Diệu Pháp Liên Hoa Kinh Huyền Nghĩa – Quyển 6

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa
Quyển 6
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 六lục 上thượng

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

○# 第đệ 六lục 明minh 感cảm 應ứng 妙diệu 者giả 。 上thượng 來lai 四tứ 妙diệu 名danh 為vi 圓viên 因nhân 。 三tam 法pháp 祕bí 藏tạng 名danh 為vi 圓viên 果quả 。

境cảnh 妙diệu 究cứu 竟cánh 顯hiển 。 名danh 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 智trí 妙diệu 究cứu 竟cánh 滿mãn 。 名danh 盧lô 舍xá 那na 。 行hành 妙diệu 究cứu 竟cánh 滿mãn 。 名danh 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 三tam 佛Phật 不bất 一nhất 異dị 。 不bất 縱tung 橫hoành 。 故cố 名danh 妙diệu 果Quả 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

稽khể 首thủ 智Trí 度Độ 無vô 子tử 佛Phật

者giả 。 果quả 地địa 圓viên 極cực 非phi 復phục 因nhân 位vị 。 故cố 稱xưng 無vô 子tử 。 果quả 智trí 寂tịch 照chiếu 。 有hữu 感cảm 必tất 彰chương 。 故cố 明minh 感cảm 應ứng 妙diệu 也dã 。 即tức 為vi 六lục 。

一nhất 。 釋thích 感cảm 應ứng 名danh 。 二nhị 。 明minh 相tướng 。 三tam 。 明minh 同đồng 異dị 。 四tứ 。 明minh 相tướng 對đối 。 五ngũ 。 明minh 麁thô 妙diệu 。 六lục 。 明minh 觀quán 心tâm 。

釋thích 名danh 又hựu 三tam 。

一nhất 。 釋thích 名danh 。 二nhị 。 四tứ 悉tất 檀đàn 帖# 解giải 。 三tam 。 料liệu 簡giản 。 釋thích 名danh 者giả 。 《# 正Chánh 法Pháp 華hoa 》# 云vân 。

無vô 數số 世thế 界giới 。 廣quảng 說thuyết 經Kinh 法Pháp

世Thế 尊Tôn 所sở 為vi 。 感cảm 應ứng 如như 是thị 。 今kim 故cố 用dụng 為vi 名danh 。 而nhi 經kinh 中trung 機cơ 語ngữ 。 緣duyên 語ngữ 。 並tịnh 是thị 感cảm 之chi 異dị 目mục 。 悉tất 語ngữ 眾chúng 生sanh 。 且thả 從tùng 機cơ 釋thích 義nghĩa 則tắc 易dị 見kiến 。 緣duyên 感cảm 例lệ 可khả 解giải 。

機cơ 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 機cơ 是thị 微vi 義nghĩa 。 故cố 《# 易dị 》# 云vân 。

機cơ 者giả 。 動động 之chi 微vi 。 吉cát 之chi 先tiên 現hiện 。

又hựu 《# 阿a 含hàm 》# 云vân 。

眾chúng 生sanh 有hữu 善thiện 法Pháp 之chi 機cơ 。 聖thánh 人nhân 來lai 應ưng 也dã 。

眾chúng 生sanh 有hữu 將tương 生sanh 之chi 善thiện 。 此thử 善thiện 微vi 微vi 將tương 動động 。 而nhi 得đắc 為vi 機cơ 。 若nhược 將tương 生sanh 善thiện 為vi 機cơ 。 此thử 結kết 為vi 促xúc 。 今kim 明minh 可khả 生sanh 之chi 善thiện 。 此thử 語ngữ 則tắc 寬khoan 。 如như 弩nỗ 有hữu 可khả 發phát 之chi 機cơ 。 故cố 射xạ 者giả 發phát 之chi 。 發phát 之chi 則tắc 箭tiễn 動động 。 不bất 發phát 則tắc 不bất 前tiền 。 眾chúng 生sanh 有hữu 可khả 生sanh 之chi 善thiện 。 故cố 聖thánh 應ưng 則tắc 善thiện 生sanh 。 不bất 應ưng 則tắc 不bất 生sanh 。 故cố 言ngôn 機cơ 者giả 微vi 也dã 。 二nhị 者giả 。 《# 古cổ 注chú 楞lăng 伽già 經kinh 》# 云vân 。

機cơ 是thị 關quan 義nghĩa 。

何hà 者giả 。 眾chúng 生sanh 有hữu 善thiện 有hữu 惡ác 。 關quan 聖thánh 慈từ 悲bi 。 故cố 機cơ 是thị 關quan 義nghĩa 也dã 。 三tam 者giả 。 機cơ 是thị 宜nghi 義nghĩa 。 如như 欲dục 拔bạt 無vô 明minh 之chi 苦khổ 。 正chánh 宜nghi 於ư 悲bi 。 欲dục 與dữ 法pháp 性tánh 之chi 樂lạc 。 正chánh 宜nghi 於ư 慈từ 。 故cố 機cơ 是thị 宜nghi 義nghĩa 也dã 。

次thứ 明minh 應ưng 者giả 。 亦diệc 為vi 三tam 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 應ưng 是thị 赴phó 義nghĩa 。 既ký 言ngôn 機cơ 有hữu 可khả 生sanh 之chi 理lý 。 機cơ 微vi 將tương 動động 。 聖thánh 人nhân 赴phó 之chi 。 其kỳ 善thiện 得đắc 生sanh 。 故cố 用dụng 赴phó 而nhi 釋thích 應ưng 。 二nhị 者giả 。 應ưng 是thị 對đối 義nghĩa 。 如như 人nhân 交giao 關quan 。 更cánh 相tương 主chủ 對đối 。 若nhược 一nhất 欲dục 賣mại 。 一nhất 不bất 欲dục 買mãi 。 則tắc 不bất 相tương 主chủ 對đối 。 若nhược 賣mại 買mãi 兩lưỡng 和hòa 。 則tắc 貿mậu 易dị 交giao 決quyết 。 貴quý 賤tiện 無vô 悔hối 。 今kim 以dĩ 眾chúng 生sanh 譬thí 買mãi 。 如Như 來Lai 譬thí 賣mại 。 就tựu 機cơ 以dĩ 論luận 關quan 。 就tựu 應ưng 以dĩ 論luận 對đối 。 故cố 以dĩ 對đối 釋thích 應ưng 也dã 。 三tam 者giả 。 應ưng 是thị 應ưng 義nghĩa 。 既ký 言ngôn 機cơ 是thị 於ư 宜nghi 。 宜nghi 何hà 等đẳng 法pháp 。 應ưng 以dĩ 慈từ 悲bi 之chi 法pháp 。 是thị 善thiện 惡ác 所sở 宜nghi 。 悲bi 則tắc 宜nghi 救cứu 苦khổ 。 慈từ 則tắc 宜nghi 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 隨tùy 以dĩ 何hà 法pháp 。 應ứng 其kỳ 所sở 宜nghi 。 故cố 以dĩ 應ưng 釋thích 應ưng 也dã 。

二nhị 。 明minh 四tứ 悉tất 檀đàn 帖# 釋thích 者giả 。 機cơ 應ưng 各các 有hữu 三tam 義nghĩa 。 即tức 四tứ 悉tất 檀đàn 意ý 也dã 。 若nhược 微vi 以dĩ 釋thích 機cơ 。 赴phó 以dĩ 釋thích 應ưng 者giả 。 是thị 赴phó 樂nhạo 欲dục 之chi 心tâm 也dã 。 何hà 但đãn 心tâm 善thiện 可khả 生sanh 名danh 之chi 為vi 欲dục 。 如như 草thảo 木mộc 無vô 心tâm 。 亦diệc 稱xưng 可khả 生sanh 。 欲dục 生sanh 。 將tương 生sanh 。 故cố 知tri 赴phó 此thử 善thiện 生sanh 。 是thị 隨tùy 樂nhạo 欲dục 。 即tức 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 明minh 機cơ 應ưng 也dã 。 若nhược 關quan 以dĩ 釋thích 機cơ 。 對đối 以dĩ 釋thích 應ưng 。 更cánh 相tương 對đối 當đương 。 以dĩ 悲bi 對đối 其kỳ 苦khổ 機cơ 。 以dĩ 慈từ 對đối 其kỳ 善thiện 機cơ 者giả 。 即tức 是thị 隨tùy 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 以dĩ 明minh 機cơ 應ưng 也dã 。 次thứ 以dĩ 宜nghi 釋thích 機cơ 。 以dĩ 應ưng 釋thích 應ưng 者giả 。 即tức 是thị 為vi 人nhân 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。 宜nghi 以dĩ 如như 此thử 等đẳng 法pháp 。 與dữ 其kỳ 機cơ 感cảm 相tương/tướng 宜nghi 。 宜nghi 生sanh 事sự 善thiện 。 即tức 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 。 宜nghi 生sanh 理lý 善thiện 。 即tức 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 也dã 。

三tam 。 料liệu 簡giản 者giả 。

問vấn 。

何hà 意ý 於ư 理lý 善thiện 稱xưng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 耶da 。

答đáp 。

理lý 善thiện 明minh 生sanh 。 理lý 闇ám 必tất 滅diệt 。 終chung 不bất 理lý 惡ác 滅diệt 。 方phương 始thỉ 理lý 善thiện 生sanh 。 故cố 於ư 理lý 善thiện 稱xưng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 也dã 。 若nhược 事sự 善thiện 生sanh 。 事sự 惡ác 未vị 必tất 去khứ 。 事sự 惡ác 去khứ 。 事sự 善thiện 未vị 必tất 生sanh 。 事sự 是thị 隔cách 別biệt 。 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 正chánh 是thị 藥dược 病bệnh 相tương 對đối 。 故cố 不bất 於ư 中trung 開khai 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 。 其kỳ 意ý 在tại 此thử 。

問vấn 。

眾chúng 生sanh 機cơ 。 聖thánh 人nhân 應ưng 。 為vi 一nhất 為vi 異dị 。 若nhược 一nhất 則tắc 非phi 機cơ 應ưng 。 若nhược 異dị 。 何hà 相tương 交giao 關quan 而nhi 論luận 機cơ 應ưng 。

答đáp 。

不bất 一nhất 不bất 異dị 。 理lý 論luận 則tắc 同đồng 如như 。 是thị 故cố 不bất 異dị 。 事sự 論luận 有hữu 機cơ 應ưng 。 是thị 故cố 不bất 一nhất 。 譬thí 如như 父phụ 子tử 。 天thiên 性tánh 相tướng 關quan 。 骨cốt 肉nhục 遺di 體thể 。 異dị 則tắc 不bất 可khả 。 若nhược 同đồng 者giả 。 父phụ 即tức 子tử 。 子tử 即tức 父phụ 。 同đồng 又hựu 不bất 可khả 。 秖kỳ 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 而nhi 論luận 父phụ 子tử 也dã 。 眾chúng 生sanh 理lý 性tánh 與dữ 佛Phật 不bất 殊thù 。 是thị 故cố 不bất 異dị 。 而nhi 眾chúng 生sanh 隱ẩn 如Như 來Lai 顯hiển 。 是thị 故cố 不bất 一nhất 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 而nhi 論luận 機cơ 應ưng 也dã 。 又hựu 同đồng 是thị 非phi 事sự 非phi 理lý 故cố 不bất 異dị 。 眾chúng 生sanh 得đắc 事sự 。 聖thánh 人nhân 得đắc 理lý 。 又hựu 聖thánh 人nhân 得đắc 事sự 。 凡phàm 夫phu 有hữu 理lý 。 故cố 論luận 異dị (# 云vân 云vân )# 。

問vấn 。

為vi 用dụng 法Pháp 身thân 應ưng 。 為vi 用dụng 應ưng 身thân 應ưng 。 若nhược 應ưng 身thân 應ưng 。 應ưng 身thân 無vô 本bổn 何hà 能năng 應ưng 。 若nhược 用dụng 法Pháp 身thân 應ưng 。 應ưng 則tắc 非phi 法pháp 。

答đáp 。

至chí 論luận 諸chư 法pháp 。 非phi 去khứ 來lai 今kim 。 非phi 應ưng 非phi 不bất 應ưng 而nhi 能năng 有hữu 應ưng 。 亦diệc 可khả 言ngôn 法pháp 應ưng 。 亦diệc 可khả 言ngôn 應ưng 應ưng 。 法pháp 應ưng 則tắc 冥minh 益ích 。 應ưng 應ưng 則tắc 顯hiển 益ích 。 分phân 別biệt 冥minh 顯hiển 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 如như 後hậu 說thuyết (# 云vân 云vân )# 。

第đệ 二nhị 明minh 機cơ 應ưng 相tương/tướng 者giả 。 約ước 善thiện 惡ác 明minh 機cơ 相tương/tướng 。 約ước 慈từ 悲bi 論luận 應ưng 相tương/tướng 。 若nhược 善thiện 惡ác 為vi 機cơ 。 為vi 單đơn 。 為vi 共cộng 。 解giải 者giả 不bất 同đồng 。 或hoặc 言ngôn 單đơn 惡ác 為vi 機cơ 。 引dẫn 經Kinh 云vân 。

我ngã 為vì 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 瘡sang 疣vưu 重trọng 病bệnh 。

又hựu 云vân 。

如như 有hữu 七thất 子tử 。 然nhiên 於ư 病bệnh 者giả 。 心tâm 則tắc 偏thiên 重trọng 。 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 非phi 不bất 平bình 等đẳng 。 然nhiên 於ư 罪tội 者giả 。 心tâm 則tắc 偏thiên 重trọng 。

又hựu 云vân 。

如Như 來Lai 不bất 為vì 。 無vô 為vi 眾chúng 生sanh 而nhi 住trụ 於ư 世thế 。

又hựu 無vô 記ký 是thị 無vô 明minh 。 終chung 屬thuộc 惡ác 攝nhiếp 。 此thử 即tức 單đơn 以dĩ 惡ác 為vi 機cơ 。 或hoặc 單đơn 以dĩ 善thiện 為vi 機cơ 。 引dẫn 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

我ngã 觀quán 眾chúng 生sanh 。 不bất 觀quán 老lão 少thiểu 中trung 年niên 。 貧bần 富phú 貴quý 賤tiện 。 有hữu 善thiện 心tâm 者giả 即tức 便tiện 慈từ 念niệm 。

此thử 則tắc 單đơn 善thiện 為vi 機cơ 。 或hoặc 云vân 。 善thiện 惡ác 不bất 得đắc 獨độc 為vi 機cơ 。 何hà 者giả 。 如như 金kim 剛cang 後hậu 心tâm 即tức 是thị 佛Phật 。 眾chúng 善thiện 普phổ 會hội 。 善thiện 無vô 過quá 此thử 。 此thử 何hà 得đắc 為vi 機cơ 耶da 。 雖tuy 云vân 佛Phật 佛Phật 相tương 念niệm 。 此thử 是thị 通thông 語ngữ 。 而nhi 無vô 拔bạt 無vô 與dữ 。 故cố 知tri 單đơn 善thiện 不bất 得đắc 為vi 機cơ 。 單đơn 惡ác 不bất 得đắc 為vi 機cơ 者giả 。 如như 闡xiển 提đề 極cực 惡ác 不bất 能năng 感cảm 佛Phật 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

唯duy 有hữu 一nhất 髮phát 不bất 能năng 升thăng 身thân

即tức 是thị 性tánh 德đức 理lý 善thiện 。 此thử 是thị 通thông 機cơ 終chung 不bất 成thành 感cảm 也dã 。 或hoặc 取thủ 善thiện 惡ác 相tướng 帶đái 為vi 機cơ 者giả 。 從tùng 闡xiển 提đề 起khởi 改cải 悔hối 心tâm 。 上thượng 至chí 等đẳng 覺giác 。 皆giai 有hữu 善thiện 惡ác 相tướng 帶đái 。 故cố 得đắc 為vi 機cơ 。 是thị 故cố 約ước 此thử 善thiện 惡ác 明minh 其kỳ 相tương/tướng 也dã (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 約ước 慈từ 悲bi 以dĩ 明minh 應ưng 相tương/tướng 者giả 。 或hoặc 單đơn 以dĩ 慈từ 為vi 應ưng 。 經Kinh 云vân 。

慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 象tượng 見kiến 師sư 子tử 。 廣quảng 說thuyết 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 云vân )# 。

或hoặc 單đơn 以dĩ 悲bi 為vi 應ưng 。 如như 《# 請thỉnh 觀quán 音âm 》# 。 或hoặc 遊du 戲hí 地địa 獄ngục 大đại 悲bi 代đại 受thọ 苦khổ 。 或hoặc 合hợp 用dụng 慈từ 悲bi 為vi 應ưng 。 何hà 者giả 。 良lương 以dĩ 悲bi 心tâm 熏huân 於ư 智trí 慧tuệ 能năng 拔bạt 他tha 苦khổ 。 慈từ 心tâm 熏huân 於ư 禪thiền 定định 能năng 與dữ 他tha 樂nhạo/nhạc/lạc 。 下hạ 文văn 云vân 。

定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 此thử 度độ 眾chúng 生sanh 。

論luận 云vân 。

水thủy 銀ngân 和hòa 真chân 金kim 。 能năng 塗đồ 諸chư 色sắc 像tượng 。

功công 德đức 和hòa 法Pháp 身thân 。 處xứ 處xứ 應ưng 現hiện 往vãng 。 豈khởi 是thị 水thủy 銀ngân 真chân 金kim 單đơn 能năng 塗đồ 色sắc 像tượng 耶da 。 當đương 知tri 慈từ 悲bi 合hợp 論luận 應ưng 也dã 。

問vấn 。

眾chúng 生sanh 善thiện 惡ác 有hữu 三tam 世thế 。 何hà 世thế 為vi 機cơ 。 聖thánh 法pháp 亦diệc 有hữu 三tam 世thế 。 何hà 世thế 為vi 應ưng 。 過quá 去khứ 已dĩ 謝tạ 。 現hiện 在tại 不bất 住trụ 。 未vị 來lai 未vị 至chí 。 悉tất 不bất 得đắc 為vi 機cơ 。 亦diệc 不bất 得đắc 為vi 應ưng 。 云vân 何hà 論luận 機cơ 應ưng 耶da 。

答đáp 。

若nhược 就tựu 至chí 理lý 窮cùng 覈# 三tam 世thế 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 無vô 機cơ 亦diệc 無vô 應ưng 。 故cố 經kinh 言ngôn 。

非phi 謂vị 菩Bồ 提Đề 有hữu 去khứ 。 來lai 。 今kim 。 但đãn 以dĩ 世thế 俗tục 。 文văn 字tự 數số 故cố 。

說thuyết 有hữu 三tam 世thế 。 以dĩ 四tứ 悉tất 檀đàn 力lực 。 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 或hoặc 用dụng 過quá 去khứ 善thiện 為vi 機cơ 。 故cố 言ngôn 。

我ngã 等đẳng 宿túc 福phước 慶khánh 。 今kim 得đắc 值trị 世Thế 尊Tôn 。

又hựu 如như 五ngũ 方phương 便tiện 人nhân 。 過quá 去khứ 習tập 方phương 便tiện 者giả 。 發phát 真chân 則tắc 易dị 。 不bất 習tập 則tắc 難nạn/nan 。 是thị 故cố 以dĩ 過quá 去khứ 善thiện 為vi 機cơ 。 或hoặc 可khả 以dĩ 現hiện 在tại 善thiện 為vi 機cơ 。 故cố 言ngôn 。

即tức 生sanh 此thử 念niệm 時thời 。 佛Phật 於ư 空không 中trung 現hiện 。

或hoặc 可khả 以dĩ 未vị 來lai 善thiện 為vi 機cơ 。 未vị 生sanh 善thiện 法Pháp 。 為vì 令linh 生sanh 故cố 。 又hựu 如như 無vô 漏lậu 無vô 習tập 因nhân 而nhi 能năng 感cảm 佛Phật 也dã 。 故cố 《# 大đại 論luận 》# 云vân 。

譬thí 如như 蓮liên 華hoa 在tại 水thủy 。 有hữu 已dĩ 生sanh 始thỉ 生sanh 未vị 生sanh 者giả 。 若nhược 不bất 得đắc 日nhật 光quang 。 翳ế 死tử 不bất 疑nghi 。 眾chúng 生sanh 三tam 世thế 善thiện 。 若nhược 不bất 值trị 佛Phật 。 無vô 由do 得đắc 成thành (# 云vân 云vân )# 。

惡ác 亦diệc 如như 是thị 。 或hoặc 以dĩ 過quá 去khứ 之chi 罪tội 。 今kim 悉tất 懺sám 悔hối 。 現hiện 造tạo 眾chúng 惡ác 。 今kim 亦diệc 懺sám 悔hối 。 未vị 來lai 之chi 罪tội 。 斷đoạn 相tương 續tục 心tâm 。 遮già 未vị 來lai 故cố 。 名danh 之chi 為vi 救cứu 。 何hà 者giả 。 過quá 去khứ 造tạo 惡ác 。 障chướng 現hiện 善thiện 不bất 得đắc 起khởi 。 為vi 除trừ 此thử 惡ác 。 是thị 故cố 請thỉnh 佛Phật 。 又hựu 現hiện 在tại 果quả 苦khổ 報báo 逼bức 迫bách 。 眾chúng 生sanh 而nhi 求cầu 救cứu 護hộ 。 又hựu 未vị 來lai 之chi 惡ác 。 與dữ 時thời 相tương 值trị 。 遮già 令linh 不bất 起khởi 。 故cố 通thông 用dụng 三tam 世thế 惡ác 為vi 機cơ 。 應ưng 亦diệc 如như 是thị 。 或hoặc 用dụng 過quá 去khứ 慈từ 悲bi 為vi 應ưng 。 故cố 云vân 。

我ngã 本bổn 立lập 誓thệ 願nguyện 。 欲dục 令linh 得đắc 此thử 法pháp 。

或hoặc 用dụng 現hiện 在tại 慈từ 悲bi 為vi 應ưng 者giả 。 一nhất 切thiết 天thiên 人nhân 脩tu 羅la 。 皆giai 應ưng 至chí 此thử 。 為vì 聽thính 法Pháp 故cố 。 未vị 度độ 令linh 度độ 也dã 。 又hựu 用dụng 未vị 來lai 為vi 應ưng 者giả 。 即tức 是thị 〈# 壽thọ 量lượng 〉# 中trung 。 未vị 來lai 世thế 益ích 物vật 也dã 。 亦diệc 如như 〈# 安an 樂lạc 行hành 品phẩm 〉# 中trung 云vân 。

我ngã 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 引dẫn 之chi 令linh 得đắc 。 住trụ 是thị 法pháp 中trung 。

若nhược 通thông 論luận 。 三tam 世thế 善thiện 惡ác 皆giai 為vi 機cơ 。 別biệt 論luận 。 但đãn 取thủ 未vị 來lai 善thiện 惡ác 為vi 正chánh 機cơ 也dã 。 何hà 者giả 。 過quá 去khứ 已dĩ 謝tạ 。 現hiện 在tại 已dĩ 定định 。 秖kỳ 為vi 拔bạt 未vị 來lai 惡ác 。 生sanh 未vị 來lai 善thiện 耳nhĩ 。

問vấn 。

若nhược 未vị 來lai 為vi 正chánh 機cơ 者giả 。 四tứ 正chánh 勤cần 意ý 云vân 何hà 。

答đáp 。

此thử 已dĩ 屬thuộc 通thông 意ý 。 今kim 更cánh 別biệt 答đáp 者giả 。 秖kỳ 為vi 過quá 去khứ 惡ác 遮già 未vị 來lai 善thiện 。 故cố 勤cần 斷đoạn 過quá 去khứ 惡ác 。 秖kỳ 為vi 過quá 去khứ 。 善thiện 不bất 增tăng 長trưởng 。 增tăng 長trưởng 者giả 即tức 是thị 未vị 來lai 善thiện 也dã 。 是thị 故cố 四tứ 正chánh 勤cần 中trung 。 言ngôn 雖tuy 過quá 去khứ 。 意ý 實thật 未vị 來lai (# 云vân 云vân )# 。

問vấn 。

未vị 來lai 未vị 有hữu 。 佛Phật 云vân 何hà 照chiếu 。

答đáp 。

如Như 來Lai 智trí 鑒giám 。 能năng 如như 是thị 知tri 。 非phi 下hạ 地địa 所sở 知tri 。 仰ngưỡng 信tín 而nhi 已dĩ 。 何hà 可khả 分phân 別biệt 。

問vấn 。

為vì 是thị 眾chúng 生sanh 自tự 能năng 感cảm 。 由do 佛Phật 故cố 感cảm 。 如Như 來Lai 自tự 能năng 應ưng 。 由do 眾chúng 生sanh 故cố 應ưng 。

答đáp 。

此thử 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。

自tự 。 他tha 。 共cộng 。 無vô 因nhân 。 破phá 是thị 性tánh 義nghĩa 悉tất 不bất 可khả 。 無vô 此thử 四tứ 句cú 故cố 。 則tắc 無vô 性tánh 。 無vô 性tánh 故cố 。 但đãn 以dĩ 世thế 間gian 名danh 字tự 。 四tứ 悉tất 檀đàn 中trung 而nhi 論luận 感cảm 應ứng 能năng 所sở 等đẳng 。 而nhi 能năng 應ưng 屬thuộc 佛Phật 。 所sở 應ưng 屬thuộc 眾chúng 生sanh 。 能năng 感cảm 屬thuộc 眾chúng 生sanh 。 所sở 感cảm 屬thuộc 佛Phật 。 若nhược 更cánh 翻phiên 疊điệp 作tác 諸chư 語ngữ 言ngôn 。 世thế 諦đế 名danh 字tự 則tắc 亂loạn 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 雖tuy 作tác 如như 此thử 名danh 字tự 。 是thị 字tự 不bất 住trụ 。 是thị 字tự 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 如như 夢mộng 如như 幻huyễn 云vân 云vân )# 。

問vấn 。

既ký 善thiện 惡ác 俱câu 為vi 機cơ 者giả 。 誰thùy 無vô 善thiện 惡ác 。 此thử 皆giai 應ưng 得đắc 益ích 耶da 。

答đáp 。

如như 世thế 病bệnh 者giả 延diên 醫y 。 而nhi 有hữu 差sai 不bất 差sai 。 機cơ 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 熟thục 不bất 熟thục 。 則tắc 應ưng 有hữu 遠viễn 有hữu 近cận 。

三tam 。 明minh 機cơ 感cảm 不bất 同đồng 者giả 。 即tức 為vi 三tam 意ý 。

一nhất 。 就tựu 四tứ 句cú 論luận 不bất 同đồng 。 二nhị 。 就tựu 三tam 十thập 六lục 句cú 論luận 不bất 同đồng 。 三tam 。 就tựu 十thập 法Pháp 界Giới 論luận 不bất 同đồng 。 但đãn 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 百bách 千thiên 。 諸chư 佛Phật 巧xảo 應ưng 無vô 量lượng 。 隨tùy 其kỳ 種chủng 種chủng 得đắc 度độ 不bất 同đồng 。 故cố 文văn 云vân 。

名danh 色sắc 各các 異dị 。 種chủng 類loại 若nhược 干can 。 如như 上thượng 中trung 下hạ 根căn 莖hành 葉diệp 等đẳng 。 隨tùy 其kỳ 種chủng 性tánh 。 各các 得đắc 生sanh 長trưởng 。

即tức 是thị 機cơ 。 應ưng 不bất 同đồng 意ý 也dã 。

今kim 略lược 言ngôn 為vi 四tứ 。

一nhất 者giả 。 冥minh 機cơ 冥minh 應ưng 。 二nhị 者giả 。 冥minh 機cơ 顯hiển 應ưng 。 三tam 者giả 。 顯hiển 機cơ 顯hiển 應ưng 。 四tứ 者giả 。 顯hiển 機cơ 冥minh 應ưng 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 若nhược 過quá 去khứ 善thiện 修tu 三tam 業nghiệp 。 現hiện 在tại 未vị 運vận 身thân 口khẩu 。 藉tạ 往vãng 善thiện 力lực 名danh 此thử 為vi 冥minh 機cơ 也dã 。 雖tuy 不bất 現hiện 見kiến 靈linh 應ưng 。 而nhi 密mật 為vi 法Pháp 身thân 所sở 益ích 。 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 而nhi 覺giác 而nhi 知tri 。 是thị 名danh 為vi 冥minh 益ích 也dã 。 二nhị 冥minh 機cơ 顯hiển 益ích 者giả 。 過quá 去khứ 殖thực 善thiện 而nhi 冥minh 機cơ 已dĩ 成thành 。 便tiện 得đắc 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 現hiện 前tiền 獲hoạch 利lợi 是thị 為vi 顯hiển 益ích 。 如như 佛Phật 初sơ 出xuất 世thế 。 最tối 初sơ 得đắc 度độ 之chi 人nhân 。 現hiện 在tại 何hà 嘗thường 修tu 行hành 。 諸chư 佛Phật 照chiếu 其kỳ 宿túc 機cơ 。 自tự 往vãng 度độ 之chi 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 三tam 。 顯hiển 機cơ 顯hiển 應ưng 者giả 。 現hiện 在tại 身thân 口khẩu 。 精tinh 勤cần 不bất 懈giải 。 而nhi 能năng 感cảm 降giáng/hàng 。 如như 須tu 達đạt 長trường 跪quỵ 。 佛Phật 往vãng 祇Kỳ 洹Hoàn 。 月nguyệt 蓋cái 曲khúc 躬cung 。 聖thánh 居cư 門môn 閫khổn 。 如như 即tức 行hành 人nhân 。 道Đạo 場Tràng 禮lễ 懺sám 。 能năng 感cảm 靈linh 瑞thụy 。 即tức 是thị 顯hiển 機cơ 顯hiển 應ưng 也dã 。 四tứ 者giả 。 顯hiển 機cơ 冥minh 應ưng 者giả 。 如như 人nhân 雖tuy 一nhất 世thế 勤cần 苦khổ 。 現hiện 善thiện 濃nồng 積tích 而nhi 不bất 顯hiển 感cảm 。 冥minh 有hữu 其kỳ 利lợi 。 此thử 是thị 顯hiển 機cơ 冥minh 益ích 。

