đại chứng chỉ thạch sư tử

Phật Quang Đại Từ Điển

(大證指石獅子) Ngài Đại chứng chỉ vào con sư tử bằng đá. Tên công án trong Thiền tông. Công án này là những câu nói cơ duyên giữa Quốc sư Đại chứng (ngài Tuệ trung ở Nam dương) đời Đường với vua Túc tông và Đam nguyên Ứng chân về con sư tử đá. Liên đăng hội yếu quyển 3 (Vạn tục 136, 242 hạ) chép: Túc tông cùng sư đến trước cung, sư chỉ vào con sư tử đá nói: – Xin Bệ hạ cho một chuyển ngữ. Vua nói: – Trẫm không cho được, thỉnh sư cho! Sư nói: – Sơn tăng chịu tội vậy. Sau đó, Đam nguyên hỏi sư: – Hoàng đế có hiểu không? Sư bảo: – Hãy khoan nói Hoàng đế, ông hiểu thế nào đã? Sư tử bằng đá trong công án trên là thí dụ bản lai diện mục, ngoài việc tự chứng ra, không thể dùng khái niệm hay lời nói mà diễn đạt được. Cho nên Túc tông và Quốc sư đều tránh, không trực tiếp giải thích bằng ngôn ngữ thế nào là bản lai diện mục. [X. Niêm bình tam bách tắc bất năng ngữ Q.trung 52].