Đại Bát Niết Bàn Kinh Tập Giải – Quyển 67

Chuẩn
Leave a comment

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 集Tập 解Giải
Quyển 67
梁Lương 寶Bảo 亮Lượng 等Đẳng 集Tập

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 七thất

廣quảng 明minh 中trung 道đạo 因nhân 果quả 相tương 生sanh 舉cử 乳nhũ 酪lạc 為vi 譬thí 。廣quảng 辨biện 七thất 種chủng 語ngữ 因nhân 語ngữ 果quả 語ngữ 等đẳng 。舉cử 恆Hằng 河Hà 中trung 七thất 種chủng 眾chúng 生sanh 譬thí 。釋thích 第đệ 一nhất 常thường 沒một 。所sở 謂vị 一nhất 闡xiển 提đề 。釋thích 第đệ 二nhị 暫tạm 出xuất 還hoàn 沒một 謂vị 信tín 。不bất 具cụ 足túc 等đẳng 。釋thích 第đệ 三tam 出xuất 已dĩ 則tắc 住trụ 謂vị 聞văn 法Pháp 思tư 惟duy 如như 法Pháp 而nhi 住trụ 等đẳng 。釋thích 第đệ 四tứ 出xuất 以dĩ 遍biến 觀quán 四tứ 方phương 。廣quảng 釋thích 煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 十thập 六lục 行hành 。釋thích 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。猶do 如như 四tứ 十thập 里lý 水thủy 其kỳ 餘dư 在tại 者giả 。如như 一nhất 毛mao 渧đế 乃nãi 至chí 銜hàm 物vật 堅kiên 持trì 等đẳng 譬thí 釋thích 第đệ 五ngũ 遍biến 觀quán 已dĩ 行hành 即tức 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。

迦Ca 葉Diếp 品phẩm 之chi 第đệ 五ngũ

世Thế 尊Tôn 如như 世thế 人nhân 說thuyết 乳nhũ 中trung 有hữu 酪lạc 。是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。別biệt 舉cử 偏thiên 執chấp 者giả 。所sở 說thuyết 欲dục 障chướng 其kỳ 過quá 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。此thử 下hạ 第đệ 三tam 因nhân 緣duyên 。舉cử 世thế 人nhân 所sở 說thuyết 。因nhân 中trung 有hữu 果quả 。故cố 能năng 生sanh 果quả 。諮tư 佛Phật 以dĩ 求cầu 解giải 也dã 。道đạo 慧tuệ 記ký 曰viết 。故cố 如như 師sư 子tử 吼hống 中trung 。亦diệc 作tác 先tiên 已dĩ 有hữu 難nạn/nan 。此thử 中trung 引dẫn 出xuất 。欲dục 令linh 佛Phật 廣quảng 明minh 非phi 有hữu 非phi 無vô 理lý 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。乳nhũ 中trung 有hữu 酪lạc (# 至chí )# 若nhược 言ngôn 無vô 酪lạc 是thị 名danh 虛hư 妄vọng 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。有hữu 早tảo 計kế 之chi 過quá 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 三tam 寄ký 譬thí 。以dĩ 遣khiển 著trước 也dã 。若nhược 言ngôn 已dĩ 有hữu 。即tức 是thị 執chấp 著trước 。即tức 是thị 常thường 見kiến 。若nhược 言ngôn 都đô 無vô 。復phục 為vi 妄vọng 語ngữ 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。佛Phật 以dĩ 兩lưỡng 復phục 。次thứ 釋thích 此thử 問vấn 也dã 。初sơ 一nhất 復phục 次thứ 先tiên 破phá 妄vọng 。後hậu 一nhất 復phục 次thứ 設thiết 反phản 質chất 之chi 難nạn/nan 。若nhược 使sử 乳nhũ 酪lạc 是thị 一nhất 者giả 。酪lạc 何hà 不bất 在tại 前tiền 出xuất 也dã 。

離ly 是thị 二nhị 事sự 應ưng 定định 說thuyết 言ngôn (# 至chí )# 乳nhũ 生sanh 冷lãnh 病bệnh 酪lạc 生sanh 熱nhiệt 病bệnh 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。因nhân 時thời 無vô 果quả 。故cố 言ngôn 亦diệc 無vô 。必tất 能năng 生sanh 果quả 。故cố 言ngôn 亦diệc 有hữu 也dã 。色sắc 味vị 異dị 者giả 。乳nhũ 白bạch 而nhi 甜điềm 。酪lạc 黃hoàng 而nhi 酢tạc 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 若nhược 言ngôn 乳nhũ 中trung 有hữu 酪lạc 性tánh 者giả (# 至chí )# 先tiên 無vô 今kim 有hữu 。是thị 無vô 常thường 法pháp 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。計kế 常thường 之chi 家gia 。說thuyết 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。其kỳ 過quá 不bất 同đồng 。一nhất 謂vị 乳nhũ 中trung 有hữu 酪lạc 。微vi 不bất 可khả 見kiến 。如như 器khí 中trung 有hữu 菓quả 。而nhi 菓quả 與dữ 器khí 異dị 。二nhị 謂vị 乳nhũ 即tức 是thị 酪lạc 。酪lạc 即tức 是thị 乳nhũ 。俱câu 名danh 隨tùy 時thời 變biến 。其kỳ 體thể 常thường 一nhất 。故cố 云vân 名danh 有hữu 先tiên 後hậu 。其kỳ 實thật 無vô 異dị 也dã 。道đạo 慧tuệ 記ký 曰viết 。若nhược 使sử 五ngũ 味vị 一nhất 時thời 而nhi 有hữu 者giả 。誰thùy 作tác 次thứ 第đệ 。先tiên 乳nhũ 次thứ 酪lạc 。乃nãi 至chí 醍đề 醐hồ 耶da 。智trí 秀tú 曰viết 。未vị 見kiến 聞văn 有hữu 酪lạc 在tại 乳nhũ 前tiền 。必tất 同đồng 時thời 者giả 。乳nhũ 有hữu 何hà 緣duyên 必tất 不bất 後hậu 。酪lạc 不bất 在tại 前tiền 。故cố 知tri 乳nhũ 時thời 必tất 無vô 酪lạc 。

善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。乳nhũ 有hữu 酪lạc 性tánh (# 至chí )# 心tâm 不bất 等đẳng 故cố 故cố 名danh 虛hư 妄vọng 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。為vi 水thủy 生sanh 意ý 也dã 。謂vị 汝nhữ 若nhược 以dĩ 見kiến 從tùng 乳nhũ 生sanh 酪lạc 。不bất 從tùng 水thủy 生sanh 。證chứng 乳nhũ 有hữu 酪lạc 性tánh 。此thử 非phi 證chứng 也dã 。何hà 者giả 乳nhũ 是thị 近cận 因nhân 。酪lạc 是thị 遠viễn 因nhân 。汝nhữ 見kiến 近cận 。不bất 見kiến 遠viễn 也dã 。其kỳ 實thật 二nhị 俱câu 是thị 因nhân 。而nhi 言ngôn 一nhất 有hữu 一nhất 無vô 。此thử 心tâm 不bất 等đẳng 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。此thử 下hạ 第đệ 四tứ 因nhân 緣duyên 。取thủ 彼bỉ 異dị 人nhân 執chấp 意ý 也dã 。其kỳ 云vân 所sở 以dĩ 得đắc 知tri 乳nhũ 已dĩ 。有hữu 酪lạc 性tánh 者giả 。以dĩ 能năng 生sanh 酪lạc 故cố 。如như 水thủy 無vô 酪lạc 。故cố 不bất 生sanh 也dã 。此thử 中trung 有hữu 四tứ 。

復phục 次thứ 破phá 之chi 。第đệ 一nhất 責trách 令linh 草thảo 中trung 亦diệc 有hữu 乳nhũ 。作tác 必tất 不bất 等đẳng 之chi 難nạn/nan 。第đệ 二nhị 責trách 令linh 酪lạc 中trung 有hữu 出xuất 乳nhũ 之chi 過quá 。第đệ 三tam 引dẫn 經kinh 為vi 證chứng 。第đệ 四tứ 舉cử 四tứ 因nhân 和hòa 合hợp 。故cố 生sanh 眼nhãn 識thức 。正chánh 說thuyết 因nhân 有hữu 生sanh 果quả 之chi 理lý 也dã 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 難nạn/nan 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 若nhược 言ngôn 乳nhũ 中trung 定định 有hữu 酪lạc 者giả (# 至chí )# 非phi 有hữu 酪lạc 性tánh 非phi 無vô 酪lạc 性tánh 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。若nhược 使sử 乳nhũ 酪lạc 二nhị 性tánh 是thị 一nhất 者giả 。則tắc 應ưng 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。並tịnh 責trách 也dã 。若nhược 使sử 因nhân 中trung 有hữu 果quả 者giả 。果quả 中trung 亦diệc 應ưng 有hữu 因nhân 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 二nhị 難nạn/nan 也dã 。既ký 云vân 一nhất 時thời 有hữu 則tắc 同đồng 有hữu 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 是thị 故cố 如Như 來Lai 。於ư 是thị 經Kinh 中trung 。至chí )# 應ưng 說thuyết 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 亦diệc 無vô 。

案án 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 三tam 引dẫn 經kinh 為vi 證chứng 。顯hiển 中trung 道đạo 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 四tứ 事sự 和hòa 合hợp 生sanh 於ư 眼nhãn 識thức 。至chí )# 乳nhũ 中trung 酪lạc 。性tánh 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。此thử 四tứ 事sự 和hòa 合hợp 。而nhi 三tam 是thị 色sắc 性tánh 唯duy 識thức 。一nhất 事sự 非phi 是thị 色sắc 性tánh 。既ký 因nhân 果quả 性tánh 異dị 。以dĩ 此thử 證chứng 無vô 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。更cánh 舉cử 顯hiển 譬thí 。明minh 因nhân 中trung 無vô 也dã 。如như 四tứ 事sự 和hòa 合hợp 。故cố 生sanh 識thức 。就tựu 空không 明minh 之chi 中trung 求cầu 識thức 。云vân 何hà 可khả 得đắc 耶da 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 四tứ 正chánh 說thuyết 因nhân 有hữu 生sanh 果quả 之chi 理lý 也dã 。

