妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa
Quyển 10
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 十thập 上thượng

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

大đại 章chương 第đệ 五ngũ 。 釋thích 教giáo 相tương/tướng 者giả 。 若nhược 弘hoằng 餘dư 經kinh 。 不bất 明minh 教giáo 相tương/tướng 。 於ư 義nghĩa 無vô 傷thương 。 若nhược 弘hoằng 《# 法pháp 華hoa 》# 。 不bất 明minh 教giáo 者giả 。 文văn 義nghĩa 有hữu 闕khuyết 。 但đãn 聖thánh 意ý 幽u 隱ẩn 。 教giáo 法pháp 彌di 難nạn/nan 。 前tiền 代đại 諸chư 師sư 。 或hoặc 祖tổ 承thừa 名danh 匠tượng 。 或hoặc 思tư 出xuất 神thần 衿# 。 雖tuy 阡# 陌mạch 縱tung 橫hoành 。 莫mạc 知tri 孰thục 是thị 。 然nhiên 義nghĩa 不bất 雙song 立lập 。 理lý 無vô 兩lưỡng 存tồn 。 若nhược 深thâm 有hữu 所sở 以dĩ 。 復phục 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 者giả 。 錄lục 而nhi 用dụng 之chi 。 無vô 文văn 無vô 義nghĩa 。 不bất 可khả 信tín 受thọ 。 南nam 岳nhạc 大đại 師sư 心tâm 有hữu 所sở 證chứng 。 又hựu 勘khám 同đồng 經kinh 論luận 。 聿# 遵tuân 佛Phật 語ngữ 。 天thiên 台thai 師sư 述thuật 而nhi 從tùng 用dụng 。 略lược 明minh 教giáo 為vi 五ngũ 。

一nhất 。 大đại 意ý 。 二nhị 。 出xuất 異dị 。 三tam 。 明minh 難nạn/nan 。 四tứ 。 去khứ 取thủ 。 五ngũ 。 判phán 教giáo 。

大đại 意ý 者giả 。 佛Phật 於ư 無vô 名danh 相tướng 中trung 假giả 名danh 相tướng 說thuyết 。 說thuyết 餘dư 經Kinh 典điển 。 各các 赴phó 緣duyên 取thủ 益ích 。 至chí 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 初sơ 逗đậu 圓viên 別biệt 之chi 機cơ 。 高cao 山sơn 先tiên 照chiếu 。 直trực 明minh 次thứ 第đệ 。 不bất 次thứ 第đệ 。 修tu 行hành 住trụ 上thượng 。 地địa 上thượng 之chi 功công 德đức 。 不bất 辨biện 如Như 來Lai 說thuyết 頓đốn 之chi 意ý 。 若nhược 說thuyết 四tứ 《# 阿a 含hàm 》# 。 《# 增tăng 一nhất 》# 明minh 人nhân 天thiên 因nhân 果quả 。 《# 中trung 》# 明minh 真chân 寂tịch 深thâm 義nghĩa 。 《# 雜tạp 》# 明minh 諸chư 禪thiền 定định 。 《# 長trường/trưởng 》# 破phá 外ngoại 道đạo 。 而nhi 通thông 說thuyết 無vô 常thường 。 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 證chứng 滅diệt 修tu 道Đạo 。 不bất 明minh 如Như 來Lai 曲khúc 巧xảo 施thí 小tiểu 之chi 意ý 。 若nhược 諸chư 方Phương 等Đẳng 折chiết 小tiểu 彈đàn 偏thiên 。 歎thán 大đại 褒bao 圓viên 。 慈từ 悲bi 行hạnh 願nguyện 。 事sự 理lý 殊thù 絕tuyệt 。 不bất 明minh 並tịnh 對đối 訶ha 讚tán 之chi 意ý 。 若nhược 《# 般Bát 若Nhã 》# 論luận 通thông 。 則tắc 三tam 人nhân 同đồng 入nhập 。 論luận 別biệt 。 則tắc 菩Bồ 薩Tát 獨độc 進tiến 。 廣quảng 歷lịch 陰ấm 入nhập 。 盡tận 淨tịnh 虛hư 融dung 。 亦diệc 不bất 明minh 共cộng 別biệt 之chi 意ý 。 若nhược 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 在tại 後hậu 。 略lược 斥xích 三tam 修tu 。 粗thô 點điểm 五ngũ 味vị 。 亦diệc 不bất 委ủy 說thuyết 如Như 來Lai 置trí 教giáo 。 原nguyên 始thỉ 結kết 要yếu 之chi 終chung 。 凡phàm 此thử 諸chư 經kinh 皆giai 是thị 逗đậu 會hội 他tha 意ý 。 令linh 他tha 得đắc 益ích 。 不bất 譚đàm 佛Phật 意ý 。 意ý 趣thú 何hà 之chi 。

今kim 經kinh 不bất 爾nhĩ 。 絓# 是thị 法Pháp 門môn 網võng 目mục 。 大đại 小tiểu 觀quán 法pháp 。 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 種chủng 種chủng 規quy 矩củ 。 皆giai 所sở 不bất 論luận 。 為vi 前tiền 經kinh 已dĩ 說thuyết 故cố 。 但đãn 論luận 如Như 來Lai 布bố 教giáo 之chi 元nguyên 始thỉ 。 中trung 間gian 取thủ 與dữ 漸tiệm 頓đốn 適thích 時thời 。 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 究cứu 竟cánh 終chung 訖ngật 。 說thuyết 教giáo 之chi 綱cương 格cách 。 大đại 化hóa 之chi 筌thuyên 罤# 。 其kỳ 宿túc 殖thực 淳thuần 厚hậu 者giả 。 初sơ 即tức 頓đốn 與dữ 。 直trực 明minh 菩Bồ 薩Tát 位vị 行hành 功công 德đức 。 言ngôn 不bất 涉thiệp 小tiểu 。 文văn 云vân 。

始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 皆giai 信tín 受thọ 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。

其kỳ 不bất 堪kham 者giả 。 隱ẩn 其kỳ 無vô 量lượng 神thần 德đức 。 以dĩ 貧bần 所sở 樂lạc 法pháp 。 方phương 便tiện 附phụ 近cận 。 語ngữ 令linh 勤cần 作tác 。 文văn 云vân 。

我ngã 若nhược 讚tán 佛Phật 乘thừa 。 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 苦khổ 。

如như 此thử 之chi 人nhân 。 應ưng 以dĩ 此thử 法Pháp 。 漸tiệm 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 既ký 得đắc 道Đạo 已dĩ 。 宜nghi 須tu 彈đàn 斥xích 。 即tức 如như 方Phương 等Đẳng 。 以dĩ 大đại 破phá 小tiểu 。 文văn 云vân 。

苦khổ 切thiết 責trách 之chi 已dĩ 。 示thị 以dĩ 所sở 繫hệ 珠châu 。

若nhược 宜nghi 兼kiêm 通thông 。 半bán 滿mãn 洮đào 汰# 。 如như 《# 大đại 品phẩm 》# 遣khiển 蕩đãng 相tương/tướng 著trước 。 會hội 其kỳ 宗tông 途đồ 。 文văn 云vân 。

將tương 導đạo 眾chúng 人nhân 。 欲dục 過quá 嶮hiểm 道đạo 。

過quá 此thử 難nạn/nan 已dĩ 。 定định 之chi 以dĩ 子tử 父phụ 。 付phó 之chi 以dĩ 家gia 業nghiệp 。 拂phất 之chi 以dĩ 權quyền 迹tích 。 顯hiển 之chi 以dĩ 實thật 本bổn 。

當đương 知tri 此thử 經Kinh 。 唯duy 論luận 如Như 來Lai 設thiết 教giáo 大đại 綱cương 。 不bất 委ủy 微vi 細tế 綱cương 目mục 。 譬thí 如như 算toán 者giả 。 初sơ 下hạ 後hậu 除trừ 。 紀kỷ 定định 大đại 數số 。 不bất 存tồn 斗đẩu 斛hộc 。 故cố 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 云vân 。

無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 從tùng 一nhất 法pháp 生sanh 。

則tắc 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 此thử 譬thí 下hạ 算toán 。 若nhược 收thu 無vô 量lượng 以dĩ 入nhập 一nhất 。 會hội 三tam 而nhi 歸quy 大đại 者giả 。 此thử 譬thí 除trừ 算toán 。 唯duy 記ký 大đại 數số 焉yên 。 如như 是thị 等đẳng 意ý 皆giai 法Pháp 身thân 地địa 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 非phi 始thỉ 道đạo 樹thụ 逗đậu 大đại 逗đậu 小tiểu 。 佛Phật 智trí 照chiếu 機cơ 其kỳ 來lai 久cửu 矣hĩ 。 文văn 云vân 。

唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。

此thử 照chiếu 大đại 久cửu 矣hĩ 。 文văn 云vân 。

殷ân 勤cần 稱xưng 歎thán 方phương 便tiện

此thử 照chiếu 小tiểu 久cửu 矣hĩ 。 文văn 云vân 。

諸chư 佛Phật 法Pháp 久cửu 後hậu 。 要yếu 當đương 說thuyết 真chân 實thật 。

此thử 照chiếu 會hội 小tiểu 歸quy 大đại 久cửu 矣hĩ 。 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 云vân 。

踞cứ 師sư 子tử 床sàng 。 見kiến 子tử 便tiện 識thức 。

此thử 語ngữ 初sơ 鑒giám 大đại 機cơ 久cửu 矣hĩ 。

於ư 牕# 牖dũ 中trung 。 遙diêu 見kiến 其kỳ 子tử 。

者giả 。 此thử 鑒giám 小tiểu 機cơ 久cửu 矣hĩ 。

密mật 遣khiển 二nhị 人nhân 。 方phương 便tiện 附phụ 近cận 。 語ngữ 令linh 勤cần 作tác 。

此thử 鑒giám 須tu 開khai 三tam 久cửu 矣hĩ 。

心tâm 相tương 體thể 信tín 。 入nhập 出xuất 無vô 難nan 。

此thử 鑒giám 調điều 斥xích 久cửu 矣hĩ 。

領lãnh 知tri 眾chúng 物vật

此thử 鑒giám 洮đào 汰# 久cửu 矣hĩ 。

後hậu 付phó 家gia 業nghiệp

此thử 鑒giám 教giáo 行hành 等đẳng 久cửu 矣hĩ 。

當đương 知tri 佛Phật 意ý 深thâm 遠viễn 。 彌Di 勒Lặc 不bất 識thức 所sở 為vi 因nhân 緣duyên 。 況huống 下hạ 地địa 二Nhị 乘Thừa 凡phàm 夫phu 等đẳng 耶da 。 文văn 云vân 。

唯duy 我ngã 知tri 是thị 相tướng 。 十thập 方phương 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。

又hựu 已dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 最tối 為vi 難nan 信tín 難nan 解giải 。 前tiền 經kinh 是thị 已dĩ 說thuyết 。 隨tùy 他tha 意ý 。 彼bỉ 不bất 明minh 此thử 意ý 。 故cố 易dị 信tín 易dị 解giải 。 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 是thị 今kim 說thuyết 。 亦diệc 是thị 隨tùy 他tha 意ý 。 亦diệc 易dị 信tín 易dị 解giải 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 是thị 當đương 說thuyết 。 先tiên 已dĩ 聞văn 故cố 。 亦diệc 易dị 信tín 易dị 解giải 。 將tương 說thuyết 此thử 教giáo 。 疑nghi 請thỉnh 重trùng 疊điệp 。 具cụ 如như 迹tích 本bổn 二nhị 文văn 。 受thọ 請thỉnh 說thuyết 時thời 。 秖kỳ 是thị 說thuyết 於ư 教giáo 意ý 。 教giáo 意ý 是thị 佛Phật 意ý 。 佛Phật 意ý 即tức 是thị 佛Phật 智trí 。 佛Phật 智trí 至chí 深thâm 。 是thị 故cố 三tam 止chỉ 四tứ 請thỉnh 。 如như 此thử 艱gian 難nan 。 比tỉ 於ư 餘dư 經kinh 。 餘dư 經kinh 則tắc 易dị 。

若nhược 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 梵Phạm 王Vương 初sơ 請thỉnh 。 直trực 言ngôn 請thỉnh 法pháp 。 亦diệc 無vô 疑nghi 網võng 。 往vãng 復phục 殷ân 勤cần 。 說thuyết 諸chư 方Phương 等Đẳng 。 觀quán 文văn 可khả 知tri 。 說thuyết 《# 大đại 品phẩm 》# 時thời 。 猶do 酬thù 梵Phạm 請thỉnh 。 唯duy 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 中trung 。 請thỉnh 金kim 剛cang 藏tạng 。 可khả 為vi 連liên 類loại 。 而nhi 人nhân 師sư 偏thiên 著trước 。 謂vị 加gia 於ư 法pháp 華hoa 。 言ngôn 小Tiểu 乘Thừa 致trí 請thỉnh 。 不bất 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 見kiến 一nhất 邊biên 耳nhĩ 。 身thân 子tử 騰đằng 眾chúng 心tâm 云vân 。

佛Phật 口khẩu 所sở 生sanh 子tử 。 合hợp 掌chưởng 瞻chiêm 仰ngưỡng 待đãi 。 求cầu 佛Phật 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 數số 有hữu 八bát 萬vạn 。 欲dục 聞văn 具cụ 足túc 道Đạo 。

何hà 獨độc 是thị 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 。 又hựu 彌Di 勒Lặc 闔hạp 眾chúng 。 求cầu 決quyết 文Văn 殊Thù 與dữ 解giải 脫thoát 月nguyệt 。 金kim 剛cang 藏tạng 。 若nhược 為vi 有hữu 異dị 。

又hựu 本bổn 門môn 中trung 。 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 於ư 佛Phật 法Pháp 。 豈khởi 比tỉ 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 耶da 。 若nhược 就tựu 此thử 意ý 。 有hữu 加gia 於ư 彼bỉ 。 若nhược 彼bỉ 列liệt 眾chúng 。 十thập 方phương 雲vân 集tập 。 皆giai 是thị 盧Lô 舍Xá 那Na 。 佛Phật 宿túc 世thế 知tri 識thức 。 此thử 經Kinh 雲vân 集tập 。 地địa 涌dũng 菩Bồ 薩Tát 皆giai 從tùng 釋thích 尊tôn 發phát 心tâm 。 是thị 我ngã 所sở 化hóa 。 此thử 一nhất 往vãng 則tắc 齊tề 而nhi 不bất 無vô 疎sơ 密mật 。 又hựu 彼bỉ 明minh 十thập 方phương 佛Phật 說thuyết 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 被bị 加gia 者giả 。 同đồng 名danh 法pháp 慧tuệ 。 金kim 剛cang 藏tạng 等đẳng 。 不bất 言ngôn 彼bỉ 佛Phật 是thị 舍xá 那na 分phân 身thân 。 今kim 明minh 三tam 變biến 土thổ/độ 田điền 。 一nhất 方phương 各các 四tứ 百bách 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 土thổ/độ 。 滿mãn 中trung 諸chư 佛Phật 。 悉tất 是thị 釋thích 尊tôn 分phân 身thân 。 此thử 意ý 異dị 彼bỉ 。

彼bỉ 以dĩ 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 為vi 勝thắng 薳# 。 復phục 出xuất 一nhất 兩lưỡng 句cú 。 非phi 故cố 興hưng 毀hủy 。 若nhược 較giảo 其kỳ 優ưu 劣liệt 。 恐khủng 成thành 失thất 旨chỉ 。 但đãn 此thử 《# 法pháp 華hoa 》# 開khai 權quyền 顯hiển 本bổn 。 前tiền 後hậu 二nhị 文văn 疑nghi 多đa 請thỉnh 倍bội 。 不bất 比tỉ 餘dư 經kinh 。 秖kỳ 為vi 深thâm 論luận 佛Phật 教giáo 。 妙diệu 說thuyết 聖thánh 心tâm 。 近cận 會hội 圓viên 因nhân 。 遠viễn 申thân 本bổn 果quả 。 所sở 以dĩ 疑nghi 請thỉnh 不bất 已dĩ 。 若nhược 能năng 精tinh 知tri 教giáo 相tương/tướng 。 則tắc 識thức 如Như 來Lai 權quyền 實thật 二nhị 智trí 也dã 。 教giáo 意ý 甚thậm 深thâm 。 其kỳ 略lược 如như 是thị 。

○# 二nhị 出xuất 異dị 解giải 者giả 。 即tức 為vi 十thập 意ý 。

所sở 謂vị 南nam 三tam 。 北bắc 七thất 。

南nam 北bắc 地địa 通thông 用dụng 三tam 種chủng 教giáo 相tương/tướng 。

一nhất 。 頓đốn 。 二nhị 。 漸tiệm 。 三tam 。 不bất 定định 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 為vi 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。 如như 日nhật 照chiếu 高cao 山sơn 。 名danh 為vi 頓đốn 教giáo 。 三tam 藏tạng 為vi 化hóa 小Tiểu 乘Thừa 。 先tiên 教giáo 半bán 字tự 。 故cố 名danh 有hữu 相tương 教giáo 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 為vì 大Đại 乘Thừa 人nhân 。 說thuyết 五ngũ 時thời 般Bát 若Nhã 。 乃nãi 至chí 常thường 住trụ 。 名danh 無vô 相tướng 教giáo 。 此thử 等đẳng 俱câu 為vi 漸tiệm 教giáo 也dã 。 別biệt 有hữu 一nhất 經kinh 。 非phi 頓đốn 漸tiệm 攝nhiếp 。 而nhi 明minh 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 。 《# 勝thắng 鬘man 》# 。 《# 光quang 明minh 》# 等đẳng 是thị 也dã 。 此thử 名danh 偏thiên 方phương 不bất 定định 教giáo 。 此thử 之chi 三tam 意ý 通thông 途đồ 共cộng 用dụng 也dã 。

一nhất 者giả 。 虎hổ 丘khâu 山sơn 岌# 師sư 。 述thuật 頓đốn 與dữ 不bất 定định 。 不bất 殊thù 前tiền 舊cựu 。 漸tiệm 更cánh 為vi 三tam 。

十thập 二nhị 年niên 前tiền 明minh 三tam 藏tạng 。 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 。 名danh 有hữu 相tương 教giáo 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 齊tề 至chí 法pháp 華hoa 。 明minh 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 。 名danh 無vô 相tướng 教giáo 。 最tối 後hậu 雙song 林lâm 。 明minh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 闡xiển 提đề 作tác 佛Phật 。 明minh 常thường 住trụ 教giáo 也dã 。

二nhị 者giả 。 宗tông 愛ái 法Pháp 師sư 。 頓đốn 與dữ 不bất 定định 同đồng 前tiền 。 就tựu 漸tiệm 更cánh 判phán 四tứ 時thời 教giáo 。 即tức 莊trang 嚴nghiêm 旻# 師sư 所sở 用dụng 。 三tam 時thời 不bất 異dị 前tiền 。 更cánh 於ư 無vô 相tướng 後hậu 。 常thường 住trụ 之chi 前tiền 。 指chỉ 法pháp 華hoa 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 萬vạn 善thiện 悉tất 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 名danh 同đồng 歸quy 教giáo 也dã 。

三tam 者giả 。 定định 林lâm 柔nhu 。 次thứ 二nhị 師sư 。 及cập 道Đạo 場Tràng 觀quán 法Pháp 師sư 。 明minh 頓đốn 與dữ 不bất 定định 同đồng 前tiền 。 更cánh 判phán 漸tiệm 為vi 五ngũ 時thời 教giáo 。 即tức 開khai 善thiện 光quang 宅trạch 所sở 用dụng 也dã 。 四tứ 時thời 不bất 異dị 前tiền 。 更cánh 約ước 無vô 相tướng 之chi 後hậu 。 同đồng 歸quy 之chi 前tiền 。 指chỉ 《# 淨tịnh 名danh 》# 。 《# 思tư 益ích 》# 諸chư 方Phương 等Đẳng 經kinh 。 為vi 褒bao 貶biếm 抑ức 揚dương 教giáo 。

四tứ 者giả 。 北bắc 地địa 師sư 亦diệc 作tác 五ngũ 時thời 教giáo 。 而nhi 取thủ 提đề 謂vị 波ba 利lợi 為vi 人nhân 天thiên 教giáo 。 合hợp 《# 淨tịnh 名danh 》# 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 為vi 無vô 相tướng 教giáo 。 餘dư 三tam 不bất 異dị 南nam 方phương 。

五ngũ 者giả 。 菩Bồ 提Đề 流lưu 支chi 明minh 半bán 滿mãn 教giáo 。 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 皆giai 是thị 半bán 字tự 教giáo 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 皆giai 是thị 滿mãn 字tự 教giáo 。

六lục 者giả 。 佛Phật 馱đà 三tam 藏tạng 。 學học 士sĩ 光quang 統thống 所sở 辨biện 四tứ 宗tông 判phán 教giáo 。

一nhất 。 因nhân 緣duyên 宗tông 。 指chỉ 毘tỳ 曇đàm 六lục 因nhân 四tứ 緣duyên 。 二nhị 。 假giả 名danh 宗tông 。 指chỉ 《# 成thành 論luận 》# 三tam 假giả 。 三tam 。 誑cuống 相tương/tướng 宗tông 。 指chỉ 《# 大đại 品phẩm 》# 。 三tam 論luận 。 四tứ 。 常thường 宗tông 。 指chỉ 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 等đẳng 。 常thường 住trụ 佛Phật 性tánh 。 本bổn 有hữu 湛trạm 然nhiên 也dã 。

七thất 者giả 。 有hữu 師sư 開khai 五ngũ 宗tông 教giáo 。 四tứ 義nghĩa 不bất 異dị 前tiền 。 更cánh 指chỉ 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 為vi 法Pháp 界Giới 宗tông 。 即tức 護hộ 身thân 自tự 軌quỹ 大Đại 乘Thừa 所sở 用dụng 也dã 。

八bát 者giả 。 有hữu 人nhân 稱xưng 光quang 統thống 云vân 。

四tứ 宗tông 有hữu 所sở 不bất 收thu 。 更cánh 開khai 六lục 宗tông 。

指chỉ 《# 法pháp 華hoa 》# 萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 久cửu 後hậu 。 要yếu 當đương 說thuyết 真chân 實thật 。 名danh 為vi 真chân 宗tông 。 《# 大đại 集tập 》# 染nhiễm 淨tịnh 俱câu 融dung 。 法Pháp 界Giới 圓viên 普phổ 。 名danh 為vi 圓viên 宗tông 。 餘dư 四tứ 宗tông 如như 前tiền 。 即tức 是thị 耆kỳ 闍xà 凜# 師sư 所sở 用dụng 。

九cửu 者giả 。 北bắc 地địa 禪thiền 師sư 。 明minh 二nhị 種chủng 大Đại 乘Thừa 教giáo 。

一nhất 。 有hữu 相tương/tướng 大Đại 乘Thừa 。 二nhị 。 無vô 相tướng 大Đại 乘Thừa 。 有hữu 相tương/tướng 者giả 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 《# 瓔anh 珞lạc 》# 。 《# 大đại 品phẩm 》# 等đẳng 。 說thuyết 階giai 級cấp 十Thập 地Địa 功công 德đức 行hành 相tương/tướng 也dã 。 無vô 相tướng 者giả 。 如như 《# 楞lăng 伽già 》# 。 《# 思tư 益ích 》# 。 真chân 法pháp 無vô 詮thuyên 次thứ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 相tướng 也dã 。

十thập 者giả 。 北bắc 地địa 禪thiền 師sư 。 非phi 四tứ 宗tông 。 五ngũ 宗tông 。 六lục 宗tông 。 二nhị 相tương/tướng 。 半bán 滿mãn 等đẳng 教giáo 。 但đãn 一nhất 佛Phật 乘thừa 。 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 三tam 。 一nhất 音âm 說thuyết 法Pháp 。 隨tùy 類loại 異dị 解giải 。 諸chư 佛Phật 常thường 行hành 一Nhất 乘Thừa 。 眾chúng 生sanh 見kiến 三tam 。 但đãn 是thị 一nhất 音âm 教giáo 也dã 。 出xuất 異dị 解giải 竟cánh 。

○# 三Tam 明Minh 難nạn/nan 者giả 。 先tiên 難nạn/nan 南nam 地địa 五ngũ 時thời 。 其kỳ 義nghĩa 不bất 成thành 。 餘dư 四tứ 時thời 。 三tam 時thời 。 例lệ 壞hoại 也dã 。 若nhược 言ngôn 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 名danh 有hữu 相tương 教giáo 者giả 。 成thành 實thật 論luận 師sư 。 自tự 誣vu 己kỷ 論luận 。 論luận 云vân 。

我ngã 今kim 正chánh 欲dục 明minh 三tam 藏tạng 中trung 實thật 義nghĩa 。

實thật 義nghĩa 者giả 。 所sở 謂vị 空không 。 是thị 空không 非phi 無vô 相tướng 耶da 。 三tam 藏tạng 非phi 十thập 二nhị 年niên 前tiền 耶da 。 又hựu 《# 阿a 含hàm 》# 中trung 說thuyết 。

是thị 老lão 死tử 。 誰thùy 老lão 死tử 。 二nhị 皆giai 邪tà 見kiến 。 無vô 是thị 老lão 死tử 即tức 法pháp 空không 。 無vô 誰thùy 老lão 死tử 即tức 生sanh 空không 。

三tam 藏tạng 經kinh 中trung 自tự 說thuyết 二nhị 空không 。 二nhị 空không 豈khởi 非phi 無vô 相tướng 。 又hựu 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

三tam 藏tạng 中trung 明minh 法pháp 空không 為vi 大đại 空không 。

摩ma 訶ha 衍diễn 中trung 明minh 十thập 方phương 空không 為vi 大đại 空không 。 即tức 以dĩ 法pháp 空không 為vi 大đại 空không 。 即tức 大đại 無vô 相tướng 。 又hựu 成thành 道Đạo 六lục 年niên 。 即tức 說thuyết 《# 殃ương 掘quật 摩ma 羅la 經kinh 》# 。 明minh 空không 最tối 切thiết 。 此thử 非phi 無vô 相tướng 。 誰thùy 是thị 無vô 相tướng 耶da (# 云vân 云vân )# 。 又hựu 《# 大đại 論luận 》# 云vân 。

從tùng 得đắc 道Đạo 夜dạ 至chí 泥Nê 洹Hoàn 夜dạ 。 常thường 說thuyết 般Bát 若Nhã 。

般Bát 若Nhã 即tức 空không 慧tuệ 也dã 。

復phục 次thứ 。 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 名danh 有hữu 相tương 教giáo 。 為vi 得đắc 道Đạo 。 為vi 不bất 得đắc 道Đạo 。 若nhược 得đắc 道Đạo 則tắc 乖quai 《# 成thành 論luận 》# 。 論luận 師sư 云vân 。

