大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 85
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 道Đạo 樹Thụ 品Phẩm 第đệ 七thất 十thập 一nhất (# 卷quyển 八bát 十thập 五ngũ )#
聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo
後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch
【# 經Kinh 】#
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 甚thậm 深thâm 。
世Thế 尊Tôn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 。 而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 。 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 為vi 甚thậm 難nan 。
世Thế 尊Tôn 。 譬thí 如như 人nhân 欲dục 於ư 虛hư 空không 中trung 種chủng 樹thụ 。 是thị 為vi 甚thậm 難nan 。
世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
如như 是thị 。 如như 是thị 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 為vi 甚thậm 難nan 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 度độ 著trước 吾ngô 我ngã 。 顛điên 倒đảo 眾chúng 生sanh 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 人nhân 種chủng 樹thụ 。 不bất 識thức 樹thụ 根căn 。 莖hành 。 枝chi 。 葉diệp 。 華hoa 。 果quả 。 而nhi 愛ái 護hộ 溉cái 灌quán 。 漸tiệm 漸tiệm 長trưởng 大đại 。 華hoa 。 葉diệp 。 果quả 實thật 成thành 就tựu 。 皆giai 得đắc 用dụng 之chi 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 漸tiệm 漸tiệm 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 成thành 佛Phật 樹thụ 。 以dĩ 葉diệp 。 華hoa 。 果quả 實thật 益ích 眾chúng 生sanh 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 何hà 等đẳng 為vi 葉diệp 益ích 眾chúng 生sanh 。
因nhân 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 得đắc 離ly 三tam 惡ác 道đạo 。 是thị 為vi 葉diệp 益ích 眾chúng 生sanh 。
何hà 等đẳng 為vi 華hoa 益ích 眾chúng 生sanh 。
因nhân 菩Bồ 薩Tát 得đắc 生sanh 剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 婆Bà 羅La 門Môn 大đại 姓tánh 。 居cư 士sĩ 大đại 家gia 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 處xứ 。 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 天thiên 處xứ 。 是thị 為vi 華hoa 益ích 眾chúng 生sanh 。
何hà 等đẳng 為vi 果quả 益ích 眾chúng 生sanh 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 令linh 眾chúng 生sanh 得đắc 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 佛Phật 道Đạo 。 是thị 眾chúng 生sanh 漸tiệm 漸tiệm 。 以dĩ 三tam 乘thừa 法Pháp 。 於ư 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 為vi 果quả 益ích 眾chúng 生sanh 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 實thật 法pháp 。 而nhi 度độ 眾chúng 生sanh 。 令linh 離ly 我ngã 顛điên 倒đảo 著trước 。 作tác 是thị 念niệm 。
一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 中trung 無vô 眾chúng 生sanh 。 我ngã 所sở 為vi 眾chúng 生sanh 。 求cầu 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 眾chúng 生sanh 實thật 不bất 可khả 得đắc 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 為vi 如như 佛Phật 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 因nhân 緣duyên 故cố 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 地địa 獄ngục 種chủng 。 一nhất 切thiết 畜súc 生sanh 種chủng 。 一nhất 切thiết 餓ngạ 鬼quỷ 種chủng 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 諸chư 難nạn 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 貧bần 窮cùng 下hạ 賤tiện 道đạo 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 欲dục 界giới 。 色sắc 界giới 。 無vô 色sắc 界giới 。
佛Phật 言ngôn 。
如như 是thị 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 佛Phật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 發phát 心tâm 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 世thế 間gian 則tắc 無vô 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 世thế 間gian 亦diệc 無vô 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 阿A 羅La 漢Hán 。 阿A 那Na 含Hàm 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 三tam 惡ác 趣thú 及cập 三tam 界giới 亦diệc 無vô 斷đoạn 時thời 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 所sở 說thuyết 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 知tri 如như 佛Phật 。
如như 是thị 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 實thật 如như 佛Phật 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 如như 故cố 說thuyết 如Như 來Lai 。 以dĩ 如như 故cố 說thuyết 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 阿A 羅La 漢Hán 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 以dĩ 如như 故cố 說thuyết 為vi 色sắc 乃nãi 至chí 識thức 。 以dĩ 如như 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 乃nãi 至chí 有hữu 為vi 性tánh 。 無vô 為vi 性tánh 。 是thị 諸chư 如như 。 如như 實thật 無vô 異dị 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 名danh 為vi 如như 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 學học 是thị 如như 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 得đắc 名danh 如Như 來Lai 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 知tri 如như 佛Phật 。 以dĩ 如như 相tương/tướng 故cố 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 學học 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
菩Bồ 薩Tát 學học 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 能năng 學học 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 學học 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 則tắc 得đắc 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 法pháp 如như 已dĩ 。 住trụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 得đắc 自tự 在tại 。 住trụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 得đắc 自tự 在tại 已dĩ 。 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 根căn 。 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 根căn 已dĩ 。 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 根căn 具cụ 足túc 。 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 根căn 具cụ 足túc 已dĩ 。 亦diệc 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 因nhân 緣duyên 已dĩ 。 得đắc 願nguyện 智trí 具cụ 足túc 。 得đắc 願nguyện 智trí 具cụ 足túc 已dĩ 。 淨tịnh 三tam 世thế 慧tuệ 。 淨tịnh 三tam 世thế 慧tuệ 已dĩ 。 饒nhiêu 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 饒nhiêu 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 已dĩ 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 已dĩ 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 已dĩ 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 已dĩ 。 安an 立lập 眾chúng 生sanh 於ư 三tam 乘thừa 。 令linh 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 得đắc 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 自tự 利lợi 利lợi 人nhân 。 應ưng 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 能năng 如như 說thuyết 行hành 。 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 天thiên 及cập 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 應ưng 當đương 作tác 禮lễ 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
如như 是thị 。 如như 是thị 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 能năng 如như 說thuyết 行hành 。 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 天thiên 及cập 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 應ưng 當đương 為vi 作tác 禮lễ 。
世Thế 尊Tôn 。 是thị 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 得đắc 幾kỷ 所sở 福phước 德đức 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
若nhược 千thiên 國quốc 土độ 中trung 眾chúng 生sanh 。 皆giai 發phát 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 意ý 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 其kỳ 福phước 多đa 不phủ 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。
甚thậm 多đa 無vô 量lượng 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
其kỳ 福phước 不bất 如như 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 百bách 倍bội 。 千thiên 倍bội 。 巨cự 億ức 萬vạn 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。
何hà 以dĩ 故cố 。 發phát 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 意ý 者giả 。 皆giai 因nhân 菩Bồ 薩Tát 出xuất 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 終chung 不bất 因nhân 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 出xuất 。
二nhị 千thiên 世thế 界giới 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 亦diệc 如như 是thị 。
置trí 是thị 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 住trụ 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 者giả 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 眾chúng 生sanh 皆giai 住trụ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 。 其kỳ 福phước 多đa 不phủ 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。
甚thậm 多đa 無vô 量lượng 。
佛Phật 言ngôn 。
不bất 如như 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 百bách 倍bội 。 千thiên 倍bội 。 巨cự 億ức 萬vạn 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。
置trí 是thị 住trụ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 眾chúng 生sanh 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 眾chúng 生sanh 。 皆giai 住trụ 性tánh 地địa 。 八bát 人nhân 地địa 。 見kiến 地địa 。 薄bạc 地địa 。 離ly 欲dục 地địa 。 已dĩ 辦biện 地địa 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 是thị 一nhất 切thiết 福phước 德đức 。 欲dục 比tỉ 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 百bách 倍bội 。 千thiên 倍bội 。 巨cự 億ức 萬vạn 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 如như 入nhập 法pháp 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 百bách 千thiên 萬vạn 倍bội 。 巨cự 億ức 萬vạn 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。
若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 入nhập 法pháp 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 如như 向hướng 佛Phật 道Đạo 菩Bồ 薩Tát 。 百bách 千thiên 萬vạn 倍bội 。 巨cự 億ức 萬vạn 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。
若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 向hướng 佛Phật 道Đạo 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 如như 佛Phật 功công 德đức 。 百bách 千thiên 萬vạn 倍bội 。 巨cự 億ức 萬vạn 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 念niệm 何hà 等đẳng 法pháp 。
佛Phật 言ngôn 。
應ưng 念niệm 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。
何hà 等đẳng 是thị 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 何hà 等đẳng 緣duyên 。 何hà 等đẳng 增tăng 上thượng 。 何hà 等đẳng 行hành 。 何hà 等đẳng 相tương/tướng 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 想tưởng 。 無vô 念niệm 。 無vô 生sanh 。 無vô 示thị 。 如như 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 問vấn 。
一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 何hà 等đẳng 緣duyên 。 何hà 等đẳng 增tăng 上thượng 。 何hà 等đẳng 行hành 。 何hà 等đẳng 相tương/tướng 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 無vô 法pháp 緣duyên 。 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 。 寂tịch 滅diệt 為vi 行hành 。 無vô 相tướng 為vi 相tương/tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 緣duyên 。 增tăng 上thượng 。 行hành 。 相tương/tướng 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 但đãn 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 無vô 法pháp 。 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 亦diệc 無vô 法pháp 。 內nội 外ngoại 法pháp 亦diệc 無vô 法pháp 。 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 分phần/phân 。 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 。 空không 三tam 昧muội 。 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 八bát 背bối/bội 捨xả 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 。 大đại 悲bi 。 大đại 喜hỷ 。 大đại 捨xả 。 初sơ 神thần 通thông 。 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 。 第đệ 五ngũ 。 第đệ 六lục 神thần 通thông 。 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 無vô 為vi 相tương/tướng 亦diệc 無vô 法pháp 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
色sắc 亦diệc 無vô 法pháp 。 乃nãi 至chí 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 無vô 為vi 相tương/tướng 亦diệc 無vô 法pháp 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 無vô 法pháp 。 色sắc 無vô 法pháp 乃nãi 至chí 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 無vô 為vi 相tương/tướng 亦diệc 無vô 法pháp 。
佛Phật 言ngôn 。
一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 自tự 性tánh 無vô 故cố 。 若nhược 法pháp 自tự 性tánh 無vô 。 是thị 名danh 無vô 法pháp 。 色sắc 乃nãi 至chí 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 相tương/tướng 。 亦diệc 如như 是thị 。
世Thế 尊Tôn 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 無vô 。
佛Phật 言ngôn 。
諸chư 法pháp 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 故cố 。 生sanh 法pháp 中trung 無vô 自tự 性tánh 。 若nhược 無vô 自tự 性tánh 。 是thị 名danh 無vô 法pháp 。 以dĩ 是thị 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 性tánh 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 性tánh 空không 故cố 。 以dĩ 是thị 故cố 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 性tánh 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 性tánh 。 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 何hà 等đẳng 方phương 便tiện 。 力lực 能năng 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 能năng 行hành 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 行hành 初sơ 禪thiền 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 禪thiền 。 行hành 慈từ 心tâm 乃nãi 至chí 捨xả 心tâm 。 行hành 空không 處xứ 乃nãi 至chí 。 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。 空không 三tam 昧muội 。 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 八bát 背bối/bội 捨xả 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 能năng 行hành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 能năng 學học 諸chư 法pháp 無vô 性tánh 。 亦diệc 能năng 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 知tri 世thế 界giới 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 無vô 性tánh 。 即tức 是thị 方phương 便tiện 力lực 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 學học 佛Phật 道Đạo 。 行hành 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 學học 佛Phật 道Đạo 。 行hành 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 學học 佛Phật 道Đạo 。 乃nãi 至chí 行hành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 修tu 學học 佛Phật 道Đạo 。 亦diệc 知tri 佛Phật 道Đạo 無vô 性tánh 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 學học 佛Phật 道Đạo 。 乃nãi 至chí 未vị 成thành 就tựu 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 為vi 修tu 學học 佛Phật 道Đạo 。 能năng 具cụ 足túc 佛Phật 道Đạo 因nhân 緣duyên 。 具cụ 足túc 佛Phật 道Đạo 因nhân 緣duyên 已dĩ 。 用dụng 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 慧tuệ 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
爾nhĩ 時thời 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 習tập 永vĩnh 盡tận 。 以dĩ 不bất 生sanh 故cố 。
是thị 時thời 。 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 無vô 法pháp 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 有hữu 法pháp 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 行hành 無vô 性tánh 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 方phương 便tiện 力lực 。 無vô 法pháp 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 有hữu 法pháp 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 若nhược 布bố 施thí 時thời 。 布bố 施thí 無vô 法pháp 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 有hữu 法pháp 。 受thọ 者giả 及cập 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 無vô 法pháp 尚thượng 不bất 知tri 。 何hà 況huống 有hữu 法pháp 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 得đắc 者giả 。 得đắc 法Pháp 。 得đắc 處xứ 。 無vô 法pháp 尚thượng 不bất 知tri 。 何hà 況huống 有hữu 法pháp 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 本bổn 性tánh 爾nhĩ 。 非phi 佛Phật 作tác 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 作tác 。 亦diệc 非phi 餘dư 人nhân 作tác 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 作tác 者giả 故cố 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 性tánh 離ly 耶da 。
佛Phật 言ngôn 。
如như 是thị 。 如như 是thị 。 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 性tánh 離ly 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 性tánh 離ly 。 云vân 何hà 離ly 法pháp 能năng 知tri 離ly 法pháp 。 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。
何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 法pháp 不bất 能năng 知tri 無vô 法pháp 。 有hữu 法pháp 不bất 能năng 知tri 有hữu 法pháp 。 無vô 法pháp 不bất 能năng 知tri 有hữu 法pháp 。 有hữu 法pháp 不bất 能năng 知tri 無vô 法pháp 。
世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 所sở 有hữu 相tướng 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 作tác 是thị 分phân 別biệt 。 是thị 法pháp 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。
佛Phật 言ngôn 。
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 世thế 諦đế 故cố 示thị 眾chúng 生sanh 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。 非phi 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。
世Thế 尊Tôn 。 世thế 諦đế 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 有hữu 異dị 耶da 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 世thế 諦đế 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 無vô 異dị 也dã 。
何hà 以dĩ 故cố 。 世thế 諦đế 如như 。 即tức 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 如như 。
以dĩ 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 。 不bất 見kiến 是thị 如như 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 世thế 諦đế 示thị 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 眾chúng 生sanh 於ư 五ngũ 受thọ 眾chúng 中trung 有hữu 著trước 相tương/tướng 故cố 。 不bất 知tri 無vô 所sở 有hữu 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 故cố 。 示thị 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。 令linh 知tri 清thanh 淨tịnh 無vô 所sở 有hữu 。
如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 當đương 作tác 是thị 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
【# 論luận 】#
釋thích 曰viết 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 從tùng 佛Phật 聞văn 無vô 所sở 得đắc 即tức 是thị 得đắc 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 是thị 般Bát 若Nhã 甚thậm 深thâm 。
如như 經kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 。
以dĩ 樹thụ 為vi 譬thí 喻dụ 。 葉diệp 。 華hoa 。 果quả 實thật 。 從tùng 薄bạc 轉chuyển 厚hậu 。
如như 樹thụ 葉diệp 蔭ấm 。 熱nhiệt 時thời 涼lương 樂lạc 。 眾chúng 生sanh 因nhân 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 樹thụ 蔭ấm 。 得đắc 離ly 三tam 惡ác 道đạo 熱nhiệt 苦khổ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 遮già 惡ác 故cố 。
如như 華hoa 色sắc 好hảo/hiếu 。 香hương 淨tịnh 柔nhu 軟nhuyễn 。 眾chúng 生sanh 因nhân 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 教giáo 化hóa 故cố 。 受thọ 人nhân 天thiên 中trung 福phước 樂lạc 。
如như 樹thụ 果quả 色sắc 香hương 味vị 力lực 。 眾chúng 生sanh 因nhân 菩Bồ 薩Tát 故cố 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 等đẳng 諸chư 聖thánh 道Đạo 果quả 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 是thị 歡hoan 喜hỷ 言ngôn 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 如như 佛Phật 無vô 異dị 。
此thử 中trung 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。
因nhân 菩Bồ 薩Tát 故cố 斷đoạn 地địa 獄ngục 等đẳng 惡ác 道đạo 。
佛Phật 可khả 其kỳ 意ý 。 更cánh 說thuyết 因nhân 緣duyên 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 發phát 心tâm 。 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。
乃nãi 至chí 。
三tam 界giới 無vô 斷đoạn 時thời 。
復phục 次thứ 。 得đắc 諸chư 法pháp 。
如như
故cố 。 說thuyết 名danh 。
如Như 來Lai
乃nãi 至chí 名danh 。
須Tu 陀Đà 洹Hoàn
以dĩ 。
如như
故cố 。 說thuyết 色sắc 乃nãi 至chí 無vô 為vi 性tánh 。 是thị 諸chư 法pháp 如như 。 皆giai 一nhất 無vô 異dị 。
菩Bồ 薩Tát 學học 是thị 如như 。 必tất 當đương 得đắc 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 是thị 故cố 言ngôn 。
如như 佛Phật 無vô 異dị
不bất 以dĩ 我ngã 心tâm 貪tham 貴quý 菩Bồ 薩Tát 故cố 說thuyết 言ngôn
如như 佛Phật
以dĩ 得đắc 如như 故cố 言ngôn 。
如như 佛Phật
是thị
如như
在tại 佛Phật 。 亦diệc 在tại 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 一nhất 相tương/tướng 故cố 。 是thị 名danh 。
菩Bồ 薩Tát 為vi 如như 佛Phật
離ly 。
如như
更cánh 無vô 有hữu 法pháp 。 不bất 入nhập 如như 者giả 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 以dĩ 同đồng
如như
故cố 名danh
菩Bồ 薩Tát 如như 佛Phật
乃nãi 至chí 畜súc 生sanh 。 中trung 亦diệc 有hữu 是thị 。
如như
何hà 以dĩ 不bất 名danh 。
如như 佛Phật
答đáp 曰viết 。
畜súc 生sanh 雖tuy 亦diệc 有hữu
如như
因nhân 緣duyên 未vị 發phát 故cố 。 不bất 能năng 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 行hành 如như 至chí 薩Tát 婆Bà 若Nhã 故cố 。
如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 學học 。 是thị 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
菩Bồ 薩Tát 學học 是thị 。 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 則tắc 能năng 具cụ 足túc 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。
具cụ 足túc
名danh 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 能năng 以dĩ 種chủng 種chủng 。 門môn 令linh 眾chúng 生sanh 得đắc 解giải 。
以dĩ 得đắc 具cụ 足túc 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 得đắc 自tự 在tại 。 得đắc 是thị 諸chư 法pháp 。 如như 自tự 在tại 已dĩ 。 能năng 善thiện 知tri 眾chúng 生sanh 根căn 。 能năng 善thiện 知tri 眾chúng 生sanh 根căn 故cố 。 能năng 知tri 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 具cụ 足túc 。
諸chư 根căn
者giả 。 信tín 等đẳng 五ngũ 善thiện 根căn 。 三tam 乘thừa 人nhân 各các 各các 有hữu 。
能năng 分phân 別biệt 是thị 人nhân 有hữu 。 是thị 人nhân 無vô 。 是thị 人nhân 得đắc 力lực 。 是thị 人nhân 不bất 得đắc 力lực 。
具cụ 足túc
者giả 。 信tín 等đẳng 善thiện 根căn 具cụ 足túc 。 如như 是thị 人nhân 能năng 出xuất 世thế 間gian 。 信tín 根căn 得đắc 力lực 。 則tắc 決quyết 定định 能năng 受thọ 持trì 不phủ 疑nghi 。 精tinh 進tấn 力lực 故cố 。 雖tuy 未vị 見kiến 法pháp 。 一nhất 心tâm 求cầu 道Đạo 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 不bất 休hưu 不bất 息tức 。 念niệm 力lực 故cố 。 常thường 憶ức 師sư 教giáo 。 善thiện 法Pháp 來lai 聽thính 入nhập 。 惡ác 法pháp 來lai 不bất 聽thính 入nhập 。 如như 守thủ 門môn 人nhân 。 定định 力lực 故cố 。 攝nhiếp 心tâm 一nhất 處xứ 不bất 動động 。 以dĩ 助trợ 智trí 慧tuệ 。 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 能năng 如như 實thật 觀quán 諸chư 法pháp 相tướng 。
得đắc 根căn 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 在tại 大đại 心tâm 人nhân 身thân 中trung 。 則tắc 成thành 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 二nhị 者giả 。 在tại 小tiểu 心tâm 人nhân 身thân 中trung 。 則tắc 成thành 小Tiểu 乘Thừa 根căn 。 得đắc 是thị 具cụ 足túc 根căn 。 則tắc 可khả 度độ 。
或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 人nhân 雖tuy 得đắc 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 而nhi 不bất 可khả 度độ 。 由do 先tiên 世thế 惡ác 業nghiệp 罪tội 重trọng 故cố 。 是thị 故cố 言ngôn 。
知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 業nghiệp 因nhân 緣duyên
欲dục 知tri 無vô 數số 劫kiếp 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 要yếu 得đắc 宿Túc 命Mạng 通Thông 。 既ký 知tri 已dĩ 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 過quá 去khứ 罪tội 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。
眾chúng 生sanh 以dĩ 是thị 。 過quá 去khứ 罪tội 故cố 不bất 畏úy 。 是thị 故cố 求cầu 。
願nguyện 智trí
欲dục 知tri 三tam 世thế 事sự 。 既ký 知tri 已dĩ 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 未vị 來lai 世thế 罪tội 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 當đương 墮đọa 地địa 獄ngục 。 眾chúng 生sanh 聞văn 已dĩ 。 則tắc 懷hoài 恐khủng 怖bố 。 恐khủng 怖bố 已dĩ 。 心tâm 伏phục 易dị 度độ 。
眾chúng 生sanh 若nhược 欲dục 知tri 未vị 來lai 世thế 。 福phước 報báo 因nhân 緣duyên 。 為vi 說thuyết 已dĩ 。 則tắc 歡hoan 喜hỷ 可khả 度độ 。 是thị 故cố 說thuyết 。
知tri 業nghiệp 因nhân 緣duyên 已dĩ 。 願nguyện 智trí 具cụ 足túc 。
願nguyện 智trí 具cụ 足túc 故cố 。 得đắc 三tam 世thế 慧tuệ 淨tịnh 。 通thông 達đạt 無vô 礙ngại 。
知tri 過quá 去khứ 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 又hựu 知tri 未vị 來lai 。 善thiện 惡ác 果quả 報báo 。 知tri 現hiện 在tại 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 利lợi 鈍độn 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 多đa 所sở 利lợi 益ích 不bất 虛hư 。
大đại 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 能năng 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 已dĩ 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 故cố 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 已dĩ 。 以dĩ 三tam 乘thừa 安an 立lập 眾chúng 生sanh 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。
如như 是thị 利lợi 益ích 。 皆giai 從tùng 學học 。
如như
中trung 來lai 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。
菩Bồ 薩Tát 欲dục 得đắc 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 自tự 利lợi 利lợi 人nhân 。 當đương 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 功công 德đức 甚thậm 多đa 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 如như 說thuyết 行hành 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 應ưng 當đương 作tác 禮lễ 。
如như 經kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 。 分phân 別biệt 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 功công 德đức 。
爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 知tri 是thị 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 無vô 憶ức 想tưởng 。 非phi 初sơ 學học 所sở 得đắc 。 是thị 故cố 問vấn 佛Phật 。
初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 念niệm 何hà 等đẳng 法pháp 。
佛Phật 答đáp 。
應ưng 念niệm 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí
者giả 。 即tức 是thị 。
阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề
薩Tát 婆Bà 若Nhã
佛Phật 法Pháp
佛Phật 道Đạo
皆giai 是thị 。
一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí
異dị 名danh 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 何hà 以dĩ 答đáp 言ngôn
念niệm 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí
答đáp 曰viết 。
初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 得đắc 深thâm 智trí 慧tuệ 。 既ký 捨xả 世thế 間gian 五ngũ 欲dục 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 佛Phật 教giáo 繫hệ 心tâm 念niệm 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。
雖tuy 捨xả 小tiểu 雜tạp 樂nhạo/nhạc/lạc 。 當đương 得đắc 清thanh 淨tịnh 大đại 樂nhạo/nhạc/lạc 。 捨xả 顛điên 倒đảo 虛hư 誑cuống 樂nhạo/nhạc/lạc 。 得đắc 實thật 樂nhạo/nhạc/lạc 。 捨xả 繫hệ 縛phược 樂nhạo/nhạc/lạc 。 得đắc 解giải 脫thoát 樂lạc 。 捨xả 獨độc 善thiện 樂lạc 。 得đắc 共cộng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 善thiện 樂lạc 。
得đắc 如như 是thị 等đẳng 利lợi 益ích 故cố 。 佛Phật 教giáo 初sơ 發phát 意ý 者giả 。 常thường 念niệm 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。
世Thế 尊Tôn 。 是thị 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 為vi 是thị 有hữu 法pháp 。 為vi 是thị 無vô 法pháp 。 何hà 等đẳng 緣duyên 。 何hà 等đẳng 增tăng 上thượng 。 何hà 等đẳng 行hành 。 何hà 等đẳng 相tương/tướng 。
佛Phật 答đáp 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 無vô 所sở 有hữu 。
無vô 所sở 有hữu
名danh 非phi 法pháp 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。
諸chư 法pháp 如như 實thật 緣duyên 。 亦diệc 無vô 所sở 有hữu 。 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 。 寂tịch 滅diệt 為vi 行hành 。 無vô 相tướng 為vi 相tương/tướng 。
問vấn 曰viết 。
皆giai 是thị 畢tất 竟cánh 空không 。
念niệm
何hà 以dĩ 獨độc 言ngôn
增tăng 上thượng
答đáp 曰viết 。
諸chư 法pháp 各các 各các 有hữu 力lực 。 佛Phật 智trí 慧tuệ 是thị 畢tất 竟cánh 空không 。 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 。 無vô 相tướng 。 所sở 謂vị 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。
佛Phật 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 不bất 復phục 思tư 惟duy 。 無vô 復phục 難nan 易dị 遠viễn 近cận 。 所sở 念niệm 皆giai 得đắc 故cố 。 言ngôn 。
念niệm 為vi 增tăng 上thượng
須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。
世Thế 尊Tôn 。 但đãn 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 無vô 法pháp 。 色sắc 等đẳng 法pháp 亦diệc 無vô 法pháp 。
佛Phật 答đáp 。
色sắc 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。 亦diệc 是thị 無vô 法pháp 。
自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。
若nhược 法pháp 從tùng 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 生sanh 。 即tức 無vô 自tự 性tánh 。 若nhược 法pháp 無vô 自tự 性tánh 。 即tức 是thị 空không 無vô 法pháp 。
以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 所sở 有hữu 性tánh 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。
初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 何hà 方phương 便tiện 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。
佛Phật 答đáp 。
無vô 所sở 有hữu 法pháp 性tánh 中trung 學học 。 入nhập 觀quán 亦diệc 能năng 。 集tập 諸chư 功công 德đức 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 即tức 是thị 方phương 便tiện 力lực 。
所sở 謂vị 有hữu 。 無vô 二nhị 法pháp 。 能năng 一nhất 時thời 行hành 故cố 。 所sở 謂vị 畢tất 竟cánh 空không 。 集tập 諸chư 福phước 德đức 。
是thị 人nhân 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 亦diệc 修tu 治trị 佛Phật 道Đạo 。 如như 佛Phật 心tâm 。 以dĩ 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 所sở 有hữu 法pháp 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 是thị 道đạo 。 能năng 具cụ 足túc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 具cụ 足túc 是thị 法pháp 。 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 用dụng 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 慧tuệ 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 如như 人nhân 夜dạ 失thất 貫quán 珠châu 。 電điện 光quang 暫tạm 現hiện 。 即tức 時thời 還hoàn 得đắc 故cố 。
煩phiền 惱não 及cập 習tập 永vĩnh 盡tận 。 更cánh 不bất 復phục 生sanh 。
得đắc 佛Phật 已dĩ 。 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 一nhất 切thiết 十thập 方phương 世thế 界giới 中trung 。 一nhất 切thiết 物vật 尚thượng 不bất 見kiến 無vô 法pháp 。 何hà 況huống 有hữu 法pháp 。 畢tất 竟cánh 空không 法pháp 能năng 破phá 顛điên 倒đảo 。 令linh 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 。 是thị 事sự 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 凡phàm 夫phu 。 顛điên 倒đảo 有hữu 法pháp 。
是thị 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 所sở 有hữu 相tướng 。 是thị 名danh 。
菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện
空không
尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 。
有hữu
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 行hành 。 無vô 所sở 有hữu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 是thị 無vô 所sở 有hữu 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 布bố 施thí 時thời 。 即tức 知tri 布bố 施thí 物vật 空không 。 無vô 所sở 有hữu 。 受thọ 者giả 及cập 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 亦diệc 無vô 所sở 有hữu 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 得đắc 者giả 。 得đắc 法Pháp 。 得đắc 處xứ 。 無vô 法pháp 尚thượng 不bất 知tri 。 何hà 況huống 有hữu 法pháp 。
得đắc 者giả
菩Bồ 薩Tát 。
得đắc 法Pháp
是thị 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。
用dụng 得đắc 法Pháp
是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 皆giai 知tri 是thị 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 本bổn 性tánh 爾nhĩ 。 不bất 以dĩ 智trí 慧tuệ 故cố 異dị 。 非phi 凡phàm 夫phu 作tác 。 亦diệc 非phi 諸chư 聖thánh 人nhân 作tác 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 作tác 。 無vô 作tác 者giả 故cố 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 。
若nhược 諸chư 法pháp 都đô 是thị 無vô 所sở 有hữu 相tương/tướng 。 誰thùy 知tri 是thị 無vô 所sở 有hữu 。
是thị 故cố 問vấn 佛Phật 。
世Thế 尊Tôn 。 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 性tánh 離ly 。 云vân 何hà 離ly 法pháp 能năng 知tri 離ly 法pháp 。 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。
何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 法pháp 不bất 能năng 知tri 無vô 法pháp 。 有hữu 法pháp 不bất 能năng 知tri 有hữu 法pháp 。 無vô 法pháp 不bất 能năng 知tri 有hữu 法pháp 。 有hữu 法pháp 不bất 能năng 知tri 無vô 法pháp 。
世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 所sở 有hữu 相tướng 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 是thị 分phân 別biệt 。 是thị 法pháp 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。
佛Phật 答đáp 。
菩Bồ 薩Tát 世thế 俗tục 故cố 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 若nhược 有hữu 是thị 實thật 有hữu 。 無vô 亦diệc 應ưng 有hữu 實thật 。 若nhược 有hữu 不bất 實thật 。 無vô 云vân 何hà 應ưng 實thật 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。
世thế 俗tục 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 有hữu 異dị 耶da 。
若nhược 異dị 。 破phá 壞hoại 法pháp 性tánh 故cố 。 是thị 故cố 佛Phật 言ngôn 。
不bất 異dị 。 世thế 俗tục 如như 即tức 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 如như 。
眾chúng 生sanh 不bất 知tri 是thị 如như 故cố 。 以dĩ 世thế 俗tục 為vi 說thuyết 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。
復phục 次thứ 。 眾chúng 生sanh 於ư 五ngũ 受thọ 陰ấm 。 中trung 有hữu 所sở 著trước 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 離ly 所sở 有hữu 。 得đắc 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。
無vô 所sở 有hữu
世thế 俗tục 法pháp 故cố 。 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 知tri 是thị 。
無vô 所sở 有hữu
如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 學học 。 無vô 所sở 有hữu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 菩Bồ 薩Tát 行Hành 品Phẩm 第đệ 七thất 十thập 二nhị
【# 經Kinh 】#
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 何hà 等đẳng 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hành 。
佛Phật 言ngôn 。
菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 行hành 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 行hành 。
世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 行hành 。
佛Phật 言ngôn 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 色sắc 空không 。 行hành 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 空không 。 行hành 眼nhãn 空không 乃nãi 至chí 意ý 。 行hành 色sắc 空không 乃nãi 至chí 法pháp 。 行hành 眼nhãn 界giới 空không 。 乃nãi 至chí 意ý 識thức 界giới 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 行hành 內nội 空không 。 行hành 外ngoại 空không 。 行hành 內nội 外ngoại 空không 。 行hành 空không 空không 。 行hành 大đại 空không 。 行hành 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 有hữu 為vi 空không 。 無vô 為vi 空không 。 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 始thỉ 空không 。 散tán 空không 。 諸chư 法pháp 空không 。 性tánh 空không 。 自tự 相tương/tướng 空không 。 無vô 法pháp 空không 。 有hữu 法pháp 空không 。 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 行hành 初sơ 禪thiền 。 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 禪thiền 。 行hành 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 。 行hành 無vô 量lượng 虛hư 空không 處xứ 。 無vô 量lượng 識thức 處xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 行hành 四tứ 念niệm 處xứ 。 行hành 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 分phần/phân 。 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 。 行hành 空không 三tam 昧muội 。 行hành 無vô 相tướng 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 行hành 八bát 背bối/bội 捨xả 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 行hành 佛Phật 十Thập 力Lực 。 行hành 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 行hành 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 行hành 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法pháp 。 行hành 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 行hành 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 行hành 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 行hành 諸chư 辯biện 才tài 。 行hành 文văn 字tự 入nhập 無vô 文văn 字tự 。 行hành 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 行hành 有hữu 為vi 性tánh 。 行hành 無vô 為vi 性tánh 。 如như 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不phủ 作tác 二nhị 。
如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 名danh 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 行hành 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 言ngôn 佛Phật 。 何hà 義nghĩa 故cố 名danh 佛Phật 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
知tri 諸chư 法pháp 實thật 義nghĩa 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 。 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 。 通thông 達đạt 實thật 義nghĩa 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 。 如như 實thật 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。
何hà 義nghĩa 故cố 名danh 菩Bồ 提Đề 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 空không 義nghĩa 是thị 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。 如như 義nghĩa 。 法pháp 性tánh 義nghĩa 。 實thật 際tế 義nghĩa 是thị 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 名danh 相tướng 言ngôn 說thuyết 是thị 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 提Đề 實thật 義nghĩa 不bất 可khả 壞hoại 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 是thị 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 誑cuống 不bất 異dị 。 是thị 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。
以dĩ 是thị 故cố 名danh 菩Bồ 提Đề 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 佛Phật 所sở 有hữu 。 故cố 名danh 菩Bồ 提Đề 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 佛Phật 正chánh 遍biến 知tri 故cố 。 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vi 是thị 菩Bồ 提Đề 行hành 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 行hành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 於ư 諸chư 法pháp 何hà 得đắc 何hà 失thất 。 何hà 增tăng 何hà 減giảm 。 何hà 生sanh 何hà 滅diệt 。 何hà 垢cấu 何hà 淨tịnh 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 行hành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 於ư 諸chư 法pháp 無vô 得đắc 無vô 失thất 。 無vô 增tăng 無vô 減giảm 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 無vô 垢cấu 無vô 淨tịnh 。
何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 為vi 得đắc 失thất 。 增tăng 減giảm 。 生sanh 滅diệt 。 淨tịnh 垢cấu 故cố 出xuất 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 為vi 得đắc 失thất 。 乃nãi 至chí 不bất 為vi 淨tịnh 垢cấu 故cố 出xuất 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 云vân 何hà 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 取thủ 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 云vân 何hà 行hành 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 云vân 何hà 行hành 禪thiền 。 無vô 量lượng 心tâm 。 無vô 色sắc 定định 。 云vân 何hà 行hành 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。 云vân 何hà 行hành 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 云vân 何hà 行hành 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 云vân 何hà 行hành 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 云vân 何hà 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 中trung 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 不bất 以dĩ 二nhị 法pháp 故cố 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 以dĩ 二nhị 法pháp 乃nãi 至chí 行hành 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 以dĩ 二nhị 法pháp 故cố 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 以dĩ 二nhị 法pháp 故cố 乃nãi 至chí 行hành 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 後hậu 意ý 云vân 何hà 善thiện 根căn 增tăng 益ích 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
若nhược 行hành 二nhị 法pháp 者giả 。 善thiện 根căn 不bất 得đắc 增tăng 益ích 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 皆giai 依y 二nhị 法pháp 。 不bất 得đắc 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 不bất 二nhị 法pháp 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 後hậu 意ý 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。
以dĩ 是thị 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 天thiên 及cập 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 無vô 能năng 伏phục 。 無vô 能năng 壞hoại 其kỳ 善thiện 根căn 。 令linh 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 及cập 諸chư 眾chúng 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 不bất 能năng 制chế 菩Bồ 薩Tát 令linh 不bất 能năng 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 如như 是thị 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 行hành 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vi 善thiện 根căn 故cố 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 不phủ 。
佛Phật 言ngôn 。
不phủ 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 亦diệc 不bất 為vi 善thiện 根căn 故cố 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 不bất 為vi 非phi 。 善thiện 根căn 故cố 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 法pháp 。 未vị 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 未vị 具cụ 足túc 善thiện 根căn 。 未vị 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 不bất 能năng 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 具cụ 足túc 善thiện 根căn 。 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 能năng 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。
諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 修tu 妬đố 路lộ 乃nãi 至chí 。 憂ưu 波ba 提đề 舍xá 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 聞văn 。 持trì 。 誦tụng 利lợi 。 心tâm 觀quán 。 了liễu 達đạt 。 了liễu 達đạt 故cố 。 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 故cố 。 能năng 起khởi 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 起khởi 無Vô 礙Ngại 智Trí 故cố 。 所sở 生sanh 處xứ 乃nãi 至chí 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 終chung 不bất 忘vong 失thất 是thị 法pháp 。 亦diệc 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 為vi 是thị 善thiện 根căn 所sở 護hộ 。 終chung 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 諸chư 難nạn 。 以dĩ 是thị 善thiện 根căn 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 深thâm 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 得đắc 深thâm 心tâm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 能năng 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。
以dĩ 善thiện 根căn 所sở 護hộ 故cố 。 常thường 不bất 離ly 真chân 知tri 識thức 。 所sở 謂vị 諸chư 佛Phật 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 及cập 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 能năng 讚tán 歎thán 佛Phật 法Pháp 眾Chúng 者giả 。
如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 。 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。
【# 論luận 】#
釋thích 曰viết 。
上thượng 品phẩm 中trung 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 佛Phật 。
《# 經kinh 》# 常thường 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 何hà 以dĩ 故cố 名danh 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 佛Phật 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 答đáp 。 因nhân 此thử 事sự 故cố 。 此thử 品phẩm 中trung 復phục 問vấn 世Thế 尊Tôn 。
《# 經kinh 》# 常thường 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 何hà 等đẳng 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hành 。
是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 問vấn 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 中trung 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 又hựu 般Bát 若Nhã 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 何hà 以dĩ 故cố 更cánh 問vấn 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 道đạo 。 名danh 。
菩Bồ 薩Tát 行hành
悉tất 遍biến 知tri 諸chư 法pháp 。 實thật 相tướng 智trí 慧tuệ 。 名danh 。
般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật
是thị 為vi 異dị 。 若nhược 《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 。
菩Bồ 薩Tát 行hành
等đẳng 共cộng 相tương 攝nhiếp 。 無vô 異dị 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
菩Bồ 薩Tát 行hành
者giả 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 口khẩu 。 意ý 業nghiệp 。 諸chư 有hữu 所sở 作tác 。 皆giai 名danh 。
菩Bồ 薩Tát 行hành
以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 但đãn 欲dục 分phân 別biệt 。
菩Bồ 薩Tát 正chánh 行hạnh
故cố 問vấn 。
是thị 故cố 佛Phật 答đáp 。
菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 諸chư 善thiện 行hành 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 正chánh 行hạnh 。
菩Bồ 薩Tát 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 及cập 著trước 心tâm 行hành 善thiện 法Pháp 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 但đãn 以dĩ 悲bi 心tâm 故cố 及cập 空không 智trí 慧tuệ 。 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 行hành 。 是thị 名danh 。
菩Bồ 薩Tát 行hành
何hà 等đẳng 是thị 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 所sở 謂vị 色sắc 空không 行hành 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 空không 行hành 。 乃nãi 至chí 有hữu 為vi 性tánh 。 無vô 為vi 性tánh 空không 行hành 。
於ư 是thị 諸chư 法pháp 。 不bất 分phân 別biệt 是thị 空không 。 是thị 實thật 。 乃nãi 至chí 是thị 有hữu 為vi 。 是thị 無vô 為vi 。 如như 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 滅diệt 戲hí 論luận 不bất 二nhị 相tương/tướng 。 是thị 名danh 。
菩Bồ 薩Tát 行hành
無vô 能năng 壞hoại 者giả 。 亦diệc 無vô 過quá 失thất 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hành 已dĩ 。 歡hoan 喜hỷ 問vấn 。
菩Bồ 薩Tát 行hành 果quả 報báo 得đắc 作tác 佛Phật 。 《# 經kinh 》# 常thường 言ngôn 佛Phật 。 何hà 等đẳng 是thị 佛Phật 義nghĩa 。
佛Phật 答đáp 。
知tri 諸chư 法pháp 實thật 義nghĩa 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 爾nhĩ 者giả 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 人nhân 亦diệc 知tri 諸chư 法pháp 實thật 義nghĩa 。 何hà 故cố 不bất 名danh 為vi 佛Phật 。
答đáp 曰viết 。
上thượng 已dĩ 說thuyết
然nhiên 燈đăng 喻dụ
於ư 凡phàm 夫phu 為vi 實thật 。 於ư 佛Phật 不bất 為vi 實thật 。 以dĩ 煩phiền 惱não 習tập 所sở 覆phú 故cố 。 不bất 名danh 為vi 實thật 。 不bất 能năng 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 疑nghi 悔hối 故cố 。 不bất 名danh 正chánh 智trí 實thật 義nghĩa 。 如như 上thượng 分phân 別biệt 。
問vấn 曰viết 。
知tri 諸chư 法pháp 實thật 義nghĩa
得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng
通thông 達đạt 實thật 義nghĩa
一nhất 切thiết 法pháp 如như 實thật 知tri
是thị 四tứ 有hữu 何hà 異dị 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
義nghĩa
無vô 異dị 。
名danh 字tự
異dị 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
有hữu 差sai 別biệt 。
義nghĩa
名danh 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 法pháp 相tướng 常thường 住trụ 。 如như 涅Niết 槃Bàn 。 知tri 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 。
佛Phật
是thị 義nghĩa 中trung 常thường 覺giác 悟ngộ 。 無vô 錯thác 謬mậu 。 於ư 是thị 義nghĩa 。 以dĩ 種chủng 種chủng 名danh 相tướng 法pháp 。 令linh 眾chúng 生sanh 解giải 第đệ 一nhất 實thật 義nghĩa 。
是thị 故cố 四tứ 無vô 礙ngại 中trung 。 別biệt 說thuyết 。
義nghĩa 無vô 礙ngại
法pháp 無vô 礙ngại
有hữu 人nhân 雖tuy 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 義nghĩa 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 故cố 。
一nhất 者giả 。 煩phiền 惱não 未vị 盡tận 。 二nhị 者giả 。 未vị 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 。
如như 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 阿A 那Na 含Hàm 。 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 煩phiền 惱não 雖tuy 盡tận 。 未vị 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 故cố 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。
是thị 故cố 說thuyết
通thông 達đạt 實thật 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 佛Phật 。
如như 實thật 知tri 一nhất 切thiết 法pháp
者giả 。 總tổng 上thượng 三tam 事sự 亦diệc 義nghĩa 。 亦diệc 法pháp 。 一nhất 切thiết 法pháp 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。 種chủng 種chủng 了liễu 了liễu 知tri 故cố 。 如như 。
一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí
義nghĩa 中trung 說thuyết 。
亦diệc 知tri 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 亦diệc 知tri 有hữu 為vi 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 。
菩Bồ 提Đề
名danh 智trí 。
佛Phật
名danh 智trí 者giả 。 得đắc 是thị 智trí 故cố 。 名danh 為vi 智trí 者giả 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。
世Thế 尊Tôn 。 何hà 等đẳng 是thị 菩Bồ 提Đề 。
佛Phật 答đáp 。
空không 。 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 。 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。
空không 三tam 昧muội 相tương 應ứng 。 實thật 相tướng 智trí 慧tuệ 。 緣duyên 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 。
菩Bồ 提Đề
名danh 實thật 智trí 慧tuệ 。
三tam 學học 道Đạo 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 雖tuy 有hữu 智trí 慧tuệ 不phủ 。 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。
三tam 無Vô 學Học 人nhân 。 無vô 明minh 永vĩnh 盡tận 無vô 餘dư 故cố 。 智trí 慧tuệ 名danh 菩Bồ 提Đề 。
二nhị 無Vô 學Học 人nhân 不phủ 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 正chánh 遍biến 知tri 諸chư 法pháp 故cố 。 不bất 得đắc 名danh 。
阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề
唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 智trí 慧tuệ 。 名danh 。
阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề
復phục 次thứ 。 名danh 相tướng 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 故cố 。 名danh 。
菩Bồ 提Đề
菩Bồ 提Đề 實thật 義nghĩa 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 破phá 壞hoại 。
復phục 次thứ 。
菩Bồ 提Đề
是thị 如như 。 不bất 異dị 。 常thường 不bất 虛hư 誑cuống 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 智trí 慧tuệ 轉chuyển 轉chuyển 有hữu 勝thắng 。 至chí 佛Phật 更cánh 無vô 勝thắng 者giả 。 諸chư 法pháp 亦diệc 轉chuyển 轉chuyển 有hữu 勝thắng 。 先tiên 者giả 虛hư 妄vọng 。 後hậu 者giả 真chân 實thật 。 至chí 菩Bồ 提Đề 更cánh 無vô 實thật 者giả 。 是thị 故cố 。
菩Bồ 提Đề
名danh 為vi 實thật 。
復phục 次thứ 。 如như 得đắc 。
菩Bồ 提Đề
故cố 名danh 為vi
佛Phật
今kim 以dĩ 。
佛Phật
得đắc 故cố 名danh
菩Bồ 提Đề
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
盡tận 智trí 知tri 生sanh 永vĩnh 盡tận 。 是thị 名danh 菩Bồ 提Đề 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
盡tận 智trí 。 無vô 生sanh 智trí 。 名danh 菩Bồ 提Đề 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 名danh 菩Bồ 提Đề 。
何hà 以dĩ 故cố 。 得đắc 是thị 解giải 脫thoát 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 通thông 達đạt 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 是thị 菩Bồ 提Đề 。
何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 是thị 。
義nghĩa 無vô 礙ngại
知tri 諸chư 法pháp 名danh 相tướng 分phân 別biệt 。 是thị 名danh 。
法pháp 無vô 礙ngại
分phân 別biệt 種chủng 種chủng 語ngữ 言ngôn 。 使sử 眾chúng 生sanh 得đắc 解giải 。 是thị 名danh 。
辭từ 無vô 礙ngại
有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 教giáo 化hóa 無vô 窮cùng 無vô 盡tận 。 是thị 名danh 。
樂nhạo 說thuyết 無vô 礙ngại
以dĩ 四tứ 無vô 礙ngại 具cụ 足túc 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 名danh 。
菩Bồ 提Đề
有hữu 人nhân 言ngôn 。
佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 如như 是thị 無vô 量lượng 佛Phật 法Pháp 。 盡tận 名danh 菩Bồ 提Đề 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 大đại 故cố 。 諸chư 法pháp 皆giai 名danh 菩Bồ 提Đề 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
真chân 菩Bồ 提Đề 名danh 佛Phật 。 無vô 漏lậu 十thập 智trí 是thị 。 十thập 智trí 相tương 應ứng 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 身thân 。 口khẩu 業nghiệp 及cập 心tâm 不bất 相tương 應ứng 諸chư 行hành 。 皆giai 名danh 菩Bồ 提Đề 。 共cộng 緣duyên 。 共cộng 生sanh 。 共cộng 相tương 佐tá 助trợ 故cố 。 皆giai 名danh 菩Bồ 提Đề 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。
菩Bồ 提Đề 義nghĩa 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 唯duy 佛Phật 能năng 遍biến 知tri 。 餘dư 人nhân 知tri 其kỳ 少thiểu 分phần 。 譬thí 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 寶bảo 藏tạng 中trung 諸chư 寶bảo 。 無vô 能năng 分phân 別biệt 。 知tri 其kỳ 價giá 者giả 。 聖thánh 王vương 出xuất 寶bảo 賜tứ 人nhân 。 正chánh 可khả 知tri 其kỳ 所sở 得đắc 者giả 。
此thử 中trung 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 佛Phật 菩Bồ 提Đề 相tương/tướng 已dĩ 。 更cánh 問vấn 世Thế 尊Tôn 。
若nhược 菩Bồ 提Đề 畢tất 竟cánh 空không 不bất 壞hoại 相tương/tướng 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 諸chư 法pháp 。 增tăng 益ích 何hà 等đẳng 善thiện 根căn 。
佛Phật 答đáp 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 行hành 是thị 。 菩Bồ 提Đề 實thật 相tướng 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 所sở 增tăng 益ích 。 何hà 況huống 善thiện 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 為vi 得đắc 失thất 乃nãi 至chí 垢cấu 淨tịnh 故cố 出xuất 。 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。
佛Phật 可khả 其kỳ 意ý 。
復phục 更cánh 問vấn 。
若nhược 無vô 增tăng 減giảm 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 般Bát 若Nhã 取thủ 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hành 。
佛Phật 答đáp 。
菩Bồ 薩Tát 雖tuy 行hành 是thị 法pháp 。 不bất 以dĩ 二nhị 法pháp 故cố 行hành 。
畢tất 竟cánh 空không 和hòa 合hợp 共cộng 行hành 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 難nạn/nan 。
復phục 問vấn 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 行hành 二nhị 法pháp 。 云vân 何hà 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 後hậu 心tâm 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。
佛Phật 答đáp 。
若nhược 人nhân 行hành 二nhị 法pháp 。 即tức 是thị 顛điên 倒đảo 。 不bất 能năng 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。
如như 人nhân 夢mộng 中trung 。 雖tuy 大đại 得đắc 財tài 。 竟cánh 無vô 所sở 得đắc 。 覺giác 已dĩ 所sở 得đắc 多đa 少thiểu 。 真chân 名danh 為vi 得đắc 。
佛Phật 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
一nhất 切thiết 凡phàm 人nhân 。 皆giai 著trước 二nhị 法pháp 故cố 。 不bất 能năng 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 所sở 謂vị 不bất 二nhị 法pháp 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 來lai 。 乃nãi 至chí 後hậu 心tâm 。 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。 無vô 有hữu 錯thác 謬mậu 。
是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 無vô 能năng 壞hoại 其kỳ 善thiện 根căn 。 令linh 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 。 及cập 餘dư 眾chúng 惡ác 亦diệc 不bất 能năng 壞hoại 。
餘dư 惡ác
者giả 。 慳san 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 。 破phá 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 諸chư 善thiện 法Pháp 等đẳng 。
復phục 問vấn 。
世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 善thiện 根căn 故cố 行hành 般Bát 若Nhã 耶da 。
佛Phật 答đáp 。
不bất 為vi 善thiện 。 不bất 為vi 不bất 善thiện 故cố 行hành 般Bát 若Nhã 。
問vấn 曰viết 。
不bất 為vi 不bất 善thiện 根căn 故cố 行hành 般Bát 若Nhã
可khả 爾nhĩ 。 云vân 何hà 。
不bất 為vi 善thiện 根căn 故cố 行hành
答đáp 曰viết 。
此thử 中trung 佛Phật 意ý 貴quý 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 故cố 。 雖tuy 行hành 諸chư 善thiện 根căn 。 為vi 辦biện 事sự 故cố 行hành 。 不bất 以dĩ 為vi 貴quý 。 如như 《# 栰phạt 喻dụ 經kinh 》# 說thuyết 。
善thiện 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 不bất 善thiện 法Pháp 。
善thiện 根căn 是thị 助trợ 佛Phật 道Đạo 法Pháp 。 若nhược 人nhân 不bất 為vi 栰phạt 故cố 渡độ 。 為vi 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 故cố 渡độ 。
此thử 中trung 佛Phật 說thuyết 因nhân 緣duyên 。
菩Bồ 薩Tát 未vị 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 未vị 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 不bất 能năng 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
是thị 故cố 雖tuy 種chúng 善thiện 根căn 。 不bất 以dĩ 為vi 貴quý 。 但đãn 為vì 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 故cố 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。
云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 不bất 為vi 善thiện 根căn 。 而nhi 能năng 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 乃nãi 至chí 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
佛Phật 答đáp 。
菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 已dĩ 來lai 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。
如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。
供cúng 養dường 佛Phật 大đại 故cố 。 但đãn 說thuyết 佛Phật 。 當đương 知tri 已dĩ 供cúng 養dường 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 乃nãi 至chí 住trụ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 。
凡phàm 人nhân 為vì 聞văn 法Pháp 故cố 。 從tùng 其kỳ 聞văn 說thuyết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 以dĩ 不bất 能năng 常thường 得đắc 師sư 故cố 。 皆giai 當đương 受thọ 持trì 。 以dĩ 喜hỷ 忘vong 故cố 。 誦tụng 讀đọc 令linh 利lợi 。
心tâm 觀quán
者giả 。 常thường 繫hệ 心tâm 經Kinh 卷quyển 。 次thứ 第đệ 憶ức 念niệm 。
先tiên 以dĩ 語ngữ 言ngôn 宣tuyên 義nghĩa 。 後hậu 得đắc 。
了liễu 達đạt
即tức 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。
陀đà 羅la 尼ni
有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 。 二nhị 者giả 。 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 陀đà 羅la 尼ni 。 讀đọc 。 誦tụng 。 修tu 習tập 。 常thường 念niệm 故cố 。 得đắc 聞Văn 持Trì 陀Đà 羅La 尼Ni 。 通thông 達đạt 義nghĩa 故cố 。 得đắc 實thật 相tướng 陀đà 羅la 尼ni 。
住trụ 是thị 二nhị 陀đà 羅la 尼ni 門môn 中trung 。 能năng 生sanh 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 故cố 。 具cụ 足túc 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 與dữ 佛Phật 何hà 異dị 。
答đáp 曰viết 。
無vô 礙ngại 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 。 真chân 無vô 礙ngại 。 二nhị 。 名danh 字tự 無vô 礙ngại 。
此thử 中trung 除trừ 佛Phật 無vô 礙ngại 。 餘dư 者giả 隨tùy 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 無vô 礙ngại 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 讀đọc 經kinh 等đẳng 因nhân 緣duyên 故cố 。 所sở 生sanh 之chi 處xứ 。 乃nãi 至chí 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 終chung 不bất 忘vong 失thất 。
何hà 以dĩ 故cố 。 深thâm 入nhập 讀đọc 誦tụng 諸chư 法pháp 故cố 。 煩phiền 惱não 折chiết 薄bạc 。
為vi 善thiện 根căn 所sở 護hộ 故cố 。 終chung 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 諸chư 難nạn 。 如như 盲manh 人nhân 為vi 有hữu 目mục 者giả 所sở 將tương 護hộ 故cố 。 終chung 不bất 墜trụy 落lạc 溝câu 壑hác 。
集tập 善thiện 根căn 福phước 德đức 故cố 。 得đắc 深thâm 心tâm 清thanh 淨tịnh 。
深thâm 心tâm 清thanh 淨tịnh
者giả 。 慈từ 愛ái 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 怨oán 賊tặc 中trung 人nhân 亦diệc 不bất 加gia 惡ác 。 所sở 謂vị 奪đoạt 命mạng 等đẳng 。
復phục 次thứ 。 智trí 慧tuệ 福phước 德đức 大đại 集tập 故cố 。 煩phiền 惱não 微vi 少thiểu 。 不bất 能năng 遍biến 覆phú 菩Bồ 薩Tát 善thiện 心tâm 。
復phục 次thứ 。
深thâm 心tâm
者giả 。 於ư 眾chúng 生sanh 中trung 。 得đắc 慈từ 悲bi 心tâm 。 不bất 捨xả 心tâm 。 救cứu 度độ 心tâm 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 得đắc 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 無vô 我ngã 。 畢tất 竟cánh 空không 心tâm 。 乃nãi 至chí 佛Phật 不bất 生sanh 佛Phật 想tưởng 。 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。 是thị 名danh 。
深thâm 心tâm 清thanh 淨tịnh
深thâm 心tâm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 能năng 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 煩phiền 惱não 薄bạc 故cố 。 不bất 起khởi 高cao 心tâm 。 我ngã 心tâm 。 瞋sân 心tâm 故cố 。 眾chúng 生sanh 愛ái 樂nhạo 。 信tín 受thọ 其kỳ 語ngữ 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。
教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 得đắc 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 如như 《# 毘tỳ 摩ma 羅la 詰cật 。 佛Phật 國quốc 品phẩm 》# 中trung 說thuyết 。
眾chúng 生sanh 淨tịnh 故cố 。 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 。
為vi 善thiện 根căn 所sở 護hộ 故cố 。 終chung 不bất 離ly 善Thiện 知Tri 識Thức 。
善Thiện 知Tri 識Thức
者giả 。 諸chư 佛Phật 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 阿A 羅La 漢Hán 。
略lược 說thuyết
善Thiện 知Tri 識Thức 相tương/tướng
能năng 讚tán 歎thán 三Tam 寶Bảo 者giả 。
如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 。 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如như 病bệnh 人nhân 應ưng 求cầu 良lương 醫y 藥dược 草thảo 。
佛Phật
為vi 良lương 醫y 。
諸chư 善thiện 根căn
為vi 藥dược 草thảo 。 瞻chiêm 病bệnh 人nhân 為vi 。
善Thiện 知Tri 識Thức
病bệnh 者giả 具cụ 此thử 三tam 事sự 故cố 。 病bệnh 得đắc 除trừ 差sái 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 具cụ 此thử 二nhị 事sự 。 滅diệt 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 能năng 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。
大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋Thích 種chủng 善thiện 根căn 品phẩm 第đệ 七thất 十thập 三tam 。
【# 經Kinh 】#
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 若nhược 不bất 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 不bất 具cụ 足túc 善thiện 根căn 。 不bất 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 當đương 得đắc 薩Tát 婆Bà 若Nhã 不phủ 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 。 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 尚thượng 難nan 得đắc 。 何hà 況huống 不bất 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 不bất 種chúng 善thiện 根căn 。 不bất 得đắc 真chân 知tri 識thức 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 。 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 何hà 以dĩ 故cố 難nan 得đắc 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 遠viễn 離ly 方phương 便tiện 力lực 。 不bất 從tùng 諸chư 佛Phật 聞văn 方phương 便tiện 力lực 。 所sở 種chúng 善thiện 根căn 不bất 具cụ 足túc 。 不bất 常thường 隨tùy 善Thiện 知Tri 識Thức 教giáo 。
世Thế 尊Tôn 。 何hà 等đẳng 是thị 方phương 便tiện 力lực 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 是thị 方phương 便tiện 力lực 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。
佛Phật 言ngôn 。
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 念niệm 。 布bố 施thí 佛Phật 。 若nhược 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 。 若nhược 人nhân 。 若nhược 非phi 人nhân 。 是thị 時thời 不bất 生sanh 布bố 施thí 想tưởng 。 受thọ 者giả 想tưởng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 相tương/tướng 空không 。 無vô 生sanh 。 無vô 定định 相tương/tướng 。 無vô 所sở 轉chuyển 。 入nhập 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 作tác 無vô 起khởi 相tương/tướng 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 是thị 。 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。 增tăng 益ích 善thiện 根căn 故cố 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 布bố 施thí 不bất 受thọ 世thế 間gian 果quả 報báo 。 但đãn 欲dục 救cứu 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 念niệm 。 持trì 戒giới 時thời 不bất 墮đọa 。 婬dâm 怒nộ 癡si 中trung 。 亦diệc 不bất 墮đọa 諸chư 煩phiền 惱não 。 纏triền 縛phược 及cập 諸chư 不bất 善thiện 破phá 道Đạo 法Pháp 。 若nhược 慳san 貪tham 。 破phá 戒giới 。 瞋sân 恚khuể 。 懈giải 怠đãi 。 亂loạn 意ý 。 愚ngu 癡si 。 慢mạn 。 大đại 慢mạn 。 慢mạn 慢mạn 。 我ngã 慢mạn 。 增tăng 上thượng 慢mạn 。 不bất 如như 慢mạn 。 邪tà 慢mạn 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 心tâm 。 若nhược 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 相tương/tướng 空không 。 無vô 生sanh 。 無vô 定định 相tương/tướng 。 無vô 所sở 轉chuyển 。 入nhập 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 作tác 無vô 起khởi 相tương/tướng 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 是thị 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。 增tăng 益ích 善thiện 根căn 故cố 。 行hành 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 持trì 戒giới 不bất 受thọ 。 世thế 間gian 果quả 報báo 。 但đãn 欲dục 救cứu 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 行hành 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 念niệm 。 方phương 便tiện 力lực 成thành 就tựu 故cố 。 行hành 見kiến 諦Đế 道đạo 。 思tư 惟duy 道đạo 。 亦diệc 不bất 取thủ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 阿A 那Na 含Hàm 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 知tri 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 空không 。 無vô 生sanh 。 無vô 定định 相tương/tướng 。 無vô 所sở 轉chuyển 。 雖tuy 行hành 是thị 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 而nhi 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 入nhập 初sơ 禪thiền 乃nãi 至chí 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 入nhập 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 雖tuy 出xuất 入nhập 諸chư 禪thiền 。 而nhi 不bất 受thọ 果quả 報báo 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 是thị 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 知tri 諸chư 禪thiền 定định 自tự 相tương/tướng 空không 。 無vô 生sanh 。 無vô 定định 相tương/tướng 。 無vô 所sở 轉chuyển 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 精tinh 進tấn 不bất 受thọ 世thế 間gian 果quả 報báo 。 但đãn 欲dục 救cứu 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 行hành 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 念niệm 。 入nhập 八bát 背bối/bội 捨xả 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 亦diệc 不bất 證chứng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 乃nãi 至chí 不bất 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 知tri 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 空không 。 無vô 生sanh 。 無vô 定định 相tương/tướng 。 無vô 所sở 轉chuyển 。
復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 學học 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 乃nãi 至chí 未vị 得đắc 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 未vị 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 未vị 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 應ưng 如như 是thị 行hành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 知tri 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 空không 。 無vô 生sanh 。 無vô 定định 相tương/tướng 。 無vô 所sở 轉chuyển 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 行hành 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 受thọ 果quả 報báo 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 何hà 以dĩ 故cố 作tác 是thị 麁thô 問vấn 。
不bất 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 不bất 具cụ 足túc 善thiện 根căn 。 不bất 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 當đương 得đắc 薩Tát 婆Bà 若Nhã 不phủ 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
若nhược 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 所sở 有hữu 性tánh 畢tất 竟cánh 空không 。 畢tất 竟cánh 空không 中trung 。 種chúng 善thiện 根căn 。 不bất 種chúng 善thiện 根căn 等đẳng 無vô 異dị 。
若nhược 爾nhĩ 者giả 。 可khả 不bất 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 不bất 種chúng 善thiện 根căn 。 不bất 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 得đắc 薩Tát 婆Bà 若Nhã 耶da 。
復phục 有hữu 人nhân 疑nghi 言ngôn 。
得đắc 薩Tát 婆Bà 若Nhã 更cánh 有hữu 種chủng 種chủng 門môn 。 可khả 不bất 須tu 種chúng 善thiện 根căn 等đẳng 。
是thị 故cố 問vấn 佛Phật 。 佛Phật 答đáp 。
若nhược 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 。 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 尚thượng 難nan 得đắc 。 何hà 況huống 不phủ 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。
以dĩ 畢tất 竟cánh 空không 中trung 。 無vô 有hữu 福phước 以dĩ 非phi 福phước 。 何hà 以dĩ 但đãn 以dĩ 福phước 德đức 故cố 得đắc 。
佛Phật 答đáp 。
以dĩ 世thế 諦đế 中trung 有hữu 福phước 故cố 得đắc 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 為vi 眾chúng 生sanh 著trước 無vô 所sở 有hữu 故cố 問vấn 。 佛Phật 以dĩ 不bất 著trước 有hữu 法pháp 答đáp 。 所sở 謂vị 。
精tinh 進tấn 修tu 福phước 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 不bất 修tu 福phước 。
如như 受thọ 乞khất 食thực 道Đạo 人Nhân 。 至chí 一nhất 聚tụ 落lạc 。 從tùng 一nhất 家gia 至chí 一nhất 家gia 。 乞khất 食thực 不bất 得đắc 。 見kiến 一nhất 餓ngạ 狗cẩu 飢cơ 臥ngọa 。 以dĩ 杖trượng 打đả 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 畜súc 生sanh 無vô 智trí 。 我ngã 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 家gia 家gia 求cầu 食thực 。 尚thượng 不bất 能năng 得đắc 。 何hà 況huống 汝nhữ 臥ngọa 而nhi 望vọng 得đắc 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。
世Thế 尊Tôn 。 有hữu 是thị 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 等đẳng 因nhân 緣duyên 。 何hà 故cố 不bất 得đắc 其kỳ 果quả 報báo 。
佛Phật 答đáp 。
離ly 方phương 便tiện 故cố 。
方phương 便tiện
者giả 。 所sở 謂vị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 雖tuy 見kiến 諸chư 佛Phật 色sắc 身thân 。 不bất 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 眼nhãn 見kiến 法Pháp 身thân 。 雖tuy 少thiểu 種chúng 善thiện 根căn 。 而nhi 不bất 具cụ 足túc 。 雖tuy 得đắc 善Thiện 知Tri 識Thức 。 不bất 親thân 近cận 諮tư 受thọ 。
又hựu 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 所sở 謂vị 。
菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 以dĩ 有hữu 。 無vô 心tâm 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。
有hữu 心tâm
者giả 。 所sở 謂vị 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 布bố 施thí 。 念niệm 諸chư 佛Phật 種chủng 種chủng 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 布bố 施thí 。
無vô 心tâm
者giả 。 若nhược 施thí 佛Phật 乃nãi 至chí 凡phàm 人nhân 。 不bất 生sanh 三tam 想tưởng 。 所sở 謂vị 施thí 者giả 。 受thọ 者giả 。 財tài 物vật 。
何hà 以dĩ 故cố 。 施thí 物vật 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 相tương/tướng 空không 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 常thường 不bất 生sanh 。 無vô 定định 相tương/tướng 。 若nhược 一nhất 。 若nhược 異dị 。 若nhược 常thường 。 若nhược 無vô 常thường 等đẳng 。 是thị 法pháp 自tự 相tương/tướng 空không 故cố 。 不bất 可khả 轉chuyển 。 安an 住trụ 如như 中trung 故cố 。
如như 是thị 觀quán 。 即tức 入nhập 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 所sở 謂vị 無vô 作tác 無vô 起khởi 相tương/tướng 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 所sở 能năng 作tác 。 不bất 生sanh 高cao 心tâm 。 無vô 所sở 悕hy 望vọng 。
如như 是thị 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 能năng 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。 離ly 不bất 善thiện 根căn 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。
布bố 施thí 若nhược 多đa 。 若nhược 少thiểu 。 不bất 受thọ 世thế 間gian 果quả 報báo 。 但đãn 欲dục 救cứu 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。
菩Bồ 薩Tát 布bố 施thí 。 眾chúng 生sanh 有hữu 量lượng 有hữu 限hạn 。 作tác 是thị 念niệm 。
我ngã 先tiên 世thế 不bất 行hành 深thâm 福phước 德đức 。 今kim 不bất 能năng 廣quảng 施thí 眾chúng 生sanh 。 我ngã 今kim 當đương 深thâm 實thật 多đa 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 是thị 果quả 報báo 已dĩ 。 能năng 具cụ 足túc 利lợi 益ích 。 廣quảng 施thí 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 若nhược 今kim 世thế 利lợi 。 若nhược 後hậu 世thế 利lợi 。 若nhược 道Đạo 德đức 利lợi 。
無vô 如như 是thị 方phương 便tiện 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 。 得đắc 真chân 知tri 識thức 。 尚thượng 不bất 得đắc 。 何hà 況huống 不bất 供cúng 養dường 。
餘dư 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 如như 是thị 。
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát 十thập 五ngũ