若nhược 解giải 四tứ 意ý 。 一nhất 切thiết 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 。 福phước 不bất 虛hư 棄khí 。 終chung 日nhật 無vô 感cảm 。 終chung 日nhật 無vô 悔hối 。 若nhược 見kiến 喜hỷ 殺sát 壽thọ 長trường/trưởng 。 好hiếu 施thí 貧bần 乏phạp 。 不bất 生sanh 邪tà 見kiến 。 若nhược 不bất 解giải 此thử 者giả 。 謂vị 其kỳ 徒đồ 功công 喪táng 計kế 。 憂ưu 悔hối 失thất 理lý 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

今kim 我ngã 疾tật 苦khổ 。 皆giai 由do 過quá 去khứ 。 今kim 生sanh 修tu 福phước 。 報báo 在tại 將tương 來lai 。 正chánh 念niệm 無vô 僻tích 。

得đắc 此thử 四tứ 意ý 也dã 。

二nhị 。 就tựu 三tam 十thập 六lục 句cú 論luận 機cơ 應ưng 不bất 同đồng 者giả 。 前tiền 冥minh 顯hiển 互hỗ 論luận 略lược 舉cử 四tứ 句cú 。 若nhược 具cụ 足túc 辨biện 者giả 。 用dụng 四tứ 機cơ 為vi 根căn 本bổn 。 所sở 謂vị 冥minh 機cơ 。 顯hiển 機cơ 。 亦diệc 冥minh 亦diệc 顯hiển 機cơ 。 非phi 冥minh 非phi 顯hiển 機cơ 。 冥minh 是thị 過quá 去khứ 。 顯hiển 是thị 現hiện 在tại 。 冥minh 顯hiển 是thị 過quá 現hiện 。 非phi 冥minh 非phi 顯hiển 是thị 未vị 來lai 。 如như 佛Phật 為vi 闡xiển 提đề 說thuyết 法Pháp 云vân 云vân )# 。 於ư 一nhất 句cú 中trung 。 復phục 為vi 四tứ 句cú 。

所sở 謂vị 冥minh 機cơ 冥minh 應ưng 。 冥minh 機cơ 顯hiển 應ưng 。 冥minh 機cơ 亦diệc 冥minh 亦diệc 顯hiển 應ưng 。 冥minh 機cơ 非phi 冥minh 非phi 顯hiển 應ưng 。 餘dư 三tam 機cơ 亦diệc 如như 是thị 。 四tứ 四tứ 即tức 成thành 十thập 六lục 句cú 。 機cơ 既ký 召triệu 應ưng 。 應ưng 亦diệc 有hữu 十thập 六lục 句cú 。 一nhất 機cơ 而nhi 感cảm 四tứ 應ưng 。 一nhất 應ưng 而nhi 赴phó 四tứ 機cơ 。 機cơ 應ưng 各các 為vi 十thập 六lục 。 合hợp 成thành 三tam 十thập 二nhị 句cú 。 就tựu 前tiền 根căn 本bổn 四tứ 句cú 。 便tiện 是thị 三tam 十thập 六lục 句cú 機cơ 應ưng 也dã 。

三tam 。 就tựu 十thập 法Pháp 界Giới 論luận 機cơ 應ưng 不bất 同đồng 者giả 。 秖kỳ 約ước 一nhất 人nhân 身thân 業nghiệp 機cơ 具cụ 三tam 十thập 六lục 。 約ước 三tam 業nghiệp 即tức 有hữu 一nhất 百bách 八bát 機cơ 。 約ước 三tam 世thế 。 三tam 業nghiệp 。 則tắc 有hữu 三tam 百bách 二nhị 十thập 四tứ 。 一nhất 界giới 既ký 爾nhĩ 。 十thập 法Pháp 界Giới 即tức 有hữu 三tam 千thiên 二nhị 百bách 四tứ 十thập 機cơ 應ưng 不bất 同đồng 。 就tựu 自tự 行hành 既ký 爾nhĩ 。 化hóa 他tha 亦diệc 然nhiên 。 合hợp 則tắc 六lục 千thiên 四tứ 百bách 八bát 十thập 機cơ 應ưng 。 此thử 就tựu 歷lịch 別biệt 十thập 法Pháp 界Giới 。 如như 此thử 。 若nhược 就tựu 十thập 法Pháp 界Giới 交giao 互hỗ 則tắc 增tăng 九cửu 倍bội 。 都đô 六lục 萬vạn 四tứ 千thiên 。 八bát 百bách 機cơ 應ưng 也dã 。

四tứ 。 明minh 機cơ 應ưng 相tương 對đối 者giả 。 即tức 有hữu 四tứ 意ý 。

一nhất 。 明minh 諸chư 有hữu 苦khổ 樂lạc 與dữ 三tam 昧muội 慈từ 悲bi 相tương 對đối 。 二nhị 者giả 。 機cơ 關quan 等đẳng 相tương 對đối 。 三tam 者giả 。 三tam 十thập 六lục 句cú 相tương 對đối 。 四tứ 者giả 。 別biệt 圓viên 相tương 對đối 。

諸chư 三tam 昧muội 相tương 對đối 者giả 。 諸chư 機cơ 乃nãi 多đa 不bất 出xuất 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 諸chư 應ưng 乃nãi 多đa 不bất 出xuất 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。

地địa 獄ngục 有hữu 。 有hữu 善thiện 惡ác 之chi 機cơ 。 關quan 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 慈từ 悲bi 之chi 應ưng 。 論luận 其kỳ 惡ác 者giả 。 即tức 有hữu 黑hắc 業nghiệp 。 惡ác 見kiến 。 思tư 惡ác 。 塵trần 沙sa 惡ác 。 無vô 明minh 惡ác 。 論luận 善thiện 。 則tắc 有hữu 白bạch 業nghiệp 善thiện 。 即tức 空không 善thiện 。 即tức 假giả 善thiện 。 即tức 中trung 善thiện 。 是thị 名danh 地địa 獄ngục 機cơ 也dã 。 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 慈từ 悲bi 為vi 應ưng 者giả 。 初sơ 修tu 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 。 觀quán 地địa 獄ngục 界giới 。 因nhân 緣duyên 觀quán 慈từ 悲bi 。 即tức 空không 觀quán 慈từ 悲bi 。 即tức 假giả 觀quán 慈từ 悲bi 。 即tức 中trung 觀quán 慈từ 悲bi 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 觀quán 時thời 。 悲bi 拔bạt 地địa 獄ngục 黑hắc 業nghiệp 苦khổ 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 觀quán 時thời 。 慈từ 與dữ 白bạch 業nghiệp 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 即tức 空không 觀quán 時thời 。 悲bi 拔bạt 見kiến 思tư 苦khổ 。 以dĩ 即tức 空không 觀quán 時thời 。 慈từ 與dữ 無vô 漏lậu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 即tức 假giả 觀quán 時thời 。 悲bi 拔bạt 塵trần 沙sa 苦khổ 。 以dĩ 即tức 假giả 觀quán 時thời 。 慈từ 與dữ 道đạo 種chủng 智trí 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 即tức 中trung 觀quán 時thời 。 悲bi 拔bạt 無vô 明minh 苦khổ 。 以dĩ 即tức 中trung 觀quán 時thời 。 慈từ 與dữ 法pháp 性tánh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 為vi 地địa 獄ngục 有hữu 善thiện 。 惡ác 之chi 機cơ 。 以dĩ 關quan 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 慈từ 悲bi 之chi 應ưng 。 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 相tương 對đối 義nghĩa 也dã 。

二nhị 者giả 。 機cơ 關quan 相tương 對đối 者giả 。 地địa 獄ngục 界giới 中trung 黑hắc 業nghiệp 之chi 惡ác 。 有hữu 微vi 義nghĩa 。 有hữu 關quan 義nghĩa 。 有hữu 宜nghi 義nghĩa 。 如như 此thử 三tam 機cơ 。 即tức 關quan 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 時thời 。 慈từ 悲bi 有hữu 赴phó 義nghĩa 。 有hữu 對đối 義nghĩa 。 有hữu 應ưng 義nghĩa 。 地địa 獄ngục 白bạch 業nghiệp 。 亦diệc 有hữu 六lục 義nghĩa 相tương 對đối 。 即tức 空không 。 見kiến 思tư 。 塵trần 沙sa 。 無vô 明minh 等đẳng 。 善thiện 惡ác 皆giai 具cụ 六lục 義nghĩa 相tương 對đối 云vân 云vân )# 。

三tam 者giả 。 三tam 十thập 六lục 句cú 相tương 對đối 者giả 。 地địa 獄ngục 黑hắc 白bạch 業nghiệp 具cụ 有hữu 冥minh 機cơ 冥minh 應ưng 。 冥minh 機cơ 顯hiển 應ưng 。 顯hiển 機cơ 顯hiển 應ưng 。 顯hiển 機cơ 冥minh 應ưng 。 即tức 關quan 無vô 垢cấu 。 三tam 昧muội 慈từ 悲bi 。 冥minh 顯hiển 四tứ 應ưng 。 赴phó 於ư 地địa 獄ngục 。 見kiến 思tư 。 即tức 空không 。 塵trần 沙sa 。 種chủng 智trí 。 無vô 明minh 。 中trung 道đạo 等đẳng 。 皆giai 具cụ 四tứ 機cơ 。 四tứ 應ưng 相tương 對đối 云vân 云vân )# 。 又hựu 地địa 獄ngục 有hữu 冥minh 顯hiển 三tam 十thập 六lục 機cơ 。 即tức 對đối 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 三tam 十thập 六lục 應ưng (# 云vân 云vân )# 。

四tứ 者giả 。 別biệt 圓viên 相tương 對đối 者giả 。 若nhược 地địa 獄ngục 有hữu 歷lịch 別biệt 之chi 機cơ 。 三tam 昧muội 應ưng 即tức 歷lịch 別biệt 。 若nhược 有hữu 圓viên 普phổ 之chi 機cơ 。 三tam 昧muội 應ưng 亦diệc 圓viên 普phổ 。 若nhược 歷lịch 別biệt 機cơ 起khởi 。 三tam 昧muội 別biệt 應ưng 。 一nhất 有hữu 業nghiệp 謝tạ 。 餘dư 有hữu 業nghiệp 未vị 必tất 謝tạ 。 三tam 惡ác 思tư 盡tận 。 餘dư 有hữu 思tư 未vị 必tất 盡tận 。 地địa 獄ngục 道đạo 種chủng 智trí 明minh 。 餘dư 有hữu 未vị 必tất 明minh 。 地địa 獄ngục 佛Phật 性tánh 了liễu 了liễu 。 餘dư 有hữu 未vị 必tất 了liễu 了liễu 。 若nhược 作tác 圓viên 機cơ 。 圓viên 應ưng 者giả 。 地địa 獄ngục 自tự 在tại 業nghiệp 未vị 究cứu 竟cánh 。 餘dư 有hữu 亦diệc 未vị 究cứu 竟cánh 。 一nhất 有hữu 見kiến 思tư 未vị 盡tận 。 餘dư 有hữu 亦diệc 未vị 盡tận 。 一nhất 有hữu 道đạo 種chủng 未vị 明minh 。 餘dư 有hữu 亦diệc 未vị 明minh 。 一nhất 有hữu 佛Phật 性tánh 未vị 了liễu 了liễu 。 餘dư 有hữu 亦diệc 未vị 了liễu 了liễu 。 一nhất 有hữu 了liễu 了liễu 。 餘dư 有hữu 亦diệc 了liễu 了liễu 。 乃nãi 至chí 一nhất 有hữu 業nghiệp 自tự 在tại 。 餘dư 有hữu 業nghiệp 亦diệc 自tự 在tại 。 分phân 別biệt 地địa 獄ngục 機cơ 。 應ưng 相tương 對đối 如như 上thượng 說thuyết 。 餘dư 二nhị 十thập 四tứ 有hữu 機cơ 。 應ưng 相tương 對đối 。 例lệ 亦diệc 如như 是thị 。

問vấn 。

頗phả 有hữu 善thiện 機cơ 惡ác 應ưng 。 惡ác 機cơ 善thiện 應ưng 。 偏thiên 機cơ 圓viên 應ưng 。 圓viên 機cơ 偏thiên 應ưng 不phủ 。

答đáp 。

無vô 方phương 適thích 時thời 。 亦diệc 有hữu 此thử 義nghĩa 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

或hoặc 時thời 現hiện 風phong 火hỏa 。 照chiếu 令linh 知tri 無vô 常thường 。

即tức 惡ác 應ưng 於ư 善thiện 也dã 。 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 信tín 受thọ 邪tà 惡ác 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 應ưng 為vi 妻thê 子tử 。 即tức 善thiện 應ưng 於ư 惡ác 。 圓viên 機cơ 偏thiên 應ưng 者giả 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 願nguyện 。 猶do 在tại 不bất 失thất 。 不bất 失thất 即tức 圓viên 機cơ 。 教giáo 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 即tức 偏thiên 應ưng 也dã 。 偏thiên 機cơ 圓viên 應ưng 者giả 。 先tiên 引dẫn 三tam 車xa 。 後hậu 與dữ 一nhất 大đại 。 領lãnh 解giải 云vân 。

無vô 上thượng 寶bảo 聚tụ 。 不bất 求cầu 自tự 得đắc 。

即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 拔bạt 樂nhạo/nhạc/lạc 與dữ 苦khổ 。 例lệ 此thử 可khả 知tri (# 云vân 云vân )# 。

第đệ 五ngũ 明minh 麁thô 妙diệu 者giả 。 即tức 為vi 三tam 意ý 。

一nhất 。 明minh 機cơ 之chi 麁thô 妙diệu 。 二nhị 。 明minh 應ưng 之chi 麁thô 妙diệu 。 三tam 。 明minh 開khai 麁thô 顯hiển 妙diệu 。

一nhất 。 機cơ 麁thô 妙diệu 者giả 。 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 間gian 地địa 獄ngục 。 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 微vi 善thiện 故cố 。 《# 立lập 世thế 毘tỳ 曇đàm 》# 云vân 。

人nhân 養dưỡng 六lục 畜súc 。 飲ẩm 飴di 溫ôn 清thanh 者giả 。 在tại 熱nhiệt 地địa 獄ngục 得đắc 冷lãnh 間gian 。 寒hàn 地địa 獄ngục 得đắc 溫ôn 間gian 。

若nhược 從tùng 此thử 義nghĩa 。 樂nhạo/nhạc/lạc 間gian 得đắc 論luận 十thập 法Pháp 界Giới 機cơ 。 阿A 鼻Tỳ 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 間gian 則tắc 無vô 事sự 善thiện 。 云vân 何hà 具cụ 十thập 。 然nhiên 阿A 鼻Tỳ 有hữu 性tánh 善thiện 不bất 斷đoạn 故cố 。 又hựu 近cận 世thế 雖tuy 無vô 事sự 善thiện 。 遠viễn 劫kiếp 或hoặc 有hữu 。 惡ác 強cường/cưỡng 善thiện 弱nhược 。 冥minh 伏phục 未vị 發phát 。 若nhược 遇ngộ 因nhân 緣duyên 。 發phát 亦diệc 何hà 定định 。 是thị 故cố 阿A 鼻Tỳ 得đắc 具cụ 十thập 機cơ 。 即tức 判phán 麁thô 妙diệu 。 九cửu 界giới 機cơ 為vi 麁thô 。 佛Phật 界giới 機cơ 為vi 妙diệu 。 麁thô 機cơ 召triệu 方phương 便tiện 應ưng 。 此thử 機cơ 有hữu 熟thục 。 未vị 熟thục 。 方phương 便tiện 應ưng 有hữu 淺thiển 。 有hữu 深thâm 。 機cơ 熟thục 者giả 。 被bị 應ưng 。 未vị 熟thục 者giả 。 未vị 應ưng 。 應ưng 淺thiển 深thâm 者giả 。 如như 從tùng 無vô 間gian 得đắc 之chi 於ư 間gian 。 出xuất 地địa 獄ngục 至chí 畜súc 生sanh 。 出xuất 畜súc 生sanh 至chí 鬼quỷ 。 出xuất 三tam 惡ác 至chí 人nhân 天thiên 。 出xuất 人nhân 天thiên 至chí 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 。 悉tất 是thị 機cơ 之chi 生sanh 。 熟thục 。 應ưng 之chi 淺thiển 。 深thâm 。 悉tất 屬thuộc 麁thô 機cơ 攝nhiếp 。

妙diệu 機cơ 召triệu 究cứu 竟cánh 妙diệu 應ưng 。 妙diệu 機cơ 亦diệc 有hữu 生sanh 。 熟thục 。 妙diệu 應ưng 亦diệc 有hữu 淺thiển 。 深thâm 。 如như 慈từ 童đồng 女nữ 。 在tại 於ư 地địa 獄ngục 。 代đại 人nhân 受thọ 罪tội 。 即tức 得đắc 生sanh 天thiên 。 此thử 乃nãi 妙diệu 機cơ 淺thiển 。 熟thục 。 近cận 在tại 乎hồ 天thiên 耳nhĩ 。 其kỳ 餘dư 例lệ 可khả 知tri 。

二nhị 明minh 應ưng 有hữu 麁thô 妙diệu 者giả 。 聖thánh 人nhân 慈từ 悲bi 誓thệ 願nguyện 。 願nguyện 持trì 於ư 行hành 。 如như 物vật 有hữu 膠giao 。 任nhậm 運vận 與dữ 機cơ 相tương/tướng 著trước 。 故cố 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 手thủ 出xuất 師sư 子tử 。 若nhược 無vô 誓thệ 願nguyện 。 雖tuy 觀quán 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 能năng 拔bạt 。 與dữ 。 以dĩ 慈từ 力lực 故cố 。 隨tùy 機cơ 麁thô 。 妙diệu 。 先tiên 熟thục 先tiên 應ưng 。 後hậu 熟thục 後hậu 應ưng 。 三tam 藏tạng 。 通thông 教giáo 等đẳng 聖thánh 。 亦diệc 得đắc 有hữu 應ưng 。 但đãn 是thị 作tác 意ý 神thần 通thông 。 譬thí 如như 圖đồ 寫tả 。 經kinh 紀kỷ 乃nãi 成thành 。 覈# 論luận 無vô 本bổn 。 何hà 者giả 。 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 無vô 常thường 住trụ 本bổn 。 約ước 何hà 起khởi 應ưng 。 若nhược 別biệt 接tiếp 通thông 。 別biệt 惑hoặc 未vị 斷đoạn 。 亦diệc 不bất 得đắc 應ưng 。 縱túng/tung 令linh 赴phó 物vật 。 皆giai 名danh 麁thô 應ưng 也dã 。 若nhược 別biệt 。 圓viên 兩lưỡng 教giáo 。 初sơ 心tâm 伏phục 惑hoặc 。 未vị 能năng 有hữu 應ưng 。 初Sơ 地Địa 。 初sơ 住trụ 三tam 觀quán 現hiện 前tiền 。 證chứng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。 法Pháp 身thân 清thanh 淨tịnh 。 無vô 染nhiễm 如như 虛hư 空không 。 湛trạm 然nhiên 應ưng 一nhất 切thiết 。 無vô 思tư 無vô 念niệm 。 隨tùy 機cơ 即tức 對đối 。 如như 一nhất 月nguyệt 不bất 降giáng/hàng 。 百bách 水thủy 不bất 升thăng 。 而nhi 隨tùy 河hà 短đoản 長trường/trưởng 。 任nhậm 器khí 規quy 矩củ 。 無vô 前tiền 無vô 後hậu 。 一nhất 時thời 普phổ 現hiện 。 此thử 是thị 不bất 思tư 議nghị 妙diệu 應ưng 也dã 。 又hựu 如như 明minh 鏡kính 。 表biểu 裏lý 清thanh 澈triệt 。 一nhất 像tượng 千thiên 像tượng 。 無vô 所sở 簡giản 擇trạch 。 不bất 須tu 功công 力lực 。 任nhậm 運vận 像tượng 似tự 。 是thị 名danh 妙diệu 應ưng 。 此thử 是thị 相tương 待đãi 論luận 感cảm 應ứng 妙diệu 也dã 。

三tam 開khai 麁thô 顯hiển 妙diệu 者giả 。

若nhược 九cửu 界giới 機cơ 麁thô 。 一nhất 界giới 機cơ 妙diệu 。 未vị 得đắc 法Pháp 身thân 應ưng 麁thô 。 得đắc 法Pháp 身thân 應ưng 妙diệu 者giả 。 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 等đẳng 。 明minh 麁thô 妙diệu 相tướng 隔cách 。 二Nhị 乘Thừa 不bất 聞văn 不bất 解giải 。 如như 瘂á 如như 聾lung 。 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 明minh 麁thô 妙diệu 。 從tùng 一nhất 理lý 出xuất 生sanh 無vô 量lượng 。 麁thô 妙diệu 機cơ 應ưng 。 一nhất 理lý 為vi 妙diệu 。 生sanh 出xuất 無vô 量lượng 為vi 麁thô 。 此thử 則tắc 從tùng 妙diệu 出xuất 麁thô 。 隔cách 而nhi 未vị 合hợp 。 今kim 經kinh 無vô 量lượng 還hoàn 為vi 一nhất 。 此thử 則tắc 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 秖kỳ 麁thô 是thị 妙diệu 。 何hà 者giả 。 本bổn 顯hiển 一nhất 理lý 。 作tác 諸chư 方phương 便tiện 。 方phương 便tiện 即tức 是thị 真chân 實thật 。 故cố 云vân 。

凡phàm 有hữu 所sở 作tác 。 唯duy 為vi 一nhất 事sự 。 未vị 曾tằng 暫tạm 廢phế 。 譬thí 如như 三tam 草thảo 。 二nhị 木mộc 。 秖kỳ 是thị 一nhất 地địa 所sở 生sanh 。 即tức 是thị 同đồng 源nguyên 機cơ 一nhất 。 一nhất 雨vũ 所sở 潤nhuận 。 即tức 是thị 同đồng 受thọ 應ưng 一nhất 。 愚ngu 者giả 未vị 解giải 。 謂vị 草thảo 木mộc 四tứ 微vi 。 永vĩnh 非phi 是thị 地địa 。 智trí 者giả 了liễu 達đạt 。 四tứ 微vi 生sanh 秖kỳ 是thị 地địa 變biến 。 四tứ 微vi 滅diệt 秖kỳ 是thị 地địa 還hoàn 。 豈khởi 有hữu 草thảo 木mộc 而nhi 非phi 於ư 地địa 耶da 。 此thử 即tức 開khai 權quyền 而nhi 顯hiển 實thật 。 決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 諸chư 經Kinh 之chi 王vương 。 九cửu 法Pháp 界Giới 機cơ 。 皆giai 佛Phật 界giới 機cơ 。 四tứ 聖thánh 之chi 應ưng 。 無vô 非phi 妙diệu 應ưng 也dã 。

第đệ 六lục 明minh 觀quán 心tâm (# 云vân 云vân )# 。

○# 第đệ 七thất 明minh 神thần 通thông 妙diệu 者giả 。 此thử 為vi 四tứ 意ý 。

一nhất 。 明minh 次thứ 第đệ 。 二nhị 。 名danh 數số 。 三tam 。 同đồng 異dị 。 四tứ 。 麁thô 妙diệu 。 來lai 意ý 者giả 。 前tiền 論luận 機cơ 應ưng 。 止chỉ 是thị 辨biện 其kỳ 可khả 生sanh 。 可khả 赴phó 之chi 相tướng 。 若nhược 正chánh 論luận 化hóa 用dụng 益ích 他tha 。 即tức 是thị 三tam 輪luân 不bất 思tư 議nghị 化hóa 。

謂vị 身thân 輪luân 。 口khẩu 輪luân 。 他tha 心tâm 輪luân 。 〈# 普phổ 門môn 品phẩm 〉# 但đãn 有hữu 二nhị 文văn 。 而nhi 兼kiêm 得đắc 三tam 意ý 。

遊du 於ư 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới

即tức 是thị 身thân 輪luân 。

而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp

即tức 是thị 口khẩu 輪luân 。 如như 見kiến 蓮liên 華hoa 大đại 。 知tri 池trì 水thủy 深thâm 。 若nhược 見kiến 說thuyết 法Pháp 大đại 。 則tắc 知tri 智trí 慧tuệ 大đại 。 故cố 兩lưỡng 輪luân 兼kiêm 示thị 他tha 心tâm 輪luân 也dã 。 又hựu 化hóa 他tha 多đa 示thị 兩lưỡng 輪luân 。 示thị 心tâm 輪luân 少thiểu 。 從tùng 多đa 但đãn 二nhị 。 故cố 無vô 心tâm 輪luân 。 經kinh 言ngôn 。

其kỳ 見kiến 聞văn 者giả 。 悉tất 皆giai 得đắc 度độ 。

也dã 。 示thị 身thân 輪luân 者giả 。 即tức 是thị 示thị 藥dược 樹thụ 王vương 身thân 。 如như 意ý 珠châu 王vương 身thân 。 示thị 口khẩu 輪luân 者giả 。

即tức 是thị 示thị 毒độc 鼓cổ 。 天thiên 鼓cổ 。 此thử 是thị 慈từ 悲bi 熏huân 於ư 身thân 。 口khẩu 。 則tắc 有hữu 二nhị 身thân 示thị 現hiện 。 二nhị 鼓cổ 宣tuyên 揚dương 。 若nhược 示thị 心tâm 輪luân 。 即tức 是thị 示thị 隨tùy 自tự 意ý 。 隨tùy 他tha 意ý 等đẳng 也dã 。 亦diệc 是thị 同đồng 於ư 病bệnh 行hành 。 嬰anh 兒nhi 行hành 。 上thượng 辨biện 機cơ 感cảm 相tương/tướng 關quan 。 而nhi 妙diệu 理lý 難nạn/nan 顯hiển 。 應ưng 須tu 神thần 通thông 發phát 動động 。 現hiện 於ư 瑞thụy 相tướng 。 密mật 表biểu 乎hồ 理lý 。 世thế 人nhân 以dĩ 蜘tri 蛛chu 挂quải 則tắc 喜hỷ 事sự 來lai 。 [鴰-口+(幻-ㄠ)]# 鵲thước 鳴minh 則tắc 行hành 人nhân 至chí 。 小tiểu 尚thượng 有hữu 徵trưng 。 大đại 焉yên 無vô 瑞thụy 。 以dĩ 近cận 表biểu 遠viễn 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。

二nhị 。 名danh 數số 者giả 。 諸chư 經kinh 所sở 出xuất 。 名danh 數số 不bất 同đồng 。 今kim 且thả 依y 六lục 種chủng 。

謂vị 天thiên 眼nhãn 。 天thiên 耳nhĩ 。 他tha 心tâm 。 宿túc 命mạng 。 如như 意ý 身thân 通thông 。 無vô 漏lậu 等đẳng 也dã 。 此thử 六lục 皆giai 稱xưng 神thần 通thông 者giả 。 如như 《# 瓔anh 珞lạc 》# 云vân 。

神thần 名danh 天thiên 心tâm 。 通thông 名danh 慧tuệ 性tánh 。

天thiên 心tâm 者giả 。 天thiên 然nhiên 之chi 心tâm 也dã 。 慧tuệ 性tánh 者giả 。 通thông 達đạt 無vô 礙ngại 也dã 。 《# 毘tỳ 曇đàm 》# 亦diệc 云vân 障chướng 通thông 。 無vô 知tri 若nhược 去khứ 即tức 發phát 慧tuệ 性tánh 也dã 。 當đương 知tri 天thiên 然nhiên 慧tuệ 性tánh 與dữ 六lục 法pháp 相tướng 應ưng 。 即tức 能năng 轉chuyển 變biến 自tự 在tại 。 故cố 名danh 神thần 通thông 。 《# 地địa 持trì 。 力lực 品phẩm 》# 云vân 。

神thần 謂vị 難nan 測trắc 知tri 。 通thông 謂vị 無vô 壅ủng 礙ngại 。

此thử 解giải 與dữ 《# 瓔anh 珞lạc 》# 同đồng 。 天thiên 心tâm 即tức 是thị 難nan 測trắc 知tri 義nghĩa 。 慧tuệ 性tánh 即tức 是thị 無vô 壅ủng 礙ngại 義nghĩa 。 然nhiên 此thử 六lục 法pháp 修tu 無vô 前tiền 後hậu 。 證chứng 無vô 次thứ 第đệ 。 用dụng 亦diệc 任nhậm 時thời 。 故cố 眾chúng 經kinh 列liệt 次thứ 不bất 同đồng 也dã 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

幻huyễn 術thuật 事sự 是thị 虛hư 誑cuống 法pháp 。 法pháp 於ư 草thảo 木mộc 。 誑cuống 惑hoặc 人nhân 眼nhãn 。 物vật 實thật 不bất 變biến 。

神thần 通thông 不bất 爾nhĩ 。 實thật 得đắc 變biến 法pháp 。 使sử 物vật 實thật 變biến 。

如như 地địa 有hữu 成thành 水thủy 之chi 理lý 。 水thủy 有hữu 成thành 地địa 之chi 義nghĩa 。 若nhược 金kim 。 銀ngân 得đắc 火hỏa 則tắc 融dung 。 水thủy 遇ngộ 寒hàn 則tắc 結kết 。 火hỏa 。 寒hàn 是thị 融dung 。 結kết 法pháp 。 結kết 則tắc 實thật 結kết 。 融dung 則tắc 實thật 融dung 。 若nhược 得đắc 天thiên 然nhiên 慧tuệ 性tánh 。 則tắc 實thật 能năng 如như 此thử 變biến 用dụng 自tự 在tại 。 所sở 變biến 水thủy 。 火hỏa 。 令linh 他tha 實thật 得đắc 受thọ 用dụng 。 而nhi 非phi 其kỳ 果quả 報báo 。 但đãn 是thị 神thần 通thông 一nhất 時thời 所sở 作tác 耳nhĩ 。

三tam 。 明minh 神thần 通thông 不bất 同đồng 者giả 。 鬼quỷ 道đạo 報báo 得đắc 通thông 。 人nhân 能năng 服phục 藥dược 亦diệc 得đắc 通thông 。 外ngoại 道đạo 因nhân 根căn 本bổn 禪thiền 亦diệc 發phát 通thông 。 諸chư 天thiên 報báo 得đắc 通thông 。 二Nhị 乘Thừa 依y 背bối/bội 捨xả 勝thắng 處xứ 一nhất 切thiết 處xứ 。 修tu 十thập 四tứ 變biến 化hóa 發phát 得đắc 神thần 通thông 。 六Lục 度Độ 菩Bồ 薩Tát 因nhân 禪thiền 得đắc 五ngũ 通thông 。 坐tọa 道Đạo 場Tràng 時thời 。 能năng 得đắc 六Lục 通Thông 。 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 因nhân 禪thiền 得đắc 五ngũ 通thông 。 依y 體thể 法pháp 慧tuệ 得đắc 無vô 漏lậu 通thông 。 別biệt 教giáo 地địa 前tiền 依y 禪thiền 發phát 五ngũ 通thông 。 登đăng 地địa 發phát 正chánh 無vô 漏lậu 通thông 。 任nhậm 運vận 常thường 照chiếu 。 不bất 以dĩ 二nhị 相tướng 。 見kiến 諸chư 佛Phật 土độ 。 圓viên 教giáo 通thông 者giả 。 依y 今kim 經kinh 及cập 《# 普phổ 賢hiền 觀quán 》# 。 以dĩ 鼻tị 。 舌thiệt 兩lưỡng 根căn 。 以dĩ 為vi 六lục 數số 。 《# 菩Bồ 薩Tát 處xử 胎thai 經kinh 》# 同đồng 。

他tha 心tâm 。 宿túc 命mạng 入nhập 意ý 根căn 攝nhiếp 。 然nhiên 經kinh 文văn 明minh 。

鼻tị 通thông

最tối 委ủy 悉tất 。 取thủ 其kỳ 互hỗ 用dụng 無vô 壅ủng 。 舌thiệt 根căn 。 取thủ 四tứ 辯biện 無vô 礙ngại 。 能năng 以dĩ 一nhất 妙diệu 音âm 。 遍biến 滿mãn 三Tam 千Thiên 界Giới 。 而nhi 不bất 取thủ 知tri 味vị 。 知tri 味vị 是thị 報báo 法pháp 。 經Kinh 云vân 。

諸chư 根căn 通thông 利lợi 。 智trí 慧tuệ 明minh 了liễu 。

也dã 。 六lục 根căn 皆giai 智trí 慧tuệ 。 即tức 互hỗ 用dụng 意ý 也dã 。

今kim 云vân 六lục 根căn 之chi 通thông 。 不bất 因nhân 事sự 禪thiền 而nhi 發phát 。 此thử 乃nãi 中trung 道đạo 之chi 真chân 。 真chân 自tự 有hữu 通thông 。 任nhậm 運vận 成thành 就tựu 。 不bất 須tu 作tác 意ý 。 故cố 名danh 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。 不bất 別biệt 作tác 意ý 故cố 名danh 無vô 記ký 。 任nhậm 運vận 常thường 明minh 如như 阿a 脩tu 羅la 琴cầm 。 化hóa 復phục 能năng 化hóa 。 故cố 言ngôn 化hóa 化hóa 。 中trung 道đạo 真chân 通thông 。 任nhậm 運vận 如như 此thử 。 與dữ 餘dư 通thông 異dị 。 論luận 其kỳ 修tu 習tập 。 皆giai 緣duyên 實thật 相tướng 常thường 住trụ 之chi 理lý 。 文văn 云vân 。

得đắc 是thị 常thường 眼nhãn 根căn 清thanh 淨tịnh 。

既ký 言ngôn 是thị 常thường 。 即tức 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 常thường 性tánh 無vô 垢cấu 染nhiễm 。 《# 毘tỳ 曇đàm 婆bà 沙sa 》# 云vân 。

六lục 入nhập 殊thù 勝thắng 。 本bổn 自tự 爾nhĩ 故cố 。

《# 鴦ương 掘quật 》# 云vân 。

所sở 謂vị 彼bỉ 眼nhãn 根căn 。 於ư 諸chư 如Như 來Lai 常thường 。 具cụ 足túc 無vô 減giảm 修tu 。 了liễu 了liễu 分phân 明minh 見kiến 。

乃nãi 至chí 耳nhĩ 。 鼻tị 。 舌thiệt 。 身thân 。 意ý 。 皆giai 於ư 諸chư 如Như 來Lai 常thường 。 具cụ 足túc 無vô 減giảm 修tu 。 了liễu 了liễu 分phân 明minh 。 聞văn 。 知tri 等đẳng 也dã 。 彼bỉ 者giả 於ư 佛Phật 為vi 自tự 。 於ư 眾chúng 生sanh 為vi 彼bỉ 。 眾chúng 生sanh 謂vị 為vi 無vô 常thường 。 於ư 如Như 來Lai 是thị 常thường 也dã 。 減giảm 修tu 者giả 。 依y 禪thiền 而nhi 修tu 。 名danh 為vi 減giảm 脩tu 。 依y 實thật 相tướng 修tu 。 名danh 無vô 減giảm 修tu 。 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 。 名danh 不bất 了liễu 了liễu 見kiến 。 若nhược 見kiến 佛Phật 性tánh 。 名danh 了liễu 了liễu 見kiến 。 又hựu 見kiến 實thật 相tướng 理lý 。 名danh 了liễu 了liễu 。 識thức 法Pháp 界Giới 事sự 。 名danh 分phân 明minh 也dã 。

見kiến 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 相tương 似tự 見kiến 。 二nhị 。 分phần/phân 真chân 見kiến 。 相tương 似tự 者giả 。 如như 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 中trung 辨biện 。 論luận 其kỳ 真chân 見kiến 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 所sở 明minh 。 佛Phật 眼nhãn 。 耳nhĩ 。 鼻tị 。 舌thiệt 。 身thân 。 意ý 也dã 。 此thử 經Kinh 中trung 亦diệc 明minh 真chân 身thân 通thông 相tương/tướng 。

所sở 謂vị 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 示thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 所sở 喜hỷ 見kiến 身thân 。 即tức 是thị 外ngoại 身thân 通thông 也dã 。 現hiện 身thân 如như 琉lưu 璃ly 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 悉tất 於ư 身thân 中trung 現hiện 。 即tức 是thị 內nội 現hiện 身thân 通thông 也dã 。 眼nhãn 。 耳nhĩ 。 鼻tị 。 舌thiệt 等đẳng 。 內nội 。 外ngoại 示thị 現hiện 。 亦diệc 例lệ 如như 此thử 。 是thị 則tắc 圓viên 教giáo 神thần 通thông 。 異dị 於ư 前tiền 辨biện (# 云vân 云vân )# 。

問vấn 。

若nhược 以dĩ 六lục 根căn 為vi 六Lục 通Thông 者giả 。 云vân 何hà 功công 德đức 有hữu 增tăng 減giảm 。

答đáp 。

《# 大đại 論luận 》# 四tứ 十thập 云vân 。

鼻tị 。 舌thiệt 。 身thân 。 同đồng 稱xưng 覺giác 。 眼nhãn 稱xưng 見kiến 。 耳nhĩ 稱xưng 聞văn 。 意ý 稱xưng 知tri 。

三tam 識thức 所sở 知tri 為vi 一nhất 。 三tam 識thức 所sở 知tri 為vi 別biệt 。 而nhi 三tam 識thức 助trợ 道Đạo 法Pháp 多đa 。 故cố 別biệt 說thuyết 。 三tam 識thức 不bất 爾nhĩ 。 故cố 合hợp 說thuyết 。 又hựu 三tam 識thức 但đãn 知tri 世thế 間gian 事sự 。 故cố 合hợp 說thuyết 。 三tam 識thức 亦diệc 知tri 世thế 間gian 亦diệc 知tri 出xuất 世thế 間gian 。 故cố 別biệt 說thuyết 。 又hựu 三tam 識thức 但đãn 無vô 記ký 法pháp 。 三tam 識thức 或hoặc 緣duyên 善thiện 。 惡ác 。 無vô 記ký 等đẳng 。 又hựu 三tam 識thức 能năng 生sanh 。 三tam 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 故cố 別biệt 說thuyết 也dã 。 若nhược 例lệ 此thử 義nghĩa 。 三tam 根căn 種chủng 種chủng 義nghĩa 強cường/cưỡng 。 故cố 有hữu 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。 三tam 根căn 力lực 弱nhược 故cố 但đãn 八bát 百bách 功công 德đức 者giả 。 蓋cái 一nhất 途đồ 別biệt 說thuyết 。 非phi 經kinh 圓viên 意ý 。 《# 正Chánh 法Pháp 華hoa 》# 。

功công 德đức 正chánh 等đẳng 等đẳng 千thiên

今kim 經kinh 顯hiển 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 。 將tương 三tam 根căn 足túc 二nhị 百bách 。 向hướng 三tam 根căn 而nhi 互hỗ 用dụng 耳nhĩ 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 能năng 等đẳng 。 如như 《# 正Chánh 法Pháp 華hoa 》# 說thuyết 。 能năng 縮súc 。 如như 身thân 眼nhãn 鼻tị 之chi 八bát 百bách 。 能năng 盈doanh 。 如như 耳nhĩ 舌thiệt 意ý 千thiên 二nhị 百bách 。 經Kinh 云vân 。

若nhược 能năng 持trì 是thị 經Kinh 。 功công 德đức 則tắc 無vô 量lượng 。 如như 虛hư 空không 無vô 邊biên 。 其kỳ 福phước 不bất 可khả 限hạn 。

互hỗ 用dụng 之chi 意ý 彰chương 矣hĩ 。

四tứ 。 明minh 麁thô 妙diệu 者giả 。 若nhược 言ngôn 神thần 通thông 度độ 物vật 。 非phi 但đãn 變biến 己kỷ 身thân 同đồng 其kỳ 正chánh 報báo 。 亦diệc 變biến 己kỷ 國quốc 土độ 同đồng 其kỳ 依y 報báo 。 如như 《# 纓anh 珞lạc 》# 云vân 。

起khởi 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 應ưng 。 起khởi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 應ưng 。

也dã 。 若nhược 應ưng 同đồng 正chánh 報báo 者giả 。 即tức 是thị 示thị 為vi 十thập 法Pháp 界Giới 像tượng 也dã 。 若nhược 應ưng 同đồng 依y 報báo 者giả 。 即tức 是thị 同đồng 十thập 界giới 所sở 依y 處xứ 也dã 。 若nhược 應ưng 同đồng 四tứ 惡ác 趣thú 者giả 。 用dụng 觀quán 惡ác 業nghiệp 慈từ 悲bi 熏huân 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。 應ưng 作tác 地địa 獄ngục 等đẳng 形hình 質chất 。

黑hắc 髮phát 纏triền 身thân 。 猴hầu 猨viên 鹿lộc 馬mã 。 大đại 鷲thứu 鵽# 鳥điểu 。 脩tu 羅la 等đẳng 像tượng 。 各các 各các 皆giai 見kiến 。 同đồng 其kỳ 事sự 業nghiệp 。 若nhược 應ưng 人nhân 天thiên 身thân 者giả 。 是thị 用dụng 觀quán 善thiện 業nghiệp 中trung 慈từ 悲bi 熏huân 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。 作tác 善thiện 道đạo 身thân 。

如như 後hậu 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 正chánh 慧tuệ 託thác 胎thai 。 墮đọa 地địa 七thất 步bộ 。 盥quán 洗tẩy 手thủ 足túc 。 楊dương 枝chi 自tự 淨tịnh 。 納nạp 妃phi 生sanh 子tử 。 厭yếm 世thế 出xuất 家gia 。 乃nãi 至chí 天thiên 像tượng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 各các 各các 皆giai 見kiến 。 同đồng 其kỳ 事sự 業nghiệp 。 若nhược 應ưng 作tác 三tam 藏tạng 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 是thị 用dụng 析tích 空không 慈từ 悲bi 熏huân 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。

起khởi 老lão 比Bỉ 丘Khâu 像tượng 。 共cộng 僧Tăng 布bố 薩tát 律luật 儀nghi 規quy 矩củ 。 各các 各các 皆giai 見kiến 。 同đồng 其kỳ 事sự 業nghiệp 。 若nhược 應ưng 通thông 教giáo 者giả 。 是thị 用dụng 即tức 空không 慈từ 悲bi 熏huân 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。 作tác 體thể 法pháp 應ưng 。

觀quán 無vô 生sanh 習tập 。 應ưng 苦khổ 空không 等đẳng 。 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 各các 各các 皆giai 見kiến 。 同đồng 其kỳ 事sự 業nghiệp 。

若nhược 應ưng 別biệt 教giáo 者giả 。 是thị 用dụng 即tức 假giả 即tức 中trung 慈từ 悲bi 熏huân 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。 起khởi 漸tiệm 頓đốn 應ưng 。

示thị 修tu 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 。 各các 各các 皆giai 見kiến 。 同đồng 其kỳ 事sự 業nghiệp 。 若nhược 應ưng 圓viên 教giáo 者giả 。 是thị 用dụng 即tức 中trung 慈từ 悲bi 熏huân 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。 起khởi 圓viên 頓đốn 應ưng 。

示thị 修tu 一nhất 中trung 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 中trung 一nhất 。 皆giai 各các 各các 見kiến 。 同đồng 其kỳ 事sự 業nghiệp 。 如như 是thị 應ưng 同đồng 正chánh 報báo 。 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 可khả 以dĩ 意ý 知tri 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 。 盡tận (# 云vân 云vân )# 。 若nhược 得đắc 此thử 意ý 。 往vãng 望vọng 漸tiệm 。 頓đốn 。

五ngũ 味vị 教giáo 中trung 用dụng 神thần 通thông 者giả 。 乳nhũ 教giáo 所sở 用dụng 神thần 力lực 。 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 但đãn 表biểu 兩lưỡng 意ý 。

一nhất 麁thô 。 一nhất 妙diệu 。 三tam 藏tạng 用dụng 神thần 力lực 。 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 但đãn 為vi 一nhất 麁thô 。 方Phương 等Đẳng 用dụng 神thần 力lực 。 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 三tam 麁thô 一nhất 妙diệu 。 般Bát 若Nhã 用dụng 神thần 力lực 。 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 二nhị 麁thô 一nhất 妙diệu 。 此thử 經Kinh 神thần 力lực 。 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 唯duy 為vi 一nhất 妙diệu 。 所sở 以dĩ 〈# 序tự 品phẩm 〉# 中trung 瑞thụy 相tướng 有hữu 十thập 。 咸hàm 皆giai 表biểu 妙diệu 也dã 。

地địa 皆giai 嚴nghiêm 淨tịnh

表biểu 理lý 妙diệu 。

放phóng 眉mi 間gian 光quang

表biểu 智trí 妙diệu 。

入nhập 于vu 三tam 昧muội

表biểu 行hành 妙diệu 。

天thiên 雨vũ 四tứ 華hoa

表biểu 位vị 妙diệu 。

栴chiên 檀đàn 香hương 風phong

表biểu 乘thừa 妙diệu 。

四tứ 眾chúng 咸hàm 有hữu 疑nghi

表biểu 機cơ 。

見kiến 萬vạn 八bát 千thiên 土độ

表biểu 應ưng 。 此thử 二nhị 明minh 感cảm 應ứng 妙diệu 也dã 。

地địa 六lục 種chủng 動động

表biểu 神thần 通thông 妙diệu 。

天thiên 鼓cổ 自tự 鳴minh

及cập

而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp

表biểu 說thuyết 法Pháp 妙diệu 。

天thiên 龍long 大đại 眾chúng 歡hoan 喜hỷ

表biểu 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。 修tu 種chủng 種chủng 行hạnh

表biểu 利lợi 益ích 妙diệu 。 此thử 用dụng 神thần 變biến 。 若nhược 少thiểu 若nhược 多đa 。 俱câu 表biểu 妙diệu 也dã 。 文văn 云vân 。

今kim 佛Phật 入nhập 于vu 三tam 昧muội 。 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 現hiện 希hy 有hữu 事sự 。

現hiện 希hy 有hữu 事sự 。 是thị 妙diệu 神thần 通thông 也dã 。

若nhược 應ưng 同đồng 依y 報báo 者giả 。 有hữu 兩lưỡng 意ý 。

若nhược 國quốc 土độ 苦khổ 樂lạc 。 由do 於ư 眾chúng 生sanh 。 非phi 佛Phật 所sở 作tác 。 佛Phật 但đãn 應ưng 同đồng 而nhi 已dĩ 。 若nhược 作tác 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 佛Phật 鑒giám 機cơ 緣duyên 。 或hoặc 作tác 苦khổ 國quốc 。 或hoặc 作tác 樂nhạc 國quốc 。 苦khổ 樂lạc 由do 佛Phật 。 不bất 關quan 眾chúng 生sanh 。

今kim 且thả 釋thích 初sơ 意ý 。

《# 大đại 論luận 》# 云vân 。

有hữu 國quốc 土độ 純thuần 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 。 或hoặc 國quốc 土độ 純thuần 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 。 或hoặc 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 共cộng 為vi 僧Tăng 。

或hoặc 淨tịnh 。 或hoặc 穢uế 。 何hà 故cố 差sai 別biệt 。 皆giai 由do 乘thừa 。 戒giới 緩hoãn 急cấp 。 若nhược 戒giới 緩hoãn 乘thừa 亦diệc 急cấp 亦diệc 緩hoãn 者giả 。 即tức 是thị 穢uế 土thổ/độ 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 共cộng 為vi 僧Tăng 。 以dĩ 戒giới 緩hoãn 故cố 。 五ngũ 濁trược 土thổ/độ 穢uế 。 乘thừa 亦diệc 緩hoãn 故cố 。 是thị 開khai 三tam 乘thừa 。 乘thừa 亦diệc 急cấp 故cố 。 是thị 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 。 娑sa 婆bà 是thị 也dã 。 戒giới 急cấp 乘thừa 亦diệc 緩hoãn 亦diệc 急cấp 者giả 。 淨tịnh 土độ 也dã 。 戒giới 急cấp 故cố 。 土thổ/độ 無vô 五ngũ 濁trược 。 乘thừa 亦diệc 緩hoãn 故cố 。 開khai 三tam 乘thừa 。 亦diệc 急cấp 故cố 。 顯hiển 一nhất 。 安an 養dưỡng 是thị 也dã 。 乘thừa 緩hoãn 戒giới 急cấp 者giả 。 即tức 是thị 淨tịnh 土độ 。 純thuần 聲Thanh 聞Văn 為vi 僧Tăng 。 此thử 可khả 知tri 也dã 。 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 即tức 是thị 穢uế 國quốc 。 純thuần 菩Bồ 薩Tát 為vi 僧Tăng 。 此thử 亦diệc 可khả 知tri 。 淨tịnh 穢uế 差sai 別biệt 。 悉tất 由do 眾chúng 生sanh 。 高cao 下hạ 苦khổ 樂lạc 。 不bất 關quan 佛Phật 也dã 。

若nhược 作tác 伏phục 攝nhiếp 義nghĩa 者giả 。 國quốc 由do 於ư 佛Phật 。 不bất 關quan 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 以dĩ 觀quán 惡ác 慈từ 悲bi 。 與dữ 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 合hợp 。 起khởi 於ư 穢uế 國quốc 。 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 四tứ 趣thú 眾chúng 生sanh 也dã 。 以dĩ 善thiện 業nghiệp 慈từ 悲bi 。 與dữ 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 合hợp 。 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 兩lưỡng 趣thú 眾chúng 生sanh 也dã 。 佛Phật 以dĩ 折chiết 空không 六Lục 度Độ 等đẳng 慈từ 悲bi 。 與dữ 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 合hợp 。 或hoặc 起khởi 於ư 穢uế 國quốc 。 或hoặc 起khởi 淨tịnh 國quốc 。 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 兩lưỡng 界giới 眾chúng 生sanh 也dã 。 佛Phật 以dĩ 體thể 空không 慈từ 悲bi 。 與dữ 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 合hợp 。 或hoặc 起khởi 淨tịnh 國quốc 。 或hoặc 起khởi 穢uế 國quốc 。 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 通thông 教giáo 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 兩lưỡng 界giới 眾chúng 生sanh 也dã 。 佛Phật 以dĩ 歷lịch 別biệt 慈từ 悲bi 。 與dữ 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 合hợp 。 或hoặc 起khởi 穢uế 國quốc 。 淨tịnh 國quốc 。 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 別biệt 界giới 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 也dã 。 佛Phật 以dĩ 即tức 中trung 慈từ 悲bi 。 與dữ 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 合hợp 。 或hoặc 起khởi 淨tịnh 國quốc 。 或hoặc 起khởi 穢uế 國quốc 。 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 圓viên 界giới 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 也dã 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 為vi 國quốc 不bất 同đồng 。 皆giai 由do 如Như 來Lai 。 神thần 力lực 轉chuyển 變biến 。

今kim 將tương 此thử 依y 正chánh 轉chuyển 變biến 。 待đãi 三tam 教giáo 作tác 意ý 神thần 通thông 。 悉tất 名danh 為vi 麁thô 。 譬thí 如như 圖đồ 畫họa 。 盡tận 思tư 竭kiệt 力lực 。 終chung 不bất 似tự 真chân 。 名danh 之chi 為vi 麁thô 。 若nhược 明minh 鏡kính 寫tả 容dung 。 任nhậm 運vận 相tương 似tự 。 名danh 之chi 為vi 妙diệu 。 方phương 便tiện 神thần 通thông 。 譬thí 如như 麁thô 畫họa 。 中trung 道đạo 任nhậm 運vận 。 即tức 對đối 即tức 應ưng 。 譬thí 於ư 淨tịnh 鏡kính 。 故cố 為vi 妙diệu 也dã 。

就tựu 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 所sở 作tác 神thần 變biến 。 自tự 論luận 麁thô 妙diệu 。 若nhược 為vi 九cửu 界giới 眾chúng 生sanh 。 用dụng 方phương 便tiện 神thần 力lực 。 作tác 淨tịnh 作tác 穢uế 。 若nhược 廣quảng 若nhược 狹hiệp 。 悉tất 名danh 為vi 麁thô 。 若nhược 為vi 佛Phật 法Pháp 界giới 眾chúng 生sanh 。 用dụng 真chân 實thật 神thần 力lực 。 作tác 淨tịnh 作tác 穢uế 。 若nhược 廣quảng 若nhược 狹hiệp 。 悉tất 名danh 為vi 妙diệu 。 如như 經kinh 。

放phóng 眉mi 間gian 光quang 。 照chiếu 萬vạn 八bát 千thiên 土độ 。 及cập 三tam 變biến 土thổ/độ 田điền 。 比tỉ 餘dư 經kinh 神thần 力lực 。 何hà 足túc 為vi 多đa 。 但đãn 為vi 開khai 發phát 大đại 事sự 。 故cố 言ngôn 妙diệu 也dã 。

又hựu 約ước 五ngũ 味vị 論luận 麁thô 妙diệu 者giả 。 乳nhũ 教giáo 一nhất 麁thô 一nhất 妙diệu 。 酪lạc 教giáo 一nhất 麁thô 。 生sanh 蘇tô 三tam 麁thô 一nhất 妙diệu 。 熟thục 蘇tô 二nhị 麁thô 一nhất 妙diệu 。 法pháp 華hoa 一nhất 妙diệu 。

又hựu 諸chư 經kinh 妙diệu 同đồng 麁thô 異dị 。 麁thô 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 難nạn/nan 轉chuyển 麁thô 。 二nhị 。 易dị 轉chuyển 麁thô 。 易dị 轉chuyển 者giả 。 於ư 諸chư 經Kinh 中trung 。 已dĩ 得đắc 為vi 妙diệu 。 難nạn/nan 轉chuyển 者giả 。 今kim 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 。 無vô 復phục 兩lưỡng 麁thô 。 但đãn 有hữu 一nhất 妙diệu 。 唯duy 一nhất 大đại 佛Phật 事sự 因nhân 緣duyên 。 曾tằng 無vô 他tha 事sự 。 假giả 同đồng 九cửu 界giới 神thần 通thông 。 眾chúng 生sanh 。 自tự 謂vị 他tha 事sự 。 於ư 佛Phật 。 常thường 是thị 佛Phật 事sự 。 客khách 作tác 自tự 謂vị 賤tiện 人nhân 。 長trưởng 者giả 審thẩm 知tri 是thị 子tử 。 此thử 即tức 相tương 待đãi 神thần 通thông 妙diệu 也dã 。

又hựu 諸chư 經kinh 諸chư 麁thô 神thần 通thông 。 隔cách 妙diệu 神thần 通thông 者giả 。 今kim 經kinh 皆giai 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 同đồng 妙diệu 神thần 通thông 。 是thị 名danh 絕tuyệt 待đãi 明minh 妙diệu 神thần 通thông 。 此thử 略lược 記ký 。 不bất 周chu 悉tất 也dã 。

○# 第đệ 八bát 說thuyết 法Pháp 妙diệu 者giả 。 諸chư 法pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 亦diệc 可khả 說thuyết 示thị 。 前tiền 藥dược 。 珠châu 二nhị 身thân 。 先tiên 以dĩ 定định 動động 。 今kim 毒độc 天thiên 二nhị 鼓cổ 。 後hậu 以dĩ 慧tuệ 拔bạt 。 演diễn 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 無vô 三tam 差sai 別biệt 。 皆giai 悉tất 到đáo 於ư 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 地địa 。 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 實thật 不bất 虛hư 。 是thị 故cố 次thứ 說thuyết 法Pháp 妙diệu 。 即tức 為vi 六lục 意ý 。

一nhất 。 釋thích 法pháp 名danh 。 二nhị 。 分phần/phân 大đại 小tiểu 。 三tam 。 對đối 緣duyên 同đồng 異dị 。 四tứ 。 判phán 所sở 詮thuyên 。 五ngũ 。 明minh 麁thô 妙diệu 。 六lục 。 明minh 觀quán 心tâm 。

釋thích 法pháp 名danh 者giả 。 三tam 世thế 佛Phật 法Pháp 。 雖tuy 多đa 無vô 量lượng 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 收thu 罄khánh 無vô 不bất 盡tận 。 先tiên 出xuất 達đạt 摩ma 欝uất 多đa 羅la 。 有hữu 七thất 種chủng 分phân 別biệt 。

體thể 一nhất 。 相tương/tướng 二nhị 。 制chế 名danh 三tam 。 定định 名danh 四tứ 。 差sai 別biệt 五ngũ 。 相tương/tướng 攝nhiếp 六lục 。 料liệu 簡giản 七thất 。

體thể 一nhất 者giả 。 經kinh 以dĩ 名danh 味vị 章chương 句cú 為vi 體thể 。 經kinh 無vô 不bất 然nhiên 。 故cố 體thể 一nhất 也dã 。

相tương/tướng 二nhị 者giả 。 長trường/trưởng 行hành 直trực 說thuyết 。 有hữu 作tác 偈kệ 讚tán 頌tụng 。 兩lưỡng 種chủng 相tương/tướng 別biệt 。 何hà 者giả 。 以dĩ 人nhân 情tình 喜hỷ 樂lạc 不bất 同đồng 。 有hữu 好hảo/hiếu 質chất 言ngôn 。 有hữu 好hảo/hiếu 美mỹ 語ngữ 。 故cố 相tương/tướng 別biệt 有hữu 二nhị 也dã 。

制chế 名danh 三tam 者giả 。 脩tu 多đa 羅la 。 祇kỳ 夜dạ 。 伽già 陀đà 。 三tam 部bộ 就tựu 字tự 句cú 為vi 名danh 。 不bất 就tựu 所sở 表biểu 。 授thọ 記ký 等đẳng 八bát 部bộ 。 不bất 就tựu 所sở 表biểu 。 又hựu 不bất 就tựu 字tự 句cú 。 從tùng 事sự 立lập 稱xưng 。 方Phương 廣Quảng 一nhất 部bộ 。 名danh 從tùng 所sở 表biểu 。 何hà 者giả 。 脩tu 多đa 羅la 等đẳng 三tam 部bộ 。 直trực 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 。 可khả 即tức 名danh 以dĩ 顯hiển 所sở 表biểu 。 如như 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 依y 名danh 即tức 顯hiển 所sở 表biểu 。 故cố 就tựu 名danh 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。 授thọ 記ký 等đẳng 經kinh 。 所sở 表biểu 之chi 法pháp 。 不bất 可khả 但đãn 以dĩ 言ngôn 說thuyết 。 要yếu 寄ký 事sự 方phương 乃nãi 得đắc 顯hiển 。 如như 授thọ 記ký 經kinh 。 從tùng 事sự 為vi 名danh 。 止chỉ 明minh 行hành 因nhân 得đắc 果quả 道Đạo 理lý 。 理lý 託thác 事sự 彰chương 。 事sự 以dĩ 言ngôn 辨biện 。 如như 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 。 與dữ 聲Thanh 聞Văn 授thọ 記ký 。 彰chương 一nhất 切thiết 皆giai 當đương 得đắc 成thành 佛Phật 。 寄ký 授thọ 記ký 以dĩ 彰chương 所sở 顯hiển 。 故cố 名danh 授thọ 記ký 經kinh 。 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 經kinh 者giả 。 聖thánh 人nhân 說thuyết 法Pháp 皆giai 待đãi 請thỉnh 問vấn 。 然nhiên 亦diệc 為vì 眾chúng 生sanh 。 作tác 不bất 請thỉnh 之chi 師sư 。 故cố 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 又hựu 佛Phật 法Pháp 難nan 知tri 。 人nhân 無vô 能năng 問vấn 。 若nhược 不bất 自tự 說thuyết 。 眾chúng 則tắc 不bất 知tri 。 為vi 說thuyết 不bất 說thuyết 。 又hựu 復phục 不bất 知tri 。 為vi 說thuyết 何hà 法Pháp 。 故cố 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 乃nãi 所sở 以dĩ 彰chương 所sở 說thuyết 。 甚thậm 深thâm 唯duy 證chứng 。 是thị 以dĩ 寄ký 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 以dĩ 彰chương 所sở 顯hiển 也dã 。 因nhân 緣duyên 經kinh 者giả 。 欲dục 明minh 戒giới 法pháp 。 必tất 因nhân 犯phạm 彰chương 過quá 。 過quá 相tương/tướng 彰chương 現hiện 方phương 得đắc 立lập 制chế 。 此thử 亦diệc 託thác 因nhân 緣duyên 以dĩ 明minh 所sở 顯hiển 也dã 。 譬thí 喻dụ 經kinh 者giả 。 法pháp 相tướng 微vi 隱ẩn 。 要yếu 假giả 近cận 以dĩ 喻dụ 遠viễn 。 故cố 以dĩ 言ngôn 借tá 況huống 。 寄ký 況huống 以dĩ 彰chương 理lý 也dã 。 本bổn 事sự 。 本bổn 生sanh 經kinh 者giả 。 本bổn 事sự 說thuyết 他tha 事sự 。 本bổn 生sanh 說thuyết 自tự 生sanh 。 因nhân 現hiện 事sự 以dĩ 說thuyết 往vãng 事sự 。 託thác 本bổn 生sanh 以dĩ 彰chương 所sở 表biểu 。 名danh 本bổn 事sự 經kinh 。 託thác 本bổn 生sanh 以dĩ 彰chương 所sở 行hành 。 名danh 本bổn 生sanh 經kinh 也dã 。 未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 者giả 。 說thuyết 希hy 奇kỳ 事sự 。 由do 來lai 未vị 有hữu 者giả 。 未vị 曾tằng 有hữu 也dã 。 示thị 法pháp 有hữu 大đại 力lực 。 有hữu 大đại 利lợi 益ích 。 託thác 未vị 曾tằng 有hữu 事sự 。 以dĩ 彰chương 所sở 表biểu 也dã 。 論luận 義nghĩa 經kinh 者giả 。 諸chư 部bộ 中trung 言ngôn 義nghĩa 隱ẩn 覆phú 。 往vãng 復phục 分phân 別biệt 得đắc 明minh 所sở 顯hiển 。 寄ký 論luận 義nghĩa 以dĩ 明minh 理lý 也dã 。 故cố 授thọ 記ký 等đẳng 八bát 經kinh 。 從tùng 事sự 立lập 稱xưng 。 方Phương 廣Quảng 一nhất 部bộ 從tùng 所sở 表biểu 為vi 名danh 者giả 。 方Phương 廣Quảng 之chi 理lý 。 雖tuy 以dĩ 名danh 說thuyết 。 而nhi 妙diệu 出xuất 名danh 言ngôn 。 雖tuy 寄ký 事sự 以dĩ 彰chương 。 然nhiên 不bất 可khả 如như 事sự 而nhi 取thủ 。 故cố 不bất 就tựu 名danh 不bất 就tựu 事sự 。 就tựu 所sở 表biểu 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。

定định 名danh 有hữu 四tứ 。 脩tu 多đa 羅la 名danh 線tuyến 經kinh 。 經kinh 體thể 是thị 名danh 字tự 。 而nhi 名danh 從tùng 況huống 喻dụ 。 祇kỳ 夜dạ 。 偈kệ 陀đà 。 當đương 體thể 為vi 名danh 。 授thọ 記ký 。 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 論luận 義nghĩa 等đẳng 三tam 經kinh 。 體thể 事sự 合hợp 目mục 。 自tự 餘dư 從tùng 事sự 也dã 。

差sai 別biệt 者giả 。 脩tu 多đa 羅la 有hữu 九cửu 種chủng 。 經Kinh 云vân 。

從tùng 如như 是thị 至chí 奉phụng 行hành 。 一nhất 切thiết 名danh 脩tu 多đa 羅la 。 是thị 則tắc 脩tu 多đa 羅la 名danh 通thông 而nhi 體thể 總tổng 。 皆giai 名danh 為vi 經kinh 。 故cố 名danh 通thông 。 就tựu 文văn 字tự 經kinh 體thể 分phân 為vi 十thập 二nhị 部bộ 。 故cố 體thể 總tổng 也dã 。

第đệ 二nhị 。 就tựu 總tổng 脩tu 多đa 羅la 中trung 。 隨tùy 事sự 分phần/phân 出xuất 十thập 一nhất 部bộ 。 即tức 對đối 十thập 一nhất 部bộ 。 餘dư 直trực 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 者giả 。 是thị 別biệt 相tướng 脩tu 多đa 羅la 。

三tam 者giả 。 論luận 義nghĩa 經kinh 。 解giải 釋thích 十thập 一nhất 部bộ 經kinh 。 是thị 則tắc 十thập 一nhất 部bộ 為vi 經kinh 本bổn 。 當đương 知tri 論luận 所sở 解giải 釋thích 。 前tiền 十thập 一nhất 部bộ 皆giai 是thị 脩tu 多đa 羅la 。 又hựu 《# 雜tạp 心tâm 》# 中trung 〈# 脩tu 多đa 羅la 品phẩm 〉# 。 亦diệc 對đối 論luận 以dĩ 經kinh 為vi 脩tu 多đa 羅la 。 又hựu 如như 婆bà 脩tu 槃bàn 馱đà 解giải 提đề 婆bà 〈# 百bách 論luận 〉# 。 論luận 為vi 經kinh 本bổn 。 亦diệc 名danh 論luận 為vi 脩tu 多đa 羅la 。 又hựu 經Kinh 云vân 。

除trừ 脩tu 多đa 羅la 。 餘dư 四tứ 句cú 偈kệ 以dĩ 為vi 偈kệ 經kinh 。 即tức 對đối 四tứ 句cú 偈kệ 經kinh 。 餘dư 長trường/trưởng 行hành 說thuyết 者giả 是thị 脩tu 多đa 羅la 。 又hựu 云vân 。

祇kỳ 夜dạ 名danh 偈kệ 頌tụng 脩tu 多đa 羅la 。 即tức 對đối 祇kỳ 夜dạ 頌tụng 偈kệ 。 所sở 頌tụng 即tức 是thị 脩tu 多đa 羅la 也dã 。 又hựu 如như 分phân 別biệt 三tam 藏tạng 。 以dĩ 敷phu 置trí 理lý 教giáo 為vi 脩tu 多đa 羅la 。 對đối 別biệt 毘tỳ 尼ni 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 也dã 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 。 從tùng 佛Phật 出xuất 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 從tùng 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 出xuất 脩tu 多đa 羅la 。 對đối 十thập 二nhị 別biệt 教giáo 。 以dĩ 通thông 教giáo 為vi 脩tu 多đa 羅la 。 是thị 九cửu 中trung 。 初sơ 二nhị 偈kệ 亦diệc 是thị 也dã 。

偈kệ 陀đà 者giả 。 有hữu 四tứ 種chủng 。 如như 言ngôn 《# 法pháp 華hoa 》# 有hữu 。 阿a 閦súc 婆bà 等đẳng 偈kệ 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 二nhị 萬vạn 五ngũ 千thiên 偈kệ 。 是thị 則tắc 偈kệ 經kinh 。 復phục 是thị 通thông 總tổng 。 若nhược 四tứ 句cú 為vi 偈kệ 。 一nhất 字tự 一nhất 句cú 。 得đắc 名danh 為vi 經kinh 。 非phi 一nhất 字tự 一nhất 句cú 。 皆giai 名danh 為vi 偈kệ 。 但đãn 以dĩ 聖thánh 言ngôn 巧xảo 妙diệu 。 章chương 句cú 成thành 就tựu 。 數số 句cú 為vi 偈kệ 。 故cố 通thông 得đắc 名danh 偈kệ 。 二nhị 。 除trừ 脩tu 多đa 羅la 餘dư 四tứ 句cú 為vi 偈kệ 。 三tam 。 偈kệ 中trung 重trọng/trùng 頌tụng 者giả 。 名danh 祇kỳ 夜dạ 。 當đương 知tri 不bất 重trọng/trùng 頌tụng 偈kệ 。 名danh 為vi 偈kệ 經kinh 。 四tứ 。 如như 脩tu 多đa 羅la 通thông 總tổng 。 隨tùy 事sự 剋khắc 分phần/phân 。 別biệt 為vi 異dị 部bộ 。 以dĩ 直trực 說thuyết 為vi 脩tu 多đa 羅la 。 當đương 知tri 偈kệ 中trung 亦diệc 隨tùy 事sự 剋khắc 分phần/phân 。 若nhược 授thọ 記ký 因nhân 緣duyên 等đẳng 。 別biệt 為vi 異dị 部bộ 。 以dĩ 不bất 隨tùy 事sự 。 直trực 爾nhĩ 偈kệ 說thuyết 。 名danh 為vi 偈kệ 經kinh 。

祇kỳ 夜dạ 者giả 。 名danh 為vi 重trọng/trùng 頌tụng 。 頌tụng 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 。 頌tụng 意ý 。 二nhị 。 頌tụng 事sự 。 三tam 。 頌tụng 言ngôn 。 頌tụng 意ý 者giả 。 頌tụng 聖thánh 意ý 所sở 念niệm 法pháp 相tương 及cập 事sự 。 若nhược 頌tụng 心tâm 所sở 念niệm 法Pháp 相tương/tướng 。 則tắc 名danh 偈kệ 陀đà 經kinh 。 若nhược 頌tụng 心tâm 所sở 念niệm 授thọ 記ký 等đẳng 事sự 。 則tắc 隨tùy 事sự 別biệt 為vi 異dị 經kinh 。 頌tụng 事sự 。 謂vị 授thọ 記ký 等đẳng 事sự 。 亦diệc 隨tùy 所sở 頌tụng 事sự 。 別biệt 為vi 異dị 經kinh 。 頌tụng 言ngôn 者giả 。 若nhược 頌tụng 隨tùy 事sự 之chi 言ngôn 。 隨tùy 事sự 別biệt 為vi 異dị 經kinh 。 若nhược 頌tụng 直trực 說thuyết 脩tu 多đa 羅la 者giả 。 名danh 為vi 重trọng/trùng 頌tụng 祇kỳ 夜dạ 經kinh 也dã 。

授thọ 記ký 者giả 。 果quả 為vi 心tâm 期kỳ 名danh 記ký 。 聖thánh 言ngôn 說thuyết 與dữ 名danh 授thọ 。 授thọ 記ký 有hữu 二nhị 種chủng 。

若nhược 與dữ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 授thọ 佛Phật 記ký 莂biệt 。 是thị 大Đại 乘Thừa 中trung 授thọ 記ký 。 若nhược 記ký 近cận 因nhân 。 近cận 果quả 。 是thị 小Tiểu 乘Thừa 中trung 記ký 也dã 。

無vô 問vấn 自tự 說thuyết 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 理lý 深thâm 意ý 遠viễn 。 人nhân 無vô 能năng 問vấn 。 二nhị 。 非phi 不bất 可khả 問vấn 。 但đãn 聽thính 者giả 宜nghi 聞văn 。 佛Phật 為vi 不bất 請thỉnh 之chi 師sư 。 不bất 請thỉnh 之chi 師sư 。 不bất 待đãi 問vấn 自tự 說thuyết 也dã 。

方Phương 廣Quảng 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 語ngữ 廣quảng 。 二nhị 。 理lý 廣quảng 。

相tương/tướng 攝nhiếp 者giả 。 就tựu 脩tu 多đa 羅la 中trung 出xuất 十thập 一nhất 部bộ 。 若nhược 偈kệ 與dữ 直trực 說thuyết 。 相tương 對đối 言ngôn 之chi 。 脩tu 多đa 羅la 中trung 得đắc 出xuất 九cửu 部bộ 。 但đãn 無vô 二nhị 偈kệ 。 偈kệ 陀đà 中trung 得đắc 出xuất 十thập 部bộ 。 但đãn 無vô 直trực 說thuyết 脩tu 多đa 羅la 也dã 。 祇kỳ 夜dạ 中trung 得đắc 出xuất 九cửu 部bộ 。 無vô 脩tu 多đa 羅la 。 亦diệc 無vô 偈kệ 經kinh 也dã 。

料liệu 簡giản 有hữu 無vô (# 云vân 云vân )# 。

釋thích 法pháp 名danh 者giả 。 上thượng 起khởi 教giáo 中trung 已dĩ 說thuyết 。 今kim 標tiêu 名danh 互hỗ 有hữu 不bất 同đồng 。 翻phiên 譯dịch 多đa 異dị 。 今kim 依y 《# 大đại 智trí 論luận 》# 標tiêu 名danh 者giả 。

一nhất 。 脩tu 多đa 羅la 。 此thử 云vân 法pháp 本bổn 。 亦diệc 云vân 契Khế 經Kinh 。 亦diệc 線tuyến 經kinh 。 二nhị 。 祇kỳ 夜dạ 。 此thử 云vân 重trọng/trùng 頌tụng 。 以dĩ 偈kệ 頌tụng 脩tu 多đa 羅la 也dã 。 三tam 。 和hòa 伽già 羅la 那na 。 此thử 云vân 授thọ 記ký 。 四tứ 。 伽già 陀đà 。 此thử 云vân 不bất 重trọng/trùng 頌tụng 。 亦diệc 略lược 言ngôn 偈kệ 耳nhĩ 。 四tứ 句cú 為vi 頌tụng 。 如như 此thử 間gian 詩thi 頌tụng 也dã 。 五ngũ 。 優ưu 陀đà 那na 。 此thử 云vân 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 六lục 。 尼ni 陀đà 那na 。 此thử 云vân 因nhân 緣duyên 。 七thất 。 阿a 波ba 陀đà 那na 。 此thử 云vân 譬thí 喻dụ 。 八bát 。 伊y 帝đế 目mục 多đa 伽già 。 此thử 云vân 如như 是thị 語ngữ 。 亦diệc 云vân 本bổn 事sự 。 九cửu 。 闍xà 陀đà 伽già 。 此thử 云vân 本bổn 生sanh 。 十thập 。 毘tỳ 佛Phật 略lược 。 此thử 云vân 方Phương 廣Quảng 。 十thập 一nhất 。 阿a 浮phù 陀đà 達đạt 摩ma 。 此thử 云vân 未vị 曾tằng 有hữu 。 十thập 二nhị 。 優ưu 波ba 提đề 舍xá 。 此thử 云vân 論luận 議nghị 。

部bộ 者giả 。 部bộ 別biệt 各các 有hữu 類loại 從tùng 也dã 。 經kinh 者giả 。 外ngoại 國quốc 云vân 脩tu 多đa 羅la 。 此thử 云vân 線tuyến 經kinh 。 線tuyến 能năng 貫quán 穿xuyên 。 經kinh 能năng 經kinh 緯# 。 言ngôn 能năng 持trì 法Pháp 。 如như 線tuyến 如như 經kinh 。 然nhiên 《# 阿a 毘tỳ 曇đàm 雜tạp 心tâm 》# 中trung 。 說thuyết 脩tu 多đa 羅la 五ngũ 義nghĩa 者giả 。 乃nãi 是thị 彼bỉ 論luận 師sư 解giải 義nghĩa 。 非phi 翻phiên 名danh 也dã 。 世thế 俗tục 亦diệc 對đối 緯# 名danh 經kinh 。 而nhi 訓huấn 經kinh 為vi 常thường 。 如như 物vật 經kinh 亘tuyên 始thỉ 終chung 。 始thỉ 終chung 時thời 別biệt 。 而nhi 物vật 無vô 改cải 異dị 。 不bất 改cải 異dị 故cố 。 名danh 之chi 為vi 常thường 。

脩tu 多đa 羅la 者giả 。 諸chư 經kinh 中trung 直trực 說thuyết 者giả 。 謂vị 四tứ 《# 阿a 含hàm 》# 。 及cập 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 出xuất 三tam 藏tạng 外ngoại 諸chư 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經Kinh 直trực 說thuyết 者giả 。 皆giai 名danh 脩tu 多đa 羅la 也dã 。

祇kỳ 夜dạ 者giả 。 諸chư 經kinh 中trung 偈kệ 。 四tứ 。 五ngũ 。 七thất 。 九cửu 言ngôn 句cú 。 少thiểu 多đa 不bất 定định 。 重trọng/trùng 頌tụng 上thượng 者giả 。 皆giai 名danh 祇kỳ 夜dạ 也dã 。

和hòa 伽già 羅la 那na 者giả 。 說thuyết 三tam 乘thừa 。 六lục 趣thú 。 九cửu 道đạo 劫kiếp 數số 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 若nhược 後hậu 爾nhĩ 所sở 歲tuế 。 當đương 得đắc 聲Thanh 聞Văn 。 支chi 佛Phật 。 後hậu 爾nhĩ 所sở 歲tuế 。 當đương 受thọ 六lục 趣thú 報báo 。 皆giai 名danh 授thọ 記ký 。 夫phu 授thọ 記ký 法pháp 。 面diện 門môn 放phóng 五ngũ 色sắc 光quang 。 從tùng 上thượng 二nhị 牙nha 出xuất 。 照chiếu 三tam 惡ác 道đạo 。 下hạ 二nhị 牙nha 出xuất 。 照chiếu 人nhân 天thiên 。 光quang 中trung 演diễn 說thuyết 。 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 安an 隱ẩn 涅Niết 槃Bàn 。 遇ngộ 光quang 聞văn 法Pháp 者giả 。 三tam 途đồ 中trung 身thân 心tâm 安an 樂lạc 。 人nhân 中trung 癃lung 殘tàn 者giả 差sai 。 六Lục 欲Dục 天Thiên 厭yếm 患hoạn 欲dục 樂lạc 。 色sắc 天thiên 厭yếm 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 。 光quang 照chiếu 十thập 方phương 。 遍biến 作tác 佛Phật 事sự 。 還hoàn 遶nhiễu 七thất 匝táp 。 從tùng 佛Phật 足túc 下hạ 入nhập 。 是thị 記ký 地địa 獄ngục 道đạo 。 # 入nhập 。 髀bễ 入nhập 。 臍tề 入nhập 。 胸hung 入nhập 。 口khẩu 入nhập 。 肩kiên 間gian 入nhập 。 頂đảnh 入nhập 者giả 。 是thị 記ký 佛Phật 道Đạo 。 《# 論luận 》# 不bất 見kiến 記ký 脩tu 羅la 光quang 。 當đương 是thị 開khai 鬼quỷ 道đạo 出xuất 脩tu 羅la 。 從tùng 容dung 在tại 於ư 髀bễ 臍tề 之chi 間gian 耳nhĩ 。

伽già 陀đà 者giả 。 一nhất 切thiết 四tứ 言ngôn 。 五ngũ 言ngôn 。 七thất 。 九cửu 等đẳng 偈kệ 。 不bất 重trọng/trùng 頌tụng 者giả 。 皆giai 名danh 伽già 陀đà 也dã 。

優ưu 陀đà 那na 者giả 。 有hữu 法pháp 佛Phật 必tất 應ưng 說thuyết 。 而nhi 無vô 有hữu 問vấn 者giả 。 佛Phật 略lược 開khai 問vấn 端đoan 。 如như 佛Phật 在tại 舍xá 婆bà 提đề 毘tỳ 舍xá 佉khư 堂đường 上thượng 。 陰ấm 地địa 經kinh 行hành 。 自tự 說thuyết 優ưu 陀đà 那na 。 所sở 謂vị 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 所sở 。 是thị 事sự 善thiện 哉tai 。 是thị 名danh 優ưu 陀đà 那na 。 又hựu 如như 般Bát 若Nhã 中trung 。 諸chư 天thiên 子tử 讚tán 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 說thuyết 。 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 難nan 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 是thị 名danh 優ưu 陀đà 那na 。 乃nãi 至chí 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 諸chư 弟đệ 子tử 抄sao 集tập 要yếu 偈kệ 。 諸chư 無vô 常thường 偈kệ 作tác 〈# 無vô 常thường 品phẩm 〉# 。 乃nãi 至chí 〈# 婆Bà 羅La 門Môn 品phẩm 〉# 。 皆giai 名danh 優ưu 陀đà 那na 也dã 。

尼ni 陀đà 那na 者giả 。 說thuyết 諸chư 佛Phật 本bổn 起khởi 因nhân 緣duyên 。 佛Phật 何hà 因nhân 緣duyên 說thuyết 此thử 事sự 。 脩tu 多đa 羅la 中trung 。 有hữu 人nhân 問vấn 故cố 為vi 說thuyết 是thị 事sự 。 毘tỳ 尼ni 中trung 。 有hữu 人nhân 犯phạm 是thị 事sự 故cố 結kết 是thị 戒giới 。 一nhất 切thiết 佛Phật 語ngữ 緣duyên 起khởi 事sự 。 皆giai 名danh 尼ni 陀đà 那na 。

阿a 波ba 陀đà 那na 者giả 。 與dữ 世thế 間gian 相tương 似tự 。 柔nhu 軟nhuyễn 淺thiển 語ngữ 。 如như 《# 中trung 阿a 含hàm 》# 長trường/trưởng 譬thí 喻dụ 。 《# 長trường/trưởng 阿a 含hàm 》# 大đại 譬thí 喻dụ 。 億ức 耳nhĩ 。 二nhị 十thập 億ức 耳nhĩ 譬thí 喻dụ 等đẳng 。 無vô 量lượng 譬thí 喻dụ 。 皆giai 名danh 阿a 波ba 陀đà 那na 。

伊y 帝đế 目mục 多đa 伽già 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 結kết 句cú 。 言ngôn 我ngã 先tiên 許hứa 說thuyết 者giả 。 今kim 已dĩ 說thuyết 竟cánh 。 二nhị 者giả 。 更cánh 有hữu 經kinh 。 名danh 一nhất 目mục 多đa 伽già 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

因nhân 多đa 伽già 目mục 多đa 伽già 。 名danh 出xuất 三tam 藏tạng 及cập 摩ma 訶ha 衍diễn 。 何hà 等đẳng 是thị 。 如như 淨tịnh 飯phạn 王vương 強cưỡng 逼bức 千thiên 釋thích 令linh 出xuất 家gia 。 佛Phật 選tuyển 堪kham 得đắc 道Đạo 者giả 五ngũ 百bách 人nhân 。 將tương 往vãng 舍xá 婆bà 提đề 。 令linh 離ly 親thân 屬thuộc 。 身thân 子tử 。 目Mục 連Liên 教giáo 化hóa 。 初sơ 中trung 後hậu 夜dạ 。 專chuyên 精tinh 不bất 睡thụy 。 以dĩ 夜dạ 為vi 長trường/trưởng 。 後hậu 得đắc 道Đạo 還hoàn 本bổn 國quốc 。 從tùng 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 林lâm 五ngũ 十thập 里lý 。 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 覺giác 道đạo 路lộ 為vi 長trường/trưởng 。

時thời 有hữu 師sư 子tử 。 來lai 禮lễ 佛Phật 足túc 。 為vi 三tam 因nhân 緣duyên 說thuyết 偈kệ (# 云vân 云vân )# 。 說thuyết 此thử 三tam 事sự 本bổn 因nhân 緣duyên 。 故cố 名danh 一nhất 目mục 多đa 伽già 也dã 。

闍xà 陀đà 伽già 者giả 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 本bổn 曾tằng 為vi 師sư 子tử 。 受thọ 獼mi 猴hầu 寄ký 。 攫quặc 脇hiếp 肉nhục 貿mậu 猴hầu 子tử 。 於ư 病bệnh 世thế 作tác 赤xích 目mục 魚ngư 。 施thí 諸chư 病bệnh 者giả 。 或hoặc 作tác 飛phi 鳥điểu 。 救cứu 於ư 泫huyễn 溺nịch 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 本bổn 生sanh 。 多đa 有hữu 所sở 濟tế 。 皆giai 名danh 闍xà 陀đà 伽già 也dã 。

毘tỳ 佛Phật 略lược 者giả 。 所sở 謂vị 《# 摩ma 訶ha 衍diễn 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 。 《# 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 》# 。 《# 華hoa 首thủ 》# 。 《# 法pháp 華hoa 》# 。 《# 佛Phật 本bổn 起khởi 》# 。 《# 因nhân 緣duyên 雲vân 》# 。 《# 法pháp 雲vân 》# 。 《# 大đại 雲vân 》# 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 諸chư 經kinh 。 為vi 得đắc 阿a 耨nậu 三tam 菩Bồ 提Đề 故cố 。 說thuyết 此thử 毘tỳ 佛Phật 略lược 也dã 。

阿a 浮phù 陀đà 達đạt 摩ma 者giả 。 如như 佛Phật 現hiện 種chủng 種chủng 神thần 力lực 。 眾chúng 生sanh 怪quái 未vị 曾tằng 有hữu 。 放phóng 光quang 動động 地địa 。 種chủng 種chủng 異dị 相tướng 。 皆giai 名danh 阿a 浮phù 陀đà 達đạt 摩ma 也dã 。

優ưu 波ba 提đề 舍xá 者giả 。 答đáp 諸chư 問vấn 者giả 。 釋thích 其kỳ 所sở 以dĩ 。 廣quảng 說thuyết 諸chư 義nghĩa 。 如như 是thị 等đẳng 問vấn 答đáp 解giải 義nghĩa 。 皆giai 名danh 優ưu 波ba 提đề 舍xá 也dã 。 佛Phật 自tự 說thuyết 論luận 義nghĩa 經kinh 。 迦ca 栴chiên 延diên 所sở 解giải 。 乃nãi 至chí 像tượng 法pháp 凡phàm 夫phu 人nhân 。 如như 法Pháp 說thuyết 者giả 。 亦diệc 名danh 優Ưu 波Ba 提Đề 舍Xá 經Kinh 也dã 。

二nhị 。 明minh 分phần/phân 法pháp 大đại 小tiểu 者giả 。 此thử 經Kinh 指chỉ 九cửu 部bộ 為vi 入nhập 大đại 之chi 本bổn 。 則tắc 九cửu 部bộ 是thị 小tiểu 。 三tam 部bộ 是thị 大đại 。 蓋cái 別biệt 語ngữ 耳nhĩ 。 通thông 而nhi 為vi 言ngôn 。 小tiểu 亦diệc 有hữu 記ký 莂biệt 六lục 道đạo 因nhân 果quả 。 又hựu 《# 阿a 含hàm 》# 中trung 亦diệc 授thọ 彌Di 勒Lặc 當đương 作tác 佛Phật 記ký 。 豈khởi 非phi 授thọ 記ký 經kinh 。 亦diệc 有hữu 自tự 唱xướng 善thiện 哉tai 。 無vô 問vấn 而nhi 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 經kinh 中trung 。 以dĩ 法pháp 空không 為vi 大đại 空không 。 故cố 《# 成thành 論luận 》# 中trung 云vân 。

正chánh 欲dục 明minh 三tam 藏tạng 中trung 實thật 義nghĩa 。

實thật 義nghĩa 者giả 空không 。 是thị 《# 阿a 毘tỳ 曇đàm 》# 所sở 不bất 申thân 。 而nhi 《# 成thành 論luận 》# 申thân 於ư 空không 。 空không 即tức 廣quảng 經kinh 。 當đương 知tri 小Tiểu 乘Thừa 。 通thông 具cụ 十thập 二nhị 部bộ 也dã 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

先tiên 雖tuy 得đắc 聞văn 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 但đãn 聞văn 名danh 字tự 。 不bất 聞văn 其kỳ 義nghĩa 。 今kim 因nhân 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 得đắc 聞văn 其kỳ 義nghĩa 。

又hựu 云vân 。

先tiên 雖tuy 得đắc 聞văn 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 我ngã 意ý 猶do 謂vị 故cố 不bất 如như 是thị 《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 。

《# 大đại 品phẩm 》# 亦diệc 云vân 。

魔ma 作tác 比Bỉ 丘Khâu 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。

有hữu 經kinh 言ngôn 。

大đại 小Tiểu 乘Thừa 各các 具cụ 十thập 二nhị 部bộ 。 若nhược 信tín 六lục 部bộ 通thông 大đại 小Tiểu 乘Thừa 。 不bất 信tín 六lục 部bộ 互hỗ 不bất 相tương 通thông 。

按án 此thử 者giả 。 即tức 是thị 大đại 小tiểu 俱câu 有hữu 十thập 二nhị 部bộ 也dã 。 但đãn 是thị 小Tiểu 乘Thừa 中trung 說thuyết 。 非phi 大Đại 乘Thừa 之chi 義nghĩa 。 故cố 別biệt 讓nhượng 三tam 存tồn 九cửu 。 何hà 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 灰hôi 斷đoạn 。 無vô 如như 意ý 珠châu 身thân 。 故cố 無vô 廣quảng 經kinh 。 假giả 令linh 以dĩ 法pháp 空không 為vi 廣quảng 說thuyết 之chi 文văn 。 小Tiểu 乘Thừa 根căn 鈍độn 說thuyết 必tất 假giả 緣duyên 。 無vô 天thiên 鼓cổ 任nhậm 鳴minh 。 少thiểu 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 雖tuy 有hữu 授thọ 記ký 。 記ký 作tác 佛Phật 少thiểu 。 又hựu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 第đệ 七thất 云vân 。

九cửu 部bộ 中trung 。 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 。 是thị 人nhân 無vô 罪tội 。

例lệ 此thử 而nhi 言ngôn 。 十thập 二nhị 部bộ 中trung 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 。 是thị 人nhân 有hữu 罪tội 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

大Đại 乘Thừa 九cửu 部bộ 。 除trừ 因nhân 緣duyên 。 譬thí 喻dụ 。 論luận 義nghĩa 。 大Đại 乘Thừa 人nhân 根căn 利lợi 。 不bất 假giả 此thử 三tam 。 斯tư 亦diệc 別biệt 論luận 。 通thông 語ngữ 大Đại 乘Thừa 。 何hà 得đắc 無vô 此thử 三tam 經kinh 耶da 。 有hữu 經kinh 言ngôn 。

小Tiểu 乘Thừa 但đãn 讓nhượng 廣quảng 經kinh 一nhất 部bộ 。 有hữu 十thập 一nhất 部bộ 。

無vô 方Phương 廣Quảng 者giả 。 大Đại 乘Thừa 說thuyết 如Như 來Lai 是thị 常thường 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 正chánh 理lý 為vi 方phương 。 包bao 富phú 為vi 廣quảng 。 又hựu 理lý 融dung 無vô 二nhị 。 亦diệc 名danh 為vi 等đẳng 。 聲Thanh 聞Văn 中trung 所sở 無vô 。 但đãn 十thập 一nhất 部bộ 耳nhĩ 。 若nhược 言ngôn 小Tiểu 乘Thừa 定định 有hữu 九cửu 。 不bất 應ưng 復phục 有hữu 十thập 一nhất 部bộ 。 既ký 取thủ 十thập 一nhất 。 亦diệc 通thông 有hữu 十thập 二nhị 。 為vi 緣duyên 別biệt 說thuyết 。 或hoặc 讓nhượng 三tam 。 或hoặc 讓nhượng 一nhất 。 以dĩ 判phán 大đại 小Tiểu 乘Thừa 云vân 云vân )# 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 六lục 上thượng (# 終chung )#

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 六lục 下hạ

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

三tam 。 明minh 對đối 緣duyên 有hữu 異dị 者giả 。 緣duyên 即tức 是thị 十thập 因nhân 緣duyên 法pháp 所sở 成thành 眾chúng 生sanh 。 而nhi 此thử 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 。 十thập 界giới 根căn 性tánh 。 熟thục 者giả 先tiên 感cảm 。 佛Phật 知tri 成thành 熟thục 。 未vị 成thành 熟thục 者giả 。 應ưng 不bất 失thất 時thời 。 若nhược 眾chúng 生sanh 解giải 脫thoát 緣duyên 未vị 熟thục 。 不bất 可khả 全toàn 棄khí 。 對đối 此thử 機cơ 緣duyên 。 止chỉ 作tác 人nhân 天thiên 乘thừa 說thuyết 。 不bất 作tác 脩tu 多đa 羅la 等đẳng 名danh 。 故cố 天Thiên 竺Trúc 外ngoại 典điển 。 無vô 十thập 二nhị 部bộ 名danh 。 亦diệc 無vô 其kỳ 意ý 。 此thử 間gian 儒nho 道đạo 。 亦diệc 無vô 斯tư 名danh 。 意ý 義nghĩa 皆giai 闕khuyết 。 若nhược 法Pháp 身thân 為vi 王vương 。 示thị 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 亦diệc 不bất 濫lạm 用dụng 此thử 名danh 。 故cố 《# 地địa 持trì 》# 中trung 說thuyết 種chủng 性tánh 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 自tự 熟thục 又hựu 能năng 熟thục 他tha 。 有hữu 二Nhị 乘Thừa 種chủng 性tánh 及cập 佛Phật 種chủng 性tánh 者giả 。 隨tùy 法pháp 熟thục 之chi 。 無vô 種chủng 性tánh 者giả 。 以dĩ 善thiện 趣thú 熟thục 。 善thiện 趣thú 熟thục 者giả 。 即tức 是thị 其kỳ 義nghĩa 。 種chủng 性tánh 熟thục 者giả 。 如như 下hạ 說thuyết 。 若nhược 深thâm 觀quán 行hành 者giả 。 妙diệu 得đắc 其kỳ 意ý 。 以dĩ 邪tà 相tương/tướng 入nhập 正chánh 相tương/tướng 。 用dụng 無vô 礙ngại 辯biện 。 約ước 邪tà 經kinh 外ngoại 典điển 。 作tác 十thập 二nhị 部bộ 義nghĩa 。 胡hồ 為vi 不bất 得đắc 。 而nhi 非phi 正chánh 對đối 緣duyên 說thuyết 也dã 。

次thứ 約ước 十thập 因nhân 緣duyên 所sở 成thành 眾chúng 生sanh 。 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 根căn 性tánh 。 對đối 此thử 機cơ 說thuyết 通thông 。 則tắc 十thập 二nhị 。 別biệt 則tắc 或hoặc 九cửu 。 或hoặc 十thập 一nhất (# 云vân 云vân )# 。 若nhược 對đối 十thập 因nhân 緣duyên 所sở 成thành 眾chúng 生sanh 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 機cơ 者giả 。 不bất 作tác 別biệt 說thuyết 。 但đãn 明minh 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。

今kim 總tổng 論luận 如Như 來Lai 對đối 四tứ 緣duyên 。 說thuyết 十thập 二nhị 部bộ 法pháp 。 有hữu 兩lưỡng 種chủng 四tứ 教giáo 不bất 同đồng 。

一nhất 者giả 。 就tựu 隱ẩn 。 顯hiển 共cộng 論luận 四tứ 教giáo 。

隱ẩn 即tức 祕bí 密mật 教giáo 。 顯hiển 即tức 頓đốn 。 漸tiệm 。 不bất 定định 教giáo 。 祕bí 密mật 既ký 隱ẩn 。 非phi 世thế 流lưu 布bố 。 此thử 置trí 而nhi 不bất 論luận 。 若nhược 對đối 四tứ 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 通thông 說thuyết 十thập 二nhị 部bộ 。 別biệt 說thuyết 或hoặc 九cửu 部bộ 。 或hoặc 十thập 一nhất 部bộ 。 名danh 漸tiệm 法pháp 說thuyết 也dã 。 若nhược 對đối 兩lưỡng 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 通thông 說thuyết 十thập 二nhị 部bộ 。 此thử 說thuyết 頓đốn 法pháp 也dã 。 或hoặc 對đối 四tứ 法Pháp 界Giới 。 或hoặc 對đối 兩lưỡng 法Pháp 界Giới 。 或hoặc 作tác 別biệt 說thuyết 。 或hoặc 但đãn 通thông 說thuyết 。 此thử 說thuyết 不bất 定định 法pháp 也dã 。

二nhị 者giả 直trực 就tựu 顯hiển 露lộ 漸tiệm 教giáo 中trung 更cánh 明minh 四tứ 教giáo 者giả 。 即tức 是thị 三tam 藏tạng 。 通thông 。 別biệt 。 圓viên 也dã 。 三tam 藏tạng 教giáo 直trực 對đối 三tam 法Pháp 界Giới 。 別biệt 說thuyết 或hoặc 九cửu 。 或hoặc 十thập 一nhất 。 通thông 教giáo 對đối 四tứ 法Pháp 界Giới 。 通thông 說thuyết 十thập 二nhị 部bộ 法pháp 也dã 。 別biệt 教giáo 對đối 兩lưỡng 法Pháp 界Giới 。 通thông 說thuyết 十thập 二nhị 部bộ 法pháp 。 圓viên 教giáo 對đối 一nhất 法Pháp 界Giới 。 通thông 說thuyết 十thập 二nhị 部bộ 法pháp 。 前tiền 以dĩ 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。 與dữ 諸chư 慈từ 悲bi 合hợp 。 示thị 現hiện 身thân 輪luân 。

或hoặc 為vi 國quốc 師sư 。 道Đạo 士sĩ 。 儒nho 林lâm 之chi 宗tông 。 父phụ 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 乃nãi 至chí 猴hầu 猨viên 鹿lộc 馬mã 。 同đồng 事sự 利lợi 益ích 。 不bất 可khả 稱xưng 說thuyết 。 今kim 口khẩu 輪luân 說thuyết 者giả 。 例lệ 如như 前tiền 用dụng 諸chư 慈từ 悲bi 。 熏huân 無vô 記ký 化hóa 化hóa 禪thiền 。 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。 百bách 千thiên 萬vạn 法pháp 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 龍long 宮cung 象tượng 負phụ 。 渧đế 海hải 研nghiên 山sơn 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 法Pháp 藏tạng 。 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。 雖tuy 復phục 無vô 崖nhai 。 以dĩ 十thập 二nhị 部bộ 往vãng 收thu 。 罄khánh 無vô 不bất 盡tận 也dã 。

四tứ 明minh 所sở 詮thuyên 者giả 。 若nhược 委ủy 論luận 其kỳ 意ý 。 出xuất 四tứ 教giáo 義nghĩa 中trung 。 今kim 略lược 引dẫn 詮thuyên 意ý 。 若nhược 說thuyết 人nhân 天thiên 乘thừa 。 詮thuyên 界giới 內nội 思tư 議nghị 之chi 俗tục 。 永vĩnh 不bất 詮thuyên 真chân 。 若nhược 為vi 漸tiệm 教giáo 人nhân 。 別biệt 說thuyết 九cửu 部bộ 。 十thập 一nhất 部bộ 。 乃nãi 至chí 通thông 十thập 二nhị 部bộ 者giả 。 初sơ 。 正chánh 詮thuyên 思tư 議nghị 之chi 俗tục 諦đế 。 傍bàng 詮thuyên 思tư 議nghị 之chi 真Chân 諦Đế 。 中trung 。 正chánh 詮thuyên 思tư 議nghị 之chi 真Chân 諦Đế 。 傍bàng 詮thuyên 思tư 議nghị 之chi 俗tục 諦đế 。 後hậu 。 正chánh 詮thuyên 不bất 思tư 議nghị 之chi 真Chân 諦Đế 。 傍bàng 詮thuyên 不bất 思tư 議nghị 之chi 俗tục 諦đế 也dã 。 乃nãi 至chí 雙song 詮thuyên 不bất 思tư 議nghị 之chi 真chân 俗tục (# 云vân 云vân )# 。 若nhược 說thuyết 頓đốn 十thập 二nhị 部bộ 者giả 。 正chánh 詮thuyên 不bất 思tư 議nghị 之chi 真chân 。 傍bàng 詮thuyên 不bất 思tư 議nghị 之chi 俗tục 。 若nhược 說thuyết 不bất 定định 者giả 。 此thử 則tắc 不bất 可khả 定định 判phán 其kỳ 詮thuyên 。

若nhược 約ước 漸tiệm 中trung 四tứ 教giáo 明minh 詮thuyên 者giả 。

三tam 藏tạng 正chánh 詮thuyên 思tư 議nghị 真chân 。 傍bàng 詮thuyên 思tư 議nghị 俗tục 。 若nhược 為vi 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 正chánh 詮thuyên 思tư 議nghị 俗tục 。 傍bàng 詮thuyên 思tư 議nghị 真chân 。 若nhược 通thông 教giáo 二Nhị 乘Thừa 。 正chánh 詮thuyên 思tư 議nghị 真chân 。 傍bàng 詮thuyên 思tư 議nghị 俗tục 。 若nhược 為vi 通thông 教giáo 初sơ 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 若nhược 為vi 後hậu 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 正chánh 詮thuyên 於ư 俗tục 。 傍bàng 詮thuyên 於ư 真chân 。 若nhược 為vi 別biệt 教giáo 初sơ 心tâm 。 正chánh 詮thuyên 界giới 內nội 之chi 真chân 俗tục 。 傍bàng 詮thuyên 界giới 外ngoại 之chi 真chân 俗tục 。 若nhược 為vi 中trung 心tâm 。 正chánh 詮thuyên 界giới 外ngoại 之chi 真chân 俗tục 。 傍bàng 詮thuyên 界giới 內nội 之chi 真chân 俗tục 。 若nhược 為vi 後hậu 心tâm 。 雙song 詮thuyên 界giới 內nội 外ngoại 之chi 真chân 俗tục 。 若nhược 為vi 圓viên 教giáo 。 初sơ 。 中trung 。 後hậu 心tâm 。 圓viên 詮thuyên 界giới 外ngoại 不bất 思tư 議nghị 之chi 真chân 俗tục (# 云vân 云vân )# 。

五ngũ 。 明minh 麁thô 妙diệu 者giả 。 即tức 為vi 五ngũ 。

一nhất 。 約ước 理lý 。 二nhị 。 約ước 言ngôn 。 三tam 。 約ước 所sở 詮thuyên 。 四tứ 。 約ước 眾chúng 經kinh 。 五ngũ 。 正chánh 約ước 此thử 經Kinh 。

一nhất 。 就tựu 理lý 妙diệu 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 非phi 中trung 道đạo 。 無vô 離ly 文văn 字tự 。 而nhi 說thuyết 解giải 脫thoát 。 文văn 字tự 性tánh 離ly 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 一nhất 切thiết 所sở 說thuyết 。 即tức 理lý 而nhi 妙diệu 。 譬thí 如như 龍long 雨vũ 雨vũ 。 而nhi 處xứ 處xứ 不bất 同đồng 。 或hoặc 水thủy 。 或hoặc 火hỏa 。 或hoặc 刀đao 杖trượng 。 理lý 亦diệc 如như 是thị 。 理lý 具cụ 情tình 乖quai 順thuận 耳nhĩ 。 乖quai 故cố 為vi 麁thô 。 理lý 順thuận 為vi 妙diệu 。

二nhị 。 約ước 言ngôn 辭từ 者giả 。 如như 佛Phật 得đắc 道Đạo 夜dạ 至chí 泥Nê 洹Hoàn 夕tịch 。 常thường 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 常thường 說thuyết 中trung 道đạo 。 而nhi 一nhất 音âm 演diễn 法pháp 。 隨tùy 類loại 異dị 解giải 。 一nhất 音âm 巧xảo 說thuyết 。 是thị 則tắc 為vi 妙diệu 。 異dị 類loại 殊thù 解giải 。 自tự 有hữu 麁thô 妙diệu 。

三tam 。 就tựu 所sở 詮thuyên 者giả 。 若nhược 對đối 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 人nhân 天thiên 乘thừa 者giả 。 此thử 詮thuyên 有hữu 為vi 。 能năng 詮thuyên 。 所sở 詮thuyên 俱câu 麁thô 。 若nhược 對đối 鈍độn 根căn 三tam 藏tạng 五ngũ 門môn 。 詮thuyên 於ư 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 理lý 。 此thử 則tắc 能năng 詮thuyên 。 所sở 詮thuyên 俱câu 麁thô 。 若nhược 通thông 教giáo 體thể 法pháp 五ngũ 門môn 。 比tỉ 於ư 三tam 藏tạng 析tích 門môn 。 體thể 門môn 能năng 詮thuyên 雖tuy 巧xảo 。 而nhi 所sở 詮thuyên 猶do 是thị 真Chân 諦Đế 。 所sở 詮thuyên 亦diệc 麁thô 。 若nhược 別biệt 教giáo 五ngũ 門môn 。 能năng 詮thuyên 為vi 麁thô 。 所sở 詮thuyên 中trung 道đạo 為vi 妙diệu 。 若nhược 圓viên 教giáo 五ngũ 門môn 。 能năng 詮thuyên 。 所sở 詮thuyên 俱câu 皆giai 是thị 妙diệu 也dã 。

四tứ 。 就tựu 眾chúng 經kinh 者giả 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 詮thuyên 別biệt 。 詮thuyên 圓viên 。 三tam 藏tạng 詮thuyên 偏thiên 。 方Phương 等Đẳng 四tứ 種chủng 詮thuyên 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 三tam 種chủng 詮thuyên 。 《# 法pháp 華hoa 》# 唯duy 一nhất 詮thuyên 。 又hựu 諸chư 經kinh 詮thuyên 妙diệu 。 與dữ 《# 法pháp 華hoa 》# 不bất 異dị 。 而nhi 帶đái 麁thô 詮thuyên 。 麁thô 詮thuyên 不bất 得đắc 合hợp 妙diệu 。 是thị 故cố 為vi 麁thô 。 《# 法pháp 華hoa 》# 不bất 爾nhĩ 。 佛Phật 平bình 等đẳng 說thuyết 。 如như 一nhất 味vị 雨vũ 。 正chánh 直trực 捨xả 方phương 便tiện 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。 純thuần 是thị 一nhất 詮thuyên 。 又hựu 云vân 。

昔tích 毀hủy 呰tử 聲Thanh 聞Văn 。 而nhi 佛Phật 實thật 以dĩ 大Đại 乘Thừa 教giáo 化hóa 。 又hựu 云vân 。

汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

此thử 則tắc 融dung 麁thô 令linh 妙diệu 。 如như 此thử 兩lưỡng 意ý 。 異dị 於ư 眾chúng 經kinh 。 是thị 故cố 言ngôn 妙diệu 。 譬thí 如như 良lương 醫y 。 能năng 變biến 毒độc 為vi 藥dược 。 二Nhị 乘Thừa 根căn 敗bại 。 不bất 能năng 反phản 復phục 。 名danh 之chi 為vi 毒độc 。 今kim 經kinh 得đắc 記ký 。 即tức 是thị 變biến 毒độc 為vi 藥dược 。 故cố 《# 論luận 》# 云vân 。

餘dư 經kinh 非phi 祕bí 密mật 。 法pháp 華hoa 為vi 祕bí 密mật 。

也dã 。

復phục 有hữu 本bổn 地địa 圓viên 說thuyết 。 諸chư 經kinh 所sở 無vô 。 在tại 後hậu 當đương 廣quảng 明minh (# 云vân 云vân )# 。

五ngũ 。 正chánh 就tựu 此thử 經Kinh 明minh 妙diệu 十thập 二nhị 部bộ 者giả 。 如như 脩tu 多đa 羅la 名danh 直trực 說thuyết 。 今kim 經kinh 直trực 說thuyết 中trung 道đạo 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 不bất 說thuyết 六lục 道đạo 。 二Nhị 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 法pháp 。 唯duy 說thuyết 佛Phật 法Pháp 。 故cố 直trực 說thuyết 為vi 妙diệu 。

祇kỳ 夜dạ 妙diệu 者giả 。 重trọng/trùng 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 中trung 道đạo 之chi 說thuyết 耳nhĩ 。 故cố 知tri 祇kỳ 夜dạ 亦diệc 妙diệu 。

伽già 陀đà 者giả 。 如như 龍long 女nữ 獻hiến 珠châu 。 喜hỷ 見kiến 說thuyết 偈kệ 。 孤cô 然nhiên 特đặc 起khởi 。 此thử 偈kệ 明minh 於ư 剎sát 那na 頃khoảnh 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 稱xưng 歎thán 於ư 佛Phật 。 成thành 菩Bồ 提Đề 事sự 。 喜hỷ 見kiến 孤cô 起khởi 。 歎thán 佛Phật 容dung 顏nhan 甚thậm 奇kỳ 妙diệu 。 故cố 知tri 孤cô 起khởi 伽già 陀đà 妙diệu 也dã 。

本bổn 事sự 妙diệu 者giả 。 即tức 是thị 二nhị 萬vạn 佛Phật 所sở 教giáo 無vô 上thượng 道Đạo 。 不bất 教giáo 餘dư 事sự 。 即tức 是thị 本bổn 事sự 妙diệu 也dã 。

本bổn 生sanh 妙diệu 者giả 。 明minh 十thập 六lục 王vương 子tử 。 生sanh 身thân 生sanh 為vi 王vương 子tử 。 法Pháp 身thân 生sanh 為vi 佛Phật 子tử 。 即tức 是thị 本bổn 生sanh 妙diệu 也dã 。

因nhân 緣duyên 者giả 。 結kết 緣duyên 覆phú 講giảng 大Đại 乘Thừa 。 繫hệ 珠châu 不bất 論luận 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 天thiên 等đẳng 緣duyên 。 是thị 名danh 因nhân 緣duyên 妙diệu 也dã 。

未vị 曾tằng 有hữu 妙diệu 者giả 。 天thiên 華hoa 地địa 動động 。 二nhị 眉mi 間gian 光quang 。 三tam 變biến 土thổ/độ 田điền 等đẳng 。 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 未vị 曾tằng 有hữu 事sự 妙diệu 也dã 。

譬thí 喻dụ 妙diệu 者giả 。 經kinh 題đề 以dĩ 法pháp 譬thí 為vi 名danh 。 譬thí 於ư 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 何hà 曾tằng 譬thí 於ư 餘dư 事sự 。 即tức 譬thí 喻dụ 妙diệu 也dã 。

優ưu 波ba 提đề 舍xá 妙diệu 者giả 。 身thân 子tử 問vấn 佛Phật 。 佛Phật 答đáp 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 門môn 。 龍long 女nữ 。 智trí 積tích 問vấn 答đáp 。 論luận 法pháp 華hoa 事sự 。 智trí 積tích 云vân 。

我ngã 見kiến 釋Thích 迦Ca 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 方phương 成thành 菩Bồ 提Đề 。 不bất 信tín 此thử 女nữ 。 須tu 臾du 成thành 佛Phật 。

此thử 執chấp 別biệt 疑nghi 圓viên 。 龍long 女nữ 云vân 。

佛Phật 自tự 證chứng 知tri 。

以dĩ 圓viên 珠châu 獻hiến 佛Phật 。 此thử 以dĩ 圓viên 答đáp 別biệt 。 此thử 即tức 提đề 舍xá 妙diệu 也dã 。

無vô 問vấn 妙diệu 者giả 。 如như 文văn 云vân 。

無vô 問vấn 而nhi 自tự 說thuyết 。 稱xưng 歎thán 所sở 行hành 道Đạo 。 從tùng 三tam 昧muội 安an 詳tường 而nhi 起khởi 。 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 說thuyết 佛Phật 智trí 慧tuệ 。

又hựu

宿túc 世thế 因nhân 緣duyên 。 吾ngô 今kim 當đương 說thuyết 。

即tức 是thị 無vô 問vấn 妙diệu 也dã 。

授thọ 記ký 妙diệu 者giả 。 授thọ 三tam 根căn 佛Phật 記ký 。 皆giai 安an 住trụ 實thật 智trí 中trung 。 為vi 天thiên 人nhân 所sở 敬kính 。 即tức 授thọ 記ký 妙diệu 也dã 。

方Phương 廣Quảng 妙diệu 者giả 。 其kỳ 車xa 高cao 廣quảng 。 智trí 慧tuệ 深thâm 遠viễn 等đẳng 。 即tức 是thị 方Phương 廣Quảng 妙diệu 也dã 。

當đương 知tri 此thử 經Kinh 。 從tùng 初sơ 直trực 說thuyết 。 乃nãi 至chí 優ưu 波ba 提đề 舍xá 。 十thập 二nhị 意ý 足túc 。 而nhi 皆giai 是thị 妙diệu 。 此thử 即tức 待đãi 麁thô 明minh 說thuyết 法Pháp 妙diệu 也dã 。

開khai 麁thô 顯hiển 妙diệu 者giả 。 昔tích 十thập 二nhị 。 十thập 一nhất 。 九cửu 部bộ 不bất 說thuyết 實thật 者giả 。 今kim 無vô 別biệt 實thật 。 異dị 昔tích 不bất 實thật 。 昔tích 但đãn 言ngôn 廣quảng 。 不bất 明minh 理lý 廣quảng 。 今kim 開khai 言ngôn 廣quảng 。 即tức 理lý 廣quảng 也dã 。 開khai 昔tích 之chi 異dị 。 顯hiển 今kim 之chi 同đồng 。 即tức 是thị 絕tuyệt 待đãi 明minh 說thuyết 法Pháp 妙diệu 也dã 。

第đệ 六lục 。 欠khiếm 觀quán 心tâm (# 云vân 云vân )# 。

○# 第đệ 九cửu 。 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 者giả 。 就tựu 此thử 為vi 五ngũ 。

一nhất 。 明minh 來lai 意ý 。 二nhị 。 明minh 眷quyến 屬thuộc 。 三tam 。 明minh 麁thô 妙diệu 。 四tứ 。 明minh 法Pháp 門môn 。 五ngũ 。 辨biện 觀quán 心tâm 。

所sở 言ngôn 次thứ 第đệ 者giả 。 若nhược 無vô 說thuyết 而nhi 已dĩ 。 說thuyết 必tất 被bị 緣duyên 。 緣duyên 即tức 受thọ 道Đạo 人Nhân 也dã 。 已dĩ 受thọ 道đạo 故cố 。 即tức 成thành 眷quyến 屬thuộc 。 譬thí 如như 父phụ 母mẫu 遺di 體thể 。 攬lãm 此thử 成thành 身thân 。 得đắc 為vi 天thiên 性tánh 。 天thiên 性tánh 親thân 愛ái 。 故cố 名danh 眷quyến 。 更cánh 相tương 臣thần 順thuận 。 故cố 名danh 屬thuộc 。 行hành 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。 受thọ 戒giới 之chi 時thời 。 說thuyết 此thử 戒giới 法pháp 。 授thọ 於ư 前tiền 人nhân 。 前tiền 人nhân 聽thính 聞văn 。 即tức 得đắc 發phát 戒giới 。 師sư 。 弟đệ 所sở 由do 生sanh 也dã 。 禪thiền 亦diệc 如như 是thị 。 授thọ 安an 心tâm 法pháp 。 如như 教giáo 修tu 行hành 。 即tức 得đắc 發phát 定định 。 是thị 為vi 我ngã 師sư 。 我ngã 是thị 弟đệ 子tử 。 慧tuệ 亦diệc 如như 是thị 。 說thuyết 諸chư 法Pháp 門môn 。 轉chuyển 入nhập 人nhân 心tâm 。 由do 法pháp 成thành 親thân 。 親thân 故cố 則tắc 信tín 。 信tín 故cố 則tắc 順thuận 。 是thị 名danh 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 他tha 土thổ/độ 餘dư 根căn 皆giai 利lợi 。 隨tùy 所sở 用dụng 塵trần 起khởi 之chi 。 令linh 他tha 得đắc 益ích 。 此thử 土thổ/độ 耳nhĩ 根căn 利lợi 故cố 。 偏thiên 用dụng 聲thanh 塵trần 。 故cố 二nhị 萬vạn 佛Phật 時thời 。 教giáo 無vô 上thượng 道Đạo 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 覆phú 講giảng 《# 法pháp 華hoa 》# 。 從tùng 是thị 已dĩ 來lai 。 恆hằng 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 世thế 世thế 與dữ 師sư 俱câu 生sanh 。 或hoặc 人nhân 天thiên 眷quyến 屬thuộc 。 或hoặc 三tam 乘thừa 眷quyến 屬thuộc 。 或hoặc 一Nhất 乘Thừa 眷quyến 屬thuộc 。 故cố 身thân 子tử 云vân 。

今kim 日nhật 乃nãi 知tri 。 真chân 是thị 佛Phật 子tử 。

昔tích 教giáo 五ngũ 人nhân 得đắc 真chân 無vô 漏lậu 。 名danh 佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 發phát 真chân 。 名danh 為vi 外ngoại 人nhân 。 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 發phát 大Đại 乘Thừa 解giải 。 自tự 稱xưng 昔tích 日nhật 非phi 真chân 佛Phật 子tử 。 今kim 說thuyết 一nhất 實thật 之chi 道Đạo 。

從tùng 聞văn 。 悟ngộ 。 解giải 。 法Pháp 身thân 得đắc 生sanh 。 從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh 。 是thị 聞văn 慧tuệ 中trung 法Pháp 身thân 生sanh 。 從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 。 是thị 思tư 慧tuệ 中trung 法Pháp 身thân 生sanh 。 得đắc 佛Phật 法Pháp 分phần 。 是thị 修tu 慧tuệ 中trung 法Pháp 身thân 生sanh 。 三tam 慧tuệ 成thành 就tựu 。 是thị 真chân 佛Phật 子tử 。 定định 於ư 天thiên 性tánh 。 得đắc 成thành 眷quyến 屬thuộc 。 故cố 次thứ 說thuyết 法Pháp 之chi 後hậu 。 而nhi 明minh 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 也dã 。

二nhị 。 明minh 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 又hựu 為vi 五ngũ 種chủng 。

一nhất 。 明minh 理lý 性tánh 眷quyến 屬thuộc 。 二nhị 。 明minh 業nghiệp 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 三tam 。 明minh 願nguyện 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 四tứ 。 明minh 神thần 通thông 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 五ngũ 。 明minh 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。

一nhất 。 理lý 性tánh 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 眾chúng 生sanh 如như 佛Phật 如như 。 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 。 理lý 性tánh 相tướng 關quan 。 任nhậm 運vận 是thị 子tử 。 故cố 云vân 。

我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 眾chúng 聖Thánh 中Trung 尊Tôn 。 世thế 間gian 之chi 父phụ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 吾ngô 子tử 。

此thử 是thị 理lý 性tánh 。 不bất 關quan 結kết 緣duyên 。 不bất 結kết 緣duyên 。 皆giai 是thị 佛Phật 子tử 也dã 。

二nhị 。 業nghiệp 生sanh 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 但đãn 眾chúng 生sanh 理lý 論luận 皆giai 子tử 。 而nhi 飲ẩm 他tha 毒độc 藥dược 。 有hữu 失thất 心tâm 者giả 。 不bất 失thất 心tâm 者giả 。 不bất 失thất 心tâm 者giả 。 拜bái 跪quỵ 問vấn 訊tấn 。 求cầu 索sách 救cứu 護hộ 。 與dữ 藥dược 即tức 服phục 。 故cố 於ư 大đại 通thông 覆phú 講giảng 。 說thuyết 《# 妙diệu 法Pháp 華hoa 》# 。 得đắc 結kết 大Đại 乘Thừa 父phụ 子tử 。 其kỳ 失thất 心tâm 者giả 。 雖tuy 與dữ 良lương 藥dược 。 而nhi 不bất 肯khẳng 服phục 。 流lưu 浪lãng 生sanh 死tử 。 逃đào 逝thệ 他tha 國quốc 。 即tức 起khởi 方phương 便tiện 。

或hoặc 作tác 三tam 藏tạng 結kết 緣duyên 。 說thuyết 生sanh 滅diệt 之chi 法pháp 。 或hoặc 作tác 通thông 教giáo 結kết 緣duyên 。 說thuyết 無vô 生sanh 之chi 法Pháp 。 或hoặc 作tác 別biệt 教giáo 結kết 緣duyên 。 說thuyết 不bất 生sanh 生sanh 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 。 或hoặc 作tác 圓viên 教giáo 結kết 緣duyên 。 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 生sanh 一nhất 實thật 相tướng 法pháp 。 若nhược 信tín 。 若nhược 謗báng 。 因nhân 倒đảo 。 因nhân 起khởi 。 如như 喜hỷ 根căn 雖tuy 謗báng 。 後hậu 要yếu 得đắc 度độ 。 結kết 緣duyên 已dĩ 後hậu 。 以dĩ 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 為vi 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 說thuyết 三tam 諦đế 法pháp 。 而nhi 成thành 熟thục 之chi 。 或hoặc 於ư 中trung 間gian 得đắc 度độ 。 或hoặc 于vu 今kim 未vị 度độ 。 雖tuy 復phục 得đắc 度độ 。 未vị 度độ 。 皆giai 是thị 眷quyến 屬thuộc 。 今kim 三tam 藏tạng 佛Phật 。 於ư 分phân 段đoạn 國quốc 。 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 往vãng 日nhật 三tam 藏tạng 之chi 緣duyên 。 或hoặc 得đắc 度độ 。 或hoặc 未vị 得đắc 度độ 。 得đắc 度độ 之chi 者giả 。 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 不bất 復phục 論luận 生sanh 緣duyên 。 未vị 度độ 者giả 。 來lai 牽khiên 分phân 段đoạn 。

昔tích 殷ân 重trọng 信tín 順thuận 。 今kim 為vi 親thân 識thức 受thọ 道đạo 。 昔tích 汎# 汎# 信tín 順thuận 。 今kim 為vi 疎sơ 外ngoại 受thọ 道đạo 。 昔tích 時thời 拒cự 謗báng 。 今kim 為vi 怨oán 家gia 受thọ 道đạo 。 甘cam 露lộ 初sơ 降giáng/hàng 。 先tiên 得đắc 服phục 嘗thường 。 早tảo 斷đoạn 分phân 段đoạn 。 得đắc 出xuất 生sanh 死tử 。 如như 大đại 象tượng 捍hãn 群quần 。 俱câu 證chứng 解giải 脫thoát 。 如như 五ngũ 佛Phật 子tử 之chi 流lưu 。 雖tuy 是thị 異dị 姓tánh 。 則tắc 是thị 法pháp 親thân 內nội 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 若nhược 不bất 得đắc 道Đạo 。 雖tuy 是thị 宗tông 族tộc 。 名danh 外ngoại 眷quyến 屬thuộc 。 佛Phật 於ư 其kỳ 人nhân 。 則tắc 無vô 利lợi 益ích 。 若nhược 入nhập 滅diệt 度độ 。 不bất 復phục 更cánh 生sanh 。 此thử 人nhân 緣duyên 盡tận 。 傳truyền 付phó 後hậu 佛Phật 也dã 。

