大Đại 乘Thừa 廣Quảng 百Bách 論Luận 釋Thích 論Luận
Quyển 1
聖Thánh 天Thiên 菩Bồ 薩Tát 本Bổn 護Hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 釋Thích 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
大Đại 乘Thừa 廣Quảng 百Bách 論Luận 釋Thích 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất
聖thánh 天thiên 菩Bồ 薩Tát 本bổn 。 護hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 釋thích 。
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
破Phá 常Thường 品Phẩm 第đệ 一nhất 之chi 一nhất
稽khể 首thủ 妙diệu 慧tuệ 如như 日nhật 輪luân 。 垂thùy 光quang 破phá 闇ám 開khai 淨tịnh 眼nhãn 。
遠viễn 布bố 微vi 言ngôn 廣quảng 百bách 論luận 。 百bách 聖thánh 隨tùy 行hành 我ngã 當đương 釋thích 。
論luận 曰viết 。 為vi 顯hiển 邪tà 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 事sự 。 性tánh 相tướng 皆giai 空không 。 方phương 便tiện 開khai 示thị 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 故cố 造tạo 斯tư 論luận 。 執chấp 見kiến 事sự 性tánh 為vi 方phương 便tiện 故cố 起khởi 相tương/tướng 分phân 別biệt 。 隨tùy 取thủ 事sự 相tướng 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 生sanh 邪tà 願nguyện 樂nhạo 。 既ký 顯hiển 事sự 空không 二nhị 即tức 非phi 有hữu 。 其kỳ 我ngã 所sở 事sự 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 常thường 無vô 常thường 。 常thường 住trụ 事sự 勝thắng 寂tịch 靜tĩnh 安an 樂lạc 。 眾chúng 生sanh 聞văn 樂nhạo/nhạc/lạc 清thanh 曠khoáng 無vô 為vi 多đa 生sanh 欣hân 樂nhạo 。 無vô 常thường 事sự 劣liệt 能năng 引dẫn 諸chư 苦khổ 。 眾chúng 生sanh 見kiến 苦khổ 熾sí 火hỏa 所sở 燒thiêu 多đa 生sanh 厭yếm 離ly 由do 是thị 論luận 。 初sơ 先tiên 破phá 常thường 事sự 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
一nhất 切thiết 為vi 果quả 生sanh 。 所sở 以dĩ 無vô 常thường 性tánh 。
故cố 除trừ 佛Phật 無vô 有hữu 。 如như 實thật 號hiệu 如Như 來Lai 。
論luận 曰viết 。 諸chư 有hữu 世thế 間gian 鄙bỉ 執chấp 他tha 論luận 所sở 說thuyết 種chủng 種chủng 常thường 住trụ 句cú 義nghĩa 。 多đa 越việt 現hiện 量lượng 。 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 以dĩ 能năng 生sanh 果quả 比tỉ 量lượng 安an 立lập 。 既ký 能năng 生sanh 果quả 。 亦diệc 應ưng 比tỉ 度độ 從tùng 緣duyên 而nhi 生sanh 。 如như 麁thô 色sắc 等đẳng 。 若nhược 非phi 緣duyên 生sanh 。 無vô 勝thắng 體thể 用dụng 。 應ưng 不bất 能năng 生sanh 。 如như 空không 花hoa 等đẳng 若nhược 許hứa 彼bỉ 義nghĩa 從tùng 緣duyên 而nhi 生sanh 。 即tức 定định 滅diệt 壞hoại 。 如như 所sở 生sanh 果quả 。 所sở 以dĩ 佛Phật 說thuyết 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 從tùng 緣duyên 生sanh 滅diệt 。 如như 苦khổ 樂lạc 等đẳng 。 是thị 故cố 唯duy 佛Phật 無vô 顛điên 倒đảo 說thuyết 。 得đắc 名danh 如Như 來Lai 。 見kiến 一nhất 切thiết 境cảnh 。 無vô 罣quái 礙ngại 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 所sở 餘dư 無vô 生sanh 果quả 用dụng 此thử 應ưng 是thị 常thường 。 既ký 不bất 生sanh 果quả 。 不bất 可khả 比tỉ 度độ 。 從tùng 緣duyên 生sanh 故cố 。 雖tuy 爾nhĩ 既ký 無vô 能năng 生sanh 果quả 用dụng 。 如như 永vĩnh 滅diệt 無vô 。 應ưng 比tỉ 非phi 有hữu 。 為vi 顯hiển 此thử 言ngôn 。 其kỳ 義nghĩa 決quyết 定định 。 故cố 復phục 頌tụng 曰viết 。
無vô 有hữu 時thời 方phương 物vật 。 有hữu 性tánh 非phi 緣duyên 生sanh 。
故cố 無vô 時thời 方phương 物vật 。 有hữu 性tánh 而nhi 常thường 住trụ 。
論luận 曰viết 。 諸chư 有hữu 性tánh 法pháp 。 定định 從tùng 緣duyên 生sanh 。 如như 苦khổ 樂lạc 等đẳng 。 若nhược 非phi 緣duyên 生sanh 。 定định 無vô 有hữu 性tánh 。 如như 空không 花hoa 等đẳng 。 此thử 若nhược 有hữu 性tánh 。 應ưng 從tùng 緣duyên 生sanh 。 若nhược 從tùng 緣duyên 生sanh 。 滅diệt 必tất 隨tùy 逐trục 。 無vô 容dung 常thường 住trụ 。 如như 是thị 說thuyết 已dĩ 。 或hoặc 復phục 諸chư 法pháp 。 必tất 依y 緣duyên 生sanh 。 方phương 知tri 有hữu 性tánh 。 如như 現hiện 在tại 法pháp 。 若nhược 非phi 緣duyên 生sanh 。 即tức 非phi 有hữu 性tánh 。 如như 未vị 來lai 法pháp 。 為vi 辨biện 此thử 義nghĩa 故cố 說thuyết 無vô 有hữu 時thời 方Phương 等Đẳng 言ngôn 。 此thử 顯hiển 所sở 說thuyết 其kỳ 理lý 決quyết 定định 。 若nhược 時thời 若nhược 方phương 。 若nhược 物vật 差sai 別biệt 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 皆giai 無vô 諍tranh 論luận 。 如như 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 住trụ 循tuần 法pháp 觀quán 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 見kiến 少thiểu 法pháp 。 出xuất 緣duyên 生sanh 外ngoại 。 又hựu 彼bỉ 非phi 處xứ 方phương 便tiện 慇ân 懃cần 。
何hà 以dĩ 故cố 。 頌tụng 曰viết 。
非phi 無vô 因nhân 有hữu 性tánh 。
論luận 曰viết 。 彼bỉ 雖tuy 方phương 便tiện 慇ân 懃cần 立lập 常thường 。 而nhi 竟cánh 不bất 能năng 說thuyết 有hữu 道Đạo 理lý 。 如như 是thị 句cú 義nghĩa 所sở 立lập 能năng 立lập 。 一nhất 分phần/phân 所sở 依y 不bất 極cực 成thành 故cố 。 既ký 不bất 許hứa 有hữu 餘dư 同đồng 類loại 義nghĩa 。 同đồng 喻dụ 闕khuyết 故cố 。 比tỉ 量lượng 不bất 成thành 。 設thiết 復phục 強cưỡng 說thuyết 。 終chung 成thành 非phi 理lý 。
何hà 以dĩ 故cố 。 頌tụng 曰viết 。
有hữu 因nhân 即tức 非phi 常thường 。
論luận 曰viết 。 縱túng/tung 彼bỉ 強cưỡng 說thuyết 常thường 性tánh 有hữu 因nhân 。 既ký 許hứa 有hữu 因nhân 。 即tức 非phi 常thường 性tánh 。 如như 苦khổ 熾sí 火hỏa 。 相tương 應ứng 所sở 生sanh 。 此thử 因nhân 便tiện 能năng 違vi 害hại 根căn 本bổn 雖tuy 無vô 生sanh 因nhân 而nhi 有hữu 了liễu 因nhân 。 有hữu 因nhân 總tổng 故cố 。 即tức 為vi 極cực 成thành 。
復phục 次thứ 有hữu 執chấp 一nhất 切thiết 性tánh 皆giai 是thị 常thường 。 若nhược 立lập 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 常thường 性tánh 。 俱câu 闕khuyết 同đồng 喻dụ 。 比tỉ 量lượng 不bất 成thành 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 同đồng 前tiền 過quá 故cố 。 又hựu 彼bỉ 雖tuy 立lập 隱ẩn 性tánh 為vi 常thường 。 而nhi 立lập 顯hiển 相tương/tướng 有hữu 其kỳ 生sanh 滅diệt 。 由do 此thử 足túc 能năng 顯hiển 無vô 常thường 性tánh 。 遮già 破phá 常thường 性tánh 。 彼bỉ 論luận 遮già 破phá 。 顯hiển 相tương/tướng 是thị 常thường 及cập 非phi 有hữu 故cố 。 若nhược 說thuyết 顯hiển 相tương/tướng 。 亦diệc 無vô 生sanh 滅diệt 。 前tiền 位vị 無vô 減giảm 。 後hậu 位vị 無vô 增tăng 。 諸chư 造tạo 論luận 者giả 。 何hà 所sở 為vi 耶da 。 何hà 所sở 造tạo 耶da 。 若nhược 謂vị 諸chư 法pháp 雖tuy 有hữu 隱ẩn 顯hiển 。 而nhi 無vô 生sanh 滅diệt 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 前tiền 後hậu 兩lưỡng 位vị 。 若nhược 無vô 差sai 別biệt 。 便tiện 無vô 增tăng 減giảm 有hữu 何hà 隱ẩn 顯hiển 。 又hựu 離ly 體thể 外ngoại 無vô 別biệt 有hữu 位vị 。 位vị 有hữu 隱ẩn 顯hiển 。 體thể 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 汝nhữ 雖tuy 不bất 欲dục 體thể 有hữu 生sanh 滅diệt 。 理lý 所sở 逼bức 故cố 。 必tất 應ưng 信tín 受thọ 。 如như 是thị 所sở 立lập 前tiền 後hậu 兩lưỡng 位vị 。 隱ẩn 顯hiển 非phi 常thường 為vi 同đồng 法pháp 喻dụ 。 由do 此thử 我ngã 立lập 不bất 與dữ 汝nhữ 同đồng 。 立lập 常thường 同đồng 喻dụ 定định 非phi 有hữu 故cố 。 又hựu 所sở 立lập 義nghĩa 必tất 須tu 有hữu 因nhân 。 非phi 唯duy 起khởi 心tâm 即tức 可khả 成thành 立lập 。 故cố 次thứ 頌tụng 曰viết 。
故cố 無vô 因nhân 欲dục 成thành 。 真chân 見kiến 說thuyết 非phi 有hữu 。
論luận 曰viết 。 諸chư 有hữu 比tỉ 量lượng 。 能năng 成thành 立lập 他tha 所sở 不bất 許hứa 義nghĩa 。 乃nãi 名danh 能năng 立lập 。 若nhược 離ly 正chánh 因nhân 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 虛hư 陳trần 自tự 意ý 。 義nghĩa 終chung 不bất 成thành 。 有hữu 言ngôn 無vô 因nhân 義nghĩa 得đắc 成thành 者giả 。 諸chư 有hữu 所sở 立lập 一nhất 切thiết 應ưng 成thành 。 縱túng/tung 一nhất 切thiết 成thành 。 仁nhân 今kim 何hà 悋lận 。 我ngã 亦diệc 無vô 悋lận 。 彼bỉ 自tự 不bất 成thành 。 一nhất 切thiết 皆giai 成thành 。 汝nhữ 亦diệc 不bất 許hứa 。
復phục 次thứ 有hữu 餘dư 偏thiên 執chấp 明minh 論luận 聲thanh 常thường 。 初sơ 不bất 待đãi 緣duyên 。 後hậu 無vô 壞hoại 滅diệt 。 性tánh 自tự 能năng 顯hiển 。 越việt 諸chư 根căn 義nghĩa 。 為vi 決quyết 定định 量lượng 曾tằng 不bất 差sai 違vi 。 現hiện 比tỉ 等đẳng 量lượng 依y 士sĩ 夫phu 見kiến 。 士sĩ 夫phu 有hữu 失thất 見kiến 是thị 疑nghi 因nhân 。 故cố 能năng 依y 量lượng 皆giai 難nan 信tín 受thọ 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 與dữ 前tiền 所sở 說thuyết 非phi 愛ái 過quá 咎cữu 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 若nhược 所sở 依y 止chỉ 。 士sĩ 夫phu 及cập 見kiến 皆giai 有hữu 過quá 故cố 。 能năng 依y 諸chư 量lượng 亦diệc 有hữu 失thất 者giả 。 汝nhữ 及cập 汝nhữ 師sư 見kiến 及cập 言ngôn 論luận 。 既ký 有hữu 過quá 失thất 。 云vân 何hà 可khả 信tín 。 汝nhữ 所sở 發phát 言ngôn 。 便tiện 成thành 自tự 害hại 若nhược 汝nhữ 意ý 謂vị 。 汝nhữ 及cập 汝nhữ 師sư 所sở 發phát 言ngôn 詞từ 。 亦diệc 是thị 定định 量lượng 。 餘dư 聲thanh 非phi 者giả 。 無vô 有hữu 比tỉ 量lượng 。 但đãn 愛ái 自tự 宗tông 。 亦diệc 復phục 自tự 違vi 所sở 立lập 宗tông 義nghĩa 。 又hựu 以dĩ 比tỉ 量lượng 立lập 明minh 論luận 聲thanh 非phi 士sĩ 夫phu 造tạo 。 體thể 是thị 常thường 住trụ 。 因nhân 及cập 同đồng 喻dụ 。 應ưng 更cánh 須tu 成thành 。 設thiết 復phục 能năng 成thành 。 則tắc 為vi 自tự 害hại 。 又hựu 明minh 論luận 聲thanh 與dữ 所sở 餘dư 聲thanh 同đồng 是thị 聲thanh 性tánh 。 云vân 何hà 但đãn 說thuyết 此thử 聲thanh 是thị 常thường 。 餘dư 聲thanh 無vô 常thường 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 餘dư 人nhân 自tự 許hứa 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。 由do 士sĩ 夫phu 造tạo 故cố 非phi 是thị 常thường 。 今kim 則tắc 不bất 許hứa 故cố 是thị 常thường 住trụ 。 法pháp 性tánh 決quyết 定định 。 豈khởi 隨tùy 論luận 者giả 許hứa 與dữ 不bất 許hứa 成thành 常thường 無vô 常thường 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 。 隨tùy 見kiến 差sai 別biệt 其kỳ 體thể 轉chuyển 變biến 。 一nhất 物vật 同đồng 時thời 有hữu 多đa 體thể 相tướng 。 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。 非phi 道Đạo 理lý 故cố 。 若nhược 法pháp 隨tùy 人nhân 情tình 計kế 轉chuyển 者giả 。 應ưng 捨xả 自tự 宗tông 取thủ 所sở 餘dư 見kiến 。 又hựu 立lập 常thường 者giả 。 所sở 說thuyết 道Đạo 理lý 唯duy 依y 異dị 法pháp 。 無vô 同đồng 法pháp 故cố 。 所sở 立lập 不bất 成thành 。 或hoặc 捨xả 自tự 意ý 。 是thị 故cố 彼bỉ 宗tông 不bất 任nhậm 推thôi 撿kiểm 。 唯duy 構# 虛hư 言ngôn 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。
復phục 次thứ 有hữu 餘dư 執chấp 言ngôn 。 唯duy 異dị 法pháp 喻dụ 。 即tức 名danh 能năng 立lập 。 異dị 法pháp 遍biến 故cố 。 比tỉ 量lượng 本bổn 為vi 遮già 餘dư 義nghĩa 故cố 。 現hiện 見kiến 遮già 相tương/tướng 所sở 雜tạp 糅nhữu 緣duyên 。 能năng 顯hiển 義nghĩa 故cố 。 為vi 定định 此thử 義nghĩa 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 諸chư 所sở 作tác 者giả 。 既ký 是thị 無vô 常thường 。 故cố 知tri 非phi 作tác 理lý 應ưng 常thường 住trụ 。 此thử 言ngôn 為vi 顯hiển 異dị 法pháp 決quyết 定định 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 。 不bất 能năng 如như 實thật 。 顯hiển 正chánh 理lý 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 唯duy 顯hiển 異dị 義nghĩa 所sở 遮già 事sự 境cảnh 名danh 為vi 同đồng 喻dụ 。 其kỳ 異dị 法pháp 喻dụ 二nhị 分phần 俱câu 行hành 可khả 名danh 為vi 遍biến 。 若nhược 無vô 同đồng 喻dụ 何hà 所sở 遍biến 耶da 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 自tự 體thể 自tự 遍biến 。 又hựu 諸chư 比tỉ 量lượng 欲dục 遮già 餘dư 義nghĩa 。 要yếu 有hữu 同đồng 法pháp 。 然nhiên 後hậu 方phương 成thành 。 同đồng 法pháp 若nhược 是thị 無vô 異dị 法pháp 應ưng 非phi 有hữu 。 離ly 其kỳ 同đồng 異dị 二nhị 聚tụ 法pháp 外ngoại 。 更cánh 不bất 許hứa 有hữu 餘dư 句cú 義nghĩa 故cố 。 由do 此thử 即tức 破phá 現hiện 見kiến 遮già 相tương/tướng 。 所sở 雜tạp 糅nhữu 緣duyên 能năng 顯hiển 於ư 義nghĩa 。 又hựu 以dĩ 不bất 見kiến 所sở 作tác 為vi 因nhân 。 欲dục 成thành 有hữu 常thường 。 終chung 無vô 是thị 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 切thiết 處xứ 。 未vị 曾tằng 見kiến 有hữu 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
見kiến 所sở 作tác 無vô 常thường 。 謂vị 非phi 作tác 常thường 住trụ 。
既ký 見kiến 無vô 常thường 有hữu 。 應ưng 言ngôn 常thường 性tánh 無vô 。
