妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤 ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0023
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết 灌Quán 頂Đảnh 記Ký 唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 釋Thích
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 六lục 。 富phú 六lục 。
隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết
門môn 人nhân 灌quán 頂đảnh 記ký
唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 釋thích
○# 釋thích 此thử 本bổn 門môn 十thập 妙diệu 於ư 中trung 自tự 二nhị 先tiên 本bổn 迹tích 次thứ 十thập 妙diệu 所sở 以dĩ 先tiên 明minh 本bổn 迹tích 者giả 以dĩ 本bổn 迹tích 名danh 通thông 故cố 須tu 通thông 辨biện 簡giản 通thông 從tùng 別biệt 使sử 今kim 本bổn 迹tích 昭chiêu 然nhiên 可khả 觀quán 是thị 故cố 於ư 中trung 。 先tiên 通thông 論luận 本bổn 迹tích 次thứ 別biệt 論luận 本bổn 迹tích 通thông 論luận 中trung 二nhị 先tiên 列liệt 亦diệc 名danh 生sanh 起khởi 次thứ 釋thích 。
第đệ 二nhị 約ước 本bổn 明minh 十thập 妙diệu 者giả 為vi 二nhị 先tiên 釋thích 本bổn 迹tích 二nhị 明minh 十thập 妙diệu 釋thích 本bổn 迹tích 為vi 六lục 本bổn 者giả 理lý 本bổn 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 一nhất 究cứu 竟cánh 道đạo 迹tích 者giả 除trừ 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 其kỳ 餘dư 種chủng 種chủng 皆giai 名danh 為vi 迹tích 又hựu 理lý 之chi 與dữ 事sự 皆giai 名danh 為vi 本bổn 說thuyết 理lý 說thuyết 事sự 皆giai 名danh 教giáo 迹tích 也dã 又hựu 理lý 事sự 之chi 教giáo 皆giai 名danh 為vi 本bổn 稟bẩm 教giáo 修tu 行hành 名danh 為vi 迹tích 如như 人nhân 依y 處xứ 則tắc 有hữu 行hành 迹tích 尋tầm 迹tích 得đắc 處xứ 也dã 又hựu 行hành 能năng 證chứng 體thể 體thể 為vi 本bổn 依y 體thể 起khởi 用dụng 用dụng 為vi 迹tích 又hựu 實thật 得đắc 體thể 用dụng 名danh 為vi 本bổn 權quyền 施thí 體thể 用dụng 名danh 為vi 迹tích 又hựu 今kim 日nhật 所sở 顯hiển 者giả 為vi 本bổn 先tiên 來lai 已dĩ 說thuyết 者giả 為vi 迹tích 約ước 此thử 六lục 義nghĩa 以dĩ 明minh 本bổn 迹tích 也dã 。
初sơ 中trung 言ngôn 事sự 理lý 者giả 秖kỳ 是thị 真chân 俗tục 理lý 教giáo 者giả 真chân 俗tục 是thị 理lý 說thuyết 此thử 真chân 俗tục 名danh 之chi 為vi 教giáo 教giáo 行hành 等đẳng 可khả 解giải 。
○# 次thứ 釋thích 中trung 且thả 為vi 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 若nhược 約ước 下hạ 結kết 攝nhiếp 初sơ 文văn 自tự 六lục 一nhất 一nhất 文văn 中trung 皆giai 簡giản 通thông 以dĩ 出xuất 別biệt 又hựu 一nhất 一nhất 文văn 皆giai 三tam 謂vị 先tiên 釋thích 本bổn 迹tích 相tương 次thứ 明minh 本bổn 迹tích 相tương/tướng 顯hiển 理lý 融dung 三tam 引dẫn 文văn 證chứng 。
一nhất 約ước 理lý 事sự 明minh 本bổn 迹tích 者giả 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 住trụ 之chi 理lý 即tức 是thị 本bổn 時thời 實thật 相tướng 真Chân 諦Đế 也dã 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 是thị 本bổn 時thời 森sâm 羅la 俗tục 諦đế 也dã 由do 實thật 相tướng 真chân 本bổn 垂thùy 於ư 俗tục 迹tích 尋tầm 於ư 俗tục 迹tích 即tức 顯hiển 真chân 本bổn 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 故cố 文văn 云vân 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 如như 實thật 相tướng 但đãn 以dĩ 因nhân 緣duyên 有hữu 。 從tùng 顛điên 倒đảo 生sanh 。 (# 云vân 云vân )# 。
初sơ 理lý 事sự 中trung 云vân 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 者giả 無vô 明minh 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 作tác 本bổn 無vô 明minh 即tức 法pháp 性tánh 無vô 明minh 復phục 以dĩ 法pháp 性tánh 為vi 本bổn 當đương 知tri 諸chư 法pháp 。 亦diệc 以dĩ 法pháp 性tánh 為vi 本bổn 法pháp 性tánh 即tức 無vô 明minh 法pháp 性tánh 復phục 以dĩ 無vô 明minh 為vi 本bổn 法pháp 性tánh 即tức 無vô 明minh 法pháp 性tánh 無vô 住trú 處xứ 無vô 明minh 即tức 法pháp 性tánh 無vô 明minh 無vô 住trú 處xứ 無vô 明minh 法pháp 性tánh 雖tuy 皆giai 無vô 住trụ 而nhi 與dữ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 為vi 本bổn 故cố 云vân 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 住trụ 之chi 本bổn 既ký 通thông 是thị 故cố 真Chân 諦Đế 指chỉ 理lý 也dã 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 事sự 也dã 即tức 指chỉ 三tam 千thiên 為vi 其kỳ 森sâm 羅la 言ngôn 從tùng 本bổn 垂thùy 迹tích 者giả 此thử 理lý 性tánh 之chi 本bổn 迹tích 由do 此thử 方phương 有hữu 外ngoại 用dụng 本bổn 迹tích 是thị 故cố 始thỉ 從tùng 理lý 事sự 終chung 乎hồ 已dĩ 今kim 。
二nhị 理lý 教giáo 明minh 本bổn 迹tích 者giả 即tức 是thị 本bổn 時thời 所sở 照chiếu 二nhị 諦đế 俱câu 不bất 可khả 說thuyết 。 故cố 皆giai 名danh 本bổn 也dã 昔tích 佛Phật 方phương 便tiện 說thuyết 之chi 即tức 是thị 二nhị 諦đế 之chi 教giáo 教giáo 名danh 為vi 迹tích 若nhược 無vô 二nhị 諦đế 之chi 本bổn 則tắc 無vô 二nhị 種chủng 之chi 教giáo 若nhược 無vô 教giáo 迹tích 豈khởi 顯hiển 諦đế 本bổn 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 文văn 云vân 是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 為vì 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 。
三tam 約ước 教giáo 行hành 為vi 本bổn 迹tích 者giả 最tối 初sơ 稟bẩm 昔tích 佛Phật 之chi 教giáo 以dĩ 為vi 本bổn 則tắc 有hữu 修tu 因nhân 致trí 果quả 之chi 行hành 由do 教giáo 詮thuyên 理lý 而nhi 得đắc 起khởi 行hành 由do 行hành 會hội 教giáo 而nhi 得đắc 顯hiển 理lý 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 文văn 云vân 諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 佛Phật 子tử 行hành 道Đạo 已dĩ 。 來lai 世thế 得đắc 作tác 佛Phật 。 (# 云vân 云vân )# 。
四tứ 約ước 體thể 用dụng 明minh 本bổn 迹tích 者giả 由do 昔tích 最tối 初sơ 修tu 行hành 契khế 理lý 證chứng 於ư 法Pháp 身thân 為vi 本bổn 初sơ 得đắc 法Pháp 身thân 本bổn 故cố 即tức 體thể 起khởi 應ưng 身thân 之chi 用dụng 由do 於ư 應ưng 身thân 得đắc 顯hiển 法Pháp 身thân 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 文văn 云vân 吾ngô 從tùng 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 甚thậm 大đại 久cửu 遠viễn 。 若nhược 斯tư 但đãn 以dĩ 方phương 便tiện 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 作tác 如như 此thử 說thuyết 。
五ngũ 約ước 實thật 權quyền 明minh 本bổn 迹tích 者giả 實thật 者giả 最tối 初sơ 久cửu 遠viễn 實thật 得đắc 法Pháp 應ưng 二nhị 身thân 皆giai 名danh 為vi 本bổn 中trung 間gian 數sác 數sác 唱xướng 生sanh 唱xướng 滅diệt 種chủng 種chủng 權quyền 施thí 法pháp 應ưng 二nhị 身thân 故cố 名danh 為vi 迹tích 非phi 初sơ 得đắc 法Pháp 應ưng 之chi 本bổn 則tắc 無vô 中trung 間gian 法pháp 應ưng 之chi 迹tích 由do 迹tích 顯hiển 本bổn 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 文văn 云vân 是thị 我ngã 方phương 便tiện 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。
六lục 約ước 今kim 已dĩ 論luận 本bổn 迹tích 者giả 前tiền 來lai 諸chư 教giáo 已dĩ 說thuyết 事sự 理lý 乃nãi 至chí 權quyền 實thật 者giả 皆giai 是thị 迹tích 也dã 今kim 經kinh 所sở 說thuyết 久cửu 遠viễn 事sự 理lý 乃nãi 至chí 權quyền 實thật 者giả 皆giai 名danh 為vi 本bổn 非phi 今kim 所sở 明minh 久cửu 遠viễn 之chi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 於ư 已dĩ 說thuyết 之chi 迹tích 非phi 已dĩ 說thuyết 迹tích 豈khởi 顯hiển 今kim 本bổn 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 文văn 云vân 諸chư 佛Phật 法Pháp 久cửu 後hậu 。 要yếu 當đương 說thuyết 真chân 實thật 。
六lục 重trọng/trùng 本bổn 迹tích 前tiền 之chi 五ngũ 重trọng/trùng 通thông 已dĩ 通thông 今kim 通thông 本bổn 通thông 迹tích 恐khủng 濫lạm 迹tích 故cố 於ư 一nhất 一nhất 重trọng/trùng 顯hiển 了liễu 釋thích 云vân 本bổn 時thời 實thật 相tướng 乃nãi 至chí 最tối 初sơ 實thật 得đắc 實thật 相tướng 又hựu 以dĩ 第đệ 六lục 已dĩ 今kim 一nhất 重trọng/trùng 判phán 前tiền 五ngũ 重trọng/trùng 有hữu 本bổn 有hữu 迹tích 驗nghiệm 知tri 前tiền 五ngũ 皆giai 屬thuộc 於ư 本bổn 又hựu 六lục 重trọng/trùng 末mạt 相tương/tướng 顯hiển 理lý 融dung 中trung 皆giai 云vân 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 者giả 借tá 肇triệu 公công 言ngôn 歎thán 本bổn 迹tích 理lý 肇triệu 公công 雖tuy 有hữu 本bổn 迹tích 之chi 言ngôn 本bổn 之chi 與dữ 迹tích 皆giai 屬thuộc 於ư 迹tích 今kim 言ngôn 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 約ước 事sự 則tắc 本bổn 昔tích 迹tích 今kim 約ước 理lý 則tắc 無vô 復phục 今kim 昔tích 故cố 知tri 理lý 體thể 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 若nhược 約ước 今kim 之chi 五ngũ 重trọng/trùng 本bổn 迹tích 準chuẩn 義nghĩa 說thuyết 者giả 約ước 事sự 則tắc 有hữu 本bổn 中trung 事sự 理lý 迹tích 中trung 事sự 理lý 約ước 理lý 則tắc 無vô 復phục 本bổn 迹tích 事sự 理lý 之chi 殊thù 是thị 故cố 皆giai 云vân 不bất 思tư 議nghị 一nhất 乃nãi 至chí 餘dư 四tứ 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 第đệ 六lục 已dĩ 今kim 已dĩ 即tức 是thị 迹tích 即tức 指chỉ 迹tích 門môn 及cập 諸chư 迹tích 教giáo 今kim 即tức 是thị 本bổn 即tức 指chỉ 本bổn 門môn 本bổn 門môn 已dĩ 前tiền 皆giai 名danh 為vi 已dĩ 涌dũng 出xuất 已dĩ 後hậu 方phương 名danh 為vi 今kim 故cố 云vân 已dĩ 說thuyết 事sự 理lý 乃nãi 至chí 權quyền 實thật 名danh 之chi 為vi 迹tích 今kim 說thuyết 事sự 理lý 乃nãi 至chí 權quyền 實thật 皆giai 名danh 為vi 本bổn 故cố 知tri 若nhược 無vô 迹tích 中trung 事sự 理lý 乃nãi 至chí 權quyền 實thật 何hà 能năng 顯hiển 於ư 長trường 遠viễn 之chi 本bổn 又hựu 已dĩ 今kim 之chi 言ngôn 雖tuy 異dị 前tiền 五ngũ 亦diệc 是thị 一nhất 往vãng 指chỉ 於ư 壽thọ 量lượng 名danh 為vi 今kim 本bổn 若nhược 望vọng 初sơ 本bổn 則tắc 應ưng 又hựu 簡giản 已dĩ 今kim 不bất 同đồng 法pháp 華hoa 已dĩ 前tiền 諸chư 經kinh 已dĩ 今kim 仍nhưng 屬thuộc 於ư 迹tích 今kim 經kinh 所sở 明minh 乃nãi 是thị 真chân 明minh 久cửu 遠viễn 之chi 本bổn 即tức 是thị 已dĩ 說thuyết 已dĩ 今kim 為vi 迹tích 今kim 說thuyết 已dĩ 今kim 為vi 本bổn 方phương 是thị 實thật 說thuyết 所sở 以dĩ 六lục 門môn 引dẫn 證chứng 之chi 文văn 前tiền 三tam 引dẫn 迹tích 後hậu 三tam 引dẫn 本bổn 者giả 何hà 然nhiên 前tiền 三tam 復phục 通thông 本bổn 之chi 與dữ 迹tích 俱câu 有hữu 事sự 理lý 乃nãi 至chí 教giáo 行hành 。 