大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 集Tập 解Giải
Quyển 21
梁Lương 寶Bảo 亮Lượng 等Đẳng 集Tập

大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經kinh 集tập 解giải 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 。 文văn 字tự 品phẩm 第đệ 十thập 三tam 。 鳥điểu 喻dụ 品phẩm 第đệ 十thập 四tứ )# 。

釋thích 十thập 四tứ 音âm 。 釋thích 鳥điểu 喻dụ 。 明minh 常thường 無vô 常thường 六lục 行hành 不bất 相tương 離ly 釋thích 山sơn 頂đảnh 見kiến 平bình 地địa 譬thí 。

文Văn 字Tự 品Phẩm 第đệ 十thập 三tam

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 此thử 品phẩm 答đáp 云vân 何hà 解giải 滿mãn 字tự 及cập 與dữ 半bán 字tự 義nghĩa 。 廣quảng 上thượng 名danh 字tự 品phẩm 也dã 。 上thượng 說thuyết 雖tuy 聞văn 契Khế 經Kinh 。 不bất 知tri 佛Phật 性tánh 。 聞văn 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 知tri 有hữu 佛Phật 性tánh 。 十Thập 地Địa 聞văn 說thuyết 。 猶do 尚thượng 髣phảng 髴phất 。 佛Phật 性tánh 始thỉ 終chung 。 皆giai 由do 經kinh 說thuyết 。 問vấn 以dĩ 顯hiển 之chi 也dã 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 上thượng 明minh 佛Phật 性tánh 難nan 見kiến 。 十thập 住trụ 猶do 不bất 明minh 了liễu 。 唯duy 佛Phật 能năng 見kiến 。 是thị 則tắc 佛Phật 性tánh 之chi 理lý 滿mãn 足túc 。 以dĩ 況huống 滿mãn 字tự 。 非phi 佛Phật 性tánh 者giả 。 皆giai 非phi 滿mãn 足túc 。 以dĩ 況huống 半bán 字tự 。 又hựu 況huống 無vô 常thường 教giáo 為vi 半bán 字tự 。 常thường 教giáo 為vi 滿mãn 字tự 也dã 。 又hựu 惑hoặc 之chi 根căn 本bổn 為vi 半bán 字tự 。 一nhất 切thiết 善thiện 為vi 滿mãn 字tự 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 上thượng 已dĩ 廣quảng 因nhân 果quả 。 及cập 廣quảng 流lưu 通thông 。 然nhiên 以dĩ 文văn 理lý 。 合hợp 為vi 經kinh 體thể 。 故cố 此thử 品phẩm 廣quảng 文văn 。 鳥điểu 月nguyệt 二nhị 喻dụ 。 廣quảng 理lý 也dã 。 文văn 理lý 既ký 彰chương 。 於ư 經kinh 無vô 闕khuyết 矣hĩ 。 智trí 秀tú 曰viết 。 前tiền 品phẩm 中trung 。 迦Ca 葉Diếp 云vân 。 常thường 我ngã 之chi 名danh 。 不bất 應ưng 為vi 凡phàm 夫phu 所sở 得đắc 。 佛Phật 舉cử 王vương 子tử 為vi 譬thí 。 明minh 常thường 我ngã 之chi 名danh 。 乃nãi 由do 佛Phật 有hữu 。 是thị 以dĩ 迦Ca 葉Diếp 。 因nhân 致trí 此thử 問vấn 。 若nhược 常thường 我ngã 之chi 名danh 。 由do 佛Phật 有hữu 者giả 。 未vị 知tri 其kỳ 餘dư 名danh 字tự 。 復phục 因nhân 誰thùy 有hữu 。 所sở 以dĩ 言ngôn 。 云vân 何hà 解giải 滿mãn 字tự 。 及cập 半bán 字tự 所sở 由do 也dã 。

佛Phật 復phục 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 所sở 有hữu 種chủng 種chủng 。 異dị 論luận (# 至chí )# 皆giai 是thị 佛Phật 說thuyết 非phi 外ngoại 道đạo 說thuyết 。

案án 。 道đạo 生sanh 曰viết 。 因nhân 上thượng 所sở 言ngôn 。 凡phàm 夫phu 所sở 謂vị 我ngã 者giả 。 本bổn 出xuất 於ư 佛Phật 。 今kim 明minh 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 亦diệc 皆giai 如như 是thị 。 然nhiên 則tắc 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 當đương 。 理lý 者giả 是thị 佛Phật 。 乖quai 則tắc 凡phàm 夫phu 。 於ư 佛Phật 皆giai 成thành 真chân 實thật 。 於ư 凡phàm 皆giai 成thành 俗tục 諦đế 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 至chí )# 然nhiên 後hậu 能năng 知tri 。 是thị 法pháp 非phi 法pháp 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 明minh 非phi 但đãn 常thường 名danh 。 為vi 外ngoại 道đạo 所sở 竊thiết 。 凡phàm 是thị 一nhất 切thiết 記ký 論luận 。 有hữu 益ích 之chi 言ngôn 。 皆giai 從tùng 佛Phật 出xuất 也dã 。 傳truyền 云vân 。 十thập 四tứ 是thị 字tự 。 後hậu 者giả 名danh 音âm 。 字tự 與dữ 音âm 合hợp 。 名danh 為vi 滿mãn 也dã 。 十thập 四tứ 未vị 滿mãn 。 為vi 半bán 也dã 。 音âm 字tự 合hợp 故cố 。 有hữu 記ký 論luận 也dã 。 陰ấm 者giả 有hữu 為vi 。 實thật 法pháp 無vô 為vi 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 此thử 品phẩm 有hữu 七thất 段đoạn 。 第đệ 一nhất 正chánh 答đáp 問vấn 。 第đệ 二nhị 列liệt 出xuất 十thập 四tứ 音âm 。 第đệ 三tam 約ước 四tứ 音âm 結kết 成thành 字tự 義nghĩa 。 第đệ 四tứ 明minh 音âm 所sở 以dĩ 得đắc 有hữu 差sai 別biệt 。 有hữu 十thập 四tứ 音âm 也dã 。 第đệ 五ngũ 明minh 滿mãn 字tự 半bán 字tự 昇thăng 降giáng/hàng 相tương/tướng 。 第đệ 六lục 明minh 知tri 不bất 知tri 相tương/tướng 。 第đệ 七thất 導đạo 領lãnh 勸khuyến 旨chỉ 。 佛Phật 即tức 述thuật 也dã 。 此thử 第đệ 一nhất 段đoạn 有hữu 三tam 翻phiên 。 第đệ 一nhất 佛Phật 先tiên 唱xướng 文văn 字tự 。 皆giai 是thị 佛Phật 說thuyết 。 第đệ 二nhị 迦Ca 葉Diếp 請thỉnh 釋thích 根căn 本bổn 。 第đệ 三tam 佛Phật 廣quảng 說thuyết 字tự 之chi 本bổn 義nghĩa 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 至chí 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 金kim 剛cang 之chi 身thân 。

案án 。 道đạo 生sanh 曰viết 。 彼bỉ 之chi 字tự 義nghĩa 。 名danh 曰viết 不bất 盡tận 。 而nhi 指chỉ 法Pháp 身thân 。 今kim 先tiên 據cứ 涅Niết 槃Bàn 為vi 端đoan 也dã 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 者giả 。 問vấn 其kỳ 字tự 體thể 。 亦diệc 問vấn 字tự 義nghĩa 也dã 。 有hữu 十thập 四tứ 音âm 。 此thử 答đáp 字tự 體thể 也dã 。 傳truyền 云vân 。 胡hồ 本bổn 言ngôn 字tự 。 不bất 言ngôn 音âm 。 譯dịch 人nhân 誤ngộ 也dã 。 名danh 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 此thử 答đáp 字tự 義nghĩa 也dã 。 佛Phật 說thuyết 字tự 意ý 。 本bổn 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 息tức 有hữu 為vi 之chi 苦khổ 。 說thuyết 字tự 之chi 義nghĩa 也dã 。 常thường 故cố 不bất 流lưu 者giả 。 釋thích 音âm 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 為vi 生sanh 滅diệt 所sở 遷thiên 流lưu 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 傳truyền 譯dịch 云vân 。 十thập 四tứ 音âm 者giả 。 為vi 天thiên 下hạ 音âm 之chi 本bổn 也dã 。 如như 善thiện 用dụng 宮cung 商thương 。 於ư 十thập 四tứ 音âm 中trung 。 隨tùy 宜nghi 制chế 語ngữ 。 是thị 故cố 為vi 一nhất 切thiết 字tự 本bổn 也dã 。 此thử 中trung 但đãn 有hữu 十thập 二nhị 字tự 。 餘dư 二nhị 字tự 零linh 落lạc 不bất 傳truyền 。 相tương/tướng 承thừa 云vân 。 悉tất 曇đàm 二nhị 字tự 是thị 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 也dã 。 十thập 四tứ 音âm 。 從tùng 惡ác 阿a 有hữu 十thập 二nhị 。 合hợp 則tắc 為vi 六lục 也dã 。 從tùng 迦ca 佉khư 以dĩ 下hạ 。 有hữu 二nhị 十thập 五ngũ 音âm 。 以dĩ 五ngũ 為vi 一nhất 。 合hợp 則tắc 成thành 五ngũ 也dã 。 并tinh 前tiền 為vi 十thập 一nhất 音âm 也dã 。 後hậu 有hữu 九cửu 音âm 。 耶da 羅la 等đẳng 合hợp 三tam 為vi 一nhất 。 復phục 得đắc 成thành 三tam 。 并tinh 為vi 十thập 四tứ 也dã 。 彼bỉ 此thử 不bất 同đồng 。 風phong 俗tục 有hữu 異dị 。 信tín 之chi 譯dịch 人nhân 耳nhĩ 。

是thị 十thập 四tứ 音âm 名danh 曰viết 字tự 本bổn (# 至chí 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 是thị 故cố 名danh 痾# 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 言ngôn 十thập 四tứ 音âm 。 而nhi 所sở 別biệt 十thập 二nhị 者giả 。 瑞thụy 應ứng 經Kinh 云vân 。 書thư 缺khuyết 二nhị 字tự 。 以dĩ 此thử 為vi 證chứng 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 若nhược 就tựu 此thử 文văn 而nhi 斷đoạn 。 正chánh 應ứng 用dụng 涅Niết 槃Bàn 為vi 二nhị 字tự 。 然nhiên 相tương/tướng 傳truyền 不bất 取thủ 。 未vị 詳tường 所sở 以dĩ 也dã 。

迦ca 者giả 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 起khởi 大đại 慈từ 悲bi 。 至chí 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 名danh 摩ma 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 三tam 十thập 八bát 音âm 。 從tùng 十thập 四tứ 音âm 出xuất 。 但đãn 就tựu 三tam 十thập 八bát 中trung 。 前tiền 二nhị 十thập 五ngũ 音âm 。 是thị 次thứ 第đệ 從tùng 舌thiệt 本bổn 聲thanh 。 次thứ 至chí 舌thiệt 端đoan 。 次thứ 齒xỉ 。 次thứ 脣thần 。 從tùng 第đệ 二nhị 十thập 六lục 。 至chí 第đệ 三tam 十thập 。 此thử 是thị 超siêu 越việt 不bất 定định 。 下hạ 有hữu 八bát 字tự 。 皆giai 表biểu 長trường 短đoản 超siêu 聲thanh 之chi 相tướng 。 半bán 字tự 為vi 字tự 本bổn 者giả 。 義nghĩa 生sanh 此thử 也dã 。 夫phu 致trí 教giáo 之chi 體thể 。 要yếu 先tiên 半bán 而nhi 後hậu 漏lậu 。 此thử 是thị 前tiền 後hậu 次thứ 第đệ 根căn 本bổn 耳nhĩ 。 迦ca 呿khư 此thử 五ngũ 字tự 。 是thị 舌thiệt 本bổn 音âm 也dã 。 遮già 車xa 此thử 五ngũ 字tự 。 舌thiệt 中trung 音âm 也dã 。 吒tra 他tha 此thử 五ngũ 字tự 。 舌thiệt 端đoan 音âm 也dã 。 多đa 他tha 此thử 五ngũ 字tự 。 是thị 舌thiệt 齒xỉ 音âm 也dã 。 波ba 頗phả 此thử 五ngũ 字tự 。 是thị 脣thần 音âm 也dã 。 耶da 羅la 和hòa 此thử 五ngũ 字tự 。 是thị 超siêu 聲thanh 也dã 。 下hạ 八bát 字tự 。 皆giai 是thị 縮súc 張trương 含hàm 吐thổ 之chi 異dị 也dã 。 曇đàm 纖tiêm 曰viết 。 此thử 二nhị 十thập 五ngũ 字tự 。 皆giai 前tiền 十thập 二nhị 字tự 中trung 出xuất 。 下hạ 去khứ 諸chư 字tự 。 皆giai 不bất 從tùng 出xuất 也dã 。

耶da 者giả 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 在tại 處xứ 處xứ 。 至chí )# 有hữu 父phụ 母mẫu 妻thê 子tử 。 是thị 故cố 名danh 羅la 。

案án 。 智trí 秀tú 曰viết 。 十thập 四tứ 音âm 。 訖ngật 此thử 也dã 。 此thử 中trung 九cửu 字tự 。 為vi 三tam 音âm 也dã 。

魯lỗ 流lưu 盧lô 樓lâu 如như 是thị 四tứ 字tự (# 至chí 以dĩ 是thị 故cố 名danh 。 魯lỗ 流lưu 盧lô 樓lâu 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 向hướng 來lai 諸chư 字tự 。 當đương 字tự 表biểu 義nghĩa 。 今kim 此thử 四tứ 字tự 。 共cộng 表biểu 四tứ 義nghĩa 。 四tứ 義nghĩa 者giả 。 謂vị 三Tam 寶Bảo 對đối 法pháp 。 三Tam 寶Bảo 以dĩ 善thiện 對đối 惡ác 也dã 。 對đối 法pháp 者giả 。 以dĩ 惡ác 對đối 惡ác 。 如như 調Điều 達Đạt 三tam 逆nghịch 。 種chủng 種chủng 為vi 惡ác 。 越việt 制chế 戒giới 因nhân 緣duyên 。 未vị 來lai 惡ác 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 三tam 段đoạn 。 結kết 成thành 字tự 義nghĩa 也dã 。 正chánh 是thị 以dĩ 音âm 表biểu 旨chỉ 。 故cố 目mục 此thử 音âm 為vi 字tự 也dã 。 字tự 有hữu 滿mãn 半bán 者giả 。 以dĩ 十thập 四tứ 音âm 。 用dụng 表biểu 圓viên 理lý 。 目mục 為vi 滿mãn 字tự 。 表biểu 未vị 圓viên 理lý 。 謂vị 之chi 半bán 字tự 也dã 。

吸hấp 氣khí 舌thiệt 根căn 隨tùy 鼻tị 之chi 聲thanh (# 至chí )# 皆giai 因nhân 舌thiệt 齒xỉ 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。

案án 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 四tứ 段đoạn 。 明minh 音âm 所sở 以dĩ 得đắc 有hữu 十thập 四tứ 之chi 音âm 也dã 。

如như 是thị 字tự 義nghĩa 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 至chí )# 而nhi 不bất 同đồng 於ư 陰ấm 界giới 入nhập 也dã 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 身thân 口khẩu 是thị 文văn 字tự 之chi 因nhân 。 文văn 字tự 是thị 口khẩu 業nghiệp 之chi 因nhân 。 皆giai 是thị 作tác 法pháp 也dã 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 則tắc 不bất 如như 是thị 者giả 。 乃nãi 由do 文văn 字tự 說thuyết 性tánh 。 眾chúng 生sanh 得đắc 知tri 。 人nhân 謂vị 。 佛Phật 性tánh 亦diệc 由do 文văn 字tự 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 也dã 。 今kim 明minh 不bất 了liễu 者giả 。 從tùng 緣duyên 生sanh 故cố 。 是thị 作tác 法pháp 也dã 。 佛Phật 性tánh 從tùng 緣duyên 見kiến 。 非phi 作tác 法pháp 也dã 。 不bất 同đồng 陰ấm 界giới 入nhập 者giả 。 不bất 可khả 壞hoại 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 佛Phật 性tánh 雖tuy 在tại 陰ấm 界giới 入nhập 中trung 。 而nhi 非phi 陰ấm 所sở 攝nhiếp 者giả 。 真chân 俗tục 兩lưỡng 諦đế 。 乃nãi 是thị 共cộng 成thành 一nhất 神thần 明minh 法pháp 。 而nhi 俗tục 邊biên 恆hằng 陰ấm 入nhập 界giới 。 真chân 體thể 恆hằng 無vô 為vi 也dã 。 以dĩ 真chân 體thể 無vô 為vi 故cố 。 雖tuy 在tại 陰ấm 。 而nhi 非phi 陰ấm 所sở 攝nhiếp 也dã 。 體thể 性tánh 不bất 動động 。 而nhi 用dụng 無vô 暫tạm 虧khuy 。 以dĩ 用dụng 無vô 虧khuy 故cố 。 取thủ 為vi 正chánh 因nhân 。 若nhược 無vô 此thử 妙diệu 體thể 。 為vi 神thần 用dụng 之chi 本bổn 者giả 。 則tắc 不bất 應ưng 言ngôn 雖tuy 在tại 陰ấm 入nhập 界giới 中trung 。 而nhi 非phi 陰ấm 入nhập 所sở 攝nhiếp 也dã 。 故cố 知tri 。 理lý 致trí 必tất 爾nhĩ 矣hĩ 。 如như 脫thoát 不bất 爾nhĩ 者giả 。 復phục 不bất 可khả 使sử 佛Phật 果Quả 佛Phật 性tánh 。 倒đảo 入nhập 陰ấm 入nhập 界giới 中trung 。 而nhi 唱xướng 非phi 陰ấm 界giới 所sở 攝nhiếp 也dã 。 即tức 曰viết 謹cẩn 述thuật 誠thành 旨chỉ 。 不bất 敢cảm 妄vọng 有hữu 所sở 作tác 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 為vi 成thành 歎thán 字tự 功công 也dã 。 以dĩ 此thử 而nhi 言ngôn 。 歎thán 字tự 所sở 表biểu 既ký 妙diệu 。 下hạ 結kết 勸khuyến 也dã 。

是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。 悉tất 應ưng 歸quy 依y (# 至chí 等đẳng 視thị 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 依y 不bất 壞hoại 之chi 性tánh 。 成thành 不bất 壞hoại 之chi 果quả 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 字tự 有hữu 所sở 表biểu 。 故cố 遂toại 感cảm 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 視thị 也dã 。

是thị 故cố 半bán 字tự 於ư 諸chư 經Kinh 書thư 。 記ký 論luận 文văn 章chương 。 而nhi 為vi 根căn 本bổn 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 說thuyết 字tự 說thuyết 音âm 。 事sự 已dĩ 究cứu 竟cánh 。 此thử 結kết 上thượng 也dã 。

又hựu 半bán 字tự 義nghĩa 皆giai 是thị 煩phiền 惱não (# 至chí )# 脩tu 善thiện 行hành 者giả 名danh 為vi 滿mãn 人nhân 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 上thượng 明minh 未vị 與dữ 音âm 合hợp 之chi 字tự 為vi 半bán 。 今kim 明minh 雖tuy 合hợp 。 不bất 得đắc 字tự 旨chỉ 。 亦diệc 是thị 半bán 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 次thứ 下hạ 顯hiển 半bán 字tự 之chi 功công 。 優ưu 劣liệt 也dã 。

如như 是thị 一nhất 切thiết 。 經kinh 書thư 記ký 論luận (# 至chí )# 無vô 閡ngại 無vô 著trước 真chân 得đắc 解giải 脫thoát 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 上thượng 云vân 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 根căn 本bổn 。 人nhân 謂vị 。 亦diệc 與dữ 如Như 來Lai 為vi 本bổn 。 佛Phật 無vô 師sư 悟ngộ 。 非phi 字tự 所sở 攝nhiếp 。 名danh 離ly 文văn 字tự 。 但đãn 言ngôn 半bán 者giả 是thị 不bất 善thiện 。 滿mãn 者giả 皆giai 善thiện 也dã 。

何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 解giải 了liễu 字tự 義nghĩa (# 至chí 是thị 人nhân 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 之chi 性tánh 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 已dĩ 說thuyết 字tự 竟cánh 。 次thứ 明minh 解giải 與dữ 不bất 解giải 。 若nhược 得đắc 出xuất 之chi 旨chỉ 。 為vi 解giải 字tự 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 六lục 辯biện 知tri 不bất 知tri 相tương/tướng 也dã 。

何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 無vô 字tự 義nghĩa 耶da (# 至chí )# 應ưng 離ly 半bán 字tự 善thiện 解giải 滿mãn 字tự 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 字tự 義nghĩa 者giả 。 雖tuy 復phục 讀đọc 誦tụng 文văn 字tự 。 而nhi 行hành 違vi 說thuyết 旨chỉ 者giả 。 字tự 。 則tắc 不bất 為vi 是thị 人nhân 出xuất 也dã 。 名danh 為vi 無vô 字tự 。 未vị 知tri 常thường 住trụ 佛Phật 性tánh 故cố 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 至chí )# 樂nhạo/nhạc/lạc 正Chánh 法Pháp 者giả 。 應ưng 如như 是thị 學học 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 第đệ 七thất 段đoạn 。 迦Ca 葉Diếp 領lãnh 旨chỉ 。 佛Phật 述thuật 成thành 也dã 。

鳥Điểu 喻Dụ 品Phẩm 第đệ 十thập 四tứ

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 答đáp 問vấn 云vân 何hà 共cộng 聖thánh 行hành 。 至chí 太thái 白bạch 與dữ 彗tuệ 星tinh 也dã 。 上thượng 說thuyết 文văn 字tự 。 此thử 顯hiển 文văn 之chi 所sở 表biểu 六lục 行hành 。 經kinh 體thể 具cụ 足túc 。 法pháp 理lý 不bất 偏thiên 。 六lục 行hành 常thường 俱câu 。 以dĩ 鳥điểu 為vi 譬thí 也dã 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 滿mãn 字tự 者giả 。 即tức 是thị 常thường 義nghĩa 。 半bán 字tự 者giả 。 即tức 無vô 常thường 義nghĩa 。 常thường 以dĩ 無vô 常thường 雖tuy 殊thù 。 其kỳ 理lý 致trí 是thị 同đồng 。 昔tích 說thuyết 無vô 常thường 。 為vi 令linh 得đắc 常thường 。 得đắc 常thường 由do 乎hồ 無vô 常thường 。 豈khởi 得đắc 相tương 離ly 。 是thị 則tắc 共cộng 成thành 一nhất 聖thánh 。 名danh 為vi 共cộng 聖thánh 行hành 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 大đại 分phần/phân 此thử 品phẩm 。 為vi 三tam 段đoạn 。 第đệ 一nhất 則tắc 六lục 行hành 體thể 。 第đệ 二nhị 寄ký 因nhân 以dĩ 明minh 六lục 行hành 也dã 。 第đệ 三tam 就tựu 相tương/tướng 行hành 以dĩ 明minh 六lục 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 此thử 下hạ 兩lưỡng 品phẩm 。 同đồng 廣quảng 文văn 字tự 下hạ 旨chỉ 。 謂vị 常thường 無vô 常thường 六lục 行hành 也dã 。 鳥điểu 喻dụ 品phẩm 雙song 明minh 六lục 行hành 。 月nguyệt 喻dụ 品phẩm 偏thiên 明minh 三tam 行hành 。 然nhiên 俱câu 廣quảng 明minh 理lý 故cố 。 共cộng 答đáp 一nhất 問vấn 也dã 。 此thử 品phẩm 總tổng 別biệt 有hữu 二nhị 門môn 。 第đệ 一nhất 從tùng 品phẩm 初sơ 以dĩ 下hạ 。 總tổng 門môn 也dã 。 第đệ 二nhị 從tùng 如Như 來Lai 已dĩ 離ly 。 憂ưu 悲bi 訖ngật 品phẩm 。 別biệt 門môn 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 此thử 品phẩm 分phân 為vi 二nhị 段đoạn 。 第đệ 一nhất 從tùng 初sơ 訖ngật 復phục 異dị 豆đậu 粟túc 甘cam 蔗giá 。 略lược 列liệt 六lục 行hành 也dã 。 第đệ 二nhị 從tùng 如như 是thị 諸chư 種chủng 訖ngật 品phẩm 。 廣quảng 明minh 六lục 行hành 也dã 。 廣quảng 中trung 別biệt 有hữu 章chương 門môn 。 至chí 彼bỉ 更cánh 關quan 。

佛Phật 復phục 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 善thiện 男nam 子tử 鳥điểu 有hữu 二nhị 種chủng 至chí )# 何hà 以dĩ 故cố 性tánh 真chân 實thật 故cố 。

案án 。 智trí 秀tú 曰viết 。 第đệ 一nhất 總tổng 別biệt 六lục 行hành 體thể 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 如như 是thị 。 等đẳng 物vật (# 至chí )# 乃nãi 至chí 無vô 。 我ngã 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 就tựu 明minh 六lục 行hành 體thể 中trung 。 有hữu 三tam 章chương 。 此thử 第đệ 一nhất 就tựu 偏thiên 教giáo 以dĩ 明minh 常thường 無vô 常thường 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 上thượng 來lai 至chí 此thử 。 總tổng 門môn 明minh 六lục 行hành 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 此thử 廣quảng 門môn 中trung 。 第đệ 二nhị 先tiên 明minh 常thường 無vô 常thường 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 至chí )# 是thị 名danh 鴛uyên 鴦ương 迦ca 隣lân 提đề 鳥điểu 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 第đệ 二nhị 階giai 。 寄ký 真chân 應ưng 以dĩ 明minh 我ngã 無vô 我ngã 也dã 。 至chí 極cực 法Pháp 身thân 。 無vô 有hữu 憂ưu 悲bi 。 即tức 我ngã 義nghĩa 。 見kiến 有hữu 憂ưu 悲bi 。 似tự 如như 無vô 我ngã 也dã 。 借tá 無vô 想tưởng 天thiên 。 以dĩ 為vi 況huống 也dã 。 無vô 想tưởng 天thiên 報báo 。 唯duy 有hữu 四tứ 陰ấm 。 不bất 域vực 其kỳ 方phương 所sở 。 雖tuy 無vô 住trú 處xứ 。 要yếu 不bất 得đắc 無vô 也dã 。 近cận 事sự 尚thượng 難nan 可khả 知tri 。 況huống 法Pháp 身thân 妙diệu 極cực 耶da 。 樹thụ 神thần 依y 樹thụ 。 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 廣quảng 門môn 第đệ 二nhị 。 明minh 無vô 我ngã 也dã 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。 佛Phật 法Pháp 猶do 如như (# 至chí 第đệ 一nhất 微vi 妙diệu 。 壞hoại 諸chư 行hành 故cố 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 三tam 階giai 。 明minh 苦khổ 樂lạc 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 至chí )# 異dị 法pháp 是thị 我ngã 異dị 法pháp 無vô 我ngã 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 寄ký 因nhân 以dĩ 辨biện 六lục 行hành 也dã 。 明minh 放phóng 逸dật 則tắc 無vô 常thường 苦khổ 果quả 。 不bất 放phóng 逸dật 則tắc 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 也dã 。 長trường/trưởng 行hành 釋thích 偈kệ 。 小tiểu 不bất 次thứ 第đệ 也dã 。 先tiên 釋thích 放phóng 逸dật 果quả 。 次thứ 釋thích 不bất 放phóng 逸dật 果quả 。 次thứ 釋thích 放phóng 逸dật 因nhân 。 次thứ 釋thích 不bất 放phóng 逸dật 因nhân 也dã 。 非phi 聖thánh 凡phàm 夫phu 者giả 。 前tiền 已dĩ 釋thích 二nhị 家gia 因nhân 果quả 。 今kim 出xuất 其kỳ 人nhân 也dã 。

如như 人nhân 在tại 地địa 仰ngưỡng 觀quan 虛hư 空không 。 至chí )# 如như 迦ca 隣lân 提đề 鴛uyên 鴦ương 等đẳng 鳥điểu 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 第đệ 三tam 就tựu 相tương 待đãi 明minh 六lục 行hành 也dã 。 以dĩ 生sanh 死tử 為vi 下hạ 。 佛Phật 果Quả 為vi 上thượng 。 以dĩ 上thượng 知tri 下hạ 。 所sở 以dĩ 而nhi 常thường 。 下hạ 不bất 知tri 上thượng 。 故cố 無vô 常thường 也dã 。 寄ký 譬thí 明minh 如Như 來Lai 。 住trụ 智trí 慧tuệ 之chi 上thượng 。 見kiến 五ngũ 道đạo 生sanh 死tử 也dã 。 借tá 譬thí 以dĩ 明minh 見kiến 。 而nhi 物vật 情tình 於ư 譬thí 生sanh 滯trệ 。 故cố 迦Ca 葉Diếp 仰ngưỡng 諮tư 。 以dĩ 拂phất 斯tư 迹tích 也dã 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷Quyển 。 第Đệ 二Nhị 十Thập 一Nhất