Di Lặc Bồ Tát Sở Vấn Kinh Luận – Quyển 1

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 所Sở 問Vấn 經Kinh 論Luận
Quyển 1
後Hậu 魏Ngụy 菩Bồ 提Đề 流Lưu 支Chi 譯Dịch

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 所Sở 。 問Vấn 經Kinh 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất

後hậu 魏ngụy 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 菩Bồ 提Đề 流lưu 支chi 譯dịch

如như 是thị 我ngã 聞văn 。

一nhất 時thời 。 婆bà 伽già 婆bà 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 中trung 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 俱câu 。 并tinh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 十thập 千thiên 人nhân 等đẳng 。

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 即tức 從tùng 坐tọa 起khởi 。 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 合hợp 掌chưởng 向hướng 佛Phật 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 欲dục 以dĩ 。 少thiểu 法pháp 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正chánh 遍biến 知tri 。 不bất 審thẩm 世Thế 尊Tôn 。 聽thính 許hứa 以dĩ 不phủ 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 告cáo 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。

彌Di 勒Lặc 。 隨tùy 汝nhữ 心tâm 念niệm 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正chánh 遍biến 知tri 。 我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。 令linh 汝nhữ 心tâm 喜hỷ 。

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。

世Thế 尊Tôn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 幾kỷ 法pháp 。 不bất 退thoái 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 勝thắng 進tiến 法pháp 中trung 。 不bất 退thoái 不bất 轉chuyển 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 時thời 。 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 。 諸chư 魔ma 怨oán 敵địch 。 如như 實thật 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 體thể 相tướng 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 心tâm 不bất 疲bì 惓# 。 以dĩ 心tâm 不bất 疲bì 惓# 故cố 不bất 依y 他tha 智trí 。 速tốc 疾tật 成thành 就tựu 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 告cáo 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 彌Di 勒Lặc 。 汝nhữ 今kim 乃nãi 能năng 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 如như 是thị 深thâm 義nghĩa 。

佛Phật 復phục 告cáo 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。

汝nhữ 今kim 應ưng 當đương 。 一nhất 心tâm 諦đế 聽thính 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。 如như 是thị 深thâm 義nghĩa 。

即tức 時thời 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。

佛Phật 復phục 告cáo 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。

彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 八bát 法pháp 。 不bất 退thoái 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 勝thắng 進tiến 法pháp 中trung 。 不bất 退thoái 不bất 轉chuyển 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 時thời 。 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 。 諸chư 魔ma 怨oán 敵địch 。 如như 實thật 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 體thể 相tướng 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 心tâm 不bất 疲bì 惓# 。 以dĩ 心tâm 不bất 疲bì 惓# 故cố 不bất 依y 他tha 智trí 。 速tốc 疾tật 成thành 就tựu 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 何hà 等đẳng 為vi 八bát 。

彌Di 勒Lặc 。 所sở 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 深thâm 心tâm 。 成thành 就tựu 行hành 心tâm 。 成thành 就tựu 捨xả 心tâm 。 成thành 就tựu 善thiện 知tri 迴hồi 向hướng 方phương 便tiện 心tâm 。 成thành 就tựu 大đại 慈từ 心tâm 。 成thành 就tựu 大đại 悲bi 心tâm 。 成thành 就tựu 善thiện 知tri 方phương 便tiện 。 成thành 就tựu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

彌Di 勒Lặc 。 云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 深thâm 心tâm 。 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 聞văn 讚tán 歎thán 佛Phật 及cập 毀hủy 呰tử 佛Phật 。 其kỳ 心tâm 畢tất 竟cánh 。 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 堅kiên 固cố 不bất 動động 。 聞văn 讚tán 歎thán 法Pháp 及cập 毀hủy 呰tử 法pháp 。 其kỳ 心tâm 畢tất 竟cánh 。 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 堅kiên 固cố 不bất 動động 。 聞văn 讚tán 歎thán 僧Tăng 及cập 毀hủy 呰tử 僧Tăng 。 其kỳ 心tâm 畢tất 竟cánh 。 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 堅kiên 固cố 不bất 動động 。 彌Di 勒Lặc 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 深thâm 心tâm 。

彌Di 勒Lặc 。 云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 行hành 心tâm 。 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 遠viễn 離ly 殺sát 生sanh 。 遠viễn 離ly 偷thâu 盜đạo 。 遠viễn 離ly 邪tà 婬dâm 。 遠viễn 離ly 妄vọng 語ngữ 。 遠viễn 離ly 兩lưỡng 舌thiệt 。 遠viễn 離ly 惡ác 口khẩu 。 遠viễn 離ly 綺ỷ 語ngữ 。 彌Di 勒Lặc 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 行hành 心tâm 。

彌Di 勒Lặc 。 云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 捨xả 心tâm 。 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 是thị 能năng 捨xả 主chủ 。 是thị 能năng 施thí 主chủ 。 施thí 諸chư 沙Sa 門Môn 。 及cập 婆Bà 羅La 門Môn 。 貧bần 窮cùng 乞khất 匃cái 。 下hạ 賤tiện 人nhân 等đẳng 。 衣y 食thực 臥ngọa 具cụ 。 隨tùy 病bệnh 湯thang 藥dược 。 所sở 須tu 之chi 物vật 。 彌Di 勒Lặc 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 捨xả 心tâm 。

彌Di 勒Lặc 。 云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 善thiện 知tri 迴hồi 向hướng 方phương 便tiện 心tâm 。 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 修tu 善thiện 根căn 。 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。 皆giai 悉tất 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 彌Di 勒Lặc 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 善thiện 知tri 迴hồi 向hướng 方phương 便tiện 心tâm 。

彌Di 勒Lặc 。 云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 大đại 慈từ 心tâm 。 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 大đại 慈từ 身thân 業nghiệp 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 大đại 慈từ 口khẩu 業nghiệp 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 大đại 慈từ 意ý 業nghiệp 。 彌Di 勒Lặc 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 大đại 慈từ 心tâm 。

彌Di 勒Lặc 。 云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 大đại 悲bi 心tâm 。 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 不bất 可khả 譏cơ 呵ha 身thân 業nghiệp 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 不bất 可khả 譏cơ 呵ha 口khẩu 業nghiệp 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 不bất 可khả 譏cơ 呵ha 意ý 業nghiệp 。 彌Di 勒Lặc 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 大đại 悲bi 心tâm 。

彌Di 勒Lặc 。 云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 。 善thiện 知tri 方phương 便tiện 。 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 知tri 世thế 諦đế 。 善thiện 知tri 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 善thiện 知tri 二nhị 諦đế 。 彌Di 勒Lặc 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 善thiện 知tri 方phương 便tiện 。

彌Di 勒Lặc 。 云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 如như 是thị 覺giác 知tri 。 依y 此thử 法pháp 有hữu 此thử 法pháp 。 依y 此thử 法pháp 生sanh 此thử 法pháp 。 所sở 謂vị 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 行hành 緣duyên 識thức 。 識thức 緣duyên 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 緣duyên 六lục 入nhập 。 六lục 入nhập 緣duyên 觸xúc 。 觸xúc 緣duyên 受thọ 。 受thọ 緣duyên 愛ái 。 愛ái 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 如như 是thị 唯duy 有hữu 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。

彌Di 勒Lặc 。 此thử 法pháp 無vô 故cố 此thử 法pháp 無vô 。 此thử 法pháp 滅diệt 故cố 此thử 法pháp 滅diệt 。 所sở 謂vị 無vô 明minh 。 滅diệt 則tắc 行hành 滅diệt 。 行hành 滅diệt 則tắc 識thức 滅diệt 。 識thức 滅diệt 則tắc 名danh 色sắc 滅diệt 。 名danh 色sắc 滅diệt 則tắc 六lục 入nhập 滅diệt 。 六lục 入nhập 滅diệt 則tắc 觸xúc 滅diệt 。 觸xúc 滅diệt 則tắc 受thọ 滅diệt 。 受thọ 滅diệt 則tắc 愛ái 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 則tắc 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 則tắc 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 則tắc 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 則tắc 老lão 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 滅diệt 。 如như 是thị 唯duy 有hữu 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 滅diệt 。 彌Di 勒Lặc 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

彌Di 勒Lặc 。 是thị 名danh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 八bát 法pháp 。 不bất 退thoái 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 勝thắng 進tiến 法pháp 中trung 。 不bất 退thoái 不bất 轉chuyển 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 時thời 。 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 。 諸chư 魔ma 怨oán 敵địch 。 如như 實thật 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 體thể 相tướng 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 心tâm 不bất 疲bì 惓# 。 以dĩ 心tâm 不bất 疲bì 惓# 故cố 不bất 依y 他tha 智trí 。 速tốc 疾tật 成thành 就tựu 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 及cập 餘dư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 天thiên 。 龍long 。 夜dạ 叉xoa 。 乾càn 闥thát 婆bà 。 阿a 修tu 羅la 。 迦ca 樓lâu 羅la 。 緊khẩn 那na 羅la 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。 人nhân 非phi 人nhân 等đẳng 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所Sở 問Vấn 經Kinh 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất

歸quy 命mạng 彌Di 勒Lặc 世Thế 尊Tôn 。

問vấn 曰viết 。

何hà 故cố 如Như 來Lai 。 說thuyết 此thử 脩tu 多đa 羅la 。

答đáp 曰viết 。

捨xả 等đẳng 四tứ 句cú 示thị 現hiện 施thí 。 戒giới 。 修tu 行hành 相tương/tướng 三tam 種chủng 功công 德đức 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 外ngoại 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 共cộng 法pháp 。 深thâm 心tâm 等đẳng 四tứ 句cú 示thị 現hiện 即tức 彼bỉ 四tứ 法pháp 唯duy 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 不bất 與dữ 外ngoại 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 共cộng 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。 布bố 施thí 示thị 現hiện 施thi 功công 德đức 。 遠viễn 離ly 殺sát 生sanh 。 等đẳng 示thị 現hiện 戒giới 功công 德đức 。 慈từ 悲bi 等đẳng 二nhị 句cú 示thị 現hiện 。 修tu 行hành 功công 德đức 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 有hữu 外ngoại 道đạo 凡phàm 夫phu 。 離ly 善Thiện 知Tri 識Thức 。 不bất 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 不bất 善thiện 思tư 惟duy 。 不bất 如như 說thuyết 行hành 故cố 。 妄vọng 執chấp 常thường 見kiến 等đẳng 能năng 集tập 業nghiệp 因nhân 。 諸chư 結kết 使sử 等đẳng 相tương 依y 有hữu 力lực 增tăng 長trưởng 世thế 間gian 因nhân 故cố 。 堅kiên 著trước 妄vọng 執chấp 。 決quyết 定định 成thành 就tựu 。 世thế 間gian 因nhân 故cố 。 離ly 實thật 諦đế 見kiến 故cố 無vô 利lợi 益ích 他tha 心tâm 故cố 。 貪tham 著trước 世thế 樂lạc 故cố 。

彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 雖tuy 有hữu 施thí 等đẳng 。 善thiện 根căn 種chủng 子tử 。 以dĩ 疑nghi 悔hối 故cố 。 愛ái 水thủy 潤nhuận 識thức 。 住trụ 五ngũ 取thủ 陰ấm 地địa 。 無vô 明minh 土thổ/độ 覆phú 時thời 節tiết 和hòa 合hợp 能năng 生sanh 識thức 牙nha 。 次thứ 第đệ 增tăng 長trưởng 。 成thành 世thế 間gian 果quả 。 又hựu 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 。 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 從tùng 已dĩ 度độ 生sanh 死tử 海hải 。 欲dục 度độ 生sanh 死tử 海hải 人nhân 。 聞văn 說thuyết 世thế 間gian 過quá 患hoạn 。 復phục 自tự 少thiểu 見kiến 。 厭yếm 世thế 間gian 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 欲dục 捨xả 世thế 間gian 。 追truy 求cầu 出xuất 道đạo 。 雖tuy 不bất 取thủ 施thí 等đẳng 功công 德đức 而nhi 亦diệc 不bất 離ly 施thí 等đẳng 功công 德đức 。 能năng 伏phục 煩phiền 惱não 。 得đắc 上thượng 勝thắng 法Pháp 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 雖tuy 復phục 修tu 集tập 施thí 等đẳng 善thiện 法Pháp 。 以dĩ 無vô 四tứ 法pháp 故cố 。 不bất 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 。

又hựu 菩Bồ 薩Tát 人nhân 畢tất 竟cánh 具cụ 足túc 成thành 就tựu 八bát 法pháp 。 建kiến 立lập 大đại 事sự 。 荷hà 負phụ 重trọng 擔đảm 。 親thân 近cận 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。 深thâm 見kiến 世thế 間gian 過quá 患hoạn 。 知tri 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 不bất 厭yếm 世thế 間gian 苦khổ 。 初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 失thất 因nhân 故cố 。 深thâm 心tâm 成thành 就tựu 。 捨xả 自tự 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 為vì 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 修tu 行hành 施thí 等đẳng 。 功công 德đức 迴hồi 向hướng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 依y 方phương 便tiện 力lực 增tăng 長trưởng 微vi 少thiểu 施thí 等đẳng 功công 德đức 。 能năng 護hộ 自tự 身thân 。 不bất 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 以dĩ 究cứu 竟cánh 成thành 就tựu 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 能năng 清thanh 淨tịnh 施thí 等đẳng 功công 德đức 。 令linh 住trụ 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 示thị 現hiện 深thâm 心tâm 等đẳng 四tứ 句cú 。 能năng 攝nhiếp 取thủ 施thí 等đẳng 四tứ 句cú 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 不bất 同đồng 法pháp 。 能năng 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。

問vấn 曰viết 。

復phục 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 如Như 來Lai 說thuyết 此thử 修tu 多đa 羅la 。

答đáp 曰viết 。

為vi 遮già 無vô 因nhân 。 顛điên 倒đảo 因nhân 。 隨tùy 順thuận 正chánh 因nhân 果quả 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 言ngôn 不bất 退thoái 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 以dĩ 深thâm 心tâm 成thành 就tựu 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 見kiến 法Pháp 界Giới 時thời 即tức 得đắc 永vĩnh 離ly 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 障chướng 。 謂vị 身thân 見kiến 等đẳng 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 出xuất 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 起khởi 於ư 初Sơ 地Địa 。 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 不bất 失thất 因nhân 故cố 。 證chứng 得đắc 深thâm 心tâm 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 不bất 退thoái 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

又hựu 言ngôn 不bất 轉chuyển 者giả 。 以dĩ 證chứng 勝thắng 法Pháp 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 成thành 就tựu 施thi 行hành 故cố 。 此thử 復phục 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 起khởi 無vô 損tổn 害hại 心tâm 根căn 本bổn 業nghiệp 道đạo 。 攝nhiếp 取thủ 上thượng 上thượng 勝thắng 行hành 。 是thị 故cố 不bất 轉chuyển 離ly 根căn 本bổn 業nghiệp 道đạo 修tu 行hành 施thí 等đẳng 。 行hành 一nhất 切thiết 處xứ 不bất 退thoái 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 不bất 轉chuyển 。

又hựu 言ngôn 行hạnh 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 時thời 。 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 。 諸chư 魔ma 怨oán 敵địch 者giả 。 以dĩ 善thiện 知tri 迴hồi 向hướng 。 方phương 便tiện 心tâm 成thành 就tựu 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 略lược 說thuyết 四tứ 魔ma 。 謂vị 煩phiền 惱não 魔ma 。 陰ấm 魔ma 。 死tử 魔ma 及cập 以dĩ 天thiên 魔ma 。 唯duy 煩phiền 惱não 魔ma 。 以dĩ 為vi 根căn 本bổn 。 依y 煩phiền 惱não 魔ma 有hữu 餘dư 三tam 魔ma 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 諸chư 凡phàm 夫phu 煩phiền 惱não 纏triền 心tâm 。 依y 此thử 煩phiền 惱não 所sở 纏triền 之chi 心tâm 。 樂nhạo 於ư 世thế 間gian 。 求cầu 彼bỉ 處xứ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 布bố 施thí 等đẳng 法pháp 迴hồi 向hướng 天thiên 道đạo 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 為vi 彼bỉ 陰ấm 魔ma 。 死tử 魔ma 所sở 纏triền 繫hệ 屬thuộc 天thiên 魔ma 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 斷đoạn 身thân 見kiến 等đẳng 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 復phục 能năng 遠viễn 離ly 。 不bất 活hoạt 等đẳng 畏úy 。 捨xả 自tự 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 為vì 欲dục 利lợi 益ích 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 修tu 集tập 慈từ 悲bi 布bố 施thí 等đẳng 行hành 。 善thiện 根căn 功công 德đức 。 皆giai 悉tất 迴hồi 向hướng 。 薩Tát 婆Bà 若Nhã 智Trí 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 諸chư 魔ma 惡ác 道đạo 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 時thời 。 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 。 諸chư 魔ma 怨oán 敵địch 。

又hựu 言ngôn 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 心tâm 不bất 疲bì 惓# 者giả 。 以dĩ 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 心tâm 成thành 就tựu 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 常thường 為vi 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 愚ngu 箭tiễn 所sở 射xạ 心tâm 受thọ 苦khổ 惱não 。 以dĩ 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 心tâm 成thành 就tựu 故cố 。 見kiến 眾chúng 生sanh 利lợi 即tức 是thị 己kỷ 利lợi 。 是thị 故cố 大đại 慈từ 大đại 悲bi 心tâm 生sanh 。 則tắc 能năng 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 心tâm 不bất 疲bì 惓# 。

又hựu 言ngôn 如như 實thật 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 體thể 相tướng 者giả 。 以dĩ 方phương 便tiện 成thành 就tựu 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 知tri 諸chư 法pháp 。 自tự 相tương/tướng 同đồng 相tương/tướng 故cố 。 此thử 復phục 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 知tri 世thế 諦đế 。 善thiện 知tri 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 方phương 便tiện 。 是thị 故cố 不bất 著trước 。 有hữu 無vô 二nhị 邊biên 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 見kiến 識thức 境cảnh 界giới 事sự 。 而nhi 先tiên 已dĩ 觀quán 察sát 識thức 境cảnh 界giới 事sự 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 常thường 不bất 捨xả 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 深thâm 心tâm 力lực 故cố 。 是thị 故cố 不bất 墮đọa 著trước 有hữu 邊biên 見kiến 。 雖tuy 常thường 不bất 捨xả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 而nhi 常thường 善thiện 知tri 世thế 諦đế 之chi 事sự 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 常thường 明minh 見kiến 諸chư 有hữu 為vi 行hành 。 不bất 捨xả 世thế 間gian 心tâm 念niệm 言ngôn 說thuyết 故cố 。 是thị 故cố 不bất 墮đọa 著trước 無vô 邊biên 見kiến 。 以dĩ 能năng 善thiện 知tri 此thử 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 如như 實thật 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 體thể 相tướng 。

又hựu 言ngôn 以dĩ 心tâm 不bất 疲bì 惓# 故cố 。 不bất 依y 他tha 智trí 。 速tốc 疾tật 成thành 就tựu 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 成thành 就tựu 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 般Bát 若Nhã 觀quán 察sát 。 有hữu 為vi 法pháp 故cố 。 此thử 復phục 何hà 義nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 察sát 。 諸chư 有hữu 為vi 行hành 。 無vô 人nhân 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 主chủ 無vô 自tự 在tại 。 迭điệt 共cộng 相tương 因nhân 增tăng 長trưởng 有hữu 力lực 。 依y 於ư 本bổn 業nghiệp 。 造tạo 一nhất 切thiết 業nghiệp 。 猶do 如như 幻huyễn 師sư 。 所sở 作tác 幻huyễn 人nhân 。 往vãng 來lai 跳khiêu 躑trịch 種chủng 種chủng 技kỹ 術thuật 。 無vô 疲bì 惓# 者giả 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 以dĩ 心tâm 不bất 疲bì 惓# 故cố 。 又hựu 心tâm 不bất 疲bì 惓# 者giả 。 以dĩ 離ly 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 有hữu 為vi 諸chư 行hành 。 一nhất 切thiết 無vô 實thật 。 唯duy 有hữu 種chủng 種chủng 諸chư 業nghiệp 。 使sử 行hành 他tha 力lực 相tương 依y 故cố 。 能năng 成thành 就tựu 有hữu 為vi 諸chư 行hành 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 有hữu 為vi 法pháp 。 實thật 無vô 神thần 我ngã 。 而nhi 不bất 依y 他tha 智trí 。 隨tùy 所sở 修tu 行hành 。 皆giai 以dĩ 毘Tỳ 離Ly 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 增tăng 長trưởng 成thành 辦biện 。 速tốc 疾tật 成thành 就tựu 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 求cầu 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 示thị 現hiện 遠viễn 離ly 無vô 因nhân 。 顛điên 倒đảo 因nhân 。 隨tùy 順thuận 正chánh 因nhân 果quả 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。

問vấn 曰viết 。

復phục 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 如Như 來Lai 說thuyết 此thử 修tu 多đa 羅la 。

答đáp 曰viết 。

依y 不bất 定định 聚tụ 菩Bồ 薩Tát 求cầu 定định 聚tụ 故cố 。 成thành 就tựu 何hà 等đẳng 行hành 得đắc 。 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 。 示thị 現hiện 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 。 修tu 正chánh 因nhân 行hành 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 證chứng 初Sơ 地Địa 正chánh 位vị 。 雖tuy 無vô 量lượng 劫kiếp 習tập 集tập 善thiện 根căn 。 而nhi 未vị 能năng 得đắc 。 不bất 退thoái 轉chuyển 位vị 。 未vị 得đắc 畢tất 竟cánh 。 無vô 怖bố 畏úy 處xứ 。 心tâm 未vị 安an 隱ẩn 。 常thường 為vi 世thế 間gian 。 苦khổ 惱não 所sở 逼bức 。 未vị 得đắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 根căn 本bổn 慈từ 悲bi 心tâm 力lực 。 未vị 得đắc 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 以dĩ 世thế 間gian 道đạo 智trí 觀quán 察sát 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 如như 實thật 觀quán 有hữu 為vi 行hành 。 以dĩ 依y 世thế 間gian 道đạo 觀quán 寂tịch 靜tĩnh 法Pháp 界Giới 。 求cầu 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 方phương 便tiện 智trí 故cố 。 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 若nhược 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 有hữu 三tam 種chủng 失thất 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

一nhất 者giả 。 退thoái 失thất 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 善thiện 根căn 種chủng 子tử 。 二nhị 者giả 。 退thoái 失thất 能năng 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 。 三tam 者giả 。 退thoái 失thất 薩Tát 婆Bà 若Nhã 智Trí 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 經Kinh 中trung 說thuyết 言ngôn 。

迦Ca 葉Diếp 。 譬thí 如như 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 天thiên 人nhân 。 雖tuy 復phục 修tu 治trị 。 偽ngụy 琉lưu 璃ly 珠châu 。 而nhi 彼bỉ 偽ngụy 珠châu 終chung 不bất 能năng 作tác 。 真chân 琉lưu 璃ly 寶bảo 。 如như 是thị 。 迦Ca 葉Diếp 。 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 及cập 頭đầu 陀đà 等đẳng 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 坐tọa 於ư 道Đạo 場Tràng 。 成thành 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 迦Ca 葉Diếp 。 譬thí 如như 修tu 治trị 。 大đại 毘tỳ 琉lưu 璃ly 。 隨tùy 意ý 能năng 得đắc 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 珍trân 寶bảo 。 如như 是thị 。 迦Ca 葉Diếp 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 故cố 能năng 出xuất 生sanh 一nhất 切thiết 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 及cập 以dĩ 人nhân 天thiên 。

依y 此thử 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 《# 寶bảo 積tích 經kinh 》# 中trung 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 四tứ 種chủng 非phi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。

一nhất 者giả 。 求cầu 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 但đãn 欲dục 自tự 度độ 。 二nhị 者giả 。 求cầu 緣Duyên 覺Giác 人nhân 喜hỷ 樂lạc 小tiểu 事sự 。 三tam 者giả 。 讀đọc 外ngoại 經Kinh 典điển 路lộ 伽già 耶da 等đẳng 。 四tứ 者giả 。 習tập 學học 一nhất 切thiết 。 文văn 辭từ 嚴nghiêm 飾sức 。 所sở 有hữu 親thân 近cận 此thử 四tứ 種chủng 者giả 。 但đãn 增tăng 世thế 利lợi 不bất 增tăng 法pháp 利lợi 。

復phục 有hữu 經kinh 中trung 。 大Đại 德đức 迦Ca 葉Diếp 。 白bạch 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。

有hữu 五ngũ 逆nghịch 人nhân 。 能năng 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 羅La 漢Hán 不bất 能năng 。 譬thí 如như 根căn 敗bại 之chi 人nhân 於ư 五ngũ 欲dục 境cảnh 。 界giới 無vô 所sở 能năng 為vi 。 無vô 所sở 增tăng 益ích 。 如như 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 。 離ly 諸chư 結kết 使sử 。 於ư 一nhất 切thiết 佛Phật 法pháp 。 無vô 所sở 能năng 為vi 。 無vô 所sở 增tăng 益ích 。 無vô 如như 是thị 觀quán 察sát 佛Phật 法Pháp 力lực 。 是thị 故cố 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 報báo 如Như 來Lai 恩ân 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 聞văn 佛Phật 功công 德đức 。 為vi 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 三Tam 寶Bảo 種chủng 故cố 。 能năng 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 雖tuy 復phục 終chung 身thân 聞văn 諸chư 佛Phật 法Pháp 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 而nhi 不bất 能năng 發phát 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

又hựu 《# 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 》# 中trung 說thuyết 。

諸chư 天thiên 子tử 。 未vị 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 彼bỉ 人nhân 應ưng 發phát 。 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 已dĩ 入nhập 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 位vị 。 不bất 能năng 復phục 發phát 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 斷đoạn 生sanh 死tử 流lưu 。 不bất 能năng 數sổ 數số 受thọ 生sanh 世thế 間gian 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 初Sơ 地Địa 中trung 。 見kiến 實thật 諦đế 故cố 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 失thất 因nhân 故cố 攝nhiếp 得đắc 深thâm 心tâm 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如như 實thật 攝nhiếp 取thủ 修tu 戒giới 行hạnh 等đẳng 。 不bất 著trước 身thân 命mạng 唯duy 。 為vì 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 修tu 行hành 彼bỉ 時thời 名danh 為vi 不bất 退thoái 轉chuyển 菩Bồ 薩Tát 。

應ưng 知tri 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 十Thập 地Địa 修Tu 多Đa 羅La 中trung 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 即tức 時thời 過quá 凡phàm 夫phu 地địa 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 生sanh 在tại 佛Phật 家gia 。 種chủng 姓tánh 尊tôn 貴quý 。 無vô 可khả 譏cơ 嫌hiềm 。 過quá 一nhất 切thiết 世thế 間gian 道đạo 。 善Thiện 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 法pháp 中trung 。 善Thiện 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 正chánh 處xứ 。 入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 真Chân 如Như 法pháp 中trung 。 如Như 來Lai 種chủng 中trung 畢tất 定định 究cứu 竟cánh 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 如như 是thị 法Pháp 。 名danh 住trụ 菩Bồ 薩Tát 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。

