妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤 ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0022
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết 灌Quán 頂Đảnh 記Ký 唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 釋Thích
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ 。 富phú 五ngũ 。
隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết
門môn 人nhân 灌quán 頂đảnh 記ký
唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 釋thích
○# 次thứ 近cận 益ích 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 次thứ 料liệu 簡giản 初sơ 正chánh 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 始thỉ 從tùng 下hạ 結kết 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 近cận 從tùng 下hạ 明minh 益ích 不bất 同đồng 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 約ước 教giáo 次thứ 約ước 味vị 初sơ 約ước 教giáo 又hựu 二nhị 初sơ 釋thích 次thứ 復phục 次thứ 下hạ 判phán 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 緫# 明minh 諸chư 教giáo 益ích 相tương 次thứ 別biệt 明minh 十thập 益ích 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 通thông 標tiêu 一nhất 期kỳ 深thâm 淺thiển 。
二nhị 近cận 利lợi 益ích 者giả 起khởi 於ư 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 即tức 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 擊kích 於ư 毒độc 鼓cổ 天thiên 鼓cổ 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 齊tề 至chí 法pháp 華hoa 已dĩ 前tiền 益ích 亦diệc 淺thiển 深thâm 死tử 亦diệc 奢xa 促xúc 。
○# 次thứ 何hà 者giả 下hạ 釋thích 。
何hà 者giả 教giáo 本bổn 逗đậu 緣duyên 緣duyên 略lược 為vi 四tứ 教giáo 亦diệc 有hữu 四tứ 教giáo 主chủ 亦diệc 四tứ 皆giai 稱xưng 法Pháp 王Vương 具cụ 王vương 三tam 昧muội 自tự 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 七thất 益ích 眾chúng 生sanh 例lệ 如như 前tiền 說thuyết 。
所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 始thỉ 自tự 寂tịch 場tràng 終chung 至chí 法pháp 華hoa 雖tuy 復phục 差sai 別biệt 來lai 至chí 法pháp 華hoa 終chung 歸quy 實thật 事sự 並tịnh 是thị 示thị 為vi 四tứ 教giáo 教giáo 主chủ 調điều 熟thục 之chi 力lực 功công 在tại 於ư 斯tư 雖tuy 遠viễn 近cận 有hữu 殊thù 七thất 益ích 之chi 相tướng 不bất 異dị 於ư 遠viễn 故cố 云vân 如như 前tiền 。
○# 又hựu 大đại 小tiểu 去khứ 別biệt 明minh 十thập 益ích 中trung 二nhị 先tiên 約ước 諸chư 教giáo 辨biện 因nhân 果quả 二nhị 益ích 次thứ 別biệt 對đối 諸chư 教giáo 以dĩ 明minh 八bát 益ích 初sơ 因nhân 果quả 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 引dẫn 他tha 經kinh 明minh 因nhân 果quả 益ích 。
又hựu 大đại 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 明minh 佛Phật 入nhập 王vương 三tam 昧muội 放phóng 光quang 說thuyết 法Pháp 善thiện 惡ác 。 諸chư 趣thú 果quả 苦khổ 得đắc 益ích 者giả 如như 阿a 含hàm 中trung 說thuyết 見kiến 佛Phật 光quang 明minh 。 蒙mông 佛Phật 手thủ 觸xúc 六lục 道đạo 苦khổ 患hoạn 悉tất 得đắc 除trừ 愈dũ 。 又hựu 大đại 品phẩm 云vân 放phóng 光quang 照chiếu 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 苦khổ 惱não 即tức 除trừ 生sanh 齊tề 第đệ 六lục 天thiên 苦khổ 除trừ 是thị 果quả 益ích 生sanh 天thiên 是thị 因nhân 益ích 大đại 品phẩm 稱xưng 為vi 華hoa 葉diệp 之chi 益ích 也dã 。
○# 次thứ 又hựu 佛Phật 下hạ 此thử 經Kinh 明minh 果quả 益ích 。
又hựu 佛Phật 放phóng 光quang 幽u 闇ám 之chi 處xứ 。 皆giai 大đại 明minh 各các 作tác 是thị 念niệm 。 此thử 中trung 云vân 何hà 。 忽hốt 生sanh 眾chúng 生sanh 。 此thử 亦diệc 是thị 果quả 益ích 。
久cửu 居cư 黑hắc 暗ám 而nhi 今kim 大đại 明minh 故cố 屬thuộc 果quả 益ích 。
○# 次thứ 結kết 。
此thử 因nhân 果quả 益ích 四tứ 教giáo 主chủ 佛Phật 通thông 能năng 此thử 益ích 。
大đại 小Tiểu 乘Thừa 中trung 皆giai 照chiếu 六lục 道đạo 故cố 云vân 通thông 也dã 。
○# 次thứ 別biệt 論luận 下hạ 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 去khứ 別biệt 對đối 諸chư 教giáo 故cố 云vân 別biệt 也dã 。
(# ○# 別biệt 論luận 下hạ 即tức 第đệ 二nhị 科khoa 別biệt 對đối 諸chư 教giáo 以dĩ 明minh 八bát 益ích 言ngôn 八bát 益ích 者giả 從tùng 第đệ 三tam 聲Thanh 聞Văn 至chí 第đệ 十thập 實thật 報báo )# 。
別biệt 論luận 益ích 者giả 則tắc 是thị 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 謂vị 聲Thanh 聞Văn 斷đoạn 正chánh 緣Duyên 覺Giác 侵xâm 習tập 同đồng 名danh 中trung 草thảo 菩Bồ 薩Tát 伏phục 惑hoặc 兼kiêm 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 經Kinh 云vân 求cầu 世Thế 尊Tôn 處xứ 。 我ngã 當đương 作tác 佛Phật 。 行hành 精tinh 進tấn 定định 。 是thị 名danh 上thượng 草thảo 益ích 蓋cái 三tam 藏tạng 教giáo 主chủ 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 利lợi 益ích 之chi 相tướng 也dã 經Kinh 云vân 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 智trí 慧tuệ 堅kiên 固cố 。 了liễu 達đạt 三tam 界giới 。 求cầu 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。 即tức 三tam 人nhân 同đồng 觀quán 無vô 生sanh 非phi 但đãn 有hữu 前tiền 析tích 智trí 之chi 益ích 別biệt 有hữu 巧xảo 度độ 即tức 是thị 體thể 真chân 是thị 為vi 小tiểu 樹thụ 增tăng 長trưởng 益ích 蓋cái 通thông 教giáo 主chủ 利lợi 益ích 之chi 相tướng 經Kinh 云vân 復phục 有hữu 住trụ 禪thiền 。 得đắc 神thần 通thông 力lực 。 聞văn 諸chư 法pháp 空không 。 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 住trụ 禪thiền 者giả 住trụ 九cửu 種chủng 大đại 禪thiền 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 者giả 登đăng 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 度độ 無vô 數số 億ức 百bách 千thiên 。 眾chúng 生sanh 是thị 名danh 大đại 樹thụ 。 增tăng 長trưởng 非phi 但đãn 有hữu 前tiền 因nhân 果quả 析tích 體thể 之chi 益ích 而nhi 別biệt 有hữu 分phân 別biệt 道đạo 種chủng 智trí 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 益ích 蓋cái 別biệt 教giáo 主chủ 利lợi 益ích 之chi 相tướng 經Kinh 云vân 今kim 當đương 為vì 汝nhữ 。 說thuyết 最tối 實thật 事sự 。 不bất 啻# 如như 前tiền 之chi 益ích 乃nãi 有hữu 即tức 破phá 無vô 明minh 顯hiển 出xuất 佛Phật 性tánh 究cứu 竟cánh 實thật 益ích 蓋cái 圓viên 教giáo 主chủ 利lợi 益ích 之chi 相tướng 。
(# △# 次thứ 判phán )# 。
復phục 次thứ 前tiền 三tam 教giáo 益ích 劣liệt 不bất 兼kiêm 勝thắng 勝thắng 則tắc 兼kiêm 劣liệt 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。
次thứ 判phán 云vân 勝thắng 則tắc 兼kiêm 劣liệt 者giả 勝thắng 謂vị 圓viên 教giáo 既ký 未vị 說thuyết 開khai 但đãn 云vân 兼kiêm 耳nhĩ 。
○# 次thứ 五ngũ 味vị 中trung 二nhị 先tiên 列liệt 次thứ 判phán 。
又hựu 歷lịch 五ngũ 味vị 者giả 乳nhũ 教giáo 但đãn 因nhân 果quả 大đại 樹thụ 實thật 事sự 四tứ 益ích 而nhi 不bất 明minh 三tam 草thảo 一nhất 木mộc 以dĩ 大Đại 乘Thừa 經Kinh 不bất 入nhập 二Nhị 乘Thừa 人nhân 手thủ 如như 聾lung 如như 瘂á 故cố 酪lạc 教giáo 但đãn 有hữu 三tam 草thảo 等đẳng 四tứ 益ích 生sanh 酥tô 備bị 有hữu 七thất 益ích 熟thục 酥tô 無vô 析tích 法pháp 三tam 草thảo 而nhi 有hữu 體thể 法pháp 等đẳng 七thất 益ích 醍đề 醐hồ 但đãn 有hữu 實thật 事sự 益ích 。
初sơ 文văn 中trung 云vân 熟thục 酥tô 而nhi 有hữu 體thể 法pháp 等đẳng 七thất 益ích 者giả 等đẳng 別biệt 圓viên 諸chư 教giáo 通thông 途đồ 皆giai 有hữu 因nhân 果quả 兩lưỡng 益ích 雖tuy 無vô 三tam 藏tạng 中trung 三tam 草thảo 自tự 有hữu 通thông 中trung 二Nhị 乘Thừa 為vi 中trung 草thảo 乾can/kiền/càn 慧tuệ 性tánh 地địa 為vi 上thượng 草thảo 八bát 人nhân 已dĩ 去khứ 為vi 小tiểu 樹thụ 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 入nhập 別biệt 教giáo 道đạo 及cập 別biệt 教giáo 本bổn 人nhân 為vi 大đại 樹thụ 被bị 接tiếp 見kiến 中trung 及cập 圓viên 教giáo 本bổn 人nhân 為vi 實thật 事sự 若nhược 方Phương 等Đẳng 七thất 益ích 依y 前tiền 所sở 列liệt 不bất 同đồng 此thử 例lệ 。
○# 次thứ 前tiền 諸chư 下hạ 判phán 。
前tiền 諸chư 益ích 皆giai 麤thô 今kim 益ích 則tắc 妙diệu 。
可khả 知tri 。
(# △# 次thứ 明minh 益ích 不bất 同đồng )# 。
近cận 從tùng 寂tịch 滅diệt 訖ngật 至chí 法pháp 華hoa 為vi 生sanh 身thân 菩Bồ 薩Tát 但đãn 得đắc 八bát 番phiên 之chi 益ích 不bất 得đắc 第đệ 九cửu 第đệ 十thập 益ích 也dã 又hựu 有hữu 得đắc 義nghĩa 者giả 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 法pháp 性tánh 身thân 來lai 入nhập 分phân 段đoạn 作tác 願nguyện 通thông 應ưng 生sanh 等đẳng 眷quyến 屬thuộc 進tiến 破phá 無vô 明minh 斷đoạn 除trừ 殘tàn 品phẩm 即tức 得đắc 明minh 第đệ 九cửu 第đệ 十thập 番phiên 益ích 也dã 。
(# △# 次thứ 結kết )# 。
始thỉ 從tùng 寂tịch 滅diệt 終chung 至chí 法pháp 華hoa 略lược 言ngôn 十thập 益ích 也dã 。
(# △# 次thứ 料liệu 簡giản )# 。
問vấn 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 聞văn 應ưng 身thân 佛Phật 說thuyết 法pháp 應ưng 身thân 中trung 益ích 亦diệc 令linh 法Pháp 身thân 得đắc 益ích 耶da 答đáp 譬thí 如như 磨ma 鏡kính 。 鏡kính 轉chuyển 明minh 色sắc 像tượng 亦diệc 明minh 。
