Đại Bát Niết Bàn Kinh Tập Giải – Quyển 18

Chuẩn
Leave a comment

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 集Tập 解Giải
Quyển 18
梁Lương 寶Bảo 亮Lượng 等Đẳng 集Tập

大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經kinh 集tập 解giải 卷quyển 第đệ 十thập 八bát 四Tứ 諦Đế 品phẩm 第đệ 十thập 。四tứ 倒đảo 品phẩm 第đệ 十thập 一nhất 。如Như 來Lai 性tánh 品phẩm 第đệ 十thập 二nhị )# 。

釋thích 四Tứ 諦Đế 義nghĩa 。釋thích 四tứ 倒đảo 義nghĩa 。略lược 釋thích 佛Phật 性tánh 義nghĩa 。貧bần 女nữ 金kim 藏tạng 譬thí 。女nữ 人nhân 子tử 病bệnh 譬thí 。迦Ca 葉Diếp 設thiết 十thập 一nhất 難nạn/nan 責trách 令linh 見kiến 有hữu 。力lực 士sĩ 眉mi 間gian 珠châu 譬thí 。

四Tứ 諦Đế 品Phẩm 第đệ 十thập

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。答đáp 云vân 何hà 諸chư 調điều 御ngự 。心tâm 喜hỷ 說thuyết 真Chân 諦Đế 也dã 。上thượng 說thuyết 魔ma 教giáo 為vi 邪tà 。今kim 明minh 佛Phật 是thị 調điều 御ngự 者giả 也dã 。昔tích 說thuyết 非phi 苦khổ 為vi 苦khổ 。以dĩ 治trị 樂nhạo/nhạc/lạc 惑hoặc 。樂nhạo/nhạc/lạc 惑hoặc 既ký 治trị 。佛Phật 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。說thuyết 佛Phật 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。佛Phật 樂nhạo/nhạc/lạc 是thị 真Chân 諦Đế 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。從tùng 此thử 訖ngật 難nan 見kiến 性tánh 。廣quảng 因nhân 義nghĩa 也dã 。四Tứ 諦Đế 者giả 。慧tuệ 所sở 照chiếu 境cảnh 也dã 。自tự 鹿lộc 苑uyển 至chí 乎hồ 法pháp 華hoa 。所sở 說thuyết 階giai 級cấp 。大đại 有hữu 不bất 同đồng 。唯duy 此thử 教giáo 圓viên 備bị 。將tương 明minh 常thường 住trụ 妙diệu 因nhân 。必tất 資tư 中trung 道đạo 觀quán 照chiếu 。然nhiên 非phi 境cảnh 無vô 以dĩ 辨biện 智trí 。故cố 舉cử 四Tứ 諦Đế 。以dĩ 明minh 因nhân 相tương/tướng 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。昔tích 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。指chỉ 在tại 三tam 界giới 。今kim 日nhật 之chi 教giáo 。理lý 無vô 不bất 該cai 。言ngôn 雖tuy 有hữu 四tứ 。要yếu 在tại 真Chân 如Như 寂tịch 滅diệt 。今kim 說thuyết 據cứ 本bổn 而nhi 遺di 末mạt 。此thử 旨chỉ 始thỉ 顯hiển 。以dĩ 稱xưng 聖thánh 心tâm 。故cố 曰viết 喜hỷ 也dã 。然nhiên 四Tứ 諦Đế 一nhất 品phẩm 。明minh 理lý 周chu 悉tất 。故cố 云vân 由do 信tín 常thường 住trụ 。從tùng 人nhân 道đạo 天thiên 中trung 。直trực 出xuất 生sanh 死tử 。是thị 則tắc 必tất 先tiên 信tín 常thường 。然nhiên 後hậu 識thức 無vô 常thường 也dã 。若nhược 不bất 雙song 解giải 。何hà 得đắc 入nhập 道đạo 。故cố 下hạ 滅Diệt 諦Đế 中trung 。曰viết 修tu 苦khổ 滅diệt 者giả 。逆nghịch 於ư 外ngoại 道đạo 。今kim 若nhược 果quả 修tu 斷đoạn 滅diệt 之chi 空không 。若nhược 以dĩ 苦khổ 悟ngộ 理lý 者giả 。外ngoại 道đạo 亦diệc 應ưng 正chánh 知tri 理lý 不bất 可khả 也dã 。昔tích 為vi 引dẫn 凡phàm 故cố 。有hữu 此thử 說thuyết 耳nhĩ 。若nhược 無vô 權quyền 教giáo 。則tắc 下hạ 愚ngu 息tức 望vọng 也dã 。

佛Phật 復phục 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。所sở 言ngôn 苦khổ 者giả (# 至chí 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。應ưng 有hữu 聖Thánh 諦Đế 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。不bất 見kiến 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 。不bất 名danh 見kiến 苦khổ 。何hà 者giả 。心tâm 雖tuy 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 識thức 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 。以dĩ 三tam 界giới 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。不bất 見kiến 苦khổ 也dã 。不bất 以dĩ 畜súc 生sanh 為vi 決quyết 。敬kính 遺di 記ký 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。一nhất 諦đế 中trung 各các 有hữu 四tứ 別biệt 。初sơ 明minh 惑hoặc 。第đệ 二nhị 明minh 解giải 第đệ 三tam 結kết 聖Thánh 諦Đế 。第đệ 四tứ 結kết 非phi 諦đế 也dã 。將tương 明minh 中trung 道đạo 圓viên 照chiếu 。先tiên 明minh 不bất 解giải 。以dĩ 相tướng 形hình 釋thích 義nghĩa 也dã 。初sơ 一nhất 重trọng/trùng 明minh 諦đế 之chi 名danh 在tại 照chiếu 。不bất 在tại 苦khổ 也dã 。第đệ 二nhị 明minh 雖tuy 諦đế 名danh 在tại 照chiếu 。而nhi 不bất 在tại 偏thiên 執chấp 也dã 。明minh 苦khổ 有hữu 地địa 。不bất 得đắc 其kỳ 所sở 。非phi 唯duy 失thất 理lý 。亦diệc 方phương 淪luân 苦khổ 也dã 。昔tích 教giáo 有hữu 餘dư 之chi 智trí 。不bất 免miễn 於ư 倒đảo 。今kim 說thuyết 理lý 窮cùng 。所sở 以dĩ 真chân 善thiện 業nghiệp 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。一nhất 諦đế 中trung 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。得đắc 諦đế 之chi 名danh 。要yếu 將tương 解giải 未vị 了liễu 境cảnh 故cố 。就tựu 境cảnh 以dĩ 說thuyết 諦đế 也dã 。苦Khổ 諦Đế 中trung 四tứ 者giả 。第đệ 一nhất 從tùng 始thỉ 。訖ngật 多đa 苦khổ 惱não 。明minh 失thất 也dã 。第đệ 二nhị 從tùng 若nhược 有hữu 能năng 知tri 。訖ngật 即tức 生sanh 天thiên 上thượng 。明minh 得đắc 也dã 。第đệ 三tam 從tùng 後hậu 解giải 脫thoát 時thời 。訖ngật 方phương 證chứng 知tri 。此thử 證chứng 得đắc 也dã 。第đệ 四tứ 從tùng 我ngã 於ư 本bổn 際tế 。訖ngật 乃nãi 得đắc 真chân 智trí 。此thử 證chứng 失thất 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。一nhất 一nhất 諦đế 下hạ 。有hữu 三tam 意ý 。苦Khổ 諦Đế 中trung 三tam 意ý 者giả 。始thỉ 訖ngật 多đa 受thọ 苦khổ 惱não 。第đệ 一nhất 舉cử 其kỳ 不bất 知tri 出xuất 苦Khổ 諦Đế 體thể 相tướng 也dã 。從tùng 若nhược 有hữu 能năng 知tri 。訖ngật 乃nãi 得đắc 真chân 智trí 。第đệ 二nhị 辨biện 從tùng 理lý 得đắc 果quả 也dã 。從tùng 若nhược 如như 是thị 知tri 。訖ngật 非phi 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。第đệ 三tam 結kết 邪tà 正chánh 也dã 。慧tuệ 朗lãng 述thuật 僧Tăng 宗tông 。曰viết 辨biện 苦Khổ 諦Đế 有hữu 六lục 階giai 。此thử 第đệ 一nhất 直trực 平bình 理lý 。謂vị 非phi 正chánh 苦khổ 為vi 苦Khổ 諦Đế 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。不bất 知tri 如Như 來Lai 。至chí 增tăng 長trưởng 諸chư 結kết 。多đa 受thọ 苦khổ 惱não 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 二nhị 階giai 明minh 失thất 也dã 。

若nhược 有hữu 能năng 知tri 。如Như 來Lai 常thường 住trụ 。至chí )# 若nhược 一nhất 經kinh 耳nhĩ 。即tức 生sanh 天thiên 上thượng 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 三tam 階giai 明minh 得đắc 也dã 。

後hậu 解giải 脫thoát 時thời 乃nãi 能năng 證chứng 知tri 。至chí 今kim 得đắc 解giải 脫thoát 。方phương 乃nãi 證chứng 知tri 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 四tứ 證chứng 得đắc 也dã 。

我ngã 於ư 本bổn 際tế 以dĩ 不bất 知tri 故cố 。至chí 始thỉ 於ư 今kim 日nhật 。乃nãi 得đắc 真chân 智trí 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 五ngũ 證chứng 失thất 也dã 。

若nhược 如như 是thị 知tri 。真chân 是thị 修tu 苦khổ (# 至chí )# 是thị 名danh 為vi 苦khổ 非phi 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 六lục 雙song 結kết 得đắc 失thất 也dã 。

苦khổ 集Tập 諦Đế 者giả 於ư 真chân 法pháp 中trung (# 至chí 不bất 得đắc 生sanh 天thiên 。及cập 正chánh 解giải 脫thoát 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。真chân 法pháp 是thị 集tập 。不bất 生sanh 真chân 智trí 者giả 。不bất 生sanh 集tập 智trí 也dã 。受thọ 不bất 淨tịnh 物vật 。能năng 集tập 生sanh 死tử 。是thị 真chân 集tập 。而nhi 不bất 生sanh 集tập 智trí 。不bất 知tri 法pháp 性tánh 者giả 。不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 也dã 。敬kính 遺di 記ký 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。此thử 中trung 辨biện 集tập 。文văn 句cú 再tái 出xuất 。蓋cái 分phân 別biệt 出xuất 集tập 。所sở 以dĩ 不bất 識thức 常thường 故cố 也dã 。慧tuệ 朗lãng 記ký 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。辨biện 集tập 滅diệt 道đạo 。各các 有hữu 五ngũ 階giai 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 先tiên 明minh 失thất 。舉cử 轉chuyển 輪luân 生sanh 死tử 。以dĩ 為vi 過quá 也dã 。

若nhược 有hữu 深thâm 智trí 不bất 壞hoại 正Chánh 法Pháp 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 二nhị 階giai 明minh 得đắc 也dã 。

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。及cập 正chánh 解giải 脫thoát 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 三tam 階giai 證chứng 得đắc 也dã 。

若nhược 有hữu 不bất 知tri 苦khổ 集Tập 諦Đế 處xứ (# 至chí 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 四tứ 證chứng 失thất 也dã 。

若nhược 能năng 知tri 法pháp 常thường 住trụ 不bất 異dị 。至chí )# 是thị 名danh 為vi 集tập 非phi 集tập 聖Thánh 諦Đế 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 五ngũ 雙song 結kết 得đắc 失thất 也dã 。

苦Khổ 滅Diệt 諦Đế 者giả 。若nhược 有hữu 多đa 修tu (# 至chí )# 亦diệc 修tu 空không 法pháp 應ưng 有hữu 滅Diệt 諦Đế 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。先tiên 非phi 昔tích 所sở 說thuyết 者giả 。自tự 知tri 今kim 之chi 為vi 是thị 也dã 。昔tích 滅diệt 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 性tánh 滅diệt 。謂vị 空không 無vô 我ngã 也dã 。二nhị 滅diệt 身thân 智trí 。而nhi 如Như 來Lai 者giả 非phi 空không 無vô 我ngã 。身thân 智trí 不bất 滅diệt 。作tác 滅diệt 想tưởng 壞hoại 如Như 來Lai 也dã 。敬kính 遺di 述thuật 僧Tăng 宗tông 曰viết 。生sanh 死tử 是thị 空không 。佛Phật 果Quả 不bất 空không 。若nhược 謂vị 二nhị 處xứ 皆giai 空không 。於ư 果quả 為vi 謬mậu 。故cố 言ngôn 多đa 也dã 。逆nghịch 外ngoại 道đạo 修tu 空không 。該cai 一nhất 切thiết 法pháp 。今kim 分phân 別biệt 空không 相tướng 。正chánh 反phản 於ư 邪tà 。故cố 言ngôn 逆nghịch 也dã 。慧tuệ 朗lãng 述thuật 僧Tăng 宗tông 曰viết 。亦diệc 有hữu 五ngũ 階giai 。此thử 第đệ 一nhất 階giai 。舉cử 惑hoặc 以dĩ 明minh 失thất 也dã 。

若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。至chí 滅diệt 除trừ 一nhất 切thiết 。煩phiền 惱não 爾nhĩ 乃nãi 得đắc 入nhập 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 得đắc 也dã 。

若nhược 發phát 此thử 心tâm 一nhất 念niệm 因nhân 緣duyên 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。而nhi 得đắc 自tự 在tại 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 三tam 證chứng 得đắc 也dã 。

若nhược 有hữu 修tu 習tập 。如Như 來Lai 密mật 藏tạng (# 至chí 在tại 生sanh 死tử 中trung 。流lưu 轉chuyển 受thọ 苦khổ 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 四tứ 證chứng 失thất 也dã 。

若nhược 有hữu 作tác 如như 是thị 修tu 者giả (# 至chí )# 是thị 名danh 修tu 空không 非phi 滅diệt 聖Thánh 諦Đế 。

案án 。慧tuệ 朗lãng 曰viết 。第đệ 五ngũ 雙song 結kết 得đắc 失thất 也dã 。

道đạo 聖Thánh 諦Đế 者giả 所sở 謂vị 佛Phật 法Pháp 。僧Tăng 寶bảo 及cập 正chánh 解giải 脫thoát 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。此thử 中trung 有hữu 八bát 階giai 。此thử 第đệ 一nhất 先tiên 出xuất 道đạo 境cảnh 。

有hữu 諸chư 眾chúng 生sanh 。顛điên 倒đảo 心tâm 言ngôn (# 至chí )# 輪luân 轉chuyển 三tam 有hữu 。久cửu 受thọ 大đại 苦khổ 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 失thất 。

若nhược 能năng 發phát 心tâm 見kiến 於ư 如Như 來Lai 。常thường 住trụ 無vô 變biến 法pháp 僧Tăng 解giải 脫thoát 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 三Tam 明Minh 得đắc 。

乘thừa 此thử 一nhất 念niệm 於ư 無vô 量lượng 。世thế 自tự 在tại 果quả 報báo 隨tùy 意ý 而nhi 得đắc 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 四tứ 證chứng 得đắc 也dã 。

何hà 以dĩ 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。以dĩ 四tứ 倒đảo 故cố (# 至chí 成thành 佛Phật 正Chánh 覺Giác 。是thị 名danh 道đạo 聖Thánh 諦Đế 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 五ngũ 證chứng 失thất 也dã 。

若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。三Tam 寶Bảo 無vô 常thường 。至Chí 真Chân 見kiến 修tu 習tập 。四Tứ 聖Thánh 諦Đế 法Pháp 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 六lục 雙song 結kết 得đắc 失thất 也dã 。

是thị 名danh 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 七thất 總tổng 結kết 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。至chí )# 修tu 習tập 甚thậm 深thâm 。四Tứ 聖Thánh 諦Đế 法Pháp 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 八bát 領lãnh 解giải 也dã 。

四Tứ 倒Đảo 品Phẩm 第đệ 十thập 一nhất

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。答đáp 正chánh 善thiện 具cụ 成thành 就tựu 。廣quảng 說thuyết 顛điên 倒đảo 也dã 。欲dục 令linh 四Tứ 諦Đế 具cụ 足túc 。更cánh 說thuyết 四tứ 倒đảo 。故cố 是thị 流lưu 通thông 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。上thượng 舉cử 境cảnh 以dĩ 明minh 智trí 。此thử 明minh 惑hoặc 以dĩ 顯hiển 解giải 。廣quảng 顯hiển 解giải 相tương/tướng 。故cố 先tiên 列liệt 其kỳ 惑hoặc 相tương/tướng 。明minh 於ư 義nghĩa 乃nãi 顯hiển 。亦diệc 如như 上thượng 三tam 修tu 文văn 中trung 。將tương 說thuyết 勝thắng 修tu 。先tiên 列liệt 八bát 倒đảo 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。答đáp 第đệ 九cửu 問vấn 。次thứ 明minh 偽ngụy 理lý 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。上thượng 辨biện 四Tứ 諦Đế 。引dẫn 物vật 生sanh 解giải 。但đãn 真chân 解giải 難nạn/nan 生sanh 。憙hí 成thành 僻tích 執chấp 。執chấp 則tắc 成thành 倒đảo 也dã 。

佛Phật 復phục 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。謂vị 四tứ 倒đảo 者giả (# 至chí )# 是thị 無vô 常thường 者giả 名danh 大đại 罪tội 苦khổ 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。先tiên 說thuyết 倒đảo 體thể 。亦diệc 應ưng 對đối 明minh 。但đãn 經kinh 文văn 略lược 耳nhĩ 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。此thử 下hạ 先tiên 明minh 苦khổ 中trung 生sanh 樂lạc 想tưởng 之chi 倒đảo 也dã 。乃nãi 未vị 應ưng 辨biện 非phi 苦khổ 中trung 苦khổ 想tưởng 。今kim 顯hiển 其kỳ 倒đảo 緣duyên 。有hữu 此thử 計kế 者giả 。謂vị 必tất 得đắc 理lý 。遂toại 於ư 生sanh 死tử 之chi 中trung 。橫hoạnh/hoành 計kế 樂lạc 想tưởng 故cố 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。辨biện 初sơ 倒đảo 中trung 。有hữu 三tam 翻phiên 。先tiên 明minh 後hậu 倒đảo 。次thứ 明minh 前tiền 倒đảo 。第đệ 三tam 舉cử 後hậu 倒đảo 以dĩ 結kết 句cú 也dã 。就tựu 初sơ 明minh 佛Phật 上thượng 倒đảo 中trung 。有hữu 四tứ 意ý 。第đệ 一nhất 先tiên 開khai 章chương 門môn 。第đệ 二nhị 釋thích 章chương 門môn 。第đệ 三tam 云vân 。如Như 來Lai 是thị 行hành 苦khổ 。第đệ 四tứ 言ngôn 佛Phật 是thị 壞hoại 苦khổ 。若nhược 如như 是thị 計kế 者giả 。是thị 則tắc 大đại 罪tội 苦khổ 人nhân 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。辨biện 初sơ 倒đảo 中trung 有hữu 三tam 翻phiên 。第đệ 一nhất 訖ngật 而nhi 生sanh 苦khổ 想tưởng 。此thử 名danh 顛điên 倒đảo 。將tương 顯hiển 苦khổ 上thượng 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 迷mê 故cố 。辨biện 苦khổ 體thể 也dã 。有hữu 二nhị 意ý 。初sơ 就tựu 理lý 中trung 。明minh 其kỳ 倒đảo 相tương/tướng 。後hậu 是thị 經Kinh 家gia 。結kết 其kỳ 倒đảo 想tưởng 也dã 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 。若nhược 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 上thượng 。起khởi 苦khổ 想tưởng 者giả 。必tất 得đắc 苦khổ 果quả 。而nhi 謂vị 我ngã 則tắc 受thọ 樂lạc 。是thị 則tắc 於ư 苦khổ 而nhi 起khởi 樂nhạo/nhạc/lạc 惑hoặc 。

若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。捨xả 此thử 苦khổ 身thân (# 至chí )# 是thị 名danh 非phi 苦khổ 而nhi 生sanh 苦khổ 想tưởng 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。苦khổ 有hữu 二nhị 種chủng 。謂vị 行hành 苦khổ 壞hoại 苦khổ 。前tiền 云vân 無vô 常thường 變biến 異dị 。是thị 行hành 苦khổ 也dã 。今kim 言ngôn 捨xả 是thị 苦khổ 身thân 。謂vị 壞hoại 苦khổ 也dã 。并tinh 列liệt 二nhị 倒đảo 也dã 。

是thị 名danh 顛điên 倒đảo 。

案án 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 二nhị 意ý 經kinh 家gia 結kết 其kỳ 倒đảo 名danh 。

我ngã 若nhược 說thuyết 言ngôn 如Như 來Lai 常thường 者giả 。至chí 如như 是thị 說thuyết 者giả 。我ngã 則tắc 受thọ 樂lạc 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。釋thích 生sanh 倒đảo 之chi 意ý 也dã 。即tức 是thị 我ngã 見kiến 者giả 。若nhược 言ngôn 佛Phật 不bất 生sanh 滅diệt 者giả 。便tiện 是thị 自tự 在tại 。自tự 在tại 是thị 我ngã 。我ngã 見kiến 是thị 眾chúng 結kết 之chi 本bổn 。是thị 故cố 不bất 說thuyết 。佛Phật 是thị 常thường 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。此thử 下hạ 第đệ 二nhị 明minh 前tiền 倒đảo 也dã 。惑hoặc 者giả 自tự 謂vị 。若nhược 說thuyết 佛Phật 是thị 常thường 。便tiện 是thị 計kế 我ngã 。我ngã 昔tích 此thử 計kế 。得đắc 無vô 量lượng 罪tội 。今kim 若nhược 說thuyết 佛Phật 是thị 無vô 常thường 者giả 。則tắc 離ly 我ngã 見kiến 。故cố 受thọ 樂lạc 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。正chánh 辨biện 苦khổ 上thượng 起khởi 樂nhạo 見kiến 也dã 。有hữu 二nhị 意ý 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 出xuất 其kỳ 起khởi 倒đảo 之chi 意ý 也dã 。

如Như 來Lai 無vô 常thường 即tức 為vi 是thị 苦khổ (# 至chí 生sanh 樂lạc 想tưởng 故cố 。名danh 為vi 顛điên 倒đảo 。

案án 。智trí 秀tú 曰viết 。第đệ 二nhị 意ý 經kinh 家gia 結kết 其kỳ 成thành 倒đảo 也dã 。

樂nhạo 生sanh 苦khổ 想tưởng 名danh 為vi 顛điên 倒đảo (# 至chí )# 名danh 為vi 顛điên 倒đảo 是thị 名danh 初sơ 倒đảo 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。惑hoặc 者giả 謂vị 。常thường 則tắc 不bất 滅diệt 。滅diệt 則tắc 不bất 常thường 。釋thích 所sở 以dĩ 是thị 苦khổ 行hạnh 也dã 。云vân 何hà 捨xả 身thân 者giả 。樂nhạo/nhạc/lạc 則tắc 不bất 應ưng 捨xả 而nhi 捨xả 。故cố 知tri 是thị 苦khổ 。此thử 釋thích 所sở 以dĩ 是thị 壞hoại 苦khổ 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。此thử 下hạ 第đệ 三tam 還hoàn 舉cử 後hậu 倒đảo 。結kết 前tiền 句cú 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。正chánh 明minh 樂nhạo/nhạc/lạc 上thượng 起khởi 苦khổ 見kiến 為vi 倒đảo 也dã 。有hữu 三tam 意ý 。第đệ 一nhất 約ước 理lý 辨biện 其kỳ 是thị 倒đảo 。第đệ 二nhị 經kinh 家gia 結kết 其kỳ 成thành 倒đảo 。第đệ 三tam 出xuất 彼bỉ 見kiến 之chi 意ý 也dã 。

無vô 常thường 常thường 想tưởng 。常thường 無vô 常thường 想tưởng (# 至chí 是thị 名danh 第đệ 二nhị 顛điên 倒đảo 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。空không 性tánh 是thị 常thường 。見kiến 常thường 故cố 常thường 也dã 。不bất 見kiến 常thường 者giả 。是thị 無vô 常thường 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。應ưng 言ngôn 常thường 上thượng 。作tác 無vô 常thường 想tưởng 。名danh 不bất 修tu 空không 也dã 。生sanh 死tử 是thị 空không 。佛Phật 果Quả 不bất 空không 。若nhược 說thuyết 佛Phật 果Quả 為vi 空không 者giả 。則tắc 失thất 分phân 齊tề 。乖quai 修tu 空không 之chi 道đạo 也dã 。壽thọ 命mạng 短đoản 促xúc 者giả 。所sở 執chấp 既ký 乖quai 。不bất 得đắc 妙diệu 常thường 。豈khởi 非phi 短đoản 促xúc 耶da 。

無vô 我ngã 我ngã 想tưởng 。我ngã 無vô 我ngã 想tưởng (# 至chí 是thị 名danh 第đệ 三tam 顛điên 倒đảo 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。無vô 佛Phật 性tánh 者giả 。佛Phật 性tánh 無vô 惑hoặc 。故cố 自tự 在tại 不bất 斷đoạn 。惑hoặc 故cố 不bất 應ưng 自tự 在tại 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。有hữu 兩lưỡng 階giai 。從tùng 初sơ 訖ngật 是thị 名danh 顛điên 倒đảo 。先tiên 明minh 前tiền 倒đảo 也dã 。次thứ 從tùng 佛Phật 法Pháp 有hữu 我ngã 以dĩ 下hạ 。次thứ 明minh 後hậu 倒đảo 也dã 。雖tuy 說thuyết 有hữu 我ngã 。無vô 有hữu 佛Phật 性tánh 者giả 。但đãn 計kế 神thần 我ngã 為vi 我ngã 。不bất 說thuyết 佛Phật 性tánh 我ngã 也dã 。

淨tịnh 不bất 淨tịnh 想tưởng 。不bất 淨tịnh 淨tịnh 想tưởng 。至chí )# 我ngã 等đẳng 悉tất 名danh 。邪tà 見kiến 之chi 人nhân 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。有hữu 兩lưỡng 階giai 。從tùng 初sơ 訖ngật 是thị 滅diệt 者giả 是thị 名danh 顛điên 倒đảo 。先tiên 明minh 後hậu 倒đảo 也dã 。次thứ 從tùng 不bất 淨tịnh 淨tịnh 想tưởng 。訖ngật 第đệ 四tứ 顛điên 倒đảo 。明minh 前tiền 倒đảo 也dã 。迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 訖ngật 品phẩm 。說thuyết 四tứ 倒đảo 竟cánh 。迦Ca 葉Diếp 領lãnh 解giải 也dã 。

