Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ – Quyển 51

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ
Quyển 51
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 撰Soạn

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 一nhất

唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn

離Ly 世Thế 間Gian 品Phẩm 第Đệ 三Tam 十Thập 八Bát (# 已Dĩ 上Thượng 入Nhập 第Đệ 五Ngũ 十Thập 三Tam 經Kinh )#

初sơ 明minh 來lai 意ý 。 來lai 意ý 有hữu 三tam 一nhất 分phần/phân 來lai 。 前tiền 明minh 修tu 因nhân 契khế 果quả 生sanh 解giải 分phần/phân 。 則tắc 於ư 法pháp 起khởi 解giải 。 今kim 明minh 託thác 法pháp 進tiến 修tu 成thành 行hành 分phần/phân 。 則tắc 依y 解giải 起khởi 行hành 義nghĩa 次thứ 第đệ 故cố 。 二nhị 會hội 來lai 者giả 。 前tiền 會hội 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 生sanh 解giải 之chi 終chung 。 此thử 會hội 正chánh 行hạnh 處xử 世thế 無vô 染nhiễm 。 通thông 於ư 始thỉ 終chung 故cố 次thứ 來lai 也dã 。 三tam 品phẩm 來lai 者giả 。 前tiền 品phẩm 出xuất 現hiện 之chi 果quả 殊thù 勝thắng 。 今kim 明minh 依y 彼bỉ 起khởi 行hành 圓viên 融dung 。 故cố 次thứ 來lai 也dã 雖tuy 一nhất 分phần/phân 一nhất 會hội 一nhất 品phẩm 是thị 同đồng 。 所sở 對đối 既ký 殊thù 。 來lai 意ý 亦diệc 別biệt 。 第đệ 二nhị 釋thích 名danh 。 亦diệc 有hữu 三tam 別biệt 。 一nhất 分phần/phân 名danh 者giả 。 沒một 彼bỉ 位vị 名danh 但đãn 彰chương 行hành 法pháp 。 欲dục 顯hiển 行hành 位vị 無vô 礙ngại 。 前tiền 後hậu 圓viên 融dung 。 故cố 以dĩ 名danh 也dã 。 二nhị 會hội 名danh 者giả 。 約ước 法pháp 不bất 異dị 分phần/phân 名danh 。 約ước 處xứ 名danh 三tam 會hội 普Phổ 光Quang 明Minh 殿Điện 之chi 會hội 。 第đệ 七thất 重trùng 會hội 會hội 終chung 歸quy 始thỉ 故cố 。 雖tuy 越việt 四tứ 天thiên 同đồng 為vi 生sanh 解giải 之chi 會hội 。 今kim 復phục 重trùng 會hội 通thông 對đối 彼bỉ 分phần/phân 始thỉ 終chung 。 依y 解giải 成thành 行hành 故cố 會hội 普phổ 光quang 。 而nhi 前tiền 分phần/phân 生sanh 解giải 差sai 別biệt 故cố 。 寄ký 歷lịch 處xứ 以dĩ 顯hiển 淺thiển 深thâm 。 今kim 分phần/phân 起khởi 行hành 圓viên 融dung 故cố 。 一nhất 會hội 並tịnh 收thu 因nhân 果quả 。 亦diệc 表biểu 成thành 行hành 。 不bất 離ly 普phổ 光quang 明minh 智trí 故cố 。 此thử 中trung 不bất 隔cách 餘dư 處xứ 。 何hà 有hữu 重trọng 會hội 之chi 義nghĩa 若nhược 約ước 次thứ 第đệ 。 前tiền 時thời 後hậu 時thời 即tức 是thị 重trọng/trùng 義nghĩa 。 若nhược 約ước 圓viên 融dung 。 就tựu 義nghĩa 名danh 重trọng/trùng 故cố 。 不bất 動động 前tiền 二nhị 而nhi 升thăng 四tứ 天thiên 。 二nhị 七thất 相tương 望vọng 亦diệc 何hà 所sở 隔cách 。 明minh 知tri 。 約ước 義nghĩa 亦diệc 猶do 燈đăng 光quang 涉thiệp 入nhập 無vô 礙ngại 。 亦diệc 似tự 燈đăng 炷chú 重trọng/trùng 發phát 重trọng/trùng 明minh 。 約ước 人nhân 名danh 普phổ 慧tuệ 普phổ 賢hiền 問vấn 答đáp 之chi 會hội 。 三tam 品phẩm 名danh 有hữu 二nhị 。 一nhất 得đắc 名danh 。 二nhị 釋thích 名danh 今kim 初sơ 又hựu 二nhị 。 一nhất 異dị 名danh 。 下hạ 文văn 十thập 義nghĩa 至chí 彼bỉ 當đương 辨biện 。 有hữu 別biệt 行hành 本bổn 名danh 度độ 世thế 經kinh 。 度độ 即tức 離ly 義nghĩa 。 又hựu 有hữu 別biệt 行hành 。 名danh 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 答đáp 難nạn/nan 二nhị 千thiên 經kinh 。 此thử 就tựu 能năng 離ly 人nhân 法pháp 受thọ 稱xưng 。 二nhị 正chánh 辨biện 本bổn 稱xưng 。 總tổng 由do 超siêu 絕tuyệt 世thế 染nhiễm 。 故cố 受thọ 其kỳ 名danh 。 別biệt 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 約ước 法pháp 。 二nhị 約ước 行hành 。 三tam 約ước 位vị 。 約ước 法pháp 之chi 中trung 先tiên 世thế 後hậu 離ly 世thế 。 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 約ước 事sự 相tướng 有hữu 二nhị 世thế 間gian 謂vị 器khí 及cập 有hữu 情tình 。 此thử 約ước 依y 正chánh 分phân 之chi 。 二nhị 約ước 麁thô 細tế 亦diệc 二nhị 。 一nhất 有hữu 為vi 世thế 間gian 。 二nhị 無vô 為vi 世thế 間gian 。 此thử 約ước 分phân 段đoạn 變biến 易dị 分phân 之chi 。 以dĩ 變biến 易dị 非phi 三tam 有hữu 攝nhiếp 。 名danh 之chi 無vô 為vi 。 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 。 有hữu 為vi 生sanh 死tử 。 無vô 為vi 生sanh 死tử 。 然nhiên 麁thô 細tế 雖tuy 殊thù 體thể 不bất 出xuất 二nhị 。 三tam 約ước 染nhiễm 淨tịnh 有hữu 三tam 。 於ư 初sơ 二nhị 中trung 。 加gia 智trí 正chánh 覺giác 。 示thị 同đồng 世thế 間gian 。 不bất 同đồng 世thế 故cố 。 如như 地địa 論luận 辨biện 。 二nhị 明minh 離ly 者giả 。 離ly 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 性tánh 離ly 。 世thế 間gian 性tánh 空không 。 即tức 是thị 出xuất 世thế 間gian 故cố 。 二nhị 明minh 事sự 離ly 行hành 成thành 無vô 染nhiễm 故cố 。 力lực 林lâm 頌tụng 云vân 。 三tam 世thế 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 說thuyết 名danh 為vi 世thế 間gian 。 彼bỉ 滅diệt 非phi 世thế 間gian 。 如như 是thị 但đãn 假giả 名danh 。 滅diệt 通thông 二nhị 義nghĩa 。 於ư 事sự 離ly 中trung 。 有hữu 似tự 離ly 真chân 離ly 分phân 離ly 全toàn 離ly 。 次thứ 下hạ 當đương 辨biện 。 二nhị 約ước 行hành 者giả 略lược 為vi 四tứ 句cú 。 一nhất 隨tùy 二nhị 離ly 三tam 俱câu 四tứ 泯mẫn 。 言ngôn 隨tùy 者giả 。 凡phàm 夫phu 沈trầm 溺nịch 世thế 蘊uẩn 非phi 離ly 非phi 隨tùy 。 二Nhị 乘Thừa 無vô 悲bi 不bất 能năng 隨tùy 世thế 。 雖tuy 離ly 非phi 真chân 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 隨tùy 方phương 為vi 真chân 離ly 。 故cố 以dĩ 隨tùy 釋thích 離ly 。 二nhị 離ly 者giả 。 有hữu 大đại 智trí 故cố 了liễu 世thế 性tánh 離ly 。 處xử 而nhi 不bất 染nhiễm 亦diệc 異dị 凡phàm 小tiểu 。 三tam 俱câu 者giả 。 悲bi 故cố 常thường 行hành 世thế 間gian 。 智trí 故cố 不bất 染nhiễm 世thế 法pháp 。 既ký 以dĩ 世thế 與dữ 性tánh 離ly 無vô 二nhị 。 為vi 其kỳ 境cảnh 故cố 。 以dĩ 悲bi 智trí 無vô 二nhị 為vi 其kỳ 行hành 。 境cảnh 行hành 融dung 通thông 有hữu 其kỳ 三tam 句cú 。 一nhất 悲bi 無vô 不bất 智trí 則tắc 世thế 無vô 不bất 離ly 。 是thị 以dĩ 常thường 在tại 世thế 間gian 。 未vị 曾tằng 不bất 出xuất 。 二nhị 智trí 無vô 不bất 悲bi 故cố 。 離ly 無vô 不bất 世thế 。 是thị 以dĩ 恆hằng 越việt 世thế 表biểu 無vô 不bất 遊du 世thế 。 三tam 雙song 融dung 故cố 動động 靜tĩnh 無vô 二nhị 。 唯duy 是thị 一nhất 念niệm 所sở 謂vị 無vô 念niệm 。 無vô 念niệm 等đẳng 故cố 世thế 與dữ 出xuất 世thế 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 四tứ 俱câu 泯mẫn 者giả 。 謂vị 境cảnh 既ký 世thế 與dữ 性tánh 離ly 形hình 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 。 故cố 令linh 悲bi 智trí 俱câu 融dung 二nhị 念niệm 雙song 絕tuyệt 。 又hựu 由do 境cảnh 行hành 相tương/tướng 由do 形hình 奪đoạt 齊tề 離ly 。 則tắc 絕tuyệt 待đãi 離ly 言ngôn 。 融dung 前tiền 四tứ 句cú 。 皆giai 無vô 障chướng 礙ngại 。 方phương 為vi 真chân 離ly 世thế 間gian 也dã 。 三tam 約ước 位vị 者giả 。 凡phàm 夫phu 染nhiễm 而nhi 非phi 離ly 。 二Nhị 乘Thừa 分phân 離ly 非phi 真chân 。 謂vị 果quả 離ly 分phân 段đoạn 因nhân 唯duy 事sự 離ly 。 非phi 今kim 所sở 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 具cụ 上thượng 真chân 行hành 可khả 得đắc 名danh 離ly 。 而nhi 非phi 究cứu 竟cánh 。 唯duy 佛Phật 為vi 離ly 故cố 。 經Kinh 云vân 。 佛Phật 常thường 在tại 世thế 間gian 。 而nhi 不bất 染nhiễm 世thế 法pháp 。 然nhiên 今kim 文văn 中trung 。 備bị 六lục 位vị 之chi 行hành 即tức 是thị 行hành 離ly 。 行hành 所sở 依y 位vị 即tức 是thị 位vị 離ly 。 故cố 若nhược 事sự 若nhược 理lý 。 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 皆giai 名danh 離ly 也dã 。 二nhị 釋thích 名danh 者giả 。 約ước 法pháp 事sự 離ly 無vô 他tha 受thọ 稱xưng 。 離ly 非phi 世thế 間gian 即tức 相tương 違vi 釋thích 。 若nhược 約ước 性tánh 離ly 。 通thông 持trì 業nghiệp 釋thích 。 約ước 行hành 四tứ 句cú 。 前tiền 三tam 句cú 俱câu 通thông 持trì 業nghiệp 相tương 違vi 二nhị 。 事sự 理lý 離ly 故cố 。 泯mẫn 句cú 並tịnh 非phi 六lục 釋thích 。 亦diệc 可khả 持trì 業nghiệp 泯mẫn 即tức 離ly 故cố 。 第đệ 三tam 宗tông 趣thú 。 頓đốn 彰chương 六lục 位vị 理lý 事sự 二nhị 離ly 為vi 宗tông 。 令linh 體thể 性tánh 離ly 頓đốn 成thành 真chân 離ly 究cứu 竟cánh 為vi 趣thú 。 第đệ 四tứ 釋thích 文văn 。 長trường/trưởng 科khoa 十thập 分phần/phân 。 一nhất 序tự 分phần/phân 。 二nhị 三tam 昧muội 分phần/phân 。 三tam 發phát 起khởi 分phần/phân 。 四tứ 起khởi 分phần/phân 。 五ngũ 請thỉnh 分phần/phân 。 六lục 說thuyết 分phần/phân 。 七thất 結kết 勸khuyến 分phần/phân 。 八bát 現hiện 瑞thụy 分phần/phân 。 九cửu 證chứng 成thành 分phần/phân 。 十thập 重trọng/trùng 頌tụng 分phần/phân 。 今kim 初sơ 有hữu 三tam 。 一nhất 器khí 世thế 間gian 圓viên 滿mãn 。 義nghĩa 如như 前tiền 釋thích 。 二nhị 妙diệu 悟ngộ 下hạ 智trí 正chánh 覺giác 。 世thế 間gian 圓viên 滿mãn 。 與dữ 三tam 不bất 可khả 說thuyết 下hạ 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 圓viên 滿mãn 。 二nhị 中trung 明minh 佛Phật 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 廣quảng 引dẫn 諸chư 論luận 已dĩ 見kiến 升thăng 兜Đâu 率Suất 品phẩm 。 今kim 但đãn 略lược 明minh 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 具cụ 下hạ 二nhị 十thập 。 一nhất 種chủng 功công 德đức 。 故cố 云vân 妙diệu 悟ngộ 皆giai 滿mãn 。 後hậu 二nhị 行hành 下hạ 別biệt 。 於ư 中trung 前tiền 四tứ 自tự 利lợi 餘dư 皆giai 利lợi 他tha 。 前tiền 中trung 一nhất 智trí 德đức 。 二nhị 斷đoạn 德đức 。 三tam 恩ân 德đức 。 四tứ 作tác 用dụng 平bình 等đẳng 德đức 。 今kim 初sơ 二nhị 行hành 永vĩnh 絕tuyệt 即tức 於ư 所sở 知tri 一nhất 向hướng 無vô 障chướng 轉chuyển 功công 德đức 。 佛Phật 地địa 經kinh 名danh 。 不bất 二nhị 現hiện 行hành 。 不bất 字tự 此thử 宜nghi 言ngôn 無vô 。 即tức 永vĩnh 絕tuyệt 義nghĩa 。 謂vị 佛Phật 智trí 德đức 離ly 所sở 知tri 障chướng 。 非phi 如như 聲Thanh 聞Văn 極cực 遠viễn 時thời 處xứ 等đẳng 有hữu 不bất 知tri 。 故cố 有hữu 知tri 不bất 知tri 即tức 是thị 二nhị 行hành 。 今kim 無vô 不bất 知tri 故cố 云vân 永vĩnh 絕tuyệt 。 二nhị 達đạt 無vô 相tướng 法pháp 。 則tắc 於ư 有hữu 無vô 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 真Chân 如Như 最tối 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 能năng 入nhập 功công 德đức 。 彼bỉ 經kinh 名danh 趣thú 無vô 相tướng 法pháp 。 趣thú 謂vị 趣thú 入nhập 即tức 此thử 達đạt 義nghĩa 。 然nhiên 無vô 相tướng 法pháp 體thể 即tức 真Chân 如Như 。 無vô 彼bỉ 有hữu 無vô 二nhị 相tướng 故cố 名danh 無vô 相tướng 。 諸chư 法pháp 中trung 最tối 淨tịnh 無vô 客khách 塵trần 。 令linh 自tự 他tha 入nhập 勝thắng 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 名danh 最tối 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 三tam 住trụ 於ư 佛Phật 住trụ 者giả 。 即tức 無vô 功công 用dụng 佛Phật 事sự 不bất 休hưu 息tức 功công 德đức 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 謂vị 住trụ 佛Phật 所sở 住trụ 。 無vô 所sở 住trụ 處xứ 。 此thử 即tức 釋thích 經kinh 於ư 此thử 住trụ 中trung 常thường 作tác 佛Phật 事sự 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 此thử 即tức 解giải 論luận 。 四tứ 得đắc 佛Phật 平bình 等đẳng 即tức 於ư 法Pháp 身thân 中trung 。 所sở 依y 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 作tác 事sự 無vô 差sai 別biệt 功công 德đức 。 謂vị 諸chư 佛Phật 有hữu 三tam 事sự 無vô 差sai 。 一nhất 所sở 依y 智trí 同đồng 。 二nhị 益ích 生sanh 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 同đồng 。 三tam 報báo 化hóa 作tác 業nghiệp 同đồng 。 故cố 云vân 平bình 等đẳng 。 五ngũ 到đáo 無vô 障chướng 處xứ 。 則tắc 修tu 一nhất 切thiết 障chướng 對đối 治trị 功công 德đức 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 謂vị 一nhất 切thiết 時thời 常thường 修tu 覺giác 慧tuệ 對đối 治trị 一nhất 切thiết 障chướng 。 故cố 此thử 明minh 覺giác 慧tuệ 為vi 能năng 治trị 。 一nhất 切thiết 障chướng 即tức 二nhị 障chướng 為vi 所sở 治trị 。 六lục 不bất 可khả 轉chuyển 法pháp 。 即tức 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 。 外ngoại 道đạo 功công 德đức 。 謂vị 教giáo 證chứng 二nhị 道đạo 他tha 。 不bất 能năng 動động 故cố 。 七thất 所sở 行hành 無vô 礙ngại 。 即tức 生sanh 在tại 世thế 間gian 。 不bất 為vị 世thế 法pháp 。 所sở 礙ngại 功công 德đức 。 謂vị 利lợi 衰suy 等đẳng 。 八bát 法pháp 不bất 能năng 拘câu 故cố 。 八bát 立lập 不bất 思tư 議nghị 。 即tức 安an 立lập 正Chánh 法Pháp 功công 德đức 。 謂vị 安an 立lập 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 餘dư 不bất 能năng 思tư 故cố 。 九cửu 普phổ 見kiến 三tam 世thế 。 即tức 授thọ 記ký 功công 德đức 。 謂vị 記ký 別biệt 過quá 未vị 皆giai 如như 現hiện 在tại 故cố 。 十thập 身thân 恆hằng 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 國quốc 土độ 。 即tức 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 示thị 現hiện 受thọ 用dụng 。 變biến 化hóa 身thân 功công 德đức 。 謂vị 二nhị 種chủng 身thân 遍biến 二nhị 種chủng 國quốc 。 故cố 十thập 一nhất 智trí 恆hằng 明minh 達đạt 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 斷đoạn 疑nghi 功công 德đức 。 謂vị 自tự 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 善thiện 決quyết 定định 。 故cố 能năng 決quyết 他tha 疑nghi 。 十thập 二nhị 了liễu 一nhất 切thiết 行hành 。 即tức 令linh 入nhập 種chủng 種chủng 行hành 功công 德đức 。 二nhị 釋thích 攝nhiếp 論luận 易dị 故cố 不bất 解giải 。 意ý 云vân 遍biến 了liễu 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 性tánh 行hành 。 隨tùy 根căn 令linh 入nhập 故cố 。 十thập 三tam 盡tận 一nhất 切thiết 疑nghi 。 即tức 當đương 來lai 法pháp 生sanh 妙diệu 智trí 功công 德đức 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 言ngôn 其kỳ 全toàn 無vô 善thiện 根căn 。 如Như 來Lai 知tri 其kỳ 。 久cửu 遠viễn 微vi 善thiện 。 後hậu 當đương 生sanh 故cố 。 十thập 四tứ 無vô 能năng 測trắc 身thân 。 即tức 如như 其kỳ 勝thắng 解giải 示thị 現hiện 功công 德đức 。 謂vị 隨tùy 諸chư 有hữu 情tình 。 種chủng 種chủng 勝thắng 解giải 。 現hiện 金kim 色sắc 等đẳng 身thân 。 雖tuy 現hiện 此thử 身thân 。 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。 如như 末mạt 尼ni 等đẳng 故cố 無vô 能năng 測trắc 。 十thập 五ngũ 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 所sở 求cầu 智trí 。 即tức 無vô 量lượng 所sở 依y 調điều 伏phục 有hữu 情tình 。 加gia 行hành 功công 德đức 。 謂vị 由do 無vô 量lượng 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 依y 為vì 欲dục 調điều 伏phục 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 發phát 起khởi 加gia 行hành 。 佛Phật 增tăng 上thượng 力lực 聞văn 法Pháp 為vi 先tiên 獲hoạch 得đắc 妙diệu 智trí 。 異dị 類loại 菩Bồ 薩Tát 攝nhiếp 受thọ 付phó 囑chúc 。 展triển 轉chuyển 傳truyền 來lai 相tương 續tục 無vô 間gián 而nhi 轉chuyển 。 由do 此thử 證chứng 得đắc 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 所sở 求cầu 智trí 。 意ý 云vân 。 佛Phật 智trí 為vì 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 所sở 求cầu 故cố 。 十thập 六lục 到đáo 佛Phật 無vô 二nhị 。 究cứu 竟cánh 彼bỉ 岸ngạn 。 即tức 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 成thành 滿mãn 功công 德đức 。 平bình 等đẳng 即tức 無vô 二nhị 義nghĩa 。 無vô 二nhị 法Pháp 身thân 為vi 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 所sở 依y 。 十thập 七thất 具cụ 足túc 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 解giải 脫thoát 。 即tức 隨tùy 其kỳ 勝thắng 解giải 。 示thị 現hiện 差sai 別biệt 佛Phật 土độ 功công 德đức 。 此thử 中trung 解giải 脫thoát 即tức 是thị 勝thắng 解giải 。 隨tùy 物vật 勝thắng 解giải 所sở 宜nghi 。 如Như 來Lai 勝thắng 解giải 能năng 現hiện 金kim 銀ngân 等đẳng 土thổ/độ 。 佛Phật 佛Phật 皆giai 然nhiên 故cố 云vân 平bình 等đẳng 。 十thập 八bát 證chứng 無vô 中trung 邊biên 。 佛Phật 平bình 等đẳng 地địa 。 即tức 三tam 種chủng 佛Phật 身thân 方phương 處xứ 無vô 分phần/phân 限hạn 功công 德đức 。 世thế 親thân 云vân 。 謂vị 佛Phật 法Pháp 身thân 不bất 可khả 分phần/phân 限hạn 爾nhĩ 所sở 方phương 處xứ 受thọ 用dụng 變biến 化hóa 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 爾nhĩ 所sở 世thế 界giới 。 十thập 九cửu 盡tận 於ư 法Pháp 界Giới 。 即tức 窮cùng 生sanh 死tử 際tế 。 常thường 現hiện 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 功công 德đức 。 二nhị 十thập 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 即tức 無vô 盡tận 功công 德đức 。 謂vị 佛Phật 實thật 智trí 如như 空không 無vô 盡tận 故cố 。 今kim 經kinh 缺khuyết 最tối 後hậu 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 總tổng 別biệt 合hợp 有hữu 二nhị 十thập 一nhất 句cú 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 然nhiên 佛Phật 地địa 攝nhiếp 論luận 約ước 受thọ 用dụng 身thân 。 此thử 約ước 十thập 身thân 。 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 處xử 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 國Quốc 。 是thị 變biến 化hóa 土thổ/độ 。 而nhi 歎thán 受thọ 用dụng 功công 德đức 。 明minh 知tri 二nhị 身thân 二nhị 國quốc 本bổn 相tương/tướng 融dung 故cố 。 不bất 要yếu 地địa 前tiền 地địa 上thượng 。 則tắc 五ngũ 位vị 通thông 見kiến 故cố 。 第đệ 三tam 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 圓viên 滿mãn 中trung 二nhị 。 先tiên 舉cử 數số 歎thán 德đức 。 後hậu 其kỳ 名danh 下hạ 列liệt 名danh 歎thán 德đức 。 前tiền 則tắc 多đa 人nhân 具cụ 德đức 。 後hậu 則tắc 勝thắng 人nhân 具cụ 德đức 。 前tiền 中trung 二nhị 先tiên 舉cử 數số 揀giản 定định 。 二nhị 悉tất 具cụ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 歎thán 具cụ 勝thắng 德đức 分phần/phân 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 顯hiển 。 後hậu 成thành 就tựu 下hạ 總tổng 結kết 。 別biệt 中trung 十thập 九cửu 句cú 皆giai 不bất 出xuất 。 方phương 便tiện 智trí 慧tuệ 。 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 十thập 歎thán 自tự 分phần/phân 德đức 。 後hậu 於ư 一nhất 念niệm 下hạ 九cửu 句cú 勝thắng 進tiến 德đức 。 今kim 初sơ 前tiền 八bát 皆giai 有hữu 智trí 慧tuệ 方phương 便tiện 。 依y 體thể 起khởi 用dụng 故cố 。 前tiền 五ngũ 以dĩ 善thiện 能năng 為vi 句cú 首thủ 。 六lục 知tri 空không 不bất 壞hoại 業nghiệp 果quả 。 七thất 知tri 根căn 器khí 別biệt 明minh 識thức 病bệnh 。 八bát 持trì 法Pháp 化hóa 之chi 後hậu 二nhị 明minh 有hữu 方phương 便tiện 慧tuệ 。 皆giai 即tức 事sự 歸quy 實thật 。 後hậu 勝thắng 進tiến 中trung 。 初sơ 句cú 總tổng 明minh 速tốc 成thành 果quả 智trí 。 餘dư 皆giai 果quả 智trí 之chi 用dụng 。 及cập 後hậu 總tổng 結kết 文văn 並tịnh 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 列liệt 名danh 歎thán 德đức 中trung 二nhị 。 初sơ 列liệt 名danh 結kết 數số 。 二nhị 皆giai 悉tất 下hạ 歎thán 德đức 。 文văn 有hữu 十thập 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 別biệt 中trung 一nhất 契khế 理lý 願nguyện 圓viên 普phổ 眼nhãn 滿mãn 故cố 。 二nhị 攝nhiếp 法pháp 上thượng 首thủ 為vi 普phổ 化hóa 故cố 。 三tam 受thọ 持trì 正Chánh 法Pháp 。 有hữu 普phổ 慧tuệ 故cố 。 四tứ 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 普phổ 見kiến 有hữu 性tánh 故cố 。 五ngũ 知tri 佛Phật 化hóa 儀nghi 光quang 普phổ 徹triệt 故cố 。 六lục 示thị 現hiện 成thành 佛Phật 。 觀quán 見kiến 無vô 故cố 。 七thất 淨tịnh 染nhiễm 機cơ 照chiếu 其kỳ 源nguyên 故cố 。 八bát 摧tồi 他tha 障chướng 有hữu 智trí 幢tràng 故cố 。 九cửu 證chứng 法Pháp 界Giới 覺giác 法pháp 性tánh 故cố 。 上thượng 之chi 九cửu 句cú 別biệt 明minh 。 則tắc 初sơ 句cú 為vi 願nguyện 餘dư 八bát 為vi 行hành 。 通thông 說thuyết 則tắc 皆giai 普phổ 賢hiền 願nguyện 。 宿túc 誓thệ 今kim 滿mãn 故cố 。 如như 十thập 大đại 願nguyện 。 並tịnh 普phổ 賢hiền 行hành 現hiện 緣duyên 所sở 作tác 故cố 。 故cố 總tổng 句cú 云vân 成thành 就tựu 行hạnh 願nguyện 。 又hựu 此thử 十thập 句cú 十thập 人nhân 通thông 具cụ 。 文văn 云vân 皆giai 悉tất 成thành 故cố 。 亦diệc 句cú 顯hiển 一nhất 人nhân 之chi 德đức 當đương 釋thích 名danh 故cố 。 故cố 總tổng 句cú 為vi 普phổ 賢hiền 。 餘dư 九cửu 如như 次thứ 前tiền 已dĩ 配phối 釋thích 。 大đại 文văn 第đệ 二nhị 。 爾nhĩ 時thời 普Phổ 賢Hiền 。 下hạ 三tam 昧muội 分phần/phân 。 普phổ 賢hiền 入nhập 者giả 是thị 會hội 主chủ 故cố 。 說thuyết 普phổ 行hành 故cố 。 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 者giả 。 萬vạn 行hạnh 披phi 敷phu 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 故cố 。 即tức 以dĩ 法Pháp 界Giới 行hành 門môn 心tâm 海hải 為vi 體thể 。 持trì 無vô 限hạn 故cố 。 說thuyết 法Pháp 成thành 行hành 發phát 起khởi 為vi 用dụng 。 依y 此thử 能năng 故cố 。 大đại 文văn 第đệ 三tam 入nhập 此thử 三tam 昧muội 。 時thời 下hạ 明minh 發phát 起khởi 分phần/phân 。 先tiên 明minh 地địa 動động 警cảnh 群quần 機cơ 故cố 。 後hậu 顯hiển 出xuất 聲thanh 令linh 聞văn 法Pháp 故cố 。 前tiền 皆giai 有hữu 加gia 而nhi 無vô 發phát 起khởi 。 此thử 有hữu 發phát 起khởi 而nhi 無vô 加gia 分phần/phân 者giả 。 前tiền 表biểu 解giải 可khả 從tùng 他tha 故cố 。 有hữu 他tha 加gia 此thử 表biểu 行hành 由do 已dĩ 立lập 故cố 。 自tự 力lực 發phát 起khởi 。 又hựu 表biểu 行hành 依y 解giải 起khởi 無vô 別biệt 法pháp 故cố 不bất 加gia 。 攝nhiếp 解giải 成thành 行hành 亦diệc 須tu 入nhập 定định 。 聖thánh 旨chỉ 多đa 端đoan 不bất 可khả 一nhất 準chuẩn 。 大đại 文văn 第đệ 四tứ 然nhiên 後hậu 從tùng 下hạ 。 起khởi 分phần/phân 三tam 義nghĩa 如như 前tiền 。 大đại 文văn 第đệ 五ngũ 爾nhĩ 時thời 普phổ 慧tuệ 下hạ 請thỉnh 分phần 分phần 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 問vấn 意ý 。 二nhị 佛Phật 子tử 下hạ 正chánh 顯hiển 問vấn 端đoan 。 三tam 善thiện 哉tai 佛Phật 子tử 。 下hạ 結kết 請thỉnh 願nguyện 說thuyết 。 今kim 初sơ 當đương 機cơ 眾chúng 集tập 說thuyết 法Pháp 時thời 至chí 此thử 為vi 問vấn 意ý 。 何hà 以dĩ 前tiền 來lai 諸chư 會hội 先tiên 問vấn 後hậu 定định 。 今kim 乃nãi 翻phiên 此thử 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 說thuyết 儀nghi 無vô 定định 。 前tiền 表biểu 重trọng/trùng 法pháp 感cảm 而nhi 後hậu 應ưng 。 此thử 明minh 悲bi 深thâm 觀quán 機cơ 欲dục 說thuyết 。 眾chúng 既ký 已dĩ 集tập 故cố 先tiên 入nhập 定định 令linh 知tri 說thuyết 主chủ 。 二nhị 約ước 所sở 表biểu 則tắc 前tiền 明minh 從tùng 相tương/tướng 入nhập 實thật 。 以dĩ 成thành 正chánh 解giải 。 此thử 中trung 依y 體thể 起khởi 用dụng 以dĩ 成thành 正chánh 行hạnh 。 故cố 不bất 同đồng 也dã 。 普phổ 慧tuệ 問vấn 者giả 。 稱xưng 法Pháp 界Giới 慧tuệ 能năng 發phát 行hạnh 故cố 。 一nhất 人nhân 問vấn 者giả 行hành 獨độc 已dĩ 成thành 非phi 如như 解giải 故cố 。 第đệ 二nhị 正chánh 顯hiển 問vấn 端đoan 中trung 有hữu 二nhị 百bách 句cú 。 其kỳ 別biệt 行hành 。 度độ 世thế 經kinh 別biệt 作tác 六lục 番phiên 問vấn 答đáp 。 番phiên 番phiên 之chi 中trung 皆giai 先tiên 問vấn 次thứ 答đáp 。 後hậu 動động 地địa 現hiện 瑞thụy 。 顯hiển 益ích 證chứng 成thành 。 古cổ 來lai 諸chư 德đức 皆giai 依y 彼bỉ 文văn 用dụng 科khoa 此thử 經Kinh 以dĩ 為vi 六lục 段đoạn 。 初sơ 二nhị 十thập 句cú 問vấn 十thập 信tín 行hành 。 二nhị 從tùng 發phát 普phổ 賢hiền 心tâm 下hạ 二nhị 十thập 句cú 。 問vấn 十thập 住trụ 行hành 。 三tam 從tùng 力lực 持trì 下hạ 三tam 十thập 句cú 問vấn 十thập 行hành 之chi 行hành 。 四tứ 從tùng 如như 寶bảo 住trụ 下hạ 二nhị 十thập 九cửu 句cú 。 問vấn 十thập 迴Hồi 向Hướng 行hạnh 。 五ngũ 從tùng 身thân 業nghiệp 下hạ 五ngũ 十thập 句cú 。 問vấn 十Thập 地Địa 行hành 。 六lục 從tùng 觀quán 察sát 下hạ 五ngũ 十thập 一nhất 句cú 。 問vấn 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 行hành 。 其kỳ 第đệ 四tứ 段đoạn 中trung 。 句cú 雖tuy 三tam 十thập 以dĩ 無vô 礙ngại 用dụng 一nhất 句cú 是thị 總tổng 標tiêu 虛hư 句cú 故cố 。 此thử 有hữu 五ngũ 十thập 一nhất 句cú 。 此thử 經Kinh 總tổng 三tam 遍biến 說thuyết 六lục 位vị 。 此thử 當đương 第đệ 二nhị 約ước 行hành 說thuyết 也dã 。 以dĩ 普phổ 賢hiền 行hành 該cai 六lục 位vị 故cố 。 故cố 度độ 世thế 經kinh 初sơ 請thỉnh 云vân 。 唯duy 願nguyện 解giải 說thuyết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 從tùng 始thỉ 至chí 終chung 。 令linh 無vô 疑nghi 故cố 。 彼bỉ 經kinh 雖tuy 不bất 配phối 於ư 信tín 等đẳng 。 既ký 云vân 從tùng 始thỉ 至chí 終chung 。 末mạt 後hậu 復phục 明minh 成thành 佛Phật 。 則tắc 知tri 決quyết 是thị 六lục 位vị 之chi 行hành 。 此thử 經Kinh 所sở 以dĩ 不bất 問vấn 答đáp 相tương/tướng 間gian 者giả 。 意ý 取thủ 位vị 中trung 之chi 行hành 不bất 取thủ 位vị 故cố 。 如như 下hạ 圓viên 融dung 。 若nhược 剋khắc 定định 約ước 位vị 。 何hà 殊thù 差sai 別biệt 因nhân 果quả 。 此thử 經Kinh 上thượng 下hạ 及cập 本bổn 業nghiệp 經kinh 等đẳng 。 判phán 於ư 六lục 位vị 。 皆giai 以dĩ 信tín 未vị 入nhập 位vị 十thập 住trụ 為vi 首thủ 。 謂vị 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 等đẳng 妙diệu 覺giác 故cố 。 今kim 何hà 以dĩ 不bất 開khai 等đẳng 覺giác 而nhi 取thủ 信tín 耶da 。 此thử 有hữu 深thâm 意ý 。 彼bỉ 及cập 此thử 前tiền 意ý 在tại 於ư 位vị 。 取thủ 位vị 成thành 說thuyết 。 今kim 此thử 意ý 明minh 於ư 行hành 。 故cố 十thập 信tín 之chi 行hành 正chánh 居cư 行hành 始thỉ 。 等đẳng 覺giác 之chi 位vị 有hữu 其kỳ 三tam 義nghĩa 。 或hoặc 攝nhiếp 屬thuộc 前tiền 十Thập 地Địa 勝thắng 進tiến 。 或hoặc 攝nhiếp 屬thuộc 後hậu 即tức 名danh 佛Phật 故cố 。 或hoặc 別biệt 開khai 位vị 無vô 垢cấu 地địa 故cố 。 今kim 為vi 說thuyết 行hành 攝nhiếp 屬thuộc 因nhân 圓viên 之chi 中trung 故cố 。 五ngũ 十thập 一nhất 句cú 唯duy 後hậu 四tứ 句cú 屬thuộc 妙diệu 覺giác 位vị 。 餘dư 皆giai 等đẳng 覺giác 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 中trung 依y 言ngôn 依y 菩Bồ 提Đề 心tâm 等đẳng 。 豈khởi 非phi 發phát 心tâm 住trụ 耶da 。 此thử 難nạn/nan 尤vưu 非phi 。 第đệ 二nhị 段đoạn 初sơ 發phát 普phổ 賢hiền 心tâm 豈khởi 非phi 發phát 心tâm 住trụ 耶da 。 十thập 信tín 之chi 初sơ 豈khởi 無vô 發phát 心tâm 耶da 。 故cố 賢hiền 首thủ 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 意ý 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 非phi 是thị 無vô 因nhân 無vô 有hữu 緣duyên 。 等đẳng 正chánh 是thị 發phát 心tâm 所sở 依y 。 不bất 究cứu 斯tư 旨chỉ 空không 張trương 援viện 據cứ 。 大đại 文văn 第đệ 六lục 爾nhĩ 時thời 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 告cáo 下hạ 。 說thuyết 分phần/phân 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 告cáo 。 二nhị 佛Phật 子tử 下hạ 正chánh 答đáp 。 答đáp 前tiền 門môn 二nhị 百bách 問vấn 。 問vấn 一nhất 答đáp 十thập 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。 成thành 其kỳ 二nhị 千thiên 。 普phổ 賢hiền 勝thắng 行hành 故cố 。 英anh 公công 云vân 。 雲vân 興hưng 二nhị 百bách 問vấn 瓶bình 瀉tả 二nhị 千thiên 酬thù 。 釋thích 此thử 二nhị 千thiên 略lược 為vi 五ngũ 門môn 。 一nhất 約ước 因nhân 果quả 。 二nhị 分phần 行hành 位vị 。 三tam 顯hiển 普phổ 別biệt 。 四tứ 明minh 統thống 收thu 。 五ngũ 辨biện 行hành 相tương/tướng 。 前tiền 問vấn 例lệ 此thử 。 今kim 初sơ 有hữu 四tứ 。 一nhất 約ước 大đại 位vị 前tiền 五ngũ 為vi 因nhân 。 後hậu 一nhất 為vi 果quả 。 或hoặc 後hậu 四tứ 門môn 為vi 果quả 餘dư 皆giai 是thị 因nhân 。 二nhị 約ước 細tế 辨biện 。 一nhất 一nhất 皆giai 徹triệt 佛Phật 果Quả 故cố 諸chư 文văn 末mạt 皆giai 結kết 得đắc 佛Phật 。 是thị 則tắc 二nhị 千thiên 並tịnh 通thông 因nhân 果quả 。 三tam 或hoặc 總tổng 屬thuộc 因nhân 普phổ 賢hiền 位vị 行hành 示thị 成thành 佛Phật 故cố 。 四tứ 或hoặc 皆giai 屬thuộc 果quả 。 下hạ 文văn 多đa 云vân 雖tuy 得đắc 成thành 佛Phật 不bất 斷đoạn 菩Bồ 薩Tát 行hành 故cố 。 二nhị 分phần 行hành 位vị 者giả 亦diệc 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 束thúc 行hành 成thành 位vị 分phần/phân 。 成thành 六lục 分phần 故cố 。 二nhị 總tổng 屬thuộc 位vị 收thu 。 以dĩ 行hành 並tịnh 是thị 位vị 中trung 行hành 故cố 。 三tam 總tổng 屬thuộc 行hành 。 普phổ 賢hiền 行hành 體thể 不bất 依y 位vị 故cố 。 四tứ 一nhất 行hành 遍biến 六lục 位vị 。 位vị 位vị 通thông 修tu 故cố 。 如như 此thử 無vô 礙ngại 方phương 為vi 普phổ 賢hiền 行hành 。 然nhiên 文văn 正chánh 顯hiển 後hậu 二nhị 以dĩ 攬lãm 行hành 成thành 位vị 位vị 虛hư 行hành 實thật 故cố 。 故cố 問vấn 答đáp 併tinh 舉cử 。 不bất 分phân 六lục 番phiên 意ý 在tại 此thử 也dã 。 三tam 普phổ 別biệt 者giả 。 謂vị 一nhất 行hành 相tương/tướng 必tất 遍biến 一nhất 切thiết 。 然nhiên 恆hằng 不bất 雜tạp 。 不bất 雜tạp 故cố 別biệt 義nghĩa 殊thù 分phần/phân 。 必tất 遍biến 故cố 普phổ 義nghĩa 該cai 攝nhiếp 。 猶do 如như 錦cẩm 文văn 眾chúng 色sắc 成thành 文văn 。 常thường 普phổ 常thường 別biệt 縷lũ 縷lũ 交giao 徹triệt 非phi 如như 繡tú 。 成thành 行hành 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 即tức 普phổ 是thị 別biệt 即tức 別biệt 成thành 普phổ 。 皆giai 無vô 障chướng 礙ngại 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 則tắc 普phổ 別biệt 具cụ 足túc 。 何hà 以dĩ 獨độc 名danh 普phổ 賢hiền 行hành 耶da 。 非phi 謂vị 守thủ 普phổ 而nhi 不bất 能năng 別biệt 。 亦diệc 非phi 作tác 別biệt 而nhi 失thất 於ư 普phổ 。 實thật 謂vị 能năng 別biệt 而nhi 不bất 壞hoại 普phổ 。 故cố 名danh 普phổ 賢hiền 行hành 也dã 。 又hựu 普phổ 必tất 有hữu 別biệt 但đãn 語ngữ 一nhất 別biệt 。 未vị 必tất 有hữu 普phổ 。 如như 一nhất 縷lũ 非phi 錦cẩm 非phi 是thị 錦cẩm 中trung 縷lũ 故cố 。 四tứ 統thống 收thu 攝nhiếp 者giả 。

復phục 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。 一nhất 以dĩ 位vị 收thu 位vị 。 六lục 位vị 各các 各các 收thu 一nhất 切thiết 位vị 故cố 。 一nhất 位vị 即tức 具cụ 二nhị 千thiên 。 為vi 萬vạn 二nhị 千thiên 行hành 也dã 。 上thượng 云vân 一nhất 地địa 之chi 中trung 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 諸chư 地địa 功công 德đức 。 二nhị 以dĩ 門môn 收thu 門môn 即tức 二nhị 百bách 門môn 。 一nhất 一nhất 各các 收thu 一nhất 切thiết 門môn 。 即tức 成thành 二nhị 百bách 。 二nhị 百bách 為vi 四tứ 萬vạn 行hạnh 。 三tam 以dĩ 行hành 收thu 行hành 一nhất 行hành 。 具cụ 一nhất 切thiết 行hành 。 則tắc 有hữu 二nhị 千thiên 箇cá 。 二nhị 千thiên 行hành 成thành 四tứ 兆triệu 行hành 。 四tứ 以dĩ 略lược 攝nhiếp 廣quảng 。 此thử 二nhị 千thiên 行hành 下hạ 頌tụng 結kết 云vân 。 如như 大đại 地địa 一nhất 塵trần 。 以dĩ 此thử 一nhất 塵trần 之chi 略lược 說thuyết 不bất 離ly 十thập 方phương 之chi 廣quảng 地địa 。 是thị 故cố 攝nhiếp 廣quảng 亦diệc 無vô 不bất 盡tận 。 此thử 乃nãi 等đẳng 無Vô 極Cực 之chi 法Pháp 界giới 。 越việt 無vô 際tế 之chi 虛hư 空không 。 下hạ 頌tụng 云vân 。 虛hư 空không 可khả 度độ 量lương 。 菩Bồ 薩Tát 德đức 無vô 盡tận 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ 。 五ngũ 辨biện 行hành 相tương/tướng 。 即tức 隨tùy 文văn 釋thích 。 釋thích 寄ký 相tương/tướng 別biệt 即tức 分phần/phân 六lục 段đoạn 。 今kim 初sơ 二nhị 百bách 句cú 。 答đáp 前tiền 信tín 行hành 二nhị 十thập 句cú 問vấn 。 文văn 分phần/phân 三tam 別biệt 。 初sơ 九cửu 門môn 明minh 自tự 分phần/phân 行hành 滿mãn 。 二nhị 入nhập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 八bát 門môn 勝thắng 進tiến 行hành 圓viên 。 三tam 差sai 別biệt 智trí 下hạ 三tam 門môn 。 明minh 二nhị 行hành 究cứu 竟cánh 。 今kim 初sơ 一nhất 門môn 一nhất 類loại 即tức 為vi 九cửu 段đoạn 。 首thủ 明minh 依y 者giả 。 起khởi 行hành 所sở 依y 故cố 。 謂vị 依y 託thác 菩Bồ 提Đề 心tâm 等đẳng 成thành 萬vạn 行hạnh 故cố 。 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 意ý 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 非phi 是thị 無vô 因nhân 無vô 有hữu 緣duyên 等đẳng 。 然nhiên 二nhị 百bách 門môn 多đa 分phần 五ngũ 別biệt 。 一nhất 總tổng 標tiêu 二nhị 徵trưng 數số 。 三tam 列liệt 釋thích 四tứ 結kết 數số 。 五ngũ 顯hiển 修tu 勝thắng 益ích 。 或hoặc 缺khuyết 後hậu 二nhị 。 或hoặc 缺khuyết 第đệ 五ngũ 至chí 文văn 當đương 知tri 。 今kim 此thử 依y 中trung 文văn 具cụ 有hữu 五ngũ 。 初sơ 二nhị 可khả 知tri 。 就tựu 列liệt 釋thích 中trung 十thập 句cú 各các 先tiên 標tiêu 名danh 。 後hậu 釋thích 義nghĩa 。 一nhất 依y 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 十thập 皆giai 名danh 依y 。 已dĩ 為vi 眾chúng 行hành 之chi 首thủ 。 而nhi 菩Bồ 提Đề 心tâm 復phục 是thị 十thập 中trung 之chi 初sơ 。 以dĩ 是thị 萬vạn 行hạnh 之chi 本bổn 故cố 。 貫quán 二nhị 千thiên 之chi 首thủ 。 釋thích 云vân 不bất 忘vong 失thất 者giả 。 忘vong 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 修tu 諸chư 善thiện 根căn 。 則tắc 是thị 魔ma 業nghiệp 故cố 。 依y 斯tư 不bất 忘vong 能năng 成thành 萬vạn 行hạnh 。 此thử 句cú 為vi 總tổng 。 二nhị 上thượng 雖tuy 內nội 有hữu 勝thắng 心tâm 。 若nhược 外ngoại 不bất 依y 善thiện 友hữu 。 行hành 亦diệc 無vô 成thành 故cố 。 大đại 聖thánh 謂vị 善thiện 財tài 言ngôn 。 求cầu 善Thiện 知Tri 識Thức 。 是thị 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 最tối 初sơ 因nhân 緣duyên 。 釋thích 云vân 如như 一nhất 者giả 。 若nhược 不bất 心tâm 行hành 符phù 契khế 豈khởi 為vi 我ngã 友hữu 。 三tam 若nhược 不bất 增tăng 修tu 善thiện 根căn 遇ngộ 友hữu 何hà 益ích 。 四tứ 隨tùy 所sở 修tu 善thiện 須tu 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 五ngũ 非phi 獨độc 十thập 度độ 觸xúc 境cảnh 皆giai 通thông 。 上thượng 四tứ 自tự 利lợi 。 六lục 願nguyện 七thất 行hành 並tịnh 通thông 自tự 他tha 。 上thượng 皆giai 依y 法pháp 後hậu 三tam 依y 人nhân 。 八bát 勝thắng 侶lữ 智trí 同đồng 。 九cửu 十thập 唯duy 佛Phật 究cứu 竟cánh 為vi 。 所sở 依y 處xứ 故cố 。 淨tịnh 心tâm 供cúng 養dường 以dĩ 成thành 福phước 德đức 。 長trường/trưởng 稟bẩm 慈từ 訓huấn 以dĩ 成thành 智trí 嚴nghiêm 。 又hựu 前tiền 五ngũ 自tự 分phần/phân 後hậu 五ngũ 勝thắng 進tiến 。 六lục 廣quảng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 七thất 廣quảng 二nhị 四tứ 五ngũ 。 後hậu 三tam 廣quảng 第đệ 二nhị 四tứ 結kết 可khả 知tri 。 五ngũ 顯hiển 修tu 勝thắng 益ích 者giả 。 由do 依y 上thượng 十thập 成thành 佛Phật 大đại 智trí 。 為vi 一nhất 切thiết 所sở 依y 斯tư 為vi 勝thắng 益ích 。 豈khởi 得đắc 不bất 修tu 故cố 亦diệc 名danh 勸khuyến 修tu 。 第đệ 二nhị 奇kỳ 特đặc 想tưởng 者giả 。 前tiền 依y 因nhân 緣duyên 以dĩ 成thành 諸chư 行hành 。 今kim 依y 勝thắng 想tưởng 以dĩ 攝nhiếp 善thiện 根căn 。 翻phiên 妄vọng 想tưởng 源nguyên 次thứ 所sở 依y 故cố 。 並tịnh 出xuất 常thường 想tưởng 受thọ 奇kỳ 特đặc 名danh 。 即tức 上thượng 文văn 中trung 常thường 欲dục 利lợi 樂lạc 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 利lợi 益ích 之chi 想tưởng 也dã 。 十thập 中trung 一nhất 以dĩ 他tha 善thiện 同đồng 己kỷ 者giả 。 隨tùy 喜hỷ 於ư 他tha 情tình 無vô 彼bỉ 此thử 故cố 。 互hỗ 為vi 主chủ 伴bạn 相tương/tướng 資tư 益ích 故cố 。 同đồng 體thể 性tánh 故cố 。 即tức 我ngã 所sở 行hành 故cố 。 自tự 他tha 相tương/tướng 即tức 故cố 。 四tứ 六lục 願nguyện 行hành 亦diệc 然nhiên 。 二nhị 一nhất 毫hào 微vi 善thiện 皆giai 是thị 佛Phật 因nhân 故cố 。 法pháp 華hoa 中trung 舉cử 手thủ 低đê 頭đầu 。 皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 。 三tam 下hạ 至chí 闡xiển 提đề 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 故cố 。 五ngũ 思tư 益ích 云vân 。 知tri 離ly 名danh 為vi 法pháp 故cố 。 七thất 諸chư 性tánh 相tướng 法pháp 佛Phật 所sở 證chứng 故cố 。 文Văn 殊Thù 云vân 。 我ngã 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 非phi 佛Phật 法Pháp 者giả 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 諸chư 軌quỹ 儀nghi 法pháp 皆giai 佛Phật 所sở 流lưu 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 外ngoại 道đạo 之chi 法pháp 。 亦diệc 如Như 來Lai 正Chánh 法Pháp 之chi 餘dư 故cố 。 八bát 因nhân 言ngôn 契khế 理lý 。 而nhi 理lý 非phi 言ngôn 故cố 名danh 言ngôn 道đạo 。 九cửu 佛Phật 以dĩ 覺giác 他tha 圓viên 滿mãn 故cố 為vi 慈từ 父phụ 。 十thập 如Như 來Lai 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 故cố 無vô 有hữu 二nhị 。 益ích 中trung 無vô 想tưởng 之chi 想tưởng 名danh 善thiện 巧xảo 想tưởng 。 第đệ 三tam 十thập 種chủng 行hành 。 依y 勝thắng 想tưởng 之chi 解giải 造tạo 修tu 大đại 行hành 。 想tưởng 唯duy 在tại 心tâm 行hành 通thông 三tam 業nghiệp 。 空không 想tưởng 不bất 行hành 亦diệc 無vô 成thành 辦biện 。 即tức 上thượng 文văn 中trung 修tu 學học 處xứ 也dã 。 釋thích 中trung 唯duy 九cửu 者giả 。 準chuẩn 晉tấn 本bổn 此thử 脫thoát 第đệ 三tam 善thiện 學học 一nhất 切thiết 戒giới 。 具cụ 十thập 為vi 五ngũ 對đối 。 一nhất 下hạ 化hóa 上thượng 求cầu 。 二nhị 止chỉ 惡ác 進tiến 善thiện 。 三tam 妙diệu 止chỉ 深thâm 觀quán 。 四tứ 修tu 因nhân 嚴nghiêm 剎sát 。 五ngũ 敬kính 友hữu 事sự 師sư 。 第đệ 四tứ 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 行hành 起khởi 必tất 依y 善thiện 友hữu 故cố 。 次thứ 明minh 之chi 。 未vị 知tri 善thiện 令linh 知tri 。 未vị 識thức 惡ác 令linh 識thức 故cố 。 凡phàm 所sở 順thuận 益ích 皆giai 我ngã 善thiện 友hữu 故cố 。 十thập 皆giai 益ích 也dã 。 上thượng 云vân 。 即tức 得đắc 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 是thị 第đệ 五ngũ 精tinh 進tấn 者giả 。 行hành 友hữu 既ký 具cụ 必tất 須tu 策sách 勤cần 。 於ư 此thử 十thập 事sự 離ly 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 而nhi 進tiến 修tu 不bất 雜tạp 故cố 。 上thượng 云vân 勤cần 修tu 佛Phật 功công 德đức 。 第đệ 六lục 心tâm 得đắc 安an 隱ẩn 。 進tiến 成thành 二nhị 利lợi 故cố 獲hoạch 心tâm 安an 。 自tự 利lợi 故cố 智trí 心tâm 安an 。 利lợi 他tha 故cố 悲bi 心tâm 安an 。 即tức 上thượng 文văn 增tăng 上thượng 最tối 勝thắng 心tâm 。 十thập 中trung 初sơ 一nhất 行hành 本bổn 。 次thứ 二nhị 離ly 過quá 。 一nhất 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 離ly 一nhất 切thiết 諍tranh 。 二nhị 越việt 凡phàm 小tiểu 。 凡phàm 謂vị 凡phàm 夫phu 愚ngu 即tức 愚ngu 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 。 次thứ 二nhị 進tiến 善thiện 次thứ 三tam 證chứng 入nhập 。 一nhất 入nhập 位vị 二nhị 入nhập 法pháp 。 三tam 入nhập 益ích 。 謂vị 謗báng 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 麁thô 言ngôn 。 此thử 非phi 佛Phật 說thuyết 等đẳng 其kỳ 過quá 彌di 大đại 。 二nhị 細tế 謂vị 說thuyết 不bất 契khế 實thật 其kỳ 過quá 則tắc 微vi 。 若nhược 無vô 細tế 謗báng 證chứng 實thật 方phương 能năng 。 後hậu 二nhị 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 。 得đắc 益ích 中trung 究cứu 竟cánh 安an 隱ẩn 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 第đệ 七thất 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 者giả 。 上thượng 通thông 明minh 二nhị 利lợi 心tâm 安an 。 今kim 別biệt 明minh 利lợi 物vật 成thành 就tựu 故cố 。 上thượng 云vân 則tắc 能năng 慈từ 。 愍mẫn 度độ 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 此thử 十thập 通thông 用dụng 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 二nhị 各các 成thành 一nhất 類loại 眾chúng 生sanh 。 謂vị 一nhất 成thành 就tựu 慳san 貪tham 貧bần 窮cùng 眾chúng 生sanh 。 二nhị 成thành 恃thị 形hình 色sắc 。 憍kiêu 慢mạn 眾chúng 生sanh 。 三tam 疑nghi 法pháp 。 四tứ 佷hận 戾lệ 。 五ngũ 貪tham 愛ái 。 六lục 樂nhạo/nhạc/lạc 二Nhị 乘Thừa 。 七thất 不bất 樂nhạo 嚴nghiêm 剎sát 。 八bát 不bất 欣hân 佛Phật 果Quả 。 九cửu 邪tà 歸quy 依y 。 十thập 邪tà 智trí 狡# 猾# 。 以dĩ 經kinh 中trung 十thập 法pháp 如như 次thứ 成thành 就tựu 。 第đệ 八bát 戒giới 者giả 。 欲dục 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 須tu 自tự 止chỉ 惡ác 行hành 善thiện 。 十thập 中trung 若nhược 忘vong 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 乃nãi 至chí 諸chư 根căn 。 犯phạm 境cảnh 皆giai 名danh 破phá 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 故cố 上thượng 云vân 堅kiên 固cố 大đại 悲bi 心tâm 則tắc 不bất 破phá 也dã 。 此thử 十thập 三tam 聚tụ 如như 應ưng 思tư 之chi 。 第đệ 九cửu 受thọ 記ký 法pháp 者giả 。 既ký 離ly 過quá 德đức 成thành 。 自tự 驗nghiệm 已dĩ 行hành 必tất 招chiêu 當đương 果quả 故cố 。 自tự 知tri 受thọ 記ký 故cố 。 上thượng 云vân 若nhược 得đắc 無vô 生sanh 深thâm 法Pháp 忍nhẫn 。 則tắc 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 授thọ 記ký 。 即tức 此thử 中trung 一nhất 義nghĩa 。 一nhất 見kiến 理lý 深thâm 悲bi 即tức 發phát 心tâm 。 殊thù 勝thắng 得đắc 果quả 無vô 疑nghi 。 若nhược 因nhân 他tha 厭yếm 苦khổ 則tắc 非phi 殊thù 勝thắng 。 未vị 定định 得đắc 記ký 。 二nhị 無vô 厭yếm 修tu 。 三tam 長trường 時thời 修tu 。 四tứ 無vô 餘dư 修tu 。 五ngũ 契khế 理lý 修tu 。 餘dư 五ngũ 可khả 知tri 。 於ư 此thử 十thập 中trung 隨tùy 有hữu 其kỳ 一nhất 。 即tức 自tự 知tri 得đắc 記ký 此thử 辨biện 得đắc 記ký 之chi 行hành 。 非phi 顯hiển 受thọ 記ký 相tương/tướng 殊thù 。 如như 瑜du 伽già 等đẳng 。 又hựu 此thử 約ước 十thập 信tín 橫hoạnh/hoành 具cụ 。 餘dư 約ước 豎thụ 位vị 不bất 同đồng 。 上thượng 來lai 自tự 分phần/phân 行hành 竟cánh 。 第đệ 二nhị 八bát 門môn 明minh 勝thắng 進tiến 行hành 中trung 。 既ký 自tự 分phần/phân 行hành 成thành 故cố 。 勝thắng 進tiến 入nhập 諸chư 所sở 入nhập 之chi 處xứ 等đẳng 。 即tức 為vi 八bát 段đoạn 。 今kim 初sơ 入nhập 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 證chứng 得đắc 義nghĩa 。 二nhị 觀quán 達đạt 義nghĩa 。 入nhập 因nhân 則tắc 通thông 證chứng 。 通thông 達đạt 入nhập 果quả 唯duy 達đạt 未vị 證chứng 。 此thử 下hạ 五ngũ 門môn 皆giai 是thị 智trí 入nhập 。 四tứ 五ngũ 二nhị 入nhập 亦diệc 通thông 身thân 入nhập 。 今kim 此thử 即tức 是thị 入nhập 因nhân 。 所sở 以dĩ 入nhập 者giả 。 即tức 彼bỉ 所sở 修tu 是thị 我ngã 所sở 修tu 。 互hỗ 相tương 資tư 益ích 為vi 同đồng 行hành 故cố 。 故cố 度độ 世thế 經kinh 名danh 。 不bất 相tương 求cầu 短đoản 。 即tức 上thượng 文văn 中trung 神thần 通thông 深thâm 密mật 用dụng 等đẳng 十thập 句cú 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 入nhập 諸chư 如Như 來Lai 是thị 入nhập 果quả 。 所sở 以dĩ 入nhập 者giả 必tất 當đương 證chứng 入nhập 故cố 。 上thượng 云vân 則tắc 以dĩ 佛Phật 德đức 自tự 莊trang 嚴nghiêm 。 第đệ 三tam 入nhập 眾chúng 生sanh 行hành 。 前tiền 二nhị 入nhập 能năng 化hóa 。 此thử 明minh 入nhập 所sở 化hóa 心tâm 行hành 等đẳng 。 上thượng 云vân 悉tất 能năng 調điều 伏phục 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 問vấn 中trung 脫thoát 於ư 行hành 字tự 。 行hành 有hữu 多đa 種chủng 如như 文văn 可khả 知tri 。 十thập 時thời 非phi 時thời 。 謂vị 熟thục 未vị 熟thục 等đẳng 。 不bất 知tri 時thời 者giả 非phi 大đại 法Pháp 師sư 。 第đệ 四tứ 入nhập 世thế 界giới 。 對đối 佛Phật 是thị 依y 報báo 。 對đối 生sanh 是thị 化hóa 處xứ 。 上thượng 云vân 普phổ 隨tùy 諸chư 趣thú 而nhi 現hiện 身thân 。 結kết 云vân 普phổ 入nhập 者giả 。 不bất 離ly 此thử 十thập 故cố 一nhất 時thời 頓đốn 入nhập 。 非phi 前tiền 後hậu 故cố 。 第đệ 五ngũ 入nhập 劫kiếp 者giả 。 即tức 是thị 化hóa 時thời 。 此thử 下hạ 三tam 門môn 皆giai 是thị 成thành 上thượng 一nhất 念niệm 悉tất 知tri 。 無vô 有hữu 餘dư 也dã 。 十thập 中trung 前tiền 五ngũ 直trực 入nhập 。 後hậu 五ngũ 約ước 相tương/tướng 即tức 入nhập 。 此thử 相tương/tướng 即tức 入nhập 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 彼bỉ 劫kiếp 相tương/tướng 即tức 智trí 入nhập 彼bỉ 故cố 。 二nhị 由do 彼bỉ 劫kiếp 相tương/tướng 攝nhiếp 相tương/tướng 入nhập 故cố 。 但đãn 入nhập 能năng 攝nhiếp 即tức 入nhập 彼bỉ 所sở 攝nhiếp 等đẳng 。 餘dư 如như 前tiền 發phát 心tâm 品phẩm 。 第đệ 六lục 說thuyết 三tam 世thế 者giả 。 前tiền 劫kiếp 此thử 世thế 長trường 短đoản 有hữu 異dị 通thông 皆giai 時thời 分phần/phân 。 並tịnh 是thị 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 。 十thập 中trung 前tiền 九cửu 別biệt 。 後hậu 一nhất 總tổng 。 別biệt 中trung 三tam 世thế 各các 三tam 故cố 成thành 九cửu 世thế 。 未vị 來lai 是thị 續tục 起khởi 法pháp 故cố 。 未vị 來lai 未vị 來lai 名danh 為vi 無vô 盡tận 。 過quá 去khứ 已dĩ 起khởi 故cố 。 過quá 去khứ 過quá 去khứ 不bất 名danh 無vô 盡tận 。 現hiện 在tại 現hiện 在tại 即tức 事sự 可khả 見kiến 。 例lệ 過quá 未vị 之chi 現hiện 在tại 故cố 云vân 平bình 等đẳng 。 過quá 未vị 之chi 現hiện 在tại 非phi 可khả 見kiến 故cố 。 但đãn 對đối 前tiền 後hậu 立lập 現hiện 在tại 名danh 。 然nhiên 此thử 三tam 世thế 何hà 以dĩ 成thành 九cửu 。 古cổ 人nhân 釋thích 云vân 。 義nghĩa 說thuyết 為vi 九cửu 寶bảo 唯duy 有hữu 五ngũ 。 意ý 云vân 。 如như 五ngũ 日nhật 相tương 望vọng 。 前tiền 三tam 為vi 過quá 去khứ 三tam 世thế 。 從tùng 後hậu 取thủ 三tam 為vì 未vị 來lai 三tam 世thế 。 處xử 中trung 取thủ 三tam 為vi 。 現hiện 在tại 三tam 世thế 。 若nhược 依y 此thử 釋thích 。 進tiến 無vô 九cửu 世thế 之chi 體thể 。 退thoái 過quá 三tam 世thế 之chi 數số 。 云vân 何hà 一nhất 念niệm 得đắc 具cụ 九cửu 耶da 。 今kim 謂vị 若nhược 不bất 令linh 九cửu 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 由do 但đãn 以dĩ 三tam 世thế 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 由do 。 即tức 九cửu 世thế 成thành 矣hĩ 。 謂vị 過quá 去khứ 因nhân 現hiện 未vị 。 則tắc 過quá 去khứ 之chi 中trung 有hữu 現hiện 未vị 。 現hiện 未vị 各các 因nhân 二nhị 世thế 亦diệc 然nhiên 。 是thị 以dĩ 三tam 世thế 各các 三tam 故cố 。 中trung 觀quán 云vân 。 若nhược 法pháp 所sở 因nhân 出xuất 是thị 法pháp 不bất 異dị 因nhân 。 中trung 論luận 破phá 執chấp 則tắc 一nhất 中trung 有hữu 三tam 為vi 過quá 。 此thử 明minh 離ly 過quá 之chi 用dụng 。 則tắc 一nhất 中trung 有hữu 三tam 為vi 德đức 。 以dĩ 病bệnh 成thành 藥dược 。 豈khởi 不bất 良lương 哉tai 。 總tổng 云vân 一nhất 念niệm 者giả 。 前tiền 之chi 九cửu 世thế 相tương 望vọng 以dĩ 立lập 。 今kim 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 不bất 離ly 一nhất 念niệm 。 即tức 此thử 一nhất 念niệm 現hiện 在tại 。 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 是thị 未vị 來lai 過quá 去khứ 。 自tự 具cụ 三tam 世thế 。 三tam 世thế 相tương/tướng 由do 九cửu 十thập 具cụ 矣hĩ 。 故cố 以dĩ 一nhất 融dung 九cửu 雖tuy 九cửu 而nhi 常thường 一nhất 。 以dĩ 九cửu 融dung 一nhất 雖tuy 一nhất 而nhi 常thường 九cửu 。 九cửu 一nhất 無vô 礙ngại 。 沒một 果quả 絕tuyệt 言ngôn 假giả 十thập 圓viên 融dung 為vi 入nhập 門môn 矣hĩ 。 況huống 積tích 念niệm 成thành 世thế 念niệm 外ngoại 無vô 世thế 耶da 。 又hựu 無vô 念niệm 等đẳng 故cố 。 又hựu 法pháp 性tánh 同đồng 故cố 。 此thử 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 後hậu 三tam 通thông 於ư 餘dư 宗tông 。 第đệ 七thất 知tri 三tam 世thế 者giả 。 前tiền 之chi 二nhị 段đoạn 明minh 法pháp 上thượng 之chi 時thời 。 此thử 辨biện 時thời 中trung 之chi 法pháp 。 即tức 化hóa 生sanh 之chi 法pháp 。 隨tùy 彼bỉ 安an 立lập 而nhi 化hóa 故cố 。 是thị 上thượng 所sở 知tri 之chi 法Pháp 故cố 。 晉tấn 經kinh 名danh 三tam 世thế 間gian 。 度độ 世thế 經kinh 名danh 。 入nhập 於ư 三tam 處xứ 。 皆giai 意ý 取thủ 其kỳ 中trung 事sự 也dã 。 十thập 中trung 初sơ 七thất 。 知tri 安an 立lập 諦đế 。 次thứ 一nhất 通thông 二nhị 。 成thành 上thượng 安an 立lập 事sự 無vô 有hữu 盡tận 。 生sanh 下hạ 非phi 安an 立lập 性tánh 無vô 可khả 盡tận 。 後hậu 二nhị 知tri 非phi 安an 立lập 。 第đệ 八bát 無vô 疲bì 厭yếm 心tâm 。 既ký 所sở 化hóa 無vô 邊biên 。 求cầu 法Pháp 化hóa 之chi 而nhi 無vô 厭yếm 怠đãi 。 由do 上thượng 即tức 知tri 煩phiền 惱não 。 無vô 所sở 起khởi 故cố 。 十thập 中trung 初sơ 四tứ 上thượng 求cầu 。 次thứ 四tứ 下hạ 化hóa 。 後hậu 二nhị 通thông 二nhị 謂vị 遊du 剎sát 近cận 佛Phật 化hóa 生sanh 故cố 。 思tư 惟duy 二nhị 利lợi 行hành 法pháp 故cố 。 上thượng 八bát 門môn 勝thắng 進tiến 行hành 竟cánh 。 第đệ 三tam 有hữu 三tam 門môn 。 明minh 前tiền 二nhị 行hành 究cứu 竟cánh 。 今kim 初sơ 一nhất 門môn 明minh 所sở 持trì 差sai 別biệt 智trí 究cứu 竟cánh 。 上thượng 云vân 則tắc 以dĩ 智trí 慧tuệ 辯biện 才tài 力lực 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 而nhi 化hóa 誘dụ 也dã 。 第đệ 二nhị 陀đà 羅la 尼ni 即tức 能năng 持trì 究cứu 竟cánh 。 上thượng 云vân 修tu 行hành 諸chư 度Độ 勝thắng 解giải 脫thoát 等đẳng 。 十thập 中trung 初sơ 一nhất 聞văn 持trì 。 次thứ 四tứ 義nghĩa 持trì 。 次thứ 四tứ 廣quảng 聞văn 持trì 之chi 用dụng 。 後hậu 一nhất 收thu 上thượng 義nghĩa 持trì 。 又hựu 初sơ 四tứ 如như 次thứ 持trì 教giáo 行hành 理lý 果quả 。 次thứ 二nhị 重trọng/trùng 顯hiển 持trì 行hành 。 即tức 定định 慧tuệ 故cố 。 次thứ 一nhất 持trì 理lý 。 不bất 思tư 議nghị 故cố 。 次thứ 二nhị 重trọng/trùng 顯hiển 教giáo 。 後hậu 一nhất 重trọng/trùng 顯hiển 果quả 。 第đệ 三tam 說thuyết 十thập 種chủng 佛Phật 。 上thượng 能năng 持trì 所sở 持trì 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 今kim 知tri 法pháp 主chủ 究cứu 竟cánh 。 上thượng 云vân 則tắc 得đắc 灌quán 頂đảnh 而nhi 升thăng 位vị 等đẳng 。 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 便tiện 得đắc 佛Phật 故cố 。 然nhiên 此thử 十thập 佛Phật 與dữ 下hạ 十thập 種chủng 見kiến 佛Phật 名danh 義nghĩa 全toàn 同đồng 。 與dữ 前tiền 十thập 身thân 名danh 有hữu 同đồng 異dị 。 而nhi 義nghĩa 亦diệc 無vô 殊thù 。 一nhất 示thị 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。 即tức 前tiền 菩Bồ 提Đề 身thân 。 二nhị 願nguyện 生sanh 兜Đâu 率Suất 故cố 。 與dữ 前tiền 全toàn 同đồng 。 三tam 萬vạn 行hạnh 因nhân 感cảm 故cố 。 即tức 前tiền 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 四tứ 自tự 身thân 舍xá 利lợi 住trụ 持trì 故cố 。 即tức 力lực 持trì 身thân 。 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 化hóa 必tất 示thị 滅diệt 故cố 。 即tức 前tiền 化hóa 身thân 。 六lục 法Pháp 界Giới 佛Phật 真chân 無vô 漏lậu 界giới 故cố 。 即tức 前tiền 法Pháp 身thân 。 七thất 依y 唯duy 心tâm 故cố 。 即tức 威uy 勢thế 身thân 。 雖tuy 光quang 明minh 亦diệc 能năng 攝nhiếp 伏phục 。 心tâm 伏phục 最tối 勝thắng 如như 慈từ 心tâm 降hàng 魔ma 等đẳng 。 八bát 常thường 在tại 定định 故cố 。 即tức 福phước 德đức 身thân 。 定định 為vi 福phước 之chi 最tối 故cố 。 九cửu 了liễu 本bổn 性tánh 故cố 即tức 前tiền 智trí 身thân 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 皆giai 本bổn 有hữu 故cố 。 故cố 下hạ 云vân 明minh 了liễu 見kiến 十thập 隨tùy 所sở 欲dục 樂lạc 。 無vô 不bất 現hiện 故cố 。 即tức 意ý 生sanh 身thân 故cố 。 晉tấn 經Kinh 云vân 如như 意ý 佛Phật 然nhiên 佛Phật 就tựu 內nội 覺giác 身thân 多đa 就tựu 相tương/tướng 故cố 。 立lập 名danh 不bất 同đồng 餘dư 廣quảng 如như 別biệt 章chương 。 略lược 如như 八bát 地địa 。 大đại 文văn 第đệ 二nhị 發phát 普phổ 賢hiền 心tâm 下hạ 有hữu 二nhị 十thập 門môn 。 答đáp 前tiền 二nhị 十thập 句cú 問vấn 。 明minh 十thập 住trụ 行hành 法pháp 。 古cổ 德đức 同đồng 分phân 為vi 四tứ 。 初sơ 六lục 門môn 別biệt 明minh 發phát 心tâm 住trụ 義nghĩa 。 二nhị 十thập 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 下hạ 六lục 門môn 。 明minh 餘dư 九cửu 住trụ 中trung 所sở 成thành 內nội 德đức 行hạnh 。 三tam 從tùng 十thập 種chủng 說thuyết 法Pháp 下hạ 三tam 門môn 。 明minh 諸chư 住trụ 中trung 外ngoại 化hóa 行hành 。 四tứ 從tùng 十thập 種chủng 自tự 在tại 下hạ 有hữu 五ngũ 門môn 。 明minh 無vô 礙ngại 殊thù 勝thắng 行hành 非phi 不bất 有hữu 理lý 。 今kim 取thủ 順thuận 十thập 住trụ 。 經kinh 文văn 二nhị 十thập 門môn 如như 次thứ 明minh 十thập 住trụ 行hành 。 但đãn 與dữ 前tiền 行hành 互hỗ 有hữu 廣quảng 略lược 影ảnh 顯hiển 。 解giải 中trung 之chi 行hành 。 廣quảng 無vô 盡tận 故cố 。 若nhược 依y 圓viên 融dung 行hàng 行hàng 遍biến 通thông 。 若nhược 不bất 壞hoại 相tương/tướng 不bất 妨phương 次thứ 第đệ 。 初sơ 四tứ 門môn 明minh 初sơ 住trụ 行hành 。 二nhị 三tam 各các 有hữu 二nhị 門môn 。 四tứ 五ngũ 各các 一nhất 。 後hậu 五ngũ 皆giai 二nhị 門môn 。 今kim 初sơ 四tứ 門môn 明minh 發phát 心tâm 住trụ 。 初sơ 一nhất 總tổng 明minh 。 後hậu 三tam 別biệt 顯hiển 。 今kim 初sơ 總tổng 發phát 名danh 普phổ 賢hiền 心tâm 。 前tiền 十thập 住trụ 中trung 自tự 分phân 之chi 內nội 。 即tức 緣duyên 佛Phật 十Thập 力Lực 發phát 心tâm 。 但đãn 廣quảng 發phát 心tâm 之chi 境cảnh 。 今kim 發phát 普phổ 賢hiền 心tâm 則tắc 廣quảng 發phát 心tâm 之chi 相tướng 。 影ảnh 略lược 明minh 故cố 。 普phổ 賢hiền 心tâm 者giả 。 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 就tựu 果quả 以dĩ 明minh 普phổ 賢hiền 心tâm 。 約ước 相tương/tướng 用dụng 說thuyết 。 橫hoạnh/hoành 周chu 法Pháp 界Giới 豎thụ 窮cùng 未vị 來lai 故cố 。 十thập 中trung 初sơ 三tam 悲bi 護hộ 眾chúng 生sanh 心tâm 。 次thứ 六lục 約ước 起khởi 願nguyện 心tâm 。 於ư 中trung 一nhất 求cầu 果quả 智trí 。 即tức 前tiền 緣duyên 佛Phật 十Thập 力Lực 。 二nhị 求cầu 因nhân 行hành 。 三tam 豎thụ 。 四tứ 廣quảng 。 四tứ 皆giai 上thượng 求cầu 願nguyện 。 忍nhẫn 施thí 下hạ 化hóa 願nguyện 。 後hậu 一nhất 智trí 心tâm 即tức 三tam 心tâm 菩Bồ 提Đề 也dã 。 又hựu 前tiền 七thất 護hộ 小Tiểu 乘Thừa 。 於ư 中trung 初sơ 三tam 護hộ 陜# 心tâm 。 後hậu 四tứ 護hộ 小tiểu 心tâm 。 餘dư 三tam 護hộ 煩phiền 惱não 心tâm 故cố 。 異dị 凡phàm 小tiểu 是thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 又hựu 初sơ 三tam 眾chúng 生sanh 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 度độ 。 度độ 生sanh 無vô 悋lận 故cố 。 一nhất 切thiết 施thí 也dã 。 次thứ 一nhất 佛Phật 道Đạo 無vô 上thượng 誓thệ 願nguyện 成thành 。 次thứ 三tam 法Pháp 門môn 無vô 盡tận 誓thệ 願nguyện 學học 。 後hậu 三tam 煩phiền 惱não 。 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 斷đoạn 。 即tức 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。 觀quán 理lý 發phát 心tâm 。 二nhị 有hữu 十thập 種chủng 普phổ 賢hiền 行hành 法pháp 下hạ 。 別biệt 明minh 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 門môn 即tức 大đại 願nguyện 心tâm 。 亦diệc 即tức 是thị 前tiền 勝thắng 進tiến 行hành 。 所sở 謂vị 勤cần 供cúng 養dường 佛Phật 樂nhạo 住trụ 生sanh 死tử 等đẳng 。 文văn 相tương/tướng 多đa 同đồng 恐khủng 繁phồn 不bất 會hội 。 三tam 有hữu 十thập 種chủng 大đại 悲bi 。 即tức 別biệt 明minh 悲bi 心tâm 。 初sơ 一nhất 總tổng 謂vị 外ngoại 無vô 善thiện 友hữu 可khả 依y 。 內nội 無vô 自tự 德đức 可khả 怙hộ 故cố 。 餘dư 九cửu 別biệt 。 初sơ 五ngũ 欲dục 求cầu 眾chúng 生sanh 。 但đãn 縱túng/tung 目mục 前tiền 之chi 情tình 故cố 。 次thứ 一nhất 有hữu 求cầu 眾chúng 生sanh 故cố 。 沒một 生sanh 死tử 海hải 。 後hậu 三tam 邪tà 梵Phạm 行hạnh 求cầu 眾chúng 生sanh 。 無vô 明minh 邪tà 見kiến 。 之chi 所sở 病bệnh 故cố 。 但đãn 欲dục 邪tà 法pháp 故cố 。 四tứ 有hữu 十thập 種chủng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 因nhân 緣duyên 別biệt 顯hiển 智trí 心tâm 觀quán 境cảnh 。 推thôi 理lý 發phát 心tâm 別biệt 故cố 。 此thử 與dữ 前tiền 自tự 分phần/phân 行hành 中trung 發phát 心tâm 因nhân 緣duyên 。 亦diệc 互hỗ 影ảnh 略lược 。 十thập 中trung 前tiền 五ngũ 以dĩ 薩tát 埵đóa 為vi 緣duyên 初sơ 句cú 總tổng 餘dư 四tứ 別biệt 。 別biệt 中trung 一nhất 令linh 滅diệt 妄vọng 苦khổ 。 二nhị 得đắc 真chân 滅diệt 。 三tam 斷đoạn 癡si 集tập 。 四tứ 證chứng 真chân 道đạo 。 即tức 推thôi 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 理lý 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 後hậu 五ngũ 以dĩ 菩Bồ 提Đề 心tâm 為vi 緣duyên 。 初sơ 二nhị 福phước 智trí 因nhân 。 後hậu 三tam 希hy 福phước 智trí 果quả 。 然nhiên 上thượng 二nhị 段đoạn 文văn 含hàm 二nhị 意ý 。 一nhất 成thành 上thượng 發phát 心tâm 住trụ 中trung 行hành 。 二nhị 成thành 下hạ 治trị 地địa 住trụ 中trung 行hành 。 謂vị 十thập 種chủng 大đại 悲bi 。 即tức 廣quảng 彼bỉ 自tự 分phần/phân 中trung 十thập 心tâm 之chi 一nhất 。 菩Bồ 提Đề 因nhân 緣duyên 前tiền 五ngũ 。 即tức 彼bỉ 自tự 分phần/phân 中trung 初sơ 之chi 五ngũ 心tâm 。 一nhất 利lợi 益ích 二nhị 大đại 悲bi 。 三tam 安an 樂lạc 四tứ 憐lân 愍mẫn 五ngũ 安an 住trụ 。 後hậu 五ngũ 即tức 彼bỉ 此thử 互hỗ 缺khuyết 。 第đệ 二nhị 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 下hạ 二nhị 門môn 。 正chánh 明minh 治trị 地địa 住trụ 中trung 行hành 。 此thử 門môn 明minh 勝thắng 進tiến 中trung 。 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 文văn 中trung 標tiêu 內nội 兼kiêm 是thị 顯hiển 意ý 。 列liệt 中trung 前tiền 六lục 事sự 友hữu 。 後hậu 四tứ 同đồng 修tu 無vô 異dị 。 求cầu 者giả 不bất 求cầu 名danh 聞văn 。 利lợi 養dưỡng 及cập 過quá 失thất 故cố 。 二nhị 十thập 種chủng 清thanh 淨tịnh 即tức 勝thắng 進tiến 近cận 友hữu 之chi 果quả 。 故cố 云vân 起khởi 如như 是thị 心tâm 即tức 得đắc 。 此thử 十thập 即tức 是thị 前tiền 文văn 了liễu 達đạt 。 於ư 義nghĩa 如như 法Pháp 修tu 行hành 。 遠viễn 離ly 愚ngu 迷mê 。 安an 住trụ 不bất 動động 。 梵Phạm 云vân 波ba 利lợi 戍thú 提đề 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 遍biến 清thanh 淨tịnh 即tức 此thử 十thập 種chủng 。 二nhị 極cực 清thanh 淨tịnh 即tức 下hạ 第đệ 六lục 十thập 四tứ 段đoạn 。 列liệt 中trung 初sơ 六lục 三tam 業nghiệp 淨tịnh 。 前tiền 三tam 體thể 淨tịnh 後hậu 三tam 用dụng 淨tịnh 。 次thứ 二nhị 主chủ 伴bạn 果quả 報báo 淨tịnh 。 後hậu 二nhị 願nguyện 行hành 淨tịnh 。 第đệ 三tam 波Ba 羅La 蜜Mật 下hạ 有hữu 二nhị 門môn 。 明minh 修tu 行hành 住trụ 中trung 行hành 。 此thử 門môn 即tức 自tự 分phần/phân 行hành 。 彼bỉ 開khai 一nhất 慧tuệ 為vi 十thập 觀quán 察sát 。 今kim 總tổng 顯hiển 修tu 具cụ 修tu 十thập 度độ 。 十thập 度độ 皆giai 總tổng 相tương/tướng 而nhi 釋thích 。 一nhất 一nhất 多đa 含hàm 故cố 。 施thí 云vân 一nhất 切thiết 皆giai 捨xả 等đẳng 。 智trí 即tức 方phương 便tiện 。 進tiến 趣thú 佛Phật 力lực 權quyền 智trí 立lập 以dĩ 智trí 名danh 。 神thần 通thông 即tức 力lực 度độ 。 晉tấn 名danh 神thần 力lực 法pháp 即tức 是thị 智trí 。 從tùng 所sở 知tri 名danh 法pháp 。 二nhị 十thập 種chủng 智trí 隨tùy 覺giác 。 由do 前tiền 行hành 成thành 無vô 倒đảo 了liễu 達đạt 隨tùy 事sự 隨tùy 理lý 善thiện 覺giác 知tri 故cố 。 即tức 前tiền 勝thắng 進tiến 十thập 法pháp 觀quán 察sát 眾chúng 生sanh 界giới 等đẳng 。 亦diệc 有hữu 影ảnh 略lược 恐khủng 繁phồn 不bất 會hội 。 第đệ 四tứ 證chứng 知tri 一nhất 門môn 。 明minh 生sanh 貴quý 住trụ 中trung 行hành 。 即tức 彼bỉ 自tự 分phần/phân 行hành 由do 前tiền 了liễu 達đạt 故cố 。 能năng 證chứng 知tri 證chứng 故cố 。 於ư 聖thánh 教giáo 中trung 生sanh 。 十thập 中trung 初sơ 三tam 。 總tổng 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 次thứ 五ngũ 廣quảng 前tiền 知tri 眾chúng 生sanh 。 九cửu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 願nguyện 。 即tức 前tiền 業nghiệp 行hành 中trung 攝nhiếp 。 後hậu 一nhất 即tức 知tri 涅Niết 槃Bàn 對đối 生sanh 死tử 故cố 。 其kỳ 勝thắng 進tiến 但đãn 了liễu 佛Phật 法Pháp 。 無vô 別biệt 行hành 相tương/tướng 故cố 。 略lược 不bất 明minh 。 第đệ 五ngũ 十thập 種chủng 力lực 。 即tức 具cụ 足túc 方phương 便tiện 住trụ 中trung 行hành 。 準chuẩn 梵Phạm 本bổn 此thử 名danh 積tích 集tập 。 即tức 方phương 便tiện 具cụ 足túc 之chi 義nghĩa 。 下hạ 第đệ 九cửu 十thập 五ngũ 即tức 是thị 十Thập 力Lực 。 前tiền 十thập 住trụ 中trung 但đãn 云vân 所sở 修tu 諸chư 行hành 。 皆giai 為vi 眾chúng 生sanh 。 不bất 知tri 修tu 何hà 。 今kim 顯hiển 所sở 修tu 之chi 行hành 。 又hựu 入nhập 即tức 了liễu 達đạt 。 兼kiêm 其kỳ 勝thắng 進tiến 解giải 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 於ư 中trung 前tiền 六lục 解giải 法pháp 力lực 。 餘dư 四tứ 上thượng 求cầu 力lực 。 第đệ 六lục 十thập 種chủng 平bình 等đẳng 下hạ 二nhị 門môn 。 明minh 正chánh 心tâm 住trụ 。 此thử 門môn 即tức 自tự 分phần/phân 行hành 。 由do 了liễu 平bình 等đẳng 故cố 聞văn 讚tán 毀hủy 心tâm 定định 不bất 動động 。 然nhiên 平bình 等đẳng 之chi 言ngôn 通thông 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 事sự 等đẳng 。 謂vị 十thập 類loại 各các 各các 相tương 望vọng 。 如như 說thuyết 眾chúng 生sanh 等đẳng 有hữu 佛Phật 性tánh 。 乃nãi 至chí 諸chư 佛Phật 。 同đồng 一nhất 法Pháp 身thân 。 一nhất 心tâm 一nhất 智trí 等đẳng 。 二nhị 者giả 理lý 等đẳng 。 謂vị 此thử 十thập 類loại 等đẳng 一nhất 真chân 故cố 。 三tam 心tâm 等đẳng 。 由do 了liễu 前tiền 二nhị 即tức 之chi 於ư 心tâm 故cố 。 於ư 十thập 境cảnh 不bất 生sanh 高cao 下hạ 。 十thập 中trung 一nhất 於ư 眾chúng 生sanh 等đẳng 謂vị 無vô 怨oán 親thân 故cố 。 二nhị 於ư 善thiện 惡ác 不bất 生sanh 分phân 別biệt 故cố 。 三tam 見kiến 染nhiễm 見kiến 淨tịnh 。 無vô 高cao 下hạ 故cố 。 四tứ 同đồng 一nhất 真chân 道đạo 。 而nhi 出xuất 離ly 故cố 。 五ngũ 無vô 一nhất 善thiện 根căn 不bất 為vi 佛Phật 故cố 。 六lục 於ư 諸chư 同đồng 行hành 如như 自tự 己kỷ 故cố 。 七thất 一nhất 一nhất 大đại 願nguyện 徹triệt 來lai 際tế 故cố 。 八bát 不bất 謂vị 般Bát 若Nhã 勝thắng 檀đàn 等đẳng 故cố 。 九cửu 隨tùy 一nhất 一nhất 行hành 徹triệt 事sự 理lý 故cố 。 十thập 不bất 謂vị 此thử 佛Phật 此thử 最tối 勝thắng 故cố 。 二nhị 十thập 種chủng 佛Phật 法Pháp 實thật 義nghĩa 句cú 者giả 。 即tức 彼bỉ 勝thắng 進tiến 中trung 行hành 。 與dữ 前tiền 雖tuy 少thiểu 前tiền 卻khước 而nhi 義nghĩa 多đa 同đồng 。 於ư 中trung 初sơ 一nhất 約ước 遍biến 計kế 都đô 無vô 實thật 故cố 。 次thứ 四tứ 約ước 依y 他tha 。 後hậu 五ngũ 約ước 圓viên 成thành 。 一nhất 無vô 名danh 相tướng 中trung 假giả 名danh 說thuyết 故cố 。 餘dư 四tứ 各các 一nhất 義nghĩa 可khả 知tri 。 第đệ 七thất 說thuyết 十thập 種chủng 法pháp 下hạ 有hữu 二nhị 門môn 。 明minh 不bất 退thoái 住trụ 中trung 行hành 。 於ư 中trung 初sơ 一nhất 自tự 分phần/phân 。 後hậu 一nhất 勝thắng 進tiến 。 前tiền 中trung 由do 能năng 說thuyết 深thâm 廣quảng 法pháp 故cố 聞văn 說thuyết 。 心tâm 不bất 退thoái 轉chuyển 。 十thập 中trung 說thuyết 業nghiệp 性tánh 等đẳng 。 成thành 如Như 來Lai 力lực 。 隨tùy 義nghĩa 演diễn 說thuyết 。 令linh 菩Bồ 薩Tát 不bất 退thoái 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 八bát 中trung 廣quảng 明minh 退thoái 不bất 退thoái 相tương/tướng 。 餘dư 文văn 可khả 知tri 。 二nhị 十thập 種chủng 持trì 。 持trì 謂vị 受thọ 持trì 奉phụng 行hành 。 非phi 但đãn 宣tuyên 之chi 於ư 口khẩu 。 十thập 句cú 可khả 知tri 。 第đệ 八bát 十thập 種chủng 辯biện 才tài 下hạ 二nhị 門môn 。 明minh 童đồng 真chân 住trụ 中trung 行hành 。 此thử 門môn 即tức 自tự 分phần/phân 行hành 。 由do 三tam 業nghiệp 無vô 失thất 故cố 。 有hữu 無vô 著trước 辯biện 。 由do 知tri 眾chúng 生sanh 欲dục 解giải 故cố 辯biện 令linh 他tha 喜hỷ 。 後hậu 門môn 即tức 彼bỉ 勝thắng 進tiến 。 現hiện 變biến 化hóa 自tự 在tại 身thân 等đẳng 。 皆giai 自tự 在tại 義nghĩa 。 第đệ 九cửu 十thập 種chủng 無vô 著trước 下hạ 二nhị 門môn 明minh 王vương 子tử 住trụ 中trung 行hành 。 此thử 門môn 由do 無vô 著trước 故cố 。 能năng 善thiện 知tri 十thập 法pháp 。 後hậu 門môn 由do 平bình 等đẳng 故cố 。 勝thắng 進tiến 學học 法Pháp 王Vương 處xứ 法pháp 。 第đệ 十thập 十thập 種chủng 出xuất 生sanh 智trí 下hạ 二nhị 門môn 。 明minh 灌quán 頂đảnh 位vị 中trung 行hành 。 此thử 門môn 明minh 成thành 就tựu 十thập 智trí 學học 佛Phật 十thập 智trí 。 後hậu 十thập 種chủng 變biến 化hóa 故cố 。 能năng 動động 剎sát 等đẳng 。 然nhiên 此thử 變biến 化hóa 即tức 實thật 。 如như 化hóa 非phi 要yếu 化hóa 作tác 。 上thượng 來lai 數số 段đoạn 文văn 相tương/tướng 並tịnh 顯hiển 。 雖tuy 有hữu 深thâm 旨chỉ 類loại 前tiền 可khả 知tri 。

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 一nhất