大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 疏Sớ
Quyển 27
隋Tùy 灌Quán 頂Đảnh 撰Soạn

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 七thất

隋tùy 章chương 安an 頂Đảnh 法Pháp 師sư 撰soạn

唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 再tái 治trị

師sư 子tử 吼hống 品phẩm 之chi 五ngũ

起khởi 卷quyển 是thị 第đệ 二nhị 明minh 定định 慧tuệ 相tương/tướng 資tư 。 亦diệc 是thị 相tương/tướng 即tức 亦diệc 應ưng 言ngôn 捨xả 。 但đãn 是thị 略lược 耳nhĩ 。 又hựu 捨xả 無vô 別biệt 法pháp 。 定định 慧tuệ 均quân 平bình 。 即tức 名danh 為vi 捨xả 。 文văn 中trung 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 問vấn 意ý 云vân 。 慧tuệ 能năng 斷đoạn 惑hoặc 何hà 須tu 用dụng 定định 。 舉cử 偏thiên 別biệt 之chi 難nạn/nan 。 以dĩ 祈kỳ 圓viên 融dung 之chi 說thuyết 。 初sơ 師sư 子tử 吼hống 引dẫn 佛Phật 經Kinh 為vi 難nạn/nan 。 果quả 知tri 不bất 破phá 外ngoại 人nhân 。 亦diệc 非phi 破phá 問vấn 者giả 。 只chỉ 是thị 破phá 佛Phật 為vi 緣duyên 之chi 經kinh 。 佛Phật 經Kinh 不bất 出xuất 四tứ 教giáo 。 觀quán 此thử 義nghĩa 意ý 。 正chánh 用dụng 圓viên 破phá 別biệt 。 別biệt 既ký 被bị 破phá 餘dư 例lệ 可khả 知tri 。 次thứ 佛Phật 答đáp 中trung 初sơ 文văn 為vi 兩lưỡng 。 初sơ 總tổng 破phá 。 次thứ 別biệt 破phá 。 初sơ 總tổng 中trung 總tổng 唱xướng 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 何hà 所sở 不bất 該cai 。 若nhược 邪tà 執chấp 若nhược 小tiểu 教giáo 。 若nhược 共cộng 教giáo 若nhược 漸tiệm 次thứ 。 皆giai 墮đọa 不bất 然nhiên 之chi 中trung 。 但đãn 是thị 治trị 內nội 之chi 流lưu 滯trệ 。 非phi 破phá 外ngoại 之chi 閑nhàn 邪tà 。 次thứ 別biệt 破phá 為vi 二nhị 。 先tiên 以dĩ 法pháp 料liệu 簡giản 。 後hậu 示thị 圓viên 融dung 無vô 方phương 定định 慧tuệ 。 於ư 初sơ 文văn 中trung 為vi 七thất 。 一nhất 約ước 無vô 異dị 。 二nhị 約ước 無vô 有hữu 。 三tam 約ước 無vô 所sở 。 四tứ 約ước 無vô 缺khuyết 。 五ngũ 約ước 無vô 動động 。 六lục 約ước 無vô 能năng 。 七thất 約ước 無vô 作tác 。 初sơ 約ước 無vô 異dị 破phá 者giả 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 論luận 體thể 同đồng 。 次thứ 舉cử 譬thí 。 譬thí 體thể 同đồng 也dã 。 何hà 者giả 惑hoặc 者giả 咸hàm 謂vị 煩phiền 惱não 與dữ 智trí 慧tuệ 其kỳ 猶do 水thủy 火hỏa 怨oán 賊tặc 。 須tu 修tu 智trí 慧tuệ 故cố 破phá 煩phiền 惱não 。 自tự 別biệt 教giáo 已dĩ 還hoàn 莫mạc 不bất 如như 此thử 。 故cố 師sư 子tử 吼hống 挾hiệp 此thử 設thiết 難nạn/nan 。 祈kỳ 於ư 異dị 聞văn 。 佛Phật 以dĩ 圓viên 破phá 別biệt 。 何hà 者giả 智trí 慧tuệ 。 何hà 者giả 煩phiền 惱não 。 蓋cái 是thị 法Pháp 界Giới 之chi 解giải 惑hoặc 。 解giải 惑hoặc 同đồng 體thể 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 若nhược 惑hoặc 時thời 舉cử 體thể 是thị 惑hoặc 。 惑hoặc 外ngoại 無vô 智trí 。 若nhược 解giải 時thời 舉cử 體thể 是thị 解giải 。 解giải 外ngoại 無vô 惑hoặc 。 經kinh 言ngôn 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 提Đề 即tức 煩phiền 惱não 。 又hựu 經kinh 言ngôn 。 出xuất 法pháp 性tánh 外ngoại 。 更cánh 無vô 有hữu 法pháp 。 出xuất 外ngoại 有hữu 法pháp 即tức 非phi 法Pháp 界Giới 。 若nhược 然nhiên 有hữu 煩phiền 惱não 。 時thời 則tắc 無vô 智trí 慧tuệ 。 何hà 所sở 論luận 破phá 。 若nhược 有hữu 智trí 慧tuệ 。 無vô 復phục 煩phiền 惱não 。 復phục 何hà 所sở 破phá 。 而nhi 言ngôn 智trí 慧tuệ 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 故cố 舉cử 明minh 時thời 無vô 闇ám 闇ám 時thời 無vô 明minh 。 喻dụ 此thử 圓viên 法pháp 。 斯tư 理lý 斯tư 文văn 彪# 炳bỉnh 灼chước 然nhiên 。 不bất 應ưng 餘dư 解giải 。 從tùng 誰thùy 有hữu 智trí 慧tuệ 下hạ 。 第đệ 二nhị 約ước 無vô 有hữu 以dĩ 破phá 文văn 為vi 二nhị 。 先tiên 責trách 人nhân 法pháp 。 次thứ 結kết 無vô 破phá 。 初sơ 文văn 者giả 。 自tự 三tam 藏tạng 已dĩ 上thượng 別biệt 教giáo 已dĩ 還hoàn 。 不bất 能năng 法Pháp 界Giới 圓viên 融dung 虛hư 己kỷ 忘vong 物vật 。 二Nhị 乘Thừa 猶do 存tồn 我ngã 衣y 我ngã 鉢bát 。 菩Bồ 薩Tát 則tắc 嚴nghiêm 土thổ/độ 化hóa 人nhân 。 彼bỉ 我ngã 雙song 存tồn 智trí 斷đoạn 俱câu 證chứng 。 此thử 則tắc 有hữu 誰thùy 不bất 得đắc 無vô 誰thùy 。 佛Phật 以dĩ 圓viên 法pháp 責trách 之chi 。 只chỉ 此thử 智trí 慧tuệ 是thị 煩phiền 惱não 。 誰thùy 以dĩ 煩phiền 惱não 。 斷đoạn 於ư 煩phiền 惱não 。 只chỉ 此thử 煩phiền 惱não 是thị 智trí 慧tuệ 。 誰thùy 以dĩ 智trí 慧tuệ 斷đoạn 於ư 智trí 慧tuệ 。 尚thượng 無vô 煩phiền 惱não 。 斷đoạn 於ư 煩phiền 惱não 。 何hà 得đắc 智trí 慧tuệ 斷đoạn 於ư 智trí 慧tuệ 。 是thị 故cố 結kết 云vân 。 如như 其kỳ 無vô 者giả 則tắc 無vô 所sở 破phá 。 從tùng 善thiện 男nam 子tử 若nhược 言ngôn 智trí 慧tuệ 下hạ 。 第đệ 三tam 約ước 無vô 所sở 以dĩ 破phá 文văn 為vi 二nhị 。 先tiên 雙song 明minh 不bất 到đáo 到đáo 。 次thứ 雙song 結kết 無vô 破phá 。 何hà 者giả 智trí 慧tuệ 是thị 法Pháp 界Giới 。 縱túng/tung 令linh 出xuất 法Pháp 界Giới 外ngoại 有hữu 煩phiền 惱não 。 用dụng 法Pháp 界Giới 內nội 智trí 慧tuệ 破phá 外ngoại 煩phiền 惱não 。 為vi 不bất 到đáo 彼bỉ 所sở 能năng 破phá 。 為vi 到đáo 彼bỉ 所sở 能năng 破phá 。 若nhược 不bất 到đáo 彼bỉ 所sở 能năng 破phá 。 凡phàm 人nhân 不bất 到đáo 亦diệc 應ưng 能năng 破phá 。 若nhược 到đáo 彼bỉ 所sở 即tức 能năng 破phá 者giả 。 為vi 初sơ 念niệm 能năng 破phá 後hậu 念niệm 能năng 破phá 。 若nhược 初sơ 念niệm 不bất 能năng 後hậu 亦diệc 不bất 能năng 。 是thị 故cố 結kết 云vân 。 到đáo 與dữ 不bất 到đáo 若nhược 能năng 破phá 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 法Pháp 界Giới 之chi 外ngoại 更cánh 無vô 復phục 法pháp 。 是thị 故cố 無vô 所sở 。 從tùng 復phục 次thứ 毘tỳ 婆bà 下hạ 。 第đệ 四tứ 約ước 無vô 缺khuyết 以dĩ 破phá 文văn 為vi 二nhị 。 先tiên 約ước 法pháp 正chánh 破phá 。 次thứ 舉cử 譬thí 。 初sơ 法pháp 意ý 者giả 。 智trí 慧tuệ 是thị 法Pháp 界Giới 。 圓viên 滿mãn 具cụ 足túc 。 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。 智trí 慧tuệ 即tức 是thị 。 戒giới 定định 等đẳng 而nhi 無vô 有hữu 異dị 。 那na 忽hốt 法Pháp 界Giới 外ngoại 而nhi 猶do 有hữu 伴bạn 。 共cộng 破phá 法Pháp 界Giới 外ngoại 之chi 煩phiền 惱não 。 既ký 無vô 伴bạn 破phá 獨độc 亦diệc 不bất 能năng 。 故cố 舉cử 盲manh 譬thí 。 若nhược 獨độc 若nhược 伴bạn 俱câu 不bất 見kiến 色sắc 。 若nhược 獨độc 若nhược 伴bạn 是thị 缺khuyết 減giảm 義nghĩa 。 從tùng 善thiện 男nam 子tử 。 如như 地địa 堅kiên 性tánh 下hạ 。 第đệ 五ngũ 約ước 無vô 動động 以dĩ 破phá 。 文văn 為vi 二nhị 。 先tiên 舉cử 類loại 破phá 次thứ 結kết 破phá 。 如như 四tứ 大đại 性tánh 。 不bất 可khả 動động 轉chuyển 。 更cánh 無vô 一nhất 物vật 改cải 動động 四tứ 大đại 令linh 失thất 本bổn 性tánh 。 煩phiền 惱não 亦diệc 爾nhĩ 。 與dữ 智trí 同đồng 性tánh 。 智trí 性tánh 自tự 斷đoạn 。 煩phiền 惱não 之chi 性tánh 亦diệc 自tự 是thị 斷đoạn 。 云vân 何hà 以dĩ 斷đoạn 能năng 斷đoạn 於ư 斷đoạn 。 次thứ 結kết 文văn 云vân 。 毘Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 決quyết 定định 不bất 能năng 。 破phá 諸chư 煩phiền 惱não 。 從tùng 善thiện 男nam 子tử 如như 鹽diêm 性tánh 鹹hàm 下hạ 。 第đệ 六lục 約ước 無vô 能năng 以dĩ 破phá 文văn 為vi 四tứ 。 前tiền 奪đoạt 次thứ 縱túng/tung 。 三tam 更cánh 奪đoạt 。 四tứ 復phục 縱túng/tung 。 初sơ 舉cử 鹽diêm 蜜mật 轉chuyển 他tha 同đồng 己kỷ 即tức 奪đoạt 。 智trí 慧tuệ 不bất 能năng 如như 鹽diêm 蜜mật 。 不bất 滅diệt 之chi 法pháp 。 智trí 慧tuệ 不bất 能năng 彊cường/cưỡng/cương 令linh 其kỳ 滅diệt 此thử 奪đoạt 。 智trí 慧tuệ 無vô 斷đoạn 惑hoặc 之chi 功công 。 次thứ 若nhược 言ngôn 下hạ 引dẫn 鹽diêm 能năng 鹹hàm 者giả 。 縱túng/tung 於ư 智trí 慧tuệ 能năng 滅diệt 他tha 者giả 。 智trí 慧tuệ 自tự 念niệm 念niệm 滅diệt 。 豈khởi 令linh 他tha 滅diệt 。 如như 溺nịch 人nhân 自tự 沈trầm 何hà 得đắc 浮phù 他tha 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 有hữu 二nhị 種chủng 下hạ 更cánh 奪đoạt 。 正chánh 以dĩ 性tánh 滅diệt 奪đoạt 之chi 。 智trí 是thị 性tánh 滅diệt 不bất 能năng 令linh 煩phiền 惱não 滅diệt 。 四tứ 若nhược 言ngôn 智trí 慧tuệ 能năng 滅diệt 下hạ 。 復phục 重trùng 縱túng/tung 之chi 。 舉cử 火hỏa 燼tẫn 斧phủ 伐phạt 求cầu 其kỳ 滅diệt 處xử 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 前tiền 一nhất 縱túng/tung 奪đoạt 。 明minh 無vô 常thường 苦khổ 空không 。 及cập 緣duyên 修tu 等đẳng 智trí 慧tuệ 。 自tự 是thị 無vô 常thường 何hà 能năng 斷đoạn 惑hoặc 。 歷lịch 然nhiên 可khả 見kiến 。 後hậu 一nhất 縱túng/tung 奪đoạt 。 責trách 不bất 見kiến 能năng 斷đoạn 所sở 斷đoạn 方phương 所sở 。 此thử 破phá 法Pháp 界Giới 外ngoại 別biệt 有hữu 於ư 惑hoặc 。 為vi 智trí 所sở 斷đoạn 何hà 以dĩ 。 不bất 見kiến 處xứ 所sở 。 如như 火hỏa 燼tẫn 如như 斧phủ 痕ngân 。 既ký 無vô 燼tẫn 痕ngân 則tắc 無vô 惑hoặc 可khả 破phá 。 既ký 其kỳ 無vô 惑hoặc 智trí 慧tuệ 破phá 誰thùy 。 用dụng 圓viên 破phá 別biệt 文văn 義nghĩa 明minh 矣hĩ 。 從tùng 善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 下hạ 。 第đệ 七thất 約ước 無vô 作tác 以dĩ 破phá 。 亦diệc 呼hô 此thử 為vi 總tổng 結kết 於ư 前tiền 。 此thử 中trung 明minh 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 性tánh 自tự 空không 者giả 。 誰thùy 令linh 生sanh 滅diệt 。 無vô 造tạo 作tác 者giả 那na 得đắc 智trí 慧tuệ 破phá 於ư 煩phiền 惱não 。 若nhược 修tu 習tập 定định 下hạ 。 第đệ 二nhị 示thị 圓viên 融dung 無vô 方phương 定định 慧tuệ 。 皆giai 是thị 法Pháp 界Giới 。 非phi 但đãn 慧tuệ 能năng 斷đoạn 惑hoặc 定định 亦diệc 斷đoạn 惑hoặc 。 文văn 為vi 四tứ 。 一nhất 明minh 定định 慧tuệ 相tương/tướng 具cụ 亦diệc 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 二nhị 明minh 定định 慧tuệ 相tương/tướng 即tức 即tức 寂tịch 能năng 斷đoạn 即tức 斷đoạn 能năng 寂tịch 。 三Tam 明Minh 定định 慧tuệ 名danh 相tướng 。 四tứ 明minh 自tự 在tại 適thích 時thời 。 開khai 此thử 四tứ 科khoa 即tức 四tứ 悉tất 意ý 。 定định 慧tuệ 具cụ 足túc 。 三tam 菩Bồ 提Đề 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 即tức 寂tịch 能năng 斷đoạn 即tức 對đối 治trị 。 定định 慧tuệ 名danh 相tướng 即tức 是thị 世thế 界giới 。 適thích 時thời 利lợi 益ích 即tức 是thị 為vi 人nhân 。 就tựu 初sơ 定định 慧tuệ 相tương/tướng 具cụ 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 即tức 定định 具cụ 慧tuệ 謂vị 正chánh 智trí 見kiến 也dã 。 二nhị 定định 具cụ 世thế 間gian 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 等đẳng 法pháp 。 引dẫn 證chứng 是thị 也dã 。 三tam 具cụ 三tam 菩Bồ 提Đề 是thị 也dã 。 定định 為vi 法Pháp 界Giới 包bao 含hàm 既ký 爾nhĩ 。 慧tuệ 捨xả 亦diệc 然nhiên 。 次thứ 菩Bồ 薩Tát 具cụ 足túc 二nhị 法pháp 下hạ 。 明minh 定định 慧tuệ 相tương/tướng 即tức 若nhược 言ngôn 相tương/tướng 資tư 此thử 義nghĩa 則tắc 疏sớ/sơ 。 又hựu 為vi 二nhị 。 初sơ 即tức 定định 而nhi 慧tuệ 。 次thứ 即tức 慧tuệ 而nhi 定định 。 初sơ 文văn 中trung 凡phàm 舉cử 八bát 譬thí 。 即tức 定định 而nhi 慧tuệ 妙diệu 能năng 斷đoạn 惑hoặc 。 次thứ 復phục 調điều 攝nhiếp 五ngũ 根căn 去khứ 。 明minh 即tức 慧tuệ 而nhi 定định 在tại 危nguy 而nhi 安an 處xứ 損tổn 能năng 益ích (# 云vân 云vân )# 。 初sơ 譬thí 如như 刈ngải 菅gian 草thảo 者giả 。 字tự 音âm 姦gian 。 詩thi 云vân 白bạch 華hoa 菅gian 兮hề 。 又hựu 云vân 無vô 棄khí 菅gian 蒯# 。 爾nhĩ 雅nhã 云vân 白bạch 華hoa 野dã 菅gian 。 郭quách 璞# 云vân 茅mao 類loại 也dã 。 甘cam 鍋oa 者giả 。 融dung 金kim 之chi 器khí 土thổ/độ 釜phủ 也dã 。 字tự 當đương 作tác 鍋oa 。 並tịnh 音âm 戈qua 。 而nhi 言ngôn 甘cam 者giả 謂vị 口khẩu 歛liễm 也dã 。 次thứ 文văn 又hựu 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 。 次thứ 善thiện 男nam 子tử 下hạ 明minh 功công 能năng 。 並tịnh 如như 文văn 。 定định 相tương/tướng 下hạ 第đệ 三Tam 明Minh 名danh 相tướng 者giả 。 無vô 名danh 而nhi 名danh 。 緣duyên 一nhất 實thật 相tướng 而nhi 言ngôn 三tam 相tương/tướng 。 約ước 三tam 相tương/tướng 立lập 三tam 名danh 。 名danh 相tướng 皆giai 是thị 法Pháp 界Giới 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 定định 無vô 定định 相tương/tướng 故cố 名danh 空không 。 慧tuệ 達đạt 清thanh 淨tịnh 法Pháp 故cố 無vô 願nguyện 求cầu 。 捨xả 無vô 能năng 所sở 故cố 有hữu 無vô 相tướng 。 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 第đệ 四tứ 自tự 在tại 適thích 時thời 巧xảo 用dụng 。 文văn 為vi 二nhị 。 先tiên 唱xướng 時thời 非phi 時thời 。 後hậu 更cánh 問vấn 答đáp 。 答đáp 中trung 明minh 三tam 。 法pháp 時thời 非phi 時thời 。 即tức 是thị 自tự 行hành 四tứ 悉tất 。 受thọ 樂lạc 等đẳng 生sanh 慢mạn 宜nghi 修tu 定định 者giả 。 此thử 巧xảo 用dụng 為vi 人nhân 。 精tinh 進tấn 等đẳng 起khởi 悔hối 心tâm 宜nghi 修tu 慧tuệ 者giả 。 此thử 巧xảo 修tu 對đối 治trị 。 二nhị 法pháp 平bình 等đẳng 宜nghi 修tu 捨xả 者giả 。 此thử 巧xảo 修tu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 起khởi 煩phiền 惱não 宜nghi 讀đọc 誦tụng 六lục 念niệm 者giả 。 此thử 巧xảo 修tu 世thế 界giới 。 經Kinh 云vân 。 修tu 習tập 三tam 相tương/tướng 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 成thành 無vô 相tướng 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 言ngôn 因nhân 緣duyên 即tức 是thị 巧xảo 修tu 悉tất 檀đàn 。 以dĩ 為vi 因nhân 緣duyên 。 成thành 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 宜nghi 修tu 於ư 定định 即tức 是thị 有hữu 門môn 。 宜nghi 修tu 於ư 慧tuệ 即tức 是thị 空không 門môn 。 宜nghi 修tu 於ư 捨xả 即tức 非phi 空không 非phi 有hữu 門môn 。 宜nghi 修tu 十thập 二nhị 部bộ 六lục 念niệm 等đẳng 即tức 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 。 從tùng 四tứ 門môn 因nhân 緣duyên 成thành 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 復phục 應ưng 巧xảo 作tác 化hóa 他tha 四tứ 悉tất 。 不bất 能năng 煩phiền 文văn 修tu 者giả 須tu 具cụ (# 云vân 云vân )# 。 善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 修tu 習tập 下hạ 。 第đệ 三tam 修tu 道Đạo 力lực 用dụng 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 明minh 感cảm 樂nhạo/nhạc/lạc 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 後hậu 明minh 離ly 苦khổ 轉chuyển 障chướng 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。 初sơ 明minh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 次thứ 論luận 義nghĩa 。 論luận 義nghĩa 有hữu 兩lưỡng 番phiên 問vấn 答đáp 。 初sơ 問vấn 躡niếp 修tu 三tam 法pháp 能năng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 問vấn 其kỳ 相tương/tướng 。 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 牒điệp 無vô 十thập 相tương/tướng 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 因nhân 答đáp 竟cánh 。 此thử 旨chỉ 已dĩ 領lãnh 未vị 解giải 其kỳ 餘dư 。 更cánh 以dĩ 十thập 法pháp 為vi 問vấn 。 開khai 善thiện 取thủ 此thử 諸chư 結kết 火hỏa 滅diệt 名danh 為vi 滅diệt 度độ 。 以dĩ 翻phiên 涅Niết 槃Bàn 。 莊trang 嚴nghiêm 取thủ 離ly 諸chư 覺giác 觀quán 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 彈đàn 開khai 善thiện 云vân 。 子tử 縛phược 盡tận 名danh 滅diệt 度độ 。 果quả 縛phược 盡tận 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 云vân 何hà 取thủ 子tử 縛phược 之chi 文văn 。 翻phiên 涅Niết 槃Bàn 之chi 果quả 。 開khai 善thiện 救cứu 云vân 。 具cụ 存tồn 外ngoại 國quốc 子tử 果quả 縛phược 盡tận 俱câu 名danh 解giải 脫thoát 。 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 二nhị 滅diệt 俱câu 名danh 滅diệt 度độ 。 而nhi 出xuất 經kinh 者giả 巧xảo 互hỗ 其kỳ 詞từ 。 以dĩ 子tử 縛phược 盡tận 存tồn 此thử 音âm 為vi 滅diệt 度độ 。 果quả 縛phược 盡tận 存tồn 彼bỉ 音âm 為vi 解giải 脫thoát 。 然nhiên 此thử 中trung 十thập 答đáp 。 皆giai 答đáp 涅Niết 槃Bàn 之chi 圓viên 德đức 。 兩lưỡng 師sư 各các 執chấp 一nhất 句cú 而nhi 起khởi 於ư 爭tranh 。 此thử 是thị 因nhân 於ư 解giải 義nghĩa 而nhi 起khởi 煩phiền 惱não 。 又hựu 同đồng 觸xúc 象tượng (# 云vân 云vân )# 。 師sư 子tử 吼hống 下hạ 。 師sư 子tử 吼hống 重trùng 問vấn 。 已dĩ 聞văn 十thập 義nghĩa 未vị 知tri 修tu 者giả 。 為vi 修tu 幾kỷ 法pháp 得đắc 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 次thứ 佛Phật 言ngôn 下hạ 佛Phật 答đáp 。 答đáp 意ý 者giả 。 向hướng 之chi 十thập 法pháp 但đãn 是thị 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 果quả 之chi 異dị 耳nhĩ 。 若nhược 欲dục 修tu 行hành 。 復phục 具cụ 十thập 法pháp 。 於ư 中trung 三tam 。 標tiêu 釋thích 結kết 。 師sư 子tử 吼hống 言ngôn 。 如như 佛Phật 先tiên 告cáo 下hạ 。 第đệ 二nhị 明minh 離ly 苦khổ 轉chuyển 障chướng 又hựu 二nhị 。 先tiên 明minh 所sở 轉chuyển 之chi 業nghiệp 障chướng 。 次thứ 明minh 能năng 轉chuyển 之chi 治trị 道đạo 。 初sơ 有hữu 二nhị 番phiên 問vấn 答đáp 。 初sơ 番phiên 明minh 業nghiệp 不bất 定định 故cố 障chướng 可khả 轉chuyển 。 次thứ 明minh 業nghiệp 不bất 定định 故cố 道đạo 可khả 修tu 。 初sơ 問vấn 答đáp 為vi 二nhị 。 先tiên 問vấn 善thiện 業nghiệp 。 次thứ 問vấn 惡ác 業nghiệp 。 初sơ 問vấn 善thiện 業nghiệp 為vi 五ngũ 。 一nhất 明minh 無vô 窮cùng 。 二nhị 明minh 必tất 定định 。 三tam 重trọng/trùng 無vô 窮cùng 。 四tứ 重trọng/trùng 必tất 定định 。 五ngũ 舉cử 況huống 結kết 問vấn 。 初sơ 又hựu 三tam 。 一nhất 語ngữ 端đoan 。 二nhị 領lãnh 旨chỉ 。 三tam 結kết 問vấn 。 初sơ 告cáo 純thuần 陀đà 者giả 此thử 欲dục 設thiết 問vấn 之chi 由do 。 漸tiệm 如như 佛Phật 下hạ 領lãnh 旨chỉ 。 施thí 畜súc 生sanh 百bách 倍bội 闡xiển 提đề 千thiên 倍bội 者giả 。 畜súc 生sanh 前tiền 因nhân 惡ác 今kim 報báo 卑ty 。 闡xiển 提đề 取thủ 前tiền 因nhân 善thiện 。 今kim 報báo 勝thắng 故cố 有hữu 百bách 千thiên 之chi 殊thù 。 上thượng 文văn 殺sát 畜súc 生sanh 得đắc 下hạ 罪tội 。 殺sát 闡xiển 提đề 無vô 罪tội 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 答đáp 畜súc 無vô 斷đoạn 善thiện 謗báng 法pháp 之chi 愆khiên 。 闡xiển 提đề 有hữu 此thử 之chi 失thất 。 純thuần 陀đà 大Đại 士Sĩ 下hạ 結kết 問vấn 。 次thứ 世Thế 尊Tôn 經kinh 中trung 復phục 說thuyết 下hạ 。 問vấn 必tất 定định 又hựu 二nhị 。 先tiên 領lãnh 次thứ 正chánh 問vấn 純thuần 陀đà 心tâm 重trọng/trùng 而nhi 因nhân 勝thắng 。 此thử 業nghiệp 決quyết 定định 何hà 得đắc 成thành 佛Phật 。 三tam 世Thế 尊Tôn 經kinh 中trung 說thuyết 下hạ 重trọng/trùng 明minh 無vô 窮cùng 。 四tứ 世Thế 尊Tôn 經kinh 中trung 說thuyết 下hạ 重trọng/trùng 明minh 必tất 定định 。 五ngũ 又hựu 阿a 尼ni 樓lâu 馱đà 下hạ 舉cử 況huống 結kết 問vấn 。 次thứ 世Thế 尊Tôn 若nhược 善thiện 果quả 下hạ 。 第đệ 二nhị 舉cử 四tứ 人nhân 惡ác 業nghiệp 無vô 窮cùng 。 云vân 何hà 能năng 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 言ngôn 下hạ 答đáp 又hựu 為vi 二nhị 。 一nhất 讚tán 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 答đáp 又hựu 二nhị 。 初sơ 緣duyên 起khởi 。 次thứ 正chánh 答đáp 。 初sơ 歎thán 業nghiệp 力lực 深thâm 是thị 答đáp 問vấn 緣duyên 起khởi 。 然nhiên 佛Phật 十Thập 力Lực 亦diệc 無vô 優ưu 降giáng/hàng 特đặc 是thị 。 宜nghi 爾nhĩ 。 又hựu 業nghiệp 輕khinh 重trọng 定định 不bất 定định 等đẳng 難nan 知tri 。 餘dư 人nhân 不bất 解giải 故cố 稱xưng 為vi 大đại 。 有hữu 諸chư 眾chúng 生sanh 下hạ 。 正chánh 答đáp 又hựu 四tứ 。 一nhất 開khai 權quyền 。 二nhị 顯hiển 實thật 。 三tam 釋thích 權quyền 。 四tứ 釋thích 實thật 。 初sơ 開khai 權quyền 者giả 。 為vi 不bất 信tín 人nhân 唱xướng 言ngôn 決quyết 定định 。 一nhất 切thiết 作tác 業nghiệp 下hạ 。 第đệ 二nhị 顯hiển 實thật 。 業nghiệp 法pháp 不bất 同đồng 有hữu 輕khinh 有hữu 重trọng 。 有hữu 定định 有hữu 不bất 定định 。 安an 得đắc 一nhất 向hướng 決quyết 定định 。 或hoặc 有hữu 人nhân 下hạ 釋thích 權quyền 。 只chỉ 緣duyên 邪tà 者giả 不bất 信tín 為vi 其kỳ 定định 說thuyết 。 或hoặc 重trọng 業nghiệp 下hạ 釋thích 實thật 又hựu 二nhị 。 先tiên 出xuất 愚ngu 智trí 二nhị 人nhân 。 從tùng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 下hạ 。 二nhị 雙song 。 出xuất 二nhị 轉chuyển 。 智trí 轉chuyển 重trọng/trùng 為vi 輕khinh 定định 為vi 不bất 定định 。 愚ngu 轉chuyển 輕khinh 為vi 重trọng/trùng 不bất 定định 為vi 定định 。 若nhược 如như 是thị 下hạ 。 第đệ 二nhị 番phiên 問vấn 答đáp 。 明minh 業nghiệp 不bất 定định 可khả 得đắc 修tu 道Đạo 。 問vấn 意ý 有hữu 兩lưỡng 。 一nhất 以dĩ 惡ác 業nghiệp 不bất 定định 。 何hà 用dụng 梵Phạm 行hạnh 求cầu 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 以dĩ 善thiện 業nghiệp 不bất 定định 故cố 。 亦diệc 何hà 用dụng 梵Phạm 行hạnh 。 求cầu 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 答đáp 此thử 問vấn 。 其kỳ 文văn 甚thậm 廣quảng 。 所sở 破phá 疑nghi 惑hoặc 處xứ 多đa 故cố 不bất 可khả 不bất 委ủy 。 若nhược 不bất 曉hiểu 此thử 一nhất 切thiết 行hành 不bất 成thành 。 是thị 故cố 此thử 文văn 。 文văn 相tương/tướng 稍sảo 長trường/trưởng 。 文văn 為vi 四tứ 。 一nhất 正chánh 明minh 業nghiệp 不bất 定định 故cố 修tu 道Đạo 。 二nhị 明minh 業nghiệp 定định 有hữu 多đa 過quá 。 三tam 雙song 明minh 業nghiệp 定định 不bất 定định 。 四tứ 結kết 不bất 定định 故cố 修tu 道Đạo 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 先tiên 明minh 不bất 定định 。 次thứ 善thiện 惡ác 相tướng 奪đoạt 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 先tiên 若nhược 定định 者giả 不bất 勞lao 修tu 道Đạo 。 二nhị 以dĩ 不bất 定định 可khả 得đắc 修tu 道Đạo 。 若nhược 能năng 遠viễn 離ly 下hạ 。 明minh 善thiện 惡ác 相tướng 奪đoạt 。 以dĩ 惡ác 不bất 定định 故cố 可khả 得đắc 為vi 善thiện 。 善thiện 不bất 定định 故cố 可khả 得đắc 為vi 惡ác 。 若nhược 一nhất 切thiết 業nghiệp 定định 得đắc 果quả 下hạ 。 二nhị 明minh 定định 則tắc 多đa 過quá 又hựu 二nhị 。 初sơ 明minh 定định 則tắc 無vô 修tu 道Đạo 。 次thứ 明minh 定định 故cố 則tắc 有hữu 多đa 過quá 。 就tựu 初sơ 又hựu 二nhị 。 前tiền 略lược 次thứ 廣quảng 。 略lược 中trung 二nhị 。 初sơ 明minh 若nhược 定định 則tắc 不bất 須tu 修tu 道Đạo 。 次thứ 明minh 若nhược 不bất 修tu 道Đạo 。 則tắc 無vô 解giải 脫thoát 。 若nhược 一nhất 切thiết 業nghiệp 下hạ 。 二nhị 明minh 廣quảng 說thuyết 亦diệc 二nhị 。 先tiên 廣quảng 明minh 定định 則tắc 不bất 須tu 修tu 。 次thứ 若nhược 人nhân 遠viễn 離ly 下hạ 。 廣quảng 明minh 若nhược 不bất 修tu 則tắc 無vô 解giải 脫thoát 期kỳ 。 善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 業nghiệp 定định 下hạ 。 是thị 第đệ 二nhị 明minh 業nghiệp 定định 多đa 有hữu 過quá 又hựu 二nhị 。 初sơ 明minh 業nghiệp 定định 過quá 。 次thứ 明minh 人nhân 時thời 定định 過quá 。 前tiền 文văn 又hựu 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 有hữu 過quá 則tắc 應ưng 一nhất 。 作tác 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 永vĩnh 受thọ 善thiện 惡ác 永vĩnh 無vô 息tức 期kỳ 。 次thứ 業nghiệp 果quả 若nhược 爾nhĩ 下hạ 。 結kết 無vô 修tu 道Đạo 。 人nhân 作tác 人nhân 受thọ 下hạ 。 第đệ 二nhị 明minh 人nhân 時thời 定định 過quá 又hựu 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 過quá 。 次thứ 結kết 不bất 須tu 修tu 道Đạo 。 前tiền 又hựu 二nhị 。 初sơ 明minh 人nhân 定định 之chi 過quá 。 業nghiệp 若nhược 定định 者giả 。 人nhân 天thiên 六lục 道đạo 貴quý 賤tiện 好hảo 醜xú 。 永vĩnh 應ưng 常thường 爾nhĩ 。 不bất 可khả 改cải 動động 。 小tiểu 時thời 作tác 業nghiệp 下hạ 。 二nhị 明minh 時thời 定định 之chi 過quá 。 小tiểu 時thời 作tác 業nghiệp 還hoàn 小tiểu 時thời 受thọ 。 壯tráng 老lão 亦diệc 爾nhĩ 。 次thứ 業nghiệp 若nhược 無vô 失thất 下hạ 。 結kết 無vô 修tu 道Đạo 。 善thiện 男nam 子tử 業nghiệp 有hữu 二nhị 種chủng 下hạ 。 第đệ 三tam 廣quảng 明minh 業nghiệp 有hữu 定định 不bất 定định 又hựu 二nhị 。 初sơ 唱xướng 定định 不bất 定định 兩lưỡng 章chương 。 次thứ 解giải 釋thích 。 然nhiên 業nghiệp 有hữu 四tứ 句cú 。 一nhất 報báo 定định 時thời 不bất 定định 。 二nhị 時thời 定định 報báo 不bất 定định 。 三tam 俱câu 定định 。 四tứ 俱câu 不bất 定định 。 今kim 合hợp 為vi 兩lưỡng 章chương 。 報báo 定định 時thời 不bất 定định 時thời 報báo 俱câu 定định 。 同đồng 入nhập 定định 章chương 門môn 。

時thời 定định 報báo 不bất 定định 時thời 報báo 俱câu 不bất 定định 。 同đồng 入nhập 不bất 定định 章chương 門môn 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 正chánh 意ý 皆giai 據cứ 報báo 定định 為vi 正chánh 。 定định 業nghiệp 有hữu 二nhị 下hạ 。 第đệ 二nhị 釋thích 章chương 門môn 又hựu 二nhị 。 初sơ 釋thích 定định 章chương 門môn 甚thậm 多đa 。 次thứ 釋thích 不bất 定định 章chương 門môn 極cực 少thiểu 。 止chỉ 十thập 二nhị 字tự 。 初sơ 釋thích 定định 門môn 更cánh 為vi 兩lưỡng 章chương 。 一nhất 報báo 定định 時thời 定định 。 二nhị 報báo 定định 時thời 不bất 定định 。 緣duyên 合hợp 則tắc 受thọ 下hạ 即tức 釋thích 。 先tiên 釋thích 報báo 定định 時thời 不bất 定định 。

時thời 不bất 定định 者giả 。 於ư 現hiện 生sanh 後hậu 三tam 時thời 應ưng 受thọ 。 而nhi 不bất 受thọ 者giả 。 此thử 永vĩnh 不bất 受thọ 。 必tất 時thời 不bất 定định 。 報báo 定định 者giả 。 善thiện 惡ác 報báo 具cụ 唯duy 待đãi 緣duyên 合hợp 。 緣duyên 合hợp 即tức 受thọ 無vô 有hữu 毫hào 差sai 。 若nhược 定định 心tâm 作tác 下hạ 。 第đệ 二nhị 釋thích 俱câu 定định 又hựu 三tam 。 一nhất 釋thích 報báo 定định 。 二nhị 釋thích 時thời 定định 。 三tam 雙song 結kết 。 初sơ 文văn 又hựu 三tam 。 一nhất 明minh 定định 業nghiệp 。 二nhị 還hoàn 復phục 不bất 定định 三tam 釋thích 疑nghi 證chứng 轉chuyển 。 此thử 初sơ 正chánh 明minh 定định 。

復phục 有hữu 四tứ 事sự 莊trang 嚴nghiêm 。 一nhất 信tín 心tâm 。 二nhị 歡hoan 喜hỷ 。 三tam 發phát 願nguyện 。 四tứ 供cúng 養dường 。 此thử 據cứ 善thiện 業nghiệp 四tứ 事sự 飾sức 之chi 。 惡ác 亦diệc 例lệ 爾nhĩ 。 一nhất 信tín 惡ác 。 二nhị 歡hoan 喜hỷ 。 三tam 發phát 願nguyện 。 四tứ 供cúng 養dường 惡ác 黨đảng 。 以dĩ 此thử 嚴nghiêm 於ư 惡ác 智trí 者giả 。 善thiện 根căn 下hạ 。 第đệ 二nhị 明minh 此thử 業nghiệp 復phục 遇ngộ 緣duyên 迴hồi 轉chuyển 。 還hoàn 復phục 不bất 定định 又hựu 三tam 。 一nhất 智trí 人nhân 轉chuyển 重trọng/trùng 為vi 輕khinh 。 二nhị 愚ngu 人nhân 轉chuyển 輕khinh 為vi 重trọng/trùng 。 三tam 結kết 是thị 不bất 定định 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 地địa 獄ngục 業nghiệp 下hạ 。 第đệ 三tam 釋thích 疑nghi 證chứng 轉chuyển 。 恐khủng 物vật 情tình 疑nghi 見kiến 諸chư 聖thánh 人nhân 而nhi 生sanh 地địa 獄ngục 。 豈khởi 非phi 業nghiệp 定định 。 故cố 今kim 釋thích 之chi 。 實thật 無vô 彼bỉ 業nghiệp 但đãn 是thị 願nguyện 力lực 。 而nhi 生sanh 其kỳ 中trung 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 結kết 云vân 。 非phi 現hiện 生sanh 後hậu 。 受thọ 是thị 果quả 報báo 。 所sở 言ngôn 證chứng 轉chuyển 者giả 。 前tiền 文văn 雖tuy 言ngôn 愚ngu 智trí 轉chuyển 業nghiệp 未vị 見kiến 其kỳ 證chứng 。 今kim 明minh 聖thánh 人nhân 入nhập 惡ác 化hóa 物vật 。 若nhược 業nghiệp 不bất 轉chuyển 則tắc 在tại 彼bỉ 無vô 益ích 。 既ký 其kỳ 有hữu 益ích 當đương 知tri 可khả 轉chuyển 。 其kỳ 中trung 又hựu 二nhị 。 初sơ 略lược 次thứ 廣quảng 。 我ngã 念niệm 往vãng 昔tích 。 與dữ 提đề 婆bà 下hạ 。 第đệ 二nhị 釋thích 時thời 定định 又hựu 二nhị 。 先tiên 釋thích 現hiện 報báo 。 次thứ 雙song 結kết 生sanh 後hậu 。 現hiện 報báo 又hựu 二nhị 。 前tiền 明minh 為vi 調Điều 達Đạt 所sở 弊tệ 是thị 現hiện 事sự 。 次thứ 為vi 迦ca 羅la 富phú 所sở 弊tệ 。 小tiểu 般Bát 若Nhã 云vân 歌ca 利lợi 。 賢hiền 愚ngu 經Kinh 云vân 迦ca 利lợi 。 釋thích 論luận 云vân 迦ca 梨lê 。 同đồng 是thị 一nhất 人nhân 。 梵Phạm 音âm 不bất 同đồng 。 忍nhẫn 辱nhục 名danh 戒giới 者giả 。 次thứ 第đệ 六Lục 度Độ 相tương/tướng 攝nhiếp 。 皆giai 不bất 言ngôn 忍nhẫn 是thị 戒giới 。 今kim 云vân 忍nhẫn 名danh 為vi 戒giới 者giả 。 何hà 也dã 。 此thử 是thị 戒giới 忍nhẫn 更cánh 互hỗ 相tương 成thành 。 忍nhẫn 若nhược 內nội 明minh 戒giới 亦diệc 外ngoại 淨tịnh 。 於ư 忍nhẫn 只chỉ 是thị 忍nhẫn 於ư 殺sát 盜đạo 婬dâm 妄vọng 。 戒giới 只chỉ 防phòng 此thử 。 是thị 故cố 忍nhẫn 有hữu 成thành 戒giới 之chi 力lực 。 故cố 言ngôn 忍nhẫn 名danh 為vi 戒giới 。 今kim 明minh 忍nhẫn 為vi 法Pháp 界Giới 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 能năng 具cụ 說thuyết 。 且thả 舉cử 一nhất 端đoan 。 故cố 言ngôn 忍nhẫn 名danh 為vi 戒giới 。 說thuyết 文văn 云vân 。 劓tị 者giả 割cát 鼻tị 刖# 者giả 斷đoạn 足túc 。 善thiện 業nghiệp 生sanh 報báo 後hậu 報báo 下hạ 。 第đệ 二nhị 雙song 結kết 兩lưỡng 報báo 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 菩Bồ 提Đề 下hạ 。 第đệ 三tam 雙song 結kết 報báo 時thời 兩lưỡng 定định 又hựu 二nhị 。 初sơ 雙song 結kết 。 次thứ 偏thiên 結kết 時thời 。 初sơ 文văn 者giả 。 闡xiển 提đề 犯phạm 五ngũ 逆nghịch 。 惡ác 業nghiệp 雖tuy 不bất 可khả 現hiện 報báo 。 復phục 不bất 得đắc 受thọ 後hậu 報báo 。 應ưng 生sanh 報báo 此thử 時thời 報báo 定định 。 文văn 云vân 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。 一nhất 切thiết 諸chư 業nghiệp 。 悉tất 得đắc 現hiện 報báo 者giả 。 此thử 時thời 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 一nhất 切thiết 惑hoặc 無vô 生sanh 後hậu 報báo 。 唯duy 一nhất 生sanh 在tại 即tức 得đắc 佛Phật 果Quả 故cố 云vân 得đắc 現hiện 報báo 。 又hựu 解giải 。 若nhược 以dĩ 一nhất 生sanh 之chi 言ngôn 。 同đồng 於ư 分phân 段đoạn 則tắc 不bất 名danh 現hiện 報báo 。 以dĩ 增tăng 一nhất 品phẩm 智trí 斷đoạn 名danh 為vi 一nhất 生sanh 。 故cố 雖tuy 一nhất 生sanh 仍nhưng 名danh 現hiện 報báo 。 一nhất 云vân 。 只chỉ 法Pháp 身thân 佛Phật 有hữu 此thử 現hiện 報báo 。 二nhị 云vân 。 是thị 迹tích 身thân 佛Phật 有hữu 此thử 現hiện 報báo 。 即tức 指chỉ 應ưng 身thân 。 若nhược 業nghiệp 定định 得đắc 現hiện 世thế 報báo 下hạ 。 第đệ 二nhị 偏thiên 結kết 時thời 。 定định 正chánh 為vi 時thời 定định 。 故cố 只chỉ 得đắc 現hiện 報báo 不bất 得đắc 生sanh 後hậu 。 又hựu 修tu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 業nghiệp 。 不bất 得đắc 現hiện 報báo 者giả 。 以dĩ 此thử 業nghiệp 難nạn/nan 成thành 必tất 為vi 佛Phật 因nhân 故cố 都đô 無vô 現hiện 報báo 。 若nhược 業nghiệp 不bất 得đắc 三tam 種chủng 下hạ 十thập 二nhị 字tự 。 即tức 釋thích 不bất 定định 章chương 門môn 。 對đối 前tiền 可khả 知tri 故cố 不bất 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 言ngôn 諸chư 業nghiệp 定định 得đắc 下hạ 。 第đệ 四tứ 結kết 成thành 不bất 定định 故cố 有hữu 修tu 道Đạo 又hựu 二nhị 。 初sơ 結kết 定định 則tắc 為vi 失thất 。 次thứ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 下hạ 。 結kết 不bất 定định 為vi 得đắc 。 有hữu 二nhị 種chủng 人nhân 下hạ 。 第đệ 二nhị 明minh 能năng 轉chuyển 障chướng 治trị 道đạo 又hựu 三tam 。 初sơ 轉chuyển 障chướng 人nhân 。 次thứ 轉chuyển 障chướng 行hành 。 三Tam 明Minh 轉chuyển 相tương/tướng 。 初sơ 人nhân 又hựu 二nhị 。 先tiên 法pháp 說thuyết 。 次thứ 舉cử 十thập 二nhị 譬thí 。 初sơ 後hậu 二nhị 譬thí 有hữu 合hợp 。 中trung 十thập 無vô 合hợp 。 中trung 十thập 譬thí 中trung 第đệ 九cửu 譬thí 云vân 。 無vô 副phó 軸trục 者giả 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 乘thừa 車xa 遠viễn 行hành 須tu 儲trữ 軸trục 為vi 副phó 擬nghĩ 備bị 折chiết 傷thương 。 如như 天thiên 子tử 御ngự 車xa 有hữu 副phó 牛ngưu 代đại 倦quyện 。 二nhị 解giải 云vân 。 此thử 字tự 誤ngộ 應ưng 是thị 輻bức 軸trục 。 若nhược 欲dục 乘thừa 車xa 須tu 此thử 輻bức 軸trục 。 師sư 子tử 吼hống 言ngôn 下hạ 。 第đệ 二nhị 明minh 轉chuyển 障chướng 之chi 行hành 。 有hữu 問vấn 有hữu 答đáp 。 初sơ 問vấn 中trung 二nhị 。 先tiên 領lãnh 旨chỉ 。 次thứ 正chánh 問vấn 。 問vấn 意ý 。 何hà 等đẳng 輕khinh 業nghiệp 重trọng 受thọ 。 何hà 等đẳng 重trọng 業nghiệp 輕khinh 受thọ 。 佛Phật 答đáp 又hựu 三tam 。 先tiên 出xuất 愚ngu 智trí 二nhị 人nhân 輕khinh 重trọng 不bất 定định 。 次thứ 舉cử 六lục 復phục 次thứ 。 次thứ 以dĩ 十thập 四tứ 善thiện 男nam 子tử 譬thí 說thuyết 及cập 多đa 雜tạp 喻dụ 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。 初sơ 出xuất 人nhân 。 次thứ 法pháp 說thuyết 廣quảng 明minh 其kỳ 相tương/tướng 。 云vân 身thân 戒giới 心tâm 慧tuệ 者giả 。 合hợp 束thúc 為vi 言ngôn 只chỉ 是thị 戒giới 慧tuệ 二nhị 事sự 。 若nhược 然nhiên 修tu 此thử 戒giới 慧tuệ 能năng 令linh 重trọng 業nghiệp 為vi 輕khinh 。 無vô 此thử 二nhị 事sự 令linh 輕khinh 為vi 重trọng/trùng 。 離ly 而nhi 為vi 語ngữ 。 故cố 云vân 修tu 身thân 修tu 戒giới 修tu 心tâm 修tu 慧tuệ 。 身thân 是thị 七thất 支chi 。 戒giới 防phòng 意ý 地địa 。 修tu 心tâm 靜tĩnh 攝nhiếp 。 修tu 慧tuệ 者giả 是thị 般Bát 若Nhã 。 七thất 種chủng 淨tịnh 戒giới 者giả 。 即tức 七thất 支chi 戒giới 。 不bất 修tu 心tâm 謂vị 不bất 修tu 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 即tức 是thị 入nhập 住trụ 出xuất 三tam 相tương/tướng 。 又hựu 不bất 能năng 觀quán 生sanh 住trụ 滅diệt 三tam 相tương/tướng 。 無vô 生sanh 無vô 住trụ 無vô 滅diệt 。 不bất 修tu 慧tuệ 者giả 謂vị 。 不bất 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 梵Phạm 行hạnh 中trung 具cụ 三tam 法pháp 以dĩ 慧tuệ 為vi 正chánh 。 次thứ 六lục 復phục 次thứ 者giả 。 第đệ 一nhất 可khả 見kiến 。 第đệ 二nhị 文văn 中trung 身thân 數số 者giả 。 五ngũ 陰ấm 五ngũ 根căn 四tứ 大đại 等đẳng 數số 。 下hạ 戒giới 者giả 即tức 雞kê 狗cẩu 牛ngưu 雉trĩ 等đẳng 戒giới 。 又hựu 言ngôn 為vi 天thiên 五ngũ 欲dục 而nhi 持trì 戒giới 者giả 。 即tức 是thị 下hạ 戒giới 。 邊biên 戒giới 者giả 。 河hà 西tây 云vân 。 外ngoại 道đạo 五Ngũ 戒Giới 非phi 佛Phật 法Pháp 內nội 。 內nội 方phương 名danh 中trung 故cố 名danh 曰viết 邊biên 。 或hoặc 言ngôn 窮cùng 惡ác 欲dục 邊biên 。 持trì 樂nhạo/nhạc/lạc 戒giới 者giả 即tức 是thị 窮cùng 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 邊biên 。 持trì 苦khổ 戒giới 者giả 即tức 窮cùng 於ư 苦khổ 邊biên 。 餘dư 四tứ 如như 文văn 。 十thập 四tứ 善thiện 男nam 子tử 中trung 。 第đệ 二nhị 云vân 。 火hỏa 天thiên 者giả 。 火hỏa 是thị 天thiên 口khẩu 。 若nhược 供cúng 養dường 之chi 無vô 燒thiêu 魚ngư 肉nhục 煙yên 氣khí 至chí 天thiên 。 天thiên 得đắc 此thử 氣khí 故cố 是thị 天thiên 口khẩu 。 又hựu 外ngoại 道đạo 事sự 火hỏa 以dĩ 火hỏa 為vi 師sư 。 又hựu 用dụng 此thử 火hỏa 。 供cúng 養dường 於ư 師sư 。 以dĩ 尊tôn 師sư 故cố 呼hô 火hỏa 為vi 天thiên 口khẩu 。 最tối 後hậu 雜tạp 喻dụ 中trung 。 云vân 兜đâu 羅la 茸# 者giả 楊dương 華hoa 。 身thân 者giả 八bát 尺xích 。 相tương/tướng 者giả 五ngũ 包bao 也dã 。 因nhân 者giả 飯phạn 食thực 等đẳng 也dã 。 果quả 者giả 過quá 去khứ 五Ngũ 戒Giới 感cảm 身thân 為vi 果quả 。 聚tụ 者giả 色sắc 陰ấm 聚tụ 也dã 。 身thân 一nhất 者giả 總tổng 彼bỉ 假giả 實thật 合hợp 成thành 一nhất 身thân 。 身thân 二nhị 者giả 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 所sở 得đắc 。 此thử 身thân 自tự 身thân 。 他tha 者giả 彼bỉ 身thân 。 又hựu 此thử 身thân 者giả 業nghiệp 力lực 所sở 得đắc 。 他tha 身thân 者giả 即tức 遺di 體thể 。 身thân 滅diệt 者giả 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 。 身thân 等đẳng 者giả 有hữu 人nhân 觀quán 身thân 。 與dữ 虛hư 空không 等đẳng 。 又hựu 言ngôn 六lục 道đạo 各các 有hữu 身thân 故cố 言ngôn 等đẳng 。 身thân 修tu 即tức 所sở 修tu 之chi 法Pháp 。 修tu 者giả 能năng 修tu 之chi 人nhân 還hoàn 是thị 人nhân 法pháp 。 後hậu 戒giới 慧tuệ 例lệ 應ưng 可khả 解giải 。 師sư 子tử 吼hống 言ngôn 是thị 人nhân 下hạ 。 第đệ 三Tam 明Minh 業nghiệp 轉chuyển 之chi 相tướng 二nhị 番phiên 問vấn 答đáp 。 初sơ 問vấn 云vân 何hà 轉chuyển 輕khinh 為vi 重trọng/trùng 。 後hậu 問vấn 云vân 何hà 轉chuyển 重trọng/trùng 為vi 輕khinh 。 答đáp 如như 文văn 。

師sư 子tử 吼hống 品phẩm 之chi 六lục

起khởi 卷quyển 第đệ 四tứ 勸khuyến 修tu 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 舉cử 法pháp 勸khuyến 。 二nhị 舉cử 人nhân 勸khuyến 。 初sơ 舉cử 法pháp 中trung 先tiên 問vấn 次thứ 答đáp 。 問vấn 為vi 三tam 。 一nhất 問vấn 佛Phật 性tánh 力lực 故cố 應ưng 同đồng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 那na 有hữu 六lục 道đạo 差sai 別biệt 。 二nhị 問vấn 既ký 有hữu 佛Phật 性tánh 應ưng 自tự 得đắc 菩Bồ 提Đề 何hà 用dụng 修tu 道Đạo 。 三tam 問vấn 既ký 有hữu 佛Phật 性tánh 即tức 能năng 吸hấp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 初sơ 問vấn 先tiên 領lãnh 旨chỉ 。 次thứ 作tác 問vấn 如như 文văn 。 世Thế 尊Tôn 下hạ 第đệ 二nhị 問vấn 又hựu 四tứ 。 一nhất 領lãnh 經kinh 。 二nhị 作tác 譬thí 。 三tam 合hợp 。 四tứ 結kết 難nạn/nan 如như 文văn 。 若nhược 一nhất 闡xiển 提đề 下hạ 。 第đệ 三tam 問vấn 又hựu 為vi 三tam 。 法pháp 譬thí 合hợp 如như 文văn 。 次thứ 佛Phật 答đáp 為vi 二nhị 。 初sơ 正chánh 答đáp 。 次thứ 總tổng 結kết 。 初sơ 為vi 四tứ 。 一nhất 答đáp 同đồng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 難nạn/nan 。 二nhị 答đáp 吸hấp 取thủ 菩Bồ 提Đề 難nạn/nan 。 三tam 答đáp 不bất 須tu 修tu 道Đạo 難nạn/nan 。 四tứ 重trọng/trùng 答đáp 吸hấp 取thủ 難nạn/nan 。 答đáp 初sơ 有hữu 譬thí 合hợp 結kết 。 譬thí 中trung 先tiên 總tổng 大đại 意ý 。 河hà 邊biên 七thất 人nhân 咸hàm 備bị 手thủ 足túc 。 手thủ 足túc 雖tuy 同đồng 而nhi 有hữu 度độ 與dữ 不bất 度độ 。 次thứ 別biệt 列liệt 七thất 人nhân 。 初sơ 七thất 人nhân 者giả 。 前tiền 二nhị 是thị 外ngoại 凡phàm 。 次thứ 一nhất 是thị 內nội 凡phàm 。 後hậu 四tứ 是thị 聖thánh 人nhân 。 外ngoại 凡phàm 窮cùng 惡ác 闡xiển 提đề 。 次thứ 將tương 立lập 而nhi 退thoái 故cố 為vi 二nhị 人nhân 。 內nội 凡phàm 有hữu 五ngũ 方phương 便tiện 。 同đồng 為vi 一nhất 者giả 雖tuy 復phục 優ưu 劣liệt 俱câu 未vị 發phát 真chân 。 聖thánh 人nhân 為vi 四tứ 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 不bất 侵xâm 習tập 。 支chi 佛Phật 侵xâm 習tập 。 菩Bồ 薩Tát 侵xâm 習tập 復phục 化hóa 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 習tập 氣khí 盡tận 。 若nhược 不bất 作tác 此thử 解giải 無vô 以dĩ 取thủ 異dị 。 上thượng 說thuyết 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 眾chúng 生sanh 何hà 故cố 。 不bất 同đồng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 欲dục 令linh 分phân 明minh 更cánh 作tác 一nhất 河hà 七thất 人nhân 不bất 同đồng 。 此thử 經Kinh 前tiền 後hậu 凡phàm 說thuyết 六lục 河hà 。 謂vị 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 河hà 。 煩phiền 惱não 佛Phật 性tánh 河hà 。 善thiện 法Pháp 惡ác 法pháp 河hà 。 兩lưỡng 兩lưỡng 相tương 對đối 。 生sanh 死tử 論luận 得đắc 出xuất 不bất 得đắc 出xuất 。 涅Niết 槃Bàn 論luận 得đắc 入nhập 不bất 得đắc 入nhập 。 煩phiền 惱não 論luận 能năng 斷đoạn 不bất 能năng 斷đoạn 。 佛Phật 性tánh 論luận 能năng 見kiến 不bất 能năng 見kiến 。 惡ác 法pháp 論luận 能năng 離ly 不bất 能năng 離ly 。 善thiện 法Pháp 論luận 至chí 極cực 不bất 至chí 極cực 。 此thử 中trung 正chánh 明minh 恆Hằng 河Hà 譬thí 生sanh 死tử 。 迦Ca 葉Diếp 品phẩm 以dĩ 大đại 涅Niết 槃Bàn 為vi 河hà 。 河hà 中trung 七thất 人nhân 離ly 合hợp 不bất 同đồng 。 此thử 文văn 明minh 七thất 人nhân 。 後hậu 品phẩm 明minh 七thất 眾chúng 生sanh 。 此thử 中trung 合hợp 四Tứ 果Quả 為vi 一nhất 。 第đệ 四tứ 離ly 三tam 乘thừa 為vi 三tam 人nhân 。 後hậu 品phẩm 離ly 四Tứ 果Quả 為vi 四tứ 人nhân 。 合hợp 支chi 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 為vi 第đệ 七thất 人nhân 。 至chí 下hạ 當đương 更cánh 分phân 別biệt 。 言ngôn 洗tẩy 浴dục 者giả 。 譬thí 出xuất 家gia 受thọ 戒giới 。 自tự 身thân 清thanh 淨tịnh 。 怖bố 畏úy 寇khấu 賊tặc 者giả 譬thí 煩phiền 惱não 。 采thải 華hoa 者giả 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 七thất 淨tịnh 華hoa 即tức 是thị 求cầu 因nhân 。 二nhị 云vân 。 游du 諸chư 覺giác 華hoa 即tức 是thị 求cầu 果quả 。 出xuất 家gia 應ưng 是thị 出xuất 河hà 。 而nhi 言ngôn 入nhập 河hà 者giả 。 欲dục 明minh 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 迢điều 然nhiên 別biệt 。 須tu 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 而nhi 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 第đệ 一nhất 人nhân 者giả 下hạ 。 別biệt 列liệt 七thất 人nhân 。 沒một 即tức 闡xiển 提đề 。 過quá 去khứ 乏phạp 善thiện 宿túc 因nhân 既ký 劣liệt 。 現hiện 在tại 無vô 信tín 故cố 不bất 習tập 浮phù 。 第đệ 二nhị 人nhân 是thị 將tương 立lập 而nhi 退thoái 身thân 力lực 大đại 者giả 。 過quá 去khứ 善thiện 深thâm 今kim 生sanh 不bất 修tu 。 名danh 不bất 習tập 浮phù 能năng 斷đoạn 善thiện 根căn 。 第đệ 三tam 人nhân 即tức 是thị 得đắc 住trụ 以dĩ 譬thí 內nội 凡phàm 。 沒một 已dĩ 出xuất 者giả 昔tích 日nhật 經kinh 沒một 。 第đệ 四tứ 人nhân 即tức 是thị 四Tứ 果Quả 以dĩ 譬thí 四tứ 方phương 。 四tứ 方phương 者giả 下hạ 文văn 以dĩ 四tứ 方phương 譬thí 四Tứ 諦Đế 。 非phi 今kim 用dụng 譬thí 。 文văn 云vân 。 不bất 知tri 出xuất 處xứ 故cố 觀quán 方phương 。 以dĩ 昔tích 不bất 知tri 出xuất 處xứ 故cố 不bất 觀quán 。 今kim 知tri 出xuất 處xứ 故cố 言ngôn 觀quán 方phương 。 又hựu 不bất 知tri 大Đại 乘Thừa 出xuất 處xứ 故cố 取thủ 小tiểu 果quả 。 第đệ 五ngũ 人nhân 即tức 支chi 佛Phật 。 亦diệc 云vân 。 觀quán 方phương 過quá 於ư 四Tứ 果Quả 。 以dĩ 利lợi 根căn 故cố 不bất 取thủ 四Tứ 果Quả 。 但đãn 為vi 自tự 證chứng 故cố 言ngôn 而nhi 去khứ 。 同đồng 畏úy 生sanh 死tử 故cố 言ngôn 怖bố 。 第đệ 六lục 人nhân 即tức 菩Bồ 薩Tát 。 去khứ 不bất 住trụ 者giả 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 淺thiển 處xứ 住trụ 者giả 心tâm 安an 生sanh 死tử 。 從tùng 其kỳ 心tâm 邊biên 故cố 言ngôn 淺thiển 處xứ 。 第đệ 七thất 人nhân 即tức 是thị 佛Phật 。 善thiện 男nam 子tử 生sanh 死tử 大đại 河hà 下hạ 。 第đệ 二nhị 合hợp 譬thí 。 先tiên 合hợp 總tổng 譬thí 。 畏úy 煩phiền 惱não 賊tặc 合hợp 前tiền 怖bố 畏úy 。 發phát 意ý 欲dục 度độ 合hợp 前tiền 入nhập 河hà 。 出xuất 家gia 剃thế 髮phát 。 合hợp 前tiền 洗tẩy 浴dục 。 身thân 披phi 法Pháp 服phục 。 合hợp 前tiền 采thải 華hoa 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 下hạ 。 第đệ 二nhị 合hợp 別biệt 譬thí 七thất 人nhân 。 初sơ 合hợp 常thường 沒một 。 即tức 一nhất 闡xiển 提đề 。 此thử 中trung 略lược 合hợp 。 有hữu 六lục 因nhân 緣duyên 下hạ 廣quảng 合hợp 五ngũ 部bộ 僧Tăng 者giả 。 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 五ngũ 眾chúng 向hướng 五ngũ 眾chúng 邊biên 更cánh 互hỗ 說thuyết 過quá 。 二nhị 云vân 。 是thị 五ngũ 部bộ 律luật 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 一nhất 百bách 餘dư 年niên 育dục 王vương 設thiết 會hội 。 上thượng 座tòa 他tha 鞞bệ 羅la 立lập 義nghĩa 。 摩ma 訶ha 僧Tăng 祇kỳ 大đại 眾chúng 不bất 同đồng 。 分phân 為vi 二nhị 部bộ 。 後hậu 上thượng 座tòa 部bộ 更cánh 生sanh 二nhị 部bộ 。 謂vị 雪Tuyết 山Sơn 。 薩tát 婆bà 多đa 。 雪Tuyết 山Sơn 絕tuyệt 後hậu 。 薩tát 婆bà 多đa 更cánh 習tập 僧Tăng 祇kỳ 生sanh 於ư 三tam 部bộ 。 謂vị 彌di 沙sa 塞tắc 。 曇đàm 無vô 德đức 。 迦Ca 葉Diếp 遺di 。 就tựu 婆bà 多đa 僧Tăng 祇kỳ 為vi 五ngũ 部bộ 。 如Như 來Lai 預dự 見kiến 互hỗ 相tương 是thị 非phi 。 大đại 集tập 經kinh 亦diệc 預dự 指chỉ 五ngũ 部bộ 。 如như 宗tông 輪luân 論luận 廣quảng 明minh 分phần/phân 部bộ 以dĩ 為vi 二nhị 十thập 。 非phi 今kim 文văn 要yếu 故cố 不bất 引dẫn 。 第đệ 二nhị 人nhân 下hạ 合hợp 將tương 立lập 而nhi 退thoái 。 即tức 外ngoại 凡phàm 人nhân 亦diệc 能năng 斷đoạn 善thiện 而nhi 不bất 同đồng 恆hằng 沒một 。 第đệ 三tam 人nhân 者giả 下hạ 。 此thử 合hợp 內nội 凡phàm 得đắc 住trụ 之chi 人nhân 。 小tiểu 大đại 兩lưỡng 位vị 俱câu 在tại 中trung 者giả 。 豈khởi 非phi 通thông 教giáo 三tam 人nhân 共cộng 位vị 。 若nhược 作tác 別biệt 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 教giáo 異dị 不bất 應ưng 同đồng 位vị 。 文văn 云vân 。 信tín 如Như 來Lai 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 常thường 恆hằng 無vô 變biến 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 一nhất 云vân 。 此thử 是thị 三tam 乘thừa 。 初sơ 業nghiệp 不bất 愚ngu 於ư 法pháp 。 如như 勝thắng 鬘man 說thuyết 。 此thử 文văn 多đa 有hữu 所sở 關quan 。 若nhược 信tín 如Như 來Lai 常thường 不bất 變biến 易dị 眾chúng 生sanh 有hữu 佛Phật 性tánh 。 則tắc 似tự 別biệt 義nghĩa 。 以dĩ 大đại 涅Niết 槃Bàn 心tâm 修tu 方phương 便tiện 行hành 。 入nhập 方phương 便tiện 位vị 。 下hạ 文văn 須tu 跋bạt 得đắc 果quả 。 即tức 是thị 其kỳ 義nghĩa 。 第đệ 四tứ 人nhân 者giả 合hợp 四tứ 為vi 一nhất 。 但đãn 斷đoạn 正chánh 不bất 侵xâm 習tập 。 第đệ 五ngũ 人nhân 是thị 支chi 佛Phật 。 但đãn 侵xâm 少thiểu 許hứa 習tập 。 第đệ 六lục 人nhân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 侵xâm 多đa 習tập 復phục 化hóa 眾chúng 生sanh 。 第đệ 七thất 人nhân 是thị 佛Phật 習tập 究cứu 竟cánh 盡tận 。 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 分phần/phân 四tứ 人nhân 之chi 異dị 。 此thử 是thị 通thông 義nghĩa 。 既ký 具cụ 兩lưỡng 文văn 未vị 可khả 專chuyên 是thị 。 今kim 作tác 一nhất 種chủng 推thôi 之chi 只chỉ 是thị 通thông 義nghĩa 。 俱câu 指chỉ 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 為vi 河hà 。 以dĩ 大đại 涅Niết 槃Bàn 心tâm 發phát 意ý 求cầu 度độ 。 而nhi 有hữu 七thất 種chủng 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 同đồng 有hữu 佛Phật 性tánh 義nghĩa 。 同đồng 成thành 涅Niết 槃Bàn 義nghĩa 。 亦diệc 成thành 答đáp 問vấn 宜nghi 作tác 此thử 說thuyết 。 是thị 恆Hằng 河Hà 邊biên 下hạ 第đệ 三tam 結kết 譬thí 。 酬thù 其kỳ 應ưng 同đồng 涅Niết 槃Bàn 之chi 問vấn 。 手thủ 足túc 俱câu 備bị 答đáp 其kỳ 佛Phật 性tánh 是thị 同đồng 。 習tập 浮phù 不bất 習tập 浮phù 得đắc 度độ 不bất 得đắc 度độ 。 答đáp 其kỳ 不bất 同đồng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 之chi 問vấn 。 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 明minh 不bất 修tu 不bất 得đắc 。 非phi 如Như 來Lai 咎cữu 。 法pháp 譬thí 如như 文văn 。 次thứ 明minh 修tu 者giả 必tất 得đắc 。 舉cử 三tam 譬thí 譬thí 之chi 又hựu 二nhị 。 先tiên 譬thí 。 次thứ 合hợp 如như 文văn 。 汝nhữ 言ngôn 眾chúng 生sanh 下hạ 。 第đệ 二nhị 超siêu 答đáp 第đệ 三tam 問vấn 又hựu 二nhị 。 初sơ 牒điệp 問vấn 褒bao 貶biếm 。 若nhược 能năng 修tu 者giả 必tất 得đắc 不bất 疑nghi 是thị 故cố 褒bao 歎thán 。 若nhược 不bất 肯khẳng 修tu 自tự 恃thị 有hữu 性tánh 。 欲dục 令linh 吸hấp 取thủ 者giả 故cố 貶biếm 之chi 為vi 非phi 。 次thứ 譬thí 如như 有hữu 人nhân 下hạ 。 正chánh 答đáp 中trung 二nhị 。 初sơ 答đáp 修tu 者giả 必tất 得đắc 故cố 舉cử 汲cấp 井tỉnh 喻dụ 之chi 。 井tỉnh 譬thí 五ngũ 陰ấm 身thân 。 渴khát 乏phạp 譬thí 厭yếm 苦khổ 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 心tâm 井tỉnh 深thâm 譬thí 身thân 性tánh 理lý 遠viễn 雖tuy 不bất 見kiến 而nhi 必tất 有hữu 。 汲cấp 取thủ 譬thí 因nhân 修tu 見kiến 性tánh 。 佛Phật 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 下hạ 合hợp 如như 文văn 。 次thứ 胡hồ 麻ma 下hạ 譬thí 不bất 修tu 則tắc 不bất 得đắc 。 合hợp 如như 文văn 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 世thế 有hữu 病bệnh 人nhân 下hạ 。 第đệ 三tam 追truy 答đáp 第đệ 二nhị 問vấn 又hựu 二nhị 。 初sơ 訶ha 其kỳ 引dẫn 經kinh 謬mậu 。 解giải 六lục 住trụ 不bất 同đồng 。 一nhất 云vân 。 是thị 十thập 住trụ 中trung 之chi 第đệ 六lục 住trụ 。 二nhị 云vân 。 是thị 十Thập 地Địa 中trung 第đệ 六lục 地địa 。 此thử 地địa 般Bát 若Nhã 現hiện 前tiền 有hữu 自tự 差sai 之chi 義nghĩa 。 佛Phật 訶ha 云vân 。 我ngã 言ngôn 遇ngộ 病bệnh 自tự 差sai 者giả 。 為vi 六Lục 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 不bất 為vi 凡phàm 人nhân 。 示thị 其kỳ 僻tích 引dẫn 。 次thứ 譬thí 如như 虛hư 空không 下hạ 。 正chánh 答đáp 。 凡phàm 舉cử 三tam 譬thí 。 有hữu 人nhân 云vân 。 此thử 舉cử 世thế 間gian 眼nhãn 所sở 見kiến 空không 以dĩ 之chi 為ví 喻dụ 。 有hữu 取thủ 真Chân 諦Đế 空không 為ví 喻dụ 。 有hữu 云vân 。 即tức 是thị 理lý 內nội 非phi 內nội 非phi 外ngoại 之chi 空không 。 中trung 論luận 云vân 。 虛hư 空không 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 此thử 譬thí 佛Phật 性tánh 。 次thứ 文văn 中trung 云vân 財tài 物vật 者giả 。 財tài 在tại 他tha 方phương 雖tuy 不bất 現hiện 用dụng 往vãng 取thủ 即tức 得đắc 。 譬thí 佛Phật 性tánh 雖tuy 未vị 能năng 見kiến 修tu 之chi 即tức 會hội 。 後hậu 文văn 中trung 云vân 造tạo 業nghiệp 者giả 。 造tạo 譬thí 初sơ 心tâm 。 業nghiệp 譬thí 修tu 習tập 。 果quả 譬thí 見kiến 性tánh 。 其kỳ 中trung 有hữu 六lục 句cú 。 一nhất 非phi 內nội 。 二nhị 非phi 外ngoại 。 三tam 非phi 有hữu 。 四tứ 非phi 無vô 。 五ngũ 非phi 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 六lục 非phi 無vô 因nhân 出xuất 。 非phi 此thử 作tác 此thử 受thọ 下hạ 。 二nhị 明minh 修tu 者giả 必tất 得đắc 。 有hữu 五ngũ 句cú 次thứ 第đệ 釋thích 之chi 。 一nhất 云vân 。 非phi 此thử 陰ấm 作tác 業nghiệp 此thử 陰ấm 受thọ 果quả 。 若nhược 此thử 作tác 此thử 受thọ 則tắc 是thị 一nhất 陰ấm 一nhất 即tức 是thị 常thường 。 又hựu 不bất 由do 此thử 陰ấm 而nhi 有hữu 後hậu 陰ấm 此thử 則tắc 為vi 斷đoạn 。 第đệ 二nhị 句cú 非phi 字tự 冠quan 下hạ 。 即tức 非phi 此thử 作tác 彼bỉ 受thọ 者giả 。 非phi 此thử 陰ấm 作tác 業nghiệp 彼bỉ 陰ấm 受thọ 果quả 。 河hà 西tây 云vân 。 人nhân 作tác 天thiên 受thọ 者giả 。 則tắc 有hữu 因nhân 而nhi 無vô 。 果quả 有hữu 果quả 而nhi 無vô 因nhân 。 有hữu 果quả 無vô 因nhân 是thị 常thường 見kiến 。 有hữu 因nhân 無vô 果quả 是thị 斷đoạn 見kiến 。 亦diệc 應ưng 有hữu 彼bỉ 作tác 此thử 受thọ 。 無vô 者giả 可khả 解giải 。 彼bỉ 作tác 彼bỉ 受thọ 同đồng 第đệ 一nhất 句cú 。 第đệ 四tứ 無vô 作tác 無vô 受thọ 。 都đô 無vô 因nhân 果quả 。 是thị 則tắc 不bất 可khả 。

時thời 節tiết 和hòa 合hợp 是thị 第đệ 五ngũ 句cú 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 下hạ 合hợp 譬thí 。 初sơ 合hợp 造tạo 業nghiệp 六lục 句cú 。 但đãn 合hợp 五ngũ 不bất 合hợp 非phi 無vô 因nhân 出xuất 。 初sơ 合hợp 第đệ 五ngũ 句cú 。 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 合hợp 第đệ 一nhất 雙song 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 合hợp 第đệ 二nhị 雙song 。 非phi 此thử 非phi 彼bỉ 下hạ 。 合hợp 第đệ 二nhị 修tu 者giả 必tất 得đắc 感cảm 果quả 之chi 相tướng 。 前tiền 有hữu 五ngũ 句cú 今kim 備bị 合hợp 。 初sơ 非phi 彼bỉ 非phi 此thử 即tức 合hợp 兩lưỡng 句cú 。 非phi 彼bỉ 是thị 合hợp 非phi 彼bỉ 作tác 彼bỉ 受thọ 。 非phi 此thử 即tức 合hợp 非phi 此thử 作tác 此thử 受thọ 。 非phi 餘dư 處xứ 來lai 即tức 合hợp 非phi 此thử 作tác 彼bỉ 受thọ 。 非phi 無vô 因nhân 緣duyên 。 合hợp 上thượng 無vô 作tác 無vô 受thọ 。 亦diệc 非phi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 下hạ 。 合hợp 前tiền 時thời 節tiết 。 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 善thiện 男nam 子tử 下hạ 。 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 答đáp 第đệ 三tam 問vấn 。 前tiền 問vấn 答đáp 有hữu 法pháp 說thuyết 譬thí 說thuyết 。 今kim 直trực 答đáp 譬thí 。 初sơ 非phi 其kỳ 問vấn 次thứ 答đáp 初sơ 非phi 者giả 夫phu 磁từ 石thạch 不bất 能năng 吸hấp 鐵thiết 。 次thứ 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 釋thích 不bất 吸hấp 意ý 又hựu 二nhị 。 先tiên 釋thích 次thứ 譬thí 。 初sơ 文văn 者giả 。 石thạch 無vô 心tâm 識thức 寧ninh 能năng 吸hấp 取thủ 。 如như 葵quỳ 藿hoắc 無vô 心tâm 而nhi 隨tùy 日nhật 東đông 西tây 。 芭ba 蕉tiêu 無vô 耳nhĩ 聞văn 雷lôi 出xuất 華hoa 。 皆giai 異dị 法pháp 出xuất 生sanh 能năng 隨tùy 能năng 聽thính 。 琥hổ 珀phách 吸hấp 芥giới 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 安an 得đắc 以dĩ 此thử 例lệ 佛Phật 性tánh 耶da 。 今kim 釋thích 異dị 法pháp 出xuất 生sanh 異dị 法pháp 滅diệt 壞hoại 者giả 。 異dị 法pháp 有hữu 故cố 異dị 法pháp 出xuất 生sanh 。 諸chư 法pháp 皆giai 為vi 。 因nhân 緣duyên 所sở 起khởi 。 因nhân 緣duyên 於ư 諸chư 法pháp 名danh 之chi 為vi 異dị 。 有hữu 異dị 因nhân 緣duyên 便tiện 有hữu 諸chư 法pháp 。 故cố 言ngôn 異dị 法pháp 有hữu 故cố 異dị 法pháp 出xuất 生sanh 。 亦diệc 如như 水thủy 土thổ/độ 為vi 芽nha 緣duyên 。 芽nha 與dữ 水thủy 土thổ/độ 何hà 時thời 有hữu 心tâm 領lãnh 解giải 生sanh 法pháp 。 云vân 我ngã 與dữ 汝nhữ 生sanh 汝nhữ 可khả 受thọ 生sanh 。 但đãn 有hữu 此thử 異dị 緣duyên 芽nha 則tắc 得đắc 生sanh 。 亦diệc 如như 水thủy 因nhân 緣duyên 故cố 火hỏa 便tiện 盡tận 滅diệt 。 水thủy 火hỏa 亦diệc 無vô 更cánh 相tương 領lãnh 解giải 我ngã 起khởi 汝nhữ 滅diệt 。 次thứ 舉cử 葵quỳ 藿hoắc 東đông 西tây 向hướng 日nhật 。 豈khởi 應ưng 有hữu 心tâm 而nhi 作tác 此thử 事sự 。 故cố 更cánh 為vi 譬thí 。 作tác 譬thí 凡phàm 舉cử 五ngũ 譬thí 。 次thứ 磁từ 石thạch 吸hấp 下hạ 又hựu 二nhị 。 初sơ 還hoàn 以dĩ 譬thí 合hợp 譬thí 。 次thứ 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 下hạ 。 更cánh 以dĩ 法pháp 合hợp 所sở 譬thí 之chi 法pháp 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 明minh 因nhân 不bất 吸hấp 果quả 。 二nhị 明minh 佛Phật 性tánh 。 無vô 有hữu 住trụ 處xứ 。 三tam 廣quảng 辨biện 佛Phật 性tánh 。 初sơ 文văn 又hựu 三tam 初sơ 正chánh 合hợp 磁từ 石thạch 之chi 譬thí 。 次thứ 舉cử 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 顯hiển 無vô 吸hấp 之chi 義nghĩa 。 無vô 明minh 為vi 因nhân 。 諸chư 行hành 為vi 果quả 。 乃nãi 至chí 生sanh 因nhân 死tử 果quả 。 無vô 明minh 豈khởi 能năng 吸hấp 諸chư 行hành 耶da 。 亦diệc 如như 佛Phật 性tánh 不bất 能năng 吸hấp 菩Bồ 提Đề 。 三tam 有hữu 佛Phật 下hạ 正chánh 顯hiển 不bất 吸hấp 。 次thứ 善thiện 男nam 子tử 若nhược 言ngôn 佛Phật 性tánh 下hạ 。 第đệ 二nhị 明minh 佛Phật 性tánh 無vô 住trú 處xứ 。 有hữu 法pháp 譬thí 合hợp 。 法pháp 可khả 見kiến 。 如như 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 下hạ 譬thí 又hựu 二nhị 。 先tiên 正chánh 舉cử 譬thí 。 次thứ 舉cử 如Như 來Lai 帖# 譬thí 。 如Như 來Lai 是thị 舉cử 顯hiển 佛Phật 性tánh 是thị 舉cử 隱ẩn 。 次thứ 佛Phật 性tánh 下hạ 合hợp 譬thí 如như 文văn 。 譬thí 如như 四tứ 大đại 下hạ 。 第đệ 三tam 廣quảng 明minh 佛Phật 性tánh 為vi 四tứ 。 一nhất 明minh 非phi 當đương 非phi 現hiện 而nhi 說thuyết 當đương 有hữu 。 第đệ 二nhị 明minh 非phi 即tức 非phi 離ly 。 第đệ 三tam 簡giản 邪tà 正chánh 。 第đệ 四tứ 廣quảng 出xuất 體thể 性tánh 初sơ 非phi 當đương 非phi 現hiện 約ước 眾chúng 生sanh 當đương 得đắc 故cố 名danh 當đương 有hữu 。 有hữu 譬thí 有hữu 合hợp 。 然nhiên 四tứ 大đại 無vô 的đích 一nhất 業nghiệp 能năng 感cảm 地địa 大đại 。

復phục 有hữu 一nhất 業nghiệp 能năng 感cảm 火hỏa 大đại 。 餘dư 二nhị 亦diệc 爾nhĩ 。 但đãn 聽thính 業nghiệp 緣duyên 總tổng 能năng 感cảm 得đắc 。 佛Phật 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。

時thời 至chí 即tức 現hiện 故cố 以dĩ 四tứ 大đại 為vi 譬thí 。 譬thí 云vân 有hữu 輕khinh 有hữu 重trọng 者giả 。 風phong 火hỏa 輕khinh 地địa 水thủy 重trọng/trùng 。 又hựu 言ngôn 赤xích 白bạch 黃hoàng 黑hắc 者giả 此thử 配phối 其kỳ 色sắc 。 火hỏa 赤xích 風phong 白bạch 地địa 黃hoàng 水thủy 黑hắc 。 若nhược 配phối 五ngũ 行hành 火hỏa 赤xích 金kim 白bạch 地địa 黃hoàng 水thủy 黑hắc 木mộc 青thanh 。 又hựu 小Tiểu 乘Thừa 中trung 明minh 風phong 無vô 色sắc 。 大Đại 乘Thừa 明minh 風phong 有hữu 色sắc 。 五ngũ 行hành 中trung 金kim 在tại 西tây 方phương 主chủ 白bạch 又hựu 主chủ 秋thu 。 秋thu 氣khí 白bạch 秋thu 風phong 蕭tiêu 飋# 故cố 言ngôn 風phong 白bạch 未vị 詳tường 。 合hợp 如như 文văn 。 譬thí 如như 有hữu 王vương 下hạ 。 二nhị 明minh 佛Phật 性tánh 非phi 即tức 非phi 離ly 。 有hữu 譬thí 有hữu 合hợp 。 初sơ 文văn 中trung 言ngôn 萊# 茯# 根căn 者giả 。 爾nhĩ 雅nhã 作tác 蘆lô 菔bặc 。 郭quách 注chú 為vi 蘿# 茯# 。 蘿# 茯# 為vi 正chánh 。 牽khiên 象tượng 示thị 眾chúng 盲manh 者giả 。 他tha 作tác 一nhất 存tồn 一nhất 亡vong 釋thích 之chi 。 頭đầu 足túc 等đẳng 皆giai 非phi 象tượng 亡vong 也dã 。 不bất 離ly 頭đầu 足túc 等đẳng 是thị 象tượng 存tồn 也dã 。 佛Phật 性tánh 非phi 六lục 法pháp 亡vong 也dã 。 六lục 法pháp 之chi 外ngoại 無vô 別biệt 佛Phật 性tánh 還hoàn 用dụng 六lục 法pháp 存tồn 也dã 。 如như 此thử 釋thích 者giả 不bất 得đắc 出xuất 於ư 即tức 離ly 兩lưỡng 句cú 。 況huống 得đắc 絕tuyệt 於ư 四tứ 句cú 離ly 百bách 非phi 耶da 。 此thử 文văn 雙song 彈đàn 即tức 離ly 。 非phi 頭đầu 足túc 為vi 象tượng 此thử 彈đàn 即tức 也dã 。 離ly 是thị 無vô 象tượng 此thử 彈đàn 離ly 也dã 。 頭đầu 足túc 之chi 中trung 既ký 無vô 有hữu 象tượng 不bất 可khả 即tức 也dã 。 頭đầu 足túc 之chi 外ngoại 既ký 無vô 別biệt 象tượng 不bất 可khả 離ly 也dã 。 非phi 即tức 非phi 離ly 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 而nhi 得đắc 言ngôn 象tượng 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 非phi 即tức 六lục 法pháp 非phi 離ly 六lục 法pháp 。 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 故cố 名danh 中Trung 道Đạo 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。 若nhược 取thủ 六lục 法pháp 為vi 佛Phật 性tánh 者giả 。 乃nãi 是thị 眾chúng 盲manh 之chi 佛Phật 性tánh 。 若nhược 離ly 六lục 法pháp 為vi 佛Phật 性tánh 者giả 。 如như 指chỉ 虛hư 空không 為vi 佛Phật 性tánh 。 如như 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 所sở 謗báng 為vi 仙tiên 豫dự 所sở 害hại 。 取thủ 不bất 即tức 不bất 離ly 。 中trung 道đạo 為vi 佛Phật 性tánh 者giả 。 如như 大đại 王vương 臣thần 智trí 所sở 見kiến 佛Phật 性tánh 。 若nhược 得đắc 不bất 即tức 不bất 離ly 意ý 。 廣quảng 歷lịch 諸chư 法pháp 悉tất 是thị 佛Phật 性tánh 。 四tứ 無vô 量lượng 六Lục 度Độ 等đẳng 悉tất 如như 文văn 。 於ư 合hợp 文văn 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 總tổng 合hợp 。 次thứ 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 下hạ 別biệt 合hợp 。 於ư 中trung 又hựu 三tam 。 先tiên 正chánh 合hợp 。 次thứ 更cánh 舉cử 本bổn 盲manh 帖# 合hợp 。 三tam 結kết 。 初sơ 正chánh 合hợp 中trung 六lục 。 一nhất 一nhất 皆giai 三tam 。 先tiên 合hợp 六lục 法pháp 。 次thứ 舉cử 譬thí 帖# 。 三tam 結kết 。 悉tất 如như 文văn 。 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 下hạ 。 第đệ 三tam 簡giản 邪tà 正chánh 為vi 二nhị 。 初sơ 簡giản 邪tà 我ngã 非phi 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 。 或hoặc 言ngôn 常thường 遍biến 或hoặc 言ngôn 如như 芥giới 子tử 。 並tịnh 是thị 邪tà 執chấp 。 次thứ 明minh 正chánh 我ngã 又hựu 二nhị 。 初sơ 明minh 假giả 我ngã 。 次thứ 明minh 真chân 我ngã 。 初sơ 明minh 假giả 我ngã 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 法pháp 次thứ 譬thí 。 譬thí 中trung 有hữu 六lục 。 初sơ 後hậu 有hữu 合hợp 中trung 四tứ 無vô 合hợp 。 開khai 善thiện 假giả 名danh 有hữu 用dụng 有hữu 名danh 無vô 體thể 。 莊trang 嚴nghiêm 名danh 用dụng 體thể 俱câu 有hữu 。 此thử 兩lưỡng 皆giai 不bất 可khả 。 若nhược 名danh 用dụng 體thể 皆giai 有hữu 者giả 何hà 謂vị 為vi 假giả 。 開khai 善thiện 雖tuy 無vô 體thể 既ký 有hữu 名danh 用dụng 亦diệc 復phục 非phi 假giả 。 觀quán 師sư 引dẫn 中trung 論luận 無vô 我ngã 無vô 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 破phá 常thường 無vô 無vô 我ngã 破phá 斷đoạn 。 亦diệc 破phá 即tức 離ly 。 為vi 破phá 此thử 等đẳng 故cố 言ngôn 我ngã 與dữ 無vô 我ngã 。 雖tuy 說thuyết 此thử 二nhị 。 皆giai 是thị 假giả 名danh 。 故cố 文văn 中trung 舉cử 六lục 譬thí 。 譬thí 於ư 假giả 我ngã 。 如Như 來Lai 常thường 住trụ 下hạ 。 第đệ 二nhị 明minh 真chân 我ngã 。 此thử 之chi 真chân 我ngã 對đối 破phá 妄vọng 我ngã 。 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 即tức 無vô 我ngã 無vô 無vô 我ngã 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 應ưng 得đắc 此thử 真chân 我ngã 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 下hạ 。 第đệ 四tứ 廣quảng 出xuất 佛Phật 性tánh 又hựu 三tam 。 初sơ 明minh 佛Phật 性tánh 有hữu 八bát 復phục 次thứ 。 次thứ 如như 我ngã 上thượng 說thuyết 。 下hạ 還hoàn 結kết 是thị 當đương 。 三tam 我ngã 若nhược 說thuyết 色sắc 下hạ 結kết 非phi 五ngũ 陰ấm 。 前tiền 四tứ 如như 文văn 。 第đệ 五ngũ 云vân 第đệ 四tứ 力lực 者giả 。 一nhất 云vân 。 是thị 十Thập 力Lực 中trung 第đệ 四tứ 根căn 力lực 。 知tri 物vật 根căn 緣duyên 化hóa 道đạo 之chi 要yếu 。 二nhị 云vân 。 別biệt 有hữu 名danh 教giáo 。 一nhất 信tín 力lực 。 二nhị 忍nhẫn 力lực 。 三tam 定định 力lực 。 四tứ 善thiện 權quyền 力lực 。 善thiện 權quyền 力lực 者giả 。 化hóa 道đạo 便tiện 故cố 。 故cố 言ngôn 第đệ 四tứ 力lực 。 第đệ 六lục 云vân 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 即tức 佛Phật 性tánh 者giả 。 於ư 他tha 兩lưỡng 解giải 並tịnh 皆giai 不bất 便tiện 。 一nhất 云vân 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 是thị 觀quán 智trí 。 何hà 得đắc 有hữu 境cảnh 界giới 性tánh 。 二nhị 云vân 。 是thị 果quả 性tánh 此thử 亦diệc 不bất 可khả 。 今kim 明minh 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 是thị 佛Phật 性tánh 別biệt 有hữu 所sở 出xuất (# 云vân 云vân )# 。 餘dư 二nhị 如như 文văn 。 善thiện 男nam 子tử 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 下hạ 。 第đệ 二nhị 總tổng 結kết 酬thù 前tiền 問vấn 又hựu 三tam 。 初sơ 結kết 問vấn 不bất 須tu 修tu 道Đạo 。 次thứ 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 下hạ 結kết 勸khuyến 。 三tam 佛Phật 性tánh 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 下hạ 結kết 歎thán 為vi 二nhị 。 初sơ 佛Phật 歎thán 。 次thứ 師sư 子tử 吼hống 歎thán 。 師sư 子tử 吼hống 言ngôn 。 云vân 何hà 不bất 退thoái 下hạ 。 第đệ 二nhị 以dĩ 見kiến 佛Phật 性tánh 人nhân 勸khuyến 修tu 。 有hữu 問vấn 有hữu 答đáp 。 問vấn 如như 文văn 。 佛Phật 答đáp 有hữu 三tam 。 一nhất 自tự 試thí 其kỳ 心tâm 。 二nhị 為vi 物vật 受thọ 苦khổ 。 三tam 用dụng 六Lục 度Độ 化hóa 他tha 。 初sơ 一nhất 是thị 自tự 行hành 。 後hậu 二nhị 是thị 化hóa 他tha 。 初sơ 自tự 試thí 者giả 猶do 是thị 淺thiển 行hành 。 深thâm 者giả 不bất 俟sĩ 言ngôn 。 粟túc # 者giả 人nhân 讀đọc 為vi 和hòa 音âm 非phi 也dã 。 復phục 云vân 黎lê 音âm 。 復phục 云vân # 音âm 。 尋tầm 檢kiểm 無vô 此thử 字tự 。 善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 為vi 破phá 下hạ 。 二nhị 明minh 為vi 物vật 受thọ 苦khổ 。

復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 三Tam 明Minh 六Lục 度Độ 化hóa 他tha 如như 文văn 。

復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 品phẩm 中trung 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 歎thán 教giáo 為vi 三tam 。 一nhất 歎thán 弘hoằng 經kinh 人nhân 即tức 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 二nhị 歎thán 所sở 弘hoằng 法pháp 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 教giáo 也dã 。 三tam 歎thán 說thuyết 教giáo 主chủ 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 教giáo 不bất 自tự 弘hoằng 。 弘hoằng 之chi 在tại 人nhân 。 教giáo 不bất 自tự 宣tuyên 。 宣tuyên 之chi 由do 佛Phật 。 故cố 相tương/tướng 因nhân 而nhi 歎thán 。 亦diệc 是thị 稱xưng 歎thán 三Tam 寶Bảo 初sơ 。 文văn 二nhị 。 前tiền 總tổng 略lược 歎thán 。 次thứ 廣quảng 釋thích 。 初sơ 略lược 歎thán 中trung 二nhị 。 初sơ 通thông 歎thán 菩Bồ 薩Tát 。 次thứ 別biệt 歎thán 補bổ 處xứ 。 諸chư 大Đại 士Sĩ 謙khiêm 勞lao 勤cần 苦khổ 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 歎thán 之chi 。 補bổ 處xứ 方phương 紹thiệu 尊tôn 位vị 是thị 故cố 別biệt 歎thán 。 初sơ 有hữu 九cửu 復phục 次thứ 。 通thông 歎thán 如như 文văn 。 次thứ 受thọ 後hậu 邊biên 身thân 下hạ 。 別biệt 歎thán 有hữu 七thất 復phục 次thứ 。 第đệ 二nhị 文văn 中trung 云vân 三tam 事sự 勝thắng 者giả 。 欲dục 天thiên 之chi 中trung 此thử 天thiên 命mạng 定định 。 人nhân 中trung 欝Uất 單Đơn 越Việt 命mạng 定định 。 將tương 梵Phạm 足túc 之chi 為vi 七thất 。 此thử 天thiên 處xứ 中trung 。 文văn 中trung 云vân 。 或hoặc 怖bố 或hoặc 悎# 。 舊cựu 云vân 。 盍# 音âm 是thị 教giáo 音âm 。 中trung 寺tự 安an 法Pháp 師sư 問vấn 王vương 儉kiệm 。 儉kiệm 是thị 僧Tăng 達đạt 之chi 子tử 博bác 學học 有hữu 名danh 。 古cổ 人nhân 作tác 教giáo 字tự 穴huyệt 下hạ 竪thụ 心tâm 。 邊biên 安an 告cáo 今kim 人nhân 省tỉnh 穴huyệt 單đơn 作tác 耳nhĩ 。 善thiện 男nam 子tử 下hạ 二nhị 歎thán 經kinh 為vi 二nhị 。 先tiên 歎thán 。 次thứ 料liệu 簡giản 。 初sơ 文văn 法pháp 譬thí 合hợp 。 法pháp 可khả 見kiến 。 次thứ 譬thí 中trung 云vân 深thâm 難nan 得đắc 底để 者giả 。 人nhân 解giải 云vân 。 竪thụ 論luận 唯duy 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 不bất 得đắc 有hữu 無vô 常thường 苦khổ 等đẳng 。 橫hoạnh/hoành 論luận 具cụ 常thường 無vô 常thường 等đẳng 。 故cố 言ngôn 深thâm 難nan 得đắc 底để 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 經kinh 但đãn 云vân 深thâm 那na 作tác 單đơn 解giải 。 今kim 謂vị 常thường 無vô 常thường 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 不bất 一nhất 不bất 二nhị 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 是thị 故cố 云vân 深thâm 耳nhĩ (# 云vân 云vân )# 。 合hợp 如như 文văn 。 師sư 子tử 吼hống 言ngôn 。 下hạ 二nhị 料liệu 簡giản 。 有hữu 問vấn 有hữu 答đáp 。 問vấn 從tùng 前tiền 深thâm 難nan 得đắc 底để 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 三tam 種chủng 生sanh 獨độc 一nhất 種chủng 耶da 。 佛Phật 答đáp 初sơ 總tổng 明minh 不bất 受thọ 卵noãn 濕thấp 二nhị 生sanh 。 次thứ 別biệt 明minh 不bất 受thọ 化hóa 生sanh (# 云vân 云vân )# 。

爾nhĩ 時thời 師sư 子tử 吼hống 下hạ 。 三tam 偈kệ 歎thán 說thuyết 經Kinh 主chủ 。 四tứ 十thập 行hành 偈kệ 。 初sơ 兩lưỡng 行hành 請thỉnh 求cầu 說thuyết 。 中trung 三tam 十thập 七thất 行hành 歎thán 。 三tam 一nhất 行hành 結kết (# 云vân 云vân )# 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 七thất