妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤 ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0014
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết 灌Quán 頂Đảnh 記Ký 唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 釋Thích
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 第đệ 十thập 七thất 。 侈xỉ 七thất 。
隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết
門môn 人nhân 灌quán 頂đảnh 記ký
唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 釋thích
○# 次thứ 明minh 最tối 實thật 位vị 即tức 一nhất 地địa 所sở 生sanh 之chi 次thứ 位vị 也dã 故cố 前tiền 立lập 三tam 教giáo 及cập 以dĩ 人nhân 天thiên 。 今kim 唯duy 在tại 圓viên 若nhược 不bất 至chí 法pháp 華hoa 開khai 顯hiển 安an 知tri 一nhất 地địa 所sở 生sanh 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 故cố 知tri 三tam 草thảo 二nhị 木mộc 各các 謂vị 自tự 立lập 蒙mông 一nhất 味vị 雨vũ 方phương 知tri 一nhất 地địa 所sở 生sanh 如như 彼bỉ 窮cùng 子tử 。 至chí 臨lâm 終chung 時thời 。 乃nãi 識thức 其kỳ 父phụ 是thị 故cố 須tu 明minh 一nhất 實thật 位vị 也dã 為vi 令linh 識thức 父phụ 是thị 故cố 須tu 明minh 前tiền 諸chư 權quyền 位vị 於ư 中trung 先tiên 標tiêu 。
明minh 最tối 實thật 位vị 者giả 即tức 圓viên 教giáo 位vị 也dã 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 文văn 自tự 開khai 為vi 十thập 意ý 。
(# △# 籤# 初sơ 列liệt 十thập 意ý 四tứ 字tự 正chánh 是thị 此thử 文văn 之chi 科khoa )# 。
此thử 為vi 十thập 意ý 一nhất 簡giản 名danh 義nghĩa 二nhị 明minh 位vị 數số 三Tam 明Minh 斷đoạn 伏phục 四tứ 明minh 功công 用dụng 五ngũ 明minh 麤thô 妙diệu 六lục 明minh 位vị 興hưng 七thất 明minh 位vị 廢phế 八bát 開khai 麤thô 顯hiển 妙diệu 九cửu 引dẫn 經kinh 十thập 妙diệu 位vị 始thỉ 終chung 。
初sơ 列liệt 十thập 意ý 者giả 雖tuy 同đồng 釋thích 圓viên 門môn 不bất 無vô 小tiểu 異dị 初sơ 之chi 四tứ 意ý 及cập 第đệ 十thập 意ý 正chánh 釋thích 圓viên 位vị 餘dư 之chi 五ngũ 意ý 因nhân 此thử 便tiện 明minh 何hà 者giả 此thử 既ký 唯duy 明minh 一nhất 實thật 之chi 位vị 不bất 合hợp 即tức 明minh 麤thô 妙diệu 等đẳng 文văn 故cố 此thử 等đẳng 文văn 應ưng 合hợp 在tại 妙diệu 行hạnh 文văn 後hậu 位vị 妙diệu 章chương 初sơ 列liệt 之chi 應ưng 云vân 一nhất 明minh 諸chư 位vị 次thứ 明minh 麤thô 妙diệu 及cập 以dĩ 興hưng 廢phế 開khai 顯hiển 等đẳng 也dã 今kim 來lai 此thử 者giả 欲dục 更cánh 重trọng/trùng 與dữ 權quyền 位vị 比tỉ 決quyết 及cập 開khai 顯hiển 彼bỉ 麤thô 位vị 故cố 也dã 故cố 先tiên 釋thích 竟cánh 重trọng/trùng 判phán 麤thô 妙diệu 及cập 開khai 顯hiển 等đẳng 問vấn 今kim 此thử 初sơ 約ước 通thông 別biệt 圓viên 三tam 三tam 句cú 料liệu 簡giản 至chí 下hạ 結kết 文văn 既ký 云vân 與dữ 藏tạng 通thông 同đồng 初sơ 料liệu 簡giản 中trung 何hà 故cố 不bất 對đối 。 三tam 藏tạng 簡giản 耶da 答đáp 一nhất 者giả 通thông 是thị 大Đại 乘Thừa 初sơ 門môn 堪kham 入nhập 後hậu 故cố 二nhị 者giả 二nhị 處xứ 羅La 漢Hán 名danh 同đồng 故cố 初sơ 對đối 通thông 而nhi 後hậu 兼kiêm 藏tạng 此thử 十thập 章chương 次thứ 第đệ 者giả 理lý 雖tuy 無vô 名danh 理lý 籍tịch 名danh 顯hiển 名danh 下hạ 有hữu 義nghĩa 方phương 顯hiển 所sở 詮thuyên 義nghĩa 上thượng 有hữu 名danh 方phương 知tri 詮thuyên 異dị 故cố 名danh 義nghĩa 一nhất 章chương 最tối 居cư 於ư 首thủ 既ký 知tri 圓viên 門môn 名danh 義nghĩa 次thứ 辨biện 所sở 詮thuyên 位vị 數số 乃nãi 識thức 圓viên 位vị 開khai 合hợp 不bất 同đồng 雖tuy 知tri 位vị 數số 位vị 數số 本bổn 為vi 分phân 別biệt 斷đoạn 伏phục 若nhược 不bất 識thức 者giả 徒đồ 設thiết 何hà 為vi 故cố 次thứ 明minh 斷đoạn 伏phục 既ký 知tri 斷đoạn 伏phục 應ưng 明minh 斷đoạn 伏phục 功công 用dụng 不bất 同đồng 既ký 知tri 圓viên 門môn 斷đoạn 伏phục 功công 用dụng 若nhược 不bất 望vọng 前tiền 諸chư 位vị 皆giai 麤thô 焉yên 知tri 此thử 位vị 諸chư 位vị 中trung 最tối 既ký 知tri 麤thô 妙diệu 何hà 不bất 純thuần 說thuyết 一nhất 實thật 之chi 位vị 何hà 用dụng 前tiền 來lai 諸chư 麤thô 位vị 耶da 應ưng 知tri 麤thô 妙diệu 皆giai 為vi 緣duyên 興hưng 緣duyên 既ký 迭điệt 興hưng 事sự 須tu 迭điệt 廢phế 法pháp 華hoa 前tiền 教giáo 迭điệt 興hưng 迭điệt 廢phế 約ước 人nhân 雖tuy 廢phế 其kỳ 法pháp 仍nhưng 存tồn 況huống 大đại 小tiểu 並tịnh 興hưng 受thọ 益ích 不bất 等đẳng 若nhược 顯hiển 若nhược 密mật 當đương 座tòa 殊thù 源nguyên 若nhược 橫hoạnh/hoành 若nhược 豎thụ 法Pháp 味vị 差sai 降giáng/hàng 時thời 熟thục 化hóa 畢tất 咸hàm 會hội 法pháp 華hoa 根căn 緣duyên 既ký 同đồng 應ưng 無vô 異dị 迹tích 諸chư 麤thô 至chí 此thử 妙diệu 理lý 斯tư 均quân 是thị 故cố 須tu 有hữu 開khai 顯hiển 相tương/tướng 也dã 雖tuy 始thỉ 立lập 名danh 義nghĩa 終chung 至chí 開khai 權quyền 權quyền 實thật 諸chư 位vị 理lý 須tu 憑bằng 據cứ 雖tuy 不bất 孟# 浪lãng 有hữu 始thỉ 有hữu 卒thốt 其kỳ 唯duy 聖thánh 人nhân 既ký 是thị 佛Phật 之chi 本bổn 意ý 不bất 得đắc 不bất 委ủy 辨biện 其kỳ 大đại 體thể 故cố 以dĩ 十thập 門môn 括quát 於ư 一nhất 化hóa 方phương 了liễu 法pháp 華hoa 妙diệu 位vị 之chi 意ý 。
○# 於ư 中trung 先tiên 釋thích 名danh 義nghĩa 中trung 二nhị 先tiên 指chỉ 下hạ 文văn 。
一nhất 簡giản 名danh 義nghĩa 者giả 若nhược 圓viên 別biệt 不bất 同đồng 自tự 有hữu 十thập 意ý 下hạ 辨biện 體thể 中trung 說thuyết 。
○# 次thứ 辨biện 今kim 意ý 又hựu 二nhị 先tiên 標tiêu 列liệt 三tam 意ý 。
今kim 約ước 通thông 別biệt 圓viên 三tam 句cú 料liệu 簡giản 一nhất 名danh 通thông 義nghĩa 圓viên 二nhị 名danh 別biệt 義nghĩa 圓viên 三tam 名danh 義nghĩa 俱câu 圓viên 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 自tự 三tam 今kim 釋thích 初sơ 意ý 中trung 二nhị 先tiên 述thuật 次thứ 釋thích 述thuật 中trung 先tiên 述thuật 二nhị 名danh 與dữ 小tiểu 教giáo 同đồng 。
名danh 通thông 義nghĩa 圓viên 者giả 下hạ 文văn 云vân 我ngã 等đẳng 今kim 日nhật 。 真chân 阿A 羅La 漢Hán 。 普phổ 於ư 其kỳ 中trung 。 應ưng 受thọ 供cúng 養dường 。 又hựu 云vân 我ngã 等đẳng 今kim 日nhật 。 真chân 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 佛Phật 道Đạo 聲thanh 。 令linh 一nhất 切thiết 聞văn 。
○# 次thứ 結kết 。
此thử 名danh 與dữ 通thông 藏tạng 同đồng 而nhi 義nghĩa 異dị 。
○# 次thứ 何hà 者giả 下hạ 釋thích 釋thích 中trung 先tiên 釋thích 初sơ 名danh 中trung 經kinh 但đãn 述thuật 應Ứng 供Cúng 之chi 名danh 今kim 具cụ 以dĩ 羅La 漢Hán 果quả 上thượng 三tam 義nghĩa 釋thích 之chi 一nhất 一nhất 文văn 中trung 皆giai 以dĩ 偏thiên 顯hiển 圓viên 。
何hà 者giả 彼bỉ 但đãn 殺sát 四tứ 住trụ 之chi 賊tặc 無vô 明minh 尚thượng 在tại 此thử 不bất 生sanh 義nghĩa 偏thiên 故cố 天thiên 女nữ 曰viết 結kết 習tập 未vị 盡tận 。 華hoa 則tắc 著trước 身thân 今kim 殺sát 通thông 別biệt 兩lưỡng 惑hoặc 得đắc 如Như 來Lai 滅diệt 度độ 。 故cố 殺sát 賊tặc 義nghĩa 圓viên 又hựu 彼bỉ 是thị 分phân 段đoạn 不bất 生sanh 界giới 外ngoại 猶do 生sanh 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 二Nhị 乘Thừa 於ư 無vô 漏lậu 界giới 生sanh 三tam 種chủng 意ý 陰ấm 今kim 則tắc 分phân 段đoạn 變biến 易dị 二nhị 俱câu 不bất 生sanh 不bất 生sanh 義nghĩa 圓viên 彼bỉ 是thị 界giới 內nội 應Ứng 供Cúng 非phi 界giới 外ngoại 應Ứng 供Cúng 淨tịnh 名danh 曰viết 其kỳ 供cung 汝nhữ 者giả 不bất 名danh 福phước 田điền 。 則tắc 應Ứng 供Cúng 義nghĩa 偏thiên 今kim 則tắc 普phổ 於ư 其kỳ 中trung 。 應ưng 受thọ 供cúng 養dường 。 則tắc 應Ứng 供Cúng 義nghĩa 圓viên 。
言ngôn 三tam 種chủng 意ý 陰ấm 者giả 二Nhị 乘Thừa 在tại 彼bỉ 三tam 中trung 之chi 一nhất 今kim 通thông 言ngôn 之chi 故cố 云vân 三tam 種chủng 非phi 謂vị 二Nhị 乘Thừa 盡tận 具cụ 三tam 也dã 言ngôn 意ý 陰ấm 者giả 由do 意ý 生sanh 陰ấm 名danh 為vi 意ý 陰ấm 又hựu 作tác 意ý 生sanh 陰ấm 名danh 為vi 意ý 陰ấm 又hựu 意ý 即tức 是thị 陰ấm 名danh 為vi 意ý 陰ấm 前tiền 之chi 兩lưỡng 釋thích 從tùng 因nhân 得đắc 名danh 後hậu 之chi 一nhất 釋thích 從tùng 果quả 得đắc 名danh 又hựu 雖tuy 名danh 意ý 陰ấm 亦diệc 可khả 具cụ 五ngũ 何hà 者giả 佛Phật 尚thượng 具cụ 足túc 常thường 色sắc 等đẳng 五ngũ 況huống 復phục 因nhân 人nhân 但đãn 小tiểu 教giáo 中trung 不bất 云vân 界giới 外ngoại 更cánh 有hữu 生sanh 處xứ 然nhiên 不bất 了liễu 教giáo 尚thượng 云vân 滅diệt 心tâm 何hà 況huống 於ư 色sắc 淨tịnh 名danh 曰viết 其kỳ 供cung 汝nhữ 者giả 此thử 借tá 淨tịnh 名danh 折chiết 挫tỏa 之chi 言ngôn 彼bỉ 經kinh 挫tỏa 其kỳ 同đồng 於ư 悲bi 境cảnh 當đương 知tri 聲Thanh 聞Văn 。 應Ứng 供Cúng 義nghĩa 偏thiên 。
○# 次thứ 釋thích 後hậu 名danh 。
彼bỉ 但đãn 小Tiểu 乘Thừa 從tùng 他tha 聞văn 四Tứ 諦Đế 聲thanh 則tắc 聲thanh 偏thiên 聞văn 偏thiên 今kim 能năng 令linh 一nhất 切thiết 。 法Pháp 界Giới 聞văn 一nhất 實thật 四Tứ 諦Đế 佛Phật 道Đạo 之chi 聲thanh 使sử 一nhất 切thiết 聞văn 則tắc 聲Thanh 聞Văn 義nghĩa 圓viên 故cố 知tri 依y 義nghĩa 不bất 依y 語ngữ 從tùng 圓viên 判phán 位vị 也dã 。
可khả 知tri 。
○# 次thứ 釋thích 名danh 別biệt 義nghĩa 圓viên 。
名danh 別biệt 義nghĩa 圓viên 者giả 如như 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 名danh 與dữ 別biệt 同đồng 而nhi 初sơ 中trung 後hậu 位vị 。 圓viên 融dung 妙diệu 實thật 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 非phi 是thị 教giáo 道đạo 方phương 便tiện 依y 義nghĩa 不bất 依y 語ngữ 應ưng 從tùng 圓viên 判phán 位vị 也dã 。
五ngũ 十thập 二nhị 名danh 不bất 異dị 於ư 別biệt 從tùng 初sơ 至chí 後hậu 。 觀quán 圓viên 證chứng 圓viên 止Chỉ 觀Quán 第đệ 六lục 卷quyển 末mạt 云vân 借tá 下hạ 成thành 高cao 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。
名danh 義nghĩa 俱câu 圓viên 者giả 文văn 云vân 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 皆giai 是thị 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 佛Phật 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 知tri 佛Phật 眼nhãn 見kiến 此thử 之chi 知tri 見kiến 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。 又hựu 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。 坐tọa 如Như 來Lai 座tòa 。 以dĩ 如Như 來Lai 莊trang 嚴nghiêm 。 此thử 則tắc 名danh 義nghĩa 俱câu 圓viên 判phán 於ư 圓viên 位vị 也dã 。
次thứ 名danh 義nghĩa 俱câu 圓viên 者giả 從tùng 始thỉ 至chí 終chung 。 無vô 非phi 佛Phật 眼nhãn 佛Phật 智trí 言ngôn 入nhập 室thất 等đẳng 者giả 皆giai 云vân 如Như 來Lai 故cố 知tri 名danh 圓viên 既ký 云vân 諸chư 法pháp 空không 座tòa 大đại 慈từ 悲bi 室thất 如Như 來Lai 莊trang 嚴nghiêm 。 故cố 知tri 義nghĩa 圓viên 。
○# 次thứ 明minh 位vị 數số 如như 名danh 義nghĩa 俱câu 圓viên 中trung 雖tuy 並tịnh 以dĩ 佛Phật 知tri 見kiến 之chi 言ngôn 謂vị 之chi 為vi 俱câu 然nhiên 諸chư 教giáo 大đại 量lượng 須tu 曉hiểu 位vị 數số 方phương 能năng 引dẫn 於ư 行hành 者giả 心tâm 期kỳ 於ư 中trung 二nhị 標tiêu 列liệt 。
二nhị 明minh 位vị 數số 者giả 又hựu 為vi 三tam 一nhất 明minh 數số 二nhị 引dẫn 證chứng 多đa 少thiểu 三tam 料liệu 簡giản 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 自tự 三tam 先tiên 釋thích 數số 中trung 四tứ 先tiên 列liệt 古cổ 師sư 次thứ 今kim 謂vị 下hạ 斥xích 舊cựu 三tam 又hựu 有hữu 下hạ 重trọng/trùng 述thuật 破phá 四tứ 論luận 諸chư 下hạ 正chánh 明minh 今kim 意ý 。
數số 者giả 人nhân 解giải 不bất 同đồng 有hữu 言ngôn 頓đốn 悟ngộ 即tức 佛Phật 無vô 復phục 位vị 次thứ 之chi 殊thù 引dẫn 思tư 益ích 云vân 如như 此thử 學học 者giả 不bất 從tùng 一nhất 地Địa 至chí 一nhất 地Địa 。 又hựu 有hữu 師sư 言ngôn 頓đốn 悟ngộ 初sơ 心tâm 即tức 究cứu 竟cánh 圓viên 極cực 而nhi 有hữu 四tứ 十thập 二nhị 位vị 者giả 是thị 化hóa 鈍độn 根căn 方phương 便tiện 立lập 淺thiển 深thâm 之chi 名danh 耳nhĩ 引dẫn 楞lăng 伽già 云vân 初Sơ 地Địa 即tức 二nhị 地địa 二nhị 地địa 即tức 三tam 地địa 寂tịch 滅diệt 真Chân 如Như 有hữu 何hà 次thứ 位vị 又hựu 有hữu 師sư 言ngôn 初sơ 頓đốn 悟ngộ 至chí 十thập 住trụ 即tức 是thị 十Thập 地Địa 而nhi 說thuyết 有hữu 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 十Thập 地Địa 者giả 此thử 是thị 重trùng 說thuyết 耳nhĩ 。
初sơ 師sư 意ý 者giả 並tịnh 列liệt 無vô 位vị 之chi 文văn 或hoặc 生sanh 臆ức 見kiến 未vị 當đương 大đại 途đồ 或hoặc 引dẫn 經kinh 文văn 不bất 曉hiểu 聖thánh 者giả 意ý 別biệt 是thị 故cố 須tu 破phá 頓đốn 悟ngộ 初sơ 心tâm 即tức 究cứu 竟cánh 者giả 然nhiên 華hoa 嚴nghiêm 中trung 位vị 兼kiêm 圓viên 別biệt 人nhân 不bất 通thông 曉hiểu 兩lưỡng 教giáo 位vị 意ý 又hựu 復phục 不bất 達đạt 圓viên 位vị 始thỉ 終chung 直trực 指chỉ 初sơ 心tâm 以dĩ 為vi 妙diệu 覺giác 唯duy 尚thượng 頓đốn 門môn 成thành 佛Phật 速tốc 疾tật 乃nãi 成thành 圓viên 教giáo 後hậu 位vị 徒đồ 施thí 兼kiêm 成thành 出xuất 佛Phật 煩phiền 重trọng/trùng 之chi 過quá 故cố 依y 舊cựu 判phán 誠thành 為vi 未vị 可khả 。
○# 次thứ 斥xích 中trung 三tam 。
(# △# 初sơ 總tổng 斥xích )# 。
今kim 謂vị 諸chư 解giải 悉tất 是thị 偏thiên 取thủ 。
初sơ 總tổng 斥xích 中trung 云vân 悉tất 是thị 偏thiên 者giả 約ước 理lý 則tắc 證chứng 法pháp 無vô 名danh 約ước 事sự 則tắc 不bất 無vô 諸chư 位vị 故cố 知tri 諸chư 師sư 偏thiên 從tùng 理lý 說thuyết 。
○# 次thứ 然nhiên 下hạ 別biệt 述thuật 難nạn/nan 意ý 。
然nhiên 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 尚thượng 不bất 論luận 悟ngộ 與dữ 不bất 悟ngộ 孰thục 辨biện 淺thiển 深thâm 既ký 得đắc 論luận 悟ngộ 與dữ 不bất 悟ngộ 何hà 妨phương 論luận 於ư 淺thiển 深thâm 。
前tiền 之chi 三tam 師sư 並tịnh 云vân 頓đốn 悟ngộ 故cố 總tổng 以dĩ 一nhất 頓đốn 悟ngộ 斥xích 之chi 引dẫn 經kinh 失thất 旨chỉ 其kỳ 理lý 自tự 虧khuy 故cố 知tri 悟ngộ 即tức 初sơ 住trụ 未vị 悟ngộ 即tức 住trụ 前tiền 既ký 許hứa 有hữu 悟ngộ 與dữ 不bất 悟ngộ 何hà 妨phương 兩lưỡng 位vị 俱câu 有hữu 淺thiển 深thâm 乃nãi 成thành 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 耶da 。
○# 三tam 究cứu 竟cánh 下hạ 引dẫn 經kinh 部bộ 所sở 明minh 皆giai 有hữu 兩lưỡng 意ý 如như 何hà 獨độc 以dĩ 無vô 位vị 為vi 語ngữ 。
究cứu 竟cánh 大Đại 乘Thừa 無vô 過quá 華hoa 嚴nghiêm 大đại 集tập 大đại 品phẩm 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 明minh 法Pháp 界Giới 平bình 等đẳng 。 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 位vị 。 終chung 是thị 炳bỉnh 然nhiên 。
(# △# 三tam 重trọng/trùng 述thuật 破phá )# 。
○# 次thứ 重trọng/trùng 述thuật 中trung 二nhị 先tiên 述thuật 次thứ 難nạn/nan 。
又hựu 有hữu 人nhân 言ngôn 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 定định 無vô 次thứ 位vị 。
初sơ 文văn 者giả 此thử 師sư 意ý 者giả 兼kiêm 斥xích 前tiền 之chi 三tam 師sư 故cố 立lập 定định 言ngôn 。
○# 次thứ 今kim 例lệ 下hạ 以dĩ 見kiến 證chứng 為vi 難nạn/nan 又hựu 三tam 先tiên 正chánh 舉cử 權quyền 實thật 兩lưỡng 證chứng 次thứ 引dẫn 大đại 論luận 譬thí 三tam 引dẫn 普phổ 賢hiền 觀quán 證chứng 。
今kim 例lệ 難nạn/nan 此thử 語ngữ 真Chân 諦Đế 有hữu 分phân 別biệt 耶da 真Chân 諦Đế 無vô 分phân 別biệt 耶da 見kiến 真chân 之chi 者giả 判phán 七thất 賢hiền 七thất 聖thánh 二nhị 十thập 七thất 賢hiền 聖thánh 等đẳng 今kim 實thật 相tướng 平bình 等đẳng 雖tuy 無vô 次thứ 位vị 見kiến 實thật 相tướng 者giả 判phán 次thứ 位vị 何hà 咎cữu 。
初sơ 如như 文văn 。
○# 引dẫn 大đại 論luận 中trung 二nhị 先tiên 引dẫn 論luận 。
大đại 論luận 云vân 譬thí 如như 入nhập 海hải 。 有hữu 始thỉ 入nhập 者giả 到đáo 中trung 者giả 。 至chí 彼bỉ 岸ngạn 者giả 。
○# 次thứ 例lệ 論luận 意ý 謂vị 江giang 海hải 深thâm 淺thiển 。
若nhược 見kiến 真chân 判phán 位vị 如như 江giang 河hà 深thâm 淺thiển 若nhược 實thật 相tướng 判phán 位vị 如như 入nhập 海hải 深thâm 淺thiển 。
(# △# 三tam 引dẫn 普phổ 賢hiền 觀quán 證chứng )# 。
故cố 普phổ 賢hiền 觀quán 云vân 大Đại 乘Thừa 因nhân 者giả 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 大Đại 乘Thừa 果quả 者giả 亦diệc 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。
引dẫn 普phổ 賢hiền 觀quán 云vân 大Đại 乘Thừa 因nhân 者giả 。 等đẳng 者giả 雖tuy 俱câu 實thật 相tướng 因nhân 果quả 灼chước 然nhiên 若nhược 有hữu 因nhân 果quả 即tức 有hữu 淺thiển 深thâm 如như 止Chỉ 觀Quán 中trung 及cập 此thử 下hạ 文văn 圓viên 漸tiệm 漸tiệm 圓viên 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 則tắc 圓viên 家gia 之chi 漸tiệm 泠# 然nhiên 可khả 知tri 。
○# 次thứ 正chánh 明minh 今kim 意ý 為vi 三tam 初sơ 總tổng 述thuật 用dụng 位vị 意ý 次thứ 還hoàn 約ước 下hạ 列liệt 位vị 數số 三tam 今kim 於ư 下hạ 釋thích 。
論luận 諸chư 次thứ 位vị 非phi 徒đồ 臆ức 說thuyết 隨tùy 順thuận 契Khế 經Kinh 以dĩ 四tứ 悉tất 檀đàn 明minh 位vị 無vô 妨phương 。
初sơ 文văn 言ngôn 隨tùy 順thuận 契Khế 經Kinh 等đẳng 者giả 是thị 佛Phật 所sở 說thuyết 。 契khế 教giáo 根căn 理lý 乃nãi 如như 符phù 契khế 故cố 名danh 為vi 契khế 佛Phật 尚thượng 赴phó 機cơ 以dĩ 說thuyết 諸chư 位vị 末mạt 代đại 弘hoằng 教giáo 應ưng 順thuận 聖thánh 言ngôn 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 如Như 來Lai 何hà 故cố 。 為vi 此thử 凡phàm 下hạ 徧biến 說thuyết 諸chư 位vị 故cố 知tri 皆giai 為vi 令linh 物vật 聞văn 位vị 歡hoan 喜hỷ 生sanh 善thiện 破phá 惡ác 發phát 真chân 即tức 是thị 明minh 位vị 利lợi 益ích 意ý 也dã 故cố 今kim 依y 諸chư 教giáo 如như 下hạ 所sở 引dẫn 是thị 也dã 。
○# 次thứ 列liệt 。
還hoàn 約ước 七thất 種chủng 以dĩ 明minh 階giai 位vị 謂vị 十thập 信tín 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 妙diệu 覺giác 。
可khả 見kiến 。
○# 三tam 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 述thuật 今kim 文văn 所sở 立lập 次thứ 廣quảng 釋thích 諸chư 位vị 初sơ 文văn 者giả 先tiên 述thuật 。
今kim 於ư 十thập 信tín 之chi 前tiền 更cánh 明minh 五ngũ 品phẩm 之chi 位vị (# 云vân 云vân )# 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 先tiên 大đại 師sư 次thứ 私tư 釋thích 前tiền 文văn 為vi 三tam 先tiên 正chánh 釋thích 次thứ 如như 此thử 下hạ 結kết 歎thán 三tam 若nhược 欲dục 下hạ 決quyết 位vị 初sơ 自tự 為vi 五ngũ 初sơ 品phẩm 文văn 者giả 又hựu 二nhị 先tiên 述thuật 境cảnh 即tức 圓viên 聞văn 而nhi 起khởi 信tín 也dã 。
若nhược 人nhân 宿túc 殖thực 深thâm 厚hậu 或hoặc 值trị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 或hoặc 從tùng 經Kinh 卷quyển 圓viên 聞văn 妙diệu 理lý 謂vị 一nhất 法pháp 一nhất 切thiết 法pháp 一nhất 切thiết 。 法pháp 一nhất 法pháp 非phi 一nhất 非phi 一nhất 切thiết 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 起khởi 圓viên 信tín 解giải 信tín 一nhất 心tâm 中trung 具cụ 十thập 法Pháp 界Giới 如như 一nhất 微vi 塵trần 。 有hữu 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 。
一nhất 塵trần 中trung 有hữu 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 三tam 記ký 。
○# 次thứ 欲dục 開khai 下hạ 依y 信tín 起khởi 行hành 又hựu 二nhị 先tiên 正chánh 明minh 十thập 乘thừa 行hành 法pháp 次thứ 舉cử 下hạ 結kết 束thúc 示thị 位vị 初sơ 文văn 者giả 又hựu 三tam 初sơ 總tổng 明minh 行hành 意ý 。
欲dục 開khai 此thử 心tâm 而nhi 修tu 圓viên 行hành 。
○# 次thứ 圓viên 行hành 者giả 下hạ 總tổng 示thị 行hành 相tương/tướng 。
圓viên 行hành 者giả 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 。
○# 三tam 略lược 言ngôn 下hạ 別biệt 示thị 行hành 相tương/tướng 先tiên 舉cử 數số 。
略lược 言ngôn 為vi 十thập 。
○# 次thứ 列liệt 圓viên 行hành 為vi 十thập 者giả 即tức 十thập 法pháp 成thành 乘thừa 廣quảng 論luận 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 五ngũ 初sơ 至chí 第đệ 七thất 末mạt 今kim 此thử 正chánh 意ý 論luận 於ư 教giáo 門môn 是thị 故cố 觀quán 法pháp 。 文văn 相tương/tướng 稍sảo 略lược 故cố 但đãn 略lược 列liệt 與dữ 前tiền 三tam 教giáo 以dĩ 為vi 此thử 決quyết 顯hiển 經kinh 圓viên 意ý 。
謂vị 識thức 一nhất 念niệm 平bình 等đẳng 具cụ 足túc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 傷thương 己kỷ 昏hôn 沉trầm 慈từ 及cập 一nhất 切thiết 。 又hựu 知tri 此thử 心tâm 常thường 寂tịch 常thường 照chiếu 用dụng 寂tịch 照chiếu 心tâm 破phá 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 又hựu 識thức 一nhất 心tâm 諸chư 心tâm 若nhược 通thông 若nhược 塞tắc 能năng 於ư 此thử 心tâm 具cụ 足túc 道Đạo 品Phẩm 。 向hướng 菩Bồ 提Đề 路lộ 又hựu 解giải 此thử 心tâm 正chánh 助trợ 之chi 法pháp 又hựu 識thức 己kỷ 心tâm 及cập 凡phàm 聖thánh 心tâm 又hựu 安an 心tâm 不bất 動động 不bất 墮đọa 不bất 退thoái 。 不bất 散tán 雖tuy 識thức 一nhất 心tâm 無vô 量lượng 功công 德đức 。 不bất 生sanh 染nhiễm 著trước 。 十thập 心tâm 成thành 就tựu 。
(# △# 次thứ 結kết 束thúc 示thị 位vị )# 。
舉cử 要yếu 言ngôn 之chi 。 其kỳ 心tâm 念niệm 念niệm 悉tất 與dữ 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 相tương 應ứng 是thị 名danh 圓viên 教giáo 初sơ 隨tùy 喜hỷ 品phẩm 位vị 。
○# 次thứ 行hành 者giả 下hạ 明minh 第đệ 二nhị 品phẩm 於ư 中trung 為vi 四tứ 初sơ 正chánh 明minh 第đệ 二nhị 品phẩm 相tương 次thứ 內nội 外ngoại 下hạ 明minh 第đệ 二nhị 品phẩm 中trung 十thập 觀quán 三tam 金kim 剛cang 下hạ 引dẫn 證chứng 四tứ 聞văn 有hữu 下hạ 結kết 位vị 。
行hành 者giả 圓viên 信tín 始thỉ 生sanh 善thiện 須tu 將tương 養dưỡng 若nhược 涉thiệp 事sự 紛phân 動động 令linh 道đạo 芽nha 破phá 敗bại 唯duy 得đắc 內nội 修tu 理lý 觀quán 外ngoại 則tắc 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 大Đại 乘Thừa 經Kinh 典điển 。 聞văn 有hữu 助trợ 觀quán 之chi 力lực 內nội 外ngoại 相tướng 藉tạ 圓viên 信tín 轉chuyển 明minh 十thập 心tâm 堅kiên 固cố 。
初sơ 二nhị 如như 文văn 。
○# 引dẫn 證chứng 文văn 三tam 初sơ 引dẫn 金kim 剛cang 以dĩ 證chứng 能năng 資tư 。
