大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ
Quyển 32
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 撰Soạn

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷Quyển 。 第Đệ 三Tam 十Thập 二Nhị

唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn

第đệ 六lục 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 此thử 下hạ 請thỉnh 分phần/phân 中trung 三tam 。 初sơ 說thuyết 已dĩ 默mặc 住trụ 。 二nhị 是thị 時thời 下hạ 三tam 家gia 五ngũ 請thỉnh 。 三tam 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 觀quán 察sát 下hạ 。 許hứa 說thuyết 分phân 齊tề 。 所sở 以dĩ 默mặc 者giả 。 將tương 欲dục 演diễn 之chi 必tất 固cố 默mặc 之chi 。 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 渴khát 仰ngưỡng 請thỉnh 說thuyết 故cố 。 所sở 以dĩ 俟sĩ 請thỉnh 者giả 。 略lược 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 增tăng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 尊tôn 敬kính 法pháp 故cố 。 二nhị 前tiền 本bổn 分phần/phân 中trung 。 舉cử 地địa 歎thán 勝thắng 。 為vi 增tăng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 欲dục 令linh 此thử 請thỉnh 中trung 生sanh 正chánh 解giải 故cố 。 云vân 何hà 生sanh 解giải 。 謂vị 由do 請thỉnh 故cố 得đắc 說thuyết 默mặc 之chi 由do 。 顯hiển 地địa 體thể 甚thậm 深thâm 離ly 於ư 言ngôn 念niệm 。 令linh 眾chúng 先tiên 解giải 。 後hậu 聞văn 說thuyết 分phần/phân 不bất 隨tùy 聲thanh 取thủ 。 離ly 謬mậu 解giải 故cố 。 即tức 復phục 由do 此thử 故cố 。 有hữu 第đệ 三tam 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 。 初sơ 默mặc 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 請thỉnh 中trung 三tam 家gia 請thỉnh 殊thù 。 即tức 分phần/phân 三tam 段đoạn 。 謂vị 初sơ 解giải 脫thoát 月nguyệt 請thỉnh 。 二nhị 大đại 眾chúng 請thỉnh 。 三tam 如Như 來Lai 請thỉnh 。 所sở 以dĩ 要yếu 三tam 家gia 者giả 顯hiển 法pháp 深thâm 妙diệu 。 令linh 聞văn 解giải 故cố 。 眾chúng 首thủ 顯hiển 揚dương 當đương 機cơ 渴khát 仰ngưỡng 。 化hóa 主chủ 加gia 勸khuyến 事sự 方phương 周chu 故cố 。 道đạo 大đại 兼kiêm 亡vong 法pháp 應ưng 請thỉnh 故cố 。 為vi 順thuận 請thỉnh 主chủ 。 此thử 眾chúng 堪kham 聞văn 言ngôn 不bất 虛hư 故cố 。 為vi 成thành 請thỉnh 者giả 。 如Như 來Lai 護hộ 念niệm 而nhi 生sanh 信tín 受thọ 言ngôn 有hữu 徵trưng 故cố 。 此thử 約ước 因nhân 請thỉnh 生sanh 請thỉnh 亦diệc 是thị 次thứ 第đệ 。 又hựu 佛Phật 請thỉnh 者giả 即tức 名danh 為vi 加gia 。 謂vị 眾chúng 雖tuy 已dĩ 請thỉnh 要yếu 假giả 主chủ 佛Phật 威uy 光quang 。 方phương 堪kham 說thuyết 故cố 亦diệc 名danh 為vi 教giáo 。 如Như 來Lai 教giáo 說thuyết 顯hiển 剛cang 藏tạng 說thuyết 。 傳truyền 佛Phật 教giáo 故cố 。 又hựu 前tiền 二nhị 家gia 請thỉnh 。 顯hiển 此thử 地địa 法pháp 因nhân 人nhân 修tu 故cố 。 後hậu 一nhất 家gia 請thỉnh 。 顯hiển 此thử 地địa 法pháp 佛Phật 所sở 證chứng 故cố 。 前tiền 之chi 二nhị 請thỉnh 餘dư 經kinh 容dung 有hữu 。 後hậu 之chi 一nhất 請thỉnh 餘dư 經kinh 所sở 無vô 。 法pháp 華hoa 三tam 請thỉnh 但đãn 是thị 一nhất 家gia 。 良lương 以dĩ 地địa 法pháp 甚thậm 深thâm 寄ký 位vị 難nạn/nan 說thuyết 故cố 。 又hựu 三tam 請thỉnh 次thứ 第đệ 者giả 。 初sơ 解giải 脫thoát 月nguyệt 者giả 彼bỉ 眾chúng 上thượng 首thủ 故cố 。 餘dư 問vấn 則tắc 亂loạn 。 何hà 緣duyên 大đại 眾chúng 不bất 亂loạn 問vấn 耶da 。 眾chúng 調điều 伏phục 故cố 。 由do 前tiền 二nhị 止chỉ 三tam 請thỉnh 抑ức 揚dương 時thời 眾chúng 故cố 。 次thứ 眾chúng 請thỉnh 以dĩ 表biểu 虔kiền 誠thành 。 然nhiên 非phi 爭tranh 起khởi 。 依y 前tiền 請thỉnh 儀nghi 同đồng 聲thanh 齊tề 請thỉnh 。 故cố 亦diệc 不bất 亂loạn 後hậu 。 聽thính 說thuyết 理lý 窮cùng 故cố 如Như 來Lai 勸khuyến 說thuyết 。 今kim 初sơ 眾chúng 首thủ 請thỉnh 中trung 。 總tổng 有hữu 三tam 請thỉnh 。 所sở 以dĩ 三tam 者giả 順thuận 世thế 儀nghi 式thức 。 少thiểu 不bất 殷ân 重trọng 多đa 則tắc 繁phồn 亂loạn 。 正chánh 得đắc 中trung 故cố 。 以dĩ 止chỉ 有hữu 三tam 。 抑ức 揚dương 當đương 時thời 調điều 伏phục 機cơ 故cố 。 二nhị 家gia 助trợ 成thành 各các 唯duy 一nhất 請thỉnh 。 然nhiên 依y 三tam 請thỉnh 應ưng 分phần/phân 三tam 段đoạn 。 若nhược 兼kiêm 三tam 止chỉ 應ưng 分phân 為vi 六lục 。 以dĩ 前tiền 默mặc 住trụ 之chi 止chỉ 。 通thông 為vi 五ngũ 請thỉnh 之chi 本bổn 。 不bất 可khả 唯duy 屬thuộc 於ư 初sơ 故cố 。 止chỉ 請thỉnh 相tương/tướng 乘thừa 。 且thả 為vi 五ngũ 段đoạn 。 一nhất 怪quái 默mặc 騰đằng 疑nghi 請thỉnh 。 二nhị 法pháp 深thâm 難nan 受thọ 止chỉ 。 三tam 歎thán 眾chúng 堪kham 聞văn 請thỉnh 。 四tứ 不bất 堪kham 有hữu 損tổn 止chỉ 。 謂vị 雖tuy 有hữu 堪kham 者giả 亦diệc 有hữu 不bất 堪kham 故cố 。 五ngũ 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 請thỉnh 。 謂vị 不bất 堪kham 聞văn 者giả 以dĩ 法pháp 深thâm 故cố 。 亦diệc 得đắc 佛Phật 護hộ 固cố 應ưng 為vi 說thuyết 。 於ư 是thị 剛cang 藏tạng 理lý 窮cùng 更cánh 無vô 違vi 請thỉnh 。 就tựu 初sơ 請thỉnh 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 明minh 大đại 眾chúng 覩đổ 默mặc 生sanh 疑nghi 。 二nhị 解giải 脫thoát 月nguyệt 下hạ 騰đằng 疑nghi 為vi 請thỉnh 。 今kim 初sơ 言ngôn 何hà 因nhân 何hà 緣duyên 者giả 。 疑nghi 怪quái 之chi 辭từ 。 為vi 因nhân 說thuyết 者giả 不bất 能năng 說thuyết 耶da 。 為vi 緣duyên 聽thính 者giả 不bất 堪kham 聞văn 耶da 。 金kim 剛cang 藏tạng 下hạ 出xuất 所sở 疑nghi 事sự 。 二nhị 騰đằng 疑nghi 為vi 請thỉnh 中trung 二nhị 。 初sơ 敘tự 請thỉnh 因nhân 。 謂vị 領lãnh 眾chúng 疑nghi 故cố 。 二nhị 以dĩ 頌tụng 正chánh 請thỉnh 。 文văn 有hữu 五ngũ 偈kệ 顯hiển 說thuyết 聽thính 無vô 過quá 。 是thị 以dĩ 應ưng 說thuyết 。 即tức 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 偈kệ 說thuyết 者giả 無vô 過quá 。 亦diệc 遣khiển 大đại 眾chúng 何hà 因nhân 之chi 疑nghi 。 後hậu 四tứ 聽thính 者giả 無vô 過quá 。 亦diệc 遣khiển 大đại 眾chúng 何hà 緣duyên 之chi 疑nghi 。 雖tuy 似tự 初sơ 二nhị 徵trưng 默mặc 所sở 由do 。 為vi 拂phất 眾chúng 疑nghi 。 後hậu 三tam 請thỉnh 說thuyết 為vi 遂toại 眾chúng 欲dục 。 文văn 彰chương 略lược 耳nhĩ 。 非phi 不bất 互hỗ 通thông 故cố 依y 前tiền 判phán 。 今kim 初sơ 歎thán 說thuyết 者giả 淨tịnh 覺giác 無vô 過quá 。 偈kệ 初sơ 二nhị 字tự 偈kệ 末mạt 三tam 字tự 。 合hợp 為vi 徵trưng 問vấn 之chi 詞từ 。 謂vị 有hữu 中trung 間gian 淨tịnh 覺giác 無vô 過quá 。 何hà 故cố 不bất 解giải 釋thích 耶da 。 聖thánh 德đức 雖tuy 多đa 偏thiên 歎thán 淨tịnh 覺giác 者giả 。 是thị 說thuyết 因nhân 故cố 。 覺giác 即tức 覺giác 觀quán 。 由do 此thử 得đắc 為vi 口khẩu 加gia 行hành 故cố 。 具cụ 能năng 所sở 治trị 無vô 思tư 發phát 言ngôn 故cố 云vân 淨tịnh 覺giác 。 淨tịnh 覺giác 之chi 人nhân 名danh 淨tịnh 覺giác 人nhân 。 三tam 字tự 為vi 總tổng 。 餘dư 皆giai 是thị 別biệt 。 別biệt 歎thán 淨tịnh 覺giác 有hữu 二nhị 勝thắng 能năng 。 一nhất 攝nhiếp 對đối 治trị 。 謂vị 念niệm 智trí 具cụ 。 念niệm 謂vị 四tứ 念niệm 智trí 謂vị 如như 智trí 。 二nhị 離ly 諸chư 過quá 謂vị 餘dư 十thập 字tự 。 具cụ 字tự 兩lưỡng 用dụng 。 初sơ 中trung 由do 有hữu 能năng 治trị 。 所sở 治trị 不bất 生sanh 。 所sở 治trị 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 雜tạp 覺giác 。 謂vị 凡phàm 夫phu 尋tầm 伺tứ 與dữ 四tứ 倒đảo 相tương 應ứng 。 即tức 迷mê 事sự 倒đảo 。 以dĩ 四tứ 念niệm 為vi 治trị 。 二nhị 雜tạp 覺giác 因nhân 。 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 謂vị 隨tùy 名danh 相tướng 轉chuyển 即tức 迷mê 理lý 倒đảo 。 以dĩ 真Chân 如Như 智trí 為vi 治trị 。 前tiền 唯duy 凡phàm 夫phu 。 後hậu 通thông 凡phàm 小tiểu 。 言ngôn 離ly 過quá 者giả 離ly 三tam 種chủng 過quá 。 一nhất 由do 無vô 瞋sân 等đẳng 功công 德đức 具cụ 故cố 。 離ly 慳san 嫉tật 過quá 。 謂vị 無vô 瞋sân 治trị 嫉tật 等đẳng 取thủ 無vô 貪tham 。 無vô 貪tham 治trị 慳san 不bất 等đẳng 無vô 癡si 。 無vô 癡si 即tức 前tiền 念niệm 智trí 攝nhiếp 故cố 。 二nhị 由do 前tiền 已dĩ 說thuyết 上thượng 妙diệu 地địa 故cố 。 無vô 說thuyết 法Pháp 懈giải 怠đãi 過quá 。 三tam 由do 有hữu 樂nhạo 說thuyết 辯biện 力lực 。 無vô 不bất 樂nhạo 說thuyết 過quá 。 然nhiên 念niệm 智trí 正chánh 為vi 治trị 雜tạp 覺giác 等đẳng 。 故cố 受thọ 治trị 名danh 。 而nhi 無vô 瞋sân 等đẳng 本bổn 意ý 不bất 為vi 治trị 於ư 嫉tật 等đẳng 。 有hữu 此thử 任nhậm 運vận 自tự 無vô 彼bỉ 故cố 但đãn 名danh 離ly 過quá 。 第đệ 二nhị 歎thán 聽thính 者giả 無vô 過quá 中trung 四tứ 。 偈kệ 分phần/phân 三tam 。 初sơ 二nhị 歎thán 同đồng 生sanh 眾chúng 。 論luận 云vân 。 同đồng 法pháp 決quyết 定định 故cố 。 有hữu 樂nhạo 聞văn 故cố 。 次thứ 一nhất 偈kệ 歎thán 異dị 生sanh 眾chúng 。 論luận 云vân 。 復phục 示thị 餘dư 者giả 心tâm 淨tịnh 故cố 。 後hậu 一nhất 偈kệ 雙song 歎thán 。 論luận 云vân 。 又hựu 顯hiển 此thử 眾chúng 皆giai 堪kham 聞văn 法Pháp 故cố 。 今kim 初sơ 二nhị 偈kệ 前tiền 偈kệ 歎thán 根căn 。 故cố 云vân 決quyết 定định 。 後hậu 偈kệ 歎thán 欲dục 故cố 云vân 欲dục 聞văn 。 若nhược 有hữu 欲dục 無vô 根căn 雖tuy 聞văn 不bất 解giải 。 有hữu 根căn 無vô 欲dục 設thiết 聞văn 不bất 受thọ 。 故cố 須tu 雙song 歎thán 。 今kim 初sơ 同đồng 法pháp 即tức 是thị 同đồng 生sanh 。 揀giản 後hậu 異dị 生sanh 。 決quyết 定định 即tức 是thị 根căn 器khí 。 揀giản 後hậu 樂nhạo 欲dục 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 論luận 云vân 。 決quyết 定định 者giả 黠hiệt 慧tuệ 明minh 了liễu 故cố 。 黠hiệt 慧tuệ 即tức 根căn 黠hiệt 能năng 知tri 教giáo 。 慧tuệ 能năng 入nhập 證chứng 故cố 。 次thứ 二nhị 句cú 別biệt 。 論luận 云vân 。 決quyết 定định 有hữu 三tam 。 一nhất 上thượng 決quyết 定định 願nguyện 大đại 菩Bồ 提Đề 。 故cố 云vân 勇dũng 猛mãnh 。 二nhị 名danh 聞văn 決quyết 定định 。 他tha 善thiện 敬kính 重trọng 故cố 云vân 無vô 怯khiếp 弱nhược 。 由do 內nội 無vô 怯khiếp 弱nhược 外ngoại 著trước 大đại 名danh 。 三tam 攝nhiếp 受thọ 決quyết 定định 。 謂vị 彼bỉ 說thuyết 者giả 善thiện 知tri 故cố 。 即tức 經kinh 說thuyết 地địa 名danh 由do 堪kham 攝nhiếp 受thọ 方phương 為vi 說thuyết 耳nhĩ 。 下hạ 句cú 徵trưng 默mặc 可khả 知tri 。 後hậu 偈kệ 歎thán 欲dục 中trung 。 初sơ 句cú 所sở 欲dục 之chi 法pháp 。 次thứ 二nhị 句cú 正chánh 明minh 有hữu 欲dục 。 後hậu 句cú 結kết 請thỉnh 。 論luận 云vân 。 是thị 中trung 若nhược 但đãn 有hữu 阿a 含hàm 決quyết 定định 。 無vô 證chứng 決quyết 定định 。 但đãn 有hữu 非phi 現hiện 前tiền 決quyết 定định 。 無vô 現hiện 前tiền 決quyết 定định 。 如như 是thị 決quyết 定định 法Pháp 器khí 不bất 滿mãn 足túc 故cố 。 不bất 能năng 聽thính 受thọ 者giả 。 現hiện 前tiền 是thị 欲dục 現hiện 見kiến 起khởi 故cố 。 非phi 現hiện 前tiền 是thị 根căn 。 但đãn 冥minh 具cụ 故cố 。 此thử 中trung 意ý 明minh 。 但đãn 有hữu 根căn 而nhi 無vô 欲dục 不bất 堪kham 聞văn 法Pháp 。 今kim 前tiền 偈kệ 於ư 教giáo 決quyết 解giải 於ư 理lý 決quyết 證chứng 。 具cụ 二nhị 決quyết 定định 。 為vi 非phi 現hiện 前tiền 之chi 根căn 。

復phục 有hữu 今kim 偈kệ 現hiện 前tiền 之chi 欲dục 教giáo 證chứng 決quyết 定định 。 則tắc 具cụ 足túc 決quyết 定định 故cố 堪kham 受thọ 也dã 。 其kỳ 心tâm 無vô 怯khiếp 弱nhược 者giả 。 論luận 經Kinh 云vân 。 佛Phật 子tử 智trí 無vô 畏úy 。 無vô 畏úy 即tức 無vô 怯khiếp 弱nhược 。 契khế 理lý 之chi 心tâm 。 即tức 名danh 為vi 智trí 然nhiên 智trí 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 證chứng 法pháp 。 故cố 此thử 屬thuộc 前tiền 根căn 。 二nhị 現hiện 受thọ 故cố 此thử 屬thuộc 今kim 欲dục 。 欲dục 亦diệc 須tu 智trí 。 故cố 於ư 樂nhạo 聞văn 心tâm 無vô 怯khiếp 弱nhược 。 總tổng 前tiền 二nhị 偈kệ 根căn 欲dục 。 雙song 具cụ 諸chư 地địa 妙diệu 義nghĩa 。 願nguyện 為vi 說thuyết 之chi 。 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 歎thán 異dị 生sanh 眾chúng 。 但đãn 云vân 眾chúng 會hội 故cố 雙song 歎thán 根căn 欲dục 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 心tâm 無vô 濁trược 故cố 。 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 。 三tam 句cú 為vi 別biệt 。 別biệt 離ly 六lục 濁trược 。 一nhất 不bất 欲dục 濁trược 。 謂vị 無vô 心tâm 餐xan 採thải 故cố 。 離ly 懈giải 怠đãi 治trị 之chi 。 二nhị 威uy 儀nghi 濁trược 。 不bất 恭cung 肅túc 故cố 。 嚴nghiêm 整chỉnh 治trị 之chi 。 三tam 五ngũ 蓋cái 濁trược 。 貪tham 名danh 等đẳng 故cố 。 潔khiết 淨tịnh 治trị 之chi 。 四tứ 異dị 想tưởng 濁trược 。 謂vị 貢cống 高cao 雜tạp 染nhiễm 輕khinh 慢mạn 雜tạp 染nhiễm 等đẳng 。 皆giai 名danh 異dị 想tưởng 。 今kim 說thuyết 行hành 堅kiên 固cố 不bất 動động 治trị 之chi 。 五ngũ 不bất 足túc 功công 德đức 濁trược 。 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 故cố 。 於ư 彼bỉ 說thuyết 中trung 心tâm 不bất 樂nhạo 住trụ 。 具cụ 功công 德đức 治trị 之chi 。 六lục 愚ngu 癡si 濁trược 。 謂vị 愚ngu 闇ám 不bất 了liễu 故cố 。 智trí 慧tuệ 治trị 之chi 。 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 雙song 歎thán 二nhị 眾chúng 。 云vân 一nhất 切thiết 故cố 。 相tương 視thị 為vi 總tổng 。 論luận 云vân 。 迭điệt 相tương/tướng 共cộng 瞻chiêm 者giả 示thị 無vô 雜tạp 染nhiễm 故cố 。 餘dư 皆giai 是thị 別biệt 。 咸hàm 恭cung 敬kính 等đẳng 無vô 輕khinh 慢mạn 雜tạp 染nhiễm 。 下hạ 半bán 喻dụ 顯hiển 敬kính 法pháp 轉chuyển 深thâm 。 何hà 有hữu 雜tạp 染nhiễm 。 論luận 經Kinh 云vân 。 如như 蜂phong 欲dục 熟thục 蜜mật 。 古cổ 釋thích 云vân 。 齊tề 心tâm 趣thú 證chứng 如như 蜂phong 熟thục 蜜mật 專chuyên 意ý 。 求cầu 教giáo 如như 渴khát 思tư 甘cam 露lộ 。 今kim 即tức 但đãn 。 云vân 念niệm 蜜mật 則tắc 二nhị 句cú 皆giai 通thông 教giáo 證chứng 。 然nhiên 蜂phong 之chi 念niệm 蜜mật 渴khát 之chi 思tư 漿tương 。 喻dụ 希hy 法Pháp 喜hỷ 解giải 脫thoát 之chi 味vị 。 更cánh 言ngôn 好hảo/hiếu 蜜mật 復phục 思tư 甘cam 露lộ 。 顯hiển 法pháp 之chi 妙diệu 思tư 渴khát 情tình 深thâm 。 第đệ 二nhị 爾nhĩ 時thời 大đại 智trí 下hạ 法pháp 深thâm 難nan 受thọ 止chỉ 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 敘tự 意ý 。 後hậu 偈kệ 酬thù 前tiền 中trung 。 令linh 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 總tổng 酬thù 答đáp 相tương/tướng 。 謂vị 說thuyết 偈kệ 本bổn 為vi 除trừ 前tiền 疑nghi 惱não 得đắc 心tâm 喜hỷ 故cố 。 酬thù 答đáp 有hữu 二nhị 。 一nhất 堪kham 酬thù 答đáp 。 自tự 有hữu 大đại 智trí 故cố 。 二nhị 不bất 怯khiếp 弱nhược 酬thù 答đáp 。 不bất 畏úy 大đại 眾chúng 之chi 不bất 堪kham 故cố 。 論luận 云vân 。 此thử 二nhị 示thị 現hiện 自tự 他tha 無vô 過quá 故cố 。 故cố 後hậu 偈kệ 意ý 明minh 法pháp 難nạn/nan 說thuyết 。 非phi 己kỷ 無vô 智trí 。 而nhi 不bất 能năng 說thuyết 。 但đãn 言ngôn 難nan 聞văn 。 非phi 斥xích 大đại 眾chúng 全toàn 不bất 堪kham 聞văn 。 偈kệ 中trung 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 二nhị 頌tụng 明minh 法pháp 難nạn/nan 說thuyết 。 遣khiển 上thượng 何hà 因nhân 之chi 疑nghi 。 成thành 上thượng 有hữu 智trí 。 次thứ 頌tụng 顯hiển 法pháp 難nan 聞văn 。 遣khiển 上thượng 何hà 緣duyên 之chi 疑nghi 。 成thành 前tiền 無vô 畏úy 。 三tam 一nhất 偈kệ 喻dụ 難nạn/nan 說thuyết 聞văn 。 後hậu 一nhất 偈kệ 舉cử 難nạn/nan 結kết 默mặc 。 初sơ 中trung 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 偈kệ 顯hiển 難nạn/nan 說thuyết 之chi 法pháp 。 後hậu 偈kệ 彰chương 難nạn/nan 說thuyết 所sở 以dĩ 。 今kim 初sơ 偈kệ 末mạt 難nạn/nan 字tự 。 即tức 是thị 總tổng 相tương/tướng 。 謂vị 難nan 得đắc 故cố 。 難nan 得đắc 所sở 以dĩ 後hậu 偈kệ 明minh 之chi 。 此thử 難nan 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 最tối 難nạn/nan 。 體thể 出xuất 名danh 相tướng 故cố 。 經Kinh 云vân 第đệ 一nhất 。 二nhị 未vị 曾tằng 有hữu 難nạn 。 在tại 相tương/tướng 所sở 無vô 故cố 。 經Kinh 云vân 希hy 有hữu 。 上thượng 二nhị 明minh 難nạn/nan 相tương/tướng 。 何hà 者giả 是thị 難nạn/nan 法pháp 體thể 。 即tức 偈kệ 初sơ 二nhị 句cú 。 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 謂vị 即tức 是thị 證chứng 道đạo 。 證chứng 心tâm 涉thiệp 境cảnh 故cố 名danh 為vi 行hành 地địa 。 事sự 者giả 謂vị 十Thập 地Địa 事sự 行hành 即tức 是thị 教giáo 道đạo 。 相tương/tướng 差sai 別biệt 故cố 。 最tối 上thượng 者giả 。 通thông 說thuyết 上thượng 二nhị 勝thắng 故cố 。 諸chư 佛Phật 本bổn 者giả 。 釋thích 上thượng 證chứng 智trí 得đắc 菩Bồ 薩Tát 行hành 名danh 所sở 以dĩ 行hành 。 是thị 因nhân 義nghĩa 。 覺giác 於ư 佛Phật 智trí 所sở 以dĩ 名danh 佛Phật 。 今kim 此thử 證chứng 智trí 亦diệc 覺giác 佛Phật 智trí 。 故cố 為vi 彼bỉ 本bổn 。 本bổn 即tức 因nhân 也dã 。 此thử 之chi 教giáo 證chứng 於ư 何hà 處xứ 成thành 難nạn/nan 。 謂vị 顯hiển 示thị 分phân 別biệt 說thuyết 。 證chứng 道đạo 亡vong 心tâm 故cố 難nạn/nan 顯hiển 示thị 。 教giáo 道đạo 依y 證chứng 亦diệc 難nạn/nan 分phân 別biệt 。 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 所sở 以dĩ 者giả 。 彼bỉ 前tiền 菩Bồ 薩Tát 行hành 事sự 所sở 以dĩ 難nạn/nan 者giả 。 由do 住trụ 微vi 妙diệu 深thâm 義nghĩa 故cố 。 故cố 論luận 云vân 。 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 事sự 義nghĩa 住trụ 不bất 可khả 如như 是thị 說thuyết 。 偈kệ 中trung 初sơ 二nhị 句cú 對đối 劣liệt 彰chương 深thâm 。 次thứ 句cú 就tựu 勝thắng 顯hiển 妙diệu 。 末mạt 句cú 舉cử 聞văn 迷mê 惑hoặc 顯hiển 成thành 難nạn/nan 說thuyết 。 於ư 中trung 難nạn/nan 者giả 是thị 總tổng 相tương/tướng 。 云vân 何hà 難nạn/nan 。 難nan 得đắc 難nạn/nan 證chứng 故cố 。 難nan 得đắc 有hữu 四tứ 。 一nhất 微vi 細tế 難nan 得đắc 。 顯hiển 非phi 聞văn 慧tuệ 境cảnh 故cố 。 二nhị 難nan 見kiến 難nan 得đắc 。 亦diệc 非phi 思tư 慧tuệ 心tâm 眼nhãn 見kiến 故cố 。 三tam 離ly 念niệm 難nan 得đắc 。 亦diệc 非phi 世thế 間gian 。 修tu 慧tuệ 境cảnh 故cố 。 以dĩ 地địa 智trí 是thị 於ư 真chân 修tu 故cố 。 非phi 地địa 前tiền 心tâm 數số 分phân 別biệt 緣duyên 修tu 之chi 境cảnh 。 四tứ 超siêu 心tâm 地địa 難nan 得đắc 。 非phi 唯duy 非phi 地địa 前tiền 之chi 境cảnh 。 亦diệc 非phi 登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 報báo 生sanh 善thiện 得đắc 修tu 道Đạo 智trí 境cảnh 。 謂vị 變biến 易dị 所sở 起khởi 異dị 熟thục 。 心tâm 識thức 名danh 為vi 報báo 生sanh 。 生sanh 便tiện 能năng 知tri 無vô 常thường 等đẳng 。 故cố 名danh 善thiện 得đắc 修tu 道Đạo 智trí 。 以dĩ 非phi 照chiếu 實thật 之chi 智trí 故cố 。 亦diệc 不bất 測trắc 地địa 智trí 。 知tri 無vô 常thường 等đẳng 未vị 忘vong 心tâm 境cảnh 名danh 為vi 心tâm 地địa 。 以dĩ 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 皆giai 容dung 出xuất 觀quán 故cố 。 又hựu 此thử 善thiện 得đắc 修tu 道Đạo 智trí 即tức 加gia 行hành 。 後hậu 得đắc 智trí 非phi 根căn 本bổn 故cố 。 所sở 以dĩ 揀giản 之chi 。 故cố 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 五ngũ 修tu 道Đạo 位vị 中trung 。 有hữu 出xuất 世thế 斷đoạn 道đạo 世thế 出xuất 世thế 斷đoạn 道đạo 。 既ký 通thông 於ư 世thế 故cố 非phi 其kỳ 境cảnh 。 既ký 非phi 四tứ 心tâm 之chi 境cảnh 是thị 誰thùy 境cảnh 耶da 。 即tức 佛Phật 智trí 境cảnh 。 何hà 者giả 是thị 智trí 見kiến 實thật 義nghĩa 故cố 。 出xuất 生sanh 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 生sanh 彼bỉ 佛Phật 智trí 故cố 。 二nhị 出xuất 離ly 於ư 生sanh 是thị 無vô 漏lậu 故cố 。 末mạt 句cú 云vân 。 所sở 以dĩ 難nạn/nan 說thuyết 者giả 。 聞văn 者giả 隨tùy 聞văn 取thủ 著trước 悉tất 迷mê 惑hoặc 故cố 。 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 顯hiển 難nan 聞văn 者giả 論luận 云vân 。 已dĩ 辯biện 難nạn/nan 說thuyết 復phục 顯hiển 難nan 聞văn 。 然nhiên 偈kệ 中trung 舉cử 具cụ 德đức 能năng 聞văn 。 反phản 顯hiển 難nan 聞văn 。 兼kiêm 欲dục 使sử 人nhân 學học 能năng 聞văn 故cố 。 於ư 中trung 三tam 句cú 舉cử 德đức 。 末mạt 句cú 結kết 成thành 能năng 聞văn 。 初sơ 中trung 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 謂vị 持trì 聽thính 法Pháp 心tâm 。 堅kiên 如như 金kim 剛cang 。 則tắc 能năng 得đắc 聞văn 。 下hạ 二nhị 句cú 別biệt 。 堅kiên 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 決quyết 定định 信tín 堅kiên 。 即tức 第đệ 二nhị 句cú 。 若nhược 無vô 此thử 堅kiên 於ư 他tha 分phần/phân 法pháp 不bất 能năng 入nhập 故cố 。 二nhị 證chứng 得đắc 堅kiên 。 即tức 第đệ 三tam 句cú 。 若nhược 無vô 證chứng 堅kiên 於ư 自tự 分phần/phân 法pháp 不bất 能năng 入nhập 故cố 。 深thâm 信tín 之chi 相tướng 云vân 何hà 。 謂vị 於ư 佛Phật 智trí 設thiết 心tâm 智trí 不bất 及cập 。 仰ngưỡng 推thôi 佛Phật 智trí 。 非phi 我ngã 境cảnh 界giới 。 是thị 深thâm 信tín 相tương/tướng 。 即tức 勝thắng 鬘man 三tam 種chủng 正chánh 智trí 中trung 仰ngưỡng 推thôi 智trí 也dã 。 所sở 信tín 是thị 何hà 。 謂vị 佛Phật 勝thắng 智trí 慧tuệ 。 以dĩ 此thử 地địa 智trí 上thượng 同đồng 佛Phật 智trí 故cố 。 佛Phật 智trí 有hữu 二nhị 。 一nhất 菩Bồ 提Đề 智trí 。 是thị 自tự 行hành 證chứng 法pháp 稱xưng 性tánh 無vô 邊biên 。 二nhị 化hóa 生sanh 權quyền 智trí 是thị 利lợi 他tha 教giáo 法pháp 。 隨tùy 機cơ 隱ẩn 顯hiển 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 即tức 是thị 法pháp 華hoa 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 及cập 智trí 慧tuệ 門môn 。 於ư 此thử 二nhị 深thâm 皆giai 能năng 信tín 故cố 。 云vân 何hà 證chứng 堅kiên 。 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 知tri 是thị 能năng 證chứng 。 二nhị 心tâm 地địa 是thị 所sở 證chứng 。 言ngôn 無vô 我ngã 者giả 。 通thông 能năng 所sở 證chứng 。 心tâm 地địa 即tức 二nhị 空không 真chân 理lý 。 所sở 依y 之chi 事sự 謂vị 唯duy 識thức 相tương/tướng 。 論luận 云vân 。 隨tùy 心tâm 所sở 受thọ 三tam 界giới 中trung 報báo 。 此thử 即tức 異dị 熟thục 識thức 。 又hựu 隨tùy 心tâm 所sở 行hành 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 亦diệc 名danh 心tâm 地địa 。 此thử 即tức 前tiền 七thất 轉chuyển 識thức 。 及cập 通thông 八bát 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 內nội 外ngoại 諸chư 境cảnh 。 於ư 此thử 二nhị 類loại 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 我ngã 法pháp 二nhị 空không 。 成thành 無vô 我ngã 智trí 。 下hạ 句cú 結kết 成thành 。 既ký 知tri 難nan 聞văn 之chi 義nghĩa 。 如như 是thị 具cụ 上thượng 二nhị 堅kiên 。 方phương 聞văn 上thượng 來lai 微vi 細tế 勝thắng 智trí 。 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 喻dụ 難nạn/nan 說thuyết 聞văn 中trung 。 上thượng 半bán 喻dụ 下hạ 半bán 法pháp 合hợp 。 此thử 中trung 喻dụ 意ý 不bất 單đơn 取thủ 虛hư 空không 以dĩ 無vô 畫họa 處xứ 空không 不bất 為ví 喻dụ 故cố 。 亦diệc 不bất 單đơn 取thủ 畫họa 。 以dĩ 壁bích 上thượng 畫họa 不bất 將tương 喻dụ 故cố 。 正chánh 取thủ 空không 中trung 之chi 畫họa 。 風phong 喻dụ 亦diệc 然nhiên 。 於ư 中trung 能năng 依y 風phong 畫họa 以dĩ 喻dụ 阿a 含hàm 。 所sở 依y 之chi 空không 以dĩ 喻dụ 證chứng 智trí 。 然nhiên 空không 中trung 風phong 畫họa 不bất 可khả 言ngôn 無vô 。 謂vị 若nhược 依y 樹thụ 壁bích 則tắc 可khả 見kiến 故cố 。 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 。 有hữu 依y 空không 不bất 住trụ 故cố 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 文văn 意ý 正chánh 爾nhĩ 。 論luận 有hữu 三tam 段đoạn 。 初sơ 釋thích 喻dụ 相tương 次thứ 釋thích 合hợp 相tương/tướng 。 後hậu 揀giản 喻dụ 不bất 同đồng 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 離ly 釋thích 二nhị 喻dụ 以dĩ 明minh 非phi 有hữu 。 次thứ 合hợp 釋thích 二nhị 喻dụ 以dĩ 明minh 非phi 無vô 。 三tam 雙song 結kết 二nhị 喻dụ 成thành 不bất 可khả 說thuyết 。 前tiền 中trung 畫họa 喻dụ 有hữu 二nhị 。 一nhất 正chánh 顯hiển 喻dụ 相tương/tướng 云vân 。 此thử 偈kệ 示thị 現hiện 如như 空không 中trung 畫họa 色sắc 如như 壁bích 者giả 。 謂vị 此thử 空không 中trung 畫họa 色sắc 不bất 異dị 壁bích 上thượng 畫họa 色sắc 。 故cố 云vân 如như 壁bích 。 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 以dĩ 不bất 見kiến 二nhị 顯hiển 其kỳ 非phi 有hữu 。 論luận 云vân 。 是thị 中trung 不bất 住trụ 。 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 謂vị 壁bích 上thượng 之chi 畫họa 有hữu 壁bích 可khả 住trụ 。 故cố 可khả 得đắc 見kiến 。 空không 中trung 之chi 畫họa 無vô 可khả 依y 住trụ 。 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 下hạ 風phong 喻dụ 亦diệc 有hữu 二nhị 段đoạn 。 一nhất 云vân 如như 空không 中trung 風phong 如như 樹thụ 葉diệp 。 此thử 正chánh 顯hiển 喻dụ 相tương/tướng 。 二nhị 云vân 。 是thị 中trung 不bất 住trụ 故cố 不bất 可khả 得đắc 見kiến 。 此thử 顯hiển 非phi 有hữu 。 謂vị 樹thụ 葉diệp 上thượng 風phong 有hữu 葉diệp 可khả 依y 故cố 可khả 得đắc 見kiến 。 空không 中trung 之chi 風phong 無vô 可khả 依y 住trụ 。 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 二nhị 合hợp 釋thích 二nhị 喻dụ 以dĩ 辯biện 非phi 無vô 。 云vân 此thử 動động 作tác 者giả 。 非phi 不bất 空không 中trung 有hữu 是thị 二nhị 事sự 。 此thử 論luận 意ý 。 明minh 但đãn 無vô 可khả 依y 故cố 不bất 得đắc 見kiến 。 非phi 風phong 動động 畫họa 作tác 其kỳ 體thể 全toàn 無vô 。 三tam 結kết 成thành 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 云vân 。 是thị 虛hư 空không 處xứ 事sự 。 不bất 可khả 得đắc 說thuyết 。 處xử 者giả 虛hư 空không 處xứ 。 是thị 風phong 畫họa 所sở 依y 之chi 空không 。 虛hư 空không 事sự 是thị 空không 中trung 風phong 畫họa 之chi 相tướng 。 由do 前tiền 義nghĩa 故cố 不bất 可khả 說thuyết 有hữu 。 由do 後hậu 義nghĩa 故cố 不bất 可khả 說thuyết 無vô 。 故cố 此thử 空không 處xứ 及cập 畫họa 事sự 風phong 事sự 。 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 處xứ 所sở 。 第đệ 二nhị 釋thích 合hợp 喻dụ 中trung 。 次thứ 第đệ 合hợp 上thượng 三tam 段đoạn 。 而nhi 但đãn 雙song 合hợp 。 初sơ 論luận 云vân 是thị 畫họa 風phong 如như 說thuyết 者giả 。 此thử 合hợp 上thượng 喻dụ 相tương/tướng 。 次thứ 論luận 云vân 。 以dĩ 非phi 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 見kiến 是thị 不bất 住trụ 故cố 以dĩ 其kỳ 客khách 故cố 者giả 。 合hợp 上thượng 非phi 有hữu 。 即tức 以dĩ 非phi 自tự 性tánh 合hợp 上thượng 不bất 住trụ 。 以dĩ 其kỳ 客khách 故cố 者giả 。 出xuất 名danh 無vô 性tánh 不bất 住trụ 所sở 以dĩ 。 謂vị 名danh 是thị 實thật 之chi 賓tân 。 故cố 無vô 所sở 住trụ 。 無vô 自tự 性tánh 也dã 。 二nhị 合hợp 前tiền 非phi 無vô 。 云vân 非phi 不bất 於ư 中trung 有hữu 此thử 言ngôn 說thuyết 。 三tam 合hợp 前tiền 結kết 成thành 不bất 可khả 說thuyết 。 云vân 如như 是thị 佛Phật 智trí 言ngôn 說thuyết 顯hiển 示thị 地địa 校giảo 量lượng 勝thắng 分phân 別biệt 難nan 見kiến 者giả 。 佛Phật 智trí 即tức 所sở 分phân 別biệt 。 合hợp 上thượng 空không 處xứ 。 言ngôn 說thuyết 顯hiển 示thị 下hạ 。 是thị 能năng 分phân 別biệt 。 合hợp 上thượng 空không 中trung 事sự 。 以dĩ 詮thuyên 從tùng 旨chỉ 故cố 亦diệc 難nan 見kiến 。 合hợp 上thượng 不bất 可khả 說thuyết 處xứ 。 然nhiên 論luận 佛Phật 智trí 即tức 今kim 經kinh 牟Mâu 尼Ni 智trí 。 牟Mâu 尼Ni 此thử 云vân 寂tịch 默mặc 。 以dĩ 智trí 相tương/tướng 即tức 智trí 性tánh 故cố 。 此thử 即tức 地địa 智trí 而nhi 名danh 佛Phật 智trí 者giả 。 無vô 二nhị 體thể 故cố 。 亦diệc 是thị 譯dịch 人nhân 見kiến 牟Mâu 尼Ni 之chi 言ngôn 。 謂vị 是thị 釋Thích 迦Ca 故cố 耳nhĩ 。 第đệ 三tam 揀giản 喻dụ 不bất 同đồng 者giả 。 舉cử 二nhị 喻dụ 者giả 喻dụ 旨chỉ 別biệt 故cố 。 論luận 云vân 。 畫họa 者giả 喻dụ 名danh 字tự 句cú 依y 相tương/tướng 說thuyết 故cố 。 謂vị 畫họa 有hữu 相tướng 狀trạng 如như 名danh 句cú 之chi 屈khuất 曲khúc 。 能năng 顯hiển 地địa 相tương/tướng 。 風phong 者giả 以dĩ 喻dụ 音âm 聲thanh 。 聲thanh 無vô 屈khuất 曲khúc 如như 風phong 之chi 相tướng 。 假giả 實thật 既ký 殊thù 故cố 雙song 舉cử 之chi 。 又hựu 假giả 實thật 相tướng 依y 闕khuyết 一nhất 不bất 可khả 。 故cố 云vân 。 又hựu 說thuyết 者giả 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 說thuyết 。 聽thính 者giả 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 聞văn 。 故cố 舉cử 二nhị 喻dụ 雙song 喻dụ 說thuyết 聞văn 。 若nhược 將tương 二nhị 喻dụ 喻dụ 所sở 詮thuyên 者giả 。 仍nhưng 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 。 一nhất 風phong 畫họa 喻dụ 地địa 相tương/tướng 所sở 以dĩ 。 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 以dĩ 同đồng 地địa 智trí 故cố 。 如như 風phong 畫họa 合hợp 空không 。 二nhị 將tương 風phong 畫họa 復phục 喻dụ 地địa 智trí 。 地địa 智trí 所sở 以dĩ 不bất 可khả 說thuyết 者giả 。 以dĩ 即tức 同đồng 果quả 分phần/phân 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 故cố 。 如như 風phong 畫họa 合hợp 空không 。 若nhược 以dĩ 果quả 從tùng 因nhân 則tắc 亦diệc 可khả 說thuyết 。 以dĩ 智trí 從tùng 相tương/tướng 地địa 有hữu 差sai 殊thù 。 以dĩ 旨chỉ 從tùng 詮thuyên 可khả 聞văn 可khả 說thuyết 。 是thị 則tắc 無vô 聞văn 說thuyết 之chi 聞văn 說thuyết 也dã 。 第đệ 四tứ 一nhất 偈kệ 舉cử 難nạn/nan 結kết 默mặc 者giả 。 若nhược 準chuẩn 上thượng 義nghĩa 。 以dĩ 二nhị 事sự 說thuyết 以dĩ 二nhị 事sự 聞văn 。 則tắc 可khả 說thuyết 可khả 聞văn 。 但đãn 是thị 難nan 見kiến 如như 何hà 不bất 說thuyết 。 故cố 有hữu 此thử 偈kệ 。 意ý 云vân 。 說thuyết 聞văn 本bổn 在tại 證chứng 見kiến 。 難nan 見kiến 說thuyết 之chi 何hà 益ích 。 況huống 復phục 加gia 以dĩ 難nan 信tín 故cố 我ngã 默mặc 然nhiên 。 初sơ 句cú 所sở 證chứng 見kiến 法pháp 。 次thứ 句cú 難nạn/nan 證chứng 。 難nan 中trung 之chi 難nan 。 故cố 云vân 最tối 勝thắng 。 次thứ 句cú 難nan 信tín 。 非phi 地địa 前tiền 證chứng 信tín 故cố 曰viết 世thế 間gian 。 上thượng 三tam 句cú 舉cử 難nạn/nan 後hậu 一nhất 句cú 結kết 默mặc 。 第đệ 三tam 解giải 脫thoát 月nguyệt 歎thán 眾chúng 堪kham 聞văn 。 請thỉnh 前tiền 已dĩ 歎thán 竟cánh 。 此thử 復phục 歎thán 者giả 。 由do 聞văn 上thượng 言ngôn 證chứng 信tín 難nan 得đắc 。 示thị 現hiện 此thử 眾chúng 有hữu 信tín 有hữu 證chứng 有hữu 堪kham 能năng 故cố 。 先tiên 長trường/trưởng 行hành 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 前tiền 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 敘tự 請thỉnh 。 後hậu 佛Phật 子tử 下hạ 。 發phát 言ngôn 正chánh 請thỉnh 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 陳trần 眾chúng 集tập 。 二nhị 善thiện 淨tịnh 下hạ 。 歎thán 眾chúng 具cụ 德đức 。 三tam 善thiện 哉tai 下hạ 。 結kết 請thỉnh 。 二nhị 中trung 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 謂vị 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 離ly 教giáo 證chứng 過quá 。 故cố 名danh 善thiện 淨tịnh 。 深thâm 心tâm 有hữu 二nhị 。 一nhất 具cụ 修tu 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 行hành 故cố 。 即tức 下hạ 教giáo 淨tịnh 。 二nhị 與dữ 理lý 相tương 應ứng 故cố 。 即tức 下hạ 證chứng 淨tịnh 。 下hạ 九cửu 別biệt 中trung 。 前tiền 五ngũ 阿a 含hàm 淨tịnh 。 後hậu 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 謂vị 順thuận 教giáo 修tu 行hành 名danh 阿a 含hàm 淨tịnh 。 證chứng 理lý 起khởi 行hành 名danh 為vi 證chứng 淨tịnh 。 教giáo 通thông 地địa 前tiền 證chứng 唯duy 地địa 上thượng 。 今kim 初sơ 五ngũ 中trung 。 一nhất 善thiện 潔khiết 思tư 念niệm 即tức 欲dục 淨tịnh 。 隨tùy 所sở 念niệm 阿a 含hàm 得đắc 方phương 便tiện 念niệm 覺giác 淨tịnh 。 謂vị 得đắc 方phương 便tiện 。 即tức 不bất 取thủ 念niệm 相tương/tướng 名danh 為vi 善thiện 潔khiết 。 二nhị 善thiện 修tu 諸chư 行hành 者giả 求cầu 。 淨tịnh 三tam 業nghiệp 敬kính 順thuận 起khởi 求cầu 法Pháp 行hành 故cố 三tam 。 善thiện 集tập 助trợ 道đạo 即tức 生sanh 得đắc 淨tịnh 。 願nguyện 得đắc 益ích 眾chúng 生sanh 處xứ 上thượng 上thượng 勝thắng 生sanh 。 生sanh 而nhi 便tiện 得đắc 悲bi 智trí 勝thắng 念niệm 。 以dĩ 助trợ 正Chánh 道Đạo 故cố 。 四tứ 善thiện 能năng 等đẳng 即tức 受thọ 持trì 淨tịnh 。 親thân 近cận 多đa 佛Phật 意ý 在tại 多đa 聞văn 憶ức 持trì 故cố 。 五ngũ 成thành 就tựu 善thiện 根căn 即tức 行hành 淨tịnh 。 為vi 求cầu 地địa 上thượng 真chân 證chứng 法pháp 故cố 。 習tập 少thiểu 欲dục 頭đầu 陀đà 等đẳng 離ly 著trước 善thiện 根căn 。 後hậu 證chứng 淨tịnh 四tứ 中trung 。 一nhất 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc 者giả 得đắc 淨tịnh 現hiện 智trí 。 善thiện 決quyết 定định 故cố 。 謂vị 真chân 見kiến 道đạo 中trung 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 非phi 比tỉ 知tri 故cố 名danh 為vi 現hiện 智trí 。 相tương 見kiến 道đạo 中trung 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 審thẩm 觀quán 理lý 智trí 故cố 決quyết 定định 無vô 惑hoặc 。 亦diệc 可khả 俱câu 通thông 相tương 見kiến 道đạo 中trung 。 亦diệc 名danh 現hiện 觀quán 。 真chân 見kiến 道đạo 中trung 決quyết 理lý 無vô 惑hoặc 。 皆giai 破phá 無vô 明minh 故cố 云vân 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc 。 二nhị 無vô 有hữu 垢cấu 染nhiễm 即tức 不bất 行hành 淨tịnh 。 修tu 道Đạo 中trung 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 不bất 行hành 故cố 。 相tương 見kiến 道đạo 後hậu 至chí 金kim 剛cang 無vô 間gian 道đạo 中trung 。 皆giai 是thị 修tu 道Đạo 。 復phục 數số 修tu 習tập 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 故cố 名danh 修tu 道Đạo 。 滅diệt 二nhị 麁thô 重trọng 皆giai 使sử 不bất 行hành 。 對đối 見kiến 道đạo 中trung 初sơ 斷đoạn 所sở 知tri 。 故cố 云vân 垢cấu 染nhiễm 。 成thành 唯duy 識thức 第đệ 十thập 云vân 。 煩phiền 惱não 障chướng 中trung 修tu 所sở 斷đoạn 種chủng 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 一nhất 切thiết 頓đốn 斷đoạn 。 彼bỉ 障chướng 現hiện 起khởi 地địa 前tiền 漸tiệm 伏phục 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 能năng 頓đốn 伏phục 盡tận 。 令linh 永vĩnh 不bất 行hành 。 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 由do 故cố 意ý 力lực 。 七thất 地địa 之chi 中trung 雖tuy 暫tạm 現hiện 起khởi 而nhi 不bất 為vi 失thất 。 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 畢tất 竟cánh 不bất 行hành 等đẳng 。 煩phiền 惱não 即tức 是thị 垢cấu 染nhiễm 。 不bất 行hành 即tức 是thị 無vô 有hữu 。 然nhiên 見kiến 道đạo 中trung 。 非phi 不bất 斷đoạn 惑hoặc 見kiến 理lý 義nghĩa 增tăng 。 修tu 道Đạo 位vị 中trung 審thẩm 慮lự 重trọng/trùng 觀quán 除trừ 障chướng 義nghĩa 勝thắng 。 故cố 此thử 偏thiên 說thuyết 。 三tam 深thâm 心tâm 信tín 解giải 。 即tức 無vô 厭yếm 足túc 淨tịnh 。 不bất 樂nhạo 小Tiểu 乘Thừa 。 但đãn 於ư 上thượng 勝thắng 佛Phật 德đức 深thâm 心tâm 希hy 欲dục 。 信tín 解giải 決quyết 定định 故cố 。 四tứ 於ư 佛Phật 法Pháp 下hạ 不bất 隨tùy 他tha 教giáo 淨tịnh 。 趣thú 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 道đạo 中trung 自tự 正chánh 行hạnh 故cố 。 上thượng 歎thán 德đức 竟cánh 。 第đệ 三tam 結kết 請thỉnh 可khả 知tri 。 二nhị 偈kệ 頌tụng 中trung 。 初sơ 偈kệ 直trực 舉cử 法pháp 請thỉnh 不bất 頌tụng 前tiền 文văn 。 上thượng 半bán 舉cử 法pháp 請thỉnh 說thuyết 。 下hạ 半bán 彰chương 說thuyết 有hữu 益ích 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 前tiền 請thỉnh 可khả 知tri 。 第đệ 四tứ 爾nhĩ 時thời 下hạ 。 不bất 堪kham 有hữu 損tổn 止chỉ 中trung 二nhị 。 先tiên 長trường/trưởng 行hành 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 領lãnh 前tiền 所sở 歎thán 對đối 下hạ 有hữu 損tổn 。 所sở 以dĩ 言ngôn 雖tuy 。 後hậu 然nhiên 有hữu 下hạ 。 舉cử 損tổn 違vi 請thỉnh 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 舉cử 損tổn 劣liệt 解giải 之chi 人nhân 。 通thông 凡phàm 小tiểu 等đẳng 。 皆giai 是thị 迷mê 法pháp 之chi 器khí 故cố 。 多đa 生sanh 疑nghi 者giả 。 正chánh 行hạnh 相tương 違vi 猶do 豫dự 義nghĩa 故cố 。 惑hoặc 者giả 心tâm 迷mê 於ư 理lý 能năng 破phá 壞hoại 善thiện 法Pháp 遠viễn 離ly 善thiện 法Pháp 故cố 。 此thử 明minh 現hiện 損tổn 。 於ư 長trường 夜dạ 下hạ 。 明minh 其kỳ 當đương 損tổn 。 後hậu 我ngã 愍mẫn 下hạ 。 結kết 默mặc 違vi 請thỉnh 。 偈kệ 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 偈kệ 頌tụng 前tiền 段đoạn 。 淨tịnh 明minh 有hữu 信tín 餘dư 皆giai 有hữu 證chứng 。 如như 山sơn 如như 海hải 。 雙song 喻dụ 教giáo 證chứng 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 後hậu 段đoạn 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 故cố 。 但đãn 依y 於ư 識thức 不bất 能năng 依y 智trí 。 第đệ 五ngũ 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 請thỉnh 中trung 。 復phục 重trùng 請thỉnh 者giả 。 示thị 彼bỉ 疑nghi 惑hoặc 應ưng 須tu 斷đoạn 之chi 。 豈khởi 可khả 避tị 之chi 。 避tị 之chi 不bất 說thuyết 。 有hữu 多đa 過quá 咎cữu 。 何hà 等đẳng 過quá 咎cữu 不bất 得đắc 成thành 就tựu 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 文văn 中trung 先tiên 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 長trường/trưởng 行hành 中trung 三tam 。 初sơ 標tiêu 請thỉnh 。 次thứ 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 釋thích 請thỉnh 。 後hậu 是thị 故cố 佛Phật 子tử 下hạ 。 結kết 請thỉnh 。 釋thích 中trung 二nhị 。 先tiên 直trực 徵trưng 釋thích 。 後hậu 轉chuyển 徵trưng 釋thích 。 前tiền 中trung 先tiên 徵trưng 意ý 云vân 。 何hà 以dĩ 當đương 得đắc 佛Phật 護hộ 而nhi 能năng 信tín 耶da 。 釋thích 云vân 。 法pháp 應ưng 得đắc 護hộ 由do 得đắc 護hộ 故cố 必tất 能năng 信tín 受thọ 。 二nhị 轉chuyển 徵trưng 釋thích 中trung 。 先tiên 徵trưng 後hậu 釋thích 徵trưng 。 意ý 云vân 。 何hà 以dĩ 說thuyết 十Thập 地Địa 時thời 法pháp 應ưng 得đắc 佛Phật 護hộ 耶da 。 下hạ 釋thích 意ý 云vân 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 不bất 離ly 教giáo 證chứng 。 最tối 所sở 要yếu 故cố 。 文văn 中trung 三tam 。 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 。 法pháp 中trung 最tối 初sơ 所sở 行hành 者giả 。 依y 阿a 含hàm 行hành 故cố 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 者giả 。 是thị 證chứng 智trí 故cố 。 此thử 即tức 九cửu 種chủng 教giáo 證chứng 中trung 。 第đệ 四tứ 修tu 成thành 相tương 對đối 。 二nhị 喻dụ 中trung 以dĩ 字tự 母mẫu 喻dụ 於ư 地địa 智trí 。 為vi 諸chư 法pháp 本bổn 。 論luận 云vân 。 書thư 者giả 是thị 字tự 相tương/tướng 。 如như 嘶# 字tự 師sư 子tử 形hình 相tướng 等đẳng 者giả 。 以dĩ 書thư 記ký 字tự 非phi 正chánh 字tự 體thể 。 言ngôn 師sư 子tử 形hình 者giả 。 謂vị [虱-(乏-之+虫)+允]# 字tự 如như 蹲tồn 踞cứ 形hình 。 有hữu 云vân 。 如như 呼hô 師sư 子tử 為vi [巢-果+七]# (# 詞từ 孕dựng )# 多đa 故cố 。 [巢-果+七]# 字tự 像tượng 形hình 似tự 師sư 子tử 頭đầu 尾vĩ 者giả 。 全toàn 不bất 似tự 也dã 。 字tự 者giả 論luận 云vân 噁ô 阿a 等đẳng 者giả 。 即tức 十thập 四tứ 音âm 正chánh 是thị 字tự 體thể 。 字tự 即tức 文văn 也dã 。 等đẳng 餘dư 十thập 二nhị 。 然nhiên 有hữu 十thập 四tứ 音âm 。 二nhị 音âm 不bất 入nhập 字tự 母mẫu 。 謂vị 里lý 梨lê 二nhị 字tự 。 數số 者giả 名danh 句cú 。 此thử 二nhị 是thị 數số 義nghĩa 者giả 。 謂vị 有hữu 二nhị 字tự 多đa 字tự 名danh 。 必tất 以dĩ 多đa 字tự 成thành 句cú 故cố 皆giai 數số 也dã 。 說thuyết 者giả 是thị 語ngữ 言ngôn 。 皆giai 以dĩ 字tự 母mẫu 為vi 本bổn 者giả 。 明minh 末mạt 依y 本bổn 喻dụ 果quả 依y 因nhân 。 字tự 母mẫu 究cứu 竟cánh 者giả 。 明minh 本bổn 能năng 攝nhiếp 末mạt 。 喻dụ 因nhân 無vô 不bất 攝nhiếp 。 上thượng 二nhị 順thuận 明minh 。 無vô 有hữu 少thiểu 分phần 。 離ly 字tự 母mẫu 者giả 。 反phản 成thành 上thượng 二nhị 。 言ngôn 字tự 母mẫu 者giả 。 即tức 迦ca 佉khư 等đẳng 三tam 十thập 四tứ 字tự 。 以dĩ 前tiền 十thập 二nhị 音âm 入nhập 此thử 三tam 十thập 四tứ 字tự 。 則tắc 一nhất 一nhất 字tự 中trung 成thành 十thập 二nhị 字tự 。

復phục 有hữu 二nhị 合hợp 三tam 合hợp 乃nãi 至chí 六lục 合hợp 。 展triển 轉chuyển 相tương 從tùng 出xuất 一nhất 切thiết 字tự 。 故cố 名danh 為vi 母mẫu 。 論luận 經kinh 名danh 為vi 初sơ 章chương 者giả 。 以dĩ 梵Phạm 章chương 之chi 中trung 悉tất 談đàm 字tự 母mẫu 最tối 在tại 初sơ 故cố 。 然nhiên 五ngũ 天thiên 口khẩu 呼hô 。 則tắc 輕khinh 重trọng 有hữu 異dị 。 書thư 之chi 貝bối 葉diệp 字tự 體thể 不bất 殊thù 。 梵Phạm 天Thiên 之chi 書thư 千thiên 古cổ 無vô 易dị 。 不bất 同đồng 此thử 土thổ/độ 篆# 隷lệ 隨tùy 時thời 。 故cố 此thử 為vi 母mẫu 。 亦diệc 常thường 楷# 定định 。 三tam 合hợp 中trung 初sơ 合hợp 末mạt 依y 於ư 本bổn 。 後hậu 十Thập 地Địa 究cứu 竟cánh 合hợp 因nhân 無vô 不bất 攝nhiếp 。 所sở 以dĩ 須tu 此thử 二nhị 者giả 。 若nhược 但đãn 言ngôn 為vi 本bổn 容dung 非phi 是thị 末mạt 。 如như 以dĩ 百bách 錢tiền 為vi 本bổn 成thành 多đa 財tài 貨hóa 等đẳng 。 今kim 明minh 如như 水thủy 為vi 海hải 本bổn 。 無vô 海hải 非phi 水thủy 故cố 。 云vân 究cứu 竟cánh 無vô 有hữu 離ly 者giả 。 又hựu 為vi 本bổn 者giả 非phi 但đãn 因nhân 為vi 果quả 本bổn 。 亦diệc 乃nãi 後hậu 為vi 前tiền 本bổn 地địa 前tiền 。 望vọng 證chứng 修tu 阿a 含hàm 故cố 。 初sơ 心tâm 即tức 以dĩ 智trí 觀quán 如như 故cố 。 第đệ 三tam 結kết 請thỉnh 可khả 知tri 。 問vấn 若nhược 依y 上thượng 義nghĩa 。 諸chư 佛Phật 有hữu 力lực 能năng 令linh 信tín 者giả 。 何hà 故cố 今kim 後hậu 眾chúng 生sanh 於ư 彼bỉ 法Pháp 中trung 。 亦diệc 有hữu 謗báng 意ý 。 答đáp 有hữu 二nhị 種chủng 定định 。 則tắc 不bất 可khả 加gia 。 一nhất 感cảm 報báo 定định 。 以dĩ 先tiên 世thế 今kim 世thế 造tạo 定định 業nghiệp 故cố 。 二nhị 作tác 業nghiệp 定định 。 宿túc 惡ác 熏huân 心tâm 猛mãnh 利lợi 纏triền 起khởi 難nan 曉hiểu 喻dụ 故cố 。 上thượng 如như 釋Thích 種chủng 下hạ 如như 琉lưu 璃ly 。 頌tụng 中trung 初sơ 偈kệ 頌tụng 標tiêu 請thỉnh 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 釋thích 請thỉnh 。 略lược 不bất 頌tụng 結kết 。 頌tụng 釋thích 中trung 長trường/trưởng 行hành 法pháp 中trung 無vô 究cứu 竟cánh 之chi 言ngôn 。 而nhi 喻dụ 中trung 有hữu 。 今kim 此thử 反phản 前tiền 欲dục 顯hiển 具cụ 有hữu 。 又hựu 法pháp 中trung 明minh 本bổn 能năng 生sanh 末mạt 。 合hợp 中trung 明minh 末mạt 依y 於ư 本bổn 。 皆giai 影ảnh 略lược 耳nhĩ 。 第đệ 二nhị 大đại 眾chúng 同đồng 請thỉnh 者giả 。 上thượng 來lai 眾chúng 首thủ 請thỉnh 說thuyết 。 顯hiển 眾chúng 堪kham 聞văn 樂nhạo 聞văn 。 今kim 大đại 眾chúng 展triển 誠thành 自tự 陳trần 有hữu 根căn 有hữu 欲dục 。 文văn 中trung 先tiên 敘tự 請thỉnh 。 後hậu 正chánh 偈kệ 請thỉnh 。 於ư 中trung 二nhị 。 前tiền 四tứ 偈kệ 半bán 歎thán 人nhân 堪kham 能năng 請thỉnh 。 後hậu 一nhất 偈kệ 歎thán 法Pháp 成thành 益ích 請thỉnh 。 今kim 初sơ 亦diệc 二nhị 。 前tiền 二nhị 頌tụng 歎thán 說thuyết 者giả 。 餘dư 歎thán 聽thính 者giả 。 前tiền 中trung 初sơ 五ngũ 句cú 歎thán 說thuyết 者giả 。 自tự 成thành 教giáo 證chứng 。 後hậu 三tam 句cú 歎thán 能năng 令linh 他tha 入nhập 。 今kim 初sơ 。 初sơ 四tứ 句cú 歎thán 證chứng 。 後hậu 一nhất 句cú 歎thán 教giáo 。 自tự 分phần/phân 所sở 成thành 一nhất 切thiết 行hành 位vị 。 通thông 名danh 為vi 證chứng 。 上thượng 受thọ 佛Phật 教giáo 說thuyết 為vi 阿a 含hàm 。 即tức 九cửu 種chủng 教giáo 證chứng 中trung 第đệ 八bát 門môn 也dã 。 今kim 初sơ 上thượng 者giả 是thị 總tổng 。 然nhiên 總tổng 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 雙song 為vi 教giáo 證chứng 之chi 總tổng 。 二nhị 唯duy 顯hiển 證chứng 力lực 辯biện 才tài 。 對đối 教giáo 名danh 上thượng 。 此thử 中trung 歎thán 證chứng 辯biện 才tài 有hữu 三tam 。 一nhất 真chân 實thật 智trí 為vi 辯biện 所sở 依y 。 即tức 經kinh 初sơ 句cú 無vô 漏lậu 故cố 無vô 垢cấu 。 過quá 小tiểu 故cố 云vân 妙diệu 。 二nhị 辯biện 體thể 性tánh 即tức 第đệ 二nhị 句cú 。 謂vị 堪kham 能năng 分phân 別biệt 無vô 邊biên 法pháp 義nghĩa 故cố 。 三tam 者giả 辯biện 果quả 即tức 下hạ 二nhị 句cú 。 依y 前tiền 起khởi 詞từ 樂nhạo 說thuyết 故cố 名danh 為vi 果quả 。 一nhất 詮thuyên 表biểu 深thâm 旨chỉ 字tự 義nghĩa 成thành 就tựu 。 即tức 下hạ 一nhất 句cú 二nhị 滑hoạt 利lợi 勝thắng 上thượng 字tự 義nghĩa 成thành 就tựu 。 即tức 宣tuyên 暢sướng 句cú 。 二nhị 有hữu 一nhất 句cú 歎thán 阿a 含hàm 。 謂vị 念niệm 持trì 於ư 教giáo 得đắc 淨tịnh 慧tuệ 無vô 疑nghi 名danh 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 三tam 句cú 歎thán 能năng 令linh 他tha 入nhập 者giả 。 初sơ 句cú 令linh 入nhập 證chứng 。 謂vị 已dĩ 入nhập 地địa 者giả 。 令linh 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 未vị 入nhập 地địa 者giả 。 令linh 得đắc 入nhập 地địa 。 故cố 云vân 集tập 功công 德đức 。 集tập 功công 德đức 即tức 論luận 經kinh 淨tịnh 心tâm 。 淨tịnh 心tâm 即tức 初Sơ 地Địa 。 由do 集tập 德đức 成thành 故cố 。 後hậu 二nhị 句cú 令linh 入nhập 阿a 含hàm 辯biện 才tài 。 分phân 別biệt 說thuyết 者giả 。 意ý 令linh 受thọ 持trì 十Thập 地Địa 法pháp 故cố 。 說thuyết 主chủ 既ký 內nội 具cụ 二nhị 力lực 。 外ngoại 令linh 他tha 入nhập 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 二nhị 有hữu 二nhị 頌tụng 半bán 歎thán 聽thính 者giả 中trung 二nhị 。 初sơ 偈kệ 歎thán 眾chúng 有hữu 根căn 。 後hậu 一nhất 偈kệ 半bán 歎thán 眾chúng 有hữu 欲dục 。 今kim 初sơ 由do 有hữu 根căn 故cố 堪kham 受thọ 教giáo 證chứng 。 初sơ 句cú 有hữu 治trị 。 次thứ 二nhị 句cú 離ly 所sở 治trị 。 下hạ 句cú 結kết 請thỉnh 。 結kết 請thỉnh 惟duy 願nguyện 是thị 總tổng 。 惟duy 願nguyện 有hữu 二nhị 。 一nhất 求cầu 阿a 含hàm 。 二nhị 求cầu 正chánh 證chứng 。 有hữu 二nhị 妄vọng 想tưởng 不bất 堪kham 聞văn 教giáo 。 一nhất 我ngã 二nhị 慢mạn 。 以dĩ 我ngã 慢mạn 故cố 。 於ư 法pháp 法Pháp 師sư 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 。 以dĩ 定định 戒giới 為vi 治trị 。 謂vị 若nhược 有hữu 定định 則tắc 心tâm 調điều 伏phục 。 故cố 內nội 無vô 我ngã 慢mạn 。 戒giới 則tắc 善thiện 住trụ 威uy 儀nghi 外ngoại 相tướng 不bất 彰chương 。 有hữu 二nhị 妄vọng 想tưởng 不bất 堪kham 得đắc 證chứng 。 一nhất 邪tà 見kiến 顛điên 倒đảo 見kiến 故cố 。 二nhị 疑nghi 念niệm 於ư 不bất 思tư 議nghị 。 處xử 不bất 生sanh 信tín 故cố 。 有hữu 二nhị 對đối 治trị 則tắc 能năng 得đắc 證chứng 。 一nhất 證chứng 見kiến 善thiện 思tư 義nghĩa 故cố 。 即tức 經kinh 集tập 正chánh 。 謂vị 積tích 集tập 深thâm 思tư 故cố 。 二nhị 者giả 正chánh 心tâm 。 信tín 心tâm 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 二nhị 歎thán 有hữu 欲dục 者giả 。 顯hiển 示thị 大đại 眾chúng 求cầu 法Pháp 轉chuyển 深thâm 。 於ư 中trung 一nhất 偈kệ 喻dụ 明minh 半bán 偈kệ 法pháp 合hợp 。 前tiền 有hữu 四tứ 喻dụ 。 喻dụ 四tứ 種chủng 義nghĩa 門môn 。 示thị 現hiện 正chánh 受thọ 。 彼bỉ 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 一nhất 受thọ 持trì 謂vị 求cầu 聞văn 慧tuệ 。 初sơ 聞văn 即tức 受thọ 隨tùy 聞văn 受thọ 持trì 。 如như 水thủy 不bất 嚼tước 隨tùy 得đắc 而nhi 飲ẩm 。 二nhị 助trợ 力lực 。 謂vị 求cầu 思tư 慧tuệ 嚼tước 所sở 聞văn 法Pháp 助trợ 成thành 智trí 力lực 。 如như 食thực 咀trớ 嚼tước 以dĩ 資tư 身thân 力lực 。 三tam 遠viễn 離ly 。 謂vị 求cầu 修tu 慧tuệ 依y 聞văn 思tư 行hành 能năng 去khứ 惑hoặc 習tập 。 如như 服phục 良lương 藥dược 藥dược 行hành 除trừ 病bệnh 。 上thượng 三tam 三tam 慧tuệ 。 四tứ 安an 樂lạc 行hành 。 謂vị 求cầu 證chứng 智trí 即tức 三tam 慧tuệ 果quả 聖thánh 所sở 依y 處xứ 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 行hành 故cố 。 如như 蜜mật 眾chúng 蜂phong 所sở 依y 故cố 云vân 貪tham 也dã 。 後hậu 法pháp 合hợp 中trung 能năng 求cầu 一nhất 向hướng 是thị 法pháp 。 所sở 求cầu 猶do 通thông 法pháp 喻dụ 。 以dĩ 一nhất 甘cam 露lộ 總tổng 合hợp 四tứ 喻dụ 。 甘cam 露lộ 有hữu 四tứ 能năng 故cố 。 一nhất 除trừ 渴khát 。 二nhị 去khứ 饑cơ 。 三tam 愈dũ 病bệnh 。 四tứ 安an 樂lạc 故cố 。 二nhị 有hữu 一nhất 偈kệ 歎thán 法Pháp 利lợi 益ích 請thỉnh 。 直trực 觀quán 經kinh 文văn 似tự 當đương 結kết 請thỉnh 。 今kim 依y 論luận 判phán 故cố 云vân 歎thán 法Pháp 善thiện 哉tai 是thị 總tổng 。 所sở 說thuyết 法pháp 中trung 。 善thiện 具cụ 足túc 故cố 。 善thiện 哉tai 有hữu 三tam 。 一nhất 所sở 依y 即tức 廣quảng 大đại 智trí 。 說thuyết 地địa 必tất 依y 此thử 慧tuệ 故cố 。 二nhị 體thể 性tánh 即tức 第đệ 二nhị 句cú 。 正chánh 說thuyết 入nhập 諸chư 地địa 則tắc 地địa 地địa 轉chuyển 勝thắng 故cố 。 三tam 者giả 地địa 果quả 即tức 後hậu 二nhị 句cú 。 謂vị 具cụ 十Thập 力Lực 無vô 障chướng 礙ngại 。 佛Phật 菩Bồ 提Đề 故cố 。 行hành 亦diệc 果quả 行hành 如như 出xuất 現hiện 品phẩm 說thuyết 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 如Như 來Lai 加gia 請thỉnh 前tiền 雖tuy 二nhị 家gia 四tứ 請thỉnh 。 為vi 顯hiển 法pháp 勝thắng 復phục 待đãi 佛Phật 加gia 。 前tiền 來lai 為vi 分phần/phân 主chủ 伴bạn 主chủ 佛Phật 。 唯duy 明minh 意ý 加gia 。 今kim 欲dục 具cụ 於ư 身thân 口khẩu 故cố 復phục 重trùng 加gia 。 又hựu 前tiền 默mặc 與dữ 威uy 神thần 令linh 有hữu 加gia 請thỉnh 。 今kim 加gia 為vi 說thuyết 。 不bất 與dữ 前tiền 同đồng 。 若nhược 爾nhĩ 諸chư 佛Phật 前tiền 已dĩ 具cụ 於ư 三tam 業nghiệp 何hà 得đắc 復phục 加gia 。 前tiền 但đãn 是thị 加gia 未vị 是thị 請thỉnh 故cố 。 今kim 以dĩ 加gia 為vi 請thỉnh 並tịnh 異dị 於ư 前tiền 。 上thượng 力lực 被bị 下hạ 說thuyết 以dĩ 為vi 加gia 。 因nhân 加gia 勸khuyến 說thuyết 目mục 之chi 為vi 請thỉnh 。 加gia 即tức 是thị 請thỉnh 故cố 云vân 加gia 請thỉnh 。 長trường/trưởng 行hành 則tắc 以dĩ 加gia 為vi 請thỉnh 。 偈kệ 頌tụng 則tắc 以dĩ 請thỉnh 為vi 加gia 。 不bất 以dĩ 常thường 口khẩu 求cầu 請thỉnh 。 而nhi 以dĩ 雲vân 臺đài 發phát 言ngôn 。 不bất 以dĩ 常thường 身thân 展triển 敬kính 而nhi 以dĩ 光quang 業nghiệp 代đại 者giả 。 為vi 不bất 輕khinh 尊tôn 位vị 故cố 。 要yếu 復phục 請thỉnh 者giả 。 為vì 重trọng 法Pháp 故cố 。 前tiền 加gia 分phần/phân 中trung 不bất 加gia 大đại 眾chúng 。 今kim 此thử 加gia 者giả 。 前tiền 若nhược 即tức 加gia 說thuyết 主chủ 。 無vô 由do 三tam 止chỉ 。 此thử 若nhược 不bất 加gia 請thỉnh 主chủ 。 前tiền 言ngôn 得đắc 佛Phật 護hộ 念niệm 便tiện 為vi 無vô 驗nghiệm 。 文văn 中trung 通thông 有hữu 八bát 業nghiệp 二nhị 身thân 。 且thả 分phân 為vi 二nhị 。 先tiên 長trường/trưởng 行hành 有hữu 二nhị 身thân 七thất 業nghiệp 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 但đãn 明minh 請thỉnh 業nghiệp 。 前tiền 中trung 二nhị 。 先tiên 此thử 佛Phật 光quang 照chiếu 十thập 方phương 。 後hậu 十thập 方phương 佛Phật 放phóng 光quang 照chiếu 。 此thử 二nhị 光quang 互hỗ 照chiếu 必tất 互hỗ 相tương 見kiến 。 二nhị 段đoạn 皆giai 有hữu 二nhị 身thân 七thất 業nghiệp 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 明minh 光quang 體thể 業nghiệp 用dụng 。 後hậu 作tác 是thị 事sự 已dĩ 下hạ 。 正chánh 明minh 所sở 作tác 。 今kim 初sơ 。 先tiên 明minh 光quang 本bổn 。 上thượng 加gia 於ư 下hạ 多đa 用dụng 眉mi 間gian 之chi 光quang 。 亦diệc 表biểu 將tương 說thuyết 中trung 正chánh 之chi 道đạo 。 出xuất 清thanh 淨tịnh 下hạ 。 正chánh 明minh 體thể 用dụng 。 於ư 中trung 文văn 有hữu 六lục 業nghiệp 。 一nhất 覺giác 業nghiệp 。 即tức 光quang 名danh 體thể 。 謂vị 是thị 光quang 照chiếu 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 已dĩ 自tự 覺giác 如Như 來Lai 力lực 加gia 故cố 。 覺giác 照chiếu 光quang 用dụng 故cố 曰viết 焰diễm 明minh 。 二nhị 百bách 千thiên 下hạ 。 因nhân 業nghiệp 。 能năng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 義nghĩa 故cố 。 三tam 普phổ 照chiếu 下hạ 。 卷quyển 舒thư 業nghiệp 。 舒thư 則tắc 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 卷quyển 則tắc 還hoàn 入nhập 常thường 光quang 。 今kim 文văn 略lược 無vô 卷quyển 業nghiệp 。 若nhược 兼kiêm 取thủ 下hạ 文văn 。 如như 日nhật 身thân 中trung 。 於ư 空không 中trung 住trụ 。 義nghĩa 則tắc 通thông 有hữu 。 四tứ 三tam 惡ác 下hạ 止chỉ 業nghiệp 。 五ngũ 降hàng 伏phục 業nghiệp 。 論luận 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 魔ma 宮cung 。 隱ẩn 蔽tế 不bất 現hiện 。 今kim 經kinh 闕khuyết 此thử 。 六lục 又hựu 照chiếu 一nhất 切thiết 下hạ 。 敬kính 業nghiệp 。 顯hiển 現hiện 佛Phật 會hội 令linh 物vật 敬kính 故cố 。 七thất 又hựu 照chiếu 十thập 方phương 下hạ 。 示thị 現hiện 業nghiệp 。 正chánh 為vi 令linh 眾chúng 見kiến 說thuyết 聽thính 者giả 。 皆giai 得đắc 佛Phật 加gia 堪kham 說thuyết 聽thính 故cố 。 長trường/trưởng 行hành 受thọ 身thân 加gia 之chi 名danh 偏thiên 從tùng 此thử 立lập 。 二nhị 正chánh 顯hiển 所sở 作tác 即tức 二nhị 身thân 之chi 一nhất 。 言ngôn 二nhị 身thân 者giả 。 一nhất 流lưu 星tinh 身thân 。 往vãng 他tha 方phương 世thế 界giới 故cố 。 論luận 不bất 指chỉ 經kinh 。 古cổ 德đức 共cộng 指chỉ 卷quyển 舒thư 敬kính 示thị 三tam 業nghiệp 當đương 之chi 。 以dĩ 是thị 往vãng 來lai 光quang 體thể 如như 星tinh 流lưu 故cố 。 二nhị 如như 日nhật 身thân 。 謂vị 如như 日nhật 處xứ 空không 。 即tức 此thử 所sở 作tác 。 於ư 上thượng 空không 中trung 。 為vi 臺đài 是thị 也dã 。 故cố 以dĩ 身thân 業nghiệp 相tương 對đối 。 應ưng 成thành 四tứ 句cú 。 一nhất 業nghiệp 而nhi 非phi 身thân 。 謂vị 八bát 中trung 除trừ 三tam 。 二nhị 身thân 而nhi 非phi 業nghiệp 。 即tức 如như 日nhật 身thân 。 三tam 亦diệc 身thân 亦diệc 業nghiệp 即tức 流lưu 星tinh 身thân 。 四tứ 非phi 身thân 非phi 業nghiệp 。 此thử 經Kinh 所sở 無vô 。 即tức 論luận 經kinh 彼bỉ 此thử 相tương 見kiến 。 以dĩ 身thân 約ước 有hữu 體thể 業nghiệp 約ước 有hữu 用dụng 。 三tam 則tắc 雙song 具cụ 。 四tứ 則tắc 非phi 正chánh 所sở 為vi 故cố 。 二nhị 十thập 方phương 佛Phật 放phóng 光quang 照chiếu 此thử 者giả 。 正chánh 為vi 照chiếu 此thử 。 然nhiên 其kỳ 作tác 業nghiệp 亦diệc 周chu 十thập 方phương 。 七thất 業nghiệp 二nhị 身thân 不bất 殊thù 此thử 佛Phật 而nhi 加gia 。 又hựu 亦diệc 照chiếu 此thử 娑sa 婆bà 。 經kinh 文văn 以dĩ 主chủ 佛Phật 普phổ 照chiếu 此thử 。 不bất 待đãi 言ngôn 伴bạn 佛Phật 普phổ 照chiếu 。 正chánh 意ý 為vi 此thử 加gia 被bị 相tương/tướng 故cố 。 第đệ 二nhị 偈kệ 頌tụng 明minh 請thỉnh 業nghiệp 中trung 二nhị 。 初sơ 偈kệ 所sở 依y 望vọng 前tiền 猶do 屬thuộc 於ư 身thân 。 後hậu 正chánh 偈kệ 請thỉnh 。 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 四tứ 加gia 請thỉnh 所sở 說thuyết 。 後hậu 一nhất 教giáo 說thuyết 分phân 齊tề 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 二nhị 偈kệ 舉cử 法pháp 請thỉnh 。 後hậu 二nhị 偈kệ 舉cử 益ích 請thỉnh 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 偈kệ 正chánh 顯hiển 作tác 加gia 。 後hậu 偈kệ 顯hiển 加gia 所sở 為vi 。 今kim 初sơ 。 加gia 於ư 彼bỉ 三tam 字tự 是thị 總tổng 。 此thử 偈kệ 正chánh 為vi 加gia 故cố 。 其kỳ 世thế 中trung 上thượng 亦diệc 總tổng 亦diệc 別biệt 望vọng 加gia 於ư 彼bỉ 是thị 別biệt 。 以dĩ 二nhị 種chủng 加gia 中trung 是thị 具cụ 果quả 加gia 故cố 。 望vọng 四tứ 勝thắng 義nghĩa 是thị 總tổng 。 以dĩ 上thượng 即tức 勝thắng 義nghĩa 具cụ 四tứ 種chủng 勝thắng 。 為vi 世thế 中trung 上thượng 故cố 。 言ngôn 四tứ 勝thắng 者giả 。 亦diệc 如như 世thế 王vương 。 一nhất 自tự 在tại 勝thắng 。 所sở 作tác 無vô 礙ngại 故cố 。 即tức 經kinh 初sơ 句cú 言ngôn 佛Phật 無vô 等đẳng 者giả 。 由do 離ly 二nhị 障chướng 解giải 脫thoát 自tự 在tại 。 不bất 染nhiễm 如như 空không 。 十Thập 地Địa 已dĩ 還hoàn 皆giai 無vô 等đẳng 故cố 。 重trọng/trùng 言ngôn 等đẳng 者giả 唯duy 與dữ 佛Phật 等đẳng 。 欲dục 顯hiển 佛Phật 佛Phật 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 故cố 。 二nhị 力lực 勝thắng 。 即tức 經kinh 十Thập 力Lực 能năng 伏phục 邪tà 智trí 之chi 怨oán 敵địch 故cố 。 三tam 眷quyến 屬thuộc 勝thắng 。 即tức 無vô 量lượng 勝thắng 功công 德đức 及cập 人nhân 間gian 最tối 勝thắng 。 論luận 經kinh 即tức 當đương 無vô 量lượng 諸chư 眾chúng 首thủ 。 謂vị 具cụ 功công 德đức 堪kham 為vi 眾chúng 首thủ 。 故cố 云vân 人nhân 間gian 最tối 勝thắng 。 論luận 云vân 諸chư 眾chúng 首thủ 者giả 。 佛Phật 於ư 世thế 間gian 。 最tối 上thượng 勝thắng 故cố 。 四tứ 種chủng 姓tánh 勝thắng 。 謂vị 家gia 姓tánh 勝thắng 故cố 。 即tức 釋Thích 師Sư 子Tử 法pháp 。 於ư 中trung 又hựu 二nhị 。 一nhất 釋Thích 師Sư 子Tử 是thị 生sanh 家gia 勝thắng 。 謂vị 應ưng 生sanh 釋thích 姓tánh 輪Luân 王Vương 貴quý 胄trụ 故cố 。 諸chư 佛Phật 同đồng 加gia 。 偏thiên 語ngữ 釋thích 者giả 以dĩ 現hiện 見kiến 故cố 。 是thị 主chủ 佛Phật 故cố 。 二nhị 法pháp 之chi 一nhất 字tự 是thị 法pháp 家gia 勝thắng 。 謂vị 非phi 但đãn 生sanh 家gia 勝thắng 。 諸chư 佛Phật 皆giai 同đồng 真Chân 如Như 法pháp 中trung 住trụ 故cố 。 由do 上thượng 四tứ 義nghĩa 故cố 。 稱xưng 法Pháp 王Vương 名danh 世thế 中trung 上thượng 。 上thượng 云vân 二nhị 種chủng 加gia 者giả 。 一nhất 具cụ 身thân 加gia 依y 法Pháp 身thân 故cố 。 謂vị 釋Thích 師Sư 子Tử 是thị 有hữu 法pháp 所sở 依y 之chi 身thân 故cố 。 二nhị 具cụ 果quả 加gia 證chứng 佛Phật 果Quả 故cố 。 即tức 是thị 世thế 中trung 上thượng 。 及cập 別biệt 明minh 四tứ 勝thắng 。 異dị 未vị 成thành 佛Phật 之chi 色sắc 身thân 故cố 。 今kim 此thử 具cụ 德đức 之chi 人nhân 加gia 金kim 剛cang 藏tạng 。 第đệ 二nhị 偈kệ 加gia 所sở 為vi 者giả 。 欲dục 令linh 開khai 現hiện 法Pháp 藏tạng 義nghĩa 故cố 。 文văn 中trung 初sơ 句cú 及cập 下hạ 句cú 。 以dĩ 佛Phật 威uy 神thần 。 是thị 說thuyết 所sở 依y 。 餘dư 文văn 正chánh 辯biện 所sở 為vi 。 開khai 勝thắng 藏tạng 一nhất 句cú 是thị 總tổng 。 下hạ 十thập 字tự 是thị 別biệt 。 別biệt 歎thán 勝thắng 藏tạng 。 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 義nghĩa 藏tạng 成thành 就tựu 。 二nhị 字tự 藏tạng 成thành 就tựu 。 義nghĩa 藏tạng 即tức 勝thắng 妙diệu 行hạnh 。 行hành 者giả 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 所sở 謂vị 助trợ 道Đạo 法Pháp 故cố 。 妙diệu 者giả 。 真chân 實thật 智trí 故cố 。 即tức 是thị 證chứng 道đạo 。 勝thắng 者giả 。 神thần 力lực 勝thắng 故cố 。 是thị 不bất 住trụ 道đạo 。 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 故cố 云vân 神thần 力lực 。 如như 是thị 顯hiển 示thị 。 深thâm 妙diệu 勝thắng 上thượng 之chi 義nghĩa 。 二nhị 字tự 藏tạng 者giả 。 即tức 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 及cập 分phân 別biệt 說thuyết 。 謂vị 說thuyết 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 。 上thượng 舉cử 法pháp 請thỉnh 竟cánh 。 第đệ 二nhị 舉cử 益ích 請thỉnh 者giả 。 顯hiển 所sở 說thuyết 法Pháp 利lợi 他tha 有hữu 三tam 時thời 益ích 故cố 。 二nhị 偈kệ 分phần/phân 三tam 。 初sơ 半bán 偈kệ 聞văn 時thời 益ích 。 若nhược 得đắc 上thượng 加gia 。 則tắc 法Pháp 寶bảo 入nhập 心tâm 成thành 聞văn 持trì 故cố 。 次thứ 半bán 頌tụng 修tu 時thời 益ích 。 上thượng 句cú 修tu 時thời 因nhân 圓viên 。 下hạ 句cú 所sở 修tu 果quả 滿mãn 。 後hậu 一nhất 偈kệ 轉chuyển 生sanh 時thời 益ích 。 即tức 具cụ 堅kiên 種chủng 人nhân 。 上thượng 半bán 順thuận 明minh 。 明minh 有hữu 信tín 之chi 益ích 。 下hạ 半bán 反phản 顯hiển 舉cử 無vô 信tín 之chi 損tổn 。 論luận 經kinh 但đãn 有hữu 順thuận 明minh 。 偈kệ 云vân 。 雖tuy 在tại 於ư 大đại 海hải 。 及cập 劫kiếp 盡tận 火hỏa 中trung 。 決quyết 定định 信tín 無vô 礙ngại 。 必tất 得đắc 聞văn 此thử 經Kinh 。 今kim 經kinh 堪kham 受thọ 即tức 決quyết 定định 信tín 義nghĩa 。 此thử 中trung 大đại 意ý 云vân 。 若nhược 有hữu 信tín 有hữu 機cơ 為vi 堪kham 受thọ 者giả 。 無vô 問vấn 惡ác 道đạo 善thiện 道đạo 。 難nạn 處xứ 生sanh 皆giai 得đắc 聞văn 經Kinh 。 以dĩ 難nạn/nan 不bất 障chướng 聞văn 故cố 言ngôn 雖tuy 也dã 。 海hải 水thủy 劫kiếp 火hỏa 即tức 是thị 轉chuyển 生sanh 難nạn 處xứ 。 大đại 海hải 即tức 是thị 惡ác 道đạo 畜súc 生sanh 趣thú 故cố 。 故cố 論luận 云vân 。 龍long 世thế 界giới 長trường 壽thọ 。 亦diệc 得đắc 聞văn 此thử 經Kinh 。 偈kệ 言ngôn 雖tuy 在tại 於ư 大đại 海hải 故cố 。 而nhi 言ngôn 長trường 壽thọ 者giả 。 如như 有hữu 經kinh 說thuyết 。 右hữu 脇hiếp 著trước 地địa 。 未vị 動động 之chi 間gian 。 已dĩ 經kinh 賢Hiền 劫Kiếp 千thiên 佛Phật 出xuất 世thế 。 更cánh 一nhất 轉chuyển 亦diệc 爾nhĩ 。 但đãn 暫tạm 臥ngọa 息tức 尚thượng 爾nhĩ 。 況huống 其kỳ 一nhất 生sanh 。 劫kiếp 火hỏa 中trung 者giả 。 即tức 是thị 善thiện 趣thú 。 論luận 云vân 。 雖tuy 在tại 色sắc 界giới 光quang 音âm 天thiên 等đẳng 。 亦diệc 得đắc 聞văn 此thử 經Kinh 。 偈kệ 言ngôn 及cập 劫kiếp 盡tận 火hỏa 中trung 故cố 。 此thử 即tức 指chỉ 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 為vi 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 。 然nhiên 論luận 無vô 長trường 壽thọ 之chi 言ngôn 。 而nhi 前tiền 龍long 趣thú 卻khước 有hữu 長trường 壽thọ 。 且thả 三tam 惡ác 為vi 難nạn/nan 不bất 必tất 長trường 壽thọ 。 恐khủng 是thị 譯dịch 人nhân 誤ngộ 。 將tương 此thử 中trung 長trường 壽thọ 入nhập 於ư 前tiền 文văn 。 然nhiên 二nhị 經kinh 中trung 文văn 皆giai 巧xảo 略lược 。 若nhược 具cụ 應ưng 言ngôn 劫kiếp 盡tận 火hỏa 起khởi 時thời 在tại 光Quang 音Âm 天Thiên 中trung 故cố 。 論luận 為vi 此thử 釋thích 。 以dĩ 火hỏa 起khởi 時thời 初sơ 禪thiền 無vô 人nhân 。 二nhị 禪thiền 不bất 為vi 其kỳ 壞hoại 於ư 中trung 得đắc 聞văn 故cố 。 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 三tam 禪thiền 四tứ 禪thiền 。 免miễn 水thủy 風phong 災tai 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 。 乃nãi 至chí 無vô 色sắc 。 亦diệc 皆giai 得đắc 聞văn 。 今kim 舉cử 初sơ 攝nhiếp 後hậu 。 及cập 對đối 水thủy 成thành 文văn 故cố 云vân 劫kiếp 火hỏa 。 案án 智trí 論luận 等đẳng 通thông 上thượng 二nhị 界giới 。 除trừ 五ngũ 淨tịnh 居cư 皆giai 長trường 壽thọ 難nạn/nan 。 今kim 不bất 取thủ 初sơ 禪thiền 者giả 。 以dĩ 彼bỉ 有hữu 梵Phạm 王Vương 多đa 好hảo/hiếu 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 聞văn 法Pháp 障chướng 輕khinh 。 又hựu 正chánh 已dĩ 燒thiêu 。 故cố 不bất 說thuyết 之chi 。 上thượng 順thuận 論luận 釋thích 。 八bát 難nạn 之chi 中trung 。 善thiện 惡ác 二nhị 趣thú 各các 舉cử 其kỳ 一nhất 。 理lý 實thật 八bát 難nạn 皆giai 容dung 得đắc 聞văn 。 又hựu 劫kiếp 火hỏa 之chi 言ngôn 兼kiêm 佛Phật 前tiền 後hậu 。 劫kiếp 壞hoại 之chi 時thời 。 無vô 佛Phật 出xuất 故cố 。 脩tu 羅la 地địa 獄ngục 容dung 在tại 海hải 中trung 則tắc 兼kiêm 數số 難nạn/nan 矣hĩ 。 今kim 經kinh 但đãn 云vân 劫kiếp 火hỏa 。 則tắc 正chánh 在tại 火hỏa 中trung 亦diệc 容dung 得đắc 聞văn 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 見kiến 燒thiêu 燒thiêu 處xứ 有hữu 不bất 燒thiêu 故cố 。 問vấn 若nhược 依y 前tiền 義nghĩa 。 云vân 何hà 堪kham 受thọ 法pháp 人nhân 復phục 生sanh 難nạn 處xứ 。 答đáp 此thử 約ước 乘thừa 戒giới 緩hoãn 急cấp 應ưng 成thành 四tứ 句cú 。 一Nhất 乘Thừa 緩hoãn 戒giới 急cấp 。 生sanh 長trưởng 壽thọ 北bắc 洲châu 不bất 聞văn 法Pháp 要yếu 。 二nhị 者giả 乘thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 。 生sanh 三tam 塗đồ 中trung 不bất 礙ngại 聞văn 法Pháp 故cố 。 佛Phật 會hội 中trung 多đa 列liệt 龍long 鬼quỷ 等đẳng 類loại 。 三tam 者giả 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 。 則tắc 人nhân 天thiên 聞văn 法Pháp 。 四tứ 乘thừa 戒giới 俱câu 緩hoãn 。 則tắc 處xứ 三tam 塗đồ 諸chư 根căn 不bất 具cụ 。 又hựu 不bất 聞văn 法Pháp 。 今kim 海hải 水thủy 劫kiếp 火hỏa 是thị 二nhị 三tam 兩lưỡng 句cú 。 餘dư 二nhị 無vô 乘thừa 故cố 。 經kinh 論luận 不bất 明minh 。 即tức 後hậu 半bán 意ý 勉miễn 旃chiên 學học 徒đồ 。 願nguyện 留lưu 心tâm 法Pháp 要yếu 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 於ư 戒giới 緩hoãn 者giả 不bất 名danh 為vi 緩hoãn 。 於ư 乘thừa 緩hoãn 者giả 乃nãi 名danh 為vi 緩hoãn 。 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 教giáo 說thuyết 分phân 齊tề 中trung 。 應ưng 說thuyết 諸chư 地địa 者giả 。 總tổng 勸khuyến 說thuyết 也dã 。 說thuyết 地địa 何hà 義nghĩa 。 謂vị 應ưng 說thuyết 前tiền 字tự 藏tạng 之chi 中trung 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 三tam 漸tiệm 次thứ 相tương/tướng 故cố 。 次thứ 修tu 習tập 言ngôn 即tức 為vi 總tổng 相tương/tướng 。 言ngôn 漸tiệm 次thứ 者giả 。 漸tiệm 明minh 非phi 頓đốn 。 次thứ 辯biện 不bất 亂loạn 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 觀quán 漸tiệm 次thứ 。 二nhị 證chứng 漸tiệm 次thứ 。 三tam 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 此thử 即tức 十Thập 地Địa 之chi 中trung 。 加gia 行hành 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 三tam 智trí 。 為vi 地địa 地địa 中trung 初sơ 中trung 後hậu 相tương/tướng 也dã 。 勝thắng 智trí 道đạo 者giả 。 即tức 觀quán 漸tiệm 次thứ 。 道đạo 者giả 因nhân 也dã 。 以dĩ 加gia 行hành 智trí 為vi 正chánh 證chứng 勝thắng 智trí 之chi 漸tiệm 次thứ 。 故cố 名danh 勝thắng 智trí 道đạo 。 謂vị 說thuyết 此thử 十Thập 地Địa 。 若nhược 加gia 行hành 觀quán 。 若nhược 加gia 行hành 所sở 依y 止chỉ 理lý 。 能năng 生sanh 諸chư 地địa 實thật 智trí 故cố 。 次thứ 入nhập 住trụ 展triển 轉chuyển 者giả 。 是thị 證chứng 漸tiệm 次thứ 。 入nhập 者giả 入nhập 地địa 心tâm 。 住trụ 即tức 住trụ 地địa 心tâm 。 未vị 轉chuyển 向hướng 餘dư 地địa 故cố 。 展triển 轉chuyển 即tức 出xuất 地địa 心tâm 。 地địa 地địa 轉chuyển 所sở 住trú 處xứ 故cố 。 即tức 此thử 三tam 心tâm 證chứng 智trí 自tự 為vi 漸tiệm 次thứ 。 第đệ 三tam 句cú 即tức 。 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 要yếu 由do 證chứng 真chân 修tu 行hành 。 方phương 能năng 了liễu 俗tục 故cố 。 名danh 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 言ngôn 法pháp 智trí 者giả 。 正chánh 辯biện 後hậu 得đắc 智trí 體thể 緣duyên 法pháp 別biệt 。 故cố 名danh 為vi 法pháp 智trí 。 此thử 智trí 從tùng 二nhị 境cảnh 生sanh 。 一nhất 由do 證chứng 真chân 故cố 。 云vân 從tùng 行hành 生sanh 故cố 。 論luận 云vân 。 行hành 者giả 入nhập 住trụ 展triển 轉chuyển 成thành 就tựu 故cố 。 二nhị 外ngoại 能năng 了liễu 俗tục 故cố 。 云vân 從tùng 境cảnh 界giới 生sanh 故cố 。 論luận 云vân 境cảnh 界giới 者giả 。 此thử 行hành 種chủng 種chủng 異dị 境cảnh 界giới 故cố 。 謂vị 以dĩ 正chánh 證chứng 之chi 行hành 。 行hành 於ư 俗tục 境cảnh 是thị 後hậu 得đắc 也dã 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 一nhất 句cú 。 結kết 說thuyết 之chi 益ích 。 亦diệc 是thị 後hậu 得đắc 智trí 境cảnh 。 問vấn 地địa 地địa 正chánh 證chứng 者giả 。 如như 初Sơ 地Địa 中trung 正chánh 智trí 親thân 證chứng 真Chân 如Như 。 則tắc 後hậu 九cửu 地địa 中trung 不bất 應ưng 更cánh 證chứng 以dĩ 如như 無vô 二nhị 無vô 異dị 故cố 。 古cổ 德đức 釋thích 云vân 。 如như 雖tuy 一nhất 味vị 。 約ước 智trí 明minh 昧muội 有hữu 十thập 親thân 證chứng 。 此thử 亦diệc 順thuận 理lý 故cố 。 唯duy 識thức 論luận 云vân 。 雖tuy 真Chân 如Như 性tánh 實thật 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 隨tùy 勝thắng 德đức 假giả 立lập 十thập 種chủng 。 此thử 約ước 所sở 證chứng 德đức 異dị 故cố 。 有hữu 十Thập 地Địa 親thân 證chứng 。 又hựu 云vân 。 雖tuy 初Sơ 地Địa 中trung 已dĩ 達đạt 一nhất 切thiết 。 而nhi 能năng 證chứng 行hành 。 猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。 為vi 令linh 圓viên 滿mãn 。 後hậu 後hậu 建kiến 立lập 此thử 。 則tắc 亦diệc 約ước 能năng 證chứng 明minh 昧muội 意ý 也dã 。 若nhược 唯duy 取thủ 所sở 證chứng 德đức 異dị 。 則tắc 初Sơ 地Địa 未vị 全toàn 證chứng 如như 。 亦diệc 未vị 能năng 全toàn 通thông 如như 無vô 異dị 難nạn/nan 。 如như 人nhân 觀quán 空không 小tiểu 時thời 不bất 遠viễn 大đại 則tắc 漸tiệm 增tăng 。 空không 雖tuy 無vô 差sai 眼nhãn 有hữu 明minh 昧muội 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 許hứa 說thuyết 分phân 齊tề 。 謂vị 所sở 說thuyết 不bất 過quá 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại 。 是thị 地địa 分phân 齊tề 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 敘tự 說thuyết 儀nghi 意ý 。 後hậu 正chánh 顯hiển 偈kệ 辭từ 。 今kim 初sơ 。 觀quán 察sát 十thập 方phương 。 是thị 敘tự 說thuyết 儀nghi 。 論luận 云vân 。 示thị 無vô 我ngã 慢mạn 無vô 偏thiên 心tâm 故cố 。 觀quán 十thập 方phương 佛Phật 。 將tương 欲dục 承thừa 力lực 。 故cố 無vô 我ngã 慢mạn 。 觀quán 十thập 方phương 機cơ 擬nghĩ 將tương 普phổ 被bị 故cố 。 無vô 偏thiên 心tâm 故cố 。 上thượng 下hạ 文văn 皆giai 云vân 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 也dã 。 亦diệc 可khả 普phổ 觀quán 物vật 機cơ 不bất 慢mạn 旁bàng 人nhân 。 普phổ 觀quán 諸chư 佛Phật 。 不bất 偏thiên 一nhất 佛Phật 。 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 增tăng 淨tịnh 信tín 者giả 。 是thị 敘tự 說thuyết 意ý 。 謂vị 眾chúng 先tiên 有hữu 信tín 深thâm 渴khát 所sở 聞văn 。 今kim 更cánh 示thị 說thuyết 正chánh 地địa 二nhị 大đại 增tăng 益ích 聞văn 者giả 。 堪kham 受thọ 正chánh 義nghĩa 。 不bất 如như 言ngôn 取thủ 名danh 增tăng 淨tịnh 信tín 。 若nhược 準chuẩn 論luận 經kinh 更cánh 有hữu 增tăng 喜hỷ 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 重trọng/trùng 增tăng 踊dũng 悅duyệt 生sanh 正chánh 信tín 故cố 。 以dĩ 踊dũng 悅duyệt 即tức 是thị 淨tịnh 信tín 故cố 。 今kim 略lược 無vô 故cố 。 論luận 云vân 踊dũng 悅duyệt 者giả 。 心tâm 清thanh 不bất 濁trược 故cố 。 由do 信tín 以dĩ 心tâm 淨tịnh 為vi 性tánh 。 則tắc 稱xưng 理lý 而nhi 悅duyệt 。 以dĩ 前tiền 說thuyết 主chủ 違vi 請thỉnh 中trung 已dĩ 令linh 眾chúng 喜hỷ 故cố 。 今kim 云vân 增tăng 如như 何hà 得đắc 此thử 踊dũng 悅duyệt 。 論luận 云vân 踊dũng 悅duyệt 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 義nghĩa 大đại 踊dũng 悅duyệt 。 為vi 得đắc 義nghĩa 故cố 。 二nhị 說thuyết 大đại 踊dũng 悅duyệt 。 因nhân 此thử 說thuyết 大đại 能năng 得đắc 義nghĩa 故cố 。 義nghĩa 名danh 所sở 以dĩ 深thâm 廣quảng 稱xưng 大đại 。 即tức 是thị 當đương 法pháp 受thọ 名danh 。 說thuyết 名danh 詮thuyên 表biểu 。 因nhân 於ư 此thử 說thuyết 得đắc 彼bỉ 義nghĩa 故cố 。 依y 所sở 得đắc 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 大đại 。 大đại 之chi 說thuyết 故cố 依y 他tha 受thọ 稱xưng 。 聞văn 於ư 二nhị 大đại 皆giai 踊dũng 悅duyệt 者giả 。 因nhân 詮thuyên 得đắc 旨chỉ 湛trạm 淨tịnh 無vô 疑nghi 。 法Pháp 喜hỷ 內nội 充sung 故cố 增tăng 踊dũng 悅duyệt 。 大đại 意ý 如như 此thử 。 然nhiên 二nhị 大đại 體thể 相tướng 古cổ 說thuyết 不bất 同đồng 。 遠viễn 公công 云vân 。 此thử 地địa 經kinh 中trung 宗tông 要yếu 有hữu 四tứ 。 一nhất 是thị 言ngôn 教giáo 。 二nhị 是thị 所sở 說thuyết 教giáo 道đạo 之chi 行hành 。 三tam 是thị 所sở 顯hiển 證chứng 道đạo 之chi 行hành 。 四tứ 是thị 證chứng 道đạo 所sở 表biểu 地địa 法pháp 。 就tựu 此thử 四tứ 中trung 初sơ 二nhị 為vi 說thuyết 大đại 。 以dĩ 行hành 依y 言ngôn 成thành 。 言ngôn 依y 行hành 發phát 故cố 合hợp 為vi 說thuyết 。 後hậu 二nhị 合hợp 為vi 義nghĩa 大đại 。 以dĩ 證chứng 依y 法pháp 成thành 法pháp 由do 證chứng 顯hiển 。 故cố 合hợp 為vi 義nghĩa 。 賢hiền 首thủ 釋thích 云vân 。 此thử 經Kinh 宗tông 要yếu 有hữu 六lục 。 一nhất 所sở 依y 果quả 海hải 。 如như 太thái 虛hư 空không 。 二nhị 地địa 智trí 所sở 證chứng 十thập 重trọng/trùng 法Pháp 界Giới 。 如như 空không 中trung 所sở 畫họa 之chi 處xứ 。 三tam 根căn 本bổn 智trí 能năng 證chứng 法Pháp 界Giới 。 如như 能năng 依y 畫họa 相tương/tướng 。 四tứ 諸chư 地địa 後hậu 得đắc 隨tùy 事sự 起khởi 行hành 悲bi 智trí 不bất 住trụ 。 五ngũ 諸chư 地địa 加gia 行hành 所sở 起khởi 行hành 解giải 。 為vi 趣thú 地địa 方phương 便tiện 。 六lục 寄ký 法pháp 顯hiển 成thành 。 諸chư 地Địa 差sai 別biệt 。 如như 第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 。 十Thập 善Thiện 為vi 正chánh 。 三tam 地địa 禪thiền 支chi 等đẳng 。 於ư 此thử 六lục 中trung 前tiền 三tam 合hợp 為vi 義nghĩa 大đại 。 後hậu 三tam 合hợp 為vi 說thuyết 大đại 。 然nhiên 其kỳ 後hậu 解giải 不bất 取thủ 能năng 詮thuyên 者giả 。 意ý 云vân 。 如như 偈kệ 中trung 七thất 偈kệ 亦diệc 明minh 義nghĩa 大đại 。 豈khởi 無vô 能năng 詮thuyên 。 正chánh 應ứng 用dụng 所sở 以dĩ 甚thậm 深thâm 故cố 。 名danh 之chi 為vi 義nghĩa 。 可khả 寄ký 言ngôn 說thuyết 故cố 稱xưng 為vi 說thuyết 。 且thả 依y 後hậu 解giải 。 古cổ 德đức 因nhân 此thử 復phục 辯biện 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 。 然nhiên 下hạ 論luận 自tự 明minh 因nhân 果quả 二nhị 分phần 說thuyết 不bất 說thuyết 義nghĩa 。 非phi 無vô 眉mi 目mục 故cố 今kim 敘tự 之chi 於ư 中trung 先tiên 就tựu 義nghĩa 大đại 。 次thứ 約ước 說thuyết 大đại 。 後hậu 辯biện 雙song 融dung 義nghĩa 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 約ước 果quả 海hải 可khả 以dĩ 總tổng 標tiêu 舉cử 。 令linh 人nhân 知tri 有hữu 。 名danh 為vi 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 指chỉ 斥xích 示thị 人nhân 。 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 二nhị 約ước 證chứng 處xứ 。 既ký 此thử 所sở 證chứng 離ly 相tương 離ly 名danh 。 還hoàn 云vân 此thử 法pháp 不bất 可khả 說thuyết 聞văn 。 以dĩ 此thử 遣khiển 言ngôn 之chi 言ngôn 當đương 彼bỉ 法pháp 。 故cố 名danh 為vi 可khả 說thuyết 。 有hữu 言ngôn 斯tư 遣khiển 。 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 三tam 約ước 本bổn 智trí 。 謂vị 以dĩ 遮già 詮thuyên 易dị 解giải 故cố 名danh 可khả 說thuyết 。 直trực 詮thuyên 不bất 逮đãi 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 離ly 五ngũ 相tương/tướng 故cố 。 謂vị 睡thụy 眠miên 昏hôn 醉túy 等đẳng 。 以dĩ 直trực 詮thuyên 不bất 到đáo 故cố 。 約ước 遮già 詮thuyên 以dĩ 示thị 彼bỉ 法pháp 二nhị 就tựu 說thuyết 大đại 中trung 亦diệc 三tam 。 一nhất 約ước 後hậu 得đắc 智trí 。 隨tùy 事sự 行hành 相tương/tướng 可khả 以dĩ 言ngôn 辭từ 分phân 別biệt 。 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 二nhị 約ước 加gia 行hành 智trí 。 謂vị 是thị 意ý 言ngôn 觀quán 故cố 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 觀quán 中trung 行hành 相tương/tướng 言ngôn 不bất 至chí 。 故cố 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 又hựu 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 諸chư 法pháp 共cộng 相tương 皆giai 是thị 可khả 說thuyết 。 此thử 通thông 一nhất 切thiết 法pháp 。 三tam 約ước 所sở 寄ký 法pháp 。 可khả 以dĩ 寄ký 此thử 表biểu 示thị 令linh 人nhân 解giải 十Thập 地Địa 故cố 名danh 為vi 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 以dĩ 此thử 。 即tức 為vi 十Thập 地Địa 。 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 三tam 約ước 雙song 融dung 中trung 。 此thử 上thượng 六lục 中trung 各các 說thuyết 。 即tức 是thị 無vô 說thuyết 。 無vô 說thuyết 即tức 說thuyết 。 無vô 二nhị 俱câu 融dung 準chuẩn 思tư 可khả 知tri 。 又hựu 果quả 海hải 離ly 緣duyên 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 所sở 證chứng 就tựu 緣duyên 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 二nhị 所sở 證chứng 非phi 修tu 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 能năng 證chứng 修tu 起khởi 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 三tam 正chánh 證chứng 離ly 相tương/tướng 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 後hậu 得đắc 帶đái 相tương/tướng 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 四tứ 後hậu 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 加gia 行hành 有hữu 意ý 言ngôn 。 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 五ngũ 加gia 行hành 觀quán 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 。 寄ký 法pháp 表biểu 地địa 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 此thử 上thượng 不bất 可khả 說thuyết 。 皆giai 各các 不bất 異dị 於ư 可khả 說thuyết 。 以dĩ 真chân 理lý 普phổ 遍biến 故cố 。 可khả 說thuyết 不bất 異dị 不bất 可khả 說thuyết 以dĩ 緣duyên 修tu 無vô 性tánh 故cố 。 是thị 故cố 下hạ 文văn 雖tuy 說thuyết 一nhất 分phần/phân 。 義nghĩa 亦diệc 不bất 少thiểu 。 故cố 論luận 。 云vân 如như 實thật 滿mãn 足túc 攝nhiếp 取thủ 故cố 。 意ý 在tại 於ư 此thử 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 云vân 生sanh 生sanh 等đẳng 。 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 亦diệc 可khả 得đắc 說thuyết 故cố 。 說thuyết 不bất 說thuyết 不bất 可khả 局cục 執chấp 。 餘dư 至chí 下hạ 明minh 。 上thượng 來lai 敘tự 意ý 竟cánh 。

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷Quyển 。 第Đệ 三Tam 十Thập 二Nhị