淫欲即是道 ( 淫dâm 欲dục 即tức 是thị 道đạo )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (雜語)由煩惱即菩提之理而立之言。諸法無行經下曰:「貪欲是涅槃,恚痴亦如是,於是三事中,有無量佛法。若有人分別,貪欲瞋恚痴,是人去佛遠,譬如天與地。」智度論六引此文曰:「婬欲即是道,恚痴亦如是,如此三事中,無量諸佛道。」冰之性即如水,貪瞋痴三毒之性即法性真如也。是煩惱即菩提生死即涅槃之意。止觀二曰:「無行經云:貪欲即是道,恚痴亦如是,(中略)貪欲即菩提。(中略)佛說貪欲即是道者。佛見機宜,知一種眾生,底下薄福,決不能於善中修道,極任其罪轉無已。令於貪欲修習止觀,極不得已故作此說。」輔行四曰:「經說欲是道者,只云道性不出於欲,亦云欲性不離於道,約理云即,約事須離。」參照即條。

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 雜tạp 語ngữ ) 由do 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 之chi 理lý 而nhi 立lập 之chi 言ngôn 。 諸chư 法pháp 無vô 行hành 。 經kinh 下hạ 曰viết : 「 貪tham 欲dục 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 恚khuể 痴si 亦diệc 如như 是thị 。 於ư 是thị 三tam 事sự 中trung 有hữu 無vô 量lượng 佛Phật 法pháp 。 若nhược 有hữu 人nhân 分phân 別biệt 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 痴si , 是thị 人nhân 去khứ 佛Phật 遠viễn , 譬thí 如như 天thiên 與dữ 地địa 。 」 智trí 度độ 論luận 六lục 引dẫn 此thử 文văn 曰viết : 「 婬dâm 欲dục 即tức 是thị 道đạo , 恚khuể 痴si 亦diệc 如như 是thị 。 如như 此thử 三tam 事sự 。 中trung 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 道đạo 。 」 冰băng 之chi 性tánh 即tức 如như 水thủy , 貪tham 瞋sân 痴si 三tam 毒độc 之chi 性tánh 即tức 法pháp 性tánh 真Chân 如Như 也dã 。 是thị 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 之chi 意ý 。 止Chỉ 觀Quán 二nhị 曰viết : 「 無vô 行hành 經Kinh 云vân 貪tham 欲dục 即tức 是thị 道đạo , 恚khuể 痴si 亦diệc 如như 是thị 。 ( 中trung 略lược ) 貪tham 欲dục 即tức 菩Bồ 提Đề 。 ( 中trung 略lược ) 佛Phật 說thuyết 貪tham 欲dục 即tức 是thị 道đạo 者giả 。 佛Phật 見kiến 機cơ 宜nghi , 知tri 一nhất 種chủng 眾chúng 生sanh , 底để 下hạ 薄bạc 福phước , 決quyết 不bất 能năng 於ư 善thiện 中trung 修tu 道Đạo 極cực 任nhậm 其kỳ 罪tội 轉chuyển 無vô 已dĩ 。 令linh 於ư 貪tham 欲dục 修tu 習tập 止Chỉ 觀Quán 極cực 不bất 得đắc 已dĩ 故cố 作tác 此thử 說thuyết 。 」 輔phụ 行hành 四tứ 曰viết : 「 經kinh 說thuyết 欲dục 是thị 道đạo 者giả , 只chỉ 云vân 道đạo 性tánh 不bất 出xuất 於ư 欲dục , 亦diệc 云vân 欲dục 性tánh 不bất 離ly 於ư 道đạo , 約ước 理lý 云vân 即tức , 約ước 事sự 須tu 離ly 。 」 參tham 照chiếu 即tức 條điều 。