Đại Bát Niết Bàn Kinh Sớ – Quyển 7

Chuẩn
Leave a comment

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 疏Sớ
Quyển 7
隋Tùy 灌Quán 頂Đảnh 撰Soạn

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 七thất

隋tùy 章chương 安an 頂Đảnh 法Pháp 師sư 撰soạn

唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 再tái 治trị

長trường 壽thọ 品phẩm

前tiền 之chi 三tam 品phẩm 嚴nghiêm 觀quán 所sở 安an 。此thử 品phẩm 存tồn 本bổn 但đãn 改cải 命mạng 為vi 長trường/trưởng 。移di 壽thọ 在tại 下hạ 西tây 方phương 語ngữ 倒đảo 不bất 移di 亦diệc 善thiện 。譯dịch 人nhân 左tả 右hữu 應ưng 無vô 別biệt 意ý 。恐khủng 依y 上thượng 文văn 。當đương 知tri 如Như 來Lai 。即tức 是thị 長trường 壽thọ 。或hoặc 依y 偈kệ 初sơ 。云vân 何hà 得đắc 長trường 壽thọ 長trường/trưởng 只chỉ 是thị 常thường 。何hà 不bất 用dụng 常thường 為vi 名danh 。正chánh 言ngôn 由do 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。獲hoạch 此thử 長trường 壽thọ 從tùng 所sở 得đắc 立lập 名danh 故cố 也dã 。今kim 釋thích 長trường 壽thọ 為vi 四tứ 。一nhất 同đồng 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。智trí 慧tuệ 壽thọ 命mạng 皆giai 悉tất 同đồng 等đẳng 。故cố 言ngôn 長trường 壽thọ 。二nhị 由do 物vật 欣hân 長trường/trưởng 惡ác 短đoản 引dẫn 令linh 樹thụ 善thiện 故cố 。三tam 對đối 破phá 偏thiên 修tu 無vô 常thường 之chi 拙chuyết 明minh 圓viên 勝thắng 修tu 之chi 常thường 。四tứ 長trường 短đoản 相tướng 形hình 是thị 對đối 治trị 門môn 。會hội 非phi 長trường 短đoản 之chi 長trường/trưởng 故cố 言ngôn 長trường 壽thọ 。此thử 是thị 涅Niết 槃Bàn 施thí 中trung 第đệ 三tam 對đối 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 隨tùy 問vấn 而nhi 施thí 。凡phàm 十thập 四tứ 品phẩm 諸chư 問vấn 答đáp 中trung 長trường 壽thọ 為vi 首thủ 。從tùng 初sơ 命mạng 品phẩm 餘dư 各các 隨tùy 便tiện 。其kỳ 文văn 有hữu 勸khuyến 問vấn 正chánh 問vấn 。初sơ 勸khuyến 比Bỉ 丘Khâu 。次thứ 勸khuyến 大đại 眾chúng 。初sơ 勸khuyến 有hữu 三tam 佛Phật 法Pháp 至chí 三tam 故cố 。又hựu 表biểu 佛Phật 殷ân 勤cần 故cố 。又hựu 初sơ 勸khuyến 除trừ 疑nghi 。二nhị 勸khuyến 受thọ 寄ký 。三tam 勸khuyến 益ích 物vật 。其kỳ 上thượng 疑nghi 既ký 盡tận 。初sơ 勸khuyến 則tắc 默mặc 既ký 不bất 堪kham 寄ký 付phó 。次thứ 勸khuyến 則tắc 辭từ 既ký 無vô 化hóa 力lực 。後hậu 勸khuyến 則tắc 推thôi 。初sơ 文văn 者giả 何hà 故cố 偏thiên 勸khuyến 問vấn 戒giới 律luật 。河hà 西tây 云vân 。佛Phật 法Pháp 有hữu 兩lưỡng 一nhất 經kinh 二nhị 律luật 。上thượng 已dĩ 問vấn 經kinh 。今kim 勸khuyến 問vấn 律luật 。是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。經kinh 深thâm 律luật 淺thiển 。既ký 能năng 問vấn 經kinh 豈khởi 不bất 能năng 問vấn 律luật 而nhi 待đãi 勸khuyến 耶da 。觀quán 師sư 云vân 。律luật 是thị 聲Thanh 聞Văn 之chi 本bổn 。又hựu 是thị 今kim 經kinh 之chi 宗tông 。不bất 殺sát 為vi 因nhân 得đắc 長trường 壽thọ 果quả 故cố 偏thiên 勸khuyến 問vấn 。是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。今kim 案án 經Kinh 云vân 。於ư 諸chư 戒giới 律luật 是thị 則tắc 律luật 儀nghi 定định 道đạo 俱câu 名danh 為vi 戒giới 。諸chư 語ngữ 不bất 一nhất 豈khởi 獨độc 律luật 儀nghi 。又hựu 將tương 下hạ 驗nghiệm 上thượng 非phi 偏thiên 勸khuyến 問vấn 律luật 。空không 者giả 慧tuệ 也dã 。寂tịch 者giả 定định 也dã 。當đương 知tri 勸khuyến 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 問vấn 戒giới 定định 慧tuệ 。有hữu 人nhân 作tác 二nhị 諦đế 消tiêu 。是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。二nhị 諦đế 文văn 晦hối 三tam 諦đế 文văn 明minh 。何hà 者giả 戒giới 定định 慧tuệ 三tam 。是thị 入nhập 真chân 之chi 梯thê 隥đặng 即tức 勸khuyến 問vấn 真chân 。本bổn 性tánh 空không 寂tịch 。即tức 是thị 問vấn 中trung 。明minh 了liễu 通thông 達đạt 。即tức 是thị 雙song 照chiếu 。二nhị 諦đế 即tức 勸khuyến 問vấn 俗tục 。又hựu 言ngôn 。莫mạc 謂vị 如Như 來Lai 唯duy 修tu 空không 寂tịch 者giả 。如Như 來Lai 既ký 不bất 專chuyên 修tu 真chân 俗tục 即tức 是thị 勸khuyến 問vấn 。非phi 真chân 非phi 俗tục 。第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。第đệ 二nhị 再tái 勸khuyến 為vi 二nhị 。初sơ 勸khuyến 次thứ 辭từ 勸khuyến 問vấn 。戒giới 律luật 初sơ 者giả 一nhất 云vân 略lược 耳nhĩ 。具cụ 說thuyết 如như 上thượng 。又hựu 取thủ 下hạ 文văn 意ý 佛Phật 欲dục 寄ký 付phó 故cố 以dĩ 戒giới 律luật 而nhi 為vi 勸khuyến 端đoan 。次thứ 辭từ 者giả 既ký 於ư 戒giới 律luật 不bất 能năng 問vấn 者giả 。即tức 辭từ 不bất 堪kham 。有hữu 法pháp 譬thí 合hợp 。法pháp 說thuyết 又hựu 三tam 。正chánh 辭từ 釋thích 結kết 。正chánh 辭từ 。辭từ 無vô 智trí 慧tuệ 不bất 能năng 問vấn 於ư 三tam 號hiệu 如như 文văn 。次thứ 釋thích 辭từ 釋thích 於ư 三tam 號hiệu 。皆giai 不bất 思tư 議nghị 。如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。深thâm 微vi 之chi 法pháp 允duẫn 同đồng 諸chư 佛Phật 。故cố 號hiệu 如Như 來Lai 。我ngã 不bất 能năng 問vấn 則tắc 是thị 辭từ 上thượng 。本bổn 性tánh 空không 寂tịch 。所sở 有hữu 諸chư 定định 不bất 可khả 思tư 議nghị 。窮cùng 於ư 甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 。禪thiền 定định 能năng 為vì 一nhất 切thiết 。而nhi 作tác 福phước 田điền 。故cố 名danh 應Ứng 供Cúng 。我ngã 不bất 能năng 問vấn 則tắc 辭từ 上thượng 。明minh 了liễu 通thông 達đạt 。所sở 演diễn 教giáo 誨hối 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。窮cùng 於ư 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。邊biên 底để 示thị 導đạo 眾chúng 生sanh 。是thị 道Đạo 非phi 道Đạo 。號hiệu 正chánh 遍biến 知tri 。我ngã 不bất 能năng 問vấn 則tắc 辭từ 上thượng 戒giới 律luật 。又hựu 釋thích 辭từ 不bất 能năng 問vấn 於ư 三tam 諦đế 。諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。是thị 不bất 能năng 問vấn 中trung 。所sở 有hữu 諸chư 定định 是thị 不bất 能năng 問vấn 真chân 。所sở 演diễn 教giáo 誨hối 是thị 不bất 能năng 問vấn 俗tục 。三tam 結kết 辭từ 中trung 云vân 無vô 智trí 慧tuệ 者giả 。無vô 三tam 智trí 也dã 。次thứ 譬thí 辭từ 為vi 四tứ 。一nhất 聲Thanh 聞Văn 不bất 堪kham 寄ký 。二nhị 如Như 來Lai 不bất 應ưng 寄ký 。三tam 聲Thanh 聞Văn 彊cường/cưỡng/cương 受thọ 寄ký 。四tứ 如Như 來Lai 失thất 所sở 寄ký 。初sơ 明minh 不bất 堪kham 。言ngôn 老lão 人nhân 者giả 。閻Diêm 浮Phù 果quả 報báo 將tương 盡tận 。之chi 年niên 譬thí 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。十thập 二nhị 緣duyên 觀quán 支chi 支chi 十thập 二nhị 從tùng 過quá 至chí 現hiện 故cố 百bách 二nhị 十thập 。過quá 現hiện 滅diệt 故cố 老lão 死tử 滅diệt 無vô 明minh 滅diệt 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。滅diệt 故cố 將tương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。身thân 嬰anh 長trường 病bệnh 者giả 正chánh 使sử 雖tuy 盡tận 習tập 氣khí 尚thượng 存tồn 。又hựu 無vô 明minh 別biệt 惑hoặc 未vị 侵xâm 一nhất 毫hào 故cố 言ngôn 長trường 病bệnh 。寢tẩm 臥ngọa 床sàng 席tịch 者giả 沈trầm 空không 滯trệ 寂tịch 失thất 。遊du 戲hí 神thần 通thông 。不bất 能năng 起khởi 居cư 。者giả 不bất 能năng 入nhập 有hữu 如như 不bất 能năng 起khởi 。不bất 紹thiệu 三Tam 寶Bảo 如như 不bất 能năng 居cư 。氣khí 力lực 虛hư 劣liệt 者giả 無vô 常thường 住trụ 命mạng 如như 無vô 氣khí 。無vô 十Thập 力Lực 雄hùng 猛mãnh 如như 無vô 力lực 。少thiểu 真chân 實thật 故cố 名danh 虛hư 。非phi 勝thắng 修tu 故cố 名danh 劣liệt 。餘dư 命mạng 無vô 幾kỷ 。將tương 入nhập 灰hôi 斷đoạn 。次thứ 有hữu 一nhất 富phú 人nhân 。者giả 下hạ 譬thí 如Như 來Lai 不bất 應ưng 付phó 囑chúc 。智trí 斷đoạn 圓viên 滿mãn 故cố 言ngôn 富phú 人nhân 。緣duyên 事sự 欲dục 行hành 者giả 。適thích 化hóa 多đa 務vụ 故cố 言ngôn 緣duyên 事sự 。乘thừa 如như 起khởi 應ưng 故cố 言ngôn 欲dục 行hành 。以dĩ 百bách 金kim 者giả 百bách 句cú 解giải 脫thoát 。漢hán 書thư 稱xưng 一nhất 萬vạn 為vi 一nhất 金kim 。既ký 有hữu 百bách 金kim 即tức 是thị 百bách 萬vạn 。一nhất 句cú 解giải 脫thoát 既ký 有hữu 一nhất 萬vạn 解giải 脫thoát 。以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。百bách 句cú 解giải 脫thoát 即tức 有hữu 百bách 萬vạn 解giải 脫thoát 。而nhi 為vi 眷quyến 屬thuộc 。或hoặc 經kinh 十thập 年niên 。二nhị 十thập 年niên 者giả 。