大Đại 佛Phật 頂Đảnh 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 會Hội 解Giải
Quyển 0019
唐Đường 宋Tống 九Cửu 師Sư 釋Thích 元Nguyên 惟Duy 則Tắc 會Hội 解Giải

大đại 佛Phật 頂đảnh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 脩tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 會hội 解giải 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu 。 邈mạc 九cửu 。

天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 般bát 剌lạt 密mật 帝đế 譯dịch

烏ô 萇# 國quốc 沙Sa 門Môn 彌di 伽già 釋Thích 迦Ca 譯dịch 語ngữ

菩Bồ 薩Tát 戒giới 弟đệ 子tử 前tiền 正chánh 議nghị 大đại 夫phu 同đồng 中trung 書thư 門môn 下hạ 平bình 章chương 事sự 房phòng 融dung 筆bút 受thọ

師sư 子tử 林lâm 沙Sa 門Môn 。 惟duy 則tắc 。 會hội 解giải 。

阿A 難Nan 彼bỉ 善thiện 男nam 子tử 。 脩tu 三tam 摩ma 地địa 想tưởng 。 陰ấm 盡tận 者giả 是thị 人nhân 平bình 常thường 。 夢mộng 想tưởng 消tiêu 滅diệt 。 寤ngụ 寐mị 恆hằng 一nhất 覺giác 明minh 虛hư 靜tĩnh 。 猶do 如như 晴tình 空không 。 無vô 復phục 麤thô 重trọng 。 前tiền 塵trần 影ảnh 事sự 。 觀quán 諸chư 世thế 間gian 。 大đại 地địa 山sơn 河hà 。 如như 鏡kính 鑑giám 明minh 。 來lai 無vô 所sở 粘niêm 過quá 無vô 蹤tung 迹tích 虛hư 受thọ 照chiếu 應ứng 。 了liễu 罔võng 陳trần 習tập 。 惟duy 一nhất 精tinh 真chân 生sanh 滅diệt 根căn 元nguyên 。 從tùng 此thử 披phi 露lộ 。 見kiến 諸chư 十thập 方phương 。 十thập 二nhị 眾chúng 生sanh 。 畢tất 殫đàn 其kỳ 類loại 。 雖tuy 未vị 通thông 其kỳ 。 各các 命mạng 由do 緒tự 。 見kiến 同đồng 生sanh 基cơ 。 猶do 如như 野dã 馬mã 。 熠dập 熠dập 清thanh 擾nhiễu 。 為vi 浮phù 根căn 塵trần 。 究cứu 竟cánh 樞xu 宂# 此thử 則tắc 名danh 為vi 。 行Hành 陰Ấm 區Khu 宇Vũ 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 通thông 敘tự 想tưởng 滅diệt 行hành 現hiện 也dã 浮phù 動động 妄vọng 習tập 晝trú 明minh 則tắc 想tưởng 夕tịch 瞢măng 則tắc 夢mộng 汩# 亂loạn 性tánh 真chân 莫mạc 得đắc 而nhi 一nhất 擾nhiễu 動động 覺giác 明minh 莫mạc 得đắc 而nhi 靜tĩnh 故cố 想tưởng 陰ấm 盡tận 者giả 。 夢mộng 想tưởng 消tiêu 滅diệt 。 寤ngụ 寐mị 恆hằng 一nhất 覺giác 明minh 虛hư 靜tĩnh 。 猶do 如như 晴tình 空không 。 也dã 五ngũ 陰ấm 前tiền 麤thô 後hậu 細tế 故cố 想tưởng 盡tận 則tắc 無vô 麤thô 重trọng/trùng 影ảnh 事sự 雖tuy 觀quán 萬vạn 象tượng 而nhi 無vô 想tưởng 念niệm 。 故cố 如như 鏡kính 鑑giám 明minh 。 無vô 粘niêm 無vô 迹tích 虛hư 受thọ 照chiếu 應ứng 。 了liễu 無vô 陳trần 習tập 惟duy 一nhất 精tinh 真chân 明minh 極cực 如như 此thử 故cố 幽u 隱ẩn 行hành 陰ấm 於ư 是thị 披phi 露lộ 也dã 行hành 為vi 萬vạn 化hóa 生sanh 滅diệt 根căn 元nguyên 。 故cố 其kỳ 相tương/tướng 披phi 露lộ 則tắc 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 之chi 元nguyên 無vô 不bất 殫đàn 見kiến 各các 命mạng 由do 緒tự 。 識thức 也dã 同đồng 生sanh 基cơ 行hành 也dã 擾nhiễu 動động 幽u 隱ẩn 故cố 譬thí 野dã 馬mã 乍sạ 生sanh 乍sạ 滅diệt 。 故cố 曰viết 熠dập 熠dập 無vô 復phục 麤thô 影ảnh 故cố 曰viết 清thanh 擾nhiễu 根căn 塵trần 運vận 止chỉ 皆giai 本bổn 於ư 此thử 故cố 曰viết 究cứu 竟cánh 樞xu 宂# 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 雖tuy 未vị 下hạ 謂vị 雖tuy 未vị 能năng 別biệt 相tướng 見kiến 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 脩tu 因nhân 趣thú 果quả 因nhân 由do 端đoan 緒tự 已dĩ 能năng 捴# 相tương 見kiến 彼bỉ 生sanh 類loại 俱câu 由do 行hành 起khởi 名danh 此thử 行hành 陰ấm 為vi 同đồng 生sanh 基cơ 野dã 馬mã 陽dương 燄diệm 浮phù 埃ai 也dã 熠dập 熠dập 光quang 耀diệu 閃thiểm 爍thước 之chi 貌mạo 清thanh 擾nhiễu 即tức 下hạ 文văn 幽u 清thanh 擾nhiễu 動động 是thị 也dã 。

若nhược 此thử 清thanh 擾nhiễu 。 熠dập 熠dập 元nguyên 性tánh 。 性tánh 入nhập 元nguyên 澄trừng 。 一nhất 澄trừng 元nguyên 習tập 。 如như 波ba 瀾lan 滅diệt 。 化hóa 為vi 澄trừng 水thủy 。 名danh 行hành 陰ấm 盡tận 。 是thị 人nhân 則tắc 能năng 。 超siêu 眾chúng 生sanh 濁trược 。 觀quán 其kỳ 所sở 由do 。 幽u 隱ẩn 妄vọng 想tưởng 。 以dĩ 為vi 其kỳ 本bổn 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 行hành 陰ấm 習tập 擾nhiễu 成thành 性tánh 故cố 稱xưng 元nguyên 性tánh 元nguyên 習tập 能năng 滅diệt 擾nhiễu 習tập 則tắc 歸quy 元nguyên 澄trừng 之chi 本bổn 而nhi 遷thiên 流lưu 相tương/tướng 盡tận 矣hĩ 故cố 如như 波ba 瀾lan 滅diệt 。 化hóa 為vi 澄trừng 水thủy 。 也dã 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 業nghiệp 運vận 常thường 遷thiên 名danh 眾chúng 生sanh 濁trược 。 故cố 行hành 陰ấm 盡tận 則tắc 超siêu 之chi 行hành 陰ấm 密mật 移di 曾tằng 無vô 覺giác 悟ngộ 。 故cố 曰viết 幽u 隱ẩn 妄vọng 想tưởng 。

阿A 難Nan 當đương 知tri 。 是thị 得đắc 正chánh 知tri 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 凝ngưng 明minh 正chánh 心tâm 。 十thập 類loại 天thiên 魔ma 。 不bất 得đắc 其kỳ 便tiện 。 方phương 得đắc 精tinh 研nghiên 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 於ư 本bổn 類loại 中trung 。 生sanh 元nguyên 露lộ 者giả 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 。 圓viên 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 圓viên 元nguyên 中trung 。 起khởi 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 二nhị 無vô 因nhân 論luận 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 夢mộng 想tưởng 消tiêu 亡vong 寤ngụ 寐mị 常thường 一nhất 故cố 稱xưng 正chánh 知tri 奢Xa 摩Ma 他Tha 又hựu 稱xưng 凝ngưng 明minh 正chánh 心tâm 。 皆giai 想tưởng 盡tận 之chi 相tướng 也dã 外ngoại 魔ma 皆giai 因nhân 心tâm 召triệu 故cố 想tưởng 盡tận 凝ngưng 明minh 則tắc 天thiên 魔ma 不bất 至chí 從tùng 此thử 惟duy 是thị 脩tu 禪thiền 失thất 趣thú 狂cuồng 解giải 妄vọng 計kế 是thị 即tức 陰ấm 魔ma 也dã 生sanh 類loại 本bổn 即tức 同đồng 生sanh 基cơ 也dã 於ư 本bổn 類loại 中trung 。 生sanh 元nguyên 露lộ 者giả 。 於ư 同đồng 生sanh 基cơ 見kiến 己kỷ 行hành 元nguyên 也dã 幽u 清thanh 動động 元nguyên 即tức 行hành 元nguyên 也dã 。

一nhất 者giả 是thị 人nhân 見kiến 本bổn 無vô 因nhân 。 何hà 以dĩ 故cố 是thị 人nhân 既ký 得đắc 。 生sanh 機cơ 全toàn 破phá 。 乘thừa 于vu 眼nhãn 根căn 八bát 百bách 功công 德đức 。 見kiến 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 流lưu 灣loan 環hoàn 。 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 只chỉ 見kiến 眾chúng 生sanh 。 輪luân 廻hồi 其kỳ 處xứ 八bát 萬vạn 劫kiếp 外ngoại 。 冥minh 無vô 所sở 觀quán 。 便tiện 作tác 是thị 解giải 。 此thử 等đẳng 世thế 間gian 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 來lai 。 無vô 因nhân 自tự 有hữu 。 由do 此thử 計kế 度độ 。 亡vong 正Chánh 徧Biến 知Tri 墮đọa 落lạc 外ngoại 道đạo 。 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。

吳ngô 興hưng 曰viết 生sanh 機cơ 全toàn 破phá 。 者giả 機cơ 喻dụ 擾nhiễu 動động 即tức 行hành 陰ấm 也dã 不bất 為vi 想tưởng 陰ấm 所sở 覆phú 故cố 云vân 全toàn 破phá 眼nhãn 根căn 八bát 百bách 功công 德đức 。 既ký 約ước 三tam 世thế 四tứ 方phương 。 論luận 之chi 今kim 見kiến 本bổn 無vô 因nhân 即tức 乘thừa 過quá 去khứ 功công 德đức 下hạ 見kiến 末mạt 無vô 因nhân 即tức 乘thừa 未vị 來lai 功công 德đức 斯tư 由do 定định 中trung 發phát 宿Túc 命Mạng 通Thông 乃nãi 令linh 眼nhãn 根căn 彰chương 此thử 力lực 用dụng 業nghiệp 流lưu 灣loan 環hoàn 。 行hành 陰ấm 流lưu 轉chuyển 也dã 冥minh 無vô 所sở 觀quán 。 外ngoại 道đạo 冥minh 諦đế 也dã 夫phu 善thiện 惡ác 業nghiệp 緣duyên 。 惟duy 識thức 變biến 造tạo 是thị 人nhân 八bát 萬vạn 劫kiếp 外ngoại 。 尚thượng 不bất 見kiến 行hành 何hà 况# 於ư 識thức 故cố 從tùng 此thử 來lai 起khởi 無vô 因nhân 計kế 。

二nhị 者giả 是thị 人nhân 見kiến 末mạt 無vô 因nhân 。 何hà 以dĩ 故cố 是thị 人nhân 於ư 生sanh 。 既ký 見kiến 其kỳ 根căn 。 知tri 人nhân 生sanh 人nhân 。 悟ngộ 鳥điểu 生sanh 鳥điểu 。 烏ô 從tùng 來lai 黑hắc 。 鵠hộc 從tùng 來lai 白bạch 。 人nhân 天thiên 本bổn 竪thụ 畜súc 生sanh 本bổn 橫hoạnh 。 白bạch 非phi 洗tẩy 成thành 。 黑hắc 非phi 染nhiễm 造tạo 。 從tùng 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 無vô 復phục 改cải 移di 。 今kim [書-曰+皿]# 此thử 形hình 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 而nhi 我ngã 本bổn 來lai 。 不bất 見kiến 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 更cánh 有hữu 。 成thành 菩Bồ 提Đề 事sự 。 當đương 知tri 今kim 日nhật 。 一nhất 切thiết 物vật 象tượng 。 皆giai 本bổn 無vô 因nhân 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 謬mậu 執chấp 生sanh 根căn 不bất 達đạt 化hóa 理lý 以dĩ 人nhân 竟cánh 為vi 人nhân 乃nãi 至chí 黑hắc 竟cánh 為vi 黑hắc 無vô 復phục 改cải 移di 。 因nhân 而nhi 例lệ 我ngã 本bổn 不bất 見kiến 道Đạo 末mạt 亦diệc 無vô 成thành 是thị 末mạt 無vô 因nhân 也dã 結kết 文văn 本bổn 字tự 合hợp 是thị 末mạt 字tự 吳ngô 興hưng 曰viết 無vô 復phục 改cải 移di 。 者giả 此thử 見kiến 一nhất 分phần/phân 人nhân 畜súc 之chi 類loại 有hữu 經kinh 長trường 時thời 業nghiệp 果quả 未vị 轉chuyển 故cố 起khởi 斯tư 計kế 如như 智trí 論luận 明minh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 觀quán 鴿cáp 子tử 身thân 前tiền 後hậu 皆giai 八bát 萬vạn 劫kiếp 不bất 改cải 其kỳ 類loại 今kim 行hành 陰ấm 中trung 既ký 見kiến 此thử 相tương/tướng 乃nãi 執chấp 一nhất 切thiết 自tự 然nhiên 。 而nhi 然nhiên 此thử 即tức 不bất 知tri 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 各các 命mạng 由do 緒tự 。 也dã 今kim 盡tận 此thử 形hình 。 等đẳng 明minh 未vị 來lai 無vô 因nhân 亦diệc 應ưng 見kiến 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 以dĩ 外ngoại 道đạo 通thông 同đồng 聲Thanh 聞Văn 故cố 。

由do 此thử 計kế 度độ 。 亡vong 正Chánh 徧Biến 知Tri 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 一nhất 外ngoại 道đạo 。 立lập 無vô 因nhân 論luận 。

吳ngô 興hưng 曰viết 肇triệu 師sư 云vân 外ngoại 道đạo 末mạt 伽già 梨lê 謂vị 眾chúng 生sanh 苦khổ 樂lạc 。 不bất 因nhân 行hành 得đắc 皆giai 自tự 然nhiên 耳nhĩ 前tiền 經Kinh 云vân 末mạt 伽già 梨lê 等đẳng 都đô 言ngôn 此thử 身thân 。 死tử 後hậu 全toàn 滅diệt 。 今kim 計kế 無vô 因nhân 雖tuy 不bất 云vân 死tử 滅diệt 必tất 至chí 劫kiếp 滿mãn 亦diệc 同đồng 其kỳ 倫luân 當đương 知tri 諸chư 見kiến 不bất 出xuất 四tứ 句cú 謂vị 斷đoạn 常thường 雙song 亦diệc 雙song 非phi 也dã 上thượng 二nhị 無vô 因nhân 即tức 斷đoạn 見kiến 下hạ 四tứ 徧biến 常thường 及cập 一nhất 分phần 無vô 常thường 。 一nhất 分phần/phân 常thường 乃nãi 至chí 死tử 後hậu 俱câu 非phi 。 即tức 後hậu 三tam 句cú 餘dư 之chi 所sở 計kế 皆giai 源nguyên 流lưu 於ư 此thử 。

阿A 難Nan 是thị 三tam 摩ma 中trung 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 凝ngưng 明minh 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 圓viên 常thường 中trung 。 起khởi 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 四tứ 徧biến 常thường 論luận 。

長trường/trưởng 水thủy 曰viết 行hành 陰ấm 生sanh 滅diệt 相tương 續tục 。 不bất 失thất 故cố 名danh 常thường 所sở 計kế 四tứ 種chủng 徧biến 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 名danh 圓viên 溫ôn 陵lăng 曰viết 前tiền 言ngôn 圓viên 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 此thử 言ngôn 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 者giả 以dĩ 生sanh 滅diệt 之chi 元nguyên 皆giai 圓viên 於ư 此thử 遂toại 執chấp 為vi 常thường 而nhi 起khởi 徧biến 常thường 論luận 徧biến 即tức 圓viên 也dã 故cố 此thử 標tiêu 名danh 徧biến 常thường 後hậu 結kết 名danh 圓viên 常thường 。

一nhất 者giả 是thị 人nhân 窮cùng 心tâm 境cảnh 性tánh 。 二nhị 處xứ 無vô 因nhân 。 脩tu 習tập 能năng 知tri 二nhị 萬vạn 劫kiếp 中trung 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 所sở 有hữu 生sanh 滅diệt 。 咸hàm 皆giai 循tuần 環hoàn 。 不bất 曾tằng 散tán 失thất 。 計kế 以dĩ 為vi 常thường 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 由do 妄vọng 計kế 行hành 陰ấm 為vi 生sanh 滅diệt 圓viên 元nguyên 遂toại 於ư 心tâm 境cảnh 四tứ 大đại 等đẳng 皆giai 計kế 為vi 常thường 也dã 真chân 際tế 曰viết 心tâm 境cảnh 二nhị 處xứ 雖tuy 則tắc 無vô 因nhân 二nhị 萬vạn 劫kiếp 來lai 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 故cố 計kế 為vi 常thường 。

二nhị 者giả 是thị 人nhân 窮cùng 四tứ 大đại 元nguyên 。 四tứ 性tánh 常thường 住trụ 。 脩tu 習tập 能năng 知tri 四tứ 萬vạn 劫kiếp 中trung 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 所sở 有hữu 生sanh 滅diệt 。 咸hàm 皆giai 體thể 恆hằng 不bất 曾tằng 散tán 失thất 。 計kế 以dĩ 為vi 常thường 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 眾chúng 生sanh 依y 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 生sanh 滅diệt 而nhi 四tứ 性tánh 元nguyên 則tắc 常thường 住trụ 則tắc 諸chư 生sanh 滅diệt 法pháp 咸hàm 皆giai 體thể 常thường 。

三tam 者giả 是thị 人nhân 窮cùng 盡tận 六lục 根căn 。 末mạt 那na 執chấp 受thọ 。 心tâm 意ý 識thức 中trung 。 本bổn 元nguyên 由do 處xứ 。 性tánh 常thường 恆hằng 故cố 脩tu 習tập 能năng 知tri 八bát 萬vạn 劫kiếp 中trung 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 循tuần 環hoàn 不bất 失thất 。 本bổn 來lai 常thường 住trụ 。 窮cùng 不bất 失thất 性tánh 。 計kế 以dĩ 為vi 常thường 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 六lục 根căn 及cập 未vị 那na 執chấp 受thọ 即tức 八bát 識thức 也dã 心tâm 意ý 識thức 中trung 。 本bổn 元nguyên 即tức 識thức 性tánh 也dã 謂vị 其kỳ 本bổn 性tánh 恆hằng 常thường 眾chúng 生sanh 依y 之chi 循tuần 環hoàn 而nhi 住trụ 不bất 曾tằng 散tán 失thất 。 此thử 認nhận 識thức 神thần 而nhi 妄vọng 計kế 也dã 真chân 際tế 曰viết 言ngôn 六lục 根căn 者giả 舉cử 所sở 依y 根căn 顯hiển 能năng 依y 識thức 也dã 既ký 云vân 心tâm 意ý 識thức 中trung 。 故cố 知tri 觀quán 八bát 識thức 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 按án 楞lăng 伽già 云vân 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 除trừ 佛Phật 及cập 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 餘dư 二nhị 乘thừa 外ngoại 道đạo 脩tu 行hành 者giả 皆giai 不bất 能năng 知tri 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 今kim 行hành 陰ấm 未vị 盡tận 豈khởi 能năng 於ư 此thử 計kế 以dĩ 為vi 常thường 。 應ưng 知tri 心tâm 意ý 識thức 者giả 通thông 舉cử 八bát 識thức 也dã 本bổn 元nguyên 由do 處xứ 。 別biệt 指chỉ 行hành 陰ấm 也dã 良lương 以dĩ 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 頓đốn 窮cùng 八bát 識thức 圓viên 伏phục 五ngũ 住trụ 而nhi 於ư 想tưởng 陰ấm 盡tận 處xứ 不bất 了liễu 行hành 陰ấm 微vi 細tế 生sanh 滅diệt 妄vọng 認nhận 為vi 常thường 非phi 謂vị 定định 中trung 已dĩ 見kiến 第đệ 八bát 慤# 師sư 云vân 若nhược 了liễu 八bát 識thức 何hà 得đắc 異dị 計kế 斯tư 語ngữ 善thiện 焉yên 補bổ 註chú 曰viết 俱câu 舍xá 云vân 集tập 起khởi 名danh 心tâm 思tư 量lượng 名danh 意ý 了liễu 別biệt 名danh 識thức 百bách 法pháp 疏sớ/sơ 云vân 八bát 識thức 名danh 心tâm 七thất 識thức 名danh 意ý 六lục 識thức 名danh 識thức 又hựu 婆bà 沙sa 云vân 心tâm 即tức 意ý 識thức 如như 火hỏa 名danh 燄diệm 亦diệc 名danh 為vi 熾sí 亦diệc 名danh 燒thiêu 薪tân 只chỉ 是thị 一nhất 心tâm 有hữu 三tam 差sai 別biệt 此thử 中trung 諸chư 解giải 當đương 取thủ 岳nhạc 師sư 通thông 舉cử 八bát 識thức 別biệt 指chỉ 行hành 陰ấm 之chi 說thuyết 為vi 近cận 理lý 也dã 。

四tứ 者giả 是thị 人nhân 既ký 盡tận 想tưởng 元nguyên 。 生sanh 理lý 更cánh 無vô 。 流lưu 止chỉ 運vận 轉chuyển 。 生sanh 滅diệt 想tưởng 心tâm 。 今kim 已dĩ 永vĩnh 滅diệt 。 理lý 中trung 自tự 然nhiên 。 成thành 不bất 生sanh 滅diệt 。 因nhân 心tâm 所sở 度độ 。 計kế 以dĩ 為vi 常thường 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 想tưởng 元nguyên 想tưởng 陰ấm 也dã 生sanh 理lý 行hành 陰ấm 也dã 妄vọng 謂vị 流lưu 轉chuyển 生sanh 滅diệt 皆giai 属# 想tưởng 心tâm 今kim 已dĩ 永vĩnh 滅diệt 。 則tắc 不bất 生sanh 滅diệt 理lý 自tự 然nhiên 屬thuộc 行hành 不bất 知tri 行hành 陰ấm 即tức 生sanh 滅diệt 元nguyên 也dã 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 此thử 於ư 生sanh 滅diệt 計kế 不bất 生sanh 滅diệt 故cố 執chấp 為vi 常thường 吳ngô 興hưng 曰viết 前tiền 指chỉ 本bổn 元nguyên 為vi 常thường 即tức 於ư 生sanh 滅diệt 計kế 不bất 生sanh 滅diệt 如như 見kiến 細tế 流lưu 謂vị 之chi 止chỉ 水thủy 也dã 今kim 取thủ 理lý 中trung 為vi 常thường 乃nãi 於ư 不bất 生sanh 滅diệt 計kế 不bất 生sanh 滅diệt 如như 見kiến 虛hư 空không 謂vị 之chi 常thường 住trụ 也dã 斯tư 亦diệc 妄vọng 認nhận 行hành 陰ấm 為vi 理lý 耳nhĩ 。

由do 此thử 計kế 常thường 。 亡vong 正Chánh 徧Biến 知Tri 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 二nhị 外ngoại 道đạo 。 立lập 圓viên 常thường 論luận 。

吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 四tứ 徧biến 常thường 所sở 窮cùng 之chi 境cảnh 從tùng 廣quảng 至chí 狹hiệp 而nhi 成thành 次thứ 第đệ 初sơ 通thông 五ngũ 陰ấm 二nhị 局cục 色sắc 陰ấm 三tam 惟duy 行hành 陰ấm 四tứ 但đãn 是thị 行hành 陰ấm 不bất 生sanh 滅diệt 理lý 若nhược 言ngôn 第đệ 三tam 計kế 八bát 識thức 第đệ 四tứ 復phục 計kế 行hành 陰ấm 其kỳ 義nghĩa 既ký 失thất 所sở 次thứ 亦diệc 非phi 。

又hựu 三tam 摩ma 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 堅kiên 凝ngưng 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 自tự 他tha 中trung 。 起khởi 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 四tứ 顛điên 倒đảo 見kiến 。 一nhất 分phần 無vô 常thường 。 一nhất 分phần 常thường 論luận 。 一nhất 者giả 是thị 人nhân 觀quán 妙diệu 明minh 心tâm 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 湛trạm 然nhiên 以dĩ 為vi 。 究cứu 竟cánh 神thần 我ngã 。 從tùng 是thị 則tắc 計kế 。 我ngã 徧biến 十thập 方phương 凝ngưng 明minh 不bất 動động 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 我ngã 心tâm 中trung 。 自tự 生sanh 自tự 死tử 。 則tắc 我ngã 心tâm 性tánh 。 名danh 之chi 為vi 常thường 。 彼bỉ 生sanh 滅diệt 者giả 。 真chân 無vô 常thường 性tánh 。

吳ngô 興hưng 曰viết 觀quán 妙diệu 下hạ 重trọng/trùng 舉cử 觀quán 行hành 湛trạm 然nhiên 下hạ 正chánh 明minh 起khởi 計kế 亦diệc 由do 不bất 了liễu 行hành 陰ấm 生sanh 滅diệt 妄vọng 謂vị 此thử 處xứ 心tâm 性tánh 名danh 之chi 然nhiên 以dĩ 為vi 神thần 我ngã 言ngôn 神thần 我ngã 者giả 外ngoại 道đạo 名danh 主chủ 諦đế 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 我ngã 所sở 。 悉tất 以dĩ 此thử 神thần 而nhi 為vi 其kỳ 主chủ 。

二nhị 者giả 是thị 人nhân 不bất 觀quán 其kỳ 心tâm 。 徧biến 觀quán 十thập 方phương 恆Hằng 沙sa 國quốc 土độ 見kiến 劫kiếp 壞hoại 處xứ 。 名danh 為vi 究Cứu 竟Cánh 無Vô 常Thường 種Chủng 性Tánh 。 劫kiếp 不bất 壞hoại 處xứ 。 名danh 究cứu 竟cánh 常thường 。

吳ngô 興hưng 曰viết 謂vị 三tam 禪thiền 以dĩ 下hạ 終chung 為vi 三tam 灾# 所sở 壞hoại 名danh 無vô 常thường 種chủng 性tánh 四tứ 禪thiền 以dĩ 上thượng 灾# 不bất 能năng 壞hoại 。 名danh 究cứu 竟cánh 常thường 。

三tam 者giả 是thị 人nhân 別biệt 觀quán 我ngã 心tâm 。 精tinh 細tế 微vi 密mật 。 猶do 如như 微vi 塵trần 。 流lưu 轉chuyển 十thập 方phương 。 性tánh 無vô 移di 改cải 。 能năng 令linh 此thử 身thân 。 即tức 生sanh 即tức 滅diệt 。 其kỳ 不bất 壞hoại 性tánh 。 名danh 我ngã 性tánh 常thường 。 一nhất 切thiết 死tử 生sanh 。 從tùng 我ngã 流lưu 出xuất 。 名danh 無vô 常thường 性tánh 。

四tứ 者giả 是thị 人nhân 知tri 想tưởng 陰ấm 盡tận 。 見kiến 行hành 陰ấm 流lưu 。 行hành 陰ấm 常thường 流lưu 。 計kế 為vi 常thường 性tánh 。 色sắc 受thọ 想tưởng 等đẳng 。 今kim 已dĩ 滅diệt 盡tận 。 名danh 為vi 無vô 常thường 由do 此thử 計kế 度độ 。 一nhất 分phần 無vô 常thường 。 一nhất 分phần 常thường 故cố 。 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 三tam 外ngoại 道đạo 。 一nhất 分phần 常thường 論luận 。

吳ngô 興hưng 曰viết 前tiền 觀quán 我ngã 心tâm 雖tuy 流lưu 轉chuyển 十thập 方phương 。 性tánh 無vô 移di 改cải 。 不bất 知tri 我ngã 是thị 行hành 陰ấm 其kỳ 體thể 常thường 流lưu 今kim 雖tuy 見kiến 流lưu 仍nhưng 未vị 見kiến 識thức 陰ấm 之chi 相tướng 故cố 對đối 色sắc 受thọ 想tưởng 等đẳng 。 為vi 常thường 無vô 常thường 。 也dã 此thử 四tứ 顛điên 倒đảo 初sơ 觀quán 神thần 我ngã 及cập 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 即tức 正chánh 報báo 也dã 次thứ 觀quán 國quốc 土độ 與dữ 劫kiếp 即tức 依y 報báo 也dã 此thử 二nhị 對đối 他tha 明minh 常thường 無vô 常thường 三tam 觀quán 我ngã 心tâm 及cập 身thân 四tứ 計kế 陰ấm 等đẳng 此thử 二nhị 約ước 自tự 色sắc 心tâm 明minh 常thường 無vô 常thường 亦diệc 從tùng 廣quảng 至chí 狹hiệp 也dã 。

又hựu 三tam 摩ma 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 堅kiên 凝ngưng 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 分phân 位vị 中trung 。 生sanh 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 四tứ 有hữu 邊biên 論luận 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 分phần/phân 位vị 有hữu 四tứ 謂vị 三tam 際tế 分phần/phân 位vị 見kiến 聞văn 分phần/phân 位vị 彼bỉ 我ngã 分phần/phân 位vị 生sanh 滅diệt 分phần/phân 位vị 。

一nhất 者giả 是thị 人nhân 心tâm 計kế 生sanh 元nguyên 。 流lưu 用dụng 不bất 息tức 。 計kế 過quá 未vị 者giả 。 名danh 為vi 有Hữu 邊Biên 。 計kế 相tương 續tục 心tâm 。 名danh 為vi 無Vô 邊Biên 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 生sanh 元nguyên 流lưu 用dụng 行hành 陰ấm 也dã 因nhân 遷thiên 流lưu 計kế 三tam 際tế 以dĩ 過quá 者giả 已dĩ 滅diệt 來lai 者giả 未vị 見kiến 故cố 名danh 有hữu 邊biên 現hiện 在tại 相tương 續tục 故cố 名danh 無vô 邊biên 不bất 知tri 真chân 際tế 本bổn 非phi 有hữu 邊biên 非phi 無vô 邊biên 也dã 。

二nhị 者giả 是thị 人nhân 觀quán 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 則tắc 見kiến 眾chúng 生sanh 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 前tiền 。 寂tịch 無vô 聞văn 見kiến 。 無vô 聞văn 見kiến 處xứ 。 名danh 為vi 無Vô 邊Biên 。 有hữu 眾chúng 生sanh 處xứ 。 名danh 為vi 有Hữu 邊Biên 。

吳ngô 興hưng 曰viết 後hậu 八bát 萬vạn 劫kiếp 亦diệc 合hợp 如như 前tiền 今kim 恐khủng 存tồn 畧lược 溫ôn 陵lăng 曰viết 前tiền 以dĩ 不bất 見kiến 為vi 有hữu 邊biên 此thử 以dĩ 無vô 聞văn 為vi 無vô 邊biên 乃nãi 回hồi 互hỗ 倒đảo 計kế 也dã 。

三tam 者giả 是thị 人nhân 計kế 我ngã 徧biến 知tri 得đắc 無vô 邊biên 性tánh 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 人nhân 。 現hiện 我ngã 知tri 中trung 。 我ngã 曾tằng 不bất 知tri 。 彼bỉ 之chi 知tri 性tánh 。 名danh 彼bỉ 不bất 得đắc 。 無vô 邊biên 之chi 心tâm 。 但đãn 有hữu 邊biên 性tánh 。

孤cô 山sơn 曰viết 我ngã 曾tằng 下hạ 謂vị 但đãn 見kiến 彼bỉ 人nhân 現hiện 我ngã 知tri 中trung 。 而nhi 不bất 能năng 知tri 。 彼bỉ 人nhân 性tánh 徧biến 故cố 計kế 彼bỉ 性tánh 以dĩ 為vi 有hữu 邊biên 。

四tứ 者giả 是thị 人nhân 窮cùng 行hành 陰ấm 空không 。 以dĩ 其kỳ 所sở 見kiến 。 心tâm 路lộ 籌trù 度độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 一nhất 身thân 之chi 中trung 。 計kế 其kỳ 咸hàm 皆giai 。 半bán 生sanh 半bán 滅diệt 。 明minh 其kỳ 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 一nhất 半bán 有hữu 邊biên 。 一nhất 半bán 無vô 邊biên 。 由do 此thử 計kế 度độ 。 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 四tứ 外ngoại 道đạo 。 立lập 有hữu 邊biên 論luận 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 因nhân 窮cùng 行hành 空không 昔tích 有hữu 今kim 無vô 遂toại 以dĩ 一nhất 陰ấm 為vi 半bán 生sanh 半bán 滅diệt 。 而nhi 內nội 根căn 外ngoại 器khí 一nhất 切thiết 皆giai 然nhiên 。 以dĩ 生sanh 為vi 有hữu 邊biên 滅diệt 為vi 無vô 邊biên 吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 四tứ 有hữu 邊biên 初sơ 惟duy 約ước 自tự 二nhị 單đơn 約ước 他tha 三tam 具cụ 自tự 他tha 四tứ 重trọng/trùng 計kế 他tha 一nhất 切thiết 依y 正chánh 斯tư 則tắc 前tiền 狹hiệp 後hậu 廣quảng 以dĩ 成thành 其kỳ 次thứ 。

又hựu 三tam 摩ma 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 堅kiên 凝ngưng 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 知tri 見kiến 中trung 。 生sanh 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 四tứ 種chủng 顛điên 倒đảo 。 不bất 死tử 矯kiểu 亂loạn 。 徧biến 計kế 虛hư 論luận 。

資tư 中trung 曰viết 凖# 婆bà 沙sa 論luận 釋thích 外ngoại 道đạo 計kế 天thiên 常thường 住trụ 名danh 為vi 不bất 死tử 。 計kế 不bất 亂loạn 荅# 得đắc 生sanh 彼bỉ 天thiên 。 若nhược 實thật 不bất 知tri 而nhi 輒triếp 荅# 者giả 恐khủng 成thành 矯kiểu 亂loạn 故cố 有hữu 問vấn 時thời 荅# 言ngôn 祕bí 密mật 言ngôn 辭từ 不bất 應ưng 皆giai 說thuyết 或hoặc 不bất 定định 荅# 佛Phật 法Pháp 訶ha 云vân 此thử 真chân 矯kiểu 亂loạn 故cố 名danh 不bất 死tử 矯kiểu 亂loạn 。 虛hư 論luận 溫ôn 陵lăng 曰viết 以dĩ 邪tà 倒đảo 故cố 於ư 知tri 見kiến 中trung 。 狂cuồng 解giải 不bất 决# 遂toại 矯kiểu 亂loạn 其kỳ 語ngữ 也dã 今kim 之chi 邪tà 人nhân 妄vọng 謂vị 得đắc 道Đạo 而nhi 中trung 無vô 主chủ 正chánh 矯kiểu 惑hoặc 於ư 人nhân 者giả 多đa 類loại 此thử 四tứ 。

一nhất 者giả 是thị 人nhân 觀quán 變biến 化hóa 元nguyên 。 見kiến 遷thiên 流lưu 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 變biến 。 見kiến 相tương 續tục 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 恆hằng 見kiến 所sở 見kiến 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 生sanh 。 不bất 見kiến 見kiến 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 滅Diệt 。 相tương 續tục 之chi 因nhân 。 性tánh 不bất 斷đoạn 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 增tăng 。 正chánh 相tương 續tục 中trung 。 中trung 所sở 離ly 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 減giảm 。 各các 各các 生sanh 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 有hữu 。 互hỗ 互hỗ 亡vong 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 無vô 。 以dĩ 理lý 都đô 觀quán 。 用dụng 心tâm 別biệt 見kiến 。 有hữu 求cầu 法Pháp 人nhân 。 來lai 問vấn 其kỳ 義nghĩa 。 荅# 言ngôn 我ngã 今kim 亦diệc 生sanh 亦diệc 滅diệt 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 亦diệc 增tăng 亦diệc 减# 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 皆giai 亂loạn 其kỳ 語ngữ 。 令linh 彼bỉ 前tiền 人nhân 。 遺di 失thất 章chương 句cú 。

長trường/trưởng 水thủy 曰viết 於ư 一nhất 生sanh 滅diệt 行hành 陰ấm 分phân 為vi 八bát 義nghĩa 別biệt 見kiến 謂vị 變biến 恆hằng 生sanh 滅diệt 增tăng 减# 有hữu 無vô 也dã 荅# 中trung 畧lược 舉cử 六lục 義nghĩa 以dĩ 不bất 能năng 定định 其kỳ 道Đạo 理lý 但đãn 兩lưỡng 楹doanh 而nhi 荅# 故cố 云vân 亦diệc 生sanh 亦diệc 滅diệt 等đẳng 。

二nhị 者giả 是thị 人nhân 諦đế 觀quán 其kỳ 心tâm 。 互hỗ 互hỗ 無vô 處xứ 。 因nhân 無vô 得đắc 證chứng 。 有hữu 人nhân 來lai 問vấn 。 惟duy 荅# 一nhất 字tự 但đãn 言ngôn 其kỳ 無vô 。 除trừ 無vô 之chi 餘dư 。 無vô 所sở 言ngôn 說thuyết 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 互hỗ 互hỗ 無vô 即tức 念niệm 念niệm 滅diệt 相tương/tướng 也dã 得đắc 證chứng 者giả 悟ngộ 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 無vô 也dã 。

三tam 者giả 是thị 人nhân 諦đế 觀quán 其kỳ 心tâm 。 各các 各các 有hữu 處xứ 。 因nhân 有hữu 得đắc 證chứng 。 有hữu 人nhân 來lai 問vấn 。 惟duy 荅# 一nhất 字tự 但đãn 言ngôn 其kỳ 是thị 。 除trừ 是thị 之chi 餘dư 。 無vô 所sở 言ngôn 說thuyết 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 各các 各các 有hữu 即tức 念niệm 念niệm 生sanh 相tương/tướng 也dã 言ngôn 無vô 言ngôn 是thị 皆giai 不bất 明minh 荅# 。

四tứ 者giả 是thị 人nhân 有hữu 無vô 俱câu 見kiến 。 其kỳ 境cảnh 枝chi 故cố 。 其kỳ 心tâm 亦diệc 亂loạn 。 有hữu 人nhân 來lai 問vấn 。 荅# 言ngôn 亦diệc 有hữu 即tức 是thị 亦diệc 無vô 。 亦diệc 無vô 之chi 中trung 。 不bất 是thị 亦diệc 有hữu 。 一nhất 切thiết 矯kiểu 亂loạn 。 無vô 容dung 窮cùng 詰cật 。 由do 此thử 計kế 度độ 。 矯kiểu 亂loạn 虛hư 無vô 。 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 五ngũ 外ngoại 道đạo 。 四tứ 顛điên 倒đảo 性tánh 。 不bất 死tử 矯kiểu 亂loạn 。 徧biến 計kế 虛hư 論luận 。

吳ngô 興hưng 曰viết 從tùng 二nhị 至chí 四tứ 於ư 前tiền 八bát 中trung 有hữu 無vô 分phần/phân 出xuất 也dã 二nhị 三tam 單đơn 計kế 第đệ 四tứ 兩lưỡng 亦diệc 有hữu 即tức 是thị 無vô 。 如như 氷băng 是thị 水thủy 也dã 無vô 不bất 是thị 有hữu 如như 水thủy 非phi 氷băng 也dã 四tứ 句cú 之chi 中trung 但đãn 涉thiệp 三tam 句cú 未vị 見kiến 雙song 非phi 其kỳ 計kế 猶do 麤thô 。

又hựu 三tam 摩ma 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 堅kiên 凝ngưng 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 無vô [書-曰+皿]# 流lưu 生sanh 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 死tử 後hậu 有hữu 相tướng 。 發phát 心tâm 顛điên 倒đảo 。 或hoặc 自tự 固cố 身thân 。 云vân 色sắc 是thị 我ngã 。 或hoặc 見kiến 我ngã 圓viên 。 含hàm 徧biến 國quốc 土độ 云vân 我ngã 有hữu 色sắc 。 或hoặc 彼bỉ 前tiền 緣duyên 。 隨tùy 我ngã 廻hồi 復phục 云vân 色sắc 屬thuộc 我ngã 。 或hoặc 復phục 我ngã 依y 。 行hành 中trung 相tương 續tục 。 云vân 我ngã 在tại 色sắc 。 皆giai 計kế 度độ 言ngôn 。 死tử 後hậu 有hữu 相tướng 。 如như 是thị 循tuần 環hoàn 。 有hữu 十thập 六lục 相tướng 。

資tư 中trung 曰viết 無vô 盡tận 流lưu 即tức 行hành 陰ấm 也dã 由do 見kiến 無vô 盡tận 故cố 言ngôn 死tử 後hậu 有hữu 相tướng 。 溫ôn 陵lăng 曰viết 或hoặc 自tự 下hạ 心tâm 顛điên 倒đảo 故cố 固cố 執chấp 色sắc 身thân 以dĩ 色sắc 是thị 我ngã 又hựu 謂vị 我ngã 體thể 圓viên 徧biến 則tắc 色sắc 為vi 我ngã 有hữu 前tiền 緣duyên 即tức 目mục 前tiền 之chi 色sắc 也dã 行hành 相tương 續tục 相tương/tướng 亦diệc 色sắc 也dã 於ư 色sắc 作tác 此thử 四tứ 計kế 於ư 受thọ 想tưởng 行hành 亦diệc 然nhiên 故cố 成thành 十thập 六lục 相tướng 皆giai 計kế 死tử 後hậu 復phục 有hữu 也dã 檇# 李# 曰viết 不bất 言ngôn 識thức 陰ấm 者giả 所sở 計kế 之chi 我ngã 即tức 識thức 陰ấm 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 不bất 尓# 外ngoại 道đạo 六lục 法pháp 我ngã 與dữ 識thức 異dị 今kim 行hành 陰ấm 未vị 破phá 識thức 未vị 當đương 情tình 故cố 不bất 言ngôn 耳nhĩ 問vấn 前tiền 三tam 陰ấm 既ký 破phá 何hà 故cố 與dữ 我ngã 復phục 計kế 四tứ 句cú 邪tà 荅# 但đãn 破phá 其kỳ 計kế 不bất 破phá 其kỳ 法pháp 色sắc 等đẳng 生sanh 滅diệt 念niệm 念niệm 不bất 停đình 。 即tức 無vô 盡tận 流lưu 也dã 然nhiên 此thử 行hành 陰ấm 與dữ 常thường 塗đồ 所sở 辨biện 麤thô 細tế 不bất 同đồng 如như 百bách 論luận 家gia 以dĩ 識thức 陰ấm 為vi 初sơ 想tưởng 陰ấm 居cư 次thứ 受thọ 陰ấm 第đệ 三tam 三tam 皆giai 無vô 記ký 未vị 能năng 成thành 業nghiệp 至chí 於ư 行hành 陰ấm 方phương 起khởi 煩phiền 惱não 。 造tạo 作tác 諸chư 業nghiệp 。 是thị 則tắc 四tứ 陰ấm 之chi 中trung 行hành 陰ấm 最tối 麤thô 此thử 據cứ 平bình 常thường 未vị 破phá 時thời 說thuyết 也dã 今kim 觀quán 行hành 中trung 已dĩ 破phá 受thọ 想tưởng 須tu 知tri 行hành 陰ấm 麤thô 相tương/tướng 亦diệc 盡tận 惟duy 細tế 相tương/tướng 在tại 故cố 通thông 前tiền 三tam 陰ấm 俱câu 見kiến 遷thiên 流lưu 幽u 隱ẩn 之chi 元nguyên 其kỳ 實thật 難nan 曉hiểu 。

從tùng 此thử 或hoặc 計kế 。 畢tất 竟cánh 煩phiền 惱não 。 畢tất 竟cánh 菩Bồ 提Đề 。 兩lưỡng 性tánh 並tịnh 驅khu 。 各các 不bất 相tương 觸xúc 。 由do 此thử 計kế 度độ 。 死tử 後hậu 有hữu 故cố 。 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 六lục 外ngoại 道đạo 。 立lập 五ngũ 陰ấm 中trung 。 死tử 後hậu 有hữu 相tướng 。 心tâm 顛điên 倒đảo 論luận 。

吳ngô 興hưng 曰viết 上thượng 四tứ 陰ấm 與dữ 我ngã 既ký 死tử 後hậu 有hữu 相tướng 。 或hoặc 復phục 妄vọng 計kế 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 理lý 亦diệc 如như 是thị 以dĩ 煩phiền 惱não 由do 陰ấm 而nhi 生sanh 菩Bồ 提Đề 由do 我ngã 而nhi 證chứng 言ngôn 畢tất 竟cánh 者giả 即tức 兩lưỡng 性tánh 不bất 相tương 陵lăng 滅diệt 。 入nhập 未vị 來lai 際tế 此thử 皆giai 後hậu 有hữu 也dã 言ngôn 五ngũ 陰ấm 者giả 通thông 結kết 五ngũ 陰ấm 正chánh 在tại 前tiền 四tứ 又hựu 雖tuy 在tại 前tiền 四tứ 義nghĩa 惟duy 行hành 陰ấm 耳nhĩ 。

又hựu 三tam 摩ma 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 堅kiên 凝ngưng 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 先tiên 除trừ 滅diệt 。 色sắc 受thọ 想tưởng 中trung 。 生sanh 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 死tử 後hậu 無vô 相tướng 。 發phát 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 其kỳ 色sắc 滅diệt 。 形hình 無vô 所sở 因nhân 。 觀quán 其kỳ 想tưởng 滅diệt 。 心tâm 無vô 所sở 繫hệ 。 知tri 其kỳ 受thọ 滅diệt 。 無vô 復phục 連liên 綴chuế 。 陰ấm 性tánh 消tiêu 散tán 縱túng 有hữu 生sanh 理lý 。 而nhi 無vô 受thọ 想tưởng 。 與dữ 草thảo 木mộc 同đồng 。 此thử 質chất 現hiện 前tiền 。 猶do 不bất 可khả 得đắc 。 死tử 後hậu 云vân 何hà 。 更cánh 有hữu 諸chư 相tướng 。 因nhân 之chi 勘khám 校giáo 。 死tử 後hậu 相tướng 無vô 。 如như 是thị 循tuần 環hoàn 。 有hữu 八bát 無vô 相tướng 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 陰ấm 性tánh 消tiêu 散tán 謂vị 色sắc 受thọ 想tưởng 滅diệt 也dã 生sanh 理lý 即tức 行hành 也dã 謂vị 無vô 受thọ 想tưởng 則tắc 行hành 亦diệc 滅diệt 也dã 此thử 約ước 四tứ 陰ấm 現hiện 在tại 因nhân 亡vong 未vị 來lai 果quả 滅diệt 因nhân 果quả 合hợp 論luận 故cố 成thành 八bát 相tương/tướng 。

從tùng 此thử 或hoặc 計kế 。 涅Niết 槃Bàn 因nhân 果quả 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 徒đồ 有hữu 名danh 字tự 。 究cứu 竟cánh 斷đoạn 滅diệt 。 由do 此thử 計kế 度độ 。 死tử 後hậu 無vô 故cố 。 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 七thất 外ngoại 道đạo 。 立lập 五ngũ 陰ấm 中trung 。 死tử 後hậu 無vô 相tướng 。 心tâm 顛điên 倒đảo 論luận 。

吳ngô 興hưng 曰viết 涅Niết 槃Bàn 因nhân 果quả 。 依y 現hiện 陰ấm 而nhi 修tu 後hậu 陰ấm 而nhi 證chứng 陰ấm 既ký 叵phả 測trắc 修tu 證chứng 何hà 有hữu 邪tà 。

又hựu 三tam 摩ma 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 堅kiên 凝ngưng 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 行hành 存tồn 中trung 。 兼kiêm 受thọ 想tưởng 滅diệt 。 雙song 計kế 有hữu 無vô 。 自tự 體thể 相tướng 破phá 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 死tử 後hậu 俱câu 非phi 。 起khởi 顛điên 倒đảo 論luận 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 行hành 存tồn 則tắc 有hữu 相tương/tướng 也dã 受thọ 想tưởng 滅diệt 則tắc 無vô 相tướng 也dã 以dĩ 前tiền 後hậu 相tương/tướng 例lệ 則tắc 存tồn 者giả 終chung 無vô 雖tuy 有hữu 非phi 有hữu 滅diệt 者giả 曾tằng 有hữu 雖tuy 無vô 不bất 無vô 四tứ 陰ấm 雙song 計kế 故cố 成thành 八bát 非phi 吳ngô 興hưng 曰viết 雙song 計kế 有hữu 無vô 。 至chí 死tử 後hậu 俱câu 非phi 。 者giả 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 二nhị 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 下hạ 文văn 先tiên 計kế 雙song 亦diệc 次thứ 計kế 雙song 非phi 。

色sắc 受thọ 想tưởng 中trung 。 見kiến 有hữu 非phi 有hữu 。 行hành 遷thiên 流lưu 內nội 。 觀quán 無vô 不bất 無vô 。 如như 是thị 循tuần 環hoàn 。 窮cùng 盡tận 陰ấm 界giới 。 八bát 俱câu 非phi 相tướng 。 隨tùy 得đắc 一nhất 緣duyên 。 皆giai 言ngôn 死tử 後hậu 。 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 。

吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 計kế 雙song 亦diệc 也dã 見kiến 有hữu 非phi 有hữu 。 謂vị 色sắc 受thọ 想tưởng 無vô 也dã 觀quán 無vô 不bất 無vô 。 謂vị 行hành 陰ấm 有hữu 也dã 如như 是thị 循tuần 環hoàn 。 等đẳng 例lệ 立lập 雙song 亦diệc 謂vị 三tam 陰ấm 無vô 亦diệc 如như 行hành 陰ấm 之chi 有hữu 行hành 陰ấm 有hữu 亦diệc 如như 三tam 陰ấm 之chi 無vô 四tứ 陰ấm 各các 二nhị 故cố 名danh 八bát 俱câu 非phi 相tướng 。 言ngôn 俱câu 非phi 者giả 對đối 前tiền 偏thiên 計kế 有hữu 無vô 得đắc 名danh 文văn 意ý 且thả 在tại 雙song 計kế 有hữu 無vô 。 耳nhĩ 故cố 捴# 結kết 云vân 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 。 溫ôn 陵lăng 曰viết 隨tùy 得đắc 一nhất 緣duyên 。 者giả 於ư 四tứ 陰ấm 隨tùy 舉cử 皆giai 生sanh 計kế 執chấp 。

又hựu 計kế 諸chư 行hành 。 性tánh 遷thiên 訛ngoa 故cố 。 心tâm 發phát 通thông 悟ngộ 。 有hữu 無vô 俱câu 非phi 。 虛hư 實thật 失thất 措thố 。

吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 計kế 雙song 非phi 也dã 色sắc 受thọ 想tưởng 等đẳng 。 皆giai 名danh 諸chư 行hành 悉tất 有hữu 遷thiên 訛ngoa 下hạ 文văn 云vân 甲giáp 長trưởng 髮phát 生sanh 。 氣khí 消tiêu 容dung 皺trứu 及cập 念niệm 念niệm 不bất 停đình 。 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã 於ư 前tiền 四tứ 陰ấm 雙song 計kế 有hữu 無vô 。 亦diệc 有hữu 八bát 俱câu 非phi 義nghĩa 此thử 見kiến 既ký 細tế 所sở 以dĩ 的đích 就tựu 行hành 陰ấm 言ngôn 之chi 。

由do 此thử 計kế 度độ 。 死tử 後hậu 俱câu 非phi 。 後hậu 際tế 昏hôn 瞢măng 。 無vô 可khả 道đạo 故cố 。 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 第đệ 八bát 外ngoại 道đạo 。 立lập 五ngũ 陰ấm 中trung 死tử 後hậu 俱câu 非phi 。 心tâm 顛điên 倒đảo 論luận 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 昏hôn 瞢măng 無vô 可khả 道đạo 者giả 不bất 能năng 明minh 知tri 死tử 後hậu 之chi 事sự 也dã 。

又hựu 三tam 摩ma 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 堅kiên 凝ngưng 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 後hậu 後hậu 無vô 。 生sanh 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 七thất 斷đoạn 滅diệt 論luận 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 見kiến 行hành 陰ấm 念niệm 念niệm 滅diệt 處xứ 名danh 後hậu 後hậu 無vô 由do 是thị 妄vọng 計kế 設thiết 生sanh 人nhân 天thiên 七thất 處xứ 後hậu 皆giai 斷đoạn 滅diệt 。

或hoặc 計kế 身thân 滅diệt 。 或hoặc 欲dục 盡tận 滅diệt 。 或hoặc 苦khổ 盡tận 滅diệt 。 或hoặc 極cực 樂lạc 滅diệt 。 或hoặc 極cực 捨xả 滅diệt 。 如như 是thị 循tuần 環hoàn 。 窮cùng 盡tận 七thất 際tế 。 現hiện 前tiền 消tiêu 滅diệt 。 滅diệt 已dĩ 無vô 復phục 。 由do 此thử 計kế 度độ 。 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 九cửu 外ngoại 道đạo 。 立lập 五ngũ 陰ấm 中trung 。 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 心tâm 顛điên 倒đảo 論luận 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 身thân 滅diệt 即tức 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 。 二nhị 處xứ 也dã 欲dục 盡tận 初sơ 禪thiền 也dã 苦khổ 盡tận 二nhị 禪thiền 也dã 極cực 樂lạc 三tam 禪thiền 極cực 捨xả 四tứ 禪thiền 及cập 無vô 色sắc 也dã 是thị 名danh 七thất 際tế 謂vị 七thất 際tế 事sự 相tướng 皆giai 現hiện 前tiền 消tiêu 滅diệt 。 更cánh 無vô 復phục 生sanh 終chung 歸quy 斷đoạn 滅diệt 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 計kế 應ưng 從tùng 第đệ 七thất 外ngoại 道đạo 。 流lưu 出xuất 但đãn 前tiền 約ước 橫hoạnh/hoành 論luận 今kim 約ước 竪thụ 說thuyết 若nhược 攝nhiếp 橫hoạnh/hoành 歸quy 竪thụ 則tắc 前tiền 無vô 相tướng 屬thuộc 今kim 身thân 滅diệt 。

又hựu 三tam 摩ma 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 堅kiên 凝ngưng 正chánh 心tâm 。 魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。 窮cùng 生sanh 類loại 本bổn 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 常thường 擾nhiễu 動động 元nguyên 。 於ư 後hậu 後hậu 有hữu 。 生sanh 計kế 度độ 者giả 。 是thị 人nhân 墜trụy 入nhập 。 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 論luận 。 或hoặc 以dĩ 欲dục 界giới 。 為vi 正chánh 轉chuyển 依y 。 觀quán 見kiến 圓viên 明minh 。 生sanh 愛ái 慕mộ 故cố 。 或hoặc 以dĩ 初sơ 禪thiền 。 性tánh 無vô 憂ưu 故cố 。 或hoặc 以dĩ 二nhị 禪thiền 。 心tâm 無vô 苦khổ 故cố 。 或hoặc 以dĩ 三tam 禪thiền 。 極cực 恱# 隨tùy 故cố 或hoặc 以dĩ 四tứ 禪thiền 。 苦khổ 樂lạc 二nhị 亡vong 。 不bất 受thọ 輪luân 廻hồi 生sanh 滅diệt 性tánh 故cố 。 迷mê 有hữu 漏lậu 天thiên 。 作tác 無vô 為vi 解giải 。 五ngũ 處xứ 安an 隱ẩn 。 為vi 勝thắng 淨tịnh 依y 。 如như 是thị 循tuần 環hoàn 。 五ngũ 處xứ 究cứu 竟cánh 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 見kiến 行hành 滅diệt 復phục 生sanh 名danh 後hậu 後hậu 有hữu 妄vọng 於ư 五ngũ 處xứ 計kế 涅Niết 槃Bàn 果quả 轉chuyển 依y 者giả 轉chuyển 生sanh 死tử 依y 涅Niết 槃Bàn 也dã 或hoặc 於ư 欲dục 界giới 悟ngộ 圓viên 明minh 理lý 遂toại 以dĩ 欲dục 界giới 即tức 轉chuyển 依y 處xứ 或hoặc 以dĩ 初sơ 禪thiền 。 離ly 憂ưu 二nhị 禪thiền 離ly 苦khổ 三tam 禪thiền 極cực 喜hỷ 四tứ 禪thiền 極cực 捨xả 即tức 轉chuyển 依y 處xứ 是thị 謂vị 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 也dã 迷mê 有hữu 等đẳng 者giả 不bất 知tri 此thử 天thiên 皆giai 属# 有hữu 漏lậu 非phi 無vô 為vi 果quả 非phi 究cứu 竟cánh 處xứ 也dã 。

由do 此thử 計kế 度độ 。 五ngũ 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 墯# 落lạc 外ngoại 道đạo 惑hoặc 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第đệ 十thập 外ngoại 道đạo 。 立lập 五ngũ 陰ấm 中trung 。 五ngũ 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 心tâm 顛điên 倒đảo 論luận 。

吳ngô 興hưng 曰viết 前tiền 標tiêu 後hậu 後hậu 今kim 結kết 五ngũ 現hiện 者giả 影ảnh 互hỗ 其kỳ 文văn 也dã 此thử 計kế 應ưng 從tùng 第đệ 六lục 外ngoại 道đạo 。 流lưu 出xuất 橫hoạnh/hoành 竪thụ 攝nhiếp 属# 亦diệc 如như 七thất 九cửu 之chi 類loại 。

大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 脩Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 會Hội 解Giải 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu