大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 15
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 初Sơ 品Phẩm 中Trung 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 法Pháp 忍Nhẫn 義Nghĩa 第Đệ 二Nhị 十Thập 五Ngũ 。 卷quyển 第đệ 十thập 五ngũ )#
龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo
後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三tam 藏tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
云vân 何hà 名danh 法Pháp 忍nhẫn 。
忍nhẫn 諸chư 恭cung 敬kính 。 供cúng 養dường 眾chúng 生sanh 。 及cập 諸chư 瞋sân 惱não 。 婬dâm 欲dục 之chi 人nhân 。 是thị 名danh 生sanh 忍nhẫn 。
忍nhẫn 其kỳ 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 法pháp 。 及cập 瞋sân 惱não 。 婬dâm 欲dục 法pháp 。 是thị 為vi 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 法Pháp 忍Nhẫn 者giả 。 於ư 內nội 六lục 情tình 不bất 著trước 。 於ư 外ngoại 六lục 塵trần 不bất 受thọ 。 能năng 於ư 此thử 二nhị 。 不bất 作tác 分phân 別biệt 。
何hà 以dĩ 故cố 。 內nội 相tương/tướng 如như 外ngoại 。 外ngoại 相tướng 如như 內nội 。 二nhị 相tương/tướng 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 一nhất 相tương/tướng 故cố 。 因nhân 緣duyên 合hợp 故cố 。 其kỳ 實thật 空không 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 。 常thường 清thanh 淨tịnh 故cố 。 如như 真chân 際tế 法pháp 性tánh 相tương/tướng 故cố 。 不bất 二nhị 入nhập 故cố 。 雖tuy 無vô 二nhị 亦diệc 不bất 一nhất 。 如như 是thị 觀quán 諸chư 法pháp 。 心tâm 信tín 不bất 轉chuyển 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
如như 《# 毘tỳ 摩ma 羅la 鞊# 經kinh 》# 中trung 。 法pháp 住trụ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。
生sanh 。 滅diệt 為vi 二nhị 。 不bất 生sanh 。 不bất 滅diệt 是thị 不bất 二nhị 入nhập 法Pháp 門môn 。
乃nãi 至chí 文Văn 殊Thù 尸Thi 利Lợi 說thuyết 。
無vô 聞văn 。 無vô 見kiến 。 一nhất 切thiết 心tâm 滅diệt 。 無vô 說thuyết 。 無vô 語ngữ 。 是thị 不bất 二nhị 入nhập 法Pháp 門môn 。
毘tỳ 摩ma 羅la 鞊# 。 默mặc 然nhiên 無vô 言ngôn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 讚tán 言ngôn 。
善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 是thị 真chân 不bất 二nhị 入nhập 法Pháp 門môn 。
復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 眾chúng 生sanh 。 二nhị 者giả 。 諸chư 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 眾chúng 生sanh 中trung 忍nhẫn 。 如như 先tiên 說thuyết 。 今kim 說thuyết 法Pháp 中trung 忍nhẫn 。 法pháp 有hữu 二nhị 種chủng 。
心tâm 法pháp 。 非phi 心tâm 法pháp 。
非phi 心tâm 法pháp 中trung 有hữu 內nội 。 有hữu 外ngoại 。
外ngoại 有hữu 寒hàn 熱nhiệt 。 風phong 雨vũ 等đẳng 。 內nội 有hữu 飢cơ 渴khát 。 老lão 病bệnh 死tử 等đẳng 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 名danh 為vi 非phi 心tâm 法pháp 。
心tâm 法pháp 中trung 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 瞋sân 恚khuể 。 憂ưu 愁sầu 。 疑nghi 等đẳng 。 二nhị 者giả 。 婬dâm 欲dục 。 憍kiêu 慢mạn 等đẳng 。 是thị 二nhị 名danh 為vi 心tâm 法pháp 。
菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 二nhị 法pháp 。 能năng 忍nhẫn 不bất 動động 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
問vấn 曰viết 。
於ư 眾chúng 生sanh 中trung 。 若nhược 瞋sân 惱não 害hại 命mạng 得đắc 罪tội 。 憐lân 愍mẫn 得đắc 福phước 。 寒hàn 熱nhiệt 。 風phong 雨vũ 。 無vô 有hữu 增tăng 損tổn 。 云vân 何hà 而nhi 忍nhẫn 。
答đáp 曰viết 。
雖tuy 無vô 增tăng 損tổn 而nhi 自tự 生sanh 惱não 亂loạn 憂ưu 苦khổ 。 害hại 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 以dĩ 是thị 故cố 。 應ưng 當đương 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。 非phi 但đãn 殺sát 惱não 眾chúng 生sanh 故cố 得đắc 罪tội 。 為vi 惡ác 心tâm 作tác 因nhân 緣duyên 故cố 有hữu 罪tội 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 雖tuy 殺sát 眾chúng 生sanh 而nhi 無vô 記ký 心tâm 。 是thị 便tiện 無vô 罪tội 。 慈từ 念niệm 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 無vô 所sở 與dữ 而nhi 大đại 得đắc 福phước 。 以dĩ 是thị 故cố 。 寒hàn 熱nhiệt 。 風phong 雨vũ 。 雖tuy 無vô 增tăng 損tổn 。 然nhiên 以dĩ 能năng 生sanh 惡ác 意ý 故cố 得đắc 罪tội 。 以dĩ 是thị 故cố 。 應ưng 當đương 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 知tri 。 宿túc 罪tội 因nhân 緣duyên 。
生sanh 此thử 苦khổ 處xứ 。 此thử 我ngã 自tự 作tác 。 我ngã 應ưng 自tự 受thọ 。
如như 是thị 思tư 惟duy 。 是thị 故cố 能năng 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。
國quốc 土độ 有hữu 二nhị 種chủng 。
有hữu 淨tịnh 。 有hữu 不bất 淨tịnh 。
菩Bồ 薩Tát 若nhược 生sanh 不bất 淨tịnh 國quốc 中trung 。 受thọ 此thử 辛tân 苦khổ 。 飢cơ 寒hàn 眾chúng 惱não 。 自tự 發phát 淨tịnh 願nguyện 。
我ngã 成thành 佛Phật 時thời 。 國quốc 中trung 無vô 此thử 眾chúng 苦khổ 。
此thử 雖tuy 不bất 淨tịnh 。 乃nãi 是thị 我ngã 利lợi 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。
世thế 間gian 八bát 法pháp 。 賢hiền 聖thánh 所sở 不bất 能năng 免miễn 。 何hà 況huống 於ư 我ngã 。
以dĩ 是thị 故cố 。 應ưng 當đương 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。
知tri 此thử 人nhân 身thân 。 無vô 牢lao 無vô 強cường 。 為vi 老lão 。 病bệnh 。 死tử 所sở 逐trục 。 雖tuy 復phục 天thiên 身thân 清thanh 淨tịnh 。 無vô 老lão 。 無vô 病bệnh 。 耽đam 著trước 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 譬thí 如như 醉túy 人nhân 。 不bất 得đắc 修tu 行hành 道đạo 福phước 。 出xuất 家gia 離ly 欲dục 。
以dĩ 是thị 故cố 。 於ư 此thử 人nhân 身thân 自tự 忍nhẫn 修tu 福phước 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。
我ngã 受thọ 此thử 四tứ 大đại 。 五ngũ 眾chúng 身thân 。 應ưng 有hữu 種chủng 種chủng 苦khổ 分phần/phân 。 無vô 有hữu 受thọ 身thân 而nhi 不bất 苦khổ 者giả 。 富phú 貴quý 。 貧bần 賤tiện 。 出xuất 家gia 。 在tại 家gia 。 愚ngu 智trí 。 明minh 闇ám 。 無vô 得đắc 免miễn 者giả 。
何hà 以dĩ 故cố 。 富phú 貴quý 之chi 人nhân 。 常thường 有hữu 畏úy 怖bố 。 守thủ 護hộ 財tài 物vật 。 譬thí 如như 肥phì 羊dương 。 早tảo 就tựu 屠đồ 机cơ 。 如như 烏ô 銜hàm 肉nhục 。 眾chúng 烏ô 逐trục 之chi 。 貧bần 賤tiện 之chi 人nhân 。 有hữu 飢cơ 。 寒hàn 之chi 苦khổ 。 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 今kim 世thế 雖tuy 苦khổ 。 後hậu 世thế 受thọ 福phước 得đắc 道Đạo 。 在tại 家gia 之chi 人nhân 。 今kim 世thế 雖tuy 樂nhạo/nhạc/lạc 。 後hậu 世thế 受thọ 苦khổ 。 愚ngu 人nhân 先tiên 求cầu 今kim 世thế 樂lạc 。 無vô 常thường 對đối 至chí 。 後hậu 則tắc 受thọ 苦khổ 。 智trí 人nhân 思tư 惟duy 無vô 常thường 苦khổ 。 後hậu 則tắc 受thọ 樂lạc 得đắc 道Đạo 。 如như 是thị 等đẳng 受thọ 身thân 之chi 人nhân 。 無vô 不bất 有hữu 苦khổ 。
是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 當đương 行hành 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。
一nhất 切thiết 世thế 間gian 皆giai 苦khổ 。 我ngã 當đương 云vân 何hà 。 於ư 中trung 而nhi 欲dục 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。
我ngã 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。 中trung 常thường 受thọ 眾chúng 苦khổ 。 無vô 所sở 利lợi 益ích 。 未vị 曾tằng 為vi 法Pháp 。 今kim 日nhật 為vi 眾chúng 生sanh 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 雖tuy 受thọ 此thử 苦khổ 。 當đương 得đắc 大đại 利lợi 。 是thị 故cố 外ngoại 。 內nội 諸chư 苦khổ 。 悉tất 當đương 忍nhẫn 受thọ 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 大đại 心tâm 誓thệ 願nguyện 。
若nhược 阿A 鼻Tỳ 泥Nê 犁Lê 苦khổ 。 我ngã 當đương 忍nhẫn 之chi 。 何hà 況huống 小tiểu 苦khổ 而nhi 不bất 能năng 忍nhẫn 。 若nhược 小tiểu 不bất 忍nhẫn 。 何hà 能năng 忍nhẫn 大đại 。
如như 是thị 種chủng 種chủng 。 外ngoại 法pháp 中trung 忍nhẫn 。 名danh 曰viết 法Pháp 忍Nhẫn 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 內nội 心tâm 法pháp 中trung 能năng 忍nhẫn 。
答đáp 曰viết 。
菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。
我ngã 雖tuy 未vị 得đắc 道Đạo 。 諸chư 結kết 未vị 斷đoạn 。 若nhược 當đương 不bất 忍nhẫn 。 與dữ 凡phàm 人nhân 不bất 異dị 。 非phi 為vi 菩Bồ 薩Tát 。
復phục 自tự 思tư 惟duy 。
若nhược 我ngã 得đắc 道Đạo 。 斷đoạn 諸chư 結kết 使sử 。 則tắc 無vô 法pháp 可khả 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。
飢cơ 渴khát 。 寒hàn 熱nhiệt 。 是thị 外ngoại 魔ma 軍quân 。 結kết 使sử 。 煩phiền 惱não 。 是thị 內nội 魔ma 賊tặc 。 我ngã 當đương 破phá 此thử 二nhị 軍quân 。 以dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 佛Phật 道Đạo 不bất 成thành 。
如như 說thuyết 佛Phật 苦khổ 行hạnh 六lục 年niên 。 魔ma 王vương 來lai 言ngôn 。
剎sát 利lợi 貴quý 人nhân 。 汝nhữ 千thiên 分phần 生sanh 中trung 正chánh 有hữu 一nhất 分phần/phân 活hoạt 耳nhĩ 。 速tốc 起khởi 還hoàn 國quốc 。 布bố 施thí 修tu 福phước 。 可khả 得đắc 今kim 世thế 。 後hậu 世thế 。 人nhân 中trung 。 天thiên 上thượng 之chi 樂lạc 。 道Đạo 不bất 可khả 得đắc 。 汝nhữ 唐đường 勤cần 苦khổ 。 汝nhữ 若nhược 不bất 受thọ 軟nhuyễn 言ngôn 。 守thủ 迷mê 不bất 起khởi 。 我ngã 當đương 將tương 大đại 軍quân 眾chúng 來lai 擊kích 破phá 汝nhữ 。
菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。
我ngã 今kim 當đương 破phá 汝nhữ 大đại 力lực 內nội 軍quân 。 何hà 況huống 外ngoại 軍quân 。
魔ma 言ngôn 。
何hà 等đẳng 是thị 我ngã 內nội 軍quân 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 是thị 汝nhữ 初sơ 軍quân 。 憂ưu 愁sầu 為vi 第đệ 二nhị 。
飢cơ 渴khát 第đệ 三tam 軍quân 。 渴khát 愛ái 為vi 第đệ 四tứ 。
睡thụy 眠miên 第đệ 五ngũ 軍quân 。 怖bố 畏úy 為vi 第đệ 六lục 。
疑nghi 悔hối 第đệ 七thất 軍quân 。 瞋sân 恚khuể 為vi 第đệ 八bát 。
利lợi 養dưỡng 虛hư 稱xưng 九cửu 。 自tự 高cao 蔑miệt 人nhân 十thập 。
如như 是thị 等đẳng 軍quân 眾chúng 。 厭yếm 沒một 出xuất 家gia 人nhân 。
我ngã 以dĩ 禪thiền 智trí 力lực 。 破phá 汝nhữ 此thử 諸chư 軍quân 。
得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 已dĩ 。 度độ 脫thoát 一nhất 切thiết 人nhân 。
菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 諸chư 軍quân 雖tuy 未vị 能năng 破phá 。 著trước 忍nhẫn 辱nhục 鎧khải 。 捉tróc 智trí 慧tuệ 劍kiếm 。 執chấp 禪thiền 定định 楯thuẫn 。 遮già 諸chư 煩phiền 惱não 箭tiễn 。 是thị 名danh 內nội 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 煩phiền 惱não 中trung 。 應ưng 當đương 修tu 忍nhẫn 。 不bất 應ưng 斷đoạn 結kết 。
何hà 以dĩ 故cố 。
若nhược 斷đoạn 結kết 者giả 。 所sở 失thất 甚thậm 多đa 。 墮đọa 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 中trung 。 與dữ 根căn 敗bại 無vô 異dị 。 是thị 故cố 遮già 而nhi 不bất 斷đoạn 。 以dĩ 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。 不bất 隨tùy 結kết 使sử 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 結kết 使sử 未vị 斷đoạn 而nhi 能năng 不bất 隨tùy 。
答đáp 曰viết 。
正chánh 思tư 惟duy 故cố 。 雖tuy 有hữu 煩phiền 惱não 。 而nhi 能năng 不bất 隨tùy 。
復phục 次thứ 。 思tư 惟duy 觀quán 空không 。 無vô 常thường 相tương/tướng 故cố 。 雖tuy 有hữu 妙diệu 好hảo 五ngũ 欲dục 。 不bất 生sanh 諸chư 結kết 。 譬thí 如như 國quốc 王vương 。 有hữu 一nhất 大đại 臣thần 。 自tự 覆phú 藏tàng 罪tội 。 人nhân 所sở 不bất 知tri 。 王vương 言ngôn 。
取thủ 無vô 脂chi 肥phì 羊dương 來lai 。 汝nhữ 若nhược 不bất 得đắc 者giả 。 當đương 與dữ 汝nhữ 罪tội 。
大đại 臣thần 有hữu 智trí 。 繫hệ 一nhất 大đại 羊dương 。 以dĩ 草thảo 穀cốc 好hiếu 養dưỡng 。 日nhật 三tam 以dĩ 狼lang 而nhi 畏úy 怖bố 之chi 。 羊dương 雖tuy 得đắc 養dưỡng 。 肥phì 而nhi 無vô 脂chi 。 牽khiên 羊dương 與dữ 王vương 。 王vương 遣khiển 人nhân 殺sát 之chi 。 肥phì 而nhi 無vô 脂chi 。 王vương 問vấn 。
云vân 何hà 得đắc 爾nhĩ 。
答đáp 以dĩ 上thượng 事sự 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 見kiến 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 狼lang 。 令linh 諸chư 結kết 使sử 脂chi 消tiêu 。 諸chư 功công 德đức 肉nhục 肥phì 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 功công 德đức 。 福phước 報báo 無vô 量lượng 故cố 。 其kỳ 心tâm 柔nhu 軟nhuyễn 。 諸chư 結kết 使sử 薄bạc 。 易dị 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。 譬thí 如như 師sư 子tử 王vương 。 在tại 林lâm 中trung 吼hống 。 有hữu 人nhân 見kiến 之chi 。 叩khấu 頭đầu 求cầu 哀ai 。 則tắc 放phóng 令linh 去khứ 。 虎hổ 豹báo 小tiểu 物vật 。 不bất 能năng 爾nhĩ 也dã 。
何hà 以dĩ 故cố 。 師sư 子tử 王vương 貴quý 獸thú 。 有hữu 智trí 分phân 別biệt 故cố 。 虎hổ 豹báo 賤tiện 蟲trùng 。 不bất 知tri 分phân 別biệt 故cố 。 又hựu 如như 壞hoại 軍quân 。 得đắc 值trị 大đại 將tướng 則tắc 活hoạt 。 值trị 遇ngộ 小tiểu 兵binh 則tắc 死tử 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 力lực 。 觀quán 瞋sân 恚khuể 有hữu 。 種chủng 種chủng 諸chư 惡ác 。 觀quán 忍nhẫn 辱nhục 有hữu 。 種chủng 種chủng 功công 德đức 。 是thị 故cố 能năng 忍nhẫn 結kết 使sử 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 有hữu 智trí 力lực 。 能năng 斷đoạn 結kết 使sử 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 久cửu 住trụ 世thế 間gian 。 知tri 結kết 使sử 是thị 賊tặc 。 是thị 故cố 忍nhẫn 而nhi 不bất 隨tùy 。 菩Bồ 薩Tát 繫hệ 此thử 結kết 賊tặc 。 不bất 令linh 縱túng 逸dật 。 而nhi 行hành 功công 德đức 。 譬thí 如như 有hữu 賊tặc 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 不bất 殺sát 。 堅kiên 閉bế 一nhất 處xứ 而nhi 自tự 修tu 事sự 業nghiệp 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 實thật 知tri 諸chư 法pháp 相tướng 故cố 。 不bất 以dĩ 諸chư 結kết 使sử 為vi 惡ác 。 不bất 以dĩ 功công 德đức 為vi 妙diệu 。 是thị 故cố 於ư 結kết 不bất 瞋sân 。 功công 德đức 不bất 愛ái 。 以dĩ 此thử 智trí 力lực 故cố 。 能năng 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 除trừ 諸chư 不bất 善thiện 。 乃nãi 至chí 極cực 微vi 滅diệt 無vô 餘dư 。
大đại 功công 德đức 福phước 無vô 有hữu 量lượng 。 所sở 造tạo 事sự 業nghiệp 無vô 不bất 辦biện 。
菩Bồ 薩Tát 大đại 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 於ư 諸chư 結kết 使sử 不bất 能năng 惱não 。
是thị 故cố 能năng 知tri 諸chư 法pháp 相tướng 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 一nhất 無vô 二nhị 。
如như 是thị 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 雖tuy 未vị 得đắc 道Đạo 。 於ư 諸chư 煩phiền 惱não 。 法pháp 中trung 能năng 忍nhẫn 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 知tri 一nhất 相tương/tướng 無vô 二nhị 。
一nhất 切thiết 法pháp 可khả 識thức 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 眼nhãn 識thức 識thức 色sắc 。 乃nãi 至chí 意ý 識thức 識thức 法pháp 。 是thị 可khả 識thức 相tương/tướng 法pháp 。 故cố 言ngôn 一nhất 。
復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 法pháp 可khả 知tri 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 苦khổ 法pháp 智trí 。 苦khổ 比tỉ 智trí 。 知tri 苦Khổ 諦Đế 。 集tập 法pháp 智trí 。 集tập 比tỉ 智trí 。 知tri 集Tập 諦Đế 。 滅diệt 法pháp 智trí 。 滅diệt 比tỉ 智trí 。 知tri 滅Diệt 諦Đế 。 道Đạo 法Pháp 智trí 。 道đạo 比tỉ 智trí 。 知tri 道Đạo 諦Đế 。 及cập 善thiện 世thế 智trí 。 亦diệc 知tri 苦khổ 。 集tập 。 滅diệt 。 道đạo 。 虛hư 空không 非phi 智trí 緣duyên 滅diệt 。 是thị 可khả 知tri 相tương/tướng 法pháp 。 故cố 言ngôn 一nhất 。
復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 法pháp 可khả 緣duyên 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 眼nhãn 識thức 及cập 眼nhãn 識thức 相tương 應ứng 法pháp 緣duyên 色sắc 。 耳nhĩ 識thức 。 鼻tị 識thức 。 舌thiệt 識thức 。 身thân 識thức 亦diệc 如như 是thị 。 意ý 識thức 及cập 意ý 識thức 相tương 應ứng 法pháp 。 亦diệc 緣duyên 眼nhãn 。 亦diệc 緣duyên 色sắc 。 亦diệc 緣duyên 眼nhãn 識thức 。 乃nãi 至chí 緣duyên 意ý 。 緣duyên 法pháp 。 緣duyên 意ý 識thức 。 一nhất 切thiết 法pháp 可khả 緣duyên 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 一nhất 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
一nhất 切thiết 法pháp 各các 皆giai 一nhất 。 一nhất 復phục 有hữu 一nhất 名danh 為vi 二nhị 。 三tam 一nhất 名danh 為vi 三tam 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 千thiên 萬vạn 。 皆giai 是thị 一nhất 而nhi 假giả 名danh 為vi 千thiên 萬vạn 。
復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 有hữu 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 一nhất 。 一nhất 相tương/tướng 故cố 。 名danh 為vi 一nhất 。 一nhất 切thiết 物vật 名danh 為vi 法pháp 。 法pháp 相tướng 故cố 名danh 為vi 一nhất 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 一nhất 門môn 。 破phá 異dị 相tướng 。 不bất 著trước 一nhất 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 一nhất 切thiết 為vi 二nhị 。
何hà 等đẳng 二nhị 。 二nhị 名danh 內nội 。 外ngoại 相tướng 。 內nội 。 外ngoại 相tướng 故cố 。 內nội 非phi 外ngoại 相tướng 。 外ngoại 非phi 內nội 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 。 無vô 相tướng 故cố 為vi 二nhị 。 空không 。 不bất 空không 。 常thường 。 非phi 常thường 。 我ngã 。 非phi 我ngã 。 色sắc 。 非phi 色sắc 。 可khả 見kiến 。 不bất 可khả 見kiến 。 有hữu 對đối 。 非phi 有hữu 對đối 。 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 。 心tâm 法pháp 。 非phi 心tâm 法pháp 。 心tâm 數số 法pháp 。 非phi 心tâm 數số 法pháp 。 心tâm 相tương 應ứng 法pháp 。 非phi 心tâm 相tương 應ứng 法pháp 。
如như 是thị 無vô 量lượng 二nhị 門môn 。 破phá 一nhất 不bất 著trước 二nhị 。 是thị 名danh 為vi 法Pháp 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 或hoặc 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 為vi 三tam 。
何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
下hạ 。 中trung 。 上thượng 。 善thiện 。 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 。 有hữu 。 無vô 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 見kiến 諦Đế 斷đoạn 。 思tư 惟duy 斷đoạn 。 無vô 斷đoạn 。 學học 。 無Vô 學Học 。 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 報báo 。 有hữu 報báo 。 非phi 報báo 非phi 有hữu 報báo 。
如như 是thị 無vô 量lượng 三tam 門môn 。 破phá 一nhất 不bất 著trước 異dị 。 是thị 名danh 為vi 法Pháp 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 道đạo 。 結kết 使sử 未vị 斷đoạn 。 能năng 信tín 無vô 漏lậu 聖thánh 法pháp 。 及cập 三tam 種chủng 法pháp 印ấn 。
一nhất 者giả 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 生sanh 法pháp 無vô 常thường 等đẳng 印ấn 。 二nhị 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 印ấn 。 三tam 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 實thật 法pháp 印ấn 。
得đắc 道Đạo 賢hiền 聖thánh 人nhân 。 自tự 得đắc 自tự 知tri 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 未vị 得đắc 道Đạo 。 能năng 信tín 能năng 受thọ 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 於ư 十thập 四tứ 難nạn/nan 不bất 答đáp 法pháp 中trung 。 有hữu 常thường 。 無vô 常thường 等đẳng 。 觀quán 察sát 無vô 礙ngại 。 不bất 失thất 中trung 道đạo 。 是thị 法pháp 能năng 忍nhẫn 。 是thị 為vi 法Pháp 忍Nhẫn 。
如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 此thử 十thập 四tứ 難nan 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 心tâm 不bất 能năng 忍nhẫn 。 持trì 衣y 鉢bát 至chí 佛Phật 所sở 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
佛Phật 能năng 為vi 我ngã 解giải 此thử 十thập 四tứ 難nạn/nan 。 使sử 我ngã 意ý 了liễu 者giả 。 當đương 作tác 弟đệ 子tử 。 若nhược 不bất 能năng 解giải 。 我ngã 當đương 更cánh 求cầu 餘dư 道đạo 。
佛Phật 告cáo 。
癡si 人nhân 。 汝nhữ 本bổn 共cộng 我ngã 要yếu 誓thệ 。
若nhược 答đáp 十thập 四tứ 難nạn/nan 。 汝nhữ 作tác 我ngã 弟đệ 子tử 。
耶da 。
比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。
不phủ 也dã 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 癡si 人nhân 今kim 何hà 以dĩ 言ngôn 。
若nhược 不bất 答đáp 我ngã 。 不bất 作tác 弟đệ 子tử 。
我ngã 為vi 老lão 。 病bệnh 。 死tử 人nhân 說thuyết 法Pháp 濟tế 度độ 。 此thử 十thập 四tứ 難nạn/nan 是thị 鬪đấu 諍tranh 法pháp 。 於ư 法Pháp 無vô 益ích 。 但đãn 是thị 戲hí 論luận 。 何hà 用dụng 問vấn 為vi 。 若nhược 為vì 汝nhữ 答đáp 。 汝nhữ 心tâm 不bất 了liễu 。 至chí 死tử 不bất 解giải 。 不bất 能năng 得đắc 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 身thân 被bị 毒độc 箭tiễn 。 親thân 屬thuộc 呼hô 醫y 。 欲dục 為vi 出xuất 箭tiễn 塗đồ 藥dược 。 便tiện 言ngôn 。
未vị 可khả 出xuất 箭tiễn 。 我ngã 先tiên 當đương 知tri 汝nhữ 姓tánh 字tự 。 親thân 里lý 。 父phụ 。 母mẫu 年niên 歲tuế 。 次thứ 欲dục 知tri 箭tiễn 出xuất 在tại 何hà 山sơn 。 何hà 木mộc 。 何hà 羽vũ 。 作tác 箭tiễn 鏃# 者giả 。 為vi 是thị 何hà 人nhân 。 是thị 何hà 等đẳng 鐵thiết 。 復phục 欲dục 知tri 弓cung 何hà 山sơn 木mộc 。 何hà 蟲trùng 角giác 。 復phục 欲dục 知tri 藥dược 是thị 何hà 處xứ 生sanh 。 是thị 何hà 種chủng 名danh 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 盡tận 了liễu 了liễu 知tri 之chi 。 然nhiên 後hậu 聽thính 汝nhữ 出xuất 箭tiễn 塗đồ 藥dược 。
佛Phật 問vấn 比Bỉ 丘Khâu 。
此thử 人nhân 可khả 得đắc 知tri 此thử 眾chúng 事sự 。 然nhiên 後hậu 出xuất 箭tiễn 不phủ 。
比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。
不bất 可khả 得đắc 知tri 。 若nhược 待đãi 盡tận 知tri 。 此thử 則tắc 已dĩ 死tử 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 亦diệc 如như 是thị 。 為vi 邪tà 見kiến 箭tiễn 愛ái 毒độc 塗đồ 。 已dĩ 入nhập 汝nhữ 心tâm 。 欲dục 拔bạt 此thử 箭tiễn 。 作tác 我ngã 弟đệ 子tử 。 而nhi 不bất 欲dục 出xuất 箭tiễn 。 方phương 欲dục 求cầu 盡tận 世thế 間gian 常thường 。 無vô 常thường 。 邊biên 。 無vô 邊biên 等đẳng 。 求cầu 之chi 未vị 得đắc 。 則tắc 失thất 慧tuệ 命mạng 。 與dữ 畜súc 生sanh 同đồng 死tử 。 自tự 投đầu 黑hắc 闇ám 。
比Bỉ 丘Khâu 慚tàm 愧quý 。 深thâm 識thức 佛Phật 語ngữ 。 即tức 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 欲dục 作tác 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 應ưng 推thôi 求cầu 一nhất 切thiết 法pháp 。 知tri 其kỳ 實thật 相tướng 。 於ư 十thập 四tứ 難nạn/nan 中trung 不bất 滯trệ 。 不bất 礙ngại 。 知tri 其kỳ 是thị 心tâm 重trọng 病bệnh 。 能năng 出xuất 。 能năng 忍nhẫn 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 佛Phật 法Pháp 甚thậm 深thâm 。 清thanh 淨tịnh 微vi 妙diệu 。 演diễn 暢sướng 種chủng 種chủng 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 能năng 一nhất 心tâm 信tín 受thọ 。 不bất 疑nghi 。 不bất 悔hối 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
如như 佛Phật 所sở 言ngôn 。
諸chư 法pháp 雖tuy 空không 。 亦diệc 不bất 斷đoạn 。 亦diệc 不bất 滅diệt 。 諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 相tương 續tục 生sanh 。 亦diệc 非phi 常thường 。 諸chư 法pháp 雖tuy 無vô 神thần 。 亦diệc 不bất 失thất 罪tội 福phước 。
一nhất 心tâm 念niệm 頃khoảnh 。 身thân 諸chư 法pháp 。 諸chư 根căn 。 諸chư 慧tuệ 。 轉chuyển 滅diệt 不bất 停đình 。 不bất 至chí 後hậu 念niệm 。 新tân 新tân 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 不bất 失thất 無vô 量lượng 世thế 中trung 因nhân 緣duyên 業nghiệp 。 諸chư 眾chúng 。 界giới 。 入nhập 中trung 皆giai 空không 無vô 神thần 。 而nhi 眾chúng 生sanh 輪luân 轉chuyển 。 五ngũ 道đạo 中trung 受thọ 生sanh 死tử 。
如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 法Pháp 。 雖tuy 未vị 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 能năng 信tín 能năng 受thọ 不bất 疑nghi 。 不bất 悔hối 。 是thị 為vi 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 畏úy 惡ác 生sanh 死tử 。 早tảo 求cầu 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 成thành 佛Phật 。 而nhi 欲dục 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 欲dục 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 欲dục 了liễu 了liễu 分phân 別biệt 。 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 是thị 中trung 能năng 忍nhẫn 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 觀quán 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。
答đáp 曰viết 。
觀quán 知tri 諸chư 法pháp 。 無vô 有hữu 瑕hà 隟khích 。 不bất 可khả 破phá 。 不bất 可khả 壞hoại 。 是thị 為vi 實thật 相tướng 。
問vấn 曰viết 。
一nhất 切thiết 語ngữ 。 皆giai 可khả 答đáp 。 可khả 破phá 。 可khả 壞hoại 。 云vân 何hà 言ngôn 。
不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 是thị 為vi 實thật 相tướng 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 諸chư 法pháp 不bất 可khả 破phá 故cố 。 佛Phật 法Pháp 中trung 一nhất 切thiết 言ngôn 語ngữ 道đạo 過quá 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 常thường 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 如như 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 諸chư 法pháp 相tướng 實thật 有hữu 。 不bất 應ưng 無vô 。 若nhược 諸chư 法pháp 先tiên 有hữu 今kim 無vô 。 則tắc 是thị 斷đoạn 滅diệt 。
復phục 次thứ 。 諸chư 法pháp 不bất 應ưng 是thị 常thường 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 常thường 則tắc 無vô 罪tội 。 無vô 福phước 。 無vô 所sở 傷thương 殺sát 。 亦diệc 無vô 施thí 命mạng 。 亦diệc 無vô 修tu 行hành 利lợi 益ích 。 亦diệc 無vô 縛phược 。 無vô 解giải 。 世thế 間gian 則tắc 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 等đẳng 因nhân 緣duyên 故cố 。 諸chư 法pháp 不bất 應ưng 常thường 。
若nhược 諸chư 法pháp 無vô 常thường 。 則tắc 是thị 斷đoạn 滅diệt 。 亦diệc 無vô 罪tội 。 無vô 福phước 。 亦diệc 無vô 增tăng 損tổn 功công 德đức 業nghiệp 。 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 亦diệc 失thất 。 如như 是thị 等đẳng 因nhân 緣duyên 故cố 。 諸chư 法pháp 不bất 應ưng 無vô 常thường 。
問vấn 曰viết 。
汝nhữ 言ngôn
佛Phật 法Pháp 中trung 常thường 亦diệc 不bất 實thật 。 無vô 常thường 亦diệc 不bất 實thật 。
是thị 事sự 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 法Pháp 中trung 常thường 亦diệc 實thật 。 無vô 常thường 亦diệc 實thật 。 常thường 者giả 。 數số 緣duyên 盡tận 。 非phi 數số 緣duyên 盡tận 。 虛hư 空không 。 不bất 生sanh 。 不bất 住trụ 。 不bất 滅diệt 故cố 。 是thị 常thường 相tương/tướng 。 無vô 常thường 者giả 。 五ngũ 眾chúng 生sanh 。 住trụ 。 滅diệt 故cố 。 無vô 常thường 相tương/tướng 。 汝nhữ 何hà 以dĩ 言ngôn 。
常thường 。 無vô 常thường 皆giai 不bất 實thật 。
答đáp 曰viết 。
聖thánh 人nhân 有hữu 二nhị 種chủng 語ngữ 。
一nhất 者giả 。 方phương 便tiện 語ngữ 。 二nhị 者giả 。 直trực 語ngữ 。 方phương 便tiện 語ngữ 者giả 。 為vi 人nhân 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 為vi 人nhân 者giả 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 是thị 常thường 。 是thị 無vô 常thường 。 如như 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 中trung 說thuyết 。 若nhược 說thuyết 無vô 常thường 。 欲dục 拔bạt 眾chúng 生sanh 。 三tam 界giới 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 。 佛Phật 思tư 惟duy 。
以dĩ 何hà 令linh 眾chúng 生sanh 得đắc 離ly 欲dục 。
是thị 故cố 說thuyết 無vô 常thường 法pháp 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
若nhược 觀quán 無vô 生sanh 法pháp 。 於ư 生sanh 法pháp 得đắc 離ly 。
若nhược 觀quán 無vô 為vi 法pháp 。 於ư 有hữu 為vi 得đắc 離ly 。
云vân 何hà
生sanh
生sanh
名danh 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 無vô 常thường 。 不bất 自tự 在tại 。 屬thuộc 因nhân 緣duyên 。 有hữu 老lão 。 病bệnh 。 死tử 相tướng 。 欺khi 誑cuống 相tương/tướng 。 破phá 壞hoại 相tương/tướng 。 是thị 名danh 。
生sanh
生sanh 則tắc 是thị 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 說thuyết 。
常thường 。 無vô 常thường 。 非phi 實thật 相tướng 。 二nhị 俱câu 過quá 故cố 。 若nhược 諸chư 法pháp 非phi 有hữu 常thường 。 非phi 無vô 常thường 。 是thị 為vi 愚ngu 癡si 論luận 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 非phi 有hữu 則tắc 破phá 無vô 。 若nhược 非phi 無vô 則tắc 破phá 有hữu 。 若nhược 破phá 此thử 二nhị 事sự 。 更cánh 有hữu 何hà 法Pháp 可khả 說thuyết 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 法Pháp 常thường 空không 相tướng 中trung 。 非phi 有hữu 。 非phi 無vô 。 空không 以dĩ 除trừ 有hữu 。 空không 空không 遮già 無vô 。 是thị 為vi 非phi 有hữu 。 非phi 無vô 。 何hà 以dĩ 言ngôn 愚ngu 癡si 論luận 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 法Pháp 實thật 相tướng 。 不bất 受thọ 。 不bất 著trước 。 汝nhữ 非phi 有hữu 。 非phi 無vô 受thọ 著trước 故cố 。 是thị 為vi 癡si 論luận 。 若nhược 言ngôn 非phi 有hữu 。 非phi 無vô 。 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 可khả 破phá 。 是thị 心tâm 生sanh 處xứ 。 是thị 鬪đấu 諍tranh 處xứ 。
佛Phật 法Pháp 則tắc 不bất 然nhiên 。 雖tuy 因nhân 緣duyên 故cố 說thuyết 非phi 有hữu 。 非phi 無vô 。 不bất 生sanh 著trước 。 不bất 生sanh 著trước 則tắc 不bất 可khả 壞hoại 。 不bất 可khả 破phá 。 諸chư 法pháp 若nhược 有hữu 邊biên 。 若nhược 無vô 邊biên 。 若nhược 有hữu 無vô 邊biên 。 若nhược 非phi 有hữu 無vô 邊biên 。 若nhược 死tử 後hậu 有hữu 去khứ 。 若nhược 死tử 後hậu 無vô 去khứ 。 若nhược 死tử 後hậu 有hữu 去khứ 無vô 去khứ 。 若nhược 死tử 後hậu 非phi 有hữu 去khứ 非phi 無vô 去khứ 。 是thị 身thân 是thị 神thần 。 身thân 異dị 神thần 異dị 。 亦diệc 如như 是thị 。 皆giai 不bất 實thật 。 於ư 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 中trung 觀quán 諸chư 法pháp 。 亦diệc 皆giai 不bất 實thật 。
如như 是thị 一nhất 切thiết 除trừ 卻khước 。 信tín 佛Phật 法Pháp 清thanh 淨tịnh 不bất 壞hoại 相tương/tướng 。 心tâm 不bất 悔hối 。 不bất 轉chuyển 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 有hữu 。 無vô 二nhị 邊biên 。 觀quán 諸chư 法pháp 生sanh 時thời 。 住trụ 時thời 。 則tắc 為vi 有hữu 見kiến 相tương/tướng 。 觀quán 諸chư 法pháp 老lão 時thời 。 壞hoại 時thời 。 則tắc 為vi 無vô 見kiến 相tương/tướng 。 三tam 界giới 眾chúng 生sanh 。 多đa 著trước 此thử 二nhị 見kiến 相tương/tướng 。 是thị 二nhị 種chủng 法pháp 。 虛hư 誑cuống 不bất 實thật 。 若nhược 實thật 有hữu 相tương/tướng 則tắc 不bất 應ưng 無vô 。
何hà 以dĩ 故cố 。 今kim 無vô 先tiên 有hữu 。 則tắc 墮đọa 斷đoạn 中trung 。 若nhược 斷đoạn 是thị 則tắc 不bất 然nhiên 。
復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 名danh 字tự 和hòa 合hợp 故cố 。 謂vị 之chi 為vi 有hữu 。 以dĩ 是thị 故cố 。 名danh 字tự 和hòa 合hợp 所sở 生sanh 。 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。
問vấn 曰viết 。
名danh 字tự 所sở 生sanh 法pháp 。 雖tuy 不bất 可khả 得đắc 。 則tắc 有hữu 名danh 字tự 和hòa 合hợp 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 無vô 法pháp 。 名danh 字tự 為vi 誰thùy 而nhi 和hòa 合hợp 。 是thị 則tắc 無vô 名danh 字tự 。
復phục 次thứ 。 若nhược 諸chư 法pháp 實thật 有hữu 。 不bất 應ưng 以dĩ 心tâm 識thức 故cố 知tri 有hữu 。 若nhược 以dĩ 心tâm 識thức 故cố 知tri 有hữu 。 是thị 則tắc 非phi 有hữu 。 如như 地địa 堅kiên 相tương/tướng 。 以dĩ 身thân 根căn 。 身thân 識thức 知tri 故cố 有hữu 。 若nhược 無vô 身thân 根căn 。 身thân 識thức 知tri 。 則tắc 無vô 堅kiên 相tương/tướng 。
問vấn 曰viết 。
身thân 根căn 。 身thân 識thức 。 若nhược 知tri 。 若nhược 不bất 知tri 。 而nhi 地địa 常thường 是thị 堅kiên 相tương/tướng 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 先tiên 自tự 知tri 有hữu 堅kiên 相tương/tướng 。 若nhược 從tùng 他tha 聞văn 則tắc 知tri 有hữu 堅kiên 相tương/tướng 。 若nhược 先tiên 不bất 知tri 。 不bất 聞văn 。 則tắc 無vô 堅kiên 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 。 地địa 若nhược 常thường 是thị 堅kiên 相tương/tướng 。 不bất 應ưng 捨xả 其kỳ 相tương/tướng 。 如như 凝ngưng 酥tô 。 蠟lạp 蜜mật 。 樹thụ 膠giao 。 融dung 則tắc 捨xả 其kỳ 堅kiên 相tương/tướng 。 墮đọa 濕thấp 相tương/tướng 中trung 。 金kim 。 銀ngân 。 銅đồng 。 鐵thiết 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 水thủy 為vi 濕thấp 相tương/tướng 。 寒hàn 則tắc 轉chuyển 為vi 堅kiên 相tương/tướng 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 悉tất 皆giai 捨xả 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 。 諸chư 論luận 議nghị 師sư 。 輩bối 有hữu 能năng 令linh 無vô 。 無vô 能năng 令linh 有hữu 。 諸chư 賢hiền 聖thánh 人nhân 。 坐tọa 禪thiền 人nhân 能năng 令linh 地địa 作tác 水thủy 。 水thủy 作tác 地địa 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 法pháp 皆giai 可khả 轉chuyển 。 如như 十thập 一nhất 切thiết 入nhập 中trung 說thuyết 。
復phục 次thứ 。 是thị 有hữu 見kiến 。 為vi 貪tham 欲dục 。 瞋sân 恚khuể 。 愚ngu 癡si 。 結kết 縛phược 。 鬪đấu 諍tranh 故cố 生sanh 。 若nhược 有hữu 生sanh 此thử 欲dục 。 恚khuể 等đẳng 處xứ 。 是thị 非phi 佛Phật 法Pháp 。
何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 法Pháp 相tương/tướng 善thiện 淨tịnh 故cố 。 以dĩ 是thị 故cố 非phi 實thật 。
復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 二nhị 種chủng 。
色sắc 法pháp 。 無vô 色sắc 法pháp 。
色sắc 法pháp 分phân 析tích 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 。 散tán 滅diệt 無vô 餘dư 。 如như 〈# 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 品phẩm 〉# 破phá 施thí 物vật 中trung 說thuyết 。
無vô 色sắc 法pháp 五ngũ 情tình 所sở 不bất 知tri 故cố 。 意ý 情tình 生sanh 。 住trụ 。 滅diệt 時thời 觀quán 故cố 。 知tri 心tâm 有hữu 分phần/phân 。 有hữu 分phần/phân 故cố 無vô 常thường 。 無vô 常thường 故cố 空không 。 空không 故cố 非phi 有hữu 。
彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 有hữu 六lục 十thập 時thời 。 一nhất 一nhất 時thời 中trung 。 心tâm 有hữu 生sanh 。 滅diệt 。 相tương 續tục 生sanh 故cố 。 知tri 是thị 貪tham 心tâm 。 是thị 瞋sân 心tâm 。 是thị 癡si 心tâm 。 是thị 信tín 心tâm 。 清thanh 淨tịnh 智trí 慧tuệ 禪thiền 定định 心tâm 。 行hành 者giả 觀quán 心tâm 生sanh 。 滅diệt 。 如như 流lưu 水thủy 。 燈đăng 焰diễm 。 此thử 名danh 入nhập 空không 智trí 門môn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 一nhất 時thời 生sanh 。 餘dư 時thời 中trung 滅diệt 者giả 。 此thử 心tâm 應ưng 常thường 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 極cực 少thiểu 時thời 中trung 無vô 滅diệt 故cố 。 若nhược 一nhất 時thời 中trung 無vô 滅diệt 者giả 。 應ưng 終chung 始thỉ 無vô 滅diệt 。
復phục 次thứ 。 佛Phật 說thuyết 有hữu 為vi 法pháp 。 皆giai 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 若nhược 極cực 少thiểu 時thời 中trung 生sanh 而nhi 無vô 滅diệt 者giả 。 是thị 為vi 非phi 有hữu 為vi 法pháp 。 若nhược 極cực 少thiểu 時thời 中trung 心tâm 生sanh 。 住trụ 。 滅diệt 者giả 。 何hà 以dĩ 但đãn 先tiên 生sanh 而nhi 後hậu 滅diệt 。 不bất 先tiên 滅diệt 而nhi 後hậu 生sanh 。
復phục 次thứ 。 若nhược 先tiên 有hữu 心tâm 後hậu 有hữu 生sanh 。 則tắc 心tâm 不bất 待đãi 生sanh 。
何hà 以dĩ 故cố 。 先tiên 已dĩ 有hữu 心tâm 故cố 。 若nhược 先tiên 有hữu 生sanh 。 則tắc 生sanh 無vô 所sở 生sanh 。 又hựu 生sanh 。 滅diệt 性tánh 相tướng 違vi 。 生sanh 則tắc 不bất 應ưng 有hữu 滅diệt 。 滅diệt 時thời 不bất 應ưng 有hữu 生sanh 。 以dĩ 是thị 故cố 。 一nhất 時thời 不bất 可khả 得đắc 。 異dị 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 即tức 無vô 生sanh 。 若nhược 無vô 生sanh 。 則tắc 無vô 住trụ 。 滅diệt 。 若nhược 無vô 生sanh 。 住trụ 。 滅diệt 。 則tắc 無vô 心tâm 數số 法pháp 。 無vô 心tâm 數số 法pháp 。 則tắc 無vô 心tâm 不bất 相tương 應ứng 諸chư 行hành 。
色sắc 。 無vô 色sắc 法pháp 無vô 故cố 。 無vô 為vi 法pháp 亦diệc 無vô 。
何hà 以dĩ 故cố 。 因nhân 有hữu 為vi 故cố 有hữu 無vô 為vi 。 若nhược 無vô 有hữu 為vi 。 則tắc 亦diệc 無vô 無vô 為vi 。
復phục 次thứ 。 見kiến 作tác 法pháp 無vô 常thường 故cố 。 知tri 不bất 作tác 法pháp 常thường 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 今kim 見kiến 作tác 法pháp 是thị 有hữu 法pháp 。 不bất 作tác 法pháp 應ưng 是thị 無vô 法pháp 。 以dĩ 是thị 故cố 。 常thường 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。
復phục 次thứ 。 外ngoại 道đạo 及cập 佛Phật 弟đệ 子tử 。 說thuyết 常thường 法pháp 有hữu 同đồng 。 有hữu 異dị 。
同đồng 者giả 。 虛hư 空không 。 涅Niết 槃Bàn 。 外ngoại 道đạo 有hữu 神thần 。
時thời 方phương 。 微vi 塵trần 。 冥minh 初sơ 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 為vi 異dị 。 又hựu 佛Phật 弟đệ 子tử 說thuyết 。
非phi 數số 緣duyên 滅diệt 是thị 常thường 。
又hựu 復phục 言ngôn 。
滅diệt 因nhân 緣duyên 法pháp 常thường 。 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 無vô 常thường 。
摩ma 訶ha 衍diễn 中trung 常thường 法pháp 。 法pháp 性tánh 。 如như 。 真chân 際tế 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 名danh 為vi 常thường 法pháp 。 虛hư 空không 。 涅Niết 槃Bàn 。 如như 先tiên 〈# 讚tán 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。 神thần 及cập 時thời 。 方phương 。 微vi 塵trần 。 亦diệc 如như 上thượng 說thuyết 。 以dĩ 是thị 故cố 。 不bất 應ưng 言ngôn 諸chư 法pháp 有hữu 。
若nhược 諸chư 法pháp 無vô 者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 常thường 無vô 。 二nhị 者giả 。 斷đoạn 滅diệt 故cố 無vô 。
若nhược 先tiên 有hữu 今kim 無vô 。 若nhược 今kim 有hữu 後hậu 無vô 。 是thị 則tắc 斷đoạn 滅diệt 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 則tắc 無vô 因nhân 緣duyên 。 無vô 因nhân 緣duyên 者giả 。 應ưng 一nhất 物vật 中trung 。 出xuất 一nhất 切thiết 物vật 。 亦diệc 應ưng 一nhất 切thiết 物vật 中trung 都đô 無vô 所sở 出xuất 。
後hậu 世thế 中trung 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 斷đoạn 罪tội 福phước 因nhân 緣duyên 。 則tắc 不bất 應ưng 有hữu 貧bần 富phú 。 貴quý 賤tiện 之chi 異dị 。 及cập 墮đọa 惡ác 道đạo 。 畜súc 生sanh 中trung 。
若nhược 言ngôn 常thường 無vô 。 則tắc 無vô 苦khổ 。 集tập 。 滅diệt 。 道đạo 。 若nhược 無vô 四Tứ 諦Đế 。 則tắc 無vô 法Pháp 寶bảo 。 若nhược 無vô 法Pháp 寶bảo 。 則tắc 無vô 八Bát 賢Hiền 聖Thánh 道Đạo 。 若nhược 無vô 法Pháp 寶bảo 。 僧Tăng 寶bảo 。 則tắc 無vô 佛Phật 寶bảo 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 則tắc 破phá 三Tam 寶Bảo 。
復phục 次thứ 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 實thật 空không 者giả 。 則tắc 無vô 罪tội 福phước 。 亦diệc 無vô 父phụ 母mẫu 。 亦diệc 無vô 世thế 間gian 禮lễ 法pháp 。 亦diệc 無vô 善thiện 無vô 惡ác 。 然nhiên 則tắc 善thiện 。 惡ác 同đồng 門môn 。 是thị 。 非phi 一nhất 貫quán 。 一nhất 切thiết 物vật 盡tận 無vô 。 如như 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 若nhược 言ngôn 實thật 無vô 。 有hữu 如như 是thị 失thất 。 此thử 言ngôn 誰thùy 當đương 信tín 者giả 。
若nhược 言ngôn 顛điên 倒đảo 故cố 見kiến 有hữu 者giả 。 當đương 見kiến 一nhất 人nhân 時thời 。 何hà 以dĩ 不bất 見kiến 二nhị 。 三tam 。 以dĩ 其kỳ 實thật 無vô 而nhi 顛điên 倒đảo 見kiến 故cố 。
若nhược 不bất 墮đọa 此thử 有hữu 。 無vô 見kiến 。 得đắc 中trung 道đạo 實thật 相tướng 。 云vân 何hà 知tri 實thật 。 如như 過quá 去khứ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 知tri 所sở 說thuyết 。 未vị 來lai 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 知tri 所sở 說thuyết 。 現hiện 在tại 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 知tri 所sở 說thuyết 。
信tín 心tâm 大đại 故cố 。 不bất 疑nghi 。 不bất 悔hối 。 信tín 力lực 大đại 故cố 。 能năng 持trì 。 能năng 受thọ 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 禪thiền 定định 力lực 故cố 。 心tâm 柔nhu 軟nhuyễn 清thanh 淨tịnh 。 聞văn 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 應ưng 心tâm 與dữ 會hội 。 信tín 著trước 深thâm 入nhập 。 無vô 疑nghi 無vô 悔hối 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 疑nghi 。 悔hối 是thị 欲dục 界giới 繫hệ 法pháp 。 麁thô 惡ác 故cố 不bất 入nhập 柔nhu 軟nhuyễn 心tâm 中trung 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 智trí 慧tuệ 力lực 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 中trung 種chủng 種chủng 觀quán 。 無vô 有hữu 一nhất 法Pháp 可khả 得đắc 者giả 。 是thị 法pháp 能năng 忍nhẫn 。 能năng 受thọ 。 不bất 疑nghi 。 不bất 悔hối 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。
凡phàm 夫phu 人nhân 以dĩ 無vô 明minh 毒độc 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 中trung 作tác 轉chuyển 相tương/tướng 。 非phi 常thường 作tác 常thường 想tưởng 。 苦khổ 作tác 樂nhạc 想tưởng 。 無vô 我ngã 有hữu 我ngã 想tưởng 。 空không 謂vị 有hữu 實thật 。 非phi 有hữu 為vi 有hữu 。 有hữu 為vi 非phi 有hữu 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 法pháp 中trung 作tác 轉chuyển 相tương/tướng 。 得đắc 聖thánh 實thật 智trí 慧tuệ 。 破phá 無vô 明minh 毒độc 。 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。
得đắc 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 無vô 我ngã 智trí 慧tuệ 。 棄khí 捨xả 不bất 著trước 。 是thị 法pháp 能năng 忍nhẫn 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
復phục 次thứ 。 觀Quán 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 常thường 空không 。 今kim 世thế 亦diệc 空không 。 是thị 法pháp 能năng 信tín 。 能năng 受thọ 。 是thị 為vi 法Pháp 忍Nhẫn 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 常thường 空không 。 今kim 世thế 亦diệc 空không 。 是thị 為vi 惡ác 邪tà 。 云vân 何hà 言ngôn 法Pháp 忍Nhẫn 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 觀quán 諸chư 法pháp 常thường 畢tất 竟cánh 空không 。 取thủ 相tương/tướng 心tâm 著trước 。 是thị 為vi 惡ác 邪tà 見kiến 。 若nhược 觀quán 空không 不bất 著trước 。 不bất 生sanh 邪tà 見kiến 。 是thị 為vi 法Pháp 忍Nhẫn 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
諸chư 法pháp 性tánh 常thường 空không 。 心tâm 亦diệc 不bất 著trước 空không 。
如như 是thị 法pháp 能năng 忍nhẫn 。 是thị 佛Phật 道Đạo 初sơ 相tương/tướng 。
如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 入nhập 智trí 慧tuệ 門môn 。 觀quán 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 心tâm 不bất 退thoái 。 不bất 悔hối 。 不bất 隨tùy 諸chư 觀quán 。 亦diệc 無vô 所sở 憂ưu 。 能năng 得đắc 自tự 利lợi 。 利lợi 他tha 。 是thị 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。
是thị 法Pháp 忍Nhẫn 有hữu 三tam 種chủng 行hành 清thanh 淨tịnh 。
不bất 見kiến 忍nhẫn 辱nhục 法pháp 。 不bất 見kiến 己kỷ 身thân 。 不bất 見kiến 罵mạ 辱nhục 人nhân 。 不bất 戲hí 諸chư 法pháp 。 是thị 時thời 名danh 清thanh 淨tịnh 法Pháp 忍Nhẫn 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 能năng 具cụ 足túc 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 動động 。 不bất 退thoái 故cố 。
云vân 何hà 名danh
不bất 動động 不bất 退thoái
瞋sân 恚khuể 不bất 生sanh 。 不bất 出xuất 惡ác 言ngôn 。 身thân 不bất 加gia 惡ác 。 心tâm 無vô 所sở 疑nghi 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 實thật 相tướng 。 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 心tâm 無vô 所sở 著trước 故cố 。 若nhược 人nhân 來lai 罵mạ 。 若nhược 加gia 楚sở 毒độc 。 殺sát 害hại 。 一nhất 切thiết 能năng 忍nhẫn 。
以dĩ 是thị 故cố 說thuyết
住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 能năng 具cụ 足túc 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。
大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 初sơ 品phẩm 中trung 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 義nghĩa 第đệ 二nhị 十thập 六lục
【# 經Kinh 】#
身thân 心tâm 精tinh 進tấn 。 不bất 懈giải 息tức 故cố 。 應ưng 具cụ 足túc 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。
【# 論luận 】#
毘tỳ 梨lê 耶da (# 秦tần 言ngôn 精tinh 進tấn 。
問vấn 曰viết 。
如như 精tinh 進tấn 是thị 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 本bổn 。 應ưng 最tối 在tại 初sơ 。 今kim 何hà 以dĩ 故cố 第đệ 四tứ 。
答đáp 曰viết 。
布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 。 世thế 間gian 常thường 有hữu 。
如như 客khách 主chủ 之chi 義nghĩa 。 法pháp 應Ứng 供Cúng 給cấp 。 乃nãi 至chí 畜súc 生sanh 。 亦diệc 知tri 布bố 施thí 。 或hoặc 有hữu 人nhân 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 故cố 能năng 布bố 施thí 。 若nhược 為vi 今kim 世thế 。 若nhược 為vi 後hậu 世thế 。 若nhược 為vi 道đạo 故cố 布bố 施thí 。 不bất 須tu 精tinh 進tấn 。
如như 持trì 戒giới 者giả 。 見kiến 為vi 惡ác 之chi 人nhân 。 王vương 法pháp 治trị 罪tội 。 便tiện 自tự 畏úy 懼cụ 。 不bất 敢cảm 為vi 非phi 。 或hoặc 有hữu 性tánh 善thiện 。 不bất 作tác 諸chư 惡ác 。 有hữu 人nhân 聞văn 今kim 世thế 作tác 惡ác 。 後hậu 世thế 受thọ 罪tội 。 而nhi 以dĩ 怖bố 畏úy 。 故cố 能năng 持trì 戒giới 。 有hữu 人nhân 聞văn 持trì 戒giới 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 離ly 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 是thị 中trung 心tâm 生sanh 。 口khẩu 言ngôn 。
我ngã 從tùng 今kim 日nhật 。 不bất 復phục 殺sát 生sanh 。
如như 是thị 等đẳng 即tức 是thị 戒giới 。 豈khởi 須tu 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 而nhi 能năng 行hành 耶da 。
如như 忍nhẫn 辱nhục 中trung 。 若nhược 罵mạ 。 若nhược 打đả 。 若nhược 殺sát 。 或hoặc 畏úy 故cố 不bất 報báo 。 或hoặc 少thiểu 力lực 。 或hoặc 畏úy 罪tội 。 或hoặc 修tu 善thiện 人nhân 法pháp 。 或hoặc 為vì 求cầu 道Đạo 故cố 。 默mặc 然nhiên 不bất 報báo 。 皆giai 不bất 必tất 須tu 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 能năng 忍nhẫn 也dã 。
今kim 欲dục 得đắc 知tri 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 修tu 行hành 禪thiền 定định 。 禪thiền 定định 是thị 實thật 。 智trí 慧tuệ 之chi 門môn 。 是thị 中trung 應ưng 懃cần 修tu 精tinh 進tấn 。 一nhất 心tâm 行hành 禪thiền 。
復phục 次thứ 。 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 。 是thị 大đại 福phước 德đức 。 安an 隱ẩn 快khoái 樂lạc 。 有hữu 好hảo/hiếu 名danh 譽dự 。 所sở 欲dục 者giả 得đắc 。 既ký 得đắc 知tri 此thử 福phước 利lợi 之chi 味vị 。 今kim 欲dục 增tăng 進tiến 。 更cánh 得đắc 妙diệu 勝thắng 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 。 譬thí 如như 穿xuyên 井tỉnh 已dĩ 見kiến 濕thấp 泥nê 。 轉chuyển 加gia 增tăng 進tiến 必tất 望vọng 得đắc 水thủy 。 又hựu 如như 鑽toàn 火hỏa 。 已dĩ 得đắc 見kiến 煙yên 。 倍bội 復phục 力lực 勵lệ 。 必tất 望vọng 得đắc 火hỏa 。
欲dục 成thành 佛Phật 道Đạo 。 凡phàm 有hữu 二nhị 門môn 。
一nhất 者giả 。 福phước 德đức 。 二nhị 者giả 。 智trí 慧tuệ 。
行hành 施thí 。 戒giới 。 忍nhẫn 是thị 為vi 福phước 德đức 門môn 。 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 為vi 智trí 慧tuệ 門môn 。
菩Bồ 薩Tát 入nhập 福phước 德đức 門môn 。 除trừ 一nhất 切thiết 罪tội 。 所sở 願nguyện 皆giai 得đắc 。 若nhược 不bất 得đắc 願nguyện 者giả 。 以dĩ 罪tội 垢cấu 遮già 故cố 。
入nhập 智trí 慧tuệ 門môn 。 則tắc 不bất 厭yếm 生sanh 死tử 。 不bất 樂nhạo 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 事sự 一nhất 故cố 。
今kim 欲dục 出xuất 生sanh 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 要yếu 因nhân 禪thiền 定định 門môn 。 禪thiền 定định 門môn 必tất 須tu 。 大đại 精tinh 進tấn 力lực 。
何hà 以dĩ 故cố 。 散tán 亂loạn 心tâm 不bất 能năng 得đắc 見kiến 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 譬thí 如như 風phong 中trung 然nhiên 燈đăng 。 不bất 能năng 照chiếu 物vật 。 燈đăng 在tại 密mật 屋ốc 。 明minh 必tất 能năng 照chiếu 。
是thị 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 。 不bất 可khả 以dĩ 福phước 願nguyện 求cầu 。 亦diệc 非phi 麁thô 觀quán 能năng 得đắc 。 要yếu 須tu 身thân 。 心tâm 精tinh 懃cần 。 急cấp 著trước 不bất 懈giải 。 爾nhĩ 乃nãi 成thành 辦biện 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。
血huyết 。 肉nhục 。 脂chi 。 髓tủy 。 皆giai 使sử 竭kiệt 盡tận 。 但đãn 令linh 皮bì 。 骨cốt 。 筋cân 在tại 。 不bất 捨xả 精tinh 進tấn 。 如như 是thị 乃nãi 能năng 得đắc 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 。 得đắc 是thị 二nhị 事sự 。 則tắc 眾chúng 事sự 皆giai 辦biện 。
以dĩ 是thị 故cố 。 精tinh 進tấn 第đệ 四tứ 。 名danh 為vi 禪thiền 定định 。 實thật 智trí 慧tuệ 之chi 根căn 。 上thượng 三tam 中trung 雖tuy 有hữu 精tinh 進tấn 。 少thiểu 故cố 不bất 說thuyết 。
問vấn 曰viết 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
但đãn 行hành 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 故cố 。 得đắc 大đại 福phước 德đức 。 福phước 德đức 力lực 故cố 。 所sở 願nguyện 皆giai 得đắc 。 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 自tự 然nhiên 而nhi 至chí 。 復phục 何hà 用dụng 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 為vi 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 道Đạo 甚thậm 深thâm 難nan 得đắc 。 雖tuy 有hữu 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 力lực 。 要yếu 須tu 精tinh 進tấn 。 得đắc 甚thậm 深thâm 禪thiền 定định 。 實thật 智trí 慧tuệ 及cập 。 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 若nhược 不bất 行hành 精tinh 進tấn 。 則tắc 不bất 生sanh 禪thiền 定định 。 禪thiền 定định 不bất 生sanh 。 則tắc 不bất 得đắc 生sanh 梵Phạm 天Thiên 王vương 處xứ 。 何hà 況huống 欲dục 求cầu 佛Phật 道Đạo 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 如như 民dân 大đại 居cư 士sĩ 等đẳng 。 欲dục 得đắc 無vô 量lượng 寶bảo 物vật 。 則tắc 應ưng 意ý 皆giai 得đắc 。
如như 頂đảnh 生sanh 王vương 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 天thiên 雨vũ 七thất 寶bảo 。 及cập 所sở 須tu 之chi 物vật 。 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 分phần/phân 座tòa 與dữ 坐tọa 。 雖tuy 有hữu 是thị 福phước 。 然nhiên 不bất 能năng 得đắc 道Đạo 。
如như 羅la 頻tần 珠châu 比Bỉ 丘Khâu 。 雖tuy 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 乞khất 食thực 七thất 日nhật 不bất 得đắc 。 空không 鉢bát 而nhi 還hoàn 。 後hậu 以dĩ 禪thiền 定định 火hỏa 。 自tự 燒thiêu 其kỳ 身thân 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
以dĩ 是thị 故cố 知tri 。 非phi 但đãn 福phước 德đức 力lực 故cố 得đắc 道Đạo 。 欲dục 成thành 佛Phật 道Đạo 。 要yếu 須tu 懃cần 大đại 精tinh 進tấn 。
問vấn 曰viết 。
菩Bồ 薩Tát 觀quán 精tinh 進tấn 。 有hữu 何hà 利lợi 益ích 。 而nhi 懃cần 修tu 不bất 懈giải 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 切thiết 今kim 世thế 。 後hậu 世thế 道Đạo 德đức 利lợi 益ích 。 皆giai 由do 精tinh 進tấn 得đắc 。
復phục 次thứ 。 若nhược 人nhân 欲dục 自tự 度độ 身thân 。 尚thượng 當đương 懃cần 急cấp 精tinh 進tấn 。 何hà 況huống 菩Bồ 薩Tát 。 誓thệ 願nguyện 欲dục 度độ 一nhất 切thiết 。 如như 讚tán 精tinh 進tấn 偈kệ 中trung 說thuyết 。
有hữu 人nhân 不bất 惜tích 身thân 。 智trí 慧tuệ 心tâm 決quyết 定định 。
如như 法Pháp 行hành 精tinh 進tấn 。 所sở 求cầu 事sự 無vô 難nạn/nan 。
如như 農nông 夫phu 懃cần 修tu 。 所sở 收thu 必tất 豐phong 實thật 。
亦diệc 如như 涉thiệp 遠viễn 路lộ 。 懃cần 則tắc 必tất 能năng 達đạt 。
若nhược 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 及cập 得đắc 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 。
如như 是thị 之chi 因nhân 緣duyên 。 皆giai 由do 精tinh 進tấn 力lực 。
非phi 天thiên 非phi 無vô 因nhân 。 自tự 作tác 故cố 自tự 得đắc 。
誰thùy 有hữu 智trí 慧tuệ 人nhân 。 而nhi 不bất 自tự 勉miễn 勵lệ 。
三tam 界giới 火hỏa 熾sí 然nhiên 。 譬thí 如như 大đại 炎diễm 火hỏa 。
有hữu 智trí 決quyết 斷đoán 人nhân 。 乃nãi 能năng 得đắc 免miễn 離ly 。
以dĩ 是thị 故cố 佛Phật 告cáo 。
阿A 難Nan 正chánh 精tinh 進tấn 。
如như 是thị 不bất 懈giải 怠đãi 。 直trực 至chí 於ư 佛Phật 道Đạo 。
勉miễn 強cường/cưỡng 而nhi 懃cần 修tu 。 穿xuyên 地địa 能năng 通thông 泉tuyền 。
精tinh 進tấn 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 求cầu 而nhi 不bất 得đắc 。
能năng 如như 行hành 道Đạo 法pháp 。 精tinh 進tấn 不bất 懈giải 者giả 。
無vô 量lượng 果quả 必tất 得đắc 。 此thử 報báo 終chung 不bất 失thất 。
復phục 次thứ 。 精tinh 進tấn 法pháp 。 是thị 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 。 法pháp 之chi 根căn 本bổn 。 能năng 出xuất 生sanh 一nhất 切thiết 諸chư 道Đạo 法Pháp 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 何hà 況huống 於ư 小tiểu 利lợi 。 如như 毘Tỳ 尼Ni 中trung 說thuyết 。
一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 法pháp 。 乃nãi 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 從tùng 精tinh 進tấn 不bất 放phóng 逸dật 生sanh 。
復phục 次thứ 。 精tinh 進tấn 能năng 動động 發phát 。 先tiên 世thế 福phước 德đức 。 如như 雨vũ 潤nhuận 種chủng 。 能năng 令linh 必tất 生sanh 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 雖tuy 有hữu 先tiên 世thế 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。 若nhược 無vô 精tinh 進tấn 則tắc 不bất 能năng 生sanh 。 乃nãi 至chí 今kim 世thế 。 利lợi 尚thượng 不bất 能năng 得đắc 。 何hà 況huống 佛Phật 道Đạo 。
復phục 次thứ 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 荷hà 負phụ 眾chúng 生sanh 。 受thọ 一nhất 切thiết 苦khổ 。 乃nãi 至chí 阿A 鼻Tỳ 泥Nê 犁Lê 中trung 苦khổ 。 心tâm 亦diệc 不bất 懈giải 。 是thị 為vi 精tinh 進tấn 。
復phục 次thứ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 事sự 。 若nhược 無vô 精tinh 進tấn 。 則tắc 不bất 能năng 成thành 。 譬thí 如như 下hạ 藥dược 。 以dĩ 巴ba 豆đậu 為vi 主chủ 。 若nhược 除trừ 巴ba 豆đậu 。 則tắc 無vô 下hạ 力lực 。 如như 是thị 意ý 止chỉ 。 神thần 足túc 。 根căn 。 力lực 。 覺giác 。 道đạo 。 必tất 待đãi 精tinh 進tấn 。 若nhược 無vô 精tinh 進tấn 。 則tắc 眾chúng 事sự 不bất 辦biện 。
如như 戒giới 唯duy 在tại 八bát 道đạo 。 不bất 在tại 餘dư 處xứ 。 信tín 在tại 根căn 。 力lực 。 餘dư 處xứ 則tắc 無vô 。 如như 精tinh 進tấn 者giả 。 無vô 處xứ 不bất 有hữu 。 既ký 總tổng 眾chúng 法pháp 而nhi 別biệt 自tự 有hữu 門môn 。 譬thí 如như 無vô 明minh 使sử 。 遍biến 在tại 一nhất 切thiết 諸chư 使sử 中trung 。 而nhi 別biệt 有hữu 不bất 共cộng 無vô 明minh 。
問vấn 曰viết 。
菩Bồ 薩Tát 欲dục 得đắc 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 欲dục 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 欲dục 滅diệt 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 皆giai 得đắc 如như 意ý 。 云vân 何hà 增tăng 益ích 精tinh 進tấn 。 而nhi 能năng 得đắc 佛Phật 。 譬thí 如như 小tiểu 火hỏa 不bất 能năng 燒thiêu 大đại 林lâm 。 火hỏa 勢thế 增tăng 益ích 。 能năng 燒thiêu 一nhất 切thiết 。
答đáp 曰viết 。
菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 作tác 誓thệ 願nguyện 。
當đương 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 得đắc 歡hoan 樂lạc 。 常thường 為vì 一nhất 切thiết 。 不bất 自tự 惜tích 身thân 。 若nhược 惜tích 身thân 者giả 。 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 不bất 能năng 成thành 辦biện 。
以dĩ 是thị 故cố 增tăng 益ích 精tinh 進tấn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 呵ha 懈giải 怠đãi 心tâm 。 令linh 樂nhạo 著trước 精tinh 進tấn 。
懈giải 怠đãi 黑hắc 雲vân 。 覆phú 諸chư 明minh 慧tuệ 。 吞thôn 滅diệt 功công 德đức 。 增tăng 長trưởng 不bất 善thiện 。 懈giải 怠đãi 之chi 人nhân 。 初sơ 雖tuy 小tiểu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 後hậu 則tắc 大đại 苦khổ 。 譬thí 如như 毒độc 食thực 。 初sơ 雖tuy 香hương 美mỹ 。 久cửu 則tắc 殺sát 人nhân 。 懈giải 怠đãi 之chi 心tâm 。 燒thiêu 諸chư 功công 德đức 。 譬thí 如như 大đại 火hỏa 。 燒thiêu 諸chư 林lâm 野dã 。 懈giải 怠đãi 之chi 人nhân 。 失thất 諸chư 功công 德đức 。 譬thí 如như 被bị 賊tặc 。 無vô 復phục 遺di 餘dư 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
應ưng 得đắc 而nhi 不bất 得đắc 。 已dĩ 得đắc 而nhi 復phục 失thất 。
既ký 自tự 輕khinh 其kỳ 身thân 。 眾chúng 人nhân 亦diệc 不bất 敬kính 。
常thường 處xứ 大đại 闇ám 中trung 。 無vô 有hữu 諸chư 威uy 德đức 。
尊tôn 貴quý 智trí 慧tuệ 法pháp 。 此thử 事sự 永vĩnh 以dĩ 失thất 。
聞văn 諸chư 妙diệu 道Đạo 法Pháp 。 不bất 能năng 以dĩ 益ích 身thân 。
如như 是thị 之chi 過quá 失thất 。 皆giai 由do 懈giải 怠đãi 心tâm 。
雖tuy 聞văn 增tăng 益ích 法pháp 。 不bất 能năng 得đắc 上thượng 及cập 。
如như 是thị 之chi 過quá 罪tội 。 皆giai 由do 懈giải 怠đãi 心tâm 。
生sanh 業nghiệp 不bất 修tu 理lý 。 不bất 入nhập 於ư 道Đạo 法Pháp 。
如như 是thị 之chi 過quá 失thất 。 皆giai 由do 懈giải 怠đãi 心tâm 。
上thượng 智trí 所sở 棄khí 遠viễn 。 中trung 人nhân 時thời 復phục 近cận 。
下hạ 愚ngu 為vi 之chi 沒một 。 如như 猪trư 樂nhạo/nhạc/lạc 在tại 溷hỗn 。
若nhược 為vi 世thế 中trung 人nhân 。 三tam 事sự 皆giai 廢phế 失thất 。
欲dục 樂lạc 及cập 財tài 利lợi 。 福phước 德đức 亦diệc 復phục 沒một 。
若nhược 為vi 出xuất 家gia 人nhân 。 則tắc 不bất 得đắc 二nhị 事sự 。
生sanh 天thiên 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 譽dự 二nhị 俱câu 失thất 。
如như 是thị 諸chư 廢phế 失thất 。 欲dục 知tri 其kỳ 所sở 由do 。
一nhất 切thiết 諸chư 賊tặc 中trung 。 無vô 過quá 懈giải 怠đãi 賊tặc 。
以dĩ 是thị 眾chúng 罪tội 故cố 。 懶lãn 心tâm 不bất 應ưng 作tác 。
馬mã 井tỉnh 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 。 懈giải 怠đãi 墜trụy 惡ác 道đạo 。
雖tuy 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 猶do 亦diệc 不bất 自tự 免miễn 。
如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 觀quán 懈giải 怠đãi 之chi 罪tội 。 精tinh 進tấn 增tăng 長trưởng 。
復phục 次thứ 。 觀quán 精tinh 進tấn 之chi 益ích 。 今kim 世thế 。 後hậu 世thế 。 佛Phật 道Đạo 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 利lợi 。 皆giai 由do 精tinh 進tấn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 空không 無vô 所sở 有hữu 。 而nhi 不bất 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 集tập 諸chư 善thiện 法Pháp 。 是thị 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 力lực 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 一nhất 人nhân 獨độc 無vô 等đẳng 侶lữ 。 以dĩ 精tinh 進tấn 福phước 德đức 力lực 故cố 。 能năng 破phá 魔ma 軍quân 及cập 結kết 使sử 賊tặc 。 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。
既ký 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 。 其kỳ 實thật 皆giai 空không 。 而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 諸chư 法pháp 種chủng 種chủng 名danh 字tự 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 苦khổ 。
將tương 滅diệt 度độ 時thời 。 以dĩ 法Pháp 身thân 與dữ 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 迦Ca 葉Diếp 。 阿A 難Nan 等đẳng 。 然nhiên 後hậu 入nhập 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 自tự 碎toái 身thân 骨cốt 。 令linh 如như 芥giới 子tử 。 以dĩ 度độ 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 捨xả 精tinh 進tấn 力lực 。
復phục 次thứ 。 如như 阿A 難Nan 為vì 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 說thuyết 七Thất 覺Giác 意Ý 。 至chí 精tinh 進tấn 覺giác 意ý 。 佛Phật 問vấn 阿A 難Nan 。
汝nhữ 說thuyết 精tinh 進tấn 覺giác 意ý 耶da 。
阿A 難Nan 言ngôn 。
說thuyết 精tinh 進tấn 覺giác 意ý 。
如như 是thị 三tam 問vấn 。 三tam 答đáp 。 佛Phật 即tức 從tùng 坐tọa 起khởi 。 告cáo 阿A 難Nan 。
人nhân 能năng 愛ái 樂nhạo 修tu 行hành 精tinh 進tấn 。 無vô 事sự 不bất 得đắc 。 得đắc 至chí 佛Phật 道Đạo 。 終chung 不bất 虛hư 也dã 。
如như 是thị 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 觀quán 精tinh 進tấn 利lợi 而nhi 得đắc 增tăng 益ích 。
如như 是thị 精tinh 進tấn 。 佛Phật 有hữu 時thời 說thuyết 為vi 。
欲dục
或hoặc 時thời 說thuyết 。
精tinh 進tấn
有hữu 時thời 說thuyết 。
不bất 放phóng 逸dật
譬thí 如như 人nhân 欲dục 遠viễn 行hành 。 初sơ 欲dục 去khứ 時thời 。 是thị 名danh 為vi 。
欲dục
發phát 行hạnh 不bất 住trụ 。 是thị 為vi 。
精tinh 進tấn
能năng 自tự 勸khuyến 勵lệ 。 不bất 令linh 行hành 事sự 稽khể 留lưu 。 是thị 為vi 。
不bất 放phóng 逸dật
以dĩ 是thị 故cố 。 知tri 欲dục 生sanh 精tinh 進tấn 。 精tinh 進tấn 生sanh 故cố 不bất 放phóng 逸dật 。 不bất 放phóng 逸dật 故cố 。 能năng 生sanh 諸chư 法pháp 。 乃nãi 至chí 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 欲dục 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 亦diệc 欲dục 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 常thường 應ưng 精tinh 進tấn 一nhất 心tâm 不bất 放phóng 逸dật 。 如như 人nhân 擎kình 油du 鉢bát 行hành 大đại 眾chúng 中trung 。 現hiện 前tiền 一nhất 心tâm 不bất 放phóng 逸dật 故cố 。 大đại 得đắc 名danh 利lợi 。 又hựu 如như 偏thiên 閣các 嶮hiểm 道đạo 。 若nhược 懸huyền 繩thằng 。 若nhược 乘thừa 山sơn 羊dương 。 此thử 諸chư 惡ác 道đạo 。 以dĩ 一nhất 心tâm 不bất 放phóng 逸dật 故cố 。 身thân 得đắc 安an 隱ẩn 。 今kim 世thế 大đại 得đắc 名danh 利lợi 。 求cầu 道Đạo 精tinh 進tấn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 一nhất 心tâm 不bất 放phóng 逸dật 。 所sở 願nguyện 皆giai 得đắc 。
復phục 次thứ 。 譬thí 如như 水thủy 流lưu 。 能năng 決quyết 大đại 石thạch 。 不bất 放phóng 逸dật 心tâm 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 專chuyên 修tu 方phương 便tiện 。 常thường 行hành 不bất 廢phế 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 諸chư 結kết 使sử 山sơn 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 三tam 種chủng 思tư 惟duy 。
若nhược 我ngã 不bất 作tác 。 不bất 得đắc 果quả 報báo 。 若nhược 我ngã 不bất 自tự 作tác 。 不bất 從tùng 他tha 來lai 。 若nhược 我ngã 作tác 者giả 。 終chung 不bất 失thất 。
如như 是thị 思tư 惟duy 。 當đương 必tất 精tinh 進tấn 。 為vì 佛Phật 道Đạo 故cố 。 懃cần 修tu 專chuyên 精tinh 。 而nhi 不bất 放phóng 逸dật 。
如như 一nhất 小tiểu 阿a 蘭lan 若nhã 。 獨độc 在tại 林lâm 中trung 坐tọa 禪thiền 而nhi 生sanh 懈giải 怠đãi 。 林lâm 中trung 有hữu 神thần 。 是thị 佛Phật 弟đệ 子tử 。 入nhập 一nhất 死tử 屍thi 骨cốt 中trung 。 歌ca 儛# 而nhi 來lai 。 說thuyết 此thử 偈kệ 言ngôn 。
林lâm 中trung 小tiểu 比Bỉ 丘Khâu 。 何hà 以dĩ 生sanh 懈giải 廢phế 。
晝trú 來lai 若nhược 不bất 畏úy 。 夜dạ 復phục 如như 是thị 來lai 。
是thị 比Bỉ 丘Khâu 驚kinh 怖bố 起khởi 坐tọa 。 內nội 自tự 思tư 惟duy 。 中trung 夜dạ 復phục 睡thụy 。 是thị 神thần 復phục 現hiện 十thập 頭đầu 。 口khẩu 中trung 出xuất 火hỏa 。 牙nha 爪trảo 如như 劍kiếm 。 眼nhãn 赤xích 如như 炎diễm 。 顧cố 語ngữ 將tương 從tùng 。 捉tróc 此thử 懈giải 怠đãi 比Bỉ 丘Khâu 。
此thử 處xứ 不bất 應ưng 懈giải 怠đãi 。 何hà 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。
是thị 比Bỉ 丘Khâu 大đại 怖bố 。 即tức 起khởi 思tư 惟duy 。 專chuyên 精tinh 念niệm 法pháp 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 是thị 名danh 自tự 強cường 精tinh 進tấn 不bất 放phóng 逸dật 力lực 。 能năng 得đắc 道Đạo 果quả 。
復phục 次thứ 。 是thị 精tinh 進tấn 不bất 自tự 惜tích 身thân 。 而nhi 惜tích 果quả 報báo 。 於ư 身thân 四tứ 儀nghi 。
坐tọa 。 臥ngọa 。 行hành 。 住trụ 。 常thường 懃cần 精tinh 進tấn 。 寧ninh 自tự 失thất 身thân 。 不bất 廢phế 道đạo 業nghiệp 。 譬thí 如như 失thất 火hỏa 。 以dĩ 瓶bình 水thủy 投đầu 之chi 。 唯duy 存tồn 滅diệt 火hỏa 而nhi 不bất 惜tích 瓶bình 。
如như 仙tiên 人nhân 師sư 教giáo 弟đệ 子tử 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
決quyết 定định 心tâm 悅duyệt 豫dự 。 如như 獲hoạch 大đại 果quả 報báo 。
如như 願nguyện 事sự 得đắc 時thời 。 乃nãi 知tri 此thử 最tối 妙diệu 。
如như 是thị 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 觀quán 精tinh 進tấn 之chi 利lợi 。 能năng 令linh 精tinh 進tấn 增tăng 益ích 。
復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 諸chư 苦khổ 行hạnh 。 若nhược 有hữu 人nhân 來lai 求cầu 索sách 頭đầu 。 目mục 。 髓tủy 。 腦não 。 盡tận 能năng 與dữ 之chi 。 而nhi 自tự 念niệm 言ngôn 。
我ngã 有hữu 忍nhẫn 辱nhục 。 精tinh 進tấn 。 智trí 慧tuệ 。 方phương 便tiện 之chi 力lực 。 受thọ 之chi 尚thượng 苦khổ 。 何hà 況huống 愚ngu 騃ngãi 。 三tam 塗đồ 眾chúng 生sanh 。 我ngã 當đương 為vì 此thử 眾chúng 生sanh 故cố 。 懃cần 修tu 精tinh 進tấn 。 早tảo 成thành 佛Phật 道Đạo 。 而nhi 度độ 脫thoát 之chi 。
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 五ngũ