有hữu 三tam 解giải 。一nhất 云vân 。十thập 劫kiếp 二nhị 十thập 劫kiếp 。二nhị 云vân 。人nhân 中trung 為vi 十thập 天thiên 二nhị 十thập 。三tam 云vân 。正Chánh 法Pháp 為vi 十thập 像tượng 法pháp 二nhị 十thập 。是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。若nhược 爾nhĩ 後hậu 時thời 如như 何hà 得đắc 歸quy 會hội 耶da 。今kim 明minh 通thông 惑hoặc 為vi 十thập 。別biệt 惑hoặc 二nhị 十thập 。逗đậu 緣duyên 除trừ 物vật 通thông 別biệt 兩lưỡng 惑hoặc 名danh 付phó 家gia 事sự 。受thọ 寄ký 者giả 除trừ 通thông 別biệt 惑hoặc 即tức 感cảm 我ngã 歸quy 。還hoàn 時thời 歸quy 我ngã 者giả 舊cựu 二nhị 解giải 。一nhất 云vân 。只chỉ 指chỉ 釋Thích 迦Ca 餘dư 方phương 應ưng 盡tận 。此thử 土thổ/độ 感cảm 興hưng 後hậu 還hoàn 猶do 見kiến 我ngã 昔tích 法Pháp 寶bảo 。二nhị 云vân 。彌Di 勒Lặc 下hạ 生sanh 。猶do 見kiến 釋Thích 迦Ca 真chân 實thật 之chi 法Pháp 。法Pháp 身thân 不bất 異dị 故cố 言ngôn 歸quy 我ngã 。今kim 解giải 。通thông 別biệt 惑hoặc 盡tận 即tức 是thị 還hoàn 時thời 即tức 是thị 歸quy 我ngã 此thử 義nghĩa 稍sảo 便tiện 。三tam 是thị 老lão 病bệnh 人nhân 下hạ 。聲Thanh 聞Văn 妄vọng 受thọ 無vô 繼kế 嗣tự 者giả 。舊cựu 二nhị 解giải 。一nhất 云vân 。無vô 善thiện 心tâm 實thật 男nam 慈từ 悲bi 心tâm 女nữ 。二nhị 云vân 。無vô 受thọ 化hóa 眷quyến 屬thuộc 紹thiệu 續tục 其kỳ 後hậu 。今kim 言ngôn 。無vô 常thường 住trụ 信tín 心tâm 之chi 子tử 。病bệnh 篤đốc 命mạng 終chung 者giả 灰hôi 身thân 入nhập 滅diệt 。四tứ 財tài 主chủ 行hành 還hoàn 下hạ 。如Như 來Lai 失thất 所sở 寄ký 法Pháp 寶bảo 喪táng 失thất 。癡si 人nhân 者giả 二nhị 解giải 。一nhất 云vân 。受thọ 寄ký 者giả 即tức 是thị 癡si 人nhân 不bất 能năng 籌trù 量lượng 。妄vọng 受thọ 人nhân 寄ký 。二nhị 云vân 。能năng 寄ký 者giả 名danh 癡si 人nhân 。假giả 設thiết 此thử 言ngôn 。若nhược 遂toại 寄ký 聲Thanh 聞Văn 則tắc 是thị 癡si 人nhân 。若nhược 不bất 寄ký 者giả 則tắc 非phi 癡si 人nhân 。次thứ 世Thế 尊Tôn 下hạ 合hợp 譬thí 。但đãn 合hợp 妄vọng 受thọ 喪táng 失thất 不bất 合hợp 前tiền 二nhị 。合hợp 後hậu 二nhị 中trung 先tiên 合hợp 第đệ 三tam 。次thứ 我ngã 今kim 下hạ 合hợp 第đệ 四tứ 。從tùng 佛Phật 告cáo 下hạ 。第đệ 三tam 勸khuyến 益ích 物vật 為vi 三tam 。一nhất 勸khuyến 二nhị 推thôi 三tam 贊tán 。初sơ 如như 文văn 。次thứ 推thôi 功công 為vi 二nhị 。先tiên 譬thí 後hậu 合hợp 。譬thí 又hựu 四tứ 。一nhất 譬thí 歎thán 菩Bồ 薩Tát 。二nhị 十thập 五ngũ 者giả 。即tức 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。盛thịnh 壯tráng 端đoan 正chánh 者giả 。是thị 諸chư 三tam 昧muội 王vương 多đa 有hữu 財tài 寶bảo 。者giả 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。父phụ 母mẫu 者giả 三tam 諦đế 一nhất 諦đế 為vi 母mẫu 。一nhất 諦đế 三tam 諦đế 為vi 父phụ 。法Pháp 喜hỷ 為vi 妻thê 。善thiện 心tâm 為vi 子tử 。道Đạo 品Phẩm 為vi 眷quyến 屬thuộc 。十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。即tức 是thị 宗tông 親thân 。次thứ 時thời 有hữu 人nhân 下hạ 。譬thí 正chánh 應ưng 付phó 囑chúc 。例lệ 上thượng 釋thích 。三tam 是thị 時thời 壯tráng 夫phu 下hạ 。譬thí 秉bỉnh 持trì 受thọ 寄ký 。四tứ 其kỳ 人nhân 遇ngộ 病bệnh 者giả 譬thí 不bất 失thất 正Chánh 法Pháp 。世Thế 尊Tôn 下hạ 是thị 合hợp 譬thí 。先tiên 舉cử 不bất 應ưng 。次thứ 合hợp 應ưng 寄ký 。三tam 爾nhĩ 時thời 佛Phật 贊tán 下hạ 即tức 贊tán 也dã 。無vô 漏lậu 心tâm 羅La 漢Hán 心tâm 者giả 忘vong 我ngã 推thôi 功công 也dã 。二nhị 緣duyên 者giả 緣duyên 聲Thanh 聞Văn 不bất 能năng 菩Bồ 薩Tát 則tắc 能năng 。或hoặc 善thiện 能năng 問vấn 答đáp 。或hoặc 法Pháp 寶bảo 久cửu 住trụ 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。悉tất 出xuất 上thượng 文văn 。從tùng 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。下hạ 第đệ 二nhị 通thông 勸khuyến 大đại 眾chúng 。問vấn 佛Phật 既ký 普phổ 等đẳng 。若nhược 得đắc 問vấn 人nhân 普phổ 皆giai 利lợi 益ích 。又hựu 對đối 於ư 偏thiên 勸khuyến 故cố 普phổ 勸khuyến 也dã 。先tiên 偏thiên 後hậu 普phổ 明minh 偏thiên 普phổ 不bất 定định 顯hiển 非phi 偏thiên 非phi 普phổ 。問vấn 比Bỉ 丘Khâu 寡quả 德đức 殷ân 勤cần 三tam 勸khuyến 。菩Bồ 薩Tát 不bất 爾nhĩ 。何hà 俟sĩ 二nhị 三tam 勸khuyến 耶da 。答đáp 佛Phật 如như 師sư 子tử 殺sát 象tượng 及cập 兔thố 。皆giai 盡tận 其kỳ 力lực 終chung 無vô 厚hậu 薄bạc 故cố 皆giai 三tam 勸khuyến 。若nhược 爾nhĩ 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 應ưng 無vô 疑nghi 而nhi 有hữu 辭từ 讓nhượng 。答đáp 比Bỉ 丘Khâu 皆giai 無vô 菩Bồ 薩Tát 皆giai 有hữu 。以dĩ 有hữu 問vấn 故cố 。故cố 知tri 有hữu 疑nghi 。是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。則tắc 可khả 付phó 囑chúc 。以dĩ 慈từ 心tâm 故cố 。故cố 能năng 益ích 他tha 。又hựu 例lệ 作tác 無vô 而nhi 意ý 異dị 菩Bồ 薩Tát 久cửu 解giải 。是thị 故cố 無vô 疑nghi 。自tự 謙khiêm 是thị 退thoái 義nghĩa 稱xưng 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 乃nãi 是thị 推thôi 功công 。問vấn 何hà 故cố 約ước 命mạng 言ngôn 不bất 可khả 量lượng 約ước 辯biện 言ngôn 不bất 可khả 盡tận 。若nhược 戒giới 若nhược 歸quy 而nhi 勸khuyến 問vấn 耶da 。答đáp 多đa 有hữu 所sở 關quan 略lược 舉cử 四tứ 意ý 。一nhất 如Như 來Lai 是thị 大đại 富phú 施thí 主chủ 隨tùy 其kỳ 所sở 求cầu 。而nhi 給cấp 與dữ 之chi 。若nhược 問vấn 命mạng 即tức 開khai 長trường 壽thọ 金kim 剛cang 身thân 身thân 密mật 等đẳng 義nghĩa 。若nhược 問vấn 辯biện 即tức 開khai 般Bát 若Nhã 四tứ 相tương/tướng 口khẩu 密mật 等đẳng 義nghĩa 。若nhược 問vấn 歸quy 戒giới 即tức 開khai 善thiện 業nghiệp 。首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 能năng 建kiến 大đại 義nghĩa 。百bách 句cú 解giải 脫thoát 意ý 密mật 等đẳng 義nghĩa 乃nãi 至chí 開khai 邪tà 正chánh 四tứ 倒đảo 四Tứ 諦Đế 如Như 來Lai 性tánh 文văn 字tự 月nguyệt 鳥điểu 等đẳng 義nghĩa 。涅Niết 槃Bàn 施thí 得đắc 顯hiển 也dã 。二nhị 如Như 來Lai 施thí 主chủ 方phương 便tiện 無vô 量lượng 。若nhược 問vấn 命mạng 即tức 開khai 天thiên 行hành 。若nhược 問vấn 辯biện 即tức 開khai 梵Phạm 行hạnh 。若nhược 問vấn 歸quy 戒giới 即tức 開khai 聖thánh 行hành 嬰anh 兒nhi 行hành 。歸quy 戒giới 所sở 防phòng 即tức 開khai 病bệnh 行hành 。五ngũ 行hành 若nhược 立lập 十thập 德đức 自tự 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 行hành 明minh 。三tam 如Như 來Lai 施thí 主chủ 正Chánh 法Pháp 寶bảo 城thành 莊trang 嚴nghiêm 無vô 量lượng 。如Như 來Lai 能năng 問vấn 無vô 可khả 問vấn 處xứ 。如Như 來Lai 能năng 答đáp 無vô 能năng 問vấn 人nhân 。百bách 金kim 妙diệu 寶bảo 初sơ 求cầu 付phó 託thác 得đắc 能năng 問vấn 人nhân 。問vấn 命mạng 即tức 常thường 莊trang 嚴nghiêm 。問vấn 辯biện 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 莊trang 嚴nghiêm 。問vấn 戒giới 即tức 淨tịnh 莊trang 嚴nghiêm 。問vấn 歸quy 即tức 我ngã 莊trang 嚴nghiêm 能năng 問vấn 能năng 答đáp 具cụ 二nhị 莊trang 嚴nghiêm 。雙song 樹thụ 涅Niết 槃Bàn 其kỳ 義nghĩa 得đắc 顯hiển 。四tứ 如Như 來Lai 施thí 主chủ 慈từ 悲bi 無vô 量lượng 憫mẫn 念niệm 邪tà 僻tích 哀ai 憐lân 不bất 善thiện 。若nhược 能năng 問vấn 歸quy 即tức 用dụng 常thường 辯biện 攝nhiếp 耶da 。若nhược 能năng 問vấn 戒giới 即tức 用dụng 常thường 命mạng 攝nhiếp 惡ác 。涅Niết 槃Bàn 之chi 用dụng 得đắc 顯hiển 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。舉cử 此thử 三tam 種chủng 以dĩ 為vi 問vấn 端đoan 。問vấn 問vấn 端đoan 通thông 後hậu 亦diệc 通thông 前tiền 不phủ 。答đáp 問vấn 命mạng 即tức 是thị 常thường 修tu 。問vấn 辯biện 即tức 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 。問vấn 歸quy 戒giới 即tức 是thị 我ngã 修tu 。又hựu 問vấn 命mạng 即tức 常thường 法Pháp 身thân 德đức 。問vấn 辯biện 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 般Bát 若Nhã 德đức 。問vấn 歸quy 戒giới 即tức 淨tịnh 我ngã 解giải 脫thoát 德đức 。又hựu 問vấn 命mạng 即tức 常thường 命mạng 常thường 色sắc 常thường 力lực 。問vấn 辯biện 即tức 常thường 語ngữ 。問vấn 歸quy 戒giới 即tức 常thường 安an 。又hựu 文văn 云vân 。能năng 如như 是thị 問vấn 。則tắc 大đại 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。即tức 通thông 前tiền 通thông 後hậu 問vấn 端đoan 該cai 廣quảng 籠lung 括quát 。若nhược 此thử (# 云vân 云vân )# 。第đệ 二nhị 正chánh 問vấn 為vi 四tứ 。一nhất 欲dục 問vấn 。二nhị 許hứa 問vấn 。三tam 謙khiêm 問vấn 。四tứ 正chánh 問vấn 。欲dục 問vấn 又hựu 二nhị 。初sơ 經kinh 家gia 敘tự 起khởi 。次thứ 自tự 咨tư 。發phát 敘tự 中trung 為vi 四tứ 。一nhất 敘tự 本bổn 位vị 。二nhị 敘tự 。迹tích 宗tông 。三tam 敘tự 。感cảm 對đối 。四tứ 敘tự 。威uy 儀nghi 。初sơ 本bổn 位vị 者giả 。有hữu 通thông 有hữu 別biệt 。菩Bồ 薩Tát 通thông 位vị 童đồng 子tử 別biệt 位vị 。論luận 云vân 。十thập 二nhị 而nhi 能năng 問vấn 者giả 即tức 有hữu 四tứ 意ý 。一nhất 正Chánh 法Pháp 非phi 色sắc 。不bất 可khả 以dĩ 人nhân 幼ấu 而nhi 棄khí 於ư 法pháp 。重trọng/trùng 法pháp 重trọng/trùng 人nhân 故cố 也dã 。二nhị 生sanh 比Bỉ 丘Khâu 善thiện 於ư 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。信tín 念niệm 堅kiên 固cố 。三tam 折chiết 伏phục 高cao 心tâm 。四tứ 明minh 佛Phật 力lực 大đại 。若nhược 依y 十thập 住trụ 即tức 第đệ 九cửu 住trụ 。若nhược 類loại 文Văn 殊Thù 童đồng 子tử 即tức 十Thập 地Địa 頂đảnh 。聖thánh 位vị 難nan 知tri 。且thả 用dụng 十Thập 地Địa 釋thích 童đồng 子tử 也dã 。次thứ 迹tích 宗tông 中trung 言ngôn 。婆Bà 羅La 門Môn 者giả 。迹tích 託thác 高cao 宗tông 姓tánh 。大Đại 迦Ca 葉Diếp 者giả 。寄ký 生sanh 貴quý 族tộc 如như 此thử 間gian 甲giáp 族tộc 。三tam 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 。者giả 感cảm 對đối 也dã 。為vi 決quyết 定định 眾chúng 而nhi 作tác 上thượng 首thủ 感cảm 佛Phật 威uy 加gia 作tác 對đối 揚dương 主chủ 。令linh 五ngũ 十thập 二nhị 眾chúng 同đồng 飲ẩm 甘cam 露lộ 。非phi 斯tư 大đại 器khí 孰thục 能năng 為vi 之chi 四tứ 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。敘tự 其kỳ 威uy 儀nghi 。次thứ 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。下hạ 自tự 咨tư 發phát 者giả 。佛Phật 雖tuy 通thông 勸khuyến 寧ninh 許hứa 問vấn 不phủ 。是thị 故cố 有hữu 咨tư 。次thứ 佛Phật 告cáo 下hạ 佛Phật 許hứa 如như 文văn 。三tam 從tùng 爾nhĩ 時thời 迦Ca 葉Diếp 。去khứ 是thị 謙khiêm 問vấn 。文văn 為vi 三tam 。初sơ 大đại 小tiểu 為vi 一nhất 雙song 。次thứ 高cao 廣quảng 為vì 一nhất 雙song 。三tam 借tá 助trợ 為vi 一nhất 雙song 。初sơ 文văn 者giả 。如Như 來Lai 哀ai 憫mẫn 即tức 大đại 慈từ 悲bi 大đại 中trung 之chi 大đại 。我ngã 以dĩ 蚊văn 蚋nhuế 小tiểu 智trí 小tiểu 中trung 之chi 小tiểu 。以dĩ 小tiểu 問vấn 大đại 。寧ninh 得đắc 相tương 稱xứng 。次thứ 雙song 者giả 。佛Phật 德đức 巍nguy 巍nguy 明minh 佛Phật 威uy 高cao 。師sư 子tử 難nan 伏phục 明minh 其kỳ 眾chúng 廣quảng 。如Như 來Lai 之chi 身thân 。猶do 真chân 金kim 剛cang 。佛Phật 色sắc 大đại 故cố 智trí 慧tuệ 亦diệc 大đại 。智trí 海hải 圍vi 繞nhiễu 則tắc 大đại 眾chúng 智trí 大đại 。佛Phật 及cập 大đại 眾chúng 。高cao 廣quảng 若nhược 斯tư 。我ngã 以dĩ 蚊văn 蚋nhuế 何hà 能năng 當đương 此thử 。第đệ 三tam 雙song 者giả 若nhược 論luận 巨cự 細tế 不bất 言ngôn 自tự 絕tuyệt 。今kim 假giả 佛Phật 威uy 神thần 。借tá 助trợ 智trí 力lực 大đại 眾chúng 善thiện 根căn 添# 我ngã 機cơ 辯biện 。乃nãi 能năng 發phát 問vấn 。四tứ 從tùng 即tức 於ư 佛Phật 前tiền 是thị 正chánh 問vấn 。舊cựu 說thuyết 三tam 種chủng 不bất 同đồng 。一nhất 分phần/phân 偈kệ 。二nhị 問vấn 數số 。三tam 因nhân 起khởi 。初sơ 分phần/phân 偈kệ 不bất 同đồng 者giả 。河hà 西tây 云vân 。前tiền 十thập 九cửu 偈kệ 是thị 問vấn 。後hậu 四tứ 偈kệ 請thỉnh 答đáp 。又hựu 一nhất 師sư 云vân 。前tiền 二nhị 十thập 一nhất 行hành 是thị 問vấn 。後hậu 二nhị 行hành 自tự 謙khiêm 。又hựu 一nhất 師sư 云vân 。從tùng 前tiền 至chí 後hậu 無vô 非phi 是thị 問vấn 。又hựu 一nhất 師sư 云vân 。從tùng 容dung 兩lưỡng 存tồn 後hậu 亦diệc 非phi 問vấn 。乃nãi 是thị 迦Ca 葉Diếp 巧xảo 致trí 問vấn 之chi 餘dư 勢thế 為vi 諸chư 品phẩm 生sanh 起khởi 。又hựu 亦diệc 得đắc 是thị 問vấn 甚thậm 深thâm 行hành 等đẳng 是thị 問vấn 五ngũ 行hành 十thập 德đức 。安an 樂lạc 性tánh 是thị 問vấn 師sư 子tử 吼hống 迦Ca 葉Diếp 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。二nhị 問vấn 數số 不bất 同đồng 者giả 。梁lương 武võ 三tam 十thập 二nhị 問vấn 。河hà 西tây 三tam 十thập 四tứ 問vấn 。靈linh 味vị 亮lượng 。冶dã 城thành 素tố 。莊trang 嚴nghiêm 旻# 。並tịnh 用dụng 之chi 。中trung 寺tự 安an 三tam 十thập 五ngũ 問vấn 。開khai 善thiện 三tam 十thập 六lục 問vấn 。光quang 宅trạch 三tam 十thập 七thất 問vấn 。三tam 因nhân 起khởi 不bất 同đồng 者giả 。開khai 善thiện 云vân 。一nhất 一nhất 問vấn 皆giai 從tùng 純thuần 陀đà 哀ai 歎thán 中trung 生sanh 。太thái 昌xương 宗tông 云vân 。悉tất 是thị 臨lâm 時thời 致trí 問vấn 皆giai 不bất 從tùng 前tiền 文văn 生sanh 。靈linh 根căn 令linh 正chánh 云vân 。或hoặc 有hữu 從tùng 前tiền 生sanh 。或hoặc 不bất 從tùng 前tiền 生sanh 。豈khởi 可khả 一nhất 例lệ 。從tùng 前tiền 生sanh 者giả 云vân 何hà 得đắc 長trường 壽thọ 。問vấn 從tùng 純thuần 陀đà 品phẩm 生sanh 。當đương 知tri 如Như 來Lai 。即tức 是thị 長trường 壽thọ 。生sanh 金kim 剛cang 身thân 問vấn 從tùng 法Pháp 身thân 常thường 身thân 金kim 剛cang 身thân 生sanh 。願nguyện 佛Phật 開khai 微vi 密mật 從tùng 哀ai 歎thán 品phẩm 祕bí 密mật 藏tạng 生sanh 。云vân 何hà 得đắc 廣quảng 大đại 從tùng 迦Ca 葉Diếp 為vi 眾chúng 作tác 依y 止chỉ 生sanh 。有hữu 屬thuộc 當đương 者giả 可khả 從tùng 上thượng 生sanh 。無vô 屬thuộc 當đương 者giả 不bất 從tùng 上thượng 生sanh 。興hưng 皇hoàng 云vân 。此thử 問vấn 不bất 應ưng 近cận 自tự 純thuần 陀đà 。乃nãi 通thông 論luận 釋Thích 迦Ca 一nhất 化hóa 教giáo 門môn 始thỉ 自tự 王vương 宮cung 終chung 乎hồ 雙song 樹thụ 。何hà 者giả 文văn 云vân 。生sanh 死tử 大đại 海hải 。中trung 云vân 何hà 作tác 船thuyền 師sư 。即tức 是thị 問vấn 始thỉ 即tức 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 事sự 。後hậu 問vấn 云vân 何hà 捨xả 生sanh 死tử 。如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì 。此thử 即tức 問vấn 終chung 是thị 最tối 後hậu 涅Niết 槃Bàn 時thời 事sự 。中trung 間gian 施thí 化hóa 法Pháp 門môn 非phi 一nhất 欲dục 顯hiển 發phát 如Như 來Lai 。方phương 便tiện 密mật 教giáo 應ưng 來lai 應ưng 去khứ 。種chủng 種chủng 示thị 現hiện 。此thử 意ý 宏hoành 壯tráng 包bao 羅la 廣quảng 大đại 大đại 明minh 覺giác 道đạo 囊nang 括quát 古cổ 今kim 。今kim 觀quán 此thử 二nhị 十thập 三tam 偈kệ 前tiền 十thập 九cửu 偈kệ 雖tuy 即tức 是thị 問vấn 問vấn 中trung 有hữu 請thỉnh 。唯duy 願nguyện 大đại 仙tiên 說thuyết 是thị 也dã 。後hậu 四tứ 偈kệ 雖tuy 是thị 請thỉnh 請thỉnh 中trung 有hữu 問vấn 安an 樂lạc 性tánh 諸chư 行hành 等đẳng 是thị 也dã 。又hựu 開khai 合hợp 不bất 同đồng 。如như 初sơ 一nhất 偈kệ 合hợp 成thành 兩lưỡng 問vấn 開khai 成thành 四tứ 問vấn 。云vân 何hà 知tri 天thiên 魔ma 一nhất 偈kệ 合hợp 成thành 一nhất 問vấn 開khai 成thành 兩lưỡng 問vấn 。若nhược 直trực 數số 云vân 何hà 則tắc 有hữu 三tam 十thập 二nhị 問vấn 。若nhược 數số 合hợp 偈kệ 亦diệc 只chỉ 有hữu 三tam 十thập 二nhị 問vấn 。若nhược 數số 開khai 偈kệ 則tắc 有hữu 三tam 十thập 四tứ 問vấn 。若nhược 數số 請thỉnh 偈kệ 中trung 三tam 問vấn 足túc 合hợp 偈kệ 則tắc 有hữu 三tam 十thập 五ngũ 問vấn 。若nhược 數số 請thỉnh 中trung 三tam 偈kệ 足túc 諸chư 云vân 何hà 亦diệc 有hữu 三tam 十thập 五ngũ 問vấn 。若nhược 數số 請thỉnh 中trung 三tam 偈kệ 足túc 開khai 偈kệ 者giả 則tắc 有hữu 三tam 十thập 七thất 問vấn 。各các 有hữu 去khứ 取thủ 致trí 盈doanh 縮súc 不bất 同đồng 意ý 在tại 於ư 此thử 。此thử 是thị 事sự 數số 增tăng 減giảm 在tại 人nhân 不bất 勞lao 生sanh 爭tranh 。今kim 依y 河hà 西tây 數số 開khai 偈kệ 不bất 數số 。請thỉnh 偈kệ 但đãn 為vi 三tam 十thập 四tứ 問vấn 。答đáp 盡tận 大đại 眾chúng 問vấn 品phẩm 。言ngôn 因nhân 起khởi 遠viễn 近cận 者giả 若nhược 謂vị 諸chư 問vấn 因nhân 上thượng 文văn 生sanh 聲Thanh 聞Văn 未vị 曾tằng 聞văn 常thường 聞văn 可khả 生sanh 疑nghi 。菩Bồ 薩Tát 久cửu 聞văn 何hà 故cố 致trí 疑nghi 。又hựu 聲Thanh 聞Văn 聞văn 說thuyết 疑nghi 執chấp 已dĩ 破phá 。菩Bồ 薩Tát 利lợi 根căn 那na 忽hốt 未vị 解giải 。救cứu 云vân 。為vi 緣duyên 故cố 疑nghi 。若nhược 爾nhĩ 則tắc 問vấn 不bất 因nhân 上thượng 。又hựu 云vân 。菩Bồ 薩Tát 知tri 佛Phật 應ưng 說thuyết 此thử 法pháp 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。預dự 為vi 咨tư 問vấn 者giả 佛Phật 力lực 。無vô 所sở 不bất 至chí 。何hà 乃nãi 近cận 在tại 兩lưỡng 品phẩm 耶da 。又hựu 言ngôn 。問vấn 於ư 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 者giả 與dữ 經kinh 抗kháng 行hành 全toàn 不bất 相tương 應ứng 。經kinh 問vấn 長trường 壽thọ 之chi 因nhân 。佛Phật 答đáp 往vãng 昔tích 至chí 心tâm 聽thính 法Pháp 。持trì 不bất 殺sát 戒giới 。是thị 長trường 壽thọ 因nhân 。今kim 乃nãi 取thủ 一nhất 化hóa 從tùng 王vương 宮cung 來lai 佛Phật 在tại 何hà 處xứ 。聽thính 法Pháp 從tùng 誰thùy 受thọ 戒giới 。雙song 樹thụ 之chi 終chung 復phục 聽thính 誰thùy 經kinh 為vi 受thọ 何hà 戒giới 。若nhược 無vô 此thử 事sự 一nhất 化hóa 不bất 成thành 彼bỉ 為vi 極cực 談đàm 。今kim 謂vị 不bất 與dữ 文văn 會hội 故cố 非phi 極cực 談đàm 。今kim 試thí 出xuất 其kỳ 意ý 。云vân 何hà 得đắc 長trường 壽thọ 。此thử 問vấn 常thường 果quả 元nguyên 本bổn 之chi 因nhân 。佛Phật 答đáp 云vân 。若nhược 業nghiệp 能năng 為vi 菩Bồ 提Đề 因nhân 者giả 。至chí 心tâm 聽thính 受thọ 。聞văn 已dĩ 轉chuyển 說thuyết 我ngã 修tu 是thị 業nghiệp 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 。今kim 復phục 為vì 人nhân 廣quảng 說thuyết 是thị 義nghĩa 。如như 此thử 之chi 因nhân 蓋cái 非phi 近cận 世thế 。如như 法Pháp 華hoa 中trung 點điểm 塵trần 數số 劫kiếp 。猶do 不bất 能năng 知tri 。今kim 正chánh 問vấn 此thử 久cửu 遠viễn 之chi 因nhân 。本bổn 若nhược 無vô 常thường 果quả 不bất 應ưng 常thường 。本bổn 若nhược 是thị 常thường 常thường 不bất 可khả 修tu 。而nhi 未vị 能năng 知tri 。長trường 壽thọ 常thường 果quả 所sở 因nhân 云vân 何hà 。若nhược 問vấn 此thử 義nghĩa 任nhậm 運vận 自tự 顯hiển 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。之chi 常thường 因nhân 獲hoạch 得đắc 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 之chi 常thường 果quả 。因nhân 果quả 常thường 義nghĩa 既ký 顯hiển 果quả 上thượng 萬vạn 德đức 悉tất 是thị 雙song 非phi 之chi 因nhân 獲hoạch 得đắc 雙song 非phi 之chi 果quả 。義nghĩa 雖tuy 無vô 邊biên 一nhất 往vãng 結kết 撮toát 是thị 問vấn 過quá 去khứ 本bổn 初sơ 因nhân 果quả 行hành 位vị 誓thệ 願nguyện 功công 德đức 智trí 慧tuệ 。道Đạo 品Phẩm 六Lục 度Độ 等đẳng 諸chư 法Pháp 門môn 。若nhược 問vấn 云vân 何hà 於ư 此thử 。經kinh 究cứu 竟cánh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。即tức 是thị 問vấn 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 現hiện 在tại 逗đậu 緣duyên 所sở 施thí 諸chư 教giáo 。何hà 者giả 若nhược 其kỳ 無vô 初sơ 即tức 無vô 於ư 後hậu 。今kim 既ký 問vấn 後hậu 任nhậm 運vận 問vấn 初sơ 。既ký 問vấn 初sơ 後hậu 。中trung 間gian 可khả 知tri 。當đương 知tri 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 凡phàm 對đối 無vô 量lượng 機cơ 緣duyên 所sở 施thí 言ngôn 教giáo 。不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。雖tuy 不bất 可khả 盡tận 一nhất 往vãng 結kết 撮toát 是thị 問vấn 現hiện 世thế 隨tùy 他tha 隨tùy 自tự 隨tùy 自tự 他tha 。無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。若nhược 問vấn 云vân 何hà 得đắc 廣quảng 大đại 為vi 眾chúng 作tác 依y 止chỉ 即tức 問vấn 來lai 世thế 所sở 施thí 方phương 便tiện 。引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。國quốc 師sư 道Đạo 士sĩ 。儒nho 林lâm 之chi 宗tông 。住trụ 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 種chủng 種chủng 示thị 現hiện 。無vô 量lượng 無vô 邊biên 。雖tuy 不bất 可khả 盡tận 。一nhất 往vãng 結kết 撮toát 是thị 問vấn 來lai 世thế 權quyền 實thật 曲khúc 巧xảo 方phương 便tiện 誘dụ 接tiếp 荷hà 負phụ 度độ 脫thoát 等đẳng 諸chư 法Pháp 門môn 。略lược 舉cử 三tam 句cú 示thị 斯tư 問vấn 意ý 不bất 出xuất 三tam 世thế 。故cố 文văn 云vân 。如như 是thị 甚thậm 深thâm 。諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。自tự 利lợi 利lợi 他tha 。無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。豈khởi 出xuất 三tam 世thế 。若nhược 尋tầm 古cổ 始thỉ 元nguyên 元nguyên 不bất 窮cùng 。若nhược 尋tầm 現hiện 世thế 廣quảng 廣quảng 無vô 極cực 。若nhược 尋tầm 來lai 際tế 永vĩnh 永vĩnh 無vô 盡tận 。如như 是thị 乃nãi 是thị 囊nang 括quát 古cổ 今kim 。大đại 明minh 覺giác 道đạo 可khả 謂vị 。諸chư 佛Phật 之chi 境cảnh 界giới 。豈khởi 只chỉ 近cận 因nhân 兩lưỡng 品phẩm 。亦diệc 非phi 遠viễn 由do 一nhất 化hóa 。今kim 敘tự 問vấn 意ý 宏hoành 遠viễn 若nhược 此thử 。猶do 懼cụ 不bất 會hội 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 之chi 明minh 文văn 。況huống 諸chư 師sư 所sở 言ngôn 寧ninh 稱xưng 佛Phật 旨chỉ 。興hưng 皇hoàng 嘲# 人nhân 云vân 。不bất 知tri 兔thố 角giác 有hữu 無vô 而nhi 空không 爭tranh 長trường 短đoản 。不bất 知tri 諸chư 問vấn 進tiến 不bất 而nhi 爭tranh 於ư 問vấn 數số 少thiểu 多đa 何hà 益ích 。今kim 用dụng 河hà 西tây 於ư 問vấn 中trung 分phần/phân 二nhị 十thập 三tam 偈kệ 為vi 兩lưỡng 。前tiền 十thập 九cửu 偈kệ 正chánh 作tác 三tam 十thập 四tứ 問vấn 。後hậu 四tứ 偈kệ 請thỉnh 答đáp 。初sơ 一nhất 行hành 問vấn 佛Phật 因nhân 果quả 佛Phật 修tu 因nhân 得đắc 果quả 不bất 可khả 言ngôn 是thị 現hiện 未vị 強cường/cưỡng 可khả 指chỉ 於ư 過quá 去khứ 。次thứ 一nhất 行hành 云vân 何hà 於ư 此thử 。經kinh 問vấn 今kim 教giáo 。今kim 教giáo 當đương 機cơ 而nhi 說thuyết 不bất 可khả 言ngôn 是thị 過quá 未vị 彊cường/cưỡng/cương 可khả 言ngôn 是thị 現hiện 在tại 。云vân 何hà 得đắc 廣quảng 大đại 下hạ 十thập 七thất 行hành 雖tuy 義nghĩa 通thông 三tam 世thế 上thượng 已dĩ 屬thuộc 兩lưỡng 世thế 竟cánh 彊cường/cưỡng/cương 可khả 名danh 為vì 未vị 來lai 。何hà 故cố 言ngôn 彊cường/cưỡng/cương 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。非phi 三tam 世thế 攝nhiếp 非phi 謂vị 菩Bồ 提Đề 。有hữu 去khứ 來lai 今kim 。皆giai 以dĩ 世thế 間gian 文văn 字tự 彊cường/cưỡng/cương 說thuyết 之chi 耳nhĩ 。後hậu 四tứ 偈kệ 請thỉnh 答đáp 前tiền 三tam 意ý 。初sơ 一nhất 偈kệ 願nguyện 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。說thuyết 微vi 妙diệu 諸chư 行hành 等đẳng 。前tiền 問vấn 長trường 壽thọ 果quả 果quả 必tất 有hữu 因nhân 。因nhân 即tức 是thị 行hành 。故cố 知tri 此thử 偈kệ 請thỉnh 答đáp 過quá 去khứ 法Pháp 門môn 。次thứ 一nhất 行hành 請thỉnh 答đáp 現hiện 在tại 前tiền 問vấn 云vân 何hà 開khai 祕bí 密mật 此thử 中trung 請thỉnh 答đáp 安an 樂lạc 性tánh 。安an 樂lạc 性tánh 由do 來lai 未vị 開khai 。故cố 知tri 是thị 請thỉnh 答đáp 現hiện 在tại 。後hậu 兩lưỡng 偈kệ 請thỉnh 答đáp 未vị 來lai 。上thượng 問vấn 廣quảng 大đại 依y 止chỉ 此thử 請thỉnh 答đáp 未vị 來lai 法Pháp 門môn 甚thậm 自tự 分phân 明minh 。已dĩ 列liệt 問vấn 數số 結kết 請thỉnh 文văn 竟cánh 。次thứ 示thị 答đáp 文văn 處xứ 云vân 何hà 得đắc 長trường 壽thọ 。凡phàm 四tứ 問vấn 此thử 品phẩm 下hạ 文văn 及cập 金kim 剛cang 身thân 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 於ư 此thử 。經kinh 究cứu 竟cánh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 名danh 字tự 功công 德đức 品phẩm 答đáp 。願nguyện 佛Phật 開khai 微vi 密mật 四tứ 相tương/tướng 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 得đắc 廣quảng 大đại 為vi 眾chúng 作tác 依y 止chỉ 。實thật 非phi 羅La 漢Hán 等đẳng 四tứ 依y 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 知tri 天thiên 魔ma 凡phàm 兩lưỡng 問vấn 邪tà 正chánh 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 諸chư 調điều 御ngự 心tâm 喜hỷ 說thuyết 真Chân 諦Đế 四Tứ 諦Đế 品phẩm 答đáp 。演diễn 說thuyết 四tứ 顛điên 倒đảo 四tứ 倒đảo 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 作tác 善thiện 業nghiệp 能năng 見kiến 難nan 見kiến 性tánh 並tịnh 如Như 來Lai 性tánh 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 解giải 滿mãn 字tự 文văn 字tự 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 共cộng 聖thánh 行hành 鳥điểu 喻dụ 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 如như 日nhật 月nguyệt 太thái 白bạch 與dữ 歲tuế 星tinh 月nguyệt 喻dụ 品phẩm 答đáp (# 十thập 五ngũ 問vấn 竟cánh )# 云vân 何hà 未vị 發phát 心tâm 下hạ 有hữu 十thập 二nhị 問vấn 。皆giai 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 未vị 發phát 心tâm 夢mộng 見kiến 羅la 剎sát 偪# 令linh 發phát 心tâm 答đáp 。云vân 何hà 於ư 大đại 眾chúng 而nhi 得đắc 無vô 所sở 畏úy 三tam 偈kệ 答đáp 。云vân 何hà 處xứ 濁trược 世thế 四tứ 華hoa 喻dụ 答đáp 。云vân 何hà 處xứ 煩phiền 惱não 醫y 師sư 等đẳng 十thập 四tứ 譬thí 答đáp 。生sanh 死tử 大đại 海hải 。中trung 云vân 何hà 作tác 船thuyền 師sư 風phong 王vương 四tứ 譬thí 答đáp 。云vân 何hà 捨xả 生sanh 死tử 如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì 。金kim 師sư 兩lưỡng 譬thí 答đáp (# 龍long 能năng 脫thoát 骨cốt 可khả 譬thí 涅Niết 槃Bàn 云vân 何hà 觀quán 三Tam 寶Bảo 菴am 羅la 閻diêm 浮phù 樹thụ 答đáp 。三tam 乘thừa 若nhược 無vô 性tánh 文Văn 殊Thù 騰đằng 疑nghi 本bổn 無vô 偈kệ 答đáp 。云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。而nhi 得đắc 不bất 壞hoại 眾chúng 舉cử 護hộ 法Pháp 因nhân 緣duyên 答đáp 。云vân 何hà 為vi 生sanh 。盲manh 而nhi 作tác 眼nhãn 目mục 。導đạo 如như 人nhân 口khẩu 爽sảng 不bất 知tri 六lục 味vị 答đáp 。云vân 何hà 示thị 多đa 頭đầu 常thường 為vì 眾chúng 生sanh 。而nhi 作tác 父phụ 母mẫu 答đáp 。云vân 何hà 說thuyết 法Pháp 者giả 。增tăng 長trưởng 如như 月nguyệt 初sơ 如như 人nhân 有hữu 子tử 始thỉ 生sanh 六lục 月nguyệt 答đáp 。云vân 何hà 復phục 示thị 現hiện 究cứu 竟cánh 。於ư 涅Niết 槃Bàn 凡phàm 七thất 問vấn 皆giai 大đại 眾chúng 問vấn 品phẩm 答đáp 。云vân 何hà 復phục 示thị 現hiện 究cứu 竟cánh 。於ư 涅Niết 槃Bàn 放phóng 光quang 奉phụng 供cung 答đáp 。云vân 何hà 勇dũng 進tiến 者giả 知tri 人nhân 天thiên 魔ma 道đạo 若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。能năng 以dĩ 如Như 來Lai 誓thệ 願nguyện 而nhi 發phát 願nguyện 者giả 於ư 世thế 最tối 勝thắng 。不bất 能năng 觀quán 了liễu 常thường 者giả 是thị 旃chiên 陀đà 羅la 答đáp 。云vân 何hà 知tri 法pháp 。性tánh 而nhi 受thọ 於ư 法Pháp 樂lạc 說thuyết 二nhị 十thập 一nhất 行hành 偈kệ 答đáp 。云vân 何hà 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。病bệnh 三tam 病bệnh 人nhân 答đáp 。云vân 何hà 為vì 眾chúng 生sanh 演diễn 。說thuyết 於ư 祕bí 密mật 廣quảng 釋thích 諸chư 有hữu 餘dư 偈kệ 以dĩ 無vô 餘dư 偈kệ 答đáp 。云vân 何hà 說thuyết 畢tất 竟cánh 及cập 與dữ 不bất 畢tất 竟cánh 用dụng 云vân 何hà 名danh 為vi 。無vô 餘dư 義nghĩa 耶da 。云vân 何hà 復phục 名danh 。一nhất 切thiết 義nghĩa 乎hồ 。唯duy 除trừ 助trợ 道đạo 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 善thiện 法Pháp 。其kỳ 餘dư 一nhất 切thiết 。皆giai 名danh 有hữu 餘dư 答đáp 。云vân 何hà 而nhi 得đắc 。近cận 最tối 勝thắng 無vô 上thượng 道Đạo 。亦diệc 取thủ 前tiền 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 病bệnh 答đáp 。上thượng 三tam 種chủng 病bệnh 人nhân 得đắc 滅diệt 罪tội 後hậu 近cận 無vô 上thượng 道Đạo 兼kiêm 答đáp 此thử 問vấn 。若nhược 有hữu 病bệnh 人nhân 。若nhược 遇ngộ 不bất 遇ngộ 悉tất 得đắc 差sai 者giả 。此thử 去khứ 佛Phật 最tối 近cận 。若nhược 遇ngộ 即tức 差sai 不bất 遇ngộ 不bất 差sai 此thử 則tắc 次thứ 近cận 若nhược 遇ngộ 不bất 遇ngộ 皆giai 不bất 差sai 者giả 此thử 去khứ 佛Phật 遠viễn 。又hựu 云vân 。取thủ 大đại 眾chúng 發phát 心tâm 如Như 來Lai 授thọ 記ký 以dĩ 答đáp 此thử 問vấn 。今kim 引dẫn 十thập 證chứng 明minh 答đáp 問vấn 竟cánh 。一nhất 者giả 偈kệ 中trung 興hưng 問vấn 。次thứ 第đệ 而nhi 來lai 。長trường/trưởng 行hành 相tương 對đối 次thứ 第đệ 而nhi 答đáp 。故cố 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 二nhị 者giả 偈kệ 中trung 設thiết 問vấn 竟cánh 即tức 自tự 謙khiêm 云vân 。甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 。安an 樂lạc 性tánh 等đẳng 非phi 我ngã 所sở 知tri 。請thỉnh 於ư 如Như 來Lai 。為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。自tự 演diễn 說thuyết 之chi 。若nhược 從tùng 此thử 意ý 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 。三tam 者giả 答đáp 若nhược 未vị 盡tận 不bất 應ưng 謝tạ 恩ân 。答đáp 問vấn 既ký 竟cánh 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 起khởi 禮lễ 燒thiêu 香hương 散tán 華hoa 供cúng 養dường 。故cố 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 四tứ 者giả 上thượng 來lai 召triệu 眾chúng 雲vân 集tập 慇ân 懃cần 勸khuyến 問vấn 答đáp 。若nhược 未vị 竟cánh 寧ninh 得đắc 倚ỷ 臥ngọa 涅Niết 槃Bàn 既ký 右hữu 脇hiếp 息tức 言ngôn 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 。五ngũ 者giả 付phó 囑chúc 文Văn 殊Thù 寢tẩm 而nhi 無vô 說thuyết 。大đại 眾chúng 重trọng/trùng 請thỉnh 既ký 受thọ 請thỉnh 已dĩ 。加gia 趺phu 融dung 懌dịch 方phương 談đàm 五ngũ 行hành 。故cố 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 。六lục 者giả 對đối 告cáo 德đức 王vương 賓tân 主chủ 有hữu 異dị 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 。七thất 者giả 師sư 子tử 更cánh 問vấn 問vấn 人nhân 既ký 別biệt 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 。八bát 者giả 文văn 云vân 。如Như 來Lai 初sơ 開khai 涅Niết 槃Bàn 經kinh 時thời 說thuyết 。有hữu 三tam 種chủng 人nhân 。三tam 種chủng 人nhân 乃nãi 是thị 答đáp 問vấn 之chi 末mạt 。實thật 非phi 創sáng/sang 說thuyết 之chi 初sơ 。今kim 云vân 。初sơ 開khai 乃nãi 是thị 後hậu 說thuyết 之chi 初sơ 非phi 初sơ 說thuyết 之chi 初sơ 。既ký 有hữu 初sơ 說thuyết 後hậu 說thuyết 不bất 同đồng 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 。九cửu 者giả 前tiền 問vấn 多đa 答đáp 卷quyển 少thiểu 後hậu 問vấn 少thiểu 不bất 應ưng 答đáp 卷quyển 多đa 知tri 答đáp 問vấn 盡tận 。十thập 者giả 河hà 西tây 面diện 對đối 梵Phạm 文văn 口khẩu 決quyết 曇đàm 讖sấm 指chỉ 授thọ 殷ân 勤cần 親thân 說thuyết 十thập 九cửu 偈kệ 。是thị 問vấn 後hậu 四tứ 偈kệ 非phi 問vấn 斯tư 人nhân 不bất 信tín 孰thục 可khả 信tín 耶da 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 讚tán 下hạ 。第đệ 三tam 佛Phật 答đáp 又hựu 二nhị 。初sơ 讚tán 問vấn 。次thứ 答đáp 問vấn 。讚tán 問vấn 又hựu 二nhị 。初sơ 讚tán 。次thứ 謙khiêm 讚tán 又hựu 二nhị 。先tiên 總tổng 讚tán 。次thứ 別biệt 讚tán 。酬thù 其kỳ 上thượng 別biệt 總tổng 二nhị 請thỉnh 。若nhược 三tam 十thập 四tứ 問vấn 是thị 歷lịch 法pháp 別biệt 。請thỉnh 後hậu 則tắc 總tổng 請thỉnh 。先tiên 酬thù 總tổng 請thỉnh 故cố 初sơ 云vân 。善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。所sở 以dĩ 須tu 此thử 讚tán 者giả 。世thế 間gian 問vấn 答đáp 酬thù 往vãng 稱xưng 美mỹ 佛Phật 不bất 違vi 世thế 法pháp 。是thị 故cố 先tiên 讚tán 人nhân 但đãn 見kiến 年niên 幼ấu 不bất 期kỳ 智trí 深thâm 。見kiến 問vấn 淵uyên 玄huyền 方phương 知tri 非phi 淺thiển 。又hựu 若nhược 見kiến 佛Phật 讚tán 皆giai 發phát 奇kỳ 特đặc 心tâm 是thị 故cố 須tu 讚tán 。他tha 方phương 來lai 眾chúng 見kiến 小tiểu 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 能năng 問vấn 大đại 大đại 事sự 皆giai 生sanh 敬kính 伏phục 是thị 故cố 須tu 讚tán 。又hựu 此thử 一nhất 一nhất 問vấn 皆giai 與dữ 理lý 合hợp 。是thị 故cố 須tu 讚tán 。皆giai 有hữu 所sở 擬nghĩ (# 云vân 云vân )# 。次thứ 別biệt 讚tán 者giả 即tức 是thị 別biệt 讚tán 三tam 世thế 之chi 問vấn 初sơ 讚tán 其kỳ 問vấn 過quá 去khứ 。法Pháp 門môn 有hữu 三tam 義nghĩa 。一nhất 舉cử 果quả 讚tán 因nhân 。言ngôn 汝nhữ 未vị 得đắc 者giả 非phi 全toàn 不bất 得đắc 。乃nãi 是thị 因nhân 中trung 分phần/phân 證chứng 非phi 是thị 果quả 地địa 究cứu 竟cánh 故cố 言ngôn 未vị 得đắc 。二nhị 舉cử 甚thậm 深thâm 密mật 藏tạng 讚tán 其kỳ 所sở 問vấn 。汝nhữ 問vấn 長trường 壽thọ 佛Phật 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 為vi 命mạng 。此thử 之chi 智trí 命mạng 果quả 地địa 所sở 證chứng 。故cố 言ngôn 我ngã 已dĩ 得đắc 之chi 。已dĩ 得đắc 非phi 始thỉ 得đắc 已dĩ 圓viên 滿mãn 。唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。故cố 云vân 。甚thậm 深thâm 密mật 藏tạng 而nhi 汝nhữ 能năng 問vấn 。是thị 故cố 讚tán 其kỳ 所sở 問vấn 之chi 法pháp 。三tam 讚tán 其kỳ 被bị 加gia 其kỳ 上thượng 請thỉnh 云vân 。承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。今kim 加gia 而nhi 讚tán 之chi 故cố 言ngôn 。等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。坐tọa 道Đạo 場Tràng 者giả 。讚tán 其kỳ 問vấn 現hiện 。其kỳ 上thượng 問vấn 云vân 。云vân 何hà 於ư 此thử 。經kinh 究cứu 竟cánh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 佛Phật 即tức 舉cử 三tam 義nghĩa 讚tán 之chi 。一nhất 舉cử 初sơ 以dĩ 成thành 後hậu 讚tán 其kỳ 巧xảo 問vấn 該cai 現hiện 化hóa 之chi 始thỉ 終chung 故cố 言ngôn 我ngã 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。初sơ 成thành 正chánh 覺giác 。二nhị 讚tán 其kỳ 一nhất 人nhân 以dĩ 均quân 大đại 眾chúng 故cố 云vân 有hữu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。亦diệc 曾tằng 問vấn 我ngã 。是thị 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。三tam 讚tán 其kỳ 現hiện 得đắc 大đại 眾chúng 加gia 助trợ 。其kỳ 上thượng 請thỉnh 云vân 。及cập 因nhân 大đại 眾chúng 。善thiện 根căn 之chi 力lực 。今kim 明minh 功công 德đức 句cú 義nghĩa 無vô 異dị 。是thị 為vi 讚tán 問vấn 現hiện 在tại 法Pháp 門môn 。從tùng 如như 是thị 問vấn 者giả 。則tắc 能năng 利lợi 益ích 。無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。是thị 讚tán 問vấn 未vị 來lai 。上thượng 問vấn 言ngôn 云vân 何hà 得đắc 廣quảng 大đại 為vi 眾chúng 作tác 依y 止chỉ 。此thử 言ngôn 利lợi 益ích 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。舊cựu 解giải 坐tọa 道Đạo 場Tràng 亦diệc 曾tằng 問vấn 者giả 或hoặc 言ngôn 。是thị 華hoa 嚴nghiêm 中trung 問vấn 翻phiên 經kinh 不bất 盡tận 其kỳ 文văn 未vị 來lai 。或hoặc 言ngôn 。是thị 偏thiên 方phương 不bất 定định 教giáo 文văn 亦diệc 不bất 來lai 。或hoặc 言ngôn 。是thị 祕bí 密mật 教giáo 非phi 顯hiển 露lộ 攝nhiếp 。義nghĩa 皆giai 不bất 然nhiên 。今kim 明minh 道Đạo 場Tràng 乃nãi 是thị 元nguyên 初sơ 圓viên 滿mãn 始thỉ 坐tọa 非phi 方phương 便tiện 道Đạo 場Tràng 。第đệ 二nhị 卷quyển 云vân 。我ngã 已dĩ 久cửu 於ư 無vô 量lượng 。劫kiếp 來lai 久cửu 已dĩ 成thành 佛Phật 。亦diệc 如như 法Pháp 華hoa 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。甚thậm 大đại 久cửu 遠viễn 。昔tích 諸chư 菩Bồ 薩Tát 曾tằng 問vấn 此thử 義nghĩa 。如như 今kim 不bất 異dị 正chánh 對đối 過quá 去khứ 之chi 問vấn 。非phi 一nhất 化hóa 之chi 始thỉ 。不bất 應ưng 據cứ 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。及cập 偏thiên 方phương 祕bí 密mật 。

爾nhĩ 時thời 迦Ca 葉Diếp 下hạ 。第đệ 二nhị 自tự 謙khiêm 佛Phật 向hướng 讚tán 其kỳ 。上thượng 等đẳng 如Như 來Lai 下hạ 齊tề 菩Bồ 薩Tát 。其kỳ 謙khiêm 亦diệc 兩lưỡng 一nhất 謙khiêm 所sở 問vấn 橫hoạnh/hoành 竪thụ 不bất 及cập 。二nhị 誓thệ 聞văn 法Pháp 頂đảnh 戴đái 增tăng 加gia 。初sơ 文văn 者giả 不bất 能năng 飛phi 過quá 。大đại 海hải 橫hoạnh/hoành 不bất 及cập 也dã 。不bất 能năng 周chu 遍biến 虛hư 空không 。竪thụ 不bất 及cập 也dã 。次thứ 文văn 云vân 頂đảnh 戴đái 守thủ 護hộ 高cao 深thâm 。增tăng 加gia 守thủ 護hộ 廣quảng 大đại 。何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。文văn 中trung 次thứ 釋thích 云vân 。願nguyện 令linh 我ngã 得đắc 。深thâm 廣quảng 智trí 慧tuệ 。從tùng 佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 下hạ 。第đệ 二nhị 正chánh 答đáp 問vấn 大đại 分phân 為vi 兩lưỡng 。初sơ 次thứ 第đệ 答đáp 三tam 十thập 四tứ 問vấn 。次thứ 大đại 眾chúng 供cúng 養dường 。初sơ 答đáp 者giả 初sơ 盡tận 此thử 品phẩm 文văn 是thị 答đáp 長trường 壽thọ 之chi 問vấn 又hựu 兩lưỡng 。初sơ 答đáp 長trường 壽thọ 因nhân 後hậu 答đáp 長trường 壽thọ 果quả 。更cánh 釋thích 因nhân 果quả 之chi 名danh 。一nhất 云vân 。若nhược 有hữu 因nhân 果quả 則tắc 墮đọa 常thường 義nghĩa 。若nhược 無vô 因nhân 果quả 。則tắc 墮đọa 斷đoạn 義nghĩa 。若nhược 言ngôn 開khai 因nhân 果quả 之chi 祕bí 故cố 說thuyết 因nhân 果quả 。此thử 語ngữ 小tiểu 勝thắng 。若nhược 為vi 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 兼kiêm 言ngôn 因nhân 果quả 。此thử 語ngữ 最tối 勝thắng 。涅Niết 槃Bàn 無vô 因nhân 果quả 方phương 便tiện 說thuyết 因nhân 果quả 。從tùng 容dung 抑ức 按án 顯hiển 於ư 正Chánh 法Pháp 故cố 言ngôn 因nhân 果quả 。今kim 明minh 若nhược 因nhân 自tự 是thị 因nhân 果quả 自tự 是thị 果quả 則tắc 墮đọa 自tự 性tánh 。由do 因nhân 故cố 果quả 。由do 果quả 故cố 因nhân 則tắc 墮đọa 他tha 性tánh 。因nhân 果quả 因nhân 緣duyên 故cố 因nhân 。因nhân 果quả 因nhân 緣duyên 故cố 果quả 則tắc 墮đọa 共cộng 性tánh 。非phi 因nhân 非phi 果quả 。故cố 因nhân 果quả 墮đọa 無vô 因nhân 性tánh 。皆giai 墮đọa 斷đoạn 常thường 。但đãn 以dĩ 四tứ 悉tất 名danh 為vi 因nhân 果quả 。顯hiển 非phi 因nhân 果quả 故cố 云vân 因nhân 果quả 。前tiền 文văn 非phi 不bất 明minh 果quả 。後hậu 文văn 非phi 不bất 明minh 因nhân 。從tùng 多đa 從tùng 正chánh 分phần/phân 此thử 二nhị 門môn 。初sơ 答đáp 因nhân 為vi 三tam 。初sơ 誡giới 聽thính 。次thứ 正chánh 答đáp 。三tam 論luận 義nghĩa 。初sơ 誡giới 聽thính 者giả 。將tương 說thuyết 長trường 壽thọ 甘cam 露lộ 妙diệu 藥dược 。若nhược 覆phú 器khí 不bất 聞văn 則tắc 思tư 修tu 俱câu 失thất 故cố 須tu 誡giới 眾chúng 。釋thích 論luận 云vân 。專chuyên 視thị 聽thính 法Pháp 如như 渴khát 飲ẩm 一nhất 心tâm 入nhập 於ư 語ngữ 義nghĩa 中trung (# 云vân 云vân )# 。從tùng 如Như 來Lai 所sở 。得đắc 長trường 壽thọ 之chi 業nghiệp 去khứ 。是thị 正chánh 答đáp 。文văn 為vi 五ngũ 雙song 。一nhất 指chỉ 果quả 人nhân 因nhân 人nhân 以dĩ 標tiêu 業nghiệp 。二nhị 指chỉ 果quả 法pháp 因nhân 法pháp 以dĩ 勸khuyến 業nghiệp 。三Tam 明Minh 自tự 行hành 化hóa 他tha 以dĩ 證chứng 業nghiệp 。四tứ 開khai 譬thí 合hợp 譬thí 以dĩ 況huống 業nghiệp 。五ngũ 示thị 果quả 報báo 華hoa 報báo 以dĩ 結kết 業nghiệp 。初sơ 果quả 人nhân 者giả 如Như 來Lai 。因nhân 人nhân 者giả 菩Bồ 薩Tát 。若nhược 無vô 此thử 業nghiệp 。不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。佛Phật 無vô 此thử 業nghiệp 不bất 名danh 如Như 來Lai 。此thử 業nghiệp 成thành 因nhân 因nhân 名danh 菩Bồ 薩Tát 。此thử 業nghiệp 成thành 果quả 果quả 名danh 如Như 來Lai 。業nghiệp 若nhược 定định 因nhân 不bất 得đắc 作tác 果quả 。業nghiệp 若nhược 定định 果quả 不bất 得đắc 作tác 因nhân 。當đương 知tri 此thử 業nghiệp 非phi 因nhân 非phi 果quả 。能năng 因nhân 能năng 果quả 。雖tuy 能năng 因nhân 果quả 因nhân 果quả 叵phả 得đắc 。言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。精tinh 進tấn 菩Bồ 薩Tát 。亦diệc 不bất 能năng 知tri 。豈khởi 是thị 凡phàm 情tình 闇ám 心tâm 圖đồ 度độ 不bất 能năng 已dĩ 已dĩ 輒triếp 述thuật 所sở 聞văn 。次thứ 果quả 法pháp 者giả 菩Bồ 提Đề 也dã 。因nhân 法pháp 者giả 三tam 慧tuệ 也dã 聽thính 是thị 聞văn 慧tuệ 。受thọ 是thị 思tư 慧tuệ 。轉chuyển 為vi 人nhân 說thuyết 即tức 是thị 修tu 慧tuệ 。若nhược 菩Bồ 提Đề 無vô 此thử 業nghiệp 不bất 得đắc 成thành 果quả 。三tam 慧tuệ 無vô 此thử 業nghiệp 不bất 得đắc 成thành 因nhân 。至chí 高cao 無vô 頂đảnh 。至chí 廣quảng 無vô 涯nhai 。多đa 所sở 成thành 就tựu 。其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。若nhược 業nghiệp 能năng 破phá 業nghiệp 是thị 為vi 破phá 業nghiệp 。從tùng 無vô 住trụ 業nghiệp 立lập 一nhất 切thiết 業nghiệp 是thị 為vi 立lập 業nghiệp 。非phi 破phá 非phi 立lập 而nhi 破phá 而nhi 立lập 。是thị 為vi 正chánh 業nghiệp 。如như 是thị 正chánh 業nghiệp 。不bất 可khả 言ngôn 三tam 。不bất 可khả 言ngôn 一nhất 。言ngôn 一nhất 則tắc 失thất 用dụng 。言ngôn 三tam 則tắc 傷thương 體thể 。即tức 體thể 而nhi 用dụng 即tức 用dụng 而nhi 體thể 。即tức 體thể 而nhi 用dụng 故cố 言ngôn 此thử 業nghiệp 能năng 為vi 菩Bồ 提Đề 之chi 因nhân 。得đắc 菩Bồ 提Đề 果quả 。道đạo 前tiền 體thể 用dụng 。廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。道đạo 後hậu 體thể 用dụng 即tức 用dụng 而nhi 體thể 。非phi 因nhân 非phi 果quả 。非phi 自tự 非phi 他tha 。故cố 上thượng 文văn 云vân 。以dĩ 珠châu 力lực 故cố 。水thủy 即tức 澄trừng 清thanh 。豈khởi 非phi 即tức 體thể 而nhi 用dụng 。下hạ 文văn 云vân 。大đại 慈từ 大đại 悲bi 。名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。豈khởi 非phi 即tức 用dụng 而nhi 體thể 。三tam 從tùng 善thiện 男nam 子tử 我ngã 以dĩ 修tu 習tập 去khứ 。是thị 舉cử 自tự 行hành 化hóa 他tha 證chứng 成thành 於ư 業nghiệp 。我ngã 以dĩ 修tu 習tập 故cố 得đắc 菩Bồ 提Đề 。即tức 證chứng 道đạo 前tiền 體thể 用dụng 。今kim 復phục 為vì 人nhân 廣quảng 說thuyết 。此thử 法pháp 即tức 證chứng 道đạo 後hậu 體thể 用dụng 。然nhiên 我ngã 果quả 久cửu 成thành 道Đạo 前tiền 之chi 業nghiệp 非phi 復phục 今kim 時thời 。故cố 知tri 卻khước 明minh 過quá 去khứ 法Pháp 門môn 答đáp 初sơ 之chi 問vấn 。四tứ 開khai 譬thí 中trung 。先tiên 譬thí 次thứ 合hợp 譬thí 。如như 王vương 子tử 者giả 似tự 譬thí 道đạo 前tiền 。王vương 譬thí 菩Bồ 薩Tát 。子tử 譬thí 群quần 生sanh 。犯phạm 罪tội 譬thí 起khởi 惡ác 因nhân 。繫hệ 獄ngục 譬thí 受thọ 惡ác 果quả 。憐lân 憫mẫn 譬thí 天thiên 性tánh 相tướng 關quan 。愛ái 念niệm 譬thí 拔bạt 惡ác 因nhân 。躬cung 至chí 繫hệ 所sở 譬thí 拔bạt 惡ác 果quả 。夫phu 王vương 子tử 者giả 剎sát 利lợi 種chủng 也dã 。罪tội 為vi 獄ngục 囚tù 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。同đồng 佛Phật 之chi 性tánh 罪tội 業nghiệp 所sở 拘câu 。流lưu 浪lãng 生sanh 死tử 。亦diệc 有hữu 佛Phật 性tánh 亦diệc 無vô 佛Phật 性tánh 如như 王vương 子tử 是thị 囚tù 囚tù 是thị 王vương 子tử 。為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。慈từ 悲bi 與dữ 拔bạt 。菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 下hạ 。合hợp 譬thí 凡phàm 舉cử 三tam 法pháp 合hợp 譬thí 。初sơ 一nhất 子tử 地địa 合hợp 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。況huống 即tức 體thể 而nhi 用dụng 。次thứ 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。拔bạt 苦khổ 因nhân 與dữ 善thiện 因nhân 。拔bạt 苦khổ 果quả 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。大đại 喜hỷ 慶khánh 悅duyệt 大đại 捨xả 平bình 等đẳng 。況huống 用dụng 不bất 離ly 體thể 即tức 用dụng 而nhi 體thể 。三tam 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。遍biến 約ước 四Tứ 諦Đế 。苦Khổ 諦Đế 則tắc 通thông 不bất 但đãn 四tứ 趣thú 。集Tập 諦Đế 亦diệc 通thông 不bất 但đãn 十thập 惡ác 。道Đạo 諦Đế 不bất 但đãn 戒giới 善thiện 。滅Diệt 諦Đế 不bất 但đãn 灰hôi 斷đoạn 。弘hoằng 誓thệ 之chi 境cảnh 囊nang 括quát 則tắc 周chu 故cố 用dụng 三tam 法pháp 。合hợp 譬thí 況huống 業nghiệp 。五ngũ 舉cử 二nhị 報báo 結kết 者giả 。聖thánh 人nhân 以dĩ 慧tuệ 為vi 命mạng 。智trí 慧tuệ 自tự 在tại 故cố 壽thọ 命mạng 。長trường/trưởng 即tức 譬thí 果quả 報báo 。天thiên 上thượng 受thọ 樂lạc 則tắc 譬thí 華hoa 報báo (# 云vân 云vân )# 。三tam 從tùng 爾nhĩ 時thời 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 去khứ 。是thị 論luận 義nghĩa 。凡phàm 四tứ 番phiên 問vấn 答đáp 。初sơ 番phiên 先tiên 問vấn 次thứ 答đáp 。問vấn 有hữu 三tam 意ý 。一nhất 述thuật 不bất 解giải 。二nhị 謂vị 不bất 應ưng 。三tam 正chánh 作tác 難nạn/nan 。不bất 解giải 者giả 領lãnh 長trường 壽thọ 業nghiệp 。非phi 因nhân 非phi 果quả 。非phi 自tự 非phi 他tha 。故cố 言ngôn 深thâm 隱ẩn 。次thứ 不bất 應ưng 者giả 一nhất 子tử 之chi 地địa 同đồng 體thể 大đại 慈từ 體thể 無vô 愛ái 恚khuể 。云vân 何hà 子tử 想tưởng 。若nhược 同đồng 子tử 想tưởng 即tức 是thị 起khởi 愛ái 。起khởi 愛ái 云vân 何hà 同đồng 體thể 。同đồng 體thể 云vân 何hà 起khởi 愛ái 。故cố 云vân 不bất 應ưng 。三tam 作tác 難nạn/nan 者giả 破phá 戒giới 作tác 逆nghịch 應ưng 須tu 治trị 罰phạt 。治trị 罰phạt 乖quai 慈từ 云vân 何hà 等đẳng 視thị 。等đẳng 則tắc 無vô 罰phạt 云vân 何hà 言ngôn 治trị 。治trị 偏thiên 乖quai 慈từ 慈từ 之chi 與dữ 。治trị 二nhị 俱câu 乖quai 體thể 。展triển 轉chuyển 有hữu 妨phương 。難nạn/nan 從tùng 此thử 生sanh (# 云vân 云vân )# 。次thứ 佛Phật 以dĩ 一nhất 言ngôn 答đáp 其kỳ 三tam 意ý 云vân 。我ngã 於ư 眾chúng 生sanh 。同đồng 一nhất 子tử 想tưởng 。如như 羅La 睺Hầu 羅La 。者giả 同đồng 體thể 之chi 慈từ 。是thị 慈từ 清thanh 淨tịnh 微vi 妙diệu 。第đệ 一nhất 非phi 染nhiễm 愛ái 慈từ 。是thị 慈từ 深thâm 隱ẩn 非phi 但đãn 難nan 解giải 亦diệc 復phục 難nạn/nan 說thuyết 。即tức 體thể 而nhi 用dụng 不bất 妨phương 等đẳng 視thị 。如như 羅La 睺Hầu 羅La 。既ký 即tức 體thể 而nhi 用dụng 慈từ 亦diệc 復phục 然nhiên 。一nhất 言ngôn 答đáp 三tam 其kỳ 意ý 在tại 此thử 。然nhiên 迦Ca 葉Diếp 問vấn 菩Bồ 薩Tát 修tu 慈từ 此thử 問vấn 道đạo 前tiền 。佛Phật 以dĩ 道đạo 後hậu 果quả 慈từ 答đáp 之chi 云vân 。我ngã 於ư 眾chúng 生sanh 。亦diệc 一nhất 子tử 想tưởng 。舉cử 後hậu 答đáp 前tiền 前tiền 後hậu 不bất 異dị 。次thứ 從tùng 迦Ca 葉Diếp 復phục 白bạch 去khứ 是thị 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 先tiên 問vấn 次thứ 答đáp 。初sơ 問vấn 中trung 舉cử 昔tích 事sự 難nạn/nan 今kim 義nghĩa 。力lực 士sĩ 無vô 慈từ 碎toái 聽thính 戒giới 童đồng 子tử 。童đồng 子tử 命mạng 斷đoạn 即tức 昔tích 事sự 也dã 。若nhược 承thừa 佛Phật 力lực 即tức 如Như 來Lai 遣khiển 害hại 傷thương 慈từ 縱túng/tung 毒độc 頓đốn 乖quai 一nhất 子tử 即tức 難nạn/nan 今kim 義nghĩa 。次thứ 佛Phật 答đáp 中trung 明minh 三tam 世thế 之chi 慈từ 為vi 三tam 。初sơ 明minh 童đồng 子tử 是thị 昔tích 事sự 若nhược 答đáp 此thử 事sự 擬nghĩ 過quá 去khứ 。慈từ 童đồng 子tử 金kim 剛cang 二nhị 皆giai 是thị 化hóa 幻huyễn 人nhân 。幻huyễn 杵xử 以dĩ 害hại 幻huyễn 命mạng 寧ninh 有hữu 實thật 耶da 。設thiết 權quyền 懲# 惡ác 正chánh 是thị 大đại 悲bi 拔bạt 其kỳ 苦khổ 因nhân 。假giả 設thiết 濟tế 危nguy 正chánh 是thị 大đại 慈từ 與dữ 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 至chí 慈từ 至chí 巧xảo 非phi 一nhất 子tử 義nghĩa 。何hà 者giả 是thị 耶da 。他tha 解giải 見kiến 機cơ 猶do 害hại 五ngũ 百bách 淨tịnh 行hạnh 尚thượng 實thật 有hữu 害hại 事sự 。若nhược 將tương 此thử 釋thích 都đô 無vô 所sở 損tổn 。次thứ 從tùng 迦Ca 葉Diếp 去khứ 。明minh 現hiện 世thế 慈từ 本bổn 地địa 指chỉ 三tam 業nghiệp 行hành 慈từ 又hựu 三tam 。初sơ 如Như 來Lai 之chi 意ý 。於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。生sanh 一nhất 子tử 想tưởng 。雖tuy 謗báng 法pháp 闡xiển 提đề 邪tà 見kiến 毀hủy 戒giới 悉tất 如như 一nhất 子tử 。況huống 復phục 餘dư 人nhân 。心tâm 常thường 平bình 等đẳng 。即tức 意ý 慈từ 也dã 。次thứ 從tùng 譬thí 如như 國quốc 王vương 去khứ 。明minh 口khẩu 行hành 慈từ 又hựu 二nhị 。一nhất 先tiên 舉cử 國quốc 憲hiến 。次thứ 明minh 佛Phật 法Pháp 。後hậu 結kết 治trị 罪tội 。初sơ 國quốc 之chi 嚴nghiêm 刑hình 以dĩ 酷khốc 為vi 本bổn 。二nhị 佛Phật 之chi 法pháp 網võng 以dĩ 慈từ 為vi 宗tông 舉cử 非phi 顯hiển 是thị 。佛Phật 法Pháp 有hữu 三tam 。若nhược 擯bấn 永vĩnh 出xuất 眾chúng 外ngoại 。若nhược 四tứ 羯yết 磨ma 不bất 出xuất 眾chúng 外ngoại 唯duy 不bất 得đắc 為vi 羯yết 磨ma 之chi 主chủ 。十thập 四tứ 知tri 事sự 人nhân 今kim 通thông 名danh 羯yết 磨ma 。而nhi 實thật 有hữu 輕khinh 重trọng 。初sơ 言ngôn 驅khu 遣khiển 羯yết 磨ma 即tức 是thị 律luật 中trung 驅khu 出xuất 羯yết 磨ma 。馬mã 師sư 滿mãn 宿túc 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 於ư 聚tụ 落lạc 污ô 他tha 家gia 行hành 惡ác 行hành 。佛Phật 令linh 與dữ 驅khu 出xuất 羯yết 磨ma 出xuất 此thử 聚tụ 落lạc 。訶ha 責trách 者giả 即tức 律luật 中trung 苦khổ 切thiết 羯yết 磨ma 。般bát 荼đồ 盧lô 伽già 比Bỉ 丘Khâu 喜hỷ 鬪đấu 事sự 鬪đấu 構# 兩lưỡng 頭đầu 與dữ 人nhân 鬪đấu 競cạnh 至chí 城thành 中trung 訴tố 。乃nãi 以dĩ 詞từ 牒điệp 結kết 著trước 衣y 帶đái 。數sác 數sác 如như 是thị 。佛Phật 令linh 作tác 苦khổ 切thiết 羯yết 磨ma 苦khổ 惱não 切thiết 勒lặc 。置trí 者giả 即tức 依y 止chỉ 羯yết 磨ma 是thị 。施thí 越việt 比Bỉ 丘Khâu 為vi 人nhân 輕khinh 薄bạc 數số 犯phạm 可khả 悔hối 罪tội 數số 惱não 僧Tăng 。佛Phật 令linh 與dữ 作tác 依y 止chỉ 羯yết 磨ma 。令linh 依y 剛cang 正chánh 有hữu 德đức 之chi 人nhân 。住trụ 持trì 教giáo 示thị 不bất 令linh 數số 犯phạm 。舉cử 罪tội 者giả 即tức 律luật 中trung 下hạ 意ý 羯yết 磨ma 。欝uất 多đa 羅la 比Bỉ 丘Khâu 為vi 質chất 多đa 居cư 士sĩ 菴am 羅la 寺tự 主chủ 恆hằng 得đắc 好hảo/hiếu 食thực 。居cư 士sĩ 後hậu 時thời 遇ngộ 優ưu 波ba 斯tư 那na 於ư 舍xá 供cúng 養dường 不bất 與dữ 寺tự 主chủ 。相tương 知tri 欝uất 多đa 羅la 生sanh 瞋sân 。語ngứ 居cư 士sĩ 言ngôn 。飲ẩm 食thực 雖tuy 美mỹ 但đãn 無vô 胡hồ 麻ma 歡hoan 喜hỷ 丸hoàn 耳nhĩ 。此thử 居cư 士sĩ 少thiếu 年niên 貧bần 時thời 曾tằng 為vi 此thử 業nghiệp 故cố 以dĩ 刺thứ 之chi 。居cư 士sĩ 因nhân 即tức 說thuyết 譬thí 如như 鷄kê 與dữ 烏ô 共cộng 生sanh 一nhất 子tử 。或hoặc 作tác 鷄kê 鳴minh 或hoặc 作tác 烏ô 聲thanh 。汝nhữ 或hoặc 善thiện 語ngữ 或hoặc 作tác 惡ác 語ngữ 。而nhi 此thử 比Bỉ 丘Khâu 。父phụ 母mẫu 異dị 國quốc 故cố 以dĩ 譏cơ 之chi 。佛Phật 知tri 令linh 與dữ 作tác 下hạ 意ý 羯yết 磨ma 。僧Tăng 中trung 遣khiển 一nhất 人nhân 將tương 是thị 比Bỉ 丘Khâu 。往vãng 居cư 士sĩ 所sở 下hạ 意ý 懺sám 悔hối 。不bất 可khả 見kiến 即tức 是thị 三tam 擯bấn 八bát 法pháp 之chi 中trung 以dĩ 明minh 三tam 擯bấn 。一nhất 不bất 見kiến 擯bấn 。二nhị 不bất 懺sám 擯bấn 。三tam 惡ác 邪tà 不bất 除trừ 擯bấn 。此thử 中trung 無vô 不bất 懺sám 之chi 名danh 是thị 滅diệt 擯bấn 一nhất 事sự 教giáo 門môn 不bất 同đồng 。不bất 可khả 見kiến 即tức 是thị 不bất 見kiến 擯bấn 。車Xa 匿Nặc 比Bỉ 丘Khâu 。數sác 數sác 犯phạm 罪tội 。諸chư 比Bỉ 丘Khâu 勸khuyến 懺sám 悔hối 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 不bất 見kiến 罪tội 。佛Phật 令linh 與dữ 不bất 見kiến 擯bấn 。不bất 懺sám 者giả 還hoàn 是thị 車Xa 匿Nặc 數số 犯phạm 人nhân 勸khuyến 。答đáp 云vân 。我ngã 雖tuy 見kiến 罪tội 不bất 能năng 懺sám 悔hối 。佛Phật 令linh 作tác 不bất 懺sám 擯bấn 。滅diệt 即tức 滅diệt 擯bấn 未vị 捨xả 惡ác 見kiến 即tức 惡ác 邪tà 不bất 除trừ 擯bấn 。事sự 起khởi 利lợi 咤trá 言ngôn 欲dục 不bất 障chướng 道đạo 三tam 諫gián 不bất 從tùng 與dữ 作tác 惡ác 邪tà 不bất 除trừ 擯bấn 。三tam 從tùng 善thiện 男nam 子tử 如Như 來Lai 所sở 以dĩ 去khứ 。是thị 結kết 無vô 對đối 治trị 罪tội 之chi 意ý 。使sử 其kỳ 無vô 復phục 惡ác 因nhân 則tắc 無vô 惡ác 果quả 。即tức 是thị 大đại 慈từ 施thí 無vô 恐khủng 畏úy 。三tam 從tùng 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 今kim 下hạ 。即tức 是thị 身thân 行hành 慈từ 也dã 。舊cựu 云vân 。照chiếu 人nhân 為vi 一nhất 。天thiên 為vi 二nhị 。五ngũ 道đạo 為vi 五ngũ 。又hựu 云vân 。常thường 光quang 為vi 一nhất 。非phi 常thường 光quang 為vi 二nhị 。面diện 門môn 三tam 。眉mi 間gian 四tứ 。通thông 身thân 為vi 五ngũ (# 云vân 云vân )# 。從tùng 善thiện 男nam 子tử 未vị 可khả 見kiến 法pháp 去khứ 。明minh 來lai 世thế 行hành 慈từ 而nhi 言ngôn 比Bỉ 丘Khâu 糾# 治trị 者giả 。比Bỉ 丘Khâu 護hộ 法Pháp 文văn 為vi 四tứ 。一nhất 標tiêu 來lai 世thế 。二nhị 明minh 持trì 毀hủy 。三tam 譬thí 。四tứ 結kết 。初sơ 二nhị 可khả 見kiến 。第đệ 三tam 譬thí 中trung 言ngôn 暴bạo 惡ác 者giả 。譬thí 破phá 戒giới 人nhân 。會hội 遇ngộ 重trọng 病bệnh 者giả 。譬thí 所sở 犯phạm 彰chương 露lộ 。隣lân 王vương 興hưng 兵binh 者giả 譬thí 持trì 戒giới 糾# 治trị 。病bệnh 王vương 無vô 力lực 者giả 。毀hủy 禁cấm 惡ác 止chỉ 。恐khủng 怖bố 修tu 善thiện 者giả 明minh 其kỳ 得đắc 益ích 。譬thí 中trung 有hữu 三tam 。三tam 種chủng 何hà 異dị 。初sơ 為vi 各các 住trụ 各các 學học 行hành 非phi 法pháp 者giả 。故cố 以dĩ 隣lân 王vương 為ví 喻dụ 。次thứ 為vi 同đồng 住trụ 各các 學học 行hành 非phi 法pháp 者giả 。故cố 以dĩ 宅trạch 樹thụ 為ví 喻dụ 。後hậu 為vi 同đồng 住trụ 同đồng 學học 行hành 非phi 法pháp 者giả 。故cố 以dĩ 白bạch 髮phát 為ví 喻dụ 。又hựu 解giải 斷đoạn 四tứ 住trụ 惡ác 解giải 惑hoặc 相tương/tướng 治trị 如như 除trừ 隣lân 王vương 。斷đoạn 塵trần 沙sa 惡ác 除trừ 體thể 上thượng 垢cấu 如như 除trừ 毒độc 樹thụ 。斷đoạn 無vô 明minh 惡ác 同đồng 體thể 之chi 惑hoặc 如như 除trừ 白bạch 髮phát (# 云vân 云vân )# 。四tứ 若nhược 善thiện 下hạ 結kết 。即tức 判phán 真chân 偽ngụy 。不bất 治trị 毀hủy 禁cấm 壞hoại 亂loạn 佛Phật 法Pháp 佛Phật 法Pháp 中trung 怨oán 。無vô 慈từ 詐trá 親thân 是thị 彼bỉ 人nhân 怨oán 。能năng 糾# 治trị 者giả 是thị 護hộ 法Pháp 聲Thanh 聞Văn 真chân 我ngã 弟đệ 子tử 。為vi 彼bỉ 除trừ 惡ác 即tức 是thị 彼bỉ 親thân 。從tùng 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 去khứ 。第đệ 三tam 番phiên 問vấn 答đáp 。先tiên 問vấn 。次thứ 答đáp 。問vấn 又hựu 為vi 二nhị 。初sơ 非phi 佛Phật 旨chỉ 。次thứ 舉cử 事sự 難nạn/nan 。初sơ 文văn 者giả 領lãnh 前tiền 能năng 訶ha 責trách 者giả 是thị 我ngã 弟đệ 子tử 。不bất 驅khu 遣khiển 者giả 佛Phật 法Pháp 中trung 怨oán 。此thử 則tắc 一nhất 是thị 一nhất 非phi 。愛ái 憎tăng 去khứ 取thủ 則tắc 無vô 等đẳng 視thị 一nhất 子tử 之chi 心tâm 。升thăng 沈trầm 碩# 異dị 故cố 仰ngưỡng 非phi 也dã 。次thứ 舉cử 事sự 者giả 。若nhược 一nhất 塗đồ 一nhất 割cát 。等đẳng 無vô 憎tăng 愛ái 。亦diệc 應ưng 一nhất 持trì 一nhất 犯phạm 咸hàm 不bất 賞thưởng 黜truất 。既ký 賞thưởng 持trì 黜truất 犯phạm 亦diệc 應ưng 治trị 割cát 賞thưởng 塗đồ 。塗đồ 割cát 既ký 等đẳng 持trì 犯phạm 應ưng 均quân 。若nhược 持trì 毀hủy 禁cấm 此thử 言ngôn 則tắc 失thất 。若nhược 不bất 治trị 刀đao 割cát 彼bỉ 言ngôn 則tắc 虛hư 。進tiến 退thoái 結kết 難nạn/nan 。次thứ 佛Phật 答đáp 為vi 三tam 開khai 譬thí 合hợp 譬thí 況huống 顯hiển 。開khai 譬thí 為vi 四tứ 。一nhất 生sanh 諸chư 子tử 。二nhị 付phó 嚴nghiêm 師sư 。三tam 囑chúc 苦khổ 教giáo 。四tứ 得đắc 福phước 無vô 罪tội 。初sơ 王vương 大đại 臣thần 者giả 譬thí 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。生sanh 育dục 諸chư 子tử 譬thí 生sanh 信tín 者giả 。生sanh 信tín 不bất 同đồng 故cố 言ngôn 諸chư 子tử 。形hình 貌mạo 端đoan 正chánh 。譬thí 戒giới 能năng 防phòng 色sắc 聰thông 明minh 黠hiệt 慧tuệ 。譬thí 定định 慧tuệ 防phòng 心tâm 。二nhị 三tam 四tứ 者giả 。有hữu 人nhân 云vân 。一nhất 二nhị 是thị 出xuất 家gia 二nhị 眾chúng 。三tam 四tứ 是thị 在tại 家gia 二nhị 眾chúng 。此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。舊cựu 云vân 。若nhược 二nhị 是thị 小tiểu 大đại 。若nhược 三tam 是thị 三tam 根căn 。四tứ 是thị 四tứ 部bộ 。此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。一nhất 是thị 一Nhất 乘Thừa 。二nhị 是thị 小tiểu 大đại 。大đại 是thị 一Nhất 乘Thừa 。三tam 是thị 三tam 根căn 。上thượng 根căn 是thị 一Nhất 乘Thừa 。四tứ 是thị 四tứ 部bộ 。四tứ 部bộ 中trung 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。若nhược 爾nhĩ 一nhất 子tử 諸chư 子tử 皆giai 處xứ 處xứ 著trước 亦diệc 處xứ 處xứ 有hữu 。是thị 則tắc 太thái 亂loạn 。今kim 以dĩ 信tín 心tâm 為vi 子tử 。生sanh 信tín 不bất 同đồng 略lược 為vi 四tứ 種chủng 。謂vị 藏tạng 通thông 別biệt 圓viên 。各các 有hữu 三tam 學học 通thông 皆giai 得đắc 論luận 。端đoan 正chánh 黠hiệt 慧tuệ 。準chuẩn 下hạ 合hợp 文văn 。以dĩ 壞hoại 法pháp 者giả 為vi 子tử 。此thử 不bất 相tương 乖quai 三tam 種chủng 信tín 。偏thiên 則tắc 破phá 壞hoại 法pháp 性tánh 即tức 是thị 可khả 悲bi 為vi 子tử 。就tựu 正chánh 信tín 者giả 可khả 慈từ 為vi 子tử 。次thứ 付phó 嚴nghiêm 師sư 者giả 。舊cựu 云vân 。四tứ 依y 為vi 師sư 。依y 下hạ 合hợp 文văn 。以dĩ 國quốc 王vương 四tứ 部bộ 為vi 師sư 。此thử 是thị 秉bỉnh 法pháp 之chi 人nhân 。而nhi 秉bỉnh 法pháp 者giả 。以dĩ 法Pháp 為vi 師sư 。下hạ 文văn 云vân 。諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。所sở 謂vị 法pháp 也dã 。法pháp 有hữu 嚴nghiêm 與dữ 不bất 嚴nghiêm 。不bất 嚴nghiêm 有hữu 三tam 。嚴nghiêm 即tức 圓viên 法pháp 。三tam 而nhi 作tác 下hạ 囑chúc 教giáo 。君quân 可khả 教giáo 詔chiếu 者giả 。教giáo 偏thiên 入nhập 圓viên 。威uy 儀nghi 禮lễ 節tiết 。者giả 譬thí 圓viên 戒giới 。技kỹ 藝nghệ 譬thí 圓viên 定định 。書thư 數số 譬thí 圓viên 慧tuệ 。學học 圓viên 速tốc 成thành 不bất 須tu 苦khổ 切thiết 。若nhược 不bất 速tốc 成thành 要yếu 當đương 苦khổ 治trị 。杖trượng 譬thí 於ư 智trí 。藉tạ 杖trượng 故cố 子tử 死tử 。如như 由do 智trí 故cố 偏thiên 破phá 。偏thiên 破phá 故cố 如như 三tam 子tử 死tử 。圓viên 立lập 故cố 如như 一nhất 子tử 成thành 。言ngôn 破phá 偏thiên 者giả 非phi 但đãn 治trị 毀hủy 。三tam 藏tạng 通thông 別biệt 持trì 毀hủy 悉tất 皆giai 苦khổ 治trị 。

何hà 以dĩ 故cố 。於ư 藏tạng 是thị 持trì 於ư 圓viên 是thị 犯phạm 。通thông 別biệt 亦diệc 爾nhĩ 。故cố 言ngôn 雖tuy 喪táng 三tam 子tử 我ngã 終chung 不bất 恨hận 。圓viên 子tử 信tín 常thường 是thị 故cố 不bất 死tử 。未vị 階giai 究cứu 竟cánh 故cố 言ngôn 苦khổ 治trị 。舊cựu 以dĩ 四tứ 部bộ 為vi 四tứ 子tử 。杖trượng 殺sát 何hà 部bộ 。何hà 部bộ 不bất 死tử 。合hợp 義nghĩa 不bất 成thành 不bất 會hội 經kinh 文văn 。今kim 所sở 不bất 用dụng 。次thứ 合hợp 譬thí 中trung 。如Như 來Lai 合hợp 王vương 臣thần 。視thị 壞hoại 法pháp 者giả 合hợp 諸chư 子tử 。國quốc 王vương 四tứ 部bộ 合hợp 師sư 。三tam 品phẩm 法pháp 合hợp 禮lễ 節tiết 等đẳng 。應ưng 當đương 苦khổ 治trị 合hợp 杖trượng 死tử 。不phủ 也dã 者giả 合hợp 唯duy 福phước 無vô 罪tội (# 云vân 云vân )# 。三tam 從tùng 善thiện 男nam 子tử 去khứ 。是thị 況huống 顯hiển 。王vương 之chi 與dữ 師sư 。是thị 子tử 則tắc 念niệm 非phi 子tử 不bất 念niệm 。成thành 就tựu 其kỳ 子tử 不bất 成thành 就tựu 他tha 。偏thiên 念niệm 偏thiên 治trị 尚thượng 無vô 有hữu 罪tội 。況huống 佛Phật 平bình 等đẳng 慈từ 念niệm 。平bình 等đẳng 成thành 就tựu 。平bình 等đẳng 治trị 之chi 。而nhi 當đương 有hữu 罪tội 。故cố 云vân 如Như 來Lai 善thiện 。修tu 平bình 等đẳng 心tâm 。故cố 王vương 之chi 與dữ 師sư 偏thiên 念niệm 偏thiên 教giáo 。尚thượng 得đắc 福phước 無vô 量lượng 。況huống 復phục 如Như 來Lai 。等đẳng 念niệm 等đẳng 教giáo 。寧ninh 不bất 獲hoạch 福phước 。故cố 舉cử 三tam 世thế 功công 德đức 。善thiện 修tu 是thị 現hiện 世thế 。長trường 壽thọ 是thị 來lai 世thế 。宿túc 命mạng 是thị 過quá 世thế (# 云vân 云vân )# 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 七thất