如Như 來Lai 性Tánh 品Phẩm 第đệ 十thập 二nhị

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。答đáp 云vân 何hà 作tác 善thiện 業nghiệp 。大đại 仙tiên 今kim 當đương 說thuyết 以dĩ 廣quảng 長trường 壽thọ 金kim 剛cang 二nhị 果quả 之chi 因nhân 也dã 。上thượng 略lược 明minh 因nhân 故cố 。以dĩ 慈từ 悲bi 護hộ 法Pháp 為vi 本bổn 。今kim 廣quảng 明minh 因nhân 故cố 。從tùng 三Tam 歸Quy 終chung 至chí 十Thập 地Địa 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。從tùng 此thử 。訖ngật 若nhược 我ngã 住trụ 者giả 。不bất 離ly 於ư 苦khổ 。答đáp 云vân 何hà 作tác 善thiện 業nghiệp 也dã 。上thượng 四tứ 依y 以dĩ 來lai 。大đại 意ý 明minh 行hành 者giả 。修tu 善thiện 護hộ 法Pháp 。是thị 善thiện 業nghiệp 也dã 。今kim 明minh 善thiện 業nghiệp 所sở 由do 生sanh 者giả 。即tức 佛Phật 性tánh 。佛Phật 性tánh 是thị 生sanh 善thiện 之chi 理lý 。理lý 若nhược 無vô 者giả 。善thiện 何hà 由do 生sanh 。是thị 則tắc 佛Phật 性tánh 。是thị 作tác 善thiện 業nghiệp 。之chi 根căn 本bổn 也dã 。佛Phật 性tánh 是thị 正chánh 因nhân 。善thiện 業nghiệp 是thị 緣duyên 因nhân 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。前tiền 品phẩm 所sở 明minh 。解giải 則tắc 為vi 諦đế 。惑hoặc 則tắc 為vi 倒đảo 。但đãn 解giải 有hữu 微vi 著trước 。微vi 則tắc 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。著trước 則tắc 名danh 正chánh 解giải 脫thoát 。今kim 明minh 善thiện 業nghiệp 。廣quảng 其kỳ 始thỉ 。以dĩ 難nan 見kiến 性tánh 。廣quảng 其kỳ 終chung 也dã 。所sở 以dĩ 言ngôn 廣quảng 始thỉ 解giải 者giả 。境cảnh 中trung 之chi 妙diệu 。不bất 過quá 佛Phật 性tánh 。說thuyết 此thử 真chân 境cảnh 。生sanh 其kỳ 下hạ 品phẩm 聞văn 慧tuệ 。雖tuy 為vi 微vi 解giải 。非phi 不bất 藉tạ 此thử 生sanh 於ư 勝thắng 行hành 。終chung 能năng 見kiến 性tánh 。是thị 故cố 皆giai 名danh 善thiện 業nghiệp 義nghĩa 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。佛Phật 性tánh 有hữu 四tứ 種chủng 。謂vị 正chánh 因nhân 緣duyên 。因nhân 果quả 及cập 果quả 果quả 也dã 。四tứ 名danh 所sở 收thu 。旨chỉ 無vô 不bất 盡tận 。緣duyên 正chánh 兩lưỡng 因nhân 。並tịnh 是thị 神thần 慮lự 之chi 道đạo 。夫phu 避tị 苦khổ 求cầu 安an 。愚ngu 智trí 同đồng 爾nhĩ 。但đãn 逐trục 要yếu 用dụng 。義nghĩa 分phân 為vi 二nhị 。取thủ 始thỉ 終chung 常thường 解giải 。無vô 與dữ 癈phế 之chi 用dụng 。錄lục 為vi 正chánh 因nhân 。未vị 有hữu 一nhất 剎sát 那na 中trung 。無vô 此thử 解giải 用dụng 。唯duy 至chí 佛Phật 則tắc 不bất 動động 也dã 。故cố 知tri 。避tị 苦khổ 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 。此thử 之chi 解giải 用dụng 。非phi 是thị 善thiện 惡ác 因nhân 之chi 所sở 感cảm 也dã 。以dĩ 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 也dã 。師sư 子tử 吼hống 品phẩm 云vân 。一nhất 種chủng 之chi 中trung 道đạo 也dã 。而nhi 此thử 用dụng 者giả 。不bất 乖quai 大đại 理lý 。豈khởi 非phi 正chánh 耶da 。緣duyên 因nhân 者giả 。以dĩ 萬vạn 善thiện 為vi 體thể 。自tự 一nhất 念niệm 善thiện 以dĩ 上thượng 。皆giai 資tư 生sanh 勝thắng 果quả 。以dĩ 藉tạ 緣duyên 而nhi 發phát 。名danh 為vi 緣duyên 因nhân 也dã 。然nhiên 此thử 解giải 者giả 。在tại 慮lự 而nhi 不bất 恆hằng 。始thỉ 生sanh 而nhi 不bất 滅diệt 。則tắc 異dị 於ư 正chánh 因nhân 也dã 。若nhược 無vô 此thử 緣duyên 。助trợ 則tắc 守thủ 性tánh 而nhi 不bất 遷thiên 。是thị 故cố 二nhị 因nhân 。必tất 相tương/tướng 須tu 相tương/tướng 帶đái 也dã 。若nhược 緣duyên 因nhân 之chi 用dụng 既ký 足túc 。正chánh 因nhân 之chi 義nghĩa 亦diệc 滿mãn 。二nhị 用dụng 俱câu 圓viên 。生sanh 死tử 盡tận 矣hĩ 。金kim 剛cang 後hậu 心tâm 。稱xưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。轉chuyển 因nhân 字tự 果quả 。名danh 為vi 果quả 性tánh 也dã 。果quả 果quả 者giả 。對đối 生sanh 死tử 之chi 稱xưng 也dã 。於ư 眾chúng 德đức 之chi 上thượng 。更cánh 立lập 總tổng 名danh 。名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。以dĩ 果quả 上thượng 立lập 果quả 。名danh 果quả 果quả 也dã 。更cánh 無vô 異dị 時thời 。但đãn 義nghĩa 有hữu 前tiền 後hậu 耳nhĩ 。若nhược 論luận 境cảnh 界giới 性tánh 者giả 。其kỳ 旨chỉ 則tắc 通thông 。但đãn 同đồng 是thị 緣duyên 助trợ 。不bất 復phục 別biệt 開khai 也dã 。下hạ 文văn 佛Phật 自tự 斷đoạn 為vi 四tứ 名danh 。謂vị 單đơn 因nhân 單đơn 果quả 。重trọng/trùng 因nhân 重trọng/trùng 果quả 也dã 。此thử 品phẩm 分phân 為vi 四tứ 科khoa 。初sơ 有hữu 五ngũ 譬thí 。先tiên 定định 因nhân 果quả 性tánh 也dã 。第đệ 二nhị 辨biện 一nhất 體thể 三Tam 歸Quy 。勸khuyến 學học 者giả 。生sanh 信tín 也dã 。第đệ 三Tam 明Minh 三tam 種chủng 中trung 道đạo 。正chánh 談đàm 作tác 善thiện 業nghiệp 之chi 行hành 也dã 。第đệ 四tứ 從tùng 難nan 見kiến 性tánh 以dĩ 下hạ 。仍nhưng 答đáp 第đệ 十thập 一nhất 問vấn 明minh 自tự 非phi 窮cùng 照chiếu 果quả 理lý 。無vô 以dĩ 徹triệt 見kiến 因nhân 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。此thử 品phẩm 有hữu 三tam 段đoạn 。第đệ 一nhất 顯hiển 得đắc 作tác 善thiện 業nghiệp 之chi 義nghĩa 。第đệ 二nhị 明minh 三Tam 歸Quy 。第đệ 三tam 約ước 三tam 種chủng 中trung 道đạo 。以dĩ 顯hiển 慧tuệ 行hành 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。有hữu 我ngã 不phủ 耶da 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。前tiền 云vân 佛Phật 法Pháp 中trung 我ngã 。即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。是thị 則tắc 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。應ưng 有hữu 真chân 我ngã 。而nhi 交giao 不bất 見kiến 。猶do 似tự 無vô 我ngã 。教giáo 理lý 未vị 顯hiển 。故cố 有hữu 此thử 問vấn 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。將tương 顯hiển 真chân 歸quy 自tự 歸quy 未vị 來lai 身thân 中trung 三Tam 寶Bảo 故cố 。先tiên 定định 有hữu 無vô 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。若nhược 自tự 審thẩm 身thân 中trung 有hữu 常thường 住trụ 三Tam 歸Quy 。則tắc 理lý 無vô 異dị 趣thú 。可khả 得đắc 勤cần 作tác 眾chúng 善thiện 也dã 。是thị 故cố 先tiên 辨biện 有hữu 真chân 我ngã 佛Phật 性tánh 。然nhiên 後hậu 廣quảng 明minh 身thân 中trung 有hữu 三Tam 歸Quy 之chi 體thể 。但đãn 應ưng 歸quy 此thử 。而nhi 行hành 善thiện 業nghiệp 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。前tiền 言ngôn 生sanh 死tử 無vô 我ngã 。計kế 有hữu 我ngã 者giả 。則tắc 名danh 為vi 倒đảo 。今kim 問vấn 定định 有hữu 定định 無vô 者giả 。意ý 謂vị 。若nhược 定định 無vô 者giả 。則tắc 無vô 佛Phật 性tánh 。若nhược 有hữu 者giả 。不bất 應ưng 言ngôn 倒đảo 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。若nhược 生sanh 死tử 之chi 中trung 。永vĩnh 無vô 我ngã 者giả 。則tắc 一nhất 化hóa 便tiện 斷đoạn 。云vân 何hà 而nhi 得đắc 。作tác 善thiện 業nghiệp 耶da 。

佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 我ngã 者giả 即tức 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。義nghĩa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 悉tất 有hữu 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。夫phu 如Như 來Lai 藏tạng 。我ngã 及cập 佛Phật 性tánh 。體thể 一nhất 而nhi 義nghĩa 異dị 也dã 。具cụ 八bát 自tự 在tại 。為vi 我ngã 義nghĩa 。乘thừa 如như 實thật 道Đạo 。名danh 為vi 如Như 來Lai 。以dĩ 不bất 改cải 故cố 。謂vị 佛Phật 性tánh 也dã 。悉tất 有hữu 者giả 。常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。是thị 佛Phật 性tánh 也dã 。本bổn 由do 行hành 也dã 。有hữu 心tâm 求cầu 得đắc 。故cố 因nhân 果quả 不bất 斷đoạn 。互hỗ 得đắc 相tương/tướng 有hữu 因nhân 亦diệc 有hữu 果quả 。果quả 亦diệc 有hữu 因nhân 。故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。眾chúng 生sanh 悉tất 有hữu 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。答đáp 問vấn 中trung 有hữu 四tứ 段đoạn 。第đệ 一nhất 寄ký 五ngũ 譬thí 。辨biện 性tánh 之chi 有hữu 無vô 。第đệ 二nhị 勸khuyến 信tín 。明minh 迷mê 則tắc 墜trụy 苦khổ 。解giải 則tắc 資tư 神thần 。以dĩ 理lý 深thâm 難nạn/nan 服phục 。豈khởi 可khả 不bất 深thâm 生sanh 仰ngưỡng 信tín 耶da 。雖tuy 復phục 仰ngưỡng 信tín 。若nhược 憑bằng 心tâm 失thất 所sở 。雖tuy 信tín 無vô 益ích 。故cố 勸khuyến 行hành 人nhân 。但đãn 歸quy 自tự 身thân 三Tam 寶Bảo 。不bất 假giả 近cận 捨xả 自tự 身thân 。遠viễn 歸quy 他tha 佛Phật 。能năng 如như 此thử 解giải 。是thị 則tắc 標tiêu 宗tông 有hữu 地địa 。案án 心tâm 得đắc 所sở 也dã 。雖tuy 復phục 擬nghĩ 心tâm 有hữu 地địa 。要yếu 須tu 萬vạn 行hạnh 。趣thú 常thường 之chi 要yếu 。事sự 在tại 中trung 道đạo 。是thị 故cố 次thứ 三Tam 歸Quy 後hậu 。明minh 中trung 道đạo 勸khuyến 行hành 。此thử 即tức 善thiện 業nghiệp 義nghĩa 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。問vấn 云vân 何hà 作tác 善thiện 業nghiệp 。而nhi 答đáp 之chi 以dĩ 正chánh 因nhân 者giả 。欲dục 明minh 作tác 善thiện 業nghiệp 者giả 。必tất 須tu 先tiên 識thức 因nhân 果quả 。若nhược 指chỉ 南nam 不bất 立lập 。則tắc 善thiện 業nghiệp 不bất 建kiến 。故cố 先tiên 辨biện 正chánh 因nhân 也dã 。下hạ 頻tần 有hữu 五ngũ 譬thí 。正chánh 傳truyền 明minh 此thử 理lý 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。悉tất 有hữu 者giả 。悉tất 有hữu 當đương 成thành 佛Phật 果Quả 之chi 性tánh 也dã 。以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。生sanh 死tử 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。得đắc 造tạo 善thiện 業nghiệp 也dã 。曇đàm 纖tiêm 曰viết 。答đáp 問vấn 有hữu 二nhị 意ý 。第đệ 一nhất 言ngôn 有hữu 。第đệ 二nhị 言ngôn 雖tuy 有hữu 而nhi 不bất 見kiến 也dã 。明minh 駿tuấn 案án 。答đáp 有hữu 兩lưỡng 意ý 。第đệ 一nhất 判phán 有hữu 也dã 。第đệ 二nhị 既ký 云vân 有hữu 。而nhi 所sở 以dĩ 不bất 見kiến 者giả 。有hữu 二nhị 理lý 。一nhất 者giả 明minh 唯duy 有hữu 不bất 見kiến 之chi 因nhân 。無vô 有hữu 見kiến 緣duyên 。何hà 者giả 。以dĩ 煩phiền 惱não 覆phú 故cố 。自tự 無vô 見kiến 因nhân 。既ký 有hữu 惑hoặc 障chướng 之chi 法pháp 。佛Phật 不bất 得đắc 為vi 說thuyết 。是thị 以dĩ 自tự 雖tuy 不bất 見kiến 。不bất 傷thương 於ư 有hữu 也dã 。說thuyết 而nhi 不bất 得đắc 其kỳ 所sở 。故cố 言ngôn 必tất 成thành 倒đảo 。下hạ 以dĩ 五ngũ 譬thí 。備bị 廣quảng 斯tư 旨chỉ 也dã 。

佛Phật 性tánh 即tức 是thị 我ngã 義nghĩa 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。種chủng 相tương/tướng 者giả 。自tự 然nhiên 之chi 性tánh 也dã 。佛Phật 性tánh 必tất 生sanh 於ư 諸chư 佛Phật 。向hướng 云vân 。我ngã 即tức 佛Phật 藏tạng 。今kim 云vân 。佛Phật 性tánh 即tức 我ngã 。互hỗ 其kỳ 辭từ 耳nhĩ 。

如như 是thị 我ngã 義nghĩa 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。至chí 是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。不bất 能năng 得đắc 見kiến 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。既ký 翳ế 成thành 佛Phật 之chi 理lý 。又hựu 障chướng 見kiến 成thành 之chi 明minh 也dã 。僧Tăng 亮lượng 釋thích 藏tạng 義nghĩa 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。此thử 理lý 曾tằng 不bất 暫tạm 無vô 。但đãn 以dĩ 隱ẩn 顯hiển 為vi 異dị 也dã 。何hà 者giả 。夫phu 解giải 之chi 與dữ 惑hoặc 。二nhị 途đồ 而nhi 已dĩ 。若nhược 乖quai 理lý 起khởi 惑hoặc 。則tắc 生sanh 死tử 紛phân 紜vân 。若nhược 扶phù 理lý 生sanh 解giải 。則tắc 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 。正chánh 以dĩ 煩phiền 惱não 所sở 覆phú 。則tắc 隱ẩn 而nhi 不bất 彰chương 。義nghĩa 稱xưng 為vi 藏tạng 。理lý 非phi 始thỉ 造tạo 。不bất 得đắc 言ngôn 無vô 。未vị 有hữu 見kiến 用dụng 。不bất 得đắc 言ngôn 有hữu 。中trung 道đạo 之chi 說thuyết 。則tắc 非phi 病bệnh 。若nhược 計kế 已dĩ 有hữu 。則tắc 成thành 倒đảo 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如như 貧bần 女nữ 人nhân 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。本bổn 有hữu 佛Phật 性tánh 。即tức 是thị 慈từ 念niệm 眾chúng 生sanh 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。與dữ 有hữu 而nhi 不bất 見kiến 作tác 譬thí 也dã 。女nữ 性tánh 愛ái 寶bảo 也dã 。以dĩ 不bất 知tri 處xứ 。故cố 為vi 貧bần 也dã 。眾chúng 生sanh 願nguyện 樂nhạo 不bất 得đắc 所sở 。故cố 生sanh 死tử 。法pháp 瑤dao 曰viết 。眾chúng 生sanh 有hữu 成thành 佛Phật 之chi 理lý 。理lý 由do 慈từ 惻trắc 。為vi 女nữ 人nhân 也dã 。成thành 佛Phật 之chi 理lý 。於ư 我ngã 未vị 有hữu 用dụng 。譬thí 貧bần 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。迦Ca 葉Diếp 向hướng 問vấn 。使sử 反phản 覆phúc 成thành 過quá 。如Như 來Lai 今kim 譬thí 。明minh 二nhị 俱câu 無vô 患hoạn 也dã 。理lý 如như 金kim 藏tạng 。不bất 可khả 為vi 無vô 。未vị 現hiện 用dụng 故cố 。不bất 得đắc 有hữu 也dã 。女nữ 以dĩ 能năng 生sanh 為vi 義nghĩa 。亦diệc 牧mục 育dục 為vi 德đức 。譬thí 此thử 行hành 人nhân 。必tất 懷hoài 常thường 解giải 。取thủ 能năng 生sanh 之chi 義nghĩa 。道đạo 兼kiêm 未vị 聞văn 。取thủ 牧mục 育dục 之chi 德đức 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。為vi 譬thí 之chi 意ý 有hữu 五ngũ 。第đệ 一nhất 譬thí 明minh 。六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。皆giai 有hữu 正chánh 因nhân 。非phi 是thị 起khởi 始thỉ 。第đệ 二nhị 譬thí 釋thích 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 。即tức 說thuyết 之chi 意ý 也dã 。

時thời 人nhân 於ư 此thử 二nhị 譬thí 。更cánh 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。謂vị 若nhược 必tất 不bất 無vô 應ưng 有hữu 現hiện 用dụng 。迦Ca 葉Diếp 因nhân 為vi 十thập 一nhất 重trọng/trùng 難nạn/nan 也dã 。第đệ 三tam 譬thí 總tổng 答đáp 云vân 。雖tuy 復phục 性tánh 理lý 不bất 無vô 。而nhi 失thất 解giải 起khởi 惑hoặc 。流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。豈khởi 得đắc 現hiện 用dụng 耶da 。第đệ 四tứ 譬thí 上thượng 雖tuy 已dĩ 明minh 先tiên 得đắc 而nhi 後hậu 失thất 。未vị 明minh 既ký 失thất 而nhi 復phục 得đắc 。又hựu 明minh 眾chúng 生sanh 之chi 中trung 。自tự 有hữu 不bất 曾tằng 得đắc 解giải 。而nhi 經kinh 離ly 六lục 道đạo 者giả 。若nhược 於ư 此thử 人nhân 。復phục 何hà 必tất 為vi 有hữu 。是thị 以dĩ 今kim 譬thí 廣quảng 此thử 二nhị 旨chỉ 也dã 。前tiền 明minh 雖tuy 曾tằng 失thất 而nhi 後hậu 得đắc 。次thứ 明minh 正chánh 因nhân 不bất 阻trở 壞hoại 。是thị 則tắc 經kinh 失thất 之chi 與dữ 未vị 得đắc 。皆giai 不bất 無vô 也dã 。第đệ 五ngũ 譬thí 偏thiên 喻dụ 得đắc 者giả 。明minh 必tất 成thành 之chi 義nghĩa 也dã 。貧bần 女nữ 者giả 。譬thí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 也dã 。

舍xá 內nội 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。五ngũ 陰ấm 相tương 續tục 。取thủ 其kỳ 栖tê 庇tí 之chi 義nghĩa 也dã 。因nhân 果quả 之chi 理lý 。不bất 從tùng 外ngoại 來lai 。譬thí 內nội 也dã 。

多đa 有hữu 真chân 金kim 之chi 藏tạng 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。藏tạng 者giả 。常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 理lý 。隱ẩn 伏phục 未vị 發phát 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。得đắc 金kim 藏tạng 者giả 。必tất 能năng 富phú 人nhân 。若nhược 見kiến 佛Phật 性tánh 。則tắc 成thành 佛Phật 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。身thân 中trung 佛Phật 性tánh 。理lý 必tất 孱# 然nhiên 。如như 彼bỉ 舍xá 內nội 寶bảo 藏tạng 之chi 義nghĩa 也dã 。曇đàm 濟tế 曰viết 。備bị 因nhân 果quả 為vi 藏tạng 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。果quả 上thượng 法Pháp 寶bảo 。其kỳ 德đức 無vô 窮cùng 。譬thí 多đa 有hữu 也dã 。性tánh 理lý 寶bảo 貴quý 。取thủ 譬thí 於ư 金kim 。為vi 惑hoặc 所sở 隱ẩn 。義nghĩa 稱xưng 為vi 藏tạng 。智trí 秀tú 曰viết 。性tánh 理lý 無vô 二nhị 。隨tùy 眾chúng 生sanh 不bất 一nhất 。故cố 言ngôn 多đa 有hữu 也dã 。

家gia 人nhân 大đại 小tiểu 。無vô 有hữu 知tri 者giả 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。共cộng 所sở 安an 故cố 。是thị 為vi 一nhất 家gia 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。凡phàm 夫phu 譬thí 小tiểu 。二Nhị 乘Thừa 譬thí 大đại 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。眾chúng 生sanh 萬vạn 品phẩm 不bất 同đồng 。為vi 大đại 小tiểu 也dã 。同đồng 居cư 累lũy/lụy/luy 內nội 。為vi 家gia 人nhân 也dã 。俱câu 迷mê 於ư 理lý 。為vi 無vô 有hữu 知tri 者giả 也dã 。曇đàm 濟tế 曰viết 。身thân 有hữu 優ưu 劣liệt 。為vi 大đại 小tiểu 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。聞văn 慧tuệ 為vi 小tiểu 。脩tu 慧tuệ 為vi 大đại 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。曠khoáng 舉cử 六lục 道đạo 不bất 知tri 故cố 。言ngôn 小tiểu 大đại 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。佛Phật 法Pháp 一nhất 家gia 之chi 中trung 。凡phàm 是thị 學học 人nhân 。佛Phật 未vị 說thuyết 故cố 。謂vị 不bất 知tri 也dã 。

時thời 有hữu 異dị 人nhân 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。譬thí 佛Phật 也dã 。出xuất 三tam 界giới 故cố 。為vi 異dị 人nhân 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。佛Phật 也dã 。取thủ 因nhân 果quả 類loại 殊thù 為vi 譬thí 也dã 。曇đàm 愛ái 曰viết 。已dĩ 譬thí 悉tất 有hữu 。而nhi 不bất 見kiến 也dã 。從tùng 此thử 下hạ 。譬thí 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 即tức 說thuyết 也dã 。

善thiện 知tri 方phương 便tiện 。

案án 。曇đàm 濟tế 曰viết 。巧xảo 顯hiển 佛Phật 性tánh 也dã 。曇đàm 愛ái 曰viết 。有hữu 慈từ 悲bi 力lực 也dã 。

語ngữ 貧bần 女nữ 言ngôn 。

案án 。曇đàm 愛ái 曰viết 。機cơ 感cảm 相tương/tướng 發phát 也dã 。

我ngã 今kim 雇cố 汝nhữ 。

案án 。曇đàm 濟tế 曰viết 。遂toại 我ngã 本bổn 願nguyện 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。擬nghĩ 宜nghi 之chi 辨biện 耳nhĩ 。佛Phật 性tánh 是thị 剋khắc 期kỳ 之chi 物vật 。是thị 我ngã 分phần/phân 野dã 。不bất 容dung 稱xưng 雇cố 夫phu 。雇cố 借tá 所sở 收thu 。其kỳ 利lợi 益ích 少thiểu 。今kim 以dĩ 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。要yếu 其kỳ 斷đoạn 結kết 。小tiểu 果quả 所sở 獲hoạch 。比tỉ 常thường 為vi 鮮tiên 。如như 雇cố 借tá 也dã 。眾chúng 生sanh 自tự 除trừ 惑hoặc 而nhi 剋khắc 果quả 。而nhi 言ngôn 佛Phật 雇cố 作tác 者giả 。濟tế 苦khổ 既ký 由do 乎hồ 大đại 悲bi 。雖tuy 復phục 彼bỉ 自tự 斷đoạn 惑hoặc 。乃nãi 至chí 人nhân 之chi 要yếu 務vụ 。

汝nhữ 可khả 為vì 我ngã 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。佛Phật 昔tích 誓thệ 願nguyện 。盡tận 拔bạt 眾chúng 苦khổ 。苦khổ 尚thượng 不bất 盡tận 。則tắc 荷hà 負phụ 未vị 畢tất 。若nhược 能năng 皆giai 度độ 生sanh 死tử 。則tắc 逐trục 聖thánh 人nhân 之chi 本bổn 願nguyện 。故cố 曰viết 為vi 我ngã 也dã 。

耘vân 除trừ 草thảo 穢uế 。

案án 。法pháp 瑤dao 曰viết 。先tiên 說thuyết 無vô 我ngã 除trừ 倒đảo 。我ngã 之chi 穢uế 而nhi 意ý 之chi 所sở 在tại 佛Phật 性tánh 真chân 我ngã 此thử 雇cố 之chi 義nghĩa 也dã 。

女nữ 人nhân 答đáp 言ngôn 。我ngã 今kim 不bất 能năng 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。指chỉ 偏thiên 修tu 之chi 時thời 。道đạo 勝thắng 修tu 應ưng 至chí 不bất 能năng 習tập 常thường 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。此thử 義nghĩa 言ngôn 耳nhĩ 。寄ký 明minh 眾chúng 生sanh 。務vụ 存tồn 利lợi 。而nhi 無vô 兼kiêm 化hóa 之chi 道đạo 。故cố 曰viết 不bất 能năng 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。眾chúng 常thường 計kế 常thường 來lai 久cửu 。一nhất 往vãng 不bất 能năng 信tín 無vô 常thường 也dã 。道đạo 慧tuệ 記ký 曰viết 。未vị 信tín 之chi 辭từ 也dã 。要yếu 當đương 識thức 有hữu 性tánh 理lý 分phân 明minh 。然nhiên 後hậu 乃nãi 能năng 。自tự 勤cần 其kỳ 行hành 也dã 。

汝nhữ 若nhược 能năng 示thị 我ngã 子tử 金kim 藏tạng 然nhiên 後hậu 乃nãi 當đương 。速tốc 為vì 汝nhữ 作tác 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。佛Phật 若nhược 為vi 說thuyết 真chân 我ngã 佛Phật 性tánh 者giả 。譬thí 求cầu 己kỷ 之chi 金kim 藏tạng 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。擬nghĩ 宜nghi 眾chúng 生sanh 。有hữu 此thử 理lý 耳nhĩ 。不bất 言ngôn 其kỳ 意ý 也dã 。若nhược 審thẩm 知tri 其kỳ 理lý 。然nhiên 後hậu 修tu 善thiện 。如như 先tiên 示thị 我ngã 。而nhi 後hậu 作tác 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。常thường 機cơ 欲dục 發phát 。應ưng 為vi 菩Bồ 薩Tát 。則tắc 先tiên 人nhân 而nhi 後hậu 已dĩ 。如như 示thị 子tử 之chi 金kim 藏tạng 也dã 。既ký 功công 在tại 後hậu 已dĩ 。則tắc 除trừ 惑hoặc 之chi 義nghĩa 顯hiển 。取thủ 果quả 彌di 疾tật 。譬thí 速tốc 作tác 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。夫phu 機cơ 感cảm 小tiểu 教giáo 。大đại 機cơ 必tất 熟thục 。終chung 得đắc 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 言ngôn 示thị 也dã 。道đạo 慧tuệ 曰viết 。此thử 喻dụ 智trí 慧tuệ 也dã 。若nhược 能năng 顯hiển 示thị 佛Phật 性tánh 。令linh 得đắc 真chân 解giải 。乃nãi 能năng 行hàng 行hàng 也dã 。

是thị 人nhân 答đáp 言ngôn 我ngã 知tri 方phương 便tiện 能năng 示thị 汝nhữ 子tử 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。所sở 言ngôn 雇cố 者giả 。必tất 能năng 示thị 其kỳ 金kim 藏tạng 耳nhĩ 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。以dĩ 三Tam 達Đạt 四tứ 辯biện 。必tất 能năng 廣quảng 說thuyết 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。如Như 來Lai 方phương 便tiện 。先tiên 說thuyết 無vô 我ngã 。為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。兼kiêm 濟tế 理lý 通thông 。理lý 通thông 由do 佛Phật 故cố 。云vân 能năng 示thị 也dã 。慧tuệ 朗lãng 述thuật 曇đàm 纖tiêm 曰viết 。子tử 譬thí 未vị 來lai 解giải 也dã 。

女nữ 人nhân 復phục 言ngôn 我ngã 家gia 大đại 小tiểu 尚thượng 自tự 不bất 知tri 。況huống 汝nhữ 能năng 知tri 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。猶do 是thị 未vị 信tín 之chi 言ngôn 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。同đồng 身thân 事sự 近cận 。異dị 身thân 則tắc 遠viễn 。近cận 尚thượng 不bất 知tri 。況huống 遠viễn 者giả 乎hồ 。法pháp 瑤dao 曰viết 。此thử 言ngôn 其kỳ 今kim 日nhật 。情tình 違vi 於ư 理lý 也dã 。從tùng 佛Phật 所sở 得đắc 。無vô 我ngã 之chi 智trí 未vị 明minh 。猶do 尚thượng 不bất 言ngôn 有hữu 我ngã 。況huống 佛Phật 見kiến 我ngã 之chi 智trí 圓viên 了liễu 。而nhi 言ngôn 有hữu 我ngã 耶da 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。若nhược 性tánh 是thị 我ngã 性tánh 。我ngã 尚thượng 不bất 知tri 。豈khởi 況huống 非phi 我ngã 而nhi 知tri 我ngã 耶da 。

是thị 人nhân 答đáp 言ngôn 我ngã 今kim 審thẩm 能năng 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。理lý 不bất 可khả 沒một 。唯duy 我ngã 能năng 知tri 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。有hữu 惑hoặc 故cố 雖tuy 近cận 。而nhi 不bất 知tri 。無vô 惑hoặc 故cố 。雖tuy 遠viễn 而nhi 能năng 見kiến 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。此thử 理lý 唯duy 佛Phật 能năng 照chiếu 。始thỉ 可khả 稱xưng 審thẩm 也dã 。

女nữ 人nhân 復phục 言ngôn 我ngã 亦diệc 欲dục 見kiến 并tinh 可khả 示thị 我ngã 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。理lý 說thuyết 有hữu 旨chỉ 。知tri 其kỳ 必tất 自tự 有hữu 故cố 。喻dụ 彼bỉ 自tự 求cầu 見kiến 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。應ưng 聞văn 之chi 機cơ 發phát 。譬thí 欲dục 見kiến 也dã 。感cảm 教giáo 由do 己kỷ 。譬thí 示thị 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。被bị 物vật 為vi 先tiên 後hậu 。乃nãi 及cập 己kỷ 故cố 。言ngôn 亦diệc 欲dục 見kiến 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。人nhân 我ngã 兼kiêm 利lợi 。故cố 云vân 并tinh 也dã 。

是thị 人nhân 即tức 於ư 其kỳ 家gia 掘quật 出xuất 金kim 藏tạng 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。除trừ 結kết 惑hoặc 之chi 覆phú 。為vi 掘quật 。見kiến 佛Phật 性tánh 故cố 。為vi 出xuất 金kim 藏tạng 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。偏thiên 說thuyết 無vô 常thường 。常thường 我ngã 自tự 顯hiển 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。說thuyết 涅Niết 槃Bàn 之chi 教giáo 。顯hiển 明minh 佛Phật 性tánh 。以dĩ 示thị 物vật 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。性tánh 不bất 在tại 他tha 。惑hoặc 除trừ 必tất 見kiến 。義nghĩa 稱xưng 於ư 家gia 而nhi 掘quật 出xuất 也dã 。

女nữ 人nhân 見kiến 已dĩ 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。至chí )# 如như 彼bỉ 寶bảo 藏tạng 貧bần 人nhân 不bất 知tri 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。伏phục 結kết 仰ngưỡng 信tín 。名danh 之chi 為vi 見Kiến 。未vị 是thị 得đắc 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。聞văn 說thuyết 佛Phật 性tánh 。發phát 生sanh 微vi 解giải 。善thiện 業nghiệp 義nghĩa 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。應ưng 感cảm 不bất 差sai 。說thuyết 必tất 會hội 機cơ 。喻dụ 之chi 歡hoan 喜hỷ 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 我ngã 今kim 普phổ 示thị 一nhất 切thiết 。眾chúng 生sanh (# 至chí )# 有hữu 真chân 金kim 藏tạng 。不bất 能năng 得đắc 見kiến 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。合hợp 上thượng 而nhi 不bất 能năng 知tri 譬thí 也dã 。

如Như 來Lai 今kim 日nhật 。普phổ 示thị 眾chúng 生sanh 。至chí 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。歸quy 仰ngưỡng 如Như 來Lai 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。合hợp 上thượng 掘quật 出xuất 示thị 之chi 。

善thiện 男nam 子tử 知tri 方phương 便tiện 者giả 即tức 是thị 如Như 來Lai 。至Chí 真Chân 金kim 藏tạng 者giả 。即tức 佛Phật 性tánh 也dã 。

案án 。慧tuệ 朗lãng 曰viết 。重trọng/trùng 舉cử 譬thí 對đối 合hợp 也dã 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。譬thí 如như 女nữ 人nhân 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。前tiền 明minh 除trừ 惑hoặc 乃nãi 見kiến 。今kim 明minh 已dĩ 經kinh 受thọ 化hóa 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。譬thí 佛Phật 也dã 。女nữ 有hữu 養dưỡng 子tử 之chi 德đức 。佛Phật 有hữu 慈từ 護hộ 之chi 道đạo 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。大đại 意ý 為vi 明minh 昔tích 。所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。今kim 所sở 以dĩ 說thuyết 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。此thử 譬thí 生sanh 前tiền 譬thí 中trung 。若nhược 果quả 有hữu 而nhi 不bất 無vô 見kiến 者giả 。如Như 來Lai 出xuất 世thế 。便tiện 應ưng 早tảo 說thuyết 。何hà 故cố 。遂toại 使sử 眾chúng 生sanh 起khởi 無vô 常thường 之chi 倒đảo 耶da 。此thử 譬thí 與dữ 新tân 舊cựu 醫y 。言ngôn 相tương 似tự 而nhi 意ý 異dị 。彼bỉ 譬thí 徵trưng 二nhị 教giáo 之chi 虛hư 實thật 。此thử 譬thí 咎cữu 佛Phật 何hà 不bất 早tảo 說thuyết 也dã 。略lược 有hữu 五ngũ 意ý 。第đệ 一nhất 明minh 過quá 去khứ 久cửu 遠viễn 。曾tằng 經kinh 常thường 解giải 。第đệ 二nhị 明minh 背bối/bội 化hóa 失thất 解giải 。第đệ 三Tam 明Minh 善thiện 感cảm 釋Thích 迦Ca 。為vi 說thuyết 偏thiên 教giáo 。第đệ 四tứ 雖tuy 說thuyết 常thường 教giáo 。而nhi 未vị 信tín 也dã 。第đệ 五ngũ 明minh 重trùng 說thuyết 乃nãi 斷đoạn 。漸tiệm 信tín 服phục 也dã 。女nữ 人nhân 譬thí 過quá 去khứ 佛Phật 也dã 。

生sanh 育dục 一nhất 子tử 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。等đẳng 視thị 眾chúng 生sanh 。無vô 二nhị 之chi 喻dụ 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。有hữu 漏lậu 相tương/tướng 善thiện 生sanh 。由do 佛Phật 故cố 。譬thí 生sanh 育dục 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。謂vị 從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh 也dã 。

嬰anh 孩hài 得đắc 病bệnh 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。稟bẩm 化hóa 未vị 濃nồng 。譬thí 之chi 嬰anh 孩hài 。而nhi 為vi 邪tà 我ngã 所sở 惑hoặc 。喻dụ 之chi 得đắc 病bệnh 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。第đệ 二nhị 失thất 解giải 譬thí 也dã 。

是thị 女nữ 人nhân 愁sầu 惱não 求cầu 覓mịch 良lương 醫y 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。病bệnh 偏thiên 故cố 須tu 醫y 。醫y 病bệnh 相tương/tướng 治trị 。謂vị 如như 良lương 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。醫y 之chi 與dữ 母mẫu 。隨tùy 義nghĩa 為ví 喻dụ 。取thủ 其kỳ 長trường/trưởng 慧tuệ 解giải 之chi 義nghĩa 譬thí 母mẫu 。治trị 病bệnh 之chi 義nghĩa 為vi 醫y 。更cánh 無vô 別biệt 旨chỉ 尋tầm 覓mịch 者giả 。伺tứ 其kỳ 機cơ 發phát 。而nhi 為vi 治trị 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。善thiện 扣khấu 法Pháp 身thân 。法Pháp 身thân 垂thùy 應ưng 。應ưng 身thân 為vi 醫y 。喻dụ 如như 求cầu 覓mịch 也dã 。

良lương 醫y 既ký 至chí 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。可khả 治trị 之chi 機cơ 發phát 。在tại 於ư 此thử 時thời 也dã 。

合hợp 三tam 種chủng 藥dược 蘇tô 乳nhũ 石thạch 蜜mật 。與dữ 之chi 令linh 服phục 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。說thuyết 有hữu 為vi 無vô 常thường 。苦khổ 無vô 我ngã 法pháp 。為vi 三tam 對đối 治trị 偏thiên 病bệnh 之chi 良lương 藥dược 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 三tam 說thuyết 偏thiên 教giáo 之chi 譬thí 也dã 。

因nhân 告cáo 女nữ 人nhân 兒nhi 服phục 藥dược 已dĩ 且thả 莫mạc 與dữ 乳nhũ 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。常thường 教giáo 之chi 乳nhũ 。養dưỡng 善thiện 子tử 之chi 法pháp 。說thuyết 無vô 我ngã 譬thí 少thiểu 。說thuyết 我ngã 譬thí 多đa 。皆giai 以dĩ 乳nhũ 為ví 喻dụ 也dã 。治trị 由do 權quyền 道đạo 。譬thí 之chi 告cáo 也dã 。以dĩ 邪tà 我ngã 未vị 消tiêu 。莫mạc 說thuyết 法Pháp 身thân 是thị 我ngã 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。說thuyết 常thường 為vi 實thật 智trí 。說thuyết 無vô 常thường 為vi 權quyền 智trí 。于vu 時thời 唯duy 得đắc 說thuyết 權quyền 。未vị 得đắc 說thuyết 實thật 。以dĩ 權quyền 實thật 相tướng 關quan 義nghĩa 。言ngôn 告cáo 耳nhĩ 。非phi 是thị 不bất 與dữ 乳nhũ 。但đãn 與dữ 時thời 未vị 至chí 。故cố 云vân 且thả 也dã 。以dĩ 權quyền 慧tuệ 正chánh 說thuyết 無vô 常thường 實thật 慧tuệ 。知tri 時thời 未vị 至chí 。不bất 說thuyết 於ư 常thường 。故cố 云vân 且thả 莫mạc 也dã 。