次thứ 雜tạp 料liệu 簡giản 中trung 初sơ 問vấn 中trung 云vân 應ưng 身thân 益ích 亦diệc 令linh 法Pháp 身thân 益ích 者giả 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 起khởi 應ưng 輔phụ 於ư 應ưng 身thân 佛Phật 化hóa 聞văn 法Pháp 進tiến 道đạo 亦diệc 能năng 令linh 此thử 。 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 身thân 益ích 耶da 答đáp 意ý 者giả 應ưng 身thân 之chi 處xứ 即tức 法Pháp 身thân 應ưng 身thân 得đắc 益ích 即tức 法pháp 益ích 亦diệc 如như 磨ma 鏡kính 為vi 見kiến 像tượng 見kiến 像tượng 之chi 時thời 即tức 鏡kính 明minh 其kỳ 像tượng 彌di 現hiện 鏡kính 彌di 明minh 故cố 明minh 像tượng 體thể 本bổn 不bất 二nhị 汝nhữ 問vấn 應ưng 益ích 法pháp 益ích 不bất 如như 問vấn 像tượng 現hiện 鏡kính 明minh 不bất 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 汝nhữ 問vấn 非phi 也dã 。
(# △# 次thứ 問vấn 答đáp )# 。
又hựu 問vấn 應ưng 身thân 聞văn 法Pháp 益ích 法Pháp 身thân 亦diệc 益ích 者giả 應ưng 身thân 現hiện 病bệnh 法Pháp 身thân 亦diệc 病bệnh 耶da 答đáp 此thử 病bệnh 若nhược 實thật 者giả 應ứng 病bệnh 法pháp 亦diệc 病bệnh 秪# 為vi 應ứng 病bệnh 非phi 實thật 非phi 實thật 故cố 應ưng 身thân 無vô 病bệnh 法Pháp 身thân 亦diệc 無vô 病bệnh 。
次thứ 問vấn 者giả 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 本bổn 無vô 應ưng 垂thùy 應ưng 之chi 時thời 名danh 病bệnh 行hành 應ưng 身thân 得đắc 益ích 即tức 法pháp 益ích 方phương 丈trượng 現hiện 病bệnh 法pháp 應ứng 病bệnh 答đáp 意ý 者giả 秪# 為vi 法Pháp 身thân 本bổn 無vô 病bệnh 能năng 現hiện 病bệnh 行hành 利lợi 眾chúng 生sanh 利lợi 生sanh 現hiện 病bệnh 非phi 實thật 病bệnh 故cố 知tri 法pháp 應ưng 俱câu 無vô 病bệnh 。
○# 次thứ 從tùng 又hựu 下hạ 更cánh 作tác 一nhất 番phiên 化hóa 功công 歸quy 己kỷ 釋thích 。
又hựu 若nhược 應ưng 身thân 現hiện 病bệnh 少thiểu 當đương 知tri 法Pháp 身thân 益ích 亦diệc 少thiểu 若nhược 能năng 應ưng 身thân 現hiện 病bệnh 廣quảng 法Pháp 身thân 益ích 亦diệc 廣quảng 也dã 。
利lợi 物vật 若nhược 少thiểu 病bệnh 則tắc 少thiểu 應ưng 迹tích 若nhược 多đa 名danh 病bệnh 多đa 機cơ 多đa 應ưng 多đa 功công 即tức 多đa 法Pháp 身thân 得đắc 益ích 理lý 應ưng 多đa 。
○# 次thứ 從tùng 今kim 作tác 下hạ 復phục 有hữu 兩lưỡng 箇cá 四tứ 句cú 七thất 箇cá 二nhị 句cú 而nhi 為vi 料liệu 簡giản 初sơ 兩lưỡng 箇cá 四tứ 句cú 並tịnh 約ước 十thập 番phiên 之chi 中trung 因nhân 果quả 二nhị 益ích 以dĩ 料liệu 簡giản 故cố 不bất 相tương 及cập 。
今kim 作tác 諸chư 句cú 料liệu 簡giản 自tự 有hữu 果quả 益ích 因nhân 不bất 益ích 因nhân 益ích 果quả 不bất 益ích 俱câu 益ích 俱câu 不bất 益ích 此thử 即tức 現hiện 事sự 可khả 解giải 。
或hoặc 有hữu 一nhất 人nhân 。 得đắc 果quả 益ích 或hoặc 有hữu 一nhất 人nhân 。 得đắc 因nhân 益ích 或hoặc 有hữu 一nhất 人nhân 。 二nhị 俱câu 益ích 或hoặc 有hữu 一nhất 人nhân 俱câu 無vô 益ích 。
○# 次thứ 四tứ 句cú 者giả 自tự 有hữu 壞hoại 益ích 下hạ 列liệt 也dã 。
自tự 有hữu 壞hoại 益ích 成thành 益ích 亦diệc 壞hoại 亦diệc 成thành 益ích 不bất 壞hoại 不bất 成thành 益ích 。
○# 不bất 成thành 不bất 壞hoại 至chí 亦diệc 成thành 亦diệc 壞hoại 更cánh 作tác 四tứ 句cú 釋thích 前tiền 所sở 列liệt 。
不bất 壞hoại 不bất 成thành 益ích 是thị 清thanh 涼lương 益ích 四tứ 趣thú 因nhân 是thị 壞hoại 益ích 非phi 想tưởng 因nhân 是thị 成thành 益ích 中trung 間gian 是thị 亦diệc 成thành 亦diệc 壞hoại 益ích (# 云vân 云vân )# 。
不bất 成thành 不bất 壞hoại 釋thích 第đệ 四tứ 句cú 四tứ 趣thú 因nhân 益ích 釋thích 前tiền 初sơ 句cú 非phi 想tưởng 成thành 益ích 釋thích 第đệ 二nhị 句cú 中trung 間gian 已dĩ 去khứ 釋thích 第đệ 三tam 句cú 如như 修tu 五Ngũ 戒Giới 生sanh 於ư 人nhân 中trung 。 四tứ 趣thú 之chi 因nhân 一nhất 時thời 俱câu 壞hoại 餘dư 句cú 可khả 見kiến 。
(# △# 七thất 箇cá 二nhị 句cú )# 。
自tự 有hữu 因nhân 益ích 即tức 果quả 益ích 果quả 益ích 即tức 因nhân 益ích 此thử 變biến 易dị 因nhân 移di 果quả 易dị 意ý 也dã 自tự 有hữu 因nhân 益ích 非phi 增tăng 道Đạo 果Quả 益ích 非phi 損tổn 生sanh 得đắc 是thị 因nhân 果quả 益ích 不bất 得đắc 是thị 因nhân 果quả 益ích 分phân 段đoạn 報báo 因nhân 果quả 也dã 自tự 有hữu 因nhân 益ích 是thị 增tăng 道Đạo 果Quả 益ích 是thị 損tổn 生sanh 不bất 得đắc 是thị 因nhân 果quả 益ích 得đắc 是thị 因nhân 果quả 益ích 習tập 因nhân 習tập 果quả 也dã 自tự 有hữu 真chân 益ích 非phi 俗tục 益ích 二Nhị 乘Thừa 也dã 俗tục 益ích 非phi 真chân 益ích 六Lục 度Độ 菩Bồ 薩Tát 也dã 自tự 有hữu 先tiên 俗tục 益ích 後hậu 真chân 益ích 六Lục 度Độ 菩Bồ 薩Tát 也dã 自tự 有hữu 先tiên 真chân 益ích 後hậu 俗tục 益ích 通thông 菩Bồ 薩Tát 也dã 自tự 有hữu 真chân 俗tục 益ích 非phi 中trung 益ích 中trung 益ích 非phi 真chân 俗tục 益ích 別biệt 也dã 自tự 有hữu 真chân 益ích 即tức 俗tục 益ích 亦diệc 即tức 中trung 道đạo 益ích 圓viên 也dã 。
得đắc 是thị 分phần/phân 叚giả 因nhân 果quả 益ích 不bất 得đắc 是thị 變biến 易dị 因nhân 果quả 益ích 不bất 得đắc 是thị 分phần/phân 叚giả 因nhân 果quả 益ích 得đắc 是thị 遠viễn 為vi 實thật 報báo 土thổ/độ 家gia 因nhân 果quả 益ích 。
○# 前tiền 之chi 七thất 益ích 望vọng 於ư 法pháp 華hoa 有hữu 麤thô 有hữu 妙diệu 約ước 教giáo 約ước 味vị 皆giai 悉tất 不bất 同đồng 故cố 知tri 遠viễn 近cận 兩lưỡng 益ích 但đãn 成thành 判phán 於ư 麤thô 妙diệu 來lai 至chí 今kim 經kinh 同đồng 成thành 一nhất 妙diệu 方phương 始thỉ 是thị 開khai 於ư 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 標tiêu 次thứ 雖tuy 復phục 下hạ 釋thích 。
三tam 當đương 文văn 利lợi 益ích 就tựu 今kim 經kinh 備bị 有hữu 七thất 益ích 。
初sơ 標tiêu 中trung 云vân 今kim 經kinh 備bị 有hữu 七thất 益ích 者giả 前tiền 八bát 番phiên 益ích 中trung 合hợp 因nhân 果quả 益ích 為vi 一nhất 小tiểu 草thảo 益ích 故cố 但đãn 七thất 益ích 本bổn 謂vị 三tam 草thảo 二nhị 木mộc 及cập 一nhất 實thật 事sự 各các 不bất 相tương 關quan 即tức 他tha 經kinh 七thất 益ích 今kim 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 更cánh 無vô 異dị 趣thú 。 此thử 即tức 三tam 草thảo 二nhị 木mộc 同đồng 一nhất 實thật 相tướng 地địa 之chi 所sở 生sanh 等đẳng 一nhất 佛Phật 乘thừa 兩lưỡng 之chi 所sở 潤nhuận 仍nhưng 舊cựu 為vi 名danh 名danh 為vi 七thất 益ích 是thị 則tắc 七thất 人nhân 同đồng 成thành 一nhất 實thật 又hựu 於ư 一nhất 實thật 亦diệc 可khả 義nghĩa 立lập 七thất 益ích 之chi 名danh 為vi 今kim 經kinh 七thất 益ích 故cố 云vân 本bổn 是thị 地địa 上thượng 清thanh 涼lương 。 益ích 今kim 則tắc 進tiến 發phát 大Đại 乘Thừa 解giải 心tâm 明minh 淨tịnh 等đẳng 。
○# 次thứ 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 緫# 開khai 次thứ 諸chư 經kinh 下hạ 別biệt 開khai 。
雖tuy 復phục 差sai 別biệt 即tức 無vô 差sai 別biệt 。 譬thí 如như 芽nha 莖hành 枝chi 葉diệp 。 生sanh 長trưởng 不bất 同đồng 而nhi 是thị 一nhất 地địa 所sở 生sanh 七thất 益ích 誠thành 復phục 淺thiển 深thâm 無vô 非phi 實thật 相tướng 故cố 言ngôn 差sai 別biệt 無vô 差sai 別biệt 也dã 。
初sơ 文văn 者giả 故cố 彼bỉ 藥dược 草thảo 疏sớ/sơ 中trung 一nhất 一nhất 文văn 義nghĩa 皆giai 云vân 差sai 即tức 無vô 差sai 無vô 差sai 即tức 差sai 今kim 亦diệc 如như 是thị 。 草thảo 木mộc 即tức 一nhất 實thật 一nhất 實thật 即tức 草thảo 木mộc 。
○# 次thứ 別biệt 開khai 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 開khai 次thứ 借tá 益ích 相tương/tướng 以dĩ 判phán 眷quyến 屬thuộc 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 略lược 開khai 故cố 云vân 無vô 差sai 妙diệu 益ích 。
諸chư 經kinh 差sai 別biệt 麤thô 益ích 同đồng 入nhập 此thử 經Kinh 無vô 差sai 妙diệu 益ích 。
○# 次thứ 更cánh 借tá 待đãi 妙diệu 對đối 絕tuyệt 以dĩ 辨biện 又hựu 三tam 初sơ 雙song 標tiêu 。
或hoặc 進tiến 入nhập 諸chư 妙diệu 益ích 或hoặc 按án 位vị 成thành 妙diệu 益ích 。
○# 次thứ 釋thích 。
進tiến 入nhập 益ích 者giả 本bổn 是thị 地địa 上thượng 清thanh 涼lương 。 今kim 則tắc 進tiến 發phát 大Đại 乘Thừa 解giải 心tâm 明minh 淨tịnh 或hoặc 進tiến 觀quán 行hành 妙diệu 相tướng 似tự 分phần/phân 真chân 中trung 本bổn 是thị 人nhân 天thiên 因nhân 益ích 今kim 進tiến 入nhập 相tương 似tự 分phần/phân 真chân 本bổn 是thị 小Tiểu 乘Thừa 學học 無Vô 學Học 益ích 今kim 進tiến 破phá 無vô 明minh 分phần/phân 真chân 妙diệu 益ích 譬thí 如như 迴hồi 聲thanh 入nhập 角giác 轉chuyển 小tiểu 為vi 大đại 也dã 通thông 別biệt 進tiến 益ích 例lệ 此thử 可khả 知tri 按án 位vị 益ích 者giả 本bổn 是thị 麤thô 果quả 地địa 上thượng 清thanh 涼lương 。 即tức 成thành 理lý 妙diệu 之chi 益ích 按án 於ư 麤thô 因nhân 之chi 益ích 即tức 是thị 觀quán 行hành 妙diệu 益ích 按án 麤thô 學học 無Vô 學Học 益ích 即tức 是thị 相tương 似tự 妙diệu 益ích 開khai 麤thô 即tức 妙diệu 不bất 須tu 進tiến 入nhập 通thông 別biệt 例lệ 此thử 可khả 知tri 。
○# 三tam 進tiến 入nhập 即tức 是thị 下hạ 結kết 判phán 。
進tiến 入nhập 妙diệu 益ích 即tức 是thị 待đãi 麤thô 益ích 明minh 妙diệu 益ích 按án 位vị 益ích 即tức 是thị 絕tuyệt 待đãi 妙diệu 益ích (# 云vân 云vân )# 。
○# 次thứ 判phán 眷quyến 屬thuộc 中trung 二nhị 先tiên 判phán 眷quyến 屬thuộc 次thứ 約ước 妙diệu 。
諸chư 麤thô 益ích 判phán 眷quyến 屬thuộc 者giả 果quả 因nhân 二nhị 益ích 堪kham 為vi 業nghiệp 生sanh 眷quyến 屬thuộc 中trung 上thượng 二nhị 草thảo 小tiểu 樹thụ 等đẳng 堪kham 為vi 願nguyện 通thông 眷quyến 屬thuộc 大đại 樹thụ 見kiến 性tánh 已dĩ 去khứ 皆giai 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 攝nhiếp (# 云vân 云vân )# 。
