Đại Thừa Khởi Tín Luận Nội Nghĩa Lược Thám Ký –

大Đại 乘Thừa 起Khởi 信Tín 論Luận 內Nội 義Nghĩa 略Lược 探Thám 記Ký

新Tân 羅La 太Thái 賢Hiền 作Tác

大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 論luận 內nội 義nghĩa 略lược 探thám 記ký

太thái 賢hiền 作tác

今kim 釋thích 此thử 論luận 。 粗thô 開khai 二nhị 門môn 。 一nhất 述thuật 論luận 大đại 意ý 。 二nhị 探thám 論luận 中trung 義nghĩa 。

初sơ 大đại 意ý 者giả 。 夫phu 以dĩ 真chân 源nguyên 寂tịch 寥liêu 。 匪phỉ 識thức 所sở 測trắc 。 法pháp 性tánh 虛hư 凝ngưng 。 罔võng 言ngôn 修tu 詮thuyên 。 但đãn 以dĩ 大đại 悲bi 無vô 息tức 。 教giáo 網võng 亘tuyên 苦khổ 海hải 。 而nhi 濟tế 人nhân 天thiên 之chi 魚ngư 。 慧tuệ 日nhật 無vô 私tư 。 瑞thụy 光quang 照chiếu 暗ám 夜dạ 。 以dĩ 驚kinh 長trường/trưởng 睡thụy 之chi 夢mộng 矣hĩ 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 之chi 。 厥quyết 號hiệu 馬mã 鳴minh 。 道đạo 超siêu 三tam 賢hiền 。 位vị 階giai 十thập 聖thánh 。 明minh 慧tuệ 內nội 融dung 。 慈từ 悲bi 外ngoại 被bị 。 精tinh 窮cùng 奧áo 旨chỉ 。 審thẩm 察sát 物vật 機cơ 。 巧xảo 知tri 性tánh 欲dục 。 造tạo 論luận 當đương 時thời 。 其kỳ 為vi 論luận 也dã 。 理lý 苞bao 群quần 典điển 。 義nghĩa 括quát 眾chúng 詮thuyên 。 文văn 藻tảo 煥hoán 然nhiên 。 宗tông 途đồ 易dị 了liễu 。 假giả 使sử 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 長trường 時thời 廣quảng 歎thán 。 食thực 頃khoảnh 正chánh 思tư 之chi 福phước 。 亦diệc 不bất 能năng 盡tận 。 正Chánh 道Đạo 以dĩ 之chi 而nhi 隆long 。 邪tà 道đạo 因nhân 此thử 而nhi 替thế 。 佛Phật 日nhật 再tái 輝huy 。 法pháp 轉chuyển 更cánh 復phục 。 故cố 摩ma 耶da 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 六lục 百bách 歲tuế 已dĩ 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 競cạnh 興hưng 。 欲dục 毀hủy 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 名danh 。 曰viết 馬mã 鳴minh 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 法Pháp 要yếu 。 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 等đẳng 也dã 。

第đệ 二nhị 探thám 義nghĩa 中trung 有hữu 三tam 門môn 。 先tiên 明minh 藏tạng 部bộ 攝nhiếp 。 次thứ 釋thích 題đề 目mục 。 後hậu 示thị 其kỳ 旨chỉ 。

初sơ 者giả 有hữu 二nhị 。 有hữu 三tam 。 三tam 藏tạng 者giả 。 一nhất 素tố 怛đát 攬lãm 藏tạng 。 此thử 云vân 契Khế 經Kinh 。 二nhị 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 藏tạng 。 此thử 云vân 調điều 伏phục 。 三tam 阿A 毘Tỳ 達Đạt 摩Ma 藏tạng 。 此thử 云vân 對đối 法pháp 。 此thử 經Kinh 律luật 論luận 三tam 以dĩ 為vi 能năng 詮thuyên 。 彼bỉ 定định 戒giới 慧tuệ 三tam 以dĩ 為vi 所sở 詮thuyên 。 如như 次thứ 配phối 之chi 。 二nhị 藏tạng 者giả 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 十thập 二nhị 部bộ 者giả 。 契Khế 經Kinh 。 應ưng 頌tụng 。 記ký 別biệt 。 諷phúng 誦tụng 。 自tự 說thuyết 。 緣duyên 起khởi 。 譬thí 喻dụ 。 本bổn 事sự 。 本bổn 生sanh 。 方Phương 廣Quảng 。 希hy 法pháp 。 論luận 義nghĩa 。 今kim 此thử 論luận 是thị 二nhị 藏tạng 之chi 中trung 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 攝nhiếp 。 三tam 藏tạng 之chi 中trung 對đối 法Pháp 藏tạng 攝nhiếp 。 十thập 二nhị 部bộ 中trung 論luận 議nghị 經kinh 攝nhiếp 也dã 。

次thứ 釋thích 題đề 目mục 者giả 。 大đại 者giả 。 當đương 體thể 為vi 目mục 。 包bao 含hàm 為vi 義nghĩa 。 乘thừa 者giả 。 約ước 喻dụ 為vi 稱xưng 。 運vận 載tái 為vi 功công 。 法pháp 喻dụ 合hợp 舉cử 。 故cố 名danh 大Đại 乘Thừa 。 大Đại 乘Thừa 即tức 是thị 所sở 信tín 之chi 境cảnh 。 體thể 能năng 為vi 義nghĩa 。 起khởi 信tín 即tức 是thị 能năng 信tín 之chi 心tâm 。 澄trừng 淨tịnh 為vi 性tánh 。 心tâm 境cảnh 合hợp 目mục 。 故cố 云vân 大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 也dã 。 論luận 者giả 。 是thị 集tập 義nghĩa 論luận 也dã 。 謂vị 賓tân 主chủ 往vãng 復phục 。 折chiết 徵trưng 奧áo 義nghĩa 。 論luận 量lượng 正chánh 理lý 。 故cố 名danh 為vi 論luận 。 又hựu 大đại 者giả 。 約ước 義nghĩa 有hữu 三tam 。 一nhất 體thể 大đại 。 謂vị 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 凡phàm 夫phu 小Tiểu 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 諸chư 佛Phật 。 及cập 一nhất 切thiết 器khí 世thế 間gian 等đẳng 。 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 二nhị 相tương/tướng 大đại 。 謂vị 此thử 體thể 大đại 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 性tánh 功công 德đức 故cố 。 如như 水thủy 八bát 德đức 不bất 異dị 於ư 水thủy 。 三tam 用dụng 大đại 。 謂vị 報báo 化hóa 二nhị 用dụng 。 初sơ 能năng 成thành 於ư 世thế 間gian 因nhân 緣duyên 。 後hậu 能năng 成thành 出xuất 世thế 間gian 因nhân 果quả 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 不bất 斷đoạn 化hóa 用dụng 也dã 。 乘thừa 者giả 約ước 用dụng 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 三tam 位vị 成thành 運vận 。 自tự 性tánh 住trụ 佛Phật 性tánh 為vi 所sở 乘thừa 。 引dẫn 出xuất 佛Phật 性tánh 為vi 能năng 乘thừa 。 至chí 得đắc 果quả 佛Phật 乘thừa 至chí 處xứ 。 三tam 義nghĩa 體thể 用dụng 唯duy 一nhất 心tâm 轉chuyển 。 又hựu 瑜du 伽già 顯hiển 揚dương 雜tạp 集tập 莊trang 嚴nghiêm 及cập 十thập 二nhị 門môn 論luận 等đẳng 。 各các 釋thích 七thất 種chủng 大đại 性tánh 。 又hựu 餘dư 處xứ 有hữu 十thập 大đại 義nghĩa 。 因nhân 繁phồn 不bất 述thuật 。 起khởi 者giả 發phát 起khởi 。 自tự 有hữu 本bổn 覺giác 內nội 熏huân 為vi 因nhân 。 善thiện 友hữu 聞văn 熏huân 。 用dụng 大đại 為vi 緣duyên 。 於ư 此thử 勝thắng 境cảnh 。 發phát 淨tịnh 信tín 心tâm 。 如như 水thủy 精tinh 珠châu 。 唯duy 識thức 攝nhiếp 論luận 各các 說thuyết 三tam 種chủng 信tín 心tâm 。 又hựu 此thử 論luận 下hạ 說thuyết 四tứ 種chủng 信tín 心tâm 。 唯duy 識thức 論luận 云vân 。 一nhất 信tín 實thật 有hữu 。 謂vị 於ư 諸chư 法pháp 。 實thật 事sự 理lý 中trung 。 深thâm 信tín 忍nhẫn 故cố 。 二nhị 信tín 有hữu 德đức 。 謂vị 於ư 三Tam 寶Bảo 真chân 性tánh 德đức 中trung 。 深thâm 信tín 樂nhạo 故cố 。 三tam 信tín 有hữu 能năng 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。 世thế 善thiện 深thâm 信tín 有hữu 力lực 能năng 得đắc 能năng 成thành 。 起khởi 希hy 望vọng 故cố 。 何hà 故cố 明minh 信tín 不bất 言ngôn 餘dư 行hành 者giả 。 信tín 是thị 行hành 本bổn 。 故cố 下hạ 云vân 。 自tự 信tín 己kỷ 性tánh 。 知tri 心tâm 妄vọng 動động 。 修tu 遠viễn 離ly 法pháp 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 。 信tín 為vi 道đạo 元nguyên 功công 德đức 母mẫu 。 長trưởng 養dưỡng 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 法Pháp 。 斷đoạn 除trừ 疑nghi 網võng 出xuất 愛ái 流lưu 。 開khai 示thị 涅Niết 槃Bàn 無vô 上thượng 道Đạo 等đẳng 。 三tam 百bách 餘dư 頌tụng 歎thán 信tín 心tâm 德đức 。 又hựu 淨tịnh 行hạnh 品phẩm 。 以dĩ 百bách 四tứ 十thập 頌tụng 。 明minh 信tín 心tâm 德đức 。 此thử 中trung 起khởi 信tín 約ước 信tín 成thành 就tựu 處xứ 說thuyết 。 謂vị 入nhập 住trụ 不bất 退thoái 。 令linh 前tiền 信tín 心tâm 成thành 根căn 不bất 失thất 故cố 也dã 。

第đệ 三tam 示thị 其kỳ 旨chỉ 者giả 。 於ư 中trung 略lược 有hữu 八bát 義nghĩa 。 一nhất 歸quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 義nghĩa 。 二nhị 和hòa 合hợp 識thức 義nghĩa 。 三tam 四tứ 相tương/tướng 義nghĩa 。 四tứ 本bổn 覺giác 義nghĩa 。 五ngũ 無vô 明minh 義nghĩa 。 六lục 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 亦diệc 名danh 五ngũ 意ý 。 七thất 六lục 染nhiễm 義nghĩa 。 八bát 佛Phật 身thân 義nghĩa 也dã 。

歸quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 義nghĩa 。 此thử 論luận 三tam 分phần/phân 。 謂vị 序tự 正chánh 流lưu 通thông 。 釋thích 有hữu 三tam 門môn 。 一nhất 約ước 論luận 主chủ 。 二nhị 約ước 論luận 法pháp 。 三tam 約ước 益ích 生sanh 。 初sơ 中trung 三tam 。 一nhất 論luận 首thủ 三tam 頌tụng 歸quy 敬kính 請thỉnh 加gia 。 即tức 是thị 論luận 主chủ 起khởi 行hành 所sở 依y 。 二nhị 論luận 曰viết 下hạ 為vi 物vật 宣tuyên 說thuyết 正chánh 義nghĩa 。 論luận 主chủ 法Pháp 施thí 之chi 行hành 。 三tam 末mạt 後hậu 一nhất 頌tụng 結kết 說thuyết 迴hồi 向hướng 。 即tức 隨tùy 行hành 所sở 起khởi 大đại 願nguyện 。 是thị 故cố 三tam 分phần/phân 俱câu 成thành 論luận 主chủ 照chiếu 顯hiển 佛Phật 日nhật 法Pháp 施thí 群quần 生sanh 之chi 行hạnh 願nguyện 。 餘dư 二nhị 如như 疏sớ/sơ 也dã 。 三tam 頌tụng 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 二nhị 行hành 頌tụng 明minh 歸quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 後hậu 一nhất 行hành 頌tụng 申thân 敬kính 意ý 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 歸quy 敬kính 者giả 。 顯hiển 能năng 歸quy 誠thành 至chí 。 二nhị 盡tận 十thập 方phương 下hạ 明minh 所sở 敬kính 深thâm 廣quảng 。 前tiền 中trung 三tam 義nghĩa 。 一nhất 歸quy 者giả 。 是thị 趣thú 向hướng 義nghĩa 。 命mạng 者giả 。 己kỷ 身thân 性tánh 命mạng 。 生sanh 靈linh 所sở 重trọng/trùng 。 莫mạc 此thử 為vi 先tiên 。 今kim 此thử 論luận 主chủ 。 得đắc 不bất 壞hoại 信tín 。 盡tận 自tự 重trọng/trùng 命mạng 。 歸quy 向hướng 三Tam 寶Bảo 。 請thỉnh 加gia 製chế 述thuật 故cố 。 二nhị 歸quy 者giả 。 敬kính 順thuận 義nghĩa 。 命mạng 者giả 。 諸chư 佛Phật 教giáo 命mạng 。 此thử 明minh 論luận 主chủ 敬kính 奉phụng 如Như 來Lai 教giáo 。 命mạng 傳truyền 法Pháp 利lợi 生sanh 。 三Tam 歸Quy 者giả 。 還hoàn 源nguyên 義nghĩa 。 謂vị 眾chúng 生sanh 六lục 根căn 。 從tùng 一nhất 心tâm 起khởi 。 而nhi 背bối/bội 自tự 源nguyên 。 馳trì 散tán 六lục 塵trần 。 今kim 舉cử 命mạng 根căn 。 總tổng 攝nhiếp 六lục 情tình 。 歸quy 一nhất 心tâm 源nguyên 。 故cố 云vân 歸quy 命mạng 。 盡tận 十thập 方phương 者giả 。 二nhị 意ý 。 一nhất 非phi 直trực 歸quy 一nhất 方phương 三Tam 寶Bảo 。 亦diệc 乃nãi 盡tận 十thập 方phương 齊tề 敬kính 。 二nhị 十thập 方phương 內nội 非phi 歸quy 一nhất 二nhị 剎sát 。 亦diệc 乃nãi 一nhất 一nhất 方phương 所sở 。 各các 無vô 盡tận 剎sát 。 一nhất 切thiết 三Tam 寶Bảo 。 此thử 二nhị 行hành 頌tụng 。 略lược 有hữu 三tam 釋thích 。 一nhất 云vân 。 初sơ 一nhất 句cú 總tổng 。 次thứ 三tam 句cú 明minh 佛Phật 寶bảo 。 次thứ 三tam 句cú 明minh 法Pháp 寶bảo 。 後hậu 一nhất 句cú 明minh 僧Tăng 寶bảo 。 一nhất 云vân 。 初sơ 一nhất 行hành 佛Phật 。 次thứ 二nhị 句cú 法pháp 。 後hậu 二nhị 句cú 僧Tăng 。 一nhất 云vân 。 初sơ 六lục 句cú 是thị 佛Phật 。 次thứ 一nhất 是thị 法pháp 。 後hậu 一nhất 是thị 僧Tăng 。 今kim 約ước 釋thích 明minh 佛Phật 寶bảo 中trung 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 約ước 三tam 業nghiệp 。 謂vị 遍biến 知tri 意ý 業nghiệp 。 無vô 礙ngại 身thân 業nghiệp 。 悲bi 救cứu 語ngữ 業nghiệp 。 此thử 三tam 業nghiệp 勝thắng 。 如như 次thứ 配phối 三tam 句cú 也dã 。 二nhị 約ước 二nhị 利lợi 。 謂vị 初sơ 二nhị 句cú 明minh 自tự 利lợi 德đức 。 謂vị 內nội 有hữu 遍biến 知tri 之chi 智trí 。 外ngoại 有hữu 無vô 礙ngại 之chi 色sắc 。 救cứu 世thế 等đẳng 句cú 顯hiển 利lợi 他tha 德đức 。 如như 大đại 長trưởng 者giả 入nhập 於ư 火hỏa 宅trạch 救cứu 燒thiêu 焚phần 苦khổ 也dã 。 三tam 約ước 三tam 德đức 。 謂vị 大đại 定định 大đại 智trí 大đại 悲bi 也dã 。 者giả 謂vị 結kết 德đức 屬thuộc 人nhân 。 具cụ 上thượng 諸chư 德đức 者giả 。 此thử 即tức 佛Phật 也dã 。 四tứ 明minh 文văn 。 此thử 明minh 報báo 化hóa 二nhị 身thân 。 法Pháp 身thân 入nhập 法Pháp 寶bảo 故cố 。 遍biến 知tri 有hữu 二nhị 。 一nhất 具cụ 智trí 。 遍biến 知tri 心tâm 真Chân 如Như 門môn 恆Hằng 沙sa 功công 德đức 等đẳng 。 二nhị 俗tục 智trí 。 遍biến 知tri 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 緣duyên 起khởi 差sai 別biệt 等đẳng 。 理lý 量lượng 齊tề 鑒giám 。 無vô 倒đảo 遍biến 知tri 。 第đệ 二nhị 法Pháp 寶bảo 中trung 有hữu 四tứ 。 謂vị 教giáo 理lý 行hành 果quả 。 三tam 句cú 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 一nhất 句cú 表biểu 。 後hậu 二nhị 句cú 釋thích 。 初sơ 中trung 體thể 即tức 體thể 大đại 。 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 大đại 。 以dĩ 用dụng 大đại 中trung 辨biện 報báo 化hóa 身thân 。 是thị 故cố 體thể 相tướng 二nhị 大đại 是thị 法Pháp 身thân 攝nhiếp 。 以dĩ 彼bỉ 用dụng 大đại 依y 體thể 相tướng 起khởi 會hội 歸quy 本bổn 故cố 。 云vân 彼bỉ 身thân 之chi 體thể 相tướng 也dã 。 下hạ 二nhị 句cú 中trung 。 法pháp 性tánh 等đẳng 者giả 釋thích 體thể 大đại 。 無vô 量lượng 等đẳng 者giả 釋thích 相tương/tướng 大đại (# 云vân 云vân )# 。 第đệ 三tam 僧Tăng 寶bảo 中trung 。 僧Tăng 通thông 凡phàm 聖thánh 。 寶bảo 唯duy 聖thánh 位vị 。 聖thánh 通thông 大đại 小tiểu 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 勝thắng 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 唯duy 歸quy 地địa 上thượng 大đại 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 。 證chứng 理lý 起khởi 行hành 。 名danh 如như 實thật 修tu 。 如như 實thật 修tu 行hành 者giả 。 是thị 正chánh 體thể 智trí 也dã 。 等đẳng 者giả 。 是thị 後hậu 得đắc 智trí 也dã 。 並tịnh 如như 下hạ 文văn 及cập 法pháp 集tập 經kinh 寶bảo 性tánh 論luận 說thuyết 也dã 。

第đệ 二nhị 申thân 敬kính 意ý 中trung 三tam 意ý 。 一nhất 為vi 益ích 眾chúng 生sanh 。 二nhị 為vi 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 三tam 為vì 法pháp 久cửu 住trụ 。 四tứ 句cú 分phần/phân 三tam 。 一nhất 所sở 為vi 人nhân 者giả 。 正chánh 是thị 不bất 定định 聚tụ 人nhân 。 兼kiêm 是thị 邪tà 定định 正chánh 定định 二nhị 人nhân 。 又hựu 六lục 位vị 皆giai 是thị 所sở 為vi 。 即tức 當đương 初sơ 句cú 也dã 。 二nhị 所sở 成thành 益ích 有hữu 二nhị 。 先tiên 離ly 過quá 益ích 。 後hậu 成thành 行hành 益ích 。 即tức 當đương 次thứ 二nhị 句cú 也dã 初sơ 中trung 疑nghi 故cố 迷mê 真chân 失thất 樂lạc 。 執chấp 故cố 起khởi 妄vọng 種chủng 苦khổ 也dã 。 地địa 論luận 菩Bồ 薩Tát 三tam 種chủng 。 觀quán 於ư 眾chúng 生sanh 。 起khởi 大đại 慈từ 悲bi 。 一nhất 離ly 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 樂lạc 。 二nhị 具cụ 足túc 諸chư 苦khổ 。 三tam 於ư 彼bỉ 二nhị 顛điên 倒đảo 。 解giải 云vân 。 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 本bổn 有hữu 。 失thất 而nhi 不bất 知tri 。 妄vọng 苦khổ 本bổn 空không 。 得đắc 而nhi 不bất 覺giác 。 於ư 彼bỉ 得đắc 失thất 。 都đô 無vô 覺giác 知tri 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 今kim 生sanh 悲bi 造tạo 論luận 。 即tức 下hạ 立lập 義nghĩa 分phần/phân 顯hiển 示thị 正chánh 義nghĩa 中trung 。 除trừ 疑nghi 悟ngộ 真chân 。 治trị 執chấp 離ly 苦khổ 故cố 。 因nhân 緣duyên 分phần/phân 云vân 。 遠viễn 離ly 癡si 慢mạn 。 出xuất 邪tà 網võng 故cố 等đẳng 。 故cố 云vân 除trừ 疑nghi 捨xả 邪tà 執chấp 。 此thử 二nhị 成thành 行hành 者giả 。 既ký 於ư 真chân 不bất 疑nghi 。 於ư 邪tà 不bất 執chấp 。 未vị 知tri 於ư 何hà 乘thừa 起khởi 行hành 。 謂vị 於ư 大Đại 乘Thừa 以dĩ 是thị 究cứu 竟cánh 根căn 本bổn 法pháp 故cố 。 未vị 知tri 於ư 是thị 大Đại 乘Thừa 起khởi 何hà 等đẳng 行hành 。 謂vị 起khởi 信tín 心tâm 行hành 。 以dĩ 信tín 是thị 眾chúng 行hành 之chi 本bổn 故cố 。 故cố 起khởi 大Đại 乘Thừa 正chánh 信tín 。 即tức 下hạ 發phát 趣thú 道đạo 相tương/tướng 。 及cập 修tu 行hành 信tín 心tâm 分phần/phân 。 成thành 此thử 行hành 也dã 。 三tam 成thành 益ích 意ý 者giả 。 謂vị 令linh 眾chúng 生sanh 。 離ly 過quá 滿mãn 信tín 成thành 行hành 成thành 果quả 。 故cố 云vân 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 下hạ 佛Phật 種chủng 子tử 於ư 眾chúng 生sanh 田điền 。 生sanh 正chánh 覺giác 牙nha 。 是thị 故cố 能năng 令linh 。 佛Phật 寶bảo 不bất 斷đoạn 等đẳng 。

復phục 次thứ 三Tam 寶Bảo 種chủng 不bất 斷đoạn 廣quảng 說thuyết 。 即tức 當đương 勸khuyến 修tu 利lợi 益ích 分phần/phân 。 又hựu 有hữu 釋thích 云vân 。 造tạo 論luận 大đại 意ý 不bất 出xuất 二nhị 種chủng 。 上thượng 半bán 明minh 為vi 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 下hạ 半bán 顯hiển 為vi 。 上thượng 弘hoằng 佛Phật 道Đạo 。 所sở 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 長trường 沒một 生sanh 死tử 之chi 海hải 。 不bất 趣thú 涅Niết 槃Bàn 之chi 岸ngạn 者giả 。 只chỉ 由do 疑nghi 惑hoặc 邪tà 執chấp 。 其kỳ 疑nghi 二nhị 種chủng 。 一nhất 疑nghi 法pháp 障chướng 發phát 心tâm 。 二nhị 疑nghi 門môn 障chướng 修tu 行hành 。 初sơ 者giả 大Đại 乘Thừa 法Pháp 體thể 為vi 多đa 為vi 一nhất 。 如như 其kỳ 是thị 一nhất 。 即tức 無vô 異dị 法pháp 。 無vô 異dị 法pháp 故cố 無vô 諸chư 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 誰thùy 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 若nhược 其kỳ 多đa 法pháp 。 即tức 非phi 一nhất 體thể 。 非phi 一nhất 體thể 故cố 物vật 我ngã 各các 別biệt 。 何hà 起khởi 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 由do 此thử 不bất 得đắc 發phát 心tâm 也dã 。 疑nghi 門môn 者giả 。 如Như 來Lai 所sở 立lập 教giáo 門môn 眾chúng 多đa 。 若nhược 依y 何hà 門môn 。 初sơ 發phát 修tu 行hành 。 若nhược 並tịnh 可khả 依y 。 不bất 可khả 頓đốn 入nhập 。 若nhược 依y 一nhất 二nhị 。 何hà 去khứ 何hà 就tựu 。 由do 此thử 不bất 得đắc 起khởi 行hành 。 今kim 遣khiển 此thử 二nhị 疑nghi 。 故cố 立lập 一nhất 心tâm 法pháp 。 開khai 二nhị 種chủng 門môn 。 立lập 一nhất 心tâm 者giả 。 遣khiển 彼bỉ 初sơ 疑nghi 。 明minh 大Đại 乘Thừa 法Pháp 唯duy 有hữu 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 之chi 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 但đãn 有hữu 無vô 明minh 。 迷mê 自tự 一nhất 心tâm 。 起khởi 諸chư 波ba 浪lãng 。 流lưu 轉chuyển 六lục 道đạo 。 雖tuy 起khởi 六lục 道đạo 之chi 浪lãng 。 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 之chi 海hải 。 由do 一nhất 心tâm 作tác 六lục 道đạo 。 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 六lục 道đạo 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 故cố 。 能năng 起khởi 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 故cố 得đắc 發phát 心tâm 也dã 。 開khai 二nhị 門môn 者giả 。 遣khiển 第đệ 二nhị 疑nghi 。 教giáo 門môn 雖tuy 多đa 。 初sơ 入nhập 修tu 行hành 唯duy 有hữu 二nhị 門môn 。 依y 真Chân 如Như 門môn 以dĩ 修tu 止chỉ 行hành 。 依y 生sanh 滅diệt 門môn 而nhi 起khởi 觀quán 行hành 。 止Chỉ 觀Quán 雙song 運vận 。 萬vạn 行hạnh 斯tư 備bị 。 入nhập 此thử 二nhị 門môn 。 諸chư 門môn 皆giai 達đạt 。 故cố 能năng 起khởi 行hành 。 捨xả 邪tà 執chấp 者giả 。 人nhân 執chấp 法pháp 執chấp 也dã 。 上thượng 弘hoằng 佛Phật 道Đạo 者giả 。 除trừ 二nhị 邊biên 疑nghi 。 起khởi 決quyết 定định 信tín 。 信tín 解giải 大Đại 乘Thừa 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 故cố 云vân 大Đại 乘Thừa 正chánh 信tín 也dã 。 捨xả 二nhị 執chấp 分phân 別biệt 。 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 定định 紹thiệu 佛Phật 位vị 。 故cố 云vân 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 如như 智trí 論luận 云vân 。 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 。 信tín 為vi 能năng 入nhập 。 智trí 慧tuệ 能năng 度độ 。 故cố 舉cử 信tín 智trí 。 明minh 弘hoằng 佛Phật 道Đạo 也dã 。