須tu 藥dược 消tiêu 已dĩ 爾nhĩ 乃nãi 與dữ 之chi 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。三tam 界giới 我ngã 斷đoạn 。乃nãi 可khả 說thuyết 我ngã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。重trọng/trùng 倒đảo 若nhược 除trừ 。治trị 道đạo 亦diệc 謝tạ 也dã 。

是thị 時thời 女nữ 人nhân 。即tức 以dĩ 苦khổ 味vị 用dụng 塗đồ 其kỳ 乳nhũ 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。無vô 我ngã 之chi 教giáo 。非phi 物vật 所sở 嗜thị 。為vi 苦khổ 味vị 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。無vô 常thường 無vô 我ngã 。濫lạm 及cập 法Pháp 身thân 。有hữu 名danh 無vô 實thật 。譬thí 以dĩ 外ngoại 塗đồ 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。應ưng 云vân 醫y 以dĩ 藥dược 塗đồ 乳nhũ 。而nhi 云vân 母mẫu 自tự 塗đồ 者giả 。取thủ 善thiện 養dưỡng 之chi 義nghĩa 便tiện 也dã 。又hựu 釋thích 為vi 表biểu 母mẫu 之chi 與dữ 醫y 。無vô 異dị 體thể 也dã 。

語ngứ 其kỳ 兒nhi 言ngôn 。我ngã 乳nhũ 毒độc 塗đồ 不bất 可khả 復phục 觸xúc 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。愛ái 染nhiễm 名danh 觸xúc 。身thân 皆giai 無vô 常thường 。不bất 可khả 愛ái 染nhiễm 也dã 。

其kỳ 兒nhi 渴khát 乏phạp 欲dục 得đắc 母mẫu 乳nhũ 聞văn 乳nhũ 毒độc 氣khí 便tiện 遠viễn 捨xả 去khứ 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。厭yếm 患hoạn 身thân 苦khổ 。求cầu 無vô 為vi 之chi 樂lạc 。聞văn 佛Phật 無vô 常thường 。志chí 不bất 求cầu 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。須tu 常thường 住trụ 乳nhũ 故cố 。譬thí 之chi 以dĩ 渴khát 。此thử 就tựu 理lý 為vi 言ngôn 也dã 。起khởi 無vô 我ngã 故cố 。背bối/bội 我ngã 教giáo 而nhi 不bất 受thọ 。譬thí 之chi 捨xả 去khứ 也dã 。此thử 言ngôn 情tình 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。計kế 常thường 之chi 習tập 既ký 久cửu 。

時thời 復phục 欲dục 起khởi 。如như 渴khát 乏phạp 也dã 。常thường 名danh 本bổn 自tự 於ư 佛Phật 。雖tuy 是thị 倒đảo 執chấp 。猶do 從tùng 佛Phật 得đắc 故cố 。言ngôn 母mẫu 乳nhũ 也dã 。但đãn 偏thiên 教giáo 之chi 切thiết 轉chuyển 明minh 。倒đảo 心tâm 欲dục 起khởi 不bất 得đắc 。喻dụ 之chi 捨xả 去khứ 也dã 。又hựu 釋thích 雖tuy 聞văn 偏thiên 教giáo 之chi 旨chỉ 。如như 有hữu 歸quy 真chân 之chi 理lý 。而nhi 偏thiên 教giáo 既ký 切thiết 。圓viên 解giải 不bất 得đắc 時thời 發phát 。如như 聞văn 氣khí 故cố 捨xả 去khứ 也dã 。

至chí 其kỳ 藥dược 消tiêu 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。邪tà 我ngã 既ký 斷đoạn 。便tiện 是thị 可khả 說thuyết 真chân 我ngã 時thời 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 四tứ 譬thí 說thuyết 圓viên 教giáo 也dã 。

母mẫu 乃nãi 洗tẩy 乳nhũ 喚hoán 子tử 與dữ 之chi 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。今kim 說thuyết 常thường 我ngã 。判phán 二nhị 教giáo 之chi 分phần 明minh 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。是thị 可khả 說thuyết 之chi 機cơ 。即tức 為vi 喚hoán 子tử 之chi 義nghĩa 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。常thường 教giáo 既ký 興hưng 。無vô 復phục 濫lạm 佛Phật 之chi 惑hoặc 。義nghĩa 如như 洗tẩy 乳nhũ 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。詮thuyên 常thường 之chi 教giáo 如như 水thủy 。所sở 詮thuyên 之chi 理lý 如như 乳nhũ 。義nghĩa 洗tẩy 也dã 。

是thị 時thời 小tiểu 兒nhi 。雖tuy 復phục 飢cơ 渴khát 先tiên 聞văn 毒độc 氣khí 。是thị 故cố 不bất 來lai 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。執chấp 先tiên 偏thiên 教giáo 。不bất 信tín 後hậu 說thuyết 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。具cụ 如như 開khai 宗tông 所sở 說thuyết 。

母mẫu 復phục 語ngứ 言ngôn 為vì 汝nhữ 服phục 藥dược (# 至chí 汝nhữ 便tiện 可khả 來lai 。飲ẩm 乳nhũ 無vô 苦khổ 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。如như 新tân 舊cựu 醫y 譬thí 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 五ngũ 譬thí 。重trọng/trùng 顯hiển 今kim 昔tích 之chi 旨chỉ 也dã 。

其kỳ 兒nhi 聞văn 已dĩ 漸tiệm 漸tiệm 還hoàn 飲ẩm 。

案án 。法pháp 瑤dao 曰viết 。頂đảnh 奉phụng 今kim 說thuyết 。無vô 復phục 昔tích 執chấp 之chi 謬mậu 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。為vi 度độ 一nhất 切thiết (# 至chí )# 為vi 除trừ 世thế 間gian 諸chư 妄vọng 見kiến 故cố 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。三tam 界giới 虛hư 妄vọng 。計kế 之chi 為vi 我ngã 。是thị 名danh 妄vọng 見kiến 也dã 。

示thị 現hiện 出xuất 過quá 世thế 間gian 法pháp 故cố 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。識thức 其kỳ 虛hư 妄vọng 。即tức 出xuất 世thế 間gian 也dã 。

復phục 示thị 世thế 間gian 計kế 我ngã 虛hư 妄vọng 非phi 真chân 實thật 故cố 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。釋thích 初sơ 句cú 麻ma 米mễ 之chi 我ngã 。理lý 中trung 所sở 無vô 也dã 。

修tu 無vô 我ngã 法pháp 清thanh 淨tịnh 身thân 故cố 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。釋thích 第đệ 二nhị 句cú 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。上thượng 來lai 至chí 此thử 。略lược 合hợp 蘇tô 乳nhũ 等đẳng 三tam 種chủng 藥dược 譬thí 也dã 。

譬thí 如như 女nữ 人nhân 。為vi 其kỳ 子tử 故cố (# 至chí )# 說thuyết 言ngôn 諸chư 法pháp 悉tất 無vô 有hữu 我ngã 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。重trọng/trùng 舉cử 第đệ 三tam 譬thí 。又hựu 合hợp 也dã 。

如như 彼bỉ 女nữ 人nhân 。淨tịnh 洗tẩy 乳nhũ 已dĩ 而nhi 喚hoán 其kỳ 子tử 欲dục 令linh 還hoàn 服phục 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。舉cử 第đệ 四tứ 譬thí 也dã 。

我ngã 今kim 亦diệc 爾nhĩ 。說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。是thị 故cố 比Bỉ 丘Khâu 。不bất 應ưng 生sanh 怖bố 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。合hợp 洗tẩy 乳nhũ 譬thí 。

如như 彼bỉ 小tiểu 兒nhi 。聞văn 母mẫu 喚hoán 已dĩ 漸tiệm 還hoàn 飲ẩm 乳nhũ 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。舉cử 第đệ 五ngũ 譬thí 。

比Bỉ 丘Khâu 亦diệc 爾nhĩ 。應ưng 自tự 分phân 別biệt 如Như 來Lai 。祕bí 藏tạng 不bất 得đắc 不bất 有hữu 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。合hợp 從tùng 教giáo 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 實thật 無vô 有hữu 我ngã 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。上thượng 說thuyết 眾chúng 生sanh 有hữu 我ngã 。我ngã 即tức 佛Phật 性tánh 。夫phu 有hữu 有hữu 二nhị 種chủng 。現hiện 在tại 有hữu 。當đương 來lai 有hữu 也dã 。而nhi 有hữu 義nghĩa 未vị 分phần/phân 。須tu 以dĩ 十thập 一nhất 事sự 為vi 難nạn/nan 。以dĩ 難nạn/nan 現hiện 在tại 之chi 有hữu 。成thành 當đương 有hữu 之chi 旨chỉ 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。家gia 中trung 寶bảo 藏tạng 。以dĩ 譬thí 眾chúng 生sanh 有hữu 大đại 明minh 真chân 我ngã 。在tại 其kỳ 中trung 中trung 矣hĩ 。迦Ca 葉Diếp 知tri 眾chúng 有hữu 疑nghi 。乃nãi 設thiết 難nạn/nan 云vân 。便tiện 應ưng 已dĩ 有hữu 果quả 性tánh 之chi 用dụng 。

何hà 以dĩ 故cố 嬰anh 兒nhi 生sanh 時thời 無vô 所sở 知tri 曉hiểu 。至chí 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。定định 知tri 無vô 我ngã 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。皆giai 責trách 現hiện 用dụng 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。我ngã 以dĩ 自tự 在tại 為vi 義nghĩa 。而nhi 嬰anh 兒nhi 無vô 知tri 。無vô 有hữu 照chiếu 用dụng 。是thị 知tri 無vô 我ngã 也dã 。

若nhược 定định 有hữu 我ngã 受thọ 生sanh 已dĩ 後hậu (# 至chí 是thị 常thường 住trụ 者giả 。應ưng 無vô 壞hoại 相tương/tướng 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。自tự 在tại 者giả 。不bất 應ưng 無vô 常thường 也dã 。

若nhược 無vô 壞hoại 相tương/tướng 云vân 何hà 而nhi 有hữu 。剎sát 利lợi (# 至chí )# 定định 知tri 佛Phật 性tánh 非phi 是thị 常thường 法pháp 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。舉cử 報báo 不bất 等đẳng 。以dĩ 證chứng 無vô 自tự 在tại 也dã 。

若nhược 言ngôn 佛Phật 性tánh 定định 是thị 常thường 者giả (# 至chí 妄vọng 言ngôn 綺ỷ 語ngữ 。貪tham 恚khuể 邪tà 見kiến 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。明minh 因nhân 不bất 正chánh 。故cố 知tri 無vô 我ngã 也dã 。

若nhược 我ngã 性tánh 常thường 何hà 故cố 酒tửu 後hậu 荒hoang 醉túy 迷mê 亂loạn 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。前tiền 句cú 明minh 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。不bất 應ưng 內nội 心tâm 起khởi 惡ác 。此thử 句cú 明minh 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。不bất 應ưng 隨tùy 外ngoại 緣duyên 所sở 轉chuyển 也dã 。

若nhược 我ngã 性tánh 常thường 盲manh 應ưng 見kiến 色sắc 聾lung 應ưng 聞văn 聲thanh 瘂á 應ưng 能năng 語ngữ 拘câu 癖# 能năng 行hành 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。前tiền 明minh 不bất 應ưng 因nhân 中trung 造tạo 惡ác 。此thử 明minh 不bất 應ưng 受thọ 此thử 惡ác 果quả 。

若nhược 我ngã 性tánh 常thường 不bất 應ưng 避tị 於ư 火hỏa 坑khanh 大đại 水thủy 毒độc 藥dược 刀đao 劍kiếm 惡ác 人nhân 禽cầm 獸thú 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。若nhược 有hữu 所sở 畏úy 。豈khởi 謂vị 自tự 在tại 耶da 。

若nhược 我ngã 常thường 者giả 本bổn 所sở 更cánh 事sự (# 至chí )# 我ngã 曾tằng 何hà 處xứ 見kiến 是thị 人nhân 耶da 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。有hữu 我ngã 則tắc 常thường 憶ức 。豈khởi 應ưng 忘vong 耶da 。

若nhược 我ngã 常thường 者giả 則tắc 不bất 應ưng 有hữu 老lão 少thiếu 盛thịnh 衰suy 憶ức 念niệm 往vãng 事sự 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。前tiền 諸chư 句cú 悉tất 據cứ 心tâm 。此thử 一nhất 句cú 舉cử 色sắc 也dã 。若nhược 自tự 在tại 必tất 常thường 。心tâm 云vân 何hà 而nhi 忘vong 也dã 。色sắc 云vân 何hà 而nhi 變biến 也dã 。

若nhược 我ngã 常thường 者giả 止chỉ 住trụ 何hà 處xứ 為vi 在tại 涕thế 唾thóa 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。諸chư 色sắc 中trung 耶da 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。上thượng 來lai 窮cùng 撿kiểm 理lý 極cực 。今kim 責trách 住trú 處xứ 。若nhược 不bất 偏thiên 在tại 一nhất 方phương 。便tiện 應ưng 遍biến 在tại 眾chúng 處xứ 。此thử 先tiên 一nhất 一nhất 處xứ 。以dĩ 撿kiểm 其kỳ 無vô 也dã 。