有hữu 相tương/tướng 四Tứ 諦Đế 是thị 調điều 心tâm 方phương 便tiện 。 實thật 不bất 得đắc 道Đạo 。 須tu 見kiến 空không 平bình 乃nãi 能năng 得đắc 道Đạo 。 既ký 言ngôn 有hữu 相tương/tướng 。 那na 忽hốt 得đắc 道Đạo 。 若nhược 不bất 得đắc 道Đạo 。 用dụng 此thử 教giáo 為vi 。 又hựu 拘câu 隣lân 如như 五ngũ 人nhân 。 最tối 初sơ 於ư 佛Phật 法Pháp 。 寂tịch 然nhiên 無vô 聲thanh 字tự 。 獲hoạch 真chân 實thật 知tri 見kiến 。 最tối 初sơ 之chi 言ngôn 。 豈khởi 非phi 十thập 二nhị 年niên 前tiền 得đắc 道Đạo 耶da 。 又hựu 若nhược 得đắc 道Đạo 。 教giáo 同đồng 無vô 相tướng 。 若nhược 不bất 得đắc 道Đạo 。 教giáo 同đồng 邪tà 說thuyết 。 又hựu 若nhược 得đắc 道Đạo 。 得đắc 何hà 等đẳng 道đạo 。 若nhược 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 。 還hoàn 同đồng 無vô 相tướng 。 若nhược 不bất 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 。 亦diệc 同đồng 九cửu 十thập 五ngũ 種chủng 。 非phi 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 有hữu 相tương/tướng 之chi 教giáo 。 具cụ 有hữu 二nhị 過quá (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 難nạn/nan 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 名danh 無vô 相tướng 教giáo 。 明minh 空không 蕩đãng 相tương/tướng 。 未vị 明minh 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 。 猶do 是thị 無vô 常thường 。 八bát 十thập 年niên 佛Phật 。 亦diệc 不bất 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 亦diệc 無vô 彈đàn 訶ha 褒bao 貶biếm 者giả 。 此thử 不bất 可khả 解giải 。 若nhược 言ngôn 無vô 相tướng 。 何hà 意ý 不bất 蕩đãng 無vô 常thường 。 猶do 有hữu 無vô 常thường 。 何hà 謂vị 無vô 相tướng 。 若nhược 言ngôn 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 者giả 。 共cộng 般Bát 若Nhã 可khả 非phi 佛Phật 性tánh 法Pháp 身thân 常thường 等đẳng 。 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 。 云vân 何hà 非phi 佛Phật 性tánh 耶da 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

佛Phật 性tánh 有hữu 五ngũ 種chủng 名danh 。 亦diệc 名danh 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 。 亦diệc 名danh 般Bát 若Nhã 。

般Bát 若Nhã 乃nãi 是thị 佛Phật 性tánh 之chi 異dị 名danh 。 何hà 得đắc 言ngôn 非phi 。 彼bỉ 即tức 救cứu 言ngôn 。

經kinh 稱xưng 佛Phật 性tánh 。 亦diệc 名danh 般Bát 若Nhã 者giả 。 是thị 三tam 德đức 之chi 般Bát 若Nhã 。 何hà 關quan 無vô 相tướng 之chi 般Bát 若Nhã 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 第đệ 八bát 何hà 意ý 云vân 。

如như 我ngã 先tiên 於ư 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 中trung 說thuyết 。 我ngã 與dữ 無vô 我ngã 。 其kỳ 性tánh 不bất 二nhị 。

不bất 二nhị 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 實thật 性tánh 。 實thật 性tánh 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 如như 此thử 遙diêu 指chỉ 。 明minh 文văn 灼chước 然nhiên 。 何hà 意ý 言ngôn 非phi 。 又hựu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 佛Phật 性tánh 。 秖kỳ 是thị 法pháp 性tánh 常thường 住trụ 。 不bất 可khả 變biến 易dị 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 明minh 實thật 相tướng 實thật 際tế 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 即tức 是thị 佛Phật 無vô 生sanh 法pháp 。 無vô 生sanh 法pháp 即tức 是thị 佛Phật 。 二nhị 義nghĩa 何hà 異dị 。 故cố 知tri 法pháp 性tánh 實thật 相tướng 。 即tức 是thị 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。 般Bát 若Nhã 觀quán 照chiếu 。 即tức 是thị 了liễu 因nhân 佛Phật 性tánh 。 五ngũ 度độ 功công 德đức 資tư 發phát 般Bát 若Nhã 。 即tức 是thị 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 。 此thử 三tam 般Bát 若Nhã 。 與dữ 涅Niết 槃Bàn 三tam 佛Phật 性tánh 。 復phục 何hà 異dị 耶da 。 《# 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 論luận 》# 云vân 。

福phước 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 。

於ư 餘dư 名danh 生sanh 因nhân 。 於ư 實thật 名danh 了liễu 因nhân 。 實thật 相tướng 了liễu 因nhân 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 豈khởi 非phi 佛Phật 性tánh 。 但đãn 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 。 如như 前tiền 分phân 別biệt 。 何hà 得đắc 聞văn 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 。 謂vị 非phi 帝Đế 釋Thích 。 其kỳ 謬mậu 類loại 此thử 。 若nhược 言ngôn 無vô 常thường 。 八bát 十thập 年niên 佛Phật 說thuyết 。 非phi 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 者giả 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 云vân 。

八bát 十thập 年niên 佛Phật 背bối/bội 痛thống 有hữu 疾tật 。 於ư 娑sa 羅la 入nhập 滅diệt 。

那na 忽hốt 譚đàm 常thường 辨biện 性tánh (# 云vân 云vân )# 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

佛Phật 有hữu 生sanh 身thân 。 法Pháp 身thân 。

生sanh 身thân 同đồng 人nhân 法pháp 。 有hữu 寒hàn 熱nhiệt 病bệnh 患hoạn 。 馬mã 麥mạch 乞khất 乳nhũ 。 法pháp 性tánh 身thân 佛Phật 。 光quang 明minh 無vô 邊biên 。 色sắc 像tượng 無vô 邊biên 。 尊tôn 特đặc 之chi 身thân 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 為vi 法pháp 性tánh 身thân 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 法Pháp 。 聽thính 法Pháp 之chi 眾chúng 尚thượng 非phi 生sanh 死tử 身thân 。 何hà 況huống 佛Phật 耶da 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

又hựu 生sanh 身thân 佛Phật 壽thọ 則tắc 有hữu 量lượng 。 法Pháp 身thân 佛Phật 壽thọ 則tắc 無vô 量lượng 。

豈khởi 可khả 以dĩ 無vô 常thường 八bát 十thập 年niên 加gia 於ư 法Pháp 身thân 耶da 。 小Tiểu 乘Thừa 中trung 云vân 。

法Pháp 身thân 尚thượng 其kỳ 不bất 滅diệt 。 如như 均Quân 提Đề 沙Sa 彌Di 憂ưu 惱não 。 佛Phật 問vấn 。

汝nhữ 和hòa 尚thượng 戒giới 身thân 滅diệt 不phủ 。

答đáp 言ngôn 。

不phủ 。 乃nãi 至chí 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 滅diệt 不phủ 。

答đáp 言ngôn 。

不phủ 。 何hà 況huống 般Bát 若Nhã 法Pháp 身thân 而nhi 言ngôn 無vô 常thường 。 若nhược 言ngôn 般Bát 若Nhã 無vô 會hội 三tam 者giả 。 何hà 故cố 〈# 問vấn 住trụ 品phẩm 〉# 云vân 。

諸chư 天thiên 子tử 今kim 未vị 發phát 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 應ưng 當đương 發phát 。 若nhược 入nhập 聲Thanh 聞Văn 正chánh 位vị 。 是thị 人nhân 不bất 能năng 。 發phát 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 與dữ 生sanh 死tử 作tác 障chướng 隔cách 故cố 。 是thị 人nhân 若nhược 發phát 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 我ngã 亦diệc 隨tùy 喜hỷ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 上thượng 人nhân 應ưng 求cầu 上thượng 法pháp 。 我ngã 終chung 不bất 斷đoạn 其kỳ 功công 德đức 。

若nhược 聲Thanh 聞Văn 不bất 求cầu 上thượng 法pháp 。 何hà 所sở 隨tùy 喜hỷ 。 既ký 隨tùy 喜hỷ 上thượng 法pháp 。 即tức 是thị 會hội 三tam 。 若nhược 言ngôn 般Bát 若Nhã 無vô 彈đàn 訶ha 者giả 。 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

二Nhị 乘Thừa 智trí 慧tuệ 猶do 如như 螢huỳnh 火hỏa 。 菩Bồ 薩Tát 一nhất 日nhật 學học 智trí 慧tuệ 。 如như 日nhật 照chiếu 四tứ 天thiên 下hạ 。

又hựu 十thập 三tam 卷quyển 云vân 。

譬thí 如như 狗cẩu 。 不bất 從tùng 大đại 家gia 求cầu 食thực 。 反phản 從tùng 作tác 務vụ 者giả 索sách 。 當đương 來lai 世thế 。 善thiện 男nam 女nữ 人nhân 棄khí 深thâm 般Bát 若Nhã 。 而nhi 攀phàn 枝chi 葉diệp 。 取thủ 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 所sở 應ưng 行hành 經kinh 。

又hựu 云vân 。

見kiến 像tượng 觀quán 跡tích 。 皆giai 名danh 不bất 黠hiệt 。

豈khởi 有hữu 彈đàn 訶ha 更cánh 劇kịch 於ư 此thử 。 謂vị 無vô 褒bao 貶biếm 耶da 。 若nhược 言ngôn 般Bát 若Nhã 是thị 第đệ 二nhị 時thời 教giáo 。 引dẫn 諸chư 天thiên 子tử 白bạch 佛Phật 云vân 。

見kiến 第đệ 二nhị 法Pháp 輪luân 轉chuyển

者giả 。 何hà 經kinh 不bất 見kiến 第đệ 二nhị 。 而nhi 獨độc 言ngôn 般Bát 若Nhã 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

始thỉ 坐tọa 道đạo 樹thụ 力lực 降hàng 魔ma 。 得đắc 甘cam 露lộ 滅diệt 覺giác 道đạo 成thành 。 乃nãi 至chí 說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 。

兩lưỡng 說thuyết 相tương 對đối 。 亦diệc 應ưng 是thị 第đệ 二nhị 法Pháp 輪luân 轉chuyển 。 《# 法pháp 華hoa 》# 亦diệc 云vân 。

昔tích 於ư 波ba 羅la 柰nại 。 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 今kim 復phục 更cánh 轉chuyển 。 最tối 上thượng 之chi 法Pháp 輪luân 。

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 又hựu 云vân 。

昔tích 於ư 波ba 羅la 柰nại 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 八bát 萬vạn 天thiên 人nhân 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 今kim 於ư 此thử 間gian 。 拘câu 尸thi 那na 城thành 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 時thời 。 八bát 十thập 萬vạn 億ức 。 人nhân 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。

經kinh 經kinh 皆giai 有hữu 此thử 旨chỉ 。 亦diệc 應ưng 併tinh 是thị 第đệ 二nhị 。 何hà 獨độc 《# 般Bát 若Nhã 》# 耶da 。 若nhược 言ngôn 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 明minh 無vô 相tướng 者giả 。 何hà 得đắc 二nhị 夜dạ 常thường 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 故cố 知tri 無vô 相tướng 之chi 過quá 亦diệc 甚thậm 眾chúng 多đa 云vân 云vân )# 。

次thứ 難nạn/nan 褒bao 貶biếm 教giáo 是thị 第đệ 三tam 時thời 。 雖tuy 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 猶do 是thị 無vô 常thường 。 不bất 明minh 常thường 住trụ 。 直trực 是thị 彈đàn 訶ha 褒bao 揚dương 而nhi 已dĩ 。 今kim 問vấn 。

說thuyết 般Bát 若Nhã 時thời 。 諸chư 大đại 弟đệ 子tử 。 皆giai 轉chuyển 教giáo 說thuyết 法Pháp 。 雖tuy 不bất 悕hy 取thủ 。 咸hàm 以dĩ 具cụ 知tri 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 門môn 。 何hà 得đắc 被bị 訶ha 。 茫mang 然nhiên 不bất 識thức 是thị 何hà 言ngôn 。 不bất 知tri 以dĩ 何hà 答đáp 。 故cố 知tri 褒bao 貶biếm 不bất 應ưng 在tại 般Bát 若Nhã 之chi 後hậu 。 非phi 第đệ 三tam 時thời 也dã 。 又hựu 彌Di 勒Lặc 等đẳng 亦diệc 被bị 屈khuất 折chiết 。 何hà 但đãn 聲Thanh 聞Văn 。 若nhược 言ngôn 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 其kỳ 文văn 自tự 說thuyết 。 佛Phật 身thân 無vô 為vi 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số 。 金kim 剛cang 之chi 體thể 。 何hà 疾tật 何hà 惱não 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 。 現hiện 斯tư 事sự 耳nhĩ 。 文văn 辨biện 金kim 剛cang 。 而nhi 人nhân 判phán 七thất 百bách 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 辨biện 金kim 剛cang 。 那na 忽hốt 常thường 住trụ 。 又hựu 云vân 。

觀quán 身thân 實thật 相tướng 。 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。

又hựu 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 有hữu 三tam 種chủng 。

真chân 性tánh 。 實thật 慧tuệ 。 方phương 便tiện 。 即tức 是thị 三tam 佛Phật 性tánh 義nghĩa 。 且thả 復phục 塵trần 勞lao 之chi 儔trù 是thị 如Như 來Lai 種chủng 。 豈khởi 非phi 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。 不bất 斷đoạn 癡si 愛ái 起khởi 諸chư 明minh 脫thoát 。 明minh 即tức 了liễu 因nhân 性tánh 。 脫thoát 即tức 緣duyên 因nhân 性tánh 。 三tam 義nghĩa 宛uyển 然nhiên 。 判phán 是thị 無vô 常thường 。 涅Niết 槃Bàn 三tam 種chủng 佛Phật 性tánh 。 何hà 得đắc 是thị 常thường 耶da 。

次thứ 難nạn/nan 第đệ 四tứ 時thời 同đồng 歸quy 教giáo 。 正chánh 是thị 收thu 束thúc 萬vạn 善thiện 。 入nhập 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 。 神thần 通thông 延diên 壽thọ 。 前tiền 過quá 恆Hằng 沙sa 。 後hậu 倍bội 上thượng 數số 。 亦diệc 不bất 明minh 常thường 。 此thử 不bất 應ưng 爾nhĩ 。 《# 法pháp 華hoa 》# 明minh 一nhất 種chủng 性tánh 相tướng 。 一nhất 地địa 所sở 生sanh 。 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 悉tất 到đáo 於ư 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 地địa 。 命mạng 章chương 即tức 云vân 。

開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。

《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 明minh 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 猶do 帶đái 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 。 如như 爪trảo 上thượng 土thổ 。 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 如như 十thập 方phương 土độ 。 《# 法pháp 華hoa 》# 純thuần 說thuyết 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 如như 十thập 方phương 土độ 。 而nhi 非phi 常thường 者giả 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 爪trảo 上thượng 土thổ/độ 。 云vân 何hà 明minh 常thường 住trụ 。 又hựu 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 初sơ 成thành 正chánh 覺giác 。 成thành 佛Phật 太thái 近cận 。 《# 法pháp 華hoa 》# 明minh 。 成thành 佛Phật 久cửu 遠viễn 。 中trung 間gian 今kim 日nhật 皆giai 是thị 迹tích 耳nhĩ 。 迹tích 中trung 所sở 說thuyết 而nhi 言ngôn 是thị 常thường 。 本bổn 地địa 之chi 教giáo 豈khởi 不bất 明minh 常thường 。 又hựu 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 云vân 。

說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không 。 歷lịch 劫kiếp 修tu 行hành 。 未vị 曾tằng 宣tuyên 說thuyết 如như 是thị 。 甚thậm 深thâm 無vô 量lượng 義nghĩa 經kinh 。

甚thậm 深thâm 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 已dĩ 自tự 甚thậm 深thâm 。 甚thậm 深thâm 之chi 經kinh 為vi 《# 法pháp 華hoa 》# 弄lộng 引dẫn 。 豈khởi 不bất 明minh 常thường 。 若nhược 言ngôn 常thường 住trụ 語ngữ 少thiểu 者giả 。 如như 天thiên 子tử 一nhất 語ngữ 。 可khả 非phi 勅sắc 耶da 。 文văn 云vân 。

世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ

又hựu 云vân 。

無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。

伽già 耶da 城thành 壽thọ 命mạng 及cập 數sác 數sác 示thị 現hiện 等đẳng 。 是thị 應ưng 佛Phật 壽thọ 命mạng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 者giả 。 是thị 報báo 佛Phật 壽thọ 命mạng 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 者giả 。 是thị 法pháp 佛Phật 壽thọ 命mạng 也dã 。 三tam 佛Phật 宛uyển 然nhiên 。 常thường 住trụ 義nghĩa 足túc 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

示thị 現hiện 三tam 種chủng 菩Bồ 提Đề 。

一nhất 者giả 。 應ứng 化hóa 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。

隨tùy 所sở 應ưng 見kiến 。 而nhi 為vi 示thị 現hiện 。 謂vị 出xuất 釋Thích 氏Thị 宮cung 。 去khứ 伽Già 耶Da 城Thành 不bất 遠viễn 。 坐tọa 道Đạo 場Tràng 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 也dã 。 二nhị 。 報báo 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。

謂vị 十Thập 地Địa 滿mãn 足túc 得đắc 常thường 涅Niết 槃Bàn 。 文văn 云vân 。

我ngã 實thật 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 劫kiếp 也dã 。

三tam 。 法pháp 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。

謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 清thanh 淨tịnh 不bất 變biến 。 文văn 云vân 。

如Như 來Lai 如như 實thật 知tri 見kiến 。 三tam 界giới 之chi 相tướng 。 不bất 如như 三tam 界giới 。 見kiến 於ư 三tam 界giới 。

謂vị 眾chúng 生sanh 界giới 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 不bất 離ly 眾chúng 生sanh 界giới 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 又hựu 云vân 。

我ngã 不bất 敢cảm 輕khinh 於ư 汝nhữ 等đẳng 。 汝nhữ 等đẳng 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。

即tức 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。 又hựu 云vân 。

為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến

即tức 了liễu 因nhân 佛Phật 性tánh 。 又hựu 云vân 。

佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi

即tức 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 亦diệc 明minh 。 三tam 種chủng 佛Phật 性tánh 。 論luận 云vân 。

唯duy 佛Phật 如Như 來Lai 。 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 究cứu 竟cánh 滿mãn 足túc 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 慧Tuệ 。 故cố 名danh 大đại 。 言ngôn 。

我ngã 不bất 敢cảm 輕khinh 於ư 汝nhữ 等đẳng 。 汝nhữ 等đẳng 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。

者giả 。 示thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 也dã 。 經kinh 論luận 明minh 據cứ 。 云vân 何hà 言ngôn 無vô 。 又hựu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

是thị 經Kinh 出xuất 世thế 。 如như 彼bỉ 果quả 實thật 。 多đa 所sở 利lợi 益ích 。 安an 樂lạc 一nhất 切thiết 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 見kiến 如Như 來Lai 性tánh 。 如như 法Pháp 華hoa 中trung 八bát 千thiên 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 受thọ 記ký 莂biệt 。 成thành 大đại 果quả 實thật 。 如như 秋thu 收thu 冬đông 藏tạng 。 更cánh 無vô 所sở 作tác 。

若nhược 八bát 千thiên 聲Thanh 聞Văn 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 不bất 應ưng 懸huyền 指chỉ 。 明minh 文văn 信tín 驗nghiệm 。 何hà 勞lao 苟cẩu 執chấp 。 又hựu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 二nhị 十thập 五ngũ 云vân 。

究cứu 竟cánh 畢tất 竟cánh 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 得đắc 一Nhất 乘Thừa 。 一Nhất 乘Thừa 者giả 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 我ngã 說thuyết 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。

故cố 今kim 經kinh 是thị 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 教giáo 。 與dữ 涅Niết 槃Bàn 玄huyền 會hội 。 且thả 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 猶do 帶đái 三tam 乘thừa 得đắc 道Đạo 。 此thử 經Kinh 純thuần 一nhất 無vô 雜tạp 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 更cánh 不bất 發phát 迹tích 。 此thử 經Kinh 顯hiển 本bổn 義nghĩa 彰chương 。 處xứ 處xứ 唱xướng 生sanh 。 處xứ 處xứ 現hiện 滅diệt 。 未vị 來lai 常thường 住trụ 。 三tam 世thế 益ích 物vật 。 人nhân 眾chúng 見kiến 燒thiêu 。 我ngã 土thổ/độ 不bất 毀hủy 。 豈khởi 是thị 神thần 通thông 延diên 壽thọ 有hữu 滅diệt 盡tận 耶da 。 破phá 神thần 通thông 延diên 壽thọ 義nghĩa (# 云vân 云vân )# 。

難nạn/nan 第đệ 五ngũ 時thời 教giáo 。 雙song 林lâm 常thường 住trụ 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 闡xiển 提đề 作tác 佛Phật 者giả 。 問vấn 成thành 論luận 師sư 。 依y 二nhị 諦đế 解giải 義nghĩa 。 第đệ 五ngũ 時thời 教giáo 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 不phủ 。 若nhược 二nhị 諦đế 攝nhiếp 。 與dữ 諸chư 教giáo 同đồng 。 前tiền 教giáo 二nhị 諦đế 猶do 是thị 無vô 常thường 。 雙song 林lâm 二nhị 諦đế 何hà 得đắc 是thị 常thường 。 若nhược 雙song 林lâm 不bất 出xuất 二nhị 諦đế 。 能năng 照chiếu 別biệt 理lý 。 破phá 別biệt 惑hoặc 。 得đắc 是thị 常thường 者giả 。 前tiền 教giáo 所sở 明minh 二nhị 諦đế 。 亦diệc 照chiếu 別biệt 理lý 。 破phá 別biệt 惑hoặc 。 那na 忽hốt 無vô 常thường 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 闡xiển 提đề 作tác 佛Phật 。 例lệ 如như 此thử 難nạn/nan 。 故cố 知tri 明minh 理lý 不bất 異dị 前tiền 時thời 。 據cứ 何hà 為vi 常thường 住trụ 耶da 。

難nạn/nan 頓đốn 教giáo 者giả 。 例lệ 此thử 可khả 解giải 。 實thật 既ký 是thị 同đồng 。 據cứ 何hà 為vi 頓đốn 。 權quyền 雖tuy 別biệt 異dị 。 不bất 應ưng 從tùng 事sự 判phán 大đại 小tiểu 。 則tắc 大đại 顛điên 倒đảo (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 難nạn/nan 偏thiên 方phương 不bất 定định 教giáo 。 謂vị 非phi 次thứ 第đệ 。 別biệt 為vi 一nhất 緣duyên 。 如như 《# 金kim 光quang 》# 。 《# 勝thắng 鬘man 》# 。 《# 楞lăng 伽già 》# 。 《# 殃ương 掘quật 》# 之chi 流lưu 也dã 。 問vấn 。

《# 殃ương 掘quật 》# 之chi 經kinh 。 六lục 年niên 所sở 說thuyết 。 列liệt 次thứ 第đệ 眾chúng 。 委ủy 悉tất 餘dư 經kinh 。 彈đàn 斥xích 明minh 常thường 。 分phân 明minh 餘dư 教giáo 。 釋Thích 梵Phạm 四Tứ 王Vương 。 及cập 十thập 弟đệ 子tử 。 乃nãi 至chí 文Văn 殊Thù 。 皆giai 被bị 訶ha 斥xích 。 同đồng 聞văn 宛uyển 然nhiên 。 應ưng 入nhập 次thứ 第đệ 。 而nhi 今kim 判phán 作tác 偏thiên 方phương 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 亦diệc 是thị 彈đàn 訶ha 。 那na 得đắc 引dẫn 為vi 次thứ 第đệ 。 又hựu 《# 淨tịnh 名danh 》# 所sở 訶ha 。 事sự 在tại 往vãng 昔tích 。 追truy 述thuật 前tiền 語ngữ 。 以dĩ 辭từ 不bất 堪kham 。 當đương 知tri 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 已dĩ 應ưng 被bị 訶ha 。 與dữ 《# 殃ương 掘quật 》# 同đồng 。 若nhược 殃ương 掘quật 偏thiên 方phương 。 則tắc 《# 淨tịnh 名danh 》# 非phi 次thứ 。 若nhược 謂vị 《# 殃ương 掘quật 》# 明minh 常thường 。 別biệt 為vi 一nhất 緣duyên 者giả 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

塵trần 勞lao 之chi 儔trù 是thị 如Như 來Lai 種chủng

何hà 得đắc 是thị 次thứ 第đệ 之chi 說thuyết (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 難nạn/nan 其kỳ 依y 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 五ngũ 味vị 判phán 五ngũ 時thời 教giáo 。 用dụng 從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 。 譬thí 三tam 藏tạng 十thập 二nhị 年niên 前tiền 有hữu 相tương 教giáo 。 從tùng 乳nhũ 出xuất 酪lạc 。 譬thí 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 般Bát 若Nhã 無vô 相tướng 教giáo 。 從tùng 酪lạc 出xuất 生sanh 蘇tô 。 譬thí 方Phương 等Đẳng 褒bao 貶biếm 教giáo 。 從tùng 生sanh 蘇tô 出xuất 熟thục 蘇tô 。 譬thí 萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 法pháp 華hoa 教giáo 。 從tùng 熟thục 蘇tô 出xuất 醍đề 醐hồ 。 譬thí 涅Niết 槃Bàn 常thường 住trụ 教giáo 。 此thử 現hiện 見kiến 乖quai 文văn 義nghĩa 理lý 。 顛điên 倒đảo 相tương 生sanh 。 殊thù 不bất 次thứ 第đệ 。 何hà 者giả 。 經Kinh 云vân 。

從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ

譬thí 初sơ 從tùng 佛Phật 出xuất 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 云vân 何hà 以dĩ 十thập 二nhị 部bộ 對đối 於ư 九cửu 部bộ 有hữu 相tương 教giáo 耶da 。 一nhất 者giả 。 有hữu 相tương 教giáo 無vô 十thập 二nhị 部bộ 。 二nhị 者giả 。 有hữu 相tương 教giáo 非phi 佛Phật 初sơ 說thuyết 。 故cố 不bất 應ưng 以dĩ 此thử 。 為vi 對đối (# 云vân 云vân )# 。 彼bỉ 即tức 救cứu 云vân 。

小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 有hữu 十thập 二nhị 部bộ 。 引dẫn 文văn 證chứng 云vân 。

雪Tuyết 山Sơn 忍nhẫn 草thảo 。 牛ngưu 若nhược 食thực 者giả 。 即tức 出xuất 醍đề 醐hồ 。 更cánh 有hữu 異dị 草thảo 。 牛ngưu 若nhược 食thực 者giả 。 不bất 出xuất 醍đề 醐hồ 。 故cố 知tri 大đại 小tiểu 通thông 有hữu 十thập 二nhị 部bộ 。 但đãn 有hữu 佛Phật 性tánh 無vô 佛Phật 性tánh 之chi 異dị 耳nhĩ 。 今kim 問vấn 。

縱túng/tung 令linh 通thông 有hữu 十thập 二nhị 部bộ 者giả 。 何hà 故cố 不bất 取thủ 。 明minh 佛Phật 性tánh 之chi 十thập 二nhị 部bộ 為vi 乳nhũ 教giáo 耶da 。 大đại 經kinh 第đệ 七thất 云vân 。

九cửu 部bộ 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 。 是thị 人nhân 無vô 罪tội 。 如như 言ngôn 大đại 海hải 。 唯duy 有hữu 七thất 寶bảo 。 無vô 有hữu 八bát 寶bảo 。 是thị 人nhân 無vô 罪tội 。

