大Đại 乘Thừa 廣Quảng 百Bách 論Luận 釋Thích 論Luận
Quyển 3
聖Thánh 天Thiên 菩Bồ 薩Tát 本Bổn 護Hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 釋Thích 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
大Đại 乘Thừa 廣Quảng 百Bách 論Luận 釋Thích 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam
聖thánh 天thiên 菩Bồ 薩Tát 本bổn 。 護hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 釋thích 。
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 破phá 我ngã 品phẩm 第đệ 二nhị 之chi 餘dư 。
復phục 次thứ 有hữu 作tác 是thị 言ngôn 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 心tâm 等đẳng 生sanh 已dĩ 無vô 間gian 即tức 滅diệt 。 宿túc 生sanh 念niệm 智trí 憶ức 昔tích 某mỗ 名danh 。 即tức 是thị 今kim 我ngã 此thử 不bất 應ưng 有hữu 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 今kim 昔tích 異dị 故cố 。 世thế 間gian 不bất 見kiến 憶ức 昔tích 他tha 身thân 。 謂vị 為vi 今kim 我ngã 。 是thị 故cố 定định 有hữu 常thường 住trụ 句cú 義nghĩa 。 緣duyên 之chi 生sanh 念niệm 。 言ngôn 彼bỉ 即tức 我ngã 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 我ngã 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 因nhân 果quả 雖tuy 殊thù 相tương 續tục 假giả 一nhất 。 緣duyên 此thử 假giả 一nhất 言ngôn 昔tích 是thị 今kim 。 又hựu 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
若nhược 有hữu 宿túc 生sanh 念niệm 。 便tiện 謂vị 我ngã 為vi 常thường 。
既ký 見kiến 昔tích 時thời 痕ngân 。 身thân 亦diệc 應ưng 常thường 住trụ 。
論luận 曰viết 。 若nhược 宿túc 生sanh 念niệm 依y 相tương 似tự 相tương/tướng 。 見kiến 昔tích 似tự 今kim 謂vị 今kim 為vi 昔tích 。 便tiện 謂vị 有hữu 我ngã 是thị 一nhất 是thị 常thường 。 既ký 見kiến 今kim 身thân 依y 相tương 似tự 相tương/tướng 。 瘡sang 痕ngân 似tự 昔tích 謂vị 昔tích 為vi 今kim 。 身thân 亦diệc 應ưng 許hứa 是thị 常thường 是thị 一nhất 。 此thử 顯hiển 共cộng 知tri 有hữu 差sai 別biệt 物vật 。 依y 相tương 續tục 假giả 亦diệc 謂vị 無vô 異dị 。 故cố 不bất 可khả 以dĩ 謂vị 無vô 異dị 相tướng 。 比tỉ 知tri 有hữu 我ngã 是thị 一nhất 是thị 常thường 。 又hựu 憶ức 昔tích 身thân 苦khổ 樂lạc 等đẳng 事sự 。 謂vị 今kim 是thị 昔tích 而nhi 是thị 無vô 常thường 。 亦diệc 應ưng 比tỉ 知tri 。 雖tuy 謂vị 今kim 昔tích 我ngã 無vô 有hữu 異dị 。 而nhi 非phi 常thường 住trụ 。 又hựu 雖tuy 今kim 昔tích 其kỳ 體thể 有hữu 異dị 。 然nhiên 由do 昔tích 智trí 了liễu 受thọ 所sở 緣duyên 。 有hữu 勝thắng 功công 能năng 熏huân 在tại 宅trạch 識thức 。 隨tùy 緣Duyên 覺Giác 發phát 念niệm 力lực 相tương 應ứng 。 似tự 昔tích 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 相tương/tướng 現hiện 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 憶ức 宿túc 生sanh 事sự 。 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 是thị 一nhất 是thị 常thường 。 而nhi 有hữu 憶ức 念niệm 宿túc 生sanh 事sự 智trí 。 世thế 間gian 現hiện 見kiến 。 服phục 仙tiên 藥dược 等đẳng 。 服phục 之chi 經kinh 久cửu 。 藥dược 體thể 雖tuy 無vô 。 然nhiên 有hữu 所sở 引dẫn 勝thắng 功công 能năng 在tại 。 後hậu 時thời 成thành 熟thục 。 除trừ 疾tật 益ích 壽thọ 。 然nhiên 無vô 有hữu 我ngã 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 唯duy 有hữu 念niệm 。 誰thùy 為vi 念niệm 者giả 。 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 。 念niệm 為vi 念niệm 者giả 。 以dĩ 有hữu 二nhị 種chủng 俱câu 無vô 過quá 故cố 。 設thiết 復phục 有hữu 我ngã 誰thùy 為vi 念niệm 者giả 。 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 。 我ngã 為vi 念niệm 者giả 。 以dĩ 所sở 執chấp 我ngã 非phi 智trí 相tương/tướng 故cố 。 若nhược 言ngôn 我ngã 體thể 雖tuy 非phi 智trí 相tương/tướng 。 與dữ 思tư 合hợp 故cố 能năng 有hữu 思tư 念niệm 。 是thị 則tắc 此thử 我ngã 與dữ 思tư 合hợp 時thời 。 於ư 自tự 他tha 相tương 應ứng 有hữu 取thủ 捨xả 。 若nhược 有hữu 取thủ 捨xả 便tiện 是thị 無vô 常thường 。 若nhược 無vô 取thủ 捨xả 不bất 異dị 前tiền 故cố 。 與dữ 思tư 合hợp 時thời 。 亦diệc 無vô 思tư 念niệm 。 是thị 則tắc 此thử 我ngã 。 亦diệc 非phi 念niệm 者giả 。 又hựu 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
若nhược 我ngã 與dữ 思tư 合hợp 。 轉chuyển 成thành 思tư 念niệm 者giả 。
思tư 亦diệc 應ưng 非phi 思tư 。 故cố 我ngã 非phi 常thường 住trụ 。
論luận 曰viết 。 若nhược 所sở 執chấp 我ngã 本bổn 性tánh 非phi 思tư 。 與dữ 思tư 合hợp 故cố 轉chuyển 成thành 思tư 念niệm 。 如như 頗phả 胝chi 迦ca 體thể 非phi 青thanh 等đẳng 。 青thanh 等đẳng 合hợp 故cố 變biến 成thành 青thanh 等đẳng 。 是thị 則tắc 此thử 思tư 與dữ 非phi 思tư 我ngã 。 而nhi 共cộng 合hợp 故cố 應ưng 成thành 非phi 思tư 。 若nhược 思tư 雖tuy 與dữ 非phi 思tư 我ngã 合hợp 。 不bất 捨xả 本bổn 性tánh 不bất 成thành 非phi 思tư 。 我ngã 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 雖tuy 與dữ 思tư 合hợp 。 不bất 捨xả 本bổn 性tánh 不bất 成thành 思tư 念niệm 。 頗pha 胝chi 迦ca 寶bảo 。 青thanh 等đẳng 合hợp 時thời 。 舉cử 體thể 別biệt 生sanh 故cố 見kiến 異dị 色sắc 。 非phi 即tức 本bổn 性tánh 變biến 成thành 餘dư 相tương/tướng 。 以dĩ 頗phả 胝chi 迦ca 其kỳ 體thể 清thanh 潤nhuận 。 餘dư 色sắc 合hợp 故cố 舉cử 體thể 別biệt 生sanh 。 形hình 相tướng 同đồng 前tiền 謂vị 為vi 本bổn 質chất 。 實thật 非phi 本bổn 性tánh 變biến 成thành 餘dư 色sắc 。 又hựu 頗phả 胝chi 迦ca 前tiền 後hậu 異dị 體thể 。 相tương/tướng 差sai 別biệt 故cố 。 如như 青thanh 黃hoàng 等đẳng 。 我ngã 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 云vân 何hà 是thị 常thường 。 又hựu 應ưng 同đồng 此thử 非phi 實thật 我ngã 性tánh 。 由do 此thử 即tức 破phá 彼bỉ 論luận 異dị 說thuyết 。 謂vị 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 頗pha 胝chi 迦ca 寶bảo 。 其kỳ 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 障chướng 眼nhãn 目mục 。 餘dư 色sắc 合hợp 時thời 各các 別biệt 處xứ 住trụ 。 不bất 捨xả 本bổn 相tương/tướng 不bất 取thủ 餘dư 相tương/tướng 。 若nhược 有hữu 作tác 意ý 或hoặc 不bất 作tác 意ý 。 還hoàn 見kiến 本bổn 相tương 及cập 近cận 彼bỉ 色sắc 。
復phục 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 頗pha 胝chi 迦ca 寶bảo 。 其kỳ 性tánh 明minh 徹triệt 。 猶do 如như 明minh 鏡kính 。 餘dư 色sắc 合hợp 時thời 影ảnh 現hiện 其kỳ 內nội 。 見kiến 者giả 目mục 亂loạn 。 謂vị 成thành 餘dư 色sắc 。 而nhi 實thật 此thử 寶bảo 不bất 變biến 如như 前tiền 。 此thử 皆giai 非phi 理lý 。 違vi 比tỉ 量lượng 故cố 。 為vi 眼nhãn 所sở 見kiến 。 如như 電điện 如như 燈đăng 。 云vân 何hà 前tiền 後hậu 體thể 相tướng 無vô 變biến 又hựu 所sở 執chấp 我ngã 思tư 生sanh 前tiền 後hậu 。 其kỳ 相tương/tướng 有hữu 無vô 。 不bất 決quyết 定định 故cố 。 則tắc 應ưng 同đồng 思tư 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 又hựu 我ngã 思tư 合hợp 轉chuyển 成thành 思tư 者giả 。 與dữ 苦khổ 樂lạc 合hợp 應ưng 成thành 苦khổ 樂lạc 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 雖tuy 苦khổ 樂lạc 合hợp 不bất 捨xả 前tiền 位vị 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 雨vũ 火hỏa 無vô 變biến 。 應ưng 非phi 受thọ 者giả 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
我ngã 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 合hợp 。 種chủng 種chủng 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。
我ngã 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 故cố 。 非phi 一nhất 亦diệc 非phi 常thường 。
論luận 曰viết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 性tánh 相tướng 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。 故cố 有hữu 種chủng 種chủng 。 我ngã 與dữ 彼bỉ 合hợp 。 應ưng 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 成thành 種chủng 種chủng 相tương/tướng 。 故cố 此thử 我ngã 性tánh 應ưng 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。 身thân 身thân 各các 別biệt 非phi 一nhất 非phi 常thường 。 亦diệc 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 非phi 真chân 我ngã 性tánh 。 是thị 故cố 離ly 思tư 別biệt 有hữu 我ngã 體thể 。 與dữ 思tư 合hợp 故cố 同đồng 於ư 思tư 相tương/tướng 。 名danh 為vi 念niệm 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 即tức 念niệm 自tự 性tánh 似tự 所sở 念niệm 境cảnh 。 相tướng 狀trạng 生sanh 時thời 雖tuy 無vô 主chủ 宰tể 。 似tự 有hữu 作tác 用dụng 假giả 名danh 念niệm 者giả 。 記ký 別biệt 分phân 明minh 。 說thuyết 名danh 為vi 念niệm 。 一nhất 法pháp 義nghĩa 分phần/phân 無vô 無vô 二nhị 過quá 。
復phục 次thứ 數số 論luận 外ngoại 道đạo 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 思tư 即tức 是thị 我ngã 其kỳ 性tánh 常thường 住trụ 。 如như 是thị 思tư 我ngã 離ly 心tâm 心tâm 法pháp 。 別biệt 有hữu 體thể 相tướng 難nan 可khả 了liễu 知tri 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 思tư 我ngã 體thể 相tướng 非phi 現hiện 量lượng 境cảnh 。 以dĩ 其kỳ 自tự 相tương/tướng 非phi 諸chư 世thế 間gian 。 所sở 共cộng 知tri 故cố 。 非phi 比tỉ 量lượng 境cảnh 。 以dĩ 其kỳ 思tư 相tương/tướng 唯duy 在tại 於ư 我ngã 不bất 共cộng 餘dư 故cố 。 夫phu 比tỉ 量lượng 者giả 。 比tỉ 知tri 共cộng 相tương 。 以dĩ 果quả 等đẳng 總tổng 相tương/tướng 比tỉ 因nhân 等đẳng 總tổng 有hữu 所sở 立lập 思tư 我ngã 由do 不bất 共cộng 故cố 。 無vô 同đồng 法pháp 喻dụ 。 同đồng 法pháp 喻dụ 既ký 無vô 。 異dị 法pháp 亦diệc 非phi 有hữu 。 無vô 待đãi 對đối 故cố 。 由do 是thị 思tư 我ngã 理lý 實thật 為vi 無vô 。 設thiết 許hứa 有hữu 我ngã 以dĩ 思tư 為vi 性tánh 。 應ưng 當đương 徵trưng 問vấn 。 如như 是thị 我ngã 性tánh 為vi 由do 他tha 力lực 得đắc 成thành 思tư 耶da 。 為vi 由do 自tự 力lực 得đắc 成thành 思tư 耶da 。 若nhược 由do 他tha 力lực 得đắc 成thành 思tư 者giả 。 應ưng 是thị 無vô 常thường 如như 眼nhãn 識thức 等đẳng 。 若nhược 由do 自tự 力lực 得đắc 成thành 思tư 者giả 。 應ưng 不bất 待đãi 緣duyên 。 如như 虛hư 空không 等đẳng 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 又hựu 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
若nhược 謂vị 我ngã 思tư 常thường 。 緣duyên 助trợ 成thành 邪tà 執chấp 。
如như 言ngôn 火hỏa 常thường 住trụ 。 則tắc 不bất 緣duyên 薪tân 等đẳng 。
論luận 曰viết 。 如như 法Pháp 已dĩ 生sanh 自tự 相tương/tướng 安an 住trụ 。 終chung 不bất 更cánh 藉tạ 。 因nhân 及cập 眾chúng 緣duyên 。 不bất 可khả 生sanh 已dĩ 復phục 更cánh 生sanh 故cố 。 我ngã 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 思tư 體thể 既ký 常thường 。 自tự 相tương/tướng 安an 住trụ 。 不bất 依y 他tha 立lập 。 云vân 何hà 復phục 待đãi 轉chuyển 變biến 眾chúng 緣duyên 資tư 助trợ 思tư 我ngã 。 令linh 其kỳ 轉chuyển 變biến 受thọ 用dụng 種chủng 種chủng 。 所sở 受thọ 用dụng 具cụ 。 若nhược 不bất 依y 他tha 而nhi 轉chuyển 變biến 者giả 。 則tắc 無vô 緣duyên 助trợ 有hữu 所sở 受thọ 用dụng 。 若nhược 可khả 轉chuyển 變biến 。 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 如như 世thế 間gian 火hỏa 其kỳ 性tánh 無vô 常thường 。 若nhược 以dĩ 酥tô 油du 灌quán 薪tân 草thảo 。 等đẳng 投đầu 其kỳ 火hỏa 中trung 便tiện 增tăng 熾sí 盛thịnh 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 火hỏa 勢thế 衰suy 微vi 薪tân 等đẳng 若nhược 無vô 。 火hỏa 則tắc 非phi 有hữu 。 既ký 緣duyên 薪tân 等đẳng 。 火hỏa 豈khởi 是thị 常thường 。 我ngã 既ký 藉tạ 緣duyên 。 寧ninh 容dung 常thường 住trụ 。 若nhược 汝nhữ 復phục 言ngôn 。 我ngã 論luận 中trung 說thuyết 。 如như 是thị 思tư 我ngã 其kỳ 體thể 雖tuy 常thường 。 然nhiên 藉tạ 根căn 塵trần 和hòa 合hợp 顯hiển 了liễu 。 如như 瓶bình 瓫bồn 等đẳng 。 由do 光quang 明minh 顯hiển 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 思tư 我ngã 不bất 能năng 自tự 然nhiên 觀quán 察sát 。 要yếu 待đãi 轉chuyển 變biến 因nhân 果quả 相tương 應ứng 。 方phương 得đắc 顯hiển 了liễu 。 故cố 雖tuy 藉tạ 緣duyên 而nhi 我ngã 常thường 住trụ 。 如như 是thị 救cứu 義nghĩa 其kỳ 過quá 彌di 增tăng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 不bất 見kiến 瓶bình 等đẳng 為vi 緣duyên 所sở 顯hiển 而nhi 體thể 是thị 常thường 。 真Chân 如Như 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 可khả 顯hiển 了liễu 。 然nhiên 依y 世thế 俗tục 。 非phi 據cứ 勝thắng 義nghĩa 。 非phi 勝thắng 義nghĩa 中trung 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 了liễu 不bất 了liễu 等đẳng 分phân 別biệt 戲hí 論luận 。 所sở 執chấp 思tư 我ngã 緣duyên 所sở 顯hiển 故cố 。 應ưng 如như 瓶bình 等đẳng 其kỳ 性tánh 非phi 常thường 。 若nhược 汝nhữ 復phục 謂vị 隱ẩn 時thời 思tư 我ngã 雖tuy 無vô 思tư 慮lự 而nhi 有hữu 功công 能năng 。 如như 是thị 功công 能năng 不bất 異dị 思tư 慮lự 。 既ký 無vô 思tư 慮lự 。 何hà 有hữu 功công 能năng 。 又hựu 思tư 功công 能năng 必tất 依y 思tư 體thể 。 體thể 既ký 非phi 有hữu 。 能năng 何hà 所sở 依y 。 又hựu 隱ẩn 時thời 我ngã 以dĩ 思tư 為vi 性tánh 。 思tư 既ký 非phi 有hữu 。 我ngã 則tắc 是thị 無vô 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 隱ẩn 時thời 思tư 我ngã 雖tuy 無vô 思tư 慮lự 而nhi 有hữu 功công 能năng 。 設thiết 言ngôn 隱ẩn 時thời 我ngã 非phi 思tư 者giả 。 汝nhữ 今kim 應ưng 說thuyết 。 我ngã 相tương/tướng 如như 何hà 。 若nhược 不bất 說thuyết 相tương/tướng 而nhi 我ngã 成thành 者giả 。 則tắc 應ưng 一nhất 切thiết 妄vọng 執chấp 皆giai 成thành 。 如như 是thị 推thôi 徵trưng 前tiền 已dĩ 具cụ 說thuyết 。 又hựu 汝nhữ 所sở 執chấp 。 諸chư 有hữu 功công 能năng 與dữ 功công 能năng 者giả 其kỳ 性tánh 為vi 一nhất 。 是thị 則tắc 能năng 者giả 。 非phi 能năng 所sở 依y 。 性tánh 是thị 一nhất 故cố 。 又hựu 於ư 此thử 位vị 。 無vô 能năng 者giả 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 能năng 即tức 依y 能năng 。 自tự 於ư 自tự 用dụng 。 理lý 相tương 違vi 故cố 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 能năng 無vô 所sở 依y 。 勿vật 有hữu 最tối 勝thắng 。 亦diệc 無vô 過quá 失thất 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 思tư 功công 能năng 無vô 所sở 依y 止chỉ 。 而nhi 自tự 立lập 者giả 。 轉chuyển 變biến 功công 能năng 亦diệc 應ưng 自tự 立lập 。 何hà 須tu 最tối 勝thắng 。 又hựu 汝nhữ 所sở 執chấp 。 思tư 我ngã 功công 能năng 隨tùy 所sở 受thọ 用dụng 。 有hữu 無vô 量lượng 種chủng 。 既ký 許hứa 能năng 多đa 。 如như 何hà 體thể 一nhất 。 汝nhữ 宗tông 定định 執chấp 體thể 能năng 一nhất 故cố 。 世thế 間gian 未vị 有hữu 一nhất 法pháp 體thể 上thượng 不bất 同đồng 一nhất 時thời 。 能năng 生sanh 多đa 果quả 。 不bất 同đồng 時thời 者giả 。 顯hiển 於ư 一nhất 時thời 。 一nhất 法pháp 體thể 上thượng 。 能năng 生sanh 多đa 果quả 。
時thời 若nhược 不bất 同đồng 。 其kỳ 體thể 必tất 異dị 。 云vân 何hà 汝nhữ 執chấp 一nhất 我ngã 前tiền 後hậu 有hữu 多đa 功công 能năng 起khởi 多đa 思tư 慮lự 。 又hựu 此thử 思tư 我ngã 云vân 何hà 一nhất 時thời 不bất 起khởi 一nhất 切thiết 。 受thọ 果quả 思tư 慮lự 。 若nhược 言ngôn 思tư 慮lự 必tất 待đãi 轉chuyển 變biến 方phương 得đắc 起khởi 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 云vân 何hà 最Tối 勝Thắng 。 具cụ 諸chư 功công 能năng 。 而nhi 不bất 頓đốn 起khởi 一nhất 切thiết 。 轉chuyển 變biến 最tối 勝thắng 功công 能năng 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 設thiết 許hứa 最tối 勝thắng 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 頓đốn 起khởi 一nhất 切thiết 。 轉chuyển 變biến 作tác 用dụng 。 是thị 即tức 最tối 勝thắng 。 體thể 應ưng 斷đoạn 滅diệt 。 舉cử 體thể 皆giai 變biến 。 失thất 本bổn 性tánh 故cố 。 如như 最tối 勝thắng 體thể 。 我ngã 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 其kỳ 性tánh 皆giai 常thường 。 具cụ 諸chư 能năng 故cố 。 如như 是thị 汝nhữ 執chấp 隱ẩn 時thời 思tư 我ngã 具cụ 諸chư 功công 能năng 而nhi 無vô 思tư 慮lự 。 有hữu 多đa 過quá 失thất 。 終chung 不bất 能năng 免miễn 。
復phục 次thứ 有hữu 餘dư 方phương 便tiện 救cứu 此thử 義nghĩa 言ngôn 。 我ngã 是thị 思tư 者giả 。 思tư 為vi 我ngã 用dụng 。 非phi 用dụng 滅diệt 時thời 。 用dụng 者giả 隨tùy 滅diệt 現hiện 見kiến 眼nhãn 等đẳng 。 雖tuy 無vô 能năng 照chiếu 色sắc 等đẳng 作tác 用dụng 。 而nhi 有hữu 其kỳ 體thể 。 是thị 故cố 隱ẩn 時thời 雖tuy 無vô 思tư 用dụng 而nhi 有hữu 思tư 者giả 。 我ngã 體thể 非phi 無vô 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 隱ẩn 時thời 我ngã 相tương 應ứng 與dữ 思tư 別biệt 。 還hoàn 同đồng 前tiền 過quá 。 豈khởi 不bất 作tác 用dụng 與dữ 作tác 用dụng 者giả 。 體thể 不bất 異dị 故cố 無vô 別biệt 相tướng 耶da 。 汝nhữ 言ngôn 正chánh 似tự 癡si 象tượng 沐mộc 浴dục 。 意ý 避tị 輕khinh 咎cữu 翻phiên 招chiêu 重trọng/trùng 穢uế 。 思tư 用dụng 我ngã 體thể 既ký 無vô 別biệt 異dị 。 思tư 用dụng 滅diệt 時thời 我ngã 體thể 應ưng 滅diệt 。 是thị 則tắc 思tư 我ngã 皆giai 定định 無vô 常thường 。 便tiện 害hại 自tự 宗tông 。 何hà 名danh 救cứu 義nghĩa 。 又hựu 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 現hiện 見kiến 眼nhãn 等đẳng 雖tuy 無vô 能năng 照chiếu 色sắc 等đẳng 作tác 用dụng 而nhi 有hữu 其kỳ 體thể 。 我ngã 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
如như 至chí 滅diệt 動động 物vật 。 作tác 用dụng 彼bỉ 無vô 有hữu 。
論luận 曰viết 。 如như 能năng 照chiếu 了liễu 色sắc 等đẳng 作tác 用dụng 。 乃nãi 至chí 滅diệt 來lai 恆hằng 隨tùy 了liễu 別biệt 自tự 境cảnh 界giới 識thức 。 由do 此thử 作tác 用dụng 即tức 是thị 識thức 體thể 。 作tác 用dụng 若nhược 滅diệt 識thức 體thể 則tắc 無vô 。 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 至chí 相tương 續tục 斷đoạn 。 常thường 無vô 此thử 用dụng 。 自tự 性tánh 異dị 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 眼nhãn 等đẳng 自tự 性tánh 非phi 能năng 照chiếu 等đẳng 。 故cố 彼bỉ 滅diệt 時thời 此thử 不bất 隨tùy 滅diệt 。 眼nhãn 等đẳng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 為vi 性tánh 。 汝nhữ 我ngã 離ly 思tư 無vô 別biệt 有hữu 體thể 不bất 可khả 用dụng 滅diệt 而nhi 體thể 獨độc 存tồn 。 豈khởi 不bất 說thuyết 我ngã 思tư 者giả 為vi 相tương/tướng 。 云vân 何hà 乃nãi 言ngôn 離ly 思tư 無vô 體thể 。 汝nhữ 前tiền 雖tuy 說thuyết 。 然nhiên 不bất 應ưng 理lý 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 思tư 者giả 。 思tư 用dụng 既ký 不bất 同đồng 滅diệt 。 應ưng 有hữu 別biệt 體thể 我ngã 體thể 非phi 思tư 。 過quá 如như 前tiền 說thuyết 用dụng 無vô 別biệt 體thể 。 先tiên 難nạn/nan 復phục 來lai 。 又hựu 思tư 思tư 者giả 相tương 待đãi 而nhi 立lập 。 俱câu 有hữu 方phương 成thành 。 闕khuyết 一nhất 不bất 可khả 。 思tư 與dữ 思tư 者giả 。 若nhược 一nhất 若nhược 異dị 。 定định 觸xúc 如như 前tiền 所sở 說thuyết 兩lưỡng 過quá 。 如như 是thị 釋thích 已dĩ 。
復phục 有hữu 別biệt 釋thích 。 如như 他tha 眼nhãn 等đẳng 乃nãi 至chí 滅diệt 來lai 。 常thường 有hữu 作tác 用dụng 能năng 生sanh 別biệt 物vật 。 非phi 汝nhữ 所sở 執chấp 我ngã 思tư 作tác 用dụng 。 許hứa 為vi 如như 此thử 別biệt 物vật 所sở 依y 照chiếu 色sắc 等đẳng 用dụng 。 即tức 是thị 眼nhãn 等đẳng 各các 於ư 自tự 境cảnh 生sanh 識thức 功công 能năng 。 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 隨tùy 所sở 生sanh 識thức 。 種chủng 種chủng 自tự 相tương/tướng 差sai 別biệt 顯hiển 現hiện 。 雖tuy 離ly 因nhân 識thức 無vô 別biệt 有hữu 體thể 。 而nhi 離ly 果quả 識thức 別biệt 有hữu 自tự 相tương/tướng 。 汝nhữ 執chấp 有hữu 我ngã 能năng 生sanh 於ư 思tư 。 不bất 許hứa 離ly 思tư 別biệt 有hữu 自tự 相tương/tướng 。 是thị 故cố 不bất 可khả 。 引dẫn 為vi 同đồng 喻dụ 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
故cố 有hữu 我ngã 無vô 思tư 。 其kỳ 理lý 不bất 成thành 就tựu 。
論luận 曰viết 。 有hữu 別biệt 相tướng 者giả 。 不bất 同đồng 體thể 故cố 。 可khả 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 一nhất 滅diệt 一nhất 在tại 。 思tư 用dụng 思tư 者giả 既ký 無vô 別biệt 相tướng 。 思tư 若nhược 滅diệt 時thời 思tư 者giả 亦diệc 滅diệt 。 是thị 故cố 汝nhữ 執chấp 有hữu 我ngã 無vô 思tư 所sở 立lập 道Đạo 理lý 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。
復phục 次thứ 有hữu 執chấp 離ly 思tư 別biệt 有hữu 實thật 我ngã 。 其kỳ 體thể 周chu 遍biến 一nhất 分phần/phân 生sanh 思tư 。 謂vị 我ngã 一nhất 分phần/phân 先tiên 與dữ 智trí 合hợp 。 引dẫn 起khởi 能năng 生sanh 殊thù 勝thắng 思tư 行hành 。 後hậu 時thời 一nhất 分phần/phân 意ý 合hợp 生sanh 思tư 。 故cố 無vô 如như 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 失thất 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
餘dư 方phương 起khởi 思tư 界giới 。 別biệt 處xứ 見kiến 於ư 思tư 。
論luận 曰viết 。 方phương 處xứ 若nhược 異dị 。 因nhân 果quả 不bất 成thành 。 未vị 見kiến 世thế 間gian 種chủng 與dữ 芽nha 等đẳng 。 各các 住trụ 遠viễn 處xứ 因nhân 果quả 得đắc 成thành 。 汝nhữ 執chấp 能năng 生sanh 殊thù 勝thắng 思tư 行hành 。 先tiên 於ư 遠viễn 處xứ 我ngã 與dữ 智trí 合hợp 。 習tập 誦tụng 經Kinh 書thư 工công 巧xảo 等đẳng 事sự 。 令linh 其kỳ 善thiện 巧xảo 熏huân 在tại 我ngã 中trung 。 後hậu 於ư 異dị 方phương 若nhược 無vô 障chướng 礙ngại 。 我ngã 與dữ 意ý 合hợp 生sanh 起khởi 現hiện 思tư 。 是thị 則tắc 分phân 明minh 因nhân 果quả 異dị 處xứ 。 豈khởi 不bất 行hành 思tư 所sở 合hợp 我ngã 體thể 。 不bất 別biệt 異dị 故cố 無vô 此thử 過quá 耶da 。 若nhược 爾nhĩ 一nhất 切thiết 行hành 等đẳng 。 因nhân 果quả 悉tất 與dữ 我ngã 合hợp 。 處xử 應ưng 皆giai 同đồng 。 便tiện 失thất 汝nhữ 宗tông 我ngã 體thể 周chu 遍biến 。 一nhất 分phần/phân 智trí 合hợp 引dẫn 起khởi 思tư 行hành 。 一nhất 分phần/phân 意ý 合hợp 生sanh 起khởi 現hiện 思tư 。 若nhược 汝nhữ 復phục 謂vị 如như 鎔dong 鐵thiết 鋌đĩnh 。 其kỳ 鋌đĩnh 一nhất 頭đầu 先tiên 與dữ 火hỏa 合hợp 。 餘dư 頭đầu 雖tuy 復phục 不bất 與dữ 火hỏa 合hợp 。 由do 體thể 一nhất 故cố 亦diệc 漸tiệm 鎔dong 銷tiêu 。 行hành 思tư 亦diệc 然nhiên 。 生sanh 處xứ 雖tuy 別biệt 。 我ngã 體thể 一nhất 故cố 。 因nhân 果quả 成thành 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
如như 鐵thiết 鋌đĩnh 鎔dong 銷tiêu 。 我ngã 體thể 應ưng 變biến 壞hoại 。
論luận 曰viết 。 如như 鎔dong 鐵thiết 鋌đĩnh 。 其kỳ 鋌đĩnh 一nhất 頭đầu 先tiên 與dữ 火hỏa 合hợp 。 當đương 即tức 銷tiêu 鎔dong 於ư 後hậu 展triển 轉chuyển 熱nhiệt 勢thế 相tương 及cập 。 餘dư 離ly 火hỏa 處xứ 皆giai 復phục 銷tiêu 鎔dong 。 如như 是thị 我ngã 體thể 先tiên 於ư 一nhất 分phần/phân 與dữ 智trí 和hòa 合hợp 變biến 生sanh 思tư 果quả 。 於ư 後hậu 展triển 轉chuyển 勢thế 力lực 相tương 通thông 。 異dị 處xứ 意ý 合hợp 變biến 生sanh 思tư 果quả 。 是thị 則tắc 我ngã 體thể 應ưng 非phi 常thường 住trụ 。 如như 何hà 妄vọng 立lập 我ngã 是thị 常thường 耶da 。 又hựu 汝nhữ 執chấp 我ngã 唯duy 依y 少thiểu 分phần 能năng 生sanh 於ư 思tư 說thuyết 名danh 思tư 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
思tư 如như 意ý 量lượng 小tiểu 。 我ngã 似tự 虛hư 空không 大đại 。
唯duy 應ưng 觀quán 自tự 相tương/tướng 。 則tắc 不bất 見kiến 於ư 思tư 。
論luận 曰viết 。 汝nhữ 執chấp 我ngã 體thể 一nhất 分phần/phân 意ý 合hợp 能năng 生sanh 於ư 思tư 。 說thuyết 名danh 思tư 者giả 。 餘dư 分phần/phân 我ngã 體thể 不bất 與dữ 意ý 合hợp 不bất 生sanh 思tư 故cố 不bất 名danh 思tư 者giả 意ý 有hữu 質chất 礙ngại 。 細tế 似tự 極cực 微vi 。 我ngã 性tánh 虛hư 通thông 廣quảng 如như 空không 界giới 。 少thiểu 分phần 意ý 合hợp 能năng 發phát 於ư 思tư 。 餘dư 分phần/phân 無vô 邊biên 皆giai 無vô 思tư 慮lự 。 故cố 應ưng 從tùng 多đa 觀quán 是thị 我ngã 相tương/tướng 。 不bất 應ưng 就tựu 少thiểu 見kiến 為vi 思tư 者giả 。 夫phu 於ư 自tự 體thể 假giả 立lập 名danh 言ngôn 。 或hoặc 依y 多đa 相tương/tướng 而nhi 表biểu 於ư 體thể 。 或hoặc 為vi 他tha 染nhiễm 以dĩ 彰chương 其kỳ 相tương/tướng 。 如như 此thử 二nhị 事sự 我ngã 上thượng 皆giai 無vô 。 故cố 我ngã 不bất 應ưng 說thuyết 名danh 思tư 者giả 。 若nhược 汝nhữ 復phục 言ngôn 。 思tư 非phi 我ngã 相tương/tướng 。 思tư 是thị 德đức 。 我ngã 是thị 實thật 。 此thử 實thật 德đức 業nghiệp 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 何hà 為vi 不bất 可khả 。 以dĩ 汝nhữ 不bất 能năng 離ly 思tư 別biệt 顯hiển 我ngã 之chi 自tự 相tương/tướng 。 是thị 為vi 不bất 可khả 。 若nhược 不bất 別biệt 顯hiển 我ngã 之chi 自tự 相tương/tướng 。 終chung 不bất 能năng 立lập 我ngã 有hữu 實thật 體thể 。 自tự 相tương/tướng 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 汝nhữ 所sở 立lập 我ngã 則tắc 為vi 無vô 我ngã 。 又hựu 汝nhữ 所sở 立lập 我ngã 非phi 思tư 者giả 。 便tiện 失thất 我ngã 相tương/tướng 。 非phi 思tư 者giả 。 故cố 如như 色sắc 等đẳng 法pháp 非phi 我ngã 非phi 思tư 。 又hựu 思tư 為vi 先tiên 。 所sở 造tạo 諸chư 業nghiệp 。 應ưng 不bất 屬thuộc 我ngã 則tắc 成thành 相tương 違vi 。 與dữ 自tự 他tha 思tư 俱câu 不bất 合hợp 故cố 。 我ngã 無vô 思tư 慮lự 與dữ 彼bỉ 所sở 求cầu 。 因nhân 果quả 事sự 物vật 非phi 意ý 相tương 遇ngộ 。 應ưng 如như 烏ô 鵲thước 厄ách 多đa 羅la 果quả 。 由do 如như 是thị 等đẳng 眾chúng 多đa 過quá 失thất 。 我ngã 便tiện 散tán 壞hoại 。 終chung 不bất 得đắc 成thành 。
復phục 次thứ 有hữu 餘dư 苟cẩu 避tị 如như 是thị 過quá 網võng 。 不bất 許hứa 我ngã 體thể 少thiểu 分phần 起khởi 用dụng 。 執chấp 能năng 依y 德đức 遍biến 所sở 依y 我ngã 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 德đức 若nhược 遍biến 。 我ngã 根căn 等đẳng 和hòa 合hợp 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。 無vô 根căn 等đẳng 處xứ 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 故cố 。 若nhược 言ngôn 不bất 爾nhĩ 。 由do 我ngã 一nhất 分phần/phân 與dữ 根căn 等đẳng 合hợp 遍biến 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。 如như 在tại 一nhất 處xứ 炷chú 等đẳng 行hành 力lực 。 發phát 起khởi 燈đăng 光quang 明minh 遍biến 多đa 處xứ 。 若nhược 爾nhĩ 頌tụng 曰viết 。
我ngã 德đức 若nhược 周chu 遍biến 。 何hà 為vi 他tha 不bất 受thọ 。
論luận 曰viết 。 若nhược 我ngã 與dữ 德đức 體thể 俱câu 遍biến 者giả 。 一nhất 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 應ưng 遍biến 諸chư 我ngã 。 何hà 為vi 餘dư 我ngã 皆giai 不bất 受thọ 耶da 。 寧ninh 許hứa 一nhất 分phần/phân 我ngã 與dữ 意ý 合hợp 。 即tức 於ư 是thị 處xứ 。 生sanh 苦khổ 樂lạc 等đẳng 。 我ngã 能năng 領lãnh 受thọ 。 無vô 此thử 過quá 失thất 。 若nhược 汝nhữ 復phục 言ngôn 。 我ngã 所sở 有hữu 物vật 唯duy 屬thuộc 於ư 我ngã 。 我ngã 能năng 領lãnh 納nạp 一nhất 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。 雖tuy 遍biến 諸chư 我ngã 然nhiên 唯duy 屬thuộc 一nhất 。 不bất 繫hệ 餘dư 人nhân 。 云vân 何hà 令linh 他tha 受thọ 我ngã 苦khổ 樂lạc 。 世thế 間gian 現hiện 見kiến 。 所sở 有hữu 財tài 物vật 。 唯duy 主chủ 能năng 受thọ 。 非phi 他tha 所sở 用dụng 。 若nhược 處xứ 有hữu 別biệt 是thị 事sự 可khả 然nhiên 。 既ký 是thị 同đồng 居cư 何hà 妨phương 共cộng 受thọ 。 諸chư 同đồng 處xứ 物vật 若nhược 不bất 屬thuộc 己kỷ 。 雖tuy 無vô 取thủ 捨xả 。 自tự 在tại 受thọ 用dụng 。 見kiến 觸xúc 受thọ 用dụng 誰thùy 復phục 能năng 遮già 。 現hiện 見kiến 世thế 間gian 。 非phi 屬thuộc 己kỷ 物vật 。 若nhược 同đồng 一nhất 處xứ 見kiến 觸xúc 無vô 遮già 。 今kim 苦khổ 樂lạc 等đẳng 無vô 形hình 質chất 故cố 。 唯duy 能năng 見kiến 觸xúc 不bất 可khả 取thủ 捨xả 。 是thị 故cố 汝nhữ 言ngôn 不bất 成thành 救cứu 義nghĩa 。 若nhược 言ngôn 餘dư 我ngã 於ư 他tha 苦khổ 樂lạc 。 由do 有hữu 闇ám 障chướng 。 不bất 能năng 領lãnh 受thọ 。 如như 世thế 間gian 物vật 雖tuy 復phục 同đồng 居cư 。 眼nhãn 無vô 障chướng 者giả 能năng 有hữu 所sở 見kiến 。 眼nhãn 若nhược 有hữu 障chướng 。 即tức 無vô 所sở 觀quán 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 於ư 自tự 苦khổ 樂lạc 無vô 闇ám 障chướng 故cố 。 便tiện 能năng 領lãnh 受thọ 於ư 他tha 苦khổ 樂lạc 。 雖tuy 復phục 同đồng 居cư 有hữu 闇ám 障chướng 故cố 。 不bất 能năng 領lãnh 受thọ 。 若nhược 爾nhĩ 闇ám 障chướng 少thiểu 分phần 轉chuyển 耶da 。 彼bỉ 言ngôn 不phủ 也dã 。 周chu 遍biến 轉chuyển 故cố 。 此thử 障chướng 彼bỉ 我ngã 處xứ 不bất 同đồng 耶da 。 復phục 言ngôn 不phủ 也dã 。 處xử 無vô 別biệt 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 頌tụng 曰viết 。
能năng 障chướng 既ký 言ngôn 通thông 。 不bất 應ưng 唯duy 障chướng 一nhất 。
論luận 曰viết 。 一nhất 闇ám 障chướng 處xứ 有hữu 無vô 量lượng 我ngã 。 處xử 既ký 無vô 別biệt 一nhất 我ngã 被bị 障chướng 。 餘dư 則tắc 不bất 然nhiên 。 誰thùy 能năng 信tín 解giải 。 闇ám 相tương/tướng 無vô 別biệt 。 我ngã 相tương/tướng 是thị 同đồng 能năng 障chướng 所sở 障chướng 。 處xử 復phục 無vô 別biệt 所sở 受thọ 樂lạc 等đẳng 。 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 然nhiên 。 是thị 則tắc 有hữu 障chướng 及cập 以dĩ 無vô 障chướng 。 受thọ 與dữ 不bất 受thọ 。 一nhất 切thiết 應ưng 同đồng 。 不bất 見kiến 世thế 間gian 有hữu 諸chư 外ngoại 闇ám 如như 汝nhữ 所sở 計kế 內nội 闇ám 差sai 別biệt 。 前tiền 雖tuy 執chấp 德đức 不bất 遍biến 所sở 依y 。 而nhi 我ngã 體thể 遍biến 與dữ 他tha 德đức 合hợp 。 應ưng 亦diệc 能năng 受thọ 。 過quá 同đồng 此thử 言ngôn 。 我ngã 豈khởi 不bất 說thuyết 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 與dữ 意ý 其kỳ 處xứ 要yếu 同đồng 方phương 能năng 領lãnh 受thọ 故cố 無vô 受thọ 他tha 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 過quá 失thất 。 汝nhữ 等đẳng 外ngoại 道đạo 隨tùy 自tự 意ý 言ngôn 。 非phi 隨tùy 意ý 言ngôn 能năng 契khế 正chánh 理lý 。 非phi 可khả 照chiếu 物vật 處xứ 燈đăng 明minh 中trung 。 而nhi 此thử 燈đăng 明minh 不bất 能năng 照chiếu 了liễu 。 我ngã 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 云vân 何hà 不bất 受thọ 。 若nhược 汝nhữ 復phục 言ngôn 。 雖tuy 一nhất 切thiết 我ngã 體thể 皆giai 周chu 遍biến 。 而nhi 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 不bất 共cộng 於ư 他tha 。
何hà 以dĩ 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 諸chư 德đức 由do 行hành 勢thế 力lực 。 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 此thử 行hành 勢thế 力lực 依y 法pháp 非phi 法pháp 而nhi 能năng 受thọ 果quả 。 故cố 此thử 義nghĩa 成thành 。 如như 是thị 方phương 便tiện 。 於ư 理lý 無vô 益ích 。 過quá 失thất 同đồng 前tiền 。 不bất 成thành 救cứu 義nghĩa 。 如như 是thị 論luận 者giả 。 依y 理lý 推thôi 徵trưng 。 邪tà 觀quán 為vi 先tiên 。 立lập 我ngã 常thường 遍biến 能năng 作tác 能năng 受thọ 。 義nghĩa 不bất 得đắc 成thành 。
復phục 次thứ 有hữu 說thuyết 薩tát 埵đóa 剌lạt 闍xà 答đáp 摩ma 三tam 德đức 非phi 思tư 而nhi 為vi 作tác 者giả 。 我ngã 思tư 非phi 作tác 而nhi 能năng 領lãnh 受thọ 。 為vi 破phá 此thử 義nghĩa 故cố 。 次thứ 頌tụng 曰viết 。
若nhược 德đức 並tịnh 非phi 思tư 。 何hà 能năng 造tạo 一nhất 切thiết 。
彼bỉ 應ưng 與dữ 狂cuồng 亂loạn 。 俱câu 癡si 無vô 所sở 成thành 。
論luận 曰viết 。 所sở 執chấp 三tam 德đức 體thể 若nhược 非phi 思tư 。 何hà 能năng 為vi 我ngã 造tạo 化hóa 萬vạn 物vật 。 若nhược 本bổn 無vô 思tư 而nhi 有hữu 所sở 造tạo 。 彼bỉ 與dữ 狂cuồng 亂loạn 何hà 事sự 不bất 同đồng 。 設thiết 復phục 如như 狂cuồng 。 斯tư 有hữu 何hà 失thất 。 若nhược 如như 狂cuồng 者giả 。 為vi 我ngã 造tạo 立lập 所sở 受thọ 用dụng 事sự 。 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。 未vị 見kiến 世thế 間gian 癡si 狂cuồng 僕bộc 匠tượng 能năng 為vi 主chủ 等đẳng 辦biện 如như 意ý 物vật 。 又hựu 彼bỉ 諸chư 德đức 。 於ư 所sở 作tác 事sự 。 若nhược 無vô 善thiện 巧xảo 應ưng 似tự 愚ngu 人nhân 於ư 雕điêu 畫họa 等đẳng 不bất 能năng 成thành 辦biện 。 於ư 所sở 作tác 事sự 。 若nhược 有hữu 善thiện 巧xảo 。 云vân 何hà 不bất 能năng 。 即tức 自tự 受thọ 用dụng 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 故cố 。 復phục 頌tụng 曰viết 。
若nhược 德đức 能năng 善thiện 解giải 。 造tạo 舍xá 等đẳng 諸chư 物vật 。
而nhi 不bất 知tri 受thọ 用dụng 。 非phi 理lý 寧ninh 過quá 此thử 。
論luận 曰viết 。 若nhược 言ngôn 諸chư 德đức 如như 工công 巧xảo 者giả 。 於ư 難nạn/nan 作tác 事sự 能năng 善thiện 施thí 為vi 。 內nội 外ngoại 所sở 須tu 。 無vô 不bất 成thành 辦biện 。 而nhi 於ư 受thọ 用dụng 易dị 見kiến 事sự 中trung 。 不bất 善thiện 了liễu 達đạt 。 一nhất 何hà 非phi 理lý 。 除trừ 守thủ 自tự 愚ngu 誰thùy 朋bằng 此thử 見kiến 如như 是thị 。 三tam 德đức 於ư 受thọ 用dụng 中trung 。 亦diệc 有hữu 善thiện 巧xảo 為vi 彼bỉ 體thể 故cố 。 如như 於ư 善thiện 巧xảo 。 諸chư 所sở 作tác 事sự 。 此thử 顯hiển 作tác 受thọ 者giả 俱câu 依y 三tam 德đức 成thành 故cố 。 不bất 須tu 別biệt 立lập 我ngã 思tư 。 為vi 受thọ 者giả 。 若nhược 言ngôn 勝thắng 性tánh 雖tuy 體thể 非phi 思tư 。 然nhiên 隨tùy 緣duyên 勢thế 造tạo 化hóa 萬vạn 物vật 。 為vi 令linh 思tư 我ngã 。 自tự 在tại 受thọ 用dụng 。 如như 草thảo 木mộc 等đẳng 雖tuy 無vô 所sở 思tư 而nhi 依y 業nghiệp 力lực 生sanh 花hoa 果quả 等đẳng 。 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。 為vi 人nhân 受thọ 用dụng 。 若nhược 爾nhĩ 勝thắng 性tánh 所sở 作tác 無vô 思tư 。 應ưng 同đồng 華hoa 果quả 。 受thọ 已dĩ 不bất 絕tuyệt 。 諸chư 有hữu 思tư 惟duy 而nhi 生sanh 果quả 者giả 。 受thọ 用dụng 足túc 已dĩ 果quả 便tiện 休hưu 廢phế 。 勝thắng 性tánh 非phi 思tư 。 如như 外ngoại 草thảo 木mộc 。 又hựu 常thường 不bất 壞hoại 我ngã 受thọ 用dụng 已dĩ 。 所sở 作tác 便tiện 息tức 。 其kỳ 理lý 不bất 然nhiên 。 若nhược 言ngôn 三tam 德đức 其kỳ 性tánh 黠hiệt 慧tuệ 。 凡phàm 所sở 施thi 為vi 。 無vô 不bất 善thiện 巧xảo 。 我ngã 為vi 神thần 主chủ 。 能năng 善thiện 思tư 惟duy 。 令linh 彼bỉ 造tạo 作tác 自tự 在tại 領lãnh 受thọ 。 謂vị 彼bỉ 三tam 德đức 了liễu 知tri 神thần 我ngã 。 意ý 有hữu 所sở 須tu 方phương 起khởi 覺giác 慧tuệ 。 隨tùy 起khởi 作tác 用dụng 造tạo 化hóa 萬vạn 物vật 。 於ư 是thị 思tư 我ngã 。 自tự 在tại 受thọ 用dụng 。 汝nhữ 此thử 言ngôn 說thuyết 。 但đãn 述thuật 自tự 宗tông 。 於ư 諍tranh 義nghĩa 中trung 都đô 無vô 所sở 用dụng 。 又hựu 汝nhữ 所sở 立lập 。 我ngã 有hữu 思tư 惟duy 。 德đức 有hữu 覺giác 慧tuệ 。 如như 是thị 二nhị 種chủng 。 俱câu 能năng 領lãnh 納nạp 。 了liễu 別biệt 自tự 境cảnh 性tánh 相tướng 差sai 別biệt 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 覺giác 慧tuệ 屬thuộc 德đức 思tư 惟duy 在tại 我ngã 。 又hựu 德đức 應ưng 失thất 覺giác 慧tuệ 自tự 相tương/tướng 。 無vô 思tư 惟duy 故cố 。 猶do 如như 色sắc 等đẳng 。 汝nhữ 言ngôn 三tam 德đức 了liễu 知tri 神thần 我ngã 。 意ý 有hữu 所sở 須tu 方phương 起khởi 覺giác 慧tuệ 。 起khởi 作tác 用dụng 等đẳng 。 此thử 則tắc 不bất 然nhiên 。 自tự 性tánh 位vị 中trung 無vô 覺giác 慧tuệ 用dụng 。 誰thùy 能năng 知tri 我ngã 意ý 有hữu 所sở 須tu 。 若nhược 於ư 爾nhĩ 時thời 。 覺giác 慧tuệ 已dĩ 起khởi 。 何hà 待đãi 知tri 我ngã 意ý 欲dục 方phương 起khởi 。 若nhược 於ư 爾nhĩ 時thời 。 覺giác 慧tuệ 未vị 起khởi 。 云vân 何hà 三tam 德đức 初sơ 起khởi 於ư 大đại 。 若nhược 無vô 覺giác 慧tuệ 大đại 體thể 自tự 起khởi 。 一nhất 切thiết 萬vạn 物vật 。 亦diệc 應ưng 自tự 起khởi 。 故cố 此thử 覺giác 慧tuệ 於ư 變biến 異dị 果quả 。 自tự 性tánh 因nhân 中trung 都đô 無vô 所sở 用dụng 。 有hữu 餘dư 復phục 立lập 比tỉ 量lượng 救cứu 言ngôn 。 覺giác 慧tuệ 非phi 思tư 。 是thị 無vô 常thường 故cố 。 諸chư 無vô 常thường 者giả 。 皆giai 非phi 思tư 慮lự 。 猶do 如như 色sắc 等đẳng 。 如như 是thị 自tự 言ngôn 違vi 害hại 自tự 意ý 。 思tư 惟duy 分phân 別biệt 。 得đắc 覺giác 慧tuệ 名danh 。 若nhược 不bất 思tư 惟duy 。 便tiện 非phi 覺giác 慧tuệ 。 云vân 何hà 而nhi 說thuyết 。 覺giác 慧tuệ 非phi 思tư 。 又hựu 先tiên 已dĩ 說thuyết 覺giác 慧tuệ 思tư 惟duy 。 俱câu 了liễu 自tự 境cảnh 性tánh 相tướng 無vô 別biệt 。 云vân 何hà 覺giác 慧tuệ 。 無vô 有hữu 思tư 惟duy 。 是thị 故cố 汝nhữ 言ngôn 有hữu 自tự 違vi 過quá 。 又hựu 無vô 常thường 因nhân 有hữu 不bất 成thành 過quá 。 就tựu 生sanh 滅diệt 義nghĩa 。 自tự 宗tông 不bất 許hứa 。 隱ẩn 顯hiển 義nghĩa 釋thích 。 他tha 宗tông 不bất 成thành 。 若nhược 言ngôn 因nhân 義nghĩa 。 不bất 應ưng 分phân 別biệt 。 但đãn 就tựu 總tổng 說thuyết 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 若nhược 別biệt 俱câu 成thành 。 可khả 就tựu 總tổng 說thuyết 。 如như 其kỳ 別biệt 見kiến 。 總tổng 顯hiển 為vi 因nhân 。 別biệt 既ký 不bất 成thành 。 總tổng 依y 何hà 立lập 。 又hựu 依y 作tác 用dụng 說thuyết 有hữu 隱ẩn 顯hiển 。 依y 此thử 立lập 為vi 無vô 常thường 因nhân 義nghĩa 。 汝nhữ 立lập 我ngã 思tư 亦diệc 有hữu 作tác 用dụng 。 故cố 有hữu 因nhân 義nghĩa 不bất 定định 過quá 失thất 。 又hựu 汝nhữ 欲dục 立lập 覺giác 慧tuệ 體thể 外ngoại 別biệt 有hữu 我ngã 思tư 。 或hoặc 我ngã 思tư 外ngoại 別biệt 有hữu 覺giác 慧tuệ 。 皆giai 不bất 得đắc 成thành 。 如như 是thị 種chủng 類loại 。 非phi 共cộng 所sở 許hứa 。 由do 此thử 汝nhữ 立lập 無vô 得đắc 成thành 義nghĩa 。 是thị 故cố 所sở 說thuyết 我ngã 思tư 能năng 受thọ 三tam 德đức 能năng 作tác 。 其kỳ 義nghĩa 不bất 成thành 。
復phục 次thứ 有hữu 執chấp 我ngã 體thể 常thường 遍biến 無vô 礙ngại 。 能năng 造tạo 萬vạn 物vật 。 名danh 為vi 作tác 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 義nghĩa 相tương 違vi 故cố 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 我ngã 有hữu 動động 作tác 用dụng 。 名danh 為vi 作tác 者giả 。 即tức 有hữu 無vô 常thường 及cập 有hữu 質chất 礙ngại 。 不bất 遍biến 過quá 失thất 現hiện 見kiến 無vô 常thường 。 不bất 遍biến 有hữu 礙ngại 。 方phương 有hữu 動động 作tác 。 常thường 遍biến 無vô 礙ngại 。 有hữu 動động 作tác 用dụng 。 曾tằng 未vị 見kiến 故cố 。 若nhược 所sở 執chấp 我ngã 。 無vô 有hữu 動động 作tác 。 云vân 何hà 得đắc 名danh 。 能năng 造tạo 作tác 者giả 。 是thị 故cố 必tất 應ưng 許hứa 有hữu 動động 作tác 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 許hứa 我ngã 體thể 無vô 常thường 。 有hữu 礙ngại 不bất 遍biến 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
有hữu 動động 作tác 無vô 常thường 。 虛hư 通thông 無vô 動động 作tác 。
論luận 曰viết 。 風phong 界giới 勢thế 力lực 能năng 生sanh 動động 作tác 。 謂vị 由do 風phong 界giới 。 諸chư 行hành 流lưu 轉chuyển 。 於ư 異dị 處xứ 生sanh 。 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。 依y 世thế 俗tục 理lý 說thuyết 名danh 動động 作tác 。 依y 此thử 動động 作tác 說thuyết 為vi 作tác 者giả 。 此thử 必tất 不bất 越việt 有hữu 礙ngại 無vô 常thường 。 有hữu 礙ngại 無vô 常thường 即tức 非phi 周chu 遍biến 。 汝nhữ 宗tông 亦diệc 許hứa 極cực 微vi 動động 作tác 。 有hữu 礙ngại 不bất 遍biến 前tiền 已dĩ 遮già 遣khiển 。 執chấp 為vi 常thường 者giả 顯hiển 是thị 無vô 常thường 。 是thị 故cố 比tỉ 量lượng 無vô 不bất 定định 過quá 。 若nhược 言ngôn 我ngã 宗tông 不bất 許hứa 內nội 我ngã 體thể 有hữu 動động 作tác 因nhân 不bất 成thành 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 必tất 應ưng 許hứa 故cố 。 若nhược 無vô 動động 作tác 何hà 名danh 作tác 者giả 。 汝nhữ 雖tuy 不bất 許hứa 業nghiệp 句cú 動động 作tác 而nhi 有hữu 作tác 者giả 。 言ngôn 依y 動động 作tác 。 如như 說thuyết 火hỏa 焰diễm 來lai 去khứ 等đẳng 言ngôn 。 又hựu 必tất 應ưng 許hứa 我ngã 有hữu 作tác 用dụng 。 若nhược 全toàn 不bất 許hứa 我ngã 有hữu 作tác 用dụng 。 我ngã 則tắc 為vi 無vô 。 同đồng 兔thố 角giác 等đẳng 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
無vô 用dụng 同đồng 無vô 性tánh 。
論luận 曰viết 。 若nhược 汝nhữ 所sở 執chấp 。 我ngã 有hữu 作tác 用dụng 。 可khả 為vi 作tác 者giả 。 名danh 言ngôn 所sở 依y 。 若nhược 無vô 作tác 用dụng 。 則tắc 同đồng 非phi 有hữu 。 依y 何hà 說thuyết 我ngã 以dĩ 為vi 作tác 者giả 。 既ký 無vô 作tác 用dụng 應ưng 不bất 名danh 有hữu 。 若nhược 謂vị 有hữu 言ngôn 。 不bất 依y 作tác 用dụng 。 但đãn 依y 同đồng 性tánh 。 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 世thế 間gian 智trí 者giả 依y 有hữu 用dụng 體thể 。 說thuyết 有hữu 名danh 言ngôn 。 若nhược 無vô 有hữu 用dụng 則tắc 無vô 有hữu 體thể 無vô 用dụng 無vô 體thể 名danh 。 依y 誰thùy 立lập 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 有hữu 作tác 者giả 我ngã 。 若nhược 汝nhữ 不bất 了liễu 。 有hữu 言ngôn 所sở 依y 但đãn 應ưng 受thọ 持trì 。 默mặc 不bất 語ngữ 法pháp 何hà 須tu 強cưỡng 說thuyết 。 我ngã 有hữu 作tác 者giả 有hữu 言ngôn 依y 止chỉ 。 有hữu 用dụng 之chi 體thể 世thế 智trí 共cộng 許hứa 。 汝nhữ 必tất 應ưng 隨tùy 。 若nhược 汝nhữ 定định 執chấp 我ngã 無vô 作tác 用dụng 。 應ưng 如như 共cộng 許hứa 畢tất 竟cánh 無vô 法pháp 。 由do 此thử 比tỉ 量lượng 我ngã 即tức 為vi 無vô 。 何hà 不bất 愛ái 樂nhạo 空không 無vô 我ngã 理lý 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
何hà 不bất 欣hân 無vô 我ngã 。
論luận 曰viết 。 如như 過quá 去khứ 法pháp 既ký 無vô 能năng 生sanh 。 諸chư 法pháp 作tác 用dụng 即tức 無vô 自tự 體thể 。 由do 此thử 同đồng 法pháp 。 我ngã 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 無vô 世thế 共cộng 許hứa 焰diễm 行hành 等đẳng 用dụng 。 亦diệc 無vô 自tự 許hứa 往vãng 來lai 等đẳng 用dụng 。 應ưng 無vô 自tự 體thể 。 如như 是thị 我ngã 性tánh 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 非phi 唯duy 順thuận 理lý 。 亦diệc 稱xưng 汝nhữ 心tâm 。 何hà 不bất 欣hân 求cầu 空không 無vô 我ngã 理lý 。 計kế 不bất 信tín 者giả 正chánh 為vi 無vô 明minh 。 所sở 起khởi 邪tà 執chấp 力lực 強cường/cưỡng 故cố 耳nhĩ 。 若nhược 汝nhữ 謂vị 我ngã 雖tuy 無vô 別biệt 用dụng 而nhi 能năng 為vi 境cảnh 生sanh 我ngã 見kiến 心tâm 故cố 名danh 作tác 者giả 。 此thử 亦diệc 有hữu 失thất 。 前tiền 已dĩ 廣quảng 破phá 。 今kim 復phục 重trùng 來lai 。 又hựu 我ngã 不bất 能năng 為vi 我ngã 見kiến 境cảnh 。 無vô 作tác 用dụng 故cố 。 猶do 如như 兔thố 角giác 此thử 我ngã 見kiến 等đẳng 亦diệc 不bất 緣duyên 我ngã 。 有hữu 所sở 緣duyên 故cố 。 如như 緣duyên 色sắc 心tâm 若nhược 實thật 有hữu 我ngã 能năng 生sanh 我ngã 見kiến 。 此thử 我ngã 云vân 何hà 如như 善thiện 幻huyễn 術thuật 。 隨tùy 其kỳ 所sở 願nguyện 。 現hiện 種chủng 種chủng 相tướng 。 誑cuống 惑hoặc 世thế 間gian 令linh 起khởi 種chủng 種chủng 我ngã 見kiến 差sai 別biệt 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
或hoặc 觀quán 我ngã 周chu 遍biến 。 或hoặc 見kiến 量lượng 同đồng 身thân 。
或hoặc 執chấp 如như 極cực 微vi 。
論luận 曰viết 。 一nhất 類loại 外ngoại 道đạo 執chấp 我ngã 周chu 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 處xử 受thọ 苦khổ 樂lạc 故cố 。 我ngã 無vô 形hình 質chất 亦diệc 無vô 動động 作tác 。 不bất 可khả 隨tùy 身thân 。 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 故cố 知tri 內nội 我ngã 。 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 一nhất 類loại 外ngoại 道đạo 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 若nhược 周chu 遍biến 。 如như 虛hư 空không 者giả 。 不bất 應ưng 隨tùy 身thân 受thọ 諸chư 苦khổ 樂lạc 。 應ưng 如như 空không 界giới 。 無vô 所sở 往vãng 來lai 。 其kỳ 性tánh 湛trạm 然nhiên 非phi 作tác 受thọ 者giả 。 是thị 故cố 我ngã 性tánh 應ưng 如như 色sắc 等đẳng 隨tùy 所sở 依y 身thân 形hình 量lượng 不bất 定định 。 雖tuy 無vô 形hình 礙ngại 而nhi 有hữu 所sở 依y 。 轉chuyển 變biến 隨tùy 身thân 受thọ 諸chư 苦khổ 樂lạc 。 雖tuy 依y 形hình 質chất 有hữu 卷quyển 有hữu 舒thư 。 而nhi 我ngã 體thể 性tánh 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 如như 油du 渧đế 水thủy 隨tùy 水thủy 廣quảng 狹hiệp 。 雖tuy 有hữu 卷quyển 舒thư 。 而nhi 無vô 增tăng 減giảm 。 一nhất 類loại 外ngoại 道đạo 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 若nhược 我ngã 體thể 性tánh 隨tùy 形hình 量lượng 者giả 。 即tức 應ưng 如như 身thân 有hữu 分phần/phân 有hữu 變biến 。 又hựu 汝nhữ 執chấp 我ngã 隨tùy 所sở 依y 身thân 。 似tự 水thủy 依y 堤đê 如như 油du 逐trục 水thủy 。 是thị 則tắc 此thử 我ngã 如như 彼bỉ 水thủy 油du 。 既ký 變biến 既ký 多đa 非phi 常thường 非phi 一nhất 。 引dẫn 此thử 為ví 喻dụ 。 而nhi 言ngôn 我ngã 體thể 為vi 常thường 為vi 一nhất 。 與dữ 理lý 相tương 違vi 。 是thị 故cố 我ngã 體thể 住trụ 於ư 身thân 內nội 。 形hình 量lượng 極cực 細tế 如như 一nhất 極cực 微vi 。 不bất 可khả 分phân 析tích 體thể 常thường 無vô 變biến 。 動động 慮lự 動động 身thân 能năng 作tác 能năng 受thọ 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 以dĩ 違vi 理lý 故cố 。 眾chúng 微vi 聚tụ 積tích 成thành 極cực 大đại 身thân 。 我ngã 住trụ 其kỳ 中trung 形hình 量lượng 甚thậm 小tiểu 。 云vân 何hà 小tiểu 我ngã 能năng 轉chuyển 大đại 身thân 。 舉cử 體thể 同đồng 時thời 皆giai 見kiến 動động 作tác 。 若nhược 汝nhữ 意ý 謂vị 我ngã 量lượng 雖tuy 小tiểu 。 而nhi 於ư 身thân 中trung 。 往vãng 來lai 擊kích 發phát 。 漸tiệm 次thứ 周chu 匝táp 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 以dĩ 速tốc 疾tật 故cố 謂vị 言ngôn 俱câu 動động 。 若nhược 爾nhĩ 我ngã 體thể 巡tuần 歷lịch 身thân 中trung 。 應ưng 有hữu 生sanh 滅diệt 及cập 成thành 眾chúng 分phần/phân 。 但đãn 是thị 遷thiên 流lưu 至chí 餘dư 處xứ 者giả 。 定định 歸quy 生sanh 滅diệt 必tất 有hữu 眾chúng 分phần/phân 。 既ký 言ngôn 我ngã 轉chuyển 。 所sở 至chí 非phi 恆hằng 。 如như 彼bỉ 燈đăng 光quang 。 豈khởi 有hữu 常thường 一nhất 。 常thường 必tất 非phi 動động 。 動động 即tức 非phi 常thường 。 我ngã 動động 而nhi 常thường 。 深thâm 違vi 正chánh 理lý 。 又hựu 所sở 執chấp 我ngã 有hữu 住trụ 有hữu 行hành 。 何hà 得đắc 說thuyết 為vi 是thị 常thường 是thị 一nhất 。 若nhược 行hành 時thời 我ngã 不bất 捨xả 住trụ 性tánh 。 應ưng 如như 住trụ 位vị 。 則tắc 無vô 所sở 行hành 。 若nhược 行hành 時thời 我ngã 捨xả 其kỳ 住trụ 性tánh 。 別biệt 體thể 即tức 生sanh 。 常thường 一nhất 何hà 在tại 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 我ngã 執chấp 無vô 邊biên 。 以dĩ 理lý 推thôi 徵trưng 皆giai 不bất 成thành 立lập 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
智trí 者giả 達đạt 非phi 有hữu 。
論luận 曰viết 。 若nhược 有hữu 實thật 我ngã 性tánh 相tướng 皆giai 同đồng 等đẳng 以dĩ 為vi 緣duyên 生sanh 我ngã 見kiến 者giả 。 如như 是thị 我ngã 見kiến 不bất 應ưng 得đắc 有hữu 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。 以dĩ 此thử 知tri 無vô 常thường 住trụ 實thật 我ngã 。 但đãn 由do 久cửu 習tập 虛hư 妄vọng 我ngã 見kiến 熏huân 在tại 識thức 中trung 功công 能năng 成thành 熟thục 。 如như 身thân 逐trục 業nghiệp 緣duyên 變biến 不bất 同đồng 。 我ngã 見kiến 隨tùy 因nhân 緣duyên 別biệt 亦diệc 爾nhĩ 。 唯duy 有hữu 心tâm 相tương/tướng 變biến 現hiện 眾chúng 多đa 。 於ư 中trung 都đô 無vô 一nhất 我ngã 實thật 體thể 。 故cố 諸chư 賢hiền 聖thánh 積tích 無vô 倒đảo 因nhân 。 方phương 便tiện 勤cần 求cầu 證chứng 我ngã 非phi 有hữu 。
復phục 次thứ 諸chư 有hữu 說thuyết 我ngã 能năng 證chứng 解giải 脫thoát 。 但đãn 順thuận 愚ngu 心tâm 。 終chung 違vi 正chánh 理lý 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
常thường 法pháp 非phi 可khả 惱não 。 何hà 捨xả 惱não 解giải 脫thoát 。
是thị 故cố 計kế 我ngã 常thường 。 證chứng 解giải 脫thoát 非phi 理lý 。
論luận 曰viết 。 若nhược 計kế 我ngã 常thường 。 無vô 有hữu 變biến 易dị 。 雖tuy 遭tao 眾chúng 苦khổ 霜sương 雹bạc 等đẳng 災tai 。 如như 太thái 虛hư 空không 。 都đô 無vô 所sở 損tổn 。 不bất 應ưng 智trí 者giả 。 觀quán 諸chư 世thế 間gian 。 眾chúng 苦khổ 所sở 逼bức 。 發phát 心tâm 厭yếm 離ly 方phương 便tiện 正chánh 勤cần 以dĩ 證chứng 解giải 脫thoát 。 此thử 顯hiển 我ngã 常thường 不bất 可khả 惱não 故cố 。 雖tuy 觸xúc 眾chúng 苦khổ 應ưng 不bất 覺giác 知tri 。 若nhược 不bất 覺giác 知tri 。 則tắc 無vô 厭yếm 離ly 。 若nhược 無vô 厭yếm 離ly 則tắc 不bất 正chánh 勤cần 。 若nhược 不bất 正chánh 勤cần 。 則tắc 無vô 解giải 脫thoát 。 哀ai 哉tai 外ngoại 道đạo 狂cuồng 亂loạn 無vô 知tri 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 懼cụ 諸chư 霜sương 雹bạc 疾tật 風phong 瀑bộc 雨vũ 水thủy 火hỏa 等đẳng 災tai 損tổn 害hại 虛hư 空không 。 勤cần 加gia 守thủ 護hộ 。 既ký 執chấp 有hữu 我ngã 無vô 惱não 湛trạm 然nhiên 。 詎cự 勞lao 自tự 苦khổ 妄vọng 求cầu 解giải 脫thoát 。 誰thùy 有hữu 心tâm 者giả 。 顧cố 此thử 癡si 狂cuồng 無vô 緣duyên 自tự 苦khổ 不bất 深thâm 悲bi 愍mẫn 。 外ngoại 道đạo 經kinh 中trung 咸hàm 作tác 是thị 說thuyết 。 著trước 我ngã 生sanh 死tử 離ly 我ngã 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 讚tán 捨xả 我ngã 令linh 欣hân 解giải 脫thoát 。 如như 何hà 固cố 執chấp 有hữu 實thật 我ngã 耶da 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 復phục 頌tụng 曰viết 。
我ngã 若nhược 實thật 有hữu 性tánh 。 不bất 應ưng 讚tán 離ly 我ngã 。
論luận 曰viết 。 我ngã 若nhược 實thật 有hữu 。 緣duyên 生sanh 我ngã 見kiến 。 即tức 是thị 真chân 實thật 。 不bất 應ưng 勸khuyến 捨xả 為vi 證chứng 實thật 我ngã 。 應ưng 更cánh 慇ân 懃cần 勸khuyến 修tu 我ngã 見kiến 。 令linh 其kỳ 堅kiên 固cố 。 云vân 何hà 勸khuyến 捨xả 真chân 實thật 我ngã 見kiến 令linh 修tu 虛hư 妄vọng 無vô 我ngã 見kiến 耶da 。
又hựu 諸chư 外ngoại 道đạo 。 或hoặc 隨tùy 師sư 教giáo 。 或hoặc 自tự 尋tầm 思tư 。 起khởi 諸chư 我ngã 見kiến 。 種chủng 種chủng 諍tranh 論luận 互hỗ 相tương 違vi 反phản 。 云vân 何hà 執chấp 此thử 為vi 實thật 見kiến 耶da 。 於ư 一nhất 我ngã 上thượng 競cạnh 執chấp 紛phân 紜vân 乍sạ 可khả 生sanh 疑nghi 。 如như 何hà 執chấp 實thật 。 若nhược 無vô 我ngã 見kiến 不bất 稱xưng 實thật 我ngã 。 汝nhữ 不bất 應ưng 說thuyết 。 能năng 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 稱xưng 實thật 見kiến 。 證chứng 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 知tri 真chân 趣thú 脫thoát 。 此thử 說thuyết 應ưng 虛hư 。 為vi 顯hiển 斯tư 義nghĩa 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
定định 知tri 真chân 實thật 者giả 。 趣thú 解giải 脫thoát 應ưng 虛hư 。
論luận 曰viết 。 有hữu 我ngã 若nhược 實thật 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 解giải 脫thoát 方phương 便tiện 。 見kiến 應ưng 成thành 虛hư 。 有hữu 我ngã 我ngã 所sở 。 違vi 逆nghịch 涅Niết 槃Bàn 隨tùy 順thuận 生sanh 死tử 。 見kiến 應ưng 是thị 實thật 。 若nhược 顛điên 倒đảo 見kiến 。 隨tùy 順thuận 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 顛điên 倒đảo 見kiến 。 隨tùy 順thuận 生sanh 死tử 。 云vân 何hà 汝nhữ 論luận 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 定định 知tri 實thật 者giả 能năng 趣thú 解giải 脫thoát 。 以dĩ 此thử 定định 知tri 空không 無vô 我ngã 見kiến 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 所sở 證chứng 非phi 虛hư 。 我ngã 我ngã 所sở 見kiến 。 涅Niết 槃Bàn 時thời 捨xả 。 應ưng 如như 餘dư 見kiến 。 是thị 其kỳ 顛điên 倒đảo 。 又hựu 汝nhữ 論luận 說thuyết 我ngã 見kiến 無vô 倒đảo 。 在tại 聞văn 思tư 位vị 至chí 修tu 位vị 中trung 。 我ngã 見kiến 既ký 捨xả 復phục 成thành 顛điên 倒đảo 。 以dĩ 其kỳ 我ngã 相tương/tướng 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 有hữu 。 二nhị 無vô 。 有hữu 順thuận 生sanh 死tử 。 無vô 順thuận 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 有hữu 我ngã 見kiến 入nhập 聖thánh 時thời 捨xả 。 汝nhữ 此thử 狂cuồng 論luận 。 為vi 世thế 所sở 嗤xuy 。 審thẩm 察sát 即tức 無vô 。 如như 何hà 實thật 有hữu 。 如như 繩thằng 在tại 闇ám 乍sạ 見kiến 言ngôn 蛇xà 。 及cập 至chí 諦đế 觀quán 乃nãi 知tri 非phi 實thật 。 外ngoại 道đạo 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 明minh 闇ám 中trung 見kiến 無vô 常thường 身thân 謂vị 有hữu 常thường 我ngã 。 若nhược 得đắc 聖thánh 智trí 。 諦đế 觀quán 此thử 身thân 。 達đạt 空không 無vô 我ngã 。 而nhi 證chứng 解giải 脫thoát 。 知tri 有hữu 我ngã 見kiến 初sơ 實thật 後hậu 虛hư 確xác 言ngôn 稱xưng 境cảnh 有hữu 信tín 無vô 智trí 。 既ký 許hứa 我ngã 見kiến 初sơ 實thật 後hậu 虛hư 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 時thời 應ưng 許hứa 無vô 我ngã 。 後hậu 若nhược 無vô 者giả 。 前tiền 亦diệc 應ưng 無vô 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
解giải 脫thoát 中trung 若nhược 無vô 。 前tiền 亦diệc 應ưng 非phi 有hữu 。
論luận 曰viết 。 此thử 中trung 意ý 顯hiển 。 如như 解giải 脫thoát 位vị 我ngã 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 未vị 解giải 脫thoát 時thời 亦diệc 應ưng 非phi 有hữu 。 性tánh 無vô 別biệt 故cố 。 或hoặc 復phục 身thân 等đẳng 於ư 解giải 脫thoát 時thời 。 既ký 無vô 有hữu 我ngã 。 未vị 解giải 脫thoát 位vị 。 亦diệc 應ưng 無vô 我ngã 。 相tương/tướng 無vô 別biệt 故cố 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 無vô 智trí 睡thụy 眠miên 。 眯# 覆phú 慧tuệ 目mục 不bất 了liễu 諸chư 行hành 。 相tương 續tục 道đạo 中trung 微vi 細tế 差sai 別biệt 。 妄vọng 執chấp 有hữu 我ngã 是thị 一nhất 是thị 常thường 。 不bất 可khả 以dĩ 其kỳ 無vô 智trí 雜tạp 見kiến 謂vị 證chứng 真chân 理lý 。 要yếu 依y 無vô 雜tạp 清thanh 淨tịnh 智trí 見kiến 方phương 證chứng 真chân 理lý 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
無vô 雜tạp 時thời 所sở 見kiến 。 彼bỉ 真chân 性tánh 應ưng 知tri 。
論luận 曰viết 。 以dĩ 不bất 雜tạp 火hỏa 自tự 有hữu 水thủy 相tương/tướng 。 知tri 雜tạp 火hỏa 時thời 煖noãn 非phi 水thủy 體thể 。 身thân 等đẳng 自tự 相tương 應ứng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 得đắc 解giải 脫thoát 時thời 空không 無vô 我ngã 故cố 。 雜tạp 我ngã 見kiến 位vị 。 亦diệc 無vô 有hữu 我ngã 。 或hoặc 復phục 我ngã 體thể 應ưng 知tri 亦diệc 然nhiên 。 無vô 雜tạp 位vị 中trung 既ký 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 雜tạp 我ngã 見kiến 位vị 有hữu 相tương/tướng 亦diệc 無vô 。 是thị 故cố 應ưng 知tri 。 無vô 雜tạp 所sở 見kiến 稱xưng 法pháp 實thật 性tánh 雜tạp 見kiến 不bất 然nhiên 。
復phục 次thứ 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 咸hàm 設thiết 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 無vô 我ngã 者giả 。 是thị 心tâm 根căn 身thân 。 云vân 何hà 不bất 斷đoạn 。 無vô 常thường 諸chư 行hành 空không 無vô 我ngã 者giả 。 悉tất 皆giai 斷đoạn 滅diệt 。 如như 燈đăng 火hỏa 聲thanh 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
若nhược 無vô 常thường 皆giai 斷đoạn 。 草thảo 等đẳng 何hà 不bất 然nhiên 。
論luận 曰viết 。 雖tuy 諸chư 草thảo 等đẳng 無vô 我ngã 無vô 常thường 。 然nhiên 有hữu 因nhân 緣duyên 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 心tâm 根căn 身thân 等đẳng 應ưng 知tri 亦diệc 然nhiên 。 故cố 所sở 立lập 因nhân 有hữu 不bất 定định 過quá 。 又hựu 立lập 因nhân 喻dụ 證chứng 心tâm 根căn 身thân 皆giai 有hữu 斷đoạn 滅diệt 。 此thử 言ngôn 未vị 了liễu 。 為vi 一nhất 念niệm 生sanh 無vô 間gian 即tức 滅diệt 更cánh 不bất 相tương 續tục 名danh 為vi 斷đoạn 耶da 。 為vi 經kinh 多đa 時thời 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。 後hậu 要yếu 當đương 盡tận 名danh 為vi 斷đoạn 耶da 。 若nhược 言ngôn 初sơ 者giả 。 闕khuyết 於ư 同đồng 法pháp 。 燈đăng 等đẳng 隨tùy 因nhân 多đa 時thời 起khởi 故cố 。 若nhược 言ngôn 第đệ 二nhị 我ngã 亦diệc 許hứa 然nhiên 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 生sanh 死tử 斷đoạn 故cố 。 為vi 破phá 前tiền 因nhân 。 復phục 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
此thử 理lý 設thiết 為vi 真chân 。 無vô 明minh 亦diệc 非phi 有hữu 。
論luận 曰viết 。 無vô 明minh 自tự 性tánh 。 非phi 我ngã 非phi 常thường 。 應ưng 亦diệc 如như 燈đăng 自tự 然nhiên 斷đoạn 滅diệt 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 無vô 明minh 所sở 生sanh 貪tham 等đẳng 惑hoặc 障chướng 。 應ưng 自tự 然nhiên 斷đoạn 。 若nhược 爾nhĩ 即tức 應ưng 生sanh 死tử 繫hệ 縛phược 。 不bất 由do 功công 用dụng 。 自tự 然nhiên 解giải 脫thoát 。 此thử 二nhị 半bán 頌tụng 俱câu 顯hiển 前tiền 因nhân 。 有hữu 不bất 定định 失thất 。 內nội 外ngoại 為vi 異dị 。
復phục 次thứ 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 雖tuy 是thị 無vô 常thường 。 然nhiên 依y 我ngã 故cố 相tương 續tục 無vô 斷đoạn 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 違vi 解giải 脫thoát 故cố 。 若nhược 色sắc 等đẳng 法pháp 依y 我ngã 生sanh 者giả 。 我ngã 既ký 是thị 常thường 前tiền 後hậu 無vô 異dị 。 即tức 應ưng 畢tất 竟cánh 。 不bất 證chứng 解giải 脫thoát 。 若nhược 言ngôn 諸chư 法pháp 雖tuy 依y 我ngã 生sanh 。 然nhiên 由do 緣duyên 助trợ 。 故cố 無vô 此thử 失thất 。 若nhược 爾nhĩ 諸chư 法pháp 唯duy 應ưng 由do 彼bỉ 眾chúng 緣duyên 而nhi 生sanh 。 我ngã 復phục 何hà 用dụng 能năng 生sanh 眾chúng 緣duyên 與dữ 所sở 生sanh 果quả 更cánh 相tương 隨tùy 順thuận 同đồng 有hữu 同đồng 無vô 。 我ngã 既ký 是thị 常thường 。 一nhất 切thiết 時thời 有hữu 。 果quả 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 豈khởi 藉tạ 彼bỉ 生sanh 我ngã 用dụng 難nan 知tri 緣duyên 力lực 共cộng 了liễu 。 如như 何hà 黨đảng 我ngã 不bất 信tín 眾chúng 緣duyên 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
現hiện 見kiến 色sắc 等đẳng 行hành 。 從tùng 緣duyên 生sanh 住trụ 滅diệt 。
故cố 知tri 汝nhữ 執chấp 我ngã 。 雖tuy 有hữu 而nhi 無vô 用dụng 。
論luận 曰viết 。 色sắc 等đẳng 諸chư 行hành 生sanh 住trụ 滅diệt 時thời 。 現hiện 見kiến 從tùng 緣duyên 不bất 依y 於ư 我ngã 。 汝nhữ 執chấp 我ngã 體thể 既ký 非phi 緣duyên 生sanh 。 即tức 無vô 作tác 用dụng 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 又hựu 色sắc 等đẳng 法pháp 。 生sanh 住trụ 滅diệt 相tướng 。 種chủng 類loại 及cập 時thời 皆giai 不bất 同đồng 故cố 。 何hà 得đắc 依y 一nhất 常thường 住trụ 我ngã 緣duyên 。 如như 燒thiêu 煮chử 等đẳng 依y 緣duyên 別biệt 故cố 。 熟thục 德đức 色sắc 類loại 。 亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 。 如như 是thị 差sai 別biệt 不bất 依y 一nhất 緣duyên 。 謂vị 無vô 始thỉ 來lai 色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 。 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 。 種chủng 類loại 不bất 同đồng 。 及cập 先tiên 所sở 造tạo 諸chư 有hữu 趣thú 業nghiệp 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 功công 能năng 轉chuyển 變biến 。 隨tùy 所sở 遇ngộ 緣duyên 成thành 熟thục 發phát 起khởi 。 變biến 生sanh 色sắc 等đẳng 生sanh 等đẳng 差sai 別biệt 。 所sở 言ngôn 緣duyên 者giả 。 謂vị 精tinh 血huyết 等đẳng 是thị 其kỳ 生sanh 緣duyên 。 衣y 食thực 定định 等đẳng 是thị 其kỳ 住trụ 緣duyên 。 毒độc 藥dược 災tai 橫hoạnh 四tứ 大đại 亂loạn 等đẳng 。 是thị 其kỳ 滅diệt 緣duyên 。 諸chư 所sở 計kế 我ngã 無vô 此thử 別biệt 用dụng 。 外ngoại 道đạo 愚ngu 癡si 強cường/cưỡng 立lập 為vi 有hữu 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 復phục 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
如như 緣duyên 成thành 芽nha 等đẳng 。 緣duyên 成thành 種chủng 等đẳng 生sanh 。
故cố 無vô 常thường 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 常thường 所sở 起khởi 。
論luận 曰viết 。 如như 外ngoại 種chủng 等đẳng 依y 自tự 因nhân 緣duyên 功công 能năng 差sai 別biệt 。 而nhi 得đắc 生sanh 起khởi 。 復phục 待đãi 餘dư 緣duyên 助trợ 發phát 功công 力lực 。 變biến 生sanh 自tự 類loại 芽nha 等đẳng 諸chư 果quả 。 內nội 身thân 心tâm 等đẳng 應ưng 知tri 亦diệc 然nhiên 。 諸chư 行hành 相tương 續tục 同đồng 類loại 異dị 類loại 。 隨tùy 所sở 遇ngộ 緣duyên 生sanh 果quả 差sai 別biệt 。 此thử 則tắc 顯hiển 示thị 。 內nội 身thân 心tâm 法pháp 。 體thể 無vô 常thường 故cố 。 如như 外ngoại 芽nha 等đẳng 。 必tất 從tùng 自tự 類loại 無vô 常thường 因nhân 生sanh 。 我ngã 於ư 身thân 心tâm 無vô 能năng 生sanh 用dụng 。 非phi 緣duyên 生sanh 故cố 。 如như 龜quy 毛mao 等đẳng 。
復phục 次thứ 為vi 顯hiển 諸chư 法pháp 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 而nhi 非phi 斷đoạn 常thường 二nhị 過quá 所sở 及cập 。 故cố 於ư 品phẩm 後hậu 。 復phục 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
以dĩ 法pháp 從tùng 緣duyên 生sanh 。 故cố 體thể 而nhi 無vô 斷đoạn 。
以dĩ 法pháp 從tùng 緣duyên 滅diệt 。 故cố 體thể 亦diệc 非phi 常thường 。
論luận 曰viết 。 諸chư 法pháp 展triển 轉chuyển 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 依y 同đồng 類loại 因nhân 生sanh 等đẳng 流lưu 果quả 。 起khởi 後hậu 後hậu 果quả 。 續tục 前tiền 前tiền 因nhân 。 於ư 中trung 無vô 間gian 。 所sở 以dĩ 不bất 斷đoạn 。 若nhược 前tiền 因nhân 滅diệt 。 後hậu 果quả 不bất 生sanh 。 於ư 中trung 有hữu 間gian 。 可khả 名danh 為vi 斷đoạn 。 由do 對đối 治trị 生sanh 前tiền 因nhân 力lực 滅diệt 後hậu 果quả 不bất 續tục 。 所sở 以dĩ 非phi 常thường 。 若nhược 法pháp 凝ngưng 然nhiên 不bất 捨xả 前tiền 相tương/tướng 其kỳ 體thể 無vô 變biến 。 可khả 名danh 為vi 常thường 。 又hựu 前tiền 因nhân 滅diệt 。 所sở 以dĩ 非phi 常thường 。 後hậu 果quả 續tục 生sanh 所sở 以dĩ 非phi 斷đoạn 。 又hựu 因nhân 生sanh 故cố 。 所sở 以dĩ 非phi 常thường 。 能năng 生sanh 果quả 故cố 。 所sở 以dĩ 非phi 斷đoạn 。 又hựu 念niệm 念niệm 別biệt 。 所sở 以dĩ 非phi 常thường 。 相tương 似tự 相tương 續tục 。 所sở 以dĩ 非phi 斷đoạn 。 又hựu 法pháp 非phi 有hữu 。 所sở 以dĩ 非phi 常thường 。 亦diệc 復phục 非phi 無vô 。 所sở 以dĩ 非phi 斷đoạn 。 有hữu 即tức 為vi 常thường 。 無vô 便tiện 斷đoạn 故cố 。 如như 是thị 佛Phật 子tử 。 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 。 悟ngộ 入nhập 緣duyên 生sanh 處xứ 中trung 妙diệu 理lý 。 正chánh 觀quán 一nhất 切thiết 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 法pháp 尚thượng 性tánh 空không 。 我ngã 豈khởi 為vi 有hữu 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 及cập 以dĩ 隨tùy 眠miên 并tinh 此thử 所sở 生sanh 於ư 斯tư 永vĩnh 滅diệt 。 復phục 觀quán 諸chư 行hành 平bình 等đẳng 性tánh 空không 。 彼bỉ 此thử 俱câu 亡vong 自tự 他tha 想tưởng 滅diệt 。 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 起khởi 無vô 緣duyên 慈từ 澍chú 妙diệu 法Pháp 雨vũ 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 極cực 太thái 虛hư 空không 。 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。 勝thắng 用dụng 無vô 盡tận 。 此thử 勇dũng 猛mãnh 者giả 空không 觀quán 所sở 持trì 。 眾chúng 苦khổ 熾sí 然nhiên 皆giai 不bất 能năng 觸xúc 。 見kiến 大đại 生sanh 死tử 如như 空không 宅trạch 中trung 。 妄vọng 想tưởng 所sở 牽khiên 眾chúng 多đa 憂ưu 苦khổ 。 譬thí 如như 猛mãnh 火hỏa 。 騰đằng 焰diễm 震chấn 烈liệt 。 焚phần 燒thiêu 無vô 量lượng 。 無vô 智trí 有hữu 情tình 悲bi 願nguyện 纏triền 心tâm 。 無vô 所sở 怯khiếp 憚đạn 。 投đầu 身thân 沒một 命mạng 。 而nhi 拔bạt 濟tế 之chi 。 此thử 大đại 慧tuệ 者giả 觀quán 空không 無vô 倒đảo 。 我ngã 想tưởng 既ký 除trừ 離ly 我ngã 所sở 執chấp 。 二nhị 愛ái 盡tận 故cố 。 不bất 復phục 樂nhạo/nhạc/lạc 觀quán 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 所sở 依y 止chỉ 事sự 。 為vi 饒nhiêu 益ích 他tha 。 常thường 處xử 生sanh 死tử 。 於ư 中trung 不bất 染nhiễm 。 即tức 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 雖tuy 處xử 塵trần 勞lao 。 無vô 邊biên 苦khổ 海hải 。 恆hằng 受thọ 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 過quá 二nhị 涅Niết 槃Bàn 。
大Đại 乘Thừa 廣Quảng 百Bách 論Luận 釋Thích 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam