Đại Bát Niết Bàn Kinh Sớ – Quyển 22

Chuẩn
Leave a comment

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 疏Sớ
Quyển 22
隋Tùy 灌Quán 頂Đảnh 撰Soạn

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 二nhị

隋tùy 章chương 安an 頂Đảnh 法Pháp 師sư 撰soạn

唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 再tái 治trị

德đức 王vương 品phẩm

復phục 次thứ 下hạ 。二nhị 明minh 知tri 宿túc 命mạng 又hựu 二nhị 。初sơ 正chánh 明minh 宿túc 命mạng 。次thứ 念niệm 過quá 去khứ 。簡giản 異dị 準chuẩn 前tiền 可khả 知tri 。略lược 不bất 具cụ 說thuyết 也dã 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 下hạ 。三tam 重trọng/trùng 釋thích 他tha 心tâm 又hựu 二nhị 。先tiên 橫hoạnh/hoành 知tri 六lục 道đạo 。次thứ 竪thụ 知tri 十thập 六lục 心tâm 。此thử 文văn 明minh 十thập 六lục 。扶phù 順thuận 數số 義nghĩa 論luận 云vân 。見kiến 道đạo 無vô 量lượng 心tâm 。此thử 心tâm 疾tật 利lợi 名danh 無vô 間gian 心tâm 。成thành 論luận 云vân 。聲Thanh 聞Văn 欲dục 知tri 第đệ 三tam 心tâm 。乃nãi 見kiến 十thập 六lục 心tâm 。緣Duyên 覺Giác 欲dục 知tri 第đệ 三tam 心tâm 。乃nãi 見kiến 第đệ 七thất 心tâm 。唯duy 菩Bồ 薩Tát 能năng 備bị 知tri 。小Tiểu 乘Thừa 根căn 鈍độn 欲dục 知tri 第đệ 三tam 心tâm 來lai 去khứ 。併tinh 欲dục 知tri 後hậu 諸chư 心tâm 。比tỉ 欲dục 知tri 已dĩ 至chí 第đệ 十thập 六lục 心tâm 。中trung 乘thừa 人nhân 小tiểu 利lợi 。欲dục 知tri 第đệ 三tam 心tâm 去khứ 得đắc 知tri 第đệ 七thất 心tâm 。菩Bồ 薩Tát 不bất 爾nhĩ 。併tinh 知tri 逐trục 之chi 。無vô 有hữu 一nhất 心tâm 。而nhi 不bất 知tri 者giả 。此thử 乃nãi 是thị 三tam 乘thừa 共cộng 義nghĩa 。而nhi 有hữu 三tam 人nhân 不bất 同đồng 而nhi 同đồng 。此thử 十thập 六lục 心tâm 非phi 今kim 經kinh 意ý 。前tiền 知tri 六lục 道đạo 是thị 知tri 有hữu 邊biên 。次thứ 十thập 六lục 心tâm 是thị 知tri 無vô 邊biên 。以dĩ 非phi 有hữu 非phi 無vô 。中trung 道đạo 之chi 體thể 。能năng 知tri 有hữu 無vô 。

復phục 次thứ 下hạ 明minh 。第đệ 三tam 功công 德đức 。舊cựu 言ngôn 。此thử 中trung 明minh 慈từ 成thành 上thượng 梵Phạm 行hạnh 品phẩm (# 云vân 云vân )# 。於ư 中trung 先tiên 標tiêu 次thứ 釋thích 。釋thích 中trung 二nhị 。先tiên 釋thích 次thứ 結kết 。初sơ 釋thích 中trung 意ý 者giả 。然nhiên 此thử 中trung 功công 德đức 。應ưng 具cụ 明minh 四tứ 心tâm 。而nhi 偏thiên 明minh 慈từ 者giả 。一nhất 云vân 。特đặc 是thị 文văn 略lược 義nghĩa 應ưng 具cụ 有hữu 。二nhị 云vân 。慈từ 尚thượng 是thị 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 根căn 本bổn 。何hà 意ý 不bất 得đắc 。即tức 是thị 三tam 心tâm 。捨xả 偏thiên 得đắc 圓viên 舉cử 一nhất 知tri 三tam 。略lược 不bất 說thuyết 之chi 。釋thích 文văn 為vi 二nhị 。先tiên 唱xướng 捨xả 得đắc 。二nhị 章chương 門môn 次thứ 釋thích 。釋thích 中trung 先tiên 徵trưng 起khởi 。次thứ 釋thích 。釋thích 中trung 凡phàm 有hữu 五ngũ 番phiên 。初sơ 約ước 二nhị 諦đế 。次thứ 約ước 凡phàm 聖thánh 。三tam 約ước 闡xiển 提đề 對đối 如Như 來Lai 即tức 是thị 善thiện 惡ác 。四tứ 約ước 卑ty 鄙bỉ 對đối 菩Bồ 薩Tát 即tức 是thị 勝thắng 劣liệt 。五ngũ 無vô 著trước 。次thứ 結kết 如như 文văn 。次thứ 明minh 第đệ 四tứ 功công 德đức 文văn 為vi 二nhị 。初sơ 明minh 功công 德đức 。次thứ 論luận 義nghĩa 。初sơ 為vi 四tứ 。初sơ 標tiêu 。次thứ 列liệt 章chương 門môn 。三tam 解giải 釋thích 。四tứ 結kết 。治trị 城thành 云vân 。前tiền 兩lưỡng 是thị 地địa 前tiền 。後hậu 八bát 配phối 八bát 地địa 。前tiền 言ngôn 根căn 深thâm 即tức 性tánh 地địa 。亦diệc 是thị 生sanh 空không 。決quyết 定định 心tâm 入nhập 初sơ 依y 。亦diệc 是thị 法pháp 空không 。後hậu 八bát 初sơ 不bất 觀quán 福phước 田điền 即tức 初Sơ 地Địa 檀đàn 滿mãn 。第đệ 十thập 斷đoạn 除trừ 二nhị 邊biên 即tức 八bát 地địa 。是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。今kim 並tịnh 是thị 真chân 證chứng 功công 德đức 。云vân 何hà 根căn 深thâm 下hạ 。第đệ 三tam 解giải 釋thích 。文văn 中trung 第đệ 五ngũ 第đệ 六lục 合hợp 為vi 一nhất 釋thích 。釋thích 初sơ 章chương 文văn 為vi 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。初sơ 事sự 中trung 具cụ 足túc 五ngũ 義nghĩa 。一nhất 根căn 本bổn 。二nhị 根căn 深thâm 。三tam 根căn 廣quảng 。四tứ 根căn 長trường/trưởng 。五ngũ 根căn 勝thắng 。不bất 放phóng 逸dật 即tức 是thị 根căn 本bổn 。若nhược 通thông 塗đồ 行hành 善thiện 皆giai 不bất 放phóng 逸dật 。若nhược 別biệt 論luận 者giả 。以dĩ 初sơ 檢kiểm 心tâm 為vi 不bất 放phóng 逸dật 。具cụ 此thử 兩lưỡng 意ý 。以dĩ 為vi 根căn 本bổn 。次thứ 阿a 耨nậu 三tam 菩Bồ 提Đề 根căn 者giả 。即tức 是thị 根căn 深thâm 。深thâm 窮cùng 實thật 相tướng 到đáo 際tế 即tức 真chân 。是thị 菩Bồ 提Đề 根căn 故cố 言ngôn 深thâm 也dã 。一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。諸chư 善thiện 根căn 本bổn 。皆giai 不bất 放phóng 逸dật 即tức 是thị 根căn 廣quảng 。以dĩ 能năng 增tăng 長trưởng 即tức 是thị 根căn 長trường/trưởng 。諸chư 善thiện 中trung 勝thắng 即tức 是thị 根căn 勝thắng 。凡phàm 舉cử 十thập 三tam 譬thí 。譬thí 其kỳ 勝thắng 相tương/tướng 。云vân 何hà 不bất 放phóng 逸dật 下hạ 。凡phàm 舉cử 十thập 根căn 重trọng/trùng 釋thích 根căn 長trường/trưởng 。具cụ 此thử 十thập 義nghĩa 深thâm 固cố 難nạn/nan 拔bạt 。私tư 謂vị 。長trường/trưởng 勝thắng 既ký 以dĩ 多đa 義nghĩa 解giải 釋thích 。驗nghiệm 三tam 亦diệc 然nhiên 。餘dư 四tứ 皆giai 十thập 皆giai 十thập 三tam 。云vân 何hà 於ư 身thân 下hạ 。釋thích 第đệ 二nhị 章chương 門môn 。文văn 為vi 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。標tiêu 如như 文văn 。釋thích 為vi 二nhị 。一nhất 定định 身thân 。二nhị 定định 心tâm 。初sơ 定định 身thân 中trung 。觀quán 身thân 是thị 有hữu 是thị 生sanh 死tử 器khí 。觀quán 身thân 是thị 無vô 是thị 涅Niết 槃Bàn 器khí 。今kim 觀quán 身thân 非phi 有hữu 非phi 無vô 。正chánh 顯hiển 中trung 道đạo 。即tức 三tam 菩Bồ 提Đề 器khí 名danh 身thân 決quyết 定định 。次thứ 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。若nhược 陜# 小tiểu 者giả 。即tức 自tự 為vi 心tâm 。變biến 易dị 二nhị 義nghĩa 。若nhược 論luận 修tu 因nhân 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 名danh 為vi 變biến 易dị 。若nhược 論luận 受thọ 果quả 變biến 易dị 生sanh 死tử 名danh 為vi 變biến 易dị 。聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 。從tùng 人nhân 標tiêu 心tâm 。此thử 屬thuộc 無vô 為vi 邊biên 。魔ma 心tâm 即tức 魔ma 天thiên 。自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 心tâm 通thông 諸chư 天thiên 。樂nhạo 生sanh 死tử 心tâm 通thông 三tam 界giới 。此thử 三tam 心tâm 是thị 有hữu 邊biên 非phi 決quyết 定định 。求cầu 慈từ 慈từ 於ư 無vô 。求cầu 悲bi 悲bi 於ư 有hữu 。是thị 為vi 決quyết 定định 。云vân 何hà 不bất 觀quán 福phước 田điền 下hạ 。釋thích 第đệ 三tam 章chương 。文văn 為vi 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。上thượng 四tứ 依y 品phẩm 匡khuông 持trì 佛Phật 法Pháp 。須tu 簡giản 持trì 犯phạm 。此thử 中trung 自tự 修tu 宜nghi 用dụng 平bình 等đẳng 。又hựu 前tiền 誡giới 出xuất 家gia 令linh 遵tuân 戒giới 行hạnh 。今kim 誡giới 在tại 家gia 修tu 亡vong 相tương/tướng 檀đàn 。異dị 念niệm 處xứ 者giả 。異dị 於ư 二nhị 邊biên 正chánh 觀quán 中trung 道đạo 。持trì 戒giới 外ngoại 道đạo 者giả 。非phi 但đãn 持trì 戒giới 又hựu 得đắc 上thượng 定định 。下hạ 文văn 云vân 。施thí 斷đoạn 結kết 外ngoại 道đạo 勝thắng 。持trì 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。持trì 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。止chỉ 伏phục 欲dục 界giới 惡ác 。比tỉ 之chi 言ngôn 勝thắng 施thí 。雖tuy 四tứ 種chủng 俱câu 得đắc 淨tịnh 報báo 者giả 。以dĩ 無vô 施thí 無vô 報báo 乃nãi 為vi 淨tịnh 報báo 。云vân 何hà 淨tịnh 佛Phật 土độ 下hạ 。釋thích 第đệ 四tứ 章chương 。文văn 亦diệc 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。標tiêu 如như 文văn 。釋thích 中trung 但đãn 淨tịnh 土độ 業nghiệp 菩Bồ 提Đề 為vi 本bổn 。此thử 中trung 十Thập 善Thiện 者giả 。非phi 直trực 十Thập 善Thiện 。與dữ 菩Bồ 提Đề 心tâm 和hòa 合hợp 而nhi 行hành 。例lệ 如như 上thượng 答đáp 無vô 畏úy 之chi 問vấn 。然nhiên 十Thập 善Thiện 者giả 。明minh 相tướng 似tự 因nhân 得đắc 相tương 似tự 果quả 。離ly 妄vọng 語ngữ 得đắc 華hoa 果quả 者giả 。明minh 妄vọng 無vô 實thật 如như 華hoa 無vô 果quả 。今kim 不bất 妄vọng 語ngữ 有hữu 實thật 果quả 報báo 。受thọ 報báo 之chi 時thời 感cảm 好hảo/hiếu 華hoa 果quả 。云vân 何hà 滅diệt 除trừ 下hạ 。合hợp 釋thích 第đệ 五ngũ 第đệ 六lục 兩lưỡng 章chương 。義nghĩa 勢thế 相tương/tướng 關quan 合hợp 為vi 一nhất 釋thích 。解giải 者giả 不bất 同đồng 。一nhất 云vân 。此thử 中trung 開khai 章chương 明minh 三tam 種chủng 有hữu 餘dư 。初sơ 兩lưỡng 事sự 釋thích 第đệ 五ngũ 滅diệt 除trừ 有hữu 餘dư 。後hậu 一nhất 事sự 釋thích 第đệ 六lục 斷đoạn 除trừ 業nghiệp 緣duyên 。二nhị 云vân 。煩phiền 惱não 餘dư 報báo 釋thích 滅diệt 除trừ 有hữu 餘dư 。餘dư 業nghiệp 釋thích 上thượng 斷đoạn 除trừ 業nghiệp 緣duyên 。餘dư 有hữu 一nhất 事sự 但đãn 是thị 賸# 出xuất 。就tựu 文văn 為vi 三tam 。先tiên 倡xướng 三tam 章chương 門môn 。二nhị 次thứ 第đệ 釋thích 。三tam 結kết 。二nhị 釋thích 三tam 章chương 中trung 。初sơ 釋thích 煩phiền 惱não 。若nhược 以dĩ 習tập 報báo 分phần/phân 門môn 。則tắc 習tập 因nhân 為vi 煩phiền 惱não 。報báo 因nhân 為vi 業nghiệp 。今kim 分phần/phân 習tập 報báo 之chi 異dị 故cố 。言ngôn 煩phiền 惱não 餘dư 報báo 。然nhiên 感cảm 報báo 由do 業nghiệp 。煩phiền 惱não 但đãn 能năng 滋tư 潤nhuận 此thử 業nghiệp 。若nhược 大đại 論luận 中trung 。只chỉ 任nhậm 煩phiền 惱não 亦diệc 能năng 得đắc 報báo 。云vân 何hà 餘dư 業nghiệp 下hạ 。第đệ 二nhị 釋thích 上thượng 除trừ 業nghiệp 緣duyên 。總tổng 明minh 凡phàm 夫phu 與dữ 二Nhị 乘Thừa 業nghiệp 。言ngôn 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。人nhân 受thọ 七thất 有hữu 業nghiệp 者giả 。然nhiên 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。人nhân 雖tuy 斷đoạn 見kiến 盡tận 。猶do 有hữu 思tư 惟duy 。潤nhuận 生sanh 人nhân 天thiên 。七thất 人nhân 七thất 天thiên 往vãng 還hoàn 。合hợp 數số 只chỉ 是thị 七thất 有hữu 。往vãng 還hoàn 離ly 數số 即tức 十thập 四tứ 有hữu 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 人nhân 。受thọ 二nhị 有hữu 業nghiệp 者giả 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 人nhân 。但đãn 人nhân 天thiên 中trung 各các 有hữu 一nhất 生sanh 。此thử 則tắc 兩lưỡng 生sanh 離ly 數số 。若nhược 合hợp 數số 者giả 只chỉ 是thị 一nhất 有hữu 。問vấn 何hà 故cố 。初sơ 果quả 合hợp 數số 二nhị 果quả 離ly 耶da 。解giải 云vân 。只chỉ 是thị 互hỗ 現hiện 。阿A 那Na 含Hàm 人nhân 。受thọ 色sắc 有hữu 業nghiệp 者giả 。阿A 那Na 含Hàm 人nhân 。斷đoạn 欲dục 思tư 盡tận 餘dư 色sắc 惑hoặc 在tại 。故cố 云vân 受thọ 色sắc 有hữu 業nghiệp 。然nhiên 那na 含hàm 有hữu 五ngũ 種chủng 。但đãn 出xuất 一nhất 上thượng 流lưu 者giả 。上thượng 流lưu 有hữu 二nhị 。一nhất 者giả 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 。二nhị 至chí 無vô 色sắc 。所sở 以dĩ 經Kinh 云vân 。樂nhạo/nhạc/lạc 論luận 義nghĩa 者giả 。生sanh 五ngũ 淨Tịnh 居Cư 。樂nhạo/nhạc/lạc 禪thiền 定định 者giả 。生sanh 無vô 色sắc 界giới 。然nhiên 生sanh 尼ni 吒tra 即tức 遍biến 歷lịch 四tứ 禪thiền 。若nhược 於ư 初sơ 禪thiền 不bất 得đắc 滅diệt 者giả 復phục 生sanh 二nhị 禪thiền 。二nhị 禪thiền 不bất 滅diệt 生sanh 第đệ 三tam 禪thiền 。三tam 禪thiền 不bất 滅diệt 復phục 生sanh 第đệ 四tứ 禪thiền 方phương 滅diệt 。於ư 中trung 復phục 三tam 。超siêu 半bán 超siêu 遍biến 沒một 。若nhược 生sanh 無vô 色sắc 名danh 無vô 色sắc 般bát (# 云vân 云vân )# 。若nhược 生sanh 無vô 色sắc 即tức 不bất 更cánh 生sanh 。亦diệc 生sanh 即tức 滅diệt 。不bất 同đồng 色sắc 界giới 四tứ 禪thiền 受thọ 生sanh 。故cố 略lược 不bất 云vân 。受thọ 無vô 色sắc 業nghiệp 。只chỉ 云vân 受thọ 色sắc 業nghiệp 。中trung 不bất 生sanh 故cố 。亦diệc 云vân 有hữu 行hành 無vô 行hành 。生sanh 同đồng 於ư 色sắc 故cố 亦diệc 不bất 云vân 。云vân 何hà 餘dư 有hữu 下hạ 。第đệ 三tam 釋thích 上thượng 除trừ 餘dư 有hữu 。無vô 業nghiệp 無vô 結kết 而nhi 轉chuyển 二nhị 果quả 者giả 。莊trang 嚴nghiêm 云vân 。羅La 漢Hán 轉chuyển 為vi 六Lục 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。支chi 佛Phật 轉chuyển 為vi 。七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。故cố 言ngôn 而nhi 轉chuyển 二nhị 果quả 。今kim 明minh 此thử 乃nãi 通thông 教giáo 之chi 義nghĩa 。非phi 釋thích 今kim 經kinh 。開khai 善thiện 云vân 。無vô 此thử 事sự 。轉chuyển 者giả 。本bổn 是thị 鈍độn 根căn 羅La 漢Hán 轉chuyển 為vi 利lợi 根căn 。支chi 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。數số 習tập 故cố 轉chuyển 為vi 二nhị 果quả 。今kim 明minh 還hoàn 是thị 二Nhị 乘Thừa 全toàn 非phi 今kim 經kinh 。河hà 西tây 云vân 。上thượng 句cú 二nhị 果quả 得đắc 道Đạo 得đắc 向hướng 。轉chuyển 羅La 漢Hán 向hướng 得đắc 羅La 漢Hán 果Quả 。支chi 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。文văn 中trung 自tự 云vân 得đắc 及cập 果quả 者giả 。豈khởi 可khả 不bất 作tác 此thử 釋thích 。今kim 明minh 還hoàn 是thị 二Nhị 乘Thừa 之chi 義nghĩa 。非phi 今kim 經kinh 意ý 。又hựu 一nhất 解giải 云vân 。煩phiền 惱não 因nhân 盡tận 果quả 報báo 亦diệc 亡vong 。而nhi 今kim 不bất 滅diệt 者giả 。只chỉ 是thị 輪luân 轉chuyển 餘dư 勢thế 。然nhiên 業nghiệp 既ký 除trừ 。唯duy 此thử 二nhị 果quả 於ư 菩Bồ 薩Tát 為vi 累lũy/lụy/luy 。是thị 故cố 言ngôn 轉chuyển 。轉chuyển 即tức 是thị 捨xả 還hoàn 是thị 他tha 義nghĩa 。不bất 關quan 今kim 經kinh 。興hưng 皇hoàng 云vân 。轉chuyển 二nhị 果quả 者giả 。二Nhị 乘Thừa 果quả 身thân 有hữu 寒hàn 熱nhiệt 饑cơ 渴khát 。此thử 果quả 得đắc 除trừ 故cố 言ngôn 轉chuyển 二nhị 果quả 。亦diệc 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 。今kim 明minh 此thử 果quả 不bất 生sanh 任nhậm 盡tận 則tắc 止chỉ 。何hà 用dụng 因nhân 經kinh 轉chuyển 之chi 。答đáp 三tam 界giới 果quả 雖tuy 盡tận 界giới 外ngoại 果quả 方phương 生sanh 。言ngôn 轉chuyển 果quả 者giả 轉chuyển 界giới 外ngoại 果quả 。今kim 明minh 此thử 是thị 別biệt 教giáo 義nghĩa 。亦diệc 非phi 圓viên 意ý 。云vân 何hà 修tu 清thanh 淨tịnh 身thân 下hạ 。釋thích 第đệ 七thất 章chương 。亦diệc 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。初sơ 標tiêu 。次thứ 釋thích 。中trung 師sư 子tử 吼hống 品phẩm 。明minh 或hoặc 一nhất 業nghiệp 一nhất 相tương/tướng 。或hoặc 一nhất 業nghiệp 二nhị 相tương/tướng 三tam 相tương/tướng 。此thử 中trung 明minh 百bách 福phước 成thành 一nhất 相tướng 。文văn 為vi 二nhị 。先tiên 明minh 相tướng 業nghiệp 。次thứ 明minh 好hảo/hiếu 業nghiệp 。外ngoại 道đạo 所sở 事sự 各các 指chỉ 一nhất 相tương/tướng 。佛Phật 集tập 眾chúng 相tướng 備bị 在tại 一nhất 身thân 。十thập 二nhị 日nhật 者giả 。即tức 子tử 丑sửu 等đẳng 十thập 二nhị 日nhật 。河hà 西tây 云vân 。一nhất 年niên 有hữu 十thập 二nhị 吉cát 日nhật 。堪kham 祠từ 祀tự 求cầu 福phước 。然nhiên 修tu 相tướng 好hảo 亦diệc 四tứ 悉tất 意ý 。一nhất 者giả 法Pháp 王Vương 之chi 體thể 。應ưng 以dĩ 相tướng 好hảo 而nhi 自tự 嚴nghiêm 身thân 。諸chư 佛Phật 皆giai 爾nhĩ 。是thị 為vi 世thế 界giới 。令linh 人nhân 見kiến 者giả 生sanh 信tín 起khởi 善thiện 。是thị 為vi 人nhân 一nhất 身thân 具cụ 眾chúng 好hảo/hiếu 對đối 破phá 外ngoại 道đạo 。是thị 為vi 對đối 治trị 。色sắc 淨tịnh 故cố 般Bát 若Nhã 淨tịnh 。般Bát 若Nhã 淨tịnh 故cố 色sắc 淨tịnh 。是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。文văn 舉cử 四tứ 譬thí 。或hoặc 當đương 主chủ 此thử (# 云vân 云vân )# 。云vân 何hà 了liễu 知tri 諸chư 緣duyên 下hạ 。第đệ 八bát 章chương 。此thử 中trung 亦diệc 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。初sơ 如như 文văn 。釋thích 中trung 。他tha 云vân 。知tri 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。即tức 是thị 世thế 諦đế 。是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。不bất 見kiến 色sắc 相tướng 。是thị 行hành 支chi 滅diệt 。不bất 見kiến 色sắc 緣duyên 是thị 無vô 明minh 滅diệt 。不bất 見kiến 色sắc 體thể 是thị 識thức 名danh 色sắc 六lục 入nhập 觸xúc 受thọ 滅diệt 。不bất 見kiến 色sắc 生sanh 是thị 愛ái 取thủ 有hữu 生sanh 等đẳng 滅diệt 。不bất 見kiến 色sắc 滅diệt 是thị 老lão 死tử 滅diệt 。不bất 見kiến 一nhất 相tương/tướng 是thị 不bất 見kiến 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 空không 。不bất 見kiến 見kiến 者giả 是thị 不bất 見kiến 因nhân 緣duyên 假giả 。真chân 俗tục 雙song 云vân 。二nhị 諦đế 俱câu 泯mẫn 。亦diệc 不bất 見kiến 中trung 。如như 是thị 通thông 達đạt 。了liễu 知tri 因nhân 緣duyên 。為vi 若nhược 此thử 云vân 何hà 只chỉ 是thị 世thế 諦đế 耶da 。一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。釋thích 第đệ 九cửu 章chương 。文văn 為vi 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。標tiêu 如như 文văn 。次thứ 釋thích 文văn 為vi 二nhị 。初sơ 明minh 離ly 怨oán 。次thứ 簡giản 出xuất 怨oán 。初sơ 離ly 怨oán 又hựu 二nhị 。初sơ 自tự 離ly 怨oán 。次thứ 為vi 他tha 離ly 怨oán 。初sơ 文văn 者giả 。遠viễn 離ly 煩phiền 惱não 。是thị 自tự 離ly 怨oán 。次thứ 五ngũ 住trụ 者giả 。是thị 為vi 他tha 離ly 怨oán 。次thứ 何hà 等đẳng 為vi 怨oán 下hạ 。

是thị 簡giản 出xuất 怨oán 敵địch 。河hà 西tây 。釋thích 八bát 魔ma 者giả 。謗báng 方Phương 等Đẳng 。等đẳng 四tứ 惡ác 是thị 四tứ 魔ma 。即tức 生sanh 死tử 魔ma 。無vô 常thường 無vô 我ngã 。等đẳng 四tứ 即tức 涅Niết 槃Bàn 魔ma (# 云vân 云vân )# 。云vân 何hà 遠viễn 離ly 是thị 第đệ 十thập 章chương 。亦diệc 有hữu 標tiêu 釋thích 結kết 。標tiêu 如như 文văn 。釋thích 文văn 中trung 。以dĩ 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。愛ái 煩phiền 惱não 為vi 二nhị 邊biên 。即tức 是thị 因nhân 果quả 二nhị 法pháp 。私tư 謂vị 。破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。中trung 三tam 種chủng 惑hoặc 故cố 。故cố 離ly 二nhị 邊biên 。河hà 西tây 。以dĩ 業nghiệp 與dữ 煩phiền 惱não 為vi 二nhị 邊biên 。私tư 謂vị 。若nhược 云vân 三tam 惑hoặc 。有hữu 三tam 種chủng 業nghiệp 。方phương 會hội 今kim 意ý 。直trực 以dĩ 界giới 內nội 惑hoặc 業nghiệp 。以dĩ 為vi 二nhị 邊biên 。全toàn 非phi 今kim 意ý 。既ký 得đắc 此thử 意ý 。例lệ 一nhất 切thiết 法pháp 。有hữu 無vô 常thường 斷đoạn 垢cấu 淨tịnh 縛phược 脫thoát 等đẳng 。皆giai 是thị 二nhị 邊biên 。

爾nhĩ 時thời 光quang 明minh 下hạ 。第đệ 二nhị 論luận 義nghĩa 。有hữu 問vấn 答đáp 。問vấn 意ý 者giả 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 具cụ 修tu 十thập 事sự 。如Như 來Lai 何hà 故cố 。不bất 修tu 淨tịnh 土độ 。佛Phật 答đáp 為vi 四tứ 。一nhất 我ngã 因nhân 具cụ 十thập 事sự 。眾chúng 聖thánh 亦diệc 然nhiên 。二nhị 若nhược 使sử 世thế 界giới 下hạ 。訶ha 其kỳ 所sở 問vấn 。三tam 西tây 方phương 下hạ 。示thị 其kỳ 無vô 勝thắng 淨tịnh 土độ 。四tứ 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 下hạ 。為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 出xuất 穢uế 土thổ/độ 。悉tất 如như 文văn 。

復phục 次thứ 下hạ 。第đệ 五ngũ 功công 德đức 文văn 為vi 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。標tiêu 如như 文văn 。釋thích 中trung 二nhị 。先tiên 釋thích 次thứ 論luận 義nghĩa 。初sơ 釋thích 者giả 。舊cựu 解giải 五ngũ 事sự 有hữu 三tam 說thuyết 。冶dã 城thành 云vân 。通thông 外ngoại 凡phàm 及cập 三tam 十thập 心tâm 。既ký 言ngôn 不bất 生sanh 邊biên 地địa 。諸chư 根căn 完hoàn 具cụ 。即tức 是thị 其kỳ 證chứng 。二nhị 云vân 。此thử 德đức 不bất 淺thiển 。何hà 者giả 。登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 皆giai 因nhân 事sự 表biểu 裏lý 。言ngôn 諸chư 根căn 完hoàn 具cụ 。者giả 非phi 耳nhĩ 眼nhãn 等đẳng 。乃nãi 是thị 出xuất 世thế 信tín 首thủ 根căn 。諸chư 邊biên 地địa 者giả 。非phi 世thế 間gian 邊biên 陲# 。無vô 佛Phật 法Pháp 處xứ 。乃nãi 是thị 離ly 斷đoạn 離ly 常thường 。諸chư 天thiên 護hộ 念niệm 者giả 。以dĩ 佛Phật 為vi 天thiên 。四tứ 眾chúng 恭cung 敬kính 者giả 。為vi 物vật 福phước 田điền 。三tam 開khai 善thiện 云vân 。此thử 乃nãi 登đăng 地địa 菩Bồ 薩Tát 。猶do 生sanh 欲dục 界giới 故cố 言ngôn 完hoàn 具cụ 等đẳng 。若nhược 論luận 無vô 漏lậu 得đắc 變biến 易dị 報báo 。而nhi 此thử 菩Bồ 薩Tát 。猶do 有hữu 有hữu 漏lậu 故cố 今kim 受thọ 生sanh 。雖tuy 有hữu 此thử 五ngũ 心tâm 不bất 存tồn 著trước 。正chánh 以dĩ 不bất 著trước 為vi 體thể 。今kim 評bình 之chi 。開khai 善thiện 。全toàn 是thị 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 義nghĩa 。初sơ 家gia 通thông 地địa 前tiền 是thị 別biệt 教giáo 初sơ 心tâm 。不bất 關quan 經kinh 意ý 。中trung 間gian 登đăng 地địa 是thị 證chứng 道Đạo 意ý 。就tựu 文văn 為vi 二nhị 。先tiên 明minh 功công 德đức 。後hậu 論luận 義nghĩa 。初sơ 功công 德đức 者giả 。有hữu 標tiêu 釋thích 結kết 。標tiêu 如như 文văn 。釋thích 者giả 。此thử 五ngũ 前tiền 四tứ 是thị 報báo 果quả 。後hậu 一nhất 是thị 習tập 果quả 。次thứ 論luận 義nghĩa 中trung 。先tiên 問vấn 。次thứ 佛Phật 答đáp 又hựu 二nhị 。先tiên 贊tán 問vấn 。次thứ 正chánh 答đáp 。答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 是thị 勝thắng 劣liệt 章chương 。次thứ 善thiện 男nam 子tử 下hạ 。是thị 顯hiển 勝thắng 劣liệt 相tương/tướng 。初sơ 舉cử 五ngũ 章chương 定định 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 勝thắng 是thị 我ngã 。常thường 淨tịnh 可khả 見kiến 。異dị 是thị 中trung 道đạo 不bất 共cộng 。無vô 漏lậu 是thị 證chứng 中trung 道đạo 。利lợi 益ích 安an 樂lạc 。等đẳng 是thị 化hóa 他tha 。次thứ 文văn 云vân 。離ly 渴khát 愛ái 。是thị 釋thích 定định 釋thích 樂nhạo/nhạc/lạc 。生sanh 死tử 斷đoạn 不bất 相tương 續tục 是thị 釋thích 常thường 。得đắc 作tác 菩Bồ 薩Tát 是thị 釋thích 淨tịnh 。斷đoạn 一nhất 切thiết 貧bần 善thiện 法Pháp 。是thị 釋thích 勝thắng 釋thích 我ngã 。無vô 分phần/phân 無vô 果quả 。是thị 釋thích 異dị 釋thích 不bất 共cộng 。兼kiêm 得đắc 釋thích 無vô 漏lậu 。利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。佛Phật 說thuyết 五ngũ 事sự 因nhân 大đại 涅Niết 槃Bàn 得đắc 。人nhân 師sư 解giải 通thông 內nội 外ngoại 三tam 十thập 心tâm 。當đương 知tri 地địa 前tiền 不bất 名danh 為vi 得đắc 。佛Phật 自tự 說thuyết 是thị 無vô 漏lậu 。開khai 善thiện 云vân 。是thị 有hữu 漏lậu 。既ký 公công 抗kháng 佛Phật 語ngữ 。豈khởi 不bất 疑nghi 誤ngộ 後hậu 生sanh 。故cố 知tri 人nhân 解giải 全toàn 不bất 可khả 信tín 。將tương 來lai 學học 者giả 但đãn 自tự 依y 經kinh 。善thiện 男nam 子tử 下hạ 。第đệ 六lục 功công 德đức 。舊cựu 解giải 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。若nhược 論luận 十Thập 地Địa 是thị 最tối 後hậu 終chung 心tâm 。若nhược 論luận 三tam 忍nhẫn 即tức 是thị 上thượng 忍nhẫn 。退thoái 非phi 菩Bồ 薩Tát 名danh 等đẳng 覺giác 。進tiến 非phi 妙diệu 覺giác 是thị 金kim 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。一nhất 釋thích 云vân 。具cụ 空không 有hữu 二nhị 解giải 。二nhị 云vân 。但đãn 取thủ 照chiếu 有hữu 之chi 解giải 。不bất 取thủ 空không 解giải 。空không 解giải 未vị 足túc 。莊trang 嚴nghiêm 云vân 。金kim 心tâm 斷đoạn 惑hoặc 盡tận 。引dẫn 此thử 文văn 由Do 乾Càn 陀Đà 山Sơn 。七thất 日nhật 並tịnh 照chiếu 。一nhất 切thiết 燒thiêu 盡tận 。故cố 知tri 等đẳng 覺giác 斷đoạn 惑hoặc 盡tận 。開khai 善thiện 解giải 。金kim 心tâm 但đãn 伏phục 無vô 明minh 。至chí 妙diệu 覺giác 佛Phật 時thời 。斷đoạn 此thử 一nhất 念niệm 輕khinh 惑hoặc 。即tức 得đắc 成thành 佛Phật 。勝thắng 鬘man 云vân 。佛Phật 菩Bồ 提Đề 智trí 能năng 斷đoạn 。此thử 文văn 說thuyết 伏phục 為vi 盡tận 。金kim 心tâm 有hữu 解giải 。乃nãi 滿mãn 空không 解giải 未vị 足túc 。引dẫn 二nhị 十thập 二nhị 遇ngộ 經kinh 及cập 夫phu 人nhân 經kinh 證chứng 。廣quảng 論luận 其kỳ 義nghĩa 。觀quán 師sư 云vân 。不bất 可khả 定định 判phán 其kỳ 位vị 。應ưng 例lệ 如như 般Bát 若Nhã 通thông 貫quán 諸chư 地địa 。又hựu 十Thập 地Địa 太thái 高cao 。第đệ 五ngũ 功công 德đức 。復phục 是thị 何hà 地địa 。不bất 應ưng 懸huyền 殊thù 。但đãn 使sử 與dữ 三tam 昧muội 相tương 應ứng 。亦diệc 不bất 簡giản 高cao 下hạ 。舊cựu 又hựu 解giải 。十Thập 地Địa 得đắc 百bách 三tam 昧muội 。已dĩ 方phương 得đắc 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 。方phương 入nhập 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 者giả 。進tiến 非phi 佛Phật 果Quả 退thoái 非phi 下hạ 地địa 。唯duy 在tại 窮cùng 學học 。此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。此thử 一nhất 三tam 昧muội 亦diệc 有hữu 通thông 別biệt 。別biệt 據cứ 窮cùng 學học 通thông 亘tuyên 諸chư 地địa 。亦diệc 通thông 似tự 道đạo 。何hà 異dị 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 通thông 初sơ 後hậu 地địa 。般Bát 若Nhã 既ký 通thông 。三tam 昧muội 寧ninh 別biệt 。何hà 者giả 。舉cử 體thể 堅kiên 如như 金kim 剛cang 。舉cử 體thể 定định 如như 三tam 昧muội 。舉cử 體thể 利lợi 如như 般Bát 若Nhã 。故cố 經Kinh 云vân 。金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。有hữu 三tam 種chủng 名danh 。下hạ 文văn 亦diệc 云vân 。佛Phật 性tánh 五ngũ 名danh 。若nhược 言ngôn 終chung 心tâm 有hữu 斷đoạn 無vô 斷đoạn 。乃nãi 是thị 二nhị 家gia 相tương/tướng 扼ách 。為vi 緣duyên 利lợi 益ích 故cố 作tác 斷đoạn 不bất 斷đoạn 說thuyết 。而nhi 其kỳ 實thật 理lý 非phi 斷đoạn 不bất 斷đoạn (# 云vân 云vân )# 。今kim 謂vị 。莊trang 嚴nghiêm 家gia 引dẫn 由Do 乾Càn 陀Đà 山Sơn 譬thí 偏thiên 。何hà 者giả 。夫phu 七thất 日nhật 現hiện 時thời 。非phi 但đãn 能năng 燒thiêu 。由Do 乾Càn 陀Đà 山Sơn 。一nhất 切thiết 洞đỗng 然nhiên 。而nhi 今kim 不bất 以dĩ 洞đỗng 然nhiên 為vi 諭dụ 。但đãn 燒thiêu 草thảo 存tồn 山sơn 者giả 。非phi 譬thí 十Thập 地Địa 終chung 心tâm 斷đoạn 惑hoặc 。取thủ 七thất 日nhật 初sơ 出xuất 先tiên 照chiếu 由do 乾can/kiền/càn 陀đà 故cố 其kỳ 草thảo 然nhiên 。明minh 此thử 三tam 昧muội 是thị 初Sơ 地Địa 功công 德đức 最tối 初sơ 斷đoạn 惑hoặc 。故cố 以dĩ 燒thiêu 草thảo 為vi 譬thí 。標tiêu 釋thích 結kết 。初sơ 如như 文văn 。次thứ 釋thích 中trung 為vi 三tam 。一nhất 略lược 明minh 三tam 昧muội 。二nhị 廣quảng 明minh 三tam 昧muội 。三tam 釋thích 其kỳ 名danh 略lược 。中trung 又hựu 二nhị 。前tiền 明minh 自tự 德đức 。次thứ 辨biện 化hóa 他tha 。自tự 德đức 又hựu 二nhị 。初sơ 明minh 能năng 斷đoạn 。次thứ 舉cử 非phi 。悉tất 能năng 破phá 散tán 是thị 能năng 斷đoạn 。見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 是thị 舉cử 非phi 。住trụ 是thị 三tam 昧muội 。雖tuy 施thí 眾chúng 生sanh 下hạ 。第đệ 二nhị 明minh 化hóa 他tha 也dã 。譬thí 如như 金kim 剛cang 下hạ 。第đệ 二nhị 廣quảng 明minh 又hựu 二nhị 。初sơ 廣quảng 自tự 行hành 。後hậu 廣quảng 化hóa 他tha 。廣quảng 自tự 行hành 又hựu 三tam 。初sơ 能năng 斷đoạn 。次thứ 能năng 見kiến 。三tam 重trọng/trùng 明minh 能năng 斷đoạn 。初sơ 能năng 斷đoạn 中trung 凡phàm 舉cử 八bát 譬thí 。初sơ 一nhất 譬thí 能năng 斷đoạn 。後hậu 七thất 譬thí 稱xưng 歎thán 。善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 安an 住trụ 下hạ 。第đệ 二nhị 廣quảng 明minh 能năng 見kiến 。初sơ 一nhất 譬thí 能năng 見kiến 。次thứ 三tam 譬thí 稱xưng 歎thán 。善thiện 男nam 子tử 如như 由Do 乾Càn 陀Đà 山Sơn 下hạ 。第đệ 三tam 重trọng/trùng 明minh 能năng 斷đoạn 。亦diệc 有hữu 三tam 譬thí 。初sơ 一nhất 譬thí 能năng 斷đoạn 。次thứ 二nhị 譬thí 亡vong 功công 。若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 安an 住trụ 下hạ 。第đệ 二nhị 廣quảng 明minh 化hóa 他tha 為vi 四tứ 。一nhất 變biến 身thân 如như 佛Phật 。二nhị 還hoàn 本bổn 處xứ 。三tam 斷đoạn 他tha 惑hoặc 。四tứ 三tam 密mật 示thị 現hiện 。示thị 現hiện 又hựu 四tứ 。一nhất 口khẩu 密mật 。二nhị 身thân 密mật 。三tam 重trọng/trùng 明minh 口khẩu 密mật 。前tiền 則tắc 一nhất 音âm 異dị 適thích 。今kim 明minh 一nhất 法pháp 異dị 適thích 。四tứ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 意ý 密mật 。何hà 故cố 名danh 為vi 下hạ 。第đệ 三tam 釋thích 名danh 。譬thí 有hữu 三tam 。初sơ 不bất 定định 譬thí 無vô 相tướng 。次thứ 不bất 平bình 價giá 譬thí 無vô 苦khổ 。後hậu 離ly 苦khổ 毒độc 譬thí 無vô 畏úy 。結kết 如như 文văn 。

德đức 王vương 品phẩm 之chi 五ngũ

起khởi 卷quyển 明minh 第đệ 七thất 功công 德đức 。開khai 善thiện 。用dụng 此thử 下hạ 兩lưỡng 功công 德đức 。為vi 第đệ 二nhị 周chu 。由do 近cận 善thiện 友hữu 初sơ 聞văn 正Chánh 法Pháp 。於ư 位vị 則tắc 淺thiển 。下hạ 第đệ 八bát 功công 德đức 。九cửu 事sự 為vi 體thể 。辨biện 心tâm 慧tuệ 解giải 脫thoát 。明minh 義nghĩa 深thâm 極cực 。今kim 謂vị 不bất 爾nhĩ 。悉tất 是thị 初sơ 證chứng 不bất 聞văn 聞văn 時thời 。所sở 獲hoạch 功công 德đức 。佛Phật 作tác 第đệ 七thất 第đệ 八bát 番phiên 說thuyết 。明minh 其kỳ 洞đỗng 識thức 涅Niết 槃Bàn 近cận 因nhân 之chi 法pháp 。堪kham 為vì 眾chúng 生sanh 。作tác 善Thiện 知Tri 識Thức 。那na 忽hốt 棄khí 其kỳ 內nội 德đức 化hóa 他tha 之chi 功công 。而nhi 作tác 外ngoại 求cầu 師sư 範phạm 。自tự 行hành 之chi 解giải 。縱túng/tung 令linh 自tự 求cầu 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。亦diệc 是thị 寄ký 事sự 而nhi 表biểu 於ư 理lý 。例lệ 如như 淨tịnh 名danh 念niệm 佛Phật 之chi 時thời 。師sư 子tử 嚮hướng 等đẳng 皆giai 來lai 說thuyết 法Pháp 。說thuyết 已dĩ 而nhi 去khứ 。如như 此thử 知tri 識thức 聞văn 法Pháp 思tư 修tu 。何hà 得đắc 是thị 淺thiển 。就tựu 文văn 為vi 三tam 。初sơ 標tiêu 章chương 。次thứ 釋thích 。三tam 結kết 。標tiêu 如như 文văn 。次thứ 釋thích 又hựu 二nhị 。初sơ 明minh 四tứ 事sự 。次thứ 論luận 義nghĩa 。初sơ 又hựu 二nhị 。一nhất 標tiêu 章chương 。二nhị 解giải 釋thích 。標tiêu 章chương 又hựu 三tam 。一nhất 明minh 是thị 。二nhị 舉cử 非phi 。三tam 正chánh 列liệt 名danh 。明minh 是thị 如như 文văn 。次thứ 舉cử 苦khổ 行hạnh 非phi 中trung 兩lưỡng 解giải 。一nhất 云vân 。外ngoại 道đạo 無vô 益ích 苦khổ 行hạnh 。二nhị 云vân 。只chỉ 佛Phật 法Pháp 中trung 直trực 修tu 苦khổ 行hạnh 。不bất 能năng 得đắc 道Đạo 。要yếu 須tu 慧tuệ 品phẩm 為vi 正chánh 。餘dư 行hành 相tương/tướng 資tư 。三tam 列liệt 名danh 如như 文văn 。譬thí 如như 有hữu 人nhân 下hạ 。第đệ 二nhị 解giải 釋thích 又hựu 二nhị 。先tiên 總tổng 釋thích 。後hậu 別biệt 釋thích 。初sơ 總tổng 中trung 舉cử 三tam 譬thí 。初sơ 兩lưỡng 譬thí 菩Bồ 薩Tát 。後hậu 一nhất 譬thí 凡phàm 夫phu 。初sơ 菩Bồ 薩Tát 譬thí 中trung 。初sơ 譬thí 自tự 行hành 亦diệc 具cụ 四tứ 事sự 。菩Bồ 薩Tát 居cư 因nhân 聖thánh 法pháp 未vị 滿mãn 。亦diệc 須tu 善thiện 友hữu 聽thính 法Pháp 修tu 行hành (# 云vân 云vân )# 。次thứ 一nhất 譬thí 。譬thí 菩Bồ 薩Tát 化hóa 他tha 。化hóa 他tha 亦diệc 須tu 四tứ 事sự 。諸chư 佛Phật 起khởi 發phát 如như 教giáo 行hàng 行hàng 云vân 云vân )# 。後hậu 譬thí 譬thí 凡phàm 夫phu 。凡phàm 夫phu 罪tội 重trọng 故cố 言ngôn 如như 癩lại (# 云vân 云vân )# 。如như 是thị 三tam 譬thí 一nhất 一nhất 有hữu 合hợp 。初sơ 譬thí 中trung 。熱nhiệt 譬thí 愛ái 。冷lãnh 譬thí 癡si 。勞lao 譬thí 慢mạn 。下hạ 譬thí 瞋sân 。瘧ngược 譬thí 疑nghi 。眾chúng 邪tà 通thông 譬thí 五ngũ 利lợi (# 云vân 云vân )# 。問vấn 菩Bồ 薩Tát 利lợi 鈍độn 俱câu 盡tận 寧ninh 有hữu 此thử 病bệnh 。答đáp 寄ký 通thông 指chỉ 別biệt 耳nhĩ 。菩Bồ 薩Tát 別biệt 惑hoặc 至chí 佛Phật 方phương 盡tận 。寧ninh 得đắc 無vô 病bệnh 。私tư 云vân 。通thông 別biệt 之chi 惑hoặc 名danh 同đồng 體thể 一nhất 二nhị 三tam 異dị 。譬thí 如như 畜súc 弟đệ 子tử 下hạ 。第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 四tứ 事sự 又hựu 二nhị 。先tiên 略lược 後hậu 廣quảng 。初sơ 略lược 釋thích 知tri 識thức 又hựu 四tứ 。一nhất 善Thiện 知Tri 識Thức 。二nhị 聽thính 法Pháp 。三tam 思tư 惟duy 。四tứ 修tu 行hành 。初sơ 又hựu 四tứ 。先tiên 稱xưng 歎thán 。有hữu 譬thí 有hữu 合hợp 如như 文văn 。善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 下hạ 。第đệ 二nhị 出xuất 其kỳ 人nhân 。人nhân 有hữu 五ngũ 別biệt 。一nhất 菩Bồ 薩Tát 。二nhị 佛Phật 。三tam 緣Duyên 覺Giác 。四tứ 聲Thanh 聞Văn 五ngũ 人nhân 。中trung 信tín 者giả 何hà 故cố 名danh 為vi 下hạ 。第đệ 三tam 辨biện 其kỳ 位vị 。初sơ 明minh 五ngũ 位vị 。一nhất 教giáo 離ly 惡ác 行hành 善thiện 。二nhị 如như 說thuyết 如như 行hành 。三tam 修tu 菩Bồ 提Đề 。四tứ 行hành 戒giới 施thí 。五ngũ 不bất 自tự 為vi 為vi 他tha 。或hoặc 以dĩ 配phối 前tiền 五ngũ 人nhân 。未vị 必tất 須tu 爾nhĩ 。如như 空không 中trung 下hạ 。第đệ 四tứ 得đắc 善Thiện 知Tri 識Thức 益ích 。夫phu 初sơ 月nguyệt 雖tuy 不bất 可khả 見kiến 。不bất 得đắc 言ngôn 無vô 。初sơ 近cận 知tri 識thức 。謂vị 未vị 有hữu 益ích 而nhi 實thật 已dĩ 潤nhuận 。若nhược 能năng 聽thính 下hạ 。是thị 第đệ 二nhị 釋thích 聽thính 法Pháp 人nhân 又hựu 二nhị 。先tiên 聽thính 三tam 經kinh 。後hậu 得đắc 三tam 解giải 。三tam 經kinh 者giả 。謂vị 十thập 二nhị 部bộ 方Phương 等Đẳng 大Đại 乘Thừa 此thử 經Kinh 。尋tầm 此thử 文văn 意ý 。似tự 如như 一nhất 化hóa 初sơ 中trung 後hậu 教giáo (# 云vân 云vân )# 。次thứ 專chuyên 心tâm 聽thính 法Pháp 下hạ 。明minh 三tam 解giải 。謂vị 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。十thập 一nhất 空không 。大đại 涅Niết 槃Bàn 。有hữu 人nhân 以dĩ 三tam 解giải 對đối 前tiền 三tam 教giáo 。今kim 明minh 未vị 必tất 全toàn 爾nhĩ 。於ư 一nhất 一nhất 教giáo 中trung 具cụ 生sanh 三tam 解giải 。文văn 以dĩ 修tu 習tập 故cố 。得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。若nhược 有hữu 能năng 修tu 八Bát 聖Thánh 道Đạo 者giả 。即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。徒đồ 聞văn 涅Niết 槃Bàn 不bất 修tu 習tập 者giả 。豈khởi 有hữu 能năng 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 耶da 。譬thí 如như 病bệnh 人nhân 下hạ 。釋thích 第đệ 三tam 思tư 惟duy 。下hạ 文văn 以dĩ 五ngũ 塵trần 四tứ 相tương/tướng 無vô 常thường 為vi 十thập 相tương/tướng 。今kim 以dĩ 五ngũ 塵trần 三tam 相tương/tướng 男nam 女nữ 為vi 十thập 。只chỉ 是thị 教giáo 門môn 不bất 同đồng 。云vân 何hà 名danh 如như 法Pháp 下hạ 。釋thích 第đệ 四tứ 如như 文văn 。善thiện 男nam 子tử 第đệ 一nhất 真chân 實thật 下hạ 。第đệ 二nhị 廣quảng 釋thích 四tứ 法pháp 。亦diệc 為vi 四tứ 。此thử 是thị 初sơ 明minh 善Thiện 知Tri 識Thức 人nhân 略lược 而nhi 文văn 廣quảng 。先tiên 法pháp 說thuyết 。次thứ 舉cử 七thất 譬thí 。初sơ 法pháp 說thuyết 中trung 有hữu 三tam 種chủng 語ngữ 。悉tất 是thị 如Như 來Lai 。善thiện 達đạt 根căn 機cơ 。應ưng 以dĩ 耎nhuyễn 語ngữ 。為vi 說thuyết 善thiện 法Pháp 。應ưng 須tu 訶ha 責trách 為vi 說thuyết 苦khổ 切thiết 。應ưng 須tu 兩lưỡng 說thuyết 即tức 便tiện 雙song 用dụng 。七thất 譬thí 之chi 中trung 。或hoặc 前tiền 喻dụ 或hoặc 後hậu 喻dụ (# 云vân 云vân )# 。云vân 何hà 聽thính 法Pháp 下hạ 。第đệ 二nhị 廣quảng 釋thích 聽thính 法Pháp 又hựu 二nhị 。先tiên 釋thích 後hậu 引dẫn 證chứng 。釋thích 中trung 有hữu 法pháp 有hữu 譬thí 。譬thí 中trung 有hữu 四tứ 譬thí 。是thị 故cố 我ngã 於ư 下hạ 。第đệ 二nhị 引dẫn 證chứng 又hựu 二nhị 。先tiên 引dẫn 諸chư 經kinh 。後hậu 引dẫn 兩lưỡng 事sự 。初sơ 汎# 引dẫn 諸chư 經kinh 。二nhị 從tùng 以dĩ 聽thính 法Pháp 故cố 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 下hạ 。引dẫn 二nhị 事sự 證chứng 。先tiên 明minh 初sơ 果quả 事sự 。即tức 是thị 須tu 達đạt 得đắc 病bệnh 。聞văn 身thân 子tử 四tứ 說thuyết 十thập 慰úy 喻dụ 。便tiện 得đắc 病bệnh 愈dũ 四tứ 種chủng 即tức 是thị 此thử 中trung 四tứ 法pháp 。十thập 慰úy 喻dụ 者giả 。舊cựu 云vân 。八bát 正Chánh 道Đạo 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。然nhiên 初sơ 果quả 無vô 兩lưỡng 智trí 。彼bỉ 救cứu 云vân 。見kiến 諦Đế 盡tận 為vi 盡tận 智trí 。見kiến 諦Đế 不bất 生sanh 即tức 無vô 生sanh 智trí 。此thử 言ngôn 無vô 據cứ 。河hà 西tây 云vân 。八bát 正chánh 正chánh 智trí 正chánh 解giải 脫thoát 。此thử 出xuất 阿a 含hàm 不bất 得đắc 作tác 餘dư 解giải 。無vô 目mục 謂vị 凡phàm 夫phu 。一nhất 目mục 謂vị 法Pháp 眼nhãn 。二nhị 目mục 謂vị 法pháp 慧tuệ 。又hựu 無vô 目mục 謂vị 散tán 心tâm 凡phàm 夫phu 。又hựu 一nhất 目mục 謂vị 天thiên 眼nhãn 。二nhị 目mục 謂vị 天thiên 慧tuệ (# 云vân 云vân )# 。如như 我ngã 昔tích 下hạ 。二nhị 引dẫn 身thân 子tử 事sự 。佛Phật 遣khiển 阿A 難Nan 為vì 其kỳ 說thuyết 法Pháp 。阿A 難Nan 是thị 初sơ 果quả 。上thượng 果quả 不bất 伏phục 聽thính 下hạ 果quả 法pháp 。令linh 人nhân 舉cử 床sàng 。往vãng 佛Phật 所sở 聽thính 法Pháp 便tiện 愈dũ 。云vân 何hà 思tư 惟duy 下hạ 。第đệ 三tam 廣quảng 釋thích 思tư 惟duy 為vi 五ngũ 。一nhất 離ly 五ngũ 欲dục 。二nhị 離ly 四tứ 倒đảo 。三tam 離ly 四tứ 苦khổ 。四tứ 知tri 住trụ 因nhân 。五ngũ 解giải 常thường 。初sơ 文văn 者giả 心tâm 思tư 於ư 法pháp 。寧ninh 復phục 有hữu 心tâm 緣duyên 於ư 五ngũ 欲dục 。若nhược 未vị 聞văn 法Pháp 橫hoạnh/hoành 計kế 我ngã 常thường 。既ký 已dĩ 思tư 惟duy 我ngã 常thường 倒đảo 遣khiển 。此thử 中trung 明minh 滅diệt 滅diệt 只chỉ 是thị 死tử 。云vân 何hà 如như 法Pháp 下hạ 。第đệ 四tứ 廣quảng 釋thích 修tu 行hành 又hựu 三tam 。一nhất 明minh 止chỉ 行hành 二nhị 善thiện 。二nhị 明minh 空không 無vô 常thường 解giải 。三Tam 明Minh 七thất 種chủng 知tri 見kiến 。知tri 見kiến 又hựu 三tam 。先tiên 標tiêu 章chương 門môn 。次thứ 釋thích 三tam 料liệu 簡giản 。初sơ 標tiêu 章chương 門môn 。次thứ 略lược 列liệt 中trung 。舉cử 實thật 不bất 實thật 兩lưỡng 章chương 。實thật 即tức 有hữu 七thất 知tri 見kiến 。不bất 實thật 中trung 無vô 。云vân 何hà 名danh 為vi 知tri 下hạ 。第đệ 二nhị 釋thích 也dã 。第đệ 一nhất 知tri 涅Niết 槃Bàn 又hựu 二nhị 。先tiên 略lược 出xuất 三tam 涅Niết 槃Bàn 。後hậu 解giải 釋thích 。一nhất 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。二nhị 凡phàm 夫phu 。三tam 聲Thanh 聞Văn 。後hậu 二nhị 皆giai 少thiểu 分phần 滅diệt 耳nhĩ 。初sơ 明minh 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 者giả 。然nhiên 佛Phật 具cụ 萬vạn 德đức 。略lược 言ngôn 八bát 耳nhĩ 。盡tận 謂vị 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 盡tận 。善thiện 性tánh 謂vị 如Như 來Lai 所sở 作tác 。一nhất 切thiết 皆giai 善thiện 。實thật 是thị 不bất 虛hư 。真chân 是thị 不bất 偽ngụy 。餘dư 四tứ 如như 文văn 。外ngoại 道đạo 涅Niết 槃Bàn 八bát 事sự 者giả 。若nhược 散tán 心tâm 外ngoại 道đạo 不bất 涉thiệp 此thử 文văn 。今kim 取thủ 得đắc 非phi 想tưởng 定định 能năng 脫thoát 下hạ 地địa 惑hoặc 。故cố 名danh 解giải 脫thoát 。即tức 有hữu 善thiện 性tánh 。但đãn 非phi 究cứu 竟cánh 真chân 實thật 。常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。是thị 故cố 言ngôn 無vô 聲Thanh 聞Văn 。六lục 事sự 者giả 互hỗ 有hữu 與dữ 奪đoạt 。不bất 及cập 佛Phật 故cố 奪đoạt 其kỳ 常thường 我ngã 。只chỉ 有hữu 六lục 事sự 。勝thắng 外ngoại 道đạo 故cố 與dữ 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 。此thử 據cứ 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。故cố 云vân 無vô 漏lậu 八bát 聖thánh 道Đạo 。有hữu 身thân 智trí 在tại 故cố 云vân 安an 樂lạc 。斷đoạn 於ư 子tử 縛phược 故cố 言ngôn 清thanh 淨tịnh 。若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 下hạ 。二nhị 釋thích 上thượng 章chương 門môn 。不bất 釋thích 前tiền 一nhất 唯duy 釋thích 後hậu 二nhị 。以dĩ 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。此thử 經Kinh 盛thịnh 談đàm 。無vô 俟sĩ 更cánh 廣quảng 。後hậu 二nhị 須tu 解giải 。此thử 初sơ 釋thích 凡phàm 夫phu 涅Niết 槃Bàn 。云vân 何hà 六lục 相tương/tướng 下hạ 。釋thích 二Nhị 乘Thừa 文văn 中trung 。明minh 不bất 真chân 不bất 實thật 。以dĩ 得đắc 無vô 漏lậu 八bát 聖thánh 道Đạo 故cố 。故cố 言ngôn 淨tịnh 樂nhạo/nhạc/lạc 。未vị 來lai 當đương 得đắc 。大Đại 涅Niết 槃Bàn 故cố 。所sở 以dĩ 無vô 常thường 後hậu 仍nhưng 結kết 異dị 。次thứ 釋thích 第đệ 二nhị 知tri 佛Phật 性tánh 章chương 門môn 下hạ 迦Ca 葉Diếp 品phẩm 中trung 。明minh 五ngũ 種chủng 性tánh 異dị 。一nhất 者giả 佛Phật 佛Phật 性tánh 有hữu 七thất 事sự 。一nhất 常thường 。二nhị 我ngã 。三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 。四tứ 淨tịnh 。五ngũ 真chân 。六lục 實thật 。七thất 善thiện 。二nhị 者giả 後hậu 身thân 佛Phật 性tánh 有hữu 六lục 。一nhất 常thường 二nhị 淨tịnh 。三tam 真chân 。四tứ 實thật 。五ngũ 善thiện 。六lục 少thiểu 見kiến 。三tam 者giả 九cửu 住trụ 佛Phật 性tánh 亦diệc 六lục 。五ngũ 不bất 異dị 前tiền 。第đệ 六lục 可khả 見kiến 。今kim 此thử 所sở 明minh 皆giai 非phi 佛Phật 佛Phật 性tánh 。以dĩ 義nghĩa 異dị 故cố 。開khai 善thiện 云vân 。此thử 二nhị 皆giai 是thị 九cửu 地địa 佛Phật 性tánh 。若nhược 迦Ca 葉Diếp 品phẩm 則tắc 是thị 約ước 位vị 分phân 別biệt 。初Sơ 地Địa 至chí 五ngũ 地địa 有hữu 五ngũ 性tánh 。六lục 地địa 至chí 七thất 地địa 有hữu 五ngũ 性tánh 。八bát 九cửu 二nhị 地địa 有hữu 六lục 性tánh 。十Thập 地Địa 亦diệc 六lục 性tánh 。後hậu 身thân 佛Phật 性tánh 有hữu 七thất 。即tức 分phần/phân 判phán 之chi 。今kim 此thử 文văn 不bất 約ước 位vị 明minh 六lục 七thất 。通thông 據cứ 十Thập 地Địa 。因nhân 位vị 不bất 可khả 分phân 別biệt 。以dĩ 配phối 諸chư 地địa 。然nhiên 須tu 直trực 知tri 通thông 辨biện 十Thập 地Địa 。當đương 見kiến 與dữ 可khả 證chứng 並tịnh 未vị 具cụ 得đắc 。降giáng/hàng 佛Phật 已dĩ 還hoàn 通thông 作tác 此thử 說thuyết 。四tứ 者giả 八bát 住trụ 下hạ 至chí 六lục 住trụ 有hữu 五ngũ 事sự 。與dữ 常thường 名danh 不bất 異dị 。五ngũ 者giả 五ngũ 住trụ 至chí 初sơ 住trụ 有hữu 五ngũ 事sự 。善thiện 與dữ 不bất 善thiện 異dị 耳nhĩ 。次thứ 釋thích 第đệ 三tam 知tri 如Như 來Lai 相tương/tướng 。具cụ 有hữu 一nhất 體thể 別biệt 體thể 。先tiên 明minh 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 體thể 。次thứ 言ngôn 示thị 道đạo 可khả 見kiến 即tức 別biệt 體thể 。次thứ 釋thích 第đệ 四tứ 知tri 法pháp 章chương 亦diệc 具cụ 二nhị 義nghĩa 。一nhất 云vân 。常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 一nhất 體thể 法pháp 。後hậu 無vô 常thường 等đẳng 即tức 別biệt 體thể 。次thứ 釋thích 第đệ 五ngũ 知tri 僧Tăng 章chương 。常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 即tức 一nhất 體thể 僧Tăng 。是thị 弟đệ 子tử 相tương/tướng 即tức 別biệt 體thể 僧Tăng 。次thứ 釋thích 第đệ 六lục 知tri 實thật 相tướng 。實thật 相tướng 之chi 體thể 。則tắc 非phi 因nhân 非phi 果quả 。非phi 有hữu 非phi 無vô 。若nhược 據cứ 用dụng 者giả 遍biến 通thông 諸chư 果quả 。皆giai 有hữu 異dị 義nghĩa 。次thứ 釋thích 第đệ 七thất 知tri 虛hư 空không 。此thử 前tiền 未vị 說thuyết 。而nhi 有hữu 行hành 結kết 之chi 言ngôn 。又hựu 三tam 。一nhất 明minh 真chân 空không 。二nhị 辨biện 事sự 空không 。三Tam 明Minh 涅Niết 槃Bàn 空không 。空không 乃nãi 無vô 異dị 。約ước 法pháp 為vi 三tam 。又hựu 唯duy 二nhị 空không 。涅Niết 槃Bàn 自tự 屬thuộc 第đệ 一nhất 故cố 也dã 。初sơ 明minh 真chân 空không 故cố 言ngôn 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 此thử 見kiến 無vô 見kiến 。善thiện 男nam 子tử 空không 名danh 無vô 法pháp 下hạ 。第đệ 二nhị 明minh 事sự 斷đoạn 之chi 空không 。舉cử 此thử 為vi 譬thí 。善thiện 男nam 子tử 眾chúng 生sanh 之chi 性tánh 下hạ 。三Tam 明Minh 涅Niết 槃Bàn 空không 。文văn 云vân 。光quang 明minh 故cố 名danh 虛hư 空không 者giả 。二nhị 解giải 。一nhất 云vân 。虛hư 空không 不bất 可khả 見kiến 。但đãn 有hữu 通thông 光quang 明minh 之chi 用dụng 。若nhược 但đãn 空không 者giả 無vô 光quang 明minh 色sắc 。色sắc 若nhược 因nhân 空không 故cố 得đắc 見kiến 色sắc 。若nhược 有hữu 障chướng 者giả 即tức 不bất 見kiến 色sắc 因nhân 。空không 無vô 障chướng 即tức 見kiến 光quang 色sắc 二nhị 。云vân 虛hư 。空không 非phi 識thức 心tâm 所sở 見kiến 。識thức 心tâm 見kiến 光quang 導đạo 生sanh 行hành 心tâm 。方phương 得đắc 見kiến 空không 。涅Niết 槃Bàn 雖tuy 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 。第đệ 三tam 料liệu 簡giản 。簡giản 前tiền 四tứ 種chủng 。即tức 為vi 四tứ 文văn 。初sơ 簡giản 涅Niết 槃Bàn 。是thị 別biệt 德đức 故cố 唯duy 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。次thứ 簡giản 佛Phật 是thị 人nhân 人nhân 總tổng 於ư 法pháp 。故cố 有hữu 二nhị 樂nhạo/nhạc/lạc 。證chứng 於ư 涅Niết 槃Bàn 。有hữu 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。有hữu 智trí 照chiếu 境cảnh 有hữu 覺giác 知tri 樂nhạo/nhạc/lạc 。三tam 簡giản 實thật 相tướng 既ký 通thông 故cố 有hữu 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 。四tứ 簡giản 佛Phật 性tánh 中trung 道đạo 當đương 來lai 可khả 見kiến 。故cố 有hữu 菩Bồ 提Đề 之chi 樂lạc 。此thử 據cứ 正chánh 因nhân 為vi 言ngôn 。

爾nhĩ 時thời 光quang 明minh 下hạ 。第đệ 二nhị 論luận 義nghĩa 。問vấn 為vi 二nhị 。一nhất 正chánh 問vấn 。二nhị 結kết 難nạn/nan 。初sơ 正chánh 問vấn 為vi 三tam 。一nhất 問vấn 斷đoạn 煩phiền 惱não 處xứ 是thị 涅Niết 槃Bàn 。二nhị 問vấn 斷đoạn 煩phiền 惱não 處xứ 非phi 涅Niết 槃Bàn 。三tam 重trùng 問vấn 斷đoạn 煩phiền 惱não 處xứ 是thị 涅Niết 槃Bàn 。初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。初sơ 領lãnh 旨chỉ 仰ngưỡng 非phi 。次thứ 正chánh 難nạn/nan 。難nạn/nan 又hựu 二nhị 。初sơ 據cứ 答đáp 魔ma 。二nhị 據cứ 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 斷đoạn 此thử 惑hoặc 。此thử 難nạn/nan 從tùng 前tiền 云vân 。直trực 是thị 諸chư 佛Phật 斷đoạn 煩phiền 惱não 處xứ 故cố 名danh 涅Niết 槃Bàn 。準chuẩn 理lý 只chỉ 應ưng 難nạn/nan 斷đoạn 煩phiền 惱não 而nhi 言ngôn 處xứ 非phi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。恐khủng 佛Phật 轉chuyển 宗tông 逆nghịch 遮già 佛Phật 意ý 。以dĩ 處xứ 作tác 難nạn/nan 。初sơ 據cứ 答đáp 魔ma 者giả 。若nhược 斷đoạn 煩phiền 惱não 。為vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 。便tiện 是thị 涅Niết 槃Bàn 。何hà 故cố 待đãi 有hữu 。多đa 聞văn 弟đệ 子tử 。方phương 乃nãi 涅Niết 槃Bàn 。及cập 云vân 卻khước 後hậu 三tam 月nguyệt 。是thị 涅Niết 槃Bàn 者giả 。當đương 知tri 。初sơ 斷đoạn 煩phiền 惱não 未vị 是thị 涅Niết 槃Bàn 。答đáp 魔ma 之chi 詞từ 出xuất 長trường/trưởng 阿a 含hàm 。二nhị 引dẫn 菩Bồ 薩Tát 為vi 難nạn/nan 者giả 。若nhược 必tất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。是thị 涅Niết 槃Bàn 者giả 。菩Bồ 薩Tát 亦diệc 斷đoạn 應ưng 是thị 涅Niết 槃Bàn 。若nhược 斷đoạn 煩phiền 惱não 。非phi 涅Niết 槃Bàn 下hạ 。第đệ 二nhị 難nạn/nan 此thử 遮già 佛Phật 意ý 。非phi 是thị 正chánh 難nạn/nan 。故cố 文văn 不bất 多đa 。若nhược 斷đoạn 惑hoặc 非phi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。何hà 故cố 昔tích 告cáo 婆Bà 羅La 門Môn 云vân 。我ngã 今kim 此thử 身thân 。即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。身thân 若nhược 是thị 者giả 斷đoạn 非phi 涅Niết 槃Bàn 。斷đoạn 若nhược 是thị 者giả 身thân 處xứ 即tức 非phi 。如Như 來Lai 又hựu 時thời 下hạ 。第đệ 三tam 重trọng/trùng 難nạn/nan 斷đoạn 處xứ 是thị 涅Niết 槃Bàn 。又hựu 三tam 。一nhất 還hoàn 據cứ 答đáp 魔ma 。云vân 三tam 月nguyệt 者giả 。月nguyệt 令linh 不bất 同đồng 。亦diệc 得đắc 言ngôn 卻khước 後hậu 二nhị 月nguyệt 三tam 月nguyệt 四tứ 月nguyệt 。四tứ 月nguyệt 是thị 周chu 時thời 。三tam 月nguyệt 是thị 殷ân 時thời 。二nhị 月nguyệt 是thị 夏hạ 時thời 。此thử 云vân 三tam 月nguyệt 用dụng 殷ân 時thời 。二nhị 云vân 不bất 爾nhĩ 。如như 今kim 年niên 十thập 一nhất 月nguyệt 中trung 。魔ma 催thôi 佛Phật 去khứ 。佛Phật 答đáp 卻khước 後hậu 三tam 月nguyệt 我ngã 應ưng 涅Niết 槃Bàn 。二nhị 據cứ 在tại 道Đạo 場Tràng 時thời 。三tam 據cứ 語ngữ 力lực 士sĩ 等đẳng 為vi 難nạn/nan 。

爾nhĩ 時thời 者giả 二nhị 解giải 。一nhất 云vân 爾nhĩ 於ư 道Đạo 場Tràng 時thời 。

爾nhĩ 時thời 既ký 是thị 涅Niết 槃Bàn 。何hà 須tu 今kim 日nhật 後hậu 夜dạ 涅Niết 槃Bàn 。二nhị 云vân 。爾nhĩ 者giả 爾nhĩ 於ư 二nhị 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 朝triêu 。已dĩ 是thị 涅Niết 槃Bàn 。何hà 故cố 方phương 云vân 後hậu 夜dạ 涅Niết 槃Bàn 。佛Phật 答đáp 為vi 二nhị 。先tiên 直trực 答đáp 結kết 其kỳ 過quá 。直trực 是thị 誠thành 諦đế 之chi 言ngôn 。已dĩ 是thị 不bất 虛hư 。況huống 乃nãi 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 。寧ninh 當đương 妄vọng 語ngữ 。又hựu 復phục 如Như 來Lai 。善thiện 識thức 機cơ 緣duyên 適thích 時thời 逗đậu 益ích 。或hoặc 說thuyết 斷đoạn 為vi 涅Niết 槃Bàn 。或hoặc 說thuyết 斷đoạn 非phi 涅Niết 槃Bàn 。皆giai 是thị 佛Phật 教giáo 無vô 非phi 實thật 者giả 。後hậu 正chánh 答đáp 三tam 難nạn/nan 。但đãn 不bất 次thứ 第đệ 。前tiền 答đáp 初sơ 難nạn/nan 。第đệ 二nhị 答đáp 後hậu 難nạn/nan 。第đệ 三tam 答đáp 中trung 間gian 難nạn/nan 。答đáp 初sơ 為vi 二nhị 。先tiên 答đáp 魔ma 。答đáp 魔ma 不bất 識thức 涅Niết 槃Bàn 謂vị 默mặc 為vi 滅diệt 。佛Phật 隨tùy 其kỳ 情tình 豈khởi 是thị 涅Niết 槃Bàn 之chi 體thể 。善thiện 男nam 子tử 下hạ 。二nhị 答đáp 菩Bồ 薩Tát 之chi 難nạn/nan 明minh 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 同đồng 而nhi 有hữu 異dị 者giả 。佛Phật 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。菩Bồ 薩Tát 即tức 無vô 。是thị 僧Tăng 寶bảo 故cố 。故cố 云vân 三Tam 寶Bảo 各các 有hữu 別biệt 相tướng 。但đãn 言ngôn 常thường 住trụ 清thanh 淨tịnh 二nhị 事sự 無vô 異dị 。後hậu 兩lưỡng 釋thích 亦diệc 爾nhĩ 。善thiện 男nam 子tử 爾nhĩ 時thời 我ngã 下hạ 。第đệ 二nhị 答đáp 第đệ 三tam 重trọng/trùng 難nạn/nan 斷đoạn 處xứ 問vấn 。先tiên 明minh 滅diệt 惡ác 故cố 唱xướng 涅Niết 槃Bàn 。後hậu 明minh 生sanh 善thiện 故cố 唱xướng 涅Niết 槃Bàn 。初sơ 滅diệt 惡ác 中trung 。先tiên 法pháp 說thuyết 。次thứ 廣quảng 舉cử 五ngũ 譬thí 。次thứ 善thiện 男nam 子tử 如Như 來Lai 懸huyền 見kiến 下hạ 。是thị 生sanh 善thiện 之chi 時thời 故cố 唱xướng 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 。善thiện 男nam 子tử 有hữu 名danh 涅Niết 槃Bàn 下hạ 。第đệ 三tam 答đáp 中trung 間gian 難nạn/nan 斷đoạn 處xứ 非phi 涅Niết 槃Bàn 。明minh 有hữu 是thị 有hữu 非phi 。若nhược 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 。唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 名danh 涅Niết 槃Bàn 。非phi 大đại 涅Niết 槃Bàn 。若nhược 見kiến 佛Phật 性tánh 斷đoạn 煩phiền 惱não 者giả 。是thị 大đại 涅Niết 槃Bàn 。是thị 非phi 既ký 爾nhĩ 。何hà 得đắc 一nhất 向hướng 。又hựu 為vi 二nhị 。初sơ 分phân 別biệt 是thị 非phi 。二nhị 廣quảng 解giải 大đại 涅Niết 槃Bàn 。凡phàm 十thập 一nhất 。

復phục 次thứ 由do 來lai 人nhân 引dẫn 此thử 中trung 初sơ 文văn 云vân 。般bát 涅niết 言ngôn 不phủ 。槃bàn 那na 言ngôn 織chức 。將tương 此thử 為vi 翻phiên 。文văn 中trung 了liễu 無vô 槃bàn 那na 之chi 語ngữ 。又hựu 是thị 織chức 識thức 二nhị 字tự 。經kinh 本bổn 不bất 同đồng 。餘dư 之chi 十thập 文văn 。文văn 相tương/tướng 可khả 見kiến 。三tam 結kết 如như 文văn (# 云vân 云vân )# 。釋thích 第đệ 八bát 功công 德đức 有hữu 三tam 。標tiêu 釋thích 結kết 。初sơ 如như 文văn 。次thứ 釋thích 中trung 有hữu 九cửu 事sự 。文văn 為vi 二nhị 。先tiên 明minh 功công 德đức 。後hậu 論luận 義nghĩa 。初sơ 為vi 二nhị 。先tiên 列liệt 九cửu 事sự 章chương 門môn 。後hậu 次thứ 第đệ 釋thích 列liệt 章chương 門môn 如như 文văn 。釋thích 初sơ 除trừ 斷đoạn 五ngũ 事sự 。即tức 是thị 五ngũ 陰ấm 。而nhi 菩Bồ 薩Tát 實thật 未vị 全toàn 除trừ 五ngũ 陰ấm 。而nhi 復phục 不bất 為vi 陰ấm 之chi 所sở 蓋cái 。初sơ 釋thích 陰ấm 中trung 二nhị 。先tiên 總tổng 釋thích 。次thứ 別biệt 釋thích 。初sơ 總tổng 言ngôn 陰ấm 蓋cái 及cập 重trọng 擔đảm 等đẳng 。雖tuy 見kiến 陰ấm 下hạ 。第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 色sắc 陰ấm 。五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 以dĩ 為vi 十thập 色sắc 。皆giai 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 言ngôn 無vô 性tánh 。受thọ 有hữu 百bách 八bát 有hữu 二nhị 釋thích 。一nhất 云vân 。受thọ 陰ấm 之chi 中trung 無vô 百bách 八bát 語ngữ 。但đãn 行hành 陰ấm 中trung 。有hữu 諸chư 煩phiền 惱não 。九cửu 十thập 八bát 使sử 。及cập 以dĩ 十thập 纏triền 足túc 為vi 百bách 八bát 。二nhị 依y 釋thích 論luận 。只chỉ 受thọ 陰ấm 中trung 自tự 有hữu 百bách 八bát 。通thông 約ước 六lục 根căn 。一nhất 根căn 有hữu 三tam 。即tức 成thành 十thập 八bát 。就tựu 一nhất 根căn 中trung 復phục 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 。即tức 成thành 三tam 十thập 六lục 。復phục 約ước 三tam 世thế 合hợp 成thành 百bách 八bát 。云vân 何hà 遠viễn 離ly 下hạ 。釋thích 第đệ 二nhị 章chương 門môn 。謂vị 離ly 五ngũ 見kiến 。又hựu 云vân 。因nhân 是thị 五ngũ 見kiến 生sanh 六lục 十thập 二nhị 兩lưỡng 解giải 。一nhất 云vân 。合hợp 我ngã 邊biên 二nhị 種chủng 為vi 六lục 十thập 二nhị 。我ngã 見kiến 有hữu 五ngũ 十thập 六lục 。邊biên 見kiến 有hữu 六lục 。我ngã 見kiến 五ngũ 十thập 六lục 者giả 。欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 。各các 有hữu 即tức 離ly 四tứ 見kiến 。為vi 二nhị 十thập 。色sắc 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。為vi 四tứ 十thập 。無vô 色sắc 但đãn 有hữu 四tứ 心tâm 。各các 四tứ 見kiến 為vi 十thập 六lục 。足túc 前tiền 為vi 五ngũ 十thập 六lục 。邊biên 見kiến 有hữu 六lục 者giả 。三tam 界giới 各các 有hữu 斷đoạn 常thường 為vi 六lục 。二nhị 云vân 。但đãn 結kết 邊biên 見kiến 為vi 六lục 十thập 二nhị 。不bất 論luận 身thân 見kiến 。約ước 三tam 世thế 辯biện 。現hiện 在tại 有hữu 我ngã 無vô 我ngã 四tứ 見kiến 。約ước 五ngũ 陰ấm 為vi 二nhị 十thập 。未vị 來lai 邊biên 無vô 邊biên 為vi 二nhị 十thập 。過quá 去khứ 如như 去khứ 不bất 如như 去khứ 為vi 二nhị 十thập 。即tức 有hữu 六lục 十thập 。俱câu 不bất 離ly 斷đoạn 常thường 。以dĩ 斷đoạn 常thường 足túc 為vi 六lục 十thập 二nhị 。中trung 論luận 觀quán 涅Niết 槃Bàn 品phẩm 。明minh 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。依y 佛Phật 起khởi 於ư 。斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。約ước 過quá 去khứ 未vị 來lai 。不bất 明minh 現hiện 在tại 計kế 。如Như 來Lai 如như 去khứ 不bất 如như 去khứ 。約ước 五ngũ 陰ấm 為vi 二nhị 十thập 。常thường 無vô 常thường 為vi 二nhị 十thập 。未vị 來lai 邊biên 無vô 邊biên 為vi 二nhị 十thập 。斷đoạn 常thường 足túc 之chi 為vi 六lục 十thập 二nhị 。云vân 何hà 成thành 就tựu 下hạ 。釋thích 第đệ 三tam 章chương 成thành 就tựu 六lục 念niệm 。與dữ 梵Phạm 行hạnh 品phẩm 同đồng 。但đãn 小tiểu 不bất 次thứ 第đệ 。云vân 何hà 修tu 習tập 下hạ 。釋thích 第đệ 四tứ 章chương 即tức 修tu 習tập 五ngũ 定định 。前tiền 是thị 四tứ 禪thiền 後hậu 是thị 般Bát 若Nhã 。知tri 定định 即tức 初sơ 禪thiền 。以dĩ 有hữu 覺giác 觀quán 故cố 。寂tịch 定định 即tức 二nhị 禪thiền 。無vô 覺giác 觀quán 故cố 。亦diệc 名danh 聖thánh 默mặc 然nhiên 故cố 名danh 為vi 寂tịch 。受thọ 快khoái 樂lạc 即tức 三tam 禪thiền 。樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 極cực 故cố 。無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 即tức 四tứ 禪thiền 。已dĩ 斷đoạn 苦khổ 樂lạc 。是thị 捨xả 受thọ 故cố 。首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 者giả 。自tự 有hữu 通thông 別biệt 。通thông 則tắc 亘tuyên 於ư 十Thập 地Địa 乃nãi 至chí 地địa 前tiền 。別biệt 則tắc 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。更cánh 修tu 百bách 八bát 三tam 昧muội 方phương 得đắc 此thử 定định 。云vân 何hà 守thủ 護hộ 下hạ 。釋thích 第đệ 五ngũ 章chương 門môn 。謂vị 護hộ 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。隨tùy 所sở 修tu 善thiện 皆giai 菩Bồ 提Đề 行hành 。有hữu 法pháp 譬thí 合hợp 。云vân 何hà 親thân 近cận 下hạ 。釋thích 第đệ 六lục 章chương 即tức 。四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。云vân 何hà 信tín 順thuận 下hạ 。釋thích 第đệ 七thất 章chương 門môn 。即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。一Nhất 乘Thừa 為vi 實thật 。法pháp 華hoa 云vân 。唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 餘dư 。二nhị 則tắc 非phi 真chân 。云vân 何hà 心tâm 善thiện 下hạ 。釋thích 第đệ 八bát 章chương 門môn 。心tâm 慧tuệ 異dị 者giả 二nhị 解giải 。一nhất 冶dã 城thành 云vân 。緣duyên 俗tục 諦đế 心tâm 無vô 復phục 貪tham 恚khuể 。是thị 心tâm 解giải 脫thoát 。緣duyên 真Chân 諦Đế 心tâm 無vô 復phục 無vô 知tri 。是thị 慧tuệ 解giải 脫thoát 。二nhị 云vân 。斷đoạn 貪tham 恚khuể 等đẳng 故cố 心tâm 解giải 脫thoát 。斷đoạn 除trừ 無vô 明minh 。故cố 慧tuệ 解giải 脫thoát 。引dẫn 論luận 云vân 。煩phiền 惱não 趣thú 心tâm 無vô 明minh 趣thú 慧tuệ 。云vân 何hà 慧tuệ 善thiện 解giải 脫thoát 下hạ 。釋thích 第đệ 九cửu 章chương 門môn 。如như 上thượng 釋thích 。所sở 言ngôn 因nhân 慧tuệ 解giải 脫thoát 昔tích 所sở 不bất 聞văn 。等đẳng 三tam 句cú 者giả 二nhị 解giải 。一nhất 云vân 。聞văn 即tức 天thiên 耳nhĩ 。見kiến 即tức 天thiên 眼nhãn 。至chí 即tức 身thân 通thông 。二nhị 云vân 。九cửu 地địa 為vi 聞văn 。見kiến 佛Phật 性tánh 十Thập 地Địa 為vi 眼nhãn 。見kiến 佛Phật 性tánh 具cụ 足túc 明minh 了liễu 。今kim 因nhân 慧tuệ 解giải 脫thoát 。至chí 第đệ 九Cửu 地Địa 。是thị 不bất 聞văn 而nhi 聞văn 。因nhân 九cửu 地địa 至chí 十Thập 地Địa 。即tức 不bất 見kiến 而nhi 見kiến 。因nhân 十Thập 地Địa 至chí 佛Phật 地địa 。為vi 不bất 至chí 而nhi 至chí 。

爾nhĩ 時thời 光quang 明minh 下hạ 。第đệ 二nhị 論luận 義nghĩa 。論luận 前tiền 第đệ 八bát 章chương 心tâm 解giải 脫thoát 。先tiên 問vấn 。次thứ 答đáp 。初sơ 問vấn 有hữu 三tam 。先tiên 就tựu 本bổn 無vô 奪đoạt 難nạn/nan 。次thứ 就tựu 本bổn 有hữu 縱túng/tung 難nạn/nan 。三tam 就tựu 不bất 定định 難nạn/nan 。皆giai 令linh 縛phược 解giải 。初sơ 文văn 者giả 又hựu 二nhị 。先tiên 領lãnh 旨chỉ 仰ngưỡng 非phi 。次thứ 正chánh 問vấn 。問vấn 中trung 意ý 者giả 。若nhược 心tâm 本bổn 有hữu 煩phiền 惱não 。此thử 亦diệc 不bất 可khả 。本bổn 無vô 煩phiền 惱não 。此thử 亦diệc 不bất 可khả 。定định 有hữu 煩phiền 惱não 。此thử 亦diệc 不bất 可khả 。定định 無vô 亦diệc 不bất 可khả 。就tựu 初sơ 立lập 本bổn 無vô 難nạn/nan 中trung 。有hữu 九cửu 世Thế 尊Tôn 。為vi 三tam 意ý 。初sơ 一nhất 雙song 明minh 心tâm 。無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。次thứ 有hữu 五ngũ 偏thiên 明minh 無vô 縛phược 。後hậu 三tam 偏thiên 明minh 無vô 脫thoát 。此thử 即tức 初sơ 文văn 正chánh 難nạn/nan 。無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。若nhược 心tâm 本bổn 性tánh 下hạ 。第đệ 二nhị 五ngũ 中trung 偏thiên 明minh 無vô 縛phược 又hựu 二nhị 。前tiền 四tứ 明minh 無vô 所sở 縛phược 。後hậu 一nhất 明minh 無vô 能năng 縛phược 。舉cử 安an 橛quyết 譬thí 木mộc 卓trác 空không 中trung 無vô 因nhân 倚ỷ 住trụ (# 云vân 云vân )# 。若nhược 心tâm 無vô 貪tham 下hạ 。第đệ 三tam 三tam 者giả 偏thiên 明minh 無vô 解giải 為vi 三tam 。初sơ 明minh 無vô 解giải 。二nhị 明minh 無vô 得đắc 解giải 者giả 。三Tam 明Minh 無vô 得đắc 解giải 道đạo 。世Thế 尊Tôn 貪tham 亦diệc 是thị 有hữu 下hạ 。第đệ 二nhị 據cứ 本bổn 有hữu 作tác 縱túng/tung 問vấn 。又hựu 二nhị 意ý 。一nhất 明minh 若nhược 本bổn 有hữu 者giả 應ưng 善thiện 心tâm 中trung 有hữu 貪tham 。二nhị 譬thí 如như 鑽toàn 火hỏa 下hạ 。明minh 應ưng 前tiền 境cảnh 中trung 有hữu 貪tham 。初sơ 中trung 又hựu 二nhị 。先tiên 法pháp 說thuyết 。次thứ 舉cử 二nhị 譬thí 。初sơ 法pháp 說thuyết 中trung 意ý 者giả 。若nhược 言ngôn 心tâm 本bổn 有hữu 貪tham 是thị 亦diệc 不bất 可khả 。本bổn 有hữu 則tắc 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 。既ký 借tá 他tha 色sắc 而nhi 生sanh 貪tham 者giả 。當đương 知tri 非phi 有hữu 。又hựu 心tâm 本bổn 有hữu 貪tham 不bất 可khả 令linh 無vô 。應ưng 不bất 得đắc 脫thoát 。心tâm 應ưng 常thường 貪tham 。次thứ 以dĩ 境cảnh 對đối 心tâm 亦diệc 如như 是thị 難nạn/nan 。世Thế 尊Tôn 心tâm 亦diệc 不bất 定định 下hạ 。第đệ 三tam 據cứ 不bất 定định 為vi 難nạn/nan 又hựu 三tam 。初sơ 明minh 心tâm 不bất 定định 。次thứ 明minh 貪tham 不bất 定định 。三Tam 明Minh 貪tham 及cập 境cảnh 亦diệc 俱câu 不bất 定định 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 下hạ 。第đệ 二nhị 佛Phật 答đáp 。有hữu 云vân 。即tức 次thứ 第đệ 答đáp 前tiền 三tam 問vấn 。即tức 為vi 三tam 別biệt 。初sơ 答đáp 本bổn 無vô 之chi 問vấn 。有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 下hạ 。答đáp 第đệ 二nhị 本bổn 有hữu 之chi 問vấn 。善thiện 男nam 子tử 諸chư 佛Phật 終chung 不bất 定định 下hạ 。答đáp 前tiền 第đệ 三tam 不bất 定định 之chi 問vấn 。又hựu 謂vị 不bất 然nhiên 。次thứ 第đệ 安an 處xứ 似tự 相tương/tướng 主chủ 對đối 。亦diệc 觀quán 文văn 意ý 全toàn 不bất 相tương 關quan 。但đãn 隨tùy 義nghĩa 為vi 三tam 。先tiên 據cứ 正chánh 義nghĩa 。第đệ 二nhị 破phá 執chấp 。第đệ 三tam 廣quảng 辨biện 因nhân 緣duyên 。中trung 道đạo 此thử 即tức 第đệ 一nhất 明minh 心tâm 體thể 。非phi 有hữu 非phi 無vô 。非phi 心tâm 非phi 不bất 心tâm 。非phi 貪tham 非phi 不bất 貪tham 。事sự 事sự 雙song 非phi 兩lưỡng 捨xả 。寧ninh 非phi 中trung 道đạo 正chánh 義nghĩa 。次thứ 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 下hạ 。第đệ 二nhị 破phá 於ư 定định 執chấp 又hựu 二nhị 先tiên 破phá 計kế 有hữu 。次thứ 破phá 執chấp 無vô 。汝nhữ 若nhược 謂vị 心tâm 定định 有hữu 貪tham 定định 無vô 。貪tham 則tắc 同đồng 尼ni 乾can/kiền/càn 。初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。先tiên 廣quảng 出xuất 所sở 計kế 。一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。無vô 明minh 所sở 盲manh 下hạ 。二nhị 結kết 過quá 訶ha 之chi 。有hữu 諸chư 凡phàm 夫phu 下hạ 。第đệ 二nhị 破phá 其kỳ 執chấp 無vô 亦diệc 二nhị 。先tiên 出xuất 所sở 執chấp 。如như 是thị 等đẳng 輩bối 下hạ 。正chánh 是thị 訶ha 責trách 結kết 過quá 。有hữu 法pháp 說thuyết 譬thí 說thuyết 。善thiện 男nam 子tử 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。第đệ 三tam 廣quảng 說thuyết 中trung 道đạo 因nhân 緣duyên 之chi 義nghĩa 。無vô 所sở 定định 執chấp 。又hựu 二nhị 。一nhất 明minh 因nhân 果quả 諸chư 法pháp 非phi 有hữu 。非phi 無vô 因nhân 緣duyên 故cố 有hữu 。第đệ 二nhị 明minh 心tâm 之chi 有hữu 貪tham 亦diệc 非phi 有hữu 非phi 無vô 。因nhân 緣duyên 故cố 有hữu 。初sơ 文văn 為vi 三tam 。一nhất 明minh 離ly 於ư 四tứ 句cú 。若nhược 言ngôn 因nhân 中trung 先tiên 定định 有hữu 果quả 下hạ 。第đệ 二nhị 定định 執chấp 為vi 非phi 。諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。第đệ 三tam 正chánh 顯hiển 中trung 道đạo 之chi 法pháp 。善thiện 男nam 子tử 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。終chung 不bất 定định 說thuyết 下hạ 。第đệ 二nhị 章chương 。正chánh 明minh 心tâm 之chi 有hữu 貪tham 非phi 有hữu 非phi 無vô 。因nhân 緣duyên 故cố 有hữu 。又hựu 二nhị 。第đệ 一nhất 明minh 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh 不bất 定định 。非phi 有hữu 非phi 無vô 。第đệ 二nhị 明minh 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh 無vô 有hữu 和hòa 合hợp 。初sơ 文văn 有hữu 三tam 。一nhất 標tiêu 。二nhị 釋thích 。三tam 結kết 。釋thích 中trung 又hựu 三tam 。先tiên 唱xướng 章chương 門môn 。從tùng 緣duyên 生sanh 貪tham 從tùng 緣duyên 解giải 脫thoát 二nhị 章chương 門môn 。因nhân 緣duyên 有hữu 二nhị 下hạ 。第đệ 二nhị 釋thích 兩lưỡng 章chương 門môn 。有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 下hạ 。第đệ 三tam 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 也dã 。三tam 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 下hạ 。因nhân 緣duyên 結kết 。善thiện 男nam 子tử 是thị 心tâm 不bất 與dữ 下hạ 。第đệ 二nhị 明minh 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh 故cố 無vô 和hòa 合hợp 又hựu 二nhị 。先tiên 明minh 無vô 和hòa 合hợp 。次thứ 明minh 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。故cố 有hữu 縛phược 脫thoát 。此thử 即tức 初sơ 文văn 。明minh 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。故cố 無vô 和hòa 合hợp 。諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。第đệ 二nhị 明minh 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。得đắc 有hữu 縛phược 脫thoát 又hựu 二nhị 。先tiên 明minh 縛phược 脫thoát 之chi 境cảnh 。次thứ 明minh 縛phược 脫thoát 之chi 人nhân 。就tựu 境cảnh 中trung 又hựu 二nhị 。先tiên 標tiêu 。次thứ 釋thích 。標tiêu 出xuất 境cảnh 章chương 。除trừ 貪tham 欲dục 是thị 解giải 境cảnh 。有hữu 貪tham 欲dục 是thị 縛phược 境cảnh 。次thứ 譬thí 如như 雪Tuyết 山Sơn 下hạ 。釋thích 二nhị 章chương 門môn 又hựu 二nhị 。初sơ 釋thích 縛phược 境cảnh 。先tiên 譬thí 。次thứ 合hợp 。初sơ 譬thí 中trung 。山sơn 譬thí 八bát 正Chánh 道Đạo 懸huyền 險hiểm 難nạn 行hành 苦khổ 行hạnh 。人nhân 譬thí 魔ma 。獼mi 猴hầu 譬thí 外ngoại 道đạo 。俱câu 不bất 能năng 行hành 悉tất 不bất 修tu 聖thánh 道Đạo 。獼mi 猴hầu 能năng 行hành 。即tức 是thị 得đắc 上thượng 界giới 定định 外ngoại 外ngoại 道đạo 。人nhân 不bất 能năng 行hành 。即tức 魔ma 住trụ 欲dục 界giới 。二nhị 俱câu 能năng 行hành 。即tức 五ngũ 塵trần 六lục 欲dục 俱câu 能năng 行hành 之chi 。獵liệp 師sư 者giả 還hoàn 譬thí 魔ma 邪tà 。黐li 膠giao 譬thí 愛ái 欲dục 之chi 境cảnh 。置trí 案án 上thượng 譬thí 五ngũ 欲dục 置trí 果quả 報báo 上thượng 以dĩ 誑cuống 眾chúng 生sanh 。手thủ 觸xúc 譬thí 眼nhãn 耳nhĩ 等đẳng 觸xúc 色sắc 聲thanh 等đẳng 。黏niêm 手thủ 者giả 。於ư 行hành 心tâm 中trung 以dĩ 起khởi 繫hệ 著trước 。五ngũ 處xứ 皆giai 著trước 者giả 。五ngũ 根căn 起khởi 染nhiễm 。杖trượng 貫quán 之chi 者giả 。魔ma 邪tà 化hóa 行hành 。負phụ 還hoàn 歸quy 者giả 。將tương 入nhập 三tam 塗đồ 。合hợp 譬thí 如như 文văn 。譬thí 國quốc 王vương 下hạ 。第đệ 二nhị 釋thích 得đắc 解giải 境cảnh 。即tức 四tứ 念niệm 處xứ 。云vân 何hà 繫hệ 屬thuộc 下hạ 。第đệ 二nhị 明minh 縛phược 脫thoát 之chi 人nhân 為vi 二nhị 。先tiên 明minh 縛phược 人nhân 。次thứ 明minh 脫thoát 人nhân 。縛phược 人nhân 為vi 四tứ 。一nhất 起khởi 到đáo 故cố 縛phược 。二nhị 取thủ 相tương/tướng 故cố 縛phược 。三tam 我ngã 見kiến 故cố 縛phược 。四tứ 非phi 法pháp 故cố 縛phược 。如như 文văn 。最tối 後hậu 文văn 中trung 云vân 慳san 惜tích 他tha 家gia 者giả 。此thử 家gia 與dữ 我ngã 最tối 為vi 親thân 厚hậu 。不bất 許hứa 他tha 往vãng 。稱xưng 譽dự 者giả 。唯duy 應ưng 稱xưng 我ngã 不bất 許hứa 稱xưng 他tha 。若nhược 有hữu 不bất 受thọ 下hạ 。第đệ 二nhị 明minh 得đắc 解giải 之chi 人nhân 。文văn 略lược 但đãn 一nhất 後hậu 結kết 如như 文văn 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 二nhị