大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 集Tập 解Giải
Quyển 43
梁Lương 寶Bảo 亮Lượng 等Đẳng 集Tập

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 四tứ 十thập 三tam

耆kỳ 婆bà 勸khuyến 闍xà 世thế 王vương 詣nghệ 佛Phật 。 廣quảng 說thuyết 雜tạp 緣duyên 起khởi 事sự 。 出xuất 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 。 於ư 空không 中trung 勸khuyến 闍xà 世thế 事sự 。 釋thích 月nguyệt 愛ái 三tam 昧muội 義nghĩa 。 為vi 闡xiển 提đề 作tác 一nhất 柱trụ 殿điện 義nghĩa 。

梵Phạm 行hạnh 品phẩm 之chi 第đệ 八bát

王vương 今kim 且thả 聽thính 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 至chí 所sở 有hữu 重trọng 罪tội 。 必tất 當đương 得đắc 除trừ 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 昔tích 未vị 說thuyết 治trị 罪tội 人nhân 有hữu 驗nghiệm 。 今kim 出xuất 所sở 治trị 之chi 人nhân 為vi 證chứng 。

大đại 王vương 且thả 聽thính 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 子tử 。 至chí 為vi 無vô 上thượng 醫y 。 非phi 六lục 師sư 也dã 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 鴦ương 崛quật 摩ma 羅la 。 此thử 言ngôn 指chỉ 鬘man 也dã 。

大đại 王vương 復phục 有hữu 須tu 毘tỳ 羅la 王vương 子tử (# 至chí 為vi 無vô 上thượng 醫y 。 非phi 六lục 師sư 也dã 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 昔tích 有hữu 慳san 貪tham 。 今kim 日nhật 渴khát 飢cơ 。 聞văn 說thuyết 其kỳ 過quá 。 心tâm 生sanh 慚tàm 悔hối 。 見kiến 水thủy 得đắc 飲ẩm 。

大đại 王vương 舍xá 婆bà 提đề 國quốc 群quần 賊tặc 五ngũ 百bách (# 至chí )# 為vi 大đại 良lương 醫y 非phi 六lục 師sư 也dã 。

案án 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 四tứ 廣quảng 出xuất 諸chư 蒙mông 益ích 之chi 事sự 。 明minh 佛Phật 有hữu 道Đạo 力lực 。 能năng 曠khoáng 益ích 無vô 窮cùng 也dã 。

大đại 王vương 若nhược 能năng 。 信tín 臣thần 語ngữ 者giả (# 至chí 若nhược 不bất 見kiến 信tín 。 願nguyện 善thiện 思tư 之chi 。

案án 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 上thượng 至chí 此thử 。 第đệ 六lục 引dẫn 現hiện 事sự 為vi 證chứng 。 自tự 佛Phật 出xuất 世thế 至chí 今kim 。 有hữu 犯phạm 罪tội 而nhi 見kiến 佛Phật 者giả 。 無vô 不bất 除trừ 滅diệt 。 云vân 何hà 王vương 罪tội 。 獨độc 不bất 滅diệt 耶da 。

大đại 王vương 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 大đại 悲bi 普phổ 覆phú 。 至chí )# 亦diệc 當đương 視thị 佛Phật 。 如như 父phụ 母mẫu 想tưởng 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 恐khủng 王vương 思tư 惟duy 。 不bất 敢cảm 求cầu 佛Phật 。 次thứ 說thuyết 大đại 悲bi 。 怨oán 親thân 平bình 等đẳng 。 廣quảng 出xuất 等đẳng 事sự 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 四tứ 廣quảng 引dẫn 證chứng 。 以dĩ 勸khuyến 王vương 行hành 。

大đại 王vương 當đương 知tri 。 如Như 來Lai 不bất 但đãn (# 至chí 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 五ngũ 明minh 佛Phật 普phổ 覆phú 。 不bất 限hạn 一nhất 人nhân 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 第đệ 七thất 明minh 佛Phật 平bình 等đẳng 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 五ngũ 佛Phật 心tâm 不bất 偏thiên 。 所sở 以dĩ 能năng 除trừ 王vương 罪tội 也dã 。

大đại 王vương 假giả 使sử 一nhất 月nguyệt 常thường 以dĩ 衣y 食thực (# 至chí 到đáo 如Như 來Lai 所sở 。 誠thành 心tâm 聽thính 法Pháp 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 犯phạm 罪tội 既ký 重trọng/trùng 。 唯duy 應ưng 聽thính 法pháp 。 非phi 財tài 施thí 所sở 能năng 滅diệt 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 六lục 格cách 量lượng 去khứ 留lưu 。 功công 德đức 多đa 少thiểu 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 第đệ 八bát 明minh 佛Phật 功công 德đức 智trí 慧tuệ 因nhân 重trọng/trùng 。 能năng 滅diệt 人nhân 罪tội 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 六lục 明minh 佛Phật 能năng 加gia 益ích 人nhân 心tâm 。 所sở 以dĩ 見kiến 佛Phật 。 必tất 有hữu 福phước 利lợi 也dã 。

爾nhĩ 時thời 大đại 王vương 。 答đáp 耆kỳ 婆bà 言ngôn (# 至chí )# 深thâm 自tự 鄙bỉ 悼điệu 都đô 無vô 去khứ 心tâm 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 不bất 以dĩ 往vãng 為vi 慮lự 。 自tự 鄙bỉ 穢uế 累lũy/lụy/luy 。 非phi 聽thính 法Pháp 眷quyến 屬thuộc 。 往vãng 恐khủng 不bất 必tất 接tiếp 敘tự 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 七thất 王vương 自tự 念niệm 罪tội 重trọng 。 無vô 去khứ 心tâm 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 雖tuy 聞văn 上thượng 六lục 種chủng 勝thắng 說thuyết 。 猶do 未vị 敢cảm 去khứ 也dã 。

爾nhĩ 時thời 空không 中trung 。 尋tầm 出xuất 聲thanh 言ngôn (# 至chí )# 瘡sang 蒸chưng 毒độc 熱nhiệt 但đãn 增tăng 無vô 損tổn 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 證chứng 耆kỳ 婆bà 之chi 言ngôn 。 王vương 罪tội 既ký 重trọng/trùng 。 唯duy 佛Phật 能năng 除trừ 。 故cố 說thuyết 佛Phật 欲dục 涅Niết 槃Bàn 。 勸khuyến 速tốc 往vãng 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 三tam 別biệt 也dã 。 前tiền 外ngoại 道đạo 勸khuyến 覓mịch 邪tà 見kiến 師sư 。 次thứ 耆kỳ 婆bà 勸khuyến 也dã 。 今kim 其kỳ 父phụ 自tự 勸khuyến 。 令linh 隨tùy 耆kỳ 婆bà 語ngữ 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 闍xà 世thế 向hướng 疑nghi 罪tội 重trọng 。 恥sỉ 至chí 佛Phật 所sở 。 其kỳ 父phụ 恐khủng 隨tùy 耶da 師sư 。 今kim 故cố 勸khuyến 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 三tam 其kỳ 父phụ 以dĩ 。 神thần 通thông 之chi 力lực 。 勸khuyến 之chi 令linh 詣nghệ 佛Phật 也dã 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 在tại 雙song 樹thụ 間gian 。 至chí )# 至chí 無vô 量lượng 劫kiếp 。 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

案án 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 此thử 明minh 如Như 來Lai 見kiến 闍xà 世thế 之chi 心tâm 。 自tự 可khả 救cứu 之chi 理lý 。 言ngôn 味vị 而nhi 求cầu 。 正chánh 為vi 欲dục 從tùng 闍xà 世thế 解giải 常thường 故cố 耳nhĩ 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 至chí )# 何hà 故cố 獨độc 為vi 。 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。

案án 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。

時thời 人nhân 不bất 解giải 此thử 旨chỉ 。 故cố 迦Ca 葉Diếp 致trí 問vấn 也dã 。

佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 是thị 大đại 眾chúng 中trung 。 至chí )# 是thị 故cố 悶muộn 絕tuyệt 。 自tự 投đầu 於ư 地địa 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 聖thánh 人nhân 現hiện 滅diệt 。 欲dục 以dĩ 益ích 物vật 。 若nhược 生sanh 定định 滅diệt 之chi 倒đảo 。 致trí 悶muộn 絕tuyệt 之chi 苦khổ 者giả 。 佛Phật 則tắc 為vi 之chi 不bất 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 我ngã 所sở 言ngôn 。 至chí )# 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 釋thích 密mật 語ngữ 也dã 。 前tiền 四tứ 句cú 出xuất 。 所sở 為vi 之chi 事sự 。 後hậu 二nhị 句cú 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 不bất 滅diệt 。 不bất 應ưng 以dĩ 佛Phật 滅diệt 故cố 悶muộn 絕tuyệt 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 釋thích 時thời 之chi 疑nghi 也dã 。 非phi 直trực 一nhất 人nhân 。 并tinh 為vi 一nhất 切thiết 未vị 解giải 常thường 者giả 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 此thử 下hạ 有hữu 七thất 別biệt 。 明minh 佛Phật 放phóng 光quang 引dẫn 王vương 詣nghệ 佛Phật 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 滅diệt 王vương 罪tội 也dã 。 至chí 彼bỉ 自tự 言ngôn 其kỳ 七thất 事sự 。 此thử 即tức 第đệ 一nhất 先tiên 唱xướng 密mật 語ngữ 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 大đại 悲bi 導đạo 師sư (# 至chí )# 身thân 瘡sang 即tức 愈dũ 欝uất 蒸chưng 除trừ 滅diệt 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 所sở 以dĩ 慈từ 光quang 遠viễn 至chí 者giả 。 王vương 聞văn 父phụ 誨hối 。 地địa 獄ngục 苦khổ 報báo 。 必tất 受thọ 不bất 疑nghi 。 謂vị 罪tội 不bất 可khả 消tiêu 。 自tự 鄙bỉ 凶hung 穢uế 。 佛Phật 不bất 接tiếp 顧cố 。 有hữu 此thử 二nhị 疑nghi 。 不bất 敢cảm 詣nghệ 佛Phật 。 慈từ 光quang 遠viễn 至chí 。 二nhị 疑nghi 俱câu 釋thích 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 五ngũ 段đoạn 也dã 。 前tiền 言ngôn 為vi 王vương 住trụ 世thế 治trị 其kỳ 心tâm 。 雖tuy 有hữu 其kỳ 言ngôn 。 未vị 見kiến 其kỳ 實thật 。 月nguyệt 愛ái 三tam 昧muội 。 始thỉ 為vi 驗nghiệm 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 先tiên 治trị 其kỳ 身thân 。 後hậu 治trị 心tâm 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 二nhị 放phóng 光quang 滅diệt 苦khổ 也dã 。

王vương 覺giác 瘡sang 愈dũ 身thân 體thể 清thanh 涼lương 。 至chí )# 先tiên 治trị 王vương 身thân 然nhiên 後hậu 及cập 心tâm 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 引dẫn 雙song 樹thụ 經kinh 。 稱xưng 曾tằng 聞văn 人nhân 說thuyết 夫phu 劫kiếp 火hỏa 。 不bất 燒thiêu 眾chúng 生sanh 。 先tiên 有hữu 三tam 月nguyệt 並tịnh 照chiếu 。 除trừ 眾chúng 生sanh 病bệnh 。 使sử 得đắc 修tu 禪thiền 上thượng 生sanh 。 月nguyệt 光quang 既ký 出xuất 。 無vô 病bệnh 不bất 愈dũ 。 其kỳ 時thời 未vị 至chí 。 而nhi 有hữu 妙diệu 光quang 。 所sở 以dĩ 喜hỷ 而nhi 問vấn 也dã 。 答đáp 云vân 。 應ưng 故cố 現hiện 光quang 。 無vô 定định 相tương/tướng 也dã 。 非phi 色sắc 非phi 非phi 色sắc 。 雙song 釋thích 真chân 定định 相tương/tướng 也dã 。 非phi 青thanh 非phi 齊tề 。 偏thiên 釋thích 真chân 也dã 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 者giả 。 偏thiên 釋thích 應ưng 也dã 。

王vương 言ngôn 耆kỳ 婆bà 如Như 來Lai 世Thế 尊Tôn 。 至chí 是thị 故cố 復phục 名danh 。 月nguyệt 愛ái 三tam 昧muội 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 七thất 子tử 之chi 中trung 。 一nhất 子tử 遇ngộ 病bệnh 。 譬thí 凡phàm 夫phu 。 六lục 子tử 譬thí 六lục 住trụ 。 慈từ 本bổn 緣duyên 苦khổ 。 若nhược 重trọng/trùng 則tắc 慈từ 重trọng/trùng 。 初sơ 住trụ 已dĩ 離ly 三tam 塗đồ 。 六lục 住trụ 則tắc 永vĩnh 離ly 人nhân 天thiên 。 佛Phật 則tắc 放phóng 捨xả 慈từ 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 二nhị 翻phiên 正chánh 列liệt 放phóng 光quang 。 滅diệt 其kỳ 身thân 苦khổ 事sự 也dã 。

王vương 語ngữ 耆kỳ 婆bà 我ngã 聞văn 如Như 來Lai 。 至chí )# 當đương 有hữu 何hà 心tâm 。 往vãng 見kiến 如Như 來Lai 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 雖tuy 蒙mông 遠viễn 光quang 。 身thân 病bệnh 得đắc 除trừ 。 聞văn 此thử 經Kinh 語ngữ 。 懼cụ 不bất 敢cảm 往vãng 也dã 。 將tương 無vô 陷hãm 入nhập 地địa 者giả 。 若nhược 違vi 經kinh 見kiến 佛Phật 。 恐khủng 交giao 致trí 此thử 苦khổ 也dã 。 我ngã 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 向hướng 引dẫn 經kinh 語ngữ 。 此thử 以dĩ 情tình 推thôi 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 雖tuy 蒙mông 光quang 照chiếu 。 猶do 以dĩ 善thiện 惡ác 事sự 隔cách 。 且thả 慚tàm 愧quý 在tại 顏nhan 。 不bất 欲dục 去khứ 也dã 。

耆kỳ 婆bà 答đáp 言ngôn 大đại 王vương 譬thí 如như 渴khát 人nhân 。 至chí )# 而nhi 當đương 不bất 蒙mông 。 慈từ 悲bi 救cứu 濟tế 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 為vi 闡xiển 提đề 說thuyết 法Pháp 者giả 。 以dĩ 重trọng/trùng 況huống 輕khinh 。 證chứng 必tất 濟tế 也dã 。 兼kiêm 非phi 王vương 所sở 引dẫn 之chi 經kinh 。 若nhược 果quả 尚thượng 為vi 闡xiển 提đề 說thuyết 法Pháp 。 云vân 何hà 不bất 與dữ 。 惡ác 人nhân 坐tọa 起khởi 耶da 。

王vương 言ngôn 耆kỳ 婆bà 我ngã 昔tích 曾tằng 聞văn 。 至chí 何hà 故cố 如Như 來Lai 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 如Như 來Lai 言ngôn 不bất 虛hư 設thiết 。 云vân 何hà 乃nãi 為vi 闡xiển 提đề 說thuyết 法Pháp 。 必tất 不bất 然nhiên 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 耆kỳ 婆bà 申thân 佛Phật 意ý 。 傍bàng 為vi 說thuyết 法Pháp 。 尚thượng 為vi 闡xiển 提đề 說thuyết 法Pháp 。 況huống 王vương 非phi 闡xiển 提đề 耶da 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 三tam 王vương 雖tuy 蒙mông 光quang 。 心tâm 猶do 未vị 達đạt 。 請thỉnh 耆kỳ 婆bà 為vi 決quyết 。

耆kỳ 婆bà 答đáp 言ngôn 大đại 王vương 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 至chí )# 語ngữ 彼bỉ 醫y 言ngôn 速tốc 疾tật 上thượng 車xa 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 六lục 說thuyết 譬thí 。 以dĩ 慰úy 王vương 勸khuyến 令linh 去khứ 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 為vi 闡xiển 提đề 說thuyết 法Pháp 。 凡phàm 有hữu 三tam 意ý 。 如như 醫y 治trị 病bệnh 人nhân 。 一nhất 為vi 除trừ 現hiện 苦khổ 。 二nhị 遣khiển 眷quyến 屬thuộc 橫hoạnh/hoành 苦khổ 。 三tam 息tức 外ngoại 人nhân 誹phỉ 謗báng 。 合hợp 譬thí 如như 此thử 。 可khả 知tri 也dã 。

爾nhĩ 時thời 良lương 醫y 即tức 自tự 思tư 惟duy 。 至chí )# 如như 是thị 病bệnh 者giả 。 必tất 死tử 不bất 疑nghi 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 譬thí 如Như 來Lai 為vi 闡xiển 提đề 說thuyết 法Pháp 。 如như 醫y 審thẩm 知tri 病bệnh 者giả 必tất 死tử 。 不bất 得đắc 不bất 說thuyết 法Pháp 。 一nhất 為vi 病bệnh 人nhân 。 二nhị 為vi 親thân 族tộc 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 得đắc 不bất 說thuyết 也dã 。

大đại 王vương 世Thế 尊Tôn 亦diệc 爾nhĩ 。 於ư 一nhất 闡xiển 提đề 輩bối (# 至chí 為vi 一nhất 闡xiển 提đề 。 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 明minh 闡xiển 提đề 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 二nhị 利lợi 不bất 虛hư 。 前tiền 去khứ 凡phàm 夫phu 誹phỉ 謗báng 。 後hậu 明minh 利lợi 益ích 闡xiển 提đề 。 顯hiển 說thuyết 法Pháp 不bất 空không 也dã 。 譬thí 如như 淨tịnh 人nhân 者giả 。 喻dụ 未vị 來lai 善thiện 根căn 也dã 。

王vương 語ngữ 耆kỳ 婆bà 若nhược 使sử 如Như 來Lai 。 至chí 得đắc 道Đạo 之chi 人nhân 。 不bất 入nhập 地địa 獄ngục 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 冀ký 汝nhữ 捉tróc 持trì 者giả 。 懼cụ 犯phạm 罪tội 增tăng 生sanh 。 入nhập 地địa 獄ngục 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 七thất 始thỉ 從tùng 耆kỳ 婆bà 勸khuyến 命mạng 駕giá 。 至chí 佛Phật 所sở 去khứ 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 四tứ 翻phiên 聞văn 法Pháp 之chi 機cơ 發phát 也dã 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 四tứ 十thập 三tam