三tam 。 願nguyện 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 先tiên 世thế 結kết 緣duyên 。 雖tuy 未vị 斷đoạn 苦khổ 。 願nguyện 生sanh 內nội 眷quyến 屬thuộc 中trung 。 或hoặc 怨oán 家gia 等đẳng 。 因nhân 之chi 受thọ 道đạo 。 若nhược 得đắc 道Đạo 者giả 。 成thành 法pháp 內nội 眷quyến 屬thuộc 。 不bất 得đắc 者giả 成thành 。 法pháp 外ngoại 眷quyến 屬thuộc 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 度độ 。 此thử 人nhân 無vô 益ích 。 傳truyền 付phó 後hậu 佛Phật 也dã 。

四tứ 。 神thần 通thông 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 若nhược 先tiên 世thế 值trị 佛Phật 。 發phát 真chân 見kiến 諦Đế 。 生sanh 猶do 未vị 盡tận 。 或hoặc 在tại 上thượng 界giới 。 或hoặc 在tại 他tha 方phương 。 今kim 佛Phật 。 分phân 段đoạn 作tác 佛Phật 。

或hoặc 以dĩ 願nguyện 力lực 。 或hoặc 以dĩ 通thông 力lực 來lai 生sanh 下hạ 界giới 。 或hoặc 為vi 親thân 。 中trung 。 怨oán 。 輔phụ 佛Phật 行hạnh 化hóa 。 斷đoạn 餘dư 殘tàn 惑hoặc 。 而nhi 出xuất 三tam 界giới 。 若nhược 殘tàn 惑hoặc 未vị 盡tận 。 值trị 佛Phật 入nhập 滅diệt 。 亦diệc 自tự 能năng 斷đoạn 。 或hoặc 待đãi 後hậu 佛Phật (# 云vân 云vân )# 。 三tam 藏tạng 不bất 說thuyết 界giới 外ngoại 生sanh 。 今kim 以dĩ 大Đại 乘Thừa 意ý 望vọng 之chi 。 昔tích 值trị 佛Phật 得đắc 度độ 。 三tam 界giới 生sanh 盡tận 。 受thọ 變biến 易dị 身thân 。 緣duyên 牽khiên 分phân 段đoạn 。 非phi 是thị 業nghiệp 生sanh 。 但đãn 是thị 願nguyện 通thông 。 願nguyện 通thông 云vân 何hà 異dị 。 約ước 自tự 報báo 力lực 名danh 神thần 通thông 。 約ước 教giáo 名danh 誓thệ 願nguyện 。 神thần 通thông 生sanh 者giả 。 本bổn 受thọ 報báo 處xứ 。 猶do 有hữu 報báo 身thân 。 以dĩ 身thân 通thông 力lực 。 分phần/phân 形hình 來lai 此thử 。 若nhược 願nguyện 生sanh 者giả 。 報báo 處xứ 無vô 身thân 。 願nguyện 力lực 下hạ 生sanh 耳nhĩ 。 三tam 藏tạng 不bất 說thuyết 斷đoạn 結kết 。 誓thệ 願nguyện 受thọ 生sanh 死tử 身thân 。 不bất 約ước 此thử 教giáo 論luận 願nguyện 。 通thông 教giáo 則tắc 有hữu 誓thệ 扶phù 餘dư 習tập 而nhi 生sanh 分phân 段đoạn 。 依y 通thông 明minh 願nguyện 。 於ư 義nghĩa 為vi 便tiện 。 此thử 等đẳng 未vị 得đắc 法Pháp 身thân 。 故cố 全toàn 無vô 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 三tam 藏tạng 眷quyến 屬thuộc 竟cánh 。

往vãng 昔tích 結kết 無vô 生sanh 緣duyên 者giả 。 或hoặc 已dĩ 得đắc 道Đạo 。 或hoặc 未vị 得đắc 道Đạo 。 佛Phật 於ư 分phân 段đoạn 作tác 佛Phật 。 未vị 得đắc 道Đạo 者giả 。 當đương 處xứ 即tức 有hữu 業nghiệp 生sanh 。 上thượng 界giới 向hướng 下hạ 。 即tức 有hữu 願nguyện 通thông 兩lưỡng 生sanh 。 分phân 別biệt 願nguyện 通thông 。 如như 前tiền 說thuyết 。 橫hoạnh/hoành 從tùng 他tha 土thổ 來lai 者giả 。 即tức 有hữu 願nguyện 通thông 。 竪thụ 從tùng 方phương 便tiện 來lai 者giả 。 亦diệc 有hữu 願nguyện 通thông 。 通thông 教giáo 未vị 得đắc 法Pháp 身thân 。 故cố 無vô 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 也dã 。

往vãng 昔tích 曾tằng 結kết 別biệt 教giáo 緣duyên 者giả 。 中trung 間gian 同đồng 事sự 說thuyết 法Pháp 。 種chủng 種chủng 教giáo 詔chiếu 。 成thành 熟thục 未vị 熟thục 。 佛Phật 今kim 在tại 分phân 段đoạn 作tác 佛Phật 。 未vị 得đắc 道Đạo 者giả 。 當đương 處xứ 即tức 有hữu 業nghiệp 生sanh 。 上thượng 界giới 向hướng 下hạ 。 得đắc 有hữu 願nguyện 通thông 。 橫hoạnh/hoành 從tùng 他tha 方phương 。 得đắc 有hữu 願nguyện 通thông 。 竪thụ 從tùng 方phương 便tiện 來lai 。 亦diệc 有hữu 願nguyện 通thông 。 竪thụ 從tùng 實thật 報báo 來lai 者giả 。 得đắc 有hữu 應ưng 生sanh 。 無vô 明minh 先tiên 破phá 。 已dĩ 得đắc 法Pháp 身thân 之chi 本bổn 。 能năng 起khởi 應ưng 入nhập 生sanh 死tử 。 此thử 則tắc 異dị 前tiền (# 云vân 云vân )# 。

往vãng 昔tích 結kết 圓viên 教giáo 緣duyên 者giả 。 中trung 間gian 調điều 熟thục 。 或hoặc 得đắc 道Đạo 。 或hoặc 未vị 得đắc 道Đạo 。 今kim 於ư 分phân 段đoạn 作tác 佛Phật 。 先tiên 緣duyên 牽khiên 來lai 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 若nhược 未vị 得đắc 道Đạo 。 當đương 處xứ 有hữu 一nhất 。 上thượng 界giới 向hướng 下hạ 。 有hữu 二nhị 。 他tha 方phương 橫hoạnh/hoành 來lai 。 有hữu 二nhị 。 方phương 便tiện 來lai 。 亦diệc 二nhị 。 實thật 報báo 來lai 。 有hữu 一nhất 。 例lệ 如như 前tiền (# 云vân 云vân )# 。

問vấn 。

法Pháp 身thân 惑hoặc 除trừ 理lý 顯hiển 。 何hà 故cố 受thọ 生sanh 。

答đáp 。

應ưng 身thân 受thọ 生sanh 。 其kỳ 意ý 有hữu 三tam 。

一nhất 為vi 熟thục 他tha 。 二nhị 為vi 自tự 熟thục 。 三tam 為vi 本bổn 緣duyên 。

一nhất 熟thục 他tha 者giả 。 秖kỳ 為vi 業nghiệp 生sanh 。 善thiện 根căn 微vi 弱nhược 。 不bất 能năng 自tự 發phát 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 先tiên 雖tuy 得đắc 度độ 。 愍mẫn 彼bỉ 迷mê 闇ám 。 慈từ 力lực 起khởi 應ưng 入nhập 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 而nhi 作tác 師sư 導đạo 。 引dẫn 諸chư 實thật 行hạnh 。 令linh 向hướng 佛Phật 所sở 。 若nhược 得đắc 真chân 道đạo 。 成thành 內nội 眷quyến 屬thuộc 。 同đồng 於ư 應ưng 生sanh 。 若nhược 得đắc 似tự 道đạo 。 同đồng 於ư 願nguyện 通thông 。 不bất 得đắc 真chân 似tự 。 令linh 增tăng 進tiến 勝thắng 業nghiệp 。 皆giai 使sử 利lợi 益ích 。 無vô 有hữu 唐đường 捐quyên 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 中trung 。 說thuyết 佛Phật 初sơ 託thác 胎thai 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 皆giai 侍thị 衛vệ 下hạ 生sanh 。 如như 陰ấm 雲vân 籠lung 月nguyệt 。 散tán 降giáng/hàng 餘dư 胎thai 。 為vi 親thân 。 中trung 。 怨oán 。 引dẫn 諸chư 業nghiệp 者giả 。 當đương 知tri 。 諸chư 眷quyến 屬thuộc 非phi 生sanh 死tử 人nhân 。 摩ma 耶da 是thị 千thiên 佛Phật 之chi 母mẫu 。 淨tịnh 飯phạn 是thị 千thiên 佛Phật 之chi 父phụ 。 羅la 睺hầu 羅la 千thiên 佛Phật 之chi 子tử 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 悉tất 內nội 祕bí 外ngoại 現hiện 。 示thị 眾chúng 有hữu 三tam 毒độc 。 實thật 自tự 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 諸chư 親thân 族tộc 等đẳng 。 皆giai 是thị 大đại 權quyền 法Pháp 身thân 上thượng 地địa 。 豈khởi 有hữu 凡phàm 夫phu 。 能năng 懷hoài 那Na 羅La 延Diên 菩Bồ 薩Tát 耶da 。

復phục 次thứ 。 外ngoại 道đạo 怨oán 惡ác 。 抗kháng 拒cự 誹phỉ 謗báng 。 當đương 知tri 皆giai 是thị 。 法Pháp 身thân 所sở 為vi 。 何hà 者giả 。 轉chuyển 輪luân 小tiểu 善thiện 。 出xuất 世thế 無vô 怨oán 。 豈khởi 有hữu 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 怨oán 仇cừu 滿mãn 路lộ 。 若nhược 於ư 佛Phật 起khởi 惡ác 。 惡ác 道đạo 受thọ 罪tội 。 何hà 得đắc 灼chước 然nhiên 生sanh 生sanh 相tương/tướng 惱não 。 龍long 象tượng 蹴xúc 踏đạp 。 非phi 驢lư 所sở 堪kham 。 調Điều 達Đạt 是thị 賓tân 伽già 羅la 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 世thế 大đại 善Thiện 知Tri 識Thức 。 阿a 闍xà 世thế 是thị 不bất 動động 菩Bồ 薩Tát 。 薩Tát 遮Già 尼Ni 犍Kiền 。 是thị 大đại 方phương 便tiện 菩Bồ 薩Tát 。 波Ba 旬Tuần 是thị 住trụ 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 。 故cố 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 列liệt 眾chúng 。 明minh 諸chư 天thiên 。 龍long 。 鬼quỷ 神thần 悉tất 住trụ 不bất 可khả 思tư 議nghị 法Pháp 門môn 。 如như 是thị 等đẳng 。 若nhược 親thân 。 中trung 。 怨oán 。 好hảo/hiếu 。 惡ác 。 逆nghịch 。 順thuận 。 皆giai 是thị 法Pháp 身thân 。 先tiên 是thị 法pháp 內nội 眷quyến 屬thuộc 。 今kim 作tác 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 若nhược 親thân 。 中trung 。 怨oán 。 好hảo/hiếu 。 惡ác 。 逆nghịch 。 順thuận 。 未vị 得đắc 法Pháp 身thân 。 先tiên 雖tuy 結kết 緣duyên 。 為vi 猶do 在tại 法pháp 外ngoại 。 同đồng 稱xưng 願nguyện 業nghiệp 等đẳng 眷quyến 屬thuộc 。 諸chư 餘dư 經Kinh 典điển 。 非phi 不bất 明minh 此thử 權quyền 利lợi 益ích 眾chúng 。 咸hàm 謂vị 是thị 實thật 內nội 。 實thật 外ngoại 。 實thật 好hảo/hiếu 。 實thật 惡ác 。 實thật 逆nghịch 。 實thật 順thuận 。 故cố 經Kinh 云vân 。

未vị 曾tằng 向hướng 人nhân 。 說thuyết 如như 此thử 事sự 。 今kim 經kinh 。 佛Phật 自tự 開khai 近cận 權quyền 。 顯hiển 遠viễn 實thật 。 開khai 諸chư 眷quyến 屬thuộc 迹tích 權quyền 。 顯hiển 本bổn 實thật 。 故cố 文văn 云vân 。

今kim 當đương 為vì 汝nhữ 。 說thuyết 最tối 實thật 事sự 。

是thị 名danh 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 熟thục 他tha 故cố 來lai 也dã 。

二nhị 。 為vi 自tự 成thành 來lai 者giả 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 進tiến 道đạo 無vô 定định 。 或hoặc 從tùng 生sanh 身thân 進tiến 道đạo 。 或hoặc 從tùng 法Pháp 身thân 進tiến 道đạo 。 故cố 下hạ 涌dũng 出xuất 菩Bồ 薩Tát 云vân 。

我ngã 亦diệc 自tự 欲dục 得đắc 此thử 真chân 淨tịnh 大đại 法pháp 。

〈# 分phân 別biệt 功công 德đức 。 品phẩm 〉# 中trung 明minh 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。

三tam 。 為vi 本bổn 緣duyên 所sở 牽khiên 。 本bổn 從tùng 此thử 佛Phật 。 初sơ 發phát 道Đạo 心tâm 。 亦diệc 從tùng 此thử 佛Phật 。 住trụ 不bất 退thoái 地địa 。 佛Phật 尚thượng 自tự 入nhập 分phân 段đoạn 。 施thi 作tác 佛Phật 事sự 。 有hữu 緣duyên 之chi 者giả 。 何hà 得đắc 不bất 來lai 。 猶do 如như 百bách 川xuyên 應ưng 須tu 朝triêu 海hải 。 緣duyên 牽khiên 應ưng 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

若nhược 別biệt 說thuyết 者giả 。 業nghiệp 生sanh 在tại 分phân 段đoạn 。 願nguyện 生sanh 。 通thông 生sanh 在tại 方phương 便tiện 。 應ưng 生sanh 在tại 寂tịch 光quang 。 通thông 論luận 一nhất 處xứ 。 具cụ 有hữu 四tứ 種chủng 如như 實thật 報báo 。 已dĩ 得đắc 法Pháp 身thân 。 能năng 起khởi 應ưng 作tác 四tứ 種chủng 眷quyến 屬thuộc 。 就tựu 圓viên 結kết 緣duyên 者giả 。 雖tuy 未vị 斷đoạn 惑hoặc 。 自tự 有hữu 三tam 種chủng 眷quyến 屬thuộc 。 就tựu 得đắc 道Đạo 者giả 。 即tức 是thị 四tứ 也dã 。 別biệt 眷quyến 屬thuộc 。 亦diệc 四tứ 可khả 知tri 。 通thông 。 藏tạng 結kết 緣duyên 。 三tam 種chủng 可khả 知tri 。 雖tuy 無vô 應ưng 來lai 之chi 應ưng 。 得đắc 論luận 感cảm 應ứng 之chi 應ưng 。 就tựu 所sở 應ưng 得đắc 名danh 。 四tứ 義nghĩa 宛uyển 足túc 。

問vấn 。

下hạ 方phương 涌dũng 出xuất 。 妙diệu 音âm 東đông 來lai 。 如như 《# 大đại 經kinh 》# 中trung 召triệu 請thỉnh 十thập 方phương 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 集tập 娑sa 羅la 林lâm 。 大đại 師sư 子tử 吼hống 。 於ư 四tứ 眷quyến 屬thuộc 。 此thử 是thị 何hà 等đẳng 。

答đáp 。

是thị 神thần 通thông 來lai 。 非phi 神thần 通thông 生sanh 。 是thị 應ưng 來lai 。 非phi 應ưng 生sanh 。 是thị 大đại 誓thệ 願nguyện 相tương/tướng 關quan 。 非phi 願nguyện 生sanh 。 是thị 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 召triệu 。 如như 下hạ 方phương 聞văn 聲thanh 。 妙diệu 音âm 見kiến 光quang 。 是thị 諸chư 佛Phật 大đại 事sự 業nghiệp 來lai 。 非phi 業nghiệp 生sanh 。 業nghiệp 生sanh 者giả 。 不bất 能năng 業nghiệp 來lai 。 業nghiệp 來lai 。 非phi 是thị 業nghiệp 生sanh 。 願nguyện 通thông 生sanh 者giả 。 不bất 能năng 願nguyện 通thông 來lai 。 願nguyện 通thông 來lai 者giả 。 亦diệc 能năng 願nguyện 通thông 生sanh 。 亦diệc 能năng 應ưng 來lai 。 應ưng 來lai 。 亦diệc 能năng 應ưng 生sanh (# 云vân 云vân )# 。

三tam 。 明minh 麁thô 妙diệu 者giả 。 若nhược 三tam 藏tạng 根căn 性tánh 眷quyến 屬thuộc 。 此thử 性tánh 下hạ 劣liệt 。 昔tích 結kết 此thử 緣duyên 。 緣duyên 亦diệc 淺thiển 小tiểu 。 中trung 間gian 以dĩ 法pháp 成thành 熟thục 。 成thành 熟thục 蓋cái 少thiểu 。 若nhược 來lai 生sanh 佛Phật 國quốc 。 作tác 內nội 外ngoại 眷quyến 屬thuộc 。 業nghiệp 願nguyện 通thông 等đẳng 。 乃nãi 至chí 應ưng 來lai 影ảnh 響hưởng 三tam 藏tạng 佛Phật 者giả 。 皆giai 麁thô 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 通thông 。 別biệt 根căn 性tánh 。 乃nãi 至chí 內nội 。 外ngoại 。 雖tuy 巧xảo 別biệt 有hữu 異dị 。 準chuẩn 例lệ 可khả 知tri 。 皆giai 麁thô 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 此thử 經Kinh 說thuyết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 悉tất 是thị 吾ngô 子tử 。 非phi 客khách 作tác 人nhân 。 論luận 其kỳ 理lý 性tánh 。 無vô 非phi 是thị 子tử 。 是thị 名danh 理lý 性tánh 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。 往vãng 昔tích 覆phú 講giảng 。 結kết 緣duyên 繫hệ 珠châu 。 二nhị 萬vạn 億ức 佛Phật 。 教giáo 無vô 上thượng 道Đạo 。 經Kinh 云vân 。

若nhược 我ngã 遇ngộ 眾chúng 生sanh 。 盡tận 教giáo 以dĩ 佛Phật 道Đạo 。

若nhược 眾chúng 生sanh 無vô 佛Phật 性tánh 者giả 。 教giáo 以dĩ 佛Phật 道Đạo 。 過quá 則tắc 屬thuộc 佛Phật 。 若nhược 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 迷mê 惑hoặc 不bất 受thọ 教giáo 。 過quá 屬thuộc 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 有hữu 心tâm 。 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 闡xiển 提đề 不bất 斷đoạn 心tâm 。 猶do 有hữu 反phản 復phục 。 作tác 佛Phật 何hà 難nạn/nan 。 二Nhị 乘Thừa 灰hôi 滅diệt 。 滅diệt 智trí 則tắc 心tâm 盡tận 。 灰hôi 身thân 則tắc 色sắc 盡tận 。 色sắc 心tâm 俱câu 敗bại 。 其kỳ 於ư 五ngũ 欲dục 。 無vô 所sở 復phục 堪kham 。 而nhi 能năng 世thế 世thế 遇ngộ 之chi 盡tận 教giáo 佛Phật 道Đạo 。 此thử 則tắc 中trung 間gian 成thành 熟thục 妙diệu 。 今kim 於ư 法pháp 華hoa 普phổ 得đắc 作tác 佛Phật 。 此thử 希hy 有hữu 事sự 。 最tối 上thượng 醫y 王vương 。 變biến 毒độc 為vi 藥dược 。 能năng 治trị 敗bại 種chủng 無vô 心tâm 成thành 佛Phật 。 此thử 則tắc 內nội 外ngoại 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。 譬thí 如như 臨lâm 陣trận 爭tranh 勳huân 。 前tiền 鋒phong 第đệ 一nhất 。 佛Phật 說thuyết 諸chư 教giáo 。 収thâu 羅la 眾chúng 生sanh 。 而nhi 灰hôi 心tâm 二Nhị 乘Thừa 處xứ 處xứ 不bất 入nhập 。 於ư 法pháp 華hoa 忽hốt 然nhiên 得đắc 入nhập 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 遙diêu 指chỉ 八bát 千thiên 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 授thọ 記ký 莂biệt 。 如như 秋thu 收thu 冬đông 藏tạng 。 更cánh 無vô 所sở 作tác 。 若nhược 《# 法pháp 華hoa 》# 不bất 悟ngộ 佛Phật 性tánh 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 不bất 應ưng 遙diêu 指chỉ 。 若nhược 眾chúng 生sanh 本bổn 無vô 佛Phật 性tánh 。 往vãng 昔tích 結kết 緣duyên 。 不bất 應ưng 教giáo 以dĩ 佛Phật 道Đạo 。 原nguyên 始thỉ 要yếu 終chung 。 佛Phật 性tánh 義nghĩa 明minh 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。

今kim 問vấn 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 師sư 頓đốn 極cực 之chi 教giáo 。 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 佛Phật 性tánh 不phủ 。 若nhược 其kỳ 有hữu 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 何hà 不bất 聞văn 經Kinh 。 授thọ 記ký 作tác 佛Phật 。 那na 忽hốt 如như 聾lung 如như 瘂á 。 若nhược 言ngôn 二Nhị 乘Thừa 本bổn 有hữu 佛Phật 性tánh 。 而nhi 怱thông 怱thông 取thủ 小tiểu 。 如như 閹# 本bổn 根căn 。 本bổn 根căn 已dĩ 敗bại 。 為vi 可khả 治trị 。 為vi 不bất 可khả 治trị 。 若nhược 可khả 治trị 。 何hà 故cố 不bất 治trị 。 若nhược 不bất 可khả 治trị 。 那na 得đắc 復phục 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 故cố 知tri 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 所sở 不bất 能năng 治trị 。 是thị 方phương 便tiện 之chi 說thuyết 。 《# 法pháp 華hoa 》# 能năng 治trị 。 是thị 如như 實thật 之chi 說thuyết 。 能năng 治trị 。 難nạn/nan 治trị 。 此thử 處xứ 則tắc 妙diệu 。

所sở 謂vị 結kết 緣duyên 妙diệu 。 成thành 熟thục 妙diệu 。 業nghiệp 生sanh 妙diệu 。 願nguyện 生sanh 妙diệu 。 應ưng 生sanh 妙diệu 。 內nội 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。 外ngoại 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。 能năng 受thọ 妙diệu 道đạo 。 影ảnh 響hưởng 妙diệu 事sự 。 是thị 故cố 稱xưng 妙diệu 。 若nhược 將tương 此thử 意ý 。 約ước 五ngũ 味vị 者giả 。

乳nhũ 教giáo 。 有hữu 別biệt 。 圓viên 兩lưỡng 眷quyến 屬thuộc 。 一nhất 麁thô 一nhất 妙diệu 。 酪lạc 教giáo 。 但đãn 一nhất 麁thô 。 生sanh 蘇tô 。 三tam 麁thô 一nhất 妙diệu 。 熟thục 蘇tô 。 二nhị 麁thô 一nhất 妙diệu 。 法pháp 華hoa 。 無vô 麁thô 但đãn 妙diệu 。 是thị 名danh 相tướng 待đãi 明minh 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 也dã 。

又hựu 開khai 麁thô 顯hiển 妙diệu 者giả 。 諸chư 經kinh 明minh 麁thô 眷quyến 屬thuộc 。 皆giai 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 。 今kim 《# 法pháp 華hoa 》# 定định 天thiên 性tánh 審thẩm 父phụ 子tử 。 非phi 復phục 客khách 作tác 。 故cố 常thường 不bất 輕khinh 深thâm 得đắc 此thử 意ý 。 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 正chánh 因nhân 不bất 滅diệt 。 不bất 敢cảm 輕khinh 慢mạn 。 於ư 諸chư 過quá 去khứ 佛Phật 。 現hiện 在tại 若nhược 滅diệt 後hậu 。 若nhược 有hữu 聞văn 一nhất 句cú 。 皆giai 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。 即tức 了liễu 因nhân 不bất 滅diệt 。 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 即tức 緣duyên 因nhân 不bất 滅diệt 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 不bất 具cụ 此thử 三tam 德đức 。 即tức 是thị 開khai 麁thô 顯hiển 妙diệu 。 絕tuyệt 待đãi 明minh 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 也dã 。

四tứ 。 明minh 法Pháp 門môn 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 此thử 如như 。

普phổ 現hiện 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 淨tịnh 名danh 居cư 士sĩ 。

父phụ 母mẫu 。 妻thê 子tử 。 親thân 戚thích 。 眷quyến 屬thuộc 。 吏lại 民dân 。 知tri 識thức 。 悉tất 為vì 是thị 誰thùy 。 奴nô 婢tỳ 。 僮đồng 僕bộc 。 象tượng 馬mã 。 車xa 乘thừa 。 皆giai 在tại 何hà 所sở 。 淨tịnh 名danh 答đáp 云vân 。

方phương 便tiện 為vi 父phụ 。 智Trí 度Độ 為vi 母mẫu 。 一nhất 切thiết 眾chúng 導đạo 師sư 。 無vô 不bất 由do 此thử 生sanh 。 法Pháp 喜hỷ 為vi 妻thê 。 慈từ 悲bi 為vi 女nữ 。 善thiện 心tâm 誠thành 實thật 男nam 。 畢tất 竟cánh 空không 寂tịch 舍xá 。 弟đệ 子tử 眾chúng 塵trần 勞lao 。 隨tùy 意ý 之chi 所sở 轉chuyển 。 道Đạo 品Phẩm 善Thiện 知Tri 識Thức 。 由do 是thị 成thành 正chánh 覺giác 。

此thử 法Pháp 門môn 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 法Pháp 門môn 不bất 同đồng 。 深thâm 淺thiển 有hữu 異dị 。

若nhược 三tam 藏tạng 法Pháp 門môn 。 觀quán 真chân 為vi 實thật 。 觀quán 假giả 為vi 權quyền 。 以dĩ 此thử 二nhị 智trí 滿mãn 。 即tức 名danh 為vi 佛Phật 。 佛Phật 即tức 導đạo 師sư 。 慈từ 悲bi 六lục 道đạo 即tức 是thị 女nữ 。 令linh 他tha 善thiện 順thuận 真Chân 諦Đế 名danh 為vi 男nam 。 得đắc 此thử 法pháp 時thời 喜hỷ 。 名danh 此thử 為vi 妻thê 。 此thử 心tâm 中trung 修tu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 道Đạo 品Phẩm 等đẳng 。 即tức 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 也dã 。

若nhược 通thông 教giáo 中trung 法Pháp 門môn 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 觀quán 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 。 體thể 達đạt 即tức 空không 為vi 實thật 。 分phân 別biệt 四tứ 門môn 。 同đồng 異dị 為vi 權quyền 。 於ư 此thử 二nhị 智trí 生sanh 解giải 。 名danh 導đạo 師sư 。 慈từ 愛ái 眾chúng 生sanh 為vi 女nữ 。 令linh 生sanh 善thiện 直trực 心tâm 為vi 男nam 。 行hành 六Lục 度Độ 道Đạo 品Phẩm 為vi 知tri 識thức 。 是thị 為vi 通thông 教giáo 中trung 法Pháp 門môn 眷quyến 屬thuộc (# 云vân 云vân )# 。

若nhược 別biệt 教giáo 法Pháp 門môn 恆Hằng 沙sa 眷quyến 屬thuộc 。 真chân 俗tục 合hợp 為vi 權quyền 。 智trí 是thị 父phụ 。 中trung 實thật 理lý 為vi 母mẫu 。 無vô 量lượng 慈từ 善thiện 。 無vô 量lượng 道Đạo 品Phẩm 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 通thông 達đạt 無vô 滯trệ 。 道đạo 種chủng 智trí 分phân 明minh 。 觀quán 機cơ 識thức 藥dược 。 即tức 是thị 別biệt 教giáo 中trung 眷quyến 屬thuộc 。 故cố 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 云vân 。

諸chư 佛Phật 法Pháp 王vương 父phụ 。 經kinh 教giáo 夫phu 人nhân 母mẫu 。 和hòa 合hợp 出xuất 生sanh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 子tử 。

《# 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 沙sa 》# 云vân 。

般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 父phụ 。 大đại 悲bi 無vô 生sanh 母mẫu 。 一nhất 切thiết 諸chư 如Như 來Lai 。 從tùng 此thử 二nhị 法pháp 生sanh 。

《# 寶bảo 性tánh 論luận 》# 云vân 。

大Đại 乘Thừa 信tín 為vi 子tử 。 般Bát 若Nhã 以dĩ 為vi 母mẫu 。 禪thiền 胎thai 大đại 悲bi 為vi 乳nhũ 母mẫu 。 諸chư 佛Phật 如như 實thật 子tử 。

闡xiển 提đề 謗báng 大Đại 乘Thừa 障chướng 。 外ngoại 道đạo 橫hoạnh/hoành 計kế 身thân 中trung 有hữu 我ngã 障chướng 。 聲Thanh 聞Văn 怖bố 畏úy 生sanh 死tử 障chướng 。 支chi 佛Phật 背bối/bội 捨xả 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 障chướng 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 四tứ 法pháp 為vi 對đối 治trị 。

修tu 信tín 。 修tu 般Bát 若Nhã 。 修tu 虛hư 空không 定định 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 修tu 大đại 悲bi 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 見kiến 如Như 來Lai 性tánh 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 是thị 佛Phật 子tử 也dã 。 既ký 道đạo 見kiến 如Như 來Lai 性tánh 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 當đương 知tri 用dụng 如Như 來Lai 為vi 父phụ 也dã 。 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 皆giai 能năng 生sanh 佛Phật 子tử (# 云vân 云vân )# 。

若nhược 圓viên 教giáo 法Pháp 門môn 明minh 眷quyến 屬thuộc 。 自tự 行hành 三tam 諦đế 。 一nhất 諦đế 為vi 實thật 。 化hóa 他tha 一nhất 諦đế 。 三tam 諦đế 為vi 權quyền 。 隨tùy 情tình 一nhất 諦đế 。 三tam 諦đế 為vi 權quyền 。 隨tùy 智trí 三tam 諦đế 。 一nhất 諦đế 為vi 實thật 。 從tùng 此thử 不bất 思tư 議nghị 生sanh 解giải 。 一nhất 心tâm 具cụ 萬vạn 行hạnh 之chi 善thiện 為vi 男nam 。 無vô 緣duyên 大đại 慈từ 為vi 女nữ 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 生sanh 喜hỷ 為vi 妻thê 。 非phi 淨tịnh 非phi 垢cấu 等đẳng 中trung 道đạo 。 道Đạo 品Phẩm 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 如như 是thị 等đẳng 實thật 相tướng 。 圓viên 極cực 法Pháp 門môn 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 初sơ 住trụ 之chi 中trung 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 能năng 八bát 相tương/tướng 化hóa 物vật 。 即tức 是thị 導đạo 師sư 。 前tiền 來lai 諸chư 法Pháp 門môn 既ký 麁thô 。 生sanh 諸chư 導đạo 師sư 亦diệc 麁thô 。 今kim 法Pháp 門môn 眷quyến 屬thuộc 既ký 妙diệu 。 所sở 生sanh 導đạo 師sư 亦diệc 妙diệu 也dã 。

用dụng 此thử 意ý 歷lịch 五ngũ 味vị 教giáo 者giả 。

乳nhũ 教giáo 一nhất 麁thô 一nhất 妙diệu 。 酪lạc 教giáo 但đãn 有hữu 一nhất 麁thô 。 生sanh 蘇tô 有hữu 三tam 麁thô 一nhất 妙diệu 。 熟thục 蘇tô 有hữu 二nhị 麁thô 一nhất 妙diệu 。 《# 法pháp 華hoa 》# 但đãn 有hữu 一nhất 妙diệu 。 待đãi 麁thô 意ý 竟cánh 。

諸chư 經kinh 妙diệu 者giả 自tự 妙diệu 。 麁thô 者giả 自tự 麁thô 。 今kim 經kinh 非phi 但đãn 妙diệu 者giả 為vi 妙diệu 。 亦diệc 無vô 復phục 有hữu 麁thô 。 絓# 是thị 前tiền 來lai 諸chư 麁thô 。 悉tất 皆giai 決quyết 了liễu 。 為vi 一nhất 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 妙diệu 法Pháp 門môn 也dã 。 絕tuyệt 待đãi 意ý 竟cánh 。

五ngũ 。 觀quán 心tâm 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 即tức 為vi 六lục 。

一nhất 。 愛ái 心tâm 。 二nhị 。 見kiến 心tâm 。 四tứ 則tắc 四tứ 教giáo 也dã 。

愛ái 心tâm 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 無vô 明minh 為vi 父phụ 。 癡si 愛ái 為vi 母mẫu 。 出xuất 生sanh 煩phiền 惱não 之chi 子tử 孫tôn 。 以dĩ 貪tham 著trước 。 憶ức 想tưởng 。 欲dục 得đắc 心tâm 中trung 法Pháp 門môn 。 魔ma 鬼quỷ 便tiện 入nhập 。 如như 媚mị 女nữ 思tư 想tưởng 。 邪tà 媚mị 媚mị 之chi 。 行hành 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 憶ức 想tưởng 偏thiên 邪tà 。 邪tà 物vật 得đắc 入nhập 。 以dĩ 鬼quỷ 力lực 故cố 。 或hoặc 生sanh 權quyền 解giải 。 或hoặc 生sanh 實thật 解giải 。 邪tà 解giải 生sanh 。 故cố 鬼quỷ 導đạo 師sư 生sanh 。 起khởi 鬼quỷ 慈từ 善thiện 。 著trước 邪tà 法Pháp 喜hỷ 。 行hành 邪tà 六Lục 度Độ 道Đạo 品Phẩm 。 得đắc 邪tà 辯biện 。 心tâm 明minh 口khẩu 利lợi 。 說thuyết 諸chư 法Pháp 門môn 。 即tức 愛ái 心tâm 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 邪tà 相tương/tướng 既ký 利lợi 。 發phát 得đắc 四tứ 見kiến 。 見kiến 心tâm 推thôi 畫họa 。 作tác 諸chư 法Pháp 門môn 。 心tâm 所sở 見kiến 處xứ 為vi 實thật 。 同đồng 他tha 為vi 權quyền 。 心tâm 起khởi 愛ái 為vi 女nữ 。 心tâm 分phân 別biệt 為vi 男nam 。 如như 是thị 心tâm 中trung 。 修tu 六Lục 度Độ 為vi 道Đạo 品Phẩm 。 是thị 名danh 見kiến 心tâm 眷quyến 屬thuộc 。 何hà 者giả 。 此thử 之chi 見kiến 愛ái 。 不bất 識thức 己kỷ 心tâm 苦khổ 。 集tập 。 妄vọng 謂vị 道đạo 。 滅diệt 。 不bất 知tri 字tự 與dữ 非phi 字tự 。 如như 蟲trùng 食thực 木mộc 。 偶ngẫu 得đắc 法Pháp 門môn 之chi 名danh 。 有hữu 名danh 無vô 義nghĩa 。 豈khởi 非phi 愛ái 見kiến 耶da 。 若nhược 能năng 觀quán 心tâm 。 識thức 愛ái 見kiến 心tâm 。 皆giai 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 。 即tức 有hữu 四tứ 番phiên 觀quán 心tâm 眷quyến 屬thuộc 。 如như 《# 中trung 論luận 》# 偈kệ 云vân 。

因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 即tức 空không 。 即tức 假giả 。 即tức 中trung 。

仍nhưng 於ư 四tứ 觀quán 。 各các 明minh 眷quyến 屬thuộc 。 準chuẩn 前tiền 可khả 知tri 。

判phán 五ngũ 觀quán 心tâm 為vi 麁thô 。 後hậu 一nhất 觀quán 心tâm 為vi 妙diệu 。 又hựu 決quyết 麁thô 論luận 妙diệu 。 人nhân 尚thượng 不bất 自tự 識thức 己kỷ 愛ái 見kiến 心tâm 。 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 何hà 能năng 識thức 因nhân 緣duyên 心tâm 。 即tức 空không 。 即tức 假giả 。 尚thượng 不bất 識thức 空không 。 假giả 。 何hà 能năng 魔ma 界giới 即tức 佛Phật 界giới 。 於ư 見kiến 不bất 動động 。 修tu 三tam 十thập 七thất 品phẩm 耶da 。 今kim 觀quán 愛ái 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 觀quán 見kiến 不bất 動động 。 修tu 三tam 十thập 七thất 品phẩm 。 魔ma 界giới 見kiến 界giới 。 即tức 是thị 佛Phật 界giới 。 於ư 非phi 字tự 中trung 而nhi 能năng 知tri 字tự 。 行hành 於ư 非phi 道đạo 。 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 是thị 妙diệu 。

明minh 事sự 眷quyến 屬thuộc 。 伏phục 聽thính 學học 文văn 字tự 人nhân 。 明minh 法Pháp 門môn 眷quyến 屬thuộc 。 伏phục 行hành 教giáo 人nhân 。 明minh 觀quán 心tâm 眷quyến 屬thuộc 。 伏phục 觀quán 心tâm 坐tọa 禪thiền 人nhân 。 三tam 種chủng 法Pháp 門môn 。 並tịnh 過quá 其kỳ 聞văn 見kiến (# 云vân 云vân )# 。

○# 第đệ 十thập 。 功công 德đức 利lợi 益ích 者giả 。 秖kỳ 功công 德đức 利lợi 益ích 。 一nhất 而nhi 無vô 異dị 。 若nhược 分phân 別biệt 者giả 。 自tự 益ích 名danh 功công 德đức 。 益ích 他tha 名danh 利lợi 益ích (# 云vân 云vân )# 。 此thử 為vi 四tứ 。

一nhất 。 利lợi 益ích 來lai 意ý 。 二nhị 。 正chánh 說thuyết 中trung 利lợi 益ích 。 三tam 。 流lưu 通thông 中trung 利lợi 益ích 。 四tứ 。 觀quán 心tâm 中trung 利lợi 益ích 。

一nhất 。 利lợi 益ích 來lai 意ý 者giả 。 諸chư 佛Phật 所sở 為vi 。 未vị 嘗thường 空không 過quá 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

佛Phật 入nhập 王vương 三tam 昧muội 。 前tiền 放phóng 光quang 度độ 前tiền 者giả 。 後hậu 放phóng 光quang 度độ 後hậu 者giả 。

譬thí 如như 網võng 魚ngư 。 前tiền 獲hoạch 。 後hậu 獲hoạch 。 見kiến 光quang 聞văn 法Pháp 。 皆giai 不bất 唐đường 捐quyên 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

法Pháp 寶bảo 普phổ 照chiếu 。 而nhi 雨vũ 甘cam 露lộ 。

即tức 身thân 口khẩu 兩lưỡng 益ích 也dã 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 《# 思tư 益ích 》# 並tịnh 云vân 。

放phóng 光quang 破phá 慳san 。 破phá 瞋sân 。 破phá 癡si 等đẳng 。 具cụ 如như 彼bỉ 說thuyết 。 今kim 經kinh 四tứ 大đại 弟đệ 子tử 。 領lãnh 佛Phật 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 之chi 益ích 。

佛Phật 言ngôn 。

如Như 來Lai 復phục 有hữu 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 汝nhữ 等đẳng 說thuyết 不bất 能năng 盡tận 。 譬thí 如như 大đại 雲vân 。 起khởi 於ư 世thế 間gian 。 譬thí 形hình 益ích 也dã 。 興hưng 雷lôi 耀diệu 電điện 。 譬thí 神thần 通thông 益ích 也dã 。 其kỳ 雨vũ 普phổ 等đẳng 。 譬thí 說thuyết 法Pháp 益ích 也dã 。 而nhi 諸chư 草thảo 木mộc 。 各các 得đắc 生sanh 長trưởng 。 即tức 是thị 四tứ 種chủng 眷quyến 屬thuộc 。 皆giai 沾triêm 七thất 益ích 。 故cố 次thứ 明minh 利lợi 益ích 妙diệu 也dã 。

二nhị 。 正chánh 說thuyết 利lợi 益ích 。 又hựu 為vi 三tam 。

先tiên 。 論luận 遠viễn 益ích 。 次thứ 。 論luận 近cận 益ích 。 三tam 。 論luận 當đương 文văn 益ích 。

遠viễn 益ích 者giả 。 即tức 大đại 通thông 佛Phật 所sở 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 助trợ 化hóa 宣tuyên 揚dương 。 雙song 擊kích 毒độc 天thiên 二nhị 鼓cổ 。 善thiện 生sanh 有hữu 淺thiển 深thâm 。 惑hoặc 死tử 有hữu 奢xa 促xúc 。 始thỉ 人nhân 天thiên 善thiện 。 終chung 至chí 大đại 樹thụ 。 淺thiển 益ích 也dã 。 始thỉ 初sơ 心tâm 最tối 實thật 。 終chung 後hậu 心tâm 最tối 實thật 。 深thâm 益ích 也dã 。 始thỉ 破phá 不bất 善thiện 。 終chung 破phá 塵trần 沙sa 。 奢xa 死tử 也dã 。 始thỉ 破phá 無vô 明minh 。 終chung 亦diệc 破phá 無vô 明minh 。 促xúc 死tử 也dã 。 死tử 之chi 奢xa 。 促xúc 。 是thị 毒độc 鼓cổ 之chi 力lực 。 善thiện 生sanh 淺thiển 。 深thâm 。 天thiên 鼓cổ 之chi 力lực 。 故cố 文văn 云vân 。

破phá 有hữu 法Pháp 王Vương 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 欲dục 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 即tức 二nhị 鼓cổ 之chi 文văn 義nghĩa 也dã 。 破phá 有hữu 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。

說thuyết 法Pháp 益ích 義nghĩa 。 今kim 當đương 說thuyết 。 略lược 為vi 七thất 益ích 。

一nhất 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 果quả 報báo 益ích 。 亦diệc 名danh 地địa 上thượng 清thanh 涼lương 益ích 。 二nhị 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 因nhân 華hoa 開khai 敷phu 益ích 。 亦diệc 名danh 小tiểu 草thảo 益ích 。 三tam 。 真Chân 諦Đế 三tam 昧muội 析tích 法pháp 益ích 。 亦diệc 名danh 中trung 草thảo 益ích 。 四tứ 。 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 五ngũ 通thông 益ích 。 亦diệc 名danh 上thượng 草thảo 益ích 。 五ngũ 。 真Chân 諦Đế 三tam 昧muội 體thể 法pháp 益ích 。 亦diệc 名danh 小tiểu 樹thụ 益ích 。 六lục 。 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 六Lục 通Thông 益ích 。 亦diệc 名danh 大đại 樹thụ 益ích 。 七thất 。 中trung 道đạo 王vương 三tam 昧muội 益ích 。 亦diệc 名danh 最tối 實thật 事sự 益ích 。 若nhược 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 因nhân 果quả 益ích 。 堪kham 為vi 業nghiệp 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 若nhược 真Chân 諦Đế 三tam 昧muội 體thể 析tích 益ích 。 堪kham 為vi 願nguyện 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 若nhược 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 五ngũ 通thông 六Lục 通Thông 益ích 。 堪kham 為vi 神thần 通thông 眷quyến 屬thuộc 。 若nhược 中trung 道đạo 王vương 三tam 昧muội 益ích 。 堪kham 為vi 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 私tư 謂vị 應ưng 有hữu 四tứ 雙song 。 八bát 益ích 。 直trực 是thị 開khai 前tiền 。 合hợp 後hậu 。 故cố 言ngôn 七thất 益ích 。 若nhược 開khai 後hậu 合hợp 前tiền 。 亦diệc 是thị 七thất 益ích 。 前tiền 後hậu 俱câu 開khai 。 即tức 是thị 八bát 益ích 。 所sở 謂vị 中trung 道đạo 次thứ 第đệ 益ích 。 中trung 道đạo 不bất 次thứ 第đệ 益ích 。 若nhược 前tiền 後hậu 俱câu 合hợp 。 則tắc 是thị 六lục 益ích (# 云vân 云vân )# 。

已dĩ 略lược 說thuyết 七thất 益ích 竟cánh 。 今kim 更cánh 廣quảng 開khai 為vi 十thập 益ích 。

一nhất 。 果quả 益ích 。 二nhị 。 因nhân 益ích 。 三tam 。 聲Thanh 聞Văn 益ích 。 四tứ 。 緣Duyên 覺Giác 益ích 。 五ngũ 。 六Lục 度Độ 益ích 。 六lục 。 通thông 益ích 。 七thất 。 別biệt 益ích 。 八bát 。 圓viên 益ích 。 九cửu 。 變biến 易dị 益ích 。 十thập 。 實thật 報báo 益ích 。

果quả 益ích 者giả 。 即tức 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 果quả 報báo 益ích 也dã 。 有hữu 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。

謂vị 阿A 鼻Tỳ 。 想tưởng 。 黑hắc 繩thằng 。 眾chúng 合hợp 。 叫khiếu 喚hoán 。 大đại 叫khiếu 喚hoán 。 焦tiêu 熱nhiệt 。 大đại 焦tiêu 熱nhiệt 。 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 十thập 六lục 小tiểu 獄ngục 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 合hợp 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 所sở 。 此thử 正chánh 地địa 獄ngục 。 在tại 地địa 下hạ 二nhị 萬vạn 由do 旬tuần 。 其kỳ 傍bàng 地địa 獄ngục 。 或hoặc 在tại 地địa 上thượng 。 或hoặc 在tại 鐵Thiết 圍Vi 山Sơn 間gian 。 傍bàng 輕khinh 正chánh 重trọng/trùng 。 重trọng/trùng 者giả 遍biến 歷lịch 百bách 三tam 十thập 六lục 。 中trung 者giả 不bất 遍biến 。 下hạ 者giả 復phục 減giảm 。 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 常thường 為vi 熱nhiệt 苦khổ 所sở 逼bức 。 不bất 可khả 具cụ 說thuyết 。 聞văn 者giả 驚kinh 怖bố 。 《# 四tứ 解giải 脫thoát 經kinh 》# 稱xưng 為vi 火hỏa 塗đồ 。 初sơ 入nhập 初sơ 出xuất 。 兩lưỡng 時thời 可khả 化hóa 。 其kỳ 中trung 罪tội 人nhân 。 宿túc 世thế 善thiện 根căn 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 而nhi 為vi 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 或hoặc 蒙mông 光quang 照chiếu 。 或hoặc 注chú 雨vũ 滅diệt 火hỏa 。 或hoặc 調Điều 達Đạt 婆bà 藪tẩu 。 開khai 示thị 說thuyết 法Pháp 。 熱nhiệt 悶muộn 甦tô 醒tỉnh 。 身thân 體thể 清thanh 涼lương 。 獲hoạch 冥minh 。 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 諸chư 苦khổ 得đắc 息tức 。 八bát 寒hàn 氷băng 。 謂vị 阿a 波ba 波ba 等đẳng 。 亦diệc 有hữu 百bách 三tam 十thập 六lục 所sở 。 乃nãi 至chí 得đắc 冥minh 。 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 溫ôn 煖noãn 適thích 身thân 。 是thị 為vi 地địa 獄ngục 果quả 上thượng 得đắc 清thanh 涼lương 益ích 也dã 。

畜súc 生sanh 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。

水thủy 。 陸lục 。 空không 。 陸lục 有hữu 三tam 品phẩm 。

重trọng/trùng 者giả 土thổ/độ 內nội 。 不bất 見kiến 光quang 明minh 。 中trung 者giả 。 山sơn 林lâm 。 輕khinh 者giả 。 人nhân 所sở 畜súc 養dưỡng 。 彊cường/cưỡng/cương 者giả 伏phục 弱nhược 。 飲ẩm 血huyết 噉đạm 肉nhục 。 怖bố 畏úy 百bách 端đoan 。 《# 四tứ 解giải 脫thoát 經kinh 》# 稱xưng 為vi 血huyết 塗đồ 。 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 先tiên 世thế 善thiện 根căn 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 得đắc 無vô 所sở 畏úy 。 獲hoạch 冥minh 。 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 是thị 為vi 畜súc 生sanh 果quả 上thượng 清thanh 涼lương 益ích 也dã 。

餓ngạ 鬼quỷ 者giả 。 或hoặc 居cư 海hải 渚chử 。 或hoặc 在tại 人nhân 間gian 山sơn 林lâm 中trung 。 或hoặc 似tự 人nhân 形hình 。 或hoặc 似tự 獸thú 形hình 。 重trọng/trùng 者giả 飢cơ 火hỏa 節tiết 焰diễm 。 不bất 聞văn 漿tương 水thủy 之chi 名danh 。 中trung 者giả 伺tứ 求cầu 蕩đãng 滌địch 。 膿nùng 血huyết 糞phẩn 穢uế 。 輕khinh 者giả 時thời 薄bạc 一nhất 飽bão 。 加gia 以dĩ 刀đao 杖trượng 驅khu 逼bức 。 塞tắc 海hải 填điền 河hà 。 《# 四tứ 解giải 脫thoát 》# 稱xưng 為vi 刀đao 塗đồ 。 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 先tiên 世thế 善thiện 根căn 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 手thủ 出xuất 香hương 乳nhũ 。 施thí 令linh 飽bão 滿mãn 。 獲hoạch 冥minh 。 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 是thị 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 果quả 上thượng 清thanh 涼lương 益ích 也dã 。

阿a 脩tu 羅la 者giả 。 或hoặc 居cư 半bán 須Tu 彌Di 巖nham 窟quật 。 或hoặc 大đại 海hải 邊biên 。 或hoặc 大đại 海hải 底để 。 與dữ 諸chư 天thiên 為vi 憾hám 。 恆hằng 懷hoài 怖bố 畏úy 。 雷lôi 鳴minh 謂vị 為vi 天thiên 鼓cổ 。 龍long 雨vũ 變biến 成thành 刀đao 劍kiếm 。 此thử 中trung 眾chúng 生sanh 。 先tiên 世thế 善thiện 根căn 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 軟nhuyễn 言ngôn 調điều 伏phục 。 獲hoạch 冥minh 。 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 是thị 為vi 阿a 脩tu 羅la 果quả 上thượng 清thanh 涼lương 益ích 也dã 。

四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 。 雖tuy 果quả 報báo 勝thắng 劣liệt 。 俱câu 有hữu 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 同đồng 是thị 輕khinh 報báo 泥nê 犁lê 。 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 先tiên 世thế 善thiện 根căn 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 令linh 所sở 離ly 得đắc 離ly 。 所sở 求cầu 得đắc 求cầu 。 獲hoạch 冥minh 。 顯hiển 兩lưỡng 益ích 也dã 。

六Lục 欲Dục 天Thiên 者giả 。 地địa 天thiên 別biệt 有hữu 脩tu 羅la 鬪đấu 戰chiến 之chi 難nạn/nan 。 通thông 有hữu 五ngũ 衰suy 死tử 相tướng 苦khổ 等đẳng 地địa 獄ngục 。 其kỳ 中trung 諸chư 天thiên 。 先tiên 世thế 善thiện 根căn 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 令linh 獲hoạch 冥minh 。 顯hiển 兩lưỡng 益ích 也dã 。

四tứ 禪thiền 。 梵Phạm 王Vương 。 無vô 想tưởng 。 那na 含hàm 等đẳng 色sắc 天thiên 。 雖tuy 無vô 下hạ 界giới 諸chư 苦khổ 。 而nhi 為vi 色sắc 所sở 籠lung 。 若nhược 命mạng 盡tận 時thời 。 不bất 樂nhạo 入nhập 禪thiền 。 風phong 觸xúc 吹xuy 身thân 。 唯duy 除trừ 眼nhãn 識thức 。 餘dư 皆giai 有hữu 苦khổ 。 其kỳ 中trung 諸chư 天thiên 。 先tiên 世thế 善thiện 根căn 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 令linh 獲hoạch 冥minh 。 顯hiển 兩lưỡng 益ích 也dã 。

四tứ 空không 諸chư 天thiên 。 雖tuy 無vô 欲dục 色sắc 界giới 等đẳng 苦khổ 。 如như 瘡sang 。 如như 癰ung 。 如như 癡si 。 如như 箭tiễn 入nhập 體thể 。 成thành 就tựu 細tế 煩phiền 惱não 。 其kỳ 中trung 諸chư 天thiên 。 先tiên 世thế 善thiện 根căn 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 令linh 獲hoạch 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。

此thử 清thanh 涼lương 益ích 。 合hợp 而nhi 言ngôn 之chi 。 蓋cái 由do 凡phàm 聖thánh 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 別biệt 而nhi 言ngôn 之chi 。 本bổn 由do 菩Bồ 薩Tát 初sơ 觀quán 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 所sở 防phòng 之chi 惡ác 而nhi 起khởi 於ư 悲bi 。 觀quán 二nhị 十thập 五ngũ 能năng 防phòng 之chi 善thiện 而nhi 起khởi 於ư 慈từ 。 以dĩ 此thử 慈từ 悲bi 熏huân 王vương 三tam 昧muội 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 赴phó 對đối 關quan 宜nghi 。 令linh 得đắc 利lợi 益ích 。

《# 大đại 經kinh 》# 明minh 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 者giả 。 十thập 番phiên 之chi 一nhất 。 意ý 略lược 如như 此thử 也dã 。

二nhị 番phiên 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 修tu 因nhân 益ích 者giả 。 夫phu 自tự 。 他tha 因nhân 果quả 。 各các 隨tùy 義nghĩa 便tiện 。 互hỗ 舉cử 一nhất 邊biên 。 說thuyết 之chi 則tắc 易dị 。 前tiền 果quả 報báo 益ích 。 處xử 所sở 。

時thời 節tiết 不bất 同đồng 。 不bất 得đắc 一nhất 身thân 備bị 論luận 諸chư 益ích 。 從tùng 多đa 人nhân 多đa 處xứ 易dị 顯hiển 。 若nhược 明minh 因nhân 益ích 。 一nhất 人nhân 之chi 心tâm 起khởi 無vô 量lượng 業nghiệp 。 其kỳ 義nghĩa 易dị 顯hiển 。 故cố 約ước 一nhất 人nhân 明minh 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 因nhân 益ích 也dã 。 云vân 何hà 因nhân 益ích 。 四tứ 因nhân 壞hoại 益ích 。 二nhị 十thập 一nhất 因nhân 成thành 益ích 。 或hoặc 一nhất 因nhân 壞hoại 益ích 。 一nhất 因nhân 成thành 益ích 。 二nhị 十thập 三tam 亦diệc 成thành 亦diệc 壞hoại 益ích 。

若nhược 無vô 戒giới 自tự 制chế 。 縱túng/tung 其kỳ 身thân 口khẩu 。 作tác 四tứ 趣thú 業nghiệp 。 名danh 地địa 獄ngục 人nhân 。 若nhược 捨xả 惡ác 持trì 戒giới 。 名danh 見kiến 天thiên 人nhân 。 但đãn 禁cấm 戒giới 嚴nghiêm 峻tuấn 。 遇ngộ 緣duyên 動động 退thoái 。 則tắc 惡ác 業nghiệp 還hoàn 興hưng 。 或hoặc 四tứ 重trọng 五ngũ 逆nghịch 。 焚phần 毀hủy 塔tháp 寺tự 。 此thử 心tâm 生sanh 時thời 。 惡ác 起khởi 戒giới 沒một 。 是thị 業nghiệp 熟thục 成thành 。 必tất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 欲dục 離ly 此thử 心tâm 。 成thành 就tựu 戒giới 。 善thiện 。 此thử 有hữu 可khả 發phát 關quan 宜nghi 之chi 機cơ 。 感cảm 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 惡ác 心tâm 豁hoát 破phá 。 地địa 獄ngục 因nhân 息tức 。 得đắc 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích (# 云vân 云vân )# 。 今kim 人nhân 雖tuy 入nhập 道Đạo 場Tràng 懺sám 悔hối 。 惡ác 心tâm 不bất 轉chuyển 。 則tắc 惡ác 業nghiệp 不bất 壞hoại 。 惡ác 業nghiệp 不bất 壞hoại 。 得đắc 繩thằng 不bất 斷đoạn 。 罪tội 不bất 得đắc 滅diệt 也dã 。

若nhược 慳san 貪tham 謟siểm 媚mị 。 邀yêu 射xạ 名danh 聞văn 。 內nội 無vô 實thật 德đức 。 欲dục 人nhân 稱xưng 美mỹ 。 此thử 惡ác 起khởi 戒giới 伏phục 。 墮đọa 於ư 鬼quỷ 中trung 。 若nhược 無vô 慚tàm 愧quý 。 負phụ 債trái 不bất 還hoàn 。 無vô 恭cung 敬kính 心tâm 。 憍kiêu 慢mạn 瞋sân 忿phẫn 。 貪tham 婪# 饕thao 餮thiết 。 此thử 惡ác 起khởi 戒giới 伏phục 。 墮đọa 畜súc 生sanh 道đạo 。 若nhược 嫉tật 賢hiền 妬đố 能năng 。 為vi 勝thắng 他tha 故cố 。 而nhi 修tu 福phước 力lực 。 蛆thư 毒độc 惡ác 心tâm 。 方phương 便tiện 墜trụy 陷hãm 。 驚kinh 怖bố 於ư 他tha 。 是thị 惡ác 起khởi 戒giới 伏phục 。 墮đọa 阿a 脩tu 羅la 業nghiệp 。 欲dục 離ly 此thử 三tam 惡ác 心tâm 。 成thành 就tựu 戒giới 善thiện 。 善thiện 有hữu 可khả 發phát 關quan 宜nghi 之chi 機cơ 。 聖thánh 用dụng 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 惡ác 心tâm 豁hoát 破phá 。 戒giới 善thiện 完hoàn 具cụ 。 此thử 名danh 四tứ 趣thú 因nhân 壞hoại 。 人nhân 天thiên 因nhân 成thành 。 獲hoạch 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 此thử 約ước 人nhân 道đạo 修tu 因nhân 。 作tác 此thử 釋thích 耳nhĩ 。

若nhược 約ước 諸chư 趣thú 。 欲dục 出xuất 地địa 獄ngục 入nhập 畜súc 。 欲dục 出xuất 畜súc 入nhập 鬼quỷ 。 欲dục 出xuất 鬼quỷ 入nhập 脩tu 羅la 。 欲dục 出xuất 脩tu 羅la 入nhập 人nhân 道đạo 。 皆giai 傳truyền 傳truyền 有hữu 因nhân 。 因nhân 成thành 業nghiệp 轉chuyển 。 此thử 例lệ 可khả 知tri (# 云vân 云vân )# 。

若nhược 堅kiên 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 兼kiêm 行hành 仁nhân 義nghĩa 。 孝hiếu 順thuận 父phụ 母mẫu 。 信tín 敬kính 慚tàm 愧quý 。 即tức 是thị 人nhân 業nghiệp 。 人nhân 業nghiệp 有hữu 四tứ 品phẩm 。

上thượng 。 中trung 。 下hạ 。 下hạ 下hạ 。 若nhược 就tựu 果quả 報báo 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 為vi 下hạ 下hạ 。 若nhược 就tựu 入nhập 道đạo 。 欝Uất 單Đơn 越Việt 為vi 下hạ 下hạ 。 或hoặc 時thời 善thiện 心tâm 歇hiết 末mạt 。 惡ác 念niệm 唯duy 強cường/cưỡng 。 善thiện 有hữu 可khả 成thành 。 惡ác 有hữu 可khả 滅diệt 。 關quan 宜nghi 之chi 機cơ 。 聖thánh 用dụng 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 四tứ 惡ác 趣thú 壞hoại 。 四tứ 品phẩm 善thiện 成thành 。 獲hoạch 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích (# 云vân 云vân )# 。

若nhược 修tu 持trì 十Thập 善Thiện 。 任nhậm 運vận 無vô 間gian 。 善thiện 心tâm 成thành 熟thục 即tức 天thiên 業nghiệp 。 故cố 云vân 。

純thuần 惡ác 心tâm 無vô 善thiện 念niệm 間gian 者giả 。 即tức 惡ác 道đạo 業nghiệp 。 果quả 時thời 純thuần 苦khổ 故cố 。 善thiện 惡ác 相tướng 間gian 起khởi 即tức 人nhân 業nghiệp 。 人nhân 中trung 果quả 報báo 。 苦khổ 樂lạc 相tương/tướng 間gian 故cố 。 十Thập 善Thiện 任nhậm 運vận 成thành 是thị 天thiên 業nghiệp 。 天thiên 中trung 果quả 報báo 自tự 然nhiên 故cố 。 若nhược 修tu 十Thập 善Thiện 兼kiêm 起khởi 護hộ 法Pháp 心tâm 。 即tức 四Tứ 天Thiên 王Vương 業nghiệp 。 若nhược 修tu 十Thập 善Thiện 兼kiêm 慈từ 化hóa 人nhân 。 是thị 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 業nghiệp 。 若nhược 修tu 十Thập 善Thiện 。 其kỳ 心tâm 細tế 妙diệu 任nhậm 運vận 成thành 熟thục 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 不bất 惱não 眾chúng 生sanh 。 善thiện 巧xảo 純thuần 續tục 。 是thị 焰diễm 摩ma 業nghiệp 。 若nhược 修tu 十Thập 善Thiện 兼kiêm 修tu 禪thiền 定định 攝nhiếp 心tâm 。 麁thô 住trụ 細tế 住trụ 者giả 。 是thị 兜Đâu 率Suất 業nghiệp 。 欲dục 界giới 定định 是thị 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 業nghiệp 。 未vị 到đáo 定định 破phá 事sự 障chướng 。 是thị 他tha 化hóa 業nghiệp 。 四tứ 禪thiền 是thị 色sắc 界giới 業nghiệp 。 兼kiêm 於ư 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 心tâm 數số 法pháp 中trung 得đắc 定định 。 是thị 梵Phạm 王Vương 業nghiệp 。 滅diệt 心tâm 修tu 無vô 心tâm 定định 。 是thị 無vô 想tưởng 業nghiệp 。

問vấn 。

無vô 想tưởng 是thị 邪tà 見kiến 天thiên 。 云vân 何hà 為vi 機cơ 感cảm 。

答đáp 。

《# 大đại 集tập 》# 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 多đa 種chủng 。 或hoặc 邪tà 或hoặc 正chánh 。 行hành 於ư 非phi 道đạo 。 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 云vân 云vân )# 。

若nhược 舊cựu 云vân 。

聖thánh 人nhân 以dĩ 兩lưỡng 片phiến 無vô 漏lậu 。 夾giáp 熏huân 一nhất 片phiến 有hữu 漏lậu 。 練luyện 成thành 無vô 漏lậu 。 今kim 言ngôn 。

九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 熏huân 修tu 有hữu 漏lậu 成thành 無vô 漏lậu 。 是thị 那na 含hàm 業nghiệp 。 四tứ 空không 定định 。 是thị 無vô 色sắc 界giới 業nghiệp 。

如như 是thị 等đẳng 二nhị 十thập 一nhất 有hữu 。 患hoạn 自tự 地địa 之chi 苦khổ 麁thô 。 欲dục 修tu 出xuất 要yếu 。 所sở 求cầu 不bất 得đắc 。 所sở 捨xả 不bất 離ly 。

爾nhĩ 時thời 即tức 名danh 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 之chi 機cơ 。 感cảm 二nhị 十thập 一nhất 三tam 昧muội 慈từ 悲bi 之chi 力lực 。 破phá 其kỳ 修tu 因nhân 。 令linh 所sở 離ly 得đắc 去khứ 。 所sở 求cầu 得đắc 成thành 。 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 此thử 如như 經kinh 文văn 云vân 。

小tiểu 草thảo 。 小tiểu 根căn 。 小tiểu 莖hành 。 小tiểu 枝chi 。 小tiểu 葉diệp 。 而nhi 得đắc 生sanh 長trưởng 。

是thị 此thử 益ích 也dã 。 合hợp 而nhi 言ngôn 之chi 。 蓋cái 由do 凡phàm 聖thánh 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 別biệt 而nhi 言ngôn 之chi 。 本bổn 由do 菩Bồ 薩Tát 初sơ 。 持trì 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 修tu 根căn 本bổn 等đẳng 禪thiền 。 於ư 一nhất 一nhất 能năng 防phòng 善thiện 法Pháp 之chi 中trung 。 皆giai 起khởi 慈từ 悲bi 。 慈từ 悲bi 本bổn 誓thệ 。 熏huân 王vương 三tam 昧muội 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 赴phó 對đối 關quan 宜nghi 。 各các 得đắc 利lợi 益ích 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。

者giả 。 十thập 番phiên 之chi 二nhị 意ý 。 略lược 如như 此thử (# 云vân 云vân )# 。

三tam 番phiên 。 聲Thanh 聞Văn 利lợi 益ích 者giả 。 若nhược 人nhân 厭yếm 患hoạn 生sanh 死tử 。 以dĩ 死tử 受thọ 生sanh 。 以dĩ 生sanh 歸quy 死tử 。 勞lao 累lũy/lụy/luy 精tinh 神thần 。 輪luân 轉chuyển 無vô 際tế 。 貪tham 欲dục 自tự 蔽tế 。 犛mao 牛ngưu 愛ái 尾vĩ 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 故cố 言ngôn 若nhược 人nhân 遭tao 苦khổ 。 厭yếm 老lão 病bệnh 死tử 。 為vi 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 盡tận 諸chư 苦khổ 際tế 。 既ký 厭yếm 心tâm 內nội 決quyết 。 志chí 求cầu 出xuất 離ly 。 為vì 是thị 事sự 故cố 。 修tu 聲Thanh 聞Văn 道đạo 。 若nhược 持trì 戒giới 時thời 。 愛ái 見kiến 羅la 剎sát 。 毀hủy 損tổn 浮phù 囊nang 。 令linh 戒giới 不bất 淨tịnh 。 戒giới 不bất 淨tịnh 故cố 。 三tam 昧muội 不bất 現hiện 前tiền 。 既ký 無vô 戒giới 定định 。 無vô 漏lậu 不bất 發phát 。 是thị 故cố 一nhất 心tâm 。 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 有hữu 可khả 發phát 關quan 宜nghi 之chi 機cơ 。 感cảm 無vô 垢cấu 等đẳng 四tứ 三tam 昧muội 力lực 加gia 之chi 。 令linh 四tứ 趣thú 業nghiệp 不bất 起khởi 。 使sử 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 均quân 修tu 定định 慧tuệ 。 慧tuệ 若nhược 有hữu 定định 。 慧tuệ 不bất 狂cuồng 。 定định 若nhược 有hữu 慧tuệ 。 定định 不bất 愚ngu 。 名danh 之chi 為vi 賢hiền 。 賢hiền 名danh 隣lân 聖thánh 。 修tu 此thử 定định 慧tuệ 。 一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 。 如như 救cứu 頭đầu 然nhiên 。 願nguyện 樂nhạo 禪thiền 慧tuệ 。 如như 渴khát 思tư 飲ẩm 。 而nhi 為vi 二nhị 十thập 一nhất 有hữu 漏lậu 業nghiệp 。 之chi 所sở 擾nhiễu 亂loạn 。 若nhược 得đắc 諸chư 三tam 昧muội 力lực 加gia 之chi 。 定định 發phát 觀quán 明minh 。 四tứ 善thiện 根căn 成thành 就tựu 。 伏phục 道đạo 純thuần 熟thục 。 一nhất 剎sát 那na 轉chuyển 即tức 便tiện 發phát 真chân 。 成thành 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 見kiến 諦Đế 煩phiền 惱não 。 八bát 十thập 八bát 使sử 。 是thị 為vi 二nhị 十thập 。 五ngũ 三tam 昧muội 通thông 加gia 。 令linh 斷đoạn 見kiến 諦Đế 惑hoặc 。 而nhi 復phục 兼kiêm 除trừ 四tứ 思tư 。 故cố 云vân 。

第đệ 十thập 六lục 心tâm 即tức 入nhập 修tu 道Đạo 。 是thị 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 次thứ 入nhập 修tu 道Đạo 。 若nhược 是thị 超siêu 人nhân 。 一nhất 時thời 用dụng 十thập 三tam 昧muội 力lực 加gia 之chi 。 破phá 五ngũ 下hạ 分phần/phân 思tư 惟duy 惑hoặc 。 若nhược 鈍độn 人nhân 。 隨tùy 其kỳ 分phần 分phần 斷đoạn 思tư 惑hoặc 。 則tắc 分phần 分phần 用dụng 三tam 昧muội 加gia 之chi 。 盡tận 三tam 界giới 惑hoặc 。 究cứu 竟cánh 真Chân 諦Đế 三tam 昧muội 益ích 也dã 。 此thử 中trung 草thảo 利lợi 益ích 。 合hợp 而nhi 言ngôn 之chi 。 蓋cái 由do 凡phàm 聖thánh 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 別biệt 而nhi 言ngôn 之chi 。 由do 本bổn 慈từ 悲bi 。 初sơ 觀quán 十thập 法Pháp 界Giới 中trung 析tích 空không 滅diệt 色sắc 之chi 善thiện 。 因nhân 起khởi 弘hoằng 誓thệ 。 熏huân 王vương 三tam 昧muội 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 致trí 有hữu 中trung 草thảo 利lợi 益ích 。 《# 大đại 經kinh 》# 明minh 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 者giả 。 十thập 番phiên 之chi 三tam 。 意ý 略lược 如như 此thử 。

四tứ 番phiên 。 緣Duyên 覺Giác 利lợi 益ích 者giả 。 若nhược 人nhân 宿túc 善thiện 深thâm 利lợi 。 在tại 無vô 佛Phật 世thế 。 厭yếm 患hoạn 生sanh 死tử 。 樂nhạo 獨độc 善thiện 寂tịch 。 觀quán 深thâm 因nhân 緣duyên 。 文văn 云vân 。

曾tằng 供cúng 養dường 佛Phật 。 志chí 求cầu 勝thắng 法Pháp 。 為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 。

此thử 人nhân 大đại 福phước 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 使sử 其kỳ 華hoa 飛phi 釧xuyến 動động 。 獲hoạch 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 悟ngộ 支chi 佛Phật 道Đạo 。 此thử 猶do 屬thuộc 中trung 草thảo 利lợi 益ích 也dã 。

五ngũ 番phiên 。 六Lục 度Độ 菩Bồ 薩Tát 。 觀quán 於ư 四Tứ 諦Đế 。 行hành 六Lục 度Độ 行hành 。 若nhược 行hành 檀đàn 時thời 。 人nhân 從tùng 乞khất 頭đầu 。 索sách 眼nhãn 。 國quốc 城thành 。 妻thê 子tử 。 心tâm 或hoặc 轉chuyển 動động 。 檀đàn 度độ 不bất 成thành 。 自tự 知tri 是thị 惡ác 。 欲dục 成thành 檀đàn 善thiện 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 之chi 機cơ 。 蒙mông 三tam 昧muội 力lực 。 伏phục 其kỳ 慳san 蔽tế 。 是thị 破phá 餓ngạ 鬼quỷ 有hữu 。 蔽tế 心tâm 既ký 去khứ 。 歡hoan 喜hỷ 布bố 施thí 。 如như 飲ẩm 甘cam 露lộ 。 知tri 有hữu 為vi 法pháp 。 危nguy 脆thúy 無vô 常thường 。 是thị 蒙mông 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 昧muội 。 冥minh 顯hiển 之chi 益ích 也dã 。 尸thi 羅la 若nhược 成thành 。 是thị 伏phục 毀hủy 戒giới 蔽tế 。 破phá 地địa 獄ngục 有hữu 。 是thị 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 益ích 也dã 。 忍nhẫn 成thành 伏phục 瞋sân 蔽tế 。 破phá 畜súc 生sanh 有hữu 。 不bất 退thoái 三tam 昧muội 益ích 也dã 。 禪thiền 成thành 是thị 伏phục 亂loạn 蔽tế 。 破phá 人nhân 有hữu 。 是thị 四tứ 三tam 昧muội 益ích 也dã 。 精tinh 進tấn 成thành 伏phục 懈giải 怠đãi 蔽tế 。 破phá 脩tu 羅la 有hữu 。 歡hoan 喜hỷ 三tam 昧muội 益ích 也dã 。 慧tuệ 成thành 伏phục 愚ngu 癡si 蔽tế 。 破phá 天thiên 有hữu 。 十thập 七thất 三tam 昧muội 益ích 也dã 。 六lục 蔽tế 是thị 六lục 道đạo 業nghiệp 。 具cụ 出xuất 菩Bồ 薩Tát 戒giới 本bổn 。 以dĩ 伏phục 六lục 道đạo 業nghiệp 故cố 。 不bất 為vi 諸chư 蔽tế 所sở 惱não 。 得đắc 五ngũ 神thần 通thông 。 遊du 於ư 六lục 道đạo 。 成thành 六Lục 度Độ 行hành 。 此thử 即tức 上thượng 草thảo 益ích 也dã 。 通thông 應ưng 如như 前tiền 。 別biệt 而nhi 論luận 之chi 。 由do 本bổn 觀quán 十thập 法Pháp 界Giới 事sự 中trung 善thiện 惡ác 。 而nhi 起khởi 弘hoằng 誓thệ 。 熏huân 三tam 三tam 昧muội 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 云vân 云vân )# 。

六lục 番phiên 。 通thông 人nhân 益ích 者giả 。 此thử 是thị 三tam 乘thừa 共cộng 學học 人nhân 也dã 。 若nhược 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 。 性tánh 地địa 。 八bát 人nhân 見kiến 地địa 。 即tức 是thị 用dụng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 益ích 。 從tùng 薄bạc 地địa 去khứ 至chí 十Thập 地Địa 。 用dụng 二nhị 十thập 一nhất 三tam 昧muội 。 加gia 破phá 思tư 惑hoặc 。 又hựu 侵xâm 除trừ 無vô 知tri 。 是thị 名danh 小tiểu 樹thụ 益ích 也dã 。 總tổng 別biệt 慈từ 悲bi 。 例lệ 前tiền 可khả 知tri (# 云vân 云vân )# 。

七thất 番phiên 。 別biệt 人nhân 益ích 者giả 。 此thử 是thị 次thứ 第đệ 心tâm 中trung 。 繫hệ 緣duyên 法Pháp 界Giới 。 一nhất 念niệm 法Pháp 界Giới 入nhập 十thập 住trụ 。 得đắc 真Chân 諦Đế 三tam 昧muội 益ích 。 入nhập 十thập 行hành 。 十thập 迴hồi 向hướng 。 得đắc 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 益ích 。 入nhập 十Thập 地Địa 得đắc 中trung 諦đế 三tam 昧muội 益ích 。 此thử 即tức 大đại 樹thụ 之chi 益ích 。 總tổng 別biệt 慈từ 悲bi 。 例lệ 前tiền (# 云vân 云vân )# 。

八bát 番phiên 。 圓viên 人nhân 益ích 者giả 。 此thử 是thị 修tu 三tam 諦đế 一nhất 實thật 之chi 理lý 。 一nhất 念niệm 法Pháp 界Giới 。 繫hệ 緣duyên 法Pháp 界Giới 。 若nhược 歷lịch 緣duyên 對đối 境cảnh 。 舉cử 足túc 下hạ 足túc 。 無vô 非phi 道Đạo 場Tràng 。 其kỳ 心tâm 念niệm 念niệm 與dữ 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 相tương 應ứng 。 修tu 四tứ 三tam 昧muội 觀quán 十thập 種chủng 境cảnh 。 可khả 發phát 關quan 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 赴phó 對đối 應ưng 之chi 。 豁hoát 然nhiên 開khai 悟ngộ 。 或hoặc 似tự 或hoặc 真chân 。 得đắc 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích 。 此thử 是thị 圓viên 用dụng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 圓viên 加gia 破phá 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 顯hiển 出xuất 我ngã 性tánh 。 得đắc 究cứu 竟cánh 實thật 事sự 之chi 益ích 也dã 。

九cửu 番phiên 。 變biến 易dị 益ích 者giả 。 此thử 是thị 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 人nhân 益ích 也dã 。 前tiền 八bát 番phiên 中trung 。 凡phàm 有hữu 四tứ 處xứ 或hoặc 九cửu 處xứ 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 。 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 別biệt 教giáo 三tam 十thập 心tâm 。 圓viên 教giáo 似tự 解giải 。 止chỉ 破phá 見kiến 思tư 。 未vị 除trừ 無vô 明minh 。 無vô 明minh 潤nhuận 無vô 漏lậu 。 受thọ 方phương 便tiện 生sanh 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。

我ngã 於ư 餘dư 國quốc 作tác 佛Phật 。 更cánh 有hữu 異dị 名danh 。 而nhi 於ư 彼bỉ 土độ 。 求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 即tức 是thị 彼bỉ 土độ 入nhập 一Nhất 乘Thừa 也dã 。

《# 勝thắng 鬘man 》# 云vân 。

三tam 人nhân 生sanh 變biến 易dị 土thổ/độ 。 謂vị 大đại 力lực 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。

《# 楞lăng 伽già 》# 云vân 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 者giả 。

一nhất 。 安an 樂lạc 法pháp 意ý 生sanh 身thân 。 此thử 欲dục 擬nghĩ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 安an 樂lạc 意ý 也dã 。 二nhị 。 三tam 昧muội 意ý 生sanh 身thân 。 此thử 擬nghĩ 通thông 教giáo 出xuất 假giả 化hóa 物vật 。 用dụng 神thần 通thông 三tam 昧muội 意ý 也dã 。 三tam 。 自tự 性tánh 意ý 生sanh 身thân 。 此thử 擬nghĩ 別biệt 教giáo 修tu 中trung 道đạo 自tự 性tánh 意ý 也dã 。 通thông 言ngôn 意ý 者giả 。 安an 樂lạc 作tác 空không 意ý 。 三tam 昧muội 作tác 假giả 意ý 。 自tự 性tánh 作tác 中trung 意ý 。 別biệt 。 圓viên 似tự 解giải 。 猶do 未vị 發phát 真chân 。 皆giai 名danh 作tác 意ý 。 故cố 論luận 云vân 。

是thị 時thời 過quá 意ý 地địa 。 住trụ 在tại 智trí 業nghiệp 中trung 。

若nhược 發phát 真chân 可khả 是thị 智trí 業nghiệp 。 未vị 發phát 真chân 猶do 在tại 意ý 地địa 。 是thị 人nhân 生sanh 彼bỉ 。 析tích 法pháp 者giả 鈍độn 。 體thể 法pháp 者giả 利lợi 。 別biệt 人nhân 已dĩ 習tập 假giả 。 又hựu 小tiểu 利lợi 。 圓viên 人nhân 先tiên 即tức 中trung 。 最tối 利lợi 。 既ký 有hữu 利lợi 。 鈍độn 之chi 殊thù 。 於ư 彼bỉ 修tu 學học 。 即tức 有hữu 次thứ 第đệ 。 不bất 次thứ 第đệ 兩lưỡng 益ích 。 又hựu 是thị 次thứ 第đệ 。 不bất 次thứ 第đệ 。 用dụng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 兩lưỡng 應ưng 也dã 。 是thị 為vi 九cửu 人nhân 生sanh 方phương 便tiện 國quốc 。 始thỉ 於ư 彼bỉ 土độ 。 見kiến 諸chư 有hữu 我ngã 性tánh 。 得đắc 最tối 實thật 益ích 。 若nhược 分phân 別biệt 而nhi 言ngôn 。 謂vị 方phương 便tiện 土thổ/độ 在tại 三tam 界giới 外ngoại 。 若nhược 即tức 事sự 而nhi 真chân 。 不bất 必tất 在tại 遠viễn 。 下hạ 文văn 云vân 。

若nhược 能năng 深thâm 心tâm 信tín 解giải 。 則tắc 為vi 見kiến 佛Phật 。 常thường 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 共cộng 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 僧Tăng 。 圍vi 遶nhiễu 說thuyết 法Pháp 。

即tức 方phương 便tiện 土thổ/độ 意ý 也dã 。

十thập 番phiên 。 實thật 報báo 土thổ/độ 益ích 者giả 。 即tức 實thật 報báo 土thổ/độ 人nhân 益ích 也dã 。 八bát 番phiên 中trung 有hữu 兩lưỡng 人nhân 生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 。 又hựu 二nhị 人nhân 悉tất 破phá 無vô 明minh 見kiến 實thật 相tướng 者giả 。 方phương 得đắc 生sanh 彼bỉ 。 但đãn 無vô 明minh 重trọng/trùng 數số 甚thậm 多đa 。 雖tuy 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 於ư 實thật 報báo 。 報báo 未vị 盡tận 猶do 有hữu 殘tàn 惑hoặc 。 更cánh 用dụng 王vương 三tam 昧muội 四tứ 十thập 一nhất 番phiên 益ích 之chi 。 至chí 於ư 妙diệu 覺giác 。 豎thụ 窮cùng 橫hoạnh/hoành 遍biến 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 明minh 永vĩnh 盡tận 。 智trí 慧tuệ 圓viên 足túc 。 故cố 言ngôn 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 又hựu 機cơ 感cảm 滿mãn 足túc 。 利lợi 益ích 究cứu 竟cánh 。 故cố 言ngôn 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 若nhược 分phân 別biệt 為vi 言ngôn 。 謂vị 實thật 報báo 在tại 方phương 便tiện 之chi 外ngoại 。 若nhược 即tức 事sự 而nhi 真chân 。 此thử 亦diệc 不bất 遠viễn 。 文văn 云vân 。

觀quán 見kiến 娑sa 婆bà 。 瑠lưu 璃ly 為vi 地địa 。 坦thản 然nhiên 平bình 正chánh 。 諸chư 臺đài 樓lâu 觀quán 。 眾chúng 寶bảo 所sở 成thành 。 純thuần 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 咸hàm 處xứ 其kỳ 中trung 。

即tức 實thật 報báo 土thổ/độ 意ý 也dã 。

若nhược 麁thô 。 妙diệu 機cơ 。 若nhược 別biệt 。 圓viên 應ưng 。 若nhược 淨tịnh 。 穢uế 土thổ/độ 。 若nhược 淺thiển 。 深thâm 益ích 。 不bất 出xuất 十thập 番phiên 。 包bao 括quát 法Pháp 界Giới 。 利lợi 益ích 略lược 周chu 。 大đại 意ý 可khả 見kiến 。 不bất 俟sĩ 繁phồn 文văn 。 是thị 為vi 大đại 通thông 佛Phật 所sở 。 毒độc 鼓cổ 損tổn 生sanh 。 聞văn 有hữu 遠viễn 近cận 。 死tử 有hữu 奢xa 促xúc 。 天thiên 鼓cổ 增tăng 道đạo 。 聞văn 有hữu 遠viễn 近cận 。 故cố 令linh 益ích 有hữu 深thâm 。 淺thiển 。 致trí 有hữu 業nghiệp 通thông 願nguyện 。 應ưng 諸chư 眷quyến 屬thuộc 利lợi 益ích 也dã 。

問vấn 。

初sơ 番phiên 已dĩ 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 得đắc 益ích 竟cánh 。 則tắc 無vô 有hữu 可khả 破phá 。 更cánh 無vô 益ích 可khả 論luận 。 何hà 須tu 至chí 十thập 番phiên 耶da 。

答đáp 。

初sơ 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 果quả 報báo 苦khổ 。 獲hoạch 果quả 報báo 益ích 。 次thứ 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 因nhân 苦khổ 。 獲hoạch 修tu 因nhân 益ích 。 次thứ 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 見kiến 思tư 苦khổ 。 得đắc 真chân 三tam 昧muội 益ích 。 次thứ 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 空không 。 令linh 出xuất 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 假giả 。 得đắc 俗tục 三tam 昧muội 益ích 。 次thứ 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 有hữu 。 空không 二nhị 邊biên 。 顯hiển 於ư 中trung 道đạo 王vương 三tam 昧muội 益ích 。 次thứ 破phá 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 出xuất 二nhị 十thập 五ngũ 假giả 。 得đắc 俗tục 。 王vương 兩lưỡng 三tam 昧muội 益ích 。 次thứ 破phá 實thật 報báo 土thổ/độ 。 但đãn 深thâm 顯hiển 王vương 三tam 昧muội 益ích 。 三tam 諦đế 未vị 了liễu 了liễu 者giả 。 益ích 意ý 不bất 息tức 。 故cố 有hữu 十thập 番phiên 。 其kỳ 義nghĩa 如như 是thị 。

問vấn 。

三tam 諦đế 獨độc 在tại 極cực 地địa 。 亦diệc 得đắc 通thông 凡phàm 。

答đáp 。

如như 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

眾chúng 生sanh 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。

又hựu 云vân 。

無vô 等đẳng 等đẳng 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。

《# 仁nhân 王vương 》# 云vân 。

法pháp 性tánh 色sắc 。 法pháp 性tánh 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。

《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

因nhân 滅diệt 是thị 色sắc 。 獲hoạch 得đắc 常thường 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

是thị 則tắc 從tùng 凡phàm 至chí 聖thánh 。 皆giai 悉tất 是thị 有hữu 。 即tức 俗tục 諦đế 也dã 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

眾chúng 生sanh 如như 。 彌Di 勒Lặc 如như 。 賢hiền 聖thánh 如như 。 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 。

《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

色sắc 空không 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 空không 。 若nhược 有hữu 一nhất 法Pháp 。 過quá 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 亦diệc 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 。

此thử 則tắc 凡phàm 。 聖thánh 皆giai 空không 。 即tức 真Chân 諦Đế 也dã 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 有hữu 我ngã 不phủ 耶da 。

答đáp 言ngôn 。

有hữu 我ngã 。 我ngã 即tức 佛Phật 性tánh 。 佛Phật 性tánh 即tức 中trung 道đạo 。 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 一nhất 色sắc 。 一nhất 香hương 。 無vô 不bất 中trung 道đạo 。

此thử 則tắc 從tùng 凡phàm 至chí 聖thánh 。 悉tất 皆giai 是thị 中trung 道đạo 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。

問vấn 。

遠viễn 論luận 利lợi 益ích 。 經kinh 語ngữ 還hoàn 多đa 。 第đệ 一nhất 云vân 。

從tùng 久cửu 遠viễn 劫kiếp 來lai 。 讚tán 示thị 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 生sanh 死tử 苦khổ 永vĩnh 盡tận 。 我ngã 常thường 如như 是thị 說thuyết 。

第đệ 二nhị 云vân 。

我ngã 昔tích 於ư 二nhị 萬vạn 億ức 佛Phật 所sở 。 教giáo 無vô 上thượng 道Đạo 。

第đệ 三tam 云vân 。

宿túc 世thế 因nhân 緣duyên 。 吾ngô 今kim 當đương 說thuyết 。

定định 據cứ 何hà 文văn 耶da 。

答đáp 。

第đệ 一nhất 文văn 直trực 云vân 。

從tùng 久cửu 遠viễn 劫kiếp 來lai

久cửu 遠viễn 之chi 言ngôn 。 信tín 實thật 杳# 漫mạn 。 而nhi 未vị 顯hiển 本bổn 地địa 。 或hoặc 據cứ 中trung 間gian 。 第đệ 二nhị 直trực 云vân 。

昔tích 曾tằng 二nhị 萬vạn 億ức 佛Phật 所sở

未vị 判phán 劫kiếp 數số 。 久cửu 近cận 難nạn/nan 明minh 。 將tương 後hậu 文văn 準chuẩn 望vọng 。 似tự 如như 近cận 近cận 。 今kim 論luận 遠viễn 益ích 。 取thủ 第đệ 三tam 文văn 。

以dĩ 三Tam 千Thiên 界Giới 墨mặc 。 東đông 過quá 千thiên 界giới 。 乃nãi 下hạ 一nhất 點điểm 。 點điểm 與dữ 不bất 點điểm 。 盡tận 抹mạt 為vi 塵trần 。 一nhất 塵trần 一nhất 劫kiếp 。 復phục 過quá 是thị 數số 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。

用dụng 此thử 明minh 文văn 。 望vọng 二nhị 萬vạn 億ức 佛Phật 所sở 。 始thỉ 為vi 昨tạc 日nhật 。 從tùng 是thị 已dĩ 來lai 。 為vi 結kết 大Đại 乘Thừa 之chi 首thủ 。 彼bỉ 佛Phật 八bát 千thiên 劫kiếp 說thuyết 經Kinh 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 劫kiếp 覆phú 講giảng 。 彼bỉ 之chi 經kinh 論luận 文văn 廣quảng 時thời 深thâm 。 于vu 時thời 聽thính 眾chúng 。 或hoặc 可khả 當đương 座tòa 已dĩ 悟ngộ 。 或hoặc 可khả 中trung 間gian 化hóa 得đắc 。 或hoặc 可khả 近cận 來lai 化hóa 得đắc 。 咸hàm 至chí 寶bảo 所sở 。 受thọ 法pháp 性tánh 身thân 。 為vi 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 內nội 祕bí 外ngoại 現hiện 。 共cộng 熟thục 眾chúng 生sanh 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 曰viết 。

雖tuy 成thành 道Đạo 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 而nhi 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

是thị 此thử 意ý 也dã 。 于vu 時thời 聽thính 眾chúng 未vị 得đắc 真chân 實thật 益ích 。 若nhược 相tương 似tự 益ích 。 隔cách 生sanh 不bất 忘vong 。 名danh 字tự 觀quán 行hành 益ích 。 隔cách 生sanh 則tắc 忘vong 。 或hoặc 有hữu 不bất 忘vong 。 忘vong 者giả 。 若nhược 值trị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 宿túc 善thiện 還hoàn 生sanh 。 若nhược 值trị 惡ác 友hữu 。 則tắc 失thất 本bổn 心tâm 。 是thị 故cố 中trung 間gian 種chủng 種chủng 塗đồ 熨# 。 或hoặc 多đa 以dĩ 大Đại 乘Thừa 熟thục 。 或hoặc 多đa 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 熟thục 。 生sanh 方phương 便tiện 者giả 。 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 道đạo 。 其kỳ 實thật 為vì 一Nhất 乘Thừa 。 亦diệc 復phục 皆giai 令linh 。 得đắc 至chí 寶bảo 所sở 。 受thọ 法pháp 性tánh 身thân 。 而nhi 於ư 彼bỉ 國quốc 。 被bị 第đệ 九cửu 番phiên 。 十thập 番phiên 真chân 實thật 利lợi 益ích 。 如như 千thiên 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 其kỳ 流lưu 也dã 。 斯tư 等đẳng 已dĩ 究cứu 竟cánh 於ư 前tiền 。 名danh 久cửu 遠viễn 利lợi 益ích 。 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 于vu 今kim 有hữu 住trụ 。 聲Thanh 聞Văn 地Địa 者giả 。 更cánh 近cận 論luận 利lợi 益ích 。 如như 後hậu 說thuyết (# 云vân 云vân )# 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 六lục 下hạ