大Đại 品Phẩm 經Kinh 遊Du 意Ý

隋Tùy 吉Cát 藏Tạng 撰Soạn

大đại 品phẩm 遊du 意ý

斯tư 道đạo 幽u 微vi 。 深thâm 遠viễn 難nan 測trắc 。 無vô 知tri 無vô 照chiếu 。 無vô 名danh 無vô 相tướng 。 理lý 絕tuyệt 百bách 非phi 。 道đạo 亡vong 四tứ 句cú 。 言ngôn 語ngữ 無vô 所sở 厝thố 其kỳ 辨biện 。 情tình 識thức 無vô 所sở 沒một 其kỳ 慮lự 。 雖tuy 復phục 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 。 萬vạn 用dụng 無vô 虧khuy 。 至chí 寂tịch 至chí 空không 。 道đạo 光quang 法Pháp 界Giới 。 故cố 開khai 經kinh 宗tông 之chi 始thỉ 。 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 住trụ 。 辨biện 其kỳ 義nghĩa 之chi 終chung 。 以dĩ 無vô 得đắc 為vi 得đắc 。 是thị 故cố 絕tuyệt 相tương/tướng 必tất 假giả 言ngôn 宣tuyên 。 無vô 名danh 要yếu 由do 教giáo 顯hiển 也dã 。 摩ma 訶ha 波Ba 若Nhã 波ba 羅la 經kinh 者giả 。 此thử 云vân 名danh 之chi 為vi 大Đại 。 大đại 者giả 。 廣quảng 博bác 苞bao 容dung 莫mạc 先tiên 為vi 義nghĩa 。 波Ba 若Nhã 者giả 。 釋thích 論luận 云vân 。 如như 猛mãnh 火hỏa 聚tụ 四tứ 邊biên 不bất 可khả 觸xúc 。 觸xúc 之chi 皆giai 燒thiêu 。 此thử 意ý 正Chánh 法Pháp 波Ba 若Nhã 。 翻phiên 不bất 翻phiên 皆giai 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 此thử 云vân 度độ 彼bỉ 岸ngạn 。 經kinh 者giả 。 訓huấn 法pháp 訓huấn 常thường 。 前tiền 賢hiền 後hậu 聖thánh 莫mạc 能năng 改cải 之chi 。 故cố 云vân 常thường 。 階giai 摸mạc 行hành 人nhân 心tâm 識thức 。 目mục 之chi 為vi 法pháp 。 故cố 云vân 經kinh 耳nhĩ 。

般Bát 若Nhã 義nghĩa 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 。

第đệ 一nhất 釋thích 名danh 。 第đệ 二nhị 辨biện 宗tông 。 第đệ 三tam 會hội 教giáo 。 第đệ 四tứ 明minh 緣duyên 起khởi 。 第đệ 五ngũ 出xuất 部bộ 儻thảng 也dã 。

第đệ 一nhất 釋thích 名danh 中trung 有hữu 五ngũ 。 第đệ 一nhất 摩ma 訶ha 。 二nhị 波Ba 若Nhã 。 三tam 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 修tu 多đa 羅la 。 五ngũ 序tự 也dã 。

摩ma 訶ha 有hữu 名danh 。 謂vị 摩ma 訶ha 摩ma 醯hê 優ưu 波ba 。 此thử 云vân 大đại 也dã 。 龍long 樹thụ 云vân 。 摩ma 訶ha 有hữu 三tam 。 謂vị 大đại 多đa 勝thắng 也dã 。 大đại 者giả 。 以dĩ 廣quảng 博bác 苞bao 容dung 莫mạc 先tiên 為vi 義nghĩa 。 如như 大đại 經kinh 中trung 說thuyết 。 明minh 此thử 大đại 義nghĩa 有hữu 兩lưỡng 家gia 。 招chiêu 提đề 涅Niết 槃Bàn 師sư 述thuật 莊trang 嚴nghiêm 義nghĩa 云vân 。 大đại 義nghĩa 有hữu 十thập 種chủng 。 一nhất 境cảnh 。 二nhị 人nhân 。 三tam 體thể 。 四tứ 用dụng 。 五ngũ 因nhân 。 六lục 果quả 。 七thất 導đạo 。 八bát 利lợi 益ích 。 九cửu 斷đoạn 結kết 。 十thập 滅diệt 罪tội 也dã 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 境cảnh 遍biến 法Pháp 界Giới 。 故cố 名danh 境cảnh 大đại 。 會hội 此thử 法pháp 者giả 。 名danh 為vi 人nhân 大đại 。 故cố 十thập 二nhị 門môn 論luận 云vân 。 世thế 音âm 大đại 勢thế 等đẳng 大Đại 士Sĩ 所sở 乘thừa 故cố 。 故cố 名danh 為vi 大đại 也dã 。 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。 是thị 萬vạn 行hạnh 之chi 本bổn 。 容dung 受thọ 萬vạn 品phẩm 。 名danh 為vi 體thể 大đại 。 所sở 謂vị 百bách 華hoa 異dị 色sắc 皆giai 成thành 一nhất 陰ấm 。 萬vạn 品phẩm 體thể 殊thù 皆giai 歸quy 波Ba 若Nhã 。 波Ba 若Nhã 能năng 照chiếu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 此thử 用dụng 最tối 勝thắng 。 故cố 名danh 為vi 用dụng 大đại 。 上thượng 句cú 直trực 謂vị 智trí 能năng 。 此thử 句cú 作tác 用dụng 為vi 異dị 耳nhĩ 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 萬vạn 行hạnh 。 名danh 為vi 因nhân 大đại 。 因nhân 既ký 廣quảng 大đại 。 所sở 得đắc 彌di 博bác 。 故cố 名danh 為vi 果quả 大đại 。 二Nhị 乘Thừa 所sở 道đạo 。 唯duy 止chỉ 於ư 三tam 。 菩Bồ 薩Tát 遍biến 導đạo 萬vạn 行hạnh 。 故cố 名danh 導đạo 大đại 。 既ký 導đạo 萬vạn 品phẩm 。 利lợi 功công 最tối 勝thắng 。 故cố 名danh 利lợi 益ích 大đại 。 二Nhị 乘Thừa 唯duy 斷đoạn 正chánh 使sử 見kiến 諦Đế 思tư 。 不bất 及cập 習tập 氣khí 無vô 明minh 。 唯duy 菩Bồ 薩Tát 兼kiêm 斷đoạn 。 故cố 名danh 斷đoạn 結kết 大đại 。 故cố 大đại 品phẩm 經Kinh 云vân 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 慧tuệ 斷đoạn 無vô 量lượng 煩phiền 惱não 及cập 習tập 也dã 。 二Nhị 乘Thừa 唯duy 滅diệt 輕khinh 罪tội 。 不bất 及cập 四tứ 重trọng 五ngũ 逆nghịch 。 故cố 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 墮đọa [毯-炎+白]# 毱cúc 地địa 獄ngục 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 頓đốn 滅diệt 。 故cố 名danh 滅diệt 罪tội 大đại 。 大đại 品phẩm 云vân 。 若nhược 聞văn 此thử 經Kinh 。 即tức 滅diệt 惡ác 創sáng/sang 癩lại 病bệnh 。 釋thích 論luận 第đệ 五ngũ 十thập 九cửu 卷quyển 釋thích 法pháp 稱xưng 品phẩm 云vân 。 惡ác 創sáng/sang 癩lại 病bệnh 者giả 。 謂vị 四tứ 重trọng 五ngũ 逆nghịch 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 。 世thế 王vương 滅diệt 罪tội 。 謂vị 此thử 也dã 。 龍long 光quang 述thuật 開khai 善thiện 義nghĩa 云vân 。 大đại 有hữu 六lục 種chủng 。 人nhân 境cảnh 體thể 用dụng 因nhân 果quả 也dã 。 後hậu 導đạo 與dữ 滅diệt 罪tội 等đẳng 四tứ 。 攝nhiếp 入nhập 用dụng 大đại 中trung 也dã 。 併tinh 云vân 。 此thử 皆giai 望vọng 小tiểu 名danh 大đại 。 而nhi 未vị 照chiếu 也dã 。 今kim 假giả 若nhược 就tựu 橫hoạnh/hoành 門môn 釋thích 者giả 。 於ư 義nghĩa 亦diệc 得đắc 。 而nhi 言ngôn 同đồng 旨chỉ 異dị 也dã 。 今kim 所sở 用dụng 者giả 。 唯duy 存tồn 體thể 用dụng 兩lưỡng 大đại 。 何hà 者giả 。 義nghĩa 不bất 出xuất 中trung 假giả 故cố 。 前tiền 家gia 所sở 明minh 十thập 種chủng 六lục 種chủng 。 皆giai 是thị 用dụng 大đại 也dã 。 就tựu 此thử 義nghĩa 中trung 。 大đại 義nghĩa 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 待đãi 小tiểu 名danh 大đại 。 謂vị 大đại 小tiểu 小tiểu 大đại 因nhân 緣duyên 也dã 。 二nhị 者giả 對đối 小tiểu 名danh 大đại 。 此thử 破phá 小Tiểu 乘Thừa 狹hiệp 劣liệt 之chi 病bệnh 。 以dĩ 廣quảng 大đại 上thượng 句cú 直trực 明minh 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 。 此thử 句cú 偏thiên 明minh 除trừ 病bệnh 之chi 耳nhĩ 。 三tam 者giả 秤xứng 讚tán 名danh 大đại 法pháp 。 絕tuyệt 離ly 如như 大đại 火hỏa 聚tụ 。 而nhi 大đại 勝thắng 義nghĩa 輪luân 。 以dĩ 大đại 名danh 秤xứng 讚tán 其kỳ 本bổn 。 此thử 非phi 大đại 非phi 小tiểu 。 強cường/cưỡng 名danh 為vi 大đại 耳nhĩ 。 問vấn 。 若nhược 非phi 大đại 非phi 小tiểu 。 名danh 為vi 大đại 者giả 。 亦diệc 應ưng 非phi 偏thiên 非phi 中trung 名danh 為vi 中trung 。 何hà 故cố 非phi 有hữu 非phi 無vô 為vi 中trung 耶da 。 答đáp 。 義nghĩa 有hữu 左tả 右hữu 。 何hà 者giả 。 若nhược 相tương/tướng 攝nhiếp 明minh 者giả 。 亦diệc 應ưng 非phi 有hữu 非phi 無vô 名danh 為vi 大đại 。 非phi 大đại 非phi 小tiểu 名danh 為vi 中trung 。 而nhi 互hỗ 相tương 避tị 者giả 。 各các 有hữu 故cố 生sanh 故cố 也dã 。 何hà 者giả 。 佛Phật 常thường 行hành 中trung 道đạo 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 有hữu 說thuyết 無vô 。 此thử 有hữu 此thử 無vô 。 非phi 是thị 令linh 保bảo 。 義nghĩa 在tại 表biểu 理lý 。 故cố 十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。 從tùng 有hữu 無vô 方phương 便tiện 。 入nhập 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 故cố 即tức 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 名danh 為vi 中trung 也dã 。 欲dục 讚tán 理lý 極cực 。 強cường/cưỡng 名danh 摩ma 訶ha 。 恐khủng 有hữu 還hoàn 著trước 。 故cố 云vân 非phi 大đại 非phi 小tiểu 。 名danh 為vi 大đại 也dã 。

第đệ 二nhị 波Ba 若Nhã 。 波Ba 若Nhã 名danh 義nghĩa 。 經kinh 論luận 不bất 同đồng 。 今kim 略lược 出xuất 六lục 種chủng 。 一nhất 者giả 波Ba 若Nhã 。 二nhị 者giả 斑ban 若nhược 。 三tam 者giả 鉢bát 若nhược 。 四tứ 者giả 鉢bát 羅la 若nhược 。 五ngũ 者giả 蔓mạn 多đa 羅la 。 六lục 者giả 摩ma 何hà 曼mạn 多đa 羅la 。 或hoặc 云vân 毘tỳ 曇đàm 。 此thử 云vân 無vô 比tỉ 法pháp 也dã 。 此thử 翻phiên 譯dịch 不bất 同đồng 釋thích 論luận 第đệ 十thập 八bát 卷quyển 云vân 。 波Ba 若Nhã 是thị 智trí 慧tuệ 第đệ 四tứ 十thập 三tam 卷quyển 云vân 。 波Ba 若Nhã 是thị 智trí 慧tuệ 。 又hựu 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 云vân 。 波Ba 若Nhã 是thị 智trí 慧tuệ 也dã 。 道đạo 安an 法Pháp 師sư 造tạo 折chiết 疑nghi 論luận 。 以dĩ 經kinh 無vô 間gian 品phẩm 云vân 。 般Bát 若Nhã 覺giác 遠viễn 離ly 。 叡duệ 法Pháp 師sư 云vân 。 波Ba 若Nhã 是thị 清thanh 淨tịnh 也dã 。 而nhi 開khai 善thiện 述thuật 者giả 云vân 。 遠viễn 離ly 清thanh 淨tịnh 等đẳng 。 皆giai 是thị 波Ba 若Nhã 中trung 用dụng 。 非phi 正chánh 波Ba 若Nhã 義nghĩa 也dã 。 如như 空không 慧tuệ 中trung 。 有hữu 忌kỵ 與dữ 導đạo 等đẳng 多đa 用dụng 故cố 。 第đệ 十thập 八bát 卷quyển 云vân 。 波Ba 若Nhã 是thị 慧tuệ 者giả 。 正chánh 翻phiên 波Ba 若Nhã 。 餘dư 皆giai 義nghĩa 訓huấn 也dã 。 今kim 解giải 不bất 然nhiên 。 何hà 者giả 。 此thử 經Kinh 初sơ 云vân 。 波Ba 若Nhã 非phi 愚ngu 非phi 智trí 。 論luận 云vân 。 波Ba 若Nhã 深thâm 重trọng 。 智trí 慧tuệ 輕khinh 薄bạc 。 故cố 不bất 可khả 翻phiên 。 故cố 正Chánh 法Pháp 波Ba 若Nhã 。 不bất 得đắc 以dĩ 一nhất 義nghĩa 翻phiên 譯dịch 。 而nhi 三tam 代đại 法Pháp 師sư 說thuyết 此thử 文văn 者giả 。 一nhất 者giả 云vân 。 不bất 得đắc 以dĩ 下hạ 地địa 智trí 慧tuệ 翻phiên 上thượng 地địa 波Ba 若Nhã 也dã 。 一nhất 云vân 。 此thử 說thuyết 無vô 文văn 。 不bất 足túc 為vi 依y 所sở 。 依y 成thành 論luận 世thế 諦đế 品phẩm 說thuyết 。 何hà 者giả 。 彼bỉ 品phẩm 云vân 。 緣duyên 世thế 諦đế 心tâm 淺thiển 。 緣duyên 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 深thâm 。 故cố 不bất 得đắc 以dĩ 淺thiển 智trí 慧tuệ 翻phiên 深thâm 波Ba 若Nhã 也dã 。 今kim 解giải 。 正Chánh 法Pháp 波Ba 若Nhã 。 非phi 愚ngu 非phi 智trí 。 慧tuệ 智trí 等đẳng 法pháp 。 是thị 其kỳ 末mạt 用dụng 。 故cố 不bất 得đắc 以dĩ 其kỳ 末mạt 翻phiên 彼bỉ 本bổn 體thể 。 正Chánh 法Pháp 是thị 其kỳ 源nguyên 。 仍nhưng 授thọ 波Ba 若Nhã 秤xứng 。 智trí 慧tuệ 是thị 末mạt 。 故cố 與dữ 淺thiển 名danh 多đa 。 長trường/trưởng 安an 叡duệ 法Pháp 師sư 。 與dữ 什thập 法Pháp 師sư 對đối 翻phiên 大đại 品phẩm 。 其kỳ 序tự 云vân 。 胡hồ 音âm 失thất 者giả 。 正chánh 之chi 天Thiên 竺Trúc 。 秦tần 言ngôn 謬mậu 者giả 。 定định 之chi 字tự 義nghĩa 。 不bất 得đắc 翻phiên 者giả 即tức 而nhi 盡tận 。 是thị 以dĩ 異dị 名danh 熾sí 然nhiên 。 胡hồ 漢hán 殆đãi 半bán 。 應ưng 述thuật 其kỳ 言ngôn 也dã 。 而nhi 經kinh 論luận 此thử 云vân 智trí 。 此thử 云vân 慧tuệ 者giả 。 欲dục 舉cử 一nhất 義nghĩa 。 令linh 生sanh 信tín 樂nhạo 。 非phi 是thị 正chánh 翻phiên 也dã 。 大đại 品phẩm 經Kinh 云vân 。 波Ba 若Nhã 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 那na 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 闍xà 那na 謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 成thành 論luận 釋thích 此thử 文văn 者giả 。 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 依y 教giáo 翻phiên 癡si 根căn 生sanh 。 無vô 癡si 善thiện 根căn 。 故cố 與dữ 波Ba 若Nhã 之chi 名danh 。 二Nhị 乘Thừa 見kiến 四tứ 真Chân 諦Đế 。 分phần/phân 亦diệc 見kiến 空không 。 故cố 與dữ 見kiến 秤xứng 。 菩Bồ 薩Tát 照chiếu 境cảnh 決quyết 斷đoán 。 故cố 授thọ 智trí 號hiệu 也dã 。 今kim 解giải 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 皆giai 見kiến 正Chánh 法Pháp 之chi 用dụng 。 凡phàm 夫phu 唯duy 有hữu 趣thú 向hướng 之chi 心tâm 。 而nhi 無vô 用dụng 道đạo 別biệt 起khởi 。 仍nhưng 授thọ 體thể 名danh 。 後hậu 二nhị 者giả 同đồng 前tiền 釋thích 也dã 。

復phục 次thứ 經Kinh 云vân 。 說thuyết 智trí 及cập 智trí 處xứ 。 皆giai 名danh 般Bát 若Nhã 者giả 。 成thành 論luận 師sư 云vân 。 謂vị 教giáo 行hành 境cảnh 也dã 。 何hà 者giả 。 教giáo 能năng 詮thuyên 智trí 。 智trí 能năng 照chiếu 境cảnh 。 境cảnh 能năng 發phát 智trí 。 此thử 皆giai 波Ba 若Nhã 之chi 緣duyên 。 故cố 總tổng 名danh 波Ba 若Nhã 。 而nhi 觀quán 照chiếu 波Ba 若Nhã 。 實thật 是thị 智trí 慧tuệ 。 故cố 能năng 照chiếu 境cảnh 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 是thị 智trí 之chi 緣duyên 。 故cố 名danh 實thật 相tướng 波Ba 若Nhã 。 何hà 者giả 。 我ngã 心tâm 悟ngộ 理lý 即tức 生sanh 明minh 解giải 。 違vi 即tức 生sanh 惑hoặc 。 故cố 此thử 三tam 種chủng 。 其kỳ 相tương/tướng 性tánh 實thật 異dị 也dã 。 今kim 解giải 不bất 然nhiên 。 何hà 者giả 。 若nhược 有hữu 境cảnh 智trí 之chi 別biệt 。 境cảnh 不bất 生sanh 智trí 。 智trí 不bất 照chiếu 境cảnh 。 即tức 是thị 性tánh 義nghĩa 不bất 離ly 斷đoạn 常thường 矣hĩ 。 今kim 解giải 。 境cảnh 能năng 發phát 智trí 。 智trí 能năng 照chiếu 境cảnh 。 境cảnh 智trí 智trí 境cảnh 。 境cảnh 智trí 是thị 空không 境cảnh 智trí 即tức 非phi 境cảnh 非phi 智trí 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 是thị 有hữu 所sở 辦biện 之chi 宗tông 也dã 。 此thử 不bất 二nhị 為vi 物vật 所sở 開khai 。 即tức 名danh 教giáo 行hành 波Ba 若Nhã 。 開khai 而nhi 不bất 歔hư 。 即tức 名danh 正Chánh 法Pháp 波Ba 若Nhã 也dã 。 既ký 是thị 空không 境cảnh 空không 智trí 。 是thị 以dĩ 言ngôn 智trí 不bất 失thất 境cảnh 。 言ngôn 境cảnh 不bất 失thất 智trí 。 故cố 知tri 成thành 論luận 境cảnh 智trí 定định 異dị 也dã 。 又hựu 成thành 實thật 論luận 云vân 。 斷đoạn 惑hoặc 之chi 導đạo 。 唯duy 須tu 空không 慧tuệ 。 何hà 者giả 。 已dĩ 與dữ 執chấp 相tướng 違vi 故cố 也dã 。 而nhi 開khai 善thiện 義nghĩa 。 在tại 東đông 山sơn 時thời 。 說thuyết 五ngũ 方phương 便tiện 。 皆giai 緣duyên 於ư 假giả 理lý 。 故cố 第đệ 一nhất 法pháp 。 與dữ 苦khổ 忍nhẫn 不bất 為vi 習tập 因nhân 也dã 。 還hoàn 陽dương 州châu 時thời 云vân 。 五ngũ 方phương 便tiện 皆giai 緣duyên 於ư 真chân 。 故cố 緣duyên 假giả 解giải 對đối 退thoái 不bất 伏phục 進tiến 不bất 斷đoạn 。 而nhi 死tử 時thời 云vân 。 先tiên 說thuyết 謂vị 得đắc 。 何hà 者giả 。 成thành 論luận 四tứ 無vô 礙ngại 品phẩm 云vân 。 何hà 者giả 近cận 法pháp 住trụ 世thế 諦đế 智trí 。 論luận 主chủ 答đáp 懦# 頂đảnh 是thị 也dã 。 今kim 解giải 。 有hữu 四tứ 句cú 。 假giả 伏phục 中trung 斷đoạn 。 中trung 伏phục 假giả 斷đoạn 。 中trung 假giả 具cụ 斷đoạn 。 中trung 假giả 具cụ 伏phục 。 如như 斷đoạn 伏phục 義nghĩa 中trung 具cụ 說thuyết 也dã 。 成thành 論luận 師sư 云vân 。 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 所sở 染nhiễm 煩phiền 惱não 。 隨tùy 心tâm 成thành 就tựu 。 如như 影ảnh 隨tùy 形hình 。 故cố 修tu 行hành 十Thập 地Địa 。 漸tiệm 斷đoạn 諸chư 結kết 也dã 。 今kim 即tức 不bất 爾nhĩ 。 許hứa 心tâm 造tạo 空không 。 即tức 名danh 斷đoạn 惑hoặc 。 無vô 有hữu 成thành 就tựu 。 如như 影ảnh 隨tùy 形hình 。 而nhi 迷mê 得đắc 悟ngộ 。 故cố 經Kinh 云vân 。 無vô 明minh 即tức 變biến 為vi 明minh 。 而nhi 顛điên 倒đảo 本bổn 空không 寂tịch 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 故cố 經Kinh 云vân 。 明minh 與dữ 無vô 明minh 。 真chân 性tánh 無vô 二nhị 也dã 。 但đãn 佛Phật 果Quả 斷đoạn 惑hoặc 不bất 斷đoạn 惑hoặc 以dĩ 來lai 有hữu 二nhị 。 開khai 善thiện 云vân 。 佛Phật 地địa 即tức 惑hoặc 。 此thử 義nghĩa 難nan 解giải 。 何hà 者giả 。 若nhược 佛Phật 心tâm 起khởi 時thời 。 煩phiền 惱não 滅diệt 者giả 。 即tức 應ưng 惑hoặc 屬thuộc 佛Phật 地địa 也dã 。 莊trang 嚴nghiêm 云vân 。 滅diệt 惑hoặc 生sanh 解giải 。 如như 因nhân 滅diệt 果quả 生sanh 。 故cố 佛Phật 地địa 不bất 即tức 惑hoặc 。 若nhược 爾nhĩ 煩phiền 惱não 自tự 滅diệt 。 解giải 不bất 開khai 於ư 也dã 。 解giải 云vân 。 常thường 迫bách 迮trách 伏phục 惑hoặc 力lực 轉chuyển 弱nhược 。 理lý 應ưng 滅diệt 惑hoặc 時thời 。 解giải 力lực 轉chuyển 勝thắng 。 方phương 可khả 生sanh 時thời 。 故cố 雖tuy 不bất 相tương 經kinh 干can 。 有hữu 存tồn 亡vong 。 理lý 數số 然nhiên 爾nhĩ 。 般Bát 若Nhã 義nghĩa 。 釋thích 論luận 出xuất 八bát 家gia 。 第đệ 一nhất 家gia 云vân 。 無vô 漏lậu 為vi 般Bát 若Nhã 。 成thành 論luận 主chủ 所sở 用dụng 也dã 。 第đệ 二nhị 家gia 云vân 。 有hữu 漏lậu 為vi 般Bát 若Nhã 。 數số 家gia 所sở 用dụng 。 何hà 者giả 。 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 故cố 也dã 。 第đệ 三tam 家gia 云vân 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 合hợp 為vi 般Bát 若Nhã 。 第đệ 四tứ 家gia 云vân 。 因nhân 中trung 智trí 慧tuệ 。 是thị 般Bát 若Nhã 故cố 。 經kinh 在tại 因nhân 名danh 般Bát 若Nhã 。 果quả 薩tát 般Bát 若Nhã 也dã 。 第đệ 五ngũ 家gia 云vân 。 無vô 漏lậu 無vô 為vi 。 不bất 可khả 見kiến 無vô 對đối 般Bát 若Nhã 。 第đệ 六lục 家gia 云vân 。 離ly 有hữu 無vô 四tứ 句cú 。 為vi 般Bát 若Nhã 。 第đệ 七thất 家gia 云vân 。 前tiền 六lục 併tinh 是thị 也dã 。 第đệ 八bát 家gia 云vân 。 前tiền 六lục 中trung 。 唯duy 第đệ 六lục 家gia 所sở 說thuyết 解giải 。 是thị 也dã 。 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 唯duy 出xuất 八bát 家gia 而nhi 已dĩ 。 不bất 復phục 簡giản 是thị 非phi 也dã 。 今kim 解giải 。 若nhược 如như 前tiền 五ngũ 家gia 所sở 執chấp 。 只chỉ 是thị 般Bát 若Nhã 中trung 一nhất 片phiến 。 是thị 非phi 般Bát 若Nhã 正chánh 義nghĩa 。 第đệ 七thất 家gia 合hợp 取thủ 為vi 般Bát 若Nhã 者giả 。 此thử 舉cử 時thời 用dụng 。 第đệ 六lục 家gia 云vân 。 正chánh 是thị 般Bát 若Nhã 體thể 也dã 。 所sở 以dĩ 明minh 般Bát 若Nhã 者giả 。 諸chư 師sư 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 。 初sơ 教giáo 所sở 破phá 。 是thị 有hữu 法pháp 無vô 諸chư 利lợi 益ích 。 故cố 立lập 正chánh 因nhân 果quả 。 以dĩ 破phá 其kỳ 執chấp 。 既ký 立lập 因nhân 果quả 。 故cố 以dĩ 有hữu 相tương/tướng 為vi 宗tông 。 而nhi 未vị 申thân 本bổn 意ý 。 故cố 第đệ 二nhị 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 是thị 慧tuệ 觀quán 法Pháp 師sư 所sở 申thân 也dã 。 一nhất 者giả 云vân 。 初sơ 教giáo 亦diệc 說thuyết 無vô 相tướng 。 故cố 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 。 而nhi 言ngôn 相tương 教giáo 。 從tùng 多đa 論luận 耳nhĩ 。 既ký 是thị 略lược 說thuyết 。 故cố 第đệ 二nhị 廣quảng 說thuyết 無vô 相tướng 般Bát 若Nhã 也dã 。 而nhi 釋thích 論luận 以dĩ 十thập 九cửu 復phục 次thứ 。 廣quảng 辨biện 之chi 。 而nhi 無vô 一nhất 復phục 次thứ 因nhân 於ư 此thử 釋thích 也dã 。 今kim 略lược 者giả 。 一nhất 二nhị 復phục 次thứ 。 第đệ 一nhất 復phục 次thứ 云vân 。 為vi 彌Di 勒Lặc 廣quảng 菩Bồ 薩Tát 行hành 故cố 。 說thuyết 般Bát 若Nhã 也dã 。 第đệ 二nhị 斷đoạn 邪tà 見kiến 疑nghi 網võng 。 第đệ 三tam 破phá 邪tà 見kiến 。 令linh 信tín 入nhập 中trung 道đạo 。 第đệ 四tứ 斷đoạn 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 令linh 進tiến 入nhập 中trung 道đạo 。 第đệ 五ngũ 令linh 信tín 正Chánh 法Pháp 。 第đệ 六lục 復phục 次thứ 云vân 。 為vi 四tứ 悉tất 檀đàn 故cố 說thuyết 般Bát 若Nhã 也dã 。 第đệ 七thất 復phục 次thứ 云vân 。 次thứ 別biệt 大đại 小Tiểu 乘Thừa 故cố 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 其kỳ 餘dư 復phục 次thứ 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 也dã 。

波Ba 羅La 蜜Mật 第đệ 三tam 。 波ba 羅la 者giả 。 亦diệc 名danh 波ba 伽già 也dã 。 波ba 羅la 此thử 云vân 彼bỉ 岸ngạn 。 密mật 者giả 言ngôn 度độ 。 又hựu 賢Hiền 劫Kiếp 經Kinh 云vân 。 波ba 言ngôn 岸ngạn 。 密mật 者giả 言ngôn 究cứu 竟cánh 也dã 。 釋thích 論luận 中trung 廣quảng 說thuyết 此thử 彼bỉ 兩lưỡng 岸ngạn 及cập 度độ 也dã 。 今kim 略lược 舉cử 三tam 。 以dĩ 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 第đệ 一nhất 者giả 小Tiểu 乘Thừa 為vi 此thử 岸ngạn 。 大Đại 乘Thừa 為vi 彼bỉ 岸ngạn 。 何hà 者giả 為vi 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 委ủy 曲khúc 授thọ 教giáo 。 未vị 及cập 廣quảng 遠viễn 。 名danh 為vi 此thử 岸ngạn 。 為vi 大đại 根căn 人nhân 說thuyết 大Đại 乘Thừa 滿mãn 教giáo 名danh 彼bỉ 岸ngạn 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 為vi 中trung 流lưu 。 此thử 行hành 至chí 果quả 。 名danh 為vi 度độ 。 而nhi 龍long 樹thụ 云vân 。 在tại 海hải 中trung 為vi 度độ 。 已dĩ 至chí 彼bỉ 岸ngạn 為vi 到đáo 。 亦diệc 眼nhãn 目mục 之chi 異dị 名danh 。 第đệ 二nhị 雙song 者giả 。 魔ma 為vi 此thử 岸ngạn 。 佛Phật 為vi 彼bỉ 岸ngạn 。 中trung 流lưu 如như 前tiền 也dã 。 第đệ 三tam 雙song 者giả 。 世thế 間gian 為vi 此thử 岸ngạn 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 彼bỉ 岸ngạn 。 受thọ 是thị 生sanh 死tử 河hà 。 八bát 正chánh 華hoa 為vi 中trung 流lưu 也dã 。 成thành 論luận 師sư 有hữu 相tương/tướng 為vi 此thử 岸ngạn 。 無vô 相tướng 為vi 彼bỉ 岸ngạn 。 生sanh 死tử 為vi 此thử 岸ngạn 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 彼bỉ 岸ngạn 。 眾chúng 惑hoặc 為vi 此thử 岸ngạn 。 種chủng 智trí 為vi 彼bỉ 岸ngạn 。 此thử 即tức 三tam 同đồng 前tiền 釋thích 。 而nhi 實thật 碩# 異dị 也dã 。 賴lại 殰# 假giả 捨xả 此thử 經Kinh 彼bỉ 。 必tất 為vi 度độ 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。 今kim 則tắc 不bất 然nhiên 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 以dĩ 此thử 到đáo 彼bỉ 。 唯duy 遠viễn 我ngã 無vô 我ngã 。 不bất 二nhị 名danh 為vi 度độ 。 度độ 者giả 水thủy 勉miễn 也dã 。

明minh 修tu 多đa 羅la 第đệ 四tứ 。 三tam 義nghĩa 之chi 中trung 。 有hữu 一nhất 分phần/phân 名danh 經kinh 。 何hà 者giả 是thị 三tam 。 一nhất 者giả 佛Phật 口khẩu 說thuyết 。 二nhị 者giả 神thần 眼nhãn 見kiến 。 三tam 者giả 光quang 明minh 也dã 。 如như 坐tọa 席tịch 眾chúng 中trung 弟đệ 子tử 所sở 說thuyết 也dã 。 言ngôn 放phóng 光quang 者giả 。 若nhược 入nhập 林lâm 磎# 答đáp 。 正chánh 造tạo 論luận 時thời 。 佛Phật 放phóng 光quang 明minh 。 表biểu 有hữu 疑nghi 者giả 。 即tức 入nhập 修tu 多đa 羅la 。 若nhược 闕khuyết 此thử 三tam 義nghĩa 者giả 。 雖tuy 有hữu 聖thánh 明minh 之chi 德đức 。 不bất 入nhập 經kinh 疑nghi 。 故cố 佛Phật 在tại 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 造tạo 阿a 毘tỳ 曇đàm 。 迦ca 旃chiên 延diên 造tạo 毘tỳ 勒lặc 論luận 。 曇đàm 摩ma 陳trần 那na 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 亦diệc 造tạo 論luận 。 皆giai 名danh 為vi 論luận 也dã 。 如như 外ngoại 典điển 聖thánh 人nhân 所sở 說thuyết 。 名danh 為vi 經kinh 。 賢hiền 人nhân 所sở 吐thổ 。 名danh 為vi 書thư 也dã 。 修tu 多đa 羅la 。 略lược 有hữu 三tam 名danh 。 謂vị 修tu 多đa 羅la 。 修tu 嵐lam 林lâm 。 修tu 多đa 懶lãn 。 而nhi 經kinh 論luận 翻phiên 譯dịch 不bất 同đồng 。 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 法pháp 本bổn 。 大đại 經kinh 與dữ 雜tạp 心tâm 云vân 契Khế 經Kinh 。 成thành 論luận 云vân 。 直trực 說thuyết 聖thánh 言ngôn 。 或hoặc 經Kinh 云vân 經kinh 也dã 。 言ngôn 經kinh 者giả 。 有hữu 時thời 一nhất 云vân 。 直trực 別biệt 經kinh 論luận 之chi 異dị 。 如như 聖thánh 說thuyết 名danh 經kinh 。 異dị 人nhân 說thuyết 名danh 書thư 。 非phi 翻phiên 修tu 多đa 羅la 也dã 。

明minh 序tự 第đệ 五ngũ 。 從tùng 來lai 釋thích 者giả 。 序tự 是thị 由do 漸tiệm 義nghĩa 。 若nhược 非phi 時thời 方phương 人nhân 正chánh 教giáo 無vô 由do 。 故cố 所sở 因nhân 謂vị 之chi 序tự 也dã 。 而nhi 序tự 訓huấn 有hữu 三tam 。 一nhất 屋ốc 。 二nhị 舒thư 。 三tam 王vương 也dã 。 天thiên 子tử 正chánh 坐tọa 大đại 極cực 殿điện 。 諸chư 臣thần 所sở 居cư 。 左tả 庠tường 右hữu 序tự 。 若nhược 謂vị 王vương 所sở 從tùng 。 庠tường 序tự 而nhi 進tiến 。 不bất 得đắc 直trực 就tựu 。 說thuyết 之chi 時thời 。 必tất 因nhân 五ngũ 事sự 。 不bất 得đắc 頓đốn 說thuyết 。 故cố 以dĩ 序tự 品phẩm 初sơ 。 以dĩ 況huống 聖thánh 義nghĩa 耳nhĩ 。 既ký 有hữu 時thời 方phương 人nhân 者giả 。 教giáo 自tự 開khai 敷phu 。 詔chiếu 之chi 序tự 也dã 。 正chánh 行hạnh 教giáo 也dã 。 名danh 為vi 王vương 者giả 往vãng 也dã 。 如như 王vương 命mệnh 之chi 事sự 道đạo 而nhi 不bất 塞tắc 。 非phi 命mạng 之chi 事sự 。 應ưng 而nhi 不bất 行hành 者giả 也dã 。 秡# 渠cừ 者giả 。 此thử 云vân 品phẩm 也dã 。 義nghĩa 類loại 不bất 同đồng 。 謂vị 之chi 品phẩm 也dã 。 若nhược 具cụ 言ngôn 。 應ưng 言ngôn 佛Phật 陀Đà 槃bàn 遮già 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 此thử 云vân 修tu 多đa 羅la 。 凡phàm 說thuyết 法Pháp 有hữu 五ngũ 。 一nhất 佛Phật 。 二nhị 弟đệ 子tử 。 三tam 諸chư 天thiên 。 四tứ 仙tiên 人nhân 。 五ngũ 化hóa 人nhân 。 故cố 簡giản 聖thánh 餘dư 名danh 。 故cố 云vân 佛Phật 說thuyết 。 記ký 胡hồ 來lai 經kinh 本bổn 有hữu 經kinh 名danh 字tự 。 皆giai 題đề 經kinh 初sơ 。 故cố 皆giai 唯duy 道đạo 安an 法Pháp 師sư 竺trúc 法pháp 真chân 。 欲dục 令linh 易dị 故cố 。 以dĩ 題đề 內nội 面diện 也dã 。

第đệ 二nhị 辨biện 宗tông 體thể 。 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 。 第đệ 一nhất 明minh 體thể 。 第đệ 二nhị 明minh 宗tông 。 第đệ 三tam 簡giản 因nhân 果quả 。 第đệ 四tứ 明minh 長trường 短đoản 。 第đệ 五ngũ 辨biện 遠viễn 近cận 。

明minh 體thể 凡phàm 有hữu 四tứ 釋thích 。 第đệ 一nhất 家gia 云vân 。 以dĩ 理lý 為vi 正chánh 經kinh 。 何hà 者giả 如như 拕tha 多đa 多đa 羅la 長trưởng 者giả 。 以dĩ 五ngũ 陰ấm 十thập 二nhị 入nhập 十thập 八bát 界giới 。 檢kiểm 魔ma 所sở 說thuyết 陰ấm 十thập 三tam 入nhập 十thập 九cửu 界giới 。 故cố 理lý 是thị 正chánh 。 經kinh 文văn 云vân 是thị 傍bàng 。 如như 龍long 光quang 云vân 。 理lý 為vi 能năng 印ấn 。 文văn 為vi 所sở 印ấn 。 第đệ 二nhị 靈linh 味vị 寺tự 實thật 法Pháp 師sư 云vân 。 教giáo 理lý 相tương/tướng 合hợp 。 因nhân 成thành 假giả 為vi 經kinh 。 何hà 者giả 。 文văn 理lý 相tương/tướng 科khoa 合hợp 為vi 經kinh 。 偏thiên 即tức 非phi 經kinh 。 故cố 外ngoại 道đạo 有hữu 教giáo 無vô 理lý 。 如như 虫trùng 食thực 木mộc 也dã 。 而nhi 成thành 論luận 云vân 。 異dị 法pháp 一nhất 時thời 。 具cụ 曰viết 因nhân 成thành 假giả 。 若nhược 如như 此thử 釋thích 。 直trực 是thị 因nhân 成thành 假giả 也dã 。 第đệ 三tam 靈linh 耀diệu 寺tự 盛thịnh 法Pháp 師sư 云vân 。 文văn 是thị 文văn 經kinh 。 理lý 是thị 理lý 經kinh 。 教giáo 理lý 各các 是thị 經Kinh 耳nhĩ 。 何hà 者giả 。 文văn 能năng 詮thuyên 理lý 。 理lý 是thị 所sở 詮thuyên 。 教giáo 詮thuyên 教giáo 能năng 詮thuyên 教giáo 理lý 所sở 並tịnh 是thị 經Kinh 也dã 。 第đệ 四tứ 太thái 創sáng/sang 寺tự 宗tông 法Pháp 師sư 。 與dữ 白bạch 馬mã 寺tự 要yếu 法pháp 法Pháp 師sư 。 以dĩ 教giáo 為vi 經kinh 。 此thử 開khai 善thiện 寺tự 之chi 師sư 也dã 。 開khai 善thiện 師sư 云vân 。 十thập 四tứ 種chủng 色sắc 中trung 。 色sắc 聲thanh 兩lưỡng 塵trần 。 是thị 經Kinh 體thể 也dã 。 後hậu 時thời 營doanh 法Pháp 師sư 加gia 觸xúc 也dã 。 何hà 者giả 。 闇ám 中trung 摩ma 石thạch 碑bi 。 即tức 知tri 字tự 義nghĩa 。 故cố 聲thanh 觸xúc 皆giai 是thị 經Kinh 體thể 也dã 。 成thành 論luận 云vân 。 是thị 音âm 聲thanh 性tánh 法pháp 入nhập 所sở 攝nhiếp 故cố 。 五ngũ 塵trần 中trung 唯duy 是thị 法pháp 塵trần 。 何hà 者giả 。 詮thuyên 辨biện 之chi 功công 。 於ư 行hành 乃nãi 得đắc 。 故cố 攝nhiếp 入nhập 法pháp 塵trần 也dã 。 今kim 解giải 。 萬vạn 法pháp 無vô 非phi 是thị 經Kinh 。 何hà 者giả 。 色sắc 表biểu 有hữu 色sắc 。 心tâm 表biểu 為vi 心tâm 。 諸chư 法pháp 例lệ 然nhiên 。 故cố 緣Duyên 覺Giác 悟ngộ 緣duyên 。 雖tuy 而nhi 得đắc 道Đạo 。 豈khởi 有hữu 教giáo 耶da 。 一nhất 方phương 所sở 須tu 。 各các 是thị 所sở 主chủ 。 故cố 香hương 積tích 佛Phật 香hương 作tác 佛Phật 必tất 。 釋Thích 迦Ca 化hóa 土thổ/độ 。 以dĩ 音âm 聲thanh 作tác 事sự 。 此thử 化hóa 緣duyên 不bất 同đồng 故cố 也dã 。 善thiện 見kiến 毘tỳ 婆bà 沙sa 中trung 。 阿A 難Nan 以dĩ 七thất 義nghĩa 。 明minh 修tu 多đa 羅la 。 一nhất 發phát 。 二nhị 善thiện 語ngữ 。 三tam 秀tú 出xuất 。 四tứ 經kinh 強cường/cưỡng 。 五ngũ 涌dũng 泉tuyền 。 六lục 繩thằng 墨mặc 。 七thất 綖diên 也dã 。 凡phàm 為vi 佛Phật 語ngữ 。 必tất 有hữu 所sở 詮thuyên 之chi 實thật 。 外ngoại 道đạo 言ngôn 詮thuyên 之chi 教giáo 無vô 理lý 。 以dĩ 內nội 外ngoại 相tướng 望vọng 者giả 。 佛Phật 有hữu 妙diệu 開khai 之chi 實thật 。 謂vị 之chi 徵trưng 發phát 。 既ký 有hữu 當đương 之chi 絕tuyệt 。 名danh 為vi 善thiện 言ngôn 。 開khai 發phát 妙diệu 理lý 。 名danh 為vi 秀tú 出xuất 教giáo 理lý 相tương/tướng 開khai 。 謂vị 之chi 住trụ 強cường/cưỡng 。 南nam 北bắc 為vi 住trụ 。 東đông 西tây 為vi 強cường/cưỡng 也dã 。 詮thuyên 理lý 無vô 窮cùng 。 謂vị 之chi 涌dũng 泉tuyền 。 裁tài 形hình 就tựu 正chánh 。 名danh 繩thằng 墨mặc 。 以dĩ 教giáo 持trì 理lý 。 如như 糸mịch 補bổ 衣y 。 謂vị 之chi 綖diên 。 且thả 胡hồ 見kiến 賣mại 系hệ 之chi 肆tứ 。 謂vị 之chi 修tu 多đa 羅la 也dã 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 以dĩ 五ngũ 義nghĩa 辨biện 之chi 。 一nhất 云vân 出xuất 生sanh 。 二nhị 顯hiển 示thị 。 三tam 涌dũng 泉tuyền 。 四tứ 繩thằng 墨mặc 。 五ngũ 結kết 鬘man 。 准chuẩn 可khả 知tri 也dã 。

第đệ 二nhị 明minh 宗tông 。 成thành 論luận 師sư 釋thích 。 若nhược 以dĩ 色sắc 聲thanh 為vi 經kinh 體thể 者giả 。 體thể 異dị 於ư 宗tông 。 若nhược 以dĩ 所sở 詮thuyên 為vi 經kinh 體thể 者giả 。 體thể 之chi 是thị 宗tông 。 而nhi 以dĩ 所sở 辨biện 為vi 宗tông 也dã 。 辨biện 宗tông 有hữu 三tam 家gia 。 第đệ 一nhất 新tân 安an 耀diệu 法Pháp 師sư 云vân 。 以dĩ 境cảnh 智trí 為vi 宗tông 。 何hà 者giả 。 非phi 境cảnh 無vô 以dĩ 生sanh 智trí 。 非phi 智trí 無vô 以dĩ 顯hiển 境cảnh 。 境cảnh 智trí 於ư tễ 。 是thị 聖thánh 義nghĩa 。 故cố 以dĩ 境cảnh 智trí 。 合hợp 為vi 經kinh 宗tông 也dã 。 第đệ 二nhị 家gia # 法Pháp 師sư 云vân 。 權quyền 實thật 二nhị 智trí 為vi 宗tông 。 此thử 法Pháp 師sư 只chỉ 存tồn 四tứ 時thời 。 故cố 般Bát 若Nhã 維duy 摩ma 。 合hợp 為vi 第đệ 二nhị 。 故cố 以dĩ 二nhị 智trí 。 為vi 二nhị 宗tông 也dã 。 第đệ 三tam 治trị 城thành 道Đạo 法Pháp 師sư 云vân 。 唯duy 實thật 智trí 為vi 宗tông 。 何hà 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 諸chư 法pháp 之chi 本bổn 。 世thế 諦đế 是thị 末mạt 。 故cố 以dĩ 照chiếu 一nhất 真chân 智trí 為vi 宗tông 。 照chiếu 末mạt 為vi 傍bàng 。 故cố 實thật 智trí 為vi 宗tông 也dã 。 今kim 經kinh 境cảnh 智trí 。 皆giai 從tùng 不bất 二nhị 起khởi 。 故cố 非phi 境cảnh 非phi 智trí 。 是thị 體thể 宗tông 。 是thị 境cảnh 智trí 智trí 境cảnh 聖thánh 未vị 用dụng 。

第đệ 三Tam 明Minh 因nhân 果quả 。 莊trang 嚴nghiêm 云vân 。 波Ba 若Nhã 唯duy 止chỉ 於ư 因nhân 。 不bất 通thông 於ư 果quả 。 故cố 經Kinh 云vân 。 在tại 因nhân 波Ba 若Nhã 。 至chí 果quả 薩tát 波Ba 若Nhã 。 又hựu 云vân 。 般Bát 若Nhã 有hữu 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 二Nhị 乘Thừa 法pháp 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 又hựu 云vân 。 欲dục 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 果quả 。 當đương 學học 波Ba 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 故cố 知tri 唯duy 止chỉ 於ư 因nhân 也dã 開khai 善thiện 云vân 。 波Ba 若Nhã 通thông 因nhân 果quả 。 所sở 以dĩ 通thông 因nhân 果quả 者giả 。 大đại 經Kinh 云vân 。 解giải 脫thoát 之chi 法Pháp 。 亦diệc 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 摩ma 訶ha 波Ba 若Nhã 。 亦diệc 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 明minh 佛Phật 智trí 所sở 斷đoạn 。 佛Phật 菩Bồ 提Đề 智trí 所sở 斷đoạn 。 羅La 漢Hán 悟ngộ 波Ba 若Nhã 。 是thị 胡hồ 悟ngộ 。 故cố 智trí 通thông 因nhân 果quả 也dã 。 今kim 解giải 波Ba 若Nhã 非phi 有hữu 智trí 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 以dĩ 因nhân 怙hộ 為vi 因nhân 。 以dĩ 果quả 怙hộ 為vi 果quả 。 故cố 在tại 因nhân 名danh 般Bát 若Nhã 。 至chí 果quả 名danh 薩tát 波Ba 若Nhã 。 因nhân 名danh 十Thập 地Địa 。 果quả 名danh 法Pháp 界Giới 。 因nhân 名danh 佛Phật 性tánh 。 果quả 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 皆giai 隨tùy 所sở 辨biện 說thuyết 。 更cánh 無vô 異dị 法pháp 。 而nhi 或hoặc 者giả 迷mê 名danh 生sanh 法pháp 癡si 有hữu 斷đoạn 爭tranh 訟tụng 耳nhĩ 。

第đệ 四tứ 辨biện 壽thọ 命mạng 長trường 短đoản 。 成thành 論luận 師sư 說thuyết 不bất 同đồng 。 云vân 初sơ 教giáo 佛Phật 壽thọ 八bát 十thập 年niên 。 第đệ 二nhị 佛Phật 壽thọ 無vô 量lượng 。 故cố 釋thích 論luận 佛Phật 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 父phụ 母mẫu 法Pháp 身thân 即tức 是thị 經Kinh 中trung 常thường 身thân 佛Phật 也dã 。 二nhị 者giả 法pháp 性tánh 身thân 。 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 光quang 明minh 無vô 量lượng 。 即tức 是thị 經Kinh 中trung 特đặc 尊tôn 佛Phật 也dã 。 又hựu 大đại 品phẩm 云vân 。 欲dục 得đắc 壽thọ 命mạng 。 當đương 學học 波Ba 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 又hựu 釋thích 論luận 婆bà 伽già 梵Phạm 子tử 。 一nhất 村thôn 眾chúng 生sanh 。 猶do 壽thọ 命mạng 長trường/trưởng 。 何hà 況huống 佛Phật 度độ 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 故cố 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 第đệ 三tam 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 第đệ 四tứ 如như 法Pháp 華hoa 中trung 說thuyết 。 第đệ 五ngũ 明minh 常thường 住trụ 。 一nhất 云vân 。 初sơ 教giáo 與dữ 第đệ 二nhị 品phẩm 。 是thị 八bát 十thập 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 示thị 特đặc 尊tôn 佛Phật 耶da 。 解giải 云vân 。 八bát 十thập 年niên 即tức 現hiện 特đặc 尊tôn 佛Phật 。 非phi 別biệt 有hữu 佛Phật 也dã 。 慧tuệ 觀quán 師sư 義nghĩa 。 自tự 第đệ 二nhị 已dĩ 明minh 常thường 也dã 。 今kim 解giải 不bất 爾nhĩ 。 何hà 者giả 。 經kinh 說thuyết 無vô 定định 。 或hoặc 云vân 七thất 十thập 九cửu 年niên 。 或hoặc 云vân 八bát 十thập 五ngũ 年niên 。 又hựu 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 佛Phật 壽thọ 無vô 量lượng 。 別biệt 有hữu 淨tịnh 土độ 。 唯duy 現hiện 餘dư 報báo 耳nhĩ 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 定định 報báo 耶da 。 若nhược 一nhất 往vãng 判phán 者giả 。 初sơ 教giáo 八bát 十thập 。 第đệ 二nhị 教giáo 佛Phật 壽thọ 無vô 量lượng 。 此thử 是thị 長trường 短đoản 方phương 便tiện 。 故cố 言ngôn 長trường/trưởng 不bất 失thất 短đoản 。 短đoản 不bất 失thất 長trường/trưởng 。 是thị 因nhân 緣duyên 。

第đệ 五ngũ 明minh 遠viễn 近cận 。 成thành 論luận 師sư 云vân 。 初sơ 教giáo 明minh 唯duy 成thành 道Đạo 。 不bất 明minh 前tiền 世thế 所sở 行hành 。 故cố 彌Di 勒Lặc 經Kinh 云vân 。 此thử 阿A 逸Dật 多Đa 。 具cụ 凡phàm 夫phu 未vị 斷đoạn 諸chư 漏lậu 者giả 。 謂vị 此thử 也dã 。 自tự 第đệ 二nhị 始thỉ 開khai 。 佛Phật 道Đạo 長trường 遠viễn 。 故cố 大đại 品phẩm 第đệ 八bát 卷quyển 云vân 。 於ư 華hoa 嚴nghiêm 城thành 。 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 不bất 離ly 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 無vô 所sở 得đắc 。 又hựu 云vân 。 彌Di 勒Lặc 已dĩ 修tu 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 此thử 皆giai 明minh 前tiền 得đắc 道Đạo 。 故cố 自tự 第đệ 二nhị 長trường 遠viễn 矣hĩ 。 今kim 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 只chỉ 是thị 近cận 遠viễn 方phương 便tiện 。 故cố 近cận 而nhi 無vô 暫tạm 。 遠viễn 而nhi 無vô 久cửu 。 豈khởi 有hữu 遠viễn 近cận 之chi 異dị 乎hồ 。 而nhi 或hoặc 者giả 執chấp 遠viễn 近cận 之chi 方phương 。 執chấp 近cận 失thất 遠viễn 。 持trì 遠viễn 失thất 近cận 。 故cố 墮đọa 有hữu 所sở 得đắc 斷đoạn 常thường 。 今kim 解giải 。 無vô 礙ngại 法Pháp 門môn 何hà 義nghĩa 。 豈khởi 長trường 短đoản 不bất 可khả 定định 。 謂vị 如như 當đương 說thuyết 也dã 。

第đệ 三tam 會hội 教giáo 。 成thành 論luận 師sư 云vân 。 佛Phật 教giáo 不bất 出xuất 三tam 。 一nhất 者giả 頓đốn 教giáo 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 大Đại 乘Thừa 等đẳng 也dã 。 二nhị 者giả 偏thiên 方phương 不bất 定định 教giáo 。 如như 勝thắng 鬘man 金kim 光quang 明minh 遺di 教giáo 佛Phật 藏tạng 經kinh 等đẳng 也dã 。 三tam 者giả 漸tiệm 教giáo 。 如như 四tứ 阿a 含hàm 及cập 涅Niết 槃Bàn 是thị 也dã 。 就tựu 漸tiệm 教giáo 中trung 。 有hữu 二nhị 教giáo 。 一nhất 者giả 諸chư 法Pháp 師sư 。 作tác 四tứ 教giáo 。 阿a 含hàm 為vi 初sơ 。 波Ba 若Nhã 維duy 摩ma 思tư 益ích 法Pháp 鼓cổ 楞lăng 伽già 等đẳng 為vi 第đệ 二nhị 。 法pháp 華hoa 為vi 第đệ 三tam 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 第đệ 四tứ 也dã 。 所sở 以dĩ 波Ba 若Nhã 思tư 益ích 。 合hợp 為vi 第đệ 二nhị 者giả 。 大đại 品phẩm 經kinh 諸chư 天thiên 子tử 云vân 。 見kiến 第đệ 二nhị 法Pháp 輪luân 。 思tư 益ích 云vân 。 見kiến 第đệ 二nhị 法Pháp 輪luân 也dã 。 作tác 五ngũ 教giáo 師sư 不bất 同đồng 。 兩lưỡng 義nghĩa 本bổn 是thị 慧tuệ 觀quán 師sư 所sở 說thuyết 也dã 。 一nhất 家gia 云vân 。 阿a 含hàm 為vi 初sơ 。 禪thiền 經kinh 為vi 第đệ 二nhị 。 波Ba 若Nhã 維duy 摩ma 法Pháp 鼓cổ 等đẳng 為vi 第đệ 三tam 。 法pháp 華hoa 為vi 第đệ 四tứ 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 第đệ 五ngũ 也dã 。 一nhất 家gia 云vân 。 阿a 含hàm 為vi 初sơ 經kinh 。 維duy 摩ma 思tư 益ích 法Pháp 鼓cổ 為vi 第đệ 二nhị 。 法pháp 華hoa 為vi 第đệ 三tam 。 波Ba 若Nhã 為vi 第đệ 四tứ 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 第đệ 五ngũ 。 所sở 以dĩ 波Ba 若Nhã 為vi 第đệ 四tứ 者giả 。 釋thích 論luận 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 法Pháp 華hoa 。 舉cử 手thủ 低đê 頭đầu 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 是thị 故cố 今kim 問vấn 退thoái 不bất 退thoái 。 故cố 知tri 法pháp 華hoa 故cố 後hậu 也dã 。 廣quảng 州châu 大đại 亮lượng 法Pháp 師sư 云vân 。 五ngũ 時thời 阿a 含hàm 為vi 初sơ 。 離ly 三tam 藏tạng 為vi 第đệ 二nhị 。 如như 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 經kinh 也dã 。 波Ba 若Nhã 維duy 摩ma 思tư 益ích 法Pháp 鼓cổ 為vi 第đệ 三tam 。 法pháp 華hoa 為vi 第đệ 四tứ 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 第đệ 五ngũ 也dã 。 慧tuệ 觀quán 法Pháp 師sư 云vân 。 阿a 含hàm 為vi 初sơ 。 波Ba 若Nhã 為vi 第đệ 二nhị 。 維duy 摩ma 思tư 益ích 等đẳng 為vi 第đệ 三tam 。 法pháp 華hoa 為vi 第đệ 四tứ 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 第đệ 五ngũ 也dã 。 二nhị 經kinh 同đồng 云vân 見kiến 第đệ 二nhị 法Pháp 輪luân 者giả 。 一nhất 是thị 為vi 小tiểu 中trung 。 第đệ 二nhị 是thị 大đại 中trung 。 第đệ 二nhị 也dã 。 開khai 善thiện 寺tự 所sở 述thuật 也dã 。 今kim 解giải 。 半bán 滿mãn 兩lưỡng 教giáo 。 何hà 者giả 。 經kinh 中trung 唯duy 說thuyết 半bán 滿mãn 兩lưỡng 處xứ 。 又hựu 釋thích 論luận 第đệ 百bách 云vân 。 法pháp 雲vân 波Ba 若Nhã 。 是thị 顯hiển 現hiện 教giáo 。 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 祕bí 密mật 教giáo 。 若nhược 爾nhĩ 維duy 摩ma 波Ba 若Nhã 等đẳng 。 還hoàn 淺thiển 深thâm 法Pháp 華hoa 等đẳng 乎hồ 。

次thứ 辨biện 五ngũ 家gia 味vị 相tương 生sanh 。 第đệ 一nhất 家gia 云vân 。 十thập 二nhị 部bộ 配phối 當đương 阿a 含hàm 。 修tu 多đa 羅la 配phối 禪thiền 經kinh 。 何hà 者giả 。 定định 能năng 發phát 智trí 以dĩ 修tu 多đa 羅la 。 配phối 當đương 禪thiền 經kinh 也dã 。 方Phương 等Đẳng 配phối 波Ba 若Nhã 思tư 益ích 等đẳng 。 波Ba 若Nhã 配phối 法pháp 華hoa 。 醍đề 醐hồ 配phối 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 慧tuệ 觀quán 師sư 所sở 以dĩ 十thập 二nhị 配phối 阿a 含hàm 者giả 。 阿a 含hàm 約ước 事sự 分phân 別biệt 。 四Tứ 諦Đế 理lý 配phối 為vi 十thập 二nhị 。 分phân 別biệt 法pháp 性tánh 也dã 。 第đệ 二nhị 無vô 相tướng 教giáo 。 名danh 修Tu 多Đa 羅La 者giả 。 所sở 說thuyết 二nhị 諦đế 體thể 生sanh 行hành 人nhân 。 空không 理lý 萬vạn 法pháp 之chi 本bổn 。 故cố 受thọ 法pháp 本bổn 名danh 也dã 。 第đệ 三tam 名danh 方Phương 等Đẳng 者giả 。 就tựu 教giáo 得đắc 名danh 。 此thử 改cải 小Tiểu 乘Thừa 。 無vô 狹hiệp 劣liệt 之chi 通thông 。 故cố 名danh 方Phương 等Đẳng 也dã 。 第đệ 四tứ 名danh 波Ba 若Nhã 者giả 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 同đồng 佛Phật 壽thọ 量lượng 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 如như 多đa 寶bảo 佛Phật 品phẩm 中trung 論luận 也dã 。 第đệ 五ngũ 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 永vĩnh 除trừ 生sanh 死tử 。 如như 醍đề 醐hồ 體thể 性tánh 清thanh 涼lương 。 故cố 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 解giải 。 小tiểu 教giáo 名danh 為vi 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 如như 提đề 謂vị 等đẳng 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 等đẳng 也dã 。 修tu 多đa 羅la 配phối 小Tiểu 乘Thừa 半bán 字tự 。 何hà 者giả 為vi 。 滿mãn 字tự 。 作tác 本bổn 故cố 也dã 。 方Phương 等Đẳng 總tổng 配phối 滿mãn 字tự 。 波Ba 若Nhã 別biệt 配phối 波Ba 若Nhã 。 何hà 者giả 。 方Phương 等Đẳng 雖tuy 廣quảng 。 波Ba 若Nhã 為vi 要yếu 。 得đắc 果quả 之chi 主chủ 故cố 也dã 。 既ký 有hữu 能năng 得đắc 之chi 因nhân 。 應ưng 有hữu 所sở 得đắc 之chi 果Quả 。 故cố 第đệ 五ngũ 別biệt 配phối 聖thánh 果Quả 。 而nhi 涅Niết 槃Bàn 與dữ 波Ba 若Nhã 。 是thị 眼nhãn 目mục 異dị 名danh 故cố 。 故cố 諸chư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 皆giai 得đắc 配phối 之chi 。 非phi 汝nhữ 所sở 謂vị 第đệ 五ngũ 教giáo 涅Niết 槃Bàn 。 唯duy 是thị 極cực 果quả 。 前tiền 皆giai 非phi 極cực 也dã 。 就tựu 五ngũ 時thời 四tứ 時thời 辨biện 教giáo 。 宗tông 蜜mật 亦diệc 不bất 同đồng 。 慧tuệ 觀quán 師sư 新tân 安an 師sư 大đại 令linh 正chánh 小tiểu 。 莊trang 嚴nghiêm 營doanh 師sư 云vân 。 自tự 第đệ 二nhị 已dĩ 明minh 常thường 住trụ 。 何hà 者giả 。 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。 超siêu 度độ 世thế 諦đế 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 一nhất 轉chuyển 妙diệu 覺giác 常thường 湛trạm 然nhiên 。 又hựu 大đại 品phẩm 曇đàm 無vô 歇hiết 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 云vân 。 法Pháp 身thân 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 金kim 剛cang 之chi 身thân 。 佛Phật 身thân 無vô 為vi 。 不bất 墮đọa 諸chư 教giáo 。 故cố 已dĩ 明minh 常thường 住trụ 也dã 。 開khai 善thiện 寺tự 云vân 。 前tiền 四tứ 時thời 教giáo 。 唯duy 明minh 無vô 常thường 。 無vô 量lượng 光quang 明minh 與dữ 倍bội 數số 。 終chung 歸quy 於ư 磨ma 滅diệt 。 故cố 俱câu 是thị 無vô 常thường 也dã 。 而nhi 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。 一nhất 轉chuyển 妙diệu 覺giác 者giả 。 經kinh 說thuyết 三tam 諦đế 有hữu 多đa 種chủng 。 或hoặc 就tựu 因nhân 果quả 說thuyết 二nhị 諦đế 。 或hoặc 就tựu 假giả 實thật 明minh 二nhị 諦đế 。 故cố 成thành 實thật 論luận 云vân 。 色sắc 等đẳng 及cập 泥nê 為vi 真Chân 諦Đế 。 四tứ 大đại 五ngũ 根căn 為vi 世thế 諦đế 。 已dĩ 此thử 二nhị 諦đế 入nhập 真chân 實thật 之chi 時thời 。 與dữ 理lý 冥minh 同đồng 。 更cánh 無vô 退thoái 轉chuyển 。 故cố 云vân 湛trạm 然nhiên 。 非phi 謂vị 無vô 生sanh 滅diệt 也dã 。 今kim 解giải 。 常thường 無vô 常thường 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 跡tích 義nghĩa 也dã 。 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。 超siêu 度độ 世thế 諦đế 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 者giả 。 即tức 語ngữ 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 謂vị 又hựu 妙diệu 覺giác 具cụ 二nhị 諦đế 。 是thị 故cố 可khả 謂vị 。 從tùng 有hữu 無vô 方phương 便tiện 。 入nhập 非phi 有hữu 非phi 無vô 者giả 。 亦diệc 五ngũ 時thời 名danh 目mục 不bất 同đồng 。 慧tuệ 觀quán 師sư 云vân 。 初sơ 教giáo 名danh 為vi 相tương 教giáo 。 第đệ 二nhị 名danh 通thông 教giáo 者giả 。 本bổn 空không 未vị 轉chuyển 故cố 。 說thuyết 通thông 教giáo 者giả 。 勒lặc 取thủ 三tam 乘thừa 果quả 。 故cố 經Kinh 云vân 。 欲dục 得đắc 菩Bồ 薩Tát 果quả 。 乃nãi 至chí 欲dục 得đắc 聲Thanh 聞Văn 果quả 。 當đương 學học 波Ba 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 也dã 。 第đệ 三tam 維duy 摩ma 名danh 貶biếm 教giáo 。 第đệ 四tứ 名danh 同đồng 歸quy 教giáo 。 第đệ 五ngũ 明minh 常thường 住trụ 也dã 。 開khai 善thiện 等đẳng 云vân 。 以dĩ 第đệ 二nhị 教giáo 破phá 初sơ 教giáo 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 爾nhĩ 。 云vân 何hà 佛Phật 自tự 破phá 聖thánh 言ngôn 耶da 。 初sơ 教giáo 名danh 為vi 三tam 乘thừa 別biệt 教giáo 。 何hà 者giả 。 別biệt 說thuyết 三tam 乘thừa 果quả 故cố 也dã 。 第đệ 二nhị 無vô 相tướng 教giáo 。 亦diệc 名danh 三tam 乘thừa 通thông 教giáo 者giả 。 通thông 者giả 非phi 二Nhị 乘Thừa 果quả 為vi 通thông 。 唯duy 取thủ 所sở 學học 之chi 法Pháp 。 名danh 為vi 通thông 教giáo 。 何hà 者giả 。 欲dục 得đắc 菩Bồ 薩Tát 果quả 乃nãi 至chí 聲Thanh 聞Văn 果quả 。 常thường 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 故cố 知tri 所sở 勸khuyến 為vi 通thông 。 且thả 先tiên 勸khuyến 三tam 乘thừa 。 後hậu 即tức 貶biếm 故cố 。 經Kinh 云vân 上thượng 人nhân 法pháp 。 第đệ 三tam 為vi 抑ức 揚dương 教giáo 。 發phát 軫# 初sơ 毀hủy 小tiểu 故cố 。 經Kinh 云vân 。 廣quảng 原nguyên 陸lục 地địa 。 不bất 生sanh 蓮liên 華hoa 。 卑ty 濕thấp 淤ứ 泥nê 。 乃nãi 生sanh 蓮liên 華hoa 。 又hựu 入nhập 正Chánh 法Pháp 倍bội 曾tằng 。 終chung 不bất 發phát 阿a 耨nậu 三tam 菩Bồ 提Đề 。 起khởi 我ngã 見kiến 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 不bất 能năng 發phát 菩Bồ 提Đề 也dã 。 第đệ 四tứ 名danh 同đồng 歸quy 教giáo 。 亦diệc 名danh 善thiện 法Pháp 教giáo 。 何hà 者giả 。 彼bỉ 云vân 汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 又hựu 云vân 。 舉cử 手thủ 低đê 頭đầu 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 以dĩ 教giáo 為vi 名danh 也dã 。 第đệ 五ngũ 教giáo 名danh 常thường 住trụ 。 即tức □# 可khả 見kiến 也dã 。 明minh 壽thọ 命mạng 不bất 同đồng 。 如như 辨biện 宗tông 中trung 說thuyết 也dã 。 而nhi 七thất 百bách 之chi 言ngôn 。 維duy 摩ma 思tư 益ích 等đẳng 經kinh 。 無vô 有hữu 此thử 言ngôn 。 唯duy 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。 東đông 方phương 莊Trang 嚴Nghiêm 王Vương 佛Phật 。 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 我ngã 身thân 是thị 也dã 。 所sở 以dĩ 異dị 經kinh 為vi 失thất 。 第đệ 三tam 教giáo 者giả 。 理lý 自tự 應ưng 爾nhĩ 。 何hà 者giả 。 初sơ 教giáo 壽thọ 八bát 十thập 。 第đệ 二nhị 無vô 量lượng 。 第đệ 四tứ 復phục 倍bội 上thượng 數số 。 第đệ 五ngũ 常thường 住trụ 。 若nhược 爾nhĩ 七thất 百bách 之chi 壽thọ 。 應ưng 入nhập 第đệ 二nhị 。 故cố 云vân 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 耳nhĩ 。 今kim 解giải 。 此thử 皆giai 隨tùy 機cơ 所sở 說thuyết 。 無vô 有hữu 八bát 十thập 與dữ 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 之chi 殊thù 。 故cố 經Kinh 云vân 。 十thập 方phương 法pháp 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 共cộng 一nhất 法Pháp 身thân 。 既ký 以dĩ 正Chánh 法Pháp 為vi 體thể 。 豈khởi 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 長trường 短đoản 之chi 異dị 乎hồ 。 顯hiển 現hiện 祕bí 密mật 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 法pháp 。 二nhị 者giả 其kỳ 事sự 可khả 見kiến 也dã 。 顯hiển 現hiện 祕bí 密mật 者giả 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân 於ư 大Đại 千Thiên 。 其kỳ 輪luân 本bổn 來lai 常thường 清thanh 淨tịnh 。 天thiên 人nhân 得đắc 益ích 斯tư 證chứng 者giả 。 名danh 為vi 顯hiển 示thị 等đẳng 也dã 。 顯hiển 現hiện 祕bí 密mật 者giả 。 釋thích 論luận 第đệ 百bách 卷quyển 云vân 。 法pháp 雲vân 般Bát 若Nhã 顯hiển 現hiện 。 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 是thị 祕bí 密mật 。 而nhi 成thành 實thật 論luận 師sư 云vân 。 大đại 品phẩm 等đẳng 五ngũ 時thời 波Ba 若Nhã 。 唯duy 解giải 果quả 內nội 淺thiển 事sự 。 非phi 是thị 難nan 解giải 。 故cố 名danh 為vi 顯hiển 現hiện 教giáo 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 仁nhân 王vương 云vân 。 若nhược 三tam 界giới 外ngoại 。 別biệt 有hữu 眾chúng 生sanh 者giả 。 是thị 大đại 有hữu 說thuyết 。 非phi 七thất 佛Phật 所sở 說thuyết 也dã 。 其kỳ 法pháp 華hoa 經kinh 。 兼kiêm 內nội 外ngoại 事sự 深thâm 。 故cố 非phi 易dị 可khả 見kiến 。 名danh 為vi 祕bí 密mật 也dã 。 今kim 解giải 不bất 然nhiên 。 何hà 者giả 。 法pháp 雲vân 等đẳng 發phát 軫# 。 頓đốn 開khai 本bổn 經kinh 。 故cố 名danh 顯hiển 教giáo 。 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 。 先tiên 改cải 執chấp 。 後hậu 顯hiển 正Chánh 法Pháp 。 故cố 名danh 祕bí 密mật 教giáo 也dã 。 顯hiển 現hiện 祕bí 密mật 。 有hữu 異dị 聖thánh 究cứu 竟cánh 。 如như 常thường 說thuyết 也dã 。 且thả 成thành 論luận 師sư 云vân 。 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 後hậu 說thuyết 。 今kim 則tắc 不bất 然nhiên 。 有hữu 四tứ 句cú 。 一nhất 始thỉ 終chung 大đại 。 二nhị 始thỉ 終chung 說thuyết 小tiểu 。 三tam 初sơ 大đại 後hậu 小tiểu 。 四tứ 初sơ 小tiểu 後hậu 大đại 。 何hà 者giả 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 。 嘆thán 十thập 二nhị 年niên 童Đồng 子tử 迦Ca 葉Diếp 。 三tam 十thập 六lục 問vấn 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 故cố 知tri 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 。 既ký 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 成thành 實thật 論luận 師sư 云vân 。 是thị 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 經kinh 應ưng 然nhiên 。 何hà 者giả 。 釋thích 論luận 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 法Pháp 華hoa 。 舉cử 手thủ 低đê 頭đầu 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 今kim 問vấn 不bất 退thoái 。 若nhược 云vân 何hà 得đắc 定định 言ngôn 法pháp 華hoa 以dĩ 前tiền 說thuyết 般Bát 若Nhã 耶da 。 且thả 諸chư 佛Phật 化hóa 眾chúng 生sanh 。 應ưng 有hữu 緣duyên 即tức 說thuyết 。 何hà 後hậu 時thời 乃nãi 說thuyết 大đại 耶da 。 故cố 知tri 應ưng 有hữu 四tứ 句cú 也dã 。 次thứ 明minh 但đãn 不bất 但đãn 義nghĩa 。 但đãn 是thị 住trụ 義nghĩa 。 是thị 不bất 行hành 義nghĩa 。 若nhược 是thị 佛Phật 教giáo 大đại 小tiểu 。 皆giai 是thị 無vô 跡tích 義nghĩa 。 故cố 云vân 有hữu 不bất 住trụ 有hữu 。 言ngôn 空không 不bất 住trụ 空không 。 而nhi 一nhất 往vãng 開khai 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 是thị 但đãn 。 大Đại 乘Thừa 是thị 不bất 但đãn 。 何hà 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 為vi 淺thiển 行hành 人nhân 。 施thí 四Tứ 諦Đế 因nhân 果quả 法Pháp 門môn 。 名danh 為vi 但đãn 也dã 。 大đại 教giáo 為vi 大Đại 士Sĩ 。 開khai 不bất 住trụ 法Pháp 門môn 。 以dĩ 示thị 諸chư 法pháp 無vô 迹tích 。 為vi 不bất 但đãn 也dã 。 大đại 小tiểu 兩lưỡng 乘thừa 。 既ký 有hữu 二nhị 智trí 。 人nhân 亦diệc 有hữu 二nhị 。 何hà 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 。 保bảo 昔tích 經kinh 教giáo 。 名danh 為vi 但đãn 。 大Đại 乘Thừa 人nhân 如như 幻huyễn 化hóa 。 無vô 有hữu 去khứ 就tựu 。 名danh 為vi 不bất 但đãn 。 故cố 人nhân 法pháp 但đãn 人nhân 但đãn 不bất 但đãn 義nghĩa 也dã 。 若nhược 例lệ 前tiền 句cú 。 應ưng 有hữu 四tứ 句cú 。 如như 二nhị 句cú 上thượng 例lệ 。 三tam 者giả 但đãn 不bất 但đãn 俱câu 不bất 但đãn 。 四tứ 者giả 但đãn 不bất 但đãn 俱câu 但đãn 也dã 。 如như 十Thập 地Địa 論luận 成thành 論luận 等đẳng 所sở 執chấp 。 皆giai 存tồn 大đại 小tiểu 之chi 相tướng 。 名danh 為vi 但đãn 。 若nhược 如như 今kim 說thuyết 。 大đại 小tiểu 俱câu 無vô 迹tích 。 名danh 為vi 不bất 但đãn 也dã 。 若nhược 就tựu 兩lưỡng 佛Phật 者giả 。 一nhất 往vãng 釋Thích 迦Ca 教giáo 是thị 但đãn 。 舍xá 那na 教giáo 是thị 不bất 但đãn 。 而nhi 釋Thích 迦Ca 教giáo 。 有hữu 但đãn 不bất 但đãn 。 何hà 者giả 。 難nan 化hóa 眾chúng 生sanh 說thuyết 故cố 也dã 。 舍xá 那na 佛Phật 唯duy 一nhất 大Đại 乘Thừa 故cố 。 無vô 但đãn 不bất 但đãn 也dã 。 且thả 經Kinh 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 不bất 入nhập 二Nhị 乘Thừa 手thủ 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 存tồn 著trước 故cố 。 即tức 為vi 聖thánh 教giáo 不bất 入nhập 不bất 云vân 都đô 不bất 聞văn 見kiến 也dã 。 大đại 品phẩm 初sơ 佛Phật 說thuyết 五ngũ 品phẩm 為vi 不bất 共cộng 。 第đệ 二nhị 傳truyền 教giáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 說thuyết 善thiện 品phẩm 。 為vi 共cộng 說thuyết 故cố 也dã 。

第đệ 四tứ 波Ba 若Nhã 部bộ 儻thảng 。 釋thích 論luận 云vân 。 有hữu 二nhị 種chủng 波Ba 若Nhã 。 一nhất 者giả 共cộng 。 二nhị 者giả 不bất 共cộng 。 有hữu 二nhị 種chủng 釋thích 一nhất 云vân 。 共cộng 者giả 。 大đại 品phẩm 云vân 三tam 乘thừa 通thông 教giáo 是thị 也dã 。 不bất 共cộng 者giả 。 別biệt 第đệ 十Thập 地Địa 行hành 聞văn 波Ba 若Nhã 。 非phi 九cửu 地địa 行hành 所sở 聞văn 也dã 。 一nhất 云vân 。 只chỉ 就tựu 大đại 品phẩm 中trung 。 亦diệc 有hữu 共cộng 不bất 共cộng 。 何hà 者giả 。 經Kinh 云vân 。 欲dục 得đắc 菩Bồ 薩Tát 果quả 乃nãi 至chí 聲Thanh 聞Văn 。 果quả 當đương 學học 者giả 。 此thử 是thị 共cộng 般Bát 若Nhã 。

復phục 有hữu 菩Bồ 薩Tát 所sở 對đối 。 名danh 為vi 不bất 共cộng 也dã 。 今kim 則tắc 無vô 別biệt 深thâm 般Bát 若Nhã 。 但đãn 二Nhị 乘Thừa 分phần/phân 亦diệc 得đắc 聞văn 。 謂vị 之chi 共cộng 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 殊thù 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 名danh 為vi 不bất 共cộng 。 此thử 就tựu 有hữu 方phương 便tiện 無vô 方phương 便tiện 。 簡giản 聖thánh 共cộng 不bất 共cộng 。 無vô 別biệt 深thâm 波Ba 若Nhã 也dã 。

復phục 有hữu 三tam 種chủng 波Ba 若Nhã 。 一nhất 者giả 上thượng 。 二nhị 中trung 。 三tam 下hạ 。 上thượng 者giả 光quang 讚tán 波Ba 若Nhã 是thị 也dã 。 若nhược 具cụ 翻phiên 者giả 。 應ưng 是thị 五ngũ 十thập 卷quyển 。 而nhi 存tồn 長trường 時thời 遺di 少thiểu 唯duy 翻phiên 十thập 卷quyển 。 即tức 竺trúc 法pháp 護hộ 所sở 翻phiên 也dã 。 中trung 者giả 是thị 大đại 品phẩm 也dã 。 而nhi 卷quyển 數số 不bất 定định 。 或hoặc 二nhị 十thập 七thất 卷quyển 。 併tinh 什thập 法Pháp 師sư 翻phiên 也dã 。 放phóng 光quang 波Ba 若Nhã 。 是thị 二nhị 十thập 卷quyển 。 是thị 朱chu 士sĩ 行hành 取thủ 於ư 于vu 闐điền 國quốc 。 即tức 是thị 大đại 品phẩm 也dã 。 下hạ 者giả 小tiểu 品phẩm 是thị 也dã 。 有hữu 七thất 卷quyển 。 則tắc 是thị 隨tùy 行hành 也dã 。

復phục 有hữu 四tứ 種chủng 般Bát 若Nhã 。 謂vị 上thượng 中trung 下hạ 。 與dữ 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 也dã 。 一nhất 云vân 。 上thượng 中trung 下hạ 與dữ 不bất 共cộng 波Ba 若Nhã 也dã 。

復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 波Ba 若Nhã 。 謂vị 摩ma 訶ha 波Ba 若Nhã 。 天thiên 王vương 問vấn 波Ba 若Nhã 。 光quang 讚tán 波Ba 若Nhã 。 仁nhân 王vương 波Ba 若Nhã 也dã 。 從tùng 天thiên 王vương 問vấn 波Ba 若Nhã 。 出xuất 五ngũ 般Bát 若Nhã 。 一nhất 者giả 須Tu 真Chân 天Thiên 子Tử 問vấn 波Ba 若Nhã 。 有hữu 七thất 卷quyển 。 二nhị 者giả 法pháp 文văn 天thiên 子tử 問vấn 波Ba 若Nhã 。 有hữu 三tam 卷quyển 。 三tam 者giả 四Tứ 天Thiên 王Vương 問vấn 波Ba 若Nhã 。 有hữu 一nhất 卷quyển 。 四tứ 者giả 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 問vấn 波Ba 若Nhã 。 五ngũ 者giả 思tư 益ích 梵Phạm 志Chí 問vấn 波Ba 若Nhã 也dã 。 從tùng 光quang 讚tán 波Ba 若Nhã 。 出xuất 二nhị 波Ba 若Nhã 。 一nhất 者giả 成thành 具cụ 波Ba 若Nhã 。 二nhị 者giả 光quang 淨tịnh 般Bát 若Nhã 也dã 。 或hoặc 云vân 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 。 其kỳ 本bổn 有hữu 一nhất 卷quyển 。 此thử 是thị 校giảo 量lượng 功công 德đức 一nhất 品phẩm 。 而nhi 抄sao 為vi 別biệt 經kinh 也dã 。 一nhất 云vân 。 五ngũ 時thời 波Ba 若Nhã 中trung 。 一nhất 時thời 說thuyết 也dã 。 若nhược 其kỳ 依y 仁nhân 王vương 經Kinh 法Pháp 者giả 。 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 。 是thị 第đệ 二nhị 也dã 。 而nhi 一nhất 義nghĩa 云vân 。 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 。 理lý 應ưng 最tối 初sơ 。 何hà 者giả 。 以dĩ 三tam 義nghĩa 驗nghiệm 耳nhĩ 。 一nhất 者giả 從tùng 眾chúng 。 二nhị 者giả 乞khất 食thực 等đẳng 事sự 。 三tam 者giả 經kinh 中trung 有hữu 文văn 。 何hà 者giả 。 大đại 品phẩm 眾chúng 是thị 五ngũ 千thiên 。 分phần/phân 金kim 剛cang 眾chúng 是thị 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 云vân 何hà 前tiền 多đa 。 後hậu 還hoàn 成thành 少thiểu 耶da 。 且thả 大đại 品phẩm 中trung 。 不bất 數số 地địa 。 雖tuy 地địa 四tứ 寸thốn 。 金kim 剛cang 經kinh 足túc 數số 於ư 地địa 。 且thả 經kinh 中trung 云vân 。 所sở 得đắc 慧tuệ 眼nhãn 。 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 。 此thử 三tam 義nghĩa 故cố 。 其kỳ 非phi 後hậu 耳nhĩ 。 或hoặc 云vân 。 如như 仁nhân 王vương 經kinh 中trung 列liệt 法pháp 也dã 。

次thứ 第đệ 五ngũ 明minh 緣duyên 起khởi 。 魏ngụy 時thời 沙Sa 門Môn 朱chu 士sĩ 行hành 。 導đạo 讚tán 小tiểu 品phẩm 。 即tức 知tri 文văn 義nghĩa 未vị 盡tận 。 故cố 甘cam 露lộ 六lục 年niên 於ư 于vu 闐điền 國quốc 。 相tương/tướng 經kinh 本bổn 遇ngộ 得đắc 大đại 品phẩm 。 而nhi 彼bỉ 國quốc 名danh 僧Tăng 。 唯duy 信tín 小Tiểu 乘Thừa 。 故cố 朱chu 士sĩ 行hành 將tương 還hoàn 時thời 。 彼bỉ 僧Tăng 白bạch 王vương 曰viết 。 漢hán 通thông 人nhân 棄khí 佛Phật 正chánh 教giáo 。 以dĩ 持trì 波ba 羅la 門môn 經kinh 。 將tương 還hoàn 本bổn 國quốc 而nhi 宣tuyên 流lưu 。 王vương 今kim 不bất 應ưng 撿kiểm 許hứa 。 王vương 即tức 順thuận 語ngữ 。 遮già 而nhi 不bất 許hứa 。 于vu 時thời 朱chu 士sĩ 行hành 。 即tức 白bạch 王vương 言ngôn 。 我ngã 今kim 不bất 顧cố 身thân 命mạng 而nhi 來lai 。 正chánh 止chỉ 由do 經kinh 。 王vương 若nhược 不bất 許hứa 此thử 經Kinh 者giả 。 應ưng 撿kiểm 一nhất 願nguyện 。 即tức 誓thệ 言ngôn 曰viết 。 若nhược 此thử 經Kinh 於ư 漢hán 地địa 有hữu 緣duyên 者giả 。 投đầu 火hỏa 即tức 應ưng 滅diệt 。 誓thệ 言ngôn 即tức 摩ma 訶ha 波Ba 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經kinh 者giả 。 斯tư 道đạo 幽u 微vi 深thâm 遠viễn 難nan 測trắc 。 無vô 知tri 無vô 照chiếu 。 無vô 相tướng 無vô 名danh 。 理lý 絕tuyệt 百bách 非phi 。 道đạo 亡vong 四tứ 句cú 。 言ngôn 語ngữ 。 無vô 所sở 厝thố 其kỳ 詳tường 。 理lý 絕tuyệt 二nhị 邊biên 。 情tình 識thức 。 無vô 沒một 其kỳ 慮lự 。 雖tuy 復phục 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 。 萬vạn 用dụng 無vô 虧khuy 。 至chí 寂tịch 至chí 空không 道đạo 光quang 法Pháp 界Giới 。 故cố 開khai 宗tông 之chi 始thỉ 。 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 住trụ 。 辨biện 義nghĩa 之chi 終chung 。 以dĩ 無vô 得đắc 為vi 得đắc 。 是thị 故cố 絕tuyệt 相tương/tướng 必tất 假giả 言ngôn 宣tuyên 。 無vô 名danh 要yếu 由do 教giáo 顯hiển 。 摩ma 訶ha 波Ba 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 摩ma 訶ha 者giả 。 翻phiên 云vân 大đại 。 大đại 者giả 廣quảng 博bác 為vi 義nghĩa 。 苞bao 容dung 為vi 義nghĩa 。 莫mạc 先tiên 為vi 義nghĩa 。 波Ba 若Nhã 者giả 。 釋thích 論luận 自tự 云vân 。 如như 猛mãnh 火hỏa 聚tụ 不bất 可khả 觸xúc 。 觸xúc 即tức 皆giai 燒thiêu 。 翻phiên 不bất 翻phiên 皆giai 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 而nhi 約ước 用dụng □# 亦diệc 得đắc 皆giai 翻phiên 也dã 。 即tức 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。 經kinh 者giả 訓huấn 法pháp 訓huấn 常thường 。

大Đại 品Phẩm 經Kinh 遊Du 意Ý 一Nhất 卷Quyển (# 終Chung )#