大Đại 乘Thừa 莊Trang 嚴Nghiêm 經Kinh 論Luận
Quyển 4
無Vô 著Trước 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 波Ba 羅La 頗Phả 蜜Mật 多Đa 羅La 譯Dịch

大Đại 乘Thừa 莊Trang 嚴Nghiêm 經Kinh 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ

無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 造tạo

大đại 唐đường 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 波ba 羅la 頗phả 蜜mật 多đa 羅la 譯dịch

明Minh 信Tín 品Phẩm 第đệ 十thập 一nhất

釋thích 曰viết 。 已dĩ 說thuyết 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 隨tùy 順thuận 。 菩Bồ 提Đề 者giả 所sở 謂vị 信tín 。 此thử 信tín 相tương/tướng 今kim 當đương 說thuyết 。 偈kệ 曰viết 。

已dĩ 生sanh 及cập 未vị 生sanh 。 正chánh 受thọ 及cập 似tự 受thọ 。

他tha 力lực 亦diệc 自tự 力lực 。 有hữu 迷mê 亦diệc 不bất 迷mê 。

現hiện 前tiền 不bất 現hiện 前tiền 。 聽thính 法Pháp 及cập 求cầu 義nghĩa 。

觀quán 察sát 等đẳng 十thập 三tam 。 分phân 別biệt 於ư 信tín 相tương/tướng 。

釋thích 曰viết 。 信tín 相tương/tướng 差sai 別biệt 有hữu 十thập 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 已dĩ 生sanh 信tín 。 謂vị 過quá 去khứ 現hiện 在tại 信tín 。 二nhị 者giả 未vị 生sanh 信tín 。 謂vị 未vị 來lai 信tín 。 三tam 者giả 正chánh 受thọ 信tín 。 謂vị 內nội 信tín 。 四tứ 者giả 似tự 受thọ 信tín 。 謂vị 外ngoại 信tín 。 五ngũ 者giả 他tha 力lực 信tín 。 謂vị 麁thô 信tín 。 由do 善thiện 友hữu 力lực 生sanh 故cố 。 六lục 者giả 自tự 力lực 信tín 。 謂vị 細tế 信tín 。 由do 自tự 力lực 生sanh 故cố 。 七thất 者giả 有hữu 迷mê 信tín 。 謂vị 惡ác 信tín 。 由do 顛điên 倒đảo 故cố 。 八bát 者giả 不bất 迷mê 信tín 。 謂vị 好hảo/hiếu 信tín 。 由do 無vô 倒đảo 故cố 。 九cửu 者giả 現hiện 前tiền 信tín 。 謂vị 近cận 信tín 。 由do 無vô 障chướng 故cố 。 十thập 者giả 不bất 現hiện 前tiền 信tín 。 謂vị 遠viễn 信tín 。 由do 有hữu 障chướng 故cố 。 十thập 一nhất 者giả 聽thính 法Pháp 信tín 。 謂vị 聞văn 信tín 。 由do 聞văn 生sanh 故cố 。 十thập 二nhị 者giả 求cầu 義nghĩa 信tín 。 謂vị 思tư 信tín 。 由do 思tư 生sanh 故cố 。 十thập 三tam 者giả 觀quán 察sát 信tín 。 謂vị 修tu 信tín 。 由do 修tu 生sanh 故cố 。 已dĩ 說thuyết 信tín 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 次thứ 說thuyết 信tín 種chủng 差sai 別biệt 。 偈kệ 曰viết 。

可khả 奪đoạt 間gian 無vô 間gian 。 有hữu 多đa 亦diệc 有hữu 少thiểu 。

有hữu 覆phú 及cập 無vô 覆phú 。 相tương 應ứng 不bất 相tương 應ứng 。

有hữu 聚tụ 亦diệc 無vô 聚tụ 。 極cực 入nhập 亦diệc 遠viễn 入nhập 。

復phục 此thử 十thập 三tam 義nghĩa 。 分phân 別biệt 於ư 信tín 種chủng 。

釋thích 曰viết 。 信tín 種chủng 差sai 別biệt 亦diệc 有hữu 十thập 三tam 。 一nhất 者giả 可khả 奪đoạt 信tín 。 謂vị 下hạ 品phẩm 信tín 。 二nhị 者giả 有hữu 間gian 信tín 。 謂vị 中trung 品phẩm 信tín 。 三tam 者giả 無vô 間gian 信tín 。 謂vị 上thượng 品phẩm 信tín 。 四tứ 者giả 多đa 信tín 。 謂vị 大Đại 乘Thừa 信tín 。 五ngũ 者giả 少thiểu 信tín 。 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 信tín 。 六lục 者giả 有hữu 覆phú 信tín 。 謂vị 有hữu 障chướng 信tín 。 由do 不bất 能năng 勝thắng 進tiến 故cố 。 七thất 者giả 無vô 覆phú 信tín 。 謂vị 無vô 障chướng 信tín 。 由do 能năng 勝thắng 進tiến 故cố 八bát 者giả 相tương 應ứng 信tín 。 謂vị 熟thục 修tu 信tín 。 由do 恆hằng 行hành 及cập 恭cung 敬kính 行hành 故cố 。 九cửu 者giả 不bất 相tương 應ứng 信tín 。 謂vị 不bất 熟thục 修tu 信tín 。 由do 離ly 前tiền 二nhị 行hành 故cố 。 十thập 者giả 有hữu 聚tụ 信tín 。 謂vị 有hữu 果quả 信tín 。 由do 能năng 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 十thập 一nhất 者giả 無vô 聚tụ 信tín 。 謂vị 無vô 果quả 信tín 。 由do 不bất 能năng 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 十thập 二nhị 者giả 極cực 入nhập 信tín 。 謂vị 功công 用dụng 信tín 。 從tùng 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 故cố 。 十thập 三tam 者giả 遠viễn 入nhập 信tín 。 謂vị 極cực 淨tịnh 信tín 。 從tùng 八bát 地địa 至chí 佛Phật 地địa 故cố 。 已dĩ 說thuyết 信tín 種chủng 。 次thứ 說thuyết 信tín 障chướng 難nạn 。 偈kệ 曰viết 。

多đa 忘vong 亦diệc 懈giải 怠đãi 。 行hành 迷mê 并tinh 惡ác 友hữu 。

善thiện 羸luy 及cập 邪tà 憶ức 。 放phóng 逸dật 復phục 少thiểu 聞văn 。

聞văn 喜hỷ 及cập 思tư 喜hỷ 。 因nhân 定định 增tăng 上thượng 慢mạn 。

應ưng 知tri 此thử 等đẳng 過quá 。 障chướng 礙ngại 於ư 信tín 相tương/tướng 。

釋thích 曰viết 。 障chướng 者giả 相tương 違vi 義nghĩa 。 多đa 忘vong 者giả 。 於ư 已dĩ 生sanh 信tín 為vi 障chướng 。 懈giải 怠đãi 者giả 。 於ư 未vị 生sanh 信tín 為vi 障chướng 。 行hành 迷mê 者giả 。 於ư 正chánh 受thọ 似tự 受thọ 信tín 為vi 障chướng 。 如như 先tiên 所sở 受thọ 能năng 受thọ 執chấp 著trước 故cố 。 惡ác 友hữu 者giả 。 於ư 他tha 力lực 信tín 為vi 障chướng 。 以dĩ 倒đảo 法pháp 令linh 受thọ 故cố 。 善thiện 羸luy 者giả 。 於ư 自tự 力lực 信tín 為vi 障chướng 。 邪tà 憶ức 者giả 。 於ư 不bất 迷mê 信tín 為vi 障chướng 。 放phóng 逸dật 者giả 。 於ư 現hiện 前tiền 信tín 為vi 障chướng 。 少thiểu 聞văn 者giả 於ư 聽thính 法Pháp 信tín 為vi 障chướng 。 不bất 聽thính 了liễu 義nghĩa 故cố 。 聞văn 喜hỷ 者giả 。 於ư 求cầu 義nghĩa 信tín 為vi 障chướng 。 少thiểu 思tư 惟duy 故cố 。 思tư 喜hỷ 及cập 定định 慢mạn 者giả 。 於ư 觀quán 察sát 信tín 為vi 障chướng 。 少thiểu 修tu 及cập 不bất 細tế 觀quán 察sát 故cố 。 問vấn 何hà 障chướng 障chướng 信tín 種chủng 。 偈kệ 曰viết 。

不bất 厭yếm 及cập 不bất 習tập 。 有hữu 厭yếm 亦diệc 有hữu 覆phú 。

無vô 應ưng 及cập 無vô 聚tụ 。 應ưng 知tri 障chướng 信tín 種chủng 。

釋thích 曰viết 。 不bất 習tập 者giả 於ư 可khả 奪đoạt 信tín 有hữu 聞văn 信tín 為vi 障chướng 。 不bất 厭yếm 者giả 。 於ư 小tiểu 信tín 為vi 障chướng 。 不bất 厭yếm 生sanh 死tử 故cố 。 有hữu 厭yếm 者giả 。 於ư 大đại 信tín 為vi 障chướng 。 厭yếm 生sanh 死tử 故cố 。 有hữu 覆phú 者giả 。 於ư 無vô 覆phú 信tín 為vi 障chướng 。 無vô 應ưng 者giả 。 於ư 相tương 應ứng 信tín 為vi 障chướng 。 無vô 聚tụ 者giả 。 於ư 有hữu 聚tụ 信tín 為vi 障chướng 。 已dĩ 顯hiển 示thị 信tín 障chướng 難nạn 。 次thứ 讚tán 歎thán 信tín 功công 德đức 。 偈kệ 曰viết 。

信tín 有hữu 大đại 福phước 德đức 。 不bất 悔hối 及cập 大đại 喜hỷ 。

不bất 壞hoại 將tương 堅kiên 固cố 。 進tiến 位vị 并tinh 得đắc 法Pháp 。

自tự 利lợi 與dữ 他tha 利lợi 。 亦diệc 復phục 速tốc 諸chư 通thông 。

以dĩ 此thử 諸chư 功công 德đức 。 讚tán 歎thán 信tín 利lợi 益ích 。

釋thích 曰viết 。 大đại 福phước 德đức 者giả 。 讚tán 現hiện 在tại 信tín 不bất 悔hối 者giả 。 讚tán 過quá 去khứ 信tín 。 不bất 追truy 變biến 故cố 。 大đại 喜hỷ 者giả 。 讚tán 正chánh 受thọ 信tín 及cập 似tự 受thọ 信tín 。 定định 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 壞hoại 者giả 。 讚tán 友hữu 力lực 信tín 。 正Chánh 道Đạo 不bất 壞hoại 故cố 堅kiên 固cố 者giả 。 讚tán 自tự 力lực 信tín 。 不bất 退thoái 捨xả 故cố 。 進tiến 位vị 者giả 。 讚tán 不bất 迷mê 信tín 現hiện 前tiền 信tín 聽thính 法Pháp 信tín 求cầu 義nghĩa 信tín 觀quán 察sát 信tín 有hữu 間gian 信tín 。 得đắc 法Pháp 者giả 。 讚tán 無vô 間gian 信tín 。 自tự 利lợi 者giả 。 讚tán 少thiểu 信tín 。 他tha 利lợi 者giả 。 讚tán 多đa 信tín 。 速tốc 通thông 者giả 。 讚tán 諸chư 自tự 分phần/phân 信tín 。 謂vị 無vô 覆phú 信tín 相tương 應ứng 信tín 有hữu 聚tụ 信tín 極cực 入nhập 信tín 速tốc 入nhập 信tín 。 偈kệ 曰viết 。

狗cẩu 龜quy 奴nô 王vương 譬thí 。 次thứ 第đệ 譬thí 四tứ 信tín 。

習tập 欲dục 習tập 諸chư 定định 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 人nhân 。

釋thích 曰viết 。 譬thí 如như 餓ngạ 狗cẩu 。 求cầu 食thực 無vô 厭yếm 。 諸chư 習tập 欲dục 人nhân 信tín 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 種chủng 種chủng 信tín 故cố 。 譬thí 如như 盲manh 龜quy 。 水thủy 中trung 藏tạng 六lục 。 諸chư 習tập 外ngoại 定định 人nhân 信tín 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 唯duy 知tri 修tu 習tập 世thế 間gian 定định 故cố 。 譬thí 如như 賊tặc 奴nô 畏úy 主chủ 。 勤cần 作tác 諸chư 自tự 利lợi 人nhân 信tín 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vi 怖bố 生sanh 死tử 勤cần 方phương 便tiện 故cố 。 譬thí 如như 大đại 王vương 。 自tự 在tại 詔chiếu 勅sắc 。 諸chư 利lợi 他tha 人nhân 信tín 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 增tăng 上thượng 教giáo 化hóa 。 無vô 休hưu 息tức 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 解giải 諸chư 信tín 。 復phục 廣quảng 分phân 別biệt 令linh 他tha 得đắc 解giải 。 如như 是thị 勸khuyến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 生sanh 大Đại 乘Thừa 信tín 。 已dĩ 讚tán 信tín 功công 德đức 。 次thứ 遮già 下hạ 劣liệt 心tâm 。 偈kệ 曰viết 。

人nhân 身thân 及cập 方phương 處xứ 。

時thời 節tiết 皆giai 無vô 限hạn

三tam 因nhân 菩Bồ 提Đề 得đắc 。 勿vật 起khởi 下hạ 劣liệt 心tâm 。

釋thích 曰viết 。 人nhân 身thân 及cập 方phương 處xứ 時thời 節tiết 皆giai 無vô 限hạn 者giả 。 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 三tam 因nhân 無vô 限hạn 。 一nhất 者giả 人nhân 身thân 無vô 限hạn 。 由do 人nhân 道đạo 眾chúng 生sanh 得đắc 無vô 限hạn 故cố 。 二nhị 者giả 方phương 處xứ 無vô 限hạn 。 由do 十thập 方phương 世thế 界giới 。 得đắc 無vô 限hạn 故cố 。 三tam 者giả 時thời 節tiết 無vô 限hạn 。 由do 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 得đắc 無vô 限hạn 故cố 。 三tam 因nhân 菩Bồ 提Đề 得đắc 勿vật 起khởi 下hạ 劣liệt 心tâm 者giả 。 由do 此thử 三tam 因nhân 無vô 限hạn 。 是thị 故cố 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 不bất 應ưng 退thoái 屈khuất 起khởi 下hạ 劣liệt 心tâm 。 已dĩ 遮già 下hạ 劣liệt 心tâm 。 次thứ 顯hiển 福phước 德đức 勝thắng 。 偈kệ 曰viết 。

得đắc 福phước 由do 施thí 彼bỉ 。 非phi 由do 自tự 受thọ 用dụng 。

依y 他tha 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 不bất 依y 自tự 義nghĩa 法pháp 。

釋thích 曰viết 。 得đắc 福phước 由do 施thí 彼bỉ 非phi 由do 自tự 受thọ 用dụng 者giả 。 譬thí 如như 以dĩ 食thực 施thí 彼bỉ 則tắc 得đắc 大đại 福phước 。 由do 利lợi 他tha 故cố 。 非phi 自tự 受thọ 用dụng 能năng 得đắc 大đại 福phước 。 由do 自tự 利lợi 故cố 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 得đắc 福phước 。 答đáp 依y 他tha 說thuyết 大Đại 乘Thừa 不bất 依y 自tự 義nghĩa 法pháp 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 依y 他tha 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 得đắc 大đại 福phước 德đức 。 不bất 依y 自tự 利lợi 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 。 得đắc 大đại 福phước 德đức 。 已dĩ 說thuyết 勝thắng 福phước 。 次thứ 說thuyết 得đắc 果quả 。 偈kệ 曰viết 。

大đại 法pháp 起khởi 大đại 信tín 。 大đại 信tín 果quả 有hữu 三tam 。

信tín 增tăng 及cập 福phước 增tăng 。 得đắc 佛Phật 功công 德đức 體thể 。

釋thích 曰viết 。 大đại 法pháp 起khởi 大đại 信tín 大đại 信tín 果quả 有hữu 三tam 者giả 。 謂vị 有hữu 智trí 人nhân 於ư 大Đại 乘Thừa 聖thánh 法pháp 而nhi 生sanh 大đại 信tín 。 由do 此thử 大đại 信tín 得đắc 三tam 種chủng 果quả 。 問vấn 得đắc 何hà 等đẳng 果quả 。 答đáp 信tín 增tăng 及cập 福phước 增tăng 得đắc 佛Phật 功công 德đức 體thể 。 此thử 明minh 一nhất 得đắc 大đại 信tín 果quả 。 信tín 增tăng 長trưởng 故cố 二nhị 得đắc 大đại 福phước 果quả 。 福phước 增tăng 長trưởng 故cố 三tam 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 果quả 。 功công 德đức 無vô 等đẳng 及cập 佛Phật 體thể 大đại 故cố 。 明minh 信tín 品phẩm 究cứu 竟cánh 。

大Đại 乘Thừa 莊Trang 嚴Nghiêm 經Kinh 論Luận 述Thuật 求Cầu 品Phẩm 第Đệ 十Thập 二Nhị 之Chi 一Nhất

釋thích 曰viết 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 種chủng 種chủng 信tín 。 次thứ 說thuyết 以dĩ 信tín 求cầu 諸chư 法pháp 。 偈kệ 曰viết 。

三tam 藏tạng 或hoặc 二nhị 攝nhiếp 。 成thành 三tam 有hữu 九cửu 因nhân 。

熏huân 覺giác 寂tịch 通thông 故cố 。 解giải 脫thoát 生sanh 死tử 事sự 。

釋thích 曰viết 。 三tam 藏tạng 或hoặc 二nhị 攝nhiếp 者giả 。 三tam 藏tạng 謂vị 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 毘tỳ 尼ni 藏tạng 阿A 毘Tỳ 曇Đàm 藏tạng 。 或hoặc 二nhị 謂vị 此thử 三tam 由do 下hạ 上thượng 乘thừa 差sai 別biệt 故cố 。

復phục 次thứ 為vi 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 及cập 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 問vấn 彼bỉ 三tam 及cập 二nhị 。 云vân 何hà 名danh 藏tạng 。 答đáp 由do 攝nhiếp 故cố 。 謂vị 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 所sở 應ưng 知tri 義nghĩa 。 問vấn 云vân 何hà 成thành 三tam 。 答đáp 成thành 三tam 有hữu 九cửu 因nhân 。 立lập 修tu 多đa 羅la 者giả 。 為vi 對đối 治trị 疑nghi 惑hoặc 。 若nhược 人nhân 於ư 義nghĩa 處xứ 處xứ 起khởi 疑nghi 。 為vì 令linh 彼bỉ 人nhân 。 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 立lập 毘tỳ 尼ni 者giả 。 為vi 對đối 治trị 受thọ 用dụng 二nhị 邊biên 。 為vi 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 行hành 邊biên 遮già 有hữu 過quá 受thọ 用dụng 。 為vi 離ly 苦khổ 行hạnh 邊biên 聽thính 無vô 過quá 受thọ 用dụng 。 立lập 阿a 毘tỳ 曇đàm 者giả 。 為vi 對đối 治trị 自tự 心tâm 見kiến 取thủ 。 不bất 倒đảo 法pháp 相tướng 此thử 能năng 示thị 故cố 。

復phục 次thứ 立lập 修tu 多đa 羅la 者giả 。 為vi 說thuyết 三tam 學học 。 立lập 毘tỳ 尼ni 者giả 。 為vi 成thành 戒giới 學học 。 心tâm 學học 由do 持trì 戒giới 故cố 不bất 悔hối 。 由do 不bất 悔hối 故cố 。 隨tùy 次thứ 得đắc 定định 。 立lập 阿a 毘tỳ 曇đàm 者giả 。 為vi 成thành 慧tuệ 學học 。 不bất 顛điên 倒đảo 義nghĩa 此thử 能năng 擇trạch 故cố 。

復phục 次thứ 立lập 修tu 多đa 羅la 者giả 。 為vi 正chánh 說thuyết 法Pháp 及cập 義nghĩa 。 立lập 毘tỳ 尼ni 者giả 。 謂vị 成thành 就tựu 法pháp 及cập 義nghĩa 由do 勤cần 方phương 便tiện 煩phiền 惱não 滅diệt 故cố 。 立lập 阿a 毘tỳ 曇đàm 者giả 。 為vi 通thông 達đạt 法Pháp 及cập 義nghĩa 。 由do 種chủng 種chủng 簡giản 擇trạch 此thử 為vi 方phương 便tiện 故cố 。 由do 此thử 九cửu 因nhân 故cố 立lập 三tam 藏tạng 。 問vấn 別biệt 用dụng 如như 此thử 通thông 用dụng 云vân 何hà 。 答đáp 熏huân 覺giác 寂tịch 通thông 故cố 解giải 脫thoát 生sanh 死tử 事sự 。 此thử 明minh 解giải 脫thoát 生sanh 死tử 。 是thị 其kỳ 通thông 用dụng 。 由do 聞văn 故cố 熏huân 。 由do 思tư 故cố 覺giác 。 由do 止chỉ 故cố 寂tịch 。 由do 觀quán 故cố 通thông 。 由do 此thử 四tứ 義nghĩa 生sanh 死tử 諸chư 事sự 。 永vĩnh 得đắc 解giải 脫thoát 。 偈kệ 曰viết 。

經kinh 律luật 阿a 毘tỳ 曇đàm 。 是thị 各các 有hữu 四tứ 義nghĩa 。

具cụ 解giải 成thành 種chủng 智trí 。 一nhất 偈kệ 得đắc 漏lậu 盡tận 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 略lược 說thuyết 三tam 藏tạng 一nhất 一nhất 各các 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 能năng 了liễu 此thử 義nghĩa 。 則tắc 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 能năng 了liễu 一nhất 偈kệ 則tắc 得đắc 。 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 問vấn 云vân 何hà 一nhất 一nhất 四tứ 種chủng 義nghĩa 。 偈kệ 曰viết 。

依y 故cố 及cập 相tương/tướng 故cố 。 法pháp 故cố 及cập 義nghĩa 故cố 。

如như 是thị 四tứ 種chủng 義nghĩa 。 是thị 說thuyết 多đa 羅la 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 修tu 多đa 羅la 有hữu 此thử 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 依y 二nhị 相tương/tướng 三tam 法pháp 四tứ 義nghĩa 。 依y 者giả 。 是thị 處xứ 是thị 人nhân 是thị 用dụng 。 謂vị 隨tùy 是thị 何hà 國quốc 土độ 。 隨tùy 是thị 何hà 諸chư 佛Phật 。 隨tùy 是thị 何hà 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 依y 此thử 三tam 種chủng 。 說thuyết 修Tu 多Đa 羅La 。 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 世thế 諦đế 相tướng 及cập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 相tướng 。 法pháp 者giả 。 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 緣duyên 生sanh 諦đế 食thực 等đẳng 法pháp 。 義nghĩa 者giả 。 謂vị 釋thích 所sở 以dĩ 。 偈kệ 曰viết 。

對đối 故cố 及cập 數số 故cố 。 伏phục 故cố 及cập 解giải 故cố 。

如như 是thị 四tứ 種chủng 義nghĩa 。 是thị 說thuyết 毘tỳ 曇đàm 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 有hữu 此thử 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 對đối 二nhị 數số 三tam 伏phục 四tứ 解giải 。 對đối 者giả 是thị 向hướng 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 諦đế 菩Bồ 提Đề 分phân 解giải 脫thoát 門môn 等đẳng 說thuyết 故cố 。 數số 者giả 是thị 相tương 續tục 法pháp 。 於ư 一nhất 一nhất 法pháp 色sắc 非phi 色sắc 可khả 見kiến 不bất 可khả 見kiến 。 等đẳng 差sai 別biệt 無vô 量lượng 說thuyết 故cố 。 伏phục 者giả 。 是thị 勝thắng 上thượng 法pháp 。 於ư 諍tranh 論luận 眾chúng 中trung 決quyết 判phán 法pháp 義nghĩa 退thoái 彼bỉ 說thuyết 故cố 。 解giải 者giả 。 是thị 釋thích 義nghĩa 法pháp 。 由do 阿a 毘tỳ 曇đàm 修Tu 多Đa 羅La 義nghĩa 。 易dị 可khả 解giải 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

罪tội 起khởi 淨tịnh 出xuất 故cố 。 人nhân 制chế 解giải 判phán 故cố 。

四tứ 義nghĩa 復phục 四tứ 義nghĩa 。 是thị 說thuyết 毘tỳ 尼ni 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 毘tỳ 尼ni 有hữu 二nhị 種chủng 四tứ 義nghĩa 。 初sơ 四tứ 義nghĩa 者giả 。 一nhất 罪tội 二nhị 起khởi 三tam 淨tịnh 四tứ 出xuất 。 罪tội 者giả 。 罪tội 自tự 性tánh 。 謂vị 五ngũ 聚tụ 罪tội 。 起khởi 者giả 。 罪tội 緣duyên 起khởi 。 此thử 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 無vô 知tri 。 二nhị 放phóng 逸dật 。 三tam 煩phiền 惱não 疾tật 利lợi 。 四tứ 無vô 恭cung 敬kính 心tâm 。 淨tịnh 者giả 。 罪tội 還hoàn 淨tịnh 。 由do 善thiện 心tâm 不bất 由do 治trị 罰phạt 。 出xuất 者giả 。 罪tội 出xuất 離ly 。 此thử 有hữu 七thất 種chủng 。 一nhất 者giả 悔hối 過quá 。 謂vị 永vĩnh 遮già 相tương 續tục 。 二nhị 者giả 順thuận 教giáo 。 謂vị 與dữ 學học 羯yết 磨ma 治trị 罰phạt 。 三tam 者giả 開khai 許hứa 。 謂vị 先tiên 時thời 已dĩ 制chế 後hậu 時thời 更cánh 開khai 。 四tứ 者giả 更cánh 捨xả 。 謂vị 僧Tăng 和hòa 合hợp 與dữ 學học 者giả 捨xả 。 是thị 時thời 先tiên 犯phạm 。 還hoàn 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 五ngũ 者giả 轉chuyển 依y 。 謂vị 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 男nam 女nữ 轉chuyển 根căn 出xuất 不bất 共cộng 罪tội 。 六lục 者giả 實thật 觀quán 。 謂vị 法pháp 憂ưu 陀đà 那na 由do 勝thắng 觀quán 察sát 。 七thất 者giả 性tánh 得đắc 。 謂vị 見kiến 諦Đế 時thời 細tế 罪tội 無vô 體thể 。 由do 證chứng 法pháp 空không 法pháp 爾nhĩ 所sở 得đắc 。 復phục 四tứ 義nghĩa 者giả 。 一nhất 人nhân 二nhị 制chế 三tam 解giải 四tứ 判phán 。 人nhân 者giả 謂vị 犯phạm 罪tội 人nhân 。 制chế 者giả 謂vị 依y 彼bỉ 犯phạm 人nhân 大đại 師sư 集tập 眾chúng 說thuyết 彼bỉ 過quá 失thất 制chế 立lập 學học 足túc 。 解giải 者giả 謂vị 如như 所sở 制chế 更cánh 廣quảng 分phân 別biệt 。 判phán 者giả 謂vị 云vân 何hà 得đắc 罪tội 。 云vân 何hà 不bất 得đắc 罪tội 。 如như 是thị 應ưng 持trì 。 已dĩ 說thuyết 求cầu 法Pháp 。 次thứ 說thuyết 求cầu 緣duyên 。 偈kệ 曰viết 。

佛Phật 說thuyết 所sở 緣duyên 法pháp 。 應ưng 知tri 內nội 外ngoại 俱câu 。

得đắc 二nhị 無vô 二nhị 義nghĩa 。 二nhị 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。

釋thích 曰viết 。 佛Phật 說thuyết 所sở 緣duyên 法pháp 應ưng 知tri 內nội 外ngoại 俱câu 者giả 。 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 。 所sở 緣duyên 法pháp 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 三tam 俱câu 。 彼bỉ 能năng 取thủ 自tự 性tánh 身thân 等đẳng 為vi 內nội 。 所sở 取thủ 自tự 性tánh 身thân 等đẳng 為vi 外ngoại 。 合hợp 二nhị 自tự 性tánh 為vi 俱câu 。 得đắc 二nhị 無vô 二nhị 義nghĩa 二nhị 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 於ư 此thử 內nội 外ngoại 二nhị 緣duyên 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 得đắc 無vô 二nhị 義nghĩa 。 問vấn 云vân 何hà 得đắc 。 答đáp 若nhược 所sở 取thủ 義nghĩa 與dữ 能năng 取thủ 義nghĩa 無vô 別biệt 觀quán 。 若nhược 能năng 取thủ 義nghĩa 與dữ 所sở 取thủ 義nghĩa 無vô 別biệt 觀quán 。

復phục 次thứ 合hợp 二nhị 為vi 一nhất 。 由do 於ư 內nội 外ngoại 二nhị 緣duyên 得đắc 如như 如như 故cố 。 如như 是thị 彼bỉ 二nhị 無vô 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 則tắc 此thử 二nhị 緣duyên 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 問vấn 已dĩ 說thuyết 得đắc 緣duyên 。 云vân 何hà 得đắc 智trí 。 偈kệ 曰viết 。

三tam 緣duyên 得đắc 三tam 智trí 。 淨tịnh 持trì 意ý 言ngôn 境cảnh 。

了liễu 別biệt 義nghĩa 光quang 已dĩ 。 安an 心tâm 唯duy 有hữu 名danh 。

釋thích 曰viết 。 三tam 緣duyên 謂vị 如như 前tiền 說thuyết 內nội 外ngoại 俱câu 三tam 境cảnh 。 三tam 智trí 謂vị 聞văn 思tư 修tu 三tam 慧tuệ 。 由do 依y 三tam 緣duyên 能năng 得đắc 三tam 慧tuệ 。 問vấn 云vân 何hà 得đắc 。 答đáp 若nhược 於ư 三tam 緣duyên 淨tịnh 持trì 意ý 言ngôn 境cảnh 即tức 得đắc 聞văn 慧tuệ 。 意ý 言ngôn 者giả 分phân 別biệt 也dã 。 淨tịnh 者giả 信tín 決quyết 定định 。 持trì 者giả 擇trạch 彼bỉ 種chủng 。 由do 此thử 得đắc 聞văn 慧tuệ 。 若nhược 於ư 三tam 緣duyên 了liễu 別biệt 義nghĩa 光quang 已dĩ 即tức 得đắc 思tư 慧tuệ 。 謂vị 知tri 義nghĩa 及cập 光quang 不bất 異dị 意ý 言ngôn 。 由do 此thử 得đắc 思tư 慧tuệ 。 若nhược 於ư 三tam 緣duyên 安an 心tâm 唯duy 有hữu 名danh 即tức 得đắc 修tu 慧tuệ 。 謂vị 知tri 義nghĩa 及cập 光quang 但đãn 唯duy 是thị 名danh 。 由do 此thử 得đắc 修tu 慧tuệ 。 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 二nhị 緣duyên 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 應ưng 知tri 。 彼bỉ 三tam 緣duyên 者giả 。 是thị 聞văn 思tư 修tu 三tam 慧tuệ 依y 止chỉ 。 已dĩ 說thuyết 求cầu 緣duyên 。 次thứ 說thuyết 求cầu 作tác 意ý 。 偈kệ 曰viết 。

最tối 初sơ 謂vị 種chủng 性tánh 。 所sở 作tác 及cập 依y 止chỉ 。

信tín 安an 及cập 欲dục 生sanh 。 依y 定định 亦diệc 依y 智trí 。

別biệt 緣duyên 種chủng 種chủng 緣duyên 。 通thông 達đạt 及cập 修tu 種chủng 。

自tự 性tánh 與dữ 功công 力lực 。 領lãnh 受thọ 及cập 方phương 便tiện 。

自tự 在tại 小tiểu 大đại 等đẳng 。 如như 是thị 有hữu 十thập 八bát 。

盡tận 攝nhiếp 諸chư 作tác 意ý 。 行hành 者giả 應ưng 勤cần 修tu 。

釋thích 曰viết 。 十thập 八bát 種chủng 作tác 意ý 者giả 。 一nhất 種chủng 性tánh 作tác 意ý 。 二nhị 所sở 作tác 作tác 意ý 。 三tam 依y 止chỉ 作tác 意ý 。 四tứ 信tín 安an 作tác 意ý 。 五ngũ 欲dục 生sanh 作tác 意ý 。 六lục 依y 定định 作tác 意ý 。 七thất 依y 智trí 作tác 意ý 。 八bát 別biệt 緣duyên 作tác 意ý 。 九cửu 種chủng 種chủng 緣duyên 作tác 意ý 。 十thập 通thông 達đạt 作tác 意ý 。 十thập 一nhất 修tu 種chủng 作tác 意ý 。 十thập 二nhị 自tự 性tánh 作tác 意ý 。 十thập 三tam 功công 力lực 作tác 意ý 。 十thập 四tứ 領lãnh 受thọ 作tác 意ý 。 十thập 五ngũ 方phương 便tiện 作tác 意ý 。 十thập 六lục 自tự 在tại 作tác 意ý 。 十thập 七thất 小tiểu 作tác 意ý 。 十thập 八bát 大đại 作tác 意ý 。 種chủng 性tánh 作tác 意ý 者giả 。 由do 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 三tam 乘thừa 性tánh 定định 故cố 。 所sở 作tác 作tác 意ý 者giả 。 由do 福phước 智trí 二nhị 聚tụ 圓viên 滿mãn 故cố 。 依y 止chỉ 作tác 意ý 者giả 。 由do 在tại 家gia 出xuất 家gia 。 迫bách 迮trách 不bất 迫bách 迮trách 差sai 別biệt 故cố 。 信tín 安an 作tác 意ý 者giả 。 念niệm 佛Phật 相tương 應ứng 故cố 。 欲dục 生sanh 作tác 意ý 者giả 。 隨tùy 念niệm 佛Phật 時thời 信tín 心tâm 相tương 應ứng 故cố 。 依y 定định 作tác 意ý 者giả 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 等đẳng 三tam 三tam 昧muội 相tương 應ứng 故cố 。 依y 智trí 作tác 意ý 者giả 。 從tùng 聞văn 思tư 修tu 。 方phương 便tiện 次thứ 第đệ 生sanh 故cố 。 別biệt 緣duyên 作tác 意ý 者giả 。 此thử 有hữu 五ngũ 種chủng 。 於ư 修tu 多đa 羅la 憂ưu 陀đà 那na 伽già 陀đà 阿a 波ba 陀đà 那na 。 一nhất 受thọ 二nhị 持trì 三tam 讀đọc 四tứ 思tư 五ngũ 說thuyết 故cố 。 種chủng 種chủng 緣duyên 作tác 意ý 者giả 。 此thử 有hữu 七thất 種chủng 。 名danh 緣duyên 句cú 緣duyên 字tự 緣duyên 人nhân 無vô 我ngã 緣duyên 法pháp 無vô 我ngã 緣duyên 色sắc 緣duyên 無vô 色sắc 緣duyên 。 色sắc 緣duyên 謂vị 身thân 緣duyên 。 無vô 色sắc 緣duyên 謂vị 受thọ 心tâm 法pháp 緣duyên 。 通thông 達đạt 作tác 意ý 者giả 。 此thử 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 通thông 達đạt 物vật 。 謂vị 知tri 苦khổ 體thể 。 二nhị 通thông 達đạt 義nghĩa 。 謂vị 知tri 苦khổ 無vô 常thường 。 空không 無vô 我ngã 義nghĩa 。 三tam 通thông 達đạt 果quả 。 謂vị 知tri 解giải 脫thoát 。 四tứ 通thông 達đạt 覺giác 。 謂vị 知tri 解giải 脫thoát 智trí 。 修tu 種chủng 作tác 意ý 者giả 。 此thử 有hữu 四tứ 種chủng 修tu 及cập 。 三tam 十thập 七thất 種chủng 。 修tu 四tứ 種chủng 修tu 者giả 。 謂vị 人nhân 無vô 我ngã 種chủng 修tu 。 法pháp 無vô 我ngã 種chủng 修tu 見kiến 種chủng 修tu 。 智trí 種chủng 修tu 。 三tam 十thập 七thất 種chủng 修tu 者giả 。 謂vị 不bất 淨tịnh 苦khổ 無vô 常thường 無vô 我ngã 四tứ 種chủng 修tu 。 是thị 名danh 四tứ 念niệm 處xứ 種chủng 修tu 。

復phục 次thứ 得đắc 習tập 斷đoạn 對đối 治trị 四tứ 種chủng 修tu 。 是thị 名danh 四tứ 正chánh 勤cần 種chủng 修tu 。

復phục 次thứ 為vi 對đối 治trị 知tri 足túc 亂loạn 疑nghi 掉trạo 動động 沈trầm 沒một 四tứ 障chướng 故cố 欲dục 進tiến 念niệm 慧tuệ 四tứ 種chủng 修tu 。 是thị 名danh 四Tứ 神Thần 足Túc 種chủng 修tu 。

復phục 次thứ 住trụ 心tâm 者giả 。 為vi 成thành 就tựu 出xuất 世thế 間gian 故cố 。 起khởi 信tín 勤cần 不bất 忘vong 心tâm 住trụ 簡giản 擇trạch 五ngũ 種chủng 修tu 。 是thị 名danh 五ngũ 根căn 種chủng 修tu 。

復phục 次thứ 如như 是thị 。 五ngũ 修tu 能năng 治trị 五ngũ 障chướng 即tức 名danh 為vi 力lực 。 是thị 名danh 五Ngũ 力Lực 種chủng 修tu 。

復phục 次thứ 於ư 菩Bồ 提Đề 正chánh 憶ức 簡giản 擇trạch 勇dũng 猛mãnh 慶khánh 悅duyệt 調điều 柔nhu 心tâm 住trụ 平bình 等đẳng 七thất 種chủng 修tu 。 是thị 名danh 七thất 覺giác 分phần/phân 種chủng 修tu 。

復phục 次thứ 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 成thành 淨tịnh 持trì 地địa 業nghiệp 。 思tư 惟duy 分phân 別biệt 故cố 。 聖thánh 所sở 受thọ 三tam 戒giới 能năng 持trì 故cố 。 先tiên 所sở 得đắc 道Đạo 勤cần 習tập 故cố 。 法pháp 住trụ 相tương/tướng 不bất 忘vong 故cố 。 無vô 想tưởng 心tâm 住trụ 轉chuyển 依y 故cố 。 如như 是thị 八bát 種chủng 修tu 。 是thị 名danh 八bát 道đạo 分phần/phân 種chủng 修tu 。 自tự 性tánh 作tác 意ý 者giả 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 奢xa 摩ma 他tha 。 二nhị 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 此thử 二nhị 是thị 道đạo 自tự 性tánh 故cố 。 功công 力lực 作tác 意ý 者giả 。 力lực 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 拔bạt 除trừ 熏huân 習tập 。 二nhị 拔bạt 除trừ 相tương 見kiến 。 領lãnh 受thọ 作tác 意ý 者giả 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 教giáo 授thọ 所sở 有hữu 法pháp 流lưu 悉tất 受thọ 持trì 故cố 。 方phương 便tiện 作tác 意ý 者giả 。 於ư 定định 所sở 行hành 處xứ 方phương 便tiện 有hữu 五ngũ 。 一nhất 解giải 數số 方phương 便tiện 。 於ư 名danh 句cú 字tự 數số 悉tất 通thông 達đạt 故cố 。 二nhị 解giải 具cụ 方phương 便tiện 。 具cụ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 分phần/phân 量lượng 具cụ 所sở 謂vị 諸chư 字tự 。 二nhị 非phi 分phần/phân 量lượng 具cụ 所sở 謂vị 名danh 句cú 等đẳng 。 三tam 解giải 分phân 別biệt 方phương 便tiện 。 分phân 別biệt 二nhị 種chủng 。 一nhất 依y 名danh 分phân 別biệt 義nghĩa 。 二nhị 依y 義nghĩa 分phân 別biệt 名danh 非phi 分phân 別biệt 者giả 字tự 也dã 。 四tứ 解giải 次thứ 第đệ 方phương 便tiện 。 謂vị 先tiên 取thủ 名danh 後hậu 轉chuyển 取thủ 義nghĩa 。 五ngũ 解giải 通thông 達đạt 方phương 便tiện 。 通thông 達đạt 有hữu 十thập 一nhất 種chủng 。 一nhất 通thông 達đạt 客khách 塵trần 。 二nhị 通thông 達đạt 境cảnh 光quang 。 三tam 通thông 達đạt 義nghĩa 不bất 可khả 得đắc 。 四tứ 通thông 達đạt 不bất 可khả 得đắc 不bất 可khả 得đắc 。 五ngũ 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 六Lục 通Thông 達đạt 人nhân 無vô 我ngã 。 七thất 通thông 達đạt 法pháp 無vô 我ngã 。 八bát 通thông 達đạt 下hạ 劣liệt 心tâm 。 九cửu 通thông 達đạt 高cao 大đại 心tâm 。 十thập 通thông 達đạt 所sở 得đắc 法Pháp 。 十thập 一nhất 通thông 達đạt 所sở 立lập 法pháp 。 自tự 在tại 作tác 意ý 者giả 。 自tự 在tại 三tam 種chủng 。 一nhất 惑hoặc 障chướng 極cực 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 惑hoặc 智trí 二nhị 障chướng 極cực 清thanh 淨tịnh 。 三tam 功công 德đức 極cực 清thanh 淨tịnh 。 小tiểu 作tác 意ý 者giả 。 謂vị 初sơ 清thanh 淨tịnh 。 大đại 作tác 意ý 者giả 。 謂vị 後hậu 二nhị 清thanh 淨tịnh 。 已dĩ 說thuyết 求cầu 作tác 意ý 。 次thứ 說thuyết 求cầu 真chân 實thật 義nghĩa 。 偈kệ 曰viết 。

離ly 二nhị 及cập 迷mê 依y 。 無vô 說thuyết 無vô 戲hí 論luận 。

三tam 應ưng 及cập 二nhị 淨tịnh 。 二nhị 淨tịnh 三tam 譬thí 顯hiển 。

釋thích 曰viết 。 離ly 二nhị 及cập 迷mê 依y 無vô 說thuyết 。 無vô 戲hí 論luận 者giả 。 此thử 中trung 應ưng 知tri 。 三tam 性tánh 俱câu 是thị 真chân 實thật 。 離ly 二nhị 者giả 。 謂vị 分phân 別biệt 性tánh 真chân 實thật 。 由do 能năng 取thủ 所sở 取thủ 。 畢tất 竟cánh 無vô 故cố 。 迷mê 依y 者giả 。 謂vị 依y 他tha 性tánh 真chân 實thật 。 由do 此thử 起khởi 諸chư 分phân 別biệt 故cố 。 無vô 說thuyết 無vô 戲hí 論luận 者giả 。 謂vị 真chân 實thật 性tánh 真chân 實thật 。 由do 自tự 性tánh 無vô 戲hí 論luận 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 三tam 應ưng 及cập 二nhị 淨tịnh 二nhị 淨tịnh 三tam 譬thí 顯hiển 者giả 。 三tam 應ưng 謂vị 初sơ 真chân 實thật 。 應ưng 知tri 第đệ 二nhị 真chân 實thật 應ưng 斷đoạn 。 第đệ 三tam 真chân 實thật 應ưng 淨tịnh 。 二nhị 淨tịnh 謂vị 一nhất 者giả 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 由do 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 故cố 。 二nhị 者giả 無vô 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 由do 離ly 客khách 塵trần 故cố 。 此thử 二nhị 清thanh 淨tịnh 由do 三tam 種chủng 譬thí 喻dụ 。 可khả 得đắc 顯hiển 現hiện 。 謂vị 空không 金kim 水thủy 。 如như 此thử 三tam 譬thí 。 一nhất 則tắc 俱câu 譬thí 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 由do 空không 等đẳng 非phi 不phủ 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 二nhị 則tắc 俱câu 譬thí 。 無vô 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 由do 空không 等đẳng 非phi 不bất 離ly 客khách 塵trần 清thanh 淨tịnh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

法Pháp 界Giới 與dữ 世thế 間gian 。 未vị 曾tằng 有hữu 少thiểu 異dị 。

眾chúng 生sanh 癡si 盛thịnh 故cố 。 著trước 無vô 而nhi 棄khí 有hữu 。

釋thích 曰viết 。 法Pháp 界Giới 與dữ 世thế 間gian 未vị 曾tằng 有hữu 少thiểu 異dị 者giả 。 非phi 法Pháp 界Giới 與dữ 世thế 間gian 而nhi 有hữu 少thiểu 異dị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 法pháp 性tánh 與dữ 諸chư 。 法pháp 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 眾chúng 生sanh 癡si 盛thịnh 故cố 著trước 無vô 而nhi 棄khí 有hữu 者giả 。 由do 眾chúng 生sanh 愚ngu 癡si 熾sí 盛thịnh 。 於ư 世thế 間gian 無vô 法pháp 。 不bất 應ưng 著trước 而nhi 起khởi 著trước 。 於ư 如như 如như 有hữu 法pháp 。 不bất 應ưng 捨xả 而nhi 棄khí 捨xả 。 已dĩ 說thuyết 求cầu 真chân 實thật 。 次thứ 說thuyết 求cầu 真chân 實thật 譬thí 喻dụ 。 偈kệ 曰viết 。

如như 彼bỉ 起khởi 幻huyễn 師sư 。 譬thí 說thuyết 虛hư 分phân 別biệt 。

如như 彼bỉ 諸chư 幻huyễn 事sự 。 譬thí 說thuyết 二nhị 種chủng 迷mê 。

釋thích 曰viết 。 如như 彼bỉ 起khởi 幻huyễn 師sư 譬thí 說thuyết 虛hư 分phân 別biệt 者giả 。 譬thí 如như 幻huyễn 師sư 。 依y 咒chú 術thuật 力lực 變biến 木mộc 石thạch 等đẳng 以dĩ 為vi 迷mê 因nhân 。 如như 是thị 虛hư 分phân 別biệt 依y 他tha 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 起khởi 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 為vi 顛điên 倒đảo 因nhân 。 如như 彼bỉ 諸chư 幻huyễn 事sự 譬thí 說thuyết 二nhị 種chủng 迷mê 者giả 。 譬thí 如như 幻huyễn 像tượng 金kim 等đẳng 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 顯hiển 現hiện 。 如như 是thị 所sở 起khởi 分phân 別biệt 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 能năng 取thủ 所sở 取thủ 二nhị 迷mê 恆hằng 時thời 顯hiển 現hiện 。 偈kệ 曰viết 。

如như 彼bỉ 無vô 體thể 故cố 。 得đắc 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

如như 彼bỉ 可khả 得đắc 故cố 。 通thông 達đạt 世thế 諦đế 實thật 。

釋thích 曰viết 。 如như 彼bỉ 無vô 體thể 故cố 得đắc 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 如như 彼bỉ 謂vị 幻huyễn 者giả 幻huyễn 事sự 無vô 有hữu 實thật 體thể 。 此thử 譬thí 依y 他tha 分phân 別biệt 二nhị 相tương/tướng 亦diệc 無vô 實thật 體thể 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 即tức 得đắc 通thông 達đạt 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 如như 彼bỉ 可khả 得đắc 故cố 通thông 達đạt 世thế 諦đế 實thật 者giả 。 可khả 得đắc 謂vị 幻huyễn 者giả 幻huyễn 事sự 體thể 亦diệc 可khả 得đắc 。 此thử 譬thí 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 即tức 得đắc 通thông 達đạt 世thế 諦đế 之chi 實thật 。 偈kệ 曰viết 。

彼bỉ 事sự 無vô 體thể 故cố 。 即tức 得đắc 真chân 實thật 境cảnh 。

如như 是thị 轉chuyển 依y 故cố 。 即tức 得đắc 真chân 實thật 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 彼bỉ 事sự 無vô 體thể 故cố 即tức 得đắc 真chân 實thật 境cảnh 者giả 。 若nhược 人nhân 了liễu 彼bỉ 幻huyễn 事sự 無vô 體thể 。 即tức 得đắc 木mộc 等đẳng 實thật 境cảnh 。 如như 是thị 轉chuyển 依y 故cố 即tức 得đắc 真chân 實thật 義nghĩa 者giả 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 了liễu 彼bỉ 二nhị 迷mê 無vô 體thể 。 得đắc 轉chuyển 依y 時thời 即tức 得đắc 真chân 實thật 性tánh 義nghĩa 。 偈kệ 曰viết 。

迷mê 因nhân 無vô 體thể 故cố 。 無vô 迷mê 自tự 在tại 行hành 。

倒đảo 因nhân 無vô 體thể 故cố 。 無vô 倒đảo 自tự 在tại 轉chuyển 。

釋thích 曰viết 。 迷mê 因nhân 無vô 體thể 故cố 無vô 迷mê 自tự 在tại 行hành 者giả 。 世thế 間gian 木mộc 石thạch 等đẳng 雖tuy 復phục 無vô 體thể 而nhi 為vi 迷mê 因nhân 。 若nhược 得đắc 無vô 迷mê 行hành 則tắc 自tự 在tại 不bất 依y 於ư 他tha 。 倒đảo 因nhân 無vô 體thể 故cố 無vô 倒đảo 自tự 在tại 轉chuyển 者giả 。 如như 是thị 依y 未vị 轉chuyển 時thời 雖tuy 復phục 無vô 體thể 而nhi 為vi 倒đảo 因nhân 。 若nhược 得đắc 轉chuyển 時thời 由do 無vô 倒đảo 故cố 。 聖thánh 人nhân 亦diệc 得đắc 自tự 在tại 依y 自tự 在tại 行hành 。 偈kệ 曰viết 。

是thị 事sự 彼bỉ 處xứ 有hữu 。 彼bỉ 有hữu 體thể 亦diệc 無vô 。

有hữu 體thể 無vô 有hữu 故cố 。 是thị 故cố 說thuyết 是thị 幻huyễn 。

釋thích 曰viết 。 是thị 事sự 彼bỉ 處xứ 有hữu 彼bỉ 有hữu 體thể 亦diệc 無vô 者giả 。 此thử 顯hiển 幻huyễn 事sự 有hữu 而nhi 非phi 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 者giả 是thị 幻huyễn 像tượng 事sự 。 彼bỉ 處xứ 顯hiển 現hiện 故cố 。 非phi 有hữu 者giả 彼bỉ 實thật 。 體thể 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 有hữu 體thể 無vô 有hữu 故cố 是thị 故cố 說thuyết 是thị 幻huyễn 者giả 。 如như 是thị 有hữu 體thể 與dữ 無vô 體thể 無vô 二nhị 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 是thị 幻huyễn 。 偈kệ 曰viết 。

無vô 體thể 非phi 無vô 體thể 。 非phi 無vô 體thể 即tức 體thể 。

無vô 體thể 體thể 無vô 二nhị 。 是thị 故cố 說thuyết 是thị 幻huyễn 。

釋thích 曰viết 。 無vô 體thể 非phi 無vô 體thể 非phi 無vô 體thể 即tức 體thể 者giả 。 此thử 顯hiển 幻huyễn 事sự 非phi 有hữu 而nhi 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 有hữu 者giả 。 彼bỉ 幻huyễn 事sự 無vô 體thể 由do 。 無vô 實thật 體thể 故cố 。 而nhi 有hữu 者giả 。 彼bỉ 幻huyễn 事sự 非phi 無vô 體thể 由do 像tượng 顯hiển 現hiện 故cố 。 無vô 體thể 體thể 無vô 二nhị 是thị 故cố 說thuyết 是thị 幻huyễn 者giả 。 如như 是thị 無vô 體thể 與dữ 體thể 無vô 二nhị 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 是thị 幻huyễn 。 偈kệ 曰viết 。

說thuyết 有hữu 二nhị 種chủng 光quang 。 而nhi 無vô 二nhị 光quang 體thể 。

是thị 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 。 有hữu 體thể 即tức 無vô 體thể 。

釋thích 曰viết 。 說thuyết 有hữu 二nhị 種chủng 光quang 而nhi 無vô 二nhị 光quang 體thể 者giả 。 此thử 顯hiển 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 有hữu 而nhi 非phi 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 者giả 。 彼bỉ 二nhị 光quang 顯hiển 現hiện 故cố 。 非phi 有hữu 者giả 。 彼bỉ 實thật 體thể 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 是thị 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 有hữu 體thể 即tức 無vô 體thể 者giả 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 有hữu 體thể 。 即tức 是thị 無vô 體thể 。 偈kệ 曰viết 。

無vô 體thể 非phi 無vô 體thể 。 非phi 無vô 體thể 即tức 體thể 。

是thị 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 。 無vô 體thể 體thể 無vô 二nhị 。

釋thích 曰viết 。 無vô 體thể 非phi 無vô 體thể 非phi 無vô 體thể 即tức 體thể 者giả 。 此thử 顯hiển 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 非phi 有hữu 而nhi 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 有hữu 者giả 。 彼bỉ 二nhị 光quang 無vô 體thể 由do 。 無vô 實thật 體thể 故cố 。 而nhi 有hữu 者giả 。 彼bỉ 二nhị 光quang 非phi 無vô 體thể 由do 光quang 顯hiển 現hiện 故cố 。 是thị 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 無vô 體thể 體thể 無vô 二nhị 者giả 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 無vô 體thể 與dữ 體thể 。 而nhi 無vô 有hữu 二nhị 。 問vấn 體thể 與dữ 無vô 體thể 何hà 不bất 一nhất 向hướng 定định 說thuyết 而nhi 令linh 彼bỉ 二nhị 無vô 差sai 別biệt 耶da 。 偈kệ 曰viết 。

有hữu 邊biên 為vi 遮già 立lập 。 無vô 邊biên 為vi 遮già 謗báng 。

退thoái 大đại 趣thú 小tiểu 滅diệt 。 遮già 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。

釋thích 曰viết 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 一nhất 為vi 遮già 有hữu 邊biên 。 二nhị 為vi 遮già 無vô 邊biên 。 三tam 為vi 遮già 趣thú 小Tiểu 乘Thừa 寂tịch 滅diệt 。 是thị 故cố 不bất 得đắc 。 一nhất 向hướng 定định 說thuyết 。 問vấn 云vân 何hà 遮già 有hữu 邊biên 。 答đáp 有hữu 邊biên 為vi 遮già 立lập 。 此thử 明minh 由do 於ư 無vô 體thể 知tri 無vô 體thể 故cố 。 不bất 應ưng 安an 立lập 有hữu 。 問vấn 云vân 何hà 遮già 無vô 邊biên 。 答đáp 無vô 邊biên 為vi 遮già 謗báng 。 此thử 明minh 由do 於ư 有hữu 體thể 知tri 世thế 諦đế 故cố 。 不bất 應ưng 非phi 謗báng 無vô 。 問vấn 云vân 何hà 遮già 趣thú 小Tiểu 乘Thừa 寂tịch 滅diệt 。 答đáp 退thoái 大đại 趣thú 小tiểu 滅diệt 遮già 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 此thử 明minh 由do 彼bỉ 二nhị 無vô 別biệt 故cố 。 不bất 應ưng 厭yếm 體thể 入nhập 小tiểu 涅Niết 槃Bàn 。 偈kệ 曰viết 。

色sắc 識thức 為vi 迷mê 因nhân 。 識thức 識thức 為vi 迷mê 體thể 。

色sắc 識thức 因nhân 無vô 故cố 。 識thức 識thức 體thể 亦diệc 無vô 。

釋thích 曰viết 。 色sắc 識thức 為vi 迷mê 因nhân 識thức 識thức 為vi 迷mê 體thể 者giả 。 彼bỉ 所sở 迷mê 境cảnh 名danh 色sắc 識thức 。 彼bỉ 能năng 迷mê 體thể 名danh 非phi 色sắc 識thức 。 色sắc 識thức 無vô 體thể 故cố 識thức 識thức 體thể 亦diệc 無vô 者giả 。 色sắc 識thức 無vô 故cố 非phi 色sắc 識thức 亦diệc 無vô 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 因nhân 無vô 故cố 彼bỉ 果quả 亦diệc 無vô 。 偈kệ 曰viết 。

幻huyễn 像tượng 及cập 取thủ 幻huyễn 。 迷mê 故cố 說thuyết 有hữu 二nhị 。

如như 是thị 無vô 彼bỉ 二nhị 。 而nhi 有hữu 二nhị 可khả 得đắc 。

釋thích 曰viết 。 幻huyễn 像tượng 及cập 取thủ 幻huyễn 迷mê 故cố 說thuyết 有hữu 二nhị 者giả 。 迷mê 人nhân 於ư 幻huyễn 像tượng 及cập 取thủ 幻huyễn 。 由do 迷mê 故cố 說thuyết 有hữu 能năng 取thủ 所sở 取thủ 二nhị 事sự 。 如như 是thị 無vô 彼bỉ 二nhị 而nhi 有hữu 二nhị 可khả 得đắc 者giả 。 彼bỉ 二nhị 雖tuy 無vô 而nhi 二nhị 可khả 得đắc 。 由do 迷mê 顯hiển 現hiện 故cố 。 問vấn 此thử 譬thí 欲dục 何hà 所sở 顯hiển 。 偈kệ 曰viết 。

骨cốt 像tượng 及cập 取thủ 骨cốt 。 觀quán 故cố 亦diệc 說thuyết 二nhị 。

無vô 二nhị 而nhi 說thuyết 二nhị 。 可khả 得đắc 亦diệc 如như 是thị 。

釋thích 曰viết 。 骨cốt 像tượng 及cập 取thủ 骨cốt 觀quán 故cố 亦diệc 說thuyết 二nhị 者giả 。 觀quán 行hành 人nhân 於ư 骨cốt 像tượng 及cập 取thủ 骨cốt 。 由do 觀quán 故cố 說thuyết 有hữu 能năng 觀quán 所sở 觀quán 二nhị 事sự 。 無vô 二nhị 而nhi 說thuyết 二nhị 可khả 得đắc 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 彼bỉ 二nhị 雖tuy 無vô 而nhi 二nhị 亦diệc 可khả 得đắc 。 由do 觀quán 顯hiển 現hiện 故cố 。 問vấn 如như 是thị 觀quán 已dĩ 。 何hà 法pháp 為vi 所sở 治trị 。 何hà 法pháp 為vi 能năng 治trị 。 偈kệ 曰viết 。

應ưng 知tri 所sở 治trị 體thể 。 謂vị 彼bỉ 法pháp 迷mê 相tương/tướng 。

如như 是thị 體thể 無vô 體thể 。 有hữu 非phi 有hữu 如như 幻huyễn 。

釋thích 曰viết 。 應ưng 知tri 所sở 治trị 體thể 謂vị 彼bỉ 法pháp 迷mê 相tương/tướng 者giả 。 此thử 中trung 應ưng 知tri 。 所sở 治trị 體thể 即tức 是thị 法pháp 迷mê 相tương/tướng 。 法pháp 迷mê 相tương/tướng 者giả 謂vị 如như 是thị 如như 是thị 體thể 故cố 。 如như 是thị 體thể 無vô 體thể 有hữu 非phi 有hữu 如như 幻huyễn 者giả 。 如như 是thị 體thể 說thuyết 有hữu 者giả 。 由do 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 故cố 。 說thuyết 非phi 有hữu 者giả 。 由do 能năng 取thủ 所sở 取thủ 二nhị 體thể 與dữ 非phi 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 如như 是thị 有hữu 亦diệc 如như 幻huyễn 無vô 亦diệc 如như 幻huyễn 說thuyết 此thử 相tương/tướng 如như 幻huyễn 。 偈kệ 曰viết 。

應ưng 知tri 能năng 治trị 體thể 。 念niệm 處xứ 等đẳng 諸chư 法pháp 。

如như 是thị 體thể 無vô 相tướng 。 如như 幻huyễn 亦diệc 如như 是thị 。

釋thích 曰viết 。 應ưng 知tri 能năng 治trị 體thể 念niệm 處xứ 等đẳng 諸chư 法pháp 者giả 。 此thử 中trung 應ưng 知tri 。 能năng 治trị 體thể 即tức 是thị 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 者giả 。 謂vị 佛Phật 所sở 說thuyết 念niệm 處xứ 等đẳng 法pháp 。 如như 是thị 如như 是thị 體thể 故cố 。 如như 是thị 體thể 無vô 相tướng 如như 幻huyễn 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 彼bỉ 體thể 亦diệc 如như 幻huyễn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 諸chư 凡phàm 夫phu 所sở 取thủ 。 如như 是thị 如như 是thị 有hữu 體thể 故cố 。 如như 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 如như 是thị 如như 是thị 無vô 體thể 故cố 。 如như 是thị 體thể 無vô 相tướng 。 而nhi 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 示thị 現hiện 入nhập 胎thai 出xuất 生sanh 。 踰du 城thành 出xuất 家gia 成thành 正chánh 覺giác 。 如như 是thị 無vô 相tướng 。 而nhi 光quang 顯hiển 現hiện 。 是thị 故cố 如như 幻huyễn 。 問vấn 若nhược 諸chư 法pháp 同đồng 如như 幻huyễn 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 一nhất 為vi 能năng 治trị 。 一nhất 為vi 所sở 治trị 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 強cường/cưỡng 幻huyễn 王vương 。 令linh 餘dư 幻huyễn 王vương 退thoái 。

如như 是thị 清thanh 淨tịnh 法pháp 。 能năng 令linh 染nhiễm 法pháp 盡tận 。

釋thích 曰viết 。 譬thí 如như 強cường/cưỡng 幻huyễn 王vương 令linh 餘dư 幻huyễn 王vương 退thoái 者giả 。 彼bỉ 能năng 治trị 淨tịnh 法pháp 亦diệc 如như 幻huyễn 王vương 。 由do 能năng 對đối 治trị 染nhiễm 法pháp 得đắc 增tăng 上thượng 故cố 。 彼bỉ 所sở 治trị 染nhiễm 法pháp 亦diệc 如như 幻huyễn 王vương 。 由do 於ư 境cảnh 界giới 得đắc 增tăng 上thượng 故cố 。 如như 是thị 清thanh 淨tịnh 。 法pháp 能năng 令linh 染nhiễm 法pháp 盡tận 者giả 。 如như 彼bỉ 強cường 力lực 幻huyễn 王vương 能năng 令linh 餘dư 幻huyễn 王vương 退thoái 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 知tri 法pháp 如như 幻huyễn 。 能năng 以dĩ 淨tịnh 法pháp 對đối 治trị 染nhiễm 法pháp 。 是thị 故cố 無vô 慢mạn 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 處xứ 處xứ 說thuyết 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 如như 焰diễm 如như 像tượng 如như 影ảnh 如như 響hưởng 。 如như 水thủy 月nguyệt 如như 化hóa 。 如như 此thử 八bát 譬thí 各các 何hà 所sở 顯hiển 。 偈kệ 曰viết 。

如như 幻huyễn 至chí 如như 化hóa 。 次thứ 第đệ 譬thí 諸chư 行hành 。

二nhị 六lục 二nhị 二nhị 六lục 。 一nhất 一nhất 一nhất 有hữu 三tam 。

釋thích 曰viết 。 如như 幻huyễn 至chí 如như 化hóa 次thứ 第đệ 譬thí 諸chư 行hành 者giả 。 幻huyễn 譬thí 內nội 六lục 入nhập 。 無vô 有hữu 我ngã 等đẳng 體thể 但đãn 光quang 顯hiển 現hiện 故cố 。 夢mộng 譬thí 外ngoại 六lục 入nhập 。 所sở 受thọ 用dụng 塵trần 體thể 無vô 有hữu 故cố 。 焰diễm 譬thí 心tâm 及cập 心tâm 數số 二nhị 法pháp 。 由do 起khởi 迷mê 故cố 。 像tượng 復phục 譬thí 內nội 六lục 入nhập 。 由do 是thị 宿túc 業nghiệp 像tượng 故cố 。 影ảnh 復phục 譬thí 外ngoại 六lục 入nhập 。 由do 是thị 內nội 入nhập 影ảnh 內nội 入nhập 增tăng 上thượng 起khởi 故cố 。 響hưởng 譬thí 所sở 說thuyết 法Pháp 。 法pháp 如như 響hưởng 故cố 。 水thủy 月nguyệt 譬thí 依y 定định 法pháp 定định 則tắc 如như 水thủy 。 法pháp 則tắc 如như 月nguyệt 。 由do 彼bỉ 澄trừng 靜tĩnh 法pháp 顯hiển 現hiện 故cố 。 化hóa 譬thí 菩Bồ 薩Tát 故cố 意ý 受thọ 生sanh 。 不bất 染nhiễm 一nhất 切thiết 所sở 作tác 事sự 故cố 。 二nhị 六lục 二nhị 二nhị 六lục 一nhất 一nhất 一nhất 有hữu 三tam 者giả 。 初sơ 二nhị 六lục 謂vị 內nội 六lục 入nhập 外ngoại 六lục 入nhập 。 彼bỉ 幻huyễn 夢mộng 二nhị 譬thí 。 所sở 顯hiển 二nhị 謂vị 心tâm 及cập 心tâm 數số 。 彼bỉ 炎diễm 譬thí 所sở 顯hiển 。 復phục 二nhị 六lục 謂vị 內nội 六lục 入nhập 外ngoại 六lục 入nhập 。 彼bỉ 像tượng 影ảnh 二nhị 譬thí 所sở 顯hiển 。 一nhất 一nhất 一nhất 謂vị 說thuyết 法Pháp 三tam 昧muội 受thọ 生sanh 。 彼bỉ 響hưởng 月nguyệt 化hóa 三tam 譬thí 所sở 顯hiển 。 已dĩ 說thuyết 真chân 實thật 義nghĩa 。 次thứ 求cầu 能năng 知tri 智trí 。 偈kệ 曰viết 。

不bất 真chân 及cập 似tự 真chân 。 真chân 及cập 似tự 不bất 真chân 。

如như 是thị 四tứ 種chủng 智trí 。 能năng 知tri 一nhất 切thiết 境cảnh 。

釋thích 曰viết 。 不bất 真chân 及cập 似tự 真chân 真chân 及cập 似tự 不bất 真chân 者giả 。 不bất 真chân 謂vị 不bất 真chân 分phân 別biệt 智trí 。 由do 不bất 隨tùy 順thuận 出xuất 世thế 。 智trí 分phân 別biệt 故cố 。 似tự 真chân 謂vị 非phi 真chân 非phi 不bất 真chân 分phân 別biệt 智trí 。 從tùng 初sơ 極cực 通thông 達đạt 分phần/phân 由do 隨tùy 順thuận 出xuất 世thế 智trí 故cố 。 真chân 謂vị 出xuất 世thế 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 證chứng 真Chân 如Như 故cố 。 似tự 不bất 真chân 謂vị 非phi 分phân 別biệt 非phi 不bất 分phân 別biệt 智trí 。 即tức 出xuất 世thế 後hậu 得đắc 世thế 智trí 故cố 。 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 智trí 能năng 知tri 一nhất 切thiết 境cảnh 者giả 。 由do 此thử 四Tứ 智Trí 具cụ 足túc 知tri 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 已dĩ 說thuyết 求cầu 智trí 。 次thứ 說thuyết 求cầu 染nhiễm 污ô 及cập 清thanh 淨tịnh 。 偈kệ 曰viết 。

自tự 界giới 及cập 二nhị 光quang 。 癡si 共cộng 諸chư 惑hoặc 起khởi 。

如như 是thị 諸chư 分phân 別biệt 。 二nhị 實thật 應ưng 遠viễn 離ly 。

釋thích 曰viết 。 自tự 界giới 及cập 二nhị 光quang 癡si 共cộng 諸chư 惑hoặc 起khởi 者giả 。 自tự 界giới 謂vị 自tự 阿a 黎lê 耶da 識thức 種chủng 子tử 。 二nhị 光quang 謂vị 能năng 取thủ 光quang 所sở 取thủ 光quang 。 此thử 等đẳng 分phân 別biệt 。 由do 共cộng 無vô 明minh 及cập 諸chư 餘dư 惑hoặc 故cố 得đắc 生sanh 起khởi 。 如như 是thị 諸chư 分phân 別biệt 二nhị 實thật 應ưng 遠viễn 離ly 者giả 。 二nhị 實thật 謂vị 所sở 取thủ 實thật 及cập 能năng 取thủ 實thật 。 如như 是thị 二nhị 實thật 染nhiễm 污ô 應ưng 求cầu 遠viễn 離ly 。 偈kệ 曰viết 。

得đắc 彼bỉ 三tam 緣duyên 已dĩ 。 自tự 界giới 處xứ 應ưng 學học 。

如như 是thị 二nhị 光quang 滅diệt 。 譬thí 如như 調điều 箭tiễn 皮bì 。

釋thích 曰viết 。 得đắc 彼bỉ 三tam 緣duyên 已dĩ 自tự 界giới 處xứ 應ưng 學học 者giả 。 三tam 緣duyên 謂vị 內nội 外ngoại 俱câu 。 如như 前tiền 說thuyết 。 自tự 界giới 謂vị 諸chư 分phân 別biệt 。 應ưng 如như 是thị 解giải 。 處xử 謂vị 名danh 處xứ 。 此thử 名danh 處xứ 應ưng 安an 心tâm 。 應ưng 學học 謂vị 修tu 止Chỉ 觀Quán 二nhị 道đạo 。 如như 是thị 二nhị 光quang 滅diệt 。 譬thí 如như 調điều 箭tiễn 皮bì 者giả 。 謂vị 分phân 別biệt 二nhị 種chủng 光quang 息tức 。 譬thí 如như 柔nhu 皮bì 熟thục 䩕ngạnh 令linh 軟nhuyễn 。 亦diệc 如như 調điều 箭tiễn 端đoan 曲khúc 令linh 直trực 轉chuyển 依y 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 止chỉ 若nhược 觀quán 一nhất 一nhất 須tu 修tu 。 得đắc 心tâm 慧tuệ 二nhị 脫thoát 則tắc 二nhị 光quang 不bất 起khởi 。 如như 是thị 清thanh 淨tịnh 。 應ưng 求cầu 至chí 得đắc 。

大Đại 乘Thừa 莊Trang 嚴Nghiêm 經Kinh 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