體thể 用dụng 等đẳng 三tam 通thông 中trung 復phục 別biệt 既ký 云vân 本bổn 用dụng 本bổn 權quyền 非phi 迹tích 文văn 能năng 顯hiển 況huống 以dĩ 本bổn 門môn 為vi 今kim 灼chước 然nhiên 不bất 可khả 引dẫn 迹tích 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 三tam 引dẫn 迹tích 文văn 三tam 引dẫn 本bổn 文văn 又hựu 前tiền 之chi 三tam 文văn 既ký 在tại 於ư 因nhân 本bổn 因nhân 狹hiệp 故cố 但đãn 以dĩ 迹tích 例lệ 本bổn 故cố 但đãn 引dẫn 迹tích 門môn 。
○# 次thứ 結kết 攝nhiếp 中trung 言ngôn 若nhược 約ước 已dĩ 今kim 論luận 本bổn 迹tích 者giả 去khứ 至chí 不bất 思tư 議nghị 是thị 卻khước 明minh 前tiền 來lai 五ngũ 重trọng/trùng 本bổn 迹tích 以dĩ 攝nhiếp 十thập 妙diệu 有hữu 本bổn 有hữu 迹tích 別biệt 約ước 今kim 經kinh 本bổn 門môn 所sở 明minh 十thập 麤thô 十thập 妙diệu 方phương 乃nãi 名danh 本bổn 乃nãi 名danh 本bổn 妙diệu 又hựu 將tương 六lục 重trọng/trùng 望vọng 於ư 十thập 妙diệu 有hữu 全toàn 有hữu 缺khuyết 有hữu 多đa 有hữu 少thiểu 。 故cố 重trọng/trùng 明minh 之chi 於ư 中trung 為vi 三tam 初sơ 正chánh 明minh 相tướng 攝nhiếp 次thứ 最tối 初sơ 下hạ 簡giản 示thị 三tam 若nhược 無vô 下hạ 緫# 明minh 相tướng 顯hiển 理lý 融dung 。
若nhược 約ước 已dĩ 今kim 論luận 本bổn 迹tích 者giả 指chỉ 已dĩ 為vi 迹tích 攝nhiếp 得đắc 釋Thích 迦Ca 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 已dĩ 來lai 十thập 麤thô 十thập 妙diệu 悉tất 名danh 為vi 迹tích 指chỉ 今kim 為vi 本bổn 緫# 遠viễn 攝nhiếp 最tối 初sơ 本bổn 時thời 諸chư 麤thô 諸chư 妙diệu 皆giai 名danh 為vi 本bổn 若nhược 約ước 權quyền 實thật 明minh 本bổn 迹tích 者giả 指chỉ 權quyền 為vi 迹tích 別biệt 攝nhiếp 得đắc 中trung 間gian 種chủng 種chủng 異dị 名danh 佛Phật 十thập 麤thô 十thập 妙diệu 皆giai 名danh 為vi 權quyền 指chỉ 實thật 為vi 本bổn 攝nhiếp 得đắc 最tối 初sơ 十thập 麤thô 十thập 妙diệu 悉tất 名danh 為vi 實thật 若nhược 約ước 體thể 用dụng 明minh 本bổn 迹tích 者giả 指chỉ 用dụng 為vi 迹tích 攝nhiếp 得đắc 最tối 初sơ 感cảm 應ứng 神thần 通thông 說thuyết 法Pháp 眷quyến 屬thuộc 利lợi 益ích 等đẳng 五ngũ 妙diệu 指chỉ 體thể 為vi 本bổn 攝nhiếp 得đắc 最tối 初sơ 三tam 法pháp 妙diệu 也dã 若nhược 約ước 教giáo 行hành 為vi 本bổn 迹tích 者giả 指chỉ 行hành 為vi 迹tích 攝nhiếp 得đắc 最tối 初sơ 行hành 妙diệu 位vị 妙diệu 指chỉ 教giáo 為vi 本bổn 攝nhiếp 得đắc 最tối 初sơ 本bổn 時thời 智trí 妙diệu 若nhược 理lý 教giáo 為vi 本bổn 迹tích 者giả 指chỉ 理lý 為vi 本bổn 攝nhiếp 得đắc 本bổn 初sơ 之chi 境cảnh 妙diệu 指chỉ 教giáo 為vi 迹tích 攝nhiếp 得đắc 本bổn 時thời 之chi 師sư 教giáo 妙diệu 兼kiêm 得đắc 本bổn 師sư 十thập 妙diệu 若nhược 理lý 事sự 為vi 本bổn 迹tích 者giả 指chỉ 事sự 為vi 迹tích 攝nhiếp 得đắc 本bổn 時thời 諸chư 麤thô 境cảnh 指chỉ 理lý 為vi 本bổn 攝nhiếp 得đắc 本bổn 時thời 諸chư 妙diệu 境cảnh 。
初sơ 文văn 乘thừa 便tiện 六lục 雙song 之chi 中trung 從tùng 後hậu 逆nghịch 釋thích 若nhược 釋thích 已dĩ 今kim 即tức 知tri 餘dư 五ngũ 故cố 逆nghịch 次thứ 釋thích 也dã 所sở 以dĩ 六lục 門môn 明minh 攝nhiếp 不bất 同đồng 者giả 以dĩ 六lục 門môn 中trung 三tam 因nhân 二nhị 果quả 已dĩ 今kim 復phục 是thị 今kim 經kinh 二nhị 門môn 是thị 故cố 隨tùy 義nghĩa 所sở 攝nhiếp 不bất 同đồng 。
最tối 初sơ 之chi 本bổn 為vi 本bổn 但đãn 本bổn 而nhi 非phi 迹tích 最tối 後hậu 已dĩ 說thuyết 但đãn 迹tích 而nhi 非phi 本bổn 中trung 間gian 亦diệc 迹tích 亦diệc 本bổn 。
次thứ 簡giản 示thị 中trung 云vân 最tối 初sơ 之chi 本bổn 但đãn 本bổn 而nhi 非phi 迹tích 等đẳng 者giả 最tối 初sơ 實thật 成thành 既ký 未vị 垂thùy 迹tích 故cố 唯duy 屬thuộc 本bổn 中trung 間gian 相tương 望vọng 互hỗ 為vi 本bổn 迹tích 又hựu 中trung 間gian 所sở 成thành 垂thùy 迹tích 之chi 時thời 名danh 為vi 亦diệc 迹tích 顯hiển 本bổn 之chi 時thời 名danh 為vi 亦diệc 本bổn 最tối 後hậu 已dĩ 說thuyết 即tức 是thị 今kim 日nhật 。 已dĩ 說thuyết 迹tích 門môn 未vị 顯hiển 本bổn 時thời 故cố 唯duy 屬thuộc 迹tích 。
(# △# 三tam 總tổng 明minh 相tướng 顯hiển 理lý 融dung )# 。
若nhược 無vô 本bổn 時thời 之chi 本bổn 不bất 能năng 垂thùy 得đắc 中trung 間gian 最tối 後hậu 之chi 迹tích 若nhược 無vô 已dĩ 說thuyết 之chi 迹tích 不bất 能năng 顯hiển 得đắc 今kim 說thuyết 之chi 本bổn 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。
若nhược 無vô 已dĩ 說thuyết 即tức 舉cử 今kim 日nhật 迹tích 門môn 今kim 說thuyết 之chi 本bổn 即tức 舉cử 今kim 日nhật 本bổn 門môn 。
○# 次thứ 正chánh 明minh 本bổn 迹tích 中trung 二nhị 先tiên 列liệt 。
二nhị 明minh 本bổn 十thập 妙diệu 者giả 一nhất 本bổn 因nhân 妙diệu 二nhị 本bổn 果quả 妙diệu 三tam 本bổn 國quốc 土độ 妙diệu 四tứ 本bổn 感cảm 應ứng 妙diệu 五ngũ 本bổn 神thần 通thông 妙diệu 六lục 本bổn 說thuyết 法Pháp 妙diệu 七thất 本bổn 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 八bát 本bổn 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 九cửu 本bổn 壽thọ 命mạng 妙diệu 十thập 本bổn 利lợi 益ích 妙diệu 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 文văn 中trung 自tự 為vi 十thập 重trọng/trùng 釋thích 此thử 十thập 妙diệu 。
釋thích 此thử 十thập 妙diệu 又hựu 為vi 十thập 重trọng/trùng 一nhất 略lược 釋thích 十thập 意ý 二nhị 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 三Tam 明Minh 本bổn 迹tích 開khai 合hợp 四tứ 引dẫn 文văn 證chứng 成thành 五ngũ 廣quảng 解giải 六lục 三tam 世thế 料liệu 簡giản 七thất 論luận 麤thô 妙diệu 八bát 結kết 成thành 權quyền 實thật 九cửu 利lợi 益ích 十thập 觀quán 心tâm 。
○# 初sơ 略lược 釋thích 中trung 自tự 為vi 十thập 重trọng/trùng 於ư 初sơ 文văn 稍sảo 廣quảng 餘dư 九cửu 文văn 略lược 初sơ 文văn 三tam 初sơ 舉cử 本bổn 次thứ 若nhược 十thập 六lục 下hạ 舉cử 迹tích 比tỉ 決quyết 三tam 若nhược 留lưu 下hạ 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 。
一nhất 略lược 釋thích 者giả 本bổn 因nhân 妙diệu 者giả 本bổn 初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 所sở 修tu 因nhân 也dã 。
若nhược 十thập 六lục 王vương 子tử 。 在tại 大đại 通thông 佛Phật 時thời 弘hoằng 經kinh 結kết 緣duyên 皆giai 是thị 中trung 間gian 所sở 作tác 。 非phi 本bổn 因nhân 也dã 若nhược 娑sa 婆bà 為vi 墨mặc 東đông 行hành 千thiên 界giới 方phương 下hạ 一nhất 點điểm 點điểm 不bất 點điểm 等đẳng 盡tận 抹mạt 為vi 塵trần 。 一nhất 塵trần 一nhất 劫kiếp 。 復phục 過quá 於ư 是thị 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 劫kiếp 彌Di 勒Lặc 補bổ 處xứ 以dĩ 出xuất 假giả 種chủng 智trí 直trực 數số 世thế 界giới 尚thượng 不bất 能năng 知tri 。 況huống 數số 其kỳ 塵trần 寧ninh 當đương 得đắc 盡tận 特đặc 是thị 如Như 來Lai 巧xảo 喻dụ 顯hiển 其kỳ 長trường 遠viễn 之chi 相tướng 況huống 以dĩ 世thế 智trí 巧xảo 歷lịch 筭# 數số 耶da 文văn 云vân 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 彼bỉ 久cửu 遠viễn 猶do 若nhược 今kim 也dã 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 如như 此thử 久cửu 遠viễn 皆giai 是thị 迹tích 因nhân 非phi 本bổn 因nhân 也dã 。
迹tích 文văn 中trung 云vân 娑sa 婆bà 為vi 墨mặc 至chí 寧ninh 當đương 得đắc 盡tận 者giả 此thử 引dẫn 迹tích 門môn 化hóa 城thành 品phẩm 文văn 不bất 合hợp 引dẫn 於ư 彌Di 勒Lặc 等đẳng 言ngôn 彌Di 勒Lặc 不bất 知tri 文văn 在tại 本bổn 門môn 或hoặc 是thị 借tá 於ư 本bổn 中trung 之chi 文văn 來lai 此thử 況huống 喻dụ 假giả 使sử 迹tích 中trung 三tam 千thiên 塵trần 點điểm 補bổ 處xứ 智trí 力lực 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 若nhược 定định 用dụng 迹tích 文văn 則tắc 應ưng 除trừ 彌Di 勒Lặc 等đẳng 二nhị 十thập 五ngũ 字tự 義nghĩa 理lý 即tức 順thuận 師sư 云vân 恐khủng 別biệt 有hữu 意ý 然nhiên 雖tuy 引dẫn 彌Di 勒Lặc 語ngữ 勢thế 稍sảo 殊thù 彼bỉ 本bổn 門môn 文văn 但đãn 云vân 我ngã 等đẳng 住trụ 阿a 惟duy 越việt 致trí 地địa 。 於ư 是thị 事sự 中trung 。 亦diệc 所sở 不bất 達đạt 。 今kim 此thử 文văn 中trung 以dĩ 出xuất 假giả 智trí 數số 世thế 界giới 不bất 知tri 況huống 其kỳ 塵trần 數số 若nhược 取thủ 知tri 塵trần 秖kỳ 應ưng 合hợp 用dụng 出xuất 假giả 智trí 耳nhĩ 是thị 故cố 應ứng 用dụng 前tiền 文văn 說thuyết 也dã 。
