大Đại 明Minh 三Tam 藏Tạng 法Pháp 數Số ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0014
明Minh 一Nhất 如Như 等Đẳng 編Biên 集Tập

大đại 明minh 三tam 藏tạng 法pháp 數số 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 七thất 。 碣# 九cửu 。

上thượng 天Thiên 竺Trúc 前tiền 住trụ 持trì 沙Sa 門Môn 一nhất 如như 等đẳng 奉phụng 。 勑# 集tập 註chú 。

九Cửu 齋Trai 日Nhật (# 出Xuất 釋Thích 氏Thị 要Yếu 覽Lãm 并Tinh 四Tứ 天Thiên 王Vương 經Kinh )#

齋trai 猶do 戒giới 也dã 過quá 中trung 不bất 食thực 為vi 齋trai 謂vị 外ngoại 道đạo 有hữu 以dĩ 終chung 日nhật 不bất 食thực 為vi 戒giới 者giả 世thế 間gian 之chi 人nhân 。 又hựu 有hữu 飲ẩm 食thực 無vô 度độ 。 放phóng 逸dật 自tự 恣tứ 。 者giả 皆giai 不bất 得đắc 中trung 道đạo 佛Phật 令linh 比Bỉ 丘Khâu 日nhật 中trung 一nhất 食thực 。 清thanh 淨tịnh 自tự 活hoạt 。 端đoan 肅túc 身thân 心tâm 安an 禪thiền 入nhập 道đạo 以dĩ 為vi 修tu 行hành 之chi 常thường 法pháp 本bổn 無vô 月nguyệt 日nhật 之chi 數số 今kim 言ngôn 正chánh 五ngũ 九cửu 之chi 三tam 月nguyệt 及cập 每mỗi 月nguyệt 之chi 六lục 日nhật 為vi 九cửu 齋trai 日nhật 者giả 以dĩ 天thiên 帝Đế 釋Thích 及cập 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 等đẳng 於ư 此thử 月nguyệt 日nhật 察sát 人nhân 善thiện 惡ác 人nhân 當đương 食thực 素tố 持trì 齋trai 以dĩ 修tu 善thiện 福phước 此thử 亦diệc 如Như 來Lai 隨tùy 機cơ 攝nhiếp 化hóa 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 華hoa 言ngôn 乞khất 士sĩ 梵Phạn 語ngữ 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 華hoa 言ngôn 能năng 天thiên 主chủ 言ngôn 帝Đế 釋Thích 者giả 華hoa 梵Phạm 兼kiêm 舉cử 也dã 四Tứ 天Thiên 王Vương 者giả 東đông 方phương 持Trì 國Quốc 天Thiên 王Vương 。 南nam 方phương 增Tăng 長Trưởng 天Thiên 王Vương 。 西tây 方Phương 廣Quảng 目mục 天thiên 王vương 。 北bắc 方phương 多Đa 聞Văn 天Thiên 王Vương 也dã )# 。

【# 一nhất 正chánh 月nguyệt 】# 天thiên 帝Đế 釋Thích 以dĩ 大đại 寶bảo 鏡kính 正chánh 月nguyệt 照chiếu 南Nam 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 而nhi 察sát 人nhân 之chi 善thiện 惡ác 也dã 又hựu 北bắc 方phương 毘Tỳ 沙Sa 門Môn 天Thiên 王Vương 。 巡tuần 察sát 四tứ 洲châu 正chánh 月nguyệt 在tại 南nam 洲châu 亦diệc 如như 鏡kính 之chi 所sở 照chiếu 故cố 南nam 洲châu 人nhân 宜nghi 於ư 此thử 月nguyệt 食thực 素tố 持trì 齋trai 修tu 善thiện 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 贍thiệm 部bộ 即tức 閻Diêm 浮Phù 提đề 華hoa 言ngôn 勝thắng 金kim 洲châu 梵Phạn 語ngữ 毘tỳ 沙Sa 門Môn 華hoa 言ngôn 多đa 聞văn 四tứ 洲châu 者giả 東đông 弗Phất 于Vu 逮Đãi 。 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 西Tây 瞿Cù 耶Da 尼Ni 。 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 也dã )# 。

【# 二nhị 五ngũ 月nguyệt 】# 天thiên 帝Đế 釋Thích 以dĩ 大đại 寶bảo 鏡kính 從tùng 正chánh 月nguyệt 照chiếu 南Nam 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 二nhị 月nguyệt 照chiếu 西Tây 瞿Cù 耶Da 尼Ni 。 三tam 月nguyệt 照chiếu 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 四tứ 月nguyệt 照chiếu 東đông 弗Phất 于Vu 逮Đãi 。 至chí 五ngũ 月nguyệt 復phục 照chiếu 此thử 洲châu 而nhi 察sát 人nhân 之chi 善thiện 惡ác 也dã 北bắc 方phương 毘Tỳ 沙Sa 門Môn 天Thiên 王Vương 。 巡tuần 察sát 四tứ 洲châu 五ngũ 月nguyệt 至chí 南nam 洲châu 亦diệc 如như 鏡kính 之chi 所sở 照chiếu 故cố 此thử 洲châu 之chi 人nhân 宜nghi 於ư 此thử 月nguyệt 食thực 素tố 持trì 齋trai 修tu 善thiện 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 瞿cù 耶da 尼ni 華hoa 言ngôn 牛ngưu 貨hóa 梵Phạn 語ngữ 欝Uất 單Đơn 越Việt 華hoa 言ngôn 勝thắng 處xứ 梵Phạn 語ngữ 弗phất 于vu 逮đãi 華hoa 言ngôn 勝thắng )# 。

【# 三tam 九cửu 月nguyệt 】# 天thiên 帝Đế 釋Thích 以dĩ 大đại 寶bảo 鏡kính 從tùng 五ngũ 月nguyệt 照chiếu 南Nam 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 而nhi 六lục 月nguyệt 七thất 月nguyệt 八bát 月nguyệt 次thứ 第đệ 輪luân 照chiếu 察sát 餘dư 之chi 三tam 洲châu 至chí 九cửu 月nguyệt 復phục 照chiếu 此thử 洲châu 而nhi 察sát 人nhân 之chi 善thiện 惡ác 也dã 北bắc 方phương 毘Tỳ 沙Sa 門Môn 天Thiên 王Vương 。 巡tuần 察sát 四tứ 洲châu 亦diệc 如như 鏡kính 之chi 所sở 照chiếu 故cố 此thử 洲châu 之chi 人nhân 宜nghi 於ư 此thử 月nguyệt 食thực 素tố 持trì 齋trai 修tu 善thiện 也dã (# 已dĩ 上thượng 為vi 年niên 三tam 長trường 齋trai 月nguyệt )# 。

【# 四tứ 每mỗi 月nguyệt 初sơ 八bát 日nhật 】# 天thiên 帝Đế 釋Thích 勑# 四Tứ 天Thiên 王Vương 各các 治trị 一nhất 方phương 至chí 此thử 日nhật 四tứ 王vương 遣khiển 輔phụ 臣thần 觀quan 察sát 世thế 間gian 。 人nhân 民dân 善thiện 惡ác 。 人nhân 於ư 此thử 日nhật 宜nghi 加gia 修tu 善thiện 是thị 名danh 齋trai 日nhật 。

【# 五ngũ 每mỗi 月nguyệt 十thập 四tứ 日nhật 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 遣khiển 四tứ 太thái 子tử 按án 行hành 天thiên 下hạ 。 伺tứ 察sát 人nhân 民dân 善thiện 惡ác 。 人nhân 於ư 此thử 日nhật 宜nghi 加gia 修tu 善thiện 是thị 名danh 齋trai 日nhật 。

【# 六lục 每mỗi 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 親thân 自tự 按án 行hành 天thiên 下hạ 。 有hữu 慈từ 孝hiếu 父phụ 母mẫu 恭cung 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 及cập 尊tôn 事sự 長trường/trưởng 上thượng 并tinh 修tu 六Lục 度Độ 等đẳng 行hành 者giả 諸chư 天thiên 相tương/tướng 慶khánh 則tắc 降giáng/hàng 善thiện 錫tích 福phước 注chú 祿lộc 增tăng 筭# 如như 不bất 修tu 善thiện 持trì 齋trai 惟duy 造tạo 惡ác 業nghiệp 諸chư 天thiên 憂ưu 慼thích 降giáng/hàng 以dĩ 不bất 祥tường 减# 祿lộc 除trừ 筭# 人nhân 於ư 此thử 日nhật 宜nghi 加gia 修tu 善thiện 是thị 名danh 齋trai 日nhật (# 三Tam 寶Bảo 者giả 佛Phật 寶bảo 法Pháp 寶bảo 僧Tăng 寶bảo 也dã 六Lục 度Độ 者giả 一nhất 布bố 施thí 二nhị 持trì 戒giới 三tam 忍nhẫn 辱nhục 四tứ 精tinh 進tấn 五ngũ 禪thiền 定định 六lục 智trí 慧tuệ 也dã )# 。

【# 七thất 每mỗi 月nguyệt 二nhị 十thập 三tam 日nhật 。 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 遣khiển 輔phụ 臣thần 觀quán 察sát 與dữ 初sơ 八bát 日nhật 同đồng 。

【# 八bát 每mỗi 月nguyệt 二nhị 十thập 九cửu 日nhật 。 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 遣khiển 太thái 子tử 觀quán 察sát 與dữ 十thập 四tứ 日nhật 同đồng 。

【# 九cửu 每mỗi 月nguyệt 三tam 十thập 日nhật 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 躬cung 自tự 按án 行hành 觀quán 察sát 與dữ 十thập 五ngũ 日nhật 同đồng (# 已dĩ 上thượng 為vi 六lục 齋trai 日nhật )# 。

外Ngoại 道Đạo 計Kế 九Cửu 物Vật 生Sanh 世Thế 間Gian (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao )#

謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 不bất 了liễu 法pháp 本bổn 無vô 生sanh 。 法pháp 亦diệc 無vô 滅diệt 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 虛hư 妄vọng 有hữu 生sanh 。 因nhân 緣duyên 別biệt 離ly 。 虛hư 妄vọng 名danh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 隨tùy 緣duyên 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 卻khước 乃nãi 隨tùy 情tình 計kế 度độ 妄vọng 生sanh 執chấp 着trước 以dĩ 為vi 一nhất 物vật 而nhi 能năng 出xuất 生sanh 。 世thế 間gian 萬vạn 物vật 。 故cố 有hữu 九cửu 種chủng 邪tà 見kiến 之chi 論luận 也dã 。

【# 一nhất 執chấp 時thời 】# 時thời 即tức 時thời 節tiết 謂vị 時thời 散tán 外ngoại 道đạo 執chấp 一nhất 切thiết 物vật 皆giai 從tùng 時thời 生sanh 如như 種chúng 植thực 等đẳng 物vật 有hữu 時thời 生sanh 果quả 有hữu 時thời 不bất 生sanh 遂toại 以dĩ 時thời 有hữu 作tác 用dụng 或hoặc 舒thư 或hoặc 卷quyển 令linh 彼bỉ 枝chi 條điều 隨tùy 時thời 榮vinh 枯khô 時thời 雖tuy 微vi 細tế 固cố 不bất 可khả 見kiến 以dĩ 節tiết 氣khí 華hoa 實thật 之chi 類loại 故cố 知tri 有hữu 時thời 是thị 故cố 執chấp 時thời 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 言ngôn 滅diệt 度độ )# 。

【# 二nhị 執chấp 方phương 】# 方phương 即tức 方phương 所sở 謂vị 方phương 論luận 師sư 計kế 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 四tứ 方phương 皆giai 能năng 生sanh 人nhân 人nhân 生sanh 天thiên 地địa 滅diệt 後hậu 還hoàn 入nhập 於ư 方phương 蓋cái 謂vị 盡tận 虛hư 空không 界giới 。 無vô 不bất 是thị 方phương 是thị 所sở 一nhất 切thiết 人nhân 物vật 或hoặc 生sanh 或hoặc 死tử 不bất 離ly 方phương 所sở 故cố 執chấp 方phương 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã 。

【# 三tam 執chấp 微vi 塵trần 】# 微vi 塵trần 極cực 細tế 之chi 塵trần 也dã 謂vị 路lộ 伽già 耶da 論luận 師sư 計kế 色sắc 心tâm 等đẳng 法pháp 皆giai 從tùng 極cực 細tế 所sở 生sanh 謂vị 四tứ 大đại 極cực 細tế 是thị 常thường 能năng 生sanh 麄# 色sắc 雖tuy 是thị 極cực 微vi 而nhi 體thể 實thật 有hữu 以dĩ 世thế 間gian 麄# 物vật 無vô 常thường 極cực 微vi 之chi 因nhân 不bất 壞hoại 是thị 故cố 執chấp 極cực 微vi 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 路lộ 伽già 耶da 華hoa 言ngôn 順thuận 世thế 四tứ 大đại 者giả 地địa 大đại 水thủy 大đại 火hỏa 大đại 。 風phong 大đại 也dã )# 。

【# 四tứ 執chấp 空không 】# 空không 即tức 虛hư 空không 謂vị 口khẩu 力lực 論luận 師sư 執chấp 虛hư 空không 為vi 萬vạn 物vật 因nhân 以dĩ 為vi 從tùng 空không 生sanh 風phong 從tùng 風phong 生sanh 火hỏa 從tùng 火hỏa 生sanh 煖noãn 煖noãn 生sanh 水thủy 水thủy 生sanh 凍đống 凍đống 堅kiên 作tác 地địa 地địa 生sanh 五ngũ 穀cốc 。 五ngũ 穀cốc 生sanh 命mạng 命mạng 沒một 還hoàn 歸quy 虛hư 空không 。 是thị 故cố 執chấp 空không 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã (# 五ngũ 穀cốc 者giả 禾hòa 麻ma 黍thử 菽# 麥mạch 也dã )# 。

【# 五ngũ 執chấp 大đại 種chủng 】# 謂vị 順thuận 世thế 外ngoại 道đạo 執chấp 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 四tứ 大đại 種chủng 子tử 是thị 能năng 生sanh 萬vạn 物vật 。 之chi 因nhân 以dĩ 為vi 世thế 間gian 萬vạn 物vật 。 從tùng 四tứ 大đại 生sanh 滅diệt 後hậu 還hoàn 歸quy 四tứ 大đại 如như 身thân 根căn 堅kiên 相tương/tướng 是thị 地địa 濕thấp 相tương/tướng 是thị 水thủy 熱nhiệt 相tương/tướng 是thị 火hỏa 動động 相tương/tướng 是thị 風phong 乃nãi 知tri 身thân 與dữ 萬vạn 物vật 不bất 離ly 四tứ 大đại 是thị 故cố 執chấp 四tứ 大đại 種chủng 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã 。

【# 六lục 執chấp 神thần 我ngã 】# 神thần 我ngã 者giả 外ngoại 道đạo 執chấp 第đệ 八bát 藏tạng 識thức 為vi 神thần 我ngã 也dã 謂vị 迦ca 毘tỳ 羅la 外ngoại 道đạo 論luận 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 之chi 主chủ 以dĩ 為vi 冥minh 初sơ 生sanh 覺giác 從tùng 覺giác 生sanh 我ngã 心tâm 從tùng 我ngã 心tâm 生sanh 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 五ngũ 塵trần 從tùng 五ngũ 塵trần 生sanh 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 。 五ngũ 大đại 從tùng 五ngũ 大đại 生sanh 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 手thủ 足túc 口khẩu 大đại 遺di 小tiểu 遺di 十thập 一nhất 根căn 并tinh 神thần 我ngã 共cộng 成thành 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 以dĩ 前tiền 二nhị 十thập 四Tứ 諦Đế 從tùng 神thần 我ngã 而nhi 生sanh 依y 神thần 我ngã 為vi 主chủ 謂vị 神thần 我ngã 常thường 覺giác 明minh 了liễu 安an 處xử 其kỳ 中trung 。 常thường 住trụ 不bất 壞hoại 。 攝nhiếp 受thọ 諸chư 法pháp 。 是thị 故cố 執chấp 神thần 我ngã 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 迦ca 毘tỳ 羅la 華hoa 言ngôn 黃hoàng 色sắc 謂vị 其kỳ 頭đầu 如như 金kim 色sắc 嘗thường 作tác 僧Tăng 佉khư 論luận 者giả 是thị 也dã 冥minh 初sơ 者giả 又hựu 曰viết 冥minh 諦đế 謂vị 外ngoại 道đạo 能năng 觀quán 八bát 萬vạn 刼# 事sự 八bát 萬vạn 刼# 前tiền 則tắc 冥minh 然nhiên 不bất 見kiến 故cố 也dã 覺giác 者giả 即tức 知tri 覺giác 也dã 我ngã 心tâm 者giả 即tức 外ngoại 道đạo 我ngã 慢mạn 之chi 心tâm 也dã )# 。

【# 七thất 執chấp 勝thắng 妙diệu 】# 勝thắng 妙diệu 者giả 謂vị 那Na 羅La 延Diên 天Thiên 。 最tối 勝thắng 最tối 妙diệu 。 也dã 盖# 韋vi 陀đà 論luận 師sư 執chấp 那Na 羅La 延Diên 天Thiên 。 能năng 生sanh 四tứ 姓tánh 謂vị 口khẩu 生sanh 婆Bà 羅La 門Môn 兩lưỡng 臂tý 生sanh 剎sát 利lợi 兩lưỡng 髀bễ 生sanh 毘tỳ 舍xá 兩lưỡng 脚cước 生sanh 首thủ 陀đà 盖# 那Na 羅La 延Diên 臍tề 中trung 生sanh 大đại 蓮liên 花hoa 。 蓮liên 花hoa 之chi 上thượng 。 生sanh 梵Phạm 天Thiên 梵Phạm 天Thiên 能năng 生sanh 萬vạn 物vật 。 乃nãi 以dĩ 此thử 天thiên 是thị 梵Phạm 天Thiên 之chi 主chủ 最tối 勝thắng 最tối 妙diệu 。 是thị 故cố 執chấp 此thử 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 那Na 羅La 延Diên 華hoa 言ngôn 鉤câu 鎻# 力lực 又hựu 云vân 堅kiên 固cố 梵Phạn 語ngữ 韋vi 陀đà 華hoa 言ngôn 智trí 論luận 梵Phạn 語ngữ 婆Bà 羅La 門Môn 華hoa 言ngôn 淨tịnh 行hạnh 梵Phạn 語ngữ 剎sát 帝đế 利lợi 華hoa 言ngôn 田điền 主chủ 即tức 王vương 種chủng 也dã 梵Phạn 語ngữ 毘tỳ 舍xá 華hoa 言ngôn 商thương 賈cổ 梵Phạn 語ngữ 首thủ 陀đà 華hoa 言ngôn 農nông 人nhân )# 。

【# 八bát 執chấp 自tự 在tại 天thiên 】# 自Tự 在Tại 天Thiên 者giả 。 即tức 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 之chi 主chủ 也dã 此thử 塗đồ 灰hôi 外ngoại 道đạo 并tinh 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 共cộng 執chấp 自tự 在tại 天thiên 是thị 萬vạn 物vật 之chi 因nhân 謂vị 此thử 天thiên 有hữu 四tứ 德đức 一nhất 體thể 實thật 二nhị 徧biến 三tam 常thường 四tứ 能năng 生sanh 諸chư 法pháp 又hựu 計kế 此thử 天thiên 有hữu 三Tam 身Thân 一nhất 者giả 法Pháp 身thân 謂vị 體thể 常thường 周chu 徧biến 量lượng 同đồng 虛hư 空không 。 能năng 生sanh 萬vạn 物vật 。 二nhị 受thọ 用dụng 身thân 。 謂vị 在tại 色sắc 天thiên 之chi 上thượng 三tam 變biến 化hóa 身thân 。 謂vị 隨tùy 形hình 六lục 道Đạo 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 是thị 故cố 執chấp 此thử 天thiên 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã (# 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 即tức 色sắc 界giới 第đệ 十thập 八bát 天thiên 也dã 塗đồ 灰hôi 者giả 謂vị 以dĩ 灰hôi 塗đồ 身thân 而nhi 為vi 苦khổ 行hạnh 因nhân 而nhi 名danh 也dã 六lục 道đạo 者giả 天thiên 道Đạo 人Nhân 道đạo 阿a 脩tu 羅la 道đạo 餓ngạ 鬼quỷ 道đạo 畜súc 生sanh 道đạo 地địa 獄ngục 道đạo 也dã )# 。

【# 九cửu 執chấp 大đại 梵Phạm 天Thiên 】# 大đại 梵Phạm 天Thiên 色sắc 界giới 初sơ 禪thiền 天thiên 也dã 即tức 韋vi 陀đà 論luận 師sư 所sở 執chấp 那Na 羅La 延Diên 天Thiên 。 能năng 生sanh 四tứ 姓tánh 又hựu 從tùng 臍tề 中trung 生sanh 大đại 蓮liên 花hoa 。 蓮liên 花hoa 之chi 上thượng 。 有hữu 梵Phạm 天Thiên 祖tổ 翁ông 梵Phạm 天Thiên 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 有hữu 命mạng 無vô 命mạng 之chi 物vật 是thị 故cố 執chấp 此thử 天thiên 是thị 常thường 是thị 一nhất 是thị 萬vạn 物vật 因nhân 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 也dã (# 祖tổ 翁ông 者giả 謂vị 梵Phạm 天Thiên 是thị 萬vạn 物vật 之chi 祖tổ 也dã )# 。

九Cửu 種Chủng 轉Chuyển 變Biến (# 出Xuất 楞Lăng 伽Già 經Kinh )#

轉chuyển 即tức 運vận 動động 變biến 即tức 改cải 易dị 此thử 是thị 外ngoại 道đạo 妄vọng 計kế 形hình 相tướng 等đẳng 九cửu 種chủng 各các 有hữu 遷thiên 變biến 之chi 不bất 一nhất 也dã 蓋cái 外ngoại 道đạo 不bất 了liễu 法pháp 從tùng 緣duyên 生sanh 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 起khởi 滅diệt 唯duy 心tâm 而nhi 妄vọng 計kế 有hữu 無vô 遂toại 成thành 邪tà 執chấp 如Như 來Lai 恐khủng 諸chư 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 墮đọa 斯tư 等đẳng 見kiến 故cố 於ư 楞lăng 伽già 會hội 上thượng 對đối 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 此thử 九cửu 種chủng 邪tà 計kế 之chi 相tướng 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 楞lăng 伽già 華hoa 言ngôn 不bất 可khả 往vãng )# 。

【# 一nhất 形hình 處xứ 轉chuyển 變biến 】# 形hình 處xứ 即tức 四tứ 大đại 諸chư 根căn 。 形hình 質chất 之chi 處xứ 也dã 外ngoại 道đạo 見kiến 其kỳ 形hình 質chất 隨tùy 時thời 變biến 異dị 衰suy 謝tạ 不bất 常thường 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã (# 四tứ 大đại 者giả 地địa 大đại 水thủy 大đại 火hỏa 大đại 。 風phong 大đại 也dã )# 。

【# 二nhị 相tương/tướng 轉chuyển 變biến 】# 相tương/tướng 即tức 諸chư 法pháp 生sanh 滅diệt 。 之chi 相tướng 外ngoại 道đạo 見kiến 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。 生sanh 住trụ 滅diệt 相tướng 。 遷thiên 流lưu 不bất 停đình 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã 。

【# 三tam 因nhân 轉chuyển 變biến 】# 因nhân 即tức 所sở 作tác 之chi 因nhân 也dã 外ngoại 道đạo 見kiến 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 之chi 因nhân 漸tiệm 漸tiệm 成thành 熟thục 熟thục 必tất 感cảm 果quả 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 。 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã 。

【# 四tứ 成thành 轉chuyển 變biến 】# 成thành 即tức 所sở 成thành 之chi 果quả 也dã 外ngoại 道đạo 見kiến 果quả 藉tạ 因nhân 成thành 成thành 必tất 有hữu 壞hoại 因nhân 是thị 相tương/tướng 仍nhưng 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã 。

【# 五ngũ 見kiến 轉chuyển 變biến 】# 眼nhãn 能năng 觀quán 色sắc 曰viết 見kiến 外ngoại 道đạo 以dĩ 見kiến 能năng 隨tùy 物vật 遷thiên 改cải 未vị 曾tằng 暫tạm 停đình 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã 。

【# 六lục 性tánh 轉chuyển 變biến 】# 性tánh 即tức 根căn 性tánh 外ngoại 道đạo 計kế 自tự 性tánh 隨tùy 業nghiệp 流lưu 轉chuyển 生sanh 生sanh 不bất 息tức 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã 。

【# 七thất 緣duyên 分phân 明minh 轉chuyển 變biến 】# 緣duyên 即tức 一nhất 切thiết 事sự 緣duyên 分phân 明minh 者giả 見kiến 處xứ 明minh 了liễu 也dã 外ngoại 道đạo 見kiến 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 之chi 事sự 分phân 明minh 曉hiểu 了liễu 皆giai 從tùng 變biến 滅diệt 。 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã 。

【# 八bát 所sở 作tác 分phân 明minh 轉chuyển 變biến 】# 所sở 作tác 即tức 一nhất 切thiết 造tạo 作tác 也dã 外ngoại 道đạo 見kiến 世thế 間gian 諸chư 所sở 作tác 為vi 。 分phân 明minh 曉hiểu 了liễu 生sanh 滅diệt 不bất 定định 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã 。

【# 九cửu 事sự 轉chuyển 變biến 】# 事sự 即tức 有hữu 為vi 之chi 世thế 事sự 也dã 外ngoại 道đạo 見kiến 諸chư 世thế 事sự 遷thiên 換hoán 無vô 常thường 新tân 新tân 不bất 住trụ 。 遂toại 計kế 為vi 轉chuyển 變biến 也dã 。

鬼quỷ 分phần/phân 九cửu 類loại (# 出xuất 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 順thuận 正chánh 理lý 論luận )#

贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 南nam 邊biên 直trực 下hạ 深thâm 過quá 五ngũ 百bách 踰du 繕thiện 那na 有hữu 琰Diêm 魔Ma 王vương 都đô 縱tung 廣quảng 之chi 量lượng 。 亦diệc 爾nhĩ 其kỳ 處xứ 有hữu 三tam 種chủng 鬼quỷ 一nhất 者giả 無vô 財tài 二nhị 者giả 少thiểu 財tài 三tam 者giả 多đa 財tài 無vô 財tài 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 炬cự 口khẩu 二nhị 者giả 鍼châm 口khẩu 三tam 者giả 臭xú 口khẩu 少thiểu 財tài 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 鍼châm 毛mao 二nhị 者giả 臭xú 毛mao 三tam 者giả 癭# 鬼quỷ 多đa 財tài 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 希hy 祠từ 二nhị 者giả 希hy 棄khí 三tam 者giả 大đại 勢thế 合hợp 之chi 而nhi 有hữu 九cửu 類loại 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 贍thiệm 部bộ 即tức 閻Diêm 浮Phù 提đề 華hoa 言ngôn 勝thắng 金kim 洲châu 梵Phạn 語ngữ 琰Diêm 魔Ma 華hoa 言ngôn 靜tĩnh 息tức 梵Phạn 語ngữ 踰du 繕thiện 那na 即tức 由do 旬tuần 華hoa 言ngôn 限hạn 量lượng )# 。

【# 一nhất 炬cự 口khẩu 鬼quỷ 】# 謂vị 此thử 鬼quỷ 口khẩu 中trung 常thường 吐thổ 猛mãnh 熖# 熾sí 然nhiên 不bất 息tức 。 身thân 如như 被bị 燎liệu 多đa 羅la 樹thụ 形hình 蓋cái 其kỳ 因nhân 中trung 極cực 慳san 故cố 招chiêu 如như 是thị 苦khổ 果quả 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 多đa 羅la 華hoa 言ngôn 岸ngạn 形hình 如như 此thử 方phương 棕# 櫚# 樹thụ 也dã )# 。

【# 二nhị 鍼châm 口khẩu 鬼quỷ 】# 謂vị 此thử 鬼quỷ 腹phúc 大đại 量lượng 如như 山sơn 谷cốc 咽yến/ế/yết 如như 鍼châm 孔khổng 雖tuy 見kiến 種chủng 種chủng 上thượng 妙diệu 。 飲ẩm 食thực 不bất 能năng 。 吞thôn 嚥# 饑cơ 渴khát 難nan 忍nhẫn 也dã 。

【# 三tam 臭xú 口khẩu 鬼quỷ 】# 謂vị 此thử 鬼quỷ 口khẩu 中trung 恆hằng 出xuất 極cực 惡ác 腐hủ 爛lạn 臭xú 氣khí 過quá 於ư 糞phẩn 穢uế 惡ác 氣khí 自tự 薰huân 恆hằng 空không 嘔# 逆nghịch 設thiết 遇ngộ 飲ẩm 食thực 亦diệc 不bất 能năng 受thọ 。 常thường 被bị 飢cơ 渴khát 所sở 惱não 。 也dã (# 已dĩ 上thượng 三tam 類loại 無vô 財tài 鬼quỷ 也dã )# 。

【# 四tứ 鍼châm 毛mao 鬼quỷ 】# 謂vị 此thử 鬼quỷ 身thân 毛mao 堅kiên 剛cang 銛# 利lợi 不bất 可khả 附phụ 近cận 。 內nội 鑽toàn 自tự 體thể 外ngoại 射xạ 他tha 身thân 如như 鹿lộc 中trúng 箭tiễn 毒độc 脪# (# 香hương 靳# 切thiết )# 狂cuồng 走tẩu 苦khổ 痛thống 難nan 忍nhẫn 。 時thời 逢phùng 不bất 淨tịnh 少thiểu 濟tế 飢cơ 渴khát 也dã (# 毒độc 脪# 者giả 毒độc 氣khí 脪# 痛thống 也dã )# 。

【# 五ngũ 臭xú 毛mao 鬼quỷ 】# 謂vị 此thử 鬼quỷ 身thân 毛mao 臭xú 過quá 糞phẩn 穢uế 熏huân 爛lạn 飢cơ 骨cốt 蒸chưng 坌bộn (# 蒲bồ 悶muộn 切thiết )# 腸tràng 腹phúc 衝xung 喉hầu 變biến 嘔# 荼đồ 毒độc 難nan 忍nhẫn 攫quặc (# 厥quyết 縛phược 切thiết )# 體thể 拔bạt 毛mao 傷thương 裂liệt 皮bì 膚phu 轉chuyển 加gia 劇kịch 苦khổ 時thời 逢phùng 不bất 淨tịnh 少thiểu 濟tế 飢cơ 渴khát 也dã 。

【# 六lục 癭# 鬼quỷ 】# 謂vị 此thử 鬼quỷ 由do 惡ác 業nghiệp 故cố 於ư 咽yến/ế/yết 上thượng 而nhi 生sanh 大đại 癭# 猶do 如như 癰ung 腫thũng 熱nhiệt 脪# 酸toan 疼đông 更cánh 相tương 㓟# (# 普phổ 碑bi 切thiết )# [(ㄇ@(企-止))/齊]# (# 子tử 禮lễ 切thiết 手thủ 搦nạch 也dã )# 臭xú 膿nùng 湧dũng 出xuất 爭tranh 共cộng 取thủ 食thực 少thiểu 得đắc 充sung 飢cơ 也dã (# 已dĩ 上thượng 三tam 種chủng 少thiểu 財tài 鬼quỷ 也dã )# 。

【# 七thất 希hy 祀tự 鬼quỷ 】# 謂vị 此thử 鬼quỷ 恆hằng 時thời 向hướng 祠từ 祀tự 中trung 饗# 受thọ 他tha 祭tế 能năng 歷lịch 異dị 方phương 如như 鳥điểu 淩# 空không 往vãng 還hoàn 無vô 礙ngại 蓋cái 由do 先tiên 世thế 積tích 集tập 貲ti 財tài 心tâm 常thường 慳san 悋lận 不bất 能năng 布bố 施thí 。 故cố 生sanh 此thử 鬼quỷ 中trung 又hựu 由do 先tiên 世thế 預dự 起khởi 希hy 望vọng 謂vị 我ngã 若nhược 命mạng 終chung 。 諸chư 子tử 孫tôn 等đẳng 必tất 常thường 祀tự 我ngã 資tư 具cụ 飲ẩm 食thực 故cố 為vi 此thử 鬼quỷ 住trụ 本bổn 舍xá 邊biên 便tiện 穢uế 等đẳng 處xứ 希hy 望vọng 子tử 孫tôn 追truy 念niệm 以dĩ 時thời 祭tế 祀tự 也dã 。

【# 八bát 希hy 棄khí 鬼quỷ 】# 謂vị 此thử 鬼quỷ 時thời 常thường 希hy 望vọng 他tha 人nhân 所sở 棄khí 吐thổ 殘tàn 等đẳng 物vật 用dụng 充sung 其kỳ 食thực 由do 彼bỉ 宿túc 生sanh 慳san 悋lận 是thị 以dĩ 於ư 有hữu 飲ẩm 食thực 之chi 處xứ 或hoặc 見kiến 穢uế 物vật 或hoặc 復phục 見kiến 空không 或hoặc 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 物vật 而nhi 又hựu 見kiến 穢uế 此thử 類loại 之chi 鬼quỷ 隨tùy 其kỳ 宿túc 業nghiệp 厚hậu 薄bạc 不bất 同đồng 所sở 求cầu 之chi 食thực 或hoặc 得đắc 豐phong 饒nhiêu 也dã 。

【# 九cửu 大đại 勢thế 鬼quỷ 】# 謂vị 諸chư 藥dược 义# 及cập 邏la 剎sát 娑sa 恭cung 畔bạn 茶trà 等đẳng 或hoặc 依y 樹thụ 林lâm 或hoặc 住trụ 靈linh 廟miếu 或hoặc 居cư 山sơn 谷cốc 或hoặc 處xứ 空không 宮cung 所sở 受thọ 富phú 樂lạc 與dữ 諸chư 天thiên 同đồng 其kỳ 勢thế 大đại 也dã (# 已dĩ 上thượng 三tam 類loại 多đa 財tài 鬼quỷ 也dã 梵Phạn 語ngữ 藥dược 叉xoa 亦diệc 云vân 夜dạ 义# 華hoa 言ngôn 勇dũng 徤# 梵Phạn 語ngữ 邏la 剎sát 娑sa 華hoa 言ngôn 護hộ 士sĩ 梵Phạn 語ngữ 恭cung 畔bạn 茶trà 即tức 鳩cưu 槃bàn 荼đồ 華hoa 言ngôn 甕úng 形hình )# 。

九cửu 心tâm 成thành 輪luân (# 出xuất 宗tông 鏡kính 錄lục )#

謂vị 眾chúng 生sanh 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 緣duyên 於ư 塵trần 境cảnh 隨tùy 有hữu 九cửu 種chủng 之chi 相tướng 如như 輪luân 旋toàn 轉chuyển 周chu 而nhi 復phục 始thỉ 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 故cố 云vân 九cửu 心tâm 成thành 輪luân 也dã 。

【# 一nhất 有hữu 分phần/phân 心tâm 】# 有hữu 分phần/phân 即tức 心tâm 本bổn 有hữu 之chi 分phần 謂vị 如như 眾chúng 生sanh 初sơ 受thọ 生sanh 時thời 心tâm 雖tuy 未vị 能năng 分phân 別biệt 。 亦diệc 有hữu 自tự 然nhiên 。 任nhậm 運vận 緣duyên 境cảnh 之chi 分phần 也dã 。

【# 二nhị 能năng 引dẫn 發phát 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 既ký 有hữu 境cảnh 對đối 遂toại 於ư 此thử 境cảnh 能năng 引dẫn 發phát 分phân 別biệt 也dã 。

【# 三tam 見kiến 心tâm 】# 謂vị 此thử 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 於ư 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 既ký 能năng 引dẫn 發phát 分phân 別biệt 則tắc 內nội 外ngoại 照chiếu 矚chú 一nhất 一nhất 明minh 見kiến 也dã 。

【# 四tứ 尋tầm 求cầu 心tâm 】# 謂vị 此thử 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 於ư 境cảnh 既ký 能năng 明minh 見kiến 即tức 起khởi 希hy 慕mộ 追truy 尋tầm 求cầu 覔# 也dã 。

【# 五ngũ 貫quán 徹triệt 心tâm 】# 謂vị 此thử 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 於ư 境cảnh 既ký 能năng 求cầu 覔# 則tắc 貫quán 透thấu 通thông 徹triệt 知tri 其kỳ 善thiện 惡ác 也dã 。

【# 六lục 安an 立lập 心tâm 】# 謂vị 此thử 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 於ư 境cảnh 既ký 已dĩ 通thông 達đạt 善thiện 惡ác 遂toại 能năng 安an 立lập 言ngôn 語ngữ 分phân 別biệt 是thị 非phi 也dã 。

【# 七thất 勢thế 用dụng 心tâm 】# 謂vị 此thử 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 既ký 於ư 善thiện 惡ác 有hữu 所sở 安an 立lập 遂toại 起khởi 動động 作tác 之chi 勢thế 用dụng 也dã 。

【# 八bát 返phản 緣duyên 心tâm 】# 謂vị 此thử 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 動động 作tác 既ký 興hưng 遂toại 休hưu 廢phế 道đạo 業nghiệp 返phản 緣duyên 所sở 作tác 之chi 事sự 也dã 。

【# 九cửu 有hữu 分phần/phân 體thể 心tâm 】# 謂vị 此thử 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 既ký 返phản 緣duyên 已dĩ 還hoàn 歸quy 前tiền 有hữu 分phân 之chi 體thể 任nhậm 運vận 緣duyên 境cảnh 相tướng 續tục 無vô 已dĩ 也dã 。

九cửu 結kết (# 出xuất 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 集tập 論luận )#

結kết 即tức 繫hệ 縛phược 之chi 義nghĩa 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 因nhân 此thử 妄vọng 惑hoặc 造tạo 作tác 諸chư 業nghiệp 。 而nhi 為vi 眾chúng 苦khổ 繫hệ 縛phược 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 故cố 云vân 結kết 也dã (# 三tam 界giới 者giả 欲dục 界giới 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 也dã )# 。

【# 一nhất 愛ái 結kết 】# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 為vi 貪tham 愛ái 故cố 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 遂toại 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 愛ái 結kết (# 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 者giả 。 謂vị 廣quảng 作tác 殺sát 盜đạo [婬-壬+(工/山)]# 妄vọng 等đẳng 惡ác 業nghiệp 也dã )# 。

【# 二nhị 恚khuể 結kết 】# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 為vì 瞋sân 恚khuể 故cố 。 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 遂toại 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 恚khuể 結kết 。

【# 三tam 慢mạn 結kết 】# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 為vi 慢mạn 過quá 慢mạn 慢mạn 過quá 慢mạn 我ngã 慢mạn 增tăng 上thượng 慢mạn 下hạ 劣liệt 慢mạn 邪tà 慢mạn 故cố 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 遂toại 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 慢mạn 結kết (# 慢mạn 者giả 同đồng 類loại 相tương/tướng 傲ngạo 也dã 過quá 慢mạn 者giả 相tương 似tự 法pháp 中trung 執chấp 己kỷ 為vi 勝thắng 也dã 慢mạn 過quá 慢mạn 者giả 他tha 本bổn 勝thắng 己kỷ 強cường/cưỡng 謂vị 勝thắng 他tha 也dã 我ngã 慢mạn 者giả 恃thị 己kỷ 凌lăng 他tha 也dã 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 未vị 得đắc 之chi 法pháp 自tự 謂vị 已dĩ 得đắc 。 也dã 下hạ 劣liệt 慢mạn 者giả 己kỷ 本bổn 無vô 能năng 反phản 自tự 矜căng 誇khoa 也dã 邪tà 慢mạn 者giả 執chấp 著trước 邪tà 見kiến 。 凌lăng 慢mạn 他tha 人nhân 也dã )# 。

【# 四tứ 無vô 明minh 結kết 】# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 為vi 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 於ư 苦khổ 法pháp 集tập 法pháp 不bất 能năng 解giải 了liễu 。 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 遂toại 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 無vô 明minh 。 結kết (# 苦khổ 法pháp 者giả 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 眾chúng 苦khổ 之chi 法pháp 也dã 集tập 法pháp 者giả 積tích 集tập 三tam 界giới 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 即tức 惑hoặc 業nghiệp 也dã )# 。

【# 五ngũ 見kiến 結kết 】# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 於ư 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 邪tà 見kiến 妄vọng 興hưng 執chấp 著trước 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 遂toại 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 見kiến 結kết (# 身thân 見kiến 者giả 謂vị 於ư 五ngũ 陰ấm 身thân 中trung 強cường/cưỡng 作tác 主chủ 宰tể 計kế 著trước 有hữu 我ngã 也dã 邊biên 見kiến 者giả 謂vị 於ư 身thân 見kiến 中trung 計kế 斷đoạn 計kế 常thường 各các 執chấp 一nhất 邊biên 也dã 邪tà 見kiến 者giả 謂vị 執chấp 有hữu 執chấp 無vô 及cập 撥bát 無vô 因nhân 果quả 也dã )# 。

【# 六lục 取thủ 結kết 】# 取thủ 即tức 取thủ 著trước 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 於ư 見kiến 取thủ 戒giới 取thủ 妄vọng 計kế 執chấp 著trước 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 遂toại 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 取thủ 結kết (# 見kiến 取thủ 者giả 即tức 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 邪tà 見kiến 也dã 外ngoại 道đạo 取thủ 著trước 此thử 等đẳng 邪tà 見kiến 以dĩ 為vi 正chánh 見kiến 也dã 戒giới 取thủ 者giả 謂vị 外ngoại 道đạo 妄vọng 計kế 自tự 身thân 前tiền 世thế 從tùng 牛ngưu 狗cẩu 中trung 來lai 即tức 便tiện 食thực 草thảo 噉đạm 穢uế 取thủ 以dĩ 進tiến 行hành 以dĩ 為vi 戒giới 也dã )# 。

【# 七thất 疑nghi 結kết 】# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 於ư 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 寶bảo 妄vọng 生sanh 疑nghi 惑hoặc 不bất 修tu 正chánh 行hạnh 。 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 遂toại 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 疑nghi 結kết 。

【# 八bát 嫉tật 結kết 】# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 躭đam 着trước 利lợi 養dưỡng 見kiến 他tha 榮vinh 富phú 起khởi 心tâm 嫉tật 妬đố 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 遂toại 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 嫉tật 結kết 。

【# 九cửu 慳san 結kết 】# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 躭đam 著trước 利lợi 養dưỡng 於ư 資tư 生sanh 具cụ 其kỳ 心tâm 悋lận 惜tích 不bất 能năng 捨xả 施thí 。 廣quảng 行hành 不bất 善thiện 由do 此thử 能năng 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 之chi 苦khổ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 是thị 名danh 慳san 結kết 。

三tam 界giới 九cửu 地địa (# 出xuất 釋Thích 氏thị 要yếu 覽lãm )#

謂vị 欲dục 界giới 五ngũ 趣thú 雜tạp 居cư 一nhất 地địa 色sắc 界giới 四tứ 禪thiền 分phân 為vi 四tứ 地địa 無vô 色sắc 界giới 四tứ 。 空không 分phân 為vi 四tứ 地địa 共cộng 為vi 九cửu 也dã 地địa 有hữu 持trì 載tái 之chi 義nghĩa 眾chúng 生sanh 依y 之chi 而nhi 住trụ 此thử 之chi 九cửu 地địa 從tùng 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 已dĩ 下hạ 及cập 四tứ 趣thú 皆giai 為vi 地địa 居cư 夜dạ 摩ma 已dĩ 上thượng 以dĩ 至chí 非Phi 非Phi 想Tưởng 天Thiên 。 皆giai 為vi 空không 居cư 從tùng 所sở 依y 處xứ 得đắc 名danh 故cố 皆giai 言ngôn 地địa 也dã 。

【# 一nhất 五ngũ 趣thú 雜tạp 居cư 地địa 】# 五ngũ 趣thú 者giả 即tức 欲dục 界giới 六lục 天thiên 。 人nhân 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 。 地địa 獄ngục 也dã 本bổn 該cai 六lục 趣thú 以dĩ 阿a 修tu 羅la 通thông 於ư 諸chư 趣thú 故cố 但đãn 言ngôn 五ngũ 雜tạp 居cư 者giả 五ngũ 趣thú 雖tuy 果quả 報báo 苦khổ 樂lạc 。 不bất 同đồng 總tổng 居cư 於ư 欲dục 界giới 故cố 也dã (# 欲dục 界giới 六lục 天thiên 。 者giả 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 忉Đao 利Lợi 天thiên 夜dạ 摩ma 天thiên 兜Đâu 率Suất 天thiên 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 也dã 梵Phạn 語ngữ 阿a 修tu 羅la 華hoa 言ngôn 無vô 端đoan 正chánh )# 。

【# 二nhị 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 地địa 】# 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 地địa 者giả 即tức 色sắc 界giới 初sơ 禪thiền 天thiên 也dã 謂vị 此thử 天thiên 已dĩ 離ly 欲dục 界giới 欲dục 惡ác 之chi 法pháp 得đắc 覺giác 觀quán 禪thiền 定định 身thân 心tâm 凝ngưng 靜tĩnh 而nhi 生sanh 喜hỷ 樂lạc 住trụ 於ư 此thử 定định 一nhất 切thiết 苦khổ 惱não 。 皆giai 不bất 能năng 逼bức 也dã (# 覺giác 觀quán 者giả 初sơ 心tâm 在tại 緣duyên 曰viết 覺giác 細tế 心tâm 分phân 別biệt 禪thiền 味vị 曰viết 觀quán )# 。

【# 三tam 定định 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 地địa 】# 定định 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 地địa 者giả 即tức 色sắc 界giới 二nhị 禪thiền 天thiên 也dã 謂vị 此thử 天thiên 已dĩ 離ly 初sơ 禪thiền 覺giác 觀quán 動động 散tán 攝nhiếp 心tâm 在tại 定định 淡đạm 然nhiên 凝ngưng 靜tĩnh 而nhi 生sanh 勝thắng 定định 喜hỷ 樂lạc 住trụ 於ư 此thử 定định 如như 人nhân 從tùng 暗ám 室thất 中trung 出xuất 見kiến 日nhật 月nguyệt 光quang 。 明minh 朗lãng 然nhiên 洞đỗng 徹triệt 也dã 。

【# 四tứ 離ly 喜hỷ 妙diệu 樂lạc 地địa 】# 離ly 喜hỷ 妙diệu 樂lạc 地địa 者giả 即tức 色sắc 界giới 三tam 禪thiền 天thiên 也dã 謂vị 此thử 天thiên 已dĩ 離ly 二nhị 禪thiền 天thiên 喜hỷ 之chi 踊dũng 動động 因nhân 攝nhiếp 心tâm 諦đế 觀quán 泯mẫn 然nhiên 入nhập 定định 而nhi 得đắc 勝thắng 妙diệu 之chi 樂lạc 住trụ 於ư 此thử 定định 樂nhạo 法Pháp 增tăng 長trưởng 徧biến 滿mãn 身thân 中trung 也dã 。

【# 五ngũ 捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 地địa 】# 捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 地địa 者giả 即tức 色sắc 界giới 四tứ 禪thiền 天thiên 也dã 謂vị 此thử 天thiên 捨xả 二nhị 禪thiền 之chi 喜hỷ 及cập 三tam 禪thiền 之chi 樂lạc 心tâm 無vô 憎tăng 愛ái 一nhất 念niệm 平bình 等đẳng 清thanh 淨tịnh 。 無vô 雜tạp 住trụ 於ư 此thử 定định 空không 明minh 寂tịch 靜tĩnh 萬vạn 像tượng 皆giai 現hiện 也dã 。

【# 六lục 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 地địa 】# 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 地địa 者giả 即tức 無vô 色sắc 界giới 第đệ 一nhất 天thiên 也dã 謂vị 此thử 天thiên 厭yếm 色sắc 界giới 色sắc 質chất 為vi 礙ngại 不bất 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 加gia 功công 用dụng 行hành 滅diệt 一nhất 切thiết 色sắc 相tướng 。 而nhi 入nhập 虛hư 空không 。 處xử 定định 住trụ 於ư 此thử 定định 其kỳ 心tâm 明minh 淨tịnh 無vô 礙ngại 自tự 在tại 也dã 。

【# 七thất 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 地địa 】# 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 地địa 者giả 即tức 無vô 色sắc 界giới 第đệ 二nhị 天thiên 也dã 謂vị 此thử 天thiên 厭yếm 空không 處xứ 無vô 邊biên 轉chuyển 心tâm 緣duyên 識thức 與dữ 識thức 相tương 應ứng 心tâm 定định 不bất 動động 三tam 世thế 之chi 識thức 悉tất 現hiện 定định 中trung 住trụ 於ư 此thử 定định 清thanh 淨tịnh 寂tịch 靜tĩnh 。 也dã (# 三tam 世thế 者giả 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 也dã )# 。

【# 八bát 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 地địa 】# 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 地địa 者giả 即tức 無vô 色sắc 界giới 第đệ 三tam 天thiên 也dã 謂vị 此thử 天thiên 厭yếm 空không 處xứ 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 。 三tam 世thế 流lưu 轉chuyển 。 無vô 際tế 捨xả 此thử 二nhị 處xứ 而nhi 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 定Định 。 住trụ 於ư 此thử 定định 怡di 然nhiên 寂tịch 靜tĩnh 諸chư 想tưởng 不bất 起khởi 也dã 。

【# 九cửu 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 。 地địa 】# 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 。 地địa 者giả 非phi 前tiền 識thức 處xứ 之chi 有hữu 想tưởng 非phi 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 之chi 無vô 想tưởng 即tức 無vô 色sắc 界giới 第đệ 四tứ 天thiên 也dã 謂vị 此thử 天thiên 厭yếm 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 如như 癡si 故cố 捨xả 之chi 而nhi 入nhập 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 。 定định 住trụ 於ư 此thử 定định 不bất 見kiến 有hữu 無vô 。 相tướng 貌mạo 泯mẫn 然nhiên 寂tịch 絕tuyệt 清thanh 淨tịnh 無vô 為vi 也dã 。

九cửu 想tưởng (# 出xuất 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 門môn )#

謂vị 佛Phật 為vi 眾chúng 生sanh 。 貪tham 着trước 世thế 間gian 五ngũ 欲dục 。 以dĩ 為vi 美mỹ 好hảo/hiếu 躭đam 戀luyến 沉trầm 迷mê 輪luân 廻hồi 生sanh 死tử 無vô 有hữu 出xuất 期kỳ 。 是thị 故cố 令linh 修tu 此thử 九cửu 種chủng 不bất 淨tịnh 觀quán 法Pháp 。 想tưởng 念niệm 純thuần 熟thục 心tâm 不bất 分phân 散tán 若nhược 得đắc 三tam 昧muội 。 成thành 就tựu 自tự 然nhiên 貪tham 欲dục 除trừ 滅diệt 惑hoặc 業nghiệp 消tiêu 盡tận 得đắc 證chứng 道Đạo 果Quả 此thử 之chi 九cửu 種chủng 雖tuy 是thị 假giả 想tưởng 作tác 觀quán 然nhiên 用dụng 之chi 能năng 成thành 大đại 事sự 譬thí 如như 大đại 海hải 。 中trung 死tử 屍thi 溺nịch 人nhân 附phụ 之chi 即tức 得đắc 度độ 也dã (# 五ngũ 欲dục 者giả 色sắc 欲dục 聲thanh 欲dục 香hương 欲dục 味vị 欲dục 觸xúc 欲dục 也dã 梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 華hoa 言ngôn 正chánh 定định )# 。

【# 一nhất 肨# 脹trướng 想tưởng 】# (# 肨# 普phổ 降giáng/hàng 切thiết 脹trướng 知tri 亮lượng 切thiết )# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 心tâm 想tưởng 死tử 屍thi 見kiến 其kỳ 肨# 脹trướng 如như 韋vi 囊nang 盛thịnh 風phong 異dị 於ư 本bổn 相tương/tướng 是thị 為vi 肨# 脹trướng 想tưởng (# 韋vi 囊nang 者giả 皮bì 囊nang 也dã 囊nang 本bổn 空không 虛hư 盛thịnh 風phong 則tắc 滿mãn 以dĩ 譬thí 死tử 屍thi 肨# 脹trướng 之chi 狀trạng 也dã )# 。

【# 二nhị 青thanh 瘀ứ 想tưởng 】# (# 瘀ứ 依y 據cứ 切thiết )# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 觀quán 肨# 脹trướng 已dĩ 復phục 觀quán 死tử 屍thi 風phong 吹xuy 日nhật 曝bộc 皮bì 肉nhục 黃hoàng 赤xích 瘀ứ 黑hắc 青thanh 黤yểm (# 依y 檻hạm 切thiết )# 是thị 為vi 青thanh 瘀ứ 想tưởng 。

【# 三tam 壞hoại 想tưởng 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 觀quán 青thanh 瘀ứ 已dĩ 復phục 觀quán 死tử 屍thi 風phong 日nhật 所sở 變biến 皮bì 肉nhục 裂liệt 壞hoại 六lục 分phần 破phá 碎toái 五ngũ 臟tạng 腐hủ 敗bại 臭xú 穢uế 流lưu 溢dật 。 是thị 為vi 壞hoại 想tưởng (# 六lục 分phần 者giả 頭đầu 身thân 手thủ 足túc 也dã 五ngũ 臟tạng 者giả 脾tì 肺phế 肝can 心tâm 腎thận 也dã )# 。

【# 四tứ 血huyết 塗đồ 漫mạn 想tưởng 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 既ký 觀quán 壞hoại 已dĩ 復phục 觀quán 死tử 屍thi 從tùng 頭đầu 至chí 足túc 。 遍biến 身thân 膿nùng 血huyết 流lưu 溢dật 。 污ô 穢uế 塗đồ 漫mạn 是thị 為vi 血huyết 塗đồ 漫mạn 想tưởng 。

【# 五ngũ 膿nùng 爛lạn 想tưởng 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 觀quán 塗đồ 漫mạn 已dĩ 復phục 觀quán 死tử 屍thi 身thân 上thượng 九cửu 孔khổng 虫trùng 膿nùng 流lưu 出xuất 皮bì 肉nhục 壞hoại 爛lạn 狼lang 籍tịch 在tại 地địa 。 臭xú 氣khí 轉chuyển 增tăng 是thị 為vi 膿nùng 爛lạn 想tưởng (# 九cửu 孔khổng 者giả 兩lưỡng 眼nhãn 兩lưỡng 耳nhĩ 兩lưỡng 鼻tị 孔khổng 口khẩu 大đại 便tiện 小tiểu 便tiện 也dã )# 。

【# 六lục 虫trùng 噉đạm 想tưởng 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 觀quán 膿nùng 爛lạn 已dĩ 復phục 觀quán 死tử 屍thi 虫trùng 蛆thư (# 子tử 余dư 切thiết )# 唼xiệp (# 色sắc 甲giáp 切thiết )# 食thực 鳥điểu 獸thú 咀trớ (# 在tại 呂lữ 切thiết )# 嚼tước (# 疾tật 雀tước 切thiết )# 殘tàn 缺khuyết 剝bác 落lạc 是thị 為vi 虫trùng 噉đạm 想tưởng 。

【# 七thất 散tán 想tưởng 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 觀quán 虫trùng 噉đạm 已dĩ 復phục 觀quán 死tử 屍thi 為vi 禽cầm 獸thú 所sở 食thực 分phân 裂liệt 破phá 散tán 筋cân 斷đoạn 骨cốt 離ly 頭đầu 足túc 交giao 橫hoành 是thị 為vi 散tán 想tưởng 。

【# 八bát 骨cốt 想tưởng 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 既ký 觀quán 散tán 已dĩ 復phục 觀quán 死tử 屍thi 形hình 骸hài 暴bạo 露lộ 皮bì 肉nhục 已dĩ 盡tận 但đãn 見kiến 白bạch 骨cốt 。 狼lang 籍tịch 如như 貝bối 如như 珂kha 是thị 為vi 骨cốt 想tưởng (# 貝bối 海hải 中trung 甲giáp 虫trùng 也dã 珂kha 螺loa 之chi 類loại 也dã )# 。

【# 九cửu 燒thiêu 想tưởng 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 既ký 觀quán 骨cốt 已dĩ 復phục 觀quán 死tử 屍thi 為vị 火hỏa 所sở 燒thiêu 。 爆bộc 裂liệt 煙yên 臭xú 白bạch 骨cốt 俱câu 然nhiên 薪tân 盡tận 火hỏa 滅diệt 同đồng 於ư 灰hôi 土thổ/độ 是thị 為vi 燒thiêu 想tưởng 。

九Cửu 種Chủng 食Thực (# 出Xuất 增Tăng 壹Nhất 阿A 含Hàm 經Kinh )#

食thực 有hữu 長trưởng 養dưỡng 資tư 益ích 之chi 義nghĩa 言ngôn 九cửu 種chủng 者giả 世thế 間gian 之chi 食thực 有hữu 四tứ 以dĩ 其kỳ 能năng 資tư 養dưỡng 生sanh 死tử 色sắc 身thân 也dã 出xuất 世thế 間gian 之chi 食thực 有hữu 五ngũ 以dĩ 其kỳ 能năng 資tư 益ích 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 也dã 經Kinh 云vân 佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 共cộng 專chuyên 念niệm 捨xả 除trừ 世thế 間gian 四tứ 種chủng 之chi 食thực 求cầu 辦biện 出xuất 世thế 間gian 之chi 食thực 蓋cái 令linh 眾chúng 生sanh 但đãn 以dĩ 世thế 間gian 之chi 食thực 資tư 養dưỡng 色sắc 身thân 不bất 當đương 貪tham 着trước 須tu 求cầu 出xuất 世thế 間gian 之chi 法pháp 。 食thực 增tăng 長trưởng 菩Bồ 提Đề 慧tuệ 命mạng 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 華hoa 言ngôn 乞khất 士sĩ 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo 慧tuệ 命mạng 者giả 以dĩ 智trí 慧tuệ 為vi 命mạng 也dã )# 。

【# 一nhất 叚giả 食thực 】# 叚giả 即tức 形hình 叚giả 食thực 有hữu 資tư 益ích 之chi 義nghĩa 謂vị 以dĩ 香hương 味vị 觸xúc 三tam 塵trần 為vi 體thể 入nhập 腹phúc 變biến 壞hoại 資tư 益ích 諸chư 根căn 。 故cố 名danh 叚giả 食thực 佛Phật 地địa 論luận 云vân 任nhậm 持trì 名danh 食thực 謂vị 能năng 任nhậm 持trì 色sắc 身thân 令linh 不bất 斷đoạn 壞hoại 故cố 也dã 古cổ 譯dịch 經kinh 律luật 皆giai 云vân 摶đoàn 食thực 。

【# 二nhị 觸xúc 食thực 】# 觸xúc 即tức 觸xúc 對đối 謂vị 六lục 識thức 所sở 對đối 色sắc 等đẳng 諸chư 塵trần 柔nhu 軟nhuyễn 細tế 滑hoạt 。 冷lãnh 煖noãn 等đẳng 觸xúc 而nhi 生sanh 喜hỷ 樂lạc 俱câu 能năng 資tư 益ích 諸chư 根căn 。 故cố 名danh 觸xúc 食thực 又hựu 第đệ 六lục 識thức 觸xúc 對đối 可khả 愛ái 之chi 境cảnh 而nhi 生sanh 喜hỷ 樂lạc 長trưởng 養dưỡng 諸chư 根căn 。 亦diệc 名danh 觸xúc 食thực (# 六lục 識thức 者giả 眼nhãn 識thức 耳nhĩ 識thức 鼻tị 識thức 舌thiệt 識thức 身thân 識thức 意ý 識thức 也dã 按án 翻phiên 譯dịch 名danh 義nghĩa 註chú 釋thích 云vân 見kiến 色sắc 愛ái 着trước 名danh 食thực 豈khởi 非phi 觸xúc 食thực 義nghĩa 耶da 設thiết 觸xúc 非phi 食thực 何hà 以dĩ 觀quán 戲hí 劇kịch 等đẳng 終chung 日nhật 不bất 食thực 而nhi 不bất 飢cơ 也dã )# 。

【# 三tam 思tư 食thực 】# 思tư 即tức 意ý 思tư 謂vị 第đệ 六lục 識thức 思tư 於ư 可khả 愛ái 之chi 境cảnh 生sanh 希hy 望vọng 意ý 而nhi 能năng 潤nhuận 益ích 諸chư 根căn 。 如như 人nhân 飢cơ 渴khát 至chí 飲ẩm 食thực 處xứ 望vọng 得đắc 飲ẩm 食thực 而nhi 身thân 不bất 死tử 故cố 名danh 思tư 食thực (# 諸chư 根căn 者giả 即tức 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 也dã )# 。

【# 四tứ 識thức 食thực 】# 識thức 以dĩ 執chấp 持trì 為vi 相tương/tướng 即tức 第đệ 八bát 識thức 也dã 由do 前tiền 三tam 食thực 勢thế 分phần/phân 所sở 資tư 能năng 令linh 此thử 識thức 增tăng 勝thắng 執chấp 持trì 諸chư 根căn 故cố 名danh 識thức 食thực (# 已dĩ 上thượng 四tứ 種chủng 名danh 世thế 間gian 食thực 第đệ 八bát 識thức 即tức 藏tạng 識thức 也dã 按án 翻phiên 譯dịch 名danh 義nghĩa 注chú 釋thích 云vân 識thức 食thực 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 及cập 無vô 色sắc 界giới 。 中trung 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 天Thiên 。 等đẳng 皆giai 用dụng 識thức 持trì 。 以dĩ 為vi 其kỳ 食thực )# 。

【# 五ngũ 禪thiền 恱# 食thực 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 以dĩ 禪thiền 法pháp 資tư 其kỳ 心tâm 神thần 而nhi 得đắc 禪thiền 定định 之chi 樂lạc 即tức 能năng 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 資tư 益ích 慧tuệ 命mạng 猶do 世thế 間gian 之chi 食thực 能năng 養dưỡng 諸chư 根căn 支chi 持trì 其kỳ 命mạng 故cố 名danh 禪thiền 恱# 食thực 。

【# 六lục 法Pháp 喜hỷ 食thực 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 聞văn 法Pháp 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 得đắc 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 資tư 益ích 慧tuệ 命mạng 猶do 世thế 間gian 之chi 食thực 能năng 養dưỡng 諸chư 根căn 支chi 持trì 其kỳ 命mạng 故cố 名danh 法Pháp 喜hỷ 食thực 。

【# 七thất 願nguyện 食thực 】# 願nguyện 即tức 誓thệ 願nguyện 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 欲dục 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 而nhi 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 願nguyện 持trì 身thân 常thường 修tu 萬vạn 行hạnh 即tức 得đắc 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 資tư 益ích 慧tuệ 命mạng 猶do 世thế 間gian 之chi 食thực 能năng 養dưỡng 諸chư 根căn 支chi 持trì 其kỳ 命mạng 故cố 名danh 願nguyện 食thực 。

【# 八bát 念niệm 食thực 】# 念niệm 即tức 護hộ 念niệm 亦diệc 憶ức 念niệm 也dã 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 常thường 當đương 憶ức 持trì 所sở 得đắc 出xuất 世thế 善thiện 法Pháp 。 存tồn 心tâm 定định 意ý 護hộ 念niệm 不bất 忘vong 即tức 得đắc 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 資tư 益ích 慧tuệ 命mạng 猶do 世thế 間gian 之chi 食thực 能năng 養dưỡng 諸chư 根căn 支chi 持trì 其kỳ 命mạng 故cố 名danh 念niệm 食thực 。

【# 九cửu 解giải 脫thoát 食thực 】# 解giải 脫thoát 即tức 自tự 在tại 之chi 義nghĩa 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 因nhân 修tu 出xuất 世thế 聖thánh 道Đạo 斷đoạn 除trừ 煩phiền 惱não 。 惑hoặc 業nghiệp 之chi 縛phược 不bất 受thọ 生sanh 死tử 。 逼bức 迫bách 之chi 苦khổ 即tức 得đắc 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 資tư 益ích 慧tuệ 命mạng 猶do 世thế 間gian 之chi 食thực 能năng 養dưỡng 諸chư 根căn 支chi 持trì 其kỳ 命mạng 故cố 名danh 解giải 脫thoát 食thực (# 已dĩ 上thượng 五ngũ 種chủng 即tức 出xuất 世thế 間gian 食thực 也dã )# 。

九Cửu 淨Tịnh 肉Nhục (# 出Xuất 涅Niết 槃Bàn 經Kinh )#

九cửu 淨tịnh 肉nhục 者giả 律luật 中trung 但đãn 開khai 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 不bất 疑nghi 三tam 種chủng 楞lăng 嚴nghiêm 要yếu 解giải 加gia 自tự 死tử 鳥điểu 殘tàn 為vi 五ngũ 種chủng 而nhi 此thử 經Kinh 復phục 加gia 不bất 為vì 己kỷ 等đẳng 是thị 為vi 九cửu 淨tịnh 肉nhục 也dã 然nhiên 如Như 來Lai 護hộ 生sanh 戒giới 殺sát 而nhi 聽thính 比Bỉ 丘Khâu 食thực 此thử 淨tịnh 肉nhục 者giả 蓋cái 因Nhân 地Địa 多đa 砂sa 石thạch 草thảo 菜thái 不bất 生sanh 。 之chi 處xứ 聽thính 以dĩ 活hoạt 命mạng 此thử 亦diệc 權quyền 巧xảo 方phương 便tiện 耳nhĩ 若nhược 大đại 慈từ 利lợi 物vật 皆giai 所sở 應ưng 斷đoạn 故cố 此thử 經Kinh 復phục 制chế 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 悉tất 不bất 得đắc 食thực 也dã 。

【# 一nhất 不bất 見kiến 殺sát 】# 謂vị 眼nhãn 自tự 不bất 曾tằng 見kiến 其kỳ 殺sát 也dã 。

【# 二nhị 不bất 聞văn 殺sát 】# 謂vị 耳nhĩ 自tự 不bất 曾tằng 聞văn 其kỳ 殺sát 亦diệc 不bất 從tùng 無vô 。 信tín 人nhân 前tiền 聞văn 其kỳ 語ngữ 為vi 我ngã 故cố 殺sát 也dã 。

【# 三tam 不bất 疑nghi 為vì 己kỷ 殺sát 】# 僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 比Bỉ 丘Khâu 於ư 檀đàn 越việt 家gia 見kiến 羊dương 後hậu 再tái 徃# 彼bỉ 見kiến 其kỳ 頭đầu 脚cước 在tại 地địa 即tức 生sanh 疑nghi 而nhi 問vấn 言ngôn 前tiền 所sở 見kiến 羊dương 為vi 在tại 何hà 處xứ 。 若nhược 言ngôn 為vi 阿A 闍Xà 黎Lê 殺sát 則tắc 不bất 應ưng 食thực 若nhược 言ngôn 我ngã 為vi 祠từ 天thiên 故cố 殺sát 是thị 名danh 不bất 疑nghi 為vì 己kỷ 殺sát 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 華hoa 言ngôn 乞khất 士sĩ 梵Phạn 語ngữ 檀đàn 華hoa 言ngôn 施thí 言ngôn 檀đàn 越việt 者giả 華hoa 梵Phạm 兼kiêm 舉cử 謂vị 行hành 施thí 者giả 能năng 超siêu 越việt 貧bần 窮cùng 之chi 海hải 也dã 梵Phạn 語ngữ 阿A 闍Xà 黎Lê 華hoa 言ngôn 軌quỹ 範phạm )# 。

【# 四tứ 不bất 為vì 己kỷ 殺sát 】# 謂vị 因nhân 於ư 他tha 事sự 或hoặc 為vi 他tha 人nhân 而nhi 殺sát 不bất 專chuyên 為vi 我ngã 而nhi 殺sát 也dã 。

【# 五ngũ 自tự 死tử 】# 謂vị 非phi 因nhân 人nhân 故cố 殺sát 亦diệc 非phi 為vi 他tha 物vật 之chi 所sở 傷thương 害hại 。 乃nãi 其kỳ 命mạng 盡tận 報báo 終chung 而nhi 死tử 也dã 。

【# 六lục 鳥điểu 殘tàn 】# 謂vị 於ư 山sơn 林lâm 間gian 而nhi 為vi 鷹ưng 鸇# 等đẳng 之chi 所sở 傷thương 害hại 者giả 也dã 。

【# 七thất 生sanh 乾can/kiền/càn 】# 謂vị 不bất 由do 湯thang 火hỏa 而nhi 熟thục 亦diệc 非phi 鷹ưng 鸇# 之chi 所sở 傷thương 殘tàn 乃nãi 因nhân 死tử 已dĩ 日nhật 久cửu 自tự 乾can/kiền/càn 也dã 。

【# 八bát 不bất 期kỳ 遇ngộ 】# 謂vị 不bất 因nhân 期kỳ 約ước 偶ngẫu 然nhiên 相tương 遇ngộ 而nhi 食thực 也dã 。

【# 九cửu 前tiền 已dĩ 殺sát 】# 謂vị 非phi 今kim 時thời 因nhân 我ngã 而nhi 殺sát 乃nãi 是thị 前tiền 時thời 先tiên 已dĩ 殺sát 者giả 也dã 。

如Như 來Lai 十thập 身thân (# 出xuất 華hoa 嚴nghiêm 教giáo 門môn 指chỉ 掌chưởng )#

【# 一nhất 菩Bồ 提Đề 身thân 】# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo 謂vị 如Như 來Lai 於ư 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 降hàng 伏phục 外ngoại 魔ma 朗lãng 然nhiên 大đại 悟ngộ 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 是thị 名danh 菩Bồ 提Đề 身thân 。

【# 二nhị 願nguyện 身thân 】# 謂vị 如Như 來Lai 本bổn 願nguyện 徧biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 誓thệ 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 故cố 從tùng 兜Đâu 率Suất 降giáng 生sanh 人nhân 間gian 說thuyết 法Pháp 利lợi 生sanh 。 酬thù 宿túc 因nhân 願nguyện 是thị 名danh 願nguyện 身thân (# 梵Phạn 語ngữ 兜Đâu 率Suất 華hoa 言ngôn 知tri 足túc )# 。

【# 三tam 化hóa 身thân 】# 謂vị 如Như 來Lai 隨tùy 類loại 化hóa 現hiện 普phổ 應ưng 群quần 機cơ 若nhược 月nguyệt 臨lâm 眾chúng 水thủy 。 是thị 名danh 化hóa 身thân 。

【# 四tứ 力lực 持trì 身thân 】# 謂vị 如Như 來Lai 神thần 力lực 。 任nhậm 持trì 全toàn 身thân 碎toái 身thân 永vĩnh 久cửu 不bất 壞hoại 作tác 眾chúng 生sanh 福phước 田điền 。 是thị 名danh 力lực 持trì 身thân (# 全toàn 身thân 即tức 如Như 來Lai 真chân 身thân 也dã 碎toái 身thân 即tức 如Như 來Lai 化hóa 身thân 。 滅diệt 後hậu 舍xá 利lợi 也dã )# 。

【# 五ngũ 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 】# 謂vị 如Như 來Lai 證chứng 得đắc 。 微vi 塵trần 數số 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。 實thật 報báo 之chi 身thân 是thị 名danh 相tướng 好hảo/hiếu 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。

【# 六lục 威uy 勢thế 身thân 】# 謂vị 如Như 來Lai 處xử 於ư 眾chúng 會hội 。 道đạo 塲# 威uy 德đức 廣quảng 大đại 。 一nhất 切thiết 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 無vô 不bất 歸quy 伏phục 。 如như 月nguyệt 光quang 明minh 。 掩yểm 暎ánh 眾chúng 星tinh 是thị 名danh 威uy 勢thế 身thân 。

【# 七thất 意ý 生sanh 身thân 】# 謂vị 如Như 來Lai 隨tùy 自tự 他tha 意ý 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 度độ 諸chư 有hữu 情tình 。 意ý 有hữu 所sở 徃# 身thân 即tức 隨tùy 到đáo 是thị 名danh 意ý 生sanh 身thân 。

【# 八bát 福phước 德đức 身thân 】# 謂vị 如Như 來Lai 福phước 德đức 。 具cụ 足túc 猶do 如như 大đại 海hải 。 無vô 不bất 涵# 容dung 是thị 名danh 福phước 德đức 身thân 。

【# 九cửu 法Pháp 身thân 】# 謂vị 如Như 來Lai 法pháp 性tánh 。 真chân 常thường 湛trạm 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 經Kinh 云vân 佛Phật 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 清thanh 淨tịnh 如như 虛hư 空không 。 是thị 名danh 法Pháp 身thân 。

【# 十thập 智trí 身thân 】# 謂vị 如Như 來Lai 妙diệu 智trí 。 圓viên 明minh 決quyết 了liễu 諸chư 法pháp 通thông 達đạt 無vô 礙ngại 。 是thị 名danh 智trí 身thân 。

十Thập 號Hiệu (# 出Xuất 佛Phật 說Thuyết 十Thập 號Hiệu 經Kinh )#

此thử 十thập 號hiệu 義nghĩa 若nhược 總tổng 略lược 釋thích 之chi 則tắc 無vô 虛hư 妄vọng 名danh 如Như 來Lai 良lương 福phước 田điền 名danh 應Ứng 供Cúng 知tri 法Pháp 界Giới 名danh 正chánh 徧biến 知tri 具cụ 三Tam 明Minh 名danh 明Minh 行Hạnh 足Túc 不bất 還hoàn 來lai 名danh 善Thiện 逝Thệ 知tri 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 。 名danh 世Thế 間Gian 解Giải 。 無vô 與dữ 等đẳng 名danh 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。 調điều 他tha 心tâm 名danh 調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 。 為vi 眾chúng 生sanh 眼nhãn 名danh 天Thiên 人Nhân 師Sư 。 知tri 三tam 聚tụ 名danh 佛Phật 具cụ 茲tư 十thập 德đức 名danh 世thế 間gian 尊tôn 。 祖tổ 師sư 所sở 述thuật 經kinh 教giáo 皆giai 依y 此thử 義nghĩa 而nhi 釋thích 今kim 此thử 經Kinh 中trung 合hợp 世Thế 間Gian 解Giải 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。 以dĩ 為vi 一nhất 號hiệu 雖tuy 開khai 合hợp 不bất 同đồng 其kỳ 義nghĩa 則tắc 一nhất 故cố 兩lưỡng 存tồn 之chi (# 三Tam 明Minh 者giả 天thiên 眼nhãn 明minh 宿túc 命mạng 明minh 漏lậu 盡tận 明minh 也dã 三tam 聚tụ 者giả 正chánh 定định 聚tụ 邪tà 定định 聚tụ 不bất 定định 聚tụ 也dã )# 。

【# 一nhất 如Như 來Lai 】# 如Như 來Lai 之chi 義nghĩa 有hữu 三tam 謂vị 法Pháp 身thân 報báo 身thân 應ưng 身thân 也dã 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 此thử 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 也dã 轉chuyển 法Pháp 輪luân 論luận 云vân 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 名danh 如như 正chánh 覺giác 名danh 來lai 此thử 報báo 身thân 如Như 來Lai 也dã 成thành 實thật 論luận 云vân 乘thừa 如như 實thật 道Đạo 。 來lai 成thành 正chánh 覺giác 。 此thử 應ưng 身thân 如Như 來Lai 也dã 。

【# 二nhị 應Ứng 供Cúng 】# 謂vị 萬vạn 行hạnh 圓viên 成thành 福phước 慧tuệ 具cụ 足túc 應ưng 受thọ 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 供cúng 養dường 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 故cố 號hiệu 應Ứng 供Cúng 。

【# 三tam 正chánh 徧biến 知tri 】# (# 亦diệc 名danh 正Chánh 等Đẳng 覺Giác )# 謂vị 具cụ 一nhất 切thiết 智trí 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 了liễu 知tri 。 故cố 號hiệu 正chánh 徧biến 知tri 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 平bình 等đẳng 開khai 覺giác 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 成thành 無vô 上thượng 覺giác 。 故cố 號hiệu 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。

【# 四tứ 明Minh 行Hạnh 足Túc 】# 明minh 即tức 三Tam 明Minh 也dã 行hành 足túc 者giả 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。 業nghiệp 正chánh 真chân 清thanh 淨tịnh 。 於ư 自tự 願nguyện 力lực 。 一nhất 切thiết 之chi 行hạnh 。 善thiện 修tu 滿mãn 足túc 。 故cố 號hiệu 明Minh 行Hạnh 足Túc 。

【# 五ngũ 善Thiện 逝Thệ 】# 善Thiện 逝Thệ 者giả 即tức 妙diệu 徃# 之chi 義nghĩa 也dã 謂vị 以dĩ 無vô 量lượng 智trí 慧tuệ 。 能năng 斷đoạn 諸chư 惑hoặc 。 妙diệu 出xuất 世thế 間gian 。 能năng 趣thú 佛Phật 果Quả 故cố 號hiệu 善Thiện 逝Thệ 。

【# 六lục 世Thế 間Gian 解Giải 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。 】# 世Thế 間Gian 解Giải 者giả 謂vị 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 因nhân 果quả 諸chư 法pháp 無vô 不bất 解giải 了liễu 。 也dã 無Vô 上Thượng 士Sĩ 者giả 謂vị 業nghiệp 惑hoặc 淨tịnh 盡tận 更cánh 無vô 所sở 斷đoạn 於ư 三tam 界giới 天thiên 人nhân 。 凡phàm 聖thánh 之chi 中trung 第đệ 一nhất 最tối 上thượng 。 無vô 等đẳng 故cố 號hiệu 。 世Thế 間Gian 解Giải 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。

【# 七thất 調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 。 】# 謂vị 具cụ 大đại 丈trượng 夫phu 。 力lực 用dụng 而nhi 說thuyết 種chủng 種chủng 諸chư 法Pháp 。 調điều 伏phục 制chế 御ngự 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 令linh 離ly 垢cấu 染nhiễm 。 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 號hiệu 調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 。 (# 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 言ngôn 滅diệt 度độ )# 。

【# 八bát 天Thiên 人Nhân 師Sư 】# 謂vị 非phi 獨độc 與dữ 四tứ 眾chúng 為vi 師sư 所sở 有hữu 天thiên 上thượng 。 人nhân 間gian 魔ma 王vương 外ngoại 道đạo 釋Thích 梵Phạm 天thiên 龍long 悉tất 皆giai 歸quy 命mạng 。 依y 教giáo 奉phụng 行hành 。 俱câu 作tác 弟đệ 子tử 故cố 。 號hiệu 天Thiên 人Nhân 師Sư 。 (# 四tứ 眾chúng 者giả 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 優Ưu 婆Bà 夷Di 也dã )# 。

【# 九cửu 佛Phật 】# 佛Phật 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 佛Phật 陁# 華hoa 言ngôn 覺giác 謂vị 智trí 慧tuệ 具cụ 足túc 。 三tam 覺giác 圓viên 滿mãn 故cố 號hiệu 為vi 佛Phật 。 (# 三tam 覺giác 者giả 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 覺giác 行hành 圓viên 滿mãn 也dã )# 。

【# 十thập 世Thế 尊Tôn 】# 謂vị 以dĩ 智trí 慧tuệ 等đẳng 法pháp 破phá 彼bỉ 貪tham 瞋sân 癡si 等đẳng 。 不bất 善thiện 之chi 法pháp 。 滅diệt 生sanh 死tử 苦khổ 。 得đắc 無vô 上thượng 覺giác 。 天thiên 人nhân 凡phàm 聖thánh 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 咸hàm 皆giai 尊tôn 重trọng 。 故cố 號hiệu 世Thế 尊Tôn 。

如Như 來Lai 十Thập 力Lực 。 (# 出xuất 圓viên 覺giác 略lược 鈔sao 并tinh 大đại 智Trí 度Độ 論luận )#

如Như 來Lai 證chứng 得đắc 。 實thật 相tướng 之chi 智trí 了liễu 達đạt 一nhất 切thiết 。 無vô 能năng 壞hoại 無vô 能năng 勝thắng 故cố 名danh 力lực 也dã 。

【# 一nhất 知tri 是thị 處xứ 非phi 處xứ 智trí 力lực 。 】# 謂vị 如Như 來Lai 於ư 一nhất 切thiết 。 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 。 審thẩm 實thật 能năng 知tri 如như 作tác 善thiện 業nghiệp 即tức 知tri 定định 得đắc 樂lạc 報báo 名danh 知tri 是thị 處xứ 若nhược 作tác 惡ác 業nghiệp 得đắc 受thọ 樂lạc 報báo 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 名danh 知tri 非phi 處xứ 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 皆giai 悉tất 徧biến 知tri 故cố 名danh 。 知tri 是thị 處xứ 非phi 處xứ 智trí 力lực 。

【# 二nhị 知tri 過quá 現hiện 未vị 來lai 。 業nghiệp 報báo 智trí 力lực 】# 謂vị 如Như 來Lai 於ư 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 三tam 世thế 業nghiệp 緣duyên 果quả 報báo 生sanh 處xứ 。 皆giai 悉tất 徧biến 知tri 故cố 名danh 知tri 過quá 現hiện 未vị 來lai 。 業nghiệp 報báo 智trí 力lực 。

【# 三tam 知tri 諸chư 禪thiền 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 智trí 力lực 。 】# 梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 華hoa 言ngôn 正chánh 定định 謂vị 如Như 來Lai 。 於ư 諸chư 禪thiền 定định 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 其kỳ 淺thiển 深thâm 次thứ 第đệ 如như 實thật 徧biến 知tri 故cố 名danh 諸chư 禪thiền 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 智trí 力lực 。

【# 四tứ 知tri 諸chư 根căn 勝thắng 劣liệt 。 智trí 力lực 】# 謂vị 如Như 來Lai 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 根căn 性tánh 勝thắng 劣liệt 。 得đắc 果quả 大đại 小tiểu 皆giai 實thật 徧biến 知tri 故cố 名danh 知tri 諸chư 根căn 勝thắng 劣liệt 智trí 力lực 。

【# 五ngũ 知tri 種chủng 種chủng 解giải 智trí 力lực 】# 謂vị 如Như 來Lai 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 欲dục 樂lạc 。 善thiện 惡ác 不bất 同đồng 如như 實thật 徧biến 知tri 故cố 名danh 知tri 種chủng 種chủng 解giải 智trí 力lực 。

【# 六lục 知tri 種chủng 種chủng 界giới 智trí 力lực 。 】# 謂vị 如Như 來Lai 於ư 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 界giới 分phần/phân 不bất 同đồng 如như 實thật 徧biến 知tri 故cố 名danh 知tri 。 種chủng 種chủng 界giới 智trí 力lực 。

【# 七thất 知tri 一nhất 切thiết 至chí 處xứ 。 道đạo 智trí 力lực 】# 謂vị 如Như 來Lai 於ư 六lục 道đạo 有hữu 漏lậu 行hành 所sở 至chí 處xứ 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 漏lậu 行hành 所sở 至chí 處xứ 。 如như 實thật 徧biến 知tri 故cố 名danh 知tri 一nhất 切thiết 至chí 處xứ 。 道đạo 智trí 力lực (# 六lục 道đạo 者giả 天thiên 道Đạo 人Nhân 道đạo 修tu 羅la 道đạo 餓ngạ 鬼quỷ 道đạo 畜súc 生sanh 道đạo 地địa 獄ngục 道đạo 也dã 有hữu 漏lậu 行hành 者giả 。 謂vị 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 由do 身thân 口khẩu 意ý 所sở 作tác 。 業nghiệp 行hành 而nhi 漏lậu 落lạc 生sanh 死tử 也dã 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 言ngôn 滅diệt 度độ 無vô 漏lậu 行hành 者giả 。 謂vị 一Nhất 乘Thừa 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 道Đạo 品Phẩm 之chi 行hành 。 而nhi 不bất 漏lậu 落lạc 生sanh 死tử 也dã )# 。

【# 八bát 知tri 天thiên 眼nhãn 無Vô 礙Ngại 智Trí 力lực 】# 謂vị 如Như 來Lai 證chứng 知tri 天thiên 眼nhãn 清thanh 淨tịnh 。 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 死tử 時thời 生sanh 時thời 。 端đoan 正chánh 醜xú 陋lậu 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 緣duyên 。 皆giai 悉tất 無vô 礙ngại 。 故cố 名danh 知tri 天thiên 眼nhãn 無Vô 礙Ngại 智Trí 力lực 。

【# 九cửu 知tri 宿túc 命mạng 無vô 漏lậu 智trí 力lực 。 】# 謂vị 如Như 來Lai 於ư 種chủng 種chủng 宿túc 命mạng 。 一nhất 世thế 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 萬vạn 。 世thế 一nhất 劫kiếp 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 萬vạn 。 刼# 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 死tử 彼bỉ 生sanh 此thử 。 姓tánh 名danh 飲ẩm 食thực 苦khổ 樂lạc 。 壽thọ 命mạng 如như 實thật 徧biến 知tri 故cố 名danh 知tri 宿túc 命mạng 無vô 漏lậu 智trí 力lực 。 (# 刧# 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 劫kiếp 波ba 華hoa 言ngôn 分phân 別biệt 時thời 節tiết )# 。

【# 十thập 知tri 永vĩnh 斷đoạn 習tập 氣khí 智trí 力lực 】# 謂vị 如Như 來Lai 於ư 一nhất 切thiết 。 惑hoặc 餘dư 習tập 氣khí 分phần/phân 永vĩnh 斷đoạn 不bất 生sanh 。 如như 實thật 徧biến 知tri 故cố 名danh 知tri 永vĩnh 斷đoạn 習tập 氣khí 智trí 力lực 。

佛Phật 十Thập 無Vô 礙Ngại (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao )#

謂vị 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 現hiện 法Pháp 界Giới 無vô 盡tận 身thân 雲vân 真chân 應ưng 相tương/tướng 融dung 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 雖tuy 常thường 在tại 此thử 處xứ 而nhi 不bất 離ly 他tha 處xứ 雖tuy 遠viễn 在tại 他tha 方phương 。 而nhi 恆hằng 住trụ 此thử 方phương 身thân 雖tuy 不bất 異dị 而nhi 亦diệc 非phi 一nhất 同đồng 時thời 異dị 處xứ 而nhi 是thị 一nhất 身thân 蓋cái 佛Phật 之chi 體thể 用dụng 與dữ 法Pháp 界Giới 同đồng 故cố 混hỗn 萬vạn 化hóa 而nhi 即tức 真chân 會hội 精tinh 麄# 而nhi 一nhất 致trí 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 隨tùy 機cơ 教giáo 異dị 耳nhĩ (# 梵Phạn 語ngữ 盧lô 舍xá 那na 華hoa 言ngôn 淨tịnh 滿mãn 亦diệc 云vân 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 真chân 應ưng 者giả 即tức 真chân 身thân 應ưng 身thân 也dã )# 。

【# 一nhất 用dụng 周chu 無vô 礙ngại 】# 謂vị 佛Phật 於ư 剎sát 塵trần 等đẳng 處xứ 現hiện 法Pháp 界Giới 身thân 雲vân 起khởi 無vô 邊biên 業nghiệp 用dụng 故cố 經Kinh 云vân 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 能năng 證chứng 一nhất 切thiết 。 法pháp 如như 是thị 無vô 所sở 礙ngại 周chu 行hành 十thập 方phương 國quốc 又hựu 云vân 佛Phật 演diễn 一nhất 妙diệu 音âm 周chu 聞văn 十thập 方phương 國quốc 。 眾chúng 音âm 悉tất 具cụ 足túc 法Pháp 雨vũ 皆giai 充sung 滿mãn 如như 是thị 。 等đẳng 用dụng 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 法Pháp 界Giới 微vi 塵trần 無vô 不bất 周chu 徧biến 。 是thị 為vi 用dụng 周chu 無vô 礙ngại 。

【# 二nhị 相tương/tướng 徧biến 無vô 礙ngại 】# 謂vị 佛Phật 於ư 十thập 方phương 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 無vô 量lượng 佛Phật 剎sát 。 種chủng 種chủng 神thần 變biến 。 皆giai 有hữu 如Như 來Lai 。 示thị 現hiện 受thọ 生sanh 。 之chi 相tướng 隨tùy 現hiện 一nhất 相tương/tướng 眾chúng 相tướng 皆giai 具cụ 萬vạn 德đức 斯tư 圓viên 是thị 為vi 相tương/tướng 徧biến 無vô 礙ngại 。

【# 三tam 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 】# 謂vị 佛Phật 常thường 住trụ 三tam 昧muội 為vi 寂tịch 無vô 妨phương 利lợi 物vật 為vi 用dụng 即tức 定định 即tức 用dụng 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 經Kinh 云vân 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 不bất 可khả 量lượng 寂tịch 而nhi 能năng 演diễn 遍biến 十thập 方phương 是thị 為vi 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại (# 梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 華hoa 言ngôn 正chánh 定định )# 。

【# 四tứ 依y 起khởi 無vô 礙ngại 】# 謂vị 佛Phật 雖tuy 寂tịch 用dụng 無vô 心tâm 而nhi 能năng 依y 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 之chi 力lực 即tức 起khởi 無vô 礙ngại 之chi 用dụng 經Kinh 云vân 眾chúng 生sanh 形hình 相tướng 。 各các 不bất 同đồng 行hành 業nghiệp 音âm 聲thanh 亦diệc 無vô 量lượng 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 皆giai 能năng 。 現hiện 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 威uy 神thần 力lực 是thị 為vi 依y 起khởi 無vô 礙ngại (# 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 謂vị 香hương 海hải 澄trừng 渟# 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 一nhất 切thiết 形hình 像tượng 皆giai 於ư 中trung 現hiện 。 如như 印ấn 印ấn 文văn 以dĩ 喻dụ 如Như 來Lai 智trí 海hải 無vô 心tâm 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 在tại 其kỳ 中trung 。 頓đốn 現hiện 也dã )# 。

【# 五ngũ 真chân 應ưng 無vô 礙ngại 】# 真chân 即tức 遮già 那na 真chân 身thân 也dã 應ưng 即tức 釋Thích 迦Ca 應ưng 身thân 也dã 真chân 身thân 是thị 體thể 應ưng 身thân 是thị 用dụng 全toàn 體thể 起khởi 用dụng 用dụng 即tức 是thị 體thể 故cố 釋Thích 迦Ca 遮già 那na 圓viên 融dung 自tự 在tại 本bổn 無vô 二nhị 體thể 經Kinh 云vân 如Như 來Lai 真chân 身thân 本bổn 無vô 二nhị 應ưng 物vật 分phần/phân 形hình 滿mãn 世thế 間gian 是thị 為vi 真chân 應ưng 無vô 礙ngại (# 遮già 那na 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 華hoa 言ngôn 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 梵Phạn 語ngữ 釋Thích 迦Ca 華hoa 言ngôn 能năng 仁nhân )# 。

【# 六lục 分phần 圓viên 無vô 礙ngại 】# 分phần/phân 即tức 支chi 分phần/phân 圓viên 即tức 全toàn 身thân 謂vị 支chi 分phần/phân 不bất 礙ngại 全toàn 身thân 全toàn 身thân 不bất 礙ngại 支chi 分phần/phân 故cố 遮già 那na 一nhất 一nhất 身thân 分phần/phân 手thủ 足túc 眼nhãn 耳nhĩ 乃nãi 至chí 一nhất 毛mao 。 皆giai 有hữu 舍xá 那na 全toàn 身thân 經Kinh 云vân 佛Phật 身thân 一nhất 切thiết 。 相tương/tướng 悉tất 現hiện 無vô 量lượng 佛Phật 。 是thị 為vi 分phần/phân 圓viên 無vô 礙ngại 。

【# 七thất 因nhân 果quả 無vô 礙ngại 】# 謂vị 佛Phật 往vãng 昔tích 本bổn 生sanh 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 修tu 習tập 波Ba 羅La 蜜Mật 因nhân 而nhi 證chứng 遮già 那na 佛Phật 果Quả 故cố 所sở 受thọ 報báo 身thân 及cập 所sở 成thành 事sự 業nghiệp 亦diệc 現hiện 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 雲vân 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 經Kinh 云vân 佛Phật 以dĩ 本bổn 願nguyện 現hiện 神thần 通thông 一nhất 切thiết 十thập 方phương 。 無vô 不bất 照chiếu 如như 佛Phật 徃# 昔tích 修tu 治trị 行hành 光quang 明minh 網võng 中trung 。 皆giai 演diễn 說thuyết 是thị 為vi 因nhân 果quả 無vô 礙ngại (# 梵Phạn 語ngữ 波Ba 羅La 蜜Mật 華hoa 言ngôn 到đáo 彼bỉ 岸ngạn )# 。

【# 八bát 依y 正chánh 無vô 礙ngại 】# 依y 謂vị 依y 報báo 即tức 佛Phật 所sở 依y 之chi 國quốc 土độ 正chánh 謂vị 正chánh 報báo 即tức 佛Phật 能năng 依y 之chi 色sắc 身thân 依y 正chánh 相tương/tướng 入nhập 二nhị 皆giai 無vô 礙ngại 經Kinh 云vân 或hoặc 作tác 日nhật 月nguyệt 遊du 虛hư 空không 或hoặc 作tác 河hà 池trì 泉tuyền 井tỉnh 。 水thủy 是thị 為vi 依y 正chánh 無vô 礙ngại 。

【# 九cửu 潛tiềm 入nhập 無vô 礙ngại 】# 謂vị 佛Phật 智trí 潛tiềm 入nhập 眾chúng 生sanh 心tâm 。 內nội 即tức 名danh 如Như 來Lai 。 藏tạng 雖tuy 作tác 眾chúng 生sanh 不bất 失thất 自tự 性tánh 如như 大đại 海hải 水thủy 。 因nhân 風phong 成thành 波ba 而nhi 不bất 失thất 濕thấp 性tánh 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 所sở 感cảm 萬vạn 類loại 殊thù 形hình 而nhi 不bất 失thất 自tự 性tánh 經Kinh 云vân 汝nhữ 應ưng 觀quán 佛Phật 一nhất 毛mao 孔khổng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 在tại 中trung 是thị 為vi 潛tiềm 入nhập 無vô 礙ngại 。

【# 十thập 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 】# 謂vị 佛Phật 融dung 大đại 法Pháp 界Giới 而nhi 為vi 其kỳ 身thân 理lý 無vô 不bất 具cụ 事sự 無vô 不bất 攝nhiếp 故cố 一nhất 多đa 依y 正chánh 人nhân 法pháp 因nhân 果quả 此thử 彼bỉ 無vô 礙ngại 經Kinh 云vân 一nhất 身thân 為vi 無vô 量lượng 無vô 量lượng 。 復phục 為vi 一nhất 了liễu 知tri 諸chư 世thế 間gian 現hiện 形hình 遍biến 一nhất 切thiết 是thị 為vi 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 。

佛Phật 十Thập 種Chủng 化Hóa 不Bất 失Thất 時Thời (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh )#

【# 一nhất 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 出xuất 現hiện 。 世thế 間gian 成thành 佛Phật 道Đạo 已dĩ 。 隨tùy 機cơ 應ưng 感cảm 適thích 彼bỉ 時thời 緣duyên 而nhi 起khởi 化hóa 導đạo 是thị 為vi 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

【# 二nhị 成thành 熟thục 有hữu 緣duyên 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 了liễu 知tri 。 眾chúng 生sanh 善thiện 根căn 。 成thành 熟thục 隨tùy 時thời 化hóa 度độ 咸hàm 令linh 解giải 脫thoát 是thị 為vi 成thành 熟thục 有hữu 緣duyên 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

【# 三tam 授thọ 菩Bồ 薩Tát 記ký 。 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 能năng 知tri 菩Bồ 薩Tát 久cửu 修tu 。 梵Phạm 行hạnh 功công 業nghiệp 成thành 就tựu 者giả 即tức 與dữ 授thọ 菩Bồ 提Đề 之chi 記ký 。 是thị 為vi 授thọ 菩Bồ 薩Tát 記ký 。 化hóa 不bất 失thất 時thời (# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo )# 。

【# 四tứ 示thị 現hiện 神thần 力lực 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 隨tùy 其kỳ 眾chúng 生sanh 。 所sở 宜nghi 示thị 現hiện 威uy 神thần 之chi 力lực 。 令linh 生sanh 信tín 樂nhạo 。 而nhi 得đắc 開khai 解giải 。 是thị 為vi 示thị 現hiện 神thần 力lực 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

【# 五ngũ 示thị 現hiện 佛Phật 身thân 。 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 所sở 宜nghi 而nhi 現hiện 相tướng 好hảo 。 之chi 身thân 令linh 其kỳ 咸hàm 獲hoạch 利lợi 益ích 是thị 為vi 示thị 現hiện 佛Phật 身thân 。 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

【# 六lục 住trụ 於ư 大đại 捨xả 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 修tu 無vô 着trước 行hành 具cụ 大đại 捨xả 心tâm 隨tùy 順thuận 時thời 緣duyên 化hóa 利lợi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 見kiến 有hữu 能năng 化hóa 所sở 化hóa 之chi 相tướng 是thị 為vi 住trụ 於ư 大đại 捨xả 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

【# 七thất 入nhập 諸chư 聚tụ 落lạc 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 隨tùy 順thuận 時thời 緣duyên 攝nhiếp 化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 遍biến 入nhập 城thành 邑ấp 聚tụ 落lạc 。 普phổ 作tác 饒nhiêu 益ích 是thị 入nhập 諸chư 聚tụ 落lạc 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

【# 八bát 攝nhiếp 諸chư 淨tịnh 信tín 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 具cụ 無Vô 礙Ngại 智Trí 能năng 知tri 眾chúng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 信tín 心tâm 。 隨tùy 順thuận 時thời 緣duyên 而nhi 攝nhiếp 化hóa 之chi 是thị 為vi 攝nhiếp 諸chư 淨tịnh 信tín 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

【# 九cửu 調điều 惡ác 眾chúng 生sanh 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 以dĩ 夫phu 威uy 神thần 之chi 力lực 。 調điều 伏phục 暴bạo 惡ác 眾chúng 生sanh 令linh 其kỳ 捨xả 惡ác 遷thiên 善thiện 不bất 失thất 時thời 宜nghi 。 是thị 為vi 調điều 惡ác 眾chúng 生sanh 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

【# 十thập 現hiện 佛Phật 神thần 通thông 。 化hóa 不bất 失thất 時thời 】# 謂vị 如Như 來Lai 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 力lực 。 示thị 現hiện 神thần 通thông 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 饒nhiêu 益ích 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 不bất 失thất 時thời 宜nghi 。 是thị 為vi 現hiện 佛Phật 神thần 通thông 。 化hóa 不bất 失thất 時thời 。

說Thuyết 徧Biến 十Thập 處Xứ (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao )#

謂vị 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 現hiện 法Pháp 界Giới 無vô 盡tận 身thân 雲vân 徧biến 周chu 微vi 塵trần 剎sát 海hải 。 常thường 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 大đại 經kinh 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 咸hàm 歸quy 性tánh 海hải 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 華hoa 言ngôn 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ )# 。

【# 一nhất 說thuyết 遍biến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 】# 梵Phạn 語ngữ 閻Diêm 浮Phù 提đề 華hoa 言ngôn 勝thắng 金kim 洲châu 謂vị 如Như 來Lai 於ư 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 七thất 處xứ 九cửu 會hội 為vì 諸chư 大đại 眾chúng 。 演diễn 說thuyết 此thử 法Pháp 。 而nhi 遍biến 滿mãn 十thập 方phương 。 法Pháp 界Giới 閻Diêm 浮Phù 提đề 亦diệc 同đồng 一nhất 時thời 而nhi 說thuyết 故cố 云vân 說thuyết 徧biến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 (# 七thất 處xứ 者giả 一nhất 菩Bồ 提Đề 塲# 二nhị 普Phổ 光Quang 明Minh 殿Điện 。 三tam 忉Đao 利Lợi 天thiên 四tứ 夜dạ 摩ma 天thiên 五ngũ 兜Đâu 率Suất 天thiên 六lục 他tha 化hóa 天thiên 七thất 逝thệ 多đa 林lâm 也dã 九cửu 會hội 者giả 一nhất 會hội 菩Bồ 提Đề 塲# 二nhị 會hội 普Phổ 光Quang 明Minh 殿Điện 。 三tam 會hội 忉Đao 利Lợi 天thiên 四tứ 會hội 夜dạ 摩ma 天thiên 五ngũ 會hội 兜Đâu 率Suất 天thiên 六lục 會hội 他tha 化hóa 天thiên 七thất 會hội 八bát 會hội 皆giai 在tại 普Phổ 光Quang 明Minh 殿Điện 。 九cửu 會hội 逝thệ 多đa 林lâm 也dã )# 。

【# 二nhị 說thuyết 遍biến 百bách 億ức 同đồng 類loại 一nhất 界giới 】# 同đồng 類loại 一nhất 界giới 者giả 以dĩ 百bách 億ức 世thế 界giới 與dữ 一nhất 世thế 界giới 同đồng 類loại 也dã 謂vị 如Như 來Lai 於ư 一nhất 百bách 億ức 世thế 界giới 說thuyết 法Pháp 時thời 而nhi 一nhất 一nhất 世thế 界giới 。 之chi 中trung 各các 有hữu 百bách 億ức 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 乃nãi 至chí 百bách 億ức 。 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 於ư 此thử 之chi 時thời 悉tất 見kiến 如Như 來Lai 。 坐tọa 蓮liên 花hoa 藏tạng 獅sư 子tử 之chi 座tòa 為vi 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 之chi 所sở 圍vi 繞nhiễu 。 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 故cố 云vân 說thuyết 遍biến 百bách 億ức 同đồng 類loại 一nhất 界giới (# 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 即tức 色sắc 界giới 第đệ 十thập 八bát 天thiên 也dã 十thập 佛Phật 剎sát 即tức 十thập 方phương 佛Phật 土độ 也dã )# 。

【# 三tam 說thuyết 遍biến 異dị 類loại 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 】# 謂vị 樹thụ 形hình 世thế 界giới 江giang 河hà 形hình 世thế 界giới 廻hồi 轉chuyển 形hình 世thế 界giới 等đẳng 一nhất 切thiết 異dị 類loại 。 形hình 相tướng 不bất 同đồng 而nhi 如Như 來Lai 遍biến 於ư 其kỳ 中trung 轉chuyển 斯tư 法Pháp 輪luân 故cố 云vân 說thuyết 遍biến 異dị 類loại 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 。

【# 四tứ 說thuyết 遍biến 剎sát 種chủng 】# 剎sát 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 剎sát 摩ma 華hoa 言ngôn 土thổ/độ 田điền 謂vị 最tối 中trung 無vô 邊biên 妙diệu 華hoa 光quang 香hương 水thủy 海hải 中trung 有hữu 世thế 界giới 名danh 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 熾sí 然nhiên 寶bảo 光quang 明minh 而nhi 為vi 世thế 界giới 之chi 種chủng 攝nhiếp 二nhị 十thập 重trọng/trùng 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 不bất 可khả 。 說thuyết 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 而nhi 如Như 來Lai 遍biến 於ư 其kỳ 中trung 常thường 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 故cố 云vân 說thuyết 遍biến 剎sát 種chủng (# 世thế 界giới 種chủng 者giả 種chủng 猶do 本bổn 也dã 謂vị 含hàm 攝nhiếp 無vô 盡tận 剎sát 海hải 也dã 二nhị 十thập 重trọng/trùng 佛Phật 剎sát 者giả 一nhất 最tối 勝thắng 光quang 徧biến 照chiếu 二nhị 種chủng 種chủng 香hương 蓮liên 華hoa 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 三tam 一nhất 切thiết 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 普phổ 照chiếu 光quang 四tứ 種chủng 種chủng 光quang 明minh 華hoa 莊trang 嚴nghiêm 五ngũ 普phổ 放phóng 妙diệu 華hoa 光quang 六lục 淨tịnh 妙diệu 光quang 明minh 。 七thất 眾chúng 華hoa 熖# 莊trang 嚴nghiêm 八bát 出xuất 生sanh 威uy 力lực 地địa 九cửu 出xuất 妙diệu 音âm 聲thanh 。 十thập 金kim 剛cang 幢tràng 十thập 一nhất 恆hằng 出xuất 現hiện 帝đế 青thanh 寶bảo 光quang 明minh 十thập 二nhị 光quang 明minh 照chiếu 耀diệu 。 十thập 三tam 娑sa 婆bà 十thập 四tứ 寂tịch 靜tĩnh 離ly 塵trần 光quang 華hoa 十thập 五ngũ 眾chúng 妙diệu 光quang 明minh 燈đăng 十thập 六lục 清thanh 淨tịnh 光quang 遍biến 照chiếu 十thập 七thất 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 藏tạng 十thập 八bát 離ly 塵trần 十thập 九cửu 清thanh 淨tịnh 光quang 普phổ 照chiếu 二nhị 十thập 妙diệu 寶bảo 熖# 也dã )# 。

【# 五ngũ 說thuyết 遍biến 華hoa 藏tạng 】# 華hoa 藏tạng 者giả 謂vị 香hương 水thủy 海hải 蓮liên 華hoa 上thượng 含hàm 藏tạng 諸chư 世thế 界giới 也dã 。 謂vị 一nhất 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 有hữu 十thập 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 種chủng 每mỗi 一nhất 種chủng 中trung 含hàm 攝nhiếp 二nhị 十thập 重trọng/trùng 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 各các 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 布bố 列liệt 安an 住trụ 此thử 諸chư 世thế 界giới 。 如Như 來Lai 往vãng 昔tích 。 因nhân 中trung 修tu 行hành 嚴nghiêm 淨tịnh 故cố 於ư 其kỳ 中trung 恆hằng 說thuyết 斯tư 經Kinh 故cố 云vân 說thuyết 徧biến 華hoa 藏tạng 。

【# 六lục 說thuyết 遍biến 餘dư 剎sát 海hải 】# 謂vị 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 之chi 外ngoại 。 十thập 方phương 各các 有hữu 無vô 盡tận 法Pháp 界Giới 剎sát 海hải 而nhi 一nhất 一nhất 剎sát 海hải 如Như 來Lai 徧biến 於ư 其kỳ 中trung 常thường 說thuyết 斯tư 經Kinh 故cố 云vân 說thuyết 徧biến 餘dư 剎sát 海hải 。

【# 七thất 說thuyết 遍biến 前tiền 六lục 類loại 剎sát 塵trần 】# 謂vị 上thượng 六lục 種chủng 各các 是thị 一nhất 類loại 彼bỉ 諸chư 剎sát 土độ 皆giai 以dĩ 塵trần 成thành 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 皆giai 有hữu 佛Phật 剎sát 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 遍biến 彼bỉ 塵trần 內nội 剎sát 中trung 常thường 演diễn 斯tư 法pháp 經Kinh 云vân 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 。 塵trần 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 見kiến 法Pháp 界Giới 故cố 云vân 說thuyết 遍biến 前tiền 六lục 類loại 剎sát 塵trần 。

【# 八bát 說thuyết 遍biến 盡tận 虛hư 空không 界giới 。 】# 謂vị 於ư 此thử 不bất 論luận 成thành 剎sát 之chi 塵trần 唯duy 取thủ 盡tận 虛hư 空không 界giới 。 但đãn 可khả 容dung 一nhất 毛mao 端đoan 之chi 處xứ 。 各các 有hữu 無vô 邊biên 。 剎sát 海hải 如Như 來Lai 於ư 中trung 。 常thường 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 經Kinh 云vân 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 所sở 有hữu 剎sát 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 不bất 可khả 說thuyết 盡tận 。 虛hư 空không 量lượng 諸chư 毛mao 端đoan 一nhất 一nhất 處xứ 剎sát 悉tất 如như 是thị 故cố 云vân 說thuyết 遍biến 。 盡tận 虛hư 空không 界giới 。

【# 九cửu 說thuyết 遍biến 猶do 帝đế 網võng 】# 謂vị 如Như 來Lai 演diễn 說thuyết 。 此thử 法pháp 遍biến 諸chư 剎sát 塵trần 猶do 如như 帝đế 網võng 無vô 盡tận 也dã 蓋cái 前tiền 諸chư 類loại 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 。 各các 攝nhiếp 無vô 邊biên 剎sát 海hải 此thử 之chi 剎sát 海hải 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 彼bỉ 諸chư 塵trần 內nội 復phục 有hữu 剎sát 海hải 是thị 則tắc 塵trần 塵trần 不bất 盡tận 剎sát 剎sát 無vô 窮cùng 猶do 如như 帝Đế 釋Thích 。 殿điện 上thượng 珠châu 網võng 交giao 光quang 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 而nhi 如Như 來Lai 遍biến 於ư 其kỳ 中trung 常thường 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 云vân 說thuyết 遍biến 猶do 帝đế 網võng (# 梵Phạn 語ngữ 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 華hoa 言ngôn 能năng 天thiên 主chủ 言ngôn 帝Đế 釋Thích 者giả 華hoa 梵Phạm 雙song 舉cử 也dã )# 。

【# 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 】# 謂vị 如Như 來Lai 遍biến 前tiền 九cửu 類loại 微vi 塵trần 剎sát 海hải 。 常thường 演diễn 斯tư 法pháp 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 令linh 歸quy 性tánh 海hải 一nhất 佛Phật 既ký 爾nhĩ 餘dư 十thập 方phương 佛Phật 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 徧biến 諸chư 剎sát 海hải 恆hằng 演diễn 斯tư 法pháp 故cố 云vân 餘dư 佛Phật 同đồng 。

如Như 來Lai 十Thập 恩Ân (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao )#

【# 一nhất 發phát 心tâm 普phổ 被bị 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 最tối 初sơ 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 修tu 習tập 勝thắng 行hành 成thành 就tựu 功công 德đức 。 皆giai 為vi 普phổ 被bị 法Pháp 界Giới 群quần 生sanh 咸hàm 令linh 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 是thị 為vi 發phát 心tâm 普phổ 被bị 恩ân (# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo )# 。

【# 二nhị 難nan 行hành 苦khổ 行hạnh 。 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 徃# 昔tích 因nhân 中trung 捨xả 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 國quốc 城thành 妻thê 子tử 。 剜oan 身thân 千thiên 燈đăng 。 投đầu 形hình 飼tự 虎hổ 雪tuyết 嶺lĩnh 亡vong 軀khu 如như 是thị 難nan 行hành 苦khổ 事sự 積tích 劫kiếp 行hành 之chi 皆giai 為vi 利lợi 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 是thị 為vi 難nan 行hành 苦khổ 行hạnh 。 恩ân (# 剜oan 身thân 千thiên 燈đăng 。 者giả 菩Bồ 薩Tát 本bổn 行hạnh 。 經Kinh 云vân 佛Phật 昔tích 以dĩ 刀đao 剜oan 身thân 肉nhục 千thiên 處xứ 注chú 以dĩ 酥tô 油du 然nhiên 作tác 千thiên 燈đăng 求cầu 聞văn 一nhất 偈kệ 時thời 婆Bà 羅La 門Môn 。 為vi 說thuyết 偈kệ 曰viết 常thường 者giả 皆giai 盡tận 。 高cao 者giả 皆giai 墮đọa 合hợp 會hội 有hữu 離ly 生sanh 者giả 有hữu 死tử 。 是thị 也dã 投đầu 形hình 飼tự 虎hổ 者giả 謂vị 佛Phật 昔tích 為vi 薩tát 埵đóa 太thái 子tử 遊du 山sơn 見kiến 虎hổ 飢cơ 餓ngạ 投đầu 身thân 虎hổ 前tiền 。 以dĩ 濟tế 之chi 也dã 雪tuyết 嶺lĩnh 亡vong 軀khu 者giả 謂vị 佛Phật 昔tích 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 。 於ư 雪Tuyết 山Sơn 修tu 行hành 有hữu 羅la 剎sát 唱xướng 云vân 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 聞văn 已dĩ 欲dục 求cầu 全toàn 偈kệ 羅la 剎sát 飢cơ 渴khát 必tất 得đắc 肉nhục 血huyết 食thực 之chi 乃nãi 肯khẳng 為vi 說thuyết 因nhân 得đắc 後hậu 半bán 偈kệ 云vân 生sanh 滅diệt 滅diệt 已dĩ 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 遂toại 遍biến 書thư 樹thụ 石thạch 乃nãi 以dĩ 身thân 施thí 之chi 。 也dã 劫kiếp 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 劫kiếp 波ba 華hoa 言ngôn 分phân 別biệt 時thời 節tiết )# 。

【# 三tam 一nhất 向hướng 為vi 他tha 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 積tích 劫kiếp 修tu 諸chư 功công 德đức 。 不bất 顧cố 自tự 身thân 。 但đãn 為vi 度độ 脫thoát 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 未vị 曾tằng 一nhất 念niệm 。 自tự 為vi 於ư 己kỷ 是thị 為vi 一nhất 向hướng 為vi 他tha 恩ân 。

【# 四tứ 垂thùy 形hình 六lục 道đạo 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 垂thùy 化hóa 身thân 形hình 於ư 天thiên 人nhân 修tu 羅la 地địa 獄ngục 畜súc 生sanh 。 餓ngạ 鬼quỷ 六lục 道đạo 之chi 中trung 。 救cứu 齊tề 眾chúng 苦khổ 令linh 得đắc 安an 樂lạc 。 是thị 為vi 垂thùy 形hình 六lục 道đạo 恩ân 。

【# 五ngũ 隨tùy 逐trục 眾chúng 生sanh 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 出xuất 離ly 。 生sanh 死tử 之chi 心tâm 長trường/trưởng 劫kiếp 不bất 捨xả 故cố 運vận 平bình 等đẳng 大đại 慈từ 。 隨tùy 逐trục 救cứu 濟tế 令linh 其kỳ 離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 。 是thị 為vi 隨tùy 逐trục 眾chúng 生sanh 恩ân 。

【# 六lục 大đại 悲bi 深thâm 重trọng 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 見kiến 眾chúng 生sanh 造tạo 惡ác 如như 割cát 支chi 體thể 心tâm 生sanh 痛thống 切thiết 不bất 能năng 自tự 安an 。 復phục 覩đổ 眾chúng 生sanh 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 受thọ 種chủng 種chủng 苦khổ 。 心tâm 大đại 憂ưu 惱não 。 即tức 起khởi 大đại 悲bi 而nhi 救cứu 護hộ 之chi 。 若nhược 見kiến 作tác 善thiện 生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 為vi 大đại 悲bi 深thâm 重trọng 恩ân (# 三tam 惡ác 道đạo 者giả 。 餓ngạ 鬼quỷ 道đạo 畜súc 生sanh 道đạo 地địa 獄ngục 道đạo 也dã )# 。

【# 七thất 隱ẩn 勝thắng 彰chương 劣liệt 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 為vi 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 之chi 機cơ 而nhi 起khởi 勝thắng 應ưng 劣liệt 應ưng 之chi 用dụng 如như 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 則tắc 為vì 普Phổ 賢Hiền 等đẳng 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 示thị 現hiện 實thật 報báo 勝thắng 應ưng 之chi 身thân 有hữu 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 微vi 塵trần 數số 微vi 妙diệu 相tướng 好hảo 。 無vô 盡tận 勝thắng 德đức 若nhược 說thuyết 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 則tắc 隱ẩn 勝thắng 妙diệu 之chi 相tướng 但đãn 彰chương 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 劣liệt 應ưng 之chi 身thân 二Nhị 乘Thừa 及cập 小tiểu 教giáo 菩Bồ 薩Tát 方phương 蒙mông 利lợi 益ích 也dã 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 脫thoát 珎# 御ngự 服phục 着trước 弊tệ 垢cấu 衣y 執chấp 除trừ 糞phẩn 器khí 。 徃# 到đáo 子tử 所sở 是thị 為vi 隱ẩn 勝thắng 彰chương 劣liệt 恩ân (# 三tam 乘thừa 者giả 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 也dã 三tam 十thập 二nhị 相tướng 者giả 。 足túc 下hạ 安an 平bình 。 相tương/tướng 千thiên 輻bức 輪luân 相tướng 。 手thủ 指chỉ 纖tiêm 長trường 。 相tương/tướng 手thủ 足túc 柔nhu 軟nhuyễn 相tướng 。 手thủ 足túc 縵man 網võng 相tương/tướng 足túc 跟cân 滿mãn 足túc 相tướng 足túc 趺phu 高cao 好hảo 相tướng 腨# 如như 鹿lộc 王vương 相tương/tướng 手thủ 過quá 膝tất 相tương/tướng 馬mã 陰âm 藏tàng 相tương/tướng 身thân 縱tung 廣quảng 相tương/tướng 毛mao 孔khổng 生sanh 青thanh 色sắc 相tướng 身thân 毛mao 上thượng 靡mĩ 。 相tương/tướng 身thân 金kim 色sắc 相tướng 身thân 光quang 面diện 各các 一nhất 丈trượng 相tương/tướng 皮bì 膚phu 細tế 滑hoạt 相tương/tướng 七thất 處xứ 平bình 滿mãn 。 相tương/tướng 兩lưỡng 腋dịch 滿mãn 相tương/tướng 身thân 如như 師sư 子tử 。 相tương/tướng 身thân 端đoan 直trực 相tương/tướng 肩kiên 圓viên 滿mãn 相tương/tướng 四tứ 十thập 齒xỉ 相tương/tướng 齒xỉ 白bạch 齊tề 密mật 。 相tương/tướng 四tứ 牙nha 白bạch 淨tịnh 相tương/tướng 頰giáp 車xa 如như 師sư 子tử 。 相tương/tướng 咽yến/ế/yết 中trung 津tân 液dịch 得đắc 上thượng 味vị 相tướng 。 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 梵Phạm 音âm 深thâm 遠viễn 。 相tương/tướng 眼nhãn 色sắc 如như 金kim 精tinh 。 相tương/tướng 眼nhãn 睫tiệp 如như 牛ngưu 王vương 。 相tương/tướng 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 相tướng 。 頂đảnh 肉nhục 髻kế 成thành 相tương/tướng 也dã 小tiểu 教giáo 菩Bồ 薩Tát 者giả 即tức 小tiểu 始thỉ 終chung 頓đốn 圓viên 五ngũ 教giáo 中trung 小tiểu 教giáo 之chi 菩Bồ 薩Tát 也dã )# 。

【# 八bát 隱ẩn 實thật 施thí 權quyền 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 觀quán 諸chư 眾chúng 生sanh 。 根căn 器khí 狹hiệp 劣liệt 隱ẩn 蔽tế 大Đại 乘Thừa 實thật 教giáo 乃nãi 以dĩ 人nhân 天thiên 三tam 乘thừa 權quyền 法pháp 誘dụ 引dẫn 眾chúng 生sanh 而nhi 令linh 成thành 熟thục 然nhiên 後hậu 以dĩ 大Đại 乘Thừa 而nhi 度độ 脫thoát 之chi 。 是thị 為vi 隱ẩn 實thật 施thí 權quyền 恩ân 。

【# 九cửu 示thị 滅diệt 令linh 慕mộ 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 若nhược 久cửu 住trụ 於ư 世thế 。 薄bạc 德đức 之chi 人nhân 。 不bất 種chúng 善thiện 根căn 。 不bất 生sanh 難nan 遭tao 之chi 想tưởng 。 是thị 故cố 示thị 現hiện 滅diệt 度độ 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 知tri 佛Phật 出xuất 世thế 難nan 。 可khả 值trị 遇ngộ 心tâm 懷hoài 戀luyến 慕mộ 。 便tiện 種chúng 善thiện 根căn 。 是thị 為vi 示thị 滅diệt 令linh 慕mộ 恩ân (# 滅diệt 度độ 者giả 謂vị 大đại 患hoạn 永vĩnh 滅diệt 超siêu 度độ 三tam 界giới 也dã )# 。

【# 十thập 悲bi 念niệm 無vô 盡tận 恩ân 】# 謂vị 如Như 來Lai 悲bi 念niệm 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 故cố 留lưu 餘dư 福phước 教giáo 以dĩ 救cứu 濟tế 之chi 。 如như 示thị 同đồng 人nhân 壽thọ 住trụ 世thế 百bách 年niên 而nhi 八bát 十thập 即tức 入nhập 滅diệt 者giả 則tắc 留lưu 二nhị 十thập 年niên 餘dư 福phước 以dĩ 蔭ấm 末Mạt 法Pháp 弟đệ 子tử 復phục 留lưu 三Tam 藏Tạng 教giáo 法Pháp 。 廣quảng 令linh 眾chúng 生sanh 依y 之chi 修tu 行hành 。 皆giai 成thành 勝thắng 果quả 悲bi 愍mẫn 愛ái 念niệm 利lợi 益ích 無vô 窮cùng 。 是thị 為vi 悲bi 念niệm 無vô 盡tận 恩ân (# 三tam 藏tạng 者giả 經kinh 藏tạng 律luật 藏tạng 論luận 藏tạng 也dã )# 。

佛Phật 十Thập 宿Túc 緣Duyên (# 出Xuất 佛Phật 說Thuyết 興Hưng 起Khởi 行Hành 經Kinh )#

謂vị 佛Phật 在tại 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 國Quốc 。 竹trúc 園viên 中trung 阿A 耨Nậu 大Đại 泉Tuyền 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 俱câu 。 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 問vấn 佛Phật 孫Tôn 陀Đà 利Lợi 等đẳng 。 十thập 事sự 宿túc 緣duyên 佛Phật 答đáp 皆giai 從tùng 徃# 劫kiếp 造tạo 眾chúng 惡ác 因nhân 無vô 數số 千thiên 歲tuế 。 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 報báo 餘dư 殘tàn 未vị 盡tận 於ư 成thành 道Đạo 後hậu 復phục 償thường 宿túc 對đối 復phục 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 汝nhữ 觀quán 如Như 來Lai 。 眾chúng 惡ác 皆giai 盡tận 。 萬vạn 善thiện 普phổ 備bị 猶do 不bất 免miễn 此thử 宿túc 緣duyên 者giả 蓋cái 欲dục 示thị 人nhân 凡phàm 造tạo 惡ác 業nghiệp 果quả 報báo 。 難nạn/nan 逃đào 故cố 說thuyết 是thị 宿túc 緣duyên 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 華hoa 言ngôn 善thiện 勝thắng 阿a 耨nậu 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 阿a 耨nậu 達đạt 華hoa 言ngôn 無vô 熱nhiệt 惱não 池trì 。 名danh 也dã 梵Phạn 語ngữ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 華hoa 言ngôn 身thân 子tử 劫kiếp 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 劫kiếp 波ba 華hoa 言ngôn 分phân 別biệt 時thời 節tiết )# 。

【# 一nhất 孫tôn 陀đà 利lợi 謗báng 佛Phật 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 徃# 昔tích 波ba 羅la 柰nại 城thành 有hữu 博bác 戲hí 人nhân 。 名danh 淨tịnh 眼nhãn 時thời 有hữu [婬-壬+(工/山)]# 女nữ 名danh 鹿lộc 相tương/tướng 淨tịnh 眼nhãn 誘dụ 此thử 女nữ 人nhân 共cộng 車xa 出xuất 城thành 至chí 樹thụ 園viên 中trung 共cộng 相tương 娛ngu 樂lạc 。 時thời 彼bỉ 園viên 中trung 有hữu 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 修tu 行hành 道Đạo 法pháp 待đãi 其kỳ 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 淨tịnh 眼nhãn 遂toại 殺sát 鹿lộc 相tương/tướng 埋mai 其kỳ 廬lư 中trung 。 後hậu 累lũy/lụy/luy 辟Bích 支Chi 佛Phật 將tương 至chí 死tử 地địa 淨tịnh 眼nhãn 見kiến 已dĩ 即tức 起khởi 悲bi 心tâm 。 我ngã 所sở 造tạo 作tác 自tự 當đương 受thọ 之chi 。 故cố 自tự 說thuyết 罪tội 因nhân 彼bỉ 國quốc 王vương 殺sát 時thời 彼bỉ 淨tịnh 眼nhãn 者giả 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 彼bỉ 鹿lộc 相tương/tướng 者giả 孫tôn 陀đà 利lợi 是thị 以dĩ 是thị 罪tội 緣duyên 無vô 數số 千thiên 歲tuế 。 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 由do 此thử 餘dư 殃ương 故cố 獲hoạch 孫tôn 陀đà 利lợi 女nữ 之chi 謗báng 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 波ba 羅la 柰nại 華hoa 言ngôn 鹿lộc 苑uyển 辟Bích 支Chi 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 華hoa 言ngôn 緣Duyên 覺Giác )# 。

【# 二nhị 奢xa 彌di 跋bạt 謗báng 佛Phật 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 過quá 去khứ 遠viễn 劫kiếp 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 名danh 延Diên 如Như 達Đạt 。 常thường 教giáo 五ngũ 百bách 童đồng 子tử 。 復phục 有hữu 一nhất 梵Phạm 天Thiên 。 婆Bà 羅La 門Môn 婦phụ 。 名danh 淨tịnh 音âm 為vi 延diên 如như 達đạt 作tác 檀đàn 越việt 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 皆giai 悉tất 供cúng 養dường 。 後hậu 有hữu 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 淨tịnh 音âm 見kiến 已dĩ 即tức 請thỉnh 供cúng 養dường 自tự 是thị 以dĩ 後hậu 。 日nhật 具cụ 美mỹ 食thực 而nhi 供cúng 養dường 之chi 。 延diên 如như 達đạt 自tự 覺giác 薄bạc 己kỷ 厚hậu 彼bỉ 便tiện 興hưng 嫉tật 妬đố 復phục 令linh 童đồng 子tử 謗báng 此thử 道Đạo 士sĩ 無vô 有hữu 淨tịnh 行hạnh 。 與dữ 淨Tịnh 音Âm 通thông 。 後hậu 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 現hiện 神thần 變biến 入nhập 滅diệt 眾chúng 人nhân 乃nãi 知tri 。 延diên 如như 達đạt 虛hư 妄vọng 時thời 延diên 如như 達đạt 者giả 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 淨tịnh 音âm 者giả 奢Xa 彌Di 跋Bạt 是thị 。 五ngũ 百bách 童đồng 子tử 。 者giả 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 。 是thị 我ngã 時thời 起khởi 嫉tật 妬đố 心tâm 。 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 由do 此thử 餘dư 殃ương 故cố 受thọ 奢xa 彌di 跋bạt 之chi 謗báng 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 婆Bà 羅La 門Môn 華hoa 言ngôn 淨tịnh 行hạnh 梵Phạn 語ngữ 檀đàn 華hoa 言ngôn 施thí 言ngôn 檀đàn 越việt 者giả 華hoa 梵Phạm 兼kiêm 稱xưng 謂vị 行hành 施thí 者giả 能năng 超siêu 越việt 貧bần 窮cùng 之chi 海hải 也dã )# 。

【# 三tam 佛Phật 患hoạn 頭đầu 痛thống 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 過quá 去khứ 遠viễn 世thế 羅La 閱Duyệt 祇Kỳ 城Thành 。 穀cốc 貴quý 人nhân 飢cơ 掘quật 百bách 草thảo 根căn 。 以dĩ 續tục 微vi 命mạng 。 時thời 彼bỉ 城thành 東đông 有hữu 吱chi (# 九cửu 支chi 切thiết )# 越việt 村thôn 人nhân 民dân 眾chúng 多đa 。 村thôn 東đông 有hữu 多đa 魚ngư 池trì 故cố 彼bỉ 村thôn 人nhân 各các 將tương 妻thê 子tử 詣nghệ 止chỉ 池trì 邊biên 捕bộ 魚ngư 食thực 之chi 。 時thời 捕bộ 魚ngư 人nhân 。 取thủ 魚ngư 在tại 岸ngạn 而nhi 跳khiêu 我ngã 為vi 小tiểu 兒nhi 以dĩ 杖trượng 打đả 彼bỉ 魚ngư 頭đầu 時thời 池trì 中trung 有hữu 兩lưỡng 種chủng 魚ngư 。 一nhất 名danh 麩phu (# 音âm 夫phu )# 魚ngư 一nhất 名danh 多đa 舌thiệt 自tự 相tương/tướng 語ngữ 曰viết 我ngã 等đẳng 不bất 犯phạm 人nhân 。 橫hoạnh/hoành 見kiến 若nhược 我ngã 等đẳng 後hậu 世thế 。 當đương 報báo 時thời 吱Chi 越Việt 村Thôn 人nhân 。 則tắc 今kim 釋Thích 種chủng 是thị 小tiểu 兒nhi 者giả 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 麩phu 魚ngư 者giả 流lưu 離ly 王vương 是thị 多đa 舌thiệt 魚ngư 者giả 婆Bà 羅La 門Môn 惡ác 舌thiệt 是thị 爾nhĩ 時thời 魚ngư 跳khiêu 。 我ngã 以dĩ 小tiểu 杖trượng 打đả 彼bỉ 魚ngư 頭đầu 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 由do 此thử 殘tàn 緣duyên 流lưu 離ly 王vương 伐phạt 釋Thích 種chủng 時thời 。 我ngã 即tức 頭đầu 痛thống 也dã (# 羅la 越việt 祇kỳ 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 羅la 閱duyệt 祇kỳ 伽già 羅la 華hoa 言ngôn 王vương 舍xá 城thành )# 。

【# 四tứ 佛Phật 患hoạn 骨cốt 節tiết 煩phiền 疼đông 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 往vãng 昔tích 羅La 閱Duyệt 祇Kỳ 。 城thành 有hữu 長trưởng 者giả 子tử 。 得đắc 病bệnh 甚thậm 困khốn 即tức 呼hô 城thành 中trung 大đại 醫y 子tử 曰viết 為vi 我ngã 治trị 愈dũ 大đại 與dữ 卿khanh 財tài 醫y 即tức 治trị 之chi 病bệnh 既ký 差sai 已dĩ 。 不bất 報báo 其kỳ 功công 。 於ư 後hậu 復phục 病bệnh 又hựu 治trị 之chi 差sai 至chí 三tam 不bất 報báo 後hậu 復phục 得đắc 病bệnh 。 續tục 呼hô 治trị 之chi 醫y 子tử 曰viết 前tiền 已dĩ 三tam 治trị 三tam 差sai 而nhi 不bất 見kiến 報báo 。 見kiến 欺khi 如như 此thử 今kim 我ngã 治trị 彼bỉ 當đương 令linh 斷đoạn 命mạng 即tức 與dữ 非phi 藥dược 病bệnh 遂toại 增tăng 劇kịch 。 而nhi 死tử 時thời 醫y 子tử 者giả 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 病bệnh 子tử 者giả 今kim 提đề 婆bà 達đạt 兜đâu 是thị 我ngã 時thời 與dữ 非phi 藥dược 致trí 死tử 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 由do 此thử 殘tàn 緣duyên 故cố 有hữu 骨cốt 節tiết 煩phiền 疼đông 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 提đề 婆bà 達đạt 兜đâu 即tức 調Điều 達Đạt 華hoa 言ngôn 天thiên 熱nhiệt )# 。

【# 五ngũ 佛Phật 患hoạn 背bối/bội 痛thống 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 徃# 昔tích 羅La 閱Duyệt 祇Kỳ 國Quốc 。 節tiết 日nhật 聚tụ 會hội 有hữu 兩lưỡng 力lực 士sĩ 一nhất 剎sát 帝đế 利lợi 種chủng 。 一nhất 婆Bà 羅La 門Môn 。 種chủng 時thời 共cộng 相tương 撲phác 婆Bà 羅La 門Môn 語ngữ 。 剎sát 帝đế 利lợi 曰viết 卿khanh 莫mạc 撲phác 我ngã 。 當đương 與dữ 卿khanh 財tài 剎sát 帝đế 利lợi 便tiện 不bất 盡tận 力lực 。 二nhị 人nhân 得đắc 稱xưng 皆giai 受thọ 王vương 賞thưởng 。 後hậu 婆Bà 羅La 門Môn 不phủ 。 報báo 所sở 許hứa 到đáo 後hậu 節tiết 會hội 復phục 聚tụ 相tương 撲phác 亦diệc 求cầu 如như 前tiền 得đắc 賞thưởng 如như 上thượng 。 復phục 不bất 相tương 報báo 。 如như 是thị 至chí 三tam 。 剎sát 帝đế 利lợi 力lực 士sĩ 。 念niệm 曰viết 此thử 人nhân 數sác 欺khi 我ngã 。 今kim 當đương 使sử 其kỳ 死tử 便tiện 右hữu 手thủ 捺nại 頭đầu 左tả 手thủ 捉tróc 腰yêu 蹵# 之chi 挫tỏa 折chiết 其kỳ 脊tích 。 撲phác 地địa 即tức 死tử 王vương 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 賜tứ 金kim 錢tiền 十thập 萬vạn 。 時thời 剎sát 帝đế 利lợi 者giả 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 婆Bà 羅La 門Môn 者giả 。 提đề 婆bà 達đạt 兜đâu 是thị 我ngã 時thời 貪tham 財tài 瞋sân 恚khuể 撲phác 殺sát 力lực 士sĩ 以dĩ 是thị 罪tội 緣duyên 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 由do 此thử 殘tàn 緣duyên 故cố 有hữu 背bối/bội 痛thống 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 剎sát 帝đế 利lợi 華hoa 言ngôn 田điền 主chủ )# 。

【# 六lục 佛Phật 被bị 木mộc 槍thương 刺thứ 脚cước 緣duyên 】# 佛Phật 於ư 羅La 閱Duyệt 祇Kỳ 。 竹Trúc 園Viên 精Tinh 舍Xá 。 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 忽hốt 有hữu 木mộc 槍thương 迸bính 在tại 佛Phật 前tiền 心tâm 自tự 念niệm 言ngôn 。 此thử 是thị 宿túc 緣duyên 。 我ngã 當đương 受thọ 之chi 。 眾chúng 見kiến 驚kinh 愕ngạc 佛Phật 復phục 心tâm 念niệm 現hiện 償thường 宿túc 緣duyên 使sử 眾chúng 人nhân 見kiến 。 不bất 敢cảm 造tạo 惡ác 。 便tiện 踊dũng 身thân 虛hư 空không 。 去khứ 地địa 一nhất 仞nhận 。 木mộc 槍thương 逐trục 佛Phật 。 乃nãi 至chí 七thất 由do 延diên 槍thương 亦diệc 隨tùy 之chi 。 佛Phật 於ư 空không 中trung 。 化hóa 一nhất 青thanh 石thạch 厚hậu # 十thập 二nhị 由do 延diên 佛Phật 立lập 石thạch 上thượng 槍thương 即tức 穿xuyên 石thạch 出xuất 在tại 佛Phật 前tiền 復phục 化hóa 水thủy 火hỏa 風phong 各các 厚hậu # 十thập 二nhị 由do 延diên 佛Phật 立lập 其kỳ 上thượng 槍thương 亦diệc 穿xuyên 過quá 佛Phật 復phục 上thượng 四Tứ 天Thiên 王Vương 宮cung 。 次thứ 第đệ 乃nãi 至chí 。 梵Phạm 天Thiên 槍thương 亦diệc 次thứ 第đệ 而nhi 上thượng 。 至chí 於ư 佛Phật 前tiền 。 所sở 過quá 諸chư 天thiên 。 與dữ 說thuyết 宿túc 緣duyên 佛Phật 復phục 從tùng 梵Phạm 天Thiên 下hạ 至chí 羅La 閱Duyệt 祇Kỳ 。 城thành 槍thương 亦diệc 尋tầm 下hạ 國quốc 人nhân 隨tùy 從tùng 看khán 此thử 因nhân 緣duyên 。 佛Phật 恐khủng 眾chúng 人nhân 見kiến 償thường 此thử 緣duyên 皆giai 當đương 悶muộn 死tử 故cố 語ngữ 眾chúng 人nhân 各các 自tự 還hoàn 歸quy 。 亦diệc 勑# 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 各các 還hoàn 己kỷ 房phòng 佛Phật 便tiện 心tâm 念niệm 當đương 償thường 宿túc 緣duyên 遂toại 疊điệp 大đại 衣y 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 即tức 展triển 右hữu 足túc 木mộc 槍thương 便tiện 從tùng 足túc 趺phu 徹triệt 過quá 舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 。 皆giai 至chí 佛Phật 所sở 。 禮lễ 拜bái 慰úy 問vấn 為vi 說thuyết 宿túc 緣duyên 徃# 昔tích 有hữu 兩lưỡng 部bộ 主chủ 賈cổ 客khách 入nhập 海hải 取thủ 寶bảo 後hậu 遇ngộ 水thủy 漲trương 爭tranh 船thuyền 第đệ 二nhị 部bộ 主chủ 與dữ 第đệ 一nhất 部bộ 主chủ 格cách 戰chiến 第đệ 二nhị 部bộ 主chủ 以dĩ 鑹# (# 七thất 亂loạn 切thiết )# 矛mâu 鑹# 第đệ 一nhất 部bộ 主chủ 脚cước 徹triệt 過quá 即tức 便tiện 命mạng 終chung 。 佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 爾nhĩ 時thời 第đệ 二nhị 。 部bộ 主chủ 者giả 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 第đệ 一nhất 部bộ 主chủ 者giả 今kim 提đề 婆bà 達đạt 兜đâu 是thị 我ngã 時thời 鑹# 彼bỉ 脚cước 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 由do 此thử 殘tàn 緣duyên 故cố 受thọ 木mộc 槍thương 刺thứ 脚cước 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 由do 延diên 亦diệc 名danh 由do 旬tuần 華hoa 言ngôn 限hạn 量lượng 四Tứ 天Thiên 王Vương 者giả 東đông 方phương 持Trì 國Quốc 天Thiên 王Vương 。 南nam 方phương 增Tăng 長Trưởng 天Thiên 王Vương 。 西tây 方Phương 廣Quảng 目mục 天thiên 王vương 。 北bắc 方phương 多Đa 聞Văn 天Thiên 王Vương 。 也dã 梵Phạm 天Thiên 即tức 色sắc 界giới 初sơ 禪thiền 天thiên 也dã 梵Phạn 語ngữ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 華hoa 言ngôn 身thân 子tử )# 。

【# 七thất 佛Phật 被bị 擲trịch 石thạch 出xuất 血huyết 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 徃# 昔tích 羅La 閱Duyệt 祇Kỳ 。 城thành 有hữu 須tu 檀đàn 長trưởng 者giả 子tử 名danh 須Tu 摩Ma 提Đề 。 父phụ 命mạng 終chung 後hậu 有hữu 異dị 母mẫu 弟đệ 名danh 修Tu 耶Da 舍Xá 。 時thời 須Tu 摩Ma 提Đề 。 設thiết 計kế 不bất 與dữ 修Tu 耶Da 舍Xá 分phân 。 其kỳ 家gia 財tài 乃nãi 語ngữ 修tu 耶da 舍xá 曰viết 共cộng 詣nghệ 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 上thượng 。 有hữu 所sở 論luận 說thuyết 弟đệ 曰viết 可khả 爾nhĩ 即tức 執chấp 弟đệ 手thủ 上thượng 山sơn 至chí 高cao 崖nhai 上thượng 推thôi 置trí 崖nhai 底để 以dĩ 石thạch 塠# (# 都đô 回hồi 切thiết 落lạc 也dã )# 之chi 即tức 便tiện 命mạng 終chung 。 時thời 須Tu 摩Ma 提Đề 。 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 修tu 耶da 舍xá 者giả 今kim 提đề 婆bà 達đạt 兜đâu 是thị 我ngã 時thời 貪tham 財tài 害hại 彼bỉ 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 不bất 免miễn 殘tàn 對đối 故cố 我ngã 於ư 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 經kinh 行hành 。 為vi 提đề 婆bà 達đạt 兜đâu 舉cử 崖nhai 石thạch 以dĩ 擲trịch 我ngã 頭đầu 山sơn 神thần 以dĩ 手thủ 接tiếp 石thạch 。 石thạch 邊biên 小tiểu 片phiến 。 迸bính 陏# 擊kích 我ngã 脚cước 指chỉ 血huyết 出xuất 。 受thọ 此thử 報báo 也dã 。 (# 梵Phạn 語ngữ 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 華hoa 言ngôn 鷲thứu 頭đầu )# 。

【# 八bát 佛Phật 被bị 旃chiên 沙sa 繫hệ 盂vu 謗báng 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 徃# 昔tích 有hữu 佛Phật 名danh 盡tận 勝thắng 如Như 來Lai 會hội 中trung 有hữu 兩lưỡng 種chủng 比Bỉ 丘Khâu 。 一nhất 名danh 無vô 勝thắng 一nhất 名danh 常thường 歡hoan 時thời 波ba 羅la 柰nại 城thành 有hữu 大đại 愛ái 長trưởng 者giả 婦phụ 名danh 善thiện 幻huyễn 兩lưỡng 種chủng 比Bỉ 丘Khâu 。 徃# 來lai 其kỳ 家gia 以dĩ 為vi 檀đàn 越việt 。 無Vô 勝Thắng 比Bỉ 丘Khâu 。 為vi 斷đoạn 漏lậu 故cố 供cúng 養dường 無vô 乏phạp 常Thường 歡Hoan 比Bỉ 丘Khâu 。 結kết 未vị 盡tận 故cố 供cúng 養dường 微vi 薄bạc 常Thường 歡Hoan 比Bỉ 丘Khâu 。 興hưng 妬đố 嫉tật 心tâm 誹phỉ 謗báng 無vô 勝thắng 與dữ 善Thiện 幻Huyễn 通thông 。 不bất 以dĩ 道Đạo 法Pháp 供cúng 養dường 。 乃nãi 恩ân 愛ái 耳nhĩ 時thời 常thường 歡hoan 者giả 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 善Thiện 幻Huyễn 婦phụ 者giả 。 今kim 旃chiên 沙sa 是thị 我ngã 時thời 謗báng 無vô 勝thắng 故cố 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 由do 此thử 餘dư 殃ương 故cố 為vi 外ngoại 道đạo 比Bỉ 丘Khâu 王vương 臣thần 說thuyết 法Pháp 之chi 時thời 。 卻khước 被bị 多Đa 舌Thiệt 童Đồng 女Nữ 。 繫hệ 盂vu 起khởi 腹phúc 來lai 至chí 我ngã 前tiền 謗báng 曰viết 沙Sa 門Môn 何hà 以dĩ 。 不bất 說thuyết 家gia 事sự 乃nãi 說thuyết 他tha 事sự 汝nhữ 今kim 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 知tri 我ngã 苦khổ 汝nhữ 先tiên 共cộng 我ngã 通thông 。 使sử 我ngã 有hữu 身thân 今kim 當đương 臨lâm 月nguyệt 事sự 。 須tu 酥tô 油du 養dưỡng 於ư 小tiểu 兒nhi 。 盡tận 當đương 給cấp 我ngã 。 爾nhĩ 時thời 眾chúng 會hội 。 皆giai 低đê 頭đầu 默mặc 然nhiên 。 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 化hóa 作tác 一nhất 鼠thử 入nhập 其kỳ 衣y 裏lý 。 嚙giảo 盂vu 繫hệ 斷đoạn 忽hốt 然nhiên 落lạc 地địa 。 眾chúng 等đẳng 見kiến 已dĩ 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 (# 梵Phạn 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 華hoa 言ngôn 乞khất 士sĩ 斷đoạn 漏lậu 者giả 斷đoạn 除trừ 生sanh 死tử 。 之chi 漏lậu 也dã 結kết 未vị 盡tận 者giả 謂vị 結kết 業nghiệp 未vị 盡tận 也dã 梵Phạn 語ngữ 旃chiên 沙sa 華hoa 言ngôn 嚴nghiêm 幟xí 即tức 多Đa 舌Thiệt 童Đồng 女Nữ 也dã )# 。

【# 九cửu 佛Phật 食thực 馬mã 麥mạch 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 過quá 去khứ 世thế 時thời 。 有hữu 比tỉ 婆bà 葉diệp 如Như 來Lai 在tại 槃Bàn 頭Đầu 摩Ma 跋Bạt 城Thành 中trung 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 俱câu 。 有hữu 槃bàn 頭đầu 王vương 與dữ 諸chư 臣thần 民dân 。 請thỉnh 佛Phật 供cúng 養dường 。 及cập 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 爾nhĩ 時thời 城thành 中trung 。 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 教giáo 五ngũ 百bách 童đồng 子tử 。 王vương 設thiết 會hội 先tiên 請thỉnh 佛Phật 。 默mặc 然nhiên 許hứa 之chi 。 王vương 還hoàn 具cụ 饌soạn 。 已dĩ 畢tất 即tức 執chấp 香hương 爐lô 啟khải 曰viết 惟duy 願nguyện 屈khuất 尊tôn 來lai 受thọ 我ngã 供cung 佛Phật 勑# 大đại 眾chúng 徃# 詣nghệ 王vương 宮cung 食thực 畢tất 各các 還hoàn 時thời 為vi 病bệnh 比Bỉ 丘Khâu 請thỉnh 食thực 而nhi 歸quy 過quá 婆Bà 羅La 門Môn 所sở 。 時thời 婆Bà 羅La 門Môn 。 見kiến 食thực 香hương 美mỹ 。 便tiện 起khởi 妬đố 意ý 此thử 髠khôn 頭đầu 沙Sa 門Môn 。 正chánh 應ưng 食thực 馬mã 麥mạch 。 不bất 應ưng 食thực 甘cam 饌soạn 亦diệc 教giáo 童đồng 子tử 言ngôn 此thử 等đẳng 師sư 主chủ 。 皆giai 食thực 馬mã 麥mạch 時thời 婆Bà 羅La 門Môn 者giả 。 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 五ngũ 百bách 童đồng 子tử 。 者giả 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 。 是thị 我ngã 時thời 言ngôn 他tha 食thực 馬mã 麥mạch 故cố 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 今kim 雖tuy 得đắc 佛Phật 。 由do 此thử 殘tàn 緣duyên 我ngã 及cập 眾chúng 等đẳng 於ư 毘Tỳ 蘭Lan 邑Ấp 。 食thực 馬mã 麥mạch 九cửu 十thập 日nhật 以dĩ 償thường 殘tàn 報báo 也dã 。

【# 十thập 佛Phật 經Kinh 苦khổ 行hạnh 緣duyên 】# 佛Phật 言ngôn 徃# 昔tích 波ba 羅la 柰nại 城thành 邊biên 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 子tử 。 名danh 火hỏa 鬘man 復phục 有hữu 瓦ngõa 師sư 子tử 名danh 護hộ 喜hỷ 二nhị 子tử 少thiếu 小tiểu 心tâm 相tương 敬kính 念niệm 。 護hộ 喜hỷ 語ngữ 火hỏa 鬘man 曰viết 共cộng 見kiến 迦Ca 葉Diếp 如Như 來Lai 。 火hỏa 鬘man 答đáp 曰viết 何hà 用dụng 見kiến 此thử 髠khôn 道Đạo 人Nhân 如như 是thị 至chí 三tam 。 後hậu 日nhật 護hộ 喜hỷ 復phục 曰viết 可khả 共cộng 暫tạm 見kiến 答đáp 曰viết 何hà 用dụng 見kiến 此thử 髠khôn 頭đầu 道Đạo 人Nhân 。 髠khôn 頭đầu 道Đạo 人Nhân 。 何hà 有hữu 佛Phật 道Đạo 。 於ư 是thị 護hộ 喜hỷ 捉tróc 火hỏa 鬘man 頭đầu 曰viết 為vì 汝nhữ 共cộng 見kiến 如Như 來Lai 火hỏa 鬘man 驚kinh 怖bố 心tâm 念niệm 此thử 非phi 小tiểu 緣duyên 。 必tất 有hữu 好hảo/hiếu 事sự 耳nhĩ 火hỏa 鬘man 即tức 曰viết 今kim 放phóng 我ngã 頭đầu 我ngã 共cộng 汝nhữ 去khứ 禮lễ 迦Ca 葉Diếp 足túc 護hộ 喜hỷ 白bạch 佛Phật 火hỏa 鬘man 不bất 識thức 三Tam 寶Bảo 。 願nguyện 佛Phật 開khai 化hóa 。 火hỏa 鬘man 覩đổ 佛Phật 相tướng 好hảo 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 出xuất 家gia 學học 道Đạo 時thời 。 火hỏa 鬘man 者giả 則tắc 我ngã 身thân 是thị 。 護hộ 喜hỷ 者giả 我ngã 為vi 太thái 子tử 時thời 。 踰du 城thành 出xuất 家gia 。 作tác 瓶bình 天thiên 子tử 。 道đạo 我ngã 者giả 是thị 我ngã 時thời 以dĩ 惡ác 言ngôn 道đạo 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 故cố 受thọ 諸chư 苦khổ 報báo 。 由do 此thử 餘dư 殃ương 今kim 臨lâm 成thành 佛Phật 時thời 復phục 受thọ 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 以dĩ 償thường 餘dư 業nghiệp 也dã (# 三Tam 寶Bảo 者giả 佛Phật 寶bảo 法Pháp 寶bảo 僧Tăng 寶bảo 也dã 作tác 瓶bình 天thiên 子tử 。 即tức 色sắc 界giới 淨tịnh 居cư 天thiên 也dã )# 。

十Thập 種Chủng 見Kiến 佛Phật (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ )#

謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 殊thù 勝thắng 行hành 離ly 諸chư 障chướng 礙ngại 。 稱xưng 佛Phật 所sở 行hành 得đắc 見kiến 十thập 佛Phật 。 了liễu 了liễu 分phân 明minh 。 如như 是thị 見kiến 者giả 。 乃nãi 名danh 真chân 見kiến 故cố 云vân 十thập 種chủng 見kiến 佛Phật 也dã 。

【# 一nhất 安an 住trụ 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 無vô 着trước 見kiến 】# 謂vị 如Như 來Lai 乘thừa 如như 實thật 道Đạo 。 示thị 成thành 正chánh 覺giác 。 安an 住trụ 世thế 間gian 而nhi 不bất 着trước 涅Niết 槃Bàn 不bất 着trước 生sanh 死tử 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 佛Phật 無vô 着trước 而nhi 見kiến 是thị 名danh 安an 住trụ 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 無vô 着trước 見kiến (# 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 言ngôn 滅diệt 度độ )# 。

【# 二nhị 願nguyện 佛Phật 出xuất 生sanh 見kiến 】# 謂vị 如Như 來Lai 乘thừa 願nguyện 出xuất 生sanh 無vô 處xứ 不bất 現hiện 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 佛Phật 出xuất 生sanh 而nhi 見kiến 是thị 名danh 願nguyện 佛Phật 出xuất 生sanh 見kiến 。

【# 三tam 業nghiệp 報báo 佛Phật 深thâm 信tín 見kiến 】# 謂vị 如Như 來Lai 修tu 萬vạn 行hạnh 善thiện 業nghiệp 之chi 因nhân 感cảm 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。 之chi 報báo 蓋cái 此thử 淨tịnh 業nghiệp 果quả 報báo 皆giai 由do 因nhân 中trung 深thâm 信tín 而nhi 起khởi 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 佛Phật 深thâm 信tín 而nhi 見kiến 是thị 名danh 業nghiệp 報báo 佛Phật 深thâm 信tín 見kiến 。

【# 四tứ 住trụ 持trì 佛Phật 隨tùy 順thuận 見kiến 】# 謂vị 如Như 來Lai 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 身thân 舍xá 利lợi 住trụ 持trì 世thế 間gian 永vĩnh 久cửu 不bất 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 佛Phật 隨tùy 順thuận 而nhi 見kiến 是thị 名danh 住trụ 持trì 佛Phật 隨tùy 順thuận 見kiến (# 梵Phạn 語ngữ 舍xá 利lợi 華hoa 言ngôn 骨cốt 身thân )# 。

【# 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 深thâm 入nhập 見kiến 】# 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 言ngôn 滅diệt 度độ 謂vị 如Như 來Lai 化hóa 身thân 。 示thị 現hiện 滅diệt 度độ 。 皆giai 由do 深thâm 入nhập 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 境cảnh 界giới 故cố 能năng 示thị 現hiện 菩Bồ 薩Tát 。 稱xưng 佛Phật 深thâm 入nhập 而nhi 見kiến 是thị 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 深thâm 入nhập 見kiến (# 滅diệt 度độ 者giả 謂vị 大đại 滅diệt 超siêu 度độ 三tam 界giới )# 。

【# 六lục 法Pháp 界Giới 佛Phật 普phổ 至chí 見kiến 】# 謂vị 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 充sung 滿mãn 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 無vô 所sở 不bất 至chí 。 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 佛Phật 普phổ 至chí 而nhi 見kiến 是thị 名danh 法Pháp 界Giới 佛Phật 普phổ 至chí 見kiến 。

【# 七thất 心tâm 佛Phật 安an 住trụ 見kiến 】# 謂vị 如Như 來Lai 之chi 心tâm 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 安an 住trụ 真chân 性tánh 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 佛Phật 安an 住trụ 而nhi 見kiến 是thị 名danh 心tâm 佛Phật 安an 住trụ 見kiến 。

【# 八bát 三tam 昧muội 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 依y 見kiến 】# (# 梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 華hoa 言ngôn 正chánh 定định )# 謂vị 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 。 無vô 量lượng 三tam 昧muội 。 寂tịch 然nhiên 常thường 照chiếu 無vô 念niệm 無vô 依y 。 恆hằng 現hiện 在tại 前tiền 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 依y 而nhi 見kiến 是thị 名danh 三tam 昧muội 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 依y 見kiến 。

【# 九cửu 本bổn 性tánh 佛Phật 明minh 了liễu 見kiến 】# 謂vị 如Như 來Lai 本bổn 覺giác 真chân 性tánh 清thanh 淨tịnh 湛trạm 然nhiên 洞đỗng 徹triệt 明minh 了liễu 菩Bồ 薩Tát 。 稱xưng 佛Phật 明minh 了liễu 而nhi 見kiến 是thị 名danh 本bổn 性tánh 佛Phật 明minh 了liễu 見kiến 。

【# 十thập 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 普phổ 授thọ 見kiến 】# 謂vị 如Như 來Lai 隨tùy 自tự 他tha 意ý 之chi 樂lạc 欲dục 普phổ 授thọ 一nhất 切thiết 之chi 身thân 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 佛Phật 普phổ 授thọ 而nhi 見kiến 是thị 名danh 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 普phổ 授thọ 見kiến 。

融Dung 三Tam 世Thế 間Gian 十Thập 身Thân (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ )#

融dung 者giả 通thông 也dã 會hội 也dã 三tam 世thế 間gian 者giả 一nhất 有hữu 情tình 世thế 間gian 二nhị 器khí 世thế 間gian 三tam 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 也dã 謂vị 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 隨tùy 其kỳ 所sở 樂nhạo 。 融dung 會hội 三tam 種chủng 世thế 間gian 以dĩ 為vi 十thập 身thân 後hậu 以dĩ 十thập 身thân 及cập 自tự 身thân 遞đệ 互hỗ 相tương 作tác 融dung 通thông 無vô 礙ngại 是thị 名danh 融dung 三tam 世thế 間gian 十thập 身thân 也dã (# 隔cách 別biệt 名danh 世thế 間gian 差sai 名danh 間gian 有hữu 情tình 世thế 間gian 即tức 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 器khí 世thế 間gian 即tức 國quốc 土độ 世thế 間gian 謂vị 世thế 界giới 如như 噐# 故cố 也dã 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 即tức 佛Phật 世thế 間gian 以dĩ 其kỳ 一nhất 一nhất 隔cách 別biệt 間gian 差sai 故cố 通thông 稱xưng 為vi 湛trạm 然nhiên 也dã 遞đệ 互hỗ 相tương 作tác 者giả 謂vị 菩Bồ 薩Tát 如như 以dĩ 眾chúng 生sanh 身thân 。 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 國quốc 土độ 身thân 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 。 之chi 類loại 此thử 之chi 十thập 身thân 與dữ 菩Bồ 薩Tát 自tự 身thân 一nhất 一nhất 遞đệ 互hỗ 相tương 作tác 融dung 通thông 無vô 礙ngại 也dã )# 。

【# 一nhất 眾chúng 生sanh 身thân 】# 眾chúng 生sanh 身thân 者giả 謂vị 五ngũ 蘊uẩn 眾chúng 共cộng 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 其kỳ 身thân 即tức 有hữu 情tình 世thế 間gian 諸chư 眾chúng 生sanh 。 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 眾chúng 生sanh 身thân 。 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 國quốc 土độ 身thân 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 。 也dã (# 五ngũ 蘊uẩn 者giả 色sắc 蘊uẩn 受thọ 蘊uẩn 想tưởng 蘊uẩn 行hành 蘊uẩn 識thức 蘊uẩn 也dã )# 。

【# 二nhị 國quốc 土độ 身thân 】# 國quốc 土độ 身thân 者giả 謂vị 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 器khí 世thế 間gian 。 剎sát 土độ 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 國quốc 土độ 身thân 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 也dã 。

【# 三tam 業nghiệp 報báo 身thân 】# 業nghiệp 報báo 身thân 者giả 謂vị 煩phiền 惱não 為vi 因nhân 。 所sở 感cảm 業nghiệp 報báo 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 業nghiệp 報báo 身thân 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 也dã 。

【# 四tứ 聲Thanh 聞Văn 身thân 】# 聲Thanh 聞Văn 身thân 者giả 謂vị 聞văn 佛Phật 聲thanh 教giáo 悟ngộ 真Chân 諦Đế 理lý 所sở 證chứng 聲Thanh 聞Văn 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 身thân 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 也dã 。

【# 五ngũ 獨Độc 覺Giác 身thân 】# 獨Độc 覺Giác 身thân 者giả 謂vị 出xuất 無vô 佛Phật 之chi 世thế 。 獨độc 宿túc 孤cô 峰phong 觀quán 物vật 變biến 化hóa 無vô 師sư 自tự 悟ngộ 。 所sở 證chứng 獨Độc 覺Giác 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 獨Độc 覺Giác 身thân 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 也dã 。

【# 六lục 菩Bồ 薩Tát 身thân 】# 菩Bồ 薩Tát 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 華hoa 言ngôn 覺giác 有hữu 情tình 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 有hữu 情tình 眾chúng 生sanh 之chi 中trung 。 既ký 自tự 覺giác 悟ngộ 亦diệc 能năng 覺giác 他tha 有hữu 情tình 所sở 證chứng 菩Bồ 薩Tát 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 彼bỉ 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 自tự 身thân 現hiện 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 也dã 。

【# 七thất 如Như 來Lai 身thân 】# 如Như 來Lai 身thân 者giả 。 謂vị 乘thừa 如như 實thật 道Đạo 。 來lai 成thành 正chánh 覺giác 。 為vi 如Như 來Lai 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 如Như 來Lai 。 身thân 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 也dã 。

【# 八bát 智trí 身thân 】# 智trí 身thân 者giả 謂vị 智trí 慧tuệ 圓viên 明minh 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 能năng 決quyết 了liễu 為vi 智trí 慧tuệ 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 智trí 身thân 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 也dã 。

【# 九cửu 法Pháp 身thân 】# 法Pháp 身thân 者giả 謂vị 所sở 證chứng 無vô 漏lậu 法Pháp 界Giới 之chi 體thể 而nhi 為vi 法Pháp 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 法Pháp 界Giới 身thân 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 虛hư 空không 身thân 。 也dã (# 無vô 漏lậu 者giả 謂vị 惑hoặc 業nghiệp 淨tịnh 盡tận 不bất 漏lậu 落lạc 三tam 界giới 生sanh 死tử 也dã )# 。

【# 十thập 虛hư 空không 身thân 】# 虛hư 空không 身thân 者giả 謂vị 非phi 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 。 諸chư 有hữu 量lượng 身thân 乃nãi 是thị 無vô 名danh 無vô 相tướng 。 之chi 虛hư 空không 身thân 也dã 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 彼bỉ 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 即tức 以dĩ 虛hư 空không 身thân 作tác 自tự 身thân 亦diệc 作tác 眾chúng 生sanh 身thân 。 乃nãi 至chí 法Pháp 身thân 也dã 。

大đại 明minh 三tam 藏tạng 法pháp 數số 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 七thất

Thẻ:,