初sơ 如như 文văn 。
進tiến 入nhập 按án 位vị 者giả 理lý 妙diệu 假giả 名danh 觀quán 行hành 妙diệu 堪kham 為vi 業nghiệp 生sanh 眷quyến 屬thuộc 相tương 似tự 妙diệu 堪kham 為vi 願nguyện 通thông 眷quyến 屬thuộc 分phần/phân 真chân 堪kham 為vi 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 是thị 名danh 此thử 經Kinh 利lợi 益ích 之chi 相tướng 也dã (# 云vân 云vân )# 。
次thứ 文văn 者giả 但đãn 進tiến 入nhập 之chi 相tướng 捨xả 麤thô 入nhập 妙diệu 又hựu 捨xả 下hạ 位vị 進tiến 入nhập 高cao 位vị 義nghĩa 當đương 相tương 待đãi 不bất 進tiến 不bất 妙diệu 義nghĩa 當đương 於ư 待đãi 其kỳ 實thật 並tịnh 與dữ 絕tuyệt 待đãi 不bất 異dị 無vô 差sai 即tức 差sai 六lục 益ích 宛uyển 然nhiên 差sai 即tức 無vô 差sai 秪# 是thị 一nhất 實thật 是thị 故cố 此thử 經Kinh 。 不bất 捨xả 六lục 名danh 而nhi 成thành 一nhất 實thật 然nhiên 前tiền 所sở 明minh 若nhược 遠viễn 若nhược 近cận 。 不bất 出xuất 當đương 文văn 但đãn 約ước 文văn 中trung 騰đằng 昔tích 說thuyết 者giả 名danh 為vi 遠viễn 近cận 三tam 周chu 開khai 廢phế 名danh 為vi 當đương 文văn 當đương 知tri 今kim 經kinh 所sở 譚đàm 異dị 昔tích 況huống 復phục 開khai 顯hiển 永vĩnh 異dị 餘dư 經kinh 故cố 遠viễn 近cận 當đương 文văn 實thật 相tướng 無vô 別biệt 故cố 前tiền 文văn 云vân 今kim 所sở 入nhập 者giả 與dữ 本bổn 入nhập 者giả 不bất 異dị 。
○# 次thứ 明minh 流lưu 通thông 益ích 中trung 標tiêu 列liệt 釋thích 。
三Tam 明Minh 流lưu 通thông 利lợi 益ích 者giả 為vi 三tam 。
一nhất 出xuất 師sư 二nhị 出xuất 法pháp 三tam 出xuất 益ích 。
○# 釋thích 中trung 初sơ 明minh 出xuất 師sư 中trung 三tam 例lệ 不bất 同đồng 謂vị 法Pháp 身thân 生sanh 身thân 及cập 凡phàm 夫phu 師sư 。
弘hoằng 經kinh 行hành 人nhân 具cụ 通thông 凡phàm 聖thánh 若nhược 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 誓thệ 願nguyện 莊trang 嚴nghiêm 令linh 此thử 土thổ/độ 他tha 土thổ/độ 下hạ 土thổ/độ 上thượng 土thổ/độ 得đắc 權quyền 實thật 七thất 益ích 九cửu 益ích 十thập 益ích 化hóa 功công 歸quy 已dĩ 還hoàn 資tư 法Pháp 身thân 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 也dã 。
初sơ 法Pháp 身thân 弘hoằng 經kinh 者giả 法Pháp 身thân 從tùng 上thượng 土thổ/độ 來lai 上thượng 謂vị 實thật 報báo 等đẳng 故cố 能năng 上thượng 土thổ/độ 益ích 物vật 妙diệu 音âm 觀quán 音âm 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 即tức 其kỳ 人nhân 也dã 實thật 報báo 七thất 益ích 如như 七thất 方phương 便tiện 同đồng 成thành 一nhất 實thật 他tha 土thổ/độ 具cụ 七thất 亦diệc 能năng 令linh 他tha 。 具cụ 足túc 十thập 益ích 。
生sanh 身thân 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 能năng 此thử 土thổ/độ 他tha 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 令linh 他tha 得đắc 權quyền 實thật 七thất 益ích 化hóa 功công 歸quy 已dĩ 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 而nhi 不bất 能năng 上thượng 土thổ/độ 利lợi 益ích 也dã 。
生sanh 身thân 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 能năng 此thử 土thổ/độ 他tha 土thổ/độ 者giả 神thần 通thông 但đãn 能năng 徃# 於ư 他tha 方phương 而nhi 未vị 能năng 入nhập 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 令linh 他tha 得đắc 於ư 權quyền 實thật 等đẳng 益ích 既ký 許hứa 用dụng 權quyền 以dĩ 助trợ 於ư 實thật 故cố 知tri 能năng 於ư 他tha 土thổ/độ 得đắc 前tiền 六lục 益ích 名danh 為vi 權quyền 益ích 得đắc 一nhất 實thật 益ích 名danh 為vi 實thật 益ích 始thỉ 於ư 此thử 土thổ/độ 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 是thị 故cố 未vị 能năng 於ư 上thượng 二nhị 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 益ích 也dã 雖tuy 則tắc 自tự 能năng 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 未vị 能năng 起khởi 應ưng 但đãn 能năng 此thử 土thổ/độ 及cập 以dĩ 神thần 通thông 。 徃# 於ư 他tha 土thổ/độ 尚thượng 未vị 能năng 入nhập 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 故cố 云vân 不bất 能năng 上thượng 土thổ/độ 利lợi 益ích 。
凡phàm 夫phu 之chi 師sư 亦diệc 能năng 此thử 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 令linh 他tha 得đắc 權quyền 實thật 七thất 益ích 化hóa 功công 歸quy 已dĩ 增tăng 益ích 品phẩm 位vị 故cố 無vô 量lượng 義nghĩa 云vân 有hữu 病bệnh 導đạo 師sư 在tại 於ư 此thử 岸ngạn 而nhi 成thành 就tựu 船thuyền 筏phiệt 渡độ 人nhân 彼bỉ 岸ngạn 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 問vấn 凡phàm 夫phu 但đãn 能năng 為vi 凡phàm 夫phu 弘hoằng 經kinh 使sử 凡phàm 夫phu 得đắc 益ích 亦diệc 能năng 令linh 聖thánh 人nhân 得đắc 益ích 耶da 答đáp 聖thánh 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 聖thánh 二nhị 大Đại 乘Thừa 聖thánh 如như 經Kinh 云vân 若nhược 有hữu 實thật 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 生sanh 滅diệt 度độ 想tưởng 。 若nhược 遇ngộ 餘dư 佛Phật 。 便tiện 得đắc 決quyết 了liễu 。 南nam 岳nhạc 師sư 云vân 初sơ 依y 名danh 餘dư 佛Phật 無vô 明minh 未vị 破phá 名danh 之chi 為vi 餘dư 能năng 知tri 如Như 來Lai 。 祕bí 密mật 之chi 藏tạng 。 深thâm 覺giác 圓viên 理lý 名danh 之chi 為vi 佛Phật 。 佛Phật 滅diệt 後hậu 實thật 得đắc 羅La 漢Hán 者giả 。 於ư 權quyền 實thật 未vị 了liễu 若nhược 遇ngộ 初sơ 依y 即tức 能năng 決quyết 了liễu 成thành 相tương 似tự 益ích 或hoặc 進tiến 入nhập 分phần/phân 真chân 益ích 此thử 文văn 徃# 證chứng 凡phàm 夫phu 之chi 師sư 得đắc 為vi 小Tiểu 乘Thừa 聖thánh 人nhân 弘hoằng 經kinh 得đắc 益ích 也dã 經Kinh 云vân 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 人nhân 說thuyết 法Pháp 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 皆giai 樂nhạo 見kiến 之chi 皆giai 向hướng 其kỳ 處xứ 說thuyết 法Pháp 。 一nhất 切thiết 天thiên 龍long 。 聞văn 其kỳ 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 亦diệc 是thị 凡phàm 夫phu 師sư 為vi 大đại 聖thánh 說thuyết 法Pháp 之chi 明minh 文văn 也dã 。
凡phàm 夫phu 師sư 者giả 通thông 取thủ 五ngũ 品phẩm 及cập 以dĩ 六lục 根căn 淨tịnh 故cố 今kim 下hạ 答đáp 問vấn 文văn 中trung 引dẫn 六lục 根căn 文văn 證chứng 內nội 凡phàm 位vị 名danh 為vi 凡phàm 師sư 。
○# 次thứ 出xuất 法pháp 者giả 法pháp 謂vị 方phương 法pháp 亦diệc 曰viết 法pháp 相tướng 弘hoằng 經kinh 方phương 法pháp 為vi 唯duy 用dụng 實thật 亦diệc 許hứa 用dụng 權quyền 為vi 顯hiển 此thử 意ý 故cố 云vân 出xuất 法pháp 又hựu 為vi 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 次thứ 今kim 時thời 下hạ 破phá 立lập 初sơ 文văn 又hựu 三tam 初sơ 明minh 雙song 用dụng 次thứ 明minh 唯duy 實thật 三tam 又hựu 云vân 下hạ 釋thích 疑nghi 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 此thử 則tắc 下hạ 結kết 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 以dĩ 三tam 助trợ 一nhất 次thứ 但đãn 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 助trợ 意ý 。
二nhị 出xuất 法pháp 者giả 通thông 經kinh 方phương 法pháp 明minh 出xuất 聖thánh 言ngôn 文văn 云vân 若nhược 眾chúng 生sanh 不bất 信tín 受thọ 者giả 。 當đương 於ư 餘dư 深thâm 法Pháp 中trung 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 餘dư 者giả 帶đái 方phương 便tiện 也dã 深thâm 者giả 明minh 中trung 道đạo 也dã 帶đái 方phương 便tiện 明minh 中trung 道đạo 者giả 即tức 別biệt 教giáo 也dã 若nhược 但đãn 方phương 便tiện 不bất 明minh 中trung 道đạo 即tức 通thông 藏tạng 等đẳng 教giáo 也dã 經kinh 文văn 許hứa 用dụng 別biệt 助trợ 圓viên 而nhi 例lệ 推thôi 亦diệc 應ưng 用dụng 通thông 助trợ 圓viên 又hựu 文văn 云vân 更canh 以dĩ 異dị 方phương 便tiện 。 助trợ 顯hiển 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 豈khởi 隔cách 藏tạng 通thông 耶da 。
初sơ 文văn 云vân 經kinh 文văn 許hứa 用dụng 別biệt 助trợ 圓viên 者giả 經Kinh 云vân 若nhược 不bất 信tín 此thử 法Pháp 。 於ư 餘dư 深thâm 法Pháp 中trung 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 者giả 有hữu 深thâm 復phục 餘dư 者giả 即tức 別biệt 教giáo 法pháp 也dã 入nhập 地địa 名danh 深thâm 地địa 前tiền 名danh 餘dư 。
但đãn 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 得đắc 實thật 慧tuệ 亦diệc 得đắc 權quyền 意ý 不bất 以dĩ 實thật 濫lạm 權quyền 亦diệc 不bất 謂vị 權quyền 是thị 實thật 但đãn 為vi 弘hoằng 實thật 而nhi 眾chúng 生sanh 不bất 信tín 須tu 為vi 實thật 施thí 權quyền 以dĩ 淺thiển 助trợ 深thâm 。 無vô 虛hư 妄vọng 也dã 。
(# △# 次thứ 結kết )# 。
此thử 則tắc 雙song 用dụng 權quyền 實thật 而nhi 弘hoằng 經kinh 也dã 。
(# △# 次thứ 明minh 唯duy 實thật )# 。
安an 樂lạc 行hành 云vân 若nhược 有hữu 難nan 問vấn 。 不bất 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 法Pháp 答đáp 。 但đãn 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 而nhi 為vi 解giải 說thuyết 。 令linh 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 此thử 則tắc 但đãn 令linh 用dụng 實thật 弘hoằng 經kinh 也dã 。
