妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa
Quyển 9
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 九cửu 上thượng

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

次thứ 。 明minh 圓viên 門môn 入nhập 實thật 觀quán 者giả 。 先tiên 。 簡giản 圓viên 門môn 。 次thứ 。 明minh 圓viên 觀quán 。

上thượng 三tam 藏tạng 門môn 。 滅diệt 實thật 色sắc 通thông 真chân 。 不bất 得đắc 意ý 多đa 諍tranh 。 體thể 門môn 即tức 幻huyễn 色sắc 通thông 真chân 。 示thị 人nhân 無vô 諍tranh 法pháp 。 別biệt 門môn 體thể 滅diệt 生sanh 死tử 色sắc 。 次thứ 第đệ 滅diệt 法pháp 性tánh 色sắc 通thông 中trung 。 不bất 得đắc 意ý 多đa 諍tranh 。 圓viên 門môn 即tức 生sanh 死tử 色sắc 是thị 法pháp 性tánh 色sắc 。 即tức 法pháp 性tánh 色sắc 而nhi 通thông 中trung 。 示thị 人nhân 無vô 諍tranh 法pháp 。 故cố 文văn 云vân 。

無vô 上thượng 道Đạo

又hựu 云vân 。

而nhi 行hành 深thâm 妙diệu 道Đạo

即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。

上thượng 兩lưỡng 門môn 不bất 通thông 中trung 。 不bất 俟sĩ 分phân 別biệt 。 別biệt 。 圓viên 兩lưỡng 種chủng 俱câu 通thông 中trung 。 論luận 其kỳ 同đồng 異dị 略lược 為vi 十thập 。

一nhất 。 融dung 不bất 融dung 。 二nhị 。 即tức 法pháp 不bất 即tức 法pháp 。 三tam 。 明minh 佛Phật 智trí 非phi 佛Phật 智trí 。 四tứ 。 明minh 次thứ 行hành 不bất 次thứ 行hành 。 五ngũ 。 明minh 斷đoạn 斷đoạn 惑hoặc 不bất 斷đoạn 斷đoạn 惑hoặc 。 六lục 。 明minh 實thật 位vị 不bất 實thật 位vị 。 七thất 。 果quả 縱túng/tung 果quả 不bất 縱túng/tung 。 八bát 。 圓viên 詮thuyên 不bất 圓viên 詮thuyên 。 九cửu 。 約ước 難nạn/nan 問vấn 。 十thập 。 約ước 譬thí 喻dụ 。 尋tầm 此thử 十thập 意ý 。 明minh 識thức 八bát 門môn 同đồng 異dị 也dã 。

一nhất 。 明minh 融dung 不bất 融dung 者giả 。 別biệt 教giáo 四tứ 門môn 。 所sở 據cứ 決quyết 定định 妙diệu 有hữu 善thiện 色sắc 。 不bất 關quan 於ư 空không 。 據cứ 畢tất 竟cánh 空không 。 不bất 關quan 於ư 有hữu 。 乃nãi 至chí 非phi 空không 非phi 有hữu 。 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 四tứ 門môn 歷lịch 別biệt 。 當đương 分phần/phân 各các 通thông 。 不bất 得đắc 意ý 者giả 。 作tác 定định 相tương/tướng 取thủ 。 似tự 同đồng 性tánh 實thật 。 殆đãi 濫lạm 冥minh 初sơ 生sanh 覺giác (# 云vân 云vân )# 。 前tiền 。 三tam 藏tạng 有hữu 門môn 。 已dĩ 破phá 外ngoại 道đạo 邪tà 計kế 先tiên 盡tận 。 次thứ 。 空không 等đẳng 三tam 門môn 。 破phá 邪tà 則tắc 少thiểu 。 又hựu 。 通thông 巧xảo 四tứ 門môn 。 破phá 三tam 藏tạng 之chi 拙chuyết 。 又hựu 。 別biệt 教giáo 之chi 門môn 。 破phá 通thông 門môn 之chi 近cận 。 已dĩ 不bất 與dữ 二Nhị 乘Thừa 共cộng 。 何hà 況huống 外ngoại 道đạo 冥minh 覺giác 而nhi 濫lạm 妙diệu 有hữu 。 妙diệu 有hữu 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 分phần/phân 判phán 四tứ 門môn 。 何hà 得đắc 同đồng 彼bỉ 尼ni 犍kiền 性tánh 實thật 。 如như 周chu 璞# 。 鄭trịnh 璞# 。 名danh 同đồng 質chất 異dị 。 貴quý 賤tiện 天thiên 懸huyền 。 今kim 時thời 學học 地địa 論luận 人nhân 。 反phản 道đạo 還hoàn 俗tục 。 竊thiết 以dĩ 此thử 義nghĩa 。 偷thâu 安an 莊trang 老lão 。 金kim 石thạch 相tương/tướng 糅nhữu 。 遂toại 令linh 邪tà 正chánh 混hỗn 淆# 。 盲manh 暝# 之chi 徒đồ 不bất 別biệt 涇kính 渭# 。 若nhược 得đắc 諸chư 四tứ 門môn 意ý 。 精tinh 簡giản 真chân 偽ngụy 。 偷thâu 盜đạo 不bất 生sanh 。

然nhiên 別biệt 門môn 雖tuy 作tác 定định 說thuyết 。 如như 是thị 諍tranh 論luận 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 二Nhị 乘Thừa 不bất 知tri 。 豈khởi 同đồng 外ngoại 道đạo 耶da 。 圓viên 門môn 虛hư 融dung 微vi 妙diệu 。 不bất 可khả 定định 執chấp 。 說thuyết 有hữu 不bất 隔cách 無vô 。 約ước 有hữu 而nhi 論luận 無vô 。 說thuyết 無vô 不bất 隔cách 有hữu 。 約ước 無vô 而nhi 論luận 有hữu 。 有hữu 無vô 不bất 二nhị 。 無vô 決quyết 定định 相tướng 。 假giả 寄ký 於ư 有hữu 。 以dĩ 為vi 言ngôn 端đoan 。 而nhi 此thử 有hữu 門môn 亦diệc 即tức 三tam 門môn 。 一nhất 門môn 無vô 量lượng 門môn 。 無vô 量lượng 門môn 一nhất 門môn 。 非phi 一nhất 。 非phi 四tứ 。 四tứ 一nhất 一nhất 四tứ 。 此thử 即tức 圓viên 門môn 相tương/tướng 也dã 。

復phục 次thứ 更cánh 約ước 破phá 會hội 明minh 融dung 不bất 融dung 相tương/tướng 。 若nhược 破phá 外ngoại 道đạo 邪tà 見kiến 。 不bất 破phá 二Nhị 乘Thừa 邪tà 曲khúc 。 亦diệc 不bất 破phá 大Đại 乘Thừa 方phương 便tiện 。 又hựu 會hội 不bất 圓viên 者giả 。 如như 《# 淨tịnh 名danh 》# 中trung 會hội 凡phàm 夫phu 反phản 復phục 。 聲Thanh 聞Văn 無vô 也dã 。 會hội 塵trần 勞lao 之chi 儔trù 。 為vi 如Như 來Lai 種chủng 。 無vô 為vi 入nhập 正chánh 位vị 。 不bất 能năng 反phản 復phục 。 生sanh 死tử 惡ác 人nhân 。 煩phiền 惱não 惡ác 法pháp 。 而nhi 皆giai 被bị 會hội 。 二Nhị 乘Thừa 善thiện 法Pháp 。 四Tứ 果Quả 聖thánh 人nhân 而nhi 不bất 被bị 會hội 。 又hựu 般Bát 若Nhã 中trung 。 明minh 二Nhị 乘Thừa 所sở 行hành 。 念niệm 處xứ 。 道Đạo 品Phẩm 。 皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 。 貪tham 欲dục 。 無vô 明minh 。 見kiến 愛ái 等đẳng 。 皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 。 善thiện 惡ác 之chi 法pháp 。 悉tất 皆giai 被bị 會hội 。 亦diệc 不bất 會hội 惡ác 人nhân 及cập 二Nhị 乘Thừa 人nhân 等đẳng 。 不bất 辨biện 其kỳ 作tác 佛Phật 。 此thử 即tức 別biệt 門môn 攝nhiếp 也dã 。

若nhược 圓viên 破phá 者giả 。 從tùng 別biệt 教giáo 已dĩ 去khứ 。 皆giai 是thị 方phương 便tiện 。 故cố 迦Ca 葉Diếp 自tự 破phá 云vân 。

自tự 此thử 之chi 前tiền 。 我ngã 等đẳng 皆giai 名danh 邪tà 見kiến 人nhân 也dã 。 既ký 言ngôn 邪tà 見kiến 之chi 人nhân 。 即tức 無vô 圓viên 正Chánh 道Đạo 法pháp 。 則tắc 人nhân 法pháp 俱câu 被bị 破phá 也dã 。 別biệt 教giáo 人nhân 法pháp 尚thượng 爾nhĩ 。 何hà 況huống 草thảo 庵am 人nhân 法pháp 。 二Nhị 乘Thừa 尚thượng 爾nhĩ 。 何hà 況huống 凡phàm 夫phu 人nhân 法pháp 。 是thị 則tắc 圓viên 破phá 。 無vô 所sở 固cố 留lưu 。

圓viên 會hội 者giả 。 會hội 諸chư 凡phàm 夫phu 著trước 法pháp 之chi 眾chúng 。

汝nhữ 等đẳng 皆giai 當đương 作tác 佛Phật

我ngã 不bất 敢cảm 輕khinh 於ư 汝nhữ 等đẳng

五ngũ 逆nghịch 調Điều 達Đạt 亦diệc 與dữ 受thọ 記ký 。 龍long 畜súc 等đẳng 亦diệc 與dữ 受thọ 記ký 。 況huống 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。

世thế 間gian 治trị 生sanh 產sản 業nghiệp 。 皆giai 與dữ 實thật 相tướng 。 不bất 相tương 違vi 背bội 。

即tức 會hội 一nhất 切thiết 惡ác 法pháp 也dã 。

汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo

析tích 法pháp 二Nhị 乘Thừa 尚thượng 被bị 會hội 。 況huống 通thông 況huống 別biệt 。

汝nhữ 是thị 我ngã 子tử 。 我ngã 則tắc 是thị 父phụ 。

無vô 有hữu 人nhân 法pháp 而nhi 不bất 被bị 會hội 。 俱câu 皆giai 融dung 妙diệu 。 此thử 即tức 圓viên 門môn 攝nhiếp 也dã 。

復phục 次thứ 。 更cánh 約ước 經kinh 文văn 前tiền 後hậu 明minh 圓viên 不bất 圓viên 相tương/tướng 。 若nhược 先tiên 明minh 不bất 融dung 門môn 。 此thử 說thuyết 地địa 前tiền 。 後hậu 明minh 不bất 融dung 門môn 而nhi 言ngôn 證chứng 融dung 。 此thử 說thuyết 向hướng 後hậu 。 或hoặc 先tiên 明minh 證chứng 融dung 門môn 。 此thử 說thuyết 向hướng 後hậu 。 後hậu 明minh 不bất 融dung 門môn 。 此thử 說thuyết 地địa 前tiền 者giả 。 此thử 皆giai 別biệt 門môn 攝nhiếp 。 若nhược 先tiên 明minh 融dung 門môn 證chứng 亦diệc 融dung 。 此thử 說thuyết 信tín 後hậu 。 後hậu 明minh 證chứng 不bất 融dung 。 此thử 說thuyết 住trụ 前tiền 。 或hoặc 先tiên 明minh 證chứng 不bất 融dung 。 此thử 說thuyết 住trụ 前tiền 。 後hậu 明minh 證chứng 融dung 。 此thử 說thuyết 信tín 後hậu 者giả 。 此thử 皆giai 屬thuộc 圓viên 門môn 攝nhiếp (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 即tức 法pháp 。 不bất 即tức 法pháp 者giả 。 若nhược 說thuyết 有hữu 為vi 門môn 。 此thử 有hữu 非phi 生sanh 死tử 有hữu 。 出xuất 生sanh 死tử 外ngoại 。 別biệt 論luận 真chân 善thiện 妙diệu 有hữu 。 空không 門môn 者giả 。 出xuất 二Nhị 乘Thừa 真chân 外ngoại 。 別biệt 論luận 畢tất 竟cánh 空không 。 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 為vi 別biệt 四tứ 門môn 相tương/tướng 。 若nhược 有hữu 為vi 門môn 。 即tức 生sanh 死tử 之chi 有hữu 是thị 實thật 相tướng 之chi 有hữu 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 有hữu 。 有hữu 即tức 法Pháp 界Giới 。 出xuất 法Pháp 界Giới 外ngoại 。 更cánh 無vô 法pháp 可khả 論luận 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 生sanh 死tử 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 舉cử 有hữu 為vi 門môn 端đoan 耳nhĩ 。 實thật 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 。 是thị 名danh 有hữu 門môn 。 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 此thử 即tức 生sanh 死tử 之chi 法pháp 。 是thị 圓viên 四tứ 門môn 相tương/tướng 也dã 。

復phục 次thứ 。 即tức 法pháp 有hữu 遍biến 不bất 遍biến 。 判phán 圓viên 別biệt 相tướng 。 例lệ 前tiền 分phân 別biệt 云vân 云vân )# 。 約ước 五ngũ 住trụ 遍biến 不bất 遍biến 。

復phục 次thứ 。 即tức 法pháp 不bất 即tức 法pháp 。 或hoặc 前tiền 或hoặc 後hậu 。 判phán 別biệt 圓viên 相tương/tướng 。 如như 前tiền 分phân 別biệt 云vân 云vân )# 。

三tam 。 約ước 佛Phật 智trí 。 非phi 佛Phật 智trí 者giả 。 若nhược 有hữu 為vi 門môn 。 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 智trí 。 了liễu 達đạt 空không 法pháp 。 分phân 別biệt 道đạo 種chủng 智trí 。 照chiếu 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 智trí 即tức 別biệt 四tứ 門môn 相tương/tướng 也dã 。 若nhược 有hữu 為vi 門môn 。 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 。 五ngũ 眼nhãn 具cụ 足túc 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 正Chánh 遍Biến 知Tri 者giả 。 即tức 諸chư 佛Phật 之chi 智trí 。 是thị 圓viên 四tứ 門môn 相tương/tướng 也dã 。

復phục 次thứ 。 別biệt 門môn 說thuyết 圓viên 智trí 。 圓viên 門môn 說thuyết 別biệt 智trí 。 或hoặc 前tiền 或hoặc 後hậu 。 分phân 別biệt 別biệt 。 圓viên 相tương/tướng 。 例lệ 如như 前tiền (# 云vân 云vân )# 。

復phục 次thứ 。 別biệt 門môn 證chứng 圓viên 智trí 。 圓viên 門môn 證chứng 別biệt 智trí 。 或hoặc 前tiền 或hoặc 後hậu 。 分phân 別biệt 別biệt 。 圓viên 。 如như 前tiền 分phân 別biệt 云vân 云vân )# 。

四tứ 。 約ước 次thứ 第đệ 。 不bất 次thứ 第đệ 者giả 。 若nhược 以dĩ 有hữu 為vi 門môn 。 依y 門môn 修tu 行hành 。 漸tiệm 次thứ 階giai 差sai 。 從tùng 微vi 至chí 著trước 。 不bất 能năng 一nhất 行hành 中trung 即tức 無vô 量lượng 行hành 。 乃nãi 至chí 非phi 空không 非phi 有hữu 。 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 別biệt 四tứ 門môn 相tương/tướng 。 若nhược 以dĩ 有hữu 為vi 門môn 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 有hữu 門môn 。 依y 門môn 修tu 行hành 。 亦diệc 一nhất 切thiết 行hành 趣thú 有hữu 行hành 。 一nhất 行hành 無vô 量lượng 行hành 名danh 為vi 遍biến 行hành 。 乃nãi 至chí 非phi 空không 非phi 有hữu 。 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 圓viên 四tứ 門môn 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 別biệt 門môn 圓viên 行hành 。 圓viên 門môn 別biệt 行hành 。 或hoặc 前tiền 或hoặc 後hậu 。 分phân 別biệt 別biệt 圓viên 。 例lệ 如như 前tiền (# 云vân 云vân )# 。

五ngũ 。 約ước 斷đoạn 斷đoạn 。 不bất 斷đoạn 斷đoạn 者giả 。 夫phu 至chí 理lý 虛hư 無vô 。 無vô 明minh 體thể 性tánh 。 本bổn 自tự 不bất 有hữu 。 何hà 須tu 智trí 慧tuệ 。 解giải 惑hoặc 既ký 無vô 。 安an 用dụng 圓viên 別biệt 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

誰thùy 有hữu 智trí 慧tuệ 。 誰thùy 有hữu 煩phiền 惱não 。

《# 淨tịnh 名danh 》# 曰viết 。

婬dâm 。 怒nộ 。 癡si 性tánh 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。

又hựu

不bất 斷đoạn 癡si 愛ái 。 起khởi 於ư 明minh 脫thoát

此thử 則tắc 不bất 論luận 斷đoạn 不bất 斷đoạn 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

闇ám 時thời 無vô 明minh 。 明minh 時thời 無vô 闇ám 。 有hữu 智trí 慧tuệ 時thời 。 則tắc 無vô 煩phiền 惱não 。

此thử 用dụng 智trí 慧tuệ 斷đoạn 煩phiền 惱não 也dã 。

若nhược 別biệt 有hữu 門môn 。 多đa 就tựu 定định 分phần/phân 割cát 截tiệt 。 漸tiệm 次thứ 斷đoạn 除trừ 五ngũ 住trụ 。 即tức 是thị 思tư 議nghị 智trí 斷đoạn 也dã 。 乃nãi 至chí 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 為vi 別biệt 四tứ 門môn 相tương/tướng 。 若nhược 圓viên 有hữu 門môn 。 解giải 惑hoặc 不bất 二nhị 。 多đa 明minh 不bất 斷đoạn 斷đoạn 。 五ngũ 住trụ 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 即tức 是thị 不bất 思tư 議nghị 斷đoạn 。 乃nãi 至chí 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 為vi 圓viên 四tứ 門môn 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 圓viên 門môn 說thuyết 斷đoạn 。 別biệt 門môn 說thuyết 不bất 斷đoạn 斷đoạn 。 或hoặc 前tiền 或hoặc 後hậu 。 判phán 別biệt 圓viên 相tương/tướng 者giả 。 例lệ 如như 前tiền 說thuyết (# 云vân 云vân )# 。

六lục 。 約ước 實thật 位vị 。 非phi 實thật 位vị 者giả 。 若nhược 有hữu 門môn 明minh 斷đoạn 界giới 內nội 見kiến 思tư 。 判phán 三tam 十thập 心tâm 位vị 。 斷đoạn 界giới 外ngoại 見kiến 。 思tư 。 無vô 明minh 。 判phán 十Thập 地Địa 位vị 。 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 。 斷đoạn 無vô 明minh 盡tận 。 妙diệu 覺giác 常thường 果quả 。 累lũy/lụy/luy 外ngoại 無vô 事sự 。 此thử 乃nãi 他tha 家gia 之chi 因nhân 。 將tương 為vì 己kỷ 家gia 之chi 果quả 。 皆giai 方phương 便tiện 非phi 實thật 位vị 也dã 。 後hậu 三tam 門môn 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 。 皆giai 是thị 別biệt 四tứ 門môn 相tương/tướng 。

若nhược 有hữu 門môn 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 。 斷đoạn 界giới 內nội 惑hoặc 。 圓viên 伏phục 界giới 外ngoại 無vô 明minh 。 判phán 十thập 信tín 位vị 。 進tiến 發phát 真chân 智trí 。 圓viên 斷đoạn 界giới 外ngoại 見kiến 思tư 無vô 明minh 。 判phán 四tứ 十thập 心tâm 位vị 。 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 。 無vô 明minh 永vĩnh 盡tận 。 妙diệu 覺giác 累lũy/lụy/luy 外ngoại 。 此thử 是thị 究cứu 竟cánh 真chân 實thật 之chi 位vị 。 乃nãi 至chí 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 名danh 圓viên 四tứ 門môn 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 別biệt 門môn 說thuyết 實thật 位vị 。 圓viên 門môn 說thuyết 不bất 實thật 位vị 。 別biệt 門môn 證chứng 實thật 位vị 。 圓viên 門môn 證chứng 不bất 實thật 位vị 。 或hoặc 前tiền 或hoặc 後hậu 。 皆giai 如như 前tiền 分phân 別biệt 云vân 云vân )# 。

七thất 。 約ước 果quả 縱túng/tung 。 果quả 不bất 縱túng/tung 者giả 。 若nhược 有hữu 為vi 門môn 。 從tùng 門môn 證chứng 果Quả 。 三tam 德đức 縱tung 橫hoành 。

言ngôn 法Pháp 身thân 本bổn 有hữu 。 般Bát 若Nhã 修tu 成thành 。 解giải 脫thoát 始thỉ 滿mãn 。 不bất 但đãn 果quả 德đức 縱túng/tung 成thành 。 因nhân 亦diệc 局cục 限hạn 。 如như 地địa 人nhân 云vân 。

初Sơ 地Địa 具cụ 足túc 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 於ư 餘dư 非phi 為vi 不bất 修tu 。 隨tùy 力lực 隨tùy 分phân 。 檀đàn 滿mãn 初Sơ 地Địa 。 不bất 通thông 上thượng 地địa 。 餘dư 法pháp 分phần/phân 有hữu 而nhi 。 不bất 具cụ 足túc 者giả 。 是thị 義nghĩa 有hữu 餘dư 。 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 為vi 別biệt 四tứ 門môn 相tương/tướng 。

若nhược 有hữu 為vi 門môn 。 從tùng 門môn 證chứng 果Quả 。 三tam 德đức 具cụ 足túc 。 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 。 亦diệc 因nhân 如như 是thị 一nhất 法pháp 。 門môn 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 通thông 至chí 佛Phật 地địa 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 云vân 。

從tùng 初sơ 一nhất 地địa 具cụ 足túc 諸chư 地Địa 功công 德đức 。

《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

初sơ 阿a 字tự 具cụ 足túc 四tứ 十thập 一nhất 字tự 功công 德đức 。

三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 為vi 圓viên 四tứ 門môn 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 別biệt 門môn 說thuyết 果quả 不bất 縱túng/tung 。 圓viên 門môn 說thuyết 果quả 縱túng/tung 。 或hoặc 前tiền 或hoặc 後hậu 。 判phán 圓viên 別biệt 相tướng 。 例lệ 前tiền (# 云vân 云vân )# 。 八bát 。 約ước 圓viên 詮thuyên 。 不bất 圓viên 詮thuyên 者giả 。 若nhược 有hữu 為vi 門môn 。 門môn 不bất 圓viên 融dung 。 或hoặc 融dung 一nhất 或hoặc 融dung 二nhị 。

門môn 前tiền 章chương 。 偏thiên 弄lộng 引dẫn 。 門môn 中trung 章chương 。 詮thuyên 述thuật 不bất 融dung 不bất 即tức 菩Bồ 薩Tát 智trí 。 乃nãi 至chí 偏thiên 譬thí 喻dụ 等đẳng 。 門môn 後hậu 。 還hoàn 結kết 不bất 融dung 不bất 即tức 等đẳng 。 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 為vi 別biệt 四tứ 門môn 相tương/tướng 。 若nhược 有hữu 為vi 門môn 。 一nhất 門môn 即tức 三tam 門môn 。