金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 一nhất 日nhật 三tam 時thời 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 身thân 布bố 施thí 不bất 如như 受thọ 持trì 。 一nhất 句cú 功công 德đức 。
○# 次thứ 舉cử 次thứ 品phẩm 資tư 於ư 前tiền 品phẩm 。
初sơ 品phẩm 觀quán 智trí 如như 目mục 次thứ 品phẩm 讀đọc 誦tụng 如như 日nhật 日nhật 有hữu 光quang 故cố 目mục 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。
○# 三tam 引dẫn 彌Di 勒Lặc 論luận 以dĩ 證chứng 能năng 資tư 力lực 大đại 。
論luận 云vân 於ư 實thật 名danh 了liễu 因nhân 於ư 餘dư 名danh 生sanh 因nhân 福phước 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 。
論luận 云vân 於ư 實thật 名danh 了liễu 因nhân 等đẳng 者giả 頌tụng 意ý 正chánh 明minh 讀đọc 誦tụng 般Bát 若Nhã 資tư 於ư 實thật 相tướng 是thị 故cố 持trì 誦tụng 名danh 為vi 了liễu 因nhân 故cố 云vân 於ư 實thật 降giáng/hàng 斯tư 已dĩ 外ngoại 但đãn 名danh 生sanh 因nhân 生sanh 因nhân 者giả 有hữu 漏lậu 因nhân 也dã 故cố 云vân 於ư 餘dư 福phước 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 者giả 布bố 施thí 七thất 寶bảo 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 福phước 也dã 受thọ 持trì 及cập 讀đọc 誦tụng 此thử 二nhị 趣thú 菩Bồ 提Đề 是thị 故cố 此thử 二nhị 名danh 為vi 了liễu 因nhân 論luận 文văn 福phước 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 句cú 在tại 前tiền 於ư 實thật 名danh 了liễu 因nhân 二nhị 句cú 在tại 後hậu 今kim 從tùng 義nghĩa 便tiện 於ư 理lý 不bất 違vi 又hựu 準chuẩn 五ngũ 種chủng 法Pháp 師sư 於ư 論luận 二nhị 文văn 各các 開khai 為vi 兩lưỡng 更cánh 加gia 說thuyết 法Pháp 名danh 五ngũ 法Pháp 師sư 今kim 引dẫn 論luận 文văn 且thả 存tồn 自tự 行hành 故cố 無vô 說thuyết 法Pháp 又hựu 不bất 名danh 師sư 安an 樂lạc 行hành 疏sớ/sơ 廣quảng 釋thích 五ngũ 種chủng 法Pháp 師sư 。
(# △# 四tứ 結kết 位vị )# 。
聞văn 有hữu 巨cự 益ích 意ý 在tại 於ư 此thử 是thị 名danh 第đệ 二nhị 品phẩm 位vị 。
○# 次thứ 行hành 者giả 下hạ 明minh 第đệ 三tam 品phẩm 為vi 三tam 初sơ 明minh 第đệ 三tam 品phẩm 相tương 次thứ 安an 樂lạc 行hành 下hạ 引dẫn 證chứng 三tam 說thuyết 法Pháp 下hạ 結kết 位vị 。
行hành 者giả 內nội 觀quán 轉chuyển 強cường/cưỡng 外ngoại 資tư 又hựu 著trước 圓viên 解giải 在tại 懷hoài 弘hoằng 誓thệ 熏huân 動động 更cánh 加gia 說thuyết 法Pháp 如như 實thật 演diễn 布bố 。
初sơ 如như 文văn 。
安an 樂lạc 行hành 云vân 但đãn 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 法pháp 答đáp 設thiết 以dĩ 方phương 便tiện 隨tùy 冝# 終chung 令linh 悟ngộ 大đại 淨tịnh 名danh 云vân 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 則tắc 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。 毗tỳ 曇đàm 云vân 說thuyết 法Pháp 解giải 脫thoát 聽thính 法Pháp 解giải 脫thoát 。
次thứ 引dẫn 三tam 文văn 者giả 安an 樂lạc 行hành 可khả 見kiến 次thứ 淨tịnh 名danh 文văn 云vân 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 等đẳng 者giả 唯duy 說thuyết 圓viên 常thường 內nội 心tâm 無vô 著trước 故cố 名danh 為vi 淨tịnh 如như 引dẫn 安an 樂lạc 行hành 云vân 但đãn 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 法pháp 答đáp 等đẳng 故cố 知tri 以dĩ 說thuyết 法Pháp 力lực 內nội 熏huân 自tự 智trí 令linh 倍bội 清thanh 淨tịnh 化hóa 功công 歸quy 己kỷ 意ý 在tại 於ư 斯tư 大đại 小tiểu 同đồng 然nhiên 故cố 引dẫn 毗tỳ 曇đàm 以dĩ 為vi 類loại 例lệ 若nhược 言ngôn 聽thính 法Pháp 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 在tại 隨tùy 喜hỷ 位vị 初sơ 文văn 意ý 各các 別biệt 相tướng 從tùng 來lai 耳nhĩ 。
(# △# 三tam 結kết 位vị )# 。
說thuyết 法Pháp 開khai 導đạo 是thị 前tiền 人nhân 得đắc 道Đạo 全toàn 因nhân 緣duyên 化hóa 功công 歸quy 己kỷ 十thập 心tâm 則tắc 三tam 倍bội 轉chuyển 明minh 是thị 名danh 第đệ 三tam 品phẩm 位vị 。
○# 次thứ 上thượng 來lai 下hạ 明minh 第đệ 四tứ 品phẩm 為vi 四tứ 初sơ 明minh 位vị 相tương/tướng 。
上thượng 來lai 前tiền 熟thục 觀quán 心tâm 未vị 遑hoàng 涉thiệp 事sự 今kim 正chánh 觀quán 稍sảo 明minh 即tức 傍bàng 兼kiêm 利lợi 物vật 能năng 以dĩ 少thiểu 施thí 與dữ 虛hư 空không 法Pháp 界Giới 。 等đẳng 使sử 一nhất 切thiết 法pháp 。 趣thú 檀đàn 檀đàn 為vi 法Pháp 界Giới 。
○# 次thứ 大đại 品phẩm 下hạ 引dẫn 證chứng 。
大đại 品phẩm 云vân 菩Bồ 薩Tát 少thiểu 施thí 超siêu 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 上thượng 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 即tức 此thử 意ý 也dã 餘dư 五ngũ 亦diệc 如như 是thị 事sự 相tướng 雖tuy 少thiểu 運vận 懷hoài 甚thậm 大đại 。
○# 三tam 此thử 則tắc 下hạ 明minh 位vị 意ý 。
此thử 則tắc 理lý 觀quán 為vi 正chánh 事sự 行hành 為vi 傍bàng 故cố 言ngôn 。 兼kiêm 行hành 布bố 施thí 。
○# 四tứ 事sự 福phước 下hạ 結kết 位vị 。
事sự 福phước 資tư 理lý 則tắc 十thập 心tâm 彌di 盛thịnh 是thị 名danh 第đệ 四tứ 品phẩm 位vị 。
○# 次thứ 行hành 人nhân 下hạ 明minh 第đệ 五ngũ 品phẩm 中trung 二nhị 亦diệc 先tiên 明minh 位vị 相tương 次thứ 具cụ 足túc 下hạ 結kết 位vị 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 總tổng 明minh 。
行hành 人nhân 圓viên 觀quán 稍sảo 熟thục 事sự 理lý 欲dục 融dung 涉thiệp 事sự 不bất 妨phương 理lý 在tại 理lý 不bất 隔cách 事sự 故cố 具cụ 行hành 六Lục 度Độ 。
○# 次thứ 若nhược 布bố 施thí 下hạ 別biệt 示thị 六Lục 度Độ 之chi 相tướng 。
若nhược 布bố 施thí 時thời 。 無vô 二nhị 邊biên 取thủ 著trước 十thập 法Pháp 界Giới 依y 正chánh 一nhất 捨xả 一nhất 切thiết 捨xả 財tài 身thân 及cập 命mạng 無vô 畏úy 等đẳng 施thí 若nhược 持trì 戒giới 時thời 性tánh 重trọng/trùng 譏cơ 嫌hiềm 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 五ngũ 部bộ 重trọng/trùng 輕khinh 無vô 所sở 觸xúc 犯phạm 若nhược 行hành 忍nhẫn 時thời 生sanh 法pháp 寂tịch 滅diệt 荷hà 負phụ 安an 耐nại 若nhược 行hành 精tinh 進tấn 身thân 心tâm 俱câu 靜tĩnh 無vô 間gian 無vô 退thoái 若nhược 行hành 禪thiền 時thời 遊du 入nhập 諸chư 禪thiền 靜tĩnh 散tán 無vô 妨phương 若nhược 修tu 慧tuệ 時thời 權quyền 實thật 二nhị 智trí 究cứu 了liễu 通thông 達đạt 乃nãi 至chí 世thế 智trí 治trị 生sanh 產sản 業nghiệp 皆giai 與dữ 實thật 相tướng 。 不bất 相tương 違vi 背bội 。
故cố 知tri 正chánh 行hạnh 六Lục 度Độ 文văn 中trung 為vi 欲dục 略lược 明minh 圓viên 境cảnh 故cố 云vân 十thập 界giới 依y 正chánh 俱câu 捨xả 廣quảng 明minh 行hành 相tương 應ứng 如như 隨tùy 自tự 意ý 及cập 止Chỉ 觀Quán 正chánh 助trợ 合hợp 行hành 事sự 理lý 不bất 二nhị 方phương 名danh 正chánh 行hạnh 若nhược 取thủ 其kỳ 意ý 但đãn 用dụng 三tam 藏tạng 事sự 六Lục 度Độ 相tương/tướng 皆giai 以dĩ 實thật 相tướng 融dung 令linh 不bất 二nhị 無vô 非phi 法Pháp 界Giới 即tức 是thị 。 其kỳ 相tương/tướng 無vô 畏úy 等đẳng 施thí 者giả 論luận 有hữu 三tam 施thí 謂vị 資tư 生sanh 無vô 畏úy 法pháp 捨xả 於ư 依y 正chánh 名danh 施thí 資tư 生sanh 略lược 不bất 言ngôn 法pháp 故cố 云vân 等đẳng 也dã 。
(# △# 次thứ 結kết 位vị )# 。
具cụ 足túc 解giải 釋thích 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 而nhi 於ư 正chánh 觀quán 如như 火hỏa 益ích 薪tân 。 此thử 是thị 第đệ 五ngũ 品phẩm 位vị 。
○# 次thứ 結kết 歎thán 。
如như 此thử 五ngũ 品phẩm 圓viên 信tín 功công 德đức 東đông 西tây 八bát 方phương 不bất 可khả 為ví 喻dụ 。 雖tuy 是thị 初sơ 心tâm 而nhi 勝thắng 聲Thanh 聞Văn 無Vô 學Học 功công 德đức 。 具cụ 如như 經kinh 說thuyết 。
可khả 知tri 。
若nhược 欲dục 比tỉ 決quyết 取thủ 解giải 類loại 如như 三tam 藏tạng 家gia 別biệt 緫# 四tứ 念niệm 處xứ 位vị 義nghĩa 推thôi 如như 通thông 教giáo 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 位vị 亦diệc 如như 伏phục 忍nhẫn 位vị 義nghĩa 推thôi 亦diệc 得đắc 是thị 別biệt 教giáo 十thập 信tín 位vị (# 云vân 云vân )# 。
三tam 決quyết 位vị 中trung 類loại 如như 三tam 藏tạng 念niệm 處xứ 位vị 等đẳng 者giả 但đãn 大đại 小tiểu 相tương 望vọng 俱câu 是thị 外ngoại 凡phàm 不bất 論luận 內nội 觀quán 及cập 境cảnh 優ưu 劣liệt 下hạ 去khứ 格cách 位vị 一nhất 切thiết 皆giai 然nhiên 。 一nhất 一nhất 品phẩm 中trung 皆giai 應ưng 具cụ 十thập 更cánh 倍bội 增tăng 明minh 文văn 無vô 者giả 略lược 故cố 十thập 信tín 初sơ 復phục 重trùng 牒điệp 云vân 令linh 五ngũ 倍bội 深thâm 明minh 也dã 。
○# 私tư 釋thích 中trung 因nhân 向hướng 決quyết 位vị 故cố 以dĩ 五ngũ 品phẩm 對đối 於ư 五ngũ 停đình 於ư 中trung 為vi 二nhị 初sơ 總tổng 對đối 。
私tư 謂vị 五ngũ 品phẩm 位vị 是thị 圓viên 家gia 方phương 便tiện 初sơ 欲dục 令linh 易dị 解giải 準chuẩn 小tiểu 望vọng 大đại 如như 三tam 藏tạng 之chi 五ngũ 停đình 心tâm 。
○# 次thứ 別biệt 對đối 。
初sơ 品phẩm 圓viên 信tín 法Pháp 界Giới 上thượng 信tín 諸chư 佛Phật 下hạ 信tín 眾chúng 生sanh 。 皆giai 起khởi 隨tùy 喜hỷ 是thị 圓viên 家gia 慈từ 停đình 心tâm 徧biến 對đối 治trị 法Pháp 界Giới 上thượng 嫉tật 妬đố 第đệ 二nhị 品phẩm 讀đọc 誦tụng 大Đại 乘Thừa 。 文văn 字tự 文văn 字tự 是thị 法Pháp 身thân 氣khí 命mạng 讀đọc 誦tụng 明minh 利lợi 是thị 圓viên 家gia 數sổ 息tức 停đình 心tâm 徧biến 治trị 法Pháp 界Giới 上thượng 覺giác 觀quán 說thuyết 法Pháp 品phẩm 能năng 自tự 淨tịnh 心tâm 亦diệc 淨tịnh 他tha 心tâm 是thị 圓viên 家gia 因nhân 緣duyên 停đình 心tâm 徧biến 治trị 法Pháp 界Giới 上thượng 自tự 他tha 癡si 癡si 去khứ 故cố 諸chư 行hành 去khứ 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 去khứ 兼kiêm 行hành 六Lục 度Độ 品phẩm 是thị 圓viên 家gia 不bất 淨tịnh 停đình 心tâm 六lục 蔽tế 初sơ 名danh 貪tham 欲dục 若nhược 捨xả 貪tham 欲dục 欲dục 因nhân 欲dục 果quả 皆giai 捨xả 捨xả 故cố 無vô 復phục 報báo 身thân 非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。 也dã 正chánh 行hạnh 六Lục 度Độ 品phẩm 是thị 圓viên 家gia 念niệm 佛Phật 停đình 心tâm 正chánh 行hạnh 六Lục 度Độ 時thời 即tức 事sự 而nhi 理lý 理lý 不bất 妨phương 道đạo 事sự 妨phương 於ư 道đạo 即tức 事sự 而nhi 理lý 無vô 障chướng 可khả 論luận 大đại 意ý 如như 此thử (# 云vân 云vân )# 。
言ngôn 文văn 字tự 是thị 法Pháp 身thân 氣khí 命mạng 者giả 例lệ 如như 欲dục 界giới 有hữu 漏lậu 色sắc 身thân 息tức 住trụ 命mạng 住trụ 息tức 盡tận 命mạng 盡tận 法Pháp 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 有hữu 能năng 詮thuyên 教giáo 法Pháp 身thân 則tắc 住trụ 大Đại 乘Thừa 教giáo 沒một 法Pháp 身thân 豈khởi 存tồn 故cố 隨tùy 喜hỷ 位vị 內nội 觀quán 法Pháp 身thân 無vô 讀đọc 誦tụng 息tức 持trì 於ư 慧tuệ 命mạng 則tắc 被bị 覺giác 觀quán 破phá 壞hoại 法Pháp 身thân 正chánh 行hạnh 六Lục 度Độ 中trung 云vân 即tức 事sự 而nhi 理lý 等đẳng 者giả 理lý 即tức 是thị 佛Phật 事sự 妨phương 於ư 道đạo 於ư 事sự 會hội 理lý 使sử 事sự 無vô 妨phương 妨phương 即tức 是thị 障chướng 即tức 事sự 而nhi 理lý 無vô 障chướng 可khả 論luận 。
(# △# 次thứ 廣quảng 釋thích 諸chư 位vị )# 。
○# 十thập 信tín 位vị 者giả 又hựu 為vi 五ngũ 初sơ 牒điệp 五ngũ 品phẩm 為vi 十thập 信tín 因nhân 次thứ 正chánh 明minh 十thập 法pháp 橫hoạnh/hoành 豎thụ 對đối 十thập 信tín 三tam 普phổ 賢hiền 下hạ 引dẫn 證chứng 四tứ 入nhập 此thử 下hạ 功công 能năng 五ngũ 此thử 位vị 下hạ 指chỉ 廣quảng 所sở 明minh 。
一nhất 明minh 十thập 信tín 位vị 者giả 初sơ 以dĩ 圓viên 聞văn 能năng 起khởi 圓viên 信tín 修tu 於ư 圓viên 行hành 善thiện 巧xảo 增tăng 益ích 令linh 此thử 圓viên 行hành 五ngũ 倍bội 深thâm 明minh 因nhân 此thử 圓viên 行hành 得đắc 入nhập 圓viên 位vị 。
初sơ 文văn 者giả 然nhiên 此thử 中trung 先tiên 重trọng/trùng 牒điệp 前tiền 五ngũ 品phẩm 之chi 初sơ 聞văn 圓viên 起khởi 信tín 能năng 習tập 十thập 法pháp 成thành 於ư 圓viên 行hành 入nhập 隨tùy 喜hỷ 品phẩm 品phẩm 品phẩm 漸tiệm 進tiến 入nhập 十thập 信tín 位vị 名danh 為vi 圓viên 位vị 。
○# 次thứ 以dĩ 善thiện 下hạ 正chánh 明minh 十thập 法pháp 既ký 由do 十thập 乘thừa 入nhập 於ư 十thập 信tín 故cố 今kim 文văn 義nghĩa 理lý 須tu 具cụ 對đối 橫hoạnh/hoành 豎thụ 二nhị 意ý 故cố 先tiên 豎thụ 對đối 次thứ 引dẫn 瓔anh 珞lạc 十thập 信tín 有hữu 百bách 以dĩ 對đối 橫hoạnh/hoành 文văn 故cố 知tri 十thập 信tín 與dữ 十thập 乘thừa 義nghĩa 義nghĩa 同đồng 名danh 異dị 須tu 善thiện 會hội 通thông 令linh 不bất 失thất 旨chỉ 今kim 比tỉ 望vọng 豎thụ 出xuất 其kỳ 橫hoạnh 相tương 。
以dĩ 善thiện 修tu 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 即tức 入nhập 信tín 心tâm 善thiện 修tu 慈từ 愍mẫn 即tức 入nhập 念niệm 心tâm 善thiện 修tu 寂tịch 照chiếu 即tức 入nhập 進tiến 心tâm 善thiện 修tu 破phá 法pháp 即tức 入nhập 慧tuệ 心tâm 善thiện 修tu 通thông 塞tắc 即tức 入nhập 定định 心tâm 善thiện 修tu 道Đạo 品phẩm 即tức 入nhập 不bất 退thoái 心tâm 善thiện 修tu 正chánh 助trợ 即tức 入nhập 迴hồi 向hướng 心tâm 善thiện 修tu 凡phàm 聖thánh 位vị 即tức 入nhập 護hộ 法Pháp 心tâm 善thiện 修tu 不bất 動động 即tức 入nhập 戒giới 心tâm 善thiện 修tu 無vô 著trước 即tức 入nhập 願nguyện 心tâm 是thị 名danh 入nhập 十thập 信tín 位vị 瓔anh 珞lạc 云vân 一nhất 信tín 有hữu 十thập 十thập 信tín 有hữu 百bách 百bách 法pháp 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 之chi 根căn 本bổn 也dã 。 是thị 名danh 圓viên 教giáo 鐵thiết 輪luân 十thập 信tín 位vị 即tức 是thị 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 圓viên 教giáo 似tự 解giải 煗noãn 頂đảnh 忍nhẫn 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。
一nhất 一nhất 信tín 中trung 言ngôn 善thiện 脩tu 者giả 由do 緣duyên 實thật 相tướng 行hành 於ư 五ngũ 悔hối 策sách 勤cần 精tinh 進tấn 至chí 第đệ 五ngũ 品phẩm 得đắc 入nhập 十thập 信tín 名danh 為vi 善thiện 脩tu 由do 善thiện 脩tu 故cố 相tương 似tự 解giải 起khởi 是thị 故cố 十thập 法pháp 在tại 相tương 似tự 位vị 轉chuyển 名danh 信tín 心tâm 乃nãi 至chí 願nguyện 心tâm 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 何hà 者giả 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 以dĩ 信tín 為vi 本bổn 慈từ 悲bi 弘hoằng 誓thệ 藉tạ 念niệm 力lực 持trì 心tâm 安an 止Chỉ 觀Quán 功công 由do 精tinh 進tấn 破phá 於ư 三tam 惑hoặc 妙diệu 慧tuệ 方phương 徧biến 於ư 通thông 無vô 塞tắc 由do 決quyết 定định 力lực 元nguyên 脩tu 道Đạo 品phẩm 為vi 求cầu 不bất 退thoái 正chánh 助trợ 無vô 闕khuyết 迴hồi 因nhân 向hướng 果quả 不bất 濫lạm 次thứ 位vị 方phương 能năng 護hộ 法Pháp 內nội 外ngoại 不bất 動động 由do 善thiện 防phòng 非phi 於ư 法pháp 無vô 愛ái 由do 大đại 願nguyện 力lực 故cố 。 得đắc 至chí 此thử 名danh 為vi 信tín 心tâm 乃nãi 至chí 願nguyện 心tâm 十thập 法pháp 既ký 許hứa 初sơ 心tâm 具cụ 脩tu 當đương 知tri 信tín 信tín 皆giai 具cụ 十thập 法pháp 是thị 則tắc 十thập 信tín 有hữu 百bách 明minh 矣hĩ 。
○# 三tam 引dẫn 觀quán 經kinh 證chứng 。
普phổ 賢hiền 觀quán 明minh 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 前tiền 有hữu 十thập 境cảnh 界giới 即tức 此thử 位vị 也dã 。
可khả 見kiến 。
○# 四tứ 功công 能năng 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 敘tự 功công 能năng 。
入nhập 此thử 信tín 心tâm 能năng 破phá 界giới 內nội 見kiến 思tư 盡tận 又hựu 破phá 界giới 外ngoại 塵trần 沙sa 無vô 知tri 能năng 伏phục 無vô 明minh 住trụ 地địa 之chi 惑hoặc 。
○# 次thứ 引dẫn 仁nhân 王vương 證chứng 。
仁nhân 王vương 般Bát 若Nhã 云vân 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 長trường/trưởng 別biệt 三tam 界giới 苦khổ 輪luân 海hải 亦diệc 此thử 位vị 也dã 。
云vân 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 者giả 亦diệc 有hữu 人nhân 云vân 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 名danh 為vi 頓đốn 義nghĩa 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 此thử 是thị 漸tiệm 義nghĩa 今kim 文văn 所sở 引dẫn 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 證chứng 六lục 根căn 豈khởi 應ưng 引dẫn 漸tiệm 而nhi 證chứng 於ư 頓đốn 故cố 知tri 二nhị 文văn 俱câu 頓đốn 明minh 矣hĩ 但đãn 仁nhân 王vương 經kinh 語ngữ 其kỳ 初sơ 後hậu 法pháp 華hoa 經kinh 意ý 論luận 其kỳ 中trung 間gian 人nhân 不bất 見kiến 之chi 。 徒đồ 生sanh 異dị 見kiến 。
○# 五ngũ 指chỉ 廣quảng 教giáo 中trung 二nhị 先tiên 總tổng 舉cử 。
此thử 位vị 經kinh 經kinh 出xuất 之chi 不bất 同đồng 。
○# 次thứ 華hoa 嚴nghiêm 下hạ 引dẫn 眾chúng 多đa 文văn 。
華hoa 嚴nghiêm 法Pháp 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 答đáp 正chánh 念niệm 天thiên 子tử 明minh 菩Bồ 薩Tát 觀quán 十thập 種chủng 梵Phạm 行hạnh 空không 學học 十thập 種chủng 智trí 力lực 。 入nhập 初sơ 住trụ 十thập 種chủng 梵Phạm 行hạnh 空không 即tức 一nhất 實thật 諦đế 亦diệc 無vô 作tác 之chi 滅Diệt 諦Đế 學học 十thập 種chủng 智trí 力lực 。 即tức 觀quán 無vô 作tác 之chi 道Đạo 諦Đế 即tức 十thập 信tín 位vị 也dã 。
初sơ 云vân 華hoa 嚴nghiêm 法pháp 慧tuệ 等đẳng 者giả 彼bỉ 經kinh 不bất 列liệt 十thập 信tín 之chi 名danh 唯duy 於ư 住trụ 前tiền 觀quán 十thập 梵Phạm 行hạnh 自tự 古cổ 講giảng 者giả 判phán 為vi 十thập 信tín 故cố 今kim 引dẫn 之chi 以dĩ 為vi 信tín 位vị 十thập 梵Phạm 行hạnh 空không 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 七thất 記ký 。
若nhược 大đại 品phẩm 云vân 譬thí 如như 入nhập 海hải 。 先tiên 見kiến 平bình 相tương/tướng 亦diệc 是thị 是thị 乘thừa 從tùng 三tam 界giới 中trung 出xuất 也dã 。
譬thí 如như 入nhập 海hải 。 先tiên 見kiến 平bình 相tương/tướng 者giả 大đại 論luận 六lục 十thập 六lục 云vân 聞văn 深thâm 般Bát 若Nhã 乃nãi 至chí 正chánh 憶ức 念niệm 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 久cửu 授thọ 記ký 如như 欲dục 見kiến 海hải 發phát 心tâm 欲dục 趣thú 不bất 見kiến 樹thụ 相tương/tướng 山sơn 林lâm 等đẳng 相tương 當đương 知tri 是thị 人nhân 雖tuy 不bất 見kiến 海hải 知tri 海hải 不bất 遠viễn 何hà 以dĩ 故cố 大đại 海hải 處xứ 平bình 無vô 樹thụ 等đẳng 相tương/tướng 故cố 菩Bồ 薩Tát 受thọ 持trì 。 般Bát 若Nhã 正chánh 憶ức 念niệm 等đẳng 雖tuy 未vị 佛Phật 前tiền 聞văn 劫kiếp 數số 記ký 自tự 知tri 近cận 於ư 菩Bồ 提Đề 不bất 久cửu 樹thụ 山sơn 等đẳng 者giả 生sanh 死tử 也dã 又hựu 如như 春xuân 樹thụ 陳trần 葉diệp 若nhược 落lạc 當đương 知tri 是thị 時thời 新tân 葉diệp 不bất 久cửu 聞văn 深thâm 般Bát 若Nhã 觀quán 行hành 成thành 就tựu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
仁nhân 王vương 般Bát 若Nhã 普phổ 賢hiền 觀quán 如như 前tiền 引dẫn 。
仁nhân 王vương 普phổ 賢hiền 觀quán 如như 前tiền 引dẫn 者giả 仁nhân 王vương 偈kệ 云vân 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 長trường/trưởng 別biệt 三tam 界giới 苦khổ 輪luân 海hải 次thứ 文văn 即tức 云vân 習tập 種chủng 銅đồng 輪luân 二nhị 天thiên 下hạ 故cố 知tri 十Thập 善Thiện 是thị 鐵thiết 輪luân 位vị 普phổ 賢hiền 觀quán 云vân 十thập 境cảnh 界giới 等đẳng 又hựu 云vân 三tam 昧muội 力lực 故cố 。 六lục 根căn 漸tiệm 淨tịnh 具cụ 如như 經kinh 說thuyết 六lục 根căn 淨tịnh 已dĩ 為vi 諸chư 如Như 來Lai 。 摩ma 頭đầu 授thọ 記ký 授thọ 記ký 即tức 是thị 入nhập 初sơ 住trụ 也dã 故cố 知tri 六lục 根căn 即tức 是thị 住trụ 前tiền 十thập 信tín 位vị 也dã 。
下hạ 文văn 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。 座tòa 衣y 等đẳng 即tức 是thị 修tu 四tứ 安an 樂lạc 行hàng 行hàng 處xứ 近cận 處xứ 。
引dẫn 今kim 經kinh 意ý 者giả 既ký 云vân 安an 樂lạc 之chi 行hành 。 安an 樂lạc 名danh 涅Niết 槃Bàn 即tức 指chỉ 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 前tiền 通thông 望vọng 位vị 雖tuy 以dĩ 五ngũ 品phẩm 為vi 行hành 今kim 此thử 望vọng 證chứng 為vi 行hành 故cố 知tri 明minh 行hành 必tất 在tại 住trụ 前tiền 行hành 處xứ 則tắc 通thông 通thông 於ư 五ngũ 品phẩm 十thập 信tín 近cận 名danh 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 如như 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 約ước 遠viễn 而nhi 論luận 近cận 即tức 離ly 十thập 惱não 亂loạn 約ước 近cận 而nhi 論luận 近cận 即tức 指chỉ 在tại 空không 閒nhàn 處xứ 。 脩tu 攝nhiếp 其kỳ 心tâm 約ước 非phi 遠viễn 非phi 近cận 而nhi 論luận 近cận 即tức 指chỉ 不bất 動động 不bất 退thoái 。 等đẳng 一nhất 十thập 八bát 空không 菩Bồ 薩Tát 應ưng 須tu 觀quán 察sát 如như 是thị 三tam 法Pháp 。 故cố 俱câu 名danh 近cận 是thị 則tắc 所sở 近cận 之chi 法pháp 有hữu 親thân 有hữu 踈sơ 故cố 云vân 通thông 別biệt 通thông 踈sơ 別biệt 深thâm 故cố 也dã 。
涅Niết 槃Bàn 云vân 復phục 有hữu 一nhất 行hành 是thị 如Như 來Lai 行hạnh 。 所sở 謂vị 大Đại 乘Thừa 。
引dẫn 涅Niết 槃Bàn 意ý 亦diệc 與dữ 安an 樂lạc 義nghĩa 同đồng 。
大đại 論luận 云vân 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 觀quán 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 若nhược 觀quán 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 生sanh 相tương 似tự 解giải 即tức 是thị 一nhất 行hành 如Như 來Lai 行hạnh 。 也dã (# 云vân 云vân )# 。
大đại 論luận 意ý 者giả 即tức 涅Niết 槃Bàn 為vi 所sở 觀quán 所sở 證chứng 故cố 知tri 行hành 道Đạo 亦diệc 在tại 住trụ 前tiền 亦diệc 是thị 如Như 來Lai 之chi 行hành 。
○# 次thứ 明minh 十thập 住trụ 位vị 者giả 為vi 五ngũ 初sơ 總tổng 牒điệp 信tín 為vi 入nhập 住trụ 之chi 因nhân 次thứ 初sơ 發phát 下hạ 明minh 三tam 法pháp 開khai 發phát 三tam 舉cử 要yếu 下hạ 明minh 十thập 法pháp 分phần/phân 成thành 四tứ 仁nhân 王vương 下hạ 略lược 引dẫn 證chứng 五ngũ 此thử 位vị 下hạ 指chỉ 廣quảng 教giáo 法pháp 。
二nhị 明minh 十thập 住trụ 位vị 者giả 以dĩ 從tùng 相tương 似tự 十thập 信tín 能năng 入nhập 十thập 住trụ 真chân 中trung 智trí 也dã 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 發phát 時thời 三tam 種chủng 心tâm 發phát 一nhất 緣duyên 因nhân 善thiện 心tâm 發phát 二nhị 了liễu 因nhân 慧tuệ 心tâm 發phát 三tam 正chánh 因nhân 理lý 心tâm 發phát 即tức 是thị 前tiền 境cảnh 智trí 行hành 妙diệu 三tam 種chủng 開khai 發phát 也dã 住trụ 者giả 住trụ 三tam 德đức 涅Niết 槃Bàn 也dã 緣duyên 因nhân 心tâm 發phát 即tức 是thị 住trụ 不bất 可khả 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 慧tuệ 心tâm 發phát 即tức 是thị 住trụ 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 畢tất 竟cánh 之chi 空không 正chánh 因nhân 心tâm 發phát 即tức 是thị 住trụ 實thật 相tướng 法Pháp 身thân 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。
初sơ 二nhị 如như 文văn 。
○# 三tam 從tùng 舉cử 要yếu 言ngôn 之chi 。 去khứ 十thập 文văn 即tức 是thị 初sơ 住trụ 十thập 法pháp 從tùng 證chứng 受thọ 名danh 故cố 名danh 為vi 住trụ 故cố 仁nhân 王vương 云vân 入nhập 理lý 般Bát 若Nhã 名danh 為vi 住trụ 住trụ 於ư 三tam 德đức 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 乃nãi 至chí 能năng 生sanh 。 後hậu 後hậu 諸chư 位vị 位vị 位vị 無vô 不bất 皆giai 具cụ 十thập 法pháp 故cố 也dã 故cố 今kim 十thập 法pháp 從tùng 住trụ 為vi 名danh 後hậu 去khứ 諸chư 位vị 用dụng 此thử 初sơ 住trụ 十thập 法pháp 為vi 因nhân 於ư 中trung 為vi 二nhị 初sơ 大đại 師sư 釋thích 出xuất 初sơ 住trụ 十thập 法pháp 次thứ 私tư 會hội 釋thích 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 次thứ 華hoa 嚴nghiêm 下hạ 稱xưng 歎thán 。
舉cử 要yếu 言ngôn 之chi 。 即tức 是thị 住trụ 三tam 德đức 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 也dã 又hựu 住trụ 清thanh 淨tịnh 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 無vô 緣duyên 慈từ 悲bi 。 無vô 作tác 誓thệ 願nguyện 普phổ 覆phú 法Pháp 界Giới 又hựu 住trụ 一nhất 念niệm 中trung 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 萬vạn 行hạnh 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 又hựu 住trụ 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 圓viên 斷đoạn 法Pháp 界Giới 見kiến 思tư 無vô 明minh 又hựu 住trụ 得đắc 佛Phật 眼nhãn 圓viên 見kiến 十thập 法Pháp 界Giới 三tam 諦đế 之chi 法pháp 又hựu 住trụ 圓viên 入nhập 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 所sở 謂vị 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 冥minh 益ích 眾chúng 生sanh 又hựu 成thành 就tựu 菩Bồ 薩Tát 。 圓viên 滿mãn 業nghiệp 能năng 顯hiển 一nhất 切thiết 。 神thần 通thông 謂vị 三tam 輪luân 不bất 思tư 議nghị 化hóa 彌di 滿mãn 法Pháp 界Giới 顯hiển 益ích 眾chúng 生sanh 又hựu 能năng 成thành 就tựu 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 入nhập 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 。 又hựu 能năng 嚴nghiêm 淨tịnh 一nhất 切thiết 。 佛Phật 土độ 能năng 起khởi 三tam 業nghiệp 供cúng 養dường 一nhất 切thiết 十thập 方phương 佛Phật 。 得đắc 圓viên 滿mãn 陀đà 羅la 尼ni 受thọ 持trì 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 如như 雲vân 持trì 雨vũ 又hựu 住trụ 能năng 從tùng 一nhất 地địa 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 諸chư 地địa 功công 德đức 心tâm 心tâm 寂tịch 滅diệt 自tự 然nhiên 。 流lưu 入nhập 薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。
初sơ 文văn 中trung 意ý 言ngôn 從tùng 證chứng 者giả 證chứng 不bất 思tư 議nghị 名danh 住trụ 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 證chứng 三tam 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 名danh 住trụ 慈từ 悲bi 普phổ 覆phú 證chứng 寂tịch 照chiếu 止Chỉ 觀Quán 名danh 住trụ 成thành 就tựu 萬vạn 行hạnh 證chứng 破phá 三tam 惑hoặc 徧biến 名danh 住trụ 一nhất 心tâm 三tam 智trí 證chứng 於ư 通thông 無vô 塞tắc 名danh 住trụ 佛Phật 眼nhãn 圓viên 見kiến 證chứng 無vô 作tác 道đạo 滅diệt 名danh 住trụ 法Pháp 身thân 冥minh 益ích 證chứng 助trợ 道đạo 萬vạn 行hạnh 名danh 住trụ 神thần 通thông 顯hiển 益ích 證chứng 圓viên 門môn 實thật 位vị 名danh 住trụ 開khai 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 證chứng 安an 忍nhẫn 內nội 外ngoại 名danh 住trụ 嚴nghiêm 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 證chứng 無vô 諸chư 法pháp 愛ái 名danh 住trụ 諸chư 地địa 功công 德đức 此thử 初sơ 住trụ 證chứng 轉chuyển 似tự 為vi 真chân 故cố 也dã 。
華hoa 嚴nghiêm 云vân 初sơ 住trụ 菩Bồ 薩Tát 所sở 有hữu 功công 德đức 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 歎thán 不bất 能năng 盡tận 若nhược 具cụ 足túc 說thuyết 凡phàm 人nhân 聞văn 迷mê 亂loạn 心tâm 發phát 狂cuồng 。
私tư 謂vị 初sơ 住trụ 成thành 就tựu 十thập 德đức 。 應ưng 是thị 十thập 信tín 中trung 十thập 法pháp 轉chuyển 似tự 為vi 真chân 一nhất 住trụ 具cụ 十thập 細tế 意ý 尋tầm 之chi 對đối 當đương 相tương 應ưng 何hà 者giả 十thập 信tín 百bách 法pháp 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 本bổn 豈khởi 不bất 得đắc 作tác 此thử 釋thích 耶da 初sơ 住trụ 既ký 爾nhĩ 三tam 觀quán 現hiện 前tiền 無vô 功công 用dụng 心tâm 斷đoạn 法Pháp 界Giới 無vô 量lượng 。 品phẩm 無vô 明minh 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 一nhất 往vãng 大đại 分phần/phân 略lược 為vi 十thập 品phẩm 智trí 斷đoạn 即tức 是thị 十thập 住trụ 。
○# 四tứ 引dẫn 證chứng 。
故cố 仁nhân 王vương 云vân 入nhập 理lý 般Bát 若Nhã 名danh 為vi 住trụ 即tức 是thị 十thập 番phiên 進tiến 發phát 無vô 漏lậu 同đồng 見kiến 中trung 道đạo 佛Phật 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 理lý 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 。 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 住trụ 佛Phật 三tam 德đức 及cập 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 故cố 。 名danh 十thập 住trụ 位vị 。
可khả 知tri 人nhân 見kiến 淺thiển 深thâm 之chi 言ngôn 多đa 不bất 曉hiểu 於ư 圓viên 別biệt 之chi 意ý 具cụ 如như 下hạ 辨biện 亦diệc 如như 止Chỉ 觀Quán 中trung 文văn 。
(# △# 五ngũ 指chỉ 廣quảng 教giáo 法pháp )# 。
此thử 位vị 諸chư 經kinh 出xuất 處xứ 不bất 同đồng 華hoa 嚴nghiêm 云vân 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 了liễu 達đạt 諸chư 法pháp 。 真chân 實thật 之chi 性tánh 所sở 有hữu 聞văn 法Pháp 不bất 由do 他tha 悟ngộ 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 十thập 種chủng 智trí 力lực 。 究cứu 竟cánh 離ly 虛hư 妄vọng 無vô 染nhiễm 如như 虛hư 空không 清thanh 淨tịnh 。 妙diệu 法Pháp 身thân 湛trạm 然nhiên 應ưng 一nhất 切thiết 當đương 知tri 即tức 是thị 。 發phát 真chân 無vô 漏lậu 斷đoạn 無vô 明minh 初sơ 品phẩm 也dã 淨tịnh 名danh 云vân 一nhất 念niệm 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 為vi 坐tọa 道Đạo 場Tràng 成thành 就tựu 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 。 亦diệc 是thị 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 也dã 大đại 品phẩm 明minh 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 坐tọa 道Đạo 場Tràng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 度độ 眾chúng 生sanh 當đương 知tri 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 為vi 如như 佛Phật 亦diệc 是thị 阿a 字tự 門môn 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 初sơ 不bất 生sanh 也dã 即tức 是thị 今kim 經kinh 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 亦diệc 是thị 龍long 女nữ 於ư 剎sát 那na 頃khoảnh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 明minh 發phát 心tâm 畢tất 竟cánh 二nhị 不bất 別biệt 如như 是thị 二nhị 心tâm 。 前tiền 心tâm 難nạn/nan 此thử 諸chư 大Đại 乘Thừa 悉tất 明minh 圓viên 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 位vị 也dã 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 住trụ (# 云vân 云vân )# 。
五ngũ 指chỉ 廣quảng 教giáo 者giả 並tịnh 是thị 證chứng 一nhất 分phần/phân 無vô 生sanh 能năng 八bát 相tương/tướng 作tác 佛Phật 故cố 云vân 坐tọa 道Đạo 場Tràng 等đẳng 大đại 經Kinh 云vân 發phát 心tâm 畢tất 竟cánh 二nhị 不bất 別biệt 等đẳng 者giả 此thử 並tịnh 迦Ca 葉Diếp 歎thán 初sơ 住trụ 文văn 也dã 華hoa 嚴nghiêm 釋thích 初sơ 住trụ 中trung 讚tán 文văn 甚thậm 廣quảng 不bất 能năng 具cụ 記ký 。
三Tam 明Minh 十thập 行hành 位vị 者giả 即tức 是thị 從tùng 十thập 住trụ 後hậu 實thật 相tướng 真chân 明minh 不bất 可khả 思tư 。 議nghị 更cánh 十thập 番phiên 智trí 斷đoạn 破phá 十thập 品phẩm 無vô 明minh 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 念niệm 念niệm 進tiến 趣thú 流lưu 入nhập 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 海hải 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 任nhậm 運vận 生sanh 長trưởng 自tự 行hành 化hóa 他tha 功công 德đức 與dữ 虛hư 空không 等đẳng 。 故cố 名danh 十thập 行hành 位vị 也dã 。
十thập 迴hồi 向hướng 位vị 者giả 即tức 是thị 十thập 行hành 之chi 後hậu 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 真chân 明minh 念niệm 念niệm 開khai 發phát 一nhất 切thiết 。 法Pháp 界Giới 願nguyện 行hành 事sự 理lý 自tự 然nhiên 和hòa 融dung 迴hồi 入nhập 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 海hải 更cánh 證chứng 十thập 番phiên 智trí 斷đoạn 破phá 十thập 品phẩm 無vô 明minh 故cố 名danh 迴hồi 向hướng 也dã 。
十Thập 地Địa 位vị 者giả 即tức 是thị 無vô 漏lậu 真chân 明minh 入nhập 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 猶do 如như 大đại 地địa 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 荷hà 負phụ 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 普phổ 入nhập 三tam 世thế 佛Phật 地địa 又hựu 證chứng 十thập 番phiên 智trí 斷đoạn 破phá 十thập 品phẩm 無vô 明minh 故cố 名danh 十Thập 地Địa 位vị 也dã 。
行hành 向hướng 地địa 文văn 多đa 是thị 華hoa 嚴nghiêm 瓔anh 珞lạc 文văn 意ý 瓔anh 珞lạc 文văn 雖tuy 次thứ 第đệ 亦diệc 可khả 借tá 用dụng 念niệm 念niệm 進tiến 入nhập 之chi 言ngôn 。