若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。水thủy 無vô 酪lạc 性tánh (# 至chí )# 從tùng 此thử 四tứ 事sự 應ưng 生sanh 耳nhĩ 識thức 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。因nhân 有hữu 近cận 遠viễn 。近cận 名danh 正chánh 因nhân 。遠viễn 名danh 緣duyên 因nhân 。緣duyên 因nhân 則tắc 同đồng 。正chánh 因nhân 則tắc 異dị 。故cố 言ngôn 異dị 因nhân 異dị 果quả 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。法pháp 生sanh 不bất 同đồng 。非phi 是thị 有hữu 生sanh 性tánh 也dã 。乳nhũ 是thị 酪lạc 因nhân 故cố 生sanh 。餘dư 非phi 因nhân 故cố 不bất 生sanh 也dã 。如như 酪lạc 唯duy 是thị 乳nhũ 果quả 。非phi 餘dư 家gia 之chi 果quả 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 五ngũ 因nhân 緣duyên 也dã 。舉cử 餘dư 因nhân 法pháp 中trung 無vô 果quả 。以dĩ 證chứng 乳nhũ 中trung 有hữu 酪lạc 性tánh 也dã 。以dĩ 三tam 復phục 次thứ 破phá 之chi 也dã 。初sơ 舉cử 異dị 因nhân 異dị 果quả 。明minh 以dĩ 正chánh 因nhân 故cố 。酪lạc 從tùng 乳nhũ 有hữu 。不bất 從tùng 水thủy 生sanh 。又hựu 舉cử 生sanh 識thức 及cập 取thủ 蘇tô 法pháp 。以dĩ 成thành 酪lạc 從tùng 乳nhũ 有hữu 。不bất 得đắc 託thác 水thủy 也dã 。第đệ 二nhị 引dẫn 經kinh 為vi 證chứng 。第đệ 三tam 舉cử 監giám 性tánh 醎hàm 。直trực 顯hiển 因nhân 中trung 本bổn 無vô 酪lạc 果quả 性tánh 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 離ly 於ư 方phương 便tiện 乳nhũ 中trung 得đắc 酪lạc (# 至chí 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。離ly 方phương 便tiện 得đắc 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。離ly 謂vị 多đa 方phương 便tiện 也dã 。如như 以dĩ 一nhất 渧đế 。頗phả 求cầu 樹thụ 汁trấp 。即tức 便tiện 成thành 酪lạc 。而nhi 生sanh 蘇tô 亦diệc 爾nhĩ 。要yếu 假giả 五ngũ 緣duyên 。當đương 知tri 生sanh 法pháp 不bất 同đồng 也dã 。亦diệc 應ưng 離ly 方phương 便tiện 者giả 。亦diệc 應ưng 離ly 多đa 方phương 便tiện 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。猶do 第đệ 一nhất 復phục 次thứ 中trung 一nhất 事sự 。助trợ 成thành 難nạn/nan 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 是thị 故cố 我ngã 於ư 。是thị 經Kinh 中trung 說thuyết 。至chí )# 故cố 法pháp 有hữu 因nhân 滅diệt 故cố 法pháp 無vô 。

案án 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 二nhị 復phục 次thứ 引dẫn 經kinh 為vi 證chứng 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 鹽diêm 性tánh 醎hàm 能năng 令linh 非phi 醎hàm (# 至chí )# 以dĩ 餘dư 緣duyên 故cố 而nhi 得đắc 醎hàm 也dã 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。重trọng/trùng 證chứng 無vô 性tánh 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 三tam 復phục 次thứ 。直trực 顯hiển 因nhân 中trung 無vô 果quả 。

若nhược 言ngôn 一nhất 切thiết 不bất 醎hàm 之chi 物vật (# 至chí )# 不bất 醎hàm 之chi 物vật 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。為vi 外ngoại 生sanh 意ý 。答đáp 上thượng 難nạn/nan 也dã 。謂vị 不bất 醎hàm 之chi 物vật 。雖tuy 有hữu 醎hàm 性tánh 微vi 故cố 。不bất 知tri 求cầu 外ngoại 醎hàm 以dĩ 發phát 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。竝tịnh 其kỳ 有hữu 性tánh 也dã 。若nhược 言ngôn 不bất 醎hàm 之chi 物vật 。有hữu 醎hàm 性tánh 故cố 。須tu 監giám 發phát 者giả 。今kim 見kiến 不bất 醎hàm 之chi 物vật 。置trí 醎hàm 物vật 中trung 。其kỳ 味vị 則tắc 正chánh 可khả 得đắc 。而nhi 鹽diêm 中trung 亦diệc 有hữu 微vi 不bất 醎hàm 性tánh 耶da 。若nhược 爾nhĩ 者giả 。醎hàm 與dữ 不bất 醎hàm 。各các 有hữu 二nhị 性tánh 。何hà 故cố 不bất 合hợp 之chi 時thời 。不bất 可khả 獨độc 用dụng 耶da 。故cố 知tri 諸chư 法pháp 先tiên 無vô 果quả 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 六lục 因nhân 緣duyên 也dã 以dĩ 三tam 復phục 次thứ 破phá 之chi 。第đệ 一nhất 責trách 各các 有hữu 二nhị 性tánh 。第đệ 二nhị 由do 其kỳ 故cố 執chấp 。因nhân 中trung 非phi 無vô 果quả 體thể 。如như 要yếu 假giả 外ngoại 四tứ 大đại 而nhi 增tăng 故cố 。仍nhưng 及cập 質chất 責trách 之chi 。若nhược 先tiên 有hữu 者giả 。不bất 應ưng 次thứ 第đệ 也dã 。第đệ 三tam 更cánh 舉cử 尸thi 利lợi 沙sa 菓quả 。以dĩ 證chứng 因nhân 中trung 無vô 先tiên 有hữu 果quả 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 也dã 。

若nhược 言ngôn 外ngoại 四tứ 大đại 種chủng 力lực 能năng 增tăng 長trưởng 至chí )# 四tứ 大đại 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。若nhược 五ngũ 味vị 次thứ 第đệ 。已dĩ 有hữu 者giả 。不bất 應ưng 假giả 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 假giả 外ngoại 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 二nhị 復phục 次thứ 反phản 責trách 。不bất 應ưng 次thứ 第đệ 也dã 。

若nhược 說thuyết 從tùng 外ngoại 四tứ 大đại 增tăng 內nội 四tứ 大đại (# 至chí )# 不bất 因nhân 於ư 外ngoại 四tứ 大đại 而nhi 增tăng 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。四tứ 大đại 力lực 均quân 。自tự 有hữu 力lực 生sanh 長trưởng 。內nội 不bất 增tăng 外ngoại 。外ngoại 不bất 增tăng 內nội 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。竝tịnh 其kỳ 義nghĩa 也dã 。若nhược 言ngôn 外ngoại 法pháp 有hữu 內nội 者giả 。今kim 不bất 見kiến 內nội 能năng 增tăng 外ngoại 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 三tam 復phục 次thứ 。更cánh 舉cử 尸thi 利lợi 涉thiệp 菓quả 。以dĩ 證chứng 因nhân 中trung 先tiên 無vô 果quả 之chi 旨chỉ 。

善thiện 男nam 子tử 如như 我ngã 所sở 說thuyết 。十thập 二nhị 部bộ (# 至chí 如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。名danh 隨tùy 自tự 意ý 說thuyết 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。經kinh 教giáo 所sở 辨biện 。法pháp 相tướng 本bổn 宣tuyên 佛Phật 意ý 。上thượng 以dĩ 明minh 法pháp 不bất 定định 。此thử 明minh 佛Phật 意ý 不bất 定định 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 四tứ 段đoạn 也dã 。明minh 如Như 來Lai 善thiện 知tri 法pháp 相tướng 。能năng 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 。如như 為vi 欲dục 界giới 。說thuyết 父phụ 母mẫu 生sanh 身thân 。不bất 說thuyết 無vô 明minh 。豈khởi 可khả 承thừa 此thử 言ngôn 。而nhi 執chấp 著trước 耶da 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。第đệ 三tam 段đoạn 遣khiển 著trước 也dã 。明minh 佛Phật 語ngữ 無vô 方phương 。不bất 可khả 偏thiên 執chấp 。勸khuyến 學học 者giả 虛hư 懷hoài 也dã 。言ngôn 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 者giả 。佛Phật 是thị 識thức 法pháp 之chi 人nhân 。當đương 法pháp 相tướng 而nhi 說thuyết 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。此thử 下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 。更cánh 寄ký 一nhất 如như 意ý 語ngữ 隨tùy 緣duyên 。得đắc 為vi 多đa 種chủng 之chi 說thuyết 。況huống 顯hiển 佛Phật 性tánh 中trung 道đạo 。豈khởi 可khả 偏thiên 執chấp 耶da 。有hữu 四tứ 翻phiên 。第đệ 一nhất 正chánh 寄ký 語ngữ 不bất 定định 。明minh 性tánh 不bất 定định 也dã 。第đệ 二nhị 明minh 佛Phật 性tánh 。亦diệc 得đắc 作tác 有hữu 無vô 也dã 。第đệ 三tam 舉cử 恆Hằng 河Hà 為vi 譬thí 。第đệ 四tứ 簡giản 得đắc 失thất 也dã 。道đạo 慧tuệ 記ký 曰viết 。上thượng 已dĩ 明minh 內nội 外ngoại 中trung 道đạo 。有hữu 無vô 中trung 道Đạo 理lý 。不bất 可khả 定định 執chấp 竟cánh 。今kim 復phục 明minh 佛Phật 說thuyết 不bất 定định 。或hoặc 隨tùy 自tự 意ý 。或hoặc 隨tùy 他tha 意ý 。云vân 何hà 定định 執chấp 耶da 。

云vân 何hà 名danh 為vi 。隨tùy 他tha 意ý 說thuyết (# 至chí 善thiện 哉tai 長trưởng 者giả 。是thị 名danh 隨tùy 他tha 意ý 說thuyết 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。佛Phật 意ý 不bất 惡ác 。名danh 隨tùy 他tha 意ý 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。世thế 間gian 所sở 說thuyết 。佛Phật 亦diệc 隨tùy 說thuyết 名danh 。名danh 隨tùy 自tự 他tha 。若nhược 非phi 是thị 理lý 。隨tùy 他tha 而nhi 說thuyết 。是thị 名danh 隨tùy 他tha 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。應ưng 釋thích 人nhân 根căn 。非phi 究cứu 竟cánh 之chi 說thuyết 。名danh 隨tùy 他tha 語ngữ 也dã 。

云vân 何hà 名danh 為vi 。隨tùy 自tự 他tha 說thuyết (# 至chí )# 說thuyết 無vô 是thị 處xứ 是thị 名danh 隨tùy 他tha 說thuyết 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。隨tùy 三tam 世thế 智trí 人nhân 所sở 說thuyết 。不bất 相tương 乖quai 背bối/bội 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 我ngã 所sở 說thuyết 。十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。至chí )# 是thị 名danh 隨tùy 自tự 他tha 意ý 說thuyết 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。因nhân 近cận 則tắc 果quả 易dị 見kiến 。因nhân 遠viễn 則tắc 難nan 知tri 。以dĩ 自tự 見kiến 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 。故cố 名danh 為vi 少thiểu 見kiến 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。十Thập 地Địa 於ư 佛Phật 不bất 名danh 為vi 見kiến 。隨tùy 意ý 故cố 說thuyết 。為vi 少thiểu 見kiến 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。師sư 子tử 吼hống 中trung 。已dĩ 兩lưỡng 三tam 處xứ 。解giải 釋thích 此thử 義nghĩa 例lệ 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如Như 來Lai 或hoặc 時thời 為vi 一nhất 法pháp 故cố (# 至chí )# 然nhiên 不bất 離ly 於ư 陰ấm 界giới 入nhập 也dã 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。一nhất 法pháp 一nhất 因nhân 。無vô 量lượng 法pháp 無vô 量lượng 因nhân 說thuyết 得đắc 其kỳ 本bổn 。則tắc 一nhất 攝nhiếp 無vô 量lượng 也dã 。因nhân 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。說thuyết 信tín 心tâm 則tắc 已dĩ 攝nhiếp 盡tận 也dã 。菩Bồ 提Đề 有hữu 二nhị 因nhân 。謂vị 一nhất 從tùng 他tha 聞văn 法Pháp 。即tức 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 也dã 。二nhị 謂vị 內nội 自tự 思tư 惟duy 。即tức 信tín 心tâm 為vi 本bổn 也dã 。不bất 離ly 陰ấm 界giới 入nhập 者giả 。此thử 三tam 攝nhiếp 法pháp 斯tư 盡tận 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。至chí )# 是thị 名danh 如như 意ý 語ngữ 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。如như 意ý 語ngữ 者giả 。謂vị 苦khổ 不bất 如như 意ý 。樂nhạo/nhạc/lạc 如như 意ý 也dã 。眾chúng 生sanh 厭yếm 苦khổ 。欲dục 求cầu 如như 意ý 。佛Phật 應ưng 根căn 說thuyết 七thất 。皆giai 令linh 得đắc 也dã 。七thất 語ngữ 皆giai 為vi 如như 意ý 。而nhi 第đệ 七thất 別biệt 受thọ 其kỳ 名danh 。若nhược 應ưng 根căn 說thuyết 七thất 。說thuyết 不bất 得đắc 定định 。不bất 應ưng 說thuyết 語ngữ 者giả 。法pháp 無vô 此thử 理lý 。不bất 應ưng 說thuyết 而nhi 說thuyết 。欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。改cải 惡ác 修tu 善thiện 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 五ngũ 段đoạn 遣khiển 著trước 也dã 。謂vị 有hữu 時thời 因nhân 中trung 說thuyết 果quả 。有hữu 時thời 果quả 中trung 說thuyết 因nhân 。豈khởi 可khả 承thừa 此thử 言ngôn 。而nhi 生sanh 執chấp 耶da 。因nhân 果quả 語ngữ 者giả 。謂vị 從tùng 過quá 去khứ 業nghiệp 生sanh 。亦diệc 能năng 造tạo 未vị 來lai 果quả 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。文văn 中trung 自tự 釋thích 同đồng 是thị 勸khuyến 學học 者giả 之chi 辭từ 耳nhĩ 。

善thiện 男nam 子tử 如Như 來Lai 復phục 有hữu 。隨tùy 自tự 意ý 語ngữ (# 至chí 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。是thị 名danh 為vi 無vô 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。更cánh 廣quảng 上thượng 自tự 意ý 分phân 別biệt 中trung 道đạo 有hữu 無vô 義nghĩa 異dị 也dã 。何hà 者giả 上thượng 明minh 有hữu 是thị 當đương 有hữu 。無vô 是thị 現hiện 無vô 。今kim 辯biện 有hữu 無vô 。皆giai 是thị 現hiện 在tại 。故cố 重trọng/trùng 須tu 分phân 別biệt 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 六lục 段đoạn 定định 因nhân 果quả 。明minh 佛Phật 性tánh 有hữu 之chi 與dữ 無vô 義nghĩa 也dã 。有hữu 者giả 。謂vị 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。妙diệu 有hữu 之chi 法pháp 。即tức 是thị 果quả 性tánh 也dã 。既ký 得đắc 果quả 則tắc 無vô 過quá 去khứ 。諸chư 不bất 善thiện 無vô 記ký 業nghiệp 等đẳng 。當đương 知tri 果quả 時thời 無vô 因nhân 。因nhân 時thời 豈khởi 有hữu 果quả 耶da 。是thị 謂vị 定định 因nhân 果quả 。不bất 得đắc 雜tạp 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。第đệ 四tứ 段đoạn 明minh 佛Phật 性tánh 有hữu 無vô 義nghĩa 。凡phàm 三tam 翻phiên 。第đệ 一nhất 就tựu 二nhị 門môn 明minh 有hữu 無vô 。第đệ 二nhị 就tựu 四tứ 門môn 明minh 有hữu 無vô 。第đệ 三tam 就tựu 七thất 門môn 。明minh 有hữu 無vô 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 有hữu 無vô 善thiện 不bất 善thiện 。至chí )# 何hà 況huống 出xuất 世thế 。第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。廣quảng 上thượng 有hữu 無vô 也dã 。謂vị 善thiện 是thị 有hữu 。不bất 善thiện 是thị 無vô 。非phi 因nhân 緣duyên 是thị 有hữu 。因nhân 緣duyên 是thị 無vô 。乃nãi 至chí 一nhất 闡xiển 提đề 說thuyết 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。一nhất 一nhất 反phản 上thượng 。釋thích 自tự 意ý 語ngữ 義nghĩa 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。向hướng 舉cử 章chương 門môn 。欲dục 類loại 下hạ 句cú 言ngôn 。豈khởi 唯duy 因nhân 果quả 不bất 雜tạp 。還hoàn 就tựu 因nhân 中trung 善thiện 不bất 善thiện 。亦diệc 不bất 得đắc 雜tạp 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。上thượng 來lai 至chí 此thử 。第đệ 一nhất 就tựu 二nhị 門môn 。明minh 有hữu 無vô 也dã 。明minh 果quả 時thời 。有hữu 十Thập 力Lực 等đẳng 諸chư 三tam 昧muội 。因nhân 時thời 唯duy 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 等đẳng 。無vô 十Thập 力Lực 等đẳng 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu (# 至chí )# 眾chúng 生sanh 云vân 何hà 一nhất 向hướng 作tác 解giải 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。闡xiển 提đề 有hữu 善thiện 人nhân 無vô 者giả 。謂vị 斷đoạn 善thiện 之chi 邪tà 見kiến 。是thị 因nhân 是thị 障chướng 。闡xiển 提đề 有hữu 之chi 。善thiện 根căn 人nhân 無vô 也dã 。闡xiển 提đề 無vô 而nhi 善thiện 根căn 人nhân 有hữu 者giả 。謂vị 善thiện 法Pháp 緣duyên 因nhân 力lực 。能năng 除trừ 障chướng 。善thiện 根căn 人nhân 有hữu 。闡xiển 提đề 無vô 也dã 。無vô 記ký 非phi 障chướng 非phi 除trừ 。故cố 二nhị 人nhân 俱câu 有hữu 。無Vô 學Học 果quả 性tánh 。二nhị 人nhân 俱câu 無vô 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。闡xiển 提đề 有hữu 者giả 。更cánh 辨biện 佛Phật 性tánh 。不bất 得đắc 雜tạp 之chi 意ý 也dã 。闡xiển 提đề 斷đoạn 一nhất 切thiết 善thiện 盡tận 。唯duy 有hữu 大đại 惡ác 。以dĩ 其kỳ 惡ác 時thời 無vô 善thiện 。因nhân 時thời 何hà 得đắc 已dĩ 有hữu 果quả 耶da 。此thử 惡ác 即tức 是thị 神thần 明minh 。異dị 於ư 土thổ/độ 木mộc 。當đương 有hữu 成thành 佛Phật 之chi 義nghĩa 。亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。正chánh 因nhân 性tánh 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。第đệ 二nhị 就tựu 四tứ 門môn 。以dĩ 明minh 有hữu 無vô 也dã 。十thập 惡ác 是thị 闡xiển 提đề 。境cảnh 界giới 佛Phật 性tánh 。此thử 人nhân 後hậu 時thời 。還hoàn 能năng 厭yếm 惡ác 。而nhi 起khởi 緣duyên 生sanh 之chi 善thiện 。因nhân 中trung 說thuyết 果quả 。故cố 言ngôn 闡xiển 提đề 有hữu 也dã 。善thiện 人nhân 有hữu 者giả 。謂vị 緣duyên 因nhân 性tánh 也dã 。二nhị 人nhân 俱câu 有hữu 者giả 。謂vị 正chánh 因nhân 性tánh 也dã 。二nhị 人nhân 俱câu 無vô 者giả 。謂vị 果quả 性tánh 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 恆Hằng 河Hà 中trung (# 至chí )# 水thủy 陸lục 俱câu 行hành 者giả 即tức 是thị 龜quy 也dã 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。河hà 譬thí 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。七thất 種chủng 眾chúng 生sanh 者giả 。經kinh 說thuyết 七thất 種chủng 佛Phật 性tánh 。有hữu 無vô 義nghĩa 異dị 也dã 。一nhất 是thị 現hiện 有hữu 。六lục 是thị 現hiện 無vô 。三tam 世thế 有hữu 者giả 。一nhất 是thị 現hiện 在tại 。而nhi 六lục 是thị 過quá 去khứ 。未vị 來lai 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 七thất 段đoạn 明minh 因nhân 果quả 不bất 離ly 也dã 。河hà 中trung 有hữu 七thất 種chủng 眾chúng 生sanh 。涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 。有hữu 七thất 種chủng 凡phàm 聖thánh 。所sở 以dĩ 知tri 不bất 雜tạp 者giả 。言ngôn 乃nãi 至chí 龜quy 方phương 稱xưng 到đáo 岸ngạn 。爾nhĩ 前tiền 六lục 種chủng 。猶do 在tại 河hà 中trung 。在tại 河hà 則tắc 不bất 名danh 至chí 岸ngạn 。因nhân 中trung 豈khởi 有hữu 果quả 耶da 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。第đệ 三tam 翻phiên 。就tựu 七thất 人nhân 。以dĩ 明minh 有hữu 無vô 也dã 。常thường 沒một 謂vị 闡xiển 提đề 也dã 。暫tạm 出xuất 還hoàn 沒một 。謂vị 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 。暫tạm 生sanh 世thế 善thiện 。還hoàn 入nhập 生sanh 死tử 也dã 。出xuất 已dĩ 住trụ 。謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 立lập 也dã 。遍biến 觀quán 四tứ 方phương 。謂vị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 也dã 。觀quán 已dĩ 行hành 者giả 。謂vị 斯Tư 陀Đà 含Hàm 也dã 。行hành 已dĩ 復phục 住trụ 。謂vị 那na 含hàm 也dã 。水thủy 陸lục 俱câu 行hành 。謂vị 得đắc 羅La 漢Hán 。以dĩ 上thượng 乃nãi 至chí 大đại 涅Niết 槃Bàn 。總tổng 為vi 第đệ 七thất 人nhân 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 是thị 微vi 妙diệu 。大đại 涅Niết 槃Bàn 河hà (# 至chí )# 即tức 外ngoại 道đạo 書thư 非phi 是thị 佛Phật 經Kinh 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。前tiền 邪tà 念niệm 邪tà 語ngữ 。謗báng 涅Niết 槃Bàn 罪tội 漸tiệm 重trọng/trùng 。為vi 斷đoạn 善thiện 之chi 因nhân 也dã 。

是thị 人nhân 爾nhĩ 時thời 。遠viễn 離ly 善thiện 友hữu 。至chí )# 故cố 名danh 常thường 沒một 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 大đại 魚ngư 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。廣quảng 顯hiển 謗báng 法pháp 者giả 之chi 過quá 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 我ngã 雖tuy 復phục 說thuyết 一nhất 闡xiển 提đề 等đẳng (# 至chí )# 修tu 施thí 戒giới 善thiện 是thị 名danh 常thường 沒một 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。上thượng 說thuyết 三tam 道đạo 。此thử 說thuyết 五ngũ 道đạo 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。未vị 階giai 煖Noãn 法Pháp 已dĩ 還hoàn 。悉tất 有hữu 退thoái 義nghĩa 。為vi 第đệ 二nhị 人nhân 也dã 。如như 善thiện 星tinh 修tu 得đắc 四tứ 禪thiền 。起khởi 不bất 善thiện 入nhập 三tam 惡ác 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。聞văn 經Kinh 生sanh 信tín 。故cố 名danh 為vi 出xuất 。而nhi 五ngũ 事sự 不bất 具cụ 足túc 。故cố 於ư 中trung 起khởi 三tam 毒độc 。還hoàn 墮đọa 第đệ 二nhị 人nhân 數số 也dã 。若nhược 自tự 知tri 此thử 五ngũ 事sự 不bất 具cụ 。憑bằng 善thiện 友hữu 進tiến 行hành 。信tín 根căn 立lập 者giả 。屬thuộc 第đệ 三tam 住trụ 位vị 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。五ngũ 德đức 不bất 圓viên 。終chung 斷đoạn 佛Phật 性tánh 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 有hữu 四tứ 善thiện 事sự 獲hoạch 得đắc 惡ác 果quả (# 至chí )# 如như 上thượng 二nhị 人nhân 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。施thí 戒giới 是thị 出xuất 生sanh 死tử 之chi 法pháp 名danh 出xuất 。經kinh 譬thí 飯phạn 也dã 。為vi 有hữu 故cố 沒một 生sanh 死tử 名danh 沒một 。經kinh 譬thí 毒độc 也dã 。謂vị 之chi 雜tạp 毒độc 之chi 飯phạn 。又hựu 生sanh 信tín 為vi 出xuất 。終chung 斷đoạn 善thiện 根căn 為vi 沒một 。是thị 以dĩ 後hậu 出xuất 善thiện 星tinh 。即tức 第đệ 二nhị 人nhân 也dã 。第đệ 一nhất 人nhân 煩phiền 惱não 厚hậu 重trọng 。必tất 入nhập 劇kịch 苦khổ 。故cố 曰viết 身thân 重trọng/trùng 處xứ 深thâm 。第đệ 二nhị 人nhân 雖tuy 復phục 起khởi 謗báng 。而nhi 將tương 來lai 必tất 以dĩ 善thiện 自tự 資tư 。故cố 曰viết 身thân 重trọng/trùng 處xứ 淺thiển 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。此thử 下hạ 次thứ 第đệ 。釋thích 上thượng 五ngũ 事sự 所sở 不bất 具cụ 足túc 之chi 意ý 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。樂nhạo 著trước 三tam 有hữu (# 至chí 是thị 故cố 名danh 為vi 不bất 具cụ 足túc 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。二nhị 種chủng 涅Niết 槃Bàn 。一nhất 謂vị 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。出xuất 生sanh 無vô 故cố 。名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。二nhị 謂vị 結kết 盡tận 無vô 為vi 也dã 。闡xiển 提đề 無vô 故cố 。故cố 言ngôn 不bất 必tất 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 也dã 。不bất 信tín 有hữu 得đắc 道Đạo 人nhân 者giả 。謂vị 聖thánh 自tự 然nhiên 不bất 不bất 學học 也dã 。無vô 因nhân 果quả 者giả 。無vô 善thiện 果quả 也dã 。

是thị 人nhân 成thành 就tựu 不bất 具cụ 足túc 信tín (# 至chí 是thị 故cố 名danh 為vi 。戒giới 不bất 具cụ 足túc 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。從tùng 戒giới 戒giới 者giả 。道đạo 共cộng 戒giới 也dã 。不bất 具cụ 無vô 作tác 者giả 。無vô 漏lậu 戒giới 。能năng 息tức 於ư 作tác 。名danh 無vô 作tác 也dã 。

是thị 人nhân 不bất 具cụ 信tín 戒giới 二nhị 事sự (# 至chí 是thị 故cố 名danh 為vi 。聞văn 不bất 具cụ 足túc 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。因nhân 列liệt 多đa 聞văn 。炎diễm 明minh 餘dư 義nghĩa 也dã 。

是thị 人nhân 不bất 具cụ 如như 是thị 三tam 事sự 。至chí 是thị 故cố 名danh 為vi 。施thí 不bất 具cụ 足túc 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。財tài 施thí 淺thiển 事sự 。猶do 非phi 所sở 能năng 。況huống 法Pháp 施thí 乎hồ 。

是thị 人nhân 不bất 具cụ 如như 上thượng 四tứ 事sự (# 至chí 是thị 故cố 名danh 為vi 。智trí 不bất 具cụ 足túc 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。涅Niết 槃Bàn 是thị 有hữu 無vô 之chi 總tổng 號hiệu 。如Như 來Lai 是thị 身thân 智trí 有hữu 名danh 也dã 。解giải 脫thoát 是thị 滅diệt 結kết 之chi 無vô 有hữu 無vô 一nhất 也dã 。

是thị 人nhân 不bất 具cụ 如như 是thị 五ngũ 事sự 。至chí )# 見kiến 明minh 故cố 出xuất 身thân 重trọng/trùng 故cố 沒một 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。增tăng 善thiện 為vi 第đệ 三tam 。增tăng 惡ác 為vi 第đệ 二nhị 。於ư 同đồng 行hành 中trung 。自tự 以dĩ 為vi 勝thắng 者giả 。同đồng 己kỷ 所sở 見kiến 。為vi 人nhân 中trung 勝thắng 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。釋thích 五ngũ 事sự 既ký 竟cánh 。先tiên 明minh 第đệ 二nhị 人nhân 之chi 過quá 。後hậu 彰chương 第đệ 三tam 人nhân 之chi 德đức 。一nhất 增tăng 善thiện 法Pháp 者giả 。釋thích 第đệ 三tam 人nhân 。一nhất 增tăng 惡ác 法pháp 者giả 。釋thích 第đệ 二nhị 人nhân 也dã 。第đệ 二nhị 人nhân 不bất 能năng 求cầu 近cận 善thiện 友hữu 。故cố 改cải 造tạo 惡ác 入nhập 生sanh 死tử 。成thành 暫tạm 出xuất 還hoàn 沒một 。此thử 人nhân 若nhược 深thâm 自tự 知tri 見kiến 。行hành 不bất 具cụ 足túc 。則tắc 求cầu 進tiến 。成thành 第đệ 三tam 住trụ 人nhân 也dã 。

第đệ 二nhị 之chi 人nhân 深thâm 自tự 知tri 見kiến (# 至chí )# 終chung 不bất 復phục 沒một 是thị 名danh 為vi 住trụ 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。第đệ 三tam 人nhân 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。求cầu 近cận 善thiện 友hữu 。得đắc 為vi 煖Noãn 法Pháp 。成thành 第đệ 三tam 人nhân 。永vĩnh 不bất 復phục 退thoái 也dã 。

我ngã 佛Phật 法Pháp 中trung 。其kỳ 誰thùy 是thị 耶da (# 至chí 如như 是thị 等đẳng 眾chúng 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 。得đắc 煖Noãn 法Pháp 位vị 。正chánh 定định 聚tụ 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。舍Xá 利Lợi 弗Phất 曾tằng 經kinh 第đệ 三tam 人nhân 來lai 。從tùng 本bổn 受thọ 名danh 。以dĩ 證chứng 不bất 退thoái 義nghĩa 也dã 。

是thị 故cố 我ngã 於ư 。經kinh 中trung 說thuyết 偈kệ (# 至chí 獲hoạch 得đắc 解giải 脫thoát 安an 隱ẩn 住trụ 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。引dẫn 誡giới 偈kệ 。歎thán 能năng 住trụ 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 知tri 不bất 具cụ 足túc 凡phàm 有hữu 五ngũ 事sự (# 至chí 如như 是thị 觀quán 已dĩ 。次thứ 得đắc 煖Noãn 法Pháp 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。次thứ 得đắc 煖Noãn 法Pháp 者giả 。斷đoạn 外ngoại 凡phàm 夫phu 。入nhập 正chánh 定định 聚tụ 。初sơ 住trụ 位vị 住trụ 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。貪tham 欲dục 多đa 觀quán 不bất 淨tịnh 者giả 。此thử 明minh 第đệ 三tam 人nhân 觀quán 行hành 。漸tiệm 進tiến 入nhập 煖Noãn 法Pháp 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。更cánh 舉cử 五ngũ 法pháp 者giả 。

復phục 有hữu 所sở 為vi 也dã 。謂vị 第đệ 二nhị 人nhân 。若nhược 值trị 好hảo/hiếu 善thiện 友hữu 應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 者giả 。成thành 第đệ 三tam 人nhân 。若nhược 不bất 爾nhĩ 。則tắc 還hoàn 成thành 第đệ 二nhị 人nhân 也dã 。人nhân 有hữu 利lợi 鈍độn 。利lợi 者giả 觀quán 假giả 名danh 空không 。即tức 仍nhưng 取thủ 法pháp 空không 。要yếu 達đạt 兩lưỡng 廂sương 理lý 竟cánh 。方phương 乃nãi 出xuất 觀quán 。至chí 於ư 煖Noãn 法Pháp 。結kết 成thành 住trụ 人nhân 。鈍độn 者giả 不bất 能năng 如như 此thử 。假giả 名danh 空không 便tiện 出xuất 。信tín 根căn 亦diệc 立lập 。成thành 第đệ 三tam 住trụ 人nhân 。故cố 結kết 有hữu 兩lưỡng 時thời 。非phi 煖Noãn 法Pháp 獨độc 成thành 住trụ 人nhân 。初sơ 善thiện 根căn 不bất 成thành 也dã 。煖Noãn 法Pháp 是thị 法pháp 空không 之chi 初sơ 。第đệ 二nhị 善thiện 根căn 之chi 始thỉ 。去khứ 無vô 漏lậu 火hỏa 猶do 遠viễn 。故cố 以dĩ 煖noãn 為vi 況huống 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。次thứ 第đệ 復phục 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。四Tứ 諦Đế 入nhập 小Tiểu 乘Thừa 道đạo 。乃nãi 是thị 三tam 乘thừa 分phần/phân 流lưu 。入nhập 此thử 中trung 相tương/tướng 。復phục 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。別biệt 是thị 一nhất 方phương 隨tùy 緣duyên 入nhập 道đạo 耳nhĩ 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 至chí )# 說thuyết 言ngôn 煖Noãn 法Pháp 因nhân 善thiện 友hữu 生sanh 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。明minh 煖Noãn 法Pháp 唯duy 慧tuệ 。非phi 是thị 五ngũ 陰ấm 。以dĩ 色sắc 決quyết 之chi 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。迦Ca 葉Diếp 何hà 容dung 不bất 解giải 煖noãn 名danh 。蓋cái 同đồng 物vật 故cố 也dã 。

佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 如như 汝nhữ 所sở 問vấn 。至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。皆giai 有hữu 煖Noãn 法Pháp 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。如như 此thử 煖Noãn 法Pháp 。一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。今kim 所sở 言ngôn 者giả 。不bất 如như 是thị 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 是thị 煖Noãn 法Pháp 是thị 色sắc 界giới 法pháp (# 至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。不bất 必tất 悉tất 有hữu 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。煖noãn 通thông 三tam 界giới 。有hữu 七thất 十thập 三tam 人nhân 。但đãn 言ngôn 色sắc 界giới 明minh 非phi 一nhất 切thiết 有hữu 也dã 。六lục 行hành 者giả 。無vô 常thường 苦khổ 因nhân 集tập 生sanh 緣duyên 也dã 僧Tăng 宗tông 曰viết 。不bất 言ngôn 欲dục 界giới 一nhất 向hướng 不bất 得đắc 煖noãn 觀quán 。少thiểu 故cố 言ngôn 不bất 耳nhĩ 。遮già 其kỳ 一nhất 切thiết 有hữu 難nạn/nan 。作tác 此thử 答đáp 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。要yếu 得đắc 上thượng 地địa 定định 方phương 能năng 作tác 煖Noãn 法Pháp 也dã 。何hà 以dĩ 然nhiên 。定định 位vị 在tại 上thượng 地địa 故cố 也dã 。非phi 欲dục 界giới 不bất 能năng 。獨độc 色sắc 界giới 能năng 。下hạ 自tự 出xuất 七thất 十thập 三tam 人nhân 。通thông 三tam 界giới 盡tận 能năng 作tác 煖noãn 觀quán 也dã 。又hựu 一nhất 解giải 。以dĩ 果quả 來lai 繫hệ 。因nhân 欲dục 界giới 直trực 修tu 攝nhiếp 身thân 。口khẩu 得đắc 人nhân 天thiên 樂lạc 果quả 。名danh 身thân 行hành 報báo 。色sắc 界giới 心tâm 靜tĩnh 。不bất 馳trì 蕩đãng 外ngoại 緣duyên 。名danh 心tâm 行hành 報báo 。故cố 知tri 是thị 上thượng 果quả 法pháp 也dã 。言ngôn 欲dục 界giới 有hữu 定định 者giả 。是thị 根căn 本bổn 禪thiền 定định 方phương 便tiện 。但đãn 携huề 利lợi 根căn 人nhân 。能năng 即tức 用dụng 此thử 攝nhiếp 入nhập 無vô 漏lậu 也dã 。色sắc 界giới 雖tuy 有hữu 禪thiền 定định 。能năng 作tác 煖Noãn 法Pháp 。要yếu 是thị 內nội 弟đệ 子tử 非phi 外ngoại 道đạo 也dã 。若nhược 具cụ 十thập 六lục 行hành 。方phương 成thành 煖Noãn 法Pháp 。外ngoại 道đạo 唯duy 能năng 作tác 十thập 六lục 行hành 中trung 之chi 二nhị 。及cập 苦khổ 下hạ 初sơ 門môn 之chi 四tứ 。云vân 何hà 成thành 煖Noãn 法Pháp 觀quán 耶da 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 至chí )# 自tự 性tánh 是thị 煖noãn 非phi 他tha 故cố 煖noãn 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。慧tuệ 性tánh 自tự 了liễu 。非phi 他tha 了liễu 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。更cánh 作tác 兩lưỡng 問vấn 。定định 其kỳ 位vị 也dã 。第đệ 一nhất 問vấn 云vân 何hà 受thọ 煖noãn 名danh 。為vi 二nhị 問vấn 為vi 自tự 性tánh 是thị 煖noãn 。為vi 他tha 煖noãn 耶da 。佛Phật 今kim 且thả 答đáp 後hậu 問vấn 。明minh 自tự 性tánh 是thị 煖noãn 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 世Thế 尊Tôn 如Như 來Lai 先tiên 說thuyết 。至chí )# 為vi 十thập 六lục 行hàng 行hàng 即tức 是thị 智trí 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。因nhân 於ư 信tín 心tâm 者giả 。信tín 為vi 煖noãn 因nhân 。明minh 無vô 因nhân 無vô 果quả 也dã 。即tức 是thị 智trí 慧tuệ 者giả 。破phá 我ngã 見kiến 。必tất 由do 智trí 慧tuệ 。非phi 信tín 等đẳng 也dã 。十thập 六lục 行hành 者giả 。法pháp 不bất 出xuất 有hữu 為vi 無vô 為vi 。有hữu 為vi 有hữu 四tứ 行hành 。無vô 為vi 有hữu 四tứ 行hành 。有hữu 無vô 必tất 當đương 有hữu 因nhân 。因nhân 在tại 有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 集tập 也dã 。有hữu 為vi 無vô 漏lậu 道Đạo 也dã 。此thử 二nhị 各các 有hữu 四tứ 行hành 十thập 六lục 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。迦Ca 葉Diếp 舉cử 馬mã 師sư 滿mãn 宿túc 。無vô 有hữu 信tín 心tâm 。當đương 知tri 信tín 是thị 煖Noãn 法Pháp 。佛Phật 言ngôn 乃nãi 是thị 煖noãn 因nhân 。非phi 正chánh 是thị 煖noãn 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 汝nhữ 所sở 問vấn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。至chí )# 烟yên 者giả 即tức 是thị 修tu 道Đạo 斷đoạn 結kết 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。八bát 道đạo 火hỏa 相tương/tướng 者giả 。無vô 漏lậu 能năng 燒thiêu 煩phiền 惱não 名danh 火hỏa 。煖Noãn 法Pháp 為vi 因nhân 故cố 名danh 相tướng 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。答đáp 第đệ 二nhị 問vấn 。明minh 是thị 八Bát 聖Thánh 道Đạo 之chi 相tướng 。故cố 名danh 煖noãn 。如như 攢toàn 火hỏa 先tiên 有hữu 煖noãn 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 至chí 云vân 何hà 能năng 為vi 。無vô 漏lậu 道Đạo 相tương/tướng 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。報báo 得đắc 色sắc 界giới 五ngũ 陰ấm 者giả 。上thượng 言ngôn 色sắc 界giới 法pháp 。即tức 明minh 報báo 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。煖Noãn 法Pháp 既ký 有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 。由do 能năng 作tác 因nhân 。報báo 得đắc 色sắc 界giới 。云vân 何hà 得đắc 為vi 無vô 漏lậu 道Đạo 相tương/tướng 耶da 。

佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 如như 是thị 如như 是thị 。至chí )# 而nhi 能năng 與dữ 彼bỉ 正Chánh 道Đạo 作tác 相tương/tướng 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。厭yếm 故cố 觀quán 行hành 者giả 。十thập 六lục 是thị 觀quán 。觀quán 昧muội 未vị 免miễn 於ư 愛ái 。愛ái 故cố 受thọ 生sanh 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。策sách 故cố 觀quán 行hành 者giả 。正chánh 一nhất 心tâm 中trung 。此thử 兩lưỡng 用dụng 故cố 。知tri 善thiện 義nghĩa 資tư 出xuất 。以dĩ 相tương/tướng 故cố 招chiêu 生sanh 。乃nãi 至chí 一nhất 豪hào 之chi 善thiện 。皆giai 不bất 感cảm 生sanh 死tử 。

得đắc 煖Noãn 法Pháp 人nhân 七thất 十thập 三tam 種chủng 至chí 作tác 五ngũ 逆nghịch 罪tội 。犯phạm 四tứ 重trọng 禁cấm 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。上thượng 說thuyết 煖Noãn 法Pháp 。此thử 說thuyết 行hành 人nhân 。若nhược 未vị 伏phục 欲dục 界giới 煩phiền 惱não 。而nhi 三tam 界giới 煩phiền 惱não 。具cụ 名danh 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 。謂vị 一nhất 種chủng 人nhân 也dã 。若nhược 斷đoạn 一nhất 品phẩm 名danh 不bất 具cụ 。至chí 九cửu 品phẩm 為vi 九cửu 。通thông 前tiền 欲dục 界giới 具cụ 十thập 。上thượng 除trừ 悲bi 七thất 地địa 。各các 有hữu 九cửu 人nhân 。不bất 復phục 能năng 斷đoạn 善thiện 根căn 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。大đại 意ý 言ngôn 此thử 七thất 十thập 三tam 人nhân 。悉tất 能năng 作tác 煖noãn 觀quán 也dã 。欲dục 界giới 有hữu 十thập 初sơ 禪thiền 。至chí 不bất 用dụng 處xứ 。凡phàm 七thất 地địa 。七thất 九cửu 六lục 十thập 三tam 。通thông 欲dục 界giới 十thập 。為vi 七thất 十thập 三tam 也dã 。欲dục 界giới 結kết 九cửu 品phẩm 。若nhược 是thị 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 。非phi 不bất 麁thô 伏phục 。非phi 是thị 伏phục 九cửu 品phẩm 次thứ 第đệ 者giả 。別biệt 為vi 一nhất 人nhân 。若nhược 依y 數số 經kinh 家gia 義nghĩa 。要yếu 先tiên 得đắc 初sơ 禪thiền 心tâm 。方phương 伏phục 欲dục 界giới 結kết 。要yếu 得đắc 上thượng 地địa 心tâm 。伏phục 下hạ 地địa 結kết 。依y 論luận 主chủ 則tắc 不bất 得đắc 爾nhĩ 。如như 使sử 煖Noãn 法Pháp 人nhân 。得đắc 初sơ 禪thiền 心tâm 。伏phục 欲dục 界giới 結kết 。若nhược 是thị 利lợi 根căn 人nhân 。不bất 假giả 須tu 上thượng 地địa 心tâm 。正chánh 用dụng 自tự 他tha 心tâm 。自tự 從tùng 四tứ 意ý 。止chỉ 漸tiệm 入nhập 煖Noãn 法Pháp 。入nhập 見kiến 諦Đế 成thành 聖thánh 果Quả 。若nhược 鈍độn 根căn 人nhân 。要yếu 須tu 修tu 上thượng 地địa 勝thắng 定định 。快khoái 方phương 能năng 伏phục 下hạ 地địa 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。佛Phật 初sơ 出xuất 世thế 。要yếu 先tiên 度độ 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。然nhiên 外ngoại 道đạo 伏phục 結kết 法pháp 用dụng 。亦diệc 不bất 知tri 有hữu 見kiến 諦Đế 思tư 惟duy 之chi 別biệt 。但đãn 知tri 厭yếm 下hạ 求cầu 上thượng 。作tác 九cửu 品phẩm 伏phục 法pháp 所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。見kiến 諦Đế 結kết 本bổn 。以dĩ 我ngã 見kiến 與dữ 斷đoạn 常thường 為vi 源nguyên 。外ngoại 道đạo 既ký 不bất 伏phục 此thử 結kết 。然nhiên 與dữ 思tư 惟duy 類loại 同đồng 者giả 。何hà 為vi 不bất 伏phục 。但đãn 自tự 伏phục 見kiến 諦Đế 結kết 不bất 成thành 就tựu 。是thị 以dĩ 佛Phật 今kim 但đãn 就tựu 伏phục 三tam 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惟duy 惑hoặc 。作tác 七thất 十thập 三tam 人nhân 。不bất 就tựu 見kiến 諦Đế 也dã 。然nhiên 始thỉ 伏phục 取thủ 定định 。事sự 乃nãi 相tương/tướng 准chuẩn 。要yếu 煖noãn 觀quán 成thành 後hậu 。皆giai 智trí 慧tuệ 之chi 用dụng 。欲dục 界giới 十thập 人nhân 者giả 。取thủ 曾tằng 伏phục 思tư 惟duy 。或hoặc 為vi 九cửu 品phẩm 作tác 九cửu 人nhân 。其kỳ 初sơ 一nhất 人nhân 。都đô 未vị 經kinh 伏phục 結kết 。何hà 故cố 爾nhĩ 。此thử 人nhân 先tiên 雖tuy 不bất 作tác 心tâm 伏phục 惑hoặc 。亦diệc 遭tao 賢hiền 值trị 聖thánh 。便tiện 從tùng 教giáo 行hành 。行hành 作tác 苦khổ 無vô 常thường 觀quán 。得đắc 假giả 名danh 法pháp 空không 。成thành 煖Noãn 法Pháp 觀quán 。所sở 以dĩ 為vi 一nhất 人nhân 。若nhược 曾tằng 作tác 心tâm 用dụng 九cửu 品phẩm 伏phục 惑hoặc 者giả 。後hậu 入nhập 道đạo 亦diệc 如như 初sơ 。一nhất 人nhân 法pháp 不bất 異dị 也dã 。如như 是thị 從tùng 欲dục 果quả 訖ngật 。至chí 無vô 所sở 有hữu 。處xử 一nhất 地địa 有hữu 九cửu 。就tựu 欲dục 界giới 未vị 曾tằng 伏phục 結kết 者giả 。為vi 一nhất 是thị 則tắc 七thất 地địa 有hữu 九cửu 。便tiện 是thị 七thất 九cửu 六lục 十thập 三tam 。就tựu 欲dục 界giới 十thập 人nhân 。合hợp 為vi 七thất 十thập 三tam 人nhân 也dã 。欲dục 界giới 何hà 故cố 有hữu 十thập 。而nhi 上thượng 界giới 唯duy 九cửu 。然nhiên 向hướng 上thượng 界giới 生sanh 。無vô 有hữu 不bất 伏phục 下hạ 地địa 惑hoặc 。而nhi 得đắc 上thượng 生sanh 去khứ 者giả 。生sanh 上thượng 界giới 人nhân 既ký 無vô 有hữu 。如như 欲dục 界giới 不bất 曾tằng 伏phục 惑hoặc 者giả 。故cố 但đãn 有hữu 九cửu 人nhân 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。不bất 於ư 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 制chế 人nhân 者giả 。依y 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 。明minh 凡phàm 夫phu 仰ngưỡng 無vô 所sở 假giả 。不bất 能năng 伏phục 煩phiền 惱não 故cố 也dã 。

是thị 人nhân 二nhị 種chủng 一nhất 遇ngộ 善thiện 友hữu (# 至chí )# 遇ngộ 善thiện 友hữu 者giả 。遍biến 觀quán 四tứ 方phương 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。釋thích 煖Noãn 法Pháp 之chi 能năng 。暫tạm 出xuất 還hoàn 沒một 者giả 。若nhược 遇ngộ 惡ác 友hữu 。住trụ 內nội 凡phàm 夫phu 。沒một 在tại 人nhân 天thiên 。不bất 速tốc 成thành 果quả 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。從tùng 此thử 分phân 解giải 。取thủ 第đệ 四tứ 人nhân 也dã 。第đệ 三tam 人nhân 必tất 不bất 退thoái 。而nhi 言ngôn 二nhị 種chủng 者giả 。此thử 言ngôn 未vị 得đắc 煖noãn 。在tại 四tứ 念niệm 處xứ 時thời 。遇ngộ 善thiện 友hữu 則tắc 進tiến 修tu 入nhập 道đạo 。若nhược 遇ngộ 惡ác 友hữu 。尚thượng 不bất 得đắc 煖noãn 。況huống 聖thánh 果Quả 耶da 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。不bất 異dị 前tiền 釋thích 。遇ngộ 善thiện 友hữu 成thành 住trụ 人nhân 。遇ngộ 惡ác 友hữu 。則tắc 還hoàn 沒một 也dã 。

觀quán 四tứ 方phương 者giả 即tức 是thị 頂Đảnh 法Pháp 至chí )# 四tứ 方phương 者giả 即tức 是thị 四Tứ 諦Đế 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。第đệ 四tứ 人nhân 從tùng 頂đảnh 以dĩ 上thượng 。住trụ 行hành 遲trì 速tốc 。不bất 為vi 惡ác 友hữu 所sở 縛phược 。從tùng 四tứ 念niệm 處xứ 。至chí 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。有hữu 五ngũ 品phẩm 善thiện 根căn 。下hạ 中trung 上thượng 。上thượng 中trung 。上thượng 上thượng 也dã 。四tứ 念niệm 為vi 下hạ 。煖Noãn 法Pháp 為vi 中trung 。頂Đảnh 法Pháp 為vi 上thượng 。忍Nhẫn 法Pháp 上thượng 中trung 。第đệ 一nhất 法pháp 上thượng 上thượng 也dã 。念niệm 前tiền 諸chư 法pháp 不bất 定định 。不bất 入nhập 五ngũ 品phẩm 。在tại 二nhị 品phẩm 上thượng 名danh 頂đảnh 也dã 。四tứ 方phương 譬thí 四Tứ 諦Đế 。觀quán 行hành 轉chuyển 遠viễn 言ngôn 遍biến 。釋thích 頂đảnh 義nghĩa 也dã 。性tánh 是thị 五ngũ 陰ấm 者giả 。具cụ 身thân 見kiến 等đẳng 。諸chư 業nghiệp 名danh 凡phàm 夫phu 。重trọng/trùng 則tắc 名danh 外ngoại 。輕khinh 者giả 名danh 內nội 。煖Noãn 法Pháp 斷đoạn 重trọng/trùng 之chi 始thỉ 。慧tuệ 心tâm 弱nhược 故cố 。未vị 能năng 令linh 身thân 口khẩu 諸chư 數số 。皆giai 背bối/bội 重trọng 惡ác 。頂đảnh 心tâm 已dĩ 強cường/cưỡng 。使sử 身thân 口khẩu 諸chư 業nghiệp 。不bất 起khởi 重trọng 惡ác 身thân 。口khẩu 善thiện 業nghiệp 。皆giai 是thị 頂Đảnh 法Pháp 。故cố 言ngôn 性tánh 是thị 五ngũ 陰ấm 也dã 。亦diệc 緣duyên 四Tứ 諦Đế 者giả 。明minh 智trí 慧tuệ 是thị 行hành 主chủ 行hàng 行hàng 說thuyết 之chi 也dã 。次thứ 得đắc 忍Nhẫn 法Pháp 者giả 。重trọng/trùng 見kiến 將tương 終chung 次thứ 立lập 忍nhẫn 。智trí 心tâm 未vị 周chu 泰thái 名danh 忍nhẫn 也dã 。次thứ 得đắc 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 者giả 。經kinh 有hữu 內nội 外ngoại 凡phàm 夫phu 。若nhược 未vị 斷đoạn 內nội 名danh 世thế 。斷đoạn 內nội 外ngoại 盡tận 名danh 第đệ 一nhất 也dã 。此thử 五ngũ 人nhân 得đắc 世thế 間gian 無vô 漏lậu 。亦diệc 聖thánh 亦diệc 凡phàm 也dã 。苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 者giả 。出xuất 世thế 無vô 漏lậu 。斷đoạn 內nội 凡phàm 夫phu 。但đãn 說thuyết 忍nhẫn 智trí 。以dĩ 見kiến 滅diệt 為vi 見kiến 諦Đế 道đạo 。不bất 見kiến 滅diệt 不bất 見kiến 苦khổ 等đẳng 。言ngôn 色sắc 等đẳng 有hữu 性tánh 。有hữu 性tánh 則tắc 常thường 。常thường 則tắc 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。樂nhạo/nhạc/lạc 則tắc 不bất 苦khổ 。見kiến 色sắc 無vô 性tánh 。因nhân 緣duyên 假giả 合hợp 。起khởi 唯duy 苦khổ 起khởi 。滅diệt 唯duy 苦khổ 滅diệt 。始thỉ 見kiến 苦khổ 忍nhẫn 。見kiến 苦khổ 無vô 生sanh 。是thị 為vi 見kiến 苦khổ 。初sơ 稱xưng 苦khổ 忍nhẫn 。明minh 其kỳ 見kiến 滅diệt 。但đãn 說thuyết 苦khổ 名danh 。餘dư 可khả 知tri 也dã 。夫phu 斷đoạn 結kết 有hữu 三tam 種chủng 。一nhất 從tùng 理lý 不bất 從tùng 厭yếm 。謂vị 菩Bồ 薩Tát 也dã 。二nhị 從tùng 厭yếm 不bất 從tùng 理lý 。謂vị 外ngoại 道đạo 也dã 。三tam 從tùng 厭yếm 從tùng 理lý 。謂vị 聲Thanh 聞Văn 也dã 。菩Bồ 薩Tát 從tùng 理lý 。名danh 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。聲Thanh 聞Văn 乘thừa 厭yếm 通thông 苦khổ 為vi 名danh 。辨biện 大đại 小tiểu 道đạo 異dị 也dã 。忍nhẫn 性tánh 是thị 慧tuệ 者giả 。緣duyên 空không 是thị 慧tuệ 。緣duyên 有hữu 是thị 想tưởng 也dã 。緣duyên 於ư 一nhất 諦đế 訖ngật 。見kiến 斷đoạn 煩phiền 惱não 者giả 。一nhất 諦đế 謂vị 滅diệt 也dã 。見kiến 斷đoạn 者giả 。四Tứ 諦Đế 所sở 斷đoạn 也dã 。一nhất 智trí 斷đoạn 四tứ 。故cố 言ngôn 乃nãi 至chí 也dã 。如như 勝thắng 鬘man 云vân 。以dĩ 一nhất 智trí 斷đoạn 四tứ 住trụ 煩phiền 惱não 。亦diệc 得đắc 四tứ 斷đoạn 智trí 功công 德đức 。又hựu 云vân 。無vô 世thế 間gian 上thượng 上thượng 智trí 。以dĩ 四Tứ 智Trí 漸tiệm 至chí 上thượng 上thượng 智trí 。出xuất 世thế 無vô 漏lậu 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。頂Đảnh 法Pháp 人nhân 。雖tuy 緣duyên 四Tứ 諦Đế 。而nhi 集tập 空không 心tâm 少thiểu 。見kiến 有hữu 意ý 多đa 也dã 。陰ấm 者giả 言ngôn 有hữu 。亦diệc 名danh 聚tụ 積tích 。明minh 此thử 觀quán 心tâm 。存tồn 有hữu 情tình 多đa 。故cố 言ngôn 性tánh 是thị 也dã 。乃nãi 至chí 忍Nhẫn 法Pháp 小tiểu 勝thắng 。亦diệc 性tánh 是thị 五ngũ 陰ấm 也dã 。世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 名danh 性tánh 。是thị 五ngũ 根căn 者giả 。得đắc 理lý 轉chuyển 深thâm 。移di 陰ấm 作tác 根căn 名danh 也dã 。言ngôn 第đệ 一nhất 法pháp 。心tâm 能năng 為vi 無vô 漏lậu 作tác 根căn 。苦khổ 忍nhẫn 緣duyên 於ư 一nhất 諦đế 。若nhược 論luận 前tiền 煖Noãn 法Pháp 。第đệ 一nhất 法pháp 爾nhĩ 時thời 。能năng 習tập 緣duyên 一nhất 諦đế 。既ký 有hữu 心tâm 多đa 無vô 心tâm 少thiểu 。沒một 無vô 名danh 但đãn 與dữ 有hữu 名danh 也dã 。從tùng 頂đảnh 以dĩ 上thượng 。見kiến 斷đoạn 煩phiền 惱não 。至chí 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 。為vi 第đệ 四tứ 人nhân 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。正chánh 以dĩ 此thử 第đệ 三tam 住trụ 人nhân 。遇ngộ 善thiện 友hữu 得đắc 信tín 首thủ 五ngũ 根căn 立lập 。資tư 斯tư 之chi 解giải 。入nhập 見kiến 諦Đế 道đạo 。斷đoạn 示thị 相tương/tướng 惑hoặc 盡tận 。成thành 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 也dã 。緣duyên 一nhất 諦đế 者giả 。得đắc 四Tứ 諦Đế 平bình 等đẳng 。正chánh 觀quán 現hiện 前tiền 。無vô 復phục 四tứ 異dị 。唯duy 空không 慧tuệ 相tương 隨tùy 。若nhược 在tại 五ngũ 方phương 便tiện 時thời 。猶do 有hữu 想tưởng 受thọ 等đẳng 異dị 。緣duyên 四Tứ 諦Đế 之chi 別biệt 。今kim 者giả 苦khổ 忍nhẫn 初sơ 心tâm 。會hội 無vô 相tướng 故cố 。得đắc 緣duyên 滅Diệt 諦Đế 名danh 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 至chí )# 二nhị 者giả 非phi 因nhân 見kiến 因nhân 三tam 者giả 疑nghi 網võng 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。一nhất 諦đế 者giả 。斷đoạn 結kết 一nhất 時thời 見kiến 諦Đế 。可khả 以dĩ 為vi 證chứng 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。欲dục 聞văn 會hội 二nhị 經kinh 也dã 。此thử 中trung 有hữu 四tứ 問vấn 。下hạ 次thứ 第đệ 答đáp 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。此thử 第đệ 一nhất 問vấn 。請thỉnh 會hội 教giáo 也dã 。

世Thế 尊Tôn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。遍biến 觀quán 四tứ 方phương 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。第đệ 二nhị 問vấn 何hà 故cố 名danh 遍biến 觀quán 四tứ 方phương 也dã 。

復phục 何hà 因nhân 緣duyên 。名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。

案án 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。第đệ 三tam 問vấn 得đắc 名danh 之chi 意ý 也dã 。

復phục 何hà 因nhân 緣duyên 。說thuyết 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。喻dụ 以dĩ 錯thác 魚ngư 。

案án 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。第đệ 四tứ 問vấn 所sở 以dĩ 喻dụ 取thủ 譬thí 於ư 魚ngư 。

佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。至chí 是thị 故cố 如Như 來Lai 。方phương 便tiện 說thuyết 三tam 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。常thường 所sở 起khởi 者giả 。身thân 見kiến 疑nghi 也dã 。難nạn/nan 識thức 者giả 。難nan 可khả 斷đoạn 也dã 。煩phiền 惱não 因nhân 者giả 。身thân 見kiến 也dã 。對đối 治trị 怨oán 賊tặc 者giả 。戒giới 定định 慧tuệ 也dã 。方phương 便tiện 說thuyết 三tam 者giả 。釋thích 所sở 以dĩ 但đãn 說thuyết 重trọng/trùng 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。身thân 見kiến 諸chư 惑hoặc 之chi 本bổn 。覆phú 於ư 慧tuệ 品phẩm 。戒giới 取thủ 違vi 於ư 正Chánh 道Đạo 。覆phú 於ư 戒giới 品phẩm 。疑nghi 則tắc 遍biến 覆phú 。觸xúc 事sự 不bất 成thành 。此thử 三tam 所sở 以dĩ 重trọng/trùng 分phân 別biệt 。則tắc 無vô 量lượng 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。以dĩ 三tam 重trọng/trùng 者giả 除trừ 故cố 。四tứ 十thập 里lý 水thủy 。亦diệc 自tự 枯khô 矣hĩ 。

如như 汝nhữ 所sở 問vấn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。至chí )# 壞hoại 大đại 怨oán 者giả 謂vị 四tứ 顛điên 倒đảo 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。答đáp 第đệ 二nhị 問vấn 也dã 。內nội 外ngoại 者giả 。愛ái 結kết 是thị 內nội 。瞋sân 慢mạn 是thị 外ngoại 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。觀quán 於ư 四Tứ 諦Đế 。得đắc 四tứ 種chủng 功công 德đức 。二nhị 據cứ 所sở 得đắc 。二nhị 據cứ 所sở 除trừ 也dã 。

如như 汝nhữ 所sở 問vấn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。至chí )# 以dĩ 逆nghịch 流lưu 。故cố 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。

案án 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。非phi 對đối 番phiên 名danh 。但đãn 義nghĩa 中trung 訓huấn 釋thích 耳nhĩ 。謂vị 斷đoạn 見kiến 諦Đế 一nhất 廂sương 結kết 盡tận 。不bất 復phục 遂toại 生sanh 死tử 流lưu 。故cố 受thọ 此thử 名danh 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 世Thế 尊Tôn 若nhược 從tùng 是thị 義nghĩa (# 至chí 不bất 得đắc 名danh 為vi 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 耶da 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。若nhược 從tùng 此thử 義nghĩa 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 以dĩ 上thượng 。皆giai 逆nghịch 流lưu 也dã 。名danh 不bất 應ưng 異dị 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。三tam 果quả 皆giai 備bị 上thượng 二nhị 義nghĩa 。何hà 猶do 初sơ 果quả 耶da 。

善thiện 男nam 子tử 從tùng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。至chí 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。果quả 至chí 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。先tiên 斷đoạn 得đắc 名danh 是thị 舊cựu 。後hậu 斷đoạn 更cánh 名danh 為vi 客khách 也dã 。是thị 人nhân 亦diệc 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。是thị 第đệ 二nhị 果quả 人nhân 。初sơ 果quả 無vô 二nhị 名danh 也dã 。解giải 脫thoát 者giả 。解giải 身thân 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。凡phàm 夫phu 名danh 是thị 舊cựu 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 是thị 客khách 。又hựu 云vân 。聖thánh 中trung 作tác 客khách 舊cựu 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 舊cựu 。三tam 果quả 名danh 客khách 。故cố 以dĩ 先tiên 得đắc 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 也dã 。流lưu 二nhị 種chủng 者giả 。伏phục 結kết 涅Niết 槃Bàn 永vĩnh 斷đoạn 道đạo 也dã 。亦diệc 名danh 菩Bồ 薩Tát 者giả 。向hướng 以dĩ 佛Phật 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。以dĩ 上thượng 同đồng 化hóa 也dã 。今kim 以dĩ 下hạ 同đồng 上thượng 也dã 。一nhất 者giả 利lợi 根căn 。二nhị 者giả 鈍độn 根căn 者giả 。炎diễm 解giải 義nghĩa 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。名danh 有hữu 新tân 舊cựu 。但đãn 未vị 得đắc 聖thánh 者giả 。有hữu 凡phàm 夫phu 時thời 名danh 得đắc 。已dĩ 後hậu 更cánh 立lập 新tân 字tự 異dị 名danh 。更cánh 互hỗ 乃nãi 至chí 佛Phật 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 汝nhữ 所sở 問vấn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。至chí )# 是thị 故cố 堅kiên 持trì 。其kỳ 心tâm 不bất 動động 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。喻dụ 以dĩ 錯thác 魚ngư 。凡phàm 四tứ 事sự 下hạ 。自tự 合hợp 譬thí 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。錯thác 魚ngư 有hữu 四tứ 事sự 。喻dụ 初sơ 果quả 有hữu 四tứ 德đức 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 至chí )# 何hà 故cố 不phủ 。名danh 為vi 須Tu 陀Đà 洹hoàn 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。上thượng 云vân 先tiên 得đắc 。今kim 問vấn 為vi 先tiên 得đắc 道Đạo 。為vi 先tiên 得đắc 果quả 。為vi 定định 之chi 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。問vấn 有hữu 兩lưỡng 關quan 。一nhất 問vấn 苦khổ 忍nhẫn 。二nhị 問vấn 超siêu 越việt 人nhân 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 以dĩ 初sơ 果quả 。故cố 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。定định 所sở 言ngôn 初sơ 者giả 。在tại 果quả 不bất 在tại 道đạo 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。一nhất 答đáp 則tắc 兩lưỡng 難nạn/nan 。皆giai 塞tắc 也dã 。何hà 者giả 苦khổ 忍nhẫn 先tiên 得đắc 而nhi 非phi 果quả 。所sở 以dĩ 名danh 向hướng 超siêu 越việt 那na 含hàm 果quả 。而nhi 非phi 初sơ 。所sở 以dĩ 不bất 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。先tiên 答đáp 也dã 。

如như 汝nhữ 所sở 問vấn 。外ngoại 道đạo 之chi 人nhân (# 至chí )# 具cụ 足túc 八bát 智trí 及cập 十thập 六lục 行hành 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。那na 含hàm 非phi 初sơ 得đắc 也dã 。

爾nhĩ 時thời 八bát 智trí 具cụ 十thập 六lục 行hành 者giả 明minh 超siêu 者giả 是thị 初sơ 得đắc 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。若nhược 依y 數số 經kinh 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 證chứng 六lục 智trí 為vi 果quả 。未vị 得đắc 盡tận 無vô 生sanh 。未vị 得đắc 根căn 本bổn 禪thiền 心tâm 。不bất 得đắc 他Tha 心Tâm 智Trí 等đẳng 。非phi 證chứng 果Quả 之chi 心tâm 。是thị 則tắc 無vô 八bát 智trí 。亦diệc 言ngôn 少thiểu 分phần 盡tận 無vô 生sanh 也dã 。今kim 一nhất 解giải 云vân 。見kiến 智trí 比tỉ 智trí 觀quán 見kiến 。在tại 四Tứ 諦Đế 為vi 四tứ 。過quá 去khứ 未vị 來lai 。四Tứ 諦Đế 為vi 比tỉ 。是thị 則tắc 合hợp 諦đế 分phần/phân 世thế 。為vi 八bát 智trí 十thập 六lục 行hành 。若nhược 合hợp 世thế 分phần/phân 諦đế 。言ngôn 此thử 人nhân 具cụ 得đắc 。此thử 故cố 證chứng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。明minh 無vô 此thử 超siêu 法pháp 。彼bỉ 家gia 所sở 以dĩ 作tác 此thử 義nghĩa 者giả 。用dụng 等đẳng 智trí 斷đoạn 結kết 。故cố 凡phàm 夫phu 時thời 。以dĩ 斷đoạn 思tư 惟duy 煩phiền 惱não 。後hậu 斷đoạn 見kiến 諦Đế 結kết 盡tận 。直trực 超siêu 證chứng 那na 含hàm 。今kim 明minh 等đẳng 智trí 本bổn 是thị 伏phục 結kết 。非phi 永vĩnh 斷đoạn 道đạo 。及cập 見kiến 理lý 生sanh 解giải 。要yếu 先tiên 斷đoạn 見kiến 諦Đế 。次thứ 斷đoạn 思tư 惟duy 。此thử 人nhân 直trực 經kinh 果quả 心tâm 。而nhi 過quá 不bất 出xuất 觀quán 非phi 是thị 超siêu 也dã 。

爾nhĩ 時thời 具cụ 八bát 智trí 者giả 。那na 含hàm 不bất 復phục 觀quán 四Tứ 諦Đế 比tỉ 現hiện 八bát 智trí 作tác 因nhân 。唯duy 用dụng 一nhất 滅Diệt 諦Đế 智trí 。為vi 因nhân 得đắc 果quả 。豈khởi 得đắc 以dĩ 第đệ 三tam 果quả 。名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 耶da 。

迦Ca 葉Diếp 言ngôn 世Thế 尊Tôn 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 。至chí 何hà 故cố 不bất 得đắc 。名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。將tương 第đệ 三tam 果quả 。亦diệc 得đắc 此thử 法pháp 。還hoàn 復phục 竝tịnh 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。明minh 此thử 那na 含hàm 人nhân 。亦diệc 得đắc 八bát 智trí 。同đồng 作tác 十thập 六lục 行hành 觀quán 。

善thiện 男nam 子tử 有hữu 漏lậu 十thập 六lục 行hành 有hữu 二nhị 種chủng 至chí 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。喻dụ 以dĩ 錯thác 魚ngư 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。共cộng 者giả 。內nội 外ngoại 凡phàm 夫phu 。共cộng 捨xả 凡phàm 得đắc 聖thánh 故cố 名danh 。初sơ 果quả 阿A 那Na 含Hàm 。以dĩ 逕kính 二nhị 果quả 非phi 初sơ 捨xả 。所sở 以dĩ 共cộng 也dã 。煖Noãn 法Pháp 已dĩ 前tiền 外ngoại 凡phàm 夫phu 。亦diệc 得đắc 行hành 十thập 六lục 行hành 。內nội 外ngoại 共cộng 也dã 。不bất 共cộng 文văn 隱ẩn 。煖Noãn 法Pháp 以dĩ 上thượng 。及cập 四Tứ 果Quả 皆giai 不bất 共cộng 。何hà 者giả 後hậu 攝nhiếp 以dĩ 為vi 果quả 知tri 共cộng 。不bất 但đãn 有hữu 漏lậu 也dã 。向hướng 果quả 煖Noãn 法Pháp 已dĩ 上thượng 皆giai 向hướng 也dã 。是thị 世thế 間gian 無vô 漏lậu 。通thông 稱xưng 無vô 漏lậu 。八bát 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。說thuyết 超siêu 者giả 道đạo 比tỉ 智trí 成thành 果quả 。捨xả 七thất 不bất 捨xả 八bát 。此thử 言ngôn 捨xả 八bát 。非phi 但đãn 十thập 六lục 世thế 俗tục 。不bất 斷đoạn 結kết 。無vô 超siêu 越việt 明minh 矣hĩ 。佛Phật 有hữu 超siêu 語ngữ 。迦Ca 葉Diếp 問vấn 者giả 何hà 也dã 。能năng 伏phục 三tam 空không 結kết 者giả 。利lợi 根căn 於ư 下hạ 。以dĩ 有hữu 厭yếm 也dã 。逕kính 初sơ 二nhị 果quả 不bất 住trụ 。至chí 第đệ 三tam 乃nãi 住trụ 。佛Phật 為vi 住trú 處xứ 。說thuyết 超siêu 惑hoặc 者giả 。謂vị 不bất 經kinh 初sơ 果quả 失thất 旨chỉ 也dã 。迦Ca 葉Diếp 問vấn 正chánh 以dĩ 緣duyên 一nhất 諦đế 者giả 滅Diệt 諦Đế 也dã 。無vô 窮cùng 生sanh 死tử 。為vi 四tứ 倒đảo 所sở 迷mê 。煖Noãn 法Pháp 以dĩ 來lai 。須tu 別biệt 緣duyên 四Tứ 諦Đế 。助trợ 成thành 初sơ 果quả 。重trọng/trùng 倒đảo 已dĩ 滅diệt 。不bất 須tu 四tứ 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。分phân 解giải 各các 有hữu 處xứ 也dã 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 見kiến 諦Đế 道đạo 中trung 行hành 。阿A 那Na 含Hàm 思tư 惟duy 道đạo 中trung 行hành 也dã 。有hữu 漏lậu 十thập 六lục 行hành 二nhị 種chủng 者giả 。凡phàm 五ngũ 方phương 便tiện 。都đô 名danh 有hữu 漏lậu 。若nhược 四Tứ 意Ý 止Chỉ 。則tắc 外ngoại 凡phàm 夫phu 共cộng 。所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。言ngôn 四Tứ 意Ý 止Chỉ 。人nhân 猶do 可khả 有hữu 退thoái 。還hoàn 外ngoại 凡phàm 夫phu 。理lý 與dữ 外ngoại 未vị 得đắc 分phân 隔cách 。是thị 以dĩ 名danh 共cộng 。若nhược 入nhập 煖Noãn 法Pháp 。法pháp 根căn 立lập 轉chuyển 。得đắc 法Pháp 空không 照chiếu 理lý 。永vĩnh 不bất 復phục 退thoái 。分phần/phân 絕tuyệt 凡phàm 夫phu 。故cố 名danh 不bất 共cộng 也dã 。無vô 漏lậu 十thập 六lục 行hành 。二nhị 種chủng 初sơ 入nhập 見kiến 諦Đế 。未vị 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。

爾nhĩ 時thời 名danh 若nhược 第đệ 十thập 六lục 心tâm 證chứng 果Quả 。名danh 為vi 得đắc 果quả 。八bát 智trí 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。若nhược 是thị 第đệ 十thập 五ngũ 心tâm 已dĩ 還hoàn 。

爾nhĩ 時thời 見kiến 智trí 比tỉ 智trí 。悉tất 名danh 為vi 向hướng 。若nhược 第đệ 十thập 六lục 心tâm 證chứng 果Quả 已dĩ 。

爾nhĩ 時thời 作tác 見kiến 比tỉ 智trí 。觀quán 四Tứ 諦Đế 。名danh 得đắc 果quả 觀quán 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 捨xả 共cộng 。得đắc 不bất 共cộng 者giả 。不bất 言ngôn 捨xả 前tiền 四Tứ 意Ý 止Chỉ 。中trung 前tiền 久cửu 已dĩ 捨xả 。今kim 言ngôn 捨xả 者giả 。還hoàn 是thị 見kiến 諦Đế 中trung 十thập 五ngũ 心tâm 。同đồng 是thị 向hướng 中trung 共cộng 行hành 十thập 六lục 也dã 。今kim 捨xả 無vô 漏lậu 共cộng 。得đắc 果quả 不bất 共cộng 也dã 。若nhược 當đương 證chứng 果Quả 時thời 。乃nãi 不bất 作tác 十thập 六lục 行hành 。但đãn 使sử 在tại 果quả 心tâm 。自tự 不bất 復phục 與dữ 向hướng 共cộng 。乃nãi 至chí 捨xả 向hướng 八bát 智trí 。得đắc 得đắc 果quả 八bát 智trí 。那na 含hàm 不bất 如như 是thị 者giả 。言ngôn 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。分phân 解giải 見kiến 諦Đế 。向hướng 中trung 行hành 初sơ 成thành 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 那na 含hàm 。已dĩ 經kinh 二nhị 果quả 。分phân 解giải 思tư 惟duy 也dã 。果quả 異dị 向hướng 異dị 。豈khởi 得đắc 同đồng 耶da 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 緣duyên 四Tứ 諦Đế 。那na 含hàm 緣duyên 一nhất 諦đế 者giả 。還hoàn 就tựu 與dữ 脫thoát 受thọ 名danh 耳nhĩ 。猶do 如như 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。亦diệc 皆giai 緣duyên 平bình 爾nhĩ 時thời 見kiến 有hữu 情tình 多đa 。識thức 空không 意ý 少thiểu 。若nhược 入nhập 無vô 相tướng 行hành 。是thị 則tắc 空không 心tâm 勝thắng 。是thị 以dĩ 從tùng 不bất 如như 地địa 第đệ 一nhất 法pháp 。約ước 有hữu 受thọ 名danh 。無vô 相tướng 行hành 乃nãi 未vị 能năng 都đô 妄vọng 有hữu 心tâm 。但đãn 空không 緣duyên 明minh 勝thắng 。約ước 無vô 受thọ 名danh 。今kim 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。亦diệc 緣duyên 一nhất 諦đế 平bình 等đẳng 。正chánh 以dĩ 不bất 及cập 那na 含hàm 。還hoàn 名danh 言ngôn 緣duyên 四Tứ 諦Đế 。實thật 不bất 緣duyên 四tứ 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。此thử 答đáp 意ý 。始thỉ 終chung 次thứ 第đệ 。辨biện 行hành 階giai 級cấp 。然nhiên 後hậu 釋thích 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 之chi 意ý 也dã 。有hữu 漏lậu 二nhị 種chủng 者giả 。謂vị 四tứ 念niệm 前tiền 十thập 六lục 行hành 。此thử 與dữ 外ngoại 凡phàm 夫phu 共cộng 。從tùng 四tứ 念niệm 以dĩ 上thượng 十thập 六lục 于vu 時thời 不bất 復phục 共cộng 也dã 。無vô 漏lậu 二nhị 種chủng 者giả 。向hướng 果quả 者giả 。苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 已dĩ 上thượng 。至chí 十thập 五ngũ 是thị 果quả 者giả 。得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 時thời 。乃nãi 無vô 十thập 六lục 之chi 別biệt 。但đãn 證chứng 本bổn 所sở 行hành 。故cố 言ngôn 具cụ 十thập 六lục 也dã 。八bát 智trí 亦diệc 二nhị 者giả 義nghĩa 如như 上thượng 也dã 。然nhiên 無vô 相tướng 行hành 中trung 。亦diệc 無vô 八bát 。但đãn 目mục 因nhân 時thời 名danh 也dã 。捨xả 共cộng 十thập 六lục 者giả 。四tứ 念niệm 前tiền 也dã 。得đắc 不bất 共cộng 者giả 。內nội 凡phàm 夫phu 也dã 。捨xả 向hướng 果quả 八bát 智trí 者giả 。苦khổ 忍nhẫn 以dĩ 上thượng 十thập 五ngũ 心tâm 也dã 。得đắc 得đắc 果quả 八bát 智trí 者giả 。果quả 時thời 明minh 了liễu 也dã 。那na 含hàm 不bất 如như 是thị 者giả 。正chánh 釋thích 二nhị 人nhân 因nhân 異dị 也dã 。得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。後hậu 唯duy 觀quán 一nhất 滅Diệt 諦Đế 。不bất 復phục 以dĩ 十thập 六lục 行hành 八bát 智trí 為vi 因nhân 。云vân 何hà 名danh 那na 含hàm 為vi 初sơ 果quả 耶da 。

遍biến 觀quán 已dĩ 行hành 者giả 即tức 是thị 斯Tư 陀Đà 含Hàm 人nhân 。至chí )# 遍biến 觀quán 方phương 已dĩ 為vi 食thực 故cố 行hành 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。第đệ 五ngũ 人nhân 。進tiến 修tu 思tư 惟duy 。故cố 名danh 行hành 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。既ký 經kinh 初sơ 果quả 。觀quán 於ư 四Tứ 諦Đế 。今kim 復phục 行hành 向hướng 涉thiệp 思tư 惟duy 。斷đoạn 麁thô 貪tham 麁thô 瞋sân 思tư 惟duy 六lục 品phẩm 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。第đệ 五ngũ 斯Tư 陀Đà 含Hàm 人nhân 。為vi 斷đoạn 三tam 毒độc 故cố 。進tiến 修tu 涉thiệp 道đạo 。義nghĩa 如như 錯thác 魚ngư 為vi 食thực 故cố 行hành 也dã 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 七thất