大Đại 乘Thừa 阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 集Tập 論Luận
Quyển 7
無Vô 著Trước 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
大Đại 乘Thừa 阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 集Tập 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất
無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
決Quyết 擇Trạch 分Phần/phân 中Trung 得Đắc 品Phẩm 第đệ 三tam 之chi 二nhị
云vân 何hà 建kiến 立lập 現hiện 觀quán 。 略lược 有hữu 十thập 種chủng 。 謂vị 法pháp 現hiện 觀quán 。 義nghĩa 現hiện 觀quán 。 真chân 現hiện 觀quán 。 後hậu 現hiện 觀quán 。 寶bảo 現hiện 觀quán 。 不bất 行hành 現hiện 觀quán 。 究cứu 竟cánh 現hiện 觀quán 。 聲Thanh 聞Văn 現hiện 觀quán 。 獨Độc 覺Giác 現hiện 觀quán 。 菩Bồ 薩Tát 現hiện 觀quán 。
何hà 等đẳng 法pháp 現hiện 觀quán 。 謂vị 於ư 諸chư 諦đế 增tăng 上thượng 法pháp 中trung 已dĩ 得đắc 上thượng 品phẩm 淨tịnh 信tín 勝thắng 解giải 隨tùy 信tín 而nhi 行hành 。
何hà 等đẳng 義nghĩa 現hiện 觀quán 。 謂vị 於ư 諸chư 諦đế 增tăng 上thượng 法pháp 中trung 已dĩ 得đắc 上thượng 品phẩm 。 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 此thử 忍nhẫn 居cư 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 位vị 。 此thử 由do 三tam 種chủng 如như 理lý 作tác 意ý 。 所sở 顯hiển 發phát 故cố 。 復phục 成thành 三tam 品phẩm 。 謂vị 上thượng 軟nhuyễn 上thượng 中trung 上thượng 上thượng 。 何hà 等đẳng 真chân 現hiện 觀quán 。 謂vị 已dĩ 得đắc 見kiến 道đạo 十thập 六lục 心tâm 剎sát 那na 位vị 所sở 有hữu 聖thánh 道Đạo 。 又hựu 見kiến 道đạo 中trung 得đắc 現hiện 觀quán 邊biên 。 安an 立lập 諦đế 世thế 俗tục 智trí 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 於ư 修tu 道Đạo 位vị 此thử 世thế 俗tục 智trí 方phương 可khả 現hiện 前tiền 。 何hà 等đẳng 後hậu 現hiện 觀quán 。 謂vị 一nhất 切thiết 修tu 道Đạo 。
何hà 等đẳng 寶bảo 現hiện 觀quán 。 謂vị 於ư 佛Phật 證chứng 淨tịnh 。 於ư 法pháp 證chứng 淨tịnh 。 於ư 僧Tăng 證chứng 淨tịnh 。 何hà 等đẳng 不bất 行hành 現hiện 觀quán 。 謂vị 已dĩ 證chứng 得đắc 無vô 作tác 律luật 儀nghi 。 雖tuy 居cư 學học 位vị 而nhi 謂vị 我ngã 今kim 。 已dĩ 盡tận 那na 落lạc 迦ca 。 已dĩ 盡tận 傍bàng 生sanh 。 已dĩ 盡tận 餓ngạ 鬼quỷ 。 已dĩ 盡tận 顛điên 墜trụy 惡ác 趣thú 。 我ngã 不bất 復phục 造tạo 惡ác 趣thú 業nghiệp 感cảm 惡ác 趣thú 異dị 熟thục 。 何hà 等đẳng 究cứu 竟cánh 現hiện 觀quán 。 如như 道Đạo 諦Đế 中trung 究cứu 竟cánh 道đạo 說thuyết 。 何hà 等đẳng 聲Thanh 聞Văn 現hiện 觀quán 。 謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 七thất 種chủng 現hiện 觀quán 。 從tùng 聞văn 他tha 音âm 而nhi 證chứng 得đắc 故cố 。 名danh 聲Thanh 聞Văn 現hiện 觀quán 。
何hà 等đẳng 獨Độc 覺Giác 現hiện 觀quán 。 謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 七thất 種chủng 現hiện 觀quán 。 不bất 由do 他tha 音âm 而nhi 證chứng 得đắc 故cố 。 名danh 獨Độc 覺Giác 現hiện 觀quán 。 何hà 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 現hiện 觀quán 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 。 七thất 現hiện 觀quán 中trung 。 起khởi 修tu 習tập 忍nhẫn 而nhi 不bất 作tác 證chứng 。 然nhiên 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 極Cực 喜Hỷ 地Địa 中trung 。 入nhập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 現hiện 觀quán 。
聲Thanh 聞Văn 現hiện 觀quán 菩Bồ 薩Tát 現hiện 觀quán 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 略lược 說thuyết 有hữu 十thập 一nhất 種chủng 。 謂vị 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 。 任nhậm 持trì 差sai 別biệt 。 通thông 達đạt 差sai 別biệt 。 誓thệ 願nguyện 差sai 別biệt 。 出xuất 離ly 差sai 別biệt 。 攝nhiếp 受thọ 差sai 別biệt 。 建kiến 立lập 差sai 別biệt 。 眷quyến 屬thuộc 差sai 別biệt 。 勝thắng 生sanh 差sai 別biệt 。 生sanh 差sai 別biệt 。 果quả 差sai 別biệt 。
其kỳ 果quả 差sai 別biệt 復phục 有hữu 十thập 種chủng 。 謂vị 轉chuyển 依y 差sai 別biệt 。 功công 德đức 圓viên 滿mãn 差sai 別biệt 。 五ngũ 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 三Tam 身Thân 差sai 別biệt 。 涅Niết 槃Bàn 差sai 別biệt 。 證chứng 得đắc 和hòa 合hợp 智trí 用dụng 差sai 別biệt 。 障chướng 清thanh 淨tịnh 差sai 別biệt 。 和hòa 合hợp 作tác 業nghiệp 差sai 別biệt 。 方phương 便tiện 示thị 現hiện 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 入nhập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 差sai 別biệt 。 五ngũ 種chủng 拔bạt 濟tế 差sai 別biệt 。 諸chư 無vô 量lượng 等đẳng 。 最tối 勝thắng 功công 德đức 。 何hà 現hiện 觀quán 攝nhiếp 後hậu 現hiện 觀quán 究cứu 竟cánh 現hiện 觀quán 。 攝nhiếp 彼bỉ 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 無vô 量lượng 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 。 遍biến 處xứ 無vô 諍tranh 願nguyện 智trí 無vô 礙ngại 解giải 神thần 通thông 相tương 隨tùy 好hảo/hiếu 清thanh 淨tịnh 力lực 無vô 畏úy 念niệm 住trụ 不bất 護hộ 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。 永vĩnh 斷đoạn 習tập 氣khí 大đại 悲bi 不Bất 共Cộng 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 種chủng 妙diệu 智trí 。 如như 是thị 等đẳng 功công 德đức 。 諸chư 契Khế 經Kinh 中trung 處xứ 處xứ 宣tuyên 說thuyết 。