(# △# 三tam 釋thích 疑nghi )# 。
又hựu 云vân 隨tùy 宜nghi 為vì 說thuyết 。 此thử 亦diệc 不bất 隔cách 於ư 權quyền 也dã 。
○# 次thứ 破phá 立lập 中trung 二nhị 先tiên 破phá 。
今kim 時thời 人nhân 弘hoằng 法pháp 或hoặc 一nhất 向hướng 用dụng 大đại 或hoặc 一nhất 向hướng 用dụng 小tiểu 皆giai 不bất 得đắc 佛Phật 意ý 。
○# 次thứ 善thiện 弘hoằng 下hạ 立lập 。
善thiện 弘hoằng 經kinh 者giả 用dụng 與dữ 適thích 時thời 口khẩu 雖tuy 說thuyết 權quyền 而nhi 內nội 心tâm 不bất 違vi 實thật 法pháp 但đãn 使sử 眾chúng 生sanh 得đắc 權quyền 實thật 七thất 益ích 於ư 弘hoằng 經kinh 暢sướng 矣hĩ 。
正chánh 出xuất 弘hoằng 經kinh 之chi 相tướng 。
○# 次thứ 明minh 益ích 中trung 凡phàm 言ngôn 弘hoằng 經kinh 之chi 相tướng 益ích 在tại 滅diệt 後hậu 流lưu 通thông 相tương/tướng 也dã 於ư 中trung 為vi 四tứ 初sơ 出xuất 法pháp 次thứ 出xuất 人nhân 三tam 正chánh 出xuất 益ích 四tứ 舉cử 況huống 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 明minh 正chánh 宗tông 中trung 亦diệc 有hữu 流lưu 通thông 之chi 益ích 次thứ 展triển 轉chuyển 去khứ 正chánh 明minh 流lưu 通thông 益ích 。
三tam 出xuất 益ích 者giả 然nhiên 流lưu 通thông 利lợi 益ích 不bất 待đãi 第đệ 三tam 流lưu 通thông 段đoạn 方phương 明minh 利lợi 益ích 秪# 正chánh 說thuyết 文văn 中trung 已dĩ 指chỉ 未vị 來lai 弘hoằng 經kinh 之chi 利lợi 譬thí 喻dụ 品phẩm 後hậu 授thọ 記ký 品phẩm 末Mạt 法Pháp 師sư 品phẩm 中trung 皆giai 明minh 弘hoằng 經kinh 功công 德đức 利lợi 益ích 。 能năng 於ư 如Như 來Lai 。 滅diệt 後hậu 聞văn 一nhất 句cú 偈kệ 者giả 亦diệc 與dữ 受thọ 三tam 菩Bồ 提Đề 記ký 況huống 弘hoằng 宣tuyên 者giả 竊thiết 為vì 一nhất 人nhân 。 說thuyết 者giả 功công 德đức 尚thượng 多đa 況huống 處xứ 眾chúng 廣quảng 說thuyết 者giả 。
初sơ 中trung 云vân 譬thí 喻dụ 品phẩm 後hậu 等đẳng 者giả 品phẩm 末mạt 文văn 云vân 鈍độn 根căn 小tiểu 智trí 等đẳng 不bất 得đắc 為vi 說thuyết 若nhược 有hữu 利lợi 根căn 。 智trí 慧tuệ 明minh 了liễu 。 等đẳng 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết 。 廣quảng 如như 經kinh 文văn 授thọ 記ký 品phẩm 末mạt 者giả 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 得đắc 授thọ 記ký 已dĩ 。 於ư 他tha 方phương 土thổ/độ 作tác 佛Phật 弘hoằng 經kinh 餘dư 如như 文văn 法Pháp 師sư 品phẩm 中trung 者giả 入nhập 室thất 著trước 衣y 坐tọa 座tòa 爾nhĩ 乃nãi 應ưng 為vì 四tứ 眾chúng 。 說thuyết 法Pháp 法Pháp 師sư 品phẩm 文văn 若nhược 作tác 三tam 段đoạn 仍nhưng 屬thuộc 正chánh 說thuyết 若nhược 分phần/phân 本bổn 迹tích 即tức 在tại 流lưu 通thông 流lưu 通thông 正chánh 在tại 六lục 七thất 二nhị 卷quyển 文văn 相tương/tướng 可khả 知tri 。
展triển 轉chuyển 至chí 第đệ 五ngũ 十thập 。 人nhân 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 尚thượng 非phi 二Nhị 乘Thừa 境cảnh 界giới 況huống 最tối 初sơ 會hội 中trung 聞văn 隨tùy 喜hỷ 者giả 常thường 不bất 輕khinh 流lưu 通thông 一nhất 句cú 尚thượng 得đắc 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 況huống 具cụ 足túc 流lưu 通thông 者giả 。
(# △# 次thứ 出xuất 人nhân )# 。
初sơ 品phẩm 弟đệ 子tử 弘hoằng 經kinh 功công 德đức 無vô 量lượng 。 億ức 劫kiếp 行hành 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 為ví 喻dụ 。 況huống 第đệ 五ngũ 品phẩm 十thập 方phương 虛hư 空không 。 寧ninh 有hữu 邊biên 表biểu 五ngũ 品phẩm 弘hoằng 經kinh 尚thượng 叵phả 窮cùng 盡tận 皆giai 云vân 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。 著trước 如Như 來Lai 衣y 。 坐tọa 如Như 來Lai 座tòa 。 如Như 來Lai 之chi 法Pháp 。 皆giai 非phi 數số 量lượng 況huống 八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ 千thiên 界giới 微vi 塵trần 菩Bồ 薩Tát 而nhi 當đương 可khả 說thuyết 耶da 而nhi 當đương 可khả 知tri 耶da 唯duy 除trừ 如Như 來Lai 。 無vô 能năng 盡tận 知tri 者giả 也dã 。
次thứ 初sơ 品phẩm 去khứ 約ước 人nhân 展triển 轉chuyển 以dĩ 下hạ 況huống 上thượng 八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ 者giả 如như 法Pháp 師sư 品phẩm 中trung 千thiên 界giới 塵trần 數số 者giả 如như 神thần 力lực 品phẩm 中trung 指chỉ 地địa 涌dũng 菩Bồ 薩Tát 是thị 也dã 。
○# 三Tam 明Minh 益ích 中trung 即tức 是thị 末mạt 代đại 流lưu 通thông 之chi 益ích 初sơ 明minh 七thất 益ích 次thứ 明minh 穿xuyên 鑿tạc 助trợ 顯hiển 七thất 益ích 。
凡phàm 師sư 弘hoằng 經kinh 令linh 凡phàm 七thất 益ích 經Kinh 云vân 此thử 經Kinh 是thị 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 病bệnh 之chi 良lương 藥dược 。 若nhược 聞văn 是thị 經Kinh 。 不bất 老lão 不bất 死tử 。 者giả 於ư 老lão 死tử 中trung 識thức 老lão 死tử 實thật 相tướng 老lão 死tử 是thị 果quả 報báo 法pháp 識thức 實thật 相tướng 即tức 得đắc 清thanh 涼lương 理lý 妙diệu 益ích 也dã 亦diệc 果quả 報báo 益ích 也dã 能năng 持trì 此thử 經Kinh 。 故cố 生sanh 安an 樂lạc 土thổ/độ 處xứ 蓮liên 華hoa 中trung 不bất 為vì 貪tham 欲dục 。 所sở 惱não 亦diệc 是thị 離ly 十thập 惱não 亂loạn 是thị 善thiện 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 亦diệc 名danh 名danh 字tự 益ích 亦diệc 是thị 觀quán 行hành 妙diệu 亦diệc 是thị 修tu 因nhân 妙diệu 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 能năng 旋toàn 假giả 入nhập 空không 即tức 是thị 下hạ 中trung 上thượng 藥dược 草thảo 等đẳng 益ích 亦diệc 是thị 小tiểu 樹thụ 益ích 得đắc 百bách 千thiên 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 即tức 大đại 樹thụ 益ích 得đắc 法Pháp 音âm 方phương 便tiện 陀đà 羅la 尼ni 是thị 相tương 似tự 實thật 益ích 若nhược 有hữu 須tu 臾du 聞văn 即tức 得đắc 究cứu 竟cánh 。 三tam 菩Bồ 提Đề 即tức 是thị 真chân 實thật 益ích 。
初sơ 文văn 言ngôn 不bất 老lão 等đẳng 者giả 秖kỳ 是thị 達đạt 老lão 死tử 實thật 相tướng 言ngôn 旋toàn 假giả 入nhập 空không 即tức 三tam 草thảo 等đẳng 益ích 者giả 五ngũ 品phẩm 為vi 小tiểu 草thảo 七thất 信tín 為vi 中trung 草thảo 上thượng 草thảo 亦diệc 在tại 五ngũ 品phẩm 位vị 中trung 以dĩ 同đồng 三tam 藏tạng 未vị 斷đoạn 惑hoặc 故cố 八bát 信tín 已dĩ 上thượng 為vi 小tiểu 樹thụ 十thập 信tín 伏phục 無vô 明minh 為vi 大đại 樹thụ 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 即tức 實thật 事sự 益ích 雖tuy 分phần/phân 七thất 益ích 位vị 必tất 在tại 圓viên 。
復phục 次thứ 如như 人nhân 穿xuyên 鑿tạc 高cao 原nguyên 。 見kiến 乾can/kiền/càn 土thổ/độ 是thị 下hạ 中trung 上thượng 藥dược 草thảo 益ích 見kiến 泥nê 是thị 小tiểu 樹thụ 大đại 樹thụ 益ích 得đắc 水thủy 是thị 最tối 實thật 益ích 。
(# △# 四tứ 舉cử 況huống )# 。
後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 尚thượng 獲hoạch 此thử 益ích 況huống 復phục 今kim 時thời 弘hoằng 經kinh 利lợi 他tha 寧ninh 無vô 七thất 益ích 耶da 。
○# 第đệ 四tứ 明minh 觀quán 心tâm 利lợi 益ích 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 明minh 觀quán 心tâm 次thứ 夫phu 一nhất 向hướng 下hạ 破phá 性tánh 過quá 初sơ 又hựu 三tam 先tiên 明minh 觀quán 境cảnh 次thứ 若nhược 能năng 下hạ 勸khuyến 須tu 起khởi 觀quán 三tam 淨tịnh 心tâm 下hạ 正chánh 明minh 起khởi 觀quán 。
第đệ 四tứ 觀quán 心tâm 者giả 小Tiểu 乘Thừa 明minh 心tâm 起khởi 未vị 動động 身thân 口khẩu 不bất 名danh 為vi 業nghiệp 大Đại 乘Thừa 明minh 剎sát 那na 造tạo 罪tội 殃ương 墜trụy 無vô 間gian 無vô 間gian 是thị 大đại 苦khổ 報báo 處xứ 剎sát 那na 促xúc 起khởi 業nghiệp 處xứ 促xúc 心tâm 暫tạm 起khởi 重trọng 業nghiệp 已dĩ 成thành 況huống 九cửu 法Pháp 界Giới 而nhi 不bất 具cụ 足túc 。
初sơ 文văn 者giả 凡phàm 一nhất 切thiết 重trọng 罪tội 。 皆giai 由do 剎sát 那na 故cố 剎sát 那na 若nhược 起khởi 已dĩ 含hàm 因nhân 果quả 故cố 大Đại 乘Thừa 觀quán 之chi 已dĩ 成thành 重trọng/trùng 因nhân 舉cử 輕khinh 責trách 重trọng/trùng 令linh 勿vật 起khởi 剎sát 那na 。
若nhược 能năng 淨tịnh 心tâm 諸chư 業nghiệp 即tức 淨tịnh 。
次thứ 如như 文văn 。
○# 正chánh 起khởi 觀quán 中trung 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 觀quán 相tương/tướng 。
淨tịnh 心tâm 觀quán 者giả 謂vị 觀quán 諸chư 心tâm 悉tất 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 法pháp 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。
○# 次thứ 以dĩ 是thị 下hạ 結kết 益ích 。
以dĩ 是thị 觀quán 故cố 知tri 心tâm 非phi 心tâm 心tâm 但đãn 有hữu 名danh 知tri 法Pháp 非phi 法pháp 。 法pháp 無vô 有hữu 我ngã 。 知tri 名danh 無vô 名danh 即tức 是thị 我ngã 等đẳng 知tri 法pháp 無vô 法pháp 即tức 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 此thử 解giải 起khởi 時thời 於ư 我ngã 我ngã 所sở 。 如như 雲vân 如như 幻huyễn 即tức 是thị 地địa 上thượng 清thanh 涼lương 。 益ích 信tín 敬kính 慚tàm 愧quý 諸chư 善thiện 心tâm 生sanh 於ư 空không 假giả 中trung 意ý 而nhi 有hữu 勇dũng 。 即tức 是thị 因nhân 益ích 念niệm 念niệm 與dữ 即tức 空không 相tướng 應ưng 是thị 中trung 上thượng 草thảo 小tiểu 樹thụ 等đẳng 益ích 念niệm 念niệm 與dữ 即tức 假giả 相tương 應ứng 是thị 大đại 樹thụ 益ích 念niệm 念niệm 與dữ 即tức 中trung 相tương 應ứng 是thị 最tối 實thật 事sự 益ích 於ư 一nhất 念niệm 益ích 心tâm 七thất 種chủng 分phân 別biệt (# 云vân 云vân )# 。
所sở 以dĩ 須tu 明minh 觀quán 心tâm 益ích 者giả 然nhiên 上thượng 來lai 得đắc 益ích 由do 於ư 現hiện 身thân 口khẩu 輪luân 說thuyết 法Pháp 令linh 他tha 得đắc 於ư 近cận 遠viễn 當đương 文văn 七thất 益ích 十thập 益ích 然nhiên 益ích 實thật 由do 觀quán 法pháp 恐khủng 尋tầm 者giả 不bất 達đạt 文văn 旨chỉ 若nhược 遠viễn 若nhược 近cận 。 已dĩ 謝tạ 於ư 徃# 正chánh 說thuyết 流lưu 通thông 自tự 屬thuộc 於ư 他tha 若nhược 不bất 自tự 觀quán 己kỷ 心tâm 徒đồ 數số 他tha 寶bảo 。
○# 次thứ 破phá 性tánh 中trung 二nhị 初sơ 立lập 性tánh 計kế 。
夫phu 一nhất 向hướng 無vô 生sanh 觀quán 人nhân 但đãn 信tín 心tâm 益ích 不bất 信tín 外ngoại 佛Phật 威uy 加gia 益ích 此thử 墮đọa 自tự 性tánh 癡si 又hựu 一nhất 向hướng 信tín 外ngoại 佛Phật 加gia 不bất 內nội 心tâm 求cầu 益ích 此thử 墮đọa 他tha 性tánh 癡si 共cộng 癡si 無vô 因nhân 癡si 亦diệc 可khả 解giải 。
○# 次thứ 自tự 性tánh 下hạ 破phá 破phá 文văn 二nhị 先tiên 破phá 自tự 次thứ 三tam 句cú 例lệ 初sơ 破phá 自tự 中trung 四tứ 初sơ 立lập 事sự 破phá 。
自tự 性tánh 癡si 人nhân 眼nhãn 見kiến 世thế 間gian 牽khiên 重trọng/trùng 不bất 前tiền 者giả 傍bàng 力lực 助trợ 進tiến 云vân 何hà 不bất 信tín 罪tội 垢cấu 重trọng/trùng 者giả 佛Phật 威uy 建kiến 立lập 令linh 觀quán 慧tuệ 得đắc 益ích 耶da 。
○# 次thứ 又hựu 汝nhữ 從tùng 下hạ 立lập 道Đạo 理lý 破phá 。
又hựu 汝nhữ 從tùng 何hà 處xứ 得đắc 。 是thị 無vô 生sanh 內nội 觀quán 耶da 從tùng 師sư 耶da 從tùng 經kinh 耶da 從tùng 自tự 悟ngộ 耶da 師sư 與dữ 經kinh 即tức 是thị 汝nhữ 之chi 。 外ngoại 緣duyên 若nhược 自tự 悟ngộ 者giả 。 必tất 被bị 冥minh 加gia 汝nhữ 不bất 知tri 恩ân 如như 樹thụ 木mộc 不bất 識thức 日nhật 月nguyệt 風phong 雨vũ 等đẳng 恩ân 。
○# 三tam 又hựu 三tam 事sự 下hạ 約ước 法pháp 相tướng 破phá 。
又hựu 三tam 事sự 汝nhữ 不bất 知tri 外ngoại 加gia 一nhất 不bất 信tín 教giáo 二nhị 不bất 自tự 行hành 求cầu 外ngoại 加gia 三tam 不bất 教giáo 人nhân 直trực 是thị 汝nhữ 之chi 不bất 信tín 非phi 無vô 外ngoại 益ích 也dã 。
○# 四tứ 引dẫn 證chứng 。
經kinh 曰viết 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 而nhi 內nội 而nhi 外ngoại 而nhi 內nội 故cố 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。 於ư 心tâm 中trung 求cầu 而nhi 外ngoại 故cố 諸chư 佛Phật 護hộ 念niệm 。 云vân 何hà 不bất 信tín 外ngoại 益ích 耶da (# 云vân 云vân )# 。
○# 次thứ 三tam 句cú 例lệ 中trung 二nhị 先tiên 例lệ 。
他tha 共cộng 無vô 因nhân 癡si 例lệ 可khả 解giải 。
○# 次thứ 即tức 假giả 下hạ 結kết 成thành 。
即tức 假giả 故cố 無vô 自tự 性tánh 即tức 空không 故cố 無vô 他tha 性tánh 即tức 中trung 故cố 無vô 共cộng 性tánh 雙song 照chiếu 故cố 無vô 無vô 因nhân 性tánh (# 云vân 云vân )# 。
可khả 解giải 。
○# 五ngũ 明minh 權quyền 實thật 者giả 大đại 文văn 第đệ 五ngũ 第đệ 二nhị 卷quyển 初sơ 大đại 為vi 五ngũ 文văn 釋thích 此thử 十thập 妙diệu 一nhất 列liệt 名danh 二nhị 生sanh 起khởi 三tam 引dẫn 證chứng 四tứ 廣quảng 釋thích 今kim 當đương 第đệ 五ngũ 結kết 前tiền 十thập 妙diệu 以dĩ 成thành 權quyền 實thật 於ư 中trung 為vi 二nhị 初sơ 破phá 古cổ 次thứ 正chánh 釋thích 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 先tiên 出xuất 古cổ 人nhân 意ý 次thứ 破phá 。
第đệ 五ngũ 結kết 成thành 權quyền 實thật 者giả 光quang 宅trạch 云vân 照chiếu 三tam 三tam 之chi 境cảnh 為vi 權quyền 照chiếu 四tứ 一nhất 之chi 境cảnh 為vi 實thật 今kim 不bất 用dụng 此thử 解giải 。
初sơ 云vân 三tam 三tam 之chi 權quyền 者giả 此thử 光quang 宅trạch 意ý 以dĩ 昔tích 三tam 乘thừa 但đãn 各các 有hữu 三tam 故cố 云vân 三tam 三tam 謂vị 教giáo 人nhân 因nhân 昔tích 三tam 乘thừa 權quyền 未vị 至chí 於ư 果quả 故cố 闕khuyết 於ư 果quả 果quả 即tức 是thị 理lý 大đại 小tiểu 俱câu 有hữu 理lý 大đại 小tiểu 各các 有hữu 果quả 何hà 故cố 昔tích 三tam 但đãn 有hữu 於ư 三tam 昔tích 教giáo 何hà 辜cô 而nhi 不bất 立lập 理lý 。
○# 次thứ 破phá 中trung 二nhị 先tiên 破phá 三tam 三tam 次thứ 破phá 四tứ 一nhất 初sơ 文văn 又hựu 四tứ 初sơ 直trực 破phá 。
既ký 以dĩ 大Đại 乘Thừa 果quả 為vi 大đại 理lý 何hà 不bất 用dụng 小Tiểu 乘Thừa 果quả 為vi 小tiểu 理lý 。
○# 次thứ 彼bỉ 下hạ 明minh 光quang 宅trạch 救cứu 。
彼bỉ 救cứu 云vân 小tiểu 果quả 非phi 真chân 故cố 不bất 以dĩ 其kỳ 果quả 為vi 理lý 。
大đại 師sư 既ký 不bất 見kiến 光quang 宅trạch 應ưng 是thị 他tha 人nhân 亦diệc 曾tằng 此thử 破phá 先tiên 有hữu 斯tư 救cứu 故cố 今kim 述thuật 之chi 。
○# 三tam 若nhược 爾nhĩ 下hạ 重trọng/trùng 難nạn/nan 。
若nhược 爾nhĩ 權quyền 教giáo 及cập 權quyền 行hành 人nhân 何hà 嘗thường 是thị 實thật 既ký 立lập 權quyền 教giáo 行hành 人nhân 何hà 不bất 立lập 權quyền 理lý 。
還hoàn 以dĩ 彼bỉ 三tam 三tam 難nạn/nan 彼bỉ 無vô 理lý 。
○# 四tứ 又hựu 下hạ 重trọng/trùng 並tịnh 難nạn/nan 。
又hựu 權quyền 若nhược 無vô 理lý 俗tục 不bất 應ưng 稱xưng 諦đế 既ký 言ngôn 俗tục 諦đế 權quyền 不bất 應ưng 止chỉ 三tam 也dã 。
○# 次thứ 從tùng 實thật 有hữu 四tứ 去khứ 難nạn/nan 光quang 宅trạch 四tứ 一nhất 中trung 但đãn 立lập 因nhân 果quả 而nhi 無vô 於ư 理lý 於ư 中trung 為vi 三tam 初sơ 難nạn/nan 。
實thật 有hữu 四tứ 者giả 夫phu 因nhân 果quả 是thị 二nhị 法pháp 云vân 何hà 以dĩ 二nhị 法pháp 為vi 理lý 一nhất 耶da 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 責trách 云vân 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 因nhân 果quả 為vi 理lý 一nhất 耶da 。
經Kinh 云vân 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 實thật 相tướng 不bất 行hành 不bất 分phân 別biệt 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 因nhân 果quả 為vi 理lý 一nhất 。
○# 若nhược 爾nhĩ 去khứ 重trọng/trùng 難nạn/nan 。
若nhược 爾nhĩ 便tiện 無vô 實thật 相tướng 則tắc 魔ma 所sở 說thuyết 故cố 不bất 用dụng 彼bỉ 釋thích 。
若nhược 但đãn 因nhân 果quả 而nhi 不bất 出xuất 理lý 則tắc 同đồng 魔ma 說thuyết 今kim 家gia 和hòa 舊cựu 亦diệc 作tác 四tứ 一nhất 乃nãi 廢phế 因nhân 果quả 以dĩ 立lập 理lý 一nhất 更cánh 加gia 行hành 一nhất 是thị 故cố 數số 同đồng 而nhi 名danh 義nghĩa 永vĩnh 異dị 。
○# 二nhị 正chánh 釋thích 中trung 三tam 初sơ 約ước 法pháp 次thứ 約ước 五ngũ 味vị 三tam 故cố 知tri 下hạ 結kết 判phán 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 直trực 就tựu 十thập 妙diệu 中trung 結kết 。
今kim 明minh 照chiếu 十thập 麤thô 之chi 境cảnh 為vi 權quyền 照chiếu 十thập 妙diệu 之chi 境cảnh 為vi 實thật 十thập 麤thô 者giả 即tức 前tiền 九cửu 法Pháp 界Giới 三tam 因nhân 緣duyên 等đẳng 諸chư 麤thô 諦đế 智trí 乃nãi 至chí 麤thô 利lợi 益ích 皆giai 稱xưng 權quyền 也dã 照chiếu 十thập 妙diệu 者giả 即tức 是thị 理lý 妙diệu 乃nãi 至chí 利lợi 益ích 妙diệu 妙diệu 故cố 為vi 實thật 。
○# 次thứ 復phục 次thứ 下hạ 約ước 施thí 開khai 相tương 對đối 以dĩ 結kết 又hựu 三tam 初sơ 正chánh 結kết 。
復phục 次thứ 為vi 十thập 妙diệu 故cố 開khai 出xuất 十thập 麤thô 如như 為vi 蓮liên 故cố 華hoa 意ý 在tại 於ư 蓮liên 而nhi 蓮liên 隱ẩn 不bất 現hiện 於ư 餘dư 深thâm 法Pháp 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 餘dư 法pháp 有hữu 實thật 而nhi 實thật 不bất 顯hiển 文văn 云vân 如Như 來Lai 方phương 便tiện 。 意ý 趣thú 難nan 解giải 。 也dã 又hựu 華hoa 開khai 蓮liên 現hiện 譬thí 開khai 十thập 麤thô 顯hiển 十thập 妙diệu 則tắc 無vô 復phục 十thập 麤thô 唯duy 一nhất 大đại 事sự 不bất 可khả 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 。 乃nãi 至chí 利lợi 益ích 。
○# 次thứ 引dẫn 他tha 同đồng 。
肇triệu 師sư 云vân 始thỉ 從tùng 佛Phật 國quốc 終chung 法pháp 供cúng 養dường 皆giai 明minh 不bất 可khả 思tư 議nghị 。
○# 三tam 例lệ 。
今kim 亦diệc 例lệ 爾nhĩ 既ký 開khai 麤thô 已dĩ 始thỉ 終chung 皆giai 妙diệu 。
又hựu 約ước 五ngũ 味vị 者giả 乳nhũ 味vị 則tắc 有hữu 為vi 十thập 妙diệu 明minh 十thập 麤thô 開khai 十thập 麤thô 顯hiển 十thập 妙diệu 則tắc 成thành 一nhất 權quyền 一nhất 實thật 若nhược 就tựu 四tứ 悉tất 檀đàn 則tắc 有hữu 六lục 權quyền 二nhị 實thật 若nhược 約ước 四tứ 門môn 則tắc 十thập 二nhị 權quyền 四tứ 實thật 也dã 若nhược 約ước 三tam 藏tạng 一nhất 向hướng 是thị 權quyền 化hóa 城thành 楊dương 葉diệp 還hoàn 就tựu 三tam 藏tạng 約ước 化hóa 他tha 為vi 權quyền 就tựu 自tự 行hành 為vi 實thật 約ước 四tứ 悉tất 檀đàn 三tam 權quyền 一nhất 實thật 約ước 四tứ 門môn 十thập 二nhị 權quyền 四tứ 實thật 若nhược 方Phương 等Đẳng 既ký 備bị 有hữu 四tứ 教giáo 故cố 三tam 十thập 種chủng 權quyền 一nhất 十thập 種chủng 實thật 若nhược 約ước 四tứ 悉tất 檀đàn 十thập 四tứ 權quyền 二nhị 實thật 對đối 四tứ 門môn 五ngũ 十thập 六lục 權quyền 八bát 實thật 若nhược 約ước 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 既ký 廢phế 三tam 藏tạng 但đãn 用dụng 三tam 教giáo 通thông 別biệt 二nhị 十thập 種chủng 為vi 權quyền 一nhất 十thập 種chủng 圓viên 為vi 實thật 若nhược 約ước 悉tất 檀đàn 十thập 權quyền 二nhị 實thật 若nhược 歷lịch 四tứ 門môn 四tứ 十thập 權quyền 八bát 實thật 。
次thứ 五ngũ 味vị 中trung 前tiền 四tứ 如như 文văn 。
○# 第đệ 五ngũ 味vị 中trung 分phần/phân 二nhị 謂vị 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 。
若nhược 至chí 法pháp 華hoa 前tiền 來lai 一nhất 向hướng 皆giai 廢phế 但đãn 說thuyết 一nhất 實thật 實thật 中trung 非phi 無vô 方phương 便tiện 但đãn 是thị 實thật 相tướng 方phương 便tiện 同đồng 稱xưng 為vi 實thật 今kim 約ước 悉tất 檀đàn 者giả 未vị 悟ngộ 之chi 前tiền 三tam 權quyền 悟ngộ 即tức 一nhất 實thật 若nhược 歷lịch 四tứ 門môn 十thập 二nhị 權quyền 四tứ 實thật 名danh 數số 一nhất 徃# 同đồng 三tam 藏tạng 而nhi 意ý 有hữu 天thiên 懸huyền 而nhi 地địa 殊thù 彼bỉ 教giáo 十thập 二nhị 權quyền 四tứ 實thật 一nhất 向hướng 是thị 權quyền 法pháp 華hoa 一nhất 向hướng 是thị 實thật 料liệu 簡giản 異dị 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã (# 云vân 云vân )# 故cố 云vân 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。
法pháp 華hoa 如như 文văn 。
○# 涅Niết 槃Bàn 中trung 二nhị 初sơ 與dữ 方Phương 等Đẳng 辨biện 異dị 。
若nhược 約ước 涅Niết 槃Bàn 涅Niết 槃Bàn 備bị 釋thích 四tứ 教giáo 亦diệc 是thị 三tam 十thập 權quyền 一nhất 十thập 實thật 一nhất 往vãng 似tự 同đồng 方Phương 等Đẳng 而nhi 意ý 逈huýnh 異dị 彼bỉ 則tắc 二nhị 入nhập 實thật 二nhị 不bất 入nhập 實thật 。
(# △# 次thứ 正chánh 約ước 涅Niết 槃Bàn )# 。
今kim 涅Niết 槃Bàn 四tứ 俱câu 入nhập 實thật 因nhân 中trung 則tắc 有hữu 三tam 權quyền 一nhất 實thật 在tại 果quả 則tắc 四tứ 實thật 而nhi 無vô 權quyền 。
次thứ 正chánh 約ước 涅Niết 槃Bàn 中trung 初sơ 約ước 教giáo 中trung 云vân 在tại 果quả 四tứ 俱câu 實thật 者giả 四tứ 教giáo 俱câu 得đắc 入nhập 實thật 故cố 也dã 。
若nhược 約ước 四tứ 悉tất 檀đàn 十thập 四tứ 權quyền 二nhị 實thật 。
若nhược 約ước 四tứ 悉tất 十thập 四tứ 權quyền 二nhị 實thật 者giả 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 皆giai 實thật 故cố 也dã 。
歷lịch 四tứ 門môn 五ngũ 十thập 六lục 權quyền 八bát 實thật 若nhược 更cánh 約ước 三tam 因nhân 門môn 五ngũ 十thập 六lục 權quyền 若nhược 果quả 門môn 四tứ 實thật 但đãn 是thị 實thật 仍nhưng 其kỳ 本bổn 因nhân 故cố 說thuyết 四tứ 耳nhĩ 是thị 則tắc 四tứ 門môn 入nhập 實thật 約ước 果quả 四tứ 實thật 十thập 二nhị 權quyền 法pháp 華hoa 義nghĩa 齊tề 也dã 。
歷lịch 四tứ 門môn 者giả 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 中trung 各các 有hữu 十thập 二nhị 權quyền 四tứ 實thật 并tinh 前tiền 兩lưỡng 教giáo 三tam 十thập 二nhị 權quyền 故cố 有hữu 五ngũ 十thập 六lục 權quyền 八bát 實thật 若nhược 更cánh 約ước 因nhân 門môn 五ngũ 十thập 六lục 權quyền 亦diệc 如như 前tiền 此thử 中trung 重trọng/trùng 云vân 因nhân 者giả 涅Niết 槃Bàn 中trung 人nhân 用dụng 前tiền 三tam 教giáo 為vi 入nhập 實thật 門môn 兼kiêm 因nhân 作tác 名danh 有hữu 五ngũ 十thập 六lục 與dữ 前tiền 數số 同đồng 名danh 之chi 為vi 權quyền 果quả 門môn 者giả 入nhập 實thật 為vi 果quả 四tứ 教giáo 四tứ 門môn 悉tất 皆giai 入nhập 圓viên 同đồng 成thành 一nhất 實thật 無vô 復phục 有hữu 權quyền 故cố 云vân 但đãn 實thật 仍nhưng 其kỳ 四tứ 門môn 本bổn 因nhân 為vi 名danh 故cố 云vân 四tứ 實thật 及cập 別biệt 四tứ 實thật 入nhập 圓viên 四tứ 實thật 同đồng 成thành 一nhất 實thật 意ý 亦diệc 同đồng 之chi 約ước 果quả 四tứ 實thật 十thập 二nhị 權quyền 者giả 前tiền 之chi 三tam 教giáo 入nhập 實thật 同đồng 圓viên 故cố 名danh 為vi 果quả 就tựu 圓viên 四tứ 門môn 十thập 六lục 悉tất 檀đàn 中trung 自tự 分phần/phân 權quyền 實thật 四tứ 門môn 有hữu 四tứ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 名danh 為vi 四tứ 實thật 四tứ 門môn 各các 有hữu 餘dư 三tam 悉tất 檀đàn 三tam 四tứ 十thập 二nhị 名danh 為vi 權quyền 悉tất 此thử 實thật 中trung 權quyền 不bất 復phục 同đồng 前tiền 三tam 教giáo 三tam 悉tất 當đương 知tri 三tam 教giáo 三tam 悉tất 即tức 是thị 權quyền 中trung 之chi 權quyền 三tam 教giáo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 即tức 是thị 權quyền 中trung 之chi 實thật 圓viên 教giáo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 即tức 是thị 實thật 中trung 之chi 實thật 。
○# 次thứ 緫# 結kết 中trung 二nhị 初sơ 約ước 教giáo 結kết 。
(# △# 三tam 結kết 判phán )# 。
故cố 知tri 諸chư 教giáo 雖tuy 同đồng 有hữu 權quyền 實thật 權quyền 實thật 不bất 同đồng 或hoặc 一nhất 向hướng 實thật 或hoặc 一nhất 向hướng 權quyền 或hoặc 權quyền 實thật 相tướng 兼kiêm 皆giai 是thị 稱xưng 當đương 機cơ 情tình 緣duyên 理lý 未vị 融dung 。
○# 次thứ 更cánh 約ước 教giáo 判phán 又hựu 四tứ 初sơ 約ước 四tứ 教giáo 。
今kim 緫# 就tựu 教giáo 判phán 權quyền 實thật 若nhược 約ước 三tam 藏tạng 通thông 別biệt 三tam 教giáo 是thị 權quyền 圓viên 教giáo 為vi 實thật 又hựu 諸chư 教giáo 權quyền 實thật 未vị 融dung 為vi 權quyền 既ký 融dung 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 為vi 實thật 。
○# 次thứ 獨độc 約ước 一nhất 圓viên 用dụng 法pháp 華hoa 待đãi 絕tuyệt 以dĩ 判phán 。
今kim 法pháp 華hoa 是thị 一nhất 圓viên 故cố 為vi 實thật 又hựu 開khai 權quyền 故cố 為vi 實thật 。
今kim 法pháp 華hoa 是thị 待đãi 又hựu 開khai 權quyền 是thị 絕tuyệt 。
○# 三tam 獨độc 約ước 圓viên 教giáo 以dĩ 判phán 亦diệc 有hữu 待đãi 絕tuyệt 。
若nhược 就tựu 圓viên 教giáo 為vi 語ngữ 照chiếu 前tiền 三tam 教giáo 三tam 十thập 麤thô 為vi 權quyền 照chiếu 十thập 妙diệu 為vi 實thật 若nhược 就tựu 開khai 權quyền 圓viên 融dung 為vi 語ngữ 決quyết 於ư 三tam 十thập 麤thô 皆giai 成thành 妙diệu 但đãn 稱xưng 為vi 實thật 是thị 故cố 稱xưng 妙diệu 。
○# 四tứ 若nhược 取thủ 下hạ 約ước 悟ngộ 以dĩ 判phán 。
若nhược 取thủ 悟ngộ 理lý 者giả 理lý 即tức 非phi 權quyền 非phi 實thật 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 空không 拳quyền 誑cuống 小tiểu 兒nhi 說thuyết 權quyền 說thuyết 實thật 是thị 則tắc 為vi 麤thô 理lý 則tắc 非phi 權quyền 非phi 實thật 是thị 故cố 為vi 妙diệu 也dã 。
問vấn 前tiền 來lai 諸chư 文văn 處xứ 處xứ 約ước 教giáo 約ước 味vị 若nhược 判phán 若nhược 開khai 文văn 相tương/tướng 已dĩ 廣quảng 今kim 此thử 何hà 故cố 。 復phục 重trùng 明minh 耶da 答đáp 此thử 有hữu 多đa 意ý 前tiền 明minh 諸chư 妙diệu 但đãn 釋thích 一nhất 妙diệu 以dĩ 為vi 十thập 相tương/tướng 故cố 一nhất 一nhất 文văn 中trung 為vi 欲dục 明minh 妙diệu 先tiên 明minh 諸chư 麤thô 開khai 之chi 成thành 妙diệu 今kim 廣quảng 釋thích 已dĩ 復phục 更cánh 束thúc 前tiền 非phi 但đãn 諸chư 文văn 盡tận 妙diệu 亦diệc 乃nãi 諸chư 妙diệu 無vô 殊thù 故cố 更cánh 合hợp 明minh 秖kỳ 是thị 權quyền 實thật 及cập 開khai 權quyền 實thật 又hựu 前tiền 諸chư 文văn 自tự 行hành 化hóa 他tha 但đãn 明minh 權quyền 實thật 未vị 明minh 權quyền 實thật 悉tất 用dụng 四tứ 悉tất 四tứ 悉tất 之chi 內nội 幾kỷ 權quyền 幾kỷ 實thật 復phục 有hữu 諸chư 門môn 諸chư 門môn 之chi 內nội 四tứ 悉tất 亦diệc 爾nhĩ 故cố 更cánh 約ước 五ngũ 味vị 諸chư 味vị 法Pháp 門môn 以dĩ 判phán 四tứ 悉tất 幾kỷ 權quyền 幾kỷ 實thật 是thị 故cố 更cánh 此thử 以dĩ 四tứ 悉tất 權quyền 實thật 結kết 前tiền 諸chư 文văn 苦khổ 約ước 諸chư 教giáo 者giả 但đãn 是thị 重trọng/trùng 結kết 諸chư 權quyền 實thật 意ý 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亡vong 泯mẫn 不bất 二nhị 故cố 更cánh 約ước 悟ngộ 開khai 前tiền 十thập 妙diệu 權quyền 實thật 同đồng 成thành 一nhất 理lý 心tâm 性tánh 乃nãi 識thức 前tiền 來lai 若nhược 妙diệu 若nhược 麤thô 若nhược 開khai 若nhược 施thí 空không 拳quyền 咸hàm 實thật 因nhân 茲tư 復phục 立lập 大đại 意ý 顯hiển 悟ngộ 誑cuống 小tiểu 之chi 說thuyết 咸hàm 堪kham 被bị 圓viên 然nhiên 此thử 迹tích 門môn 譚đàm 其kỳ 因nhân 果quả 及cập 以dĩ 自tự 他tha 使sử 一nhất 代đại 教giáo 門môn 融dung 通thông 入nhập 妙diệu 故cố 凡phàm 諸chư 義nghĩa 釋thích 皆giai 約ước 四tứ 教giáo 及cập 以dĩ 五ngũ 味vị 意ý 在tại 開khai 教giáo 悉tất 入nhập 醍đề 醐hồ 觀quán 心tâm 乃nãi 是thị 教giáo 行hành 樞xu 機cơ 仍nhưng 且thả 略lược 點điểm 寄ký 在tại 諸chư 說thuyết 或hoặc 存tồn 或hoặc 沒một 非phi 部bộ 正chánh 意ý 故cố 縱túng/tung 有hữu 施thi 設thiết 託thác 事sự 附phụ 法pháp 或hoặc 辨biện 十thập 觀quán 列liệt 名danh 而nhi 已dĩ 所sở 明minh 理lý 境cảnh 智trí 行hành 位vị 法pháp 能năng 化hóa 所sở 化hóa 意ý 在tại 能năng 詮thuyên 詮thuyên 中trung 咸hàm 妙diệu 為vi 辨biện 詮thuyên 內nội 始thỉ 末mạt 自tự 他tha 故cố 具cụ 演diễn 十thập 妙diệu 搜sưu 括quát 一nhất 化hóa 出xuất 世thế 大đại 意ý 罄khánh 無vô 不bất 盡tận 故cố 不bất 可khả 不bất 了liễu 十thập 妙diệu 大đại 綱cương 故cố 撮toát 十thập 妙diệu 為vi 觀quán 法pháp 大đại 體thể 若nhược 解giải 迹tích 妙diệu 本bổn 妙diệu 非phi 遙diêu 應ưng 知tri 但đãn 是thị 離ly 合hợp 異dị 耳nhĩ 因nhân 果quả 義nghĩa 一nhất 自tự 他tha 何hà 殊thù 故cố 下hạ 文văn 云vân 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 況huống 體thể 宗tông 用dụng 秖kỳ 是thị 自tự 他tha 因nhân 果quả 法pháp 故cố 況huống 復phục 教giáo 相tương/tướng 秪# 是thị 分phân 別biệt 前tiền 之chi 四tứ 章chương 使sử 前tiền 四tứ 章chương 與dữ 諸chư 文văn 永vĩnh 異dị 若nhược 曉hiểu 斯tư 旨chỉ 則tắc 教giáo 有hữu 歸quy 一nhất 期kỳ 縱tung 橫hoành 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 世thế 間gian 即tức 空không 假giả 中trung 理lý 境cảnh 乃nãi 至chí 利lợi 益ích 咸hàm 爾nhĩ 則tắc 止Chỉ 觀Quán 十thập 乘thừa 成thành 今kim 自tự 行hành 因nhân 果quả 起khởi 教giáo 一nhất 章chương 成thành 今kim 化hóa 他tha 能năng 所sở 則tắc 彼bỉ 此thử 昭chiêu 著trước 法pháp 華hoa 行hành 成thành 使sử 功công 不bất 唐đường 捐quyên 。 所sở 詮thuyên 可khả 識thức 故cố 更cánh 以dĩ 十thập 門môn 收thu 攝nhiếp 十thập 妙diệu 何hà 者giả 為vi 實thật 施thí 權quyền 則tắc 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 則tắc 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 法pháp 既ký 教giáo 部bộ 咸hàm 開khai 成thành 妙diệu 故cố 此thử 十thập 門môn 不bất 二nhị 為vi 目mục 一nhất 一nhất 門môn 下hạ 以dĩ 六lục 即tức 檢kiểm 之chi 本bổn 文văn 已dĩ 廣quảng 引dẫn 誠thành 證chứng 此thử 下hạ 但đãn 直trực 申thân 一nhất 理lý 使sử 一nhất 部bộ 經kinh 旨chỉ 皎hiệu 在tại 目mục 前tiền 。
-# 一nhất 者giả 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn
-# 二nhị 者giả 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn
-# 三tam 者giả 修tu 性tánh 不bất 二nhị 門môn
-# 四tứ 者giả 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn
-# 五ngũ 者giả 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn
-# 六lục 者giả 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn
-# 七thất 者giả 自tự 他tha 不bất 二nhị 門môn
-# 八bát 者giả 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn
-# 九cửu 者giả 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn
-# 十thập 者giả 受thọ 潤nhuận 不bất 二nhị 門môn
是thị 中trung 第đệ 一nhất 從tùng 境cảnh 妙diệu 立lập 名danh 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 從tùng 智trí 行hành 立lập 名danh 第đệ 四tứ 從tùng 位vị 法pháp 立lập 名danh 第đệ 五ngũ 第đệ 六lục 第đệ 七thất 從tùng 感cảm 應ứng 神thần 通thông 立lập 名danh 第đệ 八bát 第đệ 九cửu 從tùng 說thuyết 法Pháp 立lập 名danh 第đệ 十thập 從tùng 眷quyến 屬thuộc 利lợi 益ích 立lập 名danh 。
一nhất 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn 者giả 且thả 十thập 如như 境cảnh 乃nãi 至chí 無vô 諦đế 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 。 緫# 別biệt 二nhị 意ý 緫# 在tại 一nhất 念niệm 別biệt 分phần/phân 色sắc 心tâm 何hà 者giả 初sơ 十thập 如như 中trung 相tương/tướng 唯duy 在tại 色sắc 性tánh 唯duy 在tại 心tâm 體thể 力lực 作tác 緣duyên 義nghĩa 兼kiêm 心tâm 色sắc 因nhân 果quả 唯duy 心tâm 報báo 唯duy 約ước 色sắc 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 苦khổ 業nghiệp 兩lưỡng 兼kiêm 惑hoặc 唯duy 在tại 心tâm 四Tứ 諦Đế 則tắc 三tam 兼kiêm 色sắc 心tâm 滅diệt 唯duy 在tại 心tâm 二nhị 諦đế 三tam 諦đế 皆giai 俗tục 具cụ 色sắc 心tâm 真chân 中trung 唯duy 心tâm 一nhất 實thật 及cập 無vô 準chuẩn 此thử 可khả 見kiến 既ký 知tri 別biệt 已dĩ 攝nhiếp 別biệt 入nhập 緫# 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 非phi 心tâm 性tánh 一nhất 性tánh 無vô 性tánh 三tam 千thiên 宛uyển 然nhiên 當đương 知tri 心tâm 之chi 色sắc 心tâm 即tức 心tâm 名danh 變biến 變biến 名danh 為vi 造tạo 造tạo 謂vị 體thể 用dụng 是thị 則tắc 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 而nhi 色sắc 而nhi 心tâm 唯duy 色sắc 唯duy 心tâm 良lương 由do 於ư 此thử 故cố 。 知tri 但đãn 識thức 一nhất 念niệm 徧biến 見kiến 己kỷ 他tha 生sanh 佛Phật 他tha 生sanh 他tha 佛Phật 尚thượng 與dữ 心tâm 同đồng 況huống 己kỷ 心tâm 生sanh 佛Phật 寧ninh 乖quai 一nhất 念niệm 故cố 彼bỉ 彼bỉ 境cảnh 法pháp 差sai 而nhi 不bất 差sai 。
二nhị 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn 者giả 凡phàm 所sở 觀quán 境cảnh 不bất 出xuất 內nội 外ngoại 外ngoại 謂vị 託thác 彼bỉ 依y 正chánh 色sắc 心tâm 即tức 空không 假giả 中trung 即tức 空không 假giả 中trung 妙diệu 故cố 心tâm 色sắc 體thể 絕tuyệt 唯duy 一nhất 實thật 性tánh 無vô 空không 假giả 中trung 色sắc 心tâm 宛uyển 然nhiên 豁hoát 同đồng 真chân 淨tịnh 無vô 復phục 眾chúng 生sanh 七thất 方phương 便tiện 異dị 不bất 見kiến 國quốc 土độ 淨tịnh 穢uế 差sai 品phẩm 而nhi 帝đế 網võng 依y 正chánh 終chung 自tự 炳bỉnh 然nhiên 所sở 言ngôn 內nội 者giả 先tiên 了liễu 外ngoại 色sắc 心tâm 一nhất 念niệm 無vô 念niệm 唯duy 內nội 體thể 三tam 千thiên 即tức 空không 假giả 中trung 是thị 則tắc 外ngoại 法pháp 全toàn 為vi 心tâm 性tánh 心tâm 性tánh 無vô 外ngoại 攝nhiếp 無vô 不bất 周chu 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 界giới 有hữu 情tình 性tánh 體thể 無vô 殊thù 一nhất 切thiết 咸hàm 徧biến 誰thùy 云vân 內nội 外ngoại 色sắc 心tâm 己kỷ 他tha 此thử 即tức 用dụng 向hướng 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
三tam 修tu 性tánh 不bất 二nhị 門môn 者giả 性tánh 德đức 秖kỳ 是thị 界giới 如như 一nhất 念niệm 此thử 內nội 界giới 如như 三tam 法pháp 具cụ 足túc 性tánh 雖tuy 本bổn 爾nhĩ 藉tạ 智trí 起khởi 修tu 由do 修tu 照chiếu 性tánh 由do 性tánh 發phát 修tu 在tại 性tánh 則tắc 全toàn 修tu 成thành 性tánh 起khởi 修tu 則tắc 全toàn 性tánh 成thành 修tu 性tánh 無vô 所sở 移di 修tu 常thường 宛uyển 爾nhĩ 修tu 又hựu 二nhị 種chủng 順thuận 修tu 逆nghịch 修tu 順thuận 謂vị 了liễu 性tánh 為vi 行hành 逆nghịch 謂vị 背bối/bội 性tánh 成thành 迷mê 迷mê 了liễu 二nhị 心tâm 心tâm 雖tuy 不bất 二nhị 逆nghịch 順thuận 二nhị 性tánh 性tánh 事sự 恆hằng 殊thù 可khả 由do 事sự 不bất 移di 心tâm 則tắc 令linh 迷mê 修tu 成thành 了liễu 故cố 須tu 一nhất 期kỳ 迷mê 了liễu 照chiếu 性tánh 成thành 修tu 見kiến 性tánh 修tu 心tâm 二nhị 修tu 俱câu 泯mẫn 又hựu 了liễu 順thuận 修tu 對đối 性tánh 有hữu 離ly 有hữu 合hợp 離ly 謂vị 修tu 性tánh 各các 三tam 合hợp 謂vị 修tu 二nhị 性tánh 一nhất 修tu 二nhị 各các 三tam 共cộng 發phát 性tánh 三tam 是thị 則tắc 修tu 雖tuy 具cụ 九cửu 九cửu 秖kỳ 是thị 三tam 為vi 對đối 性tánh 明minh 修tu 故cố 合hợp 修tu 為vi 二nhị 二nhị 與dữ 一nhất 性tánh 如như 水thủy 為vi 波ba 二nhị 亦diệc 無vô 二nhị 亦diệc 如như 波ba 水thủy 應ưng 知tri 性tánh 指chỉ 三tam 障chướng 是thị 故cố 具cụ 三tam 修tu 從tùng 性tánh 成thành 成thành 三tam 法pháp 爾nhĩ 達đạt 無vô 修tu 性tánh 唯duy 一nhất 妙diệu 乘thừa 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 法Pháp 界Giới 洞đỗng 朗lãng 此thử 由do 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
四tứ 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn 者giả 眾chúng 生sanh 心tâm 因nhân 既ký 具cụ 三tam 軌quỹ 此thử 因nhân 成thành 果quả 名danh 三tam 涅Niết 槃Bàn 因nhân 果quả 。 無vô 殊thù 始thỉ 終chung 理lý 一nhất 若nhược 爾nhĩ 因nhân 德đức 已dĩ 具cụ 何hà 不bất 住trụ 因nhân 但đãn 由do 迷mê 因nhân 各các 自tự 謂vị 實thật 若nhược 了liễu 迷mê 性tánh 實thật 唯duy 住trụ 因nhân 故cố 久cửu 研nghiên 此thử 因nhân 因nhân 顯hiển 名danh 果quả 秪# 緣duyên 因nhân 果quả 理lý 一nhất 用dụng 此thử 一nhất 理lý 為vi 因nhân 理lý 顯hiển 無vô 復phục 果quả 名danh 豈khởi 可khả 仍nhưng 存tồn 因nhân 號hiệu 因nhân 果quả 既ký 泯mẫn 理lý 性tánh 自tự 亡vong 秖kỳ 由do 亡vong 智trí 親thân 踈sơ 致trí 使sử 迷mê 成thành 厚hậu 薄bạc 迷mê 厚hậu 薄bạc 故cố 強cường/cưỡng 分phần/phân 三tam 惑hoặc 義nghĩa 開khai 六lục 即tức 名danh 智trí 淺thiển 深thâm 故cố 如như 夢mộng 勤cần 加gia 空không 名danh 惑hoặc 絕tuyệt 幻huyễn 因nhân 既ký 滿mãn 鏡kính 像tượng 果quả 圓viên 空không 像tượng 雖tuy 即tức 義nghĩa 同đồng 而nhi 空không 虛hư 像tượng 實thật 像tượng 實thật 故cố 稱xưng 理lý 本bổn 有hữu 空không 虛hư 故cố 迷mê 轉chuyển 應ưng 成thành 性tánh 是thị 則tắc 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 立lập 因nhân 果quả 殊thù 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 始thỉ 終chung 體thể 一nhất 若nhược 謂vị 因nhân 異dị 果quả 因nhân 亦diệc 非phi 因nhân 曉hiểu 果quả 從tùng 因nhân 因nhân 方phương 克khắc 果quả 所sở 以dĩ 三tam 千thiên 在tại 理lý 同đồng 名danh 無vô 明minh 三tam 千thiên 果quả 成thành 咸hàm 稱xưng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 千thiên 無vô 改cải 無vô 明minh 即tức 明minh 三Tam 身Thân 並tịnh 常thường 俱câu 體thể 俱câu 用dụng 此thử 以dĩ 修tu 性tánh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
五ngũ 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn 者giả 若nhược 識thức 無vô 始thỉ 即tức 法pháp 性tánh 為vi 無vô 明minh 故cố 可khả 了liễu 今kim 即tức 無vô 明minh 為vi 法pháp 性tánh 法pháp 性tánh 之chi 與dữ 無vô 明minh 徧biến 造tạo 諸chư 法pháp 名danh 之chi 為vi 染nhiễm 無vô 明minh 之chi 與dữ 法pháp 性tánh 徧biến 應ưng 眾chúng 緣duyên 號hiệu 之chi 為vi 淨tịnh 濁trược 水thủy 清thanh 水thủy 波ba 濕thấp 無vô 殊thù 清thanh 濁trược 雖tuy 即tức 由do 緣duyên 而nhi 濁trược 成thành 本bổn 有hữu 濁trược 雖tuy 本bổn 有hữu 而nhi 全toàn 體thể 是thị 清thanh 以dĩ 二nhị 波ba 理lý 通thông 舉cử 體thể 是thị 用dụng 故cố 三tam 千thiên 因nhân 果quả 俱câu 名danh 緣duyên 起khởi 迷mê 悟ngộ 緣duyên 起khởi 不bất 離ly 剎sát 那na 剎sát 那na 。 性tánh 常thường 緣duyên 起khởi 理lý 一nhất 一nhất 理lý 之chi 內nội 而nhi 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 別biệt 則tắc 六lục 穢uế 四tứ 淨tịnh 通thông 則tắc 十thập 通thông 淨tịnh 穢uế 故cố 知tri 剎sát 那na 染nhiễm 體thể 悉tất 淨tịnh 三tam 千thiên 未vị 顯hiển 驗nghiệm 體thể 仍nhưng 迷mê 故cố 相tương 似tự 位vị 成thành 六lục 根căn 徧biến 照chiếu 照chiếu 分phần/phân 十thập 界giới 各các 具cụ 灼chước 然nhiên 豈khởi 六lục 根căn 淨tịnh 人nhân 謂vị 十thập 定định 十thập 分phần/phân 真chân 垂thùy 迹tích 十thập 界giới 亦diệc 然nhiên 乃nãi 由do 果quả 成thành 等đẳng 彼bỉ 百bách 界giới 故cố 須tu 初sơ 心tâm 而nhi 遮già 而nhi 照chiếu 照chiếu 故cố 三tam 千thiên 恆hằng 具cụ 遮già 故cố 法pháp 爾nhĩ 空không 中trung 終chung 日nhật 雙song 亡vong 終chung 日nhật 雙song 照chiếu 不bất 動động 此thử 念niệm 徧biến 應ưng 無vô 方phương 隨tùy 感cảm 而nhi 施thí 淨tịnh 穢uế 斯tư 泯mẫn 亡vong 淨tịnh 穢uế 故cố 以dĩ 空không 以dĩ 中trung 仍nhưng 由do 空không 中trung 轉chuyển 染nhiễm 為vi 淨tịnh 由do 了liễu 染nhiễm 淨tịnh 空không 中trung 自tự 亡vong 此thử 以dĩ 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
六lục 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn 者giả 已dĩ 證chứng 遮già 那na 一nhất 體thể 不bất 二nhị 良lương 由do 無vô 始thỉ 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 以dĩ 三tam 千thiên 中trung 生sanh 陰ấm 二nhị 千thiên 為vi 正chánh 國quốc 土độ 一nhất 千thiên 屬thuộc 依y 依y 正chánh 既ký 居cư 一nhất 心tâm 一nhất 心tâm 豈khởi 分phần/phân 能năng 所sở 雖tuy 無vô 能năng 所sở 依y 正chánh 宛uyển 然nhiên 是thị 則tắc 理lý 性tánh 名danh 字tự 觀quán 行hành 已dĩ 有hữu 不bất 二nhị 正chánh 依y 之chi 相tướng 故cố 使sử 自tự 他tha 因nhân 果quả 相tương/tướng 攝nhiếp 但đãn 眾chúng 生sanh 在tại 理lý 果quả 雖tuy 未vị 辦biện 一nhất 切thiết 莫mạc 非phi 遮già 那na 妙diệu 境cảnh 然nhiên 應ưng 復phục 了liễu 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 體thể 非phi 徧biến 而nhi 徧biến 眾chúng 生sanh 理lý 性tánh 非phi 局cục 而nhi 局cục 始thỉ 終chung 不bất 改cải 大đại 小tiểu 無vô 妨phương 因nhân 果quả 理lý 同đồng 依y 正chánh 何hà 別biệt 故cố 淨tịnh 穢uế 之chi 土thổ/độ 勝thắng 劣liệt 之chi 身thân 塵trần 身thân 與dữ 法Pháp 身thân 量lượng 同đồng 塵trần 國quốc 與dữ 寂tịch 光quang 無vô 異dị 是thị 則tắc 一nhất 一nhất 塵trần 剎sát 一nhất 切thiết 剎sát 一nhất 一nhất 塵trần 身thân 一nhất 切thiết 身thân 廣quảng 狹hiệp 勝thắng 劣liệt 難nan 思tư 議nghị 淨tịnh 穢uế 方phương 所sở 無vô 窮cùng 盡tận 若nhược 非phi 三tam 千thiên 空không 假giả 中trung 安an 能năng 成thành 茲tư 自tự 在tại 用dụng 如như 是thị 方phương 知tri 生sanh 佛Phật 等đẳng 彼bỉ 此thử 事sự 理lý 互hỗ 相tương 收thu 此thử 以dĩ 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
七thất 自tự 他tha 不bất 二nhị 門môn 者giả 隨tùy 機cơ 利lợi 他tha 事sự 乃nãi 憑bằng 本bổn 本bổn 謂vị 一nhất 性tánh 具cụ 足túc 自tự 他tha 方phương 至chí 果quả 位vị 自tự 即tức 益ích 他tha 如như 理lý 性tánh 三tam 德đức 三tam 諦đế 三tam 千thiên 自tự 行hành 唯duy 在tại 空không 中trung 利lợi 他tha 三tam 千thiên 赴phó 物vật 物vật 機cơ 無vô 量lượng 不bất 出xuất 三tam 千thiên 能năng 應ưng 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 十thập 界giới 界giới 界giới 轉chuyển 現hiện 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 土thổ/độ 土thổ/độ 互hỗ 生sanh 不bất 出xuất 寂tịch 光quang 眾chúng 生sanh 由do 理lý 具cụ 三tam 千thiên 故cố 能năng 感cảm 諸chư 佛Phật 由do 三tam 千thiên 理lý 滿mãn 故cố 能năng 應ưng 應ưng 徧biến 機cơ 徧biến 欣hân 赴phó 不bất 差sai 不bất 然nhiên 豈khởi 能năng 如như 鏡kính 現hiện 像tượng 鏡kính 有hữu 現hiện 像tượng 之chi 理lý 形hình 有hữu 生sanh 像tượng 之chi 性tánh 若nhược 一nhất 形hình 對đối 不bất 能năng 現hiện 像tượng 則tắc 鏡kính 理lý 有hữu 窮cùng 形hình 事sự 不bất 通thông 若nhược 與dữ 鏡kính 隔cách 則tắc 容dung 有hữu 是thị 理lý 無vô 有hữu 形hình 對đối 而nhi 不bất 像tượng 者giả 若nhược 鏡kính 未vị 現hiện 像tượng 由do 塵trần 所sở 遮già 去khứ 塵trần 由do 人nhân 磨ma 像tượng 現hiện 非phi 關quan 磨ma 者giả 以dĩ 喻dụ 觀quán 法pháp 大đại 旨chỉ 可khả 知tri 應ưng 知tri 理lý 雖tuy 自tự 他tha 具cụ 足túc 必tất 藉tạ 緣duyên 了liễu 為vi 利lợi 他tha 功công 復phục 由do 緣duyên 了liễu 與dữ 性tánh 一nhất 合hợp 方phương 能năng 稱xưng 性tánh 施thi 設thiết 萬vạn 端đoan 則tắc 不bất 起khởi 自tự 性tánh 應ưng 無vô 方phương 所sở 此thử 由do 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
八bát 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn 者giả 於ư 化hóa 他tha 門môn 事sự 分phần/phân 三tam 密mật 隨tùy 順thuận 物vật 理lý 得đắc 名danh 不bất 同đồng 心tâm 輪luân 鑒giám 機cơ 二nhị 輪luân 設thiết 化hóa 現hiện 身thân 說thuyết 法Pháp 。 未vị 曾tằng 毫hào 差sai 在tại 身thân 分phần/phân 於ư 真chân 應ưng 在tại 法pháp 分phần/phân 於ư 權quyền 實thật 二nhị 身thân 若nhược 異dị 何hà 故cố 乃nãi 云vân 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 二nhị 說thuyết 若nhược 乖quai 何hà 故cố 乃nãi 云vân 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 唯duy 法Pháp 身thân 應ưng 無vô 垂thùy 世thế 若nhược 唯duy 佛Phật 道Đạo 誰thùy 施thí 三tam 乘thừa 身thân 尚thượng 無vô 身thân 說thuyết 必tất 非phi 說thuyết 身thân 口khẩu 平bình 等đẳng 等đẳng 彼bỉ 意ý 輪luân 心tâm 色sắc 一nhất 如như 不bất 謀mưu 而nhi 化hóa 常thường 冥minh 至chí 極cực 稱xưng 物vật 施thí 為vi 豈khởi 非phi 百bách 界giới 一nhất 心tâm 界giới 界giới 無vô 非phi 三tam 業nghiệp 界giới 尚thượng 一nhất 念niệm 三tam 業nghiệp 豈khởi 殊thù 果quả 用dụng 無vô 虧khuy 因nhân 必tất 稱xưng 果quả 若nhược 信tín 因nhân 果quả 方phương 知tri 三tam 密mật 有hữu 本bổn 百bách 界giới 三tam 業nghiệp 俱câu 空không 假giả 中trung 故cố 使sử 稱xưng 宜nghi 徧biến 赴phó 為vi 果quả 一nhất 一nhất 應ưng 色sắc 一nhất 一nhất 言ngôn 音âm 無vô 不bất 百bách 界giới 三tam 業nghiệp 具cụ 足túc 。 化hóa 復phục 作tác 化hóa 斯tư 之chi 謂vị 歟# 故cố 一nhất 念niệm 凡phàm 心tâm 已dĩ 有hữu 理lý 性tánh 三tam 密mật 相tương/tướng 海hải 一nhất 塵trần 報báo 色sắc 同đồng 在tại 本bổn 理lý 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 方phương 乃nãi 名danh 為vi 三tam 無vô 差sai 別biệt 此thử 以dĩ 自tự 他tha 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
九cửu 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn 者giả 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 常thường 鑒giám 法Pháp 界Giới 亦diệc 由do 理lý 性tánh 九cửu 權quyền 一nhất 實thật 實thật 復phục 九cửu 界giới 權quyền 亦diệc 復phục 然nhiên 權quyền 實thật 相tướng [宴-女+六]# 百bách 界giới 一nhất 念niệm 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 任nhậm 運vận 常thường 然nhiên 至chí 果quả 乃nãi 由do 契khế 本bổn 一nhất 理lý 非phi 權quyền 非phi 實thật 而nhi 權quyền 而nhi 實thật 此thử 即tức 如như 前tiền 心tâm 輪luân 自tự 在tại 致trí 令linh 身thân 口khẩu 赴phó 權quyền 實thật 機cơ 三tam 業nghiệp 一nhất 念niệm 無vô 乖quai 權quyền 實thật 不bất 動động 而nhi 施thí 豈khởi 應ưng 隔cách 異dị 對đối 說thuyết 即tức 以dĩ 權quyền 實thật 立lập 稱xưng 在tại 身thân 即tức 以dĩ 真chân 應ưng 為vi 名danh 三tam 業nghiệp 理lý 同đồng 權quyền 實thật [宴-女+六]# 合hợp 此thử 以dĩ 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
十thập 受thọ 潤nhuận 不bất 二nhị 門môn 者giả 物vật 理lý 本bổn 來lai 性tánh 具cụ 權quyền 實thật 無vô 始thỉ 熏huân 習tập 或hoặc 實thật 或hoặc 權quyền 權quyền 實thật 由do 熏huân 理lý 恆hằng 平bình 等đẳng 遇ngộ 時thời 成thành 習tập 行hạnh 願nguyện 所sở 資tư 若nhược 無vô 本bổn 因nhân 熏huân 亦diệc 徒đồ 設thiết 遇ngộ 熏huân 自tự 異dị 非phi 由do 性tánh 殊thù 性tánh 雖tuy 無vô 殊thù 必tất 藉tạ 幻huyễn 發phát 幻huyễn 機cơ 幻huyễn 感cảm 幻huyễn 應ưng 幻huyễn 赴phó 能năng 應ưng 所sở 化hóa 並tịnh 非phi 權quyền 實thật 然nhiên 由do 生sanh 具cụ 非phi 權quyền 非phi 實thật 成thành 權quyền 實thật 機cơ 佛Phật 亦diệc 果quả 具cụ 非phi 權quyền 非phi 實thật 為vi 權quyền 實thật 應ưng 物vật 機cơ 契khế 應ưng 身thân 土thổ/độ 無vô 偏thiên 同đồng 常thường 寂tịch 光quang 無vô 非phi 法Pháp 界Giới 故cố 知tri 三tam 千thiên 同đồng 在tại 心tâm 地địa 與dữ 佛Phật 心tâm 地địa 三tam 千thiên 不bất 殊thù 四tứ 微vi 體thể 同đồng 權quyền 實thật 益ích 等đẳng 此thử 以dĩ 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
是thị 故cố 十thập 門môn 門môn 門môn 通thông 入nhập 色sắc 心tâm 乃nãi 至chí 受thọ 潤nhuận 咸hàm 然nhiên 故cố 使sử 十thập 妙diệu 始thỉ 終chung 理lý 一nhất 如như 境cảnh 本bổn 來lai 具cụ 三tam 依y 理lý 生sanh 解giải 故cố 名danh 為vi 智trí 智trí 解giải 導đạo 行hàng 行hàng 解giải 契khế 理lý 三tam 法pháp 相tướng 符phù 不bất 異dị 而nhi 異dị 而nhi 假giả 立lập 淺thiển 深thâm 設thiết 位vị 簡giản 濫lạm 三tam 法pháp 秖kỳ 是thị 證chứng 彼bỉ 理lý 三tam 下hạ 之chi 五ngũ 章chương 三tam 法pháp 起khởi 用dụng 三tam 法pháp 既ký 是thị 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 即tức 空không 假giả 中trung 成thành 故cố 有hữu 用dụng 若nhược 了liễu 一nhất 念niệm 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 之chi 法pháp 本bổn 迹tích 非phi 遙diêu 故cố 重trọng/trùng 述thuật 十thập 門môn 令linh 觀quán 行hành 可khả 識thức 首thủ 題đề 既ký 爾nhĩ 覽lãm 別biệt 為vi 緫# 符phù 文văn 可khả 知tri 。
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ
音âm 釋thích 。
啻#
(# 施thí 智trí 切thiết 不bất 啻# 不bất 止chỉ 也dã )# 。