若nhược 留lưu 中trung 間gian 之chi 因nhân 於ư 後hậu 難nan 信tín 是thị 故cố 法pháp 華hoa 拂phất 迹tích 除trừ 疑nghi 權quyền 而nhi 非phi 實thật 我ngã 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 不bất 在tại 中trung 間gian 。 過quá 是thị 已dĩ 前tiền 所sở 行hành 道Đạo 者giả 名danh 之chi 為vi 本bổn 即tức 是thị 本bổn 因nhân 妙diệu 也dã 。
言ngôn 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 者giả 但đãn 指chỉ 若nhược 干can 塵trần 數số 已dĩ 前tiền 成thành 佛Phật 則tắc 中trung 間gian 今kim 日nhật 任nhậm 運vận 被bị 拂phất 久cửu 遠viễn 之chi 本bổn 任nhậm 運vận 可khả 見kiến 下hạ 去khứ 九cửu 妙diệu 例lệ 皆giai 如như 是thị 。
○# 此thử 下hạ 本bổn 果quả 本bổn 國quốc 二nhị 妙diệu 唯duy 有hữu 二nhị 文văn 立lập 妙diệu 及cập 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 下hạ 之chi 七thất 妙diệu 直trực 爾nhĩ 指chỉ 本bổn 下hạ 更cánh 廣quảng 釋thích 故cố 此thử 未vị 論luận 文văn 並tịnh 可khả 見kiến 。
二nhị 明minh 本bổn 果quả 妙diệu 者giả 本bổn 初sơ 所sở 行hành 圓viên 妙diệu 之chi 因nhân 契khế 得đắc 究cứu 竟cánh 常thường 樂lạc 。 我ngã 淨tịnh 乃nãi 是thị 本bổn 果quả 不bất 取thủ 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 舍xá 那na 成thành 佛Phật 為vi 本bổn 果quả 也dã 尚thượng 不bất 取thủ 中trung 間gian 之chi 果quả 以dĩ 為vi 本bổn 果quả 況huống 舍xá 那na 始thỉ 成thành 云vân 何hà 是thị 本bổn 但đãn 取thủ 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 甚thậm 大đại 久cửu 遠viễn 。 初sơ 證chứng 之chi 果quả 名danh 本bổn 果quả 妙diệu 也dã 。
三tam 本bổn 國quốc 土độ 者giả 本bổn 既ký 成thành 果quả 必tất 有hữu 依y 國quốc 今kim 既ký 迹tích 在tại 同đồng 居cư 或hoặc 在tại 三tam 土thổ/độ 中trung 間gian 亦diệc 有hữu 四tứ 土thổ/độ 本bổn 佛Phật 亦diệc 應ưng 有hữu 土thổ/độ 復phục 居cư 何hà 處xứ 文văn 云vân 自tự 從tùng 是thị 來lai 。 我ngã 常thường 在tại 此thử 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 按án 此thử 文văn 者giả 實thật 非phi 今kim 日nhật 迹tích 中trung 娑sa 婆bà 亦diệc 非phi 中trung 間gian 。 權quyền 迹tích 處xứ 所sở 乃nãi 是thị 本bổn 之chi 娑sa 婆bà 即tức 本bổn 土độ 妙diệu 也dã 。
四tứ 本bổn 感cảm 應ứng 者giả 既ký 已dĩ 成thành 果quả 即tức 有hữu 本bổn 時thời 所sở 證chứng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 慈từ 悲bi 。 誓thệ 願nguyện 機cơ 感cảm 相tương/tướng 關quan 能năng 即tức 寂tịch 而nhi 照chiếu 故cố 言ngôn 本bổn 感cảm 應ứng 也dã 。
五ngũ 本bổn 神thần 通thông 者giả 亦diệc 是thị 昔tích 時thời 所sở 得đắc 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 與dữ 本bổn 因nhân 時thời 諸chư 慈từ 悲bi 合hợp 施thí 化hóa 所sở 作tác 神thần 通thông 駭hãi 動động 最tối 初sơ 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 故cố 言ngôn 本bổn 神thần 通thông 也dã 。
六lục 本bổn 說thuyết 法Pháp 者giả 即tức 是thị 徃# 昔tích 初sơ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 四tứ 辯biện 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 名danh 本bổn 說thuyết 法Pháp 也dã 。
七thất 本bổn 眷quyến 屬thuộc 者giả 本bổn 時thời 說thuyết 法Pháp 所sở 被bị 之chi 人nhân 也dã 如như 下hạ 方phương 住trụ 者giả 彌Di 勒Lặc 不bất 識thức 即tức 本bổn 之chi 眷quyến 屬thuộc 也dã 。
八bát 本bổn 涅Niết 槃Bàn 者giả 本bổn 時thời 所sở 證chứng 斷đoạn 德đức 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 是thị 本bổn 時thời 應ưng 處xứ 同đồng 居cư 方phương 便tiện 二nhị 土thổ/độ 有hữu 緣duyên 既ký 度độ 唱xướng 言ngôn 入nhập 滅diệt 即tức 本bổn 涅Niết 槃Bàn 也dã 。
九cửu 本bổn 壽thọ 命mạng 者giả 既ký 唱xướng 入nhập 滅diệt 則tắc 有hữu 長trường 短đoản 遠viễn 近cận 壽thọ 命mạng 也dã 。
十thập 本bổn 利lợi 益ích 者giả 本bổn 業nghiệp 願nguyện 通thông 應ưng 等đẳng 眷quyến 屬thuộc 八bát 番phiên 十thập 番phiên 饒nhiêu 益ích 者giả 是thị 也dã 。
○# 次thứ 生sanh 起khởi 中trung 三tam 初sơ 標tiêu 來lai 意ý 。
二nhị 生sanh 起khởi 者giả 此thử 十thập 種chủng 義nghĩa 赴phó 緣duyên 直trực 說thuyết 散tán 在tại 經kinh 文văn 今kim 欲dục 編biên 次thứ 故cố 須tu 生sanh 起khởi 。
○# 次thứ 正chánh 生sanh 起khởi 。
所sở 以dĩ 本bổn 因nhân 居cư 初sơ 者giả 必tất 由do 因nhân 而nhi 致trí 果quả 果quả 成thành 故cố 有hữu 國quốc 極cực 果quả 居cư 國quốc 即tức 有hữu 照chiếu 機cơ 機cơ 動động 則tắc 施thí 化hóa 施thí 化hóa 則tắc 有hữu 神thần 通thông 神thần 通thông 竟cánh 次thứ 為vi 說thuyết 法Pháp 。 說thuyết 法Pháp 所sở 被bị 即tức 成thành 眷quyến 屬thuộc 眷quyến 屬thuộc 已dĩ 度độ 緣duyên 盡tận 涅Niết 槃Bàn 涅Niết 槃Bàn 故cố 則tắc 論luận 壽thọ 命mạng 長trường 短đoản 。 長trường 短đoản 之chi 壽thọ 所sở 作tác 利lợi 益ích 。 乃nãi 至chí 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 正chánh 像tượng 等đẳng 益ích 。
○# 三tam 義nghĩa 乃nãi 下hạ 結kết 意ý 。
義nghĩa 乃nãi 無vô 量lượng 止chỉ 作tác 十thập 條điều 收thu 束thúc 始thỉ 終chung 復phục 成thành 次thứ 第đệ 也dã 。
(# △# 即tức 玄huyền 科khoa 三Tam 明Minh 本bổn 迹tích 開khai 合hợp )# 。
○# 次thứ 同đồng 異dị 中trung 二nhị 先tiên 立lập 。
三tam 迹tích 本bổn 同đồng 異dị 者giả 迹tích 中trung 因nhân 開khai 而nhi 果quả 合hợp 合hợp 習tập 果quả 報báo 果quả 為vi 三tam 法pháp 妙diệu 也dã 本bổn 中trung 因nhân 合hợp 而nhi 果quả 開khai 開khai 習tập 果quả 出xuất 報báo 果quả 明minh 本bổn 國quốc 土độ 妙diệu 也dã 。
○# 次thứ 作tác 此thử 下hạ 釋thích 釋thích 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 明minh 開khai 合hợp 意ý 。
作tác 此thử 同đồng 異dị 者giả 依y 於ư 義nghĩa 便tiện 互hỗ 有hữu 去khứ 取thủ 。
○# 次thứ 迹tích 中trung 下hạ 正chánh 明minh 開khai 合hợp 於ư 中trung 四tứ 先tiên 明minh 迹tích 中trung 因nhân 開khai 果quả 合hợp 次thứ 明minh 感cảm 應ứng 等đẳng 不bất 開khai 不bất 合hợp 三tam 本bổn 開khai 下hạ 明minh 本bổn 中trung 因nhân 合hợp 而nhi 果quả 開khai 四tứ 利lợi 益ích 一nhất 亦diệc 同đồng 感cảm 應ứng 等đẳng 意ý 。
迹tích 中trung 委ủy 悉tất 明minh 境cảnh 智trí 行hành 位vị 本bổn 文văn 語ngữ 略lược 通thông 束thúc 為vi 因nhân 妙diệu 得đắc 意ý 知tri 是thị 開khai 合hợp 耳nhĩ 果quả 妙diệu 者giả 即tức 是thị 迹tích 中trung 三tam 軌quỹ 妙diệu 也dã 。
初sơ 文văn 迹tích 中trung 離ly 因nhân 為vi 四tứ 合hợp 果quả 中trung 壽thọ 命mạng 涅Niết 槃Bàn 為vi 一nhất 三tam 法pháp 合hợp 此thử 本bổn 門môn 涅Niết 槃Bàn 壽thọ 命mạng 。
感cảm 應ứng 神thần 通thông 說thuyết 法Pháp 眷quyến 屬thuộc 名danh 同đồng 上thượng 也dã 。
次thứ 感cảm 應ứng 等đẳng 本bổn 迹tích 俱câu 有hữu 二nhị 處xứ 名danh 同đồng 同đồng 是thị 果quả 上thượng 之chi 用dụng 。
○# 三Tam 明Minh 本bổn 中trung 因nhân 合hợp 如như 前tiền 但đãn 明minh 果quả 開khai 迹tích 中trung 無vô 果quả 名danh 即tức 成thành 離ly 三tam 法pháp 以dĩ 為vi 果quả 等đẳng 三tam 本bổn 中trung 有hữu 果quả 名danh 故cố 但đãn 云vân 離ly 二nhị 於ư 中trung 為vi 三tam 先tiên 釋thích 開khai 意ý 。
本bổn 開khai 涅Niết 槃Bàn 壽thọ 命mạng 妙diệu 者giả 久cửu 遠viễn 諸chư 佛Phật 如như 燈đăng 明minh 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 等đẳng 。 皆giai 於ư 法pháp 華hoa 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 義nghĩa 推thôi 本bổn 佛Phật 必tất 是thị 淨tịnh 土độ 淨tịnh 機cơ 。
今kim 佛Phật 法Pháp 華hoa 未vị 入nhập 滅diệt 故cố 未vị 論luận 涅Niết 槃Bàn 往vãng 佛Phật 既ký 於ư 法pháp 華hoa 唱xướng 滅diệt 皆giai 是thị 淨tịnh 機cơ 。
○# 次thứ 又hựu 往vãng 事sự 下hạ 約ước 事sự 已dĩ 定định 正chánh 明minh 開khai 出xuất 。
又hựu 徃# 事sự 已dĩ 成thành 故cố 開khai 出xuất 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 妙diệu 也dã 。
○# 三tam 迹tích 中trung 下hạ 重trọng/trùng 釋thích 迹tích 中trung 不bất 用dụng 所sở 以dĩ 。
迹tích 中trung 無vô 此thử 二nhị 義nghĩa 者giả 釋Thích 迦Ca 雖tuy 於ư 法pháp 華hoa 唱xướng 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 而nhi 未vị 滅diệt 度độ 此thử 事sự 方phương 在tại 涅Niết 槃Bàn 故cố 迹tích 中trung 不bất 辨biện 。
利lợi 益ích 同đồng 上thượng 也dã 。
最tối 後hậu 一nhất 妙diệu 二nhị 處xứ 名danh 同đồng 而nhi 今kim 昔tích 時thời 異dị 既ký 本bổn 迹tích 十thập 開khai 合hợp 之chi 殊thù 若nhược 不bất 了liễu 迹tích 中trung 十thập 門môn 安an 能năng 曉hiểu 此thử 理lý 等đẳng 六lục 義nghĩa 及cập 以dĩ 因nhân 等đẳng 十thập 妙diệu 旨chỉ 歸quy 。
(# △# 四tứ 引dẫn 文văn 證chứng 成thành )# 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 文văn 三tam 初sơ 引dẫn 文văn 意ý 次thứ 正chánh 引dẫn 三tam 結kết 初sơ 文văn 三tam 初sơ 略lược 示thị 引dẫn 文văn 處xứ 所sở 。
四tứ 引dẫn 文văn 證chứng 者giả 不bất 遠viễn 索sách 他tha 經kinh 亦diệc 不bất 通thông 引dẫn 部bộ 內nội 但đãn 就tựu 本bổn 門môn 證chứng 成thành 十thập 義nghĩa 也dã 。
○# 次thứ 然nhiên 先tiên 佛Phật 下hạ 明minh 本bổn 文văn 略lược 意ý 。
然nhiên 先tiên 佛Phật 法Pháp 華hoa 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 阿a 閦súc 婆bà 偈kệ 今kim 佛Phật 靈linh 山sơn 八bát 年niên 說thuyết 法Pháp 胡hồ 本bổn 中trung 事sự 復phục 應ưng 何hà 窮cùng 真chân 丹đan 邊biên 鄙bỉ 止chỉ 聞văn 大đại 意ý 人nhân 見kiến 七thất 卷quyển 謂vị 為vi 小tiểu 經kinh 胡hồ 文văn 浩hạo 博bác 何hà 所sở 不bất 辨biện 。
○# 三tam 今kim 就tựu 下hạ 明minh 文văn 略lược 而nhi 義nghĩa 周chu 。
今kim 就tựu 數số 紙chỉ 之chi 內nội 十thập 證chứng 宛uyển 然nhiên 。
(# △# 次thứ 正chánh 引dẫn )# 。
文văn 云vân 我ngã 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 所sở 成thành 壽thọ 命mạng 。 今kim 猶do 未vị 盡tận 。 者giả 即tức 是thị 本bổn 之chi 行hành 因nhân 妙diệu 也dã 文văn 云vân 我ngã 實thật 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 億ức 。 那na 由do 他tha 又hựu 云vân 我ngã 實thật 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 久cửu 遠viễn 若nhược 斯tư 。 但đãn 以dĩ 方phương 便tiện 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 作tác 如như 此thử 說thuyết 。 即tức 是thị 本bổn 果quả 妙diệu 也dã 文văn 云vân 我ngã 於ư 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 已dĩ 教giáo 化hóa 示thị 導đạo 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 云vân 自tự 從tùng 是thị 來lai 。 我ngã 常thường 在tại 此thử 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 亦diệc 於ư 餘dư 處xứ 。 導đạo 利lợi 眾chúng 生sanh 。 此thử 之chi 國quốc 土thổ 。 非phi 復phục 今kim 時thời 娑sa 婆bà 即tức 本bổn 國quốc 土độ 妙diệu 也dã 文văn 云vân 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 其kỳ 信tín 等đẳng 諸chư 根căn 利lợi 鈍độn 。 此thử 即tức 本bổn 時thời 照chiếu 機cơ 之chi 智trí 是thị 感cảm 應ứng 妙diệu 也dã 文văn 云vân 如Như 來Lai 祕bí 密mật 。 神thần 通thông 之chi 力lực 。 又hựu 中trung 間gian 文văn 云vân 或hoặc 示thị 己kỷ 身thân 。 或hoặc 示thị 他tha 身thân 。 或hoặc 示thị 己kỷ 事sự 。 或hoặc 示thị 他tha 事sự 。 即tức 是thị 垂thùy 形hình 十thập 界giới 作tác 種chủng 種chủng 像tượng 。 驗nghiệm 本bổn 亦diệc 然nhiên 是thị 本bổn 神thần 通thông 妙diệu 也dã 文văn 云vân 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 悉tất 是thị 我ngã 所sở 化hóa 。 令linh 發phát 大Đại 道Đạo 心tâm 。 今kim 皆giai 住trụ 不bất 退thoái 。 修tu 學học 我ngã 道Đạo 法Pháp 又hựu 中trung 間gian 或hoặc 說thuyết 己kỷ 事sự 或hoặc 說thuyết 他tha 事sự 驗nghiệm 本bổn 亦diệc 然nhiên 即tức 本bổn 說thuyết 法Pháp 妙diệu 文văn 云vân 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 身thân 皆giai 金kim 色sắc 。 下hạ 方phương 空không 中trung 住trú 。 此thử 等đẳng 是thị 我ngã 子tử 。 我ngã 從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。 教giáo 化hóa 是thị 等đẳng 眾chúng 。 即tức 本bổn 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 也dã 文văn 云vân 又hựu 復phục 言ngôn 其kỳ 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 皆giai 以dĩ 。 方phương 便tiện 分phân 別biệt 。 又hựu 云vân 今kim 非phi 實thật 滅diệt 而nhi 便tiện 唱xướng 言ngôn 。 當đương 取thủ 滅diệt 度độ 。 徃# 緣duyên 既ký 訖ngật 而nhi 唱xướng 入nhập 滅diệt 中trung 間gian 既ký 唱xướng 涅Niết 槃Bàn 例lệ 本bổn 亦diệc 有hữu 涅Niết 槃Bàn 即tức 本bổn 涅Niết 槃Bàn 。 妙diệu 文văn 云vân 處xứ 處xứ 自tự 說thuyết 。 名danh 字tự 不bất 同đồng 。 年niên 紀kỷ 大đại 小tiểu 。 年niên 即tức 壽thọ 命mạng 大đại 小tiểu 即tức 長trường 短đoản 常thường 無vô 常thường 也dã 中trung 間gian 既ký 爾nhĩ 本bổn 壽thọ 亦diệc 然nhiên 即tức 本bổn 壽thọ 命mạng 妙diệu 也dã 文văn 云vân 又hựu 以dĩ 方phương 便tiện 說thuyết 。 微vi 妙diệu 法Pháp 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 發phát 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 即tức 中trung 間gian 利lợi 益ích 又hựu 云vân 聞văn 佛Phật 說thuyết 壽thọ 命mạng 。 劫kiếp 數số 長trường 遠viễn 。 如như 是thị 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 眾chúng 生sanh 。 得đắc 大đại 饒nhiêu 益ích 。 即tức 迹tích 中trung 之chi 益ích 迹tích 與dữ 中trung 間gian 既ký 爾nhĩ 例lệ 本bổn 亦diệc 然nhiên 即tức 是thị 本bổn 利lợi 益ích 妙diệu 也dã 。
十thập 據cứ 在tại 經kinh 非phi 人nhân 造tạo 也dã 。
○# 第đệ 五ngũ 廣quảng 解giải 十thập 文văn 文văn 自tự 為vi 十thập 於ư 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 緫# 明minh 本bổn 妙diệu 意ý 次thứ 正chánh 釋thích 初sơ 文văn 又hựu 三tam 初sơ 略lược 明minh 來lai 意ý 。
五ngũ 廣quảng 釋thích 者giả 夫phu 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 迹tích 若nhược 能năng 解giải 迹tích 則tắc 亦diệc 知tri 本bổn 為vi 未vị 解giải 者giả 更cánh 重trọng/trùng 分phân 別biệt 。
○# 次thứ 但đãn 本bổn 極cực 下hạ 明minh 本bổn 遠viễn 難nan 知tri 。
但đãn 本bổn 極cực 法Pháp 身thân 微vi 妙diệu 深thâm 遠viễn 佛Phật 若nhược 不bất 說thuyết 彌Di 勒Lặc 尚thượng 闇ám 何hà 況huống 下hạ 地địa 。 何hà 況huống 凡phàm 夫phu 。
○# 三tam 雖tuy 然nhiên 下hạ 明minh 。 不bất 可khả 不bất 知tri 。
雖tuy 然nhiên 父phụ 母mẫu 之chi 年niên 不bất 可khả 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 功công 德đức 。 何hà 容dung 不bất 識thức 今kim 略lược 依y 經kinh 旨chỉ 髣phảng 髴phất 推thôi 尋tầm 。
○# 次thứ 正chánh 明minh 因nhân 妙diệu 又hựu 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 料liệu 簡giản 初sơ 又hựu 三tam 初sơ 立lập 本bổn 次thứ 迹tích 因nhân 多đa 種chủng 下hạ 引dẫn 迹tích 辨biện 異dị 三tam 以dĩ 三tam 義nghĩa 下hạ 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 下hạ 去khứ 九cửu 妙diệu 分phần/phân 文văn 皆giai 然nhiên 初sơ 文văn 又hựu 三tam 初sơ 引dẫn 文văn 次thứ 釋thích 三tam 一nhất 句cú 下hạ 結kết 本bổn 因nhân 四tứ 義nghĩa 下hạ 九cửu 皆giai 然nhiên 。
本bổn 因nhân 妙diệu 者giả 經kinh 言ngôn 我ngã 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 所sở 成thành 壽thọ 命mạng 。 者giả 慧tuệ 命mạng 即tức 本bổn 時thời 智trí 妙diệu 也dã 我ngã 本bổn 行hạnh 者giả 行hành 是thị 進tiến 趣thú 即tức 本bổn 行hạnh 妙diệu 也dã 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 者giả 菩Bồ 薩Tát 是thị 因nhân 人nhân 復phục 顯hiển 位vị 妙diệu 也dã 一nhất 句cú 文văn 證chứng 成thành 三tam 妙diệu 三tam 妙diệu 即tức 本bổn 時thời 因nhân 妙diệu 非phi 迹tích 因nhân 也dã 。
(# △# 次thứ 引dẫn 迹tích 辨biện 異dị )# 。
迹tích 因nhân 多đa 種chủng 或hoặc 言ngôn 昔tích 為vi 陶đào 師sư 值trị 先tiên 釋Thích 迦Ca 佛Phật 三tam 事sự 供cúng 養dường 藉tạ 草thảo 然nhiên 燈đăng 石thạch 蜜mật 漿tương 發phát 口khẩu 得đắc 記ký 父phụ 母mẫu 名danh 字tự 弟đệ 子tử 侍thị 人nhân 皆giai 如như 先tiên 佛Phật 即tức 是thị 初sơ 阿a 僧tăng 祇kỳ 發phát 心tâm 既ký 不bất 明minh 斷đoạn 惑hoặc 知tri 是thị 三tam 藏tạng 行hành 因nhân 之chi 相tướng 也dã 或hoặc 言ngôn 昔tích 為vi 摩ma 納nạp 值trị 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 五ngũ 華hoa 奉phụng 散tán 布bố 髮phát 掩yểm 泥nê 躍dược 身thân 虛hư 空không 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 佛Phật 與dữ 授thọ 記ký 號hiệu 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 大đại 品phẩm 亦diệc 云vân 華hoa 嚴nghiêm 城thành 內nội 得đắc 記ký 義nghĩa 與dữ 此thử 同đồng 並tịnh 云vân 斷đoạn 惑hoặc 故cố 知tri 通thông 佛Phật 行hạnh 因nhân 之chi 相tướng 也dã 或hoặc 言ngôn 昔tích 為vi 寶Bảo 海Hải 梵Phạm 志Chí 。 刪san 提đề 嵐lam 國quốc 寶Bảo 藏Tạng 佛Phật 所sở 。 行hành 大đại 精tinh 進tấn 十thập 方phương 佛Phật 送tống 華hoa 供cúng 養dường 既ký 為vi 寶bảo 藏tạng 佛Phật 父phụ 又hựu 是thị 彌di 陀đà 之chi 師sư 稱xưng 其kỳ 功công 德đức 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 故cố 。 知tri 是thị 別biệt 圓viên 行hành 因nhân 之chi 相tướng 。