例lệ 此thử 而nhi 言ngôn 。 若nhược 十thập 二nhị 部bộ 無vô 佛Phật 性tánh 者giả 。 是thị 人nhân 得đắc 罪tội 。 既ký 言ngôn 具cụ 十thập 二nhị 部bộ 。 何hà 意ý 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 即tức 墮đọa 得đắc 罪tội 之chi 句cú 。 豈khởi 會hội 無vô 罪tội 十thập 二nhị 部bộ 耶da 。

若nhược 言ngôn 從tùng 十thập 二nhị 部bộ 出xuất 修tu 多đa 羅la 。 修tu 多đa 羅la 對đối 無vô 相tướng 般Bát 若Nhã 教giáo 者giả 。 脩tu 多đa 羅la 則tắc 通thông 一nhất 切thiết 。 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 。 五ngũ 時thời 皆giai 名danh 脩tu 多đa 羅la 。 何hà 以dĩ 獨độc 對đối 無vô 相tướng 般Bát 若Nhã 。 解giải 云vân 。

般Bát 若Nhã 中trung 有hữu 直trực 說thuyết 義nghĩa 。 復phục 是thị 第đệ 二nhị 時thời 。 故cố 以dĩ 對đối 之chi 。 若nhược 言ngôn 直trực 說thuyết 應ưng 是thị 脩tu 多đa 羅la 者giả 。 般Bát 若Nhã 中trung 有hữu 譬thí 說thuyết 。 因nhân 緣duyên 說thuyết 。 授thọ 記ký 說thuyết 。 論luận 義nghĩa 說thuyết 。 那na 得đắc 獨độc 是thị 直trực 說thuyết 耶da 。 般Bát 若Nhã 兼kiêm 具cụ 眾chúng 說thuyết 。 以dĩ 脩tu 多đa 羅la 為vi 名danh 者giả 。 餘dư 經kinh 亦diệc 直trực 說thuyết 。 何hà 不bất 對đối 脩tu 多đa 羅la 。 若nhược 言ngôn 第đệ 二nhị 時thời 者giả 。 何hà 經kinh 非phi 第đệ 二nhị 時thời 。 已dĩ 如như 前tiền 難nạn/nan 。 從tùng 修tu 多đa 羅la 出xuất 方Phương 等Đẳng 經kinh 。 用dụng 對đối 褒bao 貶biếm 淨tịnh 名danh 等đẳng 教giáo 者giả 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 不bất 應ưng 在tại 《# 大đại 品phẩm 》# 之chi 後hậu 。 已dĩ 如như 前tiền 破phá (# 云vân 云vân )# 。 從tùng 方Phương 等Đẳng 出xuất 般Bát 若Nhã 。 用dụng 對đối 法pháp 華hoa 者giả 。 經kinh 文văn 自tự 云vân 般Bát 若Nhã 。 而nhi 曲khúc 辨biện 為vi 法pháp 華hoa 。 迴hồi 經kinh 文văn 就tựu 義nghĩa 。 最tối 為vi 無vô 意ý 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

八bát 千thiên 聲Thanh 聞Văn 於ư 法pháp 華hoa 受thọ 記ký

不bất 道đạo 般Bát 若Nhã 受thọ 記ký 。 那na 得đắc 喚hoán 法pháp 華hoa 為vi 般Bát 若Nhã 。 乖quai 文văn 失thất 旨chỉ 。 不bất 成thành 次thứ 第đệ 也dã 。 從tùng 般Bát 若Nhã 出xuất 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 即tức 解giải 云vân 。

從tùng 法pháp 華hoa 出xuất 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 亦diệc 不bất 會hội 經kinh 文văn 。 譬thí 如như 很# 子tử 。 又hựu 似tự 㑦# 羊dương (# 云vân 云vân )# 。

五ngũ 時thời 之chi 失thất 。 其kỳ 過quá 如như 是thị 。 其kỳ 四tứ 時thời 。 三tam 時thời 。 無vô 勞lao 更cánh 難nan 。 南nam 方phương 教giáo 相tương/tướng 。 不bất 可khả 復phục 依y 也dã 。 今kim 更cánh 難nan 用dụng 三tam 時thời 義nghĩa 家gia 云vân 。

十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 訖ngật 至chí 法pháp 華hoa 。 同đồng 名danh 無vô 相tướng 教giáo 者giả 。 法pháp 華hoa 會hội 三tam 。 般Bát 若Nhã 亦diệc 應ưng 歸quy 一nhất 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 云vân 何hà 同đồng 是thị 無vô 相tướng 。 四tứ 時thời 亦diệc 例lệ 爾nhĩ 。

次thứ 難nạn/nan 北bắc 地địa 五ngũ 時thời 義nghĩa 。 若nhược 言ngôn 《# 提đề 謂vị 》# 說thuyết 五Ngũ 戒Giới 十Thập 善Thiện 者giả 。 彼bỉ 經kinh 但đãn 明minh 五Ngũ 戒Giới 不bất 明minh 十Thập 善Thiện 。 唯duy 是thị 人nhân 教giáo 。 則tắc 非phi 天thiên 教giáo 。 縱túng/tung 以dĩ 此thử 為vi 人nhân 天thiên 教giáo 者giả 。 諸chư 經kinh 皆giai 明minh 戒giới 善thiện 。 亦diệc 應ưng 是thị 人nhân 天thiên 教giáo 耶da 。 又hựu 彼bỉ 經Kinh 云vân 。

五Ngũ 戒Giới 為vi 諸chư 佛Phật 之chi 母mẫu 。 欲dục 求cầu 佛Phật 道Đạo 讀đọc 是thị 經Kinh 。 欲dục 求cầu 阿A 羅La 漢Hán 讀đọc 是thị 經Kinh 。

又hựu 云vân 。

欲dục 得đắc 不bất 死tử 地địa 。 當đương 佩bội 長trường 生sanh 之chi 符phù 。 服phục 不bất 死tử 之chi 藥dược 。 持trì 長trường/trưởng 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 印ấn 。

長trường 生sanh 符phù 者giả 。 即tức 三tam 乘thừa 法Pháp 是thị 。 長trường/trưởng 樂nhạo/nhạc/lạc 印ấn 者giả 。 即tức 泥Nê 洹Hoàn 道đạo 是thị 。 云vân 何hà 獨độc 言ngôn 是thị 人nhân 天thiên 教giáo 耶da 。 又hựu 云vân 。

五Ngũ 戒Giới 天thiên 地địa 之chi 根căn 。 眾chúng 靈linh 之chi 源nguyên 。 天thiên 持trì 之chi 和hòa 陰âm 陽dương 。 地địa 持trì 之chi 萬vạn 物vật 生sanh 。 萬vạn 物vật 之chi 母mẫu 。 萬vạn 神thần 之chi 父phụ 。 大Đại 道Đạo 之chi 元nguyên 。 泥Nê 洹Hoàn 之chi 本bổn 。 又hựu 四tứ 事sự 本bổn 。 五ngũ 陰ấm 。 六lục 衰suy 本bổn 。 四tứ 事sự 即tức 四tứ 大đại 。 四tứ 事sự 本bổn 淨tịnh 。 五ngũ 陰ấm 本bổn 淨tịnh 。 六lục 衰suy 本bổn 淨tịnh 。 如như 此thử 等đẳng 意ý 。 窮cùng 元nguyên 極cực 妙diệu 之chi 說thuyết 。 云vân 何hà 獨độc 是thị 人nhân 天thiên 教giáo 耶da 。 又hựu 提đề 謂vị 長trưởng 者giả 。 得đắc 不Bất 起Khởi 法Pháp 忍Nhẫn 。 三tam 百bách 人nhân 得đắc 信tín 忍nhẫn 。 二nhị 百bách 人nhân 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 得đắc 柔Nhu 順Thuận 法Pháp 忍Nhẫn 。 龍long 王vương 得đắc 信tín 根căn 。 阿a 須tu 輪luân 眾chúng 。 皆giai 發phát 無Vô 上Thượng 正Chánh 真Chân 道Đạo 意ý 。 觀quán 此thử 得đắc 道Đạo 。 豈khởi 是thị 人nhân 天thiên 教giáo 耶da 。

復phục 次thứ 。 《# 釋thích 論luận 》# 。 結kết 集tập 法Pháp 藏tạng 。 初sơ 從tùng 波Ba 羅La 奈Nại 至chí 泥Nê 洹Hoàn 夕tịch 。 凡phàm 所sở 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 。 結kết 為vi 三tam 法Pháp 藏tạng 。 從tùng 初sơ 生sanh 至chí 雙song 樹thụ 。 凡phàm 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 結kết 為vi 摩ma 訶ha 衍diễn 藏tạng 。 奈nại 苑uyển 之chi 前tiền 。 不bất 預dự 小Tiểu 乘Thừa 攝nhiếp 。 何hà 者giả 。

爾nhĩ 時thời 未vị 有hữu 僧Tăng 寶bảo 。 故cố 不bất 應ứng 用dụng 《# 提đề 謂vị 》# 為vi 初sơ 教giáo 也dã 。 若nhược 言ngôn 《# 提đề 謂vị 》# 是thị 祕bí 密mật 教giáo 。 一nhất 音âm 異dị 解giải 者giả 。 不bất 應ưng 在tại 顯hiển 露lộ 之chi 初sơ 。 餘dư 四tứ 時thời 同đồng 南nam 家gia 。 已dĩ 如như 前tiền 破phá (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 難nạn/nan 流lưu 支chi 半bán 滿mãn 義nghĩa 。 從tùng 初sơ 鹿lộc 苑uyển 三tam 藏tạng 皆giai 明minh 半bán 義nghĩa 。 從tùng 般Bát 若Nhã 已dĩ 去khứ 訖ngật 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 明minh 滿mãn 者giả 。 此thử 不bất 應ưng 然nhiên 。 從tùng 得đắc 道Đạo 夜dạ 。 常thường 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 鹿lộc 苑uyển 已dĩ 來lai 。 何hà 曾tằng 不bất 滿mãn 。 如như 提đề 謂vị 時thời 。 無vô 量lượng 天thiên 人nhân 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 成thành 道Đạo 六lục 年niên 已dĩ 。 說thuyết 《# 殃ương 掘quật 摩ma 羅la 》# 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

我ngã 初sơ 成thành 道Đạo 。 恆Hằng 沙sa 菩Bồ 薩Tát 來lai 問vấn 是thị 義nghĩa 。 如như 汝nhữ 無vô 異dị 。

當đương 知tri 鹿lộc 苑uyển 。 不bất 應ưng 純thuần 半bán 。 從tùng 般Bát 若Nhã 已dĩ 去khứ 諸chư 經kinh 皆giai 滿mãn 者giả 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

般Bát 若Nhã 非phi 祕bí 密mật 教giáo 。 以dĩ 付phó 阿A 難Nan 。 法pháp 華hoa 是thị 祕bí 密mật 教giáo 。 付phó 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。

若nhược 同đồng 是thị 滿mãn 教giáo 。 何hà 得đắc 一nhất 祕bí 一nhất 不bất 祕bí 。 又hựu 。 若nhược 皆giai 是thị 滿mãn 。 應ưng 同đồng 會hội 三tam 。 又hựu 。 若nhược 同đồng 是thị 滿mãn 。 生sanh 。 熟thục 二nhị 蘇tô 應ưng 同đồng 是thị 醍đề 醐hồ 。 醍đề 醐hồ 應ưng 同đồng 是thị 生sanh 。 熟thục 蘇tô 。 能năng 譬thí 之chi 味vị 既ký 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 所sở 譬thí 之chi 法pháp 豈khởi 併tinh 是thị 滿mãn (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 難nạn/nan 四tứ 宗tông 者giả 。 謂vị 因nhân 緣duyên 宗tông 。 指chỉ 阿a 毘tỳ 曇đàm 六lục 因nhân 四tứ 緣duyên 。 若nhược 爾nhĩ 。 《# 成thành 論luận 》# 亦diệc 明minh 三tam 因nhân 四tứ 緣duyên 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 為vi 因nhân 緣duyên 所sở 成thành 。 因nhân 緣duyên 語ngữ 通thông 。 何hà 獨độc 在tại 毘tỳ 曇đàm 。 又hựu 因nhân 緣duyên 宗tông 異dị 假giả 名danh 宗tông 。 故cố 《# 成thành 論luận 》# 云vân 。

見kiến 有hữu 四Tứ 諦Đế 。 是thị 調điều 心tâm 法pháp 。 不bất 能năng 得đắc 道Đạo 。

既ký 立lập 因nhân 緣duyên 宗tông 。 得đắc 何hà 等đẳng 道đạo 。 若nhược 得đắc 小Tiểu 乘Thừa 道đạo 。 則tắc 與dữ 假giả 名danh 宗tông 同đồng 。 何hà 須tu 別biệt 立lập 。 若nhược 得đắc 大Đại 乘Thừa 道đạo 。 即tức 與dữ 圓viên 常thường 等đẳng 同đồng 。 何hà 須tu 別biệt 立lập 。 今kim 別biệt 以dĩ 為vi 宗tông 。 應ưng 別biệt 判phán 一nhất 道đạo (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 難nạn/nan 假giả 名danh 宗tông 者giả 。 指chỉ 《# 成thành 實thật 論luận 》# 觀quán 三tam 假giả 浮phù 虛hư 。 乃nãi 是thị 世thế 諦đế 事sự 法pháp 。 非phi 彼bỉ 論luận 宗tông 。 彼bỉ 論luận 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 。 應ứng 用dụng 空không 為vi 宗tông 。 又hựu 《# 釋thích 論luận 》# 明minh 三tam 藏tạng 中trung 空không 門môn 。 無vô 假giả 名danh 門môn 。 若nhược 指chỉ 彼bỉ 義nghĩa 。 應ứng 用dụng 彼bỉ 宗tông 。 既ký 別biệt 立lập 名danh 。 則tắc 非phi 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 云vân 云vân )# 。

次thứ 難nạn/nan 不bất 真chân 宗tông 。 此thử 指chỉ 《# 大đại 品phẩm 》# 十thập 喻dụ 。 為vi 不bất 真chân 誑cuống 相tương/tướng 者giả 。 龍long 樹thụ 彈đàn 方Phương 廣Quảng 云vân 。

取thủ 佛Phật 十thập 喻dụ 。 說thuyết 一nhất 切thiết 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 失thất 般Bát 若Nhã 意ý 。 與dữ 外ngoại 道đạo 同đồng 。

云vân 何hà 拾thập 他tha 被bị 彈đàn 之chi 義nghĩa 。 立lập 不bất 真chân 經kinh 。 若nhược 謂vị 文văn 明minh 幻huyễn 化hóa 。 不bất 辨biện 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 為vi 不bất 真chân 者giả 。 此thử 則tắc 不bất 然nhiên 。 經kinh 明minh 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 。 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 何hà 但đãn 此thử 經Kinh 明minh 幻huyễn 化hóa 耶da 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 亦diệc 云vân 。

如như 化hóa 忍nhẫn 。 如như 夢mộng 忍nhẫn 。

心tâm 如như 工công 幻huyễn 師sư

等đẳng 。 種chủng 種chủng 譬thí 喻dụ 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 云vân 。

諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 化hóa 。 佛Phật 於ư 中trung 不bất 著trước 。

絓# 是thị 諸chư 經kinh 皆giai 明minh 幻huyễn 化hóa 。 亦diệc 應ưng 是thị 不bất 真chân 宗tông 。 若nhược 諸chư 經kinh 幻huyễn 化hóa 。 非phi 不bất 真chân 宗tông 。 何hà 獨độc 《# 大đại 品phẩm 》# 苦khổ 為vi 誑cuống 相tương/tướng 。

又hựu 難nạn/nan 常thường 宗tông 指chỉ 於ư 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 之chi 經kinh 何hà 但đãn 明minh 常thường 。 亦diệc 明minh 非phi 常thường 。 非phi 無vô 常thường 。 能năng 常thường 。 能năng 無vô 常thường 雙song 用dụng 。 具cụ 足túc 八bát 術thuật 。 云vân 何hà 單đơn 取thủ 常thường 用dụng 為vi 宗tông 。 何hà 不bất 取thủ 無vô 常thường 用dụng 為vi 宗tông 。 單đơn 輪luân 隻chỉ 翼dực 。 不bất 能năng 飛phi 運vận (# 云vân 云vân )# 。

彼bỉ 云vân 誑cuống 相tương/tướng 不bất 真chân 宗tông 即tức 是thị 通thông 教giáo 。 常thường 宗tông 秖kỳ 是thị 真chân 宗tông 。 即tức 是thị 通thông 宗tông 者giả 。 宗tông 則tắc 通thông 真chân 。 不bất 真chân 。 不bất 真chân 何hà 意ý 沒một 宗tông 而nhi 用dụng 教giáo 。 真chân 宗tông 何hà 意ý 無vô 教giáo 而nhi 立lập 宗tông 。 宗tông 若nhược 無vô 教giáo 。 何hà 得đắc 知tri 真chân 。 真chân 宗tông 若nhược 沒một 宗tông 有hữu 教giáo 。 則tắc 同đồng 名danh 通thông 教giáo 。 若nhược 俱câu 沒một 教giáo 留lưu 宗tông 。 則tắc 同đồng 名danh 通thông 宗tông 。 若nhược 俱câu 安an 教giáo 。 則tắc 同đồng 名danh 通thông 宗tông 教giáo 。 若nhược 留lưu 不bất 真chân 真chân 。 則tắc 名danh 通thông 不bất 真chân 宗tông 。 教giáo 通thông 真chân 宗tông 。 教giáo 通thông 不bất 真chân 宗tông 。 可khả 為vi 三tam 乘thừa 通thông 脩tu 。 通thông 真chân 宗tông 亦diệc 應ưng 三tam 乘thừa 通thông 脩tu 也dã 。 若nhược 言ngôn 此thử 通thông 是thị 融dung 通thông 之chi 通thông 者giả 。 通thông 教giáo 亦diệc 是thị 通thông 真chân 之chi 真chân 也dã 。 此thử 則tắc 兩lưỡng 名danh 混hỗn 同đồng 。 義nghĩa 無vô 別biệt 也dã 。 彼bỉ 引dẫn 《# 楞lăng 伽già 經kinh 》# 云vân 。

說thuyết 通thông 教giáo 童đồng 蒙mông 。 宗tông 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。

故cố 以dĩ 真chân 宗tông 為vi 通thông 宗tông 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 。 是thị 則tắc 因nhân 緣duyên 。 假giả 名danh 不bất 真chân 。 皆giai 是thị 童đồng 蒙mông 。 不bất 應ưng 悉tất 立lập 宗tông 也dã 。 覆phú 卻khước 並tịnh 決quyết 。 四tứ 宗tông 名danh 義nghĩa 。 甚thậm 不bất 便tiện 也dã 。

次thứ 難nạn/nan 五ngũ 宗tông 者giả 。 難nạn/nan 四tứ 宗tông 如như 前tiền 。 若nhược 言ngôn 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 為vi 法Pháp 界Giới 宗tông 。 異dị 《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 》# 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 非phi 法Pháp 界Giới 。 但đãn 名danh 常thường 宗tông 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 諸chư 佛Phật 法Pháp 界giới

若nhược 為vi 劣liệt 謝tạ 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 耶da 。 若nhược 常thường 非phi 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 非phi 常thường 。 法Pháp 界Giới 非phi 常thường 應ưng 有hữu 生sanh 滅diệt 。 常thường 非phi 法Pháp 界Giới 攝nhiếp 法pháp 不bất 盡tận 。 此thử 皆giai 不bất 可khả 然nhiên 也dã 。 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 出xuất 法pháp 性tánh 外ngoại

者giả 。 法pháp 性tánh 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 又hựu 云vân 。

一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 色sắc 。 是thị 趣thú 不bất 過quá 。

豈khởi 非phi 法Pháp 界Giới 之chi 說thuyết 。 而nhi 獨độc 言ngôn 華hoa 嚴nghiêm 是thị 法Pháp 界Giới 。 異dị 於ư 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 《# 大đại 品phẩm 》# 耶da 。

次thứ 難nạn/nan 六lục 宗tông 者giả 。 四tứ 宗tông 如như 前tiền 難nạn/nan 。 今kim 問vấn 。

真chân 。 常thường 兩lưỡng 宗tông 。 真chân 。 常thường 若nhược 同đồng 。 何hà 故cố 開khai 兩lưỡng 。 真chân 。 常thường 若nhược 異dị 。 俱câu 非phi 妙diệu 法Pháp 。 何hà 者giả 。 真chân 若nhược 非phi 常thường 。 真chân 則tắc 生sanh 滅diệt 。 常thường 若nhược 非phi 真chân 。 常thường 則tắc 虛hư 偽ngụy 。 又hựu 真chân 若nhược 非phi 常thường 。 與dữ 前tiền 三tam 宗tông 何hà 異dị 。 若nhược 常thường 非phi 真chân 。 即tức 有hữu 破phá 壞hoại 法pháp 。

次thứ 難nạn/nan 圓viên 宗tông 。 若nhược 言ngôn 《# 大đại 集tập 》# 染nhiễm 淨tịnh 圓viên 融dung 。 異dị 於ư 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

即tức 色sắc 是thị 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。

《# 釋thích 論luận 》# 解giải 云vân 。

色sắc 是thị 生sanh 死tử 。 空không 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 生sanh 死tử 際tế 。 涅Niết 槃Bàn 際tế 。 一nhất 而nhi 無vô 二nhị 。

此thử 豈khởi 非phi 染nhiễm 淨tịnh 俱câu 融dung 。 又hựu 云vân 。

一nhất 切thiết 趣thú 色sắc 欲dục 。 趣thú 瞋sân 。 趣thú 癡si 。 諸chư 見kiến 等đẳng 。

豈khởi 非phi 俱câu 融dung 之chi 相tướng 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

一nhất 切thiết 塵trần 勞lao 。 是thị 如Như 來Lai 種chủng 。 不bất 斷đoạn 癡si 愛ái 。 起khởi 諸chư 明minh 脫thoát 。 行hành 於ư 非phi 道đạo 。 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 。

此thử 圓viên 融dung 何hà 異dị 《# 大đại 集tập 》# (# 云vân 云vân )# 。

此thử 六lục 宗tông 五ngũ 宗tông 皆giai 倚ỷ 傍bàng 四tứ 宗tông 而nhi 開khai 。 但đãn 四tứ 宗tông 無vô 文văn 。 或hoặc 言ngôn 出xuất 《# 頂đảnh 王vương 經kinh 》# 。 經Kinh 云vân 。

初sơ 說thuyết 因nhân 緣duyên 諸chư 法pháp 空không 。 次thứ 教giáo 諸chư 子tử 一Nhất 乘Thừa 常thường 住trụ 法pháp 。

諸chư 法pháp 空không 者giả 。 不bất 應ưng 是thị 假giả 名danh 宗tông 也dã 。 一Nhất 乘Thừa 常thường 住trụ 者giả 。 不bất 應ưng 是thị 通thông 教giáo 誑cuống 相tương/tướng 也dã 。 或hoặc 言ngôn 經kinh 不bất 度độ 也dã 。 四tứ 宗tông 既ký 爾nhĩ 。 五ngũ 宗tông 。 六lục 宗tông 約ước 四tứ 開khai 立lập 。 皆giai 難nan 信tín 用dụng 也dã 。

次thứ 難nan 有hữu 相tương/tướng 無vô 相tướng 大Đại 乘Thừa 教giáo 者giả 。 相tương/tướng 無vô 相tướng 不bất 應ưng 單đơn 說thuyết 。 何hà 者giả 。 本bổn 約ước 真chân 論luận 俗tục 。 還hoàn 約ước 俗tục 論luận 真chân 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 雖tuy 論luận 十Thập 地Địa 。 何hà 曾tằng 不bất 約ước 法Pháp 身thân 。 《# 楞lăng 伽già 》# 。 《# 思tư 益ích 》# 雖tuy 復phục 論luận 空không 。 何hà 曾tằng 不bất 說thuyết 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 若nhược 純thuần 用dụng 有hữu 相tương/tướng 。 相tương/tướng 則tắc 無vô 體thể 。 教giáo 何hà 所sở 詮thuyên 。 亦diệc 不bất 得đắc 道Đạo 。 若nhược 純thuần 用dụng 無vô 相tướng 。 無vô 相tướng 真chân 寂tịch 。 絕tuyệt 言ngôn 離ly 相tương/tướng 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 則tắc 非phi 復phục 是thị 教giáo 。 云vân 何hà 可khả 說thuyết 。 若nhược 言ngôn 是thị 教giáo 。 教giáo 即tức 是thị 相tương/tướng 。 何hà 謂vị 無vô 相tướng 。 《# 大đại 品phẩm 》# 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 云vân 。

若nhược 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 無vô 所sở 有hữu 。 云vân 何hà 說thuyết 有hữu 一nhất 地địa 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 佛Phật 答đáp 云vân 。

以dĩ 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 則tắc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 初Sơ 地Địa 至chí 十Thập 地Địa 。 若nhược 諸chư 法pháp 有hữu 。 決quyết 定định 性tánh 者giả 。 則tắc 無vô 一nhất 地địa 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 故cố 知tri 二nhị 種chủng 大Đại 乘Thừa 。 別biệt 說thuyết 乖quai 經Kinh 云vân 云vân )# 。

次thứ 難nạn/nan 一nhất 音âm 教giáo 者giả 。 但đãn 言ngôn 一nhất 大Đại 乘Thừa 無vô 三tam 差sai 別biệt 者giả 。 秖kỳ 是thị 實thật 智trí 。 不bất 見kiến 權quyền 智trí 。 若nhược 但đãn 大Đại 乘Thừa 者giả 。 《# 法pháp 華hoa 》# 何hà 故cố 云vân 。

我ngã 若nhược 讚tán 佛Phật 乘thừa 。 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 苦khổ 。 破phá 法Pháp 不bất 信tín 故cố 。 墜trụy 於ư 三tam 惡ác 道đạo 。 尋tầm 時thời 思tư 方phương 便tiện 。 諸chư 佛Phật 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。

故cố 知tri 非phi 獨độc 一nhất 大Đại 乘Thừa 教giáo 。 若nhược 純thuần 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 亦diệc 應ưng 純thuần 長trưởng 者giả 身thân 。 既ký 有hữu 垢cấu 衣y 之chi 體thể 。 亦diệc 有hữu 大đại 小tiểu 教giáo 異dị 。 那na 得đắc 混hỗn 判phán 一nhất 音âm 。 失thất 於ư 方phương 便tiện 。 若nhược 言ngôn 佛Phật 常thường 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 眾chúng 生sanh 見kiến 三tam 者giả 。 此thử 則tắc 眾chúng 生sanh 能năng 化hóa 。 佛Phật 是thị 所sở 化hóa 。 佛Phật 既ký 是thị 能năng 化hóa 。 應ưng 能năng 說thuyết 三tam 乘thừa 。 何hà 得đắc 用dụng 一Nhất 乘Thừa 。 若nhược 言ngôn 《# 法pháp 華hoa 》# 純thuần 一nhất 。 可khả 爾nhĩ 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 五ngũ 天thiên 往vãng 反phản 。 亦diệc 為vi 鈍độn 根căn 菩Bồ 薩Tát 開khai 別biệt 方phương 便tiện 。 況huống 餘dư 經kinh 耶da 。 故cố 知tri 一nhất 音âm 之chi 教giáo 。 但đãn 有hữu 一nhất 大đại 車xa 。 無vô 有hữu 僕bộc 從tùng 方phương 便tiện 侍thị 衛vệ 。 但đãn 有hữu 智Trí 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 方Phương 便Tiện 波Ba 羅La 蜜Mật 云vân 云vân )# 。

○# 四tứ 研nghiên 詳tường 去khứ 取thủ 者giả 。 覈# 實thật 故cố 言ngôn 研nghiên 。 覈# 權quyền 故cố 言ngôn 詳tường 。 適thích 法pháp 相tướng 故cố 言ngôn 去khứ 取thủ 。

若nhược 五ngũ 時thời 明minh 教giáo 。 得đắc 五ngũ 味vị 方phương 便tiện 之chi 文văn 。 而nhi 失thất 一nhất 道đạo 真chân 實thật 之chi 意ý 。 雖tuy 得đắc 其kỳ 文văn 。 配phối 對đối 失thất 旨chỉ 。 其kỳ 文văn 通thông 用dụng 。 其kỳ 對đối 宜nghi 休hưu 。

若nhược 言ngôn 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 明minh 有hữu 相tương 教giáo 。 此thử 得đắc 小Tiểu 乘Thừa 一nhất 門môn 而nhi 失thất 三tam 門môn 。 何hà 者giả 。 三tam 藏tạng 有hữu 四tứ 門môn 得đắc 道Đạo 。 或hoặc 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 。 如như 阿a 毘tỳ 曇đàm 。 或hoặc 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 。 如như 成thành 實thật 。 或hoặc 見kiến 亦diệc 有hữu 亦diệc 空không 得đắc 道Đạo 。 如như 昆côn 勒lặc 。 或hoặc 見kiến 非phi 空không 非phi 有hữu 得đắc 道Đạo 。 如như 車Xa 匿Nặc 。 故cố 知tri 泥Nê 洹Hoàn 真chân 法Pháp 寶bảo 。 眾chúng 生sanh 各các 以dĩ 種chủng 種chủng 門môn 入nhập 。 若nhược 欲dục 舉cử 一nhất 標tiêu 四tứ 。 應ưng 總tổng 言ngôn 三tam 藏tạng 。 若nhược 欲dục 廣quảng 明minh 。 備bị 立lập 四tứ 種chủng 。 何hà 意ý 偏thiên 存tồn 有hữu 相tương/tướng 。 失thất 沒một 三tam 耶da 。 疑nghi 誤ngộ 後hậu 生sanh 。 空không 有hữu 成thành 諍tranh 。 若nhược 三tam 藏tạng 中trung 菩Bồ 薩Tát 。 須tu 廣quảng 學học 四tứ 門môn 。 通thông 諸chư 方phương 便tiện 。 後hậu 得đắc 佛Phật 時thời 。 名danh 正Chánh 遍Biến 知Tri 。 若nhược 但đãn 標tiêu 有hữu 相tương/tướng 之chi 教giáo 。 唯duy 得đắc 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 一nhất 門môn 聲Thanh 聞Văn 。 全toàn 失thất 三tam 門môn 。 入nhập 泥Nê 洹Hoàn 路lộ 。 則tắc 於ư 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 闕khuyết 。 若nhược 但đãn 有hữu 相tương/tướng 。 秖kỳ 偏thiên 知tri 一nhất 門môn 。 不bất 解giải 三tam 門môn 。 非phi 正chánh 遍biến 知tri 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 義nghĩa 闕khuyết 。 其kỳ 闕khuyết 則tắc 眾chúng 。 故cố 須tu 棄khí 。 其kỳ 得đắc 則tắc 寡quả 。 唯duy 存tồn 一nhất 。

若nhược 十thập 二nhị 年niên 後hậu 明minh 無vô 相tướng 。 無vô 相tướng 者giả 。 此thử 得đắc 共cộng 般Bát 若Nhã 。 失thất 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 。 共cộng 般Bát 若Nhã 有hữu 四tứ 門môn 。

如như 幻huyễn 如như 化hóa 即tức 有hữu 門môn 。 幻huyễn 化hóa 即tức 無vô 是thị 空không 門môn 。 幻huyễn 化hóa 有hữu 而nhi 不bất 有hữu 是thị 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 。 雙song 非phi 幻huyễn 化hóa 即tức 非phi 空không 非phi 有hữu 門môn 。 若nhược 言ngôn 般Bát 若Nhã 無vô 相tướng 者giả 。 秖kỳ 得đắc 共cộng 般Bát 若Nhã 一nhất 空không 門môn 。 全toàn 失thất 三tam 門môn 。 亦diệc 失thất 七thất 門môn 。 尚thượng 不bất 是thị 因nhân 中trung 正chánh 遍biến 知tri 。 況huống 果quả 上thượng 正chánh 遍biến 知tri 。 其kỳ 失thất 則tắc 去khứ 。 其kỳ 得đắc 則tắc 取thủ (# 云vân 云vân )# 。

若nhược 言ngôn 第đệ 三tam 時thời 。 抑ức 挫tỏa 聲Thanh 聞Văn 褒bao 揚dương 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 得đắc 斥xích 小tiểu 一nhất 種chủng 聲Thanh 聞Văn 。 全toàn 失thất 七thất 種chủng 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 顯hiển 大đại 一nhất 意ý 。 全toàn 不bất 得đắc 折chiết 挫tỏa 諸chư 偏thiên 菩Bồ 薩Tát 。 褒bao 揚dương 極cực 圓viên 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 得đắc 折chiết 挫tỏa 諸chư 權quyền 菩Bồ 薩Tát 。 褒bao 揚dương 於ư 實thật 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 不bất 識thức 偏thiên 。 圓viên 。 權quyền 。 實thật 四tứ 門môn 。 所sở 得đắc 處xứ 少thiểu 。 不bất 得đắc 處xứ 多đa 。

若nhược 言ngôn 第đệ 四tứ 時thời 同đồng 歸quy 之chi 教giáo 。 唯duy 得đắc 萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 一Nhất 乘Thừa 之chi 名danh 。 不bất 得đắc 萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 一Nhất 乘Thừa 之chi 所sở 。 所sở 者giả 。 即tức 佛Phật 性tánh 。 同đồng 歸quy 常thường 住trụ 等đẳng 也dã 。 秖kỳ 得đắc 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 不bất 得đắc 會hội 五ngũ 歸quy 一nhất 。 不bất 得đắc 會hội 七thất 歸quy 一nhất 。 唯duy 得đắc 歸quy 於ư 一nhất 。 不bất 得đắc 歸quy 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 。 有hữu 如như 此thử 等đẳng 。 失thất (# 云vân 云vân )# 。

第đệ 五ngũ 時thời 。 若nhược 依y 二nhị 諦đế 論luận 常thường 住trụ 。 則tắc 非phi 常thường 住trụ 。 若nhược 不bất 依y 二nhị 諦đế 。 無vô 所sở 間gian 然nhiên 。 彼bỉ 雖tuy 明minh 常thường 。 全toàn 失thất 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 雙song 用dụng 常thường 無vô 常thường 。 唯duy 得đắc 四tứ 術thuật 之chi 一nhất 。 永vĩnh 失thất 七thất 術thuật 。 復phục 不bất 得đắc 其kỳ 正chánh 體thể (# 云vân 云vân )# 。

四tứ 時thời 教giáo 。 三tam 時thời 教giáo 。 無vô 文văn 可khả 依y 。 無vô 實thật 可khả 據cứ 。 進tiến 退thoái 無vô 所sở 可khả 取thủ (# 云vân 云vân )# 。

北bắc 地địa 五ngũ 時thời 亦diệc 無vô 文văn 據cứ 。 又hựu 失thất 實thật 意ý 。 其kỳ 間gian 去khứ 取thủ 。 類loại 前tiền 可khả 知tri 。 半bán 滿mãn 教giáo 得đắc 實thật 意ý 。 失thất 方phương 便tiện 意ý 。 四tứ 宗tông 教giáo 失thất 五ngũ 味vị 方phương 便tiện 意ý 。 又hựu 失thất 實thật 意ý 。 五ngũ 宗tông 。 六lục 宗tông 例lệ 如như 此thử 。 二nhị 種chủng 大Đại 乘Thừa 教giáo 。 權quyền 實thật 乖quai 離ly 。 父phụ 母mẫu 乖quai 離ly 。 導đạo 師sư 云vân 何hà 得đắc 生sanh 。 權quyền 若nhược 離ly 實thật 。 無vô 實thật 相tướng 印ấn 。 是thị 魔ma 所sở 說thuyết 。 實thật 若nhược 離ly 權quyền 。 不bất 可khả 說thuyết 示thị 。 一nhất 音âm 教giáo 得đắc 實thật 失thất 權quyền 。 鰥quan 夫phu 寡quả 婦phụ 。 不bất 成thành 生sanh 活hoạt 。 永vĩnh 無vô 子tử 孫tôn 。

眾chúng 家gia 解giải 教giáo 。 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。 皆giai 是thị 當đương 世thế 之chi 師sư 。 各các 各các 自tự 謂vị 。 有hữu 於ư 深thâm 致trí 。

時thời 既ký 流lưu 播bá 。 義nghĩa 亦diệc 添# 雜tạp 。 晚vãn 賢hiền 情tình 執chấp 。 苟cẩu 諍tranh 紛phân 紜vân 。 所sở 以dĩ 上thượng 來lai 研nghiên 難nạn/nan 。 次thứ 論luận 去khứ 取thủ 。 略lược 知tri 大đại 意ý (# 云vân 云vân )# 。

若nhược 除trừ 其kỳ 病bệnh 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 若nhược 不bất 除trừ 法pháp 。 用dụng 之chi 則tắc 異dị 。 云vân 何hà 用dụng 異dị 。 有hữu 相tương/tướng 則tắc 具cụ 用dụng 四tứ 門môn 。 無vô 相tướng 則tắc 用dụng 共cộng 不bất 共cộng 八bát 門môn 。 褒bao 貶biếm 則tắc 用dụng 貶biếm 小tiểu 褒bao 大đại 。 貶biếm 偏thiên 褒bao 圓viên 。 貶biếm 權quyền 褒bao 實thật 。 同đồng 歸quy 則tắc 用dụng 。 同đồng 歸quy 一Nhất 乘Thừa 。 常thường 住trụ 佛Phật 性tánh 。 究cứu 竟cánh 圓viên 趣thú 。 常thường 住trụ 則tắc 用dụng 非phi 常thường 。 非phi 無vô 常thường 。 雙song 用dụng 常thường 無vô 常thường 。 二nhị 鳥điểu 俱câu 遊du 。 八bát 術thuật 具cụ 足túc 。 用dụng 五ngũ 味vị 則tắc 次thứ 第đệ 如như 文văn 。 在tại 下hạ 當đương 說thuyết 。 用dụng 提đề 謂vị 波ba 利lợi 。 亦diệc 不bất 止chỉ 是thị 人nhân 天thiên 之chi 乘thừa 。 用dụng 半bán 滿mãn 則tắc 有hữu 五ngũ 句cú 。

滿mãn 。 開khai 滿mãn 立lập 半bán 。 破phá 半bán 明minh 滿mãn 。 帶đái 半bán 明minh 滿mãn 。 廢phế 半bán 明minh 滿mãn 。 用dụng 因nhân 緣duyên 。 假giả 名danh 。 則tắc 為vi 三tam 藏tạng 兩lưỡng 門môn 耳nhĩ 。 用dụng 誑cuống 相tương/tướng 。 是thị 通thông 教giáo 一nhất 門môn 耳nhĩ 。 用dụng 真chân 秖kỳ 是thị 常thường 。 常thường 秖kỳ 是thị 真chân 。 法Pháp 界Giới 不bất 獨độc 在tại 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 圓viên 宗tông 不bất 偏thiên 指chỉ 《# 大đại 集tập 》# 。 用dụng 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 者giả 。 約ước 有hữu 相tương/tướng 明minh 無vô 相tướng 。 約ước 無vô 相tướng 明minh 有hữu 相tương/tướng 。 二nhị 不bất 相tương 離ly 。 用dụng 一nhất 音âm 者giả 。 有hữu 慧tuệ 方phương 便tiện 解giải 。 有hữu 方phương 便tiện 慧tuệ 解giải 。 設thiết 取thủ 其kỳ 名danh 。 用dụng 義nghĩa 永vĩnh 異dị (# 云vân 云vân )# 。

○# 五ngũ 。 判phán 教giáo 相tương/tướng 者giả 。 即tức 為vi 六lục 。

一nhất 。 舉cử 大đại 綱cương 。 二nhị 。 引dẫn 三tam 文văn 證chứng 。 三tam 。 五ngũ 味vị 半bán 滿mãn 相tương/tướng 成thành 。 四tứ 。 明minh 合hợp 不bất 合hợp 。 五ngũ 。 通thông 別biệt 料liệu 簡giản 。 六lục 。 增tăng 數số 明minh 教giáo 。

一nhất 。 大đại 綱cương 三tam 種chủng 。

一nhất 。 頓đốn 。 二nhị 。 漸tiệm 。 三tam 。 不bất 定định 。 此thử 三tam 名danh 同đồng 舊cựu 。 義nghĩa 異dị 也dã (# 云vân 云vân )# 。 今kim 釋thích 此thử 三tam 教giáo 各các 作tác 二nhị 解giải 。

一nhất 。 約ước 教giáo 門môn 解giải 。 二nhị 。 約ước 觀quán 門môn 解giải 。 教giáo 門môn 為vi 信tín 行hành 人nhân 。 又hựu 成thành 聞văn 義nghĩa 。 觀quán 門môn 為vi 法pháp 行hành 人nhân 。 又hựu 成thành 慧tuệ 義nghĩa 。 聞văn 慧tuệ 具cụ 足túc 。 如như 人nhân 有hữu 目mục 。 日nhật 光quang 明minh 照chiếu 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。 具cụ 如như 《# 釋thích 論luận 》# 偈kệ (# 云vân 云vân )# 。

先tiên 約ước 教giáo 者giả 。 若nhược 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 七thất 處xứ 八bát 會hội 之chi 說thuyết 。 譬thí 如như 。

日nhật 出xuất 先tiên 照chiếu 高cao 山sơn

《# 淨tịnh 名danh 》# 中trung 。

唯duy 嗅khứu 薝chiêm 蔔bặc

《# 大đại 品phẩm 》# 中trung 說thuyết 。

不bất 共cộng 般Bát 若Nhã

《# 法pháp 華hoa 》# 云vân 。

但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo

又hựu

始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 皆giai 信tín 受thọ 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 若nhược 遇ngộ 眾chúng 生sanh 。 盡tận 教giáo 佛Phật 道Đạo 。

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 二nhị 十thập 七thất 云vân 。

雪Tuyết 山Sơn 有hữu 草thảo 名danh 為vi 忍nhẫn 辱nhục 。 牛ngưu 若nhược 食thực 者giả 。 即tức 得đắc 醍đề 醐hồ 。

又hựu 云vân 。

我ngã 初sơ 成thành 佛Phật 。 恆Hằng 沙sa 菩Bồ 薩Tát 來lai 問vấn 是thị 義nghĩa 。 如như 汝nhữ 無vô 異dị 。

諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 如như 此thử 意ý 義nghĩa 類loại 例lệ 。 皆giai 名danh 頓đốn 教giáo 相tương/tướng 也dã 。 非phi 頓đốn 教giáo 部bộ 也dã 。

二nhị 。 漸tiệm 教giáo 相tương/tướng 者giả 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 十thập 三tam 云vân 。

從tùng 佛Phật 出xuất 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 從tùng 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 出xuất 修tu 多đa 羅la 。 從tùng 修tu 多đa 羅la 出xuất 方Phương 等Đẳng 經kinh 。 從tùng 方Phương 等Đẳng 經kinh 出xuất 般Bát 若Nhã 。 從tùng 般Bát 若Nhã 出xuất 涅Niết 槃Bàn 。

如như 此thử 等đẳng 意ý 即tức 是thị 漸tiệm 教giáo 相tương/tướng 也dã 。

又hựu 始thỉ 自tự 人nhân 天thiên 。 二Nhị 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 道Đạo 。 亦diệc 是thị 漸tiệm 也dã 。 又hựu 中trung 間gian 次thứ 第đệ 入nhập 。 亦diệc 是thị 漸tiệm (# 云vân 云vân )# 。

三tam 。 不bất 定định 教giáo 者giả 。 此thử 無vô 別biệt 法pháp 。 但đãn 約ước 頓đốn 。 漸tiệm 。 其kỳ 義nghĩa 自tự 明minh 。 今kim 依y 《# 大đại 經kinh 》# 二nhị 十thập 七thất 云vân 。

置trí 毒độc 乳nhũ 中trung 。 乳nhũ 即tức 殺sát 人nhân 。 酪lạc 。 蘇tô 。 醍đề 醐hồ 亦diệc 能năng 殺sát 人nhân 。

此thử 謂vị 過quá 去khứ 佛Phật 所sở 。 嘗thường 聞văn 大Đại 乘Thừa 實thật 相tướng 之chi 教giáo 。 譬thí 之chi 以dĩ 毒độc 。 今kim 值trị 釋Thích 迦Ca 聲thanh 教giáo 。 其kỳ 毒độc 即tức 發phát 。 結kết 惑hoặc 人nhân 死tử 。 若nhược 如như 提đề 謂vị 波ba 利lợi 。 但đãn 聞văn 五Ngũ 戒Giới 。 不Bất 起Khởi 法Pháp 忍Nhẫn 。 三tam 百bách 人nhân 得đắc 信tín 忍nhẫn 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 得đắc 柔Nhu 順Thuận 忍Nhẫn 。 皆giai 服phục 長trường/trưởng 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 藥dược 。 佩bội 長trường 生sanh 之chi 符phù 。 住trụ 於ư 戒giới 中trung 。 見kiến 諸chư 佛Phật 母mẫu 。 即tức 是thị 乳nhũ 中trung 殺sát 人nhân 也dã 。 酪lạc 中trung 殺sát 人nhân 者giả 。 如như 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

教giáo 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 顯hiển 露lộ 教giáo 。 二nhị 。 祕bí 密mật 教giáo 。

顯hiển 露lộ 者giả 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 及cập 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 若nhược 祕bí 密mật 教giáo 。 無vô 量lượng 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 此thử 是thị 毒độc 至chí 於ư 酪lạc 而nhi 能năng 殺sát 人nhân 也dã 。 生sanh 蘇tô 中trung 殺sát 人nhân 者giả 。 有hữu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 方Phương 等Đẳng 大Đại 乘Thừa 。 教giáo 得đắc 見kiến 佛Phật 性tánh 。 住trụ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 熟thục 蘇tô 殺sát 人nhân 者giả 。 有hữu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 教giáo 得đắc 見kiến 佛Phật 性tánh 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 醍đề 醐hồ 殺sát 人nhân 者giả 。 如như 涅Niết 槃Bàn 教giáo 中trung 。 鈍độn 根căn 聲Thanh 聞Văn 開khai 發phát 慧tuệ 眼nhãn 。 得đắc 見kiến 佛Phật 性tánh 。 乃nãi 至chí 鈍độn 根căn 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 七thất 種chủng 方phương 便tiện 。 皆giai 入nhập 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 是thị 名danh 不bất 定định 教giáo 相tương/tướng 也dã 。 非phi 不bất 定định 部bộ 。

二nhị 。 約ước 觀quán 門môn 明minh 義nghĩa 者giả 。 一nhất 。 圓viên 頓đốn 觀quán 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 觀quán 實thật 相tướng 。 修tu 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 。 行hành 八bát 正Chánh 道Đạo 。 即tức 於ư 道Đạo 場Tràng 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 如như 牛ngưu 食thực 忍nhẫn 草thảo 。 即tức 得đắc 醍đề 醐hồ 。 其kỳ 意ý 具cụ 在tại 《# 止Chỉ 觀Quán 》# (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 漸tiệm 次thứ 觀quán 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 為vi 圓viên 極cực 故cố 。 修tu 阿a 那na 波ba 那na 。 十thập 二nhị 門môn 禪thiền 。 即tức 是thị 根căn 本bổn 之chi 行hành 。 故cố 云vân 。

凡phàm 夫phu 如như 雜tạp 血huyết 乳nhũ 。

次thứ 修tu 六lục 妙diệu 門môn 。 十thập 六lục 特đặc 勝thắng 。 觀quán 。 練luyện 。 熏huân 。 修tu 等đẳng 。 乃nãi 至chí 道Đạo 品Phẩm 。 四Tứ 諦Đế 觀quán 等đẳng 。 即tức 是thị 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 如như 清thanh 淨tịnh 乳nhũ 行hành 也dã 。 次thứ 修tu 十thập 二nhị 緣duyên 觀quán 。 即tức 是thị 緣Duyên 覺Giác 。 如như 酪lạc 行hành 也dã 。 次thứ 修tu 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 通thông 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 事sự 理lý 之chi 法pháp 。 皆giai 如như 生sanh 蘇tô 行hành 也dã 。 次thứ 修tu 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 之chi 行hành 。 皆giai 如như 熟thục 蘇tô 。 故cố 云vân 菩Bồ 薩Tát 如như 熟thục 蘇tô 也dã 。 次thứ 修tu 自tự 性tánh 禪thiền 。 入nhập 一nhất 切thiết 禪thiền 。 乃nãi 至chí 清thanh 淨tịnh 淨tịnh 禪thiền 。 此thử 諸chư 法Pháp 門môn 。 能năng 見kiến 佛Phật 性tánh 。 住trụ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 真chân 應ưng 具cụ 足túc 。 故cố 名danh 醍đề 醐hồ 行hành 也dã 。

若nhược 的đích 就tựu 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 辨biện 五ngũ 味vị 義nghĩa 。 如như 上thượng 行hành 妙diệu 中trung 辨biện 。 亦diệc 如như 《# 次thứ 第đệ 禪thiền 門môn 》# 說thuyết 也dã 。 是thị 名danh 漸tiệm 次thứ 觀quán 也dã 。

不bất 定định 觀quán 者giả 。 從tùng 過quá 去khứ 佛Phật 。 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 今kim 修tu 證chứng 十thập 二nhị 門môn 。 豁hoát 然nhiên 開khai 悟ngộ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 是thị 毒độc 在tại 乳nhũ 中trung 。 即tức 能năng 殺sát 人nhân 也dã 。 若nhược 坐tọa 證chứng 不bất 淨tịnh 觀quán 。 九cửu 想tưởng 。 十thập 想tưởng 。 背bối/bội 捨xả 。 勝thắng 處xứ 。 有hữu 作tác 四tứ 聖Thánh 諦Đế 觀quán 等đẳng 。 因nhân 此thử 禪thiền 定định 。 豁hoát 然nhiên 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 是thị 毒độc 至chí 酪lạc 中trung 殺sát 人nhân 也dã 。 若nhược 有hữu 人nhân 發phát 。 四tứ 私tư 誓thệ 願nguyện 。 修tu 於ư 六Lục 度Độ 。 體thể 假giả 入nhập 空không 。 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 觀quán 。 豁hoát 然nhiên 悟ngộ 解giải 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 是thị 毒độc 至chí 生sanh 蘇tô 殺sát 人nhân 也dã 。 若nhược 人nhân 修tu 行hành 六Lục 度Độ 。 修tu 從tùng 空không 出xuất 假giả 。 修tu 無vô 量lượng 四Tứ 諦Đế 觀quán 。 豁hoát 然nhiên 心tâm 悟ngộ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 是thị 毒độc 至chí 熟thục 蘇tô 而nhi 殺sát 人nhân 也dã 。 若nhược 有hữu 坐tọa 禪thiền 。 修tu 中trung 道đạo 自tự 性tánh 等đẳng 禪thiền 正chánh 觀quán 。 學học 無vô 作tác 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 行hành 法pháp 華hoa 。 般bát 舟chu 等đẳng 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 。 豁hoát 然nhiên 心tâm 悟ngộ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 是thị 醍đề 醐hồ 行hành 中trung 殺sát 人nhân 也dã 。

今kim 辨biện 信tín 。 法pháp 兩lưỡng 行hành 。 明minh 於ư 佛Phật 法Pháp 。 各các 作tác 三tam 意ý 。 歷lịch 前tiền 諸chư 教giáo 。 無vô 有hữu 一nhất 科khoa 而nhi 不bất 異dị 諸chư 法Pháp 師sư 也dã 。 若nhược 欲dục 修tu 禪thiền 學học 道Đạo 。 歷lịch 前tiền 諸chư 觀quán 。 為vi 法pháp 行hành 人nhân 。 說thuyết 安an 心tâm 法pháp 。 無vô 有hữu 一nhất 科khoa 與dữ 世thế 間gian 禪thiền 師sư 同đồng 也dã 。 是thị 名danh 略lược 點điểm 教giáo 觀quán 大đại 意ý 。 大đại 該cai 佛Phật 法Pháp 。

二nhị 。 引dẫn 三tam 文văn 證chứng 者giả 。 所sở 謂vị 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 。 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 。 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 也dã 。 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

我ngã 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 觀quán 樹thụ 亦diệc 經kinh 行hành 。 於ư 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 思tư 惟duy 如như 此thử 事sự 。 我ngã 所sở 得đắc 智trí 慧tuệ 。 微vi 妙diệu 最tối 第đệ 一nhất 。 眾chúng 生sanh 諸chư 根căn 鈍độn 。 云vân 何hà 而nhi 可khả 度độ 。 我ngã 寧ninh 不bất 說thuyết 法Pháp 。 疾tật 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 尋tầm 念niệm 過quá 去khứ 佛Phật 。 所sở 行hành 方phương 便tiện 力lực 。 我ngã 今kim 所sở 得đắc 道Đạo 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 三tam 乘thừa 。

我ngã 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng

即tức 是thị 明minh 頓đốn 。 何hà 者giả 。 從tùng 兜Đâu 率Suất 下hạ 。 法Pháp 身thân 眷quyến 屬thuộc 。 如như 陰ấm 雲vân 籠lung 月nguyệt 。 共cộng 降giáng/hàng 母mẫu 胎thai 。 胎thai 若nhược 虛hư 空không 。 常thường 說thuyết 妙diệu 法Pháp 。 乃nãi 至chí 寂tịch 滅diệt 道Đạo 場Tràng 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 純thuần 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 如như 日nhật 初sơ 出xuất 。 前tiền 照chiếu 高cao 山sơn 。 此thử 明minh 釋Thích 迦Ca 最tối 初sơ 頓đốn 說thuyết 也dã 。 〈# 序tự 品phẩm 〉# 云vân 。

佛Phật 放phóng 眉mi 間gian 光quang 。 遍biến 照chiếu 東đông 方phương 。 萬vạn 八bát 千thiên 土độ 。 覩đổ 聖Thánh 主Chủ 師Sư 子Tử 。 演diễn 說thuyết 經Kinh 法Pháp 。 微vi 妙diệu 第đệ 一nhất 。 教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。

次thứ 云vân 。

若nhược 人nhân 遭tao 苦khổ 。 為vi 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 盡tận 諸chư 苦khổ 際tế 。

即tức 是thị 現hiện 在tại 佛Phật 先tiên 頓đốn 後hậu 漸tiệm 。 又hựu 文Văn 殊Thù 釋thích 疑nghi 。 引dẫn 昔tích 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。 文văn 云vân 。

又hựu 見kiến 諸chư 如Như 來Lai 。 自tự 然nhiên 成thành 佛Phật 道Đạo 。 世Thế 尊Tôn 在tại 大đại 眾chúng 。 敷phu 演diễn 深thâm 法Pháp 義nghĩa 。