以dĩ 不bất 動động 法pháp 故cố 。 過quá 五ngũ 怖bố 畏úy 。 所sở 謂vị 。

不bất 活hoạt 畏úy 。 惡ác 名danh 畏úy 。 死tử 畏úy 。 墮đọa 惡ác 道đạo 畏úy 。 大đại 眾chúng 威uy 德đức 畏úy 。 彼bỉ 皆giai 遠viễn 離ly 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 我ngã 等đẳng 相tương/tướng 故cố 。 過quá 凡phàm 夫phu 地địa 者giả 。 彼bỉ 過quá 有hữu 九cửu 種chủng 。 應ưng 知tri 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 者giả 。 位vị 過quá 。 初sơ 成thành 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 如như 始thỉ 住trụ 胎thai 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 生sanh 在tại 佛Phật 家gia 者giả 。 家gia 過quá 。 以dĩ 依y 方phương 便tiện 般Bát 若Nhã 生sanh 家gia 。 生sanh 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 種chủng 姓tánh 尊tôn 貴quý 。 無vô 可khả 譏cơ 嫌hiềm 者giả 。 種chủng 姓tánh 過quá 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 行hành 生sanh 。 子tử 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 過quá 一nhất 切thiết 世thế 間gian 道đạo 者giả 。 出xuất 過quá 。 以dĩ 世thế 間gian 道đạo 不bất 能năng 攝nhiếp 取thủ 出xuất 道đạo 。 生sanh 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 入nhập 出xuất 世thế 間gian 道đạo 者giả 。 入nhập 過quá 。 以dĩ 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 攝nhiếp 取thủ 入nhập 道đạo 。 生sanh 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 善Thiện 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 法pháp 中trung 者giả 。 身thân 過quá 。 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 體thể 。 於ư 作tác 他tha 事sự 即tức 是thị 己kỷ 事sự 。 自tự 身thân 體thể 相tướng 似tự 法pháp 故cố 。 善Thiện 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 正chánh 處xứ 者giả 。 處xử 過quá 。 不bất 捨xả 世thế 間gian 。 方phương 便tiện 不bất 染nhiễm 。 善thiện 巧xảo 正chánh 住trụ 。 生sanh 住trú 處xứ 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 真Chân 如Như 法pháp 中trung 者giả 。 業nghiệp 過quá 。 順thuận 空không 聖thánh 智trí 。 生sanh 命mạng 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如Như 來Lai 種chủng 中trung 決quyết 定định 究cứu 竟cánh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 畢tất 竟cánh 過quá 。 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 道đạo 成thành 就tựu 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 是thị 示thị 現hiện 凡phàm 夫phù 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 生sanh 。 入nhập 胎thai 不bất 相tương 似tự 。 以dĩ 有hữu 染nhiễm 無vô 染nhiễm 故cố 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 家gia 不bất 相tương 似tự 。 種chủng 姓tánh 不bất 相tương 似tự 。 出xuất 不bất 相tương 似tự 。 入nhập 不bất 相tương 似tự 。 身thân 不bất 相tương 似tự 。 處xử 不bất 相tương 似tự 。 生sanh 業nghiệp 不bất 相tương 似tự 。 成thành 就tựu 不bất 相tương 似tự 。 如như 是thị 尊tôn 者giả 婆bà 藪tẩu 槃bàn 豆đậu 說thuyết 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 心tâm 。 有hữu 餘dư 論luận 師sư 更cánh 異dị 法pháp 釋thích 。 偈kệ 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 生sanh 何hà 等đẳng 心tâm 。

見kiến 世thế 間gian 虛hư 妄vọng 。 佛Phật 說thuyết 彼bỉ 初sơ 心tâm 。

此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 見kiến 世thế 間gian 虛hư 妄vọng 者giả 。 以dĩ 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 唯duy 因nhân 緣duyên 生sanh 無vô 有hữu 實thật 體thể 。 如như 尊tôn 者giả 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 言ngôn 。

因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 生sanh 。 彼bỉ 法pháp 無vô 實thật 體thể 。

若nhược 無vô 實thật 體thể 者giả 。 云vân 何hà 名danh 有hữu 法pháp 。

聖thánh 者giả 無Vô 盡Tận 意Ý 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 盡tận 經kinh 中trung 說thuyết 。

觀quán 察sát 因nhân 緣duyên 方phương 便tiện 智trí 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 依y 因nhân 依y 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 依y 因nhân 依y 緣duyên 依y 和hòa 合hợp 生sanh 。 彼bỉ 法pháp 不bất 依y 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 。 若nhược 法pháp 非phi 我ngã 。 非phi 人nhân 。 壽thọ 命mạng 。 彼bỉ 法pháp 不bất 可khả 數số 為vi 過quá 去khứ 。 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 能năng 如như 是thị 觀quán 察sát 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 觀quán 察sát 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 方phương 便tiện 智trí 。

不bất 依y 我ngã 者giả 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 依y 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 法pháp 生sanh 。 不bất 依y 我ngã 生sanh 。 以dĩ 無vô 實thật 我ngã 體thể 故cố 。 如như 眾chúng 緣duyên 生sanh 火hỏa 。 火hỏa 體thể 有hữu 熱nhiệt 。 熱nhiệt 無vô 實thật 體thể 。 而nhi 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 名danh 火hỏa 有hữu 熱nhiệt 。 如như 是thị 不bất 離ly 。 身thân 根căn 知tri 外ngoại 更cánh 有hữu 實thật 我ngã 。 以dĩ 無vô 實thật 體thể 故cố 。 無vô 實thật 體thể 者giả 。 為vi 同đồng 虛hư 空không 。 為vi 同đồng 有hữu 為vi 。 若nhược 同đồng 虛hư 空không 。 即tức 是thị 無vô 物vật 。 若nhược 同đồng 有hữu 為vi 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 等đẳng 者giả 。 為vi 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 名danh 說thuyết 非phi 有hữu 實thật 我ngã 。

又hựu 如như 經kinh 中trung 。 大đại 海Hải 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 聖thánh 者giả 大đại 悲bi 思tư 梵Phạm 說thuyết 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 問vấn 答đáp 品phẩm 中trung 。 偈kệ 言ngôn 。

諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 生sanh 。 彼bỉ 法pháp 無vô 實thật 體thể 。

法pháp 若nhược 實thật 無vô 體thể 。 彼bỉ 法pháp 實thật 不bất 生sanh 。

菩Bồ 薩Tát 知tri 眾chúng 生sanh 。 如như 是thị 無vô 實thật 際tế 。

依y 彼bỉ 實thật 際tế 智trí 。 知tri 諸chư 法pháp 虛hư 實thật 。

以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 眾chúng 生sanh 無vô 其kỳ 實thật 體thể 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 心tâm 識thức 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 實thật 際tế 平bình 等đẳng 無Vô 礙Ngại 智Trí 行hành 即tức 是thị 初sơ 心tâm 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 初sơ 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。

彼bỉ 不bất 見kiến 凡phàm 地địa 。 以dĩ 彼bỉ 體thể 空không 故cố 。

是thị 故cố 諸chư 佛Phật 說thuyết 。 過quá 彼bỉ 凡phàm 夫phu 地địa 。

遠viễn 離ly 聖thánh 人nhân 法pháp 。 染nhiễm 著trước 身thân 見kiến 等đẳng 。

住trụ 五ngũ 欲dục 資tư 生sanh 。 故cố 名danh 凡phàm 夫phu 人nhân 。

此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 地địa 者giả 。 彼bỉ 處xứ 生sanh 凡phàm 人nhân 。 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 地địa 。 此thử 是thị 三tam 界giới 中trung 。 煩phiền 惱não 所sở 縛phược 處xứ 。 依y 止chỉ 煩phiền 惱não 生sanh 。 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 地địa 。 是thị 故cố 。 彼bỉ 初sơ 心tâm 見kiến 。 三tam 界giới 皆giai 空không 。 不bất 起khởi 一nhất 法pháp 相tướng 。 以dĩ 其kỳ 不bất 起khởi 一nhất 法pháp 相tướng 故cố 。 則tắc 不bất 願nguyện 樂nhạo 一nhất 切thiết 處xứ 生sanh 。 除trừ 慈từ 悲bi 心tâm 為vì 欲dục 教giáo 化hóa 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 而nhi 常thường 觀quán 察sát 寂tịch 靜tĩnh 法pháp 體thể 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 過quá 凡phàm 夫phu 地địa 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。

法pháp 體thể 無vô 故cố 空không 。 空không 故cố 無vô 所sở 作tác 。

離ly 一nhất 切thiết 相tướng 故cố 。 智trí 者giả 無vô 所sở 求cầu 。

入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 者giả 。 偈kệ 言ngôn 。

即tức 空không 名danh 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 說thuyết 煩phiền 惱não 病bệnh 。

墮đọa 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 及cập 取thủ 聲Thanh 聞Văn 位vị 。

即tức 空không 名danh 菩Bồ 提Đề 者giả 。 如như 實thật 覺giác 知tri 。 眾chúng 生sanh 虛hư 空không 。 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 。 聖thánh 者giả 無Vô 盡Tận 意Ý 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 念niệm 處xứ 說thuyết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 修tu 法pháp 觀quán 時thời 。 若nhược 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 無vô 行hành 無vô 生sanh 無vô 起khởi 。 及cập 離ly 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。 不bất 名danh 如như 實thật 覺giác 。 若nhược 不bất 見kiến 少thiểu 法pháp 離ly 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 願nguyện 。 無vô 行hành 。 無vô 生sanh 。 無vô 起khởi 。 及cập 離ly 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 能năng 如như 是thị 。 覺giác 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 無vô 其kỳ 實thật 體thể 。 是thị 名danh 如như 實thật 覺giác 。 是thị 故cố 。 偈kệ 言ngôn 即tức 空không 名danh 菩Bồ 提Đề 。 故cố 若nhược 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 覺giác 知tri 一nhất 切thiết 。 諸chư 眾chúng 生sanh 空không 。 棄khí 捨xả 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 取thủ 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 位vị 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 治trị 煩phiền 惱não 。 是thị 故cố 。 偈kệ 言ngôn 佛Phật 說thuyết 煩phiền 惱não 病bệnh 。 墮đọa 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 及cập 取thủ 聲Thanh 聞Văn 位vị 故cố 。

又hựu 復phục 偈kệ 言ngôn 。

知tri 空không 離ly 二nhị 邊biên 。 無vô 二nhị 染nhiễm 涅Niết 槃Bàn 。

以dĩ 無vô 涅Niết 槃Bàn 染nhiễm 。 佛Phật 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 位vị 。

知tri 空không 離ly 二nhị 邊biên 者giả 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 如như 《# 如Như 來Lai 法pháp 印ấn 經kinh 》# 中trung 說thuyết 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。

無vô 差sai 別biệt 法pháp 者giả 。 即tức 名danh 為vi 空không 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 所sở 言ngôn 空không 者giả 。 此thử 言ngôn 何hà 謂vị 。

佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。

所sở 言ngôn 空không 者giả 。 非phi 可khả 說thuyết 。 非phi 不bất 可khả 說thuyết 。 若nhược 非phi 可khả 說thuyết 。 非phi 不bất 可khả 說thuyết 。 彼bỉ 不bất 可khả 表biểu 。 若nhược 不bất 可khả 表biểu 。 彼bỉ 非phi 世thế 間gian 。 非phi 出xuất 世thế 間gian 。 以dĩ 非phi 世thế 間gian 。 非phi 出xuất 世thế 間gian 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 空không 。 若nhược 能năng 如như 是thị 了liễu 知tri 空không 者giả 。 名danh 離ly 二nhị 邊biên 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 離ly 彼bỉ 二nhị 邊biên 者giả 。 不bất 墮đọa 煩phiền 惱não 。 不bất 取thủ 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 二nhị 種chủng 涅Niết 槃Bàn 。

佛Phật 說thuyết 煩phiền 惱não 病bệnh 者giả 。 取thủ 異dị 地địa 相tương/tướng 故cố 。 取thủ 異dị 地địa 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 取thủ 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 異dị 地địa 相tương/tướng 故cố 。 亦diệc 名danh 棄khí 捨xả 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 取thủ 無vô 為vi 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 又hựu 以dĩ 妨phương 於ư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 故cố 。

復phục 有hữu 異dị 義nghĩa 。

無vô 煩phiền 惱não 病bệnh 者giả 。 離ly 煩phiền 惱não 病bệnh 故cố 。 以dĩ 其kỳ 不bất 取thủ 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 依y 本bổn 願nguyện 力lực 不bất 捨xả 利lợi 益ích 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 無vô 二Nhị 乘Thừa 病bệnh 無vô 煩phiền 惱não 病bệnh 。 如như 實thật 修tu 行hành 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 是thị 名danh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 以dĩ 能năng 遠viễn 離ly 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 對đối 治trị 法pháp 故cố 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 無vô 二nhị 行hành 依y 本bổn 願nguyện 力lực 不bất 捨xả 利lợi 益ích 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 不bất 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 不bất 為vị 世thế 間gian 。 煩phiền 惱não 所sở 染nhiễm 。 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 摩Ma 訶Ha 薩Tát 等đẳng 。 最tối 難nan 勝thắng 事sự 。 以dĩ 雖tuy 不bất 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 。 修tu 行hành 諸chư 行hành 。 如như 是thị 之chi 事sự 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 不bất 能năng 覺giác 知tri 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 所sở 不bất 能năng 見kiến 。

以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 《# 集tập 菩Bồ 提Đề 功công 德đức 。 論luận 》# 中trung 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

此thử 最tối 希hy 有hữu 事sự 。 第đệ 一nhất 不bất 思tư 議nghị 。

菩Bồ 薩Tát 為vi 行hàng 行hàng 。 而nhi 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 。

如Như 來Lai 亦diệc 說thuyết 。 為vì 欲dục 讚tán 歎thán 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 如như 實thật 希hy 有hữu 功công 德đức 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 四tứ 種chủng 真chân 實thật 功công 德đức 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。

一nhất 者giả 。 能năng 信tín 解giải 空không 。 亦diệc 信tín 因nhân 果quả 。 二nhị 者giả 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 吾ngô 我ngã 。 而nhi 於ư 眾chúng 生sanh 。 起khởi 大đại 悲bi 心tâm 。 三tam 者giả 。 深thâm 樂nhạo 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 遊du 生sanh 死tử 。 四tứ 者giả 。 所sở 作tác 施thi 行hành 皆giai 為vi 眾chúng 生sanh 。 不bất 求cầu 果quả 報báo 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 即tức 生sanh 在tại 佛Phật 家gia 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 離ly 諸chư 煩phiền 惱não 。

則tắc 證chứng 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 是thị 故cố 生sanh 佛Phật 家gia 。

此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 又hựu 佛Phật 家gia 者giả 。 行hành 何hà 等đẳng 法pháp 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 謂vị 離ly 煩phiền 惱não 故cố 。 解giải 空không 行hành 故cố 。 知tri 自tự 位vị 故cố 。 又hựu 作tác 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 行hành 故cố 。 不bất 迷mê 失thất 行hành 故cố 。 得đắc 如như 是thị 法Pháp 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 生sanh 在tại 佛Phật 家gia 。

此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 偈kệ 言ngôn 。

佛Phật 說thuyết 如Như 來Lai 家gia 。 謂vị 方phương 便tiện 般Bát 若Nhã 。

菩Bồ 薩Tát 生sanh 是thị 家gia 。 是thị 故cố 不bất 可khả 嫌hiềm 。

此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 言ngôn 方phương 便tiện 者giả 。 略lược 說thuyết 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 言ngôn 般Bát 若Nhã 者giả 。 所sở 謂vị 不bất 取thủ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 此thử 二nhị 種chủng 法pháp 是thị 諸chư 佛Phật 家gia 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 依y 方phương 便tiện 。 般Bát 若Nhã 生sanh 。 以dĩ 為vi 方phương 便tiện 。 般Bát 若Nhã 二nhị 法pháp 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vì 欲dục 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 生sanh 在tại 世thế 間gian 。 而nhi 實thật 不bất 依y 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 生sanh 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 可khả 譏cơ 嫌hiềm 。 一nhất 切thiết 天thiên 等đẳng 可khả 呵ha 之chi 法pháp 。 皆giai 悉tất 遠viễn 離ly 。 生sanh 佛Phật 勝thắng 家gia 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 種chủng 姓tánh 尊tôn 貴quý 。 不bất 可khả 譏cơ 嫌hiềm 。 是thị 故cố 。 如Như 來Lai 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

天thiên 人nhân 乾càn 闥thát 婆bà 。 龍long 夜dạ 叉xoa 眾chúng 鳥điểu 。

如như 是thị 等đẳng 諸chư 業nghiệp 。 皆giai 悉tất 已dĩ 滅diệt 盡tận 。

彼bỉ 漏lậu 散tán 滅diệt 盡tận 。 如như 蓮liên 華hoa 不bất 染nhiễm 。

若nhược 能năng 如như 是thị 知tri 。 不bất 染nhiễm 著trước 諸chư 欲dục 。

如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 是thị 名danh 真chân 佛Phật 子tử 。 非phi 天thiên 等đẳng 異dị 子tử 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 知tri 實thật 際tế 。 及cập 修tu 波Ba 羅La 蜜Mật 。

以dĩ 得đắc 無vô 漏lậu 道Đạo 。 故cố 出xuất 過quá 世thế 間gian 。

菩Bồ 薩Tát 知tri 實thật 際tế 者giả 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 明minh 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 悉tất 寂tịch 靜tĩnh 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

一nhất 切thiết 法pháp 無vô 體thể 。 以dĩ 實thật 無vô 諸chư 事sự 。

不bất 生sanh 不bất 滅diệt 故cố 。 得đắc 名danh 為vi 實thật 際tế 。

如như 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 體thể 真chân 實thật 際tế 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 知tri 斷đoạn 道Đạo 行hạnh 。 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 知tri 方phương 便tiện 功công 德đức 道đạo 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 此thử 功công 德đức 。 智trí 慧tuệ 能năng 成thành 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 能năng 盡tận 諸chư 煩phiền 惱não 。 能năng 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。

又hựu 修tu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 知tri 如như 實thật 際tế 。 云vân 何hà 知tri 。 不bất 見kiến 施thí 者giả 。 受thọ 者giả 。 財tài 物vật 三tam 種chủng 法pháp 故cố 。 修tu 行hành 清thanh 淨tịnh 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 修tu 行hành 實thật 際tế 。 是thị 故cố 無vô 漏lậu 。 以dĩ 無vô 漏lậu 故cố 。 出xuất 過quá 一nhất 切thiết 。 諸chư 世thế 間gian 道đạo 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。

分phân 別biệt 世thế 間gian 行hành 。 煩phiền 惱não 稠trù 林lâm 中trung 。

取thủ 出xuất 世thế 間gian 位vị 。 是thị 入nhập 出xuất 世thế 道Đạo 。

分phân 別biệt 世thế 間gian 行hành 者giả 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 分phân 別biệt 。

一nhất 者giả 。 實thật 分phân 別biệt 。 謂vị 色sắc 是thị 可khả 見kiến 相tương/tướng 。 如như 是thị 等đẳng 。 二nhị 者giả 。 勝thắng 分phân 別biệt 。 即tức 彼bỉ 色sắc 中trung 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 等đẳng 。 世thế 間gian 者giả 。 即tức 五ngũ 陰ấm 煩phiền 惱não 。 稠trù 林lâm 者giả 。 深thâm 嶮hiểm 黑hắc 闇ám 恐khủng 怖bố 可khả 畏úy 。 不bất 可khả 觀quán 察sát 。 難nan 見kiến 難nan 知tri 。

如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 觀quán 察sát 自tự 體thể 。 分phân 別biệt 。 勝thắng 分phân 別biệt 。 五ngũ 陰ấm 分phân 別biệt 。 如như 向hướng 所sở 說thuyết 。 事sự 中trung 不bất 著trước 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

我ngã 當đương 云vân 何hà 。 令linh 眾chúng 生sanh 解giải 。

是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。

如như 實thật 知tri 諸chư 法pháp 。 實thật 勝thắng 陰ấm 一nhất 二nhị 。

不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 事sự 。 云vân 何hà 化hóa 眾chúng 生sanh 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 修tu 行hành 無vô 漏lậu 智trí 。

及cập 以dĩ 功công 德đức 行hạnh 。 趣thú 於ư 出xuất 世thế 道đạo 。

是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 出xuất 世thế 間gian 道đạo 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 善Thiện 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 法pháp 中trung 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

入nhập 菩Bồ 薩Tát 諸chư 地Địa 。 安an 住trụ 己kỷ 法pháp 中trung 。

依y 通thông 及cập 自tự 在tại 。 化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

入nhập 菩Bồ 薩Tát 諸chư 地Địa 者giả 。 如như 下hạ 經kinh 言ngôn 。

善thiện 知tri 地địa 地địa 轉chuyển 行hành 故cố 。

化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 者giả 。 如như 下hạ 經kinh 言ngôn 。

得đắc 百bách 三tam 昧muội 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 劫kiếp 不bất 可khả 數sổ 知tri 故cố 。

得đắc 自tự 在tại 者giả 。 如như 說thuyết 種chủng 種chủng 功công 德đức 。 何hà 等đẳng 時thời 。 何hà 等đẳng 法pháp 。 何hà 等đẳng 自tự 在tại 。 何hà 等đẳng 成thành 就tựu 事sự 。 何hà 等đẳng 行hành 。 得đắc 諸chư 自tự 在tại 。 不bất 退thoái 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 種chủng 子tử 義nghĩa 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 故cố 言ngôn 善Thiện 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 法pháp 中trung 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 善Thiện 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 正chánh 處xứ 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

一nhất 時thời 諸chư 佛Phật 邊biên 。 聞văn 持trì 思tư 修tu 說thuyết 。

行hành 解giải 義nghĩa 成thành 就tựu 。 正chánh 覺giác 供cúng 養dường 等đẳng 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 修tu 行hành 如như 是thị 法pháp 。

是thị 名danh 為vi 安an 住trụ 。 菩Bồ 薩Tát 正chánh 處xứ 中trung 。

是thị 故cố 。 經kinh 言ngôn 善Thiện 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 正chánh 處xứ 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 真Chân 如Như 法pháp 中trung 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

知tri 諸chư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 及cập 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 行hành 。

知tri 佛Phật 三tam 世thế 空không 。 是thị 名danh 善thiện 意ý 入nhập 。

此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 謂vị 知tri 一nhất 切thiết 三tam 世thế 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 又hựu 復phục 能năng 知tri 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 依y 色sắc 身thân 故cố 。 修tu 行hành 一nhất 切thiết 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 及cập 知tri 一nhất 切thiết 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 諸chư 法pháp 。 皆giai 從tùng 因nhân 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 無vô 其kỳ 實thật 體thể 。 善thiện 意ý 入nhập 者giả 。 如như 向hướng 所sở 說thuyết 。 三tam 世thế 諸chư 法pháp 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 如như 實thật 而nhi 知tri 。 一nhất 味vị 等đẳng 味vị 。 不bất 破phá 壞hoại 入nhập 。 是thị 故cố 經kinh 言ngôn 。

入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 真Chân 如Như 法pháp 中trung 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 如Như 來Lai 。 種chủng 中trung 畢tất 定định 究cứu 竟cánh 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 煩phiền 惱não 。 及cập 淨tịnh 眾chúng 生sanh 心tâm 。

具cụ 足túc 大đại 慈từ 悲bi 。 畢tất 定định 成thành 菩Bồ 提Đề 。

菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 煩phiền 惱não 者giả 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 初Sơ 地Địa 所sở 治trị 身thân 見kiến 等đẳng 煩phiền 惱não 。 於ư 見kiến 道đạo 時thời 中trung 皆giai 悉tất 遠viễn 離ly 故cố 。 彼bỉ 見kiến 道đạo 中trung 。 遠viễn 離ly 煩phiền 惱não 。 如như 向hướng 所sở 說thuyết 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 如như 實thật 中trung 說thuyết 。 及cập 淨tịnh 眾chúng 生sanh 心tâm 者giả 。 如như 下hạ 經kinh 言ngôn 。

於ư 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 教giáo 化hóa 百bách 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 若nhược 以dĩ 願nguyện 力lực 。 自tự 在tại 勝thắng 上thượng 。

如như 是thị 等đẳng 依y 教giáo 化hóa 力lực 清thanh 淨tịnh 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 得đắc 。 故cố 下hạ 經kinh 言ngôn 。

是thị 故cố 我ngã 當đương 。 先tiên 住trụ 善thiện 法Pháp 。 亦diệc 令linh 他tha 人nhân 。 住trụ 於ư 善thiện 法Pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 人nhân 自tự 不bất 行hành 善thiện 。 不bất 具cụ 善thiện 行hành 。 為vì 他tha 說thuyết 法Pháp 。 令linh 住trụ 善thiện 法Pháp 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

以dĩ 得đắc 大đại 慈từ 大đại 悲bi 心tâm 故cố 。 是thị 故cố 上thượng 經kinh 言ngôn 。

是thị 心tâm 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 淨tịnh 煩phiền 惱não 淨tịnh 眾chúng 生sanh 心tâm 。 具cụ 大đại 慈từ 悲bi 。 名danh 為vi 畢tất 竟cánh 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

以dĩ 畢tất 定định 進tiến 趣thú 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 偈kệ 言ngôn 。

佛Phật 子tử 金kim 剛cang 藏tạng 。 說thuyết 十thập 法pháp 初sơ 心tâm 。

即tức 名danh 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 畢tất 成thành 佛Phật 道đạo 故cố 。

此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 聖thánh 者giả 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 說thuyết 此thử 十thập 種chủng 法pháp 為vi 菩Bồ 薩Tát 初Sơ 地Địa 無vô 漏lậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 即tức 此thử 十thập 種chủng 心tâm 名danh 為vi 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 故cố 言ngôn 畢tất 竟cánh 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 偈kệ 言ngôn 。

譬thí 如như 好hảo/hiếu 種chủng 子tử 。 能năng 生sanh 莖hành 葉diệp 等đẳng 。

如như 是thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 異dị 諸chư 佛Phật 法Pháp 。

此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 初sơ 證chứng 法pháp 心tâm 於ư 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 以dĩ 為vi 種chủng 子tử 。 以dĩ 初Sơ 地Địa 法pháp 與dữ 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 以dĩ 為vi 因nhân 故cố 。 又hựu 偈kệ 言ngôn 。

初Sơ 地Địa 心tâm 增tăng 長trưởng 。 佛Phật 說thuyết 為vi 諸chư 地địa 。

最tối 妙Diệu 勝Thắng 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 初sơ 月nguyệt 為ví 喻dụ 。

此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 如như 《# 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 問vấn 菩Bồ 提Đề 經kinh 》# 中trung 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

譬thí 如như 月nguyệt 初sơ 生sanh 。 增tăng 長trưởng 即tức 滿mãn 月nguyệt 。

如như 是thị 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 增tăng 長trưởng 即tức 是thị 佛Phật 。

如như 是thị 十thập 句cú 義nghĩa 。 餘dư 論luận 師sư 異dị 釋thích 應ưng 知tri 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 為vi 不bất 定định 聚tụ 菩Bồ 薩Tát 求cầu 定định 聚tụ 故cố 。 說thuyết 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 所Sở 。 問Vấn 經Kinh 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất