大Đại 智Trí 度Độ 論Luận
Quyển 11
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 釋Thích 初Sơ 品Phẩm 中Trung 舍Xá 利Lợi 弗Phất 因Nhân 緣Duyên 第Đệ 十Thập 六Lục (# 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất )#
龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo
後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三tam 藏tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
【# 經Kinh 】#
佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 法pháp 。 佛Phật 何hà 以dĩ 故cố 。 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 而nhi 不bất 告cáo 菩Bồ 薩Tát 。
答đáp 曰viết 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 於ư 一nhất 切thiết 弟đệ 子tử 中trung 。 智trí 慧tuệ 最tối 第đệ 一nhất 。 如như 佛Phật 偈kệ 說thuyết 。
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 智trí 。 唯duy 除trừ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。
欲dục 比tỉ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 智trí 慧tuệ 及cập 多đa 聞văn 。
於ư 十thập 六lục 分phần 中trung 。 猶do 尚thượng 不bất 及cập 一nhất 。
復phục 次thứ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 智trí 慧tuệ 多đa 聞văn 。 有hữu 大đại 功công 德đức 。 年niên 始thỉ 八bát 歲tuế 。 誦tụng 十thập 八bát 部bộ 經kinh 。 通thông 解giải 一nhất 切thiết 經kinh 書thư 義nghĩa 理lý 。 是thị 時thời 。 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 有hữu 龍long 王vương 兄huynh 弟đệ 。
一nhất 名danh 。 姞# 利lợi 。 二nhị 名danh 。 阿a 伽già 羅la 。 降giáng 雨vũ 以dĩ 時thời 。 國quốc 無vô 荒hoang 年niên 。 人nhân 民dân 感cảm 之chi 。 常thường 以dĩ 仲trọng 春xuân 之chi 月nguyệt 。 一nhất 切thiết 大đại 集tập 。 至chí 龍long 住trú 處xứ 。 為vi 設thiết 大đại 會hội 。 作tác 樂nhạc 談đàm 義nghĩa 。 終chung 此thử 一nhất 日nhật 。 自tự 古cổ 及cập 今kim 。 斯tư 集tập 未vị 替thế 。 遂toại 以dĩ 龍long 名danh 以dĩ 名danh 此thử 會hội 。 此thử 日nhật 常thường 法pháp 。 敷phu 四tứ 高cao 座tòa 。
一nhất 為vi 國quốc 王vương 。 二nhị 為vi 太thái 子tử 。 三tam 為vi 大đại 臣thần 。 四tứ 為vi 論luận 士sĩ 。
爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 以dĩ 八bát 歲tuế 之chi 身thân 。 問vấn 眾chúng 人nhân 言ngôn 。
此thử 四tứ 高cao 座tòa 。 為vi 誰thùy 敷phu 之chi 。
眾chúng 人nhân 答đáp 言ngôn 。
為vi 國quốc 王vương 。 太thái 子tử 。 大đại 臣thần 。 論luận 士sĩ 。
是thị 時thời 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 觀quán 察sát 時thời 人nhân 。 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 神thần 情tình 瞻chiêm 向hướng 。 無vô 勝thắng 己kỷ 者giả 。 便tiện 昇thăng 論luận 床sàng 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 眾chúng 人nhân 疑nghi 怪quái 。 或hoặc 謂vị 愚ngu 小tiểu 無vô 知tri 。 或hoặc 謂vị 智trí 量lượng 過quá 人nhân 。 雖tuy 復phục 嘉gia 其kỳ 神thần 異dị 。 而nhi 猶do 各các 懷hoài 自tự 矜căng 。 恥sỉ 其kỳ 年niên 小tiểu 。 不bất 自tự 與dữ 語ngữ 。 皆giai 遣khiển 年niên 少thiếu 弟đệ 子tử 傳truyền 言ngôn 問vấn 之chi 。 其kỳ 答đáp 酬thù 旨chỉ 趣thú 。 辭từ 理lý 超siêu 絕tuyệt 。
時thời 諸chư 論luận 師sư 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 愚ngu 智trí 大đại 小tiểu 一nhất 切thiết 皆giai 伏phục 。 王vương 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 命mạng 有hữu 司ty 封phong 一nhất 聚tụ 落lạc 。 常thường 以dĩ 給cấp 之chi 。 王vương 乘thừa 象tượng 輿dư 。 振chấn 鈴linh 告cáo 告cáo 。 宣tuyên 示thị 一nhất 切thiết 。 十thập 六lục 大đại 國quốc 。 六lục 大đại 城thành 中trung 無vô 不bất 慶khánh 悅duyệt 。
是thị 時thời 。 告cáo 占chiêm 師sư 子tử 。 名danh 拘câu 律luật 陀đà 。 姓tánh 大Đại 目Mục 揵Kiền 連Liên 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 友hữu 而nhi 親thân 之chi 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 才tài 明minh 見kiến 重trọng/trùng 。 目mục 揵kiền 連liên 豪hào 爽sảng 最tối 貴quý 。 此thử 二nhị 人nhân 者giả 。 才tài 智trí 相tương/tướng 比tỉ 。 德đức 行hạnh 互hỗ 同đồng 。 行hành 則tắc 俱câu 遊du 。 住trụ 則tắc 同đồng 止chỉ 。 少thiếu 長trưởng 繾# 綣# 。 結kết 要yếu 終chung 始thỉ 。 後hậu 俱câu 厭yếm 世thế 。 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 作tác 梵Phạm 志Chí 弟đệ 子tử 。 情tình 求cầu 道Đạo 門môn 。 久cửu 而nhi 無vô 徵trưng 。 以dĩ 問vấn 於ư 師sư 。 師sư 名danh 刪san 闍xà 耶da 。 而nhi 答đáp 之chi 言ngôn 。
自tự 我ngã 求cầu 道Đạo 。 彌di 歷lịch 年niên 歲tuế 。 不bất 知tri 為vi 有hữu 道Đạo 果Quả 無vô 耶da 。 我ngã 非phi 其kỳ 人nhân 耶da 。 而nhi 亦diệc 不bất 得đắc 。
他tha 日nhật 其kỳ 師sư 寢tẩm 疾tật 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 在tại 頭đầu 邊biên 立lập 。 大đại 目Mục 連Liên 在tại 足túc 邊biên 立lập 。 喘suyễn 喘suyễn 然nhiên 其kỳ 命mạng 將tương 終chung 。 乃nãi 愍mẫn 爾nhĩ 而nhi 笑tiếu 。 二nhị 人nhân 同đồng 心tâm 。 俱câu 問vấn 笑tiếu 意ý 。 師sư 答đáp 之chi 言ngôn 。
世thế 俗tục 無vô 眼nhãn 。 為vi 恩ân 愛ái 所sở 侵xâm 。 我ngã 見kiến 金kim 地địa 國quốc 王vương 死tử 。 其kỳ 大đại 夫phu 人nhân 自tự 投đầu 火hỏa tễ 。 求cầu 同đồng 一nhất 處xứ 。 而nhi 此thử 二nhị 人nhân 。 行hành 報báo 各các 異dị 。 生sanh 處xứ 殊thù 絕tuyệt 。
是thị 時thời 二nhị 人nhân 。 筆bút 受thọ 師sư 語ngữ 。 欲dục 以dĩ 驗nghiệm 其kỳ 虛hư 實thật 。 後hậu 有hữu 金kim 地địa 商thương 人nhân 。 遠viễn 來lai 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 二nhị 人nhân 以dĩ 疏sớ/sơ 驗nghiệm 之chi 。 果quả 如như 師sư 語ngữ 。 乃nãi 憮# 然nhiên 歎thán 曰viết 。
我ngã 等đẳng 非phi 其kỳ 人nhân 耶da 。 為vi 是thị 師sư 隱ẩn 我ngã 耶da 。
二nhị 人nhân 相tương/tướng 與dữ 誓thệ 曰viết 。
若nhược 先tiên 得đắc 甘cam 露lộ 。 要yếu 畢tất 同đồng 味vị 。
是thị 時thời 。 佛Phật 度độ 迦Ca 葉Diếp 兄huynh 弟đệ 千thiên 人nhân 。 次thứ 遊du 諸chư 國quốc 。 到đáo 王Vương 舍Xá 城Thành 。 頓đốn 止chỉ 竹trúc 園viên 。 二nhị 梵Phạm 志Chí 師sư 聞văn 佛Phật 出xuất 世thế 。 俱câu 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 。 欲dục 知tri 消tiêu 息tức 。
爾nhĩ 時thời 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 名danh 阿a 說thuyết 示thị (# 五ngũ 人nhân 之chi 一nhất )# 。 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 見kiến 其kỳ 儀nghi 服phục 異dị 容dung 。 諸chư 根căn 靜tĩnh 默mặc 。 就tựu 而nhi 問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 誰thùy 弟đệ 子tử 。 師sư 是thị 何hà 人nhân 。
答đáp 言ngôn 。
釋Thích 種chủng 太thái 子tử 厭yếm 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 苦khổ 。 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 我ngã 師sư 也dã 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。
汝nhữ 師sư 教giáo 授thọ 。 為vì 我ngã 說thuyết 之chi 。
即tức 答đáp 偈kệ 曰viết 。
我ngã 年niên 既ký 幼ấu 稚trĩ 。 學học 日nhật 又hựu 初sơ 淺thiển 。
豈khởi 能năng 宣tuyên 至Chí 真Chân 。 廣quảng 說thuyết 如Như 來Lai 義nghĩa 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。
略lược 說thuyết 其kỳ 要yếu 。
爾nhĩ 時thời 阿a 說thuyết 示thị 比Bỉ 丘Khâu 。 說thuyết 此thử 偈kệ 言ngôn 。
諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 生sanh 。 是thị 法pháp 說thuyết 因nhân 緣duyên 。
是thị 法pháp 因nhân 緣duyên 盡tận 。 大đại 師sư 如như 是thị 說thuyết 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 聞văn 此thử 偈kệ 已dĩ 。 即tức 得đắc 初sơ 道đạo 。 還hoàn 報báo 目Mục 連Liên 。 目Mục 連Liên 見kiến 其kỳ 顏nhan 色sắc 和hòa 悅duyệt 。 迎nghênh 謂vị 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 得đắc 甘cam 露lộ 味vị 耶da 。 為vì 我ngã 說thuyết 之chi 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 即tức 為vi 其kỳ 說thuyết 。 向hướng 所sở 聞văn 偈kệ 。 目Mục 連Liên 言ngôn 。
更cánh 為vi 重trùng 說thuyết 。
即tức 復phục 為vi 說thuyết 。 亦diệc 得đắc 初sơ 道đạo 。
二nhị 師sư 與dữ 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 弟đệ 子tử 。 俱câu 到đáo 佛Phật 所sở 。 佛Phật 遙diêu 見kiến 二nhị 人nhân 與dữ 弟đệ 子tử 俱câu 來lai 。 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 等đẳng 見kiến 此thử 二nhị 人nhân 。 在tại 諸chư 梵Phạm 志Chí 前tiền 者giả 不phủ 。
諸chư 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。
已dĩ 見kiến 。
佛Phật 言ngôn 。
是thị 二nhị 人nhân 者giả 。 是thị 我ngã 弟đệ 子tử 中trung 。 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 神thần 足túc 第đệ 一nhất 弟đệ 子tử 。
大đại 眾chúng 俱câu 來lai 。 以dĩ 漸tiệm 近cận 佛Phật 。 既ký 到đáo 稽khể 首thủ 。 在tại 一nhất 面diện 立lập 。 俱câu 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 我ngã 等đẳng 於ư 佛Phật 。 法pháp 中trung 欲dục 出xuất 家gia 受thọ 戒giới 。
佛Phật 言ngôn 。
善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。
即tức 時thời 鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 法Pháp 服phục 著trước 身thân 。 衣y 鉢bát 具cụ 足túc 。 受thọ 成thành 就tựu 戒giới 。 過quá 半bán 月nguyệt 後hậu 。 佛Phật 為vi 長trường 爪trảo 梵Phạm 志Chí 說thuyết 法Pháp 時thời 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 所sở 以dĩ 半bán 月nguyệt 後hậu 得đắc 道Đạo 者giả 。 是thị 人nhân 當đương 作tác 逐trục 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân 師sư 。 應ưng 在tại 學học 地địa 。 現hiện 前tiền 自tự 入nhập 諸chư 法pháp 。 種chủng 種chủng 具cụ 知tri 。 是thị 故cố 半bán 月nguyệt 後hậu 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 功công 德đức 甚thậm 多đa 。 是thị 故cố 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 雖tuy 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 以dĩ 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 為vi 舍Xá 利Lợi 弗Phất 說thuyết 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 爾nhĩ 者giả 。 何hà 以dĩ 初sơ 少thiểu 為vi 舍Xá 利Lợi 弗Phất 說thuyết 。 後hậu 多đa 為vi 須Tu 菩Bồ 提Đề 說thuyết 。 若nhược 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 第đệ 一nhất 故cố 應ưng 為vi 多đa 說thuyết 。 復phục 何hà 以dĩ 為vi 須Tu 菩Bồ 提Đề 說thuyết 。
答đáp 曰viết 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 佛Phật 弟đệ 子tử 中trung 。 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 弟đệ 子tử 中trung 。 得đắc 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 最tối 第đệ 一nhất 。 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 相tương/tướng 。 常thường 觀quán 眾chúng 生sanh 不bất 令linh 心tâm 惱não 。 多đa 行hành 憐lân 愍mẫn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 弘hoằng 大đại 誓thệ 願nguyện 。 以dĩ 度độ 眾chúng 生sanh 。 憐lân 愍mẫn 相tương/tướng 同đồng 。 是thị 故cố 命mạng 說thuyết 。
復phục 次thứ 。 是thị 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 好hiếu 行hành 空không 三tam 昧muội 。 如như 佛Phật 在tại 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 夏hạ 安an 居cư 受thọ 歲tuế 已dĩ 。 還hoàn 下hạ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。
爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 石thạch 窟quật 中trung 住trụ 。 自tự 思tư 惟duy 。
佛Phật 從tùng 忉Đao 利Lợi 天Thiên 來lai 下hạ 。 我ngã 當đương 至chí 佛Phật 所sở 耶da 。 不bất 至chí 佛Phật 所sở 耶da 。
又hựu 念niệm 言ngôn 。
佛Phật 常thường 說thuyết 。
若nhược 人nhân 以dĩ 智trí 慧tuệ 眼nhãn 。 觀quán 佛Phật 法Pháp 身thân 。 則tắc 為vi 見kiến 佛Phật 中trung 最tối 。
是thị 時thời 。 以dĩ 佛Phật 從tùng 忉Đao 利Lợi 天Thiên 下hạ 故cố 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 四tứ 部bộ 眾chúng 集tập 。 諸chư 天thiên 見kiến 人nhân 。 人nhân 亦diệc 見kiến 天thiên 。 座tòa 中trung 有hữu 佛Phật 。 及cập 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 諸chư 天thiên 大đại 眾chúng 。 眾chúng 會hội 莊trang 嚴nghiêm 。 先tiên 未vị 曾tằng 有hữu 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 心tâm 念niệm 。
今kim 此thử 大đại 眾chúng 。 雖tuy 復phục 殊thù 特đặc 。 勢thế 不bất 久cửu 停đình 。 磨ma 滅diệt 之chi 法pháp 。 皆giai 歸quy 無vô 常thường 。
因nhân 此thử 無vô 常thường 觀quán 之chi 初sơ 門môn 。 悉tất 知tri 諸chư 法pháp 。 空không 無vô 有hữu 實thật 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 即tức 得đắc 道Đạo 證chứng 。
爾nhĩ 時thời 一nhất 切thiết 眾chúng 人nhân 。 皆giai 欲dục 求cầu 先tiên 見kiến 佛Phật 。 禮lễ 敬kính 供cúng 養dường 。 有hữu 華hoa 色sắc 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 欲dục 除trừ 女nữ 名danh 之chi 惡ác 。 便tiện 化hóa 為vi 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 及cập 七thất 寶bảo 千thiên 子tử 。 眾chúng 人nhân 見kiến 之chi 。 皆giai 避tị 坐tọa 起khởi 去khứ 。 化hóa 王vương 到đáo 佛Phật 所sở 已dĩ 。 還hoàn 復phục 本bổn 身thân 。 為vi 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 最tối 初sơ 禮lễ 佛Phật 。 是thị 時thời 。
佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 。
非phi 汝nhữ 初sơ 禮lễ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 最tối 初sơ 禮lễ 我ngã 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 觀quán 諸chư 法pháp 空không 。 是thị 為vi 見kiến 佛Phật 法Pháp 身thân 。 得đắc 真chân 供cúng 養dường 。 供cúng 養dường 中trung 最tối 。 非phi 以dĩ 致trí 敬kính 生sanh 身thân 。 為vi 供cúng 養dường 也dã 。
以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 須Tu 菩Bồ 提Đề 常thường 。 行hành 空không 三tam 昧muội 。 與dữ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 空không 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 以dĩ 是thị 故cố 佛Phật 命mệnh 令linh 。 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
復phục 次thứ 。 佛Phật 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 信tín 敬kính 阿A 羅La 漢Hán 諸chư 漏lậu 已dĩ 盡tận 。 命mạng 之chi 為vi 說thuyết 。 眾chúng 得đắc 淨tịnh 信tín 故cố 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 漏lậu 未vị 盡tận 。 若nhược 以dĩ 為vi 證chứng 諸chư 人nhân 不bất 信tín 。 以dĩ 是thị 故cố 。 與dữ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 共cộng 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
問vấn 曰viết 。
何hà 以dĩ 名danh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 為vi 是thị 父phụ 母mẫu 所sở 作tác 字tự 。 為vi 是thị 依y 行hành 功công 德đức 立lập 名danh 。
答đáp 曰viết 。
是thị 父phụ 母mẫu 所sở 作tác 名danh 字tự 。
於ư 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 第đệ 一nhất 安an 樂lạc 。 有hữu 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 是thị 中trung 有hữu 大đại 城thành 名danh 王vương 舍xá 。 王vương 名danh 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 。 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 論luận 議nghị 師sư 。 名danh 摩ma 陀đà 羅la 。 王vương 以dĩ 其kỳ 人nhân 善thiện 能năng 論luận 故cố 。 賜tứ 封phong 一nhất 邑ấp 。 去khứ 城thành 不bất 遠viễn 。 是thị 摩ma 陀đà 羅la 遂toại 有hữu 居cư 家gia 。 婦phụ 生sanh 一nhất 女nữ 。 眼nhãn 似tự 舍xá 利lợi 鳥điểu 眼nhãn 。 即tức 名danh 此thử 女nữ 為vi 舍xá 利lợi 。 次thứ 生sanh 一nhất 男nam 。 膝tất 骨cốt 麁thô 大đại 。 名danh 拘câu 郗hi 羅la 。 拘câu 郗hi 羅la (# 秦tần 言ngôn 大đại 膝tất 也dã 。 是thị 婆Bà 羅La 門Môn 。 既ký 有hữu 居cư 家gia 。 畜súc 養dưỡng 男nam 女nữ 。 所sở 學học 經kinh 書thư 。 皆giai 已dĩ 廢phế 忘vong 。 又hựu 不bất 業nghiệp 新tân 。
是thị 時thời 。 南nam 天Thiên 竺Trúc 有hữu 一nhất 婆Bà 羅La 門Môn 。 大đại 論luận 議nghị 師sư 。 字tự 提đề 舍xá 。 於ư 十thập 八bát 種chủng 大đại 經kinh 。 皆giai 悉tất 通thông 利lợi 。 是thị 人nhân 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 。 頭đầu 上thượng 戴đái 火hỏa 。 以dĩ 銅đồng 鍱diệp 腹phúc 。 人nhân 問vấn 其kỳ 故cố 。 便tiện 言ngôn 。
我ngã 所sở 學học 經kinh 書thư 甚thậm 多đa 。 恐khủng 腹phúc 破phá 裂liệt 。 是thị 故cố 鍱diệp 之chi 。
又hựu 問vấn 。
頭đầu 上thượng 何hà 以dĩ 戴đái 火hỏa 。
答đáp 言ngôn 。
以dĩ 大đại 闇ám 故cố 。
眾chúng 人nhân 言ngôn 。
日nhật 出xuất 照chiếu 明minh 。 何hà 以dĩ 言ngôn 闇ám 。
答đáp 言ngôn 。
闇ám 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 日nhật 光quang 不bất 照chiếu 。 二nhị 者giả 。 愚ngu 癡si 闇ám 蔽tế 。 今kim 雖tuy 有hữu 日nhật 明minh 。 而nhi 愚ngu 癡si 猶do 黑hắc 。
眾chúng 人nhân 言ngôn 。
汝nhữ 但đãn 未vị 見kiến 婆Bà 羅La 門Môn 摩ma 陀đà 羅la 。 汝nhữ 若nhược 見kiến 者giả 。 腹phúc 當đương 縮súc 。 明minh 當đương 闇ám 。
是thị 婆Bà 羅La 門Môn 。 逕kính 至chí 鼓cổ 邊biên 。 打đả 論luận 議nghị 鼓cổ 。
國quốc 王vương 聞văn 之chi 。 問vấn 是thị 何hà 人nhân 。 眾chúng 臣thần 答đáp 言ngôn 。
南nam 天Thiên 竺Trúc 有hữu 一nhất 婆Bà 羅La 門Môn 。 名danh 提đề 舍xá 。 大đại 論luận 議nghị 師sư 。 欲dục 求cầu 論luận 處xứ 。 故cố 打đả 論luận 鼓cổ 。
王vương 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 集tập 眾chúng 人nhân 。 而nhi 告cáo 之chi 曰viết 。
有hữu 能năng 難nạn/nan 者giả 。 與dữ 之chi 論luận 議nghị 。
摩ma 陀đà 羅la 聞văn 之chi 自tự 疑nghi 。
我ngã 以dĩ 廢phế 忘vong 。 又hựu 不bất 業nghiệp 新tân 。 不bất 知tri 我ngã 今kim 能năng 與dữ 論luận 不phủ 。
僶# 俛miễn 而nhi 來lai 。 於ư 道đạo 中trung 見kiến 二nhị 特đặc 牛ngưu 。 方phương 相tương 觝để 觸xúc 。 心tâm 中trung 作tác 想tưởng 。
此thử 牛ngưu 是thị 我ngã 。 彼bỉ 牛ngưu 是thị 彼bỉ 。 以dĩ 此thử 為vi 占chiêm 。 知tri 誰thùy 得đắc 勝thắng 。
此thử 牛ngưu 不bất 如như 。 便tiện 大đại 愁sầu 憂ưu 。 而nhi 自tự 念niệm 言ngôn 。
如như 此thử 相tương/tướng 者giả 。 我ngã 將tương 不bất 如như 。
欲dục 入nhập 眾chúng 時thời 。 見kiến 有hữu 母mẫu 人nhân 。 挾hiệp 一nhất 瓶bình 水thủy 。 正chánh 在tại 其kỳ 前tiền 。 躄tích 地địa 破phá 瓶bình 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。
是thị 亦diệc 不bất 吉cát 。
甚thậm 大đại 不bất 樂lạc 。 既ký 入nhập 眾chúng 中trung 。 見kiến 彼bỉ 論luận 師sư 。 顏nhan 貌mạo 意ý 色sắc 。 勝thắng 相tương/tướng 具cụ 足túc 。 自tự 知tri 不bất 如như 。 事sự 不bất 獲hoạch 已dĩ 。 與dữ 共cộng 論luận 議nghị 。 論luận 議nghị 既ký 交giao 。 便tiện 墮đọa 負phụ 處xứ 。
王vương 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 大đại 智trí 明minh 人nhân 遠viễn 入nhập 我ngã 國quốc 。 復phục 欲dục 為vi 之chi 封phong 一nhất 聚tụ 落lạc 。 諸chư 臣thần 議nghị 言ngôn 。
一nhất 聰thông 明minh 人nhân 來lai 。 便tiện 封phong 一nhất 邑ấp 。 功công 臣thần 不bất 賞thưởng 。 但đãn 寵sủng 語ngữ 論luận 。 恐khủng 非phi 安an 國quốc 全toàn 家gia 之chi 道đạo 。 今kim 摩ma 陀đà 羅la 論luận 議nghị 不bất 如như 。 應ưng 奪đoạt 其kỳ 封phong 以dĩ 與dữ 勝thắng 者giả 。 若nhược 更cánh 有hữu 勝thắng 人nhân 。 復phục 以dĩ 與dữ 之chi 。
王vương 用dụng 其kỳ 言ngôn 。 即tức 奪đoạt 與dữ 後hậu 人nhân 。
是thị 時thời 摩ma 陀đà 羅la 語ngữ 提đề 舍xá 言ngôn 。
汝nhữ 是thị 聰thông 明minh 人nhân 。 我ngã 以dĩ 女nữ 妻thê 汝nhữ 。 男nam 兒nhi 相tương/tướng 累lũy/lụy/luy 。 今kim 欲dục 遠viễn 出xuất 他tha 國quốc 。 以dĩ 求cầu 本bổn 志chí 。
提đề 舍xá 納nạp 其kỳ 女nữ 為vi 婦phụ 。
其kỳ 婦phụ 懷hoài 妊nhâm 。 夢mộng 見kiến 一nhất 人nhân 。 身thân 被bị 甲giáp 冑trụ 。 手thủ 執Chấp 金Kim 剛Cang 。 摧tồi 破phá 諸chư 山sơn 。 而nhi 在tại 大đại 山sơn 邊biên 立lập 。 覺giác 已dĩ 白bạch 其kỳ 夫phu 言ngôn 。 我ngã 夢mộng 如như 是thị 。 提đề 舍xá 言ngôn 。
汝nhữ 當đương 生sanh 男nam 。 摧tồi 伏phục 一nhất 切thiết 。 諸chư 論luận 議nghị 師sư 。 唯duy 不bất 勝thắng 一nhất 人nhân 。 當đương 與dữ 作tác 弟đệ 子tử 。
舍xá 利lợi 懷hoài 妊nhâm 。 以dĩ 其kỳ 子tử 故cố 。 母mẫu 亦diệc 聰thông 明minh 。 大đại 能năng 論luận 議nghị 。 其kỳ 弟đệ 拘câu 郗hi 羅la 。 與dữ 姊tỷ 談đàm 論luận 。 每mỗi 屈khuất 不bất 如như 。 知tri 所sở 懷hoài 子tử 。 必tất 大đại 智trí 慧tuệ 。 未vị 生sanh 如như 是thị 。 何hà 況huống 出xuất 生sanh 。 即tức 捨xả 家gia 學học 問vấn 。 至chí 南Nam 天Thiên 竺Trúc 。 不bất 剪tiễn 指chỉ 爪trảo 。 讀đọc 十thập 八bát 種chủng 經kinh 書thư 。 皆giai 令linh 通thông 利lợi 。 是thị 故cố 時thời 人nhân 號hiệu 為vi 。 長trường 爪trảo 梵Phạm 志Chí 。
姊tỷ 子tử 既ký 生sanh 。 七thất 日nhật 之chi 後hậu 。 裹khỏa 以dĩ 白bạch 疊điệp 。 以dĩ 示thị 其kỳ 父phụ 。 其kỳ 父phụ 思tư 惟duy 。
我ngã 名danh 提đề 舍xá 。 逐trục 我ngã 名danh 字tự 。 字tự 為vi 憂ưu 波ba 提đề 舍xá 。
(# 憂ưu 波ba 。 秦tần 言ngôn 逐trục 。 提đề 舍xá 。 星tinh 名danh )# 是thị 為vi 父phụ 母mẫu 作tác 字tự 。
眾chúng 人nhân 以dĩ 其kỳ 舍xá 利lợi 所sở 生sanh 。 皆giai 共cộng 名danh 之chi 。 為vi 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 弗phất 秦tần 言ngôn 子tử )# 。
復phục 次thứ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 世thế 世thế 本bổn 願nguyện 。 於ư 釋Thích 迦Ca 文Văn 尼Ni 。 佛Phật 所sở 作tác 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 弟đệ 子tử 。 字tự 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 是thị 為vi 本bổn 願nguyện 。 因nhân 緣duyên 名danh 字tự 。 以dĩ 是thị 故cố 名danh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 爾nhĩ 者giả 。 何hà 以dĩ 不bất 言ngôn 。
憂ưu 波ba 提đề 舍xá
而nhi 但đãn 言ngôn 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất
答đáp 曰viết 。
時thời 人nhân 貴quý 重trọng 其kỳ 母mẫu 。 於ư 眾chúng 女nữ 人nhân 中trung 聰thông 明minh 第đệ 一nhất 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 稱xưng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
【# 經Kinh 】#
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 當đương 習tập 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
【# 論luận 】#
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát
義nghĩa 。 如như 先tiên 〈# 讚tán 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 名danh
一nhất 切thiết 種chủng
云vân 何hà 名danh 。
一nhất 切thiết 法pháp
答đáp 曰viết 。
智trí 慧tuệ 門môn 名danh 為vi
種chủng
有hữu 人nhân 以dĩ 一nhất 智trí 慧tuệ 門môn 觀quán 。 有hữu 以dĩ 二nhị 。 三tam 。 十thập 。 百bách 。 千thiên 。 萬vạn 乃nãi 至chí 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 阿a 僧tăng 祇kỳ 智trí 。 慧tuệ 門môn 觀quán 諸chư 法pháp 。 今kim 以dĩ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 慧tuệ 門môn 入nhập 一nhất 切thiết 種chủng 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 名danh 。
一nhất 切thiết 種chủng
如như 凡phàm 夫phu 人nhân 三tam 種chủng 觀quán 。 欲dục 求cầu 離ly 欲dục 。 離ly 色sắc 故cố 。
觀quán 欲dục 。 色sắc 界giới 麁thô 惡ác 。 誑cuống 惑hoặc 。 濁trược 重trọng/trùng 。
佛Phật 弟đệ 子tử 八bát 種chủng 觀quán 。
無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 無vô 我ngã 。 如như 病bệnh 。 如như 癰ung 。 如như 箭tiễn 入nhập 體thể 。 惱não 患hoạn 。
是thị 八bát 種chủng 觀quán 。 入nhập 四tứ 聖Thánh 諦Đế 中trung 。 為vi 十thập 六lục 行hành 之chi 四tứ 。
十thập 六lục 者giả 。 觀quán 苦khổ 四tứ 種chủng 。
無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 無vô 我ngã 。 觀quán 苦khổ 因nhân 四tứ 種chủng 。
集tập 。 因nhân 。 緣duyên 。 生sanh 。 觀quán 苦khổ 盡tận 四tứ 種chủng 。
盡tận 。 滅diệt 。 妙diệu 。 出xuất 。 觀quán 道đạo 四tứ 種chủng 。
道đạo 。 正chánh 。 行hành 。 跡tích 。
出xuất 入nhập 息tức 中trung 復phục 有hữu 十thập 六lục 行hành 。
一nhất 。 觀quán 入nhập 息tức 。 二nhị 。 觀quán 出xuất 息tức 。 三tam 。 觀quán 息tức 長trường/trưởng 息tức 短đoản 。 四tứ 。 觀quán 息tức 遍biến 身thân 。 五ngũ 。 除trừ 諸chư 身thân 行hành 。 六lục 。 受thọ 喜hỷ 。 七thất 。 受thọ 樂lạc 。 八bát 者giả 。 受thọ 諸chư 心tâm 行hành 。 九cửu 。 無vô 作tác 喜hỷ 。 十thập 。 心tâm 作tác 攝nhiếp 。 十thập 一nhất 。 心tâm 作tác 解giải 脫thoát 。 十thập 二nhị 。 觀quán 無vô 常thường 。 十thập 三tam 。 觀quán 散tán 壞hoại 。 十thập 四tứ 。 觀quán 離ly 欲dục 。 十thập 五ngũ 。 觀quán 滅diệt 。 十thập 六lục 。 觀quán 棄khí 捨xả 。
復phục 有hữu 六lục 種chủng 念niệm 。
念niệm 佛Phật 者giả 。 佛Phật 是thị 多đa 陀đà 阿a 伽già 陀đà 。 阿a 羅la 呵ha 。 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 如như 是thị 等đẳng 十thập 號hiệu 。 五ngũ 念niệm 如như 後hậu 說thuyết 。
世thế 智trí 。 出xuất 世thế 智trí 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 智trí 。 如như 是thị 等đẳng 智trí 慧tuệ 知tri 諸chư 法pháp 。 名danh 為vi 。
一nhất 切thiết 種chủng
一nhất 切thiết 法pháp
者giả 。 識thức 所sở 緣duyên 法pháp 。 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 所sở 謂vị 眼nhãn 識thức 緣duyên 色sắc 。 耳nhĩ 識thức 緣duyên 聲thanh 。 鼻tị 識thức 緣duyên 香hương 。 舌thiệt 識thức 緣duyên 味vị 。 身thân 識thức 緣duyên 觸xúc 。 意ý 識thức 緣duyên 法pháp 。 緣duyên 眼nhãn 。 緣duyên 色sắc 。 緣duyên 眼nhãn 識thức 。 耳nhĩ 聲thanh 。 鼻tị 香hương 。 舌thiệt 味vị 。 身thân 觸xúc 亦diệc 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 緣duyên 意ý 。 緣duyên 法pháp 。 緣duyên 意ý 識thức 。 是thị 名danh 。
一nhất 切thiết 法pháp
