da du đà la

Phật Quang Đại Từ Điển


(耶輸陀羅) Phạm:Yazodharà, Pàli: Yasodharà. Cũng gọi Da du đà la, Da duy đàn. Hán dịch: Trì dự, Trì xưng, Hoa sắc. Cũng gọi La hầu la mẫu (Phạm: Ràhula – màtf: mẹ của La hầu la). I. Da du đà la. Con gái của ông Chấp trượng (Phạm: Daịđapàịi), dòng họ Thích, ở thành Ca tì la, trung Ấn độ, là chính phi của Thái tử Tất đạt đa, mẹ ruột của La hầu la. Lại có thuyết nói Da du đà la là con gái của Đại thần Ma ha na ma (Phạm: Mahànàma) dòng họ Thích thuộc chủng tộc Bà tư tra (Phạm:Vaziwỉhà). Cũng có thuyết bảo Da du đà la là con gái của vua Thiện giác (Phạm: Suprabuddha) và là em gái của Đề bà đạt đa ở thành Thiên tí (Phạm: Devadaha). Bà có thân hình đoan trang xinh đẹp vào bậc nhất, đầy đủ mọi đức. Đức Thích tôn thành đạo được năm năm thì Da du đà la và di mẫu của đức Thích tôn là bà Ma ha ba xà ba đề (Phạm: Mahà-prajapati) cùng với 500 người phụ nữ dòng Thích ca cũng xin xuất gia thụ giới cụ túc làm tỉ khưu ni. II. Da du đà la. Là vị Bồ tát trong Mật giáo được thờ trong viện Quan âm của Hiện đồ Thai tạng giới mạn đồ la. Mật hiệu là Thị hiện Kim cương. Tượng vẽ của vị tôn này là thiên nữ, đầu đội mũ kim tuyến, tay phải co lại, lòng bàn tay ngửa lên, các đầu ngón tay duỗi xuống, riêng ngón cái hơi co, bàn tay trái dựng thẳng, ngón trỏ, ngón giữa kẹp một cành cây. Ấn khế là ấn Mã đầu minh vương. Chân ngôn là: Na ma tam mạn đa bột đà nẫm diêm. [X. Đại nhật kinh sớ Q.5; Thai tạng giới niệm tụng thứ đệ yếu tập Q.7].