論luận 曰viết 。 見kiến 所sở 作tác 者giả 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 謂vị 非phi 作tác 者giả 。 皆giai 是thị 常thường 住trụ 。 既ký 見kiến 所sở 作tác 。 無vô 常thường 性tánh 有hữu 。 應ưng 言ngôn 非phi 作tác 常thường 住trụ 性tánh 無vô 。 諸chư 所sở 作tác 者giả 既ký 許hứa 有hữu 體thể 。 非phi 所sở 作tác 者giả 。 應ưng 許hứa 無vô 體thể 。 以dĩ 非phi 作tác 因nhân 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 有hữu 曾tằng 所sở 未vị 見kiến 龜quy 毛mao 等đẳng 無vô 皆giai 可khả 得đắc 故cố 。 如như 是thị 非phi 作tác 違vi 害hại 能năng 立lập 所sở 依y 自tự 相tương/tướng 非phi 正chánh 能năng 立lập 為vi 不bất 爾nhĩ 耶da 。 諸chư 相tướng 違vi 因nhân 若nhược 不bất 遮già 礙ngại 。 自tự 共cộng 所sở 許hứa 。 乃nãi 於ư 自tự 境cảnh 能năng 立lập 相tương 違vi 自tự 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 今kim 此thử 所sở 依y 共cộng 許hứa 為vi 有hữu 。 若nhược 不bất 共cộng 許hứa 。 無vô 容dung 依y 此thử 競cạnh 常thường 無vô 常thường 。 故cố 非phi 作tác 因nhân 。 不bất 能năng 違vi 害hại 所sở 依y 自tự 相tương/tướng 。 有hữu 釋thích 此thử 言ngôn 我ngã 今kim 不bất 許hứa 。 聚tụ 極cực 微vi 外ngoại 有hữu 散tán 極cực 微vi 。 故cố 此thử 違vi 因nhân 無vô 自tự 害hại 失thất 。 此thử 釋thích 不bất 然nhiên 。 彼bỉ 依y 總tổng 相tương/tướng 建kiến 立lập 一nhất 切thiết 。 常thường 法pháp 為vi 有hữu 。 豈khởi 勞lao 分phân 別biệt 聚tụ 散tán 有hữu 無vô 。 如như 是thị 釋thích 者giả 。 空không 等đẳng 無vô 為vi 都đô 不bất 許hứa 有hữu 。 不bất 可khả 為vi 難nạn/nan 。 色sắc 等đẳng 極cực 微vi 雖tuy 依y 世thế 俗tục 許hứa 其kỳ 為vi 有hữu 。 而nhi 是thị 所sở 作tác 。 故cố 非phi 所sở 作tác 。 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 於ư 如như 是thị 。 不bất 成thành 因nhân 上thượng 。 作tác 相tương 違vi 過quá 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 。 頌tụng 中trung 應ưng 言ngôn 常thường 性tánh 無vô 者giả 。 正chánh 破phá 所sở 依y 空không 等đẳng 性tánh 有hữu 。 兼kiêm 辨biện 能năng 依y 常thường 住trụ 性tánh 無vô 。 若nhược 言ngôn 空không 等đẳng 無vô 實thật 有hữu 性tánh 。 所sở 依y 無vô 故cố 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 何hà 能năng 違vi 害hại 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 但đãn 說thuyết 遮già 遣khiển 餘dư 有hữu 類loại 物vật 為vi 此thử 因nhân 故cố 。 因nhân 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 有hữu 體thể 法pháp 。 如như 所sở 作tác 等đẳng 。 二nhị 無vô 體thể 法pháp 。 如như 非phi 作tác 等đẳng 。 三tam 通thông 二nhị 法pháp 。 如như 所sở 知tri 等đẳng 。 今kim 所sở 立lập 因nhân 唯duy 遮già 所sở 作tác 。 不bất 言ngôn 別biệt 有hữu 非phi 作tác 自tự 性tánh 。 此thử 因nhân 同đồng 類loại 色sắc 等đẳng 上thượng 無vô 。 於ư 其kỳ 異dị 類loại 龜quy 毛mao 等đẳng 有hữu 。 是thị 故cố 違vi 害hại 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 。 又hựu 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
愚ngu 夫phu 妄vọng 分phân 別biệt 。 謂vị 空không 等đẳng 為vi 常thường 。
論luận 曰viết 。 隨tùy 有hữu 所sở 見kiến 皆giai 無vô 諦đế 實thật 。 智trí 不bất 清thanh 白bạch 。 故cố 名danh 愚ngu 夫phu 。 於ư 尋tầm 思tư 地địa 恆hằng 自tự 安an 處xứ 。 推thôi 求cầu 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 性tánh 相tướng 。 於ư 中trung 或hoặc 有hữu 。 智trí 見kiến 猛mãnh 利lợi 。 虛hư 妄vọng 計kế 度độ 越việt 路lộ 而nhi 行hành 。 各các 恃thị 所sở 知tri 皆giai 自tự 憍kiêu 舉cử 。 互hỗ 興hưng 異dị 論luận 檀đàn 立lập 師sư 資tư 。 俱câu 未vị 斷đoạn 除trừ 分phân 別biệt 見kiến 網võng 。 無vô 明minh 昏hôn 睡thụy 纏triền 覆phú 其kỳ 心tâm 。 如như 在tại 夢mộng 中trung 。 所sở 緣duyên 皆giai 妄vọng 。 非phi 如như 夢mộng 智trí 所sở 計kế 空không 等đẳng 。 常thường 住trụ 實thật 有hữu 而nhi 可khả 信tín 依y 。
復phục 次thứ 有hữu 餘dư 釋Thích 子tử 執chấp 虛hư 空không 等đẳng 實thật 有hữu 常thường 住trụ 。 故cố 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 虛hư 空không 無vô 色sắc 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 當đương 何hà 所sở 依y 。 然nhiên 藉tạ 光quang 明minh 虛hư 空không 顯hiển 了liễu 。 此thử 經Kinh 義nghĩa 說thuyết 。 實thật 有hữu 虛hư 空không 常thường 住trụ 無vô 色sắc 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 無vô 復phục 所sở 依y 。 因nhân 光quang 明minh 顯hiển 。 或hoặc 有hữu 疑nghi 難nan 。 佛Phật 既ký 不bất 說thuyết 別biệt 有hữu 所sở 依y 如như 風phong 輪luân 等đẳng 。 如như 是thị 虛hư 空không 。 應ưng 無vô 體thể 相tướng 。 為vi 釋thích 此thử 難nạn/nan 。 故cố 說thuyết 虛hư 空không 容dung 受thọ 有hữu 對đối 光quang 明minh 等đẳng 色sắc 以dĩ 果quả 顯hiển 因nhân 有hữu 實thật 體thể 相tướng 。 又hựu 說thuyết 虛hư 空không 風phong 所sở 依y 止chỉ 。 非phi 無vô 體thể 相tướng 能năng 作tác 所sở 依y 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 非phi 經kinh 義nghĩa 故cố 。 若nhược 謂vị 虛hư 空không 是thị 有hữu 果quả 法pháp 。 應ưng 有hữu 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 隨tùy 故cố 。 體thể 則tắc 無vô 常thường 。 如như 色sắc 心tâm 等đẳng 。 若nhược 無vô 生sanh 滅diệt 。 應ưng 無vô 體thể 相tướng 。 如như 龜quy 毛mao 等đẳng 。 為vi 顯hiển 風phong 輪luân 離ly 同đồng 類loại 聚tụ 。 無vô 別biệt 所sở 依y 。 如như 地địa 輪luân 等đẳng 。 所sở 以dĩ 經kinh 說thuyết 。 風phong 輪luân 依y 空không 。 不bất 遮già 風phong 輪luân 。 前tiền 念niệm 現hiện 在tại 同đồng 類loại 同đồng 聚tụ 。 生sanh 起khởi 所sở 依y 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 為vi 顯hiển 虛hư 空không 無vô 有hữu 同đồng 異dị 生sanh 起khởi 所sở 依y 如như 過quá 去khứ 等đẳng 無vô 別biệt 實thật 有hữu 常thường 住trụ 體thể 相tướng 故cố 。 復phục 經kinh 說thuyết 虛hư 空không 無vô 色sắc 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 當đương 何hà 所sở 依y 。 不bất 見kiến 實thật 有hữu 色sắc 受thọ 等đẳng 物vật 。 無vô 有hữu 同đồng 異dị 生sanh 起khởi 所sở 依y 。 又hựu 顯hiển 虛hư 空không 因nhân 光quang 明minh 等đẳng 。 依y 世thế 俗tục 諦đế 假giả 施thi 設thiết 。 有hữu 如như 因nhân 色sắc 等đẳng 假giả 立lập 瓶bình 等đẳng 。 是thị 故cố 復phục 說thuyết 。 然nhiên 藉tạ 光quang 明minh 虛hư 空không 顯hiển 了liễu 。 不bất 可khả 依y 此thử 即tức 說thuyết 虛hư 空không 。 離ly 光quang 明minh 等đẳng 實thật 有hữu 體thể 相tướng 。 雖tuy 因nhân 影ảnh 闇ám 亦diệc 立lập 虛hư 空không 。 然nhiên 影ảnh 闇ám 中trung 眼nhãn 有hữu 障chướng 礙ngại 。 或hoặc 有hữu 除trừ 此thử 更cánh 無vô 所sở 見kiến 。 不bất 能năng 辯biện 了liễu 。 餘dư 物vật 有hữu 無vô 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。 然nhiên 藉tạ 影ảnh 闇ám 虛hư 空không 顯hiển 了liễu 。 於ư 光quang 明minh 中trung 。 眼nhãn 無vô 障chướng 礙ngại 。 若nhược 見kiến 無vô 有hữu 餘dư 障chướng 礙ngại 物vật 。 即tức 便tiện 依y 此thử 假giả 立lập 虛hư 空không 。 勿vật 謗báng 虛hư 空không 假giả 亦diệc 非phi 有hữu 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 無vô 有hữu 虛hư 空không 。 又hựu 若nhược 虛hư 空không 實thật 有hữu 體thể 相tướng 。 藉tạ 諸chư 光quang 明minh 而nhi 顯hiển 了liễu 者giả 。 應ưng 如như 青thanh 等đẳng 有hữu 色sắc 有hữu 見kiến 有hữu 對đối 有hữu 依y 。 經kinh 不bất 應ưng 說thuyết 無vô 。 色sắc 無vô 見kiến 無vô 對đối 無vô 依y 。 世thế 俗tục 假giả 有hữu 。 無vô 此thử 過quá 失thất 。 依y 無vô 礙ngại 色sắc 假giả 立lập 虛hư 空không 。 質chất 礙ngại 等đẳng 性tánh 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 又hựu 此thử 虛hư 空không 四Tứ 諦Đế 不bất 攝nhiếp 。 雖tuy 執chấp 實thật 有hữu 。 然nhiên 必tất 應ưng 許hứa 。 有hữu 分phân 別biệt 智trí 。 之chi 所sở 了liễu 知tri 。 除trừ 五ngũ 識thức 身thân 所sở 引dẫn 意ý 識thức 。 其kỳ 餘dư 有hữu 漏lậu 不bất 定định 外ngoại 門môn 。 分phân 別biệt 意ý 識thức 。 決quyết 定định 不bất 能năng 。 緣duyên 實thật 有hữu 境cảnh 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
智trí 者giả 依y 世thế 間gian 。 亦diệc 不bất 見kiến 此thử 義nghĩa 。
論luận 曰viết 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 依y 止chỉ 世thế 間gian 。 隨tùy 分phân 別biệt 識thức 於ư 虛hư 空không 等đẳng 雖tuy 復phục 專chuyên 精tinh 願nguyện 求cầu 實thật 義nghĩa 。 乃nãi 至chí 少thiểu 分phần 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 唯duy 見kiến 依y 名danh 所sở 起khởi 分phân 別biệt 似tự 虛hư 空không 等đẳng 。 種chủng 種chủng 影ảnh 像tượng 。
復phục 次thứ 為vi 破phá 如như 前tiền 所sở 執chấp 空không 等đẳng 由do 遍biến 滿mãn 故cố 。 體thể 實thật 有hữu 常thường 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
非phi 唯duy 一nhất 有hữu 分phần/phân 。 遍biến 滿mãn 一nhất 切thiết 分phần/phân 。
故cố 知tri 一nhất 一nhất 分phần/phân 。 各các 別biệt 有hữu 有hữu 分phần/phân 。
論luận 曰viết 。
時thời 方phương 物vật 類loại 。 各các 有hữu 差sai 別biệt 。 所sở 以dĩ 言ngôn 分phần/phân 。 空không 等đẳng 與dữ 彼bỉ 諸chư 分phần/phân 相tương 應ứng 。 故cố 名danh 有hữu 分phần/phân 。 非phi 一nhất 有hữu 分phần/phân 。 常thường 住trụ 真chân 實thật 。 與dữ 一nhất 切thiết 分phần/phân 周chu 遍biến 相tương 應ứng 。 勿vật 復phục 令linh 此thử 所sở 相tương 應ứng 分phần/phân 。 一nhất 一nhất 遍biến 與dữ 。 一nhất 切thiết 相tương 應ứng 。 故cố 此thử 有hữu 分phần/phân 。 隨tùy 所sở 相tương 應ứng 諸chư 分phần/phân 差sai 別biệt 成thành 無vô 量lượng 分phần/phân 。 即tức 此thử 諸chư 分phần/phân 不bất 待đãi 餘dư 依y 。 說thuyết 名danh 虛hư 空không 。 或hoặc 餘dư 物vật 類loại 。 故cố 汝nhữ 所sở 說thuyết 實thật 有hữu 常thường 住trụ 空không 等đẳng 遍biến 滿mãn 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 言ngôn 空không 等đẳng 亦diệc 由do 分phân 別biệt 假giả 立lập 方phương 分phần/phân 故cố 無vô 過quá 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 實thật 無vô 方phương 分phần/phân 。 不bất 離ly 如như 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 故cố 。 瓶bình 等đẳng 亦diệc 應ưng 假giả 立lập 方phương 分phần/phân 。 依y 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 方phương 分phần/phân 實thật 無vô 。 此thử 因nhân 但đãn 於ư 異dị 法pháp 上thượng 有hữu 。 同đồng 法pháp 既ký 闕khuyết 與dữ 義nghĩa 相tương 違vi 。 又hựu 虛hư 空không 等đẳng 差sai 別biệt 名danh 言ngôn 。 唯duy 依y 諸chư 分phần/phân 和hòa 合hợp 而nhi 立lập 。 分phân 別biệt 假giả 立lập 有hữu 方phương 分phần/phân 故cố 。 如như 唯duy 依y 彼bỉ 色sắc 等đẳng 和hòa 合hợp 。 立lập 宮cung 殿điện 等đẳng 種chủng 種chủng 名danh 言ngôn 。 此thử 意ý 顯hiển 示thị 。 虛hư 空không 等đẳng 聲thanh 唯duy 依y 世thế 俗tục 境cảnh 界giới 而nhi 立lập 。 又hựu 若nhược 可khả 說thuyết 有hữu 方phương 分phần/phân 者giả 。 應ưng 如như 青thanh 等đẳng 不bất 可khả 說thuyết 為vi 常thường 遍biến 實thật 有hữu 虛hư 空không 等đẳng 性tánh 。 是thị 則tắc 所sở 立lập 能năng 立lập 一nhất 分phần/phân 。 所sở 依y 不bất 成thành 。
復phục 次thứ 或hoặc 有hữu 執chấp 時thời 真chân 實thật 常thường 住trụ 。 以dĩ 見kiến 種chủng 等đẳng 。 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 。 有hữu 時thời 生sanh 果quả 。 有hữu 時thời 不bất 生sanh 。
時thời 有hữu 作tác 用dụng 。 或hoặc 舒thư 或hoặc 卷quyển 。 令linh 枝chi 條điều 等đẳng 隨tùy 其kỳ 榮vinh 顇# 。 此thử 所sở 說thuyết 因nhân 具cụ 有hữu 離ly 合hợp 。 由do 是thị 決quyết 定định 知tri 實thật 有hữu 時thời 。
時thời 所sở 待đãi 因nhân 都đô 不bất 可khả 見kiến 。 不bất 見kiến 因nhân 故cố 所sở 以dĩ 無vô 生sanh 。 以dĩ 無vô 生sanh 故cố 。 即tức 知tri 無vô 滅diệt 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 故cố 復phục 言ngôn 常thường 。 為vi 破phá 彼bỉ 執chấp 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
若nhược 法pháp 體thể 實thật 有hữu 。 卷quyển 舒thư 用dụng 可khả 得đắc 。
此thử 定định 從tùng 他tha 生sanh 。 故cố 成thành 所sở 生sanh 果quả 。
論luận 曰viết 。
時thời 用dụng 卷quyển 舒thư 待đãi 他tha 方phương 立lập 。 故cố 此thử 時thời 用dụng 隨tùy 緣duyên 而nhi 轉chuyển 。 體thể 相tướng 若nhược 無vô 取thủ 捨xả 差sai 別biệt 諸chư 有hữu 作tác 用dụng 興hưng 廢phế 不bất 成thành 。 又hựu 時thời 作tác 用dụng 依y 他tha 而nhi 轉chuyển 。 如như 地địa 色sắc 等đẳng 定định 是thị 無vô 常thường 。 即tức 以dĩ 此thử 事sự 。 為vi 其kỳ 同đồng 法pháp 。 用dụng 所sở 依y 時thời 何hà 容dung 常thường 住trụ 。 故cố 善thiện 時thời 者giả 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 業nghiệp 風phong 所sở 引dẫn 大đại 種chủng 差sai 別biệt 。 自tự 類loại 為vi 因nhân 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 。 循tuần 環hoàn 遞đệ 代đại 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 隨tùy 緣duyên 不bất 同đồng 冷lãnh 煖noãn 觸xúc 異dị 。 分phần/phân 位vị 差sai 別biệt 說thuyết 名danh 為vi 時thời 。
時thời 雖tuy 具cụ 有hữu 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 。 相tương 似tự 相tương 續tục 。 隱ẩn 覆phú 難nan 知tri 。 豈khởi 以dĩ 不bất 知tri 言ngôn 無vô 因nhân 等đẳng 。
復phục 次thứ 有hữu 執chấp 時thời 體thể 亦diệc 常thường 亦diệc 遍biến 。 攝nhiếp 藏tạng 無vô 量lượng 差sai 別biệt 功công 能năng 。 外ngoại 緣duyên 擊kích 發phát 起khởi 諸chư 作tác 用dụng 。 芽nha 莖hành 等đẳng 果quả 隨tùy 用dụng 生sanh 成thành 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 所sở 依y 時thời 體thể 若nhược 無vô 遷thiên 變biến 。 能năng 依y 功công 能năng 豈khởi 可khả 擊kích 發phát 。 不bất 見kiến 所sở 依y 種chủng 等đẳng 無vô 變biến 。 而nhi 有hữu 生sanh 長trưởng 芽nha 等đẳng 功công 能năng 。 即tức 此thử 擊kích 發phát 功công 能năng 因nhân 緣duyên 。 足túc 有hữu 生sanh 成thành 芽nha 等đẳng 作tác 用dụng 。 何hà 須tu 妄vọng 計kế 無vô 用dụng 時thời 耶da 。 又hựu 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
若nhược 離ly 所sở 生sanh 果quả 。 無vô 有hữu 能năng 生sanh 因nhân 。
是thị 故cố 能năng 生sanh 因nhân 。 皆giai 成thành 所sở 生sanh 果quả 。
論luận 曰viết 。 諸chư 法Pháp 要yếu 待đãi 自tự 所sở 生sanh 果quả 。 有hữu 勝thắng 體thể 用dụng 方phương 得đắc 名danh 因nhân 。 所sở 生sanh 若nhược 無vô 。 能năng 生sanh 詎cự 有hữu 。 由do 是thị 所sở 執chấp 能năng 生sanh 之chi 因nhân 。 必tất 待đãi 餘dư 法pháp 成thành 別biệt 因nhân 故cố 。 如như 苦khổ 樂lạc 等đẳng 定định 是thị 無vô 常thường 。 豈khởi 不bất 因nhân 法pháp 先tiên 有hữu 體thể 用dụng 。 後hậu 果quả 生sanh 時thời 因nhân 名danh 方phương 顯hiển 。 如như 外ngoại 眾chúng 緣duyên 先tiên 有hữu 體thể 用dụng 。 果quả 法pháp 生sanh 已dĩ 乃nãi 得đắc 緣duyên 名danh 。
時thời 亦diệc 如như 是thị 。 其kỳ 體thể 常thường 遍biến 。 具cụ 含hàm 種chủng 種chủng 生sanh 長trưởng 功công 能năng 。 諸chư 果quả 生sanh 時thời 名danh 用dụng 方phương 顯hiển 。 又hựu 未vị 生sanh 果quả 亦diệc 得đắc 因nhân 名danh 。 待đãi 當đương 果quả 故cố 。 如như 稻đạo 麥mạch 種chủng 。 汝nhữ 所sở 立lập 時thời 。 其kỳ 體thể 常thường 遍biến 。 具cụ 含hàm 種chủng 種chủng 生sanh 長trưởng 功công 能năng 。 諸chư 能năng 與dữ 體thể 既ký 許hứa 無vô 異dị 。 能năng 應ưng 同đồng 體thể 一nhất 一nhất 遍biến 常thường 。 是thị 則tắc 起khởi 用dụng 生sanh 一nhất 果quả 時thời 於ư 一nhất 果quả 處xứ 應ưng 生sanh 一nhất 切thiết 。 如như 是thị 便tiện 成thành 因nhân 果quả 雜tạp 亂loạn 。 我ngã 立lập 功công 能năng 望vọng 所sở 生sanh 果quả 時thời 處xứ 決quyết 定định 。 故cố 無vô 此thử 失thất 。 汝nhữ 立lập 功công 能năng 一nhất 一nhất 常thường 遍biến 。 不bất 應ưng 輒triếp 許hứa 時thời 處xứ 決quyết 定định 。 若nhược 言ngôn 論luận 主chủ 所sở 立lập 功công 能năng 同đồng 斯tư 過quá 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 我ngã 立lập 功công 能năng 依y 因nhân 緣duyên 有hữu 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 非phi 遍biến 非phi 常thường 。 隨tùy 自tự 因nhân 緣duyên 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 所sở 生sanh 諸chư 果quả 時thời 處xứ 決quyết 定định 。 故cố 無vô 起khởi 用dụng 生sanh 一nhất 果quả 時thời 於ư 一nhất 果quả 處xứ 遍biến 生sanh 一nhất 切thiết 。 所sở 以dĩ 因nhân 果quả 。 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 不bất 同đồng 汝nhữ 立lập 時thời 與dữ 功công 能năng 。 皆giai 是thị 遍biến 常thường 前tiền 後hậu 不bất 異dị 。 是thị 故cố 唯duy 汝nhữ 有hữu 雜tạp 亂loạn 失thất 。 又hựu 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
諸chư 法pháp 必tất 變biến 異dị 。 方phương 作tác 餘dư 生sanh 因nhân 。
如như 是thị 變biến 異dị 因nhân 。 豈khởi 得đắc 名danh 常thường 住trụ 。
論luận 曰viết 。 世thế 間gian 共cộng 許hứa 。 功công 能năng 所sở 依y 種chủng 子tử 等đẳng 法pháp 。 必tất 捨xả 前tiền 位vị 而nhi 取thủ 後hậu 位vị 。 體thể 相tướng 轉chuyển 變biến 方phương 為vi 芽nha 等đẳng 所sở 生sanh 果quả 因nhân 。 如như 是thị 因nhân 性tánh 理lý 無vô 差sai 失thất 。 所sở 立lập 常thường 因nhân 應ưng 亦diệc 同đồng 此thử 。 體thể 相tướng 轉chuyển 變biến 方phương 能năng 為vi 因nhân 。 既ký 許hứa 轉chuyển 變biến 無vô 容dung 常thường 住trụ 。 豈khởi 不bất 世thế 間gian 亦diệc 許hứa 種chủng 等đẳng 。 果quả 未vị 生sanh 位vị 體thể 相tướng 未vị 轉chuyển 。 雖tuy 無vô 作tác 用dụng 而nhi 得đắc 名danh 因nhân 。 不bất 爾nhĩ 世thế 間gian 雖tuy 假giả 名danh 說thuyết 。 而nhi 實thật 種chủng 等đẳng 將tương 至chí 滅diệt 位vị 。 正chánh 能năng 生sanh 果quả 方phương 得đắc 名danh 因nhân 。 種chủng 等đẳng 爾nhĩ 時thời 必tất 有hữu 變biến 異dị 。 為vi 不bất 根căn 塵trần 不bất 滅diệt 無vô 變biến 而nhi 有hữu 作tác 用dụng 生sanh 諸chư 識thức 耶da 。 此thử 亦diệc 將tương 滅diệt 體thể 相tướng 轉chuyển 變biến 能năng 生sanh 諸chư 識thức 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 根căn 塵trần 望vọng 識thức 如như 種chủng 芽nha 等đẳng 生sanh 滅diệt 道Đạo 理lý 。 一nhất 切thiết 因nhân 果quả 。 法pháp 不bất 同đồng 時thời 此thử 難nạn/nan 於ư 彼bỉ 便tiện 成thành 疎sơ 遠viễn 。
復phục 次thứ 有hữu 餘dư 外ngoại 道đạo 。 執chấp 自tự 然nhiên 因nhân 體thể 常thường 無vô 有hữu 生sanh 滅diệt 變biến 異dị 。 自tự 然nhiên 為vi 因nhân 。 生sanh 一nhất 切thiết 果quả 。 為vi 破phá 彼bỉ 執chấp 故cố 。 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
若nhược 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 自tự 然nhiên 常thường 為vi 因nhân 。
既ký 許hứa 有hữu 自tự 然nhiên 。 因nhân 則tắc 為vi 妄vọng 立lập 。
論luận 曰viết 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 計kế 有hữu 自tự 然nhiên 常thường 住trụ 為vi 因nhân 。 法pháp 應ưng 自tự 然nhiên 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 何hà 用dụng 妄vọng 立lập 自tự 然nhiên 常thường 因nhân 。 既ký 許hứa 自tự 然nhiên 不bất 待đãi 因nhân 故cố 。 又hựu 體thể 自tự 然nhiên 常thường 無vô 變biến 易dị 。 果quả 未vị 生sanh 位vị 既ký 未vị 能năng 生sanh 。 果quả 法pháp 生sanh 位vị 應ưng 亦diệc 如như 是thị 。 前tiền 後hậu 一nhất 故cố 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 計kế 自tự 然nhiên 常thường 便tiện 失thất 二nhị 事sự 。 謂vị 失thất 攝nhiếp 受thọ 決quyết 定định 因nhân 緣duyên 能năng 生sanh 自tự 果quả 。 及cập 失thất 見kiến 有hữu 所sở 生sanh 麁thô 果quả 。 證chứng 有hữu 自tự 許hứa 微vi 細tế 常thường 因nhân 。 若nhược 謂vị 自tự 然nhiên 要yếu 待đãi 和hòa 合hợp 眾chúng 緣duyên 資tư 助trợ 方phương 能năng 生sanh 果quả 眾chúng 緣duyên 雖tuy 別biệt 。 然nhiên 和hòa 合hợp 時thời 資tư 助trợ 自tự 然nhiên 令linh 起khởi 總tổng 用dụng 。 此thử 一nhất 總tổng 用dụng 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 是thị 故cố 自tự 然nhiên 體thể 雖tuy 常thường 有hữu 。 先tiên 不bất 生sanh 果quả 後hậu 方phương 能năng 生sanh 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 自tự 然nhiên 常thường 有hữu 。 云vân 何hà 不bất 令linh 眾chúng 緣duyên 常thường 合hợp 。 眾chúng 緣duyên 合hợp 時thời 其kỳ 性tánh 雖tuy 別biệt 。 然nhiên 互hỗ 相tương 助trợ 共cộng 生sanh 一nhất 果quả 。 除trừ 此thử 更cánh 無vô 總tổng 用dụng 可khả 得đắc 。 又hựu 自tự 然nhiên 性tánh 雖tuy 處xứ 眾chúng 緣duyên 。 共cộng 和hòa 合hợp 位vị 。 亦diệc 不bất 能năng 生sanh 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 如như 未vị 生sanh 位vị 。 又hựu 常thường 住trụ 法pháp 體thể 相tướng 凝ngưng 然nhiên 。 不bất 可khả 改cải 轉chuyển 。 緣duyên 何hà 能năng 助trợ 。 若nhược 許hứa 自tự 然nhiên 從tùng 緣duyên 改cải 轉chuyển 。 如như 所sở 生sanh 果quả 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 是thị 故cố 唯duy 有hữu 無vô 常thường 諸chư 緣duyên 。 互hỗ 相tương 資tư 助trợ 。 起khởi 勝thắng 體thể 用dụng 。 異dị 於ư 前tiền 位vị 能năng 生sanh 其kỳ 果quả 。 非phi 所sở 立lập 常thường 能năng 離ly 前tiền 失thất 。
復phục 次thứ 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。 建kiến 立lập 常thường 因nhân 。
時thời 無vô 改cải 變biến 能năng 生sanh 於ư 果quả 。 此thử 亦diệc 應ưng 以dĩ 用dụng 相tương 違vi 因nhân 為ví 喻dụ 遮già 遣khiển 。 又hựu 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
云vân 何hà 依y 常thường 性tánh 。 而nhi 起khởi 於ư 無vô 常thường 。
因nhân 果quả 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 世thế 所sở 未vị 曾tằng 見kiến 。
論luận 曰viết 。 諸chư 行hành 生sanh 起khởi 。 必tất 似tự 自tự 因nhân 。 故cố 不bất 可khả 言ngôn 生sanh 異dị 類loại 果quả 。 豈khởi 不bất 現hiện 見kiến 從tùng 月nguyệt 愛ái 珠châu 引dẫn 出xuất 清thanh 流lưu 。 因nhân 果quả 異dị 類loại 。 我ngã 亦diệc 不bất 說thuyết 。 從tùng 因nhân 生sanh 果quả 。 所sở 有hữu 體thể 相tướng 一nhất 切thiết 皆giai 同đồng 。 但đãn 言ngôn 因nhân 果quả 相tương 生sanh 義nghĩa 中trung 不bất 相tương 離ly 相tướng 。 決quyết 定định 相tương 似tự 。 以dĩ 於ư 世thế 間gian 曾tằng 未vị 見kiến 有hữu 如như 是thị 。 因nhân 果quả 不bất 同đồng 相tương/tướng 故cố 。 世thế 間gian 共cộng 見kiến 麁thô 無vô 常thường 果quả 。 無vô 不bất 從tùng 彼bỉ 無vô 常thường 因nhân 生sanh 。 類loại 知tri 細tế 果quả 是thị 無vô 常thường 故cố 。 猶do 如như 麁thô 果quả 因nhân 定định 無vô 常thường 。 是thị 故cố 色sắc 等đẳng 因nhân 果quả 性tánh 法pháp 。 與dữ 無vô 常thường 相tương/tướng 定định 不bất 相tương 離ly 。 為vi 決quyết 此thử 義nghĩa 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 一nhất 切thiết 細tế 果quả 所sở 因nhân 色sắc 等đẳng 。 定định 是thị 無vô 常thường 。 果quả 無vô 常thường 故cố 。 譬thí 如như 麁thô 果quả 所sở 因nhân 色sắc 等đẳng 。
復phục 次thứ 有hữu 作tác 是thị 見kiến 。 空không 等đẳng 遍biến 常thường 。 若nhược 於ư 一nhất 分phần/phân 眾chúng 緣duyên 合hợp 時thời 即tức 依y 此thử 分phần/phân 發phát 生sanh 聲thanh 等đẳng 。 若nhược 遍biến 所sở 依y 發phát 聲thanh 等đẳng 者giả 。 住trụ 極cực 遠viễn 境cảnh 根căn 亦diệc 應ưng 知tri 。 為vi 破phá 彼bỉ 見kiến 故cố 。 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
若nhược 一nhất 分phân 是thị 因nhân 。 餘dư 分phần/phân 非phi 因nhân 者giả 。
即tức 應ưng 成thành 種chủng 種chủng 。 種chủng 種chủng 故cố 非phi 常thường 。
論luận 曰viết 。 若nhược 謂vị 空không 等đẳng 眾chúng 緣duyên 合hợp 時thời 。 一nhất 分phần/phân 有hữu 用dụng 發phát 生sanh 自tự 果quả 。 餘dư 分phần/phân 無vô 用dụng 自tự 果quả 不bất 生sanh 。 空không 等đẳng 即tức 應ưng 分phần 分phần 差sai 別biệt 。 分phần 分phần 體thể 用dụng 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 應ưng 如như 聲thanh 等đẳng 定định 是thị 無vô 常thường 。 又hựu 此thử 空không 等đẳng 體thể 恆hằng 周chu 遍biến 。 能năng 為vi 種chủng 種chủng 自tự 果quả 所sở 依y 。 是thị 種chủng 種chủng 相tướng 。 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 如như 錦cẩm 繡tú 等đẳng 可khả 證chứng 非phi 常thường 。 又hựu 如như 前tiền 說thuyết 。 常thường 法pháp 凝ngưng 然nhiên 不bất 可khả 改cải 轉chuyển 。 緣duyên 何hà 能năng 助trợ 所sở 計kế 空không 等đẳng 。 應ưng 亦diệc 如như 是thị 體thể 既ký 常thường 住trụ 。 雖tuy 眾chúng 緣duyên 合hợp 何hà 能năng 發phát 生sanh 聲thanh 等đẳng 自tự 果quả 。
復phục 次thứ 有hữu 作tác 是thị 見kiến 。 一nhất 分phần/phân 起khởi 時thời 但đãn 從tùng 一nhất 物vật 大đại 等đẳng 諸chư 果quả 展triển 轉chuyển 變biến 異dị 差sai 別biệt 增tăng 長trưởng 。 大đại 等đẳng 諸chư 果quả 變biến 故cố 無vô 常thường 。 一nhất 物vật 自tự 性tánh 不bất 變biến 故cố 常thường 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 義nghĩa 相tương 違vi 故cố 。 大đại 等đẳng 皆giai 用dụng 自tự 性tánh 為vi 體thể 。 大đại 等đẳng 變biến 時thời 自tự 性tánh 應ưng 變biến 。 由do 此thử 自tự 性tánh 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 體thể 無vô 異dị 故cố 。 猶do 如như 大đại 等đẳng 。 又hựu 此thử 自tự 性tánh 其kỳ 體thể 周chu 遍biến 。 一nhất 分phần/phân 變biến 時thời 餘dư 無vô 量lượng 分phần/phân 。 體thể 無vô 異dị 故cố 。 應ưng 亦diệc 隨tùy 變biến 。 是thị 則tắc 一nhất 分phần/phân 一nhất 法pháp 起khởi 時thời 。 餘dư 分phần/phân 餘dư 法pháp 皆giai 應ưng 同đồng 起khởi 。 如như 是thị 舉cử 體thể 有hữu 作tác 用dụng 故cố 。 如như 大đại 等đẳng 果quả 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 又hựu 以dĩ 前tiền 頌tụng 兼kiêm 破phá 此thử 執chấp 。 由do 彼bỉ 所sở 計kế 自tự 性tánh 最tối 勝thắng 三tam 分phần/phân 合hợp 成thành 。 所sở 謂vị 薩tát 埵đóa 剌lạt 闍xà 答đáp 摩ma 。 第đệ 一nhất 薩tát 埵đóa 。 其kỳ 性tánh 明minh 白bạch 。 第đệ 二nhị 剌lạt 闍xà 其kỳ 性tánh 躁táo 動động 。 第đệ 三tam 答đáp 摩ma 其kỳ 性tánh 闍xà 昧muội 。 此thử 三tam 一nhất 一nhất 相tương/tướng 用dụng 眾chúng 多đa 。 皆giai 是thị 神thần 我ngã 所sở 受thọ 用dụng 事sự 。 我ngã 以dĩ 思tư 為vi 性tánh 。 思tư 所sở 受thọ 用dụng 時thời 。 剌lạt 闍xà 性tánh 躁táo 警cảnh 薩tát 埵đóa 等đẳng 令linh 起khởi 種chủng 種chủng 轉chuyển 變biến 功công 能năng 。 三tam 法pháp 和hòa 同đồng 隨tùy 於ư 一nhất 分phần/phân 。 變biến 成thành 大đại 等đẳng 。 轉chuyển 名danh 最tối 勝thắng 。 譬thí 如như 大đại 海hải 。 其kỳ 水thủy 湛trạm 然nhiên 。 隨tùy 於ư 一nhất 分phần/phân 風phong 等đẳng 所sở 擊kích 。 變biến 成thành 種chủng 種chủng 駭hãi 浪lãng 奔bôn 濤đào 。 如như 是thị 所sở 執chấp 自tự 性tánh 最tối 勝thắng 。 一nhất 分phần/phân 有hữu 用dụng 變biến 成thành 大đại 等đẳng 。 餘dư 分phần/phân 無vô 能năng 無vô 所sở 轉chuyển 變biến 。 是thị 即tức 自tự 體thể 應ưng 成thành 種chủng 種chủng 。 成thành 種chủng 種chủng 故cố 定định 是thị 非phi 常thường 。 如như 大đại 等đẳng 果quả 相tương/tướng 非phi 常thường 住trụ 。 又hựu 三tam 自tự 性tánh 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 。 明minh 躁táo 昧muội 等đẳng 眾chúng 多đa 作tác 用dụng 。 自tự 性tánh 作tác 用dụng 既ký 許hứa 體thể 同đồng 。 以dĩ 性tánh 隨tùy 用dụng 應ưng 成thành 多đa 體thể 。 自tự 性tánh 最tối 勝thắng 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 是thị 則tắc 最tối 勝thắng 體thể 亦diệc 應ưng 多đa 。 自tự 性tánh 最tối 勝thắng 體thể 成thành 多đa 故cố 。 應ưng 如như 大đại 等đẳng 定định 是thị 無vô 常thường 。
復phục 次thứ 有hữu 執chấp 極cực 微vi 是thị 常thường 。 是thị 實thật 和hòa 合hợp 相tương 助trợ 有hữu 所sở 生sanh 成thành 。 自tự 體thể 無vô 虧khuy 而nhi 起khởi 諸chư 果quả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 義nghĩa 不bất 成thành 故cố 。 若nhược 許hứa 和hòa 合hợp 必tất 有hữu 方phương 分phần/phân 。 既ký 有hữu 方phương 分phần/phân 定định 是thị 無vô 常thường 。 若nhược 言ngôn 極cực 微vi 遍biến 體thể 和hòa 合hợp 。 無vô 方phương 分phần/phân 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 頌tụng 曰viết 。
在tại 因nhân 微vi 圓viên 相tương/tướng 。 於ư 果quả 則tắc 非phi 有hữu 。
是thị 故cố 諸chư 極cực 微vi 。 非phi 遍biến 體thể 和hòa 合hợp 。
論luận 曰viết 。 若nhược 諸chư 極cực 微vi 遍biến 體thể 和hòa 合hợp 。 無vô 方phương 分phần/phân 故cố 非phi 少thiểu 分phần 合hợp 。 是thị 則tắc 諸chư 微vi 應ưng 同đồng 一nhất 處xứ 。 實thật 果quả 應ưng 與dữ 自tự 因nhân 遍biến 合hợp 。 無vô 別biệt 處xứ 故cố 。 應ưng 亦diệc 微vi 圓viên 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 許hứa 一nhất 切thiết 句cú 義nghĩa 。 皆giai 越việt 諸chư 根căn 所sở 了liễu 知tri 境cảnh 。 由do 見kiến 所sở 依y 餘dư 可khả 知tri 故cố 。 是thị 則tắc 違vi 害hại 世thế 間gian 自tự 宗tông 。 若nhược 言ngôn 實thật 果quả 雖tuy 與dữ 自tự 因nhân 遍biến 體thể 和hòa 合hợp 無vô 別biệt 處xứ 所sở 。 然nhiên 由do 量lượng 德đức 積tích 集tập 力lực 故cố 。 令linh 其kỳ 實thật 果quả 亦diệc 可khả 得đắc 見kiến 。 謂vị 諸chư 實thật 果quả 雖tuy 無vô 住trú 處xứ 方phương 分phần/phân 差sai 別biệt 。 然nhiên 由do 量lượng 德đức 積tích 集tập 殊thù 勝thắng 。 令linh 所sở 依y 實thật 非phi 大đại 似tự 大đại 。 方phương 分phần/phân 差sai 別biệt 分phân 明minh 可khả 見kiến 。 此thử 但đãn 有hữu 言ngôn 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。 我ngã 先tiên 難nạn/nan 汝nhữ 。 所sở 生sanh 實thật 果quả 與dữ 諸chư 極cực 微vi 既ký 無vô 別biệt 處xứ 。 應ưng 如như 極cực 微vi 越việt 諸chư 根căn 境cảnh 。 汝nhữ 不bất 能năng 救cứu 何hà 事sự 餘dư 言ngôn 。 若nhược 所sở 依y 實thật 如như 是thị 相tương/tướng 現hiện 。 應ưng 捨xả 實thật 體thể 同đồng 彼bỉ 能năng 依y 。 既ký 成thành 他tha 相tương 應ứng 捨xả 自tự 相tương/tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 頗phả 胝chi 迦ca 不bất 捨xả 前tiền 相tương/tướng 而nhi 現hiện 餘dư 相tương/tướng 。 其kỳ 體thể 無vô 常thường 前tiền 後hậu 異dị 故cố 。 此thử 若nhược 同đồng 彼bỉ 。 應ưng 捨xả 實thật 體thể 。 德đức 依y 於ư 實thật 。 實thật 體thể 既ký 無vô 。 德đức 亦diệc 非phi 有hữu 。 無vô 實thật 無vô 德đức 。 誰thùy 現hiện 誰thùy 相tương/tướng 。 故cố 可khả 不bất 說thuyết 所sở 生sanh 實thật 果quả 不bất 捨xả 自tự 相tương/tướng 而nhi 現hiện 他tha 相tương/tướng 。 如như 是thị 即tức 應ưng 唯duy 德đức 可khả 見kiến 。 所sở 有hữu 實thật 性tánh 皆giai 越việt 根căn 境cảnh 。 此thử 亦diệc 違vi 汝nhữ 自tự 所sở 立lập 宗tông 。
復phục 次thứ 有hữu 說thuyết 極cực 微vi 有hữu 其kỳ 形hình 質chất 。 更cánh 相tương 礙ngại 故cố 居cư 處xứ 不bất 同đồng 。 是thị 則tắc 極cực 微vi 住trụ 雖tuy 隣lân 次thứ 。 而nhi 處xứ 各các 別biệt 應ưng 不bất 和hòa 合hợp 。 若nhược 許hứa 和hòa 合hợp 處xứ 同đồng 不bất 同đồng 。 即tức 違vi 自tự 執chấp 。 及cập 有hữu 分phần/phân 過quá 。 有hữu 說thuyết 極cực 微vi 生sanh 處xứ 各các 異dị 。 雖tuy 復phục 無vô 間gian 而nhi 不bất 相tương 觸xúc 。 各các 據cứ 一nhất 方phương 相tương/tướng 避tị 而nhi 住trụ 。 積tích 集tập 差sai 別biệt 似tự 有hữu 方phương 分phần/phân 。 無vô 間gian 處xứ 生sanh 似tự 有hữu 流lưu 轉chuyển 。 剎sát 那na 前tiền 後hậu 。 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 。 有hữu 因nhân 有hữu 果quả 。 非phi 斷đoạn 非phi 常thường 。 為vi 兼kiêm 破phá 彼bỉ 。 故cố 復phục 頌tụng 曰viết 。
於ư 一nhất 極cực 微vi 處xứ 。 既ký 不bất 許hứa 有hữu 餘dư 。
是thị 故cố 亦diệc 不bất 應ưng 。 許hứa 因nhân 果quả 等đẳng 量lượng 。
論luận 曰viết 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 諸chư 極cực 微vi 相tương/tướng 。 竟cánh 不bất 能năng 遮già 有hữu 方phương 分phần/phân 失thất 。
何hà 以dĩ 故cố 。 頌tụng 曰viết 。
微vi 若nhược 有hữu 東đông 方phương 。 必tất 有hữu 東đông 方phương 分phần/phân 。
極cực 微vi 若nhược 有hữu 分phần/phân 。 如như 何hà 是thị 極cực 微vi 。
論luận 曰viết 。 是thị 諸chư 極cực 微vi 既ký 有hữu 質chất 礙ngại 。 日nhật 輪luân 纔tài 舉cử 舒thư 光quang 觸xúc 時thời 。 東đông 西tây 兩lưỡng 邊biên 光quang 影ảnh 各các 現hiện 。 逐trục 日nhật 光quang 移di 隨tùy 光quang 影ảnh 轉chuyển 。 承thừa 光quang 發phát 影ảnh 處xứ 既ký 不bất 同đồng 。 故cố 知tri 極cực 微vi 定định 有hữu 方phương 分phần/phân 。 既ký 有hữu 方phương 分phần/phân 便tiện 失thất 極cực 微vi 。 如như 是thị 極cực 微vi 即tức 可khả 分phân 析tích 。 應ưng 如như 麁thô 物vật 非phi 實thật 非phi 常thường 。 違vi 汝nhữ 論luận 宗tông 極cực 微vi 無vô 方phương 分phần/phân 常thường 住trụ 實thật 有hữu 造tạo 。 世thế 間gian 萬vạn 物vật 。
復phục 次thứ 所sở 執chấp 極cực 微vi 定định 有hữu 方phương 分phần/phân 。 行hành 所sở 依y 故cố 。 如như 能năng 行hành 者giả 凡phàm 所sở 遊du 行hành 。 必tất 有hữu 方phương 分phần/phân 。 若nhược 無vô 方phương 分phần/phân 。 則tắc 無vô 所sở 行hành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 頌tụng 曰viết 。
要yếu 取thủ 前tiền 捨xả 後hậu 。 方phương 得đắc 說thuyết 為vi 行hành 。
論luận 曰viết 。 進tiến 所sở 欣hân 處xứ 。 名danh 為vi 取thủ 前tiền 。 退thoái 所sở 厭yếm 處xứ 。 名danh 為vi 捨xả 後hậu 。 要yếu 依y 前tiền 後hậu 方phương 分phần/phân 差sai 別biệt 起khởi 取thủ 捨xả 用dụng 。 乃nãi 名danh 為vi 行hành 。 離ly 方phương 分phần/phân 行hành 。 所sở 未vị 曾tằng 見kiến 。 極cực 微vi 既ký 是thị 行hành 用dụng 所sở 依y 。 故cố 知tri 極cực 微vi 定định 有hữu 方phương 分phần/phân 。 若nhược 無vô 所sở 行hành 。 行hành 用dụng 差sai 別biệt 。 是thị 則tắc 應ưng 撥bát 行hành 者giả 為vi 無vô 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
此thử 二nhị 若nhược 是thị 無vô 。 行hành 者giả 應ưng 非phi 有hữu 。
論luận 曰viết 。 依y 前tiền 後hậu 方phương 起khởi 取thủ 捨xả 用dụng 。 方phương 若nhược 非phi 有hữu 。 用dụng 亦diệc 應ưng 無vô 。 若nhược 爾nhĩ 雖tuy 行hành 應ưng 如như 不bất 動động 。 若nhược 汝nhữ 撥bát 無vô 行hành 處xứ 行hành 用dụng 。 是thị 則tắc 所sở 依y 行hành 者giả 亦diệc 無vô 。 執chấp 此thử 極cực 微vi 便tiện 著trước 邪tà 見kiến 。 又hựu 諸chư 極cực 微vi 若nhược 無vô 行hành 用dụng 。 則tắc 不bất 能năng 造tạo 有hữu 方phương 分phần/phân 果quả 。 若nhược 無vô 所sở 造tạo 有hữu 方phương 分phần/phân 果quả 。 即tức 諸chư 天thiên 眼nhãn 。 亦diệc 無vô 所sở 見kiến 。 是thị 則tắc 所sở 立lập 一nhất 切thiết 句cú 義nghĩa 。 越việt 諸chư 根căn 境cảnh 頓đốn 絕tuyệt 名danh 言ngôn 。 云vân 何hà 自tự 立lập 句cú 義nghĩa 差sai 別biệt 。
復phục 次thứ 若nhược 執chấp 極cực 微vi 。 無vô 初sơ 中trung 後hậu 。 即tức 淨tịnh 眼nhãn 根căn 。 亦diệc 不bất 能năng 見kiến 。 應ưng 如như 空không 花hoa 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
極cực 微vi 無vô 初sơ 分phần/phân 。 中trung 後hậu 分phần/phân 亦diệc 無vô 。
是thị 則tắc 一nhất 切thiết 眼nhãn 。 皆giai 所sở 不bất 能năng 見kiến 。
論luận 曰viết 。 若nhược 執chấp 極cực 微vi 是thị 常thường 是thị 一nhất 。 無vô 生sanh 住trụ 滅diệt 三tam 種chủng 時thời 分phần/phân 。 無vô 前tiền 中trung 後hậu 三tam 種chủng 方phương 分phần/phân 。 應ưng 似tự 空không 花hoa 都đô 無vô 實thật 物vật 。 是thị 則tắc 極cực 微vi 越việt 諸chư 根căn 境cảnh 。 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 眼nhãn 所sở 觀quán 見kiến 。 自tự 他tha 推thôi 撿kiểm 。 都đô 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 計kế 為vi 實thật 有hữu 。 此thử 中trung 正chánh 破phá 外ngoại 道đạo 所sở 執chấp 。 極cực 微vi 是thị 常thường 無vô 有hữu 方phương 分phần/phân 。 越việt 諸chư 根căn 境cảnh 。 非phi 眼nhãn 所sở 見kiến 。 兼kiêm 顯hiển 極cực 微vi 無vô 常thường 有hữu 分phần/phân 。 非phi 越việt 根căn 境cảnh 淨tịnh 眼nhãn 所sở 見kiến 。
復phục 次thứ 為vi 破phá 極cực 微vi 因nhân 果quả 同đồng 處xứ 。 及cập 顯hiển 因nhân 體thể 定định 是thị 無vô 常thường 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
若nhược 因nhân 為vi 果quả 壞hoại 。 是thị 因nhân 即tức 非phi 常thường 。
或hoặc 許hứa 果quả 與dữ 因nhân 。 二nhị 體thể 不bất 同đồng 處xứ 。
論luận 曰viết 。 諸chư 有hữu 礙ngại 物vật 餘dư 礙ngại 逼bức 時thời 。 若nhược 不bất 移di 處xứ 必tất 當đương 變biến 壞hoại 。 如như 是thị 極cực 微vi 果quả 所sở 侵xâm 逼bức 。 或hoặc 相tương/tướng 受thọ 入nhập 異dị 體thể 同đồng 居cư 。 如như 以dĩ 細tế 流lưu 溉cái 麁thô 沙sa 聚tụ 。 或hoặc 復phục 入nhập 中trung 令linh 其kỳ 轉chuyển 變biến 。 如như 妙diệu 藥dược 汁trấp 注chú 赤xích 鎔dong 銅đồng 。 若nhược 許hứa 如như 前tiền 則tắc 有hữu 諸chư 分phần/phân 。 既ký 相tương/tướng 受thọ 入nhập 諸chư 分phần/phân 支chi 離ly 。 如như 相tương 離ly 物vật 不bất 共cộng 生sanh 果quả 。 是thị 則tắc 應ưng 無vô 一nhất 切thiết 麁thô 物vật 。 又hựu 若nhược 同đồng 彼bỉ 有hữu 諸chư 細tế 分phần/phân 。 即tức 應ưng 如như 彼bỉ 體thể 是thị 無vô 常thường 。 若nhược 許hứa 如như 後hậu 自tự 說thuyết 極cực 微vi 。 體thể 有hữu 變biến 壞hoại 何hà 待đãi 徵trưng 難nạn/nan 。 若nhược 並tịnh 不bất 許hứa 。 應ưng 許hứa 極cực 微vi 互hỗ 相tương 障chướng 隔cách 因nhân 果quả 別biệt 處xứ 。 以dĩ 有hữu 礙ngại 物vật 處xứ 必tất 不bất 同đồng 。 如như 非phi 因nhân 果quả 諸chư 有hữu 礙ngại 物vật 。 又hựu 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
不bất 見kiến 有hữu 諸chư 法pháp 。 常thường 而nhi 是thị 有hữu 對đối 。
故cố 極cực 微vi 是thị 常thường 。 諸chư 佛Phật 未vị 曾tằng 說thuyết 。
論luận 曰viết 。 現hiện 見kiến 石thạch 等đẳng 於ư 自tự 住trú 處xứ 。 對đối 礙ngại 餘dư 物vật 。 既ký 是thị 無vô 常thường 。 極cực 微vi 亦diệc 爾nhĩ 。 云vân 何hà 常thường 住trụ 對đối 礙ngại 與dữ 常thường 。 互hỗ 相tương 違vi 反phản 二nhị 法pháp 同đồng 體thể 。 理lý 所sở 不bất 然nhiên 。
復phục 有hữu 別biệt 釋thích 。 餘dư 物vật 共cộng 合hợp 變biến 壞hoại 生sanh 因nhân 。 名danh 為vi 有hữu 對đối 。 不bất 爾nhĩ 極cực 微vi 皆giai 有hữu 對đối 礙ngại 。 礙ngại 證chứng 無vô 常thường 其kỳ 義nghĩa 明minh 了liễu 。 若nhược 謂vị 極cực 微vi 障chướng 礙ngại 餘dư 物vật 。 他tha 不bất 全toàn 許hứa 。 故cố 須tu 別biệt 立lập 餘dư 物vật 共cộng 合hợp 變biến 壞hoại 生sanh 因nhân 。 比tỉ 度độ 極cực 微vi 是thị 無vô 常thường 者giả 。 是thị 則tắc 但đãn 應ưng 以dĩ 能năng 生sanh 義nghĩa 。 證chứng 極cực 微vi 性tánh 定định 是thị 無vô 常thường 。 何hà 以dĩ 頌tụng 中trung 說thuyết 為vi 有hữu 對đối 。 故cố 知tri 此thử 言ngôn 是thị 有hữu 礙ngại 義nghĩa 。 雖tuy 不bất 全toàn 許hứa 。 而nhi 因nhân 義nghĩa 成thành 。 彼bỉ 許hứa 極cực 微vi 礙ngại 餘dư 物vật 故cố 。 既ký 破phá 極cực 微vi 方phương 亦diệc 隨tùy 壞hoại 。 因nhân 極cực 微vi 果quả 證chứng 實thật 有hữu 方phương 。 極cực 微vi 既ký 無vô 。 果quả 則tắc 非phi 有hữu 。 何hà 緣duyên 而nhi 立lập 方phương 實thật 常thường 耶da 。 又hựu 方phương 不bất 定định 待đãi 緣duyên 而nhi 立lập 。 假giả 施thi 設thiết 有hữu 。 非phi 實thật 非phi 常thường 。 由do 上thượng 所sở 說thuyết 。 諸chư 因nhân 緣duyên 故cố 。 極cực 微vi 是thị 常thường 。 佛Phật 未vị 曾tằng 說thuyết 。 但đãn 言ngôn 諸chư 行hành 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 唯duy 我ngã 大đại 師sư 獨độc 稱xưng 覺giác 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 。 智trí 見kiến 無vô 礙ngại 。 所sở 說thuyết 無vô 倒đảo 真chân 號hiệu 如Như 來Lai 。 愍mẫn 彼bỉ 邪tà 徒đồ 不bất 能năng 歸quy 。 信tín 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 誠thành 哉tai 佛Phật 說thuyết 無vô 為vi 非phi 行hành 。 何hà 廢phế 常thường 耶da 。 然nhiên 所sở 立lập 常thường 無vô 過quá 二nhị 種chủng 。 一nhất 有hữu 所sở 作tác 。 二nhị 無vô 所sở 作tác 。 若nhược 有hữu 所sở 作tác 。 非phi 謂vị 無vô 為vi 。 若nhược 無vô 所sở 作tác 但đãn 有hữu 名danh 想tưởng 。 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 去khứ 來lai 及cập 我ngã 虛hư 空không 涅Niết 槃Bàn 是thị 五ngũ 種chủng 法pháp 。 但đãn 有hữu 名danh 想tưởng 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。
大Đại 乘Thừa 廣Quảng 百Bách 論Luận 釋Thích 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất