大Đại 乘Thừa 成Thành 業Nghiệp 論Luận
世Thế 親Thân 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
大Đại 乘Thừa 成thành 業nghiệp 論luận 一nhất 卷quyển
世thế 親thân 菩Bồ 薩Tát 造tạo
大đại 唐đường 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
如như 處xứ 處xứ 經kinh 中trung 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 三tam 業nghiệp 謂vị 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 意ý 業nghiệp 。 此thử 中trung 有hữu 說thuyết 身thân 所sở 造tạo 業nghiệp 故cố 名danh 身thân 業nghiệp 。 語ngữ 即tức 是thị 業nghiệp 故cố 名danh 語ngữ 業nghiệp 。 此thử 二nhị 皆giai 用dụng 表biểu 與dữ 無vô 表biểu 為vi 其kỳ 自tự 性tánh 。 意ý 相tương 應ứng 業nghiệp 故cố 名danh 意ý 業nghiệp 。 此thử 業nghiệp 但đãn 以dĩ 思tư 為vi 自tự 性tánh 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 何hà 法pháp 名danh 表biểu 。 且thả 身thân 表biểu 業nghiệp 形hình 色sắc 為vi 性tánh 。 緣duyên 此thử 為vi 境cảnh 。 心tâm 等đẳng 所sở 生sanh 。 誰thùy 之chi 形hình 色sắc 謂vị 身thân 形hình 色sắc 。 若nhược 身thân 形hình 色sắc 。 何hà 故cố 前tiền 言ngôn 身thân 所sở 造tạo 業nghiệp 故cố 名danh 身thân 業nghiệp 。 謂vị 總tổng 名danh 身thân 一nhất 分phần/phân 攝nhiếp 故cố 名danh 身thân 形hình 色sắc 。 依y 身thân 大đại 種chủng 而nhi 發phát 生sanh 故cố 。 名danh 身thân 所sở 造tạo 。 以dĩ 總tổng 身thân 言ngôn 於ư 別biệt 亦diệc 轉chuyển 。 如như 世thế 間gian 說thuyết 居cư 邑ấp 住trụ 林lâm 。 何hà 緣duyên 復phục 說thuyết 緣duyên 此thử 為vi 境cảnh 。 心tâm 等đẳng 所sở 生sanh 。 為vi 欲dục 簡giản 彼bỉ 脣thần 等đẳng 形hình 色sắc 。 彼bỉ 非phi 緣duyên 彼bỉ 心tâm 等đẳng 所sở 生sanh 。 以dĩ 緣duyên 言ngôn 音âm 心tâm 等đẳng 生sanh 故cố 。 又hựu 為vi 簡giản 彼bỉ 宿túc 願nguyện 心tâm 等đẳng 所sở 引dẫn 形hình 色sắc 。 彼bỉ 非phi 緣duyên 彼bỉ 心tâm 等đẳng 所sở 生sanh 。 餘dư 異dị 熟thục 因nhân 心tâm 等đẳng 生sanh 故cố 。 何hà 故cố 名danh 表biểu 。 此thử 能năng 表biểu 示thị 自tự 發phát 業nghiệp 心tâm 令linh 他tha 知tri 故cố 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。
由do 外ngoại 發phát 身thân 語ngữ 。 表biểu 內nội 心tâm 所sở 思tư 。
譬thí 彼bỉ 潛tiềm 淵uyên 魚ngư 。 鼓cổ 波ba 而nhi 自tự 表biểu 。
形hình 色sắc 者giả 何hà 。 謂vị 長trường/trưởng 等đẳng 性tánh 。 何hà 者giả 長trường/trưởng 等đẳng 。 謂vị 於ư 彼bỉ 生sanh 長trưởng 等đẳng 名danh 想tưởng 。 此thử 攝nhiếp 在tại 何hà 處xứ 。 謂vị 色sắc 處xứ 所sở 攝nhiếp 。 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 長trường/trưởng 等đẳng 為vi 是thị 極cực 微vi 差sai 別biệt 猶do 如như 顯hiển 色sắc 。 為vi 是thị 極cực 微vi 差sai 別biệt 積tích 聚tụ 。 為vi 別biệt 一nhất 物vật 遍biến 色sắc 等đẳng 聚tụ 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 長trường/trưởng 等đẳng 若nhược 是thị 極cực 微vi 差sai 別biệt 應ưng 如như 顯hiển 色sắc 。 諸chư 色sắc 聚tụ 中trung 一nhất 一nhất 細tế 分phần/phân 。 長trường/trưởng 等đẳng 可khả 取thủ 。 若nhược 是thị 極cực 微vi 差sai 別biệt 積tích 聚tụ 。 此thử 與dữ 顯hiển 色sắc 極cực 微vi 積tích 聚tụ 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 即tức 諸chư 顯hiển 色sắc 積tích 聚tụ 差sai 別biệt 。 應ưng 成thành 長trường/trưởng 等đẳng 。 若nhược 別biệt 一nhất 物vật 遍biến 色sắc 等đẳng 聚tụ 。 一nhất 故cố 遍biến 故cố 。 一nhất 一nhất 分phần 中trung 。 應ưng 全toàn 可khả 取thủ 。 於ư 一nhất 切thiết 分phần 。 皆giai 具cụ 有hữu 故cố 。 或hoặc 應ưng 非phi 一nhất 。 於ư 諸chư 分phần/phân 中trung 各các 別biệt 住trụ 故cố 。 又hựu 壞hoại 自tự 宗tông 十thập 處xứ 皆giai 是thị 極cực 微vi 積tích 集tập 。 又hựu 應ưng 朋bằng 助trợ 食thực 米mễ 齊tề 宗tông 執chấp 實thật 有hữu 分phần/phân 遍biến 諸chư 分phần/phân 故cố 。 即tức 於ư 和hòa 合hợp 諸chư 聚tụ 色sắc 中trung 。 見kiến 一nhất 面diện 多đa 便tiện 起khởi 長trường/trưởng 覺giác 。 見kiến 一nhất 面diện 少thiểu 便tiện 起khởi 短đoản 覺giác 。 見kiến 四tứ 面diện 等đẳng 便tiện 起khởi 方phương 覺giác 。 見kiến 諸chư 面diện 滿mãn 便tiện 起khởi 圓viên 覺giác 。 見kiến 中trung 凸# 出xuất 便tiện 起khởi 高cao 覺giác 見kiến 中trung 坳# 凹ao 便tiện 起khởi 下hạ 覺giác 。 見kiến 面diện 齊tề 平bình 起khởi 於ư 正chánh 覺giác 。 見kiến 面diện 參tham 差sai 起khởi 不bất 正chánh 覺giác 。 如như 旋toàn 轉chuyển 輪luân 觀quán 錦cẩm 繡tú 時thời 。 便tiện 生sanh 種chủng 種chủng 異dị 形hình 類loại 覺giác 。 不bất 應ưng 實thật 有hữu 異dị 類loại 形hình 色sắc 同đồng 在tại 一nhất 處xứ 。 如như 諸chư 顯hiển 色sắc 。 若nhược 許hứa 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 於ư 一nhất 一nhất 處xứ 起khởi 一nhất 切thiết 形hình 覺giác 。 然nhiên 無vô 是thị 事sự 。 是thị 故cố 形hình 色sắc 無vô 別biệt 有hữu 體thể 。 即tức 諸chư 顯hiển 色sắc 於ư 諸chư 方phương 面diện 。 安an 布bố 不bất 同đồng 起khởi 長trường/trưởng 等đẳng 覺giác 。 如như 樹thụ 蟻nghĩ 等đẳng 行hàng 列liệt 無vô 過quá 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 於ư 遠viễn 闇ám 處xứ 不bất 了liễu 顯hiển 色sắc 了liễu 形hình 色sắc 耶da 。 如như 何hà 不bất 了liễu 樹thụ 等đẳng 形hình 色sắc 。 而nhi 能năng 了liễu 彼bỉ 行hàng 列liệt 形hình 耶da 。 然nhiên 離ly 樹thụ 等đẳng 無vô 別biệt 行hàng 列liệt 。 或hoặc 於ư 遠viễn 闇ám 諸chư 聚tụ 色sắc 中trung 。 若nhược 顯hiển 若nhược 形hình 俱câu 不bất 能năng 了liễu 。 雖tuy 復phục 能năng 取thủ 而nhi 不bất 分phân 明minh 。 疑nghi 是thị 何hà 物vật 此thử 何hà 所sở 見kiến 。 由do 是thị 應ưng 知tri 但đãn 取thủ 顯hiển 色sắc 。 由do 遠viễn 闇ám 故cố 見kiến 不bất 分phân 明minh 。 故cố 表biểu 是thị 形hình 理lý 不bất 成thành 立lập 。
有hữu 說thuyết 。 身thân 表biểu 行hành 動động 為vi 性tánh 。 緣duyên 此thử 為vi 境cảnh 。 心tâm 等đẳng 所sở 生sanh 。 何hà 緣duyên 復phục 說thuyết 。 緣duyên 此thử 為vi 境cảnh 。 心tâm 等đẳng 所sở 生sanh 。 為vi 欲dục 簡giản 彼bỉ 脣thần 等đẳng 搖dao 動động 。 彼bỉ 非phi 緣duyên 彼bỉ 心tâm 等đẳng 所sở 生sanh 。 以dĩ 緣duyên 言ngôn 音âm 心tâm 等đẳng 生sanh 故cố 云vân 何hà 名danh 行hành 動động 。 謂vị 轉chuyển 至chí 餘dư 方phương 。 此thử 攝nhiếp 在tại 何hà 處xứ 。 謂vị 色sắc 處xứ 所sở 攝nhiếp 。 何hà 緣duyên 知tri 此thử 轉chuyển 至chí 餘dư 方phương 。 謂vị 差sai 別biệt 相tướng 不phủ 可khả 知tri 故cố 。 此thử 理lý 不bất 然nhiên 。 如như 熟thục 變biến 物vật 雖tuy 纔tài 觸xúc 火hỏa 。 光quang 雪tuyết 。 酢tạc 等đẳng 諸chư 熟thục 變biến 緣duyên 即tức 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 不bất 可khả 知tri 。 彼bỉ 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 然nhiên 彼bỉ 前tiền 後hậu 非phi 無vô 有hữu 異dị 。 此thử 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 如như 長trường/trưởng 薪tân 草thảo 眾chúng 分phần/phân 相tương 似tự 。 各các 別biệt 生sanh 焰diễm 。 雖tuy 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 不bất 可khả 知tri 。 彼bỉ 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 然nhiên 彼bỉ 眾chúng 分phần/phân 非phi 無vô 有hữu 異dị 。 此thử 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 若nhược 熟thục 變biến 物vật 纔tài 觸xúc 緣duyên 時thời 。 諸chư 熟thục 變biến 相tương/tướng 不bất 即tức 生sanh 者giả 。 彼bỉ 於ư 後hậu 時thời 。 亦diệc 應ưng 不bất 生sanh 。 緣duyên 無vô 異dị 故cố 。 若nhược 長trường/trưởng 薪tân 草thảo 眾chúng 分phần/phân 相tương 似tự 。 非phi 分phần 分phần 中trung 別biệt 生sanh 焰diễm 者giả 。 彼bỉ 焰diễm 應ưng 無vô 由do 彼bỉ 別biệt 故cố 。 形hình 量lượng 照chiếu 明minh 焰diễm 熱nhiệt 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 以dĩ 差sai 別biệt 相tướng 不phủ 可khả 知tri 故cố 。 便tiện 謂vị 即tức 此thử 轉chuyển 至chí 餘dư 方phương 。 應ưng 審thẩm 了liễu 知tri 彼bỉ 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 若nhược 謂vị 滅diệt 因nhân 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 知tri 即tức 此thử 法pháp 轉chuyển 至chí 餘dư 方phương 。 此thử 亦diệc 非phi 理lý 。 如như 心tâm 心tâm 所sở 聲thanh 燈đăng 焰diễm 等đẳng 。 有hữu 何hà 滅diệt 因nhân 而nhi 念niệm 念niệm 滅diệt 。 餘dư 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 滅diệt 不bất 待đãi 因nhân 若nhược 言ngôn 心tâm 等đẳng 亦diệc 有hữu 滅diệt 因nhân 。 謂vị 唯duy 各các 別biệt 自tự 無vô 常thường 相tương/tướng 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 餘dư 不bất 許hứa 然nhiên 。 餘dư 既ký 不bất 然nhiên 。 此thử 云vân 何hà 爾nhĩ 。 故cố 知tri 心tâm 等đẳng 滅diệt 不bất 待đãi 因nhân 。 心tâm 等đẳng 既ký 然nhiên 餘dư 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 若nhược 餘dư 法pháp 滅diệt 不bất 待đãi 因nhân 者giả 。 薪tân 等đẳng 未vị 與dữ 火hỏa 等đẳng 合hợp 前tiền 。 彼bỉ 色sắc 等đẳng 性tánh 應ưng 不bất 可khả 取thủ 。 如như 合hợp 後hậu 位vị 後hậu 亦diệc 應ưng 如như 前tiền 位vị 。 可khả 取thủ 如như 何hà 。 風phong 手thủ 未vị 觸xúc 未vị 執chấp 燈đăng 鈴linh 已dĩ 前tiền 。 燈đăng 焰diễm 鈴linh 聲thanh 分phân 明minh 可khả 取thủ 。 非phi 於ư 後hậu 位vị 然nhiên 焰diễm 聲thanh 滅diệt 不bất 待đãi 風phong 手thủ 。 薪tân 等đẳng 亦diệc 然nhiên 不bất 應ưng 為vi 難nạn/nan 。 又hựu 若nhược 薪tân 等đẳng 由do 火hỏa 等đẳng 滅diệt 。 彼bỉ 色sắc 等đẳng 性tánh 不bất 可khả 取thủ 者giả 。 纔tài 觸xúc 無vô 間gian 應ưng 不bất 可khả 取thủ 。 彼bỉ 纔tài 觸xúc 時thời 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 又hựu 彼bỉ 外ngoại 緣duyên 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 諸chư 熟thục 變biến 物vật 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 。 諸chư 熟thục 變biến 相tương/tướng 差sai 別biệt 生sanh 時thời 。 由do 彼bỉ 為vi 因nhân 。 後hậu 後hậu 生sanh 起khởi 前tiền 前tiền 滅diệt 壞hoại 。 誰thùy 復phục 為vi 因nhân 。 不bất 應ưng 此thử 法pháp 由do 彼bỉ 故cố 生sanh 。 即tức 此thử 復phục 由do 彼bỉ 法pháp 故cố 滅diệt 。 二nhị 相tương 違vi 法pháp 非phi 共cộng 一nhất 因nhân 。 世thế 極cực 成thành 立lập 故cố 有hữu 為vi 法pháp 不bất 待đãi 滅diệt 因nhân 。 任nhậm 運vận 自tự 滅diệt 如như 前tiền 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 取thủ 者giả 。 應ưng 知tri 相tương 續tục 隨tùy 轉chuyển 滅diệt 壞hoại 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 有hữu 微vi 增tăng 故cố 。 又hựu 若nhược 滅diệt 法pháp 亦diệc 有hữu 因nhân 者giả 。 是thị 則tắc 應ưng 無vô 無vô 因nhân 滅diệt 法pháp 。 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 如như 待đãi 因nhân 生sanh 。 滅diệt 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 非phi 離ly 心tâm 等đẳng 別biệt 有hữu 無vô 常thường 世thế 共cộng 成thành 立lập 。 又hựu 因nhân 異dị 故cố 滅diệt 應ưng 差sai 別biệt 。 如như 火hỏa 光quang 雪tuyết 酢tạc 等đẳng 異dị 故cố 熟thục 變biến 差sai 別biệt 。 又hựu 已dĩ 滅diệt 法pháp 應ưng 更cánh 可khả 滅diệt 許hứa 有hữu 因nhân 故cố 。 猶do 如như 色sắc 等đẳng 。 是thị 故cố 滅diệt 法pháp 決quyết 定định 無vô 因nhân 。 滅diệt 無vô 因nhân 故cố 纔tài 生sanh 即tức 滅diệt 。 故cố 知tri 無vô 有hữu 轉chuyển 至chí 餘dư 方phương 。 若nhược 謂vị 生sanh 因nhân 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 知tri 即tức 此thử 法pháp 轉chuyển 至chí 餘dư 方phương 。 此thử 亦diệc 非phi 理lý 有hữu 生sanh 因nhân 故cố 。 謂vị 前tiền 與dữ 後hậu 而nhi 作tác 生sanh 因nhân 。 如như 前tiền 念niệm 心tâm 與dữ 後hậu 念niệm 心tâm 。 前tiền 念niệm 熟thục 變biến 與dữ 後hậu 熟thục 變biến 。 乳nhũ 與dữ 其kỳ 酪lạc 。 葡bồ 萄đào 汁trấp 與dữ 酒tửu 。 酒tửu 復phục 與dữ 酢tạc 等đẳng 故cố 。 無vô 少thiểu 法pháp 轉chuyển 至chí 餘dư 方phương 。 轉chuyển 相tương/tướng 既ký 無vô 何hà 有hữu 行hành 動động 。 又hựu 若nhược 有hữu 住trụ 則tắc 無vô 行hành 動động 。 既ký 無vô 行hành 動động 彼bỉ 應ưng 常thường 住trụ 。 法pháp 若nhược 無vô 住trụ 亦diệc 無vô 行hành 動động 。 纔tài 生sanh 即tức 滅diệt 無vô 動động 義nghĩa 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 現hiện 見kiến 行hành 動động 者giả 何hà 。 餘dư 方phương 所sở 見kiến 非phi 即tức 本bổn 物vật 何hà 緣duyên 知tri 彼bỉ 非phi 本bổn 物vật 耶da 。 由do 彼bỉ 彼bỉ 方phương 新tân 新tân 生sanh 故cố 。 如như 草thảo 火hỏa 焰diễm 及cập 如như 影ảnh 行hành 。 非phi 此thử 方phương 影ảnh 餘dư 方phương 可khả 見kiến 形hình 質chất 不bất 動động 。 日nhật 等đẳng 光quang 明minh 遠viễn 近cận 迴hồi 轉chuyển 便tiện 見kiến 彼bỉ 影ảnh 或hoặc 長trường 或hoặc 短đoản 。 或hoặc 移di 轉chuyển 故cố 。 又hựu 障chướng 光quang 明minh 少thiểu 分phần 生sanh 故cố 。 有hữu 反phản 詰cật 言ngôn 。 何hà 緣duyên 徵trưng 難nạn/nan 。 至chí 餘dư 方phương 義nghĩa 且thả 如như 何hà 知tri 。 餘dư 方phương 所sở 見kiến 非phi 即tức 本bổn 物vật 。 此thử 亦diệc 應ưng 引dẫn 前tiền 理lý 為vi 證chứng 。 謂vị 若nhược 有hữu 住trụ 則tắc 無vô 動động 等đẳng 。 又hựu 外ngoại 火hỏa 等đẳng 緣duyên 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 於ư 後hậu 時thời 。 差sai 別biệt 可khả 取thủ 。 由do 此thử 證chứng 知tri 。 念niệm 念niệm 各các 別biệt 。 又hựu 若nhược 以dĩ 證chứng 異dị 因nhân 無vô 故cố 。 謂vị 餘dư 所sở 見kiến 還hoàn 是thị 本bổn 物vật 。 既ký 無vô 有hữu 因nhân 證chứng 即tức 本bổn 物vật 。 何hà 緣duyên 不bất 謂vị 非phi 本bổn 物vật 耶da 。 由do 此thử 二nhị 義nghĩa 應ưng 俱câu 不bất 定định 。 故cố 至chí 餘dư 方phương 義nghĩa 不bất 成thành 立lập 。
日nhật 出xuất 論luận 者giả 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 諸chư 行hành 實thật 無vô 至chí 餘dư 方phương 義nghĩa 。 有hữu 為vi 法pháp 性tánh 念niệm 念niệm 滅diệt 故cố 。 然nhiên 別biệt 有hữu 法pháp 心tâm 差sai 別biệt 為vi 因nhân 。 依y 手thủ 足túc 等đẳng 起khởi 此thử 法pháp 。 能năng 作tác 手thủ 足túc 等đẳng 物vật 。 異dị 方phương 生sanh 因nhân 是thị 名danh 行hành 動động 。 亦diệc 名danh 身thân 表biểu 。 此thử 攝nhiếp 在tại 何hà 處xứ 。 謂vị 色sắc 處xứ 所sở 攝nhiếp 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 不bất 許hứa 眼nhãn 見kiến 如như 諸chư 顯hiển 色sắc 。 既ký 非phi 所sở 見kiến 不bất 表biểu 示thị 他tha 。 如như 何hà 名danh 表biểu 。 復phục 云vân 何hà 知tri 。 此thử 法pháp 實thật 有hữu 。 云vân 何hà 此thử 法Pháp 能năng 令linh 。 自tự 身thân 轉chuyển 趣thú 餘dư 方phương 別biệt 異dị 而nhi 起khởi 。 若nhược 言ngôn 由do 心tâm 差sai 別biệt 。 所sở 生sanh 風phong 界giới 。 即tức 應ưng 如như 是thị 。 風phong 界giới 其kỳ 性tánh 是thị 動động 。 足túc 能năng 為vi 彼bỉ 異dị 方phương 生sanh 因nhân 。 何hà 乃nãi 離ly 風phong 執chấp 有hữu 動động 法pháp 。 又hựu 草thảo 葉diệp 等đẳng 離ly 外ngoại 風phong 界giới 無vô 別biệt 動động 法pháp 。 云vân 何hà 移di 轉chuyển 。 然nhiên 諸chư 風phong 界giới 搖dao 觸xúc 等đẳng 生sanh 其kỳ 性tánh 能năng 動động 。 即tức 應ưng 許hứa 彼bỉ 能năng 令linh 手thủ 等đẳng 轉chuyển 餘dư 方phương 生sanh 何hà 勞lao 別biệt 執chấp 。 若nhược 體thể 若nhược 用dụng 俱câu 不bất 極cực 成thành 能năng 動động 法pháp 生sanh 。
若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 即tức 心tâm 差sai 別biệt 。 所sở 生sanh 風phong 界giới 能năng 為vi 手thủ 等đẳng 異dị 方phương 生sanh 因nhân 應ưng 是thị 身thân 表biểu 。 如như 是thị 風phong 界giới 。 無vô 所sở 表biểu 示thị 。 云vân 何hà 名danh 表biểu 。 又hựu 許hứa 觸xúc 處xứ 是thị 善thiện 不bất 善thiện 便tiện 非phi 釋Thích 子tử 。
若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 即tức 心tâm 差sai 別biệt 。 能năng 令linh 自tự 身thân 。 餘dư 方phương 生sanh 起khởi 。 即tức 身thân 生sanh 起khởi 應ưng 是thị 身thân 表biểu 。 是thị 則tắc 身thân 表biểu 應ưng 假giả 非phi 實thật 。 自tự 身thân 多đa 法pháp 合hợp 為vi 體thể 故cố 。 又hựu 無vô 表biểu 示thị 云vân 何hà 名danh 表biểu 。 香hương 等đẳng 不bất 能năng 表biểu 示thị 他tha 故cố 。 又hựu 許hứa 香hương 等đẳng 是thị 善thiện 不bất 善thiện 便tiện 非phi 釋Thích 子tử 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 即tức 心tâm 差sai 別biệt 。 所sở 生sanh 顯hiển 色sắc 應ưng 是thị 身thân 表biểu 。 顯hiển 色sắc 非phi 心tâm 差sai 別biệt 所sở 起khởi 。 自tự 種chủng 子tử 風phong 差sai 別biệt 生sanh 故cố 。 又hựu 許hứa 顯hiển 色sắc 是thị 善thiện 不bất 善thiện 便tiện 非phi 釋Thích 子tử 。 若nhược 此thử 顯hiển 色sắc 體thể 非phi 身thân 表biểu 。 此thử 餘dư 方phương 生sanh 應ưng 是thị 身thân 表biểu 。 天thiên 愛ái 任nhậm 汝nhữ 於ư 此thử 表biểu 業nghiệp 盡tận 力lực 所sở 能năng 勤cần 加gia 轉chuyển 計kế 。 然nhiên 此thử 非phi 用dụng 功công 力lực 能năng 成thành 。 何hà 乃nãi 於ư 中trung 徒đồ 生sanh 勞lao 倦quyện 。 誰thùy 能năng 成thành 立lập 生sanh 別biệt 有hữu 體thể 。 此thử 所sở 執chấp 生sanh 非phi 如như 色sắc 等đẳng 。 是thị 所sở 現hiện 見kiến 非phi 如như 眼nhãn 等đẳng 。 是thị 能năng 現hiện 見kiến 何hà 緣duyên 知tri 有hữu 。 又hựu 不bất 可khả 見kiến 。 云vân 何hà 名danh 表biểu 。 前tiền 說thuyết 不bất 能năng 表biểu 示thị 他tha 故cố 。 又hựu 若nhược 顯hiển 色sắc 是thị 善thiện 不bất 善thiện 。 可khả 說thuyết 此thử 生sanh 為vi 身thân 表biểu 業nghiệp 。 然nhiên 諸chư 顯hiển 色sắc 非phi 善thiện 不bất 善thiện 。 前tiền 已dĩ 說thuyết 故cố 。 生sanh 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 是thị 故cố 定định 無vô 身thân 實thật 表biểu 業nghiệp 。 若nhược 爾nhĩ 身thân 業nghiệp 應ưng 唯duy 無vô 表biểu 。 此thử 無vô 表biểu 名danh 為vi 目mục 何hà 法pháp 。 謂vị 法pháp 處xứ 攝nhiếp 律luật 儀nghi 色sắc 等đẳng 。 云vân 何hà 欲dục 界giới 有hữu 善thiện 無vô 表biểu 離ly 表biểu 而nhi 發phát 。 若nhược 欲dục 界giới 中trung 有hữu 此thử 無vô 表biểu 復phục 有hữu 何hà 過quá 。 應ưng 隨tùy 心tâm 轉chuyển 。 如như 在tại 色sắc 界giới 是thị 則tắc 餘dư 心tâm 及cập 無vô 心tâm 位vị 。 應ưng 無vô 律luật 儀nghi 不bất 律luật 儀nghi 等đẳng 。 若nhược 謂vị 受thọ 時thời 要yếu 期kỳ 發phát 語ngữ 。 所sở 引dẫn 發phát 故cố 。 無vô 斯tư 過quá 者giả 。 說thuyết 戒giới 經kinh 時thời 默mặc 無vô 所sở 說thuyết 。 亦diệc 無vô 要yếu 期kỳ 。 如như 何hà 獲hoạch 得đắc 虛hư 誑cuống 語ngữ 罪tội 。 又hựu 應ưng 無vô 有hữu 無vô 記ký 身thân 業nghiệp 。 以dĩ 無vô 表biểu 業nghiệp 唯duy 二nhị 種chủng 故cố 。 又hựu 亦diệc 應ưng 無vô 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 善thiện 惡ác 身thân 業nghiệp 。 以dĩ 諸chư 無vô 表biểu 定định 相tương 續tục 故cố 。 謂vị 若nhược 輕khinh 心tâm 不bất 發phát 無vô 表biểu 。 重trọng/trùng 心tâm 所sở 發phát 決quyết 定định 相tương 續tục 。 雖tuy 彼bỉ 隨tùy 情tình 計kế 度độ 實thật 有hữu 身thân 語ngữ 業nghiệp 色sắc 。 而nhi 不bất 應ưng 成thành 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 說thuyết 色sắc 業nghiệp 於ư 命mạng 終chung 位vị 必tất 皆giai 捨xả 故cố 。 如như 何hà 由do 此thử 能năng 得đắc 當đương 來lai 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 有hữu 作tác 是thị 言ngôn 。 此thử 何hà 非phi 理lý 。 謂vị 過quá 去khứ 業nghiệp 其kỳ 體thể 實thật 有hữu 。 能năng 得đắc 當đương 來lai 所sở 感cảm 果quả 故cố 。 此thử 於ư 癰ung 上thượng 更cánh 復phục 生sanh 癰ung 。 謂vị 執chấp 過quá 去khứ 業nghiệp 體thể 實thật 有hữu 。 先tiên 有hữu 後hậu 無vô 名danh 為vi 過quá 去khứ 。 如như 何hà 可khả 執chấp 其kỳ 體thể 實thật 有hữu 。 若nhược 爾nhĩ 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 自tự 說thuyết 。
業nghiệp 雖tuy 經kinh 百bách 劫kiếp 。 而nhi 終chung 無vô 失thất 壞hoại 。
遇ngộ 眾chúng 緣duyên 合hợp 時thời 。 要yếu 當đương 酬thù 彼bỉ 果quả 。
無vô 失thất 壞hoại 言ngôn 。 為vi 顯hiển 何hà 義nghĩa 。 顯hiển 所sở 作tác 業nghiệp 非phi 無vô 果quả 義nghĩa 由do 後hậu 半bán 頌tụng 證chứng 此thử 義nghĩa 成thành 。 誰thùy 不bất 信tín 受thọ 。 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 雖tuy 經kinh 久cửu 遠viễn 而nhi 能năng 得đắc 果quả 。 但đãn 應ưng 思tư 擇trạch 。 如như 何hà 得đắc 果quả 。 為vi 由do 相tương 續tục 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 。 如như 稻đạo 種chủng 等đẳng 而nhi 得đắc 果quả 耶da 。 為vi 由do 自tự 相tương/tướng 經kinh 久cửu 遠viễn 時thời 安an 住trụ 不bất 壞hoại 而nhi 得đắc 果quả 耶da 。 若nhược 由do 相tương 續tục 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 而nhi 得đắc 果quả 者giả 。 義nghĩa 且thả 可khả 然nhiên 。 若nhược 由do 自tự 相tương/tướng 經kinh 久cửu 遠viễn 時thời 安an 住trụ 不bất 壞hoại 而nhi 得đắc 果quả 者giả 。 應ưng 言ngôn 此thử 業nghiệp 經kinh 久cửu 遠viễn 時thời 體thể 不bất 謝tạ 滅diệt 而nhi 能năng 得đắc 果quả 。 若nhược 謂vị 此thử 業nghiệp 非phi 自tự 相tương/tướng 。 無vô 名danh 為vi 謝tạ 滅diệt 。 然nhiên 由do 此thử 業nghiệp 無vô 復phục 作tác 用dụng 名danh 謝tạ 滅diệt 者giả 。 如như 何hà 此thử 業nghiệp 無vô 復phục 作tác 用dụng 。 由do 更cánh 不bất 能năng 引dẫn 當đương 果quả 故cố 。 何hà 緣duyên 不bất 能năng 更cánh 引dẫn 當đương 果quả 。 此thử 於ư 彼bỉ 果quả 已dĩ 曾tằng 引dẫn 故cố 。 不bất 可khả 於ư 果quả 引dẫn 而nhi 復phục 引dẫn 。 如như 法Pháp 已dĩ 生sanh 不bất 重trọng/trùng 生sanh 故cố 。 何hà 緣duyên 不bất 引dẫn 餘dư 等đẳng 流lưu 果quả 。 以dĩ 等đẳng 流lưu 果quả 無vô 分phần/phân 限hạn 故cố 。 豈khởi 不bất 此thử 果quả 亦diệc 現hiện 在tại 時thời 。 已dĩ 曾tằng 引dẫn 故cố 不bất 須tu 重trọng/trùng 引dẫn 。 業nghiệp 體thể 不bất 滅diệt 常thường 應ưng 現hiện 在tại 。 何hà 不bất 常thường 引dẫn 所sở 得đắc 果quả 耶da 。 豈khởi 不bất 前tiền 言ngôn 不bất 可khả 於ư 果quả 引dẫn 而nhi 復phục 引dẫn 。 如như 法Pháp 已dĩ 生sanh 不bất 重trọng/trùng 生sanh 故cố 。 如như 何hà 復phục 難nạn/nan 前tiền 雖tuy 有hữu 言ngôn 而nhi 未vị 釋thích 難nạn/nan 。 業nghiệp 體thể 恆hằng 有hữu 應ưng 如như 中trung 際tế 。 常thường 名danh 現hiện 在tại 常thường 能năng 引dẫn 果quả 。 應ưng 如như 初sơ 際tế 恆hằng 復phục 可khả 生sanh 。 若nhược 謂vị 過quá 去khứ 業nghiệp 體thể 雖tuy 有hữu 。 而nhi 無vô 作tác 用dụng 故cố 非phi 現hiện 在tại 。 非phi 現hiện 在tại 故cố 不bất 能năng 引dẫn 果quả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 既ký 恆hằng 有hữu 體thể 應ưng 如như 現hiện 在tại 恆hằng 有hữu 作tác 用dụng 。 又hựu 汝nhữ 所sở 宗tông 過quá 去khứ 諸chư 法pháp 。 有hữu 與dữ 果quả 用dụng 何hà 非phi 現hiện 在tại 。 若nhược 謂vị 現hiện 在tại 。 唯duy 依y 諸chư 法pháp 取thủ 果quả 用dụng 說thuyết 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 用dụng 義nghĩa 同đồng 故cố 。 應ưng 俱câu 現hiện 在tại 。 過quá 去khứ 諸chư 法pháp 。 無vô 取thủ 果quả 用dụng 名danh 過quá 去khứ 者giả 。 有hữu 與dữ 果quả 用dụng 應ưng 名danh 現hiện 在tại 。 此thử 用dụng 盡tận 時thời 應ưng 名danh 謝tạ 滅diệt 。 是thị 則tắc 諸chư 法pháp 滅diệt 而nhi 復phục 滅diệt 。 如như 是thị 亦diệc 應ưng 生sanh 而nhi 復phục 生sanh 。 故cố 彼bỉ 宗tông 義nghĩa 理lý 不bất 成thành 立lập 。 又hựu 法pháp 如như 何hà 名danh 能năng 引dẫn 果quả 。 謂vị 安an 立lập 彼bỉ 令linh 當đương 生sanh 故cố 。 諸chư 漏lậu 盡tận 者giả 。 最tối 後hậu 剎sát 那na 。 應ưng 不bất 引dẫn 果quả 後hậu 不bất 生sanh 故cố 。 是thị 則tắc 此thử 念niệm 應ưng 非phi 現hiện 在tại 。 不bất 應ưng 更cánh 滅diệt 。 入nhập 於ư 過quá 去khứ 。 初sơ 現hiện 在tại 時thời 已dĩ 無vô 作tác 用dụng 。 如như 何hà 後hậu 時thời 說thuyết 名danh 謝tạ 滅diệt 。 若nhược 雖tuy 無vô 用dụng 而nhi 更cánh 滅diệt 者giả 。 是thị 則tắc 過quá 去khứ 復phục 應ưng 須tu 滅diệt 。 若nhược 滅diệt 已dĩ 復phục 滅diệt 。 應ưng 生sanh 已dĩ 更cánh 生sanh 。 便tiện 有hữu 自tự 違vi 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 。 若nhược 謂vị 此thử 念niệm 雖tuy 有hữu 能năng 生sanh 後hậu 果quả 作tác 用dụng 。 而nhi 緣duyên 闕khuyết 故cố 後hậu 果quả 不bất 生sanh 。 此thử 亦diệc 非phi 理lý 。 果quả 必tất 不bất 生sanh 。 如như 何hà 知tri 有hữu 能năng 生sanh 作tác 用dụng 。 應ưng 言ngôn 此thử 念niệm 違vi 順thuận 二nhị 緣duyên 有hữu 非phi 有hữu 故cố 。 雖tuy 從tùng 因nhân 生sanh 而nhi 無vô 作tác 用dụng 能năng 生sanh 後hậu 果quả 。 是thị 故cố 彼bỉ 宗tông 如như 是thị 種chủng 類loại 。 能năng 引dẫn 果quả 義nghĩa 理lý 必tất 不bất 成thành 。 由do 此thử 但đãn 應ưng 於ư 果quả 種chủng 子tử 。 能năng 長trưởng 養dưỡng 故cố 。 名danh 能năng 引dẫn 果quả 。 又hựu 彼bỉ 宗tông 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 體thể 皆giai 實thật 有hữu 未vị 來lai 。 何hà 故cố 非phi 如như 現hiện 在tại 能năng 引dẫn 果quả 耶da 。 若nhược 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 物vật 有hữu 何hà 時thời 何hà 物vật 體thể 非phi 有hữu 故cố 。 而nhi 經kinh 言ngôn 遇ngộ 眾chúng 緣duyên 合hợp 時thời 當đương 酬thù 彼bỉ 果quả 。 又hựu 彼bỉ 應ưng 說thuyết 誰thùy 於ư 何hà 位vị 於ư 誰thùy 有hữu 能năng 言ngôn 安an 立lập 彼bỉ 令linh 當đương 生sanh 故cố 。 名danh 能năng 引dẫn 果quả 。 以dĩ 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 有hữu 故cố 。 是thị 故cố 所sở 言ngôn 謂vị 過quá 去khứ 業nghiệp 其kỳ 體thể 實thật 有hữu 能năng 得đắc 當đương 來lai 。 所sở 感cảm 果quả 者giả 。 理lý 定định 不bất 成thành 。
若nhược 爾nhĩ 應ưng 許hứa 由do 善thiện 不bất 善thiện 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 。 蘊uẩn 相tương 續tục 中trung 引dẫn 別biệt 法pháp 起khởi 。 其kỳ 體thể 實thật 有hữu 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 行hành 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 有hữu 說thuyết 此thử 法pháp 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。 有hữu 說thuyết 此thử 法pháp 名danh 不bất 失thất 壞hoại 。 由do 此thử 法pháp 故cố 能năng 得đắc 當đương 來lai 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 意ý 業nghiệp 亦diệc 應ưng 許hứa 有hữu 此thử 法pháp 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 餘dư 心tâm 起khởi 時thời 此thử 便tiện 斷đoạn 滅diệt 。 心tâm 相tương 續tục 中trung 若nhược 不bất 引dẫn 起khởi 如như 是thị 別biệt 法pháp 。 云vân 何hà 能năng 得đắc 。 當đương 來lai 世thế 果quả 。 是thị 故cố 定định 應ưng 許hứa 有hữu 此thử 法pháp 。 若nhược 於ư 先tiên 時thời 誦tụng 習tập 文văn 義nghĩa 。 後hậu 經kinh 久cửu 遠viễn 復phục 生sanh 憶ức 念niệm 。 又hựu 於ư 先tiên 時thời 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 數số 見kiến 聞văn 等đẳng 。 後hậu 經kinh 久cửu 遠viễn 於ư 彼bỉ 境cảnh 中trung 還hoàn 生sanh 憶ức 念niệm 。 於ư 何hà 剎sát 那na 引dẫn 起khởi 何hà 法pháp 。 由do 此thử 後hậu 時thời 還hoàn 生sanh 憶ức 念niệm 。
又hựu 先tiên 趣thú 入nhập 滅diệt 定định 。 等đẳng 心tâm 引dẫn 起khởi 何hà 法pháp 。 由do 此thử 後hậu 時thời 還hoàn 從tùng 定định 起khởi 。 生sanh 出xuất 定định 心tâm 。 又hựu 紫tử 礦quáng 汁trấp 染nhiễm 拘câu 櫞# 花hoa 。 彼bỉ 二nhị 俱câu 滅diệt 引dẫn 起khởi 何hà 法pháp 。 後hậu 結kết 果quả 時thời 瓤# 生sanh 赤xích 色sắc 。 故cố 離ly 彼bỉ 計kế 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 所sở 引dẫn 別biệt 法pháp 。 但đãn 應ưng 由do 思tư 差sai 別biệt 作tác 用dụng 熏huân 心tâm 相tương 續tục 令linh 起khởi 功công 能năng 。 由do 此thử 功công 能năng 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 當đương 來lai 世thế 果quả 差sai 別biệt 而nhi 生sanh 。 如như 紫tử 礦quáng 汁trấp 染nhiễm 拘câu 櫞# 花hoa 相tương 續tục 轉chuyển 變biến 至chí 結kết 果quả 時thời 其kỳ 瓤# 色sắc 赤xích 。 內nội 法pháp 熏huân 習tập 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 何hà 不bất 許hứa 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 熏huân 心tâm 相tương 續tục 。 以dĩ 身thân 語ngữ 業nghiệp 由do 心tâm 引dẫn 成thành 善thiện 不bất 善thiện 故cố 。 不bất 應ưng 由do 心tâm 。 成thành 善thiện 不bất 善thiện 。 於ư 異dị 相tướng 續tục 能năng 與dữ 當đương 來lai 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 非phi 餘dư 造tạo 業nghiệp 餘dư 受thọ 果quả 故cố 。 若nhược 所sở 作tác 業nghiệp 體thể 雖tuy 謝tạ 滅diệt 。 由do 所sở 熏huân 心tâm 相tương 續tục 功công 能năng 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 。 能năng 得đắc 當đương 來lai 愛ái 等đẳng 果quả 者giả 。 處xử 無vô 心tâm 定định 及cập 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 心tâm 相tương 續tục 斷đoạn 。 如như 何hà 先tiên 業nghiệp 能năng 得đắc 當đương 來lai 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 於ư 此thử 生sanh 中trung 。 先tiên 所sở 熏huân 心tâm 必tất 還hoàn 相tương 續tục 故cố 。 得đắc 當đương 來lai 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 既ký 已dĩ 間gian 斷đoạn 何hà 因nhân 能năng 續tục 。 入nhập 定định 心tâm 作tác 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 故cố 能năng 令linh 續tục 。 彼bỉ 久cửu 謝tạ 滅diệt 云vân 何hà 能năng 作tác 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 如như 破phá 過quá 去khứ 業nghiệp 能năng 得đắc 果quả 。 此thử 亦diệc 同đồng 彼bỉ 應ưng 如như 理lý 破phá 。 故cố 出xuất 定định 心tâm 不bất 應ưng 續tục 起khởi 。
有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 依y 附phụ 色sắc 根căn 種chủng 子tử 力lực 故cố 後hậu 心tâm 還hoàn 起khởi 。 以dĩ 能năng 生sanh 心tâm 心tâm 所sở 種chủng 子tử 依y 二nhị 相tương 續tục 。 謂vị 心tâm 相tương 續tục 色sắc 根căn 相tướng 續tục 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 豈khởi 不bất 經kinh 說thuyết 。 意ý 法pháp 為vi 緣duyên 。 生sanh 於ư 意ý 識thức 。 云vân 何hà 離ly 意ý 而nhi 意ý 識thức 生sanh 。 應ưng 知tri 意ý 種chủng 或hoặc 時thời 名danh 意ý 以dĩ 於ư 因nhân 中trung 立lập 果quả 名danh 故cố 。 如như 於ư 所sở 觸xúc 立lập 飢cơ 渴khát 名danh 。 如như 何hà 一nhất 一nhất 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 從tùng 二nhị 種chủng 子tử 相tương 續tục 而nhi 生sanh 。 不bất 見kiến 芽nha 等đẳng 從tùng 種chủng 生sanh 法pháp 。 有hữu 如như 是thị 事sự 。 可khả 藉tạ 多đa 緣duyên 生sanh 於ư 一nhất 果quả 。 無vô 從tùng 二nhị 種chủng 有hữu 一nhất 果quả 生sanh 。 若nhược 爾nhĩ 還hoàn 應ưng 不bất 免miễn 前tiền 過quá 。 謂vị 無vô 心tâm 定định 及cập 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 心tâm 相tương 續tục 斷đoạn 。 如như 何hà 先tiên 業nghiệp 能năng 得đắc 當đương 來lai 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 是thị 彼bỉ 宗tông 過quá 何hà 謂vị 彼bỉ 宗tông 。 謂vị 執chấp 此thử 位vị 全toàn 無vô 心tâm 者giả 。 若nhược 說thuyết 此thử 位vị 是thị 有hữu 心tâm 者giả 。 即tức 無vô 斯tư 過quá 。 如như 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 所sở 造tạo 問vấn 論luận 中trung 言ngôn 。 若nhược 執chấp 滅diệt 定định 全toàn 無vô 有hữu 心tâm 。 可khả 有hữu 此thử 過quá 。 我ngã 說thuyết 滅diệt 定định 猶do 有hữu 細tế 心tâm 故cố 無vô 此thử 失thất 。 彼bỉ 復phục 引dẫn 經kinh 證chứng 成thành 此thử 義nghĩa 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 處xử 滅diệt 定định 者giả 身thân 行hành 皆giai 滅diệt 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 根căn 無vô 變biến 壞hoại 識thức 不bất 離ly 身thân 。 今kim 此thử 位vị 中trung 許hứa 有hữu 何hà 識thức 。
有hữu 說thuyết 。 此thử 有hữu 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 豈khởi 不bất 經kinh 說thuyết 。 意ý 法pháp 為vi 緣duyên 。 生sanh 於ư 意ý 識thức 。 三tam 和hòa 合hợp 觸xúc 與dữ 觸xúc 俱câu 起khởi 有hữu 受thọ 想tưởng 思tư 。 云vân 何hà 此thử 位vị 得đắc 有hữu 意ý 識thức 而nhi 無vô 三tam 和hòa 。 或hoặc 有hữu 三tam 和hòa 。 而nhi 無vô 有hữu 觸xúc 。 或hoặc 復phục 有hữu 觸xúc 。 而nhi 無vô 受thọ 想tưởng 。 由do 是thị 說thuyết 名danh 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 有hữu 作tác 是thị 釋thích 。 如như 何hà 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 受thọ 緣duyên 愛ái 而nhi 一nhất 切thiết 受thọ 非phi 皆giai 愛ái 緣duyên 。 觸xúc 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 非phi 一nhất 切thiết 觸xúc 皆giai 受thọ 等đẳng 緣duyên 。 世Thế 尊Tôn 餘dư 經kinh 自tự 簡giản 此thử 義nghĩa 。 謂vị 無vô 明minh 觸xúc 所sở 生sanh 諸chư 受thọ 。 為vi 緣duyên 生sanh 愛ái 曾tằng 無vô 有hữu 處xứ 。 簡giản 觸xúc 生sanh 受thọ 。 無vô 簡giản 別biệt 故cố 非phi 為vi 善thiện 釋thích 。 有hữu 別biệt 釋thích 言ngôn 。 三tam 和hòa 觸xúc 者giả 。 三tam 事sự 有hữu 力lực 合hợp 故cố 。 觸xúc 生sanh 於ư 此thử 位vị 中trung 。 三tam 事sự 無vô 力lực 可khả 能năng 生sanh 觸xúc 及cập 生sanh 受thọ 想tưởng 。 由do 入nhập 定định 心tâm 所sở 厭yếm 壞hoại 故cố 。 正chánh 在tại 定định 位vị 尚thượng 無vô 有hữu 觸xúc 。 況huống 有hữu 受thọ 想tưởng 。 故cố 此thử 位vị 中trung 唯duy 餘dư 意ý 識thức 無vô 諸chư 心tâm 所sở 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 位vị 意ý 識thức 。 是thị 何hà 為vi 善thiện 為vi 染nhiễm 為vi 無vô 記ký 性tánh 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 若nhược 善thiện 性tánh 者giả 如như 何hà 善thiện 性tánh 。 非phi 無vô 貪tham 等đẳng 善thiện 根căn 相tướng 應ưng 。 設thiết 無vô 貪tham 等đẳng 善thiện 根căn 相tướng 應ưng 。 如như 何hà 無vô 觸xúc 。 若nhược 謂vị 由do 善thiện 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 所sở 引dẫn 發phát 故cố 。 此thử 識thức 善thiện 者giả 。 理lý 不bất 應ưng 然nhiên 。 善thiện 心tâm 無vô 間gian 生sanh 三tam 心tâm 故cố 。 又hựu 善thiện 根căn 力lực 所sở 引dẫn 善thiện 心tâm 。 無vô 因nhân 能năng 遮già 無vô 貪tham 等đẳng 故cố 。 又hựu 無vô 善thiện 根căn 應ưng 不bất 成thành 善thiện 。 然nhiên 此thử 滅diệt 定định 如như 滅diệt 是thị 善thiện 。 若nhược 染nhiễm 性tánh 者giả 如như 何hà 染nhiễm 性tánh 。 不bất 與dữ 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 。 設thiết 與dữ 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 。 如như 何hà 無vô 觸xúc 。 如như 佛Phật 於ư 彼bỉ 十thập 問vấn 經kinh 中trung 自tự 作tác 是thị 說thuyết 。 所sở 有hữu 受thọ 蘊uẩn 想tưởng 蘊uẩn 行hành 蘊uẩn 皆giai 觸xúc 為vi 緣duyên 。 又hựu 無vô 想tưởng 定định 尚thượng 不bất 許hứa 染nhiễm 。 況huống 滅diệt 盡tận 定định 。 若nhược 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 性tánh 者giả 。 為vi 異dị 熟thục 生sanh 。 為vi 威uy 儀nghi 路lộ 。 為vi 工công 巧xảo 處xứ 。 為vi 能năng 變biến 化hóa 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 若nhược 異dị 熟thục 生sanh 。 如như 何hà 有hữu 頂đảnh 定định 心tâm 無vô 間gian 。 此thử 下hạ 八bát 地địa 中trung 間gian 懸huyền 隔cách 。 而nhi 起khởi 欲dục 界giới 異dị 熟thục 生sanh 心tâm 。 如như 何hà 復phục 從tùng 此thử 心tâm 無vô 間gian 。 而nhi 得đắc 現hiện 起khởi 不bất 動động 等đẳng 心tâm 。 如như 摩ma 訶ha 俱câu 瑟sắt 祉chỉ 羅la 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 問vấn 。 出xuất 滅diệt 定định 時thời 當đương 觸xúc 幾kỷ 觸xúc 。 答đáp 言ngôn 具Cụ 壽thọ 。 當đương 觸xúc 三tam 觸xúc 。 謂vị 不bất 動động 觸xúc 。 無vô 所sở 有hữu 觸xúc 。 及cập 無vô 相tướng 觸xúc 。 又hựu 異dị 熟thục 心tâm 宿túc 業nghiệp 所sở 引dẫn 。 有hữu 何hà 道Đạo 理lý 。 由do 滅diệt 定định 前tiền 要yếu 期kỳ 勢thế 力lực 。 令linh 彼bỉ 出xuất 定định 時thời 限hạn 不bất 過quá 。
復phục 有hữu 何hà 緣duyên 。 要yếu 於ư 有hữu 頂đảnh 緣duyên 滅diệt 為vi 境cảnh 定định 心tâm 邊biên 際tế 。 欲dục 界giới 宿túc 業nghiệp 習tập 氣khí 所sở 引dẫn 。 異dị 熟thục 果quả 心tâm 方phương 得đắc 現hiện 起khởi 。 非phi 於ư 前tiền 位vị 。 又hựu 以dĩ 何hà 緣duyên 。 於ư 此thử 所sở 起khởi 異dị 熟thục 。 生sanh 色sắc 斷đoạn 已dĩ 不bất 續tục 。 異dị 熟thục 生sanh 心tâm 斷đoạn 而nhi 更cánh 續tục 。 若nhược 威uy 儀nghi 路lộ 。 或hoặc 工công 巧xảo 處xứ 。 或hoặc 能năng 變biến 化hóa 。 如như 何hà 此thử 心tâm 緣duyên 威uy 儀nghi 等đẳng 。 無vô 觸xúc 而nhi 能năng 。 有hữu 所sở 造tạo 作tác 。 又hựu 許hứa 所sở 修tu 九cửu 次thứ 第đệ 。 定định 及cập 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 體thể 皆giai 是thị 善thiện 。 不bất 應ưng 此thử 位vị 現hiện 起khởi 染nhiễm 污ô 。 或hoặc 無vô 記ký 心tâm 。 又hựu 用dụng 有hữu 頂đảnh 緣duyên 滅diệt 為vi 境cảnh 寂tịch 靜tĩnh 思tư 惟duy 。 定định 為vi 依y 止chỉ 。 方phương 能năng 現hiện 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 如như 摩ma 訶ha 俱câu 瑟sắt 祉chỉ 羅la 契Khế 經Kinh 中trung 依y 滅diệt 盡tận 定định 。 作tác 如như 是thị 問vấn 。 幾kỷ 因nhân 幾kỷ 緣duyên 為vi 依y 能năng 入nhập 無vô 相tướng 界giới 定định 。 答đáp 言ngôn 具Cụ 壽thọ 。 二nhị 因nhân 二nhị 緣duyên 為vi 依y 能năng 入nhập 無vô 相tướng 界giới 定định 。 謂vị 不bất 思tư 惟duy 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 及cập 正chánh 思tư 惟duy 無vô 相tướng 界giới 。 若nhược 滅diệt 定định 中trung 有hữu 意ý 識thức 者giả 。 此thử 緣duyên 何hà 境cảnh 。 作tác 何hà 行hành 相tương/tướng 。 若nhược 緣duyên 滅diệt 境cảnh 作tác 靜tĩnh 行hành 相tương/tướng 。 如như 何hà 非phi 善thiện 。 設thiết 是thị 善thiện 者giả 。 如như 何hà 不bất 許hứa 與dữ 無vô 貪tham 等đẳng 善thiện 根căn 相tướng 應ưng 。 設thiết 許hứa 相tương 應ứng 。 如như 何hà 不bất 許hứa 觸xúc 為vi 緣duyên 起khởi 。 若nhược 緣duyên 餘dư 境cảnh 作tác 餘dư 行hành 相tương/tướng 。 如như 何hà 入nhập 滅diệt 定định 心tâm 無vô 間gian 起khởi 散tán 亂loạn 心tâm 而nhi 不bất 違vi 理lý 。 設thiết 自tự 計kế 度độ 有hữu 餘dư 無vô 記ký 由do 此thử 二nhị 因nhân 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 。 是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 阿a 笈cấp 摩ma 義nghĩa 。 縱túng/tung 情tình 妄vọng 計kế 第đệ 六lục 意ý 識thức 滅diệt 定định 等đẳng 有hữu 。 由do 是thị 而nhi 執chấp 此thử 位vị 有hữu 心tâm 。
若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 許hứa 滅diệt 定định 等đẳng 諸chư 無vô 心tâm 位vị 亦diệc 有hữu 心tâm 耶da 。 應ưng 如như 一nhất 類loại 經kinh 為vi 量lượng 者giả 。 所sở 許hứa 細tế 心tâm 彼bỉ 位vị 猶do 有hữu 。 謂vị 異dị 熟thục 果quả 識thức 具cụ 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 從tùng 初sơ 結kết 生sanh 乃nãi 至chí 終chung 沒một 。 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 曾tằng 無vô 間gián 斷đoạn 。 彼bỉ 彼bỉ 生sanh 處xứ 由do 異dị 熟thục 因nhân 。 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 。 相tương 續tục 流lưu 轉chuyển 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 方phương 畢tất 竟cánh 滅diệt 。 即tức 由do 此thử 識thức 。 無vô 間gián 斷đoạn 故cố 。 於ư 無vô 心tâm 位vị 亦diệc 說thuyết 有hữu 心tâm 。 餘dư 六lục 識thức 身thân 於ư 此thử 諸chư 位vị 皆giai 不bất 轉chuyển 故cố 說thuyết 為vi 無vô 心tâm 。 由do 滅diệt 定định 等đẳng 加gia 行hành 入nhập 心tâm 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 令linh 六lục 識thức 種chủng 暫tạm 時thời 損tổn 伏phục 不bất 得đắc 現hiện 起khởi 故cố 名danh 無vô 心tâm 。 非phi 無vô 一nhất 切thiết 。 心tâm 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 集tập 起khởi 心tâm 。 無vô 量lượng 種chủng 子tử 集tập 起khởi 處xứ 故cố 。 二nhị 種chủng 種chủng 心tâm 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 差sai 別biệt 轉chuyển 故cố 。 滅diệt 定định 等đẳng 位vị 第đệ 二nhị 心tâm 闕khuyết 故cố 名danh 無vô 心tâm 。 如như 一nhất 足túc 床sàng 闕khuyết 餘dư 足túc 故cố 亦diệc 名danh 無vô 足túc 。 彼bỉ 諸chư 識thức 種chủng 被bị 損tổn 伏phục 位vị 。 異dị 熟thục 果quả 識thức 剎sát 那na 剎sát 那na 。 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 。 能năng 損tổn 伏phục 力lực 漸tiệm 劣liệt 漸tiệm 微vi 乃nãi 至chí 都đô 盡tận 。 如như 水thủy 熱nhiệt 箭tiễn 引dẫn 燒thiêu 發phát 力lực 。 漸tiệm 劣liệt 漸tiệm 微vi 至chí 都đô 盡tận 位vị 。 識thức 種chủng 爾nhĩ 時thời 得đắc 生sanh 果quả 。 便tiện 初sơ 從tùng 識thức 種chủng 意ý 識thức 還hoàn 生sanh 。 後hậu 位vị 隨tùy 緣duyên 餘dư 識thức 漸tiệm 起khởi 。 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 異dị 熟thục 果quả 識thức 。 攝nhiếp 藏tạng 種chủng 種chủng 諸chư 法Pháp 種chủng 子tử 。 彼bỉ 彼bỉ 餘dư 識thức 及cập 俱câu 有hữu 法pháp 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 數số 熏huân 發phát 時thời 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 種chủng 力lực 增tăng 盛thịnh 。 由do 此thử 相tương 續tục 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 。 隨tùy 種chủng 力lực 熟thục 隨tùy 遇ngộ 助trợ 緣duyên 。 便tiện 感cảm 當đương 來lai 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 依y 如như 是thị 義nghĩa 有hữu 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。
心tâm 與dữ 無vô 邊biên 種chủng 。 俱câu 相tương 續tục 恆hằng 流lưu 。
遇ngộ 各các 別biệt 熏huân 緣duyên 。 心tâm 種chủng 便tiện 增tăng 盛thịnh 。
種chủng 力lực 漸tiệm 次thứ 熟thục 。 緣duyên 合hợp 時thời 與dữ 果quả 。
如như 染nhiễm 拘câu 櫞# 花hoa 。 果quả 時thời 瓤# 色sắc 赤xích 。
世Thế 尊Tôn 依y 此thử 。 於ư 解giải 深thâm 密mật 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 。 說thuyết 如như 是thị 頌tụng 。
阿a 陀đà 那na 識thức 甚thậm 深thâm 細tế 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 如như 暴bạo 流lưu 。
我ngã 於ư 凡phàm 愚ngu 不bất 開khai 演diễn 。 恐khủng 彼bỉ 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 。
能năng 續tục 後hậu 有hữu 能năng 執chấp 持trì 身thân 故cố 。 說thuyết 此thử 名danh 阿a 陀đà 那na 識thức 。 攝nhiếp 藏tạng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 故cố 。 復phục 說thuyết 名danh 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 前tiền 生sanh 所sở 引dẫn 業nghiệp 異dị 熟thục 故cố 。 即tức 此thử 亦diệc 名danh 異dị 熟thục 果quả 識thức 。 若nhược 不bất 許hứa 有hữu 此thử 異dị 熟thục 識thức 。
復phục 有hữu 何hà 識thức 能năng 執chấp 持trì 身thân 。 非phi 有hữu 餘dư 識thức 能năng 遍biến 持trì 身thân 。 乃nãi 至chí 命mạng 終chung 。 恆hằng 不bất 捨xả 故cố 。 又hựu 何hà 處xứ 蘊uẩn 煩phiền 惱não 隨tùy 眠miên 。 對đối 治trị 生sanh 時thời 可khả 名danh 能năng 斷đoạn 。 若nhược 言ngôn 蘊uẩn 在tại 能năng 對đối 治trị 心tâm 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 如như 何hà 隨tùy 眠miên 煩phiền 惱não 隨tùy 逐trục 。 可khả 為vi 能năng 治trị 。 又hựu 諸chư 有hữu 情tình 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 染nhiễm 善thiện 無vô 漏lậu 心tâm 正chánh 起khởi 時thời 。 有hữu 何hà 趣thú 攝nhiếp 異dị 熟thục 法pháp 在tại 。 或hoặc 應ưng 許hứa 趣thú 通thông 非phi 異dị 熟thục 及cập 不bất 繫hệ 法pháp 。 便tiện 與dữ 理lý 違vi 。 又hựu 不bất 還hoàn 果quả 生sanh 有hữu 頂đảnh 處xứ 。 為vi 盡tận 餘dư 漏lậu 修tu 對đối 治trị 道đạo 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 無vô 漏lậu 起khởi 時thời 。 於ư 有hữu 頂đảnh 處xứ 有hữu 何hà 別biệt 物vật 。 自tự 體thể 猶do 存tồn 而nhi 不bất 名danh 死tử 非phi 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 或hoặc 復phục 命mạng 根căn 離ly 色sắc 心tâm 等đẳng 別biệt 有hữu 實thật 物vật 。 此thử 二nhị 唯duy 於ư 異dị 熟thục 諸chư 蘊uẩn 。 相tương 似tự 勢thế 分phần/phân 而nhi 假giả 建kiến 立lập 。 相tương 似tự 勢thế 分phần/phân 無vô 別biệt 實thật 體thể 。 如như 稻đạo 稗bại 等đẳng 相tương 似tự 勢thế 分phần/phân 。 故cố 定định 應ưng 許hứa 異dị 六lục 識thức 身thân 。 有hữu 如như 上thượng 說thuyết 持trì 種chủng 識thức 體thể 。
即tức 依y 此thử 識thức 。 赤xích 銅đồng 鍱diệp 部bộ 經kinh 中trung 建kiến 立lập 有hữu 分phần/phân 識thức 名danh 。 大đại 眾chúng 部bộ 經kinh 名danh 根căn 本bổn 識thức 。 化hóa 地địa 部bộ 說thuyết 窮cùng 生sanh 死tử 蘊uẩn 。 云vân 何hà 此thử 識thức 緣duyên 境cảnh 行hành 相tương/tướng 。 此thử 境cảnh 行hành 相tương/tướng 。 不bất 可khả 了liễu 知tri 。 云vân 何hà 名danh 識thức 而nhi 得đắc 如như 是thị 。 如như 執chấp 滅diệt 定định 等đẳng 位vị 有hữu 餘dư 。 識thức 者giả 境cảnh 界giới 行hành 相tướng 難nan 知tri 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 此thử 識thức 攝nhiếp 在tại 何hà 取thủ 蘊uẩn 中trung 。 理lý 實thật 應ưng 言ngôn 識thức 取thủ 蘊uẩn 攝nhiếp 。 若nhược 爾nhĩ 經kinh 句cú 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 云vân 何hà 名danh 識thức 取thủ 蘊uẩn 。 謂vị 六lục 識thức 身thân 。 又hựu 說thuyết 云vân 何hà 識thức 緣duyên 名danh 色sắc 。 識thức 謂vị 六lục 識thức 。 應ưng 知tri 此thử 經Kinh 別biệt 有hữu 密mật 意ý 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 云vân 何hà 行hành 蘊uẩn 謂vị 六lục 思tư 身thân 。 非phi 行hành 蘊uẩn 中trung 。 更cánh 無vô 餘dư 法Pháp 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 說thuyết 六lục 非phi 餘dư 有hữu 何hà 密mật 意ý 。 且thả 如như 世Thế 尊Tôn 解giải 深thâm 密mật 說thuyết 。 我ngã 於ư 凡phàm 愚ngu 不bất 開khai 演diễn 者giả 。 恐khủng 彼bỉ 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 故cố 。 何hà 緣duyên 愚ngu 夫phu 執chấp 此thử 為vi 我ngã 。 此thử 無vô 始thỉ 來lai 。 窮cùng 生sanh 死tử 際tế 。 行hành 相tương/tướng 微vi 細tế 無vô 改cải 變biến 故cố 。 又hựu 以dĩ 六lục 識thức 所sở 依y 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 品phẩm 類loại 麁thô 易dị 了liễu 故cố 。 與dữ 諸chư 煩phiền 惱não 及cập 對đối 治trị 道đạo 有hữu 相tương 應ứng 故cố 。 建kiến 立lập 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 品phẩm 故cố 。 體thể 是thị 果quả 識thức 由do 此thử 比tỉ 知tri 有hữu 種chủng 識thức 故cố 。 諸chư 契Khế 經Kinh 中trung 隨tùy 所sở 宣tuyên 說thuyết 。 不bất 說thuyết 因nhân 識thức 。 與dữ 上thượng 所sở 說thuyết 皆giai 相tương 違vi 故cố 。 是thị 名danh 說thuyết 六lục 非phi 餘dư 密mật 意ý 。 由do 此thử 已dĩ 釋thích 。 餘dư 部bộ 經kinh 中trung 唯duy 說thuyết 六lục 識thức 身thân 為vi 有hữu 分phần/phân 識thức 等đẳng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 皆giai 無vô 違vi 害hại 。 又hựu 於ư 今kim 時thời 一nhất 一nhất 部bộ 內nội 無vô 量lượng 契Khế 經Kinh 皆giai 已dĩ 隱ẩn 沒một 。 如như 釋thích 軌quỹ 論luận 廣quảng 辯biện 應ưng 知tri 。 故cố 不bất 應ưng 計kế 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 定định 非phi 經kinh 說thuyết 。 理lý 必tất 有hữu 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 一nhất 身thân 應ưng 有hữu 二nhị 識thức 俱câu 時thời 而nhi 轉chuyển 。 謂vị 異dị 熟thục 識thức 及cập 餘dư 轉chuyển 識thức 。 如như 是thị 何hà 過quá 。 若nhược 一nhất 身thân 中trung 二nhị 識thức 俱câu 轉chuyển 。 應ưng 俱câu 時thời 立lập 二nhị 有hữu 情tình 身thân 。 如như 餘dư 身thân 中trung 二nhị 識thức 俱câu 轉chuyển 。 此thử 無vô 有hữu 失thất 。 因nhân 果quả 二nhị 識thức 展triển 轉chuyển 為vi 依y 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 又hựu 異dị 熟thục 識thức 是thị 餘dư 轉chuyển 識thức 。 所sở 熏huân 習tập 故cố 。 非phi 異dị 身thân 中trung 二nhị 識thức 俱câu 轉chuyển 。 有hữu 如như 是thị 事sự 。 故cố 無vô 此thử 失thất 。 頗phả 有hữu 現hiện 見kiến 種chủng 與dữ 種chủng 果quả 相tương 續tục 異dị 耶da 。 現hiện 見kiến 世thế 間gian 。 青thanh 蓮liên 花hoa 等đẳng 。 根căn 與dữ 莖hành 等đẳng 相tương 續tục 各các 異dị 而nhi 為vi 種chủng 果quả 。 此thử 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 又hựu 縱túng/tung 世thế 間gian 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 若nhược 不bất 許hứa 有hữu 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 便tiện 有hữu 如như 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 難nạn/nan 。 故cố 應ưng 定định 許hứa 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 離ly 六lục 識thức 身thân 其kỳ 體thể 實thật 有hữu 。
何hà 緣duyên 不bất 許hứa 我ngã 體thể 實thật 有hữu 與dữ 六lục 識thức 身thân 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 汝nhữ 所sở 執chấp 我ngã 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 而nhi 說thuyết 能năng 為vi 六lục 識thức 依y 止chỉ 。 若nhược 許hứa 我ngã 如như 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 生sanh 滅diệt 相tương 續tục 。 隨tùy 緣duyên 轉chuyển 變biến 。 與dữ 識thức 何hà 殊thù 。 而nhi 執chấp 為vi 我ngã 。 若nhược 執chấp 我ngã 體thể 是thị 一nhất 是thị 常thường 畢tất 竟cánh 無vô 變biến 。 如như 何hà 可khả 說thuyết 受thọ 識thức 等đẳng 熏huân 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 夫phu 熏huân 習tập 者giả 。 令linh 彼bỉ 所sở 熏huân 相tương 續tục 變biến 成thành 功công 能năng 差sai 別biệt 。 如như 紫tử 礦quáng 汁trấp 熏huân 拘câu 櫞# 花hoa 。 令linh 彼bỉ 相tương 續tục 功công 能năng 轉chuyển 變biến 。 若nhược 無vô 熏huân 習tập 則tắc 無vô 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 功công 能năng 。 如như 何hà 先tiên 時thời 領lãnh 智trí 貪tham 等đẳng 數số 習tập 異dị 故cố 。 後hậu 經kinh 久cửu 時thời 念niệm 智trí 貪tham 等đẳng 。 生sanh 起khởi 差sai 別biệt 。 又hựu 無vô 心tâm 位vị 與dữ 彼bỉ 後hậu 時thời 我ngã 體thể 無vô 別biệt 。 今kim 既ký 無vô 識thức 。 後hậu 意ý 識thức 等đẳng 。 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。 又hựu 於ư 識thức 等đẳng 我ngã 有hữu 何hà 能năng 。 而nhi 執chấp 我ngã 為vi 識thức 等đẳng 依y 止chỉ 。 若nhược 言ngôn 識thức 等đẳng 因nhân 我ngã 故cố 生sanh 。 我ngã 體thể 恆hằng 時thời 既ký 無vô 差sai 別biệt 。 如như 何hà 識thức 等đẳng 漸tiệm 次thứ 而nhi 生sanh 。 非phi 於ư 一nhất 時thời 一nhất 切thiết 頓đốn 起khởi 。 若nhược 謂vị 更cánh 待đãi 餘dư 因nhân 緣duyên 助trợ 方phương 能năng 生sanh 者giả 。 離ly 餘dư 因nhân 緣duyên 。 如như 何hà 知tri 有hữu 我ngã 能năng 生sanh 用dụng 。 若nhược 言ngôn 識thức 等đẳng 依y 我ngã 而nhi 轉chuyển 。 諸chư 法pháp 纔tài 生sanh 無vô 間gian 即tức 滅diệt 。 既ký 無vô 住trụ 義nghĩa 何hà 容dung 有hữu 轉chuyển 。 故cố 不bất 應ưng 執chấp 我ngã 體thể 實thật 有hữu 與dữ 六lục 識thức 身thân 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 又hựu 執chấp 有hữu 我ngã 。 違vi 阿a 笈cấp 摩ma 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 無vô 有hữu 我ngã 故cố 。 汝nhữ 所sở 執chấp 一nhất 常thường 實thật 我ngã 都đô 無vô 正chánh 理lý 。 但đãn 率suất 妄vọng 情tình 。
由do 此thử 證chứng 成thành 。 但đãn 思tư 差sai 別biệt 熏huân 習tập 同đồng 時thời 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 令linh 其kỳ 相tương 續tục 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 。 能năng 引dẫn 當đương 來lai 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 非phi 如như 彼bỉ 說thuyết 身thân 語ngữ 業nghiệp 相tương/tướng 。
若nhược 不bất 許hứa 有hữu 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 。 豈khởi 能năng 遺di 謗báng 三tam 業nghiệp 契Khế 經Kinh 。 不bất 能năng 遺di 謗báng 。 然nhiên 能năng 如như 理lý 解giải 釋thích 。 此thử 經Kinh 令linh 無vô 過quá 失thất 。 如như 何hà 無vô 失thất 解giải 釋thích 此thử 經Kinh 。 應ưng 除trừ 執chấp 毒độc 。 當đương 為vi 廣quảng 說thuyết 。 何hà 為vi 契Khế 經Kinh 說thuyết 有hữu 三tam 業nghiệp 。 何hà 者giả 是thị 身thân 。 何hà 者giả 是thị 業nghiệp 。 何hà 義nghĩa 名danh 身thân 何hà 義nghĩa 名danh 業nghiệp 。 復phục 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 名danh 為vi 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 意ý 業nghiệp 。 問vấn 亦diệc 如như 是thị 。 復phục 以dĩ 何hà 緣duyên 。 契Khế 經Kinh 唯duy 說thuyết 身thân 等đẳng 三tam 業nghiệp 。 非phi 眼nhãn 等đẳng 耶da 。 何hà 為vi 契Khế 經Kinh 說thuyết 三tam 業nghiệp 者giả 。 為vi 顯hiển 三tam 業nghiệp 攝nhiếp 十thập 業nghiệp 道đạo 。 勸khuyến 勵lệ 怖bố 多đa 所sở 作tác 者giả 故cố 。 如như 略lược 說thuyết 三tam 學học 授thọ 佛Phật 栗lật 氏thị 子tử 。 有hữu 執chấp 諸chư 業nghiệp 唯duy 身thân 所sở 造tạo 非phi 語ngữ 非phi 意ý 。 為vi 顯hiển 彼bỉ 二nhị 亦diệc 有hữu 所sở 造tạo 故cố 說thuyết 三tam 業nghiệp 。 身thân 謂vị 諸chư 根căn 大đại 造tạo 和hòa 合hợp 差sai 別biệt 為vi 體thể 。 業nghiệp 即tức 是thị 思tư 差sai 別biệt 為vi 性tánh 。 積tích 集tập 所sở 成thành 。 是thị 為vi 身thân 義nghĩa 。 大đại 造tạo 極cực 微vi 積tích 集tập 成thành 故cố 。 有hữu 說thuyết 種chủng 種chủng 穢uế 惡ác 集tập 成thành 。 是thị 為vi 身thân 義nghĩa 。 身thân 是thị 種chủng 種chủng 諸chư 不bất 淨tịnh 物vật 。 所sở 依y 處xứ 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 天thiên 趣thú 。 應ưng 無vô 有hữu 身thân 。 隨tùy 作tác 者giả 意ý 。 有hữu 所sở 造tạo 作tác 。 是thị 為vi 業nghiệp 義nghĩa 。 能năng 動động 身thân 思tư 說thuyết 名danh 身thân 業nghiệp 。 思tư 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 審thẩm 慮lự 思tư 。 二nhị 決quyết 定định 思tư 。 三tam 動động 發phát 思tư 。 若nhược 思tư 能năng 動động 身thân 即tức 說thuyết 為vi 身thân 業nghiệp 。 此thử 思tư 能năng 引dẫn 令linh 身thân 相tướng 續tục 異dị 方phương 生sanh 因nhân 風phong 界giới 起khởi 故cố 。 具cụ 足túc 應ưng 言ngôn 動động 身thân 之chi 業nghiệp 。 除trừ 動động 之chi 言ngôn 但đãn 名danh 身thân 業nghiệp 。 如như 益ích 力lực 之chi 油du 但đãn 名danh 力lực 油du 。 如như 動động 塵trần 之chi 風phong 但đãn 名danh 塵trần 風phong 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 十thập 業nghiệp 道đạo 中trung 。 初sơ 三tam 業nghiệp 道đạo 許hứa 身thân 業nghiệp 攝nhiếp 。 謂vị 殺sát 生sanh 不bất 與dữ 取thủ 欲dục 邪tà 行hành 。 如như 何hà 思tư 業nghiệp 而nhi 得đắc 彼bỉ 名danh 。 由do 此thử 思tư 業nghiệp 能năng 動động 其kỳ 身thân 。 令linh 行hành 殺sát 盜đạo 及cập 邪tà 行hành 故cố 。 思tư 力lực 動động 身thân 令linh 有hữu 所sở 作tác 即tức 名danh 思tư 作tác 。 如như 世thế 間gian 說thuyết 狂cuồng 賊tặc 燒thiêu 村thôn 薪tân 草thảo 熟thục 飯phạn 。 思tư 復phục 云vân 何hà 得đắc 名danh 業nghiệp 道đạo 。 思tư 有hữu 造tạo 作tác 故cố 名danh 為vi 業nghiệp 。 復phục 與dữ 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 為vi 道đạo 。 通thông 生sanh 彼bỉ 故cố 得đắc 業nghiệp 道đạo 名danh 。 或hoặc 所sở 動động 身thân 是thị 思tư 業nghiệp 道đạo 三tam 種chủng 思tư 業nghiệp 依y 彼bỉ 轉chuyển 故cố 。 又hựu 殺sát 盜đạo 婬dâm 由do 思tư 業nghiệp 起khởi 依y 身thân 而nhi 生sanh 。 隨tùy 世thế 俗tục 故cố 。 亦diệc 名danh 身thân 業nghiệp 。 然nhiên 此thử 實thật 非phi 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 。 亦diệc 隨tùy 世thế 俗tục 假giả 立lập 其kỳ 名danh 。 為vì 令linh 世thế 間gian 。 依y 此thử 門môn 故cố 。 於ư 善thiện 惡ác 思tư 勤cần 修tu 止chỉ 作tác 。 是thị 故cố 假giả 說thuyết 善thiện 不bất 善thiện 名danh 。 若nhược 唯duy 思tư 業nghiệp 是thị 善thiện 不bất 善thiện 。 何hà 故cố 業nghiệp 道đạo 契Khế 經Kinh 中trung 言ngôn 。 由do 身thân 三tam 種chủng 故cố 思tư 造tạo 業nghiệp 。 作tác 及cập 增tăng 長trưởng 是thị 不bất 善thiện 故cố 。 能năng 生sanh 苦khổ 果quả 及cập 苦khổ 異dị 熟thục 。 此thử 經Kinh 意ý 說thuyết 。 能năng 動động 於ư 身thân 。 以dĩ 身thân 為vi 門môn 。 身thân 為vi 依y 處xứ 。 緣duyên 殺sát 盜đạo 婬dâm 為vi 境cảnh 。 思tư 業nghiệp 為vi 因nhân 能năng 感cảm 苦khổ 果quả 異dị 熟thục 名danh 身thân 三tam 種chủng 故cố 思tư 造tạo 業nghiệp 。 除trừ 此thử 餘dư 思tư 名danh 為vi 意ý 業nghiệp 。 意ý 相tương 應ứng 故cố 不bất 能năng 動động 發phát 。 身thân 及cập 語ngữ 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 經kinh 說thuyết 。 二nhị 業nghiệp 所sở 謂vị 思tư 業nghiệp 及cập 思tư 已dĩ 業nghiệp 。 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 三tam 種chủng 思tư 中trung 。 初sơ 二nhị 種chủng 思tư 名danh 為vi 思tư 業nghiệp 。 第đệ 三tam 一nhất 思tư 名danh 思tư 已dĩ 業nghiệp 。 無vô 違vi 經kinh 過quá 。 語ngữ 謂vị 語ngữ 言ngôn 音âm 聲thanh 為vi 性tánh 。 此thử 能năng 表biểu 了liễu 所sở 欲dục 說thuyết 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 語ngữ 。 能năng 發phát 語ngữ 思tư 說thuyết 名danh 語ngữ 業nghiệp 。 或hoặc 復phục 語ngứ 者giả 字tự 等đẳng 所sở 依y 。 由do 帶đái 字tự 等đẳng 能năng 詮thuyên 表biểu 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 語ngữ 。 具cụ 足túc 應ưng 言ngôn 發phát 語ngữ 之chi 業nghiệp 。 除trừ 發phát 之chi 言ngôn 但đãn 名danh 語ngữ 業nghiệp 。 喻dụ 說thuyết 如như 前tiền 。 意ý 者giả 謂vị 識thức 能năng 思tư 量lượng 故cố 。 趣thú 向hướng 餘dư 生sanh 及cập 境cảnh 界giới 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 意ý 。 作tác 動động 意ý 思tư 說thuyết 名danh 意ý 業nghiệp 。 令linh 意ý 造tạo 作tác 善thiện 不bất 善thiện 。 等đẳng 種chủng 種chủng 事sự 故cố 。 具cụ 足túc 應ưng 言ngôn 作tác 意ý 之chi 業nghiệp 。 除trừ 作tác 之chi 言ngôn 但đãn 名danh 意ý 業nghiệp 。 或hoặc 意ý 相tương 應ứng 業nghiệp 名danh 意ý 業nghiệp 。 除trừ 相tương 應ứng 言ngôn 但đãn 名danh 意ý 業nghiệp 。 喻dụ 說thuyết 如như 前tiền 。 若nhược 三tam 種chủng 業nghiệp 但đãn 思tư 為vi 體thể 。 於ư 散tán 亂loạn 心tâm 。 及cập 無vô 心tâm 位vị 。
爾nhĩ 時thời 無vô 思tư 如như 何hà 得đắc 有hữu 名danh 具cụ 律luật 儀nghi 。 不bất 律luật 儀nghi 者giả 。 由do 思tư 差sai 別biệt 所sở 熏huân 成thành 種chủng 不bất 損tổn 壞hoại 故cố 。 名danh 具cụ 律luật 儀nghi 。 不bất 律luật 儀nghi 者giả 。 故cố 無vô 有hữu 過quá 。 思tư 差sai 別biệt 者giả 。 簡giản 取thủ 勝thắng 思tư 能năng 發phát 律luật 儀nghi 不bất 律luật 儀nghi 表biểu 。 由do 此thử 思tư 故cố 熏huân 成thành 二nhị 種chủng 殊thù 勝thắng 種chủng 子tử 。 依y 二nhị 種chủng 子tử 未vị 損tổn 壞hoại 位vị 。 假giả 立lập 善thiện 惡ác 律luật 儀nghi 無vô 表biểu 。 齊tề 何hà 當đương 言ngôn 。 損tổn 壞hoại 如như 是thị 由do 思tư 差sai 別biệt 所sở 熏huân 成thành 種chủng 。 謂vị 從tùng 此thử 後hậu 不bất 作tác 因nhân 生sanh 遮già 不bất 遮già 思tư 。 如như 先tiên 所sở 受thọ 誰thùy 能năng 損tổn 壞hoại 。 如như 是thị 種chủng 子tử 。 謂vị 若nhược 有hữu 思tư 能năng 發phát 於ư 表biểu 。 因nhân 此thử 棄khí 捨xả 善thiện 惡ác 律luật 儀nghi 。 及cập 餘dư 捨xả 因nhân 亦diệc 能năng 損tổn 壞hoại 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。 眼nhãn 等đẳng 業nghiệp 者giả 。 由do 此thử 經Kinh 中trung 。 但đãn 說thuyết 有hữu 情tình 加gia 行hành 之chi 業nghiệp 。 不bất 說thuyết 諸chư 法pháp 作tác 用dụng 之chi 業nghiệp 。 何hà 謂vị 有hữu 情tình 加gia 行hành 之chi 業nghiệp 。 謂vị 隨tùy 作tác 者giả 意ý 所sở 造tạo 作tác 。 何hà 謂vị 諸chư 法pháp 作tác 用dụng 之chi 業nghiệp 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 等đẳng 各các 別biệt 功công 能năng 。
佛Phật 說thuyết 三tam 業nghiệp 義nghĩa 深thâm 細tế 。 我ngã 依y 理lý 教giáo 妙diệu 辯biện 成thành 。
願nguyện 乘thừa 此thử 福phước 濟tế 群quần 生sanh 。 咸hàm 使sử 速tốc 證chứng 清thanh 淨tịnh 覺giác 。
大Đại 乘Thừa 成thành 業nghiệp 論luận 一nhất 卷quyển