若nhược 我ngã 常thường 者giả 應ưng 遍biến 身thân 中trung (# 至chí )# 若nhược 斷đoạn 身thân 時thời 我ngã 亦diệc 應ưng 斷đoạn 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。偏thiên 在tại 之chi 無vô 。事sự 已dĩ 如như 上thượng 。假giả 令linh 遍biến 有hữu 。則tắc 同đồng 麻ma 米mễ 。豈khởi 曰viết 自tự 在tại 。復phục 云vân 常thường 耶da 。

佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。善thiện 男nam 子tử 譬thí 如như 王vương 家gia (# 至chí )# 其kỳ 人nhân 眉mi 間gian 有hữu 金kim 剛cang 珠châu 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。明minh 非phi 不bất 有hữu 。而nhi 非phi 己kỷ 有hữu 也dã 。以dĩ 智trí 慧tuệ 之chi 額ngạch 。致trí 真chân 我ngã 之chi 珠châu 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。答đáp 難nạn/nan 也dã 。明minh 佛Phật 性tánh 雖tuy 有hữu 。於ư 見kiến 者giả 成thành 解giải 。不bất 見kiến 者giả 成thành 惑hoặc 。不bất 可khả 言ngôn 有hữu 。故cố 便tiện 責trách 現hiện 用dụng 也dã 。如như 彼bỉ 眉mi 珠châu 。顯hiển 則tắc 嚴nghiêm 身thân 。隱ẩn 則tắc 成thành 病bệnh 。不bất 可khả 以dĩ 珠châu 在tại 身thân 故cố 。常thường 責trách 其kỳ 好hảo/hiếu 。此thử 總tổng 答đáp 諸chư 難nạn 。下hạ 更cánh 別biệt 有hữu 譬thí 也dã 。王vương 譬thí 佛Phật 。力lực 士sĩ 譬thí 行hành 人nhân 。珠châu 譬thí 解giải 也dã 。佛Phật 說thuyết 因nhân 果quả 之chi 性tánh 。聞văn 者giả 受thọ 解giải 。解giải 圓viên 可khả 責trách 。如như 在tại 眉mi 間gian 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。信tín 解giải 佛Phật 性tánh 中trung 道đạo 不bất 偏thiên 。猶do 如như 眉mi 間gian 之chi 處xứ 中trung 也dã 。信tín 知tri 佛Phật 性tánh 。必tất 為vì 己kỷ 用dụng 。猶do 彼bỉ 眉mi 間gian 有hữu 此thử 珠châu 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。此thử 譬thí 意ý 明minh 非phi 無vô 常thường 性tánh 。但đãn 為vi 惑hoặc 所sở 映ánh 。不bất 得đắc 現hiện 用dụng 。不bất 可khả 以dĩ 現hiện 在tại 未vị 用dụng 。便tiện 令linh 都đô 無vô 也dã 。此thử 譬thí 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 意ý 也dã 。第đệ 一nhất 明minh 過quá 去khứ 曾tằng 稟bẩm 圓viên 解giải 。第đệ 二nhị 明minh 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。遂toại 失thất 本bổn 解giải 。第đệ 三Tam 明Minh 雖tuy 失thất 本bổn 解giải 。善thiện 力lực 所sở 感cảm 。聖thánh 則tắc 出xuất 世thế 。說thuyết 偏thiên 教giáo 也dã 。第đệ 四tứ 明minh 常thường 機cơ 始thỉ 發phát 。為vi 說thuyết 圓viên 教giáo 。第đệ 五ngũ 重trọng/trùng 為vi 解giải 釋thích 。然nhiên 後hậu 乃nãi 信tín 也dã 。旨chỉ 要yếu 所sở 歸quy 取thủ 。第đệ 二nhị 失thất 解giải 起khởi 惑hoặc 譬thí 也dã 。明minh 惑hoặc 滯trệ 生sanh 死tử 。障chướng 於ư 慧tuệ 目mục 。不bất 得đắc 現hiện 用dụng 。不bất 可khả 言ngôn 永vĩnh 無vô 也dã 。王vương 家gia 者giả 。家gia 謂vị 處xứ 也dã 。言ngôn 佛Phật 化hóa 所sở 被bị 之chi 所sở 也dã 。力lực 士sĩ 以dĩ 伏phục 強cường 敵địch 。故cố 稱xưng 大đại 也dã 。所sở 化hóa 行hành 人nhân 。終chung 摧tồi 大đại 惡ác 。如như 力lực 士sĩ 也dã 。金kim 剛cang 珠châu 者giả 。明minh 中trung 道đạo 信tín 解giải 。能năng 破phá 顛điên 倒đảo 。譬thí 之chi 金kim 剛cang 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。譬thí 有hữu 四tứ 意ý 。第đệ 一nhất 生sanh 解giải 譬thí 。第đệ 二nhị 失thất 解giải 譬thí 。第đệ 三tam 後hậu 佛Phật 出xuất 世thế 。說thuyết 偏thiên 教giáo 也dã 。第đệ 四tứ 說thuyết 圓viên 教giáo 也dã 。珠châu 者giả 。通thông 取thủ 因nhân 果quả 六lục 行hành 理lý 解giải 。合hợp 為vi 譬thí 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。分phần/phân 此thử 譬thí 為vi 二nhị 段đoạn 。始thỉ 說thuyết 憂ưu 愁sầu 啼đề 哭khốc 。明minh 其kỳ 先tiên 解giải 而nhi 後hậu 失thất 。次thứ 從tùng 慰úy 喻dụ 力lực 士sĩ 。訖ngật 譬thí 。明minh 後hậu 佛Phật 重trùng 說thuyết 。還hoàn 得đắc 解giải 也dã 。前tiền 段đoạn 中trung 有hữu 兩lưỡng 階giai 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 。正chánh 明minh 昔tích 日nhật 得đắc 理lý 解giải 中trung 道đạo 信tín 心tâm 時thời 也dã 。

與dữ 餘dư 力lực 士sĩ 較giảo 力lực 相tương 撲phác 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。邪tà 我ngã 於ư 正chánh 解giải 。為vi 餘dư 也dã 。正chánh 解giải 未vị 堅kiên 。而nhi 與dữ 強cường/cưỡng 邪tà 諍tranh 辨biện 。喻dụ 之chi 較giảo 力lực 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。此thử 第đệ 二nhị 失thất 解giải 譬thí 。明minh 解giải 微vi 見kiến 淺thiển 。而nhi 起khởi 重trọng/trùng 惑hoặc 。經kinh 離ly 生sanh 死tử 也dã 。豈khởi 得đắc 聞văn 有hữu 。而nhi 便tiện 使sử 現hiện 用dụng 。現hiện 用dụng 既ký 無vô 。便tiện 謂vị 永vĩnh 失thất 耶da 。餘dư 力lực 士sĩ 者giả 。喻dụ 無vô 明minh 心tâm 也dã 。解giải 有hữu 摧tồi 惑hoặc 之chi 義nghĩa 。取thủ 譬thí 力lực 士sĩ 。惑hoặc 有hữu 過quá 解giải 之chi 工công 。亦diệc 稱xưng 力lực 士sĩ 也dã 。較giảo 力lực 者giả 。聞văn 慧tuệ 未vị 明minh 。而nhi 我ngã 心tâm 時thời 動động 。解giải 惑hoặc 相tương 交giao 。喻dụ 如như 較giảo 力lực 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。相tương 撲phác 者giả 。互hỗ 有hữu 倚ỷ 伏phục 之chi 喻dụ 也dã 。

而nhi 彼bỉ 力lực 士sĩ 以dĩ 頭đầu 觸xúc 之chi 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。無vô 明minh 為vi 眾chúng 結kết 之chi 首thủ 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。我ngã 見kiến 是thị 眾chúng 結kết 之chi 首thủ 。故cố 云vân 以dĩ 頭đầu 觸xúc 之chi 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。圓viên 解giải 以dĩ 正chánh 信tín 為vi 首thủ 。邪tà 心tâm 以dĩ 不bất 信tín 為vi 頭đầu 。信tín 為vi 不bất 信tín 所sở 侵xâm 。如như 二nhị 首thủ 相tướng 觸xúc 之chi 。

其kỳ 額ngạch 上thượng 珠châu 尋tầm 沒một 膚phu 中trung 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。受thọ 屈khuất 於ư 邪tà 。言ngôn 謂vị 之chi 沒một 也dã 。有hữu 名danh 無vô 實thật 。譬thí 之chi 膚phu 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。正chánh 信tín 微vi 淺thiển 。不bất 能năng 自tự 固cố 。遂toại 同đồng 說thuyết 耶da 見kiến 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。信tín 為vi 不bất 信tín 所sở 陵lăng 。圓viên 解giải 則tắc 隱ẩn 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。佛Phật 弟đệ 子tử 。以dĩ 相tương/tướng 心tâm 說thuyết 無vô 相tướng 。理lý 既ký 無vô 相tướng 。幽u 而nhi 難nạn/nan 顯hiển 。外ngoại 道đạo 以dĩ 相tương/tướng 心tâm 說thuyết 相tương/tướng 。理lý 則tắc 易dị 安an 。經kinh 生sanh 死tử 久cửu 。遂toại 失thất 本bổn 解giải 。逐trục 彼bỉ 邪tà 計kế 故cố 。言ngôn 沒một 膚phu 中trung 也dã 。道đạo 慧tuệ 記ký 曰viết 。所sở 以dĩ 言ngôn 膚phu 中trung 者giả 。明minh 非phi 永vĩnh 失thất 。尋tầm 發phát 不bất 久cửu 也dã 。

都đô 不bất 自tự 知tri 是thị 珠châu 所sở 在tại 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。以dĩ 邪tà 我ngã 為vi 真chân 。不bất 覺giác 失thất 真chân 我ngã 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。以dĩ 耶da 惑hoặc 之chi 首thủ 。壞hoại 正chánh 信tín 之chi 額ngạch 。正chánh 信tín 既ký 破phá 。豈khởi 知tri 有hữu 佛Phật 性tánh 耶da 。雖tuy 不bất 知tri 有hữu 。而nhi 至chí 理lý 孱# 然nhiên 。如như 珠châu 沒một 皮bì 中trung 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。既ký 超siêu 橫hoạnh/hoành 常thường 之chi 見kiến 。則tắc 失thất 本bổn 所sở 解giải 也dã 。若nhược 識thức 常thường 在tại 果quả 。則tắc 安an 得đắc 其kỳ 地địa 。便tiện 有hữu 所sở 在tại 。既ký 乖quai 其kỳ 所sở 解giải 。心tâm 無vô 常thường 故cố 。云vân 不bất 知tri 所sở 在tại 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。得đắc 失thất 之chi 理lý 。既ký 非phi 所sở 悟ngộ 。故cố 云vân 都đô 不bất 自tự 知tri 也dã 。

其kỳ 處xứ 有hữu 瘡sang 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。以dĩ 失thất 真chân 我ngã 。而nhi 成thành 惑hoặc 倒đảo 。倒đảo 致trí 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。破phá 正chánh 信tín 故cố 。有hữu 不bất 信tín 之chi 瘡sang 也dã 。

即tức 命mạng 良lương 醫y 欲dục 自tự 療liệu 治trị 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。生sanh 死tử 苦khổ 切thiết 。解giải 緣duyên 還hoàn 感cảm 。悟ngộ 時thời 已dĩ 至chí 。機cơ 來lai 扣khấu 聖thánh 。命mạng 醫y 之chi 義nghĩa 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 三tam 譬thí 也dã 。應ưng 感cảm 道đạo 交giao 。有hữu 召triệu 命mạng 之chi 義nghĩa 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。眾chúng 生sanh 有hữu 善thiện 有hữu 苦khổ 。二nhị 緣duyên 感cảm 佛Phật 見kiến 佛Phật 。則tắc 能năng 滅diệt 苦khổ 。故cố 言ngôn 療liệu 治trị 。

時thời 有hữu 明minh 醫y 。善thiện 知tri 方phương 藥dược 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。醫y 譬thí 佛Phật 也dã 。善thiện 除trừ 八bát 倒đảo 。譬thí 知tri 方phương 藥dược 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。即tức 釋Thích 迦Ca 治trị 惑hoặc 病bệnh 。故cố 稱xưng 醫y 。了liễu 達đạt 經kinh 教giáo 之chi 方phương 。妙diệu 窮cùng 淵uyên 旨chỉ 之chi 藥dược 。

即tức 知tri 是thị 瘡sang 因nhân 珠châu 入nhập 體thể 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。緣duyên 失thất 解giải 成thành 惑hoặc 。致trí 有hữu 生sanh 死tử 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。醫y 見kiến 瘡sang 故cố 。知tri 因nhân 入nhập 體thể 。佛Phật 見kiến 眾chúng 生sanh 。流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。知tri 由do 橫hoạnh 起khởi 妄vọng 常thường 之chi 計kế 。失thất 於ư 本bổn 解giải 也dã 。

是thị 珠châu 入nhập 皮bì 即tức 便tiện 停đình 住trụ 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。知tri 非phi 久cửu 失thất 。故cố 曰viết 停đình 住trụ 。法pháp 瑤dao 曰viết 。佛Phật 性tánh 之chi 理lý 。終chung 為vi 心tâm 用dụng 。雖tuy 復phục 暫tạm 為vi 煩phiền 惱não 所sở 隱ẩn 。如như 珠châu 在tại 皮bì 中trung 出xuất 不bất 久cửu 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 圓viên 解giải 之chi 理lý 。無vô 時thời 暫tạm 絕tuyệt 。乃nãi 可khả 事sự 有hữu 廢phế 興hưng 。其kỳ 理lý 常thường 存tồn 。如như 停đình 住trụ 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。雖tuy 復phục 失thất 解giải 於ư 當đương 時thời 。而nhi 本bổn 機cơ 猶do 不bất 喪táng 也dã 。

是thị 時thời 良lương 醫y 尋tầm 問vấn 力lực 士sĩ 卿khanh 額ngạch 上thượng 珠châu 。為vi 何hà 所sở 在tại 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。為vi 說thuyết 無vô 我ngã 。即tức 是thị 表biểu 有hữu 真chân 我ngã 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。知tri 其kỳ 不bất 覺giác 失thất 本bổn 真chân 我ngã 。譬thí 問vấn 其kỳ 所sở 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。為vi 說thuyết 無vô 我ngã 時thời 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。說thuyết 偏thiên 教giáo 也dã 。橫hoạnh/hoành 計kế 常thường 見kiến 。為vi 失thất 之chi 矣hĩ 。但đãn 常thường 我ngã 同đồng 失thất 。失thất 名danh 不bất 顯hiển 。如Như 來Lai 出xuất 世thế 。為vi 說thuyết 偏thiên 教giáo 。奪đoạt 其kỳ 邪tà 我ngã 。推thôi 求cầu 所sở 計kế 。知tri 其kỳ 為vi 謬mậu 。失thất 義nghĩa 始thỉ 彰chương 。如như 彼bỉ 力lực 士sĩ 失thất 珠châu 。雖tuy 久cửu 不bất 自tự 覺giác 知tri 。醫y 問vấn 乃nãi 知tri 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。所sở 以dĩ 為vi 說thuyết 無vô 常thường 意ý 。欲dục 申thân 其kỳ 本bổn 解giải 。喻dụ 如như 彼bỉ 問vấn 本bổn 珠châu 何hà 在tại 。

力lực 士sĩ 驚kinh 答đáp 大đại 師sư 醫y 王vương 我ngã 額ngạch 上thượng 珠châu 乃nãi 無vô 去khứ 耶da 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。不bất 覺giác 失thất 時thời 。聞văn 問vấn 乃nãi 驚kinh 。以dĩ 漫mạn 說thuyết 謂vị 失thất 。答đáp 云vân 如như 此thử 耶da 。

是thị 珠châu 今kim 者giả 為vi 何hà 所sở 在tại 。將tương 非phi 幻huyễn 化hóa 。憂ưu 愁sầu 啼đề 哭khốc 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。即tức 謂vị 失thất 之chi 。應ưng 求cầu 所sở 在tại 。遂toại 謂vị 不bất 存tồn 。以dĩ 為vi 幻huyễn 化hóa 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。推thôi 折chiết 五ngũ 陰ấm 。無vô 所sở 得đắc 也dã 。化hóa 者giả 。計kế 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 空không 也dã 。啼đề 哭khốc 者giả 。悟ngộ 一nhất 切thiết 法pháp 。唯duy 是thị 八bát 苦khổ 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。學học 無vô 我ngã 觀quán 深thâm 故cố 。乃nãi 至chí 謂vị 不bất 知tri 真chân 我ngã 所sở 在tại 也dã 。智trí 秀tú 曰viết 。雖tuy 聞văn 偏thiên 教giáo 。一nhất 往vãng 未vị 伏phục 。譬thí 驚kinh 答đáp 也dã 。終chung 信tín 今kim 旨chỉ 義nghĩa 。言ngôn 我ngã 珠châu 。乃nãi 無vô 去khứ 耶da 。

是thị 時thời 良lương 醫y 慰úy 喻dụ 力lực 士sĩ 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。生sanh 大đại 愁sầu 苦khổ 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。以dĩ 其kỳ 遂toại 謂vị 不bất 存tồn 。乃nãi 說thuyết 我ngã 以dĩ 悟ngộ 之chi 。既ký 理lý 顯hiển 身thân 中trung 。亦diệc 是thị 語ngữ 知tri 顯hiển 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。第đệ 二nhị 譬thí 也dã 。法pháp 有hữu 不bất 空không 。亦diệc 有hữu 常thường 我ngã 。不bất 如như 所sở 見kiến 。一nhất 切thiết 苦khổ 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 四tứ 譬thí 也dã 。依y 教giáo 而nhi 行hành 。已dĩ 斷đoạn 重trọng/trùng 倒đảo 。今kim 常thường 機cơ 且thả 發phát 。解giải 釋thích 佛Phật 果Quả 。所sở 以dĩ 為vi 常thường 。此thử 是thị 物vật 情tình 所sở 安an 。如như 慰úy 問vấn 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。此thử 下hạ 第đệ 四tứ 。譬thí 眾chúng 生sanh 根căn 熟thục 。堪kham 聞văn 常thường 住trụ 。即tức 涅Niết 槃Bàn 經kinh 教giáo 。為vi 慰úy 喻dụ 之chi 辭từ 也dã 。

汝nhữ 因nhân 鬪đấu 時thời 寶bảo 珠châu 入nhập 體thể 今kim 在tại 皮bì 裹khỏa 。影ảnh 現hiện 於ư 外ngoại 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。今kim 日nhật 之chi 說thuyết 也dã 。明minh 先tiên 時thời 之chi 解giải 。重trọng/trùng 惑hoặc 暫tạm 迷mê 。昔tích 緣duyên 潛tiềm 發phát 。譬thí 影ảnh 現hiện 於ư 外ngoại 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。雖tuy 復phục 失thất 解giải 。而nhi 理lý 不bất 亡vong 。當đương 時thời 雖tuy 復phục 。為vi 惑hoặc 所sở 隱ẩn 。然nhiên 其kỳ 一nhất 念niệm 之chi 力lực 。必tất 力lực 必tất 牽khiên 極cực 果quả 。冥minh 相tương/tướng 感cảm 召triệu 。不bất 得đắc 相tương/tướng 無vô 。如như 珠châu 雖tuy 在tại 皮bì 裹khỏa 。而nhi 影ảnh 顯hiển 於ư 外ngoại 也dã 。

汝nhữ 等đẳng 鬪đấu 時thời 瞋sân 恚khuể 毒độc 盛thịnh 珠châu 陷hãm 入nhập 體thể 故cố 不bất 自tự 知tri 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。謂vị 常thường 解giải 之chi 因nhân 猶do 存tồn 。悟ngộ 在tại 今kim 日nhật 。自tự 不bất 知tri 耳nhĩ 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。起khởi 惑hoặc 失thất 解giải 。為vi 毒độc 重trọng/trùng 故cố 。不bất 自tự 知tri 也dã 。

是thị 時thời 力lực 士sĩ 不bất 信tín 醫y 言ngôn (# 至chí 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。欺khi 誑cuống 於ư 我ngã 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。執chấp 失thất 不bất 信tín 今kim 說thuyết 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。皮bì 裏lý 淺thiển 近cận 譬thí 現hiện 在tại 也dã 。現hiện 在tại 有hữu 為vi 。唯duy 苦khổ 不bất 淨tịnh 。豈khởi 見kiến 佛Phật 性tánh 用dụng 耶da 。筋cân 裹khỏa 深thâm 遠viễn 。以dĩ 譬thí 未vị 來lai 。以dĩ 不bất 可khả 見kiến 故cố 。明minh 其kỳ 無vô 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。佛Phật 性tánh 清thanh 淨tịnh 。若nhược 在tại 頌tụng 惱não 之chi 中trung 。則tắc 不bất 容dung 爾nhĩ 。若nhược 在tại 善thiện 中trung 。未vị 有hữu 善thiện 時thời 。則tắc 無vô 佛Phật 性tánh 。不bất 應ưng 可khả 見kiến 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。近cận 是thị 迦Ca 葉Diếp 十thập 一nhất 翻phiên 難nạn/nan 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。不bất 異dị 前tiền 新tân 舊cựu 醫y 譬thí 中trung 。諸chư 比Bỉ 丘Khâu 不bất 信tín 常thường 之chi 辭từ 。

時thời 醫y 執chấp 鏡kính 以dĩ 照chiếu 其kỳ 面diện 珠châu 在tại 鏡kính 中trung 明minh 了liễu 顯hiển 現hiện 。

案án 。道đạo 生sanh 曰viết 。智trí 慧tuệ 之chi 鏡kính 。從tùng 佛Phật 而nhi 得đắc 。如như 醫y 執chấp 也dã 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。鏡kính 以dĩ 表biểu 像tượng 。譬thí 圓viên 教giáo 也dã 。面diện 有hữu 雙song 目mục 。以dĩ 譬thí 二nhị 慧tuệ 。性tánh 在tại 文văn 中trung 。顯hiển 現hiện 了liễu 了liễu 。如như 有hữu 眼nhãn 之chi 人nhân 。照chiếu 鏡kính 中trung 之chi 像tượng 也dã 。法pháp 瑤dao 曰viết 。唯duy 一nhất 往vãng 於ư 言ngôn 。未vị 能năng 即tức 信tín 。若nhược 得đắc 真chân 解giải 之chi 鏡kính 。乃nãi 證chứng 知tri 也dã 。解giải 從tùng 佛Phật 得đắc 。如như 醫y 執chấp 鏡kính 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。第đệ 五ngũ 譬thí 也dã 。珠châu 雖tuy 映ánh 徹triệt 。皮bì 覆phú 不bất 知tri 。要yếu 須tu 淨tịnh 鏡kính 。照chiếu 之chi 乃nãi 見kiến 。將tương 明minh 言ngôn 以dĩ 詮thuyên 理lý 。理lý 由do 言ngôn 顯hiển 。如như 珠châu 現hiện 於ư 鏡kính 中trung 也dã 。寶bảo 亮lượng 曰viết 。鏡kính 即tức 涅Niết 槃Bàn 教giáo 也dã 。面diện 譬thí 眾chúng 生sanh 心tâm 也dã 。明minh 駿tuấn 案án 。鏡kính 即tức 指chỉ 此thử 譬thí 也dã 。面diện 譬thí 信tín 也dã 。理lý 之chi 與dữ 解giải 。左tả 右hữu 為ví 喻dụ 。同đồng 譬thí 珠châu 也dã 。雖tuy 未vị 在tại 已dĩ 。而nhi 信tín 解giải 可khả 得đắc 。既ký 因nhân 譬thí 獲hoạch 悟ngộ 。如như 面diện 覩đổ 明minh 鏡kính 。分phân 明minh 見kiến 影ảnh 。此thử 譬thí 是thị 佛Phật 所sở 說thuyết 。故cố 言ngôn 醫y 執chấp 鏡kính 也dã 。

力lực 士sĩ 見kiến 已dĩ 心tâm 懷hoài 驚kinh 怪quái 。生sanh 奇kỳ 特đặc 想tưởng 。

案án 。法pháp 瑤dao 曰viết 。受thọ 教giáo 之chi 徒đồ 。聞văn 見kiến 佛Phật 性tánh 。方phương 生sanh 信tín 解giải 。身thân 中trung 乃nãi 有hữu 此thử 之chi 勝thắng 理lý 。生sanh 奇kỳ 特đặc 想tưởng 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。解giải 生sanh 意ý 表biểu 。如như 驚kinh 也dã 。貴quý 重trọng 所sở 悟ngộ 。奇kỳ 特đặc 想tưởng 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。至chí )# 唯duy 有hữu 佛Phật 性tánh 。皆giai 不bất 能năng 見kiến 。

案án 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。合hợp 失thất 解giải 譬thí 也dã 。

而nhi 為vi 貪tham 淫dâm 瞋sân 恚khuể 。愚ngu 癡si (# 至chí )# 愚ngu 癡si 覆phú 心tâm 不bất 知tri 佛Phật 性tánh 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。合hợp 初sơ 譬thí 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。合hợp 其kỳ 處xứ 有hữu 瘡sang 也dã 。覆phú 心tâm 者giả 。合hợp 都đô 不bất 自tự 知tri 。是thị 珠châu 所sở 在tại 也dã 。

如như 彼bỉ 力lực 士sĩ 寶bảo 珠châu 在tại 體thể (# 至chí )# 況huống 復phục 能năng 知tri 有hữu 我ngã 真chân 性tánh 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。合hợp 第đệ 二nhị 譬thí 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。修tu 學học 無vô 我ngã 者giả 。合hợp 上thượng 乃nãi 無vô 去khứ 耶da 。不bất 知tri 我ngã 真chân 性tánh 者giả 。更cánh 合hợp 第đệ 二nhị 譬thí 也dã 。不bất 知tri 無vô 我ngã 處xứ 者giả 。還hoàn 道đạo 偏thiên 執chấp 。所sở 修tu 空không 觀quán 。非phi 就tựu 善thiện 友hữu 。習tập 學học 所sở 得đắc 。故cố 非phi 善thiện 解giải 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 如Như 來Lai 如như 是thị 。說thuyết 諸chư 眾chúng 生sanh 。至chí 如như 是thị 無vô 量lượng 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。

案án 。僧Tăng 亮lượng 曰viết 。合hợp 第đệ 三tam 譬thí 也dã 。僧Tăng 宗tông 曰viết 。合hợp 第đệ 五ngũ 執chấp 鏡kính 譬thí 也dã 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 十thập 八bát