大Đại 乘Thừa 集Tập 菩Bồ 薩Tát 學Học 論Luận
Quyển 19
法Pháp 稱Xưng 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 宋Tống 法Pháp 護Hộ 等Đẳng 譯Dịch
大Đại 乘Thừa 集Tập 菩Bồ 薩Tát 學Học 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu
西tây 天thiên 譯dịch 經kinh 三Tam 藏Tạng 。 朝triêu 散tán 大đại 夫phu 。 試thí 鴻hồng 臚lư 少thiểu 卿khanh 宣tuyên 梵Phạm 大đại 師sư 賜tứ 紫tử 沙Sa 門Môn 臣thần 日nhật 稱xưng 等đẳng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 品phẩm 第đệ 十thập 四tứ 之chi 餘dư 。
論luận 曰viết 。 此thử 說thuyết 依y 世thế 俗tục 勝thắng 義nghĩa 。 建kiến 立lập 諸chư 法pháp 。 當đương 如như 是thị 知tri 。 若nhược 時thời 世Thế 尊Tôn 以dĩ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 觀quan 察sát 世thế 間gian 。 現hiện 證chứng 了liễu 知tri 依y 世thế 俗tục 說thuyết 則tắc 有hữu 六lục 趣thú 。 若nhược 天thiên 若nhược 人nhân 。 及cập 阿a 蘇tô 囉ra 。 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 傍bàng 生sanh 。 上thượng 下hạ 種chủng 族tộc 受thọ 報báo 貧bần 富phú 。 衰suy 盛thịnh 苦khổ 樂lạc 及cập 以dĩ 毀hủy 譽dự 。 色sắc 無vô 色sắc 等đẳng 。 種chủng 種chủng 相tương 生sanh 。 若nhược 時thời 如Như 來Lai 出xuất 現hiện 世thế 間gian 。 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 於ư 善Thiện 逝Thệ 所sở 。 發phát 生sanh 淨tịnh 信tín 。 樂nhạo/nhạc/lạc 勝thắng 義nghĩa 說thuyết 。 是thị 時thời 如Như 來Lai 。 為vì 利lợi 眾chúng 生sanh 。 如như 證chứng 而nhi 說thuyết 。 諸chư 法pháp 之chi 實thật 。 無vô 有hữu 造tạo 作tác 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 無vô 有hữu 知tri 覺giác 。 無vô 有hữu 顯hiển 示thị 。 亦diệc 無vô 言ngôn 說thuyết 。 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 復phục 說thuyết 受thọ 記ký 。 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 於ư 此thử 法Pháp 中trung 。 以dĩ 何hà 為vi 色sắc 。 復phục 何hà 名danh 為vi 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 而nhi 能năng 記ký 別biệt 。 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 由do 是thị 了liễu 知tri 色sắc 本bổn 無vô 故cố 。 則tắc 菩Bồ 提Đề 無vô 生sanh 。 乃nãi 至chí 識thức 本bổn 無vô 故cố 亦diệc 同đồng 是thị 說thuyết 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 何hà 名danh 為vi 佛Phật 。 何hà 名danh 菩Bồ 提Đề 。 何hà 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 何hà 名danh 受thọ 記ký 。 若nhược 色sắc 色sắc 空không 。 乃nãi 至chí 若nhược 識thức 識thức 空không 。 但đãn 依y 世thế 俗tục 剎sát 那na 建kiến 立lập 。 如như 是thị 言ngôn 說thuyết 。 但đãn 名danh 想tưởng 耳nhĩ 。 智trí 者giả 於ư 此thử 勿vật 生sanh 瞋sân 惱não 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 諸chư 法pháp 實thật 際tế 。 畢tất 竟cánh 無vô 盡tận 。 彼bỉ 樂Lạc 變Biến 化Hóa 天Thiên 。 不bất 解giải 深thâm 義nghĩa 。 執chấp 我ngã 為vi 有hữu 。 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 。 世Thế 尊Tôn 復phục 說thuyết 。 諸chư 法pháp 菩Bồ 提Đề 自tự 性tánh 離ly 故cố 。 若nhược 能năng 覺giác 了liễu 。 即tức 是thị 親thân 近cận 無vô 量lượng 菩Bồ 提Đề 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 離ly 菩Bồ 提Đề 則tắc 無vô 涅Niết 盤Bàn 。 若nhược 無vô 涅Niết 盤Bàn 樂nhạo 欲dục 則tắc 無vô 輪luân 回hồi 可khả 怖bố 。
世Thế 尊Tôn 。 如như 樂Lạc 變Biến 化Hóa 天Thiên 所sở 執chấp 有hữu 。 我ngã 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 況huống 復phục 實thật 際tế 。 而nhi 可khả 得đắc 耶da 。
時thời 娑Sa 婆Bà 界Giới 主chủ 。 聞văn 佛Phật 說thuyết 已dĩ 。 即tức 生sanh 領lãnh 解giải 。 說thuyết 伽già 陀đà 曰viết 。
如như 人nhân 夢mộng 中trung 飢cơ 所sở 逼bức 。 縱túng/tung 食thực 百bách 味vị 飽bão 何hà 有hữu 。
了liễu 斯tư 夢mộng 相tương/tướng 本bổn 來lai 空không 。 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 亦diệc 如như 是thị 。
如như 人nhân 善thiện 說thuyết 諸chư 言ngôn 論luận 。 聞văn 已dĩ 咸hàm 生sanh 於ư 愛ái 樂nhạo 。
若nhược 言ngôn 若nhược 愛ái 二nhị 皆giai 無vô 。 是thị 中trung 不bất 得đắc 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。
譬thí 如như 琴cầm 瑟sắt 發phát 妙diệu 音âm 。 彼bỉ 聲thanh 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。
了liễu 知tri 蘊uẩn 愛ái 亦diệc 同đồng 然nhiên 。 妙diệu 慧tuệ 推thôi 之chi 不bất 可khả 得đắc 。
譬thí 如như 商thương 珂kha 大đại 音âm 響hưởng 。 聞văn 已dĩ 尋tầm 求cầu 何hà 所sở 生sanh 。
彼bỉ 聲thanh 自tự 性tánh 本bổn 來lai 空không 。 則tắc 了liễu 大đại 仙tiên 一nhất 切thiết 法pháp 。
譬thí 如như 上thượng 味vị 諸chư 餚hào 饍thiện 。 食thực 已dĩ 資tư 身thân 使sử 充sung 實thật 。
如như 是thị 身thân 味vị 本bổn 來lai 無vô 。 則tắc 了liễu 大đại 仙tiên 一nhất 切thiết 法pháp 。
譬thí 如như 天thiên 帝đế 現hiện 寶bảo 幢tràng 。 諸chư 天thiên 咸hàm 覩đổ 生sanh 愛ái 樂nhạo 。
了liễu 知tri 是thị 相tương/tướng 本bổn 來lai 空không 。 則tắc 了liễu 大đại 仙tiên 一nhất 切thiết 法pháp 。
譬thí 如như 有hữu 人nhân 分phần/phân 地địa 界giới 。 強cường/cưỡng 名danh 城thành 邑ấp 本bổn 來lai 無vô 。
亦diệc 若nhược 身thân 城thành 自tự 性tánh 空không 。 則tắc 了liễu 大đại 仙tiên 一nhất 切thiết 法pháp 。
譬thí 如như 集tập 會hội 人nhân 擊kích 鼓cổ 。 眾chúng 共cộng 聞văn 已dĩ 生sanh 忻hãn 悅duyệt 。
彼bỉ 聲thanh 自tự 性tánh 本bổn 來lai 空không 。 則tắc 了liễu 大đại 仙tiên 一nhất 切thiết 法pháp 。
又hựu 如như 擊kích 鼓cổ 藉tạ 緣duyên 生sanh 。 若nhược 無vô 濕thấp 潤nhuận 聲thanh 彌di 震chấn 。
尋tầm 求cầu 是thị 相tương/tướng 何hà 所sở 來lai 。 則tắc 了liễu 大đại 仙tiên 一nhất 切thiết 法pháp 。
復phục 如như 擊kích 鼓cổ 出xuất 洪hồng 音âm 。 彼bỉ 無vô 思tư 慮lự 及cập 呼hô 召triệu 。
如như 是thị 分phân 別biệt 本bổn 來lai 無vô 。 則tắc 了liễu 大đại 仙tiên 一nhất 切thiết 法pháp 。
論luận 曰viết 。 此thử 復phục 明minh 前tiền 義nghĩa 。 謂vị 眼nhãn 等đẳng 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 無vô 有hữu 。 若nhược 諸chư 法pháp 無vô 有hữu 則tắc 無vô 成thành 辦biện 。 若nhược 無vô 成thành 辦biện 。 則tắc 無vô 生sanh 滅diệt 。 乃nãi 至chí 眼nhãn 根căn 所sở 緣duyên 三tam 相tương 愛ái 非phi 愛ái 等đẳng 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 無vô 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 亦diệc 無vô 表biểu 示thị 。 譬thí 如như 空không 拳quyền 舉cử 示thị 小tiểu 兒nhi 。 但đãn 誑cuống 於ư 彼bỉ 都đô 無vô 有hữu 實thật 。 至chí 於ư 名danh 量lượng 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 勝thắng 義nghĩa 空không 決quyết 定định 無vô 有hữu 。 如như 人nhân 夢mộng 中trung 。 為vi 彼bỉ 大đại 仙tiên 現hiện 威uy 猛mãnh 相tương/tướng 而nhi 斷đoạn 其kỳ 首thủ 。 智trí 者giả 覺giác 已dĩ 。 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 。 皆giai 自tự 識thức 現hiện 。 由do 是thị 解giải 脫thoát 。 如như 大đại 樹thụ 緊khẩn 那na 羅la 王vương 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 若nhược 所sở 說thuyết 法Pháp 悉tất 皆giai 是thị 空không 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 與dữ 我ngã 受thọ 記ký 。 我ngã 亦diệc 不bất 知tri 。 自tự 住trụ 樓lâu 閣các 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 亦diệc 不bất 散tán 壞hoại 。 受thọ 用dụng 無vô 盡tận 。 是thị 相tương/tướng 云vân 何hà 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 當đương 了liễu 知tri 彼bỉ 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 法Pháp 界Giới 本bổn 空không 。 猶do 如như 鏡kính 中trung 現hiện 其kỳ 影ảnh 像tượng 。 如như 造tạo 車xa 輪luân 聚tụ 集tập 而nhi 顯hiển 。 我ngã 說thuyết 作tác 業nghiệp 自tự 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 如như 林lâm 樹thụ 由do 風phong 所sở 吹xuy 兩lưỡng 相tương 摩ma 擊kích 而nhi 發phát 於ư 火hỏa 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 火hỏa 何hà 所sở 得đắc 。 我ngã 說thuyết 作tác 業nghiệp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 說thuyết 有hữu 人nhân 壽thọ 滿mãn 百bách 歲tuế 。 應ưng 知tri 無vô 有hữu 積tích 聚tụ 。 年niên 歲tuế 而nhi 可khả 見kiến 也dã 。 又hựu 如như 法Pháp 集tập 經kinh 說thuyết 。 眼nhãn 之chi 與dữ 色sắc 本bổn 無vô 有hữu 諍tranh 。 如như 是thị 耳nhĩ 聲thanh 乃nãi 至chí 意ý 法pháp 。 亦diệc 無vô 有hữu 諍tranh 。 云vân 何hà 眼nhãn 色sắc 無vô 有hữu 所sở 諍tranh 。 以dĩ 二nhị 和hòa 合hợp 不bất 相tương 違vi 故cố 。 乃nãi 至chí 意ý 法pháp 。 二nhị 相tương 和hòa 合hợp 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 不bất 和hòa 合hợp 。 則tắc 有hữu 所sở 諍tranh 。
世Thế 尊Tôn 。 法pháp 無vô 有hữu 二nhị 。 是thị 故cố 不bất 諍tranh 。 諸chư 法pháp 無vô 二nhị 。 各các 不bất 相tương 知tri 。 由do 不bất 相tương 知tri 則tắc 無vô 分phân 別biệt 。 若nhược 離ly 分phân 別biệt 。 則tắc 無vô 生sanh 滅diệt 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 不bất 生sanh 愛ái 樂nhạo 。 亦diệc 無vô 厭yếm 患hoạn 。 不bất 住trụ 輪luân 回hồi 不bất 著trước 涅Niết 盤Bàn 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 於ư 諸chư 法Pháp 。 不bất 樂nhạo 不bất 厭yếm 。 應ưng 知tri 則tắc 無vô 染nhiễm 淨tịnh 等đẳng 相tương/tướng 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 言ngôn 如như 是thị 我ngã 知tri 如như 是thị 我ngã 覺giác 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 之chi 所sở 分phân 別biệt 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 復phục 於ư 此thử 眼nhãn 等đẳng 諸chư 法pháp 。 善thiện 了liễu 知tri 已dĩ 。 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 能năng 分phân 別biệt 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 與dữ 物vật 諍tranh 。 則tắc 能năng 隨tùy 順thuận 。 沙Sa 門Môn 道Đạo 行hạnh 。 為vi 見kiến 法pháp 者giả 。 為vi 見kiến 佛Phật 者giả 。 為vi 見kiến 眾chúng 生sanh 者giả 。 為vi 見kiến 空không 性tánh 者giả 。
世Thế 尊Tôn 。 見kiến 無vô 所sở 見kiến 。 是thị 名danh 諸chư 法pháp 無vô 見kiến 。 彼bỉ 經kinh 又hựu 云vân 。 無vô 所sở 發phát 菩Bồ 薩Tát 問vấn 曰viết 。 如như 如như 空không 者giả 。 於ư 法pháp 何hà 說thuyết 。
佛Phật 言ngôn 。
彼bỉ 如như 如như 空không 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 諸chư 法pháp 皆giai 空không 。
時thời 無vô 所sở 發phát 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 無vô 生sanh 滅diệt 。
世Thế 尊Tôn 。 何hà 故cố 復phục 說thuyết 。 有hữu 為vi 諸chư 法pháp 悉tất 皆giai 生sanh 滅diệt 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 則tắc 佛Phật 之chi 塔tháp 廟miếu 。 決quyết 定định 生sanh 滅diệt 。
善thiện 男nam 子tử 。 如Như 來Lai 大đại 悲bi 。 為vi 除trừ 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 驚kinh 怖bố 。 隨tùy 順thuận 宣tuyên 說thuyết 。 生sanh 滅diệt 之chi 法pháp 。 是thị 中trung 無vô 有hữu 。 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 況huống 生sanh 滅diệt 耶da 。 如như 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 具Cụ 壽thọ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 無vô 生sanh 法pháp 者giả 。 何hà 名danh 無vô 生sanh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 生sanh 無vô 所sở 生sanh 是thị 無vô 生sanh 法pháp 。
論luận 曰viết 。 此thử 名danh 積tích 集tập 清thanh 淨tịnh 福phước 行hành 而nhi 成thành 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 慈từ 緣duyên 於ư 有hữu 情tình 。 善thiện 觀quán 察sát 已dĩ 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 若nhược 復phục 供cúng 養dường 十thập 方phương 善Thiện 逝Thệ 。 彼bỉ 二Nhị 足Túc 尊Tôn 已dĩ 。 離ly 垢cấu 染nhiễm 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 應ưng 當đương 供cúng 養dường 。 苦khổ 惱não 眾chúng 生sanh 。 是thị 調điều 御ngự 師sư 。 之chi 所sở 教giáo 勅sắc 。 人nhân 中trung 上thượng 供cúng 。 而nhi 以dĩ 施thí 之chi 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 拔bạt 除trừ 眾chúng 苦khổ 。 獲hoạch 安an 隱ẩn 樂lạc 。 發phát 生sanh 淨tịnh 慧tuệ 。 斷đoạn 除trừ 煩phiền 惱não 。 於ư 此thử 正chánh 理lý 善thiện 了liễu 知tri 已dĩ 當đương 離ly 疑nghi 惑hoặc 。 如như 是thị 供cúng 養dường 。 果quả 不bất 難nan 得đắc 。 了liễu 佛Phật 正chánh 教giáo 如như 教giáo 觀quán 身thân 念niệm 八bát 聖thánh 道Đạo 斷đoạn 諸chư 癡si 染nhiễm 。 當đương 捨xả 己kỷ 身thân 。 承thừa 事sự 諸chư 佛Phật 。 不bất 希hy 世thế 間gian 諸chư 天thiên 妙diệu 樂lạc 。 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 若nhược 寂tịch 遍biến 寂tịch 。 為vi 出xuất 苦khổ 道đạo 。
云vân 何hà 建kiến 立lập 。 世thế 俗tục 諸chư 法pháp 。 謂vị 於ư 虛hư 妄vọng 處xứ 和hòa 合hợp 相tương 應ứng 凡phàm 夫phu 迷mê 倒đảo 。 謂vị 為vi 子tử 想tưởng 依y 止chỉ 成thành 就tựu 。 說thuyết 勝thắng 義nghĩa 空không 處xứ 則tắc 無vô 是thị 相tương/tướng 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 無vô 生sanh 故cố 。 如như 無vô 垢cấu 稱xưng 經kinh 說thuyết 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 問vấn 維Duy 摩Ma 詰Cật 曰viết 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 以dĩ 何hà 為vi 本bổn 。 曰viết 顛điên 倒đảo 想tưởng 為vi 本bổn 。 又hựu 曰viết 。 顛điên 倒đảo 想tưởng 孰thục 為vi 本bổn 。 曰viết 無vô 住trụ 為vi 本bổn 。
又hựu 問vấn 。
無vô 住trụ 孰thục 為vi 本bổn 。 曰viết 無vô 住trụ 則tắc 無vô 本bổn 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 則tắc 能năng 建kiến 立lập 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 又hựu 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 應ưng 當đương 捨xả 家gia 安an 住trụ 勇dũng 猛mãnh 。 斷đoạn 除trừ 煩phiền 惱não 。 心tâm 淨tịnh 平bình 等đẳng 。 修tu 習tập 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 又hựu 法pháp 集tập 經Kinh 云vân 。 善thiện 解giải 空không 者giả 。 心tâm 不bất 依y 止chỉ 世thế 間gian 。 所sở 有hữu 利lợi 衰suy 稱xưng 譏cơ 忻hãn 慼thích 毀hủy 譽dự 。 於ư 諸chư 苦khổ 惱não 。 不bất 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 於ư 諸chư 快khoái 樂lạc 不bất 生sanh 愛ái 著trước 。 不bất 為vị 世thế 法pháp 。 之chi 所sở 破phá 壞hoại 。 善thiện 解giải 空không 者giả 。 則tắc 了liễu 空không 性tánh 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 。 而nhi 生sanh 取thủ 捨xả 。 若nhược 無vô 取thủ 捨xả 則tắc 無vô 貪tham 厭yếm 。 此thử 則tắc 名danh 為vi 。 善thiện 見kiến 空không 者giả 善thiện 知tri 空không 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 執chấp 著trước 。 若nhược 無vô 執chấp 著trước 。 則tắc 於ư 諸chư 法pháp 。 無vô 有hữu 所sở 諍tranh 。
論luận 曰viết 。 此thử 明minh 剎sát 那na 。 心tâm 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 由do 我ngã 慢mạn 輕khinh 捨xả 眾chúng 生sanh 。 了liễu 知tri 我ngã 見kiến 。 本bổn 來lai 無vô 有hữu 。 彼bỉ 若nhược 一nhất 心tâm 專chuyên 注chú 能năng 斷đoạn 。 是thị 人nhân 速tốc 疾tật 。 心tâm 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 觀quán 察sát 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 諸chư 眾chúng 生sanh 所sở 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 尊tôn 重trọng 離ly 於ư 攀phàn 緣duyên 及cập 所sở 分phân 別biệt 。 自tự 他tha 平bình 等đẳng 何hà 有hữu 相tương 違vi 。 如như 是thị 行hành 學học 斯tư 不bất 為vi 難nạn/nan 。 譬thí 若nhược 如như 意ý 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 人nhân 所sở 愛ái 樂nhạo 。 非phi 能năng 自tự 貴quý 。 是thị 故cố 於ư 他tha 當đương 生sanh 尊tôn 重trọng 。 謂vị 由do 顛điên 倒đảo 分phân 別biệt 執chấp 著trước 。 於ư 有hữu 情tình 邊biên 。 而nhi 生sanh 慳san 悋lận 或hoặc 生sanh 毀hủy 訾tí 。 皆giai 由do 我ngã 慢mạn 。 之chi 所sở 纏triền 縛phược 。 以dĩ 是thị 緣duyên 故cố 。 多đa 生sanh 讚tán 毀hủy 增tăng 長trưởng 熱nhiệt 惱não 如như 何hà 鼻tị 燃nhiên 。 是thị 聲thanh 無vô 心tâm 於ư 讚tán 。 何hà 有hữu 此thử 妄vọng 慧tuệ 起khởi 彼bỉ 適thích 悅duyệt 生sanh 。 何hà 於ư 他tha 言ngôn 。 而nhi 生sanh 於ư 愛ái 。 他tha 喜hỷ 若nhược 生sanh 非phi 我ngã 有hữu 故cố 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 平bình 等đẳng 自tự 取thủ 安an 靜tĩnh 。 解giải 分phân 別biệt 縛phược 離ly 讚tán 毀hủy 相tương/tướng 。 如như 是thị 了liễu 知tri 。 都đô 無vô 果quả 利lợi 。 又hựu 於ư 財tài 利lợi 多đa 生sanh 喜hỷ 惱não 。 慣quán 習tập 慳san 嫉tật 機cơ 巧xảo 希hy 求cầu 。 順thuận 違vi 二nhị 種chủng 俱câu 獲hoạch 重trọng 罪tội 。 隨tùy 順thuận 正chánh 理lý 當đương 起khởi 對đối 治trị 。 摧tồi 我ngã 慢mạn 峯phong 心tâm 速tốc 清thanh 淨tịnh 。 離ly 語ngữ 言ngôn 過quá 專chuyên 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 默mặc 。 唯duy 除trừ 教giáo 誨hối 相tương 續tục 顯hiển 示thị 。 了liễu 諸chư 妄vọng 法pháp 。 無vô 有hữu 堅kiên 實thật 。 生sanh 苦khổ 之chi 本bổn 。 不bất 得đắc 久cửu 住trụ 。
正Chánh 命Mạng 受Thọ 用Dụng 品Phẩm 第đệ 十thập 五ngũ
復phục 次thứ 長trưởng 者giả 。 若nhược 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 樂nhạo/nhạc/lạc 正chánh 命mạng 。 平bình 等đẳng 受thọ 用dụng 。 遠viễn 離ly 非phi 法pháp 。 邪tà 活hoạt 命mạng 等đẳng 。 如như 寶bảo 雲vân 經kinh 說thuyết 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 施thí 者giả 所sở 不bất 以dĩ 身thân 業nghiệp 假giả 現hiện 威uy 儀nghi 。 若nhược 舉cử 足túc 時thời 。 不bất 詐trá 徐từ 步bộ 。 若nhược 下hạ 足túc 時thời 不bất 作tác 瞻chiêm 視thị 。 現hiện 思tư 惟duy 相tương/tướng 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 語ngữ 不bất 矯kiểu 詐trá 。 不bất 為vì 利lợi 養dưỡng 。 而nhi 現hiện 細tế 語ngữ 柔nhu 軟nhuyễn 語ngữ 愛ái 語ngữ 隨tùy 順thuận 語ngữ 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 不bất 諂siểm 曲khúc 。 不bất 為vì 利lợi 養dưỡng 。 語ngữ 現hiện 少thiểu 欲dục 心tâm 廣quảng 貪tham 求cầu 內nội 懷hoài 熱nhiệt 惱não 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 能năng 捨xả 離ly 。 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 而nhi 現hiện 異dị 相tướng 。 若nhược 見kiến 施thí 者giả 終chung 不bất 自tự 言ngôn 。 我ngã 乏phạp 衣y 服phục 臥ngọa 具cụ 。 飲ẩm 食thực 病bệnh 緣duyên 醫y 藥dược 。 願nguyện 垂thùy 惠huệ 施thí 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 能năng 捨xả 離ly 。 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 虛hư 言ngôn 鼓cổ 動động 。 若nhược 見kiến 施thí 者giả 不bất 作tác 詐trá 言ngôn 。 某mỗ 甲giáp 施thí 主chủ 持trì 如như 是thị 物vật 而nhi 施thí 於ư 我ngã 。 我ngã 以dĩ 某mỗ 物vật 而nhi 報báo 彼bỉ 恩ân 。 又hựu 言ngôn 。 以dĩ 我ngã 少thiểu 欲dục 持trì 戒giới 多đa 聞văn 故cố 施thí 。 我ngã 起khởi 悲bi 心tâm 。 而nhi 攝nhiếp 受thọ 之chi 。 乃nãi 至chí 身thân 行hành 惡ác 者giả 。 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 奔bôn 走tẩu 往vãng 來lai 而nhi 破phá 禁cấm 戒giới 。 若nhược 見kiến 餘dư 人nhân 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 所sở 得đắc 利lợi 養dưỡng 。 興hưng 心tâm 損tổn 壞hoại 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 於ư 險hiểm 惡ác 而nhi 求cầu 利lợi 養dưỡng 。 云vân 何hà 捨xả 離ly 。 非phi 法pháp 利lợi 養dưỡng 。 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 以dĩ 斗đẩu 秤xứng 而nhi 行hành 欺khi 誑cuống 。 他tha 所sở 委ủy 信tín 不bất 生sanh 侵xâm 損tổn 。 云vân 何hà 捨xả 離ly 。 不bất 淨tịnh 利lợi 養dưỡng 。 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 窣tốt 堵đổ 波Ba 若Nhã 法pháp 若nhược 僧Tăng 所sở 有hữu 之chi 物vật 。 不bất 作tác 互hỗ 用dụng 。 若nhược 有hữu 所sở 得đắc 。 亦diệc 不bất 肯khẳng 受thọ 。 云vân 何hà 捨xả 離ly 。 耽đam 著trước 利lợi 養dưỡng 。 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 得đắc 之chi 物vật 。 不bất 攝nhiếp 於ư 己kỷ 不bất 自tự 衒huyễn 富phú 。 亦diệc 不bất 積tích 聚tụ 。 隨tùy 時thời 而nhi 施thí 沙Sa 門Môn 梵Phạm 志Chí 。 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 或hoặc 施thí 父phụ 母mẫu 親thân 眷quyến 朋bằng 屬thuộc 。 或hoặc 自tự 受thọ 用dụng 。 若nhược 受thọ 用dụng 時thời 。 不bất 生sanh 染nhiễm 著trước 。 若nhược 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 獲hoạch 利lợi 養dưỡng 。 心tâm 不bất 生sanh 苦khổ 。 亦diệc 無vô 熱nhiệt 惱não 。 或hoặc 復phục 施thí 者giả 無vô 有hữu 所sở 施thí 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 彼bỉ 。 不bất 生sanh 瞋sân 心tâm 。 又hựu 無vô 盡tận 意ý 經kinh 說thuyết 。 無vô 有hữu 眾chúng 生sanh 。 不bất 堪kham 受thọ 施thí 如như 其kỳ 所sở 許hứa 。 持trì 用dụng 施thí 之chi 。 有hữu 來lai 乞khất 者giả 。 不bất 起khởi 惱não 施thí 。 不bất 為vì 他tha 人nhân 。 逼bức 迫bách 而nhi 施thí 。 無vô 勞lao 倦quyện 施thí 。 無vô 異dị 相tướng 施thí 。 無vô 輕khinh 易dị 施thí 。 無vô 背bội 面diện 施thí 。 無vô 棄khí 擲trịch 施thí 。 無vô 不bất 敬kính 施thí 。 無vô 分phân 別biệt 施thí 。 無vô 不bất 自tự 手thủ 施thí 。 無vô 不bất 依y 時thời 施thí 。 無vô 不bất 平bình 等đẳng 施thí 。 無vô 惱não 眾chúng 生sanh 施thí 。 又hựu 如như 最tối 上thượng 授thọ 所sở 問vấn 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 布bố 施thí 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 時thời 。 若nhược 有hữu 人nhân 求cầu 乞khất 所sở 須tu 物vật 。 當đương 依y 我ngã 作tác 。 而nhi 給cấp 與dữ 之chi 。 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 酒tửu 者giả 使sử 生sanh 正chánh 念niệm 。 即tức 與dữ 其kỳ 飲ẩm 後hậu 復phục 令linh 斷đoạn 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 清thanh 淨tịnh 方phương 便tiện 攝nhiếp 受thọ 眾chúng 生sanh 。 若nhược 其kỳ 內nội 心tâm 。 愛ái 樂nhạo 不bất 捨xả 。 菩Bồ 薩Tát 即tức 為vi 種chủng 種chủng 訶ha 毀hủy 。 酒tửu 之chi 過quá 失thất 如như 利lợi 刀đao 劍kiếm 。 決quyết 定định 遠viễn 離ly 不bất 令linh 相tương 續tục 。 如như 是thị 施thí 者giả 。 則tắc 無vô 過quá 咎cữu 。
論luận 曰viết 。 此thử 說thuyết 施thi 行hành 清thanh 淨tịnh 漸tiệm 令linh 趣thú 入nhập 。 如như 餘dư 經kinh 中trung 廣quảng 明minh 制chế 斷đoạn 。 如như 虛Hư 空Không 藏Tạng 經Kinh 云vân 。 所sở 謂vị 我ngã 清thanh 淨tịnh 施thí 。 我ngã 所sở 清thanh 淨tịnh 施thí 。 因nhân 清thanh 淨tịnh 施thí 。 見kiến 清thanh 淨tịnh 施thí 。 相tương/tướng 清thanh 淨tịnh 施thí 。 種chủng 種chủng 性tánh 清thanh 淨tịnh 施thí 。 剎sát 那na 果quả 報báo 清thanh 淨tịnh 施thí 。 心tâm 等đẳng 如như 空không 清thanh 淨tịnh 施thí 。 乃nãi 至chí 譬thí 如như 虛hư 空không 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 施thí 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 寬khoan 廣quảng 無vô 礙ngại 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 施thí 廣quảng 大đại 回hồi 向hướng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 無vô 有hữu 色sắc 相tướng 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 離ly 色sắc 行hành 施thí 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 無vô 想tưởng 無vô 作tác 無vô 表biểu 無vô 相tướng 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 施thí 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 遍biến 諸chư 佛Phật 剎sát 。 菩Bồ 薩Tát 大đại 慈từ 。 緣duyên 諸chư 有hữu 情tình 廣quảng 大đại 行hành 施thí 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 含hàm 容dung 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 施thí 攝nhiếp 諸chư 有hữu 情tình 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 如như 變biến 化hóa 人nhân 施thí 變biến 化hóa 者giả 。 無vô 有hữu 受thọ 用dụng 。 亦diệc 無vô 分phân 別biệt 。 意ý 達đạt 諸chư 法pháp 。 無vô 所sở 希hy 求cầu 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 以dĩ 勝thắng 智trí 慧tuệ 。 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 以dĩ 方phương 便tiện 智trí 。 不bất 捨xả 有hữu 情tình 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 行hành 布bố 施thí 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 猶do 若nhược 虛hư 空không 。
大Đại 乘Thừa 集Tập 菩Bồ 薩Tát 學Học 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu