大Đại 乘Thừa 開Khai 心Tâm 顯Hiển 性Tánh 頓Đốn 悟Ngộ 真Chân 宗Tông 論Luận
唐Đường 慧Tuệ 光Quang 釋Thích
大Đại 乘Thừa 開khai 心tâm 顯hiển 性tánh 頓đốn 悟ngộ 真chân 宗tông 論luận
沙Sa 門Môn 大đại 照chiếu 居cư 士sĩ 慧tuệ 光quang 集tập 釋thích
夫phu 大Đại 道Đạo 融dung 心tâm 顯hiển 實thật 一nhất 理lý 。 前tiền 後hậu 賢hiền 聖thánh 唯duy 趣thú 此thử 門môn 。 悟ngộ 者giả 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 不bất 悟ngộ 隨tùy 眠miên □# □# □# 乘thừa 宗tông 定định 對đối 相tương/tướng 顯hiển 。 真chân 了liễu 悟ngộ 者giả 知tri 諸chư 法pháp 寂tịch 然nhiên 。 因nhân 緣duyên 立lập 事sự 假giả 合hợp 成thành 名danh 。 不bất 了liễu 者giả 著trước 名danh 住trụ 字tự 取thủ 想tưởng 奔bôn 耶da 。 若nhược 欲dục 攝nhiếp 妄vọng 歸quy 真chân 染nhiễm 淨tịnh 平bình 等đẳng 者giả 。 要yếu 須tu 注chú 意ý 觀quán 心tâm 。 本bổn 覺giác 自tự 現hiện 。 意ý 觀quán 有hữu 力lực 。 仍nhưng 不bất 出xuất 意ý 念niệm 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 常thường 入nhập 甚thậm 深thâm 禪thiền 定định 。 久cửu 習tập 不bất 已dĩ 。 自tự 然nhiên 事sự 是thị 皆giai 畢tất 。 若nhược 觀quán 處xứ 有hữu 事sự 漸tiệm 漸tiệm 向hướng 真chân 。 縱túng/tung 放phóng 身thân 心tâm 虛hư 豁hoát 其kỳ 壞hoại 。 起khởi 作tác 恆hằng 寂tịch 不bất 像tượng 而nhi 照chiếu 。 任nhậm 運vận 三tam 昧muội 溫ôn 道đạo 育dục 德đức 。 資tư 成thành 法pháp 。 身thân 返phản 悟ngộ 心tâm 源nguyên 無vô 妨phương 無vô 礙ngại 。 體thể 若nhược 虛hư 空không 名danh 無vô 邊biên 三tam 昧muội 。 心tâm 無vô 出xuất 入nhập 。 名danh 無vô 寂tịch 三tam 昧muội 。 於ư 一nhất 切thiết 有hữu 。 處xử 淨tịnh 無vô 求cầu 名danh 不bất 思tư 議nghị 三tam 昧muội 。 三tam 昧muội 不bất 昧muội 不bất 從tùng 緣duyên 起khởi 名danh 。 法Pháp 性Tánh 三Tam 昧Muội 。 一nhất 切thiết 學học 者giả 。 但đãn 求cầu 其kỳ 解giải 不bất 求cầu 自tự 證chứng 。 若nhược 欲dục 修tu 習tập 大Đại 乘Thừa 者giả 。 不bất 解giải 安an 心tâm 定định 知tri 悟ngộ 失thất 。
時thời 有hữu 居cư 士sĩ 。 俗tục 性tánh 李# 名danh 惠huệ 光quang 。 是thị 雍ung 州châu 長trường/trưởng 安an 人nhân 也dã 。 法pháp 名danh 大đại 照chiếu 。 不bất 顧cố 榮vinh 利lợi 。 志chí 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 前tiền 事sự 安an 闍xà 梨lê 。 後hậu 事sự 會hội 和hòa 尚thượng 。 皆giai 已dĩ 親thân 承thừa 口khẩu 決quyết 蜜mật 授thọ 教giáo 旨chỉ 。 至chí 於ư 精tinh 義nghĩa 妙diệu 理lý 達đạt 本bổn 窮cùng 源nguyên 。 出xuất 有hữu 入nhập 無vô 圓viên 融dung 自tự 在tại 。 居cư 士sĩ 乃nãi 禪thiền 思tư 餘dư 暇hạ 歎thán 此thử 群quần 迷mê 。 遂toại 顯hiển 事sự 理lý 幽u 門môn 。 諮tư 呈trình 妙diệu 義nghĩa 開khai 斯tư 法Pháp 要yếu 。 可khả 謂vị 涉thiệp 海hải 之chi 舟chu 船thuyền 直trực 往vãng 菩Bồ 提Đề 。 斯tư 言ngôn 信tín 矣hĩ 。 庶thứ 將tương 未vị 悟ngộ 者giả 願nguyện 令linh 得đắc 悟ngộ 。 未vị 安an 者giả 願nguyện 令linh 得đắc 安an 。 未vị 解giải 脫thoát 者giả 。 願nguyện 令linh 解giải 脫thoát 。
居cư 士sĩ 問vấn 曰viết 。 佛Phật 法Pháp 幽u 玄huyền 凡phàm 人nhân 不bất 惻trắc 。 文văn 字tự 浩hạo 汗hãn 意ý 義nghĩa 難nan 知tri 。 請thỉnh 問vấn 禪thiền 師sư 法Pháp 要yếu 暫tạm 辭từ 方phương 便tiện 。 直trực 往vãng 直trực 言ngôn 不bất 棄khí 俗tục 流lưu 。 幸hạnh 無vô 祕bí 密mật 。 大đại 照chiếu 禪thiền 師sư 答đáp 。 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 觀quán 汝nhữ 所sở 問vấn 。 菩Bồ 薩Tát 根căn 基cơ 似tự 欲dục 純thuần 熟thục 。 吾ngô 長trường/trưởng 身thân 四tứ 十thập 有hữu 五ngũ 。 入nhập 道đạo 已dĩ 來lai 二nhị 十thập 有hữu 餘dư 。 未vị 曾tằng 有hữu 人nhân 。 問vấn 斯tư 意ý 義nghĩa 。 汝nhữ 有hữu 何hà 事sự 。 復phục 決quyết 何hà 疑nghi 。 直trực 問vấn 直trực 說thuyết 不bất 假giả 煩phiền 言ngôn 。 問vấn 曰viết 。 夫phu 欲dục 入nhập 道đạo 者giả 當đương 修tu 何hà 法pháp 看khán 何hà 法pháp 證chứng 何hà 法pháp 求cầu 何hà 法pháp 悟ngộ 何hà 法pháp 得đắc 何hà 法pháp 而nhi 趣thú 菩Bồ 提Đề 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 法pháp 不bất 看khán 。 亦diệc 無vô 有hữu 求cầu 。 一nhất 法pháp 不bất 證chứng 亦diệc 無vô 有hữu 後hậu 。 一nhất 法pháp 不bất 悟ngộ 亦diệc 無vô 道đạo 可khả 修tu 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 問vấn 曰viết 。 弟đệ 子tử 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 流lưu 浪lãng 生sanh 死tử 。 與dữ 理lý 相tương 違vi 。 乍sạ 聞văn 頓đốn 說thuyết 冥minh 漠mạc 不bất 知tri 。 神thần 識thức 昏hôn 昏hôn 。 莫mạc 知tri 所sở 在tại 。 由do 若nhược 醉túy 人nhân 未vị 能năng 星tinh 悟ngộ 。 伏phục 願nguyện 下hạ 接tiếp 群quần 迷mê 賜tứ 垂thùy 少thiểu 問vấn 。 方phương 便tiện 會hội 真chân 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 真chân 性tánh 。
答đáp 曰viết 。
不bất 起khởi 心tâm 常thường 。 無vô 相tướng 清thanh 淨tịnh 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 自tự 性tánh 。
答đáp 曰viết 。
見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 四tứ 大đại 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 等đẳng 各các 有hữu 自tự 性tánh 。 問vấn 曰viết 。 自tự 性tánh 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 妄vọng 心tâm 生sanh 。
又hựu 問vấn 曰viết 。