門môn 前tiền 。 圓viên 弄lộng 引dẫn 。 門môn 中trung 。 詮thuyên 述thuật 融dung 即tức 佛Phật 智trí 。 乃nãi 至chí 圓viên 譬thí 喻dụ 等đẳng 。 門môn 後hậu 。 結kết 成thành 融dung 即tức 等đẳng 。 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 為vi 圓viên 四tứ 門môn 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 別biệt 門môn 詮thuyên 圓viên 。 圓viên 門môn 詮thuyên 別biệt 。 或hoặc 前tiền 或hoặc 後hậu 。 分phân 別biệt 別biệt 圓viên 之chi 相tướng 。 例lệ 前tiền (# 云vân 云vân )# 。

九cửu 。 約ước 問vấn 答đáp 者giả 。 若nhược 有hữu 門môn 明minh 義nghĩa 未vị 辨biện 圓viên 。 別biệt 。 須tu 尋tầm 問vấn 答đáp 覈# 徵trưng 。 自tự 見kiến 圓viên 。 別biệt 指chỉ 趣thú 。 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị (# 云vân 云vân )# 。

十thập 。 約ước 譬thí 喻dụ 者giả 。 諸chư 門môn 前tiền 後hậu 。 或hoặc 舉cử 金kim 銀ngân 寶bảo 物vật 為vi 譬thí 。 或hoặc 舉cử 如như 意ý 日nhật 月nguyệt 為vi 譬thí 。 或hoặc 用dụng 別biệt 合hợp 。 或hoặc 用dụng 圓viên 合hợp 。 圓viên 。 別biệt 之chi 相tướng 自tự 顯hiển (# 云vân 云vân )# 。

今kim 以dĩ 十thập 意ý 玄huyền 覽lãm 眾chúng 經kinh 。 圓viên 。 別biệt 兩lưỡng 門môn 。 朗lãng 然nhiên 明minh 矣hĩ 。

復phục 約ước 五ngũ 味vị 。 分phân 別biệt 少thiểu 多đa 。

乳nhũ 教giáo 兩lưỡng 種chủng 四tứ 門môn 。 酪lạc 教giáo 一nhất 種chủng 四tứ 門môn 。 生sanh 蘇tô 四tứ 種chủng 四tứ 門môn 。 熟thục 蘇tô 三tam 種chủng 四tứ 門môn 。 此thử 經Kinh 一nhất 種chủng 四tứ 門môn (# 云vân 云vân )# 。

今kim 經kinh 十thập 義nghĩa 者giả 。

觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 如như 實thật 相tướng

決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 諸chư 經Kinh 之chi 王vương 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 此thử 是thị 融dung 凡phàm 小tiểu 大đại 之chi 人nhân 法pháp 也dã 。

一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 治trị 生sanh 產sản 業nghiệp 。 皆giai 與dữ 實thật 相tướng 。 不bất 相tương 違vi 背bội 。

即tức 客khách 作tác 者giả 。 是thị 長trưởng 者giả 子tử 。 此thử 是thị 即tức 法pháp 之chi 義nghĩa 也dã 。

開khai 。 示thị 。 悟ngộ 。 入nhập 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。

今kim 所sở 應ưng 作tác 。 唯duy 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 即tức 佛Phật 慧tuệ 也dã 。

著trước 如Như 來Lai 衣y 。 座tòa 。 室thất 等đẳng 。

即tức 不bất 次thứ 第đệ 行hành 也dã 。 不bất 斷đoạn 五ngũ 欲dục 。 而nhi 淨tịnh 諸chư 根căn 。

又hựu 過quá 五ngũ 百bách 由do 旬tuần

即tức 不bất 斷đoạn 斷đoạn 義nghĩa 也dã 。

五ngũ 品phẩm 。 六lục 根căn 淨tịnh 。

乘thừa 寶bảo 乘thừa 。 遊du 四tứ 方phương 。

即tức 實thật 位vị 也dã 。

佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 此thử 度độ 眾chúng 生sanh 。

即tức 果quả 不bất 縱túng/tung 也dã 。

合hợp 掌chưởng 以dĩ 敬kính 心tâm 。 欲dục 聞văn 具cụ 足túc 道Đạo 。

即tức 今kim 佛Phật 文văn 前tiền 圓viên 詮thuyên 也dã 。

諸chư 法pháp 實thật 相tướng 義nghĩa 。 已dĩ 為vì 汝nhữ 等đẳng 說thuyết 。

即tức 古cổ 佛Phật 文văn 後hậu 圓viên 詮thuyên 也dã 。

智trí 積tích 。 龍long 女nữ 。

問vấn 答đáp 顯hiển 圓viên 也dã 。

輪Luân 王Vương 頂đảnh 珠châu

其kỳ 車xa 高cao 廣quảng

皆giai 圓viên 喻dụ 也dã 。 十thập 意ý 既ký 足túc 。 圓viên 門môn 明minh 矣hĩ 。

融dung 門môn 四tứ 相tương/tướng 。 今kim 當đương 說thuyết 。 若nhược 言ngôn 。

佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 微vi 妙diệu 第đệ 一nhất

又hựu 云vân 。

我ngã 以dĩ 如Như 來Lai 。 智trí 慧tuệ 觀quán 彼bỉ 久cửu 遠viễn 。 猶do 若nhược 今kim 也dã

智trí 知tri 妙diệu 法Pháp 。 有hữu 門môn 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 終chung 歸quy 於ư 空không 。 空không 門môn 也dã 。 諸chư 法pháp 常thường 無vô 性tánh 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 即tức 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 也dã 。 非phi 如như 非phi 異dị 。 非phi 虛hư 非phi 實thật 。 雙song 非phi 兩lưỡng 捨xả 。 即tức 非phi 空không 非phi 有hữu 門môn 也dã 。

四tứ 相tương/tướng 標tiêu 門môn 。 十thập 意ý 簡giản 別biệt 。 故cố 知tri 此thử 經Kinh 。 明minh 圓viên 四tứ 門môn 也dã (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 明minh 入nhập 實thật 觀quán 者giả 。 上thượng 已dĩ 知tri 四tứ 圓viên 門môn 。 今kim 依y 有hữu 門môn 修tu 觀quán 。 觀quán 則tắc 為vi 十thập (# 云vân 云vân )# 。

對đối 前tiền 十thập 二nhị 思tư 議nghị 之chi 門môn 名danh 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 。 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 即tức 是thị 一nhất 實thật 四Tứ 諦Đế 。 謂vị 生sanh 死tử 苦Khổ 諦Đế 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 即tức 空không 。 即tức 假giả 。 即tức 中trung 。 即tức 空không 故cố 。 方phương 便tiện 淨tịnh 。 即tức 假giả 故cố 。 圓viên 淨tịnh 。 即tức 中trung 故cố 。 性tánh 淨tịnh 。 三tam 淨tịnh 一nhất 心tâm 中trung 得đắc 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 曰viết 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 大đại 涅Niết 槃Bàn 。

故cố 名danh 不bất 可khả 思tư 議nghị 四Tứ 諦Đế 也dã 。 不bất 可khả 復phục 滅diệt 。 此thử 即tức 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 諦đế 。 是thị 無vô 作tác 之chi 滅diệt 。 亦diệc 是thị 集tập 道đạo 也dã 。 煩phiền 惱não 集Tập 諦Đế 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 即tức 空không 。 即tức 假giả 。 即tức 中trung 。 即tức 空không 故cố 。 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 即tức 假giả 故cố 。 名danh 道đạo 種chủng 智trí 。 即tức 中trung 故cố 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 三tam 智trí 一nhất 心tâm 中trung 得đắc 名danh 大đại 般Bát 若Nhã 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 曰viết 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 不bất 可khả 復phục 得đắc 。

此thử 即tức 煩phiền 惱não 之chi 集tập 。 而nhi 是thị 無vô 作tác 道Đạo 諦Đế 。 亦diệc 是thị 苦khổ 滅diệt 。 故cố 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 一nhất 實thật 四Tứ 諦Đế 也dã 。 亦diệc 是thị 真chân 善thiện 妙diệu 色sắc 。 何hà 者giả 。 生sanh 死tử 即tức 空không 故cố 名danh 真chân 。 生sanh 死tử 即tức 假giả 故cố 名danh 善thiện 。 生sanh 死tử 即tức 中trung 故cố 名danh 妙diệu 。 此thử 名danh 有hữu 門môn 不bất 可khả 思tư 議nghị 境cảnh 也dã 。

二nhị 。 發phát 真chân 正chánh 心tâm 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 云vân 何hà 顛điên 倒đảo 。 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 苦khổ 。 即tức 起khởi 大đại 悲bi 。 興hưng 兩lưỡng 誓thệ 願nguyện 。

令linh 未vị 度độ 者giả 度độ 。 令linh 未vị 斷đoạn 者giả 斷đoạn 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 愚ngu 闇ám 。 以dĩ 道đạo 為vi 非phi 道đạo 。 即tức 起khởi 大đại 慈từ 。 興hưng 兩lưỡng 誓thệ 願nguyện 。

令linh 未vị 知tri 者giả 知tri 。 未vị 得đắc 者giả 得đắc 。 無vô 緣duyên 慈từ 悲bi 。 清thanh 淨tịnh 誓thệ 願nguyện 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 任nhậm 運vận 吸hấp 取thủ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 也dã 。

三tam 。 安an 心tâm 者giả 。 既ký 體thể 解giải 成thành 就tựu 。 發phát 心tâm 具cụ 足túc 。 豈khởi 可khả 臨lâm 池trì 觀quán 魚ngư 。 不bất 肯khẳng 結kết 網võng 。 裹khỏa 糧lương 束thúc 脚cước 。 安an 坐tọa 不bất 行hành 。 修tu 行hành 之chi 要yếu 。 不bất 出xuất 定định 慧tuệ 。 譬thí 如như 陰âm 陽dương 調điều 適thích 。 萬vạn 物vật 秀tú 實thật 。 雨vũ 旱hạn 不bất 節tiết 。 焦tiêu 爛lạn 豈khởi 生sanh 。 若nhược 兩lưỡng 輪luân 均quân 平bình 。 是thị 乘thừa 能năng 運vận 。 二nhị 翼dực 具cụ 足túc 。 堪kham 任nhậm 飛phi 升thăng 。 體thể 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 名danh 為vi 定định 。 達đạt 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 名danh 為vi 慧tuệ 。 於ư 一nhất 心tâm 中trung 。 巧xảo 修tu 定định 慧tuệ 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 行hành 也dã 。

四tứ 。 破phá 法pháp 遍biến 者giả 。 以dĩ 此thử 妙diệu 慧tuệ 。 如như 金kim 剛cang 斧phủ 。 所sở 擬nghĩ 皆giai 碎toái 。 如như 無vô 翳ế 日nhật 。 所sở 臨lâm 皆giai 朗lãng 。 若nhược 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 分phân 段đoạn 。 變biến 易dị 。 苦Khổ 諦Đế 皆giai 破phá 。 若nhược 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 者giả 。 四tứ 住trụ 五ngũ 住trụ 。 集Tập 諦Đế 皆giai 破phá 。 雖tuy 復phục 能năng 破phá 。 亦diệc 不bất 有hữu 所sở 破phá 。 何hà 者giả 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 無vô 所sở 破phá 也dã 。

五ngũ 。 識thức 通thông 塞tắc 者giả 。 如như 主chủ 兵binh 寶bảo 。 取thủ 捨xả 得đắc 宜nghi 。 強cường/cưỡng 者giả 綏tuy 之chi 。 弱nhược 者giả 撫phủ 之chi 。 知tri 生sanh 死tử 過quá 。 患hoạn 名danh 為vi 塞tắc 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 名danh 為vi 通thông 。 煩phiền 惱não 惱não 亂loạn 名danh 為vi 塞tắc 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 名danh 為vi 通thông 。 始thỉ 從tùng 外ngoại 道đạo 四tứ 見kiến 。 乃nãi 至chí 圓viên 教giáo 四tứ 門môn 。 皆giai 識thức 通thông 塞tắc 。 節tiết 節tiết 執chấp 著trước 即tức 是thị 塞tắc 。 節tiết 節tiết 亡vong 妙diệu 名danh 為vi 通thông 。 若nhược 不bất 識thức 諸chư 法pháp 夷di 嶮hiểm 。 非phi 但đãn 行hành 法pháp 不bất 前tiền 。 亦diệc 亡vong 去khứ 重trọng/trùng 寶bảo 也dã 。

六lục 。 善thiện 識thức 道Đạo 品Phẩm 者giả 。 觀quán 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 十thập 界giới 生sanh 死tử 色sắc 陰ấm 皆giai 。 非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 識thức 陰ấm 非phi 常thường 非phi 不bất 常thường 。 能năng 破phá 八bát 顛điên 倒đảo 。 即tức 法pháp 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 念niệm 處xứ 中trung 具cụ 道Đạo 品Phẩm 。 三tam 解giải 脫thoát 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 又hựu 知tri 涅Niết 槃Bàn 即tức 生sanh 死tử 。 顯hiển 四tứ 枯khô 樹thụ 。 知tri 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 顯hiển 四tứ 榮vinh 樹thụ 。 知tri 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 不bất 二nhị 。 即tức 一nhất 實thật 諦đế 。 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 。 住trụ 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

七thất 。 善thiện 修tu 對đối 治trị 者giả 。 若nhược 正Chánh 道Đạo 多đa 障chướng 。 應ưng 須tu 助trợ 道đạo 。 觀quán 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 治trị 報báo 障chướng 也dã 。 觀quán 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 治trị 業nghiệp 障chướng 煩phiền 惱não 障chướng 也dã 。

八bát 。 善thiện 知tri 次thứ 位vị 者giả 。 生sanh 死tử 之chi 法pháp 。 本bổn 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 理lý 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 解giải 知tri 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 字tự 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 勤cần 觀quán 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 觀quán 行hành 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 善thiện 根căn 功công 德đức 生sanh 。 即tức 相tương 似tự 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 真chân 實thật 慧tuệ 起khởi 。 即tức 分phần/phân 真chân 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 盡tận 生sanh 死tử 底để 。 即tức 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 觀quán 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 如như 是thị 。

九cửu 。 善thiện 安an 忍nhẫn 者giả 。 能năng 安an 內nội 外ngoại 強cường/cưỡng 軟nhuyễn 遮già 障chướng 。 不bất 壞hoại 觀quán 心tâm 。 若nhược 觀quán 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 為vi 陰ấm 。 入nhập 。 境cảnh 。 病bệnh 患hoạn 。 業nghiệp 。 魔ma 。 禪thiền 。 二Nhị 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 境cảnh 所sở 動động 壞hoại 也dã 。 若nhược 觀quán 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 不bất 為vi 諸chư 見kiến 。 增tăng 上thượng 慢mạn 境cảnh 所sở 動động 壞hoại 也dã 。

十thập 。 無vô 法pháp 愛ái 者giả 。 既ký 過quá 障chướng 難nạn 。 道đạo 根căn 成thành 立lập 。 諸chư 功công 德đức 生sanh 。 觀quán 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 諸chư 禪thiền 三tam 昧muội 功công 德đức 生sanh 。 觀quán 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 故cố 。 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 。 無vô 畏úy 不bất 共cộng 諸chư 般Bát 若Nhã 生sanh 。 觀quán 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 不bất 二nhị 。 故cố 法Pháp 身thân 實thật 相tướng 生sanh 。 相tương 似tự 功công 德đức 順thuận 理lý 而nhi 生sanh 。 喜hỷ 起khởi 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 。 生sanh 名danh 愛ái 法pháp 。 不bất 上thượng 不bất 退thoái 。 名danh 為vi 頂đảnh 墮đọa 。 此thử 愛ái 若nhược 起khởi 。 即tức 當đương 疾tật 滅diệt 。 愛ái 若nhược 滅diệt 已dĩ 。 破phá 無vô 明minh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 證chứng 實thật 相tướng 體thể 。 觀quán 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 證chứng 得đắc 解giải 脫thoát 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 故cố 證chứng 得đắc 般Bát 若Nhã 。 此thử 二nhị 不bất 二nhị 。 證chứng 得đắc 法Pháp 身thân 。 一nhất 身thân 無vô 量lượng 身thân 。 無vô 上thượng 寶bảo 聚tụ 。 如như 意ý 圓viên 珠châu 。 眾chúng 法pháp 具cụ 足túc 。 是thị 名danh 有hữu 門môn 入nhập 實thật 。 證chứng 得đắc 經kinh 體thể 。 餘dư 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。

是thị 十thập 種chủng 觀quán 。 經kinh 文văn 具cụ 足túc 。

是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。 諸chư 餘dư 眾chúng 生sanh 類loại 。 無vô 有hữu 能năng 得đắc 解giải 。

又hựu

我ngã 法Pháp 妙diệu 難nan 思tư

即tức 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 起khởi 大đại 慈từ 心tâm 。 於ư 非phi 菩Bồ 薩Tát 中trung 。 起khởi 大đại 悲bi 心tâm 。

我ngã 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 智trí 慧tuệ 力lực 引dẫn 之chi 。 令linh 得đắc 住trụ 是thị 法Pháp 中trung 。

即tức 正chánh 發phát 心tâm 也dã 。

佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 如như 其kỳ 所sở 得đắc 法Pháp 。 定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。

即tức 是thị 安an 於ư 二nhị 法pháp 。 自tự 成thành 成thành 他tha 也dã 。 破phá 有hữu 法Pháp 王Vương 。 即tức 是thị 破phá 法pháp 遍biến 也dã 。 又hựu 如như 日nhật 月nguyệt 。 光quang 明minh 能năng 除trừ 諸chư 幽u 瞑minh 。

斯tư 人nhân 行hành 世thế 間gian 。 能năng 破phá 眾chúng 生sanh 闇ám 。

即tức 破phá 法pháp 遍biến 也dã 。

有hữu 一nhất 導đạo 師sư 。 將tương 導đạo 眾chúng 人nhân 。 明minh 了liễu 心tâm 決quyết 定định 。 在tại 嶮hiểm 濟tế 眾chúng 難nạn 。

善thiện 知tri 通thông 塞tắc 也dã 。 淨Tịnh 藏Tạng 淨Tịnh 眼Nhãn 。 善thiện 修tu 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 是thị 兩lưỡng 意ý 也dã 。 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 。 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 即tức 是thị 識thức 次thứ 位vị 也dã 。 安an 住trụ 不bất 動động 如như 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 著trước 如Như 來Lai 衣y 。 即tức 安an 忍nhẫn 也dã 。 雖tuy 聞văn 是thị 諸chư 聲thanh 。 聽thính 之chi 而nhi 不bất 著trước 。 其kỳ 意ý 等đẳng 六lục 根căn 。 皆giai 言ngôn 清thanh 淨tịnh 若nhược 此thử 。 又hựu 云vân 真chân 淨tịnh 大đại 法pháp 。 即tức 無vô 法pháp 愛ái 也dã 。 是thị 十thập 種chủng 觀quán 散tán 在tại 經kinh 文văn 而nhi 人nhân 不bất 知tri 。 今kim 撮toát 聚tụ 十thập 數số 。 入nhập 有hữu 門môn 為vi 觀quán 。 乃nãi 至chí 三tam 門môn 。 小tiểu 異dị 大đại 同đồng 。 十thập 觀quán 入nhập 實thật 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 。 此thử 十thập 觀quán 意ý 。 非phi 但đãn 獨độc 出xuất 今kim 經kinh 。 大đại 小Tiểu 乘Thừa 經Kinh 論luận 。 備bị 有hữu 其kỳ 意ý 。 如như 摩ma 黎lê 山sơn 。 純thuần 出xuất 栴chiên 檀đàn 。 固cố 非phi 外ngoại 道đạo 四tứ 韋vi 陀đà 典điển 。 及cập 此thử 間gian 莊trang 老lão 之chi 所sở 載tái 也dã 。 世thế 人nhân 咸hàm 共cộng 講giảng 讀đọc 。 而nhi 對đối 文văn 不bất 知tri 。 若nhược 欲dục 學học 道Đạo 。 全toàn 無vô 方phương 便tiện 。 悲bi 夫phu 。 徒đồ 知tri cấu 捋# 。 不bất 解giải 鑽toàn 搖dao 。 若nhược 識thức 十thập 意ý 。 於ư 小Tiểu 乘Thừa 四tứ 門môn 俱câu 用dụng 入nhập 真chân 。 於ư 大Đại 乘Thừa 四tứ 門môn 俱câu 用dụng 入nhập 實thật 。 既ký 入nhập 實thật 已dĩ 。 如như 食thực 乳nhũ 糜mi 。 更cánh 無vô 所sở 須tu 。 半bán 如như 意ý 珠châu 。 全toàn 如như 意ý 珠châu 。 布bố 施thí 一nhất 切thiết 。 雖tuy 有hữu 此thử 施thí 。 不bất 見kiến 有hữu 人nhân 。 輕khinh 生sanh 重trọng 道đạo 。 勤cần 心tâm 修tu 習tập 。 不bất 受thọ 不bất 用dụng 。 徒đồ 施thí 何hà 益ích 。 我ngã 則tắc 悔hối 焉yên 。 雖tuy 無vô 所sở 益ích 。 作tác 毒độc 鼓cổ 因nhân 。 欲dục 具cụ 知tri 之chi 。 委ủy 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# (# 云vân 云vân )# 。

三tam 。 明minh 諸chư 門môn 麁thô 妙diệu 者giả 。 為vi 二nhị 。

一nhất 。 就tựu 能năng 所sở 判phán 麁thô 妙diệu 。 二nhị 。 約ước 諸chư 門môn 判phán 麁thô 妙diệu 。

能năng 。 所sở 為vi 四tứ 句cú 。 門môn 名danh 能năng 通thông 。 理lý 是thị 所sở 通thông 。 自tự 有hữu 能năng 通thông 麁thô 。 所sở 通thông 亦diệc 麁thô 。 能năng 通thông 妙diệu 。 所sở 通thông 麁thô 。 能năng 通thông 麁thô 。 所sở 通thông 妙diệu 。 能năng 通thông 妙diệu 。 所sở 通thông 亦diệc 妙diệu 。

三tam 藏tạng 四tứ 門môn 。 扶phù 事sự 淺thiển 近cận 。 故cố 能năng 通thông 為vi 麁thô 。 但đãn 詮thuyên 偏thiên 真chân 。 所sở 通thông 亦diệc 麁thô 。 通thông 教giáo 四tứ 門môn 。 大Đại 乘Thừa 體thể 法pháp 。 如như 實thật 巧xảo 度độ 。 能năng 通thông 為vi 妙diệu 。 三tam 乘thừa 偏thiên 證chứng 。 所sở 通thông 為vi 麁thô 。 別biệt 教giáo 四tứ 門môn 。 教giáo 道đạo 方phương 便tiện 。 能năng 通thông 為vi 麁thô 。 詮thuyên 入nhập 圓viên 真chân 。 所sở 通thông 為vi 妙diệu 。 圓viên 教giáo 四tứ 門môn 。 證chứng 道đạo 實thật 說thuyết 。 能năng 通thông 為vi 妙diệu 。 即tức 事sự 而nhi 圓viên 。 所sở 通thông 亦diệc 妙diệu 也dã 。

又hựu 自tự 有hữu 帶đái 麁thô 能năng 。 所sở 。 生sanh 蘇tô 教giáo 是thị 也dã 。 不bất 帶đái 麁thô 能năng 。 所sở 。 乳nhũ 教giáo 是thị 也dã 。 自tự 有hữu 帶đái 麁thô 所sở 。 不bất 帶đái 麁thô 能năng 。 熟thục 蘇tô 教giáo 是thị 也dã 。 自tự 有hữu 帶đái 麁thô 能năng 。 不bất 帶đái 麁thô 所sở 。 圓viên 接tiếp 通thông 。 接tiếp 別biệt 是thị 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 中trung 諸chư 門môn 亦diệc 是thị 也dã 。

