Đại Bát Niết Bàn Kinh Sớ – Quyển 16

Chuẩn
Leave a comment

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 疏Sớ
Quyển 16
隋Tùy 灌Quán 頂Đảnh 撰Soạn

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 十thập 六lục

隋tùy 章chương 安an 頂Đảnh 法Pháp 師sư 撰soạn

唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 再tái 治trị

聖thánh 行hành 品phẩm 下hạ

起khởi 卷quyển 是thị 如Như 來Lai 次thứ 廣quảng 答đáp 所sở 問vấn 。破phá 前tiền 四tứ 執chấp 文văn 為vi 三tam 。一nhất 廣quảng 破phá 計kế 常thường 。二nhị 略lược 破phá 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 。三tam 廣quảng 破phá 計kế 我ngã 常thường 。我ngã 是thị 執chấp 之chi 端đoan 首thủ 故cố 廣quảng 破phá 之chi 。初sơ 破phá 常thường 文văn 為vi 三tam 。一nhất 明minh 外ngoại 道Đạo 理lý 非phi 。二nhị 明minh 其kỳ 言ngôn 謬mậu 。三tam 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 。初sơ 又hựu 三tam 。一nhất 明minh 非phi 。二nhị 舉cử 過quá 。三tam 結kết 非phi 。初sơ 文văn 者giả 。何hà 故cố 名danh 非phi 橫hoạnh/hoành 計kế 有hữu 常thường 。常thường 非phi 緣duyên 生sanh 緣duyên 生sanh 無vô 常thường 。然nhiên 諸chư 外ngoại 道đạo 有hữu 計kế 自tự 然nhiên 應ưng 不bất 從tùng 緣duyên 。若nhược 自tự 然nhiên 者giả 法pháp 塵trần 對đối 意ý 而nhi 起khởi 此thử 計kế 。豈khởi 非phi 緣duyên 生sanh 。是thị 故cố 外ngoại 道đạo 。悉tất 是thị 無vô 常thường 。善thiện 男nam 子tử 佛Phật 性tánh 無vô 生sanh 下hạ 。二nhị 舉cử 過quá 即tức 舉cử 是thị 對đối 非phi 。舊cựu 云vân 。當đương 果quả 佛Phật 性tánh 故cố 不bất 生sanh 滅diệt 。若nhược 是thị 緣duyên 生sanh 即tức 是thị 生sanh 滅diệt 。此thử 不bất 應ưng 然nhiên 。今kim 是thị 舉cử 正chánh 以dĩ 對đối 邪tà 計kế 。三tam 結kết 非phi 者giả 。正chánh 是thị 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。之chi 理lý 佛Phật 性tánh 之chi 性tánh 。不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。豈khởi 得đắc 唯duy 作tác 當đương 果quả 釋thích 耶da 。以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。故cố 須tu 結kết 非phi 。善thiện 男nam 子tử 是thị 諸chư 外ngoại 道đạo 下hạ 。第đệ 二nhị 明minh 外ngoại 道đạo 言ngôn 謬mậu 又hựu 為vi 三tam 。一nhất 論luận 其kỳ 言ngôn 謬mậu 。二nhị 破phá 其kỳ 所sở 執chấp 。三tam 舉cử 是thị 顯hiển 非phi 。初sơ 言ngôn 謬mậu 者giả 以dĩ 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 三Tam 寶Bảo 真chân 理lý 故cố 有hữu 所sở 說thuyết 謬mậu 而nhi 非phi 真chân 。若nhược 見kiến 此thử 理lý 言ngôn 即tức 真chân 實thật 。諸chư 凡phàm 夫phu 人nhân 下hạ 。第đệ 二nhị 破phá 執chấp 。前tiền 文Văn 殊Thù 舉cử 邪tà 計kế 中trung 。第đệ 八bát 復phục 次thứ 執chấp 於ư 大đại 地địa 形hình 相tướng 衣y 服phục 及cập 車xa 乘thừa 等đẳng 皆giai 計kế 有hữu 常thường 今kim 破phá 此thử 執chấp 。一nhất 切thiết 有hữu 為vi 不phủ 。第đệ 三tam 顯hiển 非phi 。善thiện 男nam 子tử 有hữu 為vi 之chi 法pháp 下hạ 。第đệ 三tam 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 又hựu 為vi 三tam 。一nhất 雙song 辨biện 色sắc 心tâm 兩lưỡng 章chương 門môn 。二nhị 偏thiên 明minh 心tâm 無vô 常thường 。三tam 偏thiên 明minh 色sắc 無vô 常thường 。舊cựu 云vân 。總tổng 有hữu 三tam 聚tụ 。引dẫn 梵Phạm 行hạnh 云vân 。色sắc 法pháp 非phi 色sắc 法pháp 。非phi 色sắc 非phi 非phi 色sắc 法pháp 。以dĩ 非phi 色sắc 非phi 非phi 色sắc 為vi 無vô 作tác 聚tụ 。又hựu 引dẫn 聖thánh 行hành 云vân 。白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。然nhiên 後hậu 得đắc 者giả 得đắc 於ư 無vô 作tác 。是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。非phi 色sắc 非phi 無vô 色sắc 。乃nãi 是thị 中trung 道đạo 雙song 忘vong 兩lưỡng 捨xả 豈khởi 是thị 無vô 作tác 。無vô 作tác 有hữu 為vi 此thử 過quá 非phi 小tiểu 。白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。然nhiên 後hậu 乃nãi 得đắc 。此thử 受thọ 得đắc 戒giới 不phủ 。足túc 證chứng 於ư 中trung 道đạo 無vô 作tác 。何hà 者giả 作tác 與dữ 無vô 作tác 皆giai 有hữu 漏lậu 善thiện 。闡xiển 提đề 信tín 作tác 不bất 信tín 無vô 作tác 。若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 無vô 作tác 有hữu 漏lậu 。若nhược 依y 今kim 意ý 無vô 作tác 無vô 漏lậu 。如như 向hướng 引dẫn 戒giới 聖thánh 行hành 受thọ 戒giới 。無vô 作tác 為vi 證chứng 。何hà 等đẳng 無vô 作tác 耶da 。彼bỉ 救cứu 云vân 。若nhược 不bất 許hứa 有hữu 無vô 作tác 義nghĩa 者giả 。不bất 文văn 那na 云vân 言ngôn 無vô 作tác 是thị 爭tranh 論luận 耶da 。答đáp 數số 人nhân 云vân 。無vô 作tác 是thị 色sắc 。論luận 人nhân 云vân 。無vô 作tác 無vô 色sắc 。各các 執chấp 不bất 同đồng 致trí 成thành 爭tranh 論luận 。我ngã 今kim 設thiết 云vân 有hữu 無vô 作tác 者giả 終chung 不bất 計kế 於ư 色sắc 與dữ 無vô 色sắc 況huống 各các 計kế 耶da 。又hựu 我ngã 設thiết 云vân 有hữu 無vô 作tác 者giả 終chung 不bất 定định 執chấp 小tiểu 有hữu 大đại 無vô 則tắc 無vô 爭tranh 論luận 。又hựu 準chuẩn 文văn 只chỉ 云vân 色sắc 之chi 與dữ 心tâm 何hà 以dĩ 強cưỡng 說thuyết 作tác 與dữ 無vô 作tác 。若nhược 數số 人nhân 心tâm 是thị 心tâm 王vương 數số 隨tùy 王vương 起khởi 。又hựu 識thức 是thị 心tâm 王vương 數số 是thị 想tưởng 等đẳng 。色sắc 有hữu 十thập 一nhất 。謂vị 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 并tinh 無vô 教giáo 色sắc 。論luận 人nhân 明minh 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 四tứ 大đại 為vi 十thập 四tứ 色sắc 。然nhiên 此thử 但đãn 明minh 四tứ 大đại 五ngũ 色sắc 。下hạ 文văn 明minh 十thập 一nhất 色sắc 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。互hỗ 現hiện 一nhất 邊biên 不bất 專chuyên 一nhất 處xứ 。善thiện 男nam 子tử 心tâm 名danh 無vô 常thường 下hạ 。第đệ 二nhị 偏thiên 明minh 心tâm 是thị 無vô 常thường 。又hựu 為vi 四tứ 。一nhất 無vô 常thường 。二nhị 破phá 常thường 執chấp 。三tam 重trọng/trùng 明minh 無vô 常thường 。四tứ 重trọng/trùng 破phá 常thường 執chấp 。初sơ 明minh 無vô 常thường 為vi 四tứ 復phục 次thứ 。一nhất 攀phàn 緣duyên 異dị 。二nhị 六lục 識thức 異dị 。三tam 六lục 塵trần 異dị 。四tứ 相tương 應ứng 異dị 。善thiện 男nam 子tử 心tâm 若nhược 常thường 者giả 下hạ 。第đệ 二nhị 破phá 執chấp 常thường 四tứ 復phục 次thứ 。一nhất 明minh 識thức 不bất 應ưng 獨độc 緣duyên 。第đệ 二nhị 六lục 識thức 不bất 應ưng 異dị 。第đệ 三tam 所sở 因nhân 不bất 應ưng 異dị 。第đệ 四tứ 謂vị 名danh 不bất 應ưng 異dị 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 下hạ 。第đệ 三tam 重trọng/trùng 明minh 無vô 常thường 五ngũ 復phục 次thứ 。一nhất 明minh 三tam 聖thánh 心tâm 異dị 。二nhị 三tam 凡phàm 夫phu 心tâm 異dị 。三tam 三tam 受thọ 心tâm 異dị 。四tứ 三tam 毒độc 心tâm 異dị 。五ngũ 三tam 外ngoại 道Đạo 心tâm 異dị 。初sơ 如như 文văn 。次thứ 三tam 凡phàm 心tâm 中trung 云vân 在tại 家gia 遠viễn 離ly 者giả 。身thân 在tại 家gia 而nhi 心tâm 離ly 遠viễn 。善thiện 男nam 子tử 心tâm 若nhược 常thường 者giả 下hạ 。第đệ 四tứ 重trọng/trùng 破phá 常thường 正chánh 是thị 破phá 於ư 前tiền 八bát 復phục 次thứ 文văn 還hoàn 有hữu 八bát 。雖tuy 不bất 相tương 對đối 或hoặc 破phá 前tiền 或hoặc 生sanh 後hậu 不bất 破phá 。私tư 謂vị 前tiền 七thất 破phá 前tiền 。後hậu 一nhất 生sanh 後hậu 。又hựu 出xuất 沒một 不bất 同đồng 。沒một 四tứ 謂vị 不bất 破phá 因nhân 果quả 殺sát 生sanh 算toán 數số 形hình 相tướng 。而nhi 賸# 生sanh 後hậu 已dĩ 作tác 今kim 作tác 非phi 冤oan 非phi 親thân 及cập 我ngã 物vật 他tha 物vật 。最tối 後hậu 第đệ 八bát 復phục 次thứ 總tổng 結kết 無vô 常thường 。私tư 謂vị 是thị 則tắc 但đãn 有hữu 第đệ 一nhất 破phá 第đệ 三tam 專chuyên 念niệm 。第đệ 二nhị 破phá 第đệ 四tứ 憶ức 想tưởng 。第đệ 三tam 破phá 第đệ 七thất 讀đọc 誦tụng 賸# 有hữu 四tứ 五ngũ 六lục 。第đệ 七thất 破phá 第đệ 五ngũ 修tu 習tập 。第đệ 八bát 生sanh 後hậu 亦diệc 是thị 賸# 文văn 名danh 有hữu 出xuất 沒một 者giả 。皆giai 是thị 隨tùy 宜nghi 非phi 凡phàm 所sở 測trắc 。我ngã 今kim 於ư 此thử 。非phi 色sắc 法pháp 中trung 下hạ 。第đệ 三tam 偏thiên 明minh 。色sắc 是thị 無vô 常thường 。又hựu 二nhị 。先tiên 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。次thứ 是thị 色sắc 無vô 常thường 下hạ 。正chánh 辨biện 無vô 常thường 自tự 有hữu 十thập 句cú 。一nhất 初sơ 生sanh 異dị 。二nhị 時thời 異dị 。三tam 味vị 異dị 。四tứ 力lực 異dị 。五ngũ 形hình 狀trạng 異dị 。六lục 果quả 報báo 異dị 。七thất 名danh 字tự 異dị 。八bát 壞hoại 合hợp 異dị 。九cửu 次thứ 第đệ 生sanh 異dị 。十thập 次thứ 第đệ 滅diệt 異dị 。皆giai 舉cử 外ngoại 對đối 辨biện 。中trung 間gian 或hoặc 略lược 。前tiền 後hậu 皆giai 對đối 。若nhược 無vô 常thường 即tức 是thị 苦khổ 下hạ 。第đệ 二nhị 總tổng 破phá 前tiền 五ngũ 復phục 次thứ 計kế 樂nhạo/nhạc/lạc 。三tam 復phục 次thứ 計kế 淨tịnh 又hựu 二nhị 。先tiên 正chánh 破phá 。後hậu 指chỉ 上thượng 已dĩ 答đáp 。若nhược 無vô 常thường 即tức 是thị 苦khổ 破phá 其kỳ 計kế 樂nhạo/nhạc/lạc 。若nhược 苦khổ 即tức 是thị 不bất 淨tịnh 破phá 其kỳ 計kế 淨tịnh 。因nhân 迦Ca 葉Diếp 上thượng 問vấn 已dĩ 答đáp 者giả 有hữu 三tam 解giải 。一nhất 開khai 善thiện 云vân 。前tiền 四Tứ 諦Đế 慧tuệ 聖thánh 行hành 初sơ 說thuyết 苦Khổ 諦Đế 明minh 五ngũ 陰ấm 皆giai 苦khổ 。迦Ca 葉Diếp 以dĩ 設thiết 諸chư 難nạn 明minh 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 理lý 應ưng 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 應ưng 皆giai 苦khổ 。佛Phật 答đáp 於ư 下hạ 苦khổ 中trung 橫hoạnh 生sanh 樂lạc 想tưởng 。是thị 已dĩ 答đáp 竟cánh 。二nhị 冶dã 城thành 云vân 。前tiền 性tánh 品phẩm 中trung 。佛Phật 有hữu 真chân 我ngã 之chi 性tánh 。迦Ca 葉Diếp 即tức 十thập 二nhị 難nạn/nan 責trách 覓mịch 現hiện 用dụng 。佛Phật 舉cử 力lực 士sĩ 額ngạch 珠châu 等đẳng 譬thí 答đáp 竟cánh 。三tam 諸chư 師sư 多đa 用dụng 長trường 壽thọ 品phẩm 末mạt 迦Ca 葉Diếp 問vấn 世thế 間gian 亦diệc 說thuyết 。梵Phạm 天Thiên 是thị 常thường 與dữ 佛Phật 說thuyết 何hà 殊thù 。佛Phật 答đáp 外ngoại 道đạo 。皆giai 是thị 竊thiết 得đắc 此thử 言ngôn 如như 偷thâu 牛ngưu 之chi 喻dụ 故cố 言ngôn 已dĩ 答đáp 。河hà 西tây 記ký 中trung 云vân 。即tức 是thị 第đệ 七thất 卷quyển 中trung 已dĩ 答đáp 。觀quán 師sư 云vân 。是thị 四tứ 倒đảo 品phẩm 中trung 具cụ 說thuyết 淨tịnh 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 倒đảo 。此thử 中trung 不bất 復phục 委ủy 悉tất 但đãn 略lược 破phá 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 故cố 指chỉ 上thượng 也dã 。

復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 下hạ 。第đệ 三Tam 明Minh 無vô 我ngã 以dĩ 答đáp 前tiền 八bát 復phục 次thứ 計kế 我ngã 。文văn 為vi 二nhị 。初sơ 總tổng 明minh 無vô 我ngã 。二nhị 正chánh 破phá 彼bỉ 執chấp 。初sơ 總tổng 唱xướng 色sắc 無vô 色sắc 二nhị 章chương 。次thứ 釋thích 二nhị 章chương 。前tiền 破phá 常thường 中trung 亦diệc 先tiên 標tiêu 次thứ 釋thích 。釋thích 之chi 則tắc 廣quảng 此thử 中trung 釋thích 章chương 門môn 即tức 略lược 。前tiền 亦diệc 就tựu 色sắc 心tâm 破phá 常thường 。今kim 破phá 我ngã 亦diệc 就tựu 色sắc 心tâm 。色sắc 非phi 我ngã 下hạ 。釋thích 初sơ 章chương 門môn 中trung 。先tiên 明minh 色sắc 非phi 我ngã 。色sắc 何hà 故cố 非phi 我ngã 。可khả 壞hoại 可khả 破phá 故cố 也dã 。非phi 色sắc 之chi 法pháp 下hạ 。釋thích 非phi 色sắc 章chương 。非phi 色sắc 是thị 心tâm 。心tâm 則tắc 無vô 定định 從tùng 境cảnh 生sanh 故cố 。樂nhạo/nhạc/lạc 緣duyên 觸xúc 心tâm 心tâm 即tức 便tiện 樂nhạo/nhạc/lạc 。苦khổ 及cập 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 亦diệc 爾nhĩ 。既ký 其kỳ 從tùng 緣duyên 故cố 。無vô 常thường 無vô 我ngã 。若nhược 諸chư 外ngoại 道đạo 下hạ 。二nhị 正chánh 破phá 所sở 執chấp 上thượng 有hữu 八bát 復phục 次thứ 。今kim 有hữu 九cửu 復phục 次thứ 。亦diệc 不bất 正chánh 相tương 對đối 。今kim 是thị 隨tùy 機cơ 不bất 同đồng 不bất 破phá 第đệ 一nhất 造tạo 作tác 第đệ 四tứ 作tác 業nghiệp 賸# 。第đệ 一nhất 專chuyên 念niệm 第đệ 二nhị 憶ức 想tưởng 。第đệ 七thất 三tam 法pháp 。是thị 則tắc 第đệ 三tam 破phá 第đệ 七thất 第đệ 四tứ 破phá 第đệ 八bát 。第đệ 五ngũ 破phá 第đệ 六lục 。第đệ 六lục 破phá 第đệ 五ngũ 。第đệ 八bát 破phá 第đệ 二nhị 。第đệ 九cửu 破phá 第đệ 三tam 。不bất 次thứ 第đệ 者giả 但đãn 隨tùy 舉cử 而nhi 破phá 應ưng 無vô 別biệt 意ý 。善thiện 男nam 子tử 是thị 諸chư 外ngoại 道đạo 下hạ 。三tam 結kết 過quá 訶ha 責trách 。凡phàm 舉cử 兩lưỡng 譬thí 。初sơ 小tiểu 兒nhi 。後hậu 生sanh 盲manh 。初sơ 小tiểu 兒nhi 譬thí 行hành 非phi 。生sanh 盲manh 譬thí 教giáo 非phi 。如như 嬰anh 孩hài 唐đường 戲hí 終chung 日nhật 。不bất 營doanh 家gia 業nghiệp 。外ngoại 道đạo 亦diệc 爾nhĩ 。無vô 益ích 苦khổ 身thân 不bất 成thành 淨tịnh 行hạnh 故cố 。文văn 云vân 。無vô 慧tuệ 方phương 便tiện 。次thứ 如như 生sanh 盲manh 人nhân 。徒đồ 聞văn 四tứ 譬thí 不bất 識thức 真chân 乳nhũ 。外ngoại 道đạo 亦diệc 爾nhĩ 。闇ám 信tín 韋vi 陀đà 寧ninh 知tri 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。故cố 文văn 云vân 。而nhi 問vấn 他tha 言ngôn (# 云vân 云vân )# 。文Văn 殊Thù 白bạch 佛Phật 下hạ 。第đệ 二nhị 明minh 圓viên 慧tuệ 行hành 。舊cựu 云vân 。破phá 迷mê 四Tứ 諦Đế 二nhị 諦đế 一nhất 諦đế 之chi 著trước 。又hựu 云vân 。破phá 前tiền 分phân 別biệt 心tâm 。明minh 畢tất 竟cánh 盡tận 淨tịnh 無vô 所sở 住trụ 著trước 。是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。前tiền 標tiêu 章chương 。說thuyết 次thứ 第đệ 五ngũ 行hành 。戒giới 定định 兩lưỡng 行hành 尚thượng 無vô 破phá 著trước 何hà 獨độc 慧tuệ 耶da 。慧tuệ 行hành 被bị 破phá 。戒giới 定định 自tự 破phá 。三tam 行hành 破phá 者giả 即tức 破phá 聖thánh 行hành 。聖thánh 行hành 破phá 五ngũ 行hành 亦diệc 破phá 。五ngũ 行hành 若nhược 破phá 即tức 無vô 所sở 修tu 。無vô 修tu 即tức 無vô 證chứng 。無vô 證chứng 則tắc 破phá 十thập 功công 德đức 。此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 當đương 知tri 。此thử 文văn 明minh 圓viên 慧tuệ 行hành 。文văn 為vi 四tứ 。一nhất 發phát 起khởi 。二nhị 正chánh 說thuyết 。三tam 領lãnh 解giải 。四tứ 結kết 章chương 。初sơ 發phát 起khởi 中trung 。不bất 稱xưng 四tứ 二nhị 但đãn 稱xưng 一nhất 實thật 。何hà 以dĩ 知tri 之chi 。昔tích 初sơ 教giáo 中trung 析tích 法pháp 四Tứ 諦Đế 。摩ma 訶ha 衍diễn 中trung 相tương/tướng 即tức 二nhị 諦đế 。先tiên 已dĩ 曾tằng 說thuyết 。非phi 為vi 希hy 有hữu 。又hựu 非phi 無vô 上thượng 。今kim 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 方phương 復phục 更cánh 轉chuyển 一nhất 實thật 真Chân 諦Đế 是thị 為vi 希hy 有hữu 。名danh 為vi 無vô 上thượng 。故cố 次thứ 第đệ 後hậu 發phát 起khởi 圓viên 慧tuệ 。正chánh 說thuyết 為vi 二nhị 。一nhất 明minh 不bất 般bát 示thị 圓viên 慧tuệ 。二nhị 約ước 不bất 更cánh 示thị 圓viên 慧tuệ 。不bất 般bát 又hựu 為vi 三tam 。一nhất 直trực 示thị 。二nhị 約ước 不bất 轉chuyển 橫hoạnh/hoành 歷lịch 事sự 示thị 。三tam 約ước 如Như 來Lai 虛hư 空không 豎thụ 示thị 。就tựu 直trực 示thị 又hựu 二nhị 。初sơ 止chỉ 其kỳ 云vân 何hà 。二nhị 示thị 其kỳ 真chân 理lý 。云vân 何hà 有hữu 二nhị 意ý 。一nhất 寄ký 文Văn 殊Thù 嗟ta 於ư 未vị 達đạt 故cố 言ngôn 云vân 何hà 。二nhị 難nạn/nan 文Văn 殊Thù 為vi 是thị 未vị 達đạt 。為vi 發phát 起khởi 故cố 故cố 言ngôn 云vân 何hà 。次thứ 示thị 真chân 理lý 如như 文văn 。二nhị 從tùng 善thiện 男nam 子tử 若nhược 計kế 有hữu 我ngã 去khứ 。明minh 不bất 轉chuyển 橫hoạnh/hoành 歷lịch 諸chư 事sự 以dĩ 示thị 圓viên 慧tuệ 。明minh 不bất 轉chuyển 者giả 凡phàm 歷lịch 七thất 事sự 。謂vị 非phi 果quả 非phi 因nhân 非phi 轉chuyển 非phi 生sanh 非phi 出xuất 非phi 作tác 非phi 造tạo 。皆giai 即tức 事sự 而nhi 理lý 悉tất 是thị 常thường 住trụ 。三tam 從tùng 善thiện 男nam 子tử 轉chuyển 法Pháp 輪luân 佛Phật 境cảnh 界giới 去khứ 。是thị 豎thụ 結kết 圓viên 慧tuệ 無vô 非phi 常thường 住trụ 。或hoặc 云vân 。如Như 來Lai 約ước 果quả 理lý 。佛Phật 性tánh 約ước 因nhân 理lý 。虛hư 空không 通thông 因nhân 果quả (# 云vân 云vân )# 。從tùng 善thiện 男nam 子tử 語ngữ 有hữu 二nhị 種chủng 下hạ 。是thị 第đệ 二nhị 明minh 不bất 更cánh 為vi 二nhị 。先tiên 明minh 異dị 故cố 不bất 更cánh 。次thứ 明minh 同đồng 故cố 不bất 更cánh 。初sơ 異dị 故cố 不bất 更cánh 者giả 。既ký 其kỳ 兩lưỡng 異dị 何hà 得đắc 言ngôn 更cánh 。異dị 有hữu 八bát 。一nhất 語ngữ 異dị 。二nhị 眾chúng 異dị 。三tam 根căn 異dị 。四tứ 德đức 異dị 。五ngũ 利lợi 益ích 異dị 。六lục 請thỉnh 主chủ 異dị 。七thất 所sở 說thuyết 異dị 。八bát 聲thanh 遍biến 異dị 。初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。為vì 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 。一nhất 陳trần 如như 。二nhị 十Thập 力Lực 迦Ca 葉Diếp 。三tam 跋bạt 提đề 。四tứ 頞át 鞞bệ 。五ngũ 摩ma 男nam 拘câu 利lợi 。今kim 總tổng 言ngôn 之chi 。

復phục 次thứ 凡phàm 有hữu 所sở 說thuyết 下hạ 。二nhị 明minh 同đồng 故cố 不bất 更cánh 。又hựu 三tam 法pháp 譬thí 結kết 。初sơ 法pháp 中trung 明minh 同đồng 故cố 無vô 更cánh 。譬thí 如như 下hạ 譬thí 釋thích 無vô 更cánh 。凡phàm 三tam 譬thí 。初sơ 譬thí 生sanh 善thiện 滅diệt 惡ác 。二nhị 偏thiên 滅diệt 惡ác 。三tam 偏thiên 生sanh 善thiện 。此thử 等đẳng 義nghĩa 同đồng 是thị 故cố 無vô 更cánh 。是thị 故cố 汝nhữ 今kim 下hạ 。是thị 第đệ 三tam 結kết 無vô 更cánh 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 下hạ 。第đệ 三tam 領lãnh 解giải 發phát 迹tích 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 下hạ 。第đệ 四tứ 結kết 初sơ 。先tiên 對đối 迦Ca 葉Diếp 。中trung 間gian 對đối 文Văn 殊Thù 。今kim 慧tuệ 行hành 竟cánh 還hoàn 對đối 迦Ca 葉Diếp 善thiện 始thỉ 令linh 終chung 。迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 下hạ 。是thị 第đệ 二nhị 釋thích 行hành 名danh 。問vấn 何hà 故cố 戒giới 慧tuệ 之chi 後hậu 俱câu 釋thích 行hành 名danh 定định 行hành 無vô 耶da 。答đáp 初sơ 後hậu 既ký 釋thích 中trung 間gian 略lược 無vô 。今kim 文văn 為vi 四tứ 。前tiền 佛Phật 復phục 宗tông 通thông 結kết 竟cánh 。今kim 初sơ 迦Ca 葉Diếp 問vấn 。次thứ 則tắc 如Như 來Lai 別biệt 結kết 。三tam 迦Ca 葉Diếp 更cánh 問vấn 。四tứ 如Như 來Lai 開khai 結kết 。次thứ 第đệ 五ngũ 行hành 。此thử 之chi 五ngũ 行hành 本bổn 為vi 五ngũ 人nhân 有hữu 病bệnh 行hành 處xứ 。說thuyết 此thử 法Pháp 門môn 。二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。得đắc 有hữu 修tu 義nghĩa 。即tức 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。如như 是thị 聞văn 已dĩ 。則tắc 能năng 奉phụng 行hành 。故cố 名danh 聖thánh 行hành 。又hựu 有hữu 別biệt 根căn 性tánh 拙chuyết 度độ 菩Bồ 薩Tát 。約ước 次thứ 第đệ 修tu 亦diệc 名danh 聖thánh 行hành 。若nhược 是thị 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。之chi 所sở 行hành 者giả 。名danh 為vi 聖thánh 行hành 。此thử 結kết 圓viên 行hành 。如Như 來Lai 行hành 之chi 故cố 作tác 不bất 治trị 。遇ngộ 與dữ 不bất 遇ngộ 悉tất 皆giai 得đắc 差sai 。正chánh 結kết 此thử 人nhân 及cập 此thử 法Pháp 門môn 。古cổ 來lai 不bất 見kiến 此thử 結kết 束thúc 意ý 。是thị 故cố 不bất 作tác 別biệt 圓viên 兩lưỡng 釋thích 。若nhược 二Nhị 乘Thừa 人nhân 及cập 別biệt 根căn 性tánh 有hữu 病bệnh 行hành 處xứ 。聞văn 佛Phật 說thuyết 者giả 修tu 之chi 則tắc 差sai 。不bất 修tu 不bất 差sai 此thử 結kết 次thứ 第đệ 。善thiện 男nam 子tử 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。二nhị 明minh 慧tuệ 行hành 果quả 文văn 為vi 五ngũ 。一nhất 倡xướng 地địa 名danh 。二nhị 釋thích 地địa 義nghĩa 。三Tam 明Minh 地địa 體thể 。四tứ 明minh 地địa 用dụng 。五ngũ 結kết 下hạ 地địa 況huống 上thượng 地địa 。初sơ 文văn 者giả 。舊cựu 明minh 慧tuệ 果quả 得đắc 二nhị 地địa 謂vị 無vô 畏úy 地địa 。從tùng 初sơ 至chí 六lục 地địa 。從tùng 七thất 地địa 至chí 法pháp 雲vân 。名danh 自tự 在tại 王vương 地địa 。所sở 以dĩ 得đắc 二nhị 地địa 果quả 者giả 。慧tuệ 行hành 斷đoạn 煩phiền 惱não 通thông 道đạo 疾tật 利lợi 。今kim 謂vị 不bất 然nhiên 。且thả 戒giới 定định 兩lưỡng 行hành 不bất 斷đoạn 惑hoặc 。通thông 道đạo 鈍độn 者giả 云vân 何hà 。舊cựu 解giải 。不bất 動động 。堪kham 忍nhẫn 。皆giai 是thị 初Sơ 地Địa 一nhất 體thể 異dị 名danh 。若nhược 其kỳ 同đồng 是thị 戒giới 定định 之chi 果quả 。何hà 不bất 二nhị 地địa 通thông 至chí 法pháp 雲vân 。今kim 明minh 只chỉ 是thị 一nhất 地địa 自tự 在tại 往vãng 生sanh 。乃nãi 是thị 無vô 畏úy 用dụng 不bất 應ưng 更cánh 開khai 。善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 去khứ 。是thị 第đệ 二nhị 釋thích 地địa 義nghĩa 。此thử 文văn 與dữ 十Thập 地Địa 經kinh 合hợp 。彼bỉ 解giải 初Sơ 地Địa 離ly 五ngũ 怖bố 畏úy 。今kim 文văn 亦diệc 然nhiên 。在tại 名danh 小tiểu 異dị 意ý 義nghĩa 則tắc 同đồng 。不bất 畏úy 貪tham 恚khuể 下hạ 。無vô 不bất 活hoạt 畏úy 無vô 死tử 畏úy 。不bất 畏úy 惡ác 道đạo 下hạ 。無vô 惡ác 道đạo 畏úy 。惡ác 有hữu 二nhị 種chủng 下hạ 。無vô 惡ác 名danh 畏úy 。亦diệc 復phục 不bất 畏úy 沙Sa 門Môn 下hạ 。無vô 大đại 眾chúng 威uy 德đức 畏úy 。無vô 死tử 畏úy 即tức 常thường 無vô 不bất 活hoạt 惡ác 道đạo 畏úy 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 惡ác 名danh 畏úy 即tức 淨tịnh 。無vô 大đại 眾chúng 畏úy 即tức 我ngã 。具cụ 四tứ 德đức 無vô 五ngũ 怖bố 。是thị 故cố 此thử 地địa 。名danh 無vô 畏úy 地địa 。亦diệc 復phục 不bất 畏úy 。受thọ 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 去khứ 。第đệ 三Tam 明Minh 地địa 。體thể 文văn 為vi 三tam 。初sơ 出xuất 體thể 所sở 入nhập 位vị 。次thứ 善thiện 男nam 子tử 住trụ 無vô 畏úy 下hạ 。出xuất 體thể 所sở 證chứng 三tam 是thị 名danh 下hạ 結kết 。初sơ 如như 文văn 。次thứ 所sở 證chứng 者giả 。此thử 地địa 得đắc 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。名danh 諸chư 三tam 昧muội 王vương 。一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。即tức 是thị 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 三tam 昧muội 。總tổng 攝nhiếp 諸chư 三tam 昧muội 。所sở 謂vị 俗tục 締đế 三tam 昧muội 。真Chân 諦Đế 三tam 昧muội 。皆giai 來lai 攝nhiếp 屬thuộc 故cố 得đắc 稱xưng 王vương 。一nhất 諦đế 三tam 諦đế 即tức 是thị 其kỳ 體thể 。舊cựu 言ngôn 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 斷đoạn 三tam 界giới 惑hoặc 故cố 。六Lục 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。名danh 無vô 畏úy 地địa 與dữ 羅La 漢Hán 齊tề 。今kim 不bất 用dụng 之chi 。若nhược 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。得đắc 稱xưng 王vương 者giả 可khả 言ngôn 其kỳ 齊tề 。既ký 不bất 是thị 王vương 何hà 得đắc 云vân 齊tề 。文văn 云vân 聖thánh 行hành 者giả 。諸chư 佛Phật 所sở 行hành 。非phi 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。緣Duyên 覺Giác 境cảnh 界giới 。何hà 得đắc 云vân 齊tề 。又hựu 六Lục 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。斷đoạn 三tam 界giới 惑hoặc 。是thị 通thông 菩Bồ 薩Tát 非phi 此thử 文văn 意ý 。諸chư 師sư 謬mậu 用dụng 全toàn 不bất 相tương 關quan 。釋thích 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。具cụ 如như 法Pháp 華hoa 玄huyền 文văn 第đệ 四tứ 卷quyển 中trung 。彼bỉ 釋thích 二nhị 十thập 五ngũ 名danh 具cụ 四tứ 悉tất 意ý 。雖tuy 二nhị 十thập 五ngũ 無vô 非phi 是thị 王vương 。為vi 辨biện 異dị 故cố 立lập 名danh 不bất 同đồng 即tức 世thế 界giới 意ý 。於ư 二nhị 十thập 五ngũ 中trung 。如như 日nhật 光quang 月nguyệt 光quang 等đẳng 。即tức 為vi 人nhân 意ý 。如như 不bất 退thoái 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。即tức 對đối 治trị 意ý 。如như 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 意ý 。一nhất 一nhất 三tam 昧muội 。通thông 皆giai 四tứ 意ý 。一nhất 明minh 諸chư 有hữu 過quá 患hoạn 。所sở 謂vị 三tam 惑hoặc 。二nhị 本bổn 法pháp 功công 德đức 。即tức 修tu 三tam 諦đế 三tam 昧muội 。三tam 結kết 行hành 成thành 。即tức 三tam 昧muội 成thành 入nhập 於ư 初Sơ 地Địa 。四tứ 慈từ 悲bi 破phá 有hữu 謂vị 。得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。即tức 能năng 現hiện 於ư 十thập 法Pháp 界Giới 身thân 。遍biến 入nhập 諸chư 有hữu 令linh 他tha 破phá 有hữu 。古cổ 人nhân 釋thích 此thử 全toàn 無vô 片phiến 意ý (# 云vân 云vân )# 。善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 。入nhập 如như 是thị 等đẳng 。諸chư 三tam 昧muội 王vương 下hạ 。第đệ 四tứ 明minh 地địa 用dụng 又hựu 二nhị 。初sơ 明minh 力lực 用dụng 自tự 在tại 。次thứ 明minh 生sanh 用dụng 自tự 在tại 。初sơ 力lực 用dụng 中trung 三tam 雙song 。一nhất 依y 正chánh 為vi 一nhất 雙song 。須Tu 彌Di 是thị 依y 。眾chúng 生sanh 心tâm 是thị 正chánh 。二nhị 自tự 他tha 為vi 一nhất 雙song 。內nội 他tha 入nhập 己kỷ 化hóa 己kỷ 為vi 他tha 。三tam 少thiểu 多đa 為vi 一nhất 雙song 可khả 見kiến 。次thứ 生sanh 用dụng 者giả 。初sơ 總tổng 生sanh 諸chư 處xứ 即tức 十thập 界giới 處xứ 。次thứ 別biệt 生sanh 處xứ 即tức 是thị 十thập 界giới 。壞hoại 須Tu 彌Di 包bao 世thế 界giới 。散tán 合hợp 十thập 方phương 而nhi 不bất 染nhiễm 游du 。處xử 地địa 獄ngục 而nhi 不bất 苦khổ 。即tức 地địa 之chi 用dụng 。善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 去khứ 。是thị 第đệ 五ngũ 結kết 下hạ 況huống 高cao 如như 文văn 。問vấn 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。功công 德đức 悉tất 等đẳng 。云vân 何hà 復phục 有hữu 。高cao 下hạ 不bất 同đồng 。舊cựu 云vân 。等đẳng 中trung 等đẳng 悉tất 同đồng 無vô 別biệt 。等đẳng 中trung 不bất 等đẳng 故cố 復phục 淺thiển 深thâm 。興hưng 皇hoàng 釋thích 云vân 。橫hoạnh/hoành 論luận 一nhất 地địa 。具cụ 諸chư 功công 德đức 。豎thụ 論luận 則tắc 有hữu 高cao 下hạ 。橫hoạnh/hoành 豎thụ 亦diệc 復phục 何hà 定định 。亦diệc 如như 一nhất 物vật 推thôi 倒đảo 即tức 橫hoạnh/hoành 。捧phủng 起khởi 即tức 豎thụ (# 云vân 云vân )# 。

爾nhĩ 時thời 眾chúng 中trung 。下hạ 是thị 第đệ 二nhị 章chương 歎thán 經kinh 。經kinh 詮thuyên 聖thánh 行hành 。依y 教giáo 奉phụng 行hành 。革cách 凡phàm 成thành 聖thánh 故cố 可khả 稱xưng 歎thán 。文văn 為vi 四tứ 。一nhất 無vô 垢cấu 歎thán 教giáo 。二nhị 如Như 來Lai 述thuật 歎thán 。三tam 迦Ca 葉Diếp 自tự 誓thệ 。四tứ 如Như 來Lai 述thuật 誓thệ 。歎thán 教giáo 為vi 二nhị 。先tiên 經kinh 家gia 敘tự 。次thứ 正chánh 歎thán 教giáo 。初sơ 經kinh 家gia 敘tự 內nội 德đức 外ngoại 儀nghi 。初sơ 內nội 中trung 有hữu 大đại 威uy 德đức 者giả 。總tổng 論luận 無vô 畏úy 地địa 之chi 體thể 用dụng 。威uy 是thị 外ngoại 用dụng 德đức 是thị 內nội 證chứng 。備bị 內nội 外ngoại 德đức 故cố 言ngôn 。具cụ 大đại 威uy 德đức 。大đại 神thần 通thông 者giả 。即tức 歎thán 外ngoại 用dụng 。如như 自tự 在tại 地địa 有hữu 吹xuy 山sơn 覆phú 海hải 之chi 用dụng 。得đắc 大đại 總tổng 持trì 者giả 。得đắc 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 王vương 。持trì 諸chư 三tam 昧muội 。得đắc 無vô 所sở 畏úy 。者giả 備bị 如như 佛Phật 說thuyết 。上thượng 諸chư 功công 德đức 。皆giai 悉tất 具cụ 足túc 。即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。是thị 敘tự 外ngoại 儀nghi 。世Thế 尊Tôn 下hạ 。是thị 正chánh 歎thán 教giáo 又hựu 二nhị 。先tiên 領lãnh 佛Phật 旨chỉ 結kết 下hạ 況huống 高cao 。百bách 千thiên 功công 德đức 。次thứ 歎thán 上thượng 說thuyết 次thứ 第đệ 不bất 次thứ 第đệ 別biệt 圓viên 之chi 教giáo 。何hà 故cố 謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 不bất 如như 大Đại 乘Thừa 。大Đại 乘Thừa 是thị 佛Phật 母mẫu 。母mẫu 能năng 生sanh 子tử 則tắc 教giáo 可khả 尊tôn 崇sùng 。文văn 云vân 。方Phương 等Đẳng 力lực 故cố 能năng 生sanh 諸chư 佛Phật 。若nhược 就tựu 道đạo 不bất 自tự 弘hoằng 。佛Phật 能năng 說thuyết 教giáo 則tắc 佛Phật 勝thắng 於ư 教giáo 。佛Phật 能năng 弘hoằng 教giáo 此thử 就tựu 化hóa 他tha 。教giáo 能năng 生sanh 佛Phật 此thử 就tựu 自tự 行hành 。藏tạng 王vương 所sở 歎thán 舉cử 自tự 行hành 邊biên 。

時thời 佛Phật 讚tán 言ngôn 下hạ 。二nhị 如Như 來Lai 述thuật 歎thán 為vi 三tam 。謂vị 述thuật 釋thích 結kết 。述thuật 如như 文văn 。釋thích 中trung 法pháp 說thuyết 開khai 譬thí 合hợp 譬thí 。開khai 善thiện 謂vị 譬thí 五ngũ 時thời 教giáo 。佛Phật 合hợp 牛ngưu 。出xuất 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 指chỉ 初sơ 教giáo 。修tu 多đa 羅la 指chỉ 般Bát 若Nhã 。言ngôn 修tu 多đa 羅la 是thị 法pháp 本bổn 。般Bát 若Nhã 是thị 行hành 本bổn 故cố 。方Phương 等Đẳng 指chỉ 淨tịnh 名danh 思tư 益ích 。稱xưng 歎thán 菩Bồ 薩Tát 故cố 。般Bát 若Nhã 是thị 法pháp 華hoa 。法pháp 華hoa 明minh 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。大đại 慧tuệ 只chỉ 是thị 般Bát 若Nhã 。涅Niết 槃Bàn 可khả 解giải 。又hựu 云vân 。般Bát 若Nhã 始thỉ 在tại 十thập 二nhị 年niên 中trung 。終chung 則tắc 隣lân 於ư 涅Niết 槃Bàn 乃nãi 在tại 法pháp 華hoa 之chi 後hậu 。引dẫn 釋thích 論luận 畢tất 竟cánh 品phẩm 為vi 證chứng 。若nhược 爾nhĩ 修tu 多đa 羅la 是thị 淨tịnh 名danh 。方Phương 等Đẳng 即tức 法pháp 華hoa 。般Bát 若Nhã 即tức 般Bát 若Nhã 。招chiêu 提đề 云vân 。前tiền 三Tam 明Minh 教giáo 。後hậu 二nhị 明minh 理lý 。前tiền 三tam 教giáo 者giả 。十thập 二nhị 部bộ 即tức 小Tiểu 乘Thừa 藏tạng 。修tu 多đa 羅la 即tức 雜tạp 藏tạng 。方Phương 等Đẳng 即tức 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。佛Phật 教giáo 不bất 出xuất 此thử 三tam 故cố 。後hậu 二nhị 理lý 者giả 。般Bát 若Nhã 是thị 因nhân 涅Niết 槃Bàn 是thị 果quả 。行hành 般Bát 若Nhã 因nhân 得đắc 涅Niết 槃Bàn 果quả 。興hưng 皇hoàng 云vân 。佛Phật 說thuyết 法pháp 即tức 是thị 。十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。學học 此thử 十thập 二nhị 即tức 了liễu 修tu 多đa 羅la 。知tri 諸chư 法pháp 本bổn 即tức 達đạt 方Phương 等Đẳng 。達đạt 方Phương 等Đẳng 故cố 生sanh 於ư 般Bát 若Nhã 。般Bát 若Nhã 生sanh 故cố 能năng 了liễu 涅Niết 槃Bàn 。觀quán 師sư 云vân 。此thử 並tịnh 從tùng 多đa 之chi 少thiểu 從tùng 廣quảng 至chí 略lược 。初sơ 歎thán 十thập 二nhị 部bộ 。十thập 二nhị 部bộ 通thông 於ư 小tiểu 大đại 。此thử 則tắc 是thị 總tổng 。更cánh 別biệt 歎thán 修tu 多đa 羅la 。修tu 多đa 羅la 又hựu 通thông 。更cánh 別biệt 歎thán 方Phương 等Đẳng 。方Phương 等Đẳng 未vị 為vi 希hy 有hữu 。復phục 別biệt 歎thán 般Bát 若Nhã 。於ư 般Bát 若Nhã 中trung 。更cánh 別biệt 歎thán 涅Niết 槃Bàn 一nhất 句cú 佛Phật 性tánh 。如như 從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 。乃nãi 至chí 醍đề 醐hồ 。則tắc 涅Niết 槃Bàn 為vi 最tối 。義nghĩa 皆giai 不bất 然nhiên 。何hà 者giả 十thập 二nhị 。部bộ 經kinh 通thông 於ư 大đại 小tiểu 。豈khởi 獨độc 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。又hựu 十thập 二nhị 部bộ 謂vị 是thị 初sơ 者giả 。小tiểu 非phi 初sơ 說thuyết 故cố 不bất 可khả 用dụng 。復phục 何hà 故cố 以dĩ 修tu 多đa 羅la 為vi 般Bát 若Nhã 。餘dư 經kinh 豈khởi 無vô 長trường/trưởng 行hành 耶da 。復phục 何hà 故cố 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 法pháp 華hoa 名danh 不bất 相tương 應ứng 。義nghĩa 云vân 何hà 會hội 。假giả 使sử 以dĩ 般Bát 若Nhã 隣lân 於ư 涅Niết 槃Bàn 。般Bát 若Nhã 則tắc 是thị 第đệ 四tứ 時thời 教giáo 。復phục 違vi 爾nhĩ 五ngũ 時thời 次thứ 第đệ 。招chiêu 提đề 三tam 教giáo 兩lưỡng 理lý 者giả 。此thử 文văn 是thị 述thuật 其kỳ 歎thán 教giáo 何hà 故cố 喻dụ 理lý 。縱túng/tung 如như 招chiêu 提đề 所sở 說thuyết 乃nãi 歎thán 他tha 經kinh 非phi 歎thán 今kim 教giáo 。興hưng 皇hoàng 所sở 說thuyết 乃nãi 生sanh 解giải 次thứ 第đệ 復phục 非phi 歎thán 教giáo 。藏tạng 王vương 云vân 。諸chư 佛Phật 雖tuy 有hữu 無vô 量lượng 功công 德đức 。故cố 不bất 如như 是thị 。大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。從tùng 教giáo 生sanh 解giải 非phi 文văn 所sở 歎thán 。若nhược 觀quán 師sư 所sở 說thuyết 。從tùng 廣quảng 至chí 略lược 。而nhi 為vi 最tối 勝thắng 。文văn 云vân 。醍đề 醐hồ 最tối 上thượng 。一nhất 切thiết 諸chư 藥dược 。悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。廣quảng 豈khởi 過quá 此thử 。既ký 其kỳ 是thị 廣quảng 可khả 不bất 被bị 歎thán 。諸chư 師sư 皆giai 欲dục 包bao 括quát 收thu 攝nhiếp 。不bất 覺giác 咫# 尺xích 漏lậu 失thất 正chánh 宗tông 。邯# 鄲# 學học 步bộ 兩lưỡng 無vô 所sở 獲hoạch (# 云vân 云vân )# 。今kim 但đãn 依y 經kinh 即tức 如như 藏tạng 王vương 。聞văn 佛Phật 說thuyết 於ư 。次thứ 第đệ 之chi 別biệt 不bất 次thứ 第đệ 圓viên 次thứ 第đệ 之chi 教giáo 。能năng 生sanh 漸tiệm 行hành 。菩Bồ 薩Tát 功công 德đức 。不bất 次thứ 第đệ 教giáo 。能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。諸chư 佛Phật 功công 德đức 。歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 。雙song 歎thán 兩lưỡng 教giáo 。佛Phật 助trợ 其kỳ 喜hỷ 還hoàn 述thuật 歎thán 之chi 。若nhược 次thứ 第đệ 相tương 生sanh 。窮cùng 玄huyền 極cực 妙diệu 更cánh 加gia 稱xưng 美mỹ 。牛ngưu 者giả 即tức 涅Niết 槃Bàn 教giáo 主chủ 。乳nhũ 者giả 戒giới 聖thánh 行hành 。酪lạc 者giả 定định 聖thánh 行hành 。生sanh 酥tô 者giả 四Tứ 諦Đế 慧tuệ 聖thánh 行hành 。熟thục 酥tô 者giả 二nhị 諦đế 慧tuệ 聖thánh 行hành 。醍đề 醐hồ 者giả 一nhất 實thật 諦đế 慧tuệ 聖thánh 行hành 。如như 五ngũ 味vị 次thứ 第đệ 宗tông 於ư 醍đề 醐hồ 。五ngũ 行hành 轉chuyển 深thâm 極cực 於ư 一nhất 實thật 故cố 。言ngôn 最tối 勝thắng 最tối 上thượng 。此thử 即tức 述thuật 其kỳ 歎thán 次thứ 第đệ 教giáo 。若nhược 單đơn 說thuyết 實thật 慧tuệ 一nhất 慧tuệ 一nhất 切thiết 慧tuệ 慧tuệ 為vi 法Pháp 界Giới 攝nhiếp 一nhất 切thiết 慧tuệ 。不bất 由do 次thứ 第đệ 。佛Phật 即tức 醍đề 醐hồ 最tối 上thượng 最tối 妙diệu 。一nhất 切thiết 諸chư 藥dược 。悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。如Như 來Lai 即tức 是thị 人nhân 醍đề 醐hồ 也dã 。一nhất 實thật 諦đế 者giả 是thị 法pháp 醍đề 醐hồ 。醍đề 醐hồ 之chi 人nhân 說thuyết 醍đề 醐hồ 法pháp 。醍đề 醐hồ 之chi 法pháp 或hoặc 醍đề 醐hồ 人nhân 。人nhân 之chi 與dữ 法pháp 。一nhất 而nhi 無vô 二nhị 。中trung 間gian 諸chư 法pháp 無vô 不bất 醍đề 醐hồ 。次thứ 第đệ 一nhất 實thật 。一nhất 而nhi 無vô 二nhị 。歎thán 五ngũ 行hành 之chi 一nhất 實thật 。即tức 是thị 歎thán 一nhất 實thật 之chi 五ngũ 行hành 。作tác 此thử 釋thích 者giả 次thứ 第đệ 歎thán 教giáo 二nhị 義nghĩa 皆giai 成thành 。若nhược 望vọng 一nhất 期kỳ 教giáo 次thứ 第đệ 者giả 。從tùng 佛Phật 出xuất 十thập 二nhị 部bộ 者giả 即tức 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 。華hoa 嚴nghiêm 最tối 初sơ 是thị 十thập 二nhị 部bộ 。修tu 多đa 羅la 者giả 即tức 三tam 藏tạng 中trung 之chi 一nhất 藏tạng 。物vật 不bất 堪kham 大đại 即tức 為vi 說thuyết 小tiểu 。方Phương 等Đẳng 之chi 教giáo 折chiết 小tiểu 彈đàn 偏thiên 歎thán 大đại 褒bao 圓viên 。般Bát 若Nhã 之chi 教giáo 三tam 人nhân 同đồng 聞văn 專chuyên 歸quy 一nhất 實thật 。引dẫn 小tiểu 歸quy 大đại 接tiếp 偏thiên 成thành 圓viên 。及cập 住trụ 方phương 便tiện 未vị 證chứng 小tiểu 果quả 許hứa 其kỳ 通thông 學học 摩ma 訶ha 衍diễn 道đạo 。大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。尊tôn 極cực 之chi 教giáo 。已dĩ 住trụ 小tiểu 果quả 斥xích 廢phế 三tam 修tu 說thuyết 勝thắng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 法Pháp 華hoa 。法pháp 華hoa 破phá 小tiểu 果quả 滅diệt 化hóa 城thành 引dẫn 入nhập 寶bảo 所sở 與dữ 涅Niết 槃Bàn 同đồng 。又hựu 迦Ca 葉Diếp 如Như 來Lai 。二nhị 萬vạn 燈đăng 明minh 皆giai 說thuyết 法Pháp 華hoa 。以dĩ 為vi 極cực 唱xướng 不bất 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。今kim 此thử 釋Thích 迦Ca 惡ác 世thế 垂thùy 迹tích 宜nghi 以dĩ 異dị 名danh 。顯hiển 於ư 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。兩lưỡng 教giáo 同đồng 極cực 不bất 言ngôn 法pháp 華hoa 意ý 在tại 於ư 此thử 。又hựu 前tiền 番phiên 小tiểu 熟thục 者giả 以dĩ 法pháp 華hoa 熟thục 之chi 。後hậu 番phiên 未vị 熟thục 更cánh 以dĩ 般Bát 若Nhã 洮đào 汰# 。今kim 涅Niết 槃Bàn 熟thục 之chi 。釋thích 論luận 云vân 。般Bát 若Nhã 至chí 法pháp 華hoa 後hậu 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。又hựu 歎thán 此thử 教giáo 與dữ 一nhất 期kỳ 教giáo 亦diệc 不bất 相tương 乖quai 。戒giới 是thị 聖thánh 行hành 之chi 首thủ 。又hựu 戒giới 廣quảng 攝nhiếp 如như 文văn 所sở 說thuyết 。與dữ 華hoa 嚴nghiêm 中trung 初sơ 照chiếu 義nghĩa 同đồng 。定định 聖thánh 行hành 正chánh 與dữ 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。定định 藏tạng 義nghĩa 合hợp 。四Tứ 諦Đế 慧tuệ 行hành 以dĩ 大đại 涅Niết 槃Bàn 三tam 修tu 斥xích 小tiểu 無vô 漏lậu 之chi 非phi 。與dữ 方Phương 等Đẳng 彈đàn 訶ha 義nghĩa 合hợp 。二nhị 諦đế 慧tuệ 行hành 真chân 俗tục 相tương/tướng 即tức 正chánh 與dữ 摩ma 訶ha 衍diễn 即tức 色sắc 即tức 空không 義nghĩa 合hợp 。一nhất 實thật 諦đế 慧tuệ 行hành 即tức 涅Niết 槃Bàn 教giáo 。可khả 知tri 一nhất 期kỳ 一nhất 經kinh 次thứ 第đệ 皆giai 成thành 。義nghĩa 不bất 相tương 違vi 。以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 下hạ 。第đệ 三tam 結kết 歎thán 。迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 下hạ 。第đệ 三tam 迦Ca 葉Diếp 自tự 誓thệ 。文văn 為vi 三tam 。一nhất 領lãnh 旨chỉ 。二nhị 憫mẫn 他tha 。三tam 自tự 誓thệ 。自tự 誓thệ 為vi 四tứ 。一nhất 誓thệ 以dĩ 正chánh 報báo 皮bì 骨cốt 以dĩ 為vi 紙chỉ 筆bút 傳truyền 持trì 五ngũ 行hành 。二nhị 誓thệ 以dĩ 依y 報báo 財tài 力lực 充sung 足túc 飽bão 滿mãn 。令linh 得đắc 宣tuyên 行hành 。三tam 誓thệ 以dĩ 智trí 力lực 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 。四tứ 誓thệ 於ư 同đồng 好hảo/hiếu 傾khuynh 盡tận 三tam 業nghiệp 而nhi 宗tông 事sự 之chi 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 讚tán 下hạ 。第đệ 四tứ 佛Phật 述thuật 其kỳ 誓thệ 。又hựu 為vi 三tam 。一nhất 讚tán 。二nhị 記ký 。三tam 證chứng 。此thử 初sơ 讚tán 也dã 。汝nhữ 今kim 下hạ 是thị 記ký 。記ký 文văn 有hữu 三tam 。一nhất 記ký 超siêu 越việt 行hành 。二nhị 記ký 成thành 道Đạo 果quả 。三tam 記ký 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。三tam 乃nãi 往vãng 下hạ 引dẫn 證chứng 。一nhất 引dẫn 昔tích 。次thứ 證chứng 今kim 。初sơ 舉cử 昔tích 中trung 有hữu 三tam 。一nhất 陳trần 菩Bồ 薩Tát 昔tích 行hành 。二nhị 者giả 諸chư 天thiên 謀mưu 議nghị 。三tam 者giả [稫-禾+彳]# 試thí 陳trần 解giải 。初sơ 昔tích 行hành 如như 文văn 。我ngã 修tu 如như 是thị 下hạ 。諸chư 天thiên 謀mưu 議nghị 。二nhị 輪luân 者giả 福phước 慧tuệ 也dã 。大đại 仙tiên 我ngã 當đương 與dữ 汝nhữ 俱câu 往vãng 下hạ 。是thị 第đệ 三tam [稫-禾+彳]# 試thí 。先tiên 譬thí 燒thiêu 打đả 磨ma 三tam 試thí 。次thứ 合hợp 三tam 試thí 者giả 。一nhất 說thuyết 半bán 偈kệ 試thí 。有hữu 智trí 無vô 智trí 。苦khổ 知tri 文văn 義nghĩa 未vị 盡tận 即tức 是thị 有hữu 智trí 。若nhược 不bất 知tri 者giả 。即tức 是thị 無vô 智trí 。二nhị 示thị 可khả 畏úy 身thân 試thí 。有hữu 畏úy 無vô 畏úy 。若nhược 心tâm 堅kiên 固cố 。不bất 生sanh 怖bố 畏úy 。若nhược 其kỳ 浮phù 弱nhược 即tức 生sanh 怖bố 畏úy 。三tam 從tùng 索sách 身thân 試thí 其kỳ 能năng 捨xả 不bất 捨xả (# 云vân 云vân )# 。半bán 偈kệ 者giả 。但đãn 說thuyết 無vô 常thường 一nhất 邊biên 。不bất 說thuyết 常thường 邊biên 故cố 言ngôn 半bán 偈kệ 。有hữu 為vi 三tam 相tương/tướng 何hà 故cố 但đãn 明minh 生sanh 滅diệt 而nhi 不bất 言ngôn 住trụ 。一nhất 解giải 四tứ 句cú 偈kệ 迮trách 是thị 故cố 略lược 之chi 。問vấn 若nhược 略lược 何hà 不bất 略lược 餘dư 字tự 。答đáp 此thử 復phục 有hữu 義nghĩa 。住trụ 法pháp 不bất 顯hiển 生sanh 滅diệt 遷thiên 謝tạ 。但đãn 明minh 始thỉ 終chung 中trung 間gian 宜nghi 略lược 。問vấn 三tam 相tương/tướng 遷thiên 法pháp 那na 得đắc 有hữu 住trụ 。住trụ 即tức 是thị 常thường 常thường 即tức 不bất 遷thiên 。又hựu 與dữ 無vô 常thường 異dị 。

答đáp 言ngôn 。

是thị 無vô 常thường 之chi 住trụ 並tịnh 三tam 相tương/tướng 自tự 是thị 無vô 常thường 而nhi 有hữu 無vô 常thường 之chi 住trụ 。亦diệc 應ưng 有hữu 無vô 住trụ 之chi 常thường (# 云vân 云vân )# 。文văn 云vân 。所sở 說thuyết 空không 義nghĩa 此thử 偈kệ 明minh 無vô 常thường 那na 得đắc 是thị 空không 。舊cựu 解giải 。無vô 常thường 未vị 是thị 空không 。但đãn 是thị 空không 方phương 便tiện 後hậu 云vân 得đắc 空không 。一nhất 解giải 不bất 然nhiên 。只chỉ 無vô 常thường 即tức 是thị 空không 之chi 異dị 名danh 。大đại 品phẩm 云vân 。無vô 常thường 即tức 動động 相tương/tướng 。動động 相tương/tướng 即tức 空không 相tướng 。淨tịnh 名danh 云vân 。不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。今kim 亦diệc 無vô 常thường 是thị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 義nghĩa 。文văn 云vân 。寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 者giả 。涅Niết 槃Bàn 之chi 體thể 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。今kim 此thử 既ký 云vân 。寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。亦diệc 得đắc 生sanh 滅diệt 。生sanh 已dĩ 寂tịch 滅diệt 。生sanh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 不phủ 。答đáp 任nhậm 道đạo 者giả 是thị 例lệ 不bất 任nhậm 則tắc 不bất 例lệ 。生sanh 起khởi 相tương/tướng 滅diệt 除trừ 相tương/tướng 正chánh 取thủ 除trừ 生sanh 除trừ 滅diệt 是thị 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。生sanh 是thị 起khởi 相tương/tướng 涅Niết 槃Bàn 無vô 生sanh 。是thị 故cố 不bất 例lệ 。超siêu 越việt 十thập 二nhị 劫kiếp 者giả 。出xuất 曜diệu 佛Phật 藏tạng 等đẳng 經kinh 。皆giai 云vân 超siêu 九cửu 劫kiếp 。或hoặc 云vân 。根căn 緣duyên 不bất 同đồng 佛Phật 為vi 增tăng 減giảm 說thuyết 之chi 。次thứ 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 今kim 亦diệc 爾nhĩ 下hạ 。證chứng 今kim (# 云vân 云vân )# 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 十thập 六lục