云vân 何hà 離ly 自tự 性tánh 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 不bất 起khởi 即tức 離ly 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 是thị 道đạo 。 云vân 何hà 是thị 理lý 。 云vân 何hà 是thị 心tâm 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 是thị 道đạo 。 心tâm 是thị 理lý 。 則tắc 是thị 心tâm 心tâm 外ngoại 無vô 理lý 。 理lý 外ngoại 無vô 心tâm 。 心tâm 能năng 平bình 等đẳng 名danh 之chi 為vi 理lý 。 理lý 照chiếu 能năng 明minh 名danh 之chi 心tâm 。 心tâm 理lý 平bình 等đẳng 名danh 之chi 佛Phật 心tâm 。 得đắc 此thử 理lý 者giả 。 不bất 見kiến 生sanh 死tử 。 凡phàm 聖thánh 無vô 異dị 。 境cảnh 智trí 無vô 二nhị 。 理lý 事sự 俱câu 融dung 。 染nhiễm 淨tịnh 一nhất 如như 。 如như 理lý 真chân 照chiếu 。 無vô 非phi 是thị 道đạo 。 自tự 他tha 俱câu 離ly 。 一nhất 切thiết 行hành 一nhất 時thời 行hành 。 亦diệc 無vô 前tiền 後hậu 。 亦diệc 無vô 中trung 間gian 。 縛phược 解giải 自tự 在tại 。 稱xưng 之chi 道đạo 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 順thuận 正chánh 理lý 人nhân 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 不bất 起khởi 常thường 無vô 相tướng 順thuận 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 順thuận 道đạo 。
答đáp 曰viết 。
直trực 心tâm 不bất 著trước 一nhất 切thiết 即tức 順thuận 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 是thị 妄vọng 。
答đáp 曰viết 。
不bất 識thức 自tự 心tâm 是thị 妄vọng 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 是thị 顛điên 倒đảo 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 起khởi 種chủng 種chủng 境cảnh 界giới 是thị 顛điên 倒đảo 。 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 自tự 心tâm 。 何hà 者giả 是thị 妄vọng 心tâm 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 行hành 分phân 別biệt 是thị 妄vọng 心tâm 。 不bất 分phân 別biệt 是thị 自tự 心tâm 。 問vấn 曰viết 。 分phân 別biệt 心tâm 及cập 不bất 分phân 別biệt 。 心tâm 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。 答đáp 。 分phân 別biệt 心tâm 從tùng 顛điên 倒đảo 生sanh 。 不bất 分phân 別biệt 心tâm 從tùng 正chánh 智trí 生sanh 。 問vấn 曰viết 。 分phân 別biệt 心tâm 及cập 與dữ 不bất 別biệt 心tâm 俱câu 從tùng 何hà 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
無vô 我ngã 生sanh 處xứ 。 問vấn 曰viết 。 既ký 生sanh 處xứ 云vân 何hà 稱xưng 有hữu 顛điên 倒đảo 稱xưng 有hữu 正chánh 智trí 。 答đáp 。 若nhược 不bất 識thức 自tự 心tâm 即tức 行hành 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 若nhược 識thức 自tự 心tâm 即tức 是thị 正chánh 智trí 。 問vấn 曰viết 。 今kim 言ngôn 識thức 與dữ 不bất 識thức 。 俱câu 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。 答đáp 。 若nhược 識thức 從tùng 悟ngộ 生sanh 。 若nhược 不bất 識thức 從tùng 妄vọng 想tưởng 生sanh 問vấn 曰viết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 總tổng 在tại 妄vọng 想tưởng 。 為vi 復phục 亦diệc 在tại 正chánh 智trí 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 在tại 正chánh 智trí 。 實thật 無vô 妄vọng 想tưởng 。 問vấn 曰viết 。 我ngã 今kim 現hiện 在tại 。 妄vọng 相tương/tướng 云vân 何hà 稱xưng 有hữu 正chánh 智trí 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 本bổn 來lai 實thật 無vô 妄vọng 想tưởng 。 今kim 稱xưng 妄vọng 想tưởng 。 即tức 如như 人nhân 食thực 莨# 蕩đãng 子tử 於ư 空không 中trung 覓mịch 針châm 。 如như 此thử 虛hư 空không 實thật 無vô 有hữu 針châm 。 問vấn 曰viết 。 本bổn 來lai 既ký 無vô 妄vọng 。 今kim 一nhất 切thiết 行hành 人nhân 。 斷đoạn 何hà 物vật 而nhi 求cầu 道Đạo 乎hồ 。
答đáp 曰viết 。
不bất 斷đoạn 一nhất 物vật 亦diệc 無vô 道đạo 可khả 求cầu 。 問vấn 曰viết 。 既ký 無vô 道đạo 可khả 求cầu 。 無vô 物vật 可khả 斷đoạn 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 經kinh 文văn 說thuyết 斷đoạn 妄vọng 想tưởng 。
答đáp 曰viết 。
世Thế 尊Tôn 實thật 不bất 遣khiển 斷đoạn 妄vọng 想tưởng 。 若nhược 斷đoạn 妄vọng 想tưởng 者giả 即tức 不bất 離ly 妄vọng 想tưởng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 有hữu 所sở 得đắc 妄vọng 有hữu 所sở 斷đoạn 妄vọng 見kiến 有hữu 妄vọng 想tưởng 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 隨tùy 眾chúng 生sanh 意ý 。 說thuyết 假giả 立lập 妄vọng 想tưởng 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 實thật 不bất 說thuyết 一nhất 字tự 妄vọng 想tưởng 法pháp 。 譬thí 如như 艮# 鑿tạc 對đối 病bệnh 說thuyết 藥dược 。 若nhược 無vô 有hữu 病bệnh 即tức 不bất 說thuyết 藥dược 。 問vấn 曰viết 。 既ký 是thị 世Thế 尊Tôn 不bất 說thuyết 妄vọng 想tưởng 法pháp 。 其kỳ 妄vọng 想tưởng 何hà 誰thùy 造tạo 作tác 。
答đáp 曰viết 。
眾chúng 生sanh 自tự 造tạo 作tác 。 正chánh 智trí 即tức 無vô 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 不bất 造tạo 正chánh 智trí 。 偏thiên 造tạo 作tác 妄vọng 想tưởng 答đáp 曰viết 。 不bất 識thức 正chánh 智trí 即tức 有hữu 妄vọng 想tưởng 。 若nhược 識thức 妄vọng 想tưởng 。 問vấn 曰viết 。 既ký 有hữu 正chánh 智trí 。 即tức 合hợp 有hữu 妄vọng 想tưởng 。 云vân 何hà 說thuyết 稱xưng 無vô 妄vọng 想tưởng 。
答đáp 曰viết 。
眾chúng 生sanh 實thật 無vô 妄vọng 想tưởng 。 亦diệc 無vô 正chánh 智trí 。 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 問vấn 曰viết 。 既ký 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 合hợp 無vô 有hữu 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 無vô 聖thánh 人nhân 。
答đáp 曰viết 。
亦diệc 有hữu 凡phàm 亦diệc 有hữu 聖thánh 。 汝nhữ 自tự 不bất 識thức 。 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 凡phàm 何hà 者giả 是thị 聖thánh 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 若nhược 分phân 別biệt 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 若nhược 也dã 不bất 分phân 別biệt 即tức 是thị 聖thánh 。 問vấn 曰viết 。 分phân 別biệt 是thị 凡phàm 。 不bất 分phân 別biệt 是thị 聖thánh 。 如như 小tiểu 嬰anh 兒nhi 長trường/trưởng 頭đầu 不bất 分phân 別biệt 。 可khả 是thị 聖thánh 人nhân 乎hồ 。
答đáp 曰viết 。
作tác 此thử 見kiến 解giải 大đại 是thị 愚ngu 夫phu 。 准chuẩn 如như 嬰anh 兒nhi 幼ấu 稚trĩ 不bất 識thức 好hảo 惡ác 。 由do 如như 癡si 人nhân 不bất 識thức 尊tôn 卑ty 。 豈khởi 得đắc 是thị 不bất 分phân 別biệt 會hội 。 須tu 於ư 真Chân 如Như 理lý 中trung 常thường 行hành 分phân 別biệt 心tâm 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 問vấn 曰viết 。 作tác 勿vật 生sanh 即tức 是thị 不bất 分phân 別biệt 智trí 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 且thả 看khán 處xứ 看khán 淨tịnh 心tâm 看khán 心tâm 起khởi 處xứ 。 即tức 須tu 覺giác 知tri 心tâm 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 清thanh 淨tịnh 。 不bất 被bị 外ngoại 緣duyên 所sở 染nhiễm 。 事sự 須tu 了liễu 了liễu 見kiến 。 因nhân 緣duyên 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 知tri 因nhân 緣duyên 亦diệc 空không 亦diệc 非phi 空không 者giả 。 即tức 是thị 世thế 間gian 。 所sở 有hữu 森sâm 羅la 萬vạn 像tượng 君quân 臣thần 父phụ 母mẫu 人nhân 義nghĩa 禮lễ 信tín 。 此thử 即tức 是thị 世thế 間gian 法pháp 不bất 壞hoại 。 是thị 故cố 經kinh 文văn 不bất 壞hoại 世thế 法pháp 。 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 壞hoại 世thế 法pháp 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 流lưu 浪lãng 生sanh 死tử 。 其kỳ 世thế 間gian 因nhân 緣duyên 。 法pháp 各các 各các 無vô 主chủ 。 假giả 緣duyên 和hòa 合hợp 。 體thể 性tánh 皆giai 空không 。 畢tất 境cảnh 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 見kiến 如như 是thị 理lý 者giả 。 即tức 名danh 見kiến 性tánh 是thị 也dã 。 即tức 於ư 分phân 別biệt 中trung 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 常thường 行hành 分phân 別biệt 而nhi 不bất 分phân 別biệt 。 此thử 是thị 不bất 壞hoại 世thế 法pháp 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 分phân 別biệt 諸chư 結kết 相tương/tướng 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 不bất 動động 。 是thị 以dĩ 能năng 覺giác 之chi 者giả 。 即tức 動động 而nhi 起khởi 寂tịch 也dã 。
又hựu 問vấn 曰viết 。
維duy 摩ma 經Kinh 云vân 。 常thường 求cầu 無vô 念niệm 。 實thật 想tưởng 智trí 惠huệ 。 於ư 世thế 間gian 法pháp 。 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。 於ư 出xuất 世thế 間gian 。 法pháp 求cầu 之chi 無vô 厭yếm 。 不bất 壞hoại 威uy 儀nghi 而nhi 能năng 隨tùy 俗tục 。 起khởi 神thần 通thông 惠huệ 引dẫn 道đạo 於ư 眾chúng 生sanh 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
此thử 義nghĩa 者giả 即tức 是thị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 妙diệu 。 即tức 證chứng 者giả 乃nãi 智trí 非phi 心tâm 所sở 惻trắc 問vấn 曰viết 。 既ký 常thường 求cầu 無vô 念niệm 實thật 想tưởng 者giả 。 緣duyên 何hà 事sự 。 諸chư 經kinh 即tức 說thuyết 布bố 施thí 持trì 戒giới 。 人nhân 天thiên 之chi 福phước 。 豈khởi 不bất 是thị 有hữu 念niệm 法pháp 耶da 。 因nhân 何hà 得đắc 不bất 同đồng 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 令linh 一nhất 切thiết 學học 人nhân 。 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 莫mạc 不bất 信tín 。 汝nhữ 不bất 解giải 事sự 。 佛Phật 說thuyết 布bố 施thí 持trì 戒giới 。 人nhân 天thiên 之chi 福phước 者giả 。 為vi 眾chúng 生sanh 多đa 在tại 妄vọng 想tưởng 。 佛Phật 無vô 量lượng 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 意ý 。 說thuyết 妄vọng 想tưởng 法pháp 。 誘dụ 引dẫn 令linh 趣thú 大Đại 乘Thừa 門môn 。 汝nhữ 今kim 不bất 信tín 。 即tức 為vi 引dẫn 經kinh 來lai 證chứng 也dã 。 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 我ngã 此thử 九cửu 部bộ 法Pháp 。 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 大Đại 乘Thừa 為vi 本bổn 。 又hựu 說thuyết 云vân 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 准chuẩn 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法pháp 。 且thả 以dĩ 假giả 名danh 字tự 引dẫn 道đạo 於ư 眾chúng 生sanh 。 終chung 不bất 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 。 濟tế 渡độ 於ư 眾chúng 生sanh 。 又hựu 說thuyết 云vân 。 勿vật 親thân 近cận 小Tiểu 乘Thừa 。 三Tam 藏Tạng 學học 者giả 。 又hựu 說thuyết 云vân 。 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 即tức 非phi 真chân 。 又hựu 諸chư 法pháp 無vô 行hành 經Kinh 云vân 。 若nhược 人nhân 分phân 別biệt 戒giới 。 是thị 即tức 無vô 有hữu 戒giới 。 若nhược 見kiến 有hữu 戒giới 者giả 。 是thị 即tức 為vi 失thất 戒giới 。 據cứ 此thử 而nhi 言ngôn 。 