是thị 為vi 識thức 所sở 緣duyên 法pháp 。
復phục 次thứ 。 智trí 所sở 緣duyên 法pháp 。 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 所sở 謂vị 苦khổ 智trí 知tri 苦khổ 。 集tập 智trí 知tri 集tập 。 盡tận 智trí 知tri 盡tận 。 道đạo 智trí 知tri 道đạo 。 世thế 智trí 知tri 苦khổ 。 集tập 。 盡tận 。 道đạo 及cập 虛hư 空không 。 非phi 數số 緣duyên 滅diệt 。 是thị 為vi 智trí 所sở 緣duyên 法pháp 。
復phục 次thứ 。 二nhị 法pháp 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。
色sắc 法pháp 。 無vô 色sắc 法pháp 。 可khả 見kiến 法pháp 。 不bất 可khả 見kiến 法pháp 。 有hữu 對đối 法pháp 。 無vô 對đối 法pháp 。 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 。 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 。 心tâm 相tương 應ứng 。 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 業nghiệp 相tương 應ứng 。 業nghiệp 不bất 相tương 應ứng 丹đan 注chú 云vân 。
心tâm 法pháp 中trung 除trừ 思tư 。 餘dư 盡tận 相tương 應ứng 。 業nghiệp 即tức 是thị 思tư 。 故cố 除trừ )# 。 近cận 法pháp 。 遠viễn 法pháp 等đẳng 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 二nhị 法pháp 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 丹đan 注chú 云vân 。
現hiện 在tại 及cập 無vô 為vi 是thị 名danh 近cận 法pháp 。 未vị 來lai 。 過quá 去khứ 是thị 名danh 遠viễn 法pháp )# 。
復phục 次thứ 。 三tam 種chủng 法pháp 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。
善thiện 。 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 。 學học 。 無Vô 學Học 。 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 見kiến 諦Đế 斷đoạn 。 思tư 惟duy 斷đoạn 。 不bất 斷đoạn 。
復phục 有hữu 三tam 種chủng 法pháp 。
五ngũ 眾chúng 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 。 持trì 如như 是thị 等đẳng 。 種chủng 種chủng 三tam 法pháp 。 盡tận 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。
復phục 有hữu 四tứ 種chủng 法pháp 。
過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 法pháp 。 非phi 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 法pháp 。 欲dục 界giới 繫hệ 法pháp 。 色sắc 界giới 繫hệ 法pháp 。 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 法pháp 。 不bất 繫hệ 法pháp 。 因nhân 善thiện 法Pháp 。 因nhân 不bất 善thiện 法Pháp 。 因nhân 無vô 記ký 法pháp 。 非phi 因nhân 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 法pháp 。 緣duyên 緣duyên 法pháp 。 緣duyên 不bất 緣duyên 法pháp 。 緣duyên 緣duyên 不bất 緣duyên 緣duyên 法pháp 。 亦diệc 非phi 緣duyên 緣duyên 非phi 不bất 緣duyên 緣duyên 法pháp 。 如như 是thị 等đẳng 四tứ 種chủng 法pháp 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。
有hữu 五ngũ 種chủng 法Pháp 。
色sắc 。 心tâm 。 心tâm 相tương 應ứng 。 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 無vô 為vi 法pháp 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 五ngũ 法pháp 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。
有hữu 六lục 種chủng 法pháp 。
見kiến 苦khổ 斷đoạn 法pháp 。 見kiến 習tập 。 盡tận 。 道đạo 斷đoạn 法pháp 。 思tư 惟duy 斷đoạn 法pháp 。 不bất 斷đoạn 法pháp 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 六lục 法pháp 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 法pháp 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。
是thị 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 。
問vấn 曰viết 。
諸chư 法Pháp 甚thậm 深thâm 。 微vi 妙diệu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 若nhược 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 尚thượng 不bất 能năng 得đắc 知tri 。 何hà 況huống 一nhất 人nhân 欲dục 盡tận 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 欲dục 量lượng 大đại 地địa 。 及cập 數số 大đại 海hải 水thủy 渧đế 。 欲dục 稱xưng 須Tu 彌Di 山Sơn 。 欲dục 知tri 虛hư 空không 邊biên 際tế 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 不bất 可khả 知tri 。 云vân 何hà 欲dục 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。
答đáp 曰viết 。
愚ngu 癡si 闇ám 蔽tế 甚thậm 大đại 苦khổ 。 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 最tối 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 不bất 用dụng 苦khổ 。 但đãn 欲dục 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 求cầu 一nhất 切thiết 第đệ 一nhất 大đại 智trí 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 種chủng 觀quán 。 欲dục 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 。 普phổ 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 求cầu 大đại 智trí 慧tuệ 。 是thị 故cố 欲dục 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 醫y 為vi 一nhất 人nhân 。 二nhị 人nhân 。 用dụng 一nhất 種chủng 。 二nhị 種chủng 藥dược 則tắc 足túc 。 若nhược 欲dục 治trị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 病bệnh 者giả 。 當đương 須tu 一nhất 切thiết 種chủng 藥dược 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 欲dục 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 欲dục 知tri 一nhất 切thiết 。 種chủng 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 諸chư 法Pháp 甚thậm 深thâm 。 微vi 妙diệu 無vô 量lượng 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 無vô 量lượng 。 先tiên 答đáp 破phá 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 中trung 已dĩ 廣quảng 說thuyết 。 如như 函hàm 大đại 蓋cái 亦diệc 大đại 。
復phục 次thứ 。 若nhược 不bất 以dĩ 理lý 。 求cầu 一nhất 切thiết 法pháp 。 則tắc 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 以dĩ 理lý 求cầu 之chi 。 則tắc 無vô 不bất 得đắc 。 譬thí 如như 鑽toàn 火hỏa 以dĩ 木mộc 。 則tắc 火hỏa 可khả 得đắc 。 析tích 薪tân 求cầu 火hỏa 。 火hỏa 不bất 可khả 得đắc 。 如như 大đại 地địa 有hữu 邊biên 際tế 。 自tự 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 無vô 大đại 神thần 力lực 。 則tắc 不bất 能năng 知tri 。 若nhược 神thần 通thông 力lực 大đại 。 則tắc 知tri 此thử 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 地địa 邊biên 際tế 。 今kim 此thử 大đại 地địa 。 在tại 金kim 剛cang 上thượng 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 四tứ 邊biên 則tắc 虛hư 空không 。 是thị 為vi 知tri 地địa 邊biên 際tế 。 欲dục 稱xưng 須Tu 彌Di 山Sơn 。 亦diệc 如như 是thị 。 欲dục 量lượng 虛hư 空không 。 非phi 不bất 能năng 量lượng 。 虛hư 空không 無vô 法pháp 。 故cố 不bất 可khả 量lượng 。
【# 經Kinh 】#
舍Xá 利Lợi 弗Phất 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 云vân 何hà 欲dục 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 當đương 習tập 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
佛Phật 欲dục 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 種chủng 種chủng 現hiện 神thần 變biến 。 現hiện 已dĩ 即tức 應ưng 便tiện 說thuyết 。 何hà 以dĩ 故cố 令linh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 問vấn 而nhi 後hậu 說thuyết 。
答đáp 曰viết 。
問vấn 而nhi 後hậu 說thuyết 。 佛Phật 法Pháp 應ưng 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 知tri 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 甚thậm 深thâm 。 微vi 妙diệu 無vô 相tướng 之chi 法pháp 。 難nan 解giải 難nan 知tri 。 自tự 以dĩ 智trí 力lực 種chủng 種chủng 思tư 惟duy 。
若nhược 觀quán 諸chư 法pháp 無vô 常thường 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 耶da 。 不bất 是thị 耶da 。
不bất 能năng 自tự 了liễu 。 以dĩ 是thị 故cố 問vấn 。
復phục 次thứ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 於ư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 中trung 譬thí 如như 小tiểu 兒nhi 。
如như 說thuyết 《# 阿a 婆bà 檀đàn 那na 經kinh 》# 中trung 。
佛Phật 在tại 祇Kỳ 洹Hoàn 住trụ 。 晡bô 時thời 經kinh 行hành 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 從tùng 佛Phật 經Kinh 行hành 。 是thị 時thời 有hữu 鷹ưng 逐trục 鴿cáp 。 鴿cáp 飛phi 來lai 佛Phật 邊biên 住trụ 。 佛Phật 經Kinh 行hành 過quá 之chi 。 影ảnh 覆phú 鴿cáp 上thượng 。 鴿cáp 身thân 安an 隱ẩn 。 怖bố 畏úy 即tức 除trừ 。 不bất 復phục 作tác 聲thanh 。 後hậu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 影ảnh 到đáo 。 鴿cáp 便tiện 作tác 聲thanh 。 戰chiến 怖bố 如như 初sơ 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
佛Phật 及cập 我ngã 身thân 。 俱câu 無vô 三tam 毒độc 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 佛Phật 影ảnh 覆phú 鴿cáp 。 鴿cáp 便tiện 無vô 聲thanh 。 不bất 復phục 恐khủng 怖bố 。 我ngã 影ảnh 覆phú 上thượng 。 鴿cáp 便tiện 作tác 聲thanh 。 戰chiến 慄lật 如như 故cố 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 三tam 毒độc 習tập 氣khí 未vị 盡tận 。 以dĩ 是thị 故cố 。 汝nhữ 影ảnh 覆phú 時thời 恐khủng 怖bố 不bất 除trừ 。 汝nhữ 觀quán 此thử 鴿cáp 。 宿túc 世thế 因nhân 緣duyên 。 幾kỷ 世thế 作tác 鴿cáp 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 即tức 時thời 入nhập 宿túc 命mạng 智trí 三tam 昧muội 。 觀quán 見kiến 此thử 鴿cáp 從tùng 鴿cáp 中trung 來lai 。 如như 是thị 一nhất 。 二nhị 。 三tam 世thế 。 乃nãi 至chí 八bát 萬vạn 大đại 劫kiếp 。 常thường 作tác 鴿cáp 身thân 。 過quá 是thị 已dĩ 往vãng 。 不bất 能năng 復phục 見kiến 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
是thị 鴿cáp 八bát 萬vạn 大đại 劫kiếp 中trung 。 常thường 作tác 鴿cáp 身thân 。 過quá 是thị 已dĩ 前tiền 。 不bất 能năng 復phục 知tri 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 若nhược 不bất 能năng 。 盡tận 知tri 過quá 去khứ 世thế 。 試thí 觀quán 未vị 來lai 世thế 。 此thử 鴿cáp 何hà 時thời 當đương 脫thoát 。
舍Xá 利Lợi 弗Phất 即tức 入nhập 願nguyện 智trí 三tam 昧muội 。 觀quán 見kiến 此thử 鴿cáp 。 一nhất 。 二nhị 。 三tam 世thế 。 乃nãi 至chí 八bát 萬vạn 大đại 劫kiếp 。 未vị 脫thoát 鴿cáp 身thân 。 過quá 是thị 已dĩ 往vãng 。 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
我ngã 見kiến 此thử 鴿cáp 從tùng 一nhất 世thế 。 二nhị 世thế 。 乃nãi 至chí 八bát 萬vạn 大đại 劫kiếp 。 未vị 免miễn 鴿cáp 身thân 。 過quá 此thử 已dĩ 往vãng 。 不bất 復phục 能năng 知tri 。 我ngã 不bất 知tri 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 齊tề 限hạn 。 不bất 審thẩm 此thử 鴿cáp 。 何hà 時thời 當đương 脫thoát 。
佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
此thử 鴿cáp 除trừ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 所sở 知tri 齊tề 限hạn 。 復phục 於ư 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 大đại 劫kiếp 中trung 常thường 作tác 鴿cáp 身thân 。 罪tội 訖ngật 得đắc 出xuất 。 輪luân 轉chuyển 五ngũ 道đạo 中trung 。 後hậu 得đắc 為vi 人nhân 。 經kinh 五ngũ 百bách 世thế 中trung 。 乃nãi 得đắc 利lợi 根căn 。 是thị 時thời 有hữu 佛Phật 。 度độ 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 後hậu 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 遺di 法pháp 在tại 世thế 。 是thị 人nhân 作tác 五Ngũ 戒Giới 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 從tùng 比Bỉ 丘Khâu 聞văn 讚tán 佛Phật 功công 德đức 。 於ư 是thị 初sơ 發phát 心tâm 。 願nguyện 欲dục 作tác 佛Phật 。 然nhiên 後hậu 於ư 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 十Thập 地Địa 具cụ 足túc 。 得đắc 作tác 佛Phật 。 度độ 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 已dĩ 而nhi 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。
是thị 時thời 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 向hướng 佛Phật 懺sám 悔hối 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
我ngã 於ư 一nhất 鳥điểu 。 尚thượng 不bất 能năng 知tri 其kỳ 本bổn 末mạt 。 何hà 況huống 諸chư 法pháp 。 我ngã 若nhược 知tri 佛Phật 智trí 慧tuệ 如như 是thị 者giả 。 為vì 佛Phật 智trí 慧tuệ 故cố 。 寧ninh 入nhập 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 受thọ 無vô 量lượng 劫kiếp 苦khổ 。 不bất 以dĩ 為vi 難nan 。
如như 是thị 等đẳng 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 了liễu 故cố 問vấn 。
大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 初sơ 品phẩm 中trung 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 義nghĩa 第đệ 十thập 七thất
【# 經Kinh 】#
佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 。 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 以dĩ 無vô 所sở 捨xả 法pháp 。 具cụ 足túc 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 施thí 者giả 。 受thọ 者giả 及cập 財tài 物vật 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。
【# 論luận 】#
問vấn 曰viết 。
般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật
是thị 何hà 等đẳng 法pháp 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
無vô 漏lậu 慧tuệ 根căn 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 相tương/tướng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 慧tuệ 中trung 第đệ 一nhất 慧tuệ 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 漏lậu 慧tuệ 根căn 是thị 第đệ 一nhất 。 以dĩ 是thị 故cố 。 無vô 漏lậu 慧tuệ 根căn 。 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 未vị 斷đoạn 結kết 。 云vân 何hà 得đắc 行hành 無vô 漏lậu 慧tuệ 。
答đáp 曰viết 。
菩Bồ 薩Tát 雖tuy 未vị 斷đoạn 結kết 。 行hành 。
相tương 似tự 無vô 漏lậu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật
是thị 故cố 得đắc 名danh 。 行hành 無vô 漏lậu 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 譬thí 如như 聲Thanh 聞Văn 人nhân 行hành 暖noãn 法pháp 。 頂Đảnh 法Pháp 。 忍Nhẫn 法Pháp 。 世Thế 間Gian 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 先tiên 行hành 相tương 似tự 無vô 漏lậu 法pháp 。 後hậu 易dị 得đắc 生sanh 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。
菩Bồ 薩Tát 有hữu 二nhị 種chủng 。
有hữu 斷đoạn 結kết 使sử 清thanh 淨tịnh 。 有hữu 未vị 斷đoạn 結kết 使sử 不bất 清thanh 淨tịnh 。 斷đoạn 結kết 使sử 清thanh 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 行hành 無vô 漏lậu 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 結kết 清thanh 淨tịnh 。 復phục 何hà 以dĩ 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
答đáp 曰viết 。
雖tuy 斷đoạn 結kết 使sử 。 十Thập 地Địa 未vị 滿mãn 。 未vị 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 未vị 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
復phục 次thứ 。 斷đoạn 結kết 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 斷đoạn 三tam 毒độc 心tâm 。 不bất 著trước 人nhân 天thiên 中trung 五ngũ 欲dục 。 二nhị 者giả 。 雖tuy 不bất 著trước 人nhân 天thiên 中trung 五ngũ 欲dục 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 功công 德đức 。 果quả 報báo 五ngũ 欲dục 。 未vị 能năng 捨xả 離ly 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
譬thí 如như 長trưởng 老lão 阿A 泥Nê 盧Lô 豆Đậu 。 在tại 林lâm 中trung 坐tọa 禪thiền 時thời 。 淨tịnh 愛ái 天thiên 女nữ 等đẳng 。 以dĩ 淨tịnh 妙diệu 之chi 身thân 來lai 試thí 。 阿A 泥Nê 盧Lô 豆Đậu 。 阿A 泥Nê 盧Lô 豆Đậu 言ngôn 。
諸chư 姊tỷ 作tác 青thanh 色sắc 來lai 。 不bất 用dụng 雜tạp 色sắc 。
欲dục 觀quán 不bất 淨tịnh 。 不bất 能năng 得đắc 觀quán 。 黃hoàng 。 赤xích 。 白bạch 色sắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
時thời 阿A 泥Nê 盧Lô 豆Đậu 。 閉bế 目mục 不bất 視thị 。 語ngữ 言ngôn 。
諸chư 姊tỷ 遠viễn 去khứ 。
是thị 時thời 天thiên 女nữ 。 即tức 滅diệt 不bất 現hiện 。 天thiên 福phước 報báo 形hình 。 猶do 尚thượng 如như 是thị 。 何hà 況huống 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 果quả 報báo 五ngũ 欲dục 。
又hựu 如như 甄chân 陀đà 羅la 王vương 與dữ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 甄chân 陀đà 羅la 來lai 到đáo 佛Phật 所sở 。 彈đàn 琴cầm 歌ca 頌tụng 。 以dĩ 供cúng 養dường 佛Phật 。
爾nhĩ 時thời 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 及cập 諸chư 山sơn 樹thụ 木mộc 。 人nhân 民dân 。 禽cầm 獸thú 。 一nhất 切thiết 皆giai 舞vũ 。 佛Phật 邊biên 大đại 眾chúng 。 乃nãi 至chí 大đại 迦Ca 葉Diếp 。 皆giai 於ư 座tòa 上thượng 。 不bất 能năng 自tự 安an 。 是thị 時thời 。 天thiên 須tu 菩Bồ 薩Tát 問vấn 。 長Trưởng 老lão 大Đại 迦Ca 葉Diếp 。
耆kỳ 年niên 舊cựu 宿túc 。 行hành 十thập 二nhị 頭đầu 陀đà 。 法pháp 之chi 第đệ 一nhất 。 何hà 以dĩ 在tại 座tòa 。 不bất 能năng 自tự 安an 。
大đại 迦Ca 葉Diếp 言ngôn 。
三tam 界giới 五ngũ 欲dục 不bất 能năng 動động 我ngã 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 神thần 通thông 。 功công 德đức 果quả 報báo 力lực 故cố 。 令linh 我ngã 如như 是thị 。 非phi 我ngã 有hữu 心tâm 不bất 能năng 自tự 安an 也dã 。 譬thí 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 四tứ 邊biên 風phong 起khởi 。 不bất 能năng 令linh 動động 。 至chí 大đại 劫kiếp 盡tận 時thời 。 毘tỳ 藍lam 風phong 起khởi 。 如như 吹xuy 爛lạn 草thảo 。
以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 知tri 二nhị 種chủng 結kết 中trung 一nhất 種chủng 未vị 斷đoạn 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 應ưng 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
是thị 阿a 毘tỳ 曇đàm 中trung 如như 是thị 說thuyết 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。
般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 有hữu 漏lậu 慧tuệ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 至chí 道Đạo 樹thụ 下hạ 乃nãi 斷đoạn 結kết 。 先tiên 雖tuy 有hữu 大đại 智trí 慧tuệ 。 有hữu 無vô 量lượng 功công 德đức 。 而nhi 諸chư 煩phiền 惱não 未vị 斷đoạn 。 是thị 故cố 言ngôn 。
菩Bồ 薩Tát 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 有hữu 漏lậu 智trí 慧tuệ
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。
從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 道Đạo 樹thụ 下hạ 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 所sở 有hữu 智trí 慧tuệ 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 成thành 佛Phật 時thời 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 轉chuyển 名danh 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。
菩Bồ 薩Tát 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 智trí 慧tuệ 。 總tổng 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。
何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 涅Niết 槃Bàn 。 行hành 佛Phật 道Đạo 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 。 應ưng 是thị 無vô 漏lậu 。 以dĩ 未vị 斷đoạn 結kết 使sử 。 事sự 未vị 成thành 辦biện 故cố 。 應ưng 名danh 有hữu 漏lậu 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。
菩Bồ 薩Tát 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 漏lậu 無vô 為vi 。 不bất 可khả 見kiến 無vô 對đối 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。
是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 可khả 得đắc 相tướng 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 若nhược 常thường 若nhược 無vô 常thường 。 若nhược 空không 若nhược 實thật 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 非phi 陰ấm 界giới 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 非phi 有hữu 為vi 。 非phi 無vô 為vi 。 非phi 法pháp 。 非phi 非phi 法pháp 。 無vô 取thủ 無vô 捨xả 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 出xuất 有hữu 無vô 四tứ 句cú 。 適thích 無vô 所sở 著trước 。 譬thí 如như 火hỏa 焰diễm 。 四tứ 邊biên 不bất 可khả 觸xúc 。 以dĩ 燒thiêu 手thủ 故cố 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 相tướng 。 亦diệc 如như 是thị 不bất 可khả 觸xúc 。 以dĩ 邪tà 見kiến 火hỏa 燒thiêu 故cố 。
問vấn 曰viết 。
上thượng 種chủng 種chủng 人nhân 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 何hà 者giả 為vi 實thật 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
各các 各các 有hữu 理lý 。 皆giai 是thị 實thật 。 如như 經kinh 說thuyết 。
五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 各các 各các 說thuyết 二nhị 邊biên 及cập 中trung 道đạo 義nghĩa 。 佛Phật 言ngôn 皆giai 有hữu 道Đạo 理lý 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
末mạt 後hậu 答đáp 者giả 為vi 實thật 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 不bất 可khả 破phá 。 不bất 可khả 壞hoại 故cố 。 若nhược 有hữu 法pháp 如như 毫hào 氂ly 許hứa 有hữu 者giả 。 皆giai 有hữu 過quá 失thất 可khả 破phá 。 若nhược 言ngôn 無vô 亦diệc 可khả 破phá 。 此thử 般Bát 若Nhã 中trung 。 有hữu 亦diệc 無vô 。 無vô 亦diệc 無vô 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 亦diệc 無vô 。 如như 是thị 言ngôn 說thuyết 亦diệc 無vô 。 是thị 名danh 寂tịch 滅diệt 。 無vô 量lượng 。 無vô 戲hí 論luận 法pháp 。 是thị 故cố 不bất 可khả 破phá 。 不bất 可khả 壞hoại 。 是thị 名danh 真chân 實thật 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 最tối 勝thắng 無vô 過quá 者giả 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 降hàng 伏phục 諸chư 敵địch 而nhi 不bất 自tự 高cao 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 亦diệc 如như 是thị 。 能năng 破phá 一nhất 切thiết 。 語ngữ 言ngôn 戲hí 論luận 。 亦diệc 不bất 有hữu 所sở 破phá 。
復phục 次thứ 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 品phẩm 品phẩm 中trung 種chủng 種chủng 義nghĩa 門môn 。 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 皆giai 是thị 實thật 相tướng 。 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 。 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 能năng 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 名danh 不bất 住trụ 法pháp 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 能năng 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。
答đáp 曰viết 。
如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 非phi 空không 非phi 實thật 。 非phi 我ngã 非phi 無vô 我ngã 。 非phi 生sanh 滅diệt 非phi 不bất 生sanh 滅diệt 。 如như 是thị 住trụ 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 於ư 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 相tướng 亦diệc 不bất 取thủ 。 是thị 名danh 不bất 住trụ 法pháp 住trụ 。 若nhược 取thủ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 相tướng 。 是thị 為vi 住trụ 法pháp 住trụ 。
問vấn 曰viết 。
若nhược 不bất 取thủ 般Bát 若Nhã 。 波Ba 羅La 蜜Mật 相tương/tướng 。 心tâm 無vô 所sở 著trước 。 如như 佛Phật 所sở 言ngôn 。
一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 欲dục 為vi 其kỳ 本bổn 。
若nhược 不bất 取thủ 者giả 。 云vân 何hà 得đắc 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。
答đáp 曰viết 。
菩Bồ 薩Tát 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 。 先tiên 立lập 誓thệ 願nguyện 。 我ngã 必tất 當đương 度độ 脫thoát 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 力lực 故cố 。 雖tuy 知tri 諸chư 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 如như 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 復phục 行hành 諸chư 功công 德đức 。 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 。 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 故cố 。
是thị 名danh
不bất 住trụ 法pháp 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung
大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 初sơ 品phẩm 中trung 讚tán 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 義nghĩa 第đệ 十thập 八bát
問vấn 曰viết 。
檀đàn 有hữu 何hà 等đẳng 利lợi 益ích 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 具cụ 足túc 滿mãn 。
答đáp 曰viết 。
檀đàn 有hữu 種chủng 種chủng 利lợi 益ích 。
檀đàn 為vi 寶bảo 藏tạng 。 常thường 隨tùy 逐trục 人nhân 。 檀đàn 為vi 破phá 苦khổ 。 能năng 與dữ 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 檀đàn 為vi 善thiện 御ngự 。 開khai 示thị 天thiên 道đạo 。 檀đàn 為vi 善thiện 府phủ 。 攝nhiếp 諸chư 善thiện 人nhân (# 施thí 攝nhiếp 善thiện 人nhân 。 與dữ 為vi 因nhân 緣duyên 。 故cố 言ngôn 。
攝nhiếp
。 檀đàn 為vi 安an 隱ẩn 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 心tâm 不bất 怖bố 畏úy 。 檀đàn 為vi 慈từ 相tương/tướng 。 能năng 濟tế 一nhất 切thiết 。 檀đàn 為vi 集tập 樂nhạo/nhạc/lạc 。 能năng 破phá 苦khổ 賊tặc 。 檀đàn 為vi 大đại 將tướng 。 能năng 伏phục 慳san 敵địch 。 檀đàn 為vi 妙diệu 果Quả 。 天thiên 人nhân 所sở 愛ái 。 檀đàn 為vi 淨tịnh 道đạo 。 賢hiền 聖thánh 所sở 遊du 。 檀đàn 為vi 積tích 善thiện 福phước 德đức 之chi 門môn 。 檀đàn 為vi 立lập 事sự 聚tụ 眾chúng 之chi 緣duyên 。 檀đàn 為vi 善thiện 行hành 愛ái 果quả 之chi 種chủng 。 檀đàn 為vi 福phước 業nghiệp 善thiện 人nhân 之chi 相tướng 。 檀đàn 破phá 貧bần 窮cùng 。 斷đoạn 三tam 惡ác 道đạo 。 檀đàn 能năng 全toàn 護hộ 福phước 樂lạc 之chi 果quả 。 檀đàn 為vi 涅Niết 槃Bàn 之chi 初sơ 緣duyên 。 入nhập 善thiện 人nhân 聚tụ 中trung 之chi 要yếu 法pháp 。 稱xưng 譽dự 讚tán 歎thán 之chi 淵uyên 府phủ 。 入nhập 眾chúng 無vô 難nạn/nan 之chi 功công 德đức 。 心tâm 不bất 悔hối 恨hận 之chi 窟quật 宅trạch 。 善thiện 法Pháp 道Đạo 行hạnh 之chi 根căn 本bổn 。 種chủng 種chủng 歡hoan 樂lạc 之chi 林lâm 藪tẩu 。 富phú 貴quý 安an 隱ẩn 之chi 福phước 田điền 。 得đắc 道Đạo 涅Niết 槃Bàn 之chi 津tân 梁lương 。 聖thánh 人nhân 大Đại 士Sĩ 智trí 者giả 之chi 所sở 行hành 。 餘dư 人nhân 儉kiệm 德đức 寡quả 識thức 之chi 所sở 效hiệu 。
復phục 次thứ 。 譬thí 如như 失thất 火hỏa 之chi 家gia 。 黠hiệt 慧tuệ 之chi 人nhân 。 明minh 識thức 形hình 勢thế 。 及cập 火hỏa 未vị 至chí 。 急cấp 出xuất 財tài 物vật 。 舍xá 雖tuy 燒thiêu 盡tận 。 財tài 物vật 悉tất 在tại 。 更cánh 修tu 室thất 宅trạch 。 好hiếu 施thí 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 知tri 身thân 危nguy 脆thúy 。 財tài 物vật 無vô 常thường 。 修tu 福phước 及cập 時thời 。 如như 火hỏa 中trung 出xuất 物vật 。 後hậu 世thế 受thọ 樂lạc 。 亦diệc 如như 彼bỉ 人nhân 。 更cánh 修tu 宅trạch 業nghiệp 。 福phước 慶khánh 自tự 慰úy 。 愚ngu 惑hoặc 之chi 人nhân 。 但đãn 知tri 惜tích 屋ốc 。 怱thông 怱thông 營doanh 救cứu 。 狂cuồng 愚ngu 失thất 智trí 。 不bất 量lượng 火hỏa 勢thế 。 猛mãnh 風phong 絕tuyệt 焰diễm 。 土thổ/độ 石thạch 為vi 焦tiêu 。 翕# 響hưởng 之chi 間gian 。 蕩đãng 然nhiên 夷di 滅diệt 。 屋ốc 既ký 不bất 救cứu 。 財tài 物vật 亦diệc 盡tận 。 飢cơ 寒hàn 凍đống 餓ngạ 。 憂ưu 苦khổ 畢tất 世thế 。 慳san 惜tích 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 知tri 身thân 命mạng 無vô 常thường 。 須tu 臾du 叵phả 保bảo 。 而nhi 更cánh 聚tụ 歛liễm 。 守thủ 護hộ 愛ái 惜tích 。 死tử 至chí 無vô 期kỳ 。 忽hốt 焉yên 逝thệ 沒một 。 形hình 與dữ 土thổ/độ 木mộc 同đồng 流lưu 。 財tài 與dữ 委ủy 物vật 俱câu 棄khí 。 亦diệc 如như 愚ngu 人nhân 。 憂ưu 苦khổ 失thất 計kế 。
復phục 次thứ 。 大đại 慧tuệ 之chi 人nhân 。 有hữu 心tâm 之chi 士sĩ 。 乃nãi 能năng 覺giác 悟ngộ 。 知tri 身thân 如như 幻huyễn 。 財tài 不bất 可khả 保bảo 。 萬vạn 物vật 無vô 常thường 。 唯duy 福phước 可khả 恃thị 。 將tương 人nhân 出xuất 苦khổ 。 津tân 通thông 大Đại 道Đạo 。
復phục 次thứ 。 大đại 人nhân 大đại 心tâm 。 能năng 大đại 布bố 施thí 。 能năng 自tự 利lợi 己kỷ 。 小tiểu 人nhân 小tiểu 心tâm 。 不bất 能năng 益ích 他tha 。 亦diệc 不bất 自tự 厚hậu 。
復phục 次thứ 。 譬thí 如như 勇dũng 士sĩ 見kiến 敵địch 。 必tất 期kỳ 吞thôn 滅diệt 。 智trí 人nhân 慧tuệ 心tâm 。 深thâm 得đắc 悟ngộ 理lý 。 慳san 賊tặc 雖tuy 強cường/cưỡng 。 亦diệc 能năng 挫tỏa 之chi 。 必tất 令linh 如như 意ý 。 遇ngộ 良lương 福phước 田điền 。 值trị 好hảo/hiếu 時thời 節tiết (# 時thời 。
應ưng 施thí 之chi 時thời 也dã 。 遇ngộ 而nhi 不bất 施thí 是thị 名danh 失thất 時thời )# 。 覺giác 事sự 應ưng 心tâm 。 能năng 大đại 布bố 施thí 。
復phục 次thứ 。 好hiếu 施thí 之chi 人nhân 。 為vi 人nhân 所sở 敬kính 。 如như 月nguyệt 初sơ 出xuất 。 無vô 不bất 愛ái 者giả 。 好hảo 名danh 善thiện 譽dự 。 周chu 聞văn 天thiên 下hạ 。 人nhân 所sở 歸quy 仰ngưỡng 。 一nhất 切thiết 皆giai 信tín 。 好hiếu 施thí 之chi 人nhân 。 貴quý 人nhân 所sở 念niệm 。 賤tiện 人nhân 所sở 敬kính 。 命mạng 欲dục 終chung 時thời 。 其kỳ 心tâm 不bất 怖bố 。 如như 是thị 果quả 報báo 。 今kim 世thế 所sở 得đắc 。 譬thí 如như 樹thụ 華hoa 。 大đại 果quả 無vô 量lượng 。 後hậu 世thế 福phước 也dã 。 生sanh 死tử 輪luân 轉chuyển 。 往vãng 來lai 五ngũ 道đạo 。 無vô 親thân 可khả 恃thị 。 唯duy 有hữu 布bố 施thí 。 若nhược 生sanh 天thiên 上thượng 。 人nhân 中trung 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 果quả 。 皆giai 由do 布bố 施thí 。 象tượng 。 馬mã 畜súc 生sanh 得đắc 好hảo/hiếu 櫪# 養dưỡng 。 亦diệc 是thị 布bố 施thí 之chi 所sở 得đắc 也dã 。
布bố 施thí 之chi 德đức 。 富phú 貴quý 歡hoan 樂lạc 。 持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 禪thiền 智trí 心tâm 淨tịnh 。 無vô 所sở 染nhiễm 著trước 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 布bố 施thí 之chi 福phước 。 是thị 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 之chi 資tư 糧lương 也dã 。 念niệm 施thí 故cố 歡hoan 喜hỷ 。 歡hoan 喜hỷ 故cố 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 觀quán 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 。 觀quán 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 故cố 得đắc 道đạo 。
如như 人nhân 求cầu 蔭ấm 故cố 種chủng 樹thụ 。 或hoặc 求cầu 華hoa 。 或hoặc 求cầu 果quả 故cố 種chủng 樹thụ 。 布bố 施thí 求cầu 報báo 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 今kim 世thế 。 後hậu 世thế 樂lạc 如như 求cầu 蔭ấm 。 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 如như 華hoa 。 成thành 佛Phật 如như 果quả 。
是thị 為vi 檀đàn 種chủng 種chủng 功công 德đức 。
大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 初sơ 品phẩm 中trung 檀đàn 相tương/tướng 義nghĩa 第đệ 十thập 九cửu
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 名danh
檀đàn
答đáp 曰viết 。
檀đàn 名danh 布bố 施thí 。 心tâm 相tương 應ứng 善thiện 思tư 。 是thị 名danh 為vi 檀đàn 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
從tùng 善thiện 思tư 起khởi 身thân 。 口khẩu 業nghiệp 。 亦diệc 名danh 為vi 檀đàn 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
有hữu 信tín 。 有hữu 福phước 田điền 。 有hữu 財tài 物vật 。 三tam 事sự 和hòa 合hợp 時thời 。 心tâm 生sanh 捨xả 法pháp 。 能năng 破phá 慳san 貪tham 。 是thị 名danh 為vi 檀đàn 。 譬thí 如như 慈từ 法pháp 。 觀quán 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 心tâm 生sanh 慈từ 。 布bố 施thí 心tâm 數số 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 三tam 事sự 和hòa 合hợp 。 心tâm 生sanh 捨xả 法pháp 。 能năng 破phá 慳san 貪tham 。
檀đàn 有hữu 三tam 種chủng 。
或hoặc 欲dục 界giới 繫hệ 。 或hoặc 色sắc 界giới 繫hệ 。 或hoặc 不bất 繫hệ 。 (# 丹đan 本bổn 注chú 云vân 。
聖thánh 人nhân 行hành 施thí 故cố 名danh 不bất 繫hệ )# 心tâm 相tương 應ứng 法pháp 。 隨tùy 心tâm 行hành 。 共cộng 心tâm 生sanh 。 非phi 色sắc 法pháp 。 能năng 作tác 緣duyên 。 非phi 業nghiệp 。 業nghiệp 相tương 應ứng 。 隨tùy 業nghiệp 行hành 。 共cộng 業nghiệp 生sanh 。 非phi 先tiên 世thế 業nghiệp 報báo 生sanh 。 二nhị 種chủng 修tu 。
行hành 修tu 。 得đắc 修tu 。 二nhị 種chủng 證chứng 。
身thân 證chứng 。 慧tuệ 證chứng 。 若nhược 思tư 惟duy 斷đoạn 。 若nhược 不bất 斷đoạn 。 二nhị 見kiến 斷đoạn 。 欲dục 界giới 。 色sắc 界giới 盡tận 見kiến 斷đoạn 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 法pháp 。 凡phàm 夫phu 。 聖thánh 人nhân 共cộng 行hành 。 如như 是thị 等đẳng 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 中trung 。 廣quảng 分phân 別biệt 說thuyết 。
復phục 次thứ 。 施thí 有hữu 二nhị 種chủng 。
有hữu 淨tịnh 。 有hữu 不bất 淨tịnh 。
不bất 淨tịnh 施thí 者giả 。 直trực 施thí 無vô 所sở 為vi 。 或hoặc 有hữu 為vi 求cầu 財tài 故cố 施thí 。 或hoặc 愧quý 人nhân 故cố 施thí 。 或hoặc 為vi 嫌hiềm 責trách 故cố 施thí 。 或hoặc 畏úy 懼cụ 故cố 施thí 。 或hoặc 欲dục 取thủ 他tha 意ý 故cố 施thí 。 或hoặc 畏úy 死tử 故cố 施thí 。 或hoặc 狂cuồng 人nhân 令linh 喜hỷ 故cố 施thí 。 或hoặc 自tự 以dĩ 富phú 貴quý 故cố 應ưng 施thí 。 或hoặc 諍tranh 勝thắng 故cố 施thí 。 或hoặc 妬đố 瞋sân 故cố 施thí 。 或hoặc 憍kiêu 慢mạn 自tự 高cao 故cố 施thí 。 或hoặc 為vi 名danh 譽dự 故cố 施thí 。 或hoặc 為vi 咒chú 願nguyện 故cố 施thí 。 或hoặc 解giải 除trừ 衰suy 求cầu 吉cát 故cố 施thí 。 或hoặc 為vi 聚tụ 眾chúng 故cố 施thí 。 或hoặc 輕khinh 賤tiện 不bất 敬kính 施thí 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 名danh 為vi 不bất 淨tịnh 施thí 。
淨tịnh 施thí 者giả 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 名danh 為vi 淨tịnh 施thí 。
復phục 次thứ 。 為vi 道đạo 故cố 施thí 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 生sanh 。 無vô 諸chư 結kết 使sử 。 不bất 求cầu 今kim 世thế 後hậu 世thế 報báo 。 恭cung 敬kính 憐lân 愍mẫn 故cố 。 是thị 為vi 淨tịnh 施thí 。 淨tịnh 施thí 是thị 趣thú 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 之chi 資tư 糧lương 。 是thị 故cố 言ngôn 為vi 道đạo 故cố 施thí 。 若nhược 未vị 得đắc 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 施thí 是thị 人nhân 天thiên 報báo 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 因nhân 。 淨tịnh 施thí 者giả 。 如như 華hoa 瓔anh 珞lạc 。 初sơ 成thành 未vị 壞hoại 。 香hương 潔khiết 鮮tiên 明minh 。 為vi 涅Niết 槃Bàn 淨tịnh 施thí 。 得đắc 果quả 報báo 香hương 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
如như 佛Phật 說thuyết 。
世thế 有hữu 二nhị 人nhân 為vi 難nan 得đắc 。
一nhất 者giả 。 出xuất 家gia 中trung 非phi 時thời 解giải 脫thoát 比Bỉ 丘Khâu 。 二nhị 者giả 。 在tại 家gia 白bạch 衣y 。 能năng 清thanh 淨tịnh 布bố 施thí 。
是thị 淨tịnh 施thí 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 世thế 。 世thế 世thế 不bất 失thất 。 譬thí 如như 券khoán 要yếu 。 終chung 無vô 失thất 時thời 。 是thị 布bố 施thí 果quả 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 時thời 便tiện 有hữu 。 譬thí 如như 樹thụ 得đắc 時thời 節tiết 會hội 。 便tiện 有hữu 華hoa 葉diệp 果quả 實thật 。 若nhược 時thời 節tiết 未vị 至chí 。 有hữu 因nhân 而nhi 無vô 果quả 。
是thị 布bố 施thí 法pháp 。 若nhược 以dĩ 求cầu 道Đạo 。 能năng 與dữ 人nhân 道đạo 。
何hà 以dĩ 故cố 。 結kết 使sử 滅diệt 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 當đương 布bố 施thí 時thời 。 諸chư 煩phiền 惱não 薄bạc 故cố 。 能năng 助trợ 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 所sở 施thí 物vật 中trung 不bất 惜tích 故cố 除trừ 慳san 。 敬kính 念niệm 受thọ 者giả 故cố 除trừ 嫉tật 妬đố 。 直trực 心tâm 布bố 施thí 故cố 除trừ 諂siểm 曲khúc 。 一nhất 心tâm 布bố 施thí 故cố 除trừ 調điều 。 深thâm 思tư 惟duy 施thí 故cố 除trừ 悔hối 。 觀quán 受thọ 者giả 功công 德đức 故cố 除trừ 不bất 恭cung 敬kính 。 自tự 攝nhiếp 心tâm 故cố 除trừ 不bất 慚tàm 。 知tri 人nhân 好hảo/hiếu 功công 德đức 故cố 除trừ 不bất 愧quý 。 不bất 著trước 財tài 物vật 故cố 除trừ 愛ái 。 慈từ 愍mẫn 受thọ 者giả 故cố 除trừ 瞋sân 。 恭cung 敬kính 受thọ 者giả 故cố 除trừ 憍kiêu 慢mạn 。 知tri 行hành 善thiện 法Pháp 故cố 除trừ 無vô 明minh 。 信tín 有hữu 果quả 報báo 。 故cố 除trừ 邪tà 見kiến 。 知tri 決quyết 定định 有hữu 報báo 故cố 除trừ 疑nghi 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 不bất 善thiện 諸chư 煩phiền 惱não 。 布bố 施thí 時thời 悉tất 皆giai 薄bạc 。 種chủng 種chủng 善thiện 法Pháp 悉tất 皆giai 得đắc 。
布bố 施thí 時thời 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 善thiện 欲dục 心tâm 生sanh 。 善thiện 欲dục 心tâm 生sanh 故cố 。 內nội 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 觀quán 果quả 報báo 功công 德đức 故cố 信tín 心tâm 生sanh 。 身thân 心tâm 柔nhu 軟nhuyễn 。 故cố 喜hỷ 樂lạc 生sanh 。 喜hỷ 樂lạc 生sanh 故cố 得đắc 一nhất 心tâm 。 得đắc 一nhất 心tâm 故cố 實thật 智trí 慧tuệ 生sanh 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 善thiện 法Pháp 悉tất 皆giai 得đắc 。
復phục 次thứ 。 布bố 施thí 時thời 心tâm 生sanh 相tương 似tự 八bát 正Chánh 道Đạo 。
信tín 布bố 施thí 果quả 故cố 得đắc 正chánh 見kiến 。 正chánh 見kiến 中trung 思tư 惟duy 不bất 亂loạn 故cố 。 得đắc 正chánh 思tư 惟duy 。 清thanh 淨tịnh 說thuyết 故cố 得đắc 正chánh 語ngữ 。 淨tịnh 身thân 行hành 故cố 得đắc 正chánh 業nghiệp 。 不bất 求cầu 報báo 故cố 得đắc 正chánh 命mạng 。 懃cần 心tâm 施thí 故cố 得đắc 正chánh 方phương 便tiện 。 念niệm 施thí 不bất 廢phế 故cố 得đắc 正chánh 念niệm 。 心tâm 住trụ 不bất 散tán 故cố 得đắc 正chánh 定định 。 如như 是thị 等đẳng 相tướng 。 似tự 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 善thiện 法Pháp 。 心tâm 中trung 生sanh 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
布bố 施thí 是thị 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 因nhân 緣duyên 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。
施thí 時thời 與dữ 心tâm 堅kiên 固cố 。 得đắc 足túc 下hạ 安an 立lập 相tương/tướng 。 布bố 施thí 時thời 五ngũ 事sự 圍vi 繞nhiễu 。 受thọ 者giả 是thị 眷quyến 屬thuộc 。 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 足túc 下hạ 輪luân 相tướng 。 大đại 勇dũng 猛mãnh 力lực 施thí 故cố 。 得đắc 足túc 跟cân 廣quảng 平bình 相tương/tướng 。 施thí 攝nhiếp 人nhân 故cố 。 得đắc 手thủ 足túc 縵man 網võng 相tương/tướng 。 美mỹ 味vị 飲ẩm 食thực 施thí 故cố 。 得đắc 手thủ 足túc 柔nhu 軟nhuyễn 。 七thất 處xứ 滿mãn 相tướng 。 施thí 以dĩ 益ích 命mạng 故cố 。 得đắc 長trường/trưởng 指chỉ 。 身thân 不bất 曲khúc 。 大đại 直trực 相tương/tướng 。 施thí 時thời 言ngôn 我ngã 當đương 相tương 與dữ 。 施thí 心tâm 轉chuyển 增tăng 故cố 。 得đắc 足túc 趺phu 高cao 。 毛mao 上thượng 向hướng 相tương/tướng 。 施thí 時thời 受thọ 者giả 求cầu 之chi 。 一nhất 心tâm 好hảo/hiếu 聽thính 。 慇ân 懃cần 約ước 勅sắc 。 令linh 必tất 疾tật 得đắc 故cố 。 得đắc 伊y 泥nê 延diên # 相tương/tướng 。 不bất 瞋sân 不bất 輕khinh 求cầu 者giả 故cố 。 得đắc 臂tý 長trường/trưởng 過quá 膝tất 相tương/tướng 。 如như 求cầu 者giả 意ý 施thí 。 不bất 待đãi 言ngôn 故cố 。 得đắc 陰âm 藏tàng 相tương/tướng 。 好hảo/hiếu 衣y 服phục 。 臥ngọa 具cụ 。 金kim 銀ngân 。 珍trân 寶bảo 施thí 故cố 。 得đắc 金kim 色sắc 身thân 相tương/tướng 。 薄bạc 皮bì 相tương/tướng 。 布bố 施thí 令linh 受thọ 者giả 獨độc 得đắc 自tự 在tại 用dụng 故cố 。 得đắc 一nhất 一nhất 孔khổng 一nhất 毛mao 生sanh 。 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 相tướng 。 求cầu 者giả 求cầu 之chi 。 即tức 言ngôn 當đương 與dữ 。 以dĩ 是thị 業nghiệp 故cố 。 得đắc 上thượng 身thân 如như 師sư 子tử 。 肩kiên 圓viên 相tương/tướng 。 病bệnh 者giả 施thí 藥dược 。 飢cơ 渴khát 者giả 與dữ 飲ẩm 食thực 故cố 。 得đắc 兩lưỡng 腋dịch 下hạ 滿mãn 。 最tối 上thượng 味vị 相tướng 。 施thí 時thời 勸khuyến 人nhân 行hành 施thí 。 而nhi 安an 慰úy 之chi 。 開khai 布bố 施thí 道đạo 故cố 。 得đắc 肉nhục 髻kế 相tướng 。 身thân 圓viên 如như 尼ni 拘câu 盧lô 相tương/tướng 。 有hữu 乞khất 求cầu 者giả 。 意ý 欲dục 與dữ 時thời 。 柔nhu 軟nhuyễn 實thật 語ngữ 。 必tất 與dữ 不bất 虛hư 故cố 。 得đắc 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 梵Phạm 音âm 聲thanh 相tướng 。 如như 迦ca 陵lăng 毘tỳ 伽già 鳥điểu 聲thanh 相tương/tướng 。 施thí 時thời 如như 實thật 語ngữ 。 利lợi 益ích 語ngữ 故cố 。 得đắc 師sư 子tử 頰giáp 相tương/tướng 。 施thí 時thời 恭cung 敬kính 受thọ 者giả 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 得đắc 牙nha 白bạch 。 齒xỉ 齊tề 相tương/tướng 。 施thí 時thời 實thật 語ngữ 。 和hòa 合hợp 語ngữ 故cố 。 得đắc 齒xỉ 密mật 相tương/tướng 。 四tứ 十thập 齒xỉ 相tương/tướng 。 施thí 時thời 不bất 瞋sân 不bất 著trước 。 等đẳng 心tâm 視thị 彼bỉ 故cố 。 得đắc 青thanh 眼nhãn 相tương/tướng 。 眼nhãn 睫tiệp 如như 牛ngưu 王vương 相tương/tướng 。
是thị 為vi 種chủng 三tam 十thập 二nhị 相tướng 因nhân 緣duyên 。
復phục 次thứ 。 以dĩ 七thất 寶bảo 。 人nhân 民dân 。 車xa 乘thừa 。 金kim 銀ngân 。 燈đăng 燭chúc 。 房phòng 舍xá 。 香hương 華hoa 布bố 施thí 故cố 。 得đắc 作tác 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 七thất 寶bảo 具cụ 足túc 。
復phục 次thứ 。 施thí 得đắc 時thời 故cố 。 報báo 亦diệc 增tăng 多đa 。 如như 佛Phật 說thuyết 。
施thí 遠viễn 行hành 人nhân 。 遠viễn 來lai 人nhân 。 病bệnh 人nhân 。 看khán 病bệnh 人nhân 。 風phong 寒hàn 眾chúng 難nạn 時thời 施thí 。 是thị 為vi 時thời 施thí 。
復phục 次thứ 。 布bố 施thí 時thời 隨tùy 土thổ/độ 地địa 所sở 須tu 施thí 故cố 。 得đắc 報báo 增tăng 多đa 。
復phục 次thứ 。 曠khoáng 路lộ 中trung 施thí 故cố 。 得đắc 福phước 增tăng 多đa 。 常thường 施thí 不bất 廢phế 故cố 。 得đắc 報báo 增tăng 多đa 。 如như 求cầu 者giả 所sở 欲dục 施thí 故cố 。 得đắc 福phước 增tăng 多đa 。 施thí 物vật 重trọng/trùng 故cố 。 得đắc 福phước 增tăng 多đa 。 如như 以dĩ 精tinh 舍xá 。 園viên 林lâm 。 浴dục 池trì 等đẳng 。 若nhược 施thí 善thiện 人nhân 故cố 。 得đắc 報báo 增tăng 多đa 。 若nhược 施thí 僧Tăng 故cố 。 得đắc 報báo 增tăng 多đa 。 若nhược 施thí 者giả 。 受thọ 者giả 俱câu 有hữu 德đức 故cố (# 丹đan 注chú 云vân 。
如như 菩Bồ 薩Tát 及cập 佛Phật 。 慈từ 心tâm 布bố 施thí 。 是thị 為vi 施thí 者giả 。 若nhược 施thí 佛Phật 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 是thị 為vi 受thọ 者giả 故cố )# 。 得đắc 報báo 增tăng 多đa 。 種chủng 種chủng 將tương 迎nghênh 恭cung 敬kính 受thọ 者giả 故cố 。 得đắc 福phước 增tăng 多đa 。 難nan 得đắc 物vật 施thí 故cố 。 得đắc 福phước 增tăng 多đa 。 隨tùy 所sở 有hữu 物vật 盡tận 能năng 布bố 施thí 故cố 。 得đắc 福phước 增tăng 多đa 。
譬thí 如như 大đại 月nguyệt 氏thị 弗phất 迦ca 羅la 城thành 中trung 。 有hữu 一nhất 畫họa 師sư 。 名danh 千thiên 那na 。 到đáo 東đông 方phương 多đa 剎sát 陀đà 羅la 國quốc 。 客khách 畫họa 十thập 二nhị 年niên 。 得đắc 三tam 十thập 兩lượng 金kim 。 持trì 還hoàn 本bổn 國quốc 。 於ư 弗phất 迦ca 羅la 城thành 中trung 。 聞văn 打đả 鼓cổ 作tác 大đại 會hội 聲thanh 。 往vãng 見kiến 眾chúng 僧Tăng 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 即tức 問vấn 維duy 那na 。
此thử 眾chúng 中trung 幾kỷ 許hứa 物vật 。 得đắc 作tác 一nhất 日nhật 食thực 。
維duy 那na 答đáp 曰viết 。
三tam 十thập 兩lượng 金kim 。 足túc 得đắc 一nhất 日nhật 食thực 。
即tức 以dĩ 所sở 有hữu 三tam 十thập 兩lượng 金kim 付phó 維duy 那na 。
為vi 我ngã 作tác 一nhất 日nhật 食thực 。 我ngã 明minh 日nhật 當đương 來lai 。
空không 手thủ 而nhi 歸quy 。 其kỳ 婦phụ 問vấn 曰viết 。
十thập 二nhị 年niên 作tác 得đắc 何hà 等đẳng 物vật 。
答đáp 言ngôn 。
我ngã 得đắc 三tam 十thập 兩lượng 金kim 。
即tức 問vấn 。
三tam 十thập 兩lượng 金kim 今kim 在tại 何hà 所sở 。
答đáp 言ngôn 。
已dĩ 在tại 福phước 田điền 中trung 種chủng 。
婦phụ 言ngôn 。
何hà 等đẳng 福phước 田điền 。
答đáp 言ngôn 。
施thí 與dữ 眾chúng 僧Tăng 。
婦phụ 便tiện 縛phược 其kỳ 夫phu 送tống 官quan 治trị 罪tội 。 斷đoạn 事sự 大đại 官quan 問vấn 。 以dĩ 何hà 事sự 故cố 。 婦phụ 言ngôn 。
我ngã 夫phu 狂cuồng 癡si 。 十thập 二nhị 年niên 客khách 作tác 得đắc 三tam 十thập 兩lượng 金kim 。 不bất 憐lân 愍mẫn 婦phụ 兒nhi 。 盡tận 以dĩ 與dữ 他tha 人nhân 。 依y 如như 官quan 制chế 。 輒triếp 縛phược 送tống 來lai 。
大đại 官quan 問vấn 其kỳ 夫phu 。
汝nhữ 何hà 以dĩ 不bất 供cung 給cấp 婦phụ 兒nhi 。 乃nãi 以dĩ 與dữ 他tha 。
答đáp 言ngôn 。
我ngã 先tiên 世thế 不bất 行hành 功công 德đức 。 今kim 世thế 貧bần 窮cùng 。 受thọ 諸chư 辛tân 苦khổ 。 今kim 世thế 遭tao 遇ngộ 福phước 田điền 。 若nhược 不bất 種chủng 福phước 。 後hậu 世thế 復phục 貧bần 。 貧bần 貧bần 相tương 續tục 。 無vô 得đắc 脫thoát 時thời 。 我ngã 今kim 欲dục 頓đốn 捨xả 貧bần 窮cùng 。 以dĩ 是thị 故cố 。 盡tận 以dĩ 金kim 施thí 眾chúng 僧Tăng 。
大đại 官quan 是thị 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 信tín 佛Phật 清thanh 淨tịnh 。 聞văn 是thị 語ngữ 已dĩ 。 讚tán 言ngôn 。
是thị 為vi 甚thậm 難nan 。 懃cần 苦khổ 得đắc 此thử 少thiểu 物vật 。 盡tận 以dĩ 施thí 僧Tăng 。 汝nhữ 是thị 善thiện 人nhân 。
即tức 脫thoát 身thân 瓔anh 珞lạc 。 及cập 所sở 乘thừa 馬mã 。 并tinh 一nhất 聚tụ 落lạc 。 以dĩ 施thí 貧bần 人nhân 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 始thỉ 施thí 眾chúng 僧Tăng 。 眾chúng 僧Tăng 未vị 食thực 。 是thị 為vi 穀cốc 子tử 未vị 種chủng 。 牙nha 已dĩ 得đắc 生sanh 。 大đại 果quả 方phương 在tại 後hậu 身thân 。
以dĩ 是thị 故cố 言ngôn
難nan 得đắc 之chi 物vật 盡tận 用dụng 布bố 施thí 。 其kỳ 福phước 最tối 多đa
復phục 次thứ 。 有hữu 世thế 間gian 檀đàn 。 有hữu 出xuất 世thế 間gian 檀đàn 。 有hữu 聖thánh 人nhân 所sở 稱xưng 譽dự 檀đàn 。 有hữu 聖thánh 人nhân 所sở 不bất 稱xưng 譽dự 檀đàn 。 有hữu 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 檀đàn 。 有hữu 聲Thanh 聞Văn 檀đàn 。
何hà 等đẳng 世thế 間gian 檀đàn 。
凡phàm 夫phu 人nhân 布bố 施thí 。 亦diệc 聖thánh 人nhân 作tác 有hữu 漏lậu 心tâm 布bố 施thí 。 是thị 名danh 世thế 間gian 檀đàn 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
凡phàm 夫phu 人nhân 布bố 施thí 。 是thị 為vi 世thế 間gian 檀đàn 。
聖thánh 人nhân 雖tuy 有hữu 漏lậu 心tâm 布bố 施thí 。 以dĩ 結kết 使sử 斷đoạn 故cố 。 名danh 出xuất 世thế 間gian 檀đàn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 聖thánh 人nhân 得đắc 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 故cố 。
復phục 次thứ 。 世thế 間gian 檀đàn 者giả 不bất 淨tịnh 。 出xuất 世thế 間gian 檀đàn 者giả 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 種chủng 結kết 使sử 。
一nhất 種chủng 屬thuộc 愛ái 。 一nhất 種chủng 屬thuộc 見kiến 。 為vi 二nhị 種chủng 結kết 使sử 所sở 使sử 。 是thị 為vi 世thế 間gian 檀đàn 。 無vô 此thử 二nhị 種chủng 結kết 使sử 。 是thị 為vi 出xuất 世thế 間gian 檀đàn 。
若nhược 三tam 礙ngại 繫hệ 心tâm 。 是thị 為vi 世thế 間gian 檀đàn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 因nhân 緣duyên 諸chư 法pháp 。 實thật 無vô 吾ngô 我ngã 。 而nhi 言ngôn 我ngã 與dữ 彼bỉ 取thủ 。 是thị 故cố 名danh 世thế 間gian 檀đàn 。
復phục 次thứ 。
我ngã
無vô 定định 處xứ 。
我ngã 以dĩ 為vi
我ngã
彼bỉ 以dĩ 為vi 非phi 。 彼bỉ 以dĩ 為vi 。
我ngã
我ngã 以dĩ 為vi 非phi 。 以dĩ 是thị 不bất 定định 故cố 。 無vô 實thật 我ngã 也dã 。 所sở 施thí 財tài 者giả 。 從tùng 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 有hữu 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 獨độc 可khả 得đắc 者giả 。 如như 絹quyên 。 如như 布bố 。 眾chúng 緣duyên 合hợp 故cố 成thành 。 除trừ 絲ti 除trừ 縷lũ 。 則tắc 無vô 絹quyên 。 布bố 。 諸chư 法pháp 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 。 相tương/tướng 常thường 自tự 空không 。 人nhân 作tác 想tưởng 念niệm 。 計kế 以dĩ 為vi 有hữu 。 顛điên 倒đảo 不bất 實thật 。 是thị 為vi 世thế 間gian 檀đàn 。
心tâm 無vô 三tam 礙ngại 。 實thật 知tri 法pháp 相tướng 。 心tâm 不bất 顛điên 倒đảo 。 是thị 為vi 出xuất 世thế 間gian 檀đàn 。
出xuất 世thế 間gian 檀đàn 為vi 聖thánh 人nhân 所sở 稱xưng 譽dự 。 世thế 間gian 檀đàn 聖thánh 人nhân 所sở 不bất 稱xưng 譽dự 。
復phục 次thứ 。 清thanh 淨tịnh 檀đàn 。 不bất 雜tạp 結kết 垢cấu 。 如như 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 是thị 聖thánh 人nhân 所sở 稱xưng 譽dự 。 不bất 清thanh 淨tịnh 。 雜tạp 結kết 使sử 。 顛điên 倒đảo 心tâm 著trước 。 是thị 聖thánh 人nhân 所sở 不bất 稱xưng 譽dự 。
復phục 次thứ 。 實thật 相tướng 智trí 慧tuệ 和hòa 合hợp 布bố 施thí 。 是thị 聖thánh 人nhân 所sở 稱xưng 譽dự 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 聖thánh 人nhân 所sở 不bất 稱xưng 譽dự 。
復phục 次thứ 。 不bất 為vì 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 不bất 為vi 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 故cố 施thí 。 但đãn 求cầu 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 是thị 為vi 聲Thanh 聞Văn 檀đàn 。 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 施thí 。 亦diệc 為vi 知tri 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 故cố 施thí 。 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 檀đàn 。
於ư 諸chư 功công 德đức 。 不bất 能năng 具cụ 足túc 。 但đãn 欲dục 得đắc 少thiểu 許hứa 分phần/phân 。 是thị 為vi 聲Thanh 聞Văn 檀đàn 。 一nhất 切thiết 諸chư 功công 德đức 。 欲dục 具cụ 足túc 滿mãn 。 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 檀đàn 。
畏úy 老lão 。 病bệnh 。 死tử 故cố 施thí 。 是thị 為vi 聲Thanh 聞Văn 檀đàn 。 為vi 助trợ 佛Phật 道Đạo 。 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 。 不bất 畏úy 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 檀đàn 。
是thị 中trung 應ưng 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 本bổn 生sanh 經kinh 。 如như 說thuyết 《# 阿a 婆bà 陀đà 那na 經kinh 》# 中trung 。
昔tích 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 有hữu 王vương 。 名danh 婆bà 薩tát 婆bà 。
爾nhĩ 時thời 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 韋vi 羅la 摩ma 。 是thị 國quốc 王vương 師sư 。 教giáo 王vương 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 法pháp 。 韋vi 羅la 摩ma 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 珍trân 寶bảo 具cụ 足túc 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
人nhân 謂vị 我ngã 為vi 貴quý 人nhân 。 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 今kim 正chánh 是thị 時thời 。 應ưng 當đương 大đại 施thí 。 富phú 貴quý 雖tuy 樂nhạo/nhạc/lạc 。 一nhất 切thiết 無vô 常thường 。 五ngũ 家gia 所sở 共cộng 。 令linh 人nhân 心tâm 散tán 。 輕khinh 泆dật 不bất 定định 。 譬thí 如như 獼mi 猴hầu 。 不bất 能năng 暫tạm 住trụ 。 人nhân 命mạng 逝thệ 速tốc 。 疾tật 於ư 電điện 滅diệt 。 人nhân 身thân 無vô 常thường 。 眾chúng 苦khổ 之chi 藪tẩu 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 應ưng 行hành 布bố 施thí 。
如như 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 自tự 作tác 手thủ 疏sớ/sơ 。 普phổ 告cáo 閻Diêm 浮Phù 提đề 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 及cập 一nhất 切thiết 出xuất 家gia 人nhân 。
願nguyện 各các 屈khuất 德đức 。 來lai 集tập 我ngã 舍xá 。 欲dục 設thiết 大đại 施thí 。
滿mãn 十thập 二nhị 歲tuế 。 飯phạn 汁trấp 行hành 船thuyền 。 以dĩ 酪lạc 為vi 池trì 。 米mễ 麵miến 為vi 山sơn 。 蘇tô 油du 為vi 渠cừ 。 衣y 服phục 。 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 。 湯thang 藥dược 。 皆giai 令linh 極cực 妙diệu 。 過quá 十thập 二nhị 歲tuế 。 欲dục 以dĩ 布bố 施thí 。
八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 白bạch 象tượng 。 犀# 甲giáp 金kim 飾sức 。 珞lạc 以dĩ 名danh 寶bảo 。 建kiến 大đại 金kim 幢tràng 。 四tứ 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 馬mã 。 亦diệc 以dĩ 犀# 甲giáp 金kim 飾sức 。 四tứ 寶bảo 交giao 絡lạc 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 車xa 。 皆giai 以dĩ 金kim 。 銀ngân 。 琉lưu 璃ly 。 頗pha 梨lê 。 寶bảo 飾sức 。 覆phú 以dĩ 師sư 子tử 。 虎hổ 。 豹báo 之chi 皮bì 。 若nhược 白bạch 劍kiếm 婆bà 羅la 寶bảo # 雜tạp 飾sức 。 以dĩ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 四tứ 寶bảo 床sàng 。 雜tạp 色sắc 綩uyển 綖diên 。 種chủng 種chủng 茵nhân 蓐nhục 。 柔nhu 軟nhuyễn 細tế 滑hoạt 。 以dĩ 為vi 挍giảo 飾sức 。 丹đan 枕chẩm 錦cẩm 被bị 。 置trí 床sàng 兩lưỡng 頭đầu 。 妙diệu 衣y 盛thịnh 服phục 。 皆giai 亦diệc 備bị 有hữu 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 金kim 鉢bát 盛thình 滿mãn 銀ngân 粟túc 。 銀ngân 鉢bát 盛thình 金kim 粟túc 。 琉lưu 璃ly 鉢bát 盛thịnh 頗pha 梨lê 粟túc 。 頗pha 梨lê 鉢bát 盛thịnh 琉lưu 璃ly 粟túc 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 乳nhũ 牛ngưu 。 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 一nhất 斛hộc 。 金kim 飾sức 其kỳ # 角giác 。 衣y 以dĩ 白bạch 疊điệp 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 美mỹ 女nữ 。 端đoan 正chánh 福phước 德đức 。 皆giai 以dĩ 白bạch 珠châu 名danh 寶bảo 。 瓔anh 珞lạc 其kỳ 身thân 。 略lược 舉cử 其kỳ 要yếu 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 不bất 可khả 勝thắng 記ký 。
爾nhĩ 時thời 婆bà 羅la 婆bà 王vương 及cập 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 諸chư 小tiểu 國quốc 王vương 。 并tinh 諸chư 臣thần 民dân 。 豪hào 傑kiệt 長trưởng 者giả 。 各các 以dĩ 十thập 萬vạn 舊cựu 金kim 錢tiền 。 贈tặng 遺di 勸khuyến 助trợ 。 設thiết 此thử 法pháp 祠từ 。 具cụ 足túc 施thí 已dĩ 。 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 來lai 語ngữ 韋vi 羅la 摩ma 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 此thử 偈kệ 言ngôn 。
天thiên 地địa 難nan 得đắc 物vật 。 能năng 喜hỷ 悅duyệt 一nhất 切thiết 。
汝nhữ 今kim 皆giai 以dĩ 得đắc 。 為vi 佛Phật 道Đạo 布bố 施thí 。
爾nhĩ 時thời 淨Tịnh 居Cư 諸chư 天thiên 。 現hiện 身thân 而nhi 讚tán 。 說thuyết 此thử 偈kệ 言ngôn 。
開khai 門môn 大đại 布bố 施thí 。 汝nhữ 所sở 為vi 者giả 是thị 。
憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 。 為vi 之chi 求cầu 佛Phật 道Đạo 。
是thị 時thời 。 諸chư 天thiên 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 當đương 閉bế 其kỳ 金kim 瓶bình 。 令linh 水thủy 不bất 下hạ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 有hữu 施thí 者giả 。 無vô 福phước 田điền 故cố 。
是thị 時thời 。 魔ma 王vương 語ngữ 淨tịnh 居cư 天thiên 。
此thử 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 皆giai 出xuất 家gia 持trì 戒giới 。 清thanh 淨tịnh 入nhập 道đạo 。 何hà 以dĩ 故cố 乃nãi 言ngôn 無vô 有hữu 福phước 田điền 。
淨tịnh 居cư 天thiên 言ngôn 。
是thị 菩Bồ 薩Tát 為vì 佛Phật 道Đạo 故cố 布bố 施thí 。 今kim 此thử 諸chư 人nhân 皆giai 是thị 邪tà 見kiến 。 是thị 故cố 我ngã 言ngôn 。 無vô 有hữu 福phước 田điền 。
魔ma 王vương 語ngữ 天thiên 言ngôn 。
云vân 何hà 知tri 是thị 人nhân 為vì 佛Phật 道Đạo 故cố 布bố 施thí 。
是thị 時thời 。 淨tịnh 居cư 天thiên 化hóa 作tác 婆Bà 羅La 門Môn 身thân 。 持trì 金kim 瓶bình 。 執chấp 金kim 杖trượng 。 至chí 韋vi 羅la 摩ma 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 語ngữ 言ngôn 。
汝nhữ 大đại 布bố 施thí 。 難nan 捨xả 能năng 捨xả 。 欲dục 求cầu 何hà 等đẳng 。 欲dục 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 七thất 寶bảo 。 千thiên 子tử 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 耶da 。
菩Bồ 薩Tát 答đáp 言ngôn 。
不bất 求cầu 此thử 事sự 。
汝nhữ 求cầu 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 。 為vi 八bát 千thiên 那na 由do 他tha 天thiên 女nữ 主chủ 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
不phủ 。
汝nhữ 求cầu 六Lục 欲Dục 天Thiên 主Chủ 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
不phủ 。
汝nhữ 求cầu 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 主chủ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 為vi 眾chúng 生sanh 祖tổ 父phụ 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
不phủ 。
汝nhữ 欲dục 何hà 所sở 求cầu 。
是thị 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 此thử 偈kệ 言ngôn 。
我ngã 求cầu 無vô 欲dục 處xứ 。 離ly 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。
欲dục 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 求cầu 如như 是thị 佛Phật 道Đạo 。
化hóa 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
布bố 施thí 主chủ 。 佛Phật 道Đạo 難nan 得đắc 。 當đương 大đại 辛tân 苦khổ 。 汝nhữ 心tâm 軟nhuyễn 串xuyến 樂nhạo/nhạc/lạc 。 必tất 不bất 能năng 求cầu 成thành 辦biện 此thử 道đạo 。 如như 我ngã 先tiên 語ngữ 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 。 六Lục 欲Dục 天Thiên 王vương 。 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 是thị 易dị 可khả 得đắc 。 不bất 如như 求cầu 此thử 。
菩Bồ 薩Tát 答đáp 言ngôn 。
汝nhữ 聽thính 我ngã 一nhất 心tâm 誓thệ 。
假giả 令linh 熱nhiệt 鐵thiết 輪luân 。 在tại 我ngã 頭đầu 上thượng 轉chuyển 。
一nhất 心tâm 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 終chung 不bất 懷hoài 悔hối 恨hận 。
若nhược 使sử 三tam 惡ác 道đạo 。 人nhân 中trung 無vô 量lượng 苦khổ 。
一nhất 心tâm 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 終chung 不bất 為vi 此thử 轉chuyển 。
化hóa 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
布bố 施thí 主chủ 。 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 求cầu 佛Phật 如như 是thị 。
便tiện 讚tán 偈kệ 言ngôn 。
汝nhữ 精tinh 進tấn 力lực 大đại 。 慈từ 愍mẫn 於ư 一nhất 切thiết 。
智trí 慧tuệ 無vô 罣quái 礙ngại 。 成thành 佛Phật 在tại 不bất 久cửu 。
是thị 時thời 。 天thiên 雨vũ 眾chúng 華hoa 。 供cúng 養dường 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 淨tịnh 居cư 天thiên 閉bế 瓶bình 水thủy 者giả 。 即tức 隱ẩn 不bất 現hiện 。
菩Bồ 薩Tát 是thị 時thời 。 至chí 婆Bà 羅La 門Môn 上thượng 座tòa 前tiền 。 以dĩ 金kim 瓶bình 行hành 水thủy 。 水thủy 閉bế 不bất 下hạ 。 眾chúng 人nhân 疑nghi 怪quái 。
此thử 種chủng 種chủng 大đại 施thí 。 一nhất 切thiết 具cụ 足túc 。 布bố 施thí 主chủ 人nhân 功công 德đức 亦diệc 大đại 。 今kim 何hà 以dĩ 故cố 。 瓶bình 水thủy 不bất 下hạ 。
菩Bồ 薩Tát 自tự 念niệm 。
此thử 非phi 他tha 事sự 。 將tương 無vô 我ngã 心tâm 不bất 清thanh 淨tịnh 耶da 。 得đắc 無vô 施thí 物vật 不bất 具cụ 足túc 乎hồ 。 何hà 以dĩ 致trí 此thử 。
自tự 觀quán 祠từ 經kinh 十thập 六lục 種chủng 書thư 。 清thanh 淨tịnh 無vô 瑕hà 。 是thị 時thời 。 諸chư 天thiên 語ngứ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。
汝nhữ 莫mạc 疑nghi 悔hối 。 汝nhữ 無vô 不bất 辦biện 。 是thị 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 惡ác 邪tà 不bất 淨tịnh 故cố 也dã 。
即tức 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
是thị 人nhân 邪tà 見kiến 網võng 。 煩phiền 惱não 破phá 正chánh 智trí 。
離ly 諸chư 清thanh 淨tịnh 戒giới 。 唐đường 苦khổ 墮đọa 異dị 道đạo 。
以dĩ 是thị 故cố 。 水thủy 閉bế 不bất 下hạ 。 如như 是thị 語ngữ 已dĩ 。 忽hốt 然nhiên 不bất 現hiện 。
爾nhĩ 時thời 六Lục 欲Dục 天Thiên 放phóng 種chủng 種chủng 光quang 明minh 。 照chiếu 諸chư 眾chúng 會hội 。 語ngữ 菩Bồ 薩Tát 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
邪tà 惡ác 海hải 中trung 行hành 。 不bất 順thuận 汝nhữ 正Chánh 道Đạo 。
諸chư 受thọ 施thí 人nhân 中trung 。 無vô 有hữu 如như 汝nhữ 者giả 。
說thuyết 是thị 語ngữ 已dĩ 。 忽hốt 然nhiên 不bất 現hiện 。 是thị 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 說thuyết 此thử 偈kệ 。 自tự 念niệm 。
會hội 中trung 實thật 自tự 無vô 有hữu 與dữ 我ngã 等đẳng 者giả 。 水thủy 閉bế 不bất 下hạ 。 其kỳ 將tương 為vi 此thử 乎hồ 。
即tức 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
若nhược 有hữu 十thập 方phương 天thiên 地địa 中trung 。 諸chư 有hữu 好hảo/hiếu 人nhân 清thanh 淨tịnh 者giả 。
我ngã 今kim 歸quy 命mạng 稽khể 首thủ 禮lễ 。 右hữu 手thủ 執chấp 瓶bình 灌quán 左tả 手thủ 。
而nhi 自tự 立lập 願nguyện 我ngã 一nhất 人nhân 。 應ưng 受thọ 如như 是thị 大đại 布bố 施thí 。
是thị 時thời 。 瓶bình 水thủy 踊dũng 在tại 虛hư 空không 。 從tùng 上thượng 來lai 下hạ 。 而nhi 灌quán 其kỳ 左tả 手thủ 。 是thị 時thời 。 婆bà 薩tát 婆bà 王vương 見kiến 是thị 感cảm 應ứng 。 心tâm 生sanh 恭cung 敬kính 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
大đại 婆Bà 羅La 門Môn 主chủ 。 清thanh 琉lưu 璃ly 色sắc 水thủy 。
從tùng 上thượng 流lưu 注chú 下hạ 。 來lai 墮đọa 汝nhữ 手thủ 中trung 。
是thị 時thời 。 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 。 眾chúng 恭cung 敬kính 心tâm 生sanh 。 合hợp 手thủ 作tác 禮lễ 。 歸quy 命mạng 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 是thị 時thời 。 說thuyết 此thử 偈kệ 言ngôn 。
今kim 我ngã 所sở 布bố 施thí 。 不bất 求cầu 三tam 界giới 福phước 。
為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 以dĩ 用dụng 求cầu 佛Phật 道Đạo 。
說thuyết 此thử 偈kệ 已dĩ 。 一nhất 切thiết 大đại 地địa 。 山sơn 川xuyên 。 樹thụ 木mộc 。 皆giai 六lục 返phản 震chấn 動động 。 韋vi 羅la 摩ma 本bổn 謂vị 此thử 眾chúng 應ưng 受thọ 供cúng 養dường 故cố 與dữ 。 既ký 知tri 此thử 眾chúng 無vô 堪kham 受thọ 者giả 。 今kim 以dĩ 憐lân 愍mẫn 故cố 。 以dĩ 所sở 受thọ 物vật 施thí 之chi 。
如như 是thị 種chủng 種chủng 。 檀đàn 本bổn 生sanh 因nhân 緣duyên 。 是thị 中trung 應ưng 廣quảng 說thuyết 。 是thị 為vi 外ngoại 布bố 施thí 。
云vân 何hà 名danh 內nội 布bố 施thí 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 施thí 諸chư 眾chúng 生sanh 。
如như 本bổn 生sanh 因nhân 緣duyên 說thuyết 。
釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 本bổn 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 大đại 國quốc 王vương 時thời 。 世thế 無vô 佛Phật 。 無vô 法pháp 。 無vô 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 是thị 王vương 四tứ 出xuất 求cầu 索sách 佛Phật 法Pháp 。 了liễu 不bất 能năng 得đắc 。
時thời 有hữu 一nhất 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
我ngã 知tri 佛Phật 偈kệ 。 供cúng 養dường 我ngã 者giả 。 當đương 以dĩ 與dữ 汝nhữ 。
王vương 即tức 問vấn 言ngôn 。
索sách 何hà 等đẳng 供cúng 養dường 。
答đáp 言ngôn 。
汝nhữ 能năng 就tựu 汝nhữ 身thân 上thượng 。 破phá 肉nhục 為vi 燈đăng 炷chú 。 供cúng 養dường 我ngã 者giả 。 當đương 以dĩ 與dữ 汝nhữ 。
王vương 心tâm 念niệm 言ngôn 。
今kim 我ngã 此thử 身thân 。 危nguy 脆thúy 不bất 淨tịnh 。 世thế 世thế 受thọ 苦khổ 。 不bất 可khả 復phục 數số 。 未vị 曾tằng 為vi 法Pháp 。 今kim 始thỉ 得đắc 用dụng 。 甚thậm 不bất 惜tích 也dã 。
如như 是thị 念niệm 已dĩ 。 喚hoán 旃chiên 陀đà 羅la 。 遍biến 割cát 身thân 上thượng 以dĩ 作tác 燈đăng 炷chú 。 而nhi 以dĩ 白bạch 疊điệp 纏triền 肉nhục 。 酥tô 油du 灌quán 之chi 。 一nhất 時thời 遍biến 燒thiêu 。 舉cử 身thân 火hỏa 燃nhiên 。 乃nãi 與dữ 一nhất 偈kệ 。
又hựu 復phục 。 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 本bổn 作tác 一nhất 鴿cáp 。 在tại 雪Tuyết 山Sơn 中trung 。
時thời 大đại 雨vũ 雪tuyết 。 有hữu 一nhất 人nhân 失thất 道đạo 。 窮cùng 厄ách 辛tân 苦khổ 。 飢cơ 寒hàn 并tinh 至chí 。 命mạng 在tại 須tu 臾du 。 鴿cáp 見kiến 此thử 人nhân 。 即tức 飛phi 求cầu 火hỏa 。 為vi 其kỳ 聚tụ 薪tân 然nhiên 之chi 。 又hựu 復phục 以dĩ 身thân 投đầu 火hỏa 。 施thí 此thử 飢cơ 人nhân 。
如như 是thị 等đẳng 頭đầu 。 目mục 。 髓tủy 。 腦não 給cấp 施thí 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 本bổn 生sanh 因nhân 緣duyên 經kinh 。 此thử 中trung 應ưng 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 是thị 名danh 內nội 布bố 施thí 。
如như 是thị 內nội 。 外ngoại 布bố 施thí 無vô 量lượng 。 是thị 名danh 檀đàn 相tương/tướng 。
大đại 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 初sơ 品phẩm 中trung 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 法Pháp 施thí 義nghĩa 第đệ 二nhị 十thập
問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 名danh 法Pháp 布bố 施thí 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 人nhân 言ngôn 。
常thường 以dĩ 好hảo/hiếu 語ngữ 。 有hữu 所sở 利lợi 益ích 。 是thị 為vi 法Pháp 施thí 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
以dĩ 諸chư 佛Phật 語ngữ 妙diệu 善thiện 之chi 法pháp 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 是thị 為vi 法Pháp 施thí 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
以dĩ 三tam 種chủng 法pháp 教giáo 人nhân 。
一nhất 。 修tu 妬đố 路lộ 。 二nhị 。 毘tỳ 尼ni 。 三tam 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 。 是thị 為vi 法Pháp 施thí 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
以dĩ 四tứ 種chủng 法Pháp 藏tạng 教giáo 人nhân 。
一nhất 。 修tu 妬đố 路lộ 藏tạng 。 二nhị 。 毘tỳ 尼ni 藏tạng 。 三tam 。 阿A 毘Tỳ 曇Đàm 藏tạng 。 四tứ 。 雜tạp 藏tạng 。 是thị 為vi 法Pháp 施thí 。
復phục 次thứ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。
略lược 說thuyết 以dĩ 二nhị 種chủng 法pháp 教giáo 人nhân 。
一nhất 。 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 二nhị 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 。 是thị 為vi 法Pháp 施thí 。
問vấn 曰viết 。
如như 提đề 婆bà 達đạt 。 呵ha 多đa 等đẳng 。 亦diệc 以dĩ 三tam 藏tạng 。 四tứ 藏tạng 。 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 教giáo 人nhân 。 而nhi 身thân 入nhập 地địa 獄ngục 。 是thị 事sự 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
提đề 婆bà 達đạt 邪tà 見kiến 罪tội 多đa 。 呵ha 多đa 妄vọng 語ngữ 罪tội 多đa 。 非phi 是thị 為vi 道đạo 清thanh 淨tịnh 法Pháp 施thí 。 但đãn 求cầu 名danh 利lợi 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 惡ác 心tâm 罪tội 故cố 。 提đề 婆bà 達đạt 生sanh 入nhập 地địa 獄ngục 。 呵ha 多đa 死tử 墮đọa 惡ác 道đạo 。
復phục 次thứ 。 非phi 但đãn 言ngôn 說thuyết 名danh 為vi 法Pháp 施thí 。 常thường 以dĩ 淨tịnh 心tâm 善thiện 思tư 以dĩ 教giáo 一nhất 切thiết 。 是thị 名danh 法Pháp 施thí 。 譬thí 如như 財tài 施thí 。 不bất 以dĩ 善thiện 心tâm 。 不bất 名danh 福phước 德đức 。 法Pháp 施thí 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 以dĩ 淨tịnh 心tâm 善thiện 思tư 。 則tắc 非phi 法Pháp 施thí 。
復phục 次thứ 。 說thuyết 法Pháp 者giả 。 能năng 以dĩ 淨tịnh 心tâm 善thiện 思tư 。 讚tán 歎thán 三Tam 寶Bảo 。 開khai 罪tội 福phước 門môn 。 示thị 四tứ 真Chân 諦Đế 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 令linh 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 是thị 為vi 真chân 淨tịnh 法Pháp 施thí 。
復phục 次thứ 。 略lược 說thuyết 法Pháp 有hữu 二nhị 種chủng 。
一nhất 者giả 。 不bất 惱não 眾chúng 生sanh 。 善thiện 心tâm 慈từ 愍mẫn 。 是thị 為vi 佛Phật 道Đạo 因nhân 緣duyên 。 二nhị 者giả 。 觀quán 知tri 諸chư 法pháp 真chân 空không 。 是thị 為vi 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 因nhân 緣duyên 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 興hưng 愍mẫn 哀ai 心tâm 。 說thuyết 此thử 二nhị 法pháp 。 不bất 為vi 名danh 聞văn 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 是thị 為vi 清thanh 淨tịnh 。 佛Phật 道Đạo 法Pháp 施thí 。
如như 說thuyết 。
阿a 輸du 伽già 王vương 一nhất 日nhật 作tác 八bát 萬vạn 佛Phật 圖đồ 。 雖tuy 未vị 見kiến 道đạo 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 少thiểu 有hữu 信tín 樂nhạo 。 日nhật 日nhật 請thỉnh 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 入nhập 宮cung 供cúng 養dường 。 日nhật 日nhật 次thứ 第đệ 留lưu 法Pháp 師sư 說thuyết 法Pháp 。
有hữu 一nhất 三tam 藏tạng 年niên 少thiếu 法Pháp 師sư 。 聰thông 明minh 端đoan 正chánh 。 次thứ 應ưng 說thuyết 法Pháp 。 在tại 王vương 邊biên 坐tọa 。 口khẩu 有hữu 異dị 香hương 。 王vương 甚thậm 疑nghi 怪quái 。 謂vị 為vi 不bất 端đoan 。 欲dục 以dĩ 香hương 氣khí 動động 王vương 宮cung 人nhân 。 語ngứ 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。
口khẩu 中trung 何hà 等đẳng 。 開khai 口khẩu 看khán 之chi 。
即tức 為vi 開khai 口khẩu 。 了liễu 無vô 所sở 有hữu 。 與dữ 水thủy 令linh 漱thấu 。 香hương 氣khí 如như 故cố 。 王vương 問vấn 。
大đại 德đức 。 新tân 有hữu 此thử 香hương 。 舊cựu 有hữu 之chi 耶da 。
比Bỉ 丘Khâu 答đáp 言ngôn 。
如như 此thử 久cửu 有hữu 。 非phi 適thích 今kim 也dã 。
又hựu 問vấn 。
有hữu 此thử 久cửu 如như 。
比Bỉ 丘Khâu 以dĩ 偈kệ 答đáp 言ngôn 。
迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 。 集tập 此thử 香hương 法pháp 。 如như 是thị 久cửu 久cửu 。
常thường 若nhược 新tân 出xuất 。
王vương 言ngôn 。
大đại 德đức 。 略lược 說thuyết 未vị 解giải 。 為vi 我ngã 廣quảng 演diễn 。
答đáp 言ngôn 。
王vương 當đương 一nhất 心tâm 。 善thiện 聽thính 我ngã 說thuyết 。
我ngã 昔tích 於ư 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 法pháp 中trung 。 作tác 說thuyết 法Pháp 比Bỉ 丘Khâu 。 常thường 在tại 大đại 眾chúng 之chi 中trung 。 歡hoan 喜hỷ 演diễn 說thuyết 迦Ca 葉Diếp 世Thế 尊Tôn 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 慇ân 懃cần 讚tán 歎thán 。 教giáo 誨hối 一nhất 切thiết 。 自tự 是thị 以dĩ 來lai 。 常thường 有hữu 妙diệu 香hương 。 從tùng 口khẩu 中trung 出xuất 。 世thế 世thế 不bất 絕tuyệt 。 恆hằng 如như 今kim 日nhật 。
而nhi 說thuyết 此thử 偈kệ 。
草thảo 木mộc 諸chư 華hoa 香hương 。 此thử 香hương 氣khí 超siêu 絕tuyệt 。
能năng 悅duyệt 一nhất 切thiết 心tâm 。 世thế 世thế 常thường 不bất 滅diệt 。
于vu 時thời 國quốc 王vương 。 愧quý 喜hỷ 交giao 集tập 。 白bạch 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。
未vị 曾tằng 有hữu 也dã 。 說thuyết 法Pháp 功công 德đức 。 大đại 果quả 乃nãi 爾nhĩ 。
比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。
此thử 名danh 為vi 華hoa 。 未vị 是thị 果quả 也dã 。
王vương 言ngôn 。
其kỳ 果quả 云vân 何hà 。 願nguyện 為vì 演diễn 說thuyết 。
答đáp 言ngôn 。
果quả 。 略lược 說thuyết 有hữu 十thập 。 王vương 諦đế 聽thính 之chi 。
即tức 為vi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
大đại 名danh 聞văn 端đoan 政chánh 。 得đắc 樂lạc 及cập 恭cung 敬kính 。
威uy 光quang 如như 日nhật 月nguyệt 。 為vi 一nhất 切thiết 所sở 愛ái 。
辯biện 才tài 有hữu 大đại 智trí 。 能năng 盡tận 一nhất 切thiết 結kết 。
苦khổ 滅diệt 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 名danh 為vi 十thập 。
王vương 言ngôn 。
大đại 德đức 。 讚tán 佛Phật 功công 德đức 。 云vân 何hà 而nhi 得đắc 。 如như 是thị 果quả 報báo 。
爾nhĩ 時thời 比Bỉ 丘Khâu 以dĩ 偈kệ 答đáp 曰viết 。
讚tán 佛Phật 諸chư 功công 德đức 。 令linh 一nhất 切thiết 普phổ 聞văn 。
以dĩ 此thử 果quả 報báo 故cố 。 而nhi 得đắc 大đại 名danh 譽dự 。
讚tán 佛Phật 實thật 功công 德đức 。 令linh 一nhất 切thiết 歡hoan 喜hỷ 。
以dĩ 此thử 功công 德đức 故cố 。 世thế 世thế 常thường 端đoan 正chánh 。
為vi 人nhân 說thuyết 罪tội 福phước 。 令linh 得đắc 安an 樂lạc 所sở 。
以dĩ 此thử 之chi 功công 德đức 。 受thọ 樂lạc 常thường 歡hoan 豫dự 。
讚tán 佛Phật 功công 德đức 力lực 。 令linh 一nhất 切thiết 心tâm 伏phục 。
以dĩ 此thử 功công 德đức 故cố 。 常thường 獲hoạch 恭cung 敬kính 報báo 。
顯hiển 現hiện 說thuyết 法Pháp 燈đăng 。 照chiếu 悟ngộ 諸chư 眾chúng 生sanh 。
以dĩ 此thử 之chi 功công 德đức 。 威uy 光quang 如như 日nhật 曜diệu 。
種chủng 種chủng 讚tán 佛Phật 德đức 。 能năng 悅duyệt 於ư 一nhất 切thiết 。
以dĩ 此thử 功công 德đức 故cố 。 常thường 為vi 人nhân 所sở 愛ái 。
巧xảo 言ngôn 讚tán 佛Phật 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 窮cùng 已dĩ 。
以dĩ 此thử 功công 德đức 故cố 。 辯biện 才tài 不bất 可khả 盡tận 。
讚tán 佛Phật 諸chư 妙diệu 法Pháp 。 一nhất 切thiết 無vô 過quá 者giả 。
以dĩ 此thử 功công 德đức 故cố 。 大đại 智trí 慧tuệ 清thanh 淨tịnh 。
讚tán 佛Phật 功công 德đức 時thời 。 令linh 人nhân 煩phiền 惱não 薄bạc 。
以dĩ 此thử 功công 德đức 故cố 。 結kết 盡tận 諸chư 垢cấu 滅diệt 。
二nhị 種chủng 結kết 盡tận 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 身thân 已dĩ 證chứng 。
譬thí 如như 澍chú 大đại 雨vũ 。 火hỏa 盡tận 無vô 餘dư 熱nhiệt 。
重trùng 告cáo 王vương 言ngôn 。
若nhược 有hữu 未vị 悟ngộ 。 今kim 是thị 問vấn 時thời 。 當đương 以dĩ 智trí 箭tiễn 破phá 汝nhữ 疑nghi 軍quân 。
王vương 白bạch 法Pháp 師sư 。
我ngã 心tâm 悅duyệt 悟ngộ 。 無vô 所sở 疑nghi 也dã 。 大đại 德đức 福phước 人nhân 。 善thiện 能năng 讚tán 佛Phật 。
如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 說thuyết 法Pháp 度độ 人nhân 。 名danh 為vi 法Pháp 施thí 。
問vấn 曰viết 。
財tài 施thí 。 法Pháp 施thí 。 何hà 者giả 為vi 勝thắng 。
答đáp 曰viết 。
如như 佛Phật 所sở 言ngôn 。
二nhị 施thí 之chi 中trung 。 法Pháp 施thí 為vi 勝thắng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。
財tài 施thí 果quả 報báo 。 在tại 欲dục 界giới 中trung 。 法Pháp 施thí 果quả 報báo 。 或hoặc 在tại 三tam 界giới 。 或hoặc 出xuất 三tam 界giới 。
復phục 次thứ 。 口khẩu 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。 深thâm 得đắc 理lý 中trung 。 心tâm 亦diệc 得đắc 之chi 。 故cố 出xuất 三tam 界giới 。
復phục 次thứ 。 財tài 施thí 有hữu 量lượng 。 法Pháp 施thí 無vô 量lượng 。 財tài 施thí 有hữu 盡tận 。 法Pháp 施thí 無vô 盡tận 。 譬thí 如như 以dĩ 薪tân 益ích 火hỏa 。 其kỳ 明minh 轉chuyển 多đa 。
復phục 次thứ 。 財tài 施thí 之chi 報báo 。 淨tịnh 少thiểu 垢cấu 多đa 。 法Pháp 施thí 之chi 報báo 。 垢cấu 少thiểu 淨tịnh 多đa 。
復phục 次thứ 。 若nhược 作tác 大đại 施thí 。 必tất 待đãi 眾chúng 力lực 。 法Pháp 施thí 出xuất 心tâm 。 不bất 待đãi 他tha 也dã 。
復phục 次thứ 。 財tài 施thí 能năng 令linh 四tứ 大đại 諸chư 根căn 增tăng 長trưởng 。 法Pháp 施thí 能năng 令linh 無vô 漏lậu 根căn 。 力lực 。 覺giác 。 道đạo 具cụ 足túc 。
復phục 次thứ 。 財tài 施thí 之chi 法pháp 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 世thế 間gian 常thường 有hữu 。 如như 法Pháp 施thí 者giả 。 唯duy 有hữu 佛Phật 世thế 乃nãi 當đương 有hữu 耳nhĩ 。
是thị 故cố 當đương 知tri 。 法Pháp 施thí 甚thậm 難nan 。 云vân 何hà 為vi 難nạn/nan 。 乃nãi 至chí 有hữu 相tương/tướng 辟Bích 支Chi 佛Phật 不bất 能năng 說thuyết 法Pháp 。 直trực 行hành 乞khất 食thực 。 飛phi 騰đằng 變biến 化hóa 。 而nhi 以dĩ 度độ 人nhân 。
復phục 次thứ 。 從tùng 法Pháp 施thí 中trung 能năng 出xuất 生sanh 財tài 施thí 。 及cập 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 及cập 佛Phật 。
復phục 次thứ 。 法Pháp 施thí 能năng 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。
有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 法pháp 。 色sắc 法pháp 。 無vô 色sắc 法pháp 。 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 法pháp 。 善thiện 。 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 法pháp 。 常thường 法pháp 。 無vô 常thường 法pháp 。 有hữu 法pháp 。 無vô 法pháp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 實thật 相tướng 清thanh 淨tịnh 。 不bất 可khả 破phá 不bất 可khả 壞hoại 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 略lược 說thuyết 則tắc 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 法Pháp 藏tạng 。 廣quảng 說thuyết 則tắc 無vô 量lượng 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 皆giai 從tùng 法Pháp 施thí 分phân 別biệt 了liễu 知tri 。 以dĩ 是thị 故cố 。 法Pháp 施thí 為vi 勝thắng 。
是thị 二nhị 施thí 和hòa 合hợp 。 名danh 之chi 為vi 檀đàn 行hành 。
是thị 二nhị 施thí 願nguyện 求cầu 作tác 佛Phật 。 則tắc 能năng 令linh 人nhân 得đắc 至chí 佛Phật 道Đạo 。 何hà 況huống 其kỳ 餘dư 。
問vấn 曰viết 。
四tứ 種chủng 捨xả 。 名danh 為vi 檀đàn 。 所sở 謂vị 財tài 捨xả 。 法pháp 捨xả 。 無vô 畏úy 捨xả 。 煩phiền 惱não 捨xả 。 此thử 中trung 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 二nhị 種chủng 捨xả 。
答đáp 曰viết 。
無vô 畏úy 捨xả 。 與dữ 尸thi 羅la 無vô 別biệt 。 故cố 不bất 說thuyết 。 有hữu 般Bát 若Nhã 故cố 。 不bất 說thuyết 煩phiền 惱não 捨xả 。 若nhược 不bất 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 應ưng 具cụ 說thuyết 四tứ 捨xả 。
大Đại 智Trí 度Độ 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất