大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 61
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 隨Tùy 喜Hỷ 迴Hồi 向Hướng 。 品Phẩm 第đệ 三tam 十thập 九cửu (# 卷quyển 六lục 十thập 一nhất )#

聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

【# 經Kinh 】#

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 語ngữ 慧Tuệ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 共cộng 之chi 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 福phước 德đức 。 若nhược 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 福phước 德đức 。 若nhược 布bố 施thí 。 若nhược 持trì 戒giới 。 若nhược 修tu 定định 。 若nhược 隨tùy 喜hỷ 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 共cộng 之chi 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 其kỳ 福phước 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 修tu 定định 。 隨tùy 喜hỷ 。 為vi 自tự 調điều 。 為vi 自tự 淨tịnh 。 為vi 自tự 度độ 故cố 。 所sở 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 持trì 是thị 功công 德đức 。 為vi 調điều 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vi 淨tịnh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vì 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 起khởi 。

爾nhĩ 時thời 慧Tuệ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 白bạch 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 念niệm 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 中trung 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 諸chư 滅diệt 度độ 佛Phật 。 是thị 佛Phật 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 至chí 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 至chí 法pháp 盡tận 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 諸chư 善thiện 根căn 。 應ưng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 及cập 諸chư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 善thiện 根căn 。 若nhược 布bố 施thí 福phước 德đức 。 持trì 戒giới 福phước 德đức 。 修tu 定định 福phước 德đức 。 及cập 諸chư 學học 人nhân 無vô 漏lậu 善thiện 根căn 。 無Vô 學Học 人nhân 無vô 漏lậu 善thiện 根căn 。 諸chư 佛Phật 戒giới 眾chúng 。 定định 眾chúng 。 慧tuệ 眾chúng 。 解giải 脫thoát 眾chúng 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 眾chúng 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 及cập 餘dư 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 諸chư 佛Phật 法pháp 。 及cập 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 法pháp 。 是thị 法pháp 中trung 學học 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 乃nãi 至chí 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 位vị 。 及cập 餘dư 眾chúng 生sanh 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 是thị 諸chư 善thiện 根căn 。 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 如như 是thị 隨tùy 喜hỷ 已dĩ 。 持trì 是thị 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 者giả 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 是thị 心tâm 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

是thị 生sanh 心tâm 緣duyên 事sự 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 取thủ 相tương/tướng 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 所sở 念niệm 可khả 得đắc 不phủ 。

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

是thị 善thiện 男nam 子tử 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 心tâm 是thị 緣duyên 事sự 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 取thủ 相tương/tướng 。 不bất 得đắc 如như 所sở 念niệm 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 語ngữ 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。

若nhược 諸chư 緣duyên 。 諸chư 事sự 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 者giả 取thủ 相tương/tướng 。 於ư 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 諸chư 善thiện 根căn 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 法pháp 盡tận 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 諸chư 善thiện 根căn 。 學học 無Vô 學Học 善thiện 根căn 。 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 。 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 無vô 相tướng 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 將tương 無vô 顛điên 倒đảo 。

無vô 常thường 謂vị 常thường 。 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。 不bất 淨tịnh 謂vị 淨tịnh 。 苦khổ 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 無vô 我ngã 謂vị 我ngã 。 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。

若nhược 如như 緣duyên 。 如như 事sự 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 亦diệc 如như 是thị 。 迴hồi 向hướng 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸thi 羅la 。 羼sằn 提đề 。 毘tỳ 梨lê 耶da 。 禪thiền 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 何hà 等đẳng 是thị 緣duyên 。 何hà 等đẳng 是thị 事sự 。 何hà 等đẳng 是thị 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 何hà 等đẳng 是thị 善thiện 根căn 。 何hà 等đẳng 是thị 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

【# 論luận 】#

釋thích 曰viết 。

先tiên 七thất 品phẩm 中trung 。 佛Phật 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 令linh 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 中trung 間gian 帝Đế 釋Thích 多đa 問vấn 。 多đa 說thuyết 功công 德đức 事sự 。

今kim 彌Di 勒Lặc 順thuận 佛Phật 本bổn 意ý 。 還hoàn 欲dục 令linh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 因nhân 隨tùy 喜hỷ 法pháp 廣quảng 。 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 帝Đế 釋Thích 聞văn 上thượng 供cúng 養dường 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 華hoa 香hương 。 妓kỹ 樂nhạc 。 幡phan 蓋cái 之chi 具cụ 。 得đắc 福phước 甚thậm 多đa 。 深thâm 自tự 慶khánh 幸hạnh 。 此thử 供cúng 養dường 具cụ 。 唯duy 我ngã 等đẳng 能năng 辦biện 。 非phi 出xuất 家gia 人nhân 所sở 有hữu 。

是thị 故cố 彌Di 勒Lặc 。 欲dục 抑ức 其kỳ 自tự 多đa 之chi 情tình 故cố 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

菩Bồ 薩Tát 但đãn 以dĩ 心tâm 隨tùy 喜hỷ 。 則tắc 勝thắng 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 布bố 施thí 等đẳng 及cập 諸chư 無vô 漏lậu 功công 德đức 。 何hà 況huống 華hoa 香hương 。 供cúng 養dường 經Kinh 卷quyển 等đẳng 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát

義nghĩa 。 如như 先tiên 說thuyết 。

隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức

者giả 。 不bất 勞lao 身thân 。 口khẩu 業nghiệp 作tác 諸chư 功công 德đức 。 但đãn 以dĩ 心tâm 方phương 便tiện 見kiến 他tha 修tu 福phước 。 隨tùy 而nhi 歡hoan 喜hỷ 作tác 是thị 念niệm 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 能năng 修tu 福phước 行hành 道Đạo 者giả 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。

若nhược 離ly 福phước 德đức 。 人nhân 與dữ 畜súc 生sanh 同đồng 行hành 三tam 事sự 。 三tam 事sự 者giả 。

婬dâm 欲dục 。 飲ẩm 食thực 。 戰chiến 鬪đấu 。

能năng 修tu 行hành 福phước 德đức 行hạnh 道đạo 之chi 人nhân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 共cộng 尊tôn 重trọng 。 愛ái 敬kính 。

譬thí 如như 熱nhiệt 時thời 。 清thanh 涼lương 滿mãn 月nguyệt 。 無vô 不bất 樂nhạo 仰ngưỡng 。 亦diệc 如như 大đại 會hội 告cáo 集tập 。 伎kỹ 樂nhạc 餚hào 饌soạn 無vô 不bất 畢tất 備bị 。 遠viễn 近cận 諸chư 人nhân 咸hàm 共cộng 欣hân 赴phó 。 修tu 福phước 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

福phước 德đức 有hữu 二nhị 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 緣duyên 。

世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 。

出xuất 世thế 間gian 者giả 。 諸chư 無vô 漏lậu 法pháp 。 雖tuy 無vô 福phước 報báo 。 能năng 生sanh 福phước 德đức 。 故cố 名danh 。

福phước 德đức

是thị 故cố 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 通thông 名danh 。

福phước 德đức

復phục 次thứ 。 福phước 德đức 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 根căn 本bổn 。 能năng 滿mãn 所sở 願nguyện 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 所sở 讚tán 歎thán 。 無vô 智trí 人nhân 所sở 毀hủy 呰tử 。 智trí 人nhân 所sở 行hành 處xứ 。 無vô 智trí 人nhân 所sở 遠viễn 離ly 。 是thị 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 故cố 。 作tác 人nhân 王vương 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 天thiên 王vương 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 皆giai 從tùng 福phước 德đức 中trung 生sanh 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 福phước 德đức 。 得đắc 正chánh 見kiến 故cố 。 隨tùy 而nhi 歡hoan 喜hỷ 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 念niệm 。

我ngã 應ưng 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 而nhi 眾chúng 生sanh 能năng 自tự 行hành 福phước 德đức 。

是thị 故cố 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。

復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 行hành 善thiện 。 與dữ 我ngã 相tương 似tự 。 是thị 我ngã 同đồng 伴bạn 。 是thị 故cố 隨tùy 喜hỷ 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 及cập 一nhất 切thiết 修tu 福phước 眾chúng 生sanh 。 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 修tu 定định 慧tuệ 。 於ư 此thử 福phước 德đức 中trung 。 生sanh 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 是thị 故cố 名danh 。

隨tùy 喜hỷ

持trì 是thị 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 共cộng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

共cộng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh

者giả 。 是thị 福phước 德đức 。 不bất 可khả 得đắc 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 果quả 報báo 可khả 與dữ 。

菩Bồ 薩Tát 既ký 得đắc 福phước 德đức 果quả 報báo 。 衣y 服phục 。 飲ẩm 食thực 等đẳng 世thế 間gian 樂nhạc 具cụ 。 以dĩ 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。

菩Bồ 薩Tát 以dĩ 福phước 德đức 清thanh 淨tịnh 身thân 。 口khẩu 。 人nhân 所sở 信tín 受thọ 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 令linh 得đắc 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 四tứ 禪thiền 等đẳng 。 與dữ 作tác 後hậu 世thế 利lợi 益ích 。

末mạt 後hậu 成thành 佛Phật 。 得đắc 福phước 德đức 果quả 報báo 。 身thân 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 隨tùy 形hình 好hảo 。 無vô 量lượng 光quang 明minh 。 觀quan 者giả 無vô 厭yếm 。 無vô 量lượng 清thanh 淨tịnh 。 梵Phạm 音âm 柔nhu 和hòa 。 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。 等đẳng 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 於ư 三tam 事sự 示thị 現hiện 。 度độ 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 眾chúng 生sanh 。

般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 碎toái 身thân 舍xá 利lợi 。 與dữ 人nhân 供cúng 養dường 。 久cửu 後hậu 皆giai 令linh 得đắc 道Đạo 。

是thị 果quả 報báo 可khả 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 果quả 中trung 說thuyết 因nhân 故cố 。 言ngôn 。

福phước 德đức 與dữ 眾chúng 生sanh 共cộng

若nhược 福phước 德đức 可khả 以dĩ 與dữ 人nhân 者giả 。 諸chư 佛Phật 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 所sở 集tập 福phước 德đức 。 盡tận 可khả 與dữ 人nhân 。 然nhiên 後hậu 更cánh 作tác 。

善thiện 法Pháp 體thể 不bất 可khả 與dữ 人nhân 。 今kim 直trực 以dĩ 無vô 畏úy 。 無vô 惱não 施thí 與dữ 眾chúng 生sanh 用dụng 。

無vô 所sở 得đắc 故cố

者giả 。 義nghĩa 如như 先tiên 說thuyết 。

是thị 名danh

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 比tỉ 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。 三tam 種chủng 福phước 德đức 中trung 。 最tối 勝thắng 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。

無vô 與dữ 等đẳng

義nghĩa 。 如như 先tiên 說thuyết 。

是thị 中trung 說thuyết 勝thắng 因nhân 緣duyên 。

是thị 二Nhị 乘Thừa 福phước 德đức 。 皆giai 為vi 自tự 調điều 。 自tự 淨tịnh 。 自tự 度độ 。

持trì 戒giới 者giả 。 是thị 。

自tự 調điều

修tu 禪thiền 者giả 。 是thị 。

自tự 淨tịnh

智trí 慧tuệ 者giả 。 是thị 。

自tự 度độ

復phục 次thứ 。

自tự 調điều

者giả 。 正chánh 語ngữ 。 正chánh 業nghiệp 。 正chánh 命mạng 。

自tự 淨tịnh

者giả 。 正chánh 念niệm 。 正chánh 定định 。

自tự 度độ

者giả 。 正chánh 見kiến 。 正chánh 思tư 惟duy 。 正chánh 方phương 便tiện 。

復phục 次thứ 。 布bố 施thí 因nhân 緣duyên 故cố 。

自tự 調điều

持trì 戒giới 因nhân 緣duyên 故cố 。

自tự 淨tịnh

修tu 定định 因nhân 緣duyên 故cố 。

自tự 度độ

修tu 定định

者giả 。 是thị 無vô 漏lậu 法Pháp 近cận 因nhân 緣duyên 。

無vô 漏lậu

者giả 。 所sở 謂vị 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 等đẳng 。

布bố 施thí

持trì 戒giới

遠viễn 故cố 不bất 解giải 。

菩Bồ 薩Tát 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 雖tuy 無vô 勤cần 勞lao 。 為vì 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 勝thắng 。

