大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 8
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch
大Đại 智Trí 度Độ 初Sơ 品Phẩm 中Trung 放Phóng 光Quang 釋Thích 論Luận 第Đệ 十Thập 四Tứ 之Chi 餘Dư (# 卷quyển 第đệ 八bát )#
龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo
後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
【# 經kinh 】# 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 以dĩ 常thường 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 亦diệc 至chí 東đông 方phương 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 遇ngộ 斯tư 光quang 者giả 。 必tất 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
上thượng 已dĩ 舉cử 身thân 微vi 笑tiếu 及cập 放phóng 。 毛mao 孔khổng 光quang 明minh 。 今kim 何hà 以dĩ 復phục 放phóng 常thường 光quang 而nhi 照chiếu 十thập 方phương 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 見kiến 異dị 光quang 明minh 。 謂vị 非phi 佛Phật 光quang 。
見kiến 佛Phật 常thường 光quang 轉chuyển 大đại 。 心tâm 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 實thật 佛Phật 光quang 。 便tiện 畢tất 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 為vi
常thường 光quang
答đáp 曰viết 。
佛Phật 身thân 四tứ 邊biên 各các 一nhất 丈trượng 光quang 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 生sanh 便tiện 有hữu 此thử 。 是thị 三tam 十thập 二nhị 相tướng 之chi 一nhất 。 名danh 為vi 丈trượng 光quang 相tướng 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 。 光quang 常thường 一nhất 丈trượng 而nhi 不bất 多đa 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 常thường 光quang 無vô 量lượng 。 常thường 照chiếu 十thập 方phương 世thế 界giới 。
釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 神thần 通thông 身thân 光quang 無vô 量lượng 。 或hoặc 一nhất 丈trượng 。 百bách 丈trượng 。 千thiên 萬vạn 億ức 。 乃nãi 至chí 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。 如như 諸chư 佛Phật 常thường 法Pháp 。
但đãn 於ư 五ngũ 濁trược 世thế 。 為vi 眾chúng 生sanh 少thiểu 德đức 。 少thiểu 智trí 故cố 。 受thọ 一nhất 丈trượng 光quang 明minh 。 若nhược 受thọ 多đa 光quang 。 今kim 眾chúng 生sanh 薄bạc 福phước 鈍độn 根căn 。 目mục 不bất 堪kham 其kỳ 明minh 。 如như 人nhân 見kiến 天thiên 身thân 眼nhãn 則tắc 失thất 明minh 。 以dĩ 光quang 盛thịnh 眼nhãn 微vi 故cố 。
若nhược 眾chúng 生sanh 利lợi 根căn 福phước 重trọng/trùng 。 佛Phật 則tắc 為vi 之chi 現hiện 。 無vô 量lượng 光quang 明minh 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 見kiến 佛Phật 。 常thường 光quang 歡hoan 喜hỷ 得đắc 度độ 。 譬thí 如như 國quốc 王vương 。 以dĩ 常thường 食thực 之chi 餘dư 。 賜tứ 諸chư 群quần 下hạ 。 得đắc 者giả 大đại 喜hỷ 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 人nhân 見kiến 佛Phật 。 種chủng 種chủng 餘dư 光quang 。 心tâm 不bất 歡hoan 喜hỷ 。 見kiến 佛Phật 常thường 光quang 必tất 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。
【# 經Kinh 】#
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 遍biến 覆phú 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 熙hi 怡di 而nhi 笑tiếu 。 從tùng 其kỳ 舌thiệt 根căn 。 出xuất 無vô 量lượng 千thiên 萬vạn 億ức 光quang 。 是thị 一nhất 一nhất 光quang 。 化hóa 成thành 千thiên 葉diệp 金kim 色sắc 寶bảo 華hoa 。 是thị 諸chư 華hoa 上thượng 。 皆giai 有hữu 化hóa 佛Phật 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 眾chúng 生sanh 聞văn 者giả 。 必tất 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 復phục 至chí 十thập 方phương 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 大đại 德đức 尊tôn 重trọng 。 何hà 以dĩ 故cố 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 似tự 如như 輕khinh 相tương/tướng 。
答đáp 曰viết 。
上thượng 三tam 種chủng 放phóng 光quang 。 照chiếu 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 度độ 脫thoát 。 今kim 欲dục 口khẩu 說thuyết 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 甚thậm 深thâm 。 難nan 解giải 。 難nan 知tri 。 難nan 可khả 信tín 受thọ 。 是thị 故cố 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 為vi 證chứng 。 舌thiệt 相tướng 如như 是thị 。 語ngữ 必tất 真chân 實thật 。
如như 昔tích 一nhất 時thời 。 佛Phật 於ư 舍xá 婆bà 提đề 國quốc 受thọ 歲tuế 竟cánh 。 阿A 難Nan 從tùng 佛Phật 。 遊du 行hành 諸chư 國quốc 。 欲dục 到đáo 婆Bà 羅La 門Môn 城thành 。
婆Bà 羅La 門Môn 城thành 王vương 知tri 佛Phật 神thần 德đức 。 能năng 化hóa 眾chúng 人nhân 感cảm 動động 群quần 心tâm 。 今kim 來lai 到đáo 此thử 。 誰thùy 復phục 樂nhạo/nhạc/lạc 我ngã 。 便tiện 作tác 制chế 限hạn 。
若nhược 有hữu 與dữ 佛Phật 食thực 。 聽thính 佛Phật 語ngữ 者giả 。 輸du 五ngũ 百bách 金kim 錢tiền 。
作tác 制chế 限hạn 後hậu 。 佛Phật 到đáo 其kỳ 國quốc 。 將tương 阿A 難Nan 持trì 鉢bát 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 城thành 中trung 眾chúng 人nhân 皆giai 閉bế 門môn 不bất 應ưng 。 佛Phật 空không 鉢bát 而nhi 出xuất 。
是thị 時thời 。 一nhất 家gia 有hữu 一nhất 老lão 使sử 人nhân 。 持trì 破phá 瓦ngõa 器khí 。 盛thịnh 臭xú 潘phan 淀# 。 出xuất 門môn 棄khí 之chi 。 見kiến 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 空không 鉢bát 而nhi 來lai 。 老lão 使sử 人nhân 見kiến 佛Phật 相tướng 好hảo 。
金kim 色sắc 。 白bạch 毛mao 。 肉nhục 髻kế 。 丈trượng 光quang 。 鉢bát 空không 無vô 食thực 。 見kiến 已dĩ 思tư 惟duy 。
如như 此thử 神thần 人nhân 應ưng 食thực 天thiên 廚# 。 今kim 自tự 降giáng/hàng 身thân 持trì 鉢bát 行hành 乞khất 。 必tất 是thị 大đại 慈từ 愍mẫn 一nhất 切thiết 故cố 。
信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 欲dục 好hảo/hiếu 供cúng 養dường 。 無vô 由do 如như 願nguyện 。 慚tàm 愧quý 白bạch 佛Phật 。
思tư 欲dục 設thiết 供cung 。 更cánh 不bất 能năng 得đắc 。 今kim 此thử 弊tệ 食thực 。 佛Phật 須tu 者giả 可khả 取thủ 。
佛Phật 知tri 其kỳ 心tâm 。 信tín 敬kính 清thanh 淨tịnh 。 伸thân 手thủ 以dĩ 鉢bát 。 受thọ 其kỳ 施thí 食thực 。 佛Phật 時thời 即tức 笑tiếu 。 出xuất 五ngũ 色sắc 光quang 。 普phổ 照chiếu 天thiên 地địa 。 還hoàn 從tùng 眉mi 間gian 相tương/tướng 入nhập 。
阿A 難Nan 合hợp 掌chưởng 。 長trường 跪quỵ 白bạch 佛Phật 。
唯dụy 然nhiên 。
世Thế 尊Tôn 。 今kim 笑tiếu 因nhân 緣duyên 。 願nguyện 聞văn 其kỳ 意ý 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
汝nhữ 見kiến 老lão 女nữ 人nhân 信tín 心tâm 施thí 佛Phật 食thực 不phủ 。
阿A 難Nan 言ngôn 。
見kiến 。
佛Phật 言ngôn 。
是thị 老lão 女nữ 人nhân 。 施thí 佛Phật 食thực 故cố 。 十thập 五ngũ 劫kiếp 中trung 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 受thọ 福phước 快khoái 樂lạc 。 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 後hậu 得đắc 男nam 子tử 身thân 。 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。
爾nhĩ 時thời 佛Phật 邊biên 有hữu 一nhất 婆Bà 羅La 門Môn 立lập 。 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
汝nhữ 是thị 日nhật 種chủng 剎sát 利lợi 姓tánh 。 淨tịnh 飯phạn 國quốc 王vương 之chi 太thái 子tử 。
而nhi 以dĩ 食thực 故cố 大đại 妄vọng 語ngữ 。 如như 此thử 臭xú 食thực 報báo 何hà 重trọng/trùng 。
是thị 時thời 。 佛Phật 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 覆phú 面diện 上thượng 至chí 髮phát 際tế 。 語ngứ 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
汝nhữ 見kiến 經kinh 書thư 。 頗phả 有hữu 如như 此thử 舌thiệt 人nhân 而nhi 作tác 妄vọng 語ngữ 不phủ 。
婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
若nhược 人nhân 舌thiệt 能năng 覆phú 鼻tị 。 言ngôn 無vô 虛hư 妄vọng 。 何hà 況huống 乃nãi 至chí 髮phát 際tế 。 我ngã 心tâm 信tín 佛Phật 。 必tất 不bất 妄vọng 語ngữ 。 不bất 解giải 小tiểu 施thí 報báo 多đa 如như 是thị 。
佛Phật 告cáo 婆Bà 羅La 門Môn 。
汝nhữ 頗phả 曾tằng 見kiến 。 世thế 所sở 希hy 有hữu 。 難nan 見kiến 事sự 不phủ 。
婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
見kiến 。 我ngã 曾tằng 共cộng 婆Bà 羅La 門Môn 道đạo 中trung 行hành 。 見kiến 一nhất 尼ni 拘câu 盧lô 陀đà 樹thụ 。 蔭ấm 覆phú 賈cổ 客khách 。 五ngũ 百bách 乘thừa 車xa 。 蔭ấm 猶do 不bất 盡tận 。 是thị 謂vị 希hy 有hữu 難nan 見kiến 事sự 也dã 。
佛Phật 言ngôn 。
此thử 樹thụ 種chủng 子tử 。 其kỳ 形hình 大đại 小tiểu 。
答đáp 言ngôn 。
大đại 如như 芥giới 子tử 。 三tam 分phân 之chi 一nhất 。
佛Phật 言ngôn 。
誰thùy 當đương 信tín 汝nhữ 言ngôn 者giả 。 樹thụ 大đại 乃nãi 爾nhĩ 。 而nhi 種chủng 子tử 甚thậm 小tiểu 。
婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
實thật 爾nhĩ 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 眼nhãn 見kiến 之chi 。 非phi 虛hư 妄vọng 也dã 。
佛Phật 言ngôn 。
我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 見kiến 老lão 女nữ 人nhân 淨tịnh 信tín 心tâm 施thí 佛Phật 。 得đắc 大đại 果quả 報báo 。 亦diệc 如như 此thử 樹thụ 。 因nhân 少thiểu 報báo 多đa 。 又hựu 是thị 如Như 來Lai 。 福phước 田điền 良lương 美mỹ 。 之chi 所sở 致trí 也dã 。
婆Bà 羅La 門Môn 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 悔hối 過quá 向hướng 佛Phật 。
我ngã 心tâm 無vô 狀trạng 。 愚ngu 不bất 信tín 佛Phật 。
佛Phật 為vi 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 。 得đắc 初sơ 道Đạo 果Quả 。 即tức 時thời 舉cử 手thủ 大đại 發phát 聲thanh 言ngôn 。
一nhất 切thiết 眾chúng 人nhân 。 甘cam 露lộ 門môn 開khai 。 如như 何hà 不bất 出xuất 。
城thành 中trung 一nhất 切thiết 。 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 皆giai 送tống 五ngũ 百bách 金kim 錢tiền 與dữ 王vương 。 迎nghênh 佛Phật 供cúng 養dường 。 皆giai 言ngôn 。
得đắc 甘cam 露lộ 味vị 。 誰thùy 當đương 惜tích 此thử 五ngũ 百bách 金kim 錢tiền 。
眾chúng 人nhân 皆giai 去khứ 。 制chế 限hạn 法pháp 破phá 。
是thị 婆Bà 羅La 門Môn 。 王vương 亦diệc 共cộng 臣thần 民dân 。 歸quy 命mạng 佛Phật 法Pháp 。 城thành 人nhân 一nhất 切thiết 皆giai 得đắc 淨tịnh 信tín 。
如như 是thị 佛Phật 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 為vì 不bất 信tín 者giả 故cố 。
問vấn 曰viết 。
如như 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 。 出xuất 舌thiệt 相tướng 覆phú 面diện 。 今kim 舌thiệt 相tướng 光quang 明minh 。 何hà 以dĩ 乃nãi 至chí 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。
答đáp 曰viết 。
覆phú 面diện 髮phát 際tế 。 為vi 小tiểu 信tín 故cố 。 今kim 為vi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 大đại 事sự 興hưng 故cố 。 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 覆phú 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。
問vấn 曰viết 。
是thị 一nhất 城thành 中trung 人nhân 。 盡tận 得đắc 見kiến 此thử 覆phú 面diện 舌thiệt 相tướng 。 猶do 尚thượng 為vi 難nan 。 何hà 況huống 今kim 說thuyết 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 切thiết 大đại 會hội 。 此thử 及cập 他tha 方phương 無vô 量lượng 眾chúng 集tập 而nhi 得đắc 盡tận 見kiến 。
又hựu 以dĩ 人nhân 目mục 所sở 覩đổ 不bất 過quá 數số 里lý 。 今kim 言ngôn 遍biến 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 無vô 乃nãi 大đại 而nhi 難nan 信tín 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 以dĩ 方phương 便tiện 。 借tá 其kỳ 神thần 力lực 。 能năng 令linh 一nhất 切thiết 。 皆giai 見kiến 舌thiệt 相tướng 覆phú 此thử 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 若nhược 不bất 加gia 神thần 力lực 。 雖tuy 復phục 十thập 住trụ 亦diệc 不bất 知tri 佛Phật 心tâm 。 若nhược 加gia 神thần 力lực 。 乃nãi 至chí 畜súc 生sanh 。 能năng 知tri 佛Phật 心tâm 。
如như 《# 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 》# 後hậu 品phẩm 中trung 說thuyết 。
一nhất 切thiết 眾chúng 人nhân 。 皆giai 見kiến 阿a 閦súc 佛Phật 會hội 。 與dữ 眼nhãn 作tác 對đối 。
亦diệc 如như 佛Phật 說thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 世thế 界giới 種chủng 種chủng 嚴nghiêm 淨tịnh 。 阿A 難Nan 言ngôn 。
唯duy 願nguyện 欲dục 見kiến 。
佛Phật 時thời 即tức 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 會hội 。 皆giai 見kiến 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 世thế 界giới 嚴nghiêm 淨tịnh 。
見kiến 佛Phật 舌thiệt 相tướng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
佛Phật 以dĩ 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 遍biến 覆phú 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 便tiện 笑tiếu 。 笑tiếu 因nhân 緣duyên 。 如như 上thượng 說thuyết 。
問vấn 曰viết 。
前tiền 已dĩ 出xuất 舌thiệt 相tướng 光quang 明minh 。 今kim 何hà 以dĩ 故cố 。 舌thiệt 根căn 復phục 放phóng 光quang 明minh 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 令linh 一nhất 切thiết 。 得đắc 重trọng/trùng 信tín 故cố 。
又hựu 以dĩ 舌thiệt 相tướng 色sắc 如như 珊san 瑚hô 。 金kim 光quang 明minh 淨tịnh 。 共cộng 相tương 發phát 起khởi 。 故cố 復phục 放phóng 光quang 。
復phục 次thứ 。 是thị 諸chư 光quang 明minh 。 變biến 成thành 千thiên 葉diệp 金kim 色sắc 寶bảo 華hoa 。 從tùng 舌thiệt 相tướng 出xuất 此thử 千thiên 葉diệp 金kim 色sắc 寶bảo 華hoa 。 光quang 明minh 徹triệt 照chiếu 。 如như 日nhật 初sơ 出xuất 。
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 故cố 光quang 明minh 中trung 變biến 化hóa 作tác 此thử 寶bảo 華hoa 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 欲dục 坐tọa 故cố 。
問vấn 曰viết 。
諸chư 床sàng 可khả 坐tọa 。 何hà 必tất 蓮liên 華hoa 。
答đáp 曰viết 。
床sàng 為vi 世thế 界giới 白bạch 衣y 坐tọa 法pháp 。
又hựu 以dĩ 蓮liên 華hoa 軟nhuyễn 淨tịnh 。 欲dục 現hiện 神thần 力lực 。 能năng 坐tọa 其kỳ 上thượng 令linh 花hoa 不bất 壞hoại 故cố 。 又hựu 以dĩ 莊trang 嚴nghiêm 妙diệu 法Pháp 座tòa 故cố 。 又hựu 以dĩ 諸chư 華hoa 皆giai 小tiểu 。 無vô 如như 此thử 華hoa 香hương 淨tịnh 大đại 者giả 。 人nhân 中trung 蓮liên 華hoa 。 大đại 不bất 過quá 尺xích 。 漫mạn 陀đà 耆kỳ 尼ni 池trì 。 及cập 阿a 那na 婆bà 達đạt 多đa 。 池trì 中trung 蓮liên 華hoa 。 大đại 如như 車xa 蓋cái 。 天thiên 上thượng 寶bảo 蓮liên 華hoa 復phục 大đại 於ư 此thử 。 是thị 則tắc 可khả 容dung 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 佛Phật 所sở 坐tọa 華hoa 。 復phục 勝thắng 於ư 此thử 。 百bách 千thiên 萬vạn 倍bội 。
又hựu 如như 此thử 華hoa 華hoa 臺đài 。 嚴nghiêm 淨tịnh 香hương 妙diệu 可khả 坐tọa 。
復phục 次thứ 。 劫kiếp 盡tận 燒thiêu 時thời 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 眾chúng 生sanh 福phước 德đức 。 因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。 十thập 方phương 風phong 至chí 。 相tương 對đối 相tương 觸xúc 。 能năng 持trì 大đại 水thủy 。 水thủy 上thượng 有hữu 一nhất 千thiên 頭đầu 人nhân 。 二nhị 千thiên 手thủ 足túc 。 名danh 為vi 韋vi 紐nữu 。 是thị 人nhân 臍tề 中trung 出xuất 千thiên 葉diệp 金kim 色sắc 妙diệu 寶bảo 蓮liên 花hoa 。 其kỳ 光quang 大đại 明minh 。 如như 萬vạn 日nhật 俱câu 照chiếu 。 華hoa 中trung 有hữu 人nhân 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 此thử 人nhân 復phục 有hữu 。 無vô 量lượng 光quang 明minh 。 名danh 曰viết 梵Phạm 天Thiên 王vương 。 此thử 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 心tâm 生sanh 八bát 子tử 。 八bát 子tử 生sanh 天thiên 地địa 人nhân 民dân 。
是thị 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 於ư 諸chư 婬dâm 瞋sân 。 已dĩ 盡tận 無vô 餘dư 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 。
若nhược 有hữu 人nhân 修tu 禪thiền 淨tịnh 行hạnh 。 斷đoạn 除trừ 婬dâm 欲dục 。 名danh 為vi 行hành 梵Phạm 道Đạo 。
佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 或hoặc 名danh 法Pháp 輪luân 。 或hoặc 名danh 梵Phạm 輪luân 。 是thị 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 上thượng 。 是thị 故cố 諸chư 佛Phật 。 隨tùy 世thế 俗tục 故cố 。 於ư 寶bảo 華hoa 上thượng 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 聞văn 此thử 法Pháp 者giả 。 畢tất 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。
問vấn 曰viết 。
釋Thích 迦Ca 文Văn 尼Ni 。 佛Phật 化hóa 作tác 無vô 量lượng 。 千thiên 萬vạn 億ức 諸chư 佛Phật 。 云vân 何hà 一nhất 時thời 能năng 說thuyết 法Pháp 耶da 。 如như 《# 阿a 毘tỳ 曇đàm 》# 說thuyết 。
一nhất 時thời 無vô 二nhị 心tâm 。
若nhược 化hóa 佛Phật 語ngữ 時thời 。 化hóa 主chủ 應ưng 默mặc 。 化hóa 主chủ 語ngữ 時thời 化hóa 亦diệc 應ưng 默mặc 。 云vân 何hà 一nhất 時thời 皆giai 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。
答đáp 曰viết 。
如như 此thử 說thuyết 者giả 。 外ngoại 道đạo 及cập 聲Thanh 聞Văn 變biến 化hóa 法pháp 耳nhĩ 。
如như 佛Phật 變biến 化hóa 。 無vô 量lượng 三tam 昧muội 。 力lực 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 是thị 故cố 佛Phật 自tự 語ngữ 時thời 。 無vô 量lượng 千thiên 萬vạn 億ức 。 化hóa 佛Phật 亦diệc 一nhất 時thời 皆giai 語ngữ 。
又hựu 諸chư 外ngoại 道đạo 及cập 聲Thanh 聞Văn 化hóa 不bất 能năng 作tác 化hóa 。 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 化hóa 復phục 作tác 化hóa 。
諸chư 外ngoại 道đạo 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 滅diệt 後hậu 不bất 能năng 留lưu 化hóa 。 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 自tự 身thân 滅diệt 度độ 後hậu 。 復phục 能năng 留lưu 化hóa 。 如như 佛Phật 無vô 異dị 。
復phục 次thứ 。 《# 阿a 毘tỳ 曇đàm 》# 中trung 。 一nhất 時thời 無vô 二nhị 心tâm 。 今kim 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 當đương 化hóa 語ngữ 時thời 。 亦diệc 不bất 有hữu 心tâm 。 佛Phật 心tâm 念niệm 化hóa 。 欲dục 令linh 化hóa 語ngữ 即tức 便tiện 皆giai 語ngữ 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 今kim 欲dục 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 何hà 以dĩ 令linh 化hóa 佛Phật 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。
答đáp 曰viết 。
是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 及cập 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 法pháp 無vô 異dị 。
是thị 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如như 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 沒một 在tại 世thế 界giới 有hữu 盡tận 法pháp 中trung 。 或hoặc 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 共cộng 合hợp 。 是thị 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 至chí 佛Phật 道Đạo 。 以dĩ 是thị 故cố 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 與dữ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 法pháp 無vô 異dị 。
般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 莊trang 嚴nghiêm 。 二nhị 者giả 。 未vị 莊trang 嚴nghiêm 。 如như 人nhân 著trước 好hảo 瓔anh 珞lạc 。 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 身thân 。 有hữu 人nhân 不bất 著trước 。 名danh 未vị 莊trang 嚴nghiêm 。 亦diệc 如như 國quốc 王vương 將tương 諸chư 官quan 從tùng 。 是thị 名danh 王vương 來lai 。 若nhược 無vô 官quan 從tùng 。 是thị 名danh 獨độc 身thân 。
如như 是thị 東đông 方phương 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 亦diệc 爾nhĩ 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 佛Phật 有hữu 如như 是thị 大đại 神thần 力lực 。 無vô 數số 千thiên 萬vạn 億ức 化hóa 佛Phật 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 度độ 脫thoát 一nhất 切thiết 。 應ưng 盡tận 得đắc 度độ 。 不bất 應ưng 有hữu 殘tàn 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 三tam 障chướng 。
三tam 惡ác 道đạo 中trung 。 眾chúng 生sanh 不bất 能năng 解giải 知tri 。 人nhân 中trung 。 天thiên 上thượng 。 若nhược 大đại 小tiểu 。 若nhược 大đại 老lão 。 若nhược 大đại 病bệnh 。 及cập 上thượng 無vô 色sắc 。 無vô 想tưởng 天thiên 。 皆giai 不bất 能năng 聞văn 。 不bất 能năng 知tri 。
問vấn 曰viết 。
諸chư 能năng 聞văn 。 能năng 知tri 者giả 。 何hà 以dĩ 不bất 皆giai 得đắc 道Đạo 。
答đáp 曰viết 。
是thị 亦diệc 不bất 應ưng 盡tận 得đắc 道Đạo 。
何hà 以dĩ 故cố 。 結kết 使sử 。 業nghiệp 障chướng 故cố 。
有hữu 人nhân 於ư 結kết 使sử 重trọng/trùng 。 常thường 為vi 結kết 使sử 覆phú 心tâm 。 以dĩ 是thị 故cố 不bất 盡tận 得đắc 道Đạo 。
問vấn 曰viết 。
當đương 令linh 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 應ưng 遣khiển 化hóa 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 無vô 三tam 障chướng 。 何hà 以dĩ 不bất 聞văn 。
答đáp 曰viết 。
當đương 今kim 眾chúng 生sanh 。 生sanh 在tại 惡ác 世thế 。 則tắc 入nhập 三tam 障chướng 中trung 。
生sanh 在tại 佛Phật 後hậu 。 不bất 善thiện 業nghiệp 報báo 。 或hoặc 有hữu 世thế 界giới 。 惡ác 罪tội 業nghiệp 障chướng 。 或hoặc 有hữu 厚hậu 重trọng 結kết 使sử 障chướng 。 墮đọa 在tại 佛Phật 後hậu 。 人nhân 多đa 為vi 厚hậu 重trọng 結kết 使sử 所sở 障chướng 。
或hoặc 婬dâm 欲dục 薄bạc 而nhi 瞋sân 恚khuể 厚hậu 。 瞋sân 恚khuể 薄bạc 而nhi 婬dâm 欲dục 厚hậu 。 婬dâm 欲dục 薄bạc 而nhi 愚ngu 癡si 厚hậu 。 愚ngu 癡si 薄bạc 而nhi 瞋sân 恚khuể 厚hậu 。 如như 是thị 等đẳng 展triển 轉chuyển 互hỗ 有hữu 厚hậu 薄bạc 。
是thị 結kết 使sử 障chướng 故cố 。 不bất 聞văn 。 不bất 知tri 化hóa 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 不bất 見kiến 諸chư 佛Phật 光quang 明minh 。 何hà 況huống 得đắc 道Đạo 。
譬thí 如như 日nhật 出xuất 。 盲manh 人nhân 不bất 見kiến 。 便tiện 謂vị 世thế 間gian 無vô 有hữu 日nhật 月nguyệt 。 日nhật 有hữu 何hà 咎cữu 。
又hựu 如như 雷lôi 電điện 震chấn 地địa 。 聾lung 人nhân 不bất 聞văn 。 聲thanh 有hữu 何hà 過quá 。
今kim 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 常thường 說thuyết 經Kinh 法pháp 。 常thường 遣khiển 化hóa 佛Phật 至chí 十thập 方phương 世thế 界giới 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 罪tội 業nghiệp 盲manh 聾lung 故cố 。 不bất 聞văn 法Pháp 聲thanh 。 以dĩ 是thị 故cố 不bất 盡tận 聞văn 見kiến 。 雖tuy 復phục 聖thánh 人nhân 有hữu 大đại 慈từ 心tâm 。 不bất 能năng 令linh 皆giai 聞văn 。 皆giai 見kiến 。 若nhược 罪tội 欲dục 滅diệt 。 福phước 將tương 生sanh 者giả 。 是thị 時thời 乃nãi 得đắc 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。
【# 經Kinh 】#
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 故cố 在tại 師sư 子tử 座tòa 。 入nhập 師sư 子tử 遊du 戲hí 三tam 昧muội 。 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 感cảm 動động 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
此thử 三tam 昧muội 何hà 以dĩ 名danh
師sư 子tử 遊du 戲hí
答đáp 曰viết 。
譬thí 如như 師sư 子tử 搏bác 鹿lộc 。 自tự 在tại 戲hí 樂lạc 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 入nhập 此thử 三tam 昧muội 。 能năng 種chủng 種chủng 迴hồi 轉chuyển 此thử 地địa 。 令linh 六lục 反phản 震chấn 動động 。
復phục 次thứ 。 師sư 子tử 遊du 戲hí 。 譬thí 如như 師sư 子tử 戲hí 日nhật 。 諸chư 獸thú 安an 隱ẩn 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 入nhập 是thị 三tam 昧muội 時thời 。 震chấn 動động 三Tam 千Thiên 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 能năng 令linh 三tam 惡ác 眾chúng 生sanh 。 一nhất 時thời 得đắc 息tức 。 皆giai 得đắc 安an 隱ẩn 。
復phục 次thứ 。 佛Phật 名danh 人nhân 師sư 子tử 。 師sư 子tử 遊du 戲hí 三tam 昧muội 。 是thị 佛Phật 戲hí 三tam 昧muội 也dã 。 入nhập 此thử 三tam 昧muội 時thời 。 令linh 此thử 大đại 地địa 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 一nhất 切thiết 地địa 獄ngục 。 惡ác 道đạo 眾chúng 生sanh 。 皆giai 蒙mông 解giải 脫thoát 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 是thị 名danh 為vi 戲hí 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 。 入nhập 此thử 三tam 昧muội 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 動động 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 出xuất 三tam 惡ác 道đạo 眾chúng 生sanh 。 著trước 二nhị 道đạo 中trung 故cố 。
復phục 次thứ 。 上thượng 三tam 種chủng 變biến 化hóa 。 出xuất 自tự 佛Phật 身thân 。 人nhân 或hoặc 信tín 心tâm 不bất 深thâm 。 今kim 動động 大đại 地địa 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 知tri 佛Phật 神thần 力lực 無vô 量lượng 。 能năng 令linh 外ngoại 物vật 皆giai 動động 。 信tín 淨tịnh 心tâm 喜hỷ 。 皆giai 得đắc 離ly 苦khổ 。
問vấn 曰viết 。
有hữu 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 及cập 諸chư 天thiên 亦diệc 能năng 動động 地địa 。 何hà 以dĩ 獨độc 言ngôn 。 是thị 佛Phật 神thần 力lực 。
答đáp 曰viết 。
諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 及cập 諸chư 天thiên 不bất 能năng 具cụ 足túc 動động 。 唯duy 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 能năng 令linh 大đại 地địa 六lục 種chủng 震chấn 動động 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 。 震chấn 動động 三Tam 千Thiên 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 知tri 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 無vô 常thường 故cố 。 有hữu 諸chư 人nhân 言ngôn 。
大đại 地địa 及cập 日nhật 月nguyệt 。 須Tu 彌Di 。 大đại 海hải 。 是thị 皆giai 有hữu 常thường 。
是thị 以dĩ 世Thế 尊Tôn 。 六lục 種chủng 動động 地địa 。 示thị 此thử 因nhân 緣duyên 。 令linh 知tri 無vô 常thường 。
復phục 次thứ 。 如như 人nhân 欲dục 染nhiễm 衣y 。 先tiên 去khứ 塵trần 土thổ/độ 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 先tiên 令linh 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 眾chúng 生sanh 見kiến 佛Phật 神thần 力lực 。 敬kính 心tâm 柔nhu 軟nhuyễn 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。 是thị 故cố 六lục 種chủng 動động 地địa 。
云vân 何hà 六lục 種chủng 動động 。
【# 經Kinh 】#
東đông 涌dũng 西tây 沒một 。 西tây 涌dũng 東đông 沒một 。 南nam 涌dũng 北bắc 沒một 。 北bắc 涌dũng 南nam 沒một 。 邊biên 涌dũng 中trung 沒một 。 中trung 涌dũng 邊biên 沒một 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 故cố 正chánh 有hữu 六lục 種chủng 動động 。
答đáp 曰viết 。
地địa 動động 有hữu 上thượng 。 中trung 。 下hạ 。
下hạ 者giả 。 二nhị 種chủng 動động 。
或hoặc 東đông 涌dũng 西tây 沒một 。 或hoặc 南nam 湧dũng 北bắc 沒một 。 或hoặc 邊biên 中trung 。
中trung 者giả 。 有hữu 四tứ 。
或hoặc 東đông 。 西tây 。 南nam 。 北bắc 。 或hoặc 東đông 。 西tây 。 邊biên 。 中trung 。 或hoặc 南nam 。 北bắc 。 邊biên 。 中trung 。
上thượng 者giả 。 六lục 種chủng 動động 。
有hữu 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 令linh 地địa 大đại 動động 。 如như 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
八bát 因nhân 八bát 緣duyên 。 令linh 地địa 震chấn 動động 。 如như 別biệt 說thuyết 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
四tứ 種chủng 地địa 動động 。
火hỏa 動động 。 龍long 動động 。 金kim 翅sí 鳥điểu 動động 。 天thiên 王vương 動động 。
二nhị 十thập 八bát 宿tú 。 月nguyệt 月nguyệt 一nhất 周chu 繞nhiễu 。
若nhược 月nguyệt 至chí 昴# 宿túc 。 張trương 宿túc 。 氐# 宿túc 。 婁lâu 宿túc 。 室thất 宿túc 。 胃vị 宿túc 。 是thị 六lục 種chủng 宿túc 中trung 。
爾nhĩ 時thời 地địa 動động 若nhược 崩băng 。 是thị 動động 屬thuộc 火hỏa 神thần 。 是thị 時thời 無vô 雨vũ 。 江giang 河hà 枯khô 竭kiệt 。 年niên 不bất 宜nghi 麥mạch 。 天thiên 子tử 凶hung 。 大đại 臣thần 受thọ 殃ương 。
若nhược 柳liễu 宿túc 。 尾vĩ 宿túc 。 箕ki 宿túc 。 壁bích 宿túc 。 奎# 宿túc 。 危nguy 宿túc 。 是thị 六lục 種chủng 宿túc 中trung 。
爾nhĩ 時thời 地địa 動động 若nhược 崩băng 。 是thị 動động 屬thuộc 龍long 神thần 。 是thị 時thời 無vô 雨vũ 。 江giang 河hà 枯khô 竭kiệt 。 年niên 不bất 宜nghi 麥mạch 。 天thiên 子tử 凶hung 。 大đại 臣thần 受thọ 殃ương 。
若nhược 參tham 宿túc 。 鬼quỷ 宿túc 。 星tinh 宿tú 。 軫# 宿túc 。 亢kháng 宿túc 。 翼dực 宿túc 。 是thị 六lục 種chủng 宿túc 中trung 。
爾nhĩ 時thời 若nhược 地địa 動động 若nhược 崩băng 。 是thị 動động 屬thuộc 金kim 翅sí 鳥điểu 。 是thị 時thời 無vô 雨vũ 。 江giang 河hà 枯khô 竭kiệt 。 年niên 不bất 宜nghi 麥mạch 。 天thiên 子tử 凶hung 。 大đại 臣thần 受thọ 殃ương 。
若nhược 心tâm 宿túc 。 角giác 宿túc 。 房phòng 宿túc 。 女nữ 宿túc 。 虛hư 宿túc 。 井tỉnh 宿túc 。 畢tất 宿túc 。 觜tủy 宿túc 。 斗đẩu 宿túc 。 是thị 九cửu 種chủng 宿túc 中trung 。
爾nhĩ 時thời 地địa 動động 若nhược 崩băng 。 是thị 動động 屬thuộc 天thiên 帝đế 。 是thị 時thời 安an 隱ẩn 豐phong 雨vũ 。 宜nghi 五ngũ 穀cốc 。 天thiên 子tử 吉cát 。 大đại 臣thần 受thọ 福phước 。 萬vạn 民dân 安an 隱ẩn 。
復phục 次thứ 。 地địa 動động 因nhân 緣duyên 有hữu 小tiểu 有hữu 大đại 。 有hữu 動động 一nhất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 有hữu 動động 四tứ 天thiên 下hạ 。 一nhất 千thiên 。 二nhị 千thiên 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 小tiểu 動động 以dĩ 小tiểu 因nhân 緣duyên 故cố 。
若nhược 福phước 德đức 人nhân 若nhược 生sanh 若nhược 死tử 。 一nhất 國quốc 地địa 動động 。 是thị 為vi 小tiểu 動động 。 大đại 動động 大đại 因nhân 緣duyên 故cố 。
如như 佛Phật 初sơ 生sanh 時thời 。 初sơ 成thành 佛Phật 時thời 。 將tương 滅diệt 度độ 時thời 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 皆giai 為vi 震chấn 動động 。 是thị 為vi 大đại 動động 。
今kim 佛Phật 欲dục 大đại 集tập 眾chúng 生sanh 故cố 。 令linh 此thử 地địa 六lục 種chủng 震chấn 動động 。
復phục 次thứ 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 授thọ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 記ký 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 佛Phật 為vi 天thiên 地địa 大đại 主chủ 。 是thị 時thời 地địa 神thần 大đại 喜hỷ 。
我ngã 今kim 得đắc 主chủ 。
是thị 故cố 地địa 動động 。 譬thí 如như 國quốc 主chủ 初sơ 立lập 。 臣thần 民dân 喜hỷ 慶khánh 。 皆giai 稱xưng 萬vạn 歲tuế 。 踊dũng 躍dược 歌ca 舞vũ 。
復phục 次thứ 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 生sanh 。 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 故cố 。 有hữu 此thử 大đại 地địa 山sơn 河hà 。 樹thụ 木mộc 一nhất 切thiết 眾chúng 物vật 。 而nhi 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 無vô 常thường 。 是thị 故cố 佛Phật 以dĩ 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 大đại 力lực 。 動động 此thử 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 福phước 德đức 。 令linh 知tri 微vi 薄bạc 。 一nhất 切thiết 磨ma 滅diệt 。 皆giai 歸quy 無vô 常thường 。
【# 經Kinh 】#
地địa 皆giai 柔nhu 軟nhuyễn 。 令linh 眾chúng 生sanh 和hòa 悅duyệt 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
地địa 動động 。 云vân 何hà 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 心tâm 得đắc 和hòa 悅duyệt 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 隨tùy 身thân 故cố 。 身thân 得đắc 樂lạc 事sự 。 心tâm 則tắc 欣hân 悅duyệt 。 悅duyệt 者giả 。 共cộng 住trú 之chi 人nhân 及cập 便tiện 身thân 之chi 具cụ 。 能năng 令linh 心tâm 悅duyệt 。 今kim 以dĩ 是thị 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 雜tạp 惡ác 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 心tâm 麁thô 獷quánh 。 無vô 有hữu 善thiện 事sự 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 動động 此thử 大đại 地địa 。 令linh 皆giai 柔nhu 軟nhuyễn 。 心tâm 得đắc 利lợi 益ích 。
譬thí 如như 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 王vương 歡hoan 樂lạc 園viên 中trung 。 諸chư 天thiên 入nhập 者giả 。 心tâm 皆giai 柔nhu 軟nhuyễn 。 歡hoan 樂lạc 和hòa 悅duyệt 。 麁thô 心tâm 不bất 生sanh 。 若nhược 阿a 修tu 羅la 。 起khởi 兵binh 來lai 時thời 。 都đô 無vô 鬪đấu 心tâm 。 是thị 時thời 。 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 。 將tương 諸chư 天thiên 眾chúng 。 入nhập 麁thô 澁sáp 園viên 中trung 。 以dĩ 此thử 園viên 中trung 。 樹thụ 木mộc 華hoa 實thật 。 氣khí 不bất 和hòa 悅duyệt 。 麁thô 澁sáp 惡ác 故cố 。 諸chư 天thiên 人nhân 眾chúng 。 鬪đấu 心tâm 即tức 生sanh 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 此thử 大đại 地địa 麁thô 澁sáp 弊tệ 惡ác 故cố 。 變biến 令linh 柔nhu 軟nhuyễn 。 使sử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 得đắc 喜hỷ 悅duyệt 。
又hựu 如như 咒chú 術thuật 藥dược 草thảo 熏huân 人nhân 鼻tị 時thời 。 恚khuể 心tâm 便tiện 生sanh 。 即tức 時thời 鬪đấu 諍tranh 。
復phục 有hữu 咒chú 術thuật 藥dược 草thảo 能năng 令linh 人nhân 心tâm 和hòa 悅duyệt 歡hoan 喜hỷ 。 敬kính 心tâm 相tương 向hướng 。 咒chú 術thuật 草thảo 藥dược 。 尚thượng 能năng 如như 此thử 。 何hà 況huống 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 地địa 皆giai 柔nhu 軟nhuyễn 。
【# 經Kinh 】#
是thị 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 及cập 八bát 難nạn 處xứ 。 即tức 時thời 解giải 脫thoát 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 從tùng 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 天thiên 處xứ 乃nãi 至chí 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 處xứ 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
若nhược 佛Phật 入nhập 師sư 子tử 遊du 戲hí 三tam 昧muội 。 能năng 令linh 地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 及cập 餘dư 八bát 難nạn 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 生sanh 四tứ 天thiên 處xứ 乃nãi 至chí 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 者giả 。 復phục 何hà 用dụng 修tu 福phước 行hành 善thiện 。 乃nãi 得đắc 果quả 報báo 。
答đáp 曰viết 。
此thử 如như 上thượng 說thuyết 。 福phước 德đức 多đa 者giả 。 見kiến 光quang 得đắc 度độ 。 罪tội 垢cấu 深thâm 者giả 。 地địa 動động 乃nãi 悟ngộ 。
譬thí 如như 日nhật 出xuất 。 照chiếu 蓮liên 華hoa 池trì 。 熟thục 者giả 先tiên 開khai 。 生sanh 者giả 未vị 敷phu 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 先tiên 放phóng 光quang 明minh 。 福phước 熟thục 智trí 利lợi 。 先tiên 得đắc 解giải 脫thoát 。 其kỳ 福phước 未vị 熟thục 。 智trí 心tâm 不bất 利lợi 。 是thị 故cố 未vị 得đắc 。 佛Phật 大đại 慈từ 悲bi 。 等đẳng 度độ 一nhất 切thiết 。 無vô 憎tăng 愛ái 也dã 。
亦diệc 如như 樹thụ 果quả 。 人nhân 動động 其kỳ 樹thụ 。 熟thục 者giả 先tiên 墮đọa 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 如như 樹thụ 。 動động 之chi 者giả 佛Phật 。 先tiên 度độ 者giả 果quả 熟thục 。 未vị 度độ 者giả 果quả 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 故cố 善thiện 心tâm 因nhân 緣duyên 生sanh 欲dục 界giới 天thiên 。 不bất 生sanh 色sắc 界giới 及cập 無vô 色sắc 界giới 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 欲dục 度độ 此thử 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 道Đạo 證chứng 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 以dĩ 無vô 身thân 故cố 。 不bất 可khả 為vi 說thuyết 法pháp 。 色sắc 界giới 中trung 則tắc 無vô 厭yếm 心tâm 。 難nan 可khả 得đắc 道Đạo 。 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 多đa 故cố 。 慧tuệ 心tâm 則tắc 鈍độn 。
復phục 次thứ 。 佛Phật 以dĩ 神thần 通thông 感cảm 動động 。 令linh 此thử 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 地địa 皆giai 柔nhu 軟nhuyễn 。 眾chúng 生sanh 心tâm 信tín 。 得đắc 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 生sanh 欲dục 界giới 天thiên 。 不bất 行hành 四tứ 禪thiền 及cập 四tứ 空không 定định 故cố 。 不bất 得đắc 生sanh 色sắc 。 無vô 色sắc 界giới 。
問vấn 曰viết 。
五ngũ 眾chúng 無vô 常thường 。 空không 。 無vô 我ngã 。 云vân 何hà 生sanh 天thiên 人nhân 中trung 。 誰thùy 死tử 誰thùy 生sanh 者giả 。
答đáp 曰viết 。
是thị 事sự 。 〈# 讚tán 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 〉# 中trung 已dĩ 廣quảng 說thuyết 。 今kim 當đương 略lược 答đáp 。
汝nhữ 言ngôn
五ngũ 眾chúng 無vô 常thường 。 空không 。 無vô 我ngã 。
者giả 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 五ngũ 眾chúng 。 無vô 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 有hữu 空không 無vô 空không 。 有hữu 我ngã 無vô 我ngã 。
若nhược 如như 外ngoại 道đạo 求cầu 索sách 實thật 我ngã 。 是thị 不bất 可khả 得đắc 。 但đãn 有hữu 假giả 名danh 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 有hữu 此thử 名danh 字tự 。
譬thí 如như 幻huyễn 人nhân 相tương 殺sát 。 人nhân 見kiến 其kỳ 死tử 。 幻huyễn 術thuật 令linh 起khởi 。 人nhân 見kiến 其kỳ 生sanh 。 生sanh 死tử 名danh 字tự 。 有hữu 而nhi 無vô 實thật 。
世thế 界giới 法pháp 中trung 實thật 有hữu 生sanh 死tử 。 實thật 相tướng 法pháp 中trung 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。
復phục 次thứ 。 生sanh 死tử 人nhân 有hữu 生sanh 死tử 。 不bất 生sanh 死tử 人nhân 無vô 生sanh 死tử 。
何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 生sanh 死tử 人nhân 以dĩ 大đại 智trí 慧tuệ 。 能năng 破phá 生sanh 相tương/tướng 。 如như 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
佛Phật 法Pháp 相tương/tướng 雖tuy 空không 。 亦diệc 復phục 不bất 斷đoạn 滅diệt 。
雖tuy 生sanh 亦diệc 非phi 常thường 。 諸chư 行hành 業nghiệp 不bất 失thất 。
諸chư 法pháp 如như 芭ba 蕉tiêu 。 一nhất 切thiết 從tùng 心tâm 生sanh 。
若nhược 知tri 法pháp 無vô 實thật 。 是thị 心tâm 亦diệc 復phục 空không 。
若nhược 有hữu 人nhân 念niệm 空không 。 是thị 則tắc 非phi 道Đạo 行hạnh 。
諸chư 法pháp 不bất 生sanh 滅diệt 。 念niệm 有hữu 故cố 失thất 相tương/tướng 。
有hữu 念niệm 墮đọa 魔ma 網võng 。 無vô 念niệm 則tắc 得đắc 出xuất 。
心tâm 動động 故cố 非phi 道đạo 。 不bất 動động 是thị 法pháp 印ấn 。
【# 經Kinh 】#
是thị 諸chư 天thiên 人nhân 。 自tự 識thức 宿túc 命mạng 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 頭đầu 面diện 禮lễ 佛Phật 足túc 。 卻khước 住trụ 一nhất 面diện 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
諸chư 天thiên 生sanh 時thời 。 有hữu 三tam 事sự 自tự 知tri 。
知tri 所sở 從tùng 來lai 處xứ 。 知tri 所sở 修tu 福phước 田điền 處xứ 。 知tri 本bổn 所sở 作tác 福phước 德đức 。
是thị 人nhân 生sanh 時thời 。 無vô 此thử 三tam 事sự 。 云vân 何hà 識thức 宿túc 命mạng 。
答đáp 曰viết 。
人nhân 道đạo 不bất 定định 。 或hoặc 有hữu 識thức 者giả 。 有hữu 不bất 識thức 者giả 。
復phục 次thứ 。 假giả 佛Phật 神thần 力lực 。 則tắc 識thức 宿túc 命mạng 。
問vấn 曰viết 。
諸chư 天thiên 有hữu 報báo 五ngũ 神thần 通thông 。 自tự 識thức 宿túc 命mạng 。 能năng 到đáo 佛Phật 所sở 。 人nhân 雖tuy 蒙mông 佛Phật 神thần 力lực 。 得đắc 知tri 宿túc 命mạng 。 所sở 住trú 處xứ 遠viễn 。 云vân 何hà 能năng 至chí 佛Phật 所sở 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 人nhân 生sanh 。 報báo 得đắc 神thần 通thông 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 聖thánh 人nhân 等đẳng 。 或hoặc 有hữu 人nhân 假giả 佛Phật 神thần 力lực 。
問vấn 曰viết 。
人nhân 生sanh 十thập 月nguyệt 。 三tam 年niên 乳nhũ 餔bô 。 十thập 歲tuế 後hậu 能năng 自tự 出xuất 。 今kim 蒙mông 佛Phật 威uy 神thần 。 三tam 惡ác 。 八bát 難nạn 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 生sanh 天thiên 。 人nhân 中trung 。 即tức 至chí 佛Phật 所sở 。 天thiên 則tắc 可khả 爾nhĩ 。 人nhân 法pháp 未vị 成thành 。 云vân 何hà 得đắc 來lai 。
答đáp 曰viết 。
五ngũ 道đạo 生sanh 法pháp 。 各các 各các 不bất 同đồng 。
諸chư 天thiên 。 地địa 獄ngục 皆giai 化hóa 生sanh 。
餓ngạ 鬼quỷ 二nhị 種chủng 生sanh 。
若nhược 胎thai 。 若nhược 化hóa 生sanh 。
人nhân 道đạo 。 畜súc 生sanh 四tứ 種chủng 生sanh 。
卵noãn 生sanh 。 濕thấp 生sanh 。 化hóa 生sanh 。 胎thai 生sanh 。
卵noãn 生sanh 者giả 。 如như 毘tỳ 舍xá 佉khư 。 彌di 伽già 羅la 母mẫu 三tam 十thập 二nhị 子tử 毘Tỳ 舍Xá 佉Khư 母Mẫu 。 生sanh 三tam 十thập 二nhị 卵noãn 。 卵noãn 剖phẫu 生sanh 三tam 十thập 二nhị 男nam 。 皆giai 為vi 力lực 士sĩ 。 彌di 伽già 羅la 。 大đại 兒nhi 字tự 也dã 。 此thử 母mẫu 人nhân 得đắc 三tam 道Đạo 果Quả 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 卵noãn 生sanh 。
濕thấp 生sanh 者giả 。 如như 揜# 羅la 婆bà 利lợi (# 揜# 烏ô 甘cam 反phản )# 婬dâm 女nữ 。 頂đảnh 生sanh 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 濕thấp 生sanh 。
化hóa 生sanh 者giả 。 如như 佛Phật 與dữ 四tứ 眾chúng 遊du 行hành 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 眾chúng 中trung 。 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 名danh 阿a 羅la 婆bà 。 地địa 中trung 化hóa 生sanh 。 及cập 劫kiếp 初sơ 生sanh 時thời 。 人nhân 皆giai 化hóa 生sanh 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 為vi 化hóa 生sanh 。
胎thai 生sanh 者giả 。 如như 常thường 人nhân 生sanh 。
化hóa 生sanh 人nhân 即tức 時thời 長trường/trưởng 大đại 。 能năng 到đáo 佛Phật 所sở 。
有hữu 人nhân 報báo 得đắc 神thần 通thông 故cố 。 能năng 到đáo 佛Phật 所sở 。
復phục 次thứ 。 佛Phật 借tá 神thần 通thông 力lực 故cố 。 能năng 到đáo 佛Phật 所sở 。
【# 經Kinh 】#
如như 是thị 十thập 方phương 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 。 地địa 皆giai 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 一nhất 切thiết 地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 及cập 餘dư 八bát 難nạn 處xứ 。 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 齊tề 第đệ 六lục 天thiên 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 眾chúng 生sanh 甚thậm 多đa 。 何hà 以dĩ 復phục 及cập 十thập 方phương 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 力lực 無vô 量lượng 。 雖tuy 度độ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 生sanh 。 猶do 以dĩ 為vi 少thiểu 。 以dĩ 是thị 故cố 復phục 及cập 十thập 方phương 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 釋Thích 迦Ca 文Văn 尼Ni 。 佛Phật 以dĩ 大đại 神thần 力lực 。 廣quảng 度độ 十thập 方phương 。 復phục 何hà 須tu 餘dư 佛Phật 。
答đáp 曰viết 。
眾chúng 生sanh 無vô 量lượng 。 不bất 一nhất 時thời 熟thục 故cố 。
又hựu 眾chúng 生sanh 因nhân 緣duyên 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 如như 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 說thuyết 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 因nhân 緣duyên 弟đệ 子tử 。 除trừ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 諸chư 佛Phật 尚thượng 不bất 能năng 度độ 。 何hà 況huống 餘dư 人nhân 。
復phục 次thứ 。 今kim 但đãn 說thuyết 東đông 方phương 一nhất 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 。 不bất 說thuyết 若nhược 二nhị 。 三tam 。 四tứ 乃nãi 至chí 千thiên 萬vạn 億ức 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 世thế 界giới 。 又hựu 以dĩ 世thế 界giới 。 無vô 邊biên 無vô 量lượng 。 若nhược 有hữu 邊biên 有hữu 量lượng 。 眾chúng 生sanh 可khả 盡tận 。
以dĩ 是thị 故cố 十thập 方phương 。 無vô 量lượng 世thế 界giới 。 諸chư 佛Phật 應ưng 度độ 。
【# 經Kinh 】#
爾nhĩ 時thời 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 。 生sanh 盲manh 者giả 得đắc 視thị 。 聾lung 者giả 得đắc 聽thính 。 啞á 者giả 能năng 言ngôn 。 狂cuồng 者giả 得đắc 正chánh 。 亂loạn 者giả 得đắc 定định 。 裸lõa 者giả 得đắc 衣y 。 飢cơ 渴khát 者giả 得đắc 飽bão 滿mãn 。 病bệnh 者giả 得đắc 愈dũ 。 形hình 殘tàn 者giả 得đắc 具cụ 足túc 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
眾chúng 生sanh 苦khổ 患hoạn 。 有hữu 百bách 千thiên 種chủng 。 若nhược 佛Phật 神thần 力lực 。 何hà 以dĩ 不bất 遍biến 。 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 切thiết 皆giai 救cứu 。 今kim 但đãn 略lược 說thuyết 麁thô 者giả 。 如như 種chủng 種chủng 結kết 使sử 。 略lược 說thuyết 為vi 三tam 毒độc 。
問vấn 曰viết 。
但đãn 言ngôn
盲manh 者giả 得đắc 視thị
則tắc 足túc 。 何hà 以dĩ 故cố 言ngôn 。
生sanh 盲manh
答đáp 曰viết 。
生sanh 盲manh 者giả 。 先tiên 世thế 重trọng 罪tội 故cố 。 重trọng 罪tội 者giả 。 猶do 尚thượng 能năng 令linh 得đắc 視thị 。 何hà 況huống 輕khinh 者giả 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 先tiên 世thế 重trọng 罪tội 而nhi 令linh 生sanh 盲manh 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 破phá 眾chúng 生sanh 眼nhãn 。 若nhược 出xuất 眾chúng 生sanh 眼nhãn 。 若nhược 破phá 正chánh 見kiến 眼nhãn 。 言ngôn 無vô 罪tội 福phước 。 是thị 人nhân 死tử 墮đọa 地địa 獄ngục 。 罪tội 畢tất 為vi 人nhân 。 從tùng 生sanh 而nhi 盲manh 。
若nhược 復phục 盜đạo 佛Phật 塔tháp 中trung 火hỏa 珠châu 。 及cập 諸chư 燈đăng 明minh 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 塔tháp 。 珠châu 及cập 燈đăng 明minh 。 若nhược 餘dư 福phước 田điền 中trung 奪đoạt 取thủ 光quang 明minh 。
如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 先tiên 世thế 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 失thất 明minh 。
今kim 世thế 若nhược 病bệnh 。 若nhược 打đả 故cố 失thất 明minh 。 是thị 今kim 世thế 因nhân 緣duyên 。
復phục 次thứ 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 眼nhãn 病bệnh 。 闍xà 那na 迦ca 藥dược 王vương 所sở 不bất 能năng 治trị 者giả 。 唯duy 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 能năng 令linh 得đắc 視thị 。
復phục 次thứ 。 先tiên 令linh 得đắc 視thị 。 後hậu 令linh 得đắc 智trí 慧tuệ 眼nhãn 。
聾lung 者giả 得đắc 聽thính 。 亦diệc 如như 是thị 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 有hữu 生sanh 盲manh 。 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 生sanh 聾lung 。
答đáp 曰viết 。
多đa 有hữu 生sanh 盲manh 。 生sanh 聾lung 者giả 少thiểu 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。
問vấn 曰viết 。
以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 聾lung 。
答đáp 曰viết 。
聾lung 者giả 。 是thị 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。
師sư 父phụ 教giáo 訓huấn 。 不bất 受thọ 不bất 行hành 而nhi 反phản 瞋sân 恚khuể 。 以dĩ 是thị 罪tội 故cố 聾lung 。
復phục 次thứ 。 截tiệt 眾chúng 生sanh 耳nhĩ 。 若nhược 破phá 眾chúng 生sanh 耳nhĩ 。 若nhược 盜đạo 佛Phật 塔tháp 。 僧Tăng 塔tháp 。 諸chư 善thiện 人nhân 福phước 田điền 中trung 揵kiền 稚trĩ 。 鈴linh 。 貝bối 及cập 鼓cổ 。 故cố 得đắc 此thử 罪tội 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 先tiên 世thế 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。
今kim 世thế 因nhân 緣duyên 。 若nhược 病bệnh 。 若nhược 打đả 。 如như 是thị 等đẳng 是thị 今kim 世thế 因nhân 緣duyên 得đắc 聾lung 。
問vấn 曰viết 。
啞á 者giả 不bất 能năng 言ngôn 。 作tác 何hà 等đẳng 罪tội 故cố 啞á 。
答đáp 曰viết 。
先tiên 世thế 截tiệt 他tha 舌thiệt 。 或hoặc 塞tắc 其kỳ 口khẩu 。 或hoặc 與dữ 惡ác 藥dược 令linh 不bất 得đắc 語ngữ 。 或hoặc 聞văn 師sư 教giáo 。 父phụ 母mẫu 教giáo 勅sắc 。 斷đoạn 其kỳ 語ngữ 。 非phi 其kỳ 教giáo 。 或hoặc 作tác 惡ác 邪tà 人nhân 。 不bất 信tín 罪tội 福phước 破phá 正chánh 語ngữ 。 地địa 獄ngục 罪tội 出xuất 。 生sanh 世thế 為vi 人nhân 。 啞á 不bất 能năng 言ngôn 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 因nhân 緣duyên 故cố 啞á 。
問vấn 曰viết 。
狂cuồng 者giả 得đắc 正chánh
云vân 何hà 為vi 狂cuồng 。
答đáp 曰viết 。
先tiên 世thế 作tác 罪tội 。 破phá 他tha 坐tọa 禪thiền 。 破phá 坐tọa 禪thiền 舍xá 。 以dĩ 諸chư 咒chú 術thuật 咒chú 人nhân 令linh 瞋sân 鬪đấu 諍tranh 婬dâm 欲dục 。
今kim 世thế 諸chư 結kết 使sử 厚hậu 重trọng 。 如như 婆Bà 羅La 門Môn 。 失thất 其kỳ 福phước 田điền 。 其kỳ 婦phụ 復phục 死tử 。 即tức 時thời 狂cuồng 發phát 。 裸lõa 形hình 而nhi 走tẩu 。
又hựu 如như 翅sí 舍xá 伽già 憍kiêu 曇đàm 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 本bổn 白bạch 衣y 時thời 。 七thất 子tử 皆giai 死tử 。 大đại 憂ưu 愁sầu 故cố 。 失thất 心tâm 發phát 狂cuồng 。
有hữu 人nhân 大đại 瞋sân 。 不bất 能năng 自tự 制chế 。 成thành 大đại 癡si 狂cuồng 。
有hữu 愚ngu 癡si 人nhân 惡ác 邪tà 故cố 。 以dĩ 灰hôi 塗đồ 身thân 。 拔bạt 髮phát 裸lõa 形hình 。 狂cuồng 癡si 食thực 糞phẩn 。
有hữu 人nhân 若nhược 風phong 病bệnh 。 若nhược 熱nhiệt 病bệnh 。 病bệnh 重trọng 成thành 狂cuồng 。
有hữu 人nhân 惡ác 鬼quỷ 所sở 著trước 。 或hoặc 有hữu 人nhân 癡si 飲ẩm 雨vũ 水thủy 而nhi 狂cuồng 。
如như 是thị 失thất 心tâm 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 名danh 為vi 狂cuồng 。 得đắc 見kiến 佛Phật 故cố 。 狂cuồng 即tức 得đắc 正chánh 。
問vấn 曰viết 。
亂loạn 者giả 得đắc 定định
狂cuồng 則tắc 是thị 亂loạn 。 以dĩ 何hà 事sự 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 不bất 狂cuồng 而nhi 心tâm 多đa 散tán 亂loạn 。 志chí 如như 獼mi 猴hầu 。 不bất 能năng 專chuyên 住trụ 。 是thị 名danh 亂loạn 心tâm 。
復phục 有hữu 劇kịch 務vụ 怱thông 怱thông 。 心tâm 著trước 眾chúng 事sự 。 則tắc 失thất 心tâm 力lực 。 不bất 堪kham 受thọ 道Đạo 。
問vấn 曰viết 。
亂loạn 心tâm 有hữu 何hà 因nhân 緣duyên 。
答đáp 曰viết 。
善thiện 心tâm 轉chuyển 薄bạc 。 隨tùy 逐trục 不bất 善thiện 。 是thị 名danh 心tâm 亂loạn 。
復phục 次thứ 。 是thị 人nhân 不bất 觀quán 無vô 常thường 。 不bất 觀quán 死tử 相tướng 。 不bất 觀quán 世thế 空không 。 愛ái 著trước 壽thọ 命mạng 。 計kế 念niệm 事sự 務vụ 。 種chủng 種chủng 馳trì 散tán 。 是thị 故cố 心tâm 亂loạn 。
復phục 次thứ 。 不bất 得đắc 佛Phật 法Pháp 中trung 內nội 樂nhạo/nhạc/lạc 。 外ngoại 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 。 隨tùy 逐trục 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 。 是thị 故cố 心tâm 亂loạn 。
如như 是thị 亂loạn 人nhân 得đắc 見kiến 佛Phật 故cố 。 其kỳ 心tâm 得đắc 定định 。
問vấn 曰viết 。
先tiên 言ngôn
狂cuồng 者giả 得đắc 正chánh
今kim 言ngôn 。
裸lõa 者giả 得đắc 衣y
除trừ 狂cuồng 。 云vân 何hà 更cánh 有hữu 裸lõa 。
答đáp 曰viết 。
狂cuồng 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 人nhân 皆giai 知tri 狂cuồng 。 二nhị 者giả 。 惡ác 邪tà 故cố 自tự 裸lõa 。 人nhân 不bất 知tri 狂cuồng 。
如như 說thuyết 南nam 天Thiên 竺Trúc 國quốc 中trung 有hữu 法Pháp 師sư 。 高cao 坐tọa 說thuyết 五Ngũ 戒Giới 義nghĩa 。 是thị 眾chúng 中trung 多đa 有hữu 外ngoại 道đạo 來lai 聽thính 。
是thị 時thời 國quốc 王vương 難nạn/nan 曰viết 。
若nhược 如như 所sở 說thuyết 。 有hữu 人nhân 施thí 酒tửu 及cập 自tự 飲ẩm 酒tửu 。 得đắc 狂cuồng 愚ngu 報báo 。 當đương 今kim 世thế 人nhân 應ưng 狂cuồng 者giả 多đa 。 正chánh 者giả 少thiểu 。 而nhi 今kim 狂cuồng 者giả 更cánh 少thiểu 。 不bất 狂cuồng 者giả 多đa 。 何hà 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。
是thị 時thời 諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 言ngôn 。
善thiện 哉tai 。 斯tư 難nạn/nan 甚thậm 深thâm 。 是thị 禿ngốc 高cao 坐tọa 。 必tất 不bất 能năng 答đáp 。 以dĩ 王vương 利lợi 智trí 故cố 。
是thị 時thời 法Pháp 師sư 以dĩ 指chỉ 指chỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 而nhi 更cánh 說thuyết 餘dư 事sự 。 王vương 時thời 即tức 解giải 。
諸chư 外ngoại 道đạo 語ngữ 王vương 言ngôn 。
王vương 難nạn 甚thậm 深thâm 。 是thị 不bất 知tri 答đáp 。 恥sỉ 所sở 不bất 知tri 。 而nhi 但đãn 舉cử 指chỉ 更cánh 說thuyết 餘dư 事sự 。
王vương 語ngữ 外ngoại 道đạo 。
高cao 坐tọa 法Pháp 師sư 指chỉ 答đáp 已dĩ 訖ngật 。 將tương 護hộ 汝nhữ 故cố 。 不bất 以dĩ 言ngôn 說thuyết 。 向hướng 者giả 指chỉ 汝nhữ 。 言ngôn 汝nhữ 等đẳng 是thị 狂cuồng 。 狂cuồng 不bất 少thiểu 也dã 。 汝nhữ 等đẳng 以dĩ 灰hôi 塗đồ 身thân 。 裸lõa 形hình 無vô 恥sỉ 。 以dĩ 人nhân 髑độc 髏lâu 盛thịnh 糞phẩn 而nhi 食thực 。 拔bạt 頭đầu 髮phát 。 臥ngọa 刺thứ 上thượng 。 倒đảo 懸huyền 熏huân 鼻tị 。 冬đông 則tắc 入nhập 水thủy 。 夏hạ 則tắc 火hỏa 炙chích 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 所sở 行hành 非phi 道đạo 。 皆giai 是thị 狂cuồng 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 。 汝nhữ 等đẳng 法pháp 以dĩ 賣mại 肉nhục 賣mại 鹽diêm 。 即tức 時thời 失thất 婆Bà 羅La 門Môn 法pháp 。 於ư 天thiên 祠từ 中trung 。 得đắc 牛ngưu 布bố 施thí 。 即tức 時thời 賣mại 之chi 。 自tự 言ngôn 得đắc 法Pháp 。 牛ngưu 則tắc 是thị 肉nhục 。 是thị 誑cuống 惑hoặc 人nhân 。 豈khởi 非phi 失thất 耶da 。
又hựu 言ngôn 。
入nhập 吉cát 河hà 水thủy 中trung 。 罪tội 垢cấu 皆giai 除trừ 。 是thị 為vi 罪tội 福phước 。 無vô 因nhân 無vô 緣duyên 。 賣mại 肉nhục 賣mại 鹽diêm 此thử 有hữu 何hà 罪tội 。 入nhập 吉cát 河hà 水thủy 中trung 言ngôn 能năng 除trừ 罪tội 。 若nhược 能năng 除trừ 罪tội 。 亦diệc 能năng 除trừ 福phước 。 誰thùy 有hữu 吉cát 者giả 。 如như 此thử 諸chư 事sự 。 無vô 因nhân 無vô 緣duyên 。 強cường/cưỡng 為vi 因nhân 緣duyên 。 是thị 則tắc 為vi 狂cuồng 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 狂cuồng 相tương/tướng 。 皆giai 是thị 汝nhữ 等đẳng 。 法Pháp 師sư 將tương 護hộ 汝nhữ 故cố 。 指chỉ 而nhi 不bất 說thuyết 。 是thị 名danh 為vi 裸lõa 形hình 狂cuồng 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 貧bần 窮cùng 無vô 衣y 。 或hoặc 弊tệ 衣y 藍lam 縷lũ 。 以dĩ 佛Phật 力lực 故cố 。 令linh 其kỳ 得đắc 衣y 。
問vấn 曰viết 。
飢cơ 者giả 得đắc 飽bão 。 渴khát 者giả 得đắc 飲ẩm 。
云vân 何hà 飢cơ 渴khát 。
答đáp 曰viết 。
福phước 德đức 薄bạc 故cố 。 先tiên 世thế 無vô 因nhân 。 今kim 世thế 無vô 緣duyên 。 是thị 故cố 飢cơ 渴khát 。
復phục 次thứ 。 是thị 人nhân 先tiên 世thế 奪đoạt 佛Phật 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 食thực 。 及cập 父phụ 母mẫu 所sở 親thân 食thực 。 雖tuy 值trị 佛Phật 世thế 。 猶do 故cố 飢cơ 渴khát 。 以dĩ 罪tội 重trọng 故cố 。
問vấn 曰viết 。
今kim 有hữu 惡ác 世thế 生sanh 人nhân 得đắc 好hảo/hiếu 飲ẩm 食thực 。 值trị 佛Phật 世thế 生sanh 而nhi 更cánh 飢cơ 渴khát 。 若nhược 罪tội 人nhân 不bất 應ưng 。 生sanh 值trị 佛Phật 世thế 。 若nhược 福phước 人nhân 不bất 應ưng 生sanh 惡ác 世thế 。 何hà 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。
答đáp 曰viết 。
業nghiệp 報báo 因nhân 緣duyên 。 各các 各các 不bất 同đồng 。
或hoặc 有hữu 人nhân 有hữu 見kiến 佛Phật 因nhân 緣duyên 。 無vô 飲ẩm 食thực 因nhân 緣duyên 。 或hoặc 有hữu 飲ẩm 食thực 因nhân 緣duyên 。 無vô 見kiến 佛Phật 因nhân 緣duyên 。
譬thí 如như 黑hắc 蛇xà 而nhi 抱bão 摩ma 尼ni 珠châu 臥ngọa 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 人nhân 乞khất 食thực 不bất 得đắc 。
又hựu 如như 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 。 有hữu 兄huynh 弟đệ 二nhị 人nhân 。 出xuất 家gia 求cầu 道Đạo 。 一nhất 人nhân 持trì 戒giới 。 誦tụng 經Kinh 。 坐tọa 禪thiền 。 一nhất 人nhân 廣quảng 求cầu 檀đàn 越việt 。 修tu 諸chư 福phước 業nghiệp 。
至chí 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 出xuất 世thế 。
一nhất 人nhân 生sanh 長trưởng 者giả 家gia 。 一nhất 人nhân 作tác 大đại 白bạch 象tượng 。 力lực 能năng 破phá 賊tặc 。
長trưởng 者giả 子tử 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 得đắc 六Lục 神Thần 通Thông 阿A 羅La 漢Hán 。 而nhi 以dĩ 薄bạc 福phước 。 乞khất 食thực 難nan 得đắc 。
他tha 日nhật 持trì 鉢bát 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 遍biến 不bất 能năng 得đắc 。 到đáo 白bạch 象tượng 廐cứu 中trung 。 見kiến 王vương 供cung 象tượng 種chủng 種chủng 豐phong 足túc 。 語ngữ 此thử 象tượng 言ngôn 。
我ngã 之chi 與dữ 汝nhữ 。 俱câu 有hữu 罪tội 過quá 。
象tượng 即tức 感cảm 結kết 。 三tam 日nhật 不bất 食thực 。
守thủ 象tượng 人nhân 怖bố 。 求cầu 覓mịch 道Đạo 人Nhân 。 見kiến 而nhi 問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 作tác 何hà 咒chú 。 令linh 王vương 白bạch 象tượng 病bệnh 不bất 能năng 食thực 。
答đáp 言ngôn 。
此thử 象tượng 是thị 我ngã 先tiên 身thân 時thời 弟đệ 。 共cộng 於ư 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 。 時thời 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 我ngã 但đãn 持trì 戒giới 。 誦tụng 經Kinh 。 坐tọa 禪thiền 。 不bất 行hành 布bố 施thí 。 弟đệ 但đãn 廣quảng 求cầu 檀đàn 越việt 。 作tác 諸chư 布bố 施thí 。 不bất 持trì 戒giới 。 不bất 學học 問vấn 。 以dĩ 其kỳ 不bất 持trì 戒giới 。 誦tụng 經Kinh 。 坐tọa 禪thiền 故cố 。 今kim 作tác 此thử 象tượng 。 大đại 修tu 布bố 施thí 故cố 。 飲ẩm 食thực 備bị 具cụ 。 種chủng 種chủng 豐phong 足túc 。 我ngã 但đãn 行hành 道Đạo 。 不bất 修tu 布bố 施thí 故cố 。 今kim 雖tuy 得đắc 道Đạo 。 乞khất 食thực 不bất 能năng 得đắc 。
以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 因nhân 緣duyên 不bất 同đồng 。 雖tuy 值trị 佛Phật 世thế 。 猶do 故cố 飢cơ 渴khát 。
問vấn 曰viết 。
此thử 諸chư 眾chúng 生sanh 。 云vân 何hà 飽bão 滿mãn 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
佛Phật 以dĩ 神thần 力lực 變biến 作tác 食thực 。 令linh 得đắc 飽bão 滿mãn 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。
佛Phật 光quang 觸xúc 身thân 。 令linh 不bất 飢cơ 渴khát 。
譬thí 如như 。
如như 意ý 摩ma 尼ni 珠châu 。 有hữu 人nhân 心tâm 念niệm 。 則tắc 不bất 飢cơ 渴khát 。 何hà 況huống 值trị 佛Phật 。
病bệnh 者giả 得đắc 愈dũ
病bệnh 有hữu 二nhị 種chủng 。
先tiên 世thế 行hành 業nghiệp 報báo 故cố 。 得đắc 種chủng 種chủng 病bệnh 。
今kim 世thế 冷lãnh 熱nhiệt 風phong 發phát 故cố 。 亦diệc 得đắc 種chủng 種chủng 病bệnh 。
今kim 世thế 病bệnh 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 內nội 病bệnh 。 五ngũ 藏tạng 不bất 調điều 。 結kết 堅kiên 宿túc 疹chẩn 。 二nhị 者giả 。 外ngoại 病bệnh 。 奔bôn 車xa 逸dật 馬mã 。 塠# 壓áp 墜trụy 落lạc 。 兵binh 刃nhận 刀đao 杖trượng 。 種chủng 種chủng 諸chư 病bệnh 。
問vấn 曰viết 。
以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 得đắc 病bệnh 。
答đáp 曰viết 。
先tiên 世thế 好hiếu 行hành 鞭tiên 杖trượng 。 拷khảo 掠lược 。 閉bế 繫hệ 。 種chủng 種chủng 惱não 故cố 。 今kim 世thế 得đắc 病bệnh 。
現hiện 世thế 病bệnh 。 不bất 知tri 將tương 身thân 。 飲ẩm 食thực 不bất 節tiết 。 臥ngọa 起khởi 無vô 常thường 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 得đắc 種chủng 種chủng 諸chư 病bệnh 。
如như 是thị 有hữu 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 令linh 病bệnh 者giả 得đắc 愈dũ 。
如như 說thuyết 。
佛Phật 在tại 舍xá 婆bà 提đề 國quốc 。 有hữu 一nhất 居cư 士sĩ 。 請thỉnh 佛Phật 及cập 僧Tăng 。 於ư 舍xá 飯phạn 食thực 。 佛Phật 住trụ 精tinh 舍xá 迎nghênh 食thực 。 有hữu 五ngũ 因nhân 緣duyên 。
一nhất 者giả 。 欲dục 入nhập 定định 。 二nhị 者giả 。 欲dục 為vì 諸chư 天thiên 說thuyết 法pháp 。 三tam 者giả 。 欲dục 遊du 行hành 觀quán 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 房phòng 。 四tứ 者giả 。 看khán 諸chư 病bệnh 比Bỉ 丘Khâu 。 五ngũ 者giả 。 若nhược 未vị 結kết 戒giới 欲dục 為vì 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 結kết 戒giới 。
是thị 時thời 佛Phật 手thủ 持trì 戶hộ 排bài 。 入nhập 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 房phòng 。 見kiến 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 病bệnh 苦khổ 。 無vô 人nhân 瞻chiêm 視thị 。 臥ngọa 大đại 小tiểu 便tiện 。 不bất 能năng 起khởi 居cư 。
佛Phật 問vấn 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 何hà 所sở 苦khổ 。 獨độc 無vô 人nhân 看khán 。
比Bỉ 丘Khâu 答đáp 言ngôn 。
大đại 德đức 。 我ngã 性tánh 嬾lãn 。 他tha 人nhân 有hữu 病bệnh 。 初sơ 不bất 看khán 視thị 。 是thị 故cố 我ngã 病bệnh 。 他tha 亦diệc 不bất 看khán 。
佛Phật 言ngôn 。
善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 當đương 看khán 汝nhữ 。
時thời 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 盥quán 水thủy 。 佛Phật 以dĩ 手thủ 摩ma 其kỳ 身thân 。 摩ma 其kỳ 身thân 時thời 。 一nhất 切thiết 苦khổ 痛thống 即tức 皆giai 除trừ 愈dũ 。 身thân 心tâm 安an 隱ẩn 。 是thị 時thời 。 世Thế 尊Tôn 安an 徐từ 扶phù 此thử 病bệnh 比Bỉ 丘Khâu 起khởi 。 將tương 出xuất 房phòng 澡táo 洗tẩy 著trước 衣y 。 安an 徐từ 將tương 入nhập 。 更cánh 與dữ 敷phu 褥nhục 令linh 坐tọa 。
佛Phật 語ngữ 病bệnh 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 久cửu 來lai 不bất 勤cần 求cầu 未vị 得đắc 事sự 令linh 得đắc 。 未vị 到đáo 事sự 令linh 到đáo 。 未vị 識thức 事sự 令linh 識thức 。 受thọ 諸chư 苦khổ 患hoạn 。 如như 是thị 方phương 當đương 更cánh 有hữu 大đại 苦khổ 。
比Bỉ 丘Khâu 聞văn 已dĩ 。 心tâm 自tự 思tư 念niệm 。
佛Phật 恩ân 無vô 量lượng 。 神thần 力lực 無vô 數số 。 以dĩ 手thủ 摩ma 我ngã 。 苦khổ 痛thống 即tức 除trừ 。 身thân 心tâm 快khoái 樂lạc 。
以dĩ 是thị 故cố 。 佛Phật 以dĩ 神thần 力lực 。 令linh 病bệnh 者giả 得đắc 愈dũ 。
形hình 殘tàn 者giả 得đắc 具cụ 足túc
云vân 何hà 名danh 。
形hình 殘tàn 者giả
若nhược 有hữu 人nhân 先tiên 世thế 破phá 他tha 身thân 。 截tiệt 其kỳ 頭đầu 。 斬trảm 其kỳ 手thủ 足túc 。 破phá 種chủng 種chủng 身thân 分phần/phân 。 或hoặc 破phá 壞hoại 佛Phật 像tượng 。 毀hủy 佛Phật 像tượng 鼻tị 。 及cập 諸chư 賢hiền 聖thánh 形hình 像tượng 。 或hoặc 破phá 父phụ 母mẫu 形hình 像tượng 。 以dĩ 是thị 罪tội 故cố 。 受thọ 形hình 多đa 不bất 具cụ 足túc 。
復phục 次thứ 。 不bất 善thiện 法Pháp 報báo 。 受thọ 身thân 醜xú 陋lậu 。
若nhược 今kim 世thế 被bị 賊tặc 。 或hoặc 被bị 刑hình 戮lục 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 致trí 殘tàn 毀hủy 。 或hoặc 風phong 寒hàn 熱nhiệt 病bệnh 。 身thân 生sanh 惡ác 瘡sang 。 體thể 分phần/phân 爛lạn 壞hoại 。 是thị 名danh 形hình 殘tàn 。
蒙mông 佛Phật 大đại 恩ân 。 皆giai 得đắc 具cụ 足túc 。
譬thí 如như 祇Kỳ 洹Hoàn 中trung 奴nô 。 字tự 犍kiền 抵để 。 (# 揵kiền 抵để 。 秦tần 言ngôn 續tục 也dã )# 是thị 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 兄huynh 子tử 。 端đoan 正chánh 勇dũng 健kiện 。 心tâm 性tánh 和hòa 善thiện 。 王vương 大đại 夫phu 人nhân 見kiến 之chi 心tâm 著trước 。 即tức 微vi 呼hô 之chi 。 欲dục 令linh 從tùng 己kỷ 。
犍kiền 抵để 不bất 從tùng 。 夫phu 人nhân 大đại 怒nộ 。 向hướng 王vương 讒sàm 之chi 。 反phản 被bị 其kỳ 罪tội 。 王vương 聞văn 。 即tức 節tiết 節tiết 解giải 之chi 。 棄khí 於ư 塚trủng 間gian 。 命mạng 未vị 絕tuyệt 頃khoảnh 。 其kỳ 夜dạ 虎hổ 。 狼lang 。 羅la 剎sát 來lai 欲dục 食thực 之chi 。
是thị 時thời 佛Phật 到đáo 其kỳ 邊biên 。 光quang 明minh 照chiếu 之chi 。 身thân 即tức 平bình 復phục 。 其kỳ 心tâm 大đại 喜hỷ 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 即tức 得đắc 三tam 道đạo 。 佛Phật 牽khiên 其kỳ 手thủ 將tương 至chí 祇Kỳ 洹Hoàn 。
是thị 人nhân 言ngôn 。
我ngã 身thân 已dĩ 破phá 。 已dĩ 棄khí 。 佛Phật 續tục 我ngã 身thân 。 今kim 當đương 盡tận 此thử 形hình 壽thọ 。 以dĩ 身thân 布bố 施thí 。 佛Phật 及cập 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。
明minh 日nhật 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 聞văn 如như 是thị 事sự 。 來lai 至chí 祇Kỳ 洹Hoàn 。 語ngữ 犍kiền 抵để 言ngôn 。
向hướng 汝nhữ 悔hối 過quá 。 汝nhữ 實thật 無vô 罪tội 。 枉uổng 相tương/tướng 刑hình 害hại 。 今kim 當đương 與dữ 汝nhữ 。 分phần/phân 國quốc 半bán 治trị 。
犍kiền 抵để 言ngôn 。
我ngã 已dĩ 厭yếm 矣hĩ 。 王vương 亦diệc 無vô 罪tội 。 我ngã 宿túc 世thế 殃ương 咎cữu 。 罪tội 報báo 應ứng 爾nhĩ 。 我ngã 今kim 以dĩ 身thân 。 施thí 佛Phật 及cập 僧Tăng 。 不bất 復phục 還hoàn 也dã 。
如như 是thị 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 形hình 殘tàn 不bất 具cụ 足túc 者giả 。 蒙mông 佛Phật 光quang 明minh 。 即tức 時thời 平bình 復phục 。 是thị 故cố 言ngôn 。
乃nãi 至chí 形hình 殘tàn 。 皆giai 得đắc 具cụ 足túc 。 蒙mông 佛Phật 光quang 明minh 。 即tức 時thời 平bình 復phục 。
【# 經Kinh 】#
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 得đắc 等đẳng 心tâm 相tương 視thị 。
如như 父phụ 如như 母mẫu 。 如như 兄huynh 如như 弟đệ 。 如như 姊tỷ 如như 妹muội 。 亦diệc 如như 親thân 親thân 。 及cập 善Thiện 知Tri 識Thức 。 是thị 時thời 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 行hành 十Thập 善Thiện 業nghiệp 道đạo 。 淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 無vô 諸chư 瑕hà 穢uế 。 惔đàm 然nhiên 快khoái 樂lạc 。 譬thí 如như 比Bỉ 丘Khâu 。 入nhập 第đệ 三tam 禪thiền 。 皆giai 得đắc 好hảo/hiếu 慧tuệ 。 持trì 戒giới 自tự 守thủ 。 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 未vị 離ly 欲dục 。 無vô 禪thiền 定định 。 不bất 得đắc 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 云vân 何hà 。
得đắc 等đẳng 心tâm
答đáp 曰viết 。
是thị 等đẳng 。 非phi 禪thiền 中trung 等đẳng 。 是thị 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 無vô 怨oán 無vô 恚khuể 。 以dĩ 此thử 等đẳng 故cố 。 善thiện 心tâm 相tương 視thị 。
復phục 次thứ 。 等đẳng 心tâm 者giả 。 經kinh 中trung 有hữu 言ngôn 。
云vân 何hà 等đẳng 心tâm 。 相tương 視thị 如như 父phụ 母mẫu 。 是thị 名danh 等đẳng 心tâm 。
問vấn 曰viết 。
視thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 便tiện 是thị 父phụ 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 不phủ 。
答đáp 曰viết 。
不phủ 也dã 。 見kiến 老lão 者giả 如như 父phụ 母mẫu 。 長trưởng 者giả 如như 兄huynh 。 少thiểu 者giả 如như 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 亦diệc 爾nhĩ 。 等đẳng 心tâm 力lực 故cố 。 皆giai 如như 親thân 親thân 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 非phi 父phụ 母mẫu 言ngôn 父phụ 母mẫu 。 乃nãi 至chí 非phi 親thân 親thân 言ngôn 親thân 親thân 。 不bất 墮đọa 妄vọng 語ngữ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 量lượng 世thế 中trung 。 無vô 非phi 父phụ 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 。 親thân 親thân 者giả 。
復phục 次thứ 。 實thật 法pháp 相tướng 中trung 。 無vô 父phụ 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 人nhân 著trước 吾ngô 我ngã 。 顛điên 倒đảo 計kế 故cố 。 名danh 為vi 父phụ 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 今kim 以dĩ 善thiện 心tâm 力lực 故cố 。 相tương 視thị 如như 父phụ 如như 母mẫu 。 非phi 妄vọng 語ngữ 也dã 。
復phục 次thứ 。 如như 人nhân 以dĩ 義nghĩa 相tương 親thân 。 非phi 父phụ 事sự 之chi 為vi 父phụ 。 非phi 母mẫu 事sự 之chi 為vi 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 兒nhi 子tử 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 人nhân 有hữu 子tử 行hành 惡ác 。 黜truất 而nhi 棄khí 之chi 。 他tha 姓tánh 善thiện 行hành 。 養dưỡng 以dĩ 為vi 子tử 。
如như 是thị 相tương 視thị 。 則tắc 為vi 等đẳng 心tâm 。 如như 說thuyết 偈kệ 。
視thị 他tha 婦phụ 如như 母mẫu 。 見kiến 他tha 財tài 如như 火hỏa 。
一nhất 切thiết 如như 親thân 親thân 。 如như 是thị 名danh 等đẳng 見kiến 。
是thị 時thời 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 行hành 十Thập 善Thiện 業nghiệp 道đạo 者giả 。
身thân 業nghiệp 道đạo 三tam 種chủng 。
不bất 殺sát 。 不bất 盜đạo 。 不bất 邪tà 婬dâm 。 口khẩu 業nghiệp 道đạo 四tứ 種chủng 。
不bất 妄vọng 語ngữ 。 不bất 兩lưỡng 舌thiệt 。 不bất 惡ác 口khẩu 。 不bất 綺ỷ 語ngữ 。 意ý 業nghiệp 道đạo 三tam 種chủng 。
不bất 貪tham 。 不bất 惱não 害hại 。 不bất 邪tà 見kiến 。
自tự 不bất 殺sát 生sanh 。 不bất 教giáo 他tha 殺sát 。 讚tán 不bất 殺sát 者giả 。 見kiến 人nhân 不bất 殺sát 。 代đại 其kỳ 歡hoan 喜hỷ 。 乃nãi 至chí 邪tà 見kiến 。 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 。
問vấn 曰viết 。
後hậu 三tam 業nghiệp 道đạo 非phi 業nghiệp 。 前tiền 七thất 業nghiệp 道đạo 亦diệc 業nghiệp 。 云vân 何hà 言ngôn 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。
答đáp 曰viết 。
沒một 少thiểu 從tùng 多đa 故cố 。 通thông 名danh 業nghiệp 道đạo 。
後hậu 三tam 雖tuy 非phi 業nghiệp 。 能năng 起khởi 業nghiệp 。 又hựu 復phục 為vi 業nghiệp 故cố 生sanh 。 是thị 故cố 總tổng 名danh 業nghiệp 道đạo 。
淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 無vô 諸chư 瑕hà 穢uế 。
者giả 。
問vấn 曰viết 。
上thượng 說thuyết 行hành 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道đạo 。 此thử 理lý 已dĩ 足túc 。 今kim 何hà 以dĩ 復phục 言ngôn 。
淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 行hành 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道đạo 。 不bất 斷đoạn 婬dâm 。 今kim 更cánh 讚tán 此thử 行hành 梵Phạm 天Thiên 行hành 。 斷đoạn 除trừ 婬dâm 欲dục 故cố 。 言ngôn 。
淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh
無vô 諸chư 瑕hà 穢uế
者giả 。 行hành 婬dâm 之chi 人nhân 。 身thân 惡ác 名danh 臭xú 。 以dĩ 是thị 故cố 讚tán 斷đoạn 婬dâm 人nhân 。 言ngôn 。
無vô 諸chư 瑕hà 穢uế
惔đàm 然nhiên 快khoái 樂lạc
者giả 。
問vấn 曰viết 。
此thử 何hà 等đẳng 樂nhạo/nhạc/lạc 。
答đáp 曰viết 。
是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 二nhị 種chủng 。
內nội 樂nhạo/nhạc/lạc 。 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 從tùng 五ngũ 塵trần 生sanh 。 譬thí 如như 石thạch 泉tuyền 。 水thủy 自tự 中trung 出xuất 。 不bất 從tùng 外ngoại 來lai 。 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 亦diệc 如như 是thị 。 行hành 等đẳng 心tâm 。 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 得đắc 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 清thanh 淨tịnh 無vô 穢uế 。 是thị 名danh 內nội 樂nhạo/nhạc/lạc 。
問vấn 曰viết 。
此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 何hà 界giới 繫hệ 。 欲dục 界giới 繫hệ 。 色sắc 界giới 繫hệ 。 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
是thị 樂nhạo 欲dục 界giới 繫hệ 。 亦diệc 不bất 繫hệ 。 非phi 色sắc 。 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。
今kim 言ngôn
譬thí 如như 比Bỉ 丘Khâu 。 入nhập 第đệ 三tam 禪thiền
若nhược 是thị 色sắc 界giới 繫hệ 。 不bất 應ưng 言ngôn 。
譬thí 如như
以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 知tri 非phi 色sắc 界giới 繫hệ 。 此thử 欲dục 界giới 心tâm 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 一nhất 切thiết 滿mãn 身thân 。 譬thí 如như 煖noãn 蘇tô 漬tí 身thân 。 柔nhu 軟nhuyễn 和hòa 樂nhạo/nhạc/lạc 。
不bất 繫hệ 者giả 。 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 相tương/tướng 。 觀quán 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 得đắc 實thật 智trí 慧tuệ 。 心tâm 無vô 所sở 著trước 。 無vô 相tướng 之chi 樂lạc 。 是thị 為vi 不bất 繫hệ 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 第đệ 一nhất 樂lạc 。 何hà 以dĩ 言ngôn 。
第đệ 三tam 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc
答đáp 曰viết 。
有hữu 二nhị 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 。
有hữu 受thọ 樂lạc 。 有hữu 受thọ 盡tận 樂nhạo/nhạc/lạc 。
受thọ 盡tận 樂nhạo/nhạc/lạc 。 一nhất 切thiết 五ngũ 眾chúng 盡tận 更cánh 不bất 生sanh 。 是thị 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。
能năng 除trừ 憂ưu 愁sầu 煩phiền 惱não 。 心tâm 中trung 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 如như 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 滿mãn 足túc 。 在tại 第đệ 三tam 禪thiền 中trung 。
以dĩ 是thị 故cố 言ngôn
譬thí 如như 第đệ 三tam 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc
問vấn 曰viết 。
初sơ 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 亦diệc 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 何hà 以dĩ 故cố 但đãn 言ngôn 。
第đệ 三tam 禪thiền
答đáp 曰viết 。
樂nhạo/nhạc/lạc 有hữu 上thượng 。 中trung 。 下hạ 。
下hạ 者giả 初sơ 禪thiền 。 中trung 者giả 二nhị 禪thiền 。 上thượng 者giả 三tam 禪thiền 。
初sơ 禪thiền 有hữu 二nhị 種chủng 。
樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 喜hỷ 根căn 。 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 喜hỷ 根căn 。
二nhị 禪thiền 中trung 意ý 識thức 相tương 應ứng 喜hỷ 根căn 。
三tam 禪thiền 意ý 識thức 相tương 應ứng 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。
一nhất 切thiết 三tam 界giới 中trung 。 除trừ 三tam 禪thiền 。 更cánh 無vô 意ý 識thức 相tương 應ứng 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 是thị 五ngũ 識thức 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 不bất 知tri 名danh 字tự 相tương/tướng 。 眼nhãn 識thức 生sanh 如như 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 意ý 識thức 已dĩ 生sanh 。
以dĩ 是thị 故cố 。 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 不bất 能năng 滿mãn 足túc 樂nhạo/nhạc/lạc 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 能năng 滿mãn 足túc 樂nhạo/nhạc/lạc 。
以dĩ 是thị 故cố 。 三tam 禪thiền 中trung 諸chư 功công 德đức 少thiểu 。 樂nhạo/nhạc/lạc 多đa 故cố 。 無vô 背bối/bội 捨xả 。 勝thắng 處xứ 。 一nhất 切thiết 入nhập 。
過quá 是thị 三tam 禪thiền 更cánh 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 。
譬thí 如như 比Bỉ 丘Khâu 。 入nhập 第đệ 三tam 禪thiền
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh
皆giai 得đắc 好hảo/hiếu 慧tuệ 。 持trì 戒giới 。 自tự 守thủ 。 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。
者giả 。
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 故cố 次thứ 樂nhạo/nhạc/lạc 後hậu 。 言ngôn 。
皆giai 得đắc 好hảo/hiếu 慧tuệ
答đáp 曰viết 。
人nhân 未vị 得đắc 樂lạc 。 能năng 作tác 功công 德đức 。 既ký 得đắc 樂lạc 已dĩ 。 心tâm 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 多đa 故cố 。 不bất 作tác 功công 德đức 。 是thị 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 後hậu 次thứ 第đệ 心tâm 得đắc 好hảo/hiếu 慧tuệ 。
好hảo/hiếu 慧tuệ 者giả 。 持trì 戒giới 。 自tự 守thủ 。 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
持trì 戒giới 是thị 名danh 自tự 守thủ 。 亦diệc 名danh 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。 何hà 以dĩ 故cố 復phục 言ngôn 。
自tự 守thủ 。 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。
耶da 。
答đáp 曰viết 。
身thân 口khẩu 善thiện 。 是thị 名danh 。
持trì 戒giới
撿kiểm 心tâm 就tựu 善thiện 。 是thị 名danh 。
自tự 守thủ
亦diệc 名danh 。
不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh
一nhất 切thiết 諸chư 功công 德đức 。 皆giai 戒giới 身thân 。 定định 身thân 。 慧tuệ 身thân 所sở 攝nhiếp 。
言ngôn 。
好hiếu 持trì 戒giới
是thị 戒giới 身thân 攝nhiếp 。
好hảo/hiếu 自tự 守thủ
者giả 。 是thị 定định 身thân 攝nhiếp 。
不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh
禪thiền 中trung 慈từ 等đẳng 諸chư 功công 德đức 。 是thị 慧tuệ 身thân 攝nhiếp 。
問vấn 曰viết 。
亦diệc 無vô 有hữu 人nhân 言ngôn
不bất 好hiếu 持trì 戒giới
者giả 。 今kim 何hà 以dĩ 言ngôn 。
好hiếu 持trì 戒giới
答đáp 曰viết 。
有hữu 如như 婆Bà 羅La 門Môn 。 著trước 世thế 界giới 法pháp 者giả 言ngôn 。
捨xả 家gia 好hiếu 持trì 戒giới 。 是thị 為vi 斷đoạn 種chủng 人nhân 。
又hựu 以dĩ 自tự 力lực 得đắc 財tài 。 廣quảng 作tác 功công 德đức 。 如như 是thị 有hữu 福phước 。 出xuất 家gia 乞khất 食thực 。 自tự 身thân 不bất 給cấp 。 何hà 能năng 作tác 諸chư 功công 德đức 。 如như 是thị 為vi 呵ha 好hiếu 持trì 戒giới 。
亦diệc 有hữu 著trước 世thế 界giới 治trị 法pháp 道Đạo 人Nhân 。 呵ha 。
好hảo/hiếu 自tự 守thủ
者giả 。 言ngôn 。
人nhân 當đương 以dĩ 法Pháp 治trị 世thế 。 賞thưởng 善thiện 罰phạt 惡ác 。 法pháp 不bất 可khả 犯phạm 。 不bất 捨xả 尊tôn 親thân 。 立lập 法pháp 濟tế 世thế 。 所sở 益ích 者giả 大đại 。 何hà 用dụng 獨độc 善thiện 其kỳ 身thân 。 自tự 守thủ 無vô 事sự 。 世thế 亂loạn 而nhi 不bất 理lý 。 人nhân 急cấp 而nhi 不bất 救cứu 。
如như 是thị 名danh 為vi 。 呵ha 好hảo/hiếu 自tự 守thủ 。
亦diệc 有hữu 人nhân 呵ha
好hảo/hiếu 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh
者giả 。 言ngôn 。
有hữu 怨oán 不bất 能năng 報báo 。 有hữu 賊tặc 不bất 能năng 繫hệ 。 惡ác 人nhân 不bất 能năng 治trị 。 有hữu 罪tội 無vô 以dĩ 肅túc 。 不bất 能năng 卻khước 患hoạn 救cứu 難nạn/nan 。 默mặc 然nhiên 無vô 益ích 。 何hà 用dụng 此thử 為vi 。
如như 是thị 為vi 呵ha 好hảo/hiếu 。 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。 如như 說thuyết 。
人nhân 而nhi 無vô 勇dũng 健kiện 。 何hà 用dụng 生sanh 世thế 間gian 。
親thân 難nạn/nan 而nhi 不bất 救cứu 。 如như 木mộc 人nhân 在tại 地địa 。
如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 不bất 善thiện 語ngữ 。 名danh 為vi 呵ha 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。
是thị 諸chư 天thiên 人nhân 。 皆giai 得đắc 好hảo/hiếu 慧tuệ 。 持trì 戒giới 。 自tự 守thủ 。 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。 行hành 是thị 善thiện 法Pháp 。 身thân 心tâm 安an 隱ẩn 。 無vô 所sở 畏úy 難nạn 。 無vô 熱nhiệt 無vô 惱não 。 有hữu 好hảo 名danh 善thiện 譽dự 。 人nhân 所sở 愛ái 敬kính 。 是thị 為vi 向hướng 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 命mạng 欲dục 終chung 時thời 。 見kiến 福phước 德đức 心tâm 喜hỷ 。 無vô 憂ưu 無vô 悔hối 。 若nhược 未vị 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 生sanh 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 若nhược 生sanh 天thiên 上thượng 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 。
得đắc 好hảo/hiếu 慧tuệ 。 持trì 戒giới 。 自tự 守thủ 。 不bất 嬈nhiễu 眾chúng 生sanh 。
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát