大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 3
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch
大Đại 智Trí 度Độ 初Sơ 品Phẩm 中Trung 住Trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 釋Thích 論Luận 第Đệ 五Ngũ (# 卷quyển 第đệ 三tam )#
龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo
後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
【# 經Kinh 】#
住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
【# 論luận 】#
今kim 當đương 說thuyết 。
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 不bất 直trực 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 法pháp 。 而nhi 說thuyết 。
佛Phật 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành
答đáp 曰viết 。
說thuyết 方phương 。
時thời 人nhân 。 令linh 人nhân 心tâm 生sanh 信tín 故cố 。
云vân 何hà 名danh
住trụ
四tứ 種chủng 身thân 儀nghi 。
坐tọa 。 臥ngọa 。 行hành 。 住trụ 。 是thị 名danh 住trụ 。
又hựu 以dĩ 怖bố 魔ma 軍quân 眾chúng 。 自tự 令linh 弟đệ 子tử 歡hoan 喜hỷ 。 入nhập 種chủng 種chủng 諸chư 禪thiền 定định 故cố 。 在tại 是thị 中trung 住trụ 。
復phục 次thứ 。 三tam 種chủng 住trụ 。
天thiên 住trụ 。 梵Phạm 住trụ 。 聖thánh 住trụ 。
六lục 種chủng 欲dục 天thiên 住trụ 法pháp 。 是thị 為vi 天thiên 住trụ 。
梵Phạm 天Thiên 等đẳng 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 天thiên 住trụ 法pháp 。 是thị 名danh 梵Phạm 住trụ 。
諸chư 佛Phật 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 阿A 羅La 漢Hán 住trụ 法pháp 。 是thị 名danh 聖thánh 住trụ 。
於ư 是thị 三tam 住trụ 法pháp 中trung 。 住trụ 聖thánh 住trụ 法pháp 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 。 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
復phục 次thứ 。 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 善thiện 心tâm 三tam 事sự 。 故cố 名danh 天thiên 住trụ 。
慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 故cố 名danh 梵Phạm 住trụ 。
空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 。 是thị 三tam 三tam 昧muội 名danh 聖thánh 住trụ 。
聖thánh 住trụ 法pháp 。 佛Phật 於ư 中trung 住trụ 。
復phục 次thứ 。 四tứ 種chủng 住trụ 。
天thiên 住trụ 。 梵Phạm 住trụ 。 聖thánh 住trụ 。 佛Phật 住trụ 。
三tam 住trụ 。 如như 前tiền 說thuyết 。
佛Phật 住trụ 者giả 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 無vô 量lượng 三tam 昧muội 。 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 等đẳng 種chủng 種chủng 諸chư 慧tuệ 。 及cập 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 法Pháp 藏tạng 度độ 人nhân 門môn 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 是thị 佛Phật 所sở 住trú 處xứ 。 佛Phật 於ư 中trung 住trụ 。
略lược 說thuyết
住trụ
竟cánh 。
王vương 舍xá 城thành
者giả 。
問vấn 曰viết 。
如như 舍xá 婆bà 提đề 。 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 。 波ba 羅la 㮏# 大đại 城thành 皆giai 有hữu 諸chư 王vương 舍xá 。 何hà 以dĩ 故cố 獨độc 名danh 此thử 城thành 為vi 王vương 舍xá 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
是thị 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 王vương 有hữu 子tử 。 一nhất 頭đầu 。 兩lưỡng 面diện 。 四tứ 臂tý 。
時thời 人nhân 以dĩ 為vi 不bất 祥tường 。 王vương 即tức 裂liệt 其kỳ 身thân 首thủ 。 棄khí 之chi 曠khoáng 野dã 。 羅la 剎sát 女nữ 鬼quỷ 名danh 梨lê 羅la 。 還hoàn 合hợp 其kỳ 身thân 而nhi 乳nhũ 養dưỡng 之chi 。 後hậu 大đại 成thành 人nhân 。 力lực 能năng 并tinh 兼kiêm 諸chư 國quốc 。 王vương 有hữu 天thiên 下hạ 。 取thủ 諸chư 國quốc 王vương 萬vạn 八bát 千thiên 人nhân 。 置trí 此thử 五ngũ 山sơn 中trung 。 以dĩ 大đại 力lực 勢thế 。 治trị 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 因nhân 名danh 此thử 山sơn 為vi 王vương 舍xá 城thành 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
摩ma 伽già 陀đà 王vương 先tiên 所sở 住trụ 城thành 。 城thành 中trung 失thất 火hỏa 。 一nhất 燒thiêu 一nhất 作tác 。 如như 是thị 至chí 七thất 。 國quốc 人nhân 疲bì 役dịch 。 王vương 大đại 憂ưu 怖bố 。 集tập 諸chư 智trí 人nhân 。 問vấn 其kỳ 意ý 故cố 。
有hữu 言ngôn 。
宜nghi 應ưng 易dị 處xứ 。
王vương 即tức 更cánh 求cầu 住trú 處xứ 。 見kiến 此thử 五ngũ 山sơn 周chu 匝táp 如như 城thành 。 即tức 作tác 宮cung 殿điện 。 於ư 中trung 止chỉ 住trụ 。 以dĩ 是thị 故cố 名danh 王vương 舍xá 城thành 。
復phục 次thứ 。 往vãng 古cổ 世thế 時thời 。 此thử 國quốc 有hữu 王vương 名danh 婆bà 藪tẩu 。 心tâm 厭yếm 世thế 法pháp 。 出xuất 家gia 作tác 仙tiên 人nhân 。
是thị 時thời 居cư 家gia 婆Bà 羅La 門Môn 與dữ 諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 共cộng 論luận 議nghị 。
居cư 家gia 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
經kinh 書thư 云vân 。
天thiên 祀tự 中trung 。 應ưng 殺sát 生sanh 噉đạm 肉nhục 。
諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
不bất 應ưng 天thiên 祀tự 中trung 殺sát 生sanh 噉đạm 肉nhục 。
共cộng 諍tranh 云vân 云vân 。
諸chư 出xuất 家gia 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
此thử 有hữu 大đại 王vương 出xuất 家gia 作tác 仙tiên 人nhân 。 汝nhữ 等đẳng 信tín 不phủ 。
諸chư 居cư 家gia 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
信tín 。
諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
我ngã 以dĩ 此thử 人nhân 為vi 證chứng 。 後hậu 日nhật 當đương 問vấn 。
諸chư 居cư 家gia 婆Bà 羅La 門Môn 即tức 以dĩ 其kỳ 夜dạ 。 先tiên 到đáo 婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 所sở 。 種chủng 種chủng 問vấn 已dĩ 。 語ngữ 婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 。
明minh 日nhật 論luận 議nghị 。 汝nhữ 當đương 助trợ 我ngã 。
如như 是thị 明minh 旦đán 論luận 時thời 。 諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 問vấn 婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 。
天thiên 祀tự 中trung 應ưng 殺sát 生sanh 噉đạm 肉nhục 不phủ 。
婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
婆Bà 羅La 門Môn 法pháp 。 天thiên 祀tự 中trung 應ưng 殺sát 生sanh 噉đạm 肉nhục 。
諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
於ư 汝nhữ 實thật 心tâm 云vân 何hà 。 應ưng 殺sát 生sanh 噉đạm 肉nhục 不phủ 。
婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
為vi 天thiên 祀tự 故cố 。 應ưng 殺sát 生sanh 噉đạm 肉nhục 。 此thử 生sanh 在tại 天thiên 祀tự 中trung 死tử 。 故cố 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。
諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
汝nhữ 大đại 不bất 是thị 。 汝nhữ 大đại 妄vọng 語ngữ 。
即tức 唾thóa 之chi 言ngôn 。
罪tội 人nhân 滅diệt 去khứ 。
是thị 時thời 。 婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 尋tầm 陷hãm 入nhập 地địa 沒một 踝hõa 。 是thị 初sơ 開khai 大đại 罪tội 門môn 故cố 。
諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
汝nhữ 應ưng 實thật 語ngữ 。 若nhược 故cố 妄vọng 語ngữ 者giả 。 汝nhữ 身thân 當đương 陷hãm 入nhập 地địa 中trung 。
婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
我ngã 知tri 為vi 天thiên 故cố 殺sát 羊dương 。 噉đạm 肉nhục 無vô 罪tội 。
即tức 復phục 陷hãm 入nhập 地địa 至chí 膝tất 。 如như 是thị 漸tiệm 漸tiệm 。 稍sảo 沒một 至chí 腰yêu 。 至chí 頸cảnh 。
諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 妄vọng 語ngữ 得đắc 現hiện 世thế 報báo 。 更cánh 以dĩ 實thật 語ngữ 者giả 。 雖tuy 入nhập 地địa 下hạ 。 我ngã 能năng 出xuất 汝nhữ 。 令linh 得đắc 免miễn 罪tội 。
爾nhĩ 時thời 婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 自tự 思tư 惟duy 言ngôn 。
我ngã 貴quý 重trọng 人nhân 。 不bất 應ưng 兩lưỡng 種chủng 語ngữ 。 又hựu 婆Bà 羅La 門Môn 。 四tứ 圍vi 陀đà 法pháp 中trung 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 讚tán 祀tự 天thiên 法pháp 。 我ngã 一nhất 人nhân 死tử 。 當đương 何hà 足túc 計kế 。
一nhất 心tâm 言ngôn 。
應ưng 天thiên 祀tự 中trung 殺sát 生sanh 。 噉đạm 肉nhục 無vô 罪tội 。
諸chư 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 言ngôn 。
汝nhữ 重trọng 罪tội 人nhân 。 催thôi 去khứ 。 不bất 用dụng 見kiến 汝nhữ 。
於ư 是thị 舉cử 身thân 沒một 地địa 中trung 。 從tùng 是thị 以dĩ 來lai 。 乃nãi 至chí 今kim 日nhật 。 常thường 用dụng 婆bà 藪tẩu 仙tiên 人nhân 王vương 法pháp 。 於ư 天thiên 祀tự 中trung 殺sát 羊dương 。 當đương 下hạ 刀đao 時thời 言ngôn 。
婆bà 藪tẩu 殺sát 汝nhữ 。
婆bà 藪tẩu 之chi 子tử 。 名danh 曰viết 廣quảng 車xa 。 嗣tự 位vị 為vi 王vương 。 後hậu 亦diệc 厭yếm 世thế 法pháp 。 而nhi 復phục 不bất 能năng 出xuất 家gia 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 父phụ 先tiên 王vương 出xuất 家gia 。 生sanh 入nhập 地địa 中trung 。 若nhược 治trị 天thiên 下hạ 。 復phục 作tác 大đại 罪tội 。 我ngã 今kim 當đương 何hà 以dĩ 自tự 處xứ 。
如như 是thị 思tư 惟duy 時thời 。 聞văn 空không 中trung 聲thanh 言ngôn 。
汝nhữ 若nhược 行hành 見kiến 難nan 值trị 希hy 有hữu 處xứ 。 汝nhữ 應ưng 是thị 中trung 作tác 舍xá 住trụ 。
作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 便tiện 不bất 復phục 聞văn 聲thanh 。
未vị 經kinh 幾kỷ 時thời 。 王vương 出xuất 田điền 獵liệp 。 見kiến 有hữu 一nhất 鹿lộc 。 走tẩu 疾tật 如như 風phong 。 王vương 便tiện 逐trục 之chi 。 而nhi 不bất 可khả 及cập 。 遂toại 逐trục 不bất 止chỉ 。 百bá 官quan 侍thị 從tùng 無vô 能năng 及cập 者giả 。 轉chuyển 前tiền 見kiến 有hữu 五ngũ 山sơn 。 周chu 匝táp 峻tuấn 固cố 。 其kỳ 地địa 平bình 正chánh 。 生sanh 草thảo 細tế 軟nhuyễn 。 好hảo/hiếu 華hoa 遍biến 地địa 。 種chủng 種chủng 林lâm 木mộc 。 華hoa 果quả 茂mậu 盛thịnh 。 溫ôn 泉tuyền 。 涼lương 池trì 皆giai 悉tất 清thanh 淨tịnh 。 其kỳ 地địa 莊trang 嚴nghiêm 。 處xứ 處xứ 有hữu 散tán 天thiên 華hoa 。 天thiên 香hương 。 聞văn 天thiên 伎kỹ 樂nhạc 。
爾nhĩ 時thời 乾càn 闥thát 婆bà 伎kỹ 適thích 見kiến 王vương 來lai 。 各các 自tự 還hoàn 去khứ 。
是thị 處xứ 希hy 有hữu 。 未vị 曾tằng 所sở 見kiến 。 今kim 我ngã 正chánh 當đương 在tại 是thị 中trung 作tác 舍xá 住trụ 。
如như 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 群quần 臣thần 百bá 官quan 。 尋tầm 跡tích 而nhi 到đáo 。
王vương 告cáo 諸chư 臣thần 。
我ngã 前tiền 所sở 聞văn 空không 中trung 聲thanh 言ngôn 。
汝nhữ 行hành 若nhược 見kiến 希hy 有hữu 難nan 值trị 之chi 處xứ 。 汝nhữ 應ưng 是thị 中trung 作tác 舍xá 住trụ 。
我ngã 今kim 見kiến 此thử 。 希hy 有hữu 之chi 處xứ 。 我ngã 應ưng 是thị 中trung 作tác 舍xá 住trụ 。
即tức 捨xả 本bổn 城thành 。 於ư 此thử 山sơn 中trung 住trụ 。 是thị 王vương 初sơ 始thỉ 在tại 是thị 中trung 住trụ 。 從tùng 是thị 已dĩ 後hậu 。 次thứ 第đệ 止chỉ 住trụ 。 是thị 王vương 元nguyên 起khởi 造tạo 立lập 宮cung 舍xá 。 故cố 名danh 王vương 舍xá 城thành 。
略lược 說thuyết 王vương 舍xá 城thành 本bổn 起khởi 竟cánh 。
【# 經Kinh 】#
耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 中trung 。
【# 論luận 】#
耆kỳ 闍xà
名danh 鷲thứu 。
崛quật
名danh 頭đầu 。
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 名danh 鷲thứu 頭đầu 山sơn 。
答đáp 曰viết 。
是thị 山sơn 頂đảnh 似tự 鷲thứu 。 王vương 舍xá 城thành 人nhân 見kiến 其kỳ 似tự 鷲thứu 故cố 。 共cộng 傳truyền 言ngôn 鷲thứu 頭đầu 山sơn 。 因nhân 名danh 之chi 為vi 鷲thứu 頭đầu 山sơn 。
復phục 次thứ 。 王vương 舍xá 城thành 南nam 屍thi 陀đà 林lâm 中trung 。 多đa 諸chư 死tử 人nhân 。 諸chư 鷲thứu 常thường 來lai 噉đạm 之chi 。 還hoàn 在tại 山sơn 頭đầu 。
時thời 人nhân 遂toại 名danh 鷲thứu 頭đầu 山sơn 。
是thị 山sơn 於ư 五ngũ 山sơn 中trung 最tối 高cao 大đại 。 多đa 好hảo/hiếu 林lâm 水thủy 。 聖thánh 人nhân 住trú 處xứ 。
問vấn 曰viết 。
已dĩ 知tri 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 義nghĩa 。 佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 。 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
諸chư 佛Phật 法Pháp 普phổ 慈từ 一nhất 切thiết 。 如như 日nhật 照chiếu 萬vạn 物vật 。 無vô 不bất 蒙mông 明minh 。
如như 漚âu 祇kỳ 尼ni 大đại 城thành 。 富phú 樓lâu 那na 跋bạt 檀đàn 大đại 城thành 。 阿a 藍lam 車xa 多đa 羅la 大đại 城thành 。 弗phất 迦ca 羅la 婆bà 多đa 大đại 城thành 。 如như 是thị 等đẳng 大đại 城thành 。 多đa 人nhân 豐phong 樂lạc 而nhi 不bất 住trụ 。 何hà 故cố 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 舍xá 婆bà 提đề 大đại 城thành 。
波ba 羅la 柰nại 。 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 。 瞻chiêm 婆bà 。 婆bà 翅sí 多đa 。 拘câu 睒thiểm 鞞bệ 。 鳩cưu 樓lâu 城thành 等đẳng 。 雖tuy 有hữu 住trụ 時thời 。 而nhi 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 舍xá 婆bà 提đề 。 云vân 何hà 知tri 多đa 住trụ 二nhị 處xứ 。 見kiến 佛Phật 諸chư 經kinh 多đa 在tại 二nhị 城thành 說thuyết 。 少thiểu 在tại 餘dư 城thành 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 雖tuy 大đại 慈từ 等đẳng 及cập 。 以dĩ 漚âu 祇kỳ 尼ni 等đẳng 諸chư 大đại 城thành 。 是thị 邊biên 國quốc 故cố 不bất 住trụ 。
又hựu 彌di 離ly 車xa 弊tệ 惡ác 人nhân 多đa 。 善thiện 根căn 未vị 熟thục 故cố 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
如như 日nhật 光quang 等đẳng 照chiếu 。 華hoa 熟thục 則tắc 時thời 開khai 。
若nhược 華hoa 未vị 應ưng 敷phu 。 則tắc 亦diệc 不bất 強cường/cưỡng 開khai 。
佛Phật 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 等đẳng 心tâm 而nhi 說thuyết 法Pháp 。
善thiện 根căn 熟thục 則tắc 敷phu 。 未vị 熟thục 則tắc 不bất 開khai 。
以dĩ 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 住trụ 三tam 種chủng 人nhân 中trung 。
利lợi 智trí 善thiện 根căn 熟thục 。 結kết 使sử 煩phiền 惱não 薄bạc 。
復phục 次thứ 。 知tri 恩ân 故cố 。 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 舍Xá 婆Bà 提Đề 城Thành 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 知tri 恩ân 故cố 多đa 住trụ 二nhị 城thành 。
答đáp 曰viết 。
憍Kiều 薩Tát 羅La 國Quốc 。 是thị 佛Phật 所sở 生sanh 地địa 。 如như 佛Phật 答đáp 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 王Vương 偈kệ 說thuyết 。
有hữu 好hảo/hiếu 妙diệu 國quốc 土độ 。 在tại 於ư 雪Tuyết 山Sơn 邊biên 。
豐phong 樂lạc 多đa 異dị 寶bảo 。 名danh 曰viết 憍kiêu 薩tát 羅la 。
日nhật 種chủng 諸chư 釋Thích 子tử 。 我ngã 在tại 是thị 中trung 生sanh 。
心tâm 厭yếm 老lão 病bệnh 死tử 。 出xuất 家gia 求cầu 佛Phật 道Đạo 。
又hựu 是thị 憍Kiều 薩Tát 羅La 國Quốc 。 主chủ 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 住trụ 舍xá 婆bà 提đề 大đại 城thành 中trung 。 佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。 亦diệc 住trụ 此thử 城thành 。 二nhị 主chủ 應ưng 住trụ 一nhất 處xứ 故cố 。
復phục 次thứ 。 是thị 憍Kiều 薩Tát 羅La 國Quốc 。 佛Phật 生sanh 身thân 地địa 。 知tri 恩ân 故cố 。 多đa 住trụ 舍xá 婆bà 提đề 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 知tri 恩ân 故cố 多đa 住trụ 舍xá 婆bà 提đề 者giả 。 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 城thành 近cận 佛Phật 生sanh 處xứ 。 何hà 不bất 多đa 住trụ 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 諸chư 結kết 盡tận 無vô 復phục 餘dư 習tập 。 近cận 諸chư 親thân 屬thuộc 亦diệc 無vô 異dị 想tưởng 。 然nhiên 釋Thích 種chủng 弟đệ 子tử 多đa 未vị 離ly 欲dục 。 若nhược 近cận 親thân 屬thuộc 則tắc 染nhiễm 著trước 心tâm 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 不bất 護hộ 舍xá 婆bà 提đề 弟đệ 子tử 。 而nhi 多đa 住trụ 舍xá 婆bà 提đề 。
答đáp 曰viết 。
迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 弟đệ 子tử 多đa 。 佛Phật 初sơ 還hoàn 國quốc 。 迦Ca 葉Diếp 兄huynh 弟đệ 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 。 本bổn 修tu 婆Bà 羅La 門Môn 法pháp 。 苦khổ 行hạnh 山sơn 間gian 。 形hình 容dung 憔tiều 悴tụy 。 父phụ 王vương 見kiến 之chi 。 以dĩ 此thử 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 足túc 光quang 飾sức 世Thế 尊Tôn 。 即tức 選tuyển 諸chư 釋thích 貴quý 人nhân 子tử 弟đệ 。 兼kiêm 人nhân 少thiếu 壯tráng 。 戶hộ 遣khiển 一nhất 人nhân 。 強cường/cưỡng 令linh 出xuất 家gia 。 其kỳ 中trung 有hữu 善thiện 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 道đạo 。 有hữu 不bất 樂nhạo 者giả 。 此thử 諸chư 釋thích 比Bỉ 丘Khâu 不bất 應ưng 令linh 。 還hoàn 本bổn 生sanh 處xứ 。 舍xá 婆bà 提đề 弟đệ 子tử 輩bối 不bất 爾nhĩ 。 以dĩ 是thị 故cố 佛Phật 多đa 住trụ 舍xá 婆bà 提đề 。 不bất 多đa 住trụ 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 。
復phục 次thứ 。 出xuất 家gia 法pháp 應ưng 不bất 近cận 親thân 屬thuộc 。 親thân 屬thuộc 心tâm 著trước 。 如như 火hỏa 如như 蛇xà 。 居cư 家gia 婆Bà 羅La 門Môn 子tử 。 為vi 學học 問vấn 故cố 。 尚thượng 不bất 應ưng 在tại 生sanh 處xứ 。 何hà 況huống 出xuất 家gia 沙Sa 門Môn 。
復phục 次thứ 。 如như 舍Xá 婆Bà 提Đề 城Thành 大đại 。 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 不bất 爾nhĩ 。 舍Xá 婆Bà 提Đề 城Thành 九cửu 億ức 家gia 。 是thị 中trung 若nhược 少thiểu 時thời 住trụ 者giả 。 不bất 得đắc 度độ 多đa 人nhân 。 以dĩ 是thị 故cố 多đa 住trụ 。
復phục 次thứ 。 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 城thành 中trung 佛Phật 生sanh 處xứ 。 是thị 中trung 人nhân 已dĩ 久cửu 習tập 行hành 。 善thiện 根căn 熟thục 。 利lợi 智trí 慧tuệ 。 是thị 中trung 佛Phật 少thiểu 時thời 住trụ 說thuyết 法Pháp 。 不bất 須tu 久cửu 住trụ 。 度độ 已dĩ 而nhi 去khứ 。
舍xá 婆bà 提đề 人nhân 。 或hoặc 初sơ 習tập 行hành 。 或hoặc 久cửu 習tập 行hành 。 或hoặc 善thiện 根căn 熟thục 。 或hoặc 善thiện 根căn 未vị 熟thục 。 或hoặc 利lợi 根căn 。 或hoặc 不bất 利lợi 根căn 。 多đa 學học 種chủng 種chủng 經kinh 書thư 故cố 。 研nghiên 心tâm 令linh 利lợi 。 入nhập 種chủng 種chủng 邪tà 見kiến 網võng 中trung 。 事sự 種chủng 種chủng 師sư 。 屬thuộc 種chủng 種chủng 天thiên 。 雜tạp 行hành 人nhân 多đa 。 以dĩ 是thị 故cố 佛Phật 住trụ 此thử 久cửu 。
如như 治trị 癰ung 師sư 。 知tri 癰ung 已dĩ 熟thục 。 破phá 出xuất 膿nùng 。 與dữ 藥dược 而nhi 去khứ 。 若nhược 癰ung 未vị 熟thục 。 是thị 則tắc 久cửu 住trụ 塗đồ 慰úy 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 弟đệ 子tử 善thiện 根căn 熟thục 。 教giáo 化hóa 已dĩ 更cánh 至chí 餘dư 處xứ 。 若nhược 可khả 度độ 弟đệ 子tử 。 善thiện 根căn 未vị 熟thục 。 則tắc 須tu 久cửu 住trụ 。
佛Phật 出xuất 世thế 間gian 。 正chánh 為vi 欲dục 度độ 眾chúng 生sanh 。 著trước 涅Niết 槃Bàn 境cảnh 界giới 安an 隱ẩn 樂lạc 處xứ 故cố 。 是thị 故cố 多đa 住trụ 舍xá 婆bà 提đề 。 不bất 多đa 住trụ 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 。
佛Phật 於ư 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 尼Ni 連Liên 禪Thiền 河Hà 側trắc 。 漚âu 樓lâu 頻tần 螺loa 聚tụ 落lạc 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 成thành 就tựu 法Pháp 身thân 故cố 。 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
問vấn 曰viết 。
已dĩ 知tri 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 舍xá 婆bà 提đề 因nhân 緣duyên 。 於ư 此thử 二nhị 城thành 。 何hà 以dĩ 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 報báo 生sanh 地địa 恩ân 故cố 。 多đa 住trụ 舍xá 婆bà 提đề 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 念niệm 生sanh 地địa 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
一nhất 切thiết 論luận 議nghị 師sư 。 自tự 愛ái 所sở 知tri 法pháp 。
如như 人nhân 念niệm 生sanh 地địa 。 雖tuy 出xuất 家gia 猶do 諍tranh 。
以dĩ 報báo 法Pháp 身thân 地địa 恩ân 故cố 。 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 諸chư 佛Phật 皆giai 愛ái 法Pháp 身thân 故cố 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 供cúng 養dường 法Pháp 身thân 。
師sư 敬kính 尊tôn 重trọng 。
法Pháp 身thân 於ư 生sanh 身thân 勝thắng 故cố 。 二nhị 城thành 中trung 多đa 。 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
復phục 次thứ 。 以dĩ 坐tọa 禪thiền 精tinh 舍xá 多đa 故cố 。 餘dư 處xứ 無vô 有hữu 。 如như 竹trúc 園viên 。 鞞bệ 婆bà 羅la 跋bạt 恕thứ 。 薩tát 多đa 般bát 那na 求cầu 呵ha 。 因nhân 陀đà 世thế 羅la 求cầu 阿a 。 薩tát 簸phả 恕thứ 魂hồn 直trực 迦ca 鉢bát 婆bà 羅la 。 王vương 舍xá 城thành 。 有hữu 五ngũ 精tinh 舍xá 。 竹trúc 園viên 在tại 平bình 地địa 。 餘dư 國quốc 無vô 此thử 多đa 精tinh 舍xá 。
舍xá 婆bà 提đề 一nhất 處xứ 。 祇Kỳ 洹Hoàn 精Tinh 舍Xá 。 更cánh 有hữu 一nhất 處xứ 。 摩ma 伽già 羅la 母mẫu 堂đường 。 更cánh 無vô 第đệ 三tam 處xứ 。
婆bà 羅la 奈nại 斯tư 國quốc 一nhất 處xứ 。 鹿lộc 林lâm 中trung 精tinh 舍xá 。 名danh 梨lê 師sư 槃bàn 陀đà 那na 。
毘Tỳ 耶Da 離Ly 二nhị 處xứ 。
一nhất 名danh 摩ma 呵ha 槃bàn 。 二nhị 名danh 彌Di 猴Hầu 池Trì 岸ngạn 精tinh 舍xá 。
鳩cưu 睒thiểm 彌di 一nhất 處xứ 。 名danh 劬cù 師sư 羅la 園viên 。
如như 是thị 諸chư 國quốc 。 或hoặc 一nhất 處xứ 有hữu 精tinh 舍xá 。 或hoặc 空không 樹thụ 林lâm 。
以dĩ 王vương 舍xá 城thành 多đa 精tinh 舍xá 。 坐tọa 禪thiền 人nhân 所sở 宜nghi 。 其kỳ 處xứ 安an 隱ẩn 。 故cố 多đa 住trụ 此thử 。
復phục 次thứ 。 是thị 中trung 有hữu 富phú 那na 羅la 等đẳng 六lục 師sư 。 自tự 言ngôn 我ngã 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 與dữ 佛Phật 為vi 對đối 。 及cập 長trường 爪trảo 梵Phạm 志Chí 。 婆bà 蹉sa 姓tánh 。 拘câu 迦ca 那na 大đại 等đẳng 。 皆giai 外ngoại 道đạo 大đại 論luận 議nghị 師sư 。 及cập 長trưởng 者giả 尸thi 利lợi 崛quật 多đa 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 阿a 闍xà 貰thế 等đẳng 。 是thị 謀mưu 欲dục 害hại 佛Phật 。 不bất 信tín 佛Phật 法Pháp 。 各các 懷hoài 嫉tật 妬đố 。 有hữu 是thị 人nhân 輩bối 故cố 。 佛Phật 多đa 住trụ 此thử 。 譬thí 如như 毒độc 草thảo 生sanh 處xứ 。 近cận 邊biên 必tất 有hữu 良lương 藥dược 。
如như 偈kệ 說thuyết 。
譬thí 如như 師sư 子tử 。 百bách 獸thú 之chi 王vương 。 為vi 小tiểu 虫trùng 吼hống 。
為vi 眾chúng 所sở 笑tiếu 。 若nhược 在tại 虎hổ 狼lang 。 猛mãnh 獸thú 之chi 中trung 。
奮phấn 迅tấn 大đại 吼hống 。 智trí 人nhân 所sở 可khả 。
諸chư 論luận 議nghị 師sư 如như 猛mãnh 虎hổ 。 在tại 此thử 眾chúng 中trung 無vô 所sở 畏úy 。
大đại 智trí 慧tuệ 人nhân 多đa 見kiến 聞văn 。 在tại 此thử 眾chúng 中trung 最tối 第đệ 一nhất 。
以dĩ 是thị 大đại 智trí 多đa 聞văn 人nhân 皆giai 在tại 王Vương 舍Xá 城Thành 故cố 。 佛Phật 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
復phục 次thứ 。 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 王Vương 。 到đáo 伽già 耶da 祀tự 舍xá 中trung 迎nghênh 佛Phật 。 及cập 餘dư 結kết 髮phát 千thiên 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 時thời 佛Phật 為vì 王vương 說thuyết 法Pháp 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。 即tức 請thỉnh 佛Phật 言ngôn 。
