大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 76
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 學Học 空Không 不Bất 證Chứng 品Phẩm 第đệ 六lục 十thập (# 卷quyển 七thất 十thập 六lục )#

聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

【# 經kinh 】# 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 云vân 何hà 學học 空không 三tam 昧muội 。 云vân 何hà 入nhập 空Không 三Tam 昧Muội 。 云vân 何hà 學học 無vô 相tướng 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 云vân 何hà 入nhập 無vô 相tướng 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 云vân 何hà 學học 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 云vân 何hà 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 乃nãi 至chí 云vân 何hà 。 學học 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 。 云vân 何hà 修tu 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 應ưng 觀quán 色sắc 空không 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 空không 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 。 乃nãi 至chí 應ưng 觀quán 欲dục 。 色sắc 。 無vô 色sắc 界giới 空không 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 不bất 令linh 心tâm 亂loạn 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 若nhược 心tâm 不bất 亂loạn 。 則tắc 不bất 見kiến 是thị 法pháp 。 若nhược 不bất 見kiến 是thị 法pháp 。 則tắc 不bất 作tác 證chứng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 學học 自tự 相tương/tướng 空không 故cố 。 不bất 有hữu 餘dư 。 不bất 有hữu 分phần/phân 。 證chứng 法pháp 。 證chứng 者giả 皆giai 不bất 可khả 見kiến 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 應ưng 空không 法pháp 作tác 證chứng 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 空không 法pháp 中trung 而nhi 不bất 作tác 證chứng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 具cụ 足túc 觀quán 空không 。 先tiên 作tác 是thị 願nguyện 。

我ngã 今kim 不bất 應ưng 。 空không 法pháp 作tác 證chứng 。 我ngã 今kim 學học 時thời 。 非phi 是thị 證chứng 時thời 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 專chuyên 攝nhiếp 心tâm 繫hệ 在tại 緣duyên 中trung 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 中trung 不bất 退thoái 。 亦diệc 不bất 取thủ 漏lậu 盡tận 證chứng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 如như 是thị 大đại 善thiện 。 妙diệu 法Pháp 成thành 就tựu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 住trụ 是thị 空không 中trung 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 今kim 是thị 學học 時thời 。 非phi 是thị 證chứng 時thời 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應Ứng 如như 是thị 念niệm 。

我ngã 是thị 學học 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 非phi 是thị 證chứng 時thời 。 學học 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 時thời 乃nãi 至chí 修tu 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 時thời 。 非phi 是thị 證chứng 時thời 。 修tu 空Không 三Tam 昧Muội 。 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 時thời 。 非phi 是thị 證chứng 時thời 。 修tu 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 時thời 。 非phi 是thị 證chứng 時thời 。 我ngã 今kim 學học 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 時thời 。 非phi 是thị 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 證chứng 。 乃nãi 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 證chứng 時thời 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 學học 空không 觀quán 。 住trụ 空không 中trung 。 學học 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 觀quán 。 住trụ 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 中trung 。 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 不bất 證chứng 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 修tu 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。 分phần/phân 不bất 證chứng 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 學học 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 雖tuy 行hành 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 而nhi 不bất 作tác 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 證chứng 。 乃nãi 至chí 辟Bích 支Chi 佛Phật 道đạo 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 壯tráng 夫phu 。 勁# 勇dũng 猛mãnh 健kiện 。 善thiện 於ư 兵binh 法pháp 。 六lục 十thập 四tứ 能năng 。 堅kiên 持trì 器khí 仗trượng 。 安an 立lập 不bất 動động 。 巧xảo 諸chư 伎kỹ 術thuật 。 端đoan 正chánh 淨tịnh 潔khiết 。 人nhân 所sở 愛ái 敬kính 。 少thiểu 修tu 事sự 業nghiệp 。 得đắc 報báo 利lợi 多đa 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 眾chúng 所sở 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。 見kiến 人nhân 敬kính 重trọng 。 倍bội 復phục 歡hoan 喜hỷ 。 少thiểu 有hữu 因nhân 緣duyên 。 當đương 至chí 他tha 處xứ 。 扶phù 將tương 老lão 弱nhược 。 過quá 諸chư 險hiểm 難nạn 恐khủng 怖bố 之chi 處xứ 。 安an 慰úy 父phụ 母mẫu 。 曉hiểu 喻dụ 妻thê 子tử 。 莫mạc 有hữu 恐khủng 懅cứ 。 我ngã 能năng 過quá 此thử 。 必tất 無vô 所sở 苦khổ 。 嶮hiểm 難nạn 道đạo 中trung 。 多đa 有hữu 怨oán 賊tặc 潛tiềm 伏phục 劫kiếp 害hại 。 其kỳ 人nhân 智trí 力lực 具cụ 足túc 故cố 。 能năng 度độ 惡ác 道đạo 。 還hoàn 歸quy 本bổn 處xứ 。 不bất 遇ngộ 賊tặc 害hại 。 歡hoan 喜hỷ 安an 樂lạc 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 心tâm 遍biến 滿mãn 足túc 。

爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 取thủ 漏lậu 盡tận 證chứng 。 學học 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 入nhập 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 隨tùy 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 亦diệc 不bất 證chứng 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 以dĩ 不bất 證chứng 無vô 相tướng 三tam 昧muội 故cố 。 不bất 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 有hữu 翼dực 之chi 鳥điểu 。 飛phi 騰đằng 虛hư 空không 。 而nhi 不bất 墮đọa 墜trụy 。 雖tuy 在tại 空không 中trung 。 亦diệc 不bất 住trụ 空không 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 學học 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 學học 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 亦diệc 不bất 作tác 證chứng 。 以dĩ 不bất 作tác 證chứng 故cố 。 不bất 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 未vị 具cụ 足túc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 亦diệc 不bất 證chứng 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 健kiện 人nhân 。 學học 諸chư 射xạ 法pháp 。 善thiện 於ư 射xạ 術thuật 。 仰ngưỡng 射xạ 空không 中trung 。 復phục 以dĩ 後hậu 箭tiễn 。 射xạ 於ư 前tiền 箭tiễn 。 箭tiễn 箭tiễn 相tương/tướng 拄trụ 。 不bất 令linh 箭tiễn 墮đọa 。 隨tùy 意ý 自tự 在tại 。 若nhược 欲dục 令linh 墮đọa 。 便tiện 止chỉ 後hậu 箭tiễn 爾nhĩ 乃nãi 墮đọa 地địa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 善thiện 根căn 未vị 具cụ 足túc 。 不bất 於ư 實thật 際tế 作tác 證chứng 。 若nhược 善thiện 根căn 成thành 就tựu 。 是thị 時thời 便tiện 於ư 實thật 際tế 作tác 證chứng 。

以dĩ 是thị 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 應ưng 如như 是thị 觀quán 諸chư 法pháp 法pháp 相tướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 為vi 甚thậm 難nan 。

何hà 以dĩ 故cố 。 雖tuy 學học 是thị 諸chư 法pháp 相tướng 。 學học 實thật 際tế 。 學học 如như 。 學học 法pháp 性tánh 。 學học 畢tất 竟cánh 空không 。 乃nãi 至chí 學học 自tự 相tương/tướng 空không 及cập 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 終chung 不bất 中trung 道đạo 墮đọa 落lạc 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 甚thậm 希hy 有hữu 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 作tác 如như 是thị 願nguyện 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 不bất 應ưng 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 。 無vô 所sở 有hữu 法pháp 中trung 。 我ngã 應ưng 當đương 度độ 。

爾nhĩ 時thời 即tức 入nhập 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 方phương 便tiện 力lực 。 未vị 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 行hành 是thị 解giải 脫thoát 門môn 。 亦diệc 不bất 中trung 道đạo 取thủ 實thật 際tế 證chứng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 觀quán 是thị 諸chư 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 所sở 謂vị 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。

爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 生sanh 如như 是thị 心tâm 。

是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 長trường 夜dạ 行hành 我ngã 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 知tri 者giả 。 見kiến 者giả 相tương/tướng 。 著trước 於ư 得đắc 法Pháp 。 為vi 眾chúng 生sanh 斷đoạn 。 是thị 諸chư 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 當đương 說thuyết 法Pháp 。

爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 行hành 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 亦diệc 不bất 取thủ 實thật 際tế 證chứng 。 以dĩ 不bất 證chứng 。 故cố 不bất 墮đọa 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 乃nãi 至chí 辟Bích 支Chi 佛Phật 道đạo 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 是thị 心tâm 欲dục 成thành 就tựu 善thiện 根căn 故cố 。 不bất 中trung 道đạo 實thật 際tế 作tác 證chứng 。 不bất 失thất 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 是thị 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 終chung 不bất 耗hao 減giảm 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 有hữu 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 常thường 增tăng 益ích 善thiện 法Pháp 。 諸chư 根căn 通thông 利lợi 。 勝thắng 於ư 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 根căn 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

眾chúng 生sanh 長trường 夜dạ 。 著trước 四tứ 顛điên 倒đảo 。

常thường 想tưởng 。 樂lạc 想tưởng 。 我ngã 想tưởng 。 淨tịnh 想tưởng 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 故cố 。 求cầu 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 我ngã 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 為vi 說thuyết 無vô 常thường 法pháp 。 苦khổ 。 不bất 淨tịnh 。 無vô 我ngã 法pháp 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 是thị 心tâm 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 佛Phật 三tam 昧muội 。 未vị 具cụ 足túc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 亦diệc 不bất 實thật 際tế 作tác 證chứng 。

爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 修tu 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 雖tuy 未vị 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 不bất 實thật 際tế 作tác 證chứng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

眾chúng 生sanh 長trường 夜dạ 著trước 得đắc 法Pháp 。 所sở 謂vị 我ngã 。 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 知tri 者giả 。 見kiến 者giả 。 是thị 色sắc 。 是thị 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 是thị 入nhập 。 是thị 界giới 。 是thị 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 我ngã 如như 是thị 行hành 。 如như 我ngã 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 令linh 眾chúng 生sanh 無vô 是thị 得đắc 法Pháp 。

菩Bồ 薩Tát 是thị 心tâm 成thành 就tựu 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 未vị 具cụ 足túc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 不bất 於ư 實thật 際tế 作tác 證chứng 。

爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 具cụ 足túc 。 修tu 空Không 三Tam 昧Muội 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

眾chúng 生sanh 長trường 夜dạ 行hành 諸chư 相tướng 。 所sở 謂vị 男nam 相tương/tướng 。 女nữ 相tương/tướng 。 色sắc 相tướng 。 無vô 色sắc 相tướng 。 我ngã 如như 是thị 行hành 。 如như 我ngã 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 令linh 眾chúng 生sanh 無vô 是thị 諸chư 相tướng 過quá 失thất 。

是thị 心tâm 成thành 就tựu 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 未vị 具cụ 足túc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 不bất 於ư 實thật 際tế 作tác 證chứng 。

爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 具cụ 足túc 修tu 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 學học 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 學học 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 學học 四Tứ 念Niệm 處Xứ 乃nãi 至chí 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 學học 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 學học 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 如như 是thị 智trí 慧tuệ 成thành 就tựu 。 若nhược 著trước 作tác 法pháp 。 若nhược 住trụ 三tam 界giới 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 學học 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 行hành 助trợ 道Đạo 法Pháp 時thời 。 應ưng 當đương 試thí 問vấn 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 學học 是thị 法pháp 。 觀quán 空không 不bất 證chứng 實thật 際tế 。 以dĩ 不bất 證chứng 故cố 不bất 墮đọa 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 乃nãi 至chí 辟Bích 支Chi 佛Phật 道đạo 。 觀quán 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 無vô 起khởi 。 無vô 生sanh 。 無vô 所sở 有hữu 。 亦diệc 不bất 取thủ 證chứng 。 而nhi 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

應ưng 如như 是thị 問vấn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 若nhược 試thí 問vấn 時thời 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 若nhược 如như 是thị 答đáp 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 但đãn 應ưng 觀quán 空không 。 但đãn 應ưng 觀quán 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 無vô 起khởi 。 無vô 生sanh 。 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 應ưng 學học 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 無vô 起khởi 。 無vô 生sanh 。 無vô 所sở 有hữu 。 不bất 應ưng 學học 是thị 助trợ 道Đạo 法Pháp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 佛Phật 未vị 授thọ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 記ký 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 人nhân 不bất 能năng 。 說thuyết 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 學học 相tương/tướng 。 不bất 能năng 示thị 。 不bất 能năng 答đáp 。

若nhược 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 能năng 說thuyết 。 能năng 示thị 。 能năng 答đáp 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 所sở 學học 相tương/tướng 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 已dĩ 習tập 學học 菩Bồ 薩Tát 。 道đạo 入nhập 薄bạc 地địa 。 如như 餘dư 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 未vị 得đắc 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 如như 是thị 答đáp 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 有hữu 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 若nhược 聞văn 。 若nhược 不bất 聞văn 。 能năng 如như 是thị 答đáp 。 如như 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 多đa 有hữu 菩Bồ 薩Tát 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 少thiểu 有hữu 菩Bồ 薩Tát 能năng 如như 是thị 答đáp 。 如như 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 學học 道Đạo 。 無Vô 學Học 道đạo 中trung 。

佛Phật 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 甚thậm 少thiểu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 少thiểu 有hữu 如như 是thị 得đắc 授thọ 記ký 行hành 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 慧tuệ 地địa 。 若nhược 有hữu 得đắc 授thọ 記ký 。 是thị 人nhân 能năng 如như 是thị 答đáp 。 是thị 人nhân 善thiện 根căn 明minh 了liễu 。 諸chư 天thiên 世thế 人nhân 。 所sở 不bất 能năng 壞hoại 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

學học 空không

入nhập 空không

有hữu 何hà 差sai 別biệt 。

答đáp 曰viết 。

初sơ 名danh

學học 空không

後hậu 是thị 。

入nhập 空không

因nhân 是thị 。

學học 空không

果quả 是thị 。

入nhập 空không

方phương 便tiện 名danh 。

學học 空không

得đắc 名danh 。

入nhập 空không

如như 是thị 等đẳng 二nhị 道đạo 。

無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 亦diệc 如như 是thị 。

三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 佛Phật 勅sắc 菩Bồ 薩Tát 應ưng 行hành 是thị 道đạo 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 作tác 是thị 念niệm 。

此thử 是thị 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 是thị 道Đạo 法Pháp 而nhi 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 證chứng 。

佛Phật 答đáp 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 色sắc 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 深thâm 入nhập 禪thiền 定định 。 心tâm 不bất 可khả 亂loạn 。 得đắc 利lợi 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 不bất 見kiến 是thị 空không 法pháp 。 以dĩ 不bất 見kiến 故cố 無vô 所sở 證chứng 。

聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 斷đoạn 吾ngô 我ngã 。 捨xả 愛ái 著trước 。 直trực 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 善thiện 學học 自tự 相tương/tướng 空không 。 色sắc 法pháp 中trung 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 。 不bất 留lưu 遺di 餘dư 。 微vi 細tế 之chi 分phần 。 無vô 色sắc 法pháp 中trung 。 乃nãi 至chí 不bất 留lưu 一nhất 念niệm 。 直trực 入nhập 畢tất 竟cánh 空không 中trung 。 乃nãi 至chí 不bất 見kiến 。 是thị 空không 法pháp 可khả 以dĩ 為vi 證chứng 。

佛Phật 雖tuy 答đáp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 未vị 達đạt 佛Phật 意ý 。 更cánh 問vấn 。

如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 應ưng 。 空không 法pháp 作tác 證chứng 。 今kim 入nhập 空không 中trung 。 云vân 何hà 不bất 作tác 證chứng 。

佛Phật 答đáp 。

以dĩ 深thâm 入nhập 故cố 。 能năng 不bất 作tác 證chứng 。

具cụ 足túc

者giả 即tức 是thị 深thâm 入nhập 。 譬thí 如như 執chấp 菅gian 草thảo 。 捉tróc 緩hoãn 則tắc 傷thương 手thủ 。 若nhược 急cấp 捉tróc 則tắc 無vô 傷thương 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 深thâm 入nhập 空không 故cố 。 知tri 空không 亦diệc 空không 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 空không 。 故cố 無vô 所sở 證chứng 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 入nhập 空không 時thời 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

我ngã 應ưng 遍biến 觀quán 諸chư 法pháp 空không 。 不bất 應ưng 不bất 具cụ 足túc 知tri 而nhi 取thủ 證chứng 。 是thị 故cố 不bất 專chuyên 心tâm 。 攝nhiếp 念niệm 入nhập 禪thiền 。 繫hệ 在tại 空không 緣duyên 中trung 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 專chuyên 心tâm 繫hệ 在tại 空không 緣duyên 中trung 。 則tắc 心tâm 柔nhu 軟nhuyễn 。 不bất 能năng 從tùng 空không 自tự 出xuất 。

問vấn 曰viết 。

上thượng 言ngôn

深thâm 入nhập 禪thiền 定định 。 不bất 令linh 心tâm 亂loạn 。

今kim 云vân 何hà 言ngôn 。

不bất 專chuyên 心tâm

答đáp 曰viết 。

今kim 言ngôn

不bất 專chuyên 心tâm

是thị 初sơ 入nhập 時thời 。 為vi 不bất 能năng 自tự 出xuất 故cố 。 上thượng 言ngôn 。

深thâm 入nhập

者giả 。 入nhập 已dĩ 深thâm 。 知tri 空không 亦diệc 空không 。 不bất 令linh 心tâm 在tại 餘dư 事sự 。 故cố 言ngôn 。

不bất 亂loạn

復phục 次thứ 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 今kim 未vị 具cụ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 隨tùy 形hình 好hảo 。 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 云vân 何hà 取thủ 涅Niết 槃Bàn 證chứng 。 我ngã 今kim 是thị 學học 時thời 。 薄bạc 諸chư 煩phiền 惱não 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 令linh 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 我ngã 得đắc 佛Phật 事sự 具cụ 足túc 。 是thị 時thời 當đương 取thủ 證chứng 。

是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 。 門môn 而nhi 不bất 取thủ 證chứng 。

是thị 中trung 說thuyết 譬thí 喻dụ 。

壯tráng 夫phu

是thị 菩Bồ 薩Tát 。

父phụ 母mẫu 親thân 族tộc

是thị 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。

險hiểm 道đạo

是thị 三tam 界giới 生sanh 死tử 。

惡ác 賊tặc

是thị 魔ma 民dân 及cập 諸chư 煩phiền 惱não 。

器khí 仗trượng

是thị 菩Bồ 薩Tát 五ngũ 神thần 通thông 等đẳng 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 力lực 。

還hoàn 歸quy 本bổn 處xứ

是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 道đạo 。

安an 立lập 不bất 動động

是thị 菩Bồ 薩Tát 住trụ 畢tất 竟cánh 空không 。 以dĩ 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 運vận 致trí 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 著trước 涅Niết 槃Bàn 安an 樂lạc 處xứ 。

時thời 會hội 者giả 疑nghi 。

空không 中trung 無vô 所sở 有hữu 。 云vân 何hà 可khả 行hành 。

是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 鳥điểu 喻dụ 。

如như 鳥điểu 飛phi 虛hư 空không 。 無vô 所sở 依y 止chỉ 。 而nhi 遠viễn 逝thệ 不bất 墜trụy 。

復phục 次thứ 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 未vị 具cụ 足túc 道Đạo 法Pháp 。 未vị 至chí 佛Phật 道Đạo 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 而nhi 不bất 作tác 證chứng 。 如như 鳥điểu 未vị 到đáo 所sở 至chí 。 終chung 不bất 中trung 住trụ 。 學học 是thị 空không 法pháp 。 為vi 自tự 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。

又hựu 為vi 明minh 了liễu 故cố 。 說thuyết 善thiện 射xạ 譬thí 喻dụ 。

如như 人nhân 善thiện 於ư 射xạ 術thuật 。

弓cung

是thị 菩Bồ 薩Tát 禪thiền 定định 。

箭tiễn

是thị 智trí 慧tuệ 。

虛hư 空không

是thị 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。

地địa

是thị 涅Niết 槃Bàn 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 智trí 慧tuệ 箭tiễn 。 射xạ 三tam 解giải 脫thoát 門môn 虛hư 空không 。 更cánh 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 以dĩ 後hậu 箭tiễn 射xạ 前tiền 箭tiễn 。 不bất 令linh 墮đọa 涅Niết 槃Bàn 地địa 。 未vị 具cụ 足túc 十Thập 力Lực 。 等đẳng 佛Phật 事sự 故cố 。 終chung 不bất 取thủ 證chứng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 歡hoan 喜hỷ 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 所sở 為vi 甚thậm 難nan 。 實thật 為vi 希hy 有hữu 。 所sở 謂vị 行hành 空không 而nhi 不bất 作tác 證chứng 。

佛Phật 答đáp 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 本bổn 願nguyện 。 諸chư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 離ly 苦khổ 。 以dĩ 是thị 本bổn 願nguyện 。 大đại 悲bi 心tâm 所sở 持trì 故cố 。 雖tuy 行hành 空không 不bất 作tác 證chứng 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 處xử 在tại 苦khổ 中trung 。 為vi 顛điên 倒đảo 所sở 縛phược 。 沒một 在tại 無vô 所sở 有hữu 中trung 。

是thị 時thời 即tức 行hành 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 方phương 便tiện 力lực 。 行hành 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 而nhi 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 欲dục 觀quán 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 所sở 謂vị 十thập 八bát 空không 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 先tiên 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

眾chúng 生sanh 長trường 夜dạ 。 著trước 我ngã 相tương/tướng 等đẳng 。 行hành 者giả 若nhược 直trực 觀quán 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 或hoặc 得đắc 聲Thanh 聞Văn 道đạo 。 或hoặc 墮đọa 邪tà 見kiến 。 以dĩ 無vô 憐lân 愍mẫn 心tâm 。 不bất 能năng 深thâm 入nhập 。 自tự 相tương/tướng 空không 故cố 。

是thị 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 觀quán 是thị 法pháp 。 先tiên 生sanh 悲bi 心tâm 。 所sở 謂vị 。

眾chúng 生sanh 長trường 夜dạ 著trước 吾ngô 我ngã 。 心tâm 諸chư 煩phiền 惱não 。

長trường 夜dạ

名danh 久cửu 遠viễn 。 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 是thị 我ngã 必tất 不bất 可khả 得đắc 。 但đãn 空không 虛hư 誑cuống 顛điên 倒đảo 故cố 。 受thọ 諸chư 憂ưu 惱não 。

菩Bồ 薩Tát 見kiến 是thị 已dĩ 作tác 願nguyện 。

我ngã 當đương 為vì 眾chúng 生sanh 成thành 佛Phật 道đạo 。 斷đoạn 是thị 眾chúng 生sanh 著trước 我ngã 顛điên 倒đảo 。

是thị 時thời 。 即tức 是thị 行hành 空không 等đẳng 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 而nhi 不bất 證chứng 實thật 際tế 。 是thị 善thiện 根căn 成thành 就tựu 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 取thủ 實thật 際tế 證chứng 。 亦diệc 不bất 失thất 四tứ 禪thiền 。 等đẳng 諸chư 功công 德đức 。 菩Bồ 薩Tát 深thâm 入nhập 空không 故cố 。 諸chư 根căn 猛mãnh 利lợi 。 勝thắng 於ư 二Nhị 乘Thừa 。

破phá 四tứ 顛điên 倒đảo 義nghĩa 。 亦diệc 如như 上thượng 說thuyết 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

眾chúng 生sanh 長trường 夜dạ 著trước 得đắc 法Pháp 。 所sở 謂vị 我ngã 。 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 若nhược 著trước 作tác 法pháp 。 若nhược 住trụ 三tam 界giới 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 義nghĩa 皆giai 同đồng 觀quán 空không 。 而nhi 不bất 取thủ 證chứng 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 得đắc 道Đạo 而nhi 能năng 行hành 此thử 深thâm 空không 。

答đáp 曰viết 。

經kinh 中trung 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 應ưng 試thí 問vấn 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 學học 空không 而nhi 不bất 取thủ 證chứng 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 答đáp 。

但đãn 應ưng 念niệm 空không 。 一nhất 心tâm 習tập 行hành 。 如như 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 法Pháp 。 不bất 但đãn 學học 知tri 而nhi 已dĩ 。 乃nãi 至chí 無vô 生sanh 。 無vô 所sở 有hữu 。 亦diệc 如như 是thị 。

當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 授thọ 記ký 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 不bất 說thuyết 方phương 便tiện 學học 知tri 故cố 觀quán 空không 。

若nhược 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 異dị 於ư 上thượng 答đáp 者giả 。 當đương 知tri 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 已dĩ 習tập 學học 。 入nhập 於ư 薄bạc 地địa 。

學học 習tập

名danh 先tiên 學học 知tri 空không 。

薄bạc 地địa

名danh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 地địa 中trung 諸chư 煩phiền 惱não 薄bạc 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。 非phi 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 已dĩ 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 得đắc 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 能năng 如như 是thị 答đáp 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

有hữu 。

菩Bồ 薩Tát 若nhược 聞văn 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 不bất 聞văn 。 能năng 如như 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 答đáp 。

若nhược 聞văn 者giả 。 但đãn 從tùng 師sư 聞văn 。 自tự 未vị 具cụ 足túc 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 若nhược 不bất 聞văn 者giả 。 自tự 思tư 惟duy 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 雖tuy 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 能năng 求cầu 諸chư 法pháp 相tướng 。 如như 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 菩Bồ 薩Tát 答đáp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

多đa 有hữu 人nhân 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 少thiểu 能năng 如như 是thị 答đáp 。 如như 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 學học 地địa 。 無Vô 學Học 地địa 中trung 。

未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 名danh

學học 地địa

得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 名danh 。

無Vô 學Học 地địa

佛Phật 言ngôn 。

少thiểu 。

何hà 以dĩ 故cố 少thiểu 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 從tùng 諸chư 佛Phật 受thọ 記ký 。 已dĩ 從tùng 諸chư 佛Phật 受thọ 記ký 者giả 。 能năng 如như 是thị 答đáp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 惟duy 佛Phật 能năng 遍biến 知tri 。 佛Phật 知tri 此thử 人nhân 能năng 如như 法Pháp 答đáp 。 故cố 懸huyền 與dữ 受thọ 記ký 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 少thiểu 。 善thiện 根căn 明minh 了liễu 。 能năng 廣quảng 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 無vô 能năng 壞hoại 者giả 。

大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 夢mộng 中trung 不bất 證chứng 品phẩm 第đệ 六lục 十thập 一nhất 。

【# 經Kinh 】#

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 乃nãi 至chí 夢mộng 中trung 。 不bất 貪tham 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 亦diệc 不bất 貪tham 三tam 界giới 。 觀quán 諸chư 法pháp 如như 夢mộng 。 如như 幻huyễn 。 如như 嚮hướng 。 如như 焰diễm 。 如như 化hóa 。 亦diệc 不bất 作tác 證chứng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 夢mộng 中trung 見kiến 佛Phật 。 與dữ 無vô 數số 百bách 千thiên 。 萬vạn 億ức 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 天thiên 龍long 。 鬼quỷ 神thần 。 甄chân 陀đà 羅la 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 從tùng 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 即tức 解giải 中trung 義nghĩa 。 隨tùy 法pháp 行hành 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 夢mộng 中trung 見kiến 佛Phật 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 大đại 光quang 明minh 。 踊dũng 在tại 虛hư 空không 。 於ư 大đại 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 中trung 說thuyết 法Pháp 。 現hiện 大đại 神thần 力lực 。 化hóa 作tác 化hóa 人nhân 。 到đáo 他tha 國quốc 土độ 施thi 作tác 佛Phật 事sự 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 夢mộng 中trung 見kiến 兵binh 起khởi 若nhược 破phá 聚tụ 落lạc 。 若nhược 破phá 城thành 邑ấp 。 若nhược 失thất 火hỏa 時thời 。 若nhược 見kiến 虎hổ 狼lang 師sư 子tử 。 猛mãnh 害hại 之chi 獸thú 。 若nhược 見kiến 欲dục 來lai 級cấp 其kỳ 頭đầu 者giả 。 若nhược 見kiến 父phụ 母mẫu 喪táng 亡vong 。 兄huynh 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 。 及cập 諸chư 親thân 友hữu 。 知tri 識thức 死tử 者giả 。 見kiến 如như 是thị 等đẳng 。 種chủng 種chủng 愁sầu 苦khổ 之chi 事sự 。 不bất 驚kinh 。 不bất 怖bố 。 亦diệc 不bất 憂ưu 惱não 。 從tùng 夢mộng 覺giác 已dĩ 。 即tức 時thời 思tư 惟duy 。

三tam 界giới 虛hư 妄vọng 。 皆giai 如như 夢mộng 耳nhĩ 。 我ngã 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 亦diệc 當đương 為vì 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 三tam 界giới 如như 夢mộng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 當đương 知tri 。 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 國quốc 中trung 無vô 三tam 惡ác 道đạo 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 若nhược 夢mộng 中trung 見kiến 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 當đương 勤cần 精tinh 進tấn 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 令linh 我ngã 國quốc 中trung 。 無vô 一nhất 切thiết 三tam 惡ác 道đạo 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 夢mộng 及cập 諸chư 法pháp 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 夢mộng 中trung 見kiến 地địa 獄ngục 火hỏa 燒thiêu 眾chúng 生sanh 。 作tác 是thị 誓thệ 。

若nhược 我ngã 實thật 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 者giả 。 是thị 火hỏa 當đương 滅diệt 。

是thị 火hỏa 即tức 滅diệt 。 若nhược 地địa 獄ngục 火hỏa 滅diệt 。 即tức 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 晝trú 日nhật 見kiến 城thành 郭quách 火hỏa 起khởi 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 夢mộng 中trung 見kiến 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 行hành 。 類loại 。 相tướng 貌mạo 。 我ngã 今kim 實thật 有hữu 是thị 者giả 。 自tự 立lập 誓thệ 言ngôn 。

是thị 火hỏa 當đương 滅diệt 。

若nhược 火hỏa 滅diệt 者giả 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 受thọ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 記ký 。 住trụ 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 。

若nhược 火hỏa 不bất 滅diệt 。 燒thiêu 一nhất 家gia 。 置trí 一nhất 家gia 。 燒thiêu 一nhất 里lý 。 置trí 一nhất 里lý 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 被bị 燒thiêu 家gia 破phá 法pháp 業nghiệp 因nhân 緣duyên 厚hậu 集tập 。 以dĩ 是thị 故cố 。 燒thiêu 一nhất 家gia 。 置trí 一nhất 家gia 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 今kim 世thế 受thọ 破phá 法pháp 餘dư 殃ương 故cố 被bị 燒thiêu 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 當đương 知tri 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

今kim 當đương 更cánh 為vì 汝nhữ 說thuyết 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 行hành 。 類loại 。 相tướng 貌mạo 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 男nam 子tử 。 若nhược 女nữ 人nhân 。 為vi 非phi 人nhân 所sở 持trì 。 是thị 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

若nhược 我ngã 為vi 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 所sở 授thọ 記ký 。 我ngã 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 行hành 清thanh 淨tịnh 正Chánh 道Đạo 。 遠viễn 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 遠viễn 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 念niệm 。 應ưng 當đương 成thành 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 必tất 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 非phi 不bất 得đắc 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 中trung 。 現hiện 在tại 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。 無vô 所sở 不bất 知tri 。 無vô 所sở 不bất 見kiến 。 無vô 所sở 不bất 解giải 。 無vô 所sở 不bất 證chứng 。 諸chư 佛Phật 知tri 我ngã 深thâm 心tâm 。 審thẩm 定định 必tất 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

以dĩ 是thị 至chí 誠thành 誓thệ 故cố 。 是thị 男nam 子tử 。 女nữ 人nhân 為vi 非phi 人nhân 所sở 持trì 。 為vi 非phi 人nhân 所sở 惱não 。 是thị 非phi 人nhân 當đương 遠viễn 去khứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 是thị 誓thệ 。 若nhược 非phi 人nhân 不bất 去khứ 者giả 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 未vị 從tùng 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 受thọ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 記ký 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 是thị 誓thệ 。 若nhược 非phi 人nhân 去khứ 者giả 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 已dĩ 從tùng 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 受thọ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 記ký 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 是thị 行hành 。 類loại 。 相tướng 貌mạo 。 當đương 知tri 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 遠viễn 離ly 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 及cập 方phương 便tiện 力lực 。 不bất 久cửu 行hành 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 不bất 久cửu 行hành 空không 。 無vô 相tướng 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 未vị 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 為vi 惡ác 魔ma 所sở 嬈nhiễu 。

菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 誓thệ 。

若nhược 我ngã 實thật 從tùng 諸chư 佛Phật 受thọ 記ký 者giả 。 是thị 非phi 人nhân 當đương 去khứ 。

是thị 時thời 惡ác 魔ma 。 即tức 作tác 方phương 便tiện 。 勅sắc 非phi 人nhân 令linh 去khứ 。 惡ác 魔ma 有hữu 威uy 力lực 。 勝thắng 諸chư 非phi 人nhân 故cố 。 非phi 人nhân 即tức 去khứ 。

是thị 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

以dĩ 我ngã 誓thệ 力lực 故cố 。 非phi 人nhân 去khứ 。

不bất 知tri 是thị 惡ác 魔ma 力lực 。 恃thị 是thị 證chứng 故cố 。 輕khinh 弄lộng 毀hủy 蔑miệt 。 諸chư 餘dư 菩Bồ 薩Tát 。

作tác 是thị 言ngôn 。

我ngã 已dĩ 從tùng 諸chư 佛Phật 受thọ 記ký 。 汝nhữ 等đẳng 未vị 得đắc 。

用dụng 是thị 空không 誓thệ 。 無vô 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。

以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 遠viễn 離ly 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 遠viễn 離ly 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 墮đọa 於ư 二nhị 地địa 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 地địa 。 若nhược 辟Bích 支Chi 佛Phật 地địa 。 以dĩ 是thị 誓thệ 因nhân 緣duyên 故cố 。 起khởi 於ư 魔ma 事sự 。 是thị 人nhân 以dĩ 不bất 親thân 近cận 依y 止chỉ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 不bất 問vấn 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 故cố 。 為vi 魔ma 所sở 縛phược 。 益ích 復phục 堅kiên 固cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。 久cửu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 方phương 便tiện 力lực 故cố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 為vi 。 菩Bồ 薩Tát 魔ma 事sự 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 久cửu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 未vị 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 為vi 惡ác 魔ma 所sở 嬈nhiễu 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 惡ác 魔ma 變biến 化hóa 作tác 種chủng 種chủng 身thân 。 語ngứ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

汝nhữ 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 得đắc 受thọ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 記ký 。

汝nhữ 字tự 某mỗ 。 汝nhữ 父phụ 字tự 某mỗ 。 汝nhữ 母mẫu 字tự 某mỗ 。 汝nhữ 兄huynh 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 字tự 某mỗ 。 汝nhữ 七thất 世thế 父phụ 母mẫu 。 名danh 字tự 如như 是thị 。 汝nhữ 在tại 某mỗ 方phương 。 某mỗ 國quốc 。 某mỗ 城thành 。 某mỗ 聚tụ 落lạc 中trung 生sanh 。

若nhược 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 性tánh 行hành 和hòa 柔nhu 。 語ngứ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

汝nhữ 先tiên 世thế 亦diệc 復phục 柔nhu 和hòa 。

若nhược 見kiến 急cấp 性tánh 卒thốt 暴bạo 。 便tiện 言ngôn 。

汝nhữ 先tiên 世thế 亦diệc 爾nhĩ 。

若nhược 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 阿a 蘭lan 若nhã 行hành 。 語ngữ 言ngôn 。

汝nhữ 先tiên 世thế 亦diệc 修tu 阿a 蘭lan 若nhã 行hành 。

若nhược 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 乞khất 食thực 納nạp 衣y 。 中trung 後hậu 不bất 飲ẩm 漿tương 。 一nhất 坐tọa 食thực 。 一nhất 鉢bát 他tha 食thực 。 死tử 屍thi 間gian 住trụ 。 露lộ 地địa 住trụ 。 樹thụ 下hạ 住trụ 。 常thường 坐tọa 不bất 臥ngọa 。 如như 敷phu 坐tọa 。 但đãn 受thọ 三tam 衣y 。 若nhược 少thiểu 欲dục 。 若nhược 知tri 足túc 。 若nhược 遠viễn 離ly 住trụ 。 若nhược 不bất 塗đồ 腳cước 。 若nhược 少thiểu 言ngôn 語ngữ 。 便tiện 語ngứ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

汝nhữ 先tiên 世thế 亦diệc 有hữu 是thị 行hành 。

何hà 以dĩ 故cố 。 汝nhữ 今kim 有hữu 此thử 。 頭đầu 陀đà 功công 德đức 。 汝nhữ 先tiên 世thế 亦diệc 必tất 。 有hữu 是thị 功công 德đức 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 。 先tiên 世thế 事sự 及cập 名danh 姓tánh 。 聞văn 今kim 讚tán 頭đầu 陀đà 功công 德đức 。 即tức 歡hoan 喜hỷ 生sanh 慢mạn 憍kiêu 心tâm 。 是thị 時thời 惡ác 魔ma 。 語ngứ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

汝nhữ 有hữu 如như 是thị 功công 德đức 。 如như 是thị 相tương/tướng 。 汝nhữ 實thật 從tùng 諸chư 佛Phật 。 受thọ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 記ký 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 惡ác 魔ma 或hoặc 作tác 比Bỉ 丘Khâu 被bị 服phục 。 或hoặc 作tác 居cư 士sĩ 形hình 。 或hoặc 作tác 父phụ 母mẫu 身thân 。 來lai 到đáo 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 如như 是thị 言ngôn 。

汝nhữ 已dĩ 得đắc 受thọ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 記ký 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 功công 德đức 相tương/tướng 。 汝nhữ 盡tận 具cụ 足túc 有hữu 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 所sở 說thuyết 實thật 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 行hành 。 類loại 。 相tướng 貌mạo 。 是thị 人nhân 永vĩnh 無vô 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vi 惡ác 魔ma 所sở 持trì 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 行hành 。 類loại 。 相tướng 貌mạo 。 是thị 人nhân 永vĩnh 無vô 。 以dĩ 聞văn 是thị 名danh 字tự 故cố 生sanh 憍kiêu 慢mạn 心tâm 。 輕khinh 弄lộng 毀hủy 蔑miệt 餘dư 人nhân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vi 魔ma 所sở 持trì 。 當đương 知tri 是thị 為vi 。 菩Bồ 薩Tát 魔ma 事sự 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 久cửu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 知tri 名danh 字tự 相tương/tướng 。 不bất 知tri 色sắc 相tướng 。 不bất 知tri 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 相tương/tướng 。

惡ác 魔ma 來lai 語ngữ 言ngôn 。

汝nhữ 當đương 來lai 世thế 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 時thời 。 有hữu 如như 是thị 名danh 字tự 。 隨tùy 其kỳ 本bổn 念niệm 。 說thuyết 其kỳ 名danh 號hiệu 。

是thị 無vô 智trí 。 無vô 方phương 便tiện 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 先tiên 亦diệc 有hữu 是thị 成thành 佛Phật 名danh 號hiệu 念niệm 。 是thị 人nhân 如như 我ngã 所sở 念niệm 說thuyết 。 是thị 人nhân 所sở 說thuyết 。 合hợp 我ngã 本bổn 念niệm 。 我ngã 必tất 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 授thọ 記ký 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 所sở 說thuyết 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 行hành 。 類loại 。 相tướng 貌mạo 。 是thị 人nhân 永vĩnh 無vô 。 但đãn 以dĩ 空không 名danh 字tự 。 輕khinh 弄lộng 。 毀hủy 蔑miệt 餘dư 人nhân 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 遠viễn 離ly 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 遠viễn 離ly 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 方phương 便tiện 力lực 。 遠viễn 離ly 善Thiện 知Tri 識Thức 。 與dữ 惡ác 知tri 識thức 相tương/tướng 得đắc 。 故cố 墮đọa 二nhị 地địa 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 若nhược 久cửu 久cửu 往vãng 來lai 生sanh 死tử 中trung 。 然nhiên 後hậu 還hoàn 依y 止chỉ 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 值trị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 常thường 隨tùy 逐trục 親thân 近cận 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

是thị 人nhân 於ư 是thị 身thân 。 若nhược 不bất 即tức 悔hối 。 當đương 墮đọa 二nhị 地địa 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 地địa 。 若nhược 辟Bích 支Chi 佛Phật 地địa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 四tứ 重trọng 禁cấm 法pháp 。 若nhược 犯phạm 一nhất 事sự 。 非phi 沙Sa 門Môn 非phi 釋Thích 子tử 。 是thị 人nhân 現hiện 身thân 。 不bất 得đắc 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 著trước 空không 名danh 字tự 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 輕khinh 弄lộng 毀hủy 蔑miệt 餘dư 人nhân 故cố 。 當đương 知tri 是thị 罪tội 重trọng 於ư 比Bỉ 丘Khâu 四tứ 禁cấm 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 置trí 是thị 重trọng 罪tội 。 其kỳ 罪tội 過quá 於ư 五ngũ 逆nghịch 。 以dĩ 受thọ 是thị 名danh 字tự 故cố 。 生sanh 高cao 心tâm 。 輕khinh 弄lộng 。 毀hủy 蔑miệt 餘dư 人nhân 。 若nhược 生sanh 是thị 心tâm 。 當đương 知tri 其kỳ 罪tội 甚thậm 重trọng 。

如như 是thị 名danh 字tự 。 等đẳng 微vi 細tế 魔ma 事sự 。 菩Bồ 薩Tát 當đương 覺giác 知tri 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 空không 閑nhàn 山sơn 澤trạch 曠khoáng 遠viễn 之chi 處xứ 。 魔ma 來lai 到đáo 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 讚tán 歎thán 遠viễn 離ly 法pháp 。 作tác 是thị 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 所sở 行hành 。 是thị 佛Phật 所sở 稱xưng 譽dự 遠viễn 離ly 法pháp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 不bất 讚tán 是thị 遠viễn 離ly 。 所sở 謂vị 但đãn 在tại 空không 閑nhàn 山sơn 澤trạch 曠khoáng 遠viễn 之chi 處xứ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 空không 閑nhàn 山sơn 澤trạch 曠khoáng 遠viễn 之chi 處xứ 非phi 遠viễn 離ly 法pháp 者giả 。 云vân 何hà 更cánh 有hữu 異dị 遠viễn 離ly 。

佛Phật 言ngôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 遠viễn 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 住trụ 空không 閑nhàn 山sơn 澤trạch 曠khoáng 遠viễn 之chi 處xứ 。 是thị 佛Phật 所sở 許hứa 遠viễn 離ly 法pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 遠viễn 離ly 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 所sở 修tu 行hành 。 晝trú 夜dạ 行hành 是thị 遠viễn 離ly 法pháp 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 行hành 菩Bồ 薩Tát 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 惡ác 魔ma 所sở 說thuyết 遠viễn 離ly 法pháp 。 空không 閑nhàn 山sơn 澤trạch 曠khoáng 遠viễn 之chi 處xứ 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 心tâm 在tại 憒hội 閙náo 。 所sở 謂vị 。 不bất 遠viễn 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 不bất 勤cần 修tu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 能năng 具cụ 足túc 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 惡ác 魔ma 所sở 說thuyết 遠viễn 離ly 法pháp 。 心tâm 不bất 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 輕khinh 餘dư 菩Bồ 薩Tát 城thành 傍bàng 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 無vô 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 憒hội 閙náo 心tâm 。 亦diệc 無vô 諸chư 餘dư 雜tạp 惡ác 心tâm 。 具cụ 足túc 禪thiền 定định 。 解giải 脫thoát 。 智trí 慧tuệ 。 神thần 通thông 者giả 。

是thị 遠viễn 離ly 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 方phương 便tiện 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 雖tuy 在tại 絕tuyệt 曠khoáng 。 百bách 由do 旬tuần 外ngoại 。 禽cầm 獸thú 。 鬼quỷ 神thần 。 羅la 剎sát 所sở 住trú 之chi 處xứ 。 若nhược 一nhất 歲tuế 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 歲tuế 。 若nhược 過quá 萬vạn 億ức 歲tuế 。 不bất 知tri 是thị 菩Bồ 薩Tát 遠viễn 離ly 法pháp 。 所sở 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 是thị 遠viễn 離ly 法pháp 。 深thâm 心tâm 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不bất 雜tạp 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 憒hội 閙náo 行hành 而nhi 依y 受thọ 著trước 是thị 遠viễn 離ly 法pháp 。 是thị 人nhân 所sở 行hành 。 佛Phật 所sở 不bất 許hứa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 所sở 說thuyết 實thật 遠viễn 離ly 法pháp 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 在tại 是thị 中trung 。 亦diệc 不bất 見kiến 是thị 遠viễn 離ly 相tương/tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 但đãn 行hành 是thị 空không 遠viễn 離ly 故cố 。

爾nhĩ 時thời 惡ác 魔ma 來lai 在tại 虛hư 空không 中trung 住trụ 。 讚tán 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。

善thiện 男nam 子tử 。 此thử 是thị 佛Phật 所sở 說thuyết 。 真chân 遠viễn 離ly 法pháp 。 汝nhữ 行hành 是thị 遠viễn 離ly 。 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 念niệm 著trước 是thị 遠viễn 離ly 。 而nhi 輕khinh 易dị 諸chư 餘dư 求cầu 佛Phật 道Đạo 清thanh 淨tịnh 。 比Bỉ 丘Khâu 以dĩ 為vi 憒hội 閙náo 。 以dĩ 憒hội 閙náo 為vi 不bất 憒hội 閙náo 。 以dĩ 不bất 憒hội 閙náo 為vi 憒hội 閙náo 。 應ưng 恭cung 敬kính 而nhi 不bất 恭cung 敬kính 。 不bất 應ưng 恭cung 敬kính 而nhi 恭cung 敬kính 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 言ngôn 。

非phi 人nhân 念niệm 我ngã 。 來lai 稱xưng 讚tán 我ngã 。 我ngã 所sở 行hành 者giả 是thị 真chân 遠viễn 離ly 。 住trụ 城thành 傍bàng 者giả 。 誰thùy 當đương 稱xưng 美mỹ 汝nhữ 。

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 輕khinh 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 菩Bồ 薩Tát 旃chiên 陀đà 羅la 。 污ô 染nhiễm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 人nhân 似tự 像tượng 菩Bồ 薩Tát 。 實thật 是thị 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 之chi 大đại 賊tặc 。 亦diệc 是thị 沙Sa 門Môn 被bị 服phục 中trung 賊tặc 。 如như 是thị 人nhân 。 諸chư 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 所sở 不bất 應ưng 親thân 近cận 。 不bất 應ưng 供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 墮đọa 增tăng 上thượng 慢mạn 。 以dĩ 是thị 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 智trí 。 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 心tâm 欲dục 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 欲dục 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 應ưng 親thân 近cận 是thị 人nhân 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 法pháp 。 常thường 應ưng 勤cần 求cầu 自tự 利lợi 。 厭yếm 患hoạn 世thế 間gian 。 心tâm 常thường 遠viễn 離ly 三tam 界giới 。 於ư 是thị 人nhân 當đương 起khởi 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 心tâm 。 我ngã 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 不bất 應ưng 生sanh 如như 是thị 過quá 罪tội 。 若nhược 生sanh 當đương 疾tật 滅diệt 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 覺giác 是thị 事sự 。 是thị 事sự 中trung 善thiện 自tự 免miễn 出xuất 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 深thâm 心tâm 。 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 當đương 親thân 近cận 。 恭cung 敬kính 。 供cúng 養dường 善Thiện 知Tri 識Thức 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 等đẳng 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善Thiện 知Tri 識Thức 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

諸chư 佛Phật 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 亦diệc 是thị 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 阿A 羅La 漢Hán 亦diệc 是thị 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 是thị 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 亦diệc 是thị 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 。 實thật 際tế 。 法pháp 性tánh 亦diệc 是thị 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 世Thế 尊Tôn 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 道đạo 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 大đại 明minh 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 炬cự 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 智trí 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 慧tuệ 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 救cứu 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 歸quy 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 洲châu 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 究cứu 竟cánh 道đạo 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 父phụ 是thị 母mẫu 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 亦diệc 如như 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 三tam 十thập 七thất 道đạo 法pháp 。 亦diệc 是thị 過quá 去khứ 。 諸chư 佛Phật 父phụ 母mẫu 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 三tam 十thập 七thất 道đạo 法pháp 。 亦diệc 是thị 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 父phụ 母mẫu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 三tam 十thập 七thất 道đạo 。 法pháp 中trung 生sanh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 故cố 。

以dĩ 是thị 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 當đương 學học 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 三tam 十thập 七thất 道đạo 法pháp 。 及cập 四tứ 攝nhiếp 法pháp 。 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。 何hà 等đẳng 四tứ 。 布bố 施thí 。 愛ái 語ngữ 。 利lợi 益ích 。 同đồng 事sự 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 是thị 利lợi 益ích 故cố 。 我ngã 言ngôn 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 及cập 三tam 十thập 七thất 道đạo 法pháp 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 世Thế 尊Tôn 。 是thị 道đạo 。 是thị 大đại 明minh 。 是thị 炬cự 。 是thị 智trí 。 是thị 慧tuệ 。 是thị 救cứu 。 是thị 歸quy 。 是thị 洲châu 。 是thị 究cứu 竟cánh 道đạo 。 是thị 父phụ 。 是thị 母mẫu 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 是thị 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 不bất 隨tùy 他tha 人nhân 教giáo 住trụ 。 欲dục 斷đoạn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 疑nghi 。 欲dục 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 當đương 學học 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 中trung 廣quảng 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 應ưng 學học 處xứ 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

〈# 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 品phẩm 〉# 中trung 。 已dĩ 廣quảng 說thuyết 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。 今kim 何hà 以dĩ 更cánh 說thuyết 。

答đáp 曰viết 。

所sở 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 。 皆giai 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。 但đãn 〈# 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 品phẩm 〉# 中trung 多đa 說thuyết 其kỳ 事sự 。 餘dư 品phẩm 中trung 亦diệc 處xứ 處xứ 有hữu 說thuyết 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。 但đãn 不bất 次thứ 第đệ 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

為vi 後hậu 來lai 眾chúng 生sanh 異dị 語ngữ 說thuyết 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

有hữu 二nhị 種chủng 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。

一nhất 者giả 。 已dĩ 得đắc 記ký 。 二nhị 者giả 。 未vị 得đắc 記ký 。

得đắc 授thọ 記ký 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 現hiện 前tiền 授thọ 記ký 。 二nhị 者giả 。 不bất 現hiện 前tiền 授thọ 記ký 。

不bất 現hiện 前tiền 授thọ 記ký 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 具cụ 足túc 授thọ 記ký 因nhân 緣duyên 。 二nhị 者giả 。 未vị 具cụ 足túc 授thọ 記ký 因nhân 緣duyên 。

具cụ 足túc 授thọ 記ký 因nhân 緣duyên 者giả 。 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 具cụ 足túc 授thọ 記ký 因nhân 緣duyên 者giả 。 但đãn 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 分phần/phân 。 餘dư 波Ba 羅La 蜜Mật 未vị 具cụ 足túc 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 能năng 如như 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 菩Bồ 薩Tát 答đáp

此thử 是thị 前tiền 品phẩm 末mạt 所sở 說thuyết 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 是thị 故cố 次thứ 第đệ 說thuyết 。

夢mộng 中trung 不bất 貪tham 二nhị 地địa 。 雖tuy 未vị 具cụ 足túc 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 法pháp 。 亦diệc 名danh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。

欲dục 說thuyết 如như 是thị 等đẳng 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 故cố 。 此thử 品phẩm 中trung 次thứ 第đệ 說thuyết 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 晝trú 日nhật 常thường 習tập 行hành 空không 故cố 。 夜dạ 夢mộng 中trung 亦diệc 。 不bất 貪tham 三tam 界giới 。 是thị 人nhân 常thường 行hành 慈từ 悲bi 心tâm 於ư 眾chúng 生sanh 。 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 法Pháp 故cố 。 不bất 貪tham 二Nhị 乘Thừa 。 若nhược 夢mộng 。 若nhược 覺giác 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 如như 夢mộng 。 如như 幻huyễn 等đẳng 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 未vị 得đắc 。 現hiện 前tiền 授thọ 記ký 。 餘dư 法pháp 未vị 具cụ 足túc 。 亦diệc 名danh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 二nhị 處xứ 退thoái 轉chuyển 。

一nhất 者giả 。 著trước 世thế 間gian 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 轉chuyển 。 二nhị 者giả 。 取thủ 二Nhị 乘Thừa 故cố 轉chuyển 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 堅kiên 心tâm 。 深thâm 入nhập 空không 及cập 。 慈từ 悲bi 心tâm 故cố 。 乃nãi 至chí 夢mộng 中trung 。 亦diệc 不bất 貪tham 三tam 界giới 。 二Nhị 乘Thừa 。 何hà 況huống 覺giác 時thời 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 夢mộng 見kiến 佛Phật 在tại 人nhân 天thiên 大đại 眾chúng 中trung 說thuyết 法Pháp 。 所sở 謂vị 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 義nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 是thị 義nghĩa 。 心tâm 與dữ 法pháp 合hợp 。

復phục 次thứ 。 諸chư 佛Phật 祕bí 密mật 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 夢mộng 中trung 得đắc 見kiến 。 所sở 謂vị 見kiến 佛Phật 身thân 無vô 量lượng 。 過quá 須Tu 彌Di 山Sơn 。 色sắc 如như 閻Diêm 浮Phù 檀Đàn 金kim 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 隨tùy 形hình 好hảo 。 以dĩ 自tự 莊trang 嚴nghiêm 。 放phóng 無vô 量lượng 光quang 明minh 。 梵Phạm 音âm 聲thanh 說thuyết 法Pháp 。 及cập 身thân 毛mao 孔khổng 出xuất 。 無vô 量lượng 化hóa 佛Phật 至chí 十thập 方phương 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 力lực 。 施thi 作tác 佛Phật 事sự 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。

爾nhĩ 時thời 是thị 菩Bồ 薩Tát 見kiến 。 是thị 佛Phật 神thần 通thông 力lực 故cố 。 深thâm 心tâm 清thanh 淨tịnh 問vấn 佛Phật 法Pháp 。 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 是thị 名danh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 常thường 行hành 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。 我ngã 。 我ngã 所sở 等đẳng 諸chư 煩phiền 惱não 折chiết 薄bạc 。 乃nãi 至chí 自tự 身thân 不bất 惜tích 。 何hà 況huống 餘dư 親thân 。 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 若nhược 夢mộng 中trung 見kiến 。

若nhược 自tự 身thân 。 若nhược 父phụ 母mẫu 等đẳng 。 若nhược 殺sát 。 若nhược 死tử 因nhân 緣duyên 。 及cập 聚tụ 落lạc 破phá 等đẳng 。 不bất 憂ưu 惱não 。 怖bố 畏úy 。 覺giác 已dĩ 思tư 惟duy 。

如như 夢mộng 中trung 不bất 死tử 而nhi 見kiến 死tử 。 不bất 畏úy 而nhi 見kiến 畏úy 。 一nhất 切thiết 三tam 界giới 皆giai 爾nhĩ 。 何hà 但đãn 夢mộng 中trung 。 我ngã 作tác 佛Phật 時thời 。 當đương 為vì 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 皆giai 如như 夢mộng 。

復phục 次thứ 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 種chủng 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 因nhân 緣duyên 時thời 。 作tác 是thị 願nguyện 。

我ngã 爾nhĩ 許hứa 時thời 積tích 集tập 淨tịnh 國quốc 土độ 行hành 。 是thị 心tâm 修tu 習tập 故cố 。 夢mộng 中trung 若nhược 見kiến 三tam 。 惡ác 道đạo 眾chúng 生sanh 。 即tức 時thời 得đắc 是thị 心tâm 。

我ngã 作tác 佛Phật 時thời 。 令linh 我ngã 國quốc 土độ 。 乃nãi 至chí 無vô 三tam 惡ác 道đạo 名danh 。

復phục 次thứ 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 常thường 修tu 。 慈từ 悲bi 心tâm 故cố 。 夢mộng 中trung 見kiến 地địa 獄ngục 火hỏa 燒thiêu 眾chúng 生sanh 。 作tác 誓thệ 。 火hỏa 即tức 滅diệt 。 覺giác 已dĩ 。 取thủ 是thị 相tương/tướng 。 若nhược 見kiến 實thật 火hỏa 燒thiêu 城thành 郭quách 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 夢mộng 中trung 能năng 滅diệt 火hỏa 。 此thử 火hỏa 亦diệc 當đương 可khả 滅diệt 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 說thuyết 夢mộng 。 覺giác 無vô 異dị 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 於ư 。 無vô 量lượng 劫kiếp 修tu 集tập 福phước 德đức 。 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 故cố 。 鬼quỷ 神thần 。 龍long 王vương 等đẳng 助trợ 滅diệt 是thị 火hỏa 。

其kỳ 中trung 有hữu 不bất 滅diệt 。 燒thiêu 一nhất 家gia 置trí 一nhất 家gia 者giả 。 是thị 眾chúng 生sanh 重trọng 罪tội 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 福phước 德đức 。 智trí 慧tuệ 力lực 不bất 能năng 滅diệt 。

重trọng 罪tội

者giả 。 所sở 謂vị 破phá 法pháp 業nghiệp 。

法pháp

者giả 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 諸chư 餘dư 法pháp 利lợi 益ích 無vô 及cập 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 是thị 故cố 破phá 者giả 罪tội 重trọng 。

以dĩ 菩Bồ 薩Tát 誓thệ 力lực 故cố 。 不bất 次thứ 第đệ 燒thiêu 。 惟duy 罪tội 重trọng 者giả 不bất 救cứu 。 不bất 妨phương 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 相tương/tướng 。

非phi 人nhân 所sở 持trì 。 亦diệc 如như 咒chú 火hỏa 。

有hữu 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 聞văn 。

是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 咒chú 故cố 鬼quỷ 去khứ

便tiện 作tác 咒chú 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 自tự 未vị 有hữu 力lực 。 魔ma 來lai 遣khiển 鬼quỷ 神thần 故cố 。 自tự 恃thị 為vì 己kỷ 力lực 。 有hữu 如như 是thị 失thất 故cố 。 佛Phật 示thị 令linh 覺giác 知tri 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 入nhập 正chánh 位vị 。 魔ma 作tác 種chủng 種chủng 形hình 。 隨tùy 其kỳ 念niệm 而nhi 示thị 語ngữ 。

汝nhữ 已dĩ 得đắc 授thọ 記ký 。 汝nhữ 有hữu 是thị 相tương/tướng 。 但đãn 以dĩ 肉nhục 眼nhãn 故cố 不bất 知tri 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 輕khinh 蔑miệt 餘dư 人nhân 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 知tri 色sắc 等đẳng 五ngũ 眾chúng 和hòa 合hợp 邊biên 更cánh 有hữu 名danh 字tự 相tương/tướng 。

魔ma 來lai 與dữ 授thọ 記ký 。

汝nhữ 當đương 作tác 佛Phật 。 字tự 名danh 某mỗ 甲giáp 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。

我ngã 本bổn 有hữu 是thị 名danh 字tự 念niệm 。 今kim 所sở 說thuyết 者giả 。 同đồng 我ngã 所sở 願nguyện 。 必tất 是thị 諸chư 佛Phật 授thọ 記ký 。

是thị 故cố 心tâm 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 輕khinh 餘dư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 遠viễn 離ly 無vô 上thượng 道đạo 。 受thọ 罪tội 畢tất 。 墮đọa 於ư 二Nhị 乘Thừa 。

若nhược 即tức 此thử 身thân 悔hối 。 當đương 久cửu 久cửu 償thường 罪tội 畢tất 。 還hoàn 依y 止chỉ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 作tác 佛Phật 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 轉chuyển 身thân 乃nãi 悔hối 。 則tắc 罪tội 重trọng 叵phả 滅diệt 。 不bất 得đắc 作tác 佛Phật 。 是thị 心tâm 著trước 是thị 空không 名danh 字tự 。 得đắc 重trọng 罪tội 故cố 。

佛Phật 說thuyết 四tứ 重trọng 禁cấm 喻dụ 。

破phá 是thị 重trọng 禁cấm 。 現hiện 身thân 不bất 得đắc 四tứ 道Đạo 果Quả 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 是thị 四tứ 禁cấm 中trung 。 妄vọng 語ngữ 稱xưng 。

我ngã 是thị 阿A 羅La 漢Hán

此thử 中trung 著trước 是thị 受thọ 莂biệt 名danh 字tự 。 自tự 言ngôn 。

我ngã 當đương 作tác 佛Phật

是thị 故cố 重trọng/trùng 於ư 四tứ 禁cấm 。

過quá 五ngũ 逆nghịch 罪tội

者giả 。 如như 〈# 地địa 獄ngục 品phẩm 〉# 中trung 。 破phá 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 罪tội 說thuyết 。

微vi 細tế 魔ma 事sự

者giả 。

細tế

名danh 不bất 逆nghịch 其kỳ 意ý 。 隨tùy 其kỳ 本bổn 念niệm 。 助trợ 成thành 其kỳ 心tâm 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 法pháp 。 魔ma 誑cuống 言ngôn 。

已dĩ 得đắc

是thị 微vi 細tế 魔ma 事sự 。

利lợi 根căn 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 覺giác 除trừ 遠viễn 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 遠viễn 離ly 處xứ 。 魔ma 來lai 讚tán 歎thán 。

汝nhữ 能năng 遠viễn 離ly 親thân 族tộc 。 同đồng 學học 。 獨độc 在tại 深thâm 山sơn 林lâm 中trung 。 為vì 佛Phật 道Đạo 故cố 。 是thị 為vi 真chân 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 行hạnh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 用dụng 是thị 故cố 。 生sanh 憍kiêu 慢mạn 心tâm 。 輕khinh 餘dư 在tại 眾chúng 。 中Trung 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 遠viễn 離ly 佛Phật 道Đạo 。 墮đọa 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 佛Phật 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 訶ha 是thị 菩Bồ 薩Tát 是thị 賊tặc 。 是thị 旃chiên 陀đà 羅la 等đẳng 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 不bất 應ưng 親thân 近cận 。 佛Phật 所sở 說thuyết 遠viễn 離ly 。 心tâm 離ly 二Nhị 乘Thừa 。 三tam 界giới 。 是thị 名danh 真chân 遠viễn 離ly 。

如như 經kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 如như 是thị 。 等đẳng 細tế 微vi 魔ma 事sự 。 應ưng 當đương 覺giác 而nhi 遠viễn 離ly 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 欲dục 深thâm 心tâm 。 得đắc 無vô 上thượng 道Đạo 。

深thâm 心tâm

名danh 一nhất 心tâm 。 重trọng/trùng 心tâm 。 深thâm 愛ái 佛Phật 道Đạo 。 出xuất 於ư 一nhất 切thiết 世thế 間gian 所sở 樂lạc 。 當đương 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 無vô 上thượng 道Đạo 。

一nhất 者giả 。 內nội 。 二nhị 者giả 。 外ngoại 。

內nội

名danh 正chánh 憶ức 念niệm 。 思tư 惟duy 。 籌trù 量lượng 諸chư 法pháp 。

外ngoại

名danh 諸chư 善Thiện 知Tri 識Thức 。

佛Phật 餘dư 處xứ 種chủng 種chủng 說thuyết 善Thiện 知Tri 識Thức 相tương/tướng 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 佛Phật 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 等đẳng 是thị 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。

佛Phật 答đáp 。

諸chư 佛Phật 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 等đẳng 諸chư 法pháp 。 亦diệc 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。

法pháp 能năng 成thành 辦biện 其kỳ 事sự 故cố 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 諸chư 法pháp 名danh 善Thiện 知Tri 識Thức 。

三tam 種chủng 聖thánh 人nhân 以dĩ 此thử 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 法pháp 令linh 菩Bồ 薩Tát 奉phụng 行hành 。 得đắc 作tác 佛Phật 。 是thị 故cố 法pháp 及cập 人nhân 。 通thông 名danh 。

善Thiện 知Tri 識Thức

問vấn 曰viết 。

佛Phật 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 成thành 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 應ưng 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 小Tiểu 乘Thừa 道đạo 異dị 。 云vân 何hà 能năng 與dữ 。 作tác 善Thiện 知Tri 識Thức 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 先tiên 世thế 求cầu 佛Phật 道Đạo 故cố 利lợi 根căn 。 雖tuy 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。 有hữu 憐lân 愍mẫn 心tâm 。 觀quán 應ưng 成thành 大Đại 乘Thừa 者giả 為vi 說thuyết 大Đại 乘Thừa 法pháp 。 知tri 報báo 佛Phật 恩ân 故cố 。 令linh 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。

如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 六lục 十thập 劫kiếp 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 雖tuy 退thoái 轉chuyển 作tác 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 利lợi 根căn 智trí 慧tuệ 。 能năng 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 常thường 行hành 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 常thường 有hữu 慈từ 悲bi 心tâm 。 於ư 眾chúng 生sanh 故cố 。 亦diệc 能năng 教giáo 化hóa 。 菩Bồ 薩Tát 大Đại 乘Thừa 法pháp 。

如như 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 持trì 此thử 身thân 至chí 彌Di 勒Lặc 出xuất 世thế 。 於ư 九cửu 足túc 山sơn 中trung 出xuất 。 與dữ 大đại 眾chúng 作tác 。 得đắc 道Đạo 因nhân 緣duyên 。 如như 是thị 等đẳng 甚thậm 多đa 。

問vấn 曰viết 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 今kim 何hà 以dĩ 別biệt 說thuyết 。

三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 至chí 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 。

答đáp 曰viết 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 略lược 說thuyết 。 四tứ 念niệm 處xứ 等đẳng 是thị 廣quảng 說thuyết 。 解giải 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 初sơ 道đạo 。 小tiểu 遠viễn 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 是thị 近cận 因nhân 緣duyên 。

於ư 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 最tối 大đại 。 譬thí 如như 雖tuy 有hữu 星tinh 宿tú 。 日nhật 。 月nguyệt 最tối 勝thắng 。

是thị 二nhị 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 佛Phật 十Thập 力Lực 等đẳng 法pháp 最tối 妙diệu 。 能năng 大đại 利lợi 益ích 。 現hiện 世thế 令linh 人nhân 得đắc 道Đạo 故cố 。 持trì 戒giới 。 布bố 施thí 等đẳng 不bất 如như 故cố 。

別biệt 說thuyết 如như 等đẳng 無vô 為vi 法pháp 。 實thật 。 不bất 虛hư 誑cuống 故cố 。 能năng 成thành 菩Bồ 薩Tát 事sự 。

行hành 四tứ 念niệm 處xứ 等đẳng 法pháp 。 得đắc 如như 是thị 等đẳng 法pháp 。 令linh 菩Bồ 薩Tát 得đắc 出xuất 虛hư 誑cuống 法pháp 故cố 。 名danh 善Thiện 知Tri 識Thức 。

復phục 次thứ 。 是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 法pháp 。 如như 佛Phật 無vô 異dị 。 佛Phật 現hiện 在tại 亦diệc 以dĩ 是thị 法pháp 度độ 人nhân 。 是thị 故cố 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 世Thế 尊Tôn 所sở 說thuyết 不bất 可khả 壞hoại 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 所sở 說thuyết 亦diệc 不bất 可khả 壞hoại 。

是thị 故cố 言ngôn 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 世Thế 尊Tôn 。

是thị 道đạo

者giả 。 行hành 是thị 道đạo 。 徑kính 入nhập 無vô 量lượng 佛Phật 法Pháp 中trung 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 所sở 說thuyết 。 人nhân 籌trù 量lượng 。 思tư 惟duy 。 分phân 別biệt 。 常thường 修tu 行hành 。 令linh 人nhân 得đắc 大đại 智trí 慧tuệ 。 破phá 諸chư 世thế 間gian 無vô 明minh 。 是thị 故cố 說thuyết 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 大đại 明minh

是thị 大đại 炬cự

是thị 智trí

是thị 慧tuệ

是thị 救cứu

是thị 歸quy

是thị 洲châu

是thị 究cứu 竟cánh 道đạo

如như 上thượng 說thuyết 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật

是thị 母mẫu

五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。

是thị 父phụ

和hòa 合hợp 說thuyết 故cố 言ngôn 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 父phụ 母mẫu

如như 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 說thuyết 。 四tứ 念niệm 處xứ 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。

是thị 中trung 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 法pháp 。 亦diệc 是thị 三tam 世thế 十thập 方phương 佛Phật 父phụ 母mẫu 。

是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 是thị 自tự 利lợi 法pháp 。 行hành 者giả 欲dục 以dĩ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 應ưng 以dĩ 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 。 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。

四tứ 攝nhiếp 法pháp 義nghĩa 。 如như 先tiên 說thuyết 。

如như 是thị 自tự 利lợi 。 利lợi 他tha 故cố 。 佛Phật 說thuyết 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 等đẳng 諸chư 法pháp 是thị 世Thế 尊Tôn 。 是thị 道đạo 。

等đẳng 。

是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 欲dục 不bất 隨tùy 他tha 教giáo 。

不bất 隨tùy 他tha 教giáo

名danh 自tự 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 乃nãi 至chí 變biến 作tác 佛Phật 身thân 來lai 說thuyết 異dị 於ư 法pháp 相tướng 。 亦diệc 不bất 信tín 不bất 隨tùy 。

自tự 得đắc 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 漸tiệm 漸tiệm 具cụ 足túc 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。

得đắc 佛Phật 道Đạo 。 能năng 斷đoạn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 疑nghi 。

若nhược 欲dục 得đắc 是thị 者giả 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 若nhược 大đại 若nhược 小tiểu 。 無vô 事sự 不bất 說thuyết 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 六lục