次thứ 即tức 云vân 。

一nhất 一nhất 諸chư 佛Phật 土độ 。 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 無vô 數số 。

即tức 是thị 古cổ 佛Phật 。 先tiên 頓đốn 後hậu 漸tiệm 。 又hựu 下hạ 方phương 涌dũng 出xuất 菩Bồ 薩Tát 問vấn 訊tấn 。 佛Phật 答đáp 云vân 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 眾chúng 生sanh 易dị 度độ 。 始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 皆giai 信tín 受thọ 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 除trừ 先tiên 修tu 習tập 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 如như 是thị 之chi 人nhân 。 我ngã 今kim 亦diệc 令linh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。

即tức 是thị 釋Thích 迦Ca 。 初sơ 頓đốn 後hậu 漸tiệm 。

如như 此thử 等đẳng 初sơ 頓đốn 。 未vị 必tất 純thuần 教giáo 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 有hữu 凡phàm 夫phu 大đại 根căn 性tánh 者giả 。 即tức 有hữu 兩lưỡng 義nghĩa 。 當đương 體thể 圓viên 頓đốn 得đắc 悟ngộ 者giả 。 即tức 是thị 醍đề 醐hồ 。 初sơ 心tâm 之chi 人nhân 。 雖tuy 聞văn 大đại 教giáo 。 始thỉ 入nhập 十thập 信tín 。 最tối 是thị 初sơ 味vị 。 初sơ 能năng 生sanh 後hậu 。 復phục 是thị 於ư 乳nhũ 。 何hà 者giả 。 雖tuy 言ngôn 是thị 頓đốn 。 或hoặc 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 。 或hoặc 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 如như 此thử 業nghiệp 生sanh 。 無vô 由do 自tự 致trí 。 必tất 須tu 應ưng 生sanh 。 引dẫn 入nhập 七thất 處xứ 八bát 會hội 。 大đại 機cơ 扣khấu 佛Phật 。 譬thí 忍nhẫn 辱nhục 草thảo 。 圓viên 應ưng 頓đốn 說thuyết 。 譬thí 出xuất 醍đề 醐hồ 。 又hựu 頓đốn 教giáo 最tối 初sơ 。 始thỉ 入nhập 內nội 凡phàm 。 仍nhưng 呼hô 為vi 乳nhũ 。 呼hô 為vi 乳nhũ 者giả 。 意ý 不bất 在tại 淡đạm 。 以dĩ 初sơ 故cố 本bổn 故cố 。 如như 牛ngưu 新tân 生sanh 。 血huyết 變biến 為vi 乳nhũ 。 純thuần 淨tịnh 在tại 身thân 。 犢độc 子tử 若nhược # 。 牛ngưu 即tức 出xuất 乳nhũ 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 新tân 成thành 正chánh 覺giác 。 無vô 明minh 等đẳng 血huyết 轉chuyển 變biến 為vi 明minh 。 八bát 萬vạn 法Pháp 藏tạng 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 具cụ 在tại 法Pháp 身thân 。 大đại 機cơ 犢độc 子tử 。 先tiên 感cảm 得đắc 乳nhũ 。 乳nhũ 為vi 眾chúng 味vị 之chi 初sơ 。 譬thí 頓đốn 在tại 眾chúng 教giáo 之chi 首thủ 。 故cố 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 為vi 乳nhũ 耳nhĩ 。 三tam 教giáo 分phân 別biệt 。 即tức 名danh 頓đốn 教giáo 。 亦diệc 即tức 醍đề 醐hồ 。 五ngũ 味vị 分phân 別biệt 。 即tức 名danh 乳nhũ 教giáo 。

又hựu 約ước 行hành 者giả 。 大đại 機cơ 稟bẩm 頓đốn 。 即tức 破phá 無vô 明minh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 行hành 如như 醍đề 醐hồ 。 又hựu 雖tuy 稟bẩm 此thử 頓đốn 。 未vị 能năng 悟ngộ 入nhập 。 始thỉ 初sơ 立lập 行hành 。 故cố 其kỳ 行hành 如như 乳nhũ 。 若nhược 望vọng 小tiểu 根căn 性tánh 人nhân 。 行hành 又hựu 如như 乳nhũ 。 何hà 者giả 。 大đại 教giáo 擬nghĩ 小tiểu 。 如như 聾lung 如như 瘂á 。 非phi 己kỷ 智trí 分phân 。 行hành 在tại 凡phàm 地địa 。 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 頓đốn 教giáo 在tại 初sơ 。 亦diệc 名danh 醍đề 醐hồ 。 亦diệc 名danh 為vi 乳nhũ 。 其kỳ 意ý 可khả 見kiến 也dã 。

次thứ 開khai 漸tiệm 者giả 。 佛Phật 本bổn 以dĩ 大Đại 乘Thừa 擬nghĩ 度độ 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 不bất 堪kham 者giả 。 尋tầm 思tư 方phương 便tiện 。 趣thú 波ba 羅la 柰nại 。 於ư 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 即tức 是thị 開khai 三tam 藏tạng 教giáo 也dã 。 非phi 但đãn 釋Thích 迦Ca 隱ẩn 其kỳ 無vô 量lượng 。 神thần 德đức 作tác 斯tư 漸tiệm 化hóa 。 過quá 現hiện 諸chư 佛Phật 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 前tiền 所sở 引dẫn 。 當đương 知tri 初sơ 頓đốn 之chi 後hậu 。 次thứ 開khai 於ư 漸tiệm 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

從tùng 佛Phật 出xuất 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 從tùng 十thập 二nhị 部bộ 出xuất 修tu 多đa 羅la 。

正chánh 與dữ 此thử 義nghĩa 相tương 應ứng 。 譬thí 如như 從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 。 從tùng 乳nhũ 出xuất 酪lạc 。 其kỳ 譬thí 不bất 違vi 。 漸tiệm 機cơ 於ư 頓đốn 教giáo 未vị 轉chuyển 。 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 三tam 藏tạng 中trung 轉chuyển 。 革cách 凡phàm 成thành 聖thánh 。 喻dụ 變biến 乳nhũ 為vi 酪lạc 。 即tức 是thị 次thứ 第đệ 相tương 生sanh 。 為vi 第đệ 二nhị 時thời 教giáo 。 不bất 取thủ 濃nồng 淡đạm 優ưu 劣liệt 為ví 喻dụ 也dã 。 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 文văn 齊tề 於ư 此thử 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 十thập 上thượng

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 十thập 下hạ

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

次thứ 。 引dẫn 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 為vi 證chứng 者giả 。

文văn 云vân 。

我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 宣tuyên 說thuyết 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 眾chúng 生sanh 性tánh 欲dục 不bất 同đồng 。

性tánh 欲dục 不bất 同đồng 。 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 。 文văn 辭từ 是thị 一nhất 。 而nhi 義nghĩa 別biệt 異dị 。 義nghĩa 異dị 故cố 眾chúng 生sanh 解giải 異dị 。 解giải 異dị 故cố 得đắc 法Pháp 。 得đắc 果quả 。 得đắc 道Đạo 亦diệc 異dị 。 初sơ 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 為vì 求cầu 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 而nhi 八bát 億ức 諸chư 天thiên 。 來lai 下hạ 聽thính 法Pháp 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 中trung 於ư 處xứ 處xứ 。 說thuyết 甚thậm 深thâm 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 為vi 求cầu 支chi 佛Phật 人nhân 。 次thứ 說thuyết 方Phương 等Đẳng 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không 。 宣tuyên 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 歷lịch 劫kiếp 修tu 行hành 。 而nhi 百bách 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 或hoặc 住trụ 聲Thanh 聞Văn 。 萬vạn 億ức 人nhân 天thiên 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 住trụ 辟Bích 支Chi 佛Phật 。

佛Phật 眼nhãn 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp

即tức 是thị 頓đốn 法pháp 在tại 前tiền 。 四Tứ 諦Đế 。 十thập 二nhị 緣duyên 即tức 是thị 次thứ 漸tiệm 。 若nhược 依y 此thử 文văn 。 說thuyết 三tam 藏tạng 竟cánh 。 次thứ 說thuyết 方Phương 等Đẳng 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 所sở 以dĩ 次thứ 小tiểu 說thuyết 大đại 者giả 。 佛Phật 本bổn 授thọ 大đại 。 眾chúng 生sanh 不bất 堪kham 。 抽trừu 大đại 出xuất 小tiểu 。 令linh 斷đoạn 結kết 成thành 聖thánh 。 雖tuy 有hữu 此thử 益ích 。 非phi 佛Phật 本bổn 懷hoài 。 次thứ 說thuyết 《# 方Phương 等Đẳng 》# 。 《# 維duy 摩ma 》# 。 《# 思tư 益ích 》# 。 《# 殃ương 掘quật 摩ma 羅la 》# 。 彈đàn 訶ha 小Tiểu 乘Thừa 保bảo 果quả 之chi 僻tích 。 譏cơ 刺thứ 三tam 藏tạng 斷đoạn 滅diệt 之chi 非phi 。 故cố 身thân 子tử 。 善thiện 吉cát 。 齊tề 教giáo 專chuyên 小tiểu 。 初sơ 不bất 曾tằng 聞văn 。 大Đại 乘Thừa 威uy 德đức 。 或hoặc 茫mang 然nhiên 棄khí 鉢bát 。 或hoặc 怖bố 畏úy 卻khước 華hoa 。 不bất 知tri 是thị 何hà 言ngôn 。 不bất 知tri 以dĩ 何hà 答đáp 。 然nhiên 方Phương 等Đẳng 彈đàn 斥xích 教giáo 在tại 三tam 藏tạng 之chi 後hậu 。 被bị 訶ha 之chi 時thời 應ưng 在tại 。 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 。 皆giai 追truy 述thuật 昔tích 訶ha 。 驗nghiệm 是thị 前tiền 事sự 。 何hà 者giả 。 前tiền 已dĩ 稟bẩm 教giáo 得đắc 道Đạo 。 證chứng 於ư 無Vô 學Học 。 荷hà 佛Phật 恩ân 深thâm 。 心tâm 相tương 體thể 信tín 。 不bất 復phục 恚khuể 怒nộ 。 自tự 昔tích 至chí 今kim 。 恣tứ 殃ương 掘quật 之chi 譏cơ 。 任nhậm 淨tịnh 名danh 之chi 折chiết 。 得đắc 為vi 恥sỉ 小tiểu 慕mộ 大đại 之chi 益ích 。 喻dụ 如như 烹phanh 酪lạc 作tác 生sanh 蘇tô 。 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。 按án 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 。 得đắc 知tri 方Phương 等Đẳng 是thị 三tam 藏tạng 之chi 後hậu 。 為vi 第đệ 三tam 時thời 教giáo 也dã 。

按án 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 云vân 。

次thứ 說thuyết 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không 。 歷lịch 劫kiếp 修tu 行hành 者giả 。

此thử 是thị 方Phương 等Đẳng 之chi 後hậu 而nhi 明minh 《# 大đại 品phẩm 》# 。 《# 大đại 品phẩm 》# 或hoặc 說thuyết 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 或hoặc 說thuyết 於ư 空không 。 或hoặc 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 皆giai 歷lịch 色sắc 心tâm 至chí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 句cú 句cú 迴hồi 轉chuyển 。 明minh 修tu 行hành 法pháp 。 即tức 是thị 歷lịch 劫kiếp 修tu 行hành 之chi 意ý 也dã 。 又hựu 云vân 。

百bách 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 。 萬vạn 億ức 人nhân 天thiên 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 住trụ 辟Bích 支Chi 佛Phật 。

者giả 。 驗nghiệm 是thị 共cộng 般Bát 若Nhã 也dã 。 而nhi 言ngôn 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không 者giả 。 若nhược 作tác 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 之chi 華hoa 嚴nghiêm 。 此thử 非phi 次thứ 第đệ 。 今kim 依y 《# 法pháp 性tánh 論luận 》# 云vân 。

鈍độn 根căn 菩Bồ 薩Tát 三tam 處xứ 入nhập 法Pháp 界Giới 。 初sơ 則tắc 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 次thứ 則tắc 《# 法pháp 華hoa 》# 。 後hậu 則tắc 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。

因nhân 《# 般Bát 若Nhã 》# 入nhập 法Pháp 界Giới 。 即tức 是thị 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không 。 又hựu 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 時thời 節tiết 長trường/trưởng 。 昔tích 小tiểu 機cơ 未vị 入nhập 。 如như 聾lung 如như 瘂á 。 今kim 聞văn 《# 般Bát 若Nhã 》# 即tức 能năng 得đắc 入nhập 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 焉yên 。 《# 大đại 品phẩm 》# 通thông 三tam 乘thừa 人nhân 。 可khả 得đắc 有hữu 四Tứ 果Quả 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 隔cách 小tiểu 。 故cố 無vô 此thử 義nghĩa 。 故cố 《# 方Phương 等Đẳng 》# 之chi 後hậu 。 次thứ 說thuyết 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 為vi 第đệ 四tứ 時thời 教giáo 也dã 。

復phục 言ngôn 熟thục 蘇tô 味vị 者giả 。 命mệnh 令linh 轉chuyển 教giáo 。 領lãnh 知tri 眾chúng 物vật 。 心tâm 漸tiệm 通thông 泰thái 。 自tự 知tri 螢huỳnh 火hỏa 不bất 及cập 日nhật 光quang 。 敬kính 伏phục 之chi 情tình 。 倍bội 更cánh 轉chuyển 熟thục 。 如như 從tùng 生sanh 蘇tô 轉chuyển 成thành 熟thục 蘇tô 也dã 。 又hựu 解giải 。

般Bát 若Nhã 之chi 後hậu 明minh 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không

者giả 。 即tức 是thị 圓viên 頓đốn 法pháp 華hoa 教giáo 也dã 。 何hà 者giả 。 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。 純thuần 說thuyết 圓viên 頓đốn 。 為vi 不bất 解giải 者giả 大đại 機cơ 未vị 濃nồng 。 以dĩ 三tam 藏tạng 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 洮đào 汰# 淳thuần 熟thục 根căn 利lợi 障chướng 除trừ 。 堪kham 聞văn 圓viên 頓đốn 。 即tức 說thuyết 法Pháp 華hoa 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 得đắc 入nhập 法Pháp 界Giới 。 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 齊tề 。 《# 法pháp 性tánh 論luận 》# 中trung 入nhập 者giả 是thị 也dã 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。

始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。

今kim 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 初sơ 後hậu 佛Phật 慧tuệ 圓viên 頓đốn 義nghĩa 齊tề 。 故cố 次thứ 般Bát 若Nhã 之chi 後hậu 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không 。 齊tề 法pháp 華hoa 也dã 。 亦diệc 第đệ 五ngũ 時thời 教giáo 也dã 。

復phục 言ngôn 醍đề 醐hồ 者giả 。 是thị 眾chúng 味vị 之chi 後hậu 也dã 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 稱xưng 為vi 醍đề 醐hồ 。 此thử 經Kinh 名danh 大đại 王vương 饍thiện 。 故cố 知tri 二nhị 經kinh 俱câu 是thị 醍đề 醐hồ 。 又hựu 燈đăng 明minh 佛Phật 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 竟cánh 。 即tức 於ư 中trung 夜dạ 唱xướng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 佛Phật 一nhất 化hóa 。 初sơ 說thuyết 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 後hậu 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 悉tất 不bất 明minh 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 皆giai 以dĩ 《# 法pháp 華hoa 》# 為vi 後hậu 教giáo 後hậu 味vị 。 今kim 佛Phật 熟thục 前tiền 番phiên 人nhân 。 以dĩ 《# 法pháp 華hoa 》# 為vi 醍đề 醐hồ 。 更cánh 熟thục 後hậu 段đoạn 人nhân 。 重trọng/trùng 將tương 《# 般Bát 若Nhã 》# 洮đào 汰# 。 方phương 入nhập 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 復phục 以dĩ 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 為vi 後hậu 教giáo 後hậu 味vị 。 譬thí 如như 田điền 家gia 先tiên 種chủng 先tiên 熟thục 先tiên 收thu 。 晚vãn 種chủng 後hậu 熟thục 後hậu 收thu 。 《# 法pháp 華hoa 》# 八bát 千thiên 聲Thanh 聞Văn 。 無vô 量lượng 損tổn 生sanh 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 是thị 前tiền 熟thục 果quả 實thật 。 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 收thu 。 更cánh 無vô 所sở 作tác 。 若nhược 五ngũ 千thiên 自tự 起khởi 。 人nhân 天thiên 被bị 移di 。 皆giai 是thị 後hậu 熟thục 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 中trung 收thu 。 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 故cố 云vân 。

從tùng 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 出xuất 大đại 涅Niết 槃Bàn 。

即tức 後hậu 番phiên 次thứ 第đệ 也dã 。 按án 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 云vân 。

摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 次thứ 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không 。

即tức 前tiền 番phiên 法pháp 華hoa 中trung 次thứ 第đệ 也dã 。

問vấn 。

何hà 意ý 知tri 鈍độn 者giả 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 不bất 入nhập 。 更cánh 用dụng 《# 般Bát 若Nhã 》# 洮đào 汰# 。

答đáp 。

《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 何hà 故cố 更cánh 問vấn 菩Bồ 薩Tát 畢tất 定định 不bất 畢tất 定định 。 答đáp 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 。 聞văn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 記ký 作tác 佛Phật 。 今kim 於ư 《# 般Bát 若Nhã 》# 中trung 。 更cánh 問vấn 畢tất 定định 不bất 畢tất 定định 。 當đương 知tri 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 後hậu 。 更cánh 明minh 般Bát 若Nhã 也dã 。

三tam 引dẫn 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 。 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 領lãnh 教giáo 證chứng 次thứ 第đệ 者giả 。 文văn 云vân 。

其kỳ 父phụ 先tiên 來lai 。 求cầu 子tử 不bất 得đắc 。 中trung 止chỉ 一nhất 城thành 。 其kỳ 家gia 大đại 富phú 。 多đa 有hữu 僮đồng 僕bộc 。 臣thần 佐tá 吏lại 民dân 。 亦diệc 甚thậm 眾chúng 多đa 。

時thời 貧bần 窮cùng 子tử 。 遇ngộ 到đáo 父phụ 舍xá 。 疾tật 走tẩu 而nhi 去khứ 。 即tức 遣khiển 傍bàng 人nhân 。 急cấp 追truy 將tương 還hoàn 。 窮cùng 子tử 驚kinh 愕ngạc 。 稱xưng 怨oán 大đại 喚hoán 。 無vô 罪tội 囚tù 執chấp 。 此thử 必tất 定định 死tử 。 父phụ 語ngữ 使sử 言ngôn 。

不bất 須tu 此thử 人nhân 。 勿vật 強cưỡng 將tương 來lai 。

此thử 領lãnh 何hà 義nghĩa 。 領lãnh 初sơ 成thành 佛Phật 。 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 法Pháp 身thân 大Đại 士Sĩ 。 四tứ 十thập 一nhất 地địa 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 遶nhiễu 。 說thuyết 圓viên 頓đốn 教giáo 門môn 。 于vu 時thời 以dĩ 大đại 擬nghĩ 子tử 。 機cơ 生sanh 悶muộn 絕tuyệt 。 當đương 知tri 佛Phật 日nhật 初sơ 出xuất 。 頓đốn 教giáo 先tiên 開khai 。 譬thí 如như 從tùng 牛ngưu 。 必tất 先tiên 出xuất 乳nhũ 。

爾nhĩ 時thời 長trưởng 者giả 。 將tương 欲dục 誘dụ 引dẫn 其kỳ 子tử 。 而nhi 以dĩ 方phương 便tiện 。 密mật 遣khiển 二nhị 人nhân 。 形hình 色sắc 憔tiều 悴tụy 。 無vô 威uy 德đức 者giả 。 汝nhữ 可khả 詣nghệ 彼bỉ 。 徐từ 語ngữ 窮cùng 子tử 。

雇cố 汝nhữ 除trừ 糞phẩn 。 即tức 脫thoát 纓anh 珞lạc 。 著trước 垢cấu 膩nị 衣y 。 以dĩ 方phương 便tiện 故cố 。 得đắc 近cận 其kỳ 子tử 。

此thử 領lãnh 何hà 義nghĩa 。 此thử 領lãnh 次thứ 頓đốn 之chi 後hậu 。 隱ẩn 舍xá 那na 威uy 德đức 相tướng 好hảo 。 作tác 老lão 比Bỉ 丘Khâu 像tượng 。 說thuyết 三tam 藏tạng 之chi 教giáo 。 二nhị 十thập 年niên 中trung 。 常thường 令linh 除trừ 糞phẩn 。 得đắc 一nhất 日nhật 之chi 價giá 。 即tức 是thị 從tùng 十thập 二nhị 部bộ 後hậu 出xuất 修tu 多đa 羅la 。 于vu 時thời 見kiến 思tư 已dĩ 斷đoạn 。 無vô 漏lậu 心tâm 淨tịnh 。 譬thí 如như 從tùng 乳nhũ 出xuất 酪lạc 也dã 。

又hựu 經kinh 過quá 是thị 已dĩ 後hậu 。 心tâm 相tương 體thể 信tín 。 出xuất 入nhập 無vô 難nạn/nan 。 然nhiên 其kỳ 所sở 止chỉ 。 故cố 在tại 本bổn 處xứ 。

此thử 領lãnh 何hà 義nghĩa 。 明minh 三tam 藏tạng 之chi 後hậu 。 次thứ 說thuyết 方Phương 等Đẳng 。 已dĩ 得đắc 道Đạo 果quả 。 心tâm 相tương 體thể 信tín 。 聞văn 大đại 名danh 。

入nhập

住trụ 小tiểu 名danh 。

出xuất

苦khổ 言ngôn 彈đàn 訶ha 名danh 。

無vô 難nạn/nan

又hựu 進tiến 宅trạch 內nội 名danh 。

入nhập

入nhập 見kiến 群quần 臣thần 豪hào 族tộc 。 大đại 功công 德đức 力lực 。 聞văn 寶bảo 炬cự 陀đà 羅la 尼ni 。 見kiến 不bất 思tư 議nghị 。 解giải 脫thoát 神thần 變biến 。 故cố 名danh 。

入nhập

也dã 。 出xuất 者giả 止chỉ 宿túc 草thảo 庵am 。 二Nhị 乘Thừa 境cảnh 界giới 名danh 。

出xuất

也dã 。 心tâm 相tương 體thể 信tín 者giả 。 得đắc 羅La 漢Hán 已dĩ 。 聞văn 罵mạ 不bất 瞋sân 。 內nội 心tâm 慚tàm 愧quý 。 不bất 敢cảm 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 支chi 佛Phật 法Pháp 化hóa 人nhân 。 心tâm 漸tiệm 淳thuần 熟thục 。 如như 從tùng 酪lạc 出xuất 生sanh 蘇tô 。 是thị 名danh 從tùng 修tu 多đa 羅la 出xuất 方Phương 等Đẳng 經kinh 。 即tức 第đệ 三tam 時thời 教giáo 也dã 。

是thị 時thời 長trưởng 者giả 有hữu 疾tật 。 自tự 知tri 將tương 死tử 不bất 久cửu 。 語ngữ 窮cùng 子tử 言ngôn 。

我ngã 今kim 多đa 有hữu 。 金kim 銀ngân 珍trân 寶bảo 。 倉thương 庫khố 盈doanh 溢dật 。 其kỳ 中trung 多đa 少thiểu 。 所sở 應ưng 取thủ 與dữ 。 窮cùng 子tử 受thọ 勅sắc 。 領lãnh 知tri 眾chúng 物vật 。 而nhi 無vô 悕hy 取thủ 。 一nhất 餐xan 之chi 意ý 。 然nhiên 其kỳ 所sở 止chỉ 。 故cố 在tại 本bổn 處xứ 。

此thử 領lãnh 何hà 義nghĩa 。 從tùng 方Phương 等Đẳng 後hậu 。 次thứ 說thuyết 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 觀quán 慧tuệ 。 即tức 是thị 家gia 業nghiệp 。 歷lịch 於ư 名danh 色sắc 。 乃nãi 至chí 種chủng 智trí 。 即tức 是thị 眾chúng 物vật 。 善thiện 吉cát 等đẳng 轉chuyển 教giáo 。 即tức 是thị 領lãnh 知tri 。 但đãn 為vì 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 自tự 不bất 行hành 證chứng 。 故cố 無vô 怖bố 取thủ 。 即tức 是thị 從tùng 方Phương 等Đẳng 經kinh 出xuất 《# 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 》# 。 因nhân 是thị 得đắc 識thức 大Đại 士Sĩ 法Pháp 門môn 。 滅diệt 破phá 無vô 知tri 。 譬thí 從tùng 生sanh 蘇tô 出xuất 熟thục 蘇tô 。 是thị 為vi 第đệ 四tứ 時thời 教giáo 也dã 。

復phục 經kinh 少thiểu 時thời 。 父phụ 知tri 子tử 意ý 。 漸tiệm 已dĩ 通thông 泰thái 。 臨lâm 欲dục 終chung 時thời 。 而nhi 命mạng 其kỳ 子tử 。 并tinh 會hội 親thân 族tộc 。 即tức 自tự 宣tuyên 言ngôn 。

此thử 實thật 我ngã 子tử 。 我ngã 實thật 其kỳ 父phụ 。 今kim 吾ngô 所sở 有hữu 。 皆giai 是thị 子tử 有hữu 。 付phó 以dĩ 家gia 業nghiệp 。 窮cùng 子tử 歡hoan 喜hỷ 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。

此thử 領lãnh 何hà 義nghĩa 。 即tức 是thị 《# 般Bát 若Nhã 》# 之chi 後hậu 。 次thứ 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 先tiên 以dĩ 領lãnh 知tri 。 庫khố 藏tạng 諸chư 物vật 。 後hậu 不bất 須tu 說thuyết 。 但đãn 付phó 業nghiệp 而nhi 已dĩ 。 譬thí 前tiền 轉chuyển 教giáo 。 皆giai 知tri 法Pháp 門môn 。 不bất 須tu 重trọng/trùng 演diễn 觀quán 法pháp 。 直trực 破phá 草thảo 庵am 。 賜tứ 一nhất 大đại 車xa 。 授thọ 作tác 佛Phật 記ký 。 豈khởi 非phi 明minh 見kiến 佛Phật 性tánh 。 住trụ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 言ngôn 從tùng 《# 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 》# 出xuất 《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 》# 。 是thị 時thời 無vô 明minh 破phá 。 中trung 道Đạo 理lý 顯hiển 。 其kỳ 心tâm 皎hiệu 潔khiết 。 如như 清thanh 醍đề 醐hồ 。 即tức 是thị 從tùng 於ư 熟thục 蘇tô 轉chuyển 出xuất 醍đề 醐hồ 。 為vi 第đệ 五ngũ 時thời 教giáo 也dã 。