問vấn 。

經Kinh 云vân 。

唯duy 有hữu 一nhất 門môn 。 而nhi 復phục 狹hiệp 小tiểu 。 為vi 麁thô 故cố 稱xưng 一nhất 小tiểu 。 為vi 妙diệu 故cố 稱xưng 一nhất 小tiểu 。

答đáp 。

此thử 義nghĩa 當đương 通thông 用dụng 。 不bất 可khả 局cục 在tại 一nhất 門môn 。 何hà 者giả 。 如như 三tam 藏tạng 四tứ 門môn 赴phó 機cơ 異dị 說thuyết 。 故cố 言ngôn 四tứ 。 同đồng 是thị 佛Phật 教giáo 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 門môn 門môn 方phương 便tiện 異dị 。 故cố 言ngôn 四tứ 。 同đồng 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 所sở 通thông 從tùng 能năng 通thông 。 故cố 言ngôn 四tứ 。 能năng 通thông 會hội 所sở 通thông 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 文văn 字tự 中trung 無vô 菩Bồ 提Đề 。 是thị 約ước 教giáo 論luận 狹hiệp 小tiểu 。 譬thí 如như 隘ải 路lộ 。 不bất 受thọ 二nhị 人nhân 並tịnh 行hành 。 即tức 約ước 行hành 論luận 狹hiệp 小tiểu 。 教giáo 行hành 兩lưỡng 門môn 取thủ 真chân 難nạn/nan 契khế 。 即tức 約ước 理lý 論luận 狹hiệp 小tiểu (# 云vân 云vân )# 。

通thông 教giáo 亦diệc 如như 是thị 。 逗đậu 緣duyên 別biệt 說thuyết 故cố 為vi 四tứ 。 同đồng 是thị 佛Phật 教giáo 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 觀quán 法pháp 不bất 同đồng 故cố 有hữu 四tứ 。 俱câu 向hướng 無vô 生sanh 故cố 為vi 一nhất 。 所sở 隨tùy 於ư 能năng 故cố 為vi 四tứ 。 能năng 隨tùy 於ư 所sở 故cố 為vi 一nhất 。 通thông 教giáo 即tức 事sự 而nhi 真chân 。 文văn 字tự 中trung 有hữu 菩Bồ 提Đề 。 善thiện 惡ác 俱câu 觀quán 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 是thị 並tịnh 行hành 。 不bất 約ước 此thử 義nghĩa 論luận 狹hiệp 小tiểu 。 但đãn 教giáo 觀quán 取thủ 真chân 理lý 難nạn/nan 當đương 。 故cố 名danh 理lý 為vi 狹hiệp 小tiểu (# 云vân 云vân )# 。

別biệt 教giáo 四tứ 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 為vi 四tứ 機cơ 說thuyết 。 故cố 有hữu 四tứ 。 同đồng 是thị 佛Phật 教giáo 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 入nhập 實thật 觀quán 異dị 。 故cố 言ngôn 四tứ 。 俱câu 向hướng 一nhất 實thật 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 所sở 隨tùy 於ư 能năng 。 故cố 言ngôn 四tứ 。 能năng 會hội 於ư 所sở 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 不bất 即tức 生sanh 死tử 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 教giáo 狹hiệp 小tiểu 。 不bất 即tức 煩phiền 惱não 是thị 菩Bồ 提Đề 。 故cố 行hành 狹hiệp 小tiểu 。 教giáo 行hành 取thủ 理lý 難nạn/nan 當đương 。 名danh 理lý 論luận 狹hiệp 小tiểu 。

圓viên 教giáo 四tứ 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 逗đậu 四tứ 種chủng 機cơ 。 故cố 言ngôn 四tứ 。 皆giai 是thị 佛Phật 說thuyết 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 入nhập 實thật 觀quán 異dị 。 故cố 言ngôn 四tứ 。 四tứ 觀quán 向hướng 實thật 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 將tương 門môn 名danh 理lý 。 故cố 言ngôn 四tứ 。 以dĩ 理lý 應ưng 門môn 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 此thử 教giáo 即tức 生sanh 死tử 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 教giáo 不bất 狹hiệp 小tiểu 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 行hành 不bất 狹hiệp 小tiểu 。 而nhi 此thử 教giáo 觀quán 取thủ 理lý 難nạn/nan 當đương 。 名danh 理lý 為vi 狹hiệp 小tiểu 。 若nhược 依y 經kinh 文văn 。

唯duy 有hữu 一nhất 門môn 。 而nhi 復phục 狹hiệp 小tiểu

者giả 。 正chánh 語ngữ 教giáo 行hành 之chi 門môn 。 取thủ 理lý 不bất 當đương 。 故cố 言ngôn 狹hiệp 小tiểu 也dã 。

今kim 拓thác 開khai 一nhất 句cú 。 處xứ 處xứ 不bất 同đồng 。 豈khởi 可khả 定định 執chấp 守thủ 一nhất 文văn 耶da 。 若nhược 得đắc 此thử 意ý 。 麁thô 妙diệu 自tự 明minh (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 約ước 諸chư 門môn 判phán 麁thô 妙diệu 者giả 。 先tiên 明minh 三tam 藏tạng 四tứ 門môn 皆giai 是thị 能năng 通thông 。 執chấp 著trước 四tứ 門môn 俱câu 皆giai 壅ủng 礙ngại 。 成thành 壞hoại 麁thô 妙diệu 。 更cánh 無vô 優ưu 劣liệt 。 此thử 則tắc 不bất 可khả 偏thiên 判phán 。 若nhược 從tùng 法pháp 為vi 語ngữ 。 有hữu 則tắc 附phụ 俗tục 。 入nhập 道đạo 則tắc 拙chuyết 。 空không 則tắc 傍bàng 真chân 。 入nhập 道đạo 則tắc 巧xảo 。 故cố 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

為vi 鈍độn 根căn 人nhân 說thuyết 生sanh 空không 。 為vi 利lợi 根căn 說thuyết 法Pháp 空không 。

即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 門môn 。 望vọng 前tiền 為vi 巧xảo 。 望vọng 後hậu 是thị 拙chuyết 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 門môn 則tắc 是thị 巧xảo 也dã 。 《# 大đại 論luận 》# 云vân 。

半bán 有hữu 半bán 無vô 者giả 。 名danh 為vi 鈍độn 人nhân 。

是thị 約ước 四tứ 門môn 法pháp 判phán 麁thô 妙diệu 也dã 。 今kim 約ước 根căn 性tánh 便tiện 宜nghi 。 若nhược 宜nghi 有hữu 門môn 。 有hữu 門môn 成thành 。 三tam 門môn 壞hoại 。 若nhược 宜nghi 無vô 門môn 。 無vô 門môn 成thành 。 三tam 門môn 壞hoại 。 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 就tựu 一nhất 門môn 皆giai 得đắc 四tứ 悉tất 檀đàn 者giả 。 皆giai 名danh 為vi 成thành 。 失thất 四tứ 悉tất 檀đàn 者giả 。 皆giai 名danh 為vi 壞hoại 。 還hoàn 就tựu 一nhất 門môn 赴phó 欲dục 為vi 得đắc 。 乖quai 情tình 為vi 失thất 。 當đương 宜nghi 為vì 得đắc 。 不bất 當đương 宜nghi 為vì 失thất 。 治trị 病bệnh 為vi 得đắc 。 不bất 治trị 病bệnh 為vi 失thất 。 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 得đắc 。 不bất 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 失thất 。 傳truyền 有hữu 成thành 壞hoại 。 約ước 此thử 得đắc 論luận 麁thô 妙diệu 也dã 。 又hựu 。 約ước 十thập 觀quán 判phán 麁thô 妙diệu 者giả 。 觀quán 因nhân 緣duyên 境cảnh 正chánh 為vi 得đắc 。 境cảnh 邪tà 僻tích 為vi 失thất 。 發phát 真chân 正chánh 心tâm 為vi 得đắc 。 不bất 爾nhĩ 為vi 失thất 。 安an 心tâm 得đắc 所sở 為vi 得đắc 。 安an 心tâm 不bất 調điều 為vi 失thất 。 破phá 法pháp 遍biến 為vi 得đắc 。 不bất 遍biến 為vi 失thất 。 知tri 通thông 塞tắc 為vi 得đắc 。 不bất 知tri 通thông 塞tắc 為vi 失thất 。 乃nãi 至chí 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 不bất 生sanh 為vi 得đắc 。 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 生sanh 為vi 失thất 。 若nhược 一nhất 門môn 十thập 法pháp 成thành 就tựu 。 則tắc 此thử 門môn 為vi 妙diệu 。 餘dư 門môn 為vi 麁thô 。 若nhược 餘dư 門môn 十thập 法pháp 成thành 就tựu 。 此thử 門môn 不bất 成thành 就tựu 。 則tắc 此thử 為vi 麁thô 。 餘dư 門môn 為vi 妙diệu (# 云vân 云vân )# 。

通thông 四tứ 門môn 麁thô 妙diệu 者giả 。 通thông 理lý 唯duy 一nhất 。 一nhất 不bất 可khả 說thuyết 。 有hữu 何hà 形hình 比tỉ 麁thô 妙diệu 可khả 論luận 。 就tựu 赴phó 機cơ 說thuyết 門môn 。 不bất 無vô 優ưu 劣liệt 。 判phán 四tứ 門môn 深thâm 淺thiển 。 如như 三tam 藏tạng 中trung 說thuyết 。 又hựu 約ước 一nhất 一nhất 門môn 。 若nhược 說thuyết 會hội 四tứ 悉tất 檀đàn 機cơ 。 名danh 之chi 為vi 妙diệu 。 若nhược 乖quai 四tứ 機cơ 。 名danh 之chi 為vi 麁thô 。 若nhược 於ư 一nhất 一nhất 門môn 。 十thập 觀quán 修tu 行hành 。 句cú 句cú 得đắc 所sở 。 名danh 之chi 為vi 妙diệu 。 句cú 句cú 失thất 所sở 。 名danh 之chi 為vi 麁thô 。 麁thô 故cố 四tứ 邊biên 火hỏa 所sở 燒thiêu 。 不bất 得đắc 入nhập 清thanh 涼lương 池trì 。 異dị 此thử 者giả 名danh 之chi 為vi 妙diệu 也dã 。

別biệt 四tứ 門môn 麁thô 妙diệu 者giả 。 若nhược 論luận 法pháp 相tướng 。 有hữu 門môn 附phụ 事sự 故cố 為vi 麁thô 。 空không 門môn 傍bàng 理lý 故cố 為vi 妙diệu 。 空không 門môn 單đơn 理lý 故cố 為vi 麁thô 。 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 兩lưỡng 通thông 故cố 為vi 妙diệu 。 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 兩lưỡng 存tồn 故cố 為vi 麁thô 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 門môn 兩lưỡng 捨xả 故cố 為vi 妙diệu 。 若nhược 約ước 根căn 緣duyên 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 有hữu 門môn 稱xưng 欲dục 故cố 為vi 妙diệu 。 三tam 門môn 不bất 稱xưng 欲dục 故cố 為vi 麁thô 。 有hữu 門môn 是thị 宜nghi 故cố 為vi 妙diệu 。 三tam 門môn 非phi 宜nghi 故cố 為vi 麁thô 。 有hữu 門môn 對đối 惡ác 故cố 為vi 妙diệu 。 三tam 門môn 非phi 對đối 故cố 為vi 麁thô 。 有hữu 門môn 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 為vi 妙diệu 。 三tam 門môn 不bất 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 為vi 麁thô 。 餘dư 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。

又hựu 識thức 有hữu 門môn 真chân 善thiện 妙diệu 色sắc 之chi 境cảnh 者giả 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 不bất 識thức 境cảnh 故cố 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 正chánh 發phát 心tâm 故cố 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 不bất 正chánh 發phát 心tâm 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 安an 心tâm 定định 慧tuệ 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 不bất 安an 二nhị 法pháp 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 破phá 諸chư 法pháp 遍biến 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 破phá 法pháp 不bất 遍biến 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 善thiện 識thức 通thông 塞tắc 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 不bất 識thức 通thông 塞tắc 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 修tu 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 不bất 修tu 道Đạo 品phẩm 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 善thiện 解giải 對đối 治trị 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 不bất 善thiện 對đối 治trị 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 善thiện 知tri 次thứ 位vị 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 不bất 識thức 次thứ 位vị 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 安an 忍nhẫn 不bất 動động 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 不bất 能năng 安an 忍nhẫn 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 無vô 順thuận 道đạo 愛ái 。 名danh 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 順thuận 道đạo 愛ái 起khởi 。 名danh 迦ca 羅la 迦ca 。 迦ca 羅la 迦ca 果quả 則tắc 有hữu 九cửu 分phần/phân 。 鎮trấn 頭đầu 迦ca 果quả 纔tài 有hữu 一nhất 分phần/phân 。 若nhược 十thập 觀quán 成thành 就tựu 。 則tắc 十thập 分phần/phân 鎮trấn 頭đầu 。 十thập 觀quán 皆giai 妙diệu 。 若nhược 九cửu 分phần/phân 迦ca 羅la 。 迦ca 羅la 則tắc 麁thô 。 一nhất 分phần/phân 鎮trấn 頭đầu 。 鎮trấn 頭đầu 則tắc 妙diệu 。 疊điệp 華hoa 千thiên 斤cân 。 不bất 如như 真chân 金kim 一nhất 兩lưỡng 。 故cố 約ước 此thử 判phán 麁thô 妙diệu 也dã 。 有hữu 門môn 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。

圓viên 教giáo 四tứ 門môn 者giả 。 則tắc 皆giai 妙diệu 無vô 麁thô 。 何hà 者giả 。 有hữu 門môn 為vi 法Pháp 界Giới 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 況huống 復phục 三tam 門môn 。 空không 門môn 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 況huống 復phục 三tam 門môn 。 餘dư 二nhị 亦diệc 如như 是thị 。 法pháp 相tướng 平bình 等đẳng 。 無vô 復phục 優ưu 劣liệt 。 若nhược 爾nhĩ 則tắc 無vô 四tứ 門môn 之chi 異dị 。 但đãn 因nhân 順thuận 根căn 機cơ 。 赴phó 緣duyên 四tứ 說thuyết 。 如như 四tứ 指chỉ 指chỉ 一nhất 月nguyệt 。 月nguyệt 一nhất 指chỉ 四tứ 。 何hà 者giả 。 此thử 由do 眾chúng 生sanh 世thế 世thế 習tập 此thử 四tứ 門môn 。 因nhân 以dĩ 成thành 性tánh 。 昔tích 四tứ 門môn 中trung 推thôi 理lý 。 欲dục 翻phiên 無vô 明minh 。 即tức 成thành 慧tuệ 根căn 性tánh 。 昔tích 四tứ 門môn 中trung 修tu 善thiện 。 欲dục 翻phiên 惡ác 業nghiệp 。 即tức 成thành 福phước 德đức 根căn 性tánh 。 福phước 慧tuệ 因nhân 緣duyên 。 感cảm 今kim 名danh 。 色sắc 。 觸xúc 。 受thọ 。 各các 於ư 本bổn 習tập 而nhi 起khởi 愛ái 取thủ 。 是thị 為vi 十thập 法Pháp 。 成thành 圓viên 性tánh 眾chúng 生sanh 。 欲dục 樂lạc 不bất 同đồng 。 宜nghi 治trị 有hữu 異dị 。 佛Phật 智trí 明minh 鑒giám 。 照chiếu 機cơ 無vô 差sai 。 以dĩ 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 赴phó 四tứ 性tánh 欲dục 。 說thuyết 此thử 四tứ 門môn 。 以dĩ 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 生sanh 四tứ 善thiện 。 以dĩ 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 治trị 其kỳ 四tứ 執chấp 。 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 悉tất 檀đàn 令linh 四tứ 人nhân 見kiến 理lý 。 無vô 此thử 四tứ 緣duyên 。 佛Phật 不bất 說thuyết 法Pháp 。 緣duyên 既ký 不bất 一nhất 。 略lược 言ngôn 其kỳ 四tứ 。 皆giai 是thị 正chánh 直trực 捨xả 方phương 便tiện 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。 門môn 相tương/tướng 圓viên 融dung 。 四tứ 門môn 皆giai 妙diệu 。

此thử 就tựu 教giáo 門môn 。 更cánh 判phán 麁thô 妙diệu 。 何hà 者giả 。 若nhược 不bất 得đắc 四tứ 悉tất 檀đàn 意ý 。 諸chư 論luận 諍tranh 競cạnh 。 誰thùy 能năng 融dung 通thông 。 如như 地địa 論luận 有hữu 南nam 北bắc 二nhị 道đạo 。 加gia 復phục 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 興hưng 。 各các 自tự 謂vị 真chân 。 互hỗ 相tương 排bài 斥xích 。 令linh 墮đọa 負phụ 處xứ 。 若nhược 不bất 得đắc 意ý 。 四tứ 門môn 俱câu 失thất 。 但đãn 圓viên 門môn 融dung 淨tịnh 。 教giáo 尚thượng 虛hư 玄huyền 。 銷tiêu 釋thích 經kinh 論luận 。 何hà 競cạnh 不bất 息tức 。 若nhược 欲dục 入nhập 道đạo 。 何hà 門môn 不bất 通thông 。 悟ngộ 理lý 之chi 時thời 。 豈khởi 應ưng 存tồn 四tứ 。 修tu 行hành 之chi 時thời 。 豈khởi 應ưng 有hữu 塞tắc 。 但đãn 四tứ 塞tắc 有hữu 輕khinh 重trọng 。 別biệt 教giáo 門môn 隔cách 。 悟ngộ 者giả 無vô 乖quai 。 未vị 悟ngộ 成thành 諍tranh 。 其kỳ 執chấp 大đại 重trọng/trùng 。 譬thí 如như 鈍độn 馬mã 。 痛thống 手thủ 乃nãi 去khứ 。 圓viên 門môn 虛hư 玄huyền 。 未vị 悟ngộ 之chi 時thời 。 其kỳ 執chấp 則tắc 輕khinh 。 譬thí 如như 快khoái 馬mã 。 見kiến 鞭tiên 影ảnh 即tức 去khứ 。 如như 此thử 輕khinh 執chấp 。 若nhược 未vị 得đắc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 益ích 。 不bất 失thất 三tam 悉tất 檀đàn 利lợi 。 故cố 論luận 云vân 。

是thị 四tứ 悉tất 檀đàn 。 皆giai 實thật 不bất 虛hư 。 何hà 者giả 。 世thế 界giới 故cố 實thật 。 乃nãi 至chí 見kiến 第đệ 一nhất 故cố 實thật 。 雖tuy 俱câu 是thị 實thật 。 實thật 有hữu 深thâm 淺thiển 。 亦diệc 俱câu 是thị 虛hư 。 何hà 者giả 。 如như 有hữu 門môn 說thuyết 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 。 於ư 樂nhạo 欲dục 是thị 實thật 。 於ư 餘dư 則tắc 虛hư 。 有hữu 門môn 生sanh 善thiện 為vi 實thật 。 於ư 餘dư 則tắc 虛hư 。 有hữu 門môn 破phá 惡ác 為vi 實thật 。 於ư 餘dư 則tắc 虛hư 。 有hữu 門môn 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 實thật 。 於ư 餘dư 則tắc 虛hư 。 乃nãi 至chí 三tam 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 門môn 三tam 悉tất 檀đàn 於ư 世thế 界giới 故cố 實thật 。 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 則tắc 虛hư 。 一nhất 悉tất 檀đàn 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 實thật 。 於ư 世thế 界giới 則tắc 虛hư 。 實thật 故cố 為vi 妙diệu 。 虛hư 故cố 為vi 麁thô 。 廣quảng 作tác (# 云vân 云vân )# 。

若nhược 以dĩ 此thử 麁thô 妙diệu 約ước 五ngũ 味vị 者giả 。 乳nhũ 教giáo 有hữu 八bát 門môn 。 四tứ 麁thô 四tứ 妙diệu 。 所sở 通thông 俱câu 妙diệu 也dã 。 酪lạc 教giáo 四tứ 門môn 為vi 麁thô 。 理lý 亦diệc 是thị 麁thô 。 生sanh 蘇tô 則tắc 十thập 六lục 門môn 。 十thập 二nhị 門môn 是thị 麁thô 。 四tứ 門môn 是thị 妙diệu 。 兩lưỡng 所sở 通thông 為vi 麁thô 。 兩lưỡng 所sở 通thông 為vi 妙diệu 。 熟thục 蘇tô 有hữu 十thập 二nhị 門môn 。 八bát 門môn 是thị 麁thô 。 四tứ 門môn 是thị 妙diệu 。 一nhất 理lý 為vi 麁thô 。 一nhất 理lý 為vi 妙diệu 。 法pháp 華hoa 四tứ 門môn 為vi 妙diệu 。 一nhất 理lý 亦diệc 妙diệu 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 前tiền 來lai 。 門môn 理lý 俱câu 麁thô 。 至chí 此thử 法pháp 華hoa 門môn 理lý 融dung 妙diệu 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 定định 。 或hoặc 於ư 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 門môn 理lý 融dung 妙diệu 。 極cực 鈍độn 者giả 。 同đồng 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 有hữu 十thập 六lục 門môn 。 十thập 二nhị 門môn 麁thô 。 四tứ 門môn 為vi 妙diệu 。 所sở 通thông 俱câu 妙diệu 。 何hà 者giả 。 前tiền 來lai 諸chư 門môn 。 麁thô 妙diệu 各các 通thông 。 猶do 存tồn 權quyền 理lý 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 爾nhĩ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 中trung 。 悉tất 有hữu 安an 樂lạc 性tánh 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 無vô 復phục 權quyền 理lý 。 但đãn 一nhất 妙diệu 理lý 。 而nhi 更cánh 存tồn 麁thô 門môn 。 為vi 妙diệu 理lý 方phương 便tiện 。 皆giai 明minh 入nhập 實thật 。 如như 梵Phạm 志Chí 問vấn 云vân 。

因nhân 無vô 常thường 故cố 。 果quả 云vân 何hà 常thường 。 佛Phật 反phản 質chất 答đáp (# 云vân 云vân )# 。 故cố 知tri 如như 百bách 川xuyên 總tổng 海hải 。 諸chư 門môn 會hội 實thật 。 實thật 理lý 要yếu 急cấp 。 是thị 故cố 須tu 融dung 。 接tiếp 引dẫn 鈍độn 根căn 。 存tồn 麁thô 方phương 便tiện 。 法pháp 華hoa 折chiết 伏phục 破phá 權quyền 門môn 理lý 。 如như 金kim 沙sa 大đại 河hà 。 無vô 復phục 迴hồi 曲khúc 。 涅Niết 槃Bàn 攝nhiếp 受thọ 。 更cánh 許hứa 權quyền 門môn 。 各các 為vi 因nhân 緣duyên 。 存tồn 廢phế 有hữu 異dị 。 然nhiên 金kim 沙sa 百bách 川xuyên 。 歸quy 海hải 不bất 別biệt (# 云vân 云vân )# 。

四tứ 。 開khai 麁thô 門môn 顯hiển 妙diệu 門môn 者giả 。

問vấn 。

《# 中trung 論luận 》# 先tiên 明minh 摩ma 訶ha 衍diễn 門môn 。 後hậu 明minh 二Nhị 乘Thừa 門môn 。 今kim 何hà 意ý 先tiên 明minh 小tiểu 門môn 。 後hậu 明minh 大đại 門môn 。

答đáp 。

《# 中trung 論luận 》# 為vi 時thời 人nhân 見kiến 成thành 病bệnh 。 先tiên 以dĩ 大đại 蕩đãng 。 後hậu 示thị 入nhập 真chân 之chi 門môn 。 今kim 經kinh 無vô 復phục 見kiến 病bệnh 。 但đãn 住trụ 草thảo 庵am 。 須tu 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 圓viên 實thật 相tướng 。 故cố 先tiên 列liệt 小tiểu 門môn 。 次thứ 明minh 大đại 門môn 。 開khai 破phá 適thích 時thời 。 各các 有hữu 其kỳ 美mỹ 。

若nhược 法pháp 華hoa 後hậu 教giáo 。 不bất 俟sĩ 更cánh 開khai 。 法pháp 華hoa 前tiền 教giáo 。 或hoặc 門môn 。 理lý 已dĩ 入nhập 妙diệu 者giả 。 更cánh 何hà 所sở 開khai 。 或hoặc 門môn 。 理lý 雖tuy 妙diệu 。 而nhi 人nhân 未vị 妙diệu 。 門môn 。 理lý 妙diệu 者giả 。 亦diệc 不bất 須tu 開khai 。 若nhược 門môn 。 若nhược 理lý 。 若nhược 人nhân 未vị 妙diệu 者giả 。 今kim 當đương 開khai 。 謂vị 開khai 一nhất 切thiết 愛ái 見kiến 。 煩phiền 惱não 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 故cố 云vân 。

觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 如như 實thật 相tướng 。

開khai 一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 云vân 。

世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 。

開khai 一nhất 切thiết 凡phàm 人nhân 即tức 是thị 妙diệu 人nhân 。 故cố 云vân 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 吾ngô 子tử 。

開khai 一nhất 切thiết 愛ái 見kiến 言ngôn 教giáo 。 即tức 是thị 佛Phật 法Pháp 。 故cố 云vân 。

若nhược 說thuyết 俗tục 間gian 經kinh 書thư 。 治trị 生sanh 產sản 業nghiệp 。 皆giai 與dữ 實thật 相tướng 。 不bất 相tương 違vi 背bội 。

開khai 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 妙diệu 理lý 。 故cố 云vân 。

為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 示thị 。 悟ngộ 。 入nhập 等đẳng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

開khai 一nhất 切thiết 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 即tức 是thị 妙diệu 法Pháp 。 故cố 云vân 。

決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 諸chư 經Kinh 之chi 王vương 。

開khai 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 教giáo 。 故cố 云vân 。

佛Phật 昔tích 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 前tiền 毀hủy 訾tí 聲Thanh 聞Văn 。 然nhiên 佛Phật 實thật 以dĩ 。 大Đại 乘Thừa 而nhi 見kiến 教giáo 化hóa 。

開khai 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 行hành 即tức 是thị 妙diệu 行hạnh 。 故cố 云vân 。

汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

開khai 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 理lý 即tức 是thị 妙diệu 理lý 。 故cố 云vân 。

開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。

開khai 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 被bị 妙diệu 者giả 。 今kim 皆giai 得đắc 圓viên 。 故cố 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 疑nghi 網võng 悉tất 已dĩ 除trừ 。

別biệt 教giáo 有hữu 一nhất 種chủng 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 藏tạng 亦diệc 一nhất 種chủng 菩Bồ 薩Tát 。 通thông 教giáo 一nhất 種chủng 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 決quyết 了liễu 者giả 。 今kim 皆giai 開khai 顯hiển 。 若nhược 門môn 若nhược 理lý 。 無vô 不bất 入nhập 妙diệu 。 是thị 名danh 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 決quyết 麁thô 令linh 妙diệu 也dã (# 云vân 云vân )# 。

○# 第đệ 五ngũ 。 實thật 相tướng 為vi 諸chư 經kinh 作tác 體thể 。 更cánh 為vi 五ngũ 。

一nhất 。 今kim 經kinh 之chi 體thể 種chủng 種chủng 異dị 名danh 。 二nhị 。 諸chư 經kinh 體thể 種chủng 種chủng 異dị 名danh 。 三tam 。 傍bàng 正chánh 料liệu 簡giản 。 四tứ 。 此thử 彼bỉ 料liệu 簡giản 。 五ngũ 。 麁thô 妙diệu 開khai 麁thô 顯hiển 妙diệu 。

一nhất 。 此thử 經Kinh 體thể 名danh 。 前tiền 後hậu 同đồng 異dị 者giả 。 〈# 序tự 品phẩm 〉# 云vân 。

今kim 佛Phật 放phóng 光quang 明minh 。 助trợ 發phát 實thật 相tướng 義nghĩa 。

又hựu 云vân 。

諸chư 法pháp 實thật 相tướng 義nghĩa 。 已dĩ 為vì 汝nhữ 等đẳng 說thuyết 。

〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 廣quảng 說thuyết 中trung 云vân 。

諸chư 佛Phật 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。

無vô 上thượng 道Đạo

實thật 相tướng 印ấn

等đẳng 。 〈# 譬thí 喻dụ 〉# 中trung 。 以dĩ 。

大đại 車xa

譬thí 一nhất 大Đại 乘Thừa 。 〈# 信tín 解giải 〉# 中trung 名danh 。

付phó 家gia 業nghiệp

〈# 藥dược 草thảo 〉# 中trung 名danh 。

一Nhất 切Thiết 智Trí 地địa

最tối 實thật 事sự

〈# 化hóa 城thành 〉# 中trung 名danh 。

實thật 所sở

〈# 授thọ 記ký 〉# 中trung 名danh 。

繫hệ 珠châu

〈# 法Pháp 師sư 〉# 中trung 名danh 祕bí 密mật 藏tạng 。 〈# 寶bảo 塔tháp 〉# 中trung 名danh 。

平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ

〈# 安an 樂lạc 行hành 〉# 中trung 名danh 。

實thật 相tướng

〈# 壽thọ 量lượng 〉# 中trung 名danh 。

非phi 如như 非phi 異dị

〈# 神thần 力lực 品phẩm 〉# 中trung 。

祕bí 要yếu 之chi 藏tạng

〈# 妙diệu 音âm 〉# 中trung 名danh 。

普Phổ 現Hiện 色Sắc 身Thân 三Tam 昧Muội

〈# 觀quán 音âm 〉# 中trung 名danh 。

普phổ 門môn

〈# 勸khuyến 發phát 〉# 中trung 名danh 。

殖thực 眾chúng 德đức 本bổn

如như 是thị 等đẳng 異dị 名danh 不bất 同đồng 。 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 異dị 。 理lý 極cực 真chân 實thật 。 以dĩ 實thật 為vi 相tương/tướng 。 故cố 名danh 。

實thật 相tướng

靈linh 知tri 寂tịch 照chiếu 。 名danh 。

佛Phật 知tri 見kiến

三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 唯duy 用dụng 此thử 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 故cố 言ngôn 。

大đại 事sự 因nhân 緣duyên

虛hư 通thông 名danh 。

道đạo

正chánh 定định 諸chư 法pháp 名danh 。

實thật 相tướng 印ấn

運vận 載tái 名danh 。

乘thừa

成thành 辦biện 佛Phật 事sự 名danh 。

家gia 業nghiệp

一nhất 切thiết 所sở 依y 。 故cố 名danh 。

智trí 地địa

諸chư 法pháp 之chi 元nguyên 。 故cố 名danh 。

寶bảo 所sở

圓viên 妙diệu 難nan 思tư 。 故cố 言ngôn 。

寶bảo 珠châu

無vô 所sở 積tích 聚tụ 。 而nhi 含hàm 眾chúng 法pháp 。 名danh 。

祕bí 藏tạng

祕bí 要yếu 通thông 達đạt 無vô 礙ngại 。 名danh 。

平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ

遮già 於ư 二nhị 邊biên 。 名danh 。

非phi 如như 非phi 異dị

妙diệu 色sắc 自tự 在tại 。 故cố 言ngôn 。

普Phổ 現Hiện 三Tam 昧Muội

入nhập 實thật 之chi 由do 。 故cố 名danh 。

普phổ 門môn

諸chư 法pháp 由do 生sanh 。 故cố 言ngôn 。

德đức 本bổn

如như 是thị 名danh 義nghĩa 差sai 別biệt 。 體thể 即tức 實thật 相tướng 。 已dĩ 如như 上thượng 說thuyết (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 諸chư 經kinh 之chi 體thể 種chủng 種chủng 異dị 名danh 者giả 。

問vấn 。

《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

無vô 實thật 相tướng 印ấn 。 是thị 魔ma 所sở 說thuyết 。

今kim 談đàm 實thật 相tướng 可khả 用dụng 為vi 體thể 。 餘dư 經kinh 不bất 爾nhĩ 。 應ưng 是thị 魔ma 說thuyết 。

答đáp 。

不bất 然nhiên 。 諸chư 經kinh 異dị 名danh 。 或hoặc 真chân 善thiện 妙diệu 色sắc 。 或hoặc 畢tất 竟cánh 空không 。 或hoặc 如Như 來Lai 藏tạng 。 或hoặc 中trung 道đạo 等đẳng 。 種chủng 種chủng 異dị 名danh 不bất 可khả 具cụ 載tái 。 皆giai 是thị 實thật 相tướng 別biệt 稱xưng 。 悉tất 是thị 正chánh 印ấn 。 各các 稱xưng 第đệ 一nhất 。 由do 實thật 印ấn 故cố 也dã 。 若nhược 失thất 此thử 意ý 。 則tắc 非phi 佛Phật 法Pháp 。 故cố 言ngôn 眾chúng 經kinh 體thể 同đồng 也dã 。

三tam 。 傍bàng 正chánh 料liệu 簡giản 者giả 。 眾chúng 經kinh 半bán 滿mãn 小tiểu 大đại 之chi 殊thù 。 體thể 有hữu 傍bàng 正chánh 。 正chánh 即tức 實thật 相tướng 。 傍bàng 即tức 偏thiên 真chân 。 偏thiên 真chân 或hoặc 時thời 含hàm 實thật 相tướng 。 實thật 相tướng 或hoặc 時thời 帶đái 偏thiên 真chân 。 而nhi 通thông 稱xưng 實thật 相tướng 。 故cố 《# 中trung 論luận 》# 云vân 。

實thật 相tướng 三tam 人nhân 共cộng 得đắc

共cộng 得đắc 者giả 。 即tức 偏thiên 真chân 也dã 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 但đãn 見kiến 於ư 空không 。

空không 即tức 傍bàng 也dã 。

智trí 者giả 見kiến 空không 及cập 與dữ 不bất 空không

不bất 空không 即tức 正chánh 也dã 。 此thử 經Kinh 云vân 。

我ngã 等đẳng 昔tích 日nhật 。 同đồng 入nhập 法pháp 性tánh

法pháp 性tánh 即tức 傍bàng 也dã 。

今kim 日nhật 安an 住trụ 實thật 智trí 中trung

實thật 智trí 中trung 即tức 正chánh 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 三tam 法pháp 印ấn 此thử 傍bàng 也dã 。 通thông 教giáo 帶đái 傍bàng 明minh 正chánh 也dã 。 別biệt 。 圓viên 但đãn 明minh 於ư 正chánh 。 不bất 復phục 論luận 傍bàng 。

若nhược 約ước 五ngũ 味vị 。 乳nhũ 唯duy 論luận 正chánh 。 酪lạc 唯duy 論luận 傍bàng 。 生sanh 蘇tô 。 熟thục 蘇tô 。 傍bàng 正chánh 相tương/tướng 兼kiêm 帶đái 。 醍đề 醐hồ 唯duy 正chánh 。

又hựu 正chánh 實thật 相tướng 多đa 諸chư 名danh 字tự 。 約ước 名danh 字tự 中trung 復phục 論luận 傍bàng 正chánh 。 《# 勝thắng 鬘man 》# 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 為vi 正chánh 。 餘dư 名danh 為vi 傍bàng 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 以dĩ 法Pháp 身thân 為vi 正chánh 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 為vi 正chánh 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 以dĩ 佛Phật 性tánh 為vi 正chánh 。 此thử 經Kinh 以dĩ 實thật 相tướng 一Nhất 乘Thừa 為vi 正chánh 。 餘dư 名danh 為vi 傍bàng 。 此thử 則tắc 非phi 傍bàng 非phi 正chánh 論luận 傍bàng 正chánh 。 傍bàng 正chánh 悉tất 是thị 經Kinh 體thể (# 云vân 云vân )# 。

四tứ 。 就tựu 彼bỉ 此thử 料liệu 簡giản 。 上thượng 約ước 別biệt 。 圓viên 二nhị 法pháp 異dị 名danh 料liệu 簡giản 。 今kim 更cánh 通thông 就tựu 小tiểu 大đại 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 。

或hoặc 名danh 義nghĩa 體thể 與dữ 此thử 經Kinh 同đồng 。 或hoặc 名danh 義nghĩa 體thể 與dữ 此thử 經Kinh 異dị 。 或hoặc 名danh 義nghĩa 與dữ 此thử 經Kinh 同đồng 而nhi 體thể 異dị 。 或hoặc 名danh 義nghĩa 與dữ 此thử 經Kinh 異dị 而nhi 體thể 同đồng 。

三tam 藏tạng 中trung 若nhược 名danh 體thể 為vi 實thật 相tướng 者giả 。 此thử 名danh 義nghĩa 與dữ 此thử 經Kinh 同đồng 而nhi 體thể 異dị 。 若nhược 不bất 名danh 為vi 實thật 相tướng 者giả 。 此thử 名danh 義nghĩa 體thể 與dữ 此thử 經Kinh 異dị 。 唯duy 論luận 兩lưỡng 句cú 。 無vô 有hữu 兩lưỡng 句cú 。 通thông 教giáo 名danh 實thật 相tướng 為vi 體thể 者giả 。 此thử 名danh 義nghĩa 同đồng 而nhi 體thể 異dị 。 若nhược 不bất 作tác 此thử 名danh 。 則tắc 名danh 義nghĩa 體thể 俱câu 異dị 。 若nhược 通thông 門môn 遠viễn 通thông 中trung 道đạo 者giả 。 則tắc 名danh 義nghĩa 體thể 同đồng 。 名danh 義nghĩa 異dị 而nhi 體thể 同đồng 。 別biệt 教giáo 望vọng 圓viên 經kinh 四tứ 句cú 。 如như 一nhất 法pháp 異dị 名danh 中trung 分phân 別biệt 云vân 云vân )# 。

歷lịch 五ngũ 味vị 者giả 。 乳nhũ 教giáo 兩lưỡng 種chủng 名danh 義nghĩa 同đồng 。 兩lưỡng 種chủng 名danh 義nghĩa 異dị 而nhi 體thể 同đồng 。 酪lạc 教giáo 如như 前tiền (# 云vân 云vân )# 。 生sanh 蘇tô 。 熟thục 蘇tô 中trung 。 如như 前tiền (# 云vân 云vân )# 。 涅Niết 槃Bàn 中trung 四tứ 種chủng 名danh 義nghĩa 異dị 。 名danh 義nghĩa 同đồng 。 而nhi 皆giai 體thể 同đồng 。 一nhất 佛Phật 性tánh 則tắc 無vô 差sai 別biệt 云vân 云vân )# 。

五ngũ 。 麁thô 妙diệu 者giả 。 正chánh 實thật 相tướng 中trung 傍bàng 正chánh 異dị 名danh 者giả 。 此thử 乃nãi 異dị 名danh 異dị 義nghĩa 。 其kỳ 體thể 本bổn 同đồng 。 此thử 無vô 麁thô 妙diệu 。 但đãn 傍bàng 為vi 麁thô 。 傍bàng 含hàm 正chánh 。 正chánh 帶đái 傍bàng 。 一nhất 往vãng 亦diệc 為vi 麁thô 。 但đãn 正chánh 為vi 妙diệu 也dã 。 藏tạng 。 通thông 名danh 同đồng 義nghĩa 同đồng 而nhi 體thể 別biệt 。 一nhất 向hướng 是thị 麁thô 。 別biệt 名danh 義nghĩa 或hoặc 同đồng 或hoặc 異dị 。 教giáo 門môn 異dị 為vi 麁thô 。 體thể 同đồng 為vi 妙diệu 。 名danh 義nghĩa 同đồng 。 名danh 義nghĩa 異dị 。 而nhi 體thể 同đồng 為vi 妙diệu 。 歷lịch 五ngũ 味vị 中trung 。 麁thô 妙diệu 可khả 知tri 也dã 。 開khai 麁thô 者giả 。 即tức 開khai 於ư 傍bàng 也dã 。 或hoặc 開khai 傍bàng 教giáo 即tức 正chánh 教giáo 。 佛Phật 昔tích 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 前tiền 毀hủy 訾tí 聲Thanh 聞Văn 。 然nhiên 佛Phật 實thật 以dĩ 。 大Đại 乘Thừa 而nhi 見kiến 教giáo 化hóa 。 或hoặc 開khai 傍bàng 行hành 即tức 正chánh 行hạnh 。

汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo

或hoặc 開khai 傍bàng 人nhân 即tức 正chánh 人nhân 。 客khách 作tác 人nhân 一nhất 日nhật 之chi 價giá 。 即tức 長trưởng 者giả 子tử 也dã 。 或hoặc 開khai 傍bàng 體thể 即tức 正chánh 體thể 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 後hậu 見kiến 此thử 貧bần 人nhân 。 示thị 以dĩ 所sở 繫hệ 珠châu 。 深thâm 觀quán 傍bàng 理lý 。 即tức 正chánh 理lý 也dã 。 一nhất 切thiết 皆giai 妙diệu 。 無vô 麁thô 可khả 待đãi 。 即tức 經kinh 之chi 正chánh 意ý 也dã 。

○# 第đệ 六lục 。 諸chư 行hành 體thể 。 此thử 為vi 四tứ 。

一nhất 。 諸chư 行hành 同đồng 異dị 。 二nhị 。 依y 經kinh 修tu 行hành 。 三tam 。 麁thô 妙diệu 。 四tứ 。 開khai 麁thô 。

行hành 同đồng 異dị 者giả 。 夫phu 稟bẩm 教giáo 立lập 行hành 。 不bất 出xuất 信tín 。 法pháp 。 鈍độn 者giả 因nhân 聞văn 得đắc 解giải 。 從tùng 解giải 立lập 行hành 。 故cố 名danh 信tín 行hành 。 利lợi 者giả 自tự 推thôi 得đắc 解giải 。 從tùng 解giải 立lập 行hành 。 故cố 名danh 法pháp 行hành 。 二nhị 行hành 通thông 四tứ 教giáo 。 三tam 藏tạng 信tín 。 法pháp 。 以dĩ 傍bàng 實thật 相tướng 為vi 體thể 。 通thông 教giáo 信tín 。 法pháp 。 以dĩ 傍bàng 含hàm 正chánh 為vi 體thể 。 別biệt 教giáo 信tín 。 法pháp 。 以dĩ 正chánh 為vi 體thể 。 圓viên 信tín 。 法pháp 。 亦diệc 用dụng 正chánh 為vi 體thể 。 若nhược 橫hoạnh/hoành 論luận 行hành 。 即tức 是thị 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 等đẳng 。 當đương 教giáo 論luận 體thể 。 若nhược 橫hoạnh/hoành 竪thụ 諸chư 行hành 有hữu 體thể 。 則tắc 本bổn 立lập 而nhi 道đạo 生sanh 。 若nhược 體thể 有hữu 行hành 。 體thể 則tắc 藉tạ 行hành 而nhi 顯hiển 也dã 。 重trọng/trùng 明minh 圓viên 竪thụ 行hành 。 五ngũ 品phẩm 。 六lục 根căn 以dĩ 相tương 似tự 正chánh 為vi 體thể 。 初sơ 住trụ 至chí 等đẳng 覺giác 。 皆giai 用dụng 真chân 正chánh 為vi 體thể 。 橫hoành 行hành 者giả 。 如như 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 。 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 即tức 正chánh 實thật 相tướng 也dã 。 此thử 文văn 云vân 。

不bất 得đắc 諸chư 法pháp 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。

等đẳng 賜tứ 諸chư 子tử 。 各các 一nhất 大đại 車xa

即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 儒nho 童đồng 見kiến 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 行hành 有hữu 真chân 體thể 。 《# 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 》# 云vân 。

無vô 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 如như 人nhân 有hữu 目mục 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。

亦diệc 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 竪thụ 行hành 有hữu 體thể 。 其kỳ 車xa 則tắc 高cao 。 橫hoành 行hành 有hữu 體thể 。 其kỳ 車xa 即tức 廣quảng 。 高cao 廣quảng 大đại 運vận 。 行hành 步bộ 平bình 正chánh 。 其kỳ 疾tật 如như 風phong 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 依y 經kinh 修tu 行hành 者giả 。 前tiền 信tín 。 法pháp 兩lưỡng 行hành 。 意ý 通thông 時thời 寬khoan 。 或hoặc 經kinh 劫kiếp 數số 。 譬thí 如như 長trường/trưởng 圍vi 。 若nhược 依y 諸chư 經kinh 別biệt 明minh 行hành 法pháp 。 剋khắc 日nhật 制chế 時thời 。 喻dụ 如như 苦khổ 攻công 。 若nhược 隨tùy 事sự 行hàng 行hàng 。 行hành 則tắc 無vô 體thể 。 若nhược 隨tùy 理lý 行hàng 行hàng 。 令linh 此thử 空không 慧tuệ 。 與dữ 行hành 相tương 應ứng 。 能năng 破phá 無vô 量lượng 障chướng 道đạo 罪tội 。 能năng 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 此thử 行hành 有hữu 體thể 。 諸chư 經kinh 別biệt 行hành 乃nãi 多đa 。 略lược 言ngôn 其kỳ 四tứ 。

謂vị 常thường 行hàng 行hàng 。 常thường 坐tọa 行hành 。 半bán 行hành 半bán 坐tọa 行hành 。 非phi 行hành 非phi 坐tọa 行hành 。 諸chư 行hành 各các 有hữu 事sự 相tướng 方phương 法pháp 。 勤cần 身thân 苦khổ 策sách 。 悉tất 用dụng 實thật 相tướng 正chánh 觀quán 為vi 體thể 。 念niệm 念niệm 無vô 間gian 。 清thanh 淨tịnh 如như 空không 。 具cụ 論luận 觀quán 意ý 。 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# 中trung 說thuyết 。

然nhiên 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 藏tạng 不bất 許hứa 懺sám 重trọng/trùng 。 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 使sử 犯phạm 重trọng/trùng 人nhân 念niệm 佛Phật 身thân 。 佛Phật 身thân 者giả 。 念niệm 空không 也dã 。 亦diệc 備bị 有hữu 常thường 行hành 等đẳng 方phương 法pháp 。 而nhi 以dĩ 偏thiên 空không 為vi 體thể 。 通thông 教giáo 亦diệc 明minh 常thường 行hành 等đẳng 方phương 法pháp 。 而nhi 用dụng 即tức 空không 為vi 體thể 。 別biệt 行hành 歷lịch 別biệt 。 圓viên 行hành 虛hư 融dung 。 而nhi 俱câu 用dụng 正chánh 實thật 相tướng 為vi 體thể 。 以dĩ 此thử 四tứ 行hành 歷lịch 五ngũ 味vị 。 論luận 方phương 法pháp 之chi 體thể 。 義nghĩa 推thôi 可khả 知tri 。

三tam 。 麁thô 妙diệu 者giả 。 藏tạng 。 通thông 。 信tín 。 法pháp 真chân 。 似tự 橫hoạnh/hoành 竪thụ 諸chư 行hành 。 以dĩ 傍bàng 實thật 相tướng 為vi 體thể 。 體thể 行hành 俱câu 麁thô 。 別biệt 。 信tín 。 法pháp 真chân 。 似tự 橫hoạnh/hoành 竪thụ 諸chư 行hành 。 雖tuy 依y 別biệt 門môn 。 用dụng 正chánh 實thật 相tướng 為vi 體thể 。 因nhân 無vô 常thường 故cố 。 而nhi 果quả 是thị 常thường 。 行hành 麁thô 體thể 妙diệu 。 圓viên 。 信tín 。 法pháp 真chân 。 似tự 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 依y 圓viên 門môn 正chánh 體thể 。 體thể 行hành 俱câu 妙diệu 。 歷lịch 五ngũ 味vị 明minh 麁thô 妙diệu 可khả 知tri (# 云vân 云vân )# 。

依y 諸chư 經kinh 方phương 。 法pháp 常thường 行hành 等đẳng 行hành 。 以dĩ 傍bàng 為vi 體thể 。 體thể 。 行hành 俱câu 麁thô 。 以dĩ 正chánh 為vi 體thể 。 則tắc 行hành 麁thô 體thể 妙diệu 。 體thể 。 行hành 俱câu 妙diệu 。 例lệ 前tiền 可khả 知tri 。 歷lịch 五ngũ 味vị 亦diệc 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。

四tứ 。 開khai 麁thô 者giả 。 開khai 三tam 藏tạng 信tín 。 法pháp 兩lưỡng 行hành 。 亦diệc 是thị 決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 諸chư 經Kinh 之chi 王vương 。 聞văn 已dĩ 諦đế 思tư 惟duy 。 得đắc 近cận 無vô 上thượng 道Đạo 。 聞văn 即tức 信tín 行hành 。 思tư 惟duy 即tức 法pháp 行hành 。 皆giai 近cận 無vô 上thượng 道Đạo 者giả 。 即tức 大Đại 乘Thừa 無vô 相tướng 行hành 。 近cận 於ư 真chân 也dã 。 開khai 橫hoành 行hành 者giả 。 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 。 歌ca 詠vịnh 散tán 心tâm 。 皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。 三tam 藏tạng 最tối 淺thiển 。 尚thượng 被bị 開khai 即tức 妙diệu 。 況huống 通thông 。 別biệt 等đẳng 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 開khai 依y 小Tiểu 乘Thừa 常thường 行hành 等đẳng 方phương 法pháp 者giả 。 小tiểu 小tiểu 微vi 善thiện 。 無vô 一nhất 不bất 成thành 佛Phật 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc (# 云vân 云vân )# 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 九cửu 上thượng

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 九cửu 下hạ

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

○# 第đệ 七thất 。 遍biến 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 體thể 者giả 。 《# 觀quán 經kinh 》# 云vân 。

毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。

一nhất 切thiết 不bất 出xuất 四Tứ 諦Đế 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

佛Phật 所sở 不bất 說thuyết 。 如như 十thập 方phương 土độ 。 所sở 說thuyết 者giả 。 如như 爪trảo 上thượng 土thổ 。

迦Ca 葉Diếp 云vân 。

已dĩ 說thuyết 是thị 四Tứ 諦Đế 。 其kỳ 未vị 說thuyết 者giả 。 應ưng 有hữu 五ngũ 諦đế 。

佛Phật 言ngôn 。

無vô 也dã 。 但đãn 言ngôn 是thị 四Tứ 諦Đế 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 耳nhĩ 。 若nhược 然nhiên 。 廣quảng 開khai 即tức 成thành 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 。 具cụ 如như 境cảnh 妙diệu 中trung 說thuyết 。 當đương 知tri 苦khổ 集tập 。 世thế 間gian 善thiện 惡ác 因nhân 果quả 。 道đạo 滅diệt 。 出xuất 世thế 一nhất 切thiết 因nhân 果quả 。 悉tất 用dụng 實thật 相tướng 為vi 體thể 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 曰viết 。

從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。

此thử 之chi 謂vị 乎hồ 。 然nhiên 所sở 依y 之chi 體thể 。 體thể 妙diệu 無vô 異dị 。 能năng 依y 之chi 法pháp 。 法pháp 有hữu 麁thô 妙diệu 。 諸chư 法pháp 相tướng 待đãi 。 分phân 別biệt 可khả 知tri 。 歷lịch 五ngũ 味vị 分phân 別biệt 。 麁thô 妙diệu 亦diệc 可khả 知tri 。 開khai 麁thô 顯hiển 妙diệu 。 亦diệc 可khả 知tri (# 云vân 云vân )# 。 略lược 說thuyết 經Kinh 體thể 竟cánh 。

△# 大đại 章chương 第đệ 三tam 。 明minh 宗tông 。 宗tông 者giả 。 修tu 行hành 之chi 喉hầu 衿# 。 顯hiển 體thể 之chi 要yếu 蹊# 。 如như 梁lương 柱trụ 持trì 屋ốc 。 結kết 網võng 綱cương 維duy 。 提đề 維duy 則tắc 目mục 動động 。 梁lương 安an 則tắc 桷# 存tồn 。 釋thích 宗tông 為vi 五ngũ 。

一nhất 。 簡giản 宗tông 體thể 。 二nhị 。 正chánh 明minh 宗tông 。 三tam 。 眾chúng 經kinh 同đồng 異dị 。 四tứ 。 明minh 麁thô 妙diệu 。 五ngũ 。 結kết 因nhân 果quả 。

簡giản 宗tông 體thể 者giả 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

宗tông 即tức 是thị 體thể 。 體thể 即tức 是thị 宗tông 。 今kim 所sở 不bất 用dụng 。 何hà 者giả 。 宗tông 致trí 既ký 是thị 因nhân 果quả 。 因nhân 果quả 即tức 二nhị 體thể 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 體thể 即tức 不bất 二nhị 。 體thể 若nhược 是thị 二nhị 。 體thể 即tức 非phi 體thể 。 體thể 若nhược 不bất 二nhị 。 體thể 即tức 非phi 宗tông 。 宗tông 若nhược 不bất 二nhị 。 宗tông 即tức 非phi 宗tông 。 宗tông 若nhược 是thị 二nhị 。 宗tông 即tức 非phi 體thể 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。

體thể 即tức 是thị 宗tông 。 宗tông 即tức 是thị 體thể 。 又hựu 。 柱trụ 梁lương 是thị 屋ốc 之chi 綱cương 維duy 。 屋ốc 空không 是thị 梁lương 柱trụ 所sở 取thủ 。 不bất 應ưng 以dĩ 梁lương 柱trụ 是thị 屋ốc 空không 。 屋ốc 空không 是thị 梁lương 柱trụ 。 宗tông 。 體thể 若nhược 一nhất 。 其kỳ 過quá 如như 是thị 。 又hựu 。 宗tông 。 體thể 異dị 者giả 。 則tắc 二nhị 法pháp 孤cô 調điều 。 宗tông 非phi 顯hiển 體thể 之chi 宗tông 。 體thể 非phi 宗tông 家gia 之chi 體thể 。 宗tông 非phi 顯hiển 體thể 之chi 宗tông 。 宗tông 則tắc 邪tà 倒đảo 無vô 印ấn 。 體thể 非phi 宗tông 家gia 之chi 體thể 。 則tắc 體thể 狹hiệp 不bất 周chu 。 離ly 法pháp 性tánh 外ngoại 。 別biệt 有hữu 因nhân 果quả 。 宗tông 體thể 若nhược 異dị 。 其kỳ 過quá 如như 是thị 。

今kim 言ngôn 不bất 異dị 而nhi 異dị 。 約ước 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 而nhi 論luận 因nhân 果quả 。 故cố 有hữu 宗tông 體thể 之chi 別biệt 耳nhĩ 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

若nhược 離ly 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 皆giai 名danh 魔ma 事sự 。

《# 普phổ 賢hiền 觀quán 》# 云vân 。

大Đại 乘Thừa 因nhân 者giả 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 大Đại 乘Thừa 果quả 者giả 。 亦diệc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。

即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 當đương 知tri 實thật 相tướng 體thể 通thông 。 而nhi 非phi 因nhân 果quả 。 行hành 始thỉ 辨biện 因nhân 。 行hành 終chung 論luận 果quả 。 而nhi 復phục 偏thiên 圓viên 有hữu 別biệt 者giả 。 譬thí 如như 銅đồng 體thể 。 非phi 始thỉ 非phi 終chung 。 擬nghĩ 鑄chú 為vi 像tượng 。 即tức 名danh 像tượng 始thỉ 。 治trị 瑩oánh 悉tất 畢tất 。 即tức 名danh 像tượng 終chung 。 此thử 譬thí 圓viên 因nhân 果quả 。 若nhược 擬nghĩ 器khí 皿mãnh 及cập 其kỳ 成thành 就tựu 。 器khí 皿mãnh 始thỉ 終chung 。 譬thí 偏thiên 因nhân 果quả 也dã 。 發phát 七thất 方phương 便tiện 心tâm 謂vị 偏thiên 因nhân 。 證chứng 有hữu 餘dư 。 無vô 餘dư 名danh 偏thiên 果quả 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 名danh 圓viên 因nhân 。 究cứu 竟cánh 妙diệu 覺giác 名danh 圓viên 果quả 。 若nhược 識thức 此thử 喻dụ 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 宗tông 義nghĩa 明minh 矣hĩ 。

例lệ 如như 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 而nhi 言ngôn 是thị 因nhân 非phi 果quả 名danh 佛Phật 性tánh 。 是thị 果quả 非phi 因nhân 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 佛Phật 性tánh 非phi 當đương 非phi 本bổn 。 而nhi 言ngôn 本bổn 自tự 有hữu 之chi 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 不bất 可khả 復phục 滅diệt 。 又hựu 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 而nhi 實thật 未vị 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 未vị 來lai 當đương 得đắc 。 金kim 剛cang 之chi 身thân 。 以dĩ 其kỳ 非phi 當đương 。 是thị 故cố 言ngôn 本bổn 。 以dĩ 其kỳ 非phi 本bổn 。 是thị 故cố 言ngôn 當đương 。 宗tông 體thể 之chi 義nghĩa 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

遠viễn 師sư 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 宗tông 。 所sở 謂vị 妙diệu 法Pháp 。 引dẫn 文văn 云vân 。

是thị 乘thừa 微vi 妙diệu 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng 。

私tư 謂vị 為vi 破phá 三tam 故cố 一nhất 。 待đãi 麁thô 非phi 妙diệu 因nhân 。 而nhi 不bất 該cai 始thỉ 末mạt 。

龍long 師sư 云vân 。

但đãn 以dĩ 果quả 為vi 宗tông 。 妙diệu 法Pháp 者giả 。 是thị 如Như 來Lai 靈linh 智trí 體thể 也dã 。 眾chúng 麁thô 斯tư 盡tận 為vi 妙diệu 。 動động 靜tĩnh 軌quỹ 物vật 為vi 法pháp 。 法pháp 既ký 真chân 妙diệu 。 借tá 蓮liên 華hoa 譬thí 之chi 。 所sở 以dĩ 果quả 智trí 為vi 宗tông 也dã 。 私tư 謂vị 果quả 不bất 孤cô 立lập 。 云vân 何hà 棄khí 其kỳ 因nhân 。 又hựu 乖quai 文văn 也dã 。

慧tuệ 觀quán 序tự 云vân 。

會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 乘thừa 之chi 始thỉ 也dã 。 慧tuệ 覺giác 成thành 滿mãn 。 乘thừa 之chi 盛thịnh 也dã 。 滅diệt 影ảnh 澄trừng 神thần 。 乘thừa 之chi 終chung 也dã 。

什thập 師sư 歎thán 云vân 。

若nhược 非phi 深thâm 入nhập 經Kinh 藏tạng 。 豈khởi 能năng 作tác 如như 此thử 說thuyết 。

印ấn 師sư 云vân 。

諸chư 法Pháp 實thật 相tướng 是thị 。 一Nhất 乘Thừa 妙diệu 境cảnh 。 用dụng 境cảnh 智trí 為vi 宗tông 。 境cảnh 無vô 三tam 偽ngụy 。 故cố 稱xưng 實thật 相tướng 也dã 。 今kim 謂vị 加gia 境cảnh 而nhi 闕khuyết 果quả 。 腫thũng 不bất 益ích 肥phì 。 光quang 宅trạch 用dụng 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 為vi 宗tông 。 前tiền 段đoạn 為vi 因nhân 。 後hậu 段đoạn 為vi 果quả 。 私tư 謂vị 二nhị 文văn 各các 有hữu 因nhân 果quả 。 若nhược 互hỗ 存tồn 互hỗ 沒một 。 則tắc 害hại 經kinh 文văn 。

有hữu 人nhân 用dụng 權quyền 實thật 二nhị 智trí 為vi 宗tông 。 私tư 謂vị 用dụng 權quyền 。 應ưng 明minh 三tam 是thị 經Kinh 宗tông 。 三tam 是thị 今kim 經kinh 所sở 棄khí 。 云vân 何hà 取thủ 所sở 棄khí 為vi 宗tông 。

又hựu 師sư 云vân 。

此thử 名danh

妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa

即tức 以dĩ 名danh 為vi 宗tông 。 妙diệu 法Pháp 是thị 佛Phật 所sở 得đắc 。 根căn 本bổn 真chân 實thật 法pháp 性tánh 。 此thử 性tánh 不bất 異dị 惑hoặc 染nhiễm 。 不bất 與dữ 惑hoặc 同đồng 。 故cố 稱xưng 妙diệu 。 即tức 宗tông 為vi 名danh 耳nhĩ 。 此thử 是thị 地địa 師sư 所sở 用dụng 。 據cứ 八bát 識thức 是thị 極cực 果quả 。 今kim 《# 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 》# 破phá 之chi 。 謂vị 是thị 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。

有hữu 師sư 云vân 。

常thường 住trụ 為vi 宗tông 。 但đãn 未vị 極cực 上thượng 。 是thị 覆phú 相tương/tướng 明minh 常thường 。 私tư 謂vị 都đô 非phi 經kinh 意ý 。 常thường 若nhược 被bị 覆phú 。 宗tông 何hà 所sở 顯hiển 。 常thường 不bất 被bị 覆phú 。 常thường 則tắc 非phi 宗tông 。

有hữu 師sư 云vân 。

是thị 顯hiển 了liễu 明minh 常thường 。 與dữ 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 為vi 廣quảng 略lược 耳nhĩ 。 私tư 謂vị 常thường 為vi 宗tông 者giả 。 常thường 無vô 因nhân 果quả 。 常thường 亦diệc 無vô 宗tông (# 云vân 云vân )# 。

有hữu 言ngôn 。

萬vạn 善thiện 為vi 宗tông 。 但đãn 使sử 是thị 善thiện 皆giai 得đắc 作tác 佛Phật 。 私tư 謂vị 若nhược 作tác 佛Phật 即tức 是thị 果quả 。 何hà 不bất 取thủ 果quả 為vi 宗tông 。

有hữu 言ngôn 。

萬vạn 善thiện 中trung 取thủ 無vô 漏lậu 為vi 宗tông 。 私tư 謂vị 太thái 局cục 。 又hựu 濫lạm 小tiểu 涅Niết 槃Bàn 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

若nhược 稟bẩm 斯tư 異dị 說thuyết 各các 蒙mông 益ích 者giả 。 眾chúng 釋thích 無vô 可khả 為vi 非phi 。 聞văn 而nhi 不bất 悟ngộ 。 眾chúng 師sư 無vô 可khả 為vi 是thị 。 一nhất 師sư 之chi 意ý 。 唯duy 貴quý 在tại 悟ngộ 。 宜nghi 以dĩ 悟ngộ 為vi 經kinh 宗tông 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

若nhược 有hữu 定định 相tương/tướng 。 是thị 生sanh 死tử 法pháp 。 是thị 魔ma 王vương 相tương/tướng 。 佛Phật 法Pháp 無vô 定định 相tương/tướng 。

是thị 故cố 如Như 來Lai 。 非phi 道đạo 說thuyết 道Đạo 。 道đạo 說thuyết 非phi 道đạo 。 當đương 知tri 唯duy 悟ngộ 是thị 從tùng 。 私tư 謂vị 若nhược 悟ngộ 為vi 宗tông 。 乃nãi 是thị 果quả 證chứng 。 非phi 謂vị 行hành 因nhân 。 問vấn 南nam 指chỉ 北bắc 。 方phương 隅ngung 料liệu 亂loạn 。 又hựu 定định 以dĩ 悟ngộ 為vi 宗tông 。 是thị 為vi 定định 定định 。 何hà 謂vị 不bất 定định 。 說thuyết 者giả 甚thậm 多đa 。 不bất 能năng 具cụ 出xuất 也dã 。

二nhị 。 正chánh 明minh 宗tông 者giả 。 此thử 經Kinh 始thỉ 從tùng 〈# 序tự 品phẩm 〉# 訖ngật 〈# 安an 樂lạc 行hành 品phẩm 〉# 。 破phá 廢phế 方phương 便tiện 。 開khai 顯hiển 真chân 實thật 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 亦diệc 明minh 弟đệ 子tử 實thật 因nhân 實thật 果quả 。 亦diệc 明minh 師sư 門môn 權quyền 因nhân 權quyền 果quả 。 文văn 義nghĩa 雖tuy 廣quảng 。 撮toát 其kỳ 樞xu 要yếu 。 為vi 成thành 弟đệ 子tử 實thật 因nhân 。 因nhân 正chánh 果quả 傍bàng 。 故cố 於ư 前tiền 段đoạn 明minh 迹tích 因nhân 迹tích 果quả 也dã 。 從tùng 〈# 涌dũng 出xuất 品phẩm 〉# 訖ngật 〈# 勸khuyến 發phát 品phẩm 〉# 。 發phát 迹tích 顯hiển 本bổn 。 廢phế 方phương 便tiện 之chi 近cận 壽thọ 。 明minh 長trường 遠viễn 之chi 實thật 果quả 。 亦diệc 明minh 弟đệ 子tử 實thật 因nhân 實thật 果quả 。 亦diệc 明minh 師sư 門môn 權quyền 因nhân 權quyền 果quả 。 而nhi 顯hiển 師sư 之chi 實thật 果quả 。 果quả 正chánh 因nhân 傍bàng 。 故cố 於ư 後hậu 段đoạn 明minh 本bổn 因nhân 本bổn 果quả 。 合hợp 前tiền 因nhân 果quả 共cộng 為vi 經kinh 宗tông 。 意ý 在tại 於ư 此thử 。 所sở 以dĩ 經kinh 分phần/phân 二nhị 文văn 。 論luận 本bổn 論luận 迹tích 。 雙song 題đề 法pháp 譬thí 。 舉cử 蓮liên 舉cử 華hoa 。 師sư 弟đệ 權quyền 實thật 。 總tổng 在tại 其kỳ 間gian 也dã 。

三tam 。 眾chúng 經kinh 因nhân 果quả 同đồng 異dị 者giả 。 謂vị 迹tích 因nhân 果quả 或hoặc 同đồng 或hoặc 異dị 。 本bổn 因nhân 果quả 永vĩnh 異dị 迹tích 。 因nhân 果quả 者giả 。 實thật 相tướng 通thông 印ấn 諸chư 體thể 。 何hà 經kinh 不bất 約ước 此thử 論luận 因nhân 果quả 。 《# 大đại 品phẩm 》# 明minh 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 實thật 相tướng 為vi 體thể 。 而nhi 但đãn 因nhân 為vi 宗tông 般Bát 若Nhã 遣khiển 蕩đãng 。 正chánh 是thị 因nhân 意ý 。 故cố 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 心tâm 中trung 名danh 般Bát 若Nhã 。 在tại 佛Phật 心tâm 中trung 名danh 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

文văn 中trung 亦diệc 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 因nhân 。 獲hoạch 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 薩Tát 婆Bà 若Nhã 果Quả 。 叡duệ 師sư 序tự 云vân 。

啟khải 玄huyền 章chương 以dĩ 不bất 住trụ 為vi 始thỉ 。 歸quy 三tam 慧tuệ 以dĩ 無vô 得đắc 為vi 終chung 。

終chung 始thỉ 。 因nhân 果quả 也dã 。 文văn 中trung 亦diệc 說thuyết 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 佛Phật 果Quả 。 為vi 成thành 般Bát 若Nhã 因nhân 。 因nhân 正chánh 果quả 傍bàng 。 無vô 量lượng 義nghĩa 宣tuyên 說thuyết 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 歷lịch 劫kiếp 修tu 行hành 。 故cố 知tri 彼bỉ 經kinh 用dụng 因nhân 為vi 宗tông 也dã 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 用dụng 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 兩lưỡng 義nghĩa 為vi 宗tông 。 寶bảo 積tích 具cụ 問vấn 因nhân 果quả 。 佛Phật 備bị 答đáp 因nhân 果quả 。 故cố 知tri 雙song 用dụng 因nhân 果quả 為vi 宗tông 也dã 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 圓viên 頓đốn 之chi 教giáo 。 解giải 宗tông 不bất 同đồng 。 或hoặc 言ngôn 用dụng 因nhân 為vi 宗tông 。 據cứ 題đề 言ngôn 華hoa 嚴nghiêm 是thị 萬vạn 行hạnh 莊trang 飾sức 。 修tu 因nhân 之chi 義nghĩa 。 文văn 中trung 多đa 說thuyết 四tứ 十Thập 地Địa 行hành 相tương/tướng 。 故cố 用dụng 因nhân 為vi 宗tông 。 又hựu 云vân 果quả 為vi 宗tông 。 據cứ 題đề 云vân 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 。 佛Phật 是thị 極cực 果quả 之chi 名danh 。 華hoa 嚴nghiêm 是thị 定định 慧tuệ 萬vạn 善thiện 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 身thân 。 非phi 莊trang 嚴nghiêm 因nhân 。 文văn 中trung 多đa 說thuyết 舍xá 那na 法Pháp 身thân 之chi 事sự 。 即tức 用dụng 果quả 為vi 宗tông 也dã 。 又hựu 解giải 云vân 。

因nhân 果quả 合hợp 為vi 宗tông 。 如như 言ngôn 佛Phật 即tức 是thị 果quả 。 華hoa 嚴nghiêm 即tức 是thị 因nhân 。 文văn 中trung 具cụ 說thuyết 法Pháp 身thân 。 亦diệc 說thuyết 諸chư 地địa 。 俱câu 用dụng 因nhân 果quả 為vi 宗tông 。

諸chư 經kinh 對đối 緣duyên 不bất 同đồng 。 故cố 明minh 宗tông 互hỗ 異dị 耳nhĩ 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 通thông 對đối 三tam 人nhân 。 傍bàng 真chân 因nhân 果quả 。 此thử 義nghĩa 則tắc 異dị 。 別biệt 對đối 菩Bồ 薩Tát 。

復phục 有hữu 利lợi 鈍độn 。 為vi 鈍độn 明minh 因nhân 。 此thử 義nghĩa 亦diệc 異dị 。 利lợi 人nhân 因nhân 者giả 。 此thử 義nghĩa 則tắc 同đồng 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 佛Phật 國quốc 義nghĩa 兼kiêm 。 若nhược 三tam 種chủng 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 此thử 義nghĩa 則tắc 異dị 。 一nhất 種chủng 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 者giả 則tắc 同đồng 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 亦diệc 對đối 兩lưỡng 緣duyên 鈍độn 異dị 利lợi 同đồng 。 如như 前tiền 分phân 別biệt 。 又hựu 將tương 此thử 意ý 歷lịch 五ngũ 味vị 因nhân 果quả 。 例lệ 可khả 知tri 。 是thị 為vi 眾chúng 經kinh 因nhân 果quả 與dữ 迹tích 門môn 同đồng 異dị 之chi 相tướng 也dã 。

二nhị 。 本bổn 門môn 因nhân 果quả 永vĩnh 異dị 眾chúng 經kinh 者giả 。 若nhược 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 始thỉ 行hành 實thật 因nhân 果quả 。 無vô 權quyền 因nhân 果quả 。 乃nãi 至chí 明minh 佛Phật 道Đạo 樹thụ 始thỉ 成thành 。 非phi 久cửu 遠viễn 本bổn 迹tích 。 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 始thỉ 行hành 因nhân 。 神thần 通thông 變biến 化hóa 。 而nhi 論luận 本bổn 迹tích 。 非phi 久cửu 遠viễn 本bổn 迹tích 也dã 。 《# 大đại 品phẩm 》# 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 有hữu 本bổn 迹tích 。 二Nhị 乘Thừa 則tắc 無vô 。 說thuyết 佛Phật 始thỉ 得đắc 生sanh 法pháp 二nhị 身thân 本bổn 迹tích 。 不bất 說thuyết 久cửu 遠viễn 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 有hữu 本bổn 迹tích 。 但đãn 明minh 菩Bồ 薩Tát 住trụ 不bất 思tư 議nghị 之chi 本bổn 迹tích 。 說thuyết 佛Phật 有hữu 淨tịnh 土độ 。 螺loa 髻kế 所sở 見kiến 亦diệc 非phi 久cửu 遠viễn 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 說thuyết 舍xá 那na 釋Thích 迦Ca 為vi 本bổn 迹tích 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 有hữu 本bổn 迹tích 。 聲Thanh 聞Văn 尚thượng 不bất 聞văn 不bất 解giải 。 云vân 何hà 自tự 有hữu 本bổn 迹tích 。 今kim 經kinh 發phát 聲Thanh 聞Văn 有hữu 本bổn 。 本bổn 有hữu 因nhân 果quả 。 示thị 為vi 二Nhị 乘Thừa 迹tích 中trung 因nhân 果quả 。 發phát 佛Phật 之chi 迹tích 。 王vương 宮cung 生sanh 身thân 生sanh 。 道đạo 樹thụ 法Pháp 身thân 生sanh 。 乃nãi 至chí 中trung 間gian 生sanh 法pháp 二nhị 身thân 。 悉tất 皆giai 是thị 迹tích 。 但đãn 取thủ 最tối 初sơ 先tiên 得đắc 真chân 應ưng 。 名danh 之chi 為vi 本bổn 。 故cố 師sư 弟đệ 本bổn 因nhân 本bổn 果quả 。 與dữ 餘dư 經kinh 永vĩnh 異dị 。 今kim 經kinh 迹tích 中trung 師sư 弟đệ 因nhân 果quả 。 與dữ 眾chúng 經kinh 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 。 本bổn 中trung 師sư 弟đệ 因nhân 果quả 。 眾chúng 經kinh 所sở 無vô 。 正chánh 以dĩ 此thử 之chi 因nhân 果quả 為vi 經kinh 妙diệu 宗tông 也dã 。

四tứ 。 麁thô 妙diệu 者giả 。 若nhược 半bán 字tự 之chi 因nhân 。 道đạo 樹thụ 遍biến 果quả 。 此thử 宗tông 則tắc 麁thô 。 《# 大đại 品phẩm 》# 所sở 明minh 三tam 乘thừa 共cộng 因nhân 果quả 。 亦diệc 如như 是thị 不bất 共cộng 之chi 因nhân 。 雖tuy 云vân 菩Bồ 薩Tát 一nhất 日nhật 行hành 般Bát 若Nhã 。 如như 日nhật 照chiếu 闇ám 。 發phát 心tâm 即tức 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 而nhi 猶do 帶đái 麁thô 因nhân 。 圓viên 因nhân 不bất 得đắc 獨độc 顯hiển 。 雖tuy 說thuyết 法Pháp 身thân 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 猶do 帶đái 麁thô 果quả 。 圓viên 果quả 不bất 得đắc 獨độc 顯hiển 。 故cố 名danh 為vi 麁thô 。 方Phương 等Đẳng 中trung 雖tuy 彈đàn 偏thiên 因nhân 果quả 。 高cao 原nguyên 陸lục 地địa 。 不bất 生sanh 蓮liên 華hoa 。 不bất 辨biện 偏thiên 得đắc 入nhập 圓viên 。 圓viên 不bất 彰chương 顯hiển 。 是thị 亦diệc 為vi 麁thô 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 前tiền 照chiếu 高cao 山sơn 。 說thuyết 一nhất 圓viên 因nhân 。 究cứu 竟cánh 後hậu 身thân 。 說thuyết 一nhất 圓viên 果quả 。 又hựu 帶đái 別biệt 因nhân 果quả 。 所sở 帶đái 處xứ 麁thô 。 今kim 經kinh 聲Thanh 聞Văn 受thọ 記ký 。 菩Bồ 薩Tát 疑nghi 除trừ 。 同đồng 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 俱câu 入nhập 一nhất 圓viên 因nhân 。 發phát 迹tích 顯hiển 本bổn 。 同đồng 悟ngộ 實thật 果quả 。 因nhân 圓viên 果quả 實thật 。 不bất 帶đái 方phương 便tiện 。 永vĩnh 異dị 餘dư 經kinh 。 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 也dã 。 開khai 麁thô 者giả 。 昔tích 緣duyên 根căn 鈍độn 。 未vị 堪kham 聞văn 讚tán 佛Phật 乘thừa 因nhân 果quả 。 用dụng 方phương 便tiện 因nhân 果quả 引dẫn 接tiếp 近cận 情tình 。 五ngũ 味vị 調điều 熟thục 。 心tâm 漸tiệm 通thông 泰thái 。 決quyết 了liễu 麁thô 因nhân 。 同đồng 成thành 妙diệu 因nhân 。 決quyết 諸chư 麁thô 果quả 。 同đồng 成thành 妙diệu 果Quả 。 故cố 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 著trước 法pháp 之chi 眾chúng 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 更cánh 無vô 非phi 佛Phật 道Đạo 因nhân 。 佛Phật 道Đạo 既ký 成thành 。 那na 得đắc 猶do 有hữu 非phi 佛Phật 之chi 果quả 。 散tán 善thiện 微vi 因nhân 。 今kim 皆giai 開khai 決quyết 。 悉tất 是thị 圓viên 因nhân 。 何hà 況huống 二Nhị 乘Thừa 行hành 。 何hà 況huống 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 無vô 不bất 皆giai 是thị 妙diệu 因nhân 果quả 也dã 。

五ngũ 。 結kết 成thành 者giả 。 即tức 為vi 二nhị 。

一nhất 。 結kết 因nhân 果quả 。 二nhị 。 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 。

夫phu 經kinh 說thuyết 因nhân 果quả 。 正chánh 為vi 通thông 益ích 生sanh 法pháp 行hành 人nhân 。 若nhược 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 正chánh 令linh 七thất 種chủng 方phương 便tiện 生sanh 身thân 。 未vị 入nhập 者giả 入nhập 。 傍bàng 令linh 生sanh 。 法pháp 二nhị 身thân 已dĩ 入nhập 者giả 進tiến 。 若nhược 說thuyết 壽thọ 量lượng 長trường 遠viễn 。 傍bàng 令linh 生sanh 身thân 。 未vị 入nhập 者giả 入nhập 。 正chánh 令linh 生sanh 法pháp 已dĩ 入nhập 者giả 進tiến 。 〈# 神thần 力lực 品phẩm 〉# 云vân 。

如Như 來Lai 所sở 有hữu 。 一nhất 切thiết 甚thậm 深thâm 之chi 事sự

者giả 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 是thị 甚thậm 深thâm 之chi 理lý 。 因nhân 果quả 是thị 甚thậm 深thâm 之chi 事sự 。 從tùng 七thất 種chủng 方phương 便tiện 。 初sơ 得đắc 入nhập 圓viên 。 登đăng 銅đồng 輪luân 位vị 。 名danh 之chi 為vi 因nhân 。 乃nãi 至chí 餘dư 有hữu 一nhất 生sanh 在tại 。 若nhược 轉chuyển 一nhất 生sanh 。 即tức 得đắc 妙diệu 覺giác 。 名danh 之chi 為vi 果quả 。 從tùng 於ư 二nhị 住trụ 至chí 於ư 等đẳng 覺giác 。 中trung 間gian 名danh 為vi 亦diệc 因nhân 亦diệc 因nhân 因nhân 。 亦diệc 果quả 亦diệc 果quả 果quả 。 用dụng 無vô 礙ngại 道đạo 伏phục 一nhất 分phần/phân 無vô 明minh 。 名danh 之chi 為vi 因nhân 。 用dụng 解giải 脫thoát 道đạo 斷đoạn 。 一nhất 分phần/phân 無vô 明minh 。 名danh 之chi 為vi 果quả 。 約ước 此thử 解giải 脫thoát 。 復phục 修tu 無vô 礙ngại 。 故cố 云vân 因nhân 因nhân 。 從tùng 此thử 無vô 礙ngại 。 復phục 得đắc 解giải 脫thoát 。 故cố 言ngôn 果quả 果quả 。

復phục 次thứ 。 初sơ 十thập 住trụ 為vi 因nhân 。 十thập 行hành 為vi 果quả 。 十thập 行hành 為vi 因nhân 。 迴hồi 向hướng 為vi 果quả 。 十thập 向hướng 為vi 因nhân 。 十Thập 地Địa 為vi 果quả 。 十Thập 地Địa 為vi 因nhân 。 等đẳng 覺giác 為vi 果quả 。 等đẳng 覺giác 為vi 因nhân 。 妙diệu 覺giác 為vi 果quả 。 妙diệu 覺giác 唯duy 果quả 。 唯duy 解giải 脫thoát 。 不bất 得đắc 名danh 因nhân 。 名danh 無vô 礙ngại 。 初sơ 住trụ 唯duy 因nhân 。 唯duy 無vô 礙ngại 。 不bất 得đắc 名danh 果quả 。 名danh 解giải 脫thoát 。 何hà 者giả 。 初sơ 住trụ 見kiến 真chân 。 以dĩ 真chân 為vi 因nhân 。 住trụ 前tiền 相tương 似tự 。 非phi 是thị 真chân 因nhân 。 若nhược 取thủ 性tánh 德đức 為vi 初sơ 因nhân 者giả 。 彈đàn 指chỉ 散tán 華hoa 是thị 緣duyên 因nhân 種chủng 。 隨tùy 聞văn 一nhất 句cú 是thị 了liễu 因nhân 種chủng 。 凡phàm 有hữu 心tâm 者giả 是thị 正chánh 因nhân 種chủng 。 此thử 乃nãi 遠viễn 論luận 性tánh 德đức 三tam 因nhân 種chủng 子tử 。 非phi 是thị 真chân 實thật 開khai 發phát 。 故cố 不bất 取thủ 為vi 因nhân 也dã 。

二nhị 。 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 者giả 。

問vấn 。

若nhược 言ngôn 初sơ 住trụ 入nhập 理lý 。 名danh 為vi 圓viên 因nhân 圓viên 果quả 。 何hà 得đắc 文văn 云vân 。

漸tiệm 漸tiệm 修tu 學học 。 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo

答đáp 。

應ưng 作tác 兩lưỡng 種chủng 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 。

自tự 有hữu 漸tiệm 圓viên 。 自tự 有hữu 圓viên 漸tiệm 。 自tự 有hữu 漸tiệm 漸tiệm 。 自tự 有hữu 圓viên 圓viên 。 漸tiệm 圓viên 者giả 。 此thử 約ước 理lý 外ngoại 七thất 種chủng 方phương 便tiện 。 同đồng 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 始thỉ 見kiến 圓viên 理lý 。 見kiến 圓viên 理lý 者giả 。 良lương 由do 理lý 外ngoại 七thất 種chủng 方phương 便tiện 。 漸tiệm 入nhập 圓viên 因nhân 。 故cố 言ngôn 漸tiệm 圓viên 。 漸tiệm 圓viên 三tam 句cú (# 云vân 云vân )# 。 圓viên 漸tiệm 者giả 。 初sơ 入nhập 此thử 圓viên 。 同đồng 觀quán 三tam 諦đế 。 見kiến 實thật 相tướng 理lý 。 初sơ 後hậu 無vô 殊thù 。 然nhiên 而nhi 事sự 中trung 修tu 行hành 。 未vị 能năng 盡tận 備bị 。 復phục 須tu 研nghiên 習tập 。 據cứ 初sơ 入nhập 圓viên 。 故cố 名danh 為vi 圓viên 。 進tiến 修tu 上thượng 行hành 。 復phục 名danh 為vi 漸tiệm 。 漸tiệm 漸tiệm 者giả 。 從tùng 二nhị 住trụ 去khứ 至chí 等đẳng 覺giác 。 此thử 是thị 圓viên 家gia 漸tiệm 漸tiệm 。 非phi 理lý 外ngoại 漸tiệm 漸tiệm 。 圓viên 圓viên 者giả 。 至chí 妙diệu 覺giác 亦diệc 名danh 漸tiệm 圓viên 。 亦diệc 名danh 圓viên 圓viên 。 圓viên 理lý 先tiên 圓viên 。 今kim 復phục 事sự 圓viên 。 故cố 言ngôn 圓viên 圓viên 。

復phục 次thứ 。 圓viên 漸tiệm 如như 初sơ 住trụ 。 漸tiệm 漸tiệm 如như 二nhị 住trụ 已dĩ 去khứ 至chí 三tam 十thập 心tâm 。 漸tiệm 圓viên 如như 初Sơ 地Địa 已dĩ 去khứ 。 圓viên 圓viên 即tức 妙diệu 覺giác 也dã 。

三tam 十thập 心tâm 雖tuy 同đồng 有hữu 賢hiền 聖thánh 之chi 義nghĩa 。 義nghĩa 稱xưng 為vi 賢hiền 。 伏phục 多đa 斷đoạn 少thiểu 故cố 。 十Thập 地Địa 去khứ 名danh 為vi 聖thánh 。 伏phục 少thiểu 斷đoạn 多đa 故cố 。 又hựu 十thập 住trụ 名danh 賢hiền 聖thánh 。 二nhị 十thập 心tâm 是thị 聖thánh 賢hiền 。 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 是thị 聖thánh 。 妙diệu 覺giác 是thị 聖thánh 聖thánh 。 今kim 借tá 喻dụ 初sơ 月nguyệt 。 匡khuông 郭quách 已dĩ 圓viên 。 光quang 用dụng 未vị 備bị 。 此thử 譬thí 圓viên 漸tiệm 。 從tùng 二nhị 日nhật 至chí 十thập 四tứ 日nhật 。 其kỳ 明minh 漸tiệm 進tiến 。 此thử 譬thí 漸tiệm 漸tiệm 。 至chí 十thập 五ngũ 日nhật 。 此thử 譬thí 漸tiệm 圓viên 。 又hựu 譬thí 圓viên 圓viên 。 夫phu 月nguyệt 無vô 虧khuy 盈doanh 。 亦diệc 約ước 月nguyệt 辨biện 虧khuy 盈doanh 。 理lý 無vô 圓viên 漸tiệm 。 亦diệc 約ước 理lý 判phán 圓viên 漸tiệm 耳nhĩ 。 此thử 經Kinh 之chi 宗tông 。 利lợi 益ích 巨cự 大đại 。 始thỉ 自tự 圓viên 漸tiệm 。 終chung 竟cánh 圓viên 圓viên 。 大Đại 乘Thừa 因nhân 果quả 。 增tăng 長trưởng 具cụ 足túc 云vân 云vân )# 。

問vấn 。

既ký 稱xưng 圓viên 漸tiệm 。 復phục 稱xưng 圓viên 別biệt 。 乃nãi 至chí 通thông 藏tạng 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 耶da 。

答đáp 。

此thử 義nghĩa 出xuất 《# 四tứ 教giáo 章chương 》# 中trung 。 其kỳ 意ý 云vân 何hà 。 三tam 藏tạng 。 三tam 藏tạng 可khả 解giải 。 別biệt 者giả 。 諦đế 緣duyên 度độ 也dã 。 通thông 者giả 。 真Chân 諦Đế 也dã 。 圓viên 者giả 。 無Vô 學Học 辦biện 也dã 。 通thông 通thông 者giả 。 同đồng 無vô 生sanh 也dã 。 三tam 藏tạng 者giả 。 道Đạo 諦Đế 中trung 戒giới 定định 慧tuệ 也dã 。 別biệt 者giả 。 正chánh 習tập 盡tận 不bất 盡tận 也dã 。 化hóa 他tha 不bất 化hóa 他tha 。 出xuất 假giả 不bất 出xuất 假giả 之chi 別biệt 也dã 。 圓viên 者giả 。 同đồng 證chứng 真chân 也dã 。 別biệt 別biệt 者giả 。 別biệt 上thượng 別biệt 下hạ 也dã 。 三tam 藏tạng 者giả 。 修tu 無vô 量lượng 道Đạo 諦Đế 中trung 戒giới 定định 慧tuệ 也dã 。 通thông 者giả 。 四tứ 門môn 俱câu 契khế 中trung 也dã 。 圓viên 者giả 。 五ngũ 住trụ 盡tận 也dã 。 圓viên 圓viên 者giả 。 融dung 也dã 。 別biệt 者giả 。 四tứ 門môn 異dị 也dã 。 通thông 者giả 。 四tứ 門môn 相tương/tướng 攝nhiếp 也dã 。 藏tạng 者giả 。 圓viên 道Đạo 諦Đế 。 圓viên 戒giới 定định 慧tuệ 也dã 。

此thử 義nghĩa 既ký 通thông 。 亦diệc 應ưng 漸tiệm 圓viên 。 漸tiệm 圓viên 四tứ 句cú 皆giai 得đắc 也dã 。 結kết 因nhân 果quả 皆giai 成thành 也dã 。 然nhiên 後hậu 判phán 麁thô 妙diệu 開khai 麁thô 妙diệu 。 悉tất 得đắc 也dã 。

△# 大đại 章chương 第đệ 四tứ 。 明minh 用dụng 者giả 。 用dụng 是thị 如Như 來Lai 之chi 妙diệu 能năng 。 此thử 經Kinh 之chi 勝thắng 用dụng 。 如Như 來Lai 以dĩ 權quyền 實thật 二nhị 智trí 為vi 妙diệu 能năng 。 此thử 經Kinh 以dĩ 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 為vi 勝thắng 用dụng 。 秖kỳ 二nhị 智trí 能năng 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 。 生sanh 信tín 斷đoạn 疑nghi 由do 於ư 二nhị 智trí 。 約ước 人nhân 約ước 法pháp 左tả 右hữu 互hỗ 論luận 耳nhĩ 。

前tiền 明minh 宗tông 。 就tựu 宗tông 體thể 分phân 別biệt 。 使sử 宗tông 體thể 不bất 濫lạm 。 今kim 論luận 於ư 用dụng 。 就tựu 宗tông 用dụng 分phân 別biệt 。 使sử 宗tông 用dụng 不bất 濫lạm 。 何hà 者giả 。 宗tông 亦diệc 有hữu 用dụng 。 用dụng 亦diệc 有hữu 宗tông 。 宗tông 用dụng 非phi 用dụng 用dụng 。 用dụng 用dụng 非phi 宗tông 用dụng 。 用dụng 宗tông 非phi 宗tông 宗tông 。 宗tông 宗tông 非phi 用dụng 宗tông 。 宗tông 用dụng 者giả 。 因nhân 果quả 是thị 宗tông 。 因nhân 果quả 各các 有hữu 斷đoạn 伏phục 為vi 用dụng 。 用dụng 有hữu 宗tông 者giả 。 慈từ 悲bi 為vi 用dụng 宗tông 。 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 為vi 用dụng 用dụng 。 若nhược 論luận 於ư 宗tông 。 且thả 置trí 斷đoạn 伏phục 。 但đãn 論luận 因nhân 果quả 。 仐# 明minh 於ư 用dụng 。 但đãn 論luận 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 。 且thả 置trí 慈từ 悲bi 。 若nhược 得đắc 此thử 意ý 。 則tắc 知tri 權quyền 實thật 二nhị 智trí 能năng 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 。 是thị 今kim 經kinh 之chi 大đại 用dụng 。 其kỳ 義nghĩa 明minh 矣hĩ 。

論luận 用dụng 開khai 為vi 五ngũ 。

一nhất 。 明minh 力lực 用dụng 。 二nhị 。 明minh 同đồng 異dị 。 三tam 。 明minh 歷lịch 別biệt 。 四tứ 。 對đối 四tứ 悉tất 檀đàn 。 五ngũ 。 悉tất 檀đàn 同đồng 異dị 。

一nhất 。 正chánh 明minh 用dụng 者giả 。 諸chư 經kinh 不bất 純thuần 明minh 佛Phật 。 智trí 慧tuệ 不bất 發phát 。 佛Phật 自tự 應ưng 迹tích 。 不bất 正chánh 破phá 廢phế 二Nhị 乘Thừa 果quả 。 不bất 斷đoạn 生sanh 身thân 菩Bồ 薩Tát 之chi 近cận 疑nghi 。 起khởi 其kỳ 遠viễn 信tín 不bất 顯hiển 本bổn 地địa 。 增tăng 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 大đại 念niệm 佛Phật 之chi 道đạo 。 損tổn 界giới 外ngoại 之chi 生sanh 。 如như 此thử 力lực 用dụng 。 眾chúng 經kinh 所sở 無vô 。 今kim 經kinh 具cụ 之chi 。 所sở 以dĩ 命mạng 章chương 。 不bất 論luận 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 智trí 。 純thuần 顯hiển 佛Phật 之chi 。 微vi 妙diệu 智trí 慧tuệ 。 不bất 開khai 眾chúng 生sanh 九cửu 法Pháp 界Giới 知tri 見kiến 。 純thuần 開khai 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 餘dư 經kinh 但đãn 道đạo 佛Phật 所sở 變biến 化hóa 是thị 迹tích 。 不bất 道đạo 佛Phật 身thân 自tự 是thị 迹tích 。 今kim 經kinh 自tự 道đạo 佛Phật 身thân 是thị 迹tích 。 其kỳ 餘dư 變biến 化hóa 寧ninh 得đắc 非phi 迹tích 。 今kim 經kinh 正chánh 破phá 廢phế 化hóa 城thành 二Nhị 乘Thừa 之chi 果quả 。 況huống 其kỳ 因nhân 行hành 耶da 。 又hựu 破phá 稟bẩm 方phương 便tiện 教giáo 菩Bồ 薩Tát 執chấp 迹tích 為vi 極cực 。 今kim 皆giai 發phát 廢phế 。 悉tất 稱xưng 是thị 權quyền 迹tích 。 及cập 中trung 間gian 諸chư 疑nghi 悉tất 斷đoạn 。 起khởi 於ư 深thâm 遠viễn 不bất 思tư 議nghị 信tín 。 又hựu 顯hiển 本bổn 地địa 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 令linh 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 得đắc 大đại 利lợi 益ích 。 始thỉ 自tự 初sơ 阿a 。 終chung 隣lân 後hậu 茶trà 。 抹mạt 十thập 方phương 那na 由do 他tha 土thổ/độ 為vi 塵trần 數số 增tăng 道đạo 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 能năng 令linh 盡tận 。 蓋cái 由do 如Như 來Lai 。 雨vũ 權quyền 實thật 二nhị 智trí 一nhất 味vị 之chi 雨vũ 。 普phổ 等đẳng 四tứ 方phương 俱câu 下hạ 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 四tứ 門môn 俱câu 破phá 也dã 。 充sung 足túc 求cầu 於ư 具cụ 足túc 道đạo 者giả 。 斷đoạn 其kỳ 深thâm 疑nghi 。 起khởi 其kỳ 大đại 信tín 。 令linh 入nhập 一nhất 圓viên 因nhân 。 控khống 摩ma 訶ha 衍diễn 車xa 。 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 大đại 用dụng 大đại 力lực 。 妙diệu 能năng 妙diệu 益ích 。 猶do 自tự 未vị 盡tận 。