問vấn 曰viết 。

實thật 不bất 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 何hà 以dĩ 言ngôn 。

度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 勝thắng

答đáp 曰viết 。

諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 功công 德đức 力lực 能năng 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 但đãn 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 無vô 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 故cố 。 譬thí 如như 大đại 火hỏa 。 常thường 有hữu 燒thiêu 力lực 。 但đãn 以dĩ 薪tân 不bất 近cận 。 故cố 不bất 得đắc 燒thiêu 。 近cận 則tắc 能năng 燒thiêu 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 以dĩ 畢tất 竟cánh 空không 智trí 慧tuệ 難nạn/nan 問vấn 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。

念niệm 諸chư 佛Phật 福phước 德đức 隨tùy 喜hỷ 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。 是thị 所sở 念niệm 過quá 去khứ 事sự 。 是thị 事sự 如như 所sở 念niệm 不phủ 。

彌Di 勒Lặc 以dĩ 二nhị 因nhân 緣duyên 故cố 。 答đáp 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

一nhất 者giả 。 過quá 去khứ 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 諸chư 佛Phật 久cửu 已dĩ 滅diệt 度độ 。 無vô 復phục 遺di 餘dư 。 菩Bồ 薩Tát 或hoặc 無vô 宿túc 命mạng 智trí 。 或hoặc 有hữu 而nhi 不bất 能năng 及cập 。 但đãn 以dĩ 如như 所sở 聞văn 。 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 故cố 不bất 如như 所sở 念niệm 。

二nhị 者giả 。 諸chư 佛Phật 及cập 功công 德đức 。 出xuất 三tam 界giới 。 出xuất 三tam 世thế 。 斷đoạn 戲hí 論luận 語ngữ 言ngôn 道đạo 。 如như 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 畢tất 竟cánh 空không 清thanh 淨tịnh 。

隨tùy 喜hỷ 者giả 。 分phân 別biệt 諸chư 佛Phật 及cập 諸chư 弟đệ 子tử 。 善thiện 根căn 功công 德đức 。 是thị 迴hồi 向hướng 心tâm 及cập 無vô 上thượng 道Đạo 非phi 實thật 。 故cố 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 難nạn/nan 言ngôn 。

若nhược 無vô 是thị 事sự 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 憶ức 念niệm 分phân 別biệt 。 應ưng 墮đọa 顛điên 倒đảo 。 若nhược 是thị 事sự 畢tất 竟cánh 空không 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 憶ức 念niệm 亦diệc 如như 是thị 。 諸chư 過quá 去khứ 佛Phật 。 功công 德đức 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 分phân 別biệt 無vô 異dị 。 云vân 何hà 得đắc 隨tùy 喜hỷ 。

是thị 略lược 說thuyết 義nghĩa 。 廣quảng 則tắc 如như 經kinh 說thuyết 。 所sở 謂vị 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 彌Di 勒Lặc 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 。 十thập 方phương 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 中trung 。 諸chư 滅diệt 度độ 佛Phật 。

者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 欲dục 起khởi 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 佛Phật 是thị 福phước 德đức 主chủ 。 是thị 故cố 念niệm 佛Phật 。 聞văn 經Kinh 書thư 說thuyết 。 有hữu 過quá 去khứ 佛Phật 名danh 。 故cố 因nhân 是thị 名danh 。 廣quảng 念niệm 一nhất 切thiết 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。

從tùng 初sơ 發phát 心tâm

者giả 。 初sơ 發phát 心tâm 作tác 願nguyện 。

我ngã 當đương 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

是thị 心tâm 相tương 應ứng 三tam 善thiện 根căn 。 不bất 貪tham 。 不bất 瞋sân 。 不bất 癡si 。 善thiện 根căn 相tướng 應ưng 諸chư 善thiện 法Pháp 。 及cập 善thiện 根căn 所sở 起khởi 身thân 。 心tâm 。 口khẩu 業nghiệp 。 和hòa 合hợp 是thị 法pháp 。 名danh 為vi 。

福phước 德đức

從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 得đắc 十Thập 地Địa 。 乃nãi 至chí 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 是thị 中trung 菩Bồ 薩Tát 自tự 修tu 福phước 德đức 。

和hòa 合hợp 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 乃nãi 至chí 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 滅diệt 度độ 後hậu 。 舍xá 利lợi 及cập 遺di 法pháp 。 皆giai 是thị 佛Phật 自tự 身thân 。 功công 德đức 和hòa 合hợp 。

因nhân 諸chư 佛Phật 。 大Đại 乘Thừa 人nhân 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 相tương 應ứng 福phước 德đức 。

相tương 應ứng

者giả 。 除trừ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 餘dư 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 法pháp 。 皆giai 攝nhiếp 入nhập 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 故cố 說thuyết 。

應ưng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 和hòa 合hợp

若nhược 求cầu 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 。 種chủng 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 修tu 定định 等đẳng 福phước 德đức 。

聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 。

有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 漏lậu 盡tận 。 名danh 為vi 。

無Vô 學Học

二nhị 者giả 。 得đắc 道Đạo 漏lậu 未vị 盡tận 。 名danh 為vi 。

學học

是thị 二nhị 人nhân 諸chư 福phước 德đức 中trung 善thiện 根căn 勝thắng 。 故cố 但đãn 說thuyết 。

善thiện 根căn

上thượng 言ngôn

求cầu 二Nhị 乘Thừa 人nhân

者giả 。 總tổng 凡phàm 夫phu 。 聖thánh 人nhân 。 今kim 。

學học 。 無Vô 學Học 。

者giả 。 純thuần 是thị 聖thánh 人nhân 。

相tướng 好hảo 是thị 無vô 記ký 色sắc 法pháp 。 非phi 是thị 善thiện 功công 德đức 。 故cố 但đãn 說thuyết 。

佛Phật 五ngũ 無Vô 學Học 眾chúng

大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 佛Phật 法Pháp 義nghĩa 。 如như 初sơ 品phẩm 中trung 說thuyết 。

諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 法pháp 。 學học 是thị 法pháp 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 乃nãi 至chí 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。

者giả 。 是thị 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 遺di 法pháp 中trung 得đắc 道Đạo 。 是thị 故cố 重trùng 說thuyết 。

及cập 餘dư 眾chúng 生sanh 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn

者giả 。 此thử 是thị 佛Phật 在tại 世thế 及cập 遺di 法pháp 中trung 。 天thiên 。 人nhân 乃nãi 至chí 畜súc 生sanh 。 種chủng 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。

是thị 上thượng 四tứ 段đoạn 福phước 德đức 。 行hành 者giả 心tâm 遍biến 緣duyên 。 憶ức 念niệm 。 隨tùy 喜hỷ 。 求cầu 佛Phật 道Đạo 故cố 迴hồi 向hướng 。 名danh 無vô 上thượng 隨tùy 喜hỷ 。 最tối 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。

問vấn 曰viết 。

求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 何hà 以dĩ 不bất 自tự 作tác 功công 德đức 。 而nhi 心tâm 行hành 隨tùy 喜hỷ 。

答đáp 曰viết 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 他tha 勤cần 勞lao 作tác 功công 德đức 。 能năng 於ư 中trung 起khởi 隨tùy 喜hỷ 者giả 。 福phước 德đức 勝thắng 自tự 作tác 者giả 。

復phục 次thứ 。 是thị 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 即tức 是thị 實thật 福phước 德đức 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

念niệm 過quá 去khứ 佛Phật

即tức 是thị 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 亦diệc 是thị 六lục 念niệm 中trung 念niệm 佛Phật 。 念niệm 法pháp 。 念niệm 僧Tăng 。 念niệm 戒giới 。 念niệm 捨xả 。 念niệm 天thiên 等đẳng 。

因nhân 行hành 清thanh 淨tịnh 戒giới 。 入nhập 禪thiền 定định 。 起khởi 畢tất 竟cánh 智trí 慧tuệ 。 和hòa 合hợp 故cố 能năng 起khởi 正chánh 隨tùy 喜hỷ 。

是thị 故cố 不bất 但đãn 隨tùy 喜hỷ 而nhi 已dĩ 。 亦diệc 行hành 是thị 實thật 法pháp 。

是thị 心tâm 迴hồi 向hướng

者giả 。 即tức 是thị 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。

緣duyên

者giả 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 所sở 緣duyên 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 所sở 作tác 功công 德đức 。

事sự

者giả 。 若nhược 是thị 所sở 緣duyên 之chi 本bổn 。 福phước 德đức 是thị 緣duyên 功công 德đức 所sở 住trú 處xứ 。 所sở 謂vị 諸chư 佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。 并tinh 土thổ/độ 地địa 。 山sơn 林lâm 。 精tinh 舍xá 住trú 處xứ 。 皆giai 名danh 。

事sự

如như 所sở 念niệm 可khả 得đắc 不phủ 。

彌Di 勒Lặc 答đáp 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 語ngữ 彌Di 勒Lặc 。

若nhược 諸chư 事sự 。 諸chư 緣duyên 無vô 所sở 有hữu 者giả 。 云vân 何hà 不bất 墮đọa 顛điên 倒đảo 。

顛điên 倒đảo

者giả 。 四tứ 顛điên 倒đảo 三tam 種chủng 分phân 別biệt 。

此thử 顛điên 倒đảo 是thị 譬thí 喻dụ

無vô 佛Phật 而nhi 憶ức 想tưởng 念niệm 佛Phật

猶do 如như 。

無vô 常thường 而nhi 念niệm 常thường 。 不bất 淨tịnh 而nhi 念niệm 淨tịnh 。

問vấn 曰viết 。

見kiến 為vi 諸chư 顛điên 倒đảo 本bổn 。 如như 得đắc 初sơ 道Đạo 人Nhân 。 能năng 起khởi 想tưởng 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 無vô 見kiến 顛điên 倒đảo 。 以dĩ 見kiến 諦Đế 道Đạo 斷đoạn 故cố 。

答đáp 曰viết 。

是thị 顛điên 倒đảo 生sanh 時thời 異dị 。 斷đoạn 時thời 異dị 。

生sanh 時thời 。 想tưởng 在tại 前tiền 。 次thứ 是thị 心tâm 。 後hậu 是thị 見kiến 。 斷đoạn 時thời 。 先tiên 斷đoạn 見kiến 。 見kiến 諦Đế 所sở 斷đoạn 故cố 。

顛điên 倒đảo 體thể 皆giai 是thị 見kiến 相tương/tướng 。 見kiến 諦Đế 所sở 斷đoạn 。

想tưởng 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。

者giả 。 學học 人nhân 未vị 離ly 欲dục 。 憶ức 念niệm 忘vong 故cố 取thủ 淨tịnh 相tương/tướng 。 起khởi 結kết 使sử 。 還hoàn 得đắc 正chánh 念niệm 即tức 時thời 滅diệt 。

如như 經kinh 中trung 譬thí 喻dụ 。

如như 渧đế 水thủy 墮đọa 。 大đại 熱nhiệt 鐵thiết 上thượng 。 即tức 時thời 消tiêu 滅diệt 。

小tiểu 錯thác 故cố 假giả 名danh 顛điên 倒đảo 。 非phi 實thật 顛điên 倒đảo 。

是thị 故cố 說thuyết 凡phàm 夫phu 人nhân 三tam 種chủng 顛điên 倒đảo 。 學học 人nhân 二nhị 種chủng 顛điên 倒đảo 。

復phục 次thứ 。 諸chư 緣duyên 。 諸chư 事sự 如như 實thật 畢tất 竟cánh 空không 。 念niệm 亦diệc 空không 。 菩Bồ 提Đề 亦diệc 空không 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 亦diệc 空không 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 亦diệc 空không 。

若nhược 諸chư 法pháp 一nhất 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 。

無vô 相tướng

此thử 中trung 何hà 等đẳng 是thị 。

緣duyên

何hà 等đẳng 是thị 。

事sự

何hà 等đẳng 是thị 。

心tâm 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo

【# 經Kinh 】#

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 久cửu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 。 與dữ 善Thiện 知Tri 識Thức 相tương 隨tùy 。 善thiện 學học 自tự 相tương/tướng 空không 法pháp 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 緣duyên 。 是thị 事sự 。 諸chư 佛Phật 諸chư 善thiện 根căn 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 不bất 取thủ 相tương/tướng 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 不bất 二nhị 法pháp 非phi 不bất 二nhị 法pháp 。 非phi 相tướng 非phi 不bất 相tương 。 非phi 可khả 得đắc 法Pháp 非phi 。 不bất 可khả 得đắc 法pháp 。 非phi 淨tịnh 非phi 垢cấu 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 法pháp 。 是thị 名danh 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 久cửu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 多đa 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 不bất 種chúng 善thiện 根căn 。 不bất 與dữ 善Thiện 知Tri 識Thức 相tương 隨tùy 。 不bất 善thiện 學học 自tự 相tương/tướng 空không 法pháp 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 諸chư 緣duyên 。 是thị 諸chư 事sự 。 諸chư 佛Phật 諸chư 善thiện 根căn 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 諸chư 心tâm 取thủ 相tương/tướng 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 不bất 名danh 迴hồi 向hướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 義nghĩa 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 義nghĩa 。 所sở 謂vị 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 不bất 應ưng 為vi 新tân 學học 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 有hữu 少thiểu 許hứa 信tín 樂nhạo 恭cung 敬kính 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 皆giai 亡vong 失thất 。 當đương 在tại 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 前tiền 說thuyết 。

若nhược 有hữu 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 所sở 護hộ 。 若nhược 久cửu 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 應ưng 為vì 是thị 人nhân 說thuyết 。 如như 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 義nghĩa 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 義nghĩa 。 所sở 謂vị 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 是thị 人nhân 聞văn 是thị 法pháp 。 不bất 沒một 。 不bất 驚kinh 。 不bất 畏úy 。 不bất 怖bố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 應ưng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 用dụng 心tâm 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 心tâm 盡tận 。 滅diệt 。 變biến 。 離ly 。 是thị 緣duyên 。 是thị 事sự 。 是thị 諸chư 善thiện 根căn 。 亦diệc 盡tận 。 滅diệt 。 變biến 。 離ly 。 是thị 中trung 何hà 等đẳng 。 是thị 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 何hà 等đẳng 是thị 諸chư 緣duyên 。 何hà 等đẳng 是thị 諸chư 事sự 。 何hà 等đẳng 是thị 諸chư 善thiện 根căn 。 隨tùy 喜hỷ 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

二nhị 心tâm 不bất 俱câu 。 是thị 心tâm 性tánh 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 迴hồi 向hướng 。 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 如như 是thị 知tri 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 無vô 有hữu 法pháp 。 乃nãi 至chí 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 無vô 有hữu 法pháp 。 色sắc 無vô 有hữu 法pháp 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 無vô 有hữu 法pháp 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 能năng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 是thị 名danh 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

【# 論luận 】#

釋thích 曰viết 。

彌Di 勒Lặc 意ý 。

以dĩ 諸chư 法Pháp 甚thậm 深thâm 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 微vi 妙diệu 。 所sở 謂vị 不bất 壞hoại 諸chư 法pháp 相tương/tướng 。 而nhi 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。 是thị 事sự 甚thậm 難nan 。 凡phàm 夫phu 人nhân 心tâm 剛cang 強cường 。 不bất 能năng 行hành 是thị 法Pháp 。 是thị 故cố 彌Di 勒Lặc 答đáp 言ngôn 。

若nhược 行hành 者giả 久cửu 。 修tu 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật

諸chư 功công 德đức 深thâm 厚hậu 故cố 不bất 動động 。 所sở 謂vị 能năng 信tín 。 能năng 行hành 。 多đa 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 種chúng 善thiện 根căn 故cố 。 集tập 無vô 量lượng 無vô 邊biên 阿a 僧tăng 祇kỳ 功công 德đức 。 結kết 使sử 折chiết 損tổn 。 其kỳ 心tâm 柔nhu 軟nhuyễn 。 此thử 是thị 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。 今kim 世thế 得đắc 好hảo/hiếu 師sư 。 好hảo/hiếu 同đồng 學học 。 亦diệc 自tự 學học 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 空không 。 巧xảo 方phương 便tiện 故cố 。 不bất 著trước 是thị 空không 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 無vô 量lượng 因nhân 緣duyên 故cố 。 諸chư 法pháp 雖tuy 無vô 相tướng 。 而nhi 能năng 起khởi 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。

譬thí 如như 鐵thiết 雖tuy 堅kiên 䩕ngạnh 。 入nhập 鑪lư 則tắc 柔nhu 軟nhuyễn 。 隨tùy 作tác 何hà 器khí 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 久cửu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 善Thiện 知Tri 識Thức 所sở 護hộ 故cố 。 其kỳ 心tâm 調điều 柔nhu 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 諸chư 緣duyên 。 諸chư 事sự 。 諸chư 善thiện 根căn 中trung 。 不bất 取thủ 相tương/tướng 。 能năng 起khởi 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 用dụng 無vô 相tướng 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。

無vô 相tướng

者giả 。 能năng 用dụng 不bất 二nhị 非phi 不bất 二nhị 。 乃nãi 至chí 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 等đẳng 。

與dữ 上thượng 相tương 違vi 者giả 。 是thị 名danh 。

不bất 能năng 迴hồi 向hướng

彌Di 勒Lặc 知tri 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 樂nhạo 說thuyết 空không 故cố 語ngữ 言ngôn 。

如như 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 隨tùy 喜hỷ 義nghĩa 。 不bất 應ưng 新tân 學học 菩Bồ 薩Tát 前tiền 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。

若nhược 有hữu 少thiểu 福phước 德đức 善thiện 根căn 者giả 。 聞văn 是thị 畢tất 竟cánh 空không 法pháp 。 即tức 著trước 空không 。 作tác 是thị 念niệm 。

若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 畢tất 竟cánh 空không 無vô 所sở 有hữu 者giả 。 我ngã 何hà 為vi 作tác 福phước 德đức 。

則tắc 忘vong 失thất 善thiện 業nghiệp 。

以dĩ 是thị 故cố 。 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 教giáo 取thủ 相tương 隨tùy 喜hỷ 。 漸tiệm 得đắc 方phương 便tiện 力lực 爾nhĩ 。 乃nãi 能năng 行hành 無vô 相tướng 隨tùy 喜hỷ 。 譬thí 如như 鳥điểu 子tử 。 羽vũ 翼dực 未vị 成thành 。 不bất 可khả 逼bức 令linh 高cao 翔tường 。 六lục 翮cách 成thành 就tựu 。 則tắc 能năng 遠viễn 飛phi 。

阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 法pháp 位vị 。 得đắc 法Pháp 忍nhẫn 。 能năng 信tín 。 能năng 行hành 。 故cố 可khả 為vi 說thuyết 。

若nhược 有hữu 久cửu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 與dữ 善Thiện 知Tri 識Thức 相tương 隨tùy 。 內nội 福phước 德đức 。 外ngoại 因nhân 緣duyên 力lực 助trợ 。 雖tuy 非phi 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 能năng 信tín 。 能năng 行hành 。

是thị 二nhị 種chủng 人nhân 聞văn 是thị 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 歡hoan 喜hỷ 信tín 受thọ 。

如như 久cửu 飢cơ 渴khát 者giả 。 得đắc 好hảo/hiếu 飲ẩm 食thực 。 如như 大đại 熱nhiệt 得đắc 涼lương 。 大đại 寒hàn 得đắc 溫ôn 。 其kỳ 心tâm 愛ái 樂nhạo 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 二nhị 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 得đắc 是thị 無vô 相tướng 智trí 慧tuệ 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 因nhân 是thị 智trí 慧tuệ 。 能năng 度độ 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 何hà 況huống 有hữu 驚kinh 懼cụ 。 恐khủng 怖bố 。 恐khủng 怖bố 從tùng 我ngã 心tâm 中trung 出xuất 。 是thị 法pháp 中trung 諸chư 法pháp 相tướng 尚thượng 空không 。 何hà 況huống 有hữu 我ngã 而nhi 決quyết 定định 取thủ 諸chư 法pháp 相tướng 。 聞văn 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 相tướng 。 則tắc 生sanh 驚kinh 懼cụ 。

是thị 說thuyết 隨tùy 喜hỷ 義nghĩa 體thể 竟cánh 。 後hậu 當đương 更cánh 以dĩ 種chủng 種chủng 異dị 門môn 釋thích 上thượng 事sự 。

復phục 次thứ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 思tư 惟duy 。

用dụng 是thị 心tâm 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。 是thị 心tâm 念niệm 念niệm 盡tận 滅diệt 變biến 離ly 。 無vô 有hữu 住trụ 時thời 。

是thị 諸chư 緣duyên 。 事sự 。

所sở 謂vị 過quá 去khứ 。 諸chư 佛Phật 及cập 諸chư 善thiện 根căn 。

諸chư 佛Phật 等đẳng 諸chư 緣duyên 事sự 久cửu 已dĩ 滅diệt 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 今kim 滅diệt 。 既ký 滅diệt 無vô 異dị 。 是thị 故cố 經Kinh 中trung 說thuyết 。

用dụng 是thị 心tâm 迴hồi 向hướng 。 是thị 心tâm 即tức 盡tận 滅diệt 。

如như 是thị 等đẳng 入nhập 過quá 去khứ 世thế 故cố 。 入nhập 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 故cố 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 是thị 心tâm 。 是thị 緣duyên 。 是thị 事sự 。 是thị 善thiện 根căn 等đẳng 。

若nhược 能năng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 是thị 為vi 。

正chánh 迴hồi 向hướng

復phục 次thứ 。 一nhất 時thời 二nhị 心tâm 不bất 和hòa 合hợp 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 時thời 。 無vô 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 一nhất 切thiết 心tâm 相tướng 畢tất 竟cánh 空không 。 不bất 可khả 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 迴hồi 向hướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 空không 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 切thiết 法pháp 乃nãi 至chí 無vô 上thượng 道đạo 。 亦diệc 如như 是thị 。

是thị 時thời 斷đoạn 法pháp 愛ái 。 捨xả 著trước 心tâm 。 於ư 空không 無vô 諍tranh 。 是thị 名danh 。

菩Bồ 薩Tát 正chánh 迴hồi 向hướng

【# 經Kinh 】#

爾nhĩ 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 事sự 。 將tương 無vô 驚kinh 懼cụ 。 怖bố 畏úy 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 諸chư 善thiện 根căn 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 云vân 何hà 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 語ngứ 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

若nhược 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 受thọ 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 無vô 相tướng 故cố 。 乃nãi 至chí 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 亦diệc 如như 是thị 。

多đa 信tín 解giải 內nội 空không 。 乃nãi 至chí 多đa 信tín 解giải 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 多đa 信tín 解giải 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

常thường 與dữ 善Thiện 知Tri 識Thức 相tương 隨tùy 。 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 為vi 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 。 開khai 示thị 分phân 別biệt 。 如như 是thị 教giáo 授thọ 。 令linh 常thường 不bất 離ly 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 得đắc 入nhập 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 位vị 。 終chung 不bất 離ly 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 不bất 離ly 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 離ly 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 亦diệc 教giáo 語ngữ 魔ma 事sự 。 聞văn 種chủng 種chủng 魔ma 事sự 已dĩ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 受thọ 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 常thường 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。 乃nãi 至chí 得đắc 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 於ư 中trung 種chúng 善thiện 根căn 。 以dĩ 是thị 善thiện 根căn 故cố 。 生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia 。 乃nãi 至chí 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 終chung 不bất 離ly 是thị 善thiện 根căn 。

復phục 次thứ 。 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 於ư 過quá 去khứ 十thập 方phương 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 中trung 諸chư 佛Phật 。 斷đoạn 生sanh 死tử 道đạo 。 斷đoạn 諸chư 戲hí 論luận 。 道đạo 盡tận 。 棄khí 重trọng 擔đảm 。 滅diệt 聚tụ 落lạc 刺thứ 。 斷đoạn 諸chư 有hữu 結kết 。 正chánh 智trí 得đắc 解giải 脫thoát 。 及cập 弟đệ 子tử 所sở 作tác 功công 德đức 。 於ư 中trung 若nhược 剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 婆Bà 羅La 門Môn 大đại 姓tánh 。 居cư 士sĩ 大đại 家gia 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 乃nãi 至chí 淨Tịnh 居Cư 天Thiên 。 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 是thị 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 稱xưng 量lượng 。 以dĩ 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 念niệm 諸chư 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 諸chư 善thiện 根căn 。 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 隨tùy 喜hỷ 已dĩ 。 應ưng 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 墮đọa 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 念niệm 諸chư 佛Phật 及cập 僧Tăng 。 於ư 中trung 不bất 生sanh 佛Phật 想tưởng 。 不bất 生sanh 僧Tăng 想tưởng 。 無vô 善thiện 根căn 想tưởng 。 用dụng 是thị 心tâm 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 心tâm 中trung 亦diệc 不bất 生sanh 心tâm 想tưởng 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 想tưởng 不bất 顛điên 倒đảo 。 心tâm 不bất 顛điên 倒đảo 。 見kiến 不bất 顛điên 倒đảo 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 念niệm 諸chư 佛Phật 及cập 僧Tăng 善thiện 根căn 。 取thủ 相tương/tướng 。 取thủ 相tương/tướng 已dĩ 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 名danh 為vi 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 用dụng 是thị 心tâm 。 念niệm 諸chư 佛Phật 及cập 僧Tăng 諸chư 善thiện 根căn 。 是thị 心tâm 念niệm 時thời 。 即tức 知tri 盡tận 滅diệt 。 若nhược 盡tận 滅diệt 。 是thị 法pháp 不bất 可khả 得đắc 迴hồi 向hướng 。 所sở 用dụng 迴hồi 向hướng 心tâm 亦diệc 。 是thị 盡tận 滅diệt 相tướng 。 所sở 迴hồi 向hướng 處xứ 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 相tương/tướng 。 若nhược 如như 是thị 迴hồi 向hướng 是thị 名danh 正chánh 迴hồi 向hướng 。 非phi 邪tà 迴hồi 向hướng 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 善thiện 根căn 及cập 弟đệ 子tử 善thiện 根căn 。

是thị 中trung 凡phàm 夫phu 人nhân 聞văn 法Pháp 種chúng 善thiện 根căn 。 若nhược 諸chư 天thiên 。 龍long 。 夜dạ 叉xoa 。 揵kiền 闥thát 婆bà 。 阿a 修tu 羅la 。 迦ca 樓lâu 羅la 。 緊khẩn 那na 羅la 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。 聞văn 法Pháp 種chúng 善thiện 根căn 。 若nhược 剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 婆Bà 羅La 門Môn 大đại 姓tánh 。 居cư 士sĩ 大đại 家gia 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 乃nãi 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 天Thiên 。 聞văn 法Pháp 種chúng 善thiện 根căn 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 一nhất 切thiết 福phước 德đức 。 和hòa 合hợp 稱xưng 量lượng 。 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 如như 是thị 知tri 。 是thị 諸chư 法pháp 盡tận 滅diệt 。 所sở 迴hồi 向hướng 處xứ 法pháp 。 亦diệc 自tự 性tánh 空không 。 能năng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 是thị 名danh 真chân 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 知tri 。 無vô 有hữu 法pháp 能năng 迴hồi 向hướng 法pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 性tánh 空không 故cố 。 若nhược 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 是thị 名danh 正chánh 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 墮đọa 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 著trước 是thị 迴hồi 向hướng 。 亦diệc 不bất 見kiến 以dĩ 諸chư 善thiện 根căn 。 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 心tâm 處xứ 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 上thượng 迴hồi 向hướng 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 事sự 。 將tương 無vô 怖bố 畏úy 。 驚kinh 懼cụ 者giả 耶da 。

此thử 義nghĩa 先tiên 已dĩ 問vấn 答đáp 。 今kim 何hà 以dĩ 復phục 問vấn 。

答đáp 曰viết 。

上thượng 彌Di 勒Lặc 雖tuy 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

不bất 應ưng 為vi 新tân 學học 說thuyết 。 可khả 為vi 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 及cập 久cửu 行hành 者giả 說thuyết 。 是thị 二nhị 種chủng 人nhân 。 聞văn 能năng 信tín 行hành 。

已dĩ 說thuyết 正chánh 迴hồi 向hướng 因nhân 緣duyên 。 而nhi 猶do 說thuyết 空không 法pháp 。 是thị 故cố 帝Đế 釋Thích 疑nghi 言ngôn 。

是thị 眾chúng 中trung 有hữu 。 新tân 發phát 意ý 者giả 。 云vân 何hà 更cánh 說thuyết 使sử 不bất 恐khủng 怖bố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 欲dục 成thành 彌Di 勒Lặc 所sở 說thuyết 。 欲dục 令linh 新tân 發phát 意ý 者giả 。 應ưng 正chánh 迴hồi 向hướng 。 故cố 答đáp 帝Đế 釋Thích 。

若nhược 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 不bất 久cửu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 而nhi 以dĩ 利lợi 根căn 。 得đắc 善Thiện 知Tri 識Thức 。 是thị 二nhị 因nhân 緣duyên 故cố 。 堪kham 任nhậm 正chánh 迴hồi 向hướng 。

是thị 故cố 語ngữ 帝Đế 釋Thích 。

新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 受thọ 是thị 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 亦diệc 不bất 得đắc 。 亦diệc 不bất 著trước 。 乃nãi 至chí 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 亦diệc 如như 是thị 。

多đa 信tín 解giải 內nội 空không

者giả 。 常thường 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 入nhập 觀quán 內nội 空không 三tam 昧muội 。 故cố 信tín 解giải 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 多đa 信tín 解giải 亦diệc 如như 是thị 。

善Thiện 知Tri 識Thức

相tương/tướng 。 如như 先tiên 說thuyết 。

此thử 中trung 但đãn 明minh 能năng 隨tùy 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 說thuyết 。 聞văn 是thị 義nghĩa 已dĩ 。 常thường 不bất 離ly 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 得đắc 入nhập 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 位vị 。 有hữu 久cửu 行hành 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 有hữu 新tân 發phát 意ý 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。

復phục 次thứ 。 是thị 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 善Thiện 知Tri 識Thức 為vi 說thuyết 魔ma 事sự 。 聞văn 魔ma 事sự 已dĩ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 以dĩ 善thiện 修tu 習tập 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 故cố 。 若nhược 魔ma 欲dục 破phá 。 為vi 欲dục 破phá 空không 。 空không 則tắc 無vô 破phá 。 若nhược 有hữu 增tăng 益ích 。 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 何hà 所sở 增tăng 益ích 。 是thị 故cố 說thuyết 。

不bất 增tăng 不bất 減giảm

是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 常thường 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。 常thường 生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia 。 世thế 世thế 不bất 離ly 善thiện 根căn 。 乃nãi 至chí 無vô 上thượng 道đạo 。 是thị 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 如như 是thị 因nhân 緣duyên 。 與dữ 久cửu 發phát 意ý 無vô 異dị 。

復phục 次thứ 。 隨tùy 喜hỷ 迴hồi 向hướng 。 所sở 謂vị 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 過quá 去khứ 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 中trung 諸chư 佛Phật 。

斷đoạn 道đạo

者giả 。 斷đoạn 生sanh 死tử 道đạo 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。

諸chư 戲hí 論luận 斷đoạn 故cố 。 言ngôn 。

滅diệt 諸chư 戲hí 論luận

以dĩ 空không 空không 等đẳng 三tam 昧muội 捨xả 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 故cố 言ngôn

道đạo 盡tận

五ngũ 眾chúng 能năng 生sanh 苦khổ 惱não 。 故cố 是thị 。

重trọng 擔đảm

五ngũ 眾chúng 有hữu 二nhị 種chủng 捨xả 。

一nhất 者giả 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 中trung 。 捨xả 五ngũ 眾chúng 因nhân 緣duyên 諸chư 煩phiền 惱não 。 二nhị 者giả 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 中trung 。 捨xả 五ngũ 眾chúng 果quả 。

一nhất 切thiết 白bạch 衣y 舍xá 。 名danh 為vi 。

聚tụ 落lạc

出xuất 家gia 人nhân 依y 白bạch 衣y 舍xá 活hoạt 。 而nhi 白bạch 衣y 舍xá 有hữu 五ngũ 欲dục 刺thứ 。 為vi 食thực 故cố 來lai 入nhập 惡ác 刺thứ 果quả 林lâm 。 以dĩ 取thủ 果quả 故cố 。 為vi 刺thứ 所sở 刺thứ 。 如như 人nhân 著trước 木mộc 屐kịch 踐tiễn 刺thứ 。 刺thứ 則tắc 摧tồi 折chiết 。 如như 是thị 諸chư 佛Phật 以dĩ 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 屐kịch 。 摧tồi 五ngũ 欲dục 刺thứ 。 名danh 滅diệt 斷đoạn 下hạ 五ngũ 分phần/phân 結kết 。

有hữu 分phần/phân 結kết 盡tận 。 名danh 斷đoạn 上thượng 分phần/phân 五ngũ 結kết 。

諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 相tương 應ứng 智trí 慧tuệ 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 及cập 習tập 。 故cố 言ngôn 。

正chánh 智trí 得đắc 解giải 脫thoát

如như 是thị 等đẳng 。 皆giai 名danh 。

讚tán 歎thán

過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 及cập 弟đệ 子tử 所sở 作tác 功công 德đức

者giả 。 佛Phật 弟đệ 子tử 有hữu 三tam 種chủng 。

菩Bồ 薩Tát 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 。

剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 乃nãi 至chí 淨Tịnh 居Cư 天Thiên 。 是thị 中trung 種chúng 善thiện 根căn 。

者giả 。 是thị 四tứ 種chủng 福phước 田điền 因nhân 。 是thị 種chủng 福phước 德đức 處xứ 。

是thị 福phước 德đức 和hòa 合hợp 稱xưng 量lượng 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 最tối 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。

是thị 迴hồi 向hướng 心tâm 。 作tác 正chánh 非phi 邪tà 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

今kim 彌Di 勒Lặc 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 念niệm 諸chư 佛Phật 等đẳng 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。 云vân 何hà 不bất 墮đọa 顛điên 倒đảo 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 答đáp 。

若nhược 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 於ư 諸chư 佛Phật 不bất 生sanh 佛Phật 想tưởng 及cập 弟đệ 子tử 想tưởng 。 諸chư 善thiện 根căn 中trung 不bất 生sanh 善thiện 根căn 想tưởng 。

一nhất 切thiết 法pháp 從tùng 和hòa 合hợp 生sanh 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 故cố 無vô 有hữu 定định 法pháp 名danh 為vi 佛Phật 。 是thị 故cố 不bất 生sanh 佛Phật 等đẳng 想tưởng 。

是thị 迴hồi 向hướng 心tâm 。 亦diệc 不bất 生sanh 心tâm 想tưởng 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 墮đọa 顛điên 倒đảo 。

與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 即tức 墮đọa 顛điên 倒đảo 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 是thị 心tâm 。 念niệm 諸chư 佛Phật 等đẳng 。 及cập 諸chư 善thiện 根căn 。 是thị 心tâm 盡tận 時thời 即tức 知tri 盡tận 。 盡tận 心tâm 不bất 得đắc 迴hồi 向hướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 變biến 失thất 滅diệt 壞hoại 故cố 。 是thị 心tâm 亦diệc 入nhập 無vô 常thường 門môn 。 到đáo 法pháp 性tánh 中trung 。 法pháp 性tánh 中trung 無vô 有hữu 分phân 別biệt 是thị 心tâm 。 是thị 非phi 心tâm 。 是thị 佛Phật 。 是thị 弟đệ 子tử 。 是thị 善thiện 根căn 。 是thị 無vô 上thượng 道Đạo 。 迴hồi 向hướng 心tâm 。 迴hồi 向hướng 處xứ 。 盡tận 相tướng 亦diệc 如như 是thị 。 初sơ 心tâm 是thị 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 。 諸chư 佛Phật 等đẳng 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 後hậu 心tâm 。 是thị 迴hồi 向hướng 心tâm 。 若nhược 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 是thị 名danh 。

正chánh 迴hồi 向hướng

問vấn 曰viết 。

初sơ 心tâm 。 後hậu 心tâm 。 是thị 生sanh 滅diệt 相tướng 。 可khả 無vô 常thường 。 所sở 迴hồi 向hướng 處xứ 法pháp 。 是thị 無vô 上thượng 道Đạo 。 在tại 未vị 來lai 世thế 中trung 。 云vân 何hà 言ngôn 。

盡tận 滅diệt

答đáp 曰viết 。

汝nhữ 不bất 聞văn 我ngã 先tiên 答đáp 。

入nhập 無vô 常thường 門môn 。 到đáo 法pháp 性tánh 中trung 。

此thử 中trung 不bất 說thuyết 。

盡tận 是thị 無vô 常thường

但đãn 說thuyết 。

諸chư 法Pháp 實thật 相tướng 是thị 盡tận

先tiên 亦diệc 說thuyết 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 出xuất 三tam 世thế 。 過quá 三tam 界giới 。 無vô 受thọ 相tương/tướng 。

能năng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 者giả 。 是thị 為vi 正chánh 迴hồi 向hướng 。

復phục 次thứ 。 非phi 正chánh 非phi 邪tà 迴hồi 向hướng 。 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 善thiện 根căn 等đẳng 。 乃nãi 至chí 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 知tri 。 是thị 事sự 皆giai 盡tận 滅diệt 。 知tri 迴hồi 向hướng 處xứ 法pháp 。 亦diệc 自tự 性tánh 空không 。 能năng 知tri 滅diệt 。 知tri 空không 。 是thị 。

真chân 迴hồi 向hướng

若nhược 過quá 去khứ 法pháp 無vô 常thường 。 無vô 常thường 故cố 不bất 可khả 迴hồi 向hướng 自tự 性tánh 空không 法pháp 中trung 。 若nhược 過quá 去khứ 法pháp 空không 。 空không 故cố 不bất 可khả 迴hồi 向hướng 自tự 性tánh 空không 法pháp 中trung 。 用dụng 如như 是thị 智trí 慧tuệ 迴hồi 向hướng 。 是thị 名danh 。

正chánh 迴hồi 向hướng

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 知tri 。 一nhất 切thiết 法pháp 因nhân 緣duyên 生sanh 。 故cố 無vô 自tự 力lực 常thường 住trụ 。 自tự 法pháp 相tướng 不bất 動động 。 況huống 能năng 有hữu 所sở 作tác 。

無vô 所sở 作tác 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 無vô 有hữu 法pháp 能năng 迴hồi 向hướng 法pháp 。 是thị 名danh 。

正chánh 迴hồi 向hướng

如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 諸chư 善thiện 法Pháp 。 亦diệc 不bất 墮đọa 顛điên 倒đảo 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 著trước 故cố 。

【# 經Kinh 】#

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 知tri 所sở 起khởi 福phước 德đức 離ly 五ngũ 眾chúng 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 。 亦diệc 知tri 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 離ly 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 離ly 相tương/tướng 。 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 。 有hữu 法pháp 空không 是thị 離ly 相tương/tướng 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 是thị 離ly 相tương/tướng 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 起khởi 福phước 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 知tri 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 自tự 性tánh 離ly 。 亦diệc 知tri 諸chư 佛Phật 離ly 佛Phật 性tánh 。 諸chư 善thiện 根căn 亦diệc 離ly 善thiện 根căn 性tánh 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 性tánh 亦diệc 離ly 。 迴hồi 向hướng 。 迴hồi 向hướng 性tánh 亦diệc 離ly 。 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 性tánh 亦diệc 離ly 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 性tánh 亦diệc 離ly 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 性tánh 亦diệc 離ly 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 性tánh 亦diệc 離ly 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 行hành 。 離ly 相tương/tướng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 生sanh 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 諸chư 過quá 去khứ 滅diệt 度độ 佛Phật 諸chư 善thiện 根căn 。 若nhược 欲dục 迴hồi 向hướng 。 應ưng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 作tác 是thị 念niệm 。

如như 諸chư 佛Phật 滅diệt 度độ 相tương/tướng 。 諸chư 善thiện 根căn 相tướng 亦diệc 如như 是thị 。 滅diệt 度độ 法pháp 相tướng 亦diệc 如như 是thị 。 我ngã 用dụng 心tâm 迴hồi 向hướng 是thị 心tâm 。 相tướng 亦diệc 如như 是thị 。

若nhược 能năng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 當đương 知tri 是thị 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 不bất 墮đọa 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 取thủ 諸chư 佛Phật 。 善thiện 根căn 相tướng 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 不bất 名danh 為vi 迴hồi 向hướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 過quá 去khứ 佛Phật 及cập 善thiện 根căn 。 非phi 相tướng 緣duyên 。 非phi 無vô 相tướng 緣duyên 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 作tác 如như 是thị 取thủ 相tương/tướng 。 是thị 不bất 名danh 善thiện 根căn 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 墮đọa 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 諸chư 。 佛Phật 及cập 諸chư 善thiện 根căn 。 及cập 諸chư 心tâm 不bất 取thủ 相tương/tướng 。 是thị 名danh 以dĩ 諸chư 善thiện 根căn 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 墮đọa 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 諸chư 善thiện 根căn 不bất 取thủ 相tương/tướng 。 能năng 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 應ưng 有hữu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 方phương 便tiện 力lực 。

若nhược 是thị 福phước 德đức 。 離ly 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 諸chư 佛Phật 不bất 可khả 得đắc 。 諸chư 善thiện 根căn 不bất 可khả 得đắc 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。

於ư 是thị 中trung 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 應ưng 如như 是thị 思tư 惟duy 。

諸chư 過quá 去khứ 佛Phật 。 及cập 弟đệ 子tử 身thân 皆giai 滅diệt 。 諸chư 善thiện 根căn 亦diệc 滅diệt 。 我ngã 今kim 取thủ 相tướng 分phân 別biệt 諸chư 佛Phật 。 諸chư 善thiện 根căn 及cập 諸chư 心tâm 。 如như 是thị 取thủ 相tương/tướng 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 佛Phật 所sở 不bất 許hứa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 取thủ 相tương/tướng 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 所sở 謂vị 於ư 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 取thủ 相tướng 分phân 別biệt 。

是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 以dĩ 諸chư 善thiện 根căn 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 不bất 應ưng 有hữu 得đắc 。 不bất 應ưng 取thủ 相tương/tướng 。

如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 若nhược 有hữu 得đắc 。 取thủ 相tương/tướng 迴hồi 向hướng 。 諸chư 佛Phật 不bất 說thuyết 。 有hữu 大đại 利lợi 益ích 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 迴hồi 向hướng 雜tạp 毒độc 故cố 。 譬thí 如như 美mỹ 食thực 雜tạp 毒độc 。 雖tuy 有hữu 好hảo/hiếu 色sắc 。 好hảo/hiếu 香hương 。 為vi 人nhân 所sở 貪tham 而nhi 雜tạp 毒độc 。 愚ngu 癡si 之chi 人nhân 。 食thực 之chi 歡hoan 喜hỷ 。 貪tham 其kỳ 好hảo/hiếu 色sắc 香hương 美mỹ 可khả 口khẩu 。 飯phạn 欲dục 消tiêu 時thời 。 受thọ 若nhược 死tử 。 若nhược 死tử 等đẳng 苦khổ 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 不bất 諦đế 受thọ 。 不bất 諦đế 取thủ 相tương/tướng 。 不bất 諦đế 誦tụng 讀đọc 。 不bất 解giải 中trung 義nghĩa 。 如như 是thị 教giáo 他tha 言ngôn 。

汝nhữ 善thiện 男nam 子tử 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 已dĩ 來lai 至chí 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 至chí 法pháp 盡tận 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 作tác 諸chư 善thiện 根căn 。 行hành 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 作tác 諸chư 善thiện 根căn 。 修tu 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。 佛Phật 十Thập 力Lực 乃nãi 至chí 修tu 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 時thời 。 作tác 諸chư 善thiện 根căn 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 作tác 諸chư 善thiện 根căn 。 及cập 諸chư 佛Phật 戒giới 眾chúng 。 定định 眾chúng 。 慧tuệ 眾chúng 。 解giải 脫thoát 眾chúng 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 眾chúng 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 無vô 錯thác 謬mậu 法pháp 。 常thường 捨xả 行hành 。 及cập 諸chư 弟đệ 子tử 。 是thị 中trung 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 及cập 諸chư 佛Phật 所sở 記ký 。 當đương 作tác 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 是thị 中trung 諸chư 天thiên 。 龍long 。 阿a 修tu 羅la 。 迦ca 樓lâu 羅la 。 緊khẩn 那na 羅la 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 等đẳng 。 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 是thị 諸chư 福phước 德đức 。 稱xưng 量lượng 和hòa 合hợp 隨tùy 喜hỷ 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

是thị 迴hồi 向hướng 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 得đắc 法Pháp 故cố 。 如như 雜tạp 毒độc 食thực 。 得đắc 法Pháp 者giả 。 終chung 無vô 正chánh 迴hồi 向hướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。

是thị 得đắc 法Pháp 雜tạp 毒độc 。 有hữu 相tương/tướng 。 有hữu 動động 。 有hữu 戲hí 論luận 。

若nhược 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 則tắc 為vi 謗báng 佛Phật 。 不bất 隨tùy 佛Phật 教giáo 。 不bất 隨tùy 法pháp 說thuyết 。

是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 求cầu 佛Phật 道Đạo 應ưng 如như 是thị 學học 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 法pháp 盡tận 。 及cập 弟đệ 子tử 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 時thời 作tác 善thiện 根căn 。 乃nãi 至chí 修tu 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 如như 上thượng 說thuyết 。

云vân 何hà 諸chư 善thiện 根căn 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 正chánh 迴hồi 向hướng 。

有hữu 求cầu 佛Phật 道Đạo 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 欲dục 謗báng 諸chư 佛Phật 者giả 。 諸chư 福phước 德đức 應ưng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。

如như 諸chư 佛Phật 所sở 知tri 。 無vô 上thượng 智trí 慧tuệ 。 是thị 諸chư 善thiện 根căn 相tương/tướng 。 是thị 諸chư 善thiện 根căn 性tánh 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 隨tùy 喜hỷ 。 如như 諸chư 佛Phật 所sở 知tri 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

求cầu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 應ưng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 則tắc 為vi 不bất 謗báng 佛Phật 。 如như 佛Phật 所sở 教giáo 。 如như 佛Phật 法Pháp 說thuyết 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 迴hồi 向hướng 。 則tắc 無vô 雜tạp 毒độc 。

【# 論luận 】#

釋thích 曰viết 。

所sở 起khởi 福phước 德đức 離ly 五ngũ 眾chúng

者giả 。 先tiên 但đãn 說thuyết 過quá 去khứ 事sự 。 今kim 說thuyết 自tự 起khởi 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。

若nhược 知tri 是thị 福phước 德đức 中trung 。 無vô 五ngũ 眾chúng 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 。 雖tuy 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 諸chư 法pháp 。 亦diệc 知tri 空không 離ly 相tương/tướng 。 如như 是thị 福phước 德đức 名danh 。

正chánh 迴hồi 向hướng

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 知tri 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 中trung 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 性tánh 自tự 離ly 。 諸chư 佛Phật 及cập 善thiện 根căn 。 并tinh 諸chư 起khởi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 迴hồi 向hướng 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 諸chư 行hành 法pháp 。 知tri 自tự 性tánh 空không 。 是thị 名danh 。

正chánh 迴hồi 向hướng

隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức

者giả 。 總tổng 說thuyết 一nhất 切thiết 福phước 德đức 相tương/tướng 。 善thiện 根căn 。 隨tùy 喜hỷ 。 起khởi 福phước 德đức 。 是thị 別biệt 相tướng 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 自tự 緣duyên 所sở 。 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 。

阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm

是thị 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 喜hỷ 心tâm 功công 德đức 果quả 。 但đãn 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 是thị 名danh 。

迴hồi 向hướng 心tâm

行hành 者giả 五ngũ 眾chúng 中trung 。 假giả 名danh 字tự 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 諸chư 法pháp 。 如như 先tiên 義nghĩa 說thuyết 。

先tiên 說thuyết 福phước 德đức 中trung 離ly 五ngũ 眾chúng 。 今kim 說thuyết 福phước 德đức 。 福phước 德đức 自tự 相tương/tướng 空không 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 念niệm 過quá 去khứ 佛Phật 因nhân 緣duyên 生sanh 福phước 德đức 。 應ưng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。

如như 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 相tướng 。 無vô 戲hí 論luận 。 性tánh 常thường 寂tịch 滅diệt 。 是thị 福phước 德đức 及cập 迴hồi 向hướng 。 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。

如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 是thị 名danh 。

正chánh 迴hồi 向hướng

不bất 墮đọa 顛điên 倒đảo 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 過quá 去khứ 佛Phật 。 功công 德đức 取thủ 相tương/tướng 。 分phân 別biệt 迴hồi 向hướng 。 是thị 不bất 名danh 。

迴hồi 向hướng

何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 相tương/tướng 是thị 一nhất 邊biên 。 無vô 相tướng 是thị 一nhất 邊biên 。 離ly 是thị 二nhị 邊biên 。 行hành 中trung 道đạo 。 是thị 諸chư 佛Phật 實thật 相tướng 。 是thị 故cố 說thuyết 諸chư 過quá 去khứ 佛Phật 。 不bất 墮đọa 相tương/tướng 數số 中trung 。 不bất 墮đọa 無vô 相tướng 數số 中trung 。 若nhược 如như 是thị 取thủ 相tương/tướng 數số 。 是thị 不bất 名danh 。

迴hồi 向hướng

則tắc 墮đọa 顛điên 倒đảo 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 是thị 為vi 不bất 墮đọa 顛điên 倒đảo 。

是thị 事sự 難nạn/nan 故cố 。 彌Di 勒Lặc 重trùng 問vấn 。 所sở 謂vị 。

一nhất 切thiết 法pháp 不bất 取thủ 相tương/tướng 而nhi 復phục 能năng 迴hồi 向hướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 是thị 中trung 不bất 得đắc 決quyết 定định 答đáp 處xứ 。 是thị 故cố 語ngữ 彌Di 勒Lặc 。

以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 求cầu 方phương 便tiện 力lực 。

是thị 福phước 德đức 離ly 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 迴hồi 向hướng 。

者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 一nhất 法pháp 實thật 而nhi 不bất 誑cuống 。 所sở 謂vị 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 隨tùy 是thị 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 行hành 不bất 誑cuống 道đạo 。 爾nhĩ 乃nãi 可khả 得đắc 。

不bất 誑cuống 道đạo

者giả 。 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

是thị 故cố 說thuyết

離ly 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 福phước 德đức 不bất 可khả 得đắc 迴hồi 向hướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 福phước 德đức 若nhược 離ly 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 不bất 離ly 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 可khả 得đắc 迴hồi 向hướng 。

菩Bồ 薩Tát 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

諸chư 過quá 去khứ 佛Phật 。 及cập 弟đệ 子tử 身thân 。 并tinh 諸chư 善thiện 根căn 。 福phước 德đức 皆giai 滅diệt 。 我ngã 今kim 取thủ 相tướng 分phân 別biệt 。 所sở 謂vị 是thị 諸chư 佛Phật 。 是thị 弟đệ 子tử 。 是thị 善thiện 根căn 。 是thị 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 取thủ 相tương/tướng 迴hồi 向hướng 。 我ngã 為vi 不bất 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 與dữ 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 異dị 故cố 。 受thọ 果quả 報báo 已dĩ 久cửu 。 久cửu 當đương 盡tận 故cố 。 不bất 疾tật 至chí 佛Phật 道Đạo 。 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 於ư 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 即tức 是thị 大đại 失thất 。 所sở 謂vị 過quá 去khứ 佛Phật 空không 無vô 。 而nhi 我ngã 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。

譬thí 如như 雜tạp 毒độc 食thực

食thực

是thị 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。

毒độc

是thị 取thủ 相tương/tướng 故cố 愛ái 見kiến 等đẳng 諸chư 煩phiền 惱não 生sanh 。

好hảo/hiếu 色sắc

者giả 。 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。 作tác 人nhân 王vương 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 天thiên 王vương 。 得đắc 福phước 樂lạc 。

好hảo/hiếu 香hương

者giả 。 得đắc 好hảo/hiếu 名danh 譽dự 。 富phú 貴quý 勢thế 力lực 。 凡phàm 夫phu 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 所sở 共cộng 貪tham 愛ái 。

愚ngu 癡si 人nhân

者giả 。 是thị 新tân 發phát 意ý 取thủ 相tương/tướng 著trước 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。

食thực 之chi 歡hoan 喜hỷ

者giả 。 富phú 樂lạc 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 故cố 。 於ư 天thiên 人nhân 中trung 。 受thọ 此thử 富phú 樂lạc 。

飯phạn 欲dục 消tiêu 時thời 。 受thọ 若nhược 死tử 。 若nhược 死tử 等đẳng 苦khổ 。

者giả 。 是thị 富phú 樂lạc 若nhược 無vô 常thường 破phá 壞hoại 離ly 時thời 。 憂ưu 愁sầu 遂toại 死tử 。 若nhược 次thứ 死tử 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。

復phục 次thứ 。

若nhược 死tử 。 若nhược 死tử 等đẳng 。

者giả 。 自tự 失thất 命mạng 根căn 名danh 。

死tử

失thất 所sở 著trước 物vật 名danh 。

死tử 等đẳng

復phục 次thứ 。

若nhược 死tử 。 若nhược 死tử 等đẳng 。

者giả 。 苦khổ 惱não 多đa 故cố 。 失thất 智trí 慧tuệ 命mạng 。 名danh 。

死tử

妨phương 行hành 善thiện 道đạo 。 名danh 。

死tử 等đẳng

此thử 經Kinh 中trung 須Tu 菩Bồ 提Đề 自tự 說thuyết 。

是thị 無vô 智trí 人nhân 。

不bất 審thẩm 諦đế 受thọ

不bất 取thủ 其kỳ 義nghĩa 。 但đãn 著trước 語ngữ 言ngôn 。

不bất 諦đế 取thủ 相tương/tướng

者giả 。 不bất 如như 法Pháp 分phân 別biệt 。

不bất 諦đế 讀đọc 誦tụng

者giả 。 忘vong 失thất 句cú 逗đậu 。 若nhược 自tự 失thất 。 若nhược 受thọ 不bất 具cụ 足túc 。

不bất 解giải 義nghĩa

者giả 。 不bất 得đắc 經kinh 意ý 。

如như 是thị 少thiểu 智trí 師sư 。 教giáo 化hóa 弟đệ 子tử 。

汝nhữ 善thiện 男nam 子tử 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。

則tắc 為vi 謗báng 佛Phật 。 不bất 隨tùy 佛Phật 教giáo 。 不bất 隨tùy 法pháp 說thuyết 。

與dữ 此thử 相tương 違vi 。 名danh 為vi 。

正chánh 迴hồi 向hướng

復phục 次thứ 。 正chánh 迴hồi 向hướng 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

如như 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 所sở 知tri 。 用dụng 無vô 上thượng 智trí 慧tuệ 。 知tri 諸chư 善thiện 根căn 相tướng 。

一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 中trung 。 佛Phật 第đệ 一nhất 勝thắng 。 佛Phật 所sở 知tri 諸chư 善thiện 根căn 。 必tất 是thị 實thật 相tướng 。 如như 佛Phật 所sở 知tri 。 我ngã 亦diệc 用dụng 如như 是thị 善thiện 根căn 相tương/tướng 迴hồi 向hướng 。

譬thí 如như 射xạ 地địa 無vô 不bất 著trước 時thời 。 若nhược 射xạ 餘dư 物vật 。 或hoặc 著trước 。 或hoặc 不bất 著trước 。

如như 諸chư 佛Phật 所sở 知tri 隨tùy 喜hỷ 。 如như 射xạ 地địa 無vô 不bất 著trước 。 若nhược 用dụng 餘dư 道đạo 隨tùy 喜hỷ 。 如như 射xạ 餘dư 物vật 。 或hoặc 著trước 。 或hoặc 不bất 著trước 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 是thị 為vi 不bất 謗báng 佛Phật 。

【# 經kinh 】# 。

復phục 次thứ 。 求cầu 佛Phật 道Đạo 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 諸chư 善thiện 根căn 應ưng 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。

如như 色sắc 不bất 繫hệ 欲dục 界giới 。 不bất 繫hệ 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 無vô 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 法pháp 者giả 。 不bất 名danh 過quá 去khứ 。 不bất 名danh 未vị 來lai 。 不bất 名danh 現hiện 在tại 。 如như 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 不bất 繫hệ 欲dục 界giới 。 不bất 繫hệ 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 無vô 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 法pháp 者giả 。 不bất 名danh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 亦diệc 如như 是thị 。 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 繫hệ 欲dục 界giới 。 不bất 繫hệ 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 無vô 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 法pháp 者giả 。 不bất 名danh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 如như 是thị 。 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 亦diệc 如như 是thị 。 如như 四tứ 念niệm 處xứ 不bất 繫hệ 欲dục 界giới 。 不bất 繫hệ 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 無vô 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 法pháp 者giả 。 不bất 名danh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。 分phần/phân 亦diệc 如như 是thị 。 佛Phật 十Thập 力Lực 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 亦diệc 如như 是thị 。 如như 。

如như 。 法pháp 性tánh 。 法pháp 相tướng 。 法pháp 住trụ 。 法pháp 位vị 。 實thật 際tế 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 性tánh 。 戒giới 。 定định 。 慧tuệ 。 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 眾chúng 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 無vô 錯thác 謬mậu 法pháp 。 常thường 捨xả 行hành 。 不bất 繫hệ 欲dục 界giới 。 不bất 繫hệ 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 無vô 色sắc 界giới 。 不bất 繫hệ 法pháp 者giả 。 不bất 名danh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 是thị 迴hồi 向hướng 。 所sở 迴hồi 向hướng 處xứ 。 行hành 者giả 。 不bất 繫hệ 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 如như 是thị 諸chư 佛Phật 亦diệc 不bất 繫hệ 。 諸chư 善thiện 根căn 亦diệc 不bất 繫hệ 。 是thị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 善thiện 根căn 亦diệc 不bất 繫hệ 。 不bất 繫hệ 法pháp 者giả 。 不bất 名danh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 如như 是thị 知tri 色sắc 不bất 繫hệ 三tam 界giới 。 不bất 繫hệ 法pháp 者giả 。 不bất 名danh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 若nhược 法pháp 不bất 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 者giả 。 不bất 可khả 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 。 有hữu 所sở 得đắc 法Pháp 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 色sắc 無vô 生sanh 。 若nhược 法pháp 無vô 生sanh 則tắc 無vô 法pháp 。 無vô 法pháp 中trung 不bất 可khả 迴hồi 向hướng 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 亦diệc 如như 是thị 。

檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 無vô 錯thác 謬mậu 法pháp 。 常thường 捨xả 行hành 。 不bất 繫hệ 三tam 界giới 。 不bất 繫hệ 法pháp 者giả 。 亦diệc 非phi 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 若nhược 非phi 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 法pháp 者giả 。 不bất 可khả 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 。 有hữu 所sở 得đắc 法Pháp 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 法pháp 無vô 生sanh 。 若nhược 法pháp 無vô 生sanh 則tắc 無vô 法pháp 。 無vô 法pháp 中trung 不bất 可khả 迴hồi 向hướng 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 則tắc 無vô 雜tạp 毒độc 。

若nhược 求cầu 佛Phật 道Đạo 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 得đắc 法Pháp 。 以dĩ 諸chư 善thiện 根căn 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 邪tà 迴hồi 向hướng 。 若nhược 邪tà 迴hồi 向hướng 。 諸chư 佛Phật 所sở 不bất 稱xưng 譽dự 。 用dụng 是thị 邪tà 迴hồi 向hướng 。 不bất 能năng 具cụ 足túc 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 能năng 具cụ 足túc 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 分phần/phân 。 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 佛Phật 十Thập 力Lực 乃nãi 至chí 無vô 錯thác 謬mậu 法pháp 。 常thường 捨xả 行hành 。 不bất 能năng 具cụ 足túc 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 若nhược 不bất 能năng 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 則tắc 不bất 能năng 得đắc 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 迴hồi 向hướng 雜tạp 毒độc 故cố 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

如như 諸chư 佛Phật 所sở 知tri 。 諸chư 善thiện 根căn 迴hồi 向hướng 。 是thị 真chân 迴hồi 向hướng 。 我ngã 亦diệc 應ưng 以dĩ 是thị 法pháp 相tướng 迴hồi 向hướng 。 是thị 名danh 正chánh 迴hồi 向hướng 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 讚tán 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 如như 汝nhữ 所sở 為vi 。 為vi 作tác 佛Phật 事sự 。 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 說thuyết 所sở 應ưng 迴hồi 向hướng 法pháp 。 以dĩ 無vô 相tướng 。 無vô 得đắc 無vô 出xuất 。 無vô 垢cấu 無vô 淨tịnh 。 無vô 法pháp 性tánh 。 自tự 相tương/tướng 空không 。 常thường 性tánh 空không 。 法pháp 性tánh 。 如như 。 實thật 際tế 故cố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 眾chúng 生sanh 皆giai 當đương 得đắc 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 五ngũ 神thần 通thông 。 於ư 須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 云vân 何hà 。 是thị 眾chúng 生sanh 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。

甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 於ư 諸chư 善thiện 根căn 心tâm 不bất 著trước 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 眾chúng 生sanh 皆giai 當đương 作tác 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 乃nãi 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 盡tận 形hình 壽thọ 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 衣y 服phục 。 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 。 醫y 藥dược 。 供cung 給cấp 所sở 須tu 。 於ư 須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 云vân 何hà 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 福phước 德đức 多đa 不phủ 。

甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 於ư 諸chư 善thiện 根căn 心tâm 不bất 著trước 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 眾chúng 生sanh 皆giai 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 十thập 方phương 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 。 中trung 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 劫kiếp 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 供cúng 養dường 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 衣y 服phục 。 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 。 醫y 藥dược 。 供cung 給cấp 所sở 須tu 。 於ư 須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 云vân 何hà 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。

甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 不bất 可khả 以dĩ 譬thí 喻dụ 為vi 比tỉ 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 是thị 福phước 德đức 有hữu 形hình 者giả 。 十thập 方phương 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 所sở 不bất 受thọ 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 雖tuy 爾nhĩ 。 不bất 如như 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 於ư 諸chư 善thiện 根căn 心tâm 不bất 著trước 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。 是thị 無vô 著trước 迴hồi 向hướng 功công 德đức 。 比tỉ 前tiền 功công 德đức 。 百bách 倍bội 。 千thiên 倍bội 。 百bách 千thiên 億ức 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 取thủ 相tương/tướng 得đắc 法Pháp 。 行hành 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 五ngũ 神thần 通thông 。 取thủ 相tương/tướng 得đắc 法Pháp 。 供cúng 養dường 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 衣y 服phục 。 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 。 醫y 藥dược 。 供cung 給cấp 所sở 須tu 。 乃nãi 至chí 取thủ 相tương/tướng 供cúng 養dường 菩Bồ 薩Tát 故cố 。

爾nhĩ 時thời 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 與dữ 二nhị 萬vạn 諸chư 天thiên 子tử 。 合hợp 掌chưởng 禮lễ 佛Phật 。 作tác 是thị 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 最tối 大đại 迴hồi 向hướng 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 以dĩ 無vô 相tướng 法Pháp 故cố 。 以dĩ 無vô 覺giác 法pháp 故cố 。 諸chư 善thiện 根căn 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 不bất 墮đọa 二nhị 法pháp 。

爾nhĩ 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 亦diệc 與dữ 無vô 數số 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 及cập 餘dư 諸chư 天thiên 子tử 。 持trì 天thiên 華hoa 。 瓔anh 珞lạc 。 擣đảo 香hương 。 澤trạch 香hương 。 天thiên 衣y 。 幡phan 蓋cái 。 鼓cổ 天thiên 伎kỹ 樂nhạc 。 以dĩ 供cúng 養dường 佛Phật 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 最tối 大đại 迴hồi 向hướng 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 以dĩ 無vô 相tướng 法Pháp 故cố 。 以dĩ 無vô 覺giác 法pháp 故cố 。 諸chư 善thiện 根căn 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 不bất 墮đọa 二nhị 法pháp 。

須Tu 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 。 王vương 與dữ 千thiên 天thiên 子tử 。 刪San 兜Đâu 率Suất 陀đà 。 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 諸chư 天thiên 王vương 。 各các 與dữ 千thiên 天thiên 子tử 俱câu 。 供cúng 養dường 佛Phật 已dĩ 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 最tối 大đại 迴hồi 向hướng 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 以dĩ 無vô 相tướng 法Pháp 故cố 。 以dĩ 無vô 覺giác 法pháp 故cố 。 諸chư 善thiện 根căn 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 不bất 墮đọa 二nhị 法pháp 。

爾nhĩ 時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 與dữ 無vô 數số 百bách 千thiên 。 億ức 那na 由do 他tha 諸chư 天thiên 俱câu 。 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 頭đầu 面diện 禮lễ 佛Phật 足túc 。 發phát 大đại 音âm 聲thanh 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。

未vị 曾tằng 有hữu 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 所sở 護hộ 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 勝thắng 前tiền 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 取thủ 相tương/tướng 。 有hữu 所sở 得đắc 者giả 。

光quang 音âm 天thiên 乃nãi 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 天Thiên 。 與dữ 無vô 數số 百bách 千thiên 。 億ức 那na 由do 他tha 諸chư 天thiên 。 俱câu 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 頭đầu 面diện 禮lễ 佛Phật 足túc 。 發phát 大đại 音âm 聲thanh 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。

未vị 曾tằng 有hữu 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 為vi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 所sở 護hộ 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 勝thắng 前tiền 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 取thủ 相tương/tướng 。 有hữu 所sở 得đắc 者giả 。

爾nhĩ 時thời

佛Phật 告cáo 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 乃nãi 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 諸chư 天thiên 子tử 。

若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 皆giai 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 念niệm 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 諸chư 善thiện 根căn 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 法Pháp 住trụ 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 并tinh 餘dư 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 所sở 謂vị 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 。 精tinh 進tấn 。 一nhất 心tâm 。 智trí 慧tuệ 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 戒giới 眾chúng 。 定định 眾chúng 。 慧tuệ 眾chúng 。 解giải 脫thoát 眾chúng 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 眾chúng 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 餘dư 無vô 量lượng 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 隨tùy 喜hỷ 。 隨tùy 喜hỷ 已dĩ 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。

復phục 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 念niệm 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 法Pháp 住trụ 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 并tinh 餘dư 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 所sở 謂vị 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 。 精tinh 進tấn 。 一nhất 心tâm 。 智trí 慧tuệ 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 稱xưng 量lượng 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 無vô 二nhị 法pháp 故cố 。 無vô 相tướng 法pháp 故cố 。 不bất 著trước 法pháp 故cố 。 無vô 覺giác 法pháp 故cố 。 是thị 最tối 上thượng 隨tùy 喜hỷ 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 隨tùy 喜hỷ 。 隨tùy 喜hỷ 已dĩ 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 功công 德đức 。 勝thắng 前tiền 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 功công 德đức 。 百bách 倍bội 。 千thiên 倍bội 。 百bách 千thiên 億ức 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。

善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 和hòa 合hợp 諸chư 善thiện 根căn 。 稱xưng 量lượng 隨tùy 喜hỷ 迴hồi 向hướng 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 名danh 隨tùy 喜hỷ 最tối 上thượng 乃nãi 至chí 無vô 與dữ 等đẳng 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 念niệm 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 法pháp 。 不bất 取thủ 不bất 捨xả 。 不bất 念niệm 非phi 不bất 念niệm 。 不bất 得đắc 非phi 不bất 得đắc 。 是thị 諸chư 法pháp 中trung 。 亦diệc 無vô 有hữu 法pháp 。 生sanh 者giả 滅diệt 者giả 。 若nhược 垢cấu 若nhược 淨tịnh 。 諸chư 法pháp 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 合hợp 不bất 散tán 。 不bất 入nhập 不bất 出xuất 。 如như 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 法pháp 相tương/tướng 。 如như 。

如như 相tương/tướng 。 法pháp 性tánh 。 法pháp 住trụ 。 法pháp 位vị 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 隨tùy 喜hỷ 。 隨tùy 喜hỷ 已dĩ 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 隨tùy 喜hỷ 法pháp 。 比tỉ 餘dư 隨tùy 喜hỷ 。 百bách 倍bội 。 千thiên 倍bội 。 百bách 千thiên 億ức 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 求cầu 佛Phật 道Đạo 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 法Pháp 住trụ 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 若nhược 布bố 施thí 乃nãi 至chí 智trí 慧tuệ 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 及cập 餘dư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 若nhược 欲dục 隨tùy 喜hỷ 者giả 。 應ưng 如như 是thị 隨tùy 喜hỷ 。 作tác 是thị 念niệm 。

布bố 施thí 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 戒giới 。 忍nhẫn 。 精tinh 進tấn 。 禪thiền 。 智trí 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 色sắc 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 亦diệc 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 內nội 空không 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 。 有hữu 法pháp 空không 亦diệc 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 四tứ 念niệm 處xứ 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 乃nãi 至chí 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。 分phần/phân 亦diệc 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 佛Phật 十Thập 力Lực 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 亦diệc 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 戒giới 眾chúng 。 定định 眾chúng 。 慧tuệ 眾chúng 。 解giải 脫thoát 眾chúng 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 眾chúng 。 亦diệc 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 隨tùy 喜hỷ 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 法pháp 。 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 諸chư 佛Phật 迴hồi 向hướng 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 諸chư 佛Phật 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 諸chư 佛Phật 滅diệt 度độ 。 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 諸chư 佛Phật 弟đệ 子tử 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 諸chư 佛Phật 弟đệ 子tử 。 滅diệt 度độ 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 相tương/tướng 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 法Pháp 。 相tương/tướng 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 相tướng 。 亦diệc 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 我ngã 以dĩ 是thị 諸chư 善thiện 根căn 。 相tương 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 故cố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 是thị 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 當đương 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 十thập 方phương 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 。 現hiện 在tại 若nhược 有hữu 求cầu 佛Phật 道Đạo 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 盡tận 形hình 壽thọ 供cúng 養dường 是thị 。 諸chư 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 。 一nhất 切thiết 所sở 須tu 。 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 衣y 服phục 。 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 。 醫y 藥dược 。 是thị 諸chư 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 晝trú 夜dạ 懃cần 修tu 。 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 乃nãi 至chí 旛phan 蓋cái 伎kỹ 樂nhạc 。 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 。 精tinh 進tấn 。 禪thiền 定định 。 修tu 智trí 慧tuệ 。 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。

復phục 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 意ý 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 以dĩ 不bất 取thủ 相tương/tướng 無vô 所sở 得đắc 法pháp 方phương 便tiện 力lực 。 諸chư 善thiện 根căn 迴hồi 向hướng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 福phước 德đức 最tối 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 最tối 妙diệu 。 無vô 上thượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 。 勝thắng 前tiền 福phước 德đức 百bách 倍bội 。 千thiên 倍bội 。 百bách 千thiên 億ức 倍bội 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 所sở 不bất 及cập 。

如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 諸chư 善thiện 根căn 應ưng 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 不bất 取thủ 相tương/tướng 無vô 所sở 得đắc 法pháp 故cố 。

【# 論luận 】#

釋thích 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

從tùng 色sắc 乃nãi 至chí 常thường 捨xả 行hành 諸chư 法pháp 。 不bất 繫hệ 三tam 界giới 故cố 。 三tam 世thế 不bất 攝nhiếp 。

諸chư 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 。 并tinh 諸chư 功công 德đức 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 迴hồi 向hướng 處xứ 。 所sở 用dụng 迴hồi 向hướng 法pháp 。 迴hồi 向hướng 者giả 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 名danh 。

正chánh 迴hồi 向hướng

爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

若nhược 色sắc 出xuất 三tam 界giới 。 三tam 世thế 不bất 攝nhiếp 。 不bất 可khả 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 有hữu 所sở 得đắc 迴hồi 向hướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 色sắc 出xuất 三tam 界giới 者giả 。 即tức 是thị 色sắc 實thật 相tướng 。 初sơ 。 後hậu 生sanh 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 如như 〈# 破phá 生sanh 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。

若nhược 法pháp 無vô 生sanh 。 即tức 是thị 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 所sở 有hữu 迴hồi 向hướng 心tâm 。 云vân 何hà 迴hồi 向hướng 。 無vô 所sở 有hữu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 乃nãi 至chí 常thường 捨xả 。 行hành 亦diệc 如như 是thị 。

是thị 名danh

無vô 雜tạp 毒độc 迴hồi 向hướng

所sở 謂vị 。

無vô 相tướng 無vô 得đắc 迴hồi 向hướng

雜tạp 毒độc

者giả 。 所sở 謂vị 諸chư 佛Phật 不bất 讚tán 歎thán 。 不bất 能năng 具cụ 足túc 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 。 乃nãi 至chí 不bất 能năng 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

如như 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 所sở 知tri 。 應ưng 如như 是thị 生sanh 心tâm 。 如như 是thị 念niệm 。 如như 是thị 觀quán 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 是thị 功công 德đức 直trực 至chí 無vô 上thượng 道đạo 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 隨tùy 喜hỷ 迴hồi 向hướng 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 必tất 得đắc 實thật 隨tùy 喜hỷ 。 迴hồi 向hướng 不bất 虛hư 。 如như 先tiên 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

是thị 略lược 說thuyết 諸chư 迴hồi 向hướng 品phẩm 。 菩Bồ 薩Tát 禮lễ 佛Phật 有hữu 三tam 品phẩm 。

一nhất 者giả 。 悔hối 過quá 品phẩm 。 二nhị 者giả 。 隨tùy 喜hỷ 迴hồi 向hướng 品phẩm 。 三tam 者giả 。 勸khuyến 請thỉnh 諸chư 佛Phật 品phẩm 。 廣quảng 說thuyết 則tắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 汝nhữ 作tác 佛Phật 事sự 。

者giả 。

佛Phật 初sơ 發phát 心tâm 。 誓thệ 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 雖tuy 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 而nhi 能năng 助trợ 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 開khai 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 是thị 故cố 讚tán 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 所sở 應ưng 迴hồi 向hướng 法pháp 。 用dụng 無vô 相tướng 故cố 。

者giả 。 以dĩ 無vô 相tướng 智trí 慧tuệ 。 和hòa 合hợp 迴hồi 向hướng 福phước 德đức 相tương/tướng 者giả 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 名danh 為vi 。

無vô 相tướng

無vô 相tướng 有hữu 三tam 種chủng 。

假giả 名danh 相tướng 。 法pháp 相tướng 。 無vô 相tướng 相tương/tướng 。

假giả 名danh 相tướng

者giả 。 如như 車xa 。 如như 屋ốc 。 如như 林lâm 。 如như 軍quân 。 如như 眾chúng 生sanh 諸chư 法pháp 和hòa 合hợp 中trung 。 更cánh 有hữu 是thị 名danh 。 無vô 明minh 力lực 故cố 。 取thủ 是thị 假giả 名danh 相tướng 。 起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 業nghiệp 。

法pháp 相tướng

者giả 。 五ngũ 眾chúng 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 等đẳng 諸chư 法pháp 。 肉nhục 眼nhãn 觀quán 故cố 有hữu 。 以dĩ 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 則tắc 無vô 。 是thị 故cố 法pháp 亦diệc 。 虛hư 誑cuống 妄vọng 語ngữ 。 應ưng 捨xả 離ly 法pháp 相tướng 。

離ly 是thị 二nhị 相tương/tướng 。 餘dư 但đãn 有hữu 。

無vô 相tướng 相tương/tướng

有hữu 人nhân 取thủ 是thị 無vô 相tướng 相tương/tướng 。 隨tùy 逐trục 取thủ 相tương/tướng 。 還hoàn 生sanh 結kết 使sử 。 是thị 故cố 亦diệc 不bất 應ưng 取thủ 。

無vô 相tướng 相tương/tướng

離ly 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 故cố 名danh 無vô 相tướng 。

若nhược 無vô 有hữu 相tướng 。 是thị 中trung 。

無vô 所sở 得đắc

無vô 得đắc 故cố 。

無vô 出xuất

若nhược 法pháp 無vô 得đắc 無vô 出xuất 。 即tức 是thị 。

無vô 垢cấu 無vô 淨tịnh

若nhược 法pháp 無vô 垢cấu 無vô 淨tịnh 。 即tức 是thị 無vô 法pháp 性tánh 。 若nhược 法pháp 無vô 性tánh 。 即tức 是thị 。

自tự 相tương/tướng 空không

若nhược 法pháp 自tự 相tướng 空không 。 即tức 是thị 法pháp 。

常thường 自tự 性tánh 空không

若nhược 法pháp 常thường 自tự 性tánh 空không 。 即tức 同đồng 。

法pháp 性tánh 。 如như 。 實thật 際tế 。

用dụng 如như 是thị 法pháp 和hòa 合hợp 。 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 迴hồi 向hướng 。 故cố 讚tán 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。

復phục 有hữu

善thiện 哉tai 。

因nhân 緣duyên 。 所sở 謂vị 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 。 大đại 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 有hữu 大đại 果quả 報báo 。

何hà 者giả 是thị

大đại 利lợi 益ích

所sở 謂vị 佛Phật 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 生sanh 。 行hành 十Thập 善Thiện 乃nãi 至chí 五ngũ 通thông 。

問vấn 曰viết 。

欲dục 界giới 中trung 二nhị 處xứ 天thiên 。 及cập 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 何hà 以dĩ 與dữ 多đa 天thiên 俱câu 。 餘dư 四tứ 天thiên 何hà 以dĩ 少thiểu 。

答đáp 曰viết 。

是thị 二nhị 天thiên 依y 止chỉ 地địa 。 近cận 佛Phật 故cố 。 又hựu 五ngũ 欲dục 不bất 如như 上thượng 天thiên 。 佛Phật 生sanh 時thời 。 苦khổ 行hạnh 時thời 。 降hàng 魔ma 時thời 。 得đắc 道Đạo 時thời 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 時thời 。 常thường 來lai 供cúng 養dường 佛Phật 。 是thị 故cố 多đa 。

餘dư 四tứ 處xứ 天thiên 。 宮cung 殿điện 在tại 虛hư 空không 中trung 不bất 屬thuộc 地địa 。 五ngũ 欲dục 妙diệu 。 染nhiễm 著trước 深thâm 故cố 。 不bất 能năng 多đa 來lai 。

又hựu 兜Đâu 率Suất 天thiên 雖tuy 利lợi 根căn 樂nhạo 法Pháp 。 而nhi 其kỳ 天thiên 上thượng 常thường 有hữu 補bổ 處xứ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 法Pháp 。 是thị 故cố 不bất 來lai 。

梵Phạm 天Thiên 雖tuy 遠viễn 。 離ly 欲dục 故cố 樂nhạo 法Pháp 情tình 深thâm 。 佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。 是thị 故cố 多đa 來lai 。

復phục 次thứ 。 梵Phạm 天Thiên 王Vương 為vi 色sắc 界giới 主chủ 。 請thỉnh 佛Phật 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 是thị 故cố 應ưng 與dữ 多đa 眾chúng 俱câu 來lai 。 餘dư 色sắc 界giới 天thiên 。 盡tận 名danh 梵Phạm 天Thiên 。

問vấn 曰viết 。

先tiên 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 說thuyết 正chánh 迴hồi 向hướng 。 正chánh 迴hồi 向hướng 即tức 是thị 最tối 上thượng 。 今kim 何hà 以dĩ 更cánh 問vấn 。

答đáp 曰viết 。

上thượng 處xứ 處xứ 廣quảng 說thuyết 。 今kim 略lược 說thuyết 。 所sở 謂vị 三tam 世thế 。 十thập 方phương 一nhất 切thiết 法pháp 。 決quyết 定định 心tâm 知tri 。 於ư 是thị 法Pháp 中trung 。 無vô 生sanh 者giả 滅diệt 者giả 等đẳng 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 可khả 念niệm 。 不bất 得đắc 。 不bất 念niệm 故cố 。 不bất 取thủ 不bất 捨xả 。 入nhập 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 中trung 。 作tác 是thị 念niệm 。

如như 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 隨tùy 喜hỷ 福phước 德đức 迴hồi 向hướng 。 不bất 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 不bất 壞hoại 法pháp 性tánh 。 是thị 名danh 最tối 上thượng 迴hồi 向hướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 果quả 報báo 常thường 無vô 盡tận 故cố 。

問vấn 曰viết 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 諸chư 法pháp 各các 各các 相tương/tướng 。 若nhược 色sắc 相tướng 。 若nhược 無vô 色sắc 相tướng 等đẳng 。 解giải 脫thoát 有hữu 二nhị 種chủng 。

有hữu 為vi 解giải 脫thoát 。 無vô 為vi 解giải 脫thoát 。

云vân 何hà 皆giai 與dữ 解giải 脫thoát 等đẳng 。

答đáp 曰viết 。

我ngã 先tiên 已dĩ 說thuyết 。

凡phàm 夫phu 人nhân 以dĩ 肉nhục 眼nhãn 。 六lục 識thức 顛điên 倒đảo 觀quán 故cố 見kiến 異dị 。 若nhược 以dĩ 慧tuệ 眼nhãn 。 觀quán 諸chư 法pháp 皆giai 虛hư 妄vọng 。 唯duy 涅Niết 槃Bàn 為vi 實thật 。

是thị 有hữu 為vi 解giải 脫thoát 。 屬thuộc 無vô 為vi 。 隨tùy 無vô 為vi 故cố 名danh 。

解giải 脫thoát

如như 實thật 得đắc 道Đạo 者giả 名danh 道Đạo 人Nhân 。 今kim 未vị 得đắc 道Đạo 者giả 。 衣y 服phục 法pháp 則tắc 。 隨tùy 得đắc 道Đạo 者giả 。 故cố 亦diệc 名danh 道Đạo 人Nhân 。

如như 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 入nhập 不bất 出xuất 。 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 心tâm 識thức 觀quán 滅diệt 。 語ngữ 言ngôn 道đạo 斷đoạn 。 非phi 法pháp 非phi 非phi 法pháp 等đẳng 相tương/tướng 。

用dụng 無vô 所sở 有hữu 相tương/tướng 故cố 。 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 亦diệc 如như 是thị 相tương/tướng 。 是thị 名danh 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng

與dữ

解giải 脫thoát 等đẳng

是thị 故cố 佛Phật 法Pháp 中trung 。 說thuyết 解giải 脫thoát 為vi 貴quý 。 上thượng 智trí 慧tuệ 貴quý 解giải 脫thoát 。

佛Phật 是thị 中trung 分phân 別biệt 說thuyết 。

若nhược 人nhân 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 用dụng 有hữu 所sở 得đắc 法Pháp 。 種chủng 種chủng 修tu 集tập 善thiện 根căn 。 一nhất 人nhân 用dụng 無vô 所sở 得đắc 法pháp 。 但đãn 以dĩ 心tâm 隨tùy 喜hỷ 。 念niệm 他tha 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 。 是thị 人nhân 百bách 千thiên 萬vạn 分phần 。 不bất 及cập 其kỳ 一nhất 。

何hà 以dĩ 故cố 。

先tiên 福phước 德đức 有hữu 量lượng 。 今kim 福phước 德đức 無vô 量lượng 。 先tiên 福phước 德đức 有hữu 盡tận 。 今kim 福phước 德đức 無vô 盡tận 。 先tiên 福phước 德đức 雜tạp 毒độc 。 今kim 福phước 德đức 無vô 毒độc 。 先tiên 福phước 德đức 隨tùy 生sanh 死tử 。 今kim 福phước 德đức 隨tùy 涅Niết 槃Bàn 。 先tiên 福phước 德đức 不bất 定định 。 或hoặc 作tác 佛Phật 。 或hoặc 退thoái 。 今kim 福phước 德đức 定định 到đáo 。 必tất 疾tật 作tác 佛Phật 。

有hữu 如như 是thị 等đẳng 差sai 別biệt 。

是thị 故cố 四tứ 種chủng 人nhân 。

若nhược 凡phàm 夫phu 人nhân 。 求cầu 世thế 間gian 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 。 求cầu 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 求cầu 佛Phật 樂nhạo/nhạc/lạc 。

應ưng 如như 是thị 隨tùy 喜hỷ 生sanh 福phước 德đức 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 此thử 品phẩm 中trung 說thuyết 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 一nhất