言ngôn 藉tạ 草thảo 然nhiên 燈đăng 等đẳng 者giả 大đại 論luận 第đệ 四tứ 釋thích 佛Phật 與dữ 阿A 難Nan 。 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。 中trung 云vân 釋Thích 迦Ca 先tiên 世thế 作tác 瓦ngõa 師sư 名danh 曰viết 大Đại 光Quang 明Minh 。 爾nhĩ 時thời 有hữu 佛Phật 。 名danh 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 彼bỉ 佛Phật 弟đệ 子tử 。 名danh 如như 今kim 佛Phật 弟đệ 子tử 。 與dữ 佛Phật 俱câu 至chí 瓦ngõa 師sư 舍xá 宿túc 瓦ngõa 師sư 以dĩ 草thảo 座tòa 然nhiên 燈đăng 石thạch 蜜mật 漿tương 施thí 佛Phật 及cập 比Bỉ 丘Khâu 。 發phát 誓thệ 願nguyện 當đương 來lai 五ngũ 濁trược 之chi 世thế 。 作tác 佛Phật 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 如như 今kim 佛Phật 名danh 字tự 不bất 異dị 昔tích 為vi 摩ma 納nạp 者giả 具cụ 如như 瑞thụy 應ứng 然nhiên 燈đăng 授thọ 記ký 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 故cố 。 知tri 是thị 通thông 佛Phật 也dã 昔tích 為vi 寶Bảo 海Hải 梵Phạm 志Chí 。 具cụ 如như 悲bi 華hoa 第đệ 二nhị 云vân 有hữu 菩Bồ 薩Tát 名danh 。 寂tịch 意ý 問vấn 佛Phật 其kỳ 餘dư 諸chư 佛Phật 。 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 。 今kim 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 何hà 故cố 處xứ 斯tư 五ngũ 濁trược 而nhi 說thuyết 三tam 乘thừa 佛Phật 云vân 淨tịnh 不bất 淨tịnh 土độ 皆giai 本bổn 願nguyện 故cố 我ngã 於ư 過quá 去khứ 。 恆Hằng 沙sa 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 此thử 佛Phật 世thế 界giới 。 名danh 刪San 提Đề 嵐Lam 。 劫kiếp 名danh 善thiện 持trì 輪Luân 王Vương 名danh 無Vô 諍Tranh 念Niệm 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 有hữu 一nhất 臣thần 名danh 曰viết 寶Bảo 海Hải 。 是thị 梵Phạm 志Chí 種chủng 。 善thiện 知tri 占chiêm 相tướng 。 時thời 生sanh 一nhất 子tử 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 諸chư 天thiên 常thường 來lai 供cúng 養dường 。 因nhân 為vi 作tác 字tự 。 名danh 曰viết 寶Bảo 藏Tạng 。 後hậu 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 亦diệc 名danh 寶bảo 藏tạng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 度độ 眾chúng 生sanh 已dĩ 次thứ 遊du 聚tụ 落lạc 為vi 聖thánh 王vương 說thuyết 法Pháp 已dĩ 王vương 請thỉnh 安an 居cư 王vương 之chi 七thất 寶bảo 亦diệc 自tự 申thân 供cúng 養dường 王vương 有hữu 千thiên 子tử 。 亦diệc 各các 三tam 月nguyệt 供cúng 養dường 。 廣quảng 如như 經kinh 說thuyết 乃nãi 至chí 滿mãn 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 年niên 後hậu 寶bảo 海hải 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 得đắc 記ký 作tác 佛Phật 十thập 方phương 微vi 塵trần 。 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 凡phàm 是thị 寶bảo 海hải 先tiên 所sở 化hóa 者giả 一nhất 時thời 成thành 道Đạo 寶bảo 海hải 次thứ 勸khuyến 輪Luân 王Vương 發phát 心tâm 次thứ 勸khuyến 太thái 子tử 發phát 心tâm 次thứ 令linh 諸chư 天thiên 八bát 部bộ 。 發phát 心tâm 乃nãi 至chí 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 皆giai 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 次thứ 於ư 畜súc 生sanh 地địa 獄ngục 。 道đạo 中trung 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 前tiền 現hiện 一nhất 佛Phật 身thân 。 令linh 得đắc 離ly 苦khổ 。 七thất 年niên 之chi 中trung 。 人nhân 天thiên 八bát 部bộ 。 無vô 欲dục 心tâm 者giả 皆giai 興hưng 供cúng 養dường 又hựu 是thị 彌di 陀đà 之chi 師sư 者giả 彼bỉ 授thọ 記ký 品phẩm 彼bỉ 佛Phật 先tiên 入nhập 三tam 昧muội 現hiện 十thập 方phương 淨tịnh 土độ 。 集tập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 授thọ 寶bảo 海hải 記ký 寶bảo 海hải 次thứ 授thọ 彌di 陀đà 記ký 次thứ 授thọ 輪Luân 王Vương 太thái 子tử 記ký 云vân 汝nhữ 觀quán 人nhân 天thiên 及cập 三tam 惡ác 道đạo 。 生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。 斷đoạn 諸chư 苦khổ 惱não 。 令linh 住trụ 安an 樂lạc 今kim 當đương 字tự 汝nhữ 。 為vi 觀Quán 世Thế 音Âm 。 等đẳng 輪Luân 王Vương 太thái 子tử 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。 諸chư 天thiên 世thế 人nhân 莫mạc 。
不bất 皆giai 是thị 梵Phạm 志Chí 勸khuyến 其kỳ 發phát 心tâm 故cố 皆giai 是thị 師sư 。
○# 三tam 拂phất 迹tích 中trung 二nhị 先tiên 拂phất 次thứ 若nhược 得đắc 下hạ 融dung 通thông 初sơ 文văn 三tam 初sơ 示thị 拂phất 之chi 方phương 法pháp 應ưng 求cầu 三tam 義nghĩa 次thứ 今kim 世thế 下hạ 釋thích 拂phất 迹tích 方phương 法pháp 意ý 三tam 若nhược 執chấp 下hạ 斥xích 執chấp 迹tích 之chi 失thất 。
以dĩ 三tam 義nghĩa 故cố 知tri 此thử 諸chư 因nhân 悉tất 是thị 迹tích 因nhân 一nhất 近cận 故cố 二nhị 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 故cố 三tam 被bị 拂phất 故cố 。
初sơ 文văn 者giả 自tự 一nhất 代đại 教giáo 門môn 無vô 不bất 皆giai 云vân 伽già 耶da 始thỉ 成thành 大Đại 乘Thừa 融dung 通thông 無vô 過quá 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 初sơ 亦diệc 云vân 於ư 菩Bồ 提Đề 塲# 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 故cố 知tri 大đại 小tiểu 說thuyết 成thành 皆giai 近cận 故cố 知tri 是thị 迹tích 第đệ 二nhị 義nghĩa 者giả 。 若nhược 是thị 本bổn 因nhân 不bất 應ưng 多đa 種chủng 秪# 應ưng 修tu 一nhất 圓viên 因nhân 感cảm 一nhất 圓viên 果quả 既ký 有hữu 四tứ 義nghĩa 深thâm 淺thiển 不bất 同đồng 當đương 知tri 即tức 是thị 。 本bổn 實thật 成thành 後hậu 隨tùy 順thuận 物vật 機cơ 機cơ 緣duyên 不bất 同đồng 從tùng 本bổn 垂thùy 迹tích 示thị 四tứ 因nhân 相tương/tướng 故cố 知tri 不bất 同đồng 定định 屬thuộc 於ư 迹tích 第đệ 三tam 義nghĩa 者giả 但đãn 開khai 壽thọ 量lượng 點điểm 出xuất 最tối 初sơ 長trường 遠viễn 之chi 本bổn 中trung 間gian 今kim 日nhật 任nhậm 運vận 自tự 廢phế 拂phất 者giả 撥bát 也dã 除trừ 也dã 初sơ 為vi 迹tích 覆phú 今kim 拂phất 卻khước 覆phú 示thị 真chân 實thật 本bổn 因nhân 妙diệu 既ký 爾nhĩ 乃nãi 至chí 利lợi 益ích 類loại 此thử 可khả 知tri 。
今kim 世thế 已dĩ 前tiền 本bổn 來lai 已dĩ 後hậu 中trung 間gian 行hàng 行hàng 悉tất 是thị 方phương 便tiện 故cố 。 知tri 是thị 迹tích 因nhân 也dã 。
次thứ 文văn 可khả 知tri 。
○# 三tam [后-口+十]# 失thất 中trung 三tam 初sơ 明minh 執chấp 迹tích 迷mê 本bổn 。
若nhược 執chấp 迹tích 因nhân 為vi 本bổn 因nhân 者giả 斯tư 不bất 知tri 迹tích 亦diệc 不bất 識thức 本bổn 。
○# 次thứ 準chuẩn 下hạ 知tri 上thượng 令linh 識thức 迹tích 知tri 本bổn 。
如như 不bất 識thức 天thiên 月nguyệt 但đãn 觀quán 池trì 月nguyệt 若nhược 光quang 若nhược 桂quế 若nhược 輪luân 凖# 下hạ 知tri 上thượng 光quang 譬thí 智trí 妙diệu 桂quế 譬thí 行hành 妙diệu 輪luân 譬thí 位vị 妙diệu 若nhược 識thức 迹tích 中trung 三tam 妙diệu 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 即tức 知tri 本bổn 地địa 因nhân 妙diệu 如như 撥bát 影ảnh 指chỉ 天thiên 云vân 何hà 臨lâm 盆bồn 而nhi 不bất 仰ngưỡng 漢hán 。
準chuẩn 下hạ 知tri 上thượng 此thử 之chi 四tứ 字tự 應ưng 在tại 輪luân 譬thí 位vị 妙diệu 下hạ 或hoặc 可khả 書thư 悞ngộ 即tức 成thành 兩lưỡng 文văn 各các 有hữu 法pháp 譬thí 。
○# 三tam 嗚ô 呼hô 下hạ 歎thán 責trách 。
嗚ô 呼hô 聾lung 騃ngãi 若nhược 為vi 論luận 道đạo 耶da 。
(# △# 次thứ 融dung 通thông )# 。
若nhược 得đắc 斯tư 意ý 迹tích 本bổn 非phi 本bổn 本bổn 迹tích 非phi 迹tích 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。
○# 次thứ 料liệu 簡giản 中trung 問vấn 。
問vấn 經kinh 稱xưng 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 者giả 應ưng 在tại 初sơ 住trụ 得đắc 真chân 道đạo 時thời 也dã 中trung 間gian 應ưng 是thị 諸chư 地địa 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 今kim 之chi 寂tịch 場tràng 應ưng 是thị 妙diệu 覺giác 妙diệu 覺giác 顯hiển 本bổn 應ưng 指chỉ 昔tích 初sơ 住trụ 此thử 一nhất 途đồ 為vi 允duẫn 。
可khả 知tri 。
○# 答đáp 中trung 二nhị 初sơ 緫# 答đáp 非phi 初sơ 住trụ 之chi 難nạn/nan 。
答đáp 文văn 義nghĩa 不bất 可khả 文văn 云vân 盡tận 行hành 諸chư 佛Phật 。 所sở 有hữu 道Đạo 法Pháp 又hựu 云vân 具cụ 足túc 行hành 諸chư 道đạo 。 悉tất 具cụ 足túc 因nhân 乃nãi 是thị 本bổn 因nhân 初sơ 住trụ 不bất 得đắc 稱xưng 悉tất 具cụ 故cố 非phi 所sở 指chỉ 本bổn 因nhân 也dã 。
○# 次thứ 又hựu 中trung 間gian 下hạ 舉cử 果quả 況huống 因nhân 。
又hựu 中trung 間gian 之chi 果quả 悉tất 拂phất 是thị 權quyền 況huống 今kim 寂tịch 場tràng 之chi 果quả 何hà 得đắc 為vi 實thật 又hựu 中trung 間gian 之chi 果quả 尚thượng 被bị 拂phất 者giả 中trung 間gian 之chi 因nhân 寧ninh 實thật 因nhân 也dã 故cố 爾nhĩ 問vấn 非phi 也dã 。
○# 次thứ 本bổn 果quả 妙diệu 中trung 亦diệc 三tam 如như 前tiền 初sơ 文văn 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 立lập 本bổn 。
二nhị 明minh 本bổn 果quả 妙diệu 者giả 經kinh 言ngôn 我ngã 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 甚thậm 大đại 久cửu 遠viễn 。
○# 次thứ 釋thích 。
我ngã 者giả 即tức 真chân 性tánh 軌quỹ 佛Phật 者giả 覺giác 義nghĩa 即tức 觀quán 照chiếu 軌quỹ 已dĩ 來lai 者giả 乘thừa 如như 實thật 道Đạo 。 來lai 成thành 正chánh 覺giác 。 即tức 是thị 起khởi 應ưng 資tư 成thành 軌quỹ 也dã 如như 此thử 三tam 軌quỹ 成thành 來lai 已dĩ 久cửu 即tức 本bổn 果quả 妙diệu 也dã 。
(# △# 次thứ 引dẫn 迹tích 辨biện 異dị )# 。