復phục 次thứ 。 此thử 力lực 能năng 破phá 二Nhị 乘Thừa 之chi 果quả 。 二Nhị 乘Thừa 怖bố 畏úy 生sanh 死tử 。 入nhập 空không 取thủ 證chứng 。 生sanh 安an 隱ẩn 想tưởng 。 生sanh 已dĩ 度độ 想tưởng 。 墮đọa 三tam 無vô 為vi 坑khanh 。 若nhược 死tử 若nhược 死tử 等đẳng 苦khổ 。 已dĩ 如như 敗bại 種chủng 。 更cánh 不bất 還hoàn 生sanh 。 智trí 醫y 拱củng 手thủ 。 方phương 藥dược 無vô 用dụng 。 至chí 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 能năng 治trị 闡xiển 提đề 。 此thử 則tắc 為vi 易dị 。 闡xiển 提đề 心tâm 智trí 不bất 滅diệt 。 夫phu 有hữu 心tâm 者giả 。 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 非phi 定định 死tử 人nhân 。 治trị 則tắc 不bất 難nan 。 二Nhị 乘Thừa 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 灰hôi 身thân 則tắc 色sắc 非phi 常thường 住trụ 。 滅diệt 智trí 則tắc 心tâm 慮lự 已dĩ 盡tận 。 焦tiêu 芽nha 敗bại 種chủng 。 復phục 在tại 高cao 原nguyên 陸lục 地địa 。 既ký 聾lung 且thả 瘂á 。 永vĩnh 無vô 反phản 復phục 。 諸chư 教giáo 主chủ 所sở 棄khí 。 諸chư 經kinh 方phương 藥dược 不bất 行hành 。 今kim 則tắc 本bổn 佛Phật 智trí 大đại 。 妙diệu 法Pháp 藥dược 良lương 。 色sắc 身thân 不bất 灰hôi 。 如như 淨tịnh 琉lưu 璃ly 。 內nội 外ngoại 色sắc 像tượng 。 悉tất 於ư 中trung 現hiện 。 令linh 心tâm 智trí 不bất 滅diệt 。 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 令linh 客khách 作tác 賤tiện 人nhân 。 付phó 菩Bồ 提Đề 家gia 業nghiệp 。 高cao 原nguyên 陸lục 地địa 。 授thọ 佛Phật 蓮liên 華hoa 。 其kỳ 耳nhĩ 一nhất 時thời 聽thính 十thập 法Pháp 界Giới 聲thanh 。 其kỳ 舌thiệt 隨tùy 一nhất 切thiết 類loại 。 演diễn 佛Phật 音âm 聲thanh 。 令linh 一nhất 切thiết 聞văn 。 能năng 以dĩ 一nhất 根căn 遍biến 為vi 眾chúng 用dụng 。 即tức 是thị 今kim 經kinh 之chi 力lực 用dụng 也dã 。

上thượng 已dĩ 說thuyết 佛Phật 智trí 力lực 竟cánh 。 今kim 更cánh 重trùng 說thuyết 。 如như 漢hán 末mạt 三tam 分phần/phân 。 曹tào 公công 智trí 略lược 當đương 時thời 第đệ 一nhất 。 復phục 劣liệt 楊dương 修tu 三tam 十thập 五ngũ 里lý 。 此thử 真chân 丹đan 人nhân 智trí 不bất 及cập 外ngoại 國quốc 外ngoại 道đạo 智trí 。 如như 芥giới 比tỉ 山sơn 。 一nhất 切thiết 世thế 人nhân 外ngoại 道đạo 智trí 。 不bất 及cập 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 智trí 十thập 六lục 分phần 一nhất 。 二Nhị 乘Thừa 智trí 如như 螢huỳnh 火hỏa 蟲trùng 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 如như 日nhật 光quang 。 通thông 菩Bồ 薩Tát 智trí 如như 鴻hồng 鵠hộc 。 勢thế 不bất 及cập 遠viễn 。 別biệt 菩Bồ 薩Tát 智trí 如như 金kim 翅sí 鳥điểu 。 從tùng 一nhất 須Tu 彌Di 至chí 一nhất 須Tu 彌Di 。 別biệt 菩Bồ 薩Tát 智trí 如như 爪trảo 上thượng 土thổ 。 比tỉ 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 如như 十thập 方phương 土độ 。 當đương 知tri 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 至chí 融dung 至chí 即tức 。 至chí 頓đốn 至chí 實thật 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 。 圓viên 妙diệu 無vô 比tỉ 。 喻dụ 不bất 可khả 盡tận 問vấn 答đáp 。 餘dư 經kinh 不bất 純thuần 說thuyết 。 今kim 經kinh 獨độc 純thuần 說thuyết 之chi 。 此thử 佛Phật 實thật 智trí 力lực 大đại 也dã 。 譬thí 如như 十thập 小tiểu 牛ngưu 。 乃nãi 至chí 一nhất 龍long 。 十thập 龍long 。 一nhất 力lực 士sĩ 。 十Thập 力Lực 士sĩ 不bất 如như 五ngũ 通thông 人nhân 。 外ngoại 五ngũ 通thông 不bất 如như 一nhất 羅La 漢Hán 。 一nhất 切thiết 羅La 漢Hán 不bất 如như 一nhất 目Mục 連Liên 。 目Mục 連Liên 不bất 如như 一nhất 身thân 子tử 。 身thân 子tử 不bất 如như 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 如như 別biệt 菩Bồ 薩Tát 。 別biệt 菩Bồ 薩Tát 不bất 如như 圓viên 菩Bồ 薩Tát 。 圓viên 菩Bồ 薩Tát 不bất 如như 佛Phật 。 佛Phật 迹tích 甚thậm 大đại 。 化hóa 復phục 作tác 化hóa 。 化hóa 化hóa 無vô 盡tận 。 無vô 謀mưu 而nhi 當đương 。 如như 脩tu 羅la 琴cầm 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 無vô 能năng 測trắc 者giả 。 佛Phật 權quyền 力lực 既ký 如như 此thử 。 餘dư 諸chư 義nghĩa 例lệ 可khả 知tri 。 不bất 復phục 記ký 。

二nhị 。 明minh 同đồng 異dị 者giả 。

問vấn 。

實thật 相tướng 體thể 。 因nhân 果quả 宗tông 。 既ký 通thông 眾chúng 經kinh 。 權quyền 實thật 二nhị 智trí 復phục 云vân 何hà 。

答đáp 。

名danh 雖tuy 通thông 用dụng 。 力lực 大đại 差sai 別biệt 。 藏tạng 。 通thông 以dĩ 二nhị 智trí 斷đoạn 四tứ 住trụ 之chi 疑nghi 。 生sanh 偏thiên 真chân 之chi 信tín 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 雖tuy 彈đàn 斥xích 二Nhị 乘Thừa 及cập 偏thiên 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 是thị 界giới 內nội 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 。 不bất 能năng 令linh 小Tiểu 乘Thừa 及cập 方phương 便tiện 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 大đại 疑nghi 生sanh 大đại 信tín 。 《# 大đại 品phẩm 》# 通thông 意ý 。 亦diệc 是thị 界giới 內nội 疑nghi 斷đoạn 信tín 生sanh 。 別biệt 意ý 雖tuy 在tại 界giới 外ngoại 。 亦diệc 未vị 斷đoạn 近cận 疑nghi 生sanh 遠viễn 信tín 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 正chánh 意ý 。 斷đoạn 界giới 外ngoại 疑nghi 。 生sanh 於ư 圓viên 信tín 。 亦diệc 未vị 斷đoạn 近cận 生sanh 遠viễn 。 故cố 權quyền 實thật 二nhị 名danh 雖tuy 復phục 通thông 用dụng 。 而nhi 力lực 大đại 異dị 。 今kim 經kinh 用dụng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 二nhị 智trí 。 斷đoạn 七thất 種chủng 方phương 便tiện 最tối 大đại 無vô 明minh 。 同đồng 入nhập 圓viên 因nhân 。 破phá 執chấp 近cận 迹tích 之chi 情tình 。 生sanh 本bổn 地địa 深thâm 信tín 。 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 。 亦diệc 令linh 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 。 如như 是thị 勝thắng 用dụng 。 豈khởi 同đồng 眾chúng 經kinh 耶da 。

三tam 。 別biệt 釋thích 。 為vi 兩lưỡng 。

一nhất 。 別biệt 釋thích 迹tích 門môn 。 二nhị 。 別biệt 釋thích 本bổn 門môn 。

釋thích 迹tích 門môn 為vi 十thập 。

一nhất 。 破phá 三tam 顯hiển 一nhất 。

二nhị 。 廢phế 三tam 顯hiển 一nhất 。 三tam 。 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。

四tứ 。 會hội 三tam 顯hiển 一nhất 。 五ngũ 。 住trụ 一nhất 顯hiển 一nhất 。

六lục 。 住trụ 三tam 顯hiển 一nhất 。 七thất 。 住trụ 非phi 。

三tam 非phi 一nhất 顯hiển 一nhất 。 八bát 。 覆phú 三tam 顯hiển 一nhất 。

九cửu 。 住trụ 三tam 用dụng 一nhất 。 十thập 。 住trụ 一nhất 用dụng 三tam 。

此thử 意ý 通thông 歷lịch 十thập 妙diệu 。 一nhất 一nhất 妙diệu 中trung 皆giai 具cụ 十thập 意ý 。 義nghĩa 推thôi 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。

今kim 就tựu 別biệt 說thuyết 者giả 。 破phá 三tam 顯hiển 一nhất 。 正chánh 破phá 三tam 情tình 而nhi 顯hiển 一nhất 智trí 。 何hà 者giả 。 昔tích 若nhược 初sơ 讚tán 佛Phật 乘thừa 。 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 苦khổ 。 既ký 不bất 堪kham 聞văn 大đại 。 尋tầm 念niệm 過quá 去khứ 佛Phật 。 所sở 行hành 方phương 便tiện 力lực 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 三tam 乘thừa 。 說thuyết 三tam 乘thừa 已dĩ 。 齊tề 教giáo 封phong 三tam 情tình 。 不bất 更cánh 願nguyện 好hảo/hiếu 者giả 。 今kim 破phá 三tam 執chấp 顯hiển 於ư 佛Phật 智trí 。 故cố 言ngôn 諸chư 佛Phật 法Pháp 久cửu 後hậu 。 要yếu 當đương 說thuyết 真chân 實thật 也dã 。

廢phế 三tam 顯hiển 一nhất 者giả 。 此thử 正chánh 廢phế 教giáo 。 雖tuy 破phá 其kỳ 情tình 。 若nhược 不bất 廢phế 教giáo 。 樹thụ 想tưởng 還hoàn 生sanh 。 執chấp 教giáo 生sanh 惑hoặc 。 是thị 故cố 廢phế 教giáo 。 正chánh 直trực 捨xả 方phương 便tiện 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 三tam 。

開khai 三tam 顯hiển 一nhất 者giả 。 正chánh 就tựu 於ư 理lý 。 傍bàng 得đắc 約ước 教giáo 。 約ước 教giáo 者giả 。 昔tích 教giáo 明minh 三tam 人nhân 入nhập 真chân 。 今kim 教giáo 明minh 三tam 人nhân 得đắc 佛Phật 也dã 。 正chánh 約ước 理lý 者giả 。 秖kỳ 是thị 二Nhị 乘Thừa 真chân 空không 。 自tự 有hữu 實thật 相tướng 。 昔tích 方phương 便tiện 不bất 深thâm 。 不bất 能năng 妙diệu 見kiến 。 今kim 開khai 此thử 空không 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 故cố 言ngôn 決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 諸chư 經Kinh 之chi 王vương 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

為vì 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 開khai 發phát 慧tuệ 眼nhãn 。

會hội 三tam 顯hiển 一nhất 者giả 。 正chánh 就tựu 於ư 行hành 。 《# 大đại 品phẩm 》# 會hội 宗tông 云vân 。

四tứ 念niệm 處xứ 四tứ 禪thiền 等đẳng 。 皆giai 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。

但đãn 會hội 其kỳ 法pháp 。 未vị 會hội 其kỳ 人nhân 。 此thử 經Kinh 人nhân 法pháp 行hành 俱câu 會hội 。 故cố 云vân 。

汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 漸tiệm 漸tiệm 修tu 學học 。 悉tất 當đương 成thành 佛Phật 。 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 云vân 云vân )# 。

住trụ 一nhất 顯hiển 一nhất 者giả 。 此thử 就tựu 佛Phật 本bổn 意ý 。 本bổn 以dĩ 實thật 智trí 化hóa 物vật 。 佛Phật 平bình 等đẳng 說thuyết 。 如như 一nhất 味vị 雨vũ 。 佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 如như 其kỳ 所sở 得đắc 法Pháp 。 定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 此thử 度độ 眾chúng 生sanh 。 若nhược 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 化hóa 。 我ngã 則tắc 墮đọa 慳san 貪tham 。 是thị 事sự 為vi 不bất 可khả 。 故cố 知tri 從tùng 得đắc 道Đạo 夜dạ 。 常thường 說thuyết 中trung 道đạo 。 常thường 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 而nhi 眾chúng 生sanh 罪tội 故cố 。 故cố 使sử 如Như 來Lai 以dĩ 毒độc 塗đồ 乳nhũ 。 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 。 方phương 便tiện 婆bà 和hòa 。 引dẫn 令linh 向hướng 大đại 。 故cố 言ngôn 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 道đạo 。 其kỳ 實thật 為vì 一Nhất 乘Thừa 云vân 云vân )# 。

住trụ 三tam 顯hiển 一nhất 者giả 。 此thử 就tựu 佛Phật 權quyền 智trí 。 方phương 便tiện 化hóa 物vật 。 尋tầm 念niệm 過quá 去khứ 佛Phật 。 所sở 行hành 方phương 便tiện 力lực 。 我ngã 今kim 亦diệc 如như 是thị 。 即tức 趣thú 波ba 羅la 柰nại 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 為vì 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 住trụ 三tam 乘thừa 而nhi 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 。 今kim 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 言ngôn 更canh 以dĩ 異dị 方phương 便tiện 。 助trợ 顯hiển 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 又hựu 昔tích 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 前tiền 毀hủy 訾tí 聲Thanh 聞Văn 。 然nhiên 佛Phật 實thật 以dĩ 。 大Đại 乘Thừa 而nhi 得đắc 度độ 脫thoát 。

住trụ 非phi 三tam 非phi 一nhất 顯hiển 一nhất 者giả 。 或hoặc 約ước 理lý 。 或hoặc 約ước 事sự 。 約ước 理lý 者giả 。 是thị 法Pháp 住trụ 法Pháp 位vị 。 世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 。 是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 知tri 法pháp 常thường 無vô 性tánh 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 無vô 性tánh 即tức 非phi 三tam 非phi 一nhất 。 從tùng 緣duyên 起khởi 即tức 是thị 三tam 緣duyên 顯hiển 一nhất 。 令linh 會hội 非phi 三tam 非phi 一nhất 。 約ước 事sự 者giả 。 即tức 是thị 人nhân 天thiên 乘thừa 。 此thử 乘thừa 非phi 三tam 。 亦diệc 復phục 非phi 一nhất 。 常thường 以dĩ 此thử 乘thừa 引dẫn 入nhập 於ư 大đại 。 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 我ngã 遇ngộ 眾chúng 生sanh 。 盡tận 教giáo 以dĩ 佛Phật 道Đạo 。

覆phú 三tam 顯hiển 一nhất 者giả 。 此thử 就tựu 權quyền 巧xảo 多đa 端đoan 。 前tiền 權quyền 前tiền 度độ 。 但đãn 除trừ 其kỳ 病bệnh 。 不bất 除trừ 其kỳ 法pháp 。 法pháp 不bất 除trừ 故cố 。 擬nghĩ 化hóa 後hậu 緣duyên 。 若nhược 破phá 此thử 法pháp 。 後hậu 何hà 所sở 用dụng 。 機cơ 息tức 則tắc 覆phú 。 機cơ 興hưng 則tắc 用dụng 。 何hà 但đãn 佛Phật 爾nhĩ 。 入nhập 實thật 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 然nhiên 。 若nhược 有hữu 不bất 信tín 此thử 法pháp 。 於ư 餘dư 深thâm 法Pháp 中trung 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 云vân 云vân )# 。

住trụ 三tam 用dụng 一nhất 者giả 。 此thử 就tựu 法Pháp 身thân 妙diệu 應ưng 眷quyến 屬thuộc 。 前tiền 住trụ 三tam 顯hiển 一nhất 是thị 師sư 門môn 。 今kim 住trụ 三tam 用dụng 一nhất 是thị 弟đệ 子tử 門môn 。 如như 富Phú 樓Lâu 那Na 等đẳng 。 實thật 是thị 法Pháp 身thân 。 現hiện 作tác 聲Thanh 聞Văn 。 示thị 住trụ 於ư 三tam 而nhi 常thường 顯hiển 一nhất 。 饒nhiêu 益ích 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。

住trụ 一nhất 用dụng 三tam 者giả 。 此thử 就tựu 本bổn 誓thệ 。 如như 華hoa 光quang 作tác 佛Phật 。 願nguyện 說thuyết 三tam 乘thừa 。 而nhi 非phi 惡ác 世thế 。 今kim 佛Phật 亦diệc 於ư 寶Bảo 藏Tạng 佛Phật 所sở 。 願nguyện 於ư 惡ác 世thế 說thuyết 此thử 三tam 乘thừa (# 云vân 云vân )# 。 但đãn 權quyền 實thật 大đại 用dụng 包bao 括quát 法Pháp 界Giới 。 豈khởi 止chỉ 十thập 意ý 而nhi 已dĩ 。 為vi 顯hiển 十thập 妙diệu 之chi 用dụng 。 故cố 略lược 言ngôn 十thập 耳nhĩ 。

破phá 三tam 顯hiển 一nhất 是thị 用dụng 智trí 妙diệu 。 廢phế 三tam 顯hiển 一nhất 是thị 用dụng 說thuyết 法Pháp 妙diệu 。 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 是thị 用dụng 境cảnh 妙diệu 。 會hội 三tam 顯hiển 一nhất 是thị 用dụng 行hành 妙diệu 。 住trụ 一nhất 顯hiển 一nhất 是thị 用dụng 乘thừa 妙diệu 。 住trụ 三tam 顯hiển 一nhất 是thị 用dụng 感cảm 應ứng 妙diệu 。 住trụ 非phi 三tam 非phi 一nhất 顯hiển 一nhất 是thị 用dụng 神thần 通thông 妙diệu 。 覆phú 三tam 顯hiển 一nhất 是thị 用dụng 位vị 妙diệu 。 住trụ 三tam 用dụng 一nhất 是thị 用dụng 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。 住trụ 一nhất 用dụng 三tam 是thị 用dụng 利lợi 益ích 妙diệu 。

將tương 十thập 用dụng 對đối 當đương 十thập 妙diệu 。 文văn 義nghĩa 相tương/tướng 揀giản 。 大đại 意ý 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 本bổn 門môn 力lực 用dụng 。 例lệ 為vi 十thập 意ý 。 若nhược 扶phù 文văn 便tiện 。 應ưng 言ngôn 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。 若nhược 取thủ 義nghĩa 便tiện 。 應ưng 言ngôn 本bổn 迹tích 。 秖kỳ 呼hô 近cận 為vi 迹tích 。 遠viễn 為vi 本bổn 。 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 。 所sở 言ngôn 十thập 者giả 。

一nhất 。 破phá 迹tích 顯hiển 本bổn 。 二nhị 。 廢phế 迹tích 顯hiển 本bổn 。

三tam 。 開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 。 四tứ 。 會hội 迹tích 顯hiển 本bổn 。

五ngũ 。 住trụ 本bổn 顯hiển 本bổn 。 六lục 。 住trụ 迹tích 顯hiển 本bổn 。

七thất 。 住trụ 非phi 迹tích 非phi 本bổn 顯hiển 本bổn 。 八bát 。 覆phú 迹tích 顯hiển 本bổn 。

九cửu 。 住trụ 迹tích 用dụng 本bổn 。 十thập 。 住trụ 本bổn 用dụng 迹tích 。

通thông 就tựu 本bổn 門môn 一nhất 一nhất 妙diệu 中trung 皆giai 具cụ 十thập 意ý 。 若nhược 別biệt 論luận 者giả 。 破phá 迹tích 顯hiển 本bổn 。 亦diệc 就tựu 破phá 情tình 。 〈# 序tự 品phẩm 〉# 。 〈# 方phương 便tiện 〉# 。 〈# 寶bảo 塔tháp 〉# 三tam 文văn 。 已dĩ 動động 執chấp 生sanh 疑nghi 。 如như 文Văn 殊Thù 答đáp 彌Di 勒Lặc 云vân 。

昔tích 八bát 王vương 子tử 師sư 事sự 妙diệu 光quang 。 妙diệu 光quang 先tiên 居cư 補bổ 處xứ 。 而nhi 王vương 子tử 成thành 佛Phật 。 號hiệu 曰viết 然Nhiên 燈Đăng 。 弟đệ 子tử 今kim 又hựu 成thành 佛Phật 。 號hiệu 曰viết 釋Thích 迦Ca 。 妙diệu 光quang 翻phiên 為vi 弟đệ 子tử 。 字tự 曰viết 文Văn 殊Thù 。 動động 迹tích 執chấp 生sanh 此thử 疑nghi 。 何hà 由do 可khả 決quyết 。 今kim 言ngôn 非phi 是thị 補bổ 處xứ 淹yêm 緩hoãn 。 亦diệc 非phi 弟đệ 子tử 超siêu 越việt 。 良lương 由do 釋Thích 迦Ca 成thành 道Đạo 已dĩ 久cửu 。 昔tích 示thị 弟đệ 子tử 。 今kim 示thị 作tác 師sư 耳nhĩ 。 拂phất 此thử 迹tích 疑nghi 。 顯hiển 於ư 本bổn 智trí 。 故cố 言ngôn 破phá 迹tích 顯hiển 本bổn 也dã 。 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

我ngã 從tùng 久cửu 遠viễn 劫kiếp 來lai 。 讚tán 示thị 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 生sanh 死tử 苦khổ 永vĩnh 盡tận 。 我ngã 常thường 如như 是thị 說thuyết 。

當đương 知tri 生sanh 死tử 。 久cửu 已dĩ 永vĩnh 盡tận 。 非phi 是thị 中trung 間gian 始thỉ 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 寶bảo 塔tháp 涌dũng 現hiện 。 證chứng 示thị 滅diệt 不bất 滅diệt 。 即tức 迹tích 而nhi 常thường 。 分phân 身thân 皆giai 集tập 。 八bát 方phương 不bất 可khả 稱xưng 數số 。 分phân 身thân 既ký 多đa 。 當đương 知tri 成thành 佛Phật 久cửu 矣hĩ 。 如như 荷hà 積tích 滿mãn 池trì 之chi 喻dụ 。 推thôi 三tam 品phẩm 文văn 。 已dĩ 是thị 破phá 迹tích 之chi 漸tiệm 。 所sở 以dĩ 下hạ 方phương 涌dũng 出xuất 。 非phi 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 受thọ 化hóa 。 亦diệc 非phi 他tha 方phương 分phân 身thân 所sở 受thọ 化hóa 。 此thử 兩lưỡng 處xứ 人nhân 彌Di 勒Lặc 皆giai 識thức 。 而nhi 今kim 不bất 識thức 。 所sở 以dĩ 驚kinh 疑nghi 。 破phá 此thử 近cận 情tình 。 顯hiển 本bổn 長trường 遠viễn 。 故cố 文văn 云vân 。

一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 皆giai 謂vị 我ngã 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 出xuất 釋Thích 氏Thị 宮cung 。 去khứ 伽Già 耶Da 城Thành 不bất 遠viễn 。 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 。 然nhiên 我ngã 實thật 成thành 佛Phật 來lai 。 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 劫kiếp 。

直trực 舉cử 世thế 界giới 問vấn 彌Di 勒Lặc 。 彌Di 勒Lặc 不bất 知tri 其kỳ 數số 。 何hà 況huống 世thế 界giới 中trung 塵trần 而nhi 當đương 可khả 數số 。 此thử 是thị 破phá 近cận 執chấp 謂vị 。 生sanh 其kỳ 遠viễn 智trí 也dã 。

廢phế 迹tích 顯hiển 本bổn 者giả 。 亦diệc 就tựu 說thuyết 法Pháp 。 昔tích 為vi 五ngũ 濁trược 障chướng 重trọng 。 不bất 得đắc 遠viễn 說thuyết 本bổn 地địa 。 但đãn 示thị 迹tích 中trung 近cận 成thành 。 今kim 障chướng 除trừ 機cơ 動động 。 須tu 廢phế 道đạo 樹thụ 王vương 城thành 迹tích 中trung 之chi 說thuyết 。 皆giai 是thị 方phương 便tiện 。 執chấp 近cận 之chi 心tâm 既ký 斷đoạn 。 封phong 近cận 之chi 教giáo 亦diệc 息tức 。 文văn 云vân 。

自tự 從tùng 是thị 來lai 。 我ngã 常thường 在tại 此thử 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 亦diệc 於ư 餘dư 處xứ 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 國quốc 。 導đạo 利lợi 眾chúng 生sanh 。

即tức 是thị 廢phế 一nhất 期kỳ 之chi 迹tích 教giáo 。 顯hiển 久cửu 遠viễn 之chi 本bổn 說thuyết 也dã 。

開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 者giả 。 此thử 亦diệc 就tựu 法pháp 。 亦diệc 就tựu 理lý 。 秖kỳ 文Văn 殊Thù 所sở 述thuật 。 然nhiên 燈đăng 佛Phật 及cập 久cửu 遠viễn 來lai 。 讚tán 示thị 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 及cập 分phân 身thân 諸chư 佛Phật 。 如như 此thử 迹tích 說thuyết 。 以dĩ 是thị 顯hiển 本bổn 之chi 意ý 。 惑hoặc 者giả 未vị 悟ngộ 玄huyền 旨chỉ 。 今kim 若nhược 顯hiển 本bổn 。 亦diệc 不bất 逈huýnh 就tựu 餘dư 途đồ 。 還hoàn 開khai 近cận 迹tích 示thị 其kỳ 本bổn 要yếu 耳nhĩ 。 就tựu 理lý 者giả 。 但đãn 深thâm 觀quán 方phương 便tiện 之chi 迹tích 。 本bổn 理lý 即tức 顯hiển 。 文văn 云vân 。

我ngã 實thật 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 久cửu 遠viễn 若nhược 斯tư 。 但đãn 以dĩ 方phương 便tiện 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 令linh 入nhập 佛Phật 道Đạo 。

若nhược 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 即tức 於ư 迹tích 得đắc 本bổn 也dã 。

會hội 迹tích 顯hiển 本bổn 者giả 。 此thử 則tắc 就tựu 行hành 。 尋tầm 迹tích 中trung 諸chư 行hành 。 或hoặc 從tùng 此thử 佛Phật 行hạnh 行hành 得đắc 記ký 。 或hoặc 從tùng 彼bỉ 佛Phật 行hạnh 行hành 得đắc 記ký 。 或hoặc 示thị 己kỷ 身thân 他tha 身thân 。 隨tùy 機cơ 應ưng 現hiện 長trường 短đoản 大đại 小tiểu 。 諸chư 迹tích 悉tất 從tùng 本bổn 垂thùy 。 若nhược 結kết 會hội 古cổ 今kim 。 還hoàn 結kết 迹tích 而nhi 顯hiển 本bổn 耳nhĩ 。 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 。 不bất 思tư 議nghị 一nhất 。 文văn 云vân 。

諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 於ư 是thị 中trung 間gian 。 我ngã 說thuyết 然nhiên 燈đăng 佛Phật 等đẳng 。 又hựu 復phục 言ngôn 其kỳ 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 如như 此thử 皆giai 是thị 。 方phương 便tiện 分phân 別biệt 。

即tức 會hội 迹tích 顯hiển 本bổn 意ý 也dã 。

住trụ 本bổn 顯hiển 本bổn 。 此thử 就tựu 佛Phật 本bổn 意ý 。 即tức 如như 下hạ 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 空không 中trung 住trụ 。 法Pháp 身thân 佛Phật 為vi 法Pháp 身thân 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 法Pháp 。 法Pháp 身thân 修tu 道Đạo 。 純thuần 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 文văn 云vân 。

娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 純thuần 以dĩ 黃hoàng 金kim 為vi 地địa 。 人nhân 天thiên 充sung 滿mãn 。

又hựu 云vân 。

人nhân 眾chúng 見kiến 燒thiêu 盡tận 。 我ngã 淨tịnh 土độ 不bất 毀hủy 。

能năng 如như 是thị 深thâm 觀quán 。 是thị 為vi 深thâm 信tín 解giải 相tướng 。 常thường 住trụ 此thử 本bổn 。 恆hằng 顯hiển 於ư 本bổn 。 文văn 云vân 。

我ngã 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 甚thậm 大đại 久cửu 遠viễn 。 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。

豈khởi 非phi 住trụ 本bổn 顯hiển 本bổn 也dã 。

住trụ 迹tích 顯hiển 本bổn 者giả 。 此thử 就tựu 迹tích 意ý 。 即tức 是thị 釋Thích 迦Ca 住trụ 生sanh 身thân 而nhi 顯hiển 一nhất 。 由do 顯hiển 一nhất 故cố 。 古cổ 佛Phật 塔tháp 涌dũng 。 塔tháp 涌dũng 故cố 。 召triệu 請thỉnh 分phân 身thân 。 分phân 身thân 集tập 故cố 。 幕mạc 覓mịch 弘hoằng 經kinh 。 下hạ 方phương 出xuất 現hiện 。 幕mạc 覓mịch 弘hoằng 經kinh 。 下hạ 方phương 出xuất 現hiện 。 彌Di 勒Lặc 疑nghi 問vấn 。 問vấn 故cố 說thuyết 壽thọ 長trường 遠viễn 。 動động 執chấp 遣khiển 疑nghi 。 是thị 為vi 住trụ 迹tích 顯hiển 本bổn 也dã 。 文văn 云vân 。

我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 其kỳ 信tín 等đẳng 諸chư 根căn 。 乃nãi 至chí 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 說thuyết 微vi 妙diệu 法Pháp 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 發phát 歡hoan 喜hỷ 心tâm 也dã 。

住trụ 非phi 迹tích 非phi 本bổn 而nhi 顯hiển 本bổn 者giả 。 此thử 約ước 絕tuyệt 言ngôn 冥minh 會hội 。 即tức 是thị 非phi 本bổn 非phi 迹tích 而nhi 能năng 本bổn 迹tích 。 昔tích 非phi 迹tích 而nhi 垂thùy 迹tích 。 今kim 非phi 本bổn 而nhi 顯hiển 本bổn 。 文văn 云vân 。

非phi 實thật 非phi 虛hư 。 非phi 如như 非phi 異dị 。 如như 斯tư 之chi 事sự 。 如Như 來Lai 明minh 見kiến 也dã 。

覆phú 迹tích 顯hiển 本bổn 者giả 。 亦diệc 約ước 機cơ 應ưng 多đa 端đoan 。 若nhược 執chấp 迹tích 障chướng 本bổn 。 故cố 覆phú 令linh 不bất 執chấp 。 更cánh 對đối 後hậu 機cơ 。 還hoàn 須tu 用dụng 迹tích 。 故cố 有hữu 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 之chi 力lực 。 文văn 云vân 。

以dĩ 若nhược 干can 言ngôn 辭từ 。 因nhân 緣duyên 譬thí 喻dụ 。 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 。

所sở 作tác 佛Phật 事sự 。 未vị 曾tằng 暫tạm 廢phế 。

住trụ 迹tích 用dụng 本bổn 者giả 。 上thượng 來lai 住trụ 迹tích 顯hiển 本bổn 者giả 。 直trực 是thị 迹tích 中trung 隨tùy 機cơ 方phương 便tiện 顯hiển 本bổn 地địa 理lý 。 今kim 言ngôn 住trụ 迹tích 用dụng 本bổn 者giả 。 即tức 是thị 中trung 間gian 。 迹tích 至chí 道đạo 樹thụ 。 數sác 數sác 生sanh 滅diệt 。 他tha 身thân 他tha 事sự 者giả 。 皆giai 用dụng 本bổn 地địa 實thật 因nhân 實thật 果quả 。 種chủng 種chủng 本bổn 法pháp 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 故cố 言ngôn 住trụ 迹tích 用dụng 本bổn 。 此thử 就tựu 師sư 為vi 解giải 。 若nhược 約ước 弟đệ 子tử 者giả 。 即tức 是thị 本bổn 時thời 妙diệu 應ưng 眷quyến 屬thuộc 。 住trụ 於ư 權quyền 迹tích 。 垂thùy 形hình 九cửu 道đạo 。 而nhi 用dụng 本bổn 法pháp 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 文văn 云vân 。

然nhiên 我ngã 今kim 非phi 實thật 滅diệt 度độ 。 而nhi 便tiện 唱xướng 言ngôn 。 當đương 取thủ 滅diệt 度độ 。 如Như 來Lai 以dĩ 是thị 方phương 便tiện 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。

此thử 是thị 住trụ 迹tích 。 而nhi 用dụng 本bổn 時thời 滅diệt 度độ 而nhi 示thị 滅diệt 度độ 也dã 。

住trụ 本bổn 用dụng 迹tích 者giả 。 即tức 是thị 本bổn 地địa 不bất 動động 而nhi 迹tích 周chu 法Pháp 界Giới 。 非phi 生sanh 現hiện 生sanh 。 非phi 滅diệt 現hiện 滅diệt 。 常thường 用dụng 此thử 迹tích 利lợi 潤nhuận 眾chúng 生sanh 。 此thử 義nghĩa 據cứ 師sư 。 若nhược 據cứ 弟đệ 子tử 者giả 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 。 住trụ 於ư 本bổn 地địa 。 無vô 謀mưu 之chi 權quyền 。 迹tích 用dụng 無vô 盡tận 。 文văn 云vân 。

又hựu 善thiện 男nam 子tử 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 實thật 不bất 虛hư 。

佛Phật 散tán 赴phó 眾chúng 緣duyên 。 文văn 小tiểu 不bất 次thứ 。 今kim 題đề 來lai 證chứng 義nghĩa 。 引dẫn 於ư 〈# 壽thọ 量lượng 〉# 文văn 盡tận 。

破phá 迹tích 顯hiển 本bổn 。 會hội 迹tích 顯hiển 本bổn 。 別biệt 用dụng 因nhân 妙diệu 。 開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 。 是thị 別biệt 論luận 用dụng 本bổn 果quả 妙diệu 。 住trụ 本bổn 顯hiển 本bổn 。 是thị 別biệt 用dụng 本bổn 國quốc 土độ 妙diệu 。 廢phế 迹tích 顯hiển 本bổn 。 別biệt 論luận 是thị 用dụng 本bổn 說thuyết 法Pháp 妙diệu 。 住trụ 非phi 迹tích 非phi 本bổn 。 別biệt 論luận 是thị 用dụng 本bổn 感cảm 應ứng 妙diệu 。 覆phú 迹tích 顯hiển 本bổn 。 別biệt 論luận 是thị 用dụng 本bổn 神thần 通thông 妙diệu 。 住trụ 迹tích 用dụng 本bổn 。 別biệt 論luận 是thị 用dụng 本bổn 壽thọ 命mạng 妙diệu 。 亦diệc 是thị 用dụng 本bổn 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。 住trụ 本bổn 用dụng 迹tích 。 別biệt 論luận 是thị 用dụng 本bổn 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 。 亦diệc 是thị 本bổn 利lợi 益ích 妙diệu (# 云vân 云vân )# 。

四tứ 。 結kết 成thành 悉tất 檀đàn 者giả 。 權quyền 實thật 二nhị 智trí 。 十thập 用dụng 不bất 同đồng 。 即tức 是thị 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 。 隨tùy 類loại 各các 解giải 。 迹tích 中trung 破phá 廢phế 。 令linh 七thất 種chủng 方phương 便tiện 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 本bổn 中trung 破phá 廢phế 。 恆Hằng 沙sa 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 疑nghi 增tăng 道đạo 。 皆giai 是thị 四tứ 悉tất 檀đàn 意ý 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 今kim 束thúc 此thử 十thập 用dụng 為vi 四tứ 悉tất 檀đàn 。

先tiên 。 束thúc 迹tích 門môn 。 次thứ 。 束thúc 本bổn 門môn 。

迹tích 又hựu 為vi 二nhị 。

先tiên 。 別biệt 束thúc 。 次thứ 。 通thông 束thúc 。 別biệt 者giả 。 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 住trụ 三tam 用dụng 一nhất 。 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 此thử 三tam 條điều 屬thuộc 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 。 何hà 者giả 。 本bổn 習tập 此thử 三tam 。 今kim 還hoàn 約ước 三tam 修tu 一nhất 。 不bất 改cải 途đồ 易dị 轍triệt 。 秖kỳ 深thâm 觀quán 此thử 三tam 。 一nhất 理lý 自tự 顯hiển 。 三tam 中trung 有hữu 一nhất 。 不bất 須tu 取thủ 捨xả 。 故cố 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 屬thuộc 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 。 住trụ 三tam 用dụng 一nhất 亦diệc 如như 是thị 。 秖kỳ 就tựu 此thử 三tam 而nhi 修tu 一nhất 道đạo 。 如như 富phú 樓lâu 那na 。 但đãn 住trụ 聲Thanh 聞Văn 而nhi 自tự 饒nhiêu 益ích 。 亦diệc 能năng 饒nhiêu 益ích 。 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 即tức 是thị 不bất 改cải 三tam 法pháp 能năng 生sanh 一nhất 解giải 。 皆giai 屬thuộc 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 也dã 。 破phá 三tam 。 廢phế 三tam 。 覆phú 三tam 。 此thử 三tam 屬thuộc 對đối 治trị 。 其kỳ 封phong 三tam 疑nghi 一nhất 。 斥xích 破phá 其kỳ 情tình 。 廢phế 於ư 權quyền 教giáo 。 密mật 覆phú 權quyền 法pháp 。 令linh 執chấp 病bệnh 心tâm 。 除trừ 入nhập 一nhất 實thật 道đạo 。 安an 住trụ 實thật 智trí 中trung 也dã 。 住trụ 三tam 顯hiển 一nhất 。 住trụ 一nhất 用dụng 三tam 。 兩lưỡng 種chủng 屬thuộc 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 。 何hà 者giả 。 世thế 界giới 以dĩ 樂nhạo 欲dục 為vi 本bổn 。 若nhược 眾chúng 生sanh 欲dục 得đắc 。 三tam 乘thừa 之chi 道Đạo 。 不bất 欲dục 聞văn 一nhất 實thật 之chi 化hóa 。 故cố 佛Phật 自tự 住trụ 一nhất 。 同đồng 彼bỉ 說thuyết 三tam 。 又hựu 三tam 乘thừa 緣duyên 異dị 。 如như 世thế 界giới 隔cách 別biệt 。 故cố 名danh 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 也dã 。 住trụ 三tam 顯hiển 一nhất 。 亦diệc 是thị 世thế 界giới 。 何hà 者giả 。 佛Phật 隨tùy 人nhân 法pháp 。 住trụ 於ư 方phương 便tiện 。 調điều 熟thục 顯hiển 一nhất 。 故cố 屬thuộc 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 也dã 。 住trụ 一nhất 顯hiển 一nhất 。 住trụ 非phi 三tam 非phi 一nhất 顯hiển 一nhất 。 此thử 屬thuộc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 也dã 。

通thông 明minh 四tứ 悉tất 檀đàn 者giả 。 秖kỳ 破phá 三tam 顯hiển 一nhất 。 得đắc 有hữu 四tứ 種chủng 益ích 。 何hà 者giả 。 君quân 子tử 樂nhạo 聞văn 過quá 。 小tiểu 人nhân 惡ác 聞văn 愆khiên 。 欲dục 知tri 過quá 必tất 改cải 。 即tức 為vi 破phá 執chấp 除trừ 病bệnh 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 即tức 是thị 世thế 界giới 也dã 。 若nhược 執chấp 住trụ 三tam 。 不bất 能năng 進tiến 道đạo 。 破phá 三tam 從tùng 一nhất 。 覺giác 悟ngộ 心tâm 生sanh 。 善thiện 法Pháp 增tăng 進tiến 。 是thị 名danh 為vi 人nhân 也dã 。 執chấp 三tam 是thị 病bệnh 。 說thuyết 一nhất 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 名danh 對đối 治trị 也dã 。 若nhược 聞văn 破phá 三tam 得đắc 見kiến 理lý 。 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。 餘dư 九cửu 種chủng 例lệ 爾nhĩ 。 故cố 知tri 佛Phật 之chi 善thiện 巧xảo 稱xưng 合hợp 機cơ 緣duyên 。 皆giai 令linh 得đắc 益ích 。 四tứ 悉tất 檀đàn 之chi 力lực 也dã (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 結kết 本bổn 門môn 十thập 用dụng 為vi 四tứ 悉tất 檀đàn 者giả 。 亦diệc 有hữu 別biệt 。 通thông 二nhị 意ý 。 住trụ 迹tích 顯hiển 本bổn 。 住trụ 本bổn 用dụng 迹tích 。 此thử 屬thuộc 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 。 亦diệc 名danh 隨tùy 樂nhạo 欲dục 。 釋thích 如như 前tiền 。 開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 。 會hội 迹tích 顯hiển 本bổn 。 住trụ 迹tích 用dụng 本bổn 。 屬thuộc 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 。 不bất 改cải 途đồ 更cánh 修tu 。 還hoàn 約ước 本bổn 法pháp 修tu 顯hiển 本bổn 也dã 。 釋thích 如như 前tiền 。 破phá 迹tích 。 廢phế 迹tích 。 覆phú 迹tích 。 屬thuộc 對đối 治trị 。 住trụ 本bổn 顯hiển 本bổn 。 住trụ 非phi 本bổn 非phi 迹tích 顯hiển 本bổn 。 屬thuộc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 釋thích 如như 前tiền 。

次thứ 。 通thông 約ước 一nhất 科khoa 。 結kết 四tứ 悉tất 檀đàn 。 亦diệc 如như 前tiền 。 餘dư 九cửu 例lệ 亦diệc 爾nhĩ 。 具cụ 解giải (# 云vân 云vân )# 。

五ngũ 。 悉tất 檀đàn 同đồng 異dị 者giả 。 餘dư 經kinh 亦diệc 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 。 破phá 三tam 顯hiển 一nhất 。 破phá 迹tích 顯hiển 本bổn 等đẳng 。 而nhi 與dữ 此thử 有hữu 異dị 。 即tức 為vi 兩lưỡng 。

一nhất 。 迹tích 門môn 明minh 異dị 。 二nhị 。 本bổn 門môn 明minh 異dị 。

迹tích 門môn 異dị 者giả 。 三tam 藏tạng 中trung 亦diệc 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 破phá 廢phế 等đẳng 意ý 。 但đãn 為vi 有hữu 餘dư 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 云vân 云vân )# 。 《# 大đại 品phẩm 》# 中trung 共cộng 般Bát 若Nhã 。 亦diệc 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 破phá 立lập 廢phế 等đẳng 意ý 。 但đãn 悟ngộ 真chân 理lý 。 未vị 能năng 久cửu 圓viên (# 云vân 云vân )# 。 方Phương 等Đẳng 中trung 亦diệc 破phá 三tam 顯hiển 一nhất 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 人nhân 。 有hữu 一nhất 分phần/phân 同đồng 。 二Nhị 乘Thừa 人nhân 不bất 得đắc 入nhập 實thật 。 故cố 十thập 弟đệ 子tử 被bị 淨tịnh 名danh 訶ha 墮đọa 八bát 邪tà 。 不bất 入nhập 眾chúng 數số 。 此thử 是thị 破phá 斥xích 之chi 語ngữ 。 稱xưng 歎thán 不bất 思tư 議nghị 。 大Đại 乘Thừa 之chi 道Đạo 。 皆giai 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 意ý 。 而nhi 二Nhị 乘Thừa 不bất 悟ngộ 也dã 。 此thử 經Kinh 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 意ý 。 二Nhị 乘Thừa 而nhi 得đắc 斷đoạn 疑nghi 除trừ 執chấp 。 入nhập 佛Phật 正Chánh 道Đạo 。 受thọ 記ký 作tác 佛Phật 。 故cố 知tri 此thử 經Kinh 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 巧xảo 妙diệu 。 文văn 云vân 。

言ngôn 辭từ 柔nhu 軟nhuyễn 。 悅duyệt 可khả 眾chúng 心tâm 。

身thân 子tử 領lãnh 解giải 云vân 。

佛Phật 以dĩ 種chủng 種chủng 緣duyên 。 譬thí 喻dụ 巧xảo 言ngôn 說thuyết 。 其kỳ 心tâm 安an 如như 海hải 。 我ngã 聞văn 疑nghi 網võng 斷đoạn 。 安an 住trụ 實thật 智trí 中trung 。

即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。

問vấn 。

法pháp 華hoa 顯hiển 一nhất 。 還hoàn 藉tạ 先tiên 破phá 。 無vô 前tiền 調điều 熟thục 。 今kim 亦diệc 不bất 解giải 。

答đáp 。

今kim 日nhật 得đắc 悟ngộ 。 由do 昔tích 彈đàn 訶ha 。 但đãn 功công 屬thuộc 此thử 經Kinh 。 名danh 非phi 彼bỉ 得đắc 。 譬thí 如như 百bách 人nhân 共cộng 圍vi 一nhất 賊tặc 。 而nhi 攻công 圍vi 之chi 力lực 實thật 賴lại 眾chúng 人nhân 。 能năng 擒cầm 賊tặc 者giả 得đắc 勳huân 。 不bất 屬thuộc 百bách 人nhân (# 云vân 云vân )# 。

此thử 經Kinh 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 四tứ 悉tất 檀đàn 大đại 用dụng 最tối 為vi 雄hùng 猛mãnh (# 云vân 云vân )# 。 發phát 迹tích 顯hiển 本bổn 。 四tứ 悉tất 檀đàn 永vĩnh 異dị 眾chúng 經kinh 。 何hà 者giả 。 迹tích 中trung 力lực 用dụng 。 已dĩ 出xuất 諸chư 教giáo 。 本bổn 中trung 十thập 用dụng 。 諸chư 經kinh 無vô 一nhất 。 況huống 當đương 有hữu 十thập 。 迹tích 中trung 悉tất 檀đàn 已dĩ 出xuất 諸chư 經kinh 。 本bổn 中trung 悉tất 檀đàn 諸chư 經kinh 無vô 一nhất 。 何hà 況huống 有hữu 四tứ 。 可khả 以dĩ 意ý 推thôi 。 無vô 煩phiền 多đa 記ký 也dã 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 九cửu 下hạ