Đại Trí Độ Luận – Quyển 89

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 89
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 四Tứ 攝Nhiếp 品Phẩm 第đệ 七thất 十thập 八bát 之chi 餘dư (# 卷quyển 八bát 十thập 九cửu )#

聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

【# 經kinh 】# 。

云vân 何hà 為vi 八bát 。 十thập 隨tùy 形hình 好hảo/hiếu 。 一nhất 者giả 。 無vô 見kiến 頂đảnh 。 二nhị 者giả 。 鼻tị 直trực 高cao 好hảo/hiếu 。 孔khổng 不bất 現hiện 。 三tam 者giả 。 眉mi 如như 初sơ 生sanh 月nguyệt 。 紺cám 琉lưu 璃ly 色sắc 。 四tứ 者giả 。 耳nhĩ 輪luân 埵đóa 成thành 。 五ngũ 者giả 。 身thân 堅kiên 實thật 。 如như 那Na 羅La 延Diên 。 六lục 者giả 。 骨cốt 際tế 如như 鉤câu 鎖tỏa 。 七thất 者giả 。 身thân 一nhất 時thời 迴hồi 如như 象tượng 王vương 。 八bát 者giả 。 行hành 時thời 足túc 去khứ 地địa 四tứ 寸thốn 。 而nhi 印ấn 文văn 現hiện 。 九cửu 者giả 。 爪trảo 如như 赤xích 銅đồng 色sắc 。 薄bạc 而nhi 潤nhuận 澤trạch 。 十thập 者giả 。 膝tất 骨cốt 堅kiên 著trước 圓viên 好hảo/hiếu 。 十thập 一nhất 者giả 。 身thân 淨tịnh 潔khiết 。 十thập 二nhị 者giả 。 身thân 柔nhu 軟nhuyễn 。 十thập 三tam 者giả 。 身thân 不bất 曲khúc 。 十thập 四tứ 者giả 。 指chỉ 長trường/trưởng 纖tiêm 圓viên 。 十thập 五ngũ 者giả 。 指chỉ 文văn 莊trang 嚴nghiêm 。 十thập 六lục 者giả 。 脈mạch 深thâm 。 十thập 七thất 者giả 。 踝hõa 不bất 現hiện 。 十thập 八bát 者giả 。 身thân 潤nhuận 澤trạch 。 十thập 九cửu 者giả 。 身thân 自tự 持trì 。 不bất 逶# 迤dĩ 。 二nhị 十thập 者giả 。 身thân 滿mãn 足túc 。 二nhị 十thập 一nhất 者giả 。 識thức 滿mãn 足túc 。 二nhị 十thập 二nhị 者giả 。 容dung 儀nghi 備bị 足túc 。 二nhị 十thập 三tam 者giả 。 住trú 處xứ 安an 無vô 能năng 動động 者giả 。 二nhị 十thập 四tứ 者giả 。 威uy 震chấn 一nhất 切thiết 。 二nhị 十thập 五ngũ 者giả 。 一nhất 切thiết 樂nhạo/nhạc/lạc 觀quán 。 二nhị 十thập 六lục 者giả 。 面diện 不bất 大đại 長trường/trưởng 。 二nhị 十thập 七thất 者giả 。 正chánh 容dung 貌mạo 。 不bất 撓nạo 色sắc 。 二nhị 十thập 八bát 者giả 。 面diện 具cụ 足túc 滿mãn 。 二nhị 十thập 九cửu 者giả 。 脣thần 赤xích 如như 頻tần 婆bà 果quả 色sắc 。 三tam 十thập 者giả 。 音âm 響hưởng 深thâm 。 三tam 十thập 一nhất 者giả 。 臍tề 深thâm 圓viên 好hảo 。 三tam 十thập 二nhị 者giả 。 毛mao 右hữu 旋toàn 。 三tam 十thập 三tam 者giả 。 手thủ 足túc 滿mãn 。 三tam 十thập 四tứ 者giả 。 手thủ 足túc 如như 意ý 。 三tam 十thập 五ngũ 者giả 。 手thủ 文văn 明minh 直trực 。 三tam 十thập 六lục 者giả 。 手thủ 文văn 長trường/trưởng 。 三tam 十thập 七thất 者giả 。 手thủ 文văn 不bất 斷đoạn 。 三tam 十thập 八bát 者giả 。 一nhất 切thiết 惡ác 心tâm 眾chúng 生sanh 。 見kiến 者giả 和hòa 悅duyệt 。 三tam 十thập 九cửu 者giả 。 面diện 廣quảng 姝xu 。 四tứ 十thập 者giả 。 面diện 淨tịnh 滿mãn 如như 月nguyệt 。 四tứ 十thập 一nhất 者giả 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 意ý 。 和hòa 悅duyệt 與dữ 語ngữ 。 四tứ 十thập 二nhị 者giả 。 毛mao 孔khổng 出xuất 香hương 氣khí 。 四tứ 十thập 三tam 者giả 。 口khẩu 出xuất 無vô 上thượng 香hương 。 四tứ 十thập 四tứ 者giả 。 儀nghi 容dung 如như 師sư 子tử 。 四tứ 十thập 五ngũ 者giả 。 進tiến 止chỉ 如như 象tượng 王vương 。 四tứ 十thập 六lục 者giả 。 行hành 法pháp 如như 鵝nga 王vương 。 四tứ 十thập 七thất 者giả 。 頭đầu 如như 摩ma 陀đà 羅la 果quả 。 四tứ 十thập 八bát 者giả 。 一nhất 切thiết 聲thanh 分phần/phân 具cụ 足túc 。 四tứ 十thập 九cửu 者giả 。 牙nha 利lợi 。 五ngũ 十thập 者giả 。 舌thiệt 色sắc 赤xích 。 五ngũ 十thập 一nhất 者giả 。 舌thiệt 薄bạc 。 五ngũ 十thập 二nhị 者giả 。 毛mao 紅hồng 色sắc 。 五ngũ 十thập 三tam 者giả 。 毛mao 潔khiết 淨tịnh 。 五ngũ 十thập 四tứ 者giả 。 廣quảng 長trường 眼nhãn 。 五ngũ 十thập 五ngũ 者giả 。 孔khổng 門môn 相tương/tướng 具cụ 足túc 。 五ngũ 十thập 六lục 者giả 。 手thủ 足túc 赤xích 白bạch 。 如như 蓮liên 華hoa 色sắc 。 五ngũ 十thập 七thất 者giả 。 臍tề 不bất 出xuất 。 五ngũ 十thập 八bát 者giả 。 腹phúc 不bất 現hiện 。 五ngũ 十thập 九cửu 者giả 。 細tế 腹phúc 。 六lục 十thập 者giả 。 身thân 不bất 傾khuynh 動động 。 六lục 十thập 一nhất 者giả 。 身thân 持trì 重trọng/trùng 。 六lục 十thập 二nhị 者giả 。 其kỳ 身thân 分phần/phân 大đại 。 六lục 十thập 三tam 者giả 。 身thân 長trường 。 六lục 十thập 四tứ 者giả 。 手thủ 足túc 淨tịnh 潔khiết 軟nhuyễn 澤trạch 。 六lục 十thập 五ngũ 者giả 。 邊biên 光quang 各các 一nhất 丈trượng 。 六lục 十thập 六lục 者giả 。 光quang 照chiếu 身thân 而nhi 行hành 。 六lục 十thập 七thất 者giả 。 等đẳng 視thị 眾chúng 生sanh 。 六lục 十thập 八bát 者giả 。 不bất 輕khinh 眾chúng 生sanh 。 六lục 十thập 九cửu 者giả 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 音âm 聲thanh 不bất 過quá 不bất 減giảm 。 七thất 十thập 者giả 。 說thuyết 法Pháp 不bất 差sai 。 七thất 十thập 一nhất 者giả 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 語ngữ 言ngôn 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 七thất 十thập 二nhị 者giả 。 一nhất 發phát 音âm 報báo 眾chúng 聲thanh 。 七thất 十thập 三tam 者giả 。 次thứ 第đệ 有hữu 因nhân 緣duyên 說thuyết 法Pháp 。 七thất 十thập 四tứ 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 盡tận 觀quán 相tương/tướng 。 七thất 十thập 五ngũ 者giả 。 觀quan 者giả 無vô 厭yếm 足túc 。 七thất 十thập 六lục 者giả 。 髮phát 長trường/trưởng 好hảo/hiếu 。 七thất 十thập 七thất 者giả 。 髮phát 不bất 亂loạn 。 七thất 十thập 八bát 者giả 。 髮phát 旋toàn 好hảo/hiếu 。 七thất 十thập 九cửu 者giả 。 髮phát 色sắc 好hảo/hiếu 如như 青thanh 珠châu 。 八bát 十thập 者giả 。 手thủ 足túc 有hữu 德đức 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 佛Phật 身thân 成thành 就tựu 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 二nhị 施thí 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。 所sở 謂vị 財tài 施thí 。 法Pháp 施thí 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 希hy 有hữu 難nan 及cập 事sự 。

云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 愛ái 語ngữ 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 作tác 是thị 言ngôn 。

汝nhữ 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 法pháp 。

云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 利lợi 行hành 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 長trường 夜dạ 教giáo 眾chúng 生sanh 。 令linh 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 同đồng 事sự 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 五ngũ 神thần 通thông 力lực 故cố 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 入nhập 五ngũ 道đạo 中trung 。 與dữ 眾chúng 生sanh 同đồng 事sự 。

以dĩ 此thử 四tứ 事sự 。 而nhi 攝nhiếp 取thủ 之chi 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。

善thiện 男nam 子tử 。 當đương 善thiện 學học 分phân 別biệt 諸chư 字tự 。 亦diệc 當đương 善thiện 知tri 一nhất 字tự 乃nãi 至chí 四tứ 十thập 二nhị 字tự 。

一nhất 切thiết 語ngữ 言ngôn 。 皆giai 入nhập 初sơ 字tự 門môn 。 一nhất 切thiết 語ngữ 言ngôn 。 亦diệc 入nhập 第đệ 二nhị 字tự 門môn 。 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 十thập 二nhị 字tự 門môn 。 一nhất 切thiết 語ngữ 言ngôn 。 皆giai 入nhập 其kỳ 中trung 。 一nhất 字tự 皆giai 入nhập 四tứ 十thập 二nhị 字tự 。 四tứ 十thập 二nhị 字tự 亦diệc 入nhập 一nhất 字tự 。 是thị 眾chúng 生sanh 應ưng 如như 是thị 善thiện 學học 四tứ 十thập 二nhị 字tự 。 善thiện 學học 四tứ 十thập 二nhị 字tự 已dĩ 。 能năng 善thiện 說thuyết 字tự 法pháp 。 善thiện 說thuyết 字tự 法pháp 已dĩ 。 善thiện 說thuyết 無vô 字tự 法pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 佛Phật 善thiện 知tri 字tự 法pháp 。 善thiện 知tri 字tự 。 善thiện 知tri 無vô 字tự 。 為vi 無vô 字tự 法pháp 故cố 說thuyết 字tự 法pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 過quá 一nhất 切thiết 名danh 字tự 故cố 。 名danh 為vi 佛Phật 法Pháp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 眾chúng 生sanh 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。 法pháp 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 法pháp 性tánh 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。 無vô 始thỉ 空không 故cố 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 行hành 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 行hành 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 三Tam 十Thập 七Thất 助Trợ 道Đạo 法Pháp 。 十thập 八bát 空không 。 行hành 空không 。 無vô 相tướng 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 八bát 背bối/bội 捨xả 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 云vân 何hà 住trụ 報báo 得đắc 五ngũ 神thần 通thông 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。

眾chúng 生sanh 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 眾chúng 生sanh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 色sắc 不bất 可khả 得đắc 。 乃nãi 至chí 識thức 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 五ngũ 眾chúng 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 不bất 可khả 得đắc 中trung 。 無vô 眾chúng 生sanh 。 無vô 色sắc 乃nãi 至chí 。 無vô 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 當đương 有hữu 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。

