大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 集Tập 解Giải
Quyển 12
梁Lương 寶Bảo 亮Lượng 等Đẳng 集Tập

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 十thập 二nhị

釋thích 有hữu 餘dư 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 義nghĩa 。 開khai 身thân 密mật 不bất 可khả 思tư 議nghị 事sự 。

四tứ 相tương/tướng 品phẩm 之chi 第đệ 二nhị

佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 常thường 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 此thử 下hạ 始thỉ 答đáp 第đệ 五ngũ 問vấn 也dã 。 開khai 昔tích 口khẩu 密mật 。 略lược 為vi 五ngũ 難nạn/nan 。 第đệ 四tứ 第đệ 五ngũ 。 舉cử 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 第đệ 一nhất 二nhị 三tam 。 舉cử 有hữu 餘dư 也dã 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 上thượng 來lai 所sở 明minh 。 常thường 住trụ 已dĩ 顯hiển 。 今kim 從tùng 此thử 下hạ 。 竟cánh 如Như 來Lai 無vô 有hữu 密mật 藏tạng 。 開khai 昔tích 無vô 常thường 密mật 教giáo 。 及cập 身thân 密mật 也dã 。 願nguyện 佛Phật 開khai 微vi 密mật 。 即tức 此thử 句cú 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 答đáp 開khai 微vi 問vấn 也dã 。 上thượng 雖tuy 明minh 般Bát 若Nhã 法Pháp 身thân 。 異dị 昔tích 涅Niết 槃Bàn 。 未vị 洗tẩy 昔tích 教giáo 。 今kim 明minh 孤cô 滅diệt 。 是thị 摧tồi 非phi 實thật 。 開khai 昔tích 微vi 密mật 之chi 教giáo 。 即tức 是thị 開khai 言ngôn 方phương 便tiện 。 下hạ 諸chư 覺giác 花hoa 。 明minh 王vương 宮cung 非phi 實thật 生sanh 。 雙song 樹thụ 非phi 實thật 滅diệt 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 即tức 是thị 廣quảng 文văn 之chi 始thỉ 也dã 。 開khai 微vi 密mật 之chi 端đoan 。 明minh 果quả 用dụng 也dã 。 顯hiển 法Pháp 身thân 般Bát 若Nhã 解giải 脫thoát 。 今kim 先tiên 廣quảng 口khẩu 密mật 。 以dĩ 明minh 智trí 慧tuệ 也dã 。

云vân 何hà 當đương 知tri 。 是thị 無vô 常thường 耶da (# 至chí 為vi 常thường 住trụ 法pháp 。 不bất 變biến 易dị 耶da 。

案án 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 引dẫn 昔tích 所sở 說thuyết 。 煩phiền 惱não 盡tận 處xứ 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 滅diệt 盡tận 無vô 為vi 。 竟cánh 有hữu 何hà 法pháp 。 可khả 稱xưng 常thường 耶da 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 中trung 諸chư 難nạn 。 而nhi 解giải 者giả 不bất 同đồng 。 亦diệc 四tứ 亦diệc 五ngũ 。 並tịnh 無vô 所sở 在tại 。 俱câu 是thị 執chấp 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 。 但đãn 使sử 滅diệt 無vô 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 然nhiên 難nạn/nan 意ý 唯duy 齊tề 言ngôn 生sanh 解giải 。 不bất 能năng 深thâm 取thủ 佛Phật 意ý 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 此thử 下hạ 作tác 四tứ 難nạn/nan 也dã 。 第đệ 一nhất 第đệ 三tam 。 引dẫn 有hữu 餘dư 為vi 難nạn/nan 。 此thử 第đệ 一nhất 難nạn/nan 也dã 。 昔tích 日nhật 指chỉ 煩phiền 惱não 無vô 處xứ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 直trực 是thị 無vô 物vật 而nhi 已dĩ 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 何hà 常thường 住trụ 耶da 。

如như 佛Phật 言ngôn 曰viết 。 離ly 諸chư 有hữu 者giả (# 至chí 為vi 常thường 住trụ 法pháp 。 不bất 變biến 易dị 耶da 。

案án 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 據cứ 昔tích 佛Phật 身thân 盡tận 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 身thân 智trí 並tịnh 滅diệt 。 誰thùy 常thường 住trụ 耶da 。 明minh 駿tuấn 案án 。 若nhược 作tác 五ngũ 難nạn/nan 者giả 。 開khai 此thử 壞hoại 衣y 譬thí 。 為vi 第đệ 三tam 難nạn/nan 也dã 。

如như 佛Phật 言ngôn 曰viết 。 離ly 欲dục 寂tịch 滅diệt 。 至chí 為vi 常thường 住trụ 法pháp 。 不bất 變biến 易dị 耶da 。

案án 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 此thử 復phục 是thị 結kết 盡tận 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 愛ái 盡tận 無vô 欲dục 也dã 。 前tiền 諸chư 煩phiền 惱não 。 盡tận 是thị 斷đoạn 結kết 也dã 。

如như 佛Phật 言ngôn 曰viết 。 譬thí 如như 熱nhiệt 鐵thiết (# 至chí 為vi 常thường 住trụ 法pháp 。 不bất 變biến 易dị 耶da 。

案án 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 此thử 復phục 是thị 身thân 盡tận 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 但đãn 引dẫn 佛Phật 昔tích 譬thí 。 辭từ 異dị 而nhi 旨chỉ 同đồng 也dã 。 明minh 駿tuấn 案án 。 就tựu 此thử 舉cử 有hữu 餘dư 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 為vi 難nạn/nan 。 凡phàm 有hữu 五ngũ 翻phiên 。 第đệ 一nhất 佛Phật 自tự 引dẫn 昔tích 教giáo 。 以dĩ 為vi 今kim 難nạn/nan 。 第đệ 二nhị 迦Ca 葉Diếp 更cánh 搆câu 兩lưỡng 難nạn/nan 。 第đệ 三tam 佛Phật 答đáp 。 第đệ 四tứ 結kết 上thượng 旨chỉ 。 第đệ 五ngũ 迦Ca 葉Diếp 領lãnh 解giải 也dã 。 就tựu 第đệ 一nhất 翻phiên 中trung 。 有hữu 四tứ 階giai 。 第đệ 一nhất 引dẫn 昔tích 教giáo 。 第đệ 二nhị 誡giới 迦Ca 葉Diếp 。 第đệ 三tam 釋thích 會hội 昔tích 旨chỉ 。 第đệ 四tứ 舉cử 法pháp 常thường 為vi 證chứng 。 此thử 第đệ 一nhất 階giai 引dẫn 昔tích 教giáo 。

迦Ca 葉Diếp 若nhược 有hữu 人nhân 作tác 如như 是thị 難nạn/nan 者giả (# 至chí )# 謂vị 如Như 來Lai 性tánh 是thị 滅diệt 盡tận 也dã 。

明minh 駿tuấn 案án 。 第đệ 二nhị 階giai 。 一nhất 往vãng 先tiên 非phi 異dị 人nhân 所sở 執chấp 。 而nhi 誡giới 迦Ca 葉Diếp 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 滅diệt 煩phiền 惱não 者giả 不bất 名danh 為vi 物vật 。 至chí )# 是thị 句cú 寂tịch 靜tĩnh 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 此thử 答đáp 第đệ 一nhất 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 有hữu 餘dư 句cú 也dã 。 釋thích 有hữu 餘dư 煩phiền 惱não 起khởi 作tác 不bất 靜tĩnh 。 滅diệt 之chi 為vi 靜tĩnh 。 有hữu 餘dư 滅diệt 因nhân 也dã 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 答đáp 第đệ 一nhất 第đệ 三tam 有hữu 餘dư 旨chỉ 也dã 。 此thử 兩lưỡng 句cú 。 結kết 盡tận 無vô 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 尚thượng 得đắc 常thường 住trụ 。 何hà 況huống 法Pháp 身thân 不bất 常thường 住trụ 耶da 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 答đáp 有hữu 餘dư 三tam 復phục 次thứ 也dã 。 言ngôn 不bất 名danh 物vật 者giả 。 謂vị 非phi 有hữu 為vi 中trung 物vật 也dã 。 于vu 時thời 覆phú 相tương/tướng 說thuyết 。 故cố 言ngôn 煩phiền 惱não 盡tận 。 意ý 在tại 非phi 生sanh 死tử 中trung 物vật 。 而nhi 汝nhữ 謬mậu 取thủ 佛Phật 意ý 。 謂vị 為vi 都đô 盡tận 。 然nhiên 法Pháp 身thân 常thường 存tồn 。 豈khởi 有hữu 滅diệt 耶da 。 此thử 中trung 何hà 以dĩ 故cố 。 釋thích 向hướng 云vân 不bất 名danh 為vi 物vật 也dã 。 言ngôn 永vĩnh 畢tất 竟cánh 者giả 。 無vô 惑hoặc 而nhi 不bất 盡tận 。 所sở 以dĩ 治trị 道đạo 之chi 功công 息tức 也dã 。 是thị 句cú 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 向hướng 已dĩ 釋thích 有hữu 而nhi 是thị 常thường 。 今kim 還hoàn 舉cử 上thượng 滅diệt 煩phiền 惱não 之chi 句cú 。 即tức 是thị 真chân 寂tịch 靜tĩnh 也dã 。 明minh 駿tuấn 案án 。 此thử 下hạ 第đệ 三tam 釋thích 會hội 昔tích 旨chỉ 也dã 。

滅diệt 盡tận 諸chư 相tướng 無vô 有hữu 遺di 餘dư 。 至chí 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。 常thường 住trụ 無vô 變biến 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 有hữu 為vi 相tương/tướng 也dã 。 釋thích 第đệ 二nhị 第đệ 五ngũ 復phục 次thứ 也dã 。 是thị 句cú 鮮tiên 白bạch 者giả 。 有hữu 為vi 是thị 垢cấu 滅diệt 。 故cố 為vi 鮮tiên 。 得đắc 是thị 無vô 餘dư 滅diệt 盡tận 果quả 也dã 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 答đáp 第đệ 二nhị 身thân 盡tận 無vô 餘dư 句cú 也dã 。 身thân 盡tận 無vô 為vi 。 猶do 得đắc 是thị 常thường 。 況huống 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 常thường 存tồn 不bất 滅diệt 者giả 乎hồ 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 無vô 餘dư 者giả 。 生sanh 死tử 盡tận 也dã 。 豈khởi 得đắc 承thừa 昔tích 離ly 有hữu 之chi 言ngôn 。 便tiện 謂vị 盡tận 滅diệt 耶da 。 但đãn 昔tích 為vi 眾chúng 生sanh 。 厭yếm 苦khổ 情tình 深thâm 。 示thị 有hữu 滅diệt 苦khổ 之chi 跡tích 耳nhĩ 。 又hựu 一nhất 義nghĩa 。 眾chúng 生sanh 有hữu 計kế 我ngã 之chi 病bệnh 。 不bất 得đắc 說thuyết 真chân 我ngã 。 言ngôn 隱ẩn 理lý 顯hiển 。 妙diệu 常thường 豈khởi 滅diệt 。 是thị 句cú 鮮tiên 白bạch 者giả 。 既ký 絕tuyệt 諸chư 有hữu 。 所sở 以dĩ 鮮tiên 白bạch 也dã 。 三tam 乘thừa 之chi 人nhân 。 猶do 有hữu 無vô 常thường 。 所sở 住trú 之chi 地địa 。 不bất 得đắc 稱xưng 為vi 。 鮮tiên 白bạch 之chi 美mỹ 。 唯duy 佛Phật 法Pháp 身thân 。 真chân 正chánh 無vô 染nhiễm 。 故cố 鮮tiên 白bạch 也dã 。

言ngôn 星tinh 流lưu 者giả 謂vị 煩phiền 惱não 也dã (# 至chí )# 是thị 常thường 住trụ 法pháp 。 無vô 有hữu 變biến 易dị 。

案án 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 答đáp 第đệ 四tứ 無vô 餘dư 句cú 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 答đáp 難nạn/nan 已dĩ 畢tất 。 更cánh 為vi 釋thích 譬thí 也dã 。

復phục 次thứ 迦Ca 葉Diếp 。 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 至chí )# 以dĩ 法pháp 常thường 故cố 諸chư 佛Phật 亦diệc 常thường 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 滅diệt 是thị 斷đoạn 苦khổ 之chi 術thuật 。 故cố 名danh 師sư 也dã 。 上thượng 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 常thường 故cố 佛Phật 常thường 。 未vị 明minh 涅Niết 槃Bàn 所sở 以dĩ 而nhi 常thường 。 重trọng/trùng 明minh 之chi 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 上thượng 已dĩ 佛Phật 教giáo 。 今kim 就tựu 理lý 釋thích 。 以dĩ 常thường 師sư 圓viên 極cực 。 此thử 理lý 湛trạm 然nhiên 。 隱ẩn 顯hiển 為vi 異dị 。 及cập 人nhân 會hội 時thời 。 非phi 為vi 始thỉ 起khởi 。 人nhân 既ký 秉bỉnh 法pháp 。 法pháp 既ký 是thị 常thường 。 人nhân 豈khởi 無vô 常thường 耶da 。 明minh 駿tuấn 案án 。 第đệ 四tứ 階giai 。 舉cử 所sở 師sư 之chi 法pháp 為vi 證chứng 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 至chí 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 滅diệt 無vô 所sở 至chí 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 迦Ca 葉Diếp 取thủ 譬thí 意ý 。 異dị 乘thừa 前tiền 譬thí 為vi 難nạn/nan 也dã 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 復phục 難nan 有hữu 餘dư 二nhị 句cú 也dã 。 佛Phật 向hướng 答đáp 云vân 。 明minh 結kết 盡tận 無vô 為vi 是thị 常thường 。 如như 常thường 亦diệc 常thường 。 復phục 以dĩ 如Như 來Lai 。 與dữ 煩phiền 惱não 俱câu 滅diệt 。 然nhiên 後hậu 是thị 常thường 。 故cố 有hữu 此thử 難nạn/nan 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 人nhân 情tình 未vị 解giải 。 還hoàn 執chấp 鐵thiết 譬thí 。 前tiền 句cú 所sở 舉cử 。 迸bính 鐵thiết 熱nhiệt 與dữ 赤xích 色sắc 。 既ký 滅diệt 之chi 後hậu 。 不bất 知tri 所sở 在tại 。 果quả 如như 所sở 譬thí 。 如Như 來Lai 應ưng 無vô 也dã 。 如Như 來Lai 人nhân 也dã 。 煩phiền 惱não 法pháp 也dã 。 人nhân 法pháp 兩lưỡng 無vô 。 俱câu 同đồng 鐵thiết 譬thí 。 不bất 應ưng 復phục 有hữu 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 人nhân 情tình 於ư 答đáp 第đệ 四tứ 難nạn/nan 中trung 。 疑nghi 心tâm 未vị 已dĩ 。 今kim 更cánh 轉chuyển 譬thí 作tác 難nạn/nan 。 若nhược 如như 佛Phật 言ngôn 已dĩ 離ly 煩phiền 惱não 。 如như 彼bỉ 迸bính 鐵thiết 滅diệt 已dĩ 無vô 有hữu 。 法Pháp 身thân 應ưng 常thường 者giả 。 我ngã 謂vị 。 應ưng 如như 砧# 上thượng 之chi 鐵thiết 。 不bất 免miễn 無vô 常thường 。 彼bỉ 鐵thiết 出xuất 火hỏa 則tắc 黑hắc 。 入nhập 火hỏa 則tắc 赤xích 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 煩phiền 惱não 滅diệt 已dĩ 。 應ưng 還hoàn 生sanh 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 躡niếp 前tiền 答đáp 中trung 云vân 。 不bất 在tại 五ngũ 趣thú 。 乘thừa 聲thanh 為vi 難nạn/nan 。 若nhược 不bất 在tại 五ngũ 趣thú 。 則tắc 不bất 應ưng 有hữu 常thường 身thân 。 若nhược 有hữu 常thường 身thân 。 則tắc 應ưng 有hữu 處xứ 而nhi 現hiện 見kiến 煩phiền 惱não 。 如như 彼bỉ 迸bính 鐵thiết 赤xích 色sắc 。 滅diệt 已dĩ 莫mạc 知tri 所sở 至chí 。 煩phiền 惱não 滅diệt 已dĩ 。 與dữ 此thử 譬thí 同đồng 也dã 。 明minh 駿tuấn 案án 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 翻phiên 。 迦Ca 葉Diếp 更cánh 作tác 兩lưỡng 難nạn/nan 也dã 。

又hựu 如như 彼bỉ 鐵thiết 熱nhiệt 與dữ 赤xích 色sắc (# 至chí 當đương 知tri 如Như 來Lai 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。

案án 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 復phục 難nạn/nan 無vô 餘dư 二nhị 句cú 。 義nghĩa 亦diệc 同đồng 上thượng 也dã 。 以dĩ 熱nhiệt 譬thí 煩phiền 惱não 。 赤xích 色sắc 譬thí 佛Phật 。 謂vị 煩phiền 惱não 滅diệt 已dĩ 。 佛Phật 亦diệc 應ưng 滅diệt 也dã 。 以dĩ 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 故cố 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 第đệ 二nhị 難nạn/nan 也dã 。 取thủ 砧# 上thượng 之chi 鐵thiết 熱nhiệt 與dữ 赤xích 色sắc 為vi 譬thí 。 謂vị 雖tuy 當đương 時thời 無vô 耳nhĩ 。 本bổn 質chất 既ký 在tại 。 入nhập 火hỏa 便tiện 生sanh 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 猶do 成thành 前tiền 難nạn/nan 耳nhĩ 。 此thử 防phòng 佛Phật 意ý 。 恐khủng 佛Phật 言ngôn 赤xích 色sắc 。 乃nãi 可khả 不bất 知tri 所sở 在tại 。 而nhi 其kỳ 熱nhiệt 猶do 在tại 。 是thị 以dĩ 復phục 言ngôn 熱nhiệt 與dữ 赤xích 色sắc 。 滅diệt 已dĩ 無vô 有hữu 也dã 。 明minh 駿tuấn 案án 。 難nạn/nan 意ý 謂vị 。 若nhược 有hữu 常thường 者giả 。 應ưng 有hữu 住trú 處xứ 。 今kim 煩phiền 惱não 滅diệt 已dĩ 。 如Như 來Lai 亦diệc 滅diệt 。 二nhị 俱câu 無vô 處xứ 。 莫mạc 知tri 所sở 在tại 。 常thường 義nghĩa 安an 寄ký 。 第đệ 二nhị 又hựu 如như 彼bỉ 鐵thiết 。 更cánh 成thành 前tiền 難nạn/nan 也dã 。 以dĩ 赤xích 色sắc 譬thí 煩phiền 惱não 。 以dĩ 熱nhiệt 譬thí 身thân 。 是thị 則tắc 如Như 來Lai 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 煩phiền 惱não 及cập 身thân 。 二nhị 俱câu 盡tận 矣hĩ 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 有hữu 常thường 可khả 住trụ 耶da 。

善thiện 男nam 子tử 所sở 言ngôn 鐵thiết 者giả 名danh 諸chư 凡phàm 夫phu (# 至chí )# 滅diệt 已dĩ 不bất 生sanh 是thị 故cố 名danh 常thường 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 我ngã 以dĩ 熱nhiệt 及cập 赤xích 色sắc 。 同đồng 譬thí 煩phiền 惱não 也dã 。 赤xích 色sắc 滅diệt 已dĩ 。 鐵thiết 則tắc 不bất 現hiện 。 煩phiền 惱não 滅diệt 已dĩ 。 如Như 來Lai 不bất 在tại 五ngũ 趣thú 中trung 矣hĩ 。 此thử 少thiểu 分phần 譬thí 耳nhĩ 。 若nhược 遍biến 譬thí 者giả 。 鐵thiết 則tắc 兩lưỡng 譬thí 。 還hoàn 赤xích 則tắc 譬thí 凡phàm 夫phu 。 不bất 赤xích 以dĩ 譬thí 佛Phật 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 前tiền 有hữu 兩lưỡng 難nạn/nan 。 此thử 先tiên 答đáp 後hậu 難nạn/nan 也dã 。 汝nhữ 不bất 得đắc 全toàn 引dẫn 鐵thiết 譬thí 也dã 。 鉆# 上thượng 之chi 鐵thiết 。 可khả 譬thí 凡phàm 夫phu 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 伏phục 結kết 。 雖tuy 至chí 非phi 想tưởng 。 後hậu 還hoàn 復phục 起khởi 。 佛Phật 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 永vĩnh 不bất 復phục 起khởi 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 釋thích 與dữ 此thử 同đồng 。 智trí 秀tú 曰viết 。 并tinh 破phá 二nhị 譬thí 。 明minh 凡phàm 夫phu 。 如như 是thị 或hoặc 滅diệt 復phục 起khởi 。 故cố 無vô 常thường 身thân 也dã 。 明minh 駿tuấn 案án 。 迦Ca 葉Diếp 向hướng 難nạn/nan 。 意ý 在tại 常thường 處xứ 。 就tựu 佛Phật 此thử 答đáp 。 未vị 正chánh 塞tắc 其kỳ 難nạn 也dã 。 且thả 先tiên 結kết 譬thí 。 持trì 與dữ 凡phàm 夫phu 。 凡phàm 夫phu 雖tuy 滅diệt 。 非phi 究Cứu 竟Cánh 滅Diệt 。 滅diệt 非phi 究cứu 竟cánh 。 可khả 更cánh 還hoàn 生sanh 。 如Như 來Lai 不bất 爾nhĩ 。 故cố 不bất 無vô 常thường 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 復phục 言ngôn 如như 鐵thiết 色sắc 滅diệt 已dĩ (# 至chí )# 若nhược 結kết 還hoàn 生sanh 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 上thượng 說thuyết 凡phàm 聖thánh 滅diệt 異dị 。 未vị 釋thích 所sở 以dĩ 。 重trọng/trùng 此thử 難nạn/nan 也dã 。 寶bảo 亮lượng 智trí 秀tú 。 悉tất 同đồng 此thử 釋thích 。

佛Phật 言ngôn 迦Ca 葉Diếp 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 至chí )# 名danh 曰viết 壞hoại 衣y 斬trảm 首thủ 破phá 瓶bình 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 有hữu 灰hôi 者giả 。 灰hôi 雖tuy 是thị 有hữu 。 不bất 還hoàn 為vi 木mộc 。 佛Phật 是thị 妙diệu 有hữu 。 不bất 還hoàn 無vô 常thường 也dã 。 便tiện 有hữu 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 如Như 來Lai 結kết 滅diệt 。 凡phàm 夫phu 結kết 滅diệt 。 滅diệt 名danh 雖tuy 同đồng 。 其kỳ 實thật 大đại 異dị 。 凡phàm 夫phu 雖tuy 滅diệt 。 而nhi 還hoàn 是thị 有hữu 為vi 。 與dữ 結kết 同đồng 相tương/tướng 。 故cố 無vô 異dị 名danh 。 如Như 來Lai 滅diệt 已dĩ 。 不bất 復phục 還hoàn 生sanh 。 滅diệt 是thị 無vô 為vi 。 更cánh 有hữu 異dị 名danh 。 名danh 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 答đáp 初sơ 難nạn/nan 。 前tiền 引dẫn 迸bính 鐵thiết 。 使sử 惑hoặc 盡tận 人nhân 滅diệt 。 今kim 引dẫn 燃nhiên 木mộc 。 滅diệt 已dĩ 有hữu 灰hôi 。 謂vị 惑hoặc 盡tận 智trí 存tồn 也dã 。 智trí 秀tú 曰viết 。 木mộc 滅diệt 有hữu 灰hôi 。 雖tuy 非phi 復phục 木mộc 。 而nhi 不bất 無vô 也dã 。 煩phiền 惱não 滅diệt 已dĩ 。 雖tuy 不bất 在tại 五ngũ 趣thú 。 而nhi 有hữu 常thường 身thân 也dã 。 明minh 駿tuấn 案án 。 以dĩ 灰hôi 譬thí 涅Niết 槃Bàn 。 木mộc 滅diệt 有hữu 灰hôi 。 煩phiền 惱não 滅diệt 已dĩ 。 則tắc 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 復phục 不bất 可khả 捉tróc 持trì 。 無vô 有hữu 方phương 所sở 。 而nhi 可khả 寄ký 言ngôn 。 離ly 凡phàm 夫phu 地địa 。 得đắc 無vô 動động 處xứ 也dã 。 可khả 寄ký 言ngôn 故cố 。 故cố 智trí 有hữu 常thường 。 非phi 滅diệt 法pháp 故cố 。 故cố 非phi 無vô 常thường 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 如như 鐵thiết 冷lãnh 已dĩ 可khả 使sử 還hoàn 熱nhiệt (# 至chí 煩phiền 惱não 熾sí 火hỏa 。 更cánh 不bất 復phục 生sanh 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 上thượng 說thuyết 結kết 滅diệt 是thị 常thường 。 未vị 釋thích 所sở 以dĩ 常thường 也dã 。 無vô 漏lậu 見kiến 滅diệt 。 性tánh 滅diệt 常thường 故cố 。 結kết 不bất 復phục 起khởi 。 有hữu 漏lậu 緣duyên 有hữu 。 有hữu 非phi 常thường 故cố 。 滅diệt 而nhi 更cánh 生sanh 。 此thử 無vô 漏lậu 有hữu 漏lậu 之chi 大đại 判phán 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 答đáp 向hướng 子tử 句cú 難nạn/nan 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 當đương 知tri 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 至chí )# 燒thiêu 彼bỉ 眾chúng 生sanh 諸chư 煩phiền 惱não 結kết 。

明minh 駿tuấn 案án 。 結kết 上thượng 旨chỉ 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 復phục 言ngôn 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 至chí )# 遊du 諸chư 覺giác 華hoa 。 歡hoan 娛ngu 受thọ 樂lạc 。

明minh 駿tuấn 案án 。 始thỉ 領lãnh 解giải 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 復phục 問vấn 如như 佛Phật 言ngôn 曰viết 。 至chí 唯duy 願nguyện 如Như 來Lai 說thuyết 其kỳ 因nhân 緣duyên 。

案án 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 啟khải 發phát 如Như 來Lai 身thân 密mật 之chi 端đoan 也dã 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 祕bí 密mật 之chi 言ngôn 。 雖tuy 復phục 已dĩ 拂phất 。 然nhiên 於ư 一nhất 化hóa 託thác 生sanh 始thỉ 末mạt 。 未vị 能năng 不bất 惑hoặc 。 故cố 指chỉ 事sự 廣quảng 拂phất 。 以dĩ 開khai 權quyền 迹tích 也dã 。 有hữu 兩lưỡng 別biệt 。 初sơ 總tổng 就tựu 菩Bồ 薩Tát 。 第đệ 二nhị 就tựu 釋Thích 迦Ca 迹tích 也dã 。

佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 汝nhữ 不bất 應ưng 言ngôn (# 至chí )# 復phục 還hoàn 安an 止chỉ 。 本bổn 所sở 住trú 處xứ 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 以dĩ 少thiểu 見kiến 佛Phật 性tánh 。 故cố 名danh 為vi 住trụ 。 以dĩ 下hạ 況huống 上thượng 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 復phục 有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí )# 復phục 還hoàn 安an 止chỉ 。 本bổn 所sở 住trú 處xứ 。

明minh 駿tuấn 案án 。 向hướng 指chỉ 一nhất 須Tu 彌Di 。 今kim 舉cử 百bách 億ức 須Tu 彌Di 也dã 。 如như 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 廣quảng 說thuyết 。

善thiện 男nam 子tử 復phục 有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí )# 乃nãi 至chí 本bổn 處xứ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

明minh 駿tuấn 案án 。 一nhất 毛mao 孔khổng 之chi 細tế 。 復phục 妙diệu 一nhất 芥giới 子tử 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 復phục 有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí )# 乃nãi 至chí 本bổn 處xứ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

明minh 駿tuấn 案án 。 向hướng 舉cử 一nhất 界giới 三tam 千thiên 。 今kim 指chỉ 十thập 方phương 世thế 界giới 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 復phục 有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí )# 乃nãi 至chí 本bổn 處xứ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

明minh 駿tuấn 案án 。 向hướng 擲trịch 一nhất 佛Phật 世thế 界giới 。 今kim 擲trịch 微vi 塵trần 世thế 界giới 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 復phục 有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí )# 乃nãi 至chí 本bổn 處xứ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

明minh 駿tuấn 案án 。 向hướng 云vân 他tha 方phương 。 則tắc 廣quảng 遠viễn 為vi 易dị 。 今kim 云vân 已dĩ 身thân 。 以dĩ 近cận 小tiểu 為vi 難nạn/nan 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 復phục 有hữu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí )# 乃nãi 至chí 本bổn 處xứ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

明minh 駿tuấn 案án 。 更cánh 以dĩ 已dĩ 身thân 為vi 易dị 。 以dĩ 一nhất 塵trần 為vi 難nạn/nan 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 至chí )# 習tập 近cận 愛ái 欲dục 。 生sanh 羅La 睺Hầu 羅La 。

明minh 駿tuấn 案án 。 結kết 菩Bồ 薩Tát 之chi 不bất 思tư 議nghị 。 以dĩ 況huống 佛Phật 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 我ngã 已dĩ 久cửu 住trụ 是thị 大đại 涅Niết 槃Bàn 種chủng 種chủng 示thị 現hiện 。 神thần 通thông 變biến 化hóa 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 此thử 下hạ 顯hiển 佛Phật 不bất 思tư 議nghị 。 拂phất 法Pháp 身thân 也dã 。

於ư 此thử 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 至chí )# 如như 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 。

明minh 駿tuấn 案án 。 總tổng 舉cử 一nhất 化hóa 之chi 境cảnh 有hữu 微vi 密mật 之chi 事sự 也dã 。

我ngã 於ư 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世thế 界giới 。 至chí 亦diệc 不bất 畢tất 竟cánh 。 取thủ 於ư 涅Niết 槃Bàn 。

明minh 駿tuấn 案án 。 明minh 雖tuy 滅diệt 而nhi 不bất 滅diệt 也dã 。

或hoặc 閻Diêm 浮Phù 提đề 示thị 入nhập 母mẫu 胎thai (# 至chí 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 。 示thị 現hiện 入nhập 胎thai 。

明minh 駿tuấn 案án 。 顯hiển 雖tuy 生sanh 而nhi 不bất 生sanh 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 此thử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 林lâm 微vi 尼ni 園viên (# 至chí )# 毀hủy 禁cấm 戒giới 者giả 示thị 作tác 霜sương 雹bạc 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 天Thiên 竺Trúc 以dĩ 東đông 為vi 首thủ 。 以dĩ 西tây 為vi 後hậu 。 以dĩ 北bắc 為vi 左tả 。 以dĩ 南nam 為vi 右hữu 。 東đông 行hành 示thị 始thỉ 。 始thỉ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 示thị 嬰anh 兒nhi 。 二nhị 明minh 導đạo 首thủ 。 以dĩ 示thị 自tự 在tại 也dã 。 右hữu 於ư 事sự 便tiện 也dã 。 西tây 是thị 後hậu 故cố 。 示thị 最tối 後hậu 身thân 也dã 。 北bắc 示thị 勝thắng 也dã 。 四tứ 天thiên 下hạ 中trung 。 欝Uất 單Đơn 越Việt 勝thắng 也dã 。 此thử 方phương 春xuân 東đông 夏hạ 南nam 。 秋thu 西tây 冬đông 北bắc 。 萬vạn 物vật 春xuân 生sanh 夏hạ 長trường/trưởng 。 秋thu 實thật 冬đông 藏tạng 。 眾chúng 功công 畢tất 也dã 。 上thượng 福phước 田điền 者giả 。 長trưởng 養dưỡng 功công 勝thắng 。 表biểu 佛Phật 田điền 勝thắng 也dã 。 七thất 步bộ 者giả 。 天Thiên 竺Trúc 象tượng 王vương 生sanh 時thời 。 出xuất 胎thai 即tức 行hành 七thất 步bộ 。 知tri 是thị 象tượng 王vương 。 菩Bồ 薩Tát 始thỉ 生sanh 。 示thị 自tự 在tại 王vương 相tương/tướng 也dã 。 唱xướng 如như 是thị 言ngôn 者giả 。 上thượng 以dĩ 身thân 示thị 。 此thử 以dĩ 言ngôn 說thuyết 。 明minh 是thị 三tam 界giới 自tự 在tại 法Pháp 王Vương 也dã 。

於ư 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 生sanh 七thất 日nhật 已dĩ 。 至chí 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 。 如Như 來Lai 法Pháp 界Giới 。

明minh 駿tuấn 案án 。 上thượng 來lai 至chí 此thử 。 拂phất 一nhất 化hóa 之chi 始thỉ 終chung 也dã 。

我ngã 又hựu 示thị 現hiện 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 至chí 是thị 故cố 名danh 為vi 。 常thường 住trụ 無vô 變biến 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 廣quảng 明minh 異dị 應ưng 迹tích 也dã 。 非phi 是thị 見kiến 王vương 宮cung 出xuất 家gia 之chi 次thứ 第đệ 也dã 。 明minh 駿tuấn 案án 。 上thượng 來lai 至chí 此thử 。 但đãn 舉cử 一nhất 天thiên 下hạ 事sự 。

如như 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 東đông 弗Phất 于Vu 逮Đãi 。 至chí 神thần 通thông 變biến 化hóa 。 而nhi 無vô 所sở 畏úy 。

明minh 駿tuấn 案án 。 還hoàn 舉cử 大Đại 千Thiên 界Giới 事sự 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 以dĩ 是thị 緣duyên 故cố 。 汝nhữ 不bất 應ưng 言ngôn (# 至chí )# 名danh 曰viết 常thường 住trụ 。 無vô 有hữu 變biến 易dị 。

明minh 駿tuấn 案án 。 結kết 旨chỉ 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 復phục 言ngôn 如Như 來Lai 云vân 何hà 。 至chí )# 既ký 滅diệt 度độ 已dĩ 。 亦diệc 無vô 方phương 所sở 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 前tiền 佛Phật 自tự 引dẫn 口khẩu 密mật 五ngũ 事sự 。 今kim 迦Ca 葉Diếp 復phục 引dẫn 昔tích 之chi 密mật 旨chỉ 。 令linh 佛Phật 開khai 也dã 。

佛Phật 言ngôn 迦Ca 葉Diếp 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 至chí 如Như 來Lai 體thể 之chi 故cố 名danh 為vi 常thường 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 油du 譬thí 取thủ 。 明minh 譬thí 煩phiền 惱não 也dã 。 而nhi 器khí 無vô 常thường 。 非phi 如Như 來Lai 者giả 。 器khí 義nghĩa 相tương 似tự 。 少thiểu 分phần 譬thí 也dã 。 如Như 來Lai 體thể 之chi 故cố 名danh 為vi 常thường 者giả 。 昔tích 但đãn 說thuyết 結kết 滅diệt 是thị 常thường 。 不bất 說thuyết 體thể 之chi 者giả 常thường 。 是thị 有hữu 餘dư 也dã 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 上thượng 引dẫn 無vô 餘dư 四tứ 句cú 。 亦diệc 是thị 口khẩu 密mật 。 但đãn 未vị 正chánh 表biểu 昔tích 教giáo 。 是thị 覆phú 相tương/tướng 說thuyết 。 今kim 正chánh 明minh 也dã 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。 言ngôn 燈đăng 滅diệt 者giả (# 至chí 非phi 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 同đồng 於ư 燈đăng 滅diệt 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 分phân 段đoạn 煩phiền 惱não 。 因nhân 果quả 俱câu 盡tận 。 譬thí 如như 燈đăng 滅diệt 。 猶do 餘dư 身thân 智trí 。 非phi 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 小tiểu 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 同đồng 此thử 燈đăng 滅diệt 者giả 。 分phân 段đoạn 煩phiền 惱não 未vị 盡tận 。 不bất 同đồng 燈đăng 滅diệt 也dã 。 覆phú 相tương/tướng 說thuyết 法Pháp 。 謂vị 佛Phật 一nhất 切thiết 結kết 盡tận 。 身thân 智trí 亦diệc 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 昔tích 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 。 故cố 不bất 辨biện 小tiểu 大đại 之chi 異dị 名danh 為vi 覆phú 也dã 。

阿A 那Na 含Hàm 者giả 。 非phi 數sác 數sác 來lai 至chí 。 無vô 去khứ 來lai 者giả 。 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 數sác 數sác 來lai 者giả 。 生sanh 上thượng 退thoái 下hạ 名danh 來lai 。 在tại 色sắc 界giới 中trung 。 又hựu 有hữu 一nhất 來lai 。 而nhi 非phi 數sác 數sác 。 何hà 者giả 。 後hậu 云vân 上thượng 流lưu 阿A 那Na 含Hàm 也dã 。 流lưu 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 煩phiền 惱não 流lưu 道đạo 流lưu 。 煩phiền 惱não 流lưu 故cố 生sanh 四tứ 禪thiền 。 退thoái 生sanh 初sơ 禪thiền 。 道đạo 流lưu 故cố 斷đoạn 初sơ 禪thiền 結kết 。 生sanh 四tứ 禪thiền 也dã 。 又hựu 不bất 還hoàn 來lai 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 者giả 。 阿A 那Na 含Hàm 名danh 不bất 還hoàn 。 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 。 具cụ 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 唯duy 欲dục 界giới 備bị 具cụ 。 不bất 還hoàn 欲dục 界giới 名danh 不bất 還hoàn 。 不bất 受thọ 二nhị 身thân 故cố 也dã 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 十thập 二nhị