明minh 知tri 佛Phật 說thuyết 究cứu 竟cánh 門môn 非phi 說thuyết 人nhân 無vô 福phước 。 只chỉ 是thị 引dẫn 眾chúng 生sanh 令linh 入nhập 佛Phật 惠huệ 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 聖thánh 人nhân 說thuyết 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 心tâm 得đắc 聖thánh 人nhân 者giả 。 此thử 是thị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 大đại 印ấn 破phá 汝nhữ 疑nghi 也dã 。 問vấn 曰viết 。 諸chư 佛Phật 若nhược 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 教giáo 化hóa 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 如như 今kim 總tổng 得đắc 悟ngộ 。 何hà 須tu 更cánh 說thuyết 。 惑hoặc 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 豈khởi 不bất 得đắc 罪tội 過quá 也dã 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 莫mạc 起khởi 此thử 意ý 。 諸chư 佛Phật 大đại 慈từ 悲bi 故cố 。 所sở 為vi 眾chúng 生sanh 落lạc 三tam 惡ác 道đạo 者giả 眾chúng 。 所sở 以dĩ 聞văn 方phương 便tiện 門môn 為vi 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 布bố 施thí 持trì 戒giới 忍nhẫn 褥nhục 。 行hành 此thử 三tam 事sự 。 得đắc 離ly 三tam 惡ác 道đạo 。 人nhân 天thiên 來lai 往vãng 。 精tinh 進tấn 禪thiền 定định 智trí 惠huệ 。 行hành 此thử 三tam 事sự 。 得đắc 離ly 生sanh 死tử 苦khổ 。 當đương 來lai 成thành 佛Phật 。 問vấn 曰viết 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 說thuyết 三tam 乘thừa 。 為vi 當đương 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 說thuyết 三tam 乘thừa 。
答đáp 曰viết 。
過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 說thuyết 佛Phật 總tổng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 理lý 而nhi 得đắc 知tri 耶da 。
答đáp 曰viết 。
法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 若nhược 且thả 讚tán 佛Phật 乘thừa 。 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 苦khổ 。 不bất 能năng 信tín 此thử 法Pháp 。 破phá 法pháp 不bất 信tín 。 故cố 墮đọa 於ư 三tam 惡ác 道đạo 。 我ngã 寧ninh 不bất 說thuyết 法Pháp 。 疾tật 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 尋tầm 念niệm 過quá 去khứ 佛Phật 。 所sở 行hành 方phương 便tiện 力lực 。 我ngã 今kim 所sở 得đắc 道Đạo 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 三tam 乘thừa 。 明minh 知tri 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 並tịnh 說thuyết 三tam 乘thừa 引dẫn 道đạo 於ư 眾chúng 生sanh 令linh 。 入nhập 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 一Nhất 乘Thừa 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 問vấn 曰viết 。 心tâm 云vân 何hà 知tri 是thị 一Nhất 乘Thừa 。
答đáp 曰viết 。
可khả 見kiến 心tâm 空không 無vô 所sở 有hữu 。 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 問vấn 曰viết 。 了liễu 見kiến 心tâm 空không 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 一Nhất 乘Thừa 者giả 得đắc 聖thánh 耶da 。
答đáp 曰viết 。
得đắc 聖thánh 。
又hựu 問vấn 曰viết 。
有hữu 凡phàm 耶da 答đáp 曰viết 。 亦diệc 有hữu 凡phàm 。 問vấn 曰viết 。 凡phàm 與dữ 聖thánh 有hữu 異dị 無vô 異dị 。
答đáp 曰viết 。
並tịnh 無vô 異dị 也dã 。 若nhược 悟ngộ 朝triêu 凡phàm 暮mộ 聖thánh 。 不bất 悟ngộ 即tức 六lục 道đạo 受thọ 生sanh 。 問vấn 曰viết 。 今kim 言ngôn 悟ngộ 時thời 何hà 物vật 。
答đáp 曰viết 。
悟ngộ 心tâm 。 問vấn 曰viết 。 凡phàm 心tâm 聖thánh 心tâm 是thị 一nhất 是thị 二nhị 。
答đáp 曰viết 。
是thị 一nhất 。 云vân 何hà 是thị 一nhất 。
答đáp 曰viết 。
了liễu 見kiến 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 無vô 染nhiễm 無vô 著trước 。 即tức 知tri 是thị 一nhất 。 問vấn 曰viết 。 何hà 誰thùy 知tri 無vô 染nhiễm 無vô 著trước 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 知tri 無vô 染nhiễm 。 問vấn 曰viết 。 心tâm 云vân 何hà 知tri 無vô 染nhiễm 。
答đáp 曰viết 。
三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 說thuyết 心tâm 無vô 形hình 體thể 。 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 以dĩ 得đắc 知tri 無vô 染nhiễm 。 問vấn 曰viết 。 既ký 無vô 形hình 體thể 。 如như 何hà 得đắc 知tri 無vô 染nhiễm 。
答đáp 曰viết 。
只chỉ 為vì 無vô 形hình 體thể 。 故cố 知tri 無vô 染nhiễm 。 若nhược 有hữu 相tướng 貌mạo 處xứ 所sở 還hoàn 有hữu 染nhiễm 。 問vấn 曰viết 。 前tiền 言ngôn 說thuyết 心tâm 。 未vị 審thẩm 心tâm 總tổng 有hữu 幾kỷ 心tâm 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 若nhược 悟ngộ 一nhất 。 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 汝nhữ 若nhược 不bất 悟ngộ 即tức 有hữu 若nhược 干can 種chủng 。 心tâm 不bất 可khả 知tri 數số 也dã 。 問vấn 曰viết 。 是thị 凡phàm 心tâm 。 何hà 者giả 是thị 聖thánh 心tâm 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 若nhược 取thủ 相tương/tướng 是thị 凡phàm 心tâm 。 離ly 相tương/tướng 即tức 是thị 聖thánh 心tâm 。 問vấn 曰viết 。 取thủ 相tương/tướng 心tâm 及cập 不bất 取thủ 相tương/tướng 心tâm 請thỉnh 示thị 其kỳ 要yếu 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 切thiết 修tu 道Đạo 者giả 若nhược 見kiến 來lai 去khứ 心tâm 即tức 是thị 長trường/trưởng 矩củ 心tâm 。 見kiến 好hảo 惡ác 。 見kiến 憎tăng 愛ái 。 見kiến 嗔sân 喜hỷ 。 見kiến 邪tà 正chánh 。 見kiến 凡phàm 聖thánh 。 見kiến 自tự 在tại 不bất 自tự 在tại 。 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 見kiến 解giải 脫thoát 。 見kiến 不bất 解giải 脫thoát 。 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 究cứu 竟cánh 不bất 究cứu 竟cánh 。 見kiến 知tri 解giải 不bất 知tri 解giải 。 見kiến 精tinh 進tấn 。 見kiến 禪thiền 定định 。 見kiến 智trí 惠huệ 等đẳng 者giả 。 並tịnh 是thị 凡phàm 夫phu 妄vọng 想tưởng 心tâm 也dã 。 問vấn 曰viết 。 如như 何hà 是thị 聖thánh 人nhân 心tâm 。
答đáp 曰viết 。
不bất 起khởi 一nhất 念niệm 亦diệc 不bất 見kiến 一nhất 物vật 。 即tức 是thị 聖thánh 人nhân 心tâm 也dã 。 問vấn 曰viết 。 禪thiền 師sư 得đắc 聖thánh 人nhân 心tâm 耶da 。
答đáp 曰viết 。
我ngã 亦diệc 無vô 得đắc 。 問vấn 曰viết 。 既ký 是thị 無vô 得đắc 何hà 有hữu 知tri 耶da 。
答đáp 曰viết 。
我ngã 今kim 亦diệc 無vô 得đắc 亦diệc 無vô 知tri 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 無vô 智trí 亦diệc 無vô 得đắc 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 薩tát 埵đóa 。 問vấn 曰viết 。 此thử 理lý 究cứu 竟cánh 屬thuộc 誰thùy 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 物vật 不bất 屬thuộc 。 若nhược 有hữu 所sở 屬thuộc 。 即tức 生sanh 死tử 輪luân 迴hồi 。 若nhược 無vô 所sở 屬thuộc 。 畢tất 竟cánh 常thường 住trụ 。 問vấn 曰viết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 以dĩ 八bát 識thức 而nhi 轉chuyển 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 云vân 何hà 是thị 八bát 識thức 。
答đáp 曰viết 。
所sở 為vi 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 末mạt 那na 賴lại 耶da 是thị 也dã 。 所sở 言ngôn 識thức 者giả 。 以dĩ 了liễu 別biệt 為vi 義nghĩa 。 如như 眼nhãn 與dữ 色sắc 相tướng 應ưng 之chi 時thời 意ý 識thức 。 於ư 中trung 分phân 別biệt 。 或hoặc 時thời 計kế 好hảo/hiếu 。 或hoặc 時thời 計kế 惡ác 。 隨tùy 彼bỉ 所sở 計kế 便tiện 有hữu 相tương 生sanh 即tức 薰huân 於ư 第đệ 七thất 末mạt 那na 之chi 識thức 。 承thừa 此thử 薰huân 故cố 遂toại 即tức 執chấp 取thủ 。 轉chuyển 薰huân 於ư 第đệ 八bát 識thức 。 所sở 已dĩ 積tích 聚tụ 諸chư 業nghiệp 種chủng 子tử 。 得đắc 名danh 為vi 藏tạng 。 眼nhãn 識thức 既ký 然nhiên 。 諸chư 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 受thọ 報báo 者giả 。 先tiên 將tương 藏tạng 識thức 展triển 轉chuyển 成thành 因nhân 作tác 未vị 來lai 三tam 業nghiệp 。 所sở 已dĩ 因nhân 因nhân 想tưởng 乘thừa 果quả 果quả 不bất 絕tuyệt 。 終chung 還hoàn 六lục 道đạo 。 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 是thị 以dĩ 未vị 能năng 了liễu 心tâm 者giả 即tức 被bị 八bát 識thức 惑hoặc 亂loạn 也dã 。 所sở 言ngôn 此thử 八bát 識thức 者giả 。 謂vị 本bổn 有hữu 以dĩ 云vân 為vi 因nhân 。 藉tạ 現hiện 在tại 緣duyên 而nhi 起khởi 。 造tạo 作tác 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 還hoàn 欲dục 生sanh 未vị 來lai 之chi 因nhân 。 今kim 欲dục 斷đoạn 除trừ 不bất 令linh 生sanh 者giả 。 當đương 正chánh 觀quán 之chi 時thời 了liễu 眼nhãn 識thức 。 從tùng 何hà 而nhi 得đắc 。 為vi 從tùng 色sắc 得đắc 。 為vi 從tùng 眼nhãn 得đắc 。 為vi 從tùng 心tâm 得đắc 。 若nhược 從tùng 心tâm 得đắc 。 盲manh 人nhân 有hữu 心tâm 。 云vân 何hà 不bất 能năng 生sanh 。 於ư 眼nhãn 識thức 。 若nhược 死tử 人nhân 有hữu 眼nhãn 。 云vân 何hà 不bất 能năng 。 分phân 別biệt 於ư 色sắc 。 若nhược 從tùng 色sắc 得đắc 。 色sắc 即tức 頑ngoan 礙ngại 無vô 知tri 。 如như 此thử 眾chúng 緣duyên 不bất 能năng 獨độc 辨biện 了liễu 心tâm 之chi 時thời 乃nãi 知tri 。 眼nhãn 見kiến 色sắc 時thời 。 眼nhãn 因nhân 緣duyên 空không 。 眼nhãn 緣duyên 既ký 空không 。 即tức 是thị 色sắc 空không 。 若nhược 了liễu 此thử 三tam 事sự 體thể 空không 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 意ý 識thức 分phân 別biệt 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。 七thất 識thức 欲dục 執chấp 而nhi 無vô 所sở 執chấp 。 八bát 識thức 藏tạng 中trung 更cánh 無vô 薰huân 習tập 。 雜tạp 染nhiễm 種chủng 子tử 以dĩ 無vô 種chủng 子tử 。 更cánh 不bất 愛ái 生sanh 死tử 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 不bất 為vi 生sanh 之chi 所sở 生sanh 滅diệt 之chi 所sở 滅diệt 。 問vấn 曰viết 。 佛Phật 有hữu 三Tam 身Thân 從tùng 何hà 而nhi 得đắc 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 三Tam 身Thân 者giả 從tùng 八bát 識thức 而nhi 得đắc 。 由do 轉chuyển 八bát 識thức 得đắc 成thành 四Tứ 智Trí 。 就tựu 此thử 四Tứ 智Trí 束thúc 成thành 三Tam 身Thân 。 此thử 乃nãi 從tùng 因nhân 至chí 果quả 。 有hữu 此thử 三Tam 身Thân 差sai 別biệt 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 義nghĩa 故cố 而nhi 得đắc 知tri 耶da 。
答đáp 曰viết 。
因nhân 眼nhãn 識thức 耳nhĩ 識thức 鼻tị 識thức 舌thiệt 識thức 身thân 識thức 此thử 五ngũ 識thức 以dĩ 。 為vi 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 第đệ 七thất 末mạt 那na 識thức 。 為vi 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 第đệ 七thất 阿a 賴lại 耶da 。 為vi 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 問vấn 曰viết 。 此thử 四Tứ 智Trí 者giả 有hữu 何hà 義nghĩa 故cố 。 而nhi 作tác 是thị 說thuyết 。
答đáp 曰viết 。
用dụng 前tiền 五ngũ 識thức 亦diệc 云vân 五ngũ 根căn 。 其kỳ 五ngũ 根căn 者giả 即tức 惠huệ 門môn 照chiếu 觸xúc 前tiền 境cảnh 而nhi 無vô 妄vọng 染nhiễm 。 所sở 以dĩ 將tương 此thử 五ngũ 識thức 以dĩ 。 為vi 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 第đệ 六lục 意ý 識thức 者giả 亦diệc 云vân 意ý 根căn 。 是thị 智trí 門môn 當đương 須tu 懃cần 覺giác 。 覺giác 云vân 便tiện 淨tịnh 。 與dữ 法Pháp 相tương 應ứng 。 真chân 俗tục 齊tề 觀quán 成thành 就tựu 智trí 惠huệ 。 轉chuyển 意ý 成thành 惠huệ 。 惠huệ 照chiếu 能năng 明minh 。 識thức 無vô 分phân 別biệt 。 轉chuyển 智trí 成thành 。 是thị 名danh 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 第đệ 七thất 末mạt 那na 識thức 者giả 。 更cánh 無vô 執chấp 取thủ 自tự 然nhiên 。 無vô 憎tăng 無vô 愛ái 。 以dĩ 無vô 憎tăng 愛ái 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 故cố 云vân 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 第đệ 八bát 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 藏tạng 中trung 即tức 空không 。 雜tạp 染nhiễm 種chủng 子tử 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 猶do 如như 明minh 鏡kính 。 懸huyền 在tại 於ư 空không 。 一nhất 切thiết 萬vạn 像tượng 悉tất 皆giai 中trung 現hiện 。 而nhi 此thử 明minh 鏡kính 終chung 不bất 作tác 念niệm 言ngôn 。 我ngã 能năng 現hiện 像tượng 。 像tượng 亦diệc 不bất 言ngôn 。 我ngã 從tùng 鏡kính 生sanh 。 無vô 能năng 無vô 所sở 。 故cố 說thuyết 此thử 智trí 名danh 為vi 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 問vấn 曰viết 。 四Tứ 智Trí 既ký 爾nhĩ 。 云vân 何hà 三Tam 身Thân 。
答đáp 曰viết 。
大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 以dĩ 為vi 法Pháp 身thân 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 以dĩ 為vi 報báo 身thân 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 及cập 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 以dĩ 為vi 化hóa 身thân 。
又hựu 問vấn 曰viết 。
以dĩ 何hà 知tri 之chi 。 而nhi 作tác 是thị 說thuyết 。
答đáp 曰viết 。
據cứ 今kim 時thời 現hiện 在tại 而nhi 言ngôn 。 具cụ 定định 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 功công 德đức 圓viên 滿mãn 義nghĩa 足túc 。 猶do 如như 世thế 間gian 。 明minh 鏡kính 現hiện 眾chúng 面diện 像tượng 。 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。 故cố 說thuyết 此thử 知tri 以dĩ 為vi 法Pháp 身thân 。 妄vọng 心tâm 既ký 盡tận 。 平bình 等đẳng 性tánh 成thành 萬vạn 行hạnh 成thành 就tựu 。 以dĩ 為vi 報báo 身thân 。 六lục 根căn 無vô 染nhiễm 。 廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 。 自tự 離ly 離ly 他tha 。 令linh 他tha 同đồng 解giải 而nhi 修tu 因nhân 。 故cố 以dĩ 化hóa 身thân 。 問vấn 曰viết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 令linh 欲dục 求cầu 佛Phật 。 三Tam 身Thân 之chi 中trung 先tiên 修tu 何hà 身thân 。
答đáp 曰viết 。
經Kinh 云vân 。 所sở 說thuyết 從tùng 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 流lưu 出xuất 報báo 身thân 。 從tùng 此thử 報báo 身thân 流lưu 出xuất 化hóa 身thân 。 從tùng 此thử 化hóa 身thân 流lưu 出xuất 三tam 藏tạng 等đẳng 教giáo 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 先tiên 修tu 法Pháp 身thân 。 言ngôn 法Pháp 身thân 者giả 所sở 為vi 妙diệu 有hữu 妙diệu 無vô 中trung 道đạo 正chánh 觀quán 。 若nhược 悟ngộ 此thử 理lý 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 以dĩ 見kiến 法Pháp 身thân 即tức 知tri 自tự 身thân 心tâm 從tùng 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 常thường 違vi 法pháp 故cố 。 既ký 見kiến 法pháp 以dĩ 即tức 須tu 懃cần 。 懃cần 用dụng 意ý 無vô 間gian 。 自tự 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 順thuận 於ư 如như 故cố 。 久cửu 如như 不bất 以dĩ 。 如như 心tâm 既ký 成thành 。 是thị 為vi 報báo 佛Phật 。 所sở 以dĩ 法Pháp 身thân 。 本bổn 有hữu 報báo 身thân 修tu 行hành 。 化hóa 身thân 者giả 。 經Kinh 云vân 。 現hiện 種chủng 種chủng 身thân 名danh 化hóa 身thân 。 問vấn 曰viết 。 佛Phật 三Tam 身Thân 既ký 爾nhĩ 。 云vân 何hà 是thị 三Tam 寶Bảo 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 三Tam 身Thân 者giả 亦diệc 云vân 三Tam 寶Bảo 。 所sở 謂vị 佛Phật 寶bảo 。 法Pháp 寶bảo 僧Tăng 寶bảo 。 問vấn 曰viết 。 三Tam 寶Bảo 即tức 有hữu 幾kỷ 種chủng 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 具cụ 釋thích 而nhi 言ngôn 。 有hữu 三tam 種chủng 三Tam 寶Bảo 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 名danh 三tam 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 別biệt 相tướng 三Tam 寶Bảo 。 住trụ 持trì 三Tam 寶Bảo 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。
答đáp 曰viết 。
真chân 心tâm 體thể 覺giác 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 名danh 為vi 佛Phật 寶bảo 圓viên 滿mãn 義nghĩa 足túc 具cụ 有hữu 恆Hằng 沙sa 功công 用dụng 。 名danh 為vi 法Pháp 寶bảo 。 功công 用dụng 之chi 義nghĩa 一nhất 體thể 一nhất 味vị 。 名danh 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 別biệt 相tướng 三Tam 寶Bảo 。
答đáp 曰viết 。
別biệt 相tướng 者giả 即tức 此thử 自tự 身thân 。 名danh 為vi 佛Phật 寶bảo 。 亦diệc 能năng 隨tùy 機cơ 授thọ 藥dược 自tự 欲dục 修tu 行hành 。 名danh 為vi 法Pháp 寶bảo 。 四tứ 大đại 五ngũ 蔭ấm 和hòa 合hợp 不bất 相tương 違vi 。 皆giai 名danh 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 問vấn 曰viết 。 何hà 名danh 住trụ 持trì 三Tam 寶Bảo 。
答đáp 曰viết 。
住trụ 持trì 者giả 。 所sở 謂vị 善thiện 能năng 扶phù 上thượng 接tiếp 下hạ 事sự 事sự 清thanh 平bình 。 名danh 為vi 佛Phật 寶bảo 。 隨tùy 意ý 言ngôn 說thuyết 。 聞văn 者giả 歡hoan 喜hỷ 。 名danh 為vi 法Pháp 寶bảo 。 在tại 於ư 眾chúng 中trung 。 萬vạn 行hạnh 不bất 違vi 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 能năng 和hòa 一nhất 切thiết 不bất 相tương 諍tranh 論luận 。 名danh 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 稱xưng 之chi 為vi 寶bảo 。
答đáp 曰viết 。
此thử 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 不bất 在tại 內nội 外ngoại 。 亦diệc 無vô 中trung 間gian 。 無vô 有hữu 秤xứng 量lượng 無vô 直trực 無vô 價giá 。 即tức 喻dụ 而nhi 言ngôn 。 名danh 三Tam 寶Bảo 。 若nhược 也dã 有hữu 價giá 不bất 名danh 為vi 寶bảo 。 故cố 說thuyết 如như 意ý 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 是thị 也dã 。 問vấn 曰viết 。 老lão 經Kinh 云vân 。 佛Phật 道Đạo 為vi 而nhi 無vô 不bất 為vi 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 道Đạo 本bổn 自tự 無vô 為vi 。 眾chúng 生sanh 起khởi 我ngã 見kiến 如như 須Tu 彌Di 。 而nhi 則tắc 有hữu 為vi 。 此thử 義nghĩa 非phi 意ý 所sở 知tri 非phi 心tâm 所sở 惻trắc 。 證chứng 者giả 了liễu 知tri 。 但đãn 能năng 有hữu 功công 。 一nhất 時thời 大đại 悟ngộ 。 問vấn 曰viết 。 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。
答đáp 曰viết 。
經kinh 者giả 心tâm 也dã 。 心tâm 能năng 表biểu 一nhất 切thiết 。 行hành 人nhân 修tu 習tập 圓viên 照chiếu 無vô 礙ngại 。 無vô 上thượng 正Chánh 道Đạo 。 因nhân 是thị 發phát 明minh 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 始thỉ 則tắc 自tự 修tu 。 終chung 則tắc 化hóa 物vật 無vô 法pháp 不bất □# 。 故cố 云vân 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 問vấn 曰viết 。 經Kinh 云vân 荷hà 擔đảm 如Như 來Lai 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 但đãn 反phản 照chiếu 於ư 性tánh 。 不bất 住trụ 於ư 常thường 。 反phản 悟ngộ 無vô 身thân 。 誰thùy 受thọ 荷hà 負phụ 。 深thâm 達đạt 般Bát 若Nhã 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 是thị 即tức 荷hà 負phụ 正Chánh 法Pháp 擔đảm 運vận 勝thắng 義nghĩa 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 成thành 就tựu 功công 德đức 。 故cố 云vân 荷hà 擔đảm 如Như 來Lai 。 問vấn 曰viết 。 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 度độ 眾chúng 生sanh 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 自tự 了liễu 眾chúng 生sanh 正chánh 性tánh 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 六lục 根căn 起khởi 相tương/tướng 。 煩phiền 惱não 病bệnh 生sanh 。 觀quán 生sanh 本bổn 空không 。 有hữu 何hà 可khả 度độ 。 是thị 故cố 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 即tức 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 受thọ 者giả 。 問vấn 曰viết 。 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 經kinh 者giả 。 此thử 義nghĩa 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 。
金kim 剛cang 者giả 是thị 色sắc 心tâm 。 般Bát 若Nhã 者giả 清thanh 淨tịnh 也dã 。 波ba 羅la 者giả 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。 密mật 者giả 到đáo 也dã 。
又hựu 問vấn 曰viết 。
不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 心tâm 若nhược 起khởi 有hữu 去khứ 有hữu 來lai 。 即tức 有hữu 為vi 法pháp 皆giai 是thị 。 不bất 安an 之chi 相tướng 。 汝nhữ 心tâm 不bất 起khởi 即tức 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 即tức 無vô 為vi 法pháp 。 無vô 為vi 法Pháp 中trung 。 動động 不bất 動động 俱câu 離ly 。 是thị 即tức 常thường 住trụ 。 故cố 稱xưng 如như 如như 不bất 動động 。 問vấn 曰viết 。 溫ôn 室thất 經Kinh 云vân 。 具cụ 其kỳ 七thất 物vật 洗tẩy 浴dục 眾chúng 僧Tăng 。 獲hoạch 福phước 無vô 量lượng 。 其kỳ 福phước 意ý 義nghĩa 請thỉnh 為vi 表biểu 示thị 。
答đáp 曰viết 。
經Kinh 云vân 。 所sở 說thuyết 者giả 實thật 不bất 虛hư 也dã 。 汝nhữ 若nhược 具cụ 七thất 物vật 洗tẩy 浴dục 者giả 。 即tức 須tu 內nội 外ngoại 相tương 應ứng 。 德đức 福phước 無vô 量lượng 。 汝nhữ 離ly 燒thiêu 炭thán 火hỏa 溫ôn 淨tịnh 水thủy 清thanh 灰hôi 操thao 豆đậu 楊dương 枝chi 蘇tô 膏cao 內nội 衣y 等đẳng 七thất 物vật 先tiên 浴dục 者giả 。 若nhược 常thường 弄lộng 心tâm 性tánh 縱túng/tung 放phóng 貪tham 嗔sân 。 呵ha 打đả 是thị 非phi 令linh 他tha 聲thanh 淚lệ 俱câu 下hạ 。 即tức 是thị 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 。 常thường 行hành 三tam 塗đồ 業nghiệp 。 如như 此thử 洗tẩy 浴dục 者giả 猶do 如như 洗tẩy 塹tiệm 。 泥nê 盡tận 應ưng 休hưu 。 但đãn 身thân 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 不bất 起khởi 貪tham 嗔sân 。 自tự 然nhiên 平bình 等đẳng 。 即tức 離ly 分phân 別biệt 。 已dĩ 分phân 別biệt 水thủy 洗tẩy 。 卻khước 一nhất 切thiết 塵trần 垢cấu 。 或hoặc 足túc 清thanh 淨tịnh 。 問vấn 曰viết 。 此thử 三tam 毒độc 之chi 心tâm 若nhược 為vi 對đối 治trị 。 成thành 就tựu 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。
答đáp 曰viết 。
汝nhữ 須tu 心tâm 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 對đối 三tam 毒độc 發phát 其kỳ 三tam 誓thệ 願nguyện 。 誓thệ 斷đoạn 一nhất 切thiết 惡ác 。 對đối 於ư 嗔sân 毒độc 。 誓thệ 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 。 對đối 於ư 癡si 毒độc 。 誓thệ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 對đối 於ư 貪tham 毒độc 。 以dĩ 能năng 斷đoạn 能năng 修tu 著trước 。 會hội 於ư 心tâm 三tam 毒độc 。 制chế 成thành 三Tam 聚Tụ 淨Tịnh 戒Giới 。 次thứ 明minh 下hạ 心tâm 者giả 。 即tức 便tiện 對đối 於ư 五ngũ 蔭ấm 發phát 五ngũ 種chủng 下hạ 心tâm 者giả 。 一nhất 誓thệ 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 賢hiền 聖thánh 想tưởng 自tự 身thân 作tác 凡phàm 夫phu 想tưởng 。 二nhị 者giả 誓thệ 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 國quốc 王vương 想tưởng 自tự 身thân 作tác 百bá 姓tánh 想tưởng 。 三tam 者giả 誓thệ 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 師sư 僧Tăng 想tưởng 自tự 身thân 作tác 弟đệ 子tử 想tưởng 。 四tứ 者giả 誓thệ 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 父phụ 母mẫu 於ư 自tự 身thân 作tác 男nam 女nữ 想tưởng 。 五ngũ 者giả 誓thệ 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 曹tào 主chủ 想tưởng 自tự 身thân 作tác 奴nô 婢tỳ 想tưởng 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 亦diệc 云vân 六Lục 度Độ 。 布bố 施thí 持trì 戒giới 忍nhẫn 。 辱nhục 精tinh 進tấn 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 等đẳng 。 對đối 其kỳ 六lục 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 六lục 道đạo 不bất 生sanh 內nội 外ngoại 無vô 著trước 自tự 然nhiên 布bố 施thí 。 即tức 攝nhiếp 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 善thiện 惡ác 平bình 等đẳng 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 攝nhiếp 尸Thi 波Ba 羅La 蜜Mật 。 境cảnh 智trí 和hòa 會hội 違vi 害hại 永vĩnh 盡tận 。 即tức 攝nhiếp 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 大đại 寂tịch 不bất 動động 萬vạn 行hạnh 自tự 然nhiên 。 攝nhiếp 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 繁phồn 興hưng 妙diệu 寂tịch 法Pháp 身thân 自tự 現hiện 。 攝nhiếp 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 妙diệu 寂tịch 開khai 明minh 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 究cứu 竟cánh 常thường 住trụ 不bất 著trước 一nhất 切thiết 。 攝nhiếp 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 梵Phạm 言ngôn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 漢hán 言ngôn 達đạt 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。 問vấn 曰viết 。 俗tục 流lưu 向hướng 來lai 問vấn 答đáp 皆giai 是thị 量lượng 起khởi 心tâm 生sanh 惱não 亂loạn 。 禪thiền 師sư 布bố 施thí 歡hoan 喜hỷ 。 不bất 有hữu 小tiểu 疑nghi 。 未vị 敢cảm 由do 意ý 。 恐khủng 致trí 勞lao 煩phiền 。 禪thiền 師sư 答đáp 。 汝nhữ 若nhược 無vô 疑nghi 不bất 須tu 強cường/cưỡng 問vấn 。 法pháp 無vô 得đắc 答đáp 問vấn 。 即tức 有hữu 法pháp 高cao 下hạ 。 無vô 問vấn 無vô 答đáp 。 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 若nhược 廣quảng 求cầu 見kiến 解giải 。 即tức 失thất 本bổn 道đạo 。 亦diệc 與dữ 汝nhữ 心tâm 中trung 作tác 所sở 知tri 障chướng 。 令linh 汝nhữ 心tâm 起khởi 破phá □# 。 若nhược 也dã 實thật 有hữu 疑nghi 滯trệ 。 即tức 須tu 懃cần 問vấn 。 皆giai 是thị 證chứng 真chân 。 問vấn 曰viết 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 遠viễn 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
覺giác 念niệm 不bất 生sanh 。 其kỳ 心tâm 安an 泰thái 。 問vấn 曰viết 。 弟đệ 子tử 雖tuy 是thị 俗tục 人nhân 。 心tâm 識thức 早tảo 已dĩ 入nhập 道đạo 。 曰viết 文văn 今kim 聞văn 師sư 說thuyết 皆giai 是thị 正chánh 真chân 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 誓thệ 願nguyện 志chí 成thành 。 心tâm 無vô 退thoái 轉chuyển 。 頓đốn 斷đoạn 世thế 緣duyên 心tâm 神thần 六lục 識thức 併tinh 在tại 無vô 所sở 。 一nhất 心tâm 專chuyên 念niệm 渴khát 仰ngưỡng 。 聲thanh 淚lệ 俱câu 下hạ 。 不bất 能năng 自tự 止chỉ 。 領lãnh 解giải 暫tạm 愧quý 不bất 勝thắng 悲bi 泣khấp 。 五ngũ 內nội 當đương 惟duy 心tâm 中trung 痛thống 切thiết 自tự 恨hận 。 多đa 劫kiếp 已dĩ 來lai 迷mê 此thử 真chân 理lý 。 不bất 因nhân 禪thiền 師sư 悲bi 慜mẫn 。 蒼thương 生sanh 無vô 由do 可khả 悟ngộ 。 故cố 云vân 。 大đại 解giải 脫thoát 論luận 。 作tác 此thử 論luận 者giả 。 若nhược 合hợp 聖thánh 意ý 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 同đồng 露lộ 此thử 福phước 。 若nhược 也dã 不bất 合hợp 聖thánh 意ý 。 願nguyện 罪tội 消tiêu 滅diệt 如như 有hữu 非phi 人nhân 不bất 可khả 傳truyền 之chi 。 恐khủng 將tương 傍bàng 毀hủy 破phá 法pháp 之chi 慧tuệ 。 若nhược 有hữu 實thật 覺giác 福phước 重trọng/trùng 之chi 人nhân 。 傳truyền □# □# 與dữ 悕hy 惜tích 大Đại 道Đạo 之chi 法pháp 。 不bất 可khả 輕khinh 示thị 。 不bất 得đắc 翻phiên 憘hỉ 諍tranh 論luận 。 唯duy 是thị 默mặc 心tâm 。 自tự 知tri 妄vọng 念niệm 不bất 生sanh 我ngã 所sở 心tâm 滅diệt 。
大Đại 乘Thừa 開khai 心tâm 顯hiển 解giải 脫thoát 論luận