大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 集Tập 解Giải
Quyển 31
梁Lương 寶Bảo 亮Lượng 等Đẳng 集Tập

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 一nhất

廣quảng 釋thích 集Tập 諦Đế 以dĩ 愛ái 為vi 體thể 。 釋thích 二nhị 種chủng 愛ái 一nhất 愛ái 己kỷ 身thân 一nhất 愛ái 所sở 須tu 。 又hựu 釋thích 二nhị 種chủng 愛ái 一nhất 者giả 善thiện 愛ái 一nhất 者giả 不bất 善thiện 愛ái 。 舉cử 九cửu 種chủng 事sự 譬thí 愛ái 。 釋thích 菩Bồ 薩Tát 無vô 苦khổ 有hữu 諦đế 聲Thanh 聞Văn 有hữu 苦khổ 有hữu 諦đế 。 廣quảng 釋thích 見kiến 滅Diệt 諦Đế 義nghĩa 。 廣quảng 釋thích 道Đạo 諦Đế 義nghĩa 。 廣quảng 釋thích 道đạo 義nghĩa 是thị 一nhất 隨tùy 法pháp 有hữu 異dị 。

聖thánh 行hành 品phẩm 之chi 第đệ 五ngũ

善thiện 男nam 子tử 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí 分phân 別biệt 挍giảo 計kế 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 還hoàn 愛ái 於ư 有hữu 者giả 。 謂vị 三tam 有hữu 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 前tiền 已dĩ 略lược 說thuyết 。 今kim 是thị 廣quảng 說thuyết 。 次thứ 會hội 通thông 。 後hậu 明minh 觀quán 行hành 也dã 。 是thị 陰ấm 因nhân 緣duyên 者giả 。 由do 業nghiệp 煩phiền 惱não 。 得đắc 未vị 來lai 陰ấm 果quả 也dã 。 還hoàn 愛ái 於ư 有hữu 者giả 。 昔tích 由do 業nghiệp 煩phiền 惱não 故cố 得đắc 身thân 。 今kim 復phục 愛ái 三tam 有hữu 。 復phục 應ưng 牽khiên 生sanh 也dã 。 業nghiệp 因nhân 緣duyên 愛ái 者giả 。 宿túc 業nghiệp 故cố 起khởi 愛ái 。 隨tùy 所sở 習tập 也dã 。 煩phiền 惱não 因nhân 緣duyên 愛ái 者giả 。 如như 人nhân 多đa 瞋sân 。 常thường 愛ái 兵binh 器khí 。 苦khổ 因nhân 緣duyên 愛ái 者giả 。 如như 人nhân 遇ngộ 病bệnh 。 愛ái 針châm 艾ngải 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 次thứ 解giải 集Tập 諦Đế 明minh 業nghiệp 。 及cập 煩phiền 惱não 能năng 搆câu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 果quả 報báo 續tục 起khởi 。 稱xưng 之chi 為vi 集tập 也dã 。 就tựu 此thử 辨biện 集Tập 諦Đế 中trung 。 亦diệc 有hữu 三tam 意ý 。 然nhiên 文văn 中trung 小tiểu 自tự 左tả 右hữu 。 不bất 如như 苦Khổ 諦Đế 中trung 之chi 次thứ 。 第đệ 一nhất 解giải 集Tập 諦Đế 相tương/tướng 。 第đệ 二nhị 會hội 通thông 。 第đệ 三tam 觀quán 過quá 。 今kim 此thử 中trung 辨biện 集Tập 諦Đế 。 悉tất 據cứ 愛ái 使sử 為vi 原nguyên 。 何hà 以dĩ 然nhiên 。 後hậu 能năng 潤nhuận 生sanh 。 得đắc 生sanh 由do 已dĩ 。 故cố 非phi 愛ái 不bất 成thành 業nghiệp 。 是thị 以dĩ 就tựu 愛ái 而nhi 收thu 集tập 。 錄lục 感cảm 陰ấm 之chi 緣duyên 盡tận 。 然nhiên 愛ái 性tánh 染nhiễm 累lũy/lụy/luy 。 事sự 無vô 不bất 由do 。 故cố 文văn 中trung 廣quảng 彰chương 述thuật 愛ái 。 為vi 眾chúng 緣duyên 之chi 首thủ 也dã 。 愛ái 己kỷ 身thân 謂vị 正chánh 報báo 愛ái 。 所sở 須tu 名danh 依y 報báo 也dã 。 如như 工công 巧xảo 業nghiệp 等đẳng 。 事sự 成thành 保bảo 著trước 。 玩ngoạn 適thích 在tại 心tâm 。 稱xưng 業nghiệp 因nhân 緣duyên 愛ái 也dã 。 若nhược 違vi 境cảnh 起khởi 心tâm 。 復phục 稱xưng 昔tích 含hàm 怒nộ 。 還hoàn 脩tu 此thử 心tâm 。 為vi 好hảo/hiếu 為vi 煩phiền 惱não 。 因nhân 緣duyên 愛ái 也dã 。 患hoạn 苦khổ 而nhi 欲dục 背bối/bội 。 若nhược 離ly 我ngã 而nhi 稱xưng 情tình 。 無vô 此thử 苦khổ 。 而nhi 心tâm 悅duyệt 謂vị 苦khổ 因nhân 緣duyên 愛ái 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 愛ái 有hữu 二nhị 種chủng 至chí 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 是thị 名danh 為vi 善thiện 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 結kết 集tập 八bát 苦khổ 者giả 。 重trọng/trùng 倒đảo 也dã 。 愛ái 佛Phật 功công 德đức 輕khinh 。 故cố 除trừ 之chi 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 凡phàm 夫phu 愛ái 者giả 名danh 之chi 為vi 集tập (# 至chí )# 不bất 以dĩ 愛ái 故cố 。 而nhi 受thọ 生sanh 也dã 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 此thử 經Kinh 以dĩ 智trí 知tri 集tập 。 名danh 為vi 諦đế 。 凡phàm 夫phu 以dĩ 不bất 識thức 集tập 故cố 。 集tập 而nhi 非phi 諦đế 。 菩Bồ 薩Tát 諦đế 而nhi 非phi 集tập 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 釋thích 所sở 以dĩ 。 諦đế 而nhi 非phi 集tập 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 夫phu 立lập 愛ái 之chi 名danh 。 名danh 生sanh 二nhị 處xứ 。 如như 向hướng 所sở 辨biện 。 盡tận 是thị 凡phàm 夫phu 不bất 善thiện 之chi 愛ái 。 若nhược 興hưng 心tâm 樂nhạo 法Pháp 。 崇sùng 善thiện 為vi 理lý 。 悅duyệt 情tình 願nguyện 求cầu 。 稱xưng 之chi 善thiện 愛ái 。 名danh 雖tuy 同đồng 。 義nghĩa 自tự 兩lưỡng 殊thù 。 名danh 同đồng 心tâm 別biệt 。 各các 自tự 有hữu 歸quy 。 然nhiên 善thiện 愛ái 雖tuy 同đồng 。

復phục 有hữu 二nhị 別biệt 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 位vị 懷hoài 發phát 軫# 。 不bất 存tồn 於ư 緣duyên 中trung 離ly 染nhiễm 。 稱xưng 大Đại 乘Thừa 愛ái 。 聲Thanh 聞Văn 小tiểu 道đạo 。 雖tuy 欲dục 樂lạc 善thiện 。 但đãn 解giải 不bất 稱xưng 境cảnh 。 每mỗi 心tâm 有hữu 存tồn 於ư 求cầu 善thiện 之chi 略lược 乖quai 。 遂toại 落lạc 不bất 善thiện 愛ái 門môn 也dã 。 故cố 知tri 二Nhị 乘Thừa 行hành 道Đạo 。 不bất 稱xưng 道đạo 。 不bất 改cải 心tâm 。 不bất 得đắc 出xuất 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 下hạ 句cú 即tức 會hội 凡phàm 夫phu 愛ái 者giả 。 名danh 之chi 為vi 集tập 。 得đắc 知tri 二Nhị 乘Thừa 執chấp 相tướng 在tại 懷hoài 。 未vị 免miễn 生sanh 死tử 。 無vô 有hữu 諦đế 用dụng 。 菩Bồ 薩Tát 造tạo 行hành 發phát 家gia 。 不bất 以dĩ 生sanh 死tử 為vi 患hoạn 。 既ký 識thức 生sanh 死tử 過quá 。 於ư 保bảo 著trước 之chi 情tình 悚tủng 。 是thị 以dĩ 雖tuy 愛ái 不bất 名danh 集tập 。 若nhược 須tu 現hiện 生sanh 而nhi 應ưng 物vật 。 則tắc 不bất 名danh 為vi 愛ái 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 至chí )# 獨độc 以dĩ 愛ái 性tánh 為vi 五ngũ 陰ấm 因nhân 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 會hội 通thông 之chi 文văn 也dã 。 昔tích 說thuyết 不bất 同đồng 。 請thỉnh 釋thích 其kỳ 由do 也dã 。

佛Phật 讚tán 迦Ca 葉Diếp 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 至chí 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 牙nha 。

案án 。 智trí 秀tú 曰viết 。 雖tuy 復phục 業nghiệp 及cập 煩phiền 惱não 。 為vi 辨biện 果quả 之chi 因nhân 。 然nhiên 愛ái 為vi 愛ái 生sanh 之chi 生sanh 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 第đệ 二nhị 會hội 通thông 難nạn/nan 也dã 。 明minh 雖tuy 復phục 說thuyết 有hữu 招chiêu 陰ấm 之chi 因nhân 不bất 同đồng 。 然nhiên 非phi 愛ái 不bất 辨biện 。 以dĩ 三tam 譬thí 顯hiển 之chi 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 是thị 大Đại 乘Thừa 至chí )# 是thị 名danh 如như 責trách 有hữu 餘dư 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 此thử 下hạ 觀quán 門môn 也dã 。 此thử 但đãn 說thuyết 愛ái 過quá 。 不bất 明minh 是thị 集tập 。 不bất 集tập 故cố 不bất 除trừ 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 愛ái 而nhi 是thị 集tập 。 故cố 除trừ 也dã 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 觀quán 愛ái 之chi 過quá 患hoạn 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 云vân 何hà 如như 羅la 剎sát (# 至chí )# 觀quán 察sát 愛ái 結kết 如như 是thị 九cửu 種chủng 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 拔bạt 舍Xá 利Lợi 弗Phất 無vô 上thượng 根căn 本bổn 者giả 。 則tắc 有hữu 緣duyên 起khởi 。 載tái 彼bỉ 釋thích 論luận 也dã 。 又hựu 相tương/tướng 承thừa 釋thích 云vân 。 于vu 時thời 已dĩ 至chí 第đệ 六lục 住trụ 。 未vị 得đắc 第đệ 七thất 住trụ 心tâm 。 有hữu 言ngôn 在tại 住trụ 三tam 十thập 心tâm 之chi 二nhị 十thập 心tâm 中trung 。

善thiện 男nam 子tử 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 道đạo 有hữu 真Chân 諦Đế 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 為vi 觀quán 不bất 同đồng 。 而nhi 說thuyết 昔tích 之chi 苦khổ 集tập 。 唯duy 有hữu 三tam 人nhân 。 因nhân 論luận 四tứ 人nhân 觀quán 有hữu 差sai 別biệt 。 語ngữ 次thứ 及cập 之chi 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 觀quán 苦khổ 觀quán 。 愛ái 無vô 上thượng 八bát 患hoạn 。 因nhân 論luận 觀quán 人nhân 差sai 別biệt 。 以dĩ 顛điên 倒đảo 為vi 苦khổ 。 三tam 人nhân 皆giai 倒đảo 。 有hữu 苦khổ 也dã 。 以dĩ 見kiến 苦khổ 名danh 諦đế 。 三tam 人nhân 皆giai 見kiến 苦khổ 。 故cố 有hữu 諦đế 也dã 。 下hạ 須tu 跋bạt 之chi 。 觀quán 欲dục 界giới 無vô 常thường 。 如như 病bệnh 得đắc 出xuất 色sắc 界giới 。 是thị 凡phàm 夫phu 見kiến 苦khổ 也dã 。 以dĩ 三tam 人nhân 於ư 佛Phật 有hữu 苦khổ 倒đảo 故cố 。 於ư 諦đế 不bất 得đắc 稱xưng 真chân 也dã 。 解giải 苦khổ 者giả 。 生sanh 死tử 也dã 。 無vô 苦khổ 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 於ư 二nhị 不bất 倒đảo 。 是thị 謂vị 無vô 苦khổ 。 而nhi 有hữu 真Chân 諦Đế 。 苦khổ 麁thô 集tập 細tế 。 凡phàm 夫phu 不bất 見kiến 集tập 。 故cố 無vô 諦đế 也dã 。 有hữu 集Tập 諦Đế 者giả 。 於ư 佛Phật 有hữu 倒đảo 。 受thọ 變biến 易dị 之chi 苦khổ 。 故cố 是thị 集tập 也dã 。 識thức 分phân 段đoạn 因nhân 。 故cố 有hữu 諦đế 也dã 。 上thượng 但đãn 言ngôn 凡phàm 夫phu 是thị 集tập 。 不bất 說thuyết 變biến 易dị 之chi 苦khổ 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 上thượng 既ký 說thuyết 苦khổ 集Tập 諦Đế 竟cánh 。 今kim 且thả 結kết 成thành 諦đế 用dụng 。 不bất 成thành 諦đế 用dụng 者giả 。 課khóa 凡phàm 夫phu 識thức 非phi 而nhi 離ly 過quá 。 云vân 凡phàm 夫phu 人nhân 有hữu 苦khổ 無vô 諦đế 者giả 。 凡phàm 愚ngu 但đãn 粗thô 知tri 逼bức 惱não 事sự 苦khổ 。 不bất 諦đế 解giải 苦khổ 之chi 所sở 以dĩ 。 故cố 無vô 諦đế 用dụng 也dã 。 二Nhị 乘Thừa 有hữu 苦Khổ 諦Đế 者giả 。 有hữu 逼bức 惱não 事sự 苦khổ 。 非phi 不bất 粗thô 解giải 除trừ 於ư 苦khổ 因nhân 。 所sở 以dĩ 得đắc 言ngôn 有hữu 諦đế 用dụng 也dã 。 無vô 真chân 實thật 者giả 。 不bất 知tri 佛Phật 無vô 苦khổ 。 由do 合hợp 佛Phật 作tác 苦khổ 觀quán 。 故cố 無vô 真chân 實thật 也dã 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 解giải 苦khổ 無vô 苦khổ 者giả 。 昔tích 日nhật 解giải 苦khổ 無vô 苦khổ 性tánh 空không 。 今kim 日nhật 解giải 金kim 剛cang 以dĩ 還hoàn 有hữu 苦khổ 。 佛Phật 果Quả 是thị 無vô 苦khổ 。 互hỗ 明minh 辨biện 兩lưỡng 廂sương 。 所sở 以dĩ 有hữu 真Chân 諦Đế 也dã 。 下hạ 餘dư 三tam 諦đế 。 義nghĩa 例lệ 可khả 知tri 。 大Đại 士Sĩ 雙song 明minh 兩lưỡng 輪luân 安an 法pháp 得đắc 所sở 。 故cố 有hữu 真chân 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 觀quán 滅diệt 聖Thánh 諦Đế 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 次thứ 觀quán 滅Diệt 諦Đế 。 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 滅Diệt 諦Đế 也dã 。 備bị 二nhị 義nghĩa 。 第đệ 一nhất 但đãn 滅diệt 煩phiền 惱não 。 第đệ 二nhị 滅diệt 一nhất 切thiết 相tướng 也dã 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 三tam 諦đế 皆giai 不bất 言ngôn 有hữu 二nhị 見kiến 。 此thử 獨độc 云vân 。 見kiến 滅diệt 見kiến 諦Đế 者giả 。 何hà 耶da 。 以dĩ 滅diệt 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 佛Phật 地địa 滅diệt 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 地địa 滅diệt 也dã 。 佛Phật 滅diệt 而nhi 非phi 諦đế 。 菩Bồ 薩Tát 滅diệt 而nhi 是thị 諦đế 。 諦đế 者giả 。 用dụng 照chiếu 審thẩm 境cảnh 之chi 謂vị 也dã 。 佛Phật 息tức 照chiếu 癈phế 審thẩm 。 是thị 則tắc 佛Phật 無vô 諦đế 而nhi 滅diệt 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 諦đế 有hữu 滅diệt 者giả 。 佛Phật 上thượng 無vô 道đạo 。 亦diệc 無vô 諦đế 苦khổ 。 習tập 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 經kinh 自tự 明minh 文văn 如như 此thử 。 故cố 唯duy 滅Diệt 諦Đế 。 獨độc 云vân 見kiến 滅diệt 見kiến 諦Đế 。 餘dư 諦đế 不phủ 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 滅Diệt 諦Đế 文văn 中trung 。 闕khuyết 無vô 會hội 通thông 。 可khả 得đắc 廣quảng 義nghĩa 。 有hữu 觀quán 門môn 義nghĩa 也dã 。 斷đoạn 除trừ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 者giả 。 昔tích 滅diệt 為vi 分phần/phân 滅diệt 耳nhĩ 。 今kim 滅diệt 者giả 。 斷đoạn 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 以dĩ 還hoàn 斯tư 盡tận 也dã 。 斷đoạn 則tắc 名danh 常thường 者giả 。 以dĩ 有hữu 惑hoặc 未vị 斷đoạn 。 則tắc 流lưu 動động 遷thiên 謝tạ 。 今kim 惑hoặc 盡tận 照chiếu 周chu 。 所sở 以dĩ 常thường 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 次thứ 第đệ 三tam 解giải 滅Diệt 諦Đế 上thượng 苦khổ 集tập 二nhị 理lý 。 是thị 有hữu 漏lậu 法pháp 。 為vi 患hoạn 處xứ 多đa 故cố 。 開khai 別biệt 觀quán 之chi 。 今kim 滅diệt 道đạo 兩lưỡng 諦đế 。 既ký 是thị 無vô 漏lậu 無vô 性tánh 。 非phi 染nhiễm 累lũy/lụy/luy 。 唯duy 解giải 相tương/tướng 會hội 通thông 。 有hữu 二nhị 門môn 之chi 說thuyết 。 滅Diệt 諦Đế 中trung 乃nãi 無vô 別biệt 會hội 通thông 文văn 。 然nhiên 義nghĩa 推thôi 有hữu 二nhị 。 道Đạo 諦Đế 文văn 中trung 。 其kỳ 事sự 自tự 別biệt 。 今kim 初sơ 見kiến 滅diệt 見kiến 滅Diệt 諦Đế 。 此thử 兩lưỡng 句cú 作tác 章chương 門môn 下hạ 相tương 對đối 旨chỉ 。 八bát 句cú 來lai 釋thích 。 見kiến 滅diệt 者giả 。 見kiến 昔tích 滅diệt 。 見kiến 滅Diệt 諦Đế 者giả 。 見kiến 今kim 日nhật 常thường 住trụ 真Chân 如Như 理lý 。 此thử 即tức 會hội 通thông 。 亦diệc 可khả 得đắc 言ngôn 。 上thượng 句cú 為vi 滅Diệt 諦Đế 相tương/tướng 也dã 。 謂vị 斷đoạn 除trừ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 者giả 。 釋thích 上thượng 見kiến 滅diệt 句cú 也dã 。 煩phiền 惱não 滅diệt 故cố 則tắc 名danh 常thường 者giả 。 釋thích 見kiến 滅Diệt 諦Đế 句cú 也dã 。 滅diệt 煩phiền 惱não 火hỏa 則tắc 名danh 寂tịch 滅diệt 者giả 。 釋thích 上thượng 見kiến 滅diệt 句cú 也dã 。 煩phiền 惱não 滅diệt 故cố 得đắc 受thọ 樂lạc 者giả 。 釋thích 見kiến 滅Diệt 諦Đế 句cú 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 求cầu 因nhân 緣duyên 故cố 名danh 為vi 淨tịnh 者giả 。 先tiên 釋thích 見kiến 滅Diệt 諦Đế 句cú 也dã 。 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 故cố 名danh 出xuất 世thế 者giả 。 釋thích 見kiến 滅diệt 句cú 也dã 。 以dĩ 出xuất 世thế 故cố 名danh 之chi 為vi 我ngã 者giả 。 釋thích 見kiến 滅Diệt 諦Đế 句cú 。 下hạ 去khứ 釋thích 見kiến 滅diệt 句cú 。

善thiện 男nam 子tử 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 觀quán 道đạo 聖Thánh 諦Đế 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 此thử 下hạ 明minh 道Đạo 諦Đế 。 先tiên 觀quán 道đạo 。 即tức 是thị 出xuất 相tương/tướng 。 不bất 因nhân 苦khổ 集tập 。 因nhân 八bát 聖thánh 也dã 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 八bát 道đạo 亦diệc 諦đế 。 道Đạo 諦Đế 觀quán 道đạo 也dã 。 滅diệt 是thị 果quả 。 但đãn 觀quán 無Vô 學Học 。 道đạo 是thị 因nhân 。 通thông 觀quán 學học 地địa 也dã 。 從tùng 常thường 無vô 常thường 。 至chí 淨tịnh 觀quán 。 因nhân 果quả 也dã 。 無vô 常thường 是thị 因nhân 。 常thường 是thị 果quả 。 下hạ 就tựu 因nhân 果quả 別biệt 觀quán 。 陀đà 羅la 驃phiếu 真chân 實thật 主chủ 義nghĩa 。 求cầu 耶da 是thị 衣y 。 亦diệc 莊trang 嚴nghiêm 義nghĩa 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 先tiên 明minh 廣quảng 義nghĩa 。 兼kiêm 明minh 觀quán 行hành 。 後hậu 明minh 會hội 通thông 耳nhĩ 。 所sở 謂vị 常thường 無vô 常thường 者giả 。 舉cử 道đạo 所sở 照chiếu 之chi 境cảnh 。 以dĩ 明minh 觀quán 體thể 也dã 。 常thường 者giả 佛Phật 果Quả 。 無vô 常thường 者giả 金kim 剛cang 以dĩ 還hoàn 。 是thị 眾chúng 生sanh 數số 也dã 。 金kim 剛cang 為vi 累lũy/lụy/luy 中trung 物vật 。 佛Phật 果Quả 非phi 累lũy/lụy/luy 物vật 也dã 。 陀đà 羅la 驃phiếu 者giả 。 借tá 依y 諦đế 主chủ 諦đế 。 以dĩ 釋thích 正chánh 義nghĩa 也dã 。 佛Phật 居cư 宗tông 體thể 極cực 。 為vi 陀đà 羅la 驃phiếu 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 至chí 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 久cửu 離ly 錯thác 謬mậu 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 不bất 相tương 應ứng 者giả 。 今kim 說thuyết 八bát 是thị 道đạo 。 昔tích 不bất 說thuyết 八bát 應ưng 非phi 道đạo 也dã 。 欲dục 聞văn 說thuyết 道Đạo 。 或hoặc 略lược 或hoặc 廣quảng 。 皆giai 是thị 道đạo 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 下hạ 會hội 通thông 今kim 昔tích 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 佛Phật 答đáp 諸chư 經kinh 悉tất 入nhập 道Đạo 諦Đế 。 就tựu 三tam 因nhân 緣duyên 辯biện 入nhập 也dã 。 一nhất 者giả 因nhân 門môn 。 二nhị 者giả 緣duyên 門môn 。 三tam 者giả 道đạo 體thể 。 不bất 出xuất 此thử 三tam 也dã 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 讚tán 迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 至chí 能năng 作tác 如như 是thị 。 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 廣quảng 說thuyết 道Đạo 相tương/tướng 也dã 。 能năng 佐tá 助trợ 菩Bồ 提Đề 者giả 。 釋thích 本bổn 義nghĩa 。 菩Bồ 提Đề 是thị 智trí 道đạo 之chi 政chánh 體thể 。 以dĩ 信tín 為vi 本bổn 。 說thuyết 信tín 一nhất 事sự 。 後hậu 類loại 可khả 知tri 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 如như 是thị 諸chư 經kinh 。 悉tất 入nhập 道Đạo 諦Đế 者giả 。 昔tích 說thuyết 雖tuy 可khả 不bất 具cụ 。 然nhiên 而nhi 莫mạc 非phi 道đạo 也dã 。 隨tùy 化hóa 之chi 所sở 宜nghi 。 致trí 名danh 不bất 同đồng 耳nhĩ 。

善thiện 男nam 子tử 譬thí 如như 良lương 醫y 。 識thức 諸chư 眾chúng 生sanh (# 至chí 隨tùy 良lương 醫y 教giáo 。 所sở 患hoạn 得đắc 除trừ 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 并tinh 藥dược 所sở 禁cấm 水thủy 。 不bất 在tại 例lệ 者giả 。 草thảo 石thạch 有hữu 用dụng 。 捨xả 藏tạng 不bất 俱câu 。 而nhi 水thủy 無vô 礙ngại 也dã 。 施thí 有hữu 行hành 止chỉ 之chi 異dị 。 道đạo 則tắc 唯duy 通thông 。 何hà 者giả 。 如như 經kinh 說thuyết 。 世thế 有hữu 五ngũ 人nhân 。 不bất 讚tán 五ngũ 事sự 。 謂vị 不bất 為vi 慳san 者giả 。 讚tán 歎thán 施thí 等đẳng 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 下hạ 有hữu 六lục 譬thí 。 前tiền 三tam 譬thí 明minh 道đạo 。 是thị 一nhất 以dĩ 應ưng 後hậu 三tam 譬thí 。 後hậu 三tam 譬thí 前tiền 說thuyết 廣quảng 顯hiển 道đạo 。 是thị 一nhất 也dã 。 此thử 譬thí 意ý 明minh 道đạo 雖tuy 可khả 是thị 一nhất 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 之chi 病bệnh 不bất 同đồng 。 致trí 為vi 藥dược 亦diệc 異dị 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 諸chư 藥dược 者giả 。 譬thí 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 不bất 同đồng 也dã 。 水thủy 一nhất 種chủng 者giả 。 譬thí 道đạo 也dã 。 藥dược 性tánh 不bất 均quân 。 譬thí 一nhất 時thời 之chi 宜nghi 進tiến 道đạo 之chi 良lương 荃# 。 取thủ 無vô 為vi 之chi 要yếu 資tư 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。 如như 有hữu 一nhất 人nhân 。 至chí )# 從tùng 信tín 根căn 等đẳng 至chí 八bát 聖thánh 道Đạo 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 小tiểu 異dị 上thượng 譬thí 也dã 。 從tùng 信tín 根căn 等đẳng 至chí 八bát 聖thánh 道Đạo 者giả 。 說thuyết 一nhất 法pháp 為vi 信tín 。 乃nãi 至chí 八bát 道đạo 互hỗ 作tác 其kỳ 名danh 耳nhĩ 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 二nhị 譬thí 意ý 。 明minh 道đạo 雖tuy 是thị 一nhất 。 隨tùy 方phương 施thí 名danh 不bất 同đồng 耳nhĩ 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。 譬thí 如như 金kim 師sư 。 至chí 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 此thử 以dĩ 隨tùy 用dụng 作tác 異dị 。 為vi 譬thí 也dã 。 如Như 來Lai 一nhất 道đạo 。 隨tùy 大đại 小Tiểu 乘Thừa 根căn 。 廣quảng 略lược 為vi 別biệt 耳nhĩ 。 從tùng 一nhất 至chí 九cửu 。 是thị 三tam 乘thừa 雜tạp 說thuyết 。 下hạ 言ngôn 大Đại 乘Thừa 一nhất 道đạo 無vô 二nhị 者giả 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 有hữu 同đồng 見kiến 有hữu 。 無vô 同đồng 見kiến 無vô 。 大Đại 乘Thừa 道đạo 也dã 。 定định 慧tuệ 者giả 。 以dĩ 戒giới 遠viễn 不bất 說thuyết 也dã 。 見kiến 智trí 慧tuệ 者giả 。 推thôi 求cầu 名danh 見kiến 也dã 。 了liễu 真chân 名danh 慧tuệ 也dã 。 審thẩm 定định 名danh 智trí 也dã 。 見kiến 道đạo 者giả 。 如như 得đắc 果quả 以dĩ 初sơ 見kiến 。 為vi 名danh 重trọng/trùng 。 更cánh 修tu 習tập 進tiến 求cầu 上thượng 果quả 。 名danh 修tu 也dã 。 結kết 盡tận 不bất 修tu 。 名danh 無Vô 學Học 也dã 。 五ngũ 種chủng 因nhân 利lợi 鈍độn 。 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 為vi 名danh 六lục 種chủng 。 因nhân 人nhân 因nhân 道đạo 也dã 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 者giả 。 唯duy 佛Phật 念niệm 佛Phật 。 真chân 得đắc 佛Phật 相tương/tướng 。 可khả 名danh 為vi 定định 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 三tam 譬thí 明minh 道đạo 雖tuy 是thị 一nhất 。 以dĩ 善thiện 巧xảo 故cố 。 種chủng 種chủng 說thuyết 異dị 也dã 。 一nhất 道đạo 者giả 。 此thử 明minh 如Như 來Lai 隨tùy 根căn 緣duyên 故cố 。 致trí 教giáo 不bất 同đồng 。 應ưng 前tiền 譬thí 也dã 。 信tín 行hành 法Pháp 行hành 道đạo 者giả 。 此thử 經Kinh 意ý 與dữ 數số 論luận 為vi 異dị 。 論luận 釋thích 信tín 行hành 法Pháp 行hành 。 是thị 五ngũ 方phương 便tiện 以dĩ 還hoàn 。 尋tầm 此thử 文văn 意ý 。 乃nãi 至chí 見kiến 諦Đế 道đạo 中trung 也dã 。 信tín 解giải 脫thoát 見kiến 得đắc 。 猶do 是thị 前tiền 二nhị 。 以dĩ 入nhập 思tư 惟duy 。 通thông 三tam 果quả 制chế 也dã 。 身thân 證chứng 者giả 。 此thử 二nhị 人nhân 俱câu 能năng 作tác 身thân 證chứng 也dã 。 說thuyết 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 為vi 道đạo 者giả 。 無vô 進tiến 求cầu 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 其kỳ 有hữu 解giải 脫thoát 道đạo 義nghĩa 。 亦diệc 可khả 是thị 緣duyên 中trung 說thuyết 道Đạo 也dã 。 後hậu 三tam 譬thí 義nghĩa 可khả 知tri 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。 譬thí 如như 一nhất 火hỏa (# 至chí 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 能năng 除trừ 是thị 道đạo 。 此thử 譬thí 同đồng 所sở 除trừ 也dã 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。 譬thí 如như 一nhất 識thức (# 至chí )# 為vi 化hóa 諸chư 眾chúng 生sanh 。 故cố 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 色sắc 隨tùy 所sở 依y 。 名danh 有hữu 差sai 別biệt 。 道đạo 隨tùy 小tiểu 大Đại 乘Thừa 。 根căn 殊thù 異dị 者giả 也dã 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。 譬thí 如như 一nhất 色sắc (# 至chí 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 得đắc 度độ 生sanh 死tử 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 依y 見kiến 者giả 。 為vi 名danh 也dã 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 一nhất