無vô 量lượng 者giả 。 謂vị 四tứ 無vô 量lượng 。 云vân 何hà 慈từ 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương 應ứng 意ý 樂lạc 。 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 云vân 何hà 悲bi 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 離ly 苦khổ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 喜hỷ 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 不bất 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 捨xả 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 利lợi 益ích 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 解giải 脫thoát 者giả 。 謂vị 八bát 解giải 脫thoát 。 云vân 何hà 有hữu 色sắc 觀quán 諸chư 色sắc 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 內nội 未vị 伏phục 見kiến 者giả 色sắc 想tưởng 。 或hoặc 現hiện 安an 立lập 見kiến 者giả 色sắc 想tưởng 。 觀quán 所sở 見kiến 色sắc 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 乃nãi 至chí 為vi 解giải 脫thoát 變biến 化hóa 障chướng 。 云vân 何hà 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。 觀quán 外ngoại 諸chư 色sắc 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 已dĩ 伏phục 見kiến 者giả 色sắc 想tưởng 。 或hoặc 現hiện 安an 立lập 見kiến 者giả 無vô 色sắc 想tưởng 觀quán 所sở 見kiến 色sắc 住trụ 具cụ 足túc 中trung 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 淨tịnh 解giải 脫thoát 身thân 作tác 證chứng 具cụ 足túc 住trụ 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 內nội 淨tịnh 不bất 淨tịnh 諸chư 色sắc 。 已dĩ 得đắc 展triển 轉chuyển 相tương 待đãi 想tưởng 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 入nhập 想tưởng 展triển 轉chuyển 一nhất 味vị 想tưởng 故cố 。 於ư 彼bỉ 已dĩ 得đắc 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 乃nãi 至chí 為vi 解giải 脫thoát 淨tịnh 不bất 淨tịnh 。 變biến 化hóa 煩phiền 惱não 生sanh 起khởi 障chướng 。 云vân 何hà 無vô 邊biên 。 空không 處xứ 解giải 脫thoát 。 謂vị 於ư 隨tùy 順thuận 解giải 脫thoát 。 無vô 邊biên 空không 處xứ 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 如như 無vô 邊biên 空không 處xứ 解giải 脫thoát 。 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 解giải 脫thoát 亦diệc 爾nhĩ 。 乃nãi 至chí 為vi 解giải 脫thoát 。 寂tịch 靜tĩnh 解giải 脫thoát 。 無vô 滯trệ 礙ngại 障chướng 。 云vân 何hà 想tưởng 受thọ 滅diệt 解giải 脫thoát 。 謂vị 依y 止chỉ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 解giải 脫thoát 。 超siêu 過quá 諸chư 餘dư 。 寂tịch 靜tĩnh 解giải 脫thoát 。 住trụ 於ư 似tự 真chân 解giải 脫thoát 。 住trụ 具cụ 足túc 中trung 心tâm 心tâm 所sở 滅diệt 。 為vi 解giải 脫thoát 想tưởng 受thọ 滅diệt 障chướng 。
勝thắng 處xứ 者giả 。 謂vị 八bát 勝thắng 處xứ 。 前tiền 四tứ 勝thắng 處xứ 由do 二nhị 解giải 脫thoát 所sở 建kiến 立lập 。 後hậu 四tứ 勝thắng 處xứ 由do 一nhất 解giải 脫thoát 所sở 建kiến 立lập 。 此thử 中trung 解giải 脫thoát 是thị 意ý 解giải 所sở 緣duyên 。 勝thắng 處xứ 是thị 勝thắng 伏phục 所sở 緣duyên 。 自tự 在tại 轉chuyển 故cố 。 依y 有hữu 情tình 數số 非phi 有hữu 情tình 數số 說thuyết 色sắc 少thiểu 多đa 。 依y 淨tịnh 不bất 淨tịnh 說thuyết 色sắc 好hảo 惡ác 。 依y 人nhân 與dữ 天thiên 說thuyết 色sắc 劣liệt 勝thắng 。 餘dư 如như 解giải 脫thoát 中trung 說thuyết 。 勝thắng 伏phục 所sở 緣duyên 故cố 名danh 勝thắng 處xứ 。
遍biến 處xứ 者giả 。 謂vị 十thập 遍biến 處xứ 所sở 緣duyên 遍biến 滿mãn 故cố 名danh 遍biến 處xứ 。 於ư 其kỳ 遍biến 滿mãn 住trụ 具cụ 足túc 中trung 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 。 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 是thị 名danh 遍biến 處xứ 。 何hà 故cố 於ư 遍biến 處xứ 建kiến 立lập 地địa 等đẳng 。 由do 此thử 遍biến 處xứ 觀quán 所sở 依y 能năng 依y 色sắc 。 皆giai 遍biến 滿mãn 故cố 。 餘dư 隨tùy 所sở 應ưng 如như 解giải 脫thoát 說thuyết 。 如như 是thị 遍biến 處xứ 能năng 成thành 滿mãn 解giải 脫thoát 。
無vô 諍tranh 者giả 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 防phòng 護hộ 他tha 所sở 應ưng 起khởi 煩phiền 惱não 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 願nguyện 智trí 者giả 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 為vi 了liễu 所sở 知tri 願nguyện 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
無vô 礙ngại 解giải 者giả 。 謂vị 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 云vân 何hà 法pháp 無vô 礙ngại 解giải 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 名danh 差sai 別biệt 無vô 礙ngại 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 義nghĩa 無vô 礙ngại 解giải 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 諸chư 相tướng 及cập 意ý 趣thú 無vô 礙ngại 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 訓huấn 詞từ 無vô 礙ngại 解giải 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 諸chư 方phương 言ngôn 音âm 及cập 訓huấn 釋thích 諸chư 法pháp 言ngôn 詞từ 無vô 礙ngại 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 辯biện 才tài 無vô 礙ngại 解giải 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 無vô 礙ngại 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
神thần 通thông 者giả 。 謂vị 六lục 神thần 通thông 。 云vân 何hà 神thần 境cảnh 通thông 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 種chủng 種chủng 神thần 變biến 。 威uy 德đức 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 云vân 何hà 天thiên 耳nhĩ 通thông 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 隨tùy 聞văn 種chủng 種chủng 音âm 聲thanh 。 威uy 德đức 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 心tâm 差sai 別biệt 通thông 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 入nhập 他tha 有hữu 情tình 心tâm 。 行hành 差sai 別biệt 威uy 德đức 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 通thông 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 隨tùy 念niệm 前tiền 際tế 所sở 行hành 威uy 德đức 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 死tử 生sanh 通thông 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 觀quán 有hữu 情tình 死tử 生sanh 差sai 別biệt 威uy 德đức 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 漏lậu 盡tận 通thông 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 漏lậu 盡tận 智trí 威uy 德đức 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 相tương 隨tùy 好hảo/hiếu 者giả 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 相tương 隨tùy 好hảo/hiếu 莊trang 嚴nghiêm 所sở 依y 示thị 現hiện 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 并tinh 彼bỉ 所sở 起khởi 異dị 熟thục 。
清thanh 淨tịnh 者giả 。 謂vị 四tứ 清thanh 淨tịnh 。 云vân 何hà 依y 止chỉ 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 隨tùy 所sở 欲dục 。 依y 止chỉ 取thủ 住trụ 捨xả 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 云vân 何hà 境cảnh 界giới 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 。 於ư 隨tùy 所sở 欲dục 。 境cảnh 界giới 變biến 化hóa 智trí 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 如như 所sở 欲dục 三tam 摩ma 地địa 門môn 。 自tự 在tại 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 智trí 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 隨tùy 所sở 欲dục 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 任nhậm 持trì 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
力lực 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 十Thập 力Lực 。 云vân 何hà 處xứ 非phi 處xứ 智trí 力lực 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 處xử 非phi 處xứ 智trí 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 云vân 何hà 自tự 業nghiệp 智trí 力lực 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 自tự 業nghiệp 智trí 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 餘dư 力lực 隨tùy 應ứng 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。
無vô 畏úy 者giả 。 謂vị 四Tứ 無Vô 畏Úy 。 云vân 何hà 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 無vô 畏úy 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 由do 自tự 利lợi 門môn 。 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 所sở 知tri 境cảnh 界giới 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 自tự 稱xưng 德đức 號hiệu 建kiến 立lập 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 云vân 何hà 漏lậu 盡tận 無vô 畏úy 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 由do 自tự 利lợi 門môn 。 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 漏lậu 盡tận 自tự 稱xưng 德đức 號hiệu 建kiến 立lập 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 障chướng 法pháp 無vô 畏úy 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 由do 利lợi 他tha 門môn 。 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 說thuyết 障chướng 礙ngại 法pháp 自tự 稱xưng 德đức 號hiệu 建kiến 立lập 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 出xuất 苦khổ 道đạo 無vô 畏úy 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 由do 利lợi 他tha 門môn 。 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 說thuyết 出xuất 苦khổ 道Đạo 法Pháp 自tự 稱xưng 德đức 號hiệu 建kiến 立lập 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
念niệm 住trụ 者giả 。 即tức 三tam 念niệm 住trụ 。 謂vị 御ngự 大đại 眾chúng 時thời 。 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 雜tạp 染nhiễm 不bất 現hiện 行hành 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
不bất 護hộ 者giả 。 即tức 三tam 不bất 護hộ 。 謂vị 御ngự 大đại 眾chúng 時thời 於ư 隨tùy 所sở 欲dục 。 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 方phương 便tiện 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。 種chủng 隨tùy 其kỳ 所sở 作tác 。 所sở 說thuyết 明minh 記ký 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
永vĩnh 斷đoạn 習tập 氣khí 者giả 。 謂vị 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 於ư 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 所sở 作tác 不bất 現hiện 行hành 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
大đại 悲bi 者giả 。 謂vị 於ư 緣duyên 無vô 間gian 苦khổ 境cảnh 大đại 悲bi 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
不Bất 共Cộng 佛Phật 法Pháp 者giả 。 即tức 十thập 八bát 種chủng 。 不Bất 共Cộng 佛Phật 法Pháp 。 謂vị 於ư 不bất 共cộng 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 清thanh 淨tịnh 具cụ 足túc 中trung 。 於ư 所sở 依y 及cập 果quả 根căn 未vị 得đắc 不bất 退thoái 具cụ 足túc 中trung 。 於ư 不bất 共cộng 業nghiệp 現hiện 行hành 具cụ 足túc 中trung 。 於ư 不bất 共cộng 智trí 住trụ 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。
一nhất 切thiết 種chủng 妙diệu 智trí 者giả 。 謂vị 於ư 蘊uẩn 界giới 處xứ 。 一nhất 切thiết 種chủng 妙diệu 智trí 性tánh 具cụ 足túc 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 慧tuệ 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。
云vân 何hà 引dẫn 發phát 如như 是thị 等đẳng 功công 德đức 。 謂vị 依y 止chỉ 清thanh 淨tịnh 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 若nhược 外ngoại 道đạo 若nhược 聲Thanh 聞Văn 若nhược 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 引dẫn 發phát 四tứ 無vô 量lượng 五ngũ 神thần 通thông 。 多đa 分phần 依y 止chỉ 邊biên 際tế 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 若nhược 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 如Như 來Lai 等đẳng 引dẫn 發phát 所sở 餘dư 功công 德đức 。 何hà 因nhân 引dẫn 發phát 如như 是thị 功công 德đức 。 謂vị 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 數sác 數sác 思tư 惟duy 。 隨tùy 所sở 建kiến 立lập 法Pháp 故cố 。 如như 是thị 等đẳng 功công 德đức 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 現hiện 前tiền 發phát 起khởi 自tự 所sở 作tác 用dụng 。 二nhị 安an 住trụ 自tự 性tánh 。 若nhược 現hiện 發phát 起khởi 自tự 所sở 作tác 用dụng 。 以dĩ 出xuất 世thế 後hậu 所sở 得đắc 世thế 俗tục 智trí 為vi 體thể 。 若nhược 安an 住trụ 自tự 性tánh 。 用dụng 出xuất 世thế 智trí 為vi 體thể 。
無vô 量lượng 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 捨xả 所sở 治trị 障chướng 哀ai 愍mẫn 住trụ 故cố 。 能năng 速tốc 圓viên 滿mãn 福phước 德đức 資tư 糧lương 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 心tâm 無vô 厭yếm 倦quyện 。
解giải 脫thoát 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 引dẫn 發phát 變biến 化hóa 事sự 。 於ư 淨tịnh 不bất 淨tịnh 。 變biến 化hóa 無vô 有hữu 艱gian 難nan 。 於ư 寂tịch 靜tĩnh 解giải 脫thoát 。 無vô 有hữu 滯trệ 礙ngại 。 能năng 住trụ 第đệ 一nhất 寂tịch 靜tĩnh 聖thánh 住trụ 。 由do 勝thắng 解giải 思tư 惟duy 故cố 。
勝thắng 處xứ 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 能năng 令linh 前tiền 三tam 解giải 脫thoát 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 自tự 在tại 而nhi 轉chuyển 。 由do 勝thắng 伏phục 所sở 緣duyên 故cố 。
遍biến 處xứ 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 善thiện 能năng 成thành 辦biện 。 解giải 脫thoát 所sở 緣duyên 。 遍biến 滿mãn 流lưu 布bố 故cố 。
無vô 諍tranh 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 所sở 發phát 語ngữ 言ngôn 聞văn 皆giai 信tín 伏phục 。 愛ái 護hộ 他tha 心tâm 最tối 為vi 勝thắng 故cố 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 發phát 語ngữ 言ngôn 故cố 。
願nguyện 智trí 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 能năng 善thiện 記ký 別biệt 。 三tam 世thế 等đẳng 事sự 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 咸hàm 所sở 恭cung 敬kính 。 由do 遠viễn 一nhất 切thiết 眾chúng 眾chúng 所sở 歸quy 仰ngưỡng 故cố 。
無vô 礙ngại 解giải 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 善thiện 說thuyết 法Pháp 要yếu 。 悅duyệt 眾chúng 生sanh 心tâm 。 能năng 絕tuyệt 一nhất 切thiết 所sở 疑nghi 網võng 故cố 。
神thần 通thông 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 以dĩ 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 記ký 心tâm 。 化hóa 導đạo 有hữu 情tình 。 令linh 入nhập 聖thánh 教giáo 。 善thiện 知tri 有hữu 情tình 一nhất 切thiết 心tâm 行hành 。 及cập 過quá 未vị 已dĩ 。 如như 應ưng 教giáo 授thọ 令linh 永vĩnh 出xuất 離ly 。 相tương 及cập 隨tùy 好hiếu 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 能năng 令linh 暫tạm 見kiến 。 謂vị 大đại 丈trượng 夫phu 心tâm 生sanh 淨tịnh 信tín 。
清thanh 淨tịnh 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 由do 此thử 勢thế 力lực 故cố 。 取thủ 生sanh 有hữu 隨tùy 其kỳ 樂nhạo 欲dục 。 或hoặc 住trụ 一nhất 劫kiếp 或hoặc 復phục 劫kiếp 餘dư 。 或hoặc 捨xả 壽thọ 行hành 。 或hoặc 於ư 諸chư 法pháp 自tự 在tại 而nhi 轉chuyển 。 或hoặc 於ư 諸chư 定định 。 自tự 在tại 而nhi 轉chuyển 。 或hoặc 復phục 任nhậm 持trì 。 諸chư 佛Phật 正Chánh 法Pháp 。
力lực 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 為vi 除trừ 捨xả 無vô 因nhân 惡ác 因nhân 論luận 不bất 作tác 而nhi 得đắc 論luận 。 無vô 倒đảo 宣tuyên 說thuyết 增tăng 上thượng 生sanh 道đạo 。 悟ngộ 入nhập 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 心tâm 行hành 。 正chánh 說thuyết 法Pháp 品phẩm 。 意ý 樂lạc 隨tùy 眠miên 。 境cảnh 界giới 資tư 糧lương 當đương 能năng 出xuất 離ly 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 宣tuyên 說thuyết 決quyết 定định 勝thắng 道đạo 。 降hàng 伏phục 諸chư 魔ma 。 善thiện 能năng 記ký 別biệt 一nhất 切thiết 問vấn 論luận 。
