Đại Trí Độ Luận – Quyển 57

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 57
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 寶Bảo 塔Tháp 校Giảo 量Lượng 品Phẩm 第đệ 三tam 十thập 二nhị 。 卷quyển 五ngũ 十thập 七thất )#

聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

【# 經Kinh 】#

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 聞văn 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 受thọ 持trì 。 親thân 近cận 。 讀đọc 誦tụng 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 不bất 離ly 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 。 兩lưỡng 陣trận 戰chiến 時thời 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 誦tụng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 入nhập 軍quân 陣trận 中trung 終chung 不bất 失thất 命mạng 。 刀đao 箭tiễn 不bất 傷thương 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 長trường 夜dạ 修tu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 自tự 除trừ 婬dâm 欲dục 刀đao 箭tiễn 。 亦diệc 除trừ 他tha 人nhân 婬dâm 欲dục 刀đao 箭tiễn 。 自tự 除trừ 瞋sân 恚khuể 刀đao 箭tiễn 。 亦diệc 除trừ 他tha 人nhân 瞋sân 恚khuể 刀đao 箭tiễn 。 自tự 除trừ 愚ngu 癡si 刀đao 箭tiễn 。 亦diệc 除trừ 他tha 人nhân 愚ngu 癡si 刀đao 箭tiễn 。 自tự 除trừ 邪tà 見kiến 刀đao 箭tiễn 。 亦diệc 除trừ 他tha 人nhân 邪tà 見kiến 刀đao 箭tiễn 。 自tự 除trừ 纏triền 垢cấu 刀đao 箭tiễn 。 亦diệc 除trừ 他tha 人nhân 纏triền 垢cấu 刀đao 箭tiễn 。 自tự 除trừ 諸chư 結kết 使sử 刀đao 箭tiễn 。 亦diệc 除trừ 他tha 人nhân 結kết 使sử 刀đao 箭tiễn 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 不bất 為vi 刀đao 箭tiễn 所sở 傷thương 。

復phục 次thứ 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 聞văn 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 受thọ 持trì 。 親thân 近cận 。 讀đọc 誦tụng 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 不bất 離ly 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 。 若nhược 以dĩ 毒độc 藥dược 薰huân 。 若nhược 以dĩ 蠱cổ 道đạo 。 若nhược 以dĩ 火hỏa 坑khanh 。 若nhược 以dĩ 深thâm 水thủy 。 若nhược 欲dục 刀đao 殺sát 。 若nhược 與dữ 毒độc 。 如như 是thị 眾chúng 惡ác 。 皆giai 不bất 能năng 傷thương 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 大đại 明minh 咒chú 。 是thị 無vô 上thượng 咒chú 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 是thị 明minh 咒chú 中trung 學học 。 自tự 不bất 惱não 身thân 。 亦diệc 不bất 惱não 他tha 。 亦diệc 不bất 兩lưỡng 惱não 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 不bất 得đắc 我ngã 。 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 。 不bất 得đắc 壽thọ 命mạng 。 乃nãi 至chí 知tri 者giả 。 見kiến 者giả 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 得đắc 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 自tự 惱não 身thân 。 亦diệc 不bất 惱não 他tha 。 亦diệc 不bất 兩lưỡng 惱não 。

學học 是thị 大đại 明minh 咒chú 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 隨tùy 意ý 說thuyết 法Pháp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 學học 是thị 大đại 明minh 咒chú 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 當đương 來lai 諸chư 佛Phật 。 學học 是thị 大đại 明minh 咒chú 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 今kim 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 學học 是thị 大đại 明minh 咒chú 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 有hữu 但đãn 書thư 寫tả 經Kinh 卷quyển 。 於ư 舍xá 供cúng 養dường 。 不bất 受thọ 。 不bất 讀đọc 。 不bất 誦tụng 。 不bất 說thuyết 。 不bất 正chánh 憶ức 念niệm 。 是thị 處xứ 若nhược 人nhân 。 若nhược 非phi 人nhân 不bất 能năng 得đắc 其kỳ 便tiện 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 諸chư 天thiên 。 乃nãi 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 諸chư 天thiên 子tử 。 及cập 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 中trung 。 諸chư 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 乃nãi 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 諸chư 天thiên 。 所sở 守thủ 護hộ 故cố 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 所sở 止chỉ 處xứ 。 諸chư 天thiên 皆giai 來lai 。 供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。 禮lễ 拜bái 已dĩ 去khứ 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 但đãn 書thư 寫tả 經Kinh 卷quyển 。 於ư 舍xá 供cúng 養dường 。 不bất 受thọ 。 不bất 讀đọc 。 不bất 誦tụng 。 不bất 說thuyết 。 不bất 正chánh 憶ức 念niệm 。 今kim 世thế 得đắc 如như 是thị 功công 德đức 。

譬thí 如như 若nhược 人nhân 。 若nhược 畜súc 生sanh 來lai 入nhập 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 諸chư 邊biên 內nội 外ngoại 。 設thiết 人nhân 。 非phi 人nhân 來lai 。 不bất 能năng 得đắc 其kỳ 便tiện 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 處xứ 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 於ư 中trung 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 未vị 來lai 諸chư 佛Phật 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 於ư 中trung 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 得đắc 佛Phật 已dĩ 。 施thí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 恐khủng 無vô 畏úy 。 令linh 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 眾chúng 生sanh 受thọ 天thiên 上thượng 。 人nhân 中trung 福phước 樂lạc 。 亦diệc 令linh 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 眾chúng 生sanh 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 乃nãi 至chí 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 力lực 故cố 。 是thị 處xứ 得đắc 恭cung 敬kính 禮lễ 拜bái 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 。 擣đảo 香hương 。 澤trạch 香hương 。 幢tràng 蓋cái 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

現hiện 有hữu 受thọ 持trì 。 讀đọc 誦tụng 。 入nhập 於ư 軍quân 陣trận 。 為vi 刀đao 兵binh 所sở 傷thương 。 或hoặc 至chí 失thất 命mạng 。 又hựu 佛Phật 說thuyết 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 非phi 空không 非phi 海hải 中trung 。 無vô 有hữu 得đắc 免miễn 者giả 。 是thị 中trung 佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 。 言ngôn 讀đọc 誦tụng 般Bát 若Nhã 者giả 。 入nhập 軍quân 陣trận 中trung 。 兵binh 刃nhận 不bất 傷thương 。 亦diệc 不bất 失thất 命mạng 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 二nhị 種chủng 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。

一nhất 者giả 。 必tất 應ưng 受thọ 報báo 。 二nhị 者giả 。 不bất 必tất 受thọ 報báo 。 為vi 必tất 應ưng 受thọ 報báo 故cố 。 《# 法pháp 句cú 》# 中trung 如như 是thị 說thuyết 。 此thử 中trung 為vi 不bất 必tất 受thọ 報báo 故cố 。 說thuyết 。

讀đọc 誦tụng 般Bát 若Nhã 。 兵binh 刃nhận 不bất 傷thương 。

譬thí 如như 大đại 逆nghịch 重trọng 罪tội 。 應ưng 死tử 之chi 人nhân 。 雖tuy 有hữu 強cường 力lực 。 財tài 寶bảo 。 不bất 可khả 得đắc 免miễn 。 有hữu 人nhân 罪tội 輕khinh 。 雖tuy 入nhập 死tử 科khoa 。 理lý 在tại 可khả 救cứu 。 用dụng 力lực 勢thế 。 財tài 物vật 。 便tiện 得đắc 濟tế 命mạng 。 不bất 救cứu 則tắc 死tử 。 善thiện 男nam 子tử 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 無vô 必tất 受thọ 報báo 罪tội 。 雖tuy 有hữu 死tử 事sự 來lai 。 至chí 讀đọc 誦tụng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 得đắc 濟tế 度độ 。 若nhược 不bất 讀đọc 誦tụng 。 則tắc 不bất 免miễn 死tử 。 是thị 故cố 不bất 得đắc 。 言ngôn 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 有hữu 力lực 勢thế 。

復phục 次thứ 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 若nhược 遠viễn 離ly 惡ác 法pháp 。 調điều 伏phục 其kỳ 心tâm 。 煩phiền 惱não 折chiết 減giảm 。 一nhất 心tâm 直trực 信tín 善thiện 法Pháp 。 無vô 有hữu 疑nghi 悔hối 。 從tùng 久cửu 遠viễn 已dĩ 來lai 。 修tu 集tập 福phước 德đức 。 智trí 慧tuệ 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 慈từ 悲bi 心tâm 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 除trừ 去khứ 惡ác 心tâm 。 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 刀đao 兵binh 不bất 傷thương 。 命mạng 不bất 中trung 斷đoạn 。 如như 佛Phật 自tự 說thuyết 因nhân 緣duyên 。

長trường 夜dạ 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 除trừ 己kỷ 身thân 及cập 他tha 身thân 三tam 毒độc 刀đao 箭tiễn 。

五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 福phước 德đức 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 智trí 慧tuệ 。 以dĩ 廣quảng 集tập 此thử 二nhị 事sự 故cố 。 不bất 中trung 失thất 命mạng 。

毒độc 藥dược 。 水thủy 。 火hỏa 等đẳng 。 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 次thứ 。 如như 外ngoại 道đạo 神thần 仙tiên 咒chú 術thuật 力lực 故cố 。 入nhập 水thủy 不bất 溺nịch 。 入nhập 火hỏa 不bất 熱nhiệt 。 毒độc 蟲trùng 不bất 螫thích 。 何hà 況huống 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 所sở 因nhân 成thành 就tựu 咒chú 術thuật 。

問vấn 曰viết 。

如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 是thị 事sự 可khả 信tín 。 今kim 此thử 中trung 不bất 能năng 受thọ 持trì 。 讀đọc 誦tụng 。 念niệm 般Bát 若Nhã 等đẳng 。 但đãn 書thư 寫tả 。 供cúng 養dường 。 云vân 何hà 得đắc 是thị 功công 德đức 。

答đáp 曰viết 。

是thị 人nhân 所sở 得đắc 功công 德đức 。 亦diệc 同đồng 於ư 上thượng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 人nhân 先tiên 已dĩ 聞văn 師sư 說thuyết 般Bát 若Nhã 義nghĩa 。 深thâm 入nhập 愛ái 樂nhạo 。 然nhiên 不bất 識thức 文văn 字tự 。 違vi 離ly 師sư 故cố 。 不bất 能năng 讀đọc 誦tụng 。 而nhi 不bất 惜tích 財tài 寶bảo 。 雇cố 人nhân 書thư 寫tả 。 盡tận 心tâm 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 意ý 與dữ 讀đọc 誦tụng 者giả 同đồng 。 故cố 亦diệc 得đắc 功công 德đức 。

人nhân 不bất 能năng 得đắc 便tiện

者giả 。 諸chư 天thiên 守thủ 護hộ 。 是thị 事sự 難nan 信tín 。 故cố 佛Phật 以dĩ 菩Bồ 提Đề 樹thụ 為ví 喻dụ 。 佛Phật 以dĩ 般Bát 若Nhã 力lực 故cố 。 於ư 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 無vô 上thượng 道Đạo 氣khí 勢thế 故cố 。 其kỳ 處xứ 猶do 有hữu 威uy 德đức 。 眾chúng 生sanh 入nhập 中trung 。 眾chúng 惡ác 不bất 得đắc 其kỳ 便tiện 。 何hà 況huống 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 諸chư 佛Phật 之chi 母mẫu 。 善thiện 男nam 子tử 盡tận 心tâm 供cúng 養dường 。 而nhi 無vô 功công 德đức 。

【# 經Kinh 】#

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 書thư 寫tả 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 若nhược 有hữu 人nhân 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 若nhược 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 若nhược 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 是thị 二nhị 何hà 者giả 得đắc 福phước 多đa 。

佛Phật 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

我ngã 還hoàn 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 我ngã 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 如như 佛Phật 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 及cập 得đắc 是thị 身thân 。 從tùng 何hà 道đạo 學học 。 得đắc 是thị 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 得đắc 是thị 身thân 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

佛Phật 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 學học 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 及cập 相tướng 好hảo 身thân 。

佛Phật 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 佛Phật 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 學học 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 不bất 以dĩ 是thị 身thân 名danh 為vi 佛Phật 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 是thị 佛Phật 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 以dĩ 是thị 故cố 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 是thị 佛Phật 身thân 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 所sở 依y 處xứ 。 佛Phật 因nhân 是thị 身thân 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 善thiện 男nam 子tử 當đương 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

是thị 身thân 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 所sở 依y 處xứ 。 是thị 故cố 我ngã 涅Niết 槃Bàn 後hậu 舍xá 利lợi 。 當đương 得đắc 供cúng 養dường 。

復phục 次thứ 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 若nhược 聞văn 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 。 親thân 近cận 。 讀đọc 誦tụng 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 。 擣đảo 香hương 。 澤trạch 香hương 。 幢tràng 蓋cái 。 伎kỹ 樂nhạc 。 恭cung 敬kính 。 供cúng 養dường 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 則tắc 為vi 供cúng 養dường 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

以dĩ 是thị 故cố 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 書thư 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 受thọ 持trì 。 親thân 近cận 。 讀đọc 誦tụng 。 說thuyết 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 乃nãi 至chí 伎kỹ 樂nhạc 。 若nhược 復phục 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 起khởi 塔tháp 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 乃nãi 至chí 伎kỹ 樂nhạc 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 書thư 。 持trì 。 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 乃nãi 至chí 伎kỹ 樂nhạc 。 是thị 人nhân 得đắc 福phước 多đa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 生sanh 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 生sanh 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 一nhất 切thiết 禪thiền 定định 。 一nhất 切thiết 陀đà 羅la 尼ni 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 家gia 成thành 就tựu 。 色sắc 成thành 就tựu 。 資tư 生sanh 之chi 物vật 成thành 就tựu 。 眷quyến 屬thuộc 成thành 就tựu 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 成thành 就tựu 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 婆Bà 羅La 門Môn 大đại 姓tánh 。 居cư 士sĩ 大đại 家gia 。 皆giai 從tùng 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 乃nãi 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 天Thiên 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 乃nãi 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 諸chư 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 皆giai 從tùng 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。

爾nhĩ 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 不bất 供cúng 養dường 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 恭cung 敬kính 。 不bất 尊tôn 重trọng 。 不bất 讚tán 歎thán 。 為vi 不bất 知tri 供cúng 養dường 。 多đa 所sở 利lợi 益ích 耶da 。

佛Phật 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 幾kỷ 所sở 人nhân 信tín 佛Phật 不bất 壞hoại 。 信tín 法pháp 。 信tín 僧Tăng 不bất 壞hoại 。 幾kỷ 所sở 人nhân 於ư 佛Phật 無vô 疑nghi 。 於ư 法pháp 。 於ư 僧Tăng 無vô 疑nghi 。 幾kỷ 所sở 人nhân 於ư 佛Phật 決quyết 了liễu 。 於ư 法pháp 。 於ư 僧Tăng 決quyết 了liễu 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 於ư 佛Phật 。 法pháp 。 僧Tăng 不bất 壞hoại 信tín 少thiểu 。 於ư 佛Phật 。 法pháp 。 僧Tăng 無vô 疑nghi 。 決quyết 了liễu 亦diệc 少thiểu 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 幾kỷ 所sở 人nhân 得đắc 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 八bát 解giải 脫thoát 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 六lục 神thần 通thông 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 幾kỷ 所sở 人nhân 斷đoạn 三tam 結kết 故cố 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。 幾kỷ 所sở 人nhân 斷đoạn 三tam 結kết 。 亦diệc 婬dâm 瞋sân 癡si 薄bạc 故cố 。 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 道Đạo 。 幾kỷ 所sở 人nhân 斷đoạn 五ngũ 下hạ 分phần/phân 結kết 。 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 道Đạo 。 幾kỷ 所sở 人nhân 斷đoạn 五ngũ 上thượng 分phần/phân 結kết 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 幾kỷ 所sở 人nhân 求cầu 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 幾kỷ 所sở 人nhân 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 少thiểu 所sở 人nhân 得đắc 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 乃nãi 至chí 少thiểu 所sở 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

佛Phật 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 少thiểu 所sở 人nhân 信tín 佛Phật 不bất 壞hoại 。 信tín 法pháp 不bất 壞hoại 。 信tín 僧Tăng 不bất 壞hoại 。 少thiểu 所sở 人nhân 於ư 佛Phật 無vô 疑nghi 。 於ư 法pháp 無vô 疑nghi 。 於ư 僧Tăng 無vô 疑nghi 。 少thiểu 所sở 人nhân 於ư 佛Phật 決quyết 了liễu 。 於ư 法pháp 決quyết 了liễu 。 於ư 僧Tăng 決quyết 了liễu 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 亦diệc 少thiểu 所sở 人nhân 得đắc 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 八bát 解giải 脫thoát 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 六lục 神thần 通thông 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 亦diệc 少thiểu 所sở 人nhân 斷đoạn 三tam 結kết 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斷đoạn 三tam 結kết 亦diệc 婬dâm 瞋sân 癡si 薄bạc 。 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 斷đoạn 五ngũ 下hạ 分phần/phân 結kết 。 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 。 斷đoạn 五ngũ 上thượng 分phần/phân 結kết 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 少thiểu 所sở 人nhân 求cầu 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 於ư 是thị 中trung 亦diệc 少thiểu 所sở 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 於ư 發phát 心tâm 中trung 亦diệc 少thiểu 所sở 人nhân 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 眾chúng 生sanh 前tiền 世thế 不bất 見kiến 佛Phật 。 不bất 聞văn 法Pháp 。 不bất 供cúng 養dường 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 不bất 布bố 施thí 。 不bất 持trì 戒giới 。 不bất 忍nhẫn 辱nhục 。 不bất 精tinh 進tấn 。 不bất 禪thiền 定định 。 無vô 智trí 慧tuệ 。 不bất 聞văn 內nội 空không 。 外ngoại 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 亦diệc 不bất 聞văn 。 不bất 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 亦diệc 不bất 聞văn 。 不bất 修tu 諸chư 三tam 昧muội 門môn 。 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 亦diệc 不bất 聞văn 。 不bất 修tu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 當đương 知tri 少thiểu 所sở 眾chúng 生sanh 信tín 佛Phật 不bất 壞hoại 。 信tín 法pháp 不bất 壞hoại 。 信tín 僧Tăng 不bất 壞hoại 。 乃nãi 至chí 少thiểu 所sở 眾chúng 生sanh 求cầu 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 於ư 是thị 中trung 少thiểu 所sở 眾chúng 生sanh 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 於ư 發phát 心tâm 中trung 少thiểu 所sở 眾chúng 生sanh 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 於ư 是thị 中trung 亦diệc 少thiểu 所sở 眾chúng 生sanh 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 。 見kiến 東đông 方phương 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 眾chúng 生sanh 發phát 心tâm 。 行hành 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 是thị 眾chúng 生sanh 遠viễn 離ly 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 若nhược 一nhất 。 若nhược 二nhị 住trụ 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 。 多đa 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 南nam 。 西tây 。 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 。 上thượng 下hạ 。 亦diệc 如như 是thị 。

以dĩ 是thị 故cố 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 心tâm 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 應ưng 聞văn 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 應ưng 受thọ 持trì 。 親thân 近cận 。 讀đọc 誦tụng 。 說thuyết 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 受thọ 持trì 。 親thân 近cận 。 讀đọc 誦tụng 。 說thuyết 。 正chánh 憶ức 念niệm 已dĩ 。 應ưng 書thư 經Kinh 卷quyển 。 恭cung 敬kính 。 供cúng 養dường 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 香hương 華hoa 。 瓔anh 珞lạc 乃nãi 至chí 伎kỹ 樂nhạc 。

諸chư 餘dư 善thiện 法Pháp 。 入nhập 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 者giả 。 亦diệc 應ưng 聞văn 。 受thọ 持trì 乃nãi 至chí 正chánh 憶ức 念niệm 。 何hà 等đẳng 是thị 諸chư 餘dư 善thiện 法Pháp 。 所sở 謂vị 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 內nội 空không 。 外ngoại 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 諸chư 三tam 昧muội 門môn 。 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 諸chư 善thiện 法Pháp 。 皆giai 入nhập 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 是thị 亦diệc 應ưng 聞văn 。 受thọ 持trì 乃nãi 至chí 正chánh 憶ức 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 當đương 如như 是thị 念niệm 。

佛Phật 本bổn 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 如như 是thị 行hành 。 如như 是thị 學học 。 所sở 謂vị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 內nội 空không 。 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 諸chư 三tam 昧muội 門môn 。 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 佛Phật 法pháp 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 應ưng 隨tùy 學học 。

何hà 以dĩ 故cố 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 我ngã 等đẳng 所sở 尊tôn 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 諸chư 餘dư 善thiện 法Pháp 。 亦diệc 是thị 我ngã 等đẳng 所sở 尊tôn 。 此thử 是thị 諸chư 佛Phật 法Pháp 印ấn 。 諸chư 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 阿A 羅La 漢Hán 。 阿A 那Na 含Hàm 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 法Pháp 印ấn 。 諸chư 佛Phật 學học 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 得đắc 度độ 彼bỉ 岸ngạn 。 諸chư 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 阿A 羅La 漢Hán 。 阿A 那Na 含Hàm 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 亦diệc 學học 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 智trí 。 得đắc 度độ 彼bỉ 岸ngạn 。

以dĩ 是thị 故cố 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 若nhược 佛Phật 在tại 世thế 。 若nhược 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 應ưng 依y 止chỉ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 亦diệc 應ưng 依y 止chỉ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 及cập 一nhất 切thiết 世thế 間gian 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 所sở 可khả 依y 止chỉ 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

佛Phật 已dĩ 種chủng 種chủng 讚tán 般Bát 若Nhã 功công 德đức 。 今kim 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 何hà 故cố 以dĩ 舍xá 利lợi 校giáo 般Bát 若Nhã 。 功công 德đức 多đa 少thiểu 。

答đáp 曰viết 。

信tín 根căn 多đa 者giả 。 憙hí 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 慧tuệ 根căn 多đa 者giả 。 好hảo/hiếu 讀đọc 誦tụng 經Kinh 法pháp 。 是thị 故cố 問vấn 。

有hữu 人nhân 書thư 經kinh 供cúng 養dường 。 有hữu 人nhân 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 何hà 所sở 為vi 多đa 。

華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 。

等đẳng 義nghĩa 。 如như 先tiên 說thuyết 。

於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà

者giả 。 四tứ 事sự 答đáp 中trung 。 此thử 是thị 反phản 問vấn 答đáp 。 是thị 故cố 佛Phật 即tức 反phản 問vấn 。 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 或hoặc 有hữu 人nhân 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 得đắc 福phước 德đức 多đa 。 或hoặc 有hữu 人nhân 供cúng 養dường 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 福phước 德đức 亦diệc 多đa 。 隨tùy 人nhân 心tâm 故cố 。 佛Phật 不bất 得đắc 一nhất 定định 答đáp 。 是thị 故cố 反phản 問vấn 。

從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 生sanh 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật

者giả 。 後hậu 品phẩm 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 。

無vô 方phương 便tiện 智trí 慧tuệ 。 布bố 施thí 迴hồi 向hướng 。 不bất 名danh 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。

十thập 八bát 空không 即tức 是thị 智trí 慧tuệ 。 智trí 慧tuệ 因nhân 緣duyên 故cố 。 生sanh 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 雖tuy 非phi 盡tận 是thị 智trí 慧tuệ 。 以dĩ 性tánh 同đồng 故cố 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 為vi 主chủ 。 是thị 故cố 言ngôn 。

從tùng 般Bát 若Nhã 生sanh

行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 於ư 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 等đẳng 通thông 達đạt 。 若nhược 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 實thật 相tướng 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。

若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 則tắc 無vô 罪tội 無vô 福phước 。 何hà 用dụng 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 若nhược 諸chư 法pháp 實thật 有hữu 相tương/tướng 。 不bất 應ưng 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 先tiên 已dĩ 有hữu 故cố 。

若nhược 眾chúng 生sanh 是thị 常thường 。 則tắc 譬thí 如như 虛hư 空không 。 亦diệc 無vô 死tử 者giả 。 若nhược 無vô 常thường 。 神thần 則tắc 隨tùy 身thân 滅diệt 。 亦diệc 無vô 後hậu 世thế 罪tội 福phước 。 若nhược 無vô 眾chúng 生sanh 。 何hà 有hữu 殺sát 罪tội 。 如như 是thị 亦diệc 無vô 不bất 殺sát 生sanh 戒giới 等đẳng 。

若nhược 得đắc 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 實thật 相tướng 法pháp 。 則tắc 不bất 墮đọa 有hữu 無vô 二nhị 邊biên 。 用dụng 中trung 道đạo 通thông 達đạt 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 等đẳng 。 以dĩ 此thử 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 等đẳng 果quả 報báo 故cố 。 有hữu 剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 乃nãi 至chí 諸chư 佛Phật 。

問vấn 曰viết 。

閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 多đa 貪tham 利lợi 福phước 德đức 。 何hà 以dĩ 不bất 供cúng 養dường 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

答đáp 曰viết 。

智trí 人nhân 少thiểu 故cố 。 不bất 知tri 供cúng 養dường 。 般Bát 若Nhã 無vô 咎cữu 。 譬thí 如như 金kim 寶bảo 。 盲manh 者giả 不bất 識thức 。

以dĩ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 但đãn 信tín 三Tam 尊Tôn 者giả 少thiểu 。 何hà 況huống 知tri 而nhi 能năng 行hành 。

佛Phật 欲dục 令linh 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 自tự 說thuyết 。 故cố 反phản 問vấn 。

有hữu 幾kỷ 許hứa 人nhân 於ư 三Tam 尊Tôn 。 得đắc 不bất 壞hoại 信tín

等đẳng 。

問vấn 曰viết 。

不bất 壞hoại 信tín 。 無vô 疑nghi 。 決quyết 了liễu 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 佛Phật 莊trang 嚴nghiêm 種chủng 種chủng 說thuyết 。 開khai 悟ngộ 人nhân 心tâm 故cố 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

於ư 三Tam 寶Bảo 中trung 。 得đắc 不bất 壞hoại 信tín 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 以dĩ 無vô 疑nghi 故cố 。 何hà 以dĩ 知tri 無vô 疑nghi 。 以dĩ 決quyết 了liễu 故cố 。

問vấn 曰viết 。

無vô 疑nghi 。 決quyết 了liễu 有hữu 何hà 異dị 。

答đáp 曰viết 。

初sơ 信tín 三Tam 寶Bảo 故cố 是thị 無vô 疑nghi 。 智trí 慧tuệ 究cứu 竟cánh 故cố 是thị 決quyết 了liễu 。 譬thí 如như 渡độ 水thủy 。 初sơ 入nhập 是thị 無vô 疑nghi 。 出xuất 彼bỉ 岸ngạn 是thị 決quyết 了liễu 。

三tam 分phần/phân 聖thánh 戒giới 力lực 故cố 信tín 不bất 壞hoại 。 四tứ 分phần/phân 力lực 故cố 是thị 無vô 疑nghi 。 正chánh 見kiến 分phần/phân 力lực 故cố 是thị 決quyết 了liễu 。

復phục 次thứ 。 見kiến 諦Đế 道đạo 中trung 是thị 不bất 壞hoại 信tín 。 思tư 惟duy 道đạo 中trung 是thị 無vô 疑nghi 。 無Vô 學Học 道đạo 中trung 是thị 決quyết 了liễu 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。

是thị 三tam 事sự 。 得đắc 何hà 果quả 報báo 。 從tùng 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 至chí 六lục 神thần 通thông 。 是thị 有hữu 為vi 果quả 。 三tam 結kết 盡tận 乃nãi 至chí 煩phiền 惱não 及cập 習tập 盡tận 。 是thị 無vô 為vi 果quả 。 得đắc 如như 是thị 等đẳng 果quả 報báo 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 有hữu 報báo 生sanh 知tri 他tha 心tâm 。 亦diệc 曾tằng 以dĩ 天thiên 耳nhĩ 聞văn 。 諸chư 道đạo 差sai 別biệt 。 又hựu 以dĩ 是thị 大đại 菩Bồ 薩Tát 利lợi 根căn 。 入nhập 觀quán 眾chúng 生sanh 心tâm 三tam 昧muội 故cố 。 得đắc 知tri 諸chư 道đạo 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 答đáp 佛Phật 。

深thâm 信tín 者giả 少thiểu 。 從tùng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 乃nãi 至chí 初sơ 發phát 。 心tâm 求cầu 佛Phật 道Đạo 轉chuyển 少thiểu 。 轉chuyển 少thiểu 故cố 不bất 知tri 供cúng 養dường 般Bát 若Nhã 。 何hà 以dĩ 故cố 少thiểu 。 前tiền 世thế 生sanh 死tử 中trung 。 不bất 聞văn 三Tam 寶Bảo 名danh 。 乃nãi 至chí 不bất 聞văn 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 名danh 。

佛Phật 欲dục 證chứng 上thượng 事sự 故cố 說thuyết 。

我ngã 今kim 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 眾chúng 生sanh 。 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 。 離ly 般Bát 若Nhã 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 若nhược 一nhất 。 若nhược 二nhị 住trụ 阿a 毘tỳ 跋bạt 致trí 地địa 。

諸chư 餘dư 善thiện 法Pháp 。 入nhập 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật

者giả 。 是thị 諸chư 餘dư 經kinh 。 所sở 謂vị 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 《# 密mật 迹tích 經kinh 》# 等đẳng 。

十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 中trung 義nghĩa 同đồng 般Bát 若Nhã 者giả 。 雖tuy 不bất 名danh 為vi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經kinh 。 然nhiên 義nghĩa 理lý 即tức 同đồng 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 亦diệc 學học 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 得đắc 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。

答đáp 曰viết 。

此thử 中trung 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 等đẳng 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 此thử 非phi 獨độc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 三tam 乘thừa 共cộng 有hữu 。 各các 隨tùy 分phần/phân 學học 。

【# 經Kinh 】#

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 為vì 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 作tác 七thất 寶bảo 塔tháp 。 高cao 一nhất 由do 旬tuần 。 天thiên 香hương 。 天thiên 華hoa 。 天thiên 瓔anh 珞lạc 。 天thiên 擣đảo 香hương 。 天thiên 澤trạch 香hương 。 天thiên 衣y 。 天thiên 幢tràng 蓋cái 。 天thiên 伎kỹ 樂nhạc 。 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 從tùng 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 甚thậm 多đa 。 甚thậm 多đa 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 聞văn 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 。 親thân 近cận 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 不bất 離ly 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 。 亦diệc 供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 若nhược 花hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 。 擣đảo 香hương 。 澤trạch 香hương 。 幢tràng 蓋cái 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 福phước 德đức 多đa 。

佛Phật 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 憍kiêu 尸thi 迦ca 。

置trí 一nhất 七thất 寶bảo 塔tháp 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 滿mãn 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 皆giai 高cao 一nhất 由do 旬tuần 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 。 幢tràng 蓋cái 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 如như 前tiền 供cúng 養dường 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 復phục 置trí 一nhất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 滿mãn 中trung 七thất 寶bảo 塔tháp 。 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 滿mãn 四tứ 天thiên 下hạ 。 皆giai 高cao 一nhất 由do 旬tuần 。 供cúng 養dường 如như 前tiền 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 其kỳ 福phước 多đa 不phủ 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。

甚thậm 多đa 。 甚thậm 多đa 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 書thư 持trì 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 復phục 置trí 四tứ 天thiên 下hạ 。 滿mãn 中trung 七thất 寶bảo 塔tháp 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 滿mãn 小tiểu 千thiên 世thế 界giới 。 皆giai 高cao 一nhất 由do 旬tuần 。 供cúng 養dường 如như 前tiền 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 其kỳ 福phước 多đa 不phủ 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。

甚thậm 多đa 。 甚thậm 多đa 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 書thư 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 受thọ 持trì 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

憍kiêu 尸thi 迦ca 。 復phục 置trí 小tiểu 千thiên 世thế 界giới 。 滿mãn 中trung 七thất 寶bảo 塔tháp 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 滿mãn 二nhị 千thiên 中trung 世thế 界giới 。 皆giai 高cao 一nhất 由do 旬tuần 。 供cúng 養dường 如như 前tiền 。 不bất 如như 供cúng 養dường 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

復phục 置trí 二nhị 千thiên 中trung 世thế 界giới 七thất 寶bảo 塔tháp 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 皆giai 高cao 一nhất 由do 旬tuần 。 盡tận 形hình 壽thọ 供cúng 養dường 。 天thiên 華hoa 。 天thiên 香hương 。 天thiên 瓔anh 珞lạc 乃nãi 至chí 天thiên 伎kỹ 樂nhạc 。 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 甚thậm 多đa 。 甚thậm 多đa 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 書thư 。 持trì 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

復phục 置trí 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 中trung 七thất 寶bảo 塔tháp 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 各các 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 恭cung 敬kính 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。 花hoa 香hương 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 書thư 持trì 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 正chánh 憶ức 念niệm 。 不bất 離ly 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 。 亦diệc 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 是thị 人nhân 得đắc 福phước 甚thậm 多đa 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 人nhân 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 為vi 供cúng 養dường 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 佛Phật 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 十thập 方phương 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 佛Phật 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 各các 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 高cao 一nhất 由do 旬tuần 。 是thị 人nhân 若nhược 一nhất 劫kiếp 。 若nhược 減giảm 一nhất 劫kiếp 。 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

甚thậm 多đa 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。

若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 書thư 持trì 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 正chánh 憶ức 念niệm 。 亦diệc 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 讚tán 歎thán 。 華hoa 香hương 乃nãi 至chí 。 伎kỹ 樂nhạc 供cúng 養dường 。 其kỳ 福phước 大đại 多đa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世Thế 尊Tôn 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 皆giai 入nhập 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 所sở 謂vị 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。

空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 四Tứ 諦Đế 。

苦Khổ 諦Đế 。 集Tập 諦Đế 。 滅Diệt 諦Đế 。 道Đạo 諦Đế 。 六lục 神thần 通thông 。 八bát 解giải 脫thoát 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 諸chư 三tam 昧muội 門môn 。 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 道đạo 種chủng 智trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 名danh 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 印ấn 。 是thị 法pháp 中trung 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 及cập 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 學học 是thị 法pháp 印ấn 。 得đắc 度độ 彼bỉ 岸ngạn 。

【# 論luận 】#

釋thích 曰viết 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 聞văn 。 受thọ 持trì 。 誦tụng 讀đọc 等đẳng 。 有hữu 無vô 量lượng 功công 德đức 。 更cánh 欲dục 說thuyết 故cố 。 以dĩ 現hiện 事sự 譬thí 喻dụ 證chứng 之chi 。

人nhân 見kiến 土thổ/độ 塔tháp 高cao 大đại 。 即tức 時thời 生sanh 心tâm 。 謂vị 是thị 塔tháp 主chủ 福phước 德đức 極cực 大đại 。 何hà 況huống 七thất 寶bảo 起khởi 塔tháp 。 高cao 一nhất 由do 旬tuần 。 是thị 故cố 佛Phật 以dĩ 塔tháp 為ví 喻dụ 。

問vấn 曰viết 。

是thị 塔tháp 為vi 實thật 。 為vi 假giả 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 欲dục 使sử 人nhân 解giải 知tri 分phân 別biệt 福phước 德đức 多đa 小tiểu 故cố 。 作tác 是thị 譬thí 喻dụ 。 不bất 應ưng 問vấn 其kỳ 虛hư 實thật 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

有hữu 實thật 。 有hữu 假giả 。 如như 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 有hữu 國quốc 王vương 名danh 吉cát 梨lê 姞# 。

爾nhĩ 時thời 人nhân 壽thọ 二nhị 萬vạn 歲tuế 。 是thị 王vương 為vì 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 故cố 。 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 高cao 五ngũ 十thập 里lý 。 又hựu 過quá 去khứ 世thế 。 有hữu 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 名danh 德đức 主chủ 。 一nhất 日nhật 起khởi 五ngũ 百bách 塔tháp 。 高cao 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 此thử 言ngôn 。

滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới

是thị 事sự 假giả 喻dụ 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

皆giai 是thị 實thật 有hữu 。 如như 小tiểu 國quốc 王vương 隨tùy 力lực 。 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 大đại 王vương 能năng 起khởi 一nhất 由do 旬tuần 七thất 寶bảo 塔tháp 。 或hoặc 過quá 一nhất 由do 旬tuần 。 小tiểu 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 能năng 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 滿mãn 四tứ 天thiên 下hạ 。 大đại 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 能năng 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 過quá 四tứ 天thiên 下hạ 。 梵Phạm 天Thiên 王Vương 主chủ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 是thị 佛Phật 弟đệ 子tử 。 能năng 心tâm 生sanh 變biến 化hóa 。 起khởi 塔tháp 高cao 至chí 梵Phạm 天Thiên 。 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 諸chư 三tam 昧muội 門môn 。 深thâm 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 能năng 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。

滿mãn

者giả 。 舉cử 其kỳ 多đa 故cố 。 不bất 言ngôn 間gian 不bất 容dung 間gian 。

後hậu 言ngôn

一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh

者giả 。 施thí 主chủ 多đa 故cố 福phước 德đức 多đa 。

佛Phật 是thị 中trung 自tự 說thuyết 得đắc 福phước 因nhân 緣duyên 。

十Thập 善Thiện 道Đạo 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 皆giai 攝nhiếp 在tại 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。

和hòa 合hợp 是thị 法pháp 。 名danh 為vi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

是thị 般Bát 若Nhã 中trung 。 但đãn 出xuất 生sanh 佛Phật 。 尚thượng 應ưng 當đương 供cúng 養dường 。 何hà 況huống 出xuất 生sanh 三tam 乘thừa 及cập 人nhân 天thiên 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 。 皆giai 因nhân 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 有hữu 而nhi 不bất 供cúng 養dường 。

舍xá 利lợi 是thị 無vô 記ký 法pháp 。 是thị 諸chư 善thiện 法Pháp 所sở 依y 止chỉ 處xứ 故cố 。 後hậu 乃nãi 能năng 與dữ 人nhân 果quả 報báo 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 時thời 得đắc 果quả 。 後hậu 亦diệc 得đắc 報báo 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 述Thuật 誠Thành 品Phẩm 第đệ 三tam 十thập 三tam

【# 經Kinh 】#

爾nhĩ 時thời

佛Phật 告cáo 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 是thị 諸chư 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 書thư 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 持trì 經Kinh 卷quyển 受thọ 學học 。 親thân 近cận 。 讀đọc 誦tụng 。 說thuyết 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 加gia 復phục 供cúng 養dường 華hoa 香hương 。 瓔anh 珞lạc 。 擣đảo 香hương 。 澤trạch 香hương 。 幢tràng 蓋cái 。 伎kỹ 樂nhạc 。 當đương 得đắc 無vô 量lượng 無vô 數số 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 。 無vô 邊biên 福phước 德đức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 內nội 空không 乃nãi 至chí 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 諸chư 佛Phật 五ngũ 眼nhãn 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 道đạo 種chủng 智trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 乘Thừa 。 佛Phật 乘thừa 。 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 生sanh 。

以dĩ 是thị 故cố 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。

善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 書thư 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 受thọ 持trì 經Kinh 卷quyển 。 親thân 近cận 。 讀đọc 誦tụng 。 說thuyết 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 加gia 復phục 供cúng 養dường 華hoa 香hương 。 乃nãi 至chí 伎kỹ 樂nhạc 。 過quá 出xuất 前tiền 供cúng 養dường 七thất 寶bảo 塔tháp 。 百bách 分phần 。 千thiên 分phần 。 千thiên 億ức 萬vạn 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 若nhược 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 在tại 於ư 世thế 者giả 。 佛Phật 寶bảo 。 法Pháp 寶bảo 。 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 寶bảo 。 終chung 不bất 滅diệt 。 若nhược 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 在tại 於ư 世thế 者giả 。 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 皆giai 現hiện 於ư 世thế 。 若nhược 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 在tại 於ư 世thế 者giả 。 世thế 間gian 便tiện 有hữu 。 剎sát 利lợi 大đại 姓tánh 。 婆Bà 羅La 門Môn 大đại 姓tánh 。 居cư 士sĩ 大đại 家gia 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 乃nãi 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 諸chư 天thiên 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 乃nãi 至chí 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 上thượng 佛Phật 道Đạo 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。

【# 論luận 】#

釋thích 曰viết 。

上thượng 帝Đế 釋Thích 答đáp 佛Phật 。 言ngôn 。

供cúng 養dường 般Bát 若Nhã 。 福phước 德đức 甚thậm 多đa 。

更cánh 有hữu 大đại 天thiên 。 以dĩ 帝Đế 釋Thích 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 故cố 。 所sở 說thuyết 或hoặc 錯thác 。 是thị 以dĩ 佛Phật 印ấn 可khả 所sở 說thuyết 。 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 相tương/tướng 。 一nhất 切thiết 諸chư 觀quán 滅diệt 。 語ngữ 言ngôn 道đạo 斷đoạn 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 如như 虛hư 空không 相tướng 。 今kim 何hà 以dĩ 說thuyết 。

般Bát 若Nhã 在tại 世thế 者giả 。 三Tam 寶Bảo 不bất 滅diệt 。

答đáp 曰viết 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 體thể 性tánh 。 有hữu 佛Phật 。 無vô 佛Phật 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。

此thử 言ngôn

在tại 世thế

者giả 。 所sở 謂vị 般Bát 若Nhã 經Kinh 卷quyển 。 可khả 修tu 習tập 讀đọc 誦tụng 者giả 。 是thị 因nhân 中trung 說thuyết 果quả 。

譬thí 如như 井tỉnh 深thâm 。 綆# 短đoản 不bất 及cập 。 便tiện 言ngôn 失thất 井tỉnh 。 井tỉnh 實thật 不bất 失thất 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 實thật 相tướng 如như 深thâm 井tỉnh 。 經Kinh 卷quyển 名danh 為vi 綆# 。 行hành 者giả 不bất 能năng 書thư 寫tả 。 修tu 習tập 故cố 言ngôn 滅diệt 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 說thuyết 三Tam 寶Bảo 。 盡tận 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 人nhân 善thiện 法Pháp 。 何hà 以dĩ 復phục 言ngôn 。

般Bát 若Nhã 在tại 世thế 者giả 。 世thế 間gian 有hữu 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 乃nãi 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

答đáp 曰viết 。

此thử 諸chư 法pháp 及cập 諸chư 道đạo 。 皆giai 廣quảng 解giải 三Tam 寶Bảo 中trung 義nghĩa 。

佛Phật 寶bảo 者giả 。 佛Phật 法Pháp 所sở 攝nhiếp 無Vô 學Học 五ngũ 眾chúng 。 法Pháp 寶bảo 者giả 。 第đệ 三tam 諦đế 。 所sở 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 除trừ 四tứ 沙Sa 門Môn 所sở 攝nhiếp 學học 。 無Vô 學Học 功công 德đức 。 餘dư 殘tàn 辟Bích 支Chi 佛Phật 功công 德đức 。 菩Bồ 薩Tát 功công 德đức 。 僧Tăng 寶bảo 者giả 。 四tứ 向hướng 。 四Tứ 果Quả 。 學học 。 無Vô 學Học 五ngũ 眾chúng 。

餘dư 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 四tứ 禪thiền 。 四tứ 無vô 量lượng 等đẳng 。 皆giai 是thị 道đạo 方phương 便tiện 門môn 。 是thị 故cố 別biệt 說thuyết 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 七thất