本bổn 果quả 圓viên 滿mãn 久cửu 在tại 於ư 昔tích 非phi 今kim 迹tích 成thành 迹tích 成thành 又hựu 非phi 一nhất 種chủng 或hoặc 言ngôn 道đạo 樹thụ 草thảo 座tòa 三tam 十thập 四tứ 心tâm 見kiến 思tư 俱câu 斷đoạn 朗lãng 然nhiên 大đại 悟ngộ 覺giác 知tri 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 名danh 之chi 為vi 佛Phật 。 唯duy 有hữu 此thử 佛Phật 無vô 十thập 方phương 佛Phật 三tam 世thế 佛Phật 者giả 悉tất 是thị 他tha 佛Phật 非phi 我ngã 分phân 身thân 此thử 即tức 三tam 藏tạng 佛Phật 果Quả 相tương/tướng 也dã 或hoặc 言ngôn 道đạo 樹thụ 天thiên 衣y 為vi 座tòa 以dĩ 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 慧tuệ 。 斷đoạn 餘dư 殘tàn 習tập 氣khí 而nhi 得đắc 成thành 佛Phật 。 大đại 品phẩm 中trung 說thuyết 共cộng 般Bát 若Nhã 時thời 十thập 方phương 有hữu 千thiên 佛Phật 現hiện 問vấn 難nạn/nan 人nhân 皆giai 字tự 須Tu 菩Bồ 提Đề 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 等đẳng 亦diệc 是thị 他tha 佛Phật 非phi 我ngã 分phân 身thân 此thử 即tức 通thông 佛Phật 果Quả 成thành 相tương/tướng 也dã 或hoặc 言ngôn 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 七thất 寶bảo 華hoa 為vi 座tòa 身thân 稱xưng 華hoa 臺đài 千thiên 葉diệp 上thượng 一nhất 一nhất 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 有hữu 百bách 億ức 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 則tắc 有hữu 千thiên 百bách 億ức 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 方phương 放phóng 白bạch 毫hào 及cập 分phân 身thân 光quang 白bạch 毫hào 入nhập 華hoa 臺đài 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 分phân 身thân 光quang 入nhập 華hoa 葉diệp 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 此thử 名danh 受thọ 法Pháp 王Vương 職chức 。 位vị 窮cùng 得đắc 諸chư 佛Phật 法Pháp 底để 而nhi 得đắc 成thành 佛Phật 。 華hoa 臺đài 名danh 報báo 佛Phật 華hoa 葉diệp 上thượng 名danh 應ưng 佛Phật 報báo 應ứng 但đãn 是thị 相tương/tướng 關quan 而nhi 已dĩ 不bất 得đắc 相tương/tướng 即tức 此thử 是thị 別biệt 佛Phật 果Quả 成thành 相tương/tướng 也dã 或hoặc 言ngôn 道Đạo 場Tràng 以dĩ 虛hư 空không 為vi 座tòa 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 舍xá 那na 釋Thích 迦Ca 成thành 亦diệc 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 三tam 佛Phật 具cụ 足túc 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。 三tam 佛Phật 相tương/tướng 即tức 無vô 有hữu 一nhất 異dị 法pháp 華hoa 八bát 方phương 一nhất 一nhất 方phương 各các 四tứ 百bách 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 國quốc 土độ 。 安an 置trí 釋Thích 迦Ca 悉tất 是thị 遮già 那na 普phổ 賢hiền 觀quán 云vân 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 名danh 。 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 此thử 即tức 圓viên 佛Phật 果Quả 成thành 相tương/tướng 也dã 。
次thứ 舉cử 迹tích 中trung 四tứ 教giáo 不bất 同đồng 中trung 云vân 或hoặc 言ngôn 道đạo 樹thụ 草thảo 座tòa 三tam 十thập 四tứ 心tâm 等đẳng 者giả 俱câu 舍xá 婆bà 沙sa 智trí 論luận 所sở 明minh 三tam 祇kỳ 四tứ 階giai 成thành 道Đạo 菩Bồ 薩Tát 今kim 文văn 出xuất 處xứ 非phi 一nhất 道đạo 樹thụ 天thiên 衣y 具cụ 如như 大đại 品phẩm 或hoặc 言ngôn 寂tịch 滅diệt 道đạo 塲# 具cụ 如như 華hoa 嚴nghiêm 或hoặc 言ngôn 道đạo 塲# 虛hư 空không 為vi 座tòa 等đẳng 亦diệc 如như 華hoa 嚴nghiêm 普phổ 賢hiền 觀quán 大đại 論luận 三tam 十thập 八bát 云vân 聲Thanh 聞Văn 經kinh 說thuyết 敷phu 草thảo 座tòa 衍diễn 經kinh 中trung 說thuyết 或hoặc 見kiến 敷phu 草thảo 座tòa 樹thụ 下hạ 或hoặc 見kiến 敷phu 天thiên 綩uyển 綖diên 六lục 天thiên 天thiên 衣y 不bất 同đồng 隨tùy 福phước 所sở 感cảm 或hoặc 見kiến 無vô 量lượng 由do 旬tuần 寶bảo 座tòa 。
(# △# 三tam 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 中trung 二nhị 先tiên 拂phất 次thứ 融dung 通thông 初sơ 又hựu 三tam 初sơ 示thị 方phương 法pháp )# 。
有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 知tri 此thử 諸chư 果quả 皆giai 是thị 迹tích 果quả 一nhất 今kim 世thế 始thỉ 成thành 故cố 二nhị 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 故cố 三tam 拂phất 中trung 間gian 故cố 。
○# 若nhược 是thị 下hạ 釋thích 上thượng 三tam 義nghĩa 。
若nhược 是thị 本bổn 果quả 何hà 得đắc 今kim 日nhật 始thỉ 成thành 本bổn 果quả 一nhất 果quả 一nhất 切thiết 果quả 何hà 得đắc 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 不bất 同đồng 自tự 從tùng 今kim 世thế 之chi 前tiền 本bổn 成thành 之chi 後hậu 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 行hành 因nhân 得đắc 果quả 唱xướng 生sanh 唱xướng 滅diệt 悉tất 是thị 中trung 間gian 拂phất 為vi 方phương 便tiện 寂tịch 滅diệt 樹thụ 王vương 何hà 得đắc 非phi 迹tích 。
(# △# 三tam 斥xích 失thất 中trung 二nhị 初sơ 明minh 執chấp 迹tích 迷mê 本bổn )# 。
若nhược 執chấp 迹tích 果quả 為vi 本bổn 果quả 者giả 斯tư 不bất 知tri 迹tích 亦diệc 不bất 識thức 本bổn 。
(# △# 次thứ 令linh 識thức 迹tích 知tri 本bổn )# 。
從tùng 本bổn 垂thùy 迹tích 如như 月nguyệt 現hiện 水thủy 。 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 如như 撥bát 影ảnh 指chỉ 天thiên 當đương 撥bát 始thỉ 成thành 之chi 果quả 皆giai 迹tích 果quả 指chỉ 久cửu 成thành 之chi 果quả 是thị 本bổn 果quả 也dã 如như 此thử 解giải 者giả 中trung 間gian 果quả 疑nghi 颯tát 然nhiên 皆giai 盡tận 長trường 遠viễn 之chi 信tín 其kỳ 義nghĩa 明minh 焉yên 。
[后-口+十]# 失thất 等đẳng 如như 文văn 。
(# △# 次thứ 融dung 通thông )# 。
迹tích 本bổn 非phi 本bổn 本bổn 迹tích 非phi 迹tích 迹tích 本bổn 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。
○# 次thứ 國quốc 土độ 妙diệu 中trung 分phần/phân 文văn 如như 前tiền 。
(# △# 初sơ 立lập 本bổn 三tam 初sơ 引dẫn 經kinh 立lập 本bổn 次thứ 釋thích 三tam 結kết )# 。
三tam 本bổn 國quốc 土độ 妙diệu 者giả 經Kinh 云vân 自tự 從tùng 是thị 來lai 。 我ngã 常thường 在tại 此thử 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 亦diệc 於ư 餘dư 處xứ 。 導đạo 利lợi 眾chúng 生sanh 。 娑sa 婆bà 者giả 即tức 本bổn 時thời 同đồng 居cư 土thổ/độ 也dã 餘dư 處xứ 者giả 即tức 本bổn 時thời 三tam 土thổ/độ 也dã 此thử 指chỉ 本bổn 時thời 真chân 應ưng 所sở 栖tê 之chi 土thổ/độ 非phi 迹tích 中trung 土thổ/độ 也dã 。
(# △# 次thứ 引dẫn 迹tích 辨biện 異dị )# 。
○# 迹tích 不bất 同đồng 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 約ước 他tha 經kinh 次thứ 約ước 今kim 經kinh 迹tích 門môn 。
迹tích 中trung 明minh 土thổ/độ 又hựu 非phi 一nhất 途đồ 或hoặc 言ngôn 統thống 此thử 三tam 千thiên 百bách 億ức 日nhật 月nguyệt 。 者giả 同đồng 居cư 穢uế 土thổ/độ 也dã 或hoặc 言ngôn 西tây 方phương 有hữu 土thổ/độ 名danh 曰viết 無Vô 勝Thắng 。 其kỳ 土thổ/độ 所sở 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 之chi 事sự 。 猶do 如như 安an 養dưỡng 者giả 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 也dã 或hoặc 言ngôn 華hoa 王vương 世thế 界giới 蓮liên 華hoa 藏tạng 海hải 者giả 此thử 實thật 報báo 土thổ/độ 也dã 。
初sơ 文văn 中trung 四tứ 土thổ/độ 不bất 同đồng 中trung 云vân 或hoặc 言ngôn 西tây 方phương 有hữu 土thổ/độ 名danh 無vô 勝thắng 者giả 涅Niết 槃Bàn 云vân 西tây 方phương 過quá 三tam 十thập 六lục 。 恆Hằng 沙sa 有hữu 土thổ/độ 名danh 無vô 勝thắng 又hựu 云vân 十thập 方phương 世thế 界giới 。 各các 有hữu 釋Thích 迦Ca 淨tịnh 土độ 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 復phục 云vân 釋thích 尊tôn 有hữu 淨tịnh 土độ 名danh 一nhất 燈đăng 明minh 是thị 釋Thích 迦Ca 本bổn 土độ 此thử 亦diệc 迹tích 中trung 之chi 說thuyết 。
○# 言ngôn 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 者giả 又hựu 二nhị 先tiên 標tiêu 。
或hoặc 言ngôn 其kỳ 佛Phật 住trụ 處xứ 。 名danh 常Thường 寂Tịch 光Quang 者giả 。
○# 次thứ 釋thích 。
即tức 究cứu 竟cánh 土thổ/độ 也dã 寂tịch 光quang 理lý 通thông 如như 鏡kính 如như 器khí 諸chư 土thổ/độ 別biệt 異dị 如như 像tượng 如như 飯phạn 業nghiệp 力lực 所sở 隔cách 感cảm 見kiến 不bất 同đồng 淨tịnh 名danh 云vân 我ngã 佛Phật 土độ 淨tịnh 而nhi 汝nhữ 不bất 見kiến 。 此thử 乃nãi 眾chúng 生sanh 感cảm 見kiến 差sai 別biệt 不bất 關quan 佛Phật 土độ 也dã 。
如như 本bổn 門môn 中trung 地địa 涌dũng 菩Bồ 薩Tát 下hạ 方phương 空không 中trung 住trú 。 從tùng 地địa 出xuất 已dĩ 。 亦diệc 詣nghệ 虛hư 空không 七thất 寶bảo 妙diệu 塔tháp 。 彼bỉ 此thử 虛hư 空không 俱câu 表biểu 寂tịch 光quang 寂tịch 光quang 理lý 通thông 如như 鏡kính 如như 器khí 等đẳng 者giả 譬thí 如như 諸chư 天thiên 。 共cộng 寶bảo 器khí 食thực 。 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 三tam 記ký 。
(# △# 次thứ 約ước 今kim 經kinh 迹tích 門môn )# 。
若nhược 言ngôn 今kim 此thử 三tam 界giới 。 皆giai 是thị 我ngã 有hữu 。 諸chư 土thổ/độ 淨tịnh 穢uế 調điều 伏phục 攝nhiếp 受thọ 皆giai 佛Phật 所sở 為vi 譬thí 如như 百bá 姓tánh 居cư 土thổ/độ 土thổ/độ 非phi 其kỳ 有hữu 如như 父phụ 立lập 舍xá 父phụ 去khứ 舍xá 存tồn 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。 化hóa 訖ngật 入nhập 滅diệt 佛Phật 去khứ 土thổ/độ 存tồn 此thử 乃nãi 佛Phật 土độ 不bất 關quan 眾chúng 生sanh 也dã 復phục 次thứ 三tam 變biến 土thổ/độ 田điền 者giả 或hoặc 是thị 變biến 同đồng 居cư 之chi 穢uế 令linh 見kiến 同đồng 居cư 之chi 淨tịnh 或hoặc 見kiến 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 淨tịnh 例lệ 如như 壽thọ 量lượng 云vân 若nhược 有hữu 深thâm 信tín 。 解giải 者giả 見kiến 佛Phật 常thường 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 共cộng 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 僧Tăng 。 者giả 是thị 也dã 或hoặc 見kiến 實thật 報báo 淨tịnh 例lệ 如như 見kiến 娑Sa 婆Bà 國Quốc 土Độ 。 皆giai 紺cám 瑠lưu 璃ly 純thuần 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 或hoặc 見kiến 寂tịch 光quang 等đẳng 也dã 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。 之chi 力lực 使sử 見kiến 不bất 同đồng 耳nhĩ 。
三tam 變biến 土thổ/độ 田điền 或hoặc 見kiến 同đồng 居cư 淨tịnh 乃nãi 至chí 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 者giả 三tam 變biến 之chi 淨tịnh 皆giai 據cứ 土thổ/độ 相tương 似tự 同đồng 居cư 淨tịnh 據cứ 移di 天thiên 人nhân 置trí 於ư 他tha 土độ 。 純thuần 諸chư 寶bảo 樹thụ 寶bảo 師sư 子tử 座tòa 。 唯duy 有hữu 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 則tắc 似tự 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 故cố 著trước 或hoặc 言ngôn 準chuẩn 文văn 又hựu 應ưng 亦diệc 似tự 實thật 報báo 無vô 障chướng 礙ngại 土thổ/độ 。
(# △# 拂phất 迹tích 中trung 二nhị 先tiên 拂phất 次thứ 融dung 通thông 先tiên 拂phất 中trung 三tam 初sơ 明minh 拂phất 之chi 方phương 法pháp )# 。
有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 得đắc 知tri 諸chư 土thổ/độ 悉tất 迹tích 土thổ/độ 也dã 一nhất 今kim 佛Phật 所sở 栖tê 故cố 二nhị 前tiền 後hậu 修tu 立lập 故cố 三tam 中trung 間gian 所sở 拂phất 故cố 。
(# △# 次thứ 釋thích 拂phất 迹tích 方phương 法pháp 意ý )# 。
若nhược 是thị 本bổn 土độ 非phi 今kim 佛Phật 所sở 栖tê 今kim 佛Phật 所sở 栖tê 即tức 迹tích 土thổ/độ 也dã 若nhược 是thị 本bổn 土độ 一nhất 土thổ/độ 一nhất 切thiết 土thổ/độ 不bất 應ưng 前tiền 後hậu 。 修tu 立lập 深thâm 淺thiển 不bất 同đồng 今kim 土thổ/độ 已dĩ 前tiền 本bổn 土độ 已dĩ 後hậu 皆giai 名danh 中trung 間gian 中trung 間gian 悉tất 稱xưng 方phương 便tiện 況huống 今kim 之chi 土thổ/độ 寧ninh 得đắc 非phi 迹tích 。
(# △# 三tam 斥xích 失thất 中trung 二nhị 初sơ 明minh 執chấp 迹tích 迷mê 本bổn )# 。
從tùng 本bổn 垂thùy 迹tích 執chấp 迹tích 為vi 本bổn 者giả 此thử 不bất 知tri 迹tích 亦diệc 不bất 識thức 本bổn 。
(# △# 次thứ 令linh 識thức 迹tích 知tri 本bổn )# 。
今kim 拂phất 迹tích 指chỉ 本bổn 本bổn 時thời 所sở 栖tê 四tứ 土thổ/độ 者giả 是thị 本bổn 國quốc 土độ 妙diệu 也dã 。
(# △# 次thứ 融dung 通thông )# 。
迹tích 本bổn 非phi 本bổn 本bổn 迹tích 非phi 迹tích 非phi 迹tích 非phi 本bổn 即tức 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。
○# 四tứ 明minh 感cảm 應ứng 中trung 文văn 句cú 大đại 同đồng 文văn 後hậu 更cánh 加gia 麤thô 妙diệu 廣quảng 狹hiệp 料liệu 簡giản 耳nhĩ 。
(# △# 初sơ 立lập 本bổn 中trung 三tam 初sơ 引dẫn 經kinh 立lập 本bổn 次thứ 釋thích 三tam 結kết )# 。
四tứ 本bổn 感cảm 應ứng 妙diệu 者giả 經Kinh 云vân 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 其kỳ 信tín 等đẳng 諸chư 根căn 利lợi 鈍độn 。 眾chúng 生sanh 來lai 至chí 者giả 感cảm 扣khấu 法Pháp 身thân 也dã 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 者giả 慈từ 悲bi 徃# 應ưng 也dã 諸chư 根căn 利lợi 鈍độn 。 者giả 十thập 法Pháp 界Giới 冥minh 顯hiển 欣hân 猒# 不bất 同đồng 也dã 此thử 指chỉ 本bổn 時thời 證chứng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 感cảm 應ứng 非phi 迹tích 中trung 感cảm 應ứng 也dã 。
(# △# 次thứ 引dẫn 迹tích 辨biện 異dị )# 。
迹tích 應ưng 多đa 種chủng 或hoặc 言ngôn 一nhất 日nhật 三tam 時thời 。 入nhập 定định 觀quán 可khả 度độ 機cơ 此thử 三tam 藏tạng 佛Phật 照chiếu 分phân 段đoạn 穢uế 國quốc 九cửu 法Pháp 界Giới 機cơ 析tích 空không 感cảm 應ứng 也dã 或hoặc 言ngôn 即tức 俗tục 而nhi 真chân 不bất 須tu 入nhập 出xuất 任nhậm 運vận 能năng 知tri 此thử 通thông 佛Phật 照chiếu 分phân 段đoạn 淨tịnh 國quốc 九cửu 法Pháp 界Giới 機cơ 體thể 空không 感cảm 應ứng 也dã 或hoặc 言ngôn 用dụng 王vương 三tam 昧muội 歷lịch 別biệt 照chiếu 十thập 法Pháp 界Giới 機cơ 此thử 別biệt 佛Phật 照chiếu 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 次thứ 第đệ 感cảm 應ứng 也dã 或hoặc 言ngôn 王vương 三tam 昧muội 一nhất 時thời 照chiếu 十thập 法Pháp 界Giới 機cơ 此thử 圓viên 佛Phật 照chiếu 十thập 法Pháp 界Giới 寂tịch 光quang 土thổ/độ 機cơ 圓viên 感cảm 應ứng 也dã 。
初sơ 四tứ 教giáo 迹tích 不bất 同đồng 中trung 云vân 三tam 藏tạng 佛Phật 一nhất 日nhật 三tam 時thời 。 照chiếu 機cơ 者giả 及cập 下hạ 通thông 教giáo 皆giai 云vân 照chiếu 九cửu 法Pháp 界Giới 當đương 教giáo 皆giai 有hữu 三tam 乘thừa 故cố 也dã 三tam 藏tạng 中trung 又hựu 如như 大đại 論luận 等đẳng 云vân 佛Phật 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 者giả 為vi 女nữ 人nhân 父phụ 母mẫu 所sở 遮già 不bất 得đắc 出xuất 故cố 為vi 病bệnh 者giả 故cố 為vi 欲dục 令linh 人nhân 見kiến 相tướng 好hảo 故cố 為vi 本bổn 無vô 施thí 心tâm 待đãi 乞khất 方phương 施thí 者giả 故cố 如như 是thị 有hữu 十thập 因nhân 緣duyên 。 並tịnh 三tam 藏tạng 佛Phật 觀quán 機cơ 益ích 物vật 之chi 相tướng 。
(# △# 三tam 拂phất 迹tích 中trung 二nhị 先tiên 拂phất 次thứ 融dung 通thông 拂phất 中trung 三tam 初sơ 明minh 拂phất 迹tích 方phương 法pháp )# 。
有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 知tri 諸chư 感cảm 應ứng 迹tích 而nhi 非phi 本bổn 始thỉ 成thành 故cố 不bất 同đồng 故cố 被bị 拂phất 故cố 。
(# △# 次thứ 釋thích 拂phất 迹tích 方phương 法pháp 意ý )# 。
寂tịch 場tràng 樹thụ 下hạ 始thỉ 偏thiên 圓viên 滿mãn 故cố 知tri 是thị 迹tích 或hoặc 前tiền 修tu 後hậu 學học 深thâm 淺thiển 不bất 同đồng 故cố 知tri 是thị 權quyền 中trung 間gian 已dĩ 來lai 拂phất 皆giai 方phương 便tiện 寧ninh 非phi 迹tích 耶da 。
(# △# 三tam 斥xích 失thất 中trung 二nhị 初sơ 明minh 執chấp 迹tích 迷mê 本bổn 次thứ 令linh 識thức 迹tích 知tri 本bổn )# 。
從tùng 本bổn 出xuất 迹tích 豈khởi 可khả 執chấp 迹tích 為vi 本bổn 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 宜nghi 捨xả 迹tích 指chỉ 本bổn 。
(# △# 次thứ 融dung 通thông )# 。
本bổn 迹tích 迹tích 本bổn 不bất 思tư 議nghị 一nhất (# 云vân 云vân )# 。
(# △# 文văn 後hậu 更cánh 加gia 麄# 妙diệu 料liệu 簡giản )# 。
復phục 次thứ 或hoặc 本bổn 感cảm 麤thô 迹tích 感cảm 妙diệu 或hoặc 本bổn 感cảm 妙diệu 迹tích 感cảm 麤thô 俱câu 妙diệu 俱câu 麤thô 應ưng 亦diệc 如như 是thị 又hựu 本bổn 感cảm 廣quảng 迹tích 感cảm 狹hiệp 或hoặc 迹tích 感cảm 廣quảng 本bổn 感cảm 狹hiệp 俱câu 狹hiệp 俱câu 廣quảng 應ưng 亦diệc 如như 是thị 但đãn 取thủ 今kim 昔tích 判phán 本bổn 迹tích 不bất 約ước 麤thô 妙diệu 廣quảng 狹hiệp 也dã (# 云vân 云vân )# 。
次thứ 分phân 別biệt 中trung 云vân 復phục 次thứ 本bổn 感cảm 迹tích 感cảm 麤thô 妙diệu 相tướng 對đối 四tứ 句cú 者giả 本bổn 文văn 遠viễn 指chỉ 最tối 初sơ 實thật 得đắc 之chi 時thời 所sở 被bị 機cơ 緣duyên 亦diệc 有hữu 四tứ 教giáo 則tắc 三tam 教giáo 為vi 麤thô 圓viên 教giáo 為vi 妙diệu 迹tích 中trung 被bị 機cơ 亦diệc 不bất 出xuất 四tứ 麤thô 妙diệu 亦diệc 爾nhĩ 故cố 今kim 不bất 從tùng 麤thô 妙diệu 以dĩ 判phán 本bổn 迹tích 但đãn 從tùng 最tối 初sơ 名danh 之chi 為vi 本bổn 當đương 知tri 本bổn 時thời 麤thô 妙diệu 俱câu 妙diệu 迹tích 中trung 麤thô 妙diệu 俱câu 麤thô 廣quảng 狹hiệp 可khả 知tri 應ưng 中trung 四tứ 句cú 麤thô 妙diệu 如như 文văn 又hựu 被bị 多đa 世thế 界giới 為vi 廣quảng 被bị 少thiểu 世thế 界giới 為vi 狹hiệp 最tối 初sơ 垂thùy 應ưng 及cập 中trung 間gian 等đẳng 亦diệc 有hữu 廣quảng 狹hiệp 今kim 亦diệc 不bất 從tùng 廣quảng 狹hiệp 以dĩ 判phán 故cố 知tri 久cửu 成thành 廣quảng 狹hiệp 俱câu 妙diệu 中trung 間gian 今kim 日nhật 廣quảng 狹hiệp 俱câu 麤thô 。
○# 次thứ 神thần 通thông 中trung 文văn 句cú 大đại 同đồng 。
(# △# 初sơ 立lập 本bổn 三tam 初sơ 引dẫn 經kinh 立lập 本bổn 次thứ 釋thích 三tam 結kết )# 。
五ngũ 本bổn 神thần 通thông 妙diệu 者giả 經kinh 言ngôn 如Như 來Lai 祕bí 密mật 。 神thần 通thông 之chi 力lực 。 又hựu 云vân 或hoặc 示thị 己kỷ 身thân 。 他tha 身thân 示thị 己kỷ 事sự 他tha 事sự 示thị 己kỷ 身thân 己kỷ 事sự 者giả 圓viên 神thần 通thông 也dã 示thị 他tha 身thân 他tha 事sự 者giả 偏thiên 神thần 通thông 也dã 祕bí 密mật 者giả 妙diệu 也dã 若nhược 偏thiên 若nhược 圓viên 皆giai 是thị 妙diệu 也dã 此thử 指chỉ 本bổn 時thời 神thần 通thông 非phi 迹tích 神thần 通thông 也dã 。
(# △# 次thứ 舉cử 迹tích 辨biện 異dị )# 。
迹tích 通thông 多đa 種chủng 或hoặc 言ngôn 依y 背bối/bội 捨xả 除trừ 入nhập 十thập 四tứ 變biến 化hóa 獲hoạch 得đắc 六Lục 通Thông 過quá 外ngoại 道đạo 勝thắng 二Nhị 乘Thừa 此thử 乃nãi 三tam 藏tạng 佛Phật 通thông 也dã 或hoặc 言ngôn 依y 體thể 法pháp 無vô 漏lậu 慧tuệ 獲hoạch 得đắc 六Lục 通Thông 勝thắng 依y 背bối/bội 捨xả 者giả 此thử 通thông 佛Phật 神thần 力lực 也dã 或hoặc 言ngôn 束thúc 前tiền 六Lục 通Thông 為vi 五ngũ 依y 中trung 道đạo 發phát 無vô 漏lậu 通thông 此thử 六lục 是thị 別biệt 佛Phật 通thông 也dã 或hoặc 言ngôn 中trung 道đạo 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 具cụ 六Lục 通Thông 一nhất 切thiết 變biến 化hóa 。 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 語ngữ 默mặc 不bất 相tương 妨phương 動động 寂tịch 無vô 二nhị 理lý 又hựu 如như 今kim 經kinh 中trung 六lục 瑞thụy 變biến 土thổ/độ 等đẳng 皆giai 是thị 圓viên 佛Phật 通thông 也dã 。
(# △# 三tam 拂phất 迹tích 中trung 二nhị 先tiên 拂phất 次thứ 融dung 通thông 初sơ 中trung 又hựu 三tam 先tiên 拂phất )# 。
以dĩ 三tam 義nghĩa 故cố 推thôi 諸chư 神thần 通thông 迹tích 而nhi 非phi 本bổn 始thỉ 獲hoạch 近cận 修tu 拂phất 疑nghi 等đẳng 如như 上thượng 說thuyết 。
(# △# 次thứ 料liệu 簡giản )# 。
又hựu 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 亦diệc 如như 上thượng 。
又hựu 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 如như 上thượng 者giả 本bổn 通thông 麤thô 妙diệu 迹tích 通thông 麤thô 妙diệu 以dĩ 為vi 四tứ 句cú 本bổn 迹tích 廣quảng 狹hiệp 四tứ 句cú 亦diệc 爾nhĩ 亦diệc 不bất 以dĩ 麤thô 妙diệu 廣quảng 狹hiệp 而nhi 判phán 本bổn 迹tích 但đãn 取thủ 最tối 初sơ 。 以dĩ 之chi 為vi 本bổn 。
(# △# 三tam 令linh 識thức 迹tích 知tri 本bổn )# 。
然nhiên 從tùng 本bổn 垂thùy 迹tích 迹tích 則tắc 非phi 本bổn 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 宜nghi 棄khí 迹tích 指chỉ 本bổn 。
(# △# 次thứ 融dung 通thông )# 。
本bổn 迹tích 迹tích 本bổn 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。
○# 六lục 說thuyết 法Pháp 妙diệu 中trung 。
(# △# 初sơ 立lập 本bổn 三tam 初sơ 引dẫn 經kinh 立lập 本bổn 次thứ 釋thích 三tam 結kết )# 。
六lục 本bổn 說thuyết 法Pháp 妙diệu 者giả 經kinh 言ngôn 此thử 等đẳng 我ngã 所sở 化hóa 令linh 發phát 大Đại 道Đạo 心tâm 。 今kim 皆giai 住trụ 不bất 退thoái 。 我ngã 所sở 化hóa 者giả 正chánh 是thị 說thuyết 法Pháp 令linh 發phát 大Đại 道Đạo 心tâm 。 者giả 簡giản 非phi 小tiểu 說thuyết 也dã 此thử 指chỉ 本bổn 時thời 簡giản 說thuyết 非phi 迹tích 說thuyết 也dã 。
○# 明minh 迹tích 不bất 同đồng 中trung 二nhị 初sơ 略lược 例lệ 涅Niết 槃Bàn 三tam 味vị 出xuất 牛ngưu 。
迹tích 說thuyết 多đa 種chủng 若nhược 依y 涅Niết 槃Bàn 明minh 初sơ 後hậu 兩lưỡng 味vị 從tùng 牛ngưu 而nhi 出xuất 若nhược 以dĩ 義nghĩa 推thôi 中trung 間gian 三tam 味vị 亦diệc 應ưng 從tùng 牛ngưu 而nhi 出xuất 。
○# 次thứ 何hà 者giả 下hạ 釋thích 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 問vấn 答đáp 料liệu 簡giản 初sơ 釋thích 中trung 二nhị 初sơ 舉cử 譬thí 次thứ 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 下hạ 正chánh 合hợp 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 先tiên 緫# 別biệt 舉cử 譬thí 次thứ 若nhược 牛ngưu 下hạ 略lược 以dĩ 三tam 教giáo 結kết 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 緫# 次thứ 若nhược 噉đạm 凡phàm 草thảo 下hạ 別biệt 。
何hà 者giả 凡phàm 犢độc 噉đạm 凡phàm 草thảo 但đãn 能năng 出xuất 乳nhũ 不bất 噉đạm 忍nhẫn 草thảo 故cố 不bất 出xuất 四tứ 味vị 良lương 犢độc 調điều 善thiện 不bất 高cao 不bất 濕thấp 酒tửu 糟tao 麥mạch [麩-夫+弋]# 五ngũ 味vị 圓viên 滿mãn 具cụ 足túc 。 在tại 牛ngưu 但đãn 聽thính 飲ẩm 噉đạm 隨tùy [愨-心+牛]# 而nhi 出xuất 。
初sơ 文văn 言ngôn 良lương 犢độc 不bất 高cao 原nguyên 不bất 下hạ 濕thấp 等đẳng 者giả 此thử 引dẫn 大đại 經kinh 第đệ 二nhị 破phá 舊cựu 醫y 中trung 云vân 若nhược 是thị 乳nhũ 牛ngưu 不bất 食thực 酒tửu 糟tao (# 酒tửu 真chân 糟tao 俗tục )# 麥mạch [麩-夫+弋]# (# 分phân 別biệt )# 其kỳ 犢độc 調điều 善thiện (# 不bất 馳trì 空không 不bất 驟sậu 有hữu )# 放phóng 牧mục 之chi 處xứ 不bất 在tại 高cao 原nguyên (# 涅Niết 槃Bàn )# 亦diệc 不bất 下hạ 濕thấp (# 生sanh 死tử )# 飲ẩm 以dĩ 清thanh 水thủy (# 非phi 欲dục 濁trược 也dã )# 不bất 令linh 馳trì 走tẩu (# 不bất 見kiến 散tán 也dã )# 不bất 與dữ 特đặc 牛ngưu 同đồng 共cộng 一nhất 群quần (# 佛Phật 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 )# 飲ẩm 食thực 調điều 適thích (# 不bất 飢cơ 空không 不bất 飽bão 俗tục )# 如như 是thị 乳nhũ 者giả 名danh 為vi 甘Cam 露Lộ 。 (# 秘bí 密mật 藏tạng 也dã )# 。
若nhược 噉đạm 凡phàm 草thảo [愨-心+牛]# 即tức 出xuất 乳nhũ 噉đạm 下hạ 忍nhẫn 草thảo [愨-心+牛]# 即tức 出xuất 酪lạc 噉đạm 中trung 忍nhẫn 草thảo [愨-心+牛]# 出xuất 生sanh 酥tô 噉đạm 上thượng 忍nhẫn 草thảo [愨-心+牛]# 出xuất 熟thục 酥tô 噉đạm 上thượng 上thượng 忍nhẫn 草thảo [愨-心+牛]# 出xuất 醍đề 醐hồ 。
忍nhẫn 草thảo 者giả 義nghĩa 含hàm 多đa 種chủng 故cố 別biệt 出xuất 四tứ 味vị 如như 文văn 。
(# △# 次thứ 畧lược 以dĩ 三tam 教giáo 結kết )# 。
若nhược 牛ngưu 出xuất 五ngũ 味vị 譬thí 漸tiệm 法pháp 也dã 牛ngưu 出xuất 醍đề 醐hồ 譬thí 頓đốn 法pháp 也dã 牛ngưu 出xuất 三tam 味vị 譬thí 不bất 定định 法pháp 也dã 。
○# 次thứ 合hợp 中trung 二nhị 先tiên 緫# 。
佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 偏thiên 圓viên 滿mãn 足túc 在tại 佛Phật 心tâm 中trung 聽thính 機cơ 扣khấu 擊kích 說thuyết 則tắc 不bất 同đồng 。
○# 次thứ 善thiện 趣thú 下hạ 別biệt 別biệt 中trung 二nhị 先tiên 人nhân 天thiên 四tứ 教giáo 。
善thiện 趣thú 機cơ 擊kích 出xuất 人nhân 天thiên 法Pháp 輪luân 析tích 法pháp 機cơ 擊kích 出xuất 二Nhị 乘Thừa 法Pháp 輪luân 體thể 法pháp 機cơ 擊kích 出xuất 巧xảo 度độ 法Pháp 輪luân 歷lịch 別biệt 機cơ 擊kích 出xuất 漸tiệm 次thứ 法Pháp 輪luân 圓viên 頓đốn 機cơ 擊kích 出xuất 無vô 作tác 法Pháp 輪luân 。
○# 次thứ 五ngũ 味vị 又hựu 二nhị 初sơ 約ước 部bộ 從tùng 教giáo 次thứ 略lược 對đối 四tứ 教giáo 四tứ 佛Phật 正chánh 合hợp 五ngũ 味vị 並tịnh 從tùng 牛ngưu 出xuất 。
又hựu 兩lưỡng 機cơ 擊kích 出xuất 第đệ 四tứ 第đệ 五ngũ 味vị 又hựu 一nhất 機cơ 擊kích 出xuất 第đệ 二nhị 味vị 又hựu 四tứ 機cơ 擊kích 出xuất 四tứ 味vị 除trừ 第đệ 一nhất 味vị 又hựu 三tam 機cơ 擊kích 出xuất 三tam 味vị 除trừ 第đệ 一nhất 第đệ 二nhị 味vị 又hựu 一nhất 機cơ 擊kích 出xuất 第đệ 五ngũ 味vị 除trừ 四tứ 味vị 。
初sơ 云vân 兩lưỡng 機cơ 擊kích 出xuất 第đệ 四tứ 第đệ 五ngũ 味vị 者giả 此thử 華hoa 嚴nghiêm 中trung 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 此thử 即tức 約ước 部bộ 從tùng 教giáo 立lập 名danh 餘dư 例lệ 可khả 知tri 。
復phục 次thứ 三tam 藏tạng 道Đạo 場Tràng 所sở 得đắc 法Pháp 。 如như 乳nhũ 在tại 牛ngưu 起khởi 道Đạo 場Tràng 即tức 說thuyết 乳nhũ 法Pháp 輪luân 通thông 佛Phật 道Đạo 場tràng 所sở 得đắc 法Pháp 如như 酪lạc 在tại 牛ngưu 起khởi 道Đạo 場Tràng 即tức 說thuyết 酪lạc 法Pháp 輪luân 別biệt 佛Phật 道Đạo 場tràng 所sở 得đắc 法Pháp 如như 五ngũ 味vị 俱câu 在tại 牛ngưu 道Đạo 場Tràng 起khởi 說thuyết 次thứ 第đệ 五ngũ 味vị 法Pháp 輪luân 圓viên 佛Phật 道Đạo 場tràng 所sở 得đắc 法Pháp 如như 醍đề 醐hồ 在tại 牛ngưu 道Đạo 場Tràng 起khởi 即tức 說thuyết 醍đề 醐hồ 法Pháp 輪luân 。
次thứ 文văn 者giả 又hựu 約ước 當đương 分phần/phân 。 所sở 說thuyết 不bất 同đồng 。
(# △# 次thứ 問vấn 答đáp 料liệu 簡giản )# 。
問vấn 大đại 經Kinh 云vân 如như 食thực 乳nhũ 糜mi 。 更cánh 無vô 所sở 須tu 。 應ưng 是thị 乳nhũ 法Pháp 輪luân 答đáp 乳nhũ 有hữu 多đa 種chủng 麤thô 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 乳nhũ 則tắc 為vi 害hại 善thiện 犢độc 之chi 乳nhũ 是thị 乳nhũ 最tối 良lương 問vấn 乳nhũ 既ký 多đa 種chủng 醍đề 醐hồ 不bất 一nhất 答đáp 經kinh 以dĩ 羅La 漢Hán 支chi 佛Phật 為vi 醍đề 醐hồ 故cố 知tri 優ưu 劣liệt 此thử 中trung 大đại 有hữu 義nghĩa 。 宜nghi 熟thục 思tư 之chi 。
(# △# 三tam 拂phất 迹tích 中trung 二nhị 先tiên 拂phất 次thứ 融dung 通thông 初sơ 又hựu 三tam 初sơ 示thị 方phương 法pháp 次thứ 釋thích 意ý 三tam 結kết 釋thích )# 。
例lệ 三tam 義nghĩa 徃# 推thôi 上thượng 諸chư 說thuyết 法Pháp 迹tích 而nhi 非phi 本bổn 始thỉ 滿mãn 始thỉ 說thuyết 中trung 間gian 被bị 拂phất 中trung 間gian 滿mãn 中trung 間gian 說thuyết 尚thượng 皆giai 方phương 便tiện 況huống 今kim 滿mãn 今kim 說thuyết 寧ninh 非phi 迹tích 耶da 執chấp 迹tích 則tắc 俱câu 失thất 拂phất 迹tích 則tắc 俱câu 解giải 。
(# △# 次thứ 融dung 通thông )# 。
非phi 迹tích 非phi 本bổn 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。
復phục 次thứ 已dĩ 說thuyết 為vi 迹tích 今kim 說thuyết 為vi 本bổn 已dĩ 本bổn 今kim 迹tích 俱câu 迹tích 俱câu 本bổn (# 云vân 云vân )# 或hoặc 實thật 本bổn 權quyền 迹tích 四tứ 句cú (# 云vân 云vân )# 體thể 用dụng 乃nãi 至chí 事sự 理lý 四tứ 句cú (# 云vân 云vân )# 。
復phục 次thứ 下hạ 復phục 以dĩ 四tứ 句cú 分phân 別biệt 已dĩ 今kim 故cố 知tri 初sơ 明minh 已dĩ 今kim 本bổn 迹tích 猶do 是thị 一nhất 往vãng 已dĩ 迹tích 今kim 本bổn 如như 前tiền 分phân 別biệt 已dĩ 本bổn 今kim 迹tích 者giả 已dĩ 本bổn 者giả 最tối 初sơ 也dã 今kim 迹tích 者giả 迹tích 門môn 是thị 今kim 迹tích 佛Phật 所sở 說thuyết 俱câu 迹tích 者giả 本bổn 成thành 已dĩ 後hậu 迹tích 門môn 已dĩ 前tiền 為vi 已dĩ 迹tích 今kim 此thử 本bổn 門môn 亦diệc 是thị 迹tích 佛Phật 所sở 說thuyết 故cố 也dã 今kim 已dĩ 俱câu 本bổn 者giả 最tối 初sơ 為vi 已dĩ 本bổn 本bổn 門môn 為vi 今kim 本bổn 權quyền 實thật 乃nãi 至chí 事sự 理lý 四tứ 句cú 云vân 云vân 者giả 各các 以dĩ 已dĩ 今kim 本bổn 迹tích 相tương 望vọng 為vi 四tứ 句cú 也dã 如như 已dĩ 實thật 今kim 權quyền 已dĩ 權quyền 今kim 實thật 俱câu 權quyền 俱câu 實thật 乃nãi 至chí 事sự 理lý 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 但đãn 以dĩ 最tối 初sơ 為vi 已dĩ 為vi 本bổn 例lệ 前tiền 可khả 知tri 。
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 六lục
音âm 釋thích 。
嵐lam
(# 盧lô 含hàm 切thiết )# 。
綩uyển 綖diên
(# [綩-(夗-夕)+匕]# 音âm [宛-(夗-夕)+匕]# 綖diên 音âm 延diên [綩-(夗-夕)+匕]# 綖diên 坐tọa 褥nhục 也dã )# 。
駭hãi
(# 下hạ 楷# 切thiết 驚kinh 也dã )# 。
騃ngãi
(# 五ngũ 駭hãi 切thiết 癡si 也dã )# 。
[愨-心+牛]#
(# 音âm 搆câu 取thủ 牛ngưu 乳nhũ 也dã )# 。
[麩-夫+弋]#
(# 音âm 弋# 麥mạch 皮bì 也dã )# 。