等đẳng 覺giác 地địa 者giả 觀quán 達đạt 無vô 始thỉ 無vô 明minh 源nguyên 底để 邊biên 際tế 智trí 滿mãn 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 斷đoạn 最tối 後hậu 窮cùng 源nguyên 微vi 細tế 無vô 明minh 登đăng 中trung 道đạo 山sơn 頂đảnh 與dữ 無vô 明minh 父phụ 母mẫu 別biệt 是thị 名danh 有hữu 所sở 斷đoạn 者giả 名danh 有hữu 上thượng 士sĩ 也dã 七thất 明minh 妙diệu 覺giác 地địa 者giả 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 無vô 上thượng 佛Phật 智trí 。 故cố 言ngôn 無vô 所sở 斷đoạn 者giả 名danh 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。 此thử 即tức 三tam 德đức 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 究cứu 竟cánh 後hậu 心tâm 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 一nhất 切thiết 大đại 理lý 大đại 誓thệ 願nguyện 大đại 莊trang 嚴nghiêm 大đại 智trí 斷đoạn 大đại 徧biến 知tri 大Đại 道Đạo 大đại 用dụng 大đại 權quyền 實thật 大đại 利lợi 益ích 。 大đại 無vô 住trụ 大đại 即tức 是thị 前tiền 十thập 觀quán 成thành 乘thừa 圓viên 極cực 竟cánh 在tại 於ư 佛Phật 過quá 茶trà 無vô 字tự 可khả 說thuyết (# 云vân 云vân )# 故cố 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 名danh 為vi 淨tịnh 滿mãn 一nhất 切thiết 皆giai 滿mãn 也dã 。
妙diệu 覺giác 位vị 中trung 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 十thập 法pháp 至chí 此thử 俱câu 名danh 為vi 大đại 是thị 故cố 文văn 云vân 御ngự 車xa 達đạt 到đáo 猶do 名danh 為vi 車xa 自tự 爾nhĩ 已dĩ 前tiền 雖tuy 具cụ 諸chư 法pháp 未vị 究cứu 竟cánh 顯hiển 不bất 名danh 為vi 大đại 雖tuy 有hữu 慈từ 悲bi 為vi 無vô 明minh 隔cách 故cố 不bất 名danh 大đại 雖tuy 常thường 寂tịch 照chiếu 所sở 嚴nghiêm 未vị 窮cùng 能năng 嚴nghiêm 非phi 大đại 雖tuy 破phá 三tam 惑hoặc 智trí 未vị 周chu 窮cùng 故cố 智trí 非phi 大đại 雖tuy 知tri 通thông 塞tắc 塞tắc 仍nhưng 未vị 盡tận 故cố 知tri 非phi 大đại 雖tuy 得đắc 道Đạo 品phẩm 道đạo 未vị 至chí 極cực 故cố 道đạo 非phi 大đại 雖tuy 用dụng 正chánh 助trợ 正chánh 行hạnh 未vị 滿mãn 故cố 用dụng 非phi 大đại 雖tuy 復phục 開khai 權quyền 理lý 未vị 窮cùng 終chung 故cố 開khai 非phi 大đại 雖tuy 忍nhẫn 二nhị 邊biên 猶do 有hữu 餘dư 惑hoặc 故cố 益ích 非phi 大đại 雖tuy 不bất 著trước 位vị 位vị 未vị 至chí 極cực 故cố 位vị 非phi 大đại 是thị 故cố 妙diệu 覺giác 十thập 皆giai 名danh 大đại 名danh 究cứu 竟cánh 乘thừa 十thập 法pháp 成thành 乘thừa 對đối 大đại 車xa 喻dụ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 七thất 乃nãi 至chí 分phân 別biệt 。 此thử 十thập 法pháp 中trung 或hoặc 七thất 或hoặc 一nhất 等đẳng 。
(# △# 二nhị 引dẫn 證chứng 多đa 少thiểu )# 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 中trung 三tam 初sơ 總tổng 標tiêu 次thứ 廣quảng 引dẫn 三tam 如như 上thượng 下hạ 結kết 酬thù 。
二nhị 次thứ 引dẫn 眾chúng 經kinh 明minh 位vị 數số 多đa 少thiểu 者giả 。
初sơ 如như 文văn 。
○# 次thứ 文văn 者giả 又hựu 二nhị 初sơ 引dẫn 諸chư 經kinh 次thứ 引dẫn 此thử 經Kinh 初sơ 引dẫn 諸chư 經kinh 中trung 二nhị 先tiên 大đại 經kinh 次thứ 大đại 品phẩm 初sơ 引dẫn 大đại 經kinh 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 引dẫn 釋thích 次thứ 問vấn 下hạ 釋thích 疑nghi 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 先tiên 引dẫn 月nguyệt 愛ái 三tam 昧muội 以dĩ 證chứng 位vị 中trung 智trí 斷đoạn 次thứ 引dẫn 第đệ 二nhị 經kinh 以dĩ 證chứng 三tam 德đức 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 大đại 涅Niết 槃Bàn 下hạ 證chứng 約ước 智trí 斷đoạn 論luận 法Pháp 身thân 。
大đại 涅Niết 槃Bàn 云vân 月nguyệt 愛ái 三tam 昧muội 從tùng 初sơ 一nhất 日nhật 。 至chí 十thập 五ngũ 日nhật 。 光quang 色sắc 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 長trưởng 。 又hựu 從tùng 十thập 六lục 日nhật 至chí 三tam 十thập 日nhật 。 光quang 色sắc 漸tiệm 漸tiệm 損tổn 減giảm 。 光quang 色sắc 增tăng 長trưởng 譬thí 十thập 五ngũ 智trí 德đức 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 光quang 色sắc 漸tiệm 減giảm 譬thí 十thập 五ngũ 斷đoạn 德đức 無vô 累lũy/lụy/luy 解giải 脫thoát 三tam 十thập 心tâm 為vi 三tam 智trí 斷đoạn 十Thập 地Địa 為vi 十thập 智trí 斷đoạn 等đẳng 覺giác 妙diệu 覺giác 各các 為vi 一nhất 智trí 斷đoạn 合hợp 十thập 五ngũ 智trí 斷đoạn 月nguyệt 體thể 譬thí 法Pháp 身thân 。
○# 次thứ 大đại 經kinh 下hạ 證chứng 約ước 法Pháp 身thân 論luận 智trí 斷đoạn 。
大đại 經Kinh 云vân 月nguyệt 性tánh 常thường 圓viên 實thật 無vô 增tăng 減giảm 因nhân 須Tu 彌Di 山Sơn 故cố 。 有hữu 虧khuy 盈doanh 不bất 增tăng 而nhi 增tăng 白bạch 月nguyệt 漸tiệm 著trước 不bất 減giảm 而nhi 減giảm 黑hắc 月nguyệt 稍sảo 無vô 法Pháp 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 實thật 無vô 智trí 斷đoạn 因nhân 無vô 明minh 故cố 。 約ước 如như 論luận 智trí 如như 實thật 不bất 智trí 約ước 如như 論luận 斷đoạn 如như 實thật 不bất 斷đoạn 雖tuy 無vô 智trí 而nhi 智trí 般Bát 若Nhã 漸tiệm 漸tiệm 明minh 雖tuy 無vô 斷đoạn 而nhi 斷đoạn 解giải 脫thoát 漸tiệm 漸tiệm 離ly 舉cử 月nguyệt 為ví 喻dụ 知tri 是thị 圓viên 教giáo 智trí 斷đoạn 位vị 也dã 。
合hợp 前tiền 智trí 斷đoạn 等đẳng 共cộng 顯hiển 三tam 德đức 二nhị 文văn 各các 有hữu 譬thí 合hợp 月nguyệt 愛ái 三tam 昧muội 梵Phạm 行hạnh 品phẩm 文văn 。
大đại 經Kinh 云vân 從tùng 初sơ 安an 置trí 諸chư 子tử 祕bí 密mật 之chi 藏tạng 。 二nhị 德đức 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 後hậu 我ngã 當đương 。 於ư 此thử 祕bí 藏tạng 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 即tức 最tối 後hậu 智trí 斷đoạn 也dã 。
次thứ 文văn 者giả 合hợp 前tiền 三tam 德đức 秖kỳ 是thị 祕bí 藏tạng 。
○# 次thứ 釋thích 疑nghi 中trung 先tiên 問vấn 次thứ 答đáp 。
問vấn 何hà 得đắc 知tri 月nguyệt 喻dụ 譬thí 位vị 耶da 。
問vấn 意ý 者giả 經kinh 中trung 耆kỳ 婆bà 為vi 闍xà 王vương 說thuyết 總tổng 有hữu 六lục 喻dụ 初sơ 喻dụ 善thiện 心tâm 開khai 敷phu 次thứ 喻dụ 行hành 者giả 心tâm 喜hỷ 三tam 四tứ 二nhị 喻dụ 善thiện 根căn 增tăng 煩phiền 惱não 減giảm 五ngũ 喻dụ 除trừ 貪tham 六lục 喻dụ 愛ái 樂nhạo 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 此thử 喻dụ 智trí 斷đoạn 此thử 是thị 通thông 問vấn 。
答đáp 仁nhân 王vương 明minh 十thập 四tứ 忍nhẫn 三tam 十thập 心tâm 為vi 三tam 般Bát 若Nhã 十Thập 地Địa 為vi 十thập 般Bát 若Nhã 等đẳng 覺giác 為vi 一nhất 般ban 若nhược 十thập 四tứ 般Bát 若Nhã 在tại 菩Bồ 薩Tát 心tâm 中trung 皆giai 名danh 為vi 忍nhẫn 轉chuyển 至chí 佛Phật 心tâm 名danh 之chi 為vi 智trí 。 此thử 與dữ 十thập 五ngũ 日nhật 明minh 智trí 位vị 同đồng 勝thắng 天thiên 王vương 明minh 十thập 四tứ 般Bát 若Nhã 位vị 正chánh 用dụng 十thập 四tứ 日nhật 月nguyệt 為vi 譬thí 故cố 作tác 此thử 釋thích 也dã 。
答đáp 中trung 以dĩ 仁nhân 王vương 勝thắng 天thiên 兩lưỡng 般ban 若nhược 助trợ 證chứng 大đại 經kinh 驗nghiệm 大đại 經kinh 文văn 義nghĩa 當đương 智trí 斷đoạn 仁nhân 王vương 十thập 四tứ 忍nhẫn 者giả 忍nhẫn 是thị 因nhân 義nghĩa 至chí 果quả 名danh 智trí 今kim 欲dục 通thông 論luận 智trí 斷đoạn 故cố 以dĩ 智trí 名danh 替thế 忍nhẫn 勝thắng 天thiên 王vương 中trung 亦diệc 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 十thập 四tứ 般Bát 若Nhã 即tức 是thị 智trí 德đức 彼bỉ 二nhị 經kinh 中trung 既ký 有hữu 十thập 四Tứ 智Trí 斷đoạn 何hà 妨phương 大đại 經kinh 十thập 四Tứ 智Trí 斷đoạn 十thập 四tứ 義nghĩa 成thành 十thập 五ngũ 可khả 例lệ 。
○# 次thứ 引dẫn 大đại 品phẩm 者giả 又hựu 二nhị 先tiên 引dẫn 經kinh 次thứ 諸chư 學học 人nhân 下hạ 釋thích 疑nghi 。
大đại 品phẩm 明minh 四tứ 十thập 二nhị 字tự 門môn 語ngữ 等đẳng 字tự 等đẳng 南nam 嶽nhạc 師sư 云vân 此thử 是thị 諸chư 佛Phật 。 密mật 語ngữ 何hà 必tất 不bất 表biểu 四tứ 十thập 二nhị 位vị 。
初sơ 文văn 中trung 云vân 四tứ 十thập 二nhị 字tự 門môn 云vân 語ngữ 等đẳng 等đẳng 者giả 南nam 嶽nhạc 釋thích 云vân 言ngôn 字tự 等đẳng 者giả 謂vị 法pháp 慧tuệ 說thuyết 十thập 住trụ 十thập 方phương 說thuyết 十thập 住trụ 者giả 皆giai 名danh 法pháp 慧tuệ 乃nãi 至chí 金kim 剛cang 藏tạng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 言ngôn 語ngữ 等đẳng 者giả 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 說thuyết 十thập 住trụ 與dữ 法pháp 慧tuệ 說thuyết 等đẳng 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 又hựu 一nhất 切thiết 字tự 皆giai 是thị 無vô 字tự 能năng 作tác 一nhất 切thiết 。 字tự 是thị 名danh 字tự 等đẳng 發phát 言ngôn 無vô 二nhị 是thị 名danh 語ngữ 等đẳng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 互hỗ 相tương 在tại 是thị 名danh 諸chư 字tự 入nhập 門môn 等đẳng 也dã 前tiền 是thị 事sự 解giải 次thứ 是thị 理lý 解giải 。
○# 次thứ 釋thích 疑nghi 中trung 二nhị 先tiên 出xuất 疑nghi 。
諸chư 學học 人nhân 執chấp 釋thích 論luận 云vân 無vô 此thử 解giải 多đa 疑nghi 不bất 用dụng 。
○# 次thứ 但đãn 論luận 文văn 下hạ 釋thích 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 引dẫn 論luận 文văn 略lược 釋thích 意ý 。
但đãn 論luận 本bổn 文văn 千thiên 卷quyển 什thập 師sư 作tác 九cửu 倍bội 略lược 之chi 何hà 必tất 無vô 此thử 解giải 耶da 。
○# 次thứ 今kim 謂vị 下hạ 以dĩ 字tự 義nghĩa 意ý 釋thích 釋thích 中trung 又hựu 四tứ 初sơ 略lược 引dẫn 字tự 義nghĩa 次thứ 引dẫn 華hoa 嚴nghiêm 與dữ 字tự 義nghĩa 同đồng 同đồng 是thị 圓viên 意ý 三tam 經Kinh 云vân 下hạ 引dẫn 經kinh 釋thích 四tứ 十thập 二nhị 字tự 為vi 證chứng 四tứ 廣quảng 乘thừa 下hạ 引dẫn 經kinh 文văn 次thứ 第đệ 以dĩ 證chứng 字tự 義nghĩa 。
今kim 謂vị 此thử 解giải 深thâm 應ưng 冥minh 會hội 何hà 者giả 經Kinh 云vân 初sơ 阿a 後hậu 茶trà 中trung 有hữu 四tứ 十thập 初sơ 阿a 字tự 門môn 具cụ 四tứ 十thập 一nhất 字tự 後hậu 茶trà 亦diệc 爾nhĩ 。
華hoa 嚴nghiêm 云vân 從tùng 初sơ 一nhất 地địa 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 諸chư 地địa 功công 德đức 此thử 義nghĩa 即tức 同đồng 。
初sơ 二nhị 文văn 可khả 見kiến 。
經Kinh 云vân 若nhược 聞văn 阿a 字tự 門môn 則tắc 解giải 一nhất 切thiết 。 義nghĩa 所sở 謂vị 諸chư 法pháp 。 初sơ 不bất 生sanh 故cố 此thử 豈khởi 非phi 圓viên 教giáo 初sơ 住trụ 初sơ 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 過quá 茶trà 無vô 字tự 可khả 說thuyết 豈khởi 非phi 妙diệu 覺giác 無vô 上thượng 無vô 過quá 。
三tam 引dẫn 經kinh 者giả 經kinh 中trung 具cụ 釋thích 四tứ 十thập 二nhị 字tự 功công 德đức 互hỗ 足túc 具cụ 如như 南nam 嶽nhạc 兩lưỡng 卷quyển 中trung 釋thích 釋thích 兼kiêm 三tam 教giáo 今kim 意ý 在tại 圓viên 。
○# 四tứ 引dẫn 經kinh 文văn 次thứ 第đệ 為vi 二nhị 先tiên 正chánh 引dẫn 次thứ 結kết 酬thù 。
廣quảng 乘thừa 品phẩm 明minh 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 竟cánh 即tức 說thuyết 四tứ 十thập 二nhị 字tự 門môn 豈khởi 非phi 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 具cụ 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法pháp 故cố 名danh 阿a 字tự 至chí 妙diệu 覺giác 地địa 窮cùng 一nhất 切thiết 法pháp 底để 故cố 名danh 茶trà 字tự 此thử 義nghĩa 其kỳ 數số 與dữ 圓viên 位vị 甚thậm 自tự 分phân 明minh 又hựu 四tứ 十thập 二nhị 字tự 後hậu 即tức 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 此thử 是thị 顯hiển 別biệt 教giáo 方phương 便tiện 之chi 次thứ 位vị 也dã 又hựu 次thứ 十Thập 地Địa 之chi 後hậu 說thuyết 三tam 乘thừa 共cộng 十Thập 地Địa 此thử 顯hiển 通thông 教giáo 方phương 便tiện 位vị 也dã 經kinh 文văn 次thứ 比tỉ 三tam 義nghĩa 宛uyển 然nhiên 今kim 取thủ 四tứ 十thập 二nhị 字tự 以dĩ 證chứng 圓viên 位vị 也dã 。
初sơ 文văn 者giả 大đại 品phẩm 第đệ 五ngũ 釋thích 廣quảng 乘thừa 中trung 彼bỉ 廣quảng 明minh 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 已dĩ 廣quảng 釋thích 四tứ 十thập 二nhị 字tự 門môn 次thứ 第đệ 六lục 卷quyển 發phát 趣thú 品phẩm 中trung 明minh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 發phát 趣thú 者giả 從tùng 初sơ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 乃nãi 至chí 法Pháp 雲Vân 。 地địa 法pháp 雲vân 中trung 明minh 脩tu 治trị 地địa 業nghiệp 次thứ 發phát 趣thú 後hậu 出xuất 到đáo 品phẩm 中trung 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 是thị 乘thừa 從tùng 何hà 處xứ 出xuất 到đáo 何hà 處xứ 住trụ 佛Phật 言ngôn 無vô 人nhân 乘thừa 而nhi 到đáo 乾can/kiền/càn 慧tuệ 等đẳng 地địa 是thị 故cố 結kết 云vân 經kinh 文văn 次thứ 比tỉ 。
○# 次thứ 正chánh 引dẫn 此thử 經Kinh 為vi 二nhị 初sơ 引dẫn 分phân 別biệt 功công 德đức 。 法Pháp 師sư 方phương 便tiện 品phẩm 通thông 證chứng 始thỉ 終chung 圓viên 位vị 次thứ 引dẫn 譬thí 喻dụ 及cập 序tự 別biệt 證chứng 四tứ 十thập 二nhị 因nhân 果quả 之chi 位vị 初sơ 文văn 者giả 初sơ 明minh 因nhân 位vị 次thứ 又hựu 云vân 下hạ 證chứng 果Quả 位vị 初sơ 因nhân 位vị 中trung 二nhị 先tiên 引dẫn 兩lưỡng 品phẩm 證chứng 內nội 外ngoại 凡phàm 。
此thử 經Kinh 分phân 別biệt 功công 德đức 。 品phẩm 明minh 初sơ 心tâm 五ngũ 品phẩm 弟đệ 子tử 之chi 位vị 文văn 甚thậm 分phân 明minh 法Pháp 師sư 功công 德đức 品phẩm 明minh 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。
○# 次thứ 引dẫn 方phương 便tiện 以dĩ 證chứng 聖thánh 位vị 又hựu 二nhị 初sơ 正chánh 引dẫn 。
方phương 便tiện 品phẩm 云vân 諸chư 佛Phật 為vi 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 故cố 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 四tứ 句cú 。
○# 次thứ 引dẫn 南nam 嶽nhạc 釋thích 證chứng 證chứng 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 以dĩ 事sự 證chứng 謂vị 開khai 等đẳng 。
南nam 嶽nhạc 師sư 解giải 云vân 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 是thị 十thập 住trụ 位vị 示thị 佛Phật 知tri 見kiến 是thị 十thập 行hành 位vị 悟ngộ 佛Phật 知tri 見kiến 是thị 十thập 迴hồi 向hướng 位vị 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 是thị 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 位vị 皆giai 言ngôn 佛Phật 知tri 者giả 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 也dã 皆giai 言ngôn 佛Phật 見kiến 者giả 悉tất 得đắc 佛Phật 眼nhãn 也dã 。
○# 次thứ 引dẫn 理lý 證chứng 同đồng 證chứng 實thật 故cố 。
又hựu 經Kinh 云vân 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 。 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 者giả 同đồng 入nhập 一Nhất 乘Thừa 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 也dã 。
○# 次thứ 果quả 位vị 。
又hựu 云vân 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 者giả 即tức 是thị 妙diệu 覺giác 位vị 也dã 。
可khả 知tri 。
(# △# 次thứ 引dẫn 譬thí 喻dụ 及cập 序tự 別biệt 證chứng 四tứ 十thập 二nhị 因nhân 果quả 之chi 位vị )# 。
又hựu 譬thí 喻dụ 品phẩm 諸chư 子tử 門môn 外ngoại 索sách 車xa 長trưởng 者giả 各các 賜tứ 等đẳng 一nhất 大đại 車xa 是thị 時thời 諸chư 子tử 。 乘thừa 是thị 寶bảo 乘thừa 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 嬉hi 戲hí 快khoái 樂lạc 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 言ngôn 四tứ 方phương 者giả 即tức 譬thí 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 四tứ 十thập 位vị 也dã 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 即tức 是thị 究cứu 盡tận 實thật 相tướng 妙diệu 覺giác 位vị 也dã 。
次thứ 引dẫn 兩lưỡng 品phẩm 中trung 初sơ 譬thí 喻dụ 意ý 者giả 寶bảo 乘thừa 是thị 諸chư 子tử 所sở 乘thừa 乘thừa 必tất 從tùng 因nhân 至chí 果quả 果quả 必tất 究cứu 竟cánh 道Đạo 場Tràng 既ký 先tiên 遊du 四tứ 方phương 非phi 因nhân 何hà 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 等đẳng 既ký 得đắc 記ký 已dĩ 即tức 入nhập 初sơ 住trụ 驗nghiệm 知tri 即tức 是thị 真chân 因nhân 位vị 也dã 此thử 因nhân 無vô 易dị 故cố 云vân 直trực 至chí 。
序tự 品phẩm 中trung 天thiên 雨vũ 四tứ 華hoa 表biểu 此thử 四tứ 十thập 因nhân 位vị 也dã 。
次thứ 序tự 品phẩm 意ý 者giả 凡phàm 為vi 序tự 者giả 作tác 正chánh 弄lộng 引dẫn 覩đổ 引dẫn 知tri 正chánh 應ưng 不bất 徒đồ 施thí 以dĩ 正chánh 宗tông 中trung 談đàm 實thật 相tướng 因nhân 果quả 故cố 也dã 用dụng 正chánh 驗nghiệm 序tự 始thỉ 末mạt 炳bỉnh 然nhiên 是thị 故cố 四tứ 華hoa 從tùng 天thiên 然nhiên 理lý 畢tất 竟cánh 因nhân 空không 而nhi 雨vũ 果quả 佛Phật 使sử 見kiến 聞văn 者giả 莫mạc 不bất 脩tu 一Nhất 乘Thừa 因nhân 感cảm 一Nhất 乘Thừa 果quả 故cố 復phục 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 故cố 知tri 表biểu 因nhân 真chân 位vị 明minh 矣hĩ 。
(# △# 三tam 結kết 酬thù )# 。
如như 上thượng 所sở 引dẫn 眾chúng 經kinh 為vi 證chứng 及cập 引dẫn 今kim 文văn 明minh 四tứ 十thập 二nhị 位vị 炳bỉnh 然nhiên 皆giai 是thị 無vô 次thứ 位vị 之chi 次thứ 位vị 達đạt 於ư 實thật 相tướng 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 論luận 次thứ 位vị 耳nhĩ 。
言ngôn 結kết 酬thù 者giả 如như 文văn 炳bỉnh 明minh 也dã 故cố 知tri 前tiền 以dĩ 無vô 位vị 難nạn/nan 者giả 不bất 然nhiên 。
○# 三tam 料liệu 簡giản 中trung 二nhị 初sơ 料liệu 簡giản 品phẩm 位vị 次thứ 以dĩ 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 開khai 合hợp 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 料liệu 簡giản 品phẩm 位vị 次thứ 末mạt 代đại 下hạ 誡giới 勸khuyến 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 料liệu 簡giản 品phẩm 次thứ 此thử 諸chư 下hạ 料liệu 簡giản 位vị 前tiền 是thị 料liệu 簡giản 瓔anh 珞lạc 次thứ 是thị 料liệu 簡giản 涅Niết 槃Bàn 大đại 品phẩm 品phẩm 位vị 相tương/tướng 成thành 共cộng 顯hiển 一nhất 義nghĩa 觀quán 心tâm 不bất 須tu 料liệu 簡giản 初sơ 問vấn 。
三tam 料liệu 簡giản 者giả 問vấn 無vô 明minh 覆phú 佛Phật 性tánh 中trung 道đạo 止chỉ 作tác 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 斷đoạn 耶da 。
如như 文văn 。
答đáp 無vô 明minh 雖tuy 無vô 所sở 有hữu 不bất 有hữu 而nhi 有hữu 不bất 無vô 階giai 品phẩm 一nhất 往vãng 大đại 分phân 為vi 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 然nhiên 其kỳ 品phẩm 數số 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 大đại 論luận 云vân 無vô 明minh 品phẩm 類loại 其kỳ 數số 甚thậm 多đa 。 是thị 故cố 處xứ 處xứ 說thuyết 破phá 無vô 明minh 三tam 昧muội 又hựu 云vân 法pháp 愛ái 難nan 盡tận 處xứ 處xứ 重trùng 說thuyết 般Bát 若Nhã 也dã 。
答đáp 中trung 言ngôn 法pháp 愛ái 者giả 即tức 真chân 道Đạo 法Pháp 愛ái 也dã 。
(# △# 次thứ 料liệu 簡giản 位vị )# 。
○# 次thứ 文văn 中trung 意ý 者giả 雖tuy 用dụng 涅Niết 槃Bàn 不bất 可khả 定định 執chấp 何hà 以dĩ 故cố 非phi 。 證chứng 不bất 知tri 凡phàm 明minh 位vị 者giả 但đãn 是thị 為vi 接tiếp 凡phàm 下hạ 等đẳng 耳nhĩ 於ư 中trung 二nhị 初sơ 恐khủng 失thất 佛Phật 旨chỉ 次thứ 如như 此thử 下hạ 明minh 諸chư 位vị 非phi 聖thánh 莫mạc 測trắc 。
此thử 諸chư 圓viên 位vị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 若nhược 專chuyên 對đối 法Pháp 門môn 尋tầm 者giả 失thất 意ý 多đa 別biệt 解giải 別biệt 執chấp 則tắc 乖quai 圓viên 融dung 之chi 道đạo 。
初sơ 文văn 中trung 云vân 若nhược 專chuyên 對đối 當đương 法Pháp 門môn 乃nãi 至chí 別biệt 解giải 別biệt 執chấp 等đẳng 者giả 如như 是thị 圓viên 位vị 若nhược 不bất 以dĩ 四tứ 十thập 二nhị 字tự 門môn 譬thí 之chi 不bất 以dĩ 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 為vi 行hành 不bất 以dĩ 無vô 明minh 重trọng/trùng 數số 意ý 消tiêu 但đãn 專chuyên 對đối 當đương 大đại 經kinh 次thứ 第đệ 五ngũ 行hành 十thập 德đức 法Pháp 門môn 尋tầm 者giả 多đa 生sanh 次thứ 第đệ 別biệt 見kiến 。
○# 次thứ 明minh 難nan 測trắc 中trung 三tam 初sơ 總tổng 明minh 難nan 測trắc 。
如như 此thử 等đẳng 位vị 莫mạc 以dĩ 凡phàm 情tình 局cục 取thủ 不bất 以dĩ 凡phàm 心tâm 能năng 宣tuyên 。
○# 次thứ 引dẫn 華hoa 嚴nghiêm 證chứng 。
華hoa 嚴nghiêm 云vân 諸chư 地địa 不bất 可khả 說thuyết 。 何hà 況huống 以dĩ 示thị 人nhân 。
○# 三tam 且thả 置trí 下hạ 引dẫn 例lệ 又hựu 二nhị 初sơ 引dẫn 大đại 師sư 舉cử 極cực 淺thiển 位vị 以dĩ 明minh 難nan 測trắc 次thứ 又hựu 且thả 下hạ 展triển 轉chuyển 比tỉ 決quyết 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 敘tự 事sự 次thứ 章chương 安an 述thuật 。
且thả 置trí 是thị 事sự 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 懺sám 悔hối 發phát 初sơ 隨tùy 喜hỷ 圓viên 信tín 之chi 心tâm 獲hoạch 一nhất 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 已dĩ 不bất 可khả 向hướng 人nhân 說thuyết 雖tuy 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 亦diệc 不bất 可khả 解giải 況huống 後hậu 諸chư 位vị 二Nhị 乘Thừa 尚thượng 不bất 聞văn 其kỳ 名danh 豈khởi 凡phàm 人nhân 能năng 說thuyết 。
初sơ 文văn 中trung 云vân 一nhất 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 者giả 此thử 經Kinh 列liệt 三tam 陀đà 羅la 尼ni 下hạ 文văn 釋thích 云vân 旋toàn 假giả 入nhập 空không 名danh 之chi 為vi 旋toàn 旋toàn 空không 入nhập 假giả 名danh 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 中trung 道đạo 實thật 相tướng 名danh 為vi 法Pháp 音âm 今kim 舉cử 三tam 中trung 之chi 初sơ 以dĩ 劣liệt 況huống 勝thắng 故cố 云vân 一nhất 旋toàn 約ước 位vị 豎thụ 明minh 雖tuy 在tại 六lục 根căn 七thất 信tín 已dĩ 前tiền 今kim 通thông 明minh 之chi 乃nãi 在tại 初sơ 心tâm 。
此thử 語ngữ 有hữu 意ý 大đại 師sư 自tự 說thuyết 已dĩ 證chứng 也dã 。
次thứ 文văn 中trung 言ngôn 此thử 語ngữ 有hữu 意ý 者giả 如như 智trí 者giả 大đại 師sư 初sơ 見kiến 南nam 嶽nhạc 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 即tức 此thử 初sơ 陀đà 羅la 尼ni 也dã 何hà 由do 可khả 向hướng 下hạ 類loại 人nhân 說thuyết 令linh 他tha 解giải 己kỷ 所sở 證chứng 法pháp 耶da 此thử 即tức 章chương 安an 述thuật 大đại 師sư 己kỷ 證chứng 可khả 知tri 。
○# 次thứ 比tỉ 決quyết 中trung 二nhị 先tiên 約ước 內nội 法pháp 次thứ 約ước 外ngoại 事sự 內nội 法pháp 又hựu 二nhị 無vô 漏lậu 方phương 便tiện 及cập 以dĩ 事sự 禪thiền 。
又hựu 且thả 置trí 是thị 事sự 。 聲Thanh 聞Văn 學học 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 發phát 得đắc 煗noãn 法pháp 亦diệc 不bất 可khả 向hướng 外ngoại 凡phàm 說thuyết 盡tận 設thiết 種chủng 種chủng 解giải 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 又hựu 置trí 是thị 事sự 如như 人nhân 坐tọa 禪thiền 初sơ 發phát 五ngũ 支chi 不bất 可khả 為vi 未vị 證chứng 者giả 說thuyết 設thiết 方phương 便tiện 說thuyết 彼bỉ 亦diệc 不bất 解giải 。
(# △# 次thứ 約ước 外ngoại 事sự )# 。
又hựu 置trí 是thị 事sự 斵# 輪luân 人nhân 不bất 能năng 以dĩ 其kỳ 術thuật 授thọ 其kỳ 子tử 況huống 諸chư 深thâm 法Pháp 而nhi 可khả 說thuyết 耶da 。
言ngôn 斵# 輪luân 人nhân 等đẳng 者giả 莊trang 子tử 云vân 知tri 者giả 不bất 言ngôn 言ngôn 者giả 不bất 知tri 如như 齊tề 桓hoàn 公công 讀đọc 書thư 於ư 堂đường 上thượng 輪luân 扁# 斵# 輪luân 於ư 堂đường 下hạ 釋thích 槌chùy 鑿tạc 而nhi 上thượng (# 去khứ 聲thanh )# 問vấn 桓hoàn 公công 曰viết 公công 之chi 所sở 讀đọc 者giả 何hà 耶da 公công 曰viết 聖thánh 人nhân 之chi 言ngôn 。 曰viết 聖thánh 人nhân 在tại 乎hồ 公công 曰viết 死tử 矣hĩ 然nhiên 則tắc 公công 之chi 所sở 讀đọc 者giả 古cổ 人nhân 之chi 糟tao 粕# 也dã 公công 曰viết 寡quả 人nhân 讀đọc 書thư 輪luân 人nhân 何hà 得đắc 議nghị 乎hồ 有hữu 說thuyết 則tắc 可khả 無vô 說thuyết 則tắc 死tử 輪luân 人nhân 曰viết 以dĩ 臣thần 之chi 事sự 觀quán 之chi 斵# 輪luân 徐từ 則tắc 甘cam 而nhi 不bất 固cố 疾tật 則tắc 苦khổ 而nhi 不bất 入nhập 不bất 徐từ 不bất 疾tật 得đắc 之chi 於ư 手thủ 而nhi 應ưng 於ư 心tâm 口khẩu 不bất 能năng 言ngôn 。 有hữu 數số 存tồn 焉yên 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 臣thần 不bất 能năng 喻dụ 臣thần 之chi 子tử 臣thần 之chi 子tử 亦diệc 不bất 能năng 受thọ 。 之chi 於ư 臣thần 是thị 以dĩ 行hành 年niên 七thất 十thập 而nhi 斵# 輪luân 古cổ 人nhân 之chi 意ý 不bất 可khả 傳truyền 者giả 死tử 矣hĩ 故cố 知tri 公công 之chi 所sở 讀đọc 者giả 古cổ 人nhân 之chi 糟tao 粕# 矣hĩ 此thử 則tắc 人nhân 間gian 之chi 事sự 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。
(# △# 次thứ 誡giới 勸khuyến )# 。
末mạt 代đại 學học 者giả 多đa 執chấp 經kinh 論luận 方phương 便tiện 斷đoạn 伏phục 諍tranh 鬥đấu (# 云vân 云vân )# 如như 水thủy 性tánh 冷lãnh 不bất 飲ẩm 安an 知tri 此thử 乃nãi 諸chư 佛Phật 赴phó 緣duyên 不bất 思tư 議nghị 語ngữ 隨tùy 機cơ 增tăng 減giảm 位vị 數số 不bất 同đồng 爾nhĩ 未vị 證chứng 得đắc 空không 諍tranh 何hà 為vi 普phổ 願nguyện 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 歸quy 僧Tăng 息tức 諍tranh 論luận 入nhập 大đại 和hòa 合hợp 海hải 。
(# △# 次thứ 以dĩ 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 開khai 合hợp )# 。
○# 次thứ 四tứ 句cú 又hựu 二nhị 先tiên 正chánh 明minh 四tứ 句cú 。
又hựu 以dĩ 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 圓viên 位vị 或hoặc 開khai 初sơ 合hợp 後hậu 或hoặc 開khai 後hậu 合hợp 初sơ 或hoặc 初sơ 後hậu 俱câu 開khai 或hoặc 初sơ 後hậu 俱câu 合hợp 如như 大đại 經kinh 明minh 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 不bất 死tử 甘cam 露lộ 將tương 臣thần 共cộng 服phục 此thử 譬thí 諸chư 位vị 開khai 前tiền 為vi 三tam 十thập 心tâm 合hợp 十Thập 地Địa 為vi 一nhất 等đẳng 覺giác 為vi 一nhất 譬thí 三tam 十thập 二nhị 臣thần 喻dụ 於ư 因nhân 位vị 妙diệu 覺giác 為vi 主chủ 譬thí 於ư 果quả 位vị 君quân 之chi 與dữ 臣thần 同đồng 服phục 甘cam 露lộ 因nhân 之chi 與dữ 果quả 俱câu 證chứng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 若nhược 不bất 以dĩ 圓viên 位vị 釋thích 之chi 此thử 文văn 難nan 會hội 是thị 為vi 開khai 初sơ 合hợp 後hậu 以dĩ 明minh 圓viên 位vị 也dã 若nhược 十thập 四tứ 般Bát 若Nhã 合hợp 三tam 十thập 心tâm 為vi 三tam 般Bát 若Nhã 開khai 十Thập 地Địa 為vi 十thập 般Bát 若Nhã 就tựu 等đẳng 覺giác 為vi 十thập 四tứ 般Bát 若Nhã 皆giai 是thị 因nhân 位vị 轉chuyển 入nhập 薩Tát 婆Bà 若Nhã 即tức 是thị 果quả 位vị 是thị 為vi 合hợp 前tiền 開khai 後hậu 以dĩ 明minh 圓viên 位vị 若nhược 四tứ 十thập 二nhị 字tự 門môn 即tức 是thị 初sơ 後hậu 俱câu 開khai 以dĩ 明minh 圓viên 位vị 若nhược 天thiên 雨vũ 四tứ 華hoa 表biểu 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 者giả 此thử 即tức 前tiền 後hậu 俱câu 合hợp 。
○# 次thứ 明minh 開khai 合hợp 意ý 。
諸chư 經kinh 開khai 合hợp 不bất 同đồng 皆giai 是thị 悉tất 檀đàn 方phương 便tiện 而nhi 圓viên 位vị 宛uyển 然nhiên 矣hĩ 。
○# 三Tam 明Minh 伏phục 斷đoạn 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 明minh 圓viên 位vị 伏phục 斷đoạn 次thứ 復phục 次thứ 下hạ 兼kiêm 明minh 諸chư 位vị 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 位vị 次thứ 判phán 通thông 別biệt 初sơ 文văn 中trung 二nhị 初sơ 凡phàm 次thứ 聖thánh 初sơ 凡phàm 位vị 中trung 二nhị 先tiên 外ngoại 次thứ 內nội 初sơ 外ngoại 中trung 五ngũ 先tiên 立lập 次thứ 諸chư 教giáo 下hạ 斥xích 權quyền 三tam 大đại 經kinh 下hạ 引dẫn 證chứng 四tứ 例lệ 如như 下hạ 引dẫn 例lệ 五ngũ 今kim 此thử 下hạ 辨biện 有hữu 無vô 亦diệc 兼kiêm 斥xích 權quyền 。
三Tam 明Minh 圓viên 位vị 斷đoạn 伏phục 者giả 五ngũ 品phẩm 已dĩ 圓viên 解giải 一nhất 實thật 四Tứ 諦Đế 其kỳ 心tâm 念niệm 念niệm 與dữ 法Pháp 界Giới 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 相tương 應ứng 徧biến 體thể 無vô 邪tà 曲khúc 偏thiên 等đẳng 倒đảo 圓viên 伏phục 枝chi 客khách 根căn 本bổn 惑hoặc 故cố 名danh 伏phục 忍nhẫn 諸chư 教giáo 初sơ 心tâm 無vô 此thử 氣khí 分phần/phân 。
初sơ 二nhị 如như 文văn 。
大đại 經Kinh 云vân 學học 大Đại 乘Thừa 者giả 。 雖tuy 有hữu 肉nhục 眼nhãn 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 㲉xác 中trung 鳴minh 勝thắng 諸chư 鳥điểu 。
引dẫn 證chứng 中trung 云vân 大đại 經kinh 等đẳng 者giả 第đệ 六lục 云vân 善thiện 男nam 子tử 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 有hữu 肉nhục 眼nhãn 者giả 說thuyết 有hữu 調điều 魔ma 不bất 為vi 修tu 學học 大Đại 乘Thừa 。 人nhân 說thuyết 故cố 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 雖tuy 有hữu 天thiên 眼nhãn 名danh 為vi 肉nhục 眼nhãn 學học 大Đại 乘Thừa 者giả 。 雖tuy 有hữu 肉nhục 眼nhãn 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 何hà 以dĩ 故cố 是thị 大Đại 乘Thừa 經Kinh 名danh 為vi 佛Phật 乘thừa 如như 是thị 佛Phật 乘thừa 最tối 上thượng 最tối 勝thắng 。 經kinh 文văn 雖tuy 約ước 調điều 魔ma 而nhi 說thuyết 通thông 一nhất 切thiết 法pháp 準chuẩn 此thử 可khả 知tri 又hựu 聲Thanh 聞Văn 所sở 得đắc 。 天thiên 眼nhãn 既ký 貶biếm 同đồng 肉nhục 眼nhãn 故cố 知tri 所sở 得đắc 慧tuệ 眼nhãn 。 既ký 未vị 同đồng 於ư 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 第đệ 一nhất 慧tuệ 眼nhãn 若nhược 望vọng 佛Phật 眼nhãn 慧tuệ 眼nhãn 猶do 名danh 為vi 肉nhục 以dĩ 未vị 見kiến 於ư 中trung 空không 故cố 也dã 迦ca 陵lăng 頻tần 伽già 。 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 一nhất 記ký 。
(# △# 四tứ 引dẫn 例lệ )# 。
例lệ 如như 小Tiểu 乘Thừa 伏phục 煗noãn 佛Phật 法Pháp 則tắc 有hữu 外ngoại 道đạo 則tắc 無vô 。
(# △# 五ngũ 辨biện 有hữu 無vô 兼kiêm 斥xích 權quyền )# 。
今kim 此thử 伏phục 忍nhẫn 圓viên 教giáo 則tắc 有hữu 三tam 教giáo 則tắc 無vô 。
○# 次thứ 內nội 凡phàm 位vị 中trung 三tam 先tiên 立lập 次thứ 如như 經kinh 下hạ 引dẫn 證chứng 三tam 當đương 知tri 下hạ 結kết 位vị 。
十thập 信tín 之chi 位vị 伏phục 道đạo 轉chuyển 強cường/cưỡng 發phát 得đắc 似tự 解giải 破phá 界giới 內nội 見kiến 思tư 界giới 內nội 界giới 外ngoại 無vô 知tri 塵trần 沙sa 。
初sơ 如như 文văn 。
○# 次thứ 文văn 二nhị 先tiên 引dẫn 此thử 經Kinh 次thứ 引dẫn 瓔anh 珞lạc 。
如như 經kinh 文văn 云vân 得đắc 三tam 陀đà 羅la 尼ni 但đãn 名danh 似tự 道đạo 未vị 是thị 真chân 道đạo 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 是thị 旋toàn 假giả 入nhập 真chân 百bách 千thiên 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 是thị 旋toàn 真chân 入nhập 俗tục 法Pháp 音âm 方phương 便tiện 正chánh 是thị 伏phục 道đạo 未vị 得đắc 入nhập 中trung 。
此thử 經Kinh 中trung 云vân 三tam 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。 陀đà 羅la 尼ni 此thử 云vân 緫# 持trì 此thử 三tam 各các 能năng 緫# 持trì 諸chư 法pháp 如như 云vân 一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 等đẳng 假giả 中trung 亦diệc 然nhiên 故cố 名danh 為vi 緫# 疏sớ/sơ 云vân 旋toàn 者giả 轉chuyển 也dã 轉chuyển 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 悉tất 入nhập 空không 言ngôn 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 者giả 以dĩ 從tùng 數số 故cố 故cố 名danh 為vi 假giả 中trung 道Đạo 法Pháp 音âm 能năng 作tác 內nội 體thể 方phương 便tiện 故cố 也dã 此thử 三tam 秪# 是thị 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 持trì 一nhất 切thiết 法pháp 。 通thông 名danh 緫# 持trì 此thử 中trung 即tức 是thị 相tương 似tự 三tam 緫# 持trì 也dã 。
(# △# 次thứ 引dẫn 瓔anh 珞lạc )# 。
如như 瓔anh 珞lạc 從tùng 假giả 入nhập 空không 觀quán 雖tuy 斷đoạn 見kiến 思tư 但đãn 離ly 虛hư 妄vọng 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 其kỳ 實thật 未vị 得đắc 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。
(# △# 三tam 結kết 位vị )# 。
當đương 知tri 六lục 根căn 。 雖tuy 淨tịnh 圓viên 教giáo 煗noãn 頂đảnh 四tứ 善thiện 根căn 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 伏phục 道đạo 位vị 耳nhĩ 若nhược 入nhập 初sơ 住trụ 得đắc 真chân 法Pháp 音âm 陀đà 羅la 尼ni 正chánh 破phá 無vô 明minh 始thỉ 名danh 斷đoạn 道đạo 見kiến 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 理lý 名danh 圓viên 教giáo 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 皆giai 破phá 無vô 明minh 同đồng 是thị 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 妙diệu 覺giác 斷đoạn 道đạo 已dĩ 周chu 究cứu 竟cánh 成thành 就tựu 。 名danh 為vi 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。
次thứ 聖thánh 位vị 者giả 若nhược 入nhập 初sơ 住trụ 得đắc 真chân 法Pháp 音âm 者giả 謂vị 破phá 無vô 明minh 證chứng 真chân 法pháp 性tánh 若nhược 關quan 中trung 云vân 七thất 住trụ 已dĩ 上thượng 照chiếu 體thể 獨độc 立lập 神thần 無vô 方phương 所sở 七thất 住trụ 已dĩ 前tiền 為vi 證chứng 何hà 法pháp 不bất 知tri 復phục 是thị 何hà 教giáo 七thất 住trụ 應ưng 廣quảng 破phá (# 云vân 云vân )# 。
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤# 卷quyển 第đệ 十thập 七thất
音âm 釋thích 。
籤#
(# 千thiên 廉liêm 切thiết 幖tiêu 識thức 也dã )# 。
逗đậu
(# 大đại 透thấu 切thiết 物vật 相tương/tướng 投đầu 合hợp 也dã )# 。