眾chúng 生sanh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 當đương 知tri 是thị 內nội 空không 。 外ngoại 空không 。 內nội 外ngoại 空không 。 空không 空không 。 大đại 空không 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 有hữu 為vi 空không 。 無vô 為vi 空không 。 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 始thỉ 空không 。 散tán 空không 。 諸chư 法pháp 空không 。 自tự 相tương/tướng 空không 。 性tánh 空không 。 不bất 可khả 得đắc 空không 。 無vô 法pháp 空không 。 有hữu 法pháp 空không 。 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。

當đương 知tri 五ngũ 陰ấm 空không 。 十thập 二nhị 入nhập 空không 。 十thập 八bát 界giới 空không 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 空không 。 四Tứ 諦Đế 空không 。 我ngã 空không 。 壽thọ 者giả 。 命mạng 者giả 。 生sanh 者giả 。 養dưỡng 者giả 。 育dục 者giả 。 眾chúng 數số 者giả 。 人nhân 者giả 。 作tác 者giả 。 使sử 作tác 者giả 。 起khởi 者giả 。 使sử 起khởi 者giả 。 受thọ 者giả 。 使sử 受thọ 者giả 。 知tri 者giả 。 見kiến 者giả 皆giai 空không 。

眾chúng 生sanh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 當đương 知tri 四tứ 禪thiền 空không 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 空không 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 空không 。 當đương 知tri 四tứ 念niệm 處xứ 空không 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 空không 。 空không 空không 。 無vô 相tướng 空không 。 無vô 作tác 空không 。 八bát 背bối/bội 捨xả 空không 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 空không 。

眾chúng 生sanh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 當đương 知tri 佛Phật 十Thập 力Lực 空không 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 空không 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 空không 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 空không 。 當đương 知tri 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 空không 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 空không 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 空không 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 空không 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 空không 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 地địa 空không 。 當đương 知tri 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 空không 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 如như 是thị 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 不bất 失thất 諸chư 空không 相tướng 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 觀quán 時thời 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 礙ngại 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 礙ngại 已dĩ 。 不bất 壞hoại 諸chư 法pháp 相tương/tướng 。 不bất 二nhị 不bất 分phân 別biệt 。 但đãn 為vì 眾chúng 生sanh 。 如như 實thật 說thuyết 法Pháp 。

譬thí 如như 佛Phật 所sở 化hóa 人nhân 。 化hóa 人nhân 復phục 化hóa 作tác 無vô 量lượng 。 千thiên 萬vạn 億ức 人nhân 。 有hữu 教giáo 令linh 布bố 施thí 者giả 。 有hữu 教giáo 持trì 戒giới 。 有hữu 教giáo 忍nhẫn 辱nhục 。 有hữu 教giáo 精tinh 進tấn 。 有hữu 教giáo 禪thiền 定định 。 有hữu 教giáo 智trí 慧tuệ 。 有hữu 教giáo 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 者giả 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。

佛Phật 所sở 化hóa 人nhân 有hữu 分phân 別biệt 破phá 壞hoại 諸chư 法pháp 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 化hóa 人nhân 無vô 心tâm 。 無vô 心tâm 數số 法pháp 。 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 破phá 壞hoại 諸chư 法pháp 。

以dĩ 是thị 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 眾chúng 生sanh 如như 應ứng 說thuyết 法Pháp 。 拔bạt 出xuất 眾chúng 生sanh 。 於ư 顛điên 倒đảo 地địa 。 令linh 眾chúng 生sanh 各các 得đắc 如như 所sở 應ưng 住trụ 地địa 。 以dĩ 不bất 縛phược 不bất 脫thoát 法pháp 故cố 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 色sắc 不bất 縛phược 不bất 脫thoát 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 不bất 縛phược 不bất 脫thoát 。 色sắc 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 不bất 是thị 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 不bất 是thị 識thức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 色sắc 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 。 若nhược 有hữu 為vi 。 若nhược 無vô 為vi 。 亦diệc 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 亦diệc 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 。 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 故cố 。 住trụ 諸chư 法pháp 相tướng 中trung 。 所sở 謂vị 色sắc 空không 。 乃nãi 至chí 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 法pháp 空không 。

何hà 以dĩ 故cố 。 色sắc 乃nãi 至chí 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 法pháp 。 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 無vô 有hữu 住trụ 處xứ 。 無vô 所sở 有hữu 法pháp 。 不bất 住trụ 無vô 所sở 有hữu 法pháp 。 所sở 有hữu 法pháp 不bất 住trụ 所sở 有hữu 法pháp 。 自tự 性tánh 法pháp 不bất 住trụ 自tự 性tánh 法pháp 。 他tha 性tánh 法pháp 不bất 住trụ 他tha 性tánh 法pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 可khả 得đắc 法pháp 。 當đương 住trú 何hà 處xứ 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 是thị 諸chư 空không 。 能năng 如như 是thị 說thuyết 法Pháp 。 如như 是thị 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 於ư 諸chư 佛Phật 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 無vô 有hữu 過quá 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 阿A 羅La 漢Hán 得đắc 是thị 法pháp 已dĩ 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 亦diệc 不bất 轉chuyển 諸chư 法pháp 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 不bất 可khả 轉chuyển 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 法pháp 性tánh 無vô 故cố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 法pháp 性tánh 。 如như 。 實thật 際tế 不bất 轉chuyển 。 色sắc 與dữ 法pháp 性tánh 異dị 不phủ 。 色sắc 與dữ 如như 。 實thật 際tế 異dị 不phủ 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 乃nãi 至chí 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 法pháp 。 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 。 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 異dị 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

不phủ 也dã 。 色sắc 不bất 異dị 。 法pháp 性tánh 不bất 異dị 。 如như 不bất 異dị 。 實thật 際tế 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 乃nãi 至chí 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 亦diệc 不bất 異dị 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 色sắc 不bất 異dị 。 法pháp 性tánh 不bất 異dị 。 如như 不bất 異dị 。 實thật 際tế 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 乃nãi 至chí 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 不bất 異dị 者giả 。 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 黑hắc 法pháp 有hữu 黑hắc 報báo 。 所sở 謂vị 地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 。 白bạch 法Pháp 有hữu 白bạch 報báo 。 所sở 謂vị 天thiên 及cập 人nhân 。 黑hắc 白bạch 法Pháp 有hữu 黑hắc 白bạch 報báo 。 不bất 黑hắc 不bất 白bạch 法Pháp 有hữu 不bất 黑hắc 不bất 白bạch 報báo 。 所sở 謂vị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

世thế 諦đế 故cố 。 分phân 別biệt 說thuyết 有hữu 果quả 報báo 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 可khả 說thuyết 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 實thật 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 亦diệc 無vô 言ngôn 說thuyết 。 所sở 謂vị 色sắc 乃nãi 至chí 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 相tương/tướng 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 始thỉ 空không 故cố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 以dĩ 世thế 諦đế 故cố 。 分phân 別biệt 說thuyết 有hữu 果quả 報báo 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 人nhân 應ưng 有hữu 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。

凡phàm 夫phu 人nhân 為vi 知tri 是thị 世thế 諦đế 法pháp 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 不phủ 。 若nhược 知tri 。 是thị 凡phàm 夫phu 人nhân 。 應ưng 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 人nhân 實thật 不bất 知tri 世thế 諦đế 。 不bất 知tri 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 不bất 知tri 道đạo 。 不bất 知tri 分phân 別biệt 道Đạo 果Quả 。 云vân 何hà 當đương 有hữu 諸chư 果quả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 聖thánh 人nhân 知tri 世thế 諦đế 。 知tri 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 有hữu 道đạo 。 有hữu 修tu 道Đạo 。 以dĩ 是thị 故cố 聖thánh 人nhân 。 差sai 別biệt 有hữu 諸chư 果quả 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 修tu 道Đạo 得đắc 果quả 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

不phủ 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 修tu 道Đạo 不bất 得đắc 果quả 。 不bất 修tu 道Đạo 亦diệc 不bất 得đắc 果quả 。 亦diệc 不bất 離ly 道Đạo 得đắc 果quả 。 亦diệc 不bất 住trụ 道đạo 中trung 得đắc 果quả 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 分phân 別biệt 果quả 。 亦diệc 不bất 分phân 別biệt 。 是thị 有hữu 為vi 性tánh 。 無vô 為vi 性tánh 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 不bất 分phân 別biệt 有hữu 為vi 性tánh 。 無vô 為vi 性tánh 得đắc 諸chư 果quả 者giả 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 自tự 說thuyết 。

三tam 結kết 盡tận 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 。 婬dâm 。 怒nộ 。 癡si 薄bạc 故cố 。 名danh 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果quả 。 五ngũ 此thử 間gian 結kết 盡tận 。 名danh 阿A 那Na 含Hàm 果quả 。 五ngũ 彼bỉ 間gian 結kết 盡tận 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 果quả 。 所sở 有hữu 集tập 法pháp 。 皆giai 滅diệt 散tán 相tương/tướng 。 名danh 辟Bích 支Chi 佛Phật 道đạo 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 習tập 斷đoạn 故cố 。 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 當đương 云vân 何hà 。 知tri 不bất 分phân 別biệt 有hữu 為vi 性tánh 。 無vô 為vi 性tánh 得đắc 諸chư 果quả 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

汝nhữ 以dĩ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 諸chư 果quả 是thị 有hữu 為vi 。 是thị 無vô 為vi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 皆giai 是thị 無vô 為vi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 無vô 為vi 法Pháp 中trung 。 有hữu 分phân 別biệt 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 。 若nhược 有hữu 為vi 。 若nhược 無vô 為vi 。 一nhất 相tướng 所sở 謂vị 無vô 相tướng 。 是thị 時thời 。 有hữu 分phân 別biệt 若nhược 有hữu 為vi 。 若nhược 無vô 為vi 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 不bất 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 所sở 謂vị 內nội 空không 故cố 。 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 。 有hữu 法pháp 空không 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 自tự 得đắc 無vô 所sở 著trước 法pháp 。 亦diệc 教giáo 人nhân 令linh 得đắc 無vô 所sở 著trước 法pháp 。 若nhược 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 初sơ 禪thiền 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 禪thiền 。 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 。 無vô 邊biên 虛hư 空không 。 處xử 乃nãi 至chí 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 若nhược 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 自tự 不bất 著trước 故cố 。 亦diệc 教giáo 他tha 令linh 。 得đắc 無vô 所sở 著trước 。 無vô 所sở 著trước 故cố 無vô 所sở 礙ngại 。

譬thí 如như 佛Phật 所sở 化hóa 人nhân 布bố 施thí 。 亦diệc 不bất 受thọ 布bố 施thí 報báo 。 但đãn 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 乃nãi 至chí 行hành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 不bất 受thọ 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 報báo 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 。 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 不bất 住trụ 。 亦diệc 不bất 受thọ 報báo 。 但đãn 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 達đạt 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 相tướng 故cố 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 是thị 莊trang 嚴nghiêm 身thân 法pháp 。

識thức 滿mãn 足túc

何hà 以dĩ 在tại 隨tùy 形hình 好hảo/hiếu 中trung 。

答đáp 曰viết 。

此thử 識thức 是thị 果quả 報báo 生sanh 識thức 。 世thế 間gian 好hảo 醜xú 自tự 然nhiên 而nhi 知tri 。

凡phàm 人nhân 識thức 不bất 具cụ 足túc 故cố 。 學học 人nhân 法pháp 乃nãi 知tri 。 佛Phật 一nhất 歲tuế 具cụ 足túc 滿mãn 乃nãi 生sanh 故cố 。 身thân 。 識thức 皆giai 具cụ 足túc 。

餘dư 人nhân 若nhược 八bát 月nguyệt 。 若nhược 九cửu 月nguyệt 處xứ 胎thai 。 總tổng 言ngôn 十thập 月nguyệt 。 菩Bồ 薩Tát 處xử 胎thai 十thập 月nguyệt 。 總tổng 得đắc 一nhất 歲tuế 。 身thân 根căn 具cụ 足túc 故cố 。 果quả 報báo 得đắc 識thức 亦diệc 具cụ 足túc 。

問vấn 曰viết 。

足túc 安an 立lập 住trú 處xứ 。 與dữ 安an 住trú 處xứ 何hà 異dị 。

答đáp 曰viết 。

住trú 處xứ 安an

者giả 。 如như 白bạch 衣y 勇dũng 士sĩ 。 牢lao 持trì 器khí 仗trượng 。 安an 據cứ 住trú 處xứ 。 則tắc 不bất 可khả 動động 。

又hựu 出xuất 家gia 時thời 。 魔ma 民dân 。 惡ác 鬼quỷ 無vô 能năng 動động 轉chuyển 。 令linh 退thoái 敗bại 者giả 。

四tứ 十thập 二nhị 字tự 義nghĩa 。 如như 摩ma 訶ha 衍diễn 中trung 說thuyết 。

一nhất 字tự 盡tận 入nhập 諸chư 字tự

者giả 。 譬thí 如như 兩lưỡng 一nhất 合hợp 故cố 為vi 二nhị 。 三tam 一nhất 故cố 為vi 三tam 。 四tứ 一nhất 為vi 四tứ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 千thiên 萬vạn 。

又hựu 如như

阿a

字tự 為vi 定định 。

阿a

變biến 為vi

羅la

亦diệc 變biến 為vi 。

波ba

如như 是thị 盡tận 入nhập 四tứ 十thập 二nhị 字tự 。

四tứ 十thập 二nhị 字tự 入nhập 一nhất 字tự

者giả 。 四tứ 十thập 二nhị 字tự 盡tận 有hữu 。

阿a

分phần/phân 。

阿a

分phần/phân 還hoàn 入nhập

阿a

中trung 。

善thiện 知tri 字tự 故cố 。 善thiện 知tri 諸chư 法pháp 名danh 。 善thiện 知tri 諸chư 法pháp 名danh 故cố 。 善thiện 知tri 諸chư 法pháp 義nghĩa 。

無vô 字tự

即tức 是thị 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 義nghĩa 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 法pháp 義nghĩa 中trung 。 諸chư 法pháp 無vô 名danh 字tự 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。

若nhược 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 無vô 名danh 字tự 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 果quả 報báo 六lục 神thần 通thông 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 諸chư 法pháp 。

若nhược 畢tất 竟cánh 無vô 眾chúng 生sanh 。 則tắc 無vô 有hữu 法pháp 。

佛Phật 可khả 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

如như 是thị 。 以dĩ 十thập 八bát 空không 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 我ngã 。 眾chúng 生sanh 乃nãi 至chí 知tri 者giả 。 見kiến 者giả 。 乃nãi 至chí 當đương 知tri 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 皆giai 空không 。

如như 是thị 知tri 已dĩ 。 而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 是thị 空không 法pháp 。 若nhược 眾chúng 生sanh 是thị 有hữu 而nhi 為vi 說thuyết 空không 。 是thị 則tắc 不bất 可khả 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 空không 。 但đãn 從tùng 顛điên 倒đảo 有hữu 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 失thất 於ư 空không 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。

不bất 失thất

者giả 。 不bất 作tác 。

諸chư 法pháp 皆giai 空không 。 所sở 說thuyết 不bất 空không 。

若nhược 以dĩ 所sở 說thuyết 不bất 空không 。 則tắc 為vi 失thất 空không 相tướng 。 若nhược 口khẩu 說thuyết 空không 。 而nhi 心tâm 是thị 有hữu 。 是thị 亦diệc 為vi 失thất 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 。

不bất 二nhị 不bất 壞hoại 法pháp 相tướng 故cố 。

欲dục 明minh 了liễu 是thị 事sự 。 說thuyết 譬thí 喻dụ 。

如như 佛Phật 所sở 化hóa 作tác 化hóa 人nhân 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 持trì 戒giới 。 布bố 施thí 諸chư 功công 德đức 。

若nhược 以dĩ 如như 是thị 。 方phương 便tiện 說thuyết 法Pháp 。 是thị 則tắc 無vô 咎cữu 。 則tắc 能năng 拔bạt 出xuất 眾chúng 生sanh 於ư 顛điên 倒đảo 。 無vô 縛phược 無vô 解giải 故cố 。

第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 無vô 縛phược 無vô 解giải 。 世thế 諦đế 故cố 有hữu 縛phược 有hữu 解giải 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

色sắc 不bất 縛phược 不bất 解giải 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 不bất 縛phược 不bất 解giải 中trung 。 無vô 色sắc 相tướng 故cố 。 乃nãi 至chí 識thức 亦diệc 如như 是thị 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 用dụng 不bất 住trụ 法pháp 故cố 。 住trụ 空không 法pháp 中trung 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 不bất 可khả 得đắc 。 眾chúng 生sanh 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 所sở 謂vị 。

無vô 所sở 有hữu 法pháp 。 不bất 住trụ 無vô 所sở 有hữu

譬thí 如như 虛hư 空không 。 不bất 住trụ 虛hư 空không 。

自tự 性tánh 法pháp 不bất 住trụ 自tự 性tánh 法pháp

譬thí 如như 火hỏa 不bất 住trụ 火hỏa 中trung 。

他tha 性tánh 法pháp 不bất 住trụ 他tha 性tánh 法pháp

譬thí 如như 水thủy 性tánh 中trung 無vô 火hỏa 性tánh 。 又hựu 他tha 性tánh 不bất 定định 故cố 。

若nhược 能năng 如như 是thị 。 清thanh 淨tịnh 說thuyết 法Pháp 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 於ư 。 諸chư 佛Phật 賢hiền 聖thánh 。 則tắc 無vô 有hữu 過quá 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 佛Phật 。 賢hiền 聖thánh 不bất 著trước 一nhất 切thiết 法pháp 。 說thuyết 法Pháp 者giả 亦diệc 不bất 著trước 一nhất 切thiết 法pháp 。

諸chư 佛Phật 。 賢hiền 聖thánh 以dĩ 畢tất 竟cánh 空không 。 皆giai 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 為vi 心tâm 所sở 行hành 。 說thuyết 法Pháp 者giả 亦diệc 如như 是thị 。

諸chư 佛Phật 。 賢hiền 聖thánh 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 實thật 性tánh 。 所sở 謂vị 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 說thuyết 法Pháp 者giả 隨tùy 是thị 法pháp 故cố 。 無vô 咎cữu 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

諸chư 佛Phật 。 賢hiền 聖thánh 得đắc 是thị 法pháp 已dĩ 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 不bất 轉chuyển 法pháp 性tánh 。 法pháp 性tánh 空không 無vô 相tướng 故cố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。

若nhược 不bất 轉chuyển 法pháp 性tánh 。 色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 與dữ 法pháp 性tánh 異dị 不phủ 。

佛Phật 答đáp 。

不phủ 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 即tức 是thị 法pháp 性tánh 故cố 。

佛Phật 意ý 。

以dĩ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 法Pháp 時thời 。 亦diệc 不bất 壞hoại 法pháp 性tánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。

色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 亦diệc 與dữ 法pháp 性tánh 不bất 異dị 。 何hà 以dĩ 故cố 但đãn 貴quý 法pháp 性tánh 。

以dĩ 佛Phật 答đáp

色sắc 不bất 異dị 法pháp 性tánh

故cố 。 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 難nạn/nan 。

若nhược 不bất 異dị 者giả 。 云vân 何hà 分phân 別biệt 有hữu 善thiện 惡ác 。 白bạch 黑hắc 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 等đẳng 諸chư 果quả 。

佛Phật 答đáp 。

色sắc 等đẳng 法pháp 雖tuy 不bất 離ly 法pháp 性tánh 。 以dĩ 世thế 諦đế 故cố 有hữu 分phân 別biệt 。 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 無vô 分phân 別biệt 。

何hà 以dĩ 故cố 。 得đắc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 聖thánh 人nhân 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 聞văn 有hữu 所sở 得đắc 不bất 喜hỷ 。 聞văn 無vô 所sở 有hữu 不bất 憂ưu 。 得đắc 空không 。 無vô 相tướng 證chứng 故cố 。 乃nãi 至chí 微vi 細tế 。 法pháp 尚thượng 不bất 取thủ 相tương/tướng 。 何hà 況huống 分phân 別biệt 有hữu 善thiện 惡ác 。 未vị 得đắc 實thật 相tướng 者giả 。 欲dục 得đắc 第đệ 一nhất 義nghĩa 故cố 。 有hữu 所sở 分phân 別biệt 。

佛Phật 此thử 中trung 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

是thị 法Pháp 無vô 言ngôn 說thuyết 。 亦diệc 無vô 生sanh 滅diệt 。 垢cấu 淨tịnh 法pháp 者giả 。 所sở 謂vị 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 始thỉ 空không 。

問vấn 曰viết 。

此thử 中trung 何hà 以dĩ 但đãn 說thuyết 二nhị 空không 名danh 為vi 法pháp 。

答đáp 曰viết 。

一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。

若nhược 法pháp 。 若nhược 眾chúng 生sanh 。 若nhược 言ngôn 。

畢tất 竟cánh 空không

則tắc 破phá 諸chư 法pháp 。 若nhược 言ngôn 。

無vô 始thỉ 空không

則tắc 破phá 眾chúng 生sanh 。 破phá 此thử 二nhị 法pháp 已dĩ 。 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 盡tận 破phá 。

此thử 中trung 菩Bồ 薩Tát 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 是thị 故cố 以dĩ 二nhị 空không 破phá 二nhị 事sự 。 雖tuy 有hữu 餘dư 空không 。 不bất 如như 畢tất 竟cánh 空không 甚thậm 深thâm 畢tất 盡tận 。 餘dư 空không 如như 火hỏa 燒thiêu 木mộc 。 猶do 有hữu 灰hôi 燼tẫn 。 畢tất 竟cánh 空không 無vô 灰hôi 無vô 燼tẫn 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

若nhược 說thuyết 十thập 八bát 空không 無vô 咎cữu 。 略lược 說thuyết 故cố 說thuyết 二nhị 空không 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

若nhược 以dĩ 世thế 諦đế 故cố 分phân 別biệt 有hữu 善thiện 惡ác 。 白bạch 黑hắc 及cập 諸chư 聖thánh 果Quả 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 凡phàm 夫phu 人nhân 應ưng 有hữu 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 等đẳng 聖thánh 果Quả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 以dĩ 世thế 諦đế 虛hư 妄vọng 中trung 分phân 別biệt 有hữu 諸chư 賢hiền 聖thánh 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 凡phàm 夫phu 應ưng 作tác 賢hiền 聖thánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 分phân 別biệt 實thật 相tướng 。 凡phàm 夫phu 為vi 異dị 。

佛Phật 言ngôn 。

第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 一nhất 相tương/tướng

是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

凡phàm 夫phu 應ưng 是thị 聖thánh 人nhân 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 答đáp 。

若nhược 凡phàm 夫phu 知tri 分phân 別biệt 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 是thị 世thế 諦đế 者giả 。 凡phàm 夫phu 人nhân 應ưng 有hữu 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 等đẳng 諸chư 聖thánh 果Quả 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 實thật 不bất 知tri 道đạo 。 不bất 知tri 分phân 別biệt 道đạo 。 不bất 知tri 行hành 道Đạo 。 修tu 道Đạo 。 何hà 況huống 得đắc 道Đạo 果quả 。

佛Phật 言ngôn 。

聖thánh 人nhân 能năng 作tác 是thị 分phân 別biệt 故cố 。 說thuyết 是thị 聖thánh 果Quả 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 自tự 知tri 有hữu 失thất 。 故cố 言ngôn 。

無vô 量lượng 。 無vô 相tướng 。 無vô 動động 性tánh 中trung 。 我ngã 云vân 何hà 取thủ 相tương/tướng 欲dục 量lượng 無vô 量lượng 法pháp 。 云vân 何hà 強cường/cưỡng 以dĩ 凡phàm 夫phu 法pháp 為vi 聖thánh 果Quả 。

爾nhĩ 時thời 受thọ 佛Phật 語ngữ 。 知tri 。

行hành 道Đạo 者giả 得đắc 果quả 。 不bất 行hành 道Đạo 者giả 不bất 得đắc 果quả 。

是thị 故cố 白bạch 佛Phật 。

修tu 道Đạo 得đắc 果quả 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

不phủ 。

問vấn 曰viết 。

佛Phật 上thượng 說thuyết 分phân 別biệt 修tu 道Đạo 。 得đắc 道Đạo 果quả 。 今kim 云vân 何hà 言ngôn 。

不bất

答đáp 曰viết 。

佛Phật 先tiên 說thuyết 非phi 著trước 心tâm 。 今kim 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 著trước 心tâm 問vấn 。 欲dục 從tùng 道đạo 中trung 出xuất 果quả 。 如như 麻ma 中trung 出xuất 油du 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 道đạo 之chi 與dữ 果quả 。 同đồng 為vi 虛hư 誑cuống 。 是thị 故cố 言ngôn 。

不bất

聽thính 者giả 生sanh 念niệm 。

若nhược

修tu

不bất 得đắc 。

不bất 修tu

應ưng 當đương 得đắc 。

是thị 故cố 佛Phật 言ngôn 。

修tu 尚thượng 不bất 得đắc 。 何hà 況huống 不bất 修tu 。

譬thí 如như 二nhị 人nhân 。 欲dục 有hữu 所sở 到đáo 。

一nhất 者giả 。 住trụ 。 不bất 行hành 。 二nhị 者giả 。 失thất 道đạo 。 二nhị 俱câu 不bất 到đáo 。

若nhược 不bất 修tu 道Đạo 。 尚thượng 無vô 少thiểu 許hứa 攝nhiếp 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 何hà 況huống 道Đạo 果Quả 。

若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 修tu 道Đạo 。 雖tuy 有hữu 攝nhiếp 心tâm 禪thiền 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 。 無vô 有hữu 道Đạo 果Quả 。 若nhược 不bất 取thủ 相tương/tướng 著trước 心tâm 修tu 道Đạo 。 則tắc 有hữu 道Đạo 果Quả 。

是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 分phân 別biệt 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 性tánh 故cố 。 有hữu 道Đạo 果Quả 差sai 別biệt 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 。 說thuyết 斷đoạn 三tam 結kết 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 有hữu 如như 是thị 等đẳng 分phân 別biệt 。

佛Phật 以dĩ 反phản 問vấn 答đáp 。

於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。

汝nhữ 以dĩ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 等đẳng 是thị 有hữu 為vi 。 是thị 無vô 為vi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

是thị 無vô 為vi 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 無vô 為vi 中trung 有hữu 差sai 別biệt 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。

若nhược 無vô 分phân 別biệt 。 汝nhữ 云vân 何hà 作tác 難nạn/nan 。

又hựu 復phục 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 一nhất 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 無vô 相tướng 。 住trụ 三tam 解giải 脫thoát 門môn 中trung 。 證chứng 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 是thị 時thời 有hữu 法pháp 分phân 別biệt 。 若nhược 有hữu 為vi 。 若nhược 無vô 為vi 不phủ 。

答đáp 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

佛Phật 意ý 。

唯duy 是thị 心tâm 為vi 真chân 實thật 。 餘dư 時thời 皆giai 虛hư 誑cuống 。 汝nhữ 云vân 何hà 作tác 難nạn/nan 。

菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 。 住trụ 內nội 空không 等đẳng 諸chư 空không 中trung 。 是thị 大đại 清thanh 淨tịnh 。 自tự 不bất 著trước 。 亦diệc 教giáo 眾chúng 生sanh 。 令linh 無vô 所sở 著trước 。 所sở 謂vị 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 中trung 皆giai 教giáo 令linh 不bất 著trước 。

譬thí 如như 佛Phật 所sở 化hóa 。 人nhân 行hành 布bố 施thí 等đẳng 。 亦diệc 不bất 分phân 別biệt 布bố 施thí 等đẳng 。 亦diệc 不bất 受thọ 布bố 施thí 等đẳng 法pháp 果quả 報báo 。 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 善thiện 通thông 達đạt 諸chư 法pháp 性tánh 故cố 。

善thiện 通thông 達đạt

者giả 。 不bất 取thủ 法pháp 性tánh 相tướng 。 亦diệc 不bất 住trụ 法pháp 性tánh 中trung 。 於ư 法pháp 性tánh 中trung 不bất 疑nghi 。 不bất 悶muộn 而nhi 說thuyết 法Pháp 。 無vô 罣quái 。 無vô 礙ngại 。 無vô 遮già 。 是thị 則tắc 通thông 達đạt 法pháp 性tánh 。

大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 善thiện 達đạt 品phẩm 第đệ 七thất 十thập 九cửu 。

【# 經Kinh 】#

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 達đạt 諸chư 法pháp 相tướng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

譬thí 如như 化hóa 人nhân 不bất 行hành 婬dâm 。 怒nộ 。 癡si 。 不bất 行hành 色sắc 乃nãi 至chí 識thức 。 不bất 行hành 內nội 。 外ngoại 法pháp 。 不bất 行hành 諸chư 煩phiền 惱não 結kết 使sử 。 不bất 行hành 有hữu 漏lậu 法pháp 。 無vô 漏lậu 法pháp 。 世thế 間gian 法pháp 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 有hữu 為vi 法pháp 。 無vô 為vi 法pháp 。 亦diệc 無vô 聖thánh 果Quả 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 有hữu 是thị 事sự 。 亦diệc 不bất 分phân 別biệt 是thị 法pháp 。 是thị 名danh 善thiện 達đạt 諸chư 法pháp 相tướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 化hóa 人nhân 云vân 何hà 有hữu 修tu 道Đạo 。

佛Phật 言ngôn 。

化hóa 人nhân 修tu 道Đạo 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 不bất 在tại 五ngũ 道đạo 生sanh 死tử 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 佛Phật 所sở 化hóa 人nhân 。 有hữu 根căn 本bổn 實thật 事sự 。 有hữu 垢cấu 有hữu 淨tịnh 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

不phủ 也dã 。 佛Phật 所sở 化hóa 人nhân 。 無vô 有hữu 根căn 本bổn 實thật 事sự 。 亦diệc 無vô 垢cấu 無vô 淨tịnh 。 亦diệc 不bất 在tại 五ngũ 道đạo 生sanh 死tử 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 達đạt 諸chư 法pháp 相tướng 。 亦diệc 如như 是thị 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 一nhất 切thiết 色sắc 如như 化hóa 不phủ 。 一nhất 切thiết 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 如như 化hóa 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

一nhất 切thiết 色sắc 如như 化hóa 。 一nhất 切thiết 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 如như 化hóa 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 色sắc 如như 化hóa 。 一nhất 切thiết 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 如như 化hóa 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 化hóa 。 化hóa 人nhân 無vô 色sắc 。 無vô 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 無vô 垢cấu 無vô 淨tịnh 。 無vô 五ngũ 道đạo 生sanh 死tử 。 亦diệc 無vô 解giải 脫thoát 處xứ 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 何hà 等đẳng 功công 用dụng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 頗phả 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 從tùng 地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 。 人nhân 。 天thiên 中trung 得đắc 解giải 脫thoát 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 。 從tùng 三tam 界giới 得đắc 解giải 脫thoát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 見kiến 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 見kiến 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 。 為vi 何hà 事sự 故cố 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 三Tam 十Thập 七Thất 助Trợ 道Đạo 法Pháp 。 乃nãi 至chí 行hành 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 眾chúng 生sanh 自tự 知tri 。 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 終chung 不bất 於ư 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 為vi 眾chúng 生sanh 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 自tự 不bất 知tri 。 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 。 以dĩ 是thị 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 劫kiếp 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 如như 夢mộng 。 如như 響hưởng 。 如như 影ảnh 。 如như 焰diễm 。 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 。 眾chúng 生sanh 在tại 何hà 處xứ 住trụ 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 而nhi 拔bạt 出xuất 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 眾chúng 生sanh 但đãn 住trụ 名danh 相tướng 虛hư 妄vọng 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 中trung 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 於ư 名danh 相tướng 虛hư 妄vọng 中trung 。 拔bạt 出xuất 眾chúng 生sanh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 等đẳng 是thị 名danh 。 何hà 等đẳng 是thị 相tương/tướng 。

佛Phật 言ngôn 。

此thử 名danh 強cường/cưỡng 作tác 假giả 施thi 設thiết 。 所sở 謂vị 此thử 色sắc 。 此thử 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 此thử 男nam 。 此thử 女nữ 。 此thử 大đại 。 此thử 小tiểu 。 此thử 地địa 獄ngục 。 此thử 畜súc 生sanh 。 此thử 餓ngạ 鬼quỷ 。 此thử 人nhân 。 此thử 天thiên 。 此thử 有hữu 為vi 。 此thử 無vô 為vi 。 此thử 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 此thử 佛Phật 道Đạo 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 。 法pháp 皆giai 是thị 假giả 名danh 。 以dĩ 名danh 取thủ 諸chư 法pháp 。 是thị 故cố 為vi 名danh 。

一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 但đãn 有hữu 名danh 相tướng 。 凡phàm 夫phu 愚ngu 人nhân 。 於ư 中trung 生sanh 著trước 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 於ư 名danh 字tự 中trung 教giáo 令linh 遠viễn 離ly 。 作tác 是thị 言ngôn 。

諸chư 眾chúng 生sanh 。 是thị 名danh 但đãn 有hữu 空không 名danh 。 虛hư 妄vọng 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 中trung 生sanh 。 汝nhữ 等đẳng 莫mạc 著trước 虛hư 妄vọng 憶ức 想tưởng 。 此thử 事sự 本bổn 末mạt 皆giai 無vô 。 自tự 性tánh 空không 故cố 。 智trí 者giả 所sở 不bất 著trước 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 為vi 名danh 。

何hà 等đẳng 為vi 相tương/tướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 二nhị 種chủng 相tướng 。 凡phàm 夫phu 人nhân 所sở 著trước 處xứ 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 。 色sắc 相tướng 。 二nhị 者giả 。 無vô 色sắc 相tướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 何hà 等đẳng 名danh 色sắc 相tướng 。 諸chư 所sở 有hữu 色sắc 。 若nhược 麁thô 若nhược 細tế 。 若nhược 好hảo 若nhược 醜xú 。 皆giai 是thị 空không 。 是thị 空không 法pháp 中trung 。 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 著trước 心tâm 。 是thị 名danh 為vi 色sắc 相tướng 。

何hà 等đẳng 是thị 無vô 色sắc 相tướng 。 諸chư 無vô 色sắc 法pháp 。 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 著trước 心tâm 取thủ 相tương/tướng 故cố 生sanh 煩phiền 惱não 。 是thị 名danh 無vô 色sắc 相tướng 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 教giáo 眾chúng 生sanh 遠viễn 離ly 是thị 相tương/tướng 。 著trước 無vô 相tướng 法pháp 中trung 。 令linh 不bất 墮đọa 二nhị 法pháp 。 所sở 謂vị 是thị 相tương/tướng 。 是thị 無vô 相tướng 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 遠viễn 離ly 相tương/tướng 。 令linh 住trụ 無vô 相tướng 性tánh 中trung 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 但đãn 有hữu 名danh 相tướng 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 自tự 饒nhiêu 益ích 。 亦diệc 教giáo 他tha 人nhân 。 令linh 得đắc 善thiện 利lợi 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 具cụ 足túc 諸chư 地Địa 。 從tùng 一nhất 地Địa 至chí 一nhất 地Địa 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 三tam 乘thừa 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 諸chư 法pháp 根căn 本bổn 定định 有hữu 。 非phi 但đãn 名danh 相tướng 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 不bất 能năng 自tự 益ích 。 亦diệc 不bất 能năng 利lợi 益ích 他tha 人nhân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 法pháp 無vô 有hữu 根căn 本bổn 實thật 事sự 。 但đãn 有hữu 名danh 相tướng 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 能năng 具cụ 足túc 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 具cụ 足túc 四tứ 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 具cụ 足túc 四tứ 念niệm 處xứ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 乃nãi 至chí 具cụ 足túc 。 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 具cụ 足túc 內nội 空không 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 乃nãi 至chí 具cụ 足túc 。 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 足túc 具cụ 八bát 背bối/bội 捨xả 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 具cụ 足túc 九cửu 次thứ 第đệ 定định 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 具cụ 足túc 佛Phật 十Thập 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 乃nãi 至chí 具cụ 足túc 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 相tướng 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 無vô 相tướng 故cố 。 自tự 具cụ 足túc 是thị 善thiện 法Pháp 。 亦diệc 教giáo 他tha 人nhân 。 令linh 具cụ 足túc 善thiện 法Pháp 。 無vô 相tướng 故cố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 諸chư 法pháp 相tướng 當đương 實thật 有hữu 如như 毫hào 釐li 許hứa 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 不bất 能năng 知tri 諸chư 法pháp 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 教giáo 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 無vô 漏lậu 法Pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 法pháp 。 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 故cố 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 無vô 漏lậu 法pháp 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 。 云vân 何hà 數số 是thị 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 辟Bích 支Chi 佛Phật 法Pháp 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 是thị 佛Phật 法Pháp 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 無vô 相tướng 法pháp 與dữ 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 異dị 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。

無vô 相tướng 法pháp 與dữ 辟Bích 支Chi 佛Phật 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 佛Phật 法Pháp 異dị 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

無vô 相tướng 法pháp 即tức 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 法Pháp 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 佛Phật 法Pháp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 無vô 相tướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 學học 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 相tướng 。 得đắc 增tăng 益ích 善thiện 法Pháp 。 所sở 謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 以dĩ 。 餘dư 法pháp 為vi 要yếu 。 如như 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 所sở 謂vị 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 皆giai 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 相tương/tướng 空không 。 是thị 名danh 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 相tướng 。 是thị 名danh 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 作tác 無vô 起khởi 相tương/tướng 。 是thị 名danh 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 學học 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 是thị 時thời 能năng 學học 五ngũ 陰ấm 相tương/tướng 。 能năng 學học 十thập 二nhị 入nhập 相tương/tướng 。 能năng 學học 十thập 八bát 界giới 相tương/tướng 。 能năng 學học 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 十thập 二nhị 分phần 因nhân 緣duyên 法pháp 。 能năng 學học 內nội 空không 。 外ngoại 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 能năng 學học 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。 能năng 學học 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 學học 五ngũ 受thọ 陰ấm 相tương/tướng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 知tri 色sắc 相tướng 。 知tri 色sắc 生sanh 滅diệt 。 知tri 色sắc 如như 。

云vân 何hà 知tri 色sắc 相tướng 。 知tri 色sắc 畢tất 竟cánh 空không 。 內nội 分phần/phân 異dị 。 虛hư 無vô 實thật 。 譬thí 如như 水thủy 沫mạt 無vô 堅kiên 固cố 。 是thị 為vi 知tri 色sắc 相tướng 。

云vân 何hà 知tri 色sắc 生sanh 滅diệt 。 色sắc 生sanh 時thời 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 若nhược 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 是thị 為vi 知tri 色sắc 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。

云vân 何hà 知tri 色sắc 如như 。 是thị 色sắc 如như 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 是thị 為vi 知tri 色sắc 如như 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 。 名danh 如như 實thật 不bất 虛hư 。 如như 前tiền 。 後hậu 。 中trung 亦diệc 爾nhĩ 。 常thường 不bất 異dị 。 是thị 為vi 知tri 色sắc 如như 。

云vân 何hà 知tri 受thọ 相tương/tướng 。 云vân 何hà 知tri 受thọ 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 受thọ 如như 。

菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 受thọ 相tương/tướng 如như 水thủy 中trung 泡bào 。 一nhất 起khởi 一nhất 滅diệt 。 是thị 為vi 知tri 受thọ 相tương/tướng 。

知tri 受thọ 生sanh 滅diệt 者giả 。 是thị 受thọ 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 是thị 為vi 知tri 受thọ 生sanh 滅diệt 。

知tri 受thọ 如như 者giả 。 是thị 如như 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 是thị 為vi 知tri 受thọ 如như 。

云vân 何hà 知tri 想tưởng 相tương/tướng 。 云vân 何hà 知tri 想tưởng 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 想tưởng 如như 。

知tri 想tưởng 相tương/tướng 者giả 。 是thị 想tưởng 如như 焰diễm 。 水thủy 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 妄vọng 生sanh 水thủy 想tưởng 。 是thị 為vi 知tri 想tưởng 相tương/tướng 。

知tri 想tưởng 生sanh 滅diệt 者giả 。 是thị 想tưởng 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 是thị 為vi 知tri 想tưởng 生sanh 滅diệt 。

知tri 想tưởng 如như 者giả 。 諸chư 想tưởng 如như 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 不bất 轉chuyển 於ư 實thật 相tướng 。 是thị 為vi 知tri 想tưởng 如như 。

云vân 何hà 知tri 行hành 相tương/tướng 。 云vân 何hà 知tri 行hành 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 行hành 如như 。

知tri 行hành 相tương/tướng 者giả 。 行hành 如như 芭ba 蕉tiêu 。 葉diệp 葉diệp 除trừ 卻khước 。 不bất 得đắc 堅kiên 實thật 。 是thị 為vi 知tri 行hành 相tương/tướng 。

知tri 行hành 生sanh 滅diệt 者giả 。 諸chư 行hành 生sanh 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 是thị 為vi 知tri 行hành 生sanh 滅diệt 。

知tri 行hành 如như 者giả 。 諸chư 行hành 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 是thị 為vi 知tri 行hành 如như 。

云vân 何hà 知tri 識thức 相tương/tướng 。 云vân 何hà 知tri 識thức 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 識thức 如như 。

知tri 識thức 相tương/tướng 者giả 。 如như 幻huyễn 師sư 幻huyễn 作tác 四tứ 種chủng 兵binh 。 無vô 有hữu 實thật 。 識thức 亦diệc 如như 是thị 。

知tri 識thức 生sanh 滅diệt 者giả 。 是thị 識thức 生sanh 時thời 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 滅diệt 時thời 無vô 所sở 去khứ 。 是thị 為vi 知tri 識thức 生sanh 滅diệt 。

知tri 識thức 如như 者giả 。 知tri 識thức 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 是thị 為vi 知tri 識thức 如như 。

云vân 何hà 知tri 諸chư 入nhập 。 眼nhãn 。 眼nhãn 性tánh 空không 。 乃nãi 至chí 意ý 。 意ý 性tánh 空không 。 色sắc 。 色sắc 性tánh 空không 。 乃nãi 至chí 法pháp 。 法pháp 性tánh 空không 。

云vân 何hà 知tri 界giới 。 眼nhãn 。 眼nhãn 界giới 空không 。 色sắc 。 色sắc 界giới 空không 。 眼nhãn 識thức 。 眼nhãn 識thức 界giới 空không 。 乃nãi 至chí 意ý 識thức 界giới 亦diệc 如như 是thị 。

云vân 何hà 知tri 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 知tri 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 時thời 。 遠viễn 離ly 二nhị 法pháp 。 知tri 苦Khổ 諦Đế 不bất 二nhị 不bất 別biệt 。 是thị 名danh 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。 集tập 。 滅diệt 。 道đạo 亦diệc 如như 是thị 。

云vân 何hà 知tri 苦khổ 如như 。 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 即tức 是thị 如như 。 如như 即tức 是thị 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。 集tập 滅diệt 。 道đạo 亦diệc 如như 是thị 。

云vân 何hà 知tri 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 知tri 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 不bất 生sanh 相tương/tướng 。 是thị 名danh 知tri 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 各các 各các 分phân 別biệt 知tri 諸chư 法pháp 。 將tương 無vô 以dĩ 色sắc 性tánh 壞hoại 法pháp 性tánh 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 性tánh 壞hoại 法pháp 性tánh 耶da 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 法pháp 性tánh 外ngoại 更cánh 有hữu 法pháp 者giả 。 應ưng 壞hoại 法pháp 性tánh 。 法pháp 性tánh 外ngoại 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 不bất 壞hoại 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 及cập 佛Phật 弟đệ 子tử 。 知tri 法pháp 性tánh 外ngoại 。 法pháp 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 說thuyết 法Pháp 性tánh 外ngoại 有hữu 法pháp 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 應ưng 學học 法pháp 性tánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 若nhược 學học 法pháp 性tánh 。 為vi 無vô 所sở 學học 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 若nhược 學học 法pháp 性tánh 。 則tắc 學học 一nhất 切thiết 法pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。

佛Phật 言ngôn 。

一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 入nhập 無vô 相tướng 無vô 為vi 性tánh 中trung 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 學học 法pháp 性tánh 則tắc 。 學học 一nhất 切thiết 法pháp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 何hà 以dĩ 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 何hà 以dĩ 學học 初sơ 禪thiền 。 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 禪thiền 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 何hà 以dĩ 學học 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 。 何hà 以dĩ 學học 無vô 邊biên 虛hư 空không 處xứ 。 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 何hà 以dĩ 學học 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 分phần/phân 。 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 。 何hà 以dĩ 學học 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 何hà 以dĩ 學học 八bát 背bối/bội 捨xả 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 何hà 以dĩ 學học 六lục 神thần 通thông 。 何hà 以dĩ 學học 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 何hà 以dĩ 學học 生sanh 剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 婆Bà 羅La 門Môn 大đại 姓tánh 。 居cư 士sĩ 大đại 家gia 。 何hà 以dĩ 學học 生sanh 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 處xứ 。 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 夜dạ 摩ma 天thiên 。 兜Đâu 率Suất 陀Đà 天Thiên 。 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 。 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 何hà 以dĩ 學học 生sanh 梵Phạm 天Thiên 王Vương 住trú 處xứ 。 光quang 音âm 天thiên 。 遍biến 淨tịnh 天thiên 。 廣quảng 果quả 天thiên 。 無vô 想tưởng 定định 。 淨tịnh 居cư 天thiên 。 何hà 以dĩ 學học 生sanh 無vô 邊biên 空không 處xứ 。 生sanh 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 。 生sanh 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 生sanh 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 何hà 以dĩ 學học 初sơ 發phát 意ý 地Địa 。 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 。 第đệ 五ngũ 。 第đệ 六lục 。 第đệ 七thất 。 第đệ 八bát 。 第đệ 九cửu 。 第đệ 十Thập 地Địa 。 何hà 以dĩ 學học 聲Thanh 聞Văn 地địa 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 位vị 。 何hà 以dĩ 學học 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 何hà 以dĩ 學học 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 。 何hà 以dĩ 學học 樂nhạo 說thuyết 法pháp 。 何hà 以dĩ 學học 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 學học 已dĩ 得đắc 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。

世Thế 尊Tôn 。 諸chư 法pháp 法pháp 性tánh 。 中trung 無vô 是thị 分phân 別biệt 。

世Thế 尊Tôn 。 將tương 無vô 菩Bồ 薩Tát 。 墮đọa 非phi 道đạo 中trung 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世Thế 尊Tôn 。 法pháp 性tánh 中trung 無vô 如như 是thị 分phân 別biệt 。 法pháp 性tánh 中trung 無vô 色sắc 。 無vô 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 諸chư 法pháp 性tánh 亦diệc 不bất 遠viễn 離ly 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 色sắc 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 法pháp 性tánh 即tức 是thị 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。

色sắc 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 若nhược 法pháp 性tánh 外ngoại 見kiến 有hữu 法pháp 者giả 。 為vi 不bất 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 性tánh 即tức 是thị 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 是thị 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 是thị 法pháp 性tánh 已dĩ 。 以dĩ 無vô 名danh 相tướng 之chi 法pháp 。 以dĩ 名danh 相tướng 說thuyết 。 所sở 謂vị 是thị 色sắc 。 是thị 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 乃nãi 至chí 是thị 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 工công 幻huyễn 師sư 若nhược 幻huyễn 師sư 弟đệ 子tử 。 多đa 人nhân 處xứ 立lập 。 幻huyễn 作tác 種chủng 種chủng 形hình 色sắc 。

男nam 。 女nữ 。 象tượng 。 馬mã 。 端đoan 嚴nghiêm 園viên 林lâm 。 及cập 諸chư 廬lư 館quán 。 流lưu 泉tuyền 。 浴dục 池trì 。 衣y 服phục 。 臥ngọa 具cụ 。 香hương 華hoa 。 瓔anh 珞lạc 。 餚hào 饍thiện 飲ẩm 食thực 。 作tác 眾chúng 伎kỹ 樂nhạc 。 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 眾chúng 人nhân 。 又hựu 復phục 幻huyễn 作tác 人nhân 。 令linh 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 。 精tinh 進tấn 。 禪thiền 定định 。 修tu 智trí 慧tuệ 。 是thị 幻huyễn 師sư 復phục 幻huyễn 作tác 。 剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 婆Bà 羅La 門Môn 大đại 姓tánh 。 居cư 士sĩ 大đại 家gia 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 處xứ 。 須Tu 彌Di 山Sơn 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 夜dạ 摩ma 天thiên 。 兜Đâu 率Suất 陀Đà 天Thiên 。 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 。 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 以dĩ 示thị 眾chúng 人nhân 。 復phục 幻huyễn 作tác 梵Phạm 眾chúng 天thiên 。 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 天thiên 。 復phục 幻huyễn 作tác 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 阿A 那Na 含Hàm 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 行hành 初Sơ 地Địa 乃nãi 至chí 行hành 十Thập 地Địa 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 遊du 戲hí 諸chư 禪thiền 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 。 行hành 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 具cụ 足túc 佛Phật 身thân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 以dĩ 示thị 眾chúng 人nhân 。

是thị 中trung 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 歎thán 。

未vị 曾tằng 有hữu 。 是thị 人nhân 多đa 能năng 。 巧xảo 為vi 眾chúng 事sự 。 娛ngu 樂lạc 眾chúng 人nhân 。 種chủng 種chủng 形hình 色sắc 。 乃nãi 至chí 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 身thân 。

其kỳ 中trung 有hữu 智trí 之chi 士sĩ 思tư 惟duy 言ngôn 。

未vị 曾tằng 有hữu 也dã 。 是thị 中trung 無vô 有hữu 實thật 事sự 。 而nhi 以dĩ 無vô 所sở 有hữu 。 法pháp 娛ngu 樂lạc 眾chúng 人nhân 。 令linh 有hữu 形hình 相tướng 。 無vô 事sự 事sự 相tướng 。 無vô 有hữu 有hữu 相tương/tướng 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 見kiến 離ly 法pháp 性tánh 有hữu 法pháp 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 雖tuy 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 。 而nhi 自tự 布bố 施thí 。 亦diệc 教giáo 人nhân 布bố 施thí 。 讚tán 歎thán 布bố 施thí 法pháp 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 。 行hành 布bố 施thí 者giả 。 自tự 持trì 戒giới 。 亦diệc 教giáo 人nhân 持trì 戒giới 。 自tự 忍nhẫn 辱nhục 。 亦diệc 教giáo 人nhân 忍nhẫn 辱nhục 。 自tự 精tinh 進tấn 。 亦diệc 教giáo 人nhân 精tinh 進tấn 。 自tự 行hành 禪thiền 。 亦diệc 教giáo 人nhân 行hành 禪thiền 。 自tự 修tu 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 教giáo 人nhân 修tu 智trí 慧tuệ 。 讚tán 歎thán 修tu 智trí 慧tuệ 法pháp 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 。 修tu 智trí 慧tuệ 者giả 。 自tự 行hành 十Thập 善Thiện 。 亦diệc 教giáo 人nhân 行hành 十Thập 善Thiện 。 讚tán 歎thán 行hành 十Thập 善Thiện 法Pháp 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 。 行hành 十Thập 善Thiện 者giả 。 自tự 受thọ 行hành 五Ngũ 戒Giới 。 亦diệc 教giáo 他tha 人nhân 。 受thọ 行hành 五Ngũ 戒Giới 。 讚tán 歎thán 五Ngũ 戒Giới 法pháp 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 。 受thọ 行hành 五Ngũ 戒Giới 者giả 。 自tự 受thọ 八Bát 戒Giới 齋trai 。 亦diệc 教giáo 他tha 人nhân 。 受thọ 八Bát 戒Giới 齋Trai 。 讚tán 歎thán 八Bát 戒Giới 齋Trai 法Pháp 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 。 行hành 八Bát 戒Giới 齋Trai 者giả 。 自tự 行hành 初sơ 禪thiền 。 乃nãi 至chí 自tự 行hành 第đệ 四tứ 禪thiền 。 自tự 行hành 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 。 自tự 行hành 無vô 邊biên 空không 處xứ 。 乃nãi 至chí 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 亦diệc 教giáo 他tha 人nhân 行hành 。 自tự 行hành 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。 自tự 行hành 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 佛Phật 十Thập 力Lực 乃nãi 至chí 自tự 行hành 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法pháp 。 亦diệc 教giáo 他tha 人nhân 。 行hành 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法pháp 。 讚tán 歎thán 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 。 行hành 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法pháp 者giả 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 法pháp 性tánh 前tiền 。 後hậu 。 中trung 有hữu 異dị 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 能năng 以dĩ 方phương 便tiện 。 力lực 示thị 法pháp 性tánh 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 法pháp 性tánh 前tiền 。 後hậu 。 中trung 無vô 異dị 。 是thị 故cố 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vì 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

佛Phật 品phẩm 品phẩm 中trung 說thuyết

通thông 達đạt 諸chư 法pháp 相tướng

今kim 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 何hà 以dĩ 更cánh 問vấn 。

答đáp 曰viết 。

是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 一nhất 定định 相tương/tướng 。 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố 。 雖tuy 數số 聞văn 猶do 未vị 足túc 。 是thị 故cố 更cánh 問vấn 。

譬thí 如như 犢độc 子tử 雖tuy 大đại 。 善thiện 母mẫu 美mỹ 乳nhũ 。 飲ẩm 猶do 不bất 止chỉ 。 佛Phật 大đại 慈từ 悲bi 。 猶do 如như 善thiện 母mẫu 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 如như 美mỹ 乳nhũ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 如như 犢độc 子tử 。 雖tuy 數số 聞văn 諸chư 法pháp 相tướng 。 猶do 未vị 厭yếm 足túc 。

復phục 次thứ 。 唯duy 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 能năng 通thông 達đạt 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 餘dư 人nhân 雖tuy 達đạt 。 不bất 能năng 究cứu 盡tận 。 是thị 故cố 問vấn 。

餘dư 菩Bồ 薩Tát 未vị 作tác 佛Phật 。 云vân 何hà 能năng 通thông 達đạt 。

佛Phật 以dĩ 譬thí 喻dụ 答đáp 。

如như 幻huyễn 化hóa 人nhân 。 無vô 三tam 毒độc 。 諸chư 煩phiền 惱não 結kết 使sử 。 無vô 心tâm 。 心tâm 數số 法pháp 。 內nội 外ngoại 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 法pháp 。 中trung 所sở 不bất 攝nhiếp 。 不bất 墮đọa 凡phàm 夫phu 法pháp 。 亦diệc 不bất 墮đọa 聖thánh 果Quả 中trung 。 不bất 得đắc 言ngôn 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 等đẳng 。 亦diệc 能năng 發phát 他tha 心tâm 善thiện 惡ác 。 所sở 為vi 變biến 化hóa 事sự 。 必tất 能năng 令linh 成thành 就tựu 。 此thử 變biến 化hóa 其kỳ 實thật 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 六lục 道đạo 所sở 不bất 攝nhiếp 。

菩Bồ 薩Tát 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 三tam 毒độc 等đẳng 煩phiền 惱não 。 知tri 是thị 心tâm 。 心tâm 數số 法pháp 皆giai 是thị 先tiên 世thế 虛hư 誑cuống 顛điên 倒đảo 法pháp 。 因nhân 緣duyên 生sanh 故cố 。 不bất 信tín 。 不bất 隨tùy 逐trục 。 能năng 如như 是thị 行hành 。 是thị 為vi 善thiện 通thông 達đạt 諸chư 法pháp 相tương/tướng 。

是thị 時thời 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 雖tuy 善thiện 知tri 空không 。 以dĩ 貴quý 敬kính 尊tôn 重trọng 佛Phật 法Pháp 。 不bất 能năng 限hạn 量lượng 佛Phật 法Pháp 故cố 問vấn 佛Phật 。

世Thế 尊Tôn 。 一nhất 切thiết 色sắc 等đẳng 法pháp 皆giai 空không 如như 化hóa 耶da 。

佛Phật 答đáp 。

一nhất 切thiết 色sắc 等đẳng 法pháp 皆giai 如như 化hóa 。

汝nhữ 貴quý 重trọng 佛Phật 法Pháp 故cố 。 不bất 敢cảm 言ngôn 空không 。 我ngã 以dĩ 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 。 能năng 說thuyết 諸chư 法pháp 空không 。 如như 餘dư 人nhân 貴quý 師sư 子tử 力lực 。 師sư 子tử 自tự 不bất 貴quý 其kỳ 力lực 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 皆giai 如như 化hóa 。 佛Phật 何hà 以dĩ 種chủng 種chủng 讚tán 。 菩Bồ 薩Tát 功công 德đức 。 因nhân 菩Bồ 薩Tát 故cố 斷đoạn 三tam 惡ác 道đạo 。 能năng 拔bạt 出xuất 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。

佛Phật 反phản 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 本bổn 行hạnh 。 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 見kiến 定định 有hữu 眾chúng 生sanh 從tùng 五ngũ 道đạo 中trung 拔bạt 出xuất 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

無vô 也dã 。

佛Phật 可khả 其kỳ 意ý 。

如như 是thị 如như 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 時thời 。 知tri 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 何hà 事sự 故cố 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 。

佛Phật 答đáp 。

若nhược 眾chúng 生sanh 自tự 。 知tri 諸chư 法pháp 空không 。 如như 幻huyễn 。 菩Bồ 薩Tát 則tắc 無vô 功công 夫phu 。

復phục 次thứ 。 若nhược 諸chư 法pháp 決quyết 定định 空không 相tướng 。 則tắc 菩Bồ 薩Tát 無vô 功công 夫phu 。 令linh 諸chư 法pháp 非phi 實thật 非phi 空không 。 過quá 諸chư 語ngữ 言ngôn 道đạo 。 畢tất 竟cánh 空không 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 是thị 事sự 故cố 。 生sanh 吾ngô 我ngã 心tâm 。 起khởi 惡ác 罪tội 業nghiệp 。 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。

如như 長trưởng 者giả 有hữu 子tử 。 盲manh 而nhi 飲ẩm 毒độc 。 長trưởng 者giả 知tri 其kỳ 必tất 死tử 。 起khởi 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 遮già 令linh 不bất 飲ẩm 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 見kiến 是thị 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 無vô 明minh 盲manh 故cố 。 飲ẩm 三tam 毒độc 。 則tắc 生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。 於ư 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 修tu 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 是thị 已dĩ 。 更cánh 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 無vô 根căn 本bổn 。 如như 夢mộng 。 如như 幻huyễn 等đẳng 。 眾chúng 生sanh 在tại 何hà 處xứ 住trụ 而nhi 菩Bồ 薩Tát 拔bạt 出xuất 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 謂vị 。

如như 人nhân 沒một 深thâm 泥nê 而nhi 得đắc 拔bạt 出xuất 。

佛Phật 答đáp 。

眾chúng 生sanh 但đãn 住trụ 名danh 相tướng 虛hư 誑cuống 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 中trung 。

佛Phật 意ý 。

一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 無vô 決quyết 定định 實thật 者giả 。 但đãn 凡phàm 夫phu 虛hư 誑cuống 故cố 著trước 。

如như 人nhân 闇ám 中trung 見kiến 似tự 人nhân 物vật 。 謂vị 是thị 實thật 人nhân 。 而nhi 生sanh 畏úy 怖bố 。 又hựu 如như 惡ác 狗cẩu 臨lâm 井tỉnh 。 自tự 吠phệ 其kỳ 影ảnh 。 水thủy 中trung 無vô 狗cẩu 。 但đãn 有hữu 其kỳ 相tương/tướng 。 而nhi 生sanh 惡ác 心tâm 。 投đầu 井tỉnh 而nhi 死tử 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 如như 是thị 。 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 故cố 名danh 為vi 身thân 。 因nhân 緣duyên 生sanh 識thức 。 和hòa 合hợp 故cố 動động 作tác 言ngôn 語ngữ 。 凡phàm 夫phu 人nhân 於ư 中trung 起khởi 人nhân 相tương/tướng 。 生sanh 愛ái 。 生sanh 恚khuể 。 起khởi 罪tội 業nghiệp 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。

菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 教giáo 化hóa 。 令linh 知tri 空không 法pháp 而nhi 拔bạt 出xuất 之chi 。 作tác 是thị 言ngôn 。

是thị 法pháp 皆giai 畢tất 竟cánh 空không 無vô 所sở 有hữu 。 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 虛hư 妄vọng 故cố 。 見kiến 似tự 如như 有hữu 。 如như 化hóa 。 如như 幻huyễn 。 如như 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 無vô 有hữu 實thật 事sự 。 但đãn 誑cuống 惑hoặc 人nhân 眼nhãn 。

復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 法pháp 但đãn 從tùng 名danh 字tự 和hòa 合hợp 。 更cánh 有hữu 餘dư 名danh 。 如như 頭đầu 。 足túc 。 腹phúc 。 脊tích 和hòa 合hợp 故cố 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 如như 髮phát 。 眼nhãn 。 耳nhĩ 。 鼻tị 。 口khẩu 。 皮bì 。 骨cốt 和hòa 合hợp 故cố 。 假giả 名danh 為vi 頭đầu 。 諸chư 毛mao 和hòa 合hợp 故cố 。 名danh 為vi 髮phát 。 分phần 分phần 和hòa 合hợp 故cố 。 假giả 名danh 為vi 毛mao 。 諸chư 微vi 塵trần 和hòa 合hợp 故cố 。 名danh 為vi 毛mao 分phần/phân 。 亦diệc 和hòa 合hợp 諸chư 分phần/phân 故cố 。 名danh 為vi 微vi 塵trần 。

問vấn 曰viết 。

微vi 塵trần 第đệ 一nhất 微vi 細tế 故cố 。 不bất 得đắc 作tác 分phần/phân 。 無vô 分phần/phân 故cố 無vô 和hòa 合hợp 。 此thử 則tắc 定định 法pháp 。 是thị 故cố 不bất 得đắc 言ngôn 。

一nhất 切thiết 空không 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 。

答đáp 曰viết 。

若nhược 微vi 塵trần 是thị 色sắc 。 則tắc 應ưng 有hữu 分phần/phân 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 色sắc 皆giai 在tại 虛hư 空không 中trung 。 皆giai 有hữu 十thập 方phương 。 若nhược 微vi 塵trần 是thị 色sắc 。 則tắc 有hữu 十thập 分phần/phân 。 若nhược 有hữu 十thập 分phần/phân 。 云vân 何hà 是thị 極cực 微vi 。 若nhược 如như 汝nhữ 說thuyết 。 微vi 塵trần 無vô 分phần/phân 者giả 。 則tắc 非phi 色sắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 出xuất 色sắc 相tướng 故cố 。

又hựu 復phục 色sắc 名danh 五ngũ 情tình 可khả 得đắc 。 若nhược 微vi 塵trần 非phi 五ngũ 情tình 所sở 得đắc 者giả 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 是thị 色sắc 。 是thị 故cố 微vi 塵trần 但đãn 有hữu 虛hư 名danh 。 眼nhãn 見kiến 麁thô 色sắc 。 尚thượng 可khả 破phá 令linh 空không 。 何hà 況huống 不bất 可khả 見kiến 。 不bất 可khả 觸xúc 。

問vấn 曰viết 。

微vi 塵trần 細tế 故cố 。 五ngũ 情tình 所sở 不bất 能năng 得đắc 。 聖thánh 人nhân 得đắc 天thiên 眼nhãn 則tắc 見kiến 。

答đáp 曰viết 。

天thiên 眼nhãn 見kiến 雖tuy 細tế 。 是thị 色sắc 相tướng 故cố 。 應ưng 當đương 有hữu 分phần/phân 。 若nhược 無vô 分phần/phân 則tắc 非phi 色sắc 。 非phi 色sắc 則tắc 天thiên 眼nhãn 不bất 見kiến 。 以dĩ 是thị 故cố 。 天thiên 眼nhãn 亦diệc 虛hư 誑cuống 妄vọng 見kiến 。 是thị 故cố 聖thánh 人nhân 。 以dĩ 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 世thế 間gian 。 則tắc 得đắc 道Đạo 。

微vi 塵trần 。 如như 先tiên 說thuyết 。 但đãn 有hữu 名danh 無vô 實thật 。 微vi 塵trần 無vô 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 名danh 字tự 和hòa 合hợp 故cố 。 更cánh 有hữu 假giả 名danh 。 無vô 有hữu 實thật 定định 。 而nhi 眾chúng 生sanh 妄vọng 生sanh 貪tham 著trước 。 貪tham 欲dục 。 瞋sân 恚khuể 因nhân 緣duyên 故cố 。 起khởi 惡ác 業nghiệp 。 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 在tại 三tam 惡ác 道đạo 受thọ 苦khổ 。 若nhược 諸chư 法pháp 實thật 定định 。 尚thượng 不bất 應ưng 作tác 貪tham 欲dục 。 瞋sân 恚khuể 罪tội 因nhân 緣duyên 。 何hà 況huống 虛hư 誑cuống 無vô 實thật 。 若nhược 能năng 捨xả 虛hư 誑cuống 名danh 相tướng 。 不bất 著trước 空không 法pháp 者giả 。 則tắc 受thọ 涅Niết 槃Bàn 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。

問vấn 曰viết 。

名danh 。 相tương/tướng 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。

答đáp 曰viết 。

名danh

者giả 。 是thị 眾chúng 物vật 字tự 。 如như 熱nhiệt 物vật 字tự 為vi 火hỏa 。

相tương/tướng

者giả 。 如như 見kiến 烟yên 。 知tri 是thị 火hỏa 相tương/tướng 。

熱nhiệt 是thị 火hỏa 體thể 。

復phục 次thứ 。 如như 五ngũ 眾chúng 和hòa 合hợp 中trung 男nam 。 女nữ 。 是thị 為vi 。

名danh

身thân 貌mạo 可khả 別biệt 男nam 。 女nữ 。 是thị 為vi 。

相tương/tướng

見kiến 是thị 相tương/tướng 故cố 。 作tác 名danh 字tự 。 名danh 為vi 男nam 。 女nữ 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 名danh 。 相tương/tướng 無vô 異dị 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 見kiến 。

相tương/tướng

故cố 得đắc

名danh

知tri 。

名danh

故cố 得đắc

相tương/tướng

答đáp 曰viết 。

汝nhữ 不bất 解giải 我ngã 所sở 說thuyết 耶da 。 先tiên 見kiến 男nam 女nữ 貌mạo 。 然nhiên 後hậu 名danh 為vi 男nam 。 女nữ 。

相tương/tướng

為vi 本bổn 。

名danh

為vi 末mạt 。

又hựu 復phục 如như 人nhân 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 偏thiên 取thủ 所sở 好hiếu 相tương/tướng 而nhi 生sanh 著trước 。 於ư 餘dư 人nhân 則tắc 不bất 然nhiên 。 以dĩ 其kỳ 能năng 生sanh 染nhiễm 著trước 心tâm 。 是thị 名danh 為vi 。

相tương/tướng

復phục 次thứ 。 此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 名danh 。 相tương/tướng 分phân 別biệt 。

名danh 者giả 。 假giả 名danh 。 以dĩ 名danh 取thủ 諸chư 法pháp 。

如như 經kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。

若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 但đãn 有hữu 名danh 相tướng 。 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 自tự 利lợi 。 利lợi 人nhân 。

佛Phật 答đáp 。

若nhược 諸chư 法pháp 根căn 本bổn 定định 有hữu 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 不bất 能năng 自tự 利lợi 利lợi 人nhân 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 諸chư 法pháp 性tánh 定định 實thật 有hữu 。 即tức 是thị 無vô 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 性tánh 先tiên 定định 有hữu 故cố 。 若nhược 是thị 法pháp 從tùng 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 生sanh 。 即tức 是thị 無vô 定định 性tánh 。 若nhược 性tánh 定định 有hữu 。 則tắc 不bất 須tu 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 則tắc 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 故cố 無vô 滅diệt 。 無vô 滅diệt 故cố 無vô 罪tội 福phước 。

以dĩ 知tri 無vô 常thường 故cố 。 則tắc 捨xả 罪tội 修tu 福phước 。 若nhược 常thường 。 則tắc 無vô 縛phược 解giải 。 無vô 世thế 間gian 。 無vô 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 。

是thị 故cố 佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 法pháp 定định 有hữu 。 非phi 但đãn 名danh 相tướng 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 自tự 利lợi 。 利lợi 人nhân 。 不bất 行hành 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 自tự 利lợi 。 利lợi 人nhân 。 無vô 相tướng 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 自tự 具cụ 足túc 是thị 善thiện 法Pháp 。 亦diệc 以dĩ 善thiện 法Pháp 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 無vô 相tướng 故cố 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 諸chư 法pháp 當đương 實thật 有hữu 。 如như 毫hào 釐li 許hứa 。 菩Bồ 薩Tát 坐tọa 道Đạo 場Tràng 時thời 。 不bất 能năng 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 所sở 有hữu 。 得đắc 成thành 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 不bất 能năng 以dĩ 。 此thử 法pháp 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 坐tọa 道Đạo 場Tràng 時thời 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 第đệ 一nhất 真chân 實thật 。 若nhược 小tiểu 錯thác 。 不bất 應ưng 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 不bất 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 是thị 空không 無vô 相tướng 法pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 法pháp 若nhược 定định 有hữu 。 佛Phật 云vân 何hà 誑cuống 眾chúng 生sanh 。

一nhất 切thiết 法pháp 無vô 漏lậu 。 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 。

問vấn 曰viết 。

四Tứ 諦Đế 中trung 三tam 諦đế 皆giai 有hữu 相tương/tướng 。 苦Khổ 諦Đế 則tắc 有hữu 苦khổ 相tương/tướng 。 集Tập 諦Đế 則tắc 有hữu 集tập 相tương/tướng 。 道Đạo 諦Đế 則tắc 有hữu 道đạo 相tương/tướng 。 唯duy 滅Diệt 諦Đế 無vô 相tướng 。 亦diệc 有hữu 憶ức 念niệm 。 是thị 無vô 相tướng 涅Niết 槃Bàn 。 汝nhữ 何hà 以dĩ 言ngôn 。

一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 法pháp 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 。

答đáp 曰viết 。

摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 。 與dữ 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 異dị 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 中trung 說thuyết 。

一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 法pháp 。 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 。

復phục 次thứ 。 有hữu 相tương/tướng 。 有hữu 憶ức 念niệm 。 皆giai 是thị 虛hư 誑cuống 不bất 實thật 。 若nhược 虛hư 誑cuống 不bất 實thật 。 即tức 是thị 諸chư 煩phiền 惱não 漏lậu 。 云vân 何hà 是thị 無vô 漏lậu 。

復phục 次thứ 。 是thị 三tam 諦đế 皆giai 隨tùy 滅Diệt 諦Đế 。 見kiến 苦khổ 即tức 捨xả 。 見kiến 集tập 即tức 斷đoạn 。 不bất 言ngôn 實thật 定định 。 見kiến 道đạo 為vi 趣thú 滅diệt 故cố 。 亦diệc 不bất 住trụ 是thị 道đạo 中trung 。 滅diệt 盡tận 是thị 主chủ 。 是thị 滅diệt 盡tận 法pháp 。 無vô 相tướng 。 無vô 緣duyên 。 云vân 何hà 有hữu 憶ức 念niệm 。 憶ức 念niệm 皆giai 是thị 緣duyên 相tương/tướng 著trước 法pháp 。

是thị 故cố 無vô 漏lậu 法pháp 皆giai 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 。

若nhược 無vô 漏lậu 法Pháp 。 是thị 第đệ 一nhất 實thật 。 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 。 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 。 亦diệc 應ưng 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 。 但đãn 凡phàm 夫phu 顛điên 倒đảo 故cố 。 有hữu 相tương/tướng 。 有hữu 憶ức 念niệm 。 是thị 故cố 問vấn 佛Phật 。

若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 相tướng 。 無vô 憶ức 念niệm 。 云vân 何hà 數số 是thị 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 辟Bích 支Chi 佛Phật 法Pháp 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 是thị 佛Phật 法Pháp 。

佛Phật 反phản 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

三tam 乘thừa 法Pháp 與dữ 無vô 相tướng 法pháp 異dị 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 答đáp 曰viết 。

諸chư 煩phiền 惱não 滅diệt 即tức 是thị 斷đoạn 。 斷đoạn 即tức 是thị 無vô 為vi 法pháp 。 亦diệc 知tri 滅diệt 道Đạo 諦Đế 即tức 是thị 。 無vô 漏lậu 無vô 相tướng 。 是thị 故cố 言ngôn 。

三tam 乘thừa 不bất 異dị 無vô 相tướng 法pháp 。

佛Phật 復phục 問vấn 。

須Tu 陀Đà 洹Hoàn 乃nãi 至chí 佛Phật 不bất 即tức 是thị 無vô 相tướng 法pháp 耶da 。

答đáp 言ngôn 。

是thị 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 無vô 相tướng 。

若nhược 無vô 相tướng 。 汝nhữ 云vân 何hà 難nạn/nan 言ngôn 有hữu 諸chư 道đạo 。 正chánh 以dĩ 無vô 相tướng 故cố 。 有hữu 三tam 乘thừa 諸chư 道đạo 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 能năng 。 如như 是thị 學học 無vô 相tướng 法pháp 。 則tắc 能năng 增tăng 益ích 諸chư 善thiện 法Pháp 。 所sở 謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

菩Bồ 薩Tát 唯duy 住trụ 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 不bất 以dĩ 餘dư 法pháp 為vi 要yếu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 是thị 實thật 法pháp 。 餘dư 四tứ 念niệm 處xứ 等đẳng 法pháp 雖tuy 實thật 。 皆giai 方phương 便tiện 說thuyết 。

三tam 解giải 脫thoát 門môn 近cận 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 實thật 善thiện 法Pháp 。 是thị 故cố 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 應ưng 學học 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 學học 。 是thị 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 即tức 學học 五ngũ 眾chúng 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 等đẳng 。 是thị 三tam 解giải 脫thoát 門môn 皆giai 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 分phân 別biệt 。 是thị 五ngũ 眾chúng 諸chư 法pháp 。 皆giai 是thị 有hữu 相tướng 。 有hữu 分phân 別biệt 法pháp 。 云vân 何hà 學học 三tam 解giải 脫thoát 門môn 故cố 。 學học 是thị 餘dư 法pháp 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 學học 是thị 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 則tắc 出xuất 三tam 界giới 。 盡tận 三tam 漏lậu 故cố 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 得đắc 實thật 智trí 慧tuệ 。 無vô 所sở 不bất 通thông 。 先tiên 來lai 五ngũ 眾chúng 中trung 。 皆giai 虛hư 妄vọng 邪tà 行hành 。 今kim 得đắc 此thử 三tam 解giải 脫thoát 門môn 故cố 。 得đắc 正chánh 通thông 達đạt 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

菩Bồ 薩Tát 行hành 是thị 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 相tướng 法pháp 時thời 。 知tri 色sắc 生sanh 。 知tri 色sắc 滅diệt 。 知tri 色sắc 如như 。 乃nãi 至chí 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。

如như 經kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 復phục 問vấn 。

如như 佛Phật 所sở 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 色sắc 等đẳng 相tương/tướng 。 知tri 色sắc 等đẳng 生sanh 。 知tri 色sắc 等đẳng 滅diệt 。 知tri 色sắc 等đẳng 如như 。 若nhược 如như 是thị 分phân 別biệt 。 將tương 無vô 色sắc 性tánh 壞hoại 法pháp 性tánh 耶da 。

佛Phật 答đáp 。

若nhược 有hữu 法pháp 出xuất 法pháp 性tánh 者giả 。 色sắc 性tánh 應ưng 壞hoại 法pháp 性tánh 。

一nhất 切thiết 法pháp 實thật 相tướng 。 名danh 為vi 。

法pháp 性tánh

是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 入nhập 法pháp 性tánh 中trung 。 色sắc 性tánh 實thật 相tướng 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 同đồng 一nhất 性tánh 。 云vân 何hà 色sắc 性tánh 能năng 壞hoại 法pháp 性tánh 。

佛Phật 更cánh 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

諸chư 佛Phật 賢hiền 聖thánh 。 不bất 見kiến 出xuất 法pháp 性tánh 更cánh 有hữu 法pháp 者giả 。 不bất 得đắc 故cố 不bất 說thuyết 。

諸chư 佛Phật 賢hiền 聖thánh 。 最tối 可khả 信tín 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 學học 法pháp 性tánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 學học 法pháp 性tánh 。 是thị 為vi 無vô 所sở 學học 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 法pháp 性tánh 無vô 性tánh 故cố 。

佛Phật 答đáp 。

法pháp 性tánh 無vô 性tánh 者giả 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 學học 法pháp 性tánh 。 為vi 學học 一nhất 切thiết 法pháp 。

若nhược 法pháp 性tánh 當đương 別biệt 有hữu 性tánh 。 若nhược 無vô 性tánh 是thị 性tánh 。 應ưng 但đãn 學học 法pháp 性tánh 。 不bất 學học 一nhất 切thiết 法pháp 。 今kim 法pháp 性tánh 實thật 無vô 。 別biệt 性tánh 亦diệc 無vô 。 無vô 性tánh 故cố 。 遍biến 學học 一nhất 切thiết 法pháp 。 但đãn 諸chư 法Pháp 實thật 相tướng 是thị 法pháp 性tánh 。 是thị 故cố 得đắc 實thật 相tướng 。 則tắc 正chánh 遍biến 學học 一nhất 切thiết 法pháp 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 學học 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 菩Bồ 薩Tát 更cánh 何hà 所sở 求cầu 。

復phục 次thứ 。 法pháp 性tánh 中trung 無vô 分phân 別biệt 是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 陀đà 羅la 尼ni 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 分phân 別biệt 行hành 是thị 法pháp 。 將tương 無vô 墮đọa 顛điên 倒đảo 中trung 耶da 。

佛Phật 可khả 須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 而nhi 答đáp 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 出xuất 法pháp 性tánh 見kiến 有hữu 法pháp 者giả 。 不bất 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 出xuất 法pháp 性tánh 有hữu 法pháp 者giả 。 是thị 常thường 顛điên 倒đảo 。 無vô 明minh 。 不bất 可khả 轉chuyển 令linh 實thật 。 云vân 何hà 斷đoạn 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 無vô 明minh 得đắc 作tác 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 是thị 畢tất 竟cánh 空không 。 常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 無vô 戲hí 論luận 。 無vô 名danh 字tự 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 以dĩ 名danh 相tướng 說thuyết 。 所sở 謂vị 是thị 色sắc 。 是thị 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

如như 經Kinh 中trung 所sở 說thuyết 幻huyễn 喻dụ 。

幻huyễn 師sư

即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

幻huyễn 法pháp

即tức 是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 諸chư 法pháp 。 雖tuy 行hành 是thị 諸chư 法pháp 。 無vô 著trước 心tâm 。 如như 幻huyễn 師sư 雖tuy 幻huyễn 作tác 種chủng 種chủng 物vật 。 知tri 其kỳ 無vô 實thật 而nhi 不bất 著trước 。

智trí 者giả

是thị 佛Phật 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。

無vô 智trí 者giả

凡phàm 夫phu 人nhân 及cập 新tân 發phát 意ý 。 而nhi 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。

菩Bồ 薩Tát 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 雖tuy 出xuất 法pháp 性tánh 更cánh 。 不bất 見kiến 有hữu 法pháp 。 亦diệc 不bất 見kiến 有hữu 。 一nhất 定định 眾chúng 生sanh 。 而nhi 大đại 利lợi 益ích 自tự 身thân 及cập 眾chúng 生sanh 。

如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 自tự 行hành 布bố 施thí 等đẳng 。 亦diệc 教giáo 他tha 人nhân 。 讚tán 歎thán 布bố 施thí 法pháp 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 。 行hành 布bố 施thí 者giả 。

乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

若nhược 法pháp 性tánh 先tiên 無vô 後hậu 有hữu 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 能năng 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 不bất 能năng 以dĩ 。 方phương 便tiện 力lực 說thuyết 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 法pháp 性tánh 先tiên 無vô 後hậu 有hữu 。 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 者giả 。 則tắc 與dữ 凡phàm 夫phu 共cộng 法pháp 無vô 異dị 。

若nhược 法pháp 性tánh 先tiên 有hữu 後hậu 無vô 。 眾chúng 生sanh 及cập 諸chư 法pháp 。 則tắc 墮đọa 斷đoạn 滅diệt 。

以dĩ 諸chư 法pháp 性tánh 先tiên 空không 。 中trung 。 後hậu 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 令linh 空không 。 眾chúng 生sanh 及cập 諸chư 法pháp 。 非phi 以dĩ 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 時thời 乃nãi 空không 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 常thường 空không 。

菩Bồ 薩Tát 教giáo 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 不bất 觀quán 其kỳ 實thật 性tánh 而nhi 著trước 顛điên 倒đảo 。 若nhược 觀quán 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 性tánh 者giả 。 則tắc 知tri 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 常thường 空không 。 今kim 無vô 所sở 失thất 。

如như 是thị 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 菩Bồ 薩Tát 。 則tắc 能năng 祐hựu 利lợi 眾chúng 生sanh 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát 十thập 九cửu