無vô 畏úy 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 處xử 大đại 眾chúng 中trung 。 自tự 正chánh 建kiến 立lập 我ngã 為vi 大đại 師sư 。 摧tồi 伏phục 一nhất 切thiết 。 邪tà 難nạn/nan 外ngoại 道đạo 。
念niệm 住trụ 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 能năng 不bất 染nhiễm 污ô 攝nhiếp 御ngự 大đại 眾chúng 。 不bất 護hộ 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 能năng 無vô 間gián 斷đoạn 。 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 所sở 化hóa 徒đồ 眾chúng 。
無vô 忘vong 失thất 法Pháp 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 能năng 不bất 捨xả 離ly 一nhất 切thiết 佛Phật 事sự 。 永vĩnh 斷đoạn 習tập 氣khí 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 離ly 諸chư 煩phiền 惱não 。 亦diệc 不bất 顯hiển 現hiện 。 似tự 諸chư 煩phiền 惱não 。 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。
大đại 悲bi 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 日nhật 夜dạ 六lục 時thời 。 遍biến 觀quán 世thế 間gian 。 不Bất 共Cộng 佛Phật 法Pháp 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 由do 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 清thanh 淨tịnh 已dĩ 得đắc 不bất 退thoái 。 若nhược 行hành 若nhược 住trụ 。 映ánh 蔽tế 一nhất 切thiết 。 聽thính 聞văn 獨Độc 覺Giác 。
一nhất 切thiết 種chủng 妙diệu 智trí 作tác 何hà 業nghiệp 。 謂vị 能năng 絕tuyệt 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 一nhất 切thiết 疑nghi 網võng 。 令linh 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 長trường 時thời 得đắc 住trụ 。 由do 此thử 有hữu 情tình 。 未vị 成thành 熟thục 者giả 。 令linh 其kỳ 成thành 熟thục 。 已dĩ 成thành 熟thục 者giả 。 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。
於ư 上thượng 所sở 說thuyết 現hiện 觀quán 位vị 中trung 。 證chứng 得đắc 後hậu 後hậu 勝thắng 品phẩm 道đạo 時thời 。 捨xả 前tiền 所sở 得đắc 下hạ 劣liệt 品phẩm 道đạo 。 又hựu 即tức 此thử 時thời 集tập 斷đoạn 作tác 證chứng 於ư 無vô 餘dư 。 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 位vị 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 一nhất 切thiết 聖thánh 道Đạo 無vô 不bất 皆giai 由do 頓đốn 捨xả 所sở 捨xả 。 非phi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 故cố 唯duy 說thuyết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 為vi 無vô 盡tận 善thiện 根căn 者giả 。 無vô 盡tận 功công 德đức 者giả 。 何hà 故cố 建kiến 立lập 。 諸chư 無vô 記ký 事sự 。 由do 彼bỉ 所sở 問vấn 不bất 如như 理lý 故cố 。 何hà 故cố 所sở 問vấn 不bất 如như 理lý 耶da 。 遠viễn 離ly 因nhân 果quả 染nhiễm 淨tịnh 所sở 應ưng 思tư 處xứ 故cố 。
何hà 緣duyên 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 入nhập 菩Bồ 薩Tát 超siêu 昇thăng 離ly 生sanh 位vị 。 而nhi 非phi 預dự 流lưu 耶da 。 由do 得đắc 不bất 住trụ 道đạo 一nhất 向hướng 預dự 流lưu 行hành 不bất 成thành 就tựu 故cố 。 何hà 緣duyên 亦diệc 非phi 一nhất 來lai 耶da 。 故cố 受thọ 諸chư 有hữu 無vô 量lượng 生sanh 故cố 。 何hà 緣duyên 亦diệc 非phi 不bất 還hoàn 耶da 。 安an 住trụ 靜tĩnh 慮lự 還hoàn 生sanh 欲dục 界giới 故cố 。
又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 得đắc 諦đế 現hiện 觀quán 。 於ư 十Thập 地Địa 修tu 道Đạo 位vị 唯duy 修tu 所sở 知tri 障chướng 對đối 治trị 道đạo 。 非phi 煩phiền 惱não 障chướng 對đối 治trị 道đạo 。 若nhược 得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。 頓đốn 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。 及cập 所sở 知tri 障chướng 。 頓đốn 成thành 阿A 羅La 漢Hán 及cập 如Như 來Lai 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 未vị 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 然nhiên 此thử 煩phiền 惱não 猶do 如như 咒chú 藥dược 所sở 伏phục 諸chư 毒độc 。 不bất 起khởi 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 過quá 失thất 。 一nhất 切thiết 地địa 中trung 。 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 。
又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 所sở 知tri 境cảnh 。 應ưng 修tu 善thiện 巧xảo 。 於ư 諸chư 方phương 便tiện 。 應ưng 修tu 善thiện 巧xảo 。 於ư 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 應ưng 修tu 善thiện 巧xảo 。 於ư 無vô 分phân 別biệt 。 應ưng 修tu 善thiện 巧xảo 。 於ư 時thời 時thời 中trung 應ưng 修tu 練luyện 根căn 。
云vân 何hà 所sở 知tri 境cảnh 。 謂vị 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 迷mê 亂loạn 。 二nhị 迷mê 亂loạn 所sở 依y 。 三tam 不bất 迷mê 亂loạn 所sở 依y 。 四tứ 迷mê 亂loạn 不bất 迷mê 亂loạn 。 五ngũ 不bất 迷mê 亂loạn 。 六lục 不bất 迷mê 亂loạn 等đẳng 流lưu 。
云vân 何hà 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 謂vị 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 二nhị 圓viên 滿mãn 佛Phật 法Pháp 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 三tam 速tốc 證chứng 通thông 慧tuệ 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 四tứ 道đạo 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。
云vân 何hà 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 謂vị 略lược 有hữu 十thập 種chủng 。 一nhất 根căn 本bổn 分phân 別biệt 。 二nhị 相tương/tướng 分phân 別biệt 。 三tam 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 分phân 別biệt 。 四tứ 相tương/tướng 變biến 異dị 分phân 別biệt 。 五ngũ 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 變biến 異dị 分phân 別biệt 。 六lục 他tha 引dẫn 分phân 別biệt 。 七thất 不bất 如như 理lý 分phân 別biệt 。 八bát 如như 理lý 分phân 別biệt 。 九cửu 執chấp 著trước 分phân 別biệt 。 十thập 散tán 亂loạn 分phân 別biệt 。 此thử 復phục 十thập 種chủng 。 一nhất 無vô 性tánh 分phân 別biệt 。 二nhị 有hữu 性tánh 分phân 別biệt 。 三tam 增tăng 益ích 分phân 別biệt 。 四tứ 損tổn 減giảm 分phân 別biệt 。 五ngũ 一nhất 性tánh 分phân 別biệt 。 六lục 異dị 性tánh 分phân 別biệt 。 七thất 自tự 性tánh 分phân 別biệt 。 八bát 差sai 別biệt 分phân 別biệt 。 九cửu 隨tùy 名danh 義nghĩa 分phân 別biệt 。 十thập 隨tùy 義nghĩa 名danh 分phân 別biệt 。
云vân 何hà 無vô 分phân 別biệt 。 謂vị 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 知tri 足túc 無vô 分phân 別biệt 。 二nhị 無vô 顛điên 倒đảo 無vô 分phân 別biệt 。 三tam 無vô 戲hí 論luận 無vô 分phân 別biệt 。 如như 此thử 三tam 種chủng 異dị 生sanh 。 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 應ưng 知tri 。 其kỳ 相tương/tướng 無vô 戲hí 論luận 無vô 分phân 別biệt 。 復phục 離ly 五ngũ 相tương/tướng 。 一nhất 非phi 無vô 作tác 意ý 故cố 。 二nhị 非phi 超siêu 過quá 作tác 意ý 故cố 。 三tam 非phi 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 四tứ 非phi 自tự 性tánh 故cố 。 五ngũ 非phi 於ư 所sở 緣duyên 作tác 加gia 行hành 故cố 。 謂vị 於ư 所sở 緣duyên 不bất 起khởi 加gia 行hành 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 性tánh 是thị 利lợi 根căn 。 云vân 何hà 復phục 令linh 修tu 練luyện 根căn 行hành 。 謂vị 令linh 依y 利lợi 軟nhuyễn 根căn 引dẫn 發phát 利lợi 中trung 根căn 。 復phục 依y 利lợi 中trung 根căn 引dẫn 發phát 利lợi 利lợi 根căn 故cố 。
大Đại 乘Thừa 阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 集Tập 論Luận 決Quyết 擇Trạch 分Phần/phân 中Trung 論Luận 議Nghị 品Phẩm 第đệ 四tứ
云vân 何hà 論luận 議nghị 決quyết 擇trạch 。 略lược 說thuyết 有hữu 七thất 種chủng 。 謂vị 義nghĩa 決quyết 擇trạch 。 釋thích 決quyết 擇trạch 。 分phân 別biệt 顯hiển 示thị 決quyết 擇trạch 。 等đẳng 論luận 決quyết 擇trạch 。 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 。 論luận 軌quỹ 決quyết 擇trạch 。 祕bí 密mật 決quyết 擇trạch 。
何hà 等đẳng 義nghĩa 決quyết 擇trạch 。 謂vị 依y 六lục 義nghĩa 而nhi 起khởi 決quyết 擇trạch 。 何hà 等đẳng 六lục 義nghĩa 。 謂vị 自tự 性tánh 義nghĩa 因nhân 義nghĩa 果quả 義nghĩa 業nghiệp 義nghĩa 相tương 應ứng 義nghĩa 轉chuyển 義nghĩa 。 自tự 性tánh 義nghĩa 者giả 。 謂vị 三tam 自tự 性tánh 。 因nhân 義nghĩa 者giả 。 謂vị 三tam 因nhân 。 一nhất 生sanh 因nhân 。 二nhị 轉chuyển 因nhân 。 三tam 成thành 因nhân 。 果quả 義nghĩa 者giả 。 謂vị 五ngũ 果quả 。 一nhất 異dị 熟thục 果quả 。 二nhị 等đẳng 流lưu 果quả 。 三tam 增tăng 上thượng 果quả 。 四tứ 事sự 用dụng 果quả 。 五ngũ 離ly 繫hệ 果quả 。 業nghiệp 義nghĩa 者giả 。 謂vị 五ngũ 業nghiệp 。 一nhất 取thủ 受thọ 業nghiệp 。 二nhị 作tác 用dụng 業nghiệp 。 三tam 加gia 行hành 業nghiệp 。 四tứ 轉chuyển 變biến 業nghiệp 。 五ngũ 證chứng 得đắc 業nghiệp 。 相tương 應ứng 義nghĩa 者giả 。 謂vị 五ngũ 相tương 應ứng 。 一nhất 聚tụ 結kết 相tương 應ứng 。 二nhị 隨tùy 逐trục 相tương 應ứng 。 三tam 連liên 綴chuế 相tương 應ứng 。 四tứ 分phần/phân 位vị 相tương 應ứng 。 五ngũ 轉chuyển 變biến 相tương 應ứng 。 轉chuyển 義nghĩa 者giả 。 謂vị 五ngũ 轉chuyển 。 一nhất 相tương/tướng 轉chuyển 。 二nhị 安an 住trụ 轉chuyển 。 三tam 顛điên 倒đảo 轉chuyển 。 四tứ 不bất 顛điên 倒đảo 轉chuyển 。 五ngũ 差sai 別biệt 轉chuyển 。
何hà 等đẳng 釋thích 決quyết 擇trạch 。 謂vị 能năng 解giải 釋thích 諸chư 經kinh 宗tông 要yếu 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 所sở 遍biến 知tri 事sự 。 二nhị 所sở 遍biến 知tri 義nghĩa 。 三tam 遍biến 知tri 因nhân 緣duyên 。 四tứ 遍biến 知tri 自tự 性tánh 。 五ngũ 遍biến 知tri 果quả 。 六lục 彼bỉ 證chứng 受thọ 。 又hựu 十thập 四tứ 門môn 辯biện 釋thích 決quyết 擇trạch 。 何hà 等đẳng 十thập 四tứ 。 謂vị 攝nhiếp 釋thích 門môn 。 攝nhiếp 事sự 門môn 。 總tổng 別biệt 分phần/phân 門môn 。 後hậu 後hậu 開khai 引dẫn 門môn 。 遮già 止chỉ 門môn 。 轉chuyển 變biến 字tự 門môn 。 壞hoại 不bất 壞hoại 門môn 。 安an 立lập 補bổ 特đặc 伽già 羅la 門môn 。 安an 立lập 差sai 別biệt 門môn 。 理lý 趣thú 門môn 。 遍biến 知tri 等đẳng 門môn 。 力lực 無vô 力lực 門môn 。 別biệt 別biệt 引dẫn 門môn 。 引dẫn 發phát 門môn 。 何hà 等đẳng 分phân 別biệt 顯hiển 示thị 決quyết 擇trạch 。 謂vị 於ư 如như 所sở 說thuyết 蘊uẩn 等đẳng 諸chư 法pháp 中trung 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 作tác 一nhất 行hành 順thuận 前tiền 句cú 順thuận 後hậu 句cú 二nhị 句cú 三tam 句cú 四tứ 句cú 述thuật 可khả 句cú 遮già 止chỉ 句cú 等đẳng 。
何hà 等đẳng 等đẳng 論luận 決quyết 擇trạch 。 謂vị 依y 八bát 。 何hà 八bát 。 若nhược 之chi 詞từ 問vấn 答đáp 決quyết 擇trạch 一nhất 切thiết 真chân 偽ngụy 。
復phục 有hữu 四tứ 種chủng 。 等đẳng 論luận 決quyết 擇trạch 道Đạo 理lý 。 一nhất 能năng 破phá 。 二nhị 能năng 立lập 。 三tam 能năng 斷đoạn 。 四tứ 能năng 覺giác 。
何hà 等đẳng 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 。 謂vị 由do 十thập 處xứ 攝nhiếp 諸chư 決quyết 擇trạch 。 何hà 等đẳng 十thập 處xứ 。 一nhất 成thành 所sở 作tác 決quyết 擇trạch 處xứ 。 二nhị 趣thú 入nhập 決quyết 擇trạch 處xứ 。 三tam 勝thắng 解giải 決quyết 擇trạch 處xứ 。 四tứ 道Đạo 理lý 決quyết 擇trạch 處xứ 。 五ngũ 論luận 決quyết 擇trạch 處xứ 。 六Lục 通Thông 達đạt 決quyết 擇trạch 處xứ 。 七thất 清thanh 淨tịnh 決quyết 擇trạch 處xứ 。 八bát 引dẫn 發phát 決quyết 擇trạch 處xứ 。 九cửu 句cú 差sai 別biệt 決quyết 擇trạch 處xứ 。 十thập 不bất 由do 功công 用dụng 暫tạm 作tác 意ý 時thời 一nhất 切thiết 義nghĩa 成thành 決quyết 擇trạch 處xứ 。
何hà 等đẳng 論luận 軌quỹ 決quyết 擇trạch 。 略lược 有hữu 七thất 種chủng 。 一nhất 論luận 體thể 。 二nhị 論luận 處xứ 。 三tam 論luận 依y 。 四tứ 論luận 莊trang 嚴nghiêm 。 五ngũ 論luận 負phụ 。 六lục 論luận 出xuất 離ly 。 七thất 論luận 多đa 所sở 作tác 法pháp 。
第đệ 一nhất 論luận 體thể 。 復phục 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 言ngôn 論luận 。 二nhị 尚thượng 論luận 。 三tam 諍tranh 論luận 。 四tứ 毀hủy 論luận 。 五ngũ 順thuận 論luận 。 六lục 教giáo 論luận 。 言ngôn 論luận 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 世thế 間gian 語ngữ 言ngôn 。 尚thượng 論luận 者giả 。 謂vị 諸chư 世thế 間gian 所sở 隨tùy 聞văn 論luận 。 世thế 智trí 所sở 尚thượng 故cố 。 諍tranh 論luận 者giả 。 謂vị 互hỗ 相tương 違vi 。 返phản 所sở 立lập 言ngôn 論luận 。 毀hủy 論luận 者giả 。 謂vị 更cánh 相tương 憤phẫn 怒nộ 。 發phát 麁thô 惡ác 言ngôn 。 順thuận 論luận 者giả 。 謂vị 隨tùy 順thuận 清thanh 淨tịnh 。 智trí 見kiến 所sở 有hữu 決quyết 擇trạch 言ngôn 論luận 。 教giáo 論luận 者giả 。 謂vị 教giáo 導đạo 有hữu 情tình 心tâm 未vị 定định 者giả 令linh 其kỳ 心tâm 定định 。 心tâm 已dĩ 定định 者giả 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 所sở 有hữu 言ngôn 論luận 。
第đệ 二nhị 論luận 處xứ 。 謂vị 或hoặc 於ư 王vương 家gia 。 或hoặc 於ư 執chấp 理lý 家gia 。 或hoặc 對đối 淳thuần 質chất 堪kham 為vi 量lượng 者giả 。 或hoặc 對đối 善thiện 伴bạn 。 或hoặc 對đối 善thiện 解giải 法pháp 義nghĩa 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 而nhi 起khởi 論luận 端đoan 。 第đệ 三tam 論luận 依y 。 謂vị 依y 此thử 立lập 論luận 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 所sở 成thành 立lập 。 二nhị 能năng 成thành 立lập 。 所sở 成thành 立lập 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 自tự 性tánh 。 二nhị 差sai 別biệt 。 能năng 成thành 立lập 有hữu 八bát 種chủng 。 一nhất 立lập 宗tông 二nhị 立lập 因nhân 。 三tam 立lập 喻dụ 四tứ 合hợp 。 五ngũ 結kết 六lục 現hiện 量lượng 。 七thất 比tỉ 量lượng 八bát 聖thánh 教giáo 量lượng 。 所sở 成thành 立lập 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 我ngã 自tự 性tánh 或hoặc 法pháp 自tự 性tánh 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 我ngã 差sai 別biệt 或hoặc 法pháp 差sai 別biệt 。 立lập 宗tông 者giả 。 謂vị 以dĩ 所sở 應ưng 成thành 自tự 所sở 許hứa 義nghĩa 。 宣tuyên 示thị 於ư 他tha 令linh 彼bỉ 解giải 了liễu 。 立lập 因nhân 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 所sở 成thành 未vị 顯hiển 了liễu 義nghĩa 。 正chánh 說thuyết 現hiện 量lượng 可khả 得đắc 不bất 可khả 得đắc 等đẳng 。 信tín 解giải 之chi 相tướng 。 立lập 喻dụ 者giả 。 謂vị 以dĩ 所sở 見kiến 邊biên 與dữ 未vị 所sở 見kiến 邊biên 和hòa 會hội 正chánh 說thuyết 。 合hợp 者giả 。 為vi 引dẫn 所sở 餘dư 此thử 種chủng 類loại 義nghĩa 。 令linh 就tựu 此thử 法pháp 正chánh 說thuyết 理lý 趣thú 。 結kết 者giả 。 謂vị 到đáo 究cứu 竟cánh 趣thú 所sở 有hữu 正chánh 說thuyết 。 現hiện 量lượng 者giả 。 謂vị 自tự 正chánh 明minh 了liễu 無vô 迷mê 亂loạn 義nghĩa 。 比tỉ 量lượng 者giả 。 謂vị 現hiện 餘dư 信tín 解giải 。 聖thánh 教giáo 量lượng 者giả 。 謂vị 不bất 違vi 二nhị 量lượng 之chi 教giáo 。 第đệ 四tứ 論luận 莊trang 嚴nghiêm 。 謂vị 依y 論luận 正chánh 理lý 而nhi 發phát 論luận 端đoan 。 深thâm 為vi 善thiện 美mỹ 名danh 論luận 莊trang 嚴nghiêm 。 此thử 復phục 六lục 種chủng 。 一nhất 善thiện 自tự 他tha 宗tông 。 二nhị 言ngôn 音âm 圓viên 滿mãn 。 三tam 無vô 畏úy 。 四tứ 辯biện 才tài 。 五ngũ 敦đôn 肅túc 。 六lục 應Ứng 供Cúng 。
第đệ 五ngũ 論luận 負phụ 。 謂vị 捨xả 言ngôn 言ngôn 屈khuất 言ngôn 過quá 。 捨xả 言ngôn 者giả 。 謂vị 自tự 發phát 言ngôn 稱xưng 己kỷ 論luận 失thất 稱xưng 他tha 論luận 德đức 。 言ngôn 屈khuất 者giả 。 謂vị 假giả 託thác 餘dư 事sự 方phương 便tiện 而nhi 退thoái 。 或hoặc 說thuyết 外ngoại 事sự 而nhi 捨xả 本bổn 宗tông 。 或hoặc 現hiện 忿phẫn 怒nộ 憍kiêu 慢mạn 覆phú 藏tàng 等đẳng 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。 言ngôn 過quá 者giả 。 略lược 有hữu 九cửu 種chủng 。 一nhất 雜tạp 亂loạn 。 二nhị 麁thô 獷quánh 。 三tam 不bất 辯biện 了liễu 。 四tứ 無vô 限hạn 量lượng 。 五ngũ 非phi 義nghĩa 相tương 應ứng 。 六lục 不bất 應ứng 時thời 。 七thất 不bất 決quyết 定định 。 八bát 不bất 顯hiển 了liễu 。 九cửu 不bất 相tương 續tục 。
第đệ 六lục 論luận 出xuất 離ly 。 謂vị 觀quán 察sát 德đức 失thất 令linh 論luận 出xuất 離ly 或hoặc 復phục 不bất 作tác 。 若nhược 知tri 敵địch 論luận 非phi 正Chánh 法Pháp 器khí 時thời 眾chúng 無vô 德đức 自tự 無vô 善thiện 巧xảo 不bất 應ưng 興hưng 論luận 。 若nhược 知tri 敵địch 論luận 是thị 正Chánh 法Pháp 器khí 時thời 眾chúng 有hữu 德đức 自tự 有hữu 善thiện 巧xảo 方phương 可khả 興hưng 論luận 。
第đệ 七thất 論luận 多đa 所sở 作tác 法pháp 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 善thiện 達đạt 自tự 他tha 。 宗tông 由do 此thử 堪kham 能năng 遍biến 興hưng 談đàm 論luận 。 二nhị 無vô 畏úy 由do 此thử 堪kham 能năng 處xứ 一nhất 切thiết 眾chúng 而nhi 興hưng 論luận 端đoan 。 三tam 辯biện 才tài 由do 此thử 堪kham 能năng 於ư 諸chư 問vấn 難nạn/nan 皆giai 善thiện 辯biện 答đáp 。
復phục 次thứ 若nhược 欲dục 。 自tự 求cầu 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 於ư 諸chư 論luận 軌quỹ 應ưng 善thiện 通thông 達đạt 。 不bất 應ưng 與dữ 他tha 而nhi 興hưng 諍tranh 論luận 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 於ư 大Đại 乘Thừa 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 經kinh 中trung 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 勤cần 精tinh 進tấn 修tu 諸chư 善thiện 品phẩm 。 欲dục 行hành 真chân 實thật 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 欲dục 善thiện 攝nhiếp 益ích 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 欲dục 得đắc 速tốc 證chứng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 當đương 正chánh 觀quán 察sát 。 十thập 二nhị 處xứ 法pháp 。 不bất 應ưng 與dữ 他tha 。 共cộng 興hưng 諍tranh 論luận 。 何hà 等đẳng 十thập 二nhị 。 一nhất 者giả 宣tuyên 說thuyết 證chứng 無vô 上thượng 義nghĩa 。 微vi 妙diệu 法Pháp 時thời 。 其kỳ 信tín 解giải 者giả 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 二nhị 者giả 作tác 受thọ 教giáo 心tâm 而nhi 請thỉnh 問vấn 者giả 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 三tam 者giả 時thời 眾chúng 賢hiền 善thiện 觀quán 察sát 德đức 失thất 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 四tứ 者giả 凡phàm 所sở 興hưng 論luận 能năng 離ly 六lục 失thất 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 何hà 等đẳng 為vi 六lục 。
謂vị 執chấp 著trước 邪tà 宗tông 失thất 。 矯kiểu 亂loạn 語ngữ 失thất 。 所sở 作tác 語ngữ 言ngôn 不bất 應ứng 時thời 失thất 。 言ngôn 退thoái 屈khuất 失thất 。 麁thô 惡ác 語ngữ 失thất 。 心tâm 恚khuể 怒nộ 失thất 。 五ngũ 者giả 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 不bất 懷hoài 獷quánh 毒độc 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 六lục 者giả 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 善thiện 護hộ 他tha 心tâm 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 七thất 者giả 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 善thiện 護hộ 定định 心tâm 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 八bát 者giả 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 欲dục 令linh 己kỷ 劣liệt 他tha 得đắc 勝thắng 心tâm 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 九cửu 者giả 己kỷ 劣liệt 他tha 勝thắng 心tâm 不bất 煩phiền 惱não 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 十thập 者giả 心tâm 已dĩ 煩phiền 惱não 得đắc 安an 隱ẩn 住trụ 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 十thập 一nhất 者giả 既ký 不bất 安an 住trụ 常thường 修tu 善thiện 法Pháp 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 十thập 二nhị 者giả 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 既ký 不bất 恆hằng 修tu 。 心tâm 未vị 得đắc 定định 能năng 速tốc 得đắc 定định 。 心tâm 已dĩ 得đắc 定định 。 能năng 速tốc 解giải 脫thoát 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。
何hà 等đẳng 祕bí 密mật 決quyết 擇trạch 。 謂vị 說thuyết 餘dư 義nghĩa 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 隱ẩn 密mật 轉chuyển 變biến 更cánh 顯hiển 餘dư 義nghĩa 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。
逆nghịch 害hại 於ư 父phụ 母mẫu 。 王vương 及cập 二nhị 多đa 聞văn 。
誅tru 國quốc 及cập 隨tùy 行hành 。 是thị 人nhân 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。
又hựu 契Khế 經Kinh 言ngôn 。
不bất 信tín 不bất 知tri 恩ân 。 斷đoạn 蜜mật 無vô 容dung 處xứ 。
恆hằng 食thực 人nhân 所sở 吐thổ 。 是thị 最tối 上thượng 丈trượng 夫phu 。
又hựu 契Khế 經Kinh 言ngôn 。
覺giác 不bất 堅kiên 為vi 堅kiên 。 善thiện 住trụ 於ư 顛điên 倒đảo 。
極cực 煩phiền 惱não 所sở 惱não 。 得đắc 最tối 上thượng 菩Bồ 提Đề 。
又hựu 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 五ngũ 法Pháp 。 施Thí 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。
一nhất 者giả 增tăng 益ích 慳san 悋lận 法pháp 性tánh 。 二nhị 者giả 於ư 施thí 有hữu 倦quyện 。 三tam 者giả 憎tăng 惡ác 乞khất 求cầu 。 四tứ 者giả 無vô 暫tạm 少thiểu 施thí 。 五ngũ 者giả 遠viễn 離ly 於ư 施thí 。
又hựu 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 五ngũ 法Pháp 。 名danh 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。
一nhất 者giả 常thường 求cầu 以dĩ 欲dục 離ly 欲dục 。 二nhị 者giả 捨xả 斷đoạn 欲dục 法pháp 。 三tam 者giả 欲dục 貪tham 已dĩ 生sanh 即tức 便tiện 堅kiên 執chấp 。 四tứ 者giả 怖bố 治trị 欲dục 法pháp 。 五ngũ 者giả 三tam 二nhị 數số 貪tham 。
何hà 故cố 此thử 論luận 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 集tập 。 略lược 有hữu 三tam 義nghĩa 。 謂vị 等đẳng 所sở 集tập 故cố 。 遍biến 所sở 集tập 故cố 。 正chánh 所sở 集tập 故cố 。
大Đại 乘Thừa 阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 集Tập 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất