大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 29
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

大đại 智Trí 度Độ 論luận 初sơ 品phẩm 中trung 布bố 施thí 隨tùy 喜hỷ 心tâm 過quá 上thượng 釋thích 論luận 第đệ 四tứ 十thập 四tứ 之chi 餘dư (# 卷quyển 二nhị 十thập 九cửu )#

聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

【# 經kinh 】# 。

一nhất 切thiết 求cầu 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 諸chư 禪thiền 。 定định 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 。 欲dục 以dĩ 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 過quá 其kỳ 上thượng 者giả 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

【# 論luận 】#

禪thiền 定định 者giả 。 四tứ 禪thiền 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。

解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 者giả 。 八bát 背bối/bội 捨xả 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 共cộng 解giải 脫thoát 。

時thời 解giải 脫thoát 。 不bất 時thời 解giải 脫thoát 。 有hữu 為vi 解giải 脫thoát 。 無vô 為vi 解giải 脫thoát 等đẳng 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 三tam 昧muội 。 無vô 覺giác 有hữu 觀quán 三tam 昧muội 。 無vô 覺giác 無vô 觀quán 三tam 昧muội 。 空không 三tam 昧muội 。 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 三tam 昧muội 。

問vấn 曰viết 。

上thượng 六lục 事sự 中trung 。 三tam 昧muội 即tức 是thị 禪thiền 。 定định 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 。 今kim 何hà 以dĩ 復phục 說thuyết 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 二nhị 種chủng 三tam 昧muội 。

一nhất 種chủng 慧tuệ 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 二nhị 種chủng 共cộng 解giải 脫thoát 分phần/phân 。

前tiền 者giả 慧tuệ 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 不bất 能năng 入nhập 禪thiền 定định 。 但đãn 說thuyết 未vị 到đáo 地địa 中trung 三tam 昧muội 。 此thử 中trung 說thuyết 共cộng 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 具cụ 有hữu 禪thiền 。 定định 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 。

彼bỉ 是thị 略lược 說thuyết 。 此thử 則tắc 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 但đãn 說thuyết 名danh 。 此thử 中trung 分phân 別biệt 義nghĩa 。

復phục 次thứ 。 前tiền 勝thắng 三tam 昧muội 者giả 。 有hữu 人nhân 謂vị 一nhất 二nhị 三tam 昧muội 。 非phi 深thâm 三tam 昧muội 。 今kim 此thử 中trung 具cụ 說thuyết 。

禪thiền 。 定định 。 解giải 脫thoát 。 甚thậm 深thâm 三tam 昧muội 。

復phục 次thứ 。 禪thiền 。 定định 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 離ly 欲dục 時thời 得đắc 。 二nhị 者giả 。 求cầu 而nhi 得đắc 。 離ly 欲dục 得đắc 者giả 。 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 求cầu 而nhi 得đắc 者giả 。 此thử 中trung 說thuyết 。

復phục 次thứ 。 禪thiền 。 定định 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 得đắc 之chi 甚thậm 難nan 。 精tinh 懃cần 求cầu 之chi 乃nãi 得đắc 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 持trì 隨tùy 喜hỷ 心tâm 便tiện 得đắc 過quá 其kỳ 上thượng 。 是thị 為vi 未vị 嘗thường 有hữu 法pháp 。 是thị 故cố 重trùng 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

彼bỉ 中trung 三tam 昧muội 。 智trí 慧tuệ 。 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 亦diệc 難nan 得đắc 。 何hà 以dĩ 言ngôn 此thử 為vi 難nan 得đắc 。

答đáp 曰viết 。

先tiên 以dĩ 說thuyết 是thị 慧tuệ 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 不bất 盡tận 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。 共cộng 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 難nan 得đắc 。 故cố 更cánh 說thuyết 。

復phục 次thứ 。 是thị 三tam 昧muội 。 智trí 慧tuệ 。 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。 雖tuy 難nan 得đắc 而nhi 不bất 廣quảng 周chu 悉tất 。 直trực 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 間gian 明minh 阿A 羅La 漢Hán 欲dục 得đắc 現hiện 世thế 禪thiền 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 。 所sở 謂vị 滅diệt 盡tận 定định 。 頂đảnh 際tế 禪thiền 。 願nguyện 智trí 。 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 等đẳng 如như 是thị 事sự 。 非phi 直trực 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 是thị 故cố 更cánh 廣quảng 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 前tiền 者giả 直trực 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 中trung 說thuyết 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 相tương 次thứ 故cố 。 當đương 知tri 一nhất 向hướng 直trực 為vi 涅Niết 槃Bàn 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 以dĩ 禪thiền 。 定định 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 難nan 得đắc 故cố 重trùng 說thuyết 者giả 。 智trí 慧tuệ 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 最tối 難nạn/nan 微vi 妙diệu 。 何hà 以dĩ 不bất 重trùng 說thuyết 。

答đáp 曰viết 。

上thượng 言ngôn

欲dục 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 慧tuệ 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

中trung 已dĩ 說thuyết 。 此thử 禪thiền 定định 未vị 說thuyết 故cố 重trùng 說thuyết 。

禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 二nhị 法pháp 最tối 妙diệu 。 有hữu 此thử 二nhị 行hành 。 所sở 願nguyện 皆giai 得đắc 。 如như 鳥điểu 有hữu 兩lưỡng 翼dực 。 能năng 有hữu 所sở 至chí 。 解giải 脫thoát 從tùng 此thử 二nhị 法pháp 得đắc 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。 即tức 是thị 智trí 慧tuệ 。

布bố 施thí 。 持trì 戒giới 是thị 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 麁thô 行hành 易dị 得đắc 故cố 不bất 重trùng 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 以dĩ 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 勝thắng 於ư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 智trí 慧tuệ 。 可khả 爾nhĩ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 眼nhãn 見kiến 。 耳nhĩ 聞văn 。 智trí 慧tuệ 亦diệc 是thị 聞văn 法Pháp 。 可khả 得đắc 生sanh 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 如như 禪thiền 定định 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 。 是thị 不bất 可khả 見kiến 聞văn 法Pháp 。 云vân 何hà 隨tùy 喜hỷ 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 以dĩ 知tri 他Tha 心Tâm 智Trí 而nhi 隨tùy 喜hỷ 。

問vấn 曰viết 。

知tri 他Tha 心Tâm 智Trí 法pháp 。 有hữu 漏lậu 知tri 他Tha 心Tâm 智Trí 。 知tri 他tha 有hữu 漏lậu 心tâm 。 無vô 漏lậu 知tri 他Tha 心Tâm 智Trí 。 知tri 他tha 無vô 漏lậu 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 成thành 佛Phật 。 云vân 何hà 知tri 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 無vô 漏lậu 心tâm 。

答đáp 曰viết 。

汝nhữ 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 爾nhĩ 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 中trung 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法Pháp 。 斷đoạn 諸chư 結kết 使sử 。 世thế 世thế 常thường 不bất 失thất 六lục 神thần 通thông 。 以dĩ 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 。 能năng 知tri 無vô 漏lậu 心tâm 。 何hà 況huống 以dĩ 無vô 漏lậu 。 知tri 他Tha 心Tâm 智Trí 。

復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。

初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 得đắc 法Pháp 性tánh 生sanh 身thân 。 若nhược 見kiến 若nhược 聞văn 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 皆giai 知tri 當đương 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 言ngôn 。

此thử 人nhân 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 離ly 三tam 界giới 。 我ngã 所sở 欲dục 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 彼bỉ 已dĩ 得đắc 脫thoát 。 則tắc 是thị 我ngã 事sự 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 因nhân 緣duyên 隨tùy 喜hỷ 。 以dĩ 是thị 故cố 隨tùy 喜hỷ 。 無vô 咎cữu 。

大đại 智Trí 度Độ 論luận 初sơ 品phẩm 中trung 迴hồi 向hướng 釋thích 論luận 第đệ 四tứ 十thập 五ngũ 。

【# 經Kinh 】#

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 行hành 少thiểu 施thí 。 少thiểu 戒giới 。 少thiểu 忍nhẫn 。 少thiểu 進tiến 。 少thiểu 禪thiền 。 少thiểu 智trí 。 欲dục 以dĩ 方phương 便tiện 。 力lực 迴hồi 向hướng 故cố 。 而nhi 得đắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 者giả 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

前tiền 已dĩ 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 今kim 何hà 以dĩ 復phục 說thuyết 。

答đáp 曰viết 。

上thượng 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 。 此thử 欲dục 別biệt 相tướng 說thuyết 。

彼bỉ 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 此thử 說thuyết 果quả 報báo 。

問vấn 曰viết 。

不bất 爾nhĩ 。 彼bỉ 中trung 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 廣quảng 普phổ 具cụ 足túc 。 此thử 言ngôn 。

少thiểu 施thí 乃nãi 至chí 少thiểu 智trí

似tự 不bất 同đồng 上thượng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 。

答đáp 曰viết 。

不bất 然nhiên 。 即tức 是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

何hà 以dĩ 故cố 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 。 在tại 心tâm 。 不bất 在tại 事sự 多đa 少thiểu 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 皆giai 是thị 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如như 《# 賢Hiền 劫Kiếp 經kinh 》# 說thuyết 。

八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。

此thử 經Kinh 中trung 亦diệc 說thuyết 。

有hữu 世thế 間gian 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 有hữu 出xuất 世thế 間gian 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 有hữu 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 。

問vấn 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 何hà 以dĩ 故cố 少thiểu 施thí 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 故cố 少thiểu 施thí 。

或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 初sơ 發phát 意ý 。 福phước 德đức 未vị 集tập 。 貧bần 故cố 少thiểu 施thí 。

或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 聞văn

施thí 無vô 多đa 少thiểu 。 功công 德đức 在tại 心tâm 。

以dĩ 是thị 故cố 不bất 求cầu 多đa 物vật 布bố 施thí 。 但đãn 求cầu 好hảo/hiếu 心tâm 。

或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

若nhược 我ngã 求cầu 多đa 集tập 財tài 物vật 。 破phá 戒giới 失thất 善thiện 。 心tâm 心tâm 散tán 亂loạn 。 多đa 惱não 眾chúng 生sanh 。 若nhược 惱não 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 供cúng 養dường 佛Phật 。 佛Phật 所sở 不bất 許hứa 。 破phá 法pháp 求cầu 財tài 故cố 。 若nhược 施thí 凡phàm 人nhân 。 奪đoạt 彼bỉ 與dữ 此thử 。 非phi 平bình 等đẳng 法pháp 。 如như 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 等đẳng 心tâm 一nhất 切thiết 。 皆giai 如như 兒nhi 子tử 。

以dĩ 是thị 故cố 少thiểu 施thí 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 敗bại 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 者giả 。 成thành 就tựu 菩Bồ 薩Tát 。

敗bại 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 本bổn 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 遇ngộ 善thiện 緣duyên 。 五ngũ 蓋cái 覆phú 心tâm 。 行hành 雜tạp 行hành 。 轉chuyển 身thân 受thọ 大đại 富phú 貴quý 。 或hoặc 作tác 國quốc 王vương 。 或hoặc 大đại 鬼quỷ 神thần 王vương 。 龍long 王vương 等đẳng 。 以dĩ 本bổn 造tạo 身thân 。 口khẩu 。 意ý 惡ác 業nghiệp 不bất 清thanh 淨tịnh 故cố 。 不bất 得đắc 生sanh 諸chư 佛Phật 前tiền 。 及cập 天thiên 上thượng 。 人nhân 中trung 無vô 罪tội 處xứ 。 是thị 名danh 為vi 敗bại 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 。 如như 是thị 人nhân 雖tuy 失thất 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 故cố 。 猶do 好hiếu 布bố 施thí 。 多đa 惱não 眾chúng 生sanh 。 劫kiếp 奪đoạt 非phi 法pháp 。 取thủ 財tài 以dĩ 用dụng 作tác 福phước 。

成thành 就tựu 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 不bất 失thất 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 慈từ 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 或hoặc 有hữu 在tại 家gia 。 受thọ 五Ngũ 戒Giới 者giả 。 有hữu 出xuất 家gia 受thọ 戒giới 者giả 。

在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 行hành 業nghiệp 成thành 就tựu 。 有hữu 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 貧bần 窮cùng 。 聞văn 佛Phật 法Pháp 有hữu 二nhị 種chủng 施thí 。

法Pháp 施thí 。 財tài 施thí 。 出xuất 家gia 人nhân 多đa 應ưng 法Pháp 施thí 。 在tại 家gia 者giả 多đa 應ưng 財tài 施thí 。 我ngã 今kim 以dĩ 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 故cố 。 不bất 生sanh 富phú 家gia 。 見kiến 敗bại 菩Bồ 薩Tát 輩bối 作tác 罪tội 布bố 施thí 。 心tâm 不bất 喜hỷ 樂lạc 。 聞văn 佛Phật 不bất 讚tán 多đa 財tài 布bố 施thí 。 但đãn 美mỹ 心tâm 清thanh 淨tịnh 施thí 。 以dĩ 是thị 故cố 。 隨tùy 所sở 有hữu 物vật 而nhi 施thí 。

又hựu 出xuất 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 守thủ 護hộ 戒giới 故cố 。 不bất 畜súc 財tài 物vật 。 又hựu 自tự 思tư 惟duy 。

戒giới 之chi 功công 德đức 。 勝thắng 於ư 布bố 施thí 。

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 隨tùy 所sở 有hữu 而nhi 施thí 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 佛Phật 。 法pháp 中trung 本bổn 生sanh 因nhân 緣duyên 。 少thiểu 施thí 得đắc 果quả 報báo 多đa 。

如như 薄bạc 拘câu 羅la 阿A 羅La 漢Hán 。 以dĩ 一nhất 訶ha 梨lê 勒lặc 果quả 藥dược 布bố 施thí 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 受thọ 天thiên 人nhân 福phước 樂nhạo/nhạc/lạc 。 身thân 常thường 不bất 病bệnh 。 末mạt 後hậu 身thân 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。

又hựu 如như 沙Sa 門Môn 二nhị 十thập 億ức 耳nhĩ 。 於ư 鞞bệ 婆bà 尸thi 佛Phật 法Pháp 中trung 作tác 一nhất 房phòng 舍xá 。 給cấp 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 布bố 一nhất 羊dương 皮bì 。 令linh 僧Tăng 蹈đạo 上thượng 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 中trung 。 足túc 不bất 蹈đạo 地địa 。 受thọ 人nhân 天thiên 中trung 無vô 量lượng 福phước 樂lạc 。 末mạt 後hậu 身thân 生sanh 。 大đại 長trưởng 者giả 家gia 。 受thọ 身thân 端đoan 政chánh 。 足túc 下hạ 生sanh 毛mao 長trường/trưởng 二nhị 寸thốn 。 色sắc 如như 青thanh 琉lưu 璃ly 右hữu 旋toàn 。 初sơ 生sanh 。

時thời 父phụ 與dữ 二nhị 十thập 億ức 兩lượng 金kim 。 後hậu 厭yếm 世thế 五ngũ 欲dục 。 出xuất 家gia 得đắc 道Đạo 。 佛Phật 說thuyết 精tinh 進tấn 比Bỉ 丘Khâu 第đệ 一nhất 。

又hựu 如như 須tu 蔓mạn 耳nhĩ 比Bỉ 丘Khâu 。 先tiên 世thế 見kiến 鞞bệ 婆bà 尸thi 佛Phật 塔tháp 。 以dĩ 耳nhĩ 上thượng 須tu 蔓mạn 華hoa 布bố 施thí 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 中trung 。 常thường 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 受thọ 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 。 末mạt 後hậu 身thân 生sanh 時thời 。 須tu 蔓mạn 在tại 耳nhĩ 。 香hương 滿mãn 一nhất 室thất 。 故cố 字tự 為vi 須tu 蔓mạn 耳nhĩ 。 後hậu 厭yếm 世thế 出xuất 家gia 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 等đẳng 本bổn 生sanh 因nhân 緣duyên 。 少thiểu 施thí 得đắc 大đại 報báo 。 便tiện 隨tùy 所sở 有hữu 多đa 少thiểu 而nhi 布bố 施thí 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 不bất 一nhất 定định 常thường 少thiểu 物vật 布bố 施thí 。 隨tùy 所sở 有hữu 。 多đa 則tắc 多đa 施thí 。 少thiểu 則tắc 少thiểu 施thí 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 欲dục 讚tán 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 功công 德đức 大đại 故cố 。 言ngôn 。

少thiểu 施thí 得đắc 大đại 果quả 。 功công 德đức 無vô 量lượng 。

問vấn 曰viết 。

如như 薄bạc 拘câu 羅la 。 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。 亦diệc 少thiểu 施thí 而nhi 得đắc 大đại 報báo 。 何hà 用dụng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

答đáp 曰viết 。

薄bạc 拘câu 羅la 等đẳng 雖tuy 得đắc 果quả 報báo 。 有hữu 劫kiếp 數số 限hạn 量lượng 。 得đắc 小tiểu 道đạo 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

方phương 便tiện 迴hồi 向hướng

故cố 。 少thiểu 施thí 福phước 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 阿a 僧tăng 祇kỳ 。

問vấn 曰viết 。

何hà 等đẳng 是thị

方phương 便tiện 迴hồi 向hướng

以dĩ 少thiểu 布bố 施thí 而nhi 。 得đắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。

答đáp 曰viết 。

雖tuy 少thiểu 布bố 施thí 。 皆giai 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 以dĩ 是thị 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。 不bất 求cầu 人nhân 天thiên 。 中trung 王vương 及cập 世thế 間gian 之chi 樂lạc 。 但đãn 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

如như 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 是thị 福phước 德đức 亦diệc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 又hựu 以dĩ 是thị 福phước 德đức 。 為vì 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 如như 眾chúng 生sanh 無vô 量lượng 無vô 邊biên 故cố 。 是thị 福phước 德đức 亦diệc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。

復phục 次thứ 。 是thị 福phước 德đức 用dụng 大đại 慈từ 悲bi 。 大đại 慈từ 悲bi 無vô 量lượng 無vô 邊biên 故cố 。 是thị 福phước 德đức 亦diệc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 福phước 德đức 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 和hòa 合hợp 故cố 。 三tam 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 。

受thọ 者giả 。 與dữ 者giả 。 財tài 物vật 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 初sơ 為vi 舍Xá 利Lợi 弗Phất 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 布bố 施thí 時thời 。 與dữ 者giả 。 受thọ 者giả 。 財tài 物vật 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 具cụ 足túc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

用dụng 是thị 實thật 相tướng 智trí 慧tuệ 布bố 施thí 故cố 。 得đắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 福phước 德đức 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 皆giai 念niệm 所sở 有hữu 福phước 德đức 如như 相tương/tướng 。 法pháp 性tánh 相tướng 。 實thật 際tế 相tương/tướng 故cố 。 以dĩ 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 無vô 量lượng 無vô 邊biên 故cố 。 是thị 福phước 德đức 亦diệc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 觀quán 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 知tri 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 。 是thị 無vô 為vi 滅diệt 相tương/tướng 。 云vân 何hà 更cánh 生sanh 心tâm 而nhi 作tác 福phước 德đức 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 久cửu 習tập 大đại 悲bi 心tâm 故cố 。 大đại 悲bi 心tâm 爾nhĩ 時thời 發phát 起khởi 。

眾chúng 生sanh 不bất 知tri 是thị 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 當đương 令linh 得đắc 是thị 實thật 相tướng 。

以dĩ 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 力lực 故cố 。 還hoàn 行hành 福phước 德đức 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 助trợ 大đại 悲bi 心tâm 。 譬thí 如như 火hỏa 欲dục 滅diệt 。 遇ngộ 得đắc 風phong 。 薪tân 。 火hỏa 則tắc 然nhiên 熾sí 。

復phục 次thứ 。 念niệm 本bổn 願nguyện 故cố 。 亦diệc 十thập 方phương 佛Phật 來lai 語ngữ 言ngôn 。

汝nhữ 念niệm 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 又hựu 汝nhữ 始thỉ 得đắc 。 是thị 一nhất 法Pháp 門môn 。 如như 是thị 有hữu 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 汝nhữ 未vị 皆giai 得đắc 。 當đương 還hoàn 集tập 諸chư 功công 德đức 。 如như 《# 漸tiệm 備bị 經kinh 》# 七thất 地địa 中trung 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

施thí 多đa 少thiểu 可khả 爾nhĩ 。 戒giới 中trung 有hữu 五Ngũ 戒Giới 。 一nhất 日nhật 戒giới 。 十thập 戒giới 。 少thiểu 多đa 亦diệc 可khả 知tri 。 色sắc 法pháp 可khả 得đắc 分phân 別biệt 故cố 。 餘dư 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 云vân 何hà 知tri 其kỳ 多đa 少thiểu 。

答đáp 曰viết 。

是thị 皆giai 可khả 知tri 。

如như 忍nhẫn 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 身thân 忍nhẫn 。 二nhị 者giả 。 心tâm 忍nhẫn 。

身thân 忍nhẫn 者giả 。 雖tuy 身thân 。 口khẩu 不bất 動động 。 而nhi 心tâm 不bất 能năng 令linh 不bất 起khởi 。 少thiểu 忍nhẫn 故cố 不bất 能năng 制chế 心tâm 。 心tâm 忍nhẫn 者giả 。 身thân 。 心tâm 俱câu 忍nhẫn 。 猶do 如như 枯khô 木mộc 。

復phục 次thứ 。 少thiểu 忍nhẫn 者giả 。 若nhược 人nhân 撾qua 罵mạ 不bất 還hoàn 報báo 。 大đại 忍nhẫn 者giả 。 不bất 分phân 別biệt 罵mạ 者giả 。 忍nhẫn 者giả 。 忍Nhẫn 法Pháp 。

復phục 次thứ 。 眾chúng 生sanh 中trung 忍nhẫn 是thị 為vi 少thiểu 忍nhẫn 。 法Pháp 忍Nhẫn 是thị 為vi 大đại 忍nhẫn 。

如như 是thị 等đẳng 分phân 別biệt 少thiểu 忍nhẫn 。

少thiểu 進tiến

者giả 。

有hữu 二nhị 。

身thân 進tiến 。 心tâm 進tiến 。 身thân 進tiến 為vi 少thiểu 。 心tâm 進tiến 為vi 大đại 。 外ngoại 進tiến 為vi 少thiểu 。 內nội 進tiến 為vi 大đại 。 身thân 。 口khẩu 進tiến 為vi 少thiểu 。 意ý 進tiến 為vi 大đại 。 如như 佛Phật 說thuyết 。

意ý 業nghiệp 大đại 力lực 故cố 。 如như 大đại 仙tiên 人nhân 瞋sân 時thời 。 能năng 令linh 大đại 國quốc 磨ma 滅diệt 。

復phục 次thứ 。 身thân 。 口khẩu 作tác 五ngũ 逆nghịch 罪tội 。 大đại 果quả 報báo 一nhất 劫kiếp 在tại 阿A 鼻Tỳ 泥Nê 犁Lê 中trung 。 意ý 業nghiệp 力lực 大đại 。 得đắc 生sanh 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 。 壽thọ 八bát 萬vạn 大đại 劫kiếp 。 亦diệc 在tại 十thập 方phương 佛Phật 國quốc 。 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 以dĩ 是thị 故cố 。 知tri 身thân 。 口khẩu 精tinh 進tấn 為vi 少thiểu 。 意ý 精tinh 進tấn 為vi 大đại 。

復phục 次thứ 。 如như 《# 經kinh 》# 說thuyết 。 若nhược 身thân 。 口khẩu 。 意ý 業nghiệp 寂tịch 滅diệt 不bất 動động 。 是thị 為vi 大Đại 精Tinh 進Tấn 。 動động 者giả 為vi 少thiểu 精tinh 進tấn 。

如như 是thị 等đẳng 名danh 為vi 少thiểu 精tinh 進tấn 。

少thiểu 禪thiền

者giả 。 欲dục 界giới 定định 。 未vị 到đáo 地địa 。 不bất 離ly 欲dục 故cố 名danh 為vi 少thiểu 。 亦diệc 觀quán 二nhị 禪thiền 。 初sơ 禪thiền 則tắc 少thiểu 。 乃nãi 至chí 滅diệt 盡tận 定định 。 有hữu 漏lậu 為vi 少thiểu 。 無vô 漏lậu 為vi 大đại 。 未vị 得đắc 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 禪thiền 是thị 為vi 少thiểu 。 得đắc 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 禪thiền 是thị 為vi 大đại 。 乃nãi 至chí 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 十thập 六lục 解giải 脫thoát 相tương 應ứng 定định 為vi 少thiểu 。 十thập 七thất 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 為vi 大đại 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 常thường 定định 無vô 散tán 亂loạn 者giả 。 無vô 依y 止chỉ 。 無vô 分phân 別biệt 。 是thị 為vi 大đại 。 餘dư 者giả 皆giai 為vi 少thiểu 。

慧tuệ 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 世thế 間gian 。 二nhị 者giả 出xuất 世thế 間gian 。 世thế 間gian 慧tuệ 為vi 少thiểu 。 出xuất 世thế 間gian 慧tuệ 為vi 大đại 。 淨tịnh 慧tuệ 。 雜tạp 慧tuệ 。 相tương/tướng 慧tuệ 。 無vô 相tướng 慧tuệ 。 分phân 別biệt 慧tuệ 。 不bất 分phân 別biệt 慧tuệ 。 隨tùy 法pháp 慧tuệ 。 破phá 法pháp 慧tuệ 。 為vi 生sanh 死tử 慧tuệ 。 為vi 涅Niết 槃Bàn 慧tuệ 。 為vi 自tự 益ích 慧tuệ 。 為vi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 慧tuệ 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 次thứ 。 聞văn 慧tuệ 為vi 少thiểu 。 思tư 慧tuệ 為vi 大đại 。 思tư 慧tuệ 為vi 少thiểu 。 修tu 慧tuệ 為vi 大đại 。 有hữu 漏lậu 慧tuệ 為vi 少thiểu 。 無vô 漏lậu 慧tuệ 為vi 大đại 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 慧tuệ 為vi 少thiểu 。 修tu 行hành 六Lục 度Độ 慧tuệ 為vi 大đại 。 修tu 慧tuệ 為vi 少thiểu 。 方phương 便tiện 慧tuệ 為vi 大đại 。 諸chư 地địa 中trung 方phương 便tiện 展triển 轉chuyển 有hữu 大đại 。 少thiểu 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 如như 是thị 等đẳng 分phân 別biệt 多đa 少thiểu 。

佛Phật 歎thán 菩Bồ 薩Tát 奇kỳ 特đặc 。 於ư 少thiểu 事sự 中trung 。 得đắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。 豈khởi 況huống 大đại 事sự 。 餘dư 人nhân 多đa 捨xả 財tài 。 身thân 。 口khẩu 意ý 懃cần 苦khổ 。 得đắc 福phước 少thiểu 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 。 精tinh 進tấn 。 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。 不bất 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 少thiểu 而nhi 報báo 大đại 。 如như 先tiên 說thuyết 。

譬thí 如như 口khẩu 氣khí 出xuất 聲thanh 。 聲thanh 則tắc 不bất 遠viễn 。 聲thanh 入nhập 角giác 中trung 。 聲thanh 則tắc 能năng 遠viễn 。 如như 是thị 布bố 施thí 等đẳng 同đồng 少thiểu 。 餘dư 人nhân 行hành 是thị 所sở 得đắc 福phước 報báo 則tắc 少thiểu 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 方phương 便tiện 力lực 迴hồi 向hướng 故cố 。 得đắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 福phước 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 。

欲dục 行hành 少thiểu 施thí 。 少thiểu 戒giới 。 少thiểu 忍nhẫn 。 少thiểu 進tiến 。 少thiểu 禪thiền 。 少thiểu 智trí 。

【# 經Kinh 】#

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

【# 論luận 】#

諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 。 如như 先tiên 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 相tương/tướng 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 波Ba 羅La 蜜Mật 相tương/tướng 不phủ 。

若nhược 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 相tương/tướng 。 不bất 應ưng 五ngũ 名danh 差sai 別biệt 。 若nhược 異dị 。 何hà 以dĩ 故cố 言ngôn 。

欲dục 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

答đáp 曰viết 。

亦diệc 同đồng 。 亦diệc 異dị 。

異dị 者giả 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 名danh 觀quán 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 故cố 。 不bất 受thọ 。 不bất 著trước 一nhất 切thiết 法pháp 。 檀đàn 名danh 捨xả 內nội 。 外ngoại 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 心tâm 行hành 施thí 。 是thị 時thời 檀đàn 得đắc 。 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 殖thực 諸chư 功công 德đức 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 除trừ 其kỳ 著trước 心tâm 。 邪tà 見kiến 。 如như 一nhất 人nhân 種chủng 穀cốc 。 一nhất 人nhân 芸vân 除trừ 眾chúng 穢uế 。 令linh 得đắc 增tăng 長trưởng 。 果quả 實thật 成thành 就tựu 。

餘dư 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 亦diệc 如như 是thị 。

問vấn 曰viết 。

今kim 云vân 何hà

欲dục 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

答đáp 曰viết 。

檀đàn 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 淨tịnh 。 二nhị 者giả 。 不bất 淨tịnh 。

不bất 淨tịnh 者giả 。 憍kiêu 慢mạn 故cố 施thí 。 作tác 是thị 念niệm 。

劣liệt 者giả 尚thượng 與dữ 。 我ngã 豈khởi 不bất 能năng 。

嫉tật 妬đố 故cố 施thí 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 之chi 怨oán 憎tăng 。 施thí 故cố 得đắc 名danh 。 如như 是thị 勝thắng 我ngã 。 今kim 當đương 廣quảng 施thí 。 要yếu 必tất 勝thắng 彼bỉ 。

貪tham 報báo 故cố 施thí 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 施thí 少thiểu 物vật 。 千thiên 萬vạn 倍bội 報báo 。

是thị 故cố 布bố 施thí 。

為vi 名danh 故cố 施thí 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 今kim 好hiếu 施thí 。 為vi 人nhân 所sở 信tín 。 好hảo/hiếu 人nhân 數số 中trung 。

為vi 攝nhiếp 人nhân 故cố 施thí 。 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 今kim 施thí 之chi 。 人nhân 必tất 歸quy 我ngã 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 雜tạp 結kết 行hành 施thí 。 是thị 名danh 不bất 淨tịnh 。

淨tịnh 施thí 者giả 。 無vô 是thị 雜tạp 事sự 。 但đãn 以dĩ 淨tịnh 心tâm 信tín 。 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 。 敬kính 愍mẫn 受thọ 者giả 。 不bất 求cầu 今kim 利lợi 。 但đãn 為vi 後hậu 世thế 功công 德đức 。

復phục 有hữu 淨tịnh 施thí 。 不bất 求cầu 後hậu 世thế 利lợi 益ích 。 但đãn 以dĩ 修tu 心tâm 助trợ 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。

復phục 有hữu 淨tịnh 施thí 。 生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 不bất 求cầu 自tự 利lợi 早tảo 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 淨tịnh 施thí 。

以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 心tâm 故cố 。 能năng 如như 是thị 淨tịnh 施thí 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 。

欲dục 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 力lực 故cố 。 捨xả 諸chư 法pháp 著trước 心tâm 。 何hà 況huống 我ngã 心tâm 而nhi 不bất 捨xả 。 捨xả 吾ngô 我ngã 心tâm 故cố 。 身thân 及cập 妻thê 子tử 視thị 如như 草thảo 土thổ/độ 。 無vô 所sở 戀luyến 惜tích 。 盡tận 以dĩ 布bố 施thí 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 。

欲dục 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

餘dư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 皆giai 如như 是thị 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 心tâm 助trợ 成thành 故cố 。

復phục 次thứ 。 諸chư 餘dư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 波Ba 羅La 蜜Mật 名danh 字tự 。 亦diệc 不bất 牢lao 固cố 。 如như 後hậu 品phẩm 中trung 說thuyết 。

五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 波Ba 羅La 蜜Mật 名danh 字tự 。

又hựu 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 無vô 輪luân 寶bảo 者giả 。 不bất 名danh 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 不bất 以dĩ 餘dư 寶bảo 為vi 名danh 。 亦diệc 如như 群quần 盲manh 無vô 導đạo 。 不bất 能năng 有hữu 所sở 至chí 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 亦diệc 如như 是thị 。 導đạo 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 令linh 至chí 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 譬thí 如như 大đại 軍quân 無vô 健kiện 將tương 。 不bất 能năng 成thành 辦biện 其kỳ 事sự 。 又hựu 如như 人nhân 身thân 餘dư 根căn 雖tuy 具cụ 。 若nhược 無vô 眼nhãn 者giả 。 不bất 能năng 有hữu 所sở 至chí 。 又hựu 如như 人nhân 無vô 命mạng 根căn 。 則tắc 餘dư 根căn 皆giai 滅diệt 。 有hữu 命mạng 根căn 故cố 。 餘dư 根căn 有hữu 用dụng 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 亦diệc 如như 是thị 。 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 不bất 得đắc 增tăng 長trưởng 。 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 餘dư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 增tăng 益ích 具cụ 足túc 。

以dĩ 是thị 故cố 。

佛Phật 言ngôn 。

欲dục 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

【# 經Kinh 】#

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 使sử 世thế 世thế 身thân 體thể 與dữ 佛Phật 相tương 似tự 。 欲dục 具cụ 足túc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

聲Thanh 聞Văn 經kinh 中trung 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 過quá 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 後hậu 。 百bách 劫kiếp 中trung 種chủng 三tam 十thập 二nhị 相tướng 因nhân 緣duyên 。 今kim 云vân 何hà 說thuyết 。

世thế 世thế 與dữ 佛Phật 身thân 體thể 相tướng 似tự 。 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。

答đáp 曰viết 。

迦Ca 栴Chiên 延Diên 子Tử 。 《# 阿a 毘tỳ 曇đàm 鞞bệ 婆bà 沙sa 》# 中trung 。 有hữu 如như 是thị 說thuyết 。 非phi 三tam 藏tạng 中trung 所sở 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 餘dư 人nhân 亦diệc 有hữu 。 何hà 足túc 為vi 貴quý 。

如như 難Nan 陀Đà 先tiên 世thế 時thời 一nhất 浴dục 眾chúng 僧Tăng 。 因nhân 作tác 願nguyện 言ngôn 。

使sử 我ngã 世thế 世thế 。 端đoan 政chánh 淨tịnh 潔khiết 。

又hựu 於ư 異dị 世thế 值trị 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 塔tháp 。 飾sức 以dĩ 彩thải 畫họa 。 莊trang 嚴nghiêm 辟Bích 支Chi 佛Phật 像tượng 。 作tác 願nguyện 言ngôn 。

使sử 我ngã 世thế 世thế 。 色sắc 相tướng 嚴nghiêm 身thân 。

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 世thế 世thế 得đắc 身thân 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 。 乃nãi 至chí 後hậu 身thân 。 出xuất 家gia 作tác 沙Sa 門Môn 。 眾chúng 僧Tăng 遙diêu 見kiến 。 謂vị 其kỳ 是thị 佛Phật 。 悉tất 皆giai 起khởi 迎nghênh 。 難Nan 陀Đà 小Tiểu 乘Thừa 種chủng 少thiểu 功công 德đức 。 尚thượng 得đắc 此thử 報báo 。 豈khởi 況huống 菩Bồ 薩Tát 於ư 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 劫kiếp 中trung 修tu 立lập 功công 德đức 。 世thế 世thế 形hình 體thể 而nhi 不bất 似tự 佛Phật 。

又hựu 如như 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 白bạch 衣y 時thời 。 師sư 名danh 跋bạt 婆bà 犁lê 。 有hữu 三tam 相tương/tướng 。

一nhất 。 眉mi 間gian 白bạch 毛mao 相tương/tướng 。 二nhị 。 舌thiệt 覆phú 面diện 相tương/tướng 。 三tam 。 陰âm 藏tàng 相tương/tướng 。

如như 是thị 等đẳng 。 非phi 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 皆giai 有hữu 相tương/tướng 。 菩Bồ 薩Tát 豈khởi 當đương 。 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 後hậu 乃nãi 種chủng 相tướng 好hảo 。

復phục 次thứ 。 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 中trung 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 初sơ 不bất 生sanh 惡ác 心tâm 。 世thế 世thế 報báo 得đắc 五ngũ 通thông 。 身thân 體thể 似tự 佛Phật 。

問vấn 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 何hà 得đắc 身thân 相tướng 如như 佛Phật 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 或hoặc 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 身thân 。 或hoặc 作tác 帝Đế 釋Thích 身thân 。 或hoặc 作tác 梵Phạm 王Vương 身thân 。 或hoặc 作tác 聲Thanh 聞Văn 身thân 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 身thân 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 佛Phật 身thân 。

如như 《# 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 》# 中trung 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 自tự 說thuyết 。

七thất 十thập 二nhị 億ức 。 反phản 作tác 一nhất 緣Duyên 覺Giác 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn

又hựu 現hiện 作tác 佛Phật 。 號hiệu 龍long 種chủng 尊tôn 。

時thời 世thế 未vị 應ưng 有hữu 佛Phật 。 而nhi 眾chúng 生sanh 見kiến 佛Phật 身thân 。 歡hoan 喜hỷ 心tâm 伏phục 受thọ 化hóa 。

問vấn 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 若nhược 能năng 。 作tác 佛Phật 身thân 說thuyết 法Pháp 度độ 眾chúng 生sanh 者giả 。 與dữ 佛Phật 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 有hữu 大đại 神thần 力lực 。 住trụ 十thập 住trụ 地địa 。 具cụ 足túc 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 住trụ 世thế 間gian 。 廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。

亦diệc 如như 幻huyễn 師sư 自tự 變biến 化hóa 身thân 。 為vì 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 非phi 真chân 佛Phật 身thân 。 雖tuy 爾nhĩ 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 有hữu 量lượng 有hữu 限hạn 。 佛Phật 所sở 度độ 者giả 。 無vô 量lượng 無vô 限hạn 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 作tác 佛Phật 身thân 。 不bất 能năng 遍biến 滿mãn 十thập 方phương 世thế 界giới 。 佛Phật 身thân 者giả 普phổ 能năng 遍biến 滿mãn 。 無vô 量lượng 世thế 界giới 。 所sở 可khả 度độ 者giả 。 皆giai 現hiện 佛Phật 身thân 。

亦diệc 如như 十thập 四tứ 日nhật 月nguyệt 。 雖tuy 有hữu 光quang 明minh 。 猶do 不bất 如như 十thập 五ngũ 日nhật 。

有hữu 如như 是thị 差sai 別biệt 。

或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 法pháp 性tánh 生sanh 身thân 。 在tại 七thất 住trụ 地địa 。 住trụ 五ngũ 神thần 通thông 。 變biến 身thân 如như 佛Phật 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。

或hoặc 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 行hành 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 得đắc 身thân 相tướng 似tự 佛Phật 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。

問vấn 曰viết 。

三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 布bố 施thí 等đẳng 果quả 報báo 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 無vô 所sở 有hữu 。 如như 虛hư 空không 。 云vân 何hà 說thuyết 。

欲dục 得đắc 相tướng 好hảo 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật

答đáp 曰viết 。

三tam 十thập 二nhị 相tướng 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 具cụ 足túc 如như 佛Phật 。 二nhị 者giả 。 不bất 具cụ 足túc 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 難Nan 陀Đà 等đẳng 。

般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 與dữ 布bố 施thí 和hòa 合hợp 故cố 。 能năng 具cụ 足túc 相tướng 好hảo 如như 佛Phật 。 餘dư 人nhân 但đãn 行hành 布bố 施thí 等đẳng 。 相tướng 不bất 具cụ 足túc 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 布bố 施thí 。 等đẳng 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。

答đáp 曰viết 。

如như 檀đàn 越việt 布bố 施thí 時thời 。 受thọ 者giả 得đắc 色sắc 。 力lực 等đẳng 五ngũ 事sự 益ích 身thân 故cố 。 施thí 者giả 具cụ 手thủ 足túc 輪luân 相tương/tướng 。 如như 。

檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật

中trung 廣quảng 說thuyết 。 戒giới 。 忍nhẫn 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。 各các 各các 具cụ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。

何hà 等đẳng 是thị 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 。 足túc 下hạ 安an 立lập 相tương/tướng 。 餘dư 如như 〈# 讚tán 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 得đắc 足túc 下hạ 安an 立lập 相tương/tướng 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 世thế 世thế 一nhất 心tâm 堅kiên 固cố 持trì 戒giới 。 亦diệc 不bất 令linh 他tha 敗bại 戒giới 。 以dĩ 是thị 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 故cố 得đắc 是thị 初sơ 相tương/tướng 。 初sơ 相tương/tướng 者giả 。 自tự 於ư 法pháp 中trung 。 無vô 能năng 動động 者giả 。 若nhược 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 自tự 於ư 國quốc 土độ 無vô 能năng 侵xâm 者giả 。

以dĩ 如như 法Pháp 養dưỡng 護hộ 人nhân 民dân 及cập 出xuất 家gia 沙Sa 門Môn 等đẳng 。 以dĩ 是thị 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 千thiên 輻bức 輪luân 相tướng 。 是thị 轉chuyển 法Pháp 輪luân 初sơ 相tương/tướng 。 若nhược 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 得đắc 轉chuyển 輪luân 寶bảo 。

離ly 殺sát 生sanh 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 長trường 指chỉ 相tướng 。

離ly 不bất 與dữ 取thủ 。 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 足túc 跟cân 滿mãn 相tương/tướng 。

以dĩ 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 。 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 手thủ 足túc 縵man 網võng 相tương/tướng 。

以dĩ 上thượng 妙diệu 衣y 服phục 。 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 。 供cúng 養dường 尊tôn 長trưởng 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 手thủ 足túc 柔nhu 軟nhuyễn 相tương/tướng 。

修tu 福phước 轉chuyển 增tăng 。 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 足túc 趺phu 。 高cao 相tương/tướng 。 一nhất 一nhất 孔khổng 一nhất 毛mao 生sanh 相tương/tướng 。 毛mao 上thượng 向hướng 相tương/tướng 。

如như 法Pháp 遣khiển 使sứ 為vi 福phước 。 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。 及cập 速tốc 疾tật 誨hối 人nhân 故cố 。 得đắc 妙diệu 踹# 相tương/tướng 。 如như 伊y 泥nê 延diên 鹿lộc 王vương 。

如như 法Pháp 淨tịnh 物vật 布bố 施thí 。 不bất 惱não 受thọ 者giả 故cố 。 得đắc 平bình 立lập 手thủ 過quá 膝tất 相tương/tướng 。 方phương 身thân 相tướng 。 如như 尼ni 拘câu 盧lô 陀đà 樹thụ 。

多đa 修tu 慚tàm 愧quý 及cập 斷đoạn 邪tà 婬dâm 。 以dĩ 房phòng 舍xá 。 衣y 服phục 。 覆phú 蓋cái 之chi 物vật 用dụng 布bố 施thí 故cố 。 得đắc 陰âm 藏tàng 相tương/tướng 如như 馬mã 王vương 。

修tu 慈từ 三tam 昧muội 。 信tín 淨tịnh 心tâm 多đa 。 及cập 以dĩ 好hảo/hiếu 色sắc 飲ẩm 食thực 。 衣y 服phục 。 臥ngọa 具cụ 布bố 施thí 故cố 。 得đắc 金kim 色sắc 相tướng 。 大đại 光quang 相tướng 。

常thường 好hảo/hiếu 問vấn 義nghĩa 。 供cung 給cấp 所sở 尊tôn 及cập 善thiện 人nhân 故cố 。 得đắc 肌cơ 皮bì 細tế 軟nhuyễn 相tương/tướng 。

如như 法Pháp 斷đoạn 事sự 。 不bất 自tự 專chuyên 執chấp 。 委ủy 以dĩ 執chấp 政chánh 故cố 。 得đắc 上thượng 身thân 如như 師sư 子tử 相tướng 。 腋dịch 下hạ 滿mãn 相tương/tướng 。 肩kiên 圓viên 相tương/tướng 。

恭cung 敬kính 尊tôn 長trưởng 。 迎nghênh 逆nghịch 侍thị 送tống 故cố 。 得đắc 身thân 體thể 直trực 廣quảng 相tương/tướng 。

布bố 施thí 具cụ 足túc 充sung 滿mãn 故cố 。 得đắc 七thất 處xứ 滿mãn 相tướng 。

一nhất 切thiết 捨xả 施thí 無vô 所sở 遺di 惜tích 故cố 。 得đắc 方phương 頰giáp 車xa 相tướng 。

離ly 兩lưỡng 舌thiệt 故cố 。 得đắc 四tứ 十thập 齒xỉ 相tướng 。 齒xỉ 齊tề 相tương/tướng 。 齒xỉ 密mật 相tương/tướng 。

常thường 修tu 行hành 慈từ 。 好hảo/hiếu 思tư 惟duy 故cố 。 得đắc 白bạch 牙nha 無vô 喻dụ 相tương/tướng 。

離ly 妄vọng 語ngữ 故cố 。 得đắc 舌thiệt 廣quảng 薄bạc 相tương/tướng 。

美mỹ 食thực 布bố 施thí 。 不bất 惱não 受thọ 者giả 故cố 。 得đắc 味vị 中trung 最tối 上thượng 味vị 相tương/tướng 。

離ly 惡ác 口khẩu 故cố 。 得đắc 梵Phạm 聲thanh 相tương/tướng 。

善thiện 心tâm 好hảo/hiếu 眼nhãn 視thị 眾chúng 生sanh 故cố 。 得đắc 眼nhãn 睫tiệp 紺cám 青thanh 相tương/tướng 。 眼nhãn 睫tiệp 如như 牛ngưu 王vương 相tương/tướng 。

禮lễ 敬kính 所sở 尊tôn 。 及cập 自tự 持trì 戒giới 。 以dĩ 戒giới 教giáo 人nhân 故cố 。 得đắc 肉nhục 髻kế 相tướng 。

所sở 應ưng 讚tán 歎thán 者giả 。 而nhi 讚tán 歎thán 故cố 。 得đắc 眉mi 間gian 白bạch 毛mao 相tương/tướng 。

是thị 為vi 用dụng 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 三tam 十thập 二nhị 相tướng 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。

摩ma 訶ha 衍diễn 中trung 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 業nghiệp 因nhân 緣duyên 者giả 。

問vấn 曰viết 。

十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 及cập 三tam 世thế 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 相tướng 相tương/tướng 。 今kim 何hà 以dĩ 故cố 。 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 一nhất 相tương/tướng 尚thượng 不bất 實thật 。 何hà 況huống 三tam 十thập 二nhị 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 法Pháp 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 世thế 諦đế 。 二nhị 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。

世thế 諦đế 故cố 。 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 故cố 。 說thuyết 無vô 相tướng 。

有hữu 二nhị 種chủng 道đạo 。

一nhất 者giả 。 令linh 眾chúng 生sanh 修tu 福phước 道đạo 。 二nhị 者giả 。 慧tuệ 道đạo 。 福phước 道đạo 故cố 。 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 慧tuệ 道đạo 故cố 。 說thuyết 無vô 相tướng 。

為vi 生sanh 身thân 故cố 。 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 為vi 法Pháp 身thân 故cố 。 說thuyết 無vô 相tướng 。

佛Phật 身thân 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 而nhi 自tự 莊trang 嚴nghiêm 。 法Pháp 身thân 。 以dĩ 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 諸chư 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。

眾chúng 生sanh 有hữu 二nhị 種chủng 因nhân 緣duyên 。

一nhất 者giả 。 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。 二nhị 者giả 。 智trí 慧tuệ 因nhân 緣duyên 。 欲dục 引dẫn 導đạo 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 眾chúng 生sanh 故cố 。 用dụng 三tam 十thập 二nhị 相tướng 身thân 。 欲dục 以dĩ 智trí 慧tuệ 因nhân 緣duyên 引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 故cố 。 用dụng 法Pháp 身thân 。

有hữu 二nhị 種chủng 眾chúng 生sanh 。

一nhất 者giả 。 知tri 諸chư 法pháp 假giả 名danh 。 二nhị 者giả 。 著trước 名danh 字tự 。 為vi 著trước 名danh 眾chúng 生sanh 故cố 。 說thuyết 無vô 相tướng 。 為vi 知tri 諸chư 法pháp 假giả 名danh 眾chúng 生sanh 故cố 。 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。

問vấn 曰viết 。

是thị 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 功công 德đức 。 亦diệc 各các 有hữu 別biệt 相tướng 。 云vân 何hà 說thuyết 。

法Pháp 身thân 無vô 相tướng

答đáp 曰viết 。

一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 法pháp 。 十thập 六lục 行hành 。 三tam 三tam 昧muội 相tương 應ứng 故cố 。 皆giai 名danh 無vô 相tướng 。 佛Phật 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 解giải 故cố 。 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 說thuyết 。 說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法pháp 。 以dĩ 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 印ấn 故cố 。 皆giai 入nhập 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 。 而nhi 為vi 見kiến 色sắc 歡hoan 喜hỷ 發phát 道Đạo 心tâm 者giả 。 現hiện 三tam 十thập 二nhị 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。

復phục 次thứ 。 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 中trung 顯hiển 最tối 勝thắng 故cố 。 現hiện 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 而nhi 不bất 破phá 無vô 相tướng 法pháp 。

如như 菩Bồ 薩Tát 初sơ 生sanh 。 七thất 日nhật 之chi 中trung 。 裹khỏa 以dĩ 白bạch 氎điệp 。 示thị 諸chư 相tướng 師sư 。 相tướng 師sư 以dĩ 古cổ 聖thánh 相tương/tướng 書thư 占chiêm 之chi 。 以dĩ 答đáp 王vương 曰viết 。

我ngã 讖sấm 記ký 法pháp 。 若nhược 人nhân 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 者giả 。 在tại 家gia 當đương 為vi 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 出xuất 家gia 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 唯duy 此thử 二nhị 處xứ 。 無vô 有hữu 三tam 處xứ 。

諸chư 相tướng 師sư 出xuất 已dĩ 。 菩Bồ 薩Tát 寢tẩm 息tức 。

復phục 有hữu 仙tiên 人nhân 。 名danh 阿A 私Tư 陀Đà 。 白bạch 淨Tịnh 飯Phạn 王Vương 言ngôn 。

我ngã 以dĩ 天thiên 耳nhĩ 。 聞văn 諸chư 天thiên 鬼quỷ 神thần 說thuyết 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 生sanh 子tử 。 有hữu 佛Phật 身thân 相tướng 。 故cố 來lai 請thỉnh 見kiến 。

王vương 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 人nhân 仙tiên 聖thánh 。 故cố 從tùng 遠viễn 來lai 。 欲dục 見kiến 我ngã 子tử 。 勅sắc 諸chư 侍thị 人nhân 。 將tương 太thái 子tử 出xuất 。 侍thị 人nhân 答đáp 王vương 。

太thái 子tử 小tiểu 睡thụy 。

是thị 時thời 阿A 私Tư 陀Đà 言ngôn 。

聖thánh 王vương 常thường 請thỉnh 一nhất 切thiết 施thí 以dĩ 甘cam 露lộ 。 不bất 應ưng 睡thụy 也dã 。

即tức 從tùng 坐tọa 起khởi 。 詣nghệ 太thái 子tử 所sở 。 抱bão 著trước 臂tý 上thượng 。 上thượng 下hạ 相tương/tướng 之chi 。 相tương/tướng 已dĩ 涕thế 零linh 。 不bất 能năng 自tự 勝thắng 。 王vương 大đại 不bất 悅duyệt 。 問vấn 相tướng 師sư 曰viết 。

有hữu 何hà 不bất 祥tường 。 涕thế 泣khấp 如như 是thị 。

仙tiên 人nhân 答đáp 言ngôn 。

假giả 使sử 天thiên 雨vũ 金kim 剛cang 大đại 山sơn 。 不bất 能năng 動động 其kỳ 一nhất 毛mao 。 豈khởi 有hữu 不bất 祥tường 。 太thái 子tử 必tất 當đương 作tác 佛Phật 。 我ngã 今kim 年niên 已dĩ 晚vãn 暮mộ 。 當đương 生sanh 無vô 色sắc 天thiên 上thượng 。 不bất 得đắc 見kiến 佛Phật 。 不bất 聞văn 其kỳ 法pháp 故cố 。 自tự 悲bi 傷thương 耳nhĩ 。

王vương 言ngôn 。

諸chư 相tướng 師sư 說thuyết 。 不bất 定định 一nhất 事sự 。 若nhược 在tại 家gia 者giả 。 當đương 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 若nhược 出xuất 家gia 者giả 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。

阿A 私Tư 陀Đà 言ngôn 。

諸chư 相tướng 師sư 者giả 以dĩ 世thế 俗tục 比tỉ 知tri 。 非phi 天thiên 眼nhãn 知tri 。 諸chư 聖thánh 相tương/tướng 書thư 。 又hựu 不bất 具cụ 足túc 遍biến 知tri 於ư 相tương/tướng 。 總tổng 觀quán 不bất 能năng 明minh 審thẩm 。 是thị 故cố 或hoặc 言ngôn 。

在tại 家gia 當đương 為vi 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 出xuất 家gia 當đương 為vi 佛Phật 。

今kim 太thái 子tử 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 正chánh 滿mãn 明minh 徹triệt 。 甚thậm 深thâm 淨tịnh 潔khiết 具cụ 足túc 。 必tất 當đương 作tác 佛Phật 。 非phi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 也dã 。

以dĩ 是thị 故cố 。 知tri 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 言ngôn 無vô 相tướng 法pháp 者giả 。 為vi 破phá 常thường 。 淨tịnh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 。 我ngã 相tương/tướng 。 男nam 女nữ 。 生sanh 死tử 等đẳng 相tương/tướng 。 故cố 如như 是thị 說thuyết 。

以dĩ 是thị 故cố 。 佛Phật 法Pháp 雖tuy 無vô 相tướng 相tương/tướng 。 而nhi 現hiện 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。 令linh 知tri 佛Phật 第đệ 一nhất 。 生sanh 淨tịnh 信tín 故cố 。 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 無vô 咎cữu 。

問vấn 曰viết 。

何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 不bất 多đa 不bất 少thiểu 。

答đáp 曰viết 。

若nhược 說thuyết 多đa 。 若nhược 說thuyết 少thiểu 。 俱câu 當đương 有hữu 難nạn/nan 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 身thân 丈trượng 六lục 。 若nhược 說thuyết 少thiểu 相tương/tướng 。 則tắc 不bất 周chu 遍biến 。 不bất 具cụ 莊trang 嚴nghiêm 。 若nhược 過quá 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 則tắc 復phục 雜tạp 亂loạn 。 譬thí 如như 嚴nghiêm 身thân 之chi 具cụ 。 雖tuy 復phục 富phú 有hữu 珠châu 璣ky 。 不bất 可khả 重trọng/trùng 著trước 瓔anh 珞lạc 。 是thị 故cố 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 不bất 多đa 不bất 少thiểu 。 正chánh 得đắc 其kỳ 中trung 。

復phục 次thứ 。 若nhược 少thiểu 不bất 端đoan 嚴nghiêm 。 則tắc 留lưu 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 處xứ 。 過quá 則tắc 雜tạp 亂loạn 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 須tu 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 何hà 不bất 皆giai 名danh 為vi 。

相tương/tướng

而nhi 別biệt 為vi

好hảo/hiếu

答đáp 曰viết 。

相tương/tướng 大đại 嚴nghiêm 身thân 。 若nhược 說thuyết 大đại 者giả 。 則tắc 已dĩ 攝nhiếp 小tiểu 。

復phục 次thứ 。 相tương/tướng 麁thô 而nhi 好hảo/hiếu 細tế 。 眾chúng 生sanh 見kiến 佛Phật 。 則tắc 見kiến 其kỳ 相tương/tướng 。 好hảo/hiếu 則tắc 難nan 見kiến 故cố 。

又hựu 相tương/tướng 者giả 。 餘dư 人nhân 共cộng 得đắc 。 好hảo/hiếu 者giả 。 或hoặc 共cộng 。 或hoặc 不bất 共cộng 。

以dĩ 是thị 故cố 。

相tương/tướng

好hảo/hiếu

別biệt 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。

佛Phật 畢tất 竟cánh 斷đoạn 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 吾ngô 我ngã 相tương/tướng 。 具cụ 足túc 空không 法pháp 相tướng 。 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 相tương/tướng 莊trang 嚴nghiêm 。 如như 取thủ 相tương/tướng 者giả 法pháp 。

答đáp 曰viết 。

若nhược 佛Phật 但đãn 以dĩ 妙diệu 法Pháp 。 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 心tâm 。 身thân 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 者giả 。 或hoặc 有hữu 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 心tâm 生sanh 輕khinh 慢mạn 。 謂vị 佛Phật 身thân 相tướng 不bất 具cụ 。 不bất 能năng 一nhất 心tâm 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 佛Phật 法Pháp 。 譬thí 如như 以dĩ 不bất 淨tịnh 器khí 盛thịnh 諸chư 美mỹ 食thực 。 人nhân 所sở 不bất 喜hỷ 。 如như 臭xú 皮bì 囊nang 盛thịnh 諸chư 寶bảo 物vật 。 取thủ 者giả 不bất 樂lạc 。 以dĩ 是thị 故cố 。 佛Phật 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 身thân 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 常thường 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 作tác 師sư 子tử 吼hống 言ngôn 。

我ngã 於ư 眾chúng 生sanh 中trung 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。

若nhược 佛Phật 生sanh 身thân 不bất 以dĩ 。 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。 或hoặc 有hữu 人nhân 言ngôn 。

身thân 形hình 醜xú 陋lậu 。 何hà 所sở 能năng 知tri 。

佛Phật 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 身thân 。 眾chúng 生sanh 猶do 有hữu 不bất 信tín 。 何hà 況huống 不bất 以dĩ 。 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 法Pháp 甚thậm 深thâm 。 常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 故cố 。 狂cuồng 愚ngu 眾chúng 生sanh 不bất 信tín 不bất 受thọ 。 謂vị 身thân 滅diệt 盡tận 。 無vô 所sở 一nhất 取thủ 。 以dĩ 是thị 故cố 。 佛Phật 以dĩ 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 梵Phạm 音âm 聲thanh 。 身thân 放phóng 大đại 光quang 。 為vi 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 譬thí 喻dụ 。 說thuyết 上thượng 妙diệu 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 見kiến 佛Phật 。 身thân 相tướng 威uy 德đức 。 又hựu 聞văn 音âm 聲thanh 。 皆giai 歡hoan 喜hỷ 信tín 樂nhạo 。

復phục 次thứ 。 莊trang 嚴nghiêm 物vật 有hữu 內nội 。 外ngoại 。 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 諸chư 功công 德đức 等đẳng 。 是thị 內nội 莊trang 嚴nghiêm 。 身thân 相tướng 威uy 德đức 。 持trì 戒giới 具cụ 足túc 。 是thị 外ngoại 莊trang 嚴nghiêm 。 佛Phật 內nội 。 外ngoại 具cụ 足túc 。