此thử 五ngũ 味vị 教giáo 。 調điều 熟thục 一nhất 段đoạn 漸tiệm 機cơ 眾chúng 生sanh 。 如như 身thân 子tử 等đẳng 。 大đại 德đức 聲Thanh 聞Văn 。 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 。 得đắc 受thọ 記ký 莂biệt 。 見kiến 如Như 來Lai 性tánh 。 成thành 大đại 果quả 實thật 。 如như 秋thu 收thu 冬đông 藏tạng 。 更cánh 無vô 所sở 作tác 。 不bất 生sanh 不bất 生sanh 。 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 是thị 前tiền 番phiên 。 從tùng 《# 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 》# 出xuất 《# 妙diệu 法Pháp 華hoa 》# 。 為vi 未vị 熟thục 者giả 更cánh 論luận 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 入nhập 於ư 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 而nhi 見kiến 佛Phật 性tánh 。 即tức 是thị 後hậu 番phiên 。 又hựu 從tùng 《# 般Bát 若Nhã 》# 出xuất 《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 》# 也dã 。

然nhiên 二nhị 經kinh 教giáo 意ý 。 起khởi 盡tận 是thị 同đồng 。 如như 《# 法pháp 華hoa 》# 三tam 周chu 說thuyết 法Pháp 。 斷đoạn 奠# 聲Thanh 聞Văn 。 咸hàm 歸quy 一nhất 實thật 。 後hậu 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 事sự 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 爾nhĩ 。 先tiên 勝thắng 三tam 修tu 。 斷đoạn 奠# 聲Thanh 聞Văn 。 入nhập 祕bí 密mật 藏tạng 。 後hậu 三tam 十thập 六lục 問vấn 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 事sự 也dã 。 又hựu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 臨lâm 滅diệt 。 更cánh 扶phù 三tam 藏tạng 。 誡giới 約ước 將tương 來lai 。 使sử 末mạt 代đại 鈍độn 根căn 。 不bất 於ư 佛Phật 法Pháp 起khởi 斷đoạn 滅diệt 見kiến 。 廣quảng 開khai 常thường 宗tông 。 破phá 此thử 顛điên 倒đảo 。 令linh 佛Phật 法Pháp 久cửu 住trụ 。 如như 此thử 等đẳng 事sự 。 其kỳ 意ý 則tắc 別biệt 。 第đệ 五ngũ 醍đề 醐hồ 。 佛Phật 性tánh 味vị 同đồng 也dã 。

三tam 。 約ước 五ngũ 味vị 半bán 滿mãn 相tương/tướng 成thành 者giả 。 若nhược 直trực 論luận 五ngũ 味vị 。 猶do 同đồng 南nam 師sư 。 但đãn 得đắc 方phương 便tiện 。 若nhược 直trực 半bán 滿mãn 。 猶do 同đồng 北bắc 師sư 。 但đãn 得đắc 其kỳ 實thật 。 今kim 明minh 五ngũ 味vị 不bất 離ly 半bán 滿mãn 。 半bán 滿mãn 不bất 離ly 五ngũ 味vị 。 五ngũ 味vị 有hữu 半bán 滿mãn 。 則tắc 有hữu 慧tuệ 方phương 便tiện 解giải 。 半bán 滿mãn 有hữu 五ngũ 味vị 。 有hữu 方phương 便tiện 慧tuệ 解giải 。 權quyền 實thật 俱câu 遊du 。 如như 鳥điểu 二nhị 翼dực 。 雖tuy 復phục 俱câu 遊du 。 行hành 藏tạng 得đắc 所sở 。 若nhược 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 頓đốn 滿mãn 大Đại 乘Thừa 家gia 業nghiệp 。 但đãn 明minh 一nhất 實thật 。 不bất 須tu 方phương 便tiện 。 唯duy 滿mãn 不bất 半bán 。 於ư 漸tiệm 成thành 乳nhũ 。 三tam 藏tạng 客khách 作tác 。 但đãn 是thị 方phương 便tiện 。 唯duy 半bán 不bất 滿mãn 。 於ư 漸tiệm 成thành 酪lạc 。 若nhược 方Phương 等Đẳng 彈đàn 訶ha 。 則tắc 半bán 滿mãn 相tương 對đối 。 以dĩ 滿mãn 斥xích 半bán 。 於ư 漸tiệm 成thành 生sanh 蘇tô 。 若nhược 《# 大đại 品phẩm 》# 領lãnh 教giáo 。 帶đái 半bán 論luận 滿mãn 。 半bán 則tắc 通thông 為vi 三tam 乘thừa 。 滿mãn 則tắc 獨độc 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 漸tiệm 成thành 熟thục 蘇tô 。 若nhược 《# 法pháp 華hoa 》# 付phó 財tài 。 廢phế 半bán 明minh 滿mãn 。 若nhược 無vô 半bán 字tự 方phương 便tiện 。 調điều 熟thục 鈍độn 根căn 。 則tắc 亦diệc 無vô 滿mãn 字tự 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 於ư 漸tiệm 成thành 醍đề 醐hồ 。 如Như 來Lai 殷ân 勤cần 稱xưng 歎thán 方phương 便tiện 者giả 。 半bán 有hữu 成thành 滿mãn 之chi 功công 。 意ý 在tại 此thử 也dã 。 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 領lãnh 解giải 。 無vô 上thượng 寶bảo 聚tụ 。 不bất 求cầu 自tự 得đắc 。 安an 住trụ 實thật 智trí 中trung 者giả 。 皆giai 由do 半bán 滿mãn 相tương/tướng 成thành 。 意ý 在tại 此thử 也dã 。

四tứ 。 明minh 合hợp 不bất 合hợp 者giả 。 半bán 滿mãn 五ngũ 味vị 。 既ký 通thông 約ước 諸chư 經kinh 。 諸chư 經kinh 不bất 同đồng 。 今kim 當đương 辨biện 其kỳ 開khai 合hợp 。 若nhược 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 正chánh 隔cách 小tiểu 明minh 大đại 。 於ư 彼bỉ 初sơ 分phần/phân 永vĩnh 無vô 聲Thanh 聞Văn 。 後hậu 分phần/phân 則tắc 有hữu 。 雖tuy 復phục 在tại 坐tọa 。 如như 聾lung 如như 瘂á 。 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。

爾nhĩ 時thời 尚thượng 未vị 有hữu 半bán 。 何hà 所sở 論luận 合hợp 。 次thứ 開khai 三tam 乘thừa 。 引dẫn 接tiếp 小tiểu 機cơ 。 令linh 斷đoạn 見kiến 思tư 。 則tắc 以dĩ 小tiểu 隔cách 大đại 。 既ký 不bất 論luận 滿mãn 。 何hà 所sở 可khả 合hợp 。 故cố 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 云vân 。

三tam 法pháp 。 四Tứ 果Quả 。 二Nhị 道Đạo 不bất 一nhất 。

不bất 一nhất 即tức 不bất 合hợp 也dã 。 若nhược 方Phương 等Đẳng 教giáo 。 或hoặc 半bán 滿mãn 雙song 明minh 。 或hoặc 半bán 滿mãn 相tương 對đối 。 或hoặc 以dĩ 滿mãn 彈đàn 半bán 。 稟bẩm 半bán 聞văn 滿mãn 。 雖tuy 知tri 耻sỉ 小tiểu 。 猶do 未vị 入nhập 大đại 。 故cố 云vân 。

止chỉ 宿túc 草thảo 庵am

下hạ 劣liệt 之chi 心tâm 。 猶do 未vị 能năng 改cải 。 則tắc 半bán 滿mãn 不bất 合hợp 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 以dĩ 滿mãn 洮đào 練luyện 於ư 半bán 。 命mạng 領lãnh 家gia 業nghiệp 。 明minh 半bán 方phương 便tiện 。 通thông 入nhập 無vô 生sanh 。 半bán 字tự 法Pháp 門môn 皆giai 。 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 是thị 合hợp 其kỳ 法pháp 。

而nhi 不bất 悕hy 取thủ 一nhất 餐xan 之chi 物vật

即tức 是thị 未vị 合hợp 其kỳ 人nhân 。 是thị 故cố 半bán 滿mãn 不bất 合hợp 。 若nhược 至chí 法pháp 華hoa 。 覺giác 悟ngộ 化hóa 城thành 。 云vân 非phi 真chân 實thật 。

汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

即tức 是thị 合hợp 法pháp 。

汝nhữ 實thật 我ngã 子tử

即tức 是thị 合hợp 人nhân 。 人nhân 法pháp 俱câu 合hợp 。

自tự 鹿lộc 苑uyển 開khai 權quyền 。 歷lịch 諸chư 經kinh 教giáo 。 來lai 至chí 《# 法pháp 華hoa 》# 。 始thỉ 得đắc 合hợp 實thật 。 故cố 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 云vân 。

四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 未vị 顯hiển 真chân 實thật 。

若nhược 於ư 法pháp 華hoa 未vị 合hợp 。 於ư 涅Niết 槃Bàn 得đắc 合hợp 。 《# 法pháp 性tánh 論luận 》# 明minh 中trung 。 下hạ 二nhị 根căn 入nhập 法Pháp 界Giới 者giả 。 即tức 是thị 得đắc 合hợp 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

若nhược 論luận 聲Thanh 聞Văn 。

一nhất 。 祕bí 密mật 合hợp 。 二nhị 。 顯hiển 露lộ 合hợp 。 祕bí 密mật 合hợp 者giả 。 初sơ 為vi 提đề 謂vị 說thuyết 五Ngũ 戒Giới 法pháp 。 已dĩ 有hữu 密mật 悟ngộ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 況huống 修tu 多đa 羅la 。 方Phương 等Đẳng 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 豈khởi 無vô 密mật 悟ngộ 。 此thử 則tắc 不bất 論luận 。 若nhược 就tựu 顯hiển 露lộ 。 未vị 入nhập 位vị 聲Thanh 聞Văn 。 亦diệc 隨tùy 處xứ 得đắc 合hợp 。 例lệ 如như 《# 般Bát 若Nhã 》# 三tam 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 得đắc 記ký 者giả 是thị 也dã 。 若nhược 住trụ 果quả 聲Thanh 聞Văn 。 決quyết 至chí 《# 法pháp 華hoa 》# 敦đôn 信tín 令linh 合hợp 。 若nhược 住trụ 果quả 不bất 合hợp 。 是thị 增tăng 上thượng 慢mạn 未vị 入nhập 位vị 。 五ngũ 千thiên 簡giản 眾chúng 起khởi 去khứ 。 到đáo 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 中trung 。 方phương 復phục 得đắc 合hợp 。

總tổng 就tựu 諸chư 教giáo 通thông 作tác 四tứ 句cú 。 華hoa 嚴nghiêm 。 三tam 藏tạng 非phi 合hợp 非phi 不bất 合hợp 。 方Phương 等Đẳng 。 般Bát 若Nhã 一nhất 向hướng 不bất 合hợp 。 法pháp 華hoa 一nhất 向hướng 合hợp 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 合hợp 亦diệc 不bất 合hợp 。 何hà 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 末mạt 代đại 更cánh 開khai 諸chư 權quyền 。 引dẫn 後hậu 代đại 鈍độn 根căn 。 故cố 言ngôn 亦diệc 不bất 合hợp 。

問vấn 。

菩Bồ 薩Tát 因nhân 《# 法pháp 華hoa 》# 入nhập 法Pháp 界Giới 與dữ 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 合hợp 。 不bất 見kiến 因nhân 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 入nhập 一Nhất 乘Thừa 與dữ 《# 法pháp 華hoa 》# 合hợp 。

答đáp 。

《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 入nhập 法Pháp 界Giới 。 即tức 是thị 入nhập 一Nhất 乘Thừa 云vân 云vân )# 。

五ngũ 。 料liệu 簡giản 者giả 。 為vi 三tam 意ý 。

一nhất 。 約ước 通thông 別biệt 。 二nhị 。 益ích 不bất 益ích 。 三tam 。 約ước 諸chư 教giáo 。

通thông 別biệt 者giả 。

夫phu 五ngũ 味vị 半bán 滿mãn 。 論luận 別biệt 。 別biệt 有hữu 齊tề 限hạn 。 論luận 通thông 。 通thông 於ư 初sơ 後hậu 。 若nhược 華hoa 嚴nghiêm 頓đốn 乳nhũ 。 別biệt 但đãn 在tại 初sơ 。 通thông 則tắc 至chí 後hậu 。 故cố 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 云vân 。

次thứ 說thuyết 般Bát 若Nhã 歷lịch 劫kiếp 修tu 行hành 。 華hoa 嚴nghiêm 海hải 空không 。

《# 法pháp 華hoa 》# 會hội 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 即tức 是thị 通thông 至chí 二nhị 經kinh 。 又hựu 《# 像tượng 法pháp 決quyết 疑nghi 經kinh 》# 云vân 。

今kim 日nhật 坐tọa 中trung 。 無vô 央ương 數số 眾chúng 。 各các 見kiến 不bất 同đồng 。 或hoặc 見kiến 如Như 來Lai 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 或hoặc 見kiến 如Như 來Lai 。 住trụ 世thế 一nhất 劫kiếp 。 若nhược 減giảm 一nhất 劫kiếp 。 若nhược 無vô 量lượng 劫kiếp 。 或hoặc 見kiến 如Như 來Lai 。 丈trượng 六lục 之chi 身thân 。 或hoặc 見kiến 小tiểu 身thân 。 或hoặc 見kiến 大đại 身thân 。 或hoặc 見kiến 報báo 身thân 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 。 為vi 千thiên 百bách 億ức 釋Thích 迦Ca 。 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 說thuyết 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 或hoặc 見kiến 法Pháp 身thân 同đồng 於ư 虛hư 空không 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 無vô 相tướng 無vô 礙ngại 。 遍biến 同đồng 法Pháp 界Giới 。 或hoặc 見kiến 此thử 處xứ 山sơn 林lâm 地địa 土thổ/độ 沙sa 。 或hoặc 見kiến 七thất 寶bảo 。 或hoặc 見kiến 此thử 處xứ 乃nãi 是thị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 所sở 行hành 之chi 處xứ 。 或hoặc 見kiến 此thử 處xứ 即tức 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 真chân 實thật 之chi 法Pháp 。

夫phu 日nhật 初sơ 出xuất 。 先tiên 照chiếu 高cao 山sơn 。 日nhật 若nhược 垂thùy 沒một 。 亦diệc 應ưng 餘dư 輝huy 峻tuấn 嶺lĩnh 。 故cố 蓮liên 華hoa 藏tạng 海hải 通thông 至chí 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 後hậu 。 況huống 前tiền 教giáo 耶da 。

若nhược 修Tu 多Đa 羅La 。 半bán 酪lạc 之chi 教giáo 。 別biệt 論luận 在tại 第đệ 二nhị 時thời 。 通thông 論luận 亦diệc 至chí 於ư 後hậu 。 何hà 者giả 。 迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di 。 於ư 法pháp 華hoa 中trung 面diện 得đắc 授thọ 記ký 。 後hậu 入nhập 聚tụ 落lạc 被bị 害hại 。 作tác 結kết 戒giới 緣duyên 起khởi 。 又hựu 如như 身thân 子tử 。 法pháp 華hoa 請thỉnh 主chủ 。 後hậu 入nhập 滅diệt 。 均quân 提đề 持trì 三tam 衣y 至chí 佛Phật 問vấn (# 云vân 云vân )# 。 豈khởi 非phi 三tam 藏tạng 至chí 後hậu 耶da 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

從tùng 初sơ 鹿lộc 苑uyển 至chí 涅Niết 槃Bàn 夜dạ 。 所sở 說thuyết 戒giới 定định 慧tuệ 。 結kết 為vi 修tu 妬đố 路lộ 等đẳng 藏tạng 。

當đương 知tri 三tam 藏tạng 。 通thông 至chí 於ư 後hậu 。

若nhược 方Phương 等Đẳng 教giáo 半bán 滿mãn 相tương 對đối 。 是thị 生sanh 蘇tô 教giáo 。 別biệt 論luận 是thị 第đệ 三tam 時thời 。 通thông 論luận 亦diệc 至chí 於ư 後hậu 。 何hà 者giả 。 〈# 陀đà 羅la 尼ni 〉# 云vân 。

先tiên 於ư 王Vương 舍Xá 城Thành 。 授thọ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 記ký 。 今kim 復phục 於ư 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 中trung 。 復phục 授thọ 聲Thanh 聞Văn 記ký 。 昔tích 於ư 波ba 羅la 柰nại 授thọ 聲Thanh 聞Văn 記ký 。 身thân 子tử 云vân 。

世Thế 尊Tôn 不bất 虛hư 。 所sở 言ngôn 真chân 實thật 。 故cố 能năng 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 。 授thọ 我ngã 等đẳng 記ký 。 故cố 知tri 方Phương 等Đẳng 至chí 法pháp 華hoa 後hậu 。

般Bát 若Nhã 帶đái 半bán 論luận 滿mãn 。 是thị 熟thục 蘇tô 教giáo 。 別biệt 論luận 在tại 第đệ 四tứ 時thời 。 通thông 論luận 亦diệc 至chí 初sơ 後hậu 。 何hà 者giả 。 從tùng 得đắc 道Đạo 夜dạ 至chí 泥Nê 洹Hoàn 夜dạ 。 常thường 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 又hựu 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 畢tất 定định 不bất 畢tất 定định

當đương 知tri 般Bát 若Nhã 亦diệc 至chí 後hậu 。

若nhược 涅Niết 槃Bàn 醍đề 醐hồ 滿mãn 教giáo 。 別biệt 論luận 在tại 第đệ 五ngũ 時thời 。 通thông 論luận 亦diệc 至chí 於ư 初sơ 。 何hà 者giả 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 常thường 觀quán 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 。

前tiền 來lai 諸chư 教giáo 。 豈khởi 無vô 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 觀quán 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

我ngã 坐tọa 道Đạo 場Tràng 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 初sơ 成thành 正chánh 覺giác 。

爾nhĩ 時thời 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 恆Hằng 沙sa 世thế 界giới 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 曾tằng 問vấn 我ngã 。 是thị 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。 然nhiên 其kỳ 所sở 問vấn 句cú 義nghĩa 功công 德đức 。 亦diệc 皆giai 如như 是thị 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 如như 是thị 問vấn 者giả 。 則tắc 能năng 利lợi 益ích 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。

此thử 則tắc 通thông 至chí 於ư 前tiền 。

若nhược 《# 法pháp 華hoa 》# 顯hiển 露lộ 邊biên 論luận 不bất 見kiến 在tại 前tiền 。 祕bí 密mật 邊biên 論luận 。 理lý 無vô 障chướng 礙ngại 。 故cố 身thân 子tử 云vân 。

我ngã 昔tích 從tùng 佛Phật 。 聞văn 如như 是thị 法Pháp 。 見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 記ký 作tác 佛Phật 。

豈khởi 非phi 證chứng 昔tích 通thông 記ký 之chi 文văn 。

問vấn 。

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 追truy 說thuyết 四tứ 。 《# 方Phương 等Đẳng 》# 正chánh 開khai 四tứ 。 別biệt 教giáo 復phục 有hữu 四tứ 。 若nhược 為vi 分phân 別biệt 。

答đáp 。

涅Niết 槃Bàn 當đương 四tứ 。 通thông 入nhập 佛Phật 性tánh 。 別biệt 教giáo 次thứ 第đệ 後hậu 見kiến 佛Phật 性tánh 。 方Phương 等Đẳng 保bảo 證chứng 。 二nhị 不bất 見kiến 性tánh (# 云vân 云vân )# 。

二nhị 。 就tựu 益ích 不bất 益ích 料liệu 簡giản 者giả 。 若nhược 華hoa 嚴nghiêm 為vi 乳nhũ 。 三tam 藏tạng 為vi 酪lạc 。 此thử 則tắc 方phương 便tiện 味vị 濃nồng 。 大Đại 乘Thừa 味vị 薄bạc 。 釋thích 此thử 為vi 三tam 。

一nhất 。 取thủ 用dụng 益ích 為vi 論luận 。 如như 貴quý 藥dược 非phi 病bệnh 治trị 。 賤tiện 藥dược 是thị 病bệnh 宜nghi 。 貴quý 藥dược 非phi 宜nghi 。 徒đồ 服phục 無vô 益ích 。 初sơ 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 。 於ư 初sơ 心tâm 未vị 深thâm 益ích 。 於ư 漸tiệm 機cơ 亦diệc 未vị 轉chuyển 。 於ư 二nhị 緣duyên 如như 乳nhũ 。 若nhược 漸tiệm 機cơ 稟bẩm 三tam 藏tạng 。 能năng 斷đoạn 見kiến 思tư 。 三tam 毒độc 稍sảo 盡tận 。 即tức 轉chuyển 凡phàm 成thành 聖thánh 。 如như 變biến 乳nhũ 為vi 酪lạc 。 不bất 可khả 以dĩ 用dụng 益ích 謂vị 賤tiện 勝thắng 。 不bất 用dụng 益ích 謂vị 貴quý 劣liệt 。 華hoa 嚴nghiêm 亦diệc 如như 是thị 。 於ư 小tiểu 如như 乳nhũ 。 於ư 大đại 如như 醍đề 醐hồ 。 少thiểu 分phần 譬thí 喻dụ 。 不bất 可khả 全toàn 求cầu 也dã 。

二nhị 。 如như 良lương 醫y 。 有hữu 一nhất 祕bí 方phương 具cụ 十thập 二nhị 藥dược 。 三tam 種chủng 最tối 貴quý 。 善thiện 占chiêm 病bệnh 相tương/tướng 。 盈doanh 縮súc 所sở 宜nghi 。 終chung 不bất 乖quai 候hậu 。 謬mậu 有hữu 所sở 治trị 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 圓viên 方phương 妙diệu 治trị 。 具cụ 十thập 二nhị 部bộ 。 無vô 問vấn 。 廣quảng 記ký 。 最tối 為vi 甚thậm 深thâm 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 利lợi 。 具cụ 足túc 全toàn 服phục 。 二Nhị 乘Thừa 病bệnh 重trọng 。 以dĩ 九cửu 為vi 劑tề 。 此thử 若nhược 不bất 縮súc 。 於ư 病bệnh 無vô 益ích 。 於ư 不bất 縮súc 為vi 乳nhũ 。 於ư 縮súc 為vi 酪lạc 。 此thử 取thủ 相tương 生sanh 。 次thứ 第đệ 為vi 譬thí 。 不bất 取thủ 濃nồng 淡đạm 淺thiển 深thâm 。

三tam 。 約ước 行hành 人nhân 心tâm 者giả 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 時thời 。 凡phàm 夫phu 見kiến 思tư 不bất 轉chuyển 。 故cố 言ngôn 如như 乳nhũ 。 說thuyết 三tam 藏tạng 時thời 。 斷đoạn 見kiến 思tư 惑hoặc 。 故cố 言ngôn 如như 酪lạc 。 至chí 方Phương 等Đẳng 時thời 。 被bị 挫tỏa 耻sỉ 伏phục 。 不bất 言ngôn 真chân 極cực 。 故cố 如như 生sanh 蘇tô 。 至chí 般Bát 若Nhã 時thời 。 領lãnh 教giáo 識thức 法pháp 。 如như 熟thục 蘇tô 。 至chí 法pháp 華hoa 時thời 。 破phá 無vô 明minh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 受thọ 記ký 作tác 佛Phật 。 心tâm 已dĩ 清thanh 淨tịnh 。 故cố 言ngôn 如như 醍đề 醐hồ 。 行hành 人nhân 心tâm 生sanh 。 教giáo 亦diệc 未vị 轉chuyển 。 行hành 人nhân 心tâm 熟thục 。 教giáo 亦diệc 隨tùy 熟thục 。

問vấn 。

為vi 一nhất 人nhân 稟bẩm 五ngũ 味vị 。 為vi 五ngũ 人nhân 耶da 。

答đáp 。

自tự 有hữu 一nhất 人nhân 稟bẩm 一nhất 味vị 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 中trung 純thuần 一nhất 根căn 性tánh 。 即tức 得đắc 醍đề 醐hồ 。 不bất 歷lịch 五ngũ 味vị 也dã 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

雪Tuyết 山Sơn 有hữu 草thảo 。 牛ngưu 若nhược 食thực 者giả 。 即tức 得đắc 醍đề 醐hồ 。

自tự 有hữu 一nhất 人nhân 歷lịch 五ngũ 味vị 。 如như 小Tiểu 乘Thừa 根căn 性tánh 於ư 頓đốn 如như 乳nhũ 。 三tam 藏tạng 如như 酪lạc 。 乃nãi 至chí 醍đề 醐hồ 。 方phương 乃nãi 究cứu 竟cánh 。 如như 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 。 乃nãi 至chí 蘇tô 出xuất 醍đề 醐hồ 。

自tự 有hữu 利lợi 根căn 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 入nhập 位vị 聲Thanh 聞Văn 。 或hoặc 於ư 三tam 藏tạng 中trung 見kiến 性tánh 。 是thị 歷lịch 二nhị 味vị 。 自tự 有hữu 方Phương 等Đẳng 中trung 見kiến 性tánh 。 是thị 歷lịch 三tam 味vị 。 般Bát 若Nhã 中trung 見kiến 性tánh 。 是thị 歷lịch 四tứ 味vị 。 如như 三tam 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

置trí 毒độc 乳nhũ 中trung 。 遍biến 五ngũ 味vị 中trung 。 悉tất 能năng 殺sát 人nhân 。

即tức 此thử 意ý 也dã 。

三tam 。 歷lịch 諸chư 教giáo 料liệu 簡giản 者giả 。 如như 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

凡phàm 夫phu 如như 乳nhũ 。 聲Thanh 聞Văn 如như 酪lạc 。 菩Bồ 薩Tát 如như 生sanh 。 熟thục 蘇tô 。 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 。

今kim 釋thích 此thử 譬thí 。 總tổng 喻dụ 半bán 滿mãn 五ngũ 時thời 。 凡phàm 夫phu 無vô 治trị 道đạo 。 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 聲Thanh 聞Văn 發phát 真chân 通thông 皆giai 如như 酪lạc 。 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 及cập 二Nhị 乘Thừa 如như 生sanh 蘇tô 。 別biệt 教giáo 如như 熟thục 蘇tô 。 圓viên 教giáo 如như 醍đề 醐hồ 。

今kim 當đương 教giáo 各các 判phán 五ngũ 味vị 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

凡phàm 夫phu 如như 乳nhũ 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 如như 酪lạc 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 如như 生sanh 蘇tô 。 阿A 那Na 含Hàm 如như 熟thục 蘇tô 。 阿A 羅La 漢Hán 。 支chi 佛Phật 。 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 。

有hữu 超siêu 果quả 者giả 。 即tức 得đắc 醍đề 醐hồ 。 或hoặc 有hữu 味vị 味vị 入nhập 者giả 。 此thử 即tức 三tam 藏tạng 教giáo 中trung 三tam 意ý 也dã 。

當đương 通thông 教giáo 中trung 五ngũ 味vị 者giả 。

《# 大đại 經kinh 》# 三tam 十thập 二nhị 云vân 。

凡phàm 夫phu 佛Phật 性tánh 如như 雜tạp 血huyết 乳nhũ 。 血huyết 者giả 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。 行hành 等đẳng 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 乳nhũ 者giả 。 即tức 善thiện 五ngũ 陰ấm 。 是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 從tùng 諸chư 煩phiền 惱não 及cập 善thiện 五ngũ 陰ấm 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 眾chúng 生sanh 身thân 皆giai 從tùng 精tinh 血huyết 。 而nhi 得đắc 成thành 就tựu 。 佛Phật 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 斷đoạn 少thiểu 煩phiền 惱não 如như 真chân 乳nhũ 。 阿A 那Na 含Hàm 如như 酪lạc 。 阿A 羅La 漢Hán 如như 生sanh 蘇tô 。 支chi 佛Phật 至chí 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 如như 熟thục 蘇tô 。 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 。

超siêu 果quả 不bất 定định (# 云vân 云vân )# 。

當đương 別biệt 教giáo 自tự 明minh 五ngũ 味vị 者giả 。 第đệ 九cửu 云vân 。

眾chúng 生sanh 如như 牛ngưu 新tân 生sanh 。 血huyết 乳nhũ 未vị 別biệt 。

聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 如như 酪lạc 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 人nhân 如như 生sanh 。 熟thục 蘇tô 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 猶do 如như 醍đề 醐hồ 。 具cụ 有hữu 超siêu 果quả 不bất 定định (# 云vân 云vân )# 。

當đương 圓viên 教giáo 但đãn 一nhất 味vị 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

雪Tuyết 山Sơn 有hữu 草thảo 。 名danh 曰viết 忍Nhẫn 辱Nhục 。 牛ngưu 若nhược 食thực 者giả 。 即tức 得đắc 醍đề 醐hồ 。

正chánh 直trực 純thuần 一nhất 。 故cố 不bất 論luận 五ngũ 味vị 。 若nhược 無vô 差sai 別biệt 。 中trung 作tác 差sai 別biệt 者giả 。 約ước 名danh 字tự 即tức 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 即tức 。 判phán 五ngũ 味vị 相tương 生sanh 也dã 。 從tùng 佛Phật 出xuất 十thập 二nhị 部bộ 即tức 是thị 出xuất 乳nhũ 。 新tân 醫y 用dụng 乳nhũ 也dã 。 可khả 約ước 四tứ 善thiện 根căn 。 就tựu 發phát 中trung 為vi 五ngũ 味vị 也dã 。

六lục 。 增tăng 數số 明minh 教giáo 者giả 。 先tiên 。 約ước 迹tích 。 次thứ 。 約ước 本bổn 。 夫phu 教giáo 本bổn 逗đậu 機cơ 。 機cơ 既ký 不bất 一nhất 。 教giáo 迹tích 眾chúng 多đa 。 何hà 但đãn 半bán 滿mãn 五ngũ 時thời 。 當đương 知tri 無vô 量lượng 種chủng 教giáo 。 今kim 且thả 增tăng 一nhất 至chí 八bát 。

初sơ 。 約ước 一nhất 法pháp 明minh 開khai 合hợp 者giả 。

十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。

於ư 此thử 法pháp 不bất 解giải 。 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 若nhược 欲dục 開khai 者giả 。 開khai 圓viên 出xuất 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 若nhược 於ư 別biệt 不bất 解giải 。 亦diệc 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 又hựu 開khai 通thông 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 若nhược 於ư 通thông 不bất 解giải 。 亦diệc 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 又hựu 開khai 三tam 藏tạng 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 雖tuy 開khai 為vi 四tứ 。 皆giai 名danh 一nhất 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 俱câu 求cầu 佛Phật 果Quả 也dã 。 若nhược 於ư 三tam 藏tạng 一Nhất 乘Thừa 得đắc 解giải 。 即tức 變biến 乳nhũ 成thành 酪lạc 。 乃nãi 至chí 入nhập 本bổn 一Nhất 乘Thừa 也dã (# 云vân 云vân )# 。 若nhược 於ư 四tứ 一Nhất 乘Thừa 不bất 解giải 。 又hựu 更cánh 於ư 三tam 藏tạng 開khai 出xuất 聲Thanh 聞Văn 支chi 佛Phật 教giáo 。 若nhược 斷đoạn 結kết 證chứng 果Quả 。 心tâm 漸tiệm 通thông 泰thái 者giả 。 即tức 卻khước 二Nhị 乘Thừa 。 唯duy 言ngôn 大Đại 乘Thừa 求cầu 佛Phật 。 漸tiệm 以dĩ 《# 般Bát 若Nhã 》# 洮đào 汰# 。 令linh 心tâm 調điều 熟thục 。 即tức 廢phế 方phương 便tiện 一Nhất 乘Thừa 。 唯duy 圓viên 實thật 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 云vân 。

如như 我ngã 本bổn 誓thệ 願nguyện 。 今kim 者giả 已dĩ 滿mãn 足túc 。 化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 令linh 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 化hóa 。 我ngã 則tắc 墮đọa 慳san 貪tham 。 是thị 事sự 為vi 不bất 可khả 。

是thị 故cố 始thỉ 從tùng 一nhất 而nhi 開khai 一nhất 。 終chung 從tùng 一nhất 而nhi 歸quy 一nhất 。

若nhược 約ước 二nhị 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 約ước 半bán 滿mãn 兩lưỡng 教giáo 。 初sơ 明minh 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 之chi 滿mãn 。 若nhược 眾chúng 生sanh 無vô 機cơ 。 次thứ 。 約ước 滿mãn 開khai 半bán 。 次thứ 。 方Phương 等Đẳng 對đối 半bán 明minh 滿mãn 。 次thứ 。 般Bát 若Nhã 帶đái 半bán 明minh 滿mãn 。 次thứ 。 法pháp 華hoa 捨xả 半bán 明minh 滿mãn 。 始thỉ 則tắc 從tùng 滿mãn 開khai 半bán 。 終chung 則tắc 廢phế 半bán 歸quy 滿mãn (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 約ước 三tam 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 即tức 是thị 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 方phương 便tiện 說thuyết 三tam 。 既ký 知tri 息tức 已dĩ 。 滅diệt 卻khước 化hóa 城thành 。 亦diệc 是thị 約ước 三tam 善thiện 。 聲Thanh 聞Văn 為vi 下hạ 善thiện (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 約ước 四tứ 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 即tức 是thị 四tứ 教giáo 。 約ước 圓viên 開khai 別biệt 。 約ước 別biệt 開khai 通thông 。 次thứ 開khai 三tam 藏tạng 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 會hội 來lai 合hợp 圓viên (# 云vân 云vân )# 。 又hựu 四tứ 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 約ước 四tứ 門môn 。 本bổn 是thị 圓viên 四tứ 門môn 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 。 開khai 出xuất 別biệt 四tứ 門môn 。 乃nãi 至chí 通thông 。 三tam 藏tạng 四tứ 門môn 。 利lợi 者giả 得đắc 傳truyền 傳truyền 入nhập 。 鈍độn 者giả 五ngũ 味vị 調điều 入nhập 。

次thứ 約ước 五ngũ 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 即tức 是thị 五ngũ 味vị 。 從tùng 初sơ 十thập 二nhị 部bộ 開khai 修tu 多đa 羅la 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 教giáo 教giáo 論luận 五ngũ 味vị 。 從tùng 初sơ 五ngũ 味vị 開khai 諸chư 五ngũ 味vị 。 細tế 細tế 漸tiệm 合hợp 。 還hoàn 歸quy 圓viên 滿mãn 五ngũ 味vị 。

次thứ 約ước 六lục 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 即tức 是thị 四tứ 教giáo 。 大Đại 乘Thừa 六Lục 度Độ 。 七thất 覺giác 分phần/phân 。 八bát 正Chánh 道Đạo 也dã 。 初sơ 開khai 圓viên 出xuất 別biệt 。 乃nãi 至chí 三tam 藏tạng 。 如như 是thị 縮súc 合hợp 。 還hoàn 一nhất 圓viên 道đạo (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 約ước 七thất 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 謂vị 四tứ 教giáo 。 二Nhị 乘Thừa 。 并tinh 人nhân 天thiên 乘thừa 。 若nhược 上thượng 向hướng 合hợp 圓viên 。 別biệt 。 不bất 者giả 。 下hạ 向hướng 合hợp 人nhân 天thiên 。 令linh 七thất 數số 足túc 開khai 合hợp (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 約ước 八bát 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 約ước 前tiền 八bát 法pháp 開khai 合hợp (# 云vân 云vân )# 。

若nhược 得đắc 開khai 合hợp 之chi 意ý 。 自tự 在tại 說thuyết 之chi 。

二nhị 。 約ước 本bổn 門môn 明minh 教giáo 開khai 合hợp 者giả 。 借tá 迹tích 知tri 本bổn 。 本bổn 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 本bổn 門môn 中trung 。 明minh 或hoặc 示thị 己kỷ 身thân 。 或hoặc 示thị 他tha 身thân 。 或hoặc 說thuyết 己kỷ 法pháp 。 或hoặc 說thuyết 他tha 法pháp 。 己kỷ 身thân 是thị 佛Phật 法Pháp 界giới 像tượng 。 他tha 身thân 是thị 九cửu 法Pháp 界Giới 像tượng 。 己kỷ 法pháp 是thị 圓viên 頓đốn 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 降giáng/hàng 此thử 已dĩ 下hạ 。 皆giai 是thị 他tha 法pháp 。 雖tuy 示thị 種chủng 種chủng 形hình 。 欲dục 令linh 度độ 脫thoát 。 故cố 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 道đạo 。 其kỳ 實thật 為vì 一Nhất 乘Thừa 。 此thử 即tức 開khai 合hợp 意ý 也dã 。

如như 是thị 開khai 合hợp 。 半bán 滿mãn 五ngũ 味vị 。 宛uyển 然nhiên 無vô 失thất 。 次thứ 第đệ 之chi 意ý 。 彌di 復phục 分phân 明minh 。 非phi 次thứ 第đệ 意ý 。 自tự 然nhiên 可khả 解giải 。 不bất 定định 之chi 教giáo 。 彌di 為vi 易dị 見kiến 矣hĩ 。

從tùng 一nhất 開khai 一nhất 者giả 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 。 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 從tùng 此thử 圓viên 一Nhất 乘Thừa 。 開khai 出xuất 別biệt 一Nhất 乘Thừa 。 眾chúng 生sanh 又hựu 不bất 解giải 。 亦diệc 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 又hựu 開khai 出xuất 體thể 法pháp 一Nhất 乘Thừa 。 眾chúng 生sanh 又hựu 不bất 解giải 。 亦diệc 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 又hựu 開khai 出xuất 析tích 法pháp 一Nhất 乘Thừa 。 眾chúng 生sanh 即tức 解giải 。 是thị 則tắc 轉chuyển 乳nhũ 為vi 酪lạc 。 次thứ 入nhập 體thể 法pháp 。 即tức 轉chuyển 酪lạc 為vi 生sanh 蘇tô 。 次thứ 入nhập 別biệt 一Nhất 乘Thừa 。 即tức 轉chuyển 生sanh 蘇tô 為vi 熟thục 蘇tô 。 次thứ 轉chuyển 入nhập 圓viên 一Nhất 乘Thừa 。 如như 轉chuyển 熟thục 蘇tô 為vi 醍đề 醐hồ 。 是thị 中trung 備bị 有hữu 頓đốn 。 漸tiệm 。 不bất 定định (# 云vân 云vân )# 。 此thử 是thị 從tùng 一nhất 以dĩ 開khai 一nhất 。 從tùng 一nhất 以dĩ 歸quy 一nhất 也dã 。

次thứ 從tùng 二nhị 以dĩ 開khai 二nhị 者giả 。 元nguyên 本bổn 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 備bị 有hữu 半bán 滿mãn 不bất 思tư 議nghị 之chi 二nhị 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 。 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 又hựu 開khai 出xuất 帶đái 半bán 之chi 滿mãn 。 又hựu 不bất 解giải 。 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 又hựu 開khai 出xuất 破phá 半bán 之chi 滿mãn 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 。 亦diệc 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 又hựu 單đơn 說thuyết 半bán 。 眾chúng 生sanh 解giải 。 轉chuyển 乳nhũ 為vi 酪lạc 。 次thứ 說thuyết 破phá 半bán 之chi 滿mãn 。 轉chuyển 酪lạc 為vi 生sanh 蘇tô 。 次thứ 說thuyết 帶đái 半bán 之chi 滿mãn 。 眾chúng 生sanh 為vi 一nhất 熟thục 蘇tô 。 次thứ 純thuần 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 之chi 滿mãn 。 眾chúng 生sanh 如như 醍đề 醐hồ 。 此thử 中trung 具cụ 有hữu 頓đốn 。 漸tiệm 。 不bất 定định 。 即tức 從tùng 二nhị 開khai 二nhị 。 從tùng 二nhị 歸quy 二nhị 。

從tùng 三Tam 歸Quy 三tam 。 本bổn 是thị 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 之chi 三tam 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 。 即tức 開khai 次thứ 第đệ 之chi 三tam 。 又hựu 不bất 解giải 。 即tức 開khai 體thể 真chân 之chi 三tam 。 又hựu 不bất 解giải 。 即tức 開khai 析tích 法pháp 之chi 三tam 。 利lợi 人nhân 從tùng 析tích 空không 之chi 三tam 。 入nhập 體thể 空không 之chi 三tam 。 從tùng 體thể 入nhập 次thứ 。 從tùng 次thứ 入nhập 即tức 。 鈍độn 者giả 住trụ 析tích 三tam 。 故cố 用dụng 即tức 空không 三tam 調điều 之chi 。 即tức 生sanh 蘇tô 。 又hựu 用dụng 次thứ 三tam 調điều 為vi 熟thục 蘇tô 。 今kim 方phương 得đắc 入nhập 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 。 此thử 約ước 三tam 法pháp 論luận 開khai 合hợp 也dã 。

四tứ 法pháp 開khai 合hợp 者giả 。 未vị 是thị 圓viên 四tứ 門môn 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 。 開khai 別biệt 四tứ 門môn 。 乃nãi 至chí 三tam 藏tạng 四tứ 門môn 。 傳truyền 傳truyền 令linh 入nhập 如như 前tiền 。

約ước 五ngũ 法pháp 論luận 開khai 合hợp 者giả 。 約ước 五ngũ 味vị 準chuẩn 前tiền (# 云vân 云vân )# 。 乃nãi 至chí 八bát 亦diệc 如như 是thị 。

○# 記ký 者giả 私tư 錄lục 異dị 同đồng 。

有hữu 人nhân 引dẫn 《# 釋thích 論luận 。 會hội 宗tông 品phẩm 》# 。 舉cử 十thập 大đại 經kinh 。

《# 雲vân 經kinh 》# 。 《# 大đại 雲vân 經kinh 》# 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 最tối 大đại 。 又hựu 〈# 大đại 明minh 品phẩm 〉# 云vân 。

諸chư 餘dư 善thiện 法Pháp 。 入nhập 《# 般Bát 若Nhã 》# 中trung 。 謂vị 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 亦diệc 是thị 善thiện 法Pháp 也dã 。

第đệ 百bách 卷quyển 云vân 。

《# 法pháp 華hoa 》# 是thị 祕bí 密mật 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 非phi 祕bí 密mật 。 為vi 不bất 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 故cố 。

又hựu 云vân 。

《# 般Bát 若Nhã 》# 。 《# 法pháp 華hoa 》# 是thị 異dị 名danh 耳nhĩ 。 此thử 三tam 種chủng 云vân 何hà 通thông 。

有hữu 人nhân 會hội 云vân 。

眾chúng 聖thánh 以dĩ 無vô 心tâm 契khế 無vô 相tướng 。 如như 眾chúng 流lưu 納nạp 海hải 。 若nhược 其kỳ 化hóa 物vật 。 以dĩ 無vô 相tướng 為vi 宗tông 。 如như 空không 總tổng 包bao 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 盛thịnh 明minh 此thử 二nhị 。 故cố 於ư 十thập 經kinh 最tối 大đại 。 又hựu 《# 般Bát 若Nhã 》# 明minh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 。 是thị 故cố 最tối 大đại 。 又hựu 九cửu 十thập 品phẩm 。 前tiền 六lục 十thập 品phẩm 明minh 實thật 慧tuệ 。 〈# 無vô 盡tận 品phẩm 〉# 去khứ 明minh 方phương 便tiện 。 二nhị 慧tuệ 是thị 三tam 世thế 佛Phật 。 法Pháp 身thân 父phụ 母mẫu 。 是thị 故cố 最tối 大đại 善thiện 。 眾chúng 經kinh 明minh 此thử 二nhị 。 皆giai 攝nhiếp 入nhập 《# 般Bát 若Nhã 》# 中trung 。

問vấn 。

眾chúng 經kinh 明minh 此thử 二nhị 。 亦diệc 應ưng 《# 般Bát 若Nhã 》# 攝nhiếp 入nhập 眾chúng 經kinh 中trung 。

答đáp 。

《# 大đại 品phẩm 》# 最tối 初sơ 專chuyên 明minh 此thử 二nhị 。 餘dư 經kinh 不bất 爾nhĩ 。 古cổ 來lai 稱xưng 《# 般Bát 若Nhã 》# 是thị 得đắc 道Đạo 經kinh 。 故cố 知tri 大đại 也dã 。

今kim 謂vị 還hoàn 是thị 論luận 語ngữ 專chuyên 大đại 義nghĩa 。 何hà 謂vị 會hội 通thông 。 會hội 通thông 者giả 。 有hữu 共cộng 般Bát 若Nhã 。 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 。 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 最tối 大đại 。 餘dư 經kinh 若nhược 明minh 不bất 共cộng 。 其kỳ 義nghĩa 正chánh 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。

他tha 會hội 通thông 。

《# 法pháp 華hoa 》# 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 是thị 祕bí 密mật 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 不bất 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 故cố 非phi 祕bí 密mật 。 祕bí 密mật 則tắc 深thâm 。 般Bát 若Nhã 則tắc 淺thiển 。 何hà 者giả 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 明minh 菩Bồ 薩Tát 是thị 佛Phật 因nhân 。 於ư 義nghĩa 易dị 解giải 。 故cố 非phi 祕bí 密mật 。 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 與dữ 昔tích 教giáo 反phản 。 於ư 義nghĩa 難nan 解giải 。 故cố 是thị 祕bí 密mật 。 論luận 云vân 。

如như 用dụng 藥dược 為vi 藥dược 。 其kỳ 事sự 易dị 。 用dụng 毒độc 為vi 藥dược 。 其kỳ 事sự 難nạn/nan (# 云vân 云vân )# 。

然nhiên 密mật 。 顯hiển 通thông 大đại 小tiểu 。 《# 釋thích 論luận 》# 第đệ 四tứ 云vân 。

顯hiển 示thị 教giáo 明minh 羅La 漢Hán 斷đoạn 惑hoặc 清thanh 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 斷đoạn 惑hoặc 。 不bất 清thanh 淨tịnh 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 在tại 後hậu 列liệt 。

若nhược 祕bí 密mật 法pháp 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 得đắc 六Lục 神Thần 通Thông 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 超siêu 二Nhị 乘Thừa 上thượng 。 當đương 知tri 顯hiển 示thị 淺thiển 。 祕bí 密mật 深thâm 。 今kim 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 《# 法pháp 華hoa 》# 皆giai 明minh 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 具cụ 六Lục 神Thần 通Thông 。 並tịnh 祕bí 密mật 並tịnh 深thâm 並tịnh 大đại 。 就tựu 祕bí 密mật 更cánh 論luận 祕bí 不bất 祕bí 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 不bất 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 闕khuyết 此thử 一nhất 條điều 。 故cố 言ngôn 不bất 祕bí 耳nhĩ 。

問vấn 。

《# 般Bát 若Nhã 》# 未vị 開khai 權quyền 。 應ưng 是thị 祕bí 密mật 。 《# 法pháp 華hoa 》# 開khai 權quyền 。 應ưng 是thị 顯hiển 示thị 。

答đáp 。

若nhược 取thủ 開khai 權quyền 。 如như 所sở 問vấn 。 今kim 取thủ 淺thiển 易dị 為vi 顯hiển 示thị 耳nhĩ 。

問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 。 未vị 了liễu 者giả 云vân 何hà 言ngôn 大đại 。

答đáp 。

據cứ 二nhị 慧tuệ 為vi 深thâm 大đại 。 不bất 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 為vi 未vị 了liễu 。

問vấn 。

既ký 言ngôn 深thâm 大đại 。 何hà 不bất 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 是thị 方phương 便tiện 。 令linh 得đắc 作tác 佛Phật 。 此thử 義nghĩa 未vị 了liễu 。 亦diệc 何hà 大đại 乎hồ 。

答đáp 。

非phi 獨độc 自tự 釋thích 。 叡duệ 師sư 亦diệc 云vân 。

般Bát 若Nhã 照chiếu 也dã 。 法pháp 華hoa 實thật 也dã 。 論luận 窮cùng 理lý 盡tận 。 性tánh 明minh 萬vạn 行hạnh 。 則tắc 實thật 不bất 如như 照chiếu 。 取thủ 大đại 明minh 真chân 化hóa 。 解giải 本bổn 無vô 三tam 。 則tắc 照chiếu 不bất 如như 實thật 。 是thị 故cố 歎thán 深thâm 則tắc 《# 般Bát 若Nhã 》# 之chi 功công 重trọng/trùng 。 美mỹ 實thật 則tắc 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 用dụng 高cao 也dã 。

問vấn 。

雖tuy 引dẫn 叡duệ 師sư 。 如như 攀phàn 枯khô 求cầu 力lực 。 不bất 覺giác 人nhân 杌ngột 俱câu 倒đảo 。 釋thích 猶do 未vị 了liễu 。 今kim 謂vị 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 。 何hà 時thời 不bất 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 與dữ 《# 法pháp 華hoa 》# 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 更cánh 復phục 何hà 殊thù 耶da 。

眾chúng 經kinh 論luận 明minh 教giáo 非phi 一nhất 。 若nhược 摩ma 得đắc 勒lặc 伽già 有hữu 二nhị 藏tạng 。

聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 又hựu 諸chư 經kinh 有hữu 三tam 藏tạng 。

二nhị 如như 上thượng 。 加gia 雜tạp 藏tạng 。 分phần/phân 十thập 一nhất 部bộ 經kinh 是thị 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 方Phương 廣Quảng 部bộ 是thị 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 合hợp 十thập 二nhị 部bộ 是thị 雜tạp 藏tạng 。 又hựu 有hữu 四tứ 藏tạng 。 更cánh 開khai 佛Phật 藏tạng 。 《# 菩Bồ 薩Tát 處xử 胎thai 。 經kinh 》# 八bát 藏tạng 。 謂vị 。

胎thai 化hóa 藏tạng 。 中trung 陰âm 藏tàng 。 摩ma 訶ha 衍diễn 方Phương 等Đẳng 藏tạng 。 戒giới 律luật 藏tạng 。 十thập 住trụ 藏tạng 。 雜tạp 藏tạng 。 金kim 剛cang 藏tạng 。 佛Phật 藏tạng 。 彼bỉ 諸chư 藏tạng 云vân 何hà 會hội 通thông 。

通thông 二nhị 藏tạng 者giả 。

其kỳ 一nhất 通thông 聲Thanh 聞Văn 。 其kỳ 二nhị 通thông 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 通thông 三tam 藏tạng 者giả 。

初sơ 通thông 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 次thứ 通thông 雜tạp 。 其kỳ 一nhất 通thông 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 通thông 四tứ 藏tạng 者giả 。

一nhất 一nhất 相tương 通thông 。 通thông 八bát 藏tạng 者giả 。

八bát 藏tạng 降giáng 神thần 已dĩ 來lai 。 四tứ 教giáo 從tùng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 已dĩ 來lai 。

時thời 節tiết 節tiết 有hữu 異dị 。 今kim 以dĩ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 來lai 八bát 教giáo 通thông 之chi 。 若nhược 胎thai 化hóa 藏tạng 。 中trung 陰âm 藏tàng 。 未vị 為vì 阿A 難Nan 說thuyết 時thời 。 即tức 是thị 祕bí 密mật 教giáo 。 為vì 阿A 難Nan 說thuyết 時thời 。 即tức 是thị 不bất 定định 教giáo 。 摩ma 訶ha 衍diễn 。 方Phương 等Đẳng 藏tạng 即tức 頓đốn 教giáo 。 戒giới 律luật 藏tạng 去khứ 五ngũ 藏tạng 。 即tức 漸tiệm 教giáo 中trung 之chi 次thứ 第đệ 。 戒giới 律luật 藏tạng 即tức 三tam 藏tạng 教giáo 。 十thập 住trụ 藏tạng 即tức 方Phương 等Đẳng 教giáo 。 雜tạp 藏tạng 即tức 通thông 教giáo 。 金kim 剛cang 藏tạng 即tức 別biệt 教giáo 。 佛Phật 藏tạng 即tức 圓viên 教giáo 。 然nhiên 佛Phật 意ý 難nan 測trắc 。 一nhất 往vãng 相tương 望vọng 。 作tác 此thử 會hội 通thông (# 云vân 云vân )# 。

問vấn 。

四tứ 教giáo 名danh 義nghĩa 出xuất 何hà 經kinh 。

答đáp 。

《# 長trường/trưởng 阿a 含hàm 。 行hành 品phẩm 》# 。

佛Phật 在tại 圓viên 彌di 城thành 北bắc 尸thi 舍xá 婆bà 村thôn 。 說thuyết 四tứ 大đại 教giáo 者giả 。 從tùng 佛Phật 聞văn 。 從tùng 和hòa 合hợp 眾chúng 。 多đa 比Bỉ 丘Khâu 聞văn 。 從tùng 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 聞văn 。 是thị 名danh 四tứ 大đại 教giáo 。

《# 月nguyệt 燈đăng 三tam 昧muội 經kinh 》# 第đệ 六lục 。 明minh 四tứ 種chủng 修tu 多đa 羅la 。 謂vị 諸chư 行hành 。 訶ha 責trách 。 煩phiền 惱não 。 清thanh 淨tịnh 。

私tư 釋thích 會hội 之chi 。 諸chư 行hành 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 即tức 三tam 藏tạng 義nghĩa 也dã 。 訶ha 責trách 是thị 體thể 。 知tri 過quá 罪tội 。 即tức 通thông 教giáo 義nghĩa 也dã 。 煩phiền 惱não 者giả 。 不bất 入nhập 巨cự 海hải 。 不bất 得đắc 寶bảo 珠châu 。 若nhược 無vô 煩phiền 惱não 。 則tắc 無vô 智trí 慧tuệ 。 即tức 別biệt 教giáo 義nghĩa 也dã 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 既ký 舉cử 一nhất 淨tịnh 當đương 名danh 。 任nhậm 運vận 有hữu 我ngã 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。 即tức 圓viên 教giáo 也dã 。

又hựu 一nhất 一nhất 教giáo 具cụ 四tứ 修tu 多đa 羅la 。 諸chư 行hành 即tức 集Tập 諦Đế 。 諸chư 行hành 果quả 即tức 苦Khổ 諦Đế 。 諸chư 行hành 對đối 治trị 對đối 治trị 煩phiền 惱não 即tức 道Đạo 諦Đế 。 諸chư 行hành 清thanh 淨tịnh 即tức 滅Diệt 諦Đế 。 此thử 三tam 藏tạng 中trung 具cụ 四tứ 修tu 多đa 羅la 也dã 。

又hựu 訶ha 責trách 諸chư 行hành 即tức 集Tập 諦Đế 。 訶ha 責trách 諸chư 有hữu 即tức 苦Khổ 諦Đế 。 訶ha 責trách 煩phiền 惱não 對đối 治trị 即tức 道Đạo 諦Đế 。 訶ha 責trách 清thanh 淨tịnh 即tức 滅Diệt 諦Đế 。 此thử 通thông 教giáo 中trung 具cụ 四tứ 修tu 多đa 羅la 。

