大Đại 佛Phật 頂Đảnh 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 會Hội 解Giải
Quyển 0008
唐Đường 宋Tống 九Cửu 師Sư 釋Thích 元Nguyên 惟Duy 則Tắc 會Hội 解Giải
大đại 佛Phật 頂đảnh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 脩tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 會hội 解giải 卷quyển 第đệ 八bát 。 綿miên 八bát 。
阿A 難Nan 演Diễn 若Nhã 達Đạt 多Đa 。 頭đầu 本bổn 自tự 然nhiên 。 本bổn 自tự 其kỳ 然nhiên 。 無vô 然nhiên 非phi 自tự 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 佛Phật 頭đầu 狂cuồng 走tẩu 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 此thử 以dĩ 因nhân 緣duyên 破phá 自tự 然nhiên 也dã 自tự 然nhiên 者giả 本bổn 自tự 天thiên 然nhiên 不bất 假giả 因nhân 緣duyên 也dã 若nhược 本bổn 自tự 然nhiên 則tắc 或hoặc 狂cuồng 不bất 狂cuồng 無vô 所sở 然nhiên 而nhi 非phi 自tự 矣hĩ 夫phu 何hà 又hựu 假giả 照chiếu 鏡kính 因nhân 緣duyên 而nhi 後hậu 狂cuồng 走tẩu 此thử 自tự 然nhiên 之chi 計kế 墯# 矣hĩ 。
若nhược 自tự 然nhiên 頭đầu 。 因nhân 緣duyên 故cố 狂cuồng 。 何hà 不bất 自tự 然nhiên 。 因nhân 緣duyên 故cố 失thất 。 本bổn 頭đầu 不bất 失thất 。 狂cuồng 怖bố 妄vọng 出xuất 。 曾tằng 無vô 變biến 易dị 。 何hà 藉tạ 因nhân 緣duyên 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 此thử 以dĩ 自tự 然nhiên 破phá 因nhân 緣duyên 也dã 若nhược 本bổn 自tự 不bất 狂cuồng 假giả 因nhân 緣duyên 故cố 狂cuồng 。 則tắc 本bổn 自tự 不bất 失thất 盍# 假giả 因nhân 緣duyên 故cố 失thất 。 頭đầu 既ký 不bất 失thất 特đặc 由do 狂cuồng 妄vọng 則tắc 因nhân 緣duyên 之chi 計kế 墯# 矣hĩ 補bổ 註chú 曰viết 達đạt 多đa 不bất 見kiến 己kỷ 頭đầu 將tương 謂vị 失thất 其kỳ 頭đầu 矣hĩ 故cố 狂cuồng 走tẩu 今kim 頭đầu 本bổn 在tại 初sơ 不bất 曾tằng 因nhân 照chiếu 鏡kính 而nhi 失thất 又hựu 况# 他tha 人nhân 照chiếu 鏡kính 亦diệc 不bất 曾tằng 狂cuồng 然nhiên 則tắc 汝nhữ 自tự 然nhiên 狂cuồng 非phi 關quan 因nhân 緣duyên 矣hĩ 。
本bổn 狂cuồng 自tự 然nhiên 。 本bổn 有hữu 狂cuồng 怖bố 。 未vị 狂cuồng 之chi 際tế 。 狂cuồng 何hà 所sở 潛tiềm 。 不bất 狂cuồng 自tự 然nhiên 。 頭đầu 本bổn 無vô 妄vọng 。 何hà 為vi 狂cuồng 走tẩu 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 若nhược 狂cuồng 怖bố 本bổn 於ư 自tự 然nhiên 則tắc 是thị 本bổn 有hữu 狂cuồng 怖bố 。 然nhiên 既ký 無vô 所sở 潛tiềm 非phi 本bổn 狂cuồng 矣hĩ 若nhược 狂cuồng 怖bố 不bất 本bổn 於ư 自tự 然nhiên 則tắc 頭đầu 本bổn 無vô 妄vọng 。 何hà 為vi 狂cuồng 走tẩu 。 非phi 本bổn 不bất 狂cuồng 矣hĩ 非phi 本bổn 狂cuồng 非phi 不bất 本bổn 狂cuồng 足túc 知tri 自tự 然nhiên 因nhân 緣duyên 之chi 說thuyết 皆giai 妄vọng 立lập 矣hĩ 。
若nhược 悟ngộ 本bổn 頭đầu 。 識thức 知tri 狂cuồng 走tẩu 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 俱câu 為vi 戲hí 論luận 。 是thị 故cố 我ngã 言ngôn 。 三tam 緣duyên 斷đoạn 故cố 。 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 生sanh 。 生sanh 滅diệt 心tâm 滅diệt 。 此thử 但đãn 生sanh 滅diệt 。 滅diệt 生sanh 俱câu 盡tận 。 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 若nhược 有hữu 自tự 然nhiên 。 如như 是thị 則tắc 明minh 。 自tự 然nhiên 心tâm 生sanh 。 生sanh 滅diệt 心tâm 滅diệt 。 此thử 亦diệc 生sanh 滅diệt 。 無vô 生sanh 滅diệt 者giả 。 名danh 為vi 自Tự 然Nhiên 。 猶do 如như 世thế 間gian 。 諸chư 相tướng 雜tạp 和hòa 。 成thành 一nhất 體thể 者giả 。 名danh 和Hòa 合Hợp 性Tánh 。 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 稱xưng 本bổn 然nhiên 性tánh 。 本bổn 然nhiên 非phi 然nhiên 。 和hòa 合hợp 非phi 合hợp 。 合hợp 然nhiên 俱câu 離ly 。 離ly 合hợp 俱câu 非phi 。 此thử 句cú 方phương 名danh 。 無vô 戲hí 論luận 法pháp 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 無vô 自tự 然nhiên 若nhược 謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 生sanh 生sanh 滅diệt 心tâm 滅diệt 。 此thử 但đãn 生sanh 滅diệt 。 非phi 菩Bồ 提Đề 也dã 若nhược 謂vị 滅diệt 生sanh 俱câu 盡tận 。 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 有hữu 自tự 然nhiên 者giả 因nhân 是thị 則tắc 明minh 自tự 然nhiên 心tâm 生sanh 。 生sanh 滅diệt 心tâm 滅diệt 。 此thử 亦diệc 生sanh 滅diệt 。 非phi 菩Bồ 提Đề 也dã 而nhi 又hựu 反phản 指chỉ 無vô 生sanh 滅diệt 者giả 。 名danh 為vi 自Tự 然Nhiên 。 皆giai 則tắc 戲hí 論luận 辟tịch 如như 因nhân 有hữu 雜tạp 和hòa 故cố 說thuyết 和hòa 合hợp 而nhi 又hựu 反phản 指chỉ 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 稱xưng 本bổn 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 對đối 待đãi 妄vọng 立lập 戲hí 論luận 之chi 法pháp 直trực 使sử 然nhiên 與dữ 非phi 然nhiên 合hợp 與dữ 非phi 合hợp 一nhất 切thiết 遠viễn 離ly 。 亦diệc 無vô 遠viễn 離ly 之chi 心tâm 乃nãi 真chân 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 無vô 戲hí 論luận 法pháp 也dã 。
菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 尚thượng 在tại 遙diêu 遠viễn 。 非phi 汝nhữ 歷lịch 刧# 辛tân 勤cần 脩tu 證chứng 雖tuy 復phục 憶ức 持trì 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 理lý 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 只chỉ 益ích 戲hí 論luận 。
補bổ 註chú 曰viết 此thử 責trách 阿A 難Nan 之chi 妄vọng 計kế 也dã 前tiền 文văn 佛Phật 說thuyết 緣duyên 斷đoạn 狂cuồng 歇hiết 歇hiết 即tức 菩Bồ 提Đề 。 阿A 難Nan 遂toại 疑nghi 菩Bồ 提Đề 從tùng 因nhân 緣duyên 得đắc 若nhược 棄khí 因nhân 緣duyên 即tức 屬thuộc 自tự 然nhiên 故cố 佛Phật 重trọng/trùng 舉cử 狂cuồng 喻dụ 反phản 覆phúc 破phá 之chi 而nhi 復phục 結kết 曰viết 若nhược 悟ngộ 本bổn 頭đầu 。 識thức 知tri 狂cuồng 走tẩu 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 俱câu 為vi 戲hí 論luận 。 是thị 故cố 我ngã 言ngôn 。 三tam 緣duyên 斷đoạn 故cố 。 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 如như 云vân 戲hí 論luận 斷đoạn 故cố 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 也dã 菩Bồ 提Đề 心tâm 生sanh 。 下hạ 復phục 與dữ 詳tường 示thị 無vô 戲hí 論luận 法pháp 。 至chí 此thử 乃nãi 責trách 其kỳ 妄vọng 計kế 戲hí 論luận 戲hí 論luận 未vị 斷đoạn 即tức 狂cuồng 心tâm 未vị 歇hiết 難nạn/nan 契khế 菩Bồ 提Đề 故cố 云vân 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 尚thượng 在tại 遙diêu 遠viễn 。 苟cẩu 非phi 歷lịch 劫kiếp 脩tu 證chứng 雖tuy 持trì 多đa 經kinh 妙diệu 理lý 只chỉ 益ích 戲hí 論luận 也dã 。
汝nhữ 雖tuy 談đàm 說thuyết 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 決quyết 定định 明minh 了liễu 。 人nhân 間gian 稱xưng 汝nhữ 。 多đa 聞văn 第đệ 一nhất 。 以dĩ 此thử 積tích 劫kiếp 。 多đa 聞văn 薰huân 習tập 不bất 能năng 免miễn 離ly 。 摩Ma 登Đăng 伽Già 難nạn 。 何hà 須tu 待đãi 我ngã 。 佛Phật 頂đảnh 神thần 咒chú 摩Ma 登Đăng 伽Già 心tâm 。 [婬-壬+(工/山)]# 火hỏa 頓đốn 歇hiết 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 。 於ư 我ngã 法Pháp 中trung 。 成thành 精tinh 進tấn 林lâm 。 愛ái 河hà 乾can 枯khô 。 令linh 汝nhữ 觧# 脫thoát 。
長trường/trưởng 水thủy 曰viết 問vấn 阿A 難Nan 尚thượng 在tại 初sơ 果quả 登đăng 伽già 何hà 以dĩ 卻khước 證chứng 第đệ 三tam 荅# 一nhất 約ước 權quyền 實thật 阿A 難Nan 示thị 迹tích 現hiện 多đa 聞văn 無vô 功công 。 尚thượng 在tại 初sơ 果quả 登đăng 伽già 實thật 人nhân 顯hiển 咒chú 力lực 功công 大đại 速tốc 證chứng 第đệ 三tam 二nhị 約ước 根căn 行hành 阿A 難Nan 圓viên 頓đốn 根căn 發phát 前tiền 經kinh 悟ngộ 觧# 或hoặc 入nhập 信tín 住trụ 登đăng 伽già 小tiểu 機cơ 雖tuy 得đắc 第đệ 三tam 望vọng 圓viên 信tín 住trụ 霄tiêu 壤nhưỡng 有hữu 異dị 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 令linh 汝nhữ 觧# 脫thoát 得đắc 離ly [婬-壬+(工/山)]# 室thất 也dã 問vấn 此thử 經Kinh 惟duy 圓viên 登đăng 伽già 何hà 證chứng 小tiểu 果quả 荅# 以dĩ 接tiếp 引dẫn 小Tiểu 乘Thừa 故cố 重trọng 施thí 小tiểu 而nhi 皆giai 觧# 圓viên 今kim 云vân 那na 含hàm 即tức 圓viên 教giáo 相tương 似tự 位vị 也dã 登đăng 伽già 實thật 行hạnh 乃nãi 證chứng 那na 含hàm 阿A 難Nan 權quyền 人nhân 示thị 居cư 初sơ 果quả 若nhược 以dĩ 登đăng 伽già 惟duy 作tác 小tiểu 釋thích 者giả 則tắc 使sử 此thử 經Kinh 全toàn 同đồng 阿a 含hàm 縱túng/tung 異dị 阿a 含hàm 豈khởi 殊thù 方Phương 等Đẳng 。
是thị 故cố 阿A 難Nan 。 汝nhữ 雖tuy 歷lịch 劫kiếp 。 憶ức 持trì 如Như 來Lai 。 秘bí 密mật 妙diệu 嚴nghiêm 。 不bất 如như 一nhất 日nhật 。 脩tu 無vô 漏lậu 業nghiệp 遠viễn 離ly 世thế 間gian 。 憎tăng 愛ái 二nhị 苦khổ 。 如như 摩Ma 登Đăng 伽Già 。 宿túc 為vi [婬-壬+(工/山)]# 女nữ 由do 神thần 咒chú 力lực 。 銷tiêu 其kỳ 愛ái 欲dục 。 法Pháp 中trung 今kim 名danh 。 性tánh 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 與dữ 羅La 睺Hầu 母mẫu 。 耶Da 輸Du 陀Đà 羅La 。 同đồng 悟ngộ 宿túc 因nhân 。 知tri 歷lịch 世thế 因nhân 。 貪tham 愛ái 為vi 苦khổ 。 一nhất 念niệm 薰huân 脩tu 無vô 漏lậu 善thiện 故cố 。 或hoặc 得đắc 出xuất 纏triền 。 或hoặc 蒙mông 授thọ 記ký 。 如như 何hà 自tự 欺khi 。 尚thượng 留lưu 觀quán 聴# 。
孤cô 山sơn 曰viết 脩tu 無vô 漏lậu 業nghiệp 者giả 圓viên 脩tu 止Chỉ 觀Quán 則tắc 不bất 漏lậu 落lạc 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 亦diệc 無vô 漏lậu 失thất 三tam 諦đế 義nghĩa 理lý 無vô 漏lậu 既ký 深thâm 憎tăng 愛ái 非phi 淺thiển 捨xả 妄vọng 取thủ 真chân 去khứ 事sự 就tựu 理lý 悉tất 名danh 憎tăng 愛ái 溫ôn 陵lăng 曰viết 如như 摩Ma 登Đăng 伽Già 。 下hạ 明minh 薰huân 無vô 漏lậu 業nghiệp 之chi 速tốc 效hiệu 也dã 宿túc 因nhân 即tức 歷lịch 世thế 貪tham 愛ái 苦khổ 因nhân 也dã 出xuất 纏triền 登đăng 伽già 也dã 授thọ 記ký 耶da 輸du 也dã 如như 何hà 下hạ 結kết 責trách 阿A 難Nan 令linh 捨xả 苦khổ 本bổn 脩tu 無vô 漏lậu 道Đạo 無vô 以dĩ 貪tham 愛ái 存tồn 於ư 心tâm 目mục 也dã 自tự 初sơ 决# 擇trạch 真chân 妄vọng 發phát 明minh 覺giác 性tánh 乃nãi 至chí 深thâm 窮cùng 萬vạn 法pháp 决# 通thông 疑nghi 滯trệ 使sử 其kỳ 信tín 觧# 真chân 正chánh 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 因nhân 心tâm 既ký 真chân 斯tư 可khả 圓viên 成thành 果quả 地địa 脩tu 證chứng 故cố 前tiền 經kinh 為vi 見kiến 道đạo 分phần/phân 者giả 止chỉ 此thử 下hạ 文văn 別biệt 起khởi 為vi 脩tu 道Đạo 分phần/phân 也dã 盖# 雖tuy 見kiến 性tánh 真chân 非phi 脩tu 莫mạc 證chứng 故cố 即tức 前tiền 了liễu 義nghĩa 示thị 脩tu 行hành 門môn 吳ngô 興hưng 曰viết 依y 諸chư 師sư 以dĩ 觧# 行hành 分phần/phân 經kinh 前tiền 開khai 觧# 竟cánh 後hậu 示thị 行hành 也dã 然nhiên 則tắc 上thượng 根căn 利lợi 噐# 隨tùy 聞văn 獲hoạch 證chứng 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 體thể 亦diệc 已dĩ 備bị 矣hĩ 其kỳ 有hữu 中trung 下hạ 之chi 噐# 更cánh 俟sĩ 談đàm 行hành 思tư 而nhi 脩tu 之chi 故cố 假giả 阿A 難Nan 等đẳng 請thỉnh 入nhập 華hoa 屋ốc 於ư 是thị 廣quảng 示thị 三Tam 摩Ma 提Đề 路lộ 。
阿A 難Nan 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 示thị 誨hối 。 疑nghi 惑hoặc 銷tiêu 除trừ 。 心tâm 悟ngộ 實thật 相tướng 。 身thân 意ý 輕khinh 安an 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 重trùng 復phục 悲bi 淚lệ 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 長trường 跪quỵ 合hợp 掌chưởng 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 無vô 上thượng 大đại 悲bi 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 王vương 。 善thiện 開khai 我ngã 心tâm 。 能năng 以dĩ 如như 是thị 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 方phương 便tiện 提đề 獎tưởng 。 引dẫn 諸chư 沉trầm 冥minh 。 出xuất 於ư 苦khổ 海hải 。
吳ngô 興hưng 曰viết 疑nghi 惑hoặc 銷tiêu 除trừ 。 心tâm 悟ngộ 實thật 相tướng 。 者giả 第đệ 三tam 卷quyển 末mạt 說thuyết 偈kệ 述thuật 益ích 若nhược 作tác 證chứng 悟ngộ 此thử 則tắc 增tăng 道đạo 也dã 設thiết 作tác 觧# 悟ngộ 今kim 豈khởi 無vô 證chứng 乎hồ 故cố 知tri 請thỉnh 行hành 權quyền 為vi 發phát 起khởi 耳nhĩ 。
世Thế 尊Tôn 我ngã 今kim 。 雖tuy 承thừa 如như 是thị 法Pháp 音âm 。 知tri 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 覺giác 明minh 心tâm 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 含hàm 育dục 如Như 來Lai 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 嚴nghiêm 。 妙Diệu 覺Giác 王Vương 剎sát 。 如Như 來Lai 復phục 責trách 。 多đa 聞văn 無vô 功công 。 不bất 逮đãi 脩tu 習tập 我ngã 今kim 猶do 如như 。 旅lữ 泊bạc 之chi 人nhân 。 忽hốt 蒙mông 天thiên 王vương 。 賜tứ 與dữ 華hoa 屋ốc 雖tuy 獲hoạch 大đại 宅trạch 。 要yếu 因nhân 門môn 入nhập 。 惟duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 不bất 捨xả 大đại 悲bi 。 示thị 我ngã 在tại 會hội 。 諸chư 蒙mông 暗ám 者giả 。 捐quyên 捨xả 小Tiểu 乘Thừa 。 畢tất 獲hoạch 如Như 來Lai 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 本bổn 發phát 心tâm 路lộ 。 令linh 有Hữu 學Học 者giả 。 從tùng 何hà 攝nhiếp 伏phục 。 疇trù 昔tích 攀phàn 緣duyên 。 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 在tại 會hội 一nhất 心tâm 。 佇trữ 佛Phật 慈từ 旨chỉ 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 失thất 性tánh 如như 旅lữ 泊bạc 見kiến 性tánh 如như 華hoa 屋ốc 見kiến 性tánh 不bất 脩tu 如như 獲hoạch 屋ốc 不bất 入nhập 故cố 請thỉnh 如Như 來Lai 本bổn 發phát 心tâm 路lộ 冀ký 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 也dã 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 圓viên 果quả 也dã 本bổn 發phát 心tâm 路lộ 。 圓viên 因nhân 也dã 既ký 已dĩ 見kiến 性tánh 又hựu 求cầu 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 者giả 見kiến 方phương 開khai 示thị 脩tu 乃nãi 悟ngộ 入nhập 周chu 稱xưng 天thiên 子tử 曰viết 天thiên 王vương 簡giản 諸chư 王vương 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 法pháp 華hoa 明minh 三tam 陀đà 羅la 尼ni 即tức 空không 假giả 中trung 三tam 義nghĩa 也dã 今kim 請thỉnh 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 攝nhiếp 伏phục 妄vọng 想tưởng 行hành 門môn 欲dục 入nhập 初sơ 住trụ 三tam 智trí 一nhất 時thời 開khai 發phát 故cố 云vân 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 哀ai 愍mẫn 會hội 中trung 。 緣Duyên 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 於ư 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 未vị 自tự 在tại 者giả 。 及cập 為vì 當đương 來lai 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 末Mạt 法Pháp 眾chúng 生sanh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 開khai 無Vô 上Thượng 乘Thừa 。 妙diệu 脩tu 行hành 路lộ 宣tuyên 示thị 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 汝nhữ 等đẳng 决# 定định 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 於ư 佛Phật 如Như 來Lai 。 妙diệu 三tam 摩ma 提đề 。 不bất 生sanh 疲bì 倦quyện 。 應ưng 當đương 先tiên 明minh 。 發phát 覺giác 初sơ 心tâm 。 二nhị 决# 定định 義nghĩa 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 二nhị 義nghĩa 决# 定định 阿A 難Nan 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 汝nhữ 等đẳng 若nhược 欲dục 。 捐quyên 捨xả 聲Thanh 聞Văn 。 脩tu 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 入nhập 佛Phật 之chi 見kiến 應ưng 當đương 審thẩm 觀quán 。 因Nhân 地Địa 發phát 心tâm 。 與dữ 果quả 地địa 覺giác 。 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 阿A 難Nan 若nhược 於ư 因Nhân 地Địa 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 。 為vi 本bổn 脩tu 因nhân 而nhi 求cầu 佛Phật 乘Thừa 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 汝nhữ 當đương 照chiếu 明minh 。 諸chư 噐# 世thế 間gian 可khả 作tác 之chi 法pháp 。 皆giai 從tùng 變biến 滅diệt 。 阿A 難Nan 汝nhữ 觀quán 世thế 間gian 。 可khả 作tác 之chi 法pháp 。 誰thùy 為vi 不bất 壞hoại 。 然nhiên 終chung 不bất 聞văn 。 爛lạn 壞hoại 虛hư 空không 。 何hà 以dĩ 故cố 空không 非phi 可khả 作tác 。 由do 是thị 始thỉ 終chung 。 無vô 壞hoại 滅diệt 故cố 。
吳ngô 興hưng 曰viết 空không 假giả 離ly 中trung 皆giai 名danh 生sanh 滅diệt 中trung 即tức 空không 假giả 是thị 謂vị 佛Phật 乘thừa 法pháp 華hoa 明minh 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 測trắc 佛Phật 智trí 良lương 由do 於ư 此thử 法pháp 皆giai 變biến 滅diệt 喻dụ 妄vọng 體thể 無vô 常thường 空không 無vô 爛lạn 壞hoại 喻dụ 真chân 性tánh 常thường 住trụ 。
則tắc 汝nhữ 身thân 中trung 。 堅kiên 相tướng 為vi 地địa 。 潤nhuận 濕thấp 為vi 水thủy 。 煖noãn 觸xúc 為vi 火hỏa 。 動động 搖dao 為vi 風phong 。 由do 此thử 四tứ 纏triền 。 分phân 汝nhữ 湛trạm 圓viên 。 妙diệu 覺giác 明minh 心tâm 。 為vi 視thị 為vi 聴# 為vi 覺giác 為vi 察sát 。 從tùng 始thỉ 入nhập 終chung 。 五ngũ 疊điệp 渾hồn 濁trược 。 云vân 何hà 為vi 濁trược 。 阿A 難Nan 辟tịch 如như 清thanh 水thủy 清thanh 潔khiết 本bổn 然nhiên 。 即tức 彼bỉ 塵trần 土thổ 。 灰hôi 沙sa 之chi 倫luân 本bổn 質chất 留lưu 礙ngại 。 二nhị 體thể 法pháp 爾nhĩ 。 性tánh 不bất 相tương 循tuần 。 有hữu 世thế 間gian 人nhân 。 取thủ 彼bỉ 土độ 塵trần 。 投đầu 於ư 淨tịnh 水thủy 。 土thổ 失thất 留lưu 礙ngại 。 水thủy 亡vong 清thanh 潔khiết 。 容dung 貌mạo 汩# 然nhiên 名danh 之chi 為vi 濁trược 。 汝nhữ 濁trược 五ngũ 重trọng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
孤cô 山sơn 曰viết 由do 此thử 四tứ 纏triền 。 至chí 五ngũ 疊điệp 渾hồn 濁trược 。 者giả 四tứ 大đại 纏triền 縛phược 總tổng 成thành 五ngũ 陰ấm 也dã 以dĩ 四tứ 大đại 成thành 五ngũ 根căn 而nhi 心tâm 王vương 居cư 中trung 能năng 令linh 眼nhãn 視thị 耳nhĩ 聴# 鼻tị 舌thiệt 身thân 覺giác 心tâm 意ý 則tắc 察sát 因nhân 隨tùy 色sắc 聲thanh 而nhi 有hữu 受thọ 想tưởng 行hành 。 識thức 故cố 成thành 五ngũ 陰ấm 色sắc 為vi 始thỉ 識thức 為vi 終chung 五ngũ 陰ấm 翳ế 彼bỉ 湛trạm 圓viên 故cố 有hữu 劫kiếp 等đẳng 五ngũ 重trọng/trùng 渾hồn 濁trược 也dã 今kim 文văn 五ngũ 濁trược 永vĩnh 異dị 餘dư 經kinh 餘dư 經kinh 所sở 明minh 者giả 見kiến 以dĩ 五ngũ 利lợi 為vi 體thể 煩phiền 惱não 以dĩ 五ngũ 鈍độn 為vi 體thể 利lợi 鈍độn 共cộng 十thập 使sử 也dã 眾chúng 生sanh 但đãn 擥# 見kiến 慢mạn 果quả 報báo 立lập 此thử 假giả 名danh 命mạng 以dĩ 連liên 持trì 一nhất 期kỳ 色sắc 心tâm 為vi 體thể 摧tồi 年niên 促xúc 壽thọ 故cố 曰viết 命mạng 濁trược 劫kiếp 無vô 別biệt 體thể 但đãn 以dĩ 四tứ 濁trược 聚tụ 在tại 其kỳ 時thời 故cố 名danh 劫kiếp 濁trược 今kim 文văn 不bất 然nhiên 盖# 約ước 五ngũ 陰ấm 妄vọng 想tưởng 為vi 五ngũ 濁trược 也dã 故cố 下hạ 文văn 色sắc 陰ấm 有hữu 堅kiên 固cố 妄vọng 想tưởng 。 受thọ 陰ấm 有hữu 虛hư 明minh 妄vọng 想tưởng 。 等đẳng 也dã 補bổ 註chú 曰viết 諸chư 師sư 以dĩ 三tam 細tế 六lục 麄# 釋thích 五ngũ 濁trược 莫mạc 若nhược 圓viên 師sư 釋thích 作tác 五ngũ 陰ấm 妄vọng 想tưởng 為vi 易dị 通thông 且thả 與dữ 辨biện 魔ma 中trung 色sắc 陰ấm 盡tận 則tắc 超siêu 劫kiếp 濁trược 等đẳng 文văn 辭từ 義nghĩa 無vô 礙ngại 也dã 。
阿A 難Nan 汝nhữ 見kiến 虛hư 空không 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 空không 見kiến 不bất 分phân 。 有hữu 空không 無vô 體thể 。 有hữu 見kiến 無vô 覺giác 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 一nhất 重trọng 。 名danh 為vi 劫kiếp 濁trược 。
孤cô 山sơn 曰viết 此thử 濁trược 依y 於ư 色sắc 陰ấm 夫phu 四tứ 大đại 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 同đồng 名danh 色sắc 陰ấm 今kim 以dĩ 眼nhãn 根căn 見kiến 空không 塵trần 而nhi 說thuyết 者giả 以dĩ 渾hồn 濁trược 義nghĩa 顯hiển 故cố 何hà 故cố 名danh 劫kiếp 濁trược 邪tà 以dĩ 成thành 住trụ 壞hoại 空không 四tứ 皆giai 名danh 劫kiếp 故cố 指chỉ 見kiến 空không 名danh 為vi 劫kiếp 濁trược 。 有hữu 空không 無vô 體thể 。 者giả 空không 無vô 體thể 質chất 故cố 有hữu 見kiến 無vô 覺giác 。 者giả 以dĩ 見kiến 空không 時thời 無vô 好hảo 醜xú 違vi 順thuận 可khả 覺giác 故cố 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 者giả 以dĩ 無vô 體thể 之chi 空không 織chức 無vô 覺giác 之chi 見kiến 以dĩ 無vô 覺giác 之chi 見kiến 織chức 無vô 體thể 之chi 空không 乃nãi 妄vọng 見kiến 空không 而nhi 兩lưỡng 無vô 其kỳ 實thật 此thử 即tức 土thổ 失thất 留lưu 礙ngại 。 也dã 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 過quá 在tại 茲tư 乎hồ 此thử 則tắc 如Như 來Lai 方phương 便tiện 。 巧xảo 示thị 即tức 指chỉ 阿A 難Nan 目mục 所sở 對đối 空không 成thành 劫kiếp 濁trược 義nghĩa 。
汝nhữ 身thân 現hiện 搏bác 四tứ 大đại 為vi 體thể 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 壅ủng 令linh 留lưu 礙ngại 。 水thủy 火hỏa 風phong 土thổ 。 旋toàn 令linh 覺giác 知tri 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 三tam 重trọng 。 名danh 為vi 見kiến 濁trược 。
孤cô 山sơn 曰viết 此thử 濁trược 依y 於ư 受thọ 陰ấm 夫phu 領lãnh 納nạp 所sở 緣duyên 名danh 之chi 為vi 受thọ 。 而nhi 有hữu 六lục 種chủng 謂vị 六lục 觸xúc 因nhân 緣duyên 生sanh 於ư 六lục 受thọ 但đãn 境cảnh 有hữu 違vi 順thuận 非phi 違vi 非phi 順thuận 之chi 別biệt 故cố 六lục 受thọ 亦diệc 各các 有hữu 苦khổ 受thọ 樂lạc 受thọ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 之chi 異dị 也dã 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 者giả 六lục 受thọ 為vi 四tứ 大đại 所sở 壅ủng 故cố 令linh 留lưu 礙ngại 所sở 以dĩ 見kiến 不bất 超siêu 色sắc 。 聞văn 不bất 出xuất 聲thanh 四tứ 大đại 為vi 六lục 受thọ 所sở 旋toàn 故cố 令linh 覺giác 知tri 也dã 二nhị 法pháp 交giao 織chức 妄vọng 為vi 受thọ 陰ấm 以dĩ 其kỳ 見kiến 境cảnh 領lãnh 納nạp 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 故cố 名danh 見kiến 濁trược 。
又hựu 汝nhữ 心tâm 中trung 。 憶ức 識thức 誦tụng 習tập 。 性tánh 發phát 知tri 見kiến 。 容dung 現hiện 六lục 塵trần 。 離ly 塵trần 無vô 相tướng 。 離ly 覺giác 無vô 性tánh 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 三tam 重trọng 。 名danh 煩phiền 惱não 濁trược 。
長trường/trưởng 水thủy 曰viết 憶ức 過quá 去khứ 境cảnh 識thức 現hiện 在tại 塵trần 誦tụng 習tập 未vị 來lai 境cảnh 界giới 孤cô 山sơn 曰viết 此thử 濁trược 依y 於ư 想tưởng 陰ấm 能năng 取thủ 所sở 領lãnh 之chi 緣duyên 相tương/tướng 名danh 為vi 想tưởng 而nhi 有hữu 六lục 種chủng 謂vị 取thủ 所sở 領lãnh 六lục 塵trần 之chi 相tướng 為vi 六lục 想tưởng 也dã 性tánh 發phát 知tri 見kiến 。 謂vị 能năng 取thủ 六lục 想tưởng 容dung 現hiện 六lục 塵trần 。 謂vị 所sở 取thủ 六lục 塵trần 之chi 相tướng 也dã 以dĩ 此thử 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 想tưởng 陰ấm 既ký 取thủ 著trước 所sở 領lãnh 則tắc 擾nhiễu 亂loạn 甚thậm 前tiền 既ký 渾hồn 真chân 性tánh 故cố 。 名danh 煩phiền 惱não 濁trược 。
又hựu 汝nhữ 朝triêu 夕tịch 。 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 知tri 見kiến 每mỗi 欲dục 。 留lưu 於ư 世thế 間gian 。 業nghiệp 運vận 每mỗi 常thường 。 遷thiên 於ư 國quốc 土độ 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 四tứ 重trọng 。 名danh 眾chúng 生sanh 濁trược 。
孤cô 山sơn 曰viết 此thử 濁trược 依y 於ư 行hành 陰ấm 造tạo 作tác 之chi 心tâm 能năng 趣thú 於ư 果quả 名danh 為vi 行hành 行hành 有hữu 六lục 種chủng 大đại 品phẩm 經kinh 中trung 說thuyết 為vi 六lục 思tư 思tư 即tức 是thị 業nghiệp 謂vị 於ư 六lục 想tưởng 之chi 後hậu 各các 起khởi 不bất 善thiện 業nghiệp 。 善thiện 業nghiệp 無vô 動động 業nghiệp 也dã 知tri 見kiến 即tức 六lục 思tư 業nghiệp 運vận 即tức 隨tùy 善thiện 惡ác 遷thiên 移di 國quốc 土độ 亦diệc 世thế 間gian 也dã 如như 私tư 心tâm 雖tuy 戀luyến 鄉hương 井tỉnh 以dĩ 官quan 事sự 須tu 徃# 他tha 郡quận 例lệ 六lục 道đạo 徃# 還hoàn 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 者giả 知tri 見kiến 欲dục 留lưu 業nghiệp 運vận 常thường 去khứ 妄vọng 成thành 行hành 陰ấm 而nhi 去khứ 留lưu 假giả 合hợp 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 。 名danh 眾chúng 生sanh 濁trược 。
汝nhữ 等đẳng 見kiến 聞văn 。 元nguyên 無vô 異dị 性tánh 。 眾chúng 塵trần 隔cách 越việt 。 無vô 狀trạng 異dị 生sanh 。 性tánh 中trung 相tương 知tri 。 用dụng 中trung 相tương 背bội 。 同đồng 異dị 失thất 凖# 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 五ngũ 重trọng 。 名danh 為vi 命mạng 濁trược 。
孤cô 山sơn 曰viết 此thử 濁trược 依y 於ư 識thức 陰ấm 了liễu 別biệt 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 名danh 為vi 識thức 識thức 有hữu 六lục 種chủng 。 即tức 是thị 六lục 識thức 也dã 元nguyên 無vô 異dị 性tánh 。 者giả 了liễu 別biệt 之chi 心tâm 惟duy 一nhất 故cố 眾chúng 塵trần 隔cách 越việt 。 者giả 六lục 塵trần 不bất 同đồng 故cố 牽khiên 生sanh 六lục 識thức 故cố 云vân 無vô 狀trạng 異dị 生sanh 。 性tánh 中trung 相tương 知tri 。 釋thích 上thượng 元nguyên 無vô 異dị 性tánh 。 也dã 用dụng 中trung 相tương 背bội 。 釋thích 上thượng 無vô 狀trạng 異dị 生sanh 。 也dã 眼nhãn 不bất 別biệt 聲thanh 耳nhĩ 不bất 別biệt 色sắc 是thị 相tương 背bội 也dã 同đồng 異dị 失thất 凖# 者giả 適thích 言ngôn 其kỳ 同đồng 則tắc 用dụng 相tương 背bội 適thích 言ngôn 其kỳ 異dị 則tắc 性tánh 相tướng 知tri 故cố 無vô 定định 凖# 以dĩ 此thử 交giao 織chức 妄vọng 成thành 識thức 陰ấm 識thức 住trụ 命mạng 存tồn 識thức 去khứ 命mạng 謝tạ 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 故cố 名danh 命mạng 濁trược 。
阿A 難Nan 汝nhữ 今kim 欲dục 令linh 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 遠viễn 契khế 如Như 來Lai 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 應ưng 當đương 先tiên 擇trạch 。 死tử 生sanh 根căn 本bổn 。 依y 不bất 生sanh 滅diệt 。 圓viên 湛trạm 性tánh 成thành 。 以dĩ 湛trạm 旋toàn 其kỳ 。 虛hư 妄vọng 滅diệt 生sanh 。 伏phục 還hoàn 元nguyên 覺giác 。 得đắc 元nguyên 明minh 覺giác 。 無vô 生sanh 滅diệt 性tánh 。 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 然nhiên 後hậu 圓viên 成thành 。 果quả 地địa 脩tu 證chứng 如như 澄trừng 濁trược 水thủy 。 貯trữ 於ư 靜tĩnh 噐# 靜tĩnh 深thâm 不bất 動động 。 沙sa 土thổ 自tự 沉trầm 。 清thanh 水thủy 現hiện 前tiền 。 名danh 為vi 初Sơ 伏Phục 客Khách 塵Trần 煩Phiền 惱Não 。 去khứ 泥nê 純thuần 水thủy 。 名danh 為vi 永Vĩnh 斷Đoạn 根Căn 本Bổn 無Vô 明Minh 。 明minh 相tướng 精tinh 純thuần 。 一nhất 切thiết 變biến 現hiện 。 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 皆giai 合hợp 涅Niết 槃Bàn 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 德đức 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 六lục 受thọ 用dụng 根căn 。 也dã 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 德đức 也dã 死tử 生sanh 根căn 本bổn 。 五ngũ 濁trược 業nghiệp 用dụng 也dã 夫phu 欲dục 返phản 妄vọng 契khế 真chân 先tiên 當đương 擇trạch 去khứ 生sanh 死tử 妄vọng 本bổn 依y 不bất 生sanh 滅diệt 。 圓viên 湛trạm 之chi 性tánh 以dĩ 成thành 其kỳ 功công 如như 澄trừng 濁trược 水thủy 。 必tất 於ư 靜tĩnh 噐# 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 以dĩ 圓viên 湛trạm 之chi 性tánh 旋toàn 虛hư 妄vọng 之chi 心tâm 斯tư 盖# 脩tu 三tam 止Chỉ 觀Quán 照chiếu 三tam 諦đế 境cảnh 伏phục 斷đoạn 生sanh 滅diệt 證chứng 無vô 生sanh 滅diệt 也dã 伏phục 還hoàn 下hạ 因nhân 該cai 十thập 信tín 然nhiên 後hậu 下hạ 果quả 通thông 分phần/phân 滿mãn 靜tĩnh 噐# 即tức 止Chỉ 觀Quán 之chi 心tâm 。 也dã 信tín 前tiền 猶do 淺thiển 入nhập 信tín 漸tiệm 深thâm 沙sa 土thổ 自tự 深thâm 麄# 垢cấu 先tiên 落lạc 也dã 清thanh 水thủy 現hiện 前tiền 。 三tam 諦đế 似tự 顯hiển 也dã 檇# 李# 曰viết 客khách 塵trần 煩phiền 惱não 。 諸chư 經kinh 論luận 皆giai 說thuyết 名danh 煩phiền 惱não 障chướng 天thiên 台thai 目mục 為vi 界giới 內nội 見kiến 思tư 等đẳng 根căn 本bổn 無vô 明minh 諸chư 經kinh 論luận 皆giai 說thuyết 為vi 所sở 知tri 障chướng 智trí 障chướng 等đẳng 天thiên 台thai 目mục 為vi 界giới 外ngoại 見kiến 思tư 言ngôn 永vĩnh 斷đoạn 者giả 且thả 約ước 從tùng 因nhân 至chí 果quả 通thông 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 理lý 實thật 妙diệu 覺giác 方phương 名danh 永vĩnh 斷đoạn 故cố 曰viết 明minh 相tướng 精tinh 純thuần 。 孤cô 山sơn 曰viết 一nhất 切thiết 變biến 現hiện 。 即tức 隨tùy 機cơ 所sở 感cảm 十thập 界giới 現hiện 形hình 也dã 俱câu 是thị 淨tịnh 用dụng 故cố 云vân 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 即tức 用dụng 是thị 體thể 故cố 云vân 。 皆giai 合hợp 涅Niết 槃Bàn 。
第đệ 二nhị 義nghĩa 者giả 。 汝nhữ 等đẳng 必tất 欲dục 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 生sanh 大đại 勇dũng 猛mãnh 。 决# 定định 棄khí 捐quyên 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 應ưng 當đương 審thẩm 詳tường 。 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 此thử 無vô 始thỉ 來lai 。 發phát 業nghiệp 潤nhuận 生sanh 。 誰thùy 作tác 誰thùy 受thọ 。 阿A 難Nan 汝nhữ 脩tu 菩Bồ 提Đề 若nhược 不bất 審thẩm 觀quán 。 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 則tắc 不bất 能năng 知tri 。 虛hư 妄vọng 根căn 塵trần 。 何hà 處xứ 顛điên 倒đảo 。 處xử 向hướng 不bất 知tri 云vân 何hà 。 降hàng 伏phục 取thủ 如Như 來Lai 位vị 。
吳ngô 興hưng 曰viết 發phát 業nghiệp 潤nhuận 生sanh 。 者giả 此thử 指chỉ 煩phiền 惱não 也dã 誰thùy 作tác 誰thùy 受thọ 。 者giả 此thử 推thôi 根căn 本bổn 也dã 意ý 顯hiển 六lục 根căn 自tự 作tác 自tự 受thọ 。 補bổ 註chú 曰viết 初sơ 義nghĩa 審thẩm 因Nhân 地Địa 發phát 心tâm 。 故cố 指chỉ 五ngũ 濁trược 業nghiệp 用dụng 為vi 生sanh 死tử 根căn 本bổn 即tức 虛hư 妄vọng 滅diệt 生sanh 。 者giả 也dã 令linh 其kỳ 擇trạch 之chi 旋toàn 之chi 而nhi 依y 圓viên 湛trạm 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 以dĩ 成thành 其kỳ 功công 也dã 次thứ 義nghĩa 令linh 審thẩm 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 兼kiêm 含hàm 選tuyển 擇trạch 圓viên 根căn 之chi 意ý 故cố 下hạ 即tức 指chỉ 六lục 根căn 媒môi 賊tặc 劫kiếp 家gia 為vi 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 而nhi 繼kế 以dĩ 世thế 界giới 相tương 涉thiệp 。 之chi 義nghĩa 備bị 顯hiển 六lục 根căn 功công 德đức 數số 量lượng 。 定định 其kỳ 優ưu 劣liệt 次thứ 第đệ 發phát 揚dương 令linh 知tri 所sở 擇trạch 耳nhĩ 既ký 得đắc 無vô 生sanh 滅diệt 性tánh 。 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 又hựu 審thẩm 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 知tri 所sở 降hàng 伏phục 復phục 擇trạch 圓viên 根căn 為vi 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 。 然nhiên 則tắc 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 圓viên 成thành 果quả 地địa 脩tu 證chứng 者giả 無vô 出xuất 二nhị 决# 定định 義nghĩa 也dã 。
阿A 難Nan 汝nhữ 觀quán 世thế 間gian 。 觧# 結kết 之chi 人nhân 不bất 見kiến 所sở 結kết 。 云vân 何hà 知tri 觧# 不bất 聞văn 虛hư 空không 。 被bị 汝nhữ 隳huy 裂liệt 。 何hà 以dĩ 故cố 空không 無vô 相tướng 形hình 無vô 結kết 觧# 故cố 則tắc 汝nhữ 現hiện 前tiền 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 。 及cập 與dữ 身thân 心tâm 。 六lục 為vi 賊tặc 媒môi 。 自tự 劫kiếp 家gia 寶bảo 。 由do 此thử 無vô 始thỉ 。 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 生sanh 纏triền 縛phược 故cố 。 於ư 噐# 世thế 間gian 不bất 能năng 超siêu 越việt 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 汝nhữ 觀quán 下hạ 釋thích 上thượng 須tu 知tri 其kỳ 處xứ 也dã 引dẫn 空không 義nghĩa 者giả 謂vị 除trừ 無vô 結kết 則tắc 無vô 觧# 而nhi 孰thục 能năng 無vô 結kết 哉tai 則tắc 汝nhữ 下hạ 示thị 虛hư 妄vọng 根căn 塵trần 。 顛điên 倒đảo 也dã 眼nhãn 等đẳng 六lục 媒môi 妄vọng 根căn 也dã 媒môi 引dẫn 六lục 賊tặc 妄vọng 塵trần 也dã 自tự 劫kiếp 真chân 性tánh 顛điên 倒đảo 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 外ngoại 之chi 六lục 塵trần 內nội 之chi 六lục 識thức 皆giai 由do 眼nhãn 等đẳng 引dẫn 發phát 和hòa 合hợp 故cố 云vân 六lục 為vi 賊tặc 媒môi 。 所sở 起khởi 煩phiền 惱não 害hại 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 云vân 自tự 劫kiếp 家gia 寶bảo 。 由do 六lục 根căn 所sở 起khởi 煩phiền 惱não 故cố 。 發phát 業nghiệp 潤nhuận 生sanh 。 乃nãi 有hữu 無vô 始thỉ 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 等đẳng 孤cô 山sơn 曰viết 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 是thị 正chánh 報báo 噐# 世thế 界giới 是thị 依y 報báo 以dĩ 由do 正chánh 報báo 纏triền 縛phược 故cố 於ư 依y 報báo 不bất 能năng 超siêu 越việt 。 故cố 下hạ 但đãn 約ước 正chánh 報báo 而nhi 明minh 也dã 。
阿A 難Nan 云vân 何hà 名danh 為vi 眾chúng 。 生sanh 世thế 界giới 世thế 為vi 遷thiên 流lưu 。 界giới 為vi 方phương 位vị 。 汝nhữ 今kim 當đương 知tri 。 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 東đông 南nam 西tây 南nam 。 東đông 北bắc 西tây 北bắc 。 上thượng 下hạ 為vi 界giới 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 為vi 世thế 方phương 位vị 有hữu 十thập 。 流lưu 數số 有hữu 三tam 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 織chức 妄vọng 相tương 成thành 。 身thân 中trung 貿mậu 遷thiên 。 世thế 界giới 相tương 涉thiệp 。 而nhi 此thử 界giới 性tánh 。 設thiết 雖tuy 十thập 方phương 。 定định 位vị 可khả 明minh 。 世thế 間gian 只chỉ 目mục 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 上thượng 下hạ 無vô 位vị 。 中trung 無vô 定định 方phương 。 四tứ 數số 必tất 明minh 。 與dữ 世thế 相tương 涉thiệp 。 三tam 四tứ 四tứ 三tam 。 宛uyển 轉chuyển 十thập 二nhị 。 流lưu 變biến 三tam 疊điệp 。 一nhất 十thập 百bách 千thiên 。 總tổng 括quát 始thỉ 終chung 。 六lục 根căn 之chi 中trung 。 各các 各các 功công 德đức 有hữu 千thiên 二nhị 百bách 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 亦diệc 具cụ 四tứ 方phương 即tức 左tả 右hữu 前tiền 後hậu 。 是thị 也dã 世thế 者giả 三tam 際tế 迭điệt 遷thiên 界giới 者giả 各các 從tùng 定định 位vị 界giới 位vị 有hữu 十thập 世thế 數số 有hữu 三tam 一nhất 身thân 所sở 具cụ 理lý 自tự 互hỗ 涉thiệp 故cố 曰viết 身thân 中trung 貿mậu 遷thiên 。 世thế 界giới 相tương 涉thiệp 。 界giới 方phương 雖tuy 十thập 常thường 數số 惟duy 四tứ 三tam 四tứ 互hỗ 涉thiệp 故cố 曰viết 宛uyển 轉chuyển 三tam 世thế 流lưu 變biến 故cố 有hữu 三tam 疊điệp 自tự 一nhất 疊điệp 十thập 十thập 疊điệp 百bách 百bách 疊điệp 千thiên 成thành 千thiên 二nhị 百bách 六lục 根căn 各các 具cụ 然nhiên 此thử 權quyền 依y 世thế 論luận 以dĩ 顯hiển 妙diệu 用dụng 大đại 畧lược 耳nhĩ 若nhược 夫phu 六lục 觧# 一nhất 亡vong 互hỗ 用dụng 圓viên 照chiếu 則tắc 何hà 數số 量lượng 所sở 及cập 哉tai 吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 約ước 十thập 二nhị 遷thiên 流lưu 變biến 易dị 共cộng 成thành 三tam 重trọng/trùng 也dã 一nhất 十thập 百bách 千thiên 。 者giả 通thông 舉cử 增tăng 數số 之chi 法pháp 耳nhĩ 謂vị 增tăng 一nhất 為vi 十thập 增tăng 十thập 為vi 百bách 等đẳng 今kim 且thả 以dĩ 方phương 涉thiệp 世thế 明minh 三tam 疊điệp 者giả 第đệ 一nhất 約ước 四tứ 方phương 各các 論luận 三tam 世thế 共cộng 成thành 十thập 二nhị 也dã 第đệ 二nhị 於ư 東đông 方phương 三tam 世thế 變biến 一nhất 為vi 十thập 成thành 三tam 十thập 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 四tứ 方phương 各các 三tam 十thập 成thành 一nhất 百bách 二nhị 十thập 也dã 第đệ 三tam 於ư 東đông 方phương 三tam 十thập 變biến 十thập 為vi 百bách 成thành 三tam 百bách 三tam 方phương 亦diệc 爾nhĩ 。 四tứ 方phương 各các 三tam 百bách 成thành 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 也dã 以dĩ 世thế 涉thiệp 方phương 其kỳ 例lệ 可khả 觧# 斯tư 盖# 如Như 來Lai 只chỉ 指chỉ 凡phàm 夫phu 六lục 根căn 根căn 塵trần 相tương/tướng 織chức 世thế 界giới 相tương 涉thiệp 。 從tùng 麄# 至chí 細tế 且thả 至chí 三tam 疊điệp 以dĩ 彰chương 厥quyết 德đức 大đại 意ý 令linh 知tri 現hiện 前tiền 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 皆giai 涉thiệp 方phương 世thế 麄# 細tế 之chi 相tướng 也dã 此thử 據cứ 六lục 根căn 了liễu 別biệt 之chi 性tánh 是thị 同đồng 故cố 云vân 各các 各các 功công 德đức 有hữu 千thiên 二nhị 百bách 。 下hạ 對đối 六lục 塵trần 了liễu 別biệt 之chi 用dụng 有hữu 異dị 所sở 以dĩ 功công 德đức 全toàn 闕khuyết 不bất 等đẳng 前tiền 文văn 云vân 性tánh 中trung 相tương 知tri 。 用dụng 中trung 相tương 背bội 。 不bất 其kỳ 然nhiên 乎hồ 慤# 師sư 約ước 三tam 世thế 四tứ 方phương 。 具cụ 有hữu 五ngũ 根căn 。 五ngũ 塵trần 成thành 百bách 二nhị 十thập 一nhất 一nhất 根căn 塵trần 熏huân 成thành 十thập 類loại 眾chúng 生sanh 。 為vi 千thiên 二nhị 百bách 沇# 公công 非phi 之chi 節tiết 公công 是thị 之chi 而nhi 敏mẫn 師sư 又hựu 謂vị 十thập 二nhị 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 具cụ 。 十Thập 善Thiện 成thành 百bách 二nhị 十thập 一nhất 一nhất 善thiện 中trung 具cụ 十thập 如như 是thị 成thành 千thiên 二nhị 百bách 然nhiên 佛Phật 旨chỉ 難nan 測trắc 人nhân 情tình 異dị 端đoan 苟cẩu 無vô 的đích 據cứ 誰thùy 為vi 至chí 當đương 至chí 於ư 資tư 中trung 孤cô 山sơn 長trường/trưởng 水thủy 但đãn 合hợp 數số 而nhi 已dĩ 皆giai 變biến 疊điệp 不bất 同đồng 余dư 雖tuy 別biệt 觧# 亦diệc 未vị 敢cảm 配phối 其kỳ 法pháp 相tướng 來lai 哲triết 無vô 黨đảng 惟duy 善thiện 是thị 從tùng 補bổ 註chú 曰viết 上thượng 下hạ 無vô 位vị 。 者giả 指chỉ 著trước 上thượng 下hạ 皆giai 是thị 四tứ 方phương 之chi 上thượng 下hạ 也dã 除trừ 此thử 別biệt 無vô 上thượng 下hạ 故cố 曰viết 無vô 位vị 中trung 無vô 定định 方phương 。 者giả 謂vị 四tứ 隅ngung 之chi 中trung 也dã 隅ngung 以dĩ 兩lưỡng 方phương 交giao 接tiếp 而nhi 得đắc 名danh 既ký 一nhất 隅ngung 而nhi 屬thuộc 兩lưỡng 方phương 故cố 曰viết 無vô 定định 方phương 也dã 。
阿A 難Nan 汝nhữ 復phục 於ư 中trung 。 克khắc 定định 優ưu 劣liệt 。 如như 眼nhãn 觀quán 見kiến 。 後hậu 暗ám 前tiền 明minh 。 前tiền 方phương 全toàn 明minh 。 後hậu 方phương 全toàn 暗ám 。 左tả 右hữu 旁bàng 觀quán 。 三tam 分phân 之chi 二nhị 。 統thống 論luận 所sở 作tác 。 功công 德đức 不bất 全toàn 。 三tam 分phần 言ngôn 功công 。 一nhất 分phần 無vô 德đức 。 當đương 知tri 眼nhãn 惟duy 八bát 百bách 功công 德đức 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 先tiên 顯hiển 織chức 妄vọng 欲dục 明minh 根căn 結kết 之chi 始thỉ 次thứ 辨biện 優ưu 劣liệt 欲dục 明minh 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 使sử 知tri 所sở 選tuyển 也dã 補bổ 註chú 曰viết 若nhược 以dĩ 一nhất 方phương 。 三tam 百bách 言ngôn 之chi 則tắc 前tiền 與dữ 左tả 右hữu 合hợp 成thành 九cửu 百bách 義nghĩa 不bất 通thông 也dã 當đương 知tri 四tứ 方phương 各các 二nhị 百bách 四tứ 隅ngung 各các 一nhất 百bách 今kim 眼nhãn 所sở 見kiến 前tiền 及cập 左tả 右hữu 三tam 方phương 已dĩ 成thành 六lục 百bách 併tinh 前tiền 二nhị 隅ngung 二nhị 百bách 共cộng 成thành 八bát 百bách 惟duy 後hậu 方phương 二nhị 百bách 及cập 後hậu 二nhị 隅ngung 二nhị 百bách 不bất 見kiến 故cố 云vân 三tam 分phân 之chi 二nhị 也dã 。
如như 耳nhĩ 周chu 聴# 十thập 方phương 無vô 遺di 。 動động 若nhược 邇nhĩ 遙diêu 。 靜tĩnh 無vô 邊biên 際tế 。 當đương 知tri 耳nhĩ 根căn 圓viên 滿mãn 。 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 能năng 周chu 聴# 故cố 功công 全toàn 也dã 動động 若nhược 等đẳng 者giả 隨tùy 彼bỉ 之chi 動động 則tắc 似tự 有hữu 近cận 遠viễn 在tại 我ngã 之chi 靜tĩnh 則tắc 周chu 聴# 無vô 邊biên 。
如như 鼻tị 齅khứu 聞văn 通thông 出xuất 入nhập 息tức 。 有hữu 出xuất 有hữu 入nhập 。 而nhi 闕khuyết 中trung 交giao 。 驗nghiệm 於ư 鼻tị 根căn 。 三tam 分phần 闕khuyết 一nhất 。 當đương 知tri 鼻tị 惟duy 。 八bát 百bách 功công 德đức 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 出xuất 能năng 取thủ 香hương 入nhập 能năng 聞văn 香hương 出xuất 入nhập 之chi 中trung 無vô 能năng 故cố 闕khuyết 中trung 交giao 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 出xuất 入nhập 中trung 交giao 共cộng 成thành 三tam 分phần/phân 一nhất 分phần/phân 四tứ 百bách 闕khuyết 於ư 中trung 交giao 故cố 惟duy 八bát 百bách 。
如như 舌thiệt 宣tuyên 揚dương 。 盡tận 諸chư 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 言ngôn 有hữu 方phương 分phân 。 理lý 無vô 窮cùng 盡tận 。 當đương 知tri 舌thiệt 根căn 圓viên 滿mãn 。 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 世thế 出xuất 世thế 智trí 。 所sở 知tri 之chi 境cảnh 惟duy 舌thiệt 詮thuyên 顯hiển 其kỳ 言ngôn 雖tuy 局cục 其kỳ 理lý 不bất 窮cùng 孤cô 山sơn 曰viết 取thủ 能năng 言ngôn 說thuyết 不bất 論luận 嘗thường 味vị 若nhược 取thủ 嘗thường 味vị 其kỳ 功công 則tắc 劣liệt 以dĩ 合hợp 中trung 知tri 故cố 。
如như 身thân 覺giác 觸xúc 。 識thức 於ư 違vi 順thuận 。 合hợp 時thời 能năng 覺giác 。 離ly 中trung 不bất 知tri 。 離ly 一nhất 合hợp 雙song 。 驗nghiệm 於ư 身thân 根căn 。 三tam 分phần 闕khuyết 一nhất 。 當đương 知tri 身thân 惟duy 。 八bát 百bách 功công 德đức 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 離ly 闕khuyết 一nhất 分phần/phân 合hợp 全toàn 二nhị 分phần 曰viết 離ly 一nhất 合hợp 雙song 。 孤cô 山sơn 曰viết 離ly 一nhất 合hợp 雙song 。 者giả 離ly 中trung 不bất 知tri 。 是thị 闕khuyết 一nhất 分phần/phân 合hợp 時thời 能năng 覺giác 。 有hữu 違vi 有hữu 順thuận 故cố 具cụ 二nhị 分phần 。
如như 意ý 默mặc 容dung 。 十thập 方phương 三tam 世thế 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 惟duy 聖thánh 與dữ 凡phàm 無vô 不bất 包bao 容dung 。 盡tận 其kỳ 涯nhai 際tế 。 當đương 知tri 意ý 根căn 圓viên 滿mãn 。 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。
真chân 際tế 曰viết 意ý 識thức 獨độc 生sanh 徧biến 緣duyên 諸chư 法pháp 故cố 云vân 默mặc 容dung 孤cô 山sơn 曰viết 此thử 經Kinh 明minh 六lục 根căn 功công 德đức 與dữ 法pháp 華hoa 不bất 同đồng 今kim 示thị 發phát 覺giác 初sơ 心tâm 。 令linh 知tri 顛điên 倒đảo 處xứ 所sở 故cố 辨biện 六lục 根căn 優ưu 劣liệt 之chi 用dụng 意ý 在tại 阿A 難Nan 擇trạch 於ư 耳nhĩ 根căn 以dĩ 為vi 脩tu 證chứng 之chi 本bổn 彼bỉ 明minh 依y 經kinh 脩tu 行hành 已dĩ 發phát 相tương 似tự 之chi 觧# 而nhi 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 互hỗ 用dụng 無vô 方phương 雖tuy 眼nhãn 八bát 百bách 亦diệc 具cụ 餘dư 五ngũ 根căn 功công 德đức 乃nãi 至chí 意ý 根căn 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 即tức 同đồng 今kim 文văn 一nhất 根căn 既ký 返phản 元nguyên 六lục 根căn 成thành 觧# 脫thoát 。
阿A 難Nan 汝nhữ 今kim 欲dục 逆nghịch 。 生sanh 死tử 欲dục 流lưu 。 返phản 窮cùng 流lưu 根căn 。 至chí 不bất 生sanh 滅diệt 。 當đương 驗nghiệm 此thử 等đẳng 。 六lục 受thọ 用dụng 根căn 。 誰thùy 合hợp 誰thùy 離ly 。 誰thùy 深thâm 誰thùy 淺thiển 。 誰thùy 為vi 圓viên 通thông 。 誰thùy 不bất 圓viên 滿mãn 。 若nhược 能năng 於ư 此thử 。 悟ngộ 圓viên 通thông 根căn 。 逆nghịch 彼bỉ 無vô 始thỉ 。 織chức 妄vọng 業nghiệp 流lưu 。 得đắc 循tuần 圓viên 通thông 。 與dữ 不bất 圓viên 根căn 。 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 流lưu 根căn 即tức 妙diệu 湛trạm 不bất 動động 者giả 也dã 决# 之chi 而nhi 出xuất 流lưu 逸dật 奔bôn 境cảnh 名danh 生sanh 死tử 流lưu 逆nghịch 之chi 而nhi 入nhập 反phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 名danh 不bất 生sanh 滅diệt 六lục 受thọ 用dụng 根căn 。 即tức 上thượng 所sở 明minh 者giả 循tuần 圓viên 則tắc 合hợp 性tánh 而nhi 深thâm 不bất 圓viên 則tắc 離ly 性tánh 而nhi 淺thiển 深thâm 淺thiển 相tương/tướng 遼liêu 故cố 遲trì 速tốc 之chi 功công 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 。 夫phu 欲dục 速tốc 返phản 須tu 擇trạch 圓viên 根căn 也dã 。
我ngã 今kim 備bị 顯hiển 。 六lục 湛trạm 圓viên 明minh 。 本bổn 所sở 功công 德đức 。 數số 量lượng 如như 是thị 。 隨tùy 汝nhữ 詳tường 擇trạch 。 其kỳ 可khả 入nhập 者giả 。 吾ngô 當đương 發phát 明minh 。 令linh 汝nhữ 增tăng 進tiến 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 於ư 十thập 八bát 界giới 。 一nhất 一nhất 脩tu 行hành 皆giai 得đắc 圓viên 滿mãn 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 亦diệc 無vô 優ưu 劣liệt 。 但đãn 汝nhữ 下hạ 劣liệt 。 未vị 能năng 於ư 中trung 圓viên 自tự 在tại 慧tuệ 。 故cố 我ngã 宣tuyên 揚dương 。 令linh 汝nhữ 但đãn 於ư 。 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 。 入nhập 一nhất 無vô 妄vọng 。 彼bỉ 六lục 知tri 根căn 。 一nhất 時thời 清thanh 淨tịnh 。
吳ngô 興hưng 曰viết 六lục 湛trạm 圓viên 明minh 。 等đẳng 指chỉ 六lục 根căn 妄vọng 明minh 功công 德đức 全toàn 是thị 真chân 明minh 本bổn 性tánh 所sở 具cụ 由do 真chân 具cụ 故cố 所sở 以dĩ 妄vọng 具cụ 溫ôn 陵lăng 曰viết 得đắc 圓viên 自tự 在tại 慧tuệ 。 則tắc 十thập 八bát 界giới 無vô 非phi 圓viên 通thông 然nhiên 下hạ 劣liệt 初sơ 機cơ 未vị 能năng 圓viên 得đắc 且thả 自tự 一nhất 門môn 而nhi 入nhập 一nhất 根căn 無vô 妄vọng 則tắc 六lục 皆giai 清thanh 淨tịnh 不bất 惟duy 悟ngộ 十thập 八bát 界giới 。 塵trần 塵trần 剎sát 剎sát 皆giai 圓viên 通thông 矣hĩ 。
阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 云vân 何hà 。 逆nghịch 流lưu 深thâm 入nhập 一nhất 門môn 。 能năng 令linh 六lục 根căn 。 一nhất 時thời 清thanh 淨tịnh 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 今kim 已dĩ 得đắc 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 已dĩ 滅diệt 三tam 界giới 。 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 見kiến 所sở 斷đoạn 惑hoặc 。 然nhiên 猶do 未vị 知tri 。 根căn 中trung 積tích 生sanh 。 無vô 始thỉ 虛hư 習tập 。 彼bỉ 習tập 要yếu 因nhân 。 脩tu 所sở 斷đoạn 得đắc 何hà 况# 此thử 中trung 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 湛trạm 圓viên 因nhân 惑hoặc 而nhi 分phần/phân 一nhất 六lục 因nhân 惑hoặc 而nhi 生sanh 將tương 告cáo 一nhất 六lục 之chi 義nghĩa 先tiên 與dữ 辨biện 惑hoặc 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 見kiến 諦Đế 所sở 斷đoạn 。 之chi 惑hoặc 即tức 八bát 十thập 八bát 使sử 也dã 脩tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 之chi 惑hoặc 即tức 八bát 十thập 一nhất 思tư 也dã 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 即tức 同đồng 體thể 無vô 明minh 也dã 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。 謂vị 初sơ 住trụ 以dĩ 上thượng 至chí 于vu 妙diệu 覺giác 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 也dã 虛hư 習tập 猶do 云vân 妄vọng 惑hoặc 也dã 。
今kim 汝nhữ 且thả 觀quán 。 現hiện 前tiền 六lục 根căn 。 為vi 一nhất 為vi 六lục 。 阿A 難Nan 若nhược 言ngôn 一nhất 者giả 。 耳nhĩ 何hà 不bất 見kiến 。 目mục 何hà 不bất 聞văn 。 頭đầu 奚hề 不bất 履lý 。 足túc 奚hề 無vô 語ngữ 。 若nhược 此thử 六lục 根căn 。 决# 定định 成thành 六lục 如như 我ngã 今kim 會hội 。 與dữ 汝nhữ 宣tuyên 楊dương 微vi 妙diệu 法Pháp 門môn 。 汝nhữ 之chi 六lục 根căn 。 誰thùy 來lai 領lãnh 受thọ 。 阿A 難Nan 言ngôn 我ngã 用dụng 耳nhĩ 聞văn 佛Phật 言ngôn 汝nhữ 耳nhĩ 自tự 聞văn 。 何hà 關quan 身thân 口khẩu 。 口khẩu 來lai 問vấn 義nghĩa 。 身thân 起khởi 欽khâm 承thừa 。 是thị 故cố 應ưng 知tri 。 非phi 一nhất 終chung 六lục 。 非phi 六lục 終chung 一nhất 。 終chung 不bất 汝nhữ 根căn 。 元nguyên 一nhất 元nguyên 六lục 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 是thị 根căn 非phi 一nhất 非phi 六lục 。 由do 無vô 始thỉ 來lai 。 顛điên 倒đảo 淪luân 替thế 。 故cố 於ư 圓viên 湛trạm 。 一nhất 六lục 義nghĩa 生sanh 。 汝nhữ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 雖tuy 得đắc 六lục 銷tiêu 。 猶do 未vị 亡vong 一nhất 。
孤cô 山sơn 曰viết 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 為vi 入Nhập 流Lưu 。 而nhi 無vô 所sở 入nhập 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 此thử 即tức 六lục 銷tiêu 也dã 猶do 未vị 亡vong 一nhất 。 者giả 執chấp 有hữu 涅Niết 槃Bàn 也dã 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 所sở 證chứng 全toàn 是thị 無vô 明minh 故cố 資tư 中trung 曰viết 不bất 因nhân 六lục 塵trần 所sở 造tạo 新tân 業nghiệp 名danh 得đắc 六lục 銷tiêu 尚thượng 迷mê 六lục 根căn 而nhi 為vi 一nhất 體thể 故cố 未vị 亡vong 一nhất 吳ngô 興hưng 曰viết 沇# 師sư 所sở 解giải 一nhất 體thể 之chi 義nghĩa 異dị 乎hồ 涅Niết 槃Bàn 但đãn 一nhất 義nghĩa 未vị 明minh 耳nhĩ 應ưng 知tri 下hạ 文văn 見kiến 精tinh 乃nãi 至chí 知tri 精tinh 元nguyên 是thị 一nhất 體thể 。
如như 大đại 虛hư 空không 叅# 合hợp 群quần 噐# 由do 噐# 形hình 異dị 名danh 之chi 異dị 空không 。 除trừ 噐# 觀quán 空không 說thuyết 空không 為vi 一nhất 。 彼bỉ 太thái 虛hư 空không 。 云vân 何hà 為vi 汝nhữ 。 成thành 同đồng 不bất 同đồng 。 何hà 况# 更cánh 名danh 是thị 一nhất 非phi 一nhất 。 則tắc 汝nhữ 了liễu 知tri 。 六lục 受thọ 用dụng 根căn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 虛hư 空không 本bổn 非phi 同đồng 異dị 喻dụ 圓viên 湛trạm 本bổn 非phi 一nhất 六lục 合hợp 噐# 除trừ 噐# 喻dụ 一nhất 六lục 義nghĩa 生sanh 。 之chi 由do 也dã 知tri 虛hư 空không 之chi 同đồng 異dị 是thị 非phi 了liễu 無vô 所sở 立lập 則tắc 一nhất 六lục 併tinh 亡vong 而nhi 圓viên 湛trạm 不bất 分phân 矣hĩ 一nhất 六lục 既ký 無vô 而nhi 現hiện 有hữu 六lục 根căn 者giả 由do 粘niêm 湛trạm 妄vọng 發phát 耳nhĩ 故cố 下hạ 原nguyên 其kỳ 妄vọng 發phát 之chi 源nguyên 以dĩ 示thị 之chi 補bổ 註chú 曰viết 前tiền 以dĩ 阿A 難Nan 未vị 明minh 一nhất 入nhập 六lục 淨tịnh 之chi 說thuyết 故cố 佛Phật 欲dục 與dữ 明minh 之chi 始thỉ 則tắc 辨biện 惑hoặc 謂vị 其kỳ 積tích 生sanh 虛hư 習tập 等đẳng 尚thượng 亦diệc 脩tu 斷đoạn 冝# 其kỳ 未vị 知tri 一nhất 入nhập 六lục 淨tịnh 之chi 說thuyết 也dã 次thứ 則tắc 難nan 以dĩ 一nhất 六lục 令linh 知tri 兩lưỡng 無vô 定định 趣thú 乃nãi 直trực 示thị 之chi 曰viết 當đương 知tri 是thị 根căn 非phi 一nhất 非phi 六lục 。 由do 顛điên 倒đảo 故cố 。 一nhất 六lục 義nghĩa 生sanh 。 也dã 今kim 文văn 如như 太thái 虛hư 空không 。 下hạ 喻dụ 一nhất 六lục 義nghĩa 生sanh 。 彼bỉ 太thái 虛hư 空không 。 下hạ 喻dụ 本bổn 非phi 一nhất 六lục 例lệ 合hợp 後hậu 文văn 由do 明minh 暗ám 等đẳng 。 至chí 見kiến 精tinh 暎ánh 色sắc 結kết 色sắc 成thành 根căn 。 等đẳng 即tức 一nhất 六lục 義nghĩa 生sanh 。 也dã 汝nhữ 但đãn 不bất 循tuần 。 下hạ 至chí 隨tùy 拔bạt 一nhất 根căn 。 五ngũ 粘niêm 圓viên 脫thoát 即tức 本bổn 非phi 一nhất 六lục 也dã 即tức 正chánh 釋thích 阿A 難Nan 一nhất 入nhập 六lục 淨tịnh 之chi 疑nghi 也dã 。
由do 明minh 暗ám 等đẳng 。 二nhị 種chủng 相tướng 形hình 。 於ư 妙diệu 圓viên 中trung 。 粘niêm 湛trạm 發phát 見kiến 見kiến 精tinh 暎ánh 色sắc 結kết 色sắc 成thành 根căn 。 根căn 元nguyên 目mục 為vi 。 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 因nhân 名danh 眼nhãn 體thể 。 如như 蒲bồ 萄đào 朵đóa 。 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 流lưu 逸dật 奔bôn 色sắc 。
吳ngô 興hưng 曰viết 粘niêm 湛trạm 發phát 見kiến 者giả 由do 明minh 暗ám 等đẳng 。 塵trần 染nhiễm 起khởi 淨tịnh 性tánh 也dã 他tha 皆giai 放phóng 此thử 檇# 李# 曰viết 見kiến 精tinh 暎ánh 色sắc 下hạ 勝thắng 義nghĩa 根căn 也dã 雖tuy 用dụng 能năng 造tạo 所sở 造tạo 八bát 法pháp 為vi 體thể 是thị 不bất 可khả 見kiến 。 有hữu 對đối 色sắc 能năng 照chiếu 境cảnh 發phát 識thức 乃nãi 聖thánh 人nhân 所sở 知tri 之chi 境cảnh 其kỳ 義nghĩa 深thâm 遠viễn 。 非phi 同đồng 塵trần 境cảnh 麄# 淺thiển 故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 此thử 是thị 染nhiễm 中trung 說thuyết 淨tịnh 非phi 無vô 漏lậu 妙diệu 明minh 之chi 淨tịnh 也dã 因nhân 名danh 眼nhãn 體thể 。 下hạ 浮phù 塵trần 根căn 也dã 亦diệc 名danh 世thế 俗tục 根căn 以dĩ 麄# 淺thiển 易dị 知tri 故cố 翻phiên 前tiền 立lập 名danh 亦diệc 用dụng 能năng 所sở 八bát 法pháp 為vi 體thể 今kim 言ngôn 四tứ 塵trần 但đãn 舉cử 所sở 造tạo 也dã 問vấn 浮phù 塵trần 但đãn 與dữ 勝thắng 義nghĩa 為vi 所sở 依y 處xứ 不bất 能năng 照chiếu 境cảnh 發phát 識thức 何hà 言ngôn 流lưu 逸dật 奔bôn 色sắc 。 荅# 理lý 實thật 勝thắng 義nghĩa 然nhiên 浮phù 塵trần 是thị 所sở 依y 處xứ 舉cử 所sở 依y 顯hiển 能năng 依y 也dã 又hựu 連liên 上thượng 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 為vi 言ngôn 義nghĩa 亦diệc 無vô 失thất 能năng 造tạo 者giả 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 四tứ 大đại 也dã 所sở 造tạo 者giả 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 四tứ 塵trần 也dã 餘dư 五ngũ 例lệ 此thử 。
由do 動động 靜tĩnh 等đẳng 。 二nhị 種chủng 相tương 擊kích 。 於ư 妙diệu 圓viên 中trung 。 粘niêm 湛trạm 發phát 聴# 聴# 精tinh 暎ánh 聲thanh 卷quyển 聲thanh 成thành 根căn 。 根căn 元nguyên 目mục 為vi 。 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 因nhân 名danh 耳nhĩ 體thể 。 如như 新tân 卷quyển 葉diệp 。 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 流lưu 逸dật 奔bôn 聲thanh 。 由do 通thông 塞tắc 等đẳng 。 二nhị 種chủng 相tương 發phát 。 於ư 妙diệu 圓viên 中trung 。 粘niêm 湛trạm 發phát 齅khứu 齅khứu 精tinh 暎ánh 香hương 納nạp 香hương 成thành 根căn 。 根căn 元nguyên 目mục 為vi 。 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 因nhân 名danh 鼻tị 體thể 如như 雙song 垂thùy 。
孤cô 山sơn 曰viết 粘niêm 湛trạm 發phát 知tri 者giả 妄vọng 慮lự 知tri 也dã 根căn 元nguyên 下hạ 此thử 取thủ 肉nhục 團đoàn 心tâm 根căn 為vi 慮lự 知tri 之chi 所sở 託thác 也dã 故cố 勝thắng 義nghĩa 根căn 還hoàn 是thị 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 如như 幽u 室thất 見kiến 。 即tức 浮phù 塵trần 根căn 為vi 意ý 思tư 託thác 附phụ 如như 處xứ 幽u 室thất 正Chánh 法Pháp 念niệm 經Kinh 云vân 如như 蓮liên 華hoa 開khai 合hợp 者giả 是thị 也dã 。
阿A 難Nan 如như 是thị 六lục 根căn 。 由do 彼bỉ 覺giác 明minh 。 有hữu 明minh 明minh 覺giác 。 失thất 彼bỉ 精tinh 了liễu 。 粘niêm 妄vọng 發phát 光quang 。 是thị 以dĩ 汝nhữ 今kim 。 離ly 暗ám 離ly 明minh 。 無vô 有hữu 見kiến 體thể 。 離ly 動động 離ly 靜tĩnh 。 元nguyên 無vô 聴# 質chất 無vô 通thông 無vô 塞tắc 。 齅khứu 性tánh 不bất 生sanh 。 非phi 變biến 非phi 恬điềm 。 嘗thường 無vô 所sở 出xuất 不bất 離ly 不bất 合hợp 。 覺giác 觸xúc 本bổn 無vô 。 無vô 滅diệt 無vô 生sanh 。 了liễu 知tri 安an 寄ký 。
孤cô 山sơn 曰viết 由do 彼bỉ 覺giác 明minh 。 真chân 明minh 也dã 有hữu 明minh 明minh 覺giác 。 妄vọng 明minh 也dã 迷mê 彼bỉ 真chân 明minh 故cố 云vân 失thất 彼bỉ 精tinh 了liễu 。 成thành 此thử 妄vọng 明minh 故cố 云vân 粘niêm 妄vọng 發phát 光quang 。 溫ôn 陵lăng 曰viết 是thị 以dĩ 汝nhữ 今kim 。 下hạ 釋thích 上thượng 因nhân 妄vọng 發phát 故cố 六lục 皆giai 虛hư 妄vọng 若nhược 離ly 六lục 塵trần 悉tất 無vô 自tự 體thể 。
汝nhữ 但đãn 不bất 循tuần 。 動động 靜tĩnh 合hợp 離ly 恬điềm 變biến 通thông 塞tắc 生sanh 滅diệt 明minh 暗ám 如như 是thị 十thập 二nhị 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 隨tùy 拔bạt 一nhất 根căn 。 脫thoát 粘niêm 內nội 伏phục 。 伏phục 歸quy 元nguyên 真chân 。 發phát 本bổn 明minh 耀diệu 。 耀diệu 性tánh 發phát 明minh 。 諸chư 餘dư 五ngũ 粘niêm 應ứng 拔bạt 圓viên 脫thoát 。 不bất 由do 前tiền 塵trần 。 所sở 起khởi 知tri 見kiến 。 明minh 不bất 循tuần 根căn 。 寄ký 根căn 明minh 發phát 。 由do 是thị 六lục 根căn 。 互hỗ 相tương 為vi 用dụng 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 粘niêm 妄vọng 則tắc 由do 塵trần 而nhi 循tuần 根căn 故cố 成thành 隔cách 礙ngại 脫thoát 粘niêm 則tắc 不bất 由do 不bất 循tuần 特đặc 寄ký 根căn 而nhi 已dĩ 故cố 能năng 互hỗ 用dụng 吳ngô 興hưng 曰viết 寄ký 二nhị 種chủng 根căn 覺giác 明minh 開khai 發phát 故cố 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。 根căn 根căn 互hỗ 用dụng 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 用dụng 有hữu 真chân 似tự 似tự 如như 法Pháp 華hoa 真Chân 如Như 華hoa 嚴nghiêm 。
阿A 難Nan 汝nhữ 豈khởi 不bất 知tri 。 今kim 此thử 會hội 中trung 。 阿A 那Na 律Luật 陀Đà 。 無vô 目mục 而nhi 見kiến 。 跋Bạt 難Nan 陀Đà 龍Long 。 無vô 耳nhĩ 而nhi 聴# 殑Căng 伽Già 神Thần 女Nữ 。 非phi 鼻tị 聞văn 香hương 。 驕kiêu 梵Phạm 鉢bát 提đề 異dị 舌thiệt 知tri 味vị 。 舜Thuấn 若Nhã 多Đa 神Thần 。 無vô 身thân 覺giác 觸xúc 。 如Như 來Lai 光quang 中trung 。 映ánh 令linh 暫tạm 現hiện 。 既ký 為vi 風phong 質chất 。 其kỳ 體thể 元nguyên 無vô 。 諸chư 滅diệt 盡tận 定định 。 得đắc 寂tịch 聲Thanh 聞Văn 。 如như 此thử 會hội 中trung 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 久cửu 滅diệt 意ý 根căn 。 圓viên 明minh 了liễu 知tri 。 不bất 因nhân 心tâm 念niệm 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 那na 律luật 尊tôn 者giả 因nhân 精tinh 進tấn 失thất 明minh 而nhi 能năng 見kiến 賢hiền 喜hỷ 龍long 王vương 無vô 耳nhĩ 而nhi 聴# 恆Hằng 河Hà 之chi 神thần 無vô 鼻tị 聞văn 香hương 驕kiêu 梵Phạm 受thọ 牛ngưu 哨# 報báo 故cố 曰viết 異dị 舌thiệt 舜Thuấn 若Nhã 多Đa 神Thần 。 主chủ 空không 神thần 也dã 其kỳ 質chất 如như 風phong 而nhi 能năng 覺giác 觸xúc 脩tu 滅diệt 盡tận 定định 得đắc 空không 寂tịch 者giả 意ý 根căn 斯tư 滅diệt 如như 大Đại 迦Ca 葉Diếp 雖tuy 滅diệt 意ý 根căn 而nhi 能năng 了liễu 知tri 。 孤cô 山sơn 曰viết 殑Căng 伽Già 河Hà 名danh 此thử 云vân 天thiên 堂đường 來lai 以dĩ 其kỳ 自tự 雪Tuyết 山Sơn 頂đảnh 無vô 熱nhiệt 惱não 池trì 。 流lưu 出xuất 故cố 也dã 那na 律luật 等đẳng 六lục 人nhân 或hoặc 是thị 凡phàm 夫phu 業nghiệp 報báo 或hoặc 是thị 小tiểu 聖thánh 脩tu 得đắc 斯tư 皆giai 妄vọng 力lực 尚thượng 不bất 依y 根căn 何hà 况# 圓viên 脫thoát 豈khởi 無vô 互hỗ 用dụng 。
阿A 難Nan 今kim 汝nhữ 諸chư 根căn 。 若nhược 圓viên 拔bạt 已dĩ 。 內nội 瑩oánh 發phát 光quang 。 如như 是thị 浮phù 塵trần 。 及cập 噐# 世thế 間gian 諸chư 變biến 化hóa 相tướng 。 如như 湯thang 銷tiêu 氷băng 。 應ứng 念niệm 化hóa 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 。 阿A 難Nan 如như 彼bỉ 世thế 人nhân 。 聚tụ 見kiến 於ư 眼nhãn 。 若nhược 令linh 急cấp 合hợp 。 暗ám 相tướng 現hiện 前tiền 。 六lục 根căn 黯ảm 然nhiên 。 頭đầu 足túc 相tướng 類loại 。 彼bỉ 人nhân 以dĩ 手thủ 。 循tuần 體thể 外ngoại 繞nhiễu 。 彼bỉ 雖tuy 不bất 見kiến 。 頭đầu 足túc 一nhất 辨biện 。 知tri 覺giác 是thị 同đồng 。 緣duyên 見kiến 因nhân 明minh 。 暗ám 成thành 無vô 見kiến 。 不bất 明minh 自tự 發phát 。 則tắc 諸chư 暗ám 相tướng 。 永vĩnh 不bất 能năng 昬# 根căn 塵trần 既ký 銷tiêu 。 云vân 何hà 覺giác 明minh 。 不bất 成thành 圓viên 妙diệu 。
吳ngô 興hưng 曰viết 真chân 智trí 如như 湯thang 妄vọng 境cảnh 如như 氷băng 了liễu 妄vọng 即tức 真chân 化hóa 成thành 知tri 覺giác 前tiền 明minh 真chân 覺giác 不bất 由do 於ư 根căn 故cố 舉cử 那na 律luật 無vô 目mục 能năng 見kiến 等đẳng 今kim 示thị 真chân 覺giác 不bất 假giả 於ư 緣duyên 故cố 指chỉ 世thế 人nhân 暗ám 中trung 有hữu 辨biện 也dã 彼bỉ 人nhân 即tức 指chỉ 合hợp 眼nhãn 之chi 人nhân 循tuần 體thể 謂vị 繞nhiễu 他tha 人nhân 之chi 體thể 知tri 覺giác 是thị 同đồng 。 言ngôn 暗ám 中trung 知tri 覺giác 與dữ 明minh 中trung 所sở 見kiến 不bất 殊thù 凡phàm 夫phu 尚thượng 有hữu 不bất 假giả 明minh 緣duyên 而nhi 能năng 有hữu 辨biện 况# 聖thánh 人nhân 真chân 覺giác 何hà 籍tịch 緣duyên 發phát 乎hồ 緣duyên 見kiến 下hạ 指chỉ 妄vọng 不bất 明minh 下hạ 顯hiển 真chân 畧lược 示thị 明minh 暗ám 諸chư 緣duyên 例lệ 爾nhĩ 。
阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 如như 佛Phật 說thuyết 言ngôn 。 因Nhân 地Địa 覺giác 心tâm 。 欲dục 求cầu 常thường 住trụ 。 要yếu 與dữ 果quả 位vị 。 名danh 目mục 相tương 應ứng 。 世Thế 尊Tôn 如như 果quả 位vị 中trung 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 真Chân 如Như 佛Phật 性tánh 菴am 摩ma 羅la 識thức 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 是thị 七thất 種chủng 名danh 。 稱xưng 謂vị 雖tuy 別biệt 。 清thanh 淨tịnh 圓viên 滿mãn 。 體thể 性tánh 堅kiên 凝ngưng 。 如như 金kim 剛cang 王vương 。 常thường 住trụ 不bất 壞hoại 。 若nhược 此thử 見kiến 聴# 離ly 於ư 明minh 暗ám 。 動động 靜tĩnh 通thông 塞tắc 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 猶do 如như 念niệm 心tâm 。 離ly 於ư 前tiền 塵trần 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 云vân 何hà 將tương 此thử 。 畢tất 竟cánh 斷đoạn 滅diệt 。 以dĩ 為vi 脩tu 因nhân 欲dục 獲hoạch 如Như 來Lai 。 七thất 常thường 住trụ 果quả 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 離ly 幻huyễn 復phục 真chân 常thường 住trụ 不bất 壞hoại 。 名danh 常thường 住trụ 果quả 而nhi 見kiến 聴# 六lục 用dụng 離ly 塵trần 無vô 體thể 。 是thị 斷đoạn 滅diệt 法pháp 依y 斷đoạn 滅diệt 因nhân 求cầu 常thường 住trụ 果quả 焉yên 得đắc 相tương 應ứng 邪tà 此thử 誤ngộ 認nhận 緣duyên 塵trần 迷mê 失thất 常thường 性tánh 也dã 由do 失thất 常thường 性tánh 故cố 難nạn/nan 契khế 常thường 果quả 實thật 脩tu 證chứng 大đại 患hoạn 故cố 須tu 難nạn/nan 明minh 也dã 諸chư 佛Phật 所sở 得đắc 曰viết 菩Bồ 提Đề 寂tịch 靜tĩnh 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 曰viết 涅Niết 槃Bàn 不bất 妄vọng 不bất 變biến 曰viết 真Chân 如Như 離ly 過quá 絕tuyệt 非phi 曰viết 佛Phật 性tánh 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 。 而nhi 無vô 染nhiễm 著trước 。 曰viết 菴am 摩ma 羅la 識thức 。 一nhất 法pháp 不bất 立lập 煩phiền 惱não 蕩đãng 盡tận 曰viết 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 洞đỗng 照chiếu 萬vạn 法pháp 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。 曰viết 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 菴am 摩ma 羅la 此thử 云vân 無vô 垢cấu 即tức 第đệ 九cửu 白bạch 淨tịnh 識thức 也dã 此thử 已dĩ 成thành 智trí 而nhi 名danh 識thức 者giả 以dĩ 能năng 分phân 別biệt 故cố 楞lăng 伽già 經kinh 曰viết 分phân 別biệt 是thị 識thức 無vô 分phân 別biệt 是thị 智trí 有hữu 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 有hữu 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 有hữu 空không 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 寶bảo 積tích 經kinh 曰viết 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 離ly 不bất 觧# 脫thoát 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 具cụ 河hà 沙sa 佛Phật 不bất 思tư 議nghị 法Pháp 。 空không 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 隨tùy 為vi 色sắc 空không 。 普phổ 應ưng 一nhất 切thiết 。 後hậu 二nhị 隨tùy 用dụng 得đắc 名danh 獨độc 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 為vi 真chân 體thể 故cố 為vi 果quả 號hiệu 。
世Thế 尊Tôn 若nhược 離ly 明minh 暗ám 。 見kiến 畢tất 竟cánh 空không 。 如như 無vô 前tiền 塵trần 。 念niệm 自tự 性tánh 滅diệt 。 進tiến 退thoái 循tuần 環hoàn 。 微vi 細tế 推thôi 求cầu 。 本bổn 無vô 我ngã 心tâm 。 及cập 我ngã 心tâm 所sở 。 將tương 誰thùy 立lập 因nhân 。 求cầu 無vô 上thượng 覺giác 。 如Như 來Lai 先tiên 說thuyết 。 湛trạm 精tinh 圓viên 常thường 。 違vi 越việt 誠thành 言ngôn 。 終chung 成thành 戲hí 論luận 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 真chân 實thật 語ngữ 者giả 。 惟duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 開khai 我ngã 蒙mông 恡lận 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 復phục 揣đoàn 六lục 用dụng 疑nghi 若nhược 斷đoạn 滅diệt 反phản 以dĩ 佛Phật 說thuyết 湛trạm 常thường 為vi 不bất 誠thành 而nhi 近cận 乎hồ 戲hí 論luận 不bất 得đắc 為vi 。 真chân 實thật 語ngữ 者giả 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 學học 多đa 聞văn 。 未vị 盡tận 諸chư 漏lậu 。 心tâm 中trung 徒đồ 知tri 。 顛điên 倒đảo 所sở 因nhân 。 真chân 倒đảo 現hiện 前tiền 。 實thật 未vị 能năng 識thức 恐khủng 汝nhữ 誠thành 心tâm 。 猶do 未vị 信tín 伏phục 。 吾ngô 今kim 試thí 將tương 。 塵trần 俗tục 諸chư 事sự 。 當đương 除trừ 汝nhữ 疑nghi 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 倒đảo 因nhân 即tức 疑nghi 妄vọng 分phân 別biệt 也dã 真chân 倒đảo 即tức 執chấp 常thường 為vi 斷đoạn 也dã 。
即tức 時thời 如Như 來Lai 。 勑# 羅La 睺Hầu 羅La 擊kích 鐘chung 一nhất 聲thanh 。 問vấn 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 聞văn 不bất 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 俱câu 言ngôn 我ngã 聞văn 鐘chung 歇hiết 無vô 聲thanh 。 佛Phật 又hựu 問vấn 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 聞văn 不bất 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 俱câu 言ngôn 不bất 聞văn 時thời 羅La 睺Hầu 羅La 又hựu 擊kích 一nhất 聲thanh 。 佛Phật 又hựu 問vấn 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 聞văn 不bất 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 又hựu 言ngôn 俱câu 聞văn 佛Phật 問vấn 阿A 難Nan 。 汝nhữ 云vân 何hà 聞văn 。 云vân 何hà 不bất 聞văn 。 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 俱câu 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 鐘chung 聲thanh 若nhược 擊kích 。 則tắc 我ngã 得đắc 聞văn 。 擊kích 久cửu 聲thanh 銷tiêu 。 音âm 響hưởng 雙song 絕tuyệt 。 則tắc 名danh 無vô 聞văn 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 此thử 但đãn 無vô 聲thanh 非phi 謂vị 無vô 聞văn 必tất 再tái 擊kích 疊điệp 問vấn 者giả 欲dục 令linh 審thẩm 辨biện 而nhi 有hữu 悟ngộ 也dã 。
如Như 來Lai 又hựu 勑# 羅la 睺hầu 擊kích 鐘chung 問vấn 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 聲thanh 不bất 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 俱câu 言ngôn 有hữu 聲thanh 少thiểu 選tuyển 聲thanh 銷tiêu 。 佛Phật 又hựu 問vấn 言ngôn 。 爾nhĩ 今kim 聲thanh 不bất 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 荅# 言ngôn 無vô 聲thanh 有hữu 頃khoảnh 羅la 睺hầu 更cánh 來lai 撞chàng 鐘chung 佛Phật 又hựu 問vấn 言ngôn 。 爾nhĩ 今kim 聲thanh 不bất 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 俱câu 言ngôn 有hữu 聲thanh 佛Phật 問vấn 阿A 難Nan 。 汝nhữ 云vân 何hà 聲thanh 。 云vân 何hà 無vô 聲thanh 。 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 俱câu 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 鐘chung 聲thanh 若nhược 擊kích 。 則tắc 名danh 有hữu 聲thanh 。 擊kích 久cửu 聲thanh 銷tiêu 。 音âm 響hưởng 雙song 絕tuyệt 。 則tắc 名danh 無vô 聲thanh 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 上thượng 荅# 為vi 倒đảo 此thử 答đáp 為vi 正chánh 盖# 聲thanh 有hữu 生sanh 滅diệt 聞văn 性tánh 常thường 在tại 迷mê 情tình 不bất 了liễu 以dĩ 聞văn 同đồng 聲thanh 是thị 以dĩ 常thường 為vi 斷đoạn 也dã 。
佛Phật 語ngứ 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 自tự 語ngữ 矯kiểu 亂loạn 。 大đại 眾chúng 阿A 難Nan 。 俱câu 時thời 問vấn 佛Phật 。 我ngã 今kim 云vân 何hà 。 名danh 為vi 矯kiểu 亂loạn 。 佛Phật 言ngôn 我ngã 問vấn 汝nhữ 聞văn 。 汝nhữ 則tắc 言ngôn 聞văn 。 又hựu 問vấn 汝nhữ 聲thanh 。 汝nhữ 則tắc 言ngôn 聲thanh 。 惟duy 聞văn 與dữ 聲thanh 報báo 荅# 無vô 定định 如như 是thị 云vân 何hà 。 不bất 名danh 矯kiểu 亂loạn 。 阿A 難Nan 聲thanh 銷tiêu 無vô 響hưởng 。 汝nhữ 說thuyết 無vô 聞văn 。 若nhược 實thật 無vô 聞văn 。 聞văn 性tánh 已dĩ 滅diệt 。 同đồng 于vu 枯khô 木mộc 鐘chung 聲thanh 更cánh 擊kích 。 汝nhữ 云vân 何hà 知tri 。 知tri 有hữu 知tri 無vô 。 自tự 是thị 聲thanh 塵trần 。 或hoặc 無vô 或hoặc 有hữu 。 豈khởi 彼bỉ 聞văn 性tánh 。 為vi 汝nhữ 有hữu 無vô 。 聞văn 實thật 云vân 無vô 。 誰thùy 知tri 無vô 者giả 。 是thị 故cố 阿A 難Nan 。 聲thanh 於ư 聞văn 中trung 。 自tự 有hữu 生sanh 滅diệt 。 非phi 為vi 汝nhữ 聞văn 。 聲thanh 生sanh 聲thanh 滅diệt 。 令linh 汝nhữ 聞văn 性tánh 。 為vi 有hữu 為vi 無vô 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 聲thanh 塵trần 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 聞văn 性tánh 未vị 嘗thường 有hữu 無vô 所sở 謂vị 聲thanh 無vô 亦diệc 無vô 滅diệt 聲thanh 有hữu 亦diệc 非phi 生sanh 此thử 即tức 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 真chân 常thường 性tánh 也dã 夫phu 知tri 無vô 者giả 亦diệc 因nhân 聞văn 根căn 不bất 可khả 謂vị 無vô 聲thanh 則tắc 無vô 聞văn 也dã 是thị 故cố 阿A 難Nan 。 下hạ 牒điệp 上thượng 顯hiển 常thường 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 前tiền 阿A 難Nan 通thông 疑nghi 六lục 根căn 離ly 塵trần 無vô 體thể 。 云vân 何hà 將tương 此thử 。 斷đoạn 滅diệt 為vi 因nhân 欲dục 獲hoạch 常thường 果quả 如Như 來Lai 所sở 以dĩ 。 別biệt 顯hiển 聞văn 性tánh 為vi 常thường 者giả 誠thành 欲dục 發phát 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 之chi 機cơ 也dã 。
汝nhữ 尚thượng 顛điên 倒đảo 。 惑hoặc 聲thanh 為vi 聞văn 。 何hà 恠# 昬# 迷mê 以dĩ 常thường 為vi 斷đoạn 。 終chung 不bất 應ưng 言ngôn 。 離ly 諸chư 動động 靜tĩnh 。 閉bế 塞tắc 開khai 通thông 說thuyết 聞văn 無vô 性tánh 。 如như 重trọng 睡thụy 人nhân 。 眠miên 熟thục 床sàng 枕chẩm 。 其kỳ 家gia 有hữu 人nhân 。 於ư 彼bỉ 睡thụy 時thời 。 搗đảo 練luyện 舂thung 米mễ 其kỳ 人nhân 夢mộng 中trung 。 聞văn 舂thung 搗đảo 聲thanh 別biệt 作tác 他tha 物vật 。 或hoặc 為vi 擊kích 鼓cổ 。 或hoặc 為vi 撞chàng 鐘chung 。 即tức 於ư 夢mộng 時thời 。 自tự 恠# 其kỳ 鐘chung 為vi 木mộc 石thạch 響hưởng 。 於ư 時thời 忽hốt 寤ngụ 。 遄thuyên 知tri 杵xử 音âm 自tự 告cáo 家gia 人nhân 。 我ngã 正chánh 夢mộng 時thời 。 惑hoặc 此thử 舂thung 音âm 。 將tương 為vi 鼓cổ 響hưởng 。 阿A 難Nan 是thị 人nhân 夢mộng 中trung 豈khởi 憶ức 靜tĩnh 搖dao 。 開khai 閉bế 通thông 塞tắc 。 其kỳ 形hình 雖tuy 寐mị 。 聞văn 性tánh 不bất 昬# 縱túng 汝nhữ 形hình 銷tiêu 。 命mạng 光quang 遷thiên 謝tạ 。 此thử 性tánh 云vân 何hà 。 為vi 汝nhữ 銷tiêu 滅diệt 。
吳ngô 興hưng 曰viết 所sở 舉cử 寐mị 事sự 驗nghiệm 妄vọng 識thức 至chí 昬# 而nhi 真chân 性tánh 不bất 昧muội 也dã 復phục 恐khủng 惑hoặc 者giả 謂vị 寐mị 雖tuy 不bất 昬# 死tử 豈khởi 不bất 滅diệt 邪tà 故cố 重trọng/trùng 示thị 云vân 縱túng 汝nhữ 形hình 銷tiêu 等đẳng 。
以dĩ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 循tuần 諸chư 色sắc 聲thanh 。 逐trục 念niệm 流lưu 轉chuyển 。 曾tằng 不bất 開khai 悟ngộ 。 性tánh 淨tịnh 妙diệu 常thường 。 不bất 循tuần 所sở 常thường 。 逐trục 諸chư 生sanh 滅diệt 。 由do 是thị 生sanh 生sanh 。 雜tạp 染nhiễm 流lưu 轉chuyển 。 若nhược 棄khí 生sanh 滅diệt 。 守thủ 於ư 真chân 常thường 。 常thường 光quang 現hiện 前tiền 。 根căn 塵trần 識thức 心tâm 。 應ứng 時thời 銷tiêu 落lạc 。 想tưởng 相tướng 為vi 塵trần 。 識thức 情tình 為vi 垢cấu 。 二nhị 俱câu 遠viễn 離ly 。 則tắc 汝nhữ 法pháp 眼nhãn 。 應ứng 時thời 清thanh 明minh 。 云vân 何hà 不bất 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 不bất 悟ngộ 性tánh 常thường 故cố 逐trục 諸chư 生sanh 滅diệt 。 能năng 守thủ 常thường 性tánh 常thường 果quả 可khả 冀ký 矣hĩ 前tiền 令linh 審thẩm 擇trạch 常thường 性tánh 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 而nhi 阿A 難Nan 牒điệp 難nạn/nan 故cố 此thử 結kết 告cáo 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 通thông 別biệt 二nhị 惑hoặc 俱câu 名danh 塵trần 垢cấu 真chân 似tự 所sở 證chứng 皆giai 號hiệu 法Pháp 眼nhãn 此thử 眼nhãn 具cụ 五ngũ 方phương 曰viết 清thanh 明minh 。
大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 脩Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 會Hội 解Giải 卷quyển 第đệ 八bát