大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 14
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 初Sơ 品Phẩm 中Trung 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 義Nghĩa 之Chi 餘Dư (# 卷quyển 第đệ 十thập 四tứ )#

龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三tam 藏tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

問vấn 曰viết 。

已dĩ 知tri 尸thi 羅la 相tương/tướng 。 云vân 何hà 為vi 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 持trì 戒giới 。 寧ninh 自tự 失thất 身thân 。 不bất 毀hủy 小tiểu 戒giới 。 是thị 為vi 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

如như 上thượng 《# 蘇tô 陀đà 蘇tô 摩ma 王vương 經kinh 》# 中trung 說thuyết 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 以dĩ 全toàn 禁cấm 戒giới 。 如như 菩Bồ 薩Tát 本bổn 身thân 。 曾tằng 作tác 大đại 力lực 毒độc 龍long 。 若nhược 眾chúng 生sanh 在tại 前tiền 。 身thân 力lực 弱nhược 者giả 。 眼nhãn 視thị 便tiện 死tử 。 身thân 力lực 強cường/cưỡng 者giả 。 氣khí 往vãng 而nhi 死tử 。 是thị 龍long 受thọ 一nhất 日nhật 戒giới 。 出xuất 家gia 求cầu 靜tĩnh 。 入nhập 林lâm 樹thụ 間gian 思tư 惟duy 。 坐tọa 久cửu 。 疲bì 懈giải 而nhi 睡thụy 。 龍long 法pháp 。 睡thụy 時thời 形hình 狀trạng 如như 蛇xà 。 身thân 有hữu 文văn 章chương 。 七thất 寶bảo 雜tạp 色sắc 。

獵liệp 者giả 見kiến 之chi 驚kinh 喜hỷ 。 言ngôn 曰viết 。

以dĩ 此thử 希hy 有hữu 難nan 得đắc 之chi 皮bì 。 獻hiến 上thượng 國quốc 王vương 。 以dĩ 為vi 服phục 飾sức 。 不bất 亦diệc 宜nghi 乎hồ 。

便tiện 以dĩ 杖trượng 按án 其kỳ 頭đầu 。 以dĩ 刀đao 剝bác 其kỳ 皮bì 。

龍long 自tự 念niệm 言ngôn 。

我ngã 力lực 如như 意ý 。 傾khuynh 覆phú 此thử 國quốc 。 其kỳ 如như 反phản 掌chưởng 。 此thử 人nhân 小tiểu 物vật 。 豈khởi 能năng 困khốn 我ngã 。 我ngã 今kim 以dĩ 持trì 戒giới 故cố 。 不bất 計kế 此thử 身thân 。 當đương 從tùng 佛Phật 語ngữ 。

於ư 是thị 自tự 忍nhẫn 。 眠miên 目mục 不bất 視thị 。 閉bế 氣khí 不bất 息tức 。 憐lân 愍mẫn 此thử 人nhân 。 為vi 持trì 戒giới 故cố 。 一nhất 心tâm 受thọ 剝bác 。 不bất 生sanh 悔hối 意ý 。 既ký 以dĩ 失thất 皮bì 。 赤xích 肉nhục 在tại 地địa 。

時thời 日nhật 大đại 熱nhiệt 。 宛uyển 轉chuyển 土thổ 中trung 。 欲dục 趣thú 大đại 水thủy 。 見kiến 諸chư 小tiểu 蟲trùng 。 來lai 食thực 其kỳ 身thân 。 為vi 持trì 戒giới 故cố 。 不bất 復phục 敢cảm 動động 。

自tự 思tư 惟duy 言ngôn 。

今kim 我ngã 此thử 身thân 。 以dĩ 施thí 諸chư 蟲trùng 。 為vì 佛Phật 道Đạo 故cố 。 今kim 以dĩ 肉nhục 施thí 。 以dĩ 充sung 其kỳ 身thân 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 當đương 以dĩ 法Pháp 施thí 。 以dĩ 益ích 其kỳ 心tâm 。

如như 是thị 誓thệ 已dĩ 。 身thân 乾can/kiền/càn 命mạng 絕tuyệt 。 即tức 生sanh 第đệ 二nhị 忉Đao 利Lợi 天Thiên 上thượng 。

爾nhĩ 時thời 毒độc 龍long 。 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 是thị 。 是thị 時thời 獵liệp 者giả 。 提đề 婆bà 達đạt 等đẳng 六lục 師sư 是thị 也dã 。 諸chư 小tiểu 蟲trùng 輩bối 。 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。 得đắc 道Đạo 者giả 是thị 。

菩Bồ 薩Tát 護hộ 戒giới 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 決quyết 定định 不bất 悔hối 。 其kỳ 事sự 如như 是thị 。 是thị 名danh 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 持trì 戒giới 。 為vì 佛Phật 道Đạo 故cố 。 作tác 大đại 要yếu 誓thệ 。 必tất 度độ 眾chúng 生sanh 。 不bất 求cầu 今kim 世thế 。 後hậu 世thế 之chi 樂lạc 。 不bất 為vi 名danh 聞văn 虛hư 譽dự 法pháp 故cố 。 亦diệc 不bất 自tự 為vi 早tảo 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 為vì 眾chúng 生sanh 。 沒một 在tại 長trường 流lưu 。 恩ân 愛ái 所sở 欺khi 。 愚ngu 惑hoặc 所sở 誤ngộ 。 我ngã 當đương 度độ 之chi 。 令linh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。

一nhất 心tâm 持trì 戒giới 。 為vi 生sanh 善thiện 處xứ 。 生sanh 善thiện 處xứ 故cố 見kiến 善thiện 人nhân 。 見kiến 善thiện 人nhân 故cố 生sanh 智trí 慧tuệ 。 生sanh 智trí 慧tuệ 故cố 。 得đắc 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 得đắc 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 故cố 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 如như 是thị 持trì 戒giới 。 名danh 為vi 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 持trì 戒giới 。 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 善thiện 清thanh 淨tịnh 。 不bất 為vi 畏úy 惡ác 道đạo 。 亦diệc 不bất 為vi 生sanh 天thiên 。 但đãn 求cầu 善thiện 淨tịnh 。 以dĩ 戒giới 熏huân 心tâm 。 令linh 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 善thiện 。 是thị 為vi 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 持trì 戒giới 。 得đắc 至chí 佛Phật 道Đạo 。 是thị 名danh 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 持trì 戒giới 。 能năng 生sanh 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

云vân 何hà 持trì 戒giới 能năng 生sanh 戒giới 。 因nhân 五Ngũ 戒Giới 得đắc 沙Sa 彌Di 戒giới 。 因nhân 沙Sa 彌Di 戒giới 得đắc 律luật 儀nghi 戒giới 。 因nhân 律luật 儀nghi 戒giới 得đắc 禪thiền 定định 戒giới 。 因nhân 禪thiền 定định 戒giới 得đắc 無vô 漏lậu 戒giới 。 是thị 為vi 戒giới 生sanh 戒giới 。

云vân 何hà 持trì 戒giới 。 能năng 生sanh 於ư 檀đàn 。

檀đàn 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 者giả 。 財tài 施thí 。 二nhị 者giả 。 法Pháp 施thí 。 三tam 者giả 。 無vô 畏úy 施thí 。

持trì 戒giới 自tự 撿kiểm 。 不bất 侵xâm 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 財tài 物vật 。 是thị 名danh 財tài 施thí 。

眾chúng 生sanh 見kiến 者giả 。 慕mộ 其kỳ 所sở 行hành 。 又hựu 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 其kỳ 開khai 悟ngộ 。 又hựu 自tự 思tư 惟duy 。

我ngã 當đương 堅kiên 持trì 淨tịnh 戒giới 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 供cúng 養dường 福phước 田điền 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 名danh 為vi 法Pháp 施thí 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 畏úy 於ư 死tử 。 持trì 戒giới 不bất 害hại 。 是thị 則tắc 無vô 畏úy 施thí 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 念niệm 。

我ngã 當đương 持trì 戒giới 。 以dĩ 此thử 戒giới 報báo 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 或hoặc 作tác 閻Diêm 浮Phù 提đề 王vương 。 若nhược 作tác 天thiên 王vương 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 滿mãn 足túc 於ư 財tài 。 無vô 所sở 乏phạp 短đoản 。 然nhiên 後hậu 坐tọa 佛Phật 樹thụ 下hạ 。 降hàng 伏phục 魔ma 王vương 。 破phá 諸chư 魔ma 軍quân 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 說thuyết 清thanh 淨tịnh 法pháp 。 令linh 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 度độ 老lão 。 病bệnh 。 死tử 海hải 。

是thị 為vi 持trì 戒giới 。 因nhân 緣duyên 生sanh 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。

云vân 何hà 持trì 戒giới 生sanh 忍nhẫn 辱nhục 。

持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 心tâm 自tự 念niệm 言ngôn 。

我ngã 今kim 持trì 戒giới 為vi 持trì 心tâm 故cố 。 若nhược 持trì 戒giới 無vô 忍nhẫn 。 當đương 墮đọa 地địa 獄ngục 。 雖tuy 不bất 破phá 戒giới 。 以dĩ 無vô 忍nhẫn 故cố 。 不bất 免miễn 惡ác 道đạo 。 何hà 可khả 縱túng/tung 忿phẫn 不bất 自tự 制chế 心tâm 。 但đãn 以dĩ 心tâm 故cố 入nhập 三tam 惡ác 趣thú 。 是thị 故cố 應ưng 當đương 。 好hảo/hiếu 自tự 勉miễn 強cường/cưỡng 。 懃cần 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。

復phục 次thứ 。 行hành 者giả 欲dục 令linh 戒giới 德đức 堅kiên 強cường 。 當đương 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 忍nhẫn 為vi 大đại 力lực 。 能năng 牢lao 固cố 戒giới 。 令linh 不bất 動động 搖dao 。 復phục 自tự 思tư 惟duy 。

我ngã 今kim 出xuất 家gia 。 形hình 與dữ 俗tục 別biệt 。 豈khởi 可khả 縱túng/tung 心tâm 如như 世thế 人nhân 法pháp 。 宜nghi 自tự 勉miễn 勵lệ 。 以dĩ 忍nhẫn 調điều 心tâm 。 以dĩ 身thân 。 口khẩu 忍nhẫn 。 心tâm 亦diệc 得đắc 忍nhẫn 。 若nhược 心tâm 不bất 忍nhẫn 。 身thân 。 口khẩu 亦diệc 爾nhĩ 。

是thị 故cố 行hành 者giả 當đương 令linh 身thân 。 口khẩu 。 心tâm 忍nhẫn 。 絕tuyệt 諸chư 忿phẫn 恨hận 。

復phục 次thứ 。 是thị 戒giới 略lược 說thuyết 則tắc 有hữu 八bát 萬vạn 。 廣quảng 說thuyết 則tắc 無vô 量lượng 。 我ngã 當đương 云vân 何hà 。 能năng 具cụ 持trì 此thử 無vô 量lượng 戒giới 法pháp 。 唯duy 當đương 忍nhẫn 辱nhục 。 眾chúng 戒giới 自tự 得đắc 。

譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 得đắc 罪tội 於ư 王vương 。 王vương 以dĩ 罪tội 人nhân 載tái 之chi 刀đao 車xa 。 六lục 邊biên 利lợi 刃nhận 。 間gian 不bất 容dung 間gian 。 奔bôn 逸dật 馳trì 走tẩu 。 行hành 不bất 擇trạch 路lộ 。 若nhược 能năng 持trì 身thân 。 不bất 為vi 刀đao 傷thương 。 是thị 則tắc 殺sát 而nhi 不bất 死tử 。 持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 戒giới 為vi 利lợi 刀đao 。 忍nhẫn 為vi 持trì 身thân 。 若nhược 忍nhẫn 心tâm 不bất 固cố 。 戒giới 亦diệc 傷thương 人nhân 。

又hựu 復phục 譬thí 如như 。 老lão 人nhân 夜dạ 行hành 。 無vô 杖trượng 則tắc 蹶quyết 。 忍nhẫn 為vi 戒giới 杖trượng 。 扶phù 人nhân 至chí 道đạo 。 福phước 樂lạc 因nhân 緣duyên 。 不bất 能năng 動động 搖dao 。

如như 是thị 種chủng 種chủng 。 名danh 為vi 持trì 戒giới 生sanh 。 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。

云vân 何hà 持trì 戒giới 。 而nhi 生sanh 精tinh 進tấn 。

持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 除trừ 去khứ 放phóng 逸dật 。 自tự 力lực 懃cần 修tu 。 習tập 無vô 上thượng 法pháp 。 捨xả 世thế 間gian 樂nhạo/nhạc/lạc 。 入nhập 於ư 善thiện 道đạo 。 志chí 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 度độ 一nhất 切thiết 。 大đại 心tâm 不bất 懈giải 。 以dĩ 求cầu 佛Phật 為vi 本bổn 。 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 能năng 生sanh 精tinh 進tấn 。

復phục 次thứ 。 持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 疲bì 厭yếm 世thế 苦khổ 老lão 。 病bệnh 。 死tử 患hoạn 。 心tâm 生sanh 精tinh 進tấn 。 必tất 求cầu 自tự 脫thoát 。 亦diệc 以dĩ 度độ 人nhân 。

譬thí 如như 野dã 干can 。 在tại 林lâm 樹thụ 間gian 。 依y 隨tùy 師sư 子tử 及cập 諸chư 虎hổ 豹báo 。 求cầu 其kỳ 殘tàn 肉nhục 。 以dĩ 自tự 存tồn 活hoạt 。 有hữu 時thời 空không 乏phạp 夜dạ 半bán 踰du 城thành 深thâm 入nhập 人nhân 舍xá 。 求cầu 肉nhục 不bất 得đắc 。 屏bính 處xứ 睡thụy 息tức 。 不bất 覺giác 夜dạ 竟cánh 。 惶hoàng 怖bố 無vô 計kế 。 走tẩu 則tắc 慮lự 不bất 自tự 免miễn 。 住trụ 則tắc 懼cụ 畏úy 死tử 痛thống 。 便tiện 自tự 定định 心tâm 。 詐trá 死tử 在tại 地địa 。

眾chúng 人nhân 來lai 見kiến 。 有hữu 一nhất 人nhân 言ngôn 。

我ngã 須tu 野dã 干can 耳nhĩ

即tức 便tiện 截tiệt 取thủ 。

野dã 干can 自tự 念niệm 。

截tiệt 耳nhĩ 雖tuy 痛thống 。 但đãn 令linh 身thân 在tại 。

次thứ 有hữu 一nhất 人nhân 言ngôn 。

我ngã 須tu 野dã 干can 尾vĩ

便tiện 復phục 截tiệt 去khứ 。

野dã 干can 復phục 念niệm 。

截tiệt 尾vĩ 雖tuy 痛thống 猶do 是thị 小tiểu 事sự 。

次thứ 有hữu 一nhất 人nhân 言ngôn 。

我ngã 須tu 野dã 干can 牙nha 。

野dã 干can 心tâm 念niệm 。

取thủ 者giả 轉chuyển 多đa 。 儻thảng 取thủ 我ngã 頭đầu 。 則tắc 無vô 活hoạt 路lộ 。

即tức 從tùng 地địa 起khởi 奮phấn 其kỳ 智trí 力lực 。 絕tuyệt 踊dũng 間gian 關quan 。 徑kính 得đắc 自tự 濟tế 。 行hành 者giả 之chi 心tâm 。 求cầu 脫thoát 苦khổ 難nạn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

若nhược 老lão 至chí 時thời 。 猶do 故cố 自tự 寬khoan 。 不bất 能năng 慇ân 懃cần 。 決quyết 斷đoán 精tinh 進tấn 。 病bệnh 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 有hữu 差sai 期kỳ 。 未vị 能năng 決quyết 計kế 。 死tử 欲dục 至chí 時thời 。 自tự 知tri 無vô 冀ký 。 便tiện 能năng 自tự 勉miễn 。 果quả 敢cảm 慇ân 懃cần 。 大đại 修tu 精tinh 進tấn 。 從tùng 死tử 地địa 中trung 畢tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 。

復phục 次thứ 。 持trì 戒giới 之chi 法pháp 。 譬thí 如như 人nhân 射xạ 。 先tiên 得đắc 平bình 地địa 。 地địa 平bình 然nhiên 後hậu 心tâm 安an 。 心tâm 安an 然nhiên 後hậu 挽vãn 滿mãn 。 挽vãn 滿mãn 然nhiên 後hậu 陷hãm 深thâm 。 戒giới 為vi 平bình 地địa 。 定định 意ý 為vi 弓cung 。 挽vãn 滿mãn 為vi 精tinh 進tấn 。 箭tiễn 為vi 智trí 慧tuệ 。 賊tặc 是thị 無vô 明minh 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 展triển 力lực 精tinh 進tấn 。 必tất 至chí 大Đại 道Đạo 。 以dĩ 度độ 眾chúng 生sanh 。

復phục 次thứ 。 持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 能năng 以dĩ 精tinh 進tấn 自tự 制chế 五ngũ 情tình 。 不bất 受thọ 五ngũ 欲dục 。 若nhược 心tâm 已dĩ 去khứ 。 能năng 攝nhiếp 令linh 還hoàn 。 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 能năng 護hộ 諸chư 根căn 。 護hộ 諸chư 根căn 則tắc 生sanh 禪thiền 定định 。 生sanh 禪thiền 定định 則tắc 生sanh 智trí 慧tuệ 。 生sanh 智trí 慧tuệ 得đắc 至chí 佛Phật 道Đạo 。 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 生sanh 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。

云vân 何hà 持trì 戒giới 生sanh 禪thiền 。

人nhân 有hữu 三tam 業nghiệp 作tác 諸chư 善thiện 。 若nhược 身thân 。 口khẩu 業nghiệp 善thiện 。 意ý 業nghiệp 自tự 然nhiên 入nhập 善thiện 。 譬thí 如như 曲khúc 草thảo 生sanh 於ư 麻ma 中trung 。 不bất 扶phù 自tự 直trực 。

持trì 戒giới 之chi 力lực 。 能năng 羸luy 諸chư 結kết 使sử 。 云vân 何hà 能năng 羸luy 。 若nhược 不bất 持trì 戒giới 。 瞋sân 恚khuể 事sự 來lai 。 殺sát 心tâm 即tức 生sanh 。 若nhược 欲dục 事sự 至chí 。 婬dâm 心tâm 即tức 成thành 。 若nhược 持trì 戒giới 者giả 。 雖tuy 有hữu 微vi 瞋sân 。 不bất 生sanh 殺sát 心tâm 。 雖tuy 有hữu 婬dâm 念niệm 。 婬dâm 事sự 不bất 成thành 。 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 能năng 令linh 諸chư 結kết 使sử 羸luy 。

諸chư 結kết 使sử 羸luy 。 禪thiền 定định 易dị 得đắc 。 譬thí 如như 老lão 病bệnh 失thất 力lực 。 死tử 事sự 易dị 得đắc 。 結kết 使sử 羸luy 故cố 。 禪thiền 定định 易dị 得đắc 。

復phục 次thứ 。 人nhân 心tâm 未vị 息tức 。 常thường 求cầu 逸dật 樂nhạo/nhạc/lạc 。 行hành 者giả 持trì 戒giới 。 棄khí 捨xả 世thế 福phước 。 心tâm 不bất 放phóng 逸dật 。 是thị 故cố 易dị 得đắc 禪thiền 定định 。

復phục 次thứ 。 持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 得đắc 生sanh 人nhân 中trung 。 次thứ 生sanh 六lục 欲dục 天thiên 上thượng 。 次thứ 至chí 色sắc 界giới 。 若nhược 破phá 色sắc 相tướng 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 斷đoạn 諸chư 結kết 使sử 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 大đại 心tâm 持trì 戒giới 。 愍mẫn 念niệm 眾chúng 生sanh 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。

復phục 次thứ 。 戒giới 為vi 撿kiểm 麁thô 。 禪thiền 為vi 攝nhiếp 細tế 。

復phục 次thứ 。 戒giới 攝nhiếp 身thân 。 口khẩu 。 禪thiền 止chỉ 亂loạn 心tâm 。 如như 人nhân 上thượng 屋ốc 。 非phi 梯thê 不bất 昇thăng 。 不bất 得đắc 戒giới 梯thê 。 禪thiền 亦diệc 不bất 立lập 。

復phục 次thứ 。 破phá 戒giới 之chi 人nhân 。 結kết 使sử 風phong 強cường/cưỡng 。 散tán 亂loạn 其kỳ 心tâm 。 其kỳ 心tâm 散tán 亂loạn 。 則tắc 禪thiền 不bất 可khả 得đắc 。

持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 煩phiền 惱não 風phong 軟nhuyễn 。 心tâm 不bất 大đại 散tán 。 禪thiền 定định 易dị 得đắc 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 生sanh 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。

云vân 何hà 持trì 戒giới 。 能năng 生sanh 智trí 慧tuệ 。

持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 觀quán 此thử 戒giới 相tương 從tùng 何hà 而nhi 有hữu 。 知tri 從tùng 眾chúng 罪tội 而nhi 生sanh 。 若nhược 無vô 眾chúng 罪tội 。 則tắc 亦diệc 無vô 戒giới 。 戒giới 相tương/tướng 如như 是thị 。 從tùng 因nhân 緣duyên 有hữu 。 何hà 故cố 生sanh 著trước 。 譬thí 如như 蓮liên 華hoa 。 出xuất 自tự 污ô 泥nê 。 色sắc 雖tuy 鮮tiên 好hảo 。 出xuất 處xứ 不bất 淨tịnh 。 以dĩ 是thị 悟ngộ 心tâm 。 不bất 令linh 生sanh 著trước 。 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 生sanh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 心tâm 自tự 思tư 惟duy 。

若nhược 我ngã 以dĩ 持trì 戒giới 貴quý 而nhi 可khả 取thủ 。 破phá 戒giới 賤tiện 而nhi 可khả 捨xả 者giả 。 若nhược 有hữu 此thử 心tâm 不bất 應ưng 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 籌trù 量lượng 。 心tâm 不bất 著trước 戒giới 。 無vô 取thủ 。 無vô 捨xả 。 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 生sanh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 不bất 持trì 戒giới 人nhân 。 雖tuy 有hữu 利lợi 智trí 。 以dĩ 營doanh 世thế 務vụ 。 種chủng 種chủng 欲dục 求cầu 生sanh 業nghiệp 之chi 事sự 。 慧tuệ 根căn 漸tiệm 鈍độn 。 譬thí 如như 利lợi 刀đao 以dĩ 割cát 泥nê 土thổ/độ 。 遂toại 成thành 鈍độn 器khí 。

若nhược 出xuất 家gia 持trì 戒giới 。 不bất 營doanh 世thế 業nghiệp 。 常thường 觀quán 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 無vô 相tướng 。 先tiên 雖tuy 鈍độn 根căn 。 以dĩ 漸tiệm 轉chuyển 利lợi 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 名danh 為vi 持trì 戒giới 生sanh 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

如như 是thị 名danh 為vi 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 生sanh 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 持trì 戒giới 。 不bất 以dĩ 畏úy 故cố 。 亦diệc 非phi 愚ngu 癡si 。 非phi 疑nghi 。 非phi 惑hoặc 。 亦diệc 不bất 自tự 為vì 涅Niết 槃Bàn 故cố 持trì 戒giới 。 但đãn 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 為vi 得đắc 佛Phật 道Đạo 故cố 。 為vi 得đắc 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 故cố 。 如như 是thị 相tương/tướng 名danh 為vi 。 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 罪tội 。 不bất 罪tội 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 是thị 時thời 。 名danh 為vi 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 捨xả 惡ác 行hành 善thiện 。 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 云vân 何hà 言ngôn 。

罪tội 。 不bất 罪tội 不bất 可khả 得đắc 。

答đáp 曰viết 。

非phi 謂vị 邪tà 見kiến 。 麁thô 心tâm 言ngôn 。

不bất 可khả 得đắc

也dã 。 若nhược 深thâm 入nhập 諸chư 法Pháp 相tương/tướng 。 行hành 空không 三tam 昧muội 。 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 故cố 。 罪tội 不bất 可khả 得đắc 。 罪tội 無vô 故cố 。 不bất 罪tội 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。

復phục 次thứ 。 眾chúng 生sanh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 殺sát 罪tội 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 罪tội 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 戒giới 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 有hữu 殺sát 罪tội 故cố 。 則tắc 有hữu 戒giới 。 若nhược 無vô 殺sát 罪tội 。 則tắc 亦diệc 無vô 戒giới 。

問vấn 曰viết 。

今kim 眾chúng 生sanh 現hiện 有hữu 。 云vân 何hà 言ngôn 。

眾chúng 生sanh 不bất 可khả 得đắc

答đáp 曰viết 。

肉nhục 眼nhãn 所sở 見kiến 。 是thị 為vi 非phi 見kiến 。 若nhược 以dĩ 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 。 則tắc 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 。

如như 上thượng 檀đàn 中trung 說thuyết 無vô 施thí 者giả 。 無vô 受thọ 者giả 。 無vô 財tài 物vật 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 次thứ 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 是thị 五ngũ 眾chúng 耶da 。 離ly 五ngũ 眾chúng 耶da 。

若nhược 是thị 五ngũ 眾chúng 。 五ngũ 眾chúng 有hữu 五ngũ 。 眾chúng 生sanh 為vi 一nhất 。 如như 是thị 者giả 。 五ngũ 可khả 為vi 一nhất 。 一nhất 可khả 為vi 五ngũ 。 譬thí 如như 市thị 易dị 物vật 直trực 五ngũ 匹thất 。 以dĩ 一nhất 匹thất 取thủ 之chi 。 則tắc 不bất 可khả 得đắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 不bất 得đắc 作tác 五ngũ 故cố 。 以dĩ 是thị 故cố 。 知tri 五ngũ 眾chúng 不bất 得đắc 作tác 一nhất 眾chúng 生sanh 。

復phục 次thứ 。 五ngũ 眾chúng 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 法pháp 。 從tùng 先tiên 世thế 來lai 。 至chí 後hậu 世thế 。 受thọ 罪tội 。 福phước 於ư 三tam 界giới 。 若nhược 五ngũ 眾chúng 是thị 眾chúng 生sanh 。 譬thí 如như 草thảo 木mộc 。 自tự 生sanh 自tự 滅diệt 。 如như 是thị 則tắc 無vô 罪tội 縛phược 。 亦diệc 無vô 解giải 脫thoát 。 以dĩ 是thị 故cố 。 知tri 非phi 五ngũ 眾chúng 是thị 眾chúng 生sanh 。 若nhược 離ly 五ngũ 眾chúng 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如như 先tiên 說thuyết 神thần 常thường 遍biến 中trung 已dĩ 破phá 。

復phục 次thứ 。 離ly 五ngũ 眾chúng 則tắc 我ngã 見kiến 心tâm 不bất 生sanh 。 若nhược 離ly 五ngũ 眾chúng 有hữu 眾chúng 生sanh 。 是thị 為vi 墮đọa 常thường 。 若nhược 墮đọa 常thường 者giả 。 是thị 則tắc 無vô 生sanh 。 無vô 死tử 。

何hà 以dĩ 故cố 。 生sanh 名danh 先tiên 無vô 今kim 有hữu 。 死tử 名danh 已dĩ 生sanh 便tiện 滅diệt 。 若nhược 眾chúng 生sanh 常thường 者giả 。 應ưng 遍biến 滿mãn 五ngũ 道đạo 中trung 。 先tiên 已dĩ 常thường 有hữu 。 云vân 何hà 今kim 復phục 來lai 生sanh 。

若nhược 不bất 有hữu 生sanh 。 則tắc 無vô 有hữu 死tử 。

問vấn 曰viết 。

定định 有hữu 眾chúng 生sanh 。 何hà 以dĩ 故cố 言ngôn 無vô 。 五ngũ 眾chúng 因nhân 緣duyên 。 有hữu 眾chúng 生sanh 法pháp 。 譬thí 如như 五ngũ 指chỉ 因nhân 緣duyên 。 拳quyền 法pháp 生sanh 。

答đáp 曰viết 。

此thử 言ngôn 非phi 也dã 。

若nhược 五ngũ 眾chúng 因nhân 緣duyên 有hữu 眾chúng 生sanh 法pháp 者giả 。 除trừ 五ngũ 眾chúng 。 則tắc 別biệt 有hữu 眾chúng 生sanh 法pháp 。 然nhiên 不bất 可khả 得đắc 。 眼nhãn 自tự 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 自tự 聞văn 聲thanh 。 鼻tị 嗅khứu 香hương 。 舌thiệt 知tri 味vị 。 身thân 知tri 觸xúc 。 意ý 知tri 法pháp 。 空không 無vô 我ngã 法pháp 。 離ly 此thử 六lục 事sự 。 更cánh 無vô 眾chúng 生sanh 。

諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 倒đảo 見kiến 故cố 。 言ngôn 眼nhãn 能năng 見kiến 色sắc 。 是thị 為vi 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 意ý 能năng 知tri 法pháp 。 是thị 為vi 眾chúng 生sanh 。 又hựu 能năng 憶ức 念niệm 能năng 受thọ 苦khổ 樂lạc 。 是thị 為vi 眾chúng 生sanh 。 但đãn 作tác 是thị 見kiến 。 不bất 知tri 眾chúng 生sanh 實thật 。

譬thí 如như 一nhất 長trưởng 老lão 。 大đại 德đức 比Bỉ 丘Khâu 。 人nhân 謂vị 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 多đa 致trí 供cúng 養dường 。 其kỳ 後hậu 病bệnh 死tử 。 諸chư 弟đệ 子tử 懼cụ 失thất 供cúng 養dường 故cố 。 夜dạ 盜đạo 出xuất 之chi 。 於ư 其kỳ 臥ngọa 處xứ 。 安an 施thi 被bị 枕chẩm 。 令linh 如như 師sư 在tại 。 其kỳ 狀trạng 如như 臥ngọa 。

人nhân 來lai 問vấn 疾tật 。

師sư 在tại 何hà 許hứa 。

諸chư 弟đệ 子tử 言ngôn 。

汝nhữ 不bất 見kiến 床sàng 上thượng 被bị 枕chẩm 耶da 。

愚ngu 者giả 不bất 審thẩm 察sát 之chi 。 謂vị 師sư 病bệnh 臥ngọa 。 大đại 送tống 供cúng 養dường 而nhi 去khứ 。 如như 是thị 非phi 一nhất 。

復phục 有hữu 智trí 人nhân 來lai 而nhi 問vấn 之chi 。 諸chư 弟đệ 子tử 亦diệc 如như 是thị 答đáp 。

智trí 人nhân 言ngôn 。

我ngã 不bất 問vấn 被bị 枕chẩm 。 床sàng 褥nhục 。 我ngã 自tự 求cầu 人nhân 。

發phát 被bị 求cầu 之chi 。 竟cánh 無vô 人nhân 可khả 得đắc 。

除trừ 六lục 事sự 相tướng 。 更cánh 無vô 我ngã 人nhân 。 知tri 者giả 。 見kiến 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 。 若nhược 眾chúng 生sanh 於ư 。 五ngũ 眾chúng 因nhân 緣duyên 有hữu 者giả 。 五ngũ 眾chúng 無vô 常thường 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 應ưng 無vô 常thường 。

何hà 以dĩ 故cố 。 因nhân 果quả 相tương 似tự 故cố 。 若nhược 眾chúng 生sanh 無vô 常thường 。 則tắc 不bất 至chí 後hậu 世thế 。

復phục 次thứ 。 若nhược 如như 汝nhữ 言ngôn 。

眾chúng 生sanh 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 常thường 有hữu 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 眾chúng 生sanh 應ưng 生sanh 五ngũ 眾chúng 。 五ngũ 眾chúng 不bất 應ưng 生sanh 眾chúng 生sanh 。 今kim 五ngũ 眾chúng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 眾chúng 生sanh 名danh 字tự 。 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 逐trục 名danh 求cầu 實thật 。 以dĩ 是thị 故cố 。 眾chúng 生sanh 實thật 無vô 。 若nhược 無vô 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 殺sát 罪tội 。 無vô 殺sát 罪tội 故cố 。 亦diệc 無vô 持trì 戒giới 。

復phục 次thứ 。 是thị 五ngũ 眾chúng 深thâm 入nhập 觀quán 之chi 。 分phân 別biệt 知tri 空không 。 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 若nhược 殺sát 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 及cập 鏡kính 中trung 像tượng 。 無vô 有hữu 殺sát 罪tội 。 殺sát 五ngũ 陰ấm 空không 相tướng 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 。 若nhược 人nhân 不bất 樂nhạo 罪tội 。 貪tham 著trước 無vô 罪tội 。 是thị 人nhân 見kiến 破phá 戒giới 罪tội 人nhân 則tắc 輕khinh 慢mạn 。 見kiến 持trì 戒giới 善thiện 人nhân 則tắc 愛ái 敬kính 。 如như 是thị 持trì 戒giới 。 則tắc 是thị 起khởi 罪tội 因nhân 緣duyên 。

以dĩ 是thị 故cố 言ngôn

於ư 罪tội 。 不bất 罪tội 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 應ưng 具cụ 足túc 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。

大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 初sơ 品phẩm 中trung 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 義nghĩa 第đệ 二nhị 十thập 四tứ

【# 經Kinh 】#

心tâm 不bất 動động 故cố 。 應ưng 具cụ 足túc 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。

【# 論luận 】#

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 名danh 羼sằn 提đề 。

答đáp 曰viết 。

羼sằn 提đề 。 秦tần 言ngôn 。

忍nhẫn 辱nhục

忍nhẫn 辱nhục 有hữu 二nhị 種chủng 。

生sanh 忍nhẫn 。 法Pháp 忍Nhẫn 。

菩Bồ 薩Tát 行hành 生sanh 忍nhẫn 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 德đức 。 行hành 法Pháp 忍Nhẫn 。 得đắc 無vô 量lượng 智trí 慧tuệ 。 福phước 德đức 。 智trí 慧tuệ 二nhị 事sự 具cụ 足túc 故cố 。 得đắc 如như 所sở 願nguyện 。 譬thí 如như 人nhân 有hữu 目mục 。 有hữu 足túc 。 隨tùy 意ý 能năng 到đáo 。

菩Bồ 薩Tát 若nhược 遇ngộ 惡ác 口khẩu 罵mạ 詈lị 。 若nhược 刀đao 杖trượng 所sở 加gia 。 思tư 惟duy 知tri 罪tội 。 福phước 業nghiệp 因nhân 緣duyên 諸chư 法pháp 。 內nội 。 外ngoại 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 所sở 。 以dĩ 三tam 法pháp 印ấn 。 印ấn 諸chư 法pháp 故cố 。 力lực 雖tuy 能năng 報báo 。 不bất 生sanh 惡ác 心tâm 。 不bất 起khởi 惡ác 口khẩu 業nghiệp 。

爾nhĩ 時thời 心tâm 數số 法pháp 生sanh 。 名danh 為vi 忍nhẫn 。

得đắc 是thị 忍Nhẫn 法Pháp 故cố 。 忍nhẫn 智trí 牢lao 固cố 。 譬thí 如như 畫họa 彩thải 。 得đắc 膠giao 則tắc 堅kiên 著trước 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

善thiện 心tâm 有hữu 二nhị 種chủng 。

有hữu 麁thô 。 有hữu 細tế 。 麁thô 名danh 忍nhẫn 辱nhục 。 細tế 名danh 禪thiền 定định 。 未vị 得đắc 禪thiền 定định 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 能năng 遮già 眾chúng 惡ác 。 是thị 名danh 忍nhẫn 辱nhục 。 心tâm 得đắc 禪thiền 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 為vi 眾chúng 惡ác 。 是thị 名danh 禪thiền 定định 。

是thị 忍nhẫn 。 是thị 心tâm 數số 法pháp 。 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 隨tùy 心tâm 行hành 。 非phi 業nghiệp 。 非phi 業nghiệp 報báo 。 隨tùy 業nghiệp 行hành 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

二nhị 界giới 繫hệ 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

但đãn 欲dục 界giới 繫hệ 。 或hoặc 不bất 繫hệ 。 色sắc 界giới 無vô 外ngoại 惡ác 可khả 忍nhẫn 故cố 。

亦diệc 有hữu 漏lậu 。 亦diệc 無vô 漏lậu 。 凡phàm 夫phu 。 聖thánh 人nhân 俱câu 得đắc 故cố 。

障chướng

己kỷ 心tâm 。 他tha 心tâm 不bất 善thiện 法Pháp 。

故cố 名danh 為vi 善thiện 。

善thiện 故cố 。 或hoặc 思tư 惟duy 斷đoạn 。 或hoặc 不bất 斷đoạn 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 廣quảng 分phân 別biệt 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 名danh 生sanh 忍nhẫn 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 二nhị 種chủng 眾chúng 生sanh 來lai 向hướng 菩Bồ 薩Tát 。

一nhất 者giả 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 二nhị 者giả 。 瞋sân 罵mạ 打đả 害hại 。

爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 其kỳ 心tâm 能năng 忍nhẫn 。 不bất 愛ái 敬kính 養dưỡng 眾chúng 生sanh 。 不bất 瞋sân 加gia 惡ác 眾chúng 生sanh 。 是thị 名danh 生sanh 忍nhẫn 。

問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 恭cung 敬kính 。 供cúng 養dường 。 名danh 之chi 為vi 忍nhẫn 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 二nhị 種chủng 結kết 使sử 。

一nhất 者giả 。 屬thuộc 愛ái 結kết 使sử 。 二nhị 者giả 。 屬thuộc 恚khuể 結kết 使sử 。

恭cung 敬kính 。 供cúng 養dường 雖tuy 不bất 生sanh 恚khuể 。 令linh 心tâm 愛ái 著trước 。 是thị 名danh 軟nhuyễn 賊tặc 。 是thị 故cố 於ư 此thử 。 應ưng 當đương 自tự 忍nhẫn 。 不bất 著trước 不bất 愛ái 。

云vân 何hà 能năng 忍nhẫn 。

觀quán 其kỳ 無vô 常thường 。 是thị 結kết 使sử 生sanh 處xứ 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。

利lợi 養dưỡng 瘡sang 深thâm 。 譬thí 如như 斷đoạn 皮bì 至chí 肉nhục 。 斷đoạn 肉nhục 至chí 骨cốt 。 斷đoạn 骨cốt 至chí 髓tủy 。 人nhân 著trước 利lợi 養dưỡng 。 則tắc 破phá 持trì 戒giới 皮bì 。 斷đoạn 禪thiền 定định 肉nhục 。 破phá 智trí 慧tuệ 骨cốt 。 失thất 微vi 妙diệu 善thiện 心tâm 髓tủy 。

如như 佛Phật 初sơ 遊du 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 國quốc 。 與dữ 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 比Bỉ 丘Khâu 俱câu 。 悉tất 是thị 梵Phạm 志Chí 之chi 身thân 。 供cúng 養dường 火hỏa 故cố 。 形hình 容dung 憔tiều 悴tụy 。 絕tuyệt 食thực 苦khổ 行hạnh 故cố 。 膚phu 體thể 瘦sấu 黑hắc 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 心tâm 念niệm 言ngôn 。

我ngã 子tử 侍thị 從tùng 。 雖tuy 復phục 心tâm 淨tịnh 清thanh 潔khiết 。 竝tịnh 無vô 容dung 貌mạo 。 我ngã 當đương 擇trạch 取thủ 累lũy/lụy/luy 重trọng/trùng 。 多đa 子tử 孫tôn 者giả 。 家gia 出xuất 一nhất 人nhân 。 為vi 佛Phật 弟đệ 子tử 。

如như 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 勅sắc 下hạ 國quốc 中trung 。

簡giản 擇trạch 諸chư 釋thích 貴quý 戚thích 子tử 弟đệ 。 應ưng 書thư 之chi 身thân 。 皆giai 令linh 出xuất 家gia 。 是thị 時thời 。 斛Hộc 飯Phạn 王Vương 子tử 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 誦tụng 六lục 萬vạn 法pháp 聚tụ 。 精tinh 進tấn 修tu 行hành 。 滿mãn 十thập 二nhị 年niên 。

其kỳ 後hậu 為vi 供cúng 養dường 利lợi 故cố 。 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 求cầu 學học 神thần 通thông 。

佛Phật 告cáo 憍kiêu 曇đàm 。

汝nhữ 觀quán 五ngũ 陰ấm 無vô 常thường 。 可khả 以dĩ 得đắc 道Đạo 。 亦diệc 得đắc 神thần 通thông 。

而nhi 不bất 為vi 說thuyết 。 取thủ 通thông 之chi 法pháp 。 出xuất 求cầu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 目mục 揵kiền 連liên 。 乃nãi 至chí 五ngũ 百bách 阿A 羅La 漢Hán 。 皆giai 不bất 為vi 說thuyết 。 言ngôn 。

汝nhữ 當đương 觀quán 五ngũ 陰ấm 無vô 常thường 。 可khả 以dĩ 得đắc 道Đạo 。 可khả 以dĩ 得đắc 通thông 。

不bất 得đắc 所sở 求cầu 。 涕thế 泣khấp 不bất 樂lạc 。 到đáo 阿A 難Nan 所sở 。 求cầu 學học 神thần 通thông 。 是thị 時thời 阿A 難Nan 。 未vị 得đắc 他Tha 心Tâm 智Trí 。 敬kính 其kỳ 兄huynh 故cố 。 如như 佛Phật 所sở 言ngôn 以dĩ 授thọ 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 受thọ 學học 通thông 法pháp 。 入nhập 山sơn 不bất 久cửu 。 便tiện 得đắc 五ngũ 神thần 通thông 。

得đắc 五ngũ 神thần 通thông 已dĩ 。 自tự 念niệm 。

誰thùy 當đương 與dữ 我ngã 作tác 檀đàn 越việt 者giả 。

如như 王vương 子tử 阿a 闍xà 世thế 。 有hữu 大đại 王vương 相tương/tướng 。 欲dục 與dữ 為vi 親thân 厚hậu 。 到đáo 天thiên 上thượng 取thủ 天thiên 食thực 。 還hoàn 到đáo 欝uất 旦đán 羅la 越việt 。 取thủ 自tự 然nhiên 粳canh 米mễ 。 至chí 閻Diêm 浮Phù 林lâm 中trung 。 取thủ 閻diêm 浮phù 果quả 。 與dữ 王vương 子tử 阿a 闍xà 世thế 。 或hoặc 時thời 自tự 變biến 其kỳ 身thân 。 作tác 象tượng 寶bảo 。 馬mã 寶bảo 。 以dĩ 惑hoặc 其kỳ 心tâm 。 或hoặc 作tác 嬰anh 孩hài 坐tọa 其kỳ 膝tất 上thượng 。 王vương 子tử 抱bão 之chi 。 嗚ô 唼xiệp 與dữ 唾thóa 。

時thời 時thời 自tự 說thuyết 己kỷ 名danh 。 令linh 太thái 子tử 知tri 之chi 。 種chủng 種chủng 變biến 態thái 以dĩ 動động 其kỳ 心tâm 。

王vương 子tử 意ý 惑hoặc 。 於ư 奈nại 園viên 中trung 大đại 立lập 精tinh 舍xá 。 四tứ 種chủng 供cúng 養dường 。 并tinh 種chủng 種chủng 雜tạp 供cung 。 無vô 物vật 不bất 備bị 。 以dĩ 給cấp 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 日nhật 日nhật 率suất 諸chư 大đại 臣thần 。 自tự 為vi 送tống 五ngũ 百bách 釜phủ 羹# 飯phạn 。

提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 大đại 得đắc 供cúng 養dường 。 而nhi 徒đồ 眾chúng 尠tiển 少thiểu 。 自tự 念niệm 。

我ngã 有hữu 三tam 十thập 相tướng 。 減giảm 佛Phật 未vị 幾kỷ 。 直trực 以dĩ 弟đệ 子tử 未vị 集tập 。 若nhược 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 與dữ 佛Phật 何hà 異dị 。

如như 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 生sanh 心tâm 破phá 僧Tăng 。 得đắc 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 目mục 犍kiền 連liên 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 僧Tăng 還hoàn 和hòa 合hợp 。

爾nhĩ 時thời 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 便tiện 生sanh 惡ác 心tâm 。 推thôi 山sơn 壓áp 佛Phật 。 金Kim 剛Cang 力Lực 士Sĩ 。 以dĩ 金kim 剛cang 杵xử 。 而nhi 遙diêu 擲trịch 之chi 。 碎toái 石thạch 迸bính 來lai 。 傷thương 佛Phật 足túc 指chỉ 。

華hoa 色sắc 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 呵ha 之chi 。 復phục 以dĩ 拳quyền 打đả 尼ni 。 尼ni 即tức 時thời 眼nhãn 出xuất 而nhi 死tử 。 作tác 三tam 逆nghịch 罪tội 。

與dữ 惡ác 邪tà 師sư 富phú 蘭lan 那na 外ngoại 道đạo 等đẳng 為vi 親thân 厚hậu 。 斷đoạn 諸chư 善thiện 根căn 。 心tâm 無vô 愧quý 悔hối 。

復phục 以dĩ 惡ác 毒độc 著trước 指chỉ 爪trảo 中trung 。 欲dục 因nhân 禮lễ 佛Phật 以dĩ 中trúng 傷thương 佛Phật 。 欲dục 去khứ 未vị 到đáo 王Vương 舍Xá 城Thành 中trung 。 地địa 自tự 然nhiên 破phá 裂liệt 。 火hỏa 車xa 來lai 迎nghênh 。 生sanh 入nhập 地địa 獄ngục 。

提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 身thân 有hữu 三tam 十thập 相tướng 。 而nhi 不bất 能năng 忍nhẫn 伏phục 其kỳ 心tâm 。 為vi 供cúng 養dường 利lợi 故cố 。 而nhi 作tác 大đại 罪tội 。 生sanh 入nhập 地địa 獄ngục 。

以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 利lợi 養dưỡng 瘡sang 深thâm 。 破phá 皮bì 至chí 髓tủy 。 應ưng 當đương 除trừ 卻khước 愛ái 供cúng 養dường 人nhân 心tâm 。

是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 忍nhẫn 。 心tâm 不bất 愛ái 著trước 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 人nhân 。

復phục 次thứ 。 供cúng 養dường 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 者giả 。 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 福phước 德đức 故cố 。 二nhị 者giả 。 今kim 世thế 功công 德đức 。 修tu 戒giới 。 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 故cố 。 為vi 人nhân 敬kính 養dưỡng 。 三tam 者giả 。 虛hư 妄vọng 欺khi 惑hoặc 。 內nội 無vô 實thật 德đức 。 外ngoại 如như 清thanh 白bạch 。 以dĩ 誑cuống 時thời 人nhân 。 而nhi 得đắc 供cúng 養dường 。 於ư 此thử 三tam 種chủng 供cúng 養dường 中trung 。 心tâm 自tự 思tư 惟duy 。

若nhược 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。 懃cần 修tu 福phước 德đức 。 今kim 得đắc 供cúng 養dường 。 是thị 為vi 懃cần 身thân 作tác 之chi 而nhi 自tự 得đắc 耳nhĩ 。 何hà 為vi 於ư 此thử 而nhi 生sanh 貢cống 高cao 。 譬thí 如như 春xuân 種chủng 秋thu 穫hoạch 。 自tự 以dĩ 力lực 得đắc 。 何hà 足túc 自tự 憍kiêu 。

如như 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 忍nhẫn 伏phục 其kỳ 心tâm 。 不bất 著trước 。 不bất 憍kiêu 。

若nhược 今kim 世thế 功công 德đức 。 故cố 而nhi 得đắc 供cúng 養dường 。 當đương 自tự 思tư 惟duy 。

我ngã 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 若nhược 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 若nhược 能năng 斷đoạn 結kết 。 以dĩ 此thử 功công 德đức 故cố 。 是thị 人nhân 供cúng 養dường 。 於ư 我ngã 無vô 事sự 。

如như 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 自tự 伏phục 其kỳ 心tâm 。 不bất 自tự 憍kiêu 高cao 。 此thử 實thật 愛ái 樂nhạo 功công 德đức 。 不bất 愛ái 我ngã 也dã 。

譬thí 如như 罽kế 賓tân 。 三tam 藏tạng 比Bỉ 丘Khâu 。 行hành 阿a 蘭lan 若nhã 法Pháp 。 至chí 一nhất 王vương 寺tự 。 寺tự 設thiết 大đại 會hội 。 守thủ 門môn 人nhân 見kiến 其kỳ 衣y 服phục 麁thô 弊tệ 。 遮già 門môn 不bất 前tiền 。 如như 是thị 數sác 數sác 。 以dĩ 衣y 服phục 弊tệ 故cố 。 每mỗi 不bất 得đắc 前tiền 。 便tiện 作tác 方phương 便tiện 。 假giả 借tá 好hảo/hiếu 衣y 而nhi 來lai 。 門môn 家gia 見kiến 之chi 。 聽thính 前tiền 不bất 禁cấm 。 既ký 至chí 會hội 坐tọa 。 得đắc 種chủng 種chủng 好hảo/hiếu 食thực 。 先tiên 以dĩ 與dữ 衣y 。 眾chúng 人nhân 問vấn 言ngôn 。

何hà 以dĩ 爾nhĩ 也dã 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 比tỉ 數sác 來lai 。 每mỗi 不bất 得đắc 入nhập 。 今kim 以dĩ 衣y 故cố 得đắc 在tại 此thử 坐tọa 。 得đắc 種chủng 種chủng 好hảo/hiếu 食thực 。 實thật 是thị 衣y 故cố 得đắc 之chi 。 故cố 以dĩ 與dữ 衣y 。

行hành 者giả 以dĩ 修tu 行hành 功công 德đức 。 持trì 戒giới 智trí 慧tuệ 。 故cố 而nhi 得đắc 供cúng 養dường 。 自tự 念niệm 。

此thử 為vi 功công 德đức 。 非phi 為vi 我ngã 也dã 。

如như 是thị 思tư 惟duy 。 能năng 自tự 伏phục 心tâm 。 是thị 名danh 為vi 忍nhẫn 。

若nhược 虛hư 妄vọng 欺khi 偽ngụy 。 而nhi 得đắc 供cúng 養dường 。 是thị 為vi 自tự 害hại 。 不bất 可khả 近cận 也dã 。 當đương 自tự 思tư 惟duy 。

若nhược 我ngã 以dĩ 此thử 虛hư 妄vọng 。 而nhi 得đắc 供cúng 養dường 。 與dữ 惡ác 賊tặc 劫kiếp 盜đạo 得đắc 食thực 無vô 異dị 。 是thị 為vi 墮đọa 欺khi 妄vọng 罪tội 。

如như 是thị 於ư 三tam 種chủng 供cúng 養dường 人nhân 中trung 。 心tâm 不bất 愛ái 著trước 。 亦diệc 不bất 自tự 高cao 。 是thị 名danh 生sanh 忍nhẫn 。

問vấn 曰viết 。

人nhân 未vị 得đắc 道Đạo 。 衣y 食thực 為vi 急cấp 。 云vân 何hà 方phương 便tiện 能năng 得đắc 忍nhẫn 。 心tâm 不bất 著trước 。 不bất 愛ái 給cấp 施thí 之chi 人nhân 。

答đáp 曰viết 。

以dĩ 智trí 慧tuệ 力lực 。 觀quán 無vô 常thường 相tương/tướng 。 苦khổ 相tương/tướng 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 心tâm 常thường 厭yếm 患hoạn 。 譬thí 如như 罪tội 人nhân 臨lâm 當đương 受thọ 戮lục 。 雖tuy 復phục 美mỹ 味vị 在tại 前tiền 。 家gia 室thất 勸khuyến 喻dụ 。 以dĩ 憂ưu 死tử 故cố 。 雖tuy 飲ẩm 食thực 餚hào 膳thiện 。 不bất 覺giác 滋tư 味vị 。 行hành 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。 常thường 觀quán 無vô 常thường 相tương/tướng 。 苦khổ 相tương/tướng 。 雖tuy 得đắc 供cúng 養dường 。 心tâm 亦diệc 不bất 著trước 。

又hựu 如như 麞chương 鹿lộc 為vi 虎hổ 搏bác 逐trục 。 追truy 之chi 不bất 捨xả 。 雖tuy 得đắc 好hảo/hiếu 草thảo 。 美mỹ 水thủy 飲ẩm 食thực 。 心tâm 無vô 染nhiễm 著trước 。 行hành 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。 常thường 為vi 無vô 常thường 虎hổ 逐trục 不bất 捨xả 須tu 臾du 。 思tư 惟duy 厭yếm 患hoạn 。 雖tuy 得đắc 美mỹ 味vị 。 亦diệc 不bất 染nhiễm 著trước 。

是thị 故cố 行hành 者giả 。 於ư 供cúng 養dường 人nhân 中trung 。 心tâm 得đắc 自tự 忍nhẫn 。

復phục 次thứ 。 若nhược 有hữu 女nữ 人nhân 。 來lai 欲dục 娛ngu 樂lạc 。 誑cuống 惑hoặc 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 是thị 時thời 。 當đương 自tự 伏phục 心tâm 。 忍nhẫn 不bất 令linh 起khởi 。

如như 釋Thích 迦Ca 文Văn 尼Ni 。 佛Phật 在tại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 魔ma 王vương 憂ưu 愁sầu 。 遣khiển 三tam 玉ngọc 女nữ 。

一nhất 名danh 樂nhạo 見kiến 。 二nhị 名danh 悅Duyệt 彼Bỉ 。 三tam 名danh 渴khát 愛ái 。 來lai 現hiện 其kỳ 身thân 。 作tác 種chủng 種chủng 姿tư 態thái 。 欲dục 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 是thị 時thời 。 心tâm 不bất 傾khuynh 動động 。 目mục 不bất 暫tạm 視thị 。 三tam 女nữ 念niệm 言ngôn 。

人nhân 心tâm 不bất 同đồng 。 好hảo/hiếu 愛ái 各các 異dị 。 或hoặc 有hữu 好hảo/hiếu 少thiểu 。 或hoặc 愛ái 中trung 年niên 。 或hoặc 好hảo/hiếu 長trường/trưởng 好hảo/hiếu 短đoản 。 好hảo/hiếu 黑hắc 好hảo/hiếu 白bạch 。 如như 是thị 眾chúng 好hảo/hiếu 。 各các 有hữu 所sở 愛ái 。

是thị 時thời 三tam 女nữ 。 各các 各các 化hóa 作tác 五ngũ 百bách 美mỹ 女nữ 。 一nhất 一nhất 化hóa 女nữ 作tác 無vô 量lượng 變biến 態thái 。 從tùng 林lâm 中trung 出xuất 。 譬thí 如như 黑hắc 雲vân 。 電điện 光quang 暫tạm 現hiện 。 或hoặc 揚dương 眉mi 頓đốn 睫tiệp 。 嫈# 嫇# 細tế 視thị 。 作tác 眾chúng 伎kỹ 樂nhạc 。 種chủng 種chủng 姿tư 媚mị 。 來lai 近cận 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 以dĩ 態thái 身thân 觸xúc 逼bức 菩Bồ 薩Tát 。

爾nhĩ 時thời 密Mật 迹Tích 金Kim 剛Cang 力Lực 士Sĩ 。 瞋sân 目mục 叱sất 之chi 。

此thử 是thị 何hà 人nhân 。 而nhi 汝nhữ 妖yêu 媚mị 敢cảm 來lai 觸xúc 嬈nhiễu 。

爾nhĩ 時thời 密mật 迹tích 說thuyết 偈kệ 呵ha 之chi 。

汝nhữ 不bất 知tri 天thiên 命mạng 。 失thất 好hảo/hiếu 而nhi 黃hoàng 髯nhiêm 。

大đại 海hải 水thủy 清thanh 美mỹ 。 今kim 日nhật 盡tận 苦khổ 醎hàm 。

汝nhữ 不bất 知tri 日nhật 減giảm 。 婆bà 藪tẩu 諸chư 天thiên 墮đọa 。

火hỏa 本bổn 為vi 天thiên 口khẩu 。 而nhi 今kim 一nhất 切thiết 噉đạm 。

汝nhữ 不bất 知tri 此thử 事sự 。 敢cảm 輕khinh 此thử 聖thánh 人nhân 。

是thị 時thời 。 眾chúng 女nữ 逡thuân 巡tuần 小tiểu 退thoái 。 語ngứ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

今kim 此thử 眾chúng 女nữ 。 端đoan 嚴nghiêm 無vô 比tỉ 。 可khả 自tự 娛ngu 意ý 。 端đoan 坐tọa 何hà 為vi 。

菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

汝nhữ 等đẳng 不bất 淨tịnh 。 臭xú 穢uế 可khả 惡ác 。 去khứ 勿vật 妄vọng 談đàm 。

菩Bồ 薩Tát 是thị 時thời 。 即tức 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

是thị 身thân 為vi 穢uế 藪tẩu 。 不bất 淨tịnh 物vật 腐hủ 積tích 。

是thị 實thật 為vi 行hành 廁trắc 。 何hà 足túc 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 意ý 。

女nữ 聞văn 此thử 偈kệ 。 自tự 念niệm 。

此thử 人nhân 不bất 知tri 。 我ngã 等đẳng 清thanh 淨tịnh 天thiên 身thân 。 而nhi 說thuyết 此thử 偈kệ

即tức 自tự 變biến 身thân 。 還hoàn 復phục 本bổn 形hình 。 光quang 曜diệu 昱dục 爍thước 。 照chiếu 林lâm 樹thụ 間gian 。 作tác 天thiên 伎kỹ 樂nhạc 。 語ngứ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

我ngã 身thân 如như 是thị 。 有hữu 何hà 可khả 呵ha 。

菩Bồ 薩Tát 答đáp 言ngôn 。

時thời 至chí 自tự 知tri 。

問vấn 曰viết 。

此thử 言ngôn 何hà 謂vị 。

以dĩ 偈kệ 答đáp 言ngôn 。

諸chư 天thiên 園viên 林lâm 中trung 。 七thất 寶bảo 蓮liên 華hoa 池trì 。

天thiên 人nhân 相tương 娛ngu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 失thất 時thời 汝nhữ 自tự 知tri 。

是thị 時thời 見kiến 無vô 常thường 。 天thiên 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 皆giai 苦khổ 。

汝nhữ 當đương 厭yếm 欲dục 樂lạc 。 愛ái 樂nhạo 正chánh 真chân 道đạo 。

女nữ 聞văn 偈kệ 已dĩ 。 心tâm 念niệm 。

此thử 人nhân 大đại 智trí 無vô 量lượng 。 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 清thanh 淨tịnh 。 猶do 知tri 其kỳ 惡ác 。 不bất 可khả 當đương 也dã 。

即tức 時thời 滅diệt 去khứ 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 觀quán 婬dâm 欲dục 樂lạc 。 能năng 自tự 制chế 心tâm 。 忍nhẫn 不bất 傾khuynh 動động 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 欲dục 。 種chủng 種chủng 不bất 淨tịnh 。 於ư 諸chư 衰suy 中trung 。 女nữ 衰suy 最tối 重trọng 。 刀đao 火hỏa 。 雷lôi 電điện 。 霹phích 靂lịch 。 怨oán 家gia 。 毒độc 蛇xà 之chi 屬thuộc 。 猶do 可khả 暫tạm 近cận 。 女nữ 人nhân 慳san 妬đố 。 瞋sân 諂siểm 。 妖yêu 穢uế 。 鬪đấu 諍tranh 。 貪tham 嫉tật 。 不bất 可khả 親thân 近cận 。

何hà 以dĩ 故cố 。 女nữ 子tử 小tiểu 人nhân 。 心tâm 淺thiển 智trí 薄bạc 。 唯duy 欲dục 是thị 視thị 。 不bất 觀quán 富phú 貴quý 。 智trí 德đức 。 名danh 聞văn 。 專chuyên 行hành 欲dục 惡ác 。 破phá 人nhân 善thiện 根căn 。 桎trất 梏cốc 。 枷già 鎖tỏa 。 閉bế 繫hệ 。 囹linh 圄ngữ 。 雖tuy 曰viết 難nan 解giải 。 是thị 猶do 易dị 開khai 。 女nữ 鎖tỏa 繫hệ 人nhân 。 染nhiễm 固cố 根căn 深thâm 。 無vô 智trí 沒một 之chi 。 難nan 可khả 得đắc 脫thoát 。 眾chúng 病bệnh 之chi 中trung 。 女nữ 病bệnh 最tối 重trọng 。 如như 佛Phật 偈kệ 言ngôn 。

寧ninh 以dĩ 赤xích 鐵thiết 。 宛uyển 轉chuyển 眼nhãn 中trung 。 不bất 以dĩ 散tán 心tâm 。

邪tà 視thị 女nữ 色sắc 。 含hàm 笑tiếu 作tác 姿tư 。 憍kiêu 慢mạn 羞tu 恥sỉ 。

迴hồi 面diện 攝nhiếp 眼nhãn 。 美mỹ 言ngôn 妬đố 瞋sân 。 行hành 步bộ 妖yêu 穢uế 。

以dĩ 惑hoặc 於ư 人nhân 。 婬dâm 羅la 彌di 網võng 。 人nhân 皆giai 沒một 身thân 。

坐tọa 臥ngọa 行hành 立lập 。 迴hồi 眄miện 巧xảo 媚mị 。 薄bạc 智trí 愚ngu 人nhân 。

為vi 之chi 心tâm 醉túy 。 執chấp 劍kiếm 向hướng 敵địch 。 是thị 猶do 可khả 勝thắng 。

女nữ 賊tặc 害hại 人nhân 。 是thị 不bất 可khả 禁cấm 。 蚖ngoan 蛇xà 含hàm 毒độc 。

猶do 可khả 手thủ 捉tróc 。 女nữ 情tình 惑hoặc 人nhân 。 是thị 不bất 可khả 觸xúc 。

有hữu 智trí 之chi 人nhân 。 所sở 應ưng 不bất 視thị 。 若nhược 欲dục 觀quán 之chi 。

當đương 如như 母mẫu 姊tỷ 。 諦đế 視thị 觀quán 之chi 。 不bất 淨tịnh 填điền 積tích 。

婬dâm 火hỏa 不bất 除trừ 。 為vi 之chi 燒thiêu 滅diệt 。

復phục 次thứ 。 女nữ 人nhân 相tương/tướng 者giả 。 若nhược 得đắc 敬kính 待đãi 。 則tắc 令linh 夫phu 心tâm 高cao 。 若nhược 敬kính 待đãi 情tình 捨xả 。 則tắc 令linh 夫phu 心tâm 怖bố 。 女nữ 人nhân 如như 是thị 。 恆hằng 以dĩ 煩phiền 惱não 。 憂ưu 怖bố 與dữ 人nhân 。 云vân 何hà 可khả 近cận 。 親thân 好hảo/hiếu 乖quai 離ly 。 女nữ 人nhân 之chi 罪tội 。 巧xảo 察sát 人nhân 要yếu 。 女nữ 人nhân 之chi 智trí 。 大đại 火hỏa 燒thiêu 人nhân 。 是thị 猶do 可khả 近cận 。 清thanh 風phong 無vô 形hình 。 是thị 亦diệc 可khả 捉tróc 。 蚖ngoan 蛇xà 含hàm 毒độc 。 猶do 亦diệc 可khả 觸xúc 。 女nữ 人nhân 之chi 心tâm 。 不bất 可khả 得đắc 實thật 。

何hà 以dĩ 故cố 。 女nữ 人nhân 之chi 相tướng 。

不bất 觀quán 富phú 貴quý 。 端đoan 政chánh 。 名danh 聞văn 。 智trí 德đức 。 族tộc 姓tánh 。 技kỹ 藝nghệ 。 辯biện 言ngôn 。 親thân 厚hậu 。 愛ái 重trọng 。 都đô 不bất 在tại 心tâm 。 唯duy 欲dục 是thị 視thị 。 譬thí 如như 蛟giao 龍long 。 不bất 擇trạch 好hảo 醜xú 。 唯duy 欲dục 殺sát 人nhân 。 又hựu 復phục 女nữ 人nhân 不bất 瞻chiêm 視thị 。 憂ưu 苦khổ 憔tiều 悴tụy 。 給cấp 養dưỡng 敬kính 待đãi 。 憍kiêu 奢xa 叵phả 制chế 。

復phục 次thứ 。 若nhược 在tại 善thiện 人nhân 之chi 中trung 。 則tắc 自tự 畜súc 心tâm 高cao 。 無vô 智trí 人nhân 中trung 。 視thị 之chi 如như 怨oán 。 富phú 貴quý 人nhân 中trung 。 追truy 之chi 敬kính 愛ái 。 貧bần 賤tiện 人nhân 中trung 。 視thị 之chi 如như 狗cẩu 。 常thường 隨tùy 欲dục 心tâm 。 不bất 隨tùy 功công 德đức 。

如như 說thuyết 。

國quốc 王vương 有hữu 女nữ 。 名danh 曰viết 拘câu 牟mâu 頭đầu 。 有hữu 捕bộ 魚ngư 師sư 。 名danh 述thuật 婆bà 伽già 。 隨tùy 道đạo 而nhi 行hành 。 遙diêu 見kiến 王vương 女nữ 。 在tại 高cao 樓lâu 上thượng 。 窓song 中trung 見kiến 面diện 。 想tưởng 像tượng 染nhiễm 著trước 。 心tâm 不bất 暫tạm 捨xả 。 彌di 歷lịch 日nhật 月nguyệt 。 不bất 能năng 飲ẩm 食thực 。

母mẫu 問vấn 其kỳ 故cố 。 以dĩ 情tình 答đáp 母mẫu 。

我ngã 見kiến 王vương 女nữ 。 心tâm 不bất 能năng 忘vong 。

母mẫu 諭dụ 兒nhi 言ngôn 。

汝nhữ 是thị 小tiểu 人nhân 。 王vương 女nữ 尊tôn 貴quý 。 不bất 可khả 得đắc 也dã 。

兒nhi 言ngôn 。

我ngã 心tâm 願nguyện 樂nhạo 。 不bất 能năng 暫tạm 忘vong 。 若nhược 不bất 如như 意ý 。 不bất 能năng 活hoạt 也dã 。

母mẫu 為vi 子tử 故cố 。 入nhập 王vương 宮cung 中trung 。 常thường 送tống 肥phì 魚ngư 美mỹ 肉nhục 。 以dĩ 遺di 王vương 女nữ 而nhi 不bất 取thủ 價giá 。

王vương 女nữ 怪quái 而nhi 問vấn 之chi 。

欲dục 求cầu 何hà 願nguyện 。

母mẫu 白bạch 王vương 女nữ 。

願nguyện 卻khước 左tả 右hữu 。 當đương 以dĩ 情tình 告cáo 。 我ngã 唯duy 有hữu 一nhất 子tử 。 敬kính 慕mộ 王vương 女nữ 。 情tình 結kết 成thành 病bệnh 。 命mạng 不bất 云vân 遠viễn 。 願nguyện 垂thùy 愍mẫn 念niệm 。 賜tứ 其kỳ 生sanh 命mạng 。

王vương 女nữ 言ngôn 。

汝nhữ 去khứ 。 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 於ư 某mỗ 甲giáp 天thiên 祠từ 中trung 。 住trụ 天thiên 像tượng 後hậu 。

母mẫu 還hoàn 語ngữ 子tử 。

汝nhữ 願nguyện 已dĩ 得đắc

告cáo 之chi 如như 上thượng 。 沐mộc 浴dục 新tân 衣y 。 在tại 天thiên 像tượng 後hậu 住trụ 。

王vương 女nữ 至chí 時thời 。 白bạch 其kỳ 父phụ 王vương 。

我ngã 有hữu 不bất 吉cát 。 須tu 至chí 天thiên 祠từ 以dĩ 求cầu 吉cát 福phước 。

王vương 言ngôn 。

大đại 善thiện 。

即tức 嚴nghiêm 車xa 五ngũ 百bách 乘thừa 。 出xuất 至chí 天thiên 祠từ 。 既ký 到đáo 。 勅sắc 諸chư 從tùng 者giả 齊tề 門môn 而nhi 止chỉ 。 獨độc 入nhập 天thiên 祠từ 。

天thiên 神thần 思tư 惟duy 。

此thử 不bất 應ưng 爾nhĩ 。 王vương 為vi 世thế 主chủ 。 不bất 可khả 令linh 此thử 小tiểu 人nhân 毀hủy 辱nhục 王vương 女nữ 。

即tức 厭yếm 此thử 人nhân 。 令linh 睡thụy 不bất 覺giác 。 王vương 女nữ 既ký 入nhập 。 見kiến 其kỳ 睡thụy 重trọng/trùng 。 推thôi 之chi 不bất 悟ngộ 。 即tức 以dĩ 瓔anh 珞lạc 直trực 十thập 萬vạn 兩lượng 金kim 。 遺di 之chi 而nhi 去khứ 。 去khứ 後hậu 。 此thử 人nhân 得đắc 覺giác 。 見kiến 有hữu 瓔anh 珞lạc 。 又hựu 問vấn 眾chúng 人nhân 。 知tri 王vương 女nữ 來lai 。 情tình 願nguyện 不bất 遂toại 。 憂ưu 恨hận 懊áo 惱não 。 婬dâm 火hỏa 內nội 發phát 。 自tự 燒thiêu 而nhi 死tử 。 以dĩ 是thị 證chứng 故cố 。 知tri 女nữ 人nhân 之chi 心tâm 。 不bất 擇trạch 貴quý 賤tiện 。 唯duy 欲dục 是thị 從tùng 。

復phục 次thứ 。 昔tích 有hữu 國quốc 王vương 女nữ 。 逐trục 旃chiên 陀đà 羅la 。 共cộng 為vi 不bất 淨tịnh 。 又hựu 有hữu 仙tiên 人nhân 女nữ 。 隨tùy 逐trục 師sư 子tử 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 女nữ 人nhân 之chi 心tâm 。 無vô 所sở 選tuyển 擇trạch 。

以dĩ 是thị 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 於ư 女nữ 人nhân 中trung 除trừ 去khứ 情tình 欲dục 。 忍nhẫn 不bất 愛ái 著trước 。

云vân 何hà 瞋sân 惱não 人nhân 中trung 而nhi 得đắc 忍nhẫn 辱nhục 。

當đương 自tự 思tư 惟duy 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 罪tội 因nhân 緣duyên 。 更cánh 相tương 侵xâm 害hại 。 我ngã 今kim 受thọ 惱não 。 亦diệc 本bổn 行hạnh 因nhân 緣duyên 。 雖tuy 非phi 今kim 世thế 所sở 作tác 。 是thị 我ngã 先tiên 世thế 惡ác 報báo 。 我ngã 今kim 償thường 之chi 。 應ưng 當đương 甘cam 受thọ 。 何hà 可khả 逆nghịch 也dã 。 譬thí 如như 負phụ 債trái 。 債trái 主chủ 索sách 之chi 。 應ưng 當đương 歡hoan 喜hỷ 償thường 債trái 。 不bất 可khả 瞋sân 也dã 。

復phục 次thứ 。 行hành 者giả 常thường 行hành 慈từ 心tâm 。 雖tuy 有hữu 惱não 亂loạn 逼bức 身thân 。 必tất 能năng 忍nhẫn 受thọ 。

譬thí 如như 。

羼sằn 提đề 仙tiên 人nhân 在tại 大đại 林lâm 中trung 修tu 忍nhẫn 行hành 慈từ 。

時thời 迦ca 利lợi 王vương 將tương 諸chư 婇thể 女nữ 。 入nhập 林lâm 遊du 戲hí 。 飲ẩm 食thực 既ký 訖ngật 。 王vương 小tiểu 睡thụy 息tức 。 諸chư 婇thể 女nữ 輩bối 。 遊du 花hoa 林lâm 間gian 。 見kiến 此thử 仙tiên 人nhân 。 加gia 敬kính 禮lễ 拜bái 。 在tại 一nhất 面diện 立lập 。 仙tiên 人nhân 爾nhĩ 時thời 為vi 諸chư 婇thể 女nữ 讚tán 說thuyết 慈từ 忍nhẫn 。 其kỳ 言ngôn 美mỹ 妙diệu 。 聽thính 者giả 無vô 厭yếm 。 久cửu 而nhi 不bất 去khứ 。 迦ca 利lợi 王vương 覺giác 。 不bất 見kiến 婇thể 女nữ 。 拔bạt 劍kiếm 追truy 蹤tung 。 見kiến 在tại 仙tiên 人nhân 前tiền 立lập 。 憍kiêu 妬đố 隆long 盛thịnh 。 瞋sân 目mục 奮phấn 劍kiếm 而nhi 問vấn 仙tiên 人nhân 。

汝nhữ 作tác 何hà 物vật 。

仙tiên 人nhân 答đáp 言ngôn 。

我ngã 今kim 在tại 此thử 修tu 忍nhẫn 。 行hành 慈từ 。

王vương 言ngôn 。

我ngã 今kim 試thí 汝nhữ 。 當đương 以dĩ 利lợi 劍kiếm 截tiệt 汝nhữ 耳nhĩ 鼻tị 。 斬trảm 汝nhữ 手thủ 足túc 。 若nhược 不bất 瞋sân 者giả 。 知tri 汝nhữ 修tu 忍nhẫn 。

仙tiên 人nhân 言ngôn 。

任nhậm 意ý 。

王vương 即tức 拔bạt 劍kiếm 。 截tiệt 其kỳ 耳nhĩ 鼻tị 。 斬trảm 其kỳ 手thủ 足túc 。 而nhi 問vấn 之chi 言ngôn 。

汝nhữ 心tâm 動động 不phủ 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 修tu 慈từ 忍nhẫn 。 心tâm 不bất 動động 也dã 。

王vương 言ngôn 。

汝nhữ 一nhất 身thân 在tại 此thử 。 無vô 有hữu 勢thế 力lực 。 雖tuy 口khẩu 言ngôn 不bất 動động 。 誰thùy 當đương 信tín 者giả 。

是thị 時thời 仙tiên 人nhân 。 即tức 作tác 誓thệ 言ngôn 。

若nhược 我ngã 實thật 修tu 慈từ 忍nhẫn 。 血huyết 當đương 為vi 乳nhũ 。

即tức 時thời 血huyết 變biến 為vi 乳nhũ 。

王vương 大đại 驚kinh 喜hỷ 。 將tương 諸chư 婇thể 女nữ 而nhi 去khứ 。

是thị 時thời 林lâm 中trung 龍long 神thần 。 為vi 此thử 仙tiên 人nhân 。 雷lôi 電điện 。 霹phích 靂lịch 。 王vương 被bị 毒độc 害hại 。 沒một 不bất 還hoàn 宮cung 。

以dĩ 是thị 故cố 言ngôn

於ư 惱não 亂loạn 中trung 。 能năng 行hành 忍nhẫn 辱nhục

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 悲bi 心tâm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 常thường 有hữu 眾chúng 苦khổ 。

處xứ 胎thai 迫bách 隘ải 。 受thọ 諸chư 苦khổ 痛thống 。 生sanh 時thời 迫bách 迮trách 。 骨cốt 肉nhục 如như 破phá 。 冷lãnh 風phong 觸xúc 身thân 。 甚thậm 於ư 劍kiếm 戟kích 。 是thị 故cố 佛Phật 言ngôn 。

一nhất 切thiết 苦khổ 中trung 。 生sanh 苦khổ 最tối 重trọng 。

如như 是thị 老lão 。 病bệnh 。 死tử 苦khổ 。 種chủng 種chủng 困khốn 厄ách 。 云vân 何hà 行hành 人nhân 復phục 加gia 其kỳ 苦khổ 。 是thị 為vi 瘡sang 中trung 復phục 加gia 刀đao 破phá 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 念niệm 。

我ngã 不bất 應ưng 如như 諸chư 餘dư 人nhân 常thường 隨tùy 生sanh 死tử 水thủy 流lưu 。 我ngã 當đương 逆nghịch 流lưu 以dĩ 求cầu 盡tận 源nguyên 。 入nhập 泥Nê 洹Hoàn 道đạo 。 一nhất 切thiết 凡phàm 人nhân 。 侵xâm 至chí 則tắc 瞋sân 。 益ích 至chí 則tắc 喜hỷ 。 怖bố 處xứ 則tắc 畏úy 。 我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 可khả 如như 彼bỉ 。 雖tuy 未vị 斷đoạn 結kết 。 當đương 自tự 抑ức 制chế 。 修tu 行hành 忍nhẫn 辱nhục 。 惱não 害hại 不bất 瞋sân 。 敬kính 養dưỡng 不bất 喜hỷ 。 眾chúng 苦khổ 艱gian 難nan 不bất 應ưng 怖bố 畏úy 。 當đương 為vì 眾chúng 生sanh 。 興hưng 大đại 悲bi 心tâm 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 見kiến 。 眾chúng 生sanh 來lai 為vi 惱não 亂loạn 。 當đương 自tự 念niệm 言ngôn 。

是thị 為vi 我ngã 之chi 親thân 厚hậu 。 亦diệc 是thị 我ngã 師sư 。 益ích 加gia 親thân 愛ái 。 敬kính 心tâm 待đãi 之chi 。

何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 若nhược 不bất 加gia 眾chúng 惱não 惱não 我ngã 。 則tắc 我ngã 不bất 成thành 忍nhẫn 辱nhục 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 是thị 我ngã 親thân 厚hậu 。 亦diệc 是thị 我ngã 師sư 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 知tri 。

如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。

眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 。 世thế 界giới 無vô 際tế 。 往vãng 來lai 五ngũ 道đạo 。 輪luân 轉chuyển 無vô 量lượng 。

我ngã 亦diệc 曾tằng 為vi 眾chúng 生sanh 父phụ 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 皆giai 曾tằng 為vi 我ngã 父phụ 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 當đương 來lai 亦diệc 爾nhĩ 。

以dĩ 是thị 推thôi 之chi 。 不bất 應ưng 惡ác 心tâm 而nhi 懷hoài 瞋sân 害hại 。

復phục 次thứ 。 思tư 惟duy 。

眾chúng 生sanh 之chi 中trung 。 佛Phật 種chủng 甚thậm 多đa 。 若nhược 我ngã 瞋sân 意ý 向hướng 之chi 。 則tắc 為vi 瞋sân 佛Phật 。 若nhược 我ngã 瞋sân 佛Phật 。 則tắc 為vi 已dĩ 了liễu 。 如như 說thuyết 鴿cáp 鳥điểu 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 今kim 雖tuy 是thị 鳥điểu 。 不bất 可khả 輕khinh 也dã 。

復phục 次thứ 。 諸chư 煩phiền 惱não 中trung 。 瞋sân 為vi 最tối 重trọng 。 不bất 善thiện 報báo 中trung 。 瞋sân 報báo 最tối 大đại 。 餘dư 結kết 無vô 此thử 重trọng 罪tội 。

如như 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 問vấn 佛Phật 偈kệ 言ngôn 。

何hà 物vật 殺sát 安an 隱ẩn 。 何hà 物vật 殺sát 不bất 悔hối 。

何hà 物vật 毒độc 之chi 根căn 。 吞thôn 滅diệt 一nhất 切thiết 善thiện 。

何hà 物vật 殺sát 而nhi 讚tán 。 何hà 物vật 殺sát 無vô 憂ưu 。

佛Phật 答đáp 偈kệ 言ngôn 。

殺sát 瞋sân 心tâm 安an 隱ẩn 。 殺sát 瞋sân 心tâm 不bất 悔hối 。

瞋sân 為vi 毒độc 之chi 根căn 。 瞋sân 滅diệt 一nhất 切thiết 善thiện 。

殺sát 瞋sân 諸chư 佛Phật 讚tán 。 殺sát 瞋sân 則tắc 無vô 憂ưu 。

菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。

我ngã 今kim 行hành 悲bi 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 得đắc 樂lạc 。 瞋sân 為vi 吞thôn 滅diệt 諸chư 善thiện 。 毒độc 害hại 一nhất 切thiết 。 我ngã 當đương 云vân 何hà 。 行hành 此thử 重trọng 罪tội 。 若nhược 有hữu 瞋sân 恚khuể 。 自tự 失thất 樂lạc 利lợi 。 云vân 何hà 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 得đắc 樂lạc 。

復phục 次thứ 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 本bổn 。 從tùng 悲bi 而nhi 出xuất 。 瞋sân 為vi 滅diệt 悲bi 之chi 毒độc 。 特đặc 不bất 相tương 宜nghi 。 若nhược 壞hoại 悲bi 本bổn 。 何hà 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 從tùng 何hà 而nhi 出xuất 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 應ưng 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。 若nhược 眾chúng 生sanh 加gia 諸chư 瞋sân 惱não 。 當đương 念niệm 其kỳ 功công 德đức 。 今kim 此thử 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 有hữu 一nhất 罪tội 。 更cánh 自tự 別biệt 有hữu 。 諸chư 妙diệu 功công 德đức 。 以dĩ 其kỳ 功công 德đức 故cố 。 不bất 應ưng 瞋sân 。

復phục 次thứ 。 此thử 人nhân 若nhược 罵mạ 若nhược 打đả 。 是thị 為vi 治trị 我ngã 。 譬thí 如như 金kim 師sư 煉luyện 金kim 。 垢cấu 隨tùy 火hỏa 去khứ 。 真chân 金kim 獨độc 在tại 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 我ngã 有hữu 罪tội 。 是thị 從tùng 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。 今kim 當đương 償thường 之chi 。 不bất 應ưng 瞋sân 也dã 。 當đương 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 慈từ 念niệm 眾chúng 生sanh 。 猶do 如như 赤xích 子tử 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 多đa 諸chư 憂ưu 愁sầu 。 少thiểu 有hữu 歡hoan 日nhật 。 若nhược 來lai 罵mạ 詈lị 。 或hoặc 加gia 讒sàm 賊tặc 。 心tâm 得đắc 歡hoan 樂lạc 。 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 難nan 得đắc 。 恣tứ 汝nhữ 罵mạ 之chi 。

何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 本bổn 發phát 心tâm 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 得đắc 歡hoan 喜hỷ 故cố 。

復phục 次thứ 。 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 常thường 為vi 眾chúng 病bệnh 所sở 惱não 。 又hựu 為vi 死tử 賊tặc 常thường 隨tùy 伺tứ 之chi 。 譬thí 如như 怨oán 家gia 。 恆hằng 伺tứ 人nhân 便tiện 。 云vân 何hà 善thiện 人nhân 而nhi 不bất 慈từ 愍mẫn 復phục 欲dục 加gia 苦khổ 。 苦khổ 未vị 及cập 彼bỉ 。 先tiên 自tự 受thọ 害hại 。

如như 是thị 思tư 惟duy 。 不bất 應ưng 瞋sân 彼bỉ 。 當đương 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。

復phục 次thứ 。 當đương 觀quán 瞋sân 恚khuể 。 其kỳ 咎cữu 最tối 深thâm 。 三tam 毒độc 之chi 中trung 。 無vô 重trọng/trùng 此thử 者giả 。 九cửu 十thập 八bát 使sử 中trung 。 此thử 為vi 最tối 堅kiên 。 諸chư 心tâm 病bệnh 中trung 。 第đệ 一nhất 難nạn/nan 治trị 。 瞋sân 恚khuể 之chi 人nhân 。 不bất 知tri 善thiện 。 不bất 知tri 非phi 善thiện 。 不bất 觀quán 罪tội 福phước 。 不bất 知tri 利lợi 害hại 。 不bất 自tự 憶ức 念niệm 。 當đương 墮đọa 惡ác 道đạo 。 善thiện 言ngôn 忘vong 失thất 。 不bất 惜tích 名danh 稱xưng 。 不bất 知tri 他tha 惱não 。 亦diệc 不bất 自tự 計kế 身thân 心tâm 疲bì 惱não 。 瞋sân 覆phú 慧tuệ 眼nhãn 。 專chuyên 行hành 惱não 他tha 。 如như 一nhất 五ngũ 通thông 仙tiên 人nhân 。 以dĩ 瞋sân 恚khuể 故cố 。 雖tuy 修tu 淨tịnh 行hạnh 。 殺sát 害hại 一nhất 國quốc 。 如như 旃chiên 陀đà 羅la 。

復phục 次thứ 。 瞋sân 恚khuể 之chi 人nhân 。 譬thí 如như 虎hổ 狼lang 。 難nan 可khả 共cộng 止chỉ 。 又hựu 如như 惡ác 瘡sang 。 易dị 發phát 。 易dị 壞hoại 。 瞋sân 恚khuể 之chi 人nhân 。 譬thí 如như 毒độc 蛇xà 。 人nhân 不bất 憙hí 見kiến 。 積tích 瞋sân 之chi 人nhân 。 惡ác 心tâm 漸tiệm 大đại 。 至chí 不bất 可khả 至chí 。 殺sát 父phụ 。 殺sát 君quân 。 惡ác 意ý 向hướng 佛Phật 。

如như 拘câu 睒thiểm 彌di 國quốc 比Bỉ 丘Khâu 。 以dĩ 小tiểu 因nhân 緣duyên 。 瞋sân 心tâm 轉chuyển 大đại 。 分phân 為vi 二nhị 部bộ 。 若nhược 欲dục 斷đoạn 當đương 。 終chung 竟cánh 三tam 月nguyệt 。 猶do 不bất 可khả 了liễu 。 佛Phật 來lai 在tại 眾chúng 。 舉cử 相tương/tướng 輪luân 手thủ 。 遮già 而nhi 告cáo 言ngôn 。

汝nhữ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 勿vật 起khởi 鬪đấu 諍tranh 。 惡ác 心tâm 相tương 續tục 。

苦khổ 報báo 甚thậm 重trọng 。

汝nhữ 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 棄khí 捨xả 世thế 利lợi 。 在tại 善thiện 法Pháp 中trung 。

云vân 何hà 瞋sân 諍tranh 。 世thế 人nhân 忿phẫn 諍tranh 。 是thị 猶do 可khả 恕thứ 。

出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 何hà 可khả 諍tranh 鬪đấu 。 出xuất 家gia 心tâm 中trung 。

懷hoài 毒độc 自tự 害hại 。 如như 冷lãnh 雲vân 中trung 。 火hỏa 出xuất 燒thiêu 身thân 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。 願nguyện 小tiểu 默mặc 然nhiên 。 是thị 輩bối 侵xâm 我ngã 。 不bất 可khả 不bất 答đáp 。

佛Phật 念niệm 是thị 人nhân 不bất 可khả 度độ 也dã 。 於ư 眾chúng 僧Tăng 中trung 。 凌lăng 虛hư 而nhi 去khứ 。 入nhập 林lâm 樹thụ 間gian 。 寂tịch 然nhiên 三tam 昧muội 。

瞋sân 罪tội 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 不bất 受thọ 佛Phật 語ngữ 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 應ưng 當đương 除trừ 瞋sân 。 修tu 行hành 忍nhẫn 辱nhục 。

復phục 次thứ 。 能năng 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。 慈từ 悲bi 易dị 得đắc 。 得đắc 慈từ 悲bi 者giả 。 則tắc 至chí 佛Phật 道Đạo 。

問vấn 曰viết 。

忍nhẫn 辱nhục 法pháp 皆giai 好hảo/hiếu 。 而nhi 有hữu 一nhất 事sự 不bất 可khả 。

小tiểu 人nhân 輕khinh 慢mạn 。 謂vị 為vi 怖bố 畏úy 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 不bất 應ưng 皆giai 忍nhẫn 。

答đáp 曰viết 。

若nhược 以dĩ 小tiểu 人nhân 輕khinh 慢mạn 。 謂vị 為vi 怖bố 畏úy 而nhi 欲dục 不bất 忍nhẫn 。 不bất 忍nhẫn 之chi 罪tội 甚thậm 於ư 此thử 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。

不bất 忍nhẫn 之chi 人nhân 。 賢hiền 聖thánh 善thiện 人nhân 。 之chi 所sở 輕khinh 賤tiện 。 忍nhẫn 辱nhục 之chi 人nhân 。 為vi 小tiểu 人nhân 所sở 慢mạn 。 二nhị 輕khinh 之chi 中trung 。 寧ninh 為vi 無vô 智trí 所sở 慢mạn 。 不bất 為vi 賢hiền 聖thánh 所sở 賤tiện 。

何hà 以dĩ 故cố 。

無vô 智trí 之chi 人nhân 。 輕khinh 所sở 不bất 輕khinh 。 賢hiền 聖thánh 之chi 人nhân 。 賤tiện 所sở 可khả 賤tiện 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 當đương 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。

復phục 次thứ 。 忍nhẫn 辱nhục 之chi 人nhân 。 雖tuy 不bất 行hành 布bố 施thí 。 禪thiền 定định 。 而nhi 常thường 得đắc 微vi 妙diệu 功công 德đức 。 生sanh 天thiên 上thượng 。 人nhân 中trung 。 後hậu 得đắc 佛Phật 道Đạo 。

何hà 以dĩ 故cố 。 心tâm 柔nhu 軟nhuyễn 故cố 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。

若nhược 人nhân 今kim 世thế 惱não 我ngã 。 毀hủy 辱nhục 。 奪đoạt 利lợi 。 輕khinh 罵mạ 。 繫hệ 縛phược 。 且thả 當đương 含hàm 忍nhẫn 。 若nhược 我ngã 不bất 忍nhẫn 。 當đương 墮đọa 地địa 獄ngục 。 鐵thiết 垣viên 熱nhiệt 地địa 。 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 燒thiêu 炙chích 燔phần 煮chử 。 不bất 可khả 具cụ 說thuyết 。

以dĩ 是thị 故cố 。 知tri 小tiểu 人nhân 無vô 智trí 。 雖tuy 輕khinh 而nhi 貴quý 。 不bất 忍nhẫn 用dụng 威uy 。 雖tuy 快khoái 而nhi 賤tiện 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 當đương 忍nhẫn 辱nhục 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。

我ngã 初sơ 發phát 心tâm 。 誓thệ 為vi 眾chúng 生sanh 。 治trị 其kỳ 心tâm 病bệnh 。 今kim 此thử 眾chúng 生sanh 。 為vi 瞋sân 恚khuể 結kết 使sử 所sở 病bệnh 。 我ngã 當đương 治trị 之chi 。 云vân 何hà 而nhi 復phục 以dĩ 之chi 自tự 病bệnh 。 應ưng 當đương 忍nhẫn 辱nhục 。

譬thí 如như 藥dược 師sư 。 療liệu 治trị 眾chúng 病bệnh 。 若nhược 鬼quỷ 狂cuồng 病bệnh 。 拔bạt 刀đao 罵mạ 詈lị 。 不bất 識thức 好hảo 醜xú 。 醫y 知tri 鬼quỷ 病bệnh 。 但đãn 為vi 治trị 之chi 而nhi 不bất 瞋sân 恚khuể 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 為vì 眾chúng 生sanh 。 瞋sân 惱não 罵mạ 詈lị 。 知tri 其kỳ 為vi 瞋sân 恚khuể 者giả 煩phiền 惱não 所sở 病bệnh 。 狂cuồng 心tâm 所sở 使sử 。 方phương 便tiện 治trị 之chi 。 無vô 所sở 嫌hiềm 責trách 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 育dục 養dưỡng 一nhất 切thiết 。 愛ái 之chi 如như 子tử 。 若nhược 眾chúng 生sanh 瞋sân 惱não 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 愍mẫn 之chi 。 不bất 瞋sân 。 不bất 責trách 。 譬thí 如như 慈từ 父phụ 撫phủ 育dục 子tử 孫tôn 。 子tử 孫tôn 幼ấu 稚trĩ 。 未vị 有hữu 所sở 識thức 。 或hoặc 時thời 罵mạ 詈lị 。 打đả 擲trịch 。 不bất 敬kính 。 不bất 畏úy 。 其kỳ 父phụ 愍mẫn 其kỳ 愚ngu 小tiểu 。 愛ái 之chi 愈dũ 至chí 。 雖tuy 有hữu 過quá 罪tội 。 不bất 瞋sân 。 不bất 恚khuể 。 菩Bồ 薩Tát 忍nhẫn 辱nhục 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。

若nhược 眾chúng 生sanh 瞋sân 惱não 加gia 我ngã 。 我ngã 當đương 忍nhẫn 辱nhục 。 若nhược 我ngã 不bất 忍nhẫn 。 今kim 世thế 心tâm 悔hối 。 後hậu 入nhập 地địa 獄ngục 。 受thọ 苦khổ 無vô 量lượng 。 若nhược 在tại 畜súc 生sanh 。 作tác 毒độc 龍long 。 惡ác 蛇xà 。 師sư 子tử 。 虎hổ 。 狼lang 。 若nhược 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。 火hỏa 從tùng 口khẩu 出xuất 。 譬thí 如như 人nhân 被bị 火hỏa 燒thiêu 。 燒thiêu 時thời 痛thống 輕khinh 。 後hậu 痛thống 轉chuyển 重trọng/trùng 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。

我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 為vì 眾chúng 生sanh 益ích 利lợi 。 若nhược 我ngã 不bất 能năng 忍nhẫn 辱nhục 。 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 為vi 惡ác 人nhân 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。

世thế 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 眾chúng 生sanh 數số 。 二nhị 者giả 。 非phi 眾chúng 生sanh 數số 。 我ngã 初sơ 發phát 心tâm 。 誓thệ 為vi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 若nhược 有hữu 非phi 眾chúng 生sanh 數số 。

山sơn 石thạch 。 樹thụ 木mộc 。 風phong 寒hàn 。 冷lãnh 熱nhiệt 。 水thủy 雨vũ 侵xâm 害hại 。 但đãn 求cầu 䘘# 之chi 。 初sơ 不bất 瞋sân 恚khuể 。 今kim 此thử 眾chúng 生sanh 。 是thị 我ngã 所sở 為vi 。 加gia 惡ác 於ư 我ngã 。 我ngã 當đương 受thọ 之chi 。 云vân 何hà 而nhi 瞋sân 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 從tùng 久cửu 遠viễn 已dĩ 來lai 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 假giả 名danh 為vi 人nhân 。 無vô 實thật 人nhân 法pháp 。 誰thùy 可khả 瞋sân 者giả 。 是thị 中trung 但đãn 有hữu 骨cốt 血huyết 。 皮bì 肉nhục 。 譬thí 如như 累lũy/lụy/luy 墼kích 。 又hựu 如như 木mộc 人nhân 。 機cơ 關quan 動động 作tác 。 有hữu 去khứ 有hữu 來lai 。 知tri 其kỳ 如như 此thử 。 不bất 應ưng 有hữu 瞋sân 。 若nhược 我ngã 瞋sân 者giả 。 是thị 則tắc 愚ngu 癡si 。 自tự 受thọ 罪tội 苦khổ 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 應ưng 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。

復phục 次thứ 。 菩Bồ 薩Tát 思tư 惟duy 。

過quá 去khứ 無vô 量lượng 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 皆giai 先tiên 行hành 生sanh 忍nhẫn 。 然nhiên 後hậu 修tu 行hành 法Pháp 忍Nhẫn 。 我ngã 今kim 求cầu 學học 佛Phật 道Đạo 。 當đương 如như 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 不bất 應ưng 起khởi 瞋sân 恚khuể 。 如như 魔ma 界giới 法pháp 。

以dĩ 是thị 故cố 。 應ưng 當đương 忍nhẫn 辱nhục 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 無vô 量lượng 因nhân 緣duyên 故cố 能năng 忍nhẫn 。 是thị 名danh 生sanh 忍nhẫn 。

大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 四tứ