九次第定 ( 九cửu 次thứ 第đệ 定định )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（名數）四禪，四無色，及滅受想定（亦云滅盡定），九種之禪定，不雜他心，次第自一定入於一定之法也：一、初禪次第定。二、二禪次第定。三、三禪次第定。四、四禪次第定（已上名色界四禪天之根本定）。五、空處次第定。六、識處次第定。七、無所有處次第定。八、非想非非想處次第定（已上名無色界四處之根本定）。九、滅受想次第定。止息一切心識之定，以是為禪定之至極。智度論三十一曰：「九次第定者：從初禪心起，次第入第二禪，不令餘心得入，如是乃至滅受想定。問曰：餘者亦有次第，何以但稱九次第？答曰：餘功德皆有異心間生，故非次第。此中深心智慧利行者，自試其心，從一禪心起，次入二禪，不令異念得入。」同八十一曰：「入初禪，乃至過非想非無想處，入滅受想定，是名次第定。」又見大乘義章十三，三藏法數三十四等。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 名danh 數số ） 四tứ 禪thiền 四tứ 無vô 色sắc 。 及cập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định （ 亦diệc 云vân 滅diệt 盡tận 定định ） ， 九cửu 種chủng 之chi 禪thiền 定định ， 不bất 雜tạp 他tha 心tâm ， 次thứ 第đệ 自tự 一nhất 定định 入nhập 於ư 一nhất 定định 之chi 法pháp 也dã ： 一nhất 、 初sơ 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 二nhị 、 二nhị 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 三tam 、 三tam 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 四tứ 、 四tứ 禪thiền 次thứ 第đệ 定định （ 已dĩ 上thượng 名danh 色sắc 界giới 四tứ 禪thiền 天thiên 之chi 根căn 本bổn 定định ） 。 五ngũ 、 空không 處xứ 次thứ 第đệ 定định 。 六lục 、 識thức 處xứ 次thứ 第đệ 定định 。 七thất 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 次thứ 第đệ 定định 。 八bát 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 次thứ 第đệ 定định （ 已dĩ 上thượng 名danh 無vô 色sắc 界giới 。 四tứ 處xứ 之chi 根căn 本bổn 定định ） 。 九cửu 、 滅diệt 受thọ 想tưởng 次thứ 第đệ 定định 。 止chỉ 息tức 一nhất 切thiết 心tâm 識thức 之chi 定định ， 以dĩ 是thị 為vi 禪thiền 定định 之chi 至chí 極cực 。 智trí 度độ 論luận 三tam 十thập 一nhất 曰viết 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 者giả ： 從tùng 初sơ 禪thiền 心tâm 起khởi ， 次thứ 第đệ 入nhập 第đệ 二nhị 禪thiền 。 不bất 令linh 餘dư 心tâm 得đắc 入nhập 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 問vấn 曰viết ： 餘dư 者giả 亦diệc 有hữu 次thứ 第đệ ， 何hà 以dĩ 但đãn 稱xưng 九cửu 次thứ 第đệ ？ 答đáp 曰viết ： 餘dư 功công 德đức 皆giai 有hữu 異dị 心tâm 間gian 生sanh ， 故cố 非phi 次thứ 第đệ 。 此thử 中trung 深thâm 心tâm 智trí 慧tuệ 利lợi 行hành 者giả ， 自tự 試thí 其kỳ 心tâm 從tùng 一nhất 禪thiền 。 心tâm 起khởi ， 次thứ 入nhập 二nhị 禪thiền 。 不bất 令linh 異dị 念niệm 得đắc 入nhập 。 」 同đồng 八bát 十thập 一nhất 曰viết 入nhập 初sơ 禪thiền 。 乃nãi 至chí 過quá 非phi 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 。 處xứ ， 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định ， 是thị 名danh 次thứ 第đệ 定định 。 」 又hựu 見kiến 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 章chương 十thập 三tam 三Tam 藏Tạng 法pháp 數số 三tam 十thập 四tứ 等đẳng 。