願nguyện 佛Phật 及cập 僧Tăng 就tựu 我ngã 王vương 舍xá 城thành 。 盡tận 形hình 壽thọ 受thọ 我ngã 衣y 被bị 。 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 。 醫y 藥dược 。 給cấp 所sở 當đương 得đắc 。
佛Phật 即tức 受thọ 請thỉnh 。 是thị 故cố 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
復phục 次thứ 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 四tứ 方phương 中trung 。 東đông 方phương 為vi 始thỉ 。 日nhật 初sơ 出xuất 故cố 。 次thứ 第đệ 南nam 方phương 。 西tây 方phương 。 北bắc 方phương 。 東đông 方phương 中trung 。 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 最tối 勝thắng 。 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 中trung 。 王vương 舍xá 城thành 最tối 勝thắng 。 是thị 中trung 有hữu 十thập 二nhị 億ức 家gia 。
佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 阿A 闍Xà 貰Thế 王Vương 。 以dĩ 人nhân 民dân 轉chuyển 少thiểu 故cố 。 捨xả 王Vương 舍Xá 大Đại 城Thành 。 其kỳ 邊biên 更cánh 作tác 一nhất 小tiểu 城thành 。 廣quảng 長trường 一nhất 由do 旬tuần 。 名danh 波ba 羅la 利lợi 弗phất 多đa 羅la 。 猶do 尚thượng 於ư 諸chư 城thành 中trung 最tối 大đại 。 何hà 況huống 本bổn 王vương 舍xá 城thành 。
復phục 次thứ 。 是thị 中trung 人nhân 多đa 聰thông 明minh 。 皆giai 廣quảng 學học 多đa 識thức 。 餘dư 國quốc 無vô 此thử 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 應ưng 得đắc 道Đạo 者giả 。 待đãi 時thời 。 待đãi 處xứ 。 待đãi 人nhân 。 佛Phật 豫dự 知tri 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 及cập 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。 應ưng 在tại 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 石thạch 室thất 中trung 得đắc 道Đạo 。 是thị 故cố 佛Phật 多đa 。 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
復phục 次thứ 。 其kỳ 國quốc 豐phong 樂lạc 。 乞khất 食thực 易dị 得đắc 。 餘dư 國quốc 不bất 如như 。 又hựu 以dĩ 三tam 因nhân 緣duyên 故cố 。
一nhất 者giả 。 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 王Vương 。 約ước 勅sắc 宮cung 中trung 常thường 作tác 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 食thực 。
二nhị 者giả 。 樹thụ 提đề 伽già 雖tuy 人nhân 中trung 生sanh 。 常thường 受thọ 天thiên 富phú 樂lạc 。 又hựu 多đa 富phú 貴quý 。 諸chư 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。
三tam 者giả 。 阿a 波ba 羅la 邏la 龍long 王vương 善thiện 心tâm 受thọ 化hóa 。 作tác 佛Phật 弟đệ 子tử 。 除trừ 世thế 飢cơ 饉cận 故cố 。 常thường 降giáng/hàng 好hảo/hiếu 雨vũ 。 是thị 故cố 國quốc 豐phong 。
如như 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 長trưởng 老lão 摩ma 呵ha 迦Ca 葉Diếp 欲dục 集tập 法pháp 。 思tư 惟duy 。
何hà 國quốc 豐phong 樂lạc 。 乞khất 食thực 易dị 得đắc 。 疾tật 得đắc 集tập 法pháp 。
如như 是thị 思tư 已dĩ 。 憶ức 王Vương 舍Xá 城Thành 中trung 。 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 王Vương 。 約ước 勅sắc 常thường 設thiết 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 食thực 。 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 王Vương 雖tuy 死tử 。 此thử 法pháp 不bất 斷đoạn 。 是thị 中trung 食thực 易dị 得đắc 。 易dị 可khả 集tập 法pháp 。 餘dư 處xứ 無vô 如như 是thị 常thường 供cung 。 若nhược 行hành 乞khất 食thực 時thời 。 諸chư 外ngoại 道đạo 來lai 共cộng 論luận 議nghị 。 若nhược 共cộng 論luận 議nghị 。 集tập 法pháp 事sự 廢phế 。 若nhược 不bất 共cộng 論luận 。 便tiện 言ngôn 諸chư 沙Sa 門Môn 不bất 如như 我ngã 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 擇trạch 取thủ 最tối 上thượng 千thiên 阿A 羅La 漢Hán 。 將tương 就tựu 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 集tập 結kết 經kinh 藏tạng 。
以dĩ 是thị 三tam 因nhân 緣duyên 。 故cố 知tri 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 乞khất 食thực 易dị 得đắc 。
如như 《# 阿a 含hàm 》# 及cập 《# 毘tỳ 尼ni 》# 中trung 說thuyết 。 言ngôn 毘Tỳ 耶Da 離Ly 國Quốc 。 時thời 時thời 有hữu 飢cơ 餓ngạ 。 如như 《# 降giáng/hàng 難Nan 陀Đà 婆Bà 難Nan 陀Đà 龍Long 王Vương 。 兄huynh 弟đệ 經kinh 》# 中trung 說thuyết 。 舍xá 婆bà 提đề 國quốc 飢cơ 餓ngạ 。 餘dư 諸chư 國quốc 亦diệc 時thời 時thời 有hữu 飢cơ 餓ngạ 。 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 中trung 無vô 是thị 事sự 。 以dĩ 是thị 故cố 知tri 。 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 豐phong 樂lạc 。 乞khất 食thực 易dị 得đắc 。
復phục 次thứ 。 王vương 舍xá 城thành 在tại 山sơn 中trung 閑nhàn 靜tĩnh 。 餘dư 國quốc 精tinh 舍xá 平bình 地địa 故cố 。 多đa 雜tạp 人nhân 入nhập 出xuất 。 來lai 往vãng 易dị 故cố 不bất 閑nhàn 靜tĩnh 。
又hựu 此thử 山sơn 中trung 多đa 精tinh 舍xá 。 諸chư 坐tọa 禪thiền 人nhân 。 諸chư 聖thánh 人nhân 皆giai 樂nhạo/nhạc/lạc 閑nhàn 靜tĩnh 。 多đa 得đắc 住trụ 中trung 。 佛Phật 是thị 聖thánh 人nhân 。 坐tọa 禪thiền 人nhân 主chủ 。 是thị 故cố 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 故cố 多đa 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 可khả 爾nhĩ 。 何hà 以dĩ 不bất 多đa 住trụ 竹trúc 園viên 。 而nhi 多đa 住trú 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。
答đáp 曰viết 。
我ngã 已dĩ 答đáp 。 聖thánh 人nhân 。 坐tọa 禪thiền 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 閑nhàn 靜tĩnh 處xứ 。
問vấn 曰viết 。
餘dư 更cánh 有hữu 四tứ 山sơn 。
鞞bệ 婆bà 羅la 跋bạt 恕thứ 等đẳng 。 何hà 以dĩ 不bất 多đa 住trụ 。 而nhi 多đa 住trú 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。
答đáp 曰viết 。
耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 於ư 五ngũ 山sơn 中trung 最tối 勝thắng 故cố 。 云vân 何hà 勝thắng 。 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 精tinh 舍xá 近cận 城thành 。 而nhi 山sơn 難nạn/nan 上thượng 。 以dĩ 是thị 故cố 雜tạp 人nhân 不bất 來lai 。 近cận 城thành 故cố 。 乞khất 食thực 不bất 疲bì 。 以dĩ 是thị 故cố 。 佛Phật 多đa 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 中trung 。 不bất 在tại 餘dư 處xứ 。
復phục 次thứ 。 長Trưởng 老lão 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 於ư 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 集tập 三tam 法Pháp 藏tạng 。 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 度độ 竟cánh 。 欲dục 隨tùy 佛Phật 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 清thanh 朝triêu 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 乞khất 食thực 已dĩ 。 上thượng 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 語ngữ 諸chư 弟đệ 子tử 。
我ngã 今kim 日nhật 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。
如như 是thị 語ngữ 已dĩ 。 入nhập 房phòng 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 諸chư 無vô 漏lậu 禪thiền 定định 自tự 熏huân 身thân 。
摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 諸chư 弟đệ 子tử 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 。 語ngữ 諸chư 貴quý 人nhân 。
知tri 不phủ 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 今kim 日nhật 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。
諸chư 貴quý 人nhân 聞văn 是thị 語ngữ 。 皆giai 大đại 愁sầu 憂ưu 言ngôn 。
佛Phật 已dĩ 滅diệt 度độ 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 持trì 護hộ 佛Phật 法Pháp 。 今kim 日nhật 復phục 欲dục 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。
諸chư 貴quý 人nhân 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 晡bô 時thời 皆giai 共cộng 集tập 。 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。
長Trưởng 老lão 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 晡bô 時thời 從tùng 禪thiền 定định 起khởi 。 入nhập 眾chúng 中trung 坐tọa 。 讚tán 說thuyết 無vô 常thường 。
諸chư 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 因nhân 緣duyên 生sanh 故cố 無vô 常thường 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 已dĩ 有hữu 還hoàn 無vô 故cố 無vô 常thường 。 因nhân 緣duyên 生sanh 故cố 無vô 常thường 。 無vô 常thường 故cố 苦khổ 。 苦khổ 故cố 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 故cố 。 有hữu 智trí 者giả 不bất 應ưng 著trước 我ngã 我ngã 所sở 。 若nhược 著trước 我ngã 我ngã 所sở 。 得đắc 無vô 量lượng 憂ưu 愁sầu 苦khổ 惱não 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 中trung 。 心tâm 應ưng 厭yếm 求cầu 離ly 欲dục 。
如như 是thị 種chủng 種chủng 。 說thuyết 世thế 界giới 中trung 苦khổ 。 開khai 導đạo 其kỳ 心tâm 。 令linh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 說thuyết 此thử 語ngữ 竟cánh 。 著trước 從tùng 佛Phật 所sở 得đắc 僧tăng 伽già 梨lê 。 持trì 衣y 鉢bát 捉tróc 杖trượng 。 如như 金kim 翅sí 鳥điểu 現hiện 。 上thượng 昇thăng 虛hư 空không 。 四tứ 種chủng 身thân 儀nghi 。
坐tọa 。 臥ngọa 。 行hành 。 住trụ 。 一nhất 身thân 現hiện 無vô 量lượng 身thân 。 滿mãn 東đông 方phương 世thế 界giới 。 於ư 無vô 量lượng 身thân 。 還hoàn 為vi 一nhất 身thân 。 身thân 上thượng 出xuất 火hỏa 。 身thân 下hạ 出xuất 水thủy 。 身thân 上thượng 出xuất 水thủy 。 身thân 下hạ 出xuất 火hỏa 。 南nam 。 西tây 。 北bắc 方phương 亦diệc 如như 是thị 。
眾chúng 心tâm 厭yếm 世thế 。 皆giai 歡hoan 喜hỷ 已dĩ 。 於ư 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 頭đầu 。 與dữ 衣y 鉢bát 俱câu 。 作tác 是thị 願nguyện 言ngôn 。
令linh 我ngã 身thân 不bất 壞hoại 。 彌Di 勒Lặc 成thành 佛Phật 。 我ngã 是thị 骨cốt 身thân 還hoàn 出xuất 。 以dĩ 此thử 因nhân 緣duyên 度độ 眾chúng 生sanh 。
如như 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 直trực 入nhập 山sơn 頭đầu 石thạch 內nội 。 如như 入nhập 軟nhuyễn 埿nê 。 入nhập 已dĩ 。 山sơn 還hoàn 合hợp 。
後hậu 人nhân 壽thọ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 歲tuế 。 身thân 長trường 八bát 十thập 尺xích 時thời 。 彌Di 勒Lặc 佛Phật 出xuất 。 佛Phật 身thân 長trường 百bách 六lục 十thập 尺xích 。 佛Phật 面diện 二nhị 十thập 四tứ 尺xích 。 圓viên 光quang 十thập 里lý 。 是thị 時thời 。 眾chúng 生sanh 聞văn 彌Di 勒Lặc 佛Phật 出xuất 世thế 。 無vô 量lượng 人nhân 隨tùy 佛Phật 出xuất 家gia 。
佛Phật 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 初sơ 說thuyết 法Pháp 時thời 。 九cửu 十thập 九cửu 億ức 。 人nhân 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 六Lục 通Thông 具cụ 足túc 。 第đệ 二nhị 大đại 會hội 。 九cửu 十thập 六lục 億ức 人nhân 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 第đệ 三tam 大đại 會hội 。 九cửu 十thập 三tam 億ức 。 人nhân 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 自tự 是thị 已dĩ 後hậu 。 度độ 無vô 數số 人nhân 。
爾nhĩ 時thời 人nhân 民dân 久cửu 後hậu 懈giải 厭yếm 。 彌Di 勒Lặc 佛Phật 見kiến 眾chúng 人nhân 如như 是thị 。 以dĩ 足túc 指chỉ 扣khấu 開khai 。 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 是thị 時thời 。 長Trưởng 老lão 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 骨cốt 身thân 。 著trước 僧tăng 伽già 梨lê 而nhi 出xuất 。 禮lễ 彌Di 勒Lặc 足túc 。 上thượng 昇thăng 虛hư 空không 。 現hiện 變biến 如như 前tiền 。 即tức 於ư 空không 中trung 。 滅diệt 身thân 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 佛Phật 諸chư 弟đệ 子tử 。 怪quái 而nhi 問vấn 言ngôn 。
此thử 是thị 何hà 人nhân 。 似tự 人nhân 而nhi 小tiểu 。 身thân 著trước 法Pháp 衣y 。 能năng 作tác 變biến 化hóa 。
彌Di 勒Lặc 佛Phật 言ngôn 。
此thử 人nhân 是thị 過quá 去khứ 釋Thích 迦Ca 文Văn 尼Ni 佛Phật 弟đệ 子tử 。 名danh 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 行hành 阿a 蘭lan 若nhã 。 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。 行hành 頭đầu 陀đà 。 比Bỉ 丘Khâu 中trung 第đệ 一nhất 。 得đắc 六Lục 神Thần 通Thông 。 共cộng 解giải 脫thoát 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 彼bỉ 時thời 人nhân 壽thọ 百bách 年niên 。 少thiểu 出xuất 多đa 減giảm 。 以dĩ 是thị 小tiểu 身thân 能năng 辦biện 。 如như 是thị 大đại 事sự 。 汝nhữ 等đẳng 大đại 身thân 利lợi 根căn 。 云vân 何hà 不bất 作tác 。 如như 是thị 功công 德đức 。
是thị 時thời 諸chư 弟đệ 子tử 皆giai 慚tàm 愧quý 。 發phát 大đại 厭yếm 心tâm 。 彌Di 勒Lặc 佛Phật 隨tùy 眾chúng 心tâm 。 為vi 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 有hữu 人nhân 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 阿A 那Na 含Hàm 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 有hữu 種chủng 辟Bích 支Chi 佛Phật 善thiện 根căn 。 有hữu 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 得đắc 生sanh 天thiên 人nhân 中trung 。 受thọ 種chủng 種chủng 福phước 樂lạc 。
以dĩ 是thị 故cố 。 知tri 是thị 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 福phước 德đức 吉cát 處xứ 。 諸chư 聖thánh 人nhân 喜hỷ 住trú 處xứ 。 佛Phật 為vi 諸chư 聖thánh 人nhân 主chủ 。 是thị 故cố 佛Phật 多đa 。 住trú 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。
復phục 次thứ 。 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 是thị 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 住trú 處xứ 。 如như 《# 富phú 樓lâu 那na 彌di 帝đế 隸lệ 耶da 尼ni 子tử 經kinh 》# 中trung 說thuyết 。
佛Phật 語ngữ 富phú 樓lâu 那na 。
若nhược 使sử 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 劫kiếp 燒thiêu 若nhược 更cánh 生sanh 。 我ngã 常thường 在tại 此thử 山sơn 中trung 住trụ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 結kết 使sử 纏triền 縛phược 。 不bất 作tác 見kiến 佛Phật 功công 德đức 。 以dĩ 是thị 故cố 不bất 見kiến 我ngã 。
復phục 次thứ 。 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 清thanh 淨tịnh 鮮tiên 潔khiết 。 受thọ 三tam 世thế 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 更cánh 無vô 如như 是thị 處xứ 。 是thị 故cố 多đa 住trú 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。
復phục 次thứ 。 諸chư 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經Kinh 。 多đa 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 中trung 說thuyết 。 餘dư 處xứ 說thuyết 少thiểu 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 中trung 淨tịnh 潔khiết 有hữu 福phước 德đức 閑nhàn 靜tĩnh 故cố 。 一nhất 切thiết 三tam 世thế 。 諸chư 佛Phật 住trú 處xứ 。 十thập 方phương 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 讚tán 歎thán 恭cung 敬kính 此thử 處xứ 。 諸chư 天thiên 。 龍long 。 夜dạ 叉xoa 。 阿a 修tu 羅la 。 伽già 留lưu 羅la 。 乾càn 闥thát 婆bà 。 甄chân 陀đà 羅la 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 等đẳng 。 大đại 力lực 眾chúng 神thần 。 守thủ 護hộ 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 是thị 處xứ 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
是thị 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 諸chư 佛Phật 所sở 住trú 處xứ 。
聖thánh 人nhân 所sở 止chỉ 息tức 。 覆phú 蔭ấm 一nhất 切thiết 故cố 。
眾chúng 苦khổ 得đắc 解giải 脫thoát 。 唯duy 有hữu 真chân 法pháp 存tồn 。
復phục 次thứ 。 是thị 中trung 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 智trí 慧tuệ 福phước 德đức 。 大Đại 力Lực 菩Bồ 薩Tát 。 常thường 來lai 見kiến 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 禮lễ 拜bái 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 故cố 。 佛Phật 說thuyết 諸chư 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經Kinh 。 多đa 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 諸chư 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經Kinh 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 為vi 最tối 大đại 。 今kim 欲dục 說thuyết 故cố 。 云vân 何hà 不bất 住trú 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。
略lược 說thuyết 住trú 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 因nhân 緣duyên 竟cánh 。
大đại 智Trí 度Độ 共cộng 摩ma 訶ha 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 釋thích 論luận 第đệ 六lục
【# 經Kinh 】#
共cộng 摩ma 訶ha 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。
【# 論luận 】#
共cộng
名danh 一nhất 處xứ 。 一nhất 時thời 。 一nhất 心tâm 。 一nhất 戒giới 。 一nhất 見kiến 。 一nhất 道đạo 。 一nhất 解giải 脫thoát 。 是thị 名danh 為vi 。
共cộng
摩ma 訶ha
秦tần 言ngôn 大đại 。 或hoặc 多đa 。 或hoặc 勝thắng 。
云vân 何hà 大đại 。 一nhất 切thiết 眾chúng 中trung 最tối 上thượng 故cố 。 一nhất 切thiết 障chướng 礙ngại 斷đoạn 故cố 。 天thiên 王vương 等đẳng 大đại 人nhân 恭cung 敬kính 故cố 。 是thị 名danh 為vi 大đại 。
云vân 何hà 多đa 。 數số 至chí 五ngũ 千thiên 。 故cố 名danh 多đa 。
云vân 何hà 勝thắng 。 一nhất 切thiết 九cửu 十thập 六lục 種chủng 道đạo 論luận 議nghị 。 能năng 破phá 故cố 名danh 勝thắng 。
云vân 何hà 名danh
比Bỉ 丘Khâu
比Bỉ 丘Khâu 名danh 乞khất 士sĩ 。 清thanh 淨tịnh 活hoạt 命mạng 故cố 。 名danh 為vi 乞khất 士sĩ 。
如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 得đắc 已dĩ 。 向hướng 壁bích 坐tọa 食thực 。
是thị 時thời 有hữu 梵Phạm 志Chí 女nữ 。 名danh 淨tịnh 目mục 。 來lai 見kiến 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
問vấn 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。
沙Sa 門Môn 汝nhữ 食thực 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
食thực 。
淨tịnh 目mục 言ngôn 。
汝nhữ 沙Sa 門Môn 下hạ 口khẩu 食thực 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
不phủ 。 姊tỷ 。
仰ngưỡng 口khẩu 食thực 耶da 。
不phủ 。
方phương 口khẩu 食thực 耶da 。
不phủ 。
四tứ 維duy 口khẩu 食thực 耶da 。
不phủ 。
淨tịnh 目mục 言ngôn 。
食thực 法pháp 有hữu 四tứ 種chủng 。 我ngã 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 言ngôn 不phủ 。 我ngã 不bất 解giải 。 汝nhữ 當đương 說thuyết 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。
有hữu 出xuất 家gia 人nhân 合hợp 藥dược 。 種chủng 穀cốc 。 殖thực 樹thụ 等đẳng 不phủ 。 淨tịnh 活hoạt 命mạng 者giả 。 是thị 名danh 下hạ 口khẩu 食thực 。
有hữu 出xuất 家gia 人nhân 觀quan 視thị 星tinh 宿tú 。 日nhật 月nguyệt 。 風phong 雨vũ 。 雷lôi 電điện 。 霹phích 靂lịch 。 不bất 淨tịnh 活hoạt 命mạng 者giả 。 是thị 名danh 仰ngưỡng 口khẩu 食thực 。
有hữu 出xuất 家gia 人nhân 曲khúc 媚mị 豪hào 勢thế 。 通thông 使sử 四tứ 方phương 。 巧xảo 言ngôn 多đa 求cầu 。 不bất 淨tịnh 活hoạt 命mạng 者giả 。 是thị 名danh 方phương 口khẩu 食thực 。
有hữu 出xuất 家gia 人nhân 學học 種chủng 種chủng 咒chú 術thuật 。 卜bốc 筮thệ 吉cát 凶hung 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 不bất 淨tịnh 活hoạt 命mạng 者giả 。 是thị 名danh 四tứ 維duy 口khẩu 食thực 。
姊tỷ 。 我ngã 不bất 墮đọa 是thị 四tứ 不bất 淨tịnh 食thực 中trung 。 我ngã 用dụng 清thanh 淨tịnh 。 乞khất 食thực 活hoạt 命mạng 。
是thị 時thời 淨tịnh 目mục 聞văn 說thuyết 清thanh 淨tịnh 法Pháp 食thực 。 歡hoan 喜hỷ 信tín 解giải 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 因nhân 為vi 說thuyết 法Pháp 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。
如như 是thị 清thanh 淨tịnh 。 乞khất 食thực 活hoạt 命mạng 。 故cố 名danh 乞khất 士sĩ 。
復phục 次thứ 。
比tỉ
名danh 破phá 。
丘khâu
名danh 煩phiền 惱não 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 故cố 名danh 比Bỉ 丘Khâu 。
復phục 次thứ 。 出xuất 家gia 人nhân 名danh 比Bỉ 丘Khâu 。 譬thí 如như 胡hồ 。 漢hán 。 羌khương 。 虜lỗ 。 各các 有hữu 名danh 字tự 。
復phục 次thứ 。 受thọ 戒giới 時thời 自tự 言ngôn 。
我ngã 某mỗ 甲giáp 比Bỉ 丘Khâu 。 盡tận 形hình 壽thọ 持trì 戒giới 。 故cố 名danh 比Bỉ 丘Khâu 。
復phục 次thứ 。
比tỉ
名danh 怖bố 。
丘khâu
名danh 能năng 。 能năng 怖bố 魔ma 王vương 及cập 魔ma 人nhân 民dân 。 當đương 出xuất 家gia 剃thế 頭đầu 著trước 染nhiễm 衣y 受thọ 戒giới 。 是thị 時thời 魔ma 怖bố 。 何hà 以dĩ 故cố 怖bố 。 魔ma 王vương 言ngôn 。
是thị 人nhân 必tất 得đắc 入nhập 涅Niết 槃Bàn
如như 佛Phật 說thuyết 。
有hữu 人nhân 能năng 剃thế 頭đầu 著trước 染nhiễm 衣y 。 一nhất 心tâm 受thọ 戒giới 。 是thị 人nhân 漸tiệm 漸tiệm 斷đoạn 結kết 。 離ly 苦khổ 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。
云vân 何hà 名danh
僧Tăng 伽già
僧Tăng 伽già
秦tần 言ngôn 眾chúng 。 多đa 比Bỉ 丘Khâu 一nhất 處xứ 和hòa 合hợp 。 是thị 名danh 僧Tăng 伽già 。
譬thí 如như 大đại 樹thụ 叢tùng 聚tụ 。 是thị 名danh 為vi 林lâm 。 一nhất 一nhất 樹thụ 不bất 名danh 為vi 林lâm 。 除trừ 一nhất 一nhất 樹thụ 亦diệc 無vô 林lâm 。 如như 是thị 一nhất 一nhất 。 比Bỉ 丘Khâu 不bất 名danh 為vi 僧Tăng 。 除trừ 一nhất 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 亦diệc 無vô 僧Tăng 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 和hòa 合hợp 故cố 。
僧Tăng
名danh 生sanh 。
是thị 僧Tăng 四tứ 種chủng 。
有hữu 羞tu 僧Tăng 。 無vô 羞tu 僧Tăng 。 啞á 羊dương 僧Tăng 。 實thật 僧Tăng 。
云vân 何hà 名danh 有hữu 羞tu 僧Tăng 。 持trì 戒giới 不bất 破phá 。 身thân 。 口khẩu 清thanh 淨tịnh 。 能năng 別biệt 好hảo 醜xú 。 未vị 得đắc 道Đạo 。 是thị 名danh 有hữu 羞tu 僧Tăng 。
云vân 何hà 名danh 無vô 羞tu 僧Tăng 。 破phá 戒giới 。 身thân 。 口khẩu 不bất 淨tịnh 。 無vô 惡ác 不bất 作tác 。 是thị 名danh 無vô 羞tu 僧Tăng 。
云vân 何hà 名danh 啞á 羊dương 僧Tăng 。 雖tuy 不bất 破phá 戒giới 。 鈍độn 根căn 無vô 慧tuệ 。 不bất 別biệt 好hảo 醜xú 。 不bất 知tri 輕khinh 重trọng 。 不bất 知tri 有hữu 罪tội 無vô 罪tội 。 若nhược 有hữu 僧Tăng 事sự 。 二nhị 人nhân 共cộng 諍tranh 。 不bất 能năng 斷đoạn 決quyết 。 默mặc 然nhiên 無vô 言ngôn 。 譬thí 如như 白bạch 羊dương 。 乃nãi 至chí 人nhân 殺sát 。 不bất 能năng 作tác 聲thanh 。 是thị 名danh 啞á 羊dương 僧Tăng 。
云vân 何hà 名danh 實thật 僧Tăng 。 若nhược 學học 人nhân 。 若nhược 無Vô 學Học 人nhân 。 住trụ 四Tứ 果Quả 中trung 。 行hành 四tứ 向hướng 道đạo 。 是thị 名danh 實thật 僧Tăng 。
是thị 中trung 二nhị 種chủng 僧Tăng 。 可khả 共cộng 百bách 一nhất 羯yết 磨ma 。 說thuyết 戒giới 。 受thọ 歲tuế 。 種chủng 種chủng 得đắc 作tác 。
是thị 中trung 實thật 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 六lục 千thiên 五ngũ 百bách 。 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 二nhị 種chủng 。
有hữu 羞tu 僧Tăng 。 實thật 僧Tăng 。 以dĩ 是thị 實thật 僧Tăng 故cố 。 餘dư 皆giai 得đắc 名danh 僧Tăng 。 以dĩ 是thị 故cố 名danh 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。
【# 經Kinh 】#
大đại 數số 五ngũ 千thiên 分phần 。
【# 論luận 】#
云vân 何hà 名danh
大đại 數số
少thiểu 過quá 少thiểu 減giảm 。 是thị 名danh 為vi 。
大đại 數số
云vân 何hà 名danh
分phần/phân
多đa 眾chúng 邊biên 取thủ 一nhất 分phần/phân 。 是thị 名danh 。
分phần/phân
是thị 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 千thiên 萬vạn 眾chúng 中trung 取thủ 一nhất 分phần/phân 五ngũ 千thiên 人nhân 。 以dĩ 是thị 故cố 名danh 。
五ngũ 千thiên 分phần
【# 經Kinh 】#
皆giai 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。
【# 論luận 】#
云vân 何hà 名danh
阿A 羅La 漢Hán
阿a 羅la
名danh 賊tặc 。
漢hán
名danh 破phá 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 賊tặc 破phá 。 是thị 名danh 。
阿A 羅La 漢Hán
復phục 次thứ 。 阿A 羅La 漢Hán 一nhất 切thiết 漏lậu 盡tận 。 故cố 應ưng 得đắc 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 諸chư 天thiên 人nhân 供cúng 養dường 。
復phục 次thứ 。
阿a
名danh 不phủ 。
羅La 漢Hán
名danh 生sanh 。 後hậu 世thế 中trung 更cánh 不bất 生sanh 。 是thị 名danh 。
阿A 羅La 漢Hán
【# 經Kinh 】#
諸chư 漏lậu 已dĩ 盡tận 。
【# 論luận 】#
三tam 界giới 中trung 三tam 種chủng 漏lậu 。 已dĩ 盡tận 無vô 餘dư 。 故cố 言ngôn 漏lậu 盡tận 也dã 。
【# 經Kinh 】#
無vô 復phục 煩phiền 惱não 。
【# 論luận 】#
一nhất 切thiết 結kết 。 使sử 。 流lưu 。 受thọ 。 扼ách 。 縛phược 。 蓋cái 。 見kiến 。 纏triền 等đẳng 斷đoạn 除trừ 故cố 。 名danh 無vô 煩phiền 惱não 也dã 。
【# 經Kinh 】#
心tâm 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。 慧tuệ 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 說thuyết
心tâm 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。 慧tuệ 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。
答đáp 曰viết 。
外ngoại 道đạo 離ly 欲dục 人nhân 。 一nhất 處xứ 一nhất 道Đạo 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 非phi 於ư 一nhất 切thiết 。 障chướng 法pháp 得đắc 解giải 脫thoát 。 以dĩ 是thị 故cố 。 阿A 羅La 漢Hán 名danh 。
心tâm 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。 慧tuệ 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。
復phục 次thứ 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 二nhị 道Đạo 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。
見kiến 諦Đế 道đạo 。 思tư 惟duy 道đạo 。 以dĩ 是thị 故cố 名danh 。
心tâm 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát
學học 人nhân 心tâm 雖tuy 得đắc 解giải 脫thoát 。 非phi 好hảo/hiếu 解giải 脫thoát 。
何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 殘tàn 結kết 使sử 故cố 。
復phục 次thứ 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 助trợ 道Đạo 法Pháp 不bất 滿mãn 。 若nhược 行hành 一nhất 功công 德đức 。 若nhược 行hành 二nhị 功công 德đức 。 求cầu 道Đạo 不bất 能năng 得đắc 。 如như 人nhân 但đãn 布bố 施thí 求cầu 清thanh 淨tịnh 。 如như 人nhân 祀tự 天thiên 。 言ngôn 能năng 脫thoát 憂ưu 衰suy 。 能năng 得đắc 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 國quốc 中trung 生sanh 。 亦diệc 更cánh 有hữu 言ngôn 八bát 清thanh 淨tịnh 道đạo 。
一nhất 。 自tự 覺giác 。 二nhị 。 聞văn 。 三tam 。 讀đọc 經kinh 。 四tứ 。 畏úy 內nội 苦khổ 。 五ngũ 。 畏úy 大đại 眾chúng 生sanh 苦khổ 。 六lục 。 畏úy 天thiên 苦khổ 。 七thất 。 得đắc 好hảo/hiếu 師sư 。 八bát 。 大đại 布bố 施thí 。 但đãn 說thuyết 第đệ 八bát 名danh 清thanh 淨tịnh 道đạo 。
復phục 次thứ 。 有hữu 外ngoại 道đạo 但đãn 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。 有hữu 但đãn 布bố 施thí 。 禪thiền 定định 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。 有hữu 但đãn 布bố 施thí 。 求cầu 智trí 慧tuệ 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。
如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 道đạo 不bất 具cụ 足túc 。 若nhược 無vô 功công 德đức 。 若nhược 少thiểu 功công 德đức 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。 是thị 人nhân 雖tuy 一nhất 處xứ 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 名danh 好hảo/hiếu 解giải 脫thoát 。 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 不bất 滿mãn 足túc 故cố 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
無vô 功công 德đức 人nhân 不bất 能năng 渡độ 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 之chi 大đại 海hải 。
少thiểu 功công 德đức 人nhân 亦diệc 不bất 渡độ 。 善thiện 行hành 道Đạo 法pháp 佛Phật 所sở 說thuyết 。
是thị 中trung 應ưng 說thuyết 《# 須tu 跋bạt 陀đà 梵Phạm 志Chí 經kinh 》# 。
須tu 跋bạt 陀đà 梵Phạm 志Chí 。 年niên 百bách 二nhị 十thập 歲tuế 。 得đắc 五ngũ 神thần 通thông 。 阿a 那na 跋bạt 達đạt 多đa 池trì 邊biên 住trụ 。 夜dạ 夢mộng 見kiến 一nhất 切thiết 人nhân 失thất 眼nhãn 。 裸lõa 形hình 。 冥minh 中trung 立lập 。 日nhật 墮đọa 。 地địa 破phá 。 大đại 海hải 水thủy 竭kiệt 。 大đại 風phong 起khởi 吹xuy 須Tu 彌Di 山Sơn 破phá 散tán 。
覺giác 已dĩ 恐khủng 怖bố 。 思tư 惟duy 言ngôn 。
何hà 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 我ngã 命mạng 欲dục 盡tận 。 若nhược 天thiên 地địa 主chủ 欲dục 墮đọa 。
猶do 豫dự 不bất 能năng 自tự 了liễu 。 以dĩ 有hữu 此thử 惡ác 夢mộng 故cố 。
先tiên 世thế 有hữu 善Thiện 知Tri 識Thức 天thiên 。 從tùng 上thượng 來lai 下hạ 。 語ngữ 須Tu 跋Bạt 陀Đà 言ngôn 。
汝nhữ 莫mạc 恐khủng 怖bố 。 有hữu 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 名danh 佛Phật 。 後hậu 夜dạ 半bán 當đương 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 汝nhữ 夢mộng 。 不bất 為vì 汝nhữ 身thân 。
是thị 時thời 。 須tu 跋bạt 陀đà 明minh 日nhật 到đáo 。 拘Câu 夷Di 那Na 竭Kiệt 國Quốc 。 樹thụ 林lâm 中trung 見kiến 阿A 難Nan 經kinh 行hành 。 語ngứ 阿A 難Nan 言ngôn 。
我ngã 聞văn 汝nhữ 師sư 說thuyết 新tân 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 今kim 日nhật 夜dạ 半bán 。 當đương 取thủ 滅diệt 度độ 。 我ngã 心tâm 有hữu 疑nghi 。 請thỉnh 欲dục 見kiến 佛Phật 。 決quyết 我ngã 所sở 疑nghi 。
阿A 難Nan 答đáp 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 身thân 極cực 。 汝nhữ 若nhược 難nạn/nan 問vấn 。 勞lao 擾nhiễu 世Thế 尊Tôn 。
須tu 跋bạt 陀đà 如như 是thị 重trọng/trùng 請thỉnh 至chí 三tam 。 阿A 難Nan 答đáp 如như 初sơ 。
佛Phật 遙diêu 聞văn 之chi 。 勅sắc 語ngữ 阿A 難Nan 。
聽thính 須tu 跋bạt 陀đà 梵Phạm 志Chí 來lai 前tiền 。 自tự 在tại 難nạn/nan 問vấn 。 是thị 吾ngô 末mạt 後hậu 共cộng 談đàm 。 最tối 後hậu 得đắc 道Đạo 弟đệ 子tử 。
是thị 時thời 須tu 跋bạt 陀đà 得đắc 前tiền 見kiến 佛Phật 。 問vấn 訊tấn 世Thế 尊Tôn 已dĩ 。 於ư 一nhất 面diện 坐tọa 。 如như 是thị 念niệm 。
諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 。 捨xả 恩ân 愛ái 財tài 寶bảo 出xuất 家gia 。 皆giai 不bất 得đắc 道Đạo 。 獨độc 瞿Cù 曇Đàm 沙Sa 門Môn 得đắc 道Đạo 。
如như 是thị 念niệm 竟cánh 。 即tức 問vấn 佛Phật 言ngôn 。
是thị 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 地địa 六lục 師sư 輩bối 。 各các 自tự 稱xưng 言ngôn 。 我ngã 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 是thị 語ngữ 實thật 不phủ 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 偈kệ 答đáp 曰viết 。
我ngã 年niên 一nhất 十thập 九cửu 。 出xuất 家gia 學học 佛Phật 道Đạo 。
我ngã 出xuất 家gia 已dĩ 來lai 。 已dĩ 過quá 五ngũ 十thập 歲tuế 。
淨tịnh 戒giới 禪thiền 智trí 慧tuệ 。 外ngoại 道đạo 無vô 一nhất 分phần/phân 。
少thiểu 分phần 尚thượng 無vô 有hữu 。 何hà 況huống 一nhất 切thiết 智trí 。
若nhược 無vô 八bát 正Chánh 道Đạo 。 是thị 中trung 無vô 第đệ 一nhất 果quả 。 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四Tứ 果Quả 。 若nhược 有hữu 八bát 正Chánh 道Đạo 。 是thị 中trung 有hữu 第đệ 一nhất 果quả 。 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四Tứ 果Quả 。 須tu 跋bạt 陀đà 。 是thị 我ngã 法pháp 中trung 有hữu 八bát 正Chánh 道Đạo 。 是thị 中trung 有hữu 第đệ 一nhất 道Đạo 果Quả 。 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 道Đạo 果Quả 。 餘dư 外ngoại 道đạo 法pháp 皆giai 空không 。 無vô 道đạo 。 無vô 果quả 。 無vô 沙Sa 門Môn 。 無vô 婆Bà 羅La 門Môn 。 如như 是thị 我ngã 大đại 眾chúng 中trung 。 實thật 作tác 師sư 子tử 吼hống 。
須tu 跋bạt 陀đà 梵Phạm 志Chí 聞văn 是thị 法pháp 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 思tư 惟duy 言ngôn 。
我ngã 不bất 應ưng 佛Phật 後hậu 般bát 涅Niết 槃Bàn 。
如như 是thị 思tư 惟duy 竟cánh 。 在tại 佛Phật 前tiền 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 自tự 以dĩ 神thần 力lực 。 身thân 中trung 出xuất 火hỏa 。 燒thiêu 身thân 而nhi 取thủ 滅diệt 度độ 。
以dĩ 是thị 故cố 。
佛Phật 言ngôn 。
無vô 功công 德đức 。 少thiểu 功công 德đức 。 是thị 助trợ 道Đạo 法Pháp 不bất 滿mãn 。 皆giai 不bất 得đắc 度độ 。
佛Phật 說thuyết 。
一nhất 切thiết 功công 德đức 具cụ 足túc 故cố 。 能năng 度độ 弟đệ 子tử 。
譬thí 如như 小tiểu 藥dược 師sư 。 以dĩ 一nhất 種chủng 藥dược 。 二nhị 種chủng 藥dược 。 不bất 具cụ 足túc 故cố 。 不bất 能năng 差sai 重trọng 病bệnh 。 大đại 藥dược 師sư 輩bối 。 具cụ 足túc 眾chúng 藥dược 。 能năng 差sai 諸chư 病bệnh 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 一nhất 切thiết 三tam 界giới 。 煩phiền 惱não 離ly 故cố 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 何hà 以dĩ 故cố 佛Phật 言ngôn 。
染nhiễm 愛ái 離ly 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。
答đáp 曰viết 。
愛ái 能năng 繫hệ 閉bế 心tâm 。 有hữu 大đại 力lực 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 。 不bất 說thuyết 餘dư 煩phiền 惱não 。 愛ái 斷đoạn 餘dư 則tắc 斷đoạn 。
復phục 次thứ 。 若nhược 人nhân 言ngôn 王vương 來lai 。 知tri 必tất 有hữu 將tương 從tùng 。 染nhiễm 愛ái 亦diệc 如như 是thị 。 又hựu 如như 捉tróc 巾cân 一nhất 頭đầu 。 餘dư 則tắc 盡tận 隨tùy 。 愛ái 染nhiễm 亦diệc 如như 是thị 。 愛ái 斷đoạn 則tắc 知tri 餘dư 。 煩phiền 惱não 皆giai 已dĩ 斷đoạn 。
復phục 次thứ 。 諸chư 結kết 使sử 皆giai 屬thuộc 愛ái 。 見kiến 。
屬thuộc 愛ái 煩phiền 惱não 覆phú 心tâm 。 屬thuộc 見kiến 煩phiền 惱não 覆phú 慧tuệ 。 如như 是thị 愛ái 離ly 故cố 。 屬thuộc 愛ái 結kết 使sử 亦diệc 離ly 。 得đắc 心tâm 解giải 脫thoát 。 如như 是thị 無vô 明minh 離ly 故cố 。 屬thuộc 見kiến 結kết 使sử 亦diệc 離ly 。 得đắc 慧tuệ 解giải 脫thoát 。
復phục 次thứ 。 是thị 五ngũ 千thiên 阿A 羅La 漢Hán 。 應ưng 不bất 退thoái 法pháp 。 得đắc 無vô 生sanh 智trí 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 。
心tâm 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。 慧tuệ 得đắc 好hảo 解giải 脫thoát 。
不bất 退thoái 故cố 。 退thoái 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 得đắc 時thời 解giải 脫thoát 。 如như 劬cù 提đề 迦ca 等đẳng 。 雖tuy 得đắc 解giải 脫thoát 。 非phi 好hảo/hiếu 解giải 脫thoát 。 以dĩ 退thoái 法pháp 故cố 。
【# 經Kinh 】#
心tâm 調điều 柔nhu 軟nhuyễn 。
【# 論luận 】#
若nhược 有hữu 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 瞋sân 恚khuể 罵mạ 詈lị 撾qua 打đả 者giả 。 心tâm 等đẳng 無vô 異dị 。 若nhược 得đắc 珍trân 寶bảo 。 瓦ngõa 石thạch 。 視thị 之chi 一nhất 等đẳng 。 若nhược 有hữu 持trì 刀đao 斫chước 截tiệt 手thủ 足túc 。 有hữu 持trì 栴chiên 檀đàn 塗đồ 身thân 者giả 。 亦diệc 等đẳng 無vô 異dị 。
復phục 次thứ 。 婬dâm 欲dục 。 瞋sân 恚khuể 。 憍kiêu 。 慢mạn 。 疑nghi 。 見kiến 。 根căn 本bổn 已dĩ 斷đoạn 故cố 。 是thị 謂vị 。
心tâm 調điều 柔nhu 軟nhuyễn
復phục 次thứ 。 是thị 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 欲dục 染nhiễm 處xứ 不bất 染nhiễm 。 應ưng 瞋sân 處xứ 不bất 瞋sân 。 應ưng 癡si 處xứ 不bất 癡si 。 守thủ 護hộ 六lục 情tình 。 以dĩ 是thị 故cố 名danh 。
心tâm 調điều 柔nhu 軟nhuyễn
如như 偈kệ 說thuyết 。
人nhân 守thủ 護hộ 六lục 情tình 。 如như 好hảo/hiếu 馬mã 善thiện 調điều 。
如như 是thị 實thật 智trí 人nhân 。 諸chư 天thiên 所sở 敬kính 視thị 。
諸chư 餘dư 凡phàm 人nhân 輩bối 。 不bất 能năng 守thủ 護hộ 六lục 情tình 。 欲dục 。 瞋sân 。 慢mạn 。 癡si 。 疑nghi 。 見kiến 不bất 斷đoạn 故cố 。 不bất 調điều 柔nhu 。 如như 惡ác 弊tệ 馬mã 。 以dĩ 是thị 故cố 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 名danh 。
心tâm 調điều 柔nhu 軟nhuyễn
【# 經Kinh 】#
摩ma 訶ha 那na 伽già 。
【# 論luận 】#
摩ma 訶ha
言ngôn 大đại 。
那na
名danh 不phủ 。
伽già
名danh 罪tội 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 諸chư 煩phiền 惱não 斷đoạn 。 以dĩ 是thị 故cố 名danh 不bất 罪tội 。
復phục 次thứ 。
那na 伽già
或hoặc 名danh 龍long 。 或hoặc 名danh 象tượng 。 是thị 五ngũ 千thiên 阿A 羅La 漢Hán 。 諸chư 無vô 數số 阿A 羅La 漢Hán 中trung 最tối 大đại 力lực 。 是thị 以dĩ 故cố 言ngôn 如như 龍long 。 如như 象tượng 。 水thủy 行hành 中trung 龍long 力lực 大đại 。 陸lục 行hành 中trung 象tượng 力lực 大đại 。
復phục 次thứ 。 如như 善thiện 調điều 象tượng 王vương 。 能năng 破phá 大đại 軍quân 。 直trực 入nhập 不bất 迴hồi 。 不bất 畏úy 刀đao 杖trượng 。 不bất 難nan 水thủy 火hỏa 。 不bất 走tẩu 不bất 退thoái 。 死tử 至chí 不bất 避tị 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 修tu 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 故cố 。 能năng 破phá 魔ma 軍quân 及cập 諸chư 結kết 使sử 賊tặc 。 罵mạ 詈lị 。 撾qua 打đả 。 不bất 悔hối 。 不bất 恚khuể 。 老lão 死tử 。 水thủy 火hỏa 。 不bất 畏úy 不bất 難nan 。
復phục 次thứ 。 如như 大đại 龍long 王vương 。 從tùng 大đại 海hải 出xuất 。 起khởi 於ư 大đại 雲vân 。 遍biến 覆phú 虛hư 空không 。 放phóng 大đại 電điện 光quang 。 明minh 照chiếu 天thiên 地địa 。 澍chú 大đại 洪hồng 雨vũ 。 潤nhuận 澤trạch 萬vạn 物vật 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 從tùng 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 大đại 海hải 水thủy 中trung 出xuất 。 起khởi 慈từ 悲bi 雲vân 。 潤nhuận 及cập 可khả 度độ 。 現hiện 大đại 光quang 明minh 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 說thuyết 實thật 法pháp 相tướng 。 雨vũ 弟đệ 子tử 心tâm 。 令linh 生sanh 善thiện 牙nha 。
【# 經Kinh 】#
所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 名danh
所sở 作tác
云vân 何hà 名danh 。
已dĩ 辦biện
答đáp 曰viết 。
信tín 。 戒giới 。 捨xả 。 定định 等đẳng 諸chư 善thiện 法Pháp 得đắc 故cố 。 名danh 為vi 。
所sở 作tác
智trí 慧tuệ 。 精tinh 進tấn 。 解giải 脫thoát 等đẳng 諸chư 善thiện 法Pháp 得đắc 故cố 。 是thị 名danh 。
已dĩ 辦biện
二nhị 法pháp 具cụ 足túc 滿mãn 故cố 。 名danh 。
所sở 作tác 已dĩ 辦biện
復phục 次thứ 。 諸chư 煩phiền 惱não 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 種chủng 屬thuộc 愛ái 。 一nhất 種chủng 屬thuộc 見kiến 。 屬thuộc 愛ái 煩phiền 惱não 斷đoạn 故cố 名danh 。
所sở 作tác
屬thuộc 見kiến 煩phiền 惱não 斷đoạn 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
復phục 次thứ 。 色sắc 法pháp 善thiện 見kiến 故cố 名danh 。
所sở 作tác
無vô 色sắc 法pháp 善thiện 見kiến 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
可khả 見kiến 。 不bất 可khả 見kiến 。 有hữu 對đối 。 無vô 對đối 等đẳng 二nhị 。 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 。 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 法pháp 斷đoạn 故cố 名danh 。
所sở 作tác
善thiện 法Pháp 思tư 惟duy 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
聞văn 。 思tư 慧tuệ 成thành 就tựu 故cố 名danh 。
所sở 作tác
修tu 慧tuệ 成thành 就tựu 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
種chủng 種chủng 三tam 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 。 煖Noãn 法Pháp 。 頂Đảnh 法Pháp 。 忍Nhẫn 法Pháp 。 世Thế 間Gian 第Đệ 一Nhất 法Pháp 得đắc 故cố 名danh 。
所sở 作tác
苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 等đẳng 諸chư 無vô 漏lậu 善thiện 根căn 得đắc 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
見kiến 諦Đế 道đạo 得đắc 故cố 名danh
所sở 作tác
思tư 惟duy 道đạo 得đắc 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
成thành 學học 道Đạo 故cố 名danh
所sở 作tác
無Vô 學Học 道đạo 得đắc 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
心tâm 解giải 脫thoát 得đắc 故cố 名danh
所sở 作tác
慧tuệ 解giải 脫thoát 得đắc 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
漏lậu 盡tận 故cố 名danh
所sở 作tác
得đắc 共cộng 解giải 脫thoát 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
一nhất 切thiết 結kết 使sử 除trừ 故cố 名danh
所sở 作tác
得đắc 非phi 時thời 解giải 脫thoát 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
自tự 利lợi 益ích 竟cánh 故cố 名danh
所sở 作tác
利lợi 益ích 他tha 人nhân 故cố 名danh 。
已dĩ 辦biện
如như 是thị 等đẳng
所sở 作tác 已dĩ 辦biện
義nghĩa 。 自tự 在tại 說thuyết 。
【# 經Kinh 】#
棄khí 擔đảm 能năng 擔đảm 。
【# 論luận 】#
五ngũ 眾chúng 麁thô 重trọng 常thường 惱não 故cố 。 名danh 為vi 。
擔đảm
如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。
何hà 謂vị 擔đảm 。 五ngũ 眾chúng 是thị 擔đảm 。
諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 擔đảm 已dĩ 除trừ 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 。
棄khí 擔đảm
能năng 擔đảm
者giả 。 是thị 佛Phật 法Pháp 中trung 二nhị 種chủng 功công 德đức 擔đảm 應ưng 擔đảm 。
一nhất 者giả 。 自tự 益ích 利lợi 。 二nhị 者giả 。 他tha 益ích 利lợi 。
一nhất 切thiết 諸chư 漏lậu 盡tận 。 不bất 悔hối 解giải 脫thoát 等đẳng 諸chư 功công 德đức 。 是thị 名danh 自tự 利lợi 益ích 。 信tín 。 戒giới 。 捨xả 。 定định 。 慧tuệ 等đẳng 諸chư 功công 德đức 能năng 與dữ 他tha 人nhân 。 是thị 名danh 利lợi 益ích 他tha 。 是thị 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 自tự 擔đảm 。 他tha 擔đảm 能năng 擔đảm 。 故cố 名danh 。
能năng 擔đảm
復phục 次thứ 。 譬thí 如như 大đại 牛ngưu 壯tráng 力lực 。 能năng 服phục 重trọng 載tải 。 此thử 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 亦diệc 如như 是thị 。 得đắc 無vô 漏lậu 根căn 。 力lực 。 覺giác 。 道đạo 。 能năng 擔đảm 佛Phật 法Pháp 大đại 事sự 擔đảm 。 以dĩ 是thị 故cố 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 名danh 。
能năng 擔đảm
【# 經Kinh 】#
逮đãi 得đắc 己kỷ 利lợi 。
【# 論luận 】#
云vân 何hà 名danh 己kỷ 利lợi 。 云vân 何hà 非phi 己kỷ 利lợi 。
行hành 諸chư 善thiện 法Pháp 。 是thị 名danh 己kỷ 利lợi 。 諸chư 餘dư 非phi 法pháp 。 是thị 名danh 非phi 己kỷ 利lợi 。
復phục 次thứ 。 信tín 。 戒giới 。 捨xả 。 定định 。 慧tuệ 等đẳng 諸chư 功công 德đức 。 一nhất 切thiết 財tài 寶bảo 勝thắng 故cố 。 今kim 世thế 後hậu 世thế 。 常thường 得đắc 樂lạc 故cố 。 能năng 到đáo 甘cam 露lộ 城thành 故cố 。 以dĩ 是thị 三tam 因nhân 緣duyên 故cố 名danh 。
己kỷ 利lợi
如như 〈# 信tín 品phẩm 〉# 中trung 偈kệ 說thuyết 。
若nhược 人nhân 得đắc 信tín 慧tuệ 。 是thị 寶bảo 最tối 第đệ 一nhất 。
諸chư 餘dư 世thế 財tài 利lợi 。 不bất 及cập 是thị 法Pháp 寶bảo 。
復phục 次thứ 。 若nhược 人nhân 今kim 世thế 得đắc 樂lạc 。 後hậu 世thế 得đắc 樂lạc 。 及cập 涅Niết 槃Bàn 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 名danh 己kỷ 利lợi 。 餘dư 非phi 己kỷ 利lợi 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
世thế 知tri 種chủng 種chủng 無vô 道Đạo 法Pháp 。 與dữ 諸chư 禽cầm 獸thú 等đẳng 無vô 異dị 。
當đương 求cầu 正chánh 智trí 要yếu 道Đạo 法Pháp 。 得đắc 脫thoát 老lão 死tử 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。
復phục 次thứ 。 八bát 正Chánh 道Đạo 及cập 沙Sa 門Môn 果Quả 。 是thị 名danh 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 己kỷ 利lợi 。 是thị 五ngũ 千thiên 阿A 羅La 漢Hán 得đắc 道Đạo 及cập 果quả 。 二nhị 事sự 俱câu 得đắc 。 故cố 名danh 己kỷ 利lợi 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 。
逮đãi 得đắc 己kỷ 利lợi
【# 經Kinh 】#
盡tận 諸chư 有hữu 結kết 。
【# 論luận 】#
三tam 種chủng 有hữu 。
欲dục 有hữu 。 色sắc 有hữu 。 無vô 色sắc 有hữu 。
云vân 何hà 欲dục 有hữu 。
欲dục 界giới 繫hệ 業nghiệp 取thủ 因nhân 緣duyên 。 後hậu 世thế 能năng 生sanh 。 亦diệc 是thị 業nghiệp 報báo 。 是thị 名danh 欲dục 有hữu 。
色sắc 有hữu 。 無vô 色sắc 有hữu 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 名danh 為vi 。
有hữu
結kết 盡tận
者giả 。 結kết 有hữu 九cửu 結kết 。
愛ái 結kết 。 恚khuể 結kết 。 慢mạn 結kết 。 癡si 結kết 。 疑nghi 結kết 。 見kiến 結kết 。 取thủ 結kết 。 慳san 結kết 。 嫉tật 結kết 。
是thị 結kết 使sử 盡tận 及cập 有hữu 。 是thị 有hữu 盡tận 及cập 結kết 使sử 。 以dĩ 是thị 故cố 名danh 。
有hữu 結kết 盡tận
問vấn 曰viết 。
諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 結kết 使sử 應ưng 永vĩnh 盡tận 。 得đắc 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 離ly 故cố 。 有hữu 不bất 應ưng 盡tận 。
何hà 以dĩ 故cố 。 阿A 羅La 漢Hán 未vị 滅diệt 度độ 時thời 。 眼nhãn 根căn 等đẳng 五ngũ 眾chúng 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 持trì 諸chư 有hữu 成thành 就tựu 故cố 。
答đáp 曰viết 。
無vô 所sở 妨phương 。 是thị 果quả 中trung 說thuyết 因nhân 。
如như 佛Phật 語ngữ 。
檀đàn 越việt 施thí 食thực 時thời 。 與dữ 五ngũ 事sự 。
命mạng 。 色sắc 。 力lực 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 # 。
食thực 不bất 能năng 必tất 與dữ 五ngũ 事sự 。 有hữu 人nhân 大đại 得đắc 。 飲ẩm 食thực 而nhi 死tử 。 有hữu 人nhân 得đắc 少thiểu 許hứa 食thực 而nhi 活hoạt 。 食thực 為vi 五ngũ 事sự 因nhân 。 是thị 故cố 佛Phật 言ngôn 。 施thí 食thực 得đắc 五ngũ 事sự 。
如như 偈kệ 說thuyết 。
斷đoạn 食thực 死tử 無vô 疑nghi 。 食thực 者giả 死tử 未vị 定định 。
以dĩ 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 施thí 食thực 得đắc 五ngũ 事sự 。
亦diệc 如như 人nhân 食thực 百bách 斤cân 金kim 。
金kim 不bất 可khả 食thực
金kim 是thị 食thực 因nhân 。 故cố 言ngôn 。
食thực 金kim
佛Phật 言ngôn 。
女nữ 人nhân 為vi 戒giới 垢cấu
女nữ 人nhân 非phi 戒giới 垢cấu 。 是thị 戒giới 垢cấu 因nhân 故cố 。 言ngôn 。
女nữ 人nhân 為vi 戒giới 垢cấu
如như 。
人nhân 從tùng 高cao 處xứ 墮đọa 未vị 至chí 地địa 。 言ngôn 此thử 人nhân 死tử 。
雖tuy 未vị 死tử 。 知tri 必tất 死tử 故cố 。 言ngôn 。
此thử 人nhân 死tử
如như 是thị 。
諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 結kết 使sử 已dĩ 盡tận
知tri 有hữu 必tất 當đương 盡tận 故cố 。 言ngôn 。
有hữu 結kết 盡tận
【# 經Kinh 】#
正chánh 智trí 已dĩ 得đắc 解giải 脫thoát 。
【# 論luận 】#
如như 摩ma 犍kiền 提đề 。 梵Phạm 志Chí 弟đệ 子tử 。 舉cử 其kỳ 屍thi 著trước 床sàng 上thượng 。 輿dư 行hành 城thành 市thị 中trung 多đa 人nhân 處xứ 。 唱xướng 言ngôn 。
若nhược 有hữu 眼nhãn 見kiến 摩ma 犍kiền 提đề 屍thi 者giả 。 是thị 人nhân 皆giai 得đắc 清thanh 淨tịnh 道đạo 。 何hà 況huống 禮lễ 拜bái 供cúng 養dường 者giả 。
多đa 有hữu 人nhân 信tín 其kỳ 言ngôn 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 聞văn 是thị 語ngữ 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 是thị 事sự 云vân 何hà 。
佛Phật 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
小tiểu 人nhân 眼nhãn 見kiến 求cầu 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 無vô 智trí 無vô 實thật 道đạo 。
諸chư 結kết 煩phiền 惱não 滿mãn 心tâm 中trung 。 云vân 何hà 眼nhãn 見kiến 得đắc 淨tịnh 道đạo 。
若nhược 有hữu 眼nhãn 見kiến 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 何hà 用dụng 智trí 慧tuệ 功công 德đức 寶bảo 。
智trí 慧tuệ 功công 德đức 乃nãi 為vi 淨tịnh 。 眼nhãn 見kiến 求cầu 淨tịnh 無vô 是thị 事sự 。
以dĩ 是thị 故cố 言ngôn
正chánh 智trí 得đắc 解giải 脫thoát
問vấn 曰viết 。
諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 更cánh 不bất 求cầu 進tiến 。 何hà 以dĩ 故cố 常thường 在tại 佛Phật 邊biên 。 不bất 餘dư 處xứ 度độ 眾chúng 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 切thiết 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 盡tận 應ưng 供cúng 養dường 佛Phật 。 阿A 羅La 漢Hán 受thọ 恩ân 重trọng/trùng 故cố 。 應ưng 倍bội 供cúng 養dường 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 從tùng 佛Phật 得đắc 成thành 。 受thọ 無vô 量lượng 功công 德đức 。 知tri 結kết 使sử 斷đoạn 。 信tín 心tâm 轉chuyển 多đa 。 是thị 故cố 諸chư 大đại 。 德đức 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 邊biên 受thọ 功công 德đức 樂nhạo/nhạc/lạc 味vị 。 供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。 報báo 佛Phật 恩ân 故cố 。 在tại 佛Phật 邊biên 住trụ 。
諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 圍vi 繞nhiễu 佛Phật 故cố 。 佛Phật 德đức 益ích 尊tôn 。 如như 梵Phạm 天Thiên 人nhân 遶nhiễu 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 如như 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 遶nhiễu 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 如như 諸chư 鬼quỷ 神thần 遶nhiễu 。 毘Tỳ 沙Sa 門Môn 王Vương 。 如như 諸chư 小tiểu 王vương 遶nhiễu 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 如như 病bệnh 人nhân 病bệnh 愈dũ 住trụ 大đại 醫y 邊biên 。 如như 是thị 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 住trụ 在tại 佛Phật 邊biên 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 圍vi 繞nhiễu 供cúng 養dường 故cố 。 佛Phật 德đức 益ích 尊tôn 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 逮đãi 得đắc 己kỷ 利lợi 。 不bất 須tu 聽thính 法Pháp 。 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 共cộng 五ngũ 千thiên 阿A 羅La 漢Hán 。
答đáp 曰viết 。
諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 雖tuy 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 佛Phật 欲dục 以dĩ 甚thậm 深thâm 智trí 慧tuệ 法pháp 試thí 。 如như 佛Phật 問vấn 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 如như 《# 波ba 羅la 延diên 經kinh 》# 阿a 耆kỳ 陀đà 難nạn/nan 中trung 偈kệ 說thuyết 。
種chủng 種chủng 諸chư 學học 人nhân 。 及cập 諸chư 數số 法pháp 人nhân 。
是thị 人nhân 所sở 行hành 法pháp 。 願nguyện 為vì 如như 實thật 說thuyết 。
是thị 中trung 。 云vân 何hà 學học 人nhân 。 云vân 何hà 數số 法pháp 人nhân 。
爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 默mặc 然nhiên 。 如như 是thị 三tam 問vấn 。 三tam 默mặc 。 佛Phật 示thị 義nghĩa 端đoan 。 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
有hữu 生sanh 不phủ 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 答đáp 。
世Thế 尊Tôn 。 有hữu 生sanh 。 有hữu 生sanh 者giả 。 欲dục 為vi 滅diệt 有hữu 為vi 生sanh 法pháp 故cố 。 名danh 學học 人nhân 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 得đắc 無vô 生sanh 法pháp 故cố 。 名danh 數số 法pháp 人nhân 。
是thị 經Kinh 。 此thử 中trung 應ưng 廣quảng 說thuyết 。
復phục 次thứ 。 若nhược 有hữu 漏lậu 。 若nhược 無vô 漏lậu 。 諸chư 禪thiền 定định 未vị 得đắc 故cố 欲dục 得đắc 。 已dĩ 得đắc 欲dục 令linh 堅kiên 深thâm 故cố 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 邊biên 聽thính 法Pháp 。
復phục 次thứ 。 現hiện 前tiền 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 如như 《# 難Nan 陀Đà 迦ca 經kinh 》# 中trung 說thuyết 。
以dĩ 今kim 世thế 樂lạc 故cố 聽thính 法Pháp 。
復phục 次thứ 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 在tại 佛Phật 邊biên 聽thính 法Pháp 。 心tâm 無vô 厭yếm 足túc 。 如như 《# 蜫# 盧lô 提đề 迦ca 經kinh 》# 中trung 說thuyết 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 語ngữ 蜫# 盧lô 提đề 迦ca 。
我ngã 法pháp 中trung 聽thính 法Pháp 無vô 厭yếm 。
復phục 次thứ 。 如như 佛Phật 大đại 師sư 。 自tự 一nhất 心tâm 從tùng 弟đệ 子tử 邊biên 聽thính 法Pháp 。 不bất 應ưng 難nan 言ngôn 。 阿A 羅La 漢Hán 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 何hà 以dĩ 聽thính 法Pháp 。 譬thí 如như 飽bão 滿mãn 人nhân 得đắc 好hảo/hiếu 食thực 。 猶do 尚thượng 更cánh 食thực 。 云vân 何hà 飢cơ 渴khát 人nhân 而nhi 言ngôn 不bất 應ưng 食thực 。 以dĩ 是thị 故cố 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 雖tuy 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 常thường 在tại 佛Phật 邊biên 聽thính 法Pháp 。
復phục 次thứ 。 佛Phật 住trụ 解giải 脫thoát 法pháp 中trung 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 住trụ 解giải 脫thoát 法pháp 中trung 。 住trụ 法pháp 相tướng 應ưng 。 眷quyến 屬thuộc 莊trang 嚴nghiêm 。 如như 《# 栴chiên 檀đàn 譬thí 喻dụ 經kinh 》# 中trung 言ngôn 。
有hữu 栴chiên 檀đàn 林lâm 。 伊y 蘭lan 圍vi 之chi 。 有hữu 伊y 蘭lan 林lâm 。 栴chiên 檀đàn 圍vi 之chi 。 有hữu 栴chiên 檀đàn 。 栴chiên 檀đàn 以dĩ 為vi 叢tùng 林lâm 。 有hữu 伊y 蘭lan 。 伊y 蘭lan 自tự 相tương 圍vi 繞nhiễu 。
佛Phật 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 佛Phật 住trụ 善thiện 法Pháp 解giải 脫thoát 中trung 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 住trụ 善thiện 法Pháp 解giải 脫thoát 中trung 。 住trụ 法pháp 相tướng 應ưng 。 眷quyến 屬thuộc 莊trang 嚴nghiêm 。
佛Phật 以dĩ 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 十thập 寶bảo 山sơn 圍vi 繞nhiễu 。 如như 白bạch 香hương 象tượng 王vương 。 白bạch 香hương 象tượng 圍vi 繞nhiễu 。 如như 師sư 子tử 王vương 。 師sư 子tử 眾chúng 圍vi 遶nhiễu 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 佛Phật 為vi 世thế 間gian 。 無vô 上thượng 福phước 田điền 。 與dữ 諸chư 弟đệ 子tử 。 圍vi 繞nhiễu 共cộng 住trú 。
【# 經Kinh 】#
唯duy 除trừ 阿A 難Nan 在tại 學học 地địa 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 言ngôn
唯duy 除trừ 阿A 難Nan
答đáp 曰viết 。
上thượng 所sở 讚tán 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 阿A 難Nan 不bất 在tại 其kỳ 數số 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 在tại 學học 地địa 。 未vị 離ly 欲dục 故cố 。
問vấn 曰viết 。
大Đại 德đức 阿A 難Nan 第đệ 三tam 師sư 。 大đại 眾chúng 法pháp 將tương 。 種chủng 涅Niết 槃Bàn 種chủng 已dĩ 無vô 量lượng 劫kiếp 。 常thường 近cận 佛Phật 。 持trì 法Pháp 藏tạng 。
大đại 德đức 利lợi 根căn 。 何hà 以dĩ 至chí 今kim 未vị 離ly 欲dục 作tác 學học 人nhân 。
答đáp 曰viết 。
大Đại 德đức 阿A 難Nan 。 本bổn 願nguyện 如như 是thị 。
我ngã 於ư 多đa 聞văn 眾chúng 中trung 最tối 第đệ 一nhất
亦diệc 以dĩ 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 阿A 羅La 漢Hán 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 不bất 應ưng 作tác 供cung 給cấp 供cúng 養dường 人nhân 。 以dĩ 其kỳ 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 能năng 辦biện 大đại 事sự 。 煩phiền 惱não 賊tặc 破phá 。 共cộng 佛Phật 在tại 解giải 脫thoát 床sàng 上thượng 坐tọa 故cố 。
復phục 次thứ 。 長Trưởng 老lão 阿A 難Nan 。 種chủng 種chủng 諸chư 經kinh 。 聽thính 。 持trì 。 誦tụng 利lợi 。 觀quán 故cố 智trí 慧tuệ 多đa 。 攝nhiếp 心tâm 少thiểu 。 二nhị 功công 德đức 等đẳng 者giả 。 可khả 得đắc 漏lậu 盡tận 道đạo 。 以dĩ 是thị 故cố 。 長Trưởng 老lão 阿A 難Nan 。 是thị 學học 人nhân 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。
復phục 次thứ 。 貪tham 供cung 給cấp 世Thế 尊Tôn 故cố 。 是thị 阿A 難Nan 為vi 佛Phật 作tác 供cung 給cấp 人nhân 。 如như 是thị 念niệm 。
若nhược 我ngã 早tảo 取thủ 漏lậu 盡tận 道đạo 。 便tiện 遠viễn 世Thế 尊Tôn 。 不bất 得đắc 作tác 供cung 給cấp 人nhân 。
以dĩ 是thị 故cố 。 阿A 難Nan 雖tuy 能năng 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 自tự 制chế 不bất 取thủ 。
復phục 次thứ 。 處xử 。
時thời 人nhân 未vị 合hợp 故cố 。 何hà 等đẳng 處xứ 。 能năng 集tập 法pháp 千thiên 阿A 羅La 漢Hán 未vị 。 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 是thị 為vi 處xứ 。 世Thế 尊Tôn 過quá 去khứ 時thời 未vị 到đáo 。 長trưởng 老lão 婆bà 耆kỳ 子tử 不bất 在tại 。 以dĩ 是thị 故cố 。 長Trưởng 老lão 阿A 難Nan 漏lậu 不bất 盡tận 。 要yếu 在tại 世Thế 尊Tôn 過quá 去khứ 。 集tập 法pháp 眾chúng 合hợp 。 婆bà 耆kỳ 子tử 說thuyết 法Pháp 勸khuyến 諫gián 。 三tam 事sự 合hợp 故cố 。 得đắc 漏lậu 盡tận 道đạo 。
復phục 次thứ 。 大Đại 德đức 阿A 難Nan 。 厭yếm 世thế 法pháp 少thiểu 。 不bất 如như 餘dư 人nhân 。 是thị 阿A 難Nan 世thế 世thế 王vương 者giả 種chủng 。 端đoan 正chánh 無vô 比tỉ 。 福phước 德đức 無vô 量lượng 。 世Thế 尊Tôn 近cận 親thân 。 常thường 侍thị 從tùng 佛Phật 。 必tất 有hữu 此thử 念niệm 。
我ngã 佛Phật 近cận 侍thị 。 知tri 法Pháp 寶bảo 藏tạng 。 漏lậu 盡tận 道Đạo 法Pháp 。 我ngã 不bất 畏úy 失thất 。
以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 不bất 大đại 慇ân 懃cần 。
問vấn 曰viết 。
大Đại 德đức 阿A 難Nan 名danh 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 是thị 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。 是thị 父phụ 母mẫu 作tác 字tự 。 是thị 依y 因nhân 緣duyên 立lập 名danh 。
答đáp 曰viết 。
是thị 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。 亦diệc 父phụ 母mẫu 作tác 名danh 。 亦diệc 依y 因nhân 緣duyên 立lập 字tự 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。
答đáp 曰viết 。
釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 先tiên 世thế 作tác 瓦ngõa 師sư 。 名danh 大Đại 光Quang 明Minh 。
爾nhĩ 時thời 有hữu 佛Phật 名danh 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 弟đệ 子tử 名danh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 目mục 乾can/kiền/càn 連liên 。
阿A 難Nan 。 佛Phật 與dữ 弟đệ 子tử 。 俱câu 到đáo 瓦ngõa 師sư 舍xá 一nhất 宿túc 。
爾nhĩ 時thời 瓦ngõa 師sư 布bố 施thí 草thảo 坐tọa 。 燈đăng 明minh 。 石thạch 蜜mật 漿tương 。 三tam 事sự 供cúng 養dường 佛Phật 及cập 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 便tiện 發phát 願nguyện 言ngôn 。
我ngã 於ư 當đương 來lai 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 惱não 五ngũ 惡ác 之chi 世thế 作tác 佛Phật 。 如như 今kim 佛Phật 名danh 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 我ngã 佛Phật 弟đệ 子tử 名danh 。 亦diệc 如như 今kim 佛Phật 弟đệ 子tử 名danh 。
以dĩ 佛Phật 願nguyện 故cố 。 得đắc 字tự 阿A 難Nan 。
復phục 次thứ 。 阿A 難Nan 世thế 世thế 立lập 願nguyện 。
我ngã 在tại 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 弟đệ 子tử 。 多đa 聞văn 眾chúng 中trung 。 願nguyện 最tối 第đệ 一nhất 。 字tự 阿A 難Nan 。
復phục 次thứ 。 阿A 難Nan 世thế 世thế 忍nhẫn 辱nhục 除trừ 瞋sân 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 生sanh 便tiện 端đoan 正chánh 。 父phụ 母mẫu 以dĩ 其kỳ 端đoan 正chánh 。 見kiến 者giả 皆giai 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 字tự 阿A 難Nan 阿A 難Nan 者giả 。 秦tần 言ngôn 歡hoan 喜hỷ )# 。
是thị 為vi 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 字tự 。
云vân 何hà 父phụ 母mẫu 作tác 字tự 。
昔tích 有hữu 日nhật 種chủng 王vương 名danh 師sư 子tử 頰giáp 。 其kỳ 王vương 有hữu 四tứ 子tử 。
第đệ 一nhất 名danh 淨Tịnh 飯Phạn 。 二nhị 名danh 白Bạch 飯Phạn 。 三tam 名danh 斛Hộc 飯Phạn 。 四tứ 名danh 甘Cam 露Lộ 飯Phạn 。 有hữu 一nhất 女nữ 。 名danh 甘cam 露lộ 味vị 。
淨tịnh 飯phạn 王vương 有hữu 二nhị 子tử 。
佛Phật 。 難Nan 陀Đà 。
白bạch 飯phạn 王vương 有hữu 二nhị 子tử 。
跋bạt 提đề 。 提đề 沙sa 。
斛hộc 飯phạn 王vương 有hữu 二nhị 子tử 。
提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。
阿A 難Nan 。
甘Cam 露Lộ 飯Phạn 王Vương 有hữu 二nhị 子tử 。
摩ma 訶ha 男nam 。 阿A 泥Nê 盧Lô 豆Đậu 。
甘cam 露lộ 味vị 女nữ 有hữu 一nhất 子tử 。 名danh 施thí 婆bà 羅la 。
是thị 中trung 悉tất 達đạt 陀đà 菩Bồ 薩Tát 漸tiệm 漸tiệm 長trường/trưởng 大đại 。 棄khí 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 位vị 。 夜dạ 半bán 出xuất 家gia 。 至chí 漚âu 樓lâu 鞞bệ 羅la 國quốc 中trung 尼Ni 連Liên 禪Thiền 河Hà 邊biên 。 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 是thị 時thời 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 愛ái 念niệm 子tử 故cố 。 常thường 遣khiển 使sứ 問vấn 訊tấn 。 欲dục 知tri 消tiêu 息tức 。
我ngã 子tử 得đắc 道Đạo 不phủ 。 若nhược 病bệnh 。 若nhược 死tử 。
使sử 來lai 白bạch 王vương 。
菩Bồ 薩Tát 唯duy 有hữu 皮bì 骨cốt 。 筋cân 相tương 連liên 持trì 耳nhĩ 。 命mạng 甚thậm 微vi 弱nhược 。 若nhược 今kim 日nhật 。 若nhược 明minh 日nhật 。 不bất 復phục 久cửu 也dã 。
王vương 聞văn 其kỳ 言ngôn 。 甚thậm 大đại 愁sầu 念niệm 。 沒một 憂ưu 惱não 海hải 。
我ngã 子tử 既ký 不bất 作tác 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 又hựu 不bất 得đắc 作tác 佛Phật 。 一nhất 何hà 衰suy 苦khổ 。 無vô 所sở 得đắc 而nhi 死tử 。
如như 是thị 憂ưu 惱não 。 荒hoang 迷mê 憒hội 塞tắc 。 是thị 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 棄khí 苦khổ 行hạnh 處xứ 。 食thực 百bách 味vị 乳nhũ 糜mi 。 身thân 體thể 充sung 滿mãn 。 於ư 尼ni 連liên 禪thiền 水thủy 中trung 洗tẩy 浴dục 已dĩ 。 至chí 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 坐tọa 金kim 剛cang 座tòa 。 而nhi 自tự 誓thệ 言ngôn 。
要yếu 不bất 破phá 此thử 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 成thành 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 不bất 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 終chung 不bất 起khởi 也dã 。
是thị 時thời 。 魔ma 王vương 將tương 十thập 八bát 億ức 眾chúng 。 到đáo 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 敢cảm 與dữ 菩Bồ 薩Tát 決quyết 其kỳ 得đắc 失thất 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 大đại 破phá 魔ma 軍quân 。 魔ma 不bất 如như 而nhi 退thoái 。 自tự 念niệm 。
菩Bồ 薩Tát 叵phả 勝thắng 。 當đương 惱não 其kỳ 父phụ 。
至chí 淨tịnh 飯phạn 王vương 所sở 。 詭quỷ 言ngôn 。
汝nhữ 子tử 今kim 日nhật 。 後hậu 夜dạ 已dĩ 了liễu 。
王vương 聞văn 此thử 語ngữ 。 驚kinh 怖bố 墮đọa 床sàng 。 如như 熱nhiệt 沙sa 中trung 魚ngư 。 王vương 時thời 悲bi 哭khốc 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
阿a 夷di 陀đà 虛hư 言ngôn 。 瑞thụy 應ứng 亦diệc 無vô 驗nghiệm 。
得đắc 利lợi 之chi 吉cát 名danh 。 一nhất 切thiết 無vô 所sở 獲hoạch 。
是thị 時thời 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 神thần 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 持trì 天thiên 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa 。 至chí 淨tịnh 飯phạn 王vương 所sở 。 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
汝nhữ 子tử 已dĩ 得đắc 道Đạo 。 魔ma 眾chúng 已dĩ 破phá 散tán 。
光quang 明minh 如như 日nhật 出xuất 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 土thổ/độ 。
王vương 言ngôn 。
前tiền 有hữu 天thiên 來lai 言ngôn 汝nhữ 子tử 已dĩ 了liễu 。 汝nhữ 今kim 來lai 言ngôn 壞hoại 魔ma 得đắc 道Đạo 。 二nhị 語ngữ 相tương 違vi 。 誰thùy 可khả 信tín 者giả 。
樹thụ 神thần 又hựu 言ngôn 。
實thật 不bất 妄vọng 語ngữ 。 前tiền 來lai 天thiên 者giả 詭quỷ 言ngôn 已dĩ 了liễu 。 是thị 魔ma 懷hoài 嫉tật 。 故cố 來lai 相tương/tướng 惱não 。 今kim 日nhật 諸chư 天thiên 。 龍long 神thần 華hoa 香hương 供cúng 養dường 。 空không 中trung 懸huyền 繒tăng 。 汝nhữ 子tử 身thân 出xuất 光quang 明minh 。 遍biến 照chiếu 天thiên 地địa 。
王vương 聞văn 其kỳ 言ngôn 。 於ư 一nhất 切thiết 苦khổ 。 惱não 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。
王vương 言ngôn 。
我ngã 子tử 雖tuy 捨xả 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 今kim 得đắc 法Pháp 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 定định 得đắc 大đại 利lợi 。 無vô 所sở 失thất 也dã 。
王vương 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 時thời 。 斛hộc 飯phạn 王vương 家gia 使sử 來lai 。 白bạch 淨Tịnh 飯Phạn 王Vương 言ngôn 。
貴quý 弟đệ 生sanh 男nam 。
王vương 心tâm 歡hoan 喜hỷ 言ngôn 。
今kim 日nhật 大đại 吉cát 。 是thị 歡hoan 喜hỷ 日nhật 。
語ngữ 來lai 使sử 言ngôn 。
是thị 兒nhi 當đương 字tự 為vi 阿A 難Nan 。
是thị 為vi 父phụ 母mẫu 作tác 字tự 。
云vân 何hà 依y 因nhân 緣duyên 立lập 名danh 。
阿A 難Nan 端đoan 正chánh 清thanh 淨tịnh 。 如như 好hảo/hiếu 明minh 鏡kính 。 老lão 少thiếu 好hảo 醜xú 。 容dung 貌mạo 顏nhan 狀trạng 。 皆giai 於ư 身thân 中trung 現hiện 。 其kỳ 身thân 明minh 淨tịnh 。 女nữ 人nhân 見kiến 之chi 。 欲dục 心tâm 即tức 動động 。 是thị 故cố 佛Phật 聽thính 。 阿A 難Nan 著trước 覆phú 肩kiên 衣y 。 是thị 阿A 難Nan 能năng 令linh 他tha 人nhân 。 見kiến 者giả 心tâm 眼nhãn 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 名danh 阿A 難Nan 。 於ư 是thị 造tạo 論luận 者giả 讚tán 言ngôn 。
面diện 如như 淨tịnh 滿mãn 月nguyệt 。 眼nhãn 若nhược 青thanh 蓮liên 華hoa 。
佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 水thủy 。 流lưu 入nhập 阿A 難Nan 心tâm 。
能năng 令linh 人nhân 心tâm 眼nhãn 。 見kiến 者giả 大đại 歡hoan 喜hỷ 。
諸chư 來lai 求cầu 見kiến 佛Phật 。 通thông 現hiện 不bất 失thất 宜nghi 。
如như 是thị 阿A 難Nan 。 雖tuy 能năng 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 以dĩ 供cung 給cấp 供cúng 養dường 佛Phật 故cố 。 自tự 不bất 盡tận 漏lậu 。 以dĩ 此thử 大đại 功công 德đức 故cố 。 雖tuy 非phi 無Vô 學Học 。 在tại 無Vô 學Học 數số 中trung 。 雖tuy 未vị 離ly 欲dục 。 在tại 離ly 欲dục 數số 中trung 。 以dĩ 是thị 故cố 共cộng 數số 五ngũ 千thiên 中trung 。 以dĩ 實thật 未vị 是thị 阿A 羅La 漢Hán 故cố 。 言ngôn 。
唯duy 除trừ 阿A 難Nan
大đại 智Trí 度Độ 初sơ 品phẩm 中trung 四tứ 眾chúng 義nghĩa 釋thích 論luận 第đệ 七thất
【# 經Kinh 】#
復phục 有hữu 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 皆giai 見kiến 聖Thánh 諦Đế 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 五ngũ 千thiên 。 餘dư 三tam 眾chúng 各các 五ngũ 百bách 。
答đáp 曰viết 。
女nữ 人nhân 多đa 短đoản 智trí 慧tuệ 。 煩phiền 惱não 垢cấu 重trọng/trùng 。 但đãn 求cầu 喜hỷ 樂lạc 。 愛ái 行hành 多đa 故cố 。 少thiểu 能năng 斷đoạn 結kết 使sử 。 得đắc 解giải 脫thoát 證chứng 。 如như 佛Phật 說thuyết 。
是thị 因nhân 緣duyên 起khởi 法pháp 。 第đệ 一nhất 甚thậm 深thâm 難nan 得đắc 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 盡tận 。 離ly 欲dục 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 倍bội 復phục 難nan 見kiến 。
以dĩ 是thị 故cố 。 女nữ 人nhân 不bất 能năng 多đa 得đắc 。 不bất 如như 比Bỉ 丘Khâu 。
優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 有hữu 居cư 家gia 。 故cố 心tâm 不bất 淨tịnh 。 不bất 能năng 盡tận 漏lậu 。 止chỉ 可khả 得đắc 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 作tác 學học 人nhân 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
孔khổng 雀tước 雖tuy 有hữu 色sắc 嚴nghiêm 身thân 。 不bất 如như 鴻hồng 鴈nhạn 能năng 遠viễn 飛phi 。
白bạch 衣y 雖tuy 有hữu 富phú 貴quý 力lực 。 不bất 如như 出xuất 家gia 功công 德đức 勝thắng 。
以dĩ 是thị 故cố 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 雖tuy 出xuất 家gia 棄khí 世thế 業nghiệp 。 智trí 慧tuệ 短đoản 。 是thị 故cố 有hữu 五ngũ 百bách 阿A 羅La 漢Hán 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 白bạch 衣y 二nhị 眾chúng 。 居cư 家gia 事sự 懅cứ 故cố 。 得đắc 道Đạo 亦diệc 各các 五ngũ 百bách 。
問vấn 曰viết 。
如như 五ngũ 千thiên 阿A 羅La 漢Hán 皆giai 讚tán 。 三tam 眾chúng 何hà 以dĩ 不bất 讚tán 。
答đáp 曰viết 。
大đại 眾chúng 已dĩ 讚tán 。 則tắc 知tri 餘dư 亦diệc 讚tán 。
復phục 次thứ 。 若nhược 別biệt 讚tán 。 外ngoại 道đạo 輩bối 當đương 呵ha 言ngôn 。
何hà 以dĩ 讚tán 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
生sanh 誹phỉ 謗báng 故cố 。 若nhược 讚tán 白bạch 衣y 。 當đương 言ngôn 。
為vì 供cúng 養dường 故cố 。
以dĩ 是thị 故cố 不bất 讚tán 。
問vấn 曰viết 。
諸chư 餘dư 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經kinh 。 佛Phật 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 俱câu 。 或hoặc 八bát 千thiên 人nhân 。 或hoặc 六lục 萬vạn 。 十thập 萬vạn 人nhân 俱câu 。 是thị 《# 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經kinh 》# 。 諸chư 經kinh 中trung 第đệ 一nhất 大đại 。 如như 〈# 囑chúc 累lụy 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。
餘dư 經kinh 悉tất 忘vong 失thất 。 其kỳ 罪tội 少thiểu 少thiểu 。 失thất 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 一nhất 句cú 。 其kỳ 罪tội 大đại 多đa 。
以dĩ 是thị 故cố 。 知tri 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 第đệ 一nhất 大đại 。 是thị 第đệ 一nhất 經kinh 中trung 當đương 。 第đệ 一nhất 大đại 會hội 。 何hà 以dĩ 故cố 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 數số 少thiểu 。 止chỉ 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 五ngũ 千thiên 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 各các 五ngũ 百bách 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 是thị 大đại 經kinh 甚thậm 深thâm 難nan 解giải 故cố 。 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 少thiểu 。 譬thí 如như 王vương 有hữu 真chân 寶bảo 。 不bất 示thị 凡phàm 人nhân 。 示thị 大đại 人nhân 信tín 愛ái 者giả 。 如như 王vương 謀mưu 議nghị 時thời 。 與dữ 諸chư 大đại 臣thần 。 信tín 愛ái 智trí 人nhân 共cộng 論luận 。 諸chư 餘dư 小tiểu 臣thần 則tắc 不bất 得đắc 入nhập 。
復phục 次thứ 。 是thị 六lục 千thiên 五ngũ 百bách 人nhân 盡tận 得đắc 道Đạo 。 雖tuy 不bất 盡tận 解giải 。 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 皆giai 能năng 信tín 。 得đắc 無vô 漏lậu 四tứ 信tín 故cố 。 餘dư 經kinh 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 雖tuy 大đại 多đa 雜tạp 。 不bất 盡tận 得đắc 道Đạo 。
復phục 次thứ 。 是thị 中trung 先tiên 讚tán 千thiên 萬vạn 阿A 羅La 漢Hán 中trung 。 擇trạch 取thủ 最tối 勝thắng 五ngũ 千thiên 人nhân 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 亦diệc 爾nhĩ 。 勝thắng 者giả 難nan 得đắc 。 故cố 不bất 多đa 。
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam