cửu quả

Phật Quang Đại Từ Điển

(九果) Là chín loại quả do nhân mà có: Đẳng lưu quả, Dị thục quả, Li hệ quả, Sĩ dụng quả, Tăng thượng quả, An lập quả, Gia hành quả, Hòa hợp quả, Tu tập quả… thuyết này do Hữu bộ của nước Kiện đà la lập ra. 1. Đẳng lưu quả: thiện sinh thiện, bất thiện sinh bất thiện. 2. Dị thục quả: do nhân thiện ác mà được quả khổ hay vui. 3. Li hệ quả: xa lìa phiền não trói buộc mà được trạch diệt. 4. Sĩ dụng quả: nhờ tác dụng của sĩ phu mà thành tựu các sự nghiệp (như người nông dân ra sức cày cấy mà được vụ thu hoạch tốt). Đây là quả do nhân Câu hữu mang lại. 5. Tăng thượng quả: quả có được nhờ nhân tăng thượng giúp sức. 6. An lập quả: như phong luân an lập thủy luân. 7. Gia hành giả: nhờ sức quán bất tịnh, sức quán niệm hơi thở mà đạt được tận trí, vô sinh trí. 8. Hòa hợp quả: như căn và cảnh hòa hợp mà sinh thức. 9. Tu tập quả: như đạo của cõi Sắc dấy lên sự giáo hóa và ngôn ngữ của cõi Dục. Nhưng, các sư ở nước Ca thấp di la thì chỉ lập năm quả, vì đã thu nhiếp bốn quả: An lập, Gia hành, Hòa hợp và Tu tập vào trong hai quả Sĩ dụng và Tăng thượng. [X. luận Đại tì bà sa Q.121].