又hựu 煩phiền 惱não 諸chư 行hành 是thị 集Tập 諦Đế 。 煩phiền 惱não 諸chư 有hữu 是thị 苦Khổ 諦Đế 。 煩phiền 惱não 行hành 被bị 訶ha 責trách 即tức 道Đạo 諦Đế 。 煩phiền 惱não 清thanh 淨tịnh 即tức 滅Diệt 諦Đế 。 此thử 別biệt 教giáo 中trung 具cụ 四tứ 修tu 多đa 羅la 。

又hựu 涅Niết 槃Bàn 即tức 生sanh 死tử 。 苦Khổ 諦Đế 清thanh 淨tịnh 也dã 。 菩Bồ 提Đề 即tức 煩phiền 惱não 。 集Tập 諦Đế 清thanh 淨tịnh 也dã 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 道Đạo 諦Đế 清thanh 淨tịnh 也dã 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 滅Diệt 諦Đế 清thanh 淨tịnh 也dã 。 此thử 圓viên 教giáo 中trung 四tứ 修tu 多đa 羅la 。

彼bỉ 經kinh 復phục 明minh 。

四tứ 論luận 。 四tứ 法pháp 。 四tứ 境cảnh 界giới 。 四tứ 門môn 。 四tứ 斷đoạn 煩phiền 惱não 智trí 。 四tứ 苦khổ 。 四tứ 集tập 。 四tứ 道đạo 。 皆giai 與dữ 四tứ 教giáo 相tương 應ứng 。 具cụ 如như 彼bỉ 應ưng 知tri 。

《# 地địa 論luận 》# 第đệ 七thất 地địa 云vân 。

一nhất 念niệm 心tâm 具cụ 。 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 攝nhiếp 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 四tứ 家gia 。

釋thích 四tứ 家gia 云vân 。

般Bát 若Nhã 家gia 。 諦đế 家gia 。 捨xả 煩phiền 惱não 家gia 。 苦khổ 清thanh 淨tịnh 家gia 。

私tư 釋thích 者giả 。 約ước 苦Khổ 諦Đế 為vi 初sơ 門môn 修tu 道Đạo 品phẩm 。 令linh 苦khổ 清thanh 淨tịnh 者giả 。 即tức 三tam 藏tạng 義nghĩa 也dã 。 捨xả 煩phiền 惱não 家gia 者giả 。 即tức 無vô 相tướng 體thể 達đạt 為vi 捨xả 。 如như 色sắc 是thị 空không 。 以dĩ 空không 捨xả 無vô 相tướng 。 論luận 修tu 道Đạo 品phẩm 者giả 。 此thử 即tức 通thông 教giáo 義nghĩa 也dã 。 般Bát 若Nhã 家gia 者giả 。 般Bát 若Nhã 智trí 照chiếu 。 諸chư 法pháp 明minh 了liễu 。 恆Hằng 沙sa 法Pháp 門môn 。 皆giai 悉tất 通thông 達đạt 。 而nhi 修tu 道Đạo 品phẩm 。 此thử 即tức 別biệt 教giáo 義nghĩa 也dã 。 諦đế 家gia 者giả 。 諦đế 即tức 實thật 相tướng 之chi 理lý 。 即tức 是thị 圓viên 教giáo 。 約ước 實thật 相tướng 而nhi 修tu 道Đạo 品phẩm 也dã 。 具cụ 如như 彼bỉ 說thuyết (# 云vân 云vân )# 。

達đạt 摩ma 欝uất 多đa 羅la 釋thích 教giáo 迹tích 義nghĩa 云vân 。

教giáo 者giả 謂vị 佛Phật 被bị 下hạ 之chi 言ngôn 。 迹tích 謂vị 蹤tung 跡tích 。 亦diệc 應ưng 跡tích 。 化hóa 跡tích 。 言ngôn 聖thánh 人nhân 布bố 教giáo 各các 有hữu 歸quy 從tùng 。 然nhiên 諸chư 家gia 判phán 教giáo 非phi 一nhất 。 一nhất 云vân 釋Thích 迦Ca 一nhất 代đại 不bất 出xuất 頓đốn 漸tiệm 。 漸tiệm 有hữu 七thất 階giai 五ngũ 時thời 。 世thế 共cộng 同đồng 傳truyền 。 無vô 不bất 言ngôn 是thị 。 又hựu 云vân 。

五ngũ 時thời 之chi 言ngôn 。 那na 可khả 得đắc 定định 。 但đãn 雙song 林lâm 已dĩ 前tiền 。 是thị 有hữu 餘dư 不bất 了liễu 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 唱xướng 。 以dĩ 之chi 為vi 了liễu 。

又hựu 言ngôn 。

佛Phật 一nhất 音âm 報báo 萬vạn 。 眾chúng 生sanh 大đại 小tiểu 並tịnh 受thọ 。 何hà 可khả 以dĩ 頓đốn 漸tiệm 往vãng 定định 。 判phán 無vô 頓đốn 漸tiệm 。

今kim 驗nghiệm 之chi 經kinh 論luận 。 皆giai 是thị 穿xuyên 鑿tạc 耳nhĩ 。 何hà 者giả 。 人nhân 云vân 佛Phật 教giáo 不bất 出xuất 頓đốn 漸tiệm 。 而nhi 實thật 頓đốn 漸tiệm 攝nhiếp 教giáo 不bất 盡tận 。 如như 四tứ 阿a 含hàm 經kinh 。 五ngũ 部bộ 戒giới 律luật 。 教giáo 未vị 窮cùng 深thâm 。 未vị 得đắc 名danh 頓đốn 。 說thuyết 亘tuyên 始thỉ 終chung 。 復phục 不bất 與dữ 大đại 次thứ 第đệ 為vi 漸tiệm 。 是thị 則tắc 頓đốn 漸tiệm 不bất 攝nhiếp 。 何hà 得đắc 云vân 佛Phật 教giáo 不bất 出xuất 頓đốn 漸tiệm 也dã 。 然nhiên 不bất 無vô 頓đốn 。 不bất 得đắc 全toàn 破phá 。 何hà 者giả 。 凡phàm 論luận 頓đốn 漸tiệm 。 蓋cái 隨tùy 所sở 為vi 。 若nhược 就tựu 如Như 來Lai 。 實thật 大đại 小tiểu 並tịnh 陳trần 。

時thời 無vô 前tiền 後hậu 。 但đãn 所sở 為vi 之chi 人nhân 。 悟ngộ 解giải 不bất 同đồng 。 自tự 有hữu 頓đốn 受thọ 。 或hoặc 從tùng 漸tiệm 入nhập 。 隨tùy 所sở 聞văn 結kết 集tập 。 何hà 得đắc 言ngôn 無vô 頓đốn 也dã 。 但đãn 不bất 可khả 定định 其kỳ 時thời 節tiết 。 比tỉ 其kỳ 淺thiển 深thâm 耳nhĩ 。

人nhân 言ngôn 漸tiệm 教giáo 中trung 有hữu 七thất 階giai 五ngũ 時thời 。 言ngôn 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 。 為vi 提đề 謂vị 。 波ba 利lợi 說thuyết 五Ngũ 戒Giới 十Thập 善Thiện 。 人nhân 天thiên 教giáo 門môn 。 然nhiên 佛Phật 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 宜nghi 聞văn 便tiện 說thuyết 。 何hà 得đắc 唯duy 局cục 初sơ 時thời 為vi 二nhị 人nhân 說thuyết 五Ngũ 戒Giới 也dã 。 又hựu 《# 五Ngũ 戒Giới 經kinh 》# 中trung 。 二nhị 長trưởng 者giả 得đắc 不Bất 起Khởi 法Pháp 忍Nhẫn 。 三tam 百bách 人nhân 得đắc 信tín 忍nhẫn 。 二nhị 百bách 人nhân 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 《# 普phổ 曜diệu 經kinh 》# 中trung 。 佛Phật 為vi 二nhị 長trưởng 者giả 授thọ 記ký 。 號hiệu 密mật 成thành 如Như 來Lai 。 若nhược 爾nhĩ 。 言ngôn 初sơ 為vi 二nhị 人nhân 說thuyết 人nhân 天thiên 教giáo 門môn 。 義nghĩa 何hà 依y 據cứ 。 又hựu 二nhị 長trưởng 者giả 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 禮lễ 佛Phật 而nhi 去khứ 。 竟cánh 不bất 向hướng 鹿lộc 苑uyển 。 初sơ 說thuyết 五Ngũ 戒Giới 時thời 。 未vị 化hóa 陳trần 如như 。 與dữ 誰thùy 接tiếp 次thứ 而nhi 名danh 為vi 漸tiệm 。

人nhân 言ngôn 第đệ 二nhị 時thời 。 十thập 二nhị 年niên 中trung 。 說thuyết 三tam 乘thừa 別biệt 教giáo 。 若nhược 爾nhĩ 。 過quá 十thập 二nhị 年niên 。 有hữu 宜nghi 聞văn 四Tứ 諦Đế 。 因nhân 緣duyên 。 六Lục 度Độ 。 豈khởi 可khả 不bất 說thuyết 。 若nhược 說thuyết 。 是thị 則tắc 三tam 乘thừa 別biệt 教giáo 不bất 止chỉ 在tại 。 十thập 二nhị 年niên 中trung 。 若nhược 不bất 說thuyết 。 是thị 一nhất 段đoạn 在tại 後hậu 宜nghi 聞văn 者giả 。 佛Phật 豈khởi 可khả 不bất 化hóa 也dã 。 定định 無vô 此thử 理lý 。 經kinh 言ngôn 。

為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 乃nãi 至chí 說thuyết 六Lục 度Độ 。 不bất 止chỉ 十thập 二nhị 年niên 。 蓋cái 一nhất 代đại 中trung 隨tùy 宜nghi 聞văn 者giả 即tức 說thuyết 耳nhĩ 。 如như 四tứ 阿a 含hàm 經kinh 。 五ngũ 部bộ 律luật 。 是thị 為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 。 乃nãi 訖ngật 於ư 聖thánh 滅diệt 。 即tức 是thị 其kỳ 事sự 。 故cố 《# 增tăng 一nhất 經kinh 》# 說thuyết 。

釋Thích 迦Ca 十thập 二nhị 年niên 中trung 略lược 說thuyết 戒giới 。 後hậu 瑕hà 玼# 起khởi 。 乃nãi 廣quảng 制chế 。

《# 長trường/trưởng 阿a 含hàm 遊du 行hành 經kinh 》# 說thuyết 。

乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn

何hà 得đắc 言ngôn 小Tiểu 乘Thừa 悉tất 十thập 二nhị 年niên 中trung 也dã 。

人nhân 言ngôn 第đệ 三tam 時thời 。 三tam 十thập 年niên 中trung 。 說thuyết 空không 宗tông 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 《# 維duy 摩ma 》# 。 《# 思tư 益ích 》# 。 依y 何hà 經kinh 文văn 知tri 三tam 十thập 年niên 也dã 。

言ngôn 四tứ 十thập 年niên 後hậu 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 一Nhất 乘Thừa 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 中trung 彌Di 勒Lặc 言ngôn 佛Phật 成thành 道Đạo 來lai 。 始thỉ 過quá 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 然nhiên 不bất 可khả 言ngôn 《# 法pháp 華hoa 》# 定định 在tại 《# 大đại 品phẩm 》# 經kinh 後hậu 。 何hà 故cố 。 《# 大đại 智trí 論luận 》# 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 。 聞văn 說thuyết 舉cử 手thủ 低đê 頭đầu 。 皆giai 得đắc 作tác 佛Phật 。 是thị 以dĩ 今kim 問vấn 退thoái 義nghĩa 。 若nhược 爾nhĩ 。 《# 大đại 品phẩm 》# 與dữ 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 後hậu 何hà 定định 也dã 。

然nhiên 《# 大đại 品phẩm 》# 。 《# 法pháp 華hoa 》# 及cập 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 三tam 教giáo 淺thiển 深thâm 。 難nan 可khả 輒triếp 言ngôn 。 何hà 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 性tánh 亦diệc 名danh 般Bát 若Nhã 。 亦diệc 名danh 一Nhất 乘Thừa 。 一Nhất 乘Thừa 是thị 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 宗tông 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 是thị 大đại 品phẩm 所sở 說thuyết 。 即tức 是thị 明minh 性tánh 。

復phục 有hữu 何hà 未vị 了liễu 乎hồ 。 《# 大đại 品phẩm 》# 中trung 說thuyết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 與dữ 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 明minh 空không 無vô 異dị 。 皆giai 云vân 色sắc 空không 。 乃nãi 至chí 大đại 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 空không 。 又hựu 《# 大đại 品phẩm 》# 說thuyết 。

涅Niết 槃Bàn 非phi 化hóa

《# 維duy 摩ma 》# 說thuyết 佛Phật 身thân 離ly 五ngũ 非phi 常thường 。 與dữ 涅Niết 槃Bàn 明minh 常thường 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 不bất 空không 。 有hữu 何hà 異dị 而nhi 。 自tự 生sanh 分phân 別biệt 。 言ngôn 《# 維duy 摩ma 》# 偏thiên 詺# 明minh 常thường 。 《# 大đại 品phẩm 》# 一nhất 向hướng 說thuyết 空không 也dã 。

人nhân 以dĩ 阿A 難Nan 等đẳng 諸chư 聲Thanh 聞Văn 在tại 《# 大đại 品phẩm 》# 會hội 。 復phục 經kinh 《# 法pháp 華hoa 》# 會hội 。 終chung 至chí 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 會hội 。 故cố 知tri 《# 大đại 品phẩm 》# 。 《# 法pháp 華hoa 》# 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 應ưng 有hữu 淺thiển 深thâm 。 義nghĩa 不bất 必tất 爾nhĩ 。 何hà 者giả 。 如như 阿A 難Nan 。 迦Ca 葉Diếp 。 經kinh 《# 法pháp 華hoa 》# 會hội 。 若nhược 未vị 聞văn 說thuyết 常thường 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 會hội 中trung 二nhị 人nhân 不bất 在tại 。 何hà 由do 得đắc 有hữu 常thường 解giải 流lưu 通thông 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。

復phục 次thứ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 在tại 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 前tiền 七thất 日nhật 滅diệt 度độ 。 大đại 目Mục 連Liên 為vi 執chấp 杖trượng 外ngoại 道đạo 所sở 打đả 。 亦diệc 在tại 佛Phật 前tiền 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 不bất 在tại 雙song 林lâm 之chi 會hội 。 豈khởi 可khả 不bất 得đắc 常thường 解giải 乎hồ 。 即tức 知tri 法pháp 華hoa 中trung 。 已dĩ 悟ngộ 常thường 竟cánh 。 不bất 假giả 更cánh 聞văn 。 又hựu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 等đẳng 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 皆giai 是thị 如Như 來Lai 影ảnh 響hưởng 。 如như 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 說thuyết 。

知tri 眾chúng 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 。 而nhi 畏úy 於ư 大đại 智trí 。 是thị 故cố 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 云vân 。

我ngã 法pháp 最tối 長trưởng 子tử 。 是thị 名danh 大Đại 迦Ca 葉Diếp 。 阿A 難Nan 多đa 聞văn 士sĩ 。 能năng 斷đoạn 一nhất 切thiết 疑nghi 。 自tự 然nhiên 能năng 解giải 了liễu 。 是thị 常thường 與dữ 無vô 常thường 。

故cố 知tri 影ảnh 響hưởng 之chi 人nhân 。 在tại 大đại 則tắc 大đại 。 在tại 小tiểu 則tắc 小tiểu 。 何hà 可khả 就tựu 其kỳ 人nhân 以dĩ 定định 階giai 漸tiệm 也dã 。 又hựu 若nhược 從tùng 法pháp 華hoa 後hậu 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 中trung 已dĩ 明minh 王vương 宮cung 非phi 始thỉ 。 久cửu 來lai 成thành 道Đạo 。 何hà 由do 涅Niết 槃Bàn 中trung 。 方phương 引dẫn 道đạo 樹thụ 。 始thỉ 成thành 執chấp 實thật 為vi 疑nghi 。 故cố 知tri 為vi 一nhất 段đoạn 眾chúng 生sanh 。 最tối 後hậu 聞văn 常thường 者giả 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 。 聞văn 法Pháp 華hoa 者giả 。 不bất 假giả 聞văn 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 也dã 。

又hựu 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 。 有hữu 大đại 利lợi 益ích 。 如như 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 。 八bát 千thiên 聲Thanh 聞Văn 得đắc 受thọ 記ký 莂biệt 。 成thành 大đại 果quả 實thật 。 若nhược 以dĩ 法pháp 華hoa 得đắc 記ký 。 證chứng 涅Niết 槃Bàn 之chi 益ích 。 即tức 是thị 理lý 同đồng 。 教giáo 無vô 深thâm 淺thiển 明minh 矣hĩ 。

又hựu 《# 法pháp 華hoa 優ưu 波ba 提đề 舍xá 》# 中trung 。 明minh 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 理lý 圓viên 教giáo 極cực 。 無vô 所sở 缺khuyết 少thiểu 。 龍long 樹thụ 於ư 《# 大đại 智trí 論luận 》# 中trung 。 歎thán 法Pháp 華hoa 最tối 為vi 甚thậm 深thâm 。 何hà 故cố 餘dư 經kinh 皆giai 付phó 阿A 難Nan 。 唯duy 《# 法pháp 華hoa 》# 但đãn 付phó 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 知tri 法pháp 華hoa 。 究cứu 竟cánh 滿mãn 足túc 。 弗phất 須tu 致trí 疑nghi 。

復phục 應ưng 當đương 知tri 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 指chỉ 歸quy 不bất 殊thù 。 但đãn 隨tùy 宜nghi 為vì 異dị 耳nhĩ 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 。 《# 法pháp 華hoa 》# 皆giai 三tam 昧muội 名danh 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 是thị 大đại 智trí 慧tuệ 。 《# 維duy 摩ma 》# 說thuyết 。

不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát

是thị 解giải 脫thoát 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 是thị 究cứu 竟cánh 滅diệt 。 文Văn 殊Thù 問vấn 菩Bồ 提Đề 是thị 滿mãn 足túc 道đạo 。 悉tất 是thị 佛Phật 法Pháp 。 法pháp 無vô 優ưu 劣liệt 。 於ư 中trung 明minh 果quả 皆giai 是thị 佛Phật 果Quả 。 明minh 因nhân 皆giai 是thị 地địa 行hành 。 明minh 理lý 皆giai 是thị 法pháp 性tánh 。 所sở 為vi 皆giai 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 指chỉ 歸quy 不bất 當đương 有hữu 異dị 。 人nhân 何hà 為vi 強cường/cưỡng 作tác 優ưu 劣liệt 。 若nhược 爾nhĩ 。 誕đản 公công 云vân 。

雙song 樹thụ 已dĩ 前tiền 。 指chỉ 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 悉tất 不bất 了liễu 。 豈khởi 非phi 誣vu 誷# 也dã 。 人nhân 情tình 既ký 爾nhĩ 。 經kinh 論luận 云vân 何hà 。

摩ma 得đắc 勒lặc 伽già 。 說thuyết 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 唯duy 方Phương 廣Quảng 部bộ 是thị 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 十thập 一nhất 部bộ 是thị 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 又hựu 佛Phật 為vì 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 出xuất 苦khổ 道đạo 。 諸chư 集tập 經kinh 者giả 。 以dĩ 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 說thuyết 為vi 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 以dĩ 為vi 聲Thanh 聞Văn 所sở 說thuyết 為vi 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 龍long 樹thụ 於ư 《# 大đại 智trí 論luận 》# 中trung 亦diệc 云vân 。

大Đại 迦Ca 葉Diếp 與dữ 阿A 難Nan 。 在tại 香hương 山sơn 撰soạn 集tập 三tam 藏tạng 為vi 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 文Văn 殊Thù 與dữ 阿A 難Nan 集tập 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經kinh 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 云vân 。

十thập 一nhất 部bộ 經kinh 為vi 二Nhị 乘Thừa 所sở 持trì 。 方Phương 等Đẳng 部bộ 為vi 菩Bồ 薩Tát 所sở 持trì 。

是thị 以dĩ 依y 按án 經kinh 論luận 。 略lược 唯duy 二nhị 種chủng 。 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 及cập 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 也dã 。

然nhiên 教giáo 必tất 對đối 人nhân 。 人nhân 別biệt 各các 二nhị 。

聲Thanh 聞Văn 藏tạng 中trung 有hữu 決quyết 定định 聲Thanh 聞Văn 及cập 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 中trung 有hữu 頓đốn 悟ngộ 大Đại 士Sĩ 有hữu 漸tiệm 入nhập 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 中trung 決quyết 定định 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 久cửu 習tập 別biệt 異dị 善thiện 根căn 。 小tiểu 心tâm 狹hiệp 劣liệt 。 成thành 就tựu 小tiểu 性tánh 。 一nhất 向hướng 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 。 佛Phật 為vi 說thuyết 小tiểu 。 畢tất 竟cánh 作tác 證chứng 。 不bất 能năng 趣thú 大đại 。 言ngôn 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 是thị 人nhân 嘗thường 於ư 先tiên 佛Phật 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 但đãn 經kinh 生sanh 歷lịch 死tử 。 忘vong 失thất 本bổn 念niệm 。 遂toại 生sanh 小tiểu 心tâm 。 志chí 願nguyện 於ư 小tiểu 。 佛Phật 為vi 說thuyết 小tiểu 。 終chung 令linh 趣thú 大đại 。 然nhiên 決quyết 定định 聲Thanh 聞Văn 一nhất 向hướng 住trụ 小tiểu 。 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 聲Thanh 聞Văn 後hậu 能năng 趣thú 大đại 。 雖tuy 有hữu 去khứ 有hữu 住trụ 。 而nhi 受thọ 小tiểu 時thời 一nhất 。 故cố 對đối 此thử 二nhị 人nhân 所sở 說thuyết 為vi 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。

菩Bồ 薩Tát 藏tạng 中trung 有hữu 能năng 頓đốn 悟ngộ 者giả 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 等đẳng 經kinh 所sở 為vi 眾chúng 生sanh 。 不bất 由do 小tiểu 來lai 。 一nhất 往vãng 入nhập 大đại 。 故cố 名danh 為vi 頓đốn 。 從tùng 漸tiệm 入nhập 者giả 。 即tức 向hướng 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 聲Thanh 聞Văn 。 後hậu 能năng 入nhập 大đại 。 大đại 從tùng 小tiểu 來lai 。 故cố 稱xưng 為vi 漸tiệm 。 雖tuy 有hữu 頓đốn 漸tiệm 不bất 同đồng 。 然nhiên 受thọ 大đại 處xứ 一nhất 。 故cố 對đối 此thử 二nhị 人nhân 所sở 說thuyết 為vi 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 也dã 。

然nhiên 此thử 二nhị 藏tạng 。 隨tùy 所sở 為vi 。 隨tùy 所sở 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 中trung 有hữu 菩Bồ 薩Tát 為vi 影ảnh 響hưởng 。 然nhiên 非phi 所sở 為vi 。 不bất 可khả 從tùng 菩Bồ 薩Tát 名danh 作tác 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 中trung 亦diệc 有hữu 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 非phi 正chánh 所sở 為vi 宗tông 。 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 法pháp 。 故cố 不bất 可khả 名danh 為vi 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 。 擬nghĩ 人nhân 定định 法pháp 。 各các 目mục 不bất 同đồng 。 是thị 以dĩ 要yếu 而nhi 攝nhiếp 之chi 。 略lược 唯duy 二nhị 也dã 。

問vấn 。

佛Phật 為vi 三tam 乘thừa 人nhân 說thuyết 三tam 種chủng 教giáo 。 何hà 以dĩ 故cố 判phán 藏tạng 唯duy 有hữu 其kỳ 二nhị 。

答đáp 。

佛Phật 為vi 求cầu 三tam 乘thừa 人nhân 。 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 。 然nhiên 聞văn 因nhân 緣duyên 者giả 。 即tức 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 但đãn 現hiện 神thần 通thông 。 默mặc 無vô 所sở 說thuyết 。 故cố 結kết 集tập 經kinh 者giả 集tập 為vi 二nhị 藏tạng 也dã 。 依y 經kinh 判phán 教giáo 。 厥quyết 致trí 云vân 爾nhĩ 。

今kim 之chi 四tứ 教giáo 與dữ 達đạt 摩ma 二nhị 藏tạng 。 會hội 通thông 云vân 何hà 。 彼bỉ 自tự 云vân 要yếu 而nhi 攝nhiếp 之chi 。 略lược 唯duy 二nhị 種chủng 。 今kim 開khai 分phân 之chi 。 判phán 為vi 四tứ 教giáo 耳nhĩ 。

聲Thanh 聞Văn 藏tạng 即tức 三tam 藏tạng 教giáo 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 即tức 通thông 。 別biệt 。 圓viên 教giáo 也dã 。 為vi 決quyết 定định 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 三tam 藏tạng 教giáo 。 為vi 退thoái 大đại 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 通thông 教giáo 。 為vi 漸tiệm 悟ngộ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 別biệt 教giáo 。 為vi 頓đốn 悟ngộ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 圓viên 教giáo 。 非phi 唯duy 名danh 數số 易dị 融dung 。 而nhi 義nghĩa 意ý 玄huyền 合hợp 。 今kim 古cổ 符phù 契khế 。 一nhất 無vô 二nhị 焉yên 。 唯duy 文văn 略lược 而nhi 義nghĩa 廣quảng 。 教giáo 一nhất 而nhi 蔽tế 諸chư 。 若nhược 申thân 隱ẩn 以dĩ 使sử 顯hiển 。 須tu 多đa 作tác 論luận 義nghĩa 。 如như 捕bộ 獵liệp 川xuyên 澤trạch 。 饒nhiêu 結kết 筌thuyên 罤# 。 豈khởi 漁ngư 獵liệp 者giả 好hảo/hiếu 博bác 耶da 。 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 博bác 耳nhĩ 。

師sư 云vân 。

我ngã 以dĩ 五ngũ 章chương 。 略lược 譚đàm 玄huyền 義nghĩa 。 非phi 能năng 申thân 文văn 外ngoại 之chi 妙diệu 。 特đặc 是thị 粗thô 述thuật 所sở 懷hoài 。 常thường 恨hận 言ngôn 不bất 能năng 暢sướng 意ý 。 況huống 復phục 記ký 能năng 盡tận 言ngôn 。 雖tuy 然nhiên 。 若nhược 能năng 尋tầm 七thất 義nghĩa 。 次thứ 通thông 十thập 妙diệu 。 研nghiên 別biệt 體thể 七thất 。 餘dư 五ngũ 鉤câu 瑣tỏa 相tương/tướng 承thừa 。 宛uyển 宛uyển 如như 繡tú 。 引dẫn 經kinh 印ấn 定định 。 句cú 句cú 環hoàn 合hợp 。 非phi 直trực 包bao 諸chư 名danh 教giáo 。 該cai 乎hồ 半bán 滿mãn 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 又hựu 即tức 事sự 成thành 觀quán 。 鑿tạc 凡phàm 夫phu 之chi 乾can/kiền/càn 土thổ/độ 。 見kiến 聖thánh 法pháp 之chi 水thủy 泥nê 。 圓viên 通thông 之chi 道đạo 。 於ư 斯tư 通thông 矣hĩ 。 遍biến 朗lãng 之chi 朗lãng 。 於ư 茲tư 明minh 矣hĩ 。 此thử 備bị 於ư 前tiền 。 今kim 更cánh 消tiêu 文văn 於ư 後hậu 也dã 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 十thập 下hạ