大Đại 乘Thừa 莊Trang 嚴Nghiêm 經Kinh 論Luận
Quyển 3
無Vô 著Trước 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 波Ba 羅La 頗Phả 蜜Mật 多Đa 羅La 譯Dịch

大Đại 乘Thừa 莊Trang 嚴Nghiêm 經Kinh 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam

無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 造tạo

大đại 唐đường 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 波ba 羅la 頗phả 蜜mật 多đa 羅la 譯dịch

菩Bồ 提Đề 品Phẩm 第đệ 十thập

釋thích 曰viết 。 已dĩ 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 次thứ 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 偈kệ 曰viết 。

一nhất 切thiết 難nạn/nan 已dĩ 行hành 。 一nhất 切thiết 善thiện 已dĩ 集tập 。

一nhất 切thiết 時thời 已dĩ 度độ 。 一nhất 切thiết 障chướng 已dĩ 斷đoạn 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 因nhân 圓viên 滿mãn 。 一nhất 切thiết 難nạn/nan 已dĩ 行hành 者giả 。 由do 具cụ 足túc 行hành 無vô 量lượng 百bách 千thiên 。 種chủng 難nan 行hành 行hành 未vị 曾tằng 疲bì 倦quyện 故cố 。 一nhất 切thiết 善thiện 已dĩ 集tập 者giả 。 由do 具cụ 足túc 聚tụ 集tập 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 自tự 性tánh 善thiện 根căn 故cố 。 一nhất 切thiết 時thời 已dĩ 度độ 者giả 。 由do 具cụ 足túc 經kinh 長trường 時thời 大đại 劫kiếp 阿a 僧tăng 祇kỳ 故cố 。 一nhất 切thiết 障chướng 已dĩ 斷đoạn 者giả 。 由do 具cụ 足túc 斷đoạn 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 障chướng 謂vị 諸chư 地địa 所sở 有hữu 微vi 細tế 障chướng 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

成thành 就tựu 一nhất 切thiết 種chủng 。 此thử 即tức 為vi 佛Phật 身thân 。

譬thí 如như 大đại 篋khiếp 開khai 。 眾chúng 寶bảo 無vô 不bất 現hiện 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 果quả 圓viên 滿mãn 有hữu 三tam 義nghĩa 分phân 別biệt 。 一nhất 至chí 得đắc 。 二nhị 自tự 性tánh 。 三tam 譬thí 喻dụ 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 種chủng 者giả 。 謂vị 至chí 得đắc 分phân 別biệt 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 故cố 。 此thử 即tức 為vi 佛Phật 身thân 者giả 。 謂vị 自tự 性tánh 分phân 別biệt 。 即tức 說thuyết 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 為vi 佛Phật 身thân 體thể 故cố 。 譬thí 如như 大đại 篋khiếp 開khai 眾chúng 寶bảo 無vô 不bất 現hiện 者giả 。 謂vị 譬thí 喻dụ 分phân 別biệt 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 寶bảo 皆giai 現hiện 前tiền 故cố 。 已dĩ 說thuyết 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 為vi 佛Phật 身thân 。 次thứ 說thuyết 此thử 身thân 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。

白bạch 法Pháp 為vi 佛Phật 身thân 。 非phi 無vô 亦diệc 非phi 有hữu 。

佛Phật 為vi 法Pháp 寶bảo 因nhân 。 法pháp 則tắc 善thiện 根căn 因nhân 。

釋thích 曰viết 。 白bạch 法Pháp 為vi 佛Phật 身thân 者giả 。 轉chuyển 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 為vi 佛Phật 體thể 故cố 。 非phi 無vô 亦diệc 非phi 有hữu 者giả 。 此thử 體thể 非phi 無vô 。

何hà 以dĩ 故cố 。 真Chân 如Như 無vô 別biệt 故cố 。 亦diệc 復phục 非phi 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 自tự 性tánh 不bất 成thành 就tựu 故cố 。 是thị 名danh 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 佛Phật 為vi 法Pháp 寶bảo 因nhân 者giả 。 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。 及cập 以dĩ 神thần 通thông 力lực 故cố 。 法pháp 則tắc 善thiện 根căn 因nhân 者giả 。 眾chúng 生sanh 為vi 田điền 善thiện 根căn 為vi 穀cốc 。 如như 是thị 法Pháp 寶bảo 。 於ư 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 田điền 生sanh 長trưởng 善thiện 根căn 穀cốc 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

具cụ 法pháp 亦diệc 離ly 法pháp 。 如như 藏tạng 亦diệc 如như 雲vân 。

生sanh 法Pháp 雨vũ 法Pháp 雨vũ 。 故cố 成thành 如như 是thị 譬thí 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 重trọng/trùng 顯hiển 前tiền 義nghĩa 。 具cụ 法pháp 亦diệc 離ly 法pháp 者giả 。 諸chư 佛Phật 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 故cố 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。 如như 藏tạng 亦diệc 如như 雲vân 者giả 。 佛Phật 寶bảo 如như 藏tạng 法Pháp 寶bảo 如như 雲vân 。 問vấn 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 答đáp 生sanh 法Pháp 雨vũ 法Pháp 雨vũ 故cố 成thành 如như 是thị 譬thí 。 佛Phật 寶bảo 能năng 出xuất 生sanh 法Pháp 寶bảo 。 與dữ 大đại 藏tạng 相tương 似tự 。 法Pháp 寶bảo 能năng 生sanh 長trưởng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 善thiện 根căn 。 與dữ 大đại 雲vân 相tương 似tự 。 已dĩ 說thuyết 佛Phật 身thân 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 次thứ 說thuyết 是thị 無vô 上thượng 歸quy 依y 。 偈kệ 曰viết 。

諸chư 佛Phật 常thường 救cứu 護hộ 。 眾chúng 生sanh 三tam 染nhiễm 污ô 。

諸chư 惑hoặc 諸chư 惡ác 行hành 。 及cập 以dĩ 生sanh 老lão 死tử 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 略lược 顯hiển 救cứu 護hộ 義nghĩa 。 諸chư 佛Phật 常thường 救cứu 護hộ 者giả 。 由do 畢tất 竟cánh 救cứu 護hộ 故cố 。 問vấn 救cứu 護hộ 何hà 法pháp 。 答đáp 眾chúng 生sanh 三tam 染nhiễm 污ô 。 謂vị 煩phiền 惱não 染nhiễm 污ô 。 業nghiệp 染nhiễm 污ô 。 生sanh 染nhiễm 污ô 。 諸chư 惑hoặc 者giả 。 即tức 煩phiền 惱não 染nhiễm 污ô 。 諸chư 惡ác 行hành 者giả 。 即tức 業nghiệp 染nhiễm 污ô 。 及cập 以dĩ 生sanh 老lão 死tử 者giả 。 即tức 生sanh 染nhiễm 污ô 。 問vấn 云vân 何hà 救cứu 護hộ 。 答đáp 於ư 此thử 三tam 種chủng 眾chúng 生sanh 一nhất 切thiết 。 時thời 救cứu 護hộ 不bất 捨xả 。 即tức 是thị 畢tất 竟cánh 義nghĩa 。 偈kệ 曰viết 。

諸chư 災tai 及cập 惡ác 趣thú 。 身thân 見kiến 亦diệc 小Tiểu 乘Thừa 。

如như 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 皆giai 救cứu 護hộ 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 廣quảng 顯hiển 救cứu 護hộ 義nghĩa 。 諸chư 災tai 者giả 。 謂vị 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 狂cuồng 亂loạn 形hình 殘tàn 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 由do 佛Phật 力lực 故cố 。 盲manh 者giả 得đắc 視thị 。 聾lung 者giả 得đắc 聽thính 。 瘂á 者giả 能năng 言ngôn 。 狂cuồng 者giả 得đắc 正chánh 。 亂loạn 者giả 得đắc 定định 。 形hình 殘tàn 者giả 得đắc 具cụ 足túc 。 如như 是thị 救cứu 護hộ 。 惡ác 趣thú 者giả 。 謂vị 地địa 獄ngục 等đẳng 眾chúng 生sanh 放phóng 火hỏa 照chiếu 觸xúc 。 令linh 得đắc 離ly 苦khổ 。 不bất 復phục 更cánh 入nhập 。 如như 是thị 救cứu 護hộ 。 身thân 見kiến 者giả 。 謂vị 著trước 我ngã 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 人nhân 無vô 我ngã 解giải 入nhập 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 救cứu 護hộ 。 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 謂vị 二Nhị 乘Thừa 性tánh 。 不bất 定định 眾chúng 生sanh 。 方phương 便tiện 引dẫn 入nhập 大Đại 乘Thừa 。 如như 是thị 救cứu 護hộ 。 偈kệ 曰viết 。

佛Phật 為vi 勝thắng 歸quy 處xứ 。 無vô 比tỉ 故cố 無vô 上thượng 。

如như 前tiền 種chủng 種chủng 畏úy 。 無vô 不bất 令linh 脫thoát 者giả 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 歸quy 依y 勝thắng 。 由do 佛Phật 無vô 譬thí 喻dụ 故cố 為vi 無vô 上thượng 。 是thị 故cố 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 三tam 種chủng 染nhiễm 污ô 眾chúng 生sanh 及cập 餘dư 災tai 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 皆giai 能năng 救cứu 護hộ 。 偈kệ 曰viết 。

諸chư 佛Phật 善thiện 滿mãn 身thân 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 勝thắng 。

妙diệu 法Pháp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 度độ 悲bi 海hải 故cố 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 歸quy 依y 勝thắng 因nhân 。 諸chư 佛Phật 善thiện 滿mãn 身thân 一nhất 切thiết 世thế 間gian 勝thắng 者giả 。 此thử 由do 自tự 利lợi 究cứu 竟cánh 。 由do 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 諸chư 善thiện 功công 德đức 。 自tự 性tánh 滿mãn 故cố 。 妙diệu 法Pháp 化hóa 眾chúng 生sanh 以dĩ 度độ 悲bi 海hải 故cố 者giả 。 善thiện 解giải 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 方phương 便tiện 。 及cập 度độ 大đại 悲bi 海hải 岸ngạn 究cứu 竟cánh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

盡tận 於ư 未vị 來lai 際tế 。 普phổ 及cập 一nhất 切thiết 生sanh 。

恆hằng 時thời 利lợi 益ích 彼bỉ 。 是thị 說thuyết 歸quy 依y 大đại 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 歸quy 依y 大đại 。 大đại 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 者giả 時thời 大đại 。 窮cùng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 生sanh 死tử 際tế 故cố 。 二nhị 者giả 境cảnh 大đại 。 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 為vi 境cảnh 故cố 。 三tam 者giả 事sự 大đại 。 恆hằng 時thời 作tác 利lợi 益ích 救cứu 脫thoát 其kỳ 苦khổ 令linh 出xuất 離ly 故cố 。 已dĩ 說thuyết 無vô 上thượng 歸quy 依y 。 次thứ 說thuyết 如Như 來Lai 轉chuyển 依y 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。

二nhị 障chướng 種chủng 恆hằng 隨tùy 。 彼bỉ 滅diệt 極cực 廣quảng 斷đoạn 。

白bạch 法Pháp 圓viên 滿mãn 故cố 。 依y 轉chuyển 二nhị 道đạo 成thành 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 依y 有hữu 離ly 有hữu 得đắc 。 二nhị 障chướng 種chủng 恆hằng 隨tùy 彼bỉ 滅diệt 極cực 廣quảng 斷đoạn 者giả 。 此thử 明minh 所sở 治trị 遠viễn 離ly 。 謂vị 煩phiền 惱não 障chướng 智trí 障chướng 二nhị 種chủng 種chủng 子tử 。 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 恆hằng 時thời 隨tùy 逐trục 。 今kim 得đắc 永vĩnh 滅diệt 極cực 者giả 。 一nhất 切thiết 地địa 廣quảng 者giả 。 一nhất 切thiết 種chủng 此thử 皆giai 斷đoạn 故cố 。 白bạch 法Pháp 圓viên 滿mãn 故cố 。 依y 轉chuyển 二nhị 道đạo 成thành 者giả 。 此thử 明minh 能năng 治trị 成thành 就tựu 。 謂vị 佛Phật 體thể 與dữ 最tối 上thượng 圓viên 滿mãn 白bạch 法Pháp 相tương 應ứng 。

爾nhĩ 時thời 依y 轉chuyển 得đắc 二nhị 道đạo 成thành 就tựu 。 一nhất 得đắc 極cực 清thanh 淨tịnh 出xuất 世thế 智trí 。 道đạo 二nhị 得đắc 無vô 邊biên 所sở 識thức 境cảnh 界giới 智trí 道đạo 。 是thị 名danh 轉chuyển 依y 。 偈kệ 曰viết 。

彼bỉ 處xứ 如Như 來Lai 住trụ 。 不bất 動động 如như 山sơn 王vương 。

尚thượng 悲bi 樂nhạo/nhạc/lạc 滅diệt 人nhân 。 況huống 著trước 諸chư 有hữu 者giả 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 如Như 來Lai 。 轉chuyển 依y 諸chư 轉chuyển 中trung 勝thắng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 轉chuyển 依y 住trụ 無vô 漏lậu 界giới 處xứ 。 如như 山sơn 王vương 鎮trấn 地địa 。 安an 住trụ 不bất 動động 。 如như 此thử 轉chuyển 已dĩ 見kiến 於ư 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 滅diệt 人nhân 尚thượng 生sanh 憐lân 愍mẫn 。 何hà 況huống 遠viễn 邊biên 下hạ 賤tiện 著trước 有hữu 。 苦khổ 惱não 眾chúng 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。

他tha 利lợi 及cập 無vô 上thượng 。 不bất 轉chuyển 及cập 不bất 生sanh 。

廣quảng 大đại 與dữ 無vô 二nhị 。 無vô 住trụ 亦diệc 平bình 等đẳng 。

殊thù 勝thắng 與dữ 遍biến 授thọ 。 是thị 說thuyết 如Như 來Lai 轉chuyển 。

顯hiển 示thị 十thập 功công 德đức 。 差sai 別biệt 義nghĩa 應ưng 知tri 。

釋thích 曰viết 。 此thử 二nhị 偈kệ 顯hiển 示thị 如Như 來Lai 。 轉chuyển 依y 有hữu 十thập 種chủng 功công 德đức 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 。

一nhất 者giả 他tha 義nghĩa 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 。 為vì 利lợi 他tha 故cố 。 二nhị 者giả 無vô 上thượng 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 過quá 二Nhị 乘Thừa 轉chuyển 故cố 。 三tam 者giả 不bất 轉chuyển 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 染nhiễm 污ô 諸chư 因nhân 不bất 能năng 轉chuyển 此thử 依y 彼bỉ 依y 轉chuyển 故cố 。 四tứ 者giả 不bất 生sanh 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 法pháp 畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 故cố 。 五ngũ 者giả 廣quảng 大đại 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 示thị 現hiện 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 。 及cập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 六lục 者giả 無vô 二nhị 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 有hữu 二nhị 故cố 。 七thất 者giả 不bất 住trụ 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 俱câu 不bất 住trụ 故cố 。 八bát 者giả 平bình 等đẳng 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 與dữ 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 同đồng 解giải 脫thoát 煩phiền 惱não 障chướng 故cố 。 九cửu 者giả 殊thù 勝thắng 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 無vô 與dữ 等đẳng 故cố 。 十thập 者giả 遍biến 授thọ 轉chuyển 。 謂vị 轉chuyển 依y 已dĩ 恆hằng 以dĩ 一nhất 切thiết 乘thừa 而nhi 教giáo 授thọ 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

如như 空không 遍biến 一nhất 切thiết 。 佛Phật 亦diệc 一nhất 切thiết 遍biến 。

虛hư 空không 遍biến 諸chư 色sắc 。 諸chư 佛Phật 遍biến 眾chúng 生sanh 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 佛Phật 體thể 一nhất 切thiết 遍biến 與dữ 虛hư 空không 相tướng 似tự 。 初sơ 二nhị 句cú 直trực 說thuyết 。 後hậu 二nhị 句cú 釋thích 說thuyết 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 遍biến 一nhất 切thiết 色sắc 聚tụ 。 佛Phật 體thể 亦diệc 爾nhĩ 遍biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 聚tụ 。 若nhược 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 現hiện 非phi 佛Phật 故cố 。 言ngôn 佛Phật 體thể 不bất 遍biến 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 未vị 成thành 就tựu 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 水thủy 器khí 壞hoại 。 月nguyệt 像tượng 不bất 現hiện 前tiền 。

如như 是thị 眾chúng 生sanh 過quá 。 佛Phật 像tượng 亦diệc 不bất 現hiện 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 佛Phật 體thể 雖tuy 遍biến 而nhi 眾chúng 生sanh 不bất 見kiến 。 譬thí 如như 水thủy 器khí 破phá 壞hoại 不bất 見kiến 月nguyệt 像tượng 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 過quá 失thất 不bất 見kiến 佛Phật 像tượng 。 此thử 義nghĩa 得đắc 成thành 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 火hỏa 聚tụ 性tánh 。 或hoặc 然nhiên 或hoặc 滅diệt 盡tận 。

如như 是thị 諸chư 佛Phật 化hóa 。 或hoặc 出xuất 或hoặc 涅Niết 槃Bàn 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 諸chư 佛Phật 。 教giáo 化hóa 有hữu 出xuất 有hữu 沒một 。 譬thí 如như 火hỏa 性tánh 。 有hữu 時thời 熾sí 然nhiên 有hữu 時thời 滅diệt 盡tận 。 諸chư 佛Phật 教giáo 化hóa 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 有hữu 時thời 示thị 現hiện 出xuất 世thế 。 有hữu 時thời 示thị 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 如Như 來Lai 轉chuyển 依y 。 次thứ 說thuyết 如Như 來Lai 事sự 業nghiệp 恆hằng 無vô 功công 用dụng 。 偈kệ 曰viết 。

意ý 珠châu 及cập 天thiên 鼓cổ 。 自tự 然nhiên 成thành 自tự 事sự 。

佛Phật 化hóa 及cập 佛Phật 說thuyết 。 無vô 思tư 亦diệc 如như 是thị 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 佛Phật 事sự 無vô 功công 用dụng 。 譬thí 如như 如như 意ý 寶bảo 。 珠châu 雖tuy 復phục 無vô 心tâm 自tự 然nhiên 能năng 作tác 種chủng 種chủng 變biến 現hiện 。 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 復phục 無vô 功công 用dụng 心tâm 自tự 然nhiên 能năng 。 起khởi 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 譬thí 如như 天thiên 鼓cổ 雖tuy 復phục 無vô 心tâm 自tự 然nhiên 能năng 出xuất 。 種chủng 種chủng 音âm 聲thanh 。 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 復phục 無vô 功công 用dụng 心tâm 自tự 然nhiên 能năng 。 說thuyết 種chủng 種chủng 妙diệu 法Pháp 。 偈kệ 曰viết 。

依y 空không 業nghiệp 無vô 間gian 。 而nhi 業nghiệp 有hữu 增tăng 減giảm 。

依y 界giới 事sự 不bất 斷đoạn 。 而nhi 事sự 有hữu 生sanh 滅diệt 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 佛Phật 事sự 無vô 間gian 。 譬thí 如như 世thế 間gian 。 依y 空không 所sở 作tác 無vô 時thời 斷đoạn 絕tuyệt 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。 依y 無vô 漏lậu 界giới 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 亦diệc 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 。 譬thí 如như 世thế 間gian 。 依y 空không 所sở 作tác 。 有hữu 增tăng 有hữu 減giảm 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。 依y 無vô 漏lậu 界giới 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 亦diệc 有hữu 生sanh 滅diệt 。 已dĩ 說thuyết 無vô 功công 用dụng 心tâm 不bất 捨xả 佛Phật 事sự 。 次thứ 說thuyết 無vô 漏lậu 法Pháp 界Giới 甚thậm 深thâm 。 偈kệ 曰viết 。

如như 前tiền 後hậu 亦diệc 爾nhĩ 。 及cập 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 。

非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。 佛Phật 說thuyết 名danh 為vi 如như 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 如như 前tiền 後hậu 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 所sở 謂vị 非phi 淨tịnh 。 由do 自tự 性tánh 不bất 染nhiễm 故cố 。 及cập 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 者giả 。 所sở 謂vị 非phi 不bất 淨tịnh 。 由do 後hậu 時thời 客khách 塵trần 離ly 故cố 。 非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。 佛Phật 說thuyết 名danh 為vi 如như 者giả 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 是thị 如như 非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。 是thị 名danh 法Pháp 界Giới 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。

清thanh 淨tịnh 空không 無vô 我ngã 。 佛Phật 說thuyết 第đệ 一nhất 我ngã 。

諸chư 佛Phật 我ngã 淨tịnh 故cố 。 故cố 佛Phật 名danh 大đại 我ngã 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 大đại 我ngã 相tương/tướng 。 清thanh 淨tịnh 空không 無vô 我ngã 者giả 。 此thử 無vô 漏lậu 界giới 由do 第đệ 一nhất 無vô 我ngã 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 佛Phật 說thuyết 第đệ 一nhất 我ngã 者giả 。 第đệ 一nhất 無vô 我ngã 謂vị 清thanh 淨tịnh 如như 。 彼bỉ 清thanh 淨tịnh 如như 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 我ngã 自tự 性tánh 。 諸chư 佛Phật 我ngã 淨tịnh 故cố 。 故cố 佛Phật 名danh 大đại 我ngã 者giả 。 由do 佛Phật 此thử 我ngã 最tối 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 是thị 故cố 號hiệu 佛Phật 。 以dĩ 為vi 大đại 我ngã 。 由do 此thử 義nghĩa 意ý 。 諸chư 佛Phật 於ư 無vô 漏lậu 界giới 建kiến 立lập 第đệ 一nhất 我ngã 。 是thị 名danh 法Pháp 界Giới 大đại 我ngã 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。

非phi 體thể 非phi 非phi 體thể 。 如như 是thị 說thuyết 佛Phật 體thể 。

是thị 故cố 作tác 是thị 論luận 。 定định 是thị 無vô 記ký 法pháp 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 無vô 記ký 相tương/tướng 。 作tác 體thể 者giả 。 人nhân 法pháp 二nhị 相tương/tướng 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 非phi 非phi 體thể 者giả 。 如như 相tương/tướng 實thật 有hữu 故cố 。 如như 是thị 說thuyết 佛Phật 體thể 者giả 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 故cố 說thuyết 佛Phật 體thể 非phi 體thể 非phi 非phi 體thể 。 是thị 故cố 作tác 是thị 論luận 定định 是thị 無vô 記ký 法pháp 者giả 。 無vô 記ký 謂vị 死tử 後hậu 有hữu 如Như 來Lai 死tử 後hậu 無vô 如Như 來Lai 。 死tử 後hậu 亦diệc 有hữu 如Như 來Lai 亦diệc 無vô 如Như 來Lai 。 死tử 後hậu 非phi 有hữu 如Như 來Lai 非phi 無vô 如Như 來Lai 。 如như 是thị 四tứ 句cú 不bất 可khả 記ký 故cố 。 是thị 故cố 法Pháp 界Giới 。 是thị 無vô 記ký 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 鐵thiết 熱nhiệt 息tức 。 譬thí 如như 眼nhãn 瞖ế 除trừ 。

心tâm 智trí 息tức 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 說thuyết 有hữu 無vô 體thể 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。 譬thí 如như 鐵thiết 熱nhiệt 息tức 譬thí 如như 眼nhãn 瞖ế 除trừ 者giả 。 如như 是thị 二nhị 物vật 熱nhiệt 息tức 瞖ế 除trừ 可khả 說thuyết 非phi 體thể 非phi 非phi 體thể 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 體thể 者giả 。 由do 熱nhiệt 瞖ế 無vô 相tướng 故cố 。 非phi 非phi 體thể 者giả 。 由do 息tức 相tương/tướng 有hữu 體thể 故cố 。 心tâm 智trí 息tức 亦diệc 爾nhĩ 不bất 說thuyết 有hữu 無vô 體thể 者giả 。 諸chư 佛Phật 心tâm 智trí 以dĩ 貪tham 為vi 熱nhiệt 以dĩ 無vô 明minh 為vi 瞖ế 。 彼bỉ 二nhị 若nhược 息tức 亦diệc 說thuyết 非phi 體thể 非phi 非phi 體thể 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 體thể 者giả 。 由do 貪tham 及cập 無vô 明minh 息tức 故cố 。 非phi 非phi 體thể 者giả 。 由do 心tâm 慧tuệ 解giải 脫thoát 有hữu 故cố 。 是thị 名danh 法Pháp 界Giới 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。 已dĩ 說thuyết 相tương/tướng 甚thậm 深thâm 。 次thứ 說thuyết 處xứ 甚thậm 深thâm 。 偈kệ 曰viết 。

諸chư 佛Phật 無vô 漏lậu 界giới 。 非phi 一nhất 亦diệc 非phi 多đa 。

前tiền 身thân 隨tùy 順thuận 故cố 。 非phi 身thân 如như 空không 故cố 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 處xứ 甚thậm 深thâm 。 諸chư 佛Phật 無vô 漏lậu 。 法Pháp 界Giới 非phi 一nhất 亦diệc 非phi 多đa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 一nhất 者giả 。 由do 前tiền 身thân 隨tùy 順thuận 故cố 。 非phi 多đa 者giả 。 由do 非phi 身thân 故cố 。 問vấn 云vân 何hà 非phi 身thân 。 答đáp 如như 虛hư 空không 故cố 。 是thị 名danh 法Pháp 界Giới 處xứ 甚thậm 深thâm 。 已dĩ 說thuyết 處xứ 甚thậm 深thâm 。 次thứ 說thuyết 業nghiệp 甚thậm 深thâm 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 大đại 寶bảo 藏tạng 。 眾chúng 寶bảo 之chi 所sở 依y 。

淨tịnh 界giới 亦diệc 如như 是thị 。 佛Phật 法Pháp 之chi 依y 止chỉ 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 依y 止chỉ 業nghiệp 。 由do 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 為vi 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 諸chư 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 寶bảo 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 密mật 雲vân 布bố 。 灑sái 雨vũ 成thành 百bách 穀cốc 。

淨tịnh 界giới 亦diệc 如như 是thị 。 流lưu 善thiện 熟thục 眾chúng 生sanh 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 由do 從tùng 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 流lưu 諸chư 善thiện 根căn 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 日nhật 月nguyệt 盈doanh 。 皎hiệu 淨tịnh 輪luân 圓viên 滿mãn 。

淨tịnh 界giới 亦diệc 如như 是thị 。 善thiện 根căn 聚tụ 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 。 到đáo 究cứu 竟cánh 業nghiệp 聚tụ 。 謂vị 福phước 智trí 由do 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 如như 此thử 二nhị 聚tụ 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 日nhật 輪luân 出xuất 。 流lưu 光quang 照chiếu 一nhất 切thiết 。

淨tịnh 界giới 亦diệc 如như 是thị 。 流lưu 說thuyết 化hóa 群quần 生sanh 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 。 說thuyết 正Chánh 法Pháp 業nghiệp 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 日nhật 光quang 合hợp 。 同đồng 事sự 照chiếu 世thế 間gian 。

淨tịnh 界giới 亦diệc 如như 是thị 。 佛Phật 合hợp 同đồng 業nghiệp 化hóa 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 。 化hóa 所sở 作tác 業nghiệp 。 譬thí 如như 多đa 日nhật 多đa 光quang 一nhất 時thời 和hòa 合hợp 同đồng 作tác 一nhất 事sự 。 謂vị 乾can/kiền/càn 熟thục 等đẳng 。 如như 是thị 多đa 佛Phật 多đa 智trí 一nhất 時thời 和hòa 合hợp 同đồng 作tác 一nhất 業nghiệp 。 謂vị 變biến 化hóa 等đẳng 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 日nhật 光quang 照chiếu 。 無vô 限hạn 亦diệc 一nhất 時thời 。

淨tịnh 界giới 佛Phật 光quang 照chiếu 。 二nhị 事sự 亦diệc 如như 是thị 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 。 無vô 分phân 別biệt 業nghiệp 。 譬thí 如như 日nhật 光quang 。 普phổ 照chiếu 無vô 有hữu 分phần/phân 限hạn 亦diệc 復phục 一nhất 時thời 。 如như 是thị 佛Phật 光quang 普phổ 照chiếu 。 無vô 限hạn 一nhất 時thời 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 諸chư 日nhật 光quang 。 說thuyết 有hữu 雲vân 等đẳng 翳ế 。

淨tịnh 界giới 諸chư 佛Phật 智trí 。 說thuyết 有hữu 眾chúng 生sanh 障chướng 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 不bất 作tác 業nghiệp 。 譬thí 如như 日nhật 光quang 。 雲vân 等đẳng 為vi 翳ế 是thị 故cố 不bất 照chiếu 。 如như 是thị 佛Phật 光quang 眾chúng 生sanh 過quá 失thất 為vi 障chướng 。 五ngũ 濁trược 多đa 故cố 。 是thị 故cố 不bất 有hữu 所sở 作tác 。 偈kệ 曰viết 。

譬thí 如như 滋tư 灰hôi 力lực 。 染nhiễm 衣y 種chủng 種chủng 色sắc 。

淨tịnh 界giới 行hạnh 願nguyện 力lực 。 解giải 脫thoát 種chủng 種chủng 智trí 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 。 解giải 脫thoát 智trí 業nghiệp 。 譬thí 如như 別biệt 衣y 由do 滋tư 灰hôi 力lực 。 有hữu 處xứ 得đắc 種chủng 種chủng 色sắc 。 有hữu 處xứ 不bất 得đắc 種chủng 種chủng 色sắc 。 三tam 乘thừa 淨tịnh 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 行hạnh 願nguyện 力lực 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。 得đắc 種chủng 種chủng 智trí 。 二Nhị 乘Thừa 解giải 脫thoát 不bất 得đắc 種chủng 種chủng 智trí 。 偈kệ 曰viết 。

無vô 漏lậu 界giới 甚thậm 深thâm 。 相tương/tướng 處xứ 業nghiệp 三tam 種chủng 。

諸chư 佛Phật 如như 是thị 說thuyết 。 譬thí 如như 染nhiễm 畫họa 空không 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 重trọng/trùng 顯hiển 前tiền 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。 無vô 漏lậu 界giới 甚thậm 深thâm 相tương/tướng 處xứ 業nghiệp 三tam 種chủng 者giả 。 此thử 無vô 漏lậu 界giới 世Thế 尊Tôn 略lược 說thuyết 。 三tam 種chủng 甚thậm 深thâm 。 一nhất 者giả 相tương/tướng 甚thậm 深thâm 。 二nhị 者giả 處xứ 甚thậm 深thâm 。 三tam 者giả 業nghiệp 甚thậm 深thâm 。 相tương/tướng 甚thậm 深thâm 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 二nhị 大đại 我ngã 相tương/tướng 。 三tam 無vô 記ký 相tương/tướng 。 四tứ 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 由do 前tiền 四tứ 偈kệ 所sở 顯hiển 處xứ 甚thậm 深thâm 一nhất 種chủng 。 謂vị 一nhất 多đa 不bất 住trụ 故cố 。 由do 第đệ 五ngũ 偈kệ 所sở 顯hiển 業nghiệp 甚thậm 深thâm 有hữu 八bát 種chủng 。 一nhất 寶bảo 依y 止chỉ 業nghiệp 。 二nhị 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 三tam 到đáo 究cứu 竟cánh 業nghiệp 。 四tứ 說thuyết 正Chánh 法Pháp 業nghiệp 。 五ngũ 化hóa 所sở 作tác 業nghiệp 。 六lục 無vô 分phân 別biệt 業nghiệp 。 七thất 智trí 不bất 作tác 業nghiệp 。 八bát 解giải 脫thoát 智trí 業nghiệp 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 由do 後hậu 八bát 偈kệ 所sở 顯hiển 。 諸chư 佛Phật 如như 是thị 說thuyết 。 譬thí 如như 染nhiễm 畫họa 空không 者giả 。 此thử 無vô 漏lậu 界giới 。 無vô 有hữu 戲hí 論luận 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 是thị 故cố 甚thậm 深thâm 。 如như 是thị 甚thậm 深thâm 。 差sai 別biệt 說thuyết 者giả 。 譬thí 如như 染nhiễm 於ư 虛hư 空không 。 畫họa 於ư 虛hư 空không 。 是thị 義nghĩa 應ưng 知tri 。 偈kệ 曰viết 。

一nhất 切thiết 無vô 別biệt 故cố 。 得đắc 如như 清thanh 淨tịnh 故cố 。

故cố 說thuyết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 。 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 一nhất 切thiết 無vô 別biệt 故cố 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 名danh 為vi 如như 。 得đắc 如như 清thanh 淨tịnh 故cố 者giả 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 如như 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 可khả 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 已dĩ 說thuyết 無vô 漏lậu 界giới 甚thậm 深thâm 。 次thứ 說thuyết 諸chư 佛Phật 變biến 化hóa 。 偈kệ 曰viết 。

聲Thanh 聞Văn 及cập 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 與dữ 如Như 來Lai 。

初sơ 化hóa 退thoái 世thế 間gian 。 至chí 佛Phật 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 增tăng 上thượng 變biến 化hóa 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 變biến 化hóa 聲Thanh 聞Văn 變biến 化hóa 能năng 退thoái 。 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 變biến 化hóa 緣Duyên 覺Giác 變biến 化hóa 能năng 退thoái 。 一nhất 切thiết 緣Duyên 覺Giác 。 變biến 化hóa 菩Bồ 薩Tát 變biến 化hóa 能năng 退thoái 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 變biến 化hóa 諸chư 佛Phật 變biến 化hóa 能năng 退thoái 。 無vô 有hữu 一nhất 人nhân 。 變biến 化hóa 能năng 退thoái 。 諸chư 佛Phật 變biến 化hóa 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 變biến 化hóa 最tối 得đắc 增tăng 上thượng 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 佛Phật 變biến 化hóa 。 無vô 量lượng 不bất 思tư 議nghị 。

隨tùy 人nhân 隨tùy 世thế 界giới 。 隨tùy 時thời 種chủng 種chủng 現hiện 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 甚thậm 深thâm 變biến 化hóa 。 此thử 甚thậm 深thâm 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 無vô 量lượng 。 二nhị 者giả 不bất 思tư 議nghị 。 問vấn 此thử 事sự 云vân 何hà 。 答đáp 隨tùy 何hà 根căn 人nhân 隨tùy 何hà 世thế 界giới 隨tùy 何hà 時thời 節tiết 。 如như 其kỳ 差sai 別biệt 。 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 如như 是thị 無vô 量lượng 。 亦diệc 不bất 思tư 議nghị 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 變biến 化hóa 最tối 為vi 甚thậm 深thâm 。 自tự 下hạ 次thứ 說thuyết 別biệt 轉chuyển 變biến 化hóa 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 五ngũ 根căn 轉chuyển 。 變biến 化hóa 得đắc 增tăng 上thượng 。

諸chư 義nghĩa 遍biến 所sở 作tác 。 功công 德đức 千thiên 二nhị 百bách 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 五ngũ 根căn 變biến 化hóa 。 此thử 變biến 化hóa 得đắc 二nhị 種chủng 增tăng 上thượng 。 一nhất 者giả 得đắc 諸chư 義nghĩa 遍biến 所sở 作tác 。 謂vị 一nhất 一nhất 根căn 皆giai 能năng 互hỗ 用dụng 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 故cố 。 二nhị 者giả 得đắc 功công 德đức 千thiên 二nhị 百bách 。 謂vị 一nhất 一nhất 根căn 各các 得đắc 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 意ý 根căn 轉chuyển 。 變biến 化hóa 得đắc 增tăng 上thượng 。

極cực 淨tịnh 無vô 分phân 別biệt 。 恆hằng 隨tùy 變biến 化hóa 行hành 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 意ý 根căn 變biến 化hóa 。 意ý 根căn 謂vị 染nhiễm 污ô 識thức 。 由do 此thử 轉chuyển 故cố 得đắc 極cực 淨tịnh 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 恆hằng 與dữ 一nhất 切thiết 變biến 化hóa 。 隨tùy 行hành 共cộng 所sở 作tác 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 義nghĩa 受thọ 轉chuyển 。 變biến 化hóa 得đắc 增tăng 上thượng 。

淨tịnh 土độ 如như 所sở 欲dục 。 受thọ 用dụng 皆giai 現hiện 前tiền 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 義nghĩa 受thọ 變biến 化hóa 。 義nghĩa 謂vị 五ngũ 塵trần 受thọ 謂vị 五ngũ 識thức 。 由do 此thử 二nhị 轉chuyển 剎sát 土độ 清thanh 淨tịnh 。 所sở 欲dục 現hiện 前tiền 。 隨tùy 意ý 受thọ 用dụng 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 分phân 別biệt 轉chuyển 。 變biến 化hóa 得đắc 增tăng 上thượng 。

諸chư 智trí 所sở 作tác 業nghiệp 。 恆hằng 時thời 無vô 礙ngại 行hành 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 分phân 別biệt 變biến 化hóa 。 分phân 別biệt 謂vị 意ý 識thức 。 由do 此thử 轉chuyển 故cố 諸chư 智trí 所sở 作tác 。 一nhất 切thiết 時thời 變biến 化hóa 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 安an 立lập 轉chuyển 。 變biến 化hóa 得đắc 增tăng 上thượng 。

住trụ 佛Phật 不bất 動động 句cú 。 不bất 住trụ 於ư 涅Niết 槃Bàn 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 安an 立lập 變biến 化hóa 。 安an 立lập 謂vị 器khí 世thế 界giới 。 由do 此thử 轉chuyển 故cố 。 住trụ 佛Phật 不bất 動động 無vô 漏lậu 法Pháp 界Giới 。 得đắc 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 恆hằng 起khởi 增tăng 上thượng 變biến 化hóa 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 欲dục 染nhiễm 轉chuyển 。 變biến 化hóa 得đắc 增tăng 上thượng 。

住trụ 佛Phật 無vô 上thượng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 示thị 現hiện 妻thê 無vô 染nhiễm 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 欲dục 染nhiễm 變biến 化hóa 。 由do 此thử 轉chuyển 故cố 得đắc 二nhị 種chủng 變biến 化hóa 。 一nhất 者giả 得đắc 無vô 上thượng 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。 二nhị 者giả 得đắc 於ư 妻thê 無vô 染nhiễm 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 空không 想tưởng 轉chuyển 。 變biến 化hóa 得đắc 增tăng 上thượng 。

隨tùy 欲dục 一nhất 切thiết 得đắc 。 所sở 去khứ 皆giai 無vô 擁ủng 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 空không 想tưởng 變biến 化hóa 。 由do 此thử 轉chuyển 故cố 得đắc 二nhị 種chủng 變biến 化hóa 。 一nhất 者giả 所sở 欲dục 皆giai 得đắc 。 得đắc 虛Hư 空Không 藏Tạng 故cố 。 二nhị 者giả 所sở 去khứ 無vô 擁ủng 。 得đắc 虛hư 空không 解giải 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

如như 是thị 無vô 量lượng 轉chuyển 。 如như 是thị 無vô 量lượng 化hóa 。

不bất 思tư 議nghị 所sở 作tác 。 諸chư 佛Phật 依y 無vô 垢cấu 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 總tổng 結kết 前tiền 義nghĩa 。 由do 無vô 量lượng 轉chuyển 故cố 得đắc 。 無vô 量lượng 變biến 化hóa 。 如như 是thị 諸chư 佛Phật 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 一nhất 切thiết 皆giai 依y 。 無vô 漏lậu 法Pháp 界Giới 。 是thị 義nghĩa 應ưng 知tri 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 佛Phật 變biến 化hóa 。 次thứ 說thuyết 諸chư 佛Phật 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。

令linh 集tập 亦diệc 令linh 長trường/trưởng 。 令linh 熟thục 亦diệc 令linh 脫thoát 。

熟thục 熟thục 不bất 無vô 餘dư 。 世thế 間gian 無vô 盡tận 故cố 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 次thứ 第đệ 成thành 熟thục 因nhân 。 未vị 集tập 善thiện 根căn 者giả 令linh 聚tụ 集tập 。 已dĩ 集tập 善thiện 根căn 者giả 令linh 增tăng 長trưởng 。 已dĩ 長trường/trưởng 善thiện 根căn 者giả 令linh 成thành 熟thục 。 已dĩ 熟thục 善thiện 根căn 者giả 令linh 解giải 脫thoát 。 使sử 得đắc 最tối 極cực 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 各các 各các 善thiện 說thuyết 。 熟thục 已dĩ 復phục 熟thục 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 諸chư 世thế 間gian 無vô 有hữu 盡tận 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

難nan 得đắc 已dĩ 具cụ 得đắc 。 處xứ 處xứ 為vi 物vật 歸quy 。

希hy 有hữu 非phi 希hy 有hữu 。 由do 得đắc 善thiện 方phương 便tiện 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 已dĩ 熟thục 菩Bồ 薩Tát 行hành 非phi 希hy 有hữu 相tương/tướng 。 難nan 得đắc 已dĩ 具cụ 得đắc 處xứ 處xứ 為vi 物vật 歸quy 者giả 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 最tối 上thượng 功công 德đức 。 此thử 未vị 曾tằng 有hữu 。 今kim 已dĩ 具cụ 足túc 相tương 應ứng 。 由do 此thử 相tương 應ứng 故cố 能năng 恆hằng 於ư 十thập 方phương 世thế 界giới 。 為vi 物vật 歸quy 處xứ 。 希hy 有hữu 非phi 希hy 有hữu 者giả 。 如như 是thị 處xứ 處xứ 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 是thị 為vi 希hy 有hữu 。 如như 此thử 希hy 有hữu 亦diệc 非phi 希hy 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 得đắc 善thiện 方phương 便tiện 故cố 。 善thiện 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 隨tùy 機cơ 道đạo 即tức 是thị 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 偈kệ 曰viết 。

轉chuyển 法pháp 及cập 法pháp 沒một 。 得đắc 道Đạo 亦diệc 涅Niết 槃Bàn 。

處xứ 處xứ 方phương 便tiện 起khởi 。 不bất 動động 真chân 法Pháp 界Giới 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 普phổ 遍biến 成thành 熟thục 因nhân 。 轉chuyển 法pháp 及cập 法pháp 沒một 得đắc 道Đạo 亦diệc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 有hữu 處xứ 示thị 現hiện 轉chuyển 。 無vô 量lượng 法Pháp 輪luân 。 有hữu 處xứ 示thị 現hiện 。 正Chánh 法Pháp 滅diệt 盡tận 。 有hữu 處xứ 示thị 現hiện 。 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 處xứ 示thị 現hiện 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 由do 眾chúng 生sanh 行hành 不bất 同đồng 故cố 。 處xứ 處xứ 方phương 便tiện 起khởi 不bất 動động 真chân 法Pháp 界Giới 者giả 。 若nhược 眾chúng 生sanh 應ưng 可khả 成thành 熟thục 。 如Như 來Lai 隨tùy 彼bỉ 住trú 處xứ 。 處xứ 處xứ 教giáo 化hóa 。 然nhiên 於ư 無vô 漏lậu 法Pháp 。 界giới 亦diệc 復phục 不bất 動động 偈kệ 曰viết 。

不bất 起khởi 分phân 別biệt 意ý 。 成thành 熟thục 去khứ 來lai 今kim 。

處xứ 處xứ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 三tam 門môn 常thường 示thị 現hiện 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 自tự 然nhiên 成thành 熟thục 因nhân 。 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 意ý 成thành 熟thục 去khứ 來lai 今kim 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 曾tằng 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 我ngã 當đương 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 我ngã 今kim 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 處xứ 處xứ 化hóa 眾chúng 生sanh 三tam 門môn 常thường 示thị 現hiện 者giả 。 雖tuy 無vô 功công 用dụng 而nhi 一nhất 切thiết 時thời 。 以dĩ 諸chư 善thiện 根căn 。 於ư 十thập 方phương 世thế 界giới 。 遍biến 以dĩ 三tam 門môn 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 三tam 門môn 者giả 。 謂vị 三tam 乘thừa 教giáo 門môn 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

如như 日nhật 自tự 然nhiên 光quang 。 照chiếu 闇ám 成thành 百bách 穀cốc 。

法pháp 日nhật 光quang 亦diệc 爾nhĩ 。 滅diệt 惑hoặc 熟thục 眾chúng 生sanh 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 譬thí 顯hiển 自tự 然nhiên 義nghĩa 。 譬thí 如như 日nhật 輪luân 。 無vô 勤cần 方phương 便tiện 自tự 然nhiên 放phóng 光quang 處xứ 處xứ 破phá 闇ám 。 成thành 熟thục 百bách 穀cốc 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 無vô 功công 用dụng 以dĩ 法pháp 日nhật 光quang 處xứ 處xứ 滅diệt 惑hoặc 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。

一nhất 燈đăng 燃nhiên 眾chúng 燈đăng 。 極cực 聚tụ 明minh 無vô 盡tận 。

一nhất 熟thục 化hóa 多đa 熟thục 。 無vô 盡tận 化hóa 亦diệc 然nhiên 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 展triển 轉chuyển 成thành 熟thục 因nhân 。 譬thí 如như 一nhất 燈đăng 。 傳truyền 然nhiên 眾chúng 燈đăng 。 極cực 大đại 燈đăng 聚tụ 無vô 量lượng 無vô 數số 。 而nhi 一nhất 燈đăng 無vô 盡tận 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 佛Phật 成thành 熟thục 化hóa 多đa 成thành 熟thục 極cực 大đại 眾chúng 生sanh 聚tụ 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 然nhiên 其kỳ 化hóa 力lực 。 亦diệc 復phục 無vô 盡tận 。 偈kệ 曰viết 。

巨cự 海hải 納nạp 眾chúng 流lưu 。 無vô 厭yếm 復phục 無vô 溢dật 。

佛Phật 界giới 攝nhiếp 眾chúng 善thiện 。 不bất 滿mãn 亦diệc 不bất 增tăng 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 無vô 厭yếm 成thành 熟thục 因nhân 。 譬thí 如như 巨cự 海hải 。 廣quảng 納nạp 百bách 川xuyên 無vô 有hữu 厭yếm 足túc 。 亦diệc 無vô 盈doanh 溢dật 。 為vi 容dung 受thọ 故cố 。 佛Phật 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 常thường 攝nhiếp 無vô 量lượng 清thanh 淨tịnh 善thiện 根căn 。 而nhi 不bất 滿mãn 足túc 亦diệc 不bất 增tăng 長trưởng 。 由do 希hy 有hữu 故cố 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 佛Phật 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 次thứ 說thuyết 諸chư 佛Phật 法Pháp 界giới 清thanh 淨tịnh 。 偈kệ 曰viết 。

二nhị 障chướng 已dĩ 永vĩnh 除trừ 。 法pháp 如như 得đắc 清thanh 淨tịnh 。

諸chư 物vật 及cập 緣duyên 智trí 。 自tự 在tại 亦diệc 無vô 盡tận 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 性tánh 義nghĩa 。 二nhị 障chướng 已dĩ 永vĩnh 除trừ 法pháp 如như 得đắc 清thanh 淨tịnh 者giả 。 謂vị 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 由do 煩phiền 惱não 障chướng 及cập 智trí 障chướng 悉tất 永vĩnh 盡tận 故cố 。 諸chư 物vật 及cập 緣duyên 智trí 自tự 在tại 亦diệc 無vô 盡tận 者giả 。 謂vị 自tự 在tại 相tương/tướng 。 由do 於ư 諸chư 物vật 及cập 緣duyên 彼bỉ 智trí 。 二nhị 種chủng 自tự 在tại 永vĩnh 無vô 盡tận 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

一nhất 切thiết 種chủng 如như 智trí 。 修tu 淨tịnh 法Pháp 界Giới 因nhân 。

利lợi 樂lạc 化hóa 眾chúng 生sanh 。 此thử 果quả 亦diệc 無vô 盡tận 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 因nhân 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 種chủng 如như 智trí 修tu 淨tịnh 法Pháp 界Giới 因nhân 者giả 。 謂vị 為vi 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 修tu 一nhất 切thiết 種chủng 如như 門môn 智trí 以dĩ 為vi 因nhân 故cố 。 利lợi 樂lạc 化hóa 眾chúng 生sanh 此thử 果quả 亦diệc 無vô 盡tận 者giả 。 謂vị 為vi 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 利lợi 樂lạc 二nhị 果quả 恆hằng 無vô 盡tận 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

發phát 起khởi 身thân 口khẩu 心tâm 。 三tam 業nghiệp 恆hằng 時thời 化hóa 。

二nhị 門môn 及cập 二nhị 聚tụ 。 方phương 便tiện 悉tất 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 業nghiệp 義nghĩa 。 發phát 起khởi 身thân 口khẩu 心tâm 三tam 業nghiệp 恆hằng 時thời 化hóa 者giả 。 謂vị 起khởi 身thân 業nghiệp 口khẩu 業nghiệp 。 心tâm 業nghiệp 一nhất 切thiết 時thời 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 二nhị 門môn 及cập 二nhị 聚tụ 方phương 便tiện 悉tất 圓viên 滿mãn 者giả 。 論luận 具cụ 足túc 二nhị 門môn 二nhị 聚tụ 為vi 方phương 便tiện 故cố 。 二nhị 門môn 謂vị 三tam 昧muội 門môn 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 二nhị 聚tụ 謂vị 福phước 德đức 聚tụ 智trí 慧tuệ 聚tụ 。 偈kệ 曰viết 。

自tự 性tánh 及cập 法pháp 食thực 。 變biến 化hóa 位vị 差sai 別biệt 。

此thử 由do 法Pháp 界Giới 淨tịnh 。 諸chư 佛Phật 之chi 所sở 說thuyết 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 法Pháp 界Giới 位vị 義nghĩa 。 自tự 性tánh 及cập 法pháp 食thực 變biến 化hóa 位vị 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 自tự 性tánh 身thân 食thực 身thân 化hóa 身thân 位vị 差sai 別biệt 故cố 。 此thử 由do 法Pháp 界Giới 淨tịnh 諸chư 佛Phật 之chi 所sở 說thuyết 者giả 。 若nhược 法Pháp 界Giới 不bất 清thanh 淨tịnh 此thử 位vị 不bất 成thành 故cố 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 佛Phật 法Pháp 界giới 清thanh 淨tịnh 。 次thứ 說thuyết 諸chư 佛Phật 三Tam 身Thân 。 偈kệ 曰viết 。

性tánh 身thân 及cập 食thực 身thân 。 化hóa 身thân 合hợp 三Tam 身Thân 。

應ưng 知tri 第đệ 一nhất 身thân 。 餘dư 二nhị 之chi 依y 止chỉ 。

釋thích 曰viết 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 有hữu 三tam 種chủng 身thân 。 一nhất 者giả 自tự 性tánh 身thân 。 由do 轉chuyển 依y 相tương/tướng 故cố 。 二nhị 者giả 食thực 身thân 。 由do 於ư 大đại 集tập 眾chúng 中trung 作tác 法pháp 食thực 故cố 。 三tam 者giả 化hóa 身thân 。 由do 作tác 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 利lợi 益ích 故cố 。 此thử 中trung 應ưng 知tri 。 自tự 性tánh 身thân 為vi 食thực 身thân 化hóa 身thân 依y 止chỉ 。 由do 是thị 本bổn 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

食thực 身thân 於ư 諸chư 界giới 。 受thọ 用dụng 有hữu 差sai 別biệt 。

眾chúng 土thổ/độ 名danh 身thân 業nghiệp 。 一nhất 切thiết 皆giai 異dị 故cố 。

釋thích 曰viết 。 食thực 身thân 於ư 一nhất 切thiết 世thế 界giới 中trung 。 諸chư 徒đồ 眾chúng 諸chư 剎sát 土độ 諸chư 名danh 號hiệu 諸chư 身thân 諸chư 業nghiệp 。 如như 此thử 諸chư 受thọ 用dụng 事sự 悉tất 皆giai 不bất 同đồng 。 偈kệ 曰viết 。

平bình 等đẳng 微vi 細tế 身thân 。 受thọ 用dụng 身thân 相tướng 合hợp 。

應ưng 知tri 受thọ 用dụng 身thân 。 得đắc 是thị 化hóa 身thân 因nhân 。

釋thích 曰viết 。 平bình 等đẳng 謂vị 自tự 性tánh 身thân 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 等đẳng 無vô 別biệt 故cố 。 微vi 細tế 者giả 。 由do 此thử 身thân 難nan 知tri 故cố 。 受thọ 用dụng 身thân 謂vị 食thực 身thân 。 此thử 身thân 與dữ 平bình 等đẳng 身thân 合hợp 由do 依y 起khởi 故cố 。 應ưng 知tri 受thọ 用dụng 身thân 復phục 是thị 化hóa 身thân 因nhân 者giả 。 由do 所sở 欲dục 受thọ 用dụng 。 一nhất 切thiết 示thị 現hiện 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

化hóa 佛Phật 無vô 量lượng 化hóa 。 是thị 故cố 名danh 化hóa 身thân 。

二nhị 身thân 二nhị 利lợi 成thành 。 一nhất 切thiết 種chủng 建kiến 立lập 。

釋thích 曰viết 。 由do 化hóa 身thân 諸chư 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 化hóa 作tác 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 佛Phật 由do 此thử 化hóa 故cố 名danh 為vi 化hóa 身thân 。 二nhị 身thân 者giả 謂vị 食thực 身thân 化hóa 身thân 。 二nhị 利lợi 者giả 謂vị 自tự 利lợi 他tha 利lợi 。 食thực 身thân 以dĩ 自tự 利lợi 成thành 就tựu 為vi 相tương/tướng 。 化hóa 身thân 以dĩ 他tha 利lợi 成thành 就tựu 為vi 相tương/tướng 。 如như 此thử 二nhị 利lợi 。 一nhất 切thiết 種chủng 成thành 就tựu 故cố 。 次thứ 第đệ 建kiến 立lập 食thực 身thân 及cập 化hóa 身thân 。 偈kệ 曰viết 。

工công 巧xảo 及cập 出xuất 生sanh 。 得đắc 道Đạo 般bát 涅Niết 槃Bàn 。

示thị 此thử 大đại 方phương 便tiện 。 令linh 他tha 得đắc 解giải 脫thoát 。

釋thích 曰viết 。

復phục 次thứ 化hóa 身thân 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 或hoặc 現hiện 工công 巧xảo 。 或hoặc 現hiện 出xuất 生sanh 。 或hoặc 現hiện 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 或hoặc 現hiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 示thị 大đại 方phương 便tiện 。 皆giai 令linh 眾chúng 生sanh 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 此thử 是thị 他tha 利lợi 成thành 就tựu 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。

應ưng 知tri 佛Phật 三Tam 身Thân 。 是thị 佛Phật 身thân 皆giai 攝nhiếp 。

自tự 他tha 利lợi 依y 止chỉ 。 示thị 現hiện 悉tất 三Tam 身Thân 。

釋thích 曰viết 。 應ưng 知tri 此thử 三Tam 身Thân 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 身thân 。 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 自tự 利lợi 他tha 利lợi 依y 止chỉ 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

由do 依y 心tâm 業nghiệp 故cố 。 三tam 佛Phật 俱câu 平bình 等đẳng 。

自tự 性tánh 無vô 間gian 續tục 。 三tam 佛Phật 俱câu 常thường 住trụ 。

釋thích 曰viết 。 彼bỉ 三tam 種chủng 身thân 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 由do 依y 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 自tự 性tánh 身thân 平bình 等đẳng 。 法Pháp 界Giới 無vô 別biệt 故cố 。 由do 心tâm 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 食thực 身thân 平bình 等đẳng 。 佛Phật 心tâm 無vô 別biệt 故cố 。 由do 業nghiệp 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 化hóa 身thân 平bình 等đẳng 。 同đồng 一nhất 所sở 作tác 故cố 。

復phục 次thứ 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 悉tất 同đồng 常thường 住trụ 。 由do 自tự 性tánh 常thường 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 自tự 性tánh 身thân 常thường 住trụ 。 畢tất 竟cánh 無vô 漏lậu 故cố 。 由do 無vô 間gian 常thường 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 食thực 身thân 常thường 住trụ 。 說thuyết 法Pháp 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 由do 相tương 續tục 常thường 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 化hóa 身thân 常thường 住trụ 。 雖tuy 於ư 此thử 滅diệt 復phục 彼bỉ 現hiện 故cố 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 佛Phật 身thân 。 次thứ 說thuyết 諸chư 佛Phật 智trí 。 偈kệ 曰viết 。

四Tứ 智Trí 鏡kính 不bất 動động 。 三tam 智trí 之chi 所sở 依y 。

八bát 七thất 六lục 五ngũ 識thức 。 次thứ 第đệ 轉chuyển 得đắc 故cố 。

釋thích 曰viết 。 四Tứ 智Trí 鏡kính 不bất 動động 三tam 智trí 之chi 所sở 依y 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 有hữu 四tứ 種chủng 智trí 。 一nhất 者giả 鏡kính 智trí 。 二nhị 者giả 平bình 等đẳng 智trí 。 三tam 者giả 觀quán 智trí 。 四tứ 者giả 作tác 事sự 智trí 。 彼bỉ 鏡kính 智trí 以dĩ 不bất 動động 為vi 相tương/tướng 。 恆hằng 為vi 餘dư 三tam 智trí 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 三tam 智trí 動động 故cố 。 八bát 七thất 六lục 五ngũ 。 識thức 次thứ 第đệ 轉chuyển 得đắc 故cố 者giả 。 轉chuyển 第đệ 八bát 識thức 得đắc 鏡kính 智trí 。 轉chuyển 第đệ 七thất 識thức 。 得đắc 平bình 等đẳng 智trí 。 轉chuyển 第đệ 六lục 識thức 得đắc 觀quán 智trí 。 轉chuyển 前tiền 五ngũ 識thức 。 得đắc 作tác 事sự 智trí 。 是thị 義nghĩa 應ưng 知tri 。 偈kệ 曰viết 。

鏡kính 智trí 緣duyên 無vô 分phần/phân 。 相tương 續tục 恆hằng 不bất 斷đoạn 。

不bất 愚ngu 諸chư 所sở 識thức 。 諸chư 相tướng 不bất 現hiện 前tiền 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 第đệ 八bát 識thức 得đắc 鏡kính 智trí 。 鏡kính 智trí 緣duyên 無vô 分phần/phân 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 不bất 作tác 分phân 段đoạn 緣duyên 故cố 。 相tương 續tục 恆hằng 不bất 斷đoạn 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 常thường 行hành 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 不bất 愚ngu 諸chư 所sở 識thức 者giả 。 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 。 境cảnh 界giới 障chướng 永vĩnh 盡tận 故cố 。 諸chư 相tướng 不bất 現hiện 前tiền 者giả 。 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 離ly 行hành 相tương/tướng 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

鏡kính 智trí 諸chư 智trí 因nhân 。 說thuyết 是thị 大đại 智trí 藏tạng 。

餘dư 身thân 及cập 餘dư 智trí 。 像tượng 現hiện 從tùng 此thử 起khởi 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 鏡kính 智trí 用dụng 。 鏡kính 智trí 諸chư 智trí 因nhân 說thuyết 是thị 大đại 智trí 藏tạng 者giả 。 彼bỉ 平bình 等đẳng 智trí 等đẳng 諸chư 智trí 一nhất 切thiết 種chủng 皆giai 以dĩ 鏡kính 智trí 為vi 因nhân 。 是thị 故cố 此thử 智trí 譬thí 如như 大đại 藏tạng 。 由do 是thị 諸chư 智trí 藏tạng 故cố 。 餘dư 身thân 及cập 餘dư 智trí 像tượng 現hiện 從tùng 此thử 起khởi 者giả 。 餘dư 身thân 謂vị 受thọ 用dụng 身thân 等đẳng 。 餘dư 智trí 謂vị 平bình 等đẳng 智trí 等đẳng 。 由do 彼bỉ 身thân 像tượng 及cập 彼bỉ 智trí 像tượng 。 一nhất 切thiết 皆giai 從tùng 。 此thử 智trí 出xuất 生sanh 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 此thử 智trí 以dĩ 為vi 鏡kính 智trí 。 偈kệ 曰viết 。

眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 智trí 。 修tu 淨tịnh 證chứng 菩Bồ 提Đề 。

不bất 住trụ 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 無vô 究cứu 竟cánh 故cố 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 第đệ 七thất 識thức 。 得đắc 平bình 等đẳng 智trí 。 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 智trí 修tu 淨tịnh 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 者giả 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 證chứng 法pháp 現hiện 前tiền 時thời 。 即tức 得đắc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 智trí 。 若nhược 修tu 習tập 此thử 智trí 。 最tối 極cực 清thanh 淨tịnh 。 即tức 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 不bất 住trụ 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 無vô 究cứu 竟cánh 故cố 者giả 。 由do 眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 故cố 無vô 究cứu 竟cánh 。 無vô 究cứu 竟cánh 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 為vi 平bình 等đẳng 智trí 。 偈kệ 曰viết 。

大đại 慈từ 與dữ 大đại 悲bi 。 是thị 二nhị 恆hằng 無vô 絕tuyệt 。

眾chúng 生sanh 若nhược 有hữu 信tín 。 佛Phật 像tượng 即tức 現hiện 前tiền 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 平bình 等đẳng 智trí 用dụng 。 大đại 慈từ 與dữ 大đại 悲bi 是thị 二nhị 恆hằng 無vô 絕tuyệt 者giả 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 隨tùy 逐trục 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 眾chúng 生sanh 若nhược 有hữu 信tín 佛Phật 像tượng 即tức 現hiện 前tiền 者giả 。 如như 其kỳ 所sở 信tín 隨tùy 彼bỉ 現hiện 故cố 。 是thị 故cố 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 見kiến 如Như 來Lai 青thanh 色sắc 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 見kiến 如Như 來Lai 黃hoàng 色sắc 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 此thử 前tiền 二nhị 智trí 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 偈kệ 曰viết 。

觀quán 智trí 識thức 所sở 識thức 。 恆hằng 時thời 無vô 有hữu 礙ngại 。

此thử 智trí 如như 大đại 藏tạng 。 總tổng 持trì 三tam 昧muội 依y 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 第đệ 六lục 識thức 得đắc 觀quán 智trí 。 觀quán 智trí 於ư 所sở 識thức 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 恆hằng 無vô 障chướng 礙ngại 。 譬thí 如như 大đại 藏tạng 。 與dữ 一nhất 切thiết 陀đà 羅la 尼ni 。 門môn 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 門môn 而nhi 為vi 依y 止chỉ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 是thị 二nhị 門môn 皆giai 從tùng 此thử 智trí 生sanh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

恆hằng 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 種chủng 種chủng 皆giai 示thị 現hiện 。

能năng 斷đoạn 諸chư 疑nghi 網võng 。 雨vũ 大đại 法Pháp 雨vũ 故cố 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 觀quán 智trí 用dụng 義nghĩa 如như 偈kệ 說thuyết 。 此thử 觀quán 智trí 即tức 是thị 食thực 身thân 。 偈kệ 曰viết 。

事sự 智trí 於ư 諸chư 界giới 。 種chủng 種chủng 化hóa 事sự 起khởi 。

無vô 量lượng 不bất 思tư 議nghị 。 為vi 利lợi 群quần 生sanh 故cố 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 轉chuyển 前tiền 五ngũ 識thức 。 得đắc 作tác 事sự 智trí 。 彼bỉ 作tác 事sự 智trí 於ư 一nhất 切thiết 世thế 界giới 中trung 。 作tác 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 事sự 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 此thử 等đẳng 業nghiệp 。 皆giai 為vì 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 此thử 作tác 事sự 智trí 即tức 是thị 化hóa 身thân 。 偈kệ 曰viết 。

攝nhiếp 持trì 及cập 等đẳng 心tâm 。 開khai 法pháp 亦diệc 作tác 事sự 。

如như 是thị 依y 四tứ 義nghĩa 。 次thứ 第đệ 四Tứ 智Trí 起khởi 。

釋thích 曰viết 。 攝nhiếp 持trì 者giả 。 謂vị 聞văn 法Pháp 攝nhiếp 持trì 故cố 。 等đẳng 心tâm 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 得đắc 自tự 他tha 平bình 等đẳng 故cố 。 開khai 法pháp 者giả 。 謂vị 演diễn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 故cố 。 作tác 事sự 者giả 。 謂vị 起khởi 種chủng 種chủng 化hóa 業nghiệp 故cố 。 依y 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 鏡kính 智trí 起khởi 。 依y 第đệ 二nhị 義nghĩa 平bình 等đẳng 智trí 起khởi 。 依y 第đệ 三tam 義nghĩa 觀quán 智trí 起khởi 。 依y 第đệ 四tứ 義nghĩa 作tác 事sự 智trí 起khởi 。 偈kệ 曰viết 。

性tánh 別biệt 及cập 不bất 虛hư 。 一nhất 切thiết 亦diệc 無vô 始thỉ 。

無vô 別biệt 故cố 不bất 一nhất 。 依y 同đồng 故cố 不bất 多đa 。

釋thích 曰viết 。 此thử 偈kệ 顯hiển 示thị 諸chư 佛Phật 。 不bất 一nhất 不bất 多đa 。 不bất 一nhất 者giả 。 由do 性tánh 別biệt 故cố 。 不bất 虛hư 故cố 。 一nhất 切thiết 故cố 。 無vô 始thỉ 故cố 。 無vô 別biệt 故cố 。 性tánh 別biệt 者giả 。 由do 無vô 邊biên 諸chư 佛Phật 性tánh 別biệt 。 若nhược 言ngôn 唯duy 有hữu 一nhất 佛Phật 。 而nhi 有hữu 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 故cố 佛Phật 不bất 一nhất 。 不bất 虛hư 者giả 。 若nhược 福phước 智trí 聚tụ 虛hư 則tắc 應ưng 餘dư 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 由do 二nhị 聚tụ 不bất 虛hư 故cố 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 故cố 佛Phật 不bất 一nhất 。 一nhất 切thiết 者giả 。 若nhược 言ngôn 唯duy 有hữu 一nhất 佛Phật 。 則tắc 應ưng 是thị 佛Phật 不phủ 。 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 由do 佛Phật 建kiến 立lập 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 作tác 佛Phật 故cố 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 故cố 佛Phật 不bất 一nhất 。 無vô 始thỉ 者giả 。 若nhược 言ngôn 唯duy 有hữu 最tối 初sơ 一nhất 佛Phật 。 是thị 佛Phật 應ưng 無vô 福phước 智trí 二nhị 聚tụ 。 而nhi 得đắc 成thành 佛Phật 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 故cố 佛Phật 不bất 一nhất 。 無vô 別biệt 者giả 。 若nhược 言ngôn 有hữu 別biệt 佛Phật 無vô 福phước 智trí 二nhị 聚tụ 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 故cố 佛Phật 不bất 一nhất 。 不bất 多đa 者giả 。 由do 依y 同đồng 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 身thân 由do 依y 無vô 漏lậu 界giới 故cố 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 佛Phật 智trí 。 次thứ 說thuyết 入nhập 佛Phật 方phương 便tiện 。 偈kệ 曰viết 。

分phân 別biệt 若nhược 恆hằng 有hữu 。 真chân 實thật 則tắc 永vĩnh 無vô 。

分phân 別biệt 若nhược 永vĩnh 無vô 。 真chân 實thật 則tắc 恆hằng 有hữu 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 分phân 別biệt 自tự 性tánh 是thị 恆hằng 有hữu 。 則tắc 真chân 實thật 自tự 性tánh 是thị 永vĩnh 無vô 。 由do 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 若nhược 分phân 別biệt 自tự 性tánh 是thị 永vĩnh 無vô 。 則tắc 真chân 實thật 自tự 性tánh 是thị 恆hằng 有hữu 。 由do 可khả 得đắc 故cố 偈kệ 曰viết 。

欲dục 修tu 最tối 上thượng 修tu 。 不bất 見kiến 一nhất 切thiết 修tu 。

欲dục 得đắc 最tối 上thượng 得đắc 。 不bất 見kiến 一nhất 切thiết 得đắc 。

釋thích 曰viết 。 彼bỉ 如như 是thị 最tối 上thượng 修tu 。 彼bỉ 修tu 不bất 可khả 得đắc 。 彼bỉ 如như 是thị 最tối 上thượng 得đắc 。 彼bỉ 得đắc 不bất 可khả 得đắc 。 偈kệ 曰viết 。

尊tôn 重trọng 及cập 長trường 時thời 。 觀quán 佛Phật 希hy 有hữu 法pháp 。

緣duyên 此thử 速tốc 得đắc 佛Phật 。 去khứ 佛Phật 菩Bồ 提Đề 遠viễn 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 極cực 生sanh 尊tôn 重trọng 。 及cập 長trường 時thời 正chánh 勤cần 觀quán 佛Phật 。 未vị 曾tằng 有hữu 法Pháp 。 緣duyên 此thử 觀quán 心tâm 及cập 長trường 時thời 精tinh 進tấn 。 而nhi 謂vị 我ngã 當đương 速tốc 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 應ưng 知tri 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 去khứ 佛Phật 菩Bồ 提Đề 則tắc 為vi 甚thậm 遠viễn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 有hữu 慢mạn 故cố 。 偈kệ 曰viết 。

觀quán 法pháp 唯duy 分phân 別biệt 。 此thử 義nghĩa 如như 前tiền 知tri 。

菩Bồ 薩Tát 無vô 分phân 別biệt 。 說thuyết 彼bỉ 速tốc 成thành 佛Phật 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 觀Quán 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 是thị 分phân 別biệt 。 觀quán 彼bỉ 分phân 別biệt 亦diệc 無vô 分phân 別biệt 。 即tức 得đắc 入nhập 彼bỉ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 。 由do 如như 此thử 義nghĩa 說thuyết 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 已dĩ 說thuyết 入nhập 佛Phật 方phương 便tiện 。 次thứ 說thuyết 諸chư 佛Phật 同đồng 事sự 。 偈kệ 曰viết 。

應ưng 知tri 諸chư 河hà 水thủy 。 別biệt 依y 亦diệc 別biệt 事sự 。

水thủy 少thiểu 虫trùng 用dụng 少thiểu 。 未vị 入nhập 大đại 海hải 故cố 。

一nhất 切thiết 入nhập 大đại 海hải 。 一nhất 依y 亦diệc 一nhất 事sự 。

水thủy 大đại 虫trùng 用dụng 大đại 。 亦diệc 復phục 常thường 無vô 盡tận 。

如như 是thị 諸chư 別biệt 解giải 。 別biệt 意ý 亦diệc 別biệt 業nghiệp 。

解giải 少thiểu 利lợi 益ích 少thiểu 。 未vị 入nhập 佛Phật 體thể 故cố 。

一nhất 切thiết 入nhập 佛Phật 體thể 。 一nhất 解giải 亦diệc 一nhất 意ý 。

解giải 大đại 利lợi 益ích 大đại 。 極cực 聚tụ 亦diệc 無vô 盡tận 。

釋thích 曰viết 。 別biệt 水thủy 譬thí 諸chư 菩Bồ 薩Tát 別biệt 解giải 。 別biệt 依y 譬thí 諸chư 菩Bồ 薩Tát 別biệt 意ý 。 一nhất 水thủy 譬thí 諸chư 如Như 來Lai 一nhất 解giải 。 一nhất 依y 譬thí 諸chư 如Như 來Lai 一nhất 意ý 。 由do 諸chư 河hà 水thủy 別biệt 故cố 水thủy 事sự 業nghiệp 亦diệc 別biệt 。 由do 水thủy 少thiểu 故cố 水thủy 虫trùng 受thọ 用dụng 亦diệc 少thiểu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 未vị 得đắc 同đồng 入nhập 大đại 海hải 故cố 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 解giải 別biệt 故cố 作tác 業nghiệp 亦diệc 別biệt 。 由do 解giải 少thiểu 故cố 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 亦diệc 少thiểu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 未vị 得đắc 同đồng 入nhập 佛Phật 體thể 故cố 。 諸chư 水thủy 若nhược 入nhập 大đại 海hải 。 即tức 同đồng 一nhất 依y 。 即tức 同đồng 一nhất 體thể 。 由do 水thủy 一nhất 故cố 事sự 業nghiệp 亦diệc 一nhất 。 由do 水thủy 大đại 故cố 水thủy 虫trùng 受thọ 用dụng 亦diệc 大đại 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 入nhập 佛Phật 體thể 。 即tức 同đồng 一nhất 意ý 。 即tức 同đồng 一nhất 解giải 。 由do 解giải 一nhất 故cố 作tác 業nghiệp 亦diệc 一nhất 。 由do 解giải 大đại 故cố 利lợi 益ích 亦diệc 大đại 。 極cực 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 聚tụ 亦diệc 無vô 有hữu 盡tận 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 諸chư 佛Phật 體thể 用dụng 次thứ 說thuyết 一nhất 偈kệ 勸khuyến 進tấn 悕hy 求cầu 。 偈kệ 曰viết 。

無vô 比tỉ 圓viên 白bạch 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 利lợi 樂lạc 因nhân 。

樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 無vô 盡tận 藏tạng 。 智trí 者giả 應ưng 求cầu 發phát 。

釋thích 曰viết 。 無vô 比tỉ 圓viên 白bạch 法Pháp 者giả 。 由do 佛Phật 自tự 利lợi 成thành 就tựu 故cố 。 眾chúng 生sanh 利lợi 樂lạc 因nhân 者giả 。 由do 佛Phật 利lợi 他tha 成thành 就tựu 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 無vô 盡tận 藏tạng 者giả 。 由do 佛Phật 善thiện 根căn 無vô 過quá 無vô 上thượng 是thị 無vô 盡tận 樂nhạo/nhạc/lạc 藏tạng 故cố 。 智trí 者giả 應ưng 求cầu 發phát 者giả 。 有hữu 智trí 之chi 人nhân 。 應ưng 求cầu 如như 此thử 最tối 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 而nhi 發phát 。 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 故cố 。 菩Bồ 提Đề 品phẩm 究cứu 竟cánh 。

大Đại 乘Thừa 莊Trang 嚴Nghiêm 經Kinh 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam