Đại Trí Độ Luận – Quyển 79

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 79
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 稱Xưng 揚Dương 品Phẩm 第đệ 六lục 十thập 五ngũ 之chi 餘dư (# 卷quyển 七thất 十thập 九cửu )#

聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

【# 經kinh 】# 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 二nhị 法pháp 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。 何hà 等đẳng 二nhị 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 此thử 二nhị 法pháp 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 有hữu 二nhị 法Pháp 成thành 就tựu 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。 何hà 等đẳng 二nhị 。 所sở 作tác 如như 所sở 言ngôn 。 亦diệc 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 念niệm 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 此thử 二nhị 法pháp 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 行hành 。 是thị 諸chư 天thiên 皆giai 來lai 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 親thân 近cận 。 諮tư 問vấn 。 勸khuyến 喻dụ 。 安an 慰úy 。 作tác 是thị 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不bất 久cửu 。

善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 常thường 當đương 行hành 是thị 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 行hành 。

何hà 以dĩ 故cố 。

善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 行hành 是thị 行hành 。 無vô 護hộ 眾chúng 生sanh 汝nhữ 為vi 作tác 護hộ 。 無vô 依y 眾chúng 生sanh 為vi 作tác 依y 。 無vô 救cứu 眾chúng 生sanh 為vi 作tác 救cứu 。 無vô 究cứu 竟cánh 道đạo 眾chúng 生sanh 為vi 作tác 究cứu 竟cánh 道đạo 。 無vô 歸quy 眾chúng 生sanh 為vi 作tác 歸quy 。 無vô 洲châu 眾chúng 生sanh 為vi 作tác 洲châu 。 冥minh 者giả 為vi 作tác 明minh 。 盲manh 者giả 為vi 作tác 眼nhãn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 十thập 方phương 現hiện 在tại 。 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 諸chư 佛Phật 在tại 大đại 眾chúng 。 中trung 說thuyết 法Pháp 時thời 。 自tự 讚tán 歎thán 稱xưng 揚dương 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 名danh 姓tánh 。 言ngôn 。

某mỗ 甲giáp 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 功công 德đức 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 我ngã 今kim 說thuyết 法pháp 時thời 。 自tự 稱xưng 揚dương 寶bảo 相tương/tướng 菩Bồ 薩Tát 。 尸Thi 棄Khí 菩Bồ 薩Tát 。

復phục 有hữu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 在tại 阿a 閦súc 佛Phật 世thế 界giới 中trung 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 我ngã 亦diệc 稱xưng 揚dương 是thị 菩Bồ 薩Tát 名danh 姓tánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 如như 東đông 方phương 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 是thị 中trung 有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 佛Phật 亦diệc 歡hoan 喜hỷ 。 自tự 稱xưng 揚dương 讚tán 歎thán 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 。 上thượng 下hạ 。 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 欲dục 具cụ 足túc 佛Phật 道Đạo 。 乃nãi 至chí 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 亦diệc 歡hoan 喜hỷ 自tự 稱xưng 揚dương 讚tán 歎thán 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 行hành 甚thậm 難nan 。 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 行hành 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 自tự 讚tán 歎thán 稱xưng 揚dương 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 自tự 讚tán 歎thán 稱xưng 揚dương 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

何hà 等đẳng 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 佛Phật 所sở 讚tán 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 阿A 閦Súc 佛Phật 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 所sở 行hành 所sở 學học 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 學học 。 是thị 諸chư 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 信tín 解giải 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh 。 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法pháp 。 信tín 解giải 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法pháp 。 信tín 解giải 一nhất 切thiết 法pháp 虛hư 誑cuống 。 不bất 實thật 不bất 堅kiên 固cố 。 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 佛Phật 說thuyết 法pháp 時thời 。 歡hoan 喜hỷ 自tự 讚tán 歎thán 稱xưng 揚dương 名danh 姓tánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 歡hoan 喜hỷ 自tự 讚tán 歎thán 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 滅diệt 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 記ký 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 歡hoan 喜hỷ 自tự 讚tán 歎thán 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 當đương 住trụ 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 。 住trụ 是thị 地địa 已dĩ 。 當đương 得đắc 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 聞văn 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 其kỳ 心tâm 明minh 利lợi 。 不bất 疑nghi 不bất 悔hối 。 作tác 是thị 念niệm 。

是thị 事sự 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 當đương 於ư 阿a 閦súc 佛Phật 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 廣quảng 聞văn 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 信tín 解giải 。 信tín 解giải 已dĩ 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 當đương 住trụ 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 但đãn 聞văn 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 大đại 利lợi 益ích 。 何hà 況huống 信tín 解giải 。 信tín 解giải 已dĩ 。 如như 說thuyết 住trụ 。 如như 說thuyết 行hành 。 如như 說thuyết 住trụ 。 行hành 已dĩ 。 住trụ 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 中trung 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 佛Phật 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 如như 所sở 說thuyết 住trụ 。 如như 所sở 說thuyết 行hành 。 住trụ 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 所sở 得đắc 法pháp 。 云vân 何hà 住trụ 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 諸chư 法pháp 如như 中trung 。 住trụ 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 除trừ 如như 更cánh 無vô 法pháp 可khả 得đắc 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 。 住trụ 如như 中trung 已dĩ 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 當đương 說thuyết 法Pháp 。 如như 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 住trụ 如như 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 而nhi 說thuyết 法Pháp 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。

除trừ 如như 更cánh 無vô 法pháp 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 。 住trụ 如như 中trung 已dĩ 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 當đương 說thuyết 法Pháp 。 如như 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 住trụ 如như 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 而nhi 說thuyết 法Pháp 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 除trừ 如như 更cánh 無vô 有hữu 法pháp 可khả 得đắc 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 。 住trụ 如như 中trung 已dĩ 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 當đương 說thuyết 法Pháp 。 如như 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 住trụ 如như 中trung 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 而nhi 說thuyết 法Pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 如như 生sanh 不bất 可khả 得đắc 。 滅diệt 不bất 可khả 得đắc 。 住trụ 異dị 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 法pháp 生sanh 。 滅diệt 。 住trụ 異dị 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 中trung 誰thùy 當đương 住trụ 如như 。 誰thùy 當đương 住trụ 如như 已dĩ 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 誰thùy 當đương 住trụ 如như 而nhi 說thuyết 法Pháp 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 為vi 甚thậm 難nan 。 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世Thế 尊Tôn 。 無vô 有hữu 如như 中trung 住trụ 者giả 。 亦diệc 無vô 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 亦diệc 無vô 說thuyết 法Pháp 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 是thị 處xứ 心tâm 不bất 驚kinh 。 不bất 沒một 。 不bất 怖bố 。 不bất 畏úy 。 不bất 疑nghi 。 不bất 悔hối 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 語ngứ 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

如như 憍kiêu 尸thi 迦ca 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 為vi 甚thậm 難nan 。 是thị 甚thậm 深thâm 法Pháp 中trung 心tâm 不bất 驚kinh 。 不bất 沒một 。 不bất 怖bố 。 不bất 畏úy 。 不bất 疑nghi 。 不bất 悔hối 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 諸chư 法pháp 空không 中trung 誰thùy 驚kinh 。 誰thùy 沒một 。 誰thùy 怖bố 。 誰thùy 畏úy 。 誰thùy 疑nghi 。 誰thùy 悔hối 。

是thị 時thời 。 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 說thuyết 。 但đãn 為vi 空không 事sự 。 無vô 所sở 罣quái 礙ngại 。 譬thí 如như 仰ngưỡng 射xạ 空không 中trung 。 箭tiễn 去khứ 無vô 礙ngại 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 說thuyết 法Pháp 無vô 礙ngại 亦diệc 如như 是thị 。

【# 論luận 】#

釋thích 曰viết 。

眾chúng 會hội 疑nghi 。

菩Bồ 薩Tát 何hà 因nhân 緣duyên 。 故cố 得đắc 如như 是thị 力lực 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。

佛Phật 答đáp 。

有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 故cố 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。

一nhất 者giả 。 觀quán 諸chư 法pháp 空không 。 二nhị 者giả 。 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

以dĩ 日nhật 月nguyệt 因nhân 緣duyên 故cố 。 萬vạn 物vật 潤nhuận 生sanh 。

但đãn 有hữu 月nguyệt 而nhi 無vô 日nhật 。 則tắc 萬vạn 物vật 濕thấp 壞hoại 。 但đãn 有hữu 日nhật 而nhi 無vô 月nguyệt 。 則tắc 萬vạn 物vật 燋tiều 爛lạn 。 日nhật 。 月nguyệt 和hòa 合hợp 故cố 。 萬vạn 物vật 成thành 熟thục 。

菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 二nhị 道đạo 。

一nhất 者giả 。 悲bi 。 二nhị 者giả 。 空không 。 悲bi 心tâm 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 誓thệ 願nguyện 欲dục 度độ 。 空không 心tâm 來lai 則tắc 滅diệt 憐lân 愍mẫn 心tâm 。 若nhược 但đãn 有hữu 憐lân 愍mẫn 心tâm 。 無vô 智trí 慧tuệ 。 則tắc 心tâm 沒một 在tại 無vô 眾chúng 生sanh 而nhi 有hữu 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 中trung 。 若nhược 但đãn 有hữu 空không 心tâm 。 捨xả 憐lân 愍mẫn 度độ 眾chúng 生sanh 心tâm 。 則tắc 墮đọa 斷đoạn 滅diệt 中trung 。

是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 二nhị 事sự 兼kiêm 用dụng 。 雖tuy 觀quán 一nhất 切thiết 空không 而nhi 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 空không 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 空không 亦diệc 空không 故cố 不bất 著trước 空không 。 是thị 故cố 不bất 妨phương 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 觀quán 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 不bất 著trước 眾chúng 生sanh 。 不bất 取thủ 眾chúng 生sanh 相tướng 。 但đãn 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 引dẫn 導đạo 入nhập 空không 。 是thị 故cố 雖tuy 行hành 憐lân 愍mẫn 而nhi 不bất 妨phương 空không 。 雖tuy 行hành 空không 亦diệc 不bất 取thủ 空không 相tướng 故cố 。 不bất 妨phương 憐lân 愍mẫn 心tâm 。 如như 日nhật 。 月nguyệt 相tương/tướng 須tu 。

諸chư 神thần 天thiên 輕khinh 賤tiện 妄vọng 語ngữ 人nhân 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 如như 所sở 說thuyết 行hành 。 則tắc 五ngũ 種chủng 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。 捨xả 離ly 不bất 復phục 守thủ 護hộ 。 惡ác 鬼quỷ 得đắc 便tiện 。 是thị 人nhân 喜hỷ 生sanh 惡ác 心tâm 。 惡ác 心tâm 故cố 則tắc 生sanh 惡ác 業nghiệp 。 生sanh 惡ác 業nghiệp 故cố 則tắc 墮đọa 惡ác 道đạo 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 念niệm 者giả 。 則tắc 善thiện 根căn 朽hủ 壞hoại 。 如như 魚ngư 子tử 不bất 為vi 母mẫu 念niệm 。 則tắc 爛lạn 壞hoại 不bất 生sanh 。 是thị 故cố 言ngôn 。

所sở 作tác 如như 所sở 言ngôn 。 亦diệc 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 念niệm 。 得đắc 此thử 二nhị 法pháp 故cố 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 能năng 如như 是thị 。 真chân 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。 功công 德đức 智trí 慧tuệ 增tăng 益ích 。 諸chư 天thiên 則tắc 來lai 親thân 近cận 。 諮tư 問vấn 。 安an 慰úy 。 勸khuyến 喻dụ 。 作tác 是thị 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不bất 久cửu 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 常thường 行hành 空không 行hành 。

問vấn 曰viết 。

諸chư 天thiên 未vị 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 云vân 何hà 能năng 與dữ 。 菩Bồ 薩Tát 授thọ 記ký 。

答đáp 曰viết 。

諸chư 天thiên 長trường 壽thọ 。 從tùng 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 聞văn 如như 是thị 行hành 得đắc 記ký 。 今kim 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 如như 是thị 行hành 故cố 說thuyết 。 見kiến 因nhân 知tri 有hữu 果quả 故cố 。 諸chư 天thiên 見kiến 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 印ấn 。 亦diệc 兼kiêm 行hành 慈từ 悲bi 心tâm 於ư 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。

不bất 久cửu 作tác 佛Phật

無vô 守thủ 護hộ 眾chúng 生sanh 汝nhữ 。 為vi 作tác 守thủ 護hộ 。 無vô 歸quy 與dữ 作tác 歸quy 。

等đẳng 義nghĩa 。 如như 先tiên 說thuyết 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 能năng 。 如như 是thị 行hành 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 十thập 方phương 現hiện 在tại 。 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 稱xưng 揚dương 讚tán 歎thán 。 是thị 名danh 字tự 者giả 。 如như 我ngã 今kim 稱xưng 揚dương 寶bảo 相tương/tướng 菩Bồ 薩Tát 。 尸Thi 棄Khí 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 阿A 閦Súc 佛Phật 。 世thế 界giới 中trung 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 如như 十thập 方phương 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 稱xưng 揚dương 諸chư 妙diệu 行hạnh 菩Bồ 薩Tát 。

菩Bồ 薩Tát 能năng 如như 所sở 說thuyết 應ưng 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 者giả 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 亦diệc 以dĩ 是thị 菩Bồ 薩Tát 為vi 譬thí 喻dụ 。 作tác 是thị 言ngôn 。

某mỗ 方phương 某mỗ 世thế 界giới 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 未vị 作tác 佛Phật 。 能năng 如như 是thị 行hành 。 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 功công 德đức 希hy 有hữu 故cố 。

如như 大đại 國quốc 王vương 有hữu 大đại 將tướng 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 有hữu 方phương 便tiện 能năng 破phá 怨oán 敵địch 。 常thường 為vi 國quốc 王vương 所sở 稱xưng 譽dự 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 觀quán 畢tất 竟cánh 空không 。 不bất 惜tích 我ngã 身thân 。 破phá 煩phiền 惱não 賊tặc 。 有hữu 方phương 便tiện 而nhi 不bất 作tác 證chứng 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 諸chư 佛Phật 所sở 稱xưng 譽dự 。

諸chư 佛Phật 雖tuy 無vô 著trước 心tâm 。 無vô 分phân 別biệt 善thiện 不bất 善thiện 法pháp 。 視thị 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 外ngoại 道đạo 。 亦diệc 無vô 憎tăng 。 愛ái 。 為vì 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 讚tán 歎thán 善thiện 人nhân 。 稱xưng 揚dương 善thiện 法Pháp 。 毀hủy 訾tí 不bất 善thiện 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 欲dục 使sử 眾chúng 生sanh 。 依y 附phụ 好hảo/hiếu 人nhân 。 心tâm 隨tùy 善thiện 法Pháp 。 令linh 出xuất 世thế 間gian 故cố 。

問vấn 曰viết 。

何hà 經kinh 中trung 說thuyết 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 所sở 讚tán 歎thán 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 經Kinh 無vô 量lượng 。 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 諸chư 惡ác 邪tà 見kiến 王vương 出xuất 。 焚phần 燒thiêu 經Kinh 法Pháp 。 破phá 壞hoại 塔tháp 寺tự 。 害hại 諸chư 沙Sa 門Môn 。 五ngũ 百bách 歲tuế 後hậu 。 像tượng 法pháp 不bất 淨tịnh 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 神thần 通thông 菩Bồ 薩Tát 。 難nan 可khả 得đắc 見kiến 故cố 。 諸chư 深thâm 經Kinh 不bất 盡tận 。 在tại 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 行hành 者giả 。 受thọ 者giả 少thiểu 故cố 。 諸chư 天thiên 。 龍long 神thần 持trì 去khứ 。

問vấn 曰viết 。

如như 遍biến 吉cát 菩Bồ 薩Tát 。 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 力lực 勢thế 菩Bồ 薩Tát 。 文Văn 殊Thù 尸Thi 利Lợi 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 何hà 以dĩ 故cố 不bất 讚tán 歎thán 。 而nhi 但đãn 稱xưng 譽dự 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。

答đáp 曰viết 。

是thị 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法pháp 。 而nhi 能năng 似tự 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法pháp 行hành 。 必tất 有hữu 此thử 事sự 。 一nhất 切thiết 魔ma 民dân 。 所sở 不bất 能năng 壞hoại 。 是thị 故cố 佛Phật 歎thán 希hy 有hữu 。

復phục 次thứ 。 是thị 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 清thanh 淨tịnh 大đại 願nguyện 行hành 。 深thâm 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 。 不bất 期kỳ 疾tật 作tác 佛Phật 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 有hữu 如như 是thị 等đẳng 功công 德đức 。 故cố 佛Phật 稱xưng 讚tán 。

復phục 次thứ 。 遍biến 吉cát 。 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 功công 德đức 極cực 大đại 。 人nhân 皆giai 知tri 。 是thị 二nhị 菩Bồ 薩Tát 人nhân 未vị 知tri 。 故cố 稱xưng 揚dương 。

阿a 閦súc 佛Phật 世thế 界giới 菩Bồ 薩Tát 皆giai 效hiệu 阿a 閦súc 佛Phật 。 初sơ 發phát 心tâm 來lai 。 行hành 清thanh 淨tịnh 不bất 雜tạp 行hành 。 生sanh 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 皆giai 效hiệu 其kỳ 行hành 。 是thị 故cố 說thuyết 阿a 閦súc 佛Phật 世thế 界giới 菩Bồ 薩Tát 。 稱xưng 譽dự 其kỳ 德đức 。 又hựu 如như 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 稱xưng 揚dương 諸chư 世thế 界giới 上thượng 妙diệu 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 如như 釋Thích 迦Ca 文Văn 尼Ni 。 佛Phật 稱xưng 揚dương 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 等đẳng 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 佛Phật 讚tán 歎thán 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 為vi 甚thậm 難nan 。 能năng 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。

此thử 中trung 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。

何hà 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 說thuyết 法pháp 時thời 。 稱xưng 揚dương 讚tán 歎thán 。 說thuyết 其kỳ 名danh 字tự 。

問vấn 曰viết 。

佛Phật 已dĩ 先tiên 說thuyết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 何hà 以dĩ 更cánh 問vấn 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 初sơ 說thuyết 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 後hậu 稱xưng 說thuyết 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 疑nghi 問vấn 佛Phật 。

佛Phật 讚tán 歎thán 何hà 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 稱xưng 其kỳ 名danh 字tự 。

佛Phật 答đáp 。

佛Phật 雖tuy 皆giai 愛ái 念niệm 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 其kỳ 中trung 有hữu 德đức 行hạnh 勝thắng 者giả 。 稱xưng 揚dương 其kỳ 名danh 字tự 。

何hà 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 所sở 稱xưng 歎thán 。

如như 阿A 閦Súc 佛Phật 。 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 行hành 清thanh 淨tịnh 行hành 。 不bất 休hưu 不bất 息tức 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 所sở 讚tán 歎thán 。

復phục 次thứ 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 未vị 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 力lực 故cố 。 常thường 思tư 惟duy 籌trù 量lượng 。 求cầu 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 能năng 信tín 解giải 。 忍nhẫn 。 通thông 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh 相tương/tướng 。 空không 。 虛hư 誑cuống 。 不bất 堅kiên 固cố 。 有hữu 如như 是thị 等đẳng 。 相tương/tướng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 佛Phật 稱xưng 名danh 讚tán 歎thán 。

虛hư 誑cuống 不bất 實thật 。 不bất 堅kiên 固cố 。

者giả 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 苦khổ 。 無vô 我ngã 門môn 。

一nhất 切thiết 法pháp 空không

者giả 。 即tức 是thị 空không 門môn 。

一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh

者giả 。 即tức 是thị 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 滅diệt 諸chư 觀quán 。

復phục 次thứ 。

虛hư 誑cuống 不bất 實thật 。 不bất 堅kiên 固cố 。

即tức 是thị 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。

一nhất 切thiết 法pháp 空không

即tức 是thị 空không 解giải 脫thoát 門môn 。

一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh

即tức 是thị 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。

如như 是thị 等đẳng 三tam 種chủng 差sai 別biệt 。

是thị 人nhân 出xuất 柔Nhu 順Thuận 法Pháp 忍Nhẫn 。 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 出xuất 凡phàm 夫phu 法pháp 。 未vị 入nhập 聖thánh 法pháp 。 而nhi 能năng 信tín 受thọ 聖thánh 法pháp 。 似tự 得đắc 聖thánh 法pháp 人nhân 。 是thị 故cố 希hy 有hữu 。 如như 佛Phật 所sở 稱xưng 譽dự 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 斷đoạn 二nhị 地địa 。 得đắc 受thọ 記ký 。 是thị 人nhân 為vi 佛Phật 所sở 稱xưng 譽dự 。 亦diệc 如như 是thị 。 如như 是thị 相tương/tướng 人nhân 。 雖tuy 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 為vi 諸chư 佛Phật 稱xưng 名danh 讚tán 歎thán 。

今kim 以dĩ 信tín 根căn 力lực 勝thắng 故cố 。 佛Phật 亦diệc 稱xưng 名danh 讚tán 歎thán 。 何hà 者giả 是thị 。 所sở 謂vị 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 聞văn 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 。 其kỳ 心tâm 明minh 利lợi 。 不bất 疑nghi 。 不bất 悔hối 。 作tác 是thị 念niệm 。

是thị 事sự 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 信tín 解giải 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 何hà 以dĩ 更cánh 從tùng 阿a 閦súc 佛Phật 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 邊biên 聞văn 。

答đáp 曰viết 。

是thị 人nhân 聞văn 阿a 閦súc 佛Phật 作tác 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 所sở 行hành 清thanh 淨tịnh 。 是thị 人nhân 聞văn 已dĩ 。 欲dục 效hiệu 阿A 閦Súc 佛Phật 所sở 行hành 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 此thử 人nhân 。 於ư 是thị 得đắc 信tín 力lực 。 於ư 彼bỉ 得đắc 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 當đương 住trụ 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 。

是thị 人nhân 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法pháp 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 得đắc 如như 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 讚tán 。 有hữu 信tín 力lực 故cố 。 得đắc 如như 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 讚tán 。

若nhược 但đãn 聞văn 般Bát 若Nhã 。 得đắc 如như 是thị 利lợi 益ích 。 何hà 況huống 信tín 受thọ 。 如như 所sở 說thuyết 行hành 。 漸tiệm 住trụ 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 中trung 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 佛Phật 。

一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 相tương/tướng 無vô 所sở 得đắc 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 中trung 住trụ 。

如như

者giả 。 即tức 是thị 空không 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 是thị 。 畢tất 竟cánh 空không 中trung 。 名danh 為vi 。

住trụ 薩Tát 婆Bà 若Nhã

此thử 中trung 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 佛Phật 。

除trừ 如như 更cánh 無vô 法pháp 可khả 得đắc 。 誰thùy 住trụ 如như 中trung 。

乃nãi 至chí 。

無vô 有hữu 是thị 處xứ

如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。

佛Phật 可khả 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 語ngữ 。 說thuyết 如như 亦diệc 空không 因nhân 緣duyên 。 所sở 謂vị 。

是thị 如như 。 生sanh 。 滅diệt 。 住trụ 異dị 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 法pháp 無vô 三tam 相tương/tướng 。 即tức 是thị 畢tất 竟cánh 空không 。 云vân 何hà 可khả 住trụ 。 若nhược 住trụ 此thử 中trung 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 而nhi 說thuyết 法Pháp 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 欲dục 取thủ 般Bát 若Nhã 一nhất 定định 相tương/tướng 。 聞văn 佛Phật 共cộng 須Tu 菩Bồ 提Đề 說thuyết 無vô 相tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

希hy 有hữu 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 般Bát 若Nhã 甚thậm 深thâm 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 為vi 甚thậm 難nan 。 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 如như 畢tất 竟cánh 空không 。 除trừ 如như 更cánh 無vô 菩Bồ 薩Tát 住trụ 是thị 。 如như 中trung 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 無vô 定định 法pháp 名danh 為vi 佛Phật 。 說thuyết 法Pháp 者giả 所sở 度độ 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 不bất 離ly 如như 。 亦diệc 無vô 拔bạt 出xuất 處xứ 涅Niết 槃Bàn 。 諸chư 法pháp 常thường 住trụ 如như 相tương/tướng 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 事sự 。 心tâm 不bất 疑nghi 悔hối 。 是thị 事sự 為vi 難nạn/nan 。 雖tuy 信tín 一nhất 切thiết 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 而nhi 欲dục 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 精tinh 進tấn 不bất 休hưu 不bất 息tức 。 是thị 為vi 難nạn/nan 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 語ngữ 帝Đế 釋Thích 。

若nhược 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 所sở 有hữu 。 疑nghi 從tùng 何hà 生sanh 。 何hà 有hữu 難nạn/nan 事sự 。

帝Đế 釋Thích 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 作tác 是thị 念niệm 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 實thật 是thị 樂nhạo 說thuyết 空không 法pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 有hữu 所sở 解giải 說thuyết 。 皆giai 說thuyết 空không 事sự 。 雖tuy 說thuyết 色sắc 等đẳng 餘dư 事sự 。 其kỳ 義nghĩa 皆giai 趣thú 向hướng 空không 。 若nhược 有hữu 難nan 問vấn 。 不bất 能năng 作tác 礙ngại 。 空không 亦diệc 空không 故cố 。

若nhược 人nhân 難nạn/nan 空không 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 先tiên 已dĩ 破phá 空không 。 於ư 有hữu 無vô 中trung 都đô 無vô 所sở 礙ngại 。 譬thí 如như 仰ngưỡng 射xạ 空không 中trung 。

虛hư 空không

即tức 是thị 畢tất 竟cánh 空không 。

箭tiễn

是thị 須Tu 菩Bồ 提Đề 智trí 慧tuệ 。

所sở 說thuyết 如như 箭tiễn 於ư 空không 無vô 礙ngại 。 勢thế 盡tận 自tự 墮đọa 。 非phi 為vi 空không 盡tận 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 說thuyết 法Pháp 因nhân 緣duyên 。 事sự 辦biện 故cố 便tiện 止chỉ 。 非phi 為vi 法pháp 盡tận 。

若nhược 有hữu 人nhân 雖tuy 有hữu 利lợi 箭tiễn 。 射xạ 壁bích 不bất 能năng 過quá 。 人nhân 雖tuy 有hữu 利lợi 智trí 慧tuệ 。 邪tà 見kiến 著trước 有hữu 。 則tắc 礙ngại 而nhi 不bất 能năng 通thông 。

是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 說thuyết 無vô 障chướng 無vô 礙ngại 法pháp 。

大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 囑chúc 累lụy 品phẩm 第đệ 六lục 十thập 六lục 。

【# 經Kinh 】#

爾nhĩ 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 如như 是thị 說thuyết 。 如như 是thị 答đáp 。 為vi 隨tùy 順thuận 法pháp 不phủ 。 為vi 正chánh 答đáp 不phủ 。

佛Phật 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 所sở 答đáp 。 實thật 皆giai 隨tùy 順thuận 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。

希hy 有hữu 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 樂lạc 說thuyết 。 皆giai 為vi 空không 。 為vi 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 為vi 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 比Bỉ 丘Khâu 行hành 空không 時thời 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 四tứ 念niệm 處xử 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 者giả 。 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。 分phần/phân 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 修tu 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 者giả 。 禪thiền 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 。 定định 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 修tu 禪thiền 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 。 定định 者giả 。 佛Phật 十Thập 力Lực 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 修tu 佛Phật 十Thập 力Lực 者giả 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 能năng 生sanh 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 者giả 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 能năng 生sanh 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 者giả 。 大đại 慈từ 。 大đại 悲bi 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 行hành 大đại 慈từ 。 大đại 悲bi 者giả 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 生sanh 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 者giả 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不phủ 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 如Như 來Lai 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 當đương 作tác 如Như 來Lai 者giả 。 無vô 生sanh 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 無vô 生sanh 法pháp 作tác 證chứng 者giả 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 者giả 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 得đắc 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 比Bỉ 丘Khâu 。 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 行hành 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 所sở 得đắc 行hành 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 行hành 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 相tướng 行hành 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 作tác 行hành 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 是thị 為vi 須Tu 菩Bồ 提Đề 比Bỉ 丘Khâu 所sở 行hành 。 欲dục 比tỉ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 行hành 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 分phần 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 除trừ 佛Phật 行hạnh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 於ư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 諸chư 行hành 中trung 。 最tối 尊tôn 。 最tối 妙diệu 。 最tối 上thượng 。 以dĩ 是thị 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 得đắc 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 最tối 上thượng 。 當đương 行hành 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 行hành 。

何hà 以dĩ 故cố 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 能năng 具cụ 足túc 佛Phật 法Pháp 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 習tập 。 作tác 佛Phật 。

是thị 會hội 中trung 諸chư 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 以dĩ 天thiên 文văn 陀đà 羅la 花hoa 散tán 佛Phật 及cập 僧Tăng 。 是thị 時thời 。 八bát 百bách 比Bỉ 丘Khâu 從tùng 坐tọa 起khởi 。 以dĩ 華hoa 散tán 佛Phật 。 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 合hợp 掌chưởng 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 等đẳng 當đương 行hành 是thị 無vô 上thượng 行hành 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 所sở 不bất 能năng 行hành 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 知tri 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 心tâm 行hành 。 便tiện 微vi 笑tiếu 。 如như 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 種chủng 種chủng 色sắc 光quang 。

青thanh 。 黃hoàng 。 赤xích 。 白bạch 。 紅hồng 。 縹# 。 從tùng 口khẩu 中trung 出xuất 。 遍biến 照chiếu 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 遶nhiễu 佛Phật 三tam 匝táp 。 還hoàn 從tùng 頂đảnh 入nhập 。

爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 笑tiếu 。 諸chư 佛Phật 不bất 以dĩ 。 無vô 因nhân 緣duyên 而nhi 笑tiếu 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

是thị 八bát 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 星Tinh 宿Tú 劫Kiếp 中trung 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 名danh 散tán 華hoa 。 皆giai 同đồng 一nhất 字tự 。 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 世thế 界giới 。 壽thọ 命mạng 皆giai 等đẳng 。 各các 各các 過quá 十thập 萬vạn 歲tuế 。 出xuất 家gia 作tác 佛Phật 。 是thị 時thời 。 諸chư 世thế 界giới 常thường 雨vũ 五ngũ 色sắc 天thiên 花hoa 。 以dĩ 是thị 故cố 。

阿A 難Nan 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 行hành 最tối 上thượng 行hành 。 當đương 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 能năng 行hành 是thị 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 人nhân 中trung 死tử 。 此thử 間gian 生sanh 。 若nhược 兜Đâu 率Suất 天Thiên 上thượng 死tử 。 來lai 生sanh 此thử 間gian 。 若nhược 人nhân 中trung 。 若nhược 兜Đâu 率Suất 天Thiên 上thượng 。 廣quảng 聞văn 是thị 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

阿A 難Nan 。 我ngã 見kiến 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 能năng 行hành 是thị 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 聞văn 是thị 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 受thọ 持trì 。 讀đọc 。 誦tụng 。 親thân 近cận 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 轉chuyển 復phục 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 教giáo 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 者giả 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 面diện 從tùng 佛Phật 聞văn 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 親thân 近cận 。 亦diệc 從tùng 諸chư 佛Phật 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。

善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 當đương 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 等đẳng 非phi 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 亦diệc 不bất 從tùng 聲Thanh 聞Văn 所sở 聞văn 是thị 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 受thọ 持trì 是thị 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 讀đọc 。 誦tụng 。 親thân 近cận 。 隨tùy 義nghĩa 隨tùy 法pháp 行hành 。 當đương 知tri 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 則tắc 為vi 面diện 見kiến 佛Phật 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 聞văn 是thị 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 不bất 可khả 沮trở 壞hoại 。 當đương 知tri 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 曾tằng 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 。 與dữ 善Thiện 知Tri 識Thức 相tương/tướng 得đắc 。

阿A 難Nan 。 於ư 諸chư 佛Phật 福phước 田điền 種chúng 善thiện 根căn 。 雖tuy 不bất 虛hư 誑cuống 。 要yếu 得đắc 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 佛Phật 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 應ưng 當đương 深thâm 了liễu 了liễu 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

阿A 難Nan 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 深thâm 了liễu 了liễu 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 人nhân 若nhược 住trụ 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 不bất 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

是thị 故cố 。

阿A 難Nan 。 我ngã 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 囑chúc 累lụy 汝nhữ 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 若nhược 受thọ 持trì 一nhất 切thiết 法pháp 。 除trừ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 忘vong 若nhược 失thất 。 其kỳ 過quá 小tiểu 小tiểu 。 無vô 有hữu 大đại 罪tội 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 受thọ 持trì 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 忘vong 失thất 一nhất 句cú 。 其kỳ 過quá 甚thậm 大đại 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 若nhược 受thọ 持trì 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 後hậu 還hoàn 忘vong 失thất 。 其kỳ 罪tội 甚thậm 多đa 。 以dĩ 是thị 故cố 。

阿A 難Nan 。 囑chúc 累lụy 汝nhữ 。 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 汝nhữ 當đương 善thiện 受thọ 持trì 。 讀đọc 誦tụng 令linh 利lợi 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 受thọ 持trì 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 為vi 受thọ 持trì 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

阿A 難Nan 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 現hiện 在tại 供cúng 養dường 我ngã 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 。 擣đảo 香hương 。 澤trạch 香hương 。 衣y 服phục 。 幡phan 蓋cái 。 應ưng 當đương 受thọ 持trì 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 讀đọc 。 誦tụng 。 說thuyết 。 親thân 近cận 。 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 乃nãi 至chí 幢tràng 幡phan 。

阿A 難Nan 。 供cúng 養dường 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 為vi 供cúng 養dường 我ngã 。 亦diệc 供cúng 養dường 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 佛Phật 已dĩ 。

若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 聞văn 。 說thuyết 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 恭cung 敬kính 愛ái 樂nhạo 。 則tắc 為vi 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 恭cung 敬kính 愛ái 樂nhạo 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 已dĩ 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 愛ái 樂nhạo 佛Phật 。 不bất 捨xả 離ly 。 當đương 愛ái 樂nhạo 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 莫mạc 捨xả 離ly 。

阿A 難Nan 。 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一nhất 句cú 。 不bất 應ưng 令linh 失thất 。

阿A 難Nan 。 我ngã 說thuyết 囑chúc 累lụy 因nhân 緣duyên 甚thậm 多đa 。 今kim 但đãn 略lược 說thuyết 。 如như 我ngã 為vi 世Thế 尊Tôn 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 是thị 世Thế 尊Tôn 。

以dĩ 是thị 故cố 。

阿A 難Nan 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 囑chúc 累lụy 汝nhữ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

阿A 難Nan 。 今kim 我ngã 於ư 一nhất 切thiết 世thế 間gian 人nhân 。 天thiên 。 阿a 修tu 羅la 眾chúng 中trung 囑chúc 累lụy 汝nhữ 。 諸chư 欲dục 不bất 捨xả 佛Phật 。 不bất 捨xả 法pháp 。 不bất 捨xả 僧Tăng 。 不bất 捨xả 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 慎thận 莫mạc 捨xả 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

阿A 難Nan 。 是thị 我ngã 所sở 教giáo 。 化hóa 弟đệ 子tử 法pháp 。

阿A 難Nan 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 受thọ 持trì 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 讀đọc 。 誦tụng 。 說thuyết 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 復phục 為vì 他tha 人nhân 。 種chủng 種chủng 廣quảng 說thuyết 其kỳ 義nghĩa 。 開khai 示thị 。 演diễn 暢sướng 。 分phân 別biệt 令linh 易dị 解giải 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 疾tật 近cận 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 生sanh 諸chư 佛Phật 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

阿A 難Nan 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 諸chư 佛Phật 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 今kim 現hiện 在tại 東đông 方phương 。 南nam 方phương 。 西tây 方phương 。 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 。 上thượng 下hạ 。 諸chư 佛Phật 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。

以dĩ 是thị 故cố 。

阿A 難Nan 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 應ưng 當đương 學học 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

何hà 以dĩ 故cố 。

阿A 難Nan 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 母mẫu 。 生sanh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 故cố 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 學học 是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 皆giai 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 是thị 故cố 。 我ngã 以dĩ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 倍bội 復phục 囑chúc 累lụy 汝nhữ 。

阿A 難Nan 。 是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 諸chư 佛Phật 無vô 盡tận 法Pháp 藏tạng 。

阿A 難Nan 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 現hiện 在tại 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 從tùng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 法Pháp 藏tạng 中trung 出xuất 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 從tùng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 學học 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 未vị 來lai 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 從tùng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 學học 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 從tùng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 中trung 學học 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 弟đệ 子tử 皆giai 從tùng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 中trung 學học 得đắc 滅diệt 度độ 。 已dĩ 得đắc 。 今kim 得đắc 。 當đương 得đắc 滅diệt 度độ 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 為vì 諸chư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 令linh 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 中trung 眾chúng 生sanh 皆giai 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果quả 證chứng 。 猶do 未vị 為vi 我ngã 弟đệ 子tử 事sự 。 汝nhữ 若nhược 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 相tương 應ứng 一nhất 句cú 教giáo 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 則tắc 為vi 我ngã 弟đệ 子tử 事sự 我ngã 亦diệc 歡hoan 喜hỷ 。 勝thắng 教giáo 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 眾chúng 生sanh 令linh 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。

復phục 次thứ 。

阿A 難Nan 。 是thị 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 眾chúng 生sanh 。 不bất 前tiền 不bất 後hậu 。 一nhất 時thời 皆giai 得đắc 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 證chứng 。 是thị 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 行hành 布bố 施thí 功công 德đức 。 持trì 戒giới 。 禪thiền 定định 功công 德đức 。 是thị 功công 德đức 多đa 不phủ 。

阿A 難Nan 言ngôn 。

甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 言ngôn 。

阿A 難Nan 。 不bất 如như 弟đệ 子tử 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 相tương 應ứng 法pháp 為vì 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 說thuyết 。 乃nãi 至chí 一nhất 日nhật 。 其kỳ 福phước 多đa 。 置trí 一nhất 日nhật 。 但đãn 半bán 日nhật 。 置trí 半bán 日nhật 。 但đãn 一nhất 食thực 頃khoảnh 。 置trí 一nhất 食thực 頃khoảnh 。 但đãn 須tu 臾du 間gian 說thuyết 。 其kỳ 福phước 多đa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 善thiện 根căn 。 勝thắng 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 自tự 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 示thị 。 教giáo 。 利lợi 。 喜hỷ 他tha 人nhân 。 令linh 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

阿A 難Nan 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 行hành 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 行hành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 增tăng 益ích 善thiện 根căn 。 若nhược 不bất 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

說thuyết 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 品phẩm 時thời 。 佛Phật 在tại 四tứ 眾chúng 中trung 。 天thiên 。 人nhân 。 龍long 。 鬼quỷ 神thần 。 甄chân 陀đà 羅la 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 等đẳng 。 於ư 大đại 眾chúng 前tiền 。 而nhi 現hiện 神thần 足túc 變biến 化hóa 。

一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 皆giai 見kiến 阿a 閦súc 佛Phật 。 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 圍vi 繞nhiễu 說thuyết 法Pháp 。 大đại 眾chúng 譬thí 如như 大đại 海hải 水thủy 。 皆giai 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 漏lậu 盡tận 無vô 煩phiền 惱não 。 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。 心tâm 好hảo/hiếu 解giải 脫thoát 。 慧tuệ 好hảo/hiếu 解giải 脫thoát 。 其kỳ 心tâm 調điều 柔nhu 。 譬thí 如như 大đại 象tượng 。 所sở 作tác 以dĩ 辦biện 。 逮đãi 得đắc 己kỷ 利lợi 。 盡tận 諸chư 有hữu 結kết 。 正chánh 智trí 得đắc 解giải 脫thoát 。 一nhất 切thiết 心tâm 。 心tâm 數số 法pháp 中trung 得đắc 自tự 在tại 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 量lượng 功công 德đức 成thành 就tựu 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 攝nhiếp 神thần 足túc 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 不bất 復phục 見kiến 阿a 閦súc 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 及cập 其kỳ 世thế 界giới 。 不bất 與dữ 眼nhãn 作tác 對đối 。

何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 攝nhiếp 神thần 足túc 故cố 。

爾nhĩ 時thời

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

如như 是thị 。

阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 與dữ 眼nhãn 作tác 對đối 。 法pháp 法pháp 不bất 相tương 見kiến 。 法pháp 法pháp 不bất 相tương 知tri 。 如như 是thị 。

阿A 難Nan 。 如như 阿A 閦Súc 佛Phật 。 弟đệ 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 。 世thế 界giới 。 不bất 與dữ 眼nhãn 作tác 對đối 。 如như 是thị 。

阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 與dữ 眼nhãn 作tác 對đối 。 法pháp 法pháp 不bất 相tương 知tri 。 法pháp 法pháp 不bất 相tương 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 知tri 。 無vô 見kiến 。 無vô 作tác 。 無vô 動động 。 不bất 可khả 捉tróc 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 幻huyễn 人nhân 無vô 受thọ 。 無vô 覺giác 。 無vô 真chân 實thật 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 是thị 行hành 。 為vi 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 不bất 著trước 諸chư 法pháp 。

阿A 難Nan 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 是thị 學học 。 名danh 為vi 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

欲dục 得đắc 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 是thị 學học 名danh 為vi 第đệ 一nhất 學học 。 最tối 上thượng 學học 。 微vi 妙diệu 學học 。 如như 是thị 學học 。 安an 樂lạc 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 無vô 護hộ 者giả 為vi 作tác 護hộ 。 是thị 諸chư 佛Phật 所sở 學học 。 諸chư 佛Phật 住trụ 是thị 學học 中trung 。 能năng 以dĩ 右hữu 手thủ 舉cử 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 還hoàn 著trước 本bổn 處xứ 。 是thị 中trung 眾chúng 生sanh 。 無vô 覺giác 知tri 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。

阿A 難Nan 。 諸chư 佛Phật 學học 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 法pháp 中trung 得đắc 無vô 礙ngại 智trí 見kiến 。

阿A 難Nan 。 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 於ư 諸chư 學học 中trung 。 最tối 尊tôn 第đệ 一nhất 。 微vi 妙diệu 無vô 上thượng 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 人nhân 欲dục 得đắc 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 邊biên 際tế 。 為vi 欲dục 得đắc 虛hư 空không 邊biên 際tế 。

何hà 以dĩ 故cố 。

阿A 難Nan 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 無vô 有hữu 量lượng 。 我ngã 初sơ 不bất 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 量lượng 。 名danh 眾chúng 。 句cú 眾chúng 。 字tự 眾chúng 是thị 有hữu 量lượng 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 無vô 有hữu 量lượng 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 何hà 以dĩ 故cố 無vô 有hữu 量lượng 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 盡tận 故cố 無vô 有hữu 量lượng 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 離ly 故cố 無vô 有hữu 量lượng 。

阿A 難Nan 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 皆giai 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 得đắc 度độ 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 不bất 盡tận 。 未vị 來lai 世thế 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 學học 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 得đắc 度độ 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 不bất 盡tận 。 現hiện 在tại 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 皆giai 學học 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 得đắc 度độ 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 不bất 盡tận 。

已dĩ 不bất 盡tận 。 今kim 不bất 盡tận 。 當đương 不bất 盡tận 。

阿A 難Nan 。 欲dục 盡tận 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 欲dục 盡tận 虛hư 空không 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 不bất 可khả 盡tận 。 已dĩ 不bất 盡tận 。 今kim 不bất 盡tận 。 當đương 不bất 盡tận 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 不bất 可khả 盡tận 。 已dĩ 不bất 盡tận 。 今kim 不bất 盡tận 。 當đương 不bất 盡tận 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 亦diệc 如như 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 無vô 生sanh 。 若nhược 法pháp 無vô 生sanh 。 云vân 何hà 有hữu 盡tận 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 出xuất 覆phú 面diện 舌thiệt 相tướng 。 告cáo 阿A 難Nan 。

從tùng 今kim 日nhật 。 於ư 四tứ 眾chúng 中trung 廣quảng 演diễn 。 開khai 示thị 。 分phân 別biệt 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 令linh 分phân 明minh 易dị 解giải 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 廣quảng 說thuyết 諸chư 法Pháp 相tương/tướng 。 是thị 中trung 求cầu 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 求cầu 佛Phật 者giả 。 皆giai 當đương 於ư 中trung 學học 。 學học 已dĩ 。 各các 得đắc 成thành 就tựu 。

阿A 難Nan 。 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 是thị 一nhất 切thiết 字tự 門môn 。 行hành 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 入nhập 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 學học 是thị 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 得đắc 一nhất 切thiết 。 樂nhạo 說thuyết 辯biện 才tài 。

阿A 難Nan 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 妙diệu 法Pháp 。 以dĩ 是thị 故cố 。

阿A 難Nan 。 我ngã 為vì 汝nhữ 了liễu 了liễu 說thuyết 。

若nhược 有hữu 人nhân 受thọ 持trì 。 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 讀đọc 。 誦tụng 。 親thân 近cận 。 是thị 人nhân 則tắc 能năng 。 持trì 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

阿A 難Nan 。 我ngã 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 行hành 者giả 足túc 。 汝nhữ 持trì 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 陀đà 羅la 尼ni 故cố 。 則tắc 能năng 持trì 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 何hà 以dĩ 自tự 疑nghi 所sở 說thuyết 。 言ngôn 。

我ngã 為vi 隨tùy 順thuận 法pháp 。 正chánh 答đáp 不phủ 。

答đáp 曰viết 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 雖tuy 得đắc 初sơ 道đạo 。 三tam 毒độc 未vị 盡tận 。 猶do 有hữu 錯thác 謬mậu 。 而nhi 自tự 籌trù 量lượng 。

我ngã 雖tuy 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。 為vi 諸chư 天thiên 主chủ 。 雖tuy 得đắc 聖thánh 道Đạo 味vị 。 而nhi 未vị 有hữu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 一nhất 切thiết 漏lậu 未vị 盡tận 故cố 。 所sở 說thuyết 或hoặc 能năng 錯thác 謬mậu 。 不bất 自tự 覺giác 知tri 。

是thị 故cố 問vấn 。

復phục 次thứ 。 眾chúng 中trung 大đại 有hữu 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 菩Bồ 薩Tát 。 漏lậu 盡tận 阿A 羅La 漢Hán 。 及cập 離ly 欲dục 諸chư 天thiên 。 是thị 諸chư 人nhân 見kiến 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 與dữ 佛Phật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 共cộng 問vấn 難nạn/nan 。 心tâm 不bất 怯khiếp 弱nhược 。 作tác 是thị 念niệm 。

是thị 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 漏lậu 尚thượng 未vị 盡tận 。 何hà 能năng 問vấn 難nạn/nan 。 盡tận 諸chư 法pháp 邊biên 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 問vấn 佛Phật 。

復phục 次thứ 。 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 自tự 知tri 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 相tướng 無vô 違vi 錯thác 。 求cầu 佛Phật 印ấn 可khả 。 使sử 聽thính 者giả 信tín 受thọ 。 故cố 佛Phật 即tức 可khả 之chi 。

問vấn 曰viết 。

佛Phật 何hà 以dĩ 可khả 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 說thuyết 。

答đáp 曰viết 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 雖tuy 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 常thường 從tùng 佛Phật 聞văn 。 誦tụng 讀đọc 力lực 強cường/cưỡng 。 是thị 故cố 所sở 說thuyết 有hữu 理lý 。 佛Phật 便tiện 印ấn 可khả 。 佛Phật 說thuyết 有hữu 三tam 種chủng 慧tuệ 。

聞văn 慧tuệ 。 思tư 慧tuệ 。 修tu 慧tuệ 。 有hữu 人nhân 聞văn 慧tuệ 。 思tư 慧tuệ 明minh 了liễu 故cố 。 能năng 與dữ 修tu 慧tuệ 人nhân 問vấn 難nạn/nan 。 譬thí 如như 乘thừa 船thuyền 隨tùy 流lưu 。 不bất 自tự 用dụng 力lực 而nhi 疾tật 於ư 陸lục 行hành 。 如như 阿A 難Nan 雖tuy 未vị 離ly 欲dục 。 未vị 得đắc 甚thậm 深thâm 禪thiền 定định 。 而nhi 能năng 與dữ 佛Phật 。 漏lậu 盡tận 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 論luận 議nghị 。 隨tùy 法pháp 無vô 違vi 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 好hiếu 樂nhạo 說thuyết 空không 。 善thiện 巧xảo 說thuyết 空không 。 於ư 諸chư 弟đệ 子tử 中trung 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。 皆giai 趣thú 向hướng 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 所sở 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 法pháp 中trung 皆giai 和hòa 合hợp 畢tất 竟cánh 空không 說thuyết 。

佛Phật 語ngứ 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 是thị 行hành 畢tất 竟cánh 空không 人nhân 。 世thế 世thế 修tu 集tập 。 非phi 但đãn 今kim 世thế 。 是thị 人nhân 以dĩ 空không 解giải 脫thoát 門môn 入nhập 道đạo 。 亦diệc 以dĩ 此thử 門môn 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。

是thị 人nhân 若nhược 入nhập 深thâm 空không 法pháp 。 尚thượng 不bất 得đắc 法Pháp 。 何hà 況huống 行hành 是thị 法pháp 者giả 。 如như 經kinh 說thuyết 。

檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 行hành 檀đàn 者giả 。 乃nãi 至chí 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 得đắc 八bát 十thập 種chủng 。 隨tùy 形hình 好hảo/hiếu 者giả 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 行hành 空không 行hành 。 欲dục 比tỉ 菩Bồ 薩Tát 空không 行hành 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。

問vấn 曰viết 。

法pháp 空không 。 眾chúng 生sanh 空không 。

復phục 有hữu 何hà 不bất 盡tận 。 而nhi 言ngôn 。

百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất

答đáp 曰viết 。

佛Phật 此thử 中trung 自tự 說thuyết 。

除trừ 佛Phật 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 無vô 有hữu 及cập 菩Bồ 薩Tát 。

者giả 。

諸chư 法pháp 實thật 相tướng

有hữu 種chủng 種chủng 名danh 字tự 。

或hoặc 說thuyết

空không

或hoặc 說thuyết 。

畢tất 竟cánh 空không

或hoặc 說thuyết 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật

或hoặc 名danh 。

阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề

此thử 中trung 說thuyết 。

諸chư 法pháp 實thật 相tướng

名danh 為vi

空không 行hành

如như 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 中trung 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 空không 行hành 最tối 勝thắng 。 如như 是thị 。 除trừ 佛Phật 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 空không 行hành 勝thắng 於ư 二Nhị 乘Thừa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 智trí 慧tuệ 分phần 別biệt 利lợi 鈍độn 。 入nhập 有hữu 深thâm 淺thiển 故cố 。 皆giai 名danh 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 但đãn 利lợi 根căn 者giả 得đắc 之chi 了liễu 了liễu 。 譬thí 如như 破phá 闇ám 故cố 然nhiên 燈đăng 。 更cánh 有hữu 大đại 燈đăng 。 明minh 則tắc 轉chuyển 勝thắng 。 當đương 知tri 先tiên 燈đăng 雖tuy 炤chiếu 。 微vi 闇ám 不bất 盡tận 。 若nhược 盡tận 。 後hậu 燈đăng 則tắc 無vô 用dụng 。 行hành 空không 者giả 亦diệc 如như 是thị 。 雖tuy 俱câu 得đắc 道Đạo 。 智trí 慧tuệ 有hữu 利lợi 鈍độn 故cố 。 無vô 明minh 有hữu 盡tận 。 不bất 盡tận 。 惟duy 有hữu 佛Phật 智trí 。 能năng 盡tận 諸chư 無vô 明minh 。

復phục 次thứ 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 無vô 慈từ 悲bi 心tâm 。 無vô 度độ 眾chúng 生sanh 心tâm 。 無vô 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 無vô 無vô 量lượng 佛Phật 法Pháp 願nguyện 。 無vô 轉chuyển 法Pháp 輪luân 度độ 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 至chí 遺di 法pháp 度độ 眾chúng 生sanh 願nguyện 。 無vô 有hữu 三tam 世thế 度độ 眾chúng 生sanh 心tâm 。 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 作tác 佛Phật 時thời 。 滅diệt 度độ 時thời 。 非phi 但đãn 以dĩ 空không 行hành 故cố 。 與dữ 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。

復phục 次thứ 。 二Nhị 乘Thừa 得đắc 空không 。 有hữu 分phần/phân 有hữu 量lượng 。 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 分phần/phân 無vô 量lượng 。 如như 渴khát 者giả 飲ẩm 河hà 。 不bất 過quá 自tự 足túc 。 何hà 得đắc 言ngôn 俱câu 行hành 空không 不bất 應ưng 有hữu 異dị 。

又hựu 如như 毛mao 孔khổng 之chi 空không 。 欲dục 比tỉ 十thập 方phương 空không 。 無vô 有hữu 是thị 理lý 。 是thị 故cố 比tỉ 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 不bất 及cập 一nhất 。

佛Phật 分phân 別biệt 是thị 空không 行hành 已dĩ 。 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

若nhược 欲dục 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 最tối 上thượng 。 當đương 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

菩Bồ 薩Tát 學học 是thị 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 空không 行hành 。 不bất 取thủ 空không 相tướng 故cố 。 過quá 於ư 二nhị 地địa 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法Pháp 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 故cố 。 具cụ 足túc 佛Phật 法Pháp 。

佛Phật 法Pháp

是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

菩Bồ 薩Tát 道Đạo 具cụ 足túc 故cố 。 當đương 得đắc 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 習tập 人nhân 。

是thị 諸chư 事sự 。

空không 行hành

為vi 根căn 本bổn 。

問vấn 曰viết 。

涅Niết 槃Bàn 是thị 無vô 量lượng 。 何hà 以dĩ 言ngôn 。

二Nhị 乘Thừa 所sở 得đắc 有hữu 量lượng

答đáp 曰viết 。

言ngôn 。

智trí 慧tuệ 有hữu 分phần/phân 有hữu 量lượng

不bất 說thuyết 。

諸chư 法pháp 法pháp 性tánh 有hữu 量lượng

不bất 聞văn 說thuyết 大đại 水thủy 喻dụ 耶da 。 器khí 有hữu 量lượng 。 非phi 水thủy 有hữu 量lượng 。

復phục 次thứ 。 量lượng 。 無vô 量lượng 相tương 待đãi 法pháp 。 於ư 凡phàm 人nhân 是thị 無vô 量lượng 。 佛Phật 皆giai 能năng 量lượng 。 爾nhĩ 所sở 分phân 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 乃nãi 至chí 爾nhĩ 所sở 。 分phân 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 。 餘dư 殘tàn 究cứu 盡tận 法pháp 性tánh 是thị 佛Phật 。

爾nhĩ 時thời 會hội 中trung 諸chư 天thiên 。 以dĩ 天thiên 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 散tán 佛Phật 。

等đẳng 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

華hoa 供cúng 養dường 佛Phật 及cập 僧Tăng 。 是thị 八bát 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 何hà 以dĩ 獨độc 取thủ 供cúng 養dường 佛Phật 。

答đáp 曰viết 。

諸chư 天thiên 所sở 散tán 華hoa 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 當đương 分phần/phân 所sở 得đắc 墮đọa 衣y 上thượng 者giả 。 見kiến 其kỳ 色sắc 香hương 甚thậm 妙diệu 。 因nhân 以dĩ 發phát 心tâm 。 供cúng 養dường 於ư 佛Phật 。 白bạch 言ngôn 。

我ngã 從tùng 今kim 日nhật 。 當đương 行hành 是thị 無vô 上thượng 行hành 。

所sở 謂vị 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 等đẳng 。 為vì 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 二Nhị 乘Thừa 所sở 不bất 及cập 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 微vi 笑tiếu 。

笑tiếu 義nghĩa 。 如như 〈# 恆hằng 伽già 提đề 婆bà 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。

是thị 八bát 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 皆giai 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 行hành 同đồng 心tâm 等đẳng 。 世thế 世thế 共cộng 修tu 集tập 功công 德đức 故cố 。 一nhất 時thời 作tác 佛Phật 。 皆giai 同đồng 一nhất 字tự 。 五ngũ 色sắc 天thiên 華hoa 。 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 世thế 界giới 中trung 常thường 雨vũ 五ngũ 色sắc 。 天thiên 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。

佛Phật 因nhân 是thị 事sự 讚tán 般Bát 若Nhã 。 作tác 是thị 言ngôn 。

阿A 難Nan 。 欲dục 行hành 最Tối 上Thượng 菩Bồ 薩Tát 道đạo 。 當đương 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 能năng 行hành 是thị 深thâm 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 人nhân 道đạo 中trung 來lai 。 或hoặc 兜Đâu 率Suất 天Thiên 上thượng 來lai 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 三tam 惡ác 道đạo 中trung 。 罪tội 苦khổ 多đa 故cố 。 不bất 得đắc 行hành 深thâm 般Bát 若Nhã 。 欲dục 界giới 天thiên 著trước 淨tịnh 妙diệu 五ngũ 欲dục 。 心tâm 則tắc 狂cuồng 惑hoặc 不bất 能năng 行hành 。 色sắc 界giới 天thiên 深thâm 著trước 禪thiền 定định 味vị 。 故cố 不bất 能năng 行hành 。 無vô 色sắc 界giới 無vô 形hình 。 故cố 不bất 能năng 行hành 。 鬼quỷ 神thần 道Đạo 眼nhãn 根căn 等đẳng 利lợi 。 諸chư 煩phiền 惱não 覆phú 心tâm 。 故cố 不bất 能năng 專chuyên 行hành 深thâm 般Bát 若Nhã 。

人nhân 道đạo 中trung 。 苦khổ 差sai 三tam 惡ác 道đạo 。 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 如như 諸chư 天thiên 。 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 濁trược 重trọng/trùng 。 身thân 多đa 地địa 種chủng 。 故cố 能năng 制chế 苦khổ 樂lạc 意ý 而nhi 行hành 般Bát 若Nhã 。

兜Đâu 率Suất 天Thiên 上thượng 。 常thường 有hữu 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 菩Bồ 薩Tát 。 彼bỉ 中trung 諸chư 天thiên 常thường 聞văn 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 五ngũ 欲dục 雖tuy 多đa 。 法pháp 力lực 勝thắng 。

是thị 故cố 說thuyết 二nhị 處xứ 來lai 。

若nhược 從tùng 他tha 方phương 佛Phật 世thế 界giới 來lai 。 若nhược 此thử 間gian 有hữu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 處xứ 來lai 。

復phục 次thứ 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 能năng 問vấn 。 能năng 信tín 。 受thọ 持trì 。 乃nãi 至chí 正chánh 憶ức 念niệm 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 佛Phật 常thường 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 。 見kiến 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 應ưng 當đương 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 等đẳng 便tiện 是thị 面diện 從tùng 佛Phật 受thọ 。 從tùng 佛Phật 發phát 心tâm 。 種chúng 善thiện 根căn 。 不bất 從tùng 二Nhị 乘Thừa 發phát 。

阿A 難Nan 。 若nhược 有hữu 人nhân 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 者giả 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 先tiên 世thế 供cúng 養dường 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 守thủ 護hộ 故cố 能năng 受thọ 持trì 。

問vấn 曰viết 。

佛Phật 亦diệc 名danh 為vi 寶bảo 。 亦diệc 名danh 為vi 無vô 上thượng 福phước 田điền 。 若nhược 人nhân 從tùng 佛Phật 種chủng 善thiện 根căn 。 必tất 以dĩ 三tam 乘thừa 法Pháp 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 不phủ 虛hư 。 如như 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 說thuyết 。

有hữu 人nhân 或hoặc 以dĩ 一nhất 華hoa 。 或hoặc 以dĩ 少thiểu 香hương 。 供cúng 養dường 於ư 佛Phật 。 乃nãi 至chí 一nhất 稱xưng 南Nam 無mô 佛Phật 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 有hữu 人nhân 作tác 是thị 念niệm 。

但đãn 行hành 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 欲dục 作tác 佛Phật 時thời 乃nãi 觀quán 空không 。 何hà 用dụng 常thường 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 難nan 知tri 難nan 得đắc 空không 行hành 。

答đáp 曰viết 。

以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 佛Phật 自tự 答đáp 阿A 難Nan 。

於ư 佛Phật 福phước 田điền 。 中trung 雖tuy 不bất 虛hư 誑cuống 。 要yếu 得đắc 三tam 乘thừa 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 應ưng 當đương 了liễu 了liễu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 了liễu 了liễu 行hành 故cố 。 疾tật 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 不bất 久cửu 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 般Bát 若Nhã 有hữu 如như 是thị 等đẳng 。 利lợi 益ích 功công 德đức 故cố 。 應ưng 當đương 行hành 。

阿A 難Nan 。 般Bát 若Nhã 有hữu 如như 是thị 功công 德đức 利lợi 益ích 故cố 。 我ngã 囑chúc 累lụy 汝nhữ 。

問vấn 曰viết 。

佛Phật 無vô 所sở 貪tham 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 佛Phật 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。 清thanh 淨tịnh 微vi 妙diệu 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 猶do 尚thượng 不bất 貪tham 。 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 慇ân 懃cần 囑chúc 累lụy 阿A 難Nan 。 似tự 如như 貪tham 惜tích 。

答đáp 曰viết 。

諸chư 佛Phật 為vì 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 出xuất 世thế 。 現hiện 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 隨tùy 形hình 好hảo 。 無vô 量lượng 光quang 明minh 。 神thần 足túc 變biến 化hóa 。 皆giai 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 第đệ 一nhất 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 無vô 過quá 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 盡tận 諸chư 苦khổ 故cố 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 因nhân 語ngữ 言ngôn 。 文văn 字tự 。 章chương 句cú 可khả 得đắc 其kỳ 義nghĩa 。 是thị 故cố 佛Phật 以dĩ 般Bát 若Nhã 經Kinh 卷quyển 慇ân 懃cần 囑chúc 累lụy 阿A 難Nan 。

復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 見kiến 佛Phật 。 慇ân 懃cần 囑chúc 累lụy 。 故cố 言ngôn 。

佛Phật 大đại 事sự 辦biện 。 猶do 尚thượng 尊tôn 重trọng 般Bát 若Nhã 。 是thị 法pháp 必tất 尊tôn 必tất 妙diệu 。

譬thí 如như 大đại 富phú 長trưởng 者giả 。 命mạng 欲dục 終chung 時thời 。 以dĩ 眾chúng 寶bảo 與dữ 兒nhi 。 偏thiên 以dĩ 如như 意ý 寶bảo 珠châu 。 慇ân 懃cần 囑chúc 累lụy 。

汝nhữ 勿vật 以dĩ 此thử 寶bảo 自tự 無vô 定định 色sắc 。 質chất 如như 虛hư 空không 。 微vi 妙diệu 難nạn/nan 識thức 故cố 。 而nhi 不bất 守thủ 護hộ 。 若nhược 失thất 餘dư 寶bảo 為vi 可khả 。 此thử 寶bảo 不bất 可khả 失thất 也dã 。

大đại 富phú 長trưởng 者giả 是thị 佛Phật 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 囑chúc 累lụy 阿A 難Nan 。

汝nhữ 好hảo 受thọ 持trì 守thủ 護hộ 。 無vô 令linh 忘vong 失thất 。

除trừ 般Bát 若Nhã 。 雖tuy 有hữu 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 盡tận 皆giai 忘vong 失thất 。 其kỳ 過quá 尚thượng 少thiểu 。 若nhược 失thất 般Bát 若Nhã 一nhất 句cú 。 其kỳ 過quá 太thái 多đa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 法Pháp 藏tạng 。 是thị 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 母mẫu 。 能năng 令linh 人nhân 疾tật 至chí 佛Phật 道Đạo 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。

三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 得đắc

乃nãi 至chí 。

為vì 聲Thanh 聞Văn 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 其kỳ 中trung 皆giai 是thị 讚tán 般Bát 若Nhã 事sự 。

問vấn 曰viết 。

說thuyết 法Pháp 令linh 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 生sanh 。 盡tận 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 云vân 何hà 不bất 如như 以dĩ 般Bát 若Nhã 一nhất 句cú 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。

答đáp 曰viết 。

是thị 事sự 先tiên 雖tuy 答đáp 。 今kim 當đương 更cánh 略lược 說thuyết 。

是thị 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 皆giai 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 自tự 度độ 其kỳ 身thân 。 不bất 中trung 作tác 佛Phật 。 若nhược 說thuyết 般Bát 若Nhã 一nhất 句cú 。 聞văn 者giả 得đắc 作tác 佛Phật 故cố 。 如như 人nhân 種chủng 眾chúng 果quả 樹thụ 。 不bất 如như 一nhất 人nhân 種chủng 一nhất 如như 意ý 樹thụ 。 能năng 隨tùy 人nhân 所sở 願nguyện 。 如như 意ý 皆giai 得đắc 。

復phục 次thứ 。 為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 法Pháp 中trung 。 無vô 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 一nhất 句cú 雖tuy 少thiểu 。 有hữu 大đại 慈từ 悲bi 。

聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 。 皆giai 自tự 為vi 身thân 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 廣quảng 為vì 眾chúng 生sanh 。

聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 。 無vô 欲dục 廣quảng 知tri 諸chư 法pháp 心tâm 。 但đãn 欲dục 疾tật 離ly 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 欲dục 了liễu 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。

聲Thanh 聞Văn 法Pháp 功công 德đức 有hữu 限hạn 量lượng 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 欲dục 盡tận 諸chư 功công 德đức 。 無vô 有hữu 遺di 餘dư 。

如như 是thị 等đẳng 大đại 。 小Tiểu 乘Thừa 差sai 別biệt 。

譬thí 如như 金kim 剛cang 雖tuy 小tiểu 。 能năng 勝thắng 一nhất 切thiết 寶bảo 。 不bất 得đắc 言ngôn 少thiểu 故cố 不bất 如như 多đa 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 阿A 羅La 漢Hán 福phước 德đức 。 比tỉ 般Bát 若Nhã 一nhất 句cú 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 日nhật 乃nãi 至chí 須tu 臾du 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

是thị 人nhân 自tự 欲dục 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 教giáo 人nhân 令linh 得đắc 。 自tự 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 諸chư 功công 德đức 。 亦diệc 為vi 人nhân 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 集tập 二nhị 處xứ 功công 德đức 。 不bất 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 欲dục 明minh 了liễu 是thị 事sự 故cố 引dẫn 證chứng 。 亦diệc 欲dục 證chứng 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 不bất 著trước 是thị 空không 法pháp 。 但đãn 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 囑chúc 累lụy 。

如như 阿A 閦Súc 佛Phật 。 大đại 眾chúng 莊trang 嚴nghiêm 不bất 與dữ 眼nhãn 作tác 對đối 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 與dữ 眼nhãn 作tác 對đối 亦diệc 如như 是thị 。

肉nhục 眼nhãn 。 天thiên 眼nhãn 所sở 見kiến 。 皆giai 是thị 作tác 法pháp 。 虛hư 誑cuống 不bất 實thật 。

慧tuệ 眼nhãn 。 法Pháp 眼nhãn 。 佛Phật 眼nhãn 。 皆giai 是thị 無vô 相tướng 無vô 為vi 法pháp 。 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 若nhược 不bất 可khả 見kiến 。 亦diệc 不bất 可khả 知tri 。

無vô 作tác 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。

所sở 見kiến 阿a 閦súc 佛Phật 會hội 。 如như 幻huyễn 。 如như 夢mộng 。 能năng 如như 是thị 觀quán 諸chư 法pháp 。 是thị 名danh 。

菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã

名danh 。

無vô 所sở 著trước

佛Phật 所sở 囑chúc 累lụy 亦diệc 無vô 所sở 著trước 。 但đãn 以dĩ 大đại 慈từ 悲bi 故cố 。 讚tán 是thị 般Bát 若Nhã 。 一nhất 切thiết 法pháp 雖tuy 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 相tương/tướng 。 而nhi 以dĩ 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 讚tán 歎thán 。 作tác 是thị 言ngôn 。

阿A 難Nan 。 如như 是thị 學học 。 為vi 學học 般Bát 若Nhã 。 若nhược 欲dục 得đắc 一nhất 切thiết 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

如như 是thị 等đẳng 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。

佛Phật 以dĩ 無vô 量lượng 讚tán 般Bát 若Nhã 。

若nhược 佛Phật 智trí 慧tuệ 不bất 可khả 盡tận 。 般Bát 若Nhã 功công 德đức 亦diệc 不bất 可khả 盡tận 。

何hà 以dĩ 故cố 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 量lượng 相tương/tướng 故cố 。 名danh 眾chúng 等đẳng 言ngôn 語ngữ 章chương 句cú 。 卷quyển 數số 有hữu 量lượng 。 如như 《# 小tiểu 品phẩm 》# 。 《# 放phóng 光quang 》# 。 《# 光quang 讚tán 》# 等đẳng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 卷quyển 章chương 句cú 。 有hữu 限hạn 有hữu 量lượng 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 無vô 量lượng 。

阿A 難Nan 問vấn 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 云vân 何hà 無vô 量lượng 。

佛Phật 答đáp 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 相tướng 自tự 離ly 。

離ly 故cố 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 不bất 生sanh 不bất 集tập 。 不bất 生sanh 不bất 集tập 故cố 。 不bất 盡tận 不bất 滅diệt 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

過quá 去khứ 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 諸chư 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 。 用dụng 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 照chiếu 明minh 十thập 方phương 。 度độ 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 皆giai 共cộng 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 不bất 盡tận 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 亦diệc 如như 是thị 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 欲dục 盡tận 虛hư 空không 。 虛hư 空không 不bất 可khả 盡tận 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 諸chư 功công 德đức 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 亦diệc 如như 是thị 。 今kim 不bất 盡tận 。 已dĩ 不bất 盡tận 。 當đương 不bất 盡tận 。

有hữu 人nhân 知tri 過quá 去khứ 不bất 盡tận 。 謂vị 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 有hữu 盡tận 。 是thị 故cố 說thuyết 。

三tam 世thế 不bất 可khả 盡tận

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 法pháp 本bổn 無vô 生sanh 。 云vân 何hà 當đương 盡tận 。

佛Phật 知tri 般Bát 若Nhã 是thị 真chân 無vô 盡tận 。 為vi 名danh 字tự 語ngữ 言ngôn 。 句cú 眾chúng 有hữu 盡tận 故cố 囑chúc 累lụy 。 如như 人nhân 以dĩ 香hương 油du 瓶bình 囑chúc 累lụy 子tử 弟đệ 。 雖tuy 不bất 惜tích 瓶bình 。 為vi 受thọ 持trì 香hương 油du 故cố 。 語ngữ 言ngôn 能năng 持trì 義nghĩa 。 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 失thất 語ngữ 言ngôn 。 則tắc 義nghĩa 不bất 可khả 得đắc 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 為vi 人nhân 信tín 受thọ 般Bát 若Nhã 故cố 。 出xuất 舌thiệt 相tướng 覆phú 面diện 。 告cáo 阿A 難Nan 。

我ngã 今kim 於ư 四tứ 眾chúng 中trung 。 囑chúc 累lụy 汝nhữ 般Bát 若Nhã 。 汝nhữ 當đương 為vì 眾chúng 生sanh 解giải 說thuyết 。 顯hiển 示thị 。 分phân 別biệt 令linh 易dị 解giải 。

所sở 以dĩ 現hiện 舌thiệt 相tướng 者giả 。 世thế 間gian 相tương/tướng 法pháp 。 舌thiệt 能năng 覆phú 鼻tị 。 是thị 不bất 妄vọng 語ngữ 相tương/tướng 。 何hà 況huống 覆phú 面diện 。

是thị 故cố 佛Phật 示thị 眾chúng 生sanh 。

我ngã 從tùng 父phụ 母mẫu 生sanh 身thân 。 有hữu 此thử 舌thiệt 相tướng 。 欲dục 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 令linh 汝nhữ 信tín 解giải 。 以dĩ 汝nhữ 等đẳng 未vị 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 不bất 能năng 遍biến 知tri 。 欲dục 令linh 汝nhữ 等đẳng 信tín 故cố 。 非phi 以dĩ 神thần 通thông 力lực 所sở 現hiện 。 佛Phật 於ư 甚thậm 深thâm 妙diệu 法Pháp 。 智trí 慧tuệ 。 禪thiền 定định 中trung 猶do 尚thượng 不bất 著trước 。 何hà 況huống 世thế 間gian 八bát 法pháp 。 供cúng 養dường 利lợi 故cố 而nhi 作tác 虛hư 誑cuống 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 如như 鳥điểu 飛phi 虛hư 空không 。 無vô 所sở 觸xúc 礙ngại 。 但đãn 以dĩ 本bổn 願nguyện 。 誓thệ 度độ 眾chúng 生sanh 。 大đại 悲bi 心tâm 憐lân 愍mẫn 一nhất 切thiết 故cố 。 以dĩ 第đệ 一nhất 利lợi 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 慇ân 懃cần 囑chúc 累lụy 汝nhữ 。

復phục 次thứ 。

阿A 難Nan 。 是thị 行hành 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 能năng 入nhập 一nhất 切thiết 。 文văn 字tự 陀đà 羅la 尼ni 。

因nhân 一nhất 字tự 即tức 入nhập 畢tất 竟cánh 空không 。 是thị 名danh 。

文văn 字tự 陀đà 羅la 尼ni

如như 先tiên 陀đà 羅la 尼ni 中trung 說thuyết 。

諸chư 文văn 字tự 法pháp 皆giai 因nhân 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 得đắc 。 餘dư 聞văn 持trì 等đẳng 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 。 亦diệc 皆giai 從tùng 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 得đắc 。

菩Bồ 薩Tát 得đắc 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 已dĩ 。 得đắc 種chủng 種chủng 樂nhạo 說thuyết 辯biện 才tài 。 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 說thuyết 一nhất 句cú 義nghĩa 不bất 可khả 盡tận 。 是thị 名danh 。

三tam 世thế 諸chư 佛Phật 真chân 法pháp

更cánh 無vô 異dị 法pháp 。

又hựu 復phục 。

阿A 難Nan 。 般Bát 若Nhã 是thị 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 妙diệu 法Pháp 。

如như 一nhất 門môn 城thành 。 四tứ 方phương 來lai 者giả 。 無vô 異dị 門môn 入nhập 。

阿A 難Nan 。 我ngã 今kim 為vì 汝nhữ 了liễu 了liễu 說thuyết 。

若nhược 有hữu 人nhân 受thọ 持trì 般Bát 若Nhã 。 非phi 但đãn 受thọ 持trì 我ngã 法Pháp 。 是thị 人nhân 受thọ 持trì 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

阿A 難Nan 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 我ngã 處xứ 處xứ 說thuyết 。 是thị 行hành 者giả 足túc 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 是thị 般Bát 若Nhã 。 能năng 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 得đắc 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 陀đà 羅la 尼ni 故cố 。 能năng 持trì 一nhất 切thiết 。 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。

問vấn 曰viết 。

以dĩ 聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 力lực 故cố 能năng 持trì 。 何hà 以dĩ 言ngôn 。

得đắc 般Bát 若Nhã 故cố 。 能năng 持trì 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 。

答đáp 曰viết 。

聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 。 能năng 持trì 有hữu 數số 有hữu 量lượng 法pháp 。 世thế 間gian 亦diệc 有hữu 。 如như 須tu 尸thi 摩ma 外ngoại 道đạo 亦diệc 。 得đắc 聞Văn 持Trì 陀Đà 羅La 尼Ni 。 是thị 人nhân 雖tuy 少thiểu 時thời 得đắc 。 久cửu 則tắc 忘vong 失thất 。 從tùng 般Bát 若Nhã 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 廣quảng 受thọ 持trì 諸chư 法pháp 。 終chung 不bất 忘vong 失thất 。 以dĩ 是thị 為vi 差sai 別biệt 。

問vấn 曰viết 。

般Bát 若Nhã 便tiện 是thị 波Ba 羅La 蜜Mật 。 何hà 以dĩ 名danh 為vi 陀đà 羅la 尼ni 。

答đáp 曰viết 。

諸chư 法Pháp 實thật 相tướng 是thị 般Bát 若Nhã 。 能năng 種chủng 種chủng 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 愛ái 念niệm 故cố 。 作tác 種chủng 種chủng 名danh 。 如như 佛Phật 有hữu 十thập 號hiệu 等đẳng 文văn 字tự 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 亦diệc 如như 是thị 。

能năng 到đáo 一nhất 切thiết 。 諸chư 智trí 慧tuệ 邊biên 。 是thị 名danh 為vi 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật

菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 作tác 佛Phật 已dĩ 。 變biến 名danh 為vi 。

阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề

若nhược 在tại 小Tiểu 乘Thừa 心tâm 中trung 。 但đãn 名danh 為vi 。

三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm

三tam 解giải 脫thoát 門môn

若nhược 人nhân 欲dục 得đắc 聞văn 而nhi 不bất 忘vong 。 在tại 是thị 人nhân 心tâm 中trung 名danh 為vi 。

陀đà 羅la 尼ni

是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 如như 意ý 珠châu 譬thí 喻dụ 。 隨tùy 前tiền 物vật 色sắc 變biến 為vi 名danh 。

佛Phật 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 說thuyết 般Bát 若Nhã 大đại 功công 德đức 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 九cửu