大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 49
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 發Phát 趣Thú 品Phẩm 第đệ 二nhị 十thập (# 卷quyển 四tứ 十thập 九cửu )#

龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

【# 經Kinh 】#

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

汝nhữ 問vấn 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 大Đại 乘Thừa 發phát 趣thú 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 從tùng 一nhất 地Địa 至chí 一nhất 地Địa 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 大Đại 乘Thừa 發phát 趣thú 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 一nhất 地Địa 至chí 一nhất 地Địa 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 來lai 去khứ 相tướng 。 亦diệc 無vô 有hữu 法pháp 。 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 。 若nhược 至chí 若nhược 不bất 至chí 。 諸chư 法pháp 相tướng 不bất 滅diệt 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 諸chư 地địa 不bất 念niệm 。 不bất 思tư 惟duy 而nhi 修tu 治trị 地địa 業nghiệp 。 亦diệc 不bất 見kiến 地địa 。

何hà 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 治trị 地địa 業nghiệp 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 初Sơ 地Địa 時thời 。 行hành 十thập 事sự 。

一nhất 者giả 。 深thâm 心tâm 堅kiên 固cố 。 是thị 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 二nhị 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 等đẳng 心tâm 。 眾chúng 生sanh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 三tam 者giả 。 布bố 施thí 。 與dữ 人nhân 。 受thọ 人nhân 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 四tứ 者giả 。 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 亦diệc 不bất 自tự 高cao 。 五ngũ 者giả 。 求cầu 法Pháp 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 六lục 者giả 。 常thường 出xuất 家gia 。 家gia 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 七thất 者giả 。 愛ái 樂nhạo 佛Phật 身thân 。 相tướng 好hảo 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 八bát 者giả 。 演diễn 出xuất 法pháp 教giáo 。 諸chư 法pháp 分phân 別biệt 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 九cửu 者giả 。 破phá 憍kiêu 慢mạn 法pháp 。 生sanh 慧tuệ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 十thập 者giả 。 實thật 語ngữ 。 諸chư 語ngữ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 如như 是thị 初Sơ 地Địa 中trung 住trụ 。 修tu 治trị 十thập 事sự 治trị 地địa 業nghiệp 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 二nhị 地địa 中trung 。 常thường 念niệm 八bát 法pháp 。 何hà 等đẳng 八bát 。 一nhất 者giả 。 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 者giả 。 知tri 恩ân 報báo 恩ân 。 三tam 者giả 。 住trụ 忍nhẫn 辱nhục 。 四tứ 者giả 。 受thọ 歡hoan 喜hỷ 。 五ngũ 者giả 。 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 六lục 者giả 。 入nhập 大đại 悲bi 心tâm 。 七thất 者giả 。 信tín 師sư 恭cung 敬kính 諮tư 受thọ 。 八bát 者giả 。 勤cần 求cầu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 二nhị 地địa 中trung 。 應ưng 滿mãn 足túc 八bát 法pháp 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 三tam 地địa 中trung 行hành 五ngũ 法pháp 。 何hà 等đẳng 五ngũ 。 一nhất 者giả 。 多đa 學học 問vấn 無vô 厭yếm 足túc 。 二nhị 者giả 。 淨tịnh 法Pháp 施thí 亦diệc 不bất 自tự 高cao 。 三tam 者giả 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 國quốc 。 土thổ/độ 亦diệc 不bất 自tự 高cao 。 四tứ 者giả 。 受thọ 世thế 間gian 無vô 量lượng 勤cần 苦khổ 。 不bất 以dĩ 為vi 厭yếm 。 五ngũ 者giả 。 住trụ 慚tàm 愧quý 處xứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 三tam 地địa 中trung 。 應ưng 滿mãn 足túc 五ngũ 法pháp 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 四tứ 地địa 中trung 。 應ưng 受thọ 行hành 不bất 捨xả 十thập 法pháp 。 何hà 等đẳng 十thập 。 一nhất 者giả 。 不bất 捨xả 阿a 練luyện 若nhã 住trú 處xứ 。 二nhị 者giả 。 少thiểu 欲dục 。 三tam 者giả 。 知tri 足túc 。 四tứ 者giả 。 不bất 捨xả 頭đầu 陀đà 功công 德đức 。 五ngũ 者giả 。 不bất 捨xả 戒giới 。 六lục 者giả 。 穢uế 惡ác 諸chư 欲dục 。 七thất 者giả 。 厭yếm 世thế 間gian 心tâm 。 八bát 者giả 。 捨xả 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 九cửu 者giả 。 心tâm 不bất 沒một 。 十thập 者giả 。 不bất 惜tích 一nhất 切thiết 物vật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 第đệ 四Tứ 地Địa 。 中trung 不bất 捨xả 十thập 法pháp 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 五ngũ 地địa 中trung 。 遠viễn 離ly 十thập 二nhị 法pháp 。 何hà 等đẳng 十thập 二nhị 。 一nhất 者giả 。 遠viễn 離ly 親thân 白bạch 衣y 。 二nhị 者giả 。 遠viễn 離ly 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 三tam 者giả 。 遠viễn 離ly 慳san 惜tích 他tha 家gia 。 四tứ 者giả 。 遠viễn 離ly 無vô 益ích 談đàm 處xứ 。 五ngũ 者giả 。 遠viễn 離ly 瞋sân 恚khuể 。 六lục 者giả 。 遠viễn 離ly 自tự 大đại 。 七thất 者giả 。 遠viễn 離ly 蔑miệt 人nhân 。 八bát 者giả 。 遠viễn 離ly 十thập 不bất 善thiện 道đạo 。 九cửu 者giả 。 遠viễn 離ly 大đại 慢mạn 。 十thập 者giả 。 遠viễn 離ly 自tự 用dụng 。 十thập 一nhất 者giả 。 遠viễn 離ly 顛điên 倒đảo 。 十thập 二nhị 者giả 。 遠viễn 離ly 婬dâm 。 怒nộ 。 癡si 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 五ngũ 地địa 中trung 遠viễn 離ly 十thập 二nhị 事sự 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 六lục 地địa 中trung 。 當đương 具cụ 足túc 六lục 法pháp 。 何hà 等đẳng 六lục 。 所sở 謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 有hữu 六lục 法Pháp 。 所sở 不bất 應ưng 為vi 。 何hà 等đẳng 六lục 。 一nhất 者giả 。 不bất 作tác 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 意ý 。 二nhị 者giả 。 布bố 施thí 不bất 應ưng 生sanh 憂ưu 心tâm 。 三tam 者giả 。 見kiến 有hữu 所sở 索sách 心tâm 不bất 沒một 。 四tứ 者giả 。 所sở 有hữu 物vật 布bố 施thí 。 五ngũ 者giả 。 布bố 施thí 之chi 後hậu 心tâm 不bất 悔hối 。 六lục 者giả 。 不bất 疑nghi 深thâm 法Pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 六lục 地địa 中trung 應ưng 滿mãn 具cụ 六lục 法pháp 。 遠viễn 離ly 六lục 法pháp 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 七thất 地địa 中trung 。 二nhị 十thập 法pháp 所sở 不bất 應ưng 著trước 。 何hà 等đẳng 二nhị 十thập 。 一nhất 者giả 。 不bất 著trước 我ngã 。 二nhị 者giả 。 不bất 著trước 眾chúng 生sanh 。 三tam 者giả 。 不bất 著trước 壽thọ 命mạng 。 四tứ 者giả 。 不bất 著trước 眾chúng 數số 乃nãi 至chí 知tri 者giả 見kiến 者giả 。 五ngũ 者giả 。 不bất 著trước 斷đoạn 見kiến 。 六lục 者giả 。 不bất 著trước 常thường 見kiến 。 七thất 者giả 。 不bất 應ưng 作tác 相tương/tướng 。 八bát 者giả 。 不bất 應ưng 作tác 因nhân 見kiến 。 九cửu 者giả 。 不bất 著trước 名danh 色sắc 。 十thập 者giả 。 不bất 著trước 五ngũ 眾chúng 。 十thập 一nhất 者giả 。 不bất 著trước 十thập 八bát 界giới 。 十thập 二nhị 者giả 。 不bất 著trước 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 三tam 者giả 。 不bất 著trước 三tam 界giới 。 十thập 四tứ 者giả 。 不bất 作tác 著trước 處xứ 。 十thập 五ngũ 者giả 。 不bất 作tác 所sở 期kỳ 處xứ 。 十thập 六lục 者giả 。 不bất 作tác 依y 處xứ 。 十thập 七thất 者giả 。 不bất 著trước 依y 佛Phật 見kiến 。 十thập 八bát 者giả 。 不bất 著trước 依y 法pháp 見kiến 。 十thập 九cửu 者giả 。 不bất 著trước 依y 僧Tăng 見kiến 。 二nhị 十thập 者giả 。 不bất 著trước 依y 戒giới 見kiến 。 是thị 二nhị 十thập 法pháp 所sở 不bất 應ưng 著trước 。

復phục 有hữu 二nhị 十thập 法pháp 。 應ưng 具cụ 足túc 滿mãn 。 何hà 等đẳng 二nhị 十thập 。 一nhất 者giả 。 具cụ 足túc 空không 。 二nhị 者giả 。 無vô 相tướng 證chứng 。 三tam 者giả 。 知tri 無vô 作tác 。 四tứ 者giả 。 三tam 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 。 五ngũ 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 具cụ 足túc 慈từ 悲bi 智trí 。 六lục 者giả 。 不bất 念niệm 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 七thất 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 等đẳng 觀quán 。 是thị 中trung 亦diệc 不bất 著trước 。 八bát 者giả 。 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 是thị 事sự 亦diệc 不bất 念niệm 。 九cửu 者giả 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 十thập 者giả 。 無vô 生sanh 智trí 。 十thập 一nhất 者giả 。 說thuyết 諸chư 法pháp 一nhất 相tương/tướng 。 十thập 二nhị 者giả 。 破phá 分phân 別biệt 相tương/tướng 。 十thập 三tam 者giả 。 轉chuyển 憶ức 想tưởng 。 十thập 四tứ 者giả 。 轉chuyển 見kiến 。 十thập 五ngũ 者giả 。 轉chuyển 煩phiền 惱não 。 十thập 六lục 者giả 。 等đẳng 定định 慧tuệ 地địa 。 十thập 七thất 者giả 。 調điều 意ý 。 十thập 八bát 者giả 。 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 十thập 九cửu 者giả 。 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 二nhị 十thập 者giả 。 不bất 染nhiễm 愛ái 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 七thất 地địa 中trung 。 應ưng 具cụ 足túc 二nhị 十thập 法pháp 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 八bát 地địa 中trung 。 應ưng 具cụ 足túc 五ngũ 法pháp 。 何hà 等đẳng 五ngũ 。 順thuận 入nhập 眾chúng 生sanh 心tâm 。 遊du 戲hí 諸chư 神thần 通thông 。 觀quán 諸chư 佛Phật 國quốc 。 如như 所sở 見kiến 佛Phật 國quốc 。 自tự 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 國quốc 。 如như 實thật 觀quán 佛Phật 身thân 。 自tự 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 身thân 。 是thị 名danh 五ngũ 法Pháp 具cụ 足túc 滿mãn 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 八bát 地địa 中trung 。 復phục 具cụ 足túc 五ngũ 法pháp 。 何hà 等đẳng 五ngũ 。 知tri 上thượng 下hạ 諸chư 根căn 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 入nhập 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 常thường 入nhập 三tam 昧muội 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 所sở 應ưng 善thiện 根căn 受thọ 身thân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 八bát 地địa 中trung 。 具cụ 足túc 五ngũ 法pháp 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 九cửu 地địa 中trung 。 應ưng 具cụ 足túc 十thập 二nhị 法pháp 。 何hà 等đẳng 十thập 二nhị 。 受thọ 無vô 邊biên 世thế 界giới 。 所sở 度độ 之chi 分phần 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 如như 是thị 願nguyện 。 知tri 諸chư 天thiên 龍long 。 夜dạ 叉xoa 。 犍kiền 闥thát 婆bà 語ngữ 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 處xử 胎thai 成thành 就tựu 。 家gia 成thành 就tựu 。 所sở 生sanh 成thành 就tựu 。 姓tánh 成thành 就tựu 。 眷quyến 屬thuộc 成thành 就tựu 。 出xuất 生sanh 成thành 就tựu 。 出xuất 家gia 成thành 就tựu 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 樹thụ 成thành 就tựu 。 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 。 功công 德đức 成thành 滿mãn 具cụ 足túc 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 九cửu 地địa 中trung 。 應ưng 具cụ 足túc 十thập 二nhị 法pháp 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 知tri 如như 佛Phật 。

爾nhĩ 時thời 慧Tuệ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 深thâm 心tâm 治trị 地địa 業nghiệp 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 。 集tập 諸chư 善thiện 根căn 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 深thâm 心tâm 治trị 地địa 業nghiệp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 等đẳng 心tâm 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 。 生sanh 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 所sở 謂vị 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 。 是thị 名danh 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 等đẳng 心tâm 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 修tu 布bố 施thí 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 施thí 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 是thị 名danh 修tu 布bố 施thí 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。

佛Phật 言ngôn 。

能năng 教giáo 入nhập 薩Tát 婆Bà 若Nhã 中trung 住trụ 。 如như 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 親thân 近cận 諮tư 受thọ 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 是thị 名danh 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 求cầu 法Pháp 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 求cầu 法Pháp 。 不bất 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 是thị 名danh 求cầu 法Pháp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 常thường 出xuất 家gia 治trị 地địa 業nghiệp 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 世thế 世thế 不bất 雜tạp 心tâm 。 佛Phật 法Pháp 中trung 出xuất 家gia 。 無vô 能năng 障chướng 礙ngại 者giả 。 是thị 名danh 常thường 出xuất 家gia 治trị 地địa 業nghiệp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 愛ái 樂nhạo 佛Phật 身thân 治trị 地địa 業nghiệp 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 見kiến 佛Phật 身thân 相tướng 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 終chung 不bất 離ly 念niệm 佛Phật 。 是thị 名danh 愛ái 樂nhạo 佛Phật 身thân 治trị 地địa 業nghiệp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 演diễn 出xuất 法pháp 教giáo 治trị 地địa 業nghiệp 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 佛Phật 現hiện 在tại 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 初sơ 。 中trung 。 後hậu 善thiện 。 妙diệu 義nghĩa 好hảo/hiếu 語ngữ 。 淨tịnh 潔khiết 純thuần 具cụ 。 所sở 謂vị 修tu 妬đố 路lộ 乃nãi 至chí 。 優Ưu 婆Bà 提Đề 舍Xá 。 是thị 名danh 演diễn 出xuất 法pháp 教giáo 治trị 地địa 業nghiệp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 破phá 於ư 憍kiêu 慢mạn 治trị 地địa 業nghiệp 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 破phá 是thị 憍kiêu 慢mạn 故cố 。 終chung 不bất 生sanh 下hạ 賤tiện 家gia 。 是thị 名danh 破phá 於ư 憍kiêu 慢mạn 治trị 地địa 業nghiệp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 實thật 語ngữ 治trị 地địa 業nghiệp 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 如như 所sở 說thuyết 。 隨tùy 說thuyết 行hành 。 是thị 名danh 實thật 語ngữ 治trị 地địa 業nghiệp 。

是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 初Sơ 地Địa 中trung 。 修tu 行hành 十thập 事sự 治trị 地địa 業nghiệp 。

【# 論luận 】#

釋thích 曰viết 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 上thượng 問vấn

摩ma 訶ha 衍diễn

佛Phật 種chủng 種chủng 答đáp 。

摩ma 訶ha 衍diễn 相tương/tướng

上thượng 又hựu 問vấn 。

發phát 趣thú 大Đại 乘Thừa

者giả 。 今kim 答đáp 。

發phát 趣thú 大Đại 乘Thừa 相tương/tướng

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 乘thừa 是thị 乘thừa 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 無vô 動động 無vô 發phát 。 法pháp 性tánh 常thường 住trụ 故cố 。 又hựu 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 故cố 。 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 還hoàn 修tu 諸chư 善thiện 法Pháp 。 更cánh 求cầu 勝thắng 地địa 而nhi 不bất 取thủ 地địa 相tương/tướng 。 亦diệc 不bất 見kiến 此thử 地địa 。

問vấn 曰viết 。

應ưng 答đáp

發phát 趣thú 大Đại 乘Thừa

何hà 以dĩ 說thuyết 。

發phát 趣thú 地địa

答đáp 曰viết 。

大Đại 乘Thừa 即tức 是thị 地địa 。 地địa 有hữu 十thập 分phần/phân 。 從tùng 初Sơ 地Địa 至chí 二nhị 地địa 。 是thị 名danh 。

發phát 趣thú

譬thí 如như 乘thừa 馬mã 趣thú 象tượng 。 捨xả 馬mã 乘thừa 象tượng 。 乘thừa 象tượng 趣thú 龍long 。 捨xả 象tượng 乘thừa 龍long 。

問vấn 曰viết 。

此thử 中trung 是thị 何hà 等đẳng 十Thập 地Địa 。

答đáp 曰viết 。

地địa 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 但đãn 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 二nhị 者giả 。 共cộng 地địa 。

共cộng 地địa 者giả 。 所sở 謂vị 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 。 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。

但đãn 菩Bồ 薩Tát 地Địa 者giả 。 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 離ly 垢cấu 地địa 。 有hữu 光quang 地địa 。 增tăng 曜diệu 地địa 。 難nan 勝thắng 地địa 。 現hiện 在tại 地địa 。 深thâm 入nhập 地địa 。 不bất 動động 地địa 。 善thiện 根căn 地địa 。 法pháp 雲vân 地địa 。

此thử 地địa 相tương/tướng 。 如như 《# 十Thập 地Địa 經kinh 》# 中trung 廣quảng 說thuyết 。

入nhập 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 行hành 十thập 法pháp 。 深thâm 心tâm 乃nãi 至chí 實thật 語ngữ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 雖tuy 知tri 。 為vì 斷đoạn 眾chúng 生sanh 疑nghi 故cố 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 。

云vân 何hà 是thị 深thâm 心tâm 。

佛Phật 答đáp 。

應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 。 集tập 諸chư 善thiện 根căn 。

薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 初sơ 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 意ý 。 作tác 是thị 願nguyện 。

我ngã 於ư 未vị 來lai 。 世thế 當đương 作tác 佛Phật 。

是thị 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 意ý 。 即tức 是thị 應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm 。

應ưng

者giả 。 繫hệ 心tâm 願nguyện 我ngã 當đương 作tác 佛Phật 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 利lợi 根căn 。 大đại 集tập 福phước 德đức 。 諸chư 煩phiền 惱não 薄bạc 。 過quá 去khứ 罪tội 業nghiệp 少thiểu 。 發phát 意ý 即tức 得đắc 深thâm 心tâm 。

深thâm 心tâm

者giả 。 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 道Đạo 。 世thế 世thế 於ư 世thế 間gian 心tâm 薄bạc 。 是thị 名danh 。

應ưng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 心tâm

所sở 作tác 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 若nhược 布bố 施thí 。 若nhược 持trì 戒giới 。 若nhược 修tu 定định 等đẳng 。 不bất 求cầu 今kim 世thế 後hậu 世thế 福phước 樂lạc 。 壽thọ 命mạng 。 安an 隱ẩn 。 但đãn 為vì 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 譬thí 如như 慳san 貪tham 人nhân 無vô 因nhân 緣duyên 。 乃nãi 至chí 一nhất 錢tiền 不bất 施thí 。 貪tham 惜tích 積tích 聚tụ 。 但đãn 望vọng 增tăng 長trưởng 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 福phước 德đức 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 不bất 向hướng 餘dư 事sự 。 但đãn 愛ái 惜tích 積tích 集tập 。 向hướng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

問vấn 曰viết 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 未vị 知tri 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 不bất 得đắc 其kỳ 味vị 。 云vân 何hà 能năng 得đắc 深thâm 心tâm 。

答đáp 曰viết 。

我ngã 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 此thử 人nhân 若nhược 利lợi 根căn 。 諸chư 煩phiền 惱não 薄bạc 。 福phước 德đức 純thuần 厚hậu 。 不bất 樂nhạo 世thế 間gian 。 雖tuy 未vị 聞văn 讚tán 歎thán 大Đại 乘Thừa 。 猶do 不bất 樂nhạo 世thế 間gian 。 何hà 況huống 已dĩ 聞văn 。

如như 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 娶thú 金kim 色sắc 女nữ 為vi 妻thê 。 心tâm 不bất 愛ái 樂nhạo 。 棄khí 捨xả 出xuất 家gia 。

又hựu 如như 耶da 舍xá 長trưởng 者giả 子tử 。 中trung 夜dạ 見kiến 眾chúng 婇thể 女nữ 。 皆giai 如như 死tử 狀trạng 。 捨xả 直trực 十thập 萬vạn 兩lượng 金kim 寶bảo 屐kịch 於ư 水thủy 岸ngạn 邊biên 。 直trực 渡độ 趣thú 佛Phật 。

如như 是thị 等đẳng 諸chư 貴quý 人nhân 。 國quốc 王vương 。 厭yếm 捨xả 五ngũ 欲dục 者giả 無vô 數số 。 何hà 況huống 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 說thuyết 佛Phật 道Đạo 種chủng 種chủng 功công 德đức 因nhân 緣duyên 。 而nhi 不bất 即tức 時thời 發phát 心tâm 深thâm 入nhập 。 如như 後hậu 〈# 薩tát 陀đà 波ba 崙lôn 品phẩm 〉# 中trung 。 長trưởng 者giả 女nữ 聞văn 讚tán 。 歎thán 佛Phật 功công 德đức 。 即tức 時thời 捨xả 家gia 。 詣nghệ 曇đàm 無vô 竭kiệt 所sở 。

復phục 次thứ 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 成thành 就tựu 純thuần 熟thục 故cố 。 能năng 得đắc 是thị 深thâm 心tâm 。 譬thí 如như 小tiểu 兒nhi 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 情tình 根căn 。 未vị 成thành 就tựu 故cố 。 不bất 別biệt 五ngũ 塵trần 。 不bất 識thức 好hảo 醜xú 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 未vị 成thành 就tựu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 識thức 善thiện 惡ác 。 不bất 知tri 縛phược 解giải 。 愛ái 樂nhạo 五ngũ 欲dục 。 沒một 於ư 邪tà 見kiến 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 成thành 就tựu 者giả 。 乃nãi 能năng 識thức 別biệt 善thiện 惡ác 。 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 猶do 尚thượng 愛ái 樂nhạo 。 況huống 無vô 上thượng 道Đạo 而nhi 不bất 深thâm 念niệm 。 初sơ 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 已dĩ 於ư 世thế 間gian 最tối 上thượng 。 何hà 況huống 成thành 就tựu 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 始thỉ 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 氣khí 味vị 故cố 。 能năng 生sanh 深thâm 心tâm 。 如như 人nhân 閉bế 在tại 幽u 闇ám 。 微vi 隙khích 見kiến 光quang 。 心tâm 則tắc 踊dũng 躍dược 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。

眾chúng 人nhân 獨độc 得đắc 見kiến 如như 是thị 光quang 明minh

欣hân 悅duyệt 愛ái 樂nhạo 。 即tức 生sanh 深thâm 心tâm 。 念niệm 是thị 光quang 明minh 。 方phương 便tiện 求cầu 出xuất 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 宿túc 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 閉bế 在tại 十thập 二nhị 入nhập 無vô 明minh 黑hắc 闇ám 獄ngục 中trung 。 所sở 有hữu 知tri 見kiến 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 聞văn 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 少thiểu 得đắc 氣khí 味vị 。 深thâm 念niệm 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

我ngã 當đương 云vân 何hà 。 於ư 此thử 六lục 情tình 獄ngục 得đắc 出xuất 。 如như 諸chư 佛Phật 聖thánh 人nhân 。

復phục 次thứ 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 隨tùy 願nguyện 所sở 行hành 。 以dĩ 是thị 故cố 生sanh 深thâm 心tâm 。

深thâm 心tâm

者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 中trung 愛ái 。 無vô 如như 愛ái 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 愛ái 。 無vô 如như 愛ái 佛Phật 。 又hựu 深thâm 入nhập 悲bi 心tâm 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 深thâm 心tâm 相tương/tướng 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 常thường 行hành 是thị 心tâm 。

於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 等đẳng 心tâm

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 是thị 深thâm 心tâm 已dĩ 。 等đẳng 心tâm 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 常thường 情tình 。 愛ái 其kỳ 所sở 親thân 。 惡ác 其kỳ 所sở 憎tăng 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 深thâm 心tâm 故cố 。 怨oán 親thân 平bình 等đẳng 。 視thị 之chi 無vô 二nhị 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 。

等đẳng 心tâm 者giả 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 是thị 。

菩Bồ 薩Tát 見kiến 眾chúng 生sanh 受thọ 樂lạc 。 則tắc 生sanh 慈từ 。 喜hỷ 心tâm 。 作tác 是thị 願nguyện 。

我ngã 當đương 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 得đắc 佛Phật 樂nhạo/nhạc/lạc 。

若nhược 見kiến 眾chúng 生sanh 受thọ 苦khổ 。 則tắc 生sanh 悲bi 心tâm 愍mẫn 之chi 。 作tác 是thị 願nguyện 。

我ngã 當đương 拔bạt 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 苦khổ 。

若nhược 見kiến 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 則tắc 生sanh 捨xả 心tâm 。 作tác 是thị 願nguyện 。

我ngã 當đương 令linh 眾chúng 生sanh 。 捨xả 愛ái 憎tăng 心tâm 。

四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 餘dư 義nghĩa 。 如như 先tiên 說thuyết 。

捨xả 心tâm

者giả 。 捨xả 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 捨xả 財tài 行hành 施thí 。 二nhị 者giả 。 捨xả 結kết 得đắc 道Đạo 。 此thử 以dĩ 除trừ 慳san 為vi 捨xả 。 與dữ 第đệ 二nhị 捨xả 結kết 作tác 因nhân 緣duyên 。 至chí 七thất 地địa 中trung 乃nãi 能năng 捨xả 結kết 。

問vấn 曰viết 。

捨xả 相tương/tướng 有hữu 種chủng 種chủng 。 內nội 外ngoại 。 輕khinh 重trọng 。 財tài 施thí 。 法Pháp 施thí 。 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 等đẳng 。 佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 。 但đãn 說thuyết 無vô 分phân 別biệt 憶ức 想tưởng 出xuất 世thế 間gian 施thí 。

答đáp 曰viết 。

布bố 施thí 雖tuy 有hữu 種chủng 種chủng 相tương/tướng 。 但đãn 說thuyết 大đại 者giả 不bất 取thủ 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 著trước 。 亦diệc 以dĩ 此thử 教giáo 。 菩Bồ 薩Tát 布bố 施thí 。 令linh 如như 佛Phật 法Pháp 不bất 著trước 。 此thử 中trung 應ưng 廣quảng 說thuyết 無vô 。 分phân 別biệt 布bố 施thí 。 餘dư 布bố 施thí 相tương/tướng 。 處xứ 處xứ 已dĩ 種chủng 種chủng 說thuyết 。

近cận 善Thiện 知Tri 識Thức

義nghĩa 。 如như 先tiên 說thuyết 。

求cầu 法Pháp

者giả 。

法pháp

有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 者giả 。 諸chư 法pháp 中trung 無vô 上thượng 。 所sở 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 者giả 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 方phương 便tiện 。 八bát 聖thánh 道Đạo 。 三tam 者giả 。 一nhất 切thiết 善thiện 語ngữ 實thật 語ngữ 。 助trợ 八bát 聖thánh 道Đạo 者giả 。 所sở 謂vị 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 法pháp 眾chúng 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 四tứ 藏tạng 。 所sở 謂vị 阿a 含hàm 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 。 毘tỳ 尼ni 。 雜tạp 藏tạng 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 諸chư 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經Kinh 。 皆giai 名danh 為vi 。

法pháp

此thử 中trung

求cầu 法Pháp

者giả 。 書thư 寫tả 。 誦tụng 讀đọc 。 正chánh 憶ức 念niệm 。 如như 是thị 等đẳng 治trị 眾chúng 生sanh 心tâm 病bệnh 故cố 。 集tập 諸chư 法pháp 藥dược 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。

如như 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 本bổn 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 名danh 曰viết 樂Nhạo 法Pháp 。

時thời 世thế 無vô 佛Phật 。 不bất 聞văn 善thiện 語ngữ 。 四tứ 方phương 求cầu 法Pháp 。 精tinh 勤cần 不bất 懈giải 。 了liễu 不bất 能năng 得đắc 。

爾nhĩ 時thời 魔ma 變biến 作tác 婆Bà 羅La 門Môn 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。

我ngã 有hữu 佛Phật 所sở 說thuyết 一nhất 偈kệ 。 汝nhữ 能năng 以dĩ 皮bì 為vi 紙chỉ 。 以dĩ 骨cốt 為vi 筆bút 。 以dĩ 血huyết 為vi 墨mặc 。 書thư 寫tả 此thử 偈kệ 。 當đương 以dĩ 與dữ 汝nhữ 。 樂nhạo 法Pháp 即tức 時thời 自tự 念niệm 。

我ngã 世thế 世thế 喪táng 身thân 無vô 數số 。 不bất 得đắc 是thị 利lợi 。 即tức 自tự 剝bác 皮bì 。 曝bộc 之chi 令linh 乾can 。 欲dục 書thư 其kỳ 偈kệ 。 魔ma 便tiện 滅diệt 身thân 。 是thị 時thời 。 佛Phật 知tri 其kỳ 至chí 心tâm 。 即tức 從tùng 下hạ 方phương 踊dũng 出xuất 。 為vi 說thuyết 深thâm 法Pháp 。 即tức 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。

又hựu 如như 薩tát 陀đà 波ba 崙lôn 苦khổ 行hạnh 求cầu 法Pháp 。

如như 釋Thích 迦Ca 文Văn 菩Bồ 薩Tát 。 五ngũ 百bách 釘đinh/đính 釘đinh/đính 身thân 。 為vì 求cầu 法Pháp 故cố 。

又hựu 如như 金kim 堅kiên 王vương 。 割cát 身thân 五ngũ 百bách 處xứ 為vi 燈đăng 炷chú 。 投đầu 巖nham 入nhập 火hỏa 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 苦khổ 行hạnh 。 難nan 行hành 。 為vi 眾chúng 生sanh 求cầu 法Pháp 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 自tự 說thuyết 求cầu 法Pháp 相tương/tướng 。

為vì 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 不bất 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。

常thường 出xuất 家gia

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 在tại 家gia 有hữu 種chủng 種chủng 罪tội 因nhân 緣duyên 。

我ngã 若nhược 在tại 家gia 。 自tự 不bất 能năng 得đắc 。 行hành 清thanh 淨tịnh 行hành 。 何hà 能năng 令linh 人nhân 得đắc 諸chư 淨tịnh 行hạnh 。 若nhược 隨tùy 在tại 家gia 法pháp 。 則tắc 有hữu 鞭tiên 杖trượng 等đẳng 。 苦khổ 惱não 眾chúng 生sanh 。 若nhược 隨tùy 善thiện 法Pháp 行hành 。 則tắc 破phá 居cư 家gia 法pháp 。

籌trù 量lượng 二nhị 事sự 。

我ngã 今kim 不bất 出xuất 家gia 者giả 。 死tử 時thời 俱câu 亦diệc 當đương 捨xả 。 今kim 自tự 遠viễn 離ly 。 福phước 德đức 為vi 大đại 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

一nhất 切thiết 國quốc 王vương 。 及cập 諸chư 貴quý 人nhân 。 力lực 勢thế 如như 天thiên 。 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 未vị 已dĩ 。 死tử 強cưỡng 奪đoạt 之chi 。 我ngã 今kim 為vì 眾chúng 。 生sanh 故cố 捨xả 家gia 。 持trì 清thanh 淨tịnh 戒giới 。 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 具cụ 足túc 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 因nhân 緣duyên 。

此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 世thế 世thế 。 不bất 雜tạp 心tâm 出xuất 家gia 。

不bất 雜tạp 心tâm

者giả 。 不bất 於ư 九cửu 十thập 六lục 種chủng 道đạo 中trung 出xuất 家gia 。 但đãn 於ư 佛Phật 道Đạo 中trung 出xuất 家gia 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 道Đạo 中trung 有hữu 二nhị 種chủng 正chánh 見kiến 。

世thế 間gian 正chánh 見kiến 。 出xuất 世thế 間gian 正chánh 見kiến 故cố 。

愛ái 樂nhạo 佛Phật 身thân

者giả 。 聞văn 種chủng 種chủng 讚tán 佛Phật 功công 德đức 。

十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 慧Tuệ 。 又hựu 見kiến 佛Phật 身thân 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 隨tùy 形hình 好hảo 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 天thiên 人nhân 供cúng 養dường 。 無vô 有hữu 厭yếm 足túc 。 自tự 知tri 。

我ngã 當đương 來lai 世thế 。 亦diệc 當đương 如như 是thị 。

假giả 令linh 無vô 得đắc 佛Phật 因nhân 緣duyên 。 猶do 尚thượng 愛ái 樂nhạo 。 何hà 況huống 當đương 得đắc 。 而nhi 不bất 愛ái 樂nhạo 。 得đắc 是thị 深thâm 心tâm 愛ái 樂nhạo 佛Phật 故cố 。 世thế 世thế 常thường 得đắc 值trị 佛Phật 。

演diễn 出xuất 法pháp 教giáo

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 如như 上thượng 求cầu 法Pháp 已dĩ 。 為vì 眾chúng 生sanh 演diễn 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 在tại 家gia 者giả 。 多đa 以dĩ 財tài 施thí 。 出xuất 家gia 者giả 。 愛ái 佛Phật 情tình 重trọng/trùng 。 常thường 以dĩ 法Pháp 施thí 。 若nhược 佛Phật 在tại 世thế 。 若nhược 不bất 在tại 世thế 。 善thiện 住trụ 持trì 戒giới 。 不bất 求cầu 名danh 利lợi 。 等đẳng 心tâm 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。

讚tán 歎thán 檀đàn 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 。

初sơ 善thiện

分phân 別biệt 讚tán 歎thán 持trì 戒giới 。 名danh 為vi 。

中trung 善thiện

是thị 二nhị 法pháp 果quả 報báo 。 若nhược 生sanh 諸chư 佛Phật 國quốc 。 若nhược 作tác 大đại 天thiên 。 名danh 為vi 。

後hậu 善thiện

復phục 次thứ 。 見kiến 三tam 界giới 。 五ngũ 受thọ 眾chúng 身thân 多đa 苦khổ 惱não 。 則tắc 生sanh 厭yếm 離ly 心tâm 。 名danh 為vi 。

初sơ 善thiện

棄khí 捨xả 居cư 家gia 。 為vi 身thân 離ly 故cố 。 名danh 為vi 。

中trung 善thiện

為vi 心tâm 離ly 煩phiền 惱não 故cố 。 名danh 為vi 。

後hậu 善thiện

解giải 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 名danh 為vi 。

初sơ 善thiện

說thuyết 辟Bích 支Chi 佛Phật 乘Thừa 。 名danh 為vi 。

中trung 善thiện

宣tuyên 暢sướng 大Đại 乘Thừa 。 名danh 為vi 。

後hậu 善thiện

妙diệu 義nghĩa 好hảo/hiếu 語ngữ

者giả 。 三tam 種chủng 語ngữ 。

雖tuy 復phục 辭từ 妙diệu 而nhi 義nghĩa 味vị 淺thiển 薄bạc 。 雖tuy 義nghĩa 理lý 深thâm 妙diệu 而nhi 辭từ 不bất 具cụ 足túc 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 。

妙diệu 義nghĩa 好hảo/hiếu 語ngữ

離ly 三tam 毒độc 垢cấu 故cố 。 但đãn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 不bất 雜tạp 非phi 法pháp 。 是thị 名danh 。

清thanh 淨tịnh

八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 備bị 故cố 。 名danh 為vi 。

具cụ 足túc

修tu 多đa 羅la 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 如như 先tiên 說thuyết 。

破phá 憍kiêu 慢mạn

者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 出xuất 家gia 持trì 戒giới 。 說thuyết 法Pháp 能năng 斷đoạn 眾chúng 疑nghi 。 或hoặc 時thời 自tự 恃thị 。 而nhi 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 是thị 時thời 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 剃thế 頭đầu 著trước 染nhiễm 衣y 。 持trì 鉢bát 乞khất 食thực 。 此thử 是thị 破phá 憍kiêu 慢mạn 法pháp 。 我ngã 云vân 何hà 於ư 中trung 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。

又hựu 此thử 憍kiêu 慢mạn 。 在tại 人nhân 心tâm 中trung 。 則tắc 覆phú 沒một 功công 德đức 。 人nhân 所sở 不bất 愛ái 。 惡ác 聲thanh 流lưu 布bố 。 後hậu 身thân 常thường 生sanh 弊tệ 惡ác 畜súc 生sanh 中trung 。 若nhược 生sanh 人nhân 中trung 。 卑ty 鄙bỉ 下hạ 賤tiện 。 知tri 是thị 憍kiêu 慢mạn 有hữu 如như 是thị 無vô 量lượng 過quá 罪tội 。 破phá 是thị 憍kiêu 慢mạn 。 為vi 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 故cố 。 如như 人nhân 求cầu 財tài 。 猶do 尚thượng 謙khiêm 遜tốn 下hạ 意ý 。 何hà 況huống 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 以dĩ 破phá 憍kiêu 慢mạn 故cố 。 常thường 生sanh 尊tôn 貴quý 。 終chung 不bất 在tại 下hạ 賤tiện 家gia 生sanh 。

實thật 語ngữ

者giả 。 是thị 諸chư 善thiện 之chi 本bổn 。 生sanh 天thiên 因nhân 緣duyên 。 人nhân 所sở 信tín 受thọ 。 行hành 是thị 實thật 語ngữ 者giả 。 不bất 假giả 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 學học 問vấn 。 但đãn 修tu 實thật 語ngữ 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 。 實thật 語ngữ 者giả 。 如như 說thuyết 隨tùy 行hành 。

問vấn 曰viết 。

口khẩu 業nghiệp 有hữu 四tứ 種chủng 。 何hà 以dĩ 但đãn 說thuyết 。

實thật 語ngữ

答đáp 曰viết 。

佛Phật 法Pháp 中trung 貴quý 實thật 故cố 。 說thuyết 實thật 餘dư 皆giai 攝nhiếp 。 四Tứ 諦Đế 實thật 故cố 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 與dữ 眾chúng 生sanh 共cộng 事sự 。 惡ác 口khẩu 。 綺ỷ 語ngữ 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 或hoặc 時thời 有hữu 。 妄vọng 語ngữ 罪tội 重trọng 故cố 。 初Sơ 地Địa 應ưng 捨xả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 初Sơ 地Địa 。 未vị 能năng 具cụ 足túc 行hành 此thử 四tứ 業nghiệp 故cố 。 但đãn 說thuyết 。

實thật 語ngữ

第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 。 則tắc 能năng 具cụ 足túc 。

問vấn 曰viết 。

初Sơ 地Địa 中trung 何hà 以dĩ 但đãn 說thuyết 十thập 事sự 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。 諸chư 法pháp 中trung 得đắc 自tự 在tại 。 知tri 是thị 十thập 法pháp 。 能năng 成thành 初Sơ 地Địa 。 譬thí 如như 良lương 醫y 。 善thiện 知tri 藥dược 草thảo 種chủng 數số 。 若nhược 五ngũ 若nhược 十thập 。 足túc 能năng 破phá 病bệnh 。 是thị 中trung 不bất 應ưng 難nạn/nan 其kỳ 多đa 少thiểu 。 初Sơ 地Địa 竟cánh )# 。

【# 經Kinh 】#

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 戒giới 清thanh 淨tịnh 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 念niệm 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 及cập 諸chư 破phá 戒giới 障chướng 佛Phật 道Đạo 法Pháp 。 是thị 名danh 戒giới 清thanh 淨tịnh 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 恩ân 報báo 恩ân 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 乃nãi 至chí 小tiểu 恩ân 尚thượng 不bất 忘vong 。 何hà 況huống 多đa 。 是thị 名danh 知tri 恩ân 報báo 恩ân 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 忍nhẫn 辱nhục 力lực 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 瞋sân 無vô 惱não 。 是thị 名danh 住trụ 忍nhẫn 辱nhục 力lực 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 受thọ 歡hoan 喜hỷ 。

所sở 謂vị 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 此thử 為vi 喜hỷ 。 是thị 名danh 受thọ 歡hoan 喜hỷ 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 念niệm 欲dục 救cứu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 是thị 名danh 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 大đại 悲bi 心tâm 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 念niệm 。

我ngã 為vì 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 故cố 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 劫kiếp 地địa 獄ngục 中trung 受thọ 勤cần 苦khổ 。 乃nãi 至chí 是thị 人nhân 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

如như 是thị 名danh 為vi 。 為vi 一nhất 切thiết 十thập 方phương 。 眾chúng 生sanh 忍nhẫn 苦khổ 。 是thị 名danh 入nhập 大đại 悲bi 心tâm 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 信tín 師sư 恭cung 敬kính 諮tư 受thọ 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 師sư 。 如như 世Thế 尊Tôn 想tưởng 。 是thị 名danh 信tín 師sư 恭cung 敬kính 諮tư 受thọ 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 勤cần 求cầu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 一nhất 心tâm 求cầu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 無vô 異dị 事sự 。 是thị 名danh 勤cần 求cầu 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。

是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 二nhị 地địa 中trung 滿mãn 足túc 八bát 法pháp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 多đa 學học 問vấn 無vô 厭yếm 足túc 。

諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 法pháp 。 若nhược 是thị 此thử 間gian 世thế 界giới 。 若nhược 十thập 方phương 世thế 界giới 。 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 盡tận 欲dục 聞văn 持trì 。 是thị 名danh 多đa 學học 問vấn 無vô 厭yếm 足túc 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 法Pháp 施thí 。

有hữu 所sở 法Pháp 施thí 。 乃nãi 至chí 不bất 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 何hà 況huống 餘dư 事sự 。 是thị 名danh 不bất 求cầu 名danh 利lợi 法Pháp 施thí 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。

以dĩ 諸chư 善thiện 根căn 。 迴hồi 向hướng 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。 是thị 名danh 淨tịnh 佛Phật 世thế 界giới 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 世thế 間gian 無vô 量lượng 勤cần 苦khổ 。 不bất 以dĩ 為vi 厭yếm 。

諸chư 善thiện 根căn 備bị 具cụ 故cố 。 能năng 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 界giới 。 乃nãi 至chí 具cụ 足túc 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 終chung 不bất 疲bì 厭yếm 。 是thị 名danh 受thọ 無vô 量lượng 勤cần 苦khổ 。 不bất 以dĩ 為vi 厭yếm 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 慚tàm 愧quý 處xứ 。

恥sỉ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 意ý 。 是thị 名danh 住trụ 慚tàm 愧quý 處xứ 。

是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 三tam 地địa 中trung 滿mãn 足túc 五ngũ 法pháp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 捨xả 阿a 蘭lan 若nhã 住trú 處xứ 。

能năng 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 是thị 名danh 不bất 捨xả 阿a 蘭lan 若nhã 住trú 處xứ 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 少thiểu 欲dục 。

乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 尚thượng 不bất 欲dục 。 何hà 況huống 餘dư 欲dục 。 是thị 名danh 少thiểu 欲dục 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 知tri 足túc 。

得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 名danh 知tri 足túc 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 捨xả 頭đầu 陀đà 功công 德đức 。

觀quán 諸chư 深thâm 法Pháp 忍nhẫn 。 是thị 名danh 不bất 捨xả 。 頭đầu 陀đà 功công 德đức 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 不bất 捨xả 戒giới 。

不bất 取thủ 戒giới 相tương/tướng 。 是thị 名danh 不bất 捨xả 戒giới 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 穢uế 惡ác 諸chư 欲dục 。

欲dục 心tâm 不bất 生sanh 故cố 。 是thị 名danh 穢uế 惡ác 諸chư 欲dục 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 厭yếm 世thế 間gian 心tâm 。

知tri 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 作tác 故cố 。 是thị 名danh 厭yếm 世thế 間gian 心tâm 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 捨xả 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。

不bất 惜tích 內nội 外ngoại 諸chư 法pháp 故cố 。 是thị 名danh 捨xả 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 沒một 。

二nhị 種chủng 識thức 處xứ 心tâm 不bất 生sanh 故cố 。 是thị 名danh 心tâm 不bất 沒một 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 惜tích 一nhất 切thiết 物vật 。

於ư 一nhất 切thiết 物vật 。 不bất 著trước 不bất 念niệm 。 是thị 名danh 不bất 惜tích 一nhất 切thiết 物vật 。

是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 四Tứ 地Địa 中trung 。 不bất 捨xả 十thập 法pháp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 親thân 白bạch 衣y 。

菩Bồ 薩Tát 出xuất 家gia 所sở 生sanh 。 從tùng 一nhất 佛Phật 界giới 至chí 一nhất 佛Phật 界giới 。 常thường 出xuất 家gia 。 剃thế 頭đầu 。 著trước 染nhiễm 衣y 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 親thân 白bạch 衣y 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。

不bất 共cộng 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 住trụ 。 乃nãi 至chí 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 亦diệc 不bất 生sanh 念niệm 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 慳san 惜tích 他tha 家gia 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 思tư 惟duy 。

我ngã 應ưng 安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 他tha 今kim 助trợ 我ngã 安an 樂lạc 。 云vân 何hà 生sanh 慳san 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 慳san 惜tích 他tha 家gia 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 無vô 益ích 談đàm 處xứ 。

若nhược 有hữu 談đàm 處xứ 。 或hoặc 生sanh 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 我ngã 當đương 遠viễn 離ly 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 無vô 益ích 談đàm 處xứ 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 瞋sân 恚khuể 。

不bất 令linh 瞋sân 心tâm 。 惱não 心tâm 。 鬪đấu 心tâm 得đắc 入nhập 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 瞋sân 恚khuể 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 自tự 大đại 。

所sở 謂vị 不bất 見kiến 內nội 法pháp 故cố 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 自tự 大đại 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 蔑miệt 人nhân 。

所sở 謂vị 不bất 見kiến 外ngoại 法pháp 故cố 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 蔑miệt 人nhân 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 十thập 不bất 善thiện 道đạo 。

是thị 十thập 不bất 善thiện 道đạo 。 能năng 障chướng 八bát 聖thánh 道Đạo 。 何hà 況huống 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 。 十thập 不bất 善thiện 道đạo 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 大đại 慢mạn 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。 見kiến 法pháp 可khả 作tác 大đại 慢mạn 者giả 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 大đại 慢mạn 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 自tự 用dụng 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。 見kiến 是thị 法pháp 可khả 自tự 用dụng 者giả 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 自tự 用dụng 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 顛điên 倒đảo 。

顛điên 倒đảo 處xử 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 顛điên 倒đảo 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 遠viễn 離ly 婬dâm 。 怒nộ 。 癡si 。

婬dâm 。 怒nộ 。 癡si 處xứ 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 婬dâm 。 怒nộ 。 癡si 處xứ 。

是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 五ngũ 地địa 中trung 遠viễn 離ly 十thập 二nhị 法pháp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 六lục 地địa 中trung 具cụ 足túc 六lục 法pháp 。

所sở 謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 諸chư 佛Phật 及cập 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 住trụ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 能năng 度độ 彼bỉ 岸ngạn 。 是thị 名danh 具cụ 足túc 六lục 法pháp 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 作tác 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 意ý 。

作tác 是thị 念niệm 。

聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 意ý 。 非phi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 布bố 施thí 不bất 生sanh 憂ưu 心tâm 。

作tác 是thị 念niệm 。

此thử 非phi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 有hữu 所sở 索sách 心tâm 不bất 沒một 。

作tác 是thị 念niệm 。

此thử 非phi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 有hữu 物vật 布bố 施thí 。

菩Bồ 薩Tát 初sơ 發phát 。 心tâm 時thời 布bố 施thí 。 不bất 言ngôn 是thị 可khả 與dữ 是thị 不bất 可khả 與dữ 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 布bố 施thí 之chi 後hậu 心tâm 不bất 悔hối 。

慈từ 悲bi 力lực 故cố 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 疑nghi 深thâm 法Pháp 。

信tín 功công 德đức 力lực 故cố 。

是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 六lục 地địa 中trung 遠viễn 離ly 六lục 法pháp 。

【# 論luận 】#

者giả 言ngôn 。

戒giới 清thanh 淨tịnh

者giả 。 初Sơ 地Địa 中trung 多đa 行hành 布bố 施thí 。 次thứ 知tri 持trì 戒giới 勝thắng 於ư 布bố 施thí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 持trì 戒giới 則tắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 布bố 施thí 則tắc 不bất 能năng 。 普phổ 周chu 一nhất 切thiết 。 持trì 戒giới 遍biến 滿mãn 無vô 量lượng 。 如như 不bất 殺sát 生sanh 戒giới 。 則tắc 施thí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 命mạng 。 如như 眾chúng 生sanh 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 福phước 德đức 亦diệc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 略lược 說thuyết 諸chư 能năng 破phá 佛Phật 道Đạo 事sự 。 此thử 中trung 皆giai 名danh 破phá 戒giới 。 離ly 是thị 破phá 戒giới 垢cấu 。 皆giai 名danh 清thanh 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 尚thượng 是thị 戒giới 垢cấu 。 何hà 況huống 餘dư 惡ác 。

知tri 恩ân 報báo 恩ân

者giả 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

我ngã 宿túc 世thế 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 應ưng 得đắc 。

或hoặc 言ngôn 。

我ngã 自tự 然nhiên 尊tôn 貴quý 。 汝nhữ 有hữu 何hà 恩ân 。

墮đọa 是thị 邪tà 見kiến 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 當đương 知tri 恩ân 。

眾chúng 生sanh 雖tuy 有hữu 宿túc 世thế 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 。 今kim 世thế 事sự 不bất 和hòa 合hợp 。 則tắc 無vô 由do 得đắc 樂nhạo/nhạc/lạc 。 譬thí 如như 穀cốc 種chủng 在tại 地địa 。 無vô 雨vũ 則tắc 不bất 生sanh 。 不bất 可khả 以dĩ 地địa 能năng 生sanh 穀cốc 故cố 。 言ngôn 雨vũ 無vô 恩ân 。 雖tuy 所sở 受thọ 之chi 物vật 。 是thị 宿túc 世thế 所sở 種chủng 。 供cung 奉phụng 之chi 人nhân 。 敬kính 愛ái 好hảo/hiếu 心tâm 。 豈khởi 非phi 恩ân 分phần/phân 。

復phục 次thứ 。 知tri 恩ân 者giả 。 是thị 大đại 悲bi 之chi 本bổn 。 開khai 善thiện 業nghiệp 初sơ 門môn 。 人nhân 所sở 愛ái 敬kính 。 名danh 譽dự 遠viễn 聞văn 。 死tử 則tắc 生sanh 天thiên 。 終chung 成thành 佛Phật 道Đạo 。 不bất 知tri 恩ân 人nhân 。 甚thậm 於ư 畜súc 生sanh 。

如như 《# 佛Phật 說thuyết 本bổn 生sanh 經kinh 》# 。

有hữu 人nhân 入nhập 山sơn 伐phạt 木mộc 。 迷mê 惑hoặc 失thất 道đạo 。

時thời 值trị 暴bạo 雨vũ 。 日nhật 暮mộ 飢cơ 寒hàn 。 惡ác 虫trùng 毒độc 獸thú 。 欲dục 來lai 侵xâm 害hại 。 是thị 人nhân 入nhập 一nhất 石thạch 窟quật 。 窟quật 中trung 有hữu 一nhất 大đại 熊hùng 。 見kiến 之chi 恐khủng 怖bố 而nhi 出xuất 。 熊hùng 語ngữ 之chi 言ngôn 。

汝nhữ 勿vật 恐khủng 怖bố 。 此thử 舍xá 溫ôn 煖noãn 。 可khả 於ư 中trung 宿túc 。

時thời 連liên 雨vũ 七thất 日nhật 。 常thường 以dĩ 甘cam 果quả 美mỹ 水thủy 。 供cung 給cấp 此thử 人nhân 。 七thất 日nhật 雨vũ 止chỉ 。 熊hùng 將tương 此thử 人nhân 。 示thị 其kỳ 道đạo 逕kính 。 熊hùng 語ngữ 人nhân 言ngôn 。

我ngã 是thị 罪tội 身thân 。 多đa 有hữu 怨oán 家gia 。 若nhược 有hữu 問vấn 者giả 。 莫mạc 言ngôn 見kiến 我ngã 。

人nhân 答đáp 言ngôn 。

爾nhĩ 。

此thử 人nhân 前tiền 行hành 。 見kiến 諸chư 獵liệp 者giả 。 獵liệp 者giả 問vấn 言ngôn 。

汝nhữ 從tùng 何hà 來lai 。 見kiến 有hữu 眾chúng 獸thú 不phủ 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 見kiến 一nhất 大đại 熊hùng 。 此thử 熊hùng 於ư 我ngã 有hữu 恩ân 。 不bất 得đắc 示thị 汝nhữ 。

獵liệp 者giả 言ngôn 。

汝nhữ 是thị 人nhân 。 當đương 以dĩ 人nhân 類loại 相tương 親thân 。 何hà 以dĩ 惜tích 熊hùng 。 今kim 一nhất 失thất 道đạo 。 何hà 時thời 復phục 來lai 。 汝nhữ 示thị 我ngã 者giả 。 與dữ 汝nhữ 多đa 分phần 。

此thử 人nhân 心tâm 變biến 。 即tức 將tương 獵liệp 者giả 示thị 熊hùng 處xứ 所sở 。 獵liệp 者giả 殺sát 熊hùng 。 即tức 以dĩ 多đa 分phần 與dữ 之chi 。 此thử 人nhân 展triển 手thủ 取thủ 肉nhục 。 二nhị 肘trửu 俱câu 墮đọa 。 獵liệp 者giả 言ngôn 。

汝nhữ 有hữu 何hà 罪tội 。

答đáp 言ngôn 。

是thị 熊hùng 看khán 我ngã 。 如như 父phụ 視thị 子tử 。 我ngã 今kim 背bội 恩ân 。 將tương 是thị 此thử 罪tội 。

獵liệp 者giả 恐khủng 怖bố 。 不bất 敢cảm 食thực 肉nhục 。 持trì 施thí 眾chúng 僧Tăng 。

爾nhĩ 時thời 上thượng 座tòa 六Lục 通Thông 阿A 羅La 漢Hán 語ngữ 諸chư 下hạ 座tòa 。

此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 來lai 世thế 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 莫mạc 食thực 此thử 肉nhục 。

即tức 時thời 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 。 王vương 聞văn 此thử 事sự 。 勅sắc 下hạ 國quốc 內nội 。 不bất 知tri 恩ân 人nhân 。 無vô 令linh 住trụ 此thử 。 又hựu 以dĩ 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 讚tán 知tri 恩ân 者giả 。 知tri 恩ân 之chi 義nghĩa 。 遍biến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 人nhân 皆giai 信tín 行hành 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

若nhược 人nhân 有hữu 惡ác 事sự 於ư 我ngã 。 我ngã 猶do 尚thượng 應ưng 度độ 。 何hà 況huống 於ư 我ngã 有hữu 恩ân 。

住trụ 忍nhẫn 辱nhục 力lực

者giả 。 如như 忍Nhẫn 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 廣quảng 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 是thị 忍nhẫn 辱nhục 相tương/tướng 。 此thử 中trung 何hà 以dĩ 但đãn 說thuyết 。

不bất 瞋sân 不bất 惱não

答đáp 曰viết 。

此thử 是thị 忍nhẫn 辱nhục 體thể 。 先tiên 起khởi 瞋sân 心tâm 。 然nhiên 後hậu 身thân 口khẩu 惱não 他tha 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 初sơ 行hành 故cố 。 但đãn 說thuyết 眾chúng 生sanh 忍nhẫn 。 不bất 說thuyết 法Pháp 忍nhẫn 。

受thọ 歡hoan 喜hỷ

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 是thị 持trì 戒giới 故cố 。 身thân 口khẩu 清thanh 淨tịnh 。 知tri 恩ân 忍nhẫn 辱nhục 故cố 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 故cố 。 則tắc 自tự 然nhiên 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 譬thí 如như 人nhân 香hương 湯thang 沐mộc 。 浴dục 著trước 好hảo/hiếu 新tân 衣y 。 瓔anh 珞lạc 莊trang 嚴nghiêm 。 鏡kính 中trung 自tự 觀quán 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 得đắc 是thị 善thiện 法Pháp 自tự 莊trang 嚴nghiêm 。

戒giới 是thị 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 根căn 本bổn 。 我ngã 今kim 得đắc 是thị 淨tịnh 戒giới 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 福phước 德đức 皆giai 應ưng 易dị 得đắc 。 以dĩ 是thị 自tự 喜hỷ 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 是thị 戒giới 忍nhẫn 中trung 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 生sanh 他tha 方phương 佛Phật 前tiền 。 及cập 生sanh 天thiên 上thượng 。 人nhân 中trung 受thọ 樂lạc 。 或hoặc 令linh 得đắc 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 乘Thừa 。 佛Phật 乘thừa 者giả 。 觀quán 眾chúng 生sanh 樂nhạo 著trước 。 如như 長trưởng 者giả 觀quán 小tiểu 兒nhi 共cộng 戲hí 。 亦diệc 與dữ 之chi 同đồng 戲hí 。 更cánh 以dĩ 少thiểu 異dị 物vật 與dữ 之chi 。 令linh 捨xả 前tiền 所sở 好hiếu 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 人nhân 天thiên 福phước 樂lạc 。 漸tiệm 漸tiệm 誘dụ 進tiến 。 令linh 得đắc 三tam 乘thừa 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 。

受thọ 歡hoan 喜hỷ 樂lạc

不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh

者giả 。 善thiện 修tu 集tập 大đại 悲bi 心tâm 。 誓thệ 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 發phát 心tâm 牢lao 固cố 故cố 。 不bất 為vi 諸chư 佛Phật 。 賢hiền 聖thánh 所sở 輕khinh 笑tiếu 故cố 。 恐khủng 負phụ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 不bất 捨xả 。 譬thí 如như 先tiên 許hứa 人nhân 物vật 。 後hậu 若nhược 不bất 與dữ 。 則tắc 是thị 虛hư 妄vọng 罪tội 人nhân 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。

入nhập 大đại 悲bi 心tâm

者giả 。 如như 先tiên 說thuyết 。 此thử 中trung 佛Phật 自tự 說thuyết 。

本bổn 願nguyện 大đại 心tâm 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 所sở 謂vị 為vi 一nhất 一nhất 人nhân 故cố 。 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。 代đại 受thọ 地địa 獄ngục 苦khổ 。 乃nãi 至chí 令linh 是thị 人nhân 集tập 行hành 功công 德đức 作tác 佛Phật 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。

問vấn 曰viết 。

無vô 有hữu 代đại 受thọ 罪tội 者giả 。 何hà 以dĩ 作tác 是thị 願nguyện 。

答đáp 曰viết 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 弘hoằng 大đại 之chi 心tâm 。 深thâm 愛ái 眾chúng 生sanh 。 若nhược 有hữu 代đại 理lý 。 必tất 代đại 不bất 疑nghi 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 人nhân 間gian 有hữu 天thiên 祠từ 。 用dụng 人nhân 肉nhục 血huyết 五ngũ 藏tạng 祀tự 羅la 剎sát 鬼quỷ 。 有hữu 人nhân 代đại 者giả 則tắc 聽thính 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

地địa 獄ngục 中trung 若nhược 當đương 有hữu 如như 是thị 代đại 理lý 。 我ngã 必tất 當đương 代đại 。

眾chúng 人nhân 聞văn 菩Bồ 薩Tát 大đại 心tâm 如như 是thị 。 則tắc 貴quý 敬kính 尊tôn 重trọng 之chi 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 深thâm 念niệm 眾chúng 生sanh 。 踰du 於ư 慈từ 母mẫu 故cố 。

信tín 師sư 恭cung 敬kính 諮tư 受thọ

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 師sư 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 不bất 信tín 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 師sư 。 雖tuy 智trí 德đức 高cao 明minh 。 若nhược 不bất 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 則tắc 不bất 能năng 得đắc 大đại 利lợi 。 譬thí 如như 深thâm 井tỉnh 美mỹ 水thủy 。 若nhược 無vô 綆# 者giả 。 無vô 由do 得đắc 水thủy 。 若nhược 破phá 憍kiêu 慢mạn 高cao 心tâm 。 宗tông 重trọng/trùng 敬kính 伏phục 。 則tắc 功công 德đức 大đại 利lợi 歸quy 之chi 。 又hựu 如như 雨vũ 墮đọa 。 不bất 住trụ 山sơn 頂đảnh 。 必tất 歸quy 下hạ 處xứ 。 若nhược 人nhân 憍kiêu 心tâm 自tự 高cao 。 則tắc 法pháp 水thủy 不bất 入nhập 。 若nhược 恭cung 敬kính 善thiện 師sư 。 則tắc 功công 德đức 歸quy 之chi 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 說thuyết 依y 止chỉ 善thiện 師sư 。 持trì 戒giới 。 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 。 解giải 脫thoát 。 皆giai 得đắc 增tăng 長trưởng 。 譬thí 如như 眾chúng 樹thụ 依y 於ư 雪Tuyết 山Sơn 。 根căn 。 莖hành 。 枝chi 。 葉diệp 。 華hoa 。 果quả 。 皆giai 得đắc 茂mậu 盛thịnh 。 以dĩ 是thị 故cố 。 佛Phật 說thuyết 。

於ư 諸chư 師sư 宗tông 。 敬kính 之chi 如như 佛Phật 。

問vấn 曰viết 。

惡ác 師sư 云vân 何hà 得đắc 供cúng 養dường 信tín 受thọ 。 善thiện 師sư 不bất 能năng 。 視thị 之chi 如như 佛Phật 。 何hà 況huống 惡ác 師sư 。 佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 此thử 中trung 說thuyết 。

於ư 諸chư 師sư 尊tôn 。 如như 世Thế 尊Tôn 想tưởng 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 不bất 應ưng 。 順thuận 世thế 間gian 法pháp 。 順thuận 世thế 間gian 法pháp 者giả 。 善thiện 者giả 心tâm 著trước 。 惡ác 者giả 遠viễn 離ly 。 菩Bồ 薩Tát 則tắc 不bất 然nhiên 。 若nhược 有hữu 能năng 開khai 釋thích 深thâm 義nghĩa 。 解giải 散tán 疑nghi 結kết 。 於ư 我ngã 有hữu 益ích 。 則tắc 盡tận 心tâm 敬kính 之chi 。 不bất 念niệm 餘dư 惡ác 。 如như 弊tệ 囊nang 盛thịnh 寶bảo 。 不bất 得đắc 以dĩ 囊nang 惡ác 故cố 。 不bất 取thủ 其kỳ 寶bảo 。 又hựu 如như 夜dạ 行hành 嶮hiểm 道đạo 。 弊tệ 人nhân 執chấp 炬cự 。 不bất 得đắc 以dĩ 人nhân 惡ác 故cố 。 不bất 取thủ 其kỳ 照chiếu 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 於ư 師sư 得đắc 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 不bất 計kế 其kỳ 惡ác 。

復phục 次thứ 。 弟đệ 子tử 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。

師sư 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 量lượng 方phương 便tiện 力lực 。 不bất 知tri 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 有hữu 此thử 惡ác 事sự 。

如như 薩tát 陀đà 波ba 崙lôn 聞văn 空không 中trung 十thập 方phương 佛Phật 教giáo 。

汝nhữ 於ư 法Pháp 師sư 。 莫mạc 念niệm 其kỳ 短đoản 。 常thường 生sanh 敬kính 畏úy 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

法Pháp 師sư 好hảo 惡ác 。 非phi 是thị 我ngã 事sự 。 我ngã 所sở 求cầu 者giả 。 唯duy 欲dục 聞văn 法Pháp 以dĩ 自tự 利lợi 益ích 。 如như 泥nê 像tượng 。 木mộc 像tượng 。 無vô 實thật 功công 德đức 。 因nhân 發phát 佛Phật 想tưởng 故cố 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 德đức 。 何hà 況huống 是thị 人nhân 智trí 慧tuệ 方phương 便tiện 。 能năng 為vì 人nhân 說thuyết 。 以dĩ 是thị 故cố 。 法Pháp 師sư 有hữu 過quá 。 於ư 我ngã 無vô 咎cữu 。

如như 世Thế 尊Tôn 想tưởng

者giả 。 我ngã 先tiên 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 異dị 於ư 世thế 人nhân 。 世thế 人nhân 分phân 別biệt 好hảo 醜xú 。

好hảo/hiếu 者giả 愛ái 著trước 。 猶do 不bất 如như 佛Phật 。 惡ác 者giả 輕khinh 慢mạn 。 了liễu 不bất 比tỉ 數số 。 菩Bồ 薩Tát 則tắc 不bất 然nhiên 。 觀quán 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 皆giai 如như 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 視thị 之chi 如như 佛Phật 。 何hà 況huống 法Pháp 師sư 有hữu 智trí 慧tuệ 利lợi 益ích 。 以dĩ 能năng 作tác 佛Phật 事sự 故cố 。 視thị 之chi 如như 佛Phật 。

勤cần 求cầu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 無Vô 上Thượng 正Chánh 真Chân 道Đạo 因nhân 緣duyên 。 我ngã 當đương 一nhất 心tâm 行hành 是thị 因nhân 緣duyên 。

譬thí 如như 商thương 人nhân 。 農nông 夫phu 。 隨tùy 所sở 適thích 國quốc 土độ 。 所sở 須tu 之chi 物vật 。 地địa 之chi 所sở 宜nghi 種chủng 子tử 。 勤cần 修tu 求cầu 辦biện 。 事sự 無vô 不bất 成thành 。 又hựu 如như 今kim 世thế 行hành 布bố 施thí 。 後hậu 得đắc 大đại 富phú 。 持trì 戒giới 後hậu 得đắc 尊tôn 貴quý 。 修tu 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 得đắc 道Đạo 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 得đắc 成thành 佛Phật 。 勤cần 求cầu 道Đạo 者giả 。 常thường 一nhất 心tâm 勤cần 求cầu 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 軟nhuyễn 心tâm 漸tiệm 進tiến 。 則tắc 為vi 煩phiền 惱não 所sở 覆phú 。 魔ma 人nhân 所sở 壞hoại 。 以dĩ 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。

於ư 二nhị 地địa 中trung 勤cần 求cầu 莫mạc 懈giải 。

(# 二nhị 地địa 竟cánh )#

多đa 學học 問vấn 無vô 厭yếm 足túc

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 多đa 學học 問vấn 。 是thị 智trí 慧tuệ 因nhân 緣duyên 。 得đắc 智trí 慧tuệ 則tắc 能năng 分phân 別biệt 行hành 道Đạo 。 如như 人nhân 有hữu 眼nhãn 。 所sở 至chí 無vô 礙ngại 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 願nguyện 。

十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 我ngã 盡tận 受thọ 持trì 。

聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 力lực 故cố 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 天thiên 耳nhĩ 力lực 故cố 。 得đắc 不bất 忘vong 陀đà 羅la 尼ni 力lực 故cố 。 譬thí 如như 大đại 海hải 。 能năng 受thọ 持trì 一nhất 切thiết 。 十thập 方phương 諸chư 水thủy 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 能năng 受thọ 持trì 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。

淨tịnh 法Pháp 施thí

者giả 。 如như 苗miêu 中trung 生sanh 草thảo 。 除trừ 穢uế 則tắc 茂mậu 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 法Pháp 施thí 時thời 不bất 求cầu 名danh 利lợi 。 後hậu 世thế 果quả 報báo 。 乃nãi 至chí 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 不bất 求cầu 小Tiểu 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 以dĩ 大đại 悲bi 於ư 眾chúng 生sanh 隨tùy 。 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。

法Pháp 施thí 相tương/tướng 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 國quốc 相tương/tướng 。 受thọ 世thế 間gian 無vô 量lượng 勤cần 苦khổ 。 住trụ 慚tàm 愧quý 處xứ 。 不bất 捨xả 阿a 蘭lan 若nhã 住trú 處xứ 。 少thiểu 欲dục 。 知tri 足túc 。 如như 先tiên 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 在tại 生sanh 死tử 中trung 不bất 厭yếm 。 何hà 以dĩ 故cố 但đãn 二nhị 因nhân 緣duyên 說thuyết 不bất 厭yếm 。

答đáp 曰viết 。

是thị 善thiện 根căn 備bị 具cụ 故cố 。 在tại 生sanh 死tử 中trung 。 苦khổ 惱não 薄bạc 少thiểu 。 譬thí 人nhân 有hữu 瘡sang 。 良lương 藥dược 塗đồ 之chi 。 其kỳ 痛thống 差sai 少thiểu 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 善thiện 根căn 清thanh 淨tịnh 故cố 。 今kim 世thế 憂ưu 愁sầu 。 嫉tật 妬đố 。 惡ác 心tâm 等đẳng 。 悉tất 皆giai 止chỉ 息tức 。 若nhược 更cánh 受thọ 身thân 。 得đắc 善thiện 根căn 果quả 報báo 。 自tự 受thọ 福phước 樂lạc 。 亦diệc 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 願nguyện 。 自tự 淨tịnh 世thế 界giới 。 世thế 界giới 嚴nghiêm 淨tịnh 。 勝thắng 於ư 天thiên 宮cung 。 視thị 之chi 無vô 厭yếm 。 能năng 慰úy 釋thích 大đại 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 何hà 況huống 凡phàm 夫phu 。 以dĩ 是thị 故cố 。 雖tuy 有hữu 多đa 因nhân 緣duyên 。 但đãn 說thuyết 二nhị 事sự 無vô 厭yếm 。

慚tàm 愧quý 雖tuy 有hữu 種chủng 種chủng 。 此thử 中trung 大đại 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 欲dục 廣quảng 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 得đắc 少thiểu 苦khổ 惱não 。 便tiện 欲dục 獨độc 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 可khả 慚tàm 愧quý 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 大đại 設thiết 餚hào 饍thiện 。 請thỉnh 呼hô 眾chúng 人nhân 。 慳san 悋lận 心tâm 起khởi 。 便tiện 自tự 獨độc 食thực 。 甚thậm 可khả 慚tàm 愧quý 。 (# 三tam 地địa 竟cánh )# 。

不bất 捨xả 阿a 蘭lan 若nhã 住trú 處xứ

者giả 。 離ly 眾chúng 獨độc 住trụ 。 若nhược 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 是thị 名danh 離ly 眾chúng 。

一nhất 切thiết 法pháp 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 空không 故cố 。 不bất 取thủ 不bất 著trước 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 不bất 取thủ 。 用dụng 無vô 有hữu 著trước 心tâm 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 常thường 集tập 諸chư 功công 德đức 無vô 厭yếm 足túc 。 得đắc 無vô 上thượng 道Đạo 則tắc 足túc 。 更cánh 無vô 勝thắng 法Pháp 故cố 。 飲ẩm 食thực 。 衣y 服phục 。 臥ngọa 具cụ 知tri 足túc 者giả 。 是thị 善thiện 法Pháp 因nhân 緣duyên 。 不bất 以dĩ 為vi 要yếu 。 故cố 不bất 說thuyết 。

不bất 捨xả 頭đầu 陀đà 功công 德đức

者giả 。 如như 後hậu 〈# 覺giác 魔ma 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 此thử 中trung 以dĩ 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 為vi 頭đầu 陀đà 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 於ư 順thuận 忍nhẫn 。 觀quán 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 是thị 十thập 二nhị 頭đầu 陀đà 。 為vi 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 故cố 。 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 為vi 禪thiền 定định 故cố 。 禪thiền 定định 為vi 智trí 慧tuệ 故cố 。 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法pháp 即tức 是thị 真chân 智trí 慧tuệ 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 是thị 頭đầu 陀đà 果quả 報báo 。 果quả 中trung 說thuyết 因nhân 故cố 。

不bất 捨xả 戒giới

不bất 取thủ 戒giới 相tương/tướng 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 知tri 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 故cố 。 尚thượng 不bất 見kiến 持trì 戒giới 。 何hà 況huống 破phá 戒giới 。 雖tuy 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 不bất 破phá 戒giới 。 此thử 最tối 為vi 大đại 。 入nhập 空không 解giải 脫thoát 門môn 故cố 。

污ô 穢uế 諸chư 欲dục

者giả 。 如như 先tiên 說thuyết 。 此thử 中trung 佛Phật 說thuyết 。

知tri 是thị 心tâm 相tương/tướng 。 虛hư 誑cuống 不bất 實thật 故cố 。 乃nãi 至chí 不bất 生sanh 欲dục 心tâm 。 何hà 況huống 受thọ 欲dục 。

厭yếm 世thế 間gian 心tâm

者giả 。 如như 世thế 間gian 不bất 可khả 樂lạc 相tương/tướng 中trung 說thuyết 。 此thử 中trung 佛Phật 說thuyết 厭yếm 心tâm 果quả 報báo 。 所sở 謂vị 。

無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn

捨xả 一nhất 切thiết 所sở 有hữu

者giả 。 如như 先tiên 說thuyết 。

不bất 沒một 心tâm

者giả 。 先tiên 已dĩ 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 。 不bất 沒một 不bất 畏úy 相tương/tướng 。

不bất 生sanh 二nhị 識thức 處xứ

者giả 。 二nhị 識thức 處xứ 。 所sở 謂vị 眼nhãn 。 色sắc 中trung 。 不bất 生sanh 眼nhãn 識thức 。 乃nãi 至chí 意ý 。 法pháp 中trung 不bất 生sanh 意ý 識thức 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 是thị 。 不bất 二nhị 門môn 中trung 。 觀quán 六lục 識thức 所sở 知tri 。 皆giai 是thị 虛hư 誑cuống 無vô 實thật 。 作tác 大đại 誓thệ 願nguyện 。

令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 住trụ 不bất 二nhị 法pháp 中trung 。 離ly 是thị 六lục 識thức 。

不bất 惜tích 一nhất 切thiết 物vật

者giả 。 不bất 惜tích 一nhất 切thiết 物vật 中trung 。 雖tuy 有hữu 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 此thử 因nhân 緣duyên 最tối 大đại 。 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 不bất 憶ức 念niệm 。 滅diệt 一nhất 切thiết 取thủ 相tướng 。 是thị 故cố 於ư 受thọ 者giả 不bất 求cầu 恩ân 惠huệ 。 施thí 中trung 無vô 高cao 心tâm 。 如như 是thị 具cụ 清thanh 。 淨tịnh 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 (# 四tứ 地địa 竟cánh )# 。

遠viễn 離ly 親thân 白bạch 衣y

者giả 。 行hành 者giả 以dĩ 妨phương 道đạo 故cố 出xuất 家gia 。 若nhược 復phục 習tập 近cận 白bạch 衣y 。 則tắc 與dữ 本bổn 無vô 異dị 。 以dĩ 是thị 故cố 。 行hành 者giả 先tiên 求cầu 自tự 度độ 。 然nhiên 後hậu 度độ 人nhân 。 若nhược 未vị 能năng 自tự 度độ 。 而nhi 欲dục 度độ 人nhân 者giả 。 如như 不bất 知tri 浮phù 人nhân 。 欲dục 救cứu 於ư 溺nịch 。 相tương/tướng 與dữ 俱câu 沒một 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 遠viễn 離ly 親thân 白bạch 衣y 。 則tắc 能năng 集tập 諸chư 。 清thanh 淨tịnh 功công 德đức 。 深thâm 念niệm 佛Phật 故cố 。 變biến 身thân 至chí 諸chư 佛Phật 國quốc 。 出xuất 家gia 剃thế 頭đầu 著trước 染nhiễm 衣y 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 常thường 樂nhạo 出xuất 家gia 法pháp 。 不bất 樂nhạo 習tập 近cận 白bạch 衣y 故cố 。

遠viễn 離ly 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni

者giả 。 如như 〈# 初sơ 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 等đẳng 心tâm 視thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 云vân 何hà 不bất 得đắc 共cộng 住trú 。

答đáp 曰viết 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 未vị 斷đoạn 諸chư 漏lậu 。 集tập 諸chư 功công 德đức 。 人nhân 所sở 樂lạc 著trước 。 以dĩ 是thị 故cố 不bất 得đắc 共cộng 住trú 。 又hựu 為vi 離ly 人nhân 誹phỉ 謗báng 。 若nhược 誹phỉ 謗báng 者giả 。 墮đọa 地địa 獄ngục 故cố 。

遠viễn 離ly 慳san 惜tích 他tha 家gia

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 自tự 捨xả 家gia 。 尚thượng 不bất 貪tham 不bất 惜tích 。 云vân 何hà 貪tham 惜tích 他tha 家gia 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 欲dục 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 得đắc 樂lạc 。 彼bỉ 人nhân 助trợ 我ngã 與dữ 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 云vân 何hà 慳san 惜tích 。 眾chúng 生sanh 先tiên 世thế 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。 今kim 世thế 少thiểu 有hữu 功công 夫phu 。 故cố 得đắc 供cúng 養dường 。 我ngã 何hà 以dĩ 慳san 嫉tật 。

遠viễn 離ly 無vô 益ích 談đàm 說thuyết

者giả 。 此thử 即tức 是thị 綺ỷ 語ngữ 。 為vi 自tự 心tâm 。 他tha 心tâm 解giải 愁sầu 事sự 。 說thuyết 王vương 法pháp 事sự 。 賊tặc 事sự 。 大đại 海hải 。 山sơn 林lâm 。 藥dược 草thảo 。 寶bảo 物vật 。 諸chư 方phương 國quốc 土độ 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 無vô 益ích 於ư 福phước 。 無vô 益ích 於ư 道Đạo 。 菩Bồ 薩Tát 愍mẫn 念niệm 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 沒một 在tại 無vô 常thường 苦khổ 火hỏa 。 我ngã 當đương 救cứu 濟tế 。 云vân 何hà 安an 坐tọa 空không 說thuyết 。 無vô 益ích 之chi 事sự 。

如như 人nhân 失thất 火hỏa 。 四tứ 邊biên 俱câu 起khởi 。 云vân 何hà 安an 處xứ 其kỳ 內nội 。 語ngữ 說thuyết 餘dư 事sự 。 此thử 中trung 佛Phật 說thuyết 。

若nhược 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 事sự 。 猶do 為vi 無vô 益ích 之chi 言ngôn 。 何hà 況huống 餘dư 事sự 。

遠viễn 離ly 瞋sân 恚khuể

者giả 。 心tâm 中trung 初sơ 生sanh 名danh 瞋sân 心tâm 。 以dĩ 未vị 定định 故cố 。 瞋sân 心tâm 增tăng 長trưởng 事sự 定định 。 打đả 斫chước 殺sát 害hại 。 是thị 名danh 惱não 心tâm 。 惡ác 口khẩu 讒sàm 謗báng 。 是thị 名danh 訟tụng 心tâm 。 若nhược 殺sát 害hại 打đả 縛phược 等đẳng 。 是thị 名danh 鬪đấu 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 大đại 慈từ 。 悲bi 眾chúng 生sanh 故cố 。 則tắc 不bất 生sanh 是thị 心tâm 。 常thường 防phòng 此thử 惡ác 心tâm 。 不bất 令linh 得đắc 入nhập 。

遠viễn 離ly 自tự 大đại 。 蔑miệt 人nhân 。

者giả 。 不bất 見kiến 內nội 。 外ngoại 法pháp 。 所sở 謂vị 受thọ 五ngũ 眾chúng 。 不bất 受thọ 五ngũ 眾chúng 。

遠viễn 離ly 十thập 不bất 善thiện 道đạo

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 十thập 不bất 善thiện 道đạo 。 中trung 過quá 罪tội 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 如như 先tiên 說thuyết 。 此thử 中trung 佛Phật 說thuyết 。

十thập 不bất 善thiện 道đạo 破phá 小Tiểu 乘Thừa 。 何hà 況huống 大Đại 乘Thừa 。

遠viễn 離ly 大đại 慢mạn

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 十thập 八bát 空không 。 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 定định 有hữu 大đại 小tiểu 相tương/tướng 。

遠viễn 離ly 自tự 用dụng

者giả 。 拔bạt 七thất 種chủng 憍kiêu 慢mạn 根căn 本bổn 故cố 。 又hựu 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 善thiện 法Pháp 故cố 。

遠viễn 離ly 顛điên 倒đảo

者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 常thường 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 淨tịnh 。 我ngã 不bất 可khả 得đắc 故cố 。

遠viễn 離ly 三tam 毒độc

者giả 。 三tam 毒độc 義nghĩa 如như 先tiên 說thuyết 。 又hựu 此thử 三tam 毒độc 所sở 緣duyên 。 無vô 有hữu 定định 相tướng 。 (# 五ngũ 地địa 竟cánh )# 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật

者giả 。 如như 先tiên 說thuyết 。 此thử 中trung 佛Phật 說thuyết 。

三tam 乘thừa 之chi 人nhân 。 皆giai 以dĩ 此thử 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。

問vấn 曰viết 。

此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 地Địa 。 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 得đắc 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 今kim 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 有hữu 所sở 能năng 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 則tắc 能năng 含hàm 受thọ 小Tiểu 乘Thừa 。 小Tiểu 乘Thừa 則tắc 不bất 能năng 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 住trụ 六lục 地địa 中trung 。 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 觀Quán 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 空không 。 未vị 得đắc 方phương 便tiện 力lực 。 畏úy 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 佛Phật 將tương 護hộ 故cố 說thuyết 。

不bất 應ưng 生sanh 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。

菩Bồ 薩Tát 深thâm 念niệm 眾chúng 生sanh 故cố 。 大đại 悲bi 心tâm 故cố 。 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。 施thí 時thời 無vô 所sở 惜tích 。 見kiến 有hữu 求cầu 者giả 。 不bất 瞋sân 不bất 憂ưu 。 布bố 施thí 之chi 後hậu 。 心tâm 亦diệc 不bất 悔hối 。

福phước 德đức 大đại 故cố 。 信tín 力lực 亦diệc 大đại 。 深thâm 清thanh 淨tịnh 信tín 敬kính 諸chư 佛Phật 。 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 雖tuy 未vị 得đắc 方phương 便tiện 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 。 於ư 深thâm 法Pháp 中trung 亦diệc 無vô 所sở 疑nghi 。 作tác 是thị 念niệm 。

一nhất 切thiết 論luận 議nghị 。 皆giai 有hữu 過quá 罪tội 。 唯duy 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 滅diệt 諸chư 戲hí 論luận 。 無vô 有hữu 闕khuyết 失thất 故cố 。 而nhi 能năng 以dĩ 方phương 便tiện 。 修tu 諸chư 善thiện 法Pháp 。

是thị 故cố 不bất 疑nghi 。 (# 六lục 地địa 竟cánh )# 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ 十thập 九cửu