和hòa 合hợp 識thức 義nghĩa 。 略lược 有hữu 二nhị 門môn 。 先tiên 釋thích 五ngũ 分phần/phân 八bát 因nhân 。 後hậu 明minh 其kỳ 旨chỉ 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 釋thích 五ngũ 分phần/phân 。 後hậu 釋thích 八bát 因nhân 。 前tiền 中trung 有hữu 法pháp 者giả 。 總tổng 舉cử 法pháp 義nghĩa 。 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 三tam 大đại 之chi 法pháp 。 即tức 是thị 法pháp 體thể 也dã 。 能năng 起khởi 大Đại 乘Thừa 信tín 根căn 者giả 。 辨biện 法pháp 功công 能năng 。 謂vị 約ước 真Chân 如Như 門môn 。 信tín 理lý 決quyết 定định 。 約ước 生sanh 滅diệt 門môn 。 業nghiệp 用dụng 不bất 已dĩ 。 約ước 義nghĩa 大đại 中trung 。 信tín 三Tam 寶Bảo 不bất 壞hoại 也dã 。 信tín 根căn 者giả 。 入nhập 住trụ 成thành 根căn 。 根căn 二nhị 。 一nhất 能năng 持trì 義nghĩa 。 即tức 自tự 分phần/phân 不bất 失thất 。 二nhị 生sanh 後hậu 義nghĩa 。 即tức 勝thắng 進tiến 上thượng 求cầu 也dã 。 一nhất 言ngôn 不bất 自tự 起khởi 。 制chế 必tất 有hữu 由do 。 名danh 因nhân 緣duyên 分phần/phân 。 二nhị 由do 致trí 既ký 興hưng 。 略lược 表biểu 綱cương 要yếu 。 令linh 物vật 生sanh 信tín 。 名danh 立lập 義nghĩa 分phần/phân 。 三tam 宗tông 要yếu 既ký 略lược 。 廣quảng 釋thích 生sanh 解giải 。 名danh 解giải 釋thích 分phần/phân 。 釋thích 已dĩ 生sanh 解giải 。 依y 解giải 起khởi 行hành 。 有hữu 解giải 無vô 行hành 。 是thị 非phi 所sở 應ưng 。 故cố 有hữu 修tu 行hành 信tín 心tâm 分phần/phân 。 雖tuy 示thị 行hành 儀nghi 。 鈍độn 根căn 懈giải 慢mạn 。 舉cử 益ích 勸khuyến 修tu 。 故cố 有hữu 勸khuyến 修tu 行hành 利lợi 益ích 分phần/phân 也dã 。

後hậu 釋thích 八bát 因nhân 緣duyên 中trung 。 初sơ 一nhất 是thị 總tổng 。 後hậu 七thất 是thị 別biệt 。 總tổng 意ý 明minh 令linh 有hữu 情tình 離ly 三tam 苦khổ 二nhị 死tử 得đắc 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 能năng 造tạo 論luận 也dã 。 別biệt 中trung 初sơ 者giả 。 與dữ 立lập 義nghĩa 分phần/phân 及cập 解giải 釋thích 分phần/phân 中trung 顯hiển 示thị 正chánh 義nghĩa 及cập 對đối 治trị 邪tà 執chấp 作tác 因nhân 緣duyên 。 若nhược 位vị 配phối 者giả 。 三tam 賢hiền 位vị 也dã 。 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 。 本bổn 覺giác 名danh 如như 。 始thỉ 覺giác 名danh 來lai 。 始thỉ 本bổn 無vô 二nhị 。 名danh 曰viết 如Như 來Lai 。 即tức 顯hiển 所sở 證chứng 名danh 如như 。 能năng 證chứng 名danh 來lai 。 故cố 諸chư 眾chúng 生sanh 未vị 得đắc 正chánh 體thể 智trí 。 是thị 如như 無vô 來lai 也dã 。 第đệ 二nhị 者giả 與dữ 發phát 趣thú 道đạo 相tương/tướng 作tác 因nhân 。 此thử 當đương 十thập 信tín 終chung 心tâm 。 第đệ 三tam 者giả 與dữ 修tu 行hành 信tín 心tâm 中trung 四tứ 種chủng 信tín 心tâm 及cập 四tứ 修tu 行hành 文văn 作tác 因nhân 。 此thử 當đương 十thập 信tín 住trụ 心tâm 。 餘dư 四tứ 當đương 十thập 信tín 初sơ 心tâm 。 四tứ 中trung 為vi 下hạ 中trung 上thượng 。 後hậu 一nhất 策sách 修tu 。 三tam 中trung 上thượng 品phẩm 生sanh 淨tịnh 土độ 。 滿mãn 信tín 心tâm 故cố 也dã 。

立lập 義nghĩa 分phần/phân 中trung 。 法pháp 者giả 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 體thể 。 位vị 通thông 染nhiễm 淨tịnh 也dã 。 義nghĩa 者giả 。 大Đại 乘Thừa 名danh 義nghĩa 。 此thử 心tâm 具cụ 三tam 大đại 義nghĩa 。 故cố 名danh 大đại 也dã 。 有hữu 二nhị 。 運vận 轉chuyển 名danh 乘thừa 。 即tức 因nhân 乘thừa 果quả 乘thừa 也dã 。 眾chúng 生sanh 心tâm 者giả 。 出xuất 其kỳ 法pháp 體thể 。 所sở 謂vị 一nhất 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 含hàm 和hòa 合hợp 不bất 和hòa 合hợp 二nhị 識thức 。 並tịnh 在tại 眾chúng 生sanh 位vị 。 若nhược 在tại 佛Phật 地địa 。 無vô 和hòa 合hợp 義nghĩa 。 以dĩ 始thỉ 同đồng 本bổn 唯duy 真Chân 如Như 故cố 。 今kim 約ước 隨tùy 流lưu 眾chúng 生sanh 中trung 。 具cụ 此thử 二nhị 識thức 也dã 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 者giả 。 若nhược 隨tùy 染nhiễm 成thành 不bất 覺giác 。 即tức 攝nhiếp 世thế 間gian 法pháp 也dã 。 不bất 變biến 本bổn 覺giác 及cập 變biến 染nhiễm 始thỉ 覺giác 攝nhiếp 出xuất 世thế 法pháp 。 又hựu 顯hiển 大Đại 乘Thừa 異dị 小Tiểu 乘Thừa 。 良lương 由do 此thử 心tâm 通thông 攝nhiếp 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 自tự 體thể 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 諸chư 法pháp 各các 體thể 。 此thử 約ước 生sanh 滅diệt 門môn 辨biện 。 若nhược 約ước 真Chân 如Như 門môn 。 即tức 融dung 攝nhiếp 染nhiễm 淨tịnh 不bất 分phân 。 故cố 通thông 攝nhiếp 也dã 。

解giải 釋thích 分phần/phân 中trung 三tam 門môn 。 一nhất 顯hiển 示thị 正chánh 義nghĩa 門môn 。 謂vị 正chánh 釋thích 所sở 立lập 大Đại 乘Thừa 法Pháp 義nghĩa 。 二nhị 對đối 治trị 邪tà 執chấp 門môn 。 謂vị 既ký 明minh 正chánh 理lý 滅diệt 除trừ 情tình 或hoặc 三tam 分phân 別biệt 發phát 趣thú 道đạo 相tương/tướng 門môn 。 謂vị 遣khiển 人nhân 法pháp 耶da 執chấp 。 乃nãi 明minh 趣thú 正chánh 階giai 降giáng/hàng 也dã 。

第đệ 二nhị 明minh 和hòa 合hợp 意ý 者giả 。 一nhất 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 含hàm 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 不bất 變biến 自tự 性tánh 絕tuyệt 相tương/tướng 義nghĩa 。 即tức 真Chân 如Như 門môn 。 謂vị 非phi 染nhiễm 淨tịnh 。 不bất 生sanh 滅diệt 。 不bất 動động 轉chuyển 。 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 。 眾chúng 生sanh 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 更cánh 不bất 待đãi 滅diệt 。 凡phàm 夫phu 彌Di 勒Lặc 同đồng 一nhất 際tế 故cố 。 二nhị 不bất 守thủ 自tự 性tánh 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 即tức 生sanh 滅diệt 門môn 。 謂vị 隨tùy 熏huân 動động 成thành 染nhiễm 淨tịnh 。 而nhi 性tánh 恆hằng 不bất 動động 。 由do 不bất 動động 故cố 。 能năng 成thành 染nhiễm 淨tịnh 。 是thị 故cố 不bất 動động 亦diệc 在tại 動động 門môn 也dã 。 識thức 二nhị 義nghĩa 中trung 。 本bổn 覺giác 是thị 與dữ 生sanh 滅diệt 自tự 體thể 。 故cố 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 是thị 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 。 受thọ 苦khổ 樂lạc 。 與dữ 因nhân 俱câu 。 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 等đẳng 。 勝thắng 髮phát 云vân 。 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 等đẳng 。 是thị 義nghĩa 。 此thử 二nhị 門môn 舉cử 體thể 通thông 融dung 而nhi 不bất 分phân 。 體thể 相tướng 無vô 二nhị 。 名danh 曰viết 一nhất 心tâm 有hữu 二nhị 門môn 。 如như 楞lăng 伽già 集tập 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 品phẩm 云vân 。 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 者giả 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 此thử 三tam 真Chân 如Như 門môn 。 即tức 釋thích 經kinh 本bổn 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 。 即tức 釋thích 一nhất 心tâm 者giả 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 又hựu 此thử 心tâm 體thể 有hữu 本bổn 覺giác 。 而nhi 隨tùy 無vô 明minh 。 動động 作tác 生sanh 滅diệt 。 故cố 此thử 門môn 中trung 。 如Như 來Lai 之chi 性tánh 。 隱ẩn 而nhi 不bất 顯hiển 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 如như 下hạ 文văn 云vân 。 心tâm 生sanh 滅diệt 者giả 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 有hữu 生sanh 滅diệt 心tâm 。 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 為vi 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 此thử 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 一nhất 者giả 覺giác 義nghĩa 。 二nhị 者giả 不bất 覺giác 義nghĩa 。 當đương 知tri 非phi 但đãn 取thủ 生sanh 滅diệt 心tâm 為vi 生sanh 滅diệt 門môn 。 亦diệc 通thông 取thủ 生sanh 滅diệt 自tự 體thể 及cập 相tương/tướng 。 皆giai 在tại 生sanh 滅diệt 門môn 。 因nhân 義nghĩa 也dã 。 所sở 謂vị 一nhất 心tâm 者giả 。 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 其kỳ 性tánh 無vô 二nhị 。 真chân 妄vọng 二nhị 門môn 。 不bất 得đắc 有hữu 異dị 。 故cố 名danh 為vi 一nhất 。 此thử 無vô 二nhị 處xứ 。 與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 作tác 中trung 實thật 。 不bất 同đồng 虛hư 空không 。 性tánh 自tự 神thần 解giải 。 故cố 名danh 為vi 心tâm 。 既ký 其kỳ 無vô 二nhị 。 何hà 處xứ 有hữu 一nhất 。 一nhất 無vô 所sở 有hữu 。 就tựu 誰thùy 曰viết 心tâm 。 如như 是thị 道Đạo 理lý 。 離ly 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 。 又hựu 名danh 自tự 內nội 聖thánh 智trí 證chứng 法pháp 。 謂vị 若nhược 欲dục 證chứng 見kiến 此thử 一nhất 心tâm 者giả 。 要yếu 須tu 摧tồi 破phá 。 所sở 有hữu 諸chư 法pháp 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 外ngoại 塵trần 分phân 別biệt 。 即tức 能năng 作tác 意ý 。 自tự 能năng 通thông 達đạt 。 由do 是thị 聖thánh 智trí 永vĩnh 離ly 能năng 所sở 。 方phương 得đắc 證chứng 會hội 一nhất 心tâm 法Pháp 門môn 。 故cố 名danh 自tự 聖thánh 智trí 證chứng 法pháp 。 又hựu 此thử 心tâm 名danh 阿a 梨lê 耶da 。 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 取thủ 為vi 內nội 我ngã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 此thử 心tâm 之chi 體thể 。 神thần 解giải 為vi 性tánh 。 微vi 細tế 總tổng 緣duyên 。 似tự 一nhất 似tự 常thường 。 故cố 諸chư 愚ngu 者giả 。 以dĩ 似tự 為vi 真chân 。 取thủ 為vi 內nội 我ngã 。 我ngã 見kiến 所sở 攝nhiếp 。 是thị 正chánh 以dĩ 所sở 攝nhiếp 為vi 藏tạng 。 是thị 故cố 二nhị 種chủng 我ngã 見kiến 永vĩnh 不bất 起khởi 位vị 。 即tức 不bất 成thành 就tựu 。 阿a 賴lại 耶da 名danh 。 無vô 能năng 攝nhiếp 故cố 。 亦diệc 無vô 所sở 攝nhiếp 。 又hựu 此thử 識thức 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 謂vị 一nhất 心tâm 隨tùy 無vô 明minh 風phong 流lưu 轉chuyển 。 今kim 順thuận 如như 理lý 。 還hoàn 歸quy 心tâm 源nguyên 。 乘thừa 如như 而nhi 來lai 。 故cố 號hiệu 如Như 來Lai 也dã 。 藏tạng 者giả 是thị 隱ẩn 義nghĩa 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 隱ẩn 顯hiển 無vô 二nhị 。 然nhiên 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 。 所sở 覆phú 而nhi 無vô 二nhị 。 如Như 來Lai 隱ẩn 而nhi 未vị 顯hiển 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 如như 夫phu 人nhân 經kinh 。 隱ẩn 時thời 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 顯hiển 時thời 名danh 法Pháp 身thân 也dã 。 又hựu 能năng 攝nhiếp 義nghĩa 。 謂vị 一nhất 心tâm 諸chư 佛Phật 所sở 歸quy 。 故cố 能năng 攝nhiếp 藏tạng 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 也dã 。 所sở 攝nhiếp 義nghĩa 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 至chí 公công 。 攝nhiếp 諸chư 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 為vi 自tự 體thể 。 如Như 來Lai 所sở 攝nhiếp 。 是thị 故cố 能năng 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 無vô 異dị 。 如như 經Kinh 云vân 。 法Pháp 身thân 即tức 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 即tức 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 與dữ 眾chúng 生sanh 。 名danh 異dị 義nghĩa 一nhất 也dã 。 真Chân 如Như 門môn 中trung 。 一nhất 絕tuyệt 言ngôn 真Chân 如Như 。 謂vị 文văn 中trung 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 等đẳng 六lục 句cú 。 二nhị 依y 言ngôn 真Chân 如Như 。 謂vị 不bất 空không 空không 二nhị 真Chân 如Như 也dã 。 空không 真Chân 如Như 者giả 。 謂vị 滅diệt 無vô 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 之chi 義nghĩa 。 及cập 破phá 數số 論luận 等đẳng 四tứ 宗tông 外ngoại 道đạo 執chấp 等đẳng 也dã 。 又hựu 破phá 滅diệt 者giả 。 計kế 故cố 也dã 。 不bất 空không 真Chân 如Như 者giả 。 滿mãn 足túc 常thường 等đẳng 四tứ 德đức 之chi 義nghĩa 。 論luận 云vân 。 常thường 恆hằng 不bất 變biến 。 淨tịnh 法pháp 滿mãn 足túc 。 故cố 名danh 不bất 空không 。 又hựu 此thử 門môn 中trung 說thuyết 理lý 。 雖tuy 真Chân 如Như 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 而nhi 亦diệc 非phi 無vô 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 性tánh 相tướng 常thường 住trụ 。 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 等đẳng 。 又hựu 假giả 立lập 真Chân 如Như 實thật 際tế 。 等đẳng 名danh 如như 大đại 品phẩm 等đẳng 經kinh 所sở 說thuyết 。 又hựu 說thuyết 不bất 動động 真chân 際tế 。 建kiến 立lập 諸chư 法pháp 。 不bất 壞hoại 假giả 名danh 而nhi 說thuyết 實thật 相tướng 等đẳng 也dã 。 生sanh 滅diệt 門môn 內nội 。 理lý 雖tuy 離ly 相tương/tướng 。 不bất 守thủ 常thường 性tánh 。 隨tùy 緣duyên 流lưu 轉chuyển 。 雖tuy 隨tùy 緣duyên 所sở 染nhiễm 。 而nhi 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 又hựu 假giả 立lập 佛Phật 性tánh 本bổn 覺giác 等đẳng 名danh 如như 涅Niết 槃Bàn 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 經kinh 所sở 說thuyết 。 又hựu 說thuyết 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 。 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 等đẳng 也dã 。 今kim 論luận 所sở 述thuật 。 楞lăng 伽già 經kinh 等đẳng 。 通thông 以dĩ 二nhị 門môn 為vi 其kỳ 宗tông 體thể 也dã 。 為vi 滅diệt 門môn 內nội 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 滅diệt 心tâm 者giả 。 夫phu 人nhân 經Kinh 云vân 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 也dã 。 如như 不bất 動động 之chi 水thủy 為vị 風phong 所sở 吹xuy 。 而nhi 作tác 動động 水thủy 。 動động 靜tĩnh 雖tuy 殊thù 。 水thủy 體thể 是thị 一nhất 。 亦diệc 得đắc 依y 靜tĩnh 水thủy 有hữu 動động 水thủy 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 。 動động 作tác 生sanh 滅diệt 。 能năng 依y 所sở 依y 俱câu 入nhập 此thử 門môn 。 故cố 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 生sanh 滅diệt 者giả 。 是thị 七thất 轉chuyển 識thức 。 此thử 二nhị 和hòa 合hợp 名danh 阿a 梨lê 耶da 。 生sanh 滅diệt 之chi 心tâm 。 生sanh 滅diệt 無vô 二nhị 相tướng 故cố 。 心tâm 之chi 生sanh 滅diệt 。 因nhân 無vô 明minh 成thành 。 生sanh 滅diệt 之chi 心tâm 。 從tùng 本bổn 覺giác 起khởi 。 而nhi 無vô 二nhị 體thể 。 不bất 相tương 離ly 。 故cố 云vân 和hòa 合hợp 。 如như 下hạ 云vân 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 因nhân 風phong 波ba 動động 。 水thủy 相tương/tướng 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 此thử 水thủy 之chi 動động 是thị 風phong 相tương/tướng 。 動động 之chi 濕thấp 是thị 水thủy 相tương/tướng 。 以dĩ 水thủy 舉cử 體thể 動động 故cố 。 水thủy 不bất 離ly 風phong 也dã 。 無vô 動động 而nhi 非phi 濕thấp 故cố 。 動động 不bất 離ly 水thủy 。 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 。 舉cử 體thể 動động 故cố 。 心tâm 不bất 離ly 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 無vô 非phi 真chân 故cố 。 生sanh 滅diệt 不bất 離ly 心tâm 相tương/tướng 。 故cố 云vân 和hòa 合hợp 。 此thử 正chánh 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 與dữ 生sanh 滅diệt 合hợp 。 以dĩ 是thị 隨tùy 緣duyên 門môn 故cố 。 非phi 生sanh 滅diệt 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 合hợp 。 以dĩ 不bất 同đồng 本bổn 真Chân 如Như 門môn 故cố 。 論luận 云vân 。 唯duy 真chân 不bất 生sanh 。 單đơn 妄vọng 不bất 成thành 。 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 。 方phương 有hữu 所sở 為vi 也dã 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 者giả 。 若nhược 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 。 此thử 二nhị 若nhược 一nhất 者giả 。 生sanh 滅diệt 識thức 相tương/tướng 滅diệt 盡tận 時thời 。 真chân 心tâm 可khả 滅diệt 。 即tức 隨tùy 斷đoạn 。 若nhược 異dị 者giả 。 無vô 明minh 風phong 熏huân 動động 時thời 。 靜tĩnh 心tâm 體thể 可khả 不bất 隨tùy 緣duyên 。 即tức 隨tùy 通thông 。 離ly 此thử 二nhị 邊biên 。 故cố 云vân 非phi 一nhất 異dị 。 又hựu 若nhược 一nhất 。 即tức 無vô 和hòa 合hợp 。 若nhược 異dị 亦diệc 無vô 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 異dị 。 故cố 得đắc 和hòa 合hợp 。 又hựu 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 四tứ 句cú 。 一nhất 如Như 來Lai 藏tạng 。 唯duy 不bất 生sanh 滅diệt 。 如như 水thủy 濕thấp 性tánh 。 二nhị 轉chuyển 識thức 。 唯duy 生sanh 滅diệt 。 如như 水thủy 波ba 浪lãng 。 三tam 梨lê 耶da 識thức 。 亦diệc 生sanh 滅diệt 亦diệc 不bất 生sanh 滅diệt 。 如như 海hải 含hàm 動động 靜tĩnh 。 四tứ 無vô 明minh 倒đảo 執chấp 。 非phi 生sanh 滅diệt 非phi 不bất 生sanh 滅diệt 。 如như 起khởi 浪lãng 猛mãnh 風phong 非phi 水thủy 非phi 浪lãng 。 此thử 四tứ 義nghĩa 中trung 。 隨tùy 舉cử 一nhất 義nghĩa 。 攝nhiếp 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 理lý 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 且thả 約ước 濕thấp 性tánh 不bất 生sanh 義nghĩa 邊biên 。 動động 靜tĩnh 不bất 一nhất 。 故cố 說thuyết 水thủy 無vô 浪lãng 中trung 。 豈khởi 浪lãng 離ly 水thủy 外ngoại 別biệt 體thể 。 此thử 生sanh 滅diệt 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 。 不bất 二nhị 之chi 心tâm 。 名danh 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 又hựu 阿a 梨lê 耶da 及cập 阿a 賴lại 耶da 。 並tịnh 梵Phạm 言ngôn 訛ngoa 也dã 梁lương 朝triêu 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 。 訓huấn 名danh 翻phiên 無vô 沒một 。 今kim 玄huyền 奘tráng 三tam 藏tạng 約ước 義nghĩa 翻phiên 為vi 藏tạng 。 是thị 攝nhiếp 藏tạng 義nghĩa 。 無vô 沒một 是thị 不bất 失thất 義nghĩa 。 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 。 所sở 攝nhiếp 名danh 藏tạng 。 又hựu 能năng 攝nhiếp 為vi 名danh 。 謂vị 能năng 藏tạng 自tự 體thể 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 又hựu 能năng 藏tạng 諸chư 法pháp 於ư 自tự 體thể 內nội 。 故cố 論luận 云vân 。 能năng 藏tạng 所sở 藏tạng 。 我ngã 愛ái 執chấp 藏tạng 。 之chi 此thử 謂vị 也dã 。 此thử 即tức 依y 義nghĩa 立lập 名danh 也dã 。

釋thích 心tâm 生sanh 滅diệt 中trung 。 此thử 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 等đẳng 者giả 。 此thử 義nghĩa 稍sảo 難nạn/nan 。 今kim 總tổng 括quát 上thượng 下hạ 文văn 。 略lược 敘tự 其kỳ 意ý 。 謂vị 真Chân 如Như 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 不bất 變biến 義nghĩa 。 二nhị 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 無vô 明minh 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 無vô 體thể 即tức 空không 義nghĩa 。 二nhị 有hữu 用dụng 成thành 事sự 義nghĩa 。 此thử 真chân 妄vọng 中trung 。 各các 由do 初sơ 義nghĩa 。 成thành 真Chân 如Như 門môn 。 各các 由do 後hậu 義nghĩa 。 成thành 生sanh 滅diệt 門môn 。 此thử 隨tùy 緣duyên 真Chân 如Như 。 及cập 成thành 事sự 無vô 明minh 。 亦diệc 各các 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 違vi 自tự 順thuận 他tha 義nghĩa 。 二nhị 違vi 他tha 順thuận 自tự 義nghĩa 。 無vô 明minh 中trung 初sơ 違vi 自tự 順thuận 他tha 亦diệc 二nhị 。 一nhất 能năng 返phản 對đối 詮thuyên 示thị 性tánh 功công 德đức 。 二nhị 能năng 知tri 名danh 義nghĩa 成thành 淨tịnh 用dụng 。 違vi 他tha 順thuận 自tự 亦diệc 二nhị 。 一nhất 覆phú 真chân 理lý 義nghĩa 。 二nhị 成thành 妄vọng 心tâm 義nghĩa 。 真Chân 如Như 中trung 違vi 他tha 順thuận 自tự 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 翻phiên 對đối 妄vọng 染nhiễm 顯hiển 自tự 德đức 義nghĩa 。 二nhị 內nội 熏huân 無vô 明minh 起khởi 淨tịnh 用dụng 。 違vi 自tự 順thuận 他tha 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 隱ẩn 自tự 真chân 體thể 義nghĩa 。 二nhị 顯hiển 現hiện 妄vọng 法pháp 義nghĩa 。 此thử 上thượng 真chân 妄vọng 各các 四tứ 義nghĩa 中trung 。 由do 無vô 明minh 中trung 返phản 對đối 詮thuyên 示thị 義nghĩa 。 及cập 真chân 中trung 翻phiên 妄vọng 顯hiển 德đức 義nghĩa 。 從tùng 此thử 義nghĩa 得đắc 有hữu 本bổn 覺giác 。 又hựu 由do 無vô 明minh 能năng 知tri 名danh 義nghĩa 。 及cập 真chân 中trung 內nội 熏huân 義nghĩa 。 得đắc 有hữu 始thỉ 覺giác 。 又hựu 由do 無vô 明minh 中trung 覆phú 真chân 義nghĩa 。 及cập 真chân 中trung 隱ẩn 體thể 義nghĩa 。 得đắc 有hữu 根căn 本bổn 不bất 覺giác 。 又hựu 由do 無vô 明minh 中trung 成thành 妄vọng 義nghĩa 。 及cập 真chân 中trung 現hiện 妄vọng 義nghĩa 。 得đắc 有hữu 枝chi 末mạt 不bất 覺giác 。 此thử 門môn 中trung 真chân 妄vọng 各các 開khai 四tứ 。 廣quảng 即tức 八bát 門môn 。 若nhược 約ước 兩lưỡng 和hòa 合hợp 成thành 緣duyên 起khởi 。 即tức 有hữu 四tứ 門môn 。 謂vị 二nhị 覺giác 二nhị 不bất 覺giác 。 若nhược 本bổn 末mạt 不bất 相tương 離ly 。 唯duy 有hữu 二nhị 門môn 。 謂vị 覺giác 與dữ 不bất 覺giác 。 若nhược 鎔dong 融dung 總tổng 攝nhiếp 。 唯duy 有hữu 一nhất 門môn 。 謂vị 一nhất 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 。 又hựu 若nhược 約ước 識thức 分phần/phân 相tương/tướng 門môn 。 本bổn 覺giác 本bổn 不bất 覺giác 在tại 本bổn 識thức 中trung 。 餘dư 在tại 生sanh 起khởi 識thức 中trung 。 若nhược 約ước 本bổn 末mạt 不bất 二nhị 門môn 。 並tịnh 在tại 一nhất 本bổn 覺giác 識thức 中trung 。 故cố 云vân 此thử 識thức 有hữu 二nhị 義nghĩa 也dã 。 別biệt 釋thích 中trung 。 本bổn 覺giác 者giả 。 調điều 此thử 心tâm 性tánh 離ly 不bất 覺giác 相tương/tướng 。 是thị 覺giác 照chiếu 性tánh 。 如như 論luận 云vân 。 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 等đẳng 。 始thỉ 覺giác 者giả 。 即tức 此thử 心tâm 體thể 隨tùy 無vô 明minh 緣duyên 。 動động 作tác 妄vọng 念niệm 。 而nhi 本bổn 覺giác 熏huân 力lực 故cố 。 稍sảo 有hữu 覺giác 用dụng 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 還hoàn 向hướng 本bổn 覺giác 也dã 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 者giả 。 梨lê 耶da 識thức 內nội 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 不bất 了liễu 真Chân 如Như 一nhất 味vị 。 論luận 云vân 。 依y 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 說thuyết 有hữu 無vô 明minh 。 不bất 覺giác 而nhi 起khởi 故cố 。 枝chi 末mạt 無vô 明minh 者giả 。 無vô 明minh 所sở 起khởi 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 即tức 無vô 明minh 為vi 因nhân 三tam 細tế 生sanh 。 此thử 本bổn 識thức 。 攝nhiếp 境cảnh 界giới 為vi 緣duyên 六lục 麁thô 生sanh 。 此thử 意ý 識thức 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 皆giai 是thị 不bất 覺giác 相tương/tướng 。 此thử 中trung 大đại 意ý 。 欲dục 明minh 本bổn 覺giác 成thành 不bất 覺giác 。 不bất 覺giác 成thành 始thỉ 覺giác 。 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 覺giác 。 同đồng 本bổn 覺giác 故cố 即tức 無vô 不bất 覺giác 。 無vô 不bất 覺giác 故cố 即tức 無vô 始thỉ 覺giác 。 無vô 始thỉ 覺giác 故cố 即tức 無vô 本bổn 覺giác 。 無vô 本bổn 覺giác 故cố 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 離ly 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 。 是thị 故cố 佛Phật 果Quả 圓viên 融dung 。 蕭tiêu 焉yên 無vô 奇kỳ 。 尚thượng 無vô 始thỉ 本bổn 之chi 殊thù 。 何hà 有hữu 三Tam 身Thân 之chi 異dị 。 唯duy 隨tùy 物vật 心tâm 現hiện 。 故cố 說thuyết 報báo 化hóa 用dụng 也dã 問vấn 。 何hà 故cố 真Chân 如Như 門môn 云vân 即tức 示thị 。 生sanh 滅diệt 門môn 云vân 能năng 示thị 。 答đáp 。 真Chân 如Như 門môn 是thị 不bất 起khởi 門môn 。 與dữ 所sở 顯hiển 體thể 無vô 異dị 。 詮thuyên 旨chỉ 不bất 別biệt 。 故cố 云vân 即tức 示thị 。 是thị 是thị 不bất 起khởi 。 故cố 唯duy 示thị 體thể 。 生sanh 滅diệt 是thị 起khởi 動động 門môn 。 染nhiễm 淨tịnh 既ký 異dị 。 詮thuyên 旨chỉ 又hựu 分phần/phân 。 能năng 所sở 不bất 同đồng 。 故cố 不bất 云vân 即tức 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 真Chân 如Như 門môn 直trực 云vân 體thể 。 生sanh 滅diệt 門môn 云vân 自tự 體thể 等đẳng 。 答đáp 。 所sở 示thị 三tam 大đại 義nghĩa 。 還hoàn 在tại 能năng 示thị 生sanh 滅diệt 中trung 顯hiển 。 故cố 云vân 自tự 也dã 。 問vấn 。 是thị 不bất 起khởi 故cố 但đãn 示thị 體thể 者giả 。 起khởi 動động 門môn 唯duy 示thị 用dụng 。 答đáp 。 不bất 起khởi 必tất 不bất 由do 起khởi 立lập 。 不bất 起khởi 故cố 唯duy 示thị 體thể 也dã 。 起khởi 必tất 由do 不bất 起khởi 。 起khởi 含hàm 不bất 起khởi 。 故cố 起khởi 中trung 具cụ 三tam 大đại 也dã 。 問vấn 。 二nhị 門môn 既ký 起khởi 相tương/tướng 攝nhiếp 者giả 。 何hà 故cố 。 真Chân 如Như 門môn 唯duy 示thị 體thể 。 生sanh 滅diệt 門môn 具cụ 示thị 三tam 大đại 。 答đáp 。 真Chân 如Như 是thị 泯mẫn 相tương/tướng 顯hiển 實thật 門môn 。 不bất 壞hoại 相tương/tướng 而nhi 即tức 泯mẫn 。 故cố 得đắc 攝nhiếp 生sanh 滅diệt 。 泯mẫn 相tương/tướng 而nhi 不bất 存tồn 。 故cố 但đãn 示thị 體thể 。 生sanh 滅diệt 是thị 攬lãm 理lý 成thành 事sự 。 不bất 壞hoại 理lý 而nhi 成thành 事sự 。 故cố 得đắc 攝nhiếp 真Chân 如Như 。 成thành 事sự 而nhi 理lý 不bất 失thất 。 故cố 示thị 三tam 大đại 也dã 。 問vấn 。 既ký 泯mẫn 相tương/tướng 不bất 存tồn 。 故cố 示thị 體thể 者giả 。 亦diệc 可khả 攬lãm 理lý 。 理lý 不bất 存tồn 故cố 。 但đãn 示thị 相tương/tướng 用dụng 。 答đáp 。 不bất 例lệ 。 凡phàm 生sanh 滅diệt 起khởi 。 必tất 賴lại 真chân 攬lãm 理lý 。 理lý 不bất 失thất 。 真chân 未vị 必tất 由do 生sanh 滅diệt 。 故cố 泯mẫn 相tương/tướng 不bất 存tồn 。 泯mẫn 相tương/tướng 不bất 存tồn 故cố 示thị 體thể 。 理lý 不bất 失thất 故cố 示thị 三tam 大đại 。 是thị 攝nhiếp 義nghĩa 是thị 齊tề 。 示thị 義nghĩa 是thị 別biệt 也dã 。 問vấn 。 二nhị 門môn 所sở 攝nhiếp 事sự 。 別biệt 不phủ 也dã 。 答đáp 。 真Chân 如Như 門môn 事sự 。 是thị 分phân 別biệt 性tánh 。 以dĩ 說thuyết 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。 不bất 滅diệt 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 但đãn 依y 妄vọng 念niệm 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 生sanh 滅diệt 門môn 事sự 是thị 依y 他tha 性tánh 。 以dĩ 說thuyết 諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 。 和hòa 合hợp 有hữu 業nghiệp 果quả 故cố 。 問vấn 。 既ký 動động 靜tĩnh 不bất 一nhất 者giả 可khả 如Như 來Lai 藏tạng 。 七thất 識thức 中trung 何hà 不bất 在tại 梨lê 耶da 中trung 。 答đáp 。 動động 靜tĩnh 無vô 二nhị 。 是thị 梨lê 耶da 識thức 。 今kim 既ký 動động 靜tĩnh 分phần/phân 。 而nhi 梨lê 耶da 無vô 別biệt 體thể 。 故cố 云vân 不bất 在tại 中trung 。 問vấn 。 梨lê 耶da 通thông 動động 靜tĩnh 者giả 。 不bất 應ưng 唯duy 生sanh 滅diệt 門môn 。 答đáp 。 起khởi 靜tĩnh 成thành 動động 。 無vô 別biệt 動động 體thể 。 隨tùy 動động 在tại 滅diệt 門môn 。 直trực 非phi 梨lê 耶da 不bất 具cụ 動động 靜tĩnh 在tại 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 。 亦diệc 乃nãi 如Như 來Lai 藏tạng 不bất 動động 。 亦diệc 在tại 此thử 門môn 。 問vấn 。 一nhất 識thức 二nhị 義nghĩa 。 與dữ 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 何hà 別biệt 。 答đáp 。 一nhất 心tâm 含hàm 二nhị 義nghĩa 。 所sở 謂vị 不bất 變biến 義nghĩa 。 及cập 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 今kim 此thử 唯duy 約ước 一nhất 隨tùy 緣duyên 門môn 染nhiễm 淨tịnh 理lý 事sự 無vô 二nhị 之chi 相tướng 。 明minh 此thử 識thức 故cố 。 心tâm 義nghĩa 是thị 寬khoan 。 該cai 於ư 二nhị 門môn 。 識thức 義nghĩa 是thị 局cục 。 唯duy 在tại 一nhất 門môn 也dã 。 四tứ 相tương/tướng 義nghĩa 。 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 流lưu 轉chuyển 門môn 。 二nhị 還hoàn 源nguyên 門môn 。 約ước 初sơ 亦diệc 二nhị 。 初sơ 述thuật 大đại 意ý 。 後hậu 方phương 別biệt 說thuyết 。 初sơ 大đại 意ý 者giả 。 今kim 此thử 四tứ 相tương/tướng 。 唯duy 約ước 真chân 心tâm 隨tùy 熏huân 麁thô 細tế 差sai 別biệt 。 寄ký 說thuyết 四tứ 相tương/tướng 。 非phi 約ước 一nhất 剎sát 那na 心tâm 。 若nhược 約ước 一nhất 剎sát 那na 心tâm 辨biện 者giả 。 如như 下hạ 文văn 中trung 明minh 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 業nghiệp 識thức 之chi 心tâm 微vi 細tế 起khởi 滅diệt 。 此thử 中trung 異dị 滅diệt 相tương/tướng 等đẳng 。 豈khởi 凡phàm 小tiểu 能năng 知tri 。 又hựu 事sự 識thức 中trung 。 麁thô 相tương 生sanh 住trụ 。 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 豈khởi 不phủ 能năng 知tri 。 是thị 故cố 十Thập 地Địa 已dĩ 還hoàn 具cụ 有hữu 微vi 細tế 四tứ 相tương/tướng 。 於ư 中trung 滅diệt 相tương/tướng 豈khởi 信tín 能năng 知tri 。 故cố 意ý 稍sảo 異dị 也dã 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 後hậu 別biệt 。 總tổng 者giả 。 原nguyên 夫phu 心tâm 性tánh 離ly 念niệm 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 而nhi 有hữu 無vô 明minh 。 迷mê 自tự 心tâm 體thể 。 違vi 寂tịch 靜tĩnh 性tánh 。 鼓cổ 動động 起khởi 念niệm 。 有hữu 生sanh 滅diệt 四tứ 相tương/tướng 。 故cố 由do 無vô 明minh 風phong 力lực 。 能năng 念niệm 心tâm 體thể 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 從tùng 細tế 至chí 麁thô 。 經Kinh 云vân 。 佛Phật 性tánh 隨tùy 流lưu 成thành 種chủng 種chủng 味vị 等đẳng 。 又hựu 云vân 。 即tức 此thử 法Pháp 身thân 。 為vi 諸chư 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 漂phiêu 動động 。 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 。 此thử 論luận 云vân 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 等đẳng 。 今kim 約ước 此thử 義nghĩa 。 以dĩ 明minh 四tứ 相tương/tướng 。 既ký 鼓cổ 靜tĩnh 心tâm 令linh 動động 。 遂toại 有hữu 微vi 著trước 不bất 同đồng 先tiên 後hậu 際tế 異dị 。 約ước 彼bỉ 先tiên 際tế 最tối 微vi 名danh 生sanh 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 後hậu 際tế 最tối 麁thô 名danh 滅diệt 相tương/tướng 。 故cố 佛Phật 性tánh 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 約ước 前tiền 際tế 。 與dữ 生sanh 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 約ước 後hậu 際tế 與dữ 滅diệt 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 約ước 中trung 際tế 與dữ 住trụ 異dị 相tướng 相tương 應ứng 也dã 。 別biệt 明minh 者giả 。 對đối 彼bỉ 下hạ 文văn 約ước 位vị 別biệt 分phần/phân 。 其kỳ 生sanh 相tương/tướng 有hữu 一nhất 。 住trụ 四tứ 。 異dị 二nhị 。 滅diệt 一nhất 。 生sanh 相tương/tướng 一nhất 者giả 。 是thị 業nghiệp 相tương/tướng 。 謂vị 由do 無vô 明minh 。 不bất 覺giác 心tâm 動động 。 雖tuy 有hữu 起khởi 滅diệt 。 見kiến 相tương/tướng 未vị 分phần/phân 。 以dĩ 無vô 明minh 力lực 。 轉chuyển 彼bỉ 淨tịnh 心tâm 。 至chí 此thử 最tối 微vi 。 名danh 生sanh 相tương/tướng 。 甚thậm 深thâm 微vi 細tế 。 唯duy 佛Phật 所sở 知tri 。 論luận 云vân 。 無vô 明minh 所sở 起khởi 識thức 者giả 。 乃nãi 至chí 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 即tức 三tam 細tế 中trung 初sơ 一nhất 。 六lục 染nhiễm 中trung 初sơ 一nhất 。 五ngũ 意ý 中trung 第đệ 一nhất 。 此thử 等đẳng 並tịnh 同đồng 。 此thử 生sanh 相tương/tướng 攝nhiếp 也dã 。 住trụ 相tương/tướng 四tứ 者giả 。 一nhất 轉chuyển 相tương/tướng 。 謂vị 無vô 明minh 力lực 不bất 覺giác 前tiền 動động 即tức 無vô 動động 。 故cố 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 。 二nhị 現hiện 相tướng 。 謂vị 由do 無vô 明minh 依y 前tiền 能năng 見kiến 不bất 了liễu 無vô 相tướng 。 遂toại 令linh 境cảnh 界giới 妄vọng 現hiện 。 此thử 二nhị 及cập 業nghiệp 相tương/tướng 並tịnh 在tại 梨lê 耶da 位vị 。 屬thuộc 不bất 相tương 應ứng 心tâm 。 三tam 智trí 相tương/tướng 。 謂vị 由do 無vô 明minh 迷mê 前tiền 自tự 心tâm 所sở 現hiện 之chi 境cảnh 。 妄vọng 起khởi 分phân 別biệt 。 染nhiễm 淨tịnh 之chi 相tướng 。 四tứ 相tương 續tục 相tương/tướng 。 謂vị 無vô 明minh 不bất 了liễu 前tiền 所sở 分phân 別biệt 空không 無vô 所sở 有hữu 。 更cánh 復phục 起khởi 念niệm 相tương 應ứng 不bất 斷đoạn 。 此thử 二nhị 在tại 分phân 別biệt 事sự 識thức 細tế 分phân 之chi 位vị 。 屬thuộc 相tương 應ứng 心tâm 。 無vô 明minh 與dữ 前tiền 生sanh 相tương 和hòa 合hợp 。 轉chuyển 彼bỉ 淨tịnh 心tâm 。 乃nãi 至chí 此thử 位vị 行hành 相tương/tướng 猶do 細tế 。 法pháp 執chấp 堅kiên 住trụ 。 名danh 為vi 住trụ 相tương/tướng 。 即tức 三tam 細tế 中trung 後hậu 二nhị 。 及cập 六lục 麁thô 中trung 初sơ 二nhị 。 并tinh 五ngũ 意ý 中trung 後hậu 四tứ 。 及cập 六lục 染nhiễm 中trung 中trung 四tứ 。 此thử 等đẳng 並tịnh 同đồng 。 此thử 住trụ 相tương/tướng 攝nhiếp 。 異dị 相tướng 二nhị 者giả 。 一nhất 執chấp 取thủ 相tương/tướng 。 二nhị 計kế 名danh 字tự 相tương/tướng 。 謂vị 此thử 無vô 明minh 。 迷mê 前tiền 染nhiễm 淨tịnh 違vi 順thuận 之chi 法pháp 。 更cánh 起khởi 貪tham 瞋sân 等đẳng 人nhân 我ngã 見kiến 。 而nhi 執chấp 相tướng 計kế 名danh 。 取thủ 著trước 轉chuyển 深thâm 。 此thử 在tại 事sự 識thức 麁thô 分phân 之chi 位vị 。 無vô 明minh 與dữ 住trụ 相tương 和hòa 合hợp 。 轉chuyển 彼bỉ 淨tịnh 心tâm 。 令linh 至chí 此thử 位vị 。 行hành 相tương/tướng 稍sảo 麁thô 。 散tán 動động 身thân 口khẩu 。 今kim 諸chư 業nghiệp 名danh 為vi 異dị 相tướng 。 即tức 六lục 麁thô 中trung 中trung 二nhị 。 及cập 六lục 染nhiễm 中trung 初sơ 一nhất 。 并tinh 五ngũ 意ý 中trung 後hậu 意ý 識thức 。 此thử 等đẳng 並tịnh 同đồng 。 是thị 此thử 異dị 相tướng 也dã 。 滅diệt 相tương/tướng 一nhất 者giả 。 是thị 起khởi 業nghiệp 相tương/tướng 。 謂vị 此thử 無vô 明minh 。 不bất 了liễu 善thiện 惡ác 。 二nhị 業nghiệp 定định 招chiêu 苦khổ 樂lạc 二nhị 報báo 故cố 。 廣quảng 對đối 諸chư 緣duyên 。 造tạo 集tập 諸chư 業nghiệp 。 依y 業nghiệp 受thọ 果quả 。 滅diệt 前tiền 異dị 心tâm 。 令linh 墮đọa 諸chư 趣thú 。 以dĩ 無vô 明minh 力lực 。 轉chuyển 彼bỉ 淨tịnh 心tâm 。 至chí 此thử 後hậu 際tế 。 行hành 相tương/tướng 最tối 麁thô 。 至chí 此thử 為vi 周chu 盡tận 極cực 。 故cố 名danh 滅diệt 相tương/tướng 。 即tức 六lục 麁thô 中trung 第đệ 五ngũ 相tương/tướng 是thị 也dã 。 果quả 報báo 不bất 可khả 斷đoạn 。 故cố 不bất 論luận 第đệ 六lục 相tương/tướng 。 是thị 故cố 三tam 界giới 四tứ 相tương/tướng 唯duy 一nhất 夢mộng 心tâm 。 皆giai 因nhân 根căn 本bổn 無vô 明minh 之chi 力lực 。 故cố 經Kinh 云vân 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 其kỳ 力lực 最tối 大đại 。 能năng 遍biến 興hưng 造tạo 一nhất 切thiết 趣thú 生sanh 。 論luận 云vân 。 當đương 知tri 無vô 明minh 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 也dã 。 又hựu 有hữu 釋thích 云vân 。 問vấn 此thử 中trung 四tứ 相tương/tướng 為vi 異dị 同đồng 時thời 。 為vi 是thị 前tiền 後hậu 。 若nhược 同đồng 時thời 者giả 。 何hà 故cố 論luận 說thuyết 覺giác 四tứ 位vị 時thời 差sai 別biệt 。 若nhược 前tiền 後hậu 者giả 。 何hà 亦diệc 四tứ 相tương/tướng 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 。 答đáp 。 薩tát 婆bà 多đa 宗tông 云vân 。 四tứ 相tương/tướng 之chi 此thử 同đồng 時thời 。 四tứ 用dụng 前tiền 後hậu 。 故cố 覺giác 時thời 差sai 別biệt 。 體thể 同đồng 時thời 故cố 。 名danh 俱câu 時thời 有hữu 也dã 。 成thành 實thật 宗tông 云vân 。 四tứ 相tương/tướng 前tiền 後hậu 。 然nhiên 以dĩ 本bổn 覺giác 望vọng 四tứ 相tương/tướng 即tức 無vô 前tiền 後hậu 。 故cố 云vân 同đồng 時thời 而nhi 有hữu 也dã 。 大Đại 乘Thừa 祕bí 密mật 教giáo 云vân 。 覺giác 四tứ 相tương/tướng 時thời 。 前tiền 後hậu 淺thiển 深thâm 。 所sở 覺giác 四tứ 相tương/tướng 。 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 也dã 。 生sanh 三tam 。 住trụ 四tứ 。 異dị 六lục 。 滅diệt 七thất 生sanh 相tương/tướng 三tam 者giả 。 一nhất 業nghiệp 相tương/tướng 。 謂vị 由do 無vô 明minh 。 不bất 覺giác 念niệm 動động 。 雖tuy 有hữu 起khởi 滅diệt 。 相tương 見kiến 未vị 分phần/phân 。 如như 未vị 來lai 生sanh 相tương 將tương 至chí 正chánh 用dụng 之chi 時thời 。 二nhị 轉chuyển 相tương/tướng 。 謂vị 依y 動động 念niệm 。 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 。 如như 未vị 來lai 生sanh 相tương/tướng 至chí 正chánh 用dụng 之chi 時thời 。 三tam 現hiện 相tướng 。 謂vị 依y 能năng 見kiến 相tương/tướng 。 境cảnh 界giới 已dĩ 現hiện 。 如như 未vị 來lai 生sanh 相tương/tướng 至chí 現hiện 在tại 時thời 。 無vô 明minh 與dữ 此thử 三tam 。 相tương 應ứng 熏huân 動động 。 心tâm 體thể 與dữ 相tương 和hòa 合hợp 。 心tâm 隨tùy 動động 轉chuyển 。 乃nãi 至chí 現hiện 相tướng 。 如như 小Tiểu 乘Thừa 未vị 來lai 心tâm 隨tùy 其kỳ 生sanh 相tương/tướng 漸tiệm 至chí 現hiện 在tại 。 大Đại 乘Thừa 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 隨tùy 生sanh 至chí 現hiện 。 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。 此thử 三tam 皆giai 是thị 梨lê 耶da 位vị 。 所sở 有hữu 差sai 別biệt 。 是thị 名danh 甚thậm 深thâm 。 三tam 種chủng 生sanh 相tương/tướng 。 住trụ 四tứ 者giả 。 由do 無vô 明minh 。 與dữ 生sanh 和hòa 合hợp 。 迷mê 所sở 生sanh 心tâm 我ngã 我ngã 所sở 。 故cố 能năng 生sanh 起khởi 四tứ 種chủng 住trụ 相tương/tướng 。 謂vị 我ngã 癡si 我ngã 見kiến 我ngã 愛ái 我ngã 慢mạn 。 此thử 四tứ 依y 生sanh 相tương/tướng 起khởi 。 能năng 相tương 生sanh 心tâm 念niệm 令linh 至chí 住trụ 位vị 因nhân 而nhi 住trụ 。 故cố 名danh 住trụ 相tương/tướng 。 此thử 四tứ 在tại 第đệ 七thất 識thức 。 異dị 相tướng 六lục 者giả 。 無vô 明minh 與dữ 彼bỉ 住trụ 相tương 和hòa 合hợp 。 不bất 覺giác 所sở 計kế 我ngã 我ngã 所sở 空không 。 由do 此thử 能năng 起khởi 六lục 種chủng 異dị 相tướng 。 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 慢mạn 疑nghi 見kiến 。 如như 新tân 論luận 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 性tánh 唯duy 有hữu 六lục 種chủng 也dã 。 無vô 明minh 與dữ 此thử 六lục 種chủng 和hòa 合hợp 。 能năng 相tương/tướng 住trụ 心tâm 令linh 至chí 異dị 位vị 。 外ngoại 向hướng 攀phàn 緣duyên 。 故cố 名danh 異dị 相tướng 。 此thử 六lục 在tại 生sanh 起khởi 識thức 也dã 。 滅diệt 相tương/tướng 七thất 者giả 。 無vô 明minh 與dữ 此thử 異dị 相tướng 和hòa 合hợp 。 不bất 覺giác 外ngoại 塵trần 違vi 順thuận 性tánh 離ly 。 由do 此thử 發phát 起khởi 七thất 種chủng 滅diệt 相tương/tướng 。 謂vị 身thân 口khẩu 七thất 支chi 惡ác 業nghiệp 。 此thử 等đẳng 七thất 支chi 能năng 滅diệt 異dị 心tâm 。 令linh 入nhập 惡ác 趣thú 。 故cố 名danh 滅diệt 相tương/tướng 。 如như 小Tiểu 乘Thừa 宗tông 滅diệt 相tương/tướng 。 滅diệt 現hiện 在tại 心tâm 令linh 入nhập 過quá 去khứ 。 大Đại 乘Thừa 滅diệt 相tương/tướng 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 四tứ 相tương 生sanh 起khởi 。 一nhất 心tâm 流lưu 轉chuyển 。 一nhất 切thiết 皆giai 由do 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 雖tuy 從tùng 微vi 至chí 著trước 辨biện 四tứ 相tương/tướng 階giai 降giáng/hàng 。 而nhi 其kỳ 始thỉ 終chung 。 竟cánh 無vô 前tiền 後hậu 。 然nhiên 此thử 四tứ 為vi 一nhất 念niệm 為vi 麁thô 細tế 。 鎔dong 融dung 唯duy 一nhất 心tâm 。 故cố 說thuyết 同đồng 時thời 而nhi 有hữu 皆giai 無vô 自tự 立lập 也dã 。 未vị 窮cùng 原nguyên 者giả 。 隨tùy 行hành 淺thiển 深thâm 。 覺giác 有hữu 前tiền 後hậu 。 達đạt 心tâm 原nguyên 者giả 。 一nhất 念niệm 四tứ 相tương/tướng 俱câu 時thời 而nhi 知tri 。 如như 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 終chung 不bất 知tri 始thỉ 。 唯duy 佛Phật 如Như 來Lai 。 始thỉ 終chung 俱câu 知tri 。 始thỉ 者giả 生sanh 相tương/tướng 。 終chung 者giả 餘dư 三tam 。 既ký 因nhân 無vô 明minh 之chi 力lực 。 起khởi 生sanh 種chủng 種chủng 夢mộng 念niệm 。 動động 其kỳ 心tâm 源nguyên 。 轉chuyển 至chí 滅diệt 相tương/tướng 。 長trường/trưởng 睡thụy 三tam 界giới 。 流lưu 轉chuyển 六lục 趣thú 也dã 。 上thượng 來lai 四tứ 相tương/tướng 約ước 流lưu 轉chuyển 義nghĩa 。 即tức 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 。 五ngũ 意ý 三tam 細tế 六lục 麁thô 等đẳng 。 亦diệc 入nhập 此thử 義nghĩa 攝nhiếp 也dã 。

第đệ 二nhị 還hoàn 源nguyên 門môn 者giả 。 約ước 覺giác 四tứ 相tương/tướng 之chi 夢mộng 。 相tương/tướng 始thỉ 覺giác 之chi 義nghĩa 。 於ư 中trung 先tiên 總tổng 後hậu 別biệt 。 總tổng 者giả 謂vị 是thị 等đẳng 流lưu 轉chuyển 四tứ 相tương/tướng 。 是thị 因nhân 本bổn 覺giác 不bất 思tư 議nghị 熏huân 力lực 。 起khởi 求cầu 厭yếm 心tâm 。 亦diệc 因nhân 真Chân 如Như 所sở 流lưu 聞văn 熏huân 教giáo 法pháp 。 熏huân 於ư 本bổn 覺giác 。 以dĩ 體thể 同đồng 用dụng 融dung 。 彼bỉ 聞văn 熏huân 益ích 解giải 性tánh 力lực 。 損tổn 無vô 明minh 能năng 漸tiệm 向hướng 心tâm 原nguyên 。 始thỉ 息tức 滅diệt 相tương/tướng 。 終chung 息tức 生sanh 相tương/tướng 。 朗lãng 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 覺giác 覺giác 心tâm 源nguyên 本bổn 無vô 所sở 動động 。 令linh 無vô 始thỉ 靜tĩnh 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 無vô 始thỉ 覺giác 異dị 。 論luận 云vân 。 以dĩ 始thỉ 覺giác 者giả 即tức 同đồng 本bổn 覺giác 。 如như 金kim 光quang 明minh 三Tam 身Thân 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 於ư 睡thụy 夢mộng 中trung 。 見kiến 大đại 河hà 水thủy 。 漂phiêu 泠# 其kỳ 身thân 。 運vận 手thủ 動động 足túc 。 截tiệt 流lưu 而nhi 渡độ 。 得đắc 至chí 彼bỉ 岸ngạn 。 由do 彼bỉ 身thân 心tâm 不bất 懈giải 怠đãi 故cố 。 從tùng 夢mộng 覺giác 已dĩ 。 不bất 見kiến 有hữu 水thủy 彼bỉ 此thử 岸ngạn 別biệt 。 非phi 謂vị 無vô 心tâm 。 生sanh 死tử 妄vọng 相tương/tướng 既ký 滅diệt 已dĩ 。 是thị 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 非phi 謂vị 無vô 覺giác 也dã 。 別biệt 者giả 此thử 始thỉ 覺giác 智trí 。 隨tùy 位vị 四tứ 種chủng 得đắc 名danh 。 一nhất 雖tuy 覺giác 。 謂vị 十thập 位vị 中trung 覺giác 滅diệt 相tương/tướng 夢mộng 之chi 智trí 。 未vị 入nhập 十thập 信tín 以dĩ 前tiền 。 不bất 知tri 善thiện 惡ác 。 二nhị 業nghiệp 定định 招chiêu 善thiện 惡ác 二nhị 報báo 。 今kim 入nhập 此thử 位vị 。 方phương 始thỉ 覺giác 了liễu 。 故cố 名danh □# 雖tuy 覺giác 。 然nhiên 猶do 未vị 知tri 。 滅diệt 相tương/tướng 是thị 夢mộng 。 亦diệc 未vị 覺giác 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 名danh 不bất 覺giác 也dã 。 二nhị 相tương 似tự 覺giác 。 謂vị 三tam 賢hiền 位vị 中trung 菩Bồ 薩Tát 及cập 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 得đắc 入nhập 空không 觀quán 故cố 。 能năng 滅diệt 分phân 別biệt 內nội 外ngoại 。 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 貪tham 瞋sân 見kiến 愛ái 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 如như 論luận 云vân 。 捨xả 麁thô 分phân 別biệt 執chấp 著trước 相tương/tướng 也dã 。 猶do 眠miên 住trụ 相tương/tướng 夢mộng 中trung 又hựu 未vị 至chí 證chứng 位vị 。 又hựu 二Nhị 乘Thừa 未vị 了liễu 法pháp 空không 。 故cố 云vân 相tương 似tự 覺giác 也dã 。 三tam 隨tùy 分phần/phân 覺giác 。 謂vị 從tùng 初Sơ 地Địa 至chí 九cửu 地địa 。 覺giác 四tứ 種chủng 住trụ 相tương/tướng 之chi 夢mộng 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 能năng 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 是thị 識thức 故cố 。 不bất 起khởi 心tâm 外ngoại 麁thô 執chấp 分phân 別biệt 。 而nhi 出xuất 觀quán 後hậu 。 自tự 心tâm 所sở 現hiện 法pháp 上thượng 。 猶do 起khởi 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 。 然nhiên 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 得đắc 覺giác 住trụ 相tương/tướng 。 返phản 照chiếu 住trụ 相tương/tướng 終chung 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 云vân 覺giác 住trụ 無vô 住trụ 離ly 分phân 別biệt 麁thô 念niệm 所sở 等đẳng 。 此thử 四tứ 住trụ 相tương/tướng 初Sơ 地Địa 。 七thất 八bát 九cửu 地địa 各các 離ly 一nhất 相tương/tướng 。 猶do 眠miên 生sanh 相tương/tướng 夢mộng 。 覺giác 道đạo 未vị 滿mãn 。 故cố 云vân 隨tùy 分phần/phân 覺giác 。 四tứ 究cứu 竟cánh 覺giác 。 覺giác 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 此thử 位vị 有hữu 二nhị 剎sát 那na 。 故cố 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 究cứu 竟cánh 道đạo 謂vị 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 方phương 便tiện 道Đạo 攝nhiếp 。 及cập 無vô 間gian 道đạo 攝nhiếp 。 令linh 此thử 位vị 中trung 動động 念niệm 都đô 盡tận 。 唯duy 一nhất 心tâm 在tại 。 故cố 云vân 心tâm 無vô 初sơ 相tương/tướng 也dã 。 業nghiệp 識thức 動động 念niệm 念niệm 中trung 最tối 細tế 。 名danh 微vi 細tế 念niệm 。 即tức 生sanh 相tương/tướng 也dã 。 真chân 性tánh 即tức 顯hiển 。 故cố 云vân 見kiến 心tâm 性tánh 也dã 。 前tiền 諸chư 位vị 中trung 。 覺giác 未vị 至chí 原nguyên 。 猶do 夢mộng 生sanh 相tương/tướng 。 動động 彼bỉ 淨tịnh 心tâm 。 成thành 業nghiệp 識thức 等đẳng 。 起khởi 滅diệt 不bất 住trụ 。 今kim 此thử 生sanh 相tương/tướng 夢mộng 盡tận 。 無vô 明minh 風phong 止chỉ 。 性tánh 海hải 浪lãng 歇hiết 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 故cố 云vân 得đắc 見kiến 心tâm 性tánh 心tâm 即tức 常thường 住trụ 也dã 。 前tiền 未vị 至chí 心tâm 原nguyên 。 夢mộng 念niệm 未vị 盡tận 。 求cầu 滅diệt 此thử 動động 。 望vọng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 今kim 既ký 夢mộng 念niệm 都đô 盡tận 。 覺giác 了liễu 心tâm 原nguyên 。 本bổn 不bất 流lưu 轉chuyển 。 念niệm 無vô 始thỉ 靜tĩnh 。 常thường 自tự 一nhất 心tâm 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 始thỉ 不bất 異dị 本bổn 。 故cố 云vân 究cứu 竟cánh 覺giác 。 若nhược 通thông 說thuyết 者giả 。 如như 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 云vân 。 依y 諸chư 伏phục 道đạo 。 起khởi 事sự 心tâm 滅diệt 。 依y 法pháp 斷đoạn 道đạo 。 根căn 本bổn 心tâm 滅diệt 。 依y 勝thắng 拔bạt 道đạo 。 根căn 本bổn 心tâm 盡tận 。 此thử 言ngôn 諸chư 伏phục 道đạo 。 謂vị 之chi 賢hiền 位vị 。 起khởi 事sự 心tâm 滅diệt 者giả 。 即tức 此thử 論luận 中trung 。 捨xả 麁thô 分phân 別biệt 等đẳng 。 即tức 異dị 相tướng 滅diệt 也dã 。 法pháp 斷đoạn 道đạo 。 謂vị 法Pháp 身thân 位vị 。 依y 根căn 本bổn 心tâm 滅diệt 者giả 。 猶do 此thử 論luận 中trung 。 捨xả 分phân 別biệt 麁thô 念niệm 。 即tức 住trụ 相tương/tướng 滅diệt 。 勝thắng 拔bạt 道đạo 者giả 。 金kim 剛cang 心tâm 定định 。 根căn 本bổn 心tâm 盡tận 者giả 。 此thử 論luận 中trung 離ly 微vi 細tế 念niệm 。 即tức 生sanh 相tương/tướng 盡tận 也dã 。 問vấn 。 四tứ 相tương/tướng 何hà 得đắc 俱câu 時thời 。 既ký 俱câu 時thời 者giả 。 何hà 覺giác 前tiền 後hậu 。 答đáp 。 唯duy 一nhất 夢mộng 心tâm 。 四tứ 相tương/tướng 流lưu 轉chuyển 。 處xử 夢mộng 之chi 士sĩ 。 謂vị 為vi 前tiền 後hậu 。 各các 隨tùy 智trí 力lực 。 淺thiển 深thâm 分phần/phân 覺giác 。 然nhiên 大đại 覺giác 者giả 。 知tri 夢mộng 四tứ 相tương/tướng 唯duy 一nhất 淨tịnh 心tâm 。 都đô 無vô 前tiền 後hậu 體thể 性tánh 。 故cố 云vân 俱câu 時thời 無vô 自tự 立lập 等đẳng 。 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 。 處xử 夢mộng 謂vị 經kinh 年niên 。 悟ngộ 乃nãi 須tu 臾du 頃khoảnh 。 故cố 時thời 雖tuy 無vô 量lượng 。 攝nhiếp 在tại 一nhất 剎sát 那na 。 此thử 中trung 一nhất 剎sát 那na 者giả 即tức 無vô 念niệm 。 故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 我ngã 說thuyết 剎sát 那na 義nghĩa 。 初sơ 生sanh 即tức 有hữu 滅diệt 。 不bất 為vi 愚ngu 者giả 說thuyết 。 解giải 云vân 。 剎sát 那na 流lưu 轉chuyển 。 必tất 無vô 自tự 性tánh 。 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 即tức 是thị 無vô 生sanh 若nhược 有hữu 自tự 性tánh 即tức 不bất 流lưu 轉chuyển 。 故cố 證chứng 無vô 生sanh 者giả 。 方phương 見kiến 剎sát 那na 。 上thượng 來lai 約ước 還hoàn 源nguyên 門môn 。 說thuyết 始thỉ 覺giác 義nghĩa 也dã 。

本bổn 覺giác 義nghĩa 。 此thử 中trung 二nhị 種chủng 。 一nhất 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 。 二nhị 性tánh 淨tịnh 本bổn 覺giác 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 一nhất 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 。 謂vị 本bổn 覺giác 隨tùy 染nhiễm 還hoàn 淨tịnh 之chi 相tướng 。 二nhị 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 相tương/tướng 。 謂vị 還hoàn 淨tịnh 本bổn 覺giác 業nghiệp 用dụng 之chi 相tướng 。 此thử 二nhị 若nhược 離ly 染nhiễm 緣duyên 。 即tức 不bất 得đắc 成thành 。 故cố 云vân 隨tùy 染nhiễm 也dã 。 初sơ 習tập 淨tịnh 中trung 有hữu 因nhân 有hữu 果quả 。 因nhân 者giả 謂vị 真Chân 如Như 內nội 薰huân 之chi 力lực 。 以dĩ 為vi 內nội 因nhân 及cập 及cập 真Chân 如Như 所sở 流lưu 聞văn 薰huân 教giáo 法pháp 以dĩ 為vi 外ngoại 緣duyên 。 此thử 猶do 地địa 前tiền 。 依y 此thử 薰huân 力lực 。 修tu 行hành 資tư 糧lương 加gia 行hành 善thiện 根căn 。 既ký 登đăng 十Thập 地Địa 。 行hành 證chứng 如như 理lý 。 故cố 云vân 如như 實thật 修tu 行hành 也dã 。 十Thập 地Địa 行hành 滿mãn 。 金kim 剛cang 因nhân 極cực 。 故cố 云vân 滿mãn 足túc 方phương 便tiện 也dã 。 果quả 中trung 亦diệc 二nhị 。 謂vị 斷đoạn 果quả 智trí 果quả 。 初sơ 者giả 由do 前tiền 方phương 便tiện 。 能năng 破phá 和hòa 合hợp 識thức 內nội 。 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 顯hiển 其kỳ 不bất 生sanh 滅diệt 之chi 性tánh 也dã 。 和hòa 合hợp 識thức 者giả 。 如Như 來Lai 然nhiên 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 七thất 轉chuyển 識thức 和hòa 合hợp 。 名danh 和hòa 合hợp 識thức 。 即tức 梨lê 耶da 識thức 。 於ư 中trung 根căn 本bổn 無vô 明minh 盡tận 。 故cố 無vô 所sở 合hợp 。 即tức 顯hiển 法Pháp 身thân 本bổn 覺giác 之chi 義nghĩa 。 故cố 云vân 斷đoạn 果quả 也dã 。 智trí 果quả 者giả 。 由do 此thử 法Pháp 身thân 顯hiển 故cố 。 能năng 滅diệt 染nhiễm 心tâm 中trung 業nghiệp 相tương/tướng 等đẳng 。 相tương 續tục 之chi 相tướng 。

時thời 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 之chi 心tâm 。 即tức 還hoàn 心tâm 源nguyên 。 成thành 停đình 淨tịnh 圓viên 智trí 。 成thành 應ưng 身thân 始thỉ 覺giác 之chi 義nghĩa 。 故cố 云vân 智trí 果quả 。 然nhiên 不bất 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 體thể 。 但đãn 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 相tương/tướng 。 此thử 意ý 為vi 明minh 破phá 和hòa 合hợp 識thức 內nội 無vô 明minh 相tướng 。 而nhi 能năng 顯hiển 本bổn 覺giác 之chi 理lý 。 滅diệt 業nghiệp 相tương/tướng 等đẳng 相tương 續tục 心tâm 之chi 相tướng 。 而nhi 成thành 始thỉ 覺giác 之chi 智trí 也dã 。 第đệ 二nhị 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 相tương/tướng 。 謂vị 由do 上thượng 所sở 說thuyết 本bổn 覺giác 體thể 相tướng 所sở 起khởi 報báo 化hóa 二nhị 身thân 用dụng 。 本bổn 常thường 與dữ 眾chúng 生sanh 。 作tác 六lục 根căn 境cảnh 界giới 。 故cố 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 身thân 。 如như 虛hư 空không 無vô 相tướng 。 為vi 諸chư 勝thắng 智trí 者giả 。 作tác 六lục 根căn 境cảnh 界giới 。 示thị 現hiện 微vi 妙diệu 色sắc 。 出xuất 于vu 妙diệu 音âm 聲thanh 。 令linh 臭xú 佛Phật 戒giới 香hương 。 與dữ 佛Phật 妙diệu 法Pháp 味vị 。 便tiện 覺giác 三tam 昧muội 觸xúc 。 令linh 知tri 深thâm 妙diệu 法Pháp 。 故cố 名danh 妙diệu 境cảnh 界giới 也dã 。 知tri 如Như 來Lai 正chánh 是thị 為vi 勝thắng 智trí 者giả 。 成thành 六lục 塵trần 境cảnh 也dã 。 別biệt 說thuyết 四tứ 句cú 。 一nhất 橫hoạnh/hoành 顯hiển 業nghiệp 德đức 。 廣quảng 多đa 無vô 量lượng 。 二nhị 竪thụ 顯hiển 業nghiệp 相tương/tướng 。 深thâm 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 三tam 顯hiển 業nghiệp 勝thắng 。 能năng 無vô 功công 應ứng 機cơ 。 四tứ 顯hiển 業nghiệp 勝thắng 益ích 。 利lợi 潤nhuận 不bất 空không 。 此thử 即tức 報báo 化hóa 二nhị 身thân 。 真Chân 如Như 用dụng 大đại 。 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 故cố 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 云vân 。 應ưng 身thân 從tùng 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 不Bất 共Cộng 之chi 法Pháp 。 能năng 攝nhiếp 持trì 故cố 。 眾chúng 生sanh 不bất 盡tận 。 用dụng 亦diệc 不bất 盡tận 。 故cố 說thuyết 常thường 住trụ 。 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 。 何hà 者giả 成thành 就tựu 。 自tự 身thân 利lợi 益ích 。 謂vị 得đắc 解giải 脫thoát 。 遠viễn 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 智trí 障chướng 。 得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 清thanh 淨tịnh 身thân 。 何hà 者giả 成thành 就tựu 化hóa 身thân 利lợi 益ích 。 既ký 得đắc 成thành 就tựu 。 自tự 身thân 利lợi 己kỷ 。 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 自tự 能năng 依y 彼bỉ 二nhị 種chủng 佛Phật 身thân 。 示thị 現hiện 世thế 間gian 。 自tự 在tại 力lực 行hành 也dã 。 問vấn 。 既ký 得đắc 自tự 利lợi 己kỷ 。 方phương 起khởi 利lợi 他tha 業nghiệp 者giả 。 何hà 利lợi 他tha 說thuyết 無vô 始thỉ 也dã 。 答đáp 。 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 。 如Như 來Lai 一nhất 念niệm 遍biến 應ưng 三tam 世thế 。 所sở 應ưng 無vô 始thỉ 故cố 。 能năng 應ưng 即tức 無vô 始thỉ 。 猶do 如như 一nhất 念niệm 圓viên 智trí 。 遍biến 達đạt 無vô 邊biên 三tam 世thế 之chi 境cảnh 。 境cảnh 無vô 邊biên 故cố 。 智trí 亦diệc 無vô 邊biên 。 無vô 邊biên 之chi 智trí 。 所sở 現hiện 之chi 相tướng 。 故cố 得đắc 無vô 始thỉ 終chung 。 此thử 非phi 心tâm 識thức 所sở 測trắc 也dã 。 二nhị 云vân 。 無vô 明minh 盡tận 故cố 。 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 。 然nhiên 彼bỉ 覺giác 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 常thường 起khởi 業nghiệp 用dụng 。 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 以dĩ 一nhất 切thiết 佛Phật 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 無vô 新tân 舊cựu 故cố 。 皆giai 無vô 始thỉ 覺giác 之chi 異dị 。 本bổn 平bình 等đẳng 無vô 始thỉ 終chung 故cố 。 能năng 化hóa 眾chúng 生sanh 。 是thị 真Chân 如Như 用dụng 。 故cố 云vân 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 此thử 用dụng 與dữ 眾chúng 生sanh 心tâm 。 本bổn 來lai 不bất 二nhị 。 但đãn 不bất 覺giác 隨tùy 流lưu 用dụng 即tức 不bất 現hiện 。 妄vọng 心tâm 厭yếm 求cầu 用dụng 。 即tức 心tâm 中trung 稱xưng 根căn 顯hiển 現hiện 。 而nhi 不bất 作tác 意ý 。 我ngã 現hiện 差sai 別biệt 。 故cố 云vân 自tự 然nhiên 。

第đệ 二nhị 性tánh 淨tịnh 本bổn 覺giác 。 謂vị 是thị 覺giác 體thể 相tướng 。 今kim 說thuyết 於ư 中trung 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 。 通thông 者giả 。 此thử 覺giác 性tánh 不bất 守thủ 自tự 性tánh 故cố 。 雖tuy 隨tùy 諸chư 緣duyên 成thành 於ư 染nhiễm 淨tịnh 。 而nhi 恆hằng 不bất 失thất 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 由do 不bất 失thất 淨tịnh 性tánh 故cố 。 能năng 隨tùy 緣duyên 成thành 染nhiễm 淨tịnh 也dã 。 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 現hiện 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 。 雖tuy 現hiện 染nhiễm 淨tịnh 。 而nhi 恆hằng 不bất 失thất 鏡kính 之chi 明minh 淨tịnh 。 由do 不bất 失thất 鏡kính 明minh 故cố 。 能năng 現hiện 染nhiễm 淨tịnh 之chi 相tướng 。 以dĩ 染nhiễm 淨tịnh 知tri 鏡kính 明minh 淨tịnh 。 以dĩ 鏡kính 相tương/tướng 淨tịnh 知tri 現hiện 染nhiễm 淨tịnh 。 雖tuy 現hiện 淨tịnh 法pháp 。 不bất 增tăng 鏡kính 明minh 。 雖tuy 現hiện 染nhiễm 法pháp 。 不bất 污ô 鏡kính 淨tịnh 。 非phi 直trực 不bất 污ô 。 亦diệc 乃nãi 由do 此thử 反phản 顯hiển 鏡kính 之chi 明minh 淨tịnh 。 當đương 知tri 本bổn 覺giác 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 直trực 不bất 動động 性tánh 淨tịnh 成thành 於ư 染nhiễm 淨tịnh 。 亦diệc 乃nãi 由do 成thành 染nhiễm 淨tịnh 。 方phương 現hiện 性tánh 淨tịnh 。 是thị 故cố 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 。 性tánh 淨tịnh 本bổn 覺giác 。 全toàn 體thể 相tướng 收thu 。 一nhất 性tánh 無vô 二nhị 也dã 。 別biệt 解giải 者giả 。 以dĩ 四tứ 種chủng 鏡kính 。 況huống 此thử 本bổn 覺giác 。 一nhất 空không 鏡kính 。 謂vị 離ly 一nhất 切thiết 。 外ngoại 物vật 之chi 體thể 。 二nhị 不bất 空không 鏡kính 。 謂vị 鏡kính 體thể 元nguyên 能năng 現hiện 萬vạn 像tượng 。 三tam 淨tịnh 鏡kính 。 謂vị 磨ma 治trị 離ly 垢cấu 。 四tứ 受thọ 用dụng 鏡kính 。 置trí 于vu 高cao 臺đài 。 須tu 者giả 受thọ 用dụng 。 四tứ 中trung 前tiền 二nhị 自tự 性tánh 淨tịnh 。 後hậu 二nhị 離ly 垢cấu 淨tịnh 。 又hựu 初sơ 二nhị 約ước 因nhân 隱ẩn 時thời 說thuyết 。 後hậu 二nhị 約ước 果quả 顯hiển 時thời 說thuyết 。 又hựu 前tiền 二nhị 約ước 空không 不bất 空không 。 後hậu 二nhị 體thể 用dụng 。 又hựu 初sơ 二nhị 體thể 。 後hậu 二nhị 相tương/tướng 。 故cố 云vân 覺giác 體thể 相tướng 也dã 。 為vi 心tâm 體thể 只chỉ 無vô 不bất 覺giác 。 故cố 名danh 本bổn 覺giác 。 為vi 心tâm 體thể 有hữu 覺giác 照chiếu 用dụng 。 故cố 名danh 本bổn 覺giác 。 若nhược 無vô 不bất 覺giác 故cố 名danh 本bổn 覺giác 者giả 。 亦diệc 可khả 無vô 覺giác 照chiếu 故cố 是thị 不bất 覺giác 。 若nhược 有hữu 覺giác 照chiếu 名danh 本bổn 覺giác 者giả 。 未vị 知tri 此thử 覺giác 為vi 斷đoạn 惑hoặc 不phủ 。 若nhược 不bất 斷đoạn 惑hoặc 。 即tức 無vô 覺giác 照chiếu 用dụng 。 若nhược 斷đoạn 惑hoặc 者giả 。 即tức 無vô 凡phàm 夫phu 。 答đáp 。 非phi 但đãn 無vô 暗ám 。 亦diệc 有hữu 明minh 照chiếu 。 有hữu 明minh 照chiếu 故cố 。 立lập 有hữu 斷đoạn 惑hoặc 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 若nhược 約ước 前tiền 眠miên 後hậu 覺giác 名danh 覺giác 者giả 。 始thỉ 覺giác 是thị 有hữu 。 本bổn 覺giác 是thị 無vô 。 若nhược 約ước 本bổn 來lai 不bất 眠miên 名danh 覺giác 者giả 。 本bổn 覺giác 是thị 覺giác 。 始thỉ 覺giác 即tức 非phi 。 斷đoạn 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 。 先tiên 有hữu 後hậu 無vô 名danh 斷đoạn 者giả 。 始thỉ 覺giác 有hữu 斷đoạn 。 本bổn 覺giác 無vô 斷đoạn 。 本bổn 來lai 離ly 惑hoặc 名danh 斷đoạn 者giả 。 本bổn 覺giác 是thị 斷đoạn 。 始thỉ 覺giác 不bất 斷đoạn 。 若nhược 依y 此thử 義nghĩa 。 本bổn 來lai 斷đoạn 故cố 本bổn 來lai 無vô 凡phàm 。 故cố 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 本bổn 來lai 入nhập 涅Niết 槃Bàn 菩Bồ 提Đề 之chi 法Pháp 也dã 。 雖tuy 本bổn 來lai 無vô 凡phàm 。 而nhi 未vị 始thỉ 覺giác 。 故cố 本bổn 來lai 有hữu 凡phàm 也dã 。 問vấn 。 此thử 本bổn 覺giác 若nhược 通thông 染nhiễm 淨tịnh 為vi 因nhân 。 若nhược 但đãn 為vi 淨tịnh 法pháp 為vi 因nhân 。 若nhược 但đãn 淨tịnh 法pháp 因nhân 者giả 。 何hà 故cố 經Kinh 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 是thị 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 。 若nhược 通thông 作tác 染nhiễm 淨tịnh 性tánh 者giả 。 何hà 故cố 唯duy 說thuyết 具cụ 性tánh 德đức 。 不bất 說thuyết 具cụ 性tánh 染nhiễm 患hoạn 。 答đáp 。 此thử 理lý 通thông 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 作tác 性tánh 故cố 。 唯duy 說thuyết 具cụ 性tánh 德đức 。 謂vị 理lý 離ly 淨tịnh 法pháp 。 故cố 能năng 隨tùy 緣duyên 作tác 諸chư 染nhiễm 法pháp 。 又hựu 離ly 染nhiễm 性tánh 。 故cố 能năng 隨tùy 緣duyên 作tác 諸chư 淨tịnh 法pháp 也dã 。 能năng 作tác 染nhiễm 淨tịnh 故cố 。 通thông 為vi 染nhiễm 淨tịnh 性tánh 。 由do 離ly 染nhiễm 淨tịnh 性tánh 故cố 。 唯duy 說thuyết 具cụ 性tánh 功công 德đức 。 得đắc 離ly 染nhiễm 淨tịnh 性tánh 。 乃nãi 成thành 諸chư 功công 德đức 故cố 。 取thủ 捨xả 染nhiễm 淨tịnh 性tánh 。 皆giai 是thị 妄vọng 相tương/tướng 故cố 也dã 。 問vấn 。 前tiền 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 中trung 。 智trí 淨tịnh 與dữ 此thử 法pháp 出xuất 何hà 別biệt 。 又hựu 前tiền 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 與dữ 此thử 緣duyên 薰huân 何hà 別biệt 。 答đáp 。 前tiền 約ước 隨tùy 染nhiễm 故cố 。 還hoàn 淨tịnh 說thuyết 為vi 智trí 。 即tức 明minh 彼bỉ 智trí 用dụng 。 但đãn 約ước 始thỉ 覺giác 說thuyết 。 此thử 約ước 自tự 性tánh 。 故cố 離ly 障chướng 顯hiển 法pháp 體thể 。 即tức 明minh 此thử 法pháp 用dụng 。 但đãn 就tựu 法pháp 體thể 說thuyết 。 是thị 故cố 前tiền 云vân 智trí 。 此thử 云vân 法pháp 。 前tiền 云vân 業nghiệp 。 此thử 云vân 緣duyên 也dã 。

生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 亦diệc 名danh 五ngũ 意ý 義nghĩa 。 略lược 有hữu 四tứ 門môn 。 一nhất 釋thích 名danh 義nghĩa 。 二nhị 出xuất 體thể 相tướng 。 三tam 廣quảng 明minh 旨chỉ 。 四tứ 問vấn 答đáp 釋thích 疑nghi 。

初sơ 略lược 說thuyết 者giả 。 因nhân 緣duyên 者giả 梨lê 耶da 者giả 心tâm 體thể 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 是thị 生sanh 滅diệt 因nhân 。 外ngoại 妄vọng 境cảnh 界giới 動động 起khởi 識thức 浪lãng 。 是thị 生sanh 滅diệt 緣duyên 。 又hựu 心tâm 體thể 是thị 為vi 因nhân 。 梨lê 耶da 二nhị 義nghĩa 中trung 不bất 覺giác 義nghĩa 是thị 為vi 緣duyên 。 依y 是thị 二nhị 義nghĩa 。 以dĩ 顯hiển 因nhân 緣duyên 。 諸chư 識thức 生sanh 滅diệt 。 相tương/tướng 集tập 而nhi 生sanh 。 故cố 名danh 眾chúng 生sanh 。 而nhi 無vô 別biệt 體thể 。 唯duy 依y 心tâm 體thể 。 故cố 論luận 云vân 。 依y 心tâm 意ý 意ý 識thức 轉chuyển 故cố 。 此thử 即tức 明minh 心tâm 體thể 。 是thị 所sở 依y 意ý 意ý 識thức 。 即tức 是thị 能năng 依y 也dã 。 轉chuyển 者giả 起khởi 也dã 。 依y 心tâm 者giả 表biểu 因nhân 。 依y 梨lê 耶da 者giả 。 此thử 即tức 明minh 依y 心tâm 內nội 無vô 明minh 具cụ 因nhân 緣duyên 故cố 。 五ngũ 種chủng 意ý 中trung 。 初sơ 三tam 在tại 本bổn 識thức 位vị 。 後hậu 二nhị 在tại 事sự 識thức 細tế 分phần/phân 位vị 。 體thể 本bổn 識thức 中trung 。 若nhược 子tử 細tế 論luận 。 有hữu 四tứ 種chủng 識thức 。 一nhất 真chân 識thức 。 亦diệc 名danh 自tự 相tương/tướng 。 亦diệc 名danh 智trí 相tương/tướng 。 二nhị 業nghiệp 識thức 。 亦diệc 名danh 業nghiệp 相tương/tướng 。 亦diệc 業nghiệp 相tương/tướng 識thức 。 三tam 轉chuyển 識thức 。 亦diệc 名danh 轉chuyển 相tương/tướng 。 亦diệc 名danh 轉chuyển 相tương/tướng 識thức 。 四tứ 現hiện 識thức 。 亦diệc 名danh 現hiện 相tướng 。 亦diệc 名danh 現hiện 相tướng 識thức 。 五ngũ 智trí 識thức 。 亦diệc 名danh 智trí 相tương/tướng 。 六lục 相tương 續tục 識thức 。 亦diệc 名danh 相tướng 續tục 相tương/tướng 。 初sơ 真chân 識thức 者giả 。 不bất 藉tạ 他tha 成thành 。 智trí 相tương/tướng 者giả 。 有hữu 覺giác 照chiếu 性tánh 。 業nghiệp 識thức 者giả 。 從tùng 靜tĩnh 起khởi 動động 。 轉chuyển 識thức 者giả 。 從tùng 內nội 而nhi 向hướng 外ngoại 。 現hiện 識thức 者giả 。 從tùng 轉chuyển 現hiện 境cảnh 。 智trí 識thức 者giả 。 依y 妄vọng 境cảnh 界giới 分phân 別biệt 染nhiễm 淨tịnh 。 相tương 續tục 者giả 。 依y 諸chư 業nghiệp 因nhân 。 苦khổ 果quả 不bất 斷đoạn 也dã 。 此thử 六lục 品phẩm 表biểu 體thể 故cố 。 通thông 名danh 為vi 相tương/tướng 。 各các 有hữu 神thần 解giải 。 不bất 同đồng 虛hư 空không 。 故cố 通thông 名danh 識thức 。 此thử 六lục 義nghĩa 中trung 。 初sơ 一nhất 所sở 依y 。 從tùng 五ngũ 能năng 依y 。 又hựu 是thị 以dĩ 第đệ 為vi 能năng 所sở 依y 。 又hựu 初sơ 一nhất 不bất 變biến 義nghĩa 。 後hậu 五ngũ 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 又hựu 初sơ 二nhị 梨lê 耶da 自tự 體thể 分phần/phân 。 次thứ 二nhị 梨lê 耶da 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 。 後hậu 二nhị 事sự 識thức 細tế 分phần/phân 。 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 。 事sự 識thức 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 事sự 識thức 是thị 六lục 識thức 。 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 楞lăng 伽già 中trung 舉cử 外ngoại 境cảnh 說thuyết 故cố 也dã 。 一nhất 云vân 。 是thị 七thất 轉chuyển 識thức 。 第đệ 七thất 亦diệc 與dữ 慧tuệ 數số 相tương 應ứng 。 緣duyên 外ngoại 境cảnh 故cố 。 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 夫phu 人nhân 經Kinh 云vân 。 於ư 此thử 六lục 識thức 。 及cập 心tâm 法pháp 智trí 。 此thử 七thất 法pháp 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 此thử 言ngôn 心tâm 法pháp 智trí 者giả 。 即tức 慧tuệ 數số 。 又hựu 金kim 鼓cổ 緣duyên 中trung 。 意ý 根căn 分phân 別biệt 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 等đẳng 。 如như 是thị 心tâm 體thể 者giả 。 此thử 五ngũ 用dụng 對đối 諸chư 境cảnh 界giới 。 能năng 生sanh 意ý 識thức 。 此thử 中trung 意ý 識thức 即tức 是thị 第đệ 六lục 。 唯duy 約ước 生sanh 後hậu 。 義nghĩa 通thông 皆giai 入nhập 意ý 識thức 中trung 攝nhiếp 耳nhĩ 。

第đệ 二nhị 出xuất 體thể 者giả 。 通thông 以dĩ 一nhất 心tâm 為vi 體thể 。 若nhược 別biệt 論luận 者giả 。 自tự 相tương/tướng 之chi 體thể 。 即tức 是thị 本bổn 覺giác 。 非phi 動động 轉chuyển 相tương/tướng 。 是thị 覺giác 照chiếu 性tánh 。 故cố 論luận 云vân 。 覺giác 義nghĩa 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 。 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 依y 此thử 法Pháp 身thân 說thuyết 名danh 本bổn 覺giác 。 業nghiệp 識thức 體thể 者giả 。 謂vị 本bổn 覺giác 心tâm 體thể 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 。 舉cử 體thể 無vô 動động 。 無vô 動động 之chi 相tướng 。 未vị 向hướng 外ngoại 緣duyên 。 如như 海hải 微vi 波ba 。 從tùng 靜tĩnh 無vô 動động 。 而nhi 未vị 從tùng 此thử 轉chuyển 移di 彼bỉ 處xứ 。 轉chuyển 識thức 體thể 者giả 。 謂vị 依y 無vô 明minh 及cập 業nghiệp 識thức 。 有hữu 能năng 見kiến 用dụng 。 向hướng 外ngoại 而nhi 起khởi 。 而nhi 未vị 能năng 現hiện 所sở 緣duyên 相tương/tướng 。 如như 海hải 麁thô 浪lãng 依y 風phong 力lực 及cập 微vi 動động 。 從tùng 此thử 鼓cổ 彼bỉ 。 轉chuyển 移di 而nhi 起khởi 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 若nhược 約ước 無vô 明minh 所sở 動động 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 者giả 。 在tại 本bổn 識thức 中trung 。 若nhược 約ước 境cảnh 界giới 所sở 動động 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 者giả 。 在tại 事sự 識thức 中trung 。 今kim 此thử 約ước 初sơ 也dã 。 現hiện 識thức 體thể 者giả 。 謂vị 由do 無vô 明minh 及cập 轉chuyển 識thức 能năng 見kiến 故cố 。 境cảnh 界giới 既ký 現hiện 。 於ư 是thị 能năng 見kiến 所sở 見kiến 具cụ 足túc 。 如như 海hải 麁thô 浪lãng 由do 風phong 力lực 故cố 。 萬vạn 像tượng 之chi 相tướng 非phi 一nhất 眾chúng 多đa 。 若nhược 通thông 相tương/tướng 論luận 者giả 。 轉chuyển 中trung 有hữu 業nghiệp 。 以dĩ 是thị 轉chuyển 相tương/tướng 。 亦diệc 非phi 轉chuyển 寂tịch 故cố 。 業nghiệp 內nội 有hữu 智trí 。 以dĩ 本bổn 覺giác 心tâm 舉cử 體thể 而nhi 動động 故cố 。 是thị 智trí 亦diệc 通thông 轉chuyển 識thức 。 以dĩ 動động 轉chuyển 中trung 解giải 性tánh 不bất 壞hoại 。 是thị 即tức 智trí 識thức 亦diệc 名danh 自tự 相tương/tướng 。 以dĩ 業nghiệp 等đẳng 相tương/tướng 非phi 心tâm 本bổn 相tương/tướng 。 因nhân 無vô 明minh 起khởi 。 可khả 名danh 他tha 相tương/tướng 。 不bất 自tự 性tánh 動động 。 隨tùy 他tha 動động 故cố 。 於ư 中trung 解giải 性tánh 是thị 心tâm 本bổn 性tánh 。 不bất 藉tạ 他tha 成thành 。 故cố 名danh 自tự 相tương/tướng 。 如như 是thị 自tự 相tương/tướng 亦diệc 通thông 七thất 識thức 。 以dĩ 是thị 心tâm 轉chuyển 作tác 故cố 。 亦diệc 此thử 七thất 識thức 。 即tức 是thị 本bổn 識thức 。 以dĩ 不bất 失thất 神thần 解giải 故cố 。 又hựu 轉chuyển 現hiện 二nhị 識thức 唯duy 是thị 業nghiệp 識thức 。 此thử 業nghiệp 識thức 者giả 唯duy 智trí 相tương/tướng 識thức 。 以dĩ 離ly 本bổn 覺giác 。 無vô 別biệt 體thể 故cố 也dã 。 智trí 識thức 體thể 者giả 。 是thị 事sự 識thức 內nội 細tế 分phần/phân 。 謂vị 不bất 了liễu 前tiền 現hiện 識thức 內nội 所sở 現hiện 妄vọng 境cảnh 故cố 。 能năng 起khởi 染nhiễm 淨tịnh 微vi 細tế 分phân 別biệt 。 相tương 續tục 識thức 體thể 。 亦diệc 是thị 事sự 識thức 內nội 。 細tế 謂vị 法pháp 執chấp 相tướng 應ưng 。 長trường/trưởng 得đắc 相tương 續tục 。 此thử 約ước 自tự 體thể 不bất 斷đoạn 。 釋thích 相tương 續tục 義nghĩa 。 此thử 識thức 能năng 起khởi 發phát 業nghiệp 潤nhuận 生sanh 煩phiền 惱não 。 能năng 引dẫn 持trì 過quá 去khứ 無vô 明minh 所sở 發phát 諸chư 行hành 善thiện 惡ác 業nghiệp 種chủng 。 令linh 成thành 堪kham 任nhậm 成thành 果quả 之chi 有hữu 。 若nhược 無vô 惑hoặc 潤nhuận 業nghiệp 。 種chủng 焦tiêu 亡vong 故cố 。 此thử 即tức 引dẫn 生sanh 令linh 熟thục 。 又hựu 能năng 起khởi 潤nhuận 生sanh 菩Bồ 薩Tát 。 令linh 熟thục 業nghiệp 惑hoặc 報báo 。 如như 是thị 三tam 世thế 因nhân 流lưu 轉chuyển 。 連liên 持trì 不bất 絕tuyệt 。 功công 由do 意ý 識thức 也dã 。

第đệ 三tam 廣quảng 明minh 其kỳ 義nghĩa 者giả 。 初sơ 業nghiệp 識thức 。 即tức 三tam 細tế 中trung 初sơ 一nhất 。 四tứ 相tương/tướng 中trung 第đệ 一nhất 。 六lục 染nhiễm 中trung 第đệ 六lục 。 謂vị 根căn 本bổn 無vô 明minh 是thị 無vô 集tập 。 業nghiệp 識thức 是thị 無vô 苦khổ 。 無vô 苦khổ 無vô 集tập 一nhất 時thời 不bất 離ly 。 然nhiên 此thử 業nghiệp 識thức 雖tuy 有hữu 生sanh 滅diệt 。 最tối 是thị 微vi 細tế 。 能năng 所sở 未vị 分phần/phân 。 無vô 明minh 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 無vô 相tướng 論luận 云vân 。 問vấn 。 此thử 識thức 何hà 相tương/tướng 何hà 境cảnh 。 答đáp 。 相tương 及cập 境cảnh 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 一nhất 體thể 無vô 異dị 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 知tri 有hữu 。 答đáp 。 由do 事sự 知tri 故cố 有hữu 此thử 識thức 。 識thức 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 果quả 報báo 事sự 。 如như 無vô 明minh 常thường 起khởi 。 此thử 無vô 明minh 可khả 欲dục 分phân 別biệt 不phủ 。 若nhược 可khả 分phân 別biệt 。 非phi 謂vị 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 分phân 別biệt 。 即tức 可khả 非phi 有hữu 。 而nhi 是thị 有hữu 非phi 無vô 。 亦diệc 由do 欲dục 嗔sân 等đẳng 事sự 。 知tri 有hữu 無vô 明minh 。 本bổn 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 藏tạng 經kinh 中trung 同đồng 此thử 說thuyết 。 是thị 等đẳng 文văn 正chánh 約ước 業nghiệp 識thức 說thuyết 也dã 。 餘dư 識thức 義nghĩa 繁phồn 。 故cố 且thả 不bất 著trước 。 推thôi 可khả 知tri 之chi 。

第đệ 四tứ 問vấn 答đáp 者giả 。 問vấn 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 五ngũ 識thức 。 答đáp 。 此thử 論luận 約ước 一nhất 意ý 義nghĩa 說thuyết 。 但đãn 意ý 說thuyết 獨độc 分phân 別biệt 六lục 塵trần 。 故cố 論luận 云vân 。 種chủng 種chủng 妄vọng 執chấp 隨tùy 事sự 攀phàn 緣duyên 。 分phân 別biệt 六lục 塵trần 。 名danh 為vi 意ý 識thức 。 亦diệc 名danh 分phân 離ly 識thức 者giả 。 依y 於ư 六lục 根căn 。 別biệt 取thủ 六lục 塵trần 。 又hựu 事sự 識thức 者giả 。 能năng 分phân 別biệt 去khứ 來lai 內nội 外ngoại 種chủng 種chủng 事sự 故cố 。 問vấn 。 如như 是thị 五ngũ 意ý 。 何hà 因nhân 方phương 起khởi 。 答đáp 。 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 。 方phương 二nhị 因nhân 起khởi 。 故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 大đại 慧tuệ 不bất 思tư 議nghị 薰huân 。 及cập 不bất 思tư 議nghị 變biến 。 是thị 現hiện 識thức 因nhân 。 取thủ 種chủng 種chủng 塵trần 及cập 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 心tâm 薰huân 。 是thị 分phân 別biệt 事sự 識thức 因nhân 。 解giải 云vân 。 以dĩ 本bổn 末mạt 為vi 二nhị 因nhân 。 不bất 思tư 議nghị 薰huân 者giả 。 無vô 明minh 能năng 薰huân 。 真Chân 如Như 不bất 可khả 薰huân 受thọ 而nhi 能năng 熏huân 。 故cố 有hữu 熏huân 即tức 不bất 盡tận 。 不bất 盡tận 之chi 熏huân 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 薰huân 。 不bất 思tư 議nghị 變biến 者giả 。 真Chân 如Như 心tâm 受thọ 無vô 明minh 薰huân 。 不bất 可khả 變biến 異dị 而nhi 變biến 異dị 。 又hựu 變biến 即tức 不bất 變biến 。 不bất 變biến 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 然nhiên 此thử 薰huân 變biến 甚thậm 深thâm 且thả 隱ẩn 。 故cố 所sở 起khởi 現hiện 識thức 。 行hành 相tương/tướng 微vi 細tế 。 於ư 中trung 亦diệc 有hữu 。 轉chuyển 識thức 業nghiệp 識thức 。 舉cử 麁thô 兼kiêm 細tế 。 故cố 但đãn 云vân 現hiện 識thức 取thủ 種chủng 種chủng 塵trần 者giả 。 即tức 此thử 現hiện 識thức 所sở 現hiện 種chủng 種chủng 境cảnh 界giới 。 還hoàn 動động 心tâm 海hải 。 起khởi 事sự 識thức 浪lãng 。 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 薰huân 者giả 。 即tức 彼bỉ 和hòa 合hợp 心tâm 海hải 之chi 中trung 妄vọng 念niệm 習tập 舉cử 。 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 熏huân 習tập 不bất 斷đoạn 。 未vị 離ly 念niệm 故cố 。 此thử 麁thô 及cập 念niệm 。 薰huân 動động 心tâm 海hải 。 種chủng 種chủng 識thức 生sanh 以dĩ 妄vọng 念niệm 及cập 麁thô 塵trần 且thả 顯hiển 故cố 。 其kỳ 所sở 起khởi 事sự 識thức 。 行hành 相tương/tướng 麁thô 顯hiển 。 成thành 相tương/tướng 相tương 應ứng 心tâm 欲dục 明minh 現hiện 識thức 。 依y 不bất 思tư 議nghị 薰huân 得đắc 生sanh 。 依y 不bất 思tư 議nghị 變biến 得đắc 住trụ 。 事sự 識thức 依y 境cảnh 界giới 得đắc 生sanh 。 依y 心tâm 海hải 得đắc 住trụ 。 今kim 此thử 論luận 中trung 。 但đãn 說thuyết 生sanh 緣duyên 。 不bất 論luận 依y 住trụ 。 故cố 細tế 中trung 唯duy 說thuyết 無vô 明minh 熏huân 。 麁thô 中trung 單đơn 舉cử 境cảnh 界giới 緣duyên 也dã 。 又hựu 生sanh 得đắc 住trụ 地địa 。 無vô 明minh 為vi 因nhân 本bổn 識thức 起khởi 。 以dĩ 作tác 得đắc 住trụ 地địa 。 無vô 明minh 為vi 因nhân 事sự 識thức 起khởi 。 又hựu 十thập 卷quyển 經Kinh 云vân 。 有hữu 四tứ 種chủng 因nhân 。 眼nhãn 等đẳng 得đắc 生sanh 等đẳng 也dã 。 問vấn 。 瑜du 伽già 等đẳng 論luận 說thuyết 阿a 梨lê 耶da 是thị 異dị 熟thục 識thức 一nhất 向hướng 生sanh 滅diệt 。 何hà 故cố 此thử 論luận 乃nãi 說thuyết 此thử 俱câu 含hàm 二nhị 義nghĩa 。 答đáp 。 各các 有hữu 所sở 述thuật 。 不bất 相tương 違vi 背bội 。 謂vị 此thử 微vi 細tế 心tâm 。 略lược 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 若nhược 其kỳ 為vi 無vô 明minh 所sở 熟thục 義nghĩa 邊biên 。 熏huân 靜tĩnh 令linh 動động 。 動động 靜tĩnh 一nhất 體thể 。 今kim 此thử 論luận 者giả 。 依y 楞lăng 伽già 經kinh 。 為vi 治trị 真chân 俗tục 別biệt 體thể 之chi 執chấp 。 說thuyết 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 又hựu 不bất 分phân 王vương 數số 差sai 別biệt 及cập 與dữ 外ngoại 境cảnh 相tướng 應ưng 義nghĩa 。 並tịnh 有hữu 覺giác 不bất 覺giác 等đẳng 也dã 。 若nhược 論luận 業nghiệp 煩phiền 惱não 所sở 感cảm 義nghĩa 邊biên 辨biện 無vô 。 令linh 有hữu 一nhất 向hướng 生sanh 滅diệt 。 波ba 雜tạp 雜tạp 論luận 等đẳng 依y 深thâm 密mật 經kinh 。 為vi 除trừ 是thị 常thường 是thị 一nhất 之chi 見kiến 。 說thuyết 此thử 識thức 一nhất 向hướng 生sanh 滅diệt 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 差sai 別biệt 而nhi 轉chuyển 體thể 。 然nhiên 此thử 業nghiệp 煩phiền 惱não 所sở 感cảm 。 彼bỉ 無vô 明minh 所sở 動động 。 二nhị 意ý 雖tuy 異dị 。 識thức 體thể 無vô 二nhị 也dã 。 問vấn 。 為vi 心tâm 體thể 常thường 住trụ 又hựu 生sanh 滅diệt 也dã 。 為vi 心tâm 相tương 生sanh 滅diệt 也dã 。 體thể 相tướng 合hợp 為vi 一nhất 識thức 故cố 。 是thị 心tâm 體thể 常thường 住trụ 也dã 。 答đáp 。 若nhược 得đắc 意ý 者giả 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 許hứa 。 若nhược 論luận 常thường 住trụ 。 不bất 隨tùy 他tha 成thành 也dã 云vân 體thể 。 若nhược 論luận 無vô 常thường 。 隨tùy 他tha 生sanh 滅diệt 言ngôn 相tương/tướng 也dã 。 言ngôn 生sanh 滅diệt 者giả 。 非phi 生sanh 之chi 生sanh 。 非phi 滅diệt 之chi 滅diệt 。 唯duy 心tâm 之chi 生sanh 心tâm 之chi 滅diệt 。 故cố 名danh 生sanh 滅diệt 。 是thị 故cố 得đắc 言ngôn 心tâm 體thể 生sanh 滅diệt 如như 水thủy 動động 名danh 浪lãng 。 終chung 不bất 可khả 說thuyết 是thị 動động 之chi 動động 非phi 水thủy 之chi 。 此thử 中Trung 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。 設thiết 心tâm 體thể 不bất 動động 。 但đãn 無vô 明minh 相tướng 動động 者giả 。 即tức 無vô 轉chuyển 凡phàm 成thành 聖thánh 之chi 理lý 。 以dĩ 無vô 明minh 相tướng 一nhất 向hướng 滅diệt 故cố 。 心tâm 體thể 本bổn 來lai 不bất 作tác 凡phàm 故cố 。 問vấn 。 心tâm 體thể 生sanh 滅diệt 者giả 。 即tức 真chân 心tâm 有hữu 盡tận 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 時thời 無vô 常thường 住trụ 故cố 。 答đáp 。 雖tuy 心tâm 體thể 生sanh 滅diệt 而nhi 恆hằng 。 心tâm 體thể 常thường 住trụ 。 以dĩ 不bất 一nhất 不bất 異dị 故cố 。 無vô 二nhị 而nhi 無vô 一nhất 性tánh 。 動động 靜tĩnh 非phi 一nhất 而nhi 無vô 異dị 性tánh 。 故cố 如như 水thủy 。 依y 相tương 續tục 門môn 。 即tức 有hữu 流lưu 動động 。 依y 生sanh 滅diệt 門môn 。 恆hằng 不bất 動động 。 以dĩ 不bất 常thường 不bất 斷đoạn 故cố 。 問vấn 。 此thử 識thức 境cảnh 。 界giới 寬khoan 狹hiệp 云vân 何hà 。 如như 此thử 論luận 中trung 。 但đãn 說thuyết 五ngũ 塵trần 。 楞lăng 伽già 云vân 。 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 分phân 別biệt 現hiện 境cảnh 。 自tự 身thân 資tư 生sanh 器khí 世thế 間gian 等đẳng 。 一nhất 時thời 而nhi 有hữu 。 非phi 是thị 前tiền 後hậu 。 瑜du 伽già 云vân 。 此thử 識thức 由do 了liễu 別biệt 二nhị 種chủng 境cảnh 故cố 轉chuyển 。 一nhất 由do 了liễu 別biệt 內nội 執chấp 受thọ 者giả 。 謂vị 了liễu 別biệt 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 自tự 性tánh 妄vọng 執chấp 習tập 氣khí 。 及cập 諸chư 色sắc 根căn 根căn 所sở 依y 處xứ 。 謂vị 有hữu 色sắc 界giới 。 若nhược 無vô 色sắc 界giới 。 唯duy 有hữu 妄vọng 執chấp 習tập 氣khí 了liễu 別biệt 。 二nhị 了liễu 別biệt 外ngoại 無vô 分phân 別biệt 相tướng 器khí 者giả 。 謂vị 了liễu 別biệt 依y 止chỉ 緣duyên 內nội 執chấp 受thọ 阿a 梨lê 耶da 識thức 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 。 器khí 世thế 間gian 相tương/tướng 。 謂vị 如như 燈đăng 炎diễm 。 生sanh 時thời 內nội 執chấp 受thọ 職chức 。 外ngoại 發phát 光quang 明minh 。 如như 是thị 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 內nội 緣duyên 執chấp 受thọ 。 受thọ 境cảnh 外ngoại 緣duyên 。 器khí 世thế 界giới 境cảnh 生sanh 起khởi 道Đạo 理lý 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 中trung 邊biên 云vân 。 此thử 識thức 四tứ 種chủng 境cảnh 界giới 。 謂vị 塵trần 根căn 識thức 及cập 識thức 所sở 攝nhiếp 取thủ 既ký 無vô 。 能năng 緣duyên 本bổn 識thức 。 亦diệc 不bất 得đắc 生sanh 。 若nhược 依y 中trung 遍biến 及cập 楞lăng 伽già 。 即tức 習tập 氣khí 等đẳng 非phi 此thử 識thức 境cảnh 。 若nhược 依y 瑜du 伽già 。 聲thanh 塵trần 及cập 七thất 識thức 等đẳng 。 非phi 其kỳ 所sở 緣duyên 。 若nhược 依y 此thử 論luận 。 根căn 及cập 識thức 等đẳng 亦diệc 非phi 此thử 識thức 所sở 現hiện 境cảnh 界giới 。 如như 是thị 相tương 違vi 。 云vân 何hà 和hòa 會hội 。 答đáp 。 此thử 非phi 相tướng 違vi 。 唯duy 言ngôn 緣duyên 此thử 法pháp 。 不bất 言ngôn 餘dư 法pháp 。 非phi 境cảnh 界giới 故cố 。 問vấn 。 雖tuy 無vô 相tướng 違vi 。 有hữu 不bất 問vấn 意ý 。 答đáp 。 不bất 同đồng 之chi 意ý 各các 有hữu 道Đạo 理lý 。 如như 中trung 邊biên 論luận 。 欲dục 明minh 現hiện 起khởi 諸chư 法pháp 皆giai 是thị 本bổn 識thức 所sở 現hiện 。 離ly 識thức 之chi 外ngoại 。 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 是thị 故cố 唯duy 說thuyết 現hiện 行hành 也dã 。 種chủng 子tử 不bất 顯hiển 者giả 。 與dữ 識thức 無vô 異dị 故cố 。 如như 瑜du 伽già 等đẳng 。 為vi 顯hiển 諸chư 法pháp 無vô 有hữu 離ly 見kiến 自tự 相tương 續tục 故cố 。 除trừ 心tâm 心tâm 法pháp 故cố 。 以dĩ 外ngoại 諸chư 相tướng 續tục 法pháp 。 皆giai 此thử 識thức 所sở 了liễu 別biệt 。 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 離ly 塵trần 不bất 立lập 。 其kỳ 義nghĩa 自tự 顯hiển 。 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 。 餘dư 顯hiển 沒một 意ý 。 准chuẩn 此thử 可khả 知tri 。 不bất 可khả 偽ngụy 執chấp 一nhất 隅ngung 謗báng 通thông 方phương 說thuyết 也dã 。 問vấn 。 本bổn 識thức 自tự 相tương/tướng 。 若nhược 一nhất 向hướng 染nhiễm 緣duyên 所sở 起khởi 不phủ 。 若nhược 是thị 染nhiễm 緣duyên 所sở 起khởi 者giả 。 染nhiễm 法pháp 盡tận 時thời 。 自tự 相tương/tướng 可khả 滅diệt 。 若nhược 不bất 隨tùy 染nhiễm 滅diệt 者giả 。 即tức 自tự 然nhiên 有hữu 。 又hựu 若nhược 自tự 相tương/tướng 滅diệt 者giả 。 論luận 同đồng 斷đoạn 見kiến 。 若nhược 不bất 滅diệt 者giả 。 是thị 同đồng 常thường 見kiến 。 答đáp 。 一nhất 云vân 。 梨lê 耶da 心tâm 體thể 是thị 異dị 熟thục 法pháp 。 但đãn 為vi 業nghiệp 惑hoặc 之chi 辨biện 生sanh 。 是thị 故cố 業nghiệp 惑hoặc 盡tận 時thời 。 本bổn 識thức 頓đốn 盡tận 。 然nhiên 佛Phật 果Quả 位vị 亦diệc 有hữu 福phước 慧tuệ 二nhị 行hành 。 所sở 感cảm 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 相tương 應ứng 淨tịnh 識thức 。 而nhi 於ư 二nhị 處xứ 。 心tâm 義nghĩa 是thị 同đồng 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 心tâm 至chí 佛Phật 果Quả 。 一nhất 云vân 。 心tâm 體thể 舉cử 體thể 。 無vô 明minh 所sở 起khởi 。 是thị 動động 靜tĩnh 合hợp 起khởi 。 非phi 言ngôn 辨biện 無vô 。 令linh 有hữu 此thử 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 起khởi 為vi 業nghiệp 。 此thử 動động 之chi 心tâm 。 本bổn 自tự 為vi 心tâm 。 名danh 自tự 相tương/tướng 義nghĩa 門môn 。 不bất 由do 無vô 明minh 。 而nhi 此thử 動động 心tâm 亦diệc 有hữu 自tự 類loại 相tương 生sanh 滅diệt 故cố 。 無vô 自tự 然nhiên 通thông 。 而nhi 有hữu 不bất 滅diệt 義nghĩa 。 無vô 明minh 盡tận 時thời 。 動động 相tương 隨tùy 滅diệt 。 心tâm 隨tùy 始thỉ 覺giác 。 還hoàn 歸quy 本bổn 原nguyên 也dã 。 有hữu 評bình 云vân 。 二nhị 師sư 所sở 說thuyết 。 皆giai 有hữu 道Đạo 理lý 。 皆giai 依y 聖thánh 教giáo 。 初sơ 師sư 得đắc 瑜du 伽già 意ý 。 後hậu 師sư 得đắc 起khởi 信tín 意ý 。 不bất 可khả 如như 言ngôn 取thủ 義nghĩa 。 若nhược 如như 初sơ 說thuyết 取thủ 義nghĩa 者giả 。 是thị 法pháp 我ngã 執chấp 。 即tức 墮đọa 斷đoạn 見kiến 。 若nhược 如như 後hậu 師sư 說thuyết 取thủ 義nghĩa 。 是thị 人nhân 我ngã 執chấp 。 即tức 墮đọa 常thường 見kiến 。 當đương 知tri 二nhị 義nghĩa 。 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 雖tuy 不bất 可khả 說thuyết 。 而nhi 亦diệc 可khả 說thuyết 。 以dĩ 雖tuy 非phi 然nhiên 非phi 不bất 然nhiên 故cố 也dã 。 餘dư 問vấn 答đáp 等đẳng 及cập 第đệ 七thất 緣duyên 外ngoại 境cảnh 等đẳng 義nghĩa 。 如như 疏sớ/sơ 及cập 別biệt 記ký 并tinh 二nhị 障chướng 章chương 等đẳng 說thuyết 也dã 。

六lục 染nhiễm 義nghĩa 。 略lược 有hữu 三tam 門môn 。 一nhất 列liệt 名danh 。 二nhị 明minh 治trị 斷đoạn 次thứ 第đệ 。 三tam 問vấn 答đáp 除trừ 疑nghi 。

初sơ 列liệt 名danh 者giả 。 一nhất 執chấp 相tướng 應ưng 染nhiễm 。 二nhị 不bất 斷đoạn 相tương 應ứng 染nhiễm 。 三tam 分phân 別biệt 智trí 相tương 應ứng 染nhiễm 。 四tứ 現hiện 色sắc 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 五ngũ 能năng 見kiến 心tâm 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 六lục 根căn 本bổn 業nghiệp 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。

第đệ 二nhị 治trị 斷đoạn 者giả 。 今kim 此thử 六lục 染nhiễm 。 相tương/tướng 是thị 意ý 識thức 及cập 五ngũ 種chủng 意ý 。 但đãn 前tiền 五ngũ 意ý 。 依y 因nhân 緣duyên 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 義nghĩa 故cố 。 從tùng 細tế 至chí 麁thô 說thuyết 。 今kim 欲dục 辨biện 治trị 斷đoạn 次thứ 第đệ 故cố 。 從tùng 麁thô 至chí 細tế 說thuyết 也dã 。 初sơ 執chấp 相tướng 應ưng 染nhiễm 者giả 。 是thị 六lục 麁thô 中trung 。 執chấp 取thủ 及cập 計kế 名danh 字tự 相tương/tướng 。 又hựu 意ý 識thức 所sở 起khởi 見kiến 修tu 煩phiền 惱não 。 即tức 四tứ 住trụ 地địa 無vô 明minh 。 彼bỉ 云vân 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 種chủng 種chủng 妄vọng 執chấp 。 乃nãi 至chí 此thử 議nghị 依y 見kiến 愛ái 煩phiền 惱não 增tăng 長trưởng 義nghĩa 故cố 。 又hựu 四tứ 相tương/tướng 中trung 。 麁thô 分phân 別biệt 執chấp 著trước 相tương/tướng 也dã 。 但đãn 麁thô 心tâm 外ngoại 執chấp 。 與dữ 境cảnh 相tướng 應ưng 。 污ô 此thử 其kỳ 淨tịnh 行hạnh 。 故cố 名danh 為vi 染nhiễm 。 若nhược 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 至chí 無Vô 學Học 位vị 。 見kiến 修tu 煩phiền 惱não 離ly 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 三tam 賢hiền 位vị 中trung 究cứu 竟cánh 能năng 離ly 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 位vị 得đắc 入nhập 空không 故cố 。 見kiến 修tu 麁thô 惑hoặc 永vĩnh 不bất 現hiện 行hành 。 然nhiên 故cố 留lưu 之chi 惑hoặc 猶do 有hữu 。 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 。 若nhược 不bất 斷đoạn 上thượng 心tâm 。 則tắc 不bất 異dị 凡phàm 夫phu 。 若nhược 不bất 留lưu 種chủng 子tử 。 則tắc 不bất 異dị 二Nhị 乘Thừa 。 又hựu 二nhị 意ý 留lưu 惑hoặc 。 所sở 謂vị 為vi 利lợi 自tự 他tha 。 此thử 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。 若nhược 約ước 始thỉ 教giáo 。 初Sơ 地Địa 以dĩ 上thượng 方phương 說thuyết 留lưu 惑hoặc 。 今kim 此thử 煩phiền 惱não 非phi 直trực 斷đoạn 四tứ 住trụ 人nhân 執chấp 。 亦diệc 分phần/phân 斷đoạn 無vô 明minh 。 故cố 論luận 云vân 。 不bất 了liễu 一nhất 法Pháp 界Giới 義nghĩa 者giả 。 從tùng 信tín 相tương 應ứng 地địa 。 觀quán 察sát 覺giác 斷đoạn 也dã 。 今kim 但đãn 為vi 顯hiển 人nhân 我ngã 麁thô 執chấp 故cố 。 不bất 論luận 彼bỉ 也dã 。 又hựu 有hữu 義nghĩa 云vân 。 此thử 論luận 約ước 現hiện 行hành 明minh 治trị 斷đoạn 。 不bất 說thuyết 種chủng 子tử 也dã 。 信tín 相tương 應ứng 地địa 者giả 。 十thập 解giải 以dĩ 上thượng 信tín 成thành 就tựu 無vô 退thoái 如như 。 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。 伏phục 忍nhẫn 聖thánh 胎thai 三tam 十thập 八bát 。 十thập 信tín 十thập 止chỉ 十thập 堅kiên 。 心tâm 地địa 論luận 及cập 無vô 著trước 論luận 總tổng 名danh 信tín 行hành 地địa 也dã 。 論luận 云vân 。 信tín 成thành 就tựu 發phát 心tâm 者giả 。 究cứu 竟cánh 不bất 退thoái 也dã 。 第đệ 二nhị 不bất 斷đoạn 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 五ngũ 意ý 中trung 相tương 續tục 識thức 。 六lục 麁thô 中trung 相tương 續tục 相tương/tướng 。 但đãn 法pháp 執chấp 相tướng 續tục 生sanh 不bất 斷đoạn 。 不bất 斷đoạn 即tức 是thị 相tương 續tục 名danh 也dã 。 十thập 解giải 以dĩ 上thượng 修tu 唯duy 識thức 觀quán 。 尋tầm 慧tuệ 方phương 便tiện 。 乃nãi 至chí 初Sơ 地Địa 。 證chứng 三tam 無vô 性tánh 。 遍biến 滿mãn 真Chân 如Như 。 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 。 不bất 得đắc 現hiện 行hành 。 得đắc 法Pháp 空không 故cố 。 故cố 論luận 云vân 。 修tu 覺giác 方phương 便tiện 。 漸tiệm 漸tiệm 能năng 捨xả 。 得đắc 淨tịnh 心tâm 地địa 。 究cứu 竟cánh 離ly 故cố 。 第đệ 三tam 分phân 別biệt 智trí 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 五ngũ 意ý 中trung 智trí 識thức 。 六lục 麁thô 中trung 智trí 相tương/tướng 。 以dĩ 勝thắng 能năng 分phân 別biệt 世thế 出xuất 世thế 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 故cố 名danh 為vi 智trí 。 是thị 即tức 法pháp 執chấp 修tu 惑hoặc 。 七thất 地địa 以dĩ 還hoàn 。 二nhị 智trí 起khởi 時thời 。 即tức 不bất 現hiện 行hành 。 出xuất 觀quán 緣duyên 俗tục 。 任nhậm 運vận 心tâm 時thời 。 亦diệc 得đắc 現hiện 行hành 。 然nhiên 地địa 分phần/phân 地địa 分phần/phân 際tế 。 故cố 云vân 漸tiệm 。 八bát 地địa 以dĩ 已dĩ 無vô 出xuất 觀quán 外ngoại 緣duyên 境cảnh 故cố 。 七thất 地địa 永vĩnh 滅diệt 故cố 。 論luận 云vân 。 依y 具cụ 戒giới 地địa 漸tiệm 離ly 。 乃nãi 至chí 無vô 相tướng 方phương 便tiện 地địa 究cứu 竟cánh 離ly 故cố 。 一nhất 地địa 三Tam 聚Tụ 戒Giới 具cụ 。 故cố 云vân 具cụ 戒giới 。 六lục 地địa 有hữu 相tương/tướng 觀quán 多đa 。 無vô 相tướng 觀quán 少thiểu 。 七thất 地địa 有hữu 相tương/tướng 觀quán 少thiểu 。 無vô 相tướng 觀quán 多đa 。 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 一nhất 向hướng 無vô 相tướng 。 無vô 功công 用dụng 故cố 。 此thử 三tam 種chủng 染nhiễm 行hành 相tương/tướng 猶do 麁thô 。 故cố 云vân 相tương 應ứng 。 第đệ 四tứ 現hiện 色sắc 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 五ngũ 意ý 中trung 現hiện 識thức 。 三tam 細tế 中trung 境cảnh 界giới 相tương/tướng 如như 明minh 鏡kính 現hiện 色sắc 像tượng 等đẳng 。 此thử 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 動động 令linh 現hiện 境cảnh 。 論luận 云vân 。 依y 心tâm 自tự 在tại 地địa 能năng 離ly 故cố 。 謂vị 八bát 地địa 於ư 三tam 世thế 間gian 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 色sắc 性tánh 隨tùy 心tâm 。 生sanh 有hữu 障chướng 礙ngại 。 以dĩ 色sắc 不bất 自tự 在tại 位vị 。 現hiện 識thức 。 不bất 已dĩ 。 故cố 此thử 位vị 中trung 遣khiển 彼bỉ 相tương/tướng 。 第đệ 五ngũ 能năng 見kiến 心tâm 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 五ngũ 意ý 中trung 轉chuyển 識thức 。 三tam 細tế 中trung 能năng 見kiến 相tương/tướng 。 又hựu 上thượng 云vân 。 依y 於ư 動động 心tâm 。 成thành 能năng 見kiến 相tương/tướng 。 謂vị 根căn 本bổn 無vô 明minh 動động 令linh 能năng 見kiến 也dã 。 論luận 云vân 。 依y 心tâm 自tự 在tại 地địa 能năng 離ly 故cố 。 第đệ 九Cửu 地Địa 中trung 。 善thiện 知tri 眾chúng 生sanh 心tâm 。 行hành 十thập 種chủng 稠trù 林lâm 。 此thử 於ư 他tha 得đắc 自tự 在tại 。 又hựu 自tự 得đắc 四tứ 無vô 礙ngại 知tri 有hữu 礙ngại 能năng 緣duyên 永vĩnh 不bất 得đắc 起khởi 。 故cố 云vân 心tâm 自tự 在tại 。 具cụ 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 第đệ 六lục 根căn 本bổn 業nghiệp 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 五ngũ 意ý 中trung 業nghiệp 識thức 。 三tam 細tế 中trung 業nghiệp 相tương/tướng 。 以dĩ 無vô 明minh 力lực 不bất 覺giác 心tâm 動động 故cố 。 論luận 云vân 。 依y 煩phiền 惱não 盡tận 。 得đắc 入nhập 如Như 來Lai 。 地địa 能năng 離ly 故cố 。 謂vị 十Thập 地Địa 終chung 心tâm 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 無vô 垢cấu 地địa 中trung 。 微vi 細tế 習tập 氣khí 。 心tâm 念niệm 都đô 盡tận 故cố 。 上thượng 云vân 。 得đắc 見kiến 心tâm 性tánh 。 心tâm 則tắc 常thường 住trụ 也dã 。 就tựu 實thật 論luận 之chi 。 八bát 地địa 中trung 有hữu 微vi 細tế 現hiện 識thức 現hiện 起khởi 。 但đãn 此thử 地địa 中trung 已dĩ 得đắc 淨tịnh 土độ 。 麁thô 色sắc 不bất 現hiện 。 又hựu 九cửu 地địa 中trung 亦diệc 有hữu 微vi 細tế 能năng 見kiến 。 但đãn 於ư 自tự 他tha 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 見kiến 相tương/tướng 轉chuyển 細tế 。 故cố 說thuyết 離ly 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 。 下hạ 云vân 依y 於ư 業nghiệp 識thức 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 究cứu 竟cánh 地địa 所sở 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 報báo 身thân 。 若nhược 離ly 業nghiệp 識thức 。 則tắc 無vô 見kiến 相tương/tướng 。 故cố 知tri 業nghiệp 識thức 未vị 盡tận 之chi 時thời 。 能năng 見kiến 之chi 相tướng 亦diệc 不bất 相tương 離ly 也dã 。 此thử 三tam 種chủng 染nhiễm 及cập 無vô 明minh 。 是thị 不bất 相tương 應ứng 之chi 義nghĩa 也dã 。

第đệ 三tam 問vấn 答đáp 除trừ 疑nghi 者giả 。 此thử 六lục 種chủng 染nhiễm 。 以dĩ 何hà 為vi 因nhân 方phương 起khởi 。 答đáp 。 初sơ 三tam 種chủng 染nhiễm 。 無vô 明minh 為vi 因nhân 。 境cảnh 界giới 為vi 緣duyên 方phương 起khởi 。 後hậu 三tam 種chủng 隨tùy 染nhiễm 。 本bổn 覺giác 為vi 因nhân 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 為vi 緣duyên 方phương 起khởi 。 謂vị 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 能năng 染nhiễm 真Chân 如Như 。 成thành 染nhiễm 心tâm 故cố 。 即tức 上thượng 云vân 。 破phá 和hòa 合hợp 識thức 者giả 。 滅diệt 無vô 明minh 故cố 。 滅diệt 相tương 續tục 者giả 。 斷đoạn 染nhiễm 心tâm 故cố 。 今kim 無vô 明minh 與dữ 染nhiễm 心tâm 。 起khởi 雖tuy 前tiền 後hậu 。 而nhi 斷đoạn 滅diệt 並tịnh 一nhất 時thời 也dã 。 問vấn 。 此thử 六lục 染nhiễm 中trung 。 幾kỷ 是thị 相tương 應ứng 。 幾kỷ 不bất 相tương 應ứng 。 答đáp 。 初sơ 三tam 是thị 相tương 應ứng 。 後hậu 三tam 及cập 無vô 明minh 是thị 不bất 相tương 應ứng 。 何hà 者giả 。 初sơ 三tam 是thị 依y 境cảnh 起khởi 故cố 。 且thả 麁thô 顯hiển 故cố 。 心tâm 王vương 心tâm 所sở 皆giai 相tương 應ứng 。 即tức 下hạ 云vân 。 境cảnh 界giới 滅diệt 故cố 。 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 者giả 。 此thử 義nghĩa 後hậu 三tam 及cập 無vô 明minh 依y 心tâm 體thể 起khởi 。 且thả 極cực 細tế 之chi 故cố 。 無vô 王vương 數số 別biệt 。 故cố 云vân 不bất 相tương 應ứng 。 即tức 下hạ 云vân 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 不bất 相tương 應ứng 滅diệt 者giả 。 此thử 意ý 也dã 。 又hựu 依y 三tam 等đẳng 義nghĩa 。 得đắc 相tương 應ứng 名danh 。 一nhất 體thể 等đẳng 義nghĩa 。 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 。 數số 各các 有hữu 一nhất 體thể 無vô 二nhị 故cố 。 二nhị 能năng 知tri 等đẳng 義nghĩa 。 三tam 所sở 知tri 等đẳng 義nghĩa 。 具cụ 此thử 三tam 義nghĩa 。 故cố 云vân 相tương 應ứng 。 故cố 論luận 云vân 。 相tương 應ứng 義nghĩa 者giả 。 心tâm 念niệm 法pháp 異dị 。 依y 染nhiễm 淨tịnh 差sai 別biệt 而nhi 知tri 相tương/tướng 緣duyên 相tương/tướng 同đồng 故cố 。 問vấn 。 瑜du 伽già 說thuyết 。 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 。 不bất 同đồng 一nhất 行hành 相tương/tướng 一nhất 時thời 俱câu 有hữu 一nhất 一nhất 而nhi 轉chuyển 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 說thuyết 知tri 相tương/tướng 同đồng 。 答đáp 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 有hữu 。 不bất 相tương 違vi 。 何hà 者giả 。 如như 我ngã 見kiến 是thị 見kiến 性tánh 行hành 。 我ngã 愛ái 是thị 愛ái 性tánh 行hành 。 如như 是thị 差sai 別biệt 。 名danh 不bất 同đồng 行hành 。 而nhi 見kiến 愛ái 等đẳng 皆giai 作tác 我ngã 解giải 。 約ước 此thử 義nghĩa 邊biên 。 名danh 知tri 同đồng 也dã 。 又hựu 離ly 心tâm 以dĩ 外ngoại 。 無vô 別biệt 煩phiền 惱não 。 亦diệc 無vô 能năng 知tri 所sở 知tri 。 故cố 云vân 相tương 應ứng 。 論luận 云vân 。 不bất 相tương 義nghĩa 。 謂vị 即tức 心tâm 不bất 覺giác 。 常thường 無vô 別biệt 異dị 。 不bất 同đồng 知tri 相tương/tướng 緣duyên 相tương/tướng 。 此thử 文văn 意ý 云vân 。 此thử 三tam 種chủng 染nhiễm 。 依y 無vô 明minh 起khởi 。 不bất 異dị 無vô 明minh 。 又hựu 此thử 即tức 於ư 心tâm 之chi 不bất 覺giác 故cố 。 真chân 妄vọng 不bất 相tương 離ly 。 極cực 微vi 細tế 故cố 。 云vân 不bất 相tương 應ứng 。 於ư 中trung 不bất 分phân 王vương 數số 。 及cập 無vô 與dữ 外ngoại 境cảnh 相tướng 應ưng 之chi 義nghĩa 。 而nhi 有hữu 覺giác 不bất 覺giác 義nghĩa 等đẳng 也dã 。 問vấn 。 多đa 爾nhĩ 。 何hà 故cố 瑜du 伽già 云vân 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 五ngũ 數số 相tương 應ứng 。 答đáp 。 今kim 此thử 論luận 約ước 煩phiền 惱não 別biệt 。 名danh 為vi 相tương 應ứng 。 能năng 見kiến 心tâm 染nhiễm 。 無vô 煩phiền 惱não 數số 。 名danh 不bất 相tương 應ứng 。 雖tuy 微vi 細tế 遍biến 行hành 五ngũ 數số 心tâm 與dữ 法pháp 通thông 達đạt 。 無vô 相tướng 而nhi 取thủ 相tương/tướng 故cố 。 是thị 通thông 法pháp 執chấp 。 而nhi 無vô 計kế 慧tuệ 數số 之chi 見kiến 。 是thị 故cố 無vô 別biệt 法pháp 執chấp 也dã 。 問vấn 。 以dĩ 何hà 得đắc 知tri 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 法pháp 執chấp 也dã 。 答đáp 。 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 皆giai 不bất 現hiện 行hành 。 唯duy 有hữu 所sở 知tri 障chướng 。 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 而nhi 此thử 位vị 中trung 。 餘dư 七thất 識thức 惑hoặc 。 皆giai 不bất 現hiện 行hành 。 唯duy 有hữu 阿a 賴lại 耶da 識thức 現hiện 行hành 。 故cố 知tri 此thử 識thức 是thị 所sở 知tri 障chướng 。 若nhược 論luận 種chủng 子tử 。 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 猶do □# 未vị 盡tận 。 故cố 知tri 彼bỉ 說thuyết 正chánh 約ước 現hiện 行hành 所sở 知tri 障chướng 也dã 。 問vấn 。 此thử 能năng 依y 染nhiễm 心tâm 。 彼bỉ 所sở 依y 無vô 明minh 。 是thị 等đẳng 二nhị 法pháp 配phối 二nhị 障chướng 不phủ 也dã 。 答đáp 。 六lục 種chủng 染nhiễm 心tâm 是thị 煩phiền 惱não 障chướng 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 是thị 所sở 知tri 障chướng 。 問vấn 。 此thử 意ý 未vị 審thẩm 。 願nguyện 更cánh 明minh 其kỳ 旨chỉ 。 答đáp 。 且thả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 二Nhị 乘Thừa 通thông 障chướng 十thập 使sử 煩phiền 惱não 。 能năng 使sử 流lưu 轉chuyển 障chướng 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 名danh 煩phiền 惱não 障chướng 也dã 。 煩phiền 惱não 別biệt 障chướng 法pháp 執chấp 等đẳng 惑hoặc 。 迷mê 所sở 知tri 境cảnh 。 障chướng 菩Bồ 提Đề 果quả 。 名danh 所sở 知tri 障chướng 也dã 。 二nhị 一nhất 切thiết 動động 念niệm 取thủ 相tương/tướng 等đẳng 心tâm 。 違vi 如như 理lý 知tri 寂tịch 靜tĩnh 之chi 性tánh 。 名danh 煩phiền 惱não 礙ngại 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 昏hôn 迷mê 不bất 覺giác 。 違vi 如như 量lượng 智trí 覺giác 察sát 之chi 用dụng 。 名danh 為vi 智trí 礙ngại 。 今kim 此thử 論luận 中trung 約ước 後hậu 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 六lục 種chủng 染nhiễm 心tâm 。 名danh 煩phiền 惱não 礙ngại 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 名danh 為vi 智trí 礙ngại 。 又hựu 以dĩ 相tương/tướng 配phối 之chi 。 無vô 明minh 應ưng 障chướng 理lý 智trí 。 染nhiễm 心tâm 障chướng 於ư 量lượng 智trí 也dã 。 論luận 云vân 染nhiễm 心tâm 義nghĩa 者giả 。 名danh 煩phiền 惱não 礙ngại 。 能năng 障chướng 真Chân 如Như 根căn 本bổn 智trí 故cố 。 無vô 明minh 義nghĩa 者giả 。 為vi 智trí 礙ngại 。 能năng 障chướng 世thế 間gian 自tự 然nhiên 業nghiệp 智trí 故cố 。 此thử 中trung 真Chân 如Như 根căn 本bổn 智trí 者giả 。 照chiếu 寂tịch 妙diệu 慧tuệ 。 如như 理lý 之chi 智trí 。 即tức 上thượng 云vân 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 也dã 。 染nhiễm 心tâm 喧huyên 動động 。 違vi 此thử 寂tịch 靜tĩnh 。 故cố 名danh 染nhiễm 心tâm 為vi 煩phiền 惱não 礙ngại 。 煩phiền 動động 惱não 動động 故cố 。 今kim 此thử 依y 本bổn 末mạt 相tương 依y 義nghĩa 。 以dĩ 所sở 起khởi 染nhiễm 心tâm 為vi 煩phiền 惱não 礙ngại 。 能năng 起khởi 染nhiễm 心tâm 無vô 明minh 為vi 智trí 礙ngại 。 不bất 約ước 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 以dĩ 明minh 二nhị 礙ngại 也dã 。 世thế 間gian 自tự 然nhiên 業nghiệp 智trí 者giả 。 後hậu 得đắc 如như 量lượng 智trí 。 即tức 上thượng 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 用dụng 也dã 。 無vô 明minh 昏hôn 迷mê 。 無vô 明minh 分phân 別biệt 。 違vi 此thử 智trí 用dụng 故cố 。 名danh 為vi 智trí 礙ngại 。 從tùng 所sở 障chướng 而nhi 得đắc 名danh 也dã 。 問vấn 。 施thí 此thử 無vô 明minh 動động 於ư 心tâm 體thể 。 成thành 於ư 染nhiễm 心tâm 。 即tức 無vô 明minh 是thị 細tế 。 可khả 障chướng 理lý 智trí 。 染nhiễm 心tâm 是thị 麁thô 。 可khả 障chướng 理lý 智trí 。 答đáp 。 以dĩ 此thử 染nhiễm 心tâm 能năng 所sở 差sai 別biệt 。 而nhi 亦diệc 子tử 根căn 本bổn 智trí 能năng 所sở 平bình 等đẳng 。 所sở 以dĩ 能năng 障chướng 理lý 智trí 也dã 。 無vô 明minh 內nội 迷mê 真chân 理lý 。 識thức 外ngoại 見kiến 塵trần 。 故cố 於ư 如như 量lượng 之chi 境cảnh 。 不bất 能năng 隨tùy 順thuận 種chủng 種chủng 智trí 。 所sở 以dĩ 能năng 障chướng 量lượng 智trí 。 廣quảng 如như 二nhị 障chướng 章chương 說thuyết 也dã 。

佛Phật 身thân 義nghĩa 。 略lược 有hữu 八bát 門môn 。 一nhất 定định 常thường 無vô 常thường 。 二nhị 顯hiển 身thân 形hình 量lượng 。 三tam 所sở 化hóa 共cộng 不bất 共cộng 。 四tứ 定định 權quyền 實thật 。 五ngũ 相tương/tướng 行hành 多đa 少thiểu 。 六lục 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 七thất 佛Phật 身thân 開khai 合hợp 。 八bát 所sở 化hóa 分phân 齊tề 。

第đệ 一nhất 常thường 無vô 常thường 者giả 。 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 。 二nhị 種chủng 佛Phật 身thân 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 有hữu 。 如như 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 云vân 。 如như 是thị 三Tam 身Thân 。 有hữu 義nghĩa 是thị 常thường 。 有hữu 義nghĩa 無vô 常thường 。 謂vị 化hóa 身thân 恆hằng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 方phương 便tiện 不bất 斷đoạn 。 故cố 以dĩ 為vi 常thường 。 且thả 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。 身thân 是thị 無vô 常thường 。 此thử 人nhân 舌thiệt 根căn 何hà 不bất 墮đọa 落lạc 。 非phi 是thị 本bổn 故cố 。 具cụ 足túc 大đại 用dụng 。 不bất 顯hiển 現hiện 故cố 。 說thuyết 為vi 無vô 常thường 。 應ưng 身thân 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 不Bất 共Cộng 之chi 法Pháp 能năng 持trì 故cố 。 眾chúng 生sanh 無vô 量lượng 盡tận 。 用dụng 亦diệc 無vô 盡tận 。 是thị 故cố 說thuyết 常thường 。 非phi 是thị 本bổn 故cố 。 說thuyết 為vi 無vô 常thường 。 法Pháp 身thân 非phi 是thị 得đắc 法Pháp 。 無vô 有hữu 異dị 相tướng 。 是thị 根căn 本bổn 故cố 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 是thị 故cố 說thuyết 常thường 。 若nhược 依y 終chung 教giáo 。 修tu 生sanh 功công 德đức 是thị 無vô 常thường 。 又hựu 是thị 常thường 。 已dĩ 同đồng 真Chân 如Như 。 歸quy 本bổn 體thể 故cố 。 又hựu 法Pháp 身thân 是thị 常thường 。 不bất 變biến 故cố 。 又hựu 無vô 常thường 。 隨tùy 緣duyên 故cố 。 又hựu 常thường 無vô 常thường 二nhị 融dung 通thông 無vô 礙ngại 。 即tức 是thị 佛Phật 身thân 。 若nhược 依y 頓đốn 教giáo 。 相tương/tướng 盡tận 已dĩ 不bất 說thuyết 功công 德đức 差sai 別biệt 。 常thường 無vô 常thường 義nghĩa 。 唯duy 一nhất 實thật 性tánh 身thân 。 若nhược 依y 圓viên 教giáo 。 略lược 有hữu 三tam 說thuyết 。 一nhất 約ước 用dụng 。 佛Phật 果Quả 通thông 三tam 世thế 間gian 。 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。 二nhị 約ước 德đức 。 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 修tu 生sanh 。 二nhị 本bổn 有hữu 。 三tam 本bổn 有hữu 修tu 生sanh 。 四tứ 修tu 生sanh 本bổn 有hữu 。 三tam 約ước 體thể 。 此thử 三tam 門môn 各các 通thông 無vô 常thường 等đẳng 四tứ 句cú 也dã 。

第đệ 二nhị 佛Phật 身thân 形hình 量lượng 者giả 。 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 。 羅La 漢Hán 身thân 及cập 佛Phật 丈trượng 六lục 身thân 。 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 法Pháp 身thân 無vô 邊biên 。 猶do 若nhược 虛hư 空không 。 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 色sắc 非phi 色sắc 大đại 小tiểu 身thân 量lượng 。 如như 無vô 見kiến 頂đảnh 相tướng 。 唯duy 隨tùy 機cơ 現hiện 故cố 。 他tha 受thọ 用dụng 身thân 音âm 好hảo/hiếu 不bất 空không 。 如như 十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 百bách 佛Phật 國quốc 。 一nhất 國quốc 即tức 是thị 。 一nhất 大Đại 千Thiên 界Giới 。 一nhất 千thiên 界giới 中trung 有hữu 一nhất 千thiên 釋Thích 迦Ca 。 是thị 此thử 由do 善thiện 根căn 所sở 見kiến 。 百bách 億ức 釋Thích 迦Ca 。 三tam 乘thừa 所sở 見kiến 。 初Sơ 地Địa 自tự 見kiến 一nhất 百bách 釋Thích 迦Ca 一nhất 盧lô 舍xá 那na 。 如như 阿A 彌Di 陀Đà 。 亦diệc 此thử 所sở 見kiến 。 乃nãi 至chí 金Kim 剛Cang 菩Bồ 薩Tát 。 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 上thượng 。 現hiện 大đại 蓮liên 華hoa 。 周chu 圍vi 如như 十thập 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 百bách 千thiên 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 微vi 塵trần 數số 量lượng 。 此thử 一nhất 微vi 塵trần 。 即tức 一nhất 大Đại 千Thiên 界Giới 。 菩Bồ 薩Tát 坐tọa 之chi 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 彼bỉ 所sở 見kiến 佛Phật 。 極cực 雖tuy 可khả 知tri 也dã 。 化hóa 身thân 不bất 定định 。 如như 釋Thích 迦Ca 丈trượng 六lục 彌Di 勒Lặc 千thiên 尺xích 等đẳng 也dã 。 若nhược 依y 終chung 教giáo 。 如như 起khởi 信tín 論luận 中trung 。 體thể 相tướng 二nhị 大đại 屬thuộc 法Pháp 身thân 攝nhiếp 。 此thử 法Pháp 身thân 是thị 隨tùy 緣duyên 作tác 。 三tam 界giới 六lục 趣thú 多đa 眾chúng 生sanh 心tâm 。 不bất 失thất 一nhất 神thần 解giải 生sanh 。 又hựu 是thị 凝ngưng 然nhiên 常thường 。 絕tuyệt 言ngôn 慮lự 故cố 。 約ước 真Chân 如Như 用dụng 大đại 中trung 。 辨biện 報báo 化hóa 二nhị 身thân 用dụng 。 此thử 用dụng 二nhị 種chủng 。 一nhất 依y 事sự 識thức 。 凡phàm 小tiểu 所sở 見kiến 。 名danh 應ưng 身thân 。 謂vị 不bất 知tri 唯duy 識thức 。 計kế 有hữu 外ngoại 塵trần 。 但đãn 覺giác 六lục 識thức 。 不bất 解giải 七thất 八bát 。 是thị 故cố 不bất 見kiến 。 報báo 身thân 細tế 相tương/tướng 。 二nhị 依y 業nghiệp 識thức 。 謂vị 十thập 住trụ 以dĩ 上thượng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 能năng 解giải 唯duy 識thức 。 見kiến 報báo 身thân 故cố 。 一nhất 一nhất 身thân 。 一nhất 一nhất 色sắc 。 一nhất 一nhất 相tương/tướng 。 一nhất 一nhất 好hảo/hiếu 。 及cập 所sở 住trụ 世thế 界giới 。 皆giai 無vô 分phân 齊tề 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 如như 是thị 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 無vô 障chướng 礙ngại 不bất 思tư 議nghị 。 皆giai 因nhân 十thập 度độ 行hành 熏huân 及cập 本bổn 覺giác 不bất 思tư 議nghị 熏huân 。 而nhi 所sở 成thành 就tựu 也dã 。 若nhược 依y 頓đốn 教giáo 。 故cố 佛Phật 身thân 起khởi 言ngôn 說thuyết 皆giai 妄vọng 念niệm 。 絕tuyệt 言ngôn 念niệm 故cố 。 又hựu 觸xúc 境cảnh 即tức 佛Phật 。 不bất 論luận 時thời 處xứ 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 普phổ 見kiến 天thiên 人nhân 。 尊tôn 清thanh 淨tịnh 妙diệu 法Pháp 身thân 。 是thị 即tức 恆hằng 見kiến 佛Phật 身thân 。 自tự 不bất 知tri 之chi 耳nhĩ 。 若nhược 依y 圓viên 教giáo 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 十thập 佛Phật 之chi 身thân 。 一nhất 一nhất 相tương/tướng 如như 。 亦diệc 遍biến 法Pháp 界Giới 。 業nghiệp 用dụng 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 是thị 業nghiệp 用dụng 。 普phổ 眼nhãn 所sở 見kiến 。 餘dư 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 凡phàm 小tiểu 。 所sở 不bất 能năng 見kiến 。 如như 舍Xá 利Lợi 子Tử 等đẳng 。 五ngũ 百bách 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 見kiến 佛Phật 身thân 。 及cập 會hội 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 。 之chi 是thị 義nghĩa 也dã 。 如như 舍xá 那na 品phẩm 云vân 。 佛Phật 通thông 諸chư 法Pháp 界Giới 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 前tiền 。 應ưng 受thọ 記ký 機cơ 悉tất 充sung 滿mãn 。 佛Phật 故cố 處xứ 此thử 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 等đẳng 。 爾nhĩ 所sở 佛Phật 坐tọa 一nhất 毛mao 孔khổng 。 皆giai 有hữu 無vô 量lượng 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 各các 為vi 佛Phật 說thuyết 普phổ 賢hiền 行hành 。 又hựu 云vân 。 或hoặc 作tác 日nhật 月nguyệt 遊du 虛hư 空không 。 或hoặc 作tác 井tỉnh 泉tuyền 河hà 池trì 等đẳng 。 作tác 如như 是thị 三tam 種chủng 世thế 間gian 。 三tam 種chủng 世thế 間gian 圓viên 滿mãn 即tức 佛Phật 。 此thử 上thượng 經kinh 文văn 正chánh 此thử 宗tông 分phân 齊tề 。 若nhược 說thuyết 為vi 機cơ 。 所sở 現hiện 之chi 身thân 。 如như 善thiện 財tài 知tri 識thức 中trung 。 為vi 海hải 至chí 比Bỉ 丘Khâu 。 而nhi 所sở 現hiện 之chi 佛Phật 。 坐tọa 大đại 海hải 中trung 大đại 蓮liên 華hoa 座tòa 。 其kỳ 佛Phật 身thân 至chí 有hữu 頂đảnh 說thuyết 普phổ 眼nhãn 法Pháp 門môn 。 假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 大đại 海hải 量lượng 墨mặc 。 須Tu 彌Di 聚tụ 筆bút 。 寫tả 此thử 法Pháp 門môn 一nhất 品phẩm 。 乃nãi 至chí 一nhất 句cú 。 不bất 得đắc 少thiểu 分phần 。 何hà 況huống 能năng 盡tận 等đẳng 。 又hựu 十Thập 地Địa 品phẩm 中trung 。 為vi 解giải 脫thoát 月nguyệt 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 及cập 一nhất 佛Phật 身thân 。 其kỳ 高cao 等đẳng 于vu 百bách 。 萬vạn 大Đại 千Thiên 界Giới 。 周chu 圍vi 等đẳng 于vu 十thập 。 萬vạn 大Đại 千Thiên 界Giới 。 應ưng 可khả 彼bỉ 樹thụ 。 示thị 現hiện 佛Phật 身thân 。 名danh 曰viết 一Nhất 切Thiết 智Trí 通thông 。 王vương 如Như 來Lai 等đẳng 。 如như 是thị 佛Phật 身thân 。 是thị 隨tùy 機cơ 示thị 現hiện 少thiểu 分phần 。 非phi 是thị 全toàn 分phần/phân 。 又hựu 解giải 脫thoát 白bạch 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 神thần 力lực 。 佛Phật 力lực 云vân 何hà 。 金kim 剛cang 藏tạng 言ngôn 。 如như 取thủ 四tứ 天thiên 下hạ 一nhất 塊khối 土thổ/độ 。 餘dư 土thổ/độ 無vô 量lượng 。 作tác 是thị 言ngôn 。 若nhược 四tứ 天thiên 下hạ 土thổ/độ 與dữ 一nhất 塊khối 土thổ/độ 。 何hà 土thổ/độ 多đa 也dã 。 又hựu 如như 四tứ 海hải 水thủy 。 與dữ 一nhất 渧đế 水thủy 。 我ngã 見kiến 汝nhữ 問vấn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 諸chư 佛Phật 神thần 力lực 。 不bất 可khả 測trắc 量lượng 也dã 。

第đệ 三tam 所sở 化hóa 共cộng 不bất 共cộng 者giả 。 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 。 迦Ca 葉Diếp 舍Xá 利Lợi 子Tử 等đẳng 。 是thị 常thường 隨tùy 佛Phật 之chi 弟đệ 子tử 。 故cố 云vân 共cộng 。 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 。 自tự 性tánh 身thân 無vô 分phân 別biệt 他tha 受thọ 用dụng 及cập 化hóa 身thân 不bất 共cộng 。 謂vị 釋Thích 迦Ca 慈Từ 氏Thị 俱câu 事sự 底để 沙sa 佛Phật 。 彼bỉ 佛Phật 觀quán 所sở 化hóa 者giả 。 能năng 寂tịch 先tiên 就tựu 。 慈Từ 氏Thị 後hậu 就tựu 。 觀quán 能năng 化hóa 者giả 。 慈Từ 氏Thị 先tiên 成thành 。 釋Thích 迦Ca 後hậu 成thành 。 入nhập 火hỏa 光quang 定định 。 令linh 釋Thích 迦Ca 見kiến 。 七thất 日nhật 七thất 夜dạ 。 翹kiều 一nhất 足túc 讚tán 。 令linh 前tiền 成thành 慈Từ 氏Thị 而nhi 成thành 佛Phật 。 故cố 云vân 不bất 共cộng 。 若nhược 依y 終chung 教giáo 。 多đa 是thị 云vân 共cộng 。 謂vị 一nhất 一nhất 佛Phật 通thông 十thập 方phương 界giới 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 福phước 智trí 平bình 等đẳng 。 同đồng 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 故cố 云vân 共cộng 也dã 。 若nhược 依y 頓đốn 教giáo 。 不bất 可khả 說thuyết 能năng 化hóa 所sở 化hóa 起khởi 伏phục 相tương/tướng 。 若nhược 依y 圓viên 教giáo 。 一nhất 佛Phật 一nhất 處xứ 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 時thời 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 七thất 處xứ 九cửu 會hội 。 同đồng 說thuyết 此thử 法Pháp 。 無vô 異dị 無vô 別biệt 。 無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。 一nhất 切thiết 正chánh 報báo 毛mao 孔khổng 毛mao 端đoan 。 一nhất 切thiết 依y 報báo 塵trần 中trung 。 七thất 處xứ 九cửu 會hội 亦diệc 復phục 如như 是thị 等đẳng 。 諸chư 會hội 皆giai 有hữu 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 等đẳng 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 恆hằng 聞văn 圓viên 教giáo 。 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。 故cố 之chi 共cộng 也dã 。

第đệ 四tứ 定định 權quyền 實thật 者giả 。 若nhược 依y 少thiểu 乘thừa 。 生sanh 身thân 是thị 假giả 。 四tứ 大đại 所sở 造tạo 成thành 故cố 。 法Pháp 身thân 是thị 實thật 。 具cụ 五ngũ 分phần/phân 故cố 。 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 。 於ư 中trung 四tứ 句cú 。 故cố 最tối 勝thắng 經Kinh 云vân 。 一nhất 佛Phật 。 謂vị 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 以dĩ 願nguyện 力lực 故cố 。 現hiện 龍long 鬼quỷ 等đẳng 身thân 。 非phi 現hiện 佛Phật 身thân 。 二nhị 應ưng 。 謂vị 四tứ 善thiện 根căn 中trung 所sở 見kiến 大Đại 千Thiên 應ưng 身thân 。 不bất 攝nhiếp 五ngũ 趣thú 。 三tam 俱câu 有hữu 。 謂vị 為vi 三tam 賢hiền 及cập 小Tiểu 乘Thừa 之chi 能năng 化hóa 。 為vi 應ưng 身thân 現hiện 同đồng 類loại 苦khổ 等đẳng 。 故cố 名danh 化hóa 身thân 。 四tứ 俱câu 非phi 。 謂vị 是thị 法Pháp 身thân 故cố 。 此thử 四tứ 句cú 中trung 。 前tiền 三tam 是thị 權quyền 。 化hóa 現hiện 身thân 故cố 。 後hậu 一nhất 是thị 實thật 。 不bất 變biến 化hóa 故cố 。 於ư 中trung 他tha 受thọ 用dụng 應ưng 身thân 。 攝nhiếp 自tự 受thọ 用dụng 入nhập 法Pháp 身thân 也dã 。 又hựu 他tha 受thọ 用dụng 變biến 化hóa 。 亦diệc 有hữu 父phụ 母mẫu 。 故cố 鼓cổ 音âm 王vương 經Kinh 云vân 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 父phụ 名danh 月Nguyệt 上Thượng 。 母mẫu 名danh 殊Thù 勝Thắng 妙Diệu 顏Nhan 。 子tử 名danh 月Nguyệt 明Minh 。 奉phụng 事sự 弟đệ 子tử 。 名danh 無vô 垢cấu 稱xưng 。 魔ma 王vương 名danh 無vô 勝thắng 。 調Điều 達Đạt 名danh 寂tịch 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 論luận 云vân 。 女nữ 人nhân 及cập 根căn 缺khuyết 。 二Nhị 乘Thừa 種chủng 不bất 生sanh 。 彼bỉ 土độ 既ký 報báo 土thổ/độ 。 無vô 實thật 女nữ 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 化hóa 為vi 母mẫu 等đẳng 。 化hóa 分phân 段đoạn 故cố 。 然nhiên 非phi 先tiên 在tại 天thiên 處xứ 。 下hạ 方phương 成thành 佛Phật 。 故cố 與dữ 樹thụ 下hạ 身thân 全toàn 別biệt 。 又hựu 他tha 受thọ 用dụng 。 亦diệc 滅diệt 度độ 故cố 。 觀quán 音âm 授thọ 記ký 經Kinh 云vân 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 劫kiếp 。 當đương 終chung 極cực 滅diệt 度độ 後hậu 。 觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 明minh 相tướng 出xuất 時thời 。 七thất 寶bảo 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 名danh 普phổ 光quang 功công 德đức 山sơn 王vương 佛Phật 。 國quốc 土độ 名danh 眾chúng 寶bảo 普phổ 集tập 莊trang 嚴nghiêm 。 勝thắng 阿A 彌Di 陀Đà 國quốc 。 百bách 千thiên 億ức 不bất 可khả 為vi 比tỉ 。 佛Phật 滅diệt 已dĩ 。 大đại 勢thế 至chí 成thành 佛Phật 。 名danh 善thiện 住trụ 功công 德đức 寶bảo 王vương 佛Phật 。 如như 是thị 即tức 身thân 成thành 佛Phật 。 是thị 亦diệc 他tha 受thọ 用dụng 也dã 。 若nhược 依y 終chung 教giáo 。 以dĩ 三tam 大đại 義nghĩa 。 總tổng 攝nhiếp 佛Phật 身thân 。 謂vị 體thể 相tướng 二nhị 大đại 自tự 是thị 法Pháp 身thân 。 是thị 故cố 為vi 實thật 。 以dĩ 真Chân 如Như 用dụng 大đại 。 攝nhiếp 報báo 化hóa 二nhị 身thân 。 是thị 亦diệc 有hữu 實thật 有hữu 權quyền 。 何hà 者giả 是thị 實thật 。 報báo 得đắc 故cố 為vi 實thật 。 論luận 云vân 自tự 然nhiên 有hữu 不bất 思tư 議nghị 用dụng 。 即tức 與dữ 真Chân 如Như 等đẳng 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 乃nãi 至chí 身thân 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 。 色sắc 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 相tương/tướng 有hữu 無vô 量lượng 好hảo/hiếu 。 故cố 為vi 實thật 也dã 。 隨tùy 機cơ 益ích 物vật 故cố 。 論luận 云vân 。 但đãn 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 見kiến 聞văn 得đắc 益ích 。 是thị 故cố 為vi 權quyền 。 問vấn 。 若nhược 約ước 此thử 義nghĩa 。 用dụng 從tùng 真chân 起khởi 。 何hà 說thuyết 轉chuyển 識thức 現hiện 。 答đáp 。 轉chuyển 識thức 即tức 梨lê 耶da 中trung 轉chuyển 相tương/tướng 方phương 起khởi 。 現hiện 識thức 現hiện 諸chư 境cảnh 界giới 。 此thử 識thức 即tức 是thị 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 。 若nhược 隨tùy 流lưu 生sanh 死tử 。 即tức 妄vọng 有hữu 功công 能năng 。 妄vọng 雖tuy 有hữu 功công 。 離ly 真chân 不bất 立lập 。 若nhược 返phản 流lưu 出xuất 纏triền 。 真chân 有hữu 功công 能năng 。 真chân 雖tuy 有hữu 功công 。 離ly 妄vọng 不bất 顯hiển 。 故cố 約ước 緣duyên 起khởi 和hòa 合hợp 識thức 中trung 。 說thuyết 其kỳ 用dụng 也dã 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 之chi 中trung 。 真Chân 如Như 之chi 用dụng 。 何hà 說thuyết 佛Phật 執chấp 化hóa 。 答đáp 。 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 。 即tức 諸chư 佛Phật 體thể 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 若nhược 人nhân 欲dục 求cầu 知tri 。 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 。 應ưng 當đương 如như 是thị 觀quán 。 心tâm 造tạo 諸chư 如Như 來Lai 。 又hựu 不bất 增tăng 不bất 減giảm 經Kinh 云vân 。 法Pháp 身thân 即tức 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 即tức 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 與dữ 眾chúng 生sanh 。 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 也dã 。 既ký 從tùng 法Pháp 身thân 。 起khởi 報báo 化hóa 用dụng 。 何hà 得đắc 是thị 不bất 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 也dã 。 問vấn 。 義nghĩa 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 眾chúng 生sanh 心tâm 佛Phật 還hoàn 自tự 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 何hà 佛Phật 悲bi 願nguyện 力lực 。 答đáp 。 即tức 此thử 真chân 心tâm 。 是thị 佛Phật 悲bi 願nguyện 。 謂vị 無vô 緣duyên 大đại 悲bi 。 及cập 自tự 體thể 無vô 礙ngại 願nguyện 等đẳng 。 即tức 生sanh 起khởi 大đại 用dụng 也dã 。 問vấn 。 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 有hữu 心tâm 。 何hà 不bất 早tảo 起khởi 化hóa 用dụng 。 答đáp 。 未vị 厭yếm 求cầu 心tâm 故cố 。 問vấn 。 先tiên 有hữu 本bổn 覺giác 。 何hà 不bất 早tảo 熏huân 令linh 起khởi 厭yếm 求cầu 。 答đáp 。 此thử 無vô 明minh 厚hậu 薄bạc 不bất 同đồng 。 因nhân 緣duyên 互hỗ 闕khuyết 不bất 等đẳng 。 問vấn 。 若nhược 真chân 心tâm 即tức 佛Phật 者giả 。 何hà 論luận 中trung 從tùng 十thập 度độ 因nhân 生sanh 。 答đáp 。 此thử 約ước 本bổn 覺giác 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 說thuyết 。 然nhiên 其kỳ 始thỉ 覺giác 。 至chí 心tâm 源nguyên 時thời 。 平bình 等đẳng 一nhất 際tế 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 若nhược 約ước 始thỉ 教giáo 。 以dĩ 佛Phật 悲bi 願nguyện 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 眾chúng 機cơ 感cảm 種chủng 子tử 為vi 因nhân 緣duyên 。 故cố 詫# 佛Phật 本bổn 覺giác 質chất 上thượng 自tự 心tâm 變biến 顯hiển 影ảnh 像tượng 。 故cố 云vân 自tự 識thức 中trung 現hiện 也dã 。 問vấn 。 智trí 處xứ 成thành 道Đạo 佛Phật 為vi 實thật 為vi 權quyền 。 若nhược 是thị 權quyền 者giả 。 何hà 楞lăng 伽già 云vân 。 欲dục 界giới 及cập 無vô 色sắc 。 佛Phật 不bất 彼bỉ 成thành 佛Phật 。 色sắc 界giới 最tối 上thượng 天thiên 離ly 欲dục 成thành 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 是thị 實thật 者giả 。 何hà 論luận 云vân 。 示thị 一nhất 切thiết 世thế 間gian 最tối 。 高cao 大đại 身thân 也dã 。 答đáp 。 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 。 以dĩ 寄ký 十thập 王vương 。 顯hiển 別biệt 十Thập 地Địa 。 今kim 第đệ 十thập 菩Bồ 薩Tát 。 寄ký 當đương 此thử 天thiên 王vương 。 即tức 於ư 彼bỉ 天thiên 。 示thị 成thành 菩Bồ 提Đề 。 故cố 在tại 彼bỉ 天thiên 。 一nhất 云vân 。 今kim 此thử 論luận 正chánh 文văn 。 彼bỉ 經kinh 意ý 。 是thị 故cố 云vân 示thị 。 若nhược 論luận 實thật 受thọ 用dụng 之chi 義nghĩa 。 遍biến 於ư 法Pháp 界Giới 。 無vô 處xứ 不bất 在tại 。 而nhi 彼bỉ 天thiên 中trung 。 而nhi 成thành 佛Phật 者giả 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 現hiện 色sắc 相tướng 。 非phi 實thật 報báo 身thân 。 唯duy 在tại 彼bỉ 天thiên 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 是thị 故cố 云vân 爾nhĩ 。 此thử 二nhị 釋thích 。 依y 終chung 教giáo 明minh 微vi 佛Phật 是thị 權quyền 。 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 。 是thị 實thật 報báo 身thân 。 故cố 瑜du 伽già 第đệ 四tứ 云vân 。

復phục 有hữu 超siêu 過quá 淨tịnh 居cư 大đại 自tự 在tại 住trú 處xứ 。 有hữu 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 由do 極cực 熏huân 修tu 第đệ 十Thập 地Địa 故cố 。 得đắc 生sanh 其kỳ 中trung 。 即tức 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 有hữu 妙diệu 淨tịnh 土độ 。 出xuất 過quá 三tam 界giới 。 第đệ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 生sanh 其kỳ 中trung 。 又hựu 十Thập 地Địa 論luận 云vân 。 現hiện 報báo 利lợi 益ích 。 受thọ 佛Phật 位vị 故cố 。 後hậu 報báo 利lợi 益ích 。 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 智trí 處xứ 生sanh 故cố 也dã 。 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 將tương 成thành 佛Phật 時thời 。 往vãng 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 上thượng 。 坐tọa 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。 已dĩ 得đắc 此thử 土thổ/độ 。 既ký 成thành 佛Phật 已dĩ 。 上thượng 便tiện 無vô 邊biên 。 更cánh 無vô 別biệt 處xứ 。 此thử 即tức 明minh 自tự 受thọ 用dụng 上thượng 。 唯duy 佛Phật 所sở 知tri 。 非phi 十Thập 地Địa 三tam 乘thừa 境cảnh 也dã 。 若nhược 依y 頓đốn 教giáo 。 於ư 佛Phật 身thân 相tướng 。 無vô 權quyền 實thật 別biệt 。 唯duy 一nhất 性tánh 身thân 。 若nhược 依y 圓viên 教giáo 。 權quyền 實thật 融dung 通thông 。 三tam 種chủng 世thế 間gian 圓viên 滿mãn 。 即tức 是thị 佛Phật 身thân 故cố 也dã 。 第đệ 五ngũ 相tướng 好hảo 多đa 少thiểu 者giả 。 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 說thuyết 是thị 實thật 報báo 之chi 德đức 。 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 。 說thuyết 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 相tướng 為vi 實thật 。 如như 離ly 世thế 間gian 品phẩm 說thuyết 。 此thử 通thông 始thỉ 終chung 。 又hựu 佛Phật 地địa 經kinh 中trung 說thuyết 二nhị 十thập 一nhất 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 此thử 約ước 終chung 教giáo 也dã 。 頓đốn 教giáo 中trung 不bất 說thuyết 相tướng 好hảo 差sai 別biệt 。 若nhược 依y 圓viên 教giáo 。 有hữu 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 微vi 塵trần 數số 相tướng 好hảo 。 一nhất 一nhất 相tướng 好hảo 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 業nghiệp 用dụng 亦diệc 爾nhĩ 。 所sở 以dĩ 說thuyết 十thập 者giả 。 顯hiển 無vô 盡tận 義nghĩa 故cố 。 如như 相tương/tướng 海hải 品phẩm 。 又hựu 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經kinh 中trung 。 約ước 此thử 三tam 宗tông 佛Phật 相tướng 好hảo 分phần/phân 三tam 收thu 。 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 略lược 中trung 略lược 者giả 。 我ngã 今kim 為vì 此thử 。 時thời 會hội 及cập 淨tịnh 飯phạn 王vương 。 略lược 說thuyết 相tướng 好hảo 。 佛Phật 生sanh 人nhân 間gian 。 示thị 同đồng 人nhân 事sự 。 同đồng 人nhân 相tương/tướng 故cố 。 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 勝thắng 諸chư 天thiên 故cố 。 說thuyết 八bát 十thập 好hảo/hiếu 。 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 諸chư 妙diệu 相tướng 好hảo/hiếu 。 佛Phật 實thật 相tướng 好hảo/hiếu 。 我ngã 初sơ 成thành 道Đạo 。 摩ma 伽già 國quốc 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 為vi 普phổ 賢hiền 賢hiền 首thủ 等đẳng 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 雜tạp 華hoa 經kinh 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 解giải 云vân 此thử 中trung 三tam 十thập 二nhị 相tướng 等đẳng 。 當đương 略lược 中trung 之chi 略lược 。 為vi 人nhân 天thiên 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 。 即tức 當đương 初sơ 也dã 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 等đẳng 。 義nghĩa 當đương 但đãn 略lược 。 為vi 三tam 乘thừa 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 當đương 次thứ 也dã 。 佛Phật 實thật 相tướng 好hảo/hiếu 。 如như 雜tạp 華hoa 經kinh 說thuyết 者giả 。 義nghĩa 當đương 廣quảng 說thuyết 。 即tức 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 相tương/tướng 海hải 品phẩm 也dã 。

第đệ 六lục 所sở 見kiến 不bất 同đồng 者giả 。 見kiến 此thử 釋Thích 迦Ca 。 諸chư 機cơ 各các 異dị 。 或hoặc 見kiến 佛Phật 謂vị 灰hôi 身thân 。 如như 五ngũ 百bách 婆Bà 羅La 門Môn 。 或hoặc 見kiến 佛Phật 謂vị 三tam 尺xích 黑hắc 象tượng 脚cước 身thân 。 如như 俱câu 志chí 羅la 長trưởng 者giả 。 或hoặc 見kiến 佛Phật 為vi 樹thụ 神thần 天thiên 神thần 。 如như 提đề 謂vị 長trưởng 者giả 。 此thử 三tam 並tịnh 三tam 惡ác 道đạo 習tập 而nhi 見kiến 佛Phật 故cố 。 並tịnh 人nhân 天thiên 位vị 。 或hoặc 見kiến 羅La 漢Hán 聖thánh 人nhân 身thân 。 如như 陳trần 如như 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 五ngũ 人nhân 。 或hoặc 亦diệc 凡phàm 亦diệc 聖thánh 。 以dĩ 是thị 父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 實thật 報báo 身thân 。 四tứ 大đại 所sở 成thành 故cố 同đồng 凡phàm 。 具cụ 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 諸chư 漏lậu 盡tận 故cố 是thị 聖thánh 。 或hoặc 非phi 凡phàm 非phi 聖thánh 。 以dĩ 是thị 大Đại 乘Thừa 。 三Tam 身Thân 攝nhiếp 故cố 。 不bất 同đồng 凡phàm 小tiểu 。 或hoặc 是thị 化hóa 非phi 法pháp 報báo 。 以dĩ 具cụ 八bát 相tương/tướng 。 在tại 閻Diêm 浮Phù 故cố 。 色sắc 頂đảnh 別biệt 立lập 彼bỉ 實thật 報báo 故cố 。 如như 梵Phạm 網võng 經kinh 等đẳng 說thuyết 。 此thử 經Kinh 約ước 始thỉ 教giáo 。 或hoặc 是thị 報báo 非phi 法pháp 化hóa 。 即tức 此thử 身thân 具cụ 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 殊thù 勝thắng 德đức 。 受thọ 用dụng 身thân 故cố 。 如như 佛Phật 地địa 經kinh 說thuyết 。 此thử 得đắc 終chung 教giáo 。 或hoặc 是thị 法pháp 非phi 報báo 化hóa 。 以dĩ 色sắc 即tức 如như 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 是thị 法Pháp 身thân 。 此thử 約ước 頓đốn 教giáo 。 或hoặc 非phi 法pháp 非phi 報báo 化hóa 。 以dĩ 是thị 十thập 佛Phật 故cố 。 通thông 三tam 世thế 間gian 故cố 。 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 故cố 。 此thử 約ước 圓viên 教giáo 。 是thị 故cố 釋Thích 迦Ca 身thân 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 極cực 難nan 思tư 也dã 。

第đệ 七thất 佛Phật 身thân 開khai 合hợp 者giả 。 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 。 立lập 二nhị 種chủng 身thân 。 一nhất 生sanh 身thân 。 謂vị 四tứ 大đại 所sở 成thành 故cố 。 二nhị 法Pháp 身thân 。 謂vị 具cụ 五ngũ 分phần/phân 故cố 。 若nhược 依y 大Đại 乘Thừa 。 或hoặc 立lập 二nhị 種chủng 佛Phật 。 此thử 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 深thâm 密mật 經kinh 中trung 立lập 二nhị 佛Phật 。 一nhất 法Pháp 身thân 。 二nhị 解giải 脫thoát 身thân 。 即tức 通thông 二Nhị 乘Thừa 。 二nhị 者giả 世thế 親thân 般Bát 若Nhã 論luận 中trung 亦diệc 二nhị 佛Phật 。 一nhất 真chân 佛Phật 。 即tức 法Pháp 身thân 。 二nhị 非phi 真chân 佛Phật 。 即tức 餘dư 二nhị 身thân 。 三tam 者giả 佛Phật 地địa 論luận 中trung 立lập 二nhị 佛Phật 。 一nhất 生sanh 身thân 。 亦diệc 是thị 世thế 俗tục 佛Phật 。 即tức 化hóa 身thân 及cập 他tha 受thọ 用dụng 。 二nhị 法Pháp 身thân 。 亦diệc 是thị 勝thắng 義nghĩa 佛Phật 。 亦diệc 是thị 報báo 佛Phật 。 此thử 上thượng 三tam 種chủng 約ước 始thỉ 教giáo 說thuyết 也dã 。 四tứ 者giả 本bổn 業nghiệp 經kinh 立lập 二nhị 。 一nhất 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 。 二nhị 應ứng 化hóa 法Pháp 身thân 。 五ngũ 者giả 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 。 一nhất 寂tịch 靜tĩnh 法Pháp 界Giới 身thân 。 二nhị 得đắc 彼bỉ 因nhân 身thân 。 此thử 上thượng 二nhị 種chủng 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。 或hoặc 立lập 三Tam 身Thân 。 如như 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 中trung 。 以dĩ 七thất 復phục 次thứ 。 說thuyết 三Tam 身Thân 差sai 別biệt 等đẳng 。 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 。 或hoặc 立lập 四tứ 佛Phật 。 楞lăng 伽già 云vân 。 一nhất 應ứng 化hóa 佛Phật 。 二nhị 功công 德đức 佛Phật 。 三tam 智trí 慧tuệ 佛Phật 。 四tứ 如như 如như 佛Phật 。 初sơ 一nhất 化hóa 身thân 。 次thứ 二nhị 受thọ 用dụng 。 准chuẩn 福phước 智trí 分phần/phân 二nhị 。 後hậu 一nhất 法Pháp 身thân 。 又hựu 總tổng 為vi 報báo 身thân 。 或hoặc 立lập 十thập 佛Phật 。 此thử 中trung 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 一nhất 現hiện 等đẳng 覺giác 佛Phật 。 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 。 二nhị 者giả 法pháp 集tập 經kinh 說thuyết 十thập 佛Phật 。 一nhất 習tập 氣khí 佛Phật 。 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 形hình 像tượng 佛Phật 。 三tam 者giả 新tân 華hoa 嚴nghiêm 第đệ 五ngũ 十thập 三tam 云vân 。 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 。 四tứ 者giả 五ngũ 十thập 八bát 離ly 世thế 間gian 品phẩm 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 十thập 種chủng 見kiến 佛Phật 。 謂vị 彌di 安an 住trụ 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 無vô 著trước 見kiến 。 願nguyện 佛Phật 出xuất 生sanh 見kiến 。 業nghiệp 報báo 佛Phật 深thâm 住trụ 持trì 佛Phật 隨tùy 順thuận 見kiến 。 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 深thâm 信tín 見kiến 。 法Pháp 界Giới 佛Phật 普phổ 至chí 見kiến 。 心tâm 佛Phật 安an 樂lạc 見kiến 。 三tam 昧muội 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 依y 見kiến 。 本bổn 性tánh 佛Phật 明minh 了liễu 見kiến 。 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 化hóa 普phổ 受thọ 見kiến 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp 。 則tắc 常thường 得đắc 見kiến 。 無vô 上thượng 如Như 來Lai 。 此thử 四tứ 種chủng 中trung 。 後hậu 二nhị 約ước 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 。 為vi 顯hiển 無vô 盡tận 。 說thuyết 十thập 佛Phật 等đẳng 也dã 。 佛Phật 地địa 論luận 十thập 佛Phật 。 名danh 雖tuy 異dị 而nhi 義nghĩa 同đồng 也dã 。 法pháp 集tập 經kinh 十thập 佛Phật 。 此thử 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 十thập 佛Phật 。 體thể 相tướng 全toàn 異dị 也dã 。

第đệ 八bát 所sở 化hóa 分phân 齊tề 者giả 。 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 。 唯duy 此thử 娑sa 婆bà 雜tạp 穢uế 土thổ/độ 。 是thị 報báo 佛Phật 土độ 。 於ư 中trung 此thử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 報báo 佛Phật 所sở 依y 。 餘dư 百bách 億ức 等đẳng 是thị 化hóa 境cảnh 分phân 齊tề 。 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 。 釋Thích 迦Ca 實thật 報báo 土thổ/độ 在tại 。 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 化hóa 身thân 居cư 百bách 億ức 世thế 界giới 。 此thử 恐khủng 小Tiểu 乘Thừa 不bất 信tín 界giới 外ngoại 實thật 土thổ/độ 。 故cố 寄ký 界giới 內nội 最tối 勝thắng 處xứ 說thuyết 。 若nhược 約ước 終chung 教giáo 。 釋Thích 迦Ca 土thổ/độ 在tại 三tam 界giới 外ngoại 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 西tây 方phương 去khứ 此thử 。 三tam 十thập 二nhị 恆Hằng 河Hà 沙sa 佛Phật 土độ 。 有hữu 世thế 界giới 名danh 無vô 勝thắng 。 是thị 釋Thích 迦Ca 實thật 報báo 土thổ/độ 也dã 。 為vi 顯hiển 色sắc 頂đảnh 之chi 身thân 不bất 實thật 故cố 。 或hoặc 化hóa 境cảnh 非phi 俱câu 百bách 億ức 。 如như 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 以dĩ 大Đại 千Thiên 界Giới 為vi 一nhất 數số 。 至chí 恆Hằng 沙sa 為vi 一nhất 世thế 界giới 性tánh 。 又hựu 數số 之chi 至chí 恆Hằng 沙sa 。 為vi 世thế 界giới 海hải 。 數số 之chi 至chí 無vô 量lượng 恆Hằng 沙sa 。 為vi 世thế 界giới 種chủng 。 數số 之chi 至chí 十thập 方phương 無vô 量lượng 恆Hằng 沙sa 。 為vi 一nhất 佛Phật 所sở 化hóa 分phân 齊tề 。 若nhược 依y 圓viên 教giáo 。 如như 法Pháp 華hoa 云vân 。 我ngã 常thường 在tại 靈linh 山sơn 。 彼bỉ 論luận 釋thích 為vi 報báo 土thổ/độ 。 若nhược 依y 頓đốn 教giáo 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 故cố 法pháp 性tánh 土thổ/độ 無vô 分phân 齊tề 。 若nhược 依y 別biệt 教giáo 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 國quốc 土độ 海hải 當đương 不bất 可khả 說thuyết 。 若nhược 寄ký 言ngôn 顯hiển 。 如như 第đệ 二nhị 會hội 。 初sơ 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 說thuyết 。 二nhị 世thế 界giới 海hải 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 。 具cụ 主chủ 伴bạn 。 顯hiển 無vô 盡tận 。 即tức 十thập 佛Phật 境cảnh 。 二nhị 三Tam 千Thiên 界Giới 外ngoại 。 有hữu 十thập 重trọng/trùng 世thế 界giới 海hải 。 一nhất 世thế 界giới 性tánh 。 二nhị 世thế 界giới 海hải 。 三tam 世thế 界giới 輪luân 。 四tứ 世thế 界giới 圓viên 滿mãn 。 五ngũ 世thế 界giới 分phân 別biệt 。 六lục 世thế 界giới 旋toàn 。 七thất 世thế 界giới 轉chuyển 。 八bát 世thế 界giới 蓮liên 華hoa 。 九cửu 世thế 界giới 須Tu 彌Di 。 十thập 方phương 世thế 界giới 相tương/tướng 。 是thị 即tức 萬vạn 子tử 以dĩ 上thượng 輪Luân 王Vương 境cảnh 界giới 也dã 。 三tam 無vô 量lượng 雜tạp 類loại 世thế 界giới 。 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 。 如như 一nhất 類loại 須Tu 彌Di 山Sơn 世thế 界giới 數số 量lượng 邊biên 畔bạn 。 即tức 盡tận 虛hư 空không 遍biến 法Pháp 界Giới 。 又hựu 如như 一nhất 類loại 樹thụ 形hình 等đẳng 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 形hình 等đẳng 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 悉tất 遍biến 法Pháp 界Giới 。 互hỗ 不bất 相tương 礙ngại 。 此thử 上thượng 三tam 位vị 並tịnh 是thị 盧Lô 舍Xá 那Na 。 十thập 身thân 攝nhiếp 化hóa 之chi 處xứ 。 又hựu 本bổn 末mạt 圓viên 融dung 。 相tương/tướng 收thu 無vô 礙ngại 。 隨tùy 一nhất 世thế 界giới 。 即tức 約ước 麁thô 有hữu 此thử 三tam 故cố 。 是thị 故cố 與dữ 三tam 乘thừa 全toàn 異dị 也dã 。

大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 論luận 內nội 義nghĩa 略lược 探thám 記ký (# 終chung )#

弘hoằng 長trường/trưởng 元nguyên 年niên (# 辛tân 酉dậu )# 十thập 月nguyệt 九cửu 日nhật 於ư 神thần 尾vĩ 山sơn 一nhất 。 覺giác □# 。