復phục 次thứ 。 佛Phật 愍mẫn 念niệm 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 出xuất 興hưng 於ư 世thế 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 等đẳng 諸chư 功công 德đức 。 饒nhiêu 益ích 利lợi 根căn 眾chúng 生sanh 。 身thân 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 。 饒nhiêu 益ích 鈍độn 根căn 眾chúng 生sanh 。 心tâm 莊trang 嚴nghiêm 。 開khai 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 身thân 莊trang 嚴nghiêm 。 開khai 天thiên 。 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 門môn 。 身thân 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 置trí 眾chúng 生sanh 於ư 三tam 福phước 處xứ 。 心tâm 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 置trí 眾chúng 生sanh 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 身thân 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 拔bạt 眾chúng 生sanh 於ư 三tam 惡ác 道đạo 。 心tâm 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 拔bạt 眾chúng 生sanh 於ư 三tam 界giới 獄ngục 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 。 利lợi 益ích 因nhân 緣duyên 故cố 。 以dĩ 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 生sanh 身thân 。

【# 經Kinh 】#

欲dục 生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia 。 欲dục 得đắc 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 地địa 。 欲dục 得đắc 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

【# 論luận 】#

菩Bồ 薩Tát 家gia

者giả 。 若nhược 於ư 眾chúng 生sanh 。 中trung 發phát 甚thậm 深thâm 大đại 悲bi 心tâm 。 是thị 為vi 生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia 。 如như 生sanh 王vương 家gia 。 無vô 敢cảm 輕khinh 者giả 。 亦diệc 不bất 畏úy 飢cơ 渴khát 。 寒hàn 熱nhiệt 等đẳng 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 中trung 。 生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 佛Phật 子tử 故cố 。 諸chư 天thiên 龍long 。 鬼quỷ 神thần 。 諸chư 聖thánh 人nhân 等đẳng 無vô 敢cảm 輕khinh 者giả 。 益ích 加gia 恭cung 敬kính 。 不bất 畏úy 惡ác 道đạo 。 人nhân 。 天thiên 賤tiện 處xứ 。 不bất 畏úy 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 。 外ngoại 道đạo 論luận 師sư 來lai 沮trở 其kỳ 心tâm 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 初sơ 發phát 意ý 。 一nhất 心tâm 作tác 願nguyện 。

從tùng 今kim 日nhật 不bất 復phục 隨tùy 諸chư 惡ác 心tâm 。 但đãn 欲dục 度độ 脫thoát 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 能năng 。 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 從tùng 是thị 以dĩ 往vãng 。 常thường 住trụ 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 《# 持trì 心tâm 經kinh 》# 中trung 。

我ngã 見kiến 錠Đĩnh 光Quang 佛Phật 時thời 。 得đắc 諸chư 法pháp 無vô 生sanh 忍nhẫn 。 初sơ 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 自tự 爾nhĩ 之chi 前tiền 。 都đô 無vô 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 等đẳng 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 劫kiếp 。 為vi 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 用dụng 是thị 日nhật 夜dạ 。 三tam 十thập 日nhật 為vi 月nguyệt 。 十thập 二nhị 月nguyệt 為vi 歲tuế 。 如như 是thị 歲tuế 數số 過quá 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 乃nãi 有hữu 一nhất 佛Phật 。 於ư 是thị 佛Phật 所sở 。 供cúng 養dường 。 持trì 戒giới 。 集tập 諸chư 功công 德đức 。 如như 是thị 恆Hằng 河Hà 。 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 然nhiên 後hậu 受thọ 記ký 作tác 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 懈giải 怠đãi 。 不bất 沒một 不bất 厭yếm 。 悉tất 皆giai 樂nhạo/nhạc/lạc 行hành 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 邪tà 定định 。 五ngũ 逆nghịch 眾chúng 生sanh 。 及cập 斷đoạn 善thiện 根căn 人nhân 中trung 而nhi 生sanh 慈từ 悲bi 。 令linh 入nhập 正Chánh 道Đạo 。 不bất 求cầu 恩ân 報báo 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 初sơ 發phát 心tâm 以dĩ 來lai 。 不bất 為vi 諸chư 煩phiền 惱não 所sở 覆phú 。 所sở 壞hoại 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 觀quán 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 於ư 諸chư 觀quán 心tâm 。 亦diệc 不bất 生sanh 著trước 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 然nhiên 口khẩu 常thường 實thật 言ngôn 。 乃nãi 至chí 夢mộng 中trung 。 亦diệc 不bất 妄vọng 語ngữ 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 所sở 見kiến 色sắc 。 皆giai 是thị 佛Phật 色sắc 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 力lực 故cố 。 於ư 色sắc 亦diệc 不bất 著trước 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 苦khổ 中trung 。 一nhất 切thiết 樂nhạo/nhạc/lạc 中trung 。 心tâm 亦diệc 不bất 著trước 。 但đãn 作tác 願nguyện 言ngôn 。

我ngã 及cập 眾chúng 生sanh 。 何hà 時thời 當đương 度độ 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 。 珍trân 寶bảo 心tâm 不bất 生sanh 著trước 。 唯duy 樂nhạo/nhạc/lạc 三Tam 寶Bảo 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 常thường 斷đoạn 婬dâm 欲dục 。 乃nãi 至chí 不bất 生sanh 念niệm 想tưởng 。 況huống 有hữu 實thật 事sự 。

復phục 次thứ 。 眾chúng 生sanh 眼nhãn 見kiến 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 即tức 得đắc 慈từ 三tam 昧muội 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 令linh 一nhất 切thiết 法pháp 。 悉tất 為vi 佛Phật 法Pháp 。 無vô 有hữu 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 法Pháp 。 凡phàm 夫phu 之chi 法pháp 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 亦diệc 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 亦diệc 不bất 生sanh 非phi 法pháp 相tướng 。

如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 因nhân 緣duyên 。 是thị 名danh 。

生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia

問vấn 曰viết 。

從tùng 發phát 心tâm 已dĩ 來lai 。 已dĩ 生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia 。 今kim 云vân 何hà 。

欲dục 生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 二nhị 種chủng 菩Bồ 薩Tát 家gia 。

有hữu 退thoái 轉chuyển 家gia 。 不bất 退thoái 轉chuyển 家gia 。 名danh 字tự 家gia 。 實thật 家gia 。 淨tịnh 家gia 。 雜tạp 家gia 。 有hữu 信tín 堅kiên 固cố 家gia 。 不bất 堅kiên 固cố 家gia 。 為vi 不bất 退thoái 轉chuyển 家gia 。 乃nãi 至chí 信tín 堅kiên 固cố 家gia 。 欲dục 得đắc 如như 是thị 等đẳng 家gia 故cố 。 言ngôn 。

欲dục 生sanh 菩Bồ 薩Tát 家gia 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

欲dục 得đắc 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 地địa

者giả 。 或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 斷đoạn 婬dâm 欲dục 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 常thường 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 是thị 名danh 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 地địa 。

復phục 次thứ 。 或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 作tác 願nguyện 。

世thế 世thế 童đồng 男nam 。 出xuất 家gia 行hành 道Đạo 。 不bất 受thọ 世thế 間gian 愛ái 欲dục 。 是thị 名danh 為vi 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 地địa 。

復phục 次thứ 。 又hựu 如như 王vương 子tử 名danh 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 。 佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 法pháp 正chánh 位vị 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 故cố 悉tất 名danh 王vương 子tử 。 皆giai 任nhậm 為vi 佛Phật 。 如như 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 等đẳng 悉tất 具cụ 佛Phật 事sự 故cố 。 住trụ 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 地địa 。 廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 。

復phục 次thứ 。 又hựu 如như 童đồng 子tử 過quá 四tứ 歲tuế 以dĩ 上thượng 。 未vị 滿mãn 二nhị 十thập 。 名danh 為vi 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 初sơ 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 家gia 者giả 。 如như 嬰anh 兒nhi 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 乃nãi 至chí 十Thập 住Trụ 地địa 。 離ly 諸chư 惡ác 事sự 。 名danh 為vi 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 地địa 。

欲dục 得đắc 如như 是thị 地địa 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

常thường 欲dục 不bất 離ly 諸chư 佛Phật

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 世thế 世thế 所sở 生sanh 。 常thường 值trị 諸chư 佛Phật 。

問vấn 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 當đương 化hóa 眾chúng 生sanh 。 何hà 故cố 常thường 欲dục 值trị 佛Phật 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 菩Bồ 薩Tát 未vị 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 未vị 得đắc 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 受thọ 記ký 別biệt 故cố 。 若nhược 遠viễn 離ly 諸chư 佛Phật 。 便tiện 壞hoại 諸chư 善thiện 根căn 。 沒một 在tại 煩phiền 惱não 。 自tự 不bất 能năng 度độ 。 安an 能năng 度độ 人nhân 。

如như 人nhân 乘thừa 船thuyền 。 中trung 流lưu 壞hoại 敗bại 。 欲dục 度độ 他tha 人nhân 。 反phản 自tự 沒một 水thủy 。 又hựu 如như 少thiểu 湯thang 投đầu 大đại 氷băng 池trì 。 雖tuy 消tiêu 少thiểu 處xứ 。 反phản 更cánh 成thành 氷băng 。

菩Bồ 薩Tát 未vị 入nhập 法pháp 位vị 。 若nhược 遠viễn 離ly 諸chư 佛Phật 。 以dĩ 少thiểu 功công 德đức 。 無vô 方phương 便tiện 力lực 。 欲dục 化hóa 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 少thiểu 利lợi 益ích 。 反phản 更cánh 墜trụy 落lạc 。 以dĩ 是thị 故cố 。 新tân 學học 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 應ưng 遠viễn 離ly 諸chư 佛Phật 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 不bất 離ly 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 亦diệc 能năng 利lợi 益ích 菩Bồ 薩Tát 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 大đại 心tâm 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 雖tuy 有hữu 涅Niết 槃Bàn 利lợi 益ích 。 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 。 不bất 能năng 教giáo 導đạo 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 佛Phật 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 故cố 。 能năng 教giáo 導đạo 菩Bồ 薩Tát 。 如như 象tượng 沒một 泥nê 。 非phi 象tượng 不bất 能năng 出xuất 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 入nhập 非phi 道đạo 中trung 。 唯duy 佛Phật 能năng 救cứu 。 同đồng 大Đại 道Đạo 故cố 。 以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 常thường 欲dục 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 未vị 得đắc 佛Phật 眼nhãn 故cố 。 如như 盲manh 無vô 異dị 。 若nhược 不bất 為vi 佛Phật 所sở 引dẫn 導đạo 。 則tắc 無vô 所sở 趣thú 。 錯thác 入nhập 餘dư 道đạo 。 設thiết 聞văn 佛Phật 法Pháp 。 異dị 處xứ 行hành 者giả 。 未vị 知tri 教giáo 化hóa 時thời 節tiết 。 行hành 法pháp 多đa 少thiểu 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 佛Phật 。 得đắc 種chủng 種chủng 利lợi 益ích 。 或hoặc 眼nhãn 見kiến 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 聞văn 所sở 說thuyết 。 心tâm 則tắc 樂nhạo 法Pháp 。 得đắc 大đại 智trí 慧tuệ 。 隨tùy 法pháp 修tu 行hành 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 如như 是thị 等đẳng 值trị 佛Phật 。 無vô 量lượng 利lợi 益ích 。 豈khởi 不bất 一nhất 心tâm 。 求cầu 欲dục 見kiến 佛Phật 。

譬thí 如như 嬰anh 兒nhi 不bất 應ưng 離ly 母mẫu 。 又hựu 如như 行hành 道Đạo 不bất 離ly 糧lương 食thực 。 如như 大đại 熱nhiệt 時thời 。 不bất 離ly 涼lương 風phong 冷lãnh 水thủy 。 如như 大đại 寒hàn 時thời 不bất 欲dục 離ly 火hỏa 。 如như 度độ 深thâm 水thủy 不bất 應ưng 離ly 船thuyền 。 譬thí 如như 病bệnh 人nhân 。 不bất 離ly 良lương 醫y 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。 過quá 於ư 上thượng 事sự 。

何hà 以dĩ 故cố 。 父phụ 母mẫu 。 親thân 屬thuộc 。 知tri 識thức 。 人nhân 。 天thiên 王vương 等đẳng 。 皆giai 不bất 能năng 如như 佛Phật 利lợi 益ích 。 佛Phật 利lợi 益ích 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 諸chư 苦khổ 處xứ 。 住trụ 世Thế 尊Tôn 之chi 地địa 。

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 常thường 不bất 離ly 佛Phật 。

問vấn 曰viết 。

有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 欺khi 誑cuống 不bất 真chân 。 皆giai 不bất 可khả 信tín 。 云vân 何hà 得đắc 如như 願nguyện 。 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。

答đáp 曰viết 。

福phước 德đức 。 智trí 慧tuệ 具cụ 足túc 故cố 。 乃nãi 應ưng 得đắc 佛Phật 。 何hà 況huống 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 有hữu 無vô 量lượng 劫kiếp 罪tội 因nhân 緣duyên 故cố 。 不bất 得đắc 如như 願nguyện 。 雖tuy 行hành 福phước 德đức 而nhi 。 智trí 慧tuệ 薄bạc 少thiểu 。 雖tuy 行hành 智trí 慧tuệ 。 而nhi 福phước 德đức 薄bạc 少thiểu 。 故cố 所sở 願nguyện 不bất 成thành 。

菩Bồ 薩Tát 求cầu 佛Phật 道đạo 故cố 。 要yếu 行hành 二nhị 忍nhẫn 。

生sanh 忍nhẫn 。 法Pháp 忍Nhẫn 。

行hành 生sanh 忍nhẫn 故cố 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 發phát 慈từ 悲bi 心tâm 。 滅diệt 無vô 量lượng 劫kiếp 罪tội 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 德đức 。 行hành 法Pháp 忍Nhẫn 故cố 。 破phá 諸chư 法pháp 無vô 明minh 。 得đắc 無vô 量lượng 智trí 慧tuệ 。 二nhị 行hành 和hòa 合hợp 故cố 。 何hà 願nguyện 不bất 得đắc 。

以dĩ 是thị 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 世thế 世thế 。 常thường 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 常thường 愛ái 樂nhạo 念niệm 佛Phật 故cố 。 捨xả 身thân 受thọ 身thân 。 恆hằng 得đắc 值trị 佛Phật 。

譬thí 如như 眾chúng 生sanh 。 習tập 欲dục 心tâm 重trọng/trùng 。 受thọ 婬dâm 鳥điểu 身thân 。 所sở 謂vị 孔khổng 雀tước 。 鴛uyên 鴦ương 等đẳng 。 習tập 瞋sân 恚khuể 偏thiên 多đa 。 生sanh 毒độc 虫trùng 中trung 。 所sở 謂vị 惡ác 龍long 。 羅la 剎sát 。 蜈ngô 蚣công 。 毒độc 蛇xà 等đẳng 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 不bất 貴quý 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 人nhân 天thiên 福phước 樂lạc 。 但đãn 念niệm 諸chư 佛Phật 。 是thị 故cố 隨tùy 心tâm 所sở 重trọng/trùng 而nhi 受thọ 身thân 形hình 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 常thường 善thiện 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 因nhân 緣duyên 故cố 。 所sở 生sanh 常thường 值trị 諸chư 佛Phật 。

如như 《# 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 》# 中trung 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 入nhập 是thị 三tam 昧muội 。 即tức 見kiến 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 便tiện 問vấn 其kỳ 佛Phật 。

何hà 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 生sanh 彼bỉ 國quốc 。

佛Phật 即tức 答đáp 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 以dĩ 常thường 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 憶ức 念niệm 不bất 廢phế 故cố 。 得đắc 生sanh 我ngã 國quốc 。

問vấn 曰viết 。

何hà 者giả 是thị 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 得đắc 生sanh 彼bỉ 國quốc 。

答đáp 曰viết 。

念niệm 佛Phật 者giả 。 念niệm 佛Phật 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 金kim 色sắc 身thân 。 身thân 出xuất 光quang 明minh 。 遍biến 滿mãn 十thập 方phương 。 如như 融dung 閻Diêm 浮Phù 檀Đàn 金kim 。 其kỳ 色sắc 明minh 淨tịnh 。 又hựu 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 在tại 大đại 海hải 中trung 。 日nhật 光quang 照chiếu 時thời 。 其kỳ 色sắc 發phát 明minh 。 行hành 者giả 是thị 時thời 都đô 無vô 餘dư 色sắc 想tưởng 。 所sở 謂vị 山sơn 地địa 樹thụ 木mộc 等đẳng 。 但đãn 見kiến 虛hư 空không 中trung 。 諸chư 佛Phật 身thân 相tướng 。 如như 真chân 琉lưu 璃ly 。 中trung 赤xích 金kim 外ngoại 現hiện 。

亦diệc 如như 比Bỉ 丘Khâu 。 入nhập 不bất 淨tịnh 觀quán 。 但đãn 見kiến 身thân 體thể 膖phùng 脹trướng 爛lạn 壞hoại 。 乃nãi 至chí 但đãn 見kiến 骨cốt 人nhân 。 是thị 骨cốt 人nhân 無vô 有hữu 作tác 者giả 。 亦diệc 無vô 來lai 去khứ 。 以dĩ 憶ức 想tưởng 故cố 見kiến 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 入nhập 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 悉tất 見kiến 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 以dĩ 攝nhiếp 心tâm 故cố 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 身thân 。 照chiếu 淨tịnh 水thủy 鏡kính 。 無vô 不bất 悉tất 見kiến 。 此thử 水thủy 鏡kính 中trung 。 亦diệc 無vô 形hình 相tướng 。 以dĩ 明minh 淨tịnh 故cố 。 見kiến 其kỳ 身thân 像tượng 。

諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 常thường 自tự 清thanh 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 善thiện 修tu 淨tịnh 心tâm 。 隨tùy 意ý 悉tất 見kiến 諸chư 佛Phật 。 問vấn 其kỳ 所sở 疑nghi 。 佛Phật 答đáp 所sở 問vấn 。

聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。

佛Phật 從tùng 何hà 所sở 來lai 。 我ngã 身thân 亦diệc 不bất 去khứ 。

即tức 時thời 便tiện 知tri 。

諸chư 佛Phật 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 我ngã 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。

復phục 作tác 是thị 念niệm 。

三tam 界giới 所sở 有hữu 。 皆giai 心tâm 所sở 作tác 。

何hà 以dĩ 故cố 。 隨tùy 心tâm 所sở 念niệm 。 悉tất 皆giai 得đắc 見kiến 。 以dĩ 心tâm 見kiến 佛Phật 。 以dĩ 心tâm 作tác 佛Phật 。 心tâm 即tức 是thị 佛Phật 。 心tâm 即tức 我ngã 身thân 。 心tâm 不bất 自tự 知tri 。 亦diệc 不bất 自tự 見kiến 。

若nhược 取thủ 心tâm 相tương/tướng 。 悉tất 皆giai 無vô 智trí 。 心tâm 亦diệc 虛hư 誑cuống 。 皆giai 從tùng 無vô 明minh 出xuất 。

因nhân 是thị 心tâm 相tương/tướng 。 即tức 入nhập 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 所sở 謂vị 常thường 空không 。

得đắc 如như 是thị 三tam 昧muội 。 智trí 慧tuệ 已dĩ 。 二nhị 行hành 力lực 故cố 。 隨tùy 意ý 所sở 願nguyện 。 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。 如như 金kim 翅sí 鳥điểu 王vương 。 二nhị 翅sí 具cụ 足túc 故cố 。 於ư 虛hư 空không 中trung 。 自tự 在tại 所sở 至chí 。

菩Bồ 薩Tát 得đắc 是thị 三tam 昧muội 。 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 或hoặc 今kim 身thân 隨tùy 意ý 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 命mạng 終chung 亦diệc 復phục 。 值trị 遇ngộ 諸chư 佛Phật 。

以dĩ 是thị 